project,file_id,text
pardons,111.txt,"albert ende isabel etc. , doen te wetene allen
tegenwoirdige ende toecommenden dat wij
ontfangen hebben d’oijtmoedige supplicatie van
carel britseels inhoudende dat hij hem altijt
seer eerlijck trouwelijck ende liefgetalich
heeft gedragen met eenijegelijck blijckende
bij attestatie soo van onse stadt loven als van
sijnen pastoir beijde daervan sijnde sulcx dat
die gemoneert geweest hem te surrogere
inde plaetse van wijlen sijnen vader van in januario
1617 om te wesen der selver onser stadt hal$
tot wijens laste dat staet die toesichte
ende bewaernisse derselver onser stadts kermis$
wagens kermiskemels ende vande ornamenten
daertoe dienende die al berusten in een publijcken$
een der stadts gemeijn huys genoempt de halle staen$
opde veemerckt aldaer tot welcke huijsinge behoirt
oock eenen hoff vast daerbij ende aene liggende, beheijmpt
rontsomme met levende hagen, thuijnen, ende anderssints
welcke thuijnen ende hagen die voors. suppliant heeft
vermaeckt tot diversche reijsen dan alsoo binnen loven
regneert bijnaest eene gemeijne soulle ende oultragie
in alle hoven, gelijck gespeurt can worden uuijt
d’attestatie insgelijccx daeraff sijnde soo en heeft sulcx ook
nijet ontbroken inden hoff vande voors. halle, alwaer
hij suppliant is berooft geworden van als tot alles, den
geheelen somer deur geduerende naer uuijtwijsen oock
vande attestatie daervan sijnde, oock nijet sonder perijckel
van berooft te worden te$$ inde voors. halle vande
ornamenten aldaer berustende tot consernatie vanden
welcken hij moest arbeijden ende hem te dijen eijnde
aldaer vinden eens ofte twee maele ende meer tot
elcken dage ende alsoo hij ter quader uren opden xven
septembris lestleden ontrent die halft ure acht des
avonts als het was geheel doncker is gecommen
doorde halle inden hoff voors. om denselven ende die
halle te bevrijen, soo heeft hij tot sijnen ongelijck aldaer
bevonden eenen persoon soo hij naderhandt verstaen
heeft genoempt de wesen ieron peeters vallende
oft hem affworpende van boven ter aerdewaerts nijet
wetende oft dijen persoon was jonck oft oudt, noch
oock oft hij viele uuijter halle vensters oft $ij$ wel
uuyten wijngaert schelft gehecht aenden muere
tot aen dieselve vensters, wesende nijettemin wel
versekert dat dijen persoone aldaer nijet en hadde te
doene noch en was gecommen dan om eenige dieste
te bedrijven, waerdoor ende door voirgaende
overlasten gealtereert sijnde is gebeurt dat hij
suppliant denselven persoone heeft ingeloopen met
sijnen poignaert meijnende denselven tot exempel
van andere te teeckenen ende alsoo naer eenige
worstelinge den dieft hem heeft willen ontloopen
op andere naestliggende erffven is gebuert dat
hij naerden selven in sijn overvallen heeft gesteken metten
selven poignaert, sonder nochtans te connen seggen oft
hij hem geraerckt hadde oft nijet, ende d hebbende daerover
dijen persoon verlaten heeft hem vertrocken naer huijs sonder
achterdencken van swaericheijt meijnende gerustelijck
sijnen aventmael te houden met sijne familie naer gewoonte$
dan is geschiet dat cotrts daernaer hem sijn gevolght twee
persoonen woonende inde gebuerte vande voors. halle
hem waerschouwende dat den persoone voorgeroert waere
overleden ende dat die same waere uuyt eenige circunstantien
dat hij suppliant denselven soude hebben geevelt ende hoe
wel het selve was geheel onseker noch oock eenichsints
bij onsen officier off ijemanden anders soude gethoont connen
worden dat hij suppliant sulcx souden hebben gedaen oft in
wat manieren gelijcken men oock verstaet dat die getuygen
van wegen denselven officier provisioneelijck verhoirt
ende eensdeels bijde vrienden des suppliants oock geexamineert
nijet en verclaeren sulcx wel te weten oft gesien te
hebben, dan deponeren alleenlijck uuyt circumstantien
sulpicien, ende conjecturen die in criminalibus egeensints
genoechsaem en sijn soo ist nochtans dat onsen meijer
van loven van officie wegen tegens den voors. suppliant
absent sijnde heeft begonst te procederen met sulcher
viericheyt ende rigeur al oft het voors. feijt waere
geweest heel claer liquid ende toegecommen sonder
eenige redenen ende nijet al oft hij vervolghde eenen
borger van loven die tot daertoe altijt w was geweest
sonder reproche, hem gedragen hebbende peijselijck
gelijck een vroom borger betaempt maer al off hij
vervolghde eenen vremdelinck, die bevonden waere
met opsedt ende voorbedachten wille ijemanden geevelt
te hebben des neen sonder oock de minste consideratie
te nemen daerop dat genomen dat claerlijcken van het
misdaet des voors. suppliants dat in allen gevalle
het selve door den afflijnigen is gecauseert door dijen hij hem
heeft vervoirdert te commen in sijne erffve rontsomme
bevrijdt ende beheijmt, beclimmende sijn huijs ende dat metter
nacht emmers metten doncker avent, ende hoe wel uuijt
die voors. consideratien de saecke sulcx is gedisponeert
dat den voors. suppliant hem soude mogen betrouwen
hebben ter purge te stellen als anders nijet gedaen hebben
dan tgene besundere bij ontijden tot bescherminge van
sijne goeden is gepermitteert sonder perijckel van eenige
straffve oft correctie nochtans die voors. suppliant en
heeft t’selve nijet te raede gevonden mits hij de middelen
nijet en heeft om in materie van purge die costen van
procedure te vervallen jae qualijck die middelen om
sijne familie die cost te geven, welcken aengemerckt
ende dat sijne vrienden van sijnen overcommen sonder dat
deselve vrienden als onderricht sijnde vande onnooselheyt
van t’selve feijt over den suppliant begeren eenige
vraecke, dan wel met hem te houden alle goede vrient
schappe ende correspondentie blijckende bij twee accorden
insgelijcx daervan sijnde soo soude te seer hert wesen
voorden selven suppliant hem om het voors. feijt langer
te moeten absenteren dwelcke soude causeren sijne
totable ruijne ende van sijne familie badt over sulcx
oijtmoedelijck dat ons gelieven soude door de verdienste
ons salichmakers jesu christi daeraff op heden goeden
vrijdach die memorie van sijne bitter passie werdt
gecelebreert hem te verleenen opene brieven van
remissie van het voors. delict oft feijt met alle
penen corporele ende civile nijettegenstaende het
delict nijet en is overjaert, soo eest dat wij desen
aengesien gehadt hebbende het advijs vanden meyer
onser stadt loven geneijght wesende ter beden des
voors. suppliants ende willende hem in dit stuck prefereren
gratie ende misericordie voor strangheyt ende rigeur van
rechte, besundere ter eeren ende contemplatien vande bitter
passie ende lijden ons heeren jesu christi d’welck hij op
heden voorde salicheyt vanden menschelijken geslechte
geleden heeft hebben denselven suppliant inden gevalle
als boven geremitteert, quijtgeschouwen, ende vergeven
remitteren, schelden quijt ende vergeven uuyt sunderlinger
gratien bij desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven
geruert mitsgaders alle offensie ende breucke corporele
ende criminele daer inne hij hem overmits ende uuijt
saken van t’gene voors. is, tegen ons ende justicie eenichsints
mach hebben ontgaen ende misdragen ende hebben hem
dijen aengaende weder gestelt ende gerestitueert
stellen weder ende restitueren tot sijnen goeden name
fame ende geruchte in onsen voors. lande van brabant
ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden ende tot
sijne onverbeurde goeden, indijen hij eenige onder ons
heeft, gelijck ende in alder manieren soo hij was voorde
toecompste vanden voors. feijte, imponerende hierop
een eeuwich geswijch onsen procureur generael
in brabant, onsen meijer van loven ende allen anderen
onsen justicieren ende officieren wie sij sijn satisfactie
ende beternisse ierst ende vooral gedaen sijnde der
partije geinteresseerde indijen die noch nijet gedaen
en sij ende eenige daertoe staet, civilijck alleenlijck
behoudelijck dat de voors. suppliant gehouden sal syn
t’voors. feijt tegen ons te beteren civilijck naer
gelegentheijt vander saken ende faculteijt van sijne
goeden, met oock te betalen die redelijcke costen
van justicien, hieromme alreede gedaen ende te
doene, allet ter taxatien ende moderatien van onse
seer lieven ende getrouwen die cancellier ende
luijden van onsen raede in brabant die wij daertoe
gecommitteert hebben ende committeren bij desen ontbieden
daerom ende bevelen denselven onsen cancellier ende raidts
lieden, dat voor hem geroepen diegene die daerom behoiren
geroepen te sijne, sij procederen wel ende deuchdelijck
ter verificatie ende interinement van desen ende totter
taxatie ende moderatie vande voors. amende alsoo sij sullen
bevinden te behoiren, welck interinement de voors.
suppliant gehouden sal sijn te versuecken ende hem in
persoone te presenteren in onsen voors. raede binnen
sesse maenden naestcommende opde pene van te
verbeuren deffect van desen ende dat gedaen, ende
deselve civile boete ende costen van justitien
getaxeert ende betaelt sijnde in handen vanden
genen dijen dat behoiren sal, sij, onsen voors.
procureur generael in brabant onsen meijer van
loven ende alle andere onse rechteren justicieren
officieren ende ondersaeten, iegenwoirdige ende
toecommende dijen dat aengaen sal mogen heure
stedehouderen ende eenijegelijck van hen besundere
soo hem toebehoiren sal, doen laten ende gedoogen
den voors. suppliant van deser onser iegenwoirdiger
gratien ende remissien, ende van alle d’inhouden van
desen inder vuegen ende manieren vore verhaelt,
rustelijck, vredelijck, volcommelijck ende eeuwelijck
genijeten ende gebruijcken, sonder hem te doen off
te laten geschieden nu noch in toecommenden tijde
eenich hinder, letsel, off moyenisse aen lyve noch aen
goeden ter contrarien, maer indijen sijn lijff off
eenige van sijne onverbeurde goeden daeromme
gearresteert, becommert, oft beleth waeren dat
sij die setten ende stellen terstont ende sonder vertreck
tot geheelder ende volcommender delivrancie nijet
tegenstaende dat tvoors. ongeval nijet en is
over jaert noch anderssints onse ordinancie disponerende
ter contrarien dewelcke wij den voors. suppliant nyet
hinderen noch prejudicieren en willen, maer hebben hem
daeraff mits der onnoselheijt vander saecken ende uuijt
andere redenen hierboven verhaelt, uuijt onser sunderlinge
gratien gereleveert ende releveren bij desen, want
ons alsoo gelieft, ende ten eijnde dat dit vast ende
gestadich blijve tot eeuwigen dage, soo hebben wij
onsen segel hieraen doen hangen behoudelijck in
anderen dingen onsen rechte ende eenijegelijcken
anderen dessijns gegeven in onser stadt van brussele
inde maent van aprili int jaer ons heeren duijsent
ses hondert ende achthien onder opde plijcke stont
als aldus byde iertshertogen onderteekent cools
ende was gesegelt met eenen groenen segel
uuijthangende in sijden snoeren"
pardons,267.txt,"kaerle etc doen te weten allen lieden iegewoirdige
ende toecommende dat wy ontfaen hebben die
oetmoedighe supplicatie van here joos vanden abeele
priestere oudt meer dan twee ende vyfftich jaren
inhoudende hoe v hy den xxen octobris anno vyf ende
dertich met heer philippen vanden kerchove pbre$$
capellaen tot percke peeteren vanden block ende
meer andere dranck ten huyse van andries $
buelens woenende tot percke voirs. in onsen land
van brabant ende dair zekeren tyt gedroncken
hebbende zoe zeyde die suppliant totten andren die
aldaer saten ende aten als de voirnoemde andries wee$
kathelyne zyn huysvrouwe ende willem haeren
broedere ick moet gaen schyten in amere gevouch
makende mits dat hy zeer by drancke was
oft hy zyn gevoech inde $$$$$ koeckene op te
watersteen aldair zy zaten hadde willen gaen
doen dwelck siende de voirs. kathelyne
weerdinne zeyde tot hem suppliant heere soudy dae
gaen schyten daer wy zitten en eten zoe moet ghy
wel een vuyl pape zyn daer ghy nyet dronckerder
en zyt gaet doch daer buyten daerop hy suppliant
antwoirde waeromme nyet doen seyde de weerdinne
tot hueren maerten daerinne geringe onsteect een
keersse ende licht mynen heere daer buyten dwelck
de maerte ded ende die voirs. kathelyne is hem
gevolcht ende de zelve maerte hem lichtende
zoe dede hy suppliant opten dorpele vander duere
staende mits dat zeer doncker was inden avont
zyn gevoech stekende zynen aers ter dueren
vuyte mits welcken zoe keerde de voirsnoemde maerte
ten bevele vanden suppliant wederomme inde koeckene
doen de selve kathelyne vander biest weerdinne
anderwerf totten suppliant seyde ghy moet wel
een vuyl pape zyn dat ghy daer gaet sitten
schyten zoe voer mynder duere daerop hy suppliant
antwoirde waeromme nyet ick en sit op douwe
nyet quaemt te passe ick soude op u waterscap
schyten dit hoorende die voirnoemde peeter vanden
blooke zeyde kathelyne als hy vuyten den huyse
es, denoterende hem suppliant laet u gevoeghen
ten es maer om morgen vroech met eender
scuppen wech te worpene maer welcke dye anderen
wordden zoe es de voirnoemde kathelyne inde $ coeckene
gecommen ende de suppliant corts daerna oick bloots
hoofs hem commende al nestelende seggende
totten voirs. kathelynen lyve ick raede u dat
ghy mynen hoet haelt oft het zal desen avont
al in mynen wech staen datter in huys es
daerop zy antwoirde heere ick en zal daerop
de suppliant seyde en zuld lyve dwelc hoorende
de maerte des suppliants geh$$ marie die doen daer
gecommen was om hem suppliant thuys te leydene
ende te lichtene zeyde tes goet en laet daeromme
gheen worden maken ick sal uwen hoet selve gaen
halen ende die selve marie vuyten huyse zynde
zoe heeft hy suppliant den voirnoemde andries die daerop
een banck byden viere sat onversiens gequetst
ende nyet wetende dat hy eenen opstekere
hadde mits den gramscap meenende nochtans
hem alleenlyck met zynen vuyste gesteken te
hebbene om oick plaetse te hebbene byden viere
mits welcken hy suppliant hem keerende stack met
zynder handt naeder voirs. kathelynen ende syn
hant werderomme naer hem treckende sach dat hy
zynen opstekere inde hant hadde die hy nyet en
meende te hebbene noch yemant quaet mede te
doene inder manieren dat die voirs. kathelyne
haer gevoelende gequetst riep ick heb tmyne
wech daerop de voirnoemde willem haer broeder zeyde
ghy en doet doen de selve kathelyne zeyde
en doen ick ende heffende haer scuppen op soe
sach men haere hemde bebloedt doen die voirs. peeter
vanden blooke tselve siende opgestaen es vanden
plaetsen daer hy sat ende des voirnoemde suppliants
maerte es van buyten met hueres meesters
hoef in huys gecommen ende tzelve alzoe
ziende heeft den selven suppliant hueren meestere
vuyten huyse gestoeten ende de voirs.
kathelyne es corts daernae gevaren van leve$
lyve ter doot ende hoewel hy vuyt
leetschap vander toecompste vanden voirnoemde
feyte daeraff partye voldaen heeft nyetmin
vreesende rigeur van justitie en soude nyet
vryelyck dorren hanteren noch converseren in
onsen lande ende hertochdom van brabant al
heeft hy hieraff van onsen heyligen vader den
paus verworven brieven van remissie om voer t$$
te moegen celebreren ende administreren
den dienst goids als hy van te voeren gedaen heeft
ten waere dat hem oick hier op onse gracie
verleent werdde alzoe hy seeght ons daeromme
oetmoedelyck biddende waeromme zoe eest
dat wy de saken voirscreven overgemerct den
selven suppliant genegen wesende tot zynder
bede ende supplicatie ende willende hem in
desen gracie prefereren voerre strancheyt van
rechte hebben inden gevalle als boven dighenen
quytgescolden ende gheremitteret vergheven
schelden quyte ende remitteren vuyt zonderlinger
gracien mits des onsen brieve tfait ende
dootslach boven verclaert mitgaders alle
peyne ende bruecke corporelle ende
criminelle daerinne hy ter causen van dien
met datter aencleeft tegen ons onse hoocheyt
ende justicie eenichssins mach hebben ontgaen
ende hebben hem als te desen wedergestelt
ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
tot zyne goede naeme ende fame in onsen
voirs. land ende heerlicheden van brabant
ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden
ende tot zynen omverbuerden goeden indyen
daer eenighe waeren imponerende hier op
een eeuwich swygen ende silencio onsen procureur
generael ende allen anderren onse richteren
justicieren ende officieren onsen lants van
brabant wie zy zyn. satisfactie ende
beteringhe ierst ende alvooren gedaen der
geinteresseerde partie indien die noch nyet
gedaen en zy civilyck alleenlyck behoudelyck
nochtans dat die selve suppliant gehouden sal
wesen tvoirnoemde fait ende dootsclach jegens ons
civilyck te beteren naer de gelegentheyt vander
mesdaet ende faculteyt van zynen goeen
ende oick dat hy gehouden werdt te betalen
die redelycke costen van justitien indien
datter eenighe gedaen zyn allet ter taxatien
ende arbiterschepe van onsen lieven ende getrouwe
cancellier ende luyden van onsen raede in brabant
die wy daertoe committeren ontbieen daeromme
ende bevelen den selven onsen cancelier ende luyden
van onsen raede in brabant dat voere hen lieden
geroepen die ghene die daeromme behoiren geroepen
te zyne zy procederen wel ende duechdelyck ter
verificatie ende interinnemente van desen on$
iegewoirdigen brieve nae huere forme ende
inhouden ende ter taxacie vander civile boete
ende costen voirscreven welck interinement
de voirs. suppliant gehouden sal zyn in onsen voirs.
rade te verzuecken binnen eenen jaere naer
date van desen op te peyne van te verbueren
deffect der zelver ende dat gedaen ende
de voirs. civile boete ende costen van justicie
indien datter eenige zyn getaxieert gearbitr$
ende betaelt alst behoiren zal van welcker
civile boete die ghene van onsen rentmeester
dient aengaet gehouden weert ontfanck te
maken rekende bewys ende reliqua te doen
tot onsen proffyte metten anderen penn$$ van
zynen ontfanges zy onse drossete van brabant
meyer van loevene ende alle andere onse ende
onser vassallen of smaelre heeren richteren
justicieren ende officieren ons voirs. landts
van brabant ende van overmaze hoedanige
die zyn of wesen moegen tegenwoirdighe ende
toecommende hueren stedehoudereren ende elck van
hen zoe hen dat aengaen mach den voirs.
suppliant van dese onse gracie ende remissie
inder manieren voirscreven rustelyck aende
vredelyck doen ende laeten genieten ende
gebruycken sonder hem te doene ofte laten
geschien nu noch in toecommenden tyde eenich
hinder letsel oft moyenisse aen lyve noch aen
goeden ter contrarien in eeniger manieren
maer indien zyn lyf ofte eenige van zynen voirs.
onverbuerden goeen zoe voirs. es daeromme
gevangen gearresteert ofte becommert waeren
zy die stellen ene setten terstont ende
zonder vertreck tot geheele ende volcommen
delivrancie want ons alzoe gelieft ende
ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blyve
tot eeuwighen daghen zoe hebben wy onsen
zegel hier aen doen hangen behoudelyck
in anderen saken ons rechts ende eenen iegelycken
tzyne in allen ghegeven in onser stadt
van bruessele inde maent van oigste int
jaer onssheeren duysent vyffhondert
zessendertich van ons. keyserycke txxvye
ende van ons. rycken van castillien ende
den anderen $$ txxye aldus stont ghescreven
opte plycke byden keyser in zynen raide
ende geteekent l d zoete visa restrata
ghecollacioneert iegens
vorigmale brieven by my
decock"
pardons,048.txt,"supplicatie van jannen steffens inhoudende hoe dat
in octobri anno xvc eenen tzestich op eenen maendach
snachts naeden twelff uren twee oft drye persoonen
wesende opde strate zyn comen zeer cloppen ende $$ysschen
opde deure vanden huyse daerinne woenende was jacques
woude sangere van st. goedelen zoe dat sekere
jonghe dochtere aldaer bynnen wesende ende dyen
avont ondertrouwt zynde metten voirs. suppliant
vuyt hueren slaep onder ontspranck ende vraeghde van
deur huere venstere wat zy luyden begeerden waerop
twee persoonen buyten huyse staende omtrent de
deuren seyden int walsche dat zy wilden licht
hebben ende nyettegenstaende dat die voirs.
jonghe dochtere hun gaff vier antwoirde dat zy
egheen vier en hadde seyde deen totten anderen clopt
styff ende spraeken totte voirs. jonghe
dochtere dese oft dyergelycke woerden gheeff ons
licht oft wy sullen met steenen opte venstere
worpen dwelck hoirende die voirs. suppliant
doentertyt wesende bynnen denselven huyse zoe hy
dyen avont daer was blyven slaepen seyde totten
voirs. persoonen int walsche dathy soude besien
oft zy luyden voer thuys cloppen souden al oft zy
voer een bordeel waeren ende alsoe die voirs. persoonen
buyten wesende daernae noch even wel bleven cloppende
ende die suppliant in zyn hemde geganen van zynder
cameren om vuyten huyse te loopen waeraff
die voirs. jonghe dochte tselve hoirende ende tselve
geerne beleth hadde den persoonen op strate wesende
heeft geadverteert tot hun roepende aende venstere
dat zy van daer gaen souden op datter egheen gevecht
en soude geschieden zoe dat doen deen vande twee
persoonen te weeten wylen jacques goudatrt gequetst
int been met zyn rappieren die geclopt hadden
ewech liep opweerts ende dandere bleeff voere die
deure staende ende die voirs. suppliant alsoe in zyn
hemde vuytgegaen zynde heeft eenen vande voirs.
twee persoonen te weetene jacques goudart
gequetst int been met zyn rappiere die hy
met hem genomen hadde ende hy alsoe wederomme
in huys gecommen endde des anderen daghes wordde
die voirs. jacques goudart gedraghen int
gasthuys van st. jans bynnen dese stadt daer
hy sekere daghen gelegen hebbende opden xiiiie dach
der selve maent voer notaris ende getuyghen
heeft verclaert dat hy dyen suppliant vergaff
de voirs. quetsure $$$ dat tvoirs. combat
oft vechterye was toegecomen deur zyn schult
den suppliant daeromme ontlastende vander
selver quetsure ende corts daernae is hy van
levende lyve ter doot gecomen wyens siele godt
$ genadich zy tot groot leetwesen ende ongenuchte
des suppliants die hem vresende riguer van justicien
in desen onsen lande nyet en soude int oepenbaere
derren ghenen sonder ierst verworven te hebbene
onse gratie ende opene brieven van remissien ons om
deselve oitmoedelyck biddende waerom zoe eest
dat wy de saken voirscrevenen overgemerckt geneycht
wesende ter beeden des voirs. jans steffens suppliants
ende willende den selven in dit stuck prefereren gratie
ende misericordie voir strangheyt ende rigeur van rechte
hebben hem suppliant inden gevalle als boven quyt
geschouden vergeven ende geremitteert schelden quyte
vergeven ende remitteren vuyt sunderlinger gratien
by desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven
geruert mitsgaders alle offencien ende bruecke
corporelle ende criminelle daerinne hy hem overmits
ende vuyt saken van tgeene des voirs. is tegen ons
onse hoocheyt ende justicie eenichssins mach
hebben ontgaen ende mesdraghen ende hebben
hem dyen aengaende wedergestelt ende gerestitueert
stellen weder ende restitueren tot zynen goeden
name fame ende geruchte in onsen voirs.
lande van brabant ende van overmaze ende
allen anderen onsen landen ende heerlicheyden
ende tot zynen onverbuerden goeden indien hy eenige
onder ons heeft gelyck ende in alder manieren
als hy was voer de toecompste vanden voirs. feyte
imponerende hierop een eeuwich gezwych onsen
procureur generael in brabant onsen amptman
van bruessele ende allen anderen onsen justicieren
ende officieren wye zy syn satisfactie ende beternisse
ierst ende voer al gedaen der partye geinteresseerde
indien die noch nyet gedaen en zy ende eenighe daertoe
staet civile alleenlyck behoudelyck dat die voirs.
suppliant gehouden zal zyn tvoirs. feyt tegen ons te
beteren civilyck nae gelegentheyt vander saken ende
faculteyt van zynen goeden met oick tebetaelene
die redelycke costen van justicien hieromme alreede
gedaen ende te doene allet ter taxatien ende moderatien
van onsen lieven ende getrouwen die cancellier
ende luyden van onsen raide in brabant die
wy daertoe gecommitteert hebben ende bevelen dien selven
onsen cancellier ende radsluyden dat voere hen
geroepen deghene die daerom behoiren geroepen
te zyne zy procederen wel ende deughdelyck
ter verificatie ende interinemente van desen ende
totter taxatien ende moderatien vande voir amende
ende costen van justicien alsoe zy sullen vynden
behoirende welck interinement die voirs. suppliant
gehouden zal zyn te versueckene ende hem in
persoone te presenteren in onsen voirs. raide bynnen
zesse maenden naestcomende opte pene van te
verbeuren deffect van desen ende dat gedaen ende
deselve civile boete ende costen van justicien
getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden
gheenen dyen dat behoiren zal zy onse
voirs. procureur generael in brabant amptman van bruessele
ende alle andere onse rechteren justicieren ende officieren
jegewoirdighe ende toecomende dyen dat aengaen zal
mogen huere h stedehouderen ende eenyegelyck van hen
besundere zoe hem toebehoiren zal doen laten ende
gedooghen den voirs. suppliant van deser onser jegewoirdiger
gratien ende remissien ende van alle dinhouden van desen inder
vuegen ende manieren voere verhaelt rustelyck
vredelyck volcomelyck ende eeuwelyck genyeten ende
gebruycken sonder hem te doene oft oft te laeten
geschieden nu noch in toecomende tyden eenich
hinder letsel oft moyenisse aen lyve noch aen
goeden ter contrarien maer indien zyn lyff
oft eenighe van zynen onverbeurde goeden daerom
gevangen gearresteert becommert oft beleth waere
dat zy die setten ende stellen oft doen setten ende
stellen terstont ende sonder vertreck tot geheelder
ende volcomender delivrancie want ons alsoe
gelieft ende ten eynde dat dit goet vast ende
gestadich blyve tot eeuwighen daghen zoe
hebben wy onsen zegel hieraen doen hanghen
behoudelyck in anderen dinghen onsen rechte
ende eenenyegelycken dessyns in allen gegeven
in onser stadt van bruessele den inde
maent van julio int jaer onsheeren
duysent vyffhondert vyffentzestich
van onsen rycken van spaengnien sicillien ende tx
ende van napels txii opde plycke stont
gescreven byden coninck ende geteeckent $
facuwez visa recepta
gecollationeert ende bevonden concorderende
met zynen originale by my
$facuwez$"
pardons,131.txt,"philips bijder gracien goidts coninck van
castillien, van arragon, van leon etc. allen den ghenen
die dese brieven sullen sien oft hooren lesen saluyt, doen
te wetene dat wij ontfangen hebben die supplicatie van
dionijs corbeel sone antheunis woonende binnen die prochie
van campenhoudt, inhoudende hoe dat hij den xxjen januarij
sesthienhondert vierentwintich op een sondaege savonts
vergeselschapt wesende met hendrick van beckers ende
willem cool is gecommen ten huijse van gilis de smeth
brouwer woonende omtrent die plaetse tot campenhoudt
voorseijt, alwaer sij vonden jacques t'serghijsels met sijne
broeders willem ende steven ende jan puttemans, soo onder
malckanderen drinckende, wesende halff bij drancke,
t'saemen int spelen geraeckt met hutssen om sesse stuijveren
insettende den selven de beckere twee drij stuijvers penningen
ende den suppliant een stuck van xxvj stuijvers, ende
den voorgenoempden jacques t'sergijsels doende halff metten
voorseijden de beckere, is gecommen soo het scheen dat den
suppliant soude verloren hebben die nochtans sustineerde
ter contrarien, soo inder vuegen dat hij suppliant het gelt
dwelck opde taefel was liggende tot hemwaerts trock
ende den voorseijden de beckere tselve wederheijsschende
sijn groote woorden gereesen soo dat sy malckanderen hebben
heeten liegende gaff den voorseijden de beckere aenden
suppliant twee vuijtslaegen soo dat hij suppliant ge-
nootsaeckt was om hem te defenderen, sijnen opsteker te
trecken, dwelck siende den voors jaecques t'serghijsels is
hem inne gevaeren tsamen metten voorseijden de beckere
soo dat den suppliant bij ongeluck eenen steeck metten voor-
seijden opstekere heeft geinfligeert inde slincker zijde vanden
voors. jaecques t'serghijsels soo dat hij naer administratien van
kercken rechten tot die suppliants bitter leetwesen corts daernae
is commen te overlijden, den welcken hem tsedert het
overcommen van t'voorseijde feijt heeft vertrocken vuijt
die voors. prochie van campenhoudt alwaer hij nijet verder
en soude derven commen ten waere ons gelieffde hem te
verleenen opene brieven van remissie daertoe dienende,
om de welcke hij ons seer oijtmoedelijck heeft gebeden
waeromme soo eest dat wij die saecken ende ierst
hier op gehadt dadvijs vanden overmeijer van campenhoudt
genegen wesende ter bede des voors. supliants ende willende
hem in desen prefereeren gratie ende misericordie voor strangheijt
ende rigeur van rechte hebben den selven suppliant inden
gevalle als boven quijtgeschonden ende vergeven schelden quijte
ende vergeven vuyt sunderlinger gratien by desen onsen brieve
tfeijt ende ongeval boven geruert mitsgaederss alle offencie
ende bruecke corporele ende criminele, daer inne hij hem
overmidts ende vuyt saecken van tgene des voors. is tegens
ons ende justitie misdaen eenichssints mach hebben ontgaen ende
misdraegen ende hebben hem dijen aengaende wedergestelt
ende gerestitueert, stellen weder ende restitueren tot sijnen
goeden naeme ende faeme in onsen voors. lande van brabant
ende allen anderen onsen landen ende heerlijckheijden, ende tot sijnen
onverbeurden goeden indijen hij eenige onder ons heeft, gelijck
ende in alder manieren soo hij was voor de toecompste
vanden voors. feijte imponerende hierop een eeuwich geswijch
ende silencie onsen lieven ende getrouwen raedt ende procureur
generael in brabant, onsen overmeijer van campenhoudt
ende allen anderen onsen justicieren ende officieren wie
sij sijn, satisfactie ende beternisse ierst ende voor al
gedaen der partije geinteresseerde, indijen die noch nijet gedaen
en sij ende eenige daertoe staet civilijck alleenlijck behoudelijck
dat den voors. suppliant gehouden sal syn tvoors. feijt tegens ons
te beteren civilijck naer gelegentheijt vander saecken ende
faculteijt van sijne goeden, met oijck te betaelen die redelijcken
costen van justitien hier inne alreede gedaen ende te doene
alles ter taxatien ende moderatien van onse seer lieven ende
getrouwe die cancellier ende luijden van onsen raede in brabant
die wij daertoe gecommitteert hebben ende
committeren bij desen ontbieden daerom ende ede bevelen den selven
onsen cancelier ende raedtslieden dat voor hen geroepen
die ghene die daerom behooren geroepen te sijne, sij procederen
wel ende deuchdelijck tot verificatie ende interinemente
van desen ende totter taxatien ende moderatien vande voors.
amende ende costen van justitien, alsoo sij sullen bevinden te behoiren
welck interinement die voors. suppliant gehouden sal zijn te
versuecken ende hem in persoone te presenteren in onsen
voors. raede binnen sesse maenden naestcommende opde
opte pene van te verbeuren d'effect van desen, ende dat gedaen
ende deselve civile boete ende costen van justitien getaxeert
ende betaelt zijnde in handen vanden ghenen dijen dat behoiren
sal, sij onsen voors. procureur generael in brabant onsen over-
meijer van campenhoudt, ende alle andere onse rechteren,
justicieren, officieren ende ondersaeten tegenwoirdige ende
toecommende dijen dat aengaen sal mogen, heure stedehouderen
ende eenenijegelijck van hen besundere soo hem toebehoiren sal
doen laeten ende gedoogen den voors suppliant van deser onser
tegenwoirdiger gracien ende remissien ende van allen
d'inhouden van desen inder vuegen ende manieren vore
verhaelt, rustelijck vredelijck, volcomelijck ende eeuwelijck
genieten ende gebruijcken, sonder hem te doene off te laeten
geschieden nu noch in toecommende tijden eenich hinder,
letsel oft moijenisse aen lijve noch aen goeden ter contrarien
maer indijen sijn lijff off eenige van sijne onverbuerde goeden
daerom gearresteert, becommert oft belet waeren, dat sy
die setten ende stellen terstont ende sonder vertreck
tot geheelder ende volcommender delivrantien, want
ons alsoo gelieft ende ten eijnde dat dit vast ende gestaedich
blijve tot eeuwigen daegen, soo hebben wij onsen zegel hier
aen doen hangen behoudelijck in anderen dingen onsen rechten
ende eenenijegelijcken anderen dessyns gegeven in
onser stadt van bruessele den xxviijen januarij xvjc
vijffventwintich onder op de plijcke stondt geschreven
bijden coninck onderteekent a defren, ende was gesegelt met
eenen groenen wasschen zegele vuijthangende in groene zyde
snoeren"
pardons,122.txt,"albert ende isabel clara euge-
nia infante van spaignen bijder gracien goidts eertshertogen van oostenrijck etc.
doen te wetene alle tegenwoordige ende toecoemende dat wij
ontfangen hebben die ootmoedige supplicatie van mr jacques
de govy eertijden greffier vanden heere prince van oraigne
binnen sijnen lande van grimbergen ende procureur postulerende
in onsen raede van brabant inhoudende hoe dat hij op pinksteren ?
dach inden jaere sesthien hondert seventhien synde ten huyse
vanden advocaet van aelst met mr. michiel de mera greffier
vanden camere van uccle is gebeurt dat nae drincken ende
eenige woorden sittende aende taeffele heeft aen voors. de
mera gegeven eenen steke met een messe daer van den
voors. de mera twee daegen daer nae deser werelt is
overleden ter groot leetwesen des voors. suppliants diewelcke
geduerende syne absentie ende contumacie by vonnisse van onsen
rade van brabant is gebannen vuijt deser provincie op
pene vreeder inden selven vonnisse begrepen mede oock
zijne goeden geconfisqueert ende alsoo die voors. suppliant voor commissaris ?
van onsen voors. raede is veraccordeert met partije geinter-
esseerde ende dat tvoors. banissement des suppliants geheelyck
redundeert tot sijne sijns huysvrouwe ende kinderen ruine is hy suppliant
hebbende een groot leetwesen van voors. syne gecommitteerde faulte
hem hebbende tot ons seer ootmoedelyck biddende om gracie ende remissie
mesclausule van restablissement soo eest dat wij dezen
aengesien ende gesien in onsen raede van brabant d’informatie
by $$$ onse commissarissen tot onser ordonnantie op tgene voors.
genomen geneycht wesende ter beden des voors. suppliants ende willende hem
in dit stuck prefereren gracie ende misericordie voir straingheyt ende
rigeur van rechte hebben den selven suppliant inden gevalle als boven
quijtgeschouwen ende vergeven, schelden quyte ende vergeven vuijt
sonderlinger gracie by desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven
gebuert midtsgaders alle $$$ ende breucken corporelle ende
criminelle die hy ter causen van dyen tegen ons ende iusticie
eenichsints mach hebben ontgaen ende misdraegen ende hebben hem
dyen aengaende wedergeselt ende gerestitueert stellen weder ende
restitueren tot synen goeden naeme, faeme ende geruchte in onsen
voors. lande van brabant ende allen anderen onsen landen ende
heerlycheden, ende tot sijnen onverbeurde goederen indijen y
eenige onder ons heeft, gelyck ende in alder manieren soo hy was
voor de toecompste van voors. feijte insonderen hierop een eeuwich
geswych onsen procureur generael in brabant ende allen anderen
onsen iusticieren ende officieren wie sij syn satisfactie ende
beternisse eerst ende vooral gedaen der partijen geinteresseerd
indyen die noch nyet gedaen en sy ende eenige daertoe staet
civilyck alleenlijck behoudende dat die voors. suppliant gehouden sal
syn tvoors. feyt tegens ons te beteren civilick alleenlyck naer
gelegentheyt vanden saecken ende faculteyt van syne goede met
oock te betaelen die redelycke costen van iusticien hieromme
alreede gedaen ende te doene aller ter tanxatie ende moderatie
van onsen seer lieven ende getrouwen den cancellier ende luyden van
onsen raede in brabant die wy daer toe gecommitteert hebben ende
committeren by desen ontbieden daerom ende bevelen den selven onsen cancellier
ende raedtsluyden dat voor hun geroepen den genen die daeromme
behooren geroepen te zyne sy procederen wel ende deughdelick
ter verificatie ende interinement van desen ende totter taxacie ende
moderatie vanden voors. emende ende costen van iusticien alsoo sy
sullen bevinden behoorende welck interinement die voors. suppliant
gehouden zal sijn te versoecken ende hem in persoone te presenteren
in onsen voors. raede binnen ses maenden naestcoemende op de
pene van te verbeuren die $$$ van desen ende dat gedaen ende
deselve civile boete ende costen van iusticien getaxeert ende
betaelt synde in handen vande genen dyen dat behooren sal zyn onsen
voors. procureur generael in brabant ende alle andere onse rechteren
iusticieren, officieren ende ondersaeten tegenwoordige ende
toecoemende dyen dat aengaen sal mogen, huere stedehouderen ende
een yegelyck van hun besondere soo hen toebehooren sal, doen laeten
ende gedoogen den voors. suppliant van deser onser iegenwoordiger
gracie ende remissie ende van alle dinhouden van desen inder vuegen
ende manieren voore verhaelt rustelyck, vredelyck volcommenlyck ende
eeuwelyck genyeten ende gebruijcken sonder hen te doen
oft te laten geschieden nu noch in toecomende tijden eenich
hinder, letsel oft moeyenissen aen lyve noch aen goeden ter contrarien
maer indyen syn lyve of eenige van sijne onverbeurde goederen
daervan gearresteert, becommert oft belast waeren dat sy die
setten ende stellen ter stont ende sonder vertreck tot geheelder ende
volcoemende delivrancie want ons alsoo gelieft ende ten eynde
dat dit vast ende gestadich blijve, soo hebben wy onsen zegel hier
aen doen hangen behoudelijck in anderen dingen onseren rechte
ende een yegelijck anderen dessyns gegeven in onsen rade van
brussele dan 8en junij 1621 onder opde plycke stont
geschreven aldus byde eertshertogen ondertekent i cools ende
was gesegelt met eenen groenen wasschen segel vuytangende
in groene syde snoeren."
pardons,154.txt,"philips byder gratien goidts coninck van castillien ethcetera
allen die gene die dese onse opene brieven sullen sien oft hooren
lesen salut doen te weten dat wy ontfganghen hebben
doytmoedilycke supplicatie van peeter suys alias
mompeliers jonckman oudt ontrent de sesse oft seven
entwintich jaeren geboren van wettighen bedde binnen
onse stadt van mechelen, drooghscheder van syn ampt
dwelck eenighe jaeren binnen onse stadt van loven
geexerceert hebbende ende commende opden vyffthienden
january 1641 inde herberghe van caerel causmans inde
compagnie van hendrick zegers ende hendrick frans beneffens
wijlen bernaert custermans metten voorschreven hendrick
frans spelende mette het caertspel genoempt romsteken
waerop hij suppliant siende ende lettende dat de
respective spelders maer twee caerten meer en waeren
inde handt hebbende den voorschreven custermans de
sesse ende den anderen de vrouwe vande selve sesse, soo is
gebeurt dat den voor suppliant seyde teghen den
voorschreven custermans leght u spel daerhenen want
hy heeft die vrouwe denotterende den voorschreven
hendrick frans daer van ghy de ses hebt, dwelck
de voorschreven custermans hoorende seyde teghen
den suppliant wat hebt ghij in myn spel te spreken
ende opstaende heeft daetelyck sonder voorder
woorden eenen vuystslach gegeven nemende daerenboven
den kandelaer in deen handt ende die kerse in dander
heeft daermede naer den suppliant seer furieuselyck
geslaeghen sonder dat hy daerdoore ter aeden was
gevallen, ende hernemende synen slach heeft hem metten
voorschreven kandelaer het in het slaep van syn hooft soo
grooten wonde geinfligeert dat syn bekeneel bloot
lach, soo dat hij is geweest in peryckel van sterven
naer uuytwysen vande attestatien soo van doctor als
chirurghyn hem gecureert hebbende waermede des
voorschreven custermans noch nyet gestilt synde
ende meynen slach te hervatten. is de kerse ter aenden
gevallen ende den suppliant om nijet van leven ter
doot gebrocht te worden heeft hem in defensie stellende
den voorschreven custermans eenen steek met syn
mes in de borste oft buyck gegeven waervan hy
tot des suppliants groot leet wesen eenighen
tuyt daernaer is commen aflyvich te wordden ende
alsoo vuijt tgene voorschreven is blyckt by de
attestatie vande persoonen daer present geweest
synde dat den voorschreven afflyvighen ierst ende
vooral den suppliant soo furieuselyck de voorschreven
dootelycke quetsure hadde geinfligeert
met intentie van hem noch naerder te
quetsen ende evelen vanden lyve sonder dat
nochtans hy suppliant hem stoot noch slach
hadde gegeven soo ist dat hij volghende de
naturele redenen is genootsaeckt geweest
syn lyff te defenderen met die waepenen
die hy hadde gelyck dat die geschreven rechte
syn permitterende. soo ist nochtans dat hij
ten voorschreven plaetsen en derft frequenteren
sonder ierst over tvoorschreven ongeluck
van behoorelycke acte van innocentie oft gratie
versien te syn, ende alsoo voor date van desen
sonder jactantie gesproken hy noynt met yemant
de minste woorden oft crackeel en heeft
gehadt dan altyt gestaen hebbende tot goeden
naeme ende faeme ende dat den voorschreven
voorschreven afflyvighen selffs in syn dootbedde
liggende heeft bekent van tvoorschreven ongeluck
ongeluck deenighe oirsaecke te wesen heeft
daeromme den suppliant uuytte grondt sijns
herten vergeven tghene hij hem mochte misdaen hebben.
badt daeromme den suppliant in alder oytmoedichyt
dat ons believen favoralyck considererende
dwaerachtich narratiff deser hem over
tvoirschreven ongeluck te vergunnen eene
acte van innocentie oft wel onse brieven van
remis hem de selve doende expedieren in behoorlycke
forme. waerom soo eest dat wy de saecke voerschreven
aengemerckt ierst hierop gehadt dadvis van
lioeutenant meyer onser stadt van loven ende
gesien d informatie genomen mette stucken daertoe
gevuecht, geneyght wesende ter beden des
voirschreven suppliants ende willende hem in dit
stuck prefereren gratie ende misericorde voor
strenheyt ende rigeur van rechte, hebben den
selven suppliant inden gevalle als boven quytgeschonden
ende vergheven, schelden quyte ende vergheven uuyt
sunderlinghe gratien, bij desen onsen brieve tfeyt ende
ongeval boven geruert midtsgaeders alle offensie
ende breucke corporele ende criminele daer inne
bij hem overmidts ende uuyt saecken van tghene
des voorschreven is tegens ons ende justitie
eenichsints mach hebben ontgaen ende misdraegen
ende hebben hem dyen aengaende wedergestelt
ende gerestitueert stellen weder ende resti-
tueren tot goeden naem, faem ende geruchte
in onsen voorschreven lande van brabant ende allen
andere onse landen ende heerelyckheden ende
tot onverbeurden goeden in dyen hy eenighe onder
ons heeft, gelyck nde in alder manieren soo
hy was voorde toecompste vande voorschreven
feyte. imponerende hierop een eeuwich geswijgh
onsen ons procureur generael in brabant
onsen meyer van loven ende allen anderen onse justicieren
ende officieren wie sij syn, satisfactie ende
beternisse . ierst ende vooral gedaen der
partyen geinteresseerde . in dyen die noch nyet
gedaen sy ende eenighe daertoe staet
civilyck alleenelyck behoudelyck dat die voirschreven
suppliant gehouden sal syn tvoorschereven feyt
tegen ons te beteren civilyck naerder gelegenthyt
vander saecke ende faculteyt van syne goederen met
oyck te betaelen die redelycke costen van justitie
hieromme alreede gedaen ende te doene, allet ter
taxatie ende moderatie van onsen seer lieven
ende getrouwen ende lieden van onsen raede
in brabant die wy daertoe gecommitteert
hebben ende committeren by desen. ontbieden
daeromme ende bevelen den selven onse cancellier
ende raedtsluyden dat voor hen geroepen degene
ende daeromme behooren geroepen te syne, sy procederen
wel ende deughdelyck ter verificatie
ende interinemente van desen ende totter
taxatien ende moderatien vande voorschreven costen
van justitien alsoo sy sullen bevinden behoorende
welck interinement die voorschreven suppliant
gehouden sal syn te versuecken ende hem in persoone
te presenteren in onsen voorschreven raede
binnen sesse maenden naestcommende op pene van
te verbeuren deffecte van desen ende dat gedaen
ende de costen van justitie getaxeert ende
betaelt synde in handen vanden genen die dat
behooren sal tsy onsen voorschreven procureur
generael in brabant, meyer van loven ende
alle andere onse rechteren, justicieren officieren
ende ondersaeten tegenwoordich ende
toecommende dyen dat aengaen sal moghen
heure stedehouderen ende een yegelyck van hun
besundere, soo hem toebehooren sal, doen laeten
ende gedooghen den voorschreven suppliant
van deser onser teghenwoordigher gratien
ende remissien ende van alle d inhouden van desen
inder vuegen ende manieren voore verhaelt
rustelyck vredelyck volcomentlyck ende
eeuwelyck genyeten ende gebruycken sonder
hem te doen oft te laeten geschieden nu noch
in toecomende tyden eenich hinder letsel oft
moyennisse aen lyve noch aen goeden ter contrarien
maer indyen syn lyff oft eenighe van syne goeden
daeromme gearresteert oft becommert waeren
dat sy die setten ende stellen terstont ende sonder
vertreck tot geheelder ende volcomender
delivrantie. want ons alsoo gelieft gegeven
ende te eynde dat dit vast ende gestadich
blyve teeuwighen daeghe soo hebben wy af onsen
segher hier aen doen hanghen. behoudelyck in
anderen dinghen onsen rechte ende eenen iegelycken
anderen dessyns. gegeven binnen onse stadt van
brussele inde maent van october 1642.
onderteeckent j. fourdin"
pardons,268.txt,"kaerle etc doen te weten allen iegenwoirdich ende
toecommende dat wy ontfaen hebben die oetmoedig supplicatie
van cornelis streys ingeboren poirter onser stede van
bruessel arm scamel man belast met wyf ende vier kinderen
mesmakere van zynen ambachte inhoudende hoe op sinte
thomaes dach int jaer xvc negenwintich de suppliant
geen arch peysende commende ten huyse geheeten de drye
craeykens staende op twolfs gracht binnen onse voirs.
stede van bruessel om aldair een bier of twee te
drincken ende verdronken hebbende omtrent twee
blancken eens zoe vraeghde hy den weert vanden huyse
oft hy hem de voirs. twee blancken wel borgen zoude
daer op de weert antwoirde jae ick gaerne cornelis
ende wildy noch ghelt hebben tes tuwen besten
mits welcken de suppliant meende huestelick
thuyswaerts te gaen want laet was maer de
weerdinne zeyde dat zy metten supplant nyet te
vreden was ende en wilde hem nyet laten gaen
sonder betaelen doen antwoirde de voirs. weert
peryne weest te vreden hy zal ons betalen alzoe
hy ander tyt gedaen heeft desen nyetmin dezelve
peryne nyet cesserende ende zeer leelic tierende
ende geberende opden suppliant greep met
fortsen de bonnette van zynen hoofde daer duer
de suppliant zeere gestoort ende beroert wordende
heeft met een brootmes de voirs. peryne gegeven
een steecxken omtrent haer borst dair af zy gecommen
es van levende lyve ter doot mits welcke
crancke fortune al eest zoe dat de geinteresseerde
partie overlange gesoent ende gebetert es nochtans
de suppliant vreesende rigeur van justicien heeft
hem al sedert geabsenteert uuyt onsen lande van
brabant habandonnerende zyn huysvrouwe ende
kinderen ende levende in vremden maertsen ende
contreyen aldair hy gescepen is zyn leven te
moeten voleynden in grooter miserie ende aermoede
ten sy dat hem onse gracie ende bermerticheyt
gedeelt werde omme de welcke gemerct
de lange pa$$ pacience ? by hem gehadt ende dat hy anders
es van goeder fame ende name hy ons oetmoedelyck
gebeden heeft waeromme wy de saken voirscreven
overgemerct ende hierop gehadt ludius vanden borgmeester
scepenen ende raede onser voirs. stede van bruexsel
compassie ende medelyden hebbende metten voirs.
suppliant ende willende hem in desen gracie ende
genade prefereren voere rigeur ende strancheyt van
justicie hebben den selven suppliant inden gevalle
als boven quytgescolden ende vergeven scelden quyte
ende vergeven uuyt onser zunderlinger gracien by
desen den dootslach voeren verclaert mitgaders alle
peine ende amende corporelle ende criminelle
daer inne hy hem overmidts ende uuyt saken van tgene
des voirs. is tegens ons onse hoocheyt ende justicie
eenichsins mach hebben ontgaen ende hebben
hem dien aengaende gerestitueert ende gestelt
restitueren ende stellen by desen tot zyne goede fame
ende name in onsen lande ende hertochdom van
brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden
ende tot zynen goeden noch ter tyt geconfisqueert
zynde zoe verre daer eenige daer eenige waeren imponerende
hierup een eeuwich zwygen ende silencie onsen voirs. procureur
generael ende allen anderen onsen richteren justicieren
ende officieren onsen voirs. lants van brabant hoedanige
die zyn of wesen mogen satisfactie nochtans
eerst ende alvoeren gedaen der geinteresseerde partie
zoe verre dienoch niet gedaen en waeren civilyck alleenlyck
behoudelyck nochtans dat hy den voirs. dootslacht iegens
ons civilyck beteren sal naer de gelegenteyt vander
misdaet ende faculteyt van zyn goeden ende oick dat
hy gehouden werdt te betalen de redelycke costen van
justicie daerom gedaen ende naegevolcht indien datter
eenige geschiet zyn ter taxatie ende arbiterscepe
van onsen lieven ende getruwen den cancellier ende
luden van onsen rade in brabant die wy daertoe
committeren ontbieden daeromme ende bevelen den
voirs. cancellier ende luden van onsen raede in brabant
dat voere hemluden geroepen de ghene die daeromme
behoiren geroupen te zyne zy procederen ende doen
procederen wel ende duechdlyck totter verifficatie
ende interinement van desen onsen iegenwoirdigen
brieve naer huer vorme ende inhouden ende welck
interinnement de voirs. suppliant gehouden zal zyn
in onsen voirs. rade te versuecken binnen eenen jaere
naer date van desen op te peyne van te verbueren
deffect der selver ende dat gedaen ende de voirs.
civile boete ende costen van justicie getaxeert
gearbitreert ende betaelt alst behoiren zal van
welcke civile boete de gene van onsen rentmeesters
dient aengaet gehouden wert ontfanck te maken
rekeninge bewys ende reliqua te doen tot onsen
proffyte metten anderen penningen van zynen ontfange $
onse drossaet van brabant amman van bruessele ende
alle andere onse ende onsen vasallen of smaelre heeren
richteren justicieren ende officieren onsen voirs. lants
van brabant ende van overmaze hoedanige die zyn
of wesen moegen tegenwoirdige ende toecommende
hueren stedenhouderen ende elck van hen zoe hem dat
toebehoirt ende aengaen mach den voirs. suppliant
van dese onse gracie et remissie inder manieren
voirscreven rustelyck ende peysselyck doen ende laten
#sy hier af verantwoort
byden ontfanger
vanden exployten
genieten et gebruycken sonder hem te doene noch te
laten geschien in lyve noch in goede eenicj hinder letsel
of moyenisse ter contrarie maer indien zyn lyf oft zyn
onverbuerden goeden daeromme gevangen becommert
of gearresteert waeren dat zy die ter stont stellen of
doen stellen tot volcommen delivrancie ende slakinge
want ons alzoe belieft ende ten eynde dat dit goet
vast ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen zoe
hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen behoudelyck
in anderen saken ons recht ende een yegelyck tzyne
in allen gegeven in onse voirs. stede van bruessel
inden maent van augusto int jaer onsheeren duysent
vyffhondert zesse ende dertich van onsen keyserycke
txviie ende van onsen rycken van castillien ende
andere txxie aldus stont gescreven op de plycke
byden keyser in zynen raede ende geteekent
l de zoete visa recepta
ghecollaccionneert tegens
doriginale brieven by my
decock"
pardons,341.txt,"remissie voer
lambrecht van strale
kaerle etc. doen te wetene alle iegewoirdighe ende
toecommende dat wy ontfangen hebben die oitmoedighe
supplicatie van lambrecht van strale arm scamel knecht
oudt omtrent eenentwintich jaer van zynder nerringhe
metser iegewoirdich gevangen tot ghierle jurisdictie van
turnhout in onse lande van brabant inhoudende hoe
dat hy om den scamelen cost te winnen int jaer xvc
vyfendertich op sinte magdaleenen avont den xxi en july
was werkende tot breda met noch meer andere vrempde
metsers ende opden selven dach zoe sy twee vanden
vremden metsers met eenen vrempden steenhoudere ende hy
supliant hueren noen cost gingen houden in een herberge
tot breda voirs. geheeten den hollandtschen thuyn die
welcke alsoe tsamen teerende ende drinckende hebben
onder malcanderen worden gecregen die hy supliant
nyet en soude connen gespeciffieren midts dat hy
vanden gewvechte nyet en was ende om bier was gegaen
ende metten biere wederomme by tgeselscap commende
vandt eenen vanden selven metsers met eenen bessemsteel
inde handt ende voeren alsoe melcanderen in ende
hy suppliant meynende int bescheet tegane heeft vuyt
haeste ende verbaesthede genomen een ledich tinnen
schincpotteken ende daermede geworpen inden hoop
meynende alsoe tselve geselscap te scheydene ende
en wist hy supliant nyet oft alsnoch inder waerheyt
nyet en weet midts der verbaestheyt nyemant geraect
thebbene hoe wel dat die weerdinne vanden huyse zeght
hy suppliant den voirs. steenhoudere met tselve potken inden
slaep van zynen hoofdt geraect thebbene immers hoe
tselve mach wesen geschiet is den voirs. steenhoudere
zyns naems ombekent vanden slage byden anderen hem
gegeven oft van desen worp achterwaerts overgevallen
in ommachte van crenckten ende sieckten die daer
toe sloegen alsoe is hy corts dair nair aflyvich geworden
is daeraff waeromme deen vanden metsers als hem schuldich
kennende hem terstont vluchtich maicte ende noch
fugitif bedegen is welcken worp by hem supliant zeer
onnoselyck gebuert nyet wetende oft hy vanden selven
oft vanden voirs. slage overleden is heeft hem vuyt
simpelheyt laeten vinden ende onthouden inden voirs.
dorpe tot ghierle aldaer hy byden schoutet is
geapprehendeert ende alsnoch gevangen soe voirs. is
ende duechtende riguer van justicie dairomme geexecuteert
te worden al eyst dat hy supliant tselve feyt zeer
onnoselyck gecommitteert mach hebben ten zy dat
onse gracie ende genade hem hier op verleent worde
alsoe hy seght ons dairomme zeer oitmoedelyck
biddende soe eest dat wy de saken voirscreven
overgemerct ende hier op gehadt tadvys van onsen
wel beminden die schoutet van turnhout den voirnoemde
lambrecht van straele supliant genegen wesende
tzynder bede ende suplicatie ende hem willende in dit
stuck gracie ende genade perfereren voer rigeur van
justicien hebben inden gevalle als boven hem vergeven
quytgescholden ende geremitteert vergeven schelden
quyte ende remitteren vuyt onse zunderlinge gracie
midt$$ tfeyt ende manslach boven verclaert
mitgaders alle peyne ende boete corporelle et criminelle
daer inne hy ter cause van dien mit diesser aencleeft
iegens ons ende justicie mesdaen ende mesbruyct
mach hebben ende hebben hem als hier aff
wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende
restitueren tzynder goede fame ende name in onsen
voirs. lande van brabant ende allen anderen onse landen
ende heerlycheden mitsgaders tzynen onverbuerden
goeden indien hier eenyge heeft alzoe hy was
voer de toecompste vanden manslach voirscreven
imponerende hierop een eeuwich zwygen ende sillencie
onsen procureur generael ende allen anderen onsen rechteren
justicieren ende officieren wyen zy syn satisfactie
ende beteringe eerst ende alvoeren gedaen der
geinteresseerde partie indien die noch nyet gedaen
en es ende eenige dairtoe staet civilyck alleenlyck
behoudelyck dat de voirnoemde supliant gehouden wert tselve
feyt ende manslach iegens ons te beteren oick cyvilyck
naer de gelegentheyt vander mesdaet ende faculteyt
van syne goeden ende oick te reffonderen ende betalen
de redelycke costen van justicien indien hieromme
eenige gedaen zyn alter taxacie ende arbiterscepe
van onsen lieven ende getrouwen die cancellier
ende luyden van onsen raide in brabant die wy daertoe
committeren den welcken wy bevelen dat voer hen
geroepen de gene dyer behoiren geroepen te zyne
zy procederen wel ende duechdelyck ter verifficatie ende
interinemente van desen naer huere vorme ende inhouden
welck interinement hy supliant gehouden sal zyn aldair te
versoucken bynnen eenen jaere naer date van desen
vpte peyne van te verliesen deffect der selver ende
tot taxacie ende arbiterscepe vander amende civile
ende costen van justicien voerseyt ende dat gedaen
ende de voirs. amende civile getaxeert ende betaelt
zynde in handen van onsen ontfanger diet behoiren sal die
welck gehouden wert dair aff ontfanck te maken
rekeninge bewys ende reliqua te doene tonsen proffyte
mitten anderen penningen van synen ontfange zy onsen
drossaet van brabant meyer van loeven amman van bruessele
schoutetten van antwerpen ende vanden bossche ende allen
anderen onsen rechteren justicieren ende officieren iegewoirdich
ende toecommende hueren stedehouderen ende eenyegelyck
van hun bezundere soe toebehoiren sal doen laeten
ende gedoogen den voirnoemde suppliant van dese onse gracie
remissie quytscheldinge ende pardoene ende van allen den
inhouden van desen inder vuegen ende manieren voiren
verhaelt rustelyck vredelyck volcommelyck ende eeuwelyck genyeten
marge: en hier aff $$$
byden ontfanger vanden
exploitten
ende gebruycken sonder hem te doene noch te laeten
geschien nv noch in toecommende tyden aen lyf noch aen
goet eenich hinder letsel oft moyenisse ter contrarien
maer by alsoe zyn lyf nv iegewoirdelyck gevangen zoet
voirseyt es die stelt oft doet stellen ter stont ende sonder
vertreck tot geheelder delivrancie want ons alsoe
gelyeft ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich
blyve teeuwigen dagen soe hebben wy onsen zegel hier aen
doen hangen behoudelyck in anderen saken ons recht ende
eenyegelyck tzyne in allen gegeven in onse stadt
van bruessele inde maent van julio int jaer ons heeren
duysent vyfhondert eenenveertich van onsen keyserrycke
txxiie ende van onsen rycken van castillien ende anderen txxvie
aldus gescreven opte plycke byden keyser in zynen raide
ende onder geteeckent verreyken visa $$$
gecollo$$ ende bevonden accorderende
met zynen originale by my"
pardons,302.txt,"kaerle etc. doen te wetene allen ende eenen yegelijck iegewoirdich
ende toecomende dat wy ontfangnen hebben die supplicatie van amant
van streken geboren van blaesvelt janssone geboren van blaesvelt
inhoudende hoe dat hy suppliant inden jaere onsheeren duysent
vyffhondert ende dryendertich des goensdaechs zeventhien dage voer sinxe
ombegrepen vanden prefixen dage ontrent drye uren naeder noenen alleene
gegaen is uuyt onser stadt van antwerpen om hem te recreeren ende te
vermaken ende alsoe spacerende ende wandelende is hem opten steenwech
buyten der poerten van sint jorys int gemoete gecomen zeker vrouwe persoen
geheeten lossyt van diest die hy suppliant kende metter welcker hy
gegaen is in den heerlicheyt van berchem buyten der voirs. stadt gelegen
aldaer zy tsamen gecomen zijn in zekere herberge geheeten croonenborch
daer alsdoen woenachtich was een genoempt willem verhagen doen ter
tyt weerdt vanden selven huyse wesende ende aldaer zijnde heeft hy
suppliant mitter voergenoemde vrouwen om zynen penninck begeert te drinckene
een pinte biere twee oft drye gelyck de weerdinne vanden selven huyse
hem suppliant oyck gewillichlycken haelde heetende den selven nedersitten
aen zekere tafele inde hoecken aldaer gestaen ende was aen deen eynde vanden
selver tafelen geseten een genaempt jan govaers saliger gedachten ende
noch een jonc man met eender vrouwen die hij suppliant nyet en kende noch
te voeren by zynder wete oyet gesien hadde maer den selver persoonen aldaer
vindende zoe dat de voirs. suppliant mitter voirs. vrouwen aen dander
eynde vander selver tafelen een wyle tyts geseten ende cleynen lust tot
drincken hebbende is vander selver taefelen opgestaen ende mitter voirs.
vrouwen gegaen uuyten huyse achter in den hoff aldaer een closbane stont
ende op te selve bane ontrint een ure tijts mitter voirs. vrouwen uuyt
recreatien ende om tyt cortinge gespeelt hebbende is ten lesten gecomen
de voirs. jan govaerts aen de voirs. bane hem suppliant beroepende om met
hem te spelene om een pot biers alsoe hy suppliant oyc dede maer duer
groote woirden ende gevecht dat die voirs. jan govaerts op de voirs. banck
iegens andere persoonen alsdoen creech daer hy suppliant int bescheet ginck
ende den twist ende gevecht hielp slichten datter nyemant gequetst noch
gewont en werdt is tspel vanden par voirs. partien gestaect geweest zoe dat
daer nae de voirs. suppliant metter voirs. vrouwen wederom in huys gegaen is
ende noch een pinte biere off twee gedroncken hebbende siende dat laet ende
poirtyt was wesende tusschen acht ende neghen uren inden avont heeft metter
weerdinnen gerekent ende zyn gelach eerlycken betaelt meynende alsoe
naeder voirs. onser stadt van antwerpen te gaene maer de voirs. suppliant
hoirende dat de selve jan govaerts groote woirden hadde ieghens den
voirgenoemde jongen man die hy suppliant alsboven hadde aldaer vonden sittende
met zekere vrouwe persoen ende dat selve ja govaerts deselve vrouwe
by hem hebben wilde seggende totten voirs. jongenmanne dat hy de
vrouwe lange genoech gehadt hadde ende dat hy se oyck hebben wilde
met meer dier gelycker woerden in sulcker vuegen dat de selve jongeman
zonder hem tegen den voirs. janne govaerts vele topponerene is worden
weenende dwelck de voirs. suppliant siende met compassien beruert
wesende heeft totten selven janne govaerts geseet dese woirden in
substantien eel geselle ghy en soudt nyet willen noch begheren dat u yemant
een vrouwe die ghy by u sittende hadt affhendich maken soude daerop de
voirs. jan govaerts van stonden aen geantwoerdt heeft ende geseeght den
suppliant vragende ende op de vrouwen persoen wysende die hy mede gebracht
hadde is dat u vrouwe soe wil ic dan die hebben daer op de voirs. suppliant
seide dese vrouwe es met mij inne gecomen ic sal se oyc wederom uutleyden
maer de voirs. jan govaerts in zijn voergaende propoest persevererende heeft
anderwerff totten voirs. suppliant geseet die vrouwe sal ic desen avont hebben
oft u lyff met dijen op staende ende een pint in zijn hant grijpende heeft naeden
suppliant geworpen zoe dat de voirs. suppliant zijnen deghen uuyttreckende
meynende naeden voirs. janne te slaene is byder weerdinnen ende maerten
vanden selven huyse gehouden geweest metten rechten arme daer hy zynen
deghen hadde ende de voirs. jan govaerts meynende de suppliant daer hy
gehouden werdt met eenen opstekere inne te loopen heeft de selve suppliant
zoe veel gedaen dat hij den voirs. deghen vander rechter hant inder slincker
gevrongen ende gecregen heeft ende soe naeden voirs. janne geslaegen maer
eer den slach volgaen was ende nauw ten halven is de voirs. jan
govaerts willende den suppliant metten voirs. op opstekere inne loopen inden
voirs. deghen gevallen ende den selven beneden onder de borst in zijn rechte
zyde gevallen ende ingeloopen in sulcker vuegen dat de voirs. jan alsoe opten
staende voet van levene ter doot gecomen is wyens ziele god bevele
dat oyck hy suppliant nae dyen tvoirs. mesuz ende dootslach by hem inden persoen
vanden voirs. janne geperpetreert is geweest op sheeren geleyde een wyle
tijts gegaen hebbende heeft ons yesindert wel getrouwelyck zoewel in
vrieslant inde oerloge van geldre als iegens den coninck van vranckeryck
gedient ende hoewel den voirs. dootslach inder manieren voirs. gebuert
is geweest ende dat de voirs. suppliant zijn lyff verweerende tselve gedaen
heeft dwelck hem zeere berouwt ende uuyt gronden zijnder herten leet
is alsoe dat hem tselve nyet leeder en soude moegen wesen hebbende den
voirs. afflivigen gesoent ende de partie vanden selven geheelyck volcommelyck
ende te vollen gecontenteert ende soe dat behoirt vernuecht als blijct by de
zoen brieve ende quitancien der af zijnde ende heeft te voeren ende yesindert
altyts te goeden naeme ende fame gestaen in alle andere saken hem altyts wel
ende eerlycken geregeert zonder oyck oyt gevangen achterhaelt noch verwoven
geweest te zijne van andere mesusen schanden noch reprochen noch gedaen
dingen weerdich om reprehenderen soe en soude hy suppliant nochtans dien
al nyettegen staende binnen desen onser landen hem voer rigeur ende stranheyt
van justicien beduchtende nyet gevuech gelyck noch sekerlyck dorven vinden
gaen staen wandelen noch converseren ende waere alsoe gescapen zijn leefdage
lanck desolaet mestroostich vagabund ende ledich buyten lants te loopene te
doelene ende verloren te gaene enwaere hem onse gracie ende genade daerop nyet
verleent alsoe de voirs. suppliant seeght ons daerom oetmoedelyck biddende
waerom zoe eest dat wy desen aengesien willende altyt gracie ende
genade prefereren rigeur van justicien den voirs. suppliant geneycht wesende
tot zijnder voirs. beden hebben ingevalle als boven quytgeschonden geremitteert
ende vergeven ende van sunderlinger gracien quytschelden remitteren ende vergeven
by desen onser brieve voirs. brieve tfeyt ende dootslach boven geruert
mitsgaders alle offencien ende bruecken corporele ende criminele daer inne hy
ter causen voirscreven met datter aencleven mach tegen ons ende justicie
mesdaen mach hebben ende hebben hem als daeraf wedergestelt ende
gerestitueert stellen weder ende restitueren tot zijnen goeden name famen ende
geruechte in onser lande ende hertoochdom van brabant ende allen anderen onsen
landen ende heerlicheyden ende tot zijnen ongeconfisqueerden goeden indyen hy
ennige heeft gelyck ende in alder manieren alsoe hy was eer den voirs.
dootslach geschiede imponerende hierop een eeuwich zwijgen onser procureur
general in brabant ende allen anderen onser justicieren ende officieren wye zy hij zyn
satisfactie ende beteringe doenen der partien geinteresseerdt indyen die nyet
gedaen en is ende ennige daer toe dient civilyck alleenlyck behoudelyck
dat de voirs. suppliant gehouden sal zijn tselve feyt tegen ons te beteren
civilyck nae die gelegentheyt vander saken ende faculteyt van zynen goeden
ende dat hy oyck gehouden wordt op te leggene ende betalene die
redelycke costen van justicien indyen eenige hierom gedaen zijn oft gedaen
worden ter taxatien ende moderatien van onser voirs. cancellier ende luyden van
onser raede diewelcke wy daertoe gecommitteert hebben ende committeren by
desen ontbieden daer om ende bevelen den selven onser cancellier ende
luyden van onser raede in brabant dat voer henluyden geroepen die gene die
daerom behoiren geroepen te zyne zij procederen wel ende getrouwelyck
totten interinemente ende verificatie van desen ende totter taxatien vanden voirs.
civile boeten ende costen welck interinement de voirs. suppliant sal moeten
versuecken binnens jaers ende dat opte pene van te verbueren deffect van
desen onsen oepenen brieven ende dat gedaen ende de voirs. civile boete ende
costen getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden genen van onsen
ontfangers dyen dat behoiren sal die gehouden werdt rekeningen bewijs
ende relicqua te doene vanden voirs. civile boeten tot onser behoeff mitten
anderen penningen van zynen ontfange zy onse voirs. procureur general in brabant
ende alle andere onse richteren justicieren officieren ende ondersaten
tegewoirdige ende toecomende dyen dat aengaen sal mogen huere
stedehouderen ende eenen yegelyck van hen bezundere zoe hem toebehoiren sal
# sy hieraf verantwordt
byden ontfanger vanden
exploiten
doen laten ende gedoogen den voirs. supppliant van deser onser tegewoirdiger
gracien remissien ende pardoene ende van alle den inhouden van desen inder
vuegen ende manieren voer verhaelt rustelyck vredelyck volcommelyck ende
eeuwelyck genyeten ende gebruycken zonder hem te doene noch te laten
geschieden nu noch in toecomenden tyden ennigen hinder letsel oft
moyenisse aen lijve noch aen goede ter contrarien maer indyen zyn lyff
oft ennige van zynen goeden daerom gearresteert oft becommert waeren dat
zy die stellen ende setten off doen stellen ende setten terstont ende zonder
vertreck tot geheelder ende volcomender delivrancie ende slakinge want ons
alsoe gelieft ende ten eynde dat dit vast zy ende blyve tot eeuwygen
dagen hebben wy onser zegel hieraen doen hangen behoudelyck ons
in anderen dingen onser rechte ende eenen yegelyck anderen dessyns gegeven
in onser stadt van bruessele inde maent van julio int jaer onsheeren
duysent vyffhondert achtendertich ende van onser keyseryck txixe
ende van castillien etc. txxiiie aldus stont gescreven opte plycke
byden keyser en zynen raede ende geteekent boote noch stont
gescreven op te selve plycke visa registrata
ghecollacioneert tegens die
originale brieven by my
decock"
pardons,396.txt,"copie van eender remissien van dootslage.
maximiliaen bijder gracie goids gecoren keyser altijt vermeerder
srijcx, coninck van germanien van hungrien van dalmatien
van croatien etcetera, ende kaerle, byder selver gracie ertshertogen
van oistenryck prince van spaengnen van beyden sicillien van
jherusalem etcetera, hertogen van bourgoingnen van lotharingen van brabant
van steyr van karinten van cram van lymborch van luxemborch
ende van gelre, graven van vlaenderen van habsburch
van tyrol van artois van bourgoingnen palsgraven ende van
henegouwe, lantgreven van elzaten princen van
zwauen marcgraven van burgauw ende des heilichs
rijcx van hollant van zeelant van phirt van kieburg van namen ende
van zuytphen. graven heeren van vrieslant vander
windischenmarck van poertenauw van salms ende van
mechelen, doen te weten allen luyden jegewoirdich
ende toecomende dat wy ontfaen hebben die oitmoedige
supplicatie van machiel janss woenende onder beke
by onser stat van tshertogenbossche in onsen lande
van brabant, inhoudende hoe dat den voirn. suppliant des
mach geleden zyn omtrent vier dage voer bamesse
lestleden een jaer, hem wesende voer syn huys ende
woenstede, aengecommen es een genoempt adriaen
petersz gebuer vanden voirs. suppliant overvallende
den selven suppliant als hy oic te voeren te meer stonden
gedaen hadde mit vele quaden woorden ende dat
vuyt dien dat de voirn. suppliant, lange daer te voeren
ende om onredelijke ende onbehoirlyke woorden tot hem
suppliant, by eenen jongen knecht wesende die sone
van jacop roest gesproken den selven jongen een kaecksmete
gegeven hadde, welck hem de voirs. adriaen
petersz aendragen wilde, hoe wel die selve
jonge hem niet en bestont maer dede tselve
altys om roe$$ ende ongenuechte te maken tusschen
hen beyden, ende de voirn. adriaen pieterszone aldus,
den voirn. suppliant die niet en sochte dan in peyse ende vrede te levene
injurierende mit quade woorden, als voirs. es, heeft den
selven suppliant te vyf oft zesse reysen op zyn borst gestooten
zeggende zydi een man weert u, dwelck de voirn. suppliant
te dier tyt verdroech, naden welcken die voirn. adriaen
pietersz noch niet te vreden zynde, ende in syn quaetheyt
ende wreetheyt tegen den voirs. suppliant persevererende,
ende es des woensdacichs tsavonts daernae wederom
gecommen totten selven suppliant hem wesende oic voir syn huys
ende heeft hem aen ende op geseit, dat hy zyn pert dwelck
opter straten weyden ghinck soude gequetst hebben,
dwelck men alzoe niet bevinden en zal, in zulcker
voegen dat zy underlinge groote woerden hadden ende
es de voirs. adriaen pieterss den voirn. suppliant
aen getreden, zoe dat hy hem ter weere stelde tegen den
selven adriaen, nemende eenen pickel van eender wasch-
banck ende dair mit slaende naeden voirs. adriaen
maer de selve adriaen aggresseerde ende quam den
voerscr. suppliant soe by inder maten dat hy bedwongen
was te trecken een zyn brootmes, want hy anders
geen wapen over hem en hadde, ende stack daermede
den selven adriaen pietersz in zynen buyck, vanden
welcke steke hy zekeren tyt daer nae van levende
live ter doot gecomen es. ter causen van welcken
ongevalle ende dootslage, dwelck den voirn. suppliant
die een arm scamel man es, zeer leet is, hoe wel
dat hy zedert heeft moeten composeren met onsen
schouthet vanden bossche janne heim ende den schouthet
van hilverenbeke, ende daer voeren moeten geven wel
vyftich guldens oft daer omtrent, nochtans en soude de
selve suppliant hem hem des niet dorren betrouwen noch hem
vinden bynnen onsen lande van brabant duchtende ende vreesende
strangheyt van justicien maer hem eewelic vanden
selven moeten absenteren ende gaen dolen in anderen
vremden landen ende contreyen ende leven in grooter armoede
ende ket$$cheyt, in dien hem onse gracie ende genade hier op niet
verleent en wordde, alsoe hy zeght, omme de welcke
gemerct tgene des voirs. es ende dat hy in anderen saken
altyts van goeder fame ende name geweest es, hy ons
zeer oitmoedelyc biddende gebeden heeft, soe eyst
dat wy de saken voerscr. overgemerct, den voirscr.
machiel janss suppliant genegen wesende tzynder voirs. bede
ende supplicatie ende willende hem in dit stuck gracie ende
genade prefereren ende voirderen voer strangheyt van justicien
hebben inden gevalle alsboven vergeven quytgescolden
ende geremitteert vergeven scelden quyt ende remitteren
vuyt sonderlinger gracie, mits desen onsen brieve tfayt
ende dootslach boven verclaert mitsgaders alle boete ende
bruecke corporel criminel ende civil inden welcken
hy ter causen voerscr. tegens ons ende justicie mesbruyct
ende gevallen mach wesen, ende hebben hem als te desen
wederomme gestelt ende gerestitueert restitueren ende
stellen weder tot zynder goeder fame ende geruchte
in onsen landen ende heerlicheden ende tot zyne onverbuerden
goeden indien hyre ennige heeft gelyc ende in alder
manieren als hy was voerde toecompst ende geschienisse
vanden feyte voerscr., imponerende hier van onsen procureur
generael ende allen anderen onsen officieren wie zy zyn eeuwich
zwygen ende scilencium, satisfactie ende beteringe voeren,
ende alder werck eerst der geinteresseerde partie
gedaen indien die noch niet geschiet en es, ende ennige daertoe
dient civilick alleenlyck, ontbieden daerom ende bevelen
onsen lieven ende getoruwen die cancellier ende luyden van
onsen rade in brabant, dat geroepen die ghene diere over
behoiren geroepen te zyne, zy procederen ende voirtgaen
wel ende getrouwelic ter verificatie ende intermemente
van desen jegewoirdigen, ende dat gedaen, zy, onse
drossaet van brabant, schouthet vanden bossche ende alle
andere onse justicieren ende ondersaten dien dit aengaen
mach hueren stedehouderen ende elcken van hen bysonder zoe hem
toebehoeren sal, doen laten ende gedoegen den voirs. suppliant
van dese onse gracie quytsceldinge remissie ende pardoene, ende
van alden inhouden van desen, gelyck ende inder vuegen
ende manieren als voerscr. stat rustelyc vredelyc volcommelyc
ende eeuwelick genyeten ende gebruycken, sonder hem
te doene noch te laten geschiene nu noch in toecommende
tyde ennigen hinder letsel ofte moeyenisse ter contrarien,
aen lyve noch aen goede in enniger manieren, maer indien
zyn lyf oft ennige van zynen voirs. onverbuerden goeden
hieromme gevangen gearresteert oft becommert waeren
dat zy die stellen ofte doen stellen terstont ende sonder
vertreck tot geheele ende volcomen delivrancie want
ons alsoe gelieft, ende ten eynde dat dit goet
vast ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen, hebben
wy onsen zegel hier aen doen hangen, behalven ons in
anderen ende eenen ygelyken in allen saken zyn recht
gegeven in onsen stat van bruesse inde maent
van octobri int jair ons heeren duysent vyfhondert
ende negenen, ende vanden rycken van ons keyser te
weten van germanien txxiiiite, ende van hongrien etcetera
twintichste, aldus stont gescreven opte plyke vanden
selven brieve. byden keyser ende myne heer den ertshertoge
ende geteykent, w. de thielt.
gecollationeert ende bevonden concorderende
metten oriignale bij mij
n. straten"
pardons,409.txt,"copie van een remissie van dootslage
maximilian par la grace de dieu esleu empereur tousiours
auguste, roy de germanie de hongrie de dalmatie de
croatie etc. et charles par la mesme grace, archiducz
daustrice, prince despaigne des deux cecilles de jherusalem etc
ducz de bourgoingne de lothier de brabant de stier de carente
de carniole de lux lembourg de luxembourg et de gelres,
contes de flandres de habsbourg de tyrolle de fierrette de
kyeburg
dartois de bourgoingne palatins et de haynnau, lantgraves delsate
prince de zwaves, marquis de burgauv et du saint
empire de hollande de zeellande de fierrette de kyeburg de
namur et de zuytphen, contes, seigneurs de frize des
marches de sclavonie de poertenau de salins et de
malines. savoir faisons a tous presents et avenir
nous avoir receu lumble supplication de hubrecht van
zante povre compaignon navyeur natif de notre ville
de bruges contenant, comme peut avoir cincq ans
ou environ ledit suppliant estant lors alle en notre ville danvers
a la conduite dung bateau charge de biens, et ainsi
que par ung jour de dimenche questoit la procession audit
anvers, il eust fait bonne chiere avec ung nomme hannekin
vander capelle aussy navyeur sons compaignon et quilz
alloient a lesbat par ladite ville sans penser a nul mal,
vint daventure passer aupres deulx une femme tenant
son mary par les bras, la quelle femme estoit aussy
native de notredite ville de bruges, parquoy ledit suppliant que
la recongnut aucunement fut a ceste cause legierement
meu de dire audit hannekin son compaignon, celle femme
qui passe la devant vous est native de bruges, je lay
autresfoiz bien congneue surquoy ledit hannekin dist
tantost marchons viffement apres que je la voye pour
savoir se ne la congnoisteroie aussy point. et
disant ces parolles lung de trois compaignons
walons natifz de notre ville de lille, qui alloient aussy au
long de la rue devant ledit suppliant et son compaignon
ayant entendu les parolles devant dictes se tro tourna
tantost contre iceulx suppliant et son compaignon disant
assez fellement et dune fiere maniere quelle chose savez
vous a dire a celle femme, aquoy ledit suppliant et son compaignon
respondirent gracieusement comme ceulx qui ne demandoient
noise ne debat nous ne savons rien delle sinon bien et
honneur. ce neantmoins celluy desdits aultres trois
qui avoient ainsi releve ladite parolle estant nomme
comme ledit suppliant a entendu de puis pierchon de lille
non content de la responce telle que dessus, et demonstrant
la fierte de son courayge, redist et replicqua audit suppliant
et son compaignon mettant sa main sur un long couteau
quil avoit chaint, voulez vous de cecy, ou mots de semblables
signiffication et substance. a quoy ledit suppliant et son
compaignon respondirent encoires de legier couraige
et sans aigreur, nenny voir, nous ne demandons riens
de cela, nous aymerions beaucop mieulx boire ung
pinte de vin. surquoy dist de rechief icellui de lille
avec ses compaignons, vous ne seriez ja si hardy de
venir avec nous a la taverne, a quoy ledit suppliant et son
compaignon a intencion tousiours devister noise ou
debat respondirent allez devant et nous vous suyvrons
sur piedtz. et ces choses dictes iceulx trois compaignons
allerent tout droit a la taverne du molin estant a lung
des boudz du marchie dudit anvers et a luy suppliant et a son
compaignon considerans que bonnement ne peurent autrement
entrerent apres en ladite taverne, et illec arrivez,
qui fut environ les six heures de lapres disner, lesdits
trois compaignons se mirent dune part avec ung pot
de vin, et icellui suppliant et son compaignon dune aultre
part mais tout en une salle ayans une pinte de vin
seulement et buvans ainsi dung coste et daultre, se
advisa ledit suppliant que lesdits trois compaignons estoient
embastonnez de longs couteaulx et que luy de sa part navoit
verge ne baston, et son compaignon pour toutes deffences
une petite courte dagguette, doubtant que aucun oultraige
a luy et a son compaignon pouroit estre fey fayt, print
occasion dallez ung tour a son bateau, delaissant sondit compaignon
en la taverne avec le vin quilz avoient fait venir, duquel
bateau il rapporta a toutes avantures un baston assez
roide non ferre de la longeur de trois ou quatre pietz, lequel
il portoit musse desoubz une robbe volant quil avoit
vestue et revint ainsi incontinent aupres de sondit
compaignon, et ayans les ungs et les autres beu leur vin
sans quelques parolles de lung a lautre, et ayans lesdits trois
compaignons de lille paye leur escot, se leverent faisans
maniere deulx en aller de ladite taverne dont ledit suppliant
et son compaignon furent tout joyeulx, mais estans alle
jusques a luys de ladite taverne, seulement se arresterent
illec tout court et demoura lung deulx en estant droit
dedans ledit huys, en sorte que len ny eust peu entrer ne yssir sans le faire desmarchier.
ce veu par ledit suppliant et son compaignon, et ayant
appercheu que lung des autres avoit tire ung grant
poinchon de dessus son couteau et le baillit a celluy qui
occupoit ainsi lissue de luys de ladite taverne, doubtant
a ceste cause de passer parmy eulx ou vuydier de ladite
taverne dont ilz desiroient bien eulx departir car
avoient ja longement beu leur vin, se adviserent de
appeller loste de ladite taverne et luy dirent comment
iceulx compaignons estans ainsy a luys sestoient avant
leur venue illec courouche a eulx et que pour la maniere
quilz leur veoyent tenir audit huys ilz craignoient
deux de partir et de passer parmy eulx, requerrant
quil les voulsist faire en aller, telement que ce entendu par ledit hoste
sen alla parler a iceulx compaignons et fist tant quilz sen
allerent et tantost ledit suppliant et son compaignon se departirent
aussy de ladite taverne, mais nen furent point eslongnez sept
ou huit maisons long que iceulx trois compaignons les vindrent
poursuyr et lung diceulx a tout une courte dagge ou
poinchon quil tenoit sans escryer ou dire mot cuyda
murdrierement parderriere en frapper et le planter au doz
dudit suppliant mais de bien venir ledit hannekin de la chappelle
son compaignon lappercheut et escrya ledit suppliant lequel
se desmarcha subit et parce que ledit hannekin tira lautre
par le collet, il rompy ledit cop parderiere et tumba celuy
qui cuida donner le cop par terre, mais incontinent
lung des aultres trois compaignons assavoir ledit pierchon
de lille desgainant ung long coutteau quil portoit rua
dicelluy couteau pour frapper sur ledit suppliant de telle radeur
quil eust fendu la teste, neust estre que icelluy suppliant du
baston quil avoit apporte du bateau luy rompit et
destourna ledit cop, touteffoiz de la grant forche icellui
couteau devala au long du baston jusques a la main dudit
suppliant tellement quil en eust le doy aupres du paulx
tresfort blesche, et affole lequel pierchon encoires non
content rehaucha sondit couteau faisant soy effort de
ruer seconde foiz sur ledit suppliant mais icelluy suppliant
pour sa deffense et comme esmeu de courroux pour tel
oultraige a lui fait, rua de rechief sondit baston allencontre
dudit couteau de si grant forche aussy quil en rompy
et destourna encoires icelluy second cop, et que ledit
baston descendy sur la teste dicellui pierchon en facon
que parmy chapeau et bonnet il en receut telle navrure
en la teste que par faulte de bon pensement ou aultre inconement
icellui pierchon de lille en termina vie par mort environ
six ou sept jours apres. et combien que ledit suppliantsoit
escheu en cest inconvenient a son grant deplaisir et en son
corps deffendant. touteffoiz doubtant rigeur de justice
ilz sest absente de noz pays et seignouries ou depuis
cincq ans que ledit cas advint il na oze venir hanter ne
converser, ne encoires nozeroit faire. ains luy comviendroit
le demourant de ses jours demourer en estraingnes marches
et contrees en grant povrete ennuy et desolacion, se
notre misericordieuse grace ne luy estoit sur ce impartie
de laquelle actendu ce que dist est, et que aultrement il a
tousiours este de bonne vie et conversation, sans jaymais
plus avoir este actaint ne convaincu daultre vilain
cas, blasme ou reproche si comme il dist ilz nous a
treshumblement supplie et requis, pour quoy q nous
les choses dessusdites considerees ayans pitie et compassion
dudit suppliant, et luy vueillans a ceste foiz grace et misericorde
estre preferee a rigeur de justice. a icellui hubrecht
van zante suppliant inclinans a sa humble supplication et
mesmement a lonneur et reverence de la dolorense mort
que notre benoist redempeur jhesuscrist a tel jour quil est
huy souffrit a larbre de la croix pour la redemption
de lumain linguaige, avons ou cas dessusdit par ladviz
et deliberation de notre treschiere et tresamee fille de
nous empereur dame et tante de nous charles, dame
marguerite archiducesse daustrice, ducesse et contesse
de bourgoingne ducesse douagiere de savoye regente et
gouvernante etc, quite remis et pardonne, quittons remettons
et pardonnons de grace especial par ces presentes le cas et hommicide
devant declare, ensemble toute peine amende et offense
corporelle et criminelle en quoy pour cause et a loccasion
dicellui il peut et pourroit estre tenu envers nous et
justice. et lavons quant a ce remis et restitue, remectons
et restituons par cesdites presentes a ses bonne fame et renommee
a nozdits pays et seigneuries et a ses biens non confisques sancuns
en a, tout ainsi et en la maniere comme estoit devant ledit
cas advenu. en imposant sur ce scilence perpetuel
a notre procureur general et a tous noz aultres officiers quelzconques.
satiffaction touteffoyes faicte a partie premierement, et avant
tout euvre se faicte nest civilement tant seulement,
et moyennant que ledit suppliant lamendra aussy civilement
envers nous selon lexigence du cas et la faculte de ses
biens a larbitraigie et taxation de noz amez et
feaulx les chancellier et gens de notre conseil en brabant
residens en notre ville de bruxelles que commectons a ce.
sy donnons en mandement a iceulx chancellier et
gens de notredit conseil en brabant, que appelle ceulx qui
pource feront a appeller, ilz procedent bien et
deuement a linterinement et verification de ces presentes.
et ce fait et ladite amende civile par eulx tauxee
arbitree et payee es mains de celluy de noz officiers
quil appertiendra, lequel sera tenu den faire recepte
a notre profyt, ilz et tous aultres noz justiciers et
officiers cui ce regardera, leurs lieutenans et chacun
deulx endroit soy et sicomme aluy apperthiendra, facent
seuffrent et laissent ledit suppliant de notre presente grace remission
et quittance et de tout le contenu en cesdites presentes
plainement paysiblement et perpetuellement joyr et user,
sans luy faire mectre ou donner ne souffrir estre fait mis ou
donne, ores ne ou temps advenir quelque arrest
destourbier ou empeschement au contraire en corps ne en
biens en aucune maniere. aincois se son corps ou
aucune chose de cesdits biens estoient pour ce prins
arrestez ou detenuz, les luy mectent ou facent
mettre tantost et sans delay a plaine et entiere delivrance
car ainsi nous plaist il, et le voulons estre fait.
et afin que ce soit chose ferme et estable a tousiours
nous avons fait mecttre notre seel a cesdites presentes. sauff
en aultres choses notre droit et lautruy en toutes. donne
en notre ville de gand, le jour du vendredy saint,
lan de grace mil cincqcens et dix. et des regnes
de nous empereur, assavoir de celluy de germanie
le xxv et desdits de hongrie etc le xxje. ainsi avoit
escript sur le reploy par lempereur et monseigneur
larchiduc, en leur conseil. et signe haneton.
collation a este faicte a
loriginal par moy
n streit $$$"
pardons,273.txt,"kaerle etc. doen te wetene allen teghewoirdigen ende
toecommende dat wy ontfangen hebben die oetmoedige
supplicatie van cornelis de cortte arm scamel gesesle
geselle belast met wyf ende kinderen inhoudende hoe dat
hy suppliant inden jaere xvc ende xiiii omtrest sinxenen
is met zekeren goede mannen vanden dorpe van saventhen
op eenen achternoene gaen sitten drincken inde
herberge aldair geheeten teppcken ende nair dien den
dach was ten avonde commen ende de voirs. goede mannen
hadden hen gelach gemaict soe is de suppliant gegaen tot
zynen huyse ten eynde dat hy soude eenen stuver oft twee
blancken halen om zyn gelach mede te betalene dwelck
hem zyn voirs. wyf weygerde te gevene zoe dat zy hem
midts desen zeer stoorde ende is de suppliant alzoe
gecommen inde voirs. taverne ende bevandt dat allet
geselscap was gescheiden behalven alleend henrick
ellens den welcke zyn huysvrouwe corts dairnae
quam halen doen seyde de suppliant henderick laet noch
een quart meten op dat uwe huysvrouwe oick eens drincke
want wy en hebben geen bier meer daerop de huysvrouwe des voirs.
hendricx seyde lieve gesellen ten es den tyt nyet om vele
te drinckene tcoren en gelter nu nyet nae want tcoren was
doen dairomtrent al verslagen vanden hagel waerop de
suppliant antwoirdende seyde ghy seegt certain de waerheit
want tvalt nu eenen scamelen geselle zeer lastich broot
te crygene dairtegen seyde de voirs. hendrick dat tcoren
noch nyet te vele en gondt ende dat hy wel wilde dat
noch vele meer dierdere waere met meer andere worden
daermede hy den suppliant zeer vergramde ende mitsgaders
der stoornisse die hem zyn wyf als voeren aengedaen hadde
gehadt beres$$ berespde hy den voirs. d hendrick met eenigen
quaden worden daerop hendrick terstont die suppliant
hiet zynder moeder zeerden ende die wyle de weerdinne
om bier was soe nam de suppliant zynen opstekere ende
stack naeden voirs. hendrick ende ter stont track
hendrick zyn dagge om den suppliant wederomme te stekene
mair de suppliant was rasscher dan hendrick ende hy stack
hem ter stont twee oft drie steken in zynen boesem zoedat
de zelve hendrick corts daernae van levendelyve ter doot
quam ende hoewel tzelve feit ende dootslach den
suppliant zeer leet es geweest ende noch is nietemin
beduchtende rigeur van justicien heeft hem omtrent een
jaer lanck geabsenteert gehadt buyten onsen lande van brabant
tot onser blyder incompst toe die wy deden in onser stadt
van lovenen ende is de suppliant met ons ingecommen
ende binnen eenen jaere daernae soe heeft hy partie
geinteresseerde gecontenteert ende openbaerlyck opde
merct vander vueren ten aensienen van alder werelt gesoendt
gehadt ende want nae desen de suppliant heeft
gemeynt gehadt voldaen te hebbene heeft hem oyck
oytsundert binnen den voirs. onsen lande van brabant
gehouden gehadt sonder eenige behoirlycke brieven van
remissien te doen expedieren alzoe hy zeegt ons oetmoedelyck
biddende hem op al te willen verleenen onse gracie ende
genade waerome zoe eest dat wy desen
aengemerct ende hier eerst gehadt dadvys van onsen
procureur general in brabant ende daernaer van onsen lieven
ende getruwen die cancellier ende luyden van onsen raede
aldair den zelven cornelis de cortte suppliant genegen
wesende tzynder voirs. supplicatien ende begheerten ende
hem willende in desen gracie prefereren voer rigeur van
justicien hebben inden gevalle als boven vergeven
quytgescolden ende geremitteert vergen scelde quyte
ende remitteren uuyt onser sunderlinger gracien mits deser
den dootslach voeren verclaert mitgaders oyck alle pene
ende amende corporelle ende criminelle dair inne hy hen
overmits ende uuyt zaken van tgene des voirscreven
is iegens ons onse hoocheyt ende justicie eenichsins
mach hebben ontgaen ende uuyt onser meerder ende
speciaelder gracien hebben hem intsgelycx vergeven
ende geabsolveert van dat hy suppliant zoe langen tyt
hem gehouden heeft binnen onsen voirs. lande van
brabant sonder onse voirs. brieven van remissien
et dinterinement der zelver ende hebben hem dien
aengaende gerestitueert ende gestelt restitueren ende
stellen bydesen tot zyne goede fame ende name
in onsen voirs. lande ende hertochdom van brabant
ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden ende
tot zyne goeden noch ter tyt nyet geconfisqueert
zynde zoe verre daer eenige waeren imponerende
hierop een euwich zwygen ende silencie onsen procureur
general ende alle andere onse rechteren justicieren ende
officieren onser voirs. lants van brabant satisfactie
nochtans yerst ende alvoeren gedaen der geinteresseerde
partie zoe verre die noch nyet gedaen en waeren
civilyck alleenlyck behoudelyck oick dat hy den suppliant
den voirs. dootslach ende tgene des voirs. es iegen
ons civilyck beteren zal naerde gelegentheyt vander
misdaet ende faculteit van zynen goeden ende oyck
dat hy gehouden wordt te betalen de redelyck costen van
justicie daeromme gedaen ende nagevolcht indien
datter eenige geschiet zyn ter taxacie ende arbiterscepe
van onsen voirs. cancellier ende luyde van onsen voirs.
raede in brabant die wy daertoe committeren ontbieden
daeromme ende bevelen den voirs. onsen cancellier ende
luden dat voere hemluden geroepen die gene die daeromme
behoiren zullen geroepen te zyne zy procederen wel
ende duechdelyck totter verifficatie ende interinemente
van desen onsen iegewoirdigen brieven nae huere vorme
ende inhouden ende welck interinement de voirs.
suppliant gehouden zal zyn in onsen voirs. raede
#sy hier aff verantwordt
bbyden ontfangere vanden
exploiten
te verzuecken binnen eenen jaere nae date van desen
op de peyne van te verbueren deffect van desen ende
dat gedaen ende de voirs. civyle boete ende costen
van justicien indien datter eenige geschiet zyn
getaxeert gearbitreert ende betaelt alst behoirt van
welcke civile boete de ghene van onsen rentmeester
dient aengaet gehouden werdt ontfanck te maken
rekening bewys ende reliqua te doene tot onsen proffyte
mitten anderen penningen van zynen ontfack zy onse drossaet
van brabant amman van bruessele ende alle andere
onse ende onsen vassallen oft smaelere heeren rechteren
justicieren ende officieren voirs. lants van brabant
ende van overmaze hoedanige die zyn oft wesen mogen
tegenwoirdige ende toecommende hueren stadthouderen
ende elck van hen zoe hem dat toebehoirt ende aengaen
mach den voirs. suppliant van dese onse gracie ende
remissie inder manieren voirscreven rustelyck vredelyck ende
eeuwelick doen ende laeten genyeten ende gebruycken
sonder hem te doene noch te laten geschien eenich
hinder letsel oft moyenisse ter contrarien mair
indien zyn lyf oft zyn onverbuerde goeden waeren daeromme
gevangen becommert oft gearresteert dat zy die terstont
stellen oft doen stellen tot volcommen delivrancie ende
slakinge want ons alzoe gelieft ende ten eynde
dat dit vast ende gestadich blyve tot euwigen dagen
zoe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
in anderen dingen onsen rechte ende eenen iegelycken anderen
dessyns ghegeven in onser stadt van bruessele
opten goeden vrydach inde maent van aprille int jaer
onsheeren duysent vyffhondert vierendertich ende van
onsen keyserycke txvie ende van onsen rycke van
spaingnen ende andere txxe opde plycke stont
gescreven byden keyser in zynen raede
ende geteekent i de cock visa recepta
ghecollacionneert tegens
doriginale brieven by my
decock"
pardons,371.txt,"remission d hommicide
philippe par la grace de dieu roy de castille de leon de grenade etc
archiduc d austriche prince d arragon etc duc de bourgoingne
de lothier de brabant de stier de karente de crayn de lembourg de luxembourg
et de geldres conte de flandres de habsburg de kyeburg d artois de bourgoingne palatin
de haynnaut de hollande de zeelande de namur et de zuytphen marquis
du saint empire et de borgauw lantgrave en elsaten seigneur de frise
sur le windischemarcq de portenauw de salins et de malines savoir
faisons a tous presents et advenir nous avoir receu lumble supplicacion
de conrard de blanier josne homme bourgois de la cite de liege
contenant comment par cidevant environ a neuf ou dix ans il, a l instigation
et ennord d ung henry van roze son beau frere estant en sa subjection
s est avec icelluy et aultres compaignons trouve en notredit pays de
brabant ou ilz ont prins ung nomme phelippe penelle marchant de
gennes lequel present phelippe fut par ledit henry et ses complices ammene
et ranchonne a certaine somme de deniers dont ledit suppliant eut sa part
or est il que apres ladite prinse ledit conrard suppliant soy voyant
desceu de sondit beau frere et avoir commis tel cas luy qui estoit josne
par moyen de son pere et aultres ses parens et amis trouva fachon
d appointer avecq ledit phelippe, tellement qu il restitua enchierement
sadite part comme par quictance souffissante peut apparoir. et aussi
d obtenir remission de reverend pere en dieu notre tres chier et
feal cousin l evesque de liege son prince, et s est depuis tousiours
tenu en sa maison avecq sa femme audit pays de liege faisant sa
marchandise et a este de la loy comme il est encoires neantmoins
doubtant righeur de justice il se n oseroit trouver en notredit pays
de brabant a son grand regret. se n est que notre grace ne luy
soit sur ce impartie si comme il dit en nous suppliant pour ce
que dudit cas luy vueillons faire pardon et remission et sur ce luy
faire expedier noz lettres patentes et pertinentes pour ce est il
que nous ces choses considerees voulans a dez grace et misericorde
preferer a righeur de justice audit conrard suppliant inclinans
a sadite supplication et requeste. avons de notre certaine science
et de grace especial quicte remis et pardonne et par ces presentes quictons
et pardonnons le fait et cas dessusdits enssamble toute paine et amende
corporele criminele et civile. en quoy pour cause et occasion du fait
et cas avantdit il a ou peut avoir mesprins et estre encourru
envers nous et justice. et l avons quant a ce restitue et restituons
a ses bonne fame et renommee au pays et a ses biens non confisquez
saucuns en y a. en imposant sur ce scilence a notre procureur et a
tous noz aultres justiciers et officiers quelzquoncques cui ce regarde
satisfaction toutesfois faite a partie se faicte n est et elle y eschiet
prealablement et avant tout oeuvre. sy donnons en mandement
a noz amez et feaulx les chancellier et gens de notre conseil ordonnez
en notredit pays de brabant, que appellez ceulx que pour ce seront a
appeller ilz procedent et facent proceder deuement et diligamment
a l interinement et verification de ces mesmes presentes. et ce fait
mandons en oultre a iceulx noz chancellier et gens de conseil
a noz seneschal de brabant maire de louvain amman de
bruxelles eschouthettes d anvers et de boisleduc et a tous noz
aultres justiciers et officiers presens et avenir quelzconcques de
notredit pays de brabant et a iceulx des bassains seigneurs noz vassaulx
d icelluy pays leurs lieutenants et a chacun d eulx en droit soy et sy comme
a luy appartiendra que de ceste presente grace remission quictante
et pardon selon et par la maniere que dit est ilz facent seuffrent
et laissent ledit suppliant joyr et user plainement paisiblement
et perpetuellement sans luy faire donner ne souffrir estre fait
aucun arrest destourbier ou empeschement au contraire mais ainchois
se son corps ou aucuns de sesdits biens non confisquez estoient pour
ce prins saisiz arrestez ou empeschiez les mectent ou facent mectre
tantost et sans delay a plaine delivrance car ainsi nous plaist il.
et affin que ce soit ferme et estable a tousiours nous avons
fait mectre notre seel dont avons use jusques a orez a ces presentes
sauf en aultres choses notre droit et l autruy en toutes.
donne a treves le vendredy saint l an de grace mil cincq cens
et quatre. et de notre regne le premier ainsi soubz escript sur
le reploy par le roy et signe de thielt et encoires visa.
collationne a l original
par moy."
pardons,121.txt,"remissie
albert ende isabel clara
eugenia infante van spaignen by der gratien goidts eertshertogen van oostenrycken
doen te wetene alle jegenwoordige ende toecoemende dat wy
ontfangen hebben de oitmoedige supplicatie van jehan gebuers notaris ende
practisyn postulerende ten platten lande belast met drye cleyne
moederloose kinderen behouden van syne eerste huysvrouwe inhou$
dat wylen maria lindekens syne tweede huysvrouwe gewees$
sijnde binnen onser stadt van loven ende naer dyen sy tsaemen
aldaer hadden goeden chiere gemaeckt vreetsaementlyck ver
trocken uuyt de selve onser stadt naer st jooris wingen$
plaetse van hunne residentie ende tusschen wegen nyet verre
vanden selve stadt opde diestersche baene tsamen gaende al
cautiende den suppliant daer over buyten eenich achterdencken
van quaet metten dranck bevangen synen henger inde
scheyde voor ende achter syne huysvrouwe spelens gewyse brengende
is onwetens deselve scheyde uuytgevlogen ende den selven
henger just coemen te vallen boven haere rechte oore en$
daer deur gecauseert een cleyne vleeswondeken quaelyck
weerdich om chirurgyn te gebruycken hoe wel nochtan$
den suppliant hem des nyet getroostende is met synen huysvrouwe
de wonde eerst ende voor al by hem met synen neusdoeck
verbonden wedergekeert naer loven in sekere herberge
ontrent die diestersche poorte alswanneer deselve sijns$
suppliants huysvrouwe met sijnen swager des anderen daechs
daer naer is gegaen inden wijnkelder onder den stadthuys
ende aldaer enen pot wijns oft twee heeft helpen drincken
waer door sy haer toonende een weynich onstelt is den suppliant
naer drye daegen dat sy aldaer tsaemen hadden geweest
gegaen ten huyse van meester carel van maelstede barbier
om aldaer tot synen huyse te blyven ter tyt ende wijle toe sy
volcoementlyck waere gecureert waer over tusschen den selven
barbier en hem suppliant geconvenieert synde hy suppliant preparae$
maeckende om te vertrecken om sijne affairen middelen tyde
te dirigeren dan deur de instantelycke begeerte vanden selve syne
huysvrouwe is hy haer voordyen ende den anderen nacht gebleven sonder
van eenige swaricheyt te hooren synde nyettemin daer naer
gevallen in eenen groote ende vehemente cortse dat sij ten achtsten
daege naerde voors. quetsure tot sijns suppliants onsprekelycke leet
wesen deser werelt is coemen toverlyden wyens ziele godt
beraede ende hebbe in syne eeuwige ruste nochtans buyten
sijnen toedoen noch en can den suppliant deur de voors. quetsure
nyet geseght oft verstaen worden de occiso gehouden te syn
ende voorsulcx hem nyet voorvluchtich en heeft te maecken in
sondere consideratie nemende opde certificatie gegeven by meesters
chirurgyns de voors. wonde gevisiteert hebbende voor ende naer
haere doot oock begraven synde ter instan van haere broeders
uuyten grechte gedaen wyens vercleren over deselve respective
visitaecie eenpaerlyck gedraecht dat de quetsure nyet en is
geweest lethael ende de voors. sijne huysvrouwe daer van oock
nyet gestorven daer inne de selve personen staen te gelooven
gelyck oock de intentie vanden suppliant nyet en is geweest de
voors. syne huysvrouwe in haeren lichaeme voor dminste te
offenseren voere min te quetsen al eest dat sulcx by ongeval
door inckele onnooselheyt is gevolght ende den suppliant alsoo
over haere door onschuldich wyen pyne genoech doet haere
absentie te missen soo sij oock met malcander staende den
houwelycke altijt peysselyck ende vredelyck hebben geweest ende
alsoo geene occasie geweest synde van dissentie en valt oock
inden suppliant egeene prosumptie dat hy syne huysvrouwe in haeren
leven soude hebben willen offenseren gelyck sulcx oock de
plaetse alwaer het feyt is gevallen op eene oepen ende publycke
baene genoechsaem uuytwyst behalvens alnoch dat syn geweir
nyet en is getrocken geweest ende alsoo daermede die goede
intencie vande suppliant dat hy noynt van quaede intencie en is geweest
geverificeert dan blyft desnyettemin absent ende voorvluchtich
daerentusschen syne ses moederloose kinderen van doen zyde
loopen geheel desolaet dat een yegelyck hen tselve siende erbe$$
ende van dandere zyde alle syne affairen ende negotien in
confusie sulcx dat hy ende syne kinderen geschaepen syn geruineert
te worden ten sy hem uuyt speciale gracien over de voors.
quetsure voor soo vele hy mach verstaen worden daermede
misdaen te hebben worde gegeven gracie ende bermherticheyt
daer toe onse herten ordinarie meer syn geinclineert als
tot rigeur van rechte besondere in regard vanden gene als
uuyt pure ootmoet hen prosternerende voor onse voeten gelyck
den suppliant is doende mits desen sonder oynt in eenige misuse
geconstitueert geweest te syne weerdich reprehenie
criminele dan heeft hem altyt eerlyck vromelyck ende
getrouwelyck buyten reprochen gedragen ende om waer toe
te coemen haer tegenwoordich offereert de occasie
van desen heyligen tyt representerende de voetstappen van
onsen salichmaecker hoe dat hy om het menschelycke
geslacht te verlossen is gestorven voort alles heeft
voldaen ende gepardonneert gevende exemple aen alle christ$
princen tot hunne ondersaeten om gelycke bermherticheyt
te thoonen die hy verhoopt ende vastelyck betrouwt dat
hem sal geworden desen gemerckt ende dat hy suppliant nyet
genst$ende de onnooselheyt vande feyte ende dat de voors. wonde
nyet en is geweest lethael ende hy suppliant vanden doot onno$
heeft desnyettemin de naeste vrienden vanden voors. syne
huysvrouwe tot accoorde ende minnelycke verdrach doen versoeck$
meynende dat hem tselve nyet en sal geweygert worden
consideracie nemende opde gelegentheyt ende onnooselheyt vande
voors. feyte heeft ons de voors. suppliant daeromme seer ootmoe$
gebeden om ense oepene brieven van remis in sulcken ca$
dienende soo eest dat wy desen aengesien ende tot dyen de
voors. certificaeten geneycht wesende ter beden des voors. suppliant
ende willende hem in dit stuck prefereren gracien ende misericord$
voor strangheyt ende rigeur van rechte besondere ter eeren ende
contemplacien vande bitter passie ende lyden ons heeren jhesu ch$
dwelck hy op sulcken goeden dach als heden voorde salicheyt
vande menschelycke geslachte geleden heeft hebben den selven suppliant
inden gevalle alsboven quytgeschouwen ende vergeven schelde,
quyte ende vergeven uuyt sonderlingen gracien by desen onsen brieven
tfeyt ende ongeval boven geruert mitsgaders alle offensien
en breucken corporele ende criminele die hy ter causen van
dyen eenichsins tegens ons ende justicie mach hebben
ontgaen ende misdraegen ende hebbendem dyen aengaende wede$
gestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren to$
synen goeden naeme fame ende geruchte in onsen voors. landen van brabant
ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden ende tot syne onverbeurde
goeden indyen hy eenige onder ons heeft gelyck ende in alder manieren
soo hy was voor de toecompste vanden voors. feyte imponerende hierop
een eeuwich geswych onsen procureur generael in brabant ende allen
anderen onsen justicieren ende officieren wie sy syn satisfactie
ende beternisse ieerst ende voor al gedaen der partije geinteresseerde
indyen die noch nyet gedaen en sijn ende eenige daer toe staet civilyck
alleenlyck behoudelyck dat die voors. suppliant gehouden sal syn tvoors.
feyt tegens ons te beteren civilyck allenlyck naer gelegentheyt
vande saecken ende faculteyt van syne goeden met oock te betalen
die redelycke costen van justicien hieromme alreede gedaen ende te
doene allet ter taxacie ende moderacie van onsen seer lieven ende
getrouwen die cancellier ende luyden van onsen raede in brabant
die wy daer toe gecommitteert hebben ende committeren by desen ont
bieden daeromme ende bevelen den selven onsen cancellier ende
raedtsluyden dat voor hen geroepen den genen die daeromme behooren
geroepen te syne sy procederen wel ende deuchdelyck ter verifi
catie ende interinement van desen ende totter taxacie ende moderacien
vanden voors. emende ende costen van justicien alsoo sy sullen
bevinden behoorende welck interinement die voors. suppliant gehouden
sal syn te versoecken en hem in persoone te presenteren in onsen
voors. raedt binnen sesse maenden naestcoemende opde pene van
te verbeuren deffect van desen ende dat gedaen ende deselve civile
boete ende costen van justicien getaxeert ende betaelt syn in
handen vanden genen dyen dat behooren sal sy onsen vors. procureur generael
in brabnat ende alle andere onse rechteren justicieren officieren
ende ondersaeten tegenwoordige ende toecoemende dyen dat aengaen
sal mogen heure stedehouderen ende een yegelyck van hun besondere
soo hen toebehooren sal doen laeten ende gedoogen den voors. suppliant
van deser onser iegenwoordiger gracien ende remis ende van alle dinhouden
van deser inder vuegen ende manieren voore verhaelt rustelyck
vredelyck volcoementlyck ende eeuwelijck genyeten ende gebruycken sonder
hem te doen oft te laten geschieden nu noch in toecoemende tyden
eenich hinder letsel oft moyenisse aen lyve noch aen goeden ter
contrarien maer indyen syn lijff oft eenige van syne onverbeurde
goeden daeromme gearresteert becommert oft beleth waeren dat
sy die setten ende stellen ter stont ende sonder vertreck tot geheelder
ende volcoemende delivrancie want ons alsoo gelieft ende ten eynde
dat dit vast ende gestadich blyve ter eeuwigen daege soo hebben
wy onsen zegel hieraen doen hangen behoudelyck in anderen
dingen onsen rechteren ende eenyegelyck anderen dessyns gegeven
in onser stadt van brussele opden goeden vrydach in’t jaer
ons heeren xvi c ende xxie onder op de plycke stont geschreven
aldus byde eertshertoghen onderteekent steenhuyse ende was
gesegelt met een groenen wasschen segele uuythangende
in groene zyde snoeren"
pardons,094.txt,"remisie
albert ende isabel etc. doen te wetene alle
tegenwoirdige ende toecommende dat wy ontfangen hebben die ootmoedige
supplicatie van adriaen van mechelen jonckman noch minderjaerich woonende
binnen onser stadt van herentals inhoudende hoe dat hy suppliant hem altyt seer
eerlyck, vromelyck ende buyten reproche heeft gedraegen, noyt yet geperpetreert hebbende weerdich
punitie criminelle, behoudelyck dat meer dan een jaer geleden hy suppliant sittende op syn werch
ten huyse van merlen eynde binnen herentals voorscreven ende crygende eenige woirden met hans
gastweerdere synen medegeselle, is gebeurt dat middelen tyde aldaer gecommen is
christiaen van mechelen des suppliants broeder de welcke hoorende de affdraegende
woirden tusschen eenen ende den anderen, heeft hun willen onderrichten, seggende schande
ende quaelyck gedaen te wesen t’gene zy opden winckel voorstelden ende bedreven ende die
suppliant tselve cleyn oft luttel achtende ende oversulcx tegen synen broeder mede woirden
maeckende, heeft die voorscreven christiaen den suppliant al lachende met een geerdeken
oft roedeken geslaegen, waertegen die suppliant nemende in syn handt een cleyn stocxken
ende tselve naerden voorscreven synen broeder worpende is by ongeluck comen te vallen op
hooft, die daervan oock een weenich gequest wordde sonder nochtans ter dyer oorsaecke
syn gaen, staen, geten, drincken ende daegelyck handtwerck te doen gelaeten te hebben
dan wel sesse weken naer t’voorscreven accident, bevangen worddende met eene natuerlycke
sieckte, is vande selve sieckte tot des suppliants groot leetwesen comen te overlyden
wyens ziele godt benaede, ende hoewel hy suppliant inde doot vande voorscreven christiaen
synen broeder geenssins en is culpabel ende dat hy van een andere sieckte is gestorven
van tvercleren desselffs chirurgyn, broeders, susters ende andere, den selven
christiaen in syne sieckte geassisteert hebbende claerder is blyckende by attestatie
van borgemeesters, schepenen ende raedt der stadt herentals voorscreven daer van zynde
expresselyck ontlastende den suppliant van des voorscreven syns broeders afflyvicheyt
met affirmatie dat hy christiaen van voorscreven quetsuere nyet en is gestorven
daermede hy soude mogen gestaen zoo eest nochtans dat hy cortelinge ge$
willende vertrecken, om wat voirder te versuecken ende het lant te sien $
daervoor noch gereprocheert oft anderssins gequelt te mogen wordden tgene
hy midts de versche memorie van eenenyegelyck ende syne nothoire innocentie
al voren hem op reyse te geven wel wilde versien te syn allet gelyck hy suppliant
seyde, heeft ons daerom seer ootmoedelyck gebeden om onse opene brieven van remissie
daertoe dienende soo eest dat wy desen aengemerckt ene gesien hebben
het advys van onse lieve ende beminde die schouteth ende schepenen onser stadt
van herentals eentsaementlyck d’informatie by hun opt voorscreven feyt genomen ge$
wesende ter beden des voorscreven suppliants ende willende hem in dit stuck prefereren
gratie ende misericordie voor strangheyt ende rigeur van rechte, hebben den selven
inden gevalle als boven quytgeschouwen ende vergeven, schelden quyte ende vergeven vuyt
sunderlinger gratien by desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven geruert, mitsgaeders
alle offencie corporele ende criminele daerinne hy ter causen voorscreven midts dat
daeraen cleven mach tegen ons ende iusticie misdaen ende misbruyckt mach hebben
hem dien aengaende wedergestelt ende gerestitueert, stellen weder ende restitueren
tot synen goeden naeme, fame ende geruchte in onsen voorscreven lande van brabant
ende allen anderen onse landen ende heerlyckheyden ende tot syne onverbeurde goeden
indyen hy eenige onder ons heeft, gelyck ende in alder manieren zoo hy was voor de $
vande voorscreven feyte imponerende hierop een eeuwich geswych onsen procureur generael in brabant
den voorscreven schouteth van herentals ende allen onsen iusticieren ende officieren wie
sy syn, satisfactie ende beternisse eerst ende vooral gedaen der partye geinter$
voor soo vele die noch nyet gedaen en zy ende eenige daertoe staet civilyck alleenelyck ende de saecke sulcx
verheyschende behoudelyck dat de voorscreven suppliant gehouden sal syn t’voorscreven feyt tegen ons te beteren
civilyck naer gelegentheyt van saecken ende facilteyt van zyne goeden met oock te betaelen die redelycke
costen van iusticien hierom alreede gedaen ende te doene alles ter taxatien ende moderatien vanden
lieve ene getrouwe die cancellier ende luyden van onsen raede geordonneert in brabant, die wy
daertoe gecommitteert hebben ende committeren by desen, ontbieden daerom ende bevelen den selven onsen cancellier
ende raedtsluyden dat voor hun geroepen die gene die daerom behoiren geroepen te syne, zy $
wel ende deuchdelyck ter verificatie ende interimente van desen, ende ter taxatie ende moderatie
vande selve amende ende costen van iusticien alsoo sy sullen bevinden te behooren, welck
interimente de voorcreven suppliant gehouden sal syn te versuecken ende hem in persoone te presenteren
in onsen voorscreven raede binnen sesse maenden naestcommende op de pene van te
verbeuren d’effect van dyen, ende dat gedaen ende de selve civile boete ende
costen van iusticien getaxeert ende betaelt zynde in handen vande genen dyen dat behoiren
sal sy, onsen voorscreven procureur generael in brabant, onsen schouteth van
herentals voorscreven ende alle andere onse rechteren, iusticieren, officieren ende
ondersaeten tegenwoirdige ende toecommende dyen dat aengaen sal mogen, heure
stedehouderen ende eenen yegelycke van hun besundere soo hun toebehoiren sal, doen
laeten ende gedoogen den voorscreven suppliant van deser onser tegenwoirdiger gratien
ende remissien ende van alle d’inhouden van deser inder vuegen ende manieren voor
verhaelt, peyselyck, rustelyck, vredelyck ende volcommenlyck ten eeuwigen daegen genyeten
ende gebruycken, sonder hem daerinne te doen off te laeten doen ende geschieden nu oft in
toecommenden tyden eenich hinder, letsel oft moeyenisse aen lyff ofte aen goeden
ter contrarien maer indyen syn lyff off eenige van sijne goeden daerom gearresteert,
becommert oft beleth waeren, dat sy die setten ende stellen doen setten ende stellen
terstont ende sonder vertreck tot geheelder ende volcommender delivrantien, want
ons alsoo gelieft ende ten eynde dat dit vast end e gestaedich blyve ten eeuwigen
daegen soo hebben wy onsen segel hieraen doen hangen, behoudelyck in andere dingen
onsen rechte ende eenen yegelycken anderen des syns gegeven binnen onser stadt
van bruessela inde maent van meye int jaer ons heeren
duysent zeshondert ende vijff onder opde plycke stont gescreven
bijde eertshertogen ende onderteeckent n. lombaerts ende was
gesegelt met eenen grooten zegele van groenen wassche onder vuyt hangende
in syden snoeren."
pardons,244.txt,"kaerle etc. doen te weten allen jegenwoirdich ende toecomende
dat wy ontfanghen hebben die oetmoedighe supplicatie van jooris
muntenaer beeldesnyder geboren van onse stede van hausburch ende
alsnu woenende in onse stede van sintomaer belast met wyff ende
kinderen inhoudende hoe dat omtrent den xyen dach octobers xvc
negentwintich hy suppliant doen ter tyt woenende in onse stede van
loevenen doende zyn ambocht heeft hem gevonden op strate met eenen
zynen gheselle genaempt geraert scotelman tusschen negen ende
thien uuyren inden avont met eene gemeene dochter omtrent den
huyse van sinte geertruyt inde voirs. stede sonder stock ofte mes
te hebben anders dan dat de voirs suppliant hadde een brootmes alwaer
hemluyden in gemoet quamen twee gesellen den eenen cleck
waeraff hy suppliant de name nyet en weet ende dandere geheeten
augustin vanden bergh alle beede voirsien van langhe messen
die zy drougen bloot onder hueren tabbarts of mantels besondere de
voirn. augustin de welcke by force namen ende wechleeden
de voirs. dochtere jegens den danck vanden voirn. suppliant ende
zynen geselle twelck zy nyet en consten verdragen maer uuyt
impacien? ende qualyck te vreden zynde vervolgden den voirs.
clerc ende augustin de welcke augustin achter blyvende met
zyn bloot lanckmes die wymen dat de voirn. clerck de voirs. dochtere
wechleede keerde weder ende slouch eenen grooten slach naer den voirn.
suppliant welcken slach hy suppliant keerde ende quam den selven
augustin in zyn mes hem aenveerdende van achter byden arme aleer hy
wech conte gevendt hem met zyn voirs. brootmes een steke in zyn
scauwer welcke steke nyet een vingere diepe was ende de
voirs. augustin gevoelende die voirs. quetsure hy ende zyn voirn.
geselle liepen wech den welcken de supliant ende geraert zyn
gheselle die egheen geweer en hadde als voirs. is naeliepen totten
houck vander straeten dat ziende de voirs. augustin is wederomme
gekeert ende begonst te slaen groote slagen met zynen messe
ende de voirs. clerc te werpen groote steenen naerden voirs.
suppliant ende geraert zyn geselle die by ghebreke van geweer
wierp zyn bonnet tusschen beyden omme te breken ende doen
cesseren de voirs slagen zoe dat de voirs. suppliant ontfinck eenen
grooten steen op zyn hooft ende een andere op zyn duyme waerop
hy viel ter eerden zoe oyck dede de voirn. augustin roupende ick
ben doot dit hoirende de voirs. clerc bespranc den voirn. suppliant
met eene corte dagge die hy hadde meenende hem te duersteken
ende vanden lyve te grieven midtswelcken de voirs. suppliant
om zyn lyff te beschudden hem ziende in zulcke extremiteyt
aenveerde den clerck byden arm keerde deselve ende met zyn
voirs. brootmes gaff hem eenen steke duere den arm twelck
den clerck gevoelende nam de vlucht seggende ick hebts oick
genouch achterlatende den voirs. augustin zynen geselle
ghequest van een steke vanden voirn. messe in zyn scauwere
ende gevallen als voirs is van welcken quetsure de voirs.
augustin by ghebre van goet regement ende dat hy bleef dien
geheelen nacht bloedende oft anderssins sdaechs daernaer
gevaren es van levende jyve ter doot ende hoewel de selve
suppliant heeft peys gemaect metter geinteresseerde partie
vreesende nochtans rigeur van justicie heeft ter causen vanden
voirs. feyte twelck hem zeer leet is geabsenteert uuyt onse
voirs. stede van loeven ende lande van brabant ende is gescepen
daer uuyt te moeten bliven tzynder grooten scade ende
achterdeele ten zy dat hem onse gracie verleent werdt alsoe
hy zeyt ons daeromme oetmoedelyck biddende soe eist
dat wy desen aenghesien compassie ende medelyden hebbende
metten voirn. suppliant inden ghevalle als boven quytgescholden
ende vergheven scelden quyte ende vergheven uuyt onse
zunderlinghe gracie by desen den dootslach voeren verclaert
mitgaders oyck alle penen ende amende corporelle ende
criminelle daerinne hy hem overmits ende uuyt saken van
tghene des voirs. is tegens ons onse hoocheyt ende justicie
eenichssins mach hebben ontgaen ende hebben hem dien aengaende
gerestitueert ende gestelt restitueren ende stellen by desen
tot zynen goede fame ende name in onsen lande ende hertochdom van
brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden ende
tot zynen goeden noch tertyt nyet geconfisqueert zynde zoe verre
daer eenige waren imponerende hier by een eeuwich zwygen ende
silencie onsen procureur generael ende allen anderen onsen rechteren
justicieren ende officieren onsen voirs. lants van brabant
hoedanige die zyn oft wesen mogen satisfactie nochtans yerst
ende alvoeren gedaen der partien geinteresseerde zoe verre die
noch nyet gedaen en ware civilick alleenlyck behoudelyck
nochtans dat hy den voirs. dootslach jegens ons civilick beteren
sal naer gelegentheyt vander misdaet ende faculteyt van zynen
goeden ende oyck dat hy gehouden werdt te betaelen de redelycke
costen van justicie daeromme gedaen ende naegevolght indien
datter eenige geschiedt zyn ter taxacie ende arbiterscepe van
onsen lieven ende ghetrouwen den cancellier ende luden van onsen
raede in brabant die wy daertoe committeren ontbieden
daeromme ende bevelen den voirs. onse cancellier ende luden van
onsen raede in brabant dat voere hemluden geroepen de gene
die daeromme behoiren zullen geroupen te zyne zy procederen
ende doen procederen wel ende dueghdelyck totter verifficatie
ende interinemente van desen onsen jegenwoirdigen brieve naer hueren
formen ende inhouden ende welck interinement de voirs. suppliant
gehouden sal zyn in onsen voirs. raede te versuecken binnen eenen jaere
naer date van desen op te peine van te verbueren deffect der selver
ende dat gedaen ende de voirs. civile boete ende costen van justicie
indien datter eenighe zyn getaxeert gearbitreert ende betaelt
alst behoiren sal van welcke civile boete degene van onsen
rentmeesters dient aengaet gehouden wert ontfanck te maken
rekeninghe bewys ende reliqua te doen tot onsen prouffyte metten
andere penningen van zynen ontfanghe zy onsen drossat van brabant
meyer van loeven ende alle andere onse ende onser vassalen off
smaelre heeren rechteren justicieren ende officieren onsen voirs.
landts van brabant ende van overmaze hoedanige die zyn oft
wesen moghen tegenwoirdighe ende toecommende hueren stedehouderen
ende elck van hem zoe hem dat toebehoirt ende aengaen mach
den voirs. suppliant van dese onse gracie ende remissie inder
manieren voirscreven rustelyck ende peyselyck doen ende
laten genyeten ende ghebruycken sonder hem te doen noch
te laten geschyen in lyve noch in goede eenich hinder letsel
oft moyenesse ter contrarien maer indien zyn lyff oft
eenighe onverbuerden goeden daeromme gevangen becommert
oft gearresteert waren dat zy die terstont stellen oft doen
stellen tot volcommen delivrancie ende slakinge want ons
alsoe belieft ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich
blyve tot eeuwighen dagen zoe hebben wy onsen zegel hieraen doen
# sy hieraf verantwort
byden ontfanger
vanden exploiten
hangen behoudelyck in anderen saken ons recht ende een
yegelyck tzyne allen ghegeven in onse stede van brussele
inde maent van novembre int jaer onsen heeren duysent vyfhondert
ende vierendertich van onsen keyserycke txve ende van
onsen rycken van castilien ende andere txixe aldus stont
ghescreven opde plycke byden keyser in zynen raede ende
gheteekent l de zoete visa recepta
ghecollacionneert tegens
doriginale brieven by my
decock"
pardons,183.txt,"philips etcetera doen te wetene alle tegenwordige
ende toecomende dat wy hebben ontfangen d’oytmoedige
supplicatie van servais bollen ingesetene van cuntich inhoudende
dat hij op den 21 maart 1652 geadresseert geweest syn van raphael
maes daer hy werckte ontrent syn vaeders huys t’sels daetelyck
heeft gaen seggen aen synen vaeder die daer oppe met die suppliants
moeder naer den voorschreven raphael maes syn geloopen alwaer die suppliant
syn roer gehaelt hebbende oock is by gecomen ende naer eenich gevecht
mette schupen ende stocken die sy inde handen hadden ende groote injurien
die der voorschreven raphael maes soo aende vaeder als moeder des supliants
hadde naer geroepen heeft den suppliant in eoden conflict uet colere
ende door deselve bewecht synde syn roer gelost op den voorschreven
raphael maes waerdoor den selven midts sy naer by den anderen
waeren soo geraeckt is geworden inden buyck dat hy corts
daernaer is gestorven tot groot leetwesen des supliants
die geene meyninghen hadde van den selve ter doot te brengen
midts het voorschreven roer maer gelaeden en was met haegel
welcken aengemerckt ende dat die suppliant hen andersints altyt
seer wel heeft gedraegen ende nu soo lange inde gevanckenisse
hadde geseeten t’sedert den voorschreven neerslach soo badt hy oytmoedelyck
dat ons geliefden hen te verleenen onser oepene brieven
van remissie in forma daertoe dienende soo eest dat wy
desen aengesien geneyht wesende ter bede des voorschreven sippliant ende
willende hen in dit stuck prefereren gracie ende misericordie
voor strengheyt ende rigeur van rechte hebben den selre suppliant inden
gevalle alsboven geremitteert quytgeschonden ende vergeven
remitteren schelden quyte ende vergeven vuyt sunderlinge goeden by
desen onsen brenafkorting? t’feyt ende ongeval boven geruert midts gresafkorting ?
alle offentie ende breucke corporele ende criminele daer
inne hy hem overmidts ende vuyt saecke van t’gene des voorschreven is
tegens ons ende justitie eenichsints mach hebben
ontgaen ende mesdraegen ende hebben hen dyenaengaende
weder gestelt ende gerestitueert ende stellen weder
ende restitueren tot syn goeden naeme ende fame ende geruchte
in onsen voorschreven lande van brabant ende alle andere
onse landen ende heerlycheden ende tot synen onverbeurden
goeden indien hy eenighe onder ons heeft gelyck ende
in alder manieren soo hy was voor de toecompste van
voorschreven feyte imponerende hierop een eeuwich geswych
onsen seer lieven ende getrouwen raedt ende procureur generael
in brabant ende alle andere onse justicieren ende officieren
wie sy sy syn statisfactie ende beternisse ierst ende vooral gedaen
der partye geinteresseerde inden die noch nyet gedaen en sy
ende eenighe daertoe stae civilyck alleenlyck behoudelyck dat ae$
voorschreven suppliant gehouden sal syn t’voorschreven feyt tegens ons te beter$
civilyck naer gelegentheyt vande saecke ende faculteyt
van synen goeden met oock te betaelen den rederlycke costen van
justitien hieromme alreede gedaen ende te doene alles ter
taxatie ende moderatie van onsen seer lieven ende getrouw$
die cancellier ende lieden van onsen raede in brabant
die wy daertoe gecoitteert hebben ende coitteren by desen
ende te betaelene eene dobbele amende
ontbieden daerom ende bevelen den selve onsen cancelier
ende ricedtslieden dat voor hen geroepen dengenen
die daerom behooren geroepen te syn sy procederen w$
ende deuchdelyck ter verificatie ende interinemente
van desen ende totter taxatie ende moderatie van voorschreven
costen van justitien ende dobbele amende alsoo sy sullen
vanden te behoorne welck interinement die suppliant
gehouden sal syn te versueckene ende hen in persoone te
presenteren in onsen voorschreven raede binnen sesse maenden
naestcomende op pene van te verbeuren d’effeckt
desen ende dat gedaen ende deselve dobbele amende costen
van justitien getaxeert ende betaelt synde in handen
van dengenen dien dat behooren sal sy onse voorschreven procureur
generael in brabant ende alle andere onse rechteren
justicieren officieren ende ondersaeten tegenwoordig
ende toecomende dyen dat aengaen sal moghen
heure stedehouderen ende eeniegelyck van hen besundere
soo hen toebehooren sal doen laeten ende gedoogen de voorschreven suppliant
van deser onser tegenwoordiger gracien ende remissien ende van
allen den inhouden van desen indervuegen ende manieren boven
verhaelt rustelyck vredelyck ende volc$mentlyck genieten ende gebruycken
sonder hen te doene oft laeten geschieden nu noch in toecome$
tyden eenich hinder letsel oft moyenisse aen lyff noch
aen goeden ter contrarien maer indien zyn lyft oft eeni$
van synen onverbeurde goeden daerom gearrestert boven
macht oft belet waeren dat sy die setten ende stellen terstont ende
sonder vertreck tot geheelder ende volcomender delivranti$
$$antons alsoo gekest ende ten eynde dit vast ende gestand$
blyve t’eeuwichen daege daerop hebben wy onsen zegel ge$
aen doen hangen behoudelyck nu andere dingen aasen richt$
ende eenen zegel dessyns gegeven inde daernsr stadt brue$
inde maendt van april int jaer onsheeren 165$
ende van onsen rycke get 54e
sas happart"
pardons,319.txt,"abolicie voer janne de passano ende zyne dienere
philips bider gracien godts eertshertoghe van oistrijke hertoge
van bourgoignen van lotharingen van brabant van stier van karentien
van crain van limburg van luxemburg ende van gelre greve
van vlaenderen van habspurg van thirol van firette van kieburg
van artois van bourgoignen palatyn van henegouwe
van hollant van zeelant van namen ende van zuytphen
mercgreve des heylichs roemschen rycs ende van borgauw
lantgrave in elsaten heer van vrieslant van oxter
windeschemq van portenauw van salins ende van mechelen
allen den ghenen die dese onse letren selen sien saluyt
alsoe ons van wegen jans de passano coopman vander
natien van genues residerende tegewoirdelic in onser stad
van brugge te kennen gegeven es geweest hoe dat
inden jaere vyfthienhondert lestleden een geheeten
jan ofte ten versuecke vanden voirs. suppliant ende
van loys de ligno dienere desselfs hadde betalingen
gedaen eenen geheeten jan adriaenss vander sommen
van vierentwintich ponden grooten onser munten van vlaenderen
die de selve suppliant hem schuldich was ter sacken van sekere
comenscapen van meeden ende dat zekeren tyt daer
nae geleden een geheeten gielles van roye executeeur
te kennen gaf onsen procureur generael in brabant dat die
voirs. betalinge vanden voirs. xxv ponden groten
hadde gedaen geweest in ende met lichten gelde contrarie
onser ordinancie op stuck vander munten gemaect by middele
vanden welcken onse procureur hadde den voirs. suppliant te
rechte betrocken voer onse lieve ende getrauwe die cancellier
ende andere lude van onsen raide in brabant ende aldaer
tegen den selven suppliant geconcludeert soe hem dat goetdochte
ende werd aldaer tusschen partyen soe verre geprocedeert
nae dien dat van wegen des voirs. suppliant te kennen gegeuen
hadde geweest als dat hy nyet en wiste vander voirs.
betalingen inder manieren die onse voirs. procureur die
proponeerde ennichssins gedaen te syne ende oft die
geschiet waere inder manieren voirs. dat zoude
gedaen zyn sonder syne wete danck ende wille
contenderende om die ende ander redenen ende middelen ten
eynde van absolutien naden welcken die voors. partyen
contrarie ende in enquesten om welcken appointementen te
voldoene onse voirs. procureur hadde doen hoiren den voirs.
giellis van roye denunciateur ende janne adriaenss. die welcke
de voirs. suppliant om te bewyssene zyne onnoeselheyt ende
ignorancie in desen hadde doen wederleggen ende hoewel
die selve suppliant ende zyn voirs. dienere nyet en meynden
hier inne tegen ons yet mesdaen oft gebruyct te hebbene
desen nyet tegenstaende soe beducht hem nochtans de voirs.
suppliant datmen hem opte depositie vanden voirs. getuygen oft
anderssins soude willen straffen ende punieren als infracteur
van onser voirs. ordinancien ende daer toe inde penen daer inne
begrepen dwelc op dat soe gebuerde comen soude tot grooter
schanden scaden ende ongenuchten vanden selven suppliant het en waere
dat wy hem hier op onse gratie verleenen wilden soe hy seght
daeromme gemerct de redenen voerscr. hy ons oitmoedelic heeft
gebeden. doen te weten dat wy die saken voirscr.
overgemerct ende gehadt davys van onsen stadhoudere generrael
den greve van nassouw ende oic vanden luden van onsen
grooten raede geneycht wesende ter oitmoediger beden
vanden voirs. suppliant willende den selven in dit stuck gracie
ende genade prefereren voer rigeur van rechte hebben in
gevalle als boven. af ende te nyente doende tvoirs. proces
mit des dair aen cleven mach quytgeschonden geremitteert
vergheven ende geabolieert ende uuyt onser rechter
scelden quyte remiteren vergeven ende abolieren by desen onsen
jegewoordegen brieve allet ghene daer inne de voirs. suppliant
ende loys zyn dienere biden voirs. processe belast ende geaccuseert
hebben geweest oft souden moigen wordden mitgaders alle
peynen ende boete criminele ende civile daer hy oft de selve
loys uuyt saken van dien mit des daer aen cleeft tegen ons
ende justicie mesdaen oft mesbruyct mogen hebben den selven
suppliant ende zyne dienere stellende ende restitueren tot haerer
goeder famen ende namen ende tot allen hueren goeden nyet
verbuert noch geconfisqueert wesende in dien zy enige
hebben in alle der formen ende normen als zy waeren
aleer ende voerden beghinsel vanden voirs. processe
imponerende onsen voirs. procureur in desen scilencie ende
eewich geswych ontbieden daer omme ende
bevelen onsen drossete van brabant meyer van loeven
amman van bruessel schoutheten van antwerpen
ende vanden bossche ende allen anderen onsen ende der
smaelre heren dieneren officieren justicieren ende ondersaten
ons voirs. lants van brabant dien dat enichssins aengaen
mach dat zy ende een yegelic van hen den voirs.
suppliant ende loys zynde dienere van desselve onser gracien
quytsceldinghen remissie ende abolicie ende van al den
inhouden van dien inder manieren als voirs. es rastelic
ende vredelic doen ende laten genyeten useren ende gebruycken
sonder hen te doene oft te laten geschieden ennigen
hynder stoet oft belet ter contrarien het zy aen lyve
oft goeden in enniger manieren. want onser beliefte
sulcke es ende des torconden hebben wy onsen
segel hier aen doen hangen gegeven in onser stad
van bruessel den xxixen dach van meerte
int jaer ons heer duysent vyfhondert ende twee
voer paesschen aldus ondergescreven opt plycke
by mynen heere den ertshertoge. ende geteykent
crokaert
die collatie van desen copien es gedaen
ende bevonden concorderende metten originale
bezegelden brieven bij mij
n strate"
pardons,332.txt,"kenisse van dootslache
phelipe bijder gratie gode ertshertoge van oistenrijk
hertoge van bourgogne, van lotharingen, van brabant, van stiermark, van
carintie, van cram, van limbourg, luxembourg ende van geldren, grave
van vlaenderen, van habspourg, van tyrol, van ferrette,
van kiburg, van artois, van bourgognien, palatyn van henegouwe
van hollant van zeelant van namen ende van sutphen
marcgrave des heylichs roemschen rycs ende van borgon
lantgreve in elzaten heere van vrieslant opter windischemde$$$
van portenau van salins ende van mechelen doen te wetene
allen luyden iegenwoirdich ende toecomende dat wij ontfangen
hebben die oitmoedige supplicatie van pieter van muyse
jonckman geboren van deser onser stad van mechelen
inhoudende hoe dat sinte pieters dach lestleden was een jaer
die selve suppliant wesende int geselscap van jan vander
genelle ende willem van alters in een dorp genaempt
ter cruyse in onsen lande van brabant ten huyse van eenen
genaempt helizens alias leerman om aldaer met elcanderen
te drincken ende in tselve huys gecommen synde sach aldaer
eenen luuc nys liggende up een bedde jan vanden meulne
henrick ende pieter nys die alle saten ende droncken in een
geselscap die welcke hij suppliant groettede ende alsoe hy
suppliant ende die van synen geselscepe geseten waeren
verbeydende wyer dat zy geheischt hadden die voirn. pieter
nys gaf den voirs. suppliant eenen tuege te drincken ende als
die selve suppliant gedroncken hadde gaf den voirs. pieter nys
synen pot wederomme hem dair af bedanckende die voirn. jan
vande muelne die wat bij drancke was dat siende toochde
genouch maniere ende gelaet dat hij met wel te vreden en was
dat die voirs. pieter nys den selven suppliant te drincken gegeven
hadde ende begonste vele hoochmoedige woerden bedectelic te
spreken userende van sekere tale ende sprake die de voirs.
suppliant niet en verstont noch wat hy dair mede meynde
maer mercte wel dat hy niet wel gemoet en was
ende van stonden aen die voirs. luuc schoof up vander bedde
dair hy lach ende noch eenige andere met hem roupende
verrader tes hier te doene beghinnende te steken ende te slaen
naerden voirs. suppliant soe dfat hy dair een wonde ontfinck
in zijnen rechter aerm dat synde die ghene die dair by waer e
sunderlinge den voirs. pieter ende henrick nys gebroeders
hilden een wyle tyts den voirs. jan vander muelne maer
byder dreyghingen ende overlast vanden selven luuc nys
moesten hem laeten gaen bynnen middelen tijde ziende de selve suppliant dat hem scoonspreken niet helpen en mochte meenendehemlieden tontvlieden nam een corte pycke die hy voer de
doere hadde laten staen ende liep dair mede omtrent eenenboechscuete weechs maer de voirs. luuc ended jan vander muelne
vervolgden hem in sulcker wys dat hy hem moesten ommekeeren
ende te weer stellen oft anders hij hadde in groeter vreesen
geweest van synen lyve ende siende de voern. willemvan halteren wesende vanden geselscepe des voirs. suppliant
tvoirs. gevecht ende dat de voirs. luuc nys ende jan vanden
muelne henlieden met alder macht vervoirderden den voirs.
suppliant te crencken liep daerweert met eenen stalenen boge
die hy in zynen hande hadde ende daer mede bescieer$$$
vele slagen die de selve vanden muelne ende luuc slougen
naerden voirs. suppliant de welcke suppliant hem oic bedeckende
onder den selve boge siende dat hy in soe grooter sorgen
ende vreesen was stac den voirs. jan vanden muelne met
syn pycke een steke in sijn borst van welcke steke
de selve jan ter eerden viel ende zydert soe daer af als oic
van quaden hummueren dair hij mede vervolt was es gevaeren
van levende lyve ter doot ende hoe wel de voern. suppliant
den selven dootslach gesoent ende partyen duechdelic daer af
gebetert heeft oic mede dat hem tvoirs. stuck mat alle
zijn herte leet is. nietemin duchtende ende ontsiende stranghyt
van justicien hij en soude niet durven commen noch commerceren
in onsen landen ende heerlicheyd maer is gescepen daer vuyt
te moeten bliven ende te gaen leven in andere vremden lande in
grooter armoede ende ketnichede$$$ wordde hem onse gracie ende
genade hier up niet verleent alsoe hy soght ons zeere
oitmoedelic dair omme biddende soe eest dat wij de saken
voerscreven overgemerct hebben den voern. pieter van muyse
suppliant genegen wesende tot zyn voirs. bede ende supplicatie
ende willende hem in dit stuck gracie ende genade verleenen ende
prefereren voer strengheyt van justicien sonderlinge
ter eeren ende weerdicheid vanden heyligen passie die onse
heere god voer ons allen geleden heeft op sulcken dach als
huyden inden gevalle als boven vergeven quytgescolden
ende geremiteert vergheven scelden quyte ende remiteren
vuyt inser zunderlinger gracie by desen onsen brieve tfait
ende dootslach boven verclaert mitgaders alle boeten broecken
ende peynen corporel criminel ende civil dair inne hy ter cause
van dien met datter ancleven mach mesbruyct ende ge
mach zijn iegen ons ende justicie ende hebben als va
desen gerestitueert ende wedergestelt restituren ende
stellen weder tot sijne goede fame name ende geruchte in
onsen voors. lande van brabant ende andere onse landen
ende heerlicheyden tot alle zyne onverbuerde goeden in
dien hij eenoge heeft in alder voegen ende manieren
als hij was voir de toecompst vanden voirs. dootslage
imponerende hier up scilencie ende eeuwich zwigen onsen
procureur g enerael ende allen anderen onsen rechteren justicien
ende officieren wie zy zyn satisfactie ende beteringen
voiren ende alderwerck eerst gedaen der partyen geinteresseert
up datter eenige toe dient ende die alnoch niet gedaen en es
civilic alleenlic ter ordonnantie ende arbiter scepe van onsen
lieven ende getruwen die cancellier ende luyden van onsen
raide in brabant die wy dair toe commiteren ontbieden
dair omme ende bevelen den selven onsen cancellier ende luyden
van onsen voirs. raede in brabant dat zy voer hem
geroupen die gene die dair toe behoren geroupen te syne procederen
ende gaen voerts wel ende duechdelic ter verifficatie
van desen onsen brieven naer huere voirme ende innehouden
ende dat gedaen synde zy onse drossart van barbant
meyer van loeven amman van bruessel nu grave
van andwerpen schout van lyere ende alle andere
onse richteren justicien ende officieren dient aengaen mach
doen laten ende gedoogen den voirs. suppliant van dese
onse gracie remissie quytsceldinge ende van al den inhouden
van desen inder voegen ende manieren als voirs. es
rustelic vredelic vulcomelic ende tot eeuwigen dagen
genyeten ende gebruycken sonder hem te doen oft te
laten geschien nu noch in toecomende tijden eenich
hynder letsel oft moeyenisse a, myve oft an goede
ter contrarien ende in dien zinnen persoen oft eenige
van syne voirs. onverbuerde goeden ter causen van
desen gevangen gearresteert oft eenichssins becommert
waeren dat zy die stellen oft doen stellen terstont
ende sonder vertaech tot geheele ende vulcomme delivrancie
want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goet
vast ende gestadich blyve hebben onsen zegel hier an doen hangen
behoudelyck in anderen saken ons rechts ende een yegelic zijn recht in allen
gegeven te mechelen opten heylige goeden vrydach inde maent van april
int jaer ons heeren duysent vc ende twee. aldus ondergescreven ende getekent
by myn heere den ertshertoge in zijnen raet. haneton coninklijken notaris
gecollationeert ende bevonden concorderende
metten originalen brieve by my"
pardons,263.txt,"kaerle etc. doen te wetene allen ieghewoirdigen en toecomende
dat wy ontfanghen hebben die oetmoedighe supplicatie van
jan grimo geboren van mortaigne lechwerkere woenende
in onse stadt van bruessele inhoudende hoe dat inde maendt
july xvc xxxiiii acht daghen voer sdaechs der scheydinge van
allen appostelen de suppliiant ende wylen doen levende adriaen
colins de blende oyck doen ter tyt woenachtich binnen onser
voers. stadt ghinghen tsamen naer noene in een biertaverne
genaempt tzwaenken staende int waermoesbroeck aldaer
daer zy droncken tot savonts te zeven uren zoe dat de huysvrouw
vanden suppliant up dien tyt aldaer quam vraghen naer hem
suppliant hueren man sprekende ende vraghende hem oft hy
nyet thuys commen en wilde daer up hy suppliant tot haer
antwoirde gaet thuys of ick lappe u voere u kinnebacken
dat hoirende de voirn. adriaen antwoirde wat zecht ghy
zoudt ghy u huysvrouwe voer huer kinnebacken smyten om dat zy u
compt halen doen de selve suppliant die by drancke was zeyde
al smeet ick hier voer haer kinnebacken zoudt ghy huer
willen verantwoirden mitsdien hy wylen adriaen antwoirde
neen ick want ick en kenne de vrouwe nyet dan van
aenzien zegghende totter voirs. vrouwen mayken ick
bringhet u eens waer up de voirn. suppliant zeyde zoundt ghy myn
huysvrouw bringhen zonder myn consent oft te vraghen soe es
hy adriaen metten selven buyten gegaen zyn water maken
ende heeft den suppliant uuytgeroepen zegghende compt hier
ghy verrotte wale wat zit ghy daer alleene en quetert ende
kyft dat hoirende byden voirs. suppliant die anders gheen
gheweere en hadde dan zyn brootmes es uuyten huyse upte
strate gecommen ende de voern. adriaen hem ziende heeft met
eenen steen naer hem gheworpen meynende hem daer mede ter eerden
te werpen maer en gheraecte hem nyet zoe dat de zelve
steen up de duere viel vanden voirs. huyse waer duere hy suppliant
duchtende grief om zyn lyff te beschudden voer den voirn. adriaen
inne ende worstelden tsamen treckende melcanderen metten
cleederen zoe dat tsuppliant rock schuerde ende wierp den suppliant
ter eerden den selven suppliant onder liggende ende wylen adriaen
colins de blende up hem doen hy suppliant zoe worstelde dat
hy boven quam nemende zyn upstekere oft brootmes ghevende
hem wylen eenen steke in zyne rechter zyde waerof hy acht
daghen daer nae gecommen es van levende lyve ter doot
ter cause vanden welcken de voirn. suppliant vreezende rigeur
van justicie heeft hem oytzeyndert gehouden uuyt onsen lande
van brabant ende en zoude aldaer niet dorren wederkeeren
hanteren noch converseren al eest dat hy paex gemaect
ende ghesoent heeft metter geinteresseerde partye ende
anderssins van goede fame ende name es ten zy dat hem eerst
ende alvoeren hier up ghedeelt werde onse gracie ende
verleent openen brieven van remissie daer toedienende alzoe
hy zeght ons daeromme zeer oetmoedelyck biddende
soe eest dat wy de zaken voerscreven overghemerct den voirn.
jan grimo suppliant gheneghen wesende zynder voirn. bede ende
supplicatie ende hem willende in dit stuck gracie ende
ghenade prefereren voer strancheyt van rechte zunderlinge
ter eeren ende in renerenen vander bitter passie ende doot die
god smaecte aen thonte thoute? des heylighen cruyce up alsulcken dach
als huyden om de verlossinghe des meschelycke gheslachte
hebben inden ghevalle als boven vergheven quytghescholden
ende gheremitteert vergheven schelden quyte ende remitteren
uuyt zunderlinghe gracie midts desen onsen brieve tfeyt
ende dootslach boven verclaert midtsgaders alle peyne ende
bruecke corporelle ende crimilelle daer inne hy ter
cause van dien met diesser aencleest iegens ons ende
justicie mesdaen ende mesbruyckt mach hebben hem als
daer aff wederstellende ende restituerende tzyne goede
fame ende name in onsen voirs. lande ende hertochdom van
brabant bysondere in onser voern. stad van bruessele ende
allen anderen onsen landen ende heerlicheyden met oyck
tzynen onverbuerden goeden indien hyre eenighe heeft
ghelyck ende inder manieren als hy was voerde toecompste
van tfeyt ende dootslach voirsscreven imponerende hierby
een eeuwich zwyghen ende scilencie onsen procureur general
van brabant ende allen anderen onsen justicieren ende
officieren wie zy zyn satisfactie ende beteringhe
eerst ende alvoeren gedaen der gheinteresseerde partye
indien die noch nyet gedaen en zy ende eenighe daer toe
staet civilyck alleenlyck behoudelyck dat hy
suppliant ghehouden werdt tvoern. feyt ende dootslach iegens
ons te beteren civilyck naer de gheleghentheyt vander
mesdaet ende faculteyt van zynen goeden ende oyck te reffonderen
ende betaelen die redelycke costen van justicie indien eenige
daeromme gedaen ende naerghevolcht zyn ter tanxatie ende
arbiterscepe van onser lieven ende ghetruwen die
cancellier ende luyden van onsen raede in brabant die wy
daer toe committeren den welcken wy ontbieden ende
bevelen dat voer hemluyden gheroupen die ghene dier
over behoiren geroupen te zyne zy procederen wel ende
duechdelycke ter veriddicatie ende interinemente van
desen onsen voirs. brieve naer huere voirme ende
inhouden ende welck interinement hy suppliant gehouden
werdt in onsen voirn. raede te verzuecken binnen eenen
jaere naer date van desen up peyne van te verbueren
deffect der selver ende dat ghedaen ende de selve
civile boete getanxeert ende betaelt zynde in handen
vanden ghenen van onsen ontfangers oft anderen onsen
#
sy hier af verantwoirdt
byden ontfanger
vanden exployten
officieren dient behoiren sal die welcke daer aff gehouden sal
zyn ontfanck te maecken rekeninghe bewys ende reliqua te
doene tonsen proffyte metten anderen penningen van zynen ontfanghe
zy onse drossaert van brabant meyere van loeven amptman
van bruessele schoutetten van antwerpen ende vanden
bossche ende alle andere onse ende smaelre heeren ende
van onsen vassalen rechteren justicieren ende officieren ons
voirs. lants ende hertochdom van brabant wien dit aengaen
oft roeren sal moghen hueren stedehouderen ende een yeghelyck
van hen byzondere zoe hem toebehoiren sal doen laeten ende
ghedooghen den voirn. jan grimo suppliant van deser onser
gracie remissie ende perdoene ende van alden inhouden van
desen inder vueghen ende manieren voirscreven rustelyck
vredelyck volcomelyck ende eeuwelyck ghenyeten ende
ghebruycken sonder hem te doene noch te laeten geschieden
nu noch in toecommende tyde eenich hinder letsel oft
moeynisse ter contrarie in lyve noch in goede in eeniger
manieren maer indien zyn lyff oft eenighe van zynen voirs.
onverbuerden goeden daeromme gevangen becommert oft
ghearresteert zyn oft naermaels waren die stelt ende
sedt oft doet stellen ende setten ter stont ende sonder
vertreck tot geheele ende volcommen delivrancie want
ons alsoe belieft ende ten eynde dat dit goet vaste
ende ghestadich blyve tot eeuwighen daghen zoe hebben
wy onsen zeghele hier aen doen hangen behoudeyck
in anderen zaken ons recht ende eenyeghelyck tzyne
in allen gegeven in onser stadt van deynze
upden goeden vrydach inde maendt van april int jaer
onsheeren duysent vyffhondert ende vyfendertich van
onsen keyserycke txvie ende van onsen rycken van
spaengene tween cecillien ende anderen txxe aldus
stont ghescreven opde plycke byden keyser ende
gheteekent l dublioul visa recepta
ghecollacionneert tegens
doriginaele brieven by my
decock"
sentences,691.txt,"raad - conseil
van - de
brabant
691
vonnisbo
vanden jaere
xve xviiii
1594
boven-greffie
peeter van ysschot wouter lysen ende jan van praet
scepen. ende m. anthoine van opstal secretaris des
dorps van lichtaert gedaeghd. ende herdaeghde ter ander
zyden, gesien ende persiteert wel ende int lange inden voors.
raede van brabant doepene brieven hoe van daeghssele als het
daeghssele simessme byde voors. impetm. inden voors. rade
verworven metten acte vand. pene rade ende bezundene dacte
vand. ienenste july lestleden daerby blyckt dat den voors. impn.
is geaccordeert deffault derde ende gepermitteert hen proffijt
inden voors. raede te leggene, gesien het dyen die instruen
van prouffyte metten stucken daerbij gevueght ende op al wel
ende rijpelijck gelet met oock geconsidereert tegen desiven in
desen behoorde te considerere., onse genadichste heere die
coninck hertoge van brabant etc. voer tprouffyt
vand. voors. deffaulten, versteeckt die voors. gedaeghde ende
herdaeghde van allen ehouptie declinatoir, dilatoir ende
peremptoir, ende ten principaelen recht doende, condempmt.
die voors. gedaeghde ende herdaeghde den impetn. op te leggene
ende te betaelen het vierendeele vand. cost vand. heurwagen
byde impetn. betaelt inden processe naerder penert metten
intereste van dyen tegen den pen. geschreve zekere den derden
marty lumo dryentnegentich totter wederbetaelinge toe
incluise ende tot dyen inde costen van desen processe ter
taxatie ende vand. voors. rade, gedaen inder stadt van
bruessele derthien dagen inde maent van januario int jaer
duysent vijffhondert vierentnegentich
inder saken geport ende hangende inden rade van onsen genadichsten
heere de coninck van castillien van arragon van
leon van beyden sicillien van jerusalem van portugal van
navarre etc. eertshertoge van oistenrijck hertoge van
bourgoingnen, van lothrijck, van brabant van lymborch
jonffre. johanna vand.
neesen
mr. jan van belle
procur.
dierick vand. beken
ingeseten. van hoolaer
van luxemborch etc. greve van habsbourch van. vlaenderen
van licthouw. etc. geordonneert in desen zijnre mats. lande ende
hertoghdomme van brabant tusschen jonffrouwe
johanna vander neesen impetrante ter eenre, ende mr. jan
van belle procureur vand. voors. rade gedaeghde ter andere
zyden, gesien ende gevisiteert wel ende int lange inden
voors. rade van brabant doepen. brieven de voors. impetrante
licten vand. voors. rade justitien van advertissem. der voors.
partyen ende op al wel ende rypelyck gelet met oick
geconsidereert tgene desiven in desen behoorde te considereren.
onse genadichste heere die coninck hertoge van
brabant etc. condempneert den gedaeghde by provisie
ende onder cautie te nompteheren die somme van zessenvijftich
rinsguldenen naerdere inden processe geruert reserverende
die costen totter devisie vand. materie principaele
gedaen ende zoe uuijtgesproken inder stadt van bruessele
twee dagen inde maent van aprili int jaer vijffhondert
vierentnegentich
inder zaken geport ende hangende inden
rade van onsen genadichsten heere den coninck van castillien
van arragon, van leon, van beyden sicillien, van jhem., van
portugal, van navarre etc. eertzhertoge van oistenr.
hertoge van bourgoignen, van lothrijck, van brabant, van
limbroch van luxemborch etc. grave van habsborch, van
vlaenderen, van arthois etc. geordinneert in desen zijnre
mat. lande ende hertochdomme van brabant, tusschen
dierick vander beken dertijts rentmre. vand. staten des
landes van brabant int quartier van vruessele impetr.
ter eenre, ende dingesetenen van hoolaert aen christiaen
de mandemakere ende cornelis de borntriddere schepen.
aldaer gedaeghde ter andere zyden, alwaer die voirsre.
impetrant op den veerthiensten dach der maent van
novembrij int jaer xvc tnegentich concluderende jadde
gecontendeert ten eynde dat bij vonnisse vand. voirs. rade
die voirs. gedaeghde souden wordden gecondempneert op te
leggen ende te betaelen de somme van vierhondert vijffven=
tzeventich oinden negen schellingen, elff penningen arthois
als reste inde ordinarise bede van hondert thien duijsent
ponden arthois metter augmentatie vand. twee achtste
deelen ende dat voerde termijnen, te weten johannis xvc
zessentzeventich hondert zessenvijftich ponden acht schellingen
vier penningen, item van kersmisse xvc zessentzeventich
hondert negenenvijftich ponden, vijff schellingen vier penn.
enden van st. jansmisse xvc zevenentzeventich hondert
negenenvijftich ponden, vijff schellingen vier penningen
arthois, makende heysche van costen, waerop off tegen
de voirs. gedaeghde antwoordende hadden midts den redenen
ende middelen bij hen te contrarie geallegeert gecon=
tendeert ter eijnde dat die voirs. impetrant om tegen
hen gedaeghde geconcludeert te hebbene in maten vuegen
ende tot zulcken eijnde gelyck hy dat hadde gedaen soude
by vonnisse vanden voirs. rade vercleert wordden nyet
ontfanghbaer, makende insgelycx heijsche van costen
ende die voirs. partijen voirts respectivelyck repliceren.
ende duplicerende ende midts den redenen ende middelen
by hen te wederzyden gallegeert persisterende byde inde
eynden ende conclusien by hen kercke als boven genomen
waeren deselve partyen finalycken geapponcteert
die redenen ende middelen by hen ter eenre ende ter
andere zyden geallegeert ende verbalijck bedinght te
scryven ende over te geven by maniere van advertissem.
ende daerbij te vueghen die stucken, titulen ende
munimenten daerlede zy hen tot justificatie van heur ende
meijninge ende intentie respective in dyer saken souden
willen ende mogen behelpen ende van acte dienene
teenen zekeren daghe hen daertoe bescheijden, om
dat gedaen ende alle toversien voirts geappoincteert oft
anderssins geordineert te worddene zoe behoiren soude
welcken appoinctement die voirs. partyen namaels ten beyden
zyden hadden voldaen in sake gesloten ende recht begheert
gesien ende gevisiteert wel ende int langhe
inden voirs. rade van brabant dopene brieven des voirs.
impetrs. dacten vanden voirs. rade, metten scrifturen van
advertissementen der voirs. partyen ende andere stucken daer
by gevueght op al geleth met oyck geconsidereert tghene
desiven in desen behoirde te considererene die coninck
onse genadichtste heere hertoge van brabant etc. condemp=
neert die voirs. gedaeghde inde voirs. qualiteijt ende inden
name vande gemeijnte van hoolaer voirs. den voirs. impetr.
op te leggen ende te betalen die drije sommen van penningen
inde voirs. conclusie des impetrants ende hiervor. geruert ende
dat in vier termynen van vier maenden te vier maenden deen
dander vervoegende ende tot dijen in deen hellicht vanden
costen ter saken van desen geresen ter taxatie ende
moderatie vanden voirs. rade dander hellicht om redenen
compenserende, gedaen ende zoe uuytgesproken inder stadt
van bruessele twee daghen inde maent van aprili in tjaer duysent
vijffhondert vierentnegentich
inder saken geport ende hangende inden rade van onsen genadichste
heere den coninck van castillien van arragon van leon
van beyden sicillien van seru jerusalem van portugal van
navarre etc., eertshertoge van oistenrijck, hertoge van
bourgoingnen van lothryck van brabant van limbroch van
luxemborch etc. greve van habsbourg van vlaenderen van
arthois etc. geordineert in desen zijnre mats. lande ende hertoghdomme
van brabant, tusschen heeren janne de drenckwaert ridde.
tiesoner gnael. van zijnre mats. demeynen ende sman. impetr.
ter eenre, ende heere robbrecht van linden riddere heere van
froidcourt gedaeghde andere zyden, gesien ende gevisitdt.
heer jan de drenckwaert
ridd. etc.
heer robbrecht van
linden
wel ende int lange inden voors. rade van brabant t proces der
voors. partyen metten vonnisse den achtentwintichsten meerte
lestleden daerinne gegeven, ende die verbaelen voer comissaris.
vand. voors. rade tusschen die voors. partyen gehouden, gesien
tot dyen die requeste byden voors. daeghe den twintichsten
aprilis lestleden den voors. rade gepresenteert metter rescriptie
byden voors. dimpetr. daertegen gedient ende op al wel ende
rypelyck gelet met oick geconsidereert tgene des men in desen
behoorde te considereren., onse genadichste heere die
coninck hertoge van brabant etc., recht doende op de
provisie byden voors. impetrant versocht, admitteert ende
stelt den selven impetrant int gebruyck ende possessie
van het borchgraefschap, hunne slot hoff ende heerlyckheyt
van dormale, ende vand. goeden van oudts daer toe behooren.
al naerdere inden voors. processe geruert, des zoe zal
dimpetrant den voors. gedaeghde restitueren die somme
van negen duysent acht hondert guldens eens byden
selven impetrant voorden somme prijs vand. voors. goeden
ontfangen, behoudelyck dat daer aene zal cortten den
onbetaelden achterstel vanden renten uuyten voors. goeden
gaende verschenen ende te verschynen. gelet het transport
tot het aenveerden der selver goeden, ende tot dyen zal de selve
impetrant noch moegen innehouden die somme van acht hondert
guldens eenen voer dre deterioratie ende reparatie vande voors.
goeden by hen gepretendeert, ende zal daerenboven die voors.
gedaeghde gehouden zyn den voors. dimpetrant tindempneren
vand. salaris ende tractement van irenen van hoogelande
aengaende die betalinge bewaeringe ende gadeslaen vand.
voors. huyse ende goeden zedert het transport der selver
ende dit al by provisie ende zonder prejuditie van partyen
recht te principaelen, die costen van desen reserverende
totte densie vand. voors. materie principale, gedaen
heer cosmas ende
cesat delaffatadi
pedro ducco
ende zoe uuytgesproken inder stadt van bruessele eenentwintich
dagen inde maent van meije int jaer duysent vijffhondert
vierentnegentich
inder saken geport ende hangende inden rade van onsen genadichsten
heere den coninck van castillien van arragon van leon
van beyden siillien van jerusalem van portugal van navarre etc.
van napels etc. eertshertoge van oistenryck hertoge van
bourgoingnen van lothryck van brabant van lymborch van
luxemborch etc. greve van habsbourg van vlaenderen van
arthois etc. geordineert in desen zijnre mats. lande ende hertogh=
domme van brabant, tusschen heer cosmas ende
cesat delaffatadi impetn. ter eenre, ende pedro
ducco gedaeghde ter andere zyden, gesien ende gevisiteert
wel ende int lange inden voors. rade van brabant, die
resolutien mogende die surrogatie van eenen neutralen coopman
inde plaetse van wylen joes vand. steene byden voors. rade genomen
respective opden vierentwintichsten decembrie ende eenentwintichsten
aprilis beyde lestleden mtte justelycke vercleren daerop gedane
zoe by de voors. impetn. als gedaeghde opden vierden elfsten ende
twelfsten may voerleden, ende op al wel ende rypelijck gelet,
met oick geconsidereert tgene desiven in desen behoorde te considereren.
myne heeren vand. voors. rade van brabant, surrogenen inde
voors. plaetse den persoon van balthazar robiano zoe verre
die selve daertoe zal cunnen verstaen, ende zoe verre neen,
wordt gesurrogeert anthoin van surck, ordinerend
aende voors. impetn. deen oft deandere vand. voors. gesurrogeerd
te verwilligen om ter ordinantie ende besocyninge vand. voors. rade
met robbert van eeckeren volgende die voors. rosolutie vand.
voors. rade inden selven rade te compareren. tegen den tweesten dinsdach
post sacramenten naestrovende, gedaen inder stadt van
die canonincken
van st. joris cappelle
opt casteel binnen der
stadt van grave
die schepenen ende
ingesetenen van
vierlincxbeeck
ende te betaelene by provisie ende onder cautie lichtjaeren
verloopen zynder suspensie oft rente van zesse rinsg. tsiaers
ende dit zonder preluditie vand. voorgaen. vonnisse tot liymdatie
inden voors. rade tusschen die voors. partyen gewesen ende tselve
vonnisse noch tertyt beynende in zyn vigeur , reserverende die
costen van desen processe tertyt toe partyen metter minnen
oft metten rechte zullen wesen welken geligindeert ende geaccordeert
gedaen inder statd van bruessele vijffventwintich dagen
inde maent van juno int jaer duysent vijffhondert vieren=
tnegentich
alzoe inden rade van onsen genadichsten
heer den coninck van castillien, van arragon
van leon, van beyden sicillien, van jherusalem, van
portugal, van navarre etc., eertshertoge van oistenr.
hertoge van bourgoignen, van lothryck van brabant
van limborch, van luxembroch etc., grave van habsborch
van vlaendren van arthois etc. geordineert in desen zynre.
mat. lande ende hertochdomme van brabant waere den
xven octobris int jaer xvc tweentnegentich van wegen
die canonicken van st. joris cappelle opt casteel binnen
der stadt vanden grave by henne huyne supplicatie verthoont ende
te kennen gegeven geweest in substantie hoe dat hem suppln.
was copeterende zekere graen thiende gelegen tot leon
ende holteze resorterende onder het kespel van vierlincxbeeck
inden lande van cuijck, welcke thiende zy hadden verpacht
ende uuyt gegeven voir vijfftich malderen rocx tfrs, inde
hoe wel dat nae dispositie van gheeselycke ende weerlycke
rechten soedanige thienden oyck over memorie van menschen
altyt waeren vrye exempt, ende gheenssins subiert geweest
eenige lasten van contributien impositien, exactien, off
dyergeycke, midts dat zy waeren innegestelt de jure dimno
ende wordden gegeven in signum et recognitioem. binnersalis
dominy, desen nochtans nyettegenstaende zoe hadden hen
gevordert die schepenen, ende ingeseten. van vlierne
vierlinckbeeck voirs. hen suppln. thiende te setten inde
ytributien, min noch, meer als ande. weerlycke goeden
pretendren. hun oft hunne pachters, ende gecomitteerde aff te
nemen, ende te doen betalen tot vervallinge vande voors. ytributie
vijffventwintich maldren rocx wesende de hellicht van
tghene deselve thiende in pachtinge was geldende, ende dit
nyet alleene qualycken, onbehoird., ende tegen alle rechten maer
daerenboven oyck in allen gevalle te zeer excessivel., alsoe
zy suppln. anders luttel middels hadden om den dienst goidts te
doene, ende hen tonderhouden dan de voirs. thiende, daer aff
zy in sulcken gevalle maer die hellicht jaerlycx en souden
proffiteren, ende dande. hellicht wordden geappliceert
ende geemployeert inde lasten van. contributien, ende dyen nyet=
tegenstaen. moeten dragen die reparatien, ende ande. oncosten
totten, dienst goidts inde voors. cappelle nootelyck soe van
sangers dienaers als anderssins dwelck gen nyet mogelyck
en waere was te vervallen by aldyen zy souden inde contributie moeten
dragen sulcken hoogen tanx vande hellicht der voirs. thiende, ende
ter saken van dyen zoe grossel. ende excessivelyck mogen gestelt
wordden, gelijck de voirs. schepenen, ende ingesetenen van
vierlincxbeek met groote myenwicheyt, ende tennerteyt
waeren doende, contrarie der vrydicheyt ende exemptie
allen thienden bij gheestelycke, ende weerlycke rechten
gegundt, daer nochtans zy suppln. om de gemeyne ingeseten.
te subleveren hadden gepresenteert hun quote oft ytingent
in revelycker wyse te ghenen, ende op te bringhen ter discrete
moderatie, ende seggen van. amptman, ende rentmre. vanden
lande van cruyck oft ande. neutrale persoonen, waer nae
zy bereedt waeren hen te reguleren, inde op dat zy suppln.
den dienst gods mochten blyven ytinueren, zoe hadden de selve
suppln. ondtmoedelyck gebeden, dat den voirs. rade gelieven
wilde hier inne te versien, ende dat doende den voirs. schepen.
ende ingesetenen van vierlincxbeeck tordineren, dat zy den
voirs. suppln., ende henne thienden by hun verpacht souden laten
vry, ende ongemolesteert van deselve te setten, ende te
taxeren inde contributie, ende ande. occurreren. lasten ende
hun verdragen van gelycken meer te doene op groote penen
tot behoeff van syne mat. te verbeuren, inde in gevalle
en dit hen versueck nyet en soude mogen aengewesen
wordden des zij hoepten jae daer op ierst bij ordre recht
versueckende, dat zij suppln. emmers soude gestaen met
sulcken tax ende moderatie gelijck by den voers. amptman
ende rentmre. vanden lande van cruijck oft andere neutrale
gequalificieerde, ende onpartydige persoonen inde redelyckheyt
ende naer advenant van. groote lasten der suppln. soude bevonden
wordden te behoirene, inde in cas van comunicatie, alle
voorde. taxatie settinge ende executie op hen suppln. oft henne
pachters, ende gecomitteerde te houden, in state ende surceantie
emers tot dat die rescriptie van partye gesien anders soude
wesen geordineert, welcke supplicatie inden voirs. rade
wel ende int lange gesien, ende gevisiteert zynde, waeren den
voirs. suppln. daer op verleendt ende geexpedieert geweest zyne
mats. beslotene brieven, addresserende aende voirs. schepenen ende
ingesetenen van vierlincxbeek, ten eynde zy binnen eender
maert nae de receptie van. selve op dinhouden vande voirscreven
supplicatie souden seggen tghene des hen goetduncken soude
ende nijettemin middeler tyet, ende tot dat henne rescriptie
gesien anders soude wordden geordineert alle voirde. taxatie
settinge ende executie opde suppln. oft hunne pachters ende
gecomitteerde te houden. in state ende surcean., inde wesende
die voirs. beslotene brieven en supplicatie daermede gaende aende voirs. schepen. ende
ingeseten. van vierlincxbeke geaddresseert, ende op het
innehouden der selver geleth hebbende hadden dese schepenen
ende ingesetenen daerop oft tegen inden voirs. rade overgesonden
henne scriftelycke rescriptie, ende midts den reden. ende middelen
daerinne begrepen geconcludeert ende gecontendeert ten
eynde dat afdoende die voirs. surceantie die voirscreven
suppln. by vonisse vanden voirs. rade souden vercleert
wordden in hen voirs. versueck in maten ende vuegen nyet
ontfangbaer, maer dat ter contrarien van den deselve
suppln. by souden wordden vercleert ende gecondempneert schuldich
ende gehouden te zyne van henne voirs. thiende inde
schattingen ende contributien des voirs. dorp van vierlincx=
beke hen paert ende gedeelte te betalen nae rate van
duer, ende naer uuytwysen vande oude schadtcedullen, ende
inder manieren gelyck alle ande. gheestelycke ende weerl.
persoonen waeren betalende, ende zij suppln. tot doen te
oyck betaelt hadden, oft dat anderssins in ende op alles
jan van. hove
cana carris
soude wordden recht ende justitie gedaen ende geadministreert
gelyck den voirs. raedt in goeder equieyt soude bevinden te
behoirende, makende heysch van costen, ende daer op recht
versueckende, gesien ende gevisiteert wel ende int
lange inden voirs. rade van brabant die requeste by oft van
wegen der voirs. suppln. opten xven octobris xvc tweentnegentich
den selven rade gepresenteert, ende die rescriptie by de voirs. rescriben.
daer teghens gedient metten stucken daerby gevueght, op al geleth
met oyck geconsidereert tghene desiven in desen behoirde te considereren
die coninck onse genadichste hee. hertoge van brabant etc.
ordineert den rescribenten hen te verdraghen van te settene ende
taxerene inde contributien ende andere occurente lasten die thienden naerde inden
voirs. processe ende hier voore geruert, maer den voirs. suppln.
daer aff te laten vry ende ongemolesteert, gedaen ende zoe
uuytgesprokene inder stadt van bruessele den iersten february
int jaer duysent, vyffhondt. vierentnegentich
inder saken geport ende hanghende
inden rade van onsen genadichsten heere den coninck
van castillien, van arragon, van leon, van beyden sicillien,
van jherusalem, van portugael, van navarre etc., eertsher=
toge van oistenr., hertoge van bourgoignen, van lothr.
van brabant, van lymborch, van luxemborch etc., grave
van habsborch, van vlaendren., van arthois etc., geordineert
in desen zijnre mat lande ende hertochdomme van brabant
tusschen jan vanden hove, woonende tot lijmborch inden
lande van overmaze impetrant ter eenre, die schepen.
van limborch gedaeghde ende cana carris geinthimeerde
ter anderere zyden, gesien ende gevisiteert wel
ende int langhe inden voirs. rade van brabant tproces
der voirs. partijen zoe tselve voerde voirs. rade
verbaelijck is beleydt ende voer sulcx inden voirs. rade
ontfanghen metten vonnisse byde selve gedaeghde den
tweeden martij anno zevenentachtentich daerinne
gegeven daeraff reformatie is versocht, opene
brieven van reformatien des voirs. impetrs., scrifture.
van memorien der voirs. partijen metten stucken daer
bij gevuecht ende dacten vanden voirs. rade, op al
heer gillis de lens
quate qua
mr. franchois van
asbroeck quate qua
wel ende rypelyck geleth, met oyck geconsidereert tghene
desiven in desen behoirde te considererene, die coninck
mijne heeren van. voirs. rade van brabant
sonder noch tertyt diffinitivelyck recht te doene
admitteren die geinthimeerde ten thoone van. feyten bij
huer in huere voirs. scriftue. van memorien geposeert
om tselve gedaen, ende die sake wederomme geinstruedt.
zijnde voirts recht gedaen te worddene spe behoiren soe
gedaen inder stadt van bruessele derthien daghen inde
maent van julio int jaer duysent vijffhondert ende
vierentnegentich
inder saken geport ende hangende inde rade van onsen genadichsten
heer den coninck van castillien van arragon van leon van
beyden sicillien van jerusalem van portugael van navarre etc. eertshertoge
van oistenryck hertoge van bourgoingnen van lothryck van brabant
van lymborch van luxemborch etc. greve van habsbourch van
vlaenderen van arthois etc. geordineert in desen zynre mats lande ende
hertoghdomme van brabant, tusschen heer gillis de
lens boenderheere van antognies inder qualiteyt als hy
procedeert impetr. ter eenre, ende mr. franchois van asbroeck
als administratie hebbende vand. goeden van agnes van busleyden
gedaeghde ter andere zyden, gesien ende gevisiteert wel ende
int lange inden voors. rade van brabant tproces tusschen partyen
inden voors. rade beleydt tvonnis interlocutoir daerinne gegeven opden
elffsten dach der maent van januario int jaer xvc tweentnegentich
ende den thoon dyen volgende gedaen ende geemployeert ende and.
stucken huic inde gefurneert ende op al wel ende rypelyck
gelet met oock geconsidereert tgee desiven desen behoorde te
considereren., onse genadichste heere die coninck hertoge
van brabant, afslaende degeptie byden gedaeghde geproponet.
seeght ende dat die voors. impetr. zal genyeten
quytscheldinge van deene hellicht van vier jaeren achterstels
vand. rente van tweentzestich guldenen thien stuyvers daeromme
questie in ende inden processe naerdere geruert, dies zal die
selve impetr. die resteren. hellicht oft twee jaeren betaelen
deen hellicht oft daer bynnen zesse weken naest comen, ende
dander resterende jaer bynnen eenen halven jaere daer naestvolg.
oft anderssins ende by gebreke van dyen zal de voors. gedaeghde
de selve twee jaeren achterstele moegen verhaelen opde panden
vand. selver rente zoe ae recht behoort, vercleren. dat
die voors. impetr. om voordere oft anderssins geconcludt.
te hebbene nyet en is ontfangbaer de costen vand. processe
compenser. midts reden., gedaen ene zoe uuytgesproken inder
stadt van bruessele den lesten dach der maent van junno int
jaer duysent vijffhondert vierentnegentoch
peeter van merstraten
joos ensselincx
uuytrecht overyssel ende groeningen ende dominateur in
asien ende in affrycken, allen den ghenen die dese onse oepen.
brieven zullen zien oft hooren lesen saluyt, alzoe ons
in onsen rade geordineert in desen onsen lande ende hertoghdomme
van brabant waere opden zessentwintichsten november int jaer xvc
dryentnegentich van wegen peeters van merstraten by zynde supplicatie
verthoont ende te kennen gegeven, geweest in substantien, hoe dat hy
suppliant hadde proces gehadt als gedaeghde voorde wethouderen deser
onse stadt van bruessele tegen joes ensselinck aenlegger
ter saken van zekere schult der compaignyr geweest hebbende
tusschen hen partyen gecompeteert hebbende ende doen alnoch
onbetaekt uuytstaende, by onsen lieven ende heer beminden neve den
grave van arenberge riddere van onser orden. etc. vand.
gilden vliese ende die de voors. ensselinck hadde gepretendet.
te ontfangen, by exclusie vand. suppliant die daeromme aenden vand.
voors. grave hadde doen doen zekere verboth uuyt onsen
secreten rade daer die selve grave pretendeerde meerlyck
te recht te staene, ende was daerinne zoe verre geprocedeert
dat die voors. wethouderen doende recht hadden hadden den zesten
dach der voors. maent novembrie gegeven zekere somme diffinityff
tot achterdeele des voors. supplis. ende tot zynen grooten beswaernisse
gelyck die voors. suppl. seyde, midts den welcken zoe hadde die
voors. suppliant ons zeer oitmoedelyck gebeden om onse oepene
brieven van reformatien in behoorlycke formen, welcke onse
oepene brieven den voors. suppliant gegundt ende geexpedieert zynde
waeren uuyt crachte der selver tot zynen versuecke als impetr.
van dyen by zekere onse officier ende deurweerder ordinans
vand. voors. onsen rade gedaeght geweest die voors. wethoude.
onser stadt van bruessele, te zyne ende te compareren.
teenen zekeren gelegenen doen toecomenden ende nu lange overstreken.
dage inden voors. onsen rade van brabant met beele dat
zy ten selven dage met hen souden brngen oft seynden toegesloten
zoe dat behoorde tproces der voors. partyen alzoe dat
voer hen beleydt ende bedinght waere geweest met alle tgene des
zy desen aengaende oude mochten hebben onder behoorlycken inventaris
van heuren greffier oft gezworen clerck in presentien vand.
voors. partyen oft heure procureurs daer aff gemaect, om
aldaer heure voors. vonnisse te zien ende hooren wysen ende
vercleren nul, machteloos ende van onweerden oft ten minsten
ondeughdelyck, qualyck ende tonrechte gegeven op dat alzoe
behoorde, ende over zulcx te reformeren, corrigeren, ende beteren
nae recht, tselve heure vonnisse te sustineren, ende
verantwoorden op dat hen goet dochte, tantwoordene ende
inde saken ende materie van reformatien voorts te proceder.
zoe behooren soude, waere oick den vors. dach geinthimeert
geweest den voors. joes ensselincx ten eynde dat hy alsdan
aldaer oick soude zyn ende compareren zoe verre hen dat goet dochte
ende den voors. sake ende materie van reformatien hem
eenichssins aenghinge oft toebehoorde, ende ten dage daerop
dienende, ende andere daer aff onderhouden, compareren. inden voors.
onsen rade die voors. partyen zoe by hen selven in persoon
als by heure procureurs, nae dyen dat van wegen der voors.
gedaeghde waere aldaer overgeleght geweest tproces voer hen
tusschen den voors. impetrant ende geinthimeerde beleydt ende vercleert
tvonnisse by hen daerinne gegeven nyet te willen justineren
stellende partye tegen partye, ende dat visie vand. selve processe
waere den voors. partyen in presen. oft absen. deen des anders geaccordt.
geweest, ende dach om inder voors. saken ende mater. van reformatien
voorts te commen procederen zoe behooren soude waere dyen achterde
inder voors. saken ende mater. van reformatien zoe verre geprocedt.
geweest, als dat opden zesthiensten dach der maent van meerte
lestleden die voors. partyen hadden te wederzyden geseeght ende
vercleert dat hen voors. proces vand. ierster instan. was
proces in gescrifte ende instelyck vande voors. gedaeghde
beleydt consenterende ende zynde tevreden dat tselve voer
zulcx byden voors. onsen rade soude willen gehouden ende ontfangen
ende dat men hen daerop soude recht doen uuyten voorgaenden
acten weder wel oft qualyck byde voors. gedaeghdewaer
gewesen geweest concluderede perinentelyck to dyen eynde
in materie van reformatien ende makende heysch van costen die
voors. impetrant van beyde den instantien, ende die voors. geint.
van deser instantien oft materie van reformatien alleenlyck ende
te wederzyden van schaden ende interesten, waer aff waere ter
ordinantien vand. voors. onsen rade gemaect geweest acte ende geseght
dat die gevueght soude wordden totten voors. pocesse van partyen
ende datmen hen daerop soude recht doen naer behooren, ende
wesnde die voors. sake ende materie van reformatien aldus
behoorlyck geinstrueert ende in state om wijsene gestelt, waer
opden lesten dach der maent van aprili insgelycx lestleden van wegen
des voors. impetrs. inden voors. onse rade gepresenteert ende overgegeven
geweest zekere andere zyne supplicatie oft requeste civile daerby
versueckende ende oitmoedeluck biddende hem gepermitteert te wordden
tegen des ine voors. requeste waere verhaelt te vuegen. totten voors.
processe van reformatien ende tot dyen te versuecken dat die
voors. ensselinck aenleggere inde voorgaende instantie ende
geinthimeerde inde voors. reformatie soude schuldich zyn tantwoorden
ende te contesteren opde voors. conclusie inde voorgaen. instan.
byden voors. suppl. genomen boven de conclusie van nyet
ontfanckelyckheyt op dat daerop mochte recht gedaen wordden
zoe in goeder justitien soude bevonden wprdden te behooren. ende dat
nyettegenstaende den state vander saken ende dat het overgebrocht
proces waere vercleert in scriptie ende daerinne recht versocht
exes den acte daeraff den voors. suppl. releverende midts
betaelende die costen van retardatien zoe verre daer eenige
waeren, welcke supplicatie oft requeste civile inden voors.
onsen rade gesien waere by appoinctement opde marge der selver
gestelt geseeght geweest dat die voors. suppl. soude zyn versueck
doen opde rolle vand. voors. onsen rade in presen. van partye de
selve oft heure procureur daertoe behoorlyck gedaeght zynde
ende wesende dyen achtervolgende ten versuecke des voors.
suppls. gedaeght majoors keye als procureur vand. voors. joes
ensselincx te zynre ende te compareren. opde rolle vand. voors.
onsen rade opden vierden dach der laent van meye insgelycx
lestleden, ende die voors. partyen aldaer compareren. zoe by hen
selven in persoone als by heure procureurs waere van wegen des
voors. suppls. in substantien verhaelt geweest dinhouden vand.
voors. supplicatie oft requeste civile, ende midts den redenen ende
middelen daerinne begrepen gecontendeert tot zulcken oft
gelycken eynde als boven, makende heysch van costen ingevalle
van oppositie waerop oft tegens die voors. geinthimeerde inde
voors. materie van requeste civile originael gedaeghde hadde
vercleert gehadt in plaetse van antwoorde tevreden te zyn
dat die voors. requeste civile met het stuck soude wordden
gevueght totten processe behoudelyck hen zyne redenen van
impertinen. die hy soude overgeven bynnen zekeren costten dae.
toecomenden dage, dwelck alzoe by appoinctemente vand. voors.
onsen rade geseght zynde te laten geschieden hadden die voors. partyen
naemaels aengaende de voors. vueginge te wederzyden voldaen ende
zeer ernstelyck versocht ende gebeden gehadt hen recht ende justitie
geadministreert te worddene, doen te wetene, dat gesien
ende gevisiteert wel ende int lange inden voors. onse rade van
brabant tproces der voors. partyen zoe tselve voorde voors.
gedaeghde instelyck is beleydt, ende voe zulcx inden voors. onsen
rade ontfangen metten vonnisse byde selfve gedaeghde daerinne
opden naestlesten octobris lestleden gegeven, daer aff reformatie
is versocht oepene brieven van reformatien der voors. impets.
requeste civile byden selven impetrant inden voors. onsen rade
gepresenteert metten redenen van impertinen. byden voors. geinth.
ende gedaeghde tegen de selve requeste civile overgegeven,
ende dacten vand. voors. onsen rade ende op al wel ende
rypelyck gelet met oick geconsidereert tgene desiven in desen
behoorde te considereren., ende dat soude hebben konnen ende moegen
gemoveren, wy by goede ende ryper dliberatien van rade
reycierende die voors. requeste civile hebben geseeght
gewesen, ende vercleert ende by desen onsen uuyterlycken vonnisse
seggen wysen, ende vercleren voer recht, dat byde voors. gedh.
met hennen voors. vonnisse wel is gewesen, qualyck
daer aff reformatie versocht, sal daeromme tselve vonnisse
stadtgrypen ende zyn volcommen effect sorteren, condempneren.
den voors. impetrant ende suppl. inde costen van deser instan.
ter taxatie ende moderatie vand. voors. onsen rade, ende tot
desen inde penen zoe van onwyse versochte reformatie als
vand. voors. gereyoceerde requeste civile, ende des
toirconden hebben wy onsen zegel hier aene doen hangen
gegeven ende zoe uuytgesproken in onser stadt van bruessele
zesthien dagen inde maent van julio, int jaer ons heeren duysent
vijffhondert vierentnegentich van onse rycken te weten
van naples ende jerusalem txlve van castillien
arragon, sicillien ende ander txxxix, ende van
portugael txve
jan van steenwinckele
hans jorichoth
heere den coninck van castillien, van arragon, van leon,
van beyden sicillien, van jzlm., van portugal, van navarre
etc., eertshertoge van oistenr., hertoge van bourgoignen
van lothryck, van brabant, van lymborch van luxemborch
etc., grave van habsborch, van vlaenderen, van arthois etc.
geordineert in desen zijnre mats. lande ende hertochdome
van brabant, waere opden negenentwintichsten dach der
maent van januario int jaer xvc drijentnegentich, van
wegen jans van. steenwinckele borgere ende ingesetene
der stadt van antwerpen bij sijnder supplicatie verthoont
ende te kennen gegeven geweest in substantie hoe dat hij
voer schepenen aldaer hebben. proces tegen hans jorichoth
ter saken van sekere gelofte ende condempnatie volunte
voer borgemre. ende schepenen der voers. stadt opden
twelffsten meerte int jaer vijffventachtentich gedaen
ende gepasseert ende der verbintenisse daerop gevolght
inden voers. rade van brabant hadde gepnteert reqte
ende midts den reden. ende middelen daerinne verhaelt ende
naementl. die voers. procedueren opden zesthiensten
octobris doen lestleden daerop verworven open. brieven
van daeghssele tegen den voers. jorichoth met
committimus voerde voers. schepen. van antwerpen ten
eynde die voers. opene brieven totten processe souden
mogen wordden gevueght ende die voers. schepenen
geloefte, verbintenisse ende condempnatie metten
anderen, geloften affreekeninge etc. daer uuijt ende
naegevolght voer soe vele was aengaen. dombehoird.
ende nijet toegelaten interest soude wordden vercleert
nul ende van onweerden ende voer sulcx gecasseert ende
geredureert tot behoird. interest tegen den penn. xvie
oft dat ten minsten die voers. suppliant van. voers.
gelofte verbintenis ende condempnatie soude wordden
gereleveert midts opleggen. de reste van. capitaele
penn. van acht hondert vijggventwintich gulden. vls.
daervan affgetrokcken de betalinge daerop gedaen van
vierhondert tweenveertich gulden. vls. ende meer ende
dat voerde reste van. voers. acht hondert vijffventwintich
ponden vlems de voers. betalinge daerop affgetrocken den suuplt.
soude wordden verleent eenen gracel. tyt ende termijn van
betalinge, naerdere blijckende bij de selve brieven daeraeff
sijnde, welcken volgende die voers. supplt. den voers.
hans jorichoth uuijt crachte vande selve open. brieven
voerde schepen. der voers. stadt van antwerpen hadde
doen dagen ende aldaer tegen hem conclusie genomen
ten eynde voers. alwaer tusschen partijen tvoers. proces
alnoch waere hangen. ongedecideert, ende hoe wel des.
aengemerckt den voers. hans jorichoth nijet en waere
gepermitteert geweest in prejuditie van. voerscr.
proceduere ende litispendentie ijet te attempteren
ende vele min eenige executie te doene uuijt crachte
van. voers. geloefte, volunatire condempnatie ende
verbintenisse oijck in respecte van. reste der voers.
somme de welcke boven de voers. betaelinge soude
moegen wesen liquide besundere geconsidereert den
uppliant bij de voers. opene brieven oijck wae. gepermitte.
geweest voerde voers. schepenen van antwerpen onder
andere voerde voers. reste te versuecken gracelijcke
dagen, ende termijnen van betaelinge daertoe de supplt.
oijck hadde gecontendeert oijck lange nae date vande
voers. geloefte ende voluntaire condempnatie ende
daerop versocht executie ende naevolgende consent
bijden amptman der voers. stadt van antwerpen den
negenthiensten februarij int jaer xvc tweentnegentich
vercleert ende alsoo lange voer date van. voers. opene
brieven ende conclusie daeruuijt genomen, soe hadde
nochtans die voers. hans jorichoth hem gevoirdert
uuijt crachte van. voers. geloefte voluntair condempnae.
ende schepenen verbintenisse vanden twelfsten meerte
vijffventachtentich ende de voers. versochte naegevolghde executie
ende consent des voers. amptmans vanden xixen februarij
tweentnegentich zekere des voers. suppls. goeden ende gronden
van erffven te coope te doen gebieden mette langroede al
in prejuditie ende bij notoiren attemptaete vande opene
brieven bij den supplt. inden voers. rade op den xvien octobris
bae vermogen der selver brieven genomen, tenderen. oijck
mede tot atterminatie ende gracelijcken termijn ende dagen
van betaelinge voer tgene die voers. supplt. boven sijne
geallegeerde betalinge soude bevonden wordden rest te
sijne, welcken aengemerckt ende dat van. voers. open. brieven
midtsgaders van. feijtel. vercoopinge ende executie des
voers. hans jorichoth promptelijck waere blijcken bij
copijen vanden stucken daeraff sijnde, alle tgelijck hij
supplt. seijnde, zoe hadde die voers. supplt. oitmoedel.
gebeden om zijnre mats opene brieven daertoe dienende
welcke supplicatie inden voers. rade van brabant
gesien waeren den voers. supplt. daerop gegundt ende geexpedieert
gesien waeren den voers. supplt. daerop gegundt ende
geexpedieert geweest sekere sijne mats. opene brieven
uuijt crachte vande welcke tot sijnen versuecke
als impt. van dijen sekere synre mats. officier ende
deurweerdere vanden voers. rade hem hadde getransporteert
binnen der voers. stadt van antwerpen aenden persoon vanden
voers. hans jorichoth ende hem gedaen hebbende visie ende
lecture vande voers. opene brieven hadde den voers. hans
jorichoth van wegen sijne mat. opde pene van tweehondert
goude croonen bevolen dat hij van stonden aene ende sonder
dilaij soude casseren ende te nijete doen de voertsgekeerde
executie ende vercoopinge des voers. suppls. goeden
sonder cost of last des voers. impts. met alle tgene
des daeraff dependeerde uuijt ende aegevolght waere
ende dat hij hem soude verdragen van gelijcken meer te doen.
ende daerenboven betaelen die costen bij den voers. impt. daeromme
gedaen gehadt ende geleden maer want die voers. hans
jorichoth hem tegen die voers. bevelen opponeerde begeren.
in oppositie ontfangen te worddene, soe hadde die voers.
deurw.re deselve bevelen stadhouden. den voers. hans jorich=
oth van wegen sijnre mat gedaeght te sijne ende te
comparerene teenen zekeren gelegen. doen toecommen. ende
nu lange overstreken dage inden voers. rade van brabant
om aldaer die redenen van zijnder oppositie op te doene
ende te verclerene tantwoerdene ende inder saken voerts te
procederen en sien appoincteren als behoiren soude, ende
ten dage daerop dienen. ende andere daeraff compar onderhouden
compareren. inden voers. rade die voers. partijen soe bij hen
selven in persoone als bij heure procurs. wae. van wegen des
voers. impts. in substantie verhaelt geweest tgene des
voers. is ende daeruuijt gecontendeert tot interinemente
vande bevelen daeruuijt ende, naegevolght ende dat die interineren.
soude wordden geseeght ende vercleert dat die voers. bevelen waeren
wel ende te rechte gedaen, dat tonrechte ende met quader
saken die voers. gedaeghde hem daertegens hadde geopponeert
ende dat sijnder oppositien nijettegenstaende hij soude schuldich
sijn ende bij vonnisse vanden voers. rade gecondempneert wordden
te casseren ende te nijete te doene die voertsgekeerde executie
ende vercoopinge des voers. suppls. goeden sonder cost oft last
des voers. impts. met alle tgene des daeraff dependeerde uuijt
ende naegevolght waere ende hemte verdragene van gel.
meer te doene makende heijsch van coste van desen ende vande
voergaende requeste mette beslotene brieven, ende coicatie der
waerop off tegens die voers. ged.e antwoerden. hadde midts
den reden. ende middelen bij hem geallegeert, gecontendeert
tot surreptien ende obreptien van. voers. open. brieven bij den
voers. impt. inden voers. rade verworven dat hij om die
verworven ende daeruuijt gecontendeert te hebbene in maten
ende vuegen ende tot sulcken ejnde ged. hij dat hadde gedaen
vercleert soude wordden nijet ontfanghbaer ende den ged.e
verhaelt gewest tgene des voers. is, ende daeruuijt geconcludeert
ende geciontendeert ten eijnde dat bij vonnisse vanden voers.
rade soude wordden geseght ende getermineert voer recht
dat die voers. gedaeghde soude schuldich ende gehouden sijn
der voers. impetrante op te eggene ende te betalen
vijffvendertich sisteren rocx tsiaers ter saken van. thiende
van steenacker ende kerckacker inde voers. opene brieven
ende hier voere geruert verschenen sedert st. jansmisse
anno drijentachtentich excluijs tot doen toe, ende die
pendente lite noch souden verschijnen noch thien sisteren
rocx ter saken vande thiende va twee beken oijck voorschreven
zedert den voers. jaere drijentachtentich ende doen noch te
verschijnene pendente lite noch vierentwintich rinsgulden
ter saken vande thiende van sweertenbeeck oijck verschenen
ende te verschijnene als boven, tot dijen noch eeneveertich
ponden tsiaers ter saken vanden schijns van gilsen oijck
verschenen ende te verschijnene als boven, ende ter saken
vanden voers. meulenpacht thien veertelen rocx tsrs. al
verschenen als boven, condempnerende den gede inde
costen van desen processe ende vanden voergaen. coicatoir
schaden, ende interesten, ende in gevalle van processe tot
namptificatie bij provisie ende onder cautie, oftdat
anderssins ende bij gereke van dijen die voers. gede
soude schuldich ende gehouden sijn affstandt te doene
van alle die voers. thienden ende meulenpacht van gilsen
ende die der impetrante te doen ende laten volgen metten
prouffijten, baten ende dmolumenten bij hen daer aff
ontfangen ende geprouffiteert sedert den voors. jae. lxxxiii
makende insged. heijsch van coste, oft dat anderss. in
desen op al recht ende justitie soude sal wordden gedaen, soe den voors.
raidt nae gelegentheijt van. saken ten meesten prouffijte
van. impte. soude bevinden te behoirene waerop oft tegen
die voers. gedaeghde ende met hem gevueght die procur.
gnael. van brabant antwoerden. hadde midts verscheijden
reden. ende middelen van heuren twegen ter contrarien
geallegeert gecontendeert ten eijnde dat die voors. impte.
om gecontendeert te hebbene in maten vuegen ende tot sulcken eijnde
gelijck sij dat hadde gedaen soude wordden vercleert nijet ontfangh=
baer maer dat hij gedaeghde soude gestaen midts heur betalen.
die cheijnsen ende renten inde selve heure conclusie geruert
nae rate dat sijne mat van. panden daervoer verbonden hadde
geprouffiteert ende soude commen te prouffiteren ende gel.
hij was doende den anderen renthieren op sijne recepte
geassigneert makende in sgelijcx heijsch van costen, inde
die voers. partijen voerts respectivelijck in plaetse van
replijcke ene duplijcke persisterende inde eijnden ende
conclusien bij hen te wedersijden sulcke als boven genomen
waeren deselve partijen soe gehoirt final geappoincteert
die redenen ende muddelen bij hen ter eenre ende ter ande.
sijden, geallegeert ende verbalijcken bedinght over te gevene
in gescrifte, ende daerbij te vuegene heure stucken, titulen
ende munimenten ende anderssins alle tgene daermede
sij hen tot justificatie van heurweder meijninge respective
in dijer saken souden willen ende mogen behelpen, ende van als
te dienene binnen te keren dage hen daertoe bescheijden, om=
dat gedaen ende alle toversien voerts geordineert te wordden.
des behoiren soude, welcken appoinctem. die voers. impte.
van heuren sijden hadde voldaen, in sake gesloten ende recht
begeert, sonder dat van wegen der voors. gede ende
gevueghde den voers. appoinctemente waere voldaen geweest
gesien ende gevisiteert wel ende int lange
inden voers. rade van brabant dopene brieven bij dimpte.
inden voers. rade verworven, dacten vanden voers. rade
metten scriftueren van redenen der voers. impte. ende
die stucken daerbij gevueght, ende op al wel ende
rijpelijck geleth met oijck geconsidereert tgene desiven in
desen behoirde te considereren. onse genadichste
heere die coninck hertoge van brabant etc. seeght
ene vercleert voer recht dat d'impetrante om
gecontendeert te hebbene in maten, vuegen, ende
heere librecht de schalon
abt des cloosters van
vlierbeke
die weduwe wijlen
mr. bartholomeeus
vand. heetvelde
tot sulcken eijnde gelijck sij dat heeft gedaen, nijet en is
ontfangbaer, maer dat hij sij gedaeghde sal gestaen midts
der impetrante betalen. die cheijnsen ende renten in
heure conclusie geruert, nae rate doet sijne mat. vand
panden daer voere verbonden heeft geprouffiteert ende sal
commen te prouffiteren compenseren. die costen ter sak
van desen geresen ende dat om redenen, gedaen inder
stadt van bruessele vijff dagen inde maent van mee
int jaer duijsent vijffhondert vierentnegentich colla.
alsoe inden rade van onsen
genadichsten heere den coninck van castillien,
van arragon, van leon, van beijden sicillien, van jhlm.
van portugal, van navarre etc., eertshertoge van
oistenrijck, hertoge van bourgoignen, van lothrijck
van brabant, van lijmborch, van luxemborch, etc.
grave van habsborch, van vlaenderen, van arthois etc.
geordineert in desen sijnre mats. lande ende hertochdomme
van brabant waere opden twelfsten dach der maen
van meerte int jaer xvc tnegentich van wegen hee
lijbert de schalon abt des cloosters van vlierbeke
bij sijnder supplicatie verthoont ende te kennen gegeven
geweest in substantie, dat alsoo van inden jaere
xvc tsestich bij commissie ende uuijt last van onsen
alderheijlichsten vader den paus ende sijne mat.
informatie wordde genomen op het schadel. regiment
van wijlen heer jacop marotel doentertijt abt vanden
voers. cloostere, ende ten lesten bemercken. dat hij
het afsetten vande prelature nijet en soude connen ontga
gel. hij oijck we. gedestitueert geweest, ende dat hij
tverkiesen van heeren janne marotel sijnen neve
religieulx aldaer tot eenen coadjuteur midts sijn ongeregelt
leven nijet en soude comen tot effect gebringen, soe hadde
hij recht te voerens bij jacques manotel oijck sijnen neve
rentmre. vanden selven cloostere soe vele weten te practiseren
dat den selven jacques vanden connentualen voer ende
aleer daerinne eenen nijeuwen abt gebrocht wordde
hadde commissie gecregen om tot laste van cloostere
op te lichtene achthien hondert carolusguldenen gelijck
hij doen alreede van te voerens de hootpenningen wel
van achtentwintich rinsgulden erffelijck den penn. xvie
van wijlen joes herthals gelicht hadde ende de andere
wiste te vindene aen wijlen peeteren moons, ende
desselfs moos huijsvrouwe die te voerens getrouwt
hadde michiel de kempenere die alsoo tsamen hadden
gedaen twelffhondert ende tsestich rinsguldenen voer
het capitael van vijffvendertich mudden rocx mate van
lovene elck mudde tot zessendertich rinsguldenen
ende want die voers. jacques hem daervoere mede hadde
verobligeert soe hadde hij terstont naer dat heer jan
houtaert religieulx van affligem totte prelature
was gecommen vanden selven willen gelost sijn gelijck dat
inden voers. rade van brabant naer merckelijcke
proceduere alsoo oijck waere getermineert geweest
midts dat sulcken oplichten bij hem maer als diener ende
gecoitteerde vanden cloostere en was gedaen ende hem
nijet voerdere noch oijck hem aen en ginge hadde
geraeckt gehadt dan om daeraff rekeninge te doene,
noch oijck hem ae en ginge oft tselve oplichten waere
qualijck ende nulliter geschiet oft nijet, maer was
die voers. prelaet daerinne alnoch geheel ende
onvermindert die daertoe oijck stoffe genoech hadde
alsoe tselve gebeurt was sonder tconsent soe
wel van onsen heijligen vader den paus daer onder tselve
connent alsdoen was als oijck van sijne mat. maer in
plaetse van alsulcke ontlastinge in voldoeninge vanden
voers. vonnisse te doene hadde tegen die voers. rentiers
voer al behoiren te procederen oijck sonder aenschouw van
eenige rekeninge die de voers. marotel soude mogen
hebben gedaen, alsoo sulcke schulden voerden meestende
onderughdelijck moesten sijn boven dijen oijck dat om die te
becommene het jaerlijcx innecommen ende ande. vervallen
in sulcken goeden tijden groot ende goet genoech waeren
ende over sulcx desselfs voergaende rekeninge ende
administratie hadden moeten ondersocht wordden soe
hadde die voers. houtaert nochtans andere voerdere
ende meerdere belastinge gepractizeert als hebben.
tot extinctie alleene vande voers. vijffvendertich mud
rocx in tcapitael maer beloopende twelff hondert
tsestich rinsguldenen in maio ende in augusto lxix
opgelicht wel twee duijsent vierhondert, veertich rsgl.
soe aen tcloostere van ste. gheertruijden veertich
guldenen erffelijck den penn. xviiie aen doctor wilmar
bernaerts vijffventwintich rinsguldenen aen. weduw
van. heetvelde in twee renten vierenveertich rinsgl.
aen tgasthuijs van loven seven ende eenen halven gul
aen gregorio van dijnen sesse rinsguldenen, aen hee
ende mt. indoco tiletano vijffventwintich rinsgulden
al erffelijck den penn. xvie ende voer tverloop vande
twelcken hij suppliant dagelijcx wordde gequelt soe
inden voers. rade van brabant bijde weduwe wijle
doctor ramus als hebbende transport vande voers. lest
vijffventwintich rinsguldenen erffelijck als elders
naementlijck oijck tot loven voerden rectoir voerde rente
van. voers. wilmarus bernaerts sonder dandere dagelijcxe
quellingen en van alle dandere renchieren sonder oijck te cunnen
bevinden dat die voers. overende penningen wel van elff
hondert tachtentich rinsgulden. souden bij den selven houtaert
tot prouffijte vanden cloostere hebben geemploijeert
geweest maer wel dat die gesmolten waeren inden pot
wijns van meer als twee duijsent rinsguldenen die soe
tschene uuijt eender missijnen om totter selver prelature
te cimmene waeren eenige vanden hove toegeseeght
ende voerde resterende penn. van dijen wordde hij supplt.
noch met proces gequelt, ende in desen diende genoteert
die nulliteijt ende ondeught van alle tgene deselve hautaert
die als prelaet geweest sijnde nijet en conste wordden
gehouden twaere int voers. belasten als anderssins tot
eenige de minste vercortinge ende belastinge vanden
cloostere oijck soude hebben gedaen alsoe tselve beseten
soe wel vande leste als ierste renten voer machteloos ende
van onweerden was te houdene oijck bij faulte dat die
gerequireerde forme ende solempniteijten van rechte nijet
en waeren geobserveert emmers ten minsten behoirden hij
suppliant met sijnen connente van allen tselve wel
gereleveert te worddene ende te gestaene midts restitu=
erende oft besettende alle tgene dat geheel nootel. ende
prouffijtel. voer tselve cloostere soude mogen sijn
geemploijeert behoudelijck cortinge van tgene daerenboven
jaerlijcx aende verloopen vande selve renten tot doen toe
aen elcken soue betaelt sijn geweest ende om waertoe
te commene soe hadde die voers. supplt. den voers. rade
oitmoedel. gebeden om sijnre mat. behoirlijcke provisie
daertoe dienende, welcke supplicatie inden selven rade
gesien waeren den voers. suppliant daerop gegundt ende
geexpedieert geweest sekere sijnre mats. opene brieven
uuijt crachte vande welcke tot sijnen versuecke als
impt. van dijen bij sekere sijne mat. executeur waere
gedaeght geweest die weduwe wijlen mr. bertholomeus van.
heetvelde, te siujne ende te comparerene teenen sekeren gelegen.
doen toecommenden ende nu lange overstreken dage inden
voers. rade van brabant, om aldaer taenhoiren
alsulcken versueck ende conclusie als die voerscr.
suppliant soude willen doen ten eijnde dat die constitutie
vande voers. renten souden wordden vercleert nul machtelo
ende van onweerden, ende dat sij die voer sulcx soude schuldi
sijn te casseren. renoceren. doot ende te nijete te doene
emmers dat ten minsten bij ordene hij suppliant met sij
connente daeraff souden worden gereleveert ende in al
gevalle gestaen midts voer goet houdende, ende bij
besette oft aderssins voldoende voer soe vele eeni
penningen capitael van dijen souden moegen bevon
wordden, tot grooten noot oirboir ende prouffijte van.
cloostere geemploijeert te sijne, behoudel. cortinge
van tgene daerenboven aen het jaerlijcx verloop
betaelt waere geweest ende voerts gelijck die voers.
supliant ten dage dienende naerdere bij gescrifte
soude willen overgeven daerop bij de voers. gedaeghde
tantwoerdene die contrarie te sustineren soo verre
hem dat goet dochte ende inder saken voerts te
procederen soe behoiren soude, ende ten dage daer
dienende ende andere daeraff onderhouden, comparerende
inden voers. rade die voers. partijen soe bij hen selven
in persoone als bij heure procureurs waere den xvi
dach der maent van novembri int voers. jaer xc van
wegen des voers. impetrs. verhaelt geweest dinhou
van. voers. sijne opene brieven, ende daeruuijt geconten
tot sulcken oft gelijcken eijnde als boven, makende
heijsch van costen in gevalle van oppositie waerop
oft tegen die voers. gedaeghde antwoerden. hadde midts
den redenen ende middelen van heuren twegen ter contrarien
geallegeert gecontendeert op als ten eijnde dat dimpt.
om opene brieven van daeghsele verworven, ende daeruuijt
tot laste vanden gedaeghde gecontendeert te hebbene
in maten ende vuegen soude vercleert wordden nijet te
sijne ontfanghbaer ende datter alsoe egheene provisie en
viele makende insgel. heijsch van costen, die voors. impt.
daerop replicerende ende midts den redenen ende middelen
bij hen geallegeert persisterende ende die voers. gedhe.
in plaetse van duplijcke insgelijcx persisteren. bij de
voers. heure eijnden ende conclusien te wedersijden genomen
waeren deselve partijen soe gehoirt final. geappoincteert
heure voers. redenen ende middelen bij hen verbalijcken
bedinght te scrijvene ende over te gevene bij maniere
van memorien, ende daerbij te vuegene die voers. opene
brieven bij den voers. impetrant verworven metten acten
vanden voers. rade eensamentl. die stucken titule ende
munimenten dienende tot justificatie van heurlieder
meijninge respective in dijer saken ende van als te
dienene teenen sekeren dage hen daertoe bescheijden om
dat gedaen ende allet oversien voerts geordineert te
worddene soe behoiren soude, welcken appoinctem.
achtervolgende hebbende die voers. partijen ten beijden
sijnden van heure scriftuere van memorien ende stucken
gedient ende deselve behoirlijck gewisselt gedebatteert
ende gereporteert hadden sij eijntelijck oijck te wedersijden
in sake gesloten ende recht begeert gesien ende
gevisiteert wel ende int lange inden voers. rade van
brabant tproces der voers. partijen soe tselve inden
voers. rade is geinstrueert ende op al wel ende
rijpelijck geleth met oijck geconsidereert tgene
desiven in desen behoirde te considereren, onse
condemnae. volunt.
tusschen
everaert bete
jan jacques weerdt etc.
genadichste heere die coninck hertoge van brabant etc.
vercleert dat die voers. impts. om tegen die voers. gede.
geconcludeert ende gecontendeert te hebbene soe hij dat
heeft gedae nijet en is ontfanghbaer, condempneren.
tot dijen hem impt. inde costen ter saken van dese
geresen ter taxatie ende moderatie van. selven rade
gedaen ende soe uuijtgesproken inder stadt van brue
vijff dagen inde maent van meerte int jaer
duijsent vijffhondert, vierentnegentich
alsoe inden rade van onse
genadichsten heere den coninck van castillien, van arragon
van leon, van beijden sicillien, van jerusalem, van portugael
van navarre etc., eertshertoge van oistenrijck, hertoge
van bourgoignen, van lothrijck, van brabant, van lijmborch
van luxemborch, grave van habsborch, van vlaendren
van arthois etc., geordineert in desen sijnre mat. la
ende hertochdomme van brabant, waere op heden date van
desen personnelijck gecommen ende gecompareert mr. joos
de greve procureur postulerende inden voers. rade als
onwederroepelijck geconstitueert ende gemachticht bij
everaert bete hoeffmr. vanden vrijheere van reijde
seggende ende vercleerende desele comparant dat
sijnen voers. constituant hadde op den achthiensten
septembris int jaer xvc tweentnegentich gekent ende
geleden wel ende deuchdelijck schuldich te sijne, jan jacques
weerdt inden wolff bij tcorenhuijs binnen deser stadt
van bruessele de somme van seven hondert vijffvender
rinsguldenen ende vier stuijvers ter saecken van verteerd
montcosten bij den voers. constituant ende ande. dienar
ende peerden des voers. vrijheere van reijde ten
huijse des voers. jan jacques gedaen, behoudel. dat de selve
constituant in handen des voers. jan jacques als doen
liet te kere grauw hincxtpeert om dat te vercoopen tot
sijnen proffijte in mindernisse vande voers. somme wel
verstaende dat tvoers. peert soude staen ten laste ende
costen des voers. constituants tot dat tselve vercocht
soude wesen, gelovende de selve constituant in sijnen
eijgenen name die selve somme die na de vercoopinge van tvoers.
peerdt soude resteren, den selven jan jacques oft actie
van hem hebbende te betaelen te kersmisse doen naest=
commende, al nae breeder uuijtwijsen vanden instrumente
notariael daerop gemaeckt dwelck die voers. comparant
inden voers. rade overgaff, ende waeraff den teneur
hiernae van woirde te woirde volght ende is dese, op
heden den achthiensten dach septembris anno duijsent
vijffhondert tweentnegentich, is voer mij openbaer notaris
ende getuijgen hier onder gescreven in persoon gecompareert
sr. everaert bete hooffmr. vanden vrijheere van reijde
dewelcke heeft gekent ende geleden, kent ende lijdt
bij desen wel ende deuchedelijck schuldich te sijne, jan
jacques weerdt inden wolff bij tcronenhuijs binnen der
stadt van bruessele present ende tselve accepterende
de somme van seven hondert vijffvendertich rinsguldenen
ende vier stuijvers ter saecken van verterde montcosten
bij den comparant ende andere dienaren ende peerden
des voers. vrijheerde van reijde ten huijse des voers. jan
jacques gedaen, behoudelijck dat deselve comparant
laet in handen des voers. jan jacques sekeren grauwen
hincxtpeerdt om die te vercoopen tot sijnen prouffijt in
mindernisse van. voers. somme wel verstaen. dat tvoers.
peerdt sal staen ten laste ende coste des voors. comparants
tot dat tselve vercocht sal wesen, gelovende deselve
comparant in sijnen eijgenen name die selve somme die
na de vercoopinge des voers. peerdt alsdan sal resteren den
selven jan jacques oft actie van hem hebbende te
betaelen te kersmisse naestcommende, onder verbintenisse
van sijnen persoon ende alle sijne goeden present ende
toecommende, die stellende ter coertie ende judicature
van alle richteren heestelijcke ende weerlijcke,
renunchierende de voers. comparant aen alle privilegi
exceptien, ende alle anderen remedien van recht die hem
comparant eenichssins te stade, ende den voers. jan
jacques tontstade soude mogen commen, ende besundere
den recht seggende dat gnale. renunciatie van geend
weerden, en is ten sij dat speciale voergae, constitueren.
tot dijen de voers. comparant onwederroepel. bij desen
mrs. nicasius de pretere, reijnier de gouij, ende joos
de greve procureurs postulerende voerden rade van
brabant, peeter jammaert, gillis wagemans, ende
tsamen ende elck besundere, om in
sijnen name te compareren voer alle hoven ende rechters
daer dat van noode wesen sal, ende aldaer hem
constituant inde betaelinge van. voers. somme
behoeff als voiren, mette costen daerom te doene
ende schaden daeromme te lijdene voluntario te doen
ende laten condempneren, ende voerts daerinne doe
al dat de voers. constituant selve present sijnd
soude connen oft mogen doen alwaert oijck dat
saecke speciael der macht behoeffde gelovende
de voers. constituant voer goet vast ende van weerd
te houden tallen dagen allet gene des bij de voerscr.
geconstitueerde tsamen ende elck besundere daerinn
gedaen ende gehandelt sal wordden, onder verbintenisse
als voeren, aldus gedaen inder stadt van bruessel
ten daege maende ende jaere alsboven in presentie
van jacques roeloff ende phls. derbe poirters ende
innewoenders der selver stadt van bruessele getuijgen
hiertoe geroepen ende gebeden, onderstont gescreven
ende van mij openbaer notaris bij sijnder mats. rade
geordineert in brabant geadmitteert, tselve
onder mijn. gewoonel. handteecken alhier gestelt
confirmerende ondergeteeckent domitiaen le jong
nots. sst. versueckende ende oitmoedel. biddende
die voers. mr. joos de greve uuijt crachte vander
procuratie hem bijden instrumente notariael
hiervoere geinsereert gegeven dat den voers. rade
gelieven wilde den voers. sijnen constituant in
sijnen eijgenen name te condempneren aenden voers.
jan jacques op te leggene ende te betalene die
voers. somme van seven hondert vijffvendertich
rinsguldenen ende vier stuijvers off alsulcken
somme als nae de vercoopinge des voers. peerdts
aende voers. somme sal bevonden sijn te resteren
allet welck bij henrick vander saert deurweerdere
vanden voers. rade oijck name des voers. jan jacques
inden selven rade oijck comparerende geaccepteert
sijnde hadde versocht hem daeraff verleendt ende
geexpedieert te worddene behoird. acte mijne
heeren vanden voers. rade van brabant
gehoirt tvercleren, versueck ende acceptatie bij de
voers. comparanten soe voers. is respective gedaen,
ende gesien dinstrument notariael hier voer de"
pardons,239.txt,"kaerle etc. doen condt allen luden nu zynde ende naemaels wesende
dat wy ontfangen hebben die oetmoedige supplicatie van ghysbrechten
nierekens lynen wevere woenende in onse vriheyt van turnhout
inhoudende hoe dat geleden es omtrint zeven jaeren hy twist
ende geschil hebbende tegen henneken de walsche es gebeurt dat hy
suppliant heeft sitten drincken te turnhout voirscreven inden schilt
van nassouen met zekeren goeden geselscape ende aldaer een langhe
wile gedroncken ende goede chiere gemaect hebbende es daer
inne comen die voirs. henneken de walsche vergeselscapt met
peeteren govarts seggende moiymoiy waer op hen eenighe
vanden gelachs genoten vraegden wat steenen zy hadden teerlingen
oft bickelen daer op die voirs. henneken antwordde ende
seyde soe hy suppliant verstont ick hebbe dingheren tselve dicwils
repeterende oneerlic genoech soe dat hy suppliant hem ten lesten
seyde ondere reverentie minter uwer suster mede ende grypende
metten selven een canne seyde gaet van hier want het es tyt
ende verheffende de selve suppliant zynen arm om naden voirs. henneken
te worpene schoot hem een meyssen toe die int voirs. gelach
comen was soe dat hy suppliant niet en wierp dwelck siende die
voirs. henneken seyde totten selven suppliant ick sal u noch heden
wel vinden ende hy wederom totten voirs. henneken had ick soe
wel geweer als ghye ghy en soudt nyet doen dat ghy doet
gaende alsoe corts daer nae vuyter voirs. herbergen nae huys om
zyn mess ende metten selven wederom keerende ende comende opte
merct van turnhout voers. heeft aldaer gevonden den voirs.
henneken ende peeteren ende achter hen alsoe comende heeft
hem de voirs. peeter ommegekeert vraghende den supplt suppliant
oft hy hen volgde waer op hy hen antwordde neen ick seggende
voirts wat soude ick u smiten ghy en hebt my noyt mesdaen ick
wilde wel dat ghy met henneken nyet meer en ghinght
ende alsoe van malcanderen sceydende zyn die selve peeter ende
henneken gegaen tot inden wildeman in heur gelach ende den
suppliant blivende gaende opte merct zyn zy luden wederomme
vuyt hueren gelage totter herbergen des suppliants gecomen
totter welcker hy insgelycks in zyn gelach quam ende alzoe
comende in eenen ganc achterwerts vuytgaende hoordde ende
werdt gewaere dat de voirs. peeter ende henneken vochten tegen
eenen zyner mede werckgeselle seggende totten selven hoeren soene
compter vuyte oft ghy sulter blyven welcke woerden alsoe
gesproken hebbende zyn terstont die voirs. peeter ende
henneken met noch een oft twee andere vuytgeloopen slaende
ende smitende opten voirs. suppliant die henlieden aldaer niet en
mesdeede noch aen en sprack hem alsoe quetsende dat hy vloyt
ende liep achter over een messie comende wederomme van voere
inne geloopen met zynen messe inde handt ende zeer berue#
van bloede gequetst ende geperturbeert zynde vant in zyn
gemoet aldaer den voirs. peeteren den selven gevende een oft
twee wonden in zyn hoot soe dat hy ter eerden viel van welcke
quetsueren die voirs. peeter es binnen vyff oft zessdagen daernae
aflivich worden zedert welcke quade fortune die voirs. suppliant
beduchtende rigeur van justicien hem altyt vuyt onsen
lande ende heerlicheyt van brabant gehouden heeft inde
welcke hy nyet en soude derren wedercomen bliven noch
converseren maer moeten bliven in vrempde landen in groote
kattivicheyt ende miserien alsoo hy seet en wordde hem
hier op $$ versien van onser gratien ende brieven van remissien
ons om de selve zeer oetmoedelyck biddende soe eest
dat wy desen aengesien geneg geneight wesende ter beeden
vanden voirs. suppliant ende willende hem in desen gracie ende
genade prefereren voer rigeur van rechte den selven suppliant
hebben in gevalle als boven quytgescouden vergeven ende
geremitteert scelden quyte vergeven ende remitteren vuyt
sunderlinger gratien by desen onsen brieve tfeyt ende
dootslach boven geruert met oyck alle offensien hetzy
corporelle oft criminelle daer inne hy ter zaken van
dien moegen gevallen zyn ende tegen ons ende
justicie mesdaen hebben stellende hem dien aengaende tot
zynder goeder famen ende name ende tot allen zynen goeden nyet
verbuert zynde op dat hy eenighe heeft ende hem restituerende
tot onsen lande van brabant ende anderssins soe hy d$ was
voer die gesciedenisse vanden voirs. feyte ende dootslage imponerende
hier op een eeuwich zwyghen ende silencie onsen procureur generael
in brabant ende allen anderen onsen ende onser vassallen
richteren dieneren ende dieneren dien dit eenichsins aengaen sal
moeghen satisfactie nochtans gedaen der pertien geinteresseerde
op dat die nyet gedaen en zy ende eenighe daer toe staet civilyck
alleenlyck behoudelic oyck ende in desen versien dat die voirs.
suppliant sal gehouden zyn tvoers. feyt ende dootslach aen ons te
beeteren ende dat civilyck alleenlyck ende insgelycx te
betaelene die redelycke costen van justicien hier om gedaen oft te
doene alter taxatien van onsen cancellier ende luyden van
onsen raede geordineert in brabant die wy daer toe committeren
by desen ontbieden daer omme ende bevelen den selven onsen
cancellier ende luyden van onsen voirs. raede dat geroepen voere
hen die ghene die daer toe behoiren geroepen te zyne zy procederen
wel ende getrouwelyck totten interinemente ende verificatie
van desen ende totter taxatien ende moderatien vander voirs.
civilder beeternisse ende costen van justicien ende dat gedaen
ende de voirs. civile beternisse getaxeert ende betaelt wesende
in handen vanden ghenen van onsen ontfangeren dien dat behoiren
sal die welcke sculdich sal zyn tot onsen proffite daer
aff reekeninge bewys ende reliqua te doene tallen tyde als
hy des sal wordden versocht zy ende voirts alle andere onse
richteren ende officieren vanden smalen heeren onss voirs. lants
van brabant dien dit aengaen sal moegen den voirs. suppliant
van deser onser gratien quytsceldingen ende remissien inder
manieren boven verclaert doen laten ende gedoogen peyselyck
vredelyck ende eeuwelyck genieten ende gebruycken sonder
hem $ daer inne te doene noch te laten gesciene in zynen
lyve oft goeden eenigen hinder stoot oft letsel ter contrarien
ende by alzoe hy oft zyn voirs. goeden ter causen van desen nu oft
naemaels becommert oft gearresteert waren die terstont ende
sonder vertreck stellen ende doen stellen tot geheelder ende
volcomender delivrantie ende ten eynde dat dit goet vast ende
gestantich zy ende blyve tot eeuwigen daghen hebben wy onsen
segel hier aen doen hanghen behoudelick ons in anderen dingen
onsen rechte ende anderen den hueren ghegeven in onser stadt
van bruessele inde maent van junio int jaer onssheeren duysent
vyffhondert ende tweendertich van onsen keyserycke tderde
ende van onsen rycken van castillien napels sisillien ende
anderen tseventhienste aldus stont ghescreven opde plycke
byden keyser ende geteekent de wiele visa recepta
ghecollacionneert tegens
doriginale brieven by mij
de cock"
pardons,007.txt,"kaerle etc. doen te weetene allen jegewoirdighen ende toecomenden dat wij
ontfanghen hebben die oitmoedighe supplicatie van jan henrick vanden
veen woonende inden dorpe van ruesele inhoudende hoe dat hij opden vi en junij
anno lii heeft in tselve dorp ten huyse van peeter evaerts met meer andere
geselschaps die dijen dach den papegaye geschoeten hadden sitten drincken
ende goet chiere maeken gelijck hy oick inde gulde was ende alsoe tot
byden avont sittende ende vroelijck met melcanderen wesende nyet weetende
van eenighen twist oft geschilde soe is daer een geweest geheeten geene
lenaerts hermansse insgelycks guldebroeder wesende die hem sadt en vermat
dat hy dijen avont oft eer den avont quame eenen op zyn stroo oft cont hebben
soude dwelck hoirende die supliant dat hy alsulcken onhebbelycke woerden
sadt en sprack ende nyet en wiste waer op dat hyt hadde heeft geseeght
dese oft gelycke woirden bey geene waeromme sydt ghy gestoort op wyen
hebeyt dat ghyer een op zyn stroo leggen wilt syt toch te vreden ende
laet ons eenen vollen vuyt drincken het waer schande datmen hier ruw
woerden maecten daerop de voirs. geene seyde wildyse verantwoirden daer
ickt op hebbe dat mochdy seggen waer op die suppliant zeyde bey geen ghij
zyt een proper geselle wat wildy iemanden van desen gesellen mesdoen
daer op die voirs. gheene antwoirde wy seeght dat ick haer mesdoen
wille waer op die suppliant zeyde dat segdy selve ende ick hoort
dat ghyt seght waer op de voirs. geene seer grammelyck wederzeyde
ghy lichter aene nemende midtsdyen eenen drinckpot ende heeft den suppliant
daer mede op syn hoot geslaeghen zoedat hy geheel onstucken spranck
ende dat hem suppliant tbloet lancx zijn hoot liep ende dat de
scerveren vanden selven pot spronghen eender vrouwen die neven den
suppliant sadt in haer aensichte zoe dat zy naulyck zien en conde
dwelck hy suppliant gevoelende die geheel beduyselt was vanden
grooten slach heeft tot zynder deffentie vuyt grooter beruertheyt ende hitte
van bloede zyn eetmes vuyt getogen ende daer mede eens naeden voirs.
geenen gesteken ende hem geraect ende gequetst in syn zyde van welcker
quetsueren hy syn bichte gesproken hebbende zekeren tyt daernae deser
werelt es over leden wyens siele godt wil ontfermen tot groot leet
wesen vanden suppliant die hem yesindert heeft geabsenteert ende hoe
wel hy die daghen zyns levens noyt iet anders en heeft gecommitteert
weerdich van eenige $$$punitie ende hy tselve feyt soe zeere onnosel
ende ge$$ch zyns lyfs verweerens heeft gecommitteert zoe en soude hy
vreesende rigeur van justicien nyet vrye$lyck dorren weeder keeren
ten waere hem onse gracie ende genade verleent wordde zoe hy seeght
ons van die om de selve zeer oitmoedelyck biddende waerom zoe
eest dat wy desen aengesien geneyght wesende ter beden des voirs. suppliants
e ende willende hem in dit stuck prefereren gratie ende genade voir rigeur
van rechte hebben denselven inden gevalle als boven quytgeschouden ende
vergheven schelden quyte ende vergeven vuyt sunderlinger gratien by desen
onsen brieve tfeyt ende ongevalle boven geruert mitsgaders alle offensie
ende bruecke corporelle ende criminelle daer inne hy hem overmits ende
vuyt saeken van tghene des voirs. is tegens ons onse hoocheyt ende justitie
eenichssins mach hebben ontgaen ende mesdraghen ende hebben hem dyen
aengaende wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
tot zynen goeden name ende geruchte in onsen voirs. lande van
brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden ende tot zynen onverbuerden
goeden in dyen hy eenighe onder ons heeft gelyck ende in alder manieren
zoe hy was voir die toecompste vanden voirs. feyte imponerende hierop
een eeuwich geswich onsen procureur generael in brabant meyere van
loeven amptman van bruessele schouteth van antwerpen
ende vanden bossche ende allen anderen onsen justicieren ende officieren
wy zy syn satisfactie ende beternisse ierst ende vooral gedaen der
partyen geinteresseerde indyen die noch nyet gedaen en zij ende eenighe
daertoe staet civilyck alleenlyck behoudelyck dat de voirs. suppliant
gehouden sal zijn tvoirs. feyt tegens ons te beteren civilijck nae
gelegentheyt vanden saeken ende faculteyt van zynen goeden met oick
marge: sy h$$ af verantwoirt
byden ontfanger vanden exploiten
te betalene die redelycke costen van justicien hieromme alreede gedaen ende te
doene allet ter taxatien ende moderatien van onse zeer lieve ende getrouwe
die cancellier ende luyden van onsen raide in brabant die wy daertoe gecommitteert
hebben ende committeren by desen ontbieden daerom ende bevelen denselven
onsen cancellier ende raidsluyden dat voir hen geroepen die ghene die
ghene die daerom behoiren geroepen te zyne zy procederen wel ende
duechdelyck ter verificatien ende interinemente van desen ende totter taxatien
ende moderatien vander voirs. civile boete ende costen van justicien alzoe zy
sullen vinden behoirende welck interinement die voirs. suppliant gehouden
zal syn te versueckene ende hem in persoone te presenteren in onsen voirs.
raide bynnen zesse maenden naestcomende opte pene van te verbuerene
deffect van desen ende dat gedaen en deselve civile boete ende costen
van justicien getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden ghenen dyen dat
behoiren sal zy onse procureur generael ende alle andere onse rechteren justicieren
officieren ende ondersaten jegewoirdighe ende toecomende dyen dat aengaen sal
moghen huere stedehouderen ende eenenyegelycken van hen besundere zoe hem
toebehoiren sal doen laeten ende gedooghen den voirs. suppliant van deser
onser jegewoirdigher gratien ende remissien ende van alle dinhouden van
desen inder vueghen ende manieren boven verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck
ende eeuwichlyck genyeten ende gebruycken sonder hem te doene noch te
laeten geschieden nu noch in toecomenden tyde eenich hinder letsel oft
moeyenisse aen live noch aen goeden ter contrarien maer indyen zyn
lyff oft eenighe van zyne goeden daerom gearresteert becommert oft
beleth waeren dat zy die setten ende stellen oft doen setten ende stellen terstont
ende sonder vertreck tot geheelder ende volcomender delivrantien want
ons alsoe gelieft ende ten eijnde dat dit goet vast ende gestadich
blyve teeuwighen daghen zoe hebben wy onsen zegel hieraen doen
hanghen behoudelyck in anderen dinghen onsen rechte ende
eenenyegelycken anderen dessins gegeven in onser stadt van
bruessele inde maendt van augusto int jaer onsheeren duysent
vyfhondert ende dryenvyftich van onsen keyserrycke txxxiiiie
ende van onsen rycken van castillien ende anderen txxxviiie
aldus gescreven op de plycke byden keyser ende ondertekent
facuwez visa recepta
gecollationeert ende met zynen originale
bevonden accorderende by my
$ facuwez $"
pardons,116.txt,"albert ende isabel clara eugenia
infante van spaingnien etc., doen te wetene
allen jegenwoordighe ende toecomende, dat wij ontfanghen
hebben de oytmoedighe supplicatie van gabriel van boven
alias $competter anthonis zoene, oudt ontrent de zeventhien jaeren,
arm schippersgast deser onser stadt van bruessele, inhoudende
hoe dat ontrent vijff maenden alsdoen gheleden, den remonstrant
commende uuijt zeker herberghe opde vaert gheleghen ende naer
huijs ghaende heeft aldaer fortuitelijck gerencontreert sekere
jonckmans van zijnder kennisse, daer onder andere een was genoempt
jooris den dansser, welcke jonckmans hadden recht te voorens
geresolveert onder malckanderen eenighen vissch te haelen uuijt
de schuijt toebehoorende nicolaes cornelis, schipper van zirickzee,
welcke resolutie verstaen hebbende sekeren jonghen daer ontrent
zijnde, heeft t’selve gerapporteert aenden voorschreven nicolaes
cornelis, die bij drancke wesende, alsoe die voorschreven jonckmans
hunne entreprise meijnden t’executeren, den remonstrant nieuwers
affwetende met eenen haeck heeft geagresseert ende
gequetst inden rugge, meijnende te wesen een vande ghene
die hem van zijnen vissche wilde berooven, ende alsoo de suppliant
de quetsure was voelende, heeft den voorschreven cornelis
gevraecht bij dese woorden in substantie, sijn wij nijet vrij
op sheeren straete, ick sal u dat moghen wel wijs maecken
met rechte, dat ghij mij gequetst hebt in mijnen rugghe,
ondertusschen alsoo die voorschreven suppliant metten selven
cornelis voordere woerden was crijghende heeft die voornoempde
cornelis eene wonde ontfanghen van een der voorschreven
compaingnie, met naeme jooris den danser voorsijt, die oock
met assistentie van zijne medegesellen uuijt spijt, soomen
vorstaet, eenighen drij oft vier visschen uuijt de voors.
schuijt heeft genomen ende die ghedraegen in zekere herberge,
alwaer die voorschreven jonckmans den remonstrant hebben medegeleijt
om een voorschreven visch te helpen op eten, sonder dat hij eenich
ander quaet heeft ghedaen, dan alleenelijck dat hij hem inde
voorschreven compaingnie daer t’gene voorschreven is geschiedt
heeft gevonden, als blijckt bij drije consonante attestatien
daer aff zijnde, allen i welck hoe wel den suppliant
eenichssints behoorde t’excuseren, des te neer naerdemael
hij wel int infligeren vande woirde aenden voors.
cornelis, helpen eten vanden vissche, ende anderssints
is innocent geweest, soe en soude hij evenwel hem
nijet derren betrouwen vrijelijck dese onse stadt te frequen
teren, maer is door vreese van justitie ten regarde
van t’gene hij dijen aenghaende mach hebben gedelinqueert
tegenwoordelijck genootsaeckt te latiteren ende hem t’absenteren
tot zijnen grooten verdriete, midtsdijen hij egeenen middel
ter weerelt en weet, om den cost te winnen, als met zijn
sueren aerbijt, welcken aengemerckt, ende besundere
geconsidereert dat zijn delict is gecauseert door onverstandicheijt
ende groote jonckheijt nijet bedacht hebbende oft meijnende
dat de ghene in wiens presentie sulcx geschiet, hun mede
plichtich maecken van het delict, d’welck bij hunne compaignons
wordt gecommitteert, soe heeft hij ons seer ootmoedelijck
ghebeden om onse oepene brieven van abolitie in sulcken cas dienende,
soo eest dat wij de saecken voorschreven overgemerckt ende
hier op gehadt hebbende het advis van onsen lieven ende wel
beminde, den amman deser onser voors. stadt van bruessele,
geneijcht wesende ter ootmoedigher beden ende supplicatien des
voorschreven suppliants ende willende hem in dit stuck prefereren
gratie ende ghenaede voor rigeur ende strangicheijt van
rechte, hebben den voorschreven suppliant, inden gevalle als boven,
vergeven, geremitteert ende quijt geschoulden, vergeven, remitteren
ende schelden quijcte uuijt onser sunderlinghe gratie ende
princelijcken macht ende zunderlinghe gratien bij desen alle t’gene
des hij inder manieren boven vercleert teghens ons ende justitie
misdaen ende misbruijckt mach hebben ende hebben hem
als vandijen wederomme gestelt ende gerestitueert
stellen weder ende restitueren in sulcken stadt alse
was voor de toecompste van dijen, imponerende hier
van onsen procureur generael in brabandt, amman onser
stadt van bruessele ende alle onse andere onser
vassaelen oft der smalre heeren rechteren, justicieren
ende officieren een eewich geswijch, behoudelijck
nochtans dat die voorschreven suppliant schuldich ende
gehouden wort te betaelen tonsen behoeffve voor amende
$$$minde de somme van vijfftich guldens ende, tot dijen
prorate die costen vanden chirurgijn ende vanden visch
int schip bij hem ende zijne compaignons genomen ende
gheten, mitsgaeders die redelijcke costen van justitie
indien hieromme eenighe ghedaen ende naergevolcht
zijn, ter taxatie ende moderatie van onse seer lieve
ende getrouwe die cancellier ende luijden van onsen
voorschreven raede, dije wij daer toe hebben gecommitteert
ende commiteren bij desen, ontbieden daeromme ende bevelen onsen
cancellier ende raetsluijden onsen procureur generael van
brabandt, amman onser voorschreven stadt van bruessele
ende allen anderen ende onser vassaelen oft der smaelre heeren
richteren, justicieren ende officieren nu $$$ zijnde ende naemaels
wesende, dat zij den voorschreven suppliant van deser onser jegen-
woordighe gratien, pardoene ende abolitie doen, laeten ende
ghedooghen inder vueghen ende opde restrictien boven verhaelt
gheheelijck ende volcomelijck genijeten ende ghebruijcken, sonder
hem daerinne te doene oft te laeten gheschieden eenich hinder,
stoot oft letsel ter contrarien, maer indijen zijn lijff oft
eenighe van zijne ghoeden ter causen voorschreven in eenigher
manieren beleth, ghevanghen oft gecondemneert waeren, sij deselve
terstont ende zonder vertreck setten ende stellen doen tot gheheelder
ende volcommender delivrantien, ende slaeckinghen, want
ons alsoo ghelieft, ende des toirconden etc. hebben wij onsen zeghel
hier aen doen hanghen, gegeven in onser stadt van
bruessele zeventhien daeghen inde maendt van october
int jaer ons heeren duijsent zesse hondert achthien, onder
op de plique stondt bijde eertshertoghen etc. ende
was onderteeckent de wauwere ende was
ghesegelt met eenen wassen zeghele i"
pardons,184.txt,"philips etc. doen te wetene dat wy hebben
ontfanghen die oytmoedighe supplicatie van floris
de vroij ingesetenen van
bierbecke dat inhoudende hoe
dat den meijer onser stadt loven
hem opden tweeden sinxtdach lestleden binnen
de selve stadt heeft doen apprehenderen ende gevanc
kelijck is houdende over ende ter cause vanden dootslach
den welcken opden vijffden meerdt xvic sessenvijftich
gheweest sijnde grootvasten avondt dach ende
alsoo van over die vijfthien maenden tot perck bijde
voors. stadt loven soude sijn geschiet inden persoon
van wijlen henrij del tour metten welcken ende meer
ander geselschap den supliant aldaer inde herberghe
genaempt het molenijser opgehouden bij cornelis
goudaerts hadde gedroncken namentlijcken onder andere
met andries louwet ende philips de becker sonder
eenige het minste cracqueel te hebben gehadt dan
staende op het afscheijden heeft wijlen den voors. henrij
del tour hebbende eene pinte oft snelle vol biers in
sijne handt vastgehouden den voors. philips de becker
tegen hem seggende ghij moet die pint biers uuyt
drincken ende naerdijen den selven de becker daer op
heeft geantwordt dat hij genoech gedroncken hadde om
naer huijs te gaen ende verclaerde dat hij nijet meer
en begeerde te drincken heeft den voors. del tour
hem tegen sijnen wille alnoch de voors. pinte willen
doen uuytdrincken waer over den voors. de becker
gram wordende tegen hem segge seghde in substantie
liever als dat ick die pinte biers uuyt soude drincken
ick staeck u liever met mijn messe om verre
sijnde alsoo in cracqueel gheraeckt tot daer toe
dat wijlen den voors. hendrick del tour heeft
uuyt getrocken sijn brootmesse ende daer mede in
furieuselijcken midts het vertreck vanden voors. de
becker vanden was voors. andries louwet ende
des supliants uuijtte selve herberghe gestecken
in die dore ende daer naer met eener furie
uuijt gecomen sijnde met sijn voors. messe inde hand
heeft daer mede opde straete buijten de voors.
herberghe ten minsten hondert passen voore
des voors. de becker louwet ende hem supliant
vervolght ende hen aldaer gheaggresseert
ende naerden f hen furieuselijcken met sijn voors. mes
gestecken sulcx dat sij genootsaeckt sijn geworden
hem daerentegens te stellen in defensie in welc$
defensie den voors. del tour is gequetst geworden
ende daer van aldaer is gestorven doot gebleven met sijn v$
bloot messe inde handt sonder dat den supliant $
welcken daer over nijet en is vluchtich noch aenges$
geweest is wetende oft hij ofte den voors. de becker
ofte louwet aenden voors. del tour de voors. quetsu$
heeft geinfligeert midts die furieusie agressie vanden
selven afflijvigen ende dat het duyster inden avondt was
sonder dat aldaer eenige persoonen present sijn geweest
de welcke sulcx souden hebben ghesien ofte connen tuijghen
dan wel alleenelijcken het uuijtloopen ende vervolghen vanden voo$
del tour met sijn messe inde handt oirsaecke dat
den supliant hem was keerende tot ons oytmoedelijck bi$
om onse epene brieven van remissie in forma soo eest d$
wij desen aengesien geneijcht wesende ter bede ende suplicatie
des voors. supliants ende willende hem in dit stuck prefereren
gratie ende misericordie voor strangheijt ende rigeur van rechte
hebben den selven supliant inden gevalle als boven geremitteert
quijtgescholden ende vergeven remitteren schelden quijte ende verg$
uuyt onser sunderlinger gratie bij desen onsen brieve t’feyt
ende ongeval boven geruert mdisgaders alle offentien
ende breucke corporele ende criminele daer inne hij hem
overlidts ende uuyt saecken van t’gene des voor. is tege
ons ende justitie eenichsints mach hebben ontgaen ende
mesdraegen ende hebben hem dijenaengaende wedergestelt
ende gerestitueert ende stellen weder ende restitueren tot
sijn goeden naeme ende fame in onsen voors. lande van brab$
ende alle andere onse landen ende heerlijckheden ende tot
sijne onverbeurde goeden in dijen hij eenige onder ons heeft
gelijck ende in alder manieren soo hij was voor die toecompste
vanden voors. feijte imponerende hierop een eeuwich geswijch
onsen lieven ende getrouwen raedt ende procureur generael
in brabant meijer van loven ende alle anderen onse justicieren
ende officieren wie sij sijn satisfactie ierst ende vooral gedaen der
partije geinteresseerde in dijen die noch nijet gedaen en sijn
ende eenige daer toe staet civilijck alleenlijck behoudelijck
dat den voors. supliant gehouden sal sijn t’voors. feyt tegens
ons te beteren civilijck naer gelegentheijt vanden saecken
ende faculteijt van sijne goeden midts oock te betaelene die
redelijcke costen van justitie hieromme alreede gedaen ende te
doene alles ter taxatie ende moderatie van onsen seer lieven
ende getrouwen cancellier ende luijden van onsen voors. raede die
wij daer toe gecommitteert hebben ende committeren bij desen ontbieden
daer om ende bevelen den selven onsen cancellier ende raedtslieden
dat voor hen geroepen alle de gene die daerom behooren
geroepen te sijn zij procederen wel ende deuchdelijck ter
verificatie ende interineent van desen ende tot taxatie
ende moderatie vanden voors. costen van justitie alsoo sij sullen
vinden te behooren d’welck interinement die voors.
supliant gehouden sal sijn te versueckene ende hem in persoone
te presenteren in onsen voors. raede binnen sesse maenden
naest commende op pene van te verbeuren d’effect
van dese ende dat gedaen ende de civile boete ende costen
van justitie getaxeert ende betaelt sijnde in handen
vanden genen dijen dat behooren sal sij onser voors. procureur
generael in brabant schouteth van antwerpen ende
alle anderen onse rechteren justicieren officieren ende
ondersaeten tegenwoordige ende toecomende dijen dat aengaen
sal mogen heure stedehouderen ende een iegelijck van
hen besundere soo hem toebehooren sal doen laeten ende gedoogen
den voors. supliant van deser onser tegenwoordiger gratien ende
remissien ende van allen d’ inhouden van desen inder vuegen
ende manieren boven verhaelt rustelijck vredelijck
ende volcomentlijck genieten ende gebruijcke sonder hem
te doene ende te laeten geschieden eenich hinder
letsel oft moyenisse noch aen lijff oft eenige van
sijne verbeurde goeden daerom gearresteert becommert
oft belet waeren dat sij die terstonts setten ende stellen
tot geheelder ende volcomender delivrantie ende slaeckinge
want ons alsoo gelieft ende ten eynde dat dit vast ende gestadich
blijve totten eeuwigen daegen soo hebben wij onsen zegel hier
aen doen hangen behoudelijck in anderen dingen onsen rechte
ende een iegelijck anderen dessijns gegeven in onsen stadt
van bruessele inde maendt van junius xvic sevenenvijftich
assel vidib ende onderteeckent a: happart"
pardons,034.txt,"philips etc. doen te wetene allen jegenwoirdighen ende
toecomenden dat wy ontfanghen hebben die oitmoedighe supplicatie
van jaspar anthonis ghysbrechts ingeseten van goirle inhoudende
hoe dat al eest zoe dat hy suppliant hem altyt sonder jactantie gesproken
rustelyck ende vredelyck heeft gedraghen sonder oyt van eenige mesusen
achterhaelt oft befaemt te zyne soe es nochtans gebeurt dat
in augusto inden jaere xvc ende lix hy suppliant met adriaen jan
henricx $$$ switten de jonghe ende meer anderen van goirle
gecomen zynde tot poppel op een bruyloft zyn tsamen naeden maeltyt
gaen sitten drincken in een herberghe gestaen tot poppel aende plaetse
ende alzoe de suppliant ende dander in meyninghe waeren thuys te gaen
zoe hebben zy tsamen metten weerdt ende werdinne gerekent gehadt
ende hy suppliant commende opte plaetse ende strate voer die deure vander
voirs. herberghe heeft aldaer gesien eenen geselle van riele hem
ombekent ende van zynen geselschap nyet wesende hebbende in zyn
handt een bloot sweert oft degen daermede tegen hem selven schaermoetsen
sonder nochtans nyemanden te mesdoen ende ten selven tyde is opt
voirs. plaetse comen aengereden eenen wagen met volck die $$$
van sekere andere bruyloft tot hilverenbeke gehouden wel by
drinck wesende daerop dat onder andere was een genoempt joes
cops woenende tot poppel diewelcke siende den voirs. geselle van
riele heeft geroepen ghy coecketers van ghoirle dwelck is eenen
schimpighen roep tot verachtinghe van die van ghoirle dwelck
die suppliant hoirende zoe den selven schimp daer zeer odieulx worde
gehouden heeft totten voirs. persoonen opten voirs. waghen sittende
geseght die van goirle en hebben u noeyt tecort noch leet gedaen
wat wildy op ons oft tegens ons spreken ende met dyen is den
waghen voerby gereden tot aen thuys van gooris spilmakere
oick opte voirs. plaetse staende alwaer zy hebben doen tappen
drye oft vier potten biers ende die suppliant ende zyn voirs.
geselschap gereetschap makende om naer huyse te gaende ende
zynde omtrent den voirs. waghen zoe heeft die voirs. joes
wesende een stout ende sterck man hem oick verlaetende op zyn
geselschap die zesse oft zeven persoonen sterck waeren wederomme
geroepen bij schimpe ghy coecketers van goirle ende de
suppliant dat hoirende heeft hem $$teghen willen stellen met eender
pycken oft knevelstock ende die voirs. joes tselve siende is den
suppliant innegevallen by assistentie van eenen cuypere tot
poppel woonende die den suppliant den voirs. knevelstock aff
heeft genomen ende hebben hem wel dapperlijck geslagen gehadt
in sulcker vuegen dat hy tereerden lach ende die voirs. jan
switten de jonghe dat gewaer worddende ende siende dat die
persoonen opten waghen sittende alwaeren affgespronghen
heeft den suppliant ter assistentie willen comen maer die voirs.
joos is hem ock opgevallen ende heeft met eenen hantclippel
die hy vanden waghen hadde genomen denselven eenen slach
gegeven op sijn hoot in zulcker vuegen dat hy oick tereerden
moeste vallen daerdeure die voirs. adriaen henricx gecommoneert
zynde heeft zynen deghen vuytgetrocken ende daermede den voirs.
joosen op zyn hoot geslaghen een groote woende tot deur dbeck$$
ende de suppliant ende die voirs. zwitten geweken ende gevlucht
zynde deur die slaghen die zy gehadt hadden heeft die suppliant
wederom zynen voirs. stock die de voirs. cuypere hem hadde
affgenomen gecregen nyet weetende by wyen dat hem dyen
was gerestitueert ende anders nyet weetende zyn broeder en
was onder den hoep is metten voirs. stock wederom aengecomen
om de zyne te assisteren ende hen te ontsetten ten eynde dat
zy nyet en souden overvallen ende geoppresseert wordden ende
alsoe zy al onder malcanderen waeren verwert ende int vechten
verhit ende dat die voirs. joosen die een zeer sterck man was
deen dandere byster sloech soe heeft die suppliant hem tspyts
vanden voirs. knevelstock oft javelyne geboden gehadt op
hope dat hy soude wycken maer die voirs. joes perseverende
int voirs. gevecht en heeft nyet willen ophouwen noch
wycken ende die suppliant hem meynende aff te keren heeft
nae hem gesteken gehadt ende heeft met grooten ongeluck
hem geraeckt ende gequetst gehadt in zyn zyde ende is
tsanderdaechs daernae deser werelt overleden ten
grooten leetwesen vanden suppliant verdriete ende eeuwighe
bederffenisse vanden suppliant nyet weetende nochtans van
welcker quetsueren hy mach gestorven zyn soe dat die suppliant
die met partye geinteresseerde is overcomen daerom lantvluchtich
zoude moeten wesen ende in vrempde landen dolen sonder dat hy
zyne ouders die oude stockluyden zyn den cost zoude konnen te
varen winnen soe hy tot noch toe gedaen heeft zoe verre hem hierop
onse gratie ende genade nyet en wordde geextendeert ende verleent
ons daerom zeer oitmoedelyck biddende soe eest dat wy
desen aengesien geneycht wesende ter beden des voirs. suppliants ende
willende hem in dit stuck prefereren gratie ende misericordie voer
strangheyt ende rigeur van rechte hebben denselven suppliant inden
gevalle als boven quytgeschouden ende vergeven schelden quyte ende
vergeven vuyt sunderlinger gratien by desen onsen brieve tfeyt ende
ongevalle boven geruert mitsgaders alle offensen ende bruecken corporelle
ende criminelle daerinne hy hem overmits ende vuyt saken van
tgeene des voirs. is tegen ons ende justicie eenichssins mach
hebben ontgaen ende mesdragen ende hebben hem dyen aengaende
daeraff wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
tot zynen goeden name fame ende geruchte in onsen voirs. lande
van brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden
ende tot zynen onverbeurden goeden indyen hy eenige onder ons heeft
gelyck ende in alder manieren zoe hy was voer die toecompste
vanden voirs. feyte imponerende hierop een eeuwich geswych
onsen procureur generael in brabant ende allen anderen onsen justicieren
ende officieren wye zy syn satisfactie ende beternisse ierst ende
voer al gedaen der partye geinteresseerde indyen die noch nyet
gedaen en zy ende eenige daertoe staet civilyck alleenlyck behoudelyck
dat die voirs. suppliant gehouden zal zyn tvoirs. feyt tegen ons te
beteren civilyck naer gelegentheyt vander saken ende faculteyt van
zyne goeden met oick te betaelen die redelycke costen van justicien
hierome alreede gedaen ende te doene allet ter taxatien ende moderatien
van onse lieve ende getrouwe die cancellier ende luyden van onsen
rade in brabant die wy daertoe gecommitteert hebben ende
committeren by desen ontbieden daerom ende bevelen denselven
onsen cancellier ende raidsluyden dat voer hen geroepen deghene
die daerom behoiren geroepen te zyne zy procederen wel ende
deughdelyck ter verificatien ende interinemente van desen ende
totter taxatien ende moderatien vander voirs. amende ende
costen van justicien alzoe zy zullen bevinden behoirende
welck interinement die voirs. suppliant gehouden zal zyn te
versueckene ende hem in persoone te presenteren in onsen voirs.
raide binnen zesse maenden naestcommende opte pene van
te verbeuren deffect van desen ende dat gedaen ende deselve
civile boete ende costen van justicien getaxeert ende betaelt
zynde in handen vanden gheenen dien dat behoiren zal zy
onse voirs. procureur generael in brabant ende alle andere onse
rechteren justicieren officieren ende ondersaten jegewoirdighe ende
toecommende dien dit aengaen zal mogen huere stedehouderen ende
eenen yegelycken van hen bezundere zoe hem toebehoiren zal
doen laeten ende gedooghen den voirs. suppliant van deser onser
jegewoirdigher gratien ende remissien ende van alle inhouden
van desen inder vueghen ende manieren voeren verhaelt rustelyck
vredelyck volcommelyck ende eeuwelyck genyeten ende gebruycken
sonder hem te doene oft te laeten geschieden nu noch in
toecomenden tyden eenich hinder letsel oft moyenisse aen lyve
noch aen goeden tercontrarien maer indien zyn lyff oft
eenige van zynen onverbeurden goeden daerom gearresteert becommert
oft beleth waeren dat zy die setten ende stellen terstont ende
sonder vertreck tot geheelder ende volcomender delivrantie want
ons alzoe gelieft ende ten eynde dat dit vast ende gestadich
blyve tot eeuwighen daghen zoe hebben wy onsen zegel hier
aen doen hanghen behoudelyck in anderen dinghen onse rechte
ende eenenyegelycken anderen dessyns gegeven in onser stadt
van bruessele inde maent van novembri int jaer ons
marge: zy hier af
verantwoert
byden rentmeestere
vanden exploicten
heeren duysent vyffhondert eenentzestich van onsen
rycke van spaengnen ende sicillien tzeste ende naples etc.
tviiie opde plycke stont gescreven byden coninck in
zynen raide ende geteeckent jboudewyns visa $ recepta
gecollationeert ende bevonden met
zynen origina concorderen by my
$$ facuwez $$"
pardons,085.txt,"remis voir aert drabbe
albert ende isabel etc. doen te weten
allen tegenwoirdighen ende toecommenden dat wy ontfanghen
hebben die oitmoedige supplicatie van aert drabbe arm schaemele
man woonende tot vossum belast met huysvrouwe ende vier cleyn
kinderkens, inhoudende hoe dat hij inden voerleden jaere xvic vyff in
januario commende met zekere zyne geselscap gevaeren met syne
perre uuijt deser onser stadt van brussele naer huys zyn hem ontrent
den cattenpoel buyten der selver stadt aengecomen twee jonge
edelmans oft studenten te peerde waeraff den iersten hem naer
by commende stiet op het backes oft muyl des suppliants peerdt
daerop die suppliant seyde dese oft dyer gelycke woerden in substantie
siet hier ghy wilder zyn ende daerop die voerscreven ierste
jonghman den suppliant toeseggende vuyle ende oneerbaere woerden
heeft daerenboven noch sijn rappier op hem getrocken dwelck die
suppliant siende liep naer syn perre ende naemp van zyn peerdt een
bylken in syn handt, alswannier den anderen met naeme gisleyn
vanden borch hem is aengecomen oyck met een black rappier
slaende den voerscreven suppliant over syne oiren, welcken slach
ontfanghen hebbende soo spronck hy den voerscreven joncker
ghisleyn inne ende naer den selven slaende met zyn voers.
bylken heeft hy hem ter quaeder fortuynen geraect ontrent
syn aensicht, vliedende voerden anderen daernae achter zyn kerre
vanden welcken slach rees die voerscreven gisleyn vanden
peerde zynde nyettemin byden anderen daerop wederom gesedt ende
alsoo voirts gereden ende naemaels deser werelt overleden tot
seer grooten leetwesen ende verdriet desselffs suppliants, biddende
godt almachtich dat hy zyn siele genaedich wille wesen die daerom
hem heeft moeten absenteren van onse nederlanden ende zyn domicilie
verlaeten levende met huysvrouwe ende kinderen in groote miserie
ende benauwtheyt ende hoewel tghene voers. is, is onnosel yet
geschiet alles blyckende byde informatie op tselve feyt byden mayeur
van duysborch den vyfden meert sesthien hondert vijff genomen
daeraff zynde ende dat hy oyck anderssins altydt gestaen
heeft ter goeder naeme ende fame gelyck hem den selven
nederslach by heere adriaen vanden borch ende jouffrouwe cornelia
schruers respective vader ende moeder desselfs afflyvigen
is vergeven, soo en soude hy nochtans onse voers. nederlanden
nyet derven frequenter soo verre hem nyet en wordde vercleert
gratie ende genaede in plaetsse van rigeur van justitie gelyck
hij suppliant seght heeft ons daeromme oytmoedelyck gebeden
dat geconsidereert tghene voiscreven is in desen tydt van
gratien om de bittere passie ons heeren jesu christi geleden
om het menschelyck geslacht te reconcilieren met zynen
hemelschen vader believen soude hem het voirs. ongeval
ende nederslach te vergeven ende hem daeraff
verleenen oepene brieven van remissie in behoirlycker
formen daer toe dienende met quytscheldinge van alle
amenden corporelle criminel ende civile. soo
eest dat wij desen aengesien geneyght wesende ter
beden des voerscreven suppliants ende willende hem
in dit stuck prefereren gratie ende misericorde voer
strangicheyt ende rigeur van rechte hebben den selven
suppliant inden gevalle als boven geremitteert, quyt
geschonden ende vergeven remitteren, schelden quyten ende
vergeven uuyt sunderlingher gratien by desen onsen brieve
tfeyt ende ongevalle boven geruert midtsgaders alle
offensie ende breucke corporele ende criminele
daer inne hy hem overmidts ende uuyt saecken van
tghene des voerscreven is tegen ons ende justitie
eenichssins mach hebben ontgaen ende misdraegen
ende hebben hem dyen aengaende wedergestelt ende gerestitueert
stellen weder ende restitueren tot zyne goede naeme, faeme
ende geruchte in onsen voerscreven lande van brabant ende allen
anderen onsen landen ende heerlicheyden ende tot zyne onverbeurden
goeden in dyen hij eenige onder ons heeft gelyck ende in alder
manieren soo hy was voerde toecompste vande voerscreven feyten
imponerende hier op een eeuwich geswyck onsen procureur
generael in brabant onsen amptman van brussele ende
allen anderen onsen justicieren ende officieren wye zy zyn
satisfactie ende beternisse ierst ende voer alle gedaen der
partye geinteresseerde in dyen die noch nyet gedaen en zy
ende eenige daertoe staet civilyck alleenlyck behoudelyck
dat die voerscreven suppliant gehouden sal zyn tvoerscreven
feyt tegen ons te beteren civilyck nae gelegentheyt vander
saecken ende faculteyt van zyne goeden met oyck te betaelen
de redelycke costen van justitie hieromme alreede gedaen
ende te doen, allet ter taxatien ende moderatien van onse
lieve ende getrouwe die cancellier ende luyden van onsen
raede in brabant die wy daertoe gecommitteert hebben ende
committeren bij desen. ontbieden daerom ende bevelen den selven
onse cancellier ende raedtsluyden dat voer hun geroepen
dieghene die daerom behoiren geroepen te zyn sy procederen
wel ende deughdelyck ter verifficatie ende interinemente
van desen ende totter taxatie ende moderatie vande voirss.
amende costen van justitien alsoo zy sullen bevinden behoirende
welck interinement die voerscreven suppliant schuldich ende
gehouden sal zyn te versuecken ende hem in persoone te presenteren
in onsen voirscreven raede binnen sesse maenden naestcomende
opte pene van te verbeuren deffect van desen ende dat gedaen
ende de selve civile boete ende costen van justitie getaxeert
ende betaelt synde in handen vanden genen dyen dat behoiren sal zy
onsen voerscreven procureur generael in brabant, onsen
amptman van brussele ende alle anderen onse rechteren
rechteren justicieren officieren ende ondersaeten dyen dat
aengaen sal moegen heure stedehouderen ende eenen yegelyck
van hun besundere soo hem toebehoiren sal doen laeten ende gedoogen
den voerscreven suppliant van deser onser tegenwoerdiger guntien
ende remissien en van alle d inhouden van desen inder vuegen ende
manieren voere verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck ende
eeuwelyck genyeten ende gebruycken sonder hun te doen oft
te laeten geschieden nu noch in toecomende tyden eenich
letsel oft moyenisse aen lyve noch aen goeden ter contrarie
maer soo verre zyn lyff off eenighe van zyne onverbeurden
goeden daeromme gearresteert, becommert oft beleth
vaeren dat zy die setten ende stellen terstont ende
sonder vertreck tot geheelder ende volcomender delivrancie
want ons alsoo gelieft. ende ten eynde dat dit vast ende
gestaedich blyve teeuwigen daegen soo hebben wy onsen
segel hier aen doen hangen. behoudelyck in andere onsen
rechte ende eenenyegelycken anderen des syns. gegeven
in onsen stadt van brussele den elffsten dach van
april int jaer ons heeren sesthienhondert sesse
onder opde plycke stont gescreven byde eertshertogen
onderteeckent cools ende was gesegelt met eenen
grooten segele in groenen wasse onder uuythangende
in syde snoeren"
pardons,207.txt,"kaerle etc. allen den genen die desen onsen brief sullen zien saluyt doen te
weten dat wy ontfaen hebben die oitmoedige supplicatie van adriaen de vyt
nu ter tyt gevangen in handen van onsen drosaet slants van mechelen inhoudende
hoe hij suppliant ten tyde dat wij siege hielden voir de stadt van masieres aldair
oic mede geweest is in onsen dienst met vier wagenpeerden ende aldair
wesende zyn hem twee vanden voirs. vier peerden genomen ende ontkeert
geweest byden welcken naer dien dat voirs. siege obgebroken was hy
gelyck meer andere naer huis gecommen is mit de voirs. twee anderen
peerden ende zekere tyt daernaer is hem een vande voirs. twee
peerden afgestorven ende bevindende dat hem niet wel mogelick
en was die landen van zekere hoeve die welcke hy te dyer tyt houdende
was binnen der prochie van meerbeke te cultiveren ende andere wercken
te doene die nootsakelyck waren mettten peerden beesten gedaen te
wesene mits dat hy geene ofte luttel gelts hadde heeft zoe mistrostich
geweest by instekene vanden quaden geeste als dat hy binnen der
voirs. prochie van meerbeke eenen genaempt willem somer tot duffel
een peert ontvreempt ende ontleedt heeft ende tselve aengespannen
ende gevoert naer onse stede van thienen maer die voirs. willem
somer dies vernemende heeft den suppliant gevolcht tot binnen
der selver stede van thienen aldair hem die suppliant tvoirs.peert
wedergekeert heeft vuyt welcken verliese van peerden ende
verachteringe van wercke die suppliant zeere benauwt ende veraermoedt
geweest is twelcke gevoelende heeft zekeren tyt daer naer ende
binnen omtrent een jaer herweerts hem gevonden binnen de prochie van
duffel ende ziende aldair zeker qualiteyt van peerden beesten heeft
anderwerf zo getempteert geweest als dat hij om vuyten commer ende
laste te geraken alwaer hy inne was handt aen twee vanden
voirs. peerden geslegen heeft ende de selve gevoert tot bruessele
ende die selve aldair vercocht om een somme van xxv guldens waer af
hy gereet ontfinck xiij rynsgulden voir een vande voirs. peerden twelcke
hij vercocht hadde eenen vreempden coopman ende van tandere twelcke hy
gegeven hadde om tweelfve der gelycker guldenen eenen pieter berthels
woonende tot semps ofte eppeghem bleef hem die selve pieter die selve
twelf rynsgulden schuldich hier naer is gebuert dat die voirs.
suppliant vander voirs. hoeve versteken wesende ende nyet wetende
waer mede hy hem generen mochte in groote ende extreme
gebreke wesende heeft noch zoe geabuysert geweest als dat hy
eenen jan van bocxtuyn een peert ontleedt heeft maer de voirs.
bocxstuyn des gewaert wesende heeft hem gevolcht ende zoe
vele gedaen dat hy die voirs. peert beeste weder gecregen heeft
ende hoe wel die voirs. sticken ende mesβsen hem suppliant
hertelycke leet zyn zoe dat hy om geen goet ter werelt ofte
amoede die hem toecomen soude mogen dyergelycken en zoude
willen committeren ende dat hy in allen anderen dingen eerbaerlyck
ende properlyck geleeft ende met zynen wyve huys gehouden
heeft zonder oyt van iusticie gereprehendeert te zyne ende oic van
eerbaren ende goede vrienden is zulcx dat zijn vader die noch in
levenden lyve is in onsen banck te duffel twintich jaeren ende
bet als schepene geseten heeft ende noch sidt des nochtans nyet
tegenstaende beducht hem die voirs. suppliant dat onsen voirs. drosaet
van onsen lande van mechelen rigoreuselyck tegens hem sal willen procederen
by extreme executie den suppliant scandelyck bringende
van levenden lyve ter doot ten zy dat hem onse gracie ende genade
hier op verleent zy ons dair om oitmoedelyck biddende soe eyst
dat wy desen aengesien ende hier op gehadt tadvis yerst van onsen voirs.
drossaet ons lants van mechelen ende daernae van onsen lieven
ende getrouwen den cancellier ende luden van onsen rade in brabant
compassie ende medelyden hebbende metten voirn. suppliant ende willende hem
in desen gracie ende genade prefereren den rigeur ende strancheyt
van iusticie hebben den selven suppliant inden gevalle als boven
quytgescolden ende vergeven schelden quyte ende vergeven vuyt onser
zonderlinger gracien by desen die mesβsen voeren verhaelt mitgaders oick
alle penen ende amenden corporelle ende criminele daer inne hy
hem overmits ende vuyt saken van tgene des voirs. is tegens ons
onse hoocheyt ende iusticie eenichssins mach hebben ontgaen weder
roepende ende te nyeuwte doende die procedueren tegens hem ter sake
voirs. gedaen ende gevordert ende hebben hem dien aengaende
gerestitueert ende gestelt restitueren ende stellen bij desen tot zyne
goede fame ende name in onsen * hertochdom van brabant ende
lande van mechelen ende allen anderen onsen landen ende heerlycheden
ende tot zyn goeden noch ter tyt niet geconfisqueert zynde
zoe verre dair eenige waren imponerende hier op een eewich zwygen
ende scilencie onsen procureur generael ende allen anderen onsen rechterren
iusticieren ende officieren ons voirs. landts van brabant hoedanige
die zyn of wesen mogen satisfactie nochtans yerst ende
alnoch gedaen der partyen geinteresseerde zoe verre die noch
niet gedaen en waere cunlyck alleenlyck behoudelyck
nochtans dat hyt iegens ons cunlyck beteren sal naer gelegentheyt
der mesdaet ende faculteyt van zyn goeden ende dat hy gehouden
wert te betalen de redelycke costen van iusticie daeromme gedaen ende
nagevolcht ter taxatie ende arbiterscepe van onsen voors. cancellier
ende luyden van onsen voirs. rade in brabant die wy dair toe
committeren ontbieden hier omme ende bevelen onsen voirs. cancellier
ende luyden van onsen voirs. rade in brabant dat voer hen lieden
geroepen de gene die dairomme behoiren sullen geroepen te zyne zy
procederen ende doen procederen wel ende duechdelick totter verificatie
ende intermemente van desen onsen tegenwoirdigen brieve ende
dat gedaen ende de voirs. cunle boete ende costen van iusticie
getaxeert gearbitreert ende betaelt alst behoiren sal van welcke
cunle boete de gene van onsen rentmeesteren dient aengaet
gehouden werd ontfanck te makene rekeninge bewys ende reliqua
te doen tot onsen proffyte metten anderen penningen van zynen ontfange
zy onsen drossaeten van brabant ende slants van mechelen meyer
van loeven amman van bruessel scoutetten van antwerpen ende
vanden bossche ende alle andere onsen ende onsen vasallen oft
smaelre heeren richteren iusticieren ende officieren ons voirs. slands
van brabant ende van overmaze hoedanige die zyn oft wesen
mogen tegenwoirdige ende toecomende hueren stedehouderen ende
elc van hen zoe hen dat toebehoirt ende aengaen mach den voirs.
suppliant van dese onse gracie ende pardoene inder manieren voirs.
rustelick ende vredelick doen ende laten genyeten ende gebruycken
sonder hem te doen noch te laten geschien in lyve noch in goede
eenich hinder letsel oft moeyenesse ter contrarien maer zyn
lyf nu wesende in hechte van vangenesse als voirs. is mitgaders
zyn onverbuerden goeden op dat die becommert ende gearresteert
waeren zy die ter stont stellen oft doen stellen tot volcommen
deliverance want alsoe gelyest des toirconden zoe hebben
wy onsen zegel hieraen doen hangen gegeven in onse stede
van mechelen den vjen dach van octobre int jaer onssheeren
duysent vyfhondert drie ende twintich ende van onsen rycken
te wetene vanden roomschen ende van hongrie etc. tiiijen ende
van spaegnen tviije β aldus stont geschreven boven opte
plycke byden keyser in zynen rade ende geteekent βer de rue
*lanββ ende"
pardons,408.txt,"kaerle etc. doen te wetene allen jegewoirdigen ende toecommenden
dat wy ontfanghen hebben de oitmoedighe supplicatie van andries
de verwere inhoudende dat hoewel hy suppliant heeft altyt geweest
van goeden levenen ende conversatien noyt van ennige quade feyten
achterhaelt oft befaempt nochtans is geschiet in septembry int
jaer xvc xlv dat hy suppliant is geweest inde vryheyt van molle
ten huyse van adriaen lumelen met zekere andere persoenen daer
onder was wylen jan delien diemen gemeynlyck plach te noemen
delyman met zyn huysvrouwe soe is onder dandere geschiet dat
de suppliant sonder arch heeft genomen een gelas staende aldaer
opte tafele half vol biers ende hevet gegoten in eenen grooten pot
seggende totten voirs. janne delien dat hy hem eens woude
schenken daerom die voirs. delien sonder ennighe redenen hem
heeft gestoort ende den suppliant qualyck toegesproken nyettemin
de huysvrouwe des voirs. jans daer present zynde heeft
tvoirs. gelas genomen ende den suppliant willen te drincken schincken
op dat alle questie zoude doot blyven hoewel nochtans de
suppliant anders nyet dan vrede en sochte maer de voirs.
jan seyde tot synder huysvrouwe in grammen moede ghy
hoere dat ghy soe cloeck zyt dat ghy schenct ick steke u thert
aff ende met dien de voirs. jan haestelyck opstaende heeft
zyn eetmes getrocken houdende tselve aens inde hant ende staende
voer den suppliant heeft hem ghedreycht te willen steken om dwelck te
eviteren de suppliant is achterweerts ghedeyst ende besorgende dat de
voirs. jan hem soude innaderen ende steken heeft hy suppliant om
syn lyf te salveren naeden voirs. janne ghesteken ende hem in syn hooft
gequest ende twee wonden ende een scraemken gegeven zoe dat hy
sekeren tyt daernae van levende lyve ter doot is gecommen tot
grooten leet wesen vanden suppliant die daerom vreesende rigeur van
justicien nyet en zoude in desen onsen lande van brabant derren
hanteren noch converseren maer zoude elders in vreempde landen
in groote miserie moeten leven ten waere dat onse gratie ende
genade hem hierop worde geextendeert ende verleent ons daerom
oitmoedelyck biddende soe eest dat wy desen aengesien geneycht
wesende ter beden des voirs. suppliants willende hem in dit stuck prefereren
gratie ende misericordie voer strangheyt ende rigeur van rechte hebben
denselven suppliant inden gevalle als boven quytgescouden ende
vergeven, schelden quyte ende vergeven vuyt sunderlinger gratien by
desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven geruert mitsgaders alle
offensie ende bruecke corporelle ende criminelle daer inne hy hem
overmits ende vuyt saken van tghene des voirs. is tegen ons onse
hoecheyt ende justicie ennichssins mach hebben ontgaen ende mesdragen
ende hebben hem dien aengaende wedergestelt ende gerestitueert stellen
weder ende restitueren tot zynen goeden name fame ende gheruchte
in onsen voirs. lande van brabant ede allen anderen onsen landen
ende heerlicheyden ende tot synen onverbeurden goeden indyen hy
eenyghe onder ons heeft gelyck ende in alder manieren zoe hy was
voer die toecompste vanden voirs. feyte imponerende hier op
een eeuwich gheswych onsen procureur generael in brabant ende allen
anderen onsen justicieren ende officieren wy zy zyn satisfactie
ende beternisse ierst ende voer al gedaen der partie geinteresseerde
indien die noch nyet gedaen en zy ende ennighe daer toe stae
civilyck alleenlyck behoudelyck alleenlyck dat de voirs.
suppliant gehouden sal syn tvoirs. feyt tegen ons te beteren civilick
naer gelegentheyt vanden saken ende faculteyt van synen goeden met
oick te betaelene de redelycke costen van justicien hieromme alreede
gedaen ende te doene allet ter taxatien ende moderatien van onsen
lieve ende getrouwe de cancellier ende luden van onsen rade
in brabant die wy daer toe gecommitteert hebben ende committeren
by desen ontbieden daeromme ende bevelen denselven onsen
cancellier ende raedsluyden dat voer hen geroepen deghene die
daerom behoiren geroepen te syne zy procederen wel ende dueghdelyck
ter verificatie ende interinement van desen ende totter taxatien
ende moderatien vanden voirs. amende ende costen van justitien alzoe
sy sullen bevinden behoirende welck interinement de voirs. suppliant
ghehouden sal syn te versueckene ende hem in persoone te presenteren
in onsen voirs. rade binnen sesse maenden naestcommende opte
pene van te verbeurene deffect van desen ende dat gedaen ende
deselve civile boete ende costen van justitien getaxeert ende betaelt
zynde in handen vanden ghenen dien dat behoiren sal zy onse voirs.
procureur generael in brabant ende alle andere onse rechteren justicieren
officieren ende ondersaten jegewoirdeige ende toecomende dien dat
aengaen sal mogen huere stedehouderen ende een yegelyck van hen
besundere zoe hem toebehoiren sal doen laten ende gedoogen den
voirs. suppliant van deser onser jegewoirdiger gratien ende remissien ende
van alle inhouden van desen inder vuegen ende manieren voere
verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck ende eeuwelyck ghenyeten
ende ghebruycken sonder hem te doene oft te laten geschieden nu
noch in toecomende tyden ennich hinder letsel oft moeyenisse aen
lyve noch aen goeden ter contrarien maer indien zyn lyf oft
ennighe van zynen goeden daerom gearresteert becommert oft belet
waeren dat zy die setten ende stellen tersont ende sonder vertreck
tot gheheelder ende volcommender delivrantie want ons alzoe gelieft
ende ten eynde dat dit vast ende ghestadich blyve tot eeuwigen
dagen soe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen gegeven
in onser stadt van bruessele inde maent van apprille int
jaer onsheeren duysent vyffhondert ende eenenvyftich van onsen
keyserycke txxxvie aldus gescreven opde plycke byden
keyser in zynen rade ende geteeckent j. boudewyns
gecollationeert ende bevonden accorderende
metten originalen b$$ by my
$$ facuwez $$
marge: en hier af verantwordt
byden ontfanger vanden
exploiten"
pardons,271.txt,"kaerle byder gratien etc. onser roomsch
keyser altyt vermeerder tsrycs conninck van germanien van
castillien van leon van arragon van navarre van naples
van sicillien van marocque van sardaine vanden eylanden
van yndien ende vaster eerden ende zee occeane
eertshertoge van oistenrycke hertoge van bourgoingne
van lothryck van brabant van lymbourg van luxembourgs
graeve van vlaenderen van artois van bourgoingnen
palsgrave ende van henegouwe van hollandt van
zeelandt van phirt van haguenauw van namen prince
van zwave marcgrave des heylichs rycx heere van
vrieslandt van salins van mechelen vander stadt steden
ende landen van utrecht ende van overyssel ende
dominateur in asien ende affricken doen condt
allen luden iegewoirdige ende toecomende dat wy
ontfangen hebben die oetmoedige supplicatie van gielis
van weerde gevangenen op te steenpoirte binnen onser stadt
van lovenen inhoudende hoe dat hy suppliant ontrent
kersmisse lestleden verselschapt binnen der stadt van
ludick met zekere lieden vander zelver stadt waer aff
onder dandere een was genaempt santquin ende metter
weerdinnen gerekent hebbende heeft de voirs. suppliant
zyn ghelt gelangt ende opter tafel geleet om zyn
gelach te betalenen ende tzelve ziende de voirs. santquin
heeft dan des suppliant gelde genomen eenen stuiver ende
ix te ende is daer mede buyten huyse gegaen ende de
voirs. suppliant betaelt hebbende is hem gevolght vragende
oft hy syn gelt weder geven wilde heeft de zelve santquin
straffelick geantwoirdt neen ick seggende gaet van my
ende en compt nyet naerdere dan myn weymes lanck
es is dairop hy suppliant seyde wildy dan my gelt nyet
geven zoe sullen wy malcanderen leet doen dwelck
hoirende de voirs. santquin heeft ter stont zyn
weymes getrocken ende strangelick naeden suppliant
geslagen dwelck ziende de suppliant ende dat de zelve
santquin van slaende nyet en cesseerde heeft tot
zynder defensien een cleyn brootmes getrocken ende
den selven santquin gegeven een steecxken op syn borst
ende vallende metten hoofde tegen eenen steen is corts
daernae van lyve ter doot gecommen dwelck hem suppliant
vuyt gronde zyns herten leet is ende comende onlancx
binnen onser voirts. stadt van lovenen nyemande meynende dat hy
hem daer op geleyde zoude onthouden gelyck hy inden
lande des heeren ende graven van nassou gedaen hadde
om zyn broot te winnen is by onsen meyere van lovenen
geapprehendeert ende opter poirten gestelt ende
beducht hem de suppliant dat onse voirs. meyere tegen
hem criminelick sal willen procederen tot zynder
condempnatien dwelck commen soude tot des suppliant groots
ongennechten scade ende verdriete indien onse gracie
ende misericordie hem hier op nyet en worde geextendeert
ende verleent alzoe hu suppliant zeegt ons daerom
oetmoedelick biddende waeromme zoe eest dat
wy desen aengesien geneyght wesende ter beden des voirs.
gielis van weerde suppliant ende willende hem in dit stuct
prefereren gracie ende misericordie voer strangheit ende
rigeur van iusticien hebben den selven suppliant inden gevalle
als boven quytgeschonden geremitteert ende vergeven scheld$
quyte remitteren ende vergeven vuyt sunderlingen gracien
bydesen onsen brieve tfeyt ende dootslach boven geruert
mitgaders alle offensie ende bruecke corporelle ende
criminelle dair inne hy ter causen voirscreven mits dat da$
aen cleven mach tegen ons ende iusticie mesdaen ende
mesbruyct mach hebben ende hebben hem daeraff
wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende
restitueren tot zynen goeden name fame ende geruchte
in onsen lande ende hertoigdomme van brabant ende allen
anderen onsen landen ende heerlicheyden ende tot zynen
onverbeurden goeden indien hy eenige onder ons heeft
gelyck ende in alder manieren zoe hy was voer de toecompste
vanden voirs. feyte imponerende hier op een eeuwich
geswych onsen procureur general in brabant ende allen anderen
onsen iusticieren ende officieren wie zy zijn satisfactie
ende beternisse ierts ende voeral gedaen der partie
geinteresseerde indien die noch nyet gedaen en zijn ende
eenige daertoe staet civilyck alleenlick behoudelyck
dat de voirs. suppliant gehouden zal zyn tvoirs. tfeyt tegen
ons te beteren civilick nae gelegentheyt vander saken
ende faculteyt van zynen goeden met oick te betalenen
de costen van iusticien hieromme alreede gedaen ende te
doene allet ter taxatien ende moderatien van onsen
lieven ende getruwen den cancellier ende luden van
onsen raede in brabant die wy daertoe gecommitteert
hebben ende committeren by desen ontbieden dairom
ende bevelen den zelven onsen cancellier ende raedsluden dat
voer hen geroepen die ghene die dairom behoiren geroepen
te zyne zy procederen wel ende duegdelick ter verificatie
ende interinemente van desen ende totter taxatie en moderancie vander
voirs. amende ende costen alzoe zy sullen bevinden
behoirende dwelck internemente de voirs. suppliant
gehouden sal zyn te verzueckene ende hem in persoone
te p$$teren presenteren? in onsen voirs. raede binnen eenen iaere
naestcomende opde peyne van te verbuerende deffect
van desen ende dat gedaen ende de zelve civile
boete ende costen van iusticien getaxeert ende
betaelt zynde in handen vanden genen dien dat behoiren
sal zy onse voirs. procureur generael in brabant ende alle
andere onse rechteren iusticieren officieren ende ondersaten
iegewoirige et toecommende dien dat aengaen zal mogen
huere stedehouderen ende een yegelick van hen bezundere
zoe hem toebehoiren sal doen laten ende gedoogen
den voirs. suppliant van deser onser iegewoirdiger gracien
#sy hieraf veranrword
byden ontfangerre vanden
exploiten
remissien ende pardoenen ende van alle den inhouden
van desen inder vuegen ende manieren voer verhaelt
rustelick vredelick volcomelick ende eeuwelick
genyten ende gebruycken zonder hem te doene noch te
laeten geschieden nu noch in toecommende tyden eenich
hinder letsel oft moyenisse aen lyve noch aen goeden
ter contrarien maer indien zyn lyf oft eninge
van zynen goeden daerom gearrestteert becommert oft
belet waeren dat zydie zetten ende stellen oft doen
setten ende stellen terstont ende zonder vertreck
tot geheelder ende volcommender delivrancie want ons
alzoe gelieft ende ten eynde dat dit vast ende
gestadich blyve tot eeuwigen dagen zoe hebben wy
onsen zegel hieraen doen hanghen behoudelick in
anderen dingen onsen rechte ende eenen yegelycken anderen
destyns ghegeven in onser stadt van bruessele
inde maent van septembre int iaer onssheren duysent
vyffhondert ende zessendertich ende van onser
keyserycke txviie ende van castillien $ txxie
aldus stont gescreven opte plycke byden keyser
in zynen rade ende geteekent boudewyns
visa $$ ta
ghecollacionnneert tegens
doriginale brieven bij mij
decock"
pardons,081.txt,"francois byder gracien goids hertoge van lothryck
van brabant etc. allen denghenen die dese iegenwoerdige
sullen sien oft hooren lesen saluyt doen te weten dat
wy ontfanghen hebben die oitmoedige supplicatie van
van anthoine portael inhoudende hoe dat hy soude
eertyts onder tregiment van wylen monseigneur de la guarde
ende tsedert van monseigneur d’alame als trommerslager
gedient hebbende ontrent de vyff jaeren ende ten
houwelycke gecomen synde heeft binnen onser
stadt van antwerpen nedergeslagen ende fix domicilie
gecosen hen generende metten tap ende logeringhe
vanden gaenden man synde by eenighe van zyne
gebueren gelycken handel doende die hem zyn
welvaren benyden den officier overgedragen hem
te laste leggende hoe wel tonrechte dat hy
soude dieven ende andere quade doenders binnen
synen huyse aengehouden hebben inder vuegen
dat die suppliant ter cause van dyen byde wethouderen
onser voers. stadt in maye anno lxxxiii ter vierschaeren
gedoempt is geweest uuyter voers. stadt ende vryheyt
derselver te trecken ende te blyven sonder daer inne
te moegen commen oft wederkeeren den tyt van drye
jaeren opde gheesselinge blyckende by het vonnisse
daeraff zynde in date den xviii mey anno lxxxiii
voers. waeromme hy genootsaeckt is geweest
om den cost zoe voer hem zyne huysvrouwe ende
kinderen te winnen wederom te trecken in zynen
voergaenden dienst onder het voers. regiment als
trommerslager inden doet liggende in welcken
dienst hy hem alsoe is quytende sonder jactantie
gesproken dat zoe de coronel capiteynen vaendragers
als oock alle dandere soldaten int generael hun
synder zyn bedanckende denselven gebruyckende int over
ende wedergaen om de gevangene byden vyant te
gehouden te lossen deurdyen hy diversche spraken
is sprekende maer alsoe hy tselve nyet vryelyck
en vermach te doene vreesende rigeur van
justitie principalyck als synen wech zoude onder
die voers. vryheyt van antwerpen gelegen zyn
al tot groote schade ende verdriete vanden arme
schamele gevangene soe heeft hy suppliant
oitmoedelyck gebeden om onse opene brieven van
gratie daertoe dienende soe eest dat wy
de saecken voers. overgemerckt ende hierop ierst
gehadt hebbende d’advis van onsen lieven ende
beminden schoutet onser voers. stadt van antwerpen
ende larckgrave ons lants van ryen in date den
xvii marty lestleden den voers. suppliant gheneycht
wesende tot synder bede ende supplicatie ende
willende hem in desen gracie ende genade prefereren
voer rigeur van rechte hebben inden gevalle als
boven vergeven ende quytgescholden vergheven ende
schelden quyte uuyt onser sunderinger gracie
midts desen tghene des hy ter causen voers. ende
des daeraff dependeert tegen ons ende justicie
eenichssins misdaen ende misbruyckt mach hebben
rappellerende den voers. ban met remissie
vanden pene ende correctie daer inne verhaelt ende
hebben hem gerestitueert ende restitueren by desen
tzynen goeden name fame ende geruchte in onsen
voers. lande van brabant ende tot zyne onverbeurde
goeden indyen hy eenige heeft in alder manieren
gelyck hy was voer de toecompste van tghene des
voers. is imponerende hierop een eeuwich
geswych onsen voers. schoutet van antwerpen
ende marckgrave ons lants ryen ende alle
andere onse ende onser vassallen ende der smaelre
heeren richteren justicieren ende officieren ons voers.
lants van brabant wye zy zyn ontbieden daerom
ende bevelen onsen le lieven ende getrouwen die
cancellier ende luyden van onsen rade geord$ geordineert? in
brabant amptman van bruessele schoutet van
antwerpen ende marckgrave onsen lants van ryen
ende alle andere onse ende vassallen oft der
smaelre heeren richteren justiciere ende officieren
ende heure stedehouderen dien dit eenichssins aengaen
mach dat zy den voers. suppliant van deser onser
ieghenwoerdigher gracie quytscheldinge rappel van
ban ende remissie ende voerts van allen den inhouden
van desen doen ende laten rustelyck vredelyck ende volcomelyck
genyeten ende gebruycken sonder hem daer inne te
doene oft te laten geschieden eenich hinder stoot
oft letsel ter contrarien want ons alsoe gelieft
ende des toirconden hebben wy onsen segel hieraen
doen hangen ghegeven in onser * stadt van
antwerpen den neghenthiensten marty int jaer
onsheeren duysent vyfhondert vierentachtich
opde plycke stont gescreven byden hertoghe
in zynen rade onderteeckent spysken
*voers."
pardons,387.txt,"remissie voere gielise brughmans
kaerle etc doen te weten allen iegenwoirdigen
ende toecommenden dat wij ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie
van gielis brugmans inhoudende hoe dat hij suppliant altyt met
scheysen oft poelen heeft / syn broot gewonnen ende hem verdregen van
yemanden te verongelycken desen nochtans nyet yegenstaende
soo eest gebuert opten xiiij octobris anno xvc xlvi dat hy
suppliant tot haren achter de kercke ten huyse van ianne
de bloeyere bruwer drinkende / is gevonden in sekeren gesthel
met enen peeteren mannaert van scharenbeke / die aldaer
in sekeren anderen gelaghe was drinckende ende alsoe de voorsegde
manaert met pieteren ter wenhoot knaper vanden voirsegde bruwer
ten selven tijdt heeft aengeghaen gehadt sekeren weddinge voer
eenen stuver wij nairder soude onde® den arm cruypen houdende
selven stock metter eender handt omtrent een palm naeder
deerden ende dat naer des voirsegde weddinge de voorsegde mannaert
zynen stuver of twee halve stuver op deerde hadde geworpen
so eest gebuert dat de suppliant is gecomen om tegaen vuyten huyse
ende van aldaer op deerde lyggen eenen yseren rinck dien hy
opraepten ende siende de voorsegde manaert dat de suppliant hem boegde
om wat op te raepen / heeft hy den suppliant seer quaelijken toegesproken
seggende ghy boer ghy raept my myn gelt op / ende hoewel
hy suppliant daerop antwoirdende seyde dat hy egeen gelt en
hadde opgeraept maer eenen yseren rinck die hy thoonde
heeft nochtans die voorsegde mannaert andermael totten suppliant
geseyt onder & enerenene gesproken dese naervolgende
woirdden in effecte / ghy lichteraene ghy verbruyde
loer doet uwe moeder ghy neempt mij mijn gelt / ende
nemende alsoe een scerpen bessemsteel heeft gesteken
nae des suppliants keele ende syn handt geraect ende
gelijck die voirs mannaert metten selven bessemsteel
andermael naer den suppliant sloeg $$ve heeft suppliant syn
broot mes vuytgetrocken stekende daermede den voirsegde
mannaert een wonde in syn slincken erme / daeraff hij
mannaert metten selven bessemstele opten 21 dach der
voirseyde maent van october daer nae & van levende lyve
ter doot gecomen dwelck den suppliant hertelycken leet is
ende hoewel hy daer aff aen partyen vanden affluveghen
satisfactie soevinge ende beternisse heeft gedaen ende dat
oick tselve feyt seer onvoestelijck is sonder des suppliants scult
toegecommen / gemerckt ter stondt naeden voirseyde ge?ergte tgelt
by den selven wijlen mannaert verloren werde byden sone vande
voornoemde jan de bloeyere gevonden / nochtans duer vreese
van justicie en soude hy suppliant niet dorren noch willen
hanteren noch frequenteren in onse landen ende heerlyckheyden den
zy onse gratie end genade te voirens hem hier op verleent
sy werden alsoe hy seght ons daeromme zeer oidtmoedelyck biddende
waeromme zoe eest dat wy de saken voirseyde overgemerct
den voirseyde gielis brugmans suppliant genegen wesende tsynder
voirseyde bede ende supplicatie ende hem willende in dit stuck
gratie ende genade prefereren voer rigeurvan justitien
hebben inden gevalle als boven vergheven quytgescholden
ende geremitteert vergheven schelden quyte ende remitteren
vuyt onse sunderlinghe gracie mits desen tfeyt ende
manslach boven geruert mitsgader alle peyne ende
boete corporelle ende criminelle / daerinne hy ter causen
van desen met datter aencleeft jegens ons ende justitie
mesdaen ende mesbruyct mach hebben / ende
hebben hem als daer aff wedergestelt ende gerestituert
stellen weder ende restitueren by deze tot synen goeden
naeme ende fame name ende in onse lande
ende hertoghdome van brabant ende allen anderen onsen
landen ende heerlycheyden / ende tot synen onverbuerde
goeden indien hy der eenige heeft gelyckerwys ende
in alder manieren als hy was voer de toercompste vanden
voirseyde manslach imponerende hier op een eeuwich swygen
ende silencie onsen procureur generael van brabant ende
allen anderen onsen justicieren ende officieren wye sy syn
satisfactie ende beteringhe ierst ende alvoren gedaen
der geintereseerde partye indien die nog nyet gedaen
en is ende eenighe daertoe staet civilyck behoudelyck
nochtans dat de voirseyde suppliant gehouden wordt voirschreven
feyt ende manslach jegens ons oick civilyck te beteren naeder
gelegentheyt vander mesdaet ende faculteyt van synen
goeden ende onse ordonnantie dairopgemaect ende
daerenboven betalen ende wethouderen die redelycke
costen van iustitien indien daeromme eenige gedaen ende
naergevolght syn / der tauxacie ende arbiterschepe
van onsen lieven ende getrouwen, die cancellier ende
luyden van onsen raede in brabant die wy daer toe
committeren denwelcken wy ontbieden ende bevelen
dat voirseyde henlieden geroepen die hier over behoiren geroepen
te syner zy procederen wel ende deughdelyck tot verifficatie
ende interinemente van desen naer huere voirme ende inhouden
ende tot tauxacie vande amende civile ende costen
van justitien voirs welck interinement de voirnoemde $
sal schuldich syn te versuecken vanden voirnseide van onsen
lande in brabant binnen eenen halven jaere naest comende
opte peyne van te verliesen deffect van desen / ende dat
gedaen ende de voiseyde amende civille getaxeert ende
betaelt synde in handen vanden ghenen van onsen
ontfangers oft anderen onsen officieren dient behoiren sal
welcken gehouden wordt daer aff ontfanck te maken
rekeninge bewys ende reliqua te doene tonsen proffyte
metten andere penningen van synen ontfange / zy onsen
drossart van brabant ende alle anderen onsen ende
der smaelre heren ende ingesetenen ons lants ende
hertoghdom van brabant justicieren officieren ende ondersaeten
jegenwoordich ende toecommende dien dit aengaen sal
oft huere stedehouders doen laten ende gedoogen den voirseyde
suppliant van dese onse jegenwoirdighe gracie quytschelden
remitterende pardoene ende van allen den inhouden van dese
inder vuegen ende manieren voirseyde verhaelt rustelyck vredelyck ende
eeuwelyck genyeten ende gebruycken sonder hem te doen noch
te laeten geschien nu noch in toecommende tyden aen lyff
noch aen goet eenich hinder letssel oft moienisse ter
contrarien in eenige maenden / mair indien synen personen
oft eenige van synen onverbuerde goeden zyn of hiernaemael
waeren hieromme gevangen gearresteert oft eenigssins
belet / dat zy die stellen ende setten oft doen stellen ende
setten ter stont ende sonder vertreck tot geheele ende
volcomen delivrancie / want ons alsoe gelieft/ daer
ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blyve ten
eeuwigen dagen / zoe hebben wij onsen segel hier aen
doen hangen / behoudelyck in anderen saken ons recht ende
eenyghe gelycken tzyne in allen schepenen in onser
stadt van bruessele inde maent van junio int jaer
ons heren duysent vyfhondert achtenveertigh van ons
keyseryck txxixe ende van onsen coninkrycken van cast$
ende andere cxxxiiie / aldus stondt gescreven opten
plycke by den keyser in zynen rade ondergeteeckent
verreycken //.visa recepta
gecollationeert ende bevonden accorderende
met zynen originale by my
$ facuwez notaris"
pardons,056.txt,"quytsceldinge van $$ vorsters vanden walde in limborch van zekeren
mesusen mits zekere somme
kaerle byder gratien goids etc. allen den ghenen
die desen onsen brief zullen zien saluyt wy hebben
ontfangen die oitmoedige supplicatie van claes vorsters
ende peeter scheyn ingeseten ons lants van lymborch
inhoudende hoe dat zy corts hier bevoiren zyn
geweest vorsters ende bewaerders vanden walde in
onsen voirs. lande van lymborch ende doende hen ampten
zy bedragen zyn wairden dat zy hen voirsterampten
nyet te rechte bedient en zouden hebben maer contrarie
hueren eedt gedaen hadden ende holt ende anders laten
vuytvaren sonder die te hebben den recht aenbracht
daer van zij te rechte gestelt zijn geweest voer den drossaet
ende scepenen van balen inden selven lande gelegen ende
nae dat die sake lange aldaer int recht gestaen heeft
ende die scepenen van balen der saken nyet wys zynde
hebben hen beroepen voer die mannen van leene inden
selven lande die den scepenen van balen voerscreven ter
leerongen gegeven hebben ende is mit vonnisse geweest
dat die voers. supplianten hueren voirsterampt verbuert
hadden ende nyet weerdich en waren ennige ampten
meer te bedreven ende egheen getuyge te moegen gheven
ende daer toe gevallen zyn in de peene van xl golt
gulden als blycken mach byden selven vonnisse ende
want zy de vors. somme van xl golden gulden$ betaelt
hebben aenden amptman van lymborch tot onsen behoef
zoe hebben ons de selve supplianten erustelyc versocht vanden
anderen excessen ende abuysen hen te willen verleenen
onse gracie ende brieven van pardoene in behoirlycker
marge: sy hier af verantwoirt
byden voirs. amptman
van lymborch
formen soe eest dat wy de saken voerscreven overgemerct genegen
wesende ter bede ende begheerte vanden voirsnoemde supplianten ende hen
willende in desen gracie ende genade prefereren voer strangheyt
van justicien hebben inden gevalle als boven vergeven quytgescolden
ende geremitteert vergeven scelden quijt ende remitteren vuyt
sonderlinge gracie mits desen onsen brieve die feyten ende
stucken boven geruert mitgaders alle peyne ende bruecke
corporel criminel ende civil daer inne zy ter causen van
die mit datter aencleeft mesdaen mesbruyct ende gevallen
moegen wesen jegens ons ende justicie ende hebben
hen als te desen gerestitueert ende wedergestelt restitueren
ende stellen weder tot hueren goede fame name ende geruchte
ende tot hueren onverbuerden goeden in dien zyre ennige
hebben gelyck ende in alder manieren als zy waren voer
die toecompst ende geschiedenisse vanden feyten ende stucken
voerscreven imponerende hier op silentie ende eeuwich
zwygen onsen procureur generael ende allen anderen onsen
richteren justicieren officieren ende amptluyden behouden
dat de voirnoemde supplianten betalen zullen de voers. somme
van xl golt gulden nae vuytwysen der vonnisse voerscreven
op dat zijt alnoch nyet gedaen en hebben ontbieden
daer om ende bevelen onsen lieven ende getruwen die
cancellier ende luyden van onsen rade in brabant ende
allen anderen onsen rechteren justicieren officieren ende
amptluyden wien dit aengaen sal moegen hueren
stedehouderen ende elcken van hen bezondere zoe hem toebehoeren
sal dat zy den voernoemden suppliant doen laeten ende gedoegen
van dese onse gracie quijtsceldinge ende remissie ende van al
den inhouden van desen inder vuegen ende manieren voeren verhaelt
rustelyc vredelyc ende volcommelic genyeten ende gebruycken
sonder hen te doen ofte laten geschien ennich hinder letsel
oft moyenisse ter contrarie in enniger manieren want ons
alsoe gelieft des torconden hebben wy den zegel daer van
den roemschen keyser onsen heeren ende grootvader ende wy
duerende den tyt van onser ombejaertheyt gebruyct hebben
gegeven in onser stat van bruessel den iiiiden dach van
decembri int jaer ons heeren duysent vyfhondert ende
vyfthiene aldus stont gescreven boven opte plycke by
myn heere den prince in zijnen rade ende geteekent haneton
die collatie van deser copien
is gedaen ende bevonden concorderende
metten originale by my
$ $$ $"
pardons,128.txt,"philips bijder gratien goidts coninck van
castillien, van arragon, van leon, van beyde sicillien etc,
doen te weten alle tegenwoordige ende toecommende dat
wy ontfangen hebben d'oitmoidige supplicatie van niclaes de
hertoge ingesetene der prochie lombeke, wambeke ende
ternath hantwerker belast met vrouwe ende kinderen, inhoudende
hoe dat hy suppliant hem altyts heeft wel, eerlyck ende stil gedraegen,
binnen syner cost met wercken voorde voorscreven syne huysvrouwe ende kinderen,
dan es gebeurt dat opden kermisdach van wambeke voorscreven wesende den
sesthienden octobris xvic tweentwintich, hij bij drancke wesende
ten huyse van jan de plasch woonende tot wambeke voorscreven bijde kercke,
heeft daer gehoirt groot geruchte oft getier, diewelcke tusschen
eenige persoonen die onder hen waeren questie maeckende was gebeuren is
opgestaen halff slaepericht oft droomende midts dat hy byden drancke
was overvallen ende heeft soo men hem naer is seggende twee slaegen
gegeven opden rugge van anthonis wauters, nyet wetende hij suppliant
dat hij syn mes hadde getrocken maer alsoo die voorscreven anthonis
wauters eene quetsure daerdoor was hebbende, wierde hem suppliant
geseeght dat hy hem soude vertrecken, nochtans nijet wetende dat hij
sulcx soude hebben gedaen, dan dat naermaels hem allen tselve wierdt
opgeleeght, ende dat men heeft gesien in sijn handt seker mes
blincken, indervuegen dat die voorscreven wylen anthonis wouters
alsoo gequest synde heeft inde herberge alnoch blijven drincken
met halve potten den geheelen nacht, ende tsanderendaechs gegaen
synde te voet naer huijs ontrent drye mylen van daer heeft noch
vierthien daegen geleeft, sonder hem te wachten gelyck eenen gequetsten
behoirden gedaen te hebben waerdoor is hy ten lesten afflyvich
geworden tot sijns suppliants groot leetwesen, die noynt questie, crakeel
oft passie tegens den voorscreven wylen anthonis wouters binnen synen
leven en heeft gehadt, ende over sulcx is hy mette vrienden overcommen
als blyckt byde attestatie vande pastoir van lennicke daeraff sijnde
ende nijettemin soude hy suppliant moeten wesen lantloopere verlaetende syne
huijsvrouwe ende kinderen die anders nyet en syn hebbende dan dat hy suppliant
daegelycks met synen sueren aerbyt can winnen ten waere dat ons
geliefde hem tselve misdaet ten respecte vanden goeden vrydach te vergeven, badt dairomme
seer oitmoidelyck om onse opene brieven van remis in sulcken cas
dienende waeromme soo eest, dat wy desen aengesien
ende ierst hier op gehadt d'advijs vanden meyer van wambeke
genegen wesende ter beden ende supplicatien des voorscreven suppliants ende willende
hem in desen gracie ende genaede prefereren voor rigeur ende strangheyt
van justicie, hebben den selven suppliant in gevalle als boven quijt geschouwen
ende vergeven, schelden quijte ende vergeven vuyt onse sunderlinge gratie by desen
onsen brieve tfeijt ende ongeval boven geruert mitsgaederss alle offensie
ende bruecken corporele ende criminele, daer inne hij ter saecken van
dyen met tgene dat daer daeraff dependeert tegen ons ende justicie misdaen
ende misbruijckt mach hebben, ende hebben hem dijen aengaende weder
gestelt ende gerestitueert, stellen weder ende restitueren tot sijnen
goeden naeme ende faeme in onsen voorscreven lande van brabant ende
in alle andere onse landen ende heerlyckheden ende tot sijne
ongefisqueerde goeden goeden indyen hy er eenige onder ons heeft,
gelijckerwys hy was voor de toecompste van tvoorscrevenongeval,
imponerende hier op een eeuwich geswych onsen raedt ende procureur
generael van brabant ende alle andere justicieren ende officieren ons
voors lants van brabant, satisfactie ierst ende voor al gedaen sijnde
aen partijen geinteresseerde indyen eenige daer toe staet
die noch nijet gedaen en sij ende eenige daertoe staet
civilyck alleenelyck behoudelyck dat den voorscreven suppliant gehouden syn
tvoorscreven feyt ende ongeval tegen ons te beteren civilyck alleenlyck naer
gelegenthyt vande saecken ende faculteyt van synen goeden met oyck
te betaelen die redelycke costen van justicien, indyen eenige daeromme
gedaen syn, ter taxaetien ende moderaetie van onsen seer lieven ende
getrouwen die cancellier ende luyden van onsen raede van brabant
die wy daertoe committeert hebben ende committeren by desen $$
$$ontbieden ende bevelen dat voor hen lueden geroepen degene die daertoe
behoiren geroepen te syn, sij wel ende deugdelyck procederen ter verificacien
ende interinement van desen, welck interinement hy suppl gehouden
sal syn aldaer te versuecken binnen sesse maenden naer date van
desen, opde verbeurte van te verliesen d'effect der selver, ende dat
gedaen ende de voorscreven costen van justicien getaxeert ende betaelt synde
in onsen voorscreven raedt ende procureur generael, drossaert van brabant,
meyer van loven, amman van bruessele, schoutetten van antwerpen
ende vande bossche ende alle andere onse ende onser vassalen ende smaelre heeren
rechteren, justicieren ende officieren, dat sy ende eenygelycken van hen den voorscreven
suppliant doen laeten ende gedoogen van onser tegenwoordiger gracie ende
quytschelding indervuegen ende manieren boven verhaelt
peyselyck ende vredelyck genyeten ende gebruycken, sonder hem nu noch
toecommenden tyde daer inne te doen oft te laeten geschieden
eenich hinder, stoot oft letsel ter contrarien. maer indyen
syn lyff oft eenige eenige van sijne ongeconfisqueerde goeden hieromme
waeren becommert, gepraempt oft gearresteert, dat sy die
terstont setten ende stellen tot volcommende delivrancie, want ons
alsoo gelieft, ende des t'oirconde hebben wy onsen segel hier aen doen
hangen. gegeven in onse stadt van brussele den vyffden april
xvjc vierentwintich. onder opde plijcke stont gescreven aldus
byden coninck ende was onderteekent a defrey ende was gesegelt
met eenen groenen wassen segele vuyt hangende in groene zyde snoeren"
pardons,334.txt,"kaerle etc doen te wetene allen luden tegenwoirdich ende
toecommende dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van
nicolas de mohimon geboren in onsen lande ende graefscape van namen
inhoudende hoe dat hy suppliant opten zesten dach van februario anno xvc
xxxvy doentertyt wonende ende residerende in onsen stadt van lovenen heeft
sitten drincken in een wyntaverne geheeten spaengien met hans
van aken ende eenige andere daermede oick was zekere vrouwe persoen
oft vrouw concubine des voirs. hans van aken ende tegen den avont
tusschen dlicht ende donckere zoe zyn de voers. hans ende hy suppliant
uuyter voers. taverne gegaen latende aldaer de voers. vrouwepersoen
der welcker de voers. hans beval van daer nyet te gane noch te
scheydene ende hem aldaer te verwachtene maer desen nyethegestaende
is de voirs. vrouwe persoen den voirs. hans van achter gevolght
ende comende opte groote merct binnen onsen voirs. stadt van loevenen
ende de voirs. hans siende de voers. vrouwe persoen volghen heeft
de selve vrouwe persoen metten platte van zynen messe op huere
lyff geslagen zoe dat ter zaken van dien aldaer groot rumeur
gemaect wordde ende met dien zoe is aldaer comme gaende ende
lydende zyns weechs wylen heere chrispiaen priestere ende canonick
van sinte peeters tot loevenen diewelcke hem wilde onderwinden
ende den voirs. hans van aken berespen ende berspreken van ende dat hy de
vrouwe peroen inder manieren voers. sloech soe dat tusschen den
voirs. hans ende heere chrispiaen zekere woirden geresen ter causen
vanden welcken de voirs. hans trock zyn lanck mess maniere
makende den voirs. heere chrispiaen daermede te willen slaen dwelck
ziende de zelve heere chrispiaen nam des suppliants mantel oft cappe
van zynen schouweren deselve windende om zynen arm om hem
daermede te beschudden ende preserveren vanden slagen des voirs.
hans van aken vliedende ende loopende alsoe deselve heere
chrispiaen metten mantel oft cappe des voirs. suppliants int huys van eenen
geheeten lambrecht van huldegaerden daeromtrent woenende
om hem aldaer te salveren aldaer de zelve hans hem is
nageloopen ende de voirs. suppliant gevolgt om zynen mantel werhom
te hebbene nyet hebbende de suppliant eenich mess oft wapen
noch yet scherps over hem welcke heere chrispiaen aldaer in
huys gesloten ende gesalveert zynde heeft de voers. hans op de duere
ende veynster vanden selven huyse gevuyst geclopt ende gestoken
ende de voirs. suppliant heeft oic opte duere geclopt oft gestooken seggende
datmen hem zynen mantel wederom geven soude ende de
huysvrouwe vanden voirs. lambrecht tselve hoirende zyn uuytgecomen
aldaer onder dandere oic was wylen andries mess dwelck
ziende de voirs. hans ende dat de voirs. gebueren hem op wilden
heeft onder dezelve gebueren met zynen messe geslagen ende daermede
den voirs andries eenen slach oft quetsure op zyn hooft gegeven van
welcke quetsure deselven andries wezende een schamel arbeyter
dienen doen tertyt tot lovenen int gasthuys droech is binnen acht
oft thien dagen daerna deser werelt overleden ende hoe wel
de voirs. suppliant als voers. is vanden voers. feyte egeenssins culpabel
en is noch daermede hantdadich oft strytvaer en is geweest
noch eenige occasie daertoe gegeven maer zonder eenige
wapene oft mes over hem te hebbene alleenlyck is gevolgt
om zyn voirs. cappe oft mantel wederom te hebbene hebbende
oic de suppliant voere zoe vele alst hem aengaet der partien
geinteresseerde daeraff behoirlyck satisfactie gedaen nyettemin
want hy suppliant is geweest vanden geselscape des voirs. hans
ende daerby ende tegenwoerdich geweest daer tvoers. feyt gebuerde
zoe heeft hy suppliant achterlatende den voirs. zynen mantel oft
cappe ende beduchtende rigeur van justicien hem geabsenteert
uuyt onse voers. stad van lovenen ende lande van brabant ende andere onse
landen aldaer hy nyet en zoude wederkeeren hanteren
noch converseren ten waere dat onse gracie ende genade hem hierop
wordde geextendeert ende verleent ons dairom
oitmoedelyck biddende soe eest dat wy desen aengesien geneycht
wezende ter beden des voirs. nicolas suppliants ende willende hem in
dit stuck prefereren gracie ende misericordie voer strangheyt
ende rigeur van justicien hebben den selven suppliant inden gevalle
als boven quytgeschonden geremitteert ende vergeven schelden quyte
remitteren ende vergeven uuyt zunderlinger gracien by desen onsen brieve
alle tgene des de voirs. suppliant ter causen voers. ende des daeraff dependeert
tegens ons ende justicie mesdaen ende mesbruyct mach hebben
mitsgaders alle offfensie ende bruecke corporele ende criminele
daerinne hy ter causen van dyen eenichssins gevallen soude mogen
zyn ende hebben hem daeraff wedergestelt ende gerestitueert stellen
weder ende restitueren tot zynen goeden name fame ende geruchte
in onsen voirs. lande van brabant ende allen anderen onsen landen
ende heerlicheyden ende tot zynen onverbeurden goeden indien hy eenige
onder ons heeft gelyck ende in alder manieren soe hy was voerde
toecompste vanden voirs. feyte imponerende hierop een eeuwich
geswych onsen procureur general in brabant onsen meyere van loven
ende allen anderen onsen justicieren ende officieren wie zy zyn
satisfactie ende beternisse ierst ende voeral gedaen der partien
geinteresseerden indien die noch nyet gedaen en zy ende eenige daertoe
staet civilyck alleenlyck behoudelyck dat de voirs. suppliant
#
gehouden zal zyn ter causen voirs. tonsen behoeve te betalene
amende civile naer gelegentheyt vanden zaken ende faculteyt van
zynen goeden ende oick te betalene de costen van justicien hieromme
alreede gedaen ende te doene allet ter taxatien ende moderatien van
onse lieve ende getrouwe de cancellier ende luden van onsen raede
in brabant die wy daeromme ende bevelen denselven onsen
cancellier ende raedsluden dat voere hen geroepen degene die dairom
behoiren geroepen te zyne zy procederen wel ende duechdelyck
ter verificatie ende interinement van desen ende totter taxatie van
ende moderatie vanden voers. amende ende costen alzoe zy sullen
bevinden behoirende welck interinement de voers. suppliant gehouden
zal zyn te versueckene ende hem in persoen te presenteren in onsen
voers. raede binnen eenen jaere naestcomende opte pene van te
pene van te verbueren deffect van desen ende dat gedaen ende
dezelve civile boete ende costen van justicien getaxeert ende betaelt
zynde in handen vanden ghenen dien dat behoiren zal zy onse
voers. procureur generael in brabant onse meyer van loven ende alle
andere onse rechteren justicieren officieren ende ondersaten
iegewoirdige ende toecomende dyen dat aengaen zal mogen huere
stedehouderen ende een yegelyck van hen besundere zoe hem
toebehoiren zal doen laten ende gedogen den voers. suppliant
van desen tegwoirdiger gracien remissien ende pardoene ende van
#sy hieraf af verantwort
byden ontfangeer vanden exploiten
alle den inhouden van desen inder vuegen ende manieren voer verhaelt
rustelyck vredelyck volcomelyck ende eeuwelyck genyeten ende gebruycken
zonder hem te doene oft te laten geschieden nu noch in toecomende
tyden eenich hinder letssel oft moeyenisse aen lyve noch aen goeden
ter contrarien maer indien zyn lyf oft eenige van zynen
goeden daerom gearresteert becommert oft belet waren dat zy
die zetten ende stellen ter stont ende zonder vertreck tot geheelder
ende volcomender delivrancie want ons alzoe gelieft ende
ten eynde dat dit vast ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen
zoe hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen behoudelyck in
anderen dingen onsen recht ende eenen jegelyck anderen dessyns gegeven
in onsen stadt van bruessel inde maent van octobri int jaere
onssen heeren duysent vyfhondert ende vertich van onsen keyserrycke
txxie ende van onsen rycke van castillien ende anderen txxve
aldus gescreven opte plycke byden keyser in zynen raede
ende geteekent boudewyns visa recepta
gecollacioneert ende bevonden accorderende
metten oirginaelen brieven by my
jacuwez"
pardons,218.txt,"abolicie van zekeren diversen mesusen ende commotien
byden ingesetenen vande stadt vanden bossche gedaen
kaerle etc. doen te wetene allen jegewoirdich en toecomene
ontfangen te hebben die oitmoedige supplicatie vanden
borgmeesters scepen gesworen raden rentmeesteren
oft zessemannen vanden notabels oic vanden dekens
gezworen ende den gemeenen mannen vanden
ambachten van onser stadt van shertogenbossche zoe
voir hen als voer allen anderen poorters ingesetene ende
inwoenende der voirs. stadt inhoudende hoe dat zy hier
te voeren ons ende onsen voirzaten hertoghen ende
hertoghinnen van brabant in allen onsen ende hueren
lasten ende affairen trouwelyck gedient ende by
gestaen hebben zonder hueren persoene oft huere goeden
daer inne te spaeren ende hoe wel zy goetwillich zyn
ons voirtaen te dienen ende by te staene zoo getrouwe
ondersaten huere heere ende prince behooren ende
schuldich zyn te doen des nyet tegenstaende want
zy zichten den xiiten dach der maent junij lestleden
ombegrepen tot nu toe vuyt huere auctoriteyt ende
zonder consent van ons oft van onsen officieren
hemluyden gevoirdert hebben diversche onredelycke
vergaderinghen by nachte als by dage te doene zekere
bier excise die malghet ende andere imposicie dien
welcken om de voirs. stadt tonderhouden ende
die lasten van dien te draghen upgestelt waeren
aff te stellen ende af te roupen die wapenen ende
harnas aen te nemene den slotels van onsen
stadt poorte te nemen vuuten handen vanden
ghenen diese te bewaeren hadden de selve poorten
by nacht als by dage up te doene ende int harnas
mit bende vuut onsen stadt te treckene in diversche
dorpen ende dien allerme clocken aldaer ende
oic binnen onser voirs. stadt te slaen ende binnen ende buiten
onser stadt diverschen geboden van hueren wegen te doen
vuutroepen ende publiceren den poorten van diverschen
cloesters ende goidshuysen zoo buiten als binnen
der voirs. stadt mit molekarren mit hameren ende
anderen instrumenten fortselinge te doen breken
den provisien vanden voirs. godshuysen teten te
drincken af te terren den religieusen vanden selven
goidshuysen mitfortse ende gewalt bedwongen ende
gesubmitteert tot contributie mit hemluyden zoo in
excysen als in anderen onser voirs. stadt lasten ende
daertoe den selven goidshuysen tot groote somme
van penninghen gecomposteert ende anderen
diverschen acten van rebellicheijt ende sedicie in
diversche manieren ende tot diverschen stonden
tegen onse hoocheyt heerlycheyt ende auctoriteyt
ende contrarie hueren eedt ende dobediencie zy ons
schuldich waeren als zy noch zyn geperpetreert
hebben ende daer toe by onse zeere lieve ende zeere
beminde vrouwe ende moye deertshertoginne van
oistenricke hertoghinne ende gravinne van
bourgoingnen etc. voere ons regente ende governante
in onsen lande van herwertsover bescreven ende
ontboden om van hemluyden den oirzake oft
occasie van huere rebellicheyt te verstaene in wille
ende meyninghe tot den selven te remedieren
en hebben by haer nyet willen compareren ende hoe
wel tselve hemhuyden heertelycke leet is zoo
verstaen zy dat wy te dier cause diversche provisien
teghens hemluyden gedecerneert hebben ende
byden selven geordineert alle huere goeden in
onsen handen te stellen hueren luyden staete
van atterminatie van hueren schulden te cevoceren hemluyden
emmers die culpabelste in hueren persoenen tegen onse procureur
generael te doen dagen tot alsulcken fijnen als hy tegen
hemluyden zoude willen nemen ende beduchten hen
dat wy by anderen rigoureuser ende stranger wegen
tegens hemluyden als ongehoirsamen ende rebellen
souden willen oft mogen procederen hetwelcke huere
verderffenisse ende van onser voirs. stadt wesen zoude
ons oitmoedelic biddende dat wy aenziende huere
voirgaende trouwe ende grooten diensten ende huere
goetwillicheyt daer inne te contumeren in dien zy tot
onsen gracie commen ende gerestitueert mogen wesen
ende ter eeren vanden passie ons heeren jhesu christi dat
ons believen wille eenighe van onsen raden te
deputeren om van onsen wegen huere gedeputeerden
te aenhooren ende met hem te communiceren vanden
middel duer de welcke zy tot onser voirs. gracie
comen mochten waer toe optempererende tot hueren
supplicatien onse lieve ende getrouwen heere florys van
egmondt grave van bueren onsen neve ridder van
onser ordene ende capiteyn generael van onsen voirs.
landen van herwaertsovers heeren josse laurens
heere van terdeghem doctor president van onsen groo$n
raide ende laurens du blioul heere vanden sart onse
ierste secretaris audiencier ende greffier van onse
voirs. orden$ gedeputeert hebben den welcken
gehoort hebbende dien gedeputeerde van onser stadt
van shertogenbossche ende huere p$$tacie van diverschen
reparatien ten fyne als boven naer diverschen
communicatien zekers artikels daer toe onder onse
beliefte nochtans geconcipert hebben zoo hier nae volgh#
die vanden bossche om tot genade te comen vanden keyser
ende van myn genaedichste vrouwe inden name van
zynder maiesteyt et tot abolicie vanden faulten ende
mesusen by hem geperpetreert zichtent den xiien
dach junij lestleden to nu toe geconsenteert hebben
inde navolgende articlen inden iersten dat zoo
wanner myn genadichte vrouwe die ertshertoghinne
skeysers moye ende voere hem regente inden lande
van herwertsover gelieven sal inder stadt te commen
dat die wethouders die gezwoerenen die sesse mannen
die raden ende anderen officieren ende goede mannen
vanden voirs. stadt alsdan sullen haer f g tegens
commen buuten der voirs. stadt aenden vuutersten
boom ende aldaer vallende op hueren knyen blootsts
hooffts ende ongeghordelt by eene huere gedeputeerden
ende onge$ ongeghordelt by eenen huere gedeputeerde
sullen zyn in alder oitmoedicheyt vergyfenisse ende
om gratie biddende van allen $den mesusen ende
misdaden de welcke zy teghens de k m ende
zyne hoocheyt ende myn voirs. g v als regente
gedaen oft geperpetreert mogen hebben zijnchten
den voirs. dach xii dach der maent junij herwerts
daertoe die dekens ende gezoeren ende andere
gemeyne mannen vanden ambachten vanden
bosch tot hondert ende vyftich persoonen toe in
zwartte cleden blots hoofts hebbende elc inde
handt een bernende wassen torssen wegende
twee ponden oft daer omtrent zullen myn voirs.
g v te gemoete gaen binnen der voirs. stadt aenden
naesten boom vander poorte ende aldaer vallende
op haer knyen by eene die zy daer toe ordonneren
zullen in alder oitmoedicheyt ingelycx vergeffenisse
ende om pardoen ende gracie bidden aenden keysere ende
aen myn g v in zynen ma$ name van van alle tgene
zy ende alle de gemeynten vanden voirs. stadt teghens
zyn k m misdaen ende mesbruyct mogen
hebben zinchtent den voirs. xiiten dach junij tot
nu toe ende dat gedaen zynde zoo sulle die voirs.
hondert ende viftich mannen met hueren bernende
tourssen als boven voere myn g v in ordene gaen
ende haer geleyen tot voere huere genade logiz
ende van daer huere $$ torssen dragen in sint jans kercke
ende aldaer op haer beyde knyen voere theylich sacrament
god almechtich genade bidden van huere misdaden
ende hueren torssen den voirs. heylich sacrament
presenteren ende laten tot godsdienste dat alle nyeuwicheyden
by dien vanden bossche gedaen ende gecommitteert
zynchtent den voirs. xiiten dach junij hoedattet
zy zullen ierst ende voere al gereparert ende
alle zaken gestelt ende gerestitueert wesen in
hueren staten ende zoo zy waeren voirden voirs. xiiten
dach junij ende eer die zelve nyewicheden
geschieden ende tselve gedaen zynde soo sullen
die voirs. vanden bossche myn voirs. g v huere
requesten mogen presenteren tot zulcken fyne als
hen goetduncken sal die deken gezwoeren ende
gemeynten vanden stadt vanden bosch en sullen
voirdaen egheen vergaderingen mogen doen
die zy kerchof heeten noch in kerckhoff noch
in andere plaetsen inder manieren zoo zy onlancx
gedaen hebben maer sullen die voirs. dekens
ende gemeynte huere vergaderinghe aengaende hen voughen
ende reguleren naer de ordonnantie die myn voirs. g v
van wegen des keysers by goeden advys ende
deliberacie maken zal die selve vanden boch bosch
hebben williclyc geconsenteert te laten totten
demeynen vanden keysere alzulcke pertyen daeraff
als zy gecocht hebben zuchtent jaer xvc ende vive
overmits huere rembourssement van huere verleyde
penningen aengaende van een wachte vanden
lant oft watertol van brabant te stellen binnen
der stadt vanden bossch hebben die gedeputeerde geantwoirt
dat die voirs. stadt hier aff in proces zy voirden raidt van
brabant ende begeeren dat hemluyden justicie in desen
geschien mach als vander bede den staten van brabant
lestmael geheyst waer inne die prelaten ende
edelen ende de drie steden te wetene loven bruessele
ende andwerpen geconsenteert hebben die gedeputeerden
vanden bossche hebben verclaert dat zoo wanneer
myn g v den steden van brabant zal gelieven te
doen vergaederen dat zy huere gedeputeerden aldaer
seynden zullen mit volcomen macht last ende
commissie hemluyden den voirs. beden aengaende
te conformeren metten voirscreven drien steden den selven
vanden bosch voir amende civile van des zy mesdaen
moghen hebben als boven zullen gheven ende betalen
tot keysers behoef ende proffyt die somme van twalf
duysent rinsgulden van viertich vlaemschen grooten
elc gulden ee$s te wetene een derden deel daer
aff binnen drie wecken van huyden tandere derden
deel binnen kessmisse ende de lesten derden deel
binnen sinct jans baptiste dage naestcomende
ende hier toe is ondersproken ende getracteert
marge:
no$ vercochte
demeyne
wachte
sy geweten
wy ontfant
maict vanden
voirs. xii ii $ $$$
geweest dat mijn voirs. g v inder stadt vanden bossche
sal moghen gaen tallen tyden als huere f g believen sal
ende mede inne brenghen alzulcken getal van
volcke te perde ende te voete als haer f g goetduncken
sal dese voirs. articlen zyn getracteert ende geaccor-
deert geweest te wetene van wegen den keysere ende
myn g v byde gracie van hueren capiteyn generael
heere josse laurens dochtor heere van terdeghen president
vanden grooten raede ende laurens du blioul
heere vander sarct audiencier vanden keyser onder
de goede beliefte van zynen k m off van myn voirs.
g v in zynen k m name ende van wegen
der stadt van tsertoghenbossche by meester
dierick die borchgrave jan de bever jan van
vloderacken heere van gissen hennerick kruyft
heyligeestmeester willem van achel goyaer van
middegael dierick van wyck jan wouters jan
van stryp wouter van liet zebert ygroms ende
aert monicx daer toe gedeputeert byde geheele
stad vande bosch inden dorpe vander vucht opten
lesten dach julij anno xvc ende xxv orconden hueren
handteycken hier onder gesedt onder geteekent
florys j laurens l dublioul dierick die borchgreeff
jan die bever j de vloderacken henderick kruyft$
willem van achelen goyaert van middelgael jan
wouters dierick van wyck jan strijp zebert
ygroms wouter van liet aert monnick ende daertoe
was gescreven ter ordonnantie ende sloote der
drie leden der stadt van tshertoghenbossche zoo
hebben dese gedeputeerde dese articlen geteekent
$ct$ ii$ augusti in tegenwoirdicheyt van my jan
lombaert secretaris der voirs. stadt ende geteekent lonbaert
ons oitmoedelyc bidden als boven de selve supplianten
dat wy ter eeren vander passie ons liefs heeren jhesu
christi in faveur van huere voirnoemde diensten aensyende
huere berouwenisse van hueren misdaden ende faulten
ende huere goetwillicheyt tot onsen dienste voere den
toecommenden tyt wy dien misdaden crimen delicten
ende faulten by hemluyden tegens ons onse
hoocheyt heerlicheyt ende auctoriteyt geperpetreert
zynchtent den xiiten junij herwaerts souden willen
remitteren ende aboleren mit allen peynen ende
amenden ende hemluyden ende yegelycke van
hen in onse gracie otfangen soe eest dat wy
dese $$ zaken voirscreven gemerct ende besundere
die berouwenisse vanden voirs. supplianten van hueren
misdaden den trouwen diensten zy ons ende onsen
voirzaten gedaen hebben ende huere goetwillicheyt voere
den toecomenden tyt wy den selven supplianten ende
yegelyck van hen genegen wesende tot huere
supplicatie ende willende hemluyden in desen gracie
prefereren tot strancheyt van justicien byde
deliberatie van onse voirs. vrouwe ende moye regente
ten advyse vanden heeren van onsen bloede vanden
ridders van onse ordene ende van onsen rade
neffens haer wesende vuut onser wetentheyt volcommen
machtende auctoriteyt quytgescholden vegeven
ende geaboleert hebben quytschelden ende vergeven
ende aboleren by desen allen den crimen delicten
misdaden faulten ende abusen hier boven verclaert
ende andere welcken zy in generael ende yegelyck
oft ymandt van hen in particulier tegen ons onse
hoocheyt heerlycheyt ende auctoriteyt in des voirs.
is ende des daeraen cleeft oft daeraff depedeert zichtent
den voirs. xiiten junij tot nu toe gedaen ende geperpetreert
moghen hebben ende daer toe alle peyne ende amende
lyflycke criminelle oft civile inden welcken zy ende
yegelycke oft ymant van hen ter causen voirs. van hueren
$$ delicten ende misdaden ende hueren circonstancien ende
dependentien teghens ons ende justicie misdaen
ende mesbruyct mogen hebben in wat manieren dat
het zy ende den selven supplianten ende yegelyck
van hen desen aengaende gerestitueert hebben ende
restitueren tot huere goede name ende fame tot allen
onsen landen ende heerlicheyden ende tot hueren
goeden soe verre dien ter causen van hueren voervhaelde
misdaden in onser hand gestelt geweest zyn onse
voirs. hand gelyct hebben al in alsulcken state als
zy waeren voere die toecompste vanden misdaden
ende faulten voirs. abolerende hier mede ende
stellende te nyeuwte alle dagingen ad$$rnemente
ende anderen proceduren deff$$ten sentencien ende
condemnatien ter causen als boven teghens den voirs.
supplianten oft ennighen van hen oft van hueren
goeden begonnen geprovideert gedaen oft geschiet
zoo verre ennige zy imponerende hier op onsen procureur
generael van brabant ende allen anderen onsen officieren
een eeuwich zwygen behoudelyck dat de voirs. supplianten
tot reparacie ende amende van hueren voirs. misdaden
dien p$$tacien by hen gedaen ende by onsen
gedeputeerde van onsen wegen onder onse beliefte
geaccepteert hier boven geinfereert in allen hueren
articlen ende yegelyck van dien voldoen sullen en $ dat
ons daer af hueren verbandt biefven onder onser vs.
stadt segele inden welcken dese iegewoirdich
marge: contrbrieve
gemisereer sal wesen in goede vorme leveren sullen ontbieden
daer omme ende bevelen onsen lieven ende getrouwen
den hoofft vanden secreten raede ende luyden vanden
secreten raede den president ende luyden van onsen grooten
rade den cancellier ende luyden van onsen rade in brabant
president ende luyden van onsen camere vanden rade
in vlaenderen baillu ende luyden van onsen rade te
bergen in henegouwe stadhouder den voirnoemde van
tshertogen bossche supplianten ende yegelycken van
hen van onse voirs. quitscheldinghe vergevenisse ende
abolicie ende vanden inhoudt van desen inder
manieren als boven doen laten ende gedooghen
rustelyc ende volcommelyc genyeten endde gebruycken
sonder hemluyden te doen laten oft gedooghen te
laten oft gedod gedooghen gedaen te wesen nu
oft naemaels ennich hinder stoot letsel oft moyenisse
aen live noch aen goede ter contrarien in enniger
manieren maer in die zy oft yemandt van hen
oft hueren goeden hier omme gevangen gearresteert
oft becommert waeren zy die stellen ende setten oft doen
stellen ende setten terstont ende sonder vertreck tot
geheele ende volcommen deliverantie want ons alsoo gelieft
ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich
blive tot eeuwighen daghen soe hebben wy onsen
segel hier aen doen hangen behoudelycl in anderen
saken ons rechts ende eenenyegelycke tsyne in
allen ghegeven in onse stadt van huesden inde
maent van julio int jaer ons heeren duysent
vyfhondert ende viventwintich ende van onsen
rycken te wetene vanden roomschen ende hongeren
tsevenste ende van spaengnien ende anderen thiensten
aldus stont gescreven boven opte plycke byden keysere
den ersbysscop van palerme hooft vanden secreten raede
den grave van bueren capetyn generael de grave van
horne ende van hochstraten ridders vanden ordene
den heere van aigny president vanden $$$ rade den
heere van neufville ridder tresorier generael ende anderen
jegewoirdich geteekent du blioul ende noch collatie is gedaen ende noch
visa ende geteekent du blioul"
pardons,101.txt,"remissie
albert ende isabel clara eugenia etc.
doen te wetene allen iegenwoirdige ende toecomende
dat wij ontfangen hebben die oitmoedige
supplicatie van adriaen ansems inwoonder
des dorps van hooge mierde, belast met
eene slechte vrouwe ende drije levende kinderen
inhoudende hoe dat hij suppliant tot sijnen grooten
leedtwesen opden xv en junij vande jare xvi c
ende vijffthien comende vuijte bruijloft
van leeghe mierde, heeft twistighe woerden
gecreghen met wijlen peeter hendricx willems
ter cause van twee eijcken boomen die hij
suppliant hadde vercocht daer die voorschreven
wijlen peeter op antwoorde dat in zoe verre hij peeter die boomen gehadt hadde, ende hij
suppliant geen huijs, dat hij den suppliant eenen
wel eenen boom soude hebben geschoncken, daer
tegens antwoorde hy suppliant wat hij peeter
hem schenckende, antwoorde daer tegens die
voorschreven peeter dat hy hem suppliant
meer hadde geschoncken dan die suppliant hem
ende naer die voorschreven propoosten ende
andere van gelijcke substantie, heeft die
voorschreven wylen peeter den suppliant
naer geloopen ende met vuijsten geslagen,
sulcx siende antonis janssen bijde voorschreven
twee partyen synde, seyde totten voorschreven
wylen peeter oft hy hem des nijet en
schaempden tegens tsanderdachs als het
die goede lieden hooren souden dat hij soe
lachen thierden, waer op hij peeter
antwoorde jae, ende dat hij wel wilde
dat hy het manneken verlaeten waere,
ende dae naer hebben partijen malcanderen
verlaeten, dan sijn wederom byden anderen gecommen
in sekere plaetsen geheeten der hoeven bocht, alswanneer
hy suppliant totten voorschreven wijlen peeteren heeft
geseeght ghy verraeder ghy hebt mij noch eens verraden
waer tegens antwoordende die voorschreven peeter
waer dat hij den suppliant verraden hadde, seyde
hy suppliant aen jan theuven van hey te maeijen
doen seyde peeter tegens den suppliant dat
hy daer aen loech ende was hem omkeerende
ende dreychde den suppliant te slaen, ende
alsdoen heeft hij suppliant aenden voors.
wijlen peeter met eenen grammen moet
vuijttreckende sijn mes int omkeeren eenen
steeck gegeven met den selven mes in synen
buijck ende den voorschreven steeck hebbende
heeft peeter geseeght totten voorschreven
anthonis janssen lieve gebuerman hoe steeckt
hij mij daer waer op vraechde die voorschreven
anthonis waer hebt dijt antwoorde peeter
in mijnen buijck seijde die voorschreven
anthonis dat hyt hem eens soude laeten sien
ende soe liet hij peeter aenden voorschreven
anthonis die wonde tasten overmits het
was inden avont, ende soe wijlen peeter
stille stondt hoorde hij anthonis het bloet
loopen, seijde dijen volgende die voorschreven
anthonis totten voorschreven peeter lieve
gebuereman houdt die wonde toe oft vuyt
wijt samen thuijs consten coemen ende een
luttel tsamen voorts gegaen seijnde is hij
peeter te neder gesoncken ende alsdoen seijde
anthonis loopt doch om mijn heere den pastoir
ende den voorschreven pastoir gecommen seijnde
ende den voorschreven wijlen peeter gebicht hebbende
is die voorschreven peeter deser werelt sanderdachs
overleden tot des suppliants groot leetwesen
die commende vuytte voorschreven bruijloft oijck
beschoncken was, ende vuyter attestatie daer aff zynde gepasseert bij schepenen vande
dinghbancke van hoogen mierde blijckt dat hy
suppliant is gebooren van goede catholycke e#
deuchdelycke ouders, item dat hij is van goede
vrinden ende magen, ten derden dat hy suppliant
hem altyts vuytgenomen alleenlijcken dit
ongeluck seer eerlycken int voorschreven
catholijcke geloove heeft gedragen, ende
voorts in alle vroomicheyt ende stilte inder
gemeijnte, sulcx datmen noyt nijet oneerlijcx
van hem suppliant en heeft gehoort noch
geweten, jae dat hy nijet twistachtich noch
clapachtich en is, midtsgaders oijck gheenen
dronckaert die de herberghen soude frequenteren
maer dat hy is een landtman die sijn broot
voor syne huysvrouwe ende kinderen wint met
syn labeur, dwelck weijnich is, item blijckt
dat des voorschreven suppliants huysvrouwe
soude boven dat sij de subtijlste nijet en is, is
begaeft mette vallende sieckte, dijen
volgende blijckt vuijtte selve attestatie
dat die schepenen selver voor hem suppliant
bidden om te hebben dit remis om te verhueden
grooter preijckel dwelck des suppliants
huysvrouwe aen haer selven doer slechticheyt
oft anderssints soude moegen doen, item
blijckt tot dijen dat hij suppliant
over tvoorschreven delict gedaen aenden
persoon vanden voorschreven peeteren
soone was van hendricken peeter
willems wesende des suppliants
swaeger doer intercessie mette
naeste vrinden ende geinteresseerde heeft
gesoent ende de selve vrinden te vreden
gestelt, gelyck dat blijckt vuytten instrumente
daeraff insgelijcx synde, item blijckt vuytter
attestatie vanden pastoir dat die overledene
terstonts voor deerste van sijn testament
aenden voorschreven suppliant het delict
heeft vergeven ende begeert dat die geinte-
resseerde tselve souden vergeven, oijck nyet
tegenstaende dat hy suppliant was synen
swaeger soe voorschreven staet, soe heeft
ons die voorschreven suppliant seer oitmoedelyck
gebeden om onse opene brieven van remis hier
toe dienende, soo eest dat wij de saecken
voorschreven overgemerckt, ende ierst hier op
gehadt dadvys vanden schouteth des quartiers
van oisterwijck ende tot dyen gesien dattestatie
vande schepenen van hoogemierde, genegen wesende
ter beden ende supplicatien des voorschreven
suppliants, ende willende hem in dit stuck
prefereren gratie ende misericordie voor
strangheyt ende rigeur van rechte, hebben den
selven suppliant inden gevalle als boven
geremitteert, quijtgeschouden ende vergeven
remitteren, schelden quijte ende vergeven
vuyt sunderlinger by desen onsen brieve, tfeyt
ende ongeval boven gemert, midtsgaders alle
offensie ende breucke corporelle ende
criminelle, daer inne hij hem overmits ende
vuijt saecken van tgene des voorschreven
is tegen ons ende justitie eenichsints mach
hebben ontgaen ende mesdragen, ende hebben
hem dijen aengaende weder gestelt ende
gerestitueert, stellen weder ende restitueren
tot sijnen goeden name fame ende geruchte in
onsen voorschreven lande van brabant
ende allen anderen onsen landen ende
heerljickheden, ende tot sijnen onverbuerden
goeden indijen hij eenige onder ons heeft
gelijck ende in alder manieren soe hij was
voor de toecompste vanden voorschreven feyte,
imponerende hier op een eeuwich geswych onsen
procureur generael in brabant ende allen
anderen onse justicieren ende officieren wye
sy syn, satisfactie ende beternisse ierst
ende voor al gedaen der partije geinteress#
indyen die noch nijet gedaen en sijn ende
eenige daertoe staet civilyck alleenelijck
behoudelyck dat die voorschreven suppliant gehouden
sal syn tvoorschreven feyt tegen ons te
beteren civilyck naer gelegentheijt vander
saecken ende faculteijt van sijne goeden,
met oijck te betalene de redelijcke costen
van justicien hieromme alreede gedaen ende
te doene, allet ter taxatien ende moderatien
van onse lieve ende getrouwe die
cancellier ende lieden van onsen rade
in brabant, die wij daer toe gecommitteert
hebben ende committeren by desen, ontbieden
daerom ende bevelen den selven onsen
cancellier ende raetsliede, dat voor hen
geroepen die gene die daerom behooren
geroepen te syne, sy procederen wel ende
deuchdelyck ter verificatie ende
interinement van desen, ende totter
taxatie ende moderatie vander
voorschreven emende ende costen van
justitien alsoe sij sullen vinden te
behoorene, welck interinement die
voorschreven suppliant gehouden sal sijn
te versueckene ende hem in persoone
te presenteren in onsen voorschreven
rade binnen sesse maenden naestcomende
opte pene van te verbeuren deffect van
desen, ende dat gedaen ende de selve civile
boete ende costen van justicien getaxeert
ende betaelt synde in handen vanden genen
dijen dat behooren sal, sy onse voorschreven
procureur generael in brabant ende
alle anderen onse rechteren justicieren
officieren ende ondersaeten iegenwordige
ende toecomende dijen dat aengaen sal
mogen, heure stedehouderen ende een ijegelyck
van hen besundere soe hem toe behooren sal,
doen, laten ende gedoogen den voorschreven
suppliant van deser onser iegenwoordiger
gratien ende remissien ende van allen
d'inhouden van desen inder vuegen ende
manieren voere verhaelt, rustelijck,
vredelyck ende volcomelyck
genijeten ende gebruijcken, sonder hem te doene ende
oft te laeten geschieden nu noch in toecommende
tijden ennich hinder, letsel oft moijenisse
aen lijff noch aen goeden ter contrarien, maer
indijen sijn lyff oft eenige van sijne onverbeurde
goeden daerom gearresteert becommert
oft belet waeren, dat sij die setten ende stellen
tersont ende sonder vertreck tot geheelder
ende volcommender delivrantien, want ons
alsoe gelieft, ende ten eijnde dat dit vast ende
gestadich blijve tot eeuwigen dagen soe hebben wij
onsen segel hier aen doen hangen behoudelijck
in anderen dingen onsen rechte ende eenen ijegelycken
anderen dessijns, gegeven in onser stadt van
brussele inde maent van august$ int jaer
ons heeren duysent seshondert ende sesthien, ende
opde plicke stont aldus, byde eertshertoghen
ende onderteeckent steenhuijse, gesegelt met
eenen groenen segele vuijthangende in syden
snoeren"
pardons,066.txt,"remissie voere gierion spapen
kaerle etc. doen te wetene alle iegewoerdige ende
toecomende dat wy ontfaen hebben die oetmoedige supplicatie
gierion spapen aerts. geboeren van onsen stat van liere
inhoudende hoe dat hy suppliant onlancx geleden ons overgegeven
ende gepresenteert heeft gehadt zekere supplicatie van zekere
ongevalle van dootslagen ende andere mesusen by hem gedaen
vanden welcken hy ons nyet genoech noch oick opelycken
en heeft te kennen gegeven hoe ende in wat manieren dat
die gesciet ende gebuert moegen zyn daer af hy suppliant
naermaels by soude mogen commen in verdriete ende
laste ende omme dat de selve feyten openlycke te
verclaerene hoe dat ende in wat manieren die geschiet zyn
soe heeft die selve suppliant ons alnoch over ende te kennen
gegeven tgene des hier nae verclaert staet ende iest
hoe dat hy suppliant des es omtrent zesse jaeren geleden heeft
zitten drincken binnen onsen voern. stadt van lyere opten
jongenhantboochcamere met een geheeten heynrick
van driessche totten welcken hy suppliant seyde henrick
ic bringe u een potken biers buyte daerop de selve henrick
antwoirde ic wacht ende nadien de selve suppliant
tselve bier gedroncken hadde soe seyde de voers. henrick
ic en cans nyet gedrincken want tes my te vele
daerop hy suppliant seyde wildys nyet drincken soe en
bringe icx u in eender maent nyet seggende de selve
henryck wildys my in eender nyet bringen
soe salic u eenen stuver gheven welcken stuver hy
suppliant aenveerde ende zyn soe minelyck van
malcanderen gescheyden item heeft noch die selve
suppliant sitten drincken ten huyse van jouffrauwe
dappoels tot lyere voers. gestaen aldaer de
voers. henryck daer verby passeerde ende seyde de
selve suppliant totten voers. henrycke hoe dat hy eens met hem
soude comen drincken hy suppliant wilet hem drie stuvers geven voer
eenen stuvere die hy vanden selven henrycke ontfangen hadde
op twelcke de selve henryck nyet en antwoirde maer es voorby
de selve herberge gegaen sonder spreken dwelc siende de zelve
suppliant is den selven henrycke toegegaen seggende totten selven comt
drynck eens met my voer eenen stuyver die ic van u hebbe daer
voere soe sal icker u drie geven antwoirddende de heur selve
henryck ic en wil met u nyet drincken op de zelve
gierion supliant seyde zeert uwer moedre ende hietty my mynder
moeder zeerden ic soude u op lyf slaen zeggende daer op de
selve henryck my en staet geen vechtens ane ende sciet alsoe
vanden selven henrycke ende ghinck zitten drincken in zyn
gelach voerscreven ende nadien zy daer wat geseten hadden
soe heeft de voers. supliants bruedere geheeten urbaen gecommen ten
huyse voerscreven aldaer hy den voers. henryck vont sittende voer de
duere vander selver herberghen zeggende tot den selven
henryck comt ende drinct met mynen bruedre hy en zal
u nyet mesdoen ende wy willen den peys maken daer op
een geheeten andries van loenhout seyde zeert uwer
moeder wat zoude hy hem doen ende es de selve urbaen alsdoen
gecommen by hem suppliant aldaer hy sat en dranck hem vertellende
hoe dat hy moeste zynder modre zeerden om zynent wille
dwelcke de selve suppliant verhoorende seyde wie heet uuwer
moeder zeerden antwoirde de selve urbaen die daer den
ruwenschen mantel omme heeft midts welcken woerden
voers. andries van loenhout den selven mantel omhebbende
hem suppliant stack naer zyn lyf den welcken hy suppliant met
zynder daggen vyf oft zesse wonden gaf daeraf de selve
alnoch nyet gestorven en es ende * zynde de vadre vanden
selven andries dat zyn zoone daer lach es gegaen totten voers.
urbane des voers. suppliant bruedre hem meynende met eender
cortter dagge te stekene in zyn lyff ende heeft de selve suppliant
de selve suppliant augustyn van loenhout des voers. andries
vader aldaer gegeven eenen slach met zynen messe op zyn hooft
dat hy daer af binnen vier dagen gecomen es van levende live
ter doot heeft oyck binnen eenen halven jaere naer tguut des
voers. es zy derder heeft gecomen des avonts omtrint den
thien uren inde huysinge geheeten tvuylhemde aldaer hy suppliant
vant zitten drinckende eenen genaempt anthonis van zevenberge
welcke anthonys tot hem suppliant seyde ghy en sult met my
nyet drincken daerop hy suppliant antwoirde ic en wille met u
nyet drincken want ghy hebter alle den dach geseten midts welcken
deselve anthonys noch seyde ghy hebt my myn vrouwe
ontmint ende gaf den selven suppliant alsdoen eenen steeck
dien hy miste ende dwelck hy h suppliant siende greep den
selven anthonise hem worpende ondre zyn voeten tot drie
reysen toe sonder hem yet te mesdoene ende liet den selven
anthonys int eynde duer zyne begheerte opstaen mits dat
hy hem supliant beloefde nyet te mesdoene ende nadyen hy opgestaen
was soe heeft de selve anthonys des voers. suppliant geselle
gesteken met eender cortter dagge daeraf dat de selve oyc
gestorven es dwelc hy suppliant ziende heeft zyn mes uuytgetrocken
ende heeft met zynen medegeselle geslagen inden hoop soe
datter aldaer een van des voers. anthonys geselscape doot bleef
de welcke genaempt was lodewyck stradio heeft noch de
selve suppliant hem gevoordert in onser voorn. stadt van lyere
des avonts omtrent des acht oft thien uren op eene
duere te stootene ende te smytene daer eene vrouwe persoon
inne woonde op een camere daer hy en plach te wesene
ende dit al iegens den danck ende wille vanden inwoenders
desselfs huys ende is van daer gescheyden zonder eenich
overlast aldaer te doene ende hoewel de voern. suppliant
vanden twee dootslagen boven verclaert paeys mit
der geinteresseerde partie gemaect heeft ende dat
de ruuthede ende andre ombehoerlycke manieren by
hem gebesicht opden voern. vrouwe persoon ende die
duere vanden huyse voerscreven hem hertelycken leet
is nyetmin beduchtende righeur ende strangheyt van
iusticien heeft hem geabsenteert uuyt onsen landen ende
heerlicheden aldaer hy nyet en soude dorren wederkeeren
hanteren noch converseren maer is gescepen uuyt den
selven eeuwelyck te moeten blyven ende elders leven
in vreempden landen ende contreyen in grooter armoeden
ende kettivicheden den zy dat onse gracie ende gnade
hem hier op hier d gedeylt ende verleent en woirde
alsoe hy seeght ons omme de selve zeere oetmoedelyck
biddende soe eyst dat wy de saecken voerscreven
overgemerct den selven gierion spapen suppliant genegen
wesende tzynder voorn. bede ende supplicatie ende
willende hem in dit stuck gracie ende gnade voirderen ende
prefereren voor strancheyt van iusticien sunderlinger
in faveure van onser iegewoerdiger blyder incompste
in dese onse stede van antwerpen hebben inden gevalle
als boven vergheven quytgescolden ende geremitteert
scelden quyt ende remitteren uuyt onser zunderlinger
gracie midts desen onsen brieven de twee dootslagen ende
andre delicten ende mesusen bovengeroert mitgaders
alle peynen ende bruecken corporelle ende criminelle daer
inne hy ter cause van dien ende elcken zunderlinge iegens
ons ende iusticien mesdaen ende mesbruyct mach
hebben ende hebben hem als te desen wedergestelt
ende gerestitueert stellen weder ende restitueren tot
zynder goeder fame name ende geruchten in onsen lande
ende hertoichdomme van brabant stede van lyere voerscreven ende alle
anderen onsen landen ende heerlicheden ende tot zynen onverbuerden
goeden indien hyre eenige heeft gelyck ende in aldermanieren
als hy was voer die toecompste vanden dootslagen
ende andre delicten ende mesusen voerscreven imponerende
hier op eeuwich zwygen ende scilentie onsen procureur generael
van brabant ende allen anderen onsen rechters ende officieren
wyen zy zyn satisfactie ende beteringe eerst gedaen der
geinteresseerde partie indien die noch nyet gedaen en zy
ende eenich daer toe dient civilyck alleenlyck behoudelycken
nochtans dat de selve suppliant gehouden sal wesen de voergen.
dootslagen ende andere delicten voerscreven iegens ons civilyck
te betegen beteren naer de gelegentheyt vanden stick ende die
weerde van zynen goeden ter ordonnantie ende taxatie van
onsen lieven ende getrouwen die cancellier ende luyden van
onsen rade in brabant die wy daer toe committeren ontbieden
daeromme ende bevelen den selven van onsen raide in brabant
dat voor hen geroupen die ghene diere behoeren geroupen
te zyne zy procederen ende voortgaen wel ende dueghdelycken
ter verificatie ende interinemente van desen onsen iegewoerdigen
brieve naer huere voirme ende inhouden ende ter taxatie vanden
voorn. civile beteringe * getaxeert betaelt ende volcommen zynde
in handen vanden genen van onsen officiers dient behoeren
zal die daer van gehouden sal zyn rekenninge bewys ende
rekenninge te doene tonsen proffyte metten anderen penningen
van zynen ontfange zy onsen drossat van brabant scoutet
van lyere voers. ende allen anderen onsen ende der smaelre
heeren rechters iusticieren officieren ende ondersaten dien
dit aengaen oft annopen sal mogen hueren stedehouderen
ende eenyegelyck van hen byzondre soe hem toebehoeren
sal doen laten ende gedoogen den selven gierion supliant
van deser onser yegewoerdiger gracie quytsceldinge remissie ende
pardoene ende van alden inhouden van desen inder voegen
ende manieren voeren verhaelt rustelyc vredelyc volcomelyck
ende eeuwelyck genieten ende gebruycken sonder hem te
doene ofte laten geschiene nu noch in toecomende
tyden eenich hinder stoot letsel oft moyennisse ter
contrarien in eeniger manieren maer indien zyn lyff
oft eenige van zynen voern. onverbuerden goeden soe voers. es
hier om zyn oft namaels gevangen gearresteert belet oft
becommert dat zy die setten ende stellen oft doen stellen ende
zetten ter stont ende sonder vertreck tot geheele ende volcomene
delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat
dit goet vaste ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen
soe hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen behoudelyck
in anderen saken ons recht ende eenyegelyc tsyne in allen
gegeven in onsen vorn. stadt van antwerpen inde maent
van februario int jaer ons heeren duysent vyfhondert ende
vierthiene onder den zegel daervan onse heere ende
grootvader die keyser ende wy duerende onse ombejaerthede
geuseert ende gebruyct hebbende aldus stont gescreven
boven opte plycke by mynen heere den prince in
zynen rade ende geteekent haneton
gecollationeert ende bevonden concorderende
metten originale by my
$$$
*ziende
*ende dat gedaen ende de selve civile beteringe"
pardons,197.txt,"philips etc doen te wetene
dat wij hebben ontfanghen die supplicatie van
christiaen cormans sone jans schepen der heerlijcheijt
van eupen lande van limborgh, inhoudende hoe
dat sijnde hij opden xvj der maent januarij lestleden
gegaen den wijn drincken ten huijse van jan $omer
tot eupen voors. met eenige andere camaraden, aldaer
oock bij gecomen is wijlen arnould micheels
met sekeren jan zull ende den speelman willen
cammis, soo verre dat sijnde aldaer tusschen hun
eenigen twist ende questie opgeresen op het
stuck der schattingen, mitsgaders oock eenige
oneffene woorden met irreverentelijcke ter-
mijnen geprefereert tot schandael van het geheel
geselschap, heeft den remittant bij dranck sijnde naer
eenige kijffwoorden eene tinne pint naerden voors.
wijlen arnoult micheel geworpen en den selven
just bij ongelijck aen het hooft gestootten den
welcken eenige daegen daernaer is comen t'over-
lijden tot sijn verthoonders? groot leetwesen
ende berauw, welcke doot voor het meesten-
deel gecauseert is door de versuijmenissen, ende
nyet behoorlijck curen nijettemin den suppliant en heeft
nijet gelaeten het feijt op hem te nemen ende
partije geinteresseerde gedurichlijck te doen
aensoecken tot gratie, ende vergiffenisse met
presentatie van die te coelen? ende alles te repareren
naer sijn beste vermogen, hebbende tot dijen
gebruijckt eenige geestelijcke persoonen
oft gasthoves sonder nochtans het toecennen
verwerven, dan opden voet als blijckt bij de
attestatie daer van sijnde ondertusschen is ge$$
dat nu onlancx opden 29e october lestleden $$
den suppliant vanden vrijen marckt van $$
cappelle met geene andere intentie als ons sijne $$
neringe aen te gaen, ende gecomen sijnde tot $$
breusele? van bancken van balen is aldaer aen-
getast geweest ende gevanckelijck gebro$$
aen justitie der voors. bancke van balen, die
hij tegenwoordelijck noch vast gehouden word$$
de saecke alreede soo verre gecomen dat den $$
van balen hemgegonst heeft met recht a$$
spreecken ende gedient van sijne feijten van be$$
op de welcke het den suppliant alsnu $$
t'antwoorden pede ligato als blijckt bijde st$$
daer van insgelijck sijnde, doch alsoo den suppliant
dese ellendige gesteltenisse geenen anderen t$
vlucht ter werelt en is wetende dat tot
bermerticheijt, ons met gebonden handen, en
geboogenden knieen te voet vallende, ende seer
oitmoedelyck biddende om onsere openen brieven van remissien
in sulckenen cas dienende soo eest dat wij
desen aengesien geneijght wesende ter bede
des voors. suppliants, ende willende hem in dit
stuck prefereren gratie ende misericorde boven
stranckheijt ende rigeur van rechten hebben
den selven suppliant inden gevalle als boven gere-
mitteert, quijtgescholden ende vergeven vuyt
sonderlinge gratie bij desen onsen brieven t'feyt
ende ongevall boven gheruert mitsgaders alle
offentien, ende breucke corporelle, ende criminelle
daerinne hij hem overmits, ende nuijt saecken
van t'gene des voors. is tegens ons, ende justitie
eenichsints mach hebben ontgaen, ende misdraegen,
ende hebben hem dijenaengaende wedergestelt
ende gerestitueert, ende stellen weder, ende restitueren
tot sijner goeden naeme, faeme ende geruchte in onsen
voors. lande van brabant, ende alle anderen onsen
landen, ende heerlijckheden, ende tot sijner onver-
beurde goeden indijen hij eenige onder ons heeft
gelijck in alder manieren soo hij was voorde
toecompste vanden voors. feijte, imponerende
hier op een eeuwich geswijgh aen onsen procureur
generael, meijer van loven, amptman van brussele,
schouteth van antwerpen, drossart van
balen, ende allen anderen onsen justicieren, ende
officieren wie sij sijn, satisfactie, ende beternisse
ierst, ende voor al ghedaen der partijen ge-
interesseerden indijen die noch nijet ghedaen
en sijn, ende eenigen daertoe staet civilyck alleenlyck
behoudelyck dat den voors. suppliant hem sal hebben
t'absenteren van voors. heerlyckheijt van eupen
den tijt van een jaer ende sal den selven gehouden
sijn t voors. feijt tegen ons te beteren civilijck
naer gelegentheijt vander saecken ende faculteijt
van sijnen goeden met oock te betaelen de redelijcken
costen van justien hieromme alreede gedaen
ende te doene alles ter taxatie, ende moderatie
van onsen seer lieven ende getrouwen die
cancellier ende luijden van onsen rade geordonneert in
brabant die wij daertoe ghecommitteert hebben
ende committeren bij desen mitsgaders in eene $$
amende van hondert pattar? ons t'onser behoe$$$
ontbieden daeromme ende bevelen den selven cancellier
ende raetsluijden dat voor hen geroepen die genen
die daerom behooren geroepen te sijne sij procederen
wel ende deughdelijck ter verificatien ende interinnemente
van desen ende totter taxatie ende moderatie van
voors. costen van justitie ende alsoo sij sullen
vinden te behooren welck interinement den
voors. suppliant gehouden sal sijn te versuecken
ende hem in persoone te presenteren in onsen voors.
raede binnen sesse maenden naestcommende
opte pene van te verbeurene d'effect van
desen, ende dat gedaen, en de voors. civile
amende, costen van justitien getaxeert ende
betaelt sijnde in handen vanden genen die dat
behooren sal, sij onsen voors. procureur generael $$
brabant, onsen drossard van balen, ende alle anderen
rechteren, justicieren, officieren, ende ondersaeten
sal mogen , heure stedehouderen, ende een ijegelijcken
van hen besunder soo hen toebehooren sal doen
laeten, ende gedoogen den voors. suppliant van desen?
onser teghenwoordigher gratien ende
kentenissen, ende van allen d'inhouden van desen
inder vuegen, ende manieren voore verhaalt, rustelijck
vredelijck genieten, ende gebruycken volcomentlijck
sonder hem te doene, of laeten geschieden eenich
hinder, letsel, oft moijenisse aen lijff, off aen
goeden ter contrarien, maar indijen sijn lijff
oft eenige van sijne onverbeurde goeden daerom
gearresteert, becommert, oft beleth waeren
dat sij die setten, ende stellen terstont ende sonder
vertreck tot geheelder, ende volcommender
delivrancie, want ons alsoo gelieft, ende
ten eynde dat dit vast, ende gestadich blijve
tot eeuwigen daegen, soo hebben wij onsen
zegel hier aen doen hangen, behoudelijck in anderen
dingen onsen rechte, ende eenen iegelycken
anderen dessijns, gegeven binnen deser onser
stadt brussele inden maent van april
int jaer xvjc negenenvijftich ende
van onse rijcke het negendertichste
ondeteekent deforts"
pardons,269.txt,"kaerle etc. allen den ghenen die desen onsen brief
zullen zien saluyt doen te wetene dat wy
ontfaen hebben die oetmoedige supplicatie van
dierick penninck gehuwet man geboren uuyten
duytschen lande iegenwoirdelyck gevangen inde
gevanckenisse onser stede van antwerpen inhoudende
hoe dat aleer eenige publicatie van onsen wegen
is gedaen geweest in onsen lande van brabant
beruerende die sect luterianne de voirs. suppliant
doen ter tyt oudt wesende veerthien oft vyffthien
jaeren verleyt ende geseduceert zynder van eenigen
zyn quaet willende es geweest in een herberge
genaempt tscupken staende in onse voirs. stede
aldaer clement h kather hem suppliant ende andere$
daer by zynde gaf een stuck broots seggende tselve
te zyne dat lichaem onsenheer iesu christi ende
de voirs. suppliant is noch geweest in een huys
daer uuyt hangt de tassche aldair men hilt zekere
disputacie vanden voirs. heyligen sacramente seggende
wylen bernaert die harnasmakere dat heylige sacrament$
als die priester tselve consacreerde daer nyet en
was in vleesche ende bloede mitswelcken ende dat
ten huyse vanden suppliant zyn gevonden twee boucken
den eenen getranslateert by melanten op ten epistelen
ad romanos $ndre dandere geintituleert dat
nyeuwe testament getranslateert by martin
luther de welcke boucken de zelve suppliant als
die nyet achtende heeft gelaten in eene ver$$
houck binnen zynen huyse nochtans heeft alle
jaere ontfangen dat weerdich heylich sacrament
ende hem gebiecht levende ende hem dragende als
een goet kersten mensche behoirten ende sculdich is
te doene als zyn gebueren ende andere die hem
kennen wel weten zunderlinge die prochianen
vander burch kercke in onse voirs. stede van
antwerpen die zyn biechte gehoirt ende hem $
heylich sacrament geadministreert heeft in zyn
ziecte inde voirs. gevanckenisse aldaer de
voirs. suppliant vyfthien maenden gevangen
gelegen heeft in grooter aermoede ende
ketmicheyt ende vreest datmen iegens hem
criminelyck sal willen procederen als gedaen hebbenen
iegens onse prohibicien ende placcaten gedaen
iegens de voirs. lutheraensche secte ten zy
dat onse gracie hem hierop verleent worde
omme de welcke gemerct zyn langhe detencie
van gevanckenisse ionkheyt oick dat hy de voirs.
worden nyet gesproken noch oy$$ geloove daer toe
gegeven of geconsenteert heeft ende als hy hem
vont int geselscap vanden genen die de voirs.
woorden spraken hy enwas maer oudt vierthien
of vyffthien jaeren ende gebuerde tzelve voere
onse voirs. verboden ende placcaten zichtent
den welcken ende oick langen tyt daer te voeren
de voirs. suppliant nyet en heeft der voirs.
secte geadhereert ende daertoe en heeft noynt
in gheen andere geselscip geweest daer eenige
difficulteyten gedebateert zyn geweest iegens
onse heylighen kersten gelove dan zoe voirs. is
hy ons oetmoedelyck gebeden heeft waeromme
zoe eest dat wy desen aengesien ende hierop
tadvis eerst van onsen marcgrave van antwerpen
ende daerinne van onsen lieven ende ghetruwen
den cancellier ende luden van onsen raede in brabant
de welcke hemluden op tgene des voirs. es
hebben duechdelick doen informeren by onsen procureur
generael van brabant den voirs. dierick penninck
genegen wesende tot zynder bede ende suplicatie
ende willende hem in desen gracie ende
genade prefereren voer rigeur ende strancheyt
van justicien hebben inden gevalle als boven
by deliberatie van onse zeerelieve ende beminde
zuster die coniginne douagnere van hongrie
regente $$ quytgescholden ende vergevenen scelden
quyte ende vergeven uuyt onser zunderlinger
gracien by desen tmesuse boven verclaert mitgaders
alle peyne end amende corporelle criminelle
ende civile daer inne hy hem overmits ende uuyt
saken van tgene des voirs. is iegens ons onse
hoogheyt ordonnancie ende justicie eenichssins mach
hebben ontgaen ende uuyt onser meerder gracie
wederroupen doen af ende te nyenten alle
rechtvorderingen ende procedueren iegens hem
gedaen voere onsen wethouderen onser voirs. stede
antwerpen ende hebben hem dien aengaende
gerestitueert ende gestelt restitueren ende
stellen by desen tot zyne goede fame ende name
in onsen lande ende hertochdom van brabant ende
allen anderen onsen landen ende heerlicheden ende
tot zyn goeden noch ter tyt niet geconfisquiert
zynde zoe verre daer eenige waeren imponerende
hier op een eeuwich zwygen ende onsen voirs.
procureur generael ende allen anderen onsen richteren
justicieren ende officieren onsen voirs. lants van
brabant hoedanige die zyn of wesen mogen
behoudelyck dat die boucken by den voirs. suppliant
bevonden zullen worden gecasseert dat hy gehouden
zal zyn een jaer lanck naer zyne relaxacie
oft ontslakinge vander gevanckenisse te hooren
alle sondage in zyn prochiekercke de hoogmisse
het sermoen ende de geboden onsenheeren ende
alle heilich daghen tsermoen ende messe ter
minderbruederen in onse voirs. stede van antwerpen
ende binnen den zelven jaere vier reysen te gaen
te biechten ende ten heyligen sacramente ende
ten eynde vanden zelven jaere te bringen onsen
voirs. marcgrave certificatie ende goet
bescheet tzelve alzoe gedaen te hebbene ende
tot dien te betalene de somme van viertich karolus guldens eens tot behoeff vande armen
omme die te distribuerene ter ordonantien van onse
voirs. zuster wel ter staende oick dat hy
gehouden weert te betalen de redelicke costen
van zynden gevanckenissen ende vanden justicien
ter taxacien van onsen voirs. cancellier ende luden
van onsen voirs. raede in brabant den welcken
wy daer toe commaitteren ontbieden daeromme
ende bevelen den voirs. onsen cancellier ende luden
van onsen rade in brabant dat voere hemluden
geroupen de gene die daeromme behoiren sullen
geroupen te zyne zy procederen wel ende duechdelyck
ter verifficatien ende interinemente van dese
onsen iegenwoirdigen brieve naer huere vorme
ende inhouden ende welck interinemente
de voirs. suppliant gehouden zal zyn in onsen
voirs. raede te versoucken binnen eenen jaere
naer date van desen op te peyne van te verbueren
deffect der selver ende dat gedaen ende de
voirs. viertich karolus gulden betaelt zynde alst
behoirt zy onse voirs. marcgrave ende scoutet
van antwerpen ende alle andere onse ende onsen
vasallen oft smaelre heeren richteren justicieren
ende officieren onsen voirs. lants van brabant
ende van overmaze hoedanige die zyn of wesen
mogen tegenwoirdige ende teoocommende hueren
stedehouderen ende elck van hen zoe hem dat
#sy byden marcgrave
van antwerpen
toen achtervolging
tinhout van desen
laste
toebehoirt ende aengaen mach doen laeten
ende gedoigen den voirs. suppliant van dese
onse gracie quytscheldinge ende vergiffenisse
onder den condicien ende inder manieren voeren
verhaelt rustelyck ende vredelyck genyeten
ende gebruycken sonder hem te doen noch te
laeten geschien in lyve noch in goede eenich
hinder letsel oft moyenisse ter contrarie maer
zyn lyff nu wesende in hechte van vangnisse
als voirs. is mitgaders zyn onverbuerde goeden
indien de zelve daeromme becommert oft
gearresteert waeren stellen of doen stellen tot
vulcommen delivrancie ende slakinge want ons
alzoe belieft des toerconden zoe hebben wy
onsen zegel hier aen doen hangen gegeven
in onse stede van bruessel xien dage van september
int jaer onsenheeren duysent vyffhonder ende
zessendertich van onsen keyserycke txviie
ende van onsen rycken van castillien ende
andere txxie aldus stont ghescreven op de
plycke byden keyser in zynen raede ende
geteekent l de zoete visa recepta
ghecollacionneert tegens die
originale brieven by my
decock"
pardons,002.txt,"maximiliaen byder gracien goids gecosen keyser altyt
vermeerde tsrycx coninck van germanien van hongrien
van dalmatien van croatien etc. ende kaerle byden selver
gratien ertshertoge van oistryck prince van spaengnen
van beyde cecillien van jerusalem etc. hertoge van bourgoingnen
van lothryck van brabant van stier van carentien van crain
van lemburch van lucemburch ende van gelre greve van vlaenderen
van habsburch van tyrol van fierette van kieburch van artois van
bourgoingnen palatin van henegouwe van hollant van zeelant
van namen ende zuytphen mercgreven des heilichs
roomschen rycx ende bourgauw lantgreve in elzaten
heeren van vrieslant vanden windischenmarg van poertenauv
van salins ende van mechelen doen te weten dat
wy ontfanghen hebben die oitmoedige supplicatie van arnde
van rode inhoudende hoe dat omtrent sinte mertensmisse lestleden
vergadert syn geweest ten huyse van eender vrouwen
genoempt jehenne gans bynnen onsen stad van loeven lodewyck
rabbe willemine de clymmere henrick van holsbeke henrick
hubrechts als? van thienen ende die voirs suppliant met noch
anderen hueren consorten sittende ende drinckende in gelage
met eener vrouwen persoen aldaer omtrent den thien uren inden
avonde een geheeten wylen andries die keersmakere wesende
vanden geslechten van loeven met eenen genoempt pieter willekens
synen wynne oft pachtenere gewapenderhant hebbende aen twee
gardebras oft armpipen ende op syn hoof een stalen mutse
oft ferzeet ende eenen langen messe es inne gecomen ende
alsoe inne comen zynde heeft die voers. wylen andries ende zyn
voers. pachtenere gaen sitten drincken byde voirs. gesellen
ende verdroncken tsamen in biere omtrent twee stuvere ende nae
dien zy doe alsoe hadden verdroncken soe wouden die voers.
wylen andries seyde mit woerden in manieren van gramscape
ic en wille met gheven mair die de vrouwe heeft die sal
tgelach betalen op de welcke een vanden voers. twee
gesellen te weten die voers. willem de clymmere zeyde en laet daerom
egheen woerden maken ic sal selve tgelach betalen ende
nochtans en begheere ic die vrouwe niet ende syn alsoe die
voers. andries ende syn voers. pachtenere buyten voers. huyse
gegaen ende vanden voers. gesellen gesceiden naeden welcken
zy corts dair nae zijn wederom inden selven huyse gecomen ende aldaer
zynde heeft de selve wylen andries van nyeuws begonst te murmureren
opte voers. gesellen roe te stichtene ende qualic te sprekene daer op die
voers. henrick van holsbeke seyde wat andries al zyt ghy een
heerscap sullen wy dairomme uwe quade ende spytige woorden
moeten hoiren alsoe dat nae vele woerden ende wederwoorden
die voers. gesellen ende wylen andries met synen voers. pachtenere
in beyden z$$en te messe ghinghen ende sloeghen hieuwen ende
staken nae malcanderen als dat die voers. andries onder dandere
een dode wonde ontfinck vander welcker hy terstont dairnae
aflivich gewoirden es sonder datmen weet wye van hen die
wonde gaf weder die voers. suppliant lodewyck rabbe willem de
clymmere henrick van holsbeke oft ennige vanden anderen hueren
medegesellen niet temin weder doe selve suppliant hem die voers. wonde
gegeven heeft oft niet en weet hy niet hoe wel hy nochtans syn beste
dede soe hy dat vercleert om den voers. wylen andriese van synen
live te krencken ende bekent hem mede sculdich inden voers.
dootslage dwelcke hem jammerlic ende mit goeder herten leet is
ende heeft vuuytsaken van dien feyte die voers. suppliant die onnoselic
daer inne gecomen es hem yesundert moeten houden uuyten
voers. onsen lande van brabant ende en soude alnoch beduchtende ende
vreesende die strancheyt van rechte hem bynnen der voers. onsen stadt
van loevenen ende den voirs. onsen lande van brabant niet dorren houden
wandelen noch verkeeren mair were geschapen voirtaenen hem
daer uuyt te moeten absenteren ende hem houden in vremden
landen in grooten miserien ende armoeden ende zijn leven aldair
leyden ende eynden in ongevallicheyden het en were dat wy
onse gratie ende genade tot hemwerts heren ende hem tvoers.
feyt oft dootslach remitteren ende vergeven wouden om dwelcke
hy ons oitmoedelyc heeft gebeden soe eest dat wy gemerct
tgene des voers. es wy ter beden des voers. suppliant geneyght
ende willenen altyt ende besundere te desen male prefereren ende thoenen
gratie ende genade voere strancheyt van rechte hebben ter
eeren ende weerdicheyden vanden passien ons liefs heren jesus
christus die hy op sulcken dach als huden goetvrydach voere ons ende
alle kerstene meynschen heeft geleden den voers. suppliant in
gevalle als boven quytgeschonden ende vergheven schelden
quyte ende vergeven van sunderlinger gratien overmits desen
onsen brieve tvoers. feyt ende dootslach mitgaders alle
penen boeten hueren ende bruecken het zij van live leden oft goede
inde welcke hy overmits ende uuyt saken vanden voers. feyte
ende dootslage eenichssins tegen ons ende den gerichte mach
syn gevallen stellende ende settende van al den selven suppliant
wederomme in zyner eeren goeden name ende famen ende tot
allen zijnen goeden niet verbuert synde op dat hy ennige heeft
hem oirlovende ende consenterenen dat hy dien niet tegenstaende
sal mogen comen bliven keren ende verkeeren bynnen onser
voers. stadt van loeven ende alomme bynnen onsen voers.
lande van brabant gelyckerwys ende alsoe hy dede voere
die geschiedenisse vanden voers. feyte imponerende hier af
een ewich geswych onsen procureur general van brabant
onsen drosset van brabant meyer van loeven ende allen anderen
onsen officieren ende hueren stedehouderen dien dat eenichsins
aengaen mach satisfactie ierst ende voer al gedaen
den partyen geinteresseerde soe * die alnoch niet gedaen en
zy civilic alleenlic ende behoudelyc dat tot dien die
voers. suppliant gehouden sal syn dat aen ons te beteren
nae die gelegentheyt ende exigentie vanden stucke ende
die faculteyt van synen goeden ter arbitragien ende
taxatien van onsen lieven ende getruwen riddere ende
cancellier den heere van escanbeke ende van bierbeke
ende den anderen luden van onsen rade in brabant ontbieden
hier omme ende bevelen den selven onsen cancellier ende
anderen van onsen voers. rade dat voere hen geroepen die
ghene die dair omme sullen behoiren geroepen te zijne
zy procederen ** totter verificatien ende interinemente van
desen ende totter arbitragien ende taxatien vander voers.
civile beternissen indet manieren ende alsoe het behoeren
sal ende dien gedaen ende die voers. civile beternisse
gearbitreet getaxeert ende betailt synde in handen vander
ghenen van onsen rentmeesteren dien dat behoeren sal ende die welcke
gehouden sal wesen ontfanck dair af te makene tot onsen
behoef ontbeden wy voerts den selven onsen cancellier
ende anderen van onsen voers. rade onsen drosset van brabant
onsen voers. meyer van loeven ende alle andere ambachteren
richteren ende dieneren vanden smalen heeren ons voers. lants
ende huere stedehouderen nu ende namaels wesende ende een
yegelyc van hen alsoe hem toebehoirt dat zy den voers.
suppliant van desen onsen voers. gratien remissien ende quytscheldingen
*verre
** ende doen procederen
doen ende laten rastelic ende vredelyc genyeten ende gebruycken
sonder hem dair tegen te doene oft te laten gescieden aen
zijnen voers. live leden oft goeden ennige hinder stoot oft
letsel ter contrarien mair soe verre die selven suppliant oft zyne
voers. goede niet verbuert synde ten ocsuyne van desen
aengetast gearresteert oft gecommert weren zy die zonder
vertreck ontslaen ende doen ontslaen ende stellen tot geheelder
ende volcomender delivrancie behoudelic in anderen saken onsen
rechte ende eenen iegelyken anderen den zynen want onse
geliefte sulcke es ende te dien eynde dat dit vaste ende
gestentich zy ende blive tot ewigen dagen soe hebben wy
onsen zegel hier aen doen hangen gegeven opten heiligen
goeden vrydach int jaer ons heeren duysent vyfhondert
ende thiene voere paesschen ende vanden rycken van ons keyser
te wetene wetene van germanien het xxvi e ende van
hongrien het xxiie aldus stont gescreven boven opte plijke
byden keyser ende mynen heere den eertshertoge ende
geteekent j de witte
gecollacionneert ende bevonden co$$derend
metten originale by my
$$"
pardons,327.txt,"remissie
charles etc savoir faisons a tous presens et avenir nous avoir
receu lhumble supplication de jeromme de milan povre couturier
a present prisonnier en notre ville danvers contenant comment feu jehan
baptiste de servo aussy de milan passe douze ans a espouse en
la face de leglise la seur dudit suppliant et avec icelle consomme
mariage et habite par certaine espace de temps et jacoit que
ledit jehan baptiste se devist avoir conduit comme homme de bien
et demoure avec la seur dudit suppliant sa femme sans icelle delaisser
ny habandonner en aucune maniere. ce non obstant peu apres
quil lauroit eu espousee comme dict est il sest sans aucune cause
ne raison departy de sadite femme et icelle delaisser
habandonner et aucune maniere laisse en grande desolation
et sen est ledit jehan baptiste alle vers romme ou il auroit
eu contemptenement du sainct sacrament de mariage et
postposant toute conscience et honneur espouse une autre
femme et avec icelle consomme mariage au grant scandale
regret et confusion dudit suppliant de sadite seur et tous leurs parens
et amis ce considerant ledit suppliant et ayant au vray entendu
ledit jehan baptiste estre a romme lauroit par une sa missive
premierement admoneste et en toute benivolence requis quil
voulsist delaisser ladite seconde femme espousee a romme et
comme homme de bien sen retourner vers la seur dudit suppliant
sa legittime femme et la traicter comme il appertient laquelle
missive a este delivree es mains du pere de ladite seconde
femme et dont comme fait bien a presumer ledit pere sen est mal contente
pour le deshonneur quil recevoit dudit jehan baptiste en sadite
fille et ayant icelluy jehan baptiste comme fait bien a
presumer entendu que ledit suppliant se tenoit a venise et illec
venu de romme fort mal content et courrouche sur ledit suppliant
comme fut icellui suppliant adverti et ung jour rencontrant
lesdits supliant et jehan baptiste sur les rues et entrant en
grandes parolles sur ce que dessus tant multiplierent dun
coste et dautre lesdites parolles que ledit suppliant vaincu de
l’ire et colere pour ce grant oultraige faict par ledit jehan
baptiste a sa seur comme dessus vint a ferir et bleschier
ledit jehan baptiste dun poingaert en la teste ou ailleurs de
laquelle bleschure ledit jehan baptiste apres bonne espace
de temps est ale de vie a trespas a cause de quoy ledit
suppliant sest retire et absente dudit venise et venu en notredite
ville danvers gaignant sa vie avec grant paine et travail ou
il a este constitue prisonnier comme dit est et double que
notre marcgrave et escoutete danvers vouldront contre
luy proceder au dernier supplice se notre grace ne luy est sur
ce impartie treshumblement requerrant icelle pource
est il que nous ce considere ayans pitie et compassion
dudit suppliant et lui voulans en ceste partie preferer grace a
rigeur de justice audit suppliant inclinans a sadite supplication
et requeste avons ou cas dessusdit quicte remis et pardone
quictons remectons et pardonnons de grace especial par ces
presentes le cas et homicide dessus declaire ensemble
toute paine et amende corporelle et criminelle enquoy pour
raison et a loccasion dicelui cas et homicide et des circonstances
il peut avoir mesprins offense et estre encouru envers
nous et justice et lavons quant a ce remis et restitue
remectons et restituons a sa bonne fame et renommee en notre
pays et duche de brabant et autres noz pays et signouries et a
ses biens non confisquiez saucuns en a tout ainsy et par la
maniere quil estoit avant ladvenue dudit cas et hommicide en
imposant sur ce silence perpetuel a notredit procureur general et
a tous autres noz justiciers et officiers quelconques de notredit pays
de brabant satisfaction toutesvoies faicte a partie interessee
se faicte nest civilement seulement et moyennant aussy
quil amendera envers nous civilement ledit cas selon lexigence
dicelluy et la faculte de ses biens pourveu aussy quil sera
tenu de paier et reffondre les mises et despens raisonnables
de justice pour ce faiz et ensuiz a lordonnance et tauxation de
nos amez et feaulx les chancellier et gens de notre conseil
en brabant que commectons a ce si donnons en mandement
ausdits de notre conseil en brabant que appellez ceulx qui pource
feront a appeller ilz procedent bien et deuement a la verificacion
et interinement de cesdites presentes et a larbitraige de tauxation de ladite
amende civile et mises de justice et lequel interinement
ledit suppliant sera tenu requerir en notredit conseil endedens
ung an apres date de cestes a paine de perdre leffect de cesdites
presentes et ce faict et lesdites amende et mises de justice
tauxees et payees ainsy quil appertiendra de laquelle
amende celuy de noz receveurs cui ce regardera sera tenu
faire recepte et rendre compte et reliqua a notre prouffit avec
les autres deniers de son entremise ilz notre drossat de brabant
lesdits marcgrave ou escoutete danvers et tous noz autres
justiciers et officiers de noz vassaulx ou bassains signeurs de
notredit pays de brabant et doultremeuze presens et avenir leurs
lieuxtenants et chacun deulx endroit soy et sicomme a luy appertiendra
facent seuffrent et laissent ledit suppliant de notre presente grace remission
et pardon selon et par la maniere que dit est plainement paisiblement
et perpetuellement joyr et user sans luy fere mectre ou donner
ne souffrir estre fait mis ou donne ores ne ou temps avenir
en corps ne en biens aucun destourbier ou empeschement
aucontraire ains son corps detenu en prison comme dit
est ensemble ses biens non confisquez silz estoient a la
cause dicte prins arrestez ou empeschez les mectent ou
facent mectre incontinent et sans delay a plaine et
entiere delivrance car ainsy nous plait il et affin
que ce soit chose ferme et estable a tousjours nous avons
faict mectre notre seel a ces presentes saulf en autres
choses notre droit et lautruy en toutes donne en notre ville
de bruxelles ou mois de juing lan de grace mil
cinq cens et quarante de notre empire le xxie et
de noz regnes de castille et autres le xxve ainsy escript
sur la plicque par lempereur en son conseil et signe
de $$$ visa regestrata
collatione et $$$ accorder a son
original par moy"
pardons,030.txt,"maximiliaen byder gracien gode etc $$$ $$$ den ghenen
die desen onsen brief selen zien oft horen lesen saluyt doen te
weten dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van andries
symoenssen geboren van stergaert in pomeren arm scamel
man belast met wyf ende kinderen. inhoudende hoe dat vier
jaeren geleden oft daer omtrent hy suppliant wesende bynnen der
stede van bergen opten zoem vont hem in geselscap
van eenen genoempt jan scammerlinck die hem seyde te wesen
coopman van ingelandt de welcke scammerlinck zoe vele by seductie
ende anderssins dat hy suppliant die noydt bynnen zijn leven enige
faulte weerdich van reproche gecommiteert en hadde opden
kersavont des avonts al heymelick gerochte in een huys
staende in een straete geheten de boenestrate achter de ingelsche
strate bynnen de voerseyde stede van bergen. in welck huys
doen ter tyt waeren zeker goeden ende coopmanscapen
toebehorende eenen emond wotten coopman van ingelant
voerseyts ende anderen daer hy suppliant die namen nyet
en weet van welcken coopmanscepen hy nam al heymelick
ende by nachte te wyle dat alle die vanden voerseyden huyse sliepen
ende rusteden twee stucken fluweels ende vier stucken satyns ende
damast ende in gelde hondert ende vyftich ponden groeten vlems
alle te welcken hy wech droech ende transporteerde hem
$$$ mede corts daer naer in ingelant beduchtende van tvoirseyde stuck
achterhaelt ende gevangen te worden in desen onsen
landen $$$ hy hem nyet langer houden noch couversen en
corste dat de voerseyden suppliant daer nae wesende bynnen der
stede van lonnen in ingelant voerscreve n was aldaer ten
vervolge vanden voerscreven emond ende den anderen dien
tvoerseyde ghelt ende coopmanscepe toebehoirden gearresteert
ende in gevanckenisse geleyt om van hem gerestitueert
te wordden ende hoe wel dat nae costume van
ingelant zunderlinge der stede van lonnen nyemant
al$$ gevangen en mach worden om enich stuck oft feyt
geperpetueert buyten den voerseyde lande van ingelant ende dat hy
suppliant nyet sculdich en was tvoerseyde ghelt oft coopmanscepe te
restitueren aengesien dat tfeyt by hem geppetreert buyten ingelant
geschiet was nyetimin hy suppliant vuyt wrongenisse van
consentien restitueerde den voerseyden emond al tgene dat hy genomen
hadde inder mannieren voerschreven ende dede soe vele dat de selve emond ende
ande dien de voers. coopmanscepe ende ghelt toebehoirde hem te
vreden hyelden maer nyet tegenstaende de voers. restitutie
en heeft hy suppliant tot noch toe nyet $orren commen noch $$$
in desen onsen voers. landen beduchtende rigeur vanjustitien
ende en zoude dat noch nyet $ooren doen zonder eerst van
tvoers. stuck ende mesdaet te hebbene onse gracies ende brieven
van par$$$ in behoirlycken vormen alsoe hy seyt
om de welcke aengemerct tghene des voers. es zunderlinge
dat hy hem in auden sacken altyts eerlyc gedragen heeft
soe oyc voe$ verhaelt staet hy ons oitmoedelyck heeft doen
bidden ende versuecken. waeromme soe est dat wy
de saken voerscreven on$gemerckt den voers. andries symoenssen
suppliant genegen wesende tzynder voers. supplicatien ende
begheerten ende hemwillende in dit stuck prefereren gracie
voir strancheyt van justitien hebben inden gevalle als
boven by advuyse ende deliberatie van onser $$$ ende zenne
beminder dochter van onsze keyser vrouwe ende moye van onse
kaerle die eertshertoginne van oistrycke hertoginne ende gravinne
van bourgognien vrouwe douaigie van savoyen regente ende gouvernante
ende vanden president ende luyden van onsen
heymelycken rade neffens haer wesende quytgescconden
ende vergheven schilden quyte ende vergheven by desen
onsen jeghenwoirdgen brieve alle tghene dat hy inder
manieren voerscreven tegen ons ende justicie mesbruyct
ende verbeurt mach hebben ende hebben hem
als van dien wederomme gestelt ende gestirueert
stellen ende restitueren mits desen tot zynder
goede fame ende name alomme in onsen lande
ende hertoochdome van brabant ende stede van bergen
al alzoe in sulcken state ende vuegen als hy was voir die
geschienisse vandien lastende ende imponerende daer van
onsen procureur generrael in brabant voerscreven ende allen anderen
onsen justicien ende officieren een eeuwich zwygen
satisfactie der bescadiger partyen daer van gedaen indien
zy niet geschiet en es cublyc alleenlyc ontbieden
daeromme ende bevelen onsen lieven ende getruwen
de vancellcier ende leden van onsen rade in branant dat voir
hen geroepen de ghene die hier over behoiren geroepen te
zynne zy wel ende dueghdellyc procedecren ter verifficatien
ende interinnementen van desen ende dat gedaen zy ende
alle ande onse ende der smaelre heren rechteren justicien
ende officieren dien dit aengaen sal vroegen oft hoirluyder
stedhouders den laten ende gedoigen den voers. suppliant
n deser onser jegenwoirdiger gratien ende pardoeneren
sal ende inder manieren als voerscreven staet volcommelyc
ende geheelyc gebruycken genyeten ende useren sonder
hem te doen laten oft gedoigen gedaen te zyne enich
hunder letsel oft moyenisse ter contrarien in live noch
in goede in gheender wys maer by alzoe dat zyn
lyf oft goet ter causen voerscreven belet gevangen oft becommert
waren dat zij dat stellen ende doen stellen terstont ende
sonder vertreck tot geheelder ende volcommender slaeckingen
ende dellivrance wa$$ ons alzoe belieft des
toirconden zoe hebben wij onsen segel hier aen doen hangen
segenen in onser stat van brussel den ixen dach van junio
int jaer ons heren duysent vyfhondert ende vanden
rycken van ons keyser te wetene van germannen txxviije
ende van hongrien nc txxiiije aldus stont gestp boven opte
plycke byden keyser ende mynnen heer den eertshertoge in huen rade
ende geteekent de cock
gecolloneert ende bevonden concorderennde
metten originele bij mij
$$$"
pardons,284.txt,"kaerle etc. doen te wetene allen iegewoirdich ende toecommende dat
wy ontfangen hebben die oetmoedige supplicacie van jan de grave
belast met wyf ende kinderen mulder inhoudende hoe opten xxiiien dach
van junio in dit jaer xvc zessendertich inden avont tusschen acht
ende negen uren gecommen es wylen doen levende jan van nyeuwenrode
ten huyse vanden suppliant te creinhem in onsen lande van brabant
ende heeft op hem suppliant geroupen met luder stemmen zwerende
byden vyfwonden zeggende jan donde zeerder compt uuyt ende track
zyn mes uuyter scheeden dwelck hoirende de suppliant es uuyt zyn
coeckene gecommen tzynder deuren werts doen die selve overleden
sloech met zynen messe naer den voirs. suppliant daer hy binnen
zyne huyse stont maer en geraecte hem nyet mits dat die slach
ginck boven tegens den dorpel van desselffs suppliant huyse
mitswelcken de voirn. overleden zyn slach hernam ende sloech
noch eens naer hem suppliant inder vuegen dat hem tmes uuyt
zyn handen viel ende alzoe die overleden nicte om zyn mes
op te rapen in meenighe gelyck wel te presumeren es
noch naer hem suppliant te smyten zoe heeft die suppliant om hem
te verweeren den selven overleden met eenen stocke uuyt hitte
van bloede gheslegen diversche slagen op syn hooft zynen
rugge ende elders zoe dat de overleden daeraf hadde open
wonden in zyn hooft ende dit gedaen zynde zoe bleef de suppliant
in zyn deure staen ende liet den voirs. wylen jan van nyeuwenrode
opstaen ende de voirs. nyeuwenrode opgestaen wesende ginck
tot over die steenenbrugghe te creinhem voirs. om naer zyn
huys te gaene doen seyde de suppliant tot hem ick hadde u wel
dootgeslagen hadde ick gewilt ende voirts zeyde de suppliant
tot eenen geheeten pieter de drueghe die de selve beroerte zach
gheeft hem zyn mes denoterende den overleden ende laet hem thuys
gaen ende als die overleden naer huys ginck zoe riep de
suppliant hem naer zeggende gaet segt nu dat ghy dondezeerder
uuyten huyse geroupen hebt ende als die voirs. wylen jan van
nyeuwenrode thuys gebracht was zoe dede men halen den
prochiaen van sinte stevens woluwe om hem te visiteren ende
berechten maer en ghaf hem gheen spaeke zoe dat hy daeraf
sterf zekeren tyt daernaer sonderbiechte ter cause vanden
welcken hy suppliant beduchtende rigeur van justicie heeft hem
geabsenteert ende vluchtich gemaect uuyt onsen lande van
brabant habandonnerende zyn voirs. vyf ende kinderen levende
in vremde conteryen in grooter armoede ende kattinicheden
ende en soude inden selven onsen landen nyet dorren wederkeren
oft converseren al eest nochtans dat hy paix met partie
heeft ten waere dat hem hier op eerst verleent worde
onse gracie ons om de selve oetmoedelyck biddende
soe eest dat wy desen aengesien compassie ende medelyden
hebbende metten voirn. suppliant ende wilende hem in desen
gracie ende genade prefereren voers rigeur ende strancheyt
van justicie zunderlinghe ter eeren ende weerdicheyt
vander bitter passie onsheeren jhesus christus die hy leet voer ons allen
op zulcken dach als huyden hebben den selven suppliant inden genade
alsboven quytgescholden ende vergheven scelden quyteren ende vergeven
uuyt onse zundelingen gracie by desen den dootslach voeren
verclaert mitgaders oyck alle peine ende amende corporelle ende
criminele daer inne hy hem overmits ende uuyt zaken van
tgunt des voirs. es tegen onse hoocheyt ende justicie eenichsins
mach hebben ontgaen ende hebben hem dien aengaende gerestitueert
ende gestelt restitueren ende stellen by desen tot zynen goede fame ende
name in onsen voirs. lande ende hertochdom van brabant ende allen
anderen onsen voirs. lande ende heerlicheyde ende tot zyn goeden
noch ter tyt nyet geconfisquert zynde indien daer zoe verre daer
eenige waren imponerende hier op een eeuwich zwigen ende silencie
onsen procureur generael ende allen anderen onsen richteren justicieren ende
officieren onsen voirs. lants van brabant hoedanige die syn of wesen
mogen satistactie nochtans eerst ende alvoeren gedaen de geintereseerde
partie zoe verre die noch nyet gedaen en ware civilyck alleenlyck
behoudelyck nochtans dat hy den voirs. dootslach iegens ons
civilyck beteren zal naer die gelegentheyt vander misdaet ende
faculteyt van zynen goeden ende oyck dat hy gehouden wordt te
betalen die redelycke costen van justicie daeromme gedaen ende
naegevolcht indien datter eenige geschiet zyn ter taxacie ende
arbiterscepe van onsen brieven ende getruwen den cancellier ende
luyden van onsen raede in brabant die wy daertoe commiteren
ontbieden daeromme ende bevelen den voirs. onsen cancellier ende
luyden van onsen raede in brabant dat voer hemluyden geroupen
dieghene die daeromme behoiren zullen geroupen te zyne zy
procederen ende doen procederen wel ende duechdelyck totter
verifficacie ende interinemente van desen onsen iegewoirdigen
brieve naer huer vorme ende indouden ende welck interinement
de voirs. suppliant gehouden zal zyn in onsen voirs. raede te
versoucken binnen eenen jaere naer date van desen op de peyne
van te verbueren deffect der selver ende dt gedaen ende
de voirs. civile boete ende costen van justicie indien datter
eenige zyn getaxeert gearbitreert ende betaelt alst behoiren
zal van welcke civile boete de gene van onsen rentmeester
dient aengaet gehouden werdt ontfanck te maken rekeningen
bewys ende reliqua te doene tot onsen proffyte metten anderen
# sy hier aff verantwordt
byden ontfanger vanden
exploiten
penningen van zynen ontfanghe zy onsen drossaert van brabant
amman van bruessele ende allen anderen onsen ende onsen
vassallen of smaelre heeren richteren justicieren ende
officieren onsen voirs. lants van brabant hoedanige die zyn
oft wesen mogen tegewoirdich ende toecommende hueren stedehouderen
ende elck van hen zoe hem dat toebehoirt ende aengaen mach
den voirs. suppliant van dese onse gracie ende remissie inder
manieren voirscreven rustelyck ende peyselyck doen ende
laten genieten ende gebruycken sonder hem te doen noch
te laten geschien in lyve noch in goede eenich hinder letsel
oft moeyenisse ter contrarien maer indien zyn lyff oft
onverbuerde goeden waren daeromme gevangen becommert
oft gearresteert dat zy die terstont stellen oft doen stellen
tot vulcommen delivrancie ende slakinge want ons alzoe
belieft ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blyven
tot eeuwigen dagen zoe hebben wy onsen zegel hier aen
doen hangen behoudelyck in ander zaken ons recht ende een
yegelyck tzyne in allen gegheven in onse stede van bruessele
duysent vyfhondert ende zessendertich van onsen keyseryke
txviiie en van onsen ryken van castillie ende ander txxiie
aldus onder opte plycke stont gescreven byden keyser in
zynen raede ende geteekent l dezoete visa recepta
ghecollacionneert tegens die
originale brieven by my
decock"
pardons,336.txt,"kaerle etc doent condt alle luden nu ende namaels wesende dat wyontfangen hebben de oitmoedige supplicatie van eloy lambrechts inhoudende
hoe dat gelyck hy suppliant des is omtrent acht jaren geleden is te huwelick
geallieert geweest aen katerine tsrycken alias van beringen ende daer
mede syndert tot heyst huys gehouden ende aldaer gebrouwen ende
herberghe gehouden uuytgenoemen dat zy huer zyndert uuyt hueren
eygender auctoriteyt heeft tot meer stonden vanden suppliant geabsenteert
gehadt ende den suppliant van zynen goeden gespolieert ende onder dandere
des zal nu inde vastene naestcomende twee jaeren wesen dat zy uuyt
des suppliant huyse heeft wech gevuert gehadt drie wagens vol
haeffelycke goeden ende als zy by den suppliant is geweest ende by hem gewoent
gehadt soe heeft zy denselven daghelycx vele leelicke affdraegende
ende oneerlick woirden die de suppliant hierom der eerbaerheyt
verzwygt gegeven jae dat noch arger is den suppliant insgelycx
tot verscheyden stonden excessivelick gestooken ende gesmeten ende
onder dandere is inden voirleden zoomere corts nae st jansmisse
lestleden gebuert dat die suppliant wesende zieck gelyck hy bynae alle
den somere geweest heeft was inde weken tot wackerzele onder
werchtere aldaer hy suppliant doen woende op de bancke gelegen
om te rustene soe heeft barbare dochtere der voirs. katherine
tot huere moeder gheseegt bereydt den man : denoterende den suppliant :
een suypken daerop de voirs. katharine antwoirde jae van twee oft drye
mieren eyeren daerop de suppliant seyde alsulcken suypen en mach ick nyet
daer by vuegende ic hebbe liever teten zoe ick gedaen hebbe al hebbe ick qualick
teten gehadt daerop die voirs. katherine antwoirdene zeyde gaet
tot heyst weerts ghy grysaert daer ghy light daer by vuegende
maer ghy en derfter nyet gaen die duvel die heeft u inne gebracht
die moet u hier uuyt vueren met ziele ende lyve deselve ende meer
anderen dyergelycke woirden dicwils verhalende ende repeterende daerop de
suppliant antwoirde ic hope dat hy egeen macht over my en heeft
seggende totter voirs. catherine zwygt ghy quaede beeste ende
laet my ongemoeyet ic hebt quaet genoech ende is alzoe opgestaen
ende voerby der voirs. katherine gaende soe heeft hy suppliant den zelver
met zynder slincker hant op hueren rechten arm geraeckt sonder
smytene nae den welcken heeft de voirs. katherine den suppliant van
stonden ane$$ subitelic geinvadeert ende hem in grammen moede voer zyn
rechte schene met hueren voet ende gelapte schoenen gestooten inder
vuegen die hy suppliant nyet en heeft cunnen gevuechelick gegaen dan met
grooten pyne ende arbeyt soe dat die suppliant van groote pyne roepende
ghy lelicke beeste hoe stoot ghy my daer ende heeft alzoe die
suppliant de voirs. katherina metten platte van zyn handt gegeven
achterop haer hoot eenen slach oft twee daermede die voirs. katherine
in effecte geckende oft spottende metten suppliant heeft
geseegt laet sien oft bloyet is oick daer nae die voirs. barbere
met eenen bessem stock gecomen om den suppliant daermede te smyten
dwelck de suppliant considererende heeft die vierscuppe genomen
ende daermede de voirs. barbere uuyten huyse gejaegt ende is nyettemin
die voirs. katherine aldaer blyven sittende op eenen stoel inde
kuekene ende altyt enen qualick sprekende ende is die suppliant wederomme
gaen liggen op te banck om hem te rustene maer gemerct die groote
insolencie die de voirs. katherine aldaer voirs. stelde zoe en heeft die
suppliant tselve nyet langer connen verdragen ende is alzoe weeromme
opgestaen ende meynende eenen boteram voer hem te snydene ende
daermede int brouwhuys uuyten wege by der werckluyden te gaene
maer als hy suppliant de scappraye meynde open te doene ende
boter te nemene soe heeft de voirs. katherine dezelve tot huerwerts
genomen ende is daermede ewech geloopen inden cameren ende heeft
dezelve aldair in zeker tritsoir gesloten ende is alzoe die
suppliant met droech broot in deen hant ende zyn mes in dandere
gegaen int brouwhuys ende heeft aldaer den werckluyden zijnen
noot geclaecht zonder dat hy suppliant nochtans van eeniger
quader tydinghe heeft vermoeyt ende binnen twee oft drie uren
daer nae heeft den suppliant zeker vrouwe geseegt dat zy hadde
hoiren seggen dat des suppliants huysvrouwe doot was daeraff de suppliant
hem zeere verwonderd heeft totten voirs. vrouwe persoone geseegt jhesus
hoe mach dat zyn oft hoe is dat mogelick soe dat die suppliant zelve
nyet gelovende heeft dezelve persoene wederom gesonden om
huer bat te informeren dwelck z gedaen heeft ende heeft
den suppliant waeromme de tydinge gebracht dat zy doot was
maer dat die maerte vanden prochiaen seyde dat zy vanden poplexie
oft erger nicx el$$ aff was gestorven nyttemin die suppliant beducht
hem oft zy zoude mogen wesen gestorven vanden voirs. slach oft slagen
oft dat die zouden moegen wezen occasie van huere doot dwelck
den suppliant hertelick leet is : ende al eest soe dat hy suppliant die voer
een goet man van eeren altyt is geacht ende gehouden geweest :
daer inne zeer onnosele ende onversiens is gecomen soe en derre
nochtans hy suppliant hem nerger$$ nicx int openbaer binnen onsen
lande van brabant vinden vreesende rigeur van justicie tot zynen
ende zynen kinderen eeuwiger destructie ende bederffenisse ten
ware dat onse gracie ende genade hem hierop wordde geextendeert
ende verleent alzoe hy suppliant seegt ons daerom oitmoedelick biddende
soe eest dat wy desen aengesien geneycht wesende ter beden
des voirs. eloy lambrechts suppliants ende willende hem in dit
stuck prefereren gracie ende misericordie voer strangheyt ende
rigeur van justicie hebben den selven suppliant inden gevalle
als boven quytgeschonden geremitteert ende vergeven schelden
quyte remitteren ende vergeven uuyt onser sunderlinger gracien
by desen onsen brieven tfeyt ende ongeval boven geruert mitgaders
alle offensie ende brueck corporelle ende crimminelle daerinne
hy ter causen voers. mits dat daer aen cleven mach tegen ons ende
justicie gevallen mesdaen ende mesbruyct mach hebben ende
hebben hem daeraff weder gestelt ende gerestitueert stellen
weder ende restitueren tot zynen goeden name fame ende geruchte
in onsen voers. raede van brabant ende allen anderen onsen
landen ende heerlicheyden ende tot zynen onverbuerden goeden
indien hy eenige onder ons heeft gelyck ende in alder manieren
zoe hy was voer de toecompste vanden voirs. feyte imponerende
hierop een eeuwich geswich onsena procureur generael in brabant
ende allen anderen onsen justicieren ende officieren wie zy zyn
satisfactie ende beternisse ierst ende voer al gedaen der
partie geintersseerde indien die noch nyet gedaen en zy ende
eenige daer toe staet civilyck alleenlyck behoudelick dat de
voirs. suppliant gehouden sal zyn tvoers. feyt tegen ons te beteren
civilyck naer gelegentheyt vander zaken ende faculteyt
van zynen goeden mit oick te betaelen de costen van justicien
hieromme alreede gedaen ende te doene allet ter taxatien ende moderatien
van onsen lieven ende getrouwen den cancellier ende luden van onsen raede
in brabant die wy daertoe gecommitteert hebben ende commiteren by desen
ontbieden daeromme ende bevelen den selven onsen cancellier ende
raedsluden dat voer hen geroepen deghene die daeromme behoren geroepen
te zyne zy procederen wel ende duechdelick ter verificatie ende interinemente
van desen ende totter taxatie ende moderatie vanden voirs. amende ende
costen alzoe zy sullen bevinden behoirende welck interinement de voirs.
suppliant gehouden zal zyn te versueckene ende hem in per soene te presenterene
in onsen rade binnen eenen jaere naestcommende op de pene van te verbueren
deffect van desen ende dat gedaen ende dezelve civile boete ende costen
van justicien getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden ghenen dien
dat behoiren zal zy onse voirs. procureur generael in brabant ende alle anderen onse
rechteren justicieren officieren ende ondersaten iegenwoirdige ende
toecomende dien dat aengaen sal mogen huere stedehouderen ende een iegelyck
van hen besundere zoe hem toebehoiren sal doen laten ende gedogen
den voirs. suppliant van desen onsen iegenwoirdiger gracien remissien ende
pardoene ende van alle den inhouden van desen inder vuegen ende manieren
voer verhaelt rustelick vredelick volcomelick ende eeuwelick genyeten
ende gebruycken sonder hem te doene noch te laten geschieden nu noch
in toecomende tyden eenich hinder letsel oft moeyenisse aen lyve
noch aen goeden ter contrarien maer indien zyn lyf oft eenige
van zyne goeden daeromme gearresteert gecommert oft belet waren
dat zy die setten ende stellen ter stont ende zonder vertreck tot
geheelder ende volcommen delivrancie want ons alzoe gelieft
ende ten eynde dat dit vast ende gestadich blyve tot eeuwigen
dagen zoe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelick
in anderen dingen onsen recht ende eeneniegelick anderen des syns
gegeven in onsen stad van bruessele inde maent van november
int jar ons heeren duysent vyfhondert ende veertich ende van onsen
kyserrycke txxie ende van onsen rycken van castilien ende anderen
txxve aldus gescreven op te plycke by den keyser in zynen
rade ende geteekent boudewyns visa receptica
gecollationeert ende bevonden accorderende
metten originelen brieven by my"
pardons,293.txt,"kaerle etc. doen te weten allen tegewoirdighen ende
toecommende dat wy ontfanghen hebben die oetmoedighe
supplicacie van pieter waghemans jonck geselle ongehuwet
wesende inhoudende hoe in octobri xvc xxxvi tusschen zeven ende
acht uren inden avont op ten cappellen kermisdach binnen onser stede
van bruessele zyn gecomen voer seker kelder wesende by tkerckhof
vanden cappellen voirs. daermen wijn vercochte die suppliant merten
vanden cleygaren matheeus labeurs coppen van ever ende andere hebben
daer gespeelt met teerlingen op taeffelcken staende voer den selven
kelder om een pinte wyns die zij daer tsamen droncken ende dese pinte
wyns gedroncken zynde zoe wierpen zij wederom mitten teerlingen
rontomme om meest oogen om noch een pinte wijns te hebben ende die
oyck gedroncken zijnde zoe wierpen zij anderwers tot drye viere oft vyff
reysen toe soe lange tot dat die vrouwe die tgelt ontfinck nyet meer
op huer taeffelcken gespeelt en woude hebben ende sloech die taefel oppe
seggende totten gesellen die speelden gaet elders spelen ende doet daer wyn
halen ic sal u wyns genoech zeijnden ende mits dat huer dochte dat
zy wel by drancke waeren soe dede dese vrouwe huer keerse uuyte
omdat zy sorgde dat daer quaet naervolgen soude ende doen naemen
die voirs. gesellen huer die keerse ende ghingen spelen op ten kerckmuer
vanden cappellen voirs. ende spelende soe quam daer wijlen doen levende
cornelis die baert die welcke seyde maect ghy vanden kerckmuer een
thuysbanck ende nam die keerse ende wierp se mitten candelaer opt
kerckhoff dat alsdoen die voirs. gesellen die al iongers zyn riepen
myn gelt mijn gelt ende die een seide mynen stuver ende die suppliant seyde
mynen carolus gulden daerop die voirs. wylen cornelis antwoerde ic
en hebben u gelt nyet wech geworpen neempt een ander keerse ende suecket
ende dese suppliant gemissende zijnen carolus gulden voirs. wilde uuyt
hitte van bloede den selven wijlen cornelis oppe omdat hy huer lieder
keerse wech geworpen hadde ende dat hy zyn stuck gouts nyet gevinden
en coste maer die suppliant werde gestoten in die backerie daer by staende
ende is corts daer naer uuyt gecommen roepende wair is hy ic sal hem wel
vinden doen een quidan seide hy is lange wech hy is die strate al oppe
dwelck die suppliant hoorende die by drancke was verhit wesende van
bloede van dat hy zyn stuck gouts nyet en hadde connen gevinden als voeren
is den selven cornelis naergegaen oft geloopen ende heeft met eenen opstekere
twee oft drye werts naer hem gesteken ende naer zyn geselle soe dat
hy den selven cornelis metten voirs. opstekere geraecte die welcke vander
quetsueren die hy ontfinck corts daernaer gestorven is ende hoewel die
suppliant vande toecompste vanden selven feyte groot leetscap heeft ende
daeraf die geinteresseerde partien te volle gecontenteert zoude nochtans
nyet vryelijck dorren hanteren noch converseren in onse lande ende hertoochdom
van brabant zonder alvooren hier af te hebben onse oepenen brieven van
remissie ende pardoene alsoe hij seght om die welcke aengemerct zyn
joncheyt van twintich jaeren hy ons oetmoedelyck gebeden heeft soe
eest dat wy den saecken voirsceven overgemerct ende hierop gehadt tadvis
van onsen lieven ende getrouwen henrick de stadio amman van bruessele
onser stede van bruessele den voirn. peeter wagemans supliant genegen
wesende tot zijnder bede ende begeerte ende hem willende in die stucke
gracie ende genade prefereren voer rigeur van justicie hebben inden gevalle
alsboven vergeven quitgescholden ende geremitteert vergeven quytscelden
ende remitteren uuyt sunderlinge gracie mits desen tfeyt ende manslach boven
geroert mitgaders alle peyne boete ende bruecke corporelle ende criminelle
daer inne hy ter cause van dien mits dieser aencleeft misdaen ende mesbruyckt
mach hebben iegens ons ende justicie ende hebben hem als hier aff
wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren tzynder
goede fame ende name in onsen voirs. lande ende hertoochdom van brabant
ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden mitsgaders tot zynen
onverbuerden goeden indyen hy eenige heeft alsoe hy was voer de
toecompste vande voirscreven manslach imponerende hier op een eeuwich
zwigen ende silencie onse procureur general ende allen anderen onsen rechteren
justicieren ende officieren wye zy zijn satisfactie ende beteringe eerst
noch nyet gedaen en zij ende eenige toe staet civilyck alleenlyck
behoudelyck dat de voirn. supliant gehouden wordt tselve feyt iegens
ons te beteren oyck civilyck naer de gelegentheyt vanden mesdaet ende de
faculteyt van zynen goeden ende oyck te reffonderen ende betaelen die
redelycken costen van justicien indyen hieromme eenige gedaen ende
naergevolght zijn alter taxacie ende arbitrescepe van onsen lieven
ende getrouwen die cancellier ende luden van onsen raede in brabant
die wy daertoe committeren ontbieden daeromme ende bevelen den
selven van onsen raede in brabant dat voer hen geroepen die gene dyer
#sy hier af verantwordt
byden ontfanger vanden
exploiten
behoiren geroepen te zyne zy procederen wel ende duechdelyck ter
verificatie ende interinemente van desen naer hueren vorme ende inhouden
ende welck interinement hy suppliant gehouden sal zijn aldaer te
versuecken binnen eenen jaer naer datum van desen opte verbuerte van te
verliesene deffect der selver ende tot taxatie ende arbiterscepe vander
amende civile ende costen van justicien voirscreven ende dat gedaen ende de
voirs. amende civile getaxeert ende betaelt zynde in handen van onsen
ontfanger diet behoiren sal de welcke gehouden wordt daer af ontfanck
te maecken rekeningen bewys ende reliqua te doene tonsen proffyte mitten
anderen penningen van zyne ontfange zij onse drossaet van brabant meyer
van loevenen amman van bruessele schoutetten van antwerpen ende
vanden bossche ende allen anderen onsen ende der smaelre heeren ende van onsen
vassallen rechteren justicieren ende officieren ons voirs. lants ende hertouchdoms
van brabant hueren stedehouderen ende een yegelycken van hen besundere zoe
hem tot behoiren sal doen laten ende gedoigen den voirn. suppliant van dese
onse gracie remissie quijtscheldinge ende pardoene ende van al den inhouden van
dien inder vuegen ende manieren voeren verhaelt rustelyck ende vredelyck
genyeten ende gebruycken zonder hem te doene noch te laeten geschien nu
noch in toecomende tyde aen lyff noch aen goet eenich hinder letsel oft
moyenisse ter contrarien maer by alsoe zyn lyff oft enige van zynen
goeden nyet geconfisqueert zynde daeromme gevangen becommert oft
belet waeren dat zy die stellen oft doen stellen ter stont ende zonder vertreck
tot geelder delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat
dit goet vast ende gestadich blyve teeuwigen dagen soe hebben wy onsen
zegel hier aen doen hangen behoudelyck in anderen saecken ons recht ende
eenen yegelyck tzyne in allen gegeven in onser stadt van bruessel inde
maent van februario int jaer onsheeren duysent vyffhondert ende
zevenendertich van onsen keyserycke txviiie ende van onsen rycken van
castillien ende andere txxiie aldus stot gescreven op te plycke byden
keyser in zynen reaede ende geteekent pensart noch stont gescreven opte
selve plycke visa recepta
ghecollacionneert tegens
doriginale brieven by my
decock"
pardons,110.txt,"kaerle etc doen te wetene enenyegelicken tegewoirdige ende toecomende
dat wy ontfaen hebben de oitmoedige supplicatie van joose peysman schamel
jonc geselle woenende binnen onser stadt van loven inhoudende hoe
dat omtrent sinte andriesmisse lestleden de voirs. suppl met noch vive
andere gesellen tsamen gecaetst hebbende gegaen zyn in diverse
plaetsen in meyningen huere winnige te verdrincken ende omtrent
negen uren inden avont comende zyne voirs. gesellen opte rey$erct? vo$$
een huys daermen bier vercochte hebben aldaer geclopt ende geseyt
peter totter weirdinnen dat zy hen bier tappen soude dwelck zy nyet
doen en wilde zeggende ick en wil u nyet nieten waer op zy lieden vraeghden
waeromme zy henlieden geen bier nieten en wilde alsoe wel als zy
den anderen gesellen dede die daer waeren welcke woirden $$
zoo es gecomen vuyten huyse een wylen genoempt adriaen geens
hebbende enen pot in zyn handt hen vragende straffelick zyt ghy uw$$
vele waer op zy andwerdden wat hebt ghy daer mede te doene
dwelck hoirende de voirs. wylen adriaen heeft den voirs. pot
geworpen inden hoop van des voirs. suppl gesellen zoo dat
zyluden elck huere messen vuyt getrocken hebben ende daer
mede gehouwen ende oick met steenen geworpen naeden voirs.
wylen adriaen ende de voirs. suppl eens tot huys geweest
hebbende ende wederomme comende om tsamen te drincken ziende
tvoirs. gevecht heeft oick met steenen geworpen in sulcker vuegen
dat de voirs. wylen adriaen aldaer zekere quetsuren ontfinck ende
hebben hem alsoo vuyten den huyse gesloten van welcker quetsuren
deselve wylen adriaen gecomen es van levende live ter doot nyet
wetende nochtans de voirs. suppl wie van henlieden hem de voirs.
quetsure gegeven heeft ter cause van welcken ongevalle de
voirs. suppl beduchtende rigeur van iusticien hem zindert
geabsenteert heeft vuyt onsen landen ende heerlicheden ende
en soude aldaer nyet derren wederkeeren maer hem moeten
houden in vreemden landen ende contreyen in grooter armoeden
ende miserien zoo verre hem onse gracie hier op nyet gedeylt
en ware alsoo die voirs. suppl zeeght ons daerom
oitmoedelick biddende. zoo eest dat wy desen aengesien
compassie ende medelyden hebbende metten voirs. suppl ende willende
hem in desen gracie ende genade prefereren den rigeur van iusticien
hebben den selven suppl in gavalle als boven geremitteert
quytgeschonden ende vergeven remitteren quytschelden ende
vergeven vuyt onser zunderlinger gracien by desen tfeyt
ongeval ende dootslach voirs. mitgaders alle penen ende amenden
corporeele ende criminele daer inne hy hem overmits ende
vuyt saken van egene des voirs. es tegens ons onse hoocheyt ende
iusticie enichssins mach hebben mesgaen ende hebben hem dien
aengaende gerestitueert ende gestelt restitueren ende stellen tot
zynder goeder famen ende name in onsen voirs. lande van brabant
ende anderen onsen landen ende heerlicheden ende tot zynen goeden
nyet geconfisqueert zynde zoo verre daer eenge waren imponerende
hier op een ewich geswych ende silencie onsen procureur generael ende
allen anderen onsen rechteren iusticieren ende officieren hoedanige
die zyn oft wesen mogen satisfactie nochtans eerst ende alvoiren
gedaen der partien geinteresseert zynde zoo verre daer enige toe stonde
ende die noch nyet gedaen en ware civilick alleenlick behoudelick
dat de voirs. suppl tvoirs. ongeval tegens ons beteren sal naer gelegentheyt
vander mesdaet ende faculteyt van zynen goeden ende oick dat hy gehouden
zyn sal te betalen de redelicke costen van iusticien indien aer enige
gedaen zyn ter taxatien ende arbitragen van onsen lieven ende
getrouwen den cancelier ende lieden van onsen rade in brabant
die wy daer toe committeren by desen ontbieden daer om ende
bevelen onsen voirs. cancelier ende raidslieden dat voir hen
geroepen de gene die behoiren sullen geroepen te zyne zy procederen
wel ende deuchdelick ter verificatien ende interinemente van desen
endae dat gedaen ende de voirs. civile beternisse ende costen van
iusticien getaxeert gearbitreert ende betaelt alst behoiren sal
van wecle civile beternisse de gene van onsen rentmeesters
dien dat aengaet gehouden wordt ontfanck te maken
rekeninge bewys ende reliqua te doene tot onsen profyte metten
anderen peynen van zynen ontfange by onse drosset van brabant
meyer van loven bailliu van byvele ende van onsen walschen
lande van brabant amman van bruessel schouteten van
antwerpen ende vanden bossche ende alle andere onse ende onsser
vassallen ende smale heeren rechteren iusticieren ende officieren onss
voirs. landts van brabant ende van overmaze ende anderen onsen
landen ende heerlicheden hoedanige die zyn oft wesen moegen tegewoirdich
ende toecomende huere stadhouderen ende elcken van hen dien voirs.
suppl van deser onser tegewoirdeger gracien remissien ende
quytscheldingen gelyck ende inder manieren voirscreven tot ewigen
dagen peyselick vredelick ende volcomelick doen ende laten gebruycken
zonder hem ter contrarien van dien te doene ofte laten geschieden nu
noch in toecomende tyden enigen hinder stoot oft letsel in zynen
live oft goeden in eniger manieren maer by? als alsoo hy oft enige
van zynen voirs. ongeconfisqueerden goeden ter cause voirscreven
enichssins aengetast gearresteert oft becommert waren zy de
selve indien gevalle ter stont ende zonder vertreck ontslaen ende
stellen oft ontslaen ende stellen doen tot gheheelder ende volcomen
delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit
vast ende gestadich zy ende blive tot ewigen dagen zoo hebben
wy onsen zegel hier aen doen hangen behouden ons in allen anderen
saken onss rechts ende enenyegelicken des zyns gegeven in
onser stadt van bruessel inde maent van augusto int jaer
ons heeren duysent vyfhondert ende negenthiene ende
van onsen rycken tvierde aldus stont onder opte plycke
byden coninck in zynen rade ende geteekent momboir?
ende noch visa
gecolattioneert ende bevonden accorderend
metten originale by my"
pardons,390.txt,"kaerle etc doen te weetene allen ende eenen yegelycken
tegenwoirdich ende toecomende dat wy ontfangen hebben
die oetmoedige supplicatie van augustinus
gabius jonck geselle geboren in vrieslandt inhoudende
hoe dat hy omtrent anderhalff jaer geleden woenende
ende studerende binnen onser stadt van loeven is eens
des achternoens met eenen syne medegeselle geheeten
albertus knoppers gegaen wandelen buyten onser voirscreven
stadt tot wilsele ende aldair gaen drincken een
canne biers in een taverne ten huyse mercx
van gele ende te wyle in daer sittende
waren zyn by hem gecomen drye andere studenten
van hunnen lantsluyden te weeten johannes suckens
peetrus melama ende albertus dewelcke
met hem suppliant ende zyne voirscreven medegeselle
begheerden te drincken dwelck hen byden suppliant ende
zyne geselle wordde geaccordeert ende als sy
tsamen een luttel tyts gedroncken hadden heeft
de voirscreven johannes suckens questie gesocht opten
suppliant sonder dat den suppliant heeft geweeten eenige
oirsake in sulcker vuegen dat deselve johannes
suckens eenen pingnaert daer mede
syn beste doende om den suppliant te euvelen van
synen lyve gelyck hy soude gedaen hebben en
hadde hy suppliant den steeck ende poingnaert nyet
geschudt ende ontfangen in syn handt dwelck
siende de suppliant seyde totten selven johannes
ghy $onck boeve soudy my dat doen die u noyt
quaet gedaen heeft ghy en behoort nyet te vechten
dwelck siende ende hoorende de voirscreven petrus melama
medegeselle vanden voirscreven johannes heeft hem gevuecht
metten voirscreven johannes ende hebben alsoe tselve questie
ende gevecht gesocht op den voirscreven suppliant
dwelck siende hy suppliant heeft alle middelen
gesocht om met schoone woerden hen te contenteren
gelyck oick deede hen derde geselle albertus
geheeten soe dat zy hen johannes ende petrus nae
hen beste te vreden stelden ende als sy gerekent
ende betaelt hadden heeft hy suppliant om twist
te schouwene den voirscreven petrus ende johannes
laten voirgaen by hem behoudende albertus voirs
ende als een lutsel tyts ewech waren is
hy suppliant ende albertus oic gevolcht nae
huys ende commende opten steenwech by onsen voirs
stadt van loeven wesende inden avont
is hen aldair staen verbeyden die voirscreven petrus
met een bloote rappiere inde hant daermede
slaende ende stekende naeden suppliant alsoe
dat hy den suppliant soude hebben hersteken
en hadde albertus voirscreven nyet tusschen beyden
geschoten ende hem suppliant beschudt dwelck
hy petrus siende dat hy syn voirnemen nyet
en volbringhen conste is anderwerff voir
geloopen nae syn geselscap soet scheen
ende heeft anderwerffven op een hoecxken
van een cleyn straetken aenden wyngaerde
hem suppliant staen verbeyden metter blooter
rappiere ende hy suppliant ende syn geselle
daer comende ende meynende voer by te
gane is hem aengecomen de voirscreven petrus
slaende ende stekende naden suppliant dwelck
siende hy suppliant ende dat hy egheen verdrach
en conste gekrygen ende want soe duyster
was dat hy die steke oft houwen nyet en
conste gekeeren is vuyt vreesen ende vuyte
defenderen hem petren hinne geloopen
metten met een bloot brootmes ende
metten inne loopen heeft hem petrus
geraect ende gewondt in syn borst daer
aff die selve bynnen vyff oft sesse dagen
daernae is aflivich gewordden wyens
siele god wille genadich syn dwelck
hem suppliant vuyt gronde syns herte leet
is daeraff oick de voirscreven suppliant der partye
geinteresseerde satisfactie gedaen heft
ende hoe wel tvoirscreven feyt toegecomen
is soe voirscreven staet gelyck de voirscreven petrus
tselve in zyn doot bedde bekendt heeft
gehadt ende ende hem suppliant vergeven alle
tgene des hy mochte mesdaen hebben
zoeen soude nochtans hy suppliant bevreesen
rigeur van iusticie hem nyet sekerlyck
dorren vinden binnen dese onse landen te
ware dat hem hierop wordde versien met
onse behoirlycke $$ van gracie ende
remissie soe hy seeght ons daarom
seer oitmoedelyck biddende waerom zoe eest
dat wy desen aengesien geneyght wesende de
beden des voirscreven augustinus gabius suppliant ende
willende hem in dit stuck prefereren gracie
ende misericorde over strangcheyt ende rigeur
van rechte hebben deselve suppliant innegevalle
als boven quitgeschonden ende vergheven
schelden quite ende vergeven vuyt onser sunderlinge
gracien by desen onsen brieve tfeyte ende manslach
boven geruert mitsgaders alle $$ ende
bruecken corporelle ende criminelle daerinne
hy hem vermits ende vuyt saken? van tgene
des voirscreven is tegens ons onse hoogheyt ende
iusticie eenichssins mach hebben ontgaen
ende mesdraegen ende hebben hem dyen
aengaende weder gestelt ende gerestitueert
stellen weder ende restitueren tot zyne god goeden
name ende fame in onsen voirscreven lande van
brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden
ende tot zynen onverbuerde goeden goeden indyen
hy eenige onder ons gelyck ende alder
manieren soe hy was voir die toecompste vanden voirs
feyte imponerende hier op een eeuwich swygen onsen
procureur generael in brabant onsen meyere van
loeven ende allen anderen onsen iusticien ende officieren
wye sy syn satisfactie ende beternisse ierst
ende voir al gedaen der partye geinteresseerde
indyen die noch nyet gedaen en sy ende eenige
daertoe staet? civile alleene behoudelyck
dat de voirscreven suppliant gehouden sal syn tvoirscreven feyt
tegens ons te beteren cunlyck naer de gelegentheyt
vander materie ende faculteyt van zyne goeden met
oick te betalen de redelycke costen van iusticie
hieromme alreede gedaen ende te doene allet
ter taxsa taxatie ende moderatie van onse
zeer kieve ende getrouwen cancellier ende luyden
van onsen rade in brabant die wy daertoe
gecmmitteert hebben ende comitteren by desen ontbieden
daerom ende bevelen denselven onsen cancellier
ende raedsluyden dat voir hen geroepen deghenen
die daer om sullen behoiren geroepen te syne
zy procederen wel ende deudeughdelyc ter verificatien
ende interinnemente van desen ende totter
taxatien ende moderatie vanden voirscreven civile
boete ende costen van iusticie alsoe sy sullen
bevinden behoiren dwelck interinnement
de voirscreven suppliant gehouden sal syn te versuecken
ende hem in persoone te presenteren in
onsen voirscreven rade binnen sesse maenden
na date van desen opte peine van te
verbeuren deffect van desen ende dat
gedaen ende de voirscreven civile boete ende costen van
iusticie getaxeert ende betaelt zynde in handen
vanden ghene dyen dat behoiren sal ende onsen
voirscreven procureur generael in brabant onsen voirs
meyer van loeven ende alle andere onse
richteren iusticieren officieren ende ondersaeten
ieghenwoirdich ende toecomende dien dat
aengaen sal moegen huere stedehouderen ende
een yegelyck van hen besundere soe hem toe
behoiren sal doen laten ende gedoogen de
voirscreven suppliant van deser onser iegenwoirdiger
gracien ende remissie ende van alle dinhouden
van desen inder vuegen ende manieren boven
verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck ende eeuwelyck
genyeten ende gebruycken sonder hem te doene
oft te laten gescieden nu noch in toecomende
tyden eenich hinder letsel ofte moeyenisse aen
lyff noch aen goeden ter contrarien maer
indyen syn lyff opt ofte enige van syne voirs.
goeden daerome eenichssins gearresteert
becommmert oft belet waren dat sy die setten
ende stellen terstont ende sonder vertreck tot
geheelder ende volcommender delivrancie
want ons alsoe gelieft ende ten eynde
dat dit vast ende gestadich blyve ende
gehouden wordde teewigen dage soe
hebben wy onsen segel hier aen doen hangen
behoudelyc in anderen saken onsen rechte
ende eenen yegelycken dessyns in allen
gegeven in onser stadt van bruessele
inde maent van decembri int jaer ons
heeren duysent vyfhondert achtenveertich
van onsen keyserrycke txxx ende van onsen
coninckrycke van castillien ende anderen txxxiij
aldus gescreven opde plycke byden keyser
in zynen rade ende geteekent eype
visa rxnr
gecollationneert ende bevonden accorderen
met zyne originalen by my"
pardons,138.txt,"philips bijder gratien godts coninck
van castillien, van arragon van leon etc. doen te wetene dat
wij hebben ontfanghen die supplicatie van jan willems deurwerder
van onsen raede geordonneert in brabant, inhoudende dat hij van
wegen onse lieve ende getrouwe raedt ende procureur generael van onsen
voors. raede is geapprehendeert, om dat hij wesende over eenighen tijdt
binnen onser stadt van loven, in executie, soude geprofereert hebben
eenighe injurieuse woorden, hadde gesproecken, soo tegens die wethouderen
der selver stadt, als die voors. raedt ende procureur generael,
als te weten dat hij soude geseyt hebben, dat die heerkens van loven
maer een hoop fielten ende rabauwen en waeren ende dat hij van hun
midtsgaders vanden voors. raedt ende procureur generael tonder
reverentie gesproecken den bruijt ende jeert hadde, waer van
hebbende die voors. suppliant versocht abolitie, soo uuijt dijen hij de
voors. woirden hadde gesproecken uuijt dronckenschap gelijck die
propoosten genoech sijn uuijtwijsende, midts dat imant nuchter ende
bij sulcx nijet en soude doen, als dat het gene hij soude mogen geseijt
hebben, hem hertelijcke leet was, ende dat hij die van de voors. magistrat
onser stadt van loven, was houdende voor seer treftelijcke ende
eerlijcke edelluijden, mannen van qualiteijt ende seer goede reputatie,
soo hij oock dede den voors. raedt ende procureur generael soo is evenwel
opde voors. requeste gehoirt die selven raedt ende procureur generael
geappoincteert nihil waerdoor die voors. suppliant is genoot-
saeckt geweest inder saecke t’antwoirden om nijet versteken te
wordden, ende want die voors. suppliant verhoopt onsen voors.
raede die gelegentheijt vander saecken naerder sal gelieven inne te
sien ende dat die voors. suppliant alreede ontrent sesse weken
heeft gevangen geseten tot zijn groot verdriet, schaede, ende interest
van vrouwe ende kinderen, waerdoor de pijlijckheijt des suppliants
tonghe ondercorrectie genoech is gestraft, soo namp hij andermael
zijne toevlucht tot ons oijtmoedelijck biddende hem ter saecke van t’gene
voors. is te verleenen brieven van abolitie in forma daer toe dienende,
waeromme soo eest dat wij desen aengesien ende ierst hier op
gehoort d’officie fiscael, genegen wesende ter beden des voors. suppliants
ende willende hem in desen gracie ende genade prefereren voor rigeur
van rechte, besundere ter eeren ende reverentie vande bittere
passie die onsen heere jesus christus voor die salicheijt vande menschelijcke
geslachte aenden houte des heijligen cruijce op alsulckenen dach als heden
geleden heeft, hebben den selve suppliant quijtgeschouwen ende vergeven,
schellen quijte ende vergeven uuijt sunderlingher gratien bij desen onsen
brieve allen t’gene hij ter causen voors. ende des daeraff dependeert
tegens ons ende justicie eenischsints misdaen ende misbruijckt mach
hebben, ende hebben t’voors. proces teghen den voors. suppliant
uuijt saecken voors. bij onsen voors. procureur generael begonst, geheel
geaboleert, ende te nijette gedaen, aboleren ende doen te nijette bij desen
hem stellende in sulckenen staet als hij was voorde toecompste van
t’gene voors. is, ende imponeren hierop onsen voors. procureur generael
ende allen anderen onsen ende onser vassallen ende der smaelre
heeren rechteren, justicieren, ende officieren wie zij zijn een
eeuwich geswijch ende silencie, behoudelijck dat den voorschreven
suppliant gehouden wordt te refonderen ende betaelen de redelijcke
costen van justicie, hieromme alreede gedaen ende boven dijen te
betaelen eene amende van vijfftich gulden tot onsen proffijte, ende
tot dijen vande voors. injurien, revocatie te doen voorde commissarissen
inder saecke gedeputeert alles ter taxatie ende moderatie van
onsen seer lieven ende getrouwen die cancellier ende luijden
van onsen raede geordonneert in brabant die wij daertoe
gecommitteert hebben ende committeren bij desen, ontbieden
daeromme, ende bevelen, den selven onsen cancellier ende raedtsluijden,
onsen procureur generael, drossardt van brabant, meyer van loven
amptman van bruessele schoutetten van antwerpen ende
vanden bossche ende allen anderen onsen ende onser
vassallen, ende der smaelre heeren, rechteren justicieren ende
officieren dat die voors. amende civile ende costen van
justicie getaxeert ende betaelt zijnde in handen vanden gene
daer ende alsoo dat behooren sal, in ende aen yegelijck van hun
doen, ende laeten ende gedoogen den voors. suppliant van deser
onser tegenwoordiger gratien, quijtscheldinge, pardon ende
abolitie inder vuegen ende manieren boven verhaelt peijselijck
ende vredelijck genieten, ende gebruijcken, sonder hem nu noch in
toecomende tijde daer inne te doen oft te laeten geschieden
eenich $$$ hinder stoot oft letsel in lijve noch in goeden ter contrarien,
want ons alsoo gelieft ende des t’oirconden hebben wij onsen zegel
hier aen doen hanghen, gegeven binnen onser stadt van bruessele den
achtentwintichsten april int jaer ons heeren duijsent, sessehondert
negentwintich, van onsen rijcke het achtste, onder opde plijcke
stondt bijden coninck ende was ondertekent defren ende waeren
de voors. brieven gesegelt met eenen gereeden wasschen segele uuijthangende
in gruenen zijde snoere in dobbelen sterte van parquemente.
concordat cum originali
de witte"
pardons,340.txt,"remissie van dootslache
phelippe par la grace de dieu archiduc daustriche duc
de bourgoigne de lothier de brabant de stier de karente de cram
de lembourg de luxembourg et de geldres conte de flandres
de habspurgh de thirolle de firette de kieburg dartois
de bourgoigne palatin de haynau de hollande de zeelande
de namur et de sutphen marquis du saint empire des romains et
de borgauw lantgrave en elzate seigneur de frize de sur la $$$$
desclavonie et portenau de salins et de malines savoir faisons a tous
presens et avenir nous avoir recue lumble supplicacion de
jehan choyau contenant que environ a quatre ans lu estant
aulieu de court saint estienne en la court du seigneur dudit
lieu notre vassal en laquelle et environ leure de dix heures
devers le soir pluiseurs compaignons et jeunes filles dansoient
sadressa a une jeune fille en intention de la amener danser
avecq les aultres toutesfoiz ung nomme henot le saige filz
de jaques le saige print ladite jeune fille et la la mena danser
parquoy ledit suppliant sadressa a une aultre laquelle il
print et sans penser a $$$ ses amis a soy esbatre la mena
danser et ce voyant ledit le saige qui ne demandoit que question
et debat et pour faire despit audit suppliant savenca et se mist
a danser devant ledit suppliant dont il fut corouce a ceste
cause et a chaude celle donna audit le sage ung revers de
la main sur le visaige lui disant que il vuydast de la seste
et quil en avoit assez fait de desplaisir sans venir danser
devant lui et ledit suppliant dansa de rechief et en ce faisant
ung nomme jehan toussain lui dist quil lui desplaisoit de
ce quil avoit frappe ledit le sage qui estoit son cousin a
quoy ledit suppliant gracieusemendt respondist quil le vouloit bien
amender mais ledit jehan toussain sans y avoir regart comme
ung homme hors de raison se partit de la danse quoy
voyant ledit suppliant pour double de sa personne se absenta
semblablement dilec et tira vers la maison audit court saint estienne
et en cheminant rencontra ledit jehan toussain fort escuse
et a ceste cause ledit suppliant lui dit le plus gracieusement
quil peult jehan toussain me voulez vous faire desplaisir
a quoy ledit toussain en jurant et detestant le nom de dieu
respondist que oy$ et ce fait courut sur luy suppliant et
le print par le col tellemendt que ledit suppliant fut contraint soy
retirer contre ung mur estant pres dilec et voyant leditet
suppliant que icellui toussain le tenoit et molestoit sans le vouloir
laisser il tira dubg braquemart quil avoit et a acoust$$
de portera ung cousteau du quel a fin dob$er a la mauvaise
intencion dudit toussain il frappa icellui toussain deux ou trois
cops es parties du ventre tellemendt quil en yssyt effusion de
sang et depuis par faulte de g$$icement ou aultrement
est alle de vie a trespas a loccasion de quoy icellui suppliant
doubtant rigeur de justice sest absente de noz pays et
seigneuries ou il noseroit retourner avis lenconnendroit tenir
absent et vivre en estrange contree a son regret et deplaisir
se notre grace et misericorde ne lui estoit sur ce impartie
sicomme il dit humblement requir pour ce est
il que nous ces choses considerees audit suppliant inclinans a sadite
requeste et voulans en ceste partie preferer grace et
misericorde a rigeur de justice meisment pour lonneur et
reverence de la benoite passion que notre seigneur souffrist
pour nous tous a tel jour quil est huy avons ou cas
dessusdit remis quite et pardonne remectons quitons et pardonnons
de notre certaine science et grace especiale par ces presentes le fait et
cas dessus declaire ensemble toute peine amende et offence
corporelle criminele et civile en quoy poir cause et occasion
dicellui ses circonstances et dependeces il a et peult avoir mesprins
et offence et estre encourru envers nous et justice et revoquant
et mectant au neant tous appeaulx deffaulx contraintes et
bans saucuns sen sont ensuys en le remectant quant a ce
a ses bonne fame et renommee a notre pays et duchie de brabant
et a ses biens non confisquez saucuns en a tout aussi et par
la maniere quil estoit auparavant ledit cas advenu imposant sur
ce silence perpetuel a notre procureurngeneral de brabant et aults
noz officiers quelzconques satisfaction touteffois faicte
a partie se face nest civilemendt tant seulement si donnons
en mandement a noz aimez et feaulxles chancelliess et
aultres gens de notre conseil en brabant qui appelez ceulx qui
pour ce feront a appeller ilz procedent bien de$en$t et
diligamment a la verification et interinement de crsdits presetes
et ce fait ilz et tous autres noz justiciers et officiers quelconcques
cui ce regardera facent souffrent et laissent ledit suppliant
de notre presente grace remission pardon et quitance ensemble de
tout le contenu en cesdits presentes selon et par la maniere
que dit est plainement paisiblement et perpetuelement joyr
et user sans lui faire mectre ou donner ne souffrir
estre fait mis ou donne ores ne en temps avenir aucun arrest
destourbier ou empeschement au contraire ansi se son
corps au aucuns de ses biens sont ou estoient pour ce prins
saisiz ou arrestez ou empeschez les mectent ou facent mectre
ince$tinent et sans delay a plaint et entiere delivrance car ainsi
nous plaist il et affin que ce soit chose ferme et estable
a tousiours nous avons fait mectre notre seel a ces presentes
sauf en autres choses notre droit et laultruy en toutes
donne en bourg en bresse le vendredy saint
lan de grace notre mil vc et deux ainsi soubscript sur la
plicque par monseigneur larchiduc et encoires sigillate
de mandate dudit prins exxepte et signe par le secretaire
collommie a loriginal
par moy"
pardons,060.txt,"kaerle etc doen te weten alle iegenwoerdige ende toecomende
dat wy ontfaen hebben die oetmoedige supplicatie van wouter bosschaerts
arm scamel huysman belast met wive ende drie cleyn kinderen thouden
hoe dat geleden is des sondaeghe voor sinxcen een jaer dat hy suppliant
geweest is indt dorp van broechem opte plaetse aldaer hy daer vant
twee gesellen daer af deene hiet jan deens de sone van zynen meester
daer hy dagelyckx syn broot aen want ende dandere geselle hiet symon
van thielen welcke twee gesellen hadden zekere kyf woerden deen tegens
den anderen soe dat de selve symoen doen naden voirs. janne deens
sloech met eenen langen messe ende siende hy suppliant dat zyns
meesters zone te cort geloopen soude hebben staende in vreesen
van zynen lyve heeft hy suppliant hem bygevallen seggende totten
voers. janne deens hoiresone hout stede ende en biet den
rugge niet ic sal u by staen zoe dat hy suppliant doen daermede
den voers. symoen sloech met eenen pyl koker op zyn
hooft ende dien slach gegaen zynde heeft de voers.
jan deens den selven symoen toegescoten ende heeft
hem gegeven met eender corter daggen twee oft drie steken
in zyn lyf daer af dat hy zere corts daernae gecomen es van
levende lyve ter doot ter cause van welcke feyte ende
dootslach de voers. suppliant beduchtende rigeur van iusticie
es hem geabsenteert vuyt ons landt ende hertochdom van brabant
aldaer hy niet en soude dorren wederom comen keeren
hanteren noch converseren soe verre onse gracie ende genade
hier op verleent ende gedeylt en wordde alsoe hy seeght ons?
omme de selve zeer oetmoedelic biddende soe eyst dat wy
de saken voersch overgemerct den selven wouteren
bosschaerts suppliant genegen wesen tot zynder bede ende
supplicatie ende willende hem in dat stuck graciae ende genade
voirden? ende prefereren voer rigeur van iusticie ende
sunderlinge tot deser onser blyder incompste in onser stadt
van antwerpen hebben inden gevallen alsboven vergeven
quytgescholden ende geremitteert vergeven scelden quite ende
remitteren vuyt onser zunderlinger gracien midts desen onsen
brieve tfait ende dootslach boven verclaert mitgaders
allen peynen ende bruycken corporelle ende criminelle
daer inne hy vuyt cause van dien met datter aen cleeft tegens
ons ende iusticie mesdaen ende mesbruyckt mach hebben
ende hebben hem als te desen wedergestelt ende gerestitueert
stellen weder ende restitueren midts desen onsen voirs. brieve tot
zynder goede fame name ende geruechte in onsen landen ende
heerlicheden ende tot zynen onerbuerden goeden indien hy
enige heeft gelyck ende in alder manieren als hy was voir die
toecompst vanden dootslach voerschreven imponerende hierop
eeuwich zwygen ende scilencie onsen procureur generael van
brabant ende allen anderen onsen rechteren iusticieren ende
officieren wyen zy zyn satisfactie ende beternisse ierst ende
voer allen werck gedaen der geinteresseerde partyen indien
die noch nyet gedaen en zy ende eenige daertoe dient
civilic alleenlyck behoudelycken oick dat de selve
suppliant gehouden sal zyn de voern. dootslach iegens ons civilick
te beteren nae gelegentheyt vanden saeken ende de faculteyt van
zynen goeden ter ordonnancie ende taxatie van onsen lieven ende
getruwen die cancellier ende luyden van onsen rade in brabant
die wy daer toe committeren ontbieden daer om ende bevelen
den selven van onsen rade in brabant de voir hemlieden
geroupen dieghene dier behoeren geroupen te zyne zy
procederen wel ende dueghdelyc ter verifficatie ende
interinemente van desen onsen voers. brieve nae huere vorme
ende inhouden ende ter taxatie vanden voirn. civile boete
ende dat gedaen ende de selve civile boete getaxeert
betaelt ende volcommen zyn in handen vande ghene van
onser ontfangers oft anderen onsen officieren dient behoeren
sal die daervan gehouden sal wesen rekeninge bewys ende
reliqua te doene tonsen profyte metten anderen penningen
van zynen ontfange zy onsen drossat van brabant marcgrave
van antwerpen en'de allen anderen onsen ende der smaelre
heren rechteren iusticieren ende officieren tegewoerdich
ende toecomende dien dat aengaen oft aenroeren sal
moegen hueren stedehouderen ende eenyegelycken van hen
bysonder zoe hem toebehoeren sal doen laten ende gedoogen
den voirn. wouter bosschaerts suppliant van desen onsen tegewoerdiger
gracie remissie ende pardoene ende van alden inhouden van
desen inder voegen ende manieren voeren verhaelt rustelic
vredelic ende volcomelic genieten ende gebruycken sonder hem
te doen ofte laten geschien nu noch in toecomende tyden eenich
hinder stoot letsel oft moeyenisse aen live noch aen goeden
ter contrarien in eniger manieren maer inien zyn lyf oft
eenige van zynen voers. onverbuerden goeden zo voers. es
daeromme namaels gevangen gearresteert ofe becommert
waeren dat zy die stellen ende zetten oft doen stellen ende setten
ter stont ende zonder vertreck tot geheele ende volcomme
delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten eynde
dat dit goet vast ende gestadich blyven tot eeuwigen
dagen zoe hebben wy den zegel daer van onser
here ende grootvader die keyser ende wy duerende den
tyt van onsen omejaertheden gebruyckt hebben hier
aen doen hangen behoudelycken in anderen saken ons
recht ende eeneygelycken tzyne in allen gegeven
in onsen voergenoemden stede van antwerpen inde maent van
februario int jaer ons heren duysentvyfhondert ende vierthien
aldus stont gesceven boven opte plycke by mynen
here den prince in zynen rade / ende geteekent haneton?
ende noch visa
gecollationeert ende bevondeen
accorderde metten originale
bij my
xxx handtekening"
pardons,050.txt,"remissie generalle voir diverse personen misdadigers
ter incoimst vanden coeninck te brucssel
maximiliaen byder gratien goids roemsch coninck altyt vermeerdere
tsrycks ertshertoghen van oisterycke hertoghe van bourgoingnen van
lotharingen van brabant van limborch van lutcemborch ende van gelre greve
van vlaenderen van tirole van artois van bourgoingnen palatyn van
henegouwe van hollant van zeellant van namen ende van zuytven
mercgreve des heylichs rycs heere van vrieslant van salins ende
van mechelen, doen te wetene allen den ghenen die nu syn ende
oft namails wesen sullen dat wy in dese onse ierste ende blyde
incompst die wy als remsch coninck gedaen hebben in onser
stat van bruessel van zunderlingher gatien quytgescouwen ende
vergheven hebben schelden quyte ende vergheven by desen onsen
brieve allen den persoenen die met ons inne comen syn alle
alsulken misdaden als zy tegen ons ende onsen gerichte geperpetreert
ende begaen moegen hebben ende oick mede den ghenen die om huere
misdaden gevangen sitten opte steenpoirte onser voirs. stat
uuytgescheyden in desen mordeneren verraderen vrouwecrachteren
muytmakeren ende oic mede die ghene die ter poeyen ende met vonnisse
van scepenen onser voirs. stat gebannen ende uuytgewesen syn
geweest vanden welken alsoe ter poeyen ende met vonnisse van
scepenen gebannen ende uuytgewesen wy nochtans sekere persoenen
geresineert hebben te noemene by onsen lieven ende getruwen ridder
ende cancellier van brabant heeren janne van houthem die welke
hen binnen drie dagen nae die publicacie van desen onsen oepene
brieve in behoirlyker formen sal doen expedieren ende dit nochtans
zonder preiudicie van onser koninclycker maiesteyt oft verminderinge
van onser incompst voirscreven ontbieden hier om ende bevelen
onsen amman van bruessel oft zynen stedehoudere dat hy ter stont
dit ter poeyen onser voirs. stat kundighe ende uuytroepe oft
kundighen ende uuytroepen doe te dien eynde dat eenyegelyck
mit ons innecomen synde ende andere dien dat aengaet hem nae
desen moege weten te richten want ons alsoe gelieft ende
om dat wy willen dat dit vaste ende gestedich blive ende gehouden
wordde tot eie euwigen dagen soe hebben wy onsen seghel
hier aen doen hanghen behoudelic ons in anderen dingen onsen
rechte ende anderen den hueren gegeven in onser voirs. stat
van bruessel xvi dage in julio int jair ons heeren dusent
vierhondert sesse ende tachtentich ende van onsen rycke
dierste, aldus geteekent onder opte vouwe vanden brieve
byden koninck ja. hujoel
geccollationneert metten originalen brieve
ende bevonden concorderende bij my
$$$"
pardons,102.txt,"remission dhomicide perpetue
par leonart pierson
charles etc savoir faisons a tous presens et avenir nous avoir
receu lumble supplication de leonard pierson contenant comment
* il y a vingt ans ou environ que ledit suppliant sen alloit avecques
son pere a la ducasse du villaige de la chappelle saint laurens
empres grez veoir leur parens et amis comme il est de coustume
ou illecques environ le soir ainsi que ledit suppliant revenoit avecques
song pere pour aller a leur maison ils trouverent ung nomme reel
estant a lhuys dune maison dequoy icelluy reel ne se osoit
montrer sur les rues a cause quil estoit homicide et mauvais
garson et aussi pour ce que ledit suppliant estoit sergant du
bailly de notre rommant pays de brabant qui pour lors estoit
bernard dorlay dont ledit reel dist audit suppliant lienard
* remarque dans la marge :
zy verantwoordt
vanden amenden
venez boire ung cop a moy voulentiers respondist icelluy suppliant
et a lors quant ledit suff suppliant fut entre en la maison
ledit reel luy donnoit a boire en disant traistre tu es icy venu
pour moy prendre mais encores ne ma tu point et tira son
bracquemart et commenca a frapper sur ledit suppliant tellement
que icelluy suppliant receut deux plaies avant quil se deffendist
et incessamment frappoit apres ledit suppliant tellement
que force fut audit suppliant de soy deffendre et le cuydoit
ledit suppliant prendre prisonnier touteffoys ledit suppliant
luy donnist ung coup de daggue en la teste tellement
que dudit coup endedens troys moys ledit reel par mauvaise
garde termina vie par mort a quy dieu face mercy duquel
cas ledit suppliant a fait paix et satisffaction a la partie
interessee laquelle sest laissee contenter pour peu de
chose pour ce que ledit deffunct avoit commence ledit debat
et aussi quil estoit mauvais garcon et quil ne faisoit point
dhonneur a ses parens et amys et aussy ledit suppliant
a fait certains voyaiges apaine de corps pour ce quil navoit
point de puissance pour les rachater duquel cas et mesus
ledit suppliant a obtenu dudit bernar dorlay pour
lors bailly de note rommant pays de brabant et aussi que
ledit suppliant estoit de serment a luy et que ledit hommd
hommicide estoit advenu pour loffice mais par povrete
et negligence ledit suppliant na point eu ne obtenu lettres de remission
dudit bernard dorlay et en oultre est il advenu que depuis
demy an ou environ ledit suppliant estoit au lieu de lymale
a la taverne avecques les mayeur et eschevins dillecques ou
il survint apres boire une question entre ung nomme pasquo
du kocletz et le filz dudit suppliant et commencerent a
frapper lung sur lautre dequoy ledit suppliant alloit
requerir son filz par les cheveulx et le reboutist dedens
la maison mais tantost apres recommencerent a frapper
lung apres lautre dequoy ledit suppliant print ung baston
pour se saulver des coupz et pour aller entre deux ce non
obstant ledit pasquo donnist un coup de sa dague sur la
teste dudit suppliant et luy feist une grant playe et ce
temps pendant le filz dudit suppliant donnist un coup
dung bracquemart sur la teste dudit pasquo tellement
que dudit coup ledit pasquo dedens huit jours apres
termina vie par mort dont dieu ait lame pour lequel
cas ledit suppliant a aussi fait paix et satisfaction a sa partie
interessee mais pour occasion diceulx cas et mesus il sest absentey
de notredit rommant pays de brabant et luy en conviendroit demourer
absent et finer ses jours ailleurs miserablement et en grant
povrete se notre grace ne luy estoit sur ce impartie pour laquelle
il nous a tres humblement supplie et requis pour ce est il
que nous ces choses considerees ayant pitie et compassion dudit
povre suppliant et luy vueillant en ceste partie preferer grace
et misericorde a riguer de justice audiit leonard pierson suppliant
avons ou cas dessusdit quicte et pardonne quitons remectons
et pardonnons de notre certaine science et grace especial par ces
presentes. les fait et cas dessusdits avec toute paine amende et
offense corporelle et criminelle esquelz pour cause et
occasion des choses devant dictes leurs ciconstances et dependences
ou aucunes dicelles il peut avoir offense mesprins ou estre
encouru envers nous et justice en aucune maniere et
lavons quant a ce restitue et restituons a ces bonne fame et
renommee en notredit pays de brabant et a ses biens non confisquez
saucuns en y a en la forme et maniere comme il estoit avant
ladvenue desdits cas et mesus en imposant sur ce silence perpetuel
a notre procureur generael en brabant et a tous noz autres justiciers
et officiers quelzconques satisfaction toutefvoyes faicte
premierement et avant toute euvre a la partie interessee
se faute nest civilement tant seulement et parmy ce
aussy que ledit suppliant sera tenu de amender envers nous
civilement ledit cas et mesus selon lexigence du cas et la
faculte de ses biens et aussi de payer les despens de la
justice faiz et a faire a cause de ce a larbitrage et
tauxacion de noz amez et feaulx les chancellier et gens
de notre conseil ordonne en notredit pays de brabant lesquelz
avons a ce commis et commetons par cesdits presentes sy donnons
en mandement a iceulx noz chancellier et gens du conseil en brabant
qui appellez ceulx qui pour se feront a appeler ils procedent ou
facent proceder bien et deuement a la verification et interinement
de ces presentes selon sa forme et teneur a larbitrage et
tauxation dedits amende civile et despens ainsi quil appartiendra
et ce fait ils le bailly de notredit rommant pays de brabant
leurs lieutenant et chacun deulx endroyt soy et sicomme a luy
appartiendra facent seuffrent et laisent ledit leonard
pierson suppliant de nosdites presente grace remission quictonce
et pardon et de tout le contenu en cesdits presentes playnement
paisiblement et perpetuellement jouyr et user sans luy faire ou
donner ne souffrir estre senechal de brabant maire de
louvain amman de bruxelles escoutettes danvers et de
boisleduc et tous autres nos justiciers officiers et subgectz
de notredit pays de brabant leurs lieutenants et chacun deulx endroit
soy et sicomme a luy appartiendra facent seuffrent et laissent
ledit leonard pierson suppliant de nosdits presente grace remission
quictance et pardon et de tout le contenu en cedits presentes
playnement paysiblement et perpetuellement jouyr et user
sans luy faire ou donner ne souffrir estre fait mis ou
donner ores ne pour le temps avenir en corps ne en
biens quelque destourbier ou empeschement au contraire
aincois se son corps ou aucuns de sesdits biens non
consisgnez estoient ou sont pour les cas dessusdit arrestez
ou empeschez les mectez ou faictes mectre incontinent
et sans delay aplaine et entiere delivrance car ainsi nous
plaist il et affin que ce soit chose ferme et estable
a tousjours nous avons fait mectre notre seel a ces presentes
saulf en autres choses notre droit et lautruy donne en
notre ville de bruxelles ou mois de janvier lan mil
cincq cens et dixhuit selon le stile de notre court de
brabant et de notre regne le tiers et ainsi estoit
escript sur la plicque par le roy en son conseil et signe
boudewyns et encoires visa
collationne a
l’original par moy
n. starte"
pardons,391.txt,"copie van andere remissie van dootslage
maximilien par la grace de dieu esleu empereur
tousjours auguste roy de germanie de hungerie
de dalmatie de croatie etc et charles par la
mesme grace archiducz daustrice, prince
d’espaigne, des deux cecilles de jherusalem, etc. ducz
de bourgogne, de lothierr, de brabant, de stier, de carinte,
de carniole, de lembourg, de luxembourg et de gheldres
contes de flandres, de habsbourg, de tyrolle, de
fierret, dartois, de bourgogne palatins et de haynau,
lantgraves delsace, prince de zwaves souabe ?, marquis
de burgauw et du saint empire, de hollande, de
zeelande, de ferrette, de frybourg de namur et
de zuytphen, contes, seigneurs de frise des marches,
de d’esclavonye, de portenauw, de salins et de
malines. savoir faisons a tous presens et
avenir, nous avoir receu lumble supplication
de philebert de montenac escuier, contenant
que environ la my quaresme derreniert passe luy arrive
en notrre ville danvers avec et ou service du seigeur
de ravestain notre cousin son maistre a ung certain
jour ainsi que ledit suppliant retournoit doyr la messe
et quil estoit venu jusques devant le logis
dudit seigeur son maistre se arresta illec a parler
et deviser avec aucuns des officiers et autres
serviteurs de sondit maistre durant lequel
parler survint illec ung nomme lancelot natif
du pays de normandie ou d’environ ayant pardevant
este varlet et serviteur dudit suppliant et estoit
lors serviteur au seigeur de croix chevalier estant monte
sur la mule dudit seigeur de croix, lequel lancelot
se vint aussy illec arrester et parler aususdit officiers
quoy veant, le suppliant esmeu subitement
acause d’aucunes choses passees, sadrescha audit lancelot
luy demandant pourquoy il avoit desrobbe l’espee
du mareschal denghien a quoi ledit lancelot
respondit que ledit mareschal luy devoyt quatre
solz et disant oultre ces mots vous avez dit
que je vous ay desrobbe dist lors ledit suppliant
ouy vrayement vous avez desrobbe sur quoy
ledit lancelot redist incontinent audit suppliant
vous avez menty ou selon aucuns vous ne
dites point vray a laquelle parolle ledit suppliant
tira son espee et en frappa du plat sur ledit
lancelot lequel mist aussy tantost main a une
sienne espee quil avoit chainte. parquoy ledit
suppliant meu de chaudecolle plus que paravant
ainsy que ledit lancelot avec la mule avoit le
doz tourne, lui bailla de sadite espee au travers
du corps tellement que dicellui cop en brief.
jours apres, il termina vye par mort a loccasion
du quel cas ledit suppliant doubtant riguer de
justice s’est absente de noz pays esquelz il
n’oseroit retourner ainsi lui en conviendroit
demeurer absent a tousjours et aller user le
demourant de ses jours en estrangnes marches
et contrees se notre grace et misericorde
ne luy estoit sur ce impartie pour laquelle
actendu son jeune eage les services par ses
predecesseurs parcidevant faiz a nous et aux
notres que a lexemple deulx il a entier vouloir et
desir nous fere aussi de sa part en temps advenir,
et soy garder a jamais de rencherir plus
en aucun acte vicieulx, il nous a treshumblement fait supplyer.
pourquoi nous les choses dessusdites considerees
mesmement a lonneur et reverence de la
doloreuse mort et passion q uele filz de dieu
notre benoit redempteur jhesus crist souffrit a
tel jour quil est huy pour la redemption de
lumain lignaige a icelui philebert de
montenac suppliant inclinans a sadit supplicacion,
et lui vueillans pour ceste foiz grace et misericorde
estre preferee a rigueur de justice par ladvis
de notre treschiere et tresamee fille de nous empereur
dame et tante de nous charles dame marguerite
daustrice et de bourgogne regente et gouvernante
en l’absence de nous empereu avons quitte
remis et pardonne et de notre certaine science
et grace espcial par ces presentes quittons remettons
et pardonnons, le fait et cas dhommicide devant
mencionne ensemble toute paine amende et offence
corporelle et criminelle enquoy pour cause
et occasion dicellui les criconstances et deppendences
il peut avoir mespris et estre encouru envers
nous et justice et l’avons quant ad ce remis
et restitue remectons et restituons en ses bonne
fame et renommee a nosdit pays et a ses biens
non consisgnez en la maniere comme il estoit auꝑravant
ledit cas advenu, en imposant sur se ce silence
perpetuel a notre procureur genearel et a tous autres
noz officiers quelzconques satisfaction toutesvoyes
faicte a partie se desja faicte nestoit civilement
tant seulement et pourveu que avec amende
civile que ledit suppliant sera aussy tenu den payer
envers nousa l’arbitraige et tauxacion de
noz amez et feaulx les chancelier et gens de notre
conseil en brabant icelui suppliant durant le terme
dung an entier a compter de la date de cesdites presentes
ne pourra entrer venir ne soy trouver en notre pays
et duche de brabant en ne en aucun lieu de noz
autres pays la ou nous ou notredit fille et tante
serons en noz personnes a paine destre priveedu
fruit et benefice de notredit grace se nest de notre
expres congie et licence se donnons en
mandement ausdits chancelier et gens de notre
conseil en brabant que icelui terme de lan expire
et endedens les premiers trois mois apres
ensuy ans appellez ceulx qui pour ce feront
a appeler. ils procedent bien et deuement
a linterinement de ces presentes et ce fait
et ladit amende civile par eulx tauxee arbitree et
payee es mains de cellui de noz officiers
cui ce regardera lequel sera tenu den fere
recepte et despense a notre profit ilz notre
seneschal de brabant margrave danvers et
tous autres noz justiciers et officiers quelz-
conques leurs lieutenants et chacun deulx endroit
soy et sicomme a lui appartiendra facent seuffrent
et laissent ledit suppliant de notre presente grace remission
quictance et pardon selon et par la maniere
que dit est plainement paysiblement et
perpetuellement joyr et user sans lui faire
mettre ou donner ne souffrir estre fait mis
ou donne ores ne ou temps advenir en corps
ne en biens aucun arrest destourbier ou
empeschement au contraire en ancune manieere
ains se son corps ou aucune chose de sesdits biens non
consisgnez estoient pour ce prins saisiz arrestez
ou autrement empeschez le mectent ou facent
mettre tantost et sans delay a plaine et entiere
delivrance. car ainsi nous plaist il et
afin que ce soit chose ferme et estable a tousjours
nous avons fait mettre notre seel a ces presentes
saulf en autres choses notre droit et lautruy
en toutes donne en notre ville de malines
le jour du vendredi saint ou mois davril
lan de grace mil cinqcent et huit et
des regnes de nous empereur assavoir de
cellui de germanie le xxiiie et desdits
de hongerie etc. le xixe ainsi signe soulz le reploy
par imperatrice margarita et sur ledit reploy. par lempereeur et monseigneur
larchiduc en leur conseil et signe heneton
collationne a l’original
par moy
n. strate $$"
pardons,144.txt,"remis voir jan de wolff
philips etc. doon te weeten dat wij ontfangen
hebben die supplicatie van jan wolff armen
handtwerker belast wesende met vrouw ende thien
levende kinderen jan ende willem bostraeten oick
belast wesende met vrouw ende kinderen landtlieden
woonachtich onder de heerlyckheden van contick inhoudende
hoe dat hen toegecommen is inden jaere 1622 wanneer
door hunne dorpen passeerden de regementen van
den hertoge van saxen ende holsteyn midtsgaders tgene
vanden graeff van anholt gesonden tot verstercke
ninge vande belegeringe van berghen opden zoom
want alsoe dynwoonders vande selve dorpen grooten
overlast leden niettegenstaende dat sy daer van
ende vande omliggende dorpen wel waeren ge
tracteert ende ontfangen geweest soe van brant
verlies van peerden ossen koeijen runderen schaepen
ende andere bestiaelen extorssien van gelt ende
andere concussien jae van violatie van geestelycke
plaetsen kercken vrouwen personen ende anderssints
de welcke inde voors. prochien soe groot horribel
ende execcabel is geweest dat het verhael
van dijen niet alleen terreur en soude geven aen
redelycke maer oick den onredelycken creaturen
niet ten respecte alleenlyck van tvoors. branden
maer oock vant rooven ende stelen ende d'ongehoorde
ende ongebruijckte middelen byde soldaeten vande
voors. regimenten voorts gewent int affdringen
vanden gelde ende andere goeden der gemeyne
ingesetenen hen soe verre verloopen hebbende van
eenige vande selve te tormenteren meer dan de
geene ter torture gecondemneert wesende niet
meer spaerende d'oude ende ongevallige persoonen als
de jonge den armen dan den rycken tot selff t'atten
teren opde pudicitie van hun lieder vrouwen soe
souffisantelycken soude connen blycken waert noot
ende merckelyck dat de voors. soldaeten hen soe
ongenaedelycken hebben gedraegen dat besyden stellende
alle civiliteyten ende obligatien die sy hadden voor
het goet tractement hen gedaen dat sy aldaer inde
omliggende dorpen veele koyen ende andere bestiaelen
hebben gestolen ende gerooft de selve met menichten
geslaeghen geeten ende mede gevoert oick ver
scheyde peerden genomen groote menichte van
vertelen haver gerst coren terwe erweten ende
vitsen onnuttelycken vervoeyert ende een groot getal
gedorsten graen in sacken op hunne waegens ende
kerren mede gevoert hebbende tselve graen soe onnuttelyck
vervoyert ende verquist dat men tselve van straete te straeten
naer dat sij vertrocken waeren met wanden manden
ende sacken vander aerden heeft opgenomen aldaer
in sulcker menichvuldicheyt gestort wesende dat
noch lange daer naer de beesten vander straeten daer
by hen aes gehaelt hebben sonder dat sy daer eenige
remedie toe gedoen costen ten waere dat sij hadden
willen om hals commen gelycker oick menige doot
gebleven syn eenige daer van ter plaetsen ende namentlyck
henrick wychmans smeth tot contick voors. die
sy hebben doot geschooten ende den sone van cornelis
beuckelaer den welcken sy soe wreedelyck hebben ge
tracteert dat naer dien sy den selve van lyffve ter
doot hadden gebrocht sy hem noch wel vyfftich dootelycke
wonden geinfligeert hebben hem verborgende alsoe
onder stroot alwaer hy t’eynde van sess daegen
in sulcken gesteltenisse is gevonden ende eenige
totter doot gequetst die daer van naermaels ge
storven sijn gelycker oock veele deser weerelt ge
passeert sijn van t'verdriet tgene hen causseerde
het verlies van alle hunne goeden den meestendeel
soe gextenueert geworden sijnde dat sy niet eenen
stoel en behielen om op te sitten de voors. soldaeten
niet genoech geweest sijnde dat zy de voors.
landtlieden door sloegen, torqueerden, quetsten ende wondeden,
berooffden, ende brandeden, maer oock in stucken smeten alle
tgene niet portatibel ende draeghelyck en was, met
sulcken vegementien ende execratien dat sij meer scheenen
turcken als christenen te syne, in sulcker vuegen
dat oyck den meestendeel vande voors landtlieden
gedwongen waeren henne huysinghen ende wooningen
te verlaeten de selve t'abandoneren ende laeten ter
pillagien vande voors. soldaeten twelck eene
partije van de voors landtlieden soe heeft geanimeert
dat sy resolutie hebben genomen hen leven goet ende bloet
mitdtsgaeders t’gene van henne huijsvrouwen ende kinderen
te waeghen, om hen tegens de selve soldaeten te be
schermen ende te deffenderen, overmidts henne
execrabele ende horribele feyten , tis dan gebeurt
dat alsoe om heurlieder wreetheijt wille eenige
huyslieden waeren gevlucht geweest op het hoff
van bautersen gelegen onder t'voors. dorp van
contick, ende dat middelertijt by eenige vande
voors. soldaeten eene coye was gestolen compe
terende laureys vervorst, de selve huyslieden
met eenige andere met hen geweer van tvoors.
hoff sijn gegaen omme de voors. koije te gaen
soecken ende eentsamentlyck te besichtigen wat in hunne
respective huysen ende woonplaetsen die sy hadden gedwongen
geweest te verlaeten, was ommegaende mede oick
om by eenige van henlieden voederinge te haelen voorde
beesten aldaer gevlucht, ende daer over commende
tot inden gehuchte vanden dievels hoeck opde hoeve
vanden heeren tresorier kintschot, hebben aldaer
gevonden dry soldaeten, de twee daer van sonder
geweir ende den derden versien van rappier alleen, ende
soe de selve daer eenige moetwilligcheijt hadden bedreven
ende oyck datter int achterhuijs int stroot eene
lonte bevonden werdt op beyde de syden geviert daer
mede sij apparentelyck de voors. hoeve hadde meynen
int brandt te steken, hebben de voors. huijslieden
met henne geassocieerde de voors. soldaeten
overvallen ende door de wreetheyt ende execrabele
acten in henne dorpen persoonen ende goeden gecommitteert
de selve soldaeten in sulcken manieren geschoten, gestoken
ende geslaegen dat d'een voor ende d'ander naer op de
plaetse doot gebleven is hoe wel de selve eenige
resistentie oft weer doden, dan ter contrarie om
genaede waeren biddende, soe die supplianten hebben ver
staen, ende alsoe sy tsamen van huijs comende, hebben
bevonden dat de voors. landtlieden ter voors. plaetsen
hadden van leven ter doot gebracht twee der voors.
soldaeten, ende besich waeren met den derden oick om te
brenghen die welcke sy hebben gegraeven in eenen
bosch achter de voorschreve hoeve, sonder dat sy supplianten
daer ter werelt iet toe gedaen, oft geholpen hebben,
dan willem bostraeten weesende diertertijt eenen
jonge ierst uuijt de schole gecomen heeft door be
dwanck vande andere huijslieden eenige schuppen
aerden op de doode lichaemen geworpen, alles naer
breeder uuyt wysen vande seeckere attestatie, en
informatien door den drossardt des lants van
mechelen daer over genomen ende in onsen raede van
brabant int versueck van het remis der voor
landtslieden geexhibeert ende soe wel de supplianten
onder oitmoedige correctie ende meynen daer aen iet
misbruijckt te hebben, gemerck sy by geval maer
daer ontrent sijn gecomen ende in geender manieren
handtplichtich geweest, soe ist nochtans dat den
drossardt slants van mechelen de selve heeft doen
apprehenderen gehadt ende tot henlieder laste criminelyck
doen procederen, tegens den welcken gecomen sijnde in
appositie ende hebbende inde saecken tegens hen geintenteert
geantwoordt syn by provisie vande voors. apprehensie
gerelaxeert geweest onder eedt ende geloofte de
persona sistenda, ende vanden selven te representeren
toties quoties de selve geloofte verborgende met twee
hondert guldens eens, ende niettemin hebben om alle
quellingen ontslaegen te sijne, hennen toevlucht
beneffens de voors. delincquanten genomen
tot ons ten eynde van abolitie van t'gene hen
eenichsints ter saecken van tvoors. feyt souden moghen
geimposeert worden, doch alsoe sij daer op gehadt
hebben nihil apparentelijcken ter cause van het groot
misbruijck vande voors. landtslieden waer mede
onbedachtelyck in hun doen ter tijt hadden gevoecht,
ende dat nu eenige van hun hebben verworven
onse opene brieven van remis hebben oversulcx de
supplianten geraetsaem gevonden hun andermael te
prosterneren ende worpen voorde voeten van onse
clementie ende bermherticheijt, oitmoedelyck biddende
dat ons gelieven soude om de passie godts, ende
regard nemende het cleyn casuel misbruyckt
dat sy hier inne soude hebben misdaen uuytsonderlycke
gratie volcomentlyck te vergeven imponerende
allen officieren ter cause van dien perpetuele
silentie met verboth van hun te queruleren in recht
oft daer buijten, ende dat met quijtscheldinge van
alle amende, doende hun daer van depescheren
opene brieven van abolitie in forma soo eest dat wij
desen aengesien ende ierst hier op gehadt onse offitie
fiscael van brabant geneycht wesende ter
beden der voors. supplianten ende willende hun in dit
stuck prefereren gratie ende misericordie voor
strangheyt ende rigeur van recht besundere ter
eenen ende contemplatie vander bitter passie ende
lyden ons heeren jesu christi dwelck hij op sulcken
dach voerde saelicheijt vanden menschelycke geslaeht
geleden heeft, hebben den selven supplianten in den gevalle
als boven geremitteert, quytgeschonden ende,
vergeven, remitteren, schelden quijte ende vergeven
uuyt sunderlinger gratien by desen onsen brieve tfeyt
ende ongeval boven geruert, midtsgaeders alle
offfensie ende breucke corporele ende criminele
daer inne sij hun overmidts ende uuijt saecken van
tgene voors. is tegen ons ende justitie eenich
sints mogen hebben ontgaen ende misdraegen, ende
hebben hun dien aengaende weder gestelt, ende
gerestitueert, stellen weder ende restitueren
tot hunnen goeden naeme fame ende geruchte in
onsen voors landen heerlyckheden, ende tot hunnen
onverbeurden goeden indien sy eenige onder ons
hebben gelyck ende in alder manieren soe sy waeren
voor de toecompste vande voors. feijte imponerende
hier op een eeuwich geswijch onsen procureur
generael van brabant onsen drossardt
slandts van mechelen ende alle andere onsen
justicieren ende officieren wye sij sijn. satis
factie ende beternisse ierst ende voor al gedaen
der partije geinteresseerde indien die noch
niet gedaen en sijn ende eenige daertoe staet
civilyck alleenlyck behoudelyck dat die voors. supplianten
gehouden sullen sijn tvoors. feyt tegen ons te beteren civilyck
naer gelegentheyt vande saecken ende faculteyt van
haere goeden met oock te betaelen dize redelycke
costen van justicien hieromme alreede gedaen ende te
doen doene allet ter taxatien ende moderatien van
onsen seer lieven ende getrouwen cancellier ende andere
lieden van onsen raede geordonneert in brabant die
wy daertoe gecommitteert hebben ende committeren
by desen ontbieden daerom ende bevelen den selven onsen
cancellier ende raedtslieden dat voor hun geroepen
de gene die daerom behoiren geroepen te sijn , sy procederen
wel ende deughdelyck ter verificatie ende interinement
van desen ende totter taxatie ende moderatie vande
voors. amende ende costen van justiecien alsoe sij
sullen bevinden te behoiren, dwelck interinement die
voors. supplianten gehouden sullen sijn te versuecken ende
heur in persoene te preienteren in onsen voors. raede
binnen sess maenden toecomende opte pene van te
verbeuren deffect vandien, ende dat gedaen en de
selve civile boete ende costen van justicien getaxeert
ende betaelt synde in handen vanden geenen die dat
behoiren sal sy onsen voors. procureur generael in
brabant ende alle andere onse rechtere justicieren
officieren ende ondersaeten tegenwoirdige ende
toecomende dyen dat aengaen sal mogen heure
stedehouderen ende eenenygelycken van hun besundere
soo hem toebehoiren sal doen laeten ende gedoogen de
voors. supplianten van deser onsen iegenwoirdiger gratien
ende remissien ende van allen d'inhouden van desen inder
vuegen ende manieren voore verhaelt, rustelyck vredelyck
volcomelyck ende euwelyck genieten ende gebruijcken sonder
hem te doen oft te laeten geschieden nu oft in toecomenden
tyden eenich hinder letsel oft moyenisse aen lijve noch
aen goeden ter contrarien, maer indijen heur lyff oft
eenige van huere goeden daerom gearresteert becommert
oft beleth waeren, dar sy die setten ende stellen terstont
en sonder vertreck ter geheelder ende volcomender de
livrantien want ons alsoe gelieft, ende ten eynde dat dit
vast ende gestadich blyve tot eeuwigen daege soe hebben wy
onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck in anderen dingen
onsen rechte ende eenen iegelycken anderen dessijns in allen gegeven in
onser stadt bruessel inde maent van meij 1630, op de plycke stont
bijden coninck ende onderteeckent cools"
pardons,041.txt,"philips etc. doen te wetene dat wy ontfangen hebben die
oitmoedige supplicatie van peeter vos dyonysse inhoudende hoe dat
hy suppliant pachtere van onsen watermoelen bynnen onser vryheyt van mol
waerinne ende anderssins in allen synen leven heeft de suppliant
sonder ja$$ gesproken hem alsoe eerlycken gedraegen dat hem
dinnegesetene aldaer grootelyck bedanck gehadt hebben hebbende altyt
voere ende oick nae den ongeval hier onder geruert gestaen tot goeden
naeme ende fame ende deughdelycken ende eerlycken alomme
gewandelt ende hem geneert noch en heeft noyt vechtachtich geweest
noch gevolcht eenige herbergen noch tavernen maer hem vredelycken
gehouden by zyne naebueren ende alle andere sonder eenige diffamatie
desen nyettegenstaende is gebuert opden vyffsten dach inne xvc
xlii die suppliant ende wylen jacop heylen denwelcken godt
genadich sy wesende des suppliants zwagere gelyck hy suppliant zyne
zustere getrouwt hadde hebben minnelycken vergadert ende gedroncken
met meer andere ten huyse van christoffel van goerle vuyt oirsaecken
dat aldaer openbaere verpacht wordde byden meyere van corbye
die thienden aldair ende zyn die suppliant ende zyn zwager aldaer
tot indyen avont gebleven sonder eenige thiende in pachtinge aenveerdt
te hebbene noch en hebben aldair egheen woerden tselven gehadt dan
van zekere koye die de suppliant van zynder huysvrouwe ende des
vs. wylen jacops moedere gecocht hadde ende wel betaelt hadde
daerop de voirs. wylen jacop ende andere zyne broeders croenden ende crackeel
maeckten tegen den suppliant pretenderende dat hy deselve koye nyet en
soude hebben betaelt maer die hem soude gegeven zyn geweest
daertegen zy andere kynderen nyet en souden gerecompenseert wesen
nyettemin sonder eenigen sunderlingen twist te hebben zyn die suppliant
ende die voirs. wylen jacop vuyten huyse des voirs. christoffels
gescheyden elck veerdich wesende om nae zyn huys te gaene
ende commende opte merckt heeft die suppliant totten voirs.
jacop geseegt dese oft gelycke woerden zwager ick wille
u seggen goeden nacht dairop de voirs. wylen jacop antwoerde
zwager soe wille ick u oick maer terstont hernemende #
woerden seyde totten suppliant dat hy suppliant met hem soude gaen als
niet verre om wesende ende by dyen dat daervoere daer de
suppliant soude moeten passeren laelyck rumoer was ende
dat sy melkanderen noch te spreken hadden ende dat sy den peys
zoe souden moegen maken midts welcken zyn de suppliant ende den
voirs. wylen jacop alleen gegaen duer die strate loopende totten wynt
moelen noortwaeert sonder dat yemandt anders by hen is geweest
welcke straete innegaende hebben underlinge vermaent vande
voirs. koye noch van andere sekere penningen die de suppliant den voirs. wylen
jacop aleer hy suppliant zyn zustere trouwde geleent hadde ende #
sekere mudde kooren dwelcke de voirs. afflivige den suppliant #
was bleven ter saecken van onsen wintmoelen den voirs. afflyvige als
hoochsten verdierdere gebleven welcke partyen die suppliant vanden
afflyvige noyt heeft binnen gecrygen zulcx dat sy daerom
tzamen dickwils twistich zyn gewordden ende alsoe daeraff
vermaen wordde gemaickt heeft den suppliant vanden afflyvige #
gemaect begeert ende gevraecht oft hy afflyvighe oick van
meyninge was hem suppliant te betaelen waerop heeft den voirs.
afflyvige expresselyck geseydt neen ende dat die voirs.
partyen sonder aengegaen hebben hunne moedere ende dat alle h#
kynderen ende daer onder mede den suppliant als een van hare
kinderen getrouwt hebbende die voirs. schulden souden moeten tselve #
ende dragen waerop die suppliant repliceerde vraegde hoe dat
soude moeten commen daer hy hem in persoone tzelve #
geleent hadde ende dat hy hem dairomme soude met recht
besetten tot betaelinge ende hierop heeft die voirs. aff#
gevraecht oft hy suppliant hem soude willen beschaemen dairop de suppliant
antwoirde jae ende liever ongevrienden wordden dan hy zyn
gelt eeuwelyck soude moeten derven mits welcken die afflyvige
hem stoorende heeft totten suppliant geseegt dat hy onder revenende
gesprocken zynen moedere soude moegen bringen grypende met dyen
nae zyn mes ende den suppliant op zyn lyff stootende ende
hoe wel hy suppliant anders nyet en wiste noch alnoch en weet
by verbaestheyt die voirs. afflyvige en hadde in zyn handt een
bloot mes soe en heeft hy suppliant hem alnoch ter weeren nyet gestelt
maer verbeydt tot dat die voirs. wylen jacop hem anderweerf inen
opt lyff geloopen ende nae hem gestooten heeft alsdoen dat
die suppliant den voirs. afflyvigen meter vuyst van hem gestooten
heeft alsoe dat hy bynae neder ter eerden viel zonder zyn
mes te trecken maer alsoe die afflyvige alnoch niet op en
hiele vande suppliant opt lyff te loopen ende te stooten heeft die
suppliant ten lesten zyn mes vuytgetoogen ende dairmede den
afflyvigen eenen steke oft stoote gegeven sonder meer daerdoere
die voirs. afflyvige es gevloeden ende ewech geloopen
sonder byden suppliant meer gecommen te zyne maer daer over
gestorven ten huyse van jan rummens tot groot leetwesen des
suppliants die de vrienden ende erffgenaemen des voirs. wylen
afflyvigen heeft gesoendt ende te vreeden gestelt hoewel
die suppliant hem vermyt vrydelyck $$$ straeten te verkeeren
ende onse muelen te bewa$$ ten waere dat onse gratie ende
genaede hem wordde geextendeert ende verleent ons daerom oitmoedelyck
biddende waerom zoe eest dat wy de voirs. saecke
overgemerct ende hierop gehadt dadvys van onsen schouteth
van molle geneycht wesende ter beden des voirs. peeters #
suppliants ende willende denselveen in dit stuck prefereren gratie ende
misericordie voer strangheyt ende rigeur van rechte he#
hem suppliant inden gevalle als boven quyt geschouden vergheven
ende geremitteert schelden quyte vergheven ende remitteren vuyt
zunderlinger gratien by desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven
gemerct mitsgaders alle offensie ende bruecke corporelle
ende criminelle daerinne hy hem overmidts et vuyt saken van
tgene des voirs. is tegen ons onse hoocheyt ende justicie eenichssins mach
hebben ontgaen ende mesdraegen ende hebben hem dyen aengaende
wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
tot zyne goede naeme fame ende geruchte in onsen voirs. lande
van brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden
ende tot zynen onverbuerden goeden indyen hy eenige onder
ons heeft gelyck ende in alder manieren soe hy was voer die
toecompste vanden voirs. feyte imponerende hierop een eeuwich
geswich onsen procureur generael in brabant onsen schouteth van molle
ende allen anderen onsen justicieren ende officieren wye sy syn
satisfactie ende beeternisse ierst ende voir al gedaen der
partye geinteresseerde indyen die noch niet gedaen en zyn ende
eenige daertoe staet civillyck alleenlyck behoudelyck dat
die voirs. suppliant gehouden zal syn tvoirs. feyt tegen ons te #
civillyck nae gelegentheyt vander saecken ende faculteyt van zynen
goeden met oick te betaelen die redelycke costen der just#
hieromme alreede gedaen ende te doene allet ter taxatien
ende moderatien van onse lieve ende getrouwe die
cancellier ende luyden van onsen raide in brabant die #
marge: zy hieraf verantw
oirt byden ontfangher
vanden exploiten
daertoe gecommitteert hebben ende committeren by desen ontbieden
daerom ende bevelen denselven onsen cancellier ende raidsluyden dat
voer hen geroepen alle de gheene die dairom behoiren geroepen
te zyne zy procederen wel ende duegdelyck ter verificatien ende interinemente
van desen ende totter taxatien ende moderatien vande voirs. amende
ende costen van justicien alsoe zy sullen vynden
behoirene welck interinement de voirs. suppliant gehouden
zal zyn te versueckene ende hem in persoone te presenteren in onsen
voirs. raide bynnen zesse maenden naestcommende opte pene
van te verbueren deffect van desen ende dat gedaen ende
deselve civille boete ende costen van justitien getaxeert ende betaelt
zynde in handen vanden gheenen dyen dat behoiren zal zy onse
voirs. procureur generael onse schouteth van molle ende alle
andere onse rechteren justicieren officieren ende ondersaeten
jegewoirdige ende toecommende dyen dat aengaen zal moegen
hueren stedehouderen ende eenenyegelycken van hen besundere soe
hen toebehoiren zal doen laeten ende gedoogen den voirs.
suppliant van deser onser jegewoirdiger gratien ende remissien ende
van alle inhouden van desen inder vuegen ende manieren voere
verhaelt rustelyck vredelyck volcommellyck ende eeuwelyck
genyeten ende gebruycken sonder hem te doene oft te laeten
geschieden nu noch in toecommende tyde eenich hinder letsel
oft moyenisse ter contrarien aen lyffve oft noch aen goeden
ter contrarien maer indyen syn lyff oft eenige van zyne
onverbuerde goeden daerom gevangen gearresteert becommert
oft beleth waeren dat sy die setten ende stellen oft doen setten
ende stellen terstont ende sonder vertreck tot geheelder ende
volcommende delivrantie want ons alsoe gelieft
ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blyve tot
eeuwigen daghen hebben wy onsen segel hieraen doen hangen
behoudelyck in andere dingen onsen rechte ende
eenenyegelycken andere dessyns in alles gegeven in
onser stadt van bruessele inde maent van augusty
int jaer onsheeren duysent vyffhondert dryentzestich
van onsen rycken van spaengnien sicillien etc. tviiie
ende van napels txe opde plycke stont
gescreven byden coninck ende onderteeckent $ facu#
visa recepta
gecollationneet ende bevonden concorderende
met zynen originale by my
$ facuwez $"
pardons,358.txt,"remis marien ottens
kaerle etc. doen te wetene allen iegewoirdigen ende toecomende dat wy
ontfangen hebben die oidtmoedige supplicatie van maria otten wettige
dochter thomas otten inhoudende hoe dat op sinte peeters dach inden oighst
anno xve tweenveertich als merten van rossem ende andere vianden waeren
voere onse stadt van loevenen oft daeromtrent zyn tot neerlinthere opte
plaitsse binnen desen onsen lande van brabant vergadert geweest
de goede mannen ende het volck van neerlinthere voirs. in grooten getale
ende onder dandere is aldaer gebeurt datter twee oft drye
persoonen hebben aldaer zekeren ydelen wagen gestooten inden poel
geheeten den plaetssepoel den welcken dameel velthaen hem
heeft gevoirdert alleene te willen vuyttrecken dwelck siende de
voirs. thomas otten vader vanden suppliante heeft vuyt gevuechte geworpen
eenen stock oft roeye voer inden voirs. poel dwelck siende willem vanden
velde heeft den voirs. thomas met eenen stock gesmeten tot twee
reysen toe eens op zyn hoot ende eens op zyn handt ende die voirs. thomas
hem stellende terdefensie heeft den voirs. willem wederom metter voirs.
roeye die hy te voeren inden poel geworpen hadde gesmeten ende
den voirs. willeme daermede eenen slach op zy hoot gegeven soe
soe dat zy onderlinge strytvaer waeren dwelck siende zy suppliante
die daerby woenachtich was ende besorgende dat de voirs. thomas huer
vader by den voirs. willem vanden velde van zynen lyfve geevelt
zoude mogen wordden is vuyt vaderlyck ende natuerlycke liefden derweerts
geloopen om hueren voirs. vadere te secoureren = bijstaan hebbende zy suppliante alsdoen
een stuck eetens ende een brootmesken in huer handt ende intloopen
soe heeft een geheefen goert ingels huer suppliante willen houden
dwelck siende zy suppliante heeft den selven goerde in zynen vinger
gebeten op dat hy heur soude laten gaen by hueren vader alsoe hy
oick dede ende wat voertsn gaende oft loopende wordde wederomme
gehouden ende metten hoofde genomen by wylen fulgiaen van hoobroeck
wel by dranck zynde natuerlyck soene bellens van hoobroeck seggende tot
huer wat sal de sottinne maken ende alsoe zy suppliante geerne ontworstelt
ende den voirs. fulgiaen ontweekenhadde soe heeft zy suppliante int
worstelen ende turbelen den selven fulgiaen metten voirs. brootmesse
onversiens geraect ende omtrent zynder borst gequetst daeraff hy
corts daernae is afflivich gewordden dwelck der suppliante hertelyck leet
is ende welck ongeval aleest alsoe dat tselve is gebeurt by quade
fortune onversiens ende nyet vuyt voersienicheyt noch anderssins vuyt
quaden propooste noch vermoegen gelyck oick zy suppliante noch die voirs.
fulgiaen doer te voeren noyt differencieuse wordden noch twist en hadden
ende om hueren vader by te staene dwelck de voirs. fulgiaen scheen te
willen beletten ende dat oick zy suppliante de partye geinteresseerde
gesoent ende tevreden gestelt heeft soe en soude zy suppliante die van
hueren wettigen man heeft vier levende kinderen ende altyt tot goeden
name ende fame gestaen heeft noyt eenich delict oft andere quaede
feyten gecommitteert hebbende huer binnen onse voirs. lande van brabant
nyet derren vinden vreesende rigeur van justicie ten waere dat heur
hierop wordde versien van onse gratie ons daerom oidtmoedelyck
biddende soe eest dat wy desen aengesien geneycht wesene ter beden
der voirs. suppliante ende willende huer in dit stuck prefereren gratie ende
misericordie voer strangheyt ende rigeur van rechte hebben der selver
suppliante inden gevalle als boven geremitteert quytgeschonden ende
vergeven remitteren quytschelden ende vergeven vuyt sunderlinger gracien
by desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven geruert mitgaders
alle offensie ende bruecke corporelle ende crimminelle daerinne zy ter
ter causen voirscreven mit dat daeraen cleven mach tegen ons ende justicie
mesdaen ende mesbruyt mach hebben ende hebben heur daeraff
wedergestelt ende gererstitueert stellen weder ende restitueren tot
hueren goeden name fame ende geruchte in onsen voirs. lande van
brabant ende allen andere onsen landen ende heerlicheden ende tot
hueren onverbeurden goeden indyen zy eenige onder ons heeft gelyck
ende in alder manieren zoe zy was voer de toecompste vanden
voirs. feyte imponerende hierop een eeuwich geswych ende silencie
onsen procureur generael in brabant onsen meyer van thienen ende allen anderen
onsen ende der smaelre heeren justicieren ende officieren wye zy
zyn satisfactie ende beeternisse yerst ende voeral gedaen der
partye geinteresseeerde indyen die noch nyet gedaen en zy ende
eenige daertoe staet civilyck alleenlyck behoudelyck dat die voirs. suppliante
#
gehouden sal syn tvoirs. feyt tegen ons te beteren civiyck naer gelegentheyt
vanden saken ende faculteyt van huere goeden ende oick te betalen de
costen van justicien hieromme alsoe de gedaen ende te doene allet
ter taxatien ende moderatien van onsen lieve ende getrouwes de cancelier
ende luden van onsen rade in brabant die wy daertoe gecommiteert
hebben ende commiteren by desen ontbieden daerom ende bevelen den
selven onsen cancellier eende raedsluden dat voere hen geroepen deghene
die daerom behoiren geroepen te zyne en procederen wel ende deuchdelyck
ter verificatie ende interinnemente van desen ende totter taxatie ende moderatie
vander voirs. amende ende costen van justicien alsoe zy sullen
bevinden behoirende welck interinement de voirs. suppliante gehouden
sal syn te versuekene ende heur in persoene te presenterene
onsen voirs. rade binnen zesse maenden naestcommende
opte pene van te verbeurene deffect van desen ende dat gedaen
ende deselve civile boete ende costen van justicien getaxeert
ende betaelt zynde in handen vanden genen dyen dat behoiren
sal zy onse voirs procureur generale in brabant onse meyer van thienen
ende alle andere onse rechteren justicieren officieren ende
ondersaten iegewoirdige ende toecommende dyen dat aengaen sal
moegen heure stedehouderen ende eenen yegelyck van hen besundere
soehem toe behoiren sal doen laten ende gedooghen de voirs.
suppliante van deser onser iegewoirdiger gratien ende remissie ende
van alle dinhouden van desen inder vuegen ende manieren voere
verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck ende eeuwelyck
genyeten ende gebruycken sonder huer te doene oft te laten
geschieden nu noch in toecomende tyden eenich hinder letsel oft
moeynisse aen lyve noch aen goeden ter contrarien maer
# zy hiervan verantwoord
byden ontfanger
van andere exploiten
indyen huer lyff oft eenige van hueren goeden daerom gearresteert
gecommert oft belet waeren dat zy die setten ende stellen terstont
ende sonder vertreck tot geheelder ende volcomenden delivrancie
want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit vast ende
gestadich blyve tot eeuwigen dagen soe hebben wy onsen
zegel hieraen doen hangen gegeven in onser stadt van
bruessele inde maens van novembry int jaer onsheeren duysent
vyffhondert ende dryenveertich van onsen keyserrycke txxiiiie
ende van onsen rycken van castillie ende anderen txxviiie
aldus gescreven opte plycke byden keyser in zyne rade
ende onderteekent boudewyns visa restrata
gecollacineert ende bevonden accorderende
met zyneoriginale by my
daaiwez"
pardons,393.txt,"copie dun eremission de lanchin
maximilian par la grace de dieu esleu empereur tous iours
auguste, roy de germanie de hongarie de dalmatie de
croatie etc. et charles par la mesme grace archiducz
daustrice prince despaigne des deux cecilles de jherusalem etc
ducz de bourgoigne de lothier de brabant de stier nakijken $$$ de karente
de carinole sic de lembourg de luxembourg et de gheldres
contes de flandres de laatste tweede woorden boven de lijn$$ habsbourg de tyrol dartois de bourgoigne palatin
de haynnau lantgraves delsate princes de zwarie sic: zwaben
marquis de burgauw et du saint empire de hollande
de zeellande de ferrette de kyebourg de namur et de
zuytphen contes seignural de frise des marches
desclavonie de portenauw de salins et de malines
savoir faisons a tous presentes et avenir nous avons
receu lumble supplication de guillaume van eechault
natif de geluwe en flandres eagre$$$ de trente
ans ou environ tysserand de toille a pr$$$ prisonnier
en notre ville danvers contenant comment environ de
deurx ans passe que icelles suppliant partist de ce
quartier pour faire voiage a saint jaques de
compostole et au retour dicellui desrober p$$ pourete
en une bourgade aupres de bourghes en espaigne
led rap dune paire de chausses et en une autre
bourgade autres deux paires de vreses chausses
item depuis son retur dudite voyage lui venu en
flandres se transporta en ung villaige nomme rouselae$$
auquel lieu en la maison dun marchant de lin
il print et emporta la somme de sept florins cincq
patars item de bruges a lostel dun chausseteur
nomme demourant en la rue que est nommee
de steenstrate autres huis florins de livres de groz
monnaie de flandres, item le jour de saint estrem$$
deur$$ passe es sestes de noel ledit suppliant se trouva
de nuyt et hors heure en la maison de philipe vande
berge general de noz monnaie ou il print et desroba
tant en or comme en argent comptant environ le somme
de vingt livres de groz monnaie de flandres item
ung petit pot dargent pesant quatres once onces
dargent ou environ, item une couppe dargent
pesant vingt onces dargent ou environ et estait
laddite couppe dorce dedens et dehors, item ung
gobelet dargent pesant six onces ou environg
item une petite pais dalbastre enhassee en
argent, item deux grains dor extimez chim$$$ une
livre de groz, item un baghe o uil u avpot six
tables et une pointe de dyamant avec trois
grosses perles, item une autre baghe a cings
diamans y compruis une pointe avex trois perles
y pendant, item encoires deux petites baghes
de chine desquelles pendoit ung rubis y attachie
item une petite croix dor laquelle il vendy a
anvers pour ung ducat seullement, item une
autre baghe a fachon de roze a tout ung rubis
ou il y avoit alentour six perles, item encoires
une perle seulle de la grosseur dun bon pors$$$
item une gerk$$$ dargent quil vendit quatre
escuz dor, item ung petit cornet dyvoire a deux
boutz dargent dore, item ung canon de fil dor
traict et$$ deux calices non beneis lesquelz
avoient les piedz de laiton et la reste dargent
et$$ combien que ledit suppliant ait en partie commis
lesdit cas par paurete et indigence et p$$ maulnais
conseil et enhort que erreulx il soit fort
marry et desplaisant resolu et delibere
de se abstenir de semble$$$ en lavenir et quilait
bonne voulente de se restitucion et satisfacton$$$
aux parties interessees a son leal povoir neantmoins
il doubte que les officiers et gens de loy de
notre dites ville danvers le veullens pour raison
des ses cas traicter extraordinairement et
proceder contre luy criminellement, se notre grace
et misericorde ne lui est sur ce impartre si
comme i lest don til nous a treshumblement
supplie et requis, jour$$$ c eest il que nous
ces choses considerees audit guillaume suppliant
inclinans a sadite supplication et requeste
et lui vaullant en ceste pauvre parferer grace
et misericorde a rigeur de justice meismement
en lonneur et rentvence de la benoite passion
que notre sauveur et redemption jesu crist souffry
pour nous tous en larbre de la croix a tel jour
quil est huy$$$ avons par ladms$$$ de notre treschere
et tres amee fille de nous empereur dame et
tante de nous charles dame marguerite daus$$$
et de bourgoigne ducesse douagre de savoye regente $$
et la deliberacion des gens de notre prive conseil
estans lez elle en cas dessurses quictre remis
et pardonne quictons remectons et pardonnons
de grace especial par ces presentes les cas et mesuz
dessus desclairez ensemble toute paure$$$ amende
et offence corporelle et criminelle en quoy pour
raison erreulx les circonstances et deppenden$$$ il
a et pnts$$$ avons mesprims$$$ offence et estre entou$$
evers noms$$ et dustrice et lavons quant a ce
restritue et restituons a ses bon nom fame et
renommee au pays et a ses bien non consistantz
saurans$$$ en y a tout aussy quil estoit avant
laduenne erreulx cas imposant sur ce
scellenre$$ perpetuel et a notre procureur general
marcgrave danvers escoutette danvers
et a tous noz autres officiers quelzconques
satisfaction tout efforz faicte p$rtalabement
et avant toute ennre$$$ aux parties interessees
se faire nest et elle y chut civilement tant
seulement et moyennant quil la mender$$
marge: soit de se respoird y le rn des expti$$$$
aussi envers nous civillement selon lexigence en cas
et la faculte de ses biens alarbritrage et
tauxacon$$ de noz amez et feaulx les chancellier
es gens de notre conseil en brabant que remectons aces
sy sonnons en mandement au ses chancellier
et gens de notre conseil en brabant que appellez
ceulx qui por ce seront a appeller ilz procedent
bien en devement a la veriffication et intermement
de ces pidts$$$, et a la tauxation de ladite amende
civile, et ce fait et ladite amende cuille arbitree
tauxee et payee es mains de celluy ede noz receveurs
ou officiers quil appentiendra lequel sera tenu
en faire recepte et rendre compte et reliqua a notre
prouffit, ilz lesdit marcgrave et escoutette
danvers notre souverain bailly de flandres bailliz
de gand de bruges et du francq escoutette dnes$$$
bruges et tous noz autres justiciers et officiers
quelzconques cui ce puet en pourra touchier et
regarder et achem$$$ deulx endroit soy et sy comme
a luy appentiendra facent seuffrent et laissant
ledit supliant de notre prdte$$$ grace quictance remission
et pardon selon et p $$lx maniere que dit est plainement
paisiblement et perpetuellement joyr et user
sans luy faire mert$$$ en donner ne souffrir estoe
fait mis ou donne vres$$$ ne en temps anemr $$$
aucun destourbr$$ ou empeschement au contraire
avis$$ sve$$ corps detenu que dit est et ses
brens non consisgnez sauvrons$$$ en a pour et
espesclez$$ mectent ou faient mect$$ a plame$$
et entr$$ delivrance car ausi$ nous plaist
il estrae fait et asm$ que ce sort chose ferme
et estable a tousjours nous avons fait meh$$
notre scel a ces presentes saulf en aultres
choses notre droit et lautruy $$$ en toutes
donne en notre ville de malines le vendredy saint
$n mers davril lan de grace mil cincqcens et
huit, et des regnes de nous empereur assa$$
decellui de germanie le xxiiie et de hongarie etc
le xixe, aussy rgne sic $$$$ reploy par impz
margareta et sur ledit reploy par lempereur
et monsieur larchiduc et signe havetoy
selle$$$ et $$$
par moy
$$$$"
sentences,661.txt,"vonnissen van den jaere
xvc tachtentich
boven - greffie
1580
raad - conseil
brabant
661
tafel van dit tegenwoonlich vonnis laet
uuijt jaere xvc tachtentich
anthonio nunnez coopman
anthonio roeloffs
nr. primo
jonffrouwe catherine cornelis dochter
claude ryetz
fol. iiie
die weduwe wijlen jacope de rempene
die heere van hege
fol. eodem
jacop grammene
alle de ghene etc.
fol. iiii
die kinderen ende erffgenaemen wijlen
anthoine van itterbeke ende dorothea
versteen
die prelaet van dielegem
fol. eodem
die weduwe wijlen elaze le roy
heer jacop van brecht riddere etc.
fol. v
claes meens.
symon gielis. wengane
fol. eodem
peeter vand. venne
cathe. van brensegem
fol. ix
jan van blitterswijck imp.
pauwels vierpont
fol. xi
jan peeters
jan brixius
fol. xii
condempnatie voluntoir xipriaen rolandts
franchois van waeyenberch
fol. xiiii
jonffrauwe cornelia deghus
joes de medraige
fol. xvi
die proviseuren van st. juliaenen gasthuys
ende de heyligeestmrs. oft provisuers
vand. cappellen
de gnael. caritaetmrs. deser stadt
fol. xvii
heur. michielss. vand. putte
sebastiaen gorien
fol. eodem
jan vand. poele als. bruggelinck
jan vand. cammen
fol. xxviii
cath. bondaens wed. wijlen adriaens
vand. beken
barbara de vergara wed. wijlen anthonio
palos
fol. eodem
jonffrauwe helena serana weduwe wijlen jeromm
despinosa
francisco daguillar porrez
fol. xx
jan gordeman
henrick de bruyne
fol. xxi
nicolaes van volcxem
nicolaes de smeth
fol. eodem
mr. jan vand. beken
derffgenaemen sebastiaens van orshagen
fol. xxiiii
heer jan van wittham marquis van bergen
opden zoom quate qua
jonffrauwe elizabeth van halmale
fol. eodem
servaes cuypers
franch. schellemans c. ss
fol. xxv
condempnatie voluntair gheeraert grammeyr
karel cocquiel
fol. xxviii
die wed. ende erffgenaemen wijlen
jacques van hove
anthonus baccler
fol. xxx
paulyne sdrossaten
anthonis vand. brand.
fol. xxxiii
xristoffe speckhouder
alexand. ende jan van keselt
fol. eodem
jan gremet de jonge
jan boel c. ss
fol. xxxviii
henrick hulscher
alexander bernaerts c. ss
fol. xliii
gielis de meester
heer willem de ronck raedt etc.
fol. eodem
jan vand. poele
die greutenant des amptmans van
bruessele
fol. xliiii
peeter danckaerts prevost gnael.
icaros lucie
fol. xlv
mr. joes de herre
jan de meur
fol. eodem
heer cosmas ende cesar delaffaitad
abraham de hertoge quate qua
fol. xlv
elizabet skeysers
adriaen gillis
fol. xlviii
symon ende jeremias hucean
sion le petit c. ss
fol. xlix eodem
jonffrouwe manu dacanda
heer hend. van berchem
fol. xlix
jonffrouwe cornelia de ghijs
joes de medraige
fol. eodem
die wed. wijlen kams bout
peeter de blog
fol. lii
hans van ympegem
jonffre. gheertruydt zangers
fol. lviii
gheeraert van durant
jonffrouwe luma vand. straten
fol. lix
jan verheyden quate qua
joachim copp
fol. lxi
condempnatie voluntair jan de blare rentmr.
guillamme cabu
fol. lxiiii
jacop camerlinck
nicolaes ostinck
fol. lxvii
jan tailler
arnoult rademacker
fol. lxx
die goetwillige crediteuren van simon
gomes
martin de uzunsa
fol. lxxvii
jacques ryckbosch
joys du bois
fol. lxxx
condempnatie mr. willem van been
jan hertsens quate qua
fol. lxxxiii
jan van raedt c. ss
dierick braesmams c. ss
fol. xci
pieryne berthovomeensch
augustin honbald
fol. xcvi
franch. ooms
franch. van zwertgoir
fol. eode.
jan pluims
anthonis van ghindertaele
fol. eode.
jonffre. cemendra vand. heyden
die wethoudere der stadt van antwerpen
ende michiel van steen
fol. xcix
heere jan van straele
wed. barbara pipenpon
fol. eode.
gert gysels
joes schellinck
fol. c
jan otten
die wethouderen der stadt vand. bossch
fol. ciiii
claens janss. c. ss
michiel van doeren mord. quo
fol. cvi
lochus aertss. ende die
scepen. ende raede der stadt van bergen
opden zoom
den schouteth ende scepe. van svouwe
fol. cvii
guillamme daix prevost gnael.
heer michiel borcouts
fol. eodem
condempnatie voluntair mertten van ranst c. ss
symon de noen
fol. cviii
jan van daesdonck
mertten van cuyck
fol. cix
jacop van valckenborch
marie beuraerts
fol. cx
jonffre. marie van waelhem
merck uuytemans
fol. cxiiii
paulyne sdrossaten
anthonis vand. brande c. ss
fol. cxviii
heere alvaro mumez
vrouwe barbara van pipenpon
fol. cxx
raecle blommaert
die drossaert van brabant
fol. eodem
gielis van sorbrecht
die borgermed. scepen. ende raedt
der stadt van antwerpen ende peeter
vand. goes
fol. cxx
mertten de greve
henrick hinckelmans
fol. cxxi
hector le moisue
dronys lherunt
fol. cxxii
anthony de vileers
renaert huygens c. ss
fol. cxxiii
die wed. wijlen jacops van huichthoven
guilla. hillebrants quate qua
fol. cxxiiii
engelbrecht van esen
vre. anna ende jonffre. isabelle scheten
fol. eodem
mr anthoine van male
jan vand. poele nord. quo
cxxv
derffgenaem. thielmane van eertryck
c. ss
toussam vassal
fol. eodem
nicolaes van stemvor
die marquis van bergen opden zoom
fol. cxxvi
jan francisco capello
jan limbrosio calderun
fol. cxxvii
mertten de greve quate qua
henr. hinckelmans
fol. eodem
charles dassa
heer dierick van brecht
fol. cxxviii
lert ghysels
poes schellmok
fol. cxxix
jan francisco capello
jan limbrosio calderun
fol. eodem
kaerel cocqinel
die staten van brabant
fol. cxxx
joachim coppe
die wed. ende kinderen aerts van
hersbeke
fol. cxxxi
jan denys
heer willem denys c. ss
fol. cxxxxiiii
heer dierick van brecht
joachim van lyere
fol. cxl
matheeus van deurm
cornelis de cammere
fol. cxlv
derffgenaemen wylen dierick horuers
coenraert van gheylenkercken
fol. cl
henr. van onchen
henr. braeskens
fol. cliiii
anthonio nunnes
coopman
anthonio roeloffs
phle by der gratien goide coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van napels van
sicillien van mayorcyne van sardanie van. eylanden van indien
ende vaster eerden der zee occeane lerchz. hertoge van ostenryck
hertoge van bourgoingnen van lothryck van brabant van limborch
van luxemborch van geldre ende van milane, grave van habsborch
van vlaenderen van arthois van bourgoingnen palsgrave ende van
henegouwe van hollandt van zeelandt van namen ende van
zutphen prince van swane, merchgrave des heylichs rycx
here van vrieslandt van salins van mechelen van der stadt
steden ende landen van uuytrecht overijssel ende groeningen
ende dominateur in asien ende in affricken allen den ghenen
die dese onse oepen brieven zullen sien oft hooren lesen saluut
alzoo ons in onsen rade geordineert in desen onsen lande van
brabant naer den zesthiensten dach der maendt van aprille
int jaer xvc achtenthenentich van wegen anthonio nunnes
coopman van der natien van portugael residierende binnen
onser stadt van antwerpen bij zijnre supplicatie verthoont
ende te kennen gegeven geweest in substantie hoe dat hij
als verweerdere zekere proces hadde gehadt voor de
wethouderen onser voors. stadt van antwerpen teghen
anthonio roeloffs aenleggersse daer inne zoo verre waer
geprocedeert dat bijde voors. wethouderen waere gewesen
den twelfsten dach der maendt van aprille zekere vonnisse
daerbij geseeght waere dat daenleggersse doende eedt de
stucken lynwaets heur by pedro de lanos ten tijde van.
saccagemente afgenomen ende gestolen weerdt geweest
te sijn tweehondert tachtentich croonen die verweerdere
in dijen gevalle zonde schuldich zijn bij provisie de conclusie
bij der voors. aenleggersse genomen te voldoene, con
dempnemen oock in dijen gevalle den voors. verweerdere
inde costen bij welcken vonnisse die voors. suppliant hem
bevondt uuyter maten zeer gegraveert gelijck hij zeyde
ende ons midts dijen zeer ontmaedel. biddende hem te
willen verleenen onse provisie ende oepene brieven van
reformatien in behoorlycker ende gewoonlijcker formen
daertegens dienende welcke onse oepen. brieven van
reformatien den voors. suppliant gegundt ende geexpedieert
zijn. waeren uuijt crachte der zelver tot zijn. bezuecke
als impetrant van dijen bij zekere onse officier ende
deurweerdere van onsen voors. rade gedaeght geweest
die voors. wethouderen onser voors. stadt van antwerpen
de zijne ende te comparerene teenen zekeren gelegenen
doen toecomen. ende nu lange overstreken dage in onsen voers.
rade van brabant, om aldaer hem voors. vonnisse te
sien ende hooren wijzen ende vercleren nul, machteloos ende
ende van onweerden oft ten minsten ondeughdelijck, qualijck
ende tonrechte gegeven op dat alzoo behoorde ende
recht, tzelve hen vonnisse te sustineren ende verantwoorden
op dat hen goed dochte, tantwoordene ende in der
zaken ende materie van reformatien voorts te procederen
zoo behooren zoude waere oock den voors. dach gein=
thuneert geweest der voorgenoempde anthonia roelofs
ten eijnde dat zij alsdan aldaer oock zoude zijn ende
compareren zoo verre heur dat goet dochte, ende die
voors. zake ende materie van reformatien heur eenichssints
aenginge oft toebehoorde, ende ten dage daerop
dienende ende andere daer aff onderhouden compareren.
in onsen voors. rade die voors. partijen zoo bij hen zelven
in persoone als bij hune. procureurs, nae dijen dat
van weghen der voors. gedaeghde waere aldaer ongeleeght.
geweest tproces voor hen tusschen die voors. partijen
beleydt ende vercleert tvonnisse bij hen daer inne gegeven
nijet te willen sustineren, stellende partije tegen partije
ende dat visie van. zelven processe waere den voors.
partijen in pntie. oft absentie die endes anders geaccordeert
geweest ende dach om in der voors. zaken ende materie
van reformatien voorts te commen procederen zoo behooren
zoude hadde dijen nae volgen. in der zelver saken ende
materie van reformatien zoo verre geprocedeert geweest
alsdat op den drijentwintichsten dach der maendt
van december int jaer xvc negenentzeventich die
voors. partijen ten beijden zijden hadde geseght ende
vercleert dat hen voors. proces van der iersten instantien
was proces in gescrifte ende scriftelijck voor de voors.
gedaeghde beleydt, consenterende ende sijnde tevreden
dat tselve voor zulcx bij onsen voors. rade zoude wordden
gesonden ende ontfangen ende daerop recht gedaen wordden
buyten voorgaen. acten weder wel oft qualijck bij de voors.
gedaeghde waere gewesen geweest, concluderende
pertinentel tot dijen eynde in materie van reformatien
ende makende heijsch van costen die voors. impetrant van
beyde den instan. ende die voors. geinthimeerde van deser
instant. oft materie van reformatien alleenlijck, waer
aff waer ter ordinan. van onsen voors. rade gemaect
geweest acte ende geseeght dat die gevueght zoude wordden
totten voors. processe van partijen ende dat men hen daerop
zoude recht doen naer behooren, doen te wetene
dat gesien ende geinsiteert wel ende int lange in onsen
voors. rade van brabant, tproces vander ierster
instantien voor de voors. gedaeghde scriftelijck beleijdt
ende voor sulcx in onsen voors. rade ontfangen, metten
vonnisse by de zelve gedaeghde daer inne gegeven den
twelfsten dach der maendt van aprille int jaer xvc
achtentzeventich, daer aff reformatie is versocht
oepen. brieven byde. voors. impetrant verworven, ende dachten
van onsen voors. rade ende op al gelet, met oock
gecosidereert. tgene desinen in desen behoorde te considereren
ende dat zoude hebben cunen. ende mogen gemoneren
wij bij goede ende rijpe deliberatie van rade
recht doende in de voors. materie van reformatien
hebben geseeght, gewesen ende vercleert ende bij desen onsen
uuijterlycken vonnisse zeggen, wijzen ende vercleren dat
byde voors. gedaeghde tusschen die voors. partijen wel
is gewesen geweest, qualijck ende tonrechte van hunen.
voors. vonnisse reformatie versocht, sal daeromme
tzelve vonnisse stadt grijpen ende zijn effect sorteren
condempneren. den voors. impetrant in de pene
van onwijzer reformatien ende tot dijen in de costen
van deser instan. ter taxatien ende moderatien van
onsen voors. rade, ende des toirconden hebben wij
onsen zegel hier aen doen hangen, gegeven in onser
stadt van bruessele nijettegenstaende den tegen=
woordigen tijt van vacantien midts duuijtstellen
der zelver den drijentwintichsten dach der maendt
van julio int jaer ons heeren duijsent vijfhondert
tachtentich van onse rijcken van castillien, van
leon van arragon etc. txxve ende van napels
etc. txxviie
inder zaken geport ende hangende
inden rade van onsen heere den coninck van castillien van
leon van arragon van navarre van napels etc. eertshertoge
van oistenrijck hertoge van bourgoingnen van lothrijck van
brabant van limborch van luxemborch etc. grave van
habsborch van vlaenderen van arthois etc. geordineert en desen
zijnre mats lande van brabant tusschen jonffrouwe
catherijne cornelis dochtere impetrante ter eenre, ende
eelande rijetz gedaeghde ter andere zyden gesien ende
gevisiteert wel ende int lange inden voers. rade van
brabant doepen. broeven by de voers. impetrante verworven
metten acten van. zelven rade scriftueren van advertissement
ende andere stucken by de voers. partijen te wederzyden
gedient ende overgegeven ende op al wel ende rijpel.
geleth met oyck geconsidereert tgene desinen in desen
behoude te considererene onse heere de coninck
lxxvx
rade inhoudende de conclusie bij de voors. impetr. ten eijnde
van relievemente ende dextrextie by den voors. geint.
gepromoveert, gesien oock die scriftueren van advertissement
by de voors. partijen te wederzijden gedient ende ouden stucken
daerbij gevueght ende geemploijeert, ende op al wel ende
rupelijck gelet, met oock gecosidereert. tgene desinen in
desen behoorde te considererene, onse heere die
conunck hertoghe van brabant etc.
recht doende opt versocht relienem. ende de voors. exceptie
seeght ende vercleert dat die voors. impetranten om tot
relienemente geotendeert. ende brieven van reformatien
verworven te hebbene ende dien voors. geinthimeerde in
materie van reformatien te willen doen procederen in mate.
ende vuegen gelyck zij dat hebben gedaen, nijet en zijn
ontfangbaer, condempnerende den zelven impetran.
inde costen ter salven van diesen geresen ter taxatien ende
moderatien van. voors. rade, ende tot dijen inde pene
van onwijser versochter reformatien, gedaen ende
zoo uuijtgesproken in der stadt van bruessele den
zessentwintichsten dach der maent van meert int
jaer des heeren duisent vijffhondert tachtentich
phle by der gratien goide coninck
van castillien van leon van arragon van navarre van
napels van secillien van majorcayne, van sardaine, van.
eijlanden van indien ende vaster eerden der zee occeane,
eertzhertoge van oistenrijck, hertoge van bourgoingnen
van lotrijck, van brabant, van limborch van luxemborch
van geldre en van milanen, grave van habsborch van
vlaenderen van arthois van bourgoingnen palsgrave ende
van henegouwe van hollandt van zeelandt van namen
peeter van der venne
cath. van brensegen
ende van zutphen, prince van swane, merchgrave des
heijlichs rijcx, heere van vrieslandt van salins van
mechelen van der stadt steden ende landen van uuijtrecht
overijssel ende groeningen, ende dominateur in asien ende
in affricken, allen den ghenen die dese onse oepen. brieven
zullen sien oft hooren lesen saluut, alzoo ons in onsen
rade geordineert in desen onsen lande van brabant waere
den zessentwintichsten dach der maendt van junio int
jaer xvc zevenentzeventich van weghen peeters van.
venne bij zijne supplicatie pershoons ende te kennen
gegeven geweest in substantie hoe dat hij zekere proces
hadde gesustineert als verweerdere tegen catherijne
van bruesingen voor wethouderen dese onser stadt van
bruessele, in welken processe zoo verre was gepcedeert
dat daer inne waere gegeven vonnisse dffinitijf tot
achterdeele van voors. suppliant op ten twintichsten
dach der maendt van aprille int voers. jaer zevenentzeventich
uuijt dijen zoo die voors. suppliant presumeerde dat
zijn. procureur hem hadde laten versteken van thoone
ende bevindende hij suppliant hem bij den zelven vonnisse
boven maten gegraveert ende verongelijckt overmidts
diverssche redenen uuijten acten blijckende ende doen in
tijden ende vuyten naerdere te deducerene des noot zijn.
waere hem suppliant van noode daer aff reformatie te
verzuecken gelijck hij seyde ons midts dijen zeer
ontmoedelijck biddende hem te willen verleenen onse
oepen. brieven van reformatien in behoorlijcker forme.
met clausule van relienemente om alnoch getuygen te
mogen leyden tot verificatie van zijne intentie welcke
onse oepen. brieven van reformatien den voors. suppliant
gegundt ende geexpedieert zijnde met clausule van
dat hen hij dage dienende zoude mogen verzueck
doen ten eynde dat hij zoude wordden gereleveert
om alnoch getuijgen te mogen leyden tot verificatie
van zijn intentie om partije daertegens gehoort dijen
aengaende geordineert te worddene des behooren zoude
waeren uuijt crachte van dijen ten verzuecke des voers.
suppliants als impetrant van de zelve onse oepen. brieven
bij den persten deurweerdere ordinaris van onsen voers.
rade gedaeght geweest die wethouderen onser voers.
stadt van bruessele, te zijne ende te comparerene teenen
zekeren gelegenen doen toecomen. ende nu lange overstreken
dage in onsen voors. rade van brabant, om aldaer
hun voors. vonnisse te sien ende hooren wijzen ende vercleren
nul, machteloos ende van onweerden, oft ten minsten
ondeughdelijck, qualijck ende tonrechte gegeven op dat
alzoo behoorde ende over alzulck te reformeren, corrigeren
ende beteren nae recht, tzelve hen vonnisse te sustineren ende
verantwoorden op dat hen goet dochte, tantwoordene
ende in der saken ende materie van reformatien voorts
te procederen ende sien ordineren zoo behooren zoude,
waere oock den voers. dach geinthimeert der voers.
cathtrijne van bruesegem ten eijnde dat zij alsdan
aldaer oock zoude zijn ende compareren zoo verre heur
dat goet dochte ende die voors. zake ende materie van
reformatien heur eenichssints aenginge oft toebehoorde
met oock om te taenhooren tvoors. verzueck des impetrs.
ende dijen aengaende te procederen als voe., ende ten
dage daer op dienende ende andere daer aff onderhouden
compareren. in onsen voors. rade die voors. partijen
zoo bij hen zelven in persone als bij hune. procureurs
nae dijen dat vanweghen der voors. gedaeghde waere
aldaer overgeleght geweest tproces voor hen tusschen
den voors. impetrant ende geinthueerde besiendt
ende vercleert tvonnisse bij hen daer inne gegeven nijet te
willen sustineren, stellende partije tegen partije,
hadde tusschen de zelve partijen aengaen. den relievemente
bij den voors. impetrant als voere versocht zoo verre
geprocedeert geweest als dat op ten elfsten dach der maendt
van aprille lestleden die voers. impetrant bij vonnisse oft
appoinctemen. interlocutoir van onsen voers. rade waere
gerelemeert, om alnoch bynnen zekeren geprefigeerden tijde
te mogen thoonen tseijt bij hem in de voorgaende instaen.
geposeert, behoudelijck der voors. geinthimeerde daer
tegens henne reprochen, ende den voors. impetrant
zijne saluatien ter contrarien, ende behoudelijck oock
dat de zelve impetrant zoude betalen de costen van
retardatien zoo verre daer eenige waeren, welcken
achtervolgende hebbende die voers. impetrant gedaen
zijn. thoon voor comissaris. uuijte onse voors. rade
daertoe gedeputeert, waere bij de voors. partijen
daerop ende tegens respectivelijck gedient van henne
voors. reprochen, ende saluatien in gescrifte, ende
hadden voorts de zelve partijen te wederzyden geseeght
ende vercleert dat hen voers. proces vander ierster
instantien was proces in gescrifte ende scriftelijck
naer de voors. gedaeghde beleydt, consterende ende
zijnde tevreden dat tzelve voor zulcx bij onsen voors.
rade zoude wordden gehouden ende ontfangen ende daerop
recht gedaen wordden uuijten voorgaenden acten weder
wel oft qualijck bij de voors. gedaeghde waeren gewesen
geweest, concluderen. pertinentelijck tot dijen eijnde
in maten van reformatien ende makende heysch van
costen die voors. impetrant van beijde den instantien
schaden ende interesten, ende die voers. geinthimeerde
van deser instantie oft materie van reformatien
allleenlijck, waer aff naer ter ordinantie van
onsen voors. rade gemaect geweest acte ende geseeght
dat die gevueght zoude wordden totten voorseyden
processe van partijen, ende dat men hen daerop zoude
recht doen naer behooren doen te wetene
dat gesien ende gevisiteert wel ende int lange in onsen
voors. rade van brabant doepen. brieven des voers.
impetrants metten processe vander iersten instan., acten
van onsen voors. rade, tvonnis daer aff reformatien is
versocht appoinctement interlocutoire, thoon des voers.
impetrants ende die scriftueren van reprochen ende salmatien
metten anderen stucken daerbij gevueght ende op al gelet
met oock gecosidereert tgene gesien so desen behoordete
considererene ende dat zoude hebben cunen ende moegen
gemoveren, wij bij goede ende rijpe deliberatie van rade
hebben geseeght, gewesen ende vercleert ende bij desen onse
uuijterlycken vonnisse zeggen wijzen ende vercleren voor
recht, dat wel ende te rechte bij de voers. gedaeghde op ten
twintichsten dach der maendt van aprille int jaer
xvc zevenentzeventich tusschen die voers. partijen is
gewesen, qualijck ende tonrechte van huvoren vonnisse
reformatie versocht, geintenteert, sal daeromme tzelve
vonnisse stadt grypen ende effect sorteren condempneren.
den voors. impetrant in de costen van deser instantie
tertaxatien ende moderatien van onse voors. rade
ende tot dijen inde pene van onwijzer versochter
reformatien, ende des toirconden hebben wij onsen
zegel hier aen doen hangen, gegeven in onser stadt
van bruessele den vierentwintichsten dach der
maendt van december int jaer ons heeren duizent
vijffhondert negenentzeventich, van onse rijcken van
castillien van leon van arragon etc. txxiiiie, ende
van napels etc. txxvie
etc.
alzoo inden rade van onsen genadichste
heere den conunck van castillien van leon van arragon van
navarre van napels etc., eertshertoge van oistenrijck hertoge
van bourgoingnen van lothrijck van brabant van limborch van
luxemborch etc., grave van habsborch van vlaenderen van
arthois etc., geordineert in desen zijne mats lande van
brabant waere den zevensten dach der maendt van
september int jaer xvc negenentzestich van weghen jan
jan van blitterswijck
impetr.
pauwels vierpont
van blitterswijck bij zijne supplicatie gethoont ende
te kennen gegeven geweest in substantie hoe dat hem
suppliant als een vand. erffheeren in laken in septembri
ano. achtentzestich geaccordeert waere geweest provisie
van zijne mats oepen. brieven in cas van terriere, die
welcke hij hadde doen publiceren in der bercken van laken
bij merten gheerems deurweerder van. voors. rade
op den achtsten dach der voors. maendt van september
ende op dat nijemandt daer af eenige ignorantie en
zoude pretenderen hadde hij de copie vand. voers. oepen.
brieven doen affigeren op de berckdeur van de voors.
prochie van laken, ende hoewel nijemandt hem tegen
de bevelen in de voors. oepen. brieven begrepen en hadde
geopponeert ende daerom oock eenijgelijck waere
schuldich geweest hem te regulerene na de zelve bevelen
ende dat doende binnen zesse weken daer nae hadden
behooren te coparerene bij den voors. suppliant oft zijn.
gecommitteerde ende aldaer te vercleren met goeden
onderscheede de gronden van erfven, panden ende
contrepanden verbonden voor de heerlijcke cheijnsen
welcke die voors. suppliant daerop waere heffen de
zoo eenige oock dat gedaen hadden, dijen nochtans
nijettegenstaende waeren vele andere des geweest ende
gebleven in gebreke als de weduwe claes van
cattebroeck, steven polspoel, buij vettere, adriaen vand.
straten, pauwels vierpondt als rentmeester vand.
kercke van laken, peeter cranenberch, anthonis
quare, die weduwe henricx vand. damme ende de
weduwe wijte roelants de weert die daer deure
oock waeren vervallen inde pene van zesse karolusgul.
inde voors. oepen. brieven gespecificeert, die voor deen
hellicht behoorden geappliceert te worddene tot
behoeff van zijne mat, ende dandere hellicht tot
proffijte des voors. suppliants, die welcke hij oock in
meijninge was van hen ende enen yegelyck noch van hen te
heysschene maer wandt hij tzelve nijet en conste gedaen
zonder voorgaende provisie van zijne mat ende andes
behoorlijcke brieven gelijck hij zeyde, zoo hadde hij om de
zelve zee oytmoedelyck gebeden, welcke supplicatie inden
voors. rade van brabant gesien, waeren den voors. supplt.
daerop verleendt ende geexpedieert geweest zekere zijnre
mats oepen. brieven uuyt crachte van de welcke tot zijn.
versuecke als impetrant van dijen, zekere zijnre mats
officier hadde onder andere behoorlijcken gedaeght dien
voorgenoempden pauwels vierpont als rentmeester
vander kercken van laken, te zijne ende te comparerene
teenen zekeren gelegenen doen toecomen ende nu lange
overstreken dage inden voors. rade van brabant,
om aldaer taenhooren alzulcken versueck als die
voers. impetrant tegens hem zoude willen doen ten eijnde dat
hij gedaeghde vercleert soude wordden vervallen te sijne ynde
pene van zesse karolusguldenen ende dat deen hellichte
daer af zoude bekeert wordden tot proffijte van hem
impetrant ende dat nijettemin den zelven gedaeghde op
een meerdere pene geordineert zoude wordden hem te moeten
reguleren nae de bevelen van zijnen mats voorgaen. brieven
van terriere, ende den zelven te voldoene tot contentemente
des voors. impetrants op al bij hem gedaeghde antwoordene
die contrariete sustineren zoo verre hem dat goet dochte
ende inder zaken voorts te procederen zoo behooren zoude
ende ten dage daerop dienende ende andere daer aff
onderhouen comparerende inden voors. rade die voers.
partijen zoo bij hen zelven in persoone als bij hunne
procureurs waere den iersten dach der maendt van
december int voors. jaer negenentzestich van weghen
des voers. impetrants verhaelt geweest tgene des voers.
is ende daer uuijt gecocludeert ende gecontendeert tot
zulcken oft gelijcken eijnde als boven, makende heijsch
van costen, waerop oft tegens die voors. gedaeghde inder
qualiteijt als boven op den vijffsten dach der maendt van
meije int jaer xvc tzeventich antwoordende hadde midts
verscheijden redenen ende middelen van zijn. tweegen ter con=
trarien geallegeert gecocludeert ten eijnde dat met vonnisse
vanden voors. rade zoude wordden geseght, vercleert ende
voer recht uuijtgesproken dat die voors. impetrant
om tegen hem gedaeghde verwormen ende ter executie gestelt
zijne oepen. brieven van terriere, ende teghen hem gecocludeert
te hebbene in maten ende vuegen zoo hij dat pretenselijck
hadde gedaen vercleert zoude wordden nijet te sijne
ontfangbaer, makende insgel. heysch van costen
ende die voors. partijen voorts respectivelijck replicerende
ende duplicerende ende midts den redenen ende middelen
bij hen daerbij ende anderssins ter eene ende ter andere
zijden gealliegeert persisterende in heure voors. eijnden
ende conclusien te weder zijden waeren de zelve partijen
zoo gehoort finalijcken geappoincteert die voers.
heure redenen ende middelen bij hen verbalijcken bedinght
te schrijvene ende over te gevene bij maniere van memorien
ende daerbij te vuegene die stucken titulen ende munimenten
dienende tot instificatie van henlieden meyningen
ende intentien respective in dijer saken, ende van al
te dienene te men zekeren dage hen daertoe geprefigeert
omdat gedaen ende alles oversien voorts geappoincteert
oft anderssints geordineert te worddene zoo behooren
zoude, welcken appoinctemente die voors. partijen
naderhandt ten beijden zijden hadden voldaen in sake
gesloten ende recht begheert, gesien ende
gevisiteert wel ende int lange indien voors.
rade van brabant doepen. brieven van terriere metten
acten van. voors. rade eensamentlijck die scriftueren
van memorien ende andere stucken bij de voors. partijen
ter eene ende ter andere zijden overgegeven ende op al
wel ende rypelijck gelet, met oock gecosidereert
jan peeterss
jan brixius
heere die coninck hertoghe van brabant
etc. doende recht seeght ende vercleert dat die voers.
impetrant om tegen den voors. gedaeghde in maten ende
vuegen gecocludeert te hebbene zoo hij dat heeft gedaen, nijet
en is ontfangbaer, condempnerende den zelven impetr.
inde costen van desen processe, die taxatie daer aff den
voors. rade van brabant gereserveert, gedaen ende
zoo uuijtgesproken in der stadt van bruessele den iersten
dach der maendt van februario int jaer duijsent
vijffhondert tachtentich
alzoo inden rade van onsen heere
den coninck van castillien van leon van arragon van
navarre van napels etc., eertshertoge van oistenrijck
hertoge van bourgoingnen, van lothrijck van brabant van
limborch van luxemborch etc., grave van habsborch van
vlaenderen van arthois etc., geordineert in desen zijnen mats
lande van brabant waere den derthiensten dach der
maendt van januario lestleden van weghen jan peeterss
bij zijnre supplicatie verthoont ende te kennen gegevenen
geweest in substantie, hoe dat hij suppliant als
geinthimeerde in den voors. rade proces hadde ge-
sustineert in materie van appellatien teghen jan
brixins appellant, in welcker saken zoo verre waere
geprocedeert dat de voers. partijen nae propositie,
dantwoorde, replijcke, ende duplijcke geappoincteert
waeren geweest den tweesten dach der maendt van
junio int jaer xvc zevenenvijftich hen verbael.
bedinghde te scrijvene ende over te gevene bij feijten op den
tweeden dinghdach nae sacramentsdach doen naeste
volgende, tzedert welcken tijde in der zelver saken
gheen proceduere oft termijn en was gehouden daeraf
die voorts suppliant wist te spreken in der vuegen dat
midts der grooter negligen. des voers. appellants daerinne
gecomitteert, des voors. appellatie, over vele jaeren
waere gevallen in desertie, ende alzoo die voors.
suppliant verstonde dat die voors. appellant doen
omtrent acht oft neghen jaeren geleden zoude zijn
afflijvich gewordden waere hij in meijninge zijne
achtergelaten weduwe marie de haze ende oock zijn.
erffgenamen zoo verre daer eenige waeren te doen dagen
in onsen voors. rade om te conen aenhooren alzulcken
versueck als die voors. suppliant ten dage dienende
zoude willen doen, ende om daertoe te commene was
den voors. suppliant van noode te hebbene zijnre
mats oepen. broeven van desertien gelijck hij zeyde
ende om de welcke hij zeer oytmoedelijck hadde gebeden
welcke supplicatie inden voors. rade gesien waeren
den voors. suppliant daeropgegundt ende geexpedieert
geweest zekere zijn. mats oepen. brieven uuijt crachte
van de welcke tot zijn. verzuecke, als impetrant van
dijen ende zeke. zijnre mats officier ende deurweerdere
van. voors. rade hadde gedaeght die voors. marie
de haze weduwe wijlen jans brixins ende elizabeth
brixins zijn. zustere ende erffgename, te zijne ende te
comparerene inden voors. rade van brabant
op den thiensten dach der maendt van februario oock
lestleden, om aldaer taenthooren alzulcken versueck
ende conclusie als die voors. impetrant zoude
willen doen ende nemen, ten eynde dat die voors.
saken ende materie van appellatie zoude vercleert
wordden desert ende zij gedaeghde gecondempneert
inde costen inder zelver materie geresen, daerop
bij hem gedaeghde tantwoordene die contrarie
te sustineren zoo verre hen dat goet dochte ende
inder saken ende materie van desertien voorts te
procederen ende sien appoincteren als behooren zoude
ende gemerckt op ten voors. thiensten februarij die hij.
gedaeghde noch procureur voor hen inden voors. rade nijet
en compareerden behoorl. nochtans verbeijdt ende voorts
geroepen zijn. waere den voors. impetrant aldaer
comparerende bij zijn. procureur geaccordeert geweest
deffault oft ierste consumarie tot zulcken proffijte als
behooren zoude ende andere zijn. mats oepen. brieven in=
houdende inthimatie, welcke andere oepen. brieven ge=
expedieert zijnde waeren uuijt crachte van dijen van wegen
zijnne voors. mats behoorlijcken herdaeght geweest
die voors. marie de hare weduwe wijlen jans brixius
ende elizabeth brixius zustere ende erfgenaeme,
te zijne ende te comparerene inden voors. rade op den
zesthiensten dach der maendt van meerte insgelijcx
lestleden, om aldaer den voors. impetrant te sien
ende hooren aenwijzen tproffijt van. voors. deffaulte
oft ierste consumarie met oock tantwoordene op
dinhouden van. voors. ierste oepen. brieven, ende
inder zaken ende materie van desertien voorts te procederen
ende sien appoincteren als behooren zoude ende dat
met inthimatien quamen zij alsdan oft nijet men
altyts inder voors. saken zoude voorts procederen
ende appoincteren als behooren zoude henlieder absentie
oft nijet comparitien nijettegenstaende, maer
wandt ten voors. zesthiensten dage der maendt van
meerte de voorgenoempde gedaeghde ende herdaeghde
noch procureur voor hen wederom enden voors. rade
nijet en compareerde behoorlijck nochtans verbeijt
ende voorgeroepen zijn. als boven, waere den voors.
impetrant tot zijn. verzuecke bij appoinctemente
van. voors. rade geaccordeert geweest andere
deffault oft tweeste contumatie tot behoorlijcken
proffijte ende hem gepermitteert tzelve proffijt ind.
voors. rade over te leggene ende daerbij te vuegene
die voors. oepen. brieven metten exploiten daeruuijt
gedaen ende dacten vanden zelven rade eensamentlijck
die stucken titulen ende munimenten dienende tot
instificatie van zijnder meijninge ende intentie om
dat gedaen ende allet oversien opt proffijt vand. voors.
twee deffaulten oft contumatien geappoincteert te
worddene zoo behooren zoude, welcken achtervolgende
hadde die voors. impetrant naemaels tvoors.
proffijt metten stucken daertoe behoorende indien voers.
rade gedient ende overgegeven ende zeer ernstelijck
versocht ende gebeden hem daerop recht ende justicie
geadministreert te worddene, gesien ende
gevisiteert wel ende int lange inden voors.
rade van brabant doepen. brieven bij den voors. impetr.
verwormen, metten acten van. zelven rade, waerbij
blijft dat den voors. impetrant midts der nijet
comparitie van. voors. gedaeghde ende herdaeghde ende is
geaccordeert deffault ierste ende tweeste ende hem
gepermitteert zijn proffijt te hove te leggene, gesien
tot dijen tzelve proffijt mette copie vanden brieven van
appellatien des voors. wijle jans brixins ende eenige
acten daerinne gehouden ende op al wel ende rijpel.
gelet met oock geconsidereert tgene desmen in desen
behoorde te considererene, onse heere die
coninck hertoghe van brabant etc.
recht doende versterckt den voors. gedaeghden ende
herdaeghden van alle exceptien declinatoir, dilatoir ende
peremptoir, ende voor tproffijt van dijen vercleert
brixins geintenteert naerdere in de voors. oepen. brieven
de materie, ende saken van appellatien bijden voors. wijle janne
ende hierboven geruert defect, ebde dat alzoo tvonnisse
bijde scepenen van bergen opten zoom inssthaen die voers.
partijen gegeven nijet zal stadtgrijpen ende zijn
volcomen effect sorteren, condempneren. des voers.
gedaeghden ende herdaeghden inde costen vande voers.
materie van appellatien, met oijck inde pene van
condempnatie voluit van
xipriaen roelandts
deur.
franchois van
wayenberch
onwijser appellatien eensamentlijck inder costen, van desen
processe ter taxatien ende moderatien vanden voors.
rade van brabant, gedaen ende zoo uuijtgesproken
inder stadt van bruessele den zessentwintichsten dach
der maende van meerte int jaer ons heeren duijsent
vijffhondert tachtentich
etc.
alzoo inden rade van onsen heere
den coninck van castillien van leon van arragon van
navarre van napels etc., eertshertoge van oistenrijck hertoge
van bourgoignen van lothrijck van brabant van limborch, van
luxemborch etc., grave van habsborch van vlaenderen van
arthois etc., geordineert in desen sijne mats lande van
brabant waeren op heden date van desen gecommen ende
gecopareert meester segher de raijmakere in den naem
en die als gemechticht van christiaen roelants deur.re
vanden voors. rade ter eenre, ende franchoijs van
waijenberch ter andere zijden ende dat de zelve
comparanten ten beyden zyden hadden aldaer overgeleght
zekere instrument notariael in date den negenentwin=
tichsten dach der maendt van januaris int jaer
xvc vierentzeventich doen brabants stijl, gepasseert
tusschen den voors. xipriaene relants ende den voers.
franchois van wayenberge voor nicasius de pretere
als openbaer notaris in presentie van zekere
getuijgen, ende van welcke instrument notariael
inhoudende oock de procuratie des voors. meester
seghers de raijmaker die teneur van woerde te
woerde hier nae volght, ende is dese, op
heden den negenentwintichsten januarij ano xvc
vierentzeventich, stilo brabantie, soe sijn voer
mij notaris ende den getuijgen ondergenoempt
gecopareert franchoijs van waijenberch residerende
binnen der stadt van nijvele ter eene ende
christiaen roelants deurweerdere ter andere zijd.
ende hebben de voorscreven partijen respective bekent
met elkanderen geaccordeert ende overcommen te
sijne aengaende zekere schaden ende int ersten metten
costen vanden processe, die de voors. partijen in den rade
van brabant gehadt hebben, aengaende de borchtocht
van wijl. meester marck de cock voor wijl. loijs
de meusnille, waer inne de voorscreven christiaen
roelants nomine quo den thiensten novembris ano xvc
zeventzeventich bijden voorscreven rade gecodempneert
is geweest bij provisie ende onder cautie te namptiseren
die somme van vierhondert ende neghen rinsgul. ende
roelants den voorscreven franchois van wayenberch
te volle betaelt heeft gelijck de voors. waijenberch
midts dese is bekennende, ende nu aengaende de
voors. schaden ende interesten, metten voorscreven
costen ter zaken van den voorscreven processe geresen
die welcke men hier naemaels mocht vinden
om betaelt te wesen, soo zijn de voors. partijen
tesamen veraccordeert voor die somme van hondert
ende tachentich rinsgulden eens, ende die te betalen
met alsulcken conditien als hier naer volght,
te weten dat die voors. franchoijs van waijenberch
den voorscreven christiaen roelants dach gheeft om
die voors. somme van hondert ende tachentich rinsgul.
te betaelen van sint jansmisse dusent vijfhondert
vijventzeventich tot sint jansmisse zessentzeventich
beyde incluijs, een geheel jaer, sonder van dien tijt
eenich interest te moeten betalen, ende bij alzoo
verre die voors. somme van hondert ende tachentich
rinsgulden alsdan niet betaelt en wordt nae de
expiratie vanden voorscreven geheelen jaere van
zessentzeventich, soo beloest die voorscreven xipriaen
roelandts den voors. franchoijs van waijenberch
tjaer daer naer loopende te wetene djaer cxvc zevenen=
tzeventich te betaelen rentschewijze, teghen den penninck
zesthien tottertijt van de voldoeninge van de voorscreven
somme van hondert ende tachtentich rinsgul., ende is
ondersproecken dat die voorscreven christiaen roelants
die voorscreven somme van hondert ende tachtentich
rinsgulden alsdan sal mogen betalen in vier paijementen
metten vierloop van dijen, nae rate van penningen, ende
is noch ondersproken dat zoe verre die voorscreven
xipriaen roelandts die voors. somme van hondert ende
tachentich rinsgulden betaelt binnen den voorscreven
jaere van vijffventzeventich tot zessentzeventich beyde
incluijs zoe sal die voorscreven franchoys van waijenberch
den voorscreven christiaen roelants afcorten van de
voorscreven somme thien rinsgulden, dwelck de voers.
partijen elck voor zoo verre hen aengaet hebben geloeft
alzoo te onderhouden, daer voer respective verbinden.
hune persoonen ende goeden, ende heeft de voorscreven
roelandts voorts gecostitueert ende machtich gemaect
constitueert ende maect machtich midts desen meester
zegeren de raijmakere procureur postulerende inden
rade van brabant om te compareren inden voorscreven
rade ende hem alsdan, in dijen des nootz. int gene des
voorscreven is te laeten condempneren, promittens etc.
obligans etc., consenterende ende begerende de voers.
partijen hijer aff gemaect ende hen gelevert te worddene
een oft meer openbaer instrument oft instrumenten
aldus gedaen op der plaetse van der cancelryen binnen
deser stadt van bruessele ten dage, maende ende
jaer voorscreven daerbij ende over sijn geweest te
deersame personen joachim de reu ende gielis van.
wactere als getuijgen hiertoe geroepen ende sonderlinge
gebeden, onderstont gescreven, ende in getuijgenisse
van tgene des voors. is, hebbelijck nicasius de
pretere openbaer notaris bijden rade geordineert
in brabant geadmitteert mijn gewoonlijck hanteecken
hier onder gestelt ende ondergeteeckent n. de pretere
notarius, consenterende ende versueckende die voers.
meester segher de raijmakere uuijt crachte van sijnder
voers. procuratie, dat die voorgenoempde christiaen
roelandts sijnen constituant zoude wordden gecodempnet.
te voldoen, onderhouden ende volvueren alle ende ijegelijcke
de puncten, clausulen ende articulen inden voers. enden
instrumente notariael hierboven geinsereert begrepen
ende dat die voors. franchoijs van waijenberghe
gehoort ende verstaen hebbende tgene des voers. is
ende tzelve al accepterende hadde insgelijcx versocht
de voors. condempnatie ende dat daer af zoude wordden
geexpedieert ende hem gelevert behoorlijcke acte, den
mijner heeren vanden voers. rade
van brabant gesien ende gevisiteert wel ende int lange
tvoors. instrument notariael inden zelven rade als
boven geexhibeert ende gehoort de consenteringe bijden
voors. meester segher de raijmakere uuijt crachte
ende naer vermogen der voors. zijnder procuratie inde
naem des voors. xipriaen roelandts als voere gedaen
eensamentlijck dacceptatie des voers. franchoijs
van waijenberghe ende voorts tversueck van partijen
respective als boven die voorgenoempde christiaen
roelandts heeft geweest ende is gecondempneert ende
den welcken die voors. mijnen heeren condempneren
midts desen, te voldoen onderhouden ende volvueren
alle ende ijegelijcke de puncten clausulen ende articulen
inden voors. instrumente notariael hierboven gein=
corporeert begrepen ende daertegens nijette conene
nochte doene bij hem zelven oft ijemanden anders
directelijck noch indirectelijck in enniger manieren
accorderende daer aff den voors. franchoijs van
waijenberghe dese tegenwoordige acte van condempnatie
om hem te dienene ende daermede te behelpene daer ende
alzoo dat behooren ende van noode wesen zal
jonffrouwe
cornelia de ghijs
joos de medraige.
gedaen ende alzoo gepasseert inder stadt van bruessele
den tweesten dach der maendt van meije int jaer
duijsent vijffhondert tachtentich
inder zaken geport ende hangende
in den rade van onsen genadichsten heere den coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van napels etc.,
eertshertoge van oistenrijck hertoge van bourgoignen, van
lothryck van brabant van limborch van luxemborch etc.,
grave van habsborch van vlaenderen van arthois etc.,
geordineert in desen zijnre mats lande van brabant
tusschen jonffrouwe cornelia ghijs weduwe wijlen
jans vincx impetrante in matrie van reformatien ter
eenre ende joos de medraige geinthimeerde ter andere
zijden, gesien ende gevisiteert wel ende int lange
inden voors. rade van brabant dacten van. zelven rade
inhouden., dalteratie der voors. partijen metten scrifturen
van redenen ende andere stucken daerbij overgegeven, ende
gevueght eensamentlijck tproces vander ierser instan.
ende op al wel ende rijpelijck gelet, met oock gecosideret
tgene desinen in desen behoorde te considerene, onse
heere die coninck hertoge van brabant etc.
recht doende op de voors. alteratie seeght ende
vercleert, dat die voors. impetrant in het versueck
den drijentwintichsten dach der maendt van meerte
lestleden inde acten van den voors. rade van heuren
wegen gedaen, nijet en is ontfangbaer condempneren.
de zelve impetrante inde costen van dese ter taxatien
en moderatien van. voors. rade, gedaen inder stadt
van bruessele den lesten dach der maendt van aprille
int jaer duijsent vijffhondert tachtentich, etc.
die proviseuren van
ste. juliaens gast=
huijse ende die
heyligeest meesters
oft proviseurs van
cappellen ende
die generael cari=
taetmeesters deser
stadt,
inder zaken geport ende hangen.
inden rade van onsen heere den coninck van castillien
van leon van arragon, van navarre, van napels etc.
eertshertoge van oistenrijck, hertoge van bourgoingnen, van
lothrijck, van brabant, van limborch, van luxemborch etc.
grave van habsborch, van vlaeneren, van arthois etc.
geordineert in desen zijnre mats lande van brabant
tusschen die proviseuren van sinte juliaens gasthuijs
ende met hen die heijligeestmeesters oft proviseurs van.
huijsarmen der prochien vander cappellen binnen deser
stadt van bruessele zoe inden naem van. zelven
heijligen gheest als oock in dijer qualiteyt superintendenten
vand. voors. gasthuijse impetranten ter eene ende die
generael charitaetmeesters der voors. stadt geinthe.
panden zijnen, gesien ende gevisiteert wel ende int
lange inden voors. rade van brabant, tversueck
bijde voors. impetran. in dacte van. twelfsten dach der
maendt van november int jaer xvc achtentzeventich
gedaen, metten anderen acten dijen aengaende gehouden
die scriftueren van redenen byde voors. partijen te
wedersyden overgegeven ende andere stucken daerbij
gevueght, eensamentlijck die stucken vander ierster
instan. ende op al wel ende rijpelijck gelet met oijck
gecosidereert tgene desinen in dese behoorde te con=
sidererene, onse heere die coninck
hertoge van brabant etc., wij dierende dalteratie
vande voors. partijen,reijcueert die requeste vanden
proest van couwenberge metter appostille marginaele
daerop getelt naerde inde voors. saken acte geruert
midts nochtans bij meesteren janne van beerthem advocaet
doende den eedt inden tweesten articule vande voers.
scriftuere van redenen der voers. impetranten gepre=
senteert, compenseren. de costen van deser alteratien
ende dat om redenen, gedaen inder stadt van
hend. michiess.
vand. putte
sebastiaen goris
bruessele den vijggten dach der maendt van meije int
jaer duijsent vijfhondert tachtentich
etc.
inder saken geport ende hangende
inden rade van onsen heere den coninck van castillien,
van leon van arragon, van navarre van napels etc.
eertshertoge van oistenrijck, heroge van bourgoingnen van lothrijck
van brabant van limborch, van luxemborch etc., grave
van habsborch, van vlaenderen van arthois etc., geordinet.
in desen zijnre mats lande van brabant, tusschen henrick
michielss. vanden putte impetrant in materie van
maintenue ter eenre, ende sebastiaen goris gedaeghde
ende herdaeghde ter andere zyden, gesien ende gevisiteert
wel ende int lange inden voors. rade van brabant doepen.
broeven bij den voors. impetrant verwormen, metten acten
van. zelven rade, daerbij blijckt dat midts der non coparitie
van. voors. gedaeghde ende herdaeghde den voers. impetrat.
is geaccordeert deffault ierste ende tweeste ende voorts
gepermitteert zijn proffijt inden voors. rade over te
leggene, gesien tot dijen tzelve proffijt ende op al wel
ende rijpelijck, met oock gecosidereert tgene desinen in
desen behoorde te considererene, onse heere die
coninck hertoge van brabant etc., versteeckt den
voors. gedaeghde ende herdaeghde van allen exceptien
declinatoir, dilatoir ende peremptoir, ende ten princ=
cipale admitteert den voors. impetrant ten thoone op de
feijten in sijn. scriftuere van projffijte geposeert, om dat
gedaen ende den zelven thoon gesien alsdan op de voorde.
conclusie des voers. impetrants recht gedaen te
worddene zoo behooren zal, gedaen inder stadt
van bruessele den thiensten dach der maendt van
jan vanden poele
als. bruggelinck
jan vand. cammen
meije int jaer duijsent vijffhondert tachtentich
inder saken geport ende hangende
inden rade van onsen heere den coninck van castillien van
leon van arragon van navarre van napels etc., eertzhertoge
van oistenrijck hertoge van bourgoingnen van lothrijck van
brabant van limborch van luxemborch etc., grave van
habsborch van vlaenderen van arthois etc. geordineert
in desen zijnre mats lande van brabant, tusschen jan van.
poele alias bruggelinck suppliant ter eene ende jan
vander cammen pachtere gedaeghde ende herdaeghde ter
andere sijden, gesien ende gevisiteert wel ende int
lange inden voors. rade van brabant die requeste
byden voors. suppliant aldaer gepresenteert metten
verbaelen tusschen die voors. partijen voor comissarise
vanden zelven rade volgende den appoinctemente op de
voors. requeste gestelt gehouden, gesien tot dijen
trelaes vanden deurweerdere daerbij blijckt dat die
voers. gedaeghde is aen sijnen persoon herdaeght geweest
met inthimatie, eensamentlijck proffijt by den voers.
suppliant inden voors. rade gedient metten stucken
daertoe dienende ende op al wel ende rijpelijck
gelet, met oock gecosidereert tgene desinen in desen
behoorde te considererene, onse heere die
coninck hertoge van brabant etc., recht doende
tusschen die voors. partijen, versteeckt den voers.
gedaeghde ende herdaeghde van allen exceptien declinatoir
dilatoir ende peremptoir, ende voor tproffijt van dijen
condempneert den zelven gedaeghde ende herdaeghde den
voors. suppliant op te leggene ende te betalene de
somme van twintich rinsguldenen ende acht stuijvers
oft bij fault van dijen zal die voors. suppliant van ende
uuijte penn. berustende ender den deurweerdere
cana boudaens
wede adriaens
vander beken ende
barbara de vergare
wede wijlen
anthonio palos
bout oft inde greffie vanden voors. rade naerder inde
voors. requeste ende verbaelen geruert, die voers.
somme moegen oplichten, ende die voers. gedaeghde ende
herdaeghde gehouden sijn tzelve te gedoogene den zelven
daerinne midts gaders inde costen van desen processe
ter taxatien ende moderatien van. voors. rade condempnt.
gedaen inder stadt van bruessele den derthiensten da
der maendt van meije int jaer duijsent vijfhondert
tachtentich
etc.
inder zaken geport ende hangen.
inden rade van onsen heere den coninck van castillien
van leon van arragon van navarre van napels etc.,
eertshertoge van oistenrijck, heroge van bourgoingnen
van lothrijck, van brabant, van limborch van luxemborch
etc., greve van habsborch, van vlanderen van arthois
etc., geordineert in desen zijnre mats lande van brabant
tusschen catherina bondaens weduwe wijlen adriaen
vander beken, suppliante ter eenre, ende barbara
de vergara, weduwe wijlen anthonio palos gedaeghde
ende resumente ter andere syden, gesien ende gevisiteert
wel ende int lange inden voers. rade van brabant
die requeste van wegen der voers. suppliante alhr.
gepresenteert metten acten van. zelven rade eensamentl.
die memorien der voers. suppliante ende stucken bij
haer daer bij vueght, ende op al wel ende rijpelijck
gelet, met oock gecosidereert tgene desinen in desen
behoorde te considererene, onse heere die
coninck hertoge van brabant etc., doende recht
tusschen die voors. partijen, seeght ende vercleert
dat die voors. resumente schuldich ende gehouden is der
voers. suppliante te gevene staet ende inventaris van
jonffr. helena
serana wede wijlen
jeroninij de spinosa
francisco daguillar
porres
van allen den goeden haer suppliante ende wijlen heur
voers. man adriaen vander beken toebehoort hebben.
ende daer aff die voers. wijlen anthonio parlos der
resumente man dadministratie gehadt heeft, ende
tot dije der voers. suppliante te doene rekeninge,
bewijs ende reliqua vander zelver zijne. administratie
in tgene des voers. is der voers. resumente condempner.
midtsgaders inde costen van den processe ter taxatien
ende moderatien vanden voors. rade van brabant
gedaen ende zoo uuijtgesproken inder stadt van
bruessele den iersten dach der maendt van februario
int haer duijsent vijffhondert tachtentich etc.
alzoo onsen heere den coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van napels etc.
eertzhertoge van oistenrijck, hertoge van bourgoingnen, van
lothrijck van brabant van limborch van luxemborch etc.
grave van habsborch van vlaenderen van arthois etc.
in sijnen rade geordineert in desen zijnre mats lande
van brabant waer den veerthiensten dach der maendt
van october lestleden van wegen jonffrouwe helena
serana weduwe wijlen jeronimi de spuiosa bij heure
supplicatie verthoont ende te kennen gegeven geweest in
substantie hoe dat zij suppliante uuijt crachte van
sekeren vonnissen in den voors. rade tot heuren voordeele
op den lesten dach der maendt van februario int
jaer xvc negenentzeventich teghen francisco d'aguillar
xorres ende compagnie gegeven waere decreterende de
huijsen binnen der stadt van antwerpen gelegen den
zelven porres ende compagnie toebehoorende ende waere
in materie vand. zelven decrete zoo verre gexecedeert
geweest, dat die voers. huijsen waeren vercocht, ende den
palmslach daer aff gegeven, ende waeren voorts respectivel.
gedaeght ende gecontumaceert alle crediteuren rentueren
ende alle andere recht oft acte op de voers. goeden pretenderen.
te compareren teenen zekeren gelegen dage inden voers.
rade, ende hoewel in premdicie van dijen ende den
procedueren inden zelven rade begonst nijemanden en
wae. geonck oft en behoorde daertegens nijet te
attempteren, soo haden nochtans eenige rentieren
oft andere pretenderende recht oft acte op de voers.
goeden te hebben hen doen onlancx vervoordert dezelve
te vercoopen ende anderssins daeroppe bij besetsele
verreijcpele ende dijergelijcke uuijtwinningen te procederen
directelijck tegens ende in premdine vand. voers. proceduen.
enden voors. rade begonst alwaer zij tzelve zouden
behooren te doene ijet willende pretenderen op de voors.
goeden ende alzoo bij notoiren attemptate ende tot
grooten achterdele vander voers. suppliante ende noch
meer wesen zoude in dijen daertegens nijet en wordde
versien gelijck zij seghde midts den welcken zoo hadde
die voers. suppliants zeer oijtmoedelijck gebeden om
zijnre mats oepene brieven, uuijt crachte vande wercke
gebleken van tgene des voors. is zoo vele dats genoech
waeren allen den ghenen die op de voers. goeden
alzoo waeren procederende op zekere groote penen
tot behoeff van zijnre mats te verbeurene bevolen ende
geordineert zoude wordden de voers. procedueren
contrarie den voers. decrete voorts gekeert als
attemptaet costeloos ende schadeloos te casseren
renoceren, aff doot ende te nijete te doene ende tot
dijen te betalen die costen vande zelve oepen. brieven
ende heure executie, ende in gevalle van appositie
weijgeringe oft vertreck gebleken als voere alle
xx
voordere proceduere ierst ende vooral gehouden in
state ende sureantie ende de voers. bevelen op de
penen voers. stadt grijpende, nijettegenstaen. appositie
oft appellatie ende sonder prejudicie der zelver
dat den apponent oft apponenten dach zoude wordden
bescheijden te comparerene indien voers. rade om aldaer
de redenen van hune appositien op te doene ende te
verclerene tantwoordene ende inder saken voorts
te procederen naer behooren welcke supplicatie
inden voors. rade sien waere bij appoinctemente
op de marge van dijer gestelt geseeght geweest
dat die voers. suppliante zoude heur versueck doen
op de role vanden zelven rade in presentie van heure
tegenpartije oft procureur der zelver daertoe
behoorlijck gedaeght sijnde ende wesende
dijen achtervolgende ten versuecke der voers. suppliantie
bij zekere zijnre mats officier ende deurweerdere van.
voors. rade gedaeght henrick terstens te sijne ende te
comparerene op de voers. rolle, ende die voers. partijen
aldaer ten dage daerop dienende ende andere
daer aff onderhouden comparerende zoo bij hen
zelven in persoone als bij hune procureurs waere
den voerden dach der maendt van november
insgelijcx lestleden van weghen der voers. suppliante
verhaelt geweest tgene des voers. is, ende daer
uuyt gecocludeert ende gecosendeert tot cassatie
ebde anderssins tot zulcken oft gelijcken eynde
als boven, makende heijsch. van costen, waerop
oft tegens die voers. gedaeghde antwoordende
hadde midts verscheijden redenen ende middelen van
zijn. wegen ter contrarien geallegeert gecotendeert
tot surreptien ende obreptien der voers. supplicatie oft
requeste ende dat die voers. suppliante om die gepnteert
appoinctement daerop verworven ende daer uuijt gecontemp.t
te hebbene in maten vuegen ende tot zulcken eynde gelijck
zij dat als boven hadde gedaen gehadt zoude vercleert
wordden nijet ontfangbaer, makende insgelijcx
heijsch van costen schaden ende interesten, ende die
voers. partijen voorts respectivelijck in plaetse van
replijcke ende duplijcke persisteren. in heur voers. eijnden
ende conclusien te wederzyden, waeren de zelve partijen
zoo gehoort, finalijcken geappoincteert die redenen
ende middelen bij hen als voe. geallegeert ende ver=
balijcken bedinght over te gevene bij gescifte ende daer
bij te vuegene die stucken titulen ende munimenten
daermede zij hen tot instificatie van henlieden
meijningen ende instantien respective in dijer saken
zouden willen ende mogen behelpen, ende van al te
dienene binnen zekeren tijde hen daertoe geprefigeert
om dat gedaen ende allet oversien voorts geappoincteert
oft anderssins gecordineert te worddene zoo behoor.
zoude achtervolgende welcken appoinctemente
die voers. gedaeghde hadde van sijne scriftuer van
redenen ende stucken behoorlijcken gedient ende
nijet die voers. impetrant maer waere zij
des in gebreke cheweest ende gebleven, gesien
ende gevisiteert wel ende int lange
inden voors. rade van brabant die reijneste
bijde voors. suppliante aldaer in materie van
attemptaet gepresenteert metten acten van. zelven
rade die scriftuere van redenen ende andere stucken
by den voers. gedaeghde alleen gedient wesen.
die voers. suppliante van heure scriftuere van reden.
versteken ende op al wel ende rijpelijck gelet
jan gordeman
hend. de bruyne
met oock gecosidereert tgene desinen in desen behoorde te
considererene onse heere die coninck
hertoge van brabant etc., seeght ende vercleert voor
recht dat die voers. reijneste der suppliante is surreptijs
ende obreptijs ende dat die zelve suppliante om daer uuijt
gecotendeert te hebbene in maten ende vuegen gelijck
zij dat heeft gedaen nijet en is ontfangbaer condem=
nerende heur suppliante in die costen van desen ter taxatien
ende moderatien vanden voors. rade, gedaen ende
zoo uuijtgesproken inder stadt van bruessele den
zessentwintichsten dach der maendt van meert int
jaer duijsent vijffhondert tachtentich
etc.
inder zaken geport ende hangende
inden rade can onsen heere den coninck van castillien
van leon van arragon van navarre van napels etc. eertz=
hertoge van oistenrijck hertoge van bourgoingnen, van lothrijck
van brabant van limborch van luxemborch etc. greve
van habsborch, van vlaenderen van arthois etc., geor=
dineert in desen zijnre mats lande van brabant tusschen
jan gordeman pachtere van zijnre mats montmoelen
binnen deser stadt van bruessele gelegen suppliant ter
eene, ende henrick de bruijne rescribent ter andere
zijden, gesien ende gevisiteert wel ende int lange
in den voors. rade van brabant die requeste bij den voers.
suppliant aldaer gepresenteert den derden dach der
maendt van aprille int jaer xvc negenentzeventich
metten appoinctemente ten zelven dage daerop gestelt
eensamentlijck die rescriptie by den voers. rescribent
daertegens overgegeven, replijcke ende duplijcke
respective der voers. partijen metten stucken daerbij
gevueght ende op al wel ende rijpelijck gelet met
oijck gecosidereert tgene desinen in desen behoorde te
niclaes van volcxen
niclaes de smeth
considererene, onse heere die coninck
hertoge van brabant etc., sonder noch ter tijt recht
te doene op te versochte cassatie, ordonneert partijen
te comparerene voor comissarisen uuijten voers. rade
daertoe te deputerene, ende voor de zelve pertinente
conclusien te nemene, midtsgaders tot verificatie
van hune intentien behoorlijck bescheedt over te gevene
permitterende nijettemin tot voorderinge van partijen
rechte, dat de zelve partijen zonder prejudicie vander
materie van jurisdictien zullen mogen voorde voers.
comissarisen sommierlijck procederen inde materie van
preferentie inden voers. processe naerdere geruert, ende mers
bij provisie, om tzelve gedaen ende al gesien voorts
geordineert te worddene naer behooren, gedaen inder
stadt van bruessele den veerthiensten dach der maendt
van meije int jaer duijsent vijffhondert tachtentich
phle. bij der gratien goide coninck
van castillien van leon van arragon van navarre van
napels van secillien van majorcaijne van sardaine van.
en landen van indien ende vaster eerden der zeer occeane
eertshertoge van oistenrijck, hertoge van bourgoingnen
van lothrijck van brabant van limborch van luxemborch
van geldre ende van milanen, grave van habsborch
van vlaenderen van arthois van bourgoingnen, palsgrave
ende van henegouwe van hollandt van zeelandt van
namen ende van zutphen, prince van swane,
merchgrave des heijlichs rijcx, heere van vrieslandt
van salins van mechelen, vander stadt steden ende
landen van uuijtrecht, overijssel ende groeningen
ende dominateur in asien ende in affricken, allen
den ghenen die dese onse oepen. broeven zullen sien oft
hooren lesen saluijt, alzoo ons in onsen rade geord.
in desen onsen lande van brabant waere den twelfsten
dach der maendt van december int jaer xvc
achtentzeventich van weghen niclaes van volcxen
bij sijne supplicatie verthoont ende te kennen gegeven
geweest in substantie hoe dat hij suppliant hadde
gehadt proces voorde scepenen van leeuwe sinte
peeters teghen niclaes de smeth, waer inne zoo verre
waere geprocedeert geweest dat de voers scepenen op den
iersten dach der voers. maendt van december hadden
gewesen zekere diffinitijf vonnisse ten achter deele
vanden voors. suppliant, waer af de zelve suppliant
hem daerbij bebindende grootelijcx gegraveert midts
redenen doen in tijden ende wijle naerdere te deducerene,
bij syne voers. supplicatie aen ons appelleerde gelijck
hij tzelve soude hebben gedaen binnen de thien dagen
daertoe staende zoo verre hij vanden voors. vonnisse
wae. geadverteert geweest, dwelck ierst tot sijnder
kennissen waere gecommen den elfsten dach der voers.
maendt zoo hij by eede waere bereedt te affirmeren
zulcx dat den laps ende overstrijcke vande thien dagen
hem nijet en behoorde nae recht prejudiciabel te
wesene gelijck hij seyde, ons daeromme zeer oijtmoedel.
biddende die voers. suppliant om onse oepen. brieven van
appellatien in behoorlijcker formen met clausule
van relienemente vanden voers. overstrijcke ende
laps vanden tyde, welcke onse oepen. brieven van
appellatien inhoudende die voers. clausule, den voers.
suppliant ende appellant gegundt ende geexpedieert
synde waeren uuijt crachte der zelve tot sijnen
versuecke bij zekere onse officier ende deurweerdere
van onsen voors. rade gedaeght geweest die scepenen
van leeuwe sinte peeters, te sijne ende te comparerene
teenen zekeren gelegenen doen toecomende ende nu lange
overstreken dage in onsen voers. rade van brabant
om aldaer hun voers. vonnisse te sien ende hooren wijzen
ende vercleren nul, machteloos ende van onweerden
often minsten ondeughdelijck, qualijck ende tonrechte
gegeven op dat alzoo behoorde ende over alsulck te
corrigeren ende beteren nae recht, tzelve hun vonnisse
te sustineren ende verantwoorden op dat hun goet dochte
tantwoordene ende inden zaken voorts te procederen
zoo behooren zoude, waere oock den voers. dach geinthimet.
geweest den voorgenoempden nicolaes de smeth, ten
eijnde dat hij alsdan alsdaer oock zoude sijn ende copareren
zoo verre hem dat goet dochte ende die voers. zaken ende
materie van appellatien hem enichssins aenginge oft
toebehoorde, ende te dage daer op dienende ende
andere daer aff onderhouden comparerende in onsen
voors. rade die voers. partijen zoo bij hen zelven in
persoone als bij hunne procureurs, nae dijen dat van
wegen den voers. gedaeghde waere aldaer overgeleeght
geweest tproces voor hen tusschen den voers. appellant
ene geintimeerde beleydt, ende vercleert tvonnisse by
hen daerinne gegeven nijet te willen sustineren stellende
partije tegen partije, ende dat visie vanden zelven processe
waer den voers. partijen in presentie oft absentie deen des
anders geaccordeert geweest ende dach om inder voers. saken
ende materie van appellatien voorts te commen proceden.
zoo behooren zoude, hadde dijen naevolgen. inder zelver
zaken ende materie van appellatien zoo verre geprocedeert
geweest alsdat bij appoinctemente van onsen voers. rade
voers. proces van partijen waere gehouden geweest
voor proces in gescrifte, ende als scriftelijck voor de
voors. gedaeghde beleydt, ende dijen aengemerct hadden die
voers. partijen ten beyden syden versocht dat recht
zoude wordden gedaen uuijten voorgaenden acten weeler
wel oft qualijck by de voers. gedaeghde waere gewesen
geweest, concluderende pertinentelijck tot dijen eijnde
xxiii
in materie van appellatien ende makende heijsch van coste.
die voers. appellant van deser ende der voergaender
instantien, ende die voers. geinthimeerde van deser
instan. alleenlijck, ende tot dijen van schaden ende intereste.
waer aff waere ter ordinantie van onsen voers. rade
gemaect geweest acte ende geseeght dat die gevueght
zoude wordden totten voers. processe van partijen
ende dat men hen daerop zoude recht doen naer
behooren, ende die voers. sake ende materie van
appellatien aldus gesloten ende in state om wijzen
gestelt synde waere ons in onsen voers. rade van wege
des voers. appellants op ten zevensten dach der maendt
van januario lestleden overgegeven ende gepresenteert
geweest zekere andere zijne supplicatie oft requeste
civile, daerbij versueckende ende oijtmoedelijck biddende
hem geaccordeert te wordden de feijten ende de
designatie inde zelve requeste civile begrepen ende
geruert alnoch te mogen allegeren ende doen midtsgaders
in gevalle van ontkennen thoonen behoudelijck partije
adverse heure desen ende thoon ter contrarien
nijettegenstaende den stijt van onsen voors. rade
ende staet van. voers. processe, maer dat hij suppliant
daer aff midtsgaders van allen anderen negligentien
ende versuymptheyden daerinne gecomitteert zoude
wordden gereleveert, midts betaelende die costen van
retardatien zoo verre daer eenige waeren, welcke
supplicatie oft requeste civile in onsen voers. rade
gesien waere bij appoinctemente op de marge van dijer
gestelt geseght geweest dat die voers. suppliant
zoude sijn verzueck doen op de rolle vanden zelven onse.
rade partije oft procureur daertoe behoorlijck
gedaeght zijn., ende wesende dijen achtervolgende
ten versuecke des voers. suppliants gedaeght die
procureur des voers. geinthimeerde te comparerene
op de voers. rolle ende de voers. partijen aldaer com=
parerende waere van weghen des voers. suppliants
verhaelt geweest inhouden van zijnder voers. supplicatie
oft requeste civile ende midts den redenen ende
middelen daerinne begrepen gecocludeert tot zulcken oft
gelijcken eijnde als boven, makende heijsch van costen
waerop oft tegens die voers. geinthimeerde in dyer
materie van requeste civile originael gedaeghde
antwoordende hadde midts verscheyden redenen, ende
middelen van sijnen weghen ter contrarien geallegeert
gecotendeert ten eijnde van surreptien ende obreptien
der voers. supplicatie oft requeste civile, ende dat
die voers. suppliant om die gepresenteert appoinctemet
daerop verworven, ende daer uuijt gecotendeert te
hebbene tot zulcken eijnde als hy dat hadde gedaen
gehadt vercleert zoude wordden nijet ontfangbaer
makende insgelijcx heijsch van costen verclerende
nijettemin tevreden te sijne dat die voers. requeste
zoude wordden gevueght totten voers. processe van
appellatien behoudelijck dat hij geinthimeerde daer
bij oijck zoude mogen vuegen zijne redenen van impertinen.
ter contratien, om int decideren van dijen op al al sulcken
regardt genoemen te worddene als behooren zoude
dwelck alzoo bij appoinctemente van onsen voers.
rade geseght sijnde te moeten geschieden, hadden
naemaels die voers. partijen ten beyden zyden aengaen.
de voers. vueginge voldaen ende zeer erustelijck versocht
ende gebeden hun recht ende justicie geadministreert te
worddene, doen te wetene dat gesien
ende gevisiteert wel ende int lange in onsen voers.
rade van brabant tproces der voers. partijen voor de
voers. scepenen van sinte peeters leeuwe in desen
gedaeghde scriftelijck beleydt ende voor zulcx bij onsen
xxiiii
voers. rade gehouden metten vonnisse byde zelve gede.
daerinne gegeven daer aff geappelleert is, oepen.
brieven van appellatien ende dacten van onsen voers. rade
midtsgaders die requeste civile des voers. appellants
ende de redenen van impertinentien bij den voerseyde
geinthimeerde daertegens overgegeven, ende op al gelet
met oijck gecosidereert tgene desinen in diesen behoorde
te considererene, ende dat zoude hebben cunnen ende
mogen gemoveren, wij bij goede ende rijpe deliberatie
van rade reijcierende die voers. requeste civile hebben
geseeght, gewesen ende vercleert ende bij desen onsen
uuyterlijcken vonnisse seggen wijzen ende vercleren
voor recht, dat by de voers. gedaeghde op ten iersten
dach der maendt van december int jaer xvc
achtentzeventich tusschen die voers. partijen wel is
gewesen geweest, qualijck ende tonrechte bij den voers.
appellant van hunnen vonnisse geappelleert, sal
daerome tzelve vonnisse stadt grijpen ende zijn
volcommen effect sorteren, condempnerende den voers.
appellant inde costen van deser instantien ter
taxatien ende moderatien van onsen voers. rade
met oock inde pene van onwijzer appellatien
eensamentlijck inde pene van vier karolusguld.
ter zaken vande voers. gereycieerde requeste civile
ende des toirconden hebben wij onsen zegel hier aen
doen hangen, gegeven in onser stadt van bruessele
den zessentwintichsten dach der maendt van meerte
int jaer ons heeren duijsent vijfhondert tachtentich
van onse rijcken van castillien van leon van arragon etc.
txxve, ende van napels etc. txxviie,
servaes cuypers
franchois schellemans
guille. verheyden
servaes hecheleers
cum suis
alzoo onsen heere den coninck
van castillien van leon van arragon van navarre van
napels etc. eertshertoge van oistenrijck hertoge van
bourgoingnen van lothrijck van brabant van limborch
van luxemborch etc., greve van habsborch van vlaende.
van arthois etc., in sijnen rade geordineert in dese
zijnre mats lande van brabant waere den achthienste.
dach der maendt van januario lestleden van weghen
servaes cuijpers woonende binnen der stadt van
antwerpen belast met huijsvrouwe ende derthien levende
kinderen bij zijnre supplicatie verthoont ende te kennen
gegeven geweest in substantie hoe dat hij suppliant
binnen cortte jaeren hier waerts groote excessive schade.
hadde geleden ierst in het saccagement der stadt van
mechelen daerbij alle sijn gereet hadde gelaten ende
moeten betalen groot rantsoen voor het sauvement
van zijn. lijve huijsvrouwe ende kinderen ende daer nae
bijnnen der stadt van antwerpen aldaer hij van gelijcken
hadde verloren alle dat hem was resterende boven
tgroot rantsoen dwelck hij hadde moeten betaelen
hebbende boven dijne oijck verloren ende geleden diverssche
andere verliesen als aen van bancquerouten, beschadichde
borchtochten ende anderssins, soo dat hij daer deure
waere gecommen in zoo groote schulden dat hem
nijet mogelijck en waere die zelve te betaelene, midts
den welcken dreijghden hun eenige van. crediteuren
te overvallene ende te stellene in stuck te gevanckenisse
daer hij suppliant waere geschapen van armoede te
vergaene ende te moeten verlaten in groote desvlatie
die voers. zijn. huijsvrouwe ende kinderen ende en
xxvi
wiste egheen middele om hem daer aff te libererene dan
bij het miserabel beneficie van cessien waertoe hem
suppliant van noode sijnde te hebbene zijn. mats oepen.
brieven in cas van cessien met committimus inden voers.
rade van brabant midts dijen dat die voers. crediteure.
waeren woonachtich in diversche plaetsen ende
jurisdictien, nijet resorterende onder een immediaet
hooft, want waeren eenige van hen hen houdende
inden lande van hollandt ende andere tot aken
ende elders, gelijck hij suppliant zeijde hadde
daeromme die voers. suppliant om de zelve zijnre
mats oepen. brieven zeer ojtmoedelijck gebeden, welcke
oepen. brieven van cessien den voers. suppliant gegundt
ende geexpedieert sijnde met committimus als voe.
ende inhoudende clausule van authorizatie, hadde
uuijt crachte van dijen tot sijnen verzucke als impetr.
vande zelve oepen. brieven zekere zijnre mats officier
ende deurweerdere van. voers. rade binnen der voers.
stadt van antwerpen gedaeght franchoijs
schellemans guille. verheyden cremere, servays
hecheleer den ouden, emondt doppegieter de jongen
emondt doppegietere den jongen, christoffel spechhouwe
jooris santerneel, perpetuo table jonffrouwe
lucia de weduwe nijs ende jan specaert, ende
hem ghebbende voorts die voers. deurweerdere gebonden
buijten der voers. stadt van antwerpen op ten werff
hadde het aldaer bij openbaeren edicte insgelijcx gedaeght
jan diericxz., peeter gheertss., gheert van os, rochus
jaspars ender cornelis janss. houbraken alle als
crediteuren des voers. impetrants, te zijne ende
te comparerene inden voers. rade van brabant
respectivelijck opten zeventhiensten dach der maendt
van meerte oijck beyde lestleden om aldaer bij den voers.
voers. impetrant te sien presenteren die voers. oepen.
brieven van cessien ende te verzuecken d'interinement
vande zelve, ende dijen achtervolgende te sien doen
cessie van alle zijn. goeden tot behoef van zijne
crediteuren, zoo dat nae recht ende dordonnancie
daerop gemaect behoorde, ende gemerckt ten voers.
zeventhiensten februarij ende drijentwintichsten
meerte die voorgen. gedaeghde noch procureur voor
hen inden voors. rade nijet en compareerden behoort
nochtans verbeydt ende voorts geroepen zijn. waere
den voors. impetrant tegens de zelve gedaeghde
nijet compareren. geaccordeert geweest deffault
oft ierste contumacie tot zulcken proffijte als
behooren zoude ende andere zijn. mats oepen. brieven
inhoudende inthimatie enden authorizatie, welcke
andere oepen. brieven geexpedieert zijn. waeren uuijt
crachte van dijen ten verzuecke des voers. impetrants
behoorlijcken herdaeght geweest zoo bij edicte als
anderssins die bovengenoempde franchoijs scellemans
guille. verheyden, servaes hecheleer den ouden, emont
doppeghieter, emondt doppegietere den jongen
christoffel spechhouwere, jooris scanternel, perpetuo
table, jonffrouwe lucia de weduwe nijs, jan speccart
jan diericxz., peeter gheertss., gheerdt van os, rochus
jaspars ende cornelis janss. houbraken, ter zijne
ende te comparerene inden voers. rade succesivelijck
opten drijentwintichsten meerte insgelijcx lestleden
ende den achtiensten des. voers. tegenwoordiger
maent van meije, om aldaer den voers. impetrant
te sien ende hooren aenwijzen tproffijt vanden
voers. iersten deffaulte oft contumatie oijck
xxvii
tantwoordene op dinhouden van de voers. ierste oepenen
brieven, ende inder zaken ende materie van cessie
voorts te procederen ende sien appoincteren zoo behooren
zoude ende dat met inthimatie quamen zij alsdan oft
nijet men altijts inder voers. zaken zoude voorts
procederen ende appoincteren als behooren zoude
henlieden absentien oft nijet comparitien nijet
tegenstaende, ende waeromme ten zelven drijen=
twintichsten meerte ende achthiensten deser tegen=
woordiger maendt die voers. gedaeghde ende
herdaeghde noch procureur voer hen wederomme
nijet en compareerden behoorlijck nochtans
verbeydt ende voort geroepen zijn. als boven waere
den voors. impetrant tegens hen geaccordeert
geweest andere deffault oft tweeste contumacie
tot behoorlijcken proffijt ende hem gepermitteert tzelve
proffijt inden voers. rade over te leggene ende
daerbij te vuegene die voers. oepen. broeven metten
exploiccten daeruuijt ende naegevolght ende dacten
vanden zelven rade, eensamentlijck die stucken
titulen ende minumen. dienende ter justificatien van
zijnder meijninge ende intentie, om dat gedaen
ende allet oversien opt proffijt vande voers. twee
deffaulten oft contumatien geppoincteert te worddene
zoo behooren zoude welcken achtervolgen. hadde
die voers. impetrant naemaels tvoers. proffijt
inden voers. rade gedient ende overgegeven, ende
zeer ernstelijck versocht ende gebeden hem recht
ende justicie geadministreert te worddene
gesien ende gevisiteert wel ende int
lange inden voers. rade van brabant doepen.
brieven byden voers. impetrant aldaer verworven, metten
acten vanden zelven rade daerbij blijct dat midts der
non comparitien vande voers. gedaeghde ende herdaeghde
den voers. impetrant is geaccordeert deffault ierste
ende tweeste ende hem gepermitteert zijn proffijt inden
voers. rade over te hier leggene, gesien tot dijen tzelve
proffijt metten stucken daerbij gevueght ende op al wel
ende rijpelijck gelet, met oock gecosidereert tgene desinen
in desen behoorde te considererene, onse heere
die coninck hertoge van brabant etc., voer
tproffijt van. voers. deffaulten versteeckt den voers.
gedaeghden ende herdaeghden van allen exceptien declinatoir
dilatoir ende premptoir, ende ten principale, interineren.
doepen. brieven van cessien des voers. impetrants
seeght ende vercleert dat die zelve impetrant
deffect van dijen zal volcommelijck geuijeten ende gebruijcken
nae heure forme ende teneur, gedaen ende zoo
uuijtgesproken inder stadt van bruessele den
eenentwintichsten dach der maendt van meije
int jaer duijsent vijffhondert tachtentich
phle. bij der gratien goide coninck
van castillien van leon van arragon van navarre van
napels van secillien van mayorcyne van sardaine van.
eijlanden van indien ende vaster eerden der zee occeane
eertshertoge van oistenrijck, hertoge van bourgoingnen
van lothrijck van brabant van limborch van luxemborch
van geldre ende van milanen, grave van habsborch
van vlaenderen van arthois van bourgoingnen palsgrave
ende van henegouwe van hollandt van zeelandt
van namen ende van zutphen prince van swane
condempnacie
gheeraert grameije
carel coognel
xxviii
merchgrave des heijlichs rijcx, heere van vrieslandt
van salins van mechelen vander stadt steden ende
landen van uuijtrecht, overijssel ende groeningen
ende dominateur in asien ende in affricken, allen
den ghenen die dese onse oepen. brieven zullen sien oft
hooren lesen saluijt, alzoo op heden date van desen
waeren gecomen ende gecopareert voor ons in onsen
rade geordineert inden voers. onsen lande van
brabant mr. lijbrecht de velle procureur
postulerende inden zelven onsen rade in den naem
ende van weghen gheeraerdts gramaije ter
eenre ende mr. jan sittaert insgelijcx procur.
postulerende in onsen voors. rade in den naem van
harle cocauiel coopman residerende binnen onser
stadt van antwerpen ter andere zijden, ende dat
die voers. mr. lijbrecht de velle uuijt crachte
ende nae vermogen vander procuratie speciale
ende irrevocable hem by den voers. gheeraerdt
gramaije gegeven hier onder geruert hadde
aldaer inden naem desselfs gheeraerdts gramaije
vercleert ende gecosenteert alle tgene des hij gramaije
opten vierden dach deser tegenwoerdiger maendt
van meije zelve hadde vercleert ende gecosenteert
voer niclaes beydaels als openbaer notaris in
presentie van zeke. getuijgen naer uuijtwijzen van.
bescheede ende instrumente notariael daer aff
gemaect ende geexpedieert ende welck instrument
notariael inhoudende oijck de procuratie speciale
des voorgenoempde mr. lijbrechts de velle
de zelve de velle in onsen voers. rade over gaff
ende waer aff die teneur van. waerde te woerde
hier nae volght ende is dese inden jaere ons
heeren jesu christi duijsent vijffhondert tachtentich
den vierden dach der maendt van meije, compareren.
door mij niclaes beydaels openbaer notaris bijden
rade van sijnder mat geordineert in brabant ge=
admitteert sijnde ende den getuigen naegenoempt deersont
mr. gheeraerdt gramaije heeft geseeght ende ver=
cleert, seijde ende verclaerde midts desen, hoe dat
hij comparant om te vervallen zekere zijne notel.
affairen, hadde op den naestlesten februarij anno
xvc vierentzestich gecedeert, getransporteert
verobligeert ende geassesteert in handen van mijn.
heere den stadthoudere vanden leene. van brabant
in presentien van zekere leenmannen vanden zelven
hove tot behoeve van pr. caerle cocqinel
coopman residerende binnen deser stadt van antwerpen
sijne heerlijckheden van sgraven wesele ende st.
job int ghoir, met allen heuren toebehoorten ende
appendetnen, in alder vuegen ende manieren, als
hij die van onsen heere den coninck als hertoge van
brabant te leene houdende was, om daer aene te
verhalene de somme van vijfventwintich duijsent
acht hondert carolusgulde, die de voers.
cocqinel hem comparant hadde geleent, ende
welcke somme de voers. comparant den zelven
cocqinel gelooft hadde te betaelen, ende restitueren
den vijffventwintichsten februarij anno vijfthien=
hondert vijfventzestich ende want hij comparat
die middelen nijet en heeft gehadt, noch alnoch en
heeft, omme den voers. cocqinel de voers. somme
te restitueren, ende dat de staten van brabant
willende voor zekere heure gepretendeerde
tachterheijt procederen tot decrete vande voers.
xxx
heerlijckheyden waeren gecondempneert tzelve te doene
op den last vande voers. vijffventwintich duijsent
achthondert guldenen ende dat daer nae den voers.
staten waeregeordineert geweest tvoers. decreet
te interponeren binnen zekeren geprefigeerden tijde
oft dat anderssins den zelven tijt overstreken zijn.
den voers. cocqinel werdde gepermitteert, dat hij
dbescheet van hijpothecayne tot sijnen behoeve op de
voers. heerlijckheyden gedaen zoude mogen te wercke
stellen, daerinne de voers. heeren staten oijck
hadden gecopenteert, soo hadde de voorseyde
cocqinel, de voers. heerlijckheden op den lesten aprilis
lestleden vuijt handen mijns voers. heeren des
stadthouders te leene ontfangen ende de heerlijcke
rechten daertoe staende betaelt, maer wandt
de voers. cocqinel aenbeerdende de possessie van.
zelve heerlijckheden in langen tyden nijet en zoude
comen geraken tot voldoeninge van sijnder voers.
sommen metten interesten van dijen dwelck noch
dagelijcx lanx zoo meerder meerder zoude verloopen, soo
ist dat de voers. comparant heeft vercleert te
consenteren, gelijck hijts consenterende bij desen
dat de voers. cocqinel zal mogen procederen tot
vercoopinge van. voors. heerlijckheden, om daer aene
zijne tachterheijt te verhalen ende dat hij tot
dijen eijnde zoo inden rade als leenhove van brab.
zal wordden gecondempneert, sonder hieromme
eenige voordere provisie te maeten verwerven
oft eenige procedueren te doen, hebbende tot dijen
eijnde gecostitueert specialijcken ende irrevocabelen
last gegeven ende gheeft midts desen, mrs. lijbrechte
de velle, cornelise diericx ende laureijse pijnaerts
ende elcken van hen besondere, omme inden naeme van
hem constituant ende van zijnen twegen, te compareren
voor den voors. rade, midtsgaders stadthoudere
ende mannen van leene van brabant voers., ende
aldaer te consenteren int decreet ende vercoopinge
van. voers. heerlijckheden metten toebehoorten, ons byd.
voers. cocqinel daer aene te verhalen die voerscreven
somme van vijffventwintich duijsent acht
hondert guldenen metten intereste van dijen, ende
oijck omme aldaer tvoers. vercleren, consent, ende
al tgene wes voers. is te vernijeuwen, ende hem in
allen tzelve te laten goetwillichlijcken condem=
neren, gelovende al tzelve van weerden te
hebben ende houden tallen dagen, onder obligatie van
sijnen persoon ende goeden, ruerende ende onruerende
tegenwoordige ende toecomende, dit is gedaen
tantwerpen ten huijse mijns notaris gestaen byd.
borssen vanden cooplieden, in presentien van
hillewart mette penningen ende gaspar bernart
inwoonders der zelver stadt, getuijgen hiertoe
geroepen ende gebeden, aldus ondergeteeckent,
n. beydaels nots. publicus etc., verclerende
voorts die voers. mr. lybrecht de velle, navolgen.
sijnder voers. procuratien tevreden te sijne, te
consenterene ende te verzueckene dat die voer=
genoempde gheeraerdt gramaije zijn. costituat.
zoude wordden gecodempneert int onderhouden
volvueren ende achtervolgen van alle het inhouden
vanden voers. instrumente notariael ende anders.
ten eijnde ende effecte als inden zelven instru=
mente, ende dat die voers. mr. jan sittaert
inden naem ende van wegen des voers. haerke
cocqinel gehoort ende verstaen hebbende tgene
des voers. is ende tzelve al accepterende hadde
onsgelijcx versocht de voers. condempnatie ende
dat daer aff zouden wordden geexpedieert ende
hem gelevert onse oepen. brieven in behoorlijcke
formen, doen te wetene dat gesien
ende gevisiteert wel ende int lange in onsen
voers. rade van brabant, tvoers. instrument
notariael aldaer als boven geexhibeert ende
gehoort tvercleren ende consenteringe by den
voorgenoempden mren. lijbrechte de velle uuijt
crachte ende nae vermogen der voers. zijnder
procuratien speciael ende irrevocable inden naem
des voers. gheeraerdts gramaije als voe. gedaen
met oock dacceptatie des voers. mr. jans
sittaert inder qualiteijt voerscreven, ende
voorts tverzuecke van partijen respective als
boven, wij gemeijght wesende ter beden ende
begheerten der zelver partijen hebben den
voorgenoempden gheeraerdts gramaije gecon=
dempneert ende by desen onsen vonnisse condempnen.
te onderhouden, volvueren ende achtervolgen
alle het inhouden vanden voors. instrumente
notariael hierboven geincorporeert ende
anderssins ten eynde de rechte als inden zelven instrumen.
naer sijne forme ende teneur, ende daertegens
nijet te commene noch te doene by hem zelven
oft yemanden anders directelijck noch indirectel.
in enniger manieren, accorderende daer aff
den voers. kaercke cocqinel dese onse oepen. brieven
van condempnatien om hem te dienene ende
die weduwe ende
erffgenaemen wijlen
jacques van hove
anthonis bacler
daermede te behelpene daer ende alzoo des behooren
ende van noode wesen zal, ende des toirconden
hebben wij onsen zegel hier aen doen hangen, gegeven
in onser stadt van bruessele den elfsten dach der maendt
van meije int jaer ons heeren duijsent vijffhondert
tachtentich van onse rijcken van castillien van
leon van arragon etc. txxv, ende van napels
txxviie
etc.
phle. bijder gratien goide coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van napels
van secillien van mayorcyne van sardanie van. eylanden van
indien ende vaster eerden der zee occeane, eertshertoge
van oistenrijck hertoge van bourgoingnen van lothrijck van brab.
van limborch van luxemborch van geldre ende van
milanen, grave van habsborch van vlaenderen van
arthois van bourgoingnen palsgrave ende van henegouwe
van hollandt van zeelandt van namen ende van zutphen
prince van swane, merckgrave des heijlichs rijck
heere van vrieslandt van salins van mechelen vander
stadt steden ende landen van uuijtrecht, overijssel ende
groeningen, ende dominateur in asien ende in affricken
allen den ghenen die dese onse oepen. brieven zullen sien
oft hooren lesen saluyt, alzoo ons in onsen rade geordonneert
in desen onsen lande van brabant waere den drijen=
twintichsten dach der maendt van december int
jaer xvc zevenentzeventich van weghen der weduwe
ende erffgenaemen wijlen jacques van hove bij hune
supplicatie verthoont ende te kennen gegeven geweest
in substantie hoe dat den zessentwintichsten
dach der maendt van october doen lestleden by de
wethouderen onserstadt van antwerpen voordeele
van anthonis baclers waere gewesen zekere pretens
vonnisse daerbij die voers. wijle jacques waere
gecondempneert den zelven bacler te betaelene ter
zaken van verderninge ende bederffenisse van. sabelen
in questien seven hondert vijffventachtentich croonen
of veertich stuijvers de croone behoudelijck dat aende
voers. somme cortten zoude tweenveertich ponden
vlems eens, permitterende den zelven bacler sijne
gepretendeerde interesten bijnnen eene maendt na de
pronunciatie over te gevene om de zelve by den agent
des voers. jacques gesien ende die diminutien daerop
gedaen voorts tusschen den voers. partijen geordineert
te worddene naer behooren, hebbende den voers.
agent daerenboven gecodempneert inde costen daer
bij die voers. supplian. hen grootelijcx bevonden
beswaert boven die nulliteijt van. zelven vonnisse
uuijt dijen dat die voers. beschadicheijt waere te
vele getaxeert daer af oijck eghen interest en
behoorde te vallen midts dat die voers. sevenhondert
vijffventachtentich croonen procederen van gepretendeerde
beschadicheijt ten anderen en waere den zack nijet
behoorlijck gefurneert oft het proces principael
eertijden in onsen voers. rade van brabant gesien
ende daer uuijt dese questie was spruijt ende int
termineren van. voers. vonnisse nijet gevueght geweest
totte nae stucken, jae en hadde die voers. agent
van. afflijvigen jacques van hove op de requeste
bij hem tot antwerpen gepresenteert om behoorlijck
geinformeert te sijne van de gelegentheijt vander
saken ende tzelve proces te mogen instrueren egheen
appoinctement cunen verwerven hoewel claerlijck
waere blijckende dat onder andere inden zack
vanden nae stucken waere gebrekende het stuck ge=
quoteert lxo. l., boven dijen en hadde die voers.
backer egheen interest cunen gepretenderen zedert
dat hij geduerende dese troublen wae. absent geweest
want by den voers. wijle. jacques nijet en hadde
gestaen dat de zelve nijet eeren waeren geeyndt
jae waere tzelve belet geweest uuijt dijen den sack
hadde moeten overgedragen wordden in den troublen
raedt midts den welcken ende meer andere redenen
doen in tyden ende wijle. te bewijzene waere den voers.
suppliaten van noode hen tegen tvoers. vonnisse te
versiene bij provisie van justicie gelijck zij zeyden, ons
midts dijen zeer oijtmoedelijck biddende om onse oepen.
brieven van reformatien in behoorlijcker formen welcke
onse oepen. brieven van reformatien den voers. supplianten
gegundt ende geexpedieert zijn. waeren uuijt crachte der
zelver tot hunen verzuecke als impetranten van dijen
bij zekere onse officier ende deurweerdere van onsen
voers. rade gedaeght geweest die wethouderen onser
voers. stadt van antwerpen, te zijne ende te compa=
rerene teenen zekeren gelegen doen toecomen ende nu
lange overstreken dage in onsen voers. rade van brab.
om aldaer hen voers. vonnisse te sien ende hooren
wijzen ende vercleeren nul machteloos ende van
onweerden oft ten minsten ondeughdelijck, qualijck
ende tonrechte gegeven op dat alzoo behoorde, ende
over alzulck te reformeren, corrigeren ende beteren
nae recht, tzelve hen vonnisse te sustineren ende
verantwoorden op dat hen goet dochte, tantwoorden
ende inder zaken ende materie van reformatien voorts
te procederen zoo behooren zoude, waere oock den voers.
dach geinthimeert geweest den voorgenoempden anthonis
backer ten eynde dat hij alsdan aldaer oijck zoude
xxxii
zijn ende compareren zoo verre hem dat goet dochte
ende die voers. zake ende materie van reformatien
hem ennichssins aenginge oft toebehoorde, ende
ten dage daerop dienende ende andere daer aff
onderhouden comparerende in onsen voers. rade
jonffrouwe margriete bonet weduwe des voers.
wijle. jacques van hove als impetrante ter eenre
ende die voers. geinthimeerde ter andere zyden, zoo
by hen zelven in persoone als bij hune procureurs
nae dijen dat van weghen der voers. gedaeghde
compareren. insgelijcx bij hunen procureur waere
inden zelven onsen rade overgeleeght geweest tproces
voer hen tusschen partijen beleydt ende vercleert
tvonnisse te bij hen daerinne gegeven nijet te willen
sustineren, stellende partije tegen partije ende
dat visie vanden zelven processe, waere der voers.
impetrante ende den geinthimeerde in presentie
oft absentie deen des anders geaccordeert geweest
ende dach om inder voers. zaken ende materie van
reformatien voorts te comen procederen zoo behooren
zoude, hadde dijen naevolgende inder zelver
zaken ende materie van reformatien zoo verre
geprocedeert geweest alsdat ten lesten bij appoinctemen.
van onsen voors. rade tvoers. proces van partijen
waere gehouden geweest voer proces in gescrifte
ende als scriftelijck voorde voors. gedaeghde beleijt
ende dijen aengemerct hadden die voers. partijen ten
beyden zyden versocht dat recht zoude wordden
gedaen uuijten voorgaenden acten wederwel oft
qualijck by de voers. gedaeghde waere gewesen
geweest concluderende pertinentelijck tot dijen
eijnden in materie van reformatien ende makende
heysch van costen die voers. impetrante van beyde
den instantien die voers. geinthimeerde van deser
instantie oft materie van reformatien alleenlijck
waer aff waere ter ordinantien van onsen voers.
rade gemaect geweest acte ende geseeght dat die gevueght
zoude wordden totten voers. processe van partijen
ende dat men hen daerop zoude recht doen naer
behooren, doen te wetene dat gesien ende
gevisiteert wel ende int lange inden onsen voers. rade
van brabant tproces der voers. partijen voerde
voers. gedaeghde in gescrifte beleydt ende voor zulcx
bij onsen voors. rade gehouden metten vonnisse by de
zelve gedaeghde daerinne gegeven daer af reformatie
is versocht oepen. brieven van reformatien ende dacten
van onsen voors. rade ende op al gelet, met oijck gecon=
sidereert tgene desiven in desen behoorde te considereren
ende dat zoude hebben cunen ende mogen gemoneren
wij bij goede ende rijpe deliberatie van rade, recht
doende inden voors. processe hebben geseeght,
gewesen ende vercleert ende by desen onsen uuijterlijcken
vonnisse seggen, wijzen ende vercleren, dat wel bij de
voers. gedaeghde tusschen die voers. partijen op den
zessentwintichsten dach der maendt van october
int jaer xvc zevenentzeventich is gewezen
geweest, qualijck ende tonrechte van hunen
vonnisse reformatie versocht sal daeromme
tzelve vonnisse stadtgrijpen ende sijn volcommen
effect sorteren condempnerende der voers. impe=
trante inde pene van onwijzer versochter reformatie
ende moderatien van onsen voors. rade ende tot
dijen inde pene van onwijzer versochter reformatie
ende des toirconden hebben wij onsen zegel hier aen
doen hangen, gegeven in onser stadt van bruessel
paulyne sdrossaten
athonis vand.
brande
den eenentwintichsten dach der maendt van meije
int jaer ons heeren duijsent vijffhondert
tachtentich van onse rijcken van castillien
van leon van arragon etc., txxve, ende van
napels etc., txxviie
inder zaken geport ende hangen.
inden rade van onsen heere den coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van
napels etc., eertshertoge van oistenrijck hertoge
van bourgoingnen, van lothrijck van brabant, van
limborch van luxemborch etc., grave van habsborch
van vlaenderen van arthois etc., geordinneert in
desen zijnre mats lande van brabant, tusschen
paulijne sdrossaten weduwe wijle. jans van rode
impetrante ter eenre, ende anthonis van. brande
meijere, huijbrecht van cutsem ende die weduwe
wijlen jans lambrechts respective kerckmeesteren
ende huijsarmeesteren van ruijsbroeck gedaeghde ter
andere zyden, gesien ende gevisiteert wel ende
int lange inden voers. rade van brabant, doepene
brieven by de voers. impetrant aldaer verworven
metten acten van. zelven voers. rade, eensamentlijck
die scriftueren van redenen ende andere stucken by de
voers. partijen ten beyden zyden gedient ende overgegeve.
ende op al wel ende rijpelijck gelet, met oock gecon=
sidereert tgene desiven in desen behoorde te con=
sidererene, onse heere die coninck hertoge
van brabant etc. recht doende op de exceptie declinatoir
by de voers. gedaeghde geprononeert seeght ende vercleert
affstaende de zelve exceptie dat die voers. gedaeghde
schuldich zijn op de conclusie der voers. impetrante
zoo ten principale als inde provisie genoemen
die zij desen aengaende in judicio contradictaer
in meijninge was te intenteren, midts dat
de nijet ontfanckelicheijt alleenlijck was te
verstaen om de resterende somme oock inre
retentionis te willen gebruijcken ende dat de
voordere absolutie was te verstaen van. schaden
ende interesten bij de voors. gevueghde int voors.
proces gecalculeert, soo hadde de zelve gevueghen
dese supplianten aengegaen ende minnelijck versocht
ten eijnde dat zij heur inde resterende penninge
zouden willen laeten genijeten heure preferentie
ende nae diversche commucatien by de voors.
supplianten ondelinge gehadt hadden de zelve
supplianten bevindende het verzueck der voers.
gevueghde gefundeert ende redelijck te zijne
deur compassie ende medelyden die zij waeren
hebbende met heure voers. kinderen de zake
gemodereert ende metter zeker aengegaen zeke.
transactie ende accordt van dat men heur gevueghd.
zoude laeten genijeten heure de take ende ingebrocht
goeden volgen. den staet ende rekeninge daer aff
bij lambrecht bottin clerck des amptmans der
voors. stadt van antwerpen onderteeckent, ende
hoewel dat de resterende crediteurs der
voors. cleremonts int zelve accordt ende
transactie oock behoorden te consenteren ende
hun te vuegen, bezundere aengemerckt dat het
accordt was tenderende tot gemeijn. oirboire
ende proffijt vande voors. crediteurs daer
die voors. supplianten waeren in meeste nombae
anders nijet soeckende dan dat den voors. staet
des voors. cleremonts eens zoude mogen geliquidieert
wesen, ende dat men zoude weten wat elcken van.
crediteurs desselffs cleremonts zoude mogen
nae rate competeren, soo en wilden nochtans
eenige quaetwillige crediteurs int zelve accordt
ende transactie nijet consenteren, dwelck
alzoo ten deerde tot grooten achterdeele nijet
alleene van de voers. supplianten maer oock
van de voors. gevueghde wesende belast met
heure voors. kinderen die alle meest waeren
jonge dochters de welcke zij geerne ter eeren
zoude brengen inder inder vuegen, dat desen aengemert
ende bezundere want het voortsel van. voors.
quaetwillige anders nergerincx toe entendeerde
dan om de voors. resterende goeden des voors.
cleremonts in processen ende crackeelen te con=
sumeren tot groote bederffenisse ende schade
vande gemeijne crediteuren desselfs cleremonts
ende van de voors. zijne huijsvrouwe ende noch
meer zijn zoude in dijen hen daertegens
nijet en wordde versien bij ende met zijnre
mats behoorlijcke provisie alzoo die voors.
supplianten ende gevueghde zeyden, ende om
de welcke zij zeer oijtmoedelijck hadden
gebeden, welcke supplicatie inden voorseyden
rade van brabant gesien waeren den voors.
supplianten ende gevueghde daerop verleent
ende geexpedieert geweest zekere zijnre mats
oepen. brieven uuijt crachte vande welcke tot
hunen bezuecke als impetranten van dijen
zekere zijnre mats officier ende deurweerden
dat de voors. suppliant daer af moeste gereleveert
zijn zoo zij hen lieten ontvliegen bij dolinge in rechte
wandt dafgaen van relievemente en moeghte noch
en conste die voors. schellinck nijet genijeten ten
waere van zijnder zyden hadde voldaen de conditie.
hiervoere verhaelt daerop dat tzelve afgaen van.
relievemente was geaccordeert daeraff hij nijet
met allen en hadde voldaen maer alleenlijck bij
valsschen bedroge die voors. cessie geimpetreert
daermede hij den voors. suppliant voor alle zijn
goet ende die crediteuren van thunne meijnde te
bedriegen ende nijemandt nijet te gevene, hadden alzo
die voors. wethouderen den lesten dach der maendt
van aprille int jaer xvc zessentzeventich bij
hunnen vonnisse het voors. relievemente midts der
voors. renunchiatien in effecte afgeslagen ende geappoinc.
dat die voors. verhaellinck wel op de voors. renunchiatien
hadde geexcipieert ende dat hij zoude mogen voorts
varen met sijne begonste procedue. van executie die
metten relievemente moeste stille staen als preni
diciabel daertoe dat zij anders egeen fundament
en hadden gehadt om zulcx tappoincteren dan die
voors. renunchiatien van relievemente al notoorlijck
millter, qualijck ende onbehoorlijck midts der
voors. exceptien doen die waere peremptoir, ende
ten anderen dat die voors. verhellinck de voors.
renunciatie nijet en moeghte genijeten dan van
zijnder zyden ierst hebbende voldaen de conditien
daerop dat de zelve renunciatie waere gedaen
die hij nijet en hadde voldaen zoo hem dat
als boven waere geobycieert geweest, ende
bevindende die voors. suppliant hem by den voors.
vonnisse irreparabelijcken gegraveert midts der
voors. redenen ende meer andere uuyten
processe blijckende ende doen ty tyden ende wijlen te
deducerene gelijck hij suppliant zeyde, soo hadde
ons de zelve suppliant zeer oytmoedel. gebeden
om onse oepen. brieven van reformatien daertegens
dienende, welcke onse oepen. brieven van reformatien
den voors. suppliant gegundt ende geexpedieert zijn.
waeren uuyt crachte der zelver tot zijn. bezuecke
als impetrant van dijen by den ierste deurweerder
ordinaris van onsen voors. rade gedaeght geweest
die wethouderen onser voors. stadt van bruessele
de zijne ende te compareene teenen zekeren gelegen.
doen toecomen desen de nu lange overstreken dage
in onsen voors. rade van brabant, om aldaer
hen voors. vonnisse te sien ende hooren wyzen ende
vercleren nul, machteloos ende van onweerden
oft ten minsten ondeughdelijck, qualijck ende tonrechte
gegeven op dat alzoo behooorde ende over al zulck
te reformeren, corrigeren ende beteren nae recht
tzeve hen vonnisse tesustineren ende verantwoorden
op dat hen goet dochte, tantwoordene ende
inder zaken ende materie van reformatien voorts
te procederen zoo behooren zoude waere oock den
voors. dach geinthimeert geweest den voorgenoempde.
joos schellinck ten eijnde dat hij alsdan aldaer
oock zoude zijn ende compareren zoo verre hem
dat goet dochte ende die voors. zake ende materie
van reformatien hem eenichssints aenginge oft
toebehoorde, ende ten dage daerop dienen.
ende andere daer aff onderhouden, comparerende
in onsen voors. rade die voors. partijen zoo by
hen zelven in persoone als by hune procureurs
nae dijen dat van weghen der voors. gedaeghde
waere aldaer overgeleght geweest tproces
voor hen tusschen den voors. impetrant ende
geinthimeert beleydt ende vercleert tvonnisseby het
daerinne gegeven nijet te willen sustineren stellen
partye tegen partije ende dat visie van. zelven
processe waere den voors. partijen in presentie oft
absentie deen des anders geaccordeert geweest
ende dach om inder voors. zaken ende materie
reformatien voorts te comen procederen zoo behooren
zoude, hadde ons in onsen voers. rade van wegen
des voors. impetrants op ten drijentwintichsten
dach der maendt van aprille int jaer xvc
zevenentzeventich overgegevenen ende gepresenteert
geweest zekere andere zijne supplicatie oft requeste
civile daerbij bezueckende ende ootmoedelijck
biddende hem toegelaten te worddene die deductien
ende zelve requeste begrepen noch te mogen doen
innebringen ende totten voors. processe te vuegen ende
partije daerop in dijen des noot waere, te doen
antwoordene nijettegenstaende der ordonnan. stijt
van onsen voors. rade ende den staet van. voors.
processe midts betaelende de costen van retardatie
soo verre daer eenige waeren ende behoudelijck der
tegenpartije heure contrarie desen sien, welcke
supplicatie oft requeste civile in onsen voors. rade
gesien waere bij appoinctemete op de maege van
dijer gestelt geseeght geweest dat die voors.
suppliant zoude sijn verzueck doen op de rolle vanden
zelven onsen rade in presentie van zijnder wederpartije
dezelve oft heuren procureur daertoe behoorl.
gedaeght zijn., ende wesende dijen achtervolghen.
ten verzuecke des voors. suppliants by den voors.
iersten deurweerdere ordinaris van onsen voors.
rade gedaeght die procureur des voorseyde
geintimeerde te comparerene op de voors. rolle
ende die voors. partijen aldaer compareren. waere
vanweghen des voors. suppliants verhaelt geweest
dinhouden van zynder voors. supplicatie oft requeste
civile ende midts den redenen ende middelen daer=
inne begrepen gecocludeert tot zulcken oft gelijcken
eynde als boven, makende heysch van costen
in gevalle van oppositie, waerop oft tegens die
voors. geinthimeerde in dijer materie van requeste
civile originael gedaeghde antwoordende hadde
midts den redenen ende middelen van zijn. wegen
ter contrarien geallegeert gecotendeert ten eynde
van surreptien ende obreptien der voors. supplicatie
oft requeste civile ende dat die voors. suppliant
om die gepresenteert, appoinctement daerop
verworven, ende daeruuijt geconcludeert te
hebbene ten eynde zoo hij dat hadde gedaen gehadt
in maten ende vuegen vercleert zoude wordden
nijet ontfangbaer, makende insgelijcx heysch
van costen, verclerende nijettemin tevreden te
zijne dat die voors. requeste civile achtervolgen.
der ordonnantie van onsen voors. rade zoude
wordden gevueght totten voors. processe van
reformatien behoudelijck dat hij geinthimeerde daer
tegens zoude mogen overgeven zijne redenen van
impertinen. om int decedereren van dijen op al zulcken
regardt genomen te worddene als behooren zoude
dwelck alzoo bij appoinctemente van onsen voors.
rade geseeght synde te moeten geschieden ende die
voors. partijen te wederzyden hen daernae geregulet.
hebbende, waere voorts inde voors. zake ende
materie van reformatie tusschen die voors.
partijen zoo verre geprocedeert geweest ierst
zijnde by den voors. geinthimeerde gesuppleert voer
onse heere die coninck hertog van brab.
liquiderende die voors. schaden ende interesten, seeght
ende vercleert voor recht, dat die voors. gedaeghde
schuldich zijn den voors. impetrant op te leggenen
te betalene de somme van vier hondert twee ponden
acht scellingen groote vlems metten interesten van
dijen tegen zesse ende een vierendeel ten hondert opt
daer zedert den tweesten dach der maendt van
aprille int jaer xvc ende zeventzeventich
voor paesschen totten dage vander betalinge toe
den voors. gedaeghden daerinne condempnerende
met oock inde costen van dez. processe ter taxatien
ende moderatien van. voors. rade, gedaen ende
zoo uuijtgesproken inder stadt van bruessele, nijet
tegenstaen. den tegenwoordigen tijt van vacantien
midts duuijtstellen der zelver den drijentwintichste
dach der maendt van julio int jaer duijsent
vijffhondert tachtentich
cornelis de decker
c. ss
philma. gamscleer
c. ss
phls. by der gratien goide coninck
van castillien van leon van arragon van navarre van
napels van sicillien van mayorcque van sardaine van.
eylanden van indien ende vaster eerden der zee
occeane, eertzhertoge van oistenrijck, hertoge
van bourgoingnen van lothrijck, van brabant van limborch
van luxemborch van geldre ende van milanen
grave van habsborch, van vlaenderen van arthois
van bourgoingnen, palsgrave ende van henegouwe, van
hollandt van zeelandt van namen en de van
zutphen, prince van swane merckgravedes
heylichs rycx, heere van vrieslandt van salins van
mechelen vander stadt steden ende landen van
uuijtrecht overijssel ende groeningen, ende dominateur
in desen ende in affricken, allen den ghenen die
dese onse oepen. brieven zullen sien oft hooren lesen saluijt
alzoo ons in onsen rade geordinneert in desen onsen
lande van brabant waere den vierden dach der
maendt van julio int jaer xvc negenentzeventich
van weghen cornelis de deckere ende meester jacop
heijns by hune supplicatie verthoont ende te
kennen gegeven geweest in substantie hoe dat zij
in onsen voors. rade van brabant hadden verwormen
onse oepen. brieven van relievemente precis om te
mogen appelleren van zekeren vonnisse tot hunen
achterdeele ende tot voordele van herman van
ytteren, by de lathen van onsen lieven ende getrouwen
riddere heere henrick van berchem in zijnen
laethove van berchem op ten zessentwintichsten
dach der maendt van november int jaer xvc
achtentzeventich gewesen, by welcke onse oepen. brieven
den schepenen van ranst waere geordonneert den
voors. supplianten te ontfangene als appelanten ende
hen te verleenen behoorlijcke bescruffbrieven na den
welcken ware in onsen voors. rade proces geresen
tusschen die weduwe ende, weeskinderen des voors.
wijlen hermans van ytteren supplian. ter eenre zyde
die supplianten in desen rescribenten ter andere zyde
waerinne zoo verre waere geprocedeert dat by
vonnisse van onsen voors. rade den voors. supplianten
waere geordonneert dat zij bevindende hen gegre.
by den voors. vonnisse zouden daer aff lichten behoort
brieven van appellatien in onsen voors. rade oft
die voors. oepene brieven van relievemente aldaer
vervolgen al naerdere blijckende by de voors. oepen.
brieven van relievemente ende acte van. voors.
vonnisse daer af zyn., midts den welcken hadden
die voors. supplianten ons zeer ootmoedelijck
gebeden om onse oepene brieven van appellatien
behoorlijcker formen met clausule van relievemente
vanden laps ende overstrijcke van. tijde welcke
onse oepen. brieven van appellatien inhoudende de
voors. clausulen den voors. supplianten ende appell.
gegundt ende geexpedieert zyn. waerens nijt crachte
der zelver tot hunen verzyecke bij zekere onse
officier ende deurweerdere van onsen voors. rade
gedaeght geweest die lathen des voors. heere
henricx van berchem in zyn. laethove tot berchem
te zyne ende te comparerene teenen zekeren en
gelegenen doen toecomende ende nu lange overstr.
dage in onsen voors. rade van brabant, om
aldaer hen voors. vonnisse te sien ende hooren
wijzen ende verleren nul machteloos ende
onweerden, oft ten minsten ondeughdelijck
qualijck ende tonrechte gegeven op dat alzoo beho.
ende over alzulck te corrigeren ende beteren nae
recht, tzelve hen vonnisse te sustineren ende
verantwoorden op dat hen goet dochte tantwoordene
ende inder zaken ende materie van appellatien
voorts te procederen zoo behooren zoude waere
oock den voors. dach geinthineert geweest
johanna vander cleren weduwe wijlen des voors.
hermans van ytteren mr. gielis van ytteren
licentiaet inde rechten zone des voers. wijlen hermans van
ytteren ende mr. franchois de penijn als momboir
vanden onbejaerde kinderen van wijlen tanneken van
ytteren dochtere was des voors. wijlen hermans
van ytteren, ten eynde dat zy alsdan aldaer oock
zouden syn ende compareren zoo verre hen dat
goet dochte ende die voors. zake ende materie van
appellatien hen eenichssins aenginge oft toebehoorde
ende ten dage daerop dienende ende andere daer aff
onderhouden comparerende in onsen voors. rade
die voors. partijen zoo bij hen zelven in persoone als
by hune procureurs, nae dijen dat van weghen
der voors. gedaeghde waere aldaer ongeleeght
geweest tproces voor hen tusschen die voors.
partijen beleydt ende vercleert tvonnisse bij hen
daerinne gegeven nijet te willen sustineren, stellen.
partie tegen partie ende dat visie vanden zelven
processe, waere den voors. partijen in presentie
oft absentie deen des anders geaccordeert geweest
ende dach om inder voors. zaken ende materie
van appellatien voorts te commen procederen zoo
behooren zoude, hadde dijen naevolgende inder
zelver zaken ende materie van appellatien zoo
verre geprocedeert geweest alsdat by appoinctem.
van onsen voors. rade tvoors. proces van partijen
waere gehouden geweest voor poces in gescrifte ende
als scriftelijck voor de voors. gedaeghde beleydt
ende dijen aengemerckt hadden die voors. partyen
ten beyden zyden versocht dat recht zoude wordden
gedaen uuijten voorgaenden acten weder wel oft
qualijck by de voors. gedaeghde waere gewesen gwt.
concluderende permintelijck tot dijen eijnde in
materie van appellatien, ende makende heijsch van
costen die voors. appellantien van beijden dinstantien
ende die voors. geinthimeerde van deser instantie
oft materie van appellatien alleenlijck, waer aff
waer ter ordinantien van onsen voors. rade gemaect
geweest acte ende geseeght, dat diegevueght zoude
wordden totten voors. processe van partijen ende
dat men hen daerop zoude recht doen naer behoore
ende die voors. saken ende materie van appellatien
aldus gesloten ende in state om wijzen gestelt
zyn. waere ons in onsen voors. rade van weghen
der voors. appellantien opten tweesten dach der
maendt van meerte lestleden overgegeven ende
gepresenteert geweest zekere hune andere supplica.
oft requeste civile, daerbij verzueckende ende
oijtmoedelijck biddende hen gepermitteert te wordd.
dallegatien ende deductien inde zelve requeste
civile begrepen noch te mogen doen verifieren ende
vuegen totten voors. processe nyettegenstaende
den staet vanden zelven processe, maer dar
zij supplianten daer af ende van alle omissien
negligentien, ende versnijmptheijt dijen aengaende
gecomitteert zouden wordden gereleveert midts
bij hen betalende die costen van retardatien ende
behoudelijck partije adverse heure desen. ter
contrarien, welcke supplicatie oft requeste
civile in onsen voors. rade gesien waere by
appoinctemente op de marge van dijer gestelt
geseght geweest dat die voors. supplian. zouden
hen verzueck doen op de rolle van. zelven onsen rade
in presentie van hune wederpartije de zelve
oft heuren procureur daertoe behoorlijcken gedaeght
zijn., ende wesende dijen achtervolgende ten
verzuecke vande voors. supplianten gedaeght die
procureur vande voors. geintjimeerde te comparere.
op de voors. rolle, ende die voors. partijen aldaer
comparerende waere van weghen, der voors.
supplianten verhaelt geweest dinhouden van
hunne voors. supplicatie oft requeste civile ende
midts den redenen ende middelen daer inne begrepe.
geconcludeert tot zulcken oft gelijcken eynde als
boven, makende heijsch van costen in gevalle van
oppositie, waerop oft tegens die voors. geinthimeerde
in dijer materie van requeste civile originale gesch.
hadden in plaetse van antwoorde vercleert te=
vreden te zijne dat die voors. requeste civile
zoude wordden gevueght totten voors. processe
van appellatien behoudelijck dat zij geinthimeerde
daerby oock zouden mogen vuegen hunnen redenen
van impertinentien contrarien, om int
denderen van dijen op al zulcken regardt genaeme.
te worddene als behooren zoude, dwelck alzoo
bij appoinctem. van onsen voors. rade geseeght synde
te moeten geschieden, hadden naderhandt die
voors. partijen ten beyden zyden aengaende de
voors. vuegingen voldaen ende zeer ernstelijck
versocht ende gebeden hen recht ende justitie
geadministreert te worddene, doen te
wetene, dat gesien ende gevisiteert wel ende
int lange in onsen voors. rade van brabant
tproces der voors. partijen voorde voorseyde
lathen heere henricx van berhem in zyn. laedthove
van berchem in desen gedaeghde scriftelijck beleydt
ende voor zulcx by onsen voors. rade gehouden met
vonnisse by de selve gedaeghde daerinne gegeven, daer
geappelleert is, oepene brieven by de voors. appellan.
verwormen ende dacten van onsen voors. rade,
eensamentlijck die requeste civile by de zelve
appellanten gepresenteert metten redenen van impertin.
by de voors. geinthimeerde daertegens gedient ende
op al gelet met oock gecosidereert tgene desiven
desen behoorde te considererene ende dat zoude hebben
cunnen ende moegen gemoveren, wij by goede ende
rijpe deliberatie van rade reijcierende die voors.
requeste civile hebben geseeght gewesen ende vercl.
ende by desen onsen uuijterlijcken vonnisse zeggen
wijzen ende vercleren voor recht, dat wel by de
voors. gedaeghde opten zessentwintichsten dach der
maendt van november int jaer xvc achtentzev.
tusschen die voors. partijen is gewesen geweest
qualijck ende tonrechte van hunen vonnisse geapp.
sal daeromme tzelve vonnisse stadt grijpen ende
volcommen effect sorteren, condempnerende den voe
appellanten in die costen van deser instan. ter
taxatien ende moderatien van onsen voors. rade
ende tot dijen inde pene zoo van onwijser appella.
als vande gereycieerde requeste civile, ende
toirconden hebben wij onsen zegel hier aen doen
hangen, gegeven in onser stadt van bruesssele
nijettegenstaende den tegenwoordigen tijdt van vac.
vincent van. vijvere
dronys de miner.
ende gielis
verbeken
midts duuijtstellen derzelver den drijentwintichste.
dach der maendt van julio int jaer ons heeren
duijsent vijffhondert tachtentich, van onse rijcken
van castillien van leon van arragon etc. txxve
ende van napels etc. txxviie
azoo onsen heere den coninck van
castillien van leon van arragon van navarre, van
napels etc., eertzhertoge van oistenrijck, hertoge van
bourgoingnen van lothrijck, van brabant, van limborch van
luxemborch etc., grave van habsborch van vlaenderen
van arthois etc., geordineert in desen zijnre mats. lande
van brabant waere van weghen vincents van. vijvere
poortere der stadt van antwerpen by zijnre supplicatie
verthoont ende te kennen gegeven geweest in substantie
hoe dat hij suppliant altijt zijn uuijterste devuoir
hadde gedaen om met god ende eeren deur de werest
te geraken ende den cost voor hem zyn. huijsvrouwe
ende kinderen te winnen hebbende hem geneert met
zuijcker backen maer overmidts die groote bancquroete.
by den voors. suppliant gesupporteert zoo hadde hij
het zuijcker backen moeten laten staen ende hem
geneert met factorijen sollviteren ende anderssints
daerop hij hem eerlijck zoude reproche. hadde
geneert tot dat gecommen zijnde die generale
pillaige der voors. stadt van antwerpen hy alle
tzijne meublen aldaerhadde verloren, zulcx dat
hij hem hadde moeten vertrecken tot zynder
grooter schaden bij zijnre moedere die hem tot
alsdan den cost hadde gegeven, maer alzoo hem
middelertijt wordde gepersuadeert tot zekere
comenschap van sssen soo hadde hij hem daertoe
begeven hebbende zekere quantiteijt van sssen tot
antwerpen gedrieven om aldaerte vercoopen, hopen
daeraene te winnen dwelck hem ter faulten wae.
geslagen, want de zelve ossen binnen middelen tijd
zeer afsloegen, zulcx dat hij aen de selve ossen wel vijf
ponden groote hadde verloren, ende waeren oock
daer nae drije vande zelve ossen verdroncken int
verrebroeck, ende aengemerckt dat gielis van
beken woonende in den lande van vlaenderen wesende
vercoopere vande voors. ossen zonder eenige considere
te nemene op tgene des voors. is in alle rigeur van
voors. suppliant wilde betalinge eptorqueren nijette=
genstaende de zelve suppiant hem presenteerde ons
te gevene tgene dat hij vande voors. ossen hadde gem.
daermede hij hem behoorde te constenteren, ende met
alle redelijckheijt den voors. suppliant te accorde.
afslach van een partije van zijnder schult oft ende met
behoorde tot soulaigemente van zijn groot verlies
te gunnen alterminatievoor zekeren tijt van vier
oft vijff jaeren op dat hij daerentusschen de betalinge
zoude mogen opbrengen ende zijne beschadicheijt ons
verhalen daerinne die voors. gielis hem oock ge.
partije en behoorde te makene te min gemerckt
oijck waere rijcke ende machtich genoech, als
hebbende meer dan duijsent guldenen tsiaers te
verteren ende en hade die voors. suppliant ande
nijet dan dat hy by fortuijne ende zijne industrie
zoude moegen winnen, waerinne hem obstache by de
zelven gielis gemaect wordde ende pretendeerde
oock andere inde mede crediteuren des suppliants alle
wetene divinijs de meur met redinge andere volgen
het rigeur vanden voors. gielis vander beken den
zelven suppliant insgelijcx te overvallen allet tot
zijnen grooten achterdeele schade preindicie ende
verdreiete ende noch meer zijn zoude in dijen hem daer
tegens nijet en wordde versien bij ende met zijnre
mats. behoorlijcke provisie daertoe dienende, ende
zunderlinge by zijnre mats. oepen. brieven van atterminatie.
alzoo hy zeyde ende om de welcke hij zeer oijtmoedel.
hadde gebeden, welcke supplicatie in den voors. rade
van brabant gesien eensamentlijck daduijs van zeke.
commissarisen uuijter wete. der voors. stadt van
antwerpen by den zelven rade daertoe gecommitteert
geweest zijnde, waeren op ten lesten dach der maendt
van september int jaer xvc zevenentzeventich
den voors. suppliant bijn zijnre mats. oepene brieven
in gevalle als boven gegundt gegeven, ende geccordeert
geweest uuijt zunderlinge gratie termijn respijt
ende dilain om zijne voors. schulden te betalene
aen eene uijegelijcken van zijne crediteuren machtuen
zijnde te verbeydene tot van doen in vier naestvolgen.
jaeren, om duerende den voors. tijt allomme zekerlijck
rustelijck ende vredelijck te mogen hanteren ende
commerseren zonder dat hy ten vervolge van zijne
voors. crediteuren ter cansen vande voors. schulden
zoude mogen wordden gearresteert, gevangen,
gecommert oft gemolesteert in zijn. persoone lijve
oft goeden in eninger manieren, wehoudelijck dat
die voors. suppliant tanderen tyden van zyne mats.
oft den voors. rade gelijcke gratie nijet en hadde
gehadt ende dat hij hem met der zelver zijnre
mats. gratie nijet en zoude mogen behelpen teghen
eenige gewesen vonnisse noch dexecutie oft effect
van dijen daermede beletten noch oock tegen arme
ende miserable persoonen, ende dat hij gehouden
zoude zijn te stellene susticiente cautie ende borchtochte
van zijne voors. schulden te betalene ten dagen ende
termynen vod verhaelt ende die voors. oepene brieven
metter voors. cautie binnen eenre maendt te present
inden voors. rade van brabant, ende aldaer alle zijne
crediteuren daertoe ierst ende voor al geroepen ende
gedaeght zijn. te procederen totten interinemente vande
voors. oepen. brieven, welcken achtervolgende hadde
zekere zijnre mats. officier ende deurweerdere van.
voors. rade ten verzuecke vanden voors. vincent vanden
vijvere als impetrant der voors. oepen. brieven van
atterminatien vanwegen der zelver zijnre mat. binnen
der voors. stadt van antwerpen bij openbaeren edicte onder
andere gedaeght den voors. dronijs de meur ende gielis
verbeken als crediteuren desselffs impetrants, te
zijne ende te comparerene teenen zekeren gelegenen doen
toecomen ende lange overstreken dage inden voors.
rade van brabant, om aldaer bij hem impetrant
die voors. oepen. brieven metter cautie ende borchtochte
daerinne geruert te sien presenteren ende procederen
totten interinemen. der zelver, ende gemerckt te
dage daerop dienende te wetene den derthiensten
dach der maendt van november int voors. jaer
zevenentzeventich die voorgenoempde gedaeghde
noch procureur voor hen inden voors. rade nijet te
compareerden behoorlijck nochtans verbeydtende
voorts geroepen synde, waere den voors. impetrant
aldaer comparerende ende presenterende zijn voors.
oepen. brieven van atterminatien ende de cuatie by
hem dijen naevolgende gestelt te hove leggende, ten
de zelve gedaeghde nijet comparerende geaccordeert
geweest deffault oft ierste confumacie tot zulcke
proffijt als behooren zoude ende zijne mats. andere
oepen. brieven inhoudende inthimatien welcke andere
oepen. brieven geexpedieert zijn. waeren uuijt crachte
van dijen ten verzuecke vanden voors. impetrant van
weghen zijnre voors. mat. bij openbaeren edicte als
voere herdaeght geweest die voorgenoempde dionijs
de meur ende gielis verbeken, te zijne ende te
comparerene inden voors. rade opten zessentwintichste.
dach der maendt van november int jaer xvc
achtentzeventich, om aldaer den voors. impetrant te
zien ende hooren aenwijzen tproffijt vanden voorseyden
iersten deffaulte oft confumacie, met oock tantwoordene
op dinhouden vande voors. ierste oepen. brieven ende
inder saken ende materie van atterminatien voorts
te procederen ende sien appoincteren als behooren zoude
met inthimatie quamen zij alsdan oft nijet men
altijts inder zelver saken zoude voorts procederen
ende appoincteren als behooren zoude henlieden
absentie oft nijet comparitie nijettegenstaende, ende
wandt ten zelven zessentwintichsten dage der
maendt van november die voorgenoempde gedaeghde
ende herdaeghde noch procureur voor hen insgelijcx inden
voors. rade nijet en compareerden behoorlyck
nochtans verbeydt ende voortsgeroepen zijnde als
boven waere den voors. impetrant tegens hun
geaccordeert geweest andere deffault oft tweeste
contunacie tot zulcken behoorlijcken proffijt ende
hem gepermitteert tzelve proffijt inden voors. rade
over te leggene ende daerbij te vuegene die voors. oepen. brieven metten exploicten daeruuijt ende
naegevolght, ende dacten van. zelven rade eensamentl.
die stucken, titulen ende munimenten dienende tot
justificatie tot van zijnde meijningen ende intentien
om dat gedaen ende allet oversien opt proffijt vande
voors. twee deffaulten oft contumacien geappoincteert te
worddene zoo behooren zoude, welcken achtervolgens
hadde die voors. impetrant naemaels tvoors. proffijt
inden voors. rade overgegeven ende zeer ernstelijck
versocht ende gebeden hem daerop recht ende justicie
geadministreert te worddene, gesien ende
gevisiteert welende int lange inden voors.
rade van brabant doepene brieven by den voorseyde
impetrant aldaer in materie van acterminatie
verwormen, metten acten vanden zelven rade daerbij
blijckt dat die voors. impetrant heeft geobtineert
twee deffaulten, ende hem gepermitteert is zijn
proffijt te hove te leggene, gesien tot dijen tzelve
proffijt metter cautie by den voors. impetrant gestelt
ende inden voors. rade overgeleeght ende op al wel
ende rijpelijck gelet met oock gecosidereert tgene deffault
in desen behoorde te considererene, onse heere
die coninck hertoge van brabant etc. versteeckt
den voors. gedaeghde ende herdaeghden van allen exeptien
declinatoir dilatoir ende peremptoir ende voor tproffijt
van dijen seeght ende vercleert dat die voors. impetrant
tegen die zelve gedaeghde ende herdaeghde zal genijeten
den tijt in zijne voors. oepen. brieven van atterminatie
begrepen ende hierboven verhaelt, condempneren. hen
gedaeghde ende herdaeghde inde costen van desen ter
taxatien ende moderatien vanden voors. rade, gedaen
in der stadt van bruessele den drijentwintichsten dach
der maendt van junio int jaer duijsent vijffhondert
tachtentich
octaviaen lomelmo
jonffrouwe anna
pels
inder zaken geport ende hangen.
inden rade van onsen heere den coninck van castillien
van leon van arragon van navarre van napels etc.
eertzhertoge van oistenrijck hertoge van bourgoingnen
van lothrijck van brabant van lymborch van luxemborch
grave van habsborch van vlaenderen van arthois etc.
geordineert in desen zijnre mats. lande van brabant
tusschen octaviaen lomelmo impetrant ter eenre
ende jonfrauwe anna pels opponente ende gedaeghde ter
andere zyden, gesien ende gevisiteert wel ende int
lange inden voors. rade van brabant doepen. brieven
by den voors. impetrant in materie van decrete inder
voors. rade verwormen metten acten vanden zelven rade
scriftueren van redenen ende andere stucken te weder=
zyden gedient ende overgegeven ende op al gelet met
oock gecosidereert tgene desiven, in desen behoorde te
considererene, onse heere die coninck
hertoge van brabant etc., seeght ende vercleert dat
die voors. impetrant willende doen decreten de
huijsingen inde voors. oepen. brieven geruert zal gehouden
zijn tzelve te doene op den last ende commer van een
erffelycke rente van een hondert rinsguldenen tsiaerts
die de voors. opponente op de voors. huijsinge is heffende
condempnerende den voors. impetrant inde costen
van desen processe ter taxatien ende moderatien van.
voers. rade, gedaen ende zoo uuijtgesproken inder
stadt van bruessele nijettegenstaende den tegenwoordige.
tijt van vacantien midts duuijtstellen der zelver den
drijentwintichsten dach der maendt van julio int
jaer duijsent vijffhondert tachtentich
alzoo onsen heere den coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van
napels etc. eertzhertoge van oistenrijck hertoge van
matheus vand. goes
quate qua
aert jan goossens
bourgoingnen van lothrijck van brabant van limborch van
luxemborch etc. grave van habsborch van vlaenderen
van arthois etc. in zijnen rade geordineert in desen zijnre
mats. lande van brabant, waere den negenthiensten
der maendt van februario int jaer xvc achtentzeven.
van weghen matheus vander goes als rentmeester
va het goidtshuijs van ste. bernaerts bij zijnre supplicatie
verthoont ende te kennen gegeven geweest in substantie
hoe dat diversche persoonen ende onder andere aert jan
goossens van weghen des voors. goidtshuijs inden jaere
vxc drijentzeventich waeren inden voers. rade van
brabant te rechte betrocken geweest, alwaer zoo verre
waere geprocedeert dat de voers. aert ende consorten
gedaeghde ende herdaeghde midts hune contumatie wae.
versteken van allen texceptien declinatoir dilatoir ende
peremptoir ende die zelve gedaeghde ende herdaeghde
ende elck een van hen respective gecondempneert den hcz.
des voers. impetrants te voldoene nae breedere uuijterl.
vanden vonnisse daeraf zijn., ende hoe wel die
voers. supppliant tvoors. vonnisse hadde doen ter executie
stellen onder andere tegen den voors. aert, ende dat
de zelve zijn contingent hebbende voldaen hem daer=
mede behoorde tevreden te houdene ende den voors.
suppliant te laten ongemolesteert, soo waere
nochtans dat dijen nijettegenstaende die voors. aert
pretenselijck hadde vervoordere den voers. suppliant
doen arresteren aen zijn lijff ende goet ter zaken
vander restitutie vande voldoeninge van het voers.
vonnisse, hebbende tot dijen eynde tegen hem suppliant
zekere pretense aensprake voer scepenen inde hoen
onder bergen op den zoom overgegeven sal bij openbaere
attemptate om het voers. vonnisse den voers. goidtshuijs
te maken illusoir, het welcke egheensins en behoorde
te wordden toegelaten, bezundere uuijt eijen dat de
zelve aert waere gecontumaceert ende by vonnisse
diffinitiijf vanden voors. rade gecondempneert, daer=
teghen bij nijet en behoorde gehoort te worddene
voer andere subalterne rechtiers die welcke waeren
geschapen daerop eghene consideratie noch regardt
te nemene tot des voers. suppliants grooten achterdeele
ende intereste ende noch meer zijn zoude ten wae.
hem daerinne wordde versien by ende met zijnre
mats. behoorlijcke provisie van justicien in zulcke zake
dienende alzoo hy suppliant zeyde ende om de welcke
hij zeer oijtmoedelijck hadde gebeden, welcke
supplicatie inden voors. rade gesien, waeren den
voers. suppliant daerop gegundt ende geexpedieert
geweest zekere zijnre mats. oepene brieven, uuijt
crachte vande welcke tot zijn. verzuecke, als impetr.
vandijen, zekere zijnre mats. officier ende deurweerde.
vanden voors. rade hem gebleken zijn. van tgene des
hem achtervolgende de voors. oepen. brieven behoorde te
blijcken hadde hem getransporteert inden dorpe vande
hoevene onder dmarquisaet van bergen opden zoom
aenden persoon van aert jan goossens stadthoudere
aldaer ende den zelven hebbende gedaen visie ende
lecture vande voers. oepen. brieven hadde hy hem van
weghen zijnre mats. bevolen op te pene van hondert
gouden philippus guldenen by hem tot behoeff der
zelver zijnre mat. te verbeurene dat hij van stonden
aene het pretens arrestement aensprake ende
procedere inde voers. oepen. brieven ende hiervoere
geruert costeloos ende schadeloos zoude casseren
doot ende nijete doenende hem verdragen van
gelijcken meerte doene ende tot dijen betalen die
costen vande voers. oepen. brieven ende heure
executie, maer midts zijnder oppositien weijgeringe
ende vertrecke zoo hadde die voors. executeur alle
voordere proceduere voor die scepenen vande hoevene
voors. gehouden in statie ende surcean. zoo lange ende
totter tijt toe dat partijen gehoort anders zoude
wesen geordineert den voers. aert jan goossens ged.
te zyne ende te comparerene inden voors. rade van
brabant op den derden dach der maendt van septemb.
int voors. jaer achtentzeventich om aldaer de rede
van zijnder voors. oppositien weijgeringe ende vertre.
op te doene ende te verclerene tantwoordene proced.
ende inder zaken voorts te zien ordineren zoo behoord.
zoude, ende gemerckt opten voors. derden dach
der maendt van september die voers. gedaeghde
noch procureur voer hem inden voers. rade nijet
en compareerde behoorlijck nochtans verheydt
ende voort geroepen zyne. waere den voors. impetrant
aldaer comparerende bij zijnen procureur geaccord.
geweest deffault oft ierste contumatie tot zulcken
proffijt als behooren zoude ende andere zijnre mat.
oepene brieven inhoudende inthimatie, welcke
andere oepene brieven geexpedieert zijn. waere uuijt
crachte van dijen van weghen zijnre voors. mat.
behoorlijck herdaeght geweest die voers. aert jan
goossens te zijnre ende te comparerene inden voers.
rade opten zessentwintichsten dach der maendt
van november int voers. jaer achtentzeventich
om aldaer den voors. impetrant te sien ende hooren
aenwijsen tproffijt van. voers. deffault oft ierste
contumacie met oock tantwoordene op dinhoude
vande voors. ierste oepen. brieven ende inder zaken
voorts te procederen ende zien appoincteren als behoor.
zoude ende dat met inthimatie quame bij alsdan
oft nijettemin altijts inder voors. zaken zoude
voorts procederen ende appoincteren als behooren
zoude synder abesentie oft nijet comparitie nijet=
tegenstaende, maer wandt ten voers. zessen=
twintichsten dage der maendt van november die
voergenoempde gedaeghde ende herdaeghde noch
procureur vor hem wederomme inden voors. rade
nijet en compareerde behoorlijck nochtans verbeydt
ende voort geroepen zijnde als boven, waere den voers.
impetrant tot zyn. bezuecke appoinctemente
vanden voors. rade geaccordeert geweest andere
deffault oft tweeste contumacie, tot behoorlijcken
proffijte ende hem gepermitteert tzelve proffijt
inden voors. rade over te leggene ende daerbij te
vuegene die voers. oepen. brieven metten exploicten
daer uuijt gedaen ende dacten vanden zelven rade
eensamentlijck die stucken tituelen ende munimenten
dienende tot justificatie van zijnder meijninge ende
intentie, om dat gedaen ende allet oversien opt
proffijt vande voors. twee deffaulten oft contumarien
geappoincteert te worddene zoo behooren zoude
welcken achtervolgende hadde die voers. impetrant
naemaels tvoors. proffijt metten stucken daertoe
behoorende inden voors. rade gedient ende
overgegevenende zeer ernstelijck versocht ende
gebeden hem recht ende justicie geadministreert
te worddene, gesien ende gevisiteert
wel ende int lange inden voors. rade van brabant
doepen. brieven van cassatie by den voers. impetrant
aldaer verwormen metter acte vanden deffaulte ende
brieven van herdaeghsele den zelven impetrant vercleert
relatien vanden deurweerdere ende andere acten
vanden voors. rade by den welcken midts der non
comparitie des voers. gedaeghde ende herdaeghde den
voers. impetrant is gepermitteert zijn proffijt te
hove te leggene, gesien tot dijen tzelve proffijt
metten stucken daerbij gevueght ende op al wel
condempnatie
marcelis jacop reyns
mr. niclaes vierling
ende rijpelijck gelet met oijck gecosidereert tgene
desiven in desen behoorde te considererene, onse
heere die coninck hertoge van brabant is
versteeckt den voors. gedaeghde ende herdaeghde van
allen exceptien declinatoir dilatoir ende peremptoit
ende interinerende die voers. oepene brieven ende
doende voorts recht ten principale condempneert
den zelven gedaeghde ende herdaeghde costeloos ende
schadeloos te casseren darrest ende proceduere breede
inde voors. oepene brieven ende hierboven geruert met
allen tgene des daeruuijt ende naegevolght is ende
tot dijen inde costen van desen processe ter taxatien
ende moderatien vanden voors. rade, gedaen
in der stadt van bruessele den vijfften dach der
maendt van julio int jaer duijsent vijffhondert
tachtentich
alzoo inden rade van onsen heere de
coninck van castillien, van leon van araggon van
navarre, van napels etc., eertzhertoge van oistenrijck
hertoge van bourgoingnen van lothrijck van brabant, van limb.
van luxemb. etc., grave van brabant van vlaenderen, van arthois etc.
geordineert in desen zijnre mats. lande van brabant
waeren op heden van desen gecomen ende gecopar.
meester jan fourdijn inden naeme ende als onweder=
pelyck gemechticht van marcelis jacop reijns zone
ter eenre, ende meester franchoijs vanden put
procureur postulerende inden voors. rade inden naer
ende van weghen mr. niclaes vierling secretaris
van steenbergen als getrouwt hebbende die weduwe
van wijlen mr. niclaes pech in zijn. leven rentmre.
van steenbergen voors. ter tandere zyden, ende da
dezelve comparanten ten beyden zyden hadden aldaer
vuergeleeght zekere excract uuijten schepen. registre
der vrijheijts van rosendael inhoudende de geloefte
by den voors. marcelis jacop reijns zone gedaen ende
gepasseert voor de zelve scepenen van rosendael
opten elffsten dach der maent van julio lestleden
ende van welck extract miedebrengende oijck de
procuratie irrevocable des voors. mr. jans fourdijn
dietemeur van woorde te woorde hiernae volght
ende is dese, extracte uuijten schepen. registre
des vrijheijts van rosendael marcelis jacop reijns
zone persoonlijck ijck comparerende heeft geloeft ende geloeft bij derzen
dat hij voor ende inden naem. van cornelisen michiels.
ende jacoppen adriaenss. pachters van zeker thiende
onder tcruijslandt gelegen van voorgaende jaere
voorde welcke hij comparant voorgen. hem borge
als principael gestelt ende geconstitueert heeft
aen sr. niclaesen vierling secretaris van
steenbergen als getrouwt hebbende de weduwe
van wijlen mr. niclaes pech in zyn. leven rentmre.
tot steenbergen voors. opten lesten augusti anno xvc
ende lxxx nu naestcomende zal betalen, al zulcke
vierentzestich karolusgulden tstuck tot veertich
groon. vleems eens als de voors. pachters aende
weduwe des voors. wijlen mr. niclaes pech noch
schuldich ende ten achteren zijn, daervoere verbinden.
zyn. persoon ende goeden ruerende ende onruerende
jegenwoordige ende toecomen op heerlijcke ende
parate executie, gevende voorts volcomen
speciale onwederroepelijcke macht ende zunderling
bevel by desen mrs. joos de greve, jannen bacx,
jannen velle ende jannen fourdijn alle procureurs
postulerende in den rade van brabant samentlijck
ende elcken van hun bezundere, om van zijnen
tweghen ende in zyn. name te compareren voor den
voors. rade van brabant ende hem comparant
by den zelven rade voluntaire te laten condempneren
zoo wel inde voors. lxiiii kars.gulden eens principale
somme als oijck inde costen vander condempnatie
ende brieven van executorien ende van executien inge.
van egeene betalinge oft voldoeninge van de voors. somme
ende voorts generalijck ende specialijck daerinne
des daer aen cleeft te doen ende te hanteren allet
des hij constituant voorgen. selver present zijnde
doen ende hanteren zoude mogen, geloven. in
goeder trouwen ende onder de verbyntenisse van
zijnen persoon ende goeden te hebben ende te houden
tallen dagen over goet vast gestentich ende van
weerden allet ghene des bij zijne geconstitueerde
bovengen. hier inne met des hier aen cleeft gedaen
ende gehanteert zal wordden, aldus gedaen ende
gepasseert opten xie julio inden jaere xvc tachten.
in jegenwoordicheyt van cornelis de vrome ende
jan pierss. scepen. der vrijheijt van rosendael,
ende van mij substituijt van. secretaris der zelve
vrijheijt, ende ondergeteeckent t. van dongen
consenterende ende verzuecke ende die voers. meester
jan fourdijn uuijt crachte van sijnder voers. procureur
irrevocable dat die voorgenoempde marcelis jacop
reijns zone sijnen constituant zoude wordden gecon=
dempneert zoo wel inde somme van vierentzestich
karolusgul. eens principale somme als oock inde
costen van deser condempnatie ende brieven van
executorien daerop te expedierene, eensament.
vander executien uuijt crachte van dijen te doen
in gevalle van egeene betalinge oft voldoeninge
vande voors. somme al naer uuijtwijzen vanden
voors. overgeleeghden extracte, ende dat die
voors. franchoijs van. putte inden naem des
voors. mr. niclaes vierling inder qualiteijt
als boven gehoort ende verstaen hebbende tghene
des voors. is ende tzelve al accepteren. hadde
insgelijcx versocht de voors. condempnatie ende dat
daer af zoude wordden eexpedieert ende hem gelevert
behoorlijck acte, wij mijnen vanden voers.
rade van brabant gesien ende gevisiteert
wel ende int lange tvoors. extract inden zelven rade
als voe. geexhibeert ende gehoort de consenteringhe
by den voors. mr. jan fourdijn uuijt crachte ende
nae vermoegen der voors. zijnder procuratie inden
naem des voors. marcelis jacop reijns zone als
boven gedaen, eensamentlijck dacceptatie des voers.
mr. franchoijs vanden putte oijck inden naem als
voe. ende voorts tverzueck van partijen insgelijcx als
boven, die voorgenoempde marcelis jacop reijns
zone heeft geweest ende is gecondempneert, ende den
welcken die voors. mijn. heeren condempneren midts
dez. te betalene aenden voors. mr. niclaes
vierling inder qualiteijt voors. boven als boven de somme van
vierentzestich karolusgul. eens, ende tot dijen inde
costen van deser condempnatien ende den brieven
van executorien daerop texpedierene midtsgaders
vander executien uuijt crachte van dijen te doene
zoo verre des nootzij al volgende ende naer inhouden
van. voors. overgeleeghden extractie hierboven
geincorporeert, accorderende daer af den voers.
mr. niclaes vierling dese tegenwoordige acte van
condempnatien om hem te dienene ende daermede
te behelpene daer ende alzoo dat behooren ende
van noode wesen zal, gedaen ende alzoo
gepasseert inder stadt van bruessele den
zesten dach der maendt van october int jaer
xvc tachtentich
alzoo onsen heere den coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van
niclaes pijls
gielis matheeuss.
napels etc., eertzhertoge van oistenrijck hertoge van
bourgoingnen van lothrijck van brabant van limborch
van luxemborch etc., grave van habsbourg van vlaend.
van arthois etc. in zijn. rade geordineert in desen zijn.
mats. lande van brabant waere den zeventhiensten
dach der maendt van november int jaer xvc
vierentzeventich van weghen niclaes pijls zuijcker=
backere woonende binnen der stadt van antwerpen
bij zijnre supplicatie verthoont ende te kennen gegeven
geweest in substantie hoe dat hy suppliant ende
anna verhult zijne huijsvrouwe den negensten dach
der maendt van julio int jaer xvc zevenentzestich
woorde wethouderen der voors. stadt hadden bekende
dat zij om een somme gelts die hen al ende wel zou
zijn vergolden hadden vercocht wel ende weetelijck
gielisen matheeuss. woonende binnen deser stadt
van bruessele tsiaers erffelijck eenendertich gulden
jaerlijcx vallende tsint jansmisse zoo dat daer
pretenselijck wordde geseght zonder dat die voors.
suppliant oijt hadder oft penninck van. zelven gielisen
oft iemanden anders van zijn. twegen hadde ontsaen
alzoo oock hij gielis noijt eenich verloop van
zelve rente en hadde geheijscht oft gepretendeert
maer tot verscheyden stonden vercleert dat hij
noijt bij oft aen geweest en waere daer den brie.
waere gemaect noch en hadde den zelven oijt
gesien noch gelesen noch en begheerde te ziene oft
te lesen ende dat hij hem die voors. rente nijet
aen en droeghe noch oijt aengedragen en hadde oft
alsdoen en wilde aendragen, ende dat hij hen
metter voors. bekentenisse nijet en wilde behelpen
wel wetende dat die van geender weerden
en conste gesijn daer toe tot eenige stonden
gevueght hebende dat hij hem was houdende
aen jenneken weduwe wijlen franchoijs verim.
daermede hij inden voers. rade van brabant
int proces waere om vande zelve te hebbene
rekeninge bewijs ende reliqua vander adminis.
van zijn. goeden sonder dat hij met lucas verhults
den voors. suppliant oft oock metten voers. brieff
oft rente vande voors. eenendertich guldenen wilde
te doen hebben oft hem de zelve als boven aendragen
seggende zeer wel te wetene dat de zelve rente
nijet deughdelijck en waere ende dat daer voere
noijt stuijver en was betaelt dwelck die voers.
gielis ende zijn. huijsvrouwe met meer andere
persoonen oijck doen onlancx hadden vercleert in
presentie van gelooffweerdige getuijgen, ende
alzoo die huijsvrouwe des voors. suppliants den zelven
gielis hadde versocht dat hij zulcx zoude willen
vercleren, voor schepen. oft voor notaris ende
getuijgen, op dat die voers. suppliant ende zijn
huijsvrouwe des te beter zouden geust wesen,
hadde de zelve gielis vercleert bereedt te zijne
zulcx te doene, maer wandt den dach doen ter
tijt was verloopen zeyde dat men toe men zoude
tot des anderen daeghs ende dat hem tzelve dan
beter zoude gelegen zijn, midts dat heijligen dach
was daerop de huijsvrouwe des suppliants vanden
voors. gielis waere gescheyden die welcke
nochtans anderwerven hem daertoe aensochte
met notaris ende getuijgen, ende hoewel
de zelve gielis ten voors. tyde hem excuseerde
van dijen avont tzelve te passeren, soo hadde
hij nijettemin andermael geseeght ende gerepeteert
dat hij den voors. brieff noijt gesien en hadde noch
aen oft bij geweest en waere daer dijen was
gemaect ende dat hij dijen noijt en hadde willen
oft begheren te ziene, maer wilde hem dijen avont
bedencken zonder dat die voors. suppliant daer aff
eenich ander bescheedt hadde cunen becomen oft
met consente des voers. gielis den voers. brieff
oft bekentenisse opt prothocol cunen doen casseren
dan hadde hij suppliant met zijne huijsvrouwe voer
dijen van antwerpen voors. vercleert hoe dat
zij dezelve bekentenisse hadden gedaen ten verzuecke
vanden voors. lucas tot behoeff des voers. gielis oft
hope dat de zelve gielis zoude die voers. rente
in betalinge genoemen hebben van tghene dat hem de
voors. lucas moeghte schuldich zijn, ende op dat
die voors. suppliant voerden toecommenden tijt moeght
wezen verzien ende ter zaken vander voers. bekenten.
nijet gepraempt wordden bijden voors. gielis oft
andere van zijn. twegen, soo waere den voers.
suppliant van noode den zelven gielis in recht
te roepen om tot cassatie van. voers. brieff te
comen maer wandt hij suppliant hem beducht
dat die voors. gielis zoude mogen varieren oft
hij naderhant hadde vercleert dat hij wilde
verwachten het eynde vanden processe inden voers.
rade onbesticht hangen. teghen de weduwe, des
voers. verinijs aleer hij eenige wettige declaratie
wilde doen hoe wel des voors. suppliants huijsvrouwe
die declaratie bij hem als boven gedaen hadde
geaccepteert ende dat daeromme hij suppliant
tegen tvoors. passeren vande voors. rente adcautie
gevueght geruert zoude wordden gereleveert als gedaen
zijn. zonder zake, alzoo hij suppliant van. zelven
gielis oft lucas, die oock alsdoen binnen een oft
twee maenden geleden waere gefailleert noijt
haller oft penninck en hadde ontfangen uuijt welck
respeete oock die voors. gielis nijet en zoude
gefondeert wesen om doentertijt den voers. brieff
taccepteren als nijet wesende de zake in heur
geheel deur tfaillisement des voers. lucas die
ten tyde van het passeren vande voers. rente
was notoorlijck solvent midts den welcken ende
gemerct dat tusschen den voers. gielis ende
de weduwe verinijs proces inden voors. rade
waere hangende onbeslicht ende dat die voers.
gielis daerop dilayerende tvoors. vercleren wet.
te doene ende op dat partijen moeghten met een
proces gedaen hebben gelijck die voers. suppliant
zeyden, soo hadde de zelve suppliant zijnre mat.
zeer ootmoedel. gebeden hem daertoe willen verleenen
behoorlijcke provisie in zulcke zake dienende
welcke supplicatie inden voors. rade gesien waeren
den voors. suppliant daerop gegundt ende geexpedieert
geweest zekere zijnre mats. oepen. brieven uuijt
crachte vande welcke tot zijn. verzuecke als impetr.
van dijen, dierste deurweedere ordinaris van. voers.
rade hadde van weghen zijnre voors. mat. gedaeght
den voorgenoempden gielis mattheuss. te zijne
ende te comparerene teenen zekeren gelegenen doen
toecomende ende nu lange overstreken dage inden
voors. rade van brabant, om aldaer taenhooren
alzulcken verzueck ende conclusie als die voors. impetrat.
zoude willen doen ende nemen, ten eynde dat die
voors. bekentenisse van zevendertich guldenen tsiaers
erffelijck zoude doot ende te nijete gedaen wordden
oft dit in allen gevallen hij impetrant ende zijne huijsvrouwe
daer af zouden wordden gereleveert ende gestelt
in zulcken state als zij waeren voor date van
dijen ende anderssins zoo de zelve impetrant alsdan
zoude overgeven in gescrifte op alles bij hem gedaeghde
tantwoordene die contrarie te sustineren zoo verre
hem dat goet dochte ende inder zaken voorts te
procederen zoo behooren zoude, ende ten dage
daerop dienende ende andere daer aff onderhouden
compareren. inden voors. rade die voors. partijen
zoo bij hen zelven in persoone als bij hune procureurs
waere van weghen des voors. impetrants verhaelt
geweest tgene des voers. is ende daeruuijt
gecontendeert ten eynde dat hij vonnisse vand.
voors. rade zoude wordden geseeght ende
vercleert voer recht de bekentenisse van
eenendertich guldenen erffelijck inde voers.
oepen. brieven ende hierboven geruert zoude doot ende
te nijete gedaen ende gecasseert wordden opt registre
tot antwerpen daer de zelve bekentenisse waere
gepasseert ende dat die voors. gedaegjde tzelve zoude
gehouden zijn te gedoogene, oft dat in allen gevalle
die voors. impetrant ende zijn huijsvrouwe daertegens
ene tegen het overstrijcken van. tyde zoude wordde
gereleveert ende gestelt in zulcken state als zij waere
voer date vande zelve bekentenisse condempneren.
den voors. gedaeghde inde costen van desen processe
teghens welcke conclusie hebbende die voors. ged.
geproponeert zekere exceptie dilatoir ende zijnde de
zelve nae formele proceduere daerop geresen by
vonnisse van. voors. rade den lesten dach der
maent van aprille int jaer xvc vijfventzevent.
afgeslagen, ende den voors. gedaeghde geordineert
ten principale tantwoordene ende litem te contester.
met reservatie van costen ten principale waere
dijen navolgende by den zelven gedaeghde opten
elfften dach der maendt van meije int voors. jaer
vijfventzeventich geantwoordt geweest, ende nijet
verscheyden redenen ende middelen van zijn. twegen
gecallegeert gecontendeert tot surreptien ende
obreptien der voers. oepen. brieven by den voors. impet.
als voere verwormen ende dat de zelve impetrant
om hem gedaeghde te hebben doen dagen ende teghen
hem geconcludeert te hebbene in maten ende
vuegen gelijck hij dat hadde gedaen zoude vercleert
wordden nijet ontfangbaer makende insgelij.
heijsch van costen, ende die voors. partije
voorts respectivel. replicieren. ende duplicerende
ende midts den redenen ende middelen bij hen daer
ende anderssins geallegeert persisteren. in hunne voers.
eynden ende conclusien te wederzijden waere
de zelve partijen zoo gehoort finalijcken by den
voors. rade geappoincteert, heure voors. redenen
ende middelen bij hen verbalijcken bedught te
scrijvene bij feijten contrarien ende daer af te
dienene teenen zekeren dage hen daertoe
bescheyden, om dat gedaen hen geordineert te
worddene comissarisen die de waerheijt vander
saken zouden ondersuecken ende voorts hen proces
instrueren totter diffinituven toe excluijs
om dat oock gedaen ende tzelve proces van partijen
alzoo geinstrueert inden voors. rade gesien zijn.
voorts geappoincteert oft anderssins geordineert
te worddene zoo behooren zoude, welcken appoinctem.
achtervolgende hebbende die voors. partijen naemaels
ten beyden zyden gedient van hune gescriften bij
feijten contrarien waere den negensten dach
der maendt van october int jaer xvc
zevenentzeventich midts der afflijvicheijt des
voors. niclaes pijls impetrant tproces geresumeert
geweest bij anna verhult zijne achtergelaten
weduwe, ende zijn. daernae insgelijcx de sake
geresumeert midts der afflijvicheijt des voorgenoempde
gielis mattheeuss. gedaeghde bij jonffrauwe
johanna resean zijn. weduwe, waere voorts
tusschen peeter stas als getrouwt hebbende die
voors. anna verhult ende in dijer qualiteijt
resumeert ende impetrant ter eene ende die
voorgenoempde weduwe wijle. gielis mattheeuss.
oock als resumente ende gedaeghde ter andere zyden
zoo verre geprocedeert geweest, als dat hebbende
partijen ten beyden zyden gedaen hunnen thoon voor
comissarisen daertoe uuijten voors. rade gedepute.
dezelve partijen hadden respectivelijck tegen ende
op elcx anders thoon geseeght ende geemploijeert
de generale reprochen ende solvatien in rechte
ende eijntelijck oock te wederzijden in sake
gesloten ende recht begheert, gesien ende
gevisiteert wel ende int lange inden voers.
rade van brabant doepen. brieven in cas van nullateijt
ende relievemen. by den voors. wijle. niclaes pijls den
zeventhiensten dach der maendt van november int
jaer xvc vierentzeventich verworven metten
acten vanden zelven rade scriftueren van reijten
ende thoon by de voors. partijen ten beyden zyden gelet
ende andere stucken daerbij gevueght ende op al wel
ende rijpelijck gelet met oock geconsidereert tgene
desiven in desen behoorde te considererene, onse
heere die coninck hertoge van brabant etc.
releberende den voorgenoempden peeter stas in
naem van zijn. huijsvrouwe ende in dijer qualiteijt
resument ende impetrant vanden laps vanden
tyde inde voors. oepene brieven ende hierboven naerde
geruert seeght ende vercleert voor recht dat
die rente van eenendertich guldenen in questie
is machteloos ende van onweerden ende dat desen
voor zulcx opt registre tot antwerpen aldaer de
bekentenisse gepasseert is zal wordden gecasseert
doot ende te nijete gedaen ende dat die voors. wede.
wijle. gielis mattheeuss. oijk resumente ende
in dijer qualiteijt gedaeghde tzelve zal schuldich
zijn tegen doogene, de zelve daerinne eensamentlijck
inde twee derdendeelen van. costen van desen processe
ter taxatien ende moderatien van. voors. rade
condempnerende dander derdendeel om redene
compenseren., gedaen ende zoo uuijtgesproken inde
stadt van bruessele den derthiensten dach der
maendt van september int jaer duijsent
vijffhondert tachtentich
alzoo onsen heere den coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van
napels etc., eertzhertoge van oistenrijck hertoge
bourgoingnen van lothrijck van brabant van limborch
luxemborch etc., grave van habsborch van vlaend.
de generaele caritaet
mrs. der stadt van
bruessel
die proefft op
couwerborch c. ss
van arthois etc. in zijnen rade georduneert in desen
zijnre mats. lande van brabant waere den zessentwin=
tichsten dach der maendt van julio int jaer xvc
achtentzeventich van weghen den generale charitaet
meesters deser stadt van bruessele bij hunne supplicatie
verthoont ende te kennen gegeven geweest in substantie
hoe dat wijle. hoochloffelijcker memorien die keijser
kaerle de vijfste van dijen naeme willende versien
opde abuijsen die inde rekeninge vande charitaete
dagelijcx wordden gecomitteert ende die zelve charitaet
voorderen zoo zeere alst in hem was hadde bij zelvd.
additie op tstuck vander charitate gemaect int
jaer xvc tweenvijftich oder andere geordineert
dat alle momboirs clercken oft andere persoonen
eenigen ontfanck van pens. oft goeden van goidshuijsen
hebbende henlieden uuijterste diligentie ende
meerticheijt zouden doen om die cheijnsen goeden ende
renten vanden zelven goidtshuijsen te innen, ende
daer af rekeninge doen voorde conditeurs ende
binnen den tijt gelijck by de ordinantie daer aff
zijn. naerdere wordde vercleert, ende dat zij
zouden gehouden wegen daer voere te stellene
goede sufficiente cautie, ende ten eijnde de zelve
ordinantie beter zoude mogen achtervolght ende
onderhouden wordden waere altijt zoo binnen
den tijt van hun supplianten als van henlieden
voor saten geobserveert geweest dat die voors.
momboirs ende rentmeesters oft clercken altijt
hadden moeten doen den eedt van de voors. ordinantie
ende tghene daer af dependeerde wel ende
getrouwelijck te onderhouden tij. hen daer nae te
regulerene, ende alzoo die proefft vanden
convente ende goidtshuijse van sint jacops op couweberg.
pretendeerde daer afff exempt te wesene onder
tecxel dat hem als overmomboir zoude competeren
het aen ende afsetten vanden voers. clerck, rentmr.
oft administrateur hebbende bij requeste versocht
daerinne gemainteneert te worddene, soo
waere op den derthiensten dach der maendt van
januario int jaer xvc drijenvijftich op de selve
requeste vercleert dat affslaende die provisie van
marintenue by den voors. proeff. versocht andries
serveels doen ter tijt clerck van. gheesthuijse oft
huijsarmen op couwenberch voors. zoude schuldich
wesen te doene den eedt achtervolgende den brieven
vander voors. additie ende dat die rekeninge van.
goeden van tvoors. goidtshuijs zoude jaerlijcx
geschieden zoo dat naevolgende der voors. ordinantie
ende additie behoorde, ende hoe wel dijen
aengemerct, die voors. proeff. met oock die
huijsarmeesters ende clerck van tvoors. goidtshuijs
tegenwoordichlijck wezende wel zouden behooren
hen hun naevolgende tvoors. appoinctement reguler.
zo pretenderen zij hen nochtans daertegen partije
te makene onder tdecxele dat dexecutie van tzelve
appoinctement by de voorsaten van hun supplianten
voor eenigen tijt zoude zijn gedissimuleert ende
verhouden geweest sonder te willen aensien dat
de zelve verhoudinge oft dissimulatie den voers.
armen in hune gerechticheyt nijet en conste
noch en behoorde te letten zulcx dat zij supplia.
werdde genootsaeckt ter saken van dijen te
comen in proces, maer wandt egheen releveren
wae. dat tzelve proces zoude ordinarie beleydt
wordden gemerct dat de conditie vande voors.
charitaete waere miserable ende voor zulcx
behoorde sommierlijck beslicht te worddene
gelijck zij supplian. zeyden, soo hadden zij zeer
oijtmoedelijck gebeden om zijnre mats. provisie daer=
toe dienende, welcke supplicatie inden voors.
rade van brabant gesien waere den voorseyde
supplianten daerop vercleert ende geexpedieert
geweest zekere zijnre mats. oepen. brieven uuijt
crachte vande welcke tot hunen verzuecke den
impetran. van dyen, zekere zijnre mats. oft
ende deurweerdere vanden voors. rade hadde gedaeght
den voors. proeff., jan fabri huijsarmeester ende
nicolaes steps als clerck vanden gheesthuijse op
couwenberch te zijne ende te comparerene opden
achthiensten dach der maendt van februario int
jaer xvc neghenentzeventich voer heere ende
meester willen van veen raedt ordinaris van.
voors. rade als superintendent vande voors.
charitate, om taenhooren alzuclken verzueck als
die voors. impetranten zouden willen doen ten
eynde dat het voors. appoinctement voor alzoo
vele tzelve elcken van hen gedaeghde zoude mogen
raecken tegen hen zoude wordden vercleert
exentoriael op al by hen gedaeghde tantwoordene
ende litem te contesteren. zoo verre hen daet goet dochte
ende inder zaken voorts te procederen zoo behooren
zoude, ende ten dage daerop dienende ende
andere daer aff onderhouden comparerende
voorden voors. raedtsheere veen ende meester
henrick van. bossche als comissarisen in deser
zaken gedeputeert die voers. partijen zoo bij hen
zelven in persoone als bij hunne procureurs waere
van weghen der voors. impetran. verhaelt geweest
tghene des voors. is ende daer uuijt gecotendeert
tot zulcken oft gelijcken eijnde als boven makende
heysch van costen zoo wel van desen als vand.
voorgaen. processe comunicatoir, waerop oft
tegens die voors. gedaeghde antwoordende
hadden midts verscheyden redenen ende middelen ende
middelen van hunen weghen ter contrarien geallegdt.
gecotendeert ten eijnde dat doepen. brieven by de
voors. impetran. als voe. verworven zoude
wordden vercleert te zijne surreptijs ende obreptijs
ende dat de zelve impetran. om daeruuijt
geconcludeert ende gecotendeert te hebbene in
maten ende vuegen ende tot zulcken eynde gelijck
zij dat hadden gedaen vercleert zouden wordden
nijet te zijne ontfangbaer, makende insgelijcx heysch
van costen, ende die voors. partijen voorts resueb.
replicerende ende duplicerende ende midts den redenen
ende middelen bij hen daerby ende anderssins gealleg.
persisterende in hune voors. eynden ende conclusien
wederzijden, waeren de zelve partijen zoo gehoorl.
finalijcken by de voers. commissarisen geappoincteert
geweest die redenen ende middelen by hen ter eenre
ter andere zyden als voe. geallegeert ende verbalijck
bedinght te scrijven ende over te gevene bij maniere
van advertissemen. ende daerbij te vuegene die stucken
titulen ende munimenten daermede zy hen
respective in dijer zaken zoude willen ende mogen
behelpen ende van al te dienene teenen zekeren
dage hen daertoe bescheyden, om dat gedaen ende
allet oversien voorts geappoincteert oft anderssins
geordineert te worddene zoo behooren zoude,
welcken appoinctem. die voers. partijen naemaels
ten beyden zyden hadden voldaen in sake gesloten
ende recht begheert, gesien ende gevisiteert
wel ende int lange inden voors. rade van brab.
tproces der voors. partijen zoo tzelve voor
comissarisen vanden voors. rade is beleydt ende
geinstrueert ende op al wel ende rijpelijck geleth
met oock gecosidereert tgene desiven in desen behooren
te considererene, onse heere die coninck
hertoge van brabant etc. recht doen. vercleert van
het appoinctement van. derthiensten dach der maendt
van januario int jaer xvc drijenvijftich inde
oepen. brieven der voors. impetran. hierboven ende
desen processe naerdere geruert executoriael tegen
den voors. gedaeghde voor zoo vele tzelve elcken
van hen is rakende condempnerende compenserende den zelven
gedaeghden inde costen van desen voers. processe
ende vande voorgaende comunicatie ter taxatien
ende moderatien vand. voors. rade, gedaen
zoo uuijtgesproken inder voors. stadt van
condempnatie
gratiaen gonsalo
danuers
michiel soucleanx
quate. qua
bruessele den derthiensten dach der maendt van
september int jaer duijsent vijffhondert
tachtentich
alzoo voezyden twee verscheyden
processen zijn geintenteert geweest inden rade ons
heeren des conincx geordineert in brabant by gratiaen
gonsalo danuers als impetrant teghen wijle. janne van
gameren rentmeestere van brabant int quartier van
antwerpen gedaeghde ende dat tusschen de zelve
partijen in beyde de voors. processe zoo verre is
geprocedeert geweest alsdat den drijentwintichsten
dach der maendt van december int jaer xvc
vierentzestich die voors. gedaeghde waere by twee
distincte vonnissen gecodempneert den voors. impetrant
zonder prejudicie vander materie principale bij
provisie ende onder sufficiente cautie te restitueren.
respective de somme van twee duijsent zesse hondert
karolusguldenen ende twelff stuijvers daer aff
tusschen partijen questie was in een partije, ende
noch de somme van vijftich karolusgulden. ende
twee stuijvers metten oncosten inde oepen. brieven
des voors. impetrants geruert midtsgaders inde
costen van beyde de voors. materien provisionale
met reservatie van. schaden ende interesten by den
voors. impetrant geheyscht totte decisie vander
materie principale al gelijck tzelve waere blijckende
by den acten vande voors. vonnissen geexpedieert, ende
welcke voors. somme van twee duijsent zesse hondert
karolusguldenen ende twelff stuijvers dijen naevolgen.
die voors. gameren den voors. impetrant oijck heeft
gerestitueert oft genamptizeert gehadt onder cautie
by den zelven impetrant gestelt ende voorts
betaelt de costen vander zelver materie zoo die
by den voors. rade naderhandt waeren getaxeert
maer nijet de voers. somme van vijftich karolusgul.
ende twee stuijvers metten voers. oncosten noch oijck
de costen vanden processe van dijer materien ende
dat midts dijen partijen tsamen hadden gesproken ende
in meyninge waeren onderlinge te accorderen, ende
het zoo zij dat die voers. zaken ende processen noch
tegenwoordichlijck zijn hangende onbeslicht zonder
oock dat die te principalen zijn volcomelijck gein=
strueert, ende dat deur ende midts dafflijvicheyt des
voors. wijle. jans van gameren, welcken aengemerct
ende oock om de zelve zaken ende processen doot ende
te nijete te doene, soo zijn op heden date van desen
personelijcken gecopareert inden voors. rade van br.
die voorgenoempde gratiaen gonsalo danuers
impetrant ter eenre, ende michiel sourleaux inder
qualiteyt als bij borgemeesteren ende scepenen deser
stadt van antwerpen gecommiteert ende geauctorizel.
totter administratie innen ontfangen ende dispenseren
van. goeden vanden sterffhuijse des voors. wijle. jans
van gameren blijckende bij appostille gestelt opzelve de
requeste overgegeven by de weduwe desselffs wijle.
jans van gameren in date den vierden meije int
jaer xvc negenentzeventich ondergeteeckent
s. van uffele, ende welcke comissie den zesten
der maendt van augusto daer naest volgende ge=
approbeert ende geratificeert hebben, geeraerdt
van gameren ende symon bacx als getrouwt hebben.
jonfrouwe anna van gameren blijckende by den
bescheede daer af zijn. ende onder de voors. apposti
gescreven staende ter andere zijden, welcke com=
paranten ten beyden zyden ierst zijn. by den voors.
michiel sourleaux inder voors. qualiteyt geresum.
ende aenveert die voers. twee processen midts der
afflijvicheyt des voors. jans van gameren hebben aen
bekent ende verleden kennen ende verlyden midts desen met malcanderen op ende
aengaen. malcanderen de zelve twee processe met
alletghene des daer af dependeert uuijt ende nae
gevolght is veraccordeert overcomen ende getran=
sigeert te zijne sulcx dat zij hebben gecosenteert
ende consenteren oock midts desen dat die voers.
twee processen met allen den voors. dependentien ende
emergentien voortaen zullen cesseren doot te nijete ende
geextingueert zijn ende blijven ende dat midts taen der sommen van
hondert ende vijventwintich karolusguldenen eens
die dat voers. michiel resument den voors. impetr.
op heden heeft getelt ende betaelt zoo hij impetrant
oock bekende in volle betalinge van alle tghene hij des
hij van oft tegen den voors. wijlen gameren oft zijnen
sterffhuijse enichssins heeft weten oft zoude cunnen
heysschen oft pretenderen, dies zal den zelven impetr.
die voers. gerestitueerde oft genamptizeerde somme
van twee duijsent zesse hondert karolusguldenen
ende twelff stuyvers blijven in betalinge ende zijnen
borge zijn ende blijven ontlast ende gelibereert
van synder borchtochte ende geloefte ter zaken van
dijen gestelt ende gedaen ende behalven compensatie
van. costen te wederzyden gedaen boven die gene die
als voe. getaxeert ende by den voors. wijlen gameren
betaelt zijn ende hiermede hebben die voors. partije.
comparan. te wederzyden vertegen ende gereminchueert
vande voors. processen ende dependentien schellende
malcanderen quijte van allen tgene des zij ter cansen
van dijen uuijt zaken vande voors. penningen oft
anderssins in wat manieren oft te wat oorsaken
dattet zij malcanderen oft deen den anderen zouden
weten te heysschen, gelovende voorts die voorge=
noempde resument dit tegenwoordich accordt
transactie, renunciatie ende quijtscheldinge ende
voorts allen tghene des voors. is te doen ratificieren
ende approberen by den voorgenoempden gheeraerdt
ende jonffrouwe anna van gameren voor zoo vele
zij tzedert de comissie desselfs resuments hierboven
geruert het sterfhuijs des voors. wijle. jans van
gameren hunen vader zouden mogen aenveerdt
hebben als simpel erfgenaem. zoo men verstaet dat zij
gedaen zouden hebben oft in meyningen zijn te doen.
voorts consenteren. ende verzuecken de die voers. partijen
heer pauwels
van dale ridd.
anthonis ende ornelis
de franck
ten beyden zyden int onderhoudt volvueren ende volbrengen
van alle tghene des voors. is by den voers. rade gecon=
dempneert te worddene, wij mijnen heeren
vanden voers. rade van brabant
gehoort die voers. partijen comparanten als boven
de zelve partijen ende elck van hen bezundere hebben
geweest ende zijn by hunnen eygenen consente gecon=
dempneert ende den welcken die voers. myn. heeren
condempneren midts dez. te onderhouden volvueren
ende volbrengen all ende yegelijcke de puncten clausulen
ende articulen hierboven gescreven ende begrepen, ende
daertegens nijet te comene noch te doene by hen
zelven oft yemanden aders directelijck noch indirec=
telijck in enniger manieren, accorderende daer aff
den voors. partijen ende elcken van en tot hunnen
verzuecke dese jegenwoordige acte om hen te dienen
ende daermede te behelpene daer ende alzoo dat
behooren ende van noode wesen zal, gedaen
inder stadt van antwerpen den tweentwintichsten
dach der maendt van september int jaer xvc
tachtentich
alzoo onsen heere den coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van
napels etc. eertzhertoge van oistenrijck, hertoge van
bourgoingnen van lothrijck, van brabant van limborch van
luxemborch etc. greve van habsborch van vlaenderen
van arthois etc. in zijn. rade geordineert in desen zijnre
mats. lande van brabant waere den negensten dach
der maendt van januario int jaer xvc vijfventzestich
naer costuyme van scrijvene eertijts inden zelven reqte.
geplogen van weghen heere pauwels van dale ridde.
ende met hem gevueght heere peeter van dale prince
als heere van putte bij hune supplicaie verthoont ende
te kennen gegeven geweest in substantie hoe dat hij
suppliant wesende aen eenen janne arens als. spier.
ten achtere zekere notable ende merckelijcke somme
van penn. hadde voor wethouderen der stadt van antpen.
tegen den zelven geprocedeert om te hebben betalinge
vande zelve tachterheijt ende midts der non comparitie
van. voers. spierinck hadde aldaer vonnis geobtineert
daermede achtervolgende die maniere van procederen
aldaer waere geseeght dat die voors. suppliant hem
zoude mogen verzien van cautie opde goeden desselfs
spierinck, uuijt crachte van welcken vonnisse ende
anderssins hadde die voors. suppliant bij besetsele ende
evictie begonst te procederen op zekere goede desselfs
spierinck tot putte gelegen zonder dat ijemandt daer
tegen hadde binnen behoorlijcken tijde ontset gedaen
sulcx dat ontwijffelijck die voors. suppliant aengaen.
devictie vande voors. goeden allen anderen moeste wordde.
geprefereert, midts dijen achtervolgende de notoire
costuijne van putte die ghene die voor de bancke
aldaer ierst beset hadde doen doen wordde allen ande.
geprefereert, ende hoe wel dijen aengemerct
nijemanden en waere gepermitteert den voors. supplts.
zijn. voorscreven proceduere bij indirecte wegen te
beletten, soo hadden nochtans doen onlancx
anthonis ende cornelis de francke gebruederen ende
peeter van breuseghem woonende tot antwerpen
hen gevoordert contrarie te doene, hebbende in=
preiudicie vander voors. proceduere aenden amptman
der voors. stadt van antwerpen versocht dat hij die
goeden daerop die voors. suppliant procedeerde soude
tot antwerpen willen executeren om daerop te
verhalen zekere hune gepretendeerde tachterheyts
daerinne zij pretendeerden dat die voors. spierinck
hen zoude gehouden wesen ende bij willige condempnae.
voor de wethouderen der voors. stadt hem hebben
laten condempneren ende die drije vierendeelen vanden
voors. goeden voor de voldoeninge van. voors. vonnisse
respective verbonden hebben ende hadden deur impor=
tuijn vervolgh aenden voors. amptman eensamentl.
aende voors. stadt zoo vele gedaen dat die voers.
amptman ende stadt hadden den drossaert van
putte met twee verscheyden brieven respective
bevolen dat die zelve drossaert die vercoopinge
van. voors. drije vierendeelen ten iersten sondag de doen naestvol.
sondage ende andere twee naevolgende sondagen zou
gebieden ende condigen inde kercke van putte bij hem
oft bij zijn. meijer onder zijn. behoorlijcken salaris
ordinerende den zelven drossaert te supercederen ende
op te houden de voors. procedue. by den suppliant begon.
al tot zeer grooten achterdeele ende preiudicie desselfs
suppliants die welcke opt verleenen van. voors. brie.
uuijt en wae. gehoort geweest midtsgaders tot voers.
corttinge vander jurisdictien van dijen van putte
gemerckt die voors. van putte waeren gelegen buijten
de jurisdictie, jae buijten die amptmannije der voers.
stadt van antwerpen als wesende die voors. van
putte notoorlijcken paert ende deel vanden lande
van mechelen daer over die van antwerpen egheen
bevel jurisdictie noch cohertie en hadden noch en
waeren oock die voors. van putte in cas van
appellatien voor dijen van antwerpen nijet resor.
maer resorteerden beren in medatie inden voors. rade van
brabant in zulcker vuegen dat die voors. brieven
waeren al onbehoorlijcken ende preiudicie van de
voors. suppliants proceduere eensamentlijck vander
gerechticheyt des voors. gevueght notoorlijcken
geattempteert ende behoorden voor zulcx gecasseert
te worddene gelijck die voors. suppliant ende gevueghde
zeyden midts den welcken hadden zij zeer ootmoedel.
gebeden om zijnre mats. behoorlijcke provisie daer
dienen., welcke supplicatie inden voors. rade
gesien waeren den voors. supplian. daerop verleenen
ende geexpedieert geweest zekere zijnre mats. oepen.
brieven uuijt crachte vande welcke tot hunnen
verzuecke als impetrn. van dijen zekere zijnre
mats. officier ende deurweerdere van. voors. rade haer
hem getransporteert ten huijsen ende aende persoonen
van. voorgenoempden anthonis ende cornelis de
francke ende meester van bruesegem ende hen gedaen
hebbende visie ende lectuere van. voors. oepen. brieven
hadde hij hen ende elcken van hen van weghen zijnre
voors. mats. gedaen expres gebot ende bevel dat zij
van stonden aene ende sonder merckelijck versueck
de voors. brieven van antwerpen met alle tghene des
daeruuijt ende naegevolght waere van stonden
aene costeloos ende schadeloos souden casseren ende
hun verdragen van gelijcken meer te attempteren
ende tot dijen te betalene de costen van. voors. oepen.
brieven, ende heure executie, maer wandt zij hen tegen
die zelve bevelen opponeerden, zoo hadde die voors.
deurweerdere alle voordere proceduere uuijt crachte
vande voors. brieven gehouden in state ende surceantie
nijettegenstaende oppositie oft appellatie ende
sonder preiudicie de zelver den voors. anthonis ende
cornelis de francke ende peeter van breusegem
gedaeght te zijne ende te comparerene teenen
sekeren gelegenen doen toecommende ende nu lage
overstreken dage inden voors. rade van brabant
om aldaer die redenen van henlieden voors. oppositien
weijgeringe oft vertrecke op te doee ene te vercleren.
tantwoordene ende inder zaken voorts te
procederen ende sien appoincteren zoo behooren zoude
ende ten dage daerop dienende te wetene den
naestlesten dach der voors. maendt van januario
comparerende inden voors. rade die voers. partije.
zoo bij hen zelven in persoone als bij hune procureurs
waere van weghen der voors. impetran. verhaelt
geweest tghene des voors. is ende daeruuijt
gecontendeert ten eynde vand. interinemente der
voors. oepen. brieven ende vand. bevelen daeruuijt ende
naegevolght ende dat die interineren. zoude
wordden geseeght ende vercleert dat die zelve
bevelen waeren wel ende te rechte gedaen, dat
tonrechte ende met quader saken die voers. ged. is
hen daertegens hadden geopponeert ende dat
hunder oppositien nijettegenstaende zy souden
schuldich zijn ende bij vonnisse vanden voers. rade
gecondempneert wordden die voors. brieven van
antwerpen met alle tghene des daeruuijt ende
nae gevolght waere costeloos en schadeloos te
casseren ende hen te verdragen van gelijcken meer te
doen attempteren makende heijsch van costen
schaden ende interesten, ondertusschen van. welcke
te wetene den zessentwintichsten dach der voers.
maendt van januario waere van weghen des
amptmans regeerderen ende raedt der voors. stadt
van antwerpen ende met hen die voorgenoempde
anthonis ende cornelis de francke gebroederen ende
peeter van breusegem ingesetenen poorteren der zelver
stadt bij zekere heure. hune. supplicatie inden voors. rade
gepresenteert verthoont ende te kennen gegeven geweest
in substantie hoe dat jan arens anderssins geheeten
spierinck oock borgere ende ingesetene aldaer hadde
voor scepen. vander voors. stadt op vonnis bevonden
gehadt aende voers. gebroeders ende bruesegem voorde
zekere crediten die zij aen hem respectivel. ten
achter waeren onder andere zekere deelen van zekere
hoeve tot putte gelegen gelijck hij hadde moegen
verbinden ende van oudts altijts gebseert waere
geweest midts dat putte waere gelegen onder die
amptmannije ende raede vander voors. stadt
ende hadde die amptman ende lange raede
altijts van over memorie van menschen openbaer
ende sonder contradictie van yemandt aldaer
executie gedaen ende die erffgoeden vercocht uuijt
crachte van scepen. brieven voluntarie condempnatie
ende vonnissen vander voors. stadt, welcken volgen.
alzoo die voors. arens wae. insolvent bedegen
hadden die voors. gebroeders ende brueseghem
die voors. hune brieven ende voluntaire scepen.
condempnatien versocht ter executie gestelt
te worddene op de voors. deelen vander haem ende
tot dijen eijnde verwormen brieven van. voerseyde
amptman aenden drossaert van putte ten eynde dat
bij die voors. deelen te kerckgeboden zoude leggen om te
vercoopen dwelck die voors. drossaert ierst hadde ge=
weijgert, maer andere brieven zoo vanden amptman
als vander stadt ontfangen hebbende hadde tzelve
gedaen ende moeten doen nae de oude notoire in memo=
riale gewoonte ende gerechticheijt vander voors.
stadt, waertegen hoe wel heere pauwels van
dale riddere oock pretenderende des voors. arens
crediteur te wesen ende heere peeter van dale
priestere zijn. broedere die heerlijckheijt van putte
beleendt hebbende, nijet en behoorden te doene
gemerckt zij beyde geboeren poorters ende ingeseten.
waeren vander voors. stadt ende doer die beleevinge
wae. geschiet ende hadde moeten geschieden zonder
preiudicie van. gerechticheyden vand. steden nae
uuijtwijzen vander acte vand. staten totte zelve
beleevinge geaccordeert, soo hadde nochtans
die voors. heere pauwels tot putte op de
voors. hoeve gaen procederen zonder ierst ter
vierscharen tot antwerpen geprocedeert te hebbene
gelijck hij hadde behooren te doene ams anders nijet
hebbende dan actie personnele, ende dat arger
waere hadde hem gevoordert metten voors.
heere peeter van dale op een onwaerachtich
te kennen geven inden voors. rade te verworven
oepene brieven van cassatie tegen die voors.
bevelen des amptmans ende der voors. stadt ende
tegen die voors. kerckgeboden daer uuijt gevolght
met schorssinge van dijen nijettegenstaende
oppositie oft appellatie ende sonder preiudicie der
zelver al onder tdexcele dat putte zoude wesen
landt van mechelen ende gelegen zijn uuijten de
jurisdictie cohertie ende amptmannije vander
voers. stadt daer af dat de contrarie al
notoir wae., ende meynde die voors. heere
pauwels van dale onder tdecxele van dijen
nae de costuyme van putte die voers. hoeve uuijt
te winnen ende te vercoopen ende daer inne
gepresenteert gevisiteert te worddene voorde voors. andere
crediteuren die nochtans die ierste ende oudtste
hijpoteke hadden waer aff die voors. regeerdere
geadverteert wezende bij requeste vande voors.
gebroederen ende brueseghem mede supplian. en
moeghten metten voors. amptman tot conservatie
vander gerechticheijt vander voors. stadt volgen
hune eeden het onbehoorlijck voortstel vanden
voors. dalen nijet laten voorts vaeren zonder
hen daertegen te apponeren, ende want den
proceduere des voors. heere pauwels van dale behouden
zoo wel geschorste te zijne als die proceduere vand.
voors. stadt ende vande voors. gebroederen ende
brueseghem ende dat oock bij lange procedueren die
voors. deelen vander hoeven ter eenre ende ter
andere zyden zouden wordden verdinght ende binnen
middelen tyden verloren gaen ende bederven gelijck
supplianten zeyden, soo hadden de zelve supplian.
versocht ende gebeden dat den voors. rade gelie.
zoude te ordonneren, eenige comissarisen die hen
zoo op dinnehouden van het te kennen gheven daer
die voors. van dale die voors. pretense oepen. brieven
hadden verworven als op tgene des die voors.
gebruederen ende brueseghem hadden aende voors.
stadt te kennen gegeven ende op de waerachtich.
van hunne voors. supplicatie souden informeren
om die informatie gesien ende daer aff den voers.
rade rapport gedaen zijn. alsdan te ordineren
zoo by den zelven rade zoude bevonden wordden
te behoorene ende dat binnen middelen tijde
alle procedueren zoo tot putte als inden voors.
rade zouden gehouden wordden in state
sureantie zoo wel ter eenre als ter andere
zyden, op welcke supplicatie oft requeste inde
voors. rade gesien waere bij appoinctemente van.
zelven rade geordineert geweest dat bij mijn.
heere den cancellier zouden wordden gecomitteert
commissarisen die hen wel ende getrouwelijck
zouden informeren zoo op dinhouden vander voors.
requeste als op het te kennen geven van. voors. heer
pauwels van. dale daerop hij die voers. oepen. brieven
hadde verworven als oock op tghene dwelck
die voors. anthonis ende cornelis de francke
gebroederen ende peeteren van brueseghem hadden
aende wethouderen der voors. stadt van ampten
ende inden voors. rade te kennen gegeven, om
die voers. informatie gesien ende daeraff den
voors. rade rapport gedaen zijn. voorts geordt
te worddene zoo behooren zoude, houdende
binnen middelen tyde ende tot dat dezelve
informatie gesien anders zoude wesen geordint.
alle procedueren ter eenre ende ter andere zijd.
zoo tot putte als inden voors. rade hangen.
ende hierboven gementioneert in state ende surceantie,
welcken appoinctemente achtervolgende zijnde
den voors. partijen uuijten voors. rade gegeven
ende gedeputeert zekere comissarisen ende
partijen voor hen comparerende hadden die
zelve comissarisen hen wel ende volcomelijck
geinformeert opde waerheijt vander zaken zoo
volgende den gescriften bij forme van intendit
by de voors. partijen te wederzyden in hunnen
handen geexhibeert als anderssins ende tot dijen
eijnde verhoort ende geexamineert alle alzulcke
getuijgen met oock ontfangen alzulcke stucken
titulen ende munimenten als die voors. partijen
voor hen respectivelijck hadden willen producere.
ende in forme van thoone overgegeven, ende
hebbende voorts de zelve partijen van meer
thoons gerenunchieert ende gedient van scriftelijcke
ende momboir van jonffrouwe margriete van
santvoort weduwe was wijle aerdts van
hersbeke ende heere pauwels van hersbeke he.
van bruessele als momboir van. om bejaerde kinde
desselfs wijle aerdts van hersbeke suppliante
ter eenre, ende die weduwe wijle joachims coppe
rescribente ter andere zije, gesien ende
gevisiteert wel ende int lange inden voors.
rade van brabant die supplicatie by de voers.
supplianten aldaer gepresenteert den negensten
dach der maendt van aprille lestleden metter
rescriptie oft antwoorde by de voors. rescribent
daertegens gedaen, ende dinformatie bij com=
missarisen van. voors. rade genoemen volgen.
den vonnisse interlocutoir van. voors. rade
tusschen partijen gegeven den zessentwintichsten
dach der voors. maendt van aprille reproche.
sal natien ende andere stucken by de voorseyde
partijen respective daerbij gevueght ende op al
wel ende rypelijck gelet met oock gecosidereert
tghene desinen in desen behoorde te cosidereren
onse heere die coninck hertoge
van brabant etc. affdoende desurceantie by de
voors. supplianten verwormen aengaen. den
sommen van vijffhondert zevenendertich
karolusguldenen ende thien stuijvers eens
daeromme questie is, permitteert der voors.
rescribente heure begonste exentie petutie etc.
aengaen. te continueren, condempnerende
den voors. supplian. in deen hellickt van. cost
uuijt zaken van desen geresen ter taxatien en
moderatien van. voors. rade ende dander
hellict om redenen compenseren., gedaen
inder stadt van antwerpen den vijffsten
heere godefroid
centurion ridd.
loijs lopez
dach der maendt van september int jaer
xvc tachtentich
colla
in der zaken geport ende hangen.
inden rade van onsen heere den coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van
napels etc. eertzhertoge van oistenrijck hertoge
van bourgoingnen van lothrijck van brabant van limb.
van luxemborch etc. grave van habsborch van
vlaenderen van arthois etc. geordineert in desen
zijnre mats. lande van brabant tusschen heere
godfroid centurion riddere van malta supplt.
ter eennre, loijs lopez gedaeghde ter andere zije
gesien ende gevisiteert wel ende int lange
inden voors. rade van brabant die requeste
des voors. suppliants metten acten van. zelven
rade scriftueren van redenen ende andere stucken
by de voors. partijen te wederzijden gedient
ende op al wel ende rijpel. gelet met oock ge=
considereert tgene desinen in desen behoorde
te considererene, onse heere die coninck
hertoge van brabant etc. affstaen. exceptie
by den voors. gedaeghde geproponeert ordoneert
den zelven gedaeghde metten voors. suppliant
ten principale voorts te procederene, condem=
neren hem gedaeghde inde hellicht vanden costen
ter zaken van desen geresen ter taxatien ende
moderatien van. voors. rade dander hellicht
om redenen compenserende, gedaen ende zoo
uuijtgesproken inder stadt van bruessele nijet=
tegenstaende den tegenwoordigen tijt van vacan.
midts duuijtstellen derzelver den drijentwintichsten
die marckgrave
der stadt van ant=
werpen c. ss
heer jacques
reingout
dach der maendt van julio int jaer duijsent
vijffhondert tachtentich
in der zaken geport ende hangende
inden rade van onsen heere den coninck van
castillien van leon van arragon van navarre
van napels etc. eertzhertoge van oistenrijck
hertoge van bourgoingnen van lothrijck van brabant
van limborch van luxemborch etc. grave van
habsborch van vlaenderen van arthois etc.
geordineert in desen zijnre mats lande van brabant
tusschen die marckgrave deser stadt van antp.
suppliant ende met hem gevueght die heere marquis
van bergen opten zoom ter eenre, ende heere
jacques reingout comis. vander smantien van
zijnre mat. rescribent ter andere zijden, gesien
ende gevisiteert wel ende int lange inden
voors. rade die brieven ende stucken by den voers.
suppliant ende gevueghde volgen. den appoinctement
van. zelven rade in date den negenentwintichste
july lestleden overgegeven, thoff ordonneert
den voors. suppliant ende gevueghde oock ten ex=
hiberen ende over te leggen die originele reken.
ende welcke zij zeggen die penningen in
questien in ontfanck gebrocht tzijnre, om te
wetene wanneer die voors. rekeninge is
gesloten geweest ende die voors. penningen
daerinne geposseert, wat lasten daertegen
in uuijtgeven zijn gebrocht midtsgaders hoe
vele die voors. suppliant voor zijn deel
daeraff heeft afgetrocken, oft in uuytgeven
geproffiteert ende dat binnen acht daegen nae
dinsinuatie van desen peremptorie oft
zal anderssins by gebreke van dyen den
zelven tydt overstreken zijn., die voors.
mr. anthonis
van male ende
dierick vander
heyden ende
henrick caers
rescribent bij provisie den voors. suppliants
moeghen voorts executeren voor de overleveringe
vande voors. penningen, ende zoo verre des
noot zij zal oock op tgene des voors. is naer den
informatie wordden genoemen by comissarisen.
van desen hove daertoe te ordineren, gedaen
in der stadt van antwerpen, den zevenentwintichsten
dach der maendt van augusto int jaer duijsent
vijffhondert tachtentich
gesien ende gevisiteert wetende
int lange inden rade van onsen heere den coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van
napels etc. eertzhertoge van oistenrijck hertoge van
bourgoingnen van lothryck van brabant van limborch
van luxemborch etc., grave van habsborch van vlaenderen
van arthois etc. geordineert in desen zijne mats. lande
van brabant, die requeste aldaer gepresenteert
bij meester anthonis van male den twintichsten
dach der maendt van aprille lestleden metten
rescriptien respective daerop gedaen by dierick vander
heyden ende henrick caers inder qualiteyt gelijck
zij procederen ende op al gelet, met oock gecosidereert
tgene desinen in desen behoorde te considererene
onse heere die coninck hertoge van
brabant etc. seght ende vercleert dat die voers.
suppliant int verzueck van zijnder voors. requeste
nijet en is ontfangbaer, maer willende doen
ophouden die begonste proceduere by de voorseyde
rescribenten op hune panden gedaen zal schuldich
zijn den zelven te doene handtvullighe van hunen
achterstelle naer rate ende totter concurrenter
sommen by hem oft anthonisen cruecke tot zijn. verzuecken
van. zelven panden onfangen, die costen hieromme
gedaen om redenen compenserende, gedaen inder
mathijs vand. brande
de procur. gnael.
stadt van antwerpen den derden dach der maendt
van september int jaer duijsent vijffhondert
tachtentich
ghesien inden rade van ons heeren
des conincx geordinneert in brabant dinformatien
zoo tot belastinge als ontlastinge van matth.
vanden brande bij defficie sistale geoemen metten
stucken daerbij gevueght ende op al gelet
thoff vercleert datter noch tertijt egheen
stoffe en is om bij den procureur generael in
brabant teghen den voors. van. brande forme
proces te inteneren, gedaen tantwerpen
den derthiensten dach der maendt van september
int jaer xvc tachtentich
vrouwe leonora
de montmorency
ende
thomas spruijt
als man ende momb.
van jonffe. marie
de leeuwe
phls. by der gratien goidts coninck van
castillien van leon van arragon van navarre van
napels van sicillien van mayorcayne van sardaine van
eylanden van indien ende vaster eerden der zee occe
eertzhertoge van oistenrijck hertoge van bourgoingnen
van lothrijck van brabant van limborch van luxemborch
van gelre van milanen, grave van habsborch
van vlaenderen van arthois van bourgoingnen, palsgrave
ende van henegouwe van hollandt van zeelandt van
namen ende van zutphen, prince van swane
merckgrave des heijlichs rycx, heere van vriestlandt
van sarlins van mechelen vander stadt steden ende
landen van uuijtrecht overijssel ende groeningen, en
dominateur in asien ende in affricken, allen den
ghenen die dese onse oepen. brieven zullen sie oft hooren
lesen saluijt, alzoo ons in onsen rade geordineert
in desen onsen lande van brabant waere den zevens.
dach der maendt van januario lestleden van wegen
onse beminde vrouwe leonora de montmorency
gravinne donaigiere van hoochstraten sombreff cr. bij
by heure supplicatie veryhoont ende te kennen gegeven
geweest in substantie, hoe dat zy voor de wethouderen
deser onser stadt van bruessele hadde gehadt zekere
proces teghen thomas spruijt als man ende momboir
van jonffrouwe marie de leeuwe te voeren weduwe
van wijlen peeter vander hert en dat ter cansen
van zekere carcant ende gouen ketene by de voors.
supplicatie der zelver jonffrouwe marie eertijts
in handen gestelt als pandt metter minnen voers.
zekere penningen by de zelve jonfrouwwe marie
heur suppliante getelt, welck carcant ende
ketene, die voors. spruijt hadde gepretendeert
te vercoopene om de voors. penn. daer aene te
vershaelen nijettegenstaen., dat de zelve spruijt haer
suppliante ongelijck meer waere schuldich bij stote
van rekeninge bij hem gedaen ende onderteeckent
aengaende dadministratie die hij hadde gehadt
als rentmeester van. goeden des graeffschaps
van hoochstraten voorscreven, ende hoewel
dat doppositie by de voors. suppliante tegen die
voors. vercoopinge uuijt redenen voorscreven wae.
wel, wende te rechte gedaen geweest, besundere
uuijt dijen dat by de voors. stote van rekeninge
promoptelijcken wae. blijckende dat die voors.
spruijt heur suppliante ongelijck jae tweemael
meer wae. schuldich dan die voors. penningen
waeren bedragende daer deure die voors. inweelen
waeren verset geweest, soo naest nochtans dat
die voors. wethouderen op den vierentwintichsten
dach der maendt van december insgelijcx
lestleden hun hadden vervoordert bij hunnen pretensen
vonnisse der voors. suppliante in heure voors.
oppositie te vercleren nijet ontfangbaer
permitterende den voers. spruijt mette voors.
vercoopinge voorts te vaeren, ende want die
voors. suppliante heur by den voors. pretensen vonnisse
behoudt grootelijcken gegraveert besundere midts dat
die voors. juwelen zouden geraken midts desen be=
nauwden tijt ten vilen prijse vercocht te wordden
tot heure groote schade ende verdriete, zoo waer
zij genootsaeckt vanden zelven pretensen vonnisse
reformatie te verzueckene gelijck hy zeyde, om
daeromme oijtmoedelijck biddende om onse voors.
oepen. brieven van reformatien in behoorlijcker
formen daertoe dienende, welcke onse oepenen
brieven van reformatien der voors. suppliante
gegundt ende geexpedieert zijn. waeren uuijt cracht
der zelver tot heuren versuecke als impetrant
van dijen bij zekere onse officier ende deurweerd.
van onsen voors. rade gedaeght geweest die
wethouderen deser onser voors. stadt van bruessele
te zyne ende te comparerene tenen zekeren
gelegenen doen toecommende ende nu lange overstreken
dage in onsen voors. rade van brabant, om
aldaer hun voors. vonnisse te sien ende hooren wijsen
ende verclaren nul machteloos ende van onweerdel.
oft ten minsten ondeughdelijck, qualijck ende
tonrechte gegeven op dat alzoo behoorde ende om
alzulck te reformeren corrigeren ende beteren naer
rechte zelve hun vonnisse te sustineren ende verantwo
op dat hen goet dochte tantwoordene ende in der
zaken ende materie van reformatien voorts te
procederen zoo behooren zoude, waere oock de
voors. dach geinthimeert geweest den voorgen.
thomas spruijt ten eijnde dat hij alsdan aldaer
oock zoude zijn ende compareren zoo verre hem
dat goet dochte ende die voors. zake ende matterie
van reformatien hem eenichssins aenginge oft
toebehoorde, ende ten dage daerop dienende
ende andere daer aff onderhouden, comparerende
in onsen voors. rade die voors. partijen zoo bij
hen zelven in persoone als bij hunne procureuren
nae dijen dat van weghen der voers. gedaeghde
waere aldaer overgeleeght geweest tproces voer
hen tusschen die voors. partijen beleydt ende
vercleert tvonnisse by hen daer inne gegeven nijet
te willen instinueren, stellende partije tgen partije
ende dat visie vanden zelven processe waere den
voors. partijen in presentie oft obsentie deen des
anders geaccordeert geweest ende dach om in der
voors. zaken ende materie van reformatien
voorts te commen procederen zoo behooren zoude
hadde dijen naevolgende in der zelver zaken ende
materie van reformatien zoo verre geprocedeert
geweest als dat op dien zevenentwintichsten dach
der maendt van aprille oock lestleden die voors.
partijen ten beyden zyden hadden geseeght ende
vercleert dat hen voors. proces vander ierster
instantien was proces in gescrifte ende scriftelijck
voorde voors. gedaeghde beleydt, consenteren.
ende synde tevreden dat zelve voor zulcx bij
onsen voors. rade zoude wordden gehouden
ende ontfangen ende daerop recht gedaen wordden
uuijten voorgaenden acten weer wel oft
qualijck by de voors. gedaeghde wae. gewesen
geweest, concluderende pertinentelijck tot
dijen eijnde in materie van reformatien ende
makende heysch van costen die voors. impetrante
van beyde dinstantien ende die voors. geinthimeerde
van deser instan. oft materie van reformatien
alleenlijck, waer aff wae. ter ordonnantien van
onsen voors. rade gemaect geweest acte ende
geseeght dat die gevueght zoude wordden totten
voors. processe van partijen ende dat men hen
daerop zoude recht doen naer behooren, doen
te wetene dat gesien ende gevisiteert wel ende
int lange in onsen voors. rade van brabant tproces
der voors. partijen voor de voors. gedaeghde scriftel.
beleydt ende voor zulcx in onsen voors. rade ontfangt.
metten vonnisse by de zelve gedaeghde daerinne
gegeven daer aff reformatie is versocht, oepene brieven
van reformatien ende dacten van onsen voors. rade
ende op al gelet met oock gecosidereert tgene desinen in
desen behoorde te considererene ende dat zoude
hebben cunen ende mogen genomeren, wij goede
ende rijpe deliberatie van rade, doen de recht
tusschen die voors. partijen hebben geseeght
gewesen ende vercleert ende bij desen onsen uuijterl.
vonnisse seggen wijzen ende vercleren dat wel
by de voors. gedaeghde op ten vierentwintichsten
dach der maendt van december int jaer xvc
negenentzeventich tusschen die voors. partijen
is gewesen qualijck ende tonrechte van hunnen
vonnisse reformatie versocht, sal daeromme
tzelve vonnisse stadt grijpen ende zijn volcommen
effect sorteren, condempneren. der voers. impetratt.
in de pene van onwijser versochter reformatie.
midtsgaders inde costen van desen processe ter
taxatien ende moderatien van onsen voors. rade
ende des toorconden hebben wij onsen zegel
hijer aen doen hangen, gegeven in onser voers.
stadt van bruessele den twintichsten dach der
maendt van agusto int jaer ons heeren duijsent
vijffhondert tachtentich van onse rijcken van
castillien van leon van arragon etc. txxve
ende van napels etc. txxviie
phls. by der gratie goids coninck
van castillien van leon van arragon van navarre van
napels van sicillien van mayorcque van sardaine vanden
eylanden van indien ende vaster eerden der zee occeane
eertshertoge van oistenryck hertoge van bourgoingnen van
lothryck van brabant van limborch van luxemborch van
gelre ende van milanen grave van habsborch van vlaenderen
van arthois van bourgoingnen palsgrave ende van henegouwe
van hollandt van zeelandt van namen ende van zutphen
herman van hersbeke
cornelis joos
prince van swane marckgrave des heylichs rycx heere
van vrieslandt van salins van mechelen vander stadt
steden ende landen van uuytrecht overysel ende groeningen
ende dominateur in asien ende in affricken aller
den ghenen die dese onse oepen. brieven zullen zien oft hooren
lesen saluyt, alzoo ons in onsen rade geordineert en
desen onsen lande van brabant, waere den derthiensten
dach der maendt van aprille int jaer xvc vierentzestich
nae paesschen van wegen herman van hersbeke ingeseten.
poortere onser stadt van antwerpen by zijnre supplicatie
verthoont ende te kennen gegeven geweest in substantie
hoe dat wijlen herman van hersbeke thielmanss. zyns
suppliants vadere inden jaere xvc ende achte gecocht
hadde van jonfrrouwe catherine vanden berge jans doch=
tere daer moeder af was agneta sbueckeleren met
janne joos janss. heuren wettigen man ende momboir
zekere hoene mette huysinge hoeningen, bogaerde lande
beenpde grande ende toebehorten geheeten de hoene
ten essche groote omtrent desbunderen gestaen ende gelegen
onder duerne ende wommelgem by thoff van immerkele
daerinne dat hy voer schepen. onser voers. stadt van
antwerpen op ten zeventhiensten dach der maendt van
julio int voers. jaer van achte waere wettelyck
geguedt geweest gelyck dat naerdere bleke by den
schepen. brieven daer aff zynde ende welcke hoene
die voers. wylen herman van hersbeke thielmanss.
ende zyne naecommelingen y sedert ten aensiene van
eene, egelycken ende zonder contradictie van yemanden
peyselycl ende vredel. hadden ebseten totten jaere
xvc ende achtenveertich ende alzoo den tyt van
veertich jaeren lanck ende hoewel dyen aengemerct
nyemanden ennich gesach oft recht totte voers. hoene
en conste gepretenderen dyen nochtans nyettegenstaen
zoo hadde hem pretenselyck gevordert cornelis joos
hem doen ter tyt noemende vander gracht een vanden
sonen ende erffgen. der voers. catherina vanden berge
ende janne joos op den zesthiensten dach der maendt van
augusto tjaer xvc achtenveertich voers., de
voers. hoene die bekende den voers. supplt. ende"
pardons,399.txt,"kaerle etc. doen te weeten allen tegenwoirdich ende toecomende
dat wij ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van
francois speecart arm scamel man belast met vyf ende kinderkens
inhoudende hoe dat opten kersmessdach van halle anno xv
achtenveertich lestleden de voirs. suppliant met noch
meer ander goet geselscap geweest hadde tot halle
ende comende des achternoens met zijn brueder genaempt
jan ende noch ander persoonen van halle nae ruysbroeck
ten huyse van janne steenberch aldair hij suppliant
ende de voirs. jan zyn brueder met noch ander goet
geselscap in eenen boomgaert gingen sitten drincken dat
aldoen aldair voirbij is commen passeren guillaume de moleman
die welcke van eenighe vanet geselscape des voirs. suppliant
worde naegeroepen om te commen drincken gelyck hij heeft
gedaen hebbende byden anderen geselscape twee oft drye
reysen gedroncken / ende zeer corts dair nae hebben zij
onder malcander tgelach gemaect zoe dat elck voir zyn
gelach betaelde eenen stuiver. ende heeft de voirs. guillaume
voir dat hy by henluden oock droncken hadde ons gegeven een stuivere, zeggende
ick en hebbe maer twee oft drie reysen gedroncken ende ick hebbe
eenen stuiver gegeven dair op een vant voirs. geselscape
antworde hebdij te vele betaelt / daerop repliceerde de
voirss. guillamme neen / dwelck de voirs. suppliant aenhoorende
heeft eenen stuiver getrocken om den selven guilliame
restitucie te doene vanden selven stuiver die hij voir zyn gelach
gegeven hadden opde welcke de voirs. guillaume zeyde
totten voirs. suppliant ick en begher den stuiver nyet ick
hebben betaelt dat alsdoen de voirss jan totten suppliant
zynen brueder zeyde ghij en verstagens nyet waer op de voirs.
suppliant totten voirs. janne zynen brueder zeyde ick verstaet
beter dan ghij doet hebbend alzoe de voirs. suppliant ende
de voirs. jan tegen malcanderen woirden gaende haan
malcanderen ende zeere corts dair nae hebben de
voirs. suppliant ende jan de voirs. jan getrocken hueren
messen te weten de voirs. suppliant zynen degen / ende
de voirs. jan zyn rappiere slaende alsoe nae malcanderen
zoedat hij suppliant in zynen elleboghe ende in zyn
een handt zeer gequest wiert ende invaderende zulcx
malcanderen soude deselve jan geseeght hebben
broeder wildij mij doot hebben maer de suppliant
en sprack nyet slaende metten degen zeer dapperlyck
naeden voirsz jan ende zoe eenen joos van zellegem
nu overleden genoch bij drancke zynde is commende
geloopen inden selven boomgaert onder eenen appelboom
met zynder rappieren bloot inde handt meynende tusschen
beyden te gaene heeft de voirs. joos bij ontweeten
vanden voirs. suppliant een wonde in zyn been boven
zyn knien ontfangen ende zyn ten lesten bij omstaenders
gescheeden geweest loopende den voirnoemde jan in eenen hoivenbuer
ende de voirsz suppliant ziende joos zeer gequest heeft
geseyt doet hem vermaken ende is alzoe vandair gescheyden
ende naer halle gegaen van welcker quetsure de voors.
joos binnen vyve oft zesse daghen dair nae deser
werelt overleden is dwelck den suppliant zeere leet
is in sulcken vuegen dat ingevalle nyet en ware als
boven geschiet hij dat om egheen dinck ter werelt doen
en soude willen noch dair toe raet daet noch consent
geven ende hoe wel de voirs. suppliant anderssins
staende is tot goeden name fame ende dat hij
der partye geinteresseerde heeft gecontenteert soe
en soude hij suppliant vreesende rigeuer van justicien
hem binnen desen onsen lande van brabant nyet dorren
vinden hanteren ende converceren ten zij dat onse gracien
hem verleent werdden ons dairom zeer oitmoedelike
biddende soe eest dat wij de saken voirscreven
overgemerct den voirs. suppliant geneycht wesende
tot zynder beden ende supplicatien zunderlinge
ter eeren ende weerdicheyt vander bitter passien ons
heeren jesu christi die hij voir ons allen geleden heeft
op zulcken dach als heden / hebben i ndengen alle
als boven geremitteert quytgestolden ende vergeven
remitteren schelden quyte ende vergeven vuyt onser
zunderlinger gracien bij desen tfeyt ende dootslach
boven verclaert mitsgaders oick alle penen ende
amenden corporelle ende criminelle dair inne hij
hem overmits ende vuyt saken van tghene des voirs. is
tegens ons onse hoocheyt ende justicie eenich sins
mach hebben ontgaen ende hebben hem dien
aengaende gerestitueert ende gestelt restitueren
ende stellen tot zyne goede fame ende name in onsen
voirs. lande ende hertochdomme van brabant ende van
overmaze ende oick in onsse stadt van bruessele
ende ammanie van diere ende allen anderen onsen landen ende
heerlicheden ende tot zynen ongeconfisaueerden goeden indien hij
eenighe heeft als hij was voir den voors. dlootslach imponerendde
hier op een eewich zwijgen ende silencien onsen procureur generael ende
allen anderen onsen rechteren justicieren ende efficieren ons voirs.
lants van brabant hoedanighr die zyn oft wesen moghen
satisfactie nochtans ierst ende alvoeren gedaen der partyen
geinteresseerde zoe verre die noch nyet gedaen en ware
civilyck alleenlyck behoudelyck nochtans dat hy tvoirs.
feyt ende dootslach jegens ons civilyck beteren zal naer
de gelegentheyt vander mesdaet faculteyt van zynen goeden
ende onsen ordonnantie dairop gemaict ende oick dat hij
ghehouden werdt te betaelene die bedelycke costen van
justicien indien datter eenighe geschiet ende naegevolght
zyn ter taxatie ende arbiter scept van onsen heren
ende getrouwen den cancelliere ende luden van onsen rade in
brabant dat wij dairtoe committeren ontbieden daerom
ende bevelen den selven van onsen rade rade in brabant
dat voir hen geroepen die dairom behoiren geroepen te zyne
zij procederen wel ende duechdelyck totter verificatie ende
interinemente van desen onsen tegewoirdigen briefve naer
huere vorme ende inhouden welcke interinement de voirs.
suppliant gehouden zal zyn te versoecken in onsen voirs.
rade binnen eenen halfven jaere naest comende naer date
van desen op peyne te verliesen deffect van dien
ende dat gedaen ende de voirs. amende civile ende costen
van justicien getaxeert ende betaelt zynde alst behoort
van welcker amende die ghene die van onsen ontfangers
dient aengaet gehouden wert ontfanck te maken rekeningen
bewijs ende reliqua te doene tot onsen prouffyte
metten anderen penningen van zyne ontfange / zij / onsen
drossaert van brabant amptman van bruessel
ende alle anderen onse ende onser vassalen oft smaelre
heeren rechteren justicieren ende officieren ons voirs.
lants van brabant ende van overmaze wien dit
aengaen oft rueren mach hueren stedehouderen tegen
woerdich ende toecomende ende eenyegelyck van hen
zoe hem toebehoiren zal den voirsz. suppliant van
deser onser tegewoirdiger gracien remissien ende
quytschellingen inder manieren voir screven peyselyck
volcomelyck ende tot eewigen dagen doen ende laten
genieten ende gebruycken sonder hem te doene noch
ende hier van x antwoirt
by dontfanger
vanden suppliianten
noch te laten geschien nu noch in toecomende tyde in
lyfve noch in goede eenich hinder letsel oft moyenisse
ter contrarien / maer indien zyn lyf oft eenighe van zynen
ongeconfisqueerden goeden waeren dairomme gevangen
becommert oft gearresteert dat zij die terstont stellen
oft doen stellen tot volcomen slakinge ende dekivrance
delivrantie nyet tegenstaende dat tvoirs. feyt ende dootslach
gebuert is inde kermesse / wiean ons. ordonnantien disponeeren
ter contrarien den welcken wij den supplant nyet
prejudiceren en willen want ons alzoegelieft ende
ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blyve tot
eeuwigen dagen zoe hebben wij onsen zegel hieraen
doen hangen behoudelyck in anderen saken ons recht
ende eenyegelyck des zyns in allen gegeven inden
clooster van groenendale opten goeden vrydach inde
maent van april int jaer onsheeren duysent vyfhondert
ende negenenveertich van onsen keyserycke txxxe
ende van onsen rycken van castille ende andere txxxiiiie
aldus gescreven opde plycke byden keyser ende
geteeckent l de zuete // visa recta
gecollationeert ende bevonden accorderende
met zynen originale by mij
daaiwez $$$"
pardons,125.txt,"kaerle etc doen conde allen luden nu ende namaels wesende
dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van
thomas herdewyck inhoudende hoe dat zekeren tyt geleden
binnen dese onse stadt van bruessel hem suppl met zekeren
geselscape van daer zy tsamen geteert hadden tsavonts
vutgegaen zynde wandelen ende commende voor een huys
geheeten tspoirken inde putterye bynnen de selve stadt als
tvoirs. geselscap neder geseten was op een sitten spelende
op instrument van muysycke hem suppl daer omtrent
oick op ende neder gaende es van boven neerweerts commen
loopende eenen genoempt renen dysdonck den welcken de suppl
metten boesem heeft genomen vragende wye es dese veynt
daer op een vanden geselscap zeyde hy heeft noch eens hier
geweest ende de voirs. renen zeyde in effecte wat hebt
ghy daermded te doene waerop heeft de suppl geantweert
in effecte zyt ghy zoe groote meester dat ghy nyet spreken
en mogt en moge ghy nyet seggen wie ghy zyt antweerdende
de voirs. renen strangelyc ende met eede zweerende byde vyf wonden
wildyt oft zoudyt my doen seggen makende maniere oft hy zyn mes
getogen zoude hebben / dwelck hoorende ende ziende de suppl
heeft de voirs renen eenen steeck gegeven ende track zyn mes
vuyt om te slaene maer wordden byden geselscape gehouden ende
vanden steke bleef de voors. renen doot opte plaetse ende hoewel
tvoors. mesval den voirs. suppliant hertelick leet is niettemin duchtende
strancheyt van iusticien es hem geabsenteert van onser voirs. stede
van bruessel ende hertochdom van brabant aldaer hy niet en zoude
dorren wederkeren hanteren noch converseren maer es gescepen?
daervan moeten blyven absent ende elders leven in grooter
aermoede ende kethivichede tot zynen groote verdriete ten ware
dat onse gracie ende genade hem hierop verleent wordde
omme de welcke hy ons zere oetmoedelyc gebeden heeft
soe eest dat wy de saken voorscreven overgemerct den
voornoemden thomas herdewyck suppliant genegen wesende tzynder
voirs. bede ende supplicatie ende willende hem in dit stuck gracie
ende genade voorderen ende prefereren voor strangheyt van iusticien
zonderlinge in faveur ende contemplacie van onser blyder
wedercompste in onsen landen van herwaerts over ende in
dese onse stadt van bruessel hebben inde gevalle als boven
vergeven quytte ghescholden ende geremitteert vergeven schelden
quyte ende remitteren vuyt onse zonderlinge gracie mits desen
onsen brieven tfeyt ende dootslach boven geroert mitsgadere alle
peyne ende boete corporelle ende criminelle daer inne hy ter cause
van dien mesbruyct mach hebben tegens ons ende iusticien
ende hebben hem als daervan wedergestelt ende gerestitueert
tot zyne goede fame name ende geruchte tot onsen lande ende
hertochdom van brabant stadt van bruessel ende allen anderen onsen
landen ende heerlicheden ende tot tot zynen onverbuerden goeden indien
hyre eenigen heeft gelyck ende in alder manieren als hy was
voorde toecompste vanden dootslach voorscreven imponerende
hierop een eeuwich zwygen ende scilencie onsen procureur generael
ende allen anderen onser iusticieren ende officieren onser voors. lants
van brabant wien zy zyn satisfactie ende beteringe eerst
ende alvooren gedaen en zy ende eenige daertoe staet civillick
behoudelyck nochtans dat de voors. suppl gehouden
wordt tvoors. feyt ende dootslach tegens ons te beteren
cunllyck nae de gelegentheyt vanden mesdaet ende faculteyt
van zijner goeden ende dat hy ooc betalen ende refonderen sal
de redelycken costen van iusticien daeromme gedaen ende naegevolgt
indien eenige zyn alter taxatien ende arbitresscepe van onsen lieven
ende getrouwen die cancellier ende luden van onsen rade geordoneert
in brabant die wy daer toe commietteren ontbieden daeromme ende bevelen
hemluden geroupen die gene die daertoe behoiren geroupen te zyn
zy procederen wel ende duechdelyck ter verifficatie ende interinnemente
van dese onse tegewordige brieve naer huere voorme ende inhoud
ende ter taxacie ende arbiterscepe vanden voirs. civille boete ende costen
getaxeert ende betaelt alst behoiren sal van welcke civille boete
die gene van onsen ontfangere dient aengaen mach gehouden
wordt rekeninghe bewys ende relycqua daervan te doene tot
onsen proffyte metten anderen penninghen van zynen ontfangen zy
onsen amman van bruessel ende alle andere onse ende der smalre heeren
rechteren iusticieren ende officieren onsses voirs. lants van brabant
dien dit aengaen sal mogen huere stedehoudren ende een yegelyc van
hen zoe hen toebehoiren sal doen laten ende gedoogen de voors.
thomas herdewyck suppl van dese onse tegewoirdige gracie
quitscheldinghe remissie ende pardoene ende van al den inhouden
van desen inder voegen ende manieren boven verclaert rustelyck
vredelyck volcomelyck ende eeuwelyck genyeten ende gebruyken
sonder hem te doene noch te laten geschien nu noch in
toecomende tyden eenich hinder letsel oft moyenisse aen lyve noch
aen goede ter contrarien in eeniger manieren maar indien
zyn lyf oft eenige van zynen voors. onverbuerden goeden zyn
of naemaels waeren ter cause voorscr. gevangen gearresteert
ofte becommert dat zy die stellen ende setten oft doen stellen
ende setten ter stont ende sonder vertreck tot volcommender
slaekinghe ende delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten
eynde dat dit goet vaste ende gestadich zy tot eeuwigen dagen
soe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
onser rechten in anderen dingen ende anderen huer rechten in
eegenen in onse stadt van bruessel inde maent vant van iunio
int jaer osheeren duust vyfhondert ende twintich ende
van onser rycken te weeten vanden roomschen teerste ende van
castille etc tvyste aldus stondt gescreven onder opte
plycke byden concinck in zynen rade ende gheteekent
i decock ende noch visa
gecollacioneert ende bevonden acorderen
metten originale by mij"
pardons,415.txt,"philips etc doen te wetene alle jegenwoordige ende
toecommende dat wy ontfanghen hebben de oitmoedige suplicatie van
andries verpoorte vrylaet arm man belast met wyff ende kinderen
inhoudende hoe dat den xiijen dach van maerte xvc tzeventich hy supliant
vergadert wesende bynnen de prochie van herderycke ten huyse van
geeraert de pape wert in de drye zwaluwen tot byder zonnen
onderganck zoe zyn aldaer aldaer worden geresen tusschen eenen pieter
de hooghe ende eenen rycquaert baltus de jonghe ter oirzake dat hy
rycquaert zeyde jegens eenen maryn de pape laet ons dryncken ofte
diergelycke worden , daerop hy maryn zeyde dat willen wy doen, twelck
die voirs. pieter hoirende heeft questie gesocht seggende tot verachtinghe
jegens de voirs. ricquaert waerop zoudt ghy drincken ghy en soudt my
nyet connen geselschap houden ende u. gelach betalen ghy en soudt
moeten stellen oft u. goet vercoopen met meer andere injurieuse worden
ende de voirs rycquaert daerop vragende zoude ick moeten stelen van
myn gelach te betalen die voirs. pieter antwoirdende jae ghy dief
ghy het myn eens een picke gestolen daerop de selve ricquaert zeyde
myn vader heeft eens een baele verloren ende ghy oft u. broeders vontse
ende en ghavet se noyt weder, daerop de voirs. zeyde, ick soude u.
daeromme voer u. bachuus lappen , slaende mitzdien terstont den selven
rycquaert voer zyn aenschyn in zulcken wys dat hy vanden srlven
slach viel in tsupiants aermen, ende manende hy rycquaert hem te
verweeren met eender bierpot hy supliant tselve ziende es tusschen
beede geloepen om grief te beletten, zittende ryquaert in eenen
zetele ende den selven pieter op eenen sys, zeggende tot hen beede
en maecte gheen questie meer, gaende hy supliant alsoe zyn water
maken, ende wede incommende hoorende den selven pieter zeer
vreeselyck zweeren ende zeggen jegens den voirs. rycquaert ick soude
u. eenen snyder in u. vleesch steken, seyde hy supliant daerop gacel$$
jae pieter zouct ghyt oick op alde weerelt mitz dat hy een
beroerick man was, daerop hy pieter zeyde jae ick trecket ghy
u. aeme, ende segghende hy supliant jae, soe heeft de voirs. pieter
zonder meer gesteken een griefuelycke wonde inde rechter zyde
van hem supliant zeggende jae manneken ghy hebbet wech ende
hy supliant hem bevindende soe swytelyck gequest sonder hem yet
misdaen te hebben, heeft omme hem te beschermen vander doot
met zynen snyder naerden selven pieter gesteken, ende hem gerocht
boven zyn slyncker borst een quetsuere, zoe dat hy zekeren tyt daernaer
gestorven is tot groot leetwesen vanden voirs. supliant ende hoe wel hy
daeraff peys gemaect heeft met partie geinteresseerde ende anderssins
es van goede name ende fame, en soude nochtans nyet vryelyck dorfven
frequenteren buyten gewyde plaetsen alsoe hy seght zonder onse gratie
omme de welcke hy ons zeer oitmoedelyck gebeden heeft soe eest
dat wy de zaken voirs. overgemerct ende hierop gehadt tadvys van
onsen lieven ende beminden die burchmeesters ende schepenen ons lants vanden
vryen den voirs. andries verpoorte suppliant genegen wesende tzynder
voirs bede ende supplicatie ende hem willende in dit stuck gratie
ende genade prefereren voir rigeur ende strangheyt van justicie
hebben inden gevalle als boven vergeven quytgescholden ende geremitteert
vergeven schelden quyte ende remitteren uuyt onse zonderlinge gratie
by desen tfeyt encde manslach boven verclaert mitgaders alle peyne ende
boete corporelle ende criminelle daerinne hy ter cause van
dien uut diesser aencleeft tegens ons ende justicie misdaen ende
misbruyct mach hebben , hen als daeraff wederstellende ende
restituerende tot zyne goede fame ende naeme in onsen voirs lande
ende graefscepe van vlaendren ende alle andere onse landen ende
heerlicheden, ende oick tot zyne ongeconfisqueerde goeden indien hy eenige
heeft alsoe hy was voerde toecompste vanden manslach voirs.
imponerende hierop een eeuwich zwygen ende silentie onsen procureur
general ende allen anderen onse rechteren ende officieren wye
zy zyn satysfactie ende beteringe eerst ende alvoiren byden
voirs. supliant gedaen der geinteresseerde partie zoe verre die
noch nyet gedaen en es ende eenige daertoe staet civilyck
alleenlyck behoudelyck dat de voirs supliant gehouden wordt
tvoirs feyt ende manslach jegens ons oick civilyck te
beteren naer de gelegentheyt vander misdaete die faculteyt
van zyne goeden ende onse ordinancien daerop gemaect ende
boven dien te betaelen die relycke costen van justicie. indien
eenige ter cause voirs. geschiet zyn al ter arbitraige
ende taxatie van onsen lieven ende getrouwen die president
ende luyden van onsen rade in vlaendren die wy daertoe committeren, ontbied$$
en daeromme ende bevelen den voirn. van onsen rade in vlaendren dat voir hen
geroepen de ghene dier over behoiren geroepen te zyne zy procederen wel
ende duechdelyck ter verifficatie ende interimemente van desen naer huere
vorme ende inhouden, ende ter arbitraige ende tauxatie vander amende
civile ende costen van justicie voirs. welcke interinement de selve supliant
sal gehouden zyn te vervolgen voir de voirs. van onsen rade bynnen
zesse maenden naestcommende op peyne te verliesen deffect van
desen ende dat gedaen ende de voirs. amende civile getaxeert
ende betaelt zynde in handen vande ghene van onse ontfanghers
diet behoiren sal, die gehouden wordt daeraf ontfanck te
maken rekeninge bewys ende relicqua te doene tonsen proffyte
metten andere pennyngen van synen ontfangen zy onse souvereyn bailliu
van vlaendren, ende allen anderen onsen rechters ende officiers jegenwoird$$
ende toecommende ende haere stedehouders ende eenyegelyck van hen
dien dit aengaen sal, doen laeten ende gedoogen den voirs supliant van
onse jegewoirdige gratie remissie quytscheldinge ende pardoene
inder vuegen ende manieren voirs. rustelyck vredelyck ende eeuwelyck
genyeten ende gebruycken sonder hem te doene noch laten geschien nu
noch in toecommende tyde in lyfve noch in goeden eenich hinder letsel
oft moyenisse ter contrarien maer indien zyn lyff oft eenige van
zyne ongeconfisqueerde goeden daeromme gevangen becommert
belet oft gearresteert waeren dat zy die stellen oft doen stellen terstont
ende zonder vertreck tot volcommen slakinge ende delivrancie want
ons alsoe gelieft, ende ten eynde dat dit goet vaste ende gestadich
blyve ter eeuwichen daghe zoe hebben wy onsen zegel hiernaer doen
hangen behoudelyck in andere zaken ons recht ende eenyegelyck
tzyne in allen gegeven in onser stadt van bruessele
inde maent van januarie int jaer ons heeren duysent vyfhondert
tweentzeventich van onsen rycken etc. opden ply stont
gescreven byden coninck in zynen rade ende geteeckent j
dela torre"
pardons,012.txt,"maximilian par la grace de dieu esleu empereur tousiours auguste
roy de germanie de hongrie de dalmatie de croatie etc.
et charles par la mesme grace archiducz daustrice
prince despaigne des deux cecilles de jerusalem etc. ducz
de bourgoingne de lothier de brabant de stier de carente de carniole
de lemborch de luxembourg et de geldres contes de flandres
de habsborch de tirolle dartois de bourgoingne palatins et de
haynnau lantgraves delsatte princes de zwave marquis
de burgauv et du saint empire de hollande de zeelande
de ferette de kieburch de namur et de zuytphen contes
seigneurs de frize des marches de sclavonie de portenauv
de salins et de malines a tous ceulx qui ces presentes
verront salut savoir faisons nous avoir receu
lumble supplication de jehan vanden broucke alias misco
povre compaignon de leage de xxviij ans ou environ contenant
comme ledit suppliant tost apres le noel dernier passe non
recors ne souvenant du jour sest trouve du soir en
la maison de nostre cousin le sieur de nassouw en la
ville de malines la on a leure du souppe a cause
quil estoit cogneu leans il aidoit a desservir la viande
de table et la portoit en la cuisine en quoy faisant
ung nomme michelet du verd bois qui lors estoit en ladite
maison veant que ledit suppliant portoit ung plat dargent
venant de table le persuada et induit a desrober ledit plat disant
quilz le butineroient ensemble et tellement suborna par belles
parolles icelluy suppliant qui ne pensoit a nul mal que par temptacion
de lennemj il bailla audit michelet ledit plat dargent lequel
fut y icelluy michelet prins et emporte hors de ladite maison
la ou bon luy sembla sans ce que ledit suppliant lait jamais depuis
veu ne aussi en * sa part quelque chose dudit plat et
deux mois apres ou environ ledit michelet veant quil avoit
mal fait eust par conseil de ses parens et amis demourans a
arras envoye a lostelerie de la teste dor en ceste nostre ville
de bruxcelles en argent monnoye la valeur dudit plat dargent
pour le delivrer audit sieur de nassouw ce que fust fait en sorte
que icelluy sieur en est bien content mais ce non obstant
nostre amman dudit brucelles par ses sergans a pour ledit
cas fait constituer prisonnier ledit suppliant es prisons illec
la ou il a este detenu par lespace de quatre mois ou
environ comme encoires est en grande povrete et misere
vivant de laulmosne et le plus souvent na eu que pain
et eaue pendant lequel temps il avoit pleu a nostre
treschere et tresamee fille de nous empereur dame et
tante de nous charles larchiducesse daustrice ducesse et
contesse de bourgoingne douagiere de savoye etc. en usant de
grace a linstante poursuyte daucuns bons seigneurs que en foirent
priere luy pardonner de bouche ledit cas neantmoins lon la
pardessus ce fait mectre par deux fois sur la gehynne la ou
il a endure grande peyne de et doleur tellement quil sen
sent encoires presentement et iournellement le menasse
icelluy amman de le faire mener au gibet pour le pendre
qui seroit sainsi avenoit au grant esclande et deshonneur
de ses parens et amis qui sont gens de bien et a luy sa
totale destruction se nostre grace et misericorde ne luy est
sur ce impartie delaquelle actendu meismement quil na
en riens proffite dudit larrecin la dure gehynne parluy
soufferte comme dist est et aussi quil ne fut jamais
actaint daucun autre vilain cas mais sest tousiours
auparavant conduit honnestement sans reproche si comme il dit
il nous a treshumblement supplie et requis pour ce
est il que nous les choses dessuses considerees audit
jehan vanden broucke dit misco suppliant inclinans a sadite
supplication et luy vueillans en ceste partie grace et misericorde
preferer rigeur de iustice avons par ladvis et deliberation
de nostredite fille et tante et des president et gens de nostre prive
conseil estans lez elle quicte remis et pardonne quictons
remectons et pardonnons de grace especial par ces presentes le delict
mesuzment et larrecin dont dessus est faicte mention ensamble
toute paine amende et offence corporelle et criminelle en quoy
pour raison et occurance dudit cas ses circonstances et deppendences
il peult avoir mesprins et estre encouru envers nous et iustice
et lavons quant a ce restitue et restituons a ces bonne fame
et renommee en noz pays et seigneuries et a ses biens non confisquies
sancuns en a tout ainsi et par la maniere quil estoit auparavant
ledit mesuzment et delict en imposant sur ce scilence perpetuel a
nostre procureur general et a tous noz autres iusticiers et officiers
quelzconques satisfaction faicte toutefuoyes premierement
et avant toute enure a partie interessee se faicte nest
et elle y chiet civilement tant seulement et parmi
ce aussi que ledit suppliant sera tenu de amender envers nous
ledit mesuzment civilement selon lexigence du cas et la faculte
de ses biens alarbitraige et taxacion de noz amez
et feaulx les chancellier et gens de nostre conseil en brabant
que commectons a ce sy donnons en mandement a iceulx
noz chancellier et gens de nostre conseil en brabant que
appellez ceulx qui feront a appeller ilz procedent bien
et deuement a la veriffication et interinemente de cesdites presentes
et alarbitraige et taxation de ladite amende civile ainsi quil
appartiendra et ce fait et icelle amende civile arbitree
taxee et payee a celuy de noz receveurs que mestier sera
lequel sera tenu den fere recepte et tenir compte a nostre proffit
ilz nostre drosset de brabant mayeur de louvain amman de
brucelle et escoutettes danvers et de boisleduc et
tous autres noz iusticiers et officiers de nostre pays de
brabant deca et dela la meuze et dautres noz pays et seigneuries
facent souffrent et laissent ledit suppliant de nostre presente grace
quitance pardon et remission selon et par ** maniere que dit est
plainement paisiblement joyr et user sans lui fere
mectre ou donner ne souffrir estre fait mis ou donne
en corps ne en biens aucun destourbier ou empeschement
au contrere mais son corps ainsi detenu prisonnier
pour la cause dicte mectent ou facent mectre a plaine
et entiere delivrance ensemble ses biens non confisquez
sancuns en sont pour ce arrestez ou empeschiez car
ainsy nous plaist il estre fait en tesmoing de ce
nous avons fait mectre nostre seel a ces presentes donne
en nostre ville de brucelles le xxvije jour de may lan
de grace mil cincqcens et douze et des regnes de nous
empereur assavoir de germanie le xxvije et de hongrie
le xxiije et sur le reploy avoit escript ainsi par lempereur et
monseigneur larchiduc en leur conseil et signe
dycke
collationne a loriginal par moy
$$$"
pardons,099.txt,"remissie
albert ende isabel clara eugenia etc.
doen te wetene allen tegenwoerdige ende toecomende dat wy ontfangen
hebben die supplicatie van valerius morentorff jonckman ende
ingeseten poirter onser stadt van antwerpen inhoudende
dat hy hem tot nochtoe sonder jactantie gesproken stille ende
degelyck heeft gedragen ende synen cost gewonnen met maeckelaerdye
daermede oock hy syne ouders midts hun ouderdom ende sobere middelen
oock eensdeels heeft moeten onderhouden gelyck eenen soen schuldich
is aen syne ouders te doen nu eest soo dat den 26en may 1614
de suppliant met wylen peeter verstraten syreeder heeft op het
kiel buyten antwerpen gedroncken in een herberge ende alsoo
de voirs. peeter verstraten opde coussens des suppliants ende
anderssints eenich bier hadde gestort, soo syn tusschen hun
eenige woerden geresen, dwelck by het geselschap inde camer
wesende is geslicht sulcx dat sy den peys hebben begonst
te drincken ende alsoo de suppliant den pot metten biere opden
dryvoet neder stuycte soo is by ongevalle gebeurt datter
eenich bier is gestort opde cleederen vanden voors. vander
straten daerdoer de voors. verstraten seer is gestoort
geweest ende nyettegenstaende dat den suppliant hem excuseerde
van dat sulcx onwetens was gedaen ende sonder eenige quade
meyninge soo heeft nchtans de voors. verstraten blyven
persisteren synde buyten huyse geloopen hem suppliant uuytroepende
om te vechten met eenen blooten opsteker inde handt tot
diversche reysen wachtende hem suppliant aende doere ende alsoo
de suppliant gheen voirder verdrach en conste genemen soo is
hy oock uuytgecomen alswanneer de voors. verstraten
hem met synen opsteker heeft gequetst in sijn rechte borst
tot in sijn loose waerdoer de suppliant tot syne nootelijcke
defensie naer den voors. verstraten oock heeft gesteken
sulcx dat den voors. verstraten aldaer is doot gebleven
tot des suppliants groot leetwesen midts dat hy gheen querelen
en sochte dwelck oock wel wetende de weduwe vanden
voors. verstraten midtsgaders de naeste vrienden van syne
kinderen hebben met den suppliant veraccordeert ende hen allen
tselve vergeven maer evenwel vreesende het rigeur van
justicie soo en heeft de voors. suppliant hem nyet derren bloot
geven maer heeft hem moeten houden op het gewyde
consumerende sn selven oock tot groot achterdeel vanden
ouders des suppliants die welcke hy ondertusschen nyet en can
assisteren heeft ons daeromme die suppliant oitmoedelyck
gebeden dat ons soude gelieven hem tvoors. feyt te vergeven
met quytschellinge van alle penen criminele civile ende
mixte midts syne sobere middelen ende hem daerop te doen
depecheren brieven in forma soe eest dat wy de"
pardons,315.txt,"kaerle etc. doen te wetene allen iegewoirdigen ende
toecommende dat wy ontfangen hebben die oetmoedige
supplicatie van gories peeters woenende tot tinnen in
onsen voirs. lande van namen vuerende aldaer die peerden
ende labuererende die lande in knaepscape inhoudende hoe
dat nu in septembri lestleden oft daerontrint een jaer geleden
is dat tot cumptich kermisse wesende de suppliant ende een
geheeten quinten vander werden zyn naeden noen maeltyt
tsamen gegaen ten vrient huyse te wetene ten huyse van henric
van lanen aldaer die suppliant ende die voirs. quinten met
meer andere geselscape hebben sitten drincken zonder dat die
suppliant metten voirs. quinten eenige woirden gehadt hadde
dat die suppliant sprekende metten voirs. quinten eenigen
woirden gehadt hadde dat die suppliant sprekende met den voirs.
quinten over tafele heeft geseyt dat die voirs. quinten beter
gevaren hadde dan hy suppliant aengemerct dat hy quinten
als ruytere oft voetknecht ontfangen hadde twee philips gulden
ende daer mede den heere ontloopen was ende dat hy suppliant
als voetknecht maer ontfangen en hadde drye karolus gulden
daervoere hy den heere lange gedient hadde dat die voirs.
quinten daerop geseyt heeft goids weech ic zoude u op u
herssebecken houwen dat die suppliant daerop antwoirdende
zeyde waerom soudt ghy dat doen wy sitten hier ten vrients
huysen ende zoe verre ghy my smijt ic sal u oic op u
herssebecken houwen zoe dat die voirs. quinten apparencie
makende van zynen messe over tafele tetreckene hebben die
vanden geselscape den voirs. quinten te dueren uuytgestoeten
ende die duere toegeslooten dat die voirs. quinten gecomen zynde
aen die venstere vanden voirs. huyse heeft den suppliant aengeroepen
seggende compt uuyt ic sal u weesch ontstucken houwen
oft ghij mij daerop die voirs. suppliant zeyde dat hy wel sat
ende dat hy nyet uuytcomen en wilde dat de voirs. quinten
scheydende vanden voirs. huyse is binnen eender halver
uren wederom gecomen ten huyse vanden voirs. hendrick van
laenen ende vindende die doere vanden selven huyse oepen is gecomen
inde camere aldaer tvoirs. geselscap noch sittende was ende
heeft die voirs. quinten totten suppliant geseyt lantsman wy
moeten noch eens drincken doen zeyde die suppliant den dronck
is my willecoeme ende den lantsknecht duysent mael liever
dat die suppliant eene gedroncken hebbende is gescheyden uuyt
den geselscape ende gaende op tsheeren straete om thuys
waert te gaene soe is die voirs. quinten den suppliant naegeloopen
ende heeft zyn lanck messe getrocken ende den suppliant eenen
slach gegeven in zijn zijde seggende totten suppliant goids weechs
weerdt u zoe dat die suppliant den voirs. slach ontfangen
hebbende oyc dat zyn messe getrocken heeft ende hem ter weeren
gestelt zeggende totten voirs. quinten ic sal u lyf hebben of
ghy dmyn ende hebben die suppliant ende die voerscreven
quinten soe tegen malcanderen geslagen dat die suppliant den
voirs. quinten zyn messe uuyt ten handt geslagen heeft ende
meynende die voirs. quinten zyn messe op te raepen heeft
die suppliant naeden voirs. quinten geslagen zoe dat den suppliant
zyn messe oyc uuyter handt gevallen is dwelck die voirs.
quinten aenmerckende heeft genomen eenen opstekere ende
is den suppliant innegevaeren meynende den suppliant te evelen
van zynen lyve dat die suppliant stootende metter hant
den voirs. quinten van hem heeft dmesse vanden voirs.
quinten gevallen geweest zynde vander eerden opgeraept
ende meynende die voirs. messe ende den selven gequetst
gehadt zoe dat die voirs. quinten hebbende zeven oft acht
wonden heeft smalyck den rugge gegeven ende is die
suppliant hem gevolght den selven gevende noch eenen houwe
in zyn schoudere daernae die suppliant den voirs. quinten
heeft laeten gaen soe dat die voirs. quinten overmits der voirs.
quetsuere zieck geworden is wel den tyt van drye maenden
ende daernae aflivich geworden wyens ziele god almachtich
benaiden wille dwelck den suppliant uuyt gronde van zyn
herten leet is soe dat die suppliant zedert altyt tlande heeft
gelaten hem beduchtende rigeur van justicien ten grooten
verdriete ende ongenuchte vanden suppliant die welcke
mits den voirs. feyte binnen onsen voirs. lande van brabant
nyet en dert hanteren noch converseren maer es gescapen
eeuwelyck daer uuyt te blyvene alsoe hy seyt ten zy
dat onze genade ende gracie hem hierop gedeylt worde
omme de welcke hy ons zeer oetmoedelyck gebeden
heeft waeromme zoe eest dat wy dese saecke
overgemerct den voirs. goris peeters suppliant genegen wesende
tot zynder voirs. bede ende supplicatie ende willende hem in desen
gracie ende ontfermherticheyt gunnen ende prefereren voer
rigeur ende strangheyt van justicien ende zunderlinge ter
eeren ende reverentie vander bitter passie die onsheere jhesus
christus voer ons geleden heeft aenden houte des heyligen cruyces
op zulcken dach als heden es hebben inden gevalle alsboven
vergeven quytgescholden ende geremitteert vergeven
quytschelden ende remitteren uuyt sunderlinger gracien mitds
desen onsen brief tfeyt ende manslach boven geruert mitsgader$
alle peyne boete ende bruecke corporelle ende criminelle
daerinne hy ter causen van dyen met diesser aencleeft
mesdaen ende mesbruyct mach hebben tegen ons ende justicie
ende hebben hem als hier af wederom gestelt ende gerestitueert
stellen ende restitueren tot zynen goede fame ende name
in onsen lande ende heerlicheyden bezundere in onsen lande
ende hertoochdom van brabant voirs. mitgaders tot zynen
onverbeurden goeden indyen hy eenige heeft alsoe hy was
voer de toecompste vanden voirs. manslach imponerende huer
op een eeuwich zwygen ende silencie onsen procureur generael ende
allen anderen onsen rechteren justicieren ende officieren wye
zy zyn satisfactie ende beteringe eerst ende alvoeren gedaen d$
geinteresseerde partie indyen die noch nyet gedaen en is ende
eenige toe staet civilyck alleenlyck behoudelyck dat
die voirn. suppliant gehouden wordt tselve feyt tegens ons te
beteren oyc civilyck naede gelegentheyt vander s mesdaet ende
faculteyt van zynen goeden ende oyc te refonderen ende betaelen
die redelycke costen van justicien indyen hierom eenige
gedaen ende naegevolgt zyn allet ter taxatien ende arbitraerscepe
van onsen lieven ende getrouwen die cancellier ende luyden
van onsen raede in brabant die wy daer toe committeren
ontbieden daerom ende bevelen den selven van onsen raede in
brabant dat voer hen geroepen die gene die behoiren geroepen
te zyne zy procederen wel ende duechdelyck ter verifficatien
ende interinemente van desenn onsen brief nae zynder formen ende
inhouden ende tot taxatie ende arbitaerscape vanden amende
# sy hieraf verantwordt
byden ontfanger vanden
exploiten
civile ende costen van justicien voirs. welck interinement
hy suppliant gehouden sal zyn aldaer te versuecken binnen
eenen jaere nae date van desen op te pene verbuerte van te verliesen
deffect der selver onser brieven ende dat gedaen ende de selve
voirs. amende civile ende costen getaxeert gearbiteert ende
betaelt zynde in handen vanden genen van onsen ontfanger
ende officieren diet behoiren zal de welcke gehouden werdt
der af ontfanck te maken rekeningen bewys ende reliqua
te doene tot onsen proffyte metten anderen penningen van zynen ontfange$
zy ende allen anderen onsen rechteren justicieren ende officieren
tegewoirdich ende toecommende hueren stedehouderen ende
eenen yegelycken van hen bezundere zoe hem toebehoiren
sal doen laeten ende gedoogen den voirn. goris peeters suppliant
van dese onse gracie remissie quytscheldinge ende pardoenen
ende van al den inhouden van desen inder vuegen ende manieren
voere verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck ende
eeuwelyck genyeten ende gebruycken sonder hem te
doene noch te laeten geschieden nu noch in toecommenden tyd$
aen lyf noch aen goet eenich hinder letsel oft moeyenisse ter
contrarien maer by alsoe zyn lyf oft eenige van zynen
goeden nyet geconfisqueer zynde daeromme gevangen
gearresteert becommert oft belet waeren dat zy die stellen ende
doen stellen ter stont ende zonder vertreck tot geheelder
slakinge ende delivrancie want ons alsoe gelieft ende
ten eynde dat dit goet vast ende gestentich blyve tot eeuwygen
dagen zoe hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen
behoudelyck in anderen saken onsen rechte ende eenen yegelycken
tzyne in allen gegeven in onsen stadt van bruessele opten
goeden vrydach inde maent van aprille int jaer onsheeren
duysent vyfhondert zevenendertich nae costuyme van
scryven onshoofs van brabant voirs. van ons keyserycke txixe
ende van onsen rycken van castillien ende anderen txxiiie aldus
stont gescreven opte plycke byden keyser in zynen raede
ende geteekent $$$g noch stont opte selve plycke
visa registrata
ghecollacionneert tegens die
originale brieven by my
decock"
pardons,300.txt,"kaerle etc. doen te wetene allen iegewoirdige ende toecomende
dat wij ontfangen hebben die oetmoedige supplicatie van
galondt de hauwer janssen inhoudende hoe dat hy
suppliant met goeden geselscape ende vele jonge gesellen
binnen onser stadt van antwerpen inde maent van januario
int jaer vxc vierendertich lestleden in een herberge
genaempt de croone aent bierhooft aldair hadde sitten
drincken ende voirs. dair nae is de suppliant van dair
gescheyden met heyndrick thieux scipper ende getrocken
naer de scepen ende wesende int scip vanden voirs. thieux
soe is inden roef vanden selven scepe gecomen een jonck
geselle genaempt thienne van stekere met oblyen
vragende tot henlieden off zy egheen oblyen hebben en
wilden dat gehoirt byden suppliant ende den voirnoemde
heyndrick thieux zyn wordden spelende tegen den selven
oblyenman zoe dat hy al zynoblyen verloren heeft
daer nae hebben zy de selven oblyenman geskelt in
een cuype oft tobbe met water volgende doude costume
in sulcken saken alwaer hy sittende sanck een liedeken san$
mair werdt nyet min begoten met water ende de
suppliant beghoot hem maar dan beliefde oft hem goet
dochte wair doir hy oblyeman gestoort werdt op den
suppliant ende de suppliant dat beseffende begeerende
peys is mitten voirnoemde oblyeman heyndrick thieux hans
de marscalck ende gydon van leuwerman wederom getrocken
inde voirs. herberge ende deden inde scouwe aenleggen
ende berren twee mutsaerden om den voirs. oblyeman
te droogen ende droncken voirs te samen omtrint drye
oft vier uren lanck ende maecten den peys ende byden
avont syn gescheyden mit in$$en ende de suppliant
gescheyden wesende heeft gecocht twee mutsaerden ende
een broot meynende dair mede te gaen nae zyn logys
om die aldaer te verdoene in zyn nootdorst ende gaende
alzoe naer syn logys sach aldair noch staen den voirs. thienne
van stekere oblyeman hem vragende off hy mede
thuys waert gaen wilde dair op de oblyeman antwoirde
jae ende onder wegen gaende alzoe tsamen tot op
sint jans brugge quam aldair een vreempt persoon vragende
tot den voirs. oblyenman oft hy egeen oblyen en hadde
ende de suppliant egeen quaet vermoedende ende
meynende nyet te messeggen antwoirde totten selven
vreempden persoon dat hy egeen oblyen meer en hadde
dit hoorende de voirs. oblyeman sloech terstont met
synder vuyst den suppliant op zyn kinnenbacken dat hy
bloede ende de voirnoemde mutsaerden ende broot hen uuyter
hant ter aerden ontvielen ende de suppliant siende ende
gevoelende syn bloet daer doir seer verhittende
vreesende vanden voirs. oblyeman voirts geinvadeert ende
vanden lyfve gegriest te wordden heeft terstont mit
heeten moede met synen opstekere oft brootmes den
voirs. oblyeman gegeven twee steken ende de suppliant
siende dat hy ter aerden viel is terstont vandair
gescheyden sonder voirts te mesdoene dair naer stont de
voirs. oblyeman op gaende voirt tot deynde vander selver
brugge tot voir thooge huys naest sint jansbrugge
aldair hy binnen twee uren dair naer deser werelt
overleden is mits welcker crancker fortune dien
suppliant hertelycken leedt zynde vreesende riguer rigeur
van justicie hem yesindert geabsenteert heeft uuyt
onsen landen aldair hy nyet en soude dorren wederkeren
hanteren noch frequenteren dit gemerct sunderlinge
dat tvoirs. mesuz seer lange geleden is ende dat die
suppliant nyet sindert meer andere feyt gecommitteert heeft
werdich van reproche mair altyt geleeft in grooter
armoede ende desolatie heeft de selve suppliant zeere
oitmoedelyck aen ons gebeden ende versocht hem te willen
versien van onser zunderlinger gracien ende genade ende hem
dair op geven ende verleenen onse openen brieven van
remissien soe eest dat wy tgene des voirs. is aengesien
compassie ende medelyden hebbende metten voirs.
suppliant ende willende hem in desen gracie ende genade
prefereren voir rigeur van justicien sunderlinge ter
eeren ende weerdicheyt vander heiliger passien ons
liefs heeren die hy als heden om onser alder verlossinge
ende salicheyt geleden heeft aenden houte des cruycen
hebben den selven suppliant ingevalle als boven geremitteert
quytgesconden ende vergeven remitteren quytschelden ende
vergeven uuyt onser zunderlinger gracien by desen dien ongeval
ende mesdaet voirs. mitgaders alle penen boeten kueren
ende bruecken het zy in lijfve leden oft goeden dair
inne hy overmits ende uuyt saken vanden voirs. ongeval
enichssins tegen ons ende den gerichte gevallen mach zyn
ende hebben hem dien aengaende wederomme gestelt
ende gerestitueert stellen wederomme ende restitueren
by desen tot zynen goede famen ende naeme ende
tot allen synen goeden nyet verbuert zynde op dat hy
eenige heeft hem oirlovende ende consenterende dat
dien nyet tegenstaende hy sal moegen commen blyven
keeren ende verkeeren allomme binnen desen onsen voirs.
lande van brabant ende ende overmaze gelyckerwys
ende alzoe hy dede voire die geschiedenisse vanden
voirs. ongeval imponerende hier op een eeuwich geswych
onsen procureur generael in brabant ende allen anderen onsen
richteren justicieren ende officieren dien dit enichssins aengaen
mach satisfactie nochtans ierst ende v$$al voir gedaen der
geinteresseerde partie zoe verre die al noch nyet gedaen
en zij civilyck alleenlyck ende dat tot dien de voirs.
suppliant gehouden sal zyn dat aen ons civilyck te
beteren nae die gelegentheyt ende exigentie vanden feyte
ende die faculteyt van zynen goeden ter arbitraignen
ende taxatien van onsen zeer lieven ende getrouwen den
cancellier ende lieden van onsen raede geordineert in
brabant voirs. ontbieden dairomme zulken behoiren geroepen
te zyne sy procederen wel ende behoirlyck totter
verificatien ende interinemente van desen ende totter
arbitraignen vander voirs. civilder beternissen inder
manieren ende alzoe dat behoiren zal ende dat
gedaen ende de voirs. beterniss civile beternisse gearbitreert
getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden ghenen
van onsen rentmeesteren dien dat behoiren zal ende de
welcke gehouden zal wesen dairaf ontfanck te makene
tot onsen behoef zy onsen drossaet van brabant meyere
van loevenen amptman van bruessele scouteten
van antwerpen ende vande smalre heeren rechteren
justicieren ende officieren onssen voirs. lants van brabant
ende van overmaze ende huere stedehouderen nu zynde
ende naemaels wesende dat zy ende een yegelyck
van hen alzoe hem toebehoirt den voirs. suppliant van
deser onser tegewoirdiger gracieen remissen ende quytsceldingen
gelyck ende inder manieren voirs. tot eeuwigen daigen
peyselyck vredelyck ende volcomelyck doen ende laeten
gebruycken sonder hem ter contrarien vandien te doen
off te laeten geschieden nu off in toecomende tyden eenigen
hinder stoot oft letsel in zynen lyfve off goeden in
eeniger manieren mair by alzoe hy off eenige van
sijnen voirs. goeden nyet verbuert zynde ter causen voirs.
# sy hieraf verantwordt
byden ontfanger vanden
exploiten
eenichssins aengetast gearresteert oft becommert waeren
sy de selve indien gevalle terstont ende zonder vertreck
ontslaen ende stellen oft ontslaen ende stellen doen tot
geheelder ende volcommender delivrancie want ons alzoe
gelieft ende ten eynde dat dit vast ende gestadich
sy ende blyve tot eeuwigen daegen zoe hebben wy
onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck ons in
allen anderen zaken ons rechts ende eenen yegelycken
des zyns gegeven in onser stadt van bruessele
op ten goeden vrydach inde maent van aprille anno int
jaer onsen heeren duysent vyfhondert ende zevenendertich
van onsen keyserrycke tnegenthienste ende van
onsen coninckrycken van castillien ende anderen
txxiiie aldus stont gescreven opte plycke by den
keyser in zynen raede ende geteekent $$ lang
noch stont gescreven opte selve plycken visa registrata
ghecollacionneert tegens die
originale brieven by my
decock"
pardons,004.txt,"kaerle etc. ic doen te wetene allen iegenwoirdich ende
toecommende dat wy ontfaen hebben de oitmoedige supplicatie
van symon de witte, arm scamel jonckgeselle scipper knecht
dienende den scippers byden reysen om loon, poorter onser stadt van
bruessel inhoudende hoe dat up sinte mertens dach xvc xlix lestleden
saten ende droncken een gelach biers teppegem aen die brugge
in onse lande van brabant ten huyse van jan verbeelen, jan
ghestels metten suppliant synen knecht philips de kempenen$$$
ende wylen jan remaes alsaer in tgelach de voirs. jan
ghestels veylde philippen de kempenen$$$ een pleytscip te coope
ende specificeerde de selve kempenen$$ allet tgene des hy
metten selver scepe begeerde te hebben te wetene fock
ende topseyl daertoe deselve jan seyde ic salt u alsoe
vercoopen ende ten eynde dat ghy seeght dat ic u
bedriegen wille soe ben ic te vreden dat die gene dien de coop=
manscap beront$$ met eenen scellinc eens dat int tgelach te geven sal mnge$$$
u lieden ende vanden selver coopmanscap verlaten zyn ende naer dien die voirs. jan
gestels den voirs. kempenen$$$ op ten voirs. conditien scip hadde geloeft zyn zy
die coopmanscap eens geworden ende gaff die voirs. philips alsoe int
gelach eenen scellinc ende begonste de voirs. suppliant die voerweerde oft
contract vander coopmanscap tot hueren versoucke te scrivene ende die
onder handen hebbende aenmerckende dat deselve jan gestels wilde daer vuyt
sommige dingen reserveren meer dan daer ondersproken was inden coop ende
hy suppliant met synen scryven begeerde elcken te voldoene om namaels daer
van gheen verwijt te hebbene want hij suppliant deselven dach den eenen scipper
diende ende des anderen daeghs den anderen om gelt murmureerde onder
tgeselschap seggende ter goeder meyninge daer is noch al meer in tscip
dan de voirs. philips geheyscht heeft noemende die gereetscap die hij
vergheten hadde te heysschene seggende daeromme dat die selve jan
gestels den voirs. philips ongelijk doen wilde dwelck hij philips nyet
en conste gelyden dwelck bij den voirs. philips gehoort zijnde seyde
wat eyst dan ick ben te vreden met dat ick gecocht hebbe wat
heeft er yemant mede te doene daerop jan gestels antwoirde al en
hebbe ick hem tgene des hij nyet geeischt of begeert en heeft
toegeseyt indyen hijt begeert ic salt hem geven ende die voirs.
jan verbeelen oyck daerinne sprekende seyde totten voirs. suppliant
als zij beyde te vreden zijn wat hebben wij ons dys te moeyen
ick houts mij aenden lyffcoop oft ic peyse dat ghy tscip zelve
gerne coopen sout waerop hij suppliant antwoirde ick en hebbe
geen goet om tselve te coopene en ick ben noch veele te jonck
ende deselve jan verbeelen presenteerde den suppliant waertoe te leenen
een oft twee ponden groot vlaams ende naerdien deselve woerden aldaer
waeren geresen is die voirs. jan gestels achter vuyt gegaen om
sijn water te rysene aldaer hij marien vermeren de weerdinne
vont die tot hem soude geseyt hebben moonken de witte denoterende
den suppliant seyt soe vele tegens die coopmanscap ick peysse dat
hij tscip tselve wilt coopen want hij heeft die voirweerde die hij
begonst hadde te scriven int vuer geworpen dwelck hij nyet gedaen$$$
en soude hebben alsoe mij dunckt indien ghij hem tscip nyet toe
geseyt of te coope geveylt en hadt dwelck die voirs. jan
gestels hoorende ende verwermpt van bloede heeft hij van buyten
innecommende den suppliant gevraecht dese oft gelycke woerden in
gramscape ghij plat luysken wat hebt ghij daermede te doene wat
ick vercoope waerom hebdij die voerweerde int vier geworpen
daerop hij suppliant oyck hem stoorende seyde ghy moeght u moeder doen
ghij sijt een platluys wat heb ick met u te doene ghij doet
den man ongelijk ende met dyen taste die voirs. jan gestels
naer synen opstekere om den suppliant te grieven soe dat die suppliant
sijns lijfs besorgende om hem te defenderende namp eenen scakelhael
vande lighate$$$ ende de voirs. jan verbeelen tselve gewaer
wordene is hij ende met hem die huysvrouwe des voirs. gestels met
haer kindeken op haeren arm tusschen beyde geloopen om den voirs.
gestels te houdene ende de voorgenoemde jan verbeelen ende jan gestels int
houden al worstelende op malcanderen gevallen sijn waerover de voirs.
jan remaes die vuyten gelage gegaen was is in huys gecommen
meynende oyck tusschen beyden te gane soe heeft de voirs. suppliant
metten voirs. hale over die schoudere vander huysvrouwe desselfs jans
gestels gesmeten ende metten slage onverhoets onwetens ende onwillens
ten ongelucke den voirs. jan remaes int beschreet gaende op
thoeft geraect ende gequetst gerakende oyck mette selven slage den
selven jan gestels op sijn hooft dat den selven hael ontstucken spranck$$$
ende den voirs. jan remaes duer den selven slach int vier viel ende
werde die suppliant vuyter keukenen gestooten ende deselve jan
remaes vuyten vier gehaven zijnde ende tot hem selve commende
soude geseyde hebben jae moonken denoterende den suppliant ic gelove
u het sal noch gewroken worden van mij oft mijnen kinderen
ende hij suppliant alsoe vuyten huyse gestooten zijnde is int scip
vanden voirs. gestels geloopen halende sijn rappiere daermede
weder in huys meynende te commen maer die duere werde toe
gehouden van welcker quetsueren de voirs. jan remaes omtrent
drye weken daernaer deser werelt overleden is ten grooten
leet wesen vanden suppliant die welcke doer oitmoedige bede
ende bij middele van goeden brieven is gecommen tot eenen
minnelycken payse vanden vrienden des voirs. jan remaes
ende anders noynt bevonden en heeft dan dese suppliant en
is van goeden naem ende fame staende ten goeden geruchte ende
dat meer is nemmer meer bevonden sal wesen dat
hij suppliant metten selven wijlen jan remaes noynt eenigen
questien van gescillen tegens malcanderen gehadt hebben
dan altijts goede vrienden geweest zijn nochtans vreesende
riguer van justicien en soude de voirs. suppliant nyet dorren
oft willen hanteren oft frequenteren in ons landen ende
heerlicheden om sijn broot te winnen welck feyt de
voirnoemde suppliant inde maent van februario xvc l ons int
lange te kennen gegeven heeft gehadt ende daerop gehadt
hebbende tadvis van onsen amman van bruessele heeft ons
belieft gehadt den suppliant te vergeven tfeyt ende dootslach
boven geroert ende waerop doen expedieren onse oepene brieven
van remissie belast met amende civile ende interinemente
tert arbitrage ende luden van onsen rade in brabant gelyk
byden voirs. brieven breeder blycke mach dewelcke hy
vuyt versuemenisse negligerende ende mits dien dat hij buyten
slants geweest heeft binnen behoitlycken tyt nyet
gepresenteert noch versocht en heeft tvoirs. interinemente
anders nyet wetende dan hebbende sijnen brieven gelicht hij
en hadde geheelen voldaen sonder van eenigh interinemente
oft presentatie derselver brieven gehoort te hebben soe dat den tijt van van
interineren over langen tijt geexpireert is ende vreest de suppliant dat de voirs. brieven hem van egheender weerden sijn souden ende waeromme
en soude nyet dorren hanteren ende frequenteren in onse lande van
brabant ten zij dat onse meerder gracie hem verleent worde ons omme
deselve zeer oitmoedelijk biddende soe eyst dat wy dese saken over=
gemerct den voirs. suppliant geneycht wesende tsynder voirs. beden ende
suplicatien hebben inden gevalle als boven geremitteert quyte
gescholden ende vergeven, remitteren schelden quyte ende vergeven
vuyt onse sunderlinge gracien bij desen tfeyt ende dootslach boven
verclaert mitsgaders allen penen ende amende corporelle ende
criminelle daer inne hij hem overmits ende vuyt saken van
tgene des voirs. is tegens ons onse hoocheyt ende
justicie eenichsints mach hebben ontgaen ende hebben hem
dien aengaendde gerestitueert ende gestelt restituerende ende stellen
tot sijne goede fame ende name in onsen lande ende hertoch=
domme van brabant ende van overmaze ende oyck in onse voirs.
stadt van bruessele ende ammamme derselver ende anderen onser
landen ende heerlicheden ende tot sijnen ongeconfisqueerden goederen
indien hy eenige heeft gelyc als hij was voirden voirs. dootslach
imponerende hierop een eeuwich zwijgen ende silencie onsen procureur
generael ende allen anderen onsen rechteren justicieren ende officieren
onsen voirs. lants van brabant ende van overmaze wye zy zyn
satisfactie nochtans yerst ende alvoeren geen der partijen
geinteresseert indien die noch nyet gedaen en is civilijk
alleenlijk behoudende nochtans dat de voirn. suppliant gehouden
sal sijn tselve feyt ende dootslach tegens ons te beteren
civilyck naer die gelegentheyt vande mesdaed faculteyt
van sijnen goeden ende onse ordonnantie daerop gemaect ende
oick te betalen die redelijke costen van justicien indien
eenige daeromme geheven$$ naer gevolght $$ sijn ter taxatie
ende atbiterscepe van onsen lieven ende getrouwen den
cancellier ende luden van onsen rade in brabant die wij
daertoe committeren ontbieden daeromme ende bevelen den
voirn. van onsen rade in brabant dat voir hen geroepen die
ghene die daeromme behoiren sullen geroepen te zijne
sij procederen wel ende duechtelijk totter verificatie ende
interinemente van desen onsen iegenwoirdigen brieve naer
hinlieden vorme ende inhouden welck interinement deselve
suppliant schuldich sal sijn te versueken ende desen onsen brieff
henlieden presenteren binnen eenen halfven jaer naestcommende
naer date van desen op peyne te verliepen deffect van
dien ende dat geen ende de voirs. amende civile
ende costen van justicie getaxeert ende betaelt synde alst
behoort van welcker amende onsen ontfanger vanden
exploicken van ons voirs. rade off andere onse officier dient
behoeren sal gehouden werdt ontfanck te maken rekeninge bewys
ende reliqua te doene tot onsen prouffyte metten anderen penningen van
synen ontfange sy ons drossaet van brabant amptman van bruessele ende
alle anderen onse ende ondervassallen oft smaelre heeren, rechteren
justicieren ende officieren onsen voirs. lants van brabant ende van overmaze
hoedanige die sijn oft wesen mogen tegenwoirdich ende toecommende
hueren stedehouderen ende elck van hen soe hem dat toebehoeren
ende aengaen mach den voirs. suppliant van desen onsen tegenwoirdiger
gratien remissen ende quytsceldinge inder manieren voirscreven
peyselyck volcommelyck ende tot eeuwigen dagen doen ende laten
genyeten ende gebruyken sonder hem te doen noch te laten
geschien nu noch in toecommende tyde in lyfve noch in goeden
eenich hinder letsel oft moeyenisse ter contrarien maer indien
sijn lijff oft eenige van sijnen ongeconfisqueerden goeden
waren daeromme gevangelyk becommert oft gearresteert dat zij
die terstont stellen oft doen stellen tot volcommen slakinge
ende delivrancie want ons alsoe belieft ende ten eynde
dat dit goet vast ende gestadich blyven tot eeuwigen
dagen soe hebben wy ons zegel hier aen doen hangen
behoudelyk in andere saken ons recht ende eenyegelyk
tzijne in allen gegeven in onse stadt van bruessel
inde maent van januario int jaer ons heere duysent
vyfhondert ende tweenvyftich van ons keyserycke
txxxiije ende van onsen rycken van castille
ende andere txxxvije aldus gescreven op de plycke beyden
keyser in sijnen rade ende onderteekent l. de zoete
visa $$$
gecollationaert ende bevonden accorderende
met zijn originale by my
n. grauwe $$$"