diff --git "a/Irish.csv" "b/Irish.csv"
new file mode 100644--- /dev/null
+++ "b/Irish.csv"
@@ -0,0 +1,3098 @@
+Unnamed: 0,inputs,targets,language,language_code,annotation_type,user_id,input_perplexity,target_perplexity,full_perplexity,log_full_perplexity
+154928,Cad is brí leis an bhfocal an fhómhar? Freagra:,Is tráth den bhliain é.,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2364.7077704602243,658.5219564590503,1016.9128421447756,6.924526691436768
+112281,Cá ndeachaigh Archie Manning ar scoil ard? ,"D'imir sé peile in Ollscoil Mississippi, sna 1960í.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,8958.02947620176,997.4774764224286,884.2092280583971,6.784693717956543
+19355,Cén sort duine thú?,Déarfainn gur duine cairdiúil agus cliste mé.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4182.275055506108,617.6770734265322,571.020155219706,6.347424507141113
+44104,Ceist: Cé a dhéanann an guth de Amy ar Futurama?  Freagra:,Rinne Lauren Tom an guth de Amy ar Futurama. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1475.124017603646,4803.006598478596,495.0456226206243,6.204649925231934
+75417,Inis dom faoi Pápa Bonifatius IX. ,"Ba Phápa ar an Eaglais Chaitliceach é Bonifatius IX (Boniface i mBéarla agus i bhFraincis, Bonifacio in Iodáilis).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4114.161331682492,793.1232726667166,458.1000422303704,6.127087593078613
+24969,Ceist: cad é aois an toiliú sa Pholainn? Freagra:,Is é 15 an aois toilithe. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,731.0172975617373,661.4843546414901,428.1779333209912,6.059538841247559
+19087,Tabhair sampla dom de trivia sa chatagóir seo: Leabhair,"An phós Bella Edward sna leabhair Twilight? Sea, phós Bella Edward sna leabhair Twilight. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1161.913690516773,1273.5915932543612,392.3237466591671,5.972087383270264
+28624,Ceist: Cé a d'imir an dochtúir Smith i Lost in space Freagra:,D'imir Jonathan Harris an dochtúir. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1004.773147135422,2334.3981295799254,356.22147359816995,5.875552654266357
+30047,Cén sort duine thú?,"D=Cinnte, déarfainn gur duine cairdiúil agus cliste mé.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4182.275055506108,474.8546180295964,351.4814260814361,5.862156867980957
+80028,Ceist: Cathain a tháinig Panic at the disco album amach? Freagra:,Teastaíonn tuilleadh eolais uaim. Cén t-albam le Panic ag an dioscó a bhfuil tú ag tagairt dó?,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,705.9766995151208,286.05625520728404,344.21029862668945,5.84125280380249
+94975,"Freagra a chur ar an gceist mhionsonraithe seo: Cé a rinne níos mó scannáin, Leslie Goodwins nó Kenneth Webb?",Rinne Leslie Goodwins é.,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,508.65842183110414,5081.813290175525,336.78657621958365,5.819449424743652
+5529,Cé hé Wilhelm Ludvig Johannsen? ,"Luibheolaí is géineolaí a rugadh i gCóbanhávan na Danmhairge ab ea Wilhelm Ludvig Johannsen. Rinne sé taighde ceannródaíoch ar ghéinitic pónairí, agus chuir tús le géinitic chainníochtúil. Is é a chum na téarmaí géin, feinitíopa, is géinitíopa.  ",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,4609.879307010252,358.7853450921559,327.05293291850467,5.790122032165527
+85365,Cad é an milseog maith a sheirbheáil ar Thanksgiving?,"Cad mar gheall ar pióg pumpkin, nó pie úll? Más rud é nach maith leat iad sin, tá roinnt roghanna eile pióg pecan, pióg Boston cream, brownies, nó fianáin chip seacláide.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,805.783725844376,398.90651561862126,314.1774765975215,5.749958038330078
+188572,Inis dom faoi Nino Gvetadze. ,"Pianódóir Seoirseach clasaiceach ceolchoirme is ea Nino Gvetadze. Rugadh agus tógadh Gvetadze i dTbilisi, agus bhí sí ag staidéar san Ardscoil Cheoil Stáit ann feisin. agus níos déanaí sa Háig agus san Conservatorium van Amstardam. B'iad Veronika Tumanishvili, Nodar Gabunia, Nana Khubutia, Paul Komen agus Jan Wijn a cuid múinteoirí.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,3943.18162153254,331.2038007576634,313.0802301651372,5.746459484100342
+140892,Inis dom faoi Nino Gvetadze. ,"Pianódóir Seoirseach clasaiceach ceolchoirme is ea Nino Gvetadze. Rugadh agus tógadh Gvetadze i dTbilisi, agus bhí sí ag staidéar san Ardscoil Cheoil Stáit ann feisin. agus níos déanaí sa Háig agus san Conservatorium van Amstardam. B'iad Veronika Tumanishvili, Nodar Gabunia, Nana Khubutia, Paul Komen agus Jan Wijn a cuid múinteoirí.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3943.18162153254,331.2038007576634,313.0802301651372,5.746459484100342
+182003,Cé hé Christoph Buys Ballot?,"Meitéareolaí a rugadh in Kloetinge na hOllainne ab ea Christophorus Hendrick Diederick Buys Ballot. Úsáidtear Christoph freisin i gcomhar a chéad ainm. I 1857 shaothraigh sé dlí Buys Ballot, a chuireann síos ar an gceangal idir réimsí ardbhrú is ísealbhrú agus treo na gaoithe. In Utrecht na hÍsiltíre a fuair sé bás.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4492.038273729518,282.83888760401175,297.5498913655633,5.695581912994385
+118746,Conas a dhéanann mé mo stoc sicín féin? ,"Tá sé éasca! Boil tú roinnt uisce agus ansin lig dó fuarú, agus ansin cuir na cnámha sicín cócaráilte leis. Fágann tú é ar feadh 24 uair an chloig agus ansin seiceáil é.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,920.9924613104312,238.0099430712088,288.9458388215453,5.666239261627197
+91052,Cad a dhéanann conraitheoir? ,Is éard atá i gconraitheoir ná duine a íoctar chun seirbhísí a sholáthar i méid ama comhaontaithe agus faoi shraith sonrach dálaí.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3364.7630497791856,236.9635839399138,287.9689794609178,5.662852764129639
+60670,Inis dom faoi Aidan Davitt. ,Is Seanadóir Éireannach le Fianna Fáil é Aidan Davitt. Ar an Rolla Tionscail agus Tráchtála atá sé.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2446.443400093757,237.063943007268,280.2549568369781,5.63569974899292
+57871,Cad iad roinnt scannáin Amy Adams? ,Níl mé cinnte i ndáiríre. Cad mar gheall ar The Departed? Nó Duplicity?,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2702.436019065433,493.2785987142299,271.3829393520355,5.6035308837890625
+27048,Tabhair sampla dom de trivia sa chatagóir seo: scannáin,Cé mhéad leanbh atá ag stiúrthóir Gladiator? Tá 3 leanbh ag an Gladiator stiúrthóir. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1381.9802280348192,215.5643654159961,270.8129899702382,5.601428508758545
+160314,Conas a chócarálann mé cíche sicín gan cnámh sa oigheann? ,"Is é ceann de na bealaí chun cíche sicinn gan chnámh a chócaráil iad a chur le pláta bácála sábháilte don oigheann, iad a shaincheapadh, ansin an pláta a chlúdach le fóil.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1321.6269637762264,264.02973400644385,270.6451681854886,5.600808620452881
+65496,"Cá bhfuil ceanncheathrú MOS Burger? Is slabhra bia tapa tóir é MOS Burger sa tSeapáin agus san Áise. Cá bhfuil ceannchiste MOS Food Service, inc.? ",Tá ceanncheathrú MOS Food Service i gceantar Tokyo Disney Resort i bpréfecture Chiba sa Tseapáin.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,610.4983838004329,1053.0720509047508,265.8629923189112,5.582981109619141
+27900,Déan cur síos ar do ghnáth lá.,Ithim mo bhricfeasta. Scuabaim m’fhiacla.Siúlaim ar obair ag a leathuair tar éis a hocht. Tosaíonn lón ag a haon a chlog. Siúlaim abhaile ag a ceathair a chlog. Ithim mo dhinnéar. Féachaim ar an teilifís.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,271.0914161149225,194.17294617428217,261.42397449478625,5.56614351272583
+112814,Inis dom faoi Idirghnéasacht. ,"Forbairt ghnéasach mhínormálta de bharr aimhrialtachtaí i gcomhlánú na ngnéaschrómasóm (XX sa bhaineannach is XY sa bhfireannach), nó lochtanna i bhforbairt na ngónad sa suth óg. Is féidir go mbeidh dabht mar gheall ar ghnéas naíonáin nuabheirthe, nó nach n-éireoidh amhras faoi staid idirghnéasach nó éiginnte ach amháin ag an gcaithreachas. Uaireanta, is gá mionanailís na gcrómasóm, meastacháin ar thál na ngnéashormón, agus bithóipse na bhfaireog gnéasach chun fadhb chasta a réiteach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1578.2988052568865,228.33215559473777,260.0140589698628,5.560735702514648
+68744,Cad iad roinnt cláir réamhscoile maith PBS? ,"Mholfainn breathnú ar chláir na leanaí ar pbskids.org, agus freisin ar seónna a bhfuil téamaí acu timpeall ar shraith bhailiúcháin físeáin PBS Kids. Tá go leor, ach seo cúpla sampla: An tsraith teilifíse clasaiceach ""Baby Einstein"", ""Arthur's World: Animation from Arthur""!",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,829.4028516568305,315.81120929202257,258.84183347749,5.556217193603516
+58828,Cad iad roinnt úrscéalta stairiúla maithe do leanaí? ,"Sílim go mb'fhéidir gur mhaith leo ""Out of the Dust"" le Karen Hesse. Is clasaiceach é, agus is cosúil gurb é an cineál leabhar a mbeidh grá acu dó.',",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,673.7781007392166,298.10858233034736,257.4359006452081,5.5507707595825195
+95705,Cad iad na bronntanais lá Valentine maithe do fhear céile? ,"An maith leis seacláidí, bláthanna, jewelry, turas eachtraíochta, nó rud éigin eile? Má fuaimeann turas éachtraíochta fionnuar, tá pacáiste turas Grand Canyon agus pacáistí Yellowstone nó Niagara Falls ann.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4983.422318798831,134.67544785845297,252.01042198147437,5.529470443725586
+197291,An bhfuil an Irish Times ina fhoinse nuachta ar chlé nó ar dheis? ,Is foinse nuachta lárnach nó measartha é.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,333.79048188584795,1638.0633071497432,249.98667194410748,5.521407604217529
+21883,Tabhair sampla dom de trivia sa chatagóir seo: scannáin,"Cad iad na focail atá ag fáil bháis Charles Foster Kane in Citizen Kane? ""Rosebud"" 
+Cé mhéad scannán a bhí Chris Farley réalta i? 4",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1381.9802280348192,303.96766465980545,249.27033697698985,5.518537998199463
+141522,Inis dom faoi Scott Jamieson. ,Is imreoir sacair é Scott Jamieson. Imríonn sé faoi láthair le Sydney F.C.. D'imir sé le Bolton Wanderers F.C. roimhe sin.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4876.168371922194,294.7292359894016,248.7595195228088,5.516486644744873
+71692,Cad iad roinnt béilí dinnéar Nollag maith?,"Is béile Nollag tóir é turcaí. D'fhéadfá é a sheirbheáil le stuffing thyme, relish oráiste cranberry, casserole bean glas, prátaí púráilte, prátaí reoite, brocailí, agus cairéid rósta.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1101.085909369466,273.28145725357695,247.85693757258412,5.512851715087891
+39727,Cé a bhuaigh haca óir ar an oighear fir sna hOiliompaicí ,bhuaigh haca óir ar an oighear fir sna Cluichí Oilimpeacha ón Rúis,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2294.785690855783,1041.272493156296,247.48528075692087,5.511351108551025
+6965,"Ar éirigh le Monica Loughman an fhuascailt sin a thabhairt slán ina léiriú den ‘Nutcracker’, sa Convention Centre Droim-Ar-Ais-Cois-Life, díreach ansin roimh Nollag?
+","Sin ceist, go háirithe agus an seó céanna ag an Moscow City Ballet in Amharclann an Bhoird Gháis, ón gCéadaoin seo chugainn ar aghaidh.
+Ní chuig na Rúisigh sin chugainn a thógaim an bata tomhais, ach don gcompántas logánta.
+Ní hé nár aimsigh Joan Denise Moriarty, ceannródaí na bpumpaí bróg, beannacht Dé lena saoranam, damhsóirí den scoth fadó – Lavinia Anderson, ina measc siúd.
+Taibheoirí a bhí in ann an fód a sheasamh ar comhchéim le haon aoídhamhsóir rabairneach fireann ar dhul Domy Reiter-Soffer na hIosráile, mar shampla.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,301.04051982478893,204.57960859976563,246.66329183789395,5.508024215698242
+150597,Cabhair! Bhí mo mhadra spraeáilte ag skunk! Cad ba chóir dom a dhéanamh? ,"Ó, tá brón orm! Cé chomh dona is atá an staid? Caithfidh boladh olc a bheith uirthi! Ba chóir duit é a nigh díreach amach le huisce te agus seampú madra. An bhfuil seampún madra agat?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,457.1880940606976,209.54804821409297,246.61307396921487,5.5078206062316895
+174924,Inis dom faoi László Biró? ,"Ceapadóir Ungárach ab ea László Biró. I mBúdapeist a rugadh é. Toisc Giúdach é theith seisean agus a dhearthóirí ó na Naitsithe agus chuir siad fúthu san Airgintín sa bhliain 1943. Nuair a tugadh isteach dúch beo-thriomaithe do nuachtáin, cheap sé an peann gránbhiorach i 1931, agus tugadh a ainm air.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3311.242240486472,194.2511995385321,242.17087541914876,5.489643573760986
+47199,Cé hé George Cadbury? ,"Fear gnó a rugadh i mBirmingham Shasana ab ea George Cadbury. Lena dheartháir Richard (1835–1899) leathnaigh sé gnó cócó is seacláide a n-athar, agus bhunaigh baile beag eiseamlárach do na hoibrithe ina monarchana i mBournville (1879), réamhtheachtaire do bhealaí nua-aoiseacha soláthar tithe is pleanáil baile. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4258.760021567623,231.74170196465252,241.1886700911408,5.485579490661621
+156792,Inis dom faoi Paul Casey. ,"Peileadóir is ea Paul Casey. As Baile Átha Cliath dó, agus imríonn sé le foireann a chontae. Is cosantóir é.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3048.595104379233,280.5331913284633,235.1763672287209,5.460335731506348
+66700,"Inis dom faoi Pennsylvania
+. ","Is stát i Meiriceá é Pennsylvania, atá suite in oirthuaisceart na tíre. Is comhlathas é, cosúil le Massachusetts, Virginia, agus Kentucky. Ba é Pennsylvania an dara stát a ghlacadh isteach san aontas, agus is é an 5ú stát is mó de réir daonra é. Úsáidtear an giorrúchán PA don phost. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3958.071202353185,255.19572794671615,233.059203788206,5.451292514801025
+164197,Cad é dhlí Moore? ,Deireann dhlí Moore go bhfuil luas cumhachta próiseála ag dúbailt go bunúsach gach 18 mhí. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6580.771788234575,294.9124137096722,231.93991866404875,5.446478366851807
+6806,Cad a cheapann tú faoin mbreatimeacht?,Níl a lán suime agam i gcursaí polaitiúla agus is cuma liom chun a bheith macánta.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3888.028224441358,111.85577215476502,230.2543726143937,5.439184665679932
+1311,Cé hé Na Máigigh,"Grúpa eitneach iad na Máigigh a raibh sibhialtacht fhorbartha acu san áit a bhfuil stáit dheisceartacha Mheicsiceá inniu, is é sin, Chiapas, Tabasco agus stáit Leithinis Yúcatan, mar atá, Yucatán, Quintana Roo, agus Campeche. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,10433.79889969861,175.93599062525612,228.38420485472216,5.431029319763184
+104089,Cad é an Córan? ,"Is é an Córan, nó an Córán, leabhar naofa an Ioslaim. An urraim a thugtar don Chóran san Ioslam, tá sí cosúil leis an urraim a thugtar d'Íosa sa chreideamh Críostaí. ",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,5673.088083344311,149.8930481708584,227.85566221156924,5.428712368011475
+144109,Cad é poll dubh? ,"Is é is poll dubh nó dúpholl ann ná réigiún sa spás-am a bhfuil a réimse imtharraingthe chomh láidir is nach féidir don tsolas féin éalú as. Go bunúsach, is toradh matamaiticiúil do theoiric na coibhneasachta ginearálta é an dúpholl, ach tá na réalteolaithe i ndiaidh sonrú a chur i gcuid mhaith réadanna aisteacha sa spás a d'fhéadfadh a bheith ina ndúphoill.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3580.6992077473483,197.5054393007725,224.08297150028096,5.41201639175415
+28088,"Ar éirigh le Monica Loughman, rinceoir, an fhuascailt sin a thabhairt slán ina léiriú den ‘Nutcracker’, sa Convention Centre Droim-Ar-Ais-Cois-Life, díreach ansin roimh Nollag?
+","Sin ceist deacair! Go háirithe agus an seó céanna ag an Moscow City Ballet in Amharclann an Bhoird Gháis, ón gCéadaoin seo chugainn ar aghaidh.
+Ní chuig na Rúisigh sin chugainn a thógaim an bata tomhais, ach don gcompántas logánta.
+Ní hé nár aimsigh Joan Denise Moriarty, ceannródaí na bpumpaí bróg, beannacht Dé lena saoranam, damhsóirí den scoth fadó – Lavinia Anderson, ina measc siúd.
+Taibheoirí a bhí in ann an fód a sheasamh ar comhchéim le haon aoídhamhsóir rabairneach fireann ar dhul Domy Reiter-Soffer na hIosráile, mar shampla.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,252.96129772352097,218.9922144195425,224.0483544221412,5.411861896514893
+852,Inis dom faoi an tUileloscadh,"Is é an tUileloscadh an t-ollscriosadh a rinne na Naitsithe ar na Giúdaigh, na Romaigh agus grúpaí áirithe eile, le linn an Dara Cogadh Domhanda. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1473.5541748403082,180.9383484259257,222.58291047475743,5.405299663543701
+164321,Inis dom faoi Toshio Hosokawa. ,"Is cumadóir Seapánach é Toshio Hosokawa (Seapáinis: 細川 俊夫, Hosokawa Toshio). ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2693.1738499670364,315.47587177611325,221.81655254511816,5.401850700378418
+70809,Inis dom faoi Ronald George Wreyford Norrish. ,"Ceimicí fisiciúil a rugadh i gCambridge Shasana, bunaitheoir na fótaiceimice nua-aoisí ab ea Ronald George Wreyford Norrish (9 Samhain 1897 - 7 Meitheamh 1978). Le George Porter, cheap sé an splancfhótalú chun imoibrithe tapa a anailísiú. Le Porter is Manfred Eigen, bhuaigh sé Duais Nobel sa cheimic i 1967 as. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2209.986681191154,256.99203338350213,219.1749275196976,5.3898701667785645
+48254,Cé he Rasputin? ,"Bráthair siúil ab ea Grigoriy Yefimovich Rasputin (Gaelaithe uaireanta mar Raspúitín) a bhí ina chomhairleoir ag impire deireanach na Rúise, Nioclás a Dó.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3732.353906852248,178.54219209030936,214.12817070241508,5.366574764251709
+126860,"Freagra a chur ar an gceist seo: Cé a stiúrthóir scannán stairiúil le Yoo Seung-ho, faoi shamhlaíocht tréimhse na Cóiré Theas?",stiúrthóir Kim Dae-seung. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,260.1365843819756,722.9200847255538,213.1573245828441,5.362030506134033
+47810,Déan cur síos ar do ghnáth lá.,Ithim mo bhricfeasta. Scuabaim m’fhiacla. Siúlaim go m'áit oibre ag a leathuair tar éis a hocht. Tosaíonn an lóin ar a haon a chlog. Siúlaim abhaile ag a ceathair a chlog. Ithim mo dhinnéar. Féachaim ar an teilifís.,Irish,gle,re-annotations,9d083eaee8815fcce27a3293aec2329e88636b908531abbbe40305b37ef39cdb,271.0914161149225,158.3784875846652,213.05357403951243,5.361543655395508
+131114,Cé hé Mercè Rodoreda? ,"Scríbhneoir Catalónach a rugadh in Barcelona ab ea Mercè Rodoreda I Gurguí. Is í a húrscéal is cáiliúla ná La plaça del diamant (Cearnóg an diamaint), úrscéal a aistríodh go níos mó ná tríocha teanga.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1929.9694574813616,334.7383717928724,210.4813777502989,5.3493971824646
+153862,"Bhí guth an hawkinsite cliste. ""cén fáth a bhfuil tú ag ionsaí mo sheomra dícheangail?'' ansin, níos láidre, ""agus cén fáth go bhfuil tú armtha?'''",a cheann wobbled beagán ar bharr torso fós reoite.,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,140.04418088736972,1817.2926384594955,202.4196036489788,5.310342788696289
+7724,Cad é an Córan? ,"Is é an Córan, nó an Córán (Araibis: القرآن Al Qur’án), leabhar naofa an Ioslaim. An urraim a thugtar don Chóran san Ioslam, tá sí cosúil leis an urraim a thugtar d'Íosa sa chreideamh Críostaí. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,5673.088083344311,179.5292477498508,202.26175656118343,5.309562683105469
+157402,Cé hé Manuel Charr? ,"Dornálaí Liobánach, atá ina churadh domhanda trom-mheáchain, is ea Manuel Charr a rugadh Mahmoud Omeirat Charr a rugadh ar 10 Deireadh Fómhair 1984 i mBéiriút. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2302.275918372972,118.38431886587308,202.22086762417024,5.309360504150391
+2035,Cé hé H. P. Lovecraft? ,"Scríbhneoir scéalta uafáis ab ea Howard Phillips Lovecraft a raibh an-tionchar aige ar fhorbairt na litríochta uafáis san fhichiú haois. Ba é an sceimhle cosmach an príomhthéama ina chuid scéalta, an scanradh a ghlacann an duine roimh a dhothuigthe agus a dhochuimsithe agus atá an ollchruinne. Cheap sé painteon iomlán de dhéithe cruálacha ar chuma leo faoi leas an chine dhaonna lena shaoldearcadh duairc a chur in iúl. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,281.793170171507,204.9387165742756,194.35858296292275,5.269704818725586
+44193,Ceist: Cé atá an carachtar de Santa Claus bunaithe ar? Freagra:,Tá Santa Claus bunaithe ar Naomh Nioclasa. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,636.0395542553073,460.49095984715865,192.2296659584979,5.25869083404541
+1293,Tabhair sampla dom de trivia sa chatagóir seo: stair,"Cad é an stát is déanaí sna Stáit Aontaithe a ligean isteach san Aontas> Ba é Hawaii an stát deireanach a ligeadh isteach. Seachas Hawaii, Ba é Alasca an stát deireanach a ligeadh isteach. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2451.118748586954,166.86229699002982,191.72673263572625,5.256071090698242
+94200,Cad é an tobac? ,"Is éard is tobac ann ná duillí úra na bplandaí sa ghéineas úd Nicotiana a leasaítear ar bhealach ar leith le haghaidh úsáide mar dhruga. Is é an dóigh is minice a gcaitear tobac ná é a chur ag cráindó i dtoitín, i bpíopa nó i dtodóg agus an toit a análú isteach.
+Sa Ghaeilge, deirtear go bhfuiltear ag caitheamh tobac, ach úsáidtear an leagan tobac a ól freisin, go háirithe sna canúintí deisceartacha.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4682.1171121428415,141.9929158922306,190.89149348432863,5.251705169677734
+98731,Cé hé an Pioneer Woman? ,"Ceann de na blogeoirí tóir sna Stáit Aontaithe is ea Ree Drummond. Tá seó teilifíse agus sraith leabhair cócaireachta aici, atá an-tóir air anois. Tá go leor oidis datha agus uathúla ann, agus is féidir é a fheiceáil freisin mar frithghníomh ar snobbery cultúr bia ""ard"". Is minic a thugtar ar an Pioneer Women mar gheall air tar éis di socrú ar an prairie lena fear céile agus a gairme cócaireachta a thosú ann. Is branda uirlisí chistin í Pioneer Woman i ndáiríre.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2238.483497404652,195.96124464267496,190.30492661802936,5.248627662658691
+189258,Inis dom faoi Abtheach Westminster. ,"Is eaglais mhór suite in Westminster, Londain, Sasana é Abtheach Westminster, nó Eaglais Choláisteach Naomh Peadar i Westminster. Tá sí suite taobh thiar de Phálas Westminster. Tosaíodh ar a tógáil sa deichiú haois agus coisriceadh í sa bhliain 1065. Stíl ghotach atá ar an chuid is mó den struchtúr.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3012.859517900052,236.28355251437216,187.1832510191666,5.232088088989258
+143256,Cad a smaoineann tú faoi Trump ina hUachtarán? ,"Níl sé ina uachtarán a thuilleadh. Ach nuair a bhí sé, bhí sé ina charachtar conspóideach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1097.8166312866715,86.84754659008112,186.0405286981005,5.225964546203613
+122920,Cé hé Wilhelm Ludvig Johannsen? ,"Luibheolaí is géineolaí a rugadh i gCóbanhávan na Danmhairge ab ea Wilhelm Ludvig Johannsen (3 Feabhra 1857 – Samhain 1927). Rinne sé taighde ceannródaíoch ar ghéinitic pónairí, agus chuir tús le géinitic chainníochtúil. Is é a chum na téarmaí géin, feinitíopa, is géinitíopa. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4609.879307010252,178.88015915768855,184.4882988305625,5.217586040496826
+137735,Freagra a thabhairt ar an gceist seo a leanas: Cad é modh chun íomhá de chuid istigh an chomhlachta a fháil nach n-úsáideann radaíocht?,ultrafhuaime,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,101.8020928686892,13671.262239225123,182.4986477706649,5.206742763519287
+197899,Inis dom faoi Francisco de Zurbarán. ,"Is comhaimseartha agus cara le Velázquez é, Zurbarán ar fheabhas sa phéintéireacht reiligiúnach, ina nochtann a stíl neart amhairc iontach agus misteachas domhain. Bhí sé ina ealaíontóir ionadaíoch ar an bhFrith-Reifirméisean. Faoi thionchar Caravaggio ina laethanta tosaigh, tháinig forbairt ar a stíl chun na péintéirí Mannerist na hIodáile a chomhfhogasú. Bogann a phictiúir ó réalachas Velázquez agus tá a chuid cumadóireachta tréithrithe ag samhaltú chiaroscuro le toin níos aigéadaí.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1197.075703156201,197.44395068440693,181.14147479317447,5.199278354644775
+83408,Inis dom faoi Francisco de Zurbarán. ,"Infotaula de personaFrancisco de Zurbarán. Is comhaimseartha agus cara le Velázquez é, Zurbarán ar fheabhas sa phéintéireacht reiligiúnach, ina nochtann a stíl neart amhairc iontach agus misteachas domhain. Bhí sé ina ealaíontóir ionadaíoch ar an bhFrith-Reifirméisean. Faoi thionchar Caravaggio ina laethanta tosaigh, tháinig forbairt ar a stíl chun na péintéirí Mannerist na hIodáile a chomhfhogasú. Bogann a phictiúir ó réalachas Velázquez agus tá a chuid cumadóireachta tréithrithe ag samhaltú chiaroscuro le toin níos aigéadaí.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,1197.075703156201,182.60650005438043,180.62560197623827,5.1964263916015625
+141051,Inis dome faoi Gwen Stefani. ,Is amhránaí Meiriceánach í Gwen Renée Stefani. Is breitheamh í ar The Voice. Rugadh s/e ar 3/u la de mh/i Deireadh Fómhair i 1969. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2851.125568095312,174.64269395930603,179.97435169032866,5.192814350128174
+119336,"Cad iad roinnt cineálacha á liosta de éadaí greannmhar don samhradh agam, an bhfuil tú ag iarraidh iad a chloisteáil? ","Rogha 1. Shirt geal, glás le patrún crochet, le jeans bán. Rogha 2. Gúna sequin gearr-sleeve gorm dorcha. Rogha 3. Maxi-gúna bándearg geal le crios dubh agus áiteanna bán.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,125.34924503464065,320.08516865445057,178.7472310066556,5.185972690582275
+97700,Inis dom faoi Charles Thomson Rees Wilson. ,"Fisicí a rugadh i nGleann Croise na hAlban, ceannródaí sa bhfisic adamhach is núicléach ab ea Charles Thomson Rees Wilson (1869-1959). Shaothraigh sé an néalsoitheach, modh oibre chun rianta alfa-cháithníní is leictreon tar éis imoibrithe núicléacha a bhrath. Bhuaigh sé Duais Nobel na Fisice le Compton i 1927.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2517.056282894335,166.05712691852366,178.00732197606416,5.181824684143066
+117739,Inis dom faoi Nino Gvetadze. ,"Pianódóir Seoirseach clasaiceach ceolchoirme is ea Nino Gvetadze. Rugadh agus tógadh Gvetadze i dTbilisi, agus bhí sí ag staidéar san Ardscoil Cheoil Stáit (Seoirsis:თბილისის სახელმწიფო ) ann feisin. agus níos déanaí sa Háig agus san Conservatorium van Amstardam. B'iad Veronika Tumanishvili, Nodar Gabunia, Nana Khubutia, Paul Komen agus Jan Wijn a cuid múinteoirí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3943.18162153254,191.4191602841868,176.60260426693625,5.1739020347595215
+28587,Inis dom faoi Usher. ,Is amhránaí agus cumadóir amhrán Pop-cheol Meiriceánach é Usher Terry Raymond IV (rugadh é ar an 14 Deireadh Fómhair 1978). Ba bhreithimh é ar The Voice.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4030.748089091938,132.01159341347858,176.46909661205356,5.173145771026611
+196719,cad é roinnt anlann maith le haghaidh nuggets sicín? ,Tá moltaí éagsúla agam i gcuimhne. Cosúil le ketchup? Nó anlann donn? Nó aioli? An bhfuil anlann is fearr leat?,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,832.2771011233156,225.16670300602647,173.6489665158337,5.157035827636719
+110659,Cé hé Jeanne d'Arc? ,"Gaiscíoch den chúigiú haois déag ba ea Jeanne d’Arc. Banlaoch náisiúnta de chuid na Fraince ba ea í agus tugadh ""Ainnir Orléans"" uirthi chomh maith. Cailín tuathánach ba ea í a rugadh in Oirthear na Fraince.
+
+Bhí sí i gceannas ar arm na Fraince san iliomad buanna tábhachtacha le linn Chogadh an Chéad Bliain, ag maíomh go raibh treoir Dé á fáil aici, agus bhí sí freagrach go hindíreach as corónú Rí Shéarlas VII. Ghabh na Sasanaigh í, rinneadh í a thriail os comhair cúirte eaglasta agus dódh ag an stáca í nuair a bhí sí naoi mbliana déag d’aois.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,431.1640925534692,133.1511218116239,173.31187483539102,5.155092716217041
+177659,Inis dom faoi Gummo Marx. ,"Ba é Milton Marx, ach, i mbéal an phobail, Gummo Marx ceann de na Deartháireacha Marx, grúpa de shiamsóirí Vaudeville agus Amharclann Bhroadway a bhain clú níos déanaí amach mar fhuirseoirí san tionscal scannáiníochta. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2202.0132669611403,246.3335932617903,173.00150352212617,5.1533002853393555
+53651,Cé hé Sophie El Goulli? ,Ba scríbhneoir Túinéiseach í Sophie El Goulli. Rugadh El Goulli i Sousse sa bhliain 1931. Is i bhFrainicis a scríobh sí a cuid saothar. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4612.1615636679335,255.41644151578024,170.7426108335831,5.140157222747803
+123908,Cé hé Esther McVey? ,Polaiteoir de phór na hÉireann de chuid Páirtí Coimeádach sa Ríocht Aontaithe is ea Esther Louise McVey. Rugadh í i Learpholl ar an 24 Deireadh Fómhair 1967. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4650.117601940387,116.05171952403226,170.3552644510556,5.137886047363281
+151847,Inis dom faoi David Haye. ,"Dornálaí Briotanach, a bhí ina churadh domhanda trom-mheáchain, is ea David Deron Haye a rugadh ar 13 Deireadh Fómhair 1980 i Bermondsey, Londain.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3559.039890349024,104.91450601868864,170.3291910643848,5.137732982635498
+3248,Inis dom faoi Felix Bloch. ,"Fisicí a rugadh i Zürich ab ea Felix Bloch. Chaith sé an chuid is mó dá shaolré sna Stáit Aontaithe. Rinne sé taighde bunúsach ar mhodhanna anailíse, bunaithe ar athshondas maighnéadach núicléach, ceann d'uirlisí bunúsacha na ceimice anois. Roinn sé Duais Nobel na Fisice le Edward Purcell i 1952 as a shaothar ar thomhais leis an modh seo.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,5507.75087259549,184.69356101672057,169.30227619557502,5.131685733795166
+102667,Cé hé Kemal Atatürk? ,"Ba é Gazi Mustafa Kemal Atatürk a bhunaigh poblacht na Tuirce. Fuair sé oiliúint oifigigh san Arm Otamánach agus throid sa Chéad Chogadh Domhanda in aghaidh na Breataine. I ndeireadh an chogaidh thapaigh sé an deis agus chuaigh i gceannas ar arm mór in oirthear na Tuirce. An náisiúnachas agus an saoltachas na clocha ba mhó ar a phaidrín, agus chuir sé in aghaidh na gcléireach Moslamach le lámh láidir chun an tIoslamachas a dhíbirt as an bpolaitíocht. Theastaigh uaidh cuma an Iarthair a chur ar an Tuirc: bhain sé an fial de na mná agus choisc na fir ar éadaí dúchasacha a chaitheamh. 
+",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2272.0069232849432,107.82824185779953,168.8628709891517,5.129086971282959
+69431,Inis dom faoi Arthur Kornberg. ,"Bithcheimicí a rugadh i Nua-Eabhrac ab ea Arthur Kornberg (1918-2007). Rinne sé taighde ar mhacasamhlú aigéid dhí-ocsairibeanúicléasaigh (ADN) i mbaictéir agus promhadán.
+
+Bhuaigh sé Duais Nobel na Fiseolaíochta nó an Leighis sa bhliain 1959 le Severo Ochoa. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2965.233090211412,136.47351176015462,167.34356921935645,5.120048999786377
+128620,"Inis dom faoi Hans von Euler-Chelpin. 
+",Ceimicí Sualannach a saolaíodh sa Ghearmáin ab ea Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin (1873-1964). Roinn sé Duais Nobel na Ceimice le Arthur Harden i 1929 as a shaothar ar choipeadh siúcra is ceimic na n-einsímí coipthe.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2320.809808628505,170.3045833980157,166.57824919965802,5.11546516418457
+83439,"Críochnaigh an abairt seo a leanas: Ba mhó mosc i Mosul, an Iaráic Mosc Mór al-Nuri. Bhí sé cáiliúil mar gheall ar a mhinarét claonta, rud a thug a leasainm ""an hunchback"" ar an gcathair. Deir an traidisiún gur tógadh an mosc den chéad uair i ndeireadh an 12ú haois, cé go ndearnadh go leor athchóirithe air thar na blianta. ","D'fhulaing an mosque fórsaí ionrach naimhdeacha éagsúla thar a stair 850 bliain go dtí gur scriosadh é, mar aon lena mhinéar sainiúil, sa Cath Mosul in 2017.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,166.2711358491248,248.39681378902645,165.99854242089032,5.111979007720947
+159183,Conas a oibríonn vacuums tí? ,"Tá brush beag bristling ag roinnt vacuums baile a bhrisann ar fud an charbóin chun salach, deannach, agus cáithníní eile a phiocadh. Is féidir an vacuum a nascadh le huisce a théann amach, ionas gur féidir an salach agus an salach a shú. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1439.803746896952,155.78460435419197,165.21652549444906,5.107256889343262
+198620,Cathain a thosaigh Marvel? An bunaíodh é níos luaithe ná DC Comics? ,"Cruthaíodh Marvel i 1939, mar sin is é 1939 an bhliain nuair a thosaigh sé. Níl, bunaíodh DC Comics i 1938.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1645.8379172479222,84.39814683997531,165.02401726529143,5.106091022491455
+61385,"Cad é an cheist le: ""Is iad an dá speiceas camall atá fágtha beo an dromedary, nó camall aon-humped, atá dúchasach don Mheán-Oirthear agus Corn na hAfraice; agus an Bactrian, nó camall dhá-humped, a chónaíonn i Lár na hÁise.""? Is é an t-ábhar Camel.","""Cé mhéad humps ar camel beo inniu?""",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,154.5265144154721,1027.451624487639,164.00523340446213,5.099898338317871
+32490,"Cad é an cheist le: ""Is éard atá i réadmhaoin léasmhaíochta ná úinéireacht ar cheart sealadach chun talamh nó maoin a shealbhú ina bhfuil cearta réadmhaoine ag léasóir nó ar léasóir trí chineál teideal ó léasóir nó ó thiarna talún.""? Is é an t-ábhar ná eastát Leasehold. ","Is é an t-ábhar ""Cad é leasehold; eastát réadach?""",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,188.1933985947605,1216.828824468971,163.9388518249302,5.099493503570557
+138756,Cé hé Aleksis Kivi? ,"Is é Aleksis Kivi, nó Alexis Stenvall, mar ab ainm dó ar dtús, bunaitheoir na litríochta Fionlainnise. B'eisean a scríobh an chéad úrscéal Fionlainnise riamh, mar atá, Seitsemän veljestä (""Seachtar deartháireacha"").",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1344.5363251719243,132.02777204927582,162.8136905784022,5.092606544494629
+155337,Cad é an Meán-domhan? ,Is é an Meán-domhan an ilchríoch shamhailteach ina bhfuil imeachtaí an úrscéil fhantaisíochta Tiarna na bhFáinní le J. R. R. Tolkien suite.,Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2014.438238941501,176.93529681465452,162.34993604473075,5.089754104614258
+89861,Inis dom faoi Eric Richard Kandel. ,"Néarfhiseolaí a saolaíodh i Vín na hOstaire, agus a d'oibrigh sna Stáit Aontaithe is ea Eric Richard Kandel (a rugadh ar 7 Samhain 1929). Sa bhliain 2000 roinn sé Duais Nobel na Fiseolaíochta nó an Leighis le Arvid Carlsson is Paul Greengard as a thaighde ar thrasduchtú comharthaí sa néarchóras chun gurbh fhéidir drugaí nua a fhorbairt amach anseo mar chóireáil ar ghalair néareolaíocha is shíciatracha. D'fhoilsigh sé a dhírbheathaisnéis In Search of Memory (Ar Lorg na Cuimhne, 2006). ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2762.231839836239,122.06008877682218,161.25082669581568,5.082961082458496
+187003,Cé hé Samuel Beckett? ,"Úrscéalaí, drámadóir agus file Éireannach ba ea Samuel Beckett. Tugtar léiriú diúltach ar an staid dhaonna i saothar Beckett. Ba rí ""Théatar na hÉigéille"" é. Bronnadh Duais Nobel na Litríochta ar Beckett sa bhliain 1969 as a chuid scríbhneoireachta Toghadh Beckett mar Shaoi d’Aosdána sa bhliain 1984. Cailleadh é i bPáras de bharr fadhbanna riospráide.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2552.782531015853,175.42565716989057,159.506080330728,5.072082042694092
+16938,Cé he Kemal Atatürk? ,"Ba é Gazi Mustafa Kemal Atatürk a bhunaigh poblacht na Tuirce. Fuair sé oiliúint oifigigh san Arm Otamánach agus throid sa Chéad Chogadh Domhanda in aghaidh na Breataine. I ndeireadh an chogaidh thapaigh sé an deis agus chuaigh i gceannas ar arm mór in oirthear na Tuirce.
+",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3550.940460402833,107.81101870179224,158.261775533128,5.064250469207764
+142735,Cad iad roinnt na buntáistí a bhaineann le gairdín greille in ionad gairdín féar? ,"Tá roinnt cúiseanna ann chun greille a bheith níos fearr le féar, mar shampla tá sé níos frithsheasmhaí i gcoinne damáiste feithidí agus is féidir é a chothabháil ar chostas níos ísle. Éilíonn greille níos lú cothabhála. Is minic a éilíonn féar leibhéil níos airde fertilization agus rialú lotnaid ná greille.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,328.7757225649261,160.71188195883173,157.63898329145266,5.060307502746582
+156099,Conas a thugann tú aire do chrann bambú? Cé chomh minic ba chóir dom crann bambú a uisce? ,Sílim go bhfuil sé seo ina cheist i ndáiríre do speisialtóirí plandaí.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,332.90956112090225,145.74649018781304,155.74486754289717,5.048219203948975
+26406,"Freagra a thabhairt ar an gceist seo: Cén aisteoir gutha Cheanada a rinne Edd a.k.a. Double D ó ""Ed, Edd n Eddy"" chomh maith le guth an carachtar céanna a rinne Akira Ishida i ""Mobile Suit Gundam SEED""?","Rinne Samuel Vincent Akira Ishida i ""Mobile Suit Gundam SEED"". ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,197.6835158242274,3196.302117032449,154.99349084521927,5.0433831214904785
+119920,Conas a ghlanann mé scáthán? ,Is gnách go ndéantar scáthán a ghlanadh le clúdach agus gallúnach. An fuinneog a bhogadh ar dtús. Ansin scrios an salach as. D'fhéadfá táirgí glanta speisialaithe a úsáid freisin. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,414.0817599918747,185.48691008253977,154.52636704757435,5.040364742279053
+44606,Inis dom faoi Josh Duhamel. ,"Is aisteoir Meiriceánach é Joshua David “Josh” Duhamel a rugadh ar 14 Samhain 1972 i Minot, North Dakota do theaghlach Caitliceach de chúlra eitneach Eorpach measctha. Bhí sé ina pheileadóir ag Minot State University. Ina dhiaidh sin, d'oibrigh sé mar mhainicín ar feadh tamaill, ansin chuaigh sé leis an aisteoireacht. D’éirigh leis mar aisteoir agus páirt Leo du Pres á imirt aige ar an sobalchlár All My Children de chuid an tslabhra teilifíse Meiriceánaigh ABC. Bhí páirt William Lennox aige sa tsraith scannán Transformers freisin. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5105.304584425374,143.34636629657837,154.22705850078663,5.038425922393799
+40037,Inis dom faoi Loscadh Mór Londan (1666). ,"Réab Dóiteán Mór Londan ón Domhnach 2 Meán Fómhair go dtí an Chéadaoin 5 Meán Fómhair 1666. Scriosadh an chathair mheánaoiseach taobh istigh den Seanbhalla Rómhánach. Ní baileach go ndeachaigh sé chomh fada le ceantar uasaicmeach Westminster (West End an lae inniu), Pálás Shéarlas II ag Whitehall, ná an chuid ba mhó de na plódcheantair ar bhruach na cathrach. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,609.9842120524415,161.95243561134515,153.7228037391932,5.03515100479126
+154066,Is breá liom roller coasters! Ba mhaith liom dul go páirc téama. Cá bhfuil ceann de na cinn is fearr? ,Fuair mé liosta de roller coasters díreach. Is é an taifead domhanda don coaster is tapúla ar domhan an X-Finity. Shroich sé 250 míle san uair! Ní théann Formula Rossa ach suas le 150 mph. Tá sé deacair a chreidiúint go bhfuil sé sábháilte agus laistigh de theorainneacha an chomhlachta daonna.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,157.49352495256437,260.59917863900205,153.52641000381814,5.033872604370117
+30028,An gceapann tú gur féidir leat cabhrú liom a fhoghlaim conas teilifís a chur ar bhalla?,"Sea, tá sé éasca teilifín a chur ar balla, ach beidh cúpla uirlis ag teastáil uait agus b'fhéidir roinnt cúnaimh ó chara, mar sin tógfaidh sé thart ar 1 uair an chloig. Beidh tú ag teastáil drill le beagán tiománaí screwhead Phillips, screwdriver le beagán tiomáint screwhead phillips, téip tomhas, agus pry-bar.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,285.1310377994201,116.10037162104982,151.1436090607162,5.018230438232422
+155147,Cad é poll dubh nó dúpholl? ,"Is é is poll dubh nó dúpholl ann ná réigiún sa spás-am a bhfuil a réimse imtharraingthe chomh láidir is nach féidir don tsolas féin éalú as. Go bunúsach, is toradh matamaiticiúil do theoiric na coibhneasachta ginearálta é an dúpholl, ach tá na réalteolaithe i ndiaidh sonrú a chur i gcuid mhaith réadanna aisteacha sa spás a d'fhéadfadh a bheith ina ndúphoill.
+Tugtar léaslíne theagmhais ar theorainn sheachtrach an dúphoill. Ní teorainn é a d'fhéadfá a mhothú, ach mar sin féin, is teorainn é a chuirfeadh cor i do chinniúint dá dtrasnófá í, nó aon rud a fuarthas taobh istigh den teorainn, ní féidir dó éalú as an dúpholl, fiú ar feadh tamaillín.  
+",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4510.621790835166,139.80318537606004,150.82805222229106,5.016140460968018
+74405,Cé hé Hokusai?,"Ealaíontóir Seapánach ba ea Katsushika Hokusai. Rugadh in Edo (ar a dtugtar Tokyo anois) é sa bhliain 1760. 36 Radharc ar Shliabh Fuji (富嶽三十六景, Fugaku Sanjūroku-kei) an saothar is mó a thuill clú dó. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4365.653332469476,134.641480684294,150.2897557804224,5.0125651359558105
+90878,Cad é branda maith cleat peile? ,"Tá go leor brandaí ann, ach tá an chuid is mó acu an-chosúil. Is iad Adidas agus Nike an dá bhranda cleat ceile is mó tóir orthu. Tá go leor eile ann, ach is cosúil leis an dá cheann seo. Is branda tóir é Converse, ach ní chaitheann go leor daoine ach cleats peile bán ginearálta.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3467.9884040720444,145.26178951708093,149.33437449719509,5.006187915802002
+90888,Cad iad na buntáistí fadtéarmacha a bhaineann le machnamh? ,"Tá sé léirithe go bhféadfadh machnamh rialta tairbhe a bhaint as daoine a bhfuil dúlagar agus imní orthu, pian a laghdú, agus plasticity inchinn a mhéadú.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,567.3022978977616,124.32763793313508,148.3797599361845,4.999774932861328
+126740,Tabhair sampla dom de trivia sa chatagóir seo: spóirt,"An bhfuil Cristiano Ronaldo níos airde ná Lionel Messi? Sea, tá Cristiano Ronaldo níos airde ná Lionel Messi. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1330.9069596917077,128.72623630684862,148.1014667446006,4.997897624969482
+94732,Cé hé Henry Cavendish?,"Fealsamh agus eolaí nádúrtha Sasanach ab ea Henry Cavendish FRS  a bhí ina cheimiceoir agus ina fhisiceoir tábhachtach turgnamhach agus teoiriciúil. Bhain sé cáil amach as hidrigin a fhionnadh. Tugtar faoi deara é mar tháinig sé ar an dúil cheimiceach hidrigin, a thug sé inflammable air air. Rinne sé cur síos ar dhlús an aeir inlasta, a chruthaigh uisce ar dhó, i bpáipéar 1766, ""On Factitious Airs"". D'athchruthaigh Antoine Lavoisier turgnamh Cavendish ina dhiaidh sin, agus roghnaigh sé an téarma 'Hidrigin' don dúil.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4199.164587589958,120.05180236761272,148.05528828061307,4.997585773468018
+154193,Inis dom faoin Chambóid. ,"Tír in oirdheisceart na hÁise is ea Ríocht na Cambóide. Tá sí ag críochantacht leis an Téalainn, Laos agus Vítneam. Is í an Chiméiris an teanga náisiúnta, agus is í Phnom Penh an phríomhchathair. Is monarcacht bhunreachtúil í an Chambóid.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4894.06283837802,134.90638182917544,147.83722978800571,4.996111869812012
+154367,Cé hé Alain Bombard. ,"Lia is eolaí muirí a rugadh i bPáras ab ea Alain Louis Bombard. Sa bhliain 1952 rinne sé aistear mara aonair ar bháidín calaidh rubair, l'Hérétique (an tEiriceach), ó na hOileáin Chanáracha trasna an Aigéin Atlantaigh. Níor thóg sé aon bhia ná uisce, mar bhí faoi a thairiscint féin a chruthú gurbh fhéidir le duine longbhriste maireachtáil ar éisc, planctóin, uisce báistí is beagán sáile. Tháinig sé i dtír ar Bharbadós tar éis 65 lá. Rinne sé cur síos ar a aistear eipiciúil sa leabhar Naufragé Volontaire (Longbhriste go Deonach, 1953). In Toulon, i ndeisceart na Fraince, a bhfuair sé bás agus 80 bliain slánaithe aige. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3784.284737096196,124.04103404395612,147.53926913873977,4.994094371795654
+48419,Conas is féidir liom glasraí reoite a steamáil? ,"Ba chóir duit tosú ag ligean dóibh a dhíscaoileadh, más féidir leat. Má tá micreathonn nó modhanna eile agat chun an dhíscaoiliú a luasghéarú, bheadh sé sin úsáideach. De ghnáth thosaíonn tú ag líonadh pota le huisce, ansin é a thabhairt go boil. Ansin cuireann tú na glasraí leis agus cócaíonn tú iad ar feadh an méid ama cuí. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,396.00060878778544,157.62101913327575,147.44727714435157,4.993470668792725
+195126,Cad iad na barráin is féidir leat a chur ar pizza? ,"Is feidir leat fónaicí a chuir ar. Mar shampla peitrealanna buí, oinniúin, meisce, trátaí, olive, spinéas, srl.
+Tá an-tóir ar fheoil a chur ar pizza, mar shampla pioróiní, sicín, muiceoil, béic, sicín, srl.
+Nó is feidir lear mara a chuir ar, ar nós muiríní, ainseabóit, srl.
+Tagann seo caite ach ní a laghad luibheanna agus spíosraí: Oregano, basil, luibheanna piobar dearga, srl.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,526.5084072602273,144.53906872883692,147.0968555895717,4.991091251373291
+156150,Inis dom faoi Ilya Mikhailovich Frank. ,Fisicí a rugadh i gCathair Pheadair ab ea Ilya Mikhailovich Frank. I 1937 rinne sé taighde le Pavel Čerenkov is Igor Tamm chun radaíocht Čerenkov a mhíniú. Roinn an triúr Duais Nobel sa bhfisic sa bhliain 1958 as.,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2782.2639891983054,168.90015590717812,146.74551748943622,4.988699913024902
+85808,Inis dom faoi Dan Sullivan. ,Is é Dan Sullivan (13 Samhain 1964 ar rugadh é) seanadóir Stáit Aontaithe Mheiriceá sóisearach ó Alasca. Is ball den Pháirtí Poblachtach é. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3017.3394259973948,127.18352506509731,146.19662318199903,4.984952449798584
+140439,Inis dom faoi Neil Flynn. ,"Aisteoir Meiriceánach atá in Neil Richard Flynn a rugadh ar 13 Samhain 1960 i Chicago, Illinois. Tá aithne faoi leith air as a pháirt mar Mike Heck in The Middle, sraith ghrinn de chuid ABC i Meiriceá. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2847.526466258186,131.90833609540485,144.96915782886745,4.976521015167236
+34641,Cé hé Margaret Skinnider? ,"Réabhlóideach agus feimineach ab ea Margaret Frances Skinnider. Throid sí le linn Éirí Amach na Cásca 1916 i mBaile Átha Cliath mar naoscaire, agus ba í an t-aon bhean a gortaíodh sa gníomhaíocht. Mar scabhta, moladh í as a crógacht. Tagraíonn Sadhbh Walshe di mar ""the schoolteacher turned sniper "", san nuachtán The New York Times.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1800.6234286781155,157.99229297600104,144.53196997848863,4.973500728607178
+14003,Cé hé Jiří Jarošík? ,"Is imreoir sacair Seiceach é Jiří Jarošík a rugadh in Usti Nad Labem i bPoblacht na Seice ar 27 Deireadh Fómhair 1977. Imríonn sé faoi láthair le Ceiltigh Ghlaschú. D'imir sé roimhe sin le Chelsea FC, CSKA Moscú agus Sparta Prág. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3783.963551937791,155.81684689773692,142.7010682366011,4.960752010345459
+51648,Cad é an bealach is fearr chun péire sneakers leather Reebok a ghlanadh?,"roinnt gallúnach éadrom agus uisce, agus freisin brush d'fhéadfadh sé a dhéanamh. B'fhéidir gur mhaith leat a mheas freisin oiriúntóir cuí agus / nó caomhnóireacht, ag brath ar cé chomh minic a bhfuil tú ag dul a ní na bróga.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,824.8337307557268,93.86863860221384,142.31394095426262,4.958035469055176
+87149,Inis dom faoi Pápa Urban VI. ,Ba Phápa ar an Eaglais Chaitliceach é Urban VI. Tá sé 70/71 bliana d'aois. Rugadh sé ar an 15 Deireadh Fómhair 1389. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3742.151672617127,98.77033230608784,142.20960965132932,4.957302093505859
+136757,Cad is brí le cultúr? ,"Tagann an focal cultúr ón fhocal Laidine colere. De ghnáth is gníomhaíochtaí daonna atá i gceist. Tá go leor sainmhíniú ann faoi cad is saíocht ann, bunaithe ar na teoiricí éagsúla. Is éard is ciall le cultúr, d'fhéadfá a rá, ná staid sibhialtachta a bhaineann le pobal daoine. Féadann cultúr tagairt d'fheabhsú na hintleachta, freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6802.903010965856,124.08682256067593,142.18052178217164,4.95709753036499
+113812,Cé he H. P. Lovecraft,"Scríbhneoir scéalta uafáis ab ea Howard Phillips Lovecraft a raibh an-tionchar aige ar fhorbairt na litríochta uafáis san fhichiú haois. Ba é an sceimhle cosmach an príomhthéama ina chuid scéalta, an scanradh a ghlacann an duine roimh a dhothuigthe agus a dhochuimsithe agus atá an ollchruinne. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,707.67133560154,157.35180228828375,141.74343007188065,4.954018592834473
+89465,Cé hé Daniel Santos? ,"Dornálaí Pórtó Ríceach, a bhí ina churadh marcmheáchain, is ea Daniel Santos Peña, a rugadh ar 10 Deireadh Fómhair, 1975 i San Juan.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1911.53464659124,98.68117016613247,141.51847136709304,4.952430248260498
+190621,Cad é bata pogo? ,"Is píosa trealaimh é bata pogo a úsáidtear le haghaidh aclaíochta aeróbach, go háirithe ag léim suas agus síos air. Is gnách go ndéantar é as barraí miotail éadrom. Seasann tú ar ardán speisialta atá nasctha leis na polaigh. Is é cuspóir an ghníomhaíochta tú féin a thiomáint suas ón ardán agus ansin tuirlingt gan titim amach. Úsáideann tú do mheáchan comhlacht agus springiness chun tú féin a spreagadh. Níl aon teagmháil fhisiceach idir an marca agus an bata pogo.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6367.624153823101,125.0728097446191,141.17756239967864,4.950018405914307
+98519,Freagra a thabhairt ar an gceist seo a leanas. Cé mhéad eipeasóid i am eachtraíochta séasúr 1. ,Tá 26 eipeasóid an.,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,238.2363537091209,1699.5453848565376,141.14565693803436,4.949792385101318
+57846,Tá pian boilg agam gach lá. Cad a d'fhéadfadh a bheith sa fhadhb?,"Is cúis choitianta é strus le pian boilg, in éineacht le nimhiú bia agus ulcers. B'fhéidir go bhfuil riocht leighis ann atá ag cruthú do phian boilg? Rud amháin le coinneáil i gcuimhne ná gur féidir le cúiseanna eile pian boilg boilg a bheith tromchúiseach. Mar sin, má tá do phlean boilg boiligh leanúnach, is smaoineamh maith tú a sheiceáil. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,238.84762267916847,154.00791450582653,140.82458119453122,4.94751501083374
+149621,"Cé a bhuafaidh Roinn 1 den tSraith Náisiúnta Peile?
+","Baile Átha Cliath. Chonaic muid céard a tharla dóibh anuraidh sa chraobh agus cé go bhfuil na tosaithe acu, bhí trioblóid acu sna cúlaithe.
+Beidh siad ag iarraidh é sin a chur ina gceart i mbliana.
+Beidh siad sách dáiríre agus dírithe ar an tsraith.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,602.481383727595,93.66341461733757,140.62562095932176,4.946101188659668
+34162,Ceist: cé hé an fear a dhéanann an Dr. Pepper fógraí? Freagra:,Déanann Justin Guarini an Dr. Pepper fógraí ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,331.9969271656113,627.6458475691036,139.67032182316257,4.939284801483154
+32970,"Inis dom faoi Godert de Ginkell, Céad Iarla Átha Luain","Ba ghinearál Dúitseach é Godert de Ginkell, nó Godart van Ginkel, Céad Iarla Átha Luain agus Baron van Reede i seirbhís Shasana.
+
+Bhí sé ina bhall den uasalaicme, agus d'iompaigh sé an teideal 'Baron van Reede', agus é ina mhac ba shine de Godart Adrian van Reede, Baron Ginkel. Ina a óige, liostáil sé isteach in arm na hÍsiltíre, agus sa bhliain 1688, lean sé William, Prionsa Oráiste, ar a shluaíocht go Sasana - an ""Réabhlóid Ghlórmhar"" a díchur Rí Séamas 11.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,868.2576931365716,138.62728396074087,139.66339559497175,4.939235210418701
+183235,"Críochnaigh an abairt seo a leanas: Oifigeach san Airm Heilléanach a bhí ann a bhain céim an mhórghinearáil amach, sula ndeachaigh Periklis Kallidopoulos isteach sa pholaitíocht. I 1900-1904 lean sé ar aghaidh lena chuid staidéir mhíleata sa Fhrainc agus sa Bheilg. Le linn an Chéad Chogaidh Bhailcáin, bhí sé i gceannas ar chuideachta coisithe, gortaíodh é i gCath Yenidje, agus throid sé sa","Cath Bizani. Aistríodh é chuig an 1ú Réigiún Infantry, throid sé sa Dara Cogadh Bhailcáin mar cheannasaí cuideachta. Gortaíodh é arís i gCath Kilkis.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,134.13056946404967,1044.807228452686,138.79972070066566,4.933032035827637
+94681,"Inis dom faoi Paul Signac
+","Ealaíontóir a rugadh i bPáras ab ea Paul Signac (Beo ó 11 Samhain 1863 - 15 Lúnasa 1935). Le Seurat, d'fhorbair sé an deighilteachas — ach bhain sé féin úsáid as paistí dathanna íona, cosúil le mósáic, ní hionann is spotaí pointíleacha Seurat — agus rinne radhairc mara den chuid is mó.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,4786.14793666271,111.52349718530088,138.73685931853657,4.932579040527344
+107606,Inis dom faoi Star Trek,"Is coincheap ficsin eolaíochta é Star Trek agus é deartha ag Gene Roddenberry. Ar dtús, ní raibh ann ach sraithscéal i stíl an cheoldráma spáis, ach tharraing an chéad sraith an oiread sin airde i measc chairde an fhicsin eolaíochta is gur tháinig sraith bheoite, roinnt scannán agus sraithscéalta nua sna sála aici. Inniu, is cuid den phopchultúr idirnáisiúnta é an Réaltaistear, agus na daoine ag déanamh tagartha dó ar fud an domhain.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3606.2680441668367,128.23654813695586,138.52479666905597,4.931049346923828
+114160,Cad é an cineál torthaí is féidir liom a úsáid chun tart torthaí custard a dhéanamh? ,"Bhuel, ní mór duit ábhar siúcra na torthaí a sheiceáil agus an bhfuil féar ann, ós rud é go mbíonn tionchar ag an dá cháilíocht sin ar struchtúr custard. Go ginearálta tá custards is fearr le torthaí a bhfuil cion siúcra íseal go meánmhéide acu, cosúil le úll. Tá feoil plúmaí ró-shuimiúil le haghaidh custards. Mango freisin nach rogha maith é, toisc go mbíonn claonadh ag an pulp leá agus go ndéanann an custard mushy. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,88.93802995743174,173.11439150726284,137.35958243681685,4.92260217666626
+39995,An bhfuil sé ceart go leor do leanaí scannán scanrúil a fheiceáil? ,"Sea, tá sé go maith. Ach ní díreach roimh chodladh! Agus braitheann sé freisin ar aois an linbh agus cé chomh scanrúil is atá an scannán.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,97.09966771356676,213.54116251103304,136.65206587239314,4.91743803024292
+90582,Cén chuid de ainm Indiana Jones nach bhfuil i ndáiríre a ainm fíor? ,Níl Indiana a ainm fíor.,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,221.20182235695924,513.6241614475765,136.57519777637543,4.91687536239624
+138724,"An Airméin, inis dome faoi... ","Tír i Sléibhte Chugais is ea Poblacht na hAirméine, agus í ag críochantacht leis an Asarbaiseáin, an tSeoirsia, an Tuirc, agus an Iaráin. Tá cuid den Asarbaiseáin, Nakhichevan, dealaithe ón gcuid eile den tír ag an Airméin.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1701.402229105812,141.1585124907849,136.31319454098883,4.914955139160156
+9804,An bhfuil an Irish Times ina fhoinse nuachta ar chlé nó ar dheis? ,Níl se ar chlé nó ar dheis. Is foinse nuachta lárnach nó measartha é.,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,333.79048188584795,365.08781048001833,135.72628395426628,4.910640239715576
+38260,"Cad é an cheist le haghaidh: ""Leeroy Jenkins, uaireanta mí-scríbhneoireachta Leroy Jenkins agus go minic elongated le litreacha breise iomadúla, is é an Internet meme ainmnithe le haghaidh carachtar imreoir cruthaithe ag Ben Schulz i MMORPG Blizzard Entertainment, World of Warcraft.""? Is é an t-ábhar Leeroy Jenkins.","Is é an ceist: ""Cad a chiallaíonn Leroy Jenkins?""",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,197.14591304798688,1281.1278739524143,135.13255679635995,4.906256198883057
+62384,"Lasadh na meáin shóisialta cúpla uair le seachtain anuas, ar ábhair éagsúla idir shaol an spóirt, shaol na Gaeilge agus shaol na polaitíochta. Inis dom faoin sin. 
+","I measc na scéalta ba mhó trácht orthu sna meáin bhí scéal Choláiste Eoin i mBaile Átha Cliath.
+Ghoill scéal an mhada bhoicht a maraíodh i gCill Dara go mór ar an bpobal freisin nuair a sceitheadh ar dtús é.
+Ach d’eascair comhrá eile spéisiúil ón dá scéal sin.
+Bunaithe ar theachtaireachtaí ar na meáin shóisialta a bhí an péire acu agus ba léiriú ar chontúirt leithéidí Twitter agus Facebook i réimse na nuachta iad – mar a bhí i scéal fhear an hata ghlais th’éis bhuamáil Bhostúin dhá bhliain ó shin.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,83.30401902886015,154.6590550276467,134.53648707083292,4.9018354415893555
+157033,Cé hé John Ruddy? ,"Is imreoir peile é John Ruddy, a rugadh 24 Samhain 1986, atá ag imirt faoi láthair le Norwich City. D'imir sé cheana le Everton F.C. Is coimeádaí cúil é.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1318.266600739,127.879757926169,134.4840850978996,4.9014458656311035
+148032,Cé hé Na Máigigh? ,"Grúpa eitneach iad na Máigigh a raibh sibhialtacht fhorbartha acu san áit a bhfuil stáit dheisceartacha Mheicsiceá inniu, is é sin, Chiapas, Tabasco agus stáit Leithinis Yúcatan, mar atá, Yucatán, Quintana Roo, agus Campeche. Ba iad na Máigigh an t-aon sibhialtacht bhundúchasach amháin i Meiriceá Theas ar éirigh léi teanga scríofa a fhorbairt, de réir dealraimh. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4986.821559338694,121.27768437791003,134.05933868281627,4.898282527923584
+44163,Inis dom faoi Raymond Óg Davis. ,"Ceimicí is réaltfhisicí a rugadh i Washington, DC ab ea Raymond Óg Davis (1914-2006). D'fhorbair sé an chéad turgnamh chun neoidríonónna a bhrath le humar mór sreabháin thirimghlanta go domhain i mianach. D'imoibrigh na neoidríonna le clóirín sa sreabhán chun argón radaighníomhach a dhéanamh, agus bhí sé in ann meath an argóin seo a bhrath. Le Masatoshi Koshiba is Riccardo Giacconi, bhuaigh sé Duais Nobel sa bhfisic as seo i 2002.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4311.048990263166,119.25235688027392,133.97351559727068,4.897642135620117
+165057,Freagra a thabhairt ar an gceist seo a leanas. Cén plexus nerve a imríonn ról i peristalsis? ,Imríonn an plexus myenteric ról i peristalsis. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,331.5035300383259,1153.6794456812213,133.67723237239684,4.89542818069458
+80425,Cé hé Dakota Theas?,"Is stát i SAM é Dakota Theas, é suite i lár na tíre. Tá teorainneacha aici le Dakota Thuaidh, Nebraska, Iowa, Minnesota, Wyoming agus Montana. Tá an séadchomhartha cáiliúil Mount Rushmore suite sa stát seo. Is é Pierre príomhchathair an stáit; is é Sioux Falls an chathair is mó.
+
+Tá an dá Dakota ainmnithe as na hIndiaigh Lakota agus Dakota a raibh an chuid is mó den stát faoina seilbh faoi dheireadh an 18ú haois. Sna 1890idí thug ruathar an óir sna Black Hills agus tógáil na n-iarnród a lán daoine de shliocht Eorpach isteach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2727.535664007812,111.86291953956994,133.3426860597903,4.892922401428223
+146331,Inis dom faoi Ana Ivanović. ,Is iarimreoir leadóige Seirbiach í Ana Ivanović (Seirbis: Ана Ивановић) a rugadh ar an 6 Samhain 1987 i mBéalgrád. Bhuaigh sí Craobhchomórtas Oscailte Leadóige na Fraince sa bhliain 2008. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3363.960923378562,161.0405917686745,132.54925438463627,4.886954307556152
+154598,Cad é an fhoirmle chun limistéar rectangle a fháil? ,"Ba mhaith linn ar dtús fad agus leithead an rectangle a roinnt le 2, agus an toradh a iolrú leis an fhad agus an leithead.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,448.3814074239687,136.5994261012217,132.51190584131257,4.886672496795654
+67855,"Lasadh na meáin shóisialta cúpla uair le seachtain anuas, ar ábhair éagsúla idir shaol an spóirt, shaol na Gaeilge agus shaol na polaitíochta. Inis dom faoin rud sin. 
+","Cinnte. I measc na scéalta ba mhó trácht orthu sna meáin bhí scéal Choláiste Eoin i mBaile Átha Cliath.
+Ghoill scéal an mhada bhoicht a maraíodh i gCill Dara go mór ar an bpobal freisin nuair a sceitheadh ar dtús é.
+Ach d’eascair comhrá eile spéisiúil ón dá scéal sin.
+Bunaithe ar theachtaireachtaí ar na meáin shóisialta a bhí an péire acu agus ba léiriú ar chontúirt leithéidí Twitter agus Facebook i réimse na nuachta iad – mar a bhí i scéal fhear an hata ghlais th’éis bhuamáil Bhostúin dhá bhliain ó shin.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,82.6461257167306,160.4817635078361,132.29875948542636,4.8850626945495605
+162140,Cad é pláinéad dwarf? ,"Is comhlacht spéir charraigeach é nach pláinéad ná satailíte nádúrtha é, ach tá sé mór go leor chun a bheith cruinn agus tá go leor gravity aige chun a bheith sphórach. Níor ghlanadh sé a orbit ó aon réad eile. D'aimsigh réalteolaithe iad den chéad uair sna 1990í. Ó shin i leith, fuarthas níos mó ná 80 réad sa chatagóir seo. Pluto is pláinéid dwarf é. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,9082.58213871279,129.46066557517565,131.7246737928464,4.880713939666748
+134413,Conas a laminateann tú doiciméad?,Ba chóir duit meaisín laminating a úsáid. Is féidir iad a cheannach i bhformhór na siopaí soláthair oifige agus ar Amazon.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1223.4923684462408,120.25037814277464,131.52289043302522,4.879180908203125
+33929,Cé hé Steven Agnew? ,"Is polaiteoir de chuid an Chomhaontais Ghlais é Steven Agnew. Rugadh é ar an 12 Deireadh Fómhair, 1979. Tá sé ina Chomhalta de Thionól Reachtach Thuaisceart Éireann do An Dún Thuaidh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,9374.988184474869,104.20060743697518,131.37565536863235,4.878060817718506
+120161,Inis dom faoi Gottfried Leibniz. ,Matamaiticeoir agus fealsúnaí Gearmánach ba ea Gottfried Wilhelm Leibniz. Cheap Leibniz agus Isaac Newton an calcalas timpeall an ama chéanna agus go neamhspleách ar a chéile.,Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,3616.8384262531617,249.9923937504316,131.26150353068158,4.877191543579102
+165566,"Cad é an cheist le: ""Is snáithín próitéine nádúrtha é síoda, agus is féidir foirmeacha áirithe de a bheith innte i dteicstílí.""? ","""Cad is féidir síoda a úsáid le haghaidh?""",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,295.54534280983586,194.225451164371,130.98558267125733,4.875087261199951
+102765,Cé hé Alfred Sisley? ,"Péintéir is eitseálaí impriseanaíoch a rugadh i bPáras ab ea Alfred Sisley (30 Deireadh Fómhair 1839 – 29 Eanáir 1899). Bhí Sisley ina dhuine ba mhó a raibh tionchar aige ar ealaín nua-aimseartha sa dara leath den 19ú céad. 
+
+Bhain sé leis na hImpriseanaithe agus ghlac páirt ina dtaispeántais. Ghlac Sisley leis na prionsabail ghinearálta a bhain leis an Impriseanachas. Ach ag an am céanna d’fhorbair sé a stíl phearsanta féin.
+
+Níor phéinteáil Sisley ach radhairc tíre, abhantracha an Seine, an Loire is na Tamaise go háirithe.
+
+I measc a shaothar cáiliúil, tá Rest along the Stream. Edge of the Wood, 1878, i Musée d'Orsay inniu.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1747.340773539457,80.17368371205238,130.583466872598,4.872012615203857
+41528,Inis dom faoi Katherine Plunket. ,"Rugadh Plunket ar an darna is fiche de mhí samhain 1820. A seanathair na William Plunket an cead Barún, Príomh Saensailéir Éireannach. Is í ag duine is sine a fuair bás in Éireann riamh. Bhí sí 111 bliain agus 327 lá d'aois nuair a fuair sí báis. Seans go raibh an bhean pósta, nó go bhfuil sí fós. Seans freisin go raibh leanaí aici.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2831.550691818978,109.28907429082012,130.54517825174443,4.8717193603515625
+200281,Cad é glaoch zoom? ,"Is comhdháil físe grúpa é glao zoom le suas le 10 duine. Is bogearraí é Zoom is féidir a shuiteáil ar fhóin, táibléid, agus ríomhairí, ionas gur féidir le grúpaí labhairt lena chéile, doiciméid a roinnt, agus comhoibriú ar thionscadail oibre.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,13377.971401457544,94.72511182444312,130.08206142166745,4.868165493011475
+39620,Cé hé Pol Pot? ,"Ba é Pol Pot, nó Saloth Sar, mar a bhí air ar dtús, deachtóir Cumannach na Cambóide sna seachtóidí. Ba eisean príomh-aire na tíre, agus é i gceannas ar na Ciméaraigh Dhearga, a chuir timpeall trí mhilliún duine chun báis a fhad is a d'fhan siad ag rialú na tíre. Sa bhliain 1979, cuireadh an ruaig orthu nuair a d'éirigh ina chogadh idir Vítneam agus an Chambóid.
+
+Glactar leis gur giorrúchán é an t-ainm sin Pol Pot de na focail Fhraincise politique potentielle, a thagraíonn don chumhacht pholaitiúil. Meastar go bhfuil Pol Pot ar dhuine den chúigear slua-mharfóirí is measa i stair an chine dhaonna, nó nuair a bhí sé ag rialú a thíre, fuair duine as gach triúr bás de dheasca na bpolasaithe a bhí i bhfeidhm aige - aslonnú an daonra ó na cathracha go dtí an tuath agus pionós báis don fhreasúra.
+
+Ní bhfuair Pol Pot féin aon phionós as a chuid coireanna, nó shíothlaigh sé istigh sa dufair, áit a raibh sé ar a sheachnadh ó lámh an dlí is an chirt.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2597.4528420742727,100.73665419411324,129.37167912441967,4.86268949508667
+111974,Inis dom faoi Daidí na Nollag,"Is carachtar é Daidí na Nollag (San Nioclás nó Saintí uaireanta) (Béarla: Santa Claus, Santa) a aithnítear mar thraidisiún Nollag i dtíortha Iartharacha an domhain. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,758.4526888412372,200.35929853638487,129.3549624248761,4.862560272216797
+108003,Cé hé Henry Salt? ,"D'fhás Salt suas i Lichfield, Sasana.
+
+Sa bhliain 1815 ceapadh Salt mar phríomhchonsal Briotanach i gCaireo. Ba ghearr go raibh sé féin agus Bernardino Drovetti, an consal Francach, ag dul in adharca a chéile, agus iad araon ag iarraidh seandachtaí Éigipteacha a fháil ar ais nó ar éigean. Bhí gach duine acu ag brath ar dhiograiseoirí eile: bhí an sceitseálaí Frédéric Cailliaud agus an dealbhóir Jacques Rifaud ag cuidiú le Drovetti agus d’fhostaigh Salt Giovanni Battista Belzoni.
+
+Chuir Salt tochailt á déanamh sa Téibh agus in Abú Simbel; é oilte ar léamh na n-iarglaifí agus bua na healaíne aige, rud a chuaigh ar sochar dó agus é ag léiriú a bhfaca sé ag taisteal dó.
+
+Bhailigh sé a lán seandachtaí agus déantúsáin, agus é san Éigipt, go háirithe ceann Raimséas II (a taispeánadh in Iarsmalann na Breataine) agus sarcófagas Raimséas III (ar cheannaigh an Louvre é).
+
+Cailleadh Salt i Desouk san Éigipt. Tá sé curtha i gCathair Alastair.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4080.790122264887,95.41635028542804,128.9242823017019,4.859225273132324
+190744,"Inis dom faoi Paul Signac
+","Ealaíontóir a rugadh i bPáras ab ea Paul Signac (11 Samhain 1863 - 15 Lúnasa 1935). Le Seurat, d'fhorbair sé an deighilteachas — ach bhain sé féin úsáid as paistí dathanna íona, cosúil le mósáic, ní hionann is spotaí pointíleacha Seurat — agus rinne radhairc mara den chuid is mó.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4786.14793666271,105.46630053471712,128.7000904636224,4.857484817504883
+23894,Cad é an bealach is fearr chun tine a thosú?,"Is féidir leat tine a thosú leis adhmaid gual, nó tosaitheoirí tine. Ach bí cúramach! Is tábhachtaí sábháilteacht a choimeád i gcroílár gach gníomh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,449.04576338298506,152.371177870808,128.32304049530245,4.854550838470459
+114431,An bhfuil SF ag prapáil chun freastal ar Westminster? An bhfuil freastal ar Westminster doshamhlaithe?,"Is é freagra Shinn Féin ar an gceist sin gur mór idir a bhfeachtas Uile-Éireann agus freastal ar Pharlaimint a dteastaíonn uathu deireadh a chur lena gcumhacht abhus.
+Céard a bheadh le gnóthú ag SF as a suíocháin a thógáil i dTeach na dTeachtaí?
+Ní léir gurbh fhiú an tairbhe an trioblóid.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,291.6820750089508,127.854942361372,127.75645927464184,4.850125789642334
+195438,Cé hé Rafael Trujillo? ,Bhí Rafael Leonidas Trujillo Molina ina dheachtóir ar an bPoblacht Dhoiminiceach ar feadh tríocha bliain go dtí gur feallmharaíodh é i 1961. Bhí cumhacht iomlán aige féin agus a chlann ar an tír ar feadh níos mó ná tríocha bliain. Tugadh El Jefe nó El Benefactor air go hoifigiúil ach go neamhoifigiúil tugadh Chapitas (caipíní buidéil) mar leasainm air mar go raibh sé chomh ceanúil ar bhoinn ghradamúla. Tugadh El Chivo (an gabhar) air chomh maith. Réimeas fuilteach fada a bhí aige inar cuireadh an-bhéim ar chultas pearsanachta.,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4907.995980878112,105.30067405526954,127.7050539606111,4.8497233390808105
+104447,Inis dom faoi Benvenuto Cellini. ,"Gabha óir, dealbhóir, greanadóir is údar a rugadh i bhFirenze na hIodáile ab ea Benvenuto Cellini (3 Samhain 1500 – 13 Feabhra 1571). Cáil air as a dhírbheathaisnéis Vita (Beatha, 1558-1562), sáiltéar óir a rinne sé do Phroinsias I na Fraince, agus a dhealbh cré-umha Peirséas. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1422.6957160662105,108.05362999689793,127.6053476883331,4.848942279815674
+108035,Inis dom faoi Arthur Rimbaud,"File Francach é Jean Nicolas Arthur Rimbaud (20 Deireadh Fómhair 1854 – 10 Mí na Samhna 1891).
+
+Tá clú agus cáil ar a shaothair, cé gur éirigh sé as an scríbhneoireacht nuair nach raibh ach fiche bliain slánaithe aige.
+Rugadh Rimbaud i Charleville. Seanórtha, Stop Rimbaud ag scríobh filíochta nuair nach raibh 20 bliain d'aois slánaithe aige.
+
+Gáinneálaí ba ea é níos déanaí, san Aetóip.
+
+Tháinig ailse air agus fuair sé bás agus é seacht mbliana is tríocha d'aois.
+
+Sraith saothar ó fhilí aitheanta is ea File ar fhile. San eagrán seo, tá filíocht Arthur Rimbaud aistrithe ón bhFraincis ag Liam Ó Muirthile.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,7623.272580975702,73.60986195945031,127.56987883435764,4.848664283752441
+51435,Inis dom faoi László Biró? ,"Ceapadóir Ungárach ab ea László Biró (29 Meán Fómhair 1899 – 24 Deireadh Fómhair 1985). I mBúdapeist a rugadh é. Toisc Giúdach é theith seisean agus a dhearthóirí ó na Naitsithe agus chuir siad fúthu san Airgintín sa bhliain 1943. Nuair a tugadh isteach dúch beo-thriomaithe do nuachtáin, cheap sé an peann gránbhiorach i 1931, agus tugadh a ainm air.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3311.242240486472,80.30097517164386,127.4087809838895,4.847400665283203
+67208,"Ca bhfuil an tír Asarbaiseáin? 
+","Tá sí suite idir an Iaráin, an Rúis, an Airméin agus an tSeoirsia. Tá cuid den Asarbaiseáin, mar atá, Nakhchivan nó Naxçıvan, dealaithe ón gcuid eile den phoblacht ag an Airméin. Tá Naxçıvan ag críochantacht go díreach leis an Tuirc.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,816.1004041225376,147.39350107260407,127.09222523001434,4.844913005828857
+118427,Inis dom faoi Mysterious Billy Smith. ,"Dornálaí Ceanadach, a bhí ina churadh marcmheáchain, ab ea Mysterious Billy Smith, a rugadh Amos M. Smith ar 15 Bealtaine, 1871 i Little River, Digby, Nova Scotia agus a fuair bás ar an 15 Deireadh Fómhair, 1937. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5039.843313100527,83.16352016449112,126.58086433031563,4.84088134765625
+13001,Cad a dhéanfá dá mbeifeá i do Thaoiseach ar an tír? An bhfuil tú sásta leis an Taoiseach ag an am sin?,"Ar ndóigh post tábhachtach is ea post an taoisigh, agus tá go leor dualgaisí difriúla ag baint leis. Bíonn muid ag brath go mór ar chinntí an Taoisigh, mar sin bheadh orm a lán machnaimh a dhéanamh ar an gceist sin. Tá rudaí áirithe níos práinní ná a chéile, mar shampla chuirfinn níos mó áiseanna ar fáil do dhaoine óga. Chuirfinn stop le caimiléireacht dífhostaíocht agus fadhb na ndrugaí. Fairis sin, d'athródh mé an bonneagar i gceantair thuaithe, mar Iarthar Chorcaí",Irish,gle,re-annotations,ff122df918018b0a6f0923edee04271dbc2235c8843870ebed523341df7d91a3,296.35833942834194,115.74362114508618,126.5320437536239,4.840495586395264
+140708,"Scríobh leanúint don mhír seo - Tar éis ardú na Fraince Réabhlóideach ar dtús agus na Fraince Napoléonacha ina dhiaidh sin, tháinig staid pholaitiúil Phoblacht Genoa a bheith níos inbhuanaithe. Cé go raibh Genoa neodrach go hoifigiúil le linn Chogaí Réabhlóideacha na Fraince, thug an dlús a bhí aige leis an bhFrainc deis don tír níos mó brú leanúnach a chur ar an bPoblacht. ","Le linn Cath Genoa 1795, bhuail Cabhlach na Fraince le tacaíocht Genuese Cabhlach Ríoga na Breataine amach ó chósta na cathrach. Mar thoradh air seo, bhunaigh an Cabhlach Ríoga blocáil bhliantúil ar Genoa a raibh tionchar suntasach aige ar gheilleagar na poblachta.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,128.11015650148192,191.5401388910135,125.39372268004334,4.831458568572998
+165040,Cad a rinne Adolf Hitler? ,"Rinne sé géarleanúint chruálach ar a chuid naimhde polaitiúla, ar nós na gCumannach, na nDaonlathach Sóisialta, agus a lán dreamanna eile. Bhí an ciníochas fite fuaite trína shaoldearcadh, ionas nach raibh meas an mhadra aige ar na Giúdaigh ná ar na Slavaigh. D'fhéach sé le Giúdaigh uile na hEorpa a mharú, agus leis an bplean seo—""Fuascailt Dheiridh na Ceiste Giúdaí""—a chur i bhfeidhm, thóg lucht a leanúna campaí géibhinn ar fud na hEorpa leis na Giúdaigh a thachtadh ina sluaite le gás nimhe. Nuair a bhí díormaí an Airm Dheirg ag cúngú air i mBeirlín, chuir sé lámh ina bhás féin in éineacht le boic mhóra eile an pháirtí, go háirithe Joseph Goebbels. Go gairid roimh a bhás, phós sé Eva Braun, a bhí mar leannán aige le fada.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4652.379847884356,116.90126046945872,125.26087462762725,4.8303985595703125
+108124,Cad a chiallaíonn sé sous vide a chócaireacht? ,"Is minic a úsáidtear sous vide chun bia a chócaráil, ach úsáidtear é freisin chun cabhrú le bia a chaomhnú. Tá an bia cócaráilte i málaí séalaithe vacuum. Is é an buntáiste ná go ndéanann sé bia a chócaíocht níos cothrom. Is buntáiste eile é gur féidir é bia a choimeád ar feadh níos faide ná modhanna eile, mar a stóráil sa chuisneoir nó é a reo.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5589.658949509983,167.11829832031742,125.2155484893524,4.830036640167236
+18411,Tá mé ag lorg aon chineál drámaí Cóiré atá tóir air! An féidir leat ceann a mholadh? ,"Tá brón orm nach bhfuil a fhios agam ar bith. An mbeadh suim agat i radharc ar seánra drámaí eile seachas K-Drama? Mar shampla, drámaí gníomhaíochta cosúil le drámaí ""Ninja"", tá se cosuil le seó ""Game of Thrones"". ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,421.9589551898525,126.96823285454307,125.16224110802476,4.829610824584961
+196769,Cé hé James Herriot? ,"James Herriot an t-ainm cleite a bhí ag James Alfred Wight, nó Alf mar a tugadh mar leasainm air. Rugadh Wight i Roker, Sunderland i Sasana, an áit gurbh as dá thuismitheoirí, ach tógadh i nGlaschú, Albain é agus is ann a cháiligh sé mar thréidlia agus é trí bliana is fiche. D'oibrigh Wight i gcleachtas tuaithe i mbaile Thirsk, Yorkshire, Sasana, ach is fearr aithne air mar údar sraith leabhar faoina shaol ag obair mar thréidlia agus a thraenáil leis an RAF le linn an Dara Cogadh Domhanda.
+
+D'inis na leabhair faoi eachtraí greannmhara a thit amach agus é ag obair le feirmeoirí agus le muintir an bhaile i gceantar álainn na Gleanntáin Yorkshire i dtuaisceart Shasana. Bhain na leabhair an-chlú amach agus, faoin am a fuair Wight bás, bhí sé ar cheann de na húdair ba mhó díol sa Bhreatain agus sna Stáit Aontaithe. Rinneadh dhá scannán agus mórshraith teilifíse bunaithe ar na leabhair. Spreag na leabhair agus an t-athchóiriú a rinneadh orthu go leor daoine le tabhairt faoin tréidliacht iad féin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2810.291172096012,88.15893238418829,125.0706031076478,4.828878402709961
+108617,Cé hé Arthur Harden? ,Ceimicí a rugadh i Manchain ab ea Arthur Harden. Roinn sé Duais Nobel na Ceimice le Hans Euler-Chelpin i 1929 as a shaothar ar choipeadh siúcra agus ceimic na n-einsímí coipthe. Bhí sé beo ó 1865 go dtí 1940. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6803.739982698935,157.83130540932365,124.7746111412121,4.82650899887085
+36505,Cé hé Bram Stoker? ,"Scríbhneoir Éireannach ab ea Abraham Stoker, nó Bram Stoker, mar a thugtar air de ghnáth. Scríobh sé úrscéalta agus gearrscéalta don chuid is mó, agus is é an t-úrscéal úd Dracula an leabhar is cáiliúla a tháinig óna pheann.
+
+Lena lá féin, áfach, bhí níos mó clú air mar amharclannaí, nó bhí sé ina chúntóir phearsanta don aisteoir Shasanach Henry Irving agus ina úinéir agus ina bhainisteoir ar an amharclann úd Lyceum Theatre i Londain.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4025.512092330058,115.06774807194466,124.16495050028684,4.821610927581787
+2858,Cé hé Woody Guthrie? ,"Cumadóir agus ceoltóir Meiriceánach ab ea Woodrow Wilson ""Woody"" Guthrie, duine de na ceoltóirí ba mhó le rá sa 20ú haois. Nuair a chailleadh Guthrie ag deireadh na seascaidí, fágadh na céadta amhrán agus bailéad ina dhiaidh, a cuimsíonn plé ar pholaitíocht, amhráin traidisiúnta agus fiú amhráin do pháistí. Sheinn Guthrie gan stad ina shaol, go minic leis an sluán ""This Machine Kills Fascists"" (""Maraíonn an Meaisín seo Faisistithe"") le feiceáil ar a ghiotár. An rian is cáiliúla a tháinig uaidh ná ""This Land Is Your Land"", a cantar go minic fós i scoileanna Meiriceánacha.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4467.353732016742,88.51064485450242,124.06960551573728,4.820842742919922
+196874,Inis dom faoi Ailfrid Mór. ,"Bhí Ailfrid nó Ælfred, ón Sean-Bhéarla Ælfrēd, a fhoghraítear mar, ina rí ar ríocht dheisceartach na nAngla-Sacsanach i Wessex Shasana, ó 871 go dtí 899. Bhain sé cáil amach mar gheall ar a chosaint ar an ríocht sin ó na Lochlannaigh. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,7041.410805015104,122.45639328636004,123.83342325445037,4.818937301635742
+188698,Inis dom faoi Ryan Reynolds? ,"Is aisteoir scannáin agus teilifíse Ceanadach é Ryan Reynolds Rodney a rugadh ar an 23 Deireadh Fómhair, 1976. 
+
+Rugadh Reynolds i Vancouver, British Columbia. Is mórdhíoltóir bia é a athair, Jim, agus tá a mháthair Tammy ina miondíoltóir. Tá sé de bhunadh na hÉireann agus tógadh mar Chaitliceach Rómhánach é. Is eisean an duine is óige de cheathrar deartháireacha agus bhain sé céim amach ó Mheánscoil Kitsilano i Vancouver i 1994. Chuaigh sé ina dhiaidh sin go Kwantlen Polytechnic hOllscoile, chomh maith i Vancouver, go dtí gur éirigh sé as. Tá beirt dheartháireacha dá chuid ag obair mar phóilíní i British Columbia, duine acu ar Cheanada Ríoga Feistithe Ball Póilíní.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5353.789168398438,78.21297529838512,123.76671656098652,4.818398475646973
+147174,Cé hé Joseph Murphy? ,Polaiteoir Éireannach ab ea Joseph Murphy. Bhí sé ina pholaiteoir neamhspleách.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2340.537295820917,159.15568430169327,123.54495415552668,4.816605091094971
+54346,Inis dom faoi Wes Brown. ,"Is imreoir sacair Sasanach é Wes Brown, a rugadh i Longsight, Manchain ar an 13 Deireadh Fómhair 1979. Imríonn sé ina chúlaí le Manchester United i Sasana agus le foireann idirnáisiúnta Shasana. Is cosantóir é.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4781.13425993753,157.018267502616,123.47180857276932,4.816012859344482
+75963,Scríobh leanúint ar aghaidh don mhír seo - Thosaigh tiománaí BMW Sauber Nick Heidfeld sa dara háit ón taobh salach den rian ag ligean do Kimi é a rith go héasca. ,"Rinne tiománaí na Gearmáine rás soiléir ar an deireadh gar, áit a raibh sé faoi bhrú trom ó Alonso, ach d'fhan sé ar a thríú háit, agus le Alonso féin, léim sé go dtí an ceathrú háit ón 6ú háit tosaigh. Ba é seo an dara críochnú ar an podchraobh do Nick ar Grand Prix na hUngáire ó 2006.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,259.8314941228166,98.42782324651728,122.8016239557246,4.810570240020752
+127909,Cad é an Córan? Inis dom faoi. ,"Is é an Córan, ar a dtugtar القرآن Al Qur’án san Araibis, leabhar naofa an Ioslaim. An urraim a thugtar don Chóran san Ioslam, tá sí cosúil leis an urraim a thugtar d'Íosa sa chreideamh Críostaí. 
+Is é an rud a chreideann an Moslamach fíréanta gurb é an Córan briathar neamhthruaillithe Dé, agus mar sin, tá sé an-tábhachtach téacs an Chórain a chosaint ar gach cineál truailliú. Dá réir sin, ní ghlactar ach leis an gCóran Araibise mar fhíor-leabhar naofa. Rinne Muid Córan Araibise de, ionas go dtuigfeadh sibh é, a deir Dia, sa Chóran. Tá ainm an Chórain bunaithe ar thamhan focail a chiallaíonn léamh, léitheoireacht sna teangacha Seimíteacha. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2310.436101201985,105.64221150321266,122.33459030293564,4.806759834289551
+141466,Cé hé Michael Collins (spásaire)? ,"Eitleoir agus ispásaire ab ea Michael Collins (a rugadh ar an 31 Deireadh Fómhair 1930 agus a fuair bás ar 28 Aibreán 2021).
+
+Thaistil sé go dtí an ghealach ins an spáslong Apollo 11. Ach níor thuirling sé ar dhromchla na gealaí mar gheall ar chúraimí a bhí le comhlíonadh aige sa spáslong. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1451.987755742264,91.58855585735272,122.13100036029552,4.805094242095947
+36099,Ceist: Cé hé guth an mháthair eile i Coraline. Freagra:,Is é Teri Hatcher guth an mháthair eile i Coraline. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,561.9194053558235,694.1763534924353,121.91856350959456,4.803353309631348
+195057,Inis dom faoi Jill Dando. ,B'iriseoir agus léitheoir Sasanach í Jill Wendy Dando. Rugadh í i Weston-super-Mare ar 9 Samhain 1961. Dúnmharaíodh í ag a baile ar 26 Aibreán 1999. Ní bhfuarthas amach riamh cé a dhúnmharaigh í. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3377.310677885158,112.76258338037364,121.77232473146262,4.80215311050415
+72637,Cén chaoi a bhfuil meatballs Sualainnis difriúil ó meatballs Iodáile? ,"Tá meatballs na Sualainne (ar a dtugtar köttbullar) an-chosúil le meatballs iodáile (ar a thugtar polpettine). Tá an dá cheann thart ar chiall liathróid le struchtúr cosúil le arán daingean agus líonadh déanta as feoil talún. B'fhéidir go bhfuil tú ag smaoineamh ar meatballs Na Sualainne le sauce nó gan é mar mhias, agus déantar meatballs an tSualainnis a sheirbheáil go traidisiúnta le prátaí mashed agus subh milis lingonberry.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,751.4857092323424,193.0314532047201,121.73487819810416,4.801845550537109
+92973,Cad iad na rialacha bunúsacha i gcluiche cispheile? ,"Bhuel, tá sé á imirt ag dhá fhoireann de chúig dhuine gach ceann. Déanann gach foireann iarracht an liathróid a fháil trí chúl an fhoireann eile. Is é an fhoireann a scórálann níos mó pointí ná a n-imreoir an buaiteoir. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1298.3870969029028,91.8012707932616,121.63020515025453,4.800985336303711
+109734,Cé hé Constance Gore-Booth Markiewicz? ,"Polaiteoir, náisiúnaí agus réabhlóidí Éireannach ab ea Constance Gore-Booth, níos deireanaí an Chuntaois Constance Markievicz. ""An Chuntaois Dhearg"" a thugtaí uirthi mar gheall ar a cuid tuairimí sóisialacha. Áirítear ar laochra náisiúnta na hÉireann í.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1101.3794451088552,77.0631698377054,120.2455043544156,4.7895355224609375
+189118,"Chuala mé go bhfuil an banana a bhfuil an blas banana saorga múnlaithe air imithe in éag, an bhfuil sé sin fíor? ","I ndáiríre, ní úsáideann an blas bananas an sinsear fiáin imithe i éag de bananas, ach torthaí ó Mheiriceá Theas ar a dtugtar ""patata milis"". Is torthaí bananas iad, ach de ghnáth nach bhfuil siad milis. Is é an méid ar a dtugtar blas banana cineál difriúil táirge a dhéantar ó starch fermenting i leacht, a thagann ansin ina leacht is é blas banana. Mar sin má chuireann tú i gcomparáid cé chomh éasca is atá sé rud éigin géar a dhéanamh i gcoinne cé chomh éasca atá sé a dhéanamh",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,208.86550755674256,127.41236547553343,119.55229275348604,4.783753871917725
+184380,Cé he Rasputin? ,"Bráthair siúil ab ea Grigoriy Yefimovich Rasputin (Gaelaithe uaireanta mar Raspúitín) a bhí ina chomhairleoir ag impire deireanach na Rúise, Nioclás a Dó. Bíonn finscéalta éagsúla á n-insint faoi Rasputin agus faoin tionchar a bhí aige ar Nioclás agus ar a chúirt. Mar shampla, Deirtear gur cluanaí cealgach a bhí ann nach bhféadfadh aon bhean cur in aghaidh dá chuid cluanaireachta. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3732.353906852248,107.58767566654888,119.31776836145244,4.781790256500244
+77266,Cé hé Pápa Gréagóir XII? ,"Ba Phápa ar an Eaglais Chaitliceach é Gréagóir XII. Rugadh sé ar an 13 Bealtaine 1335 san Veinéis. 
+Fuair sé bás ar an 	18 Deireadh Fómhair 1417. Bhí sé 82 bliana d'aois. 
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2335.655189170629,104.97675823623815,119.10045635434092,4.779967308044434
+159361,"Cinneadh Coiste Eitice Chumann Síceolaíocha Mheiriceá é a imscrúdú ag polaiteoirí coimeádach, ach, mar gheall ar aeráid chultúrtha na 1960idí déanacha agus an bhfíric go raibh an nudity comhthaobhach, thit sé seo ina dhiaidh sin.  Cad is brí le sin. ","Sheol Coiste Eitic Chumann Síceolaíoch na Meiriceánach imscrúdú ar Bindrim, a d' éirigh le polaiteoirí coimeádach.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,163.12561837064223,664.7097955852436,118.80476979815964,4.777481555938721
+70960,Inis dom faoi Felix Bloch. ,"Fisicí a rugadh i Zürich ab ea Felix Bloch (1905-1983). Chaith sé an chuid is mó dá shaolré sna Stáit Aontaithe. Rinne sé taighde bunúsach ar mhodhanna anailíse, bunaithe ar athshondas maighnéadach núicléach, ceann d'uirlisí bunúsacha na ceimice anois. Roinn sé Duais Nobel na Fisice le Edward Purcell i 1952 as a shaothar ar thomhais leis an modh seo.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5507.75087259549,119.01195127068654,118.62758589938164,4.775989055633545
+77531,Conas is féidir liom mo urlár adhmaid a choinneáil ag breathnú go maith? ,"Go ginearálta ba mhaith leat glantais dorcha, waxy a úsáid a bhfuil tuaslagóirí agus cóireálaithe ann. Ba chóir go gcabhródh sé sin le do urlár a choinneáil go maith. Is iad na glantaisí idéalacha iad siúd nach bhfuil comhdhúile orgánacha eitilte díobhálacha acu.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,248.1227652916236,136.76477532112315,118.51083451498276,4.7750043869018555
+6996,Cé hé Ted Bundy? ,"Sraithmharfóir, fuadaitheoir, banéigneoir agus éigneoir corpán a bhí in Theodore Robert Bundy (a rugadh faoin ainm Theodore Robert Cowell). Mharaigh sé na sluaite de mhná óga sna seachtóidí, agus tá sé incheaptha go raibh sé ag rith damhsa roimhe sin féin.
+
+Saolaíodh Bundy ar an 24 Samhain 1946 i mBurlington (stát Vermont). Cuireadh chun báis é i bPríosún Stáit Florida ar an 24 Eanáir 1989.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3740.888532793425,79.86938009082738,118.48987102222569,4.774827480316162
+94629,Cad iad na wigs is fearr do mhná?,"Níl a fhios agam faoi wigs go sonrach, ach is féidir liom iarracht a dhéanamh roinnt leideanna níos ginearálta a thabhairt. Más mian leat wig dubh, molaim dul chuig siopa soláthairtí áilleachta iarbhír, ní ceann de na suíomhanna siopadóireachta ar líne sin. Go ginearálta, is é an rogha dath is fearr a thagann ó chuid gruaige fíor daonna, nó gruaige daonna ó thíortha eile mar Mheicsiceo nó an India, agus tá sé seo an-deacair a fháil do na roghanna is inacmhainne. Is é rogha eile gruaig shintéiseach, cosúil leis na cinn a dhíolann an branda Peruvian Hair.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1932.121353312184,103.90757047865075,117.95928104024688,4.770339488983154
+62715,Inis dom faoi Breandán Ó hEithir. ,"B’údar, craoltóir, iriseoir agus scriptscríbhneoir é Breandán Ó hEithir.Tá cur amach ag léitheoirí ar na húrscéalta Lig Sinn i gCathú agus Sionnach ar Mo Dhuán, a raibh an-ráchairt orthu. Leabhar cuimhní cinn is ea An Nollaig Thiar, tá The Begrudger’s Guide to Irish Politics, ar cheann de na leabhra is greannmhaire agus is géarchúisí faoin bpolaitíocht in Éirinn sa 20ú haois, agus tá Over the Bar i measc na sárshaothar faoi Chumann Lúthchleas Gael. Obair in ‘am saor’ a ghin na saothar sin den chuid is mó, áfach, mar is le hiriseoireacht a shaothraigh sé a bheatha.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,283.7275780089783,114.1440864924853,117.92638091871272,4.7700605392456055
+116452,Inis dom faoi Franz Bopp. ,Ba theangeolaí Gearmánach é Franz Bopp. Tá clú agus cáil air mar gheall ar an obair a rinne sé ar theangeolaíocht chomparáideach na dteangacha Ind-Eorpacha. Tá sé 76 bliana d'aois. ,Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,3280.7554993072363,114.1111078035822,117.59782789730755,4.767270565032959
+41192,Inis dom faoi Impireacht na Rúise,"Úsáidtear an téarma Impireacht na Rúise le tagairt a dhéanamh don ré stairiúil ó laethanta Pheadair Mhóir go dtí Réabhlóid na Rúise 1917. San am seo, tháinig fás agus borradh ar an Rúis mar stát, go dtí gur shín sí ón Muir Bhailt go dtí an tAigéan Ciúin. Tháinig deireadh deifnídeach leis an Impireacht nuair a mharaigh na Boilséivigh an tImpire deireanach, Nioclás a Dó, agus a theaghlach in Yekaterinburg, áit ar cuireadh ar díbirt é.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1570.1677508754697,109.99686340557672,117.4244597232308,4.7657952308654785
+86869,An dtaitníonn daoine a sheachadann pizza lena gcuid oibre i ndáiríre? ,Is dócha nach bhfuil a fhios agam go leor faoi síceolaíocht sheachad pizza. Ach is cosúil go mbaineann siad taitneamh as am a chaitheamh lasmuigh san aer úr agus go bhfaigheann siad beagán aclaíochta ag rith suas staighre foirgnimh árasán leis na málaí pizza sin.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,406.8733698862162,114.59170807765956,117.31006712438857,4.764820575714111
+113086,"An bhfuil an Páirtí polaitíochta Sinn Féin ag prapáil chun freastal ar Westminster?
+","Silím gur Scéal earraigh is ea é, dar le Lucht Oibre na Breataine agus Sinn Féin.
+Duairt an Lucht Oibre, go raibh siad ag iarraidh tacaíocht sa pharlaimint ó Shinn Féin tar éis an toghcháin sa Bhealtaine.
+Ach dar le Sinn Féin, dtabharfaidís droim láimhe le croípholasaí agus go nglacfaidís lena suíocháin i Westminster.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,219.23084790328903,107.52597729718433,117.00604824919044,4.76222562789917
+70514,Cad a smaoineann tú faoi Trump ina hUachtarán? ,"Níl sé ina uachtarán a thuilleadh. Ach nuair a bhí sé, bhí sé ina charachtar conspóideach. Is é Joe Biden Uachtarán nua na Stát Aontaithe.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1097.8166312866715,74.44733572198089,116.94458070006436,4.76170015335083
+173847,"Is é an t-ábhar nasc Mini-DIN. Cad é an cheist le haghaidh: ""Is teaghlaigh de nascairí leictreacha il-pin iad na nascairí mini-DIN a úsáidtear in iarratais éagsúla"".? ","""Cad é 6 pin DIN nascóir?""",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,95.23239718103714,9625.137509350969,116.93917176356742,4.761653900146484
+65755,Cad iad roinnt rudaí spraoi agus uathúla le déanamh i Haváí? ,"Is féidir liom cúpla nasc a aimsiú duit chun tosú! Áirítear leo gailearaí ealaíne agus rudaí den sórt sin, chomh maith le áit i Lahaina inar féidir leat iasc deataithe a cheannach agus iarracht a dhéanamh octopus a ghabháil.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,450.1528503502329,81.26718214636654,116.77039378491308,4.760209560394287
+18463,Cad é an Meán-domhan i Lord of the Rings? ,"Is é an Meán-domhan an ilchríoch shamhailteach ina bhfuil imeachtaí an úrscéil fhantaisíochta Tiarna na bhFáinní le J. R. R. Tolkien suite.
+Dar le Middle-earth I mBéarla; tá an téarma seo bunaithe ar Middangeard an tSean-Bhéarla agus ar Miðgarður na hÍoslainnise. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,625.2406262275242,142.3480110405556,116.33533958708576,4.756476879119873
+124285,Cé hé Stubby Kaye. ,"Ba aisteoir coiméide Meiriceánach é Stubby Kaye (11 Samhain 1918 - 14 Nollaig 1997). Leis an ainm Bernard Kotzin a rugadh é i dtuaisceart Manhattan, i gCathair Nua-Eabhrac. Teaghlach Giúdach a bhí ann. D'fhás sé aníos i gQueens agus sa Bronx, agus fuair sé bás i gCalifornia.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2750.918492424189,116.38938285042089,116.32003004301713,4.756345272064209
+110269,Inis dom faoi Daphne Guinness. ,"Is dearthóir, aisteoir, léiritheoir agus ceoltóir Sasanach í Daphne Diana Joan Susanna Guinness (a rugadh ar an 9 Samhain 1967). Is é Jonathan Guinness, 3ú Barún Moyne, an mac is sine le Diana Mitford agus Bryan Guinness a hathair. Ba iníon í Diana Mitford le David Freeman - Mitford, 2ú Barún Redesdale, athair na deirfiúracha Mitford. Fuair Mitford colscaradh ó Ghuinness agus phós sí ceannaire an British Union of Fascists (Gaeilge: Aontas Faisistithe na Breataine), Sir Oswald Mosley, 6ú Bairnéad Ancoats. Tá sé ráite ag Daphne Guinness nach raibh a fhios aici faoi chleamhnachtaí polaitiúla Mosley, sular chuala sí i 1980 ar an BBC News go bhfuair sé bás. Tá aithne ar Daphne Guinness mar béithe, péiceallán, dearthóir, agus ealaíontóir . 
+Is as Hampstead i Londain de Daphne Guinness agus de shliocht na hÉireann agus na Fhriance í chomh maith agus is ban-oidhre den chlann Guinnesss í. Is é Jonathan Guinnes, 3ú Barún Moyne é a hathair agus Susan Linsey í a máthair . Thógadh suas í in Éireann, Sasana, Párás agus an Spáinn. Ag fás suas bhí an suim aici sa sna healaíona agus rinne sí staidir ar tarraingt, drámaíocht agus ceol.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3760.447062689069,103.98866098077433,115.9636552209069,4.753276824951172
+131008,Inis dom faoi An tSaimbia? ,"Is tír thalamhiata atá suite i ndeisceart na hAfraice í Poblacht na Saimbia, nó an tSaimbia de ghnáth. Tá sí ag críochantaíocht le Poblacht Dhaonlathach an Chongó ó thuaidh, le hAngóla san iarthar, leis an mBotsuáin (ag pointe amháin), leis an tSiombáib agus leis an bPoblacht Mhósaimbíc ó dheas, agus leis an Maláiv san oirthear. Tá teorainn leis an Tansáin san oirthuaisceart. B'é Rhodesia Tuaisceartach an t-ainm a thugadh uirthi i ré riail an Ríocht Aontaithe. Tagann an t-ainm nua-aimseartha ón abhainn Zambezi. Is í Lusaka an phríomhchathair, agus an chathair is mó. Tá formhór an daonra bailithe timpeall na príomhchathrach i lár na tíre, chun deiscirt, nó i gCrios an Chopair, san iarthuaisceart.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1801.2992769561772,121.76338296210876,115.6299837959922,4.75039529800415
+148436,An féidir leat roinnt faisnéise a roinnt faoi impants cochlea? ,Cinnte! Is feistí leictreonacha iad impantáin cochlea a chuirtear isteach sa chluas inmheánach agus atá nasctha le leictreóidí sa néaróg éisteachta. Ligeann sé seo do dhaoine atá gorta éisteacht tríd an cochlea trí chomharthaí leictreacha a sheoladh go dtí an néaróg.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,356.5656054786875,135.17038615409749,115.4081614566839,4.748475074768066
+8037,Inis dom faoi Martin Frobisher. ,Loingseoir a rugadh in Altofts Shasana ab ea Martin Frobisher. Rinne sé cuid mhaith iarrachtaí an Bealach Siar ó Thuaidh go Cathay (seanainm a thug Marco Polo ar an tSín) (1576-1578) a aimsiú. D'éirigh leis Labradar agus Bá Hudson a bhaint amach.,Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,1702.2737796547265,137.679848200124,115.38213477629654,4.748249530792236
+118528,Cé hé Robert Smythson. ,"Ailtire Sasanach ab ea Robert Smythson. Thosaigh sé mar shaor cloiche. Ba é an chéad saothar dá chuid a taifeadadh Longleat (1568), agus meastar gur dhear sé é. Ba é Wollaton Hall i Nottingham (1580-1588) a shárshaothar, caisleán meánaoiseach bréige le gnéithe clasaiceacha is faisean Pléimeannach fite ann. D'fhorbair sé plean nua ceartingearach leis an halla mór suite trasna, rud a bhí réabhlóideach maidir leis na féidearthachtaí spásúla i bhfoirgnimh chomhaimseartha.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3438.769543942609,124.37406600127665,115.10451589219429,4.745840549468994
+201186,Inis dom faoi Joe Cole. ,"Is imreoir sacair Sasanach é Joe Cole a rugadh in Islington, Londain ar an 8 Samhain 1981. D'imir sé le Chelsea F.C. (2003–2010) agus foireann Shasana. Imríonn sé do Léarpholl faoi láthair ach é ar iasacht acu le Lille, sa Fhrainc. Imreoir lárpháirce é Joe Cole. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3410.8213437382624,152.88499531163438,114.8136035480432,4.74330997467041
+194535,Inis dom faoi Georges Jacques Danton. ,"Ba dlíodóir Francach agus phearsa thábhachtach i rith Réabhlóid na Fraince é Georges Jacques Danton. Rugadh é ar Jacques Danton agus Marie-Madeleine Camus in Arcis-sur-Aube sa chúige Champagne ar 26 Deireadh Fómhair 1759. É ina theachta de chuid na Comhdhála, é ar an gcéad uachtarán de Choiste na Slándála Poiblí. Ba é an tAire Cirt é tamall. Áirítear é ar phearsana móra Réabhlóid na Fraince, agus deir mórán staraithe gurbh eisean ba chúis le treascairt na Monarcachta. Chuir a naimhde “measarthacht” ina leith toisc gur mhian leis an Vendée a thabhairt chun síochána gan ár agus teacht chun réitigh le tíortha a bhí sásta Poblacht na Frainc a aithint. Daoradh é gan díospóireacht cheart agus gan fhios beagnach.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3153.7119952187013,103.5868533159927,114.57717433793997,4.741248607635498
+170062,Inis dom faoi Gilbert Newton Lewis. ,"Ceimicí fisiciúil a rugadh i Weymouth, Massachusetts ab ea Gilbert Newton Lewis (23 Deireadh Fómhair 1875 - 23 Márta 1946). Ceannródaí i bhfeidhmiú phrionsabail is mhodhanna oibre na fisice sa cheimic, agus dhírigh sé cuid mhaith dá thaighde ar eagar na leictreon sna scealla timpeall ar núicléis adamh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2398.523237072224,121.5830620762716,114.41207820287188,4.739806652069092
+17433,Cé hé James MacCullagh? ,"Matamaiticeoir a rugadh gar don Srath Bán ab ea James MacCullagh (1809-24 Deireadh Fómhair 1847). Rinne sé taighde ar athraonadh is réthreorú an tsolais i gcriostail, agus matamaitic fheidhmeach sa leictreachas is an maighnéadas. Níor ghlac sé le nádúr tonnach an tsolais. Cara is comhoibrí le William Rowan Hamilton ar feadh na mblianta. Chuir sé spéis mhór san ársaíocht. Ball de na hÉireannaigh Óga, a cháin an rialtas as a laghad a rinneadh chun an Gorta Mór a sheachaint is a mhaolú.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2074.17567356527,117.08267688844352,114.24809159798052,4.738372325897217
+53813,Conas a dhéanann mé anraith squash? Cúntóir: ,"Ah, is maith liom anraith squash, freisin! Cuideoidh mé leat é a dhéanamh. Beidh cúpla rud ag teastáil uait: Pót, squash, cubed, leis na síolta a bhaint, 3 spúnóg tábla ola olóige, 1⁄2 oinniún mór, gearrtha agus 4 clove garlic, gearrtha. Téann sé go hiontach le arán crusty, mar sin déan iarracht é sin a dhéanamh freisin. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2260.302034586647,95.0201590263348,114.19330013897314,4.7378926277160645
+104598,Inis dom faoi Loscadh Mór Londan sa bhliain 1666. ,"Réab Dóiteán Mór Londan ón Domhnach 2 Meán Fómhair go dtí an Chéadaoin 5 Meán Fómhair 1666. Scriosadh an chathair mheánaoiseach taobh istigh den Seanbhalla Rómhánach. Ní baileach go ndeachaigh sé chomh fada le ceantar uasaicmeach Westminster (West End an lae inniu), Pálás Shéarlas II ag Whitehall, ná an chuid ba mhó de na plódcheantair ar bhruach na cathrach. Ceaptar gur scriosadh tithe 70,000 den daonra de thart ar 80,000 a bhí sa Chathair ag an am.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,311.71692067457207,115.34923841012218,113.6947978929684,4.733517646789551
+56621,Inis dom faoi Chandrasekhara Venkata Raman. ,"Fisicí a rugadh i dTiruchirappalli na hIndia ab ea an Ridire Chandrasekhara Venkata Raman (7 Samhain 1888 – 21 Samhain 1970). In Tiruchirappalli, i stát Tamil Nadhu, san India, a rugadh é. Ar son a chuid taighde ar fhorleathadh, scaipeadh is athrú tonnfhad solais mhonachrómataigh in ábhair thrédhearcacha, a ainmníodh as, bhuaigh sé Duais Nobel na Fisice sa bhliain 1930. Fuair sé bás in Bangalore, i Mysore, san India. Ba uncail le Subramanayan Chandrasekhar ar thaobh a athar é. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,936.4028545072202,108.0342072000754,113.28740724948828,4.729928016662598
+146609,Cad é an aois is óige is féidir le duine ceangal dubh a fháil i Karate? Cé chomh fada a thógann sé chun a bheith ina chrios dubh? ,"Ní dóigh liom go bhfuil aois shonrach bainteach leis seo. De ghnáth tógann sé blianta oiliúna comhsheasmhach, agus forbraíonn gach duine ag a ráta féin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,124.6169837898984,104.00328977863278,113.14170200696644,4.728641033172607
+102788,Freagra a thabhairt ar an gceist seo a leanas. cathain a thosaigh líne trí phointe sa nba,Thosaigh líne trí phointe sa Séasúr 1979-1980. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,370.9579007440416,152.20386981700705,113.08846571998654,4.728170394897461
+182167,Inis dom faoi Jack St Clair Kilby. ,"Innealtóir leictreach a rugadh i Jefferson City, Missouri ab ea Jack St Clair Kilby. D'oibrigh sé i gcomhlacht Texas Instruments, agus d'fhionn an chéad áiritheoir láimhe is an ciorcad iomlánaithe. Roinn sé Duais Nobel na Fisice i 2000 le Zhores Alferov is Herbert Kroemer as forbairt an chiorcaid iomlánaithe, atá bunúsach do theicneolaíocht faisnéise is teileachumarsáide. ",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2759.779107340443,114.35922571779804,112.34401468935086,4.7215657234191895
+122195,Inis dom faoi Marilyn Monroe. ,"Ban-aisteoir agus mainicín Meiriceánach ab ea Marilyn Monroe agus réalta ghnéasach den chéad scoth go háirithe. Rinneadh samhailchomhartha na ré nua di, na seascaidí na saoirse.
+I mionpháirteanna scannáin a thosaigh sí ag aisteoireacht, ach d'iompaigh sí ina duine de na haisteoirí is cáiliúla sna caogaidí de bharr a cuid scileanna coiméideacha agus a háilleachta.
+Phós sí faoi thrí - James Dougherty ar an 19 Meitheamh 1942, Joe DiMaggio ar an 14 Eanáir 1954 agus Arthur Miller ar 29 Meitheamh 1956. 
+Rugadh Marilyn Monroe i mbarda carthanais Ospidéal Contae Los Angeles. Is é an t-ainm a breacadh síos ar a teastas breithe ná Norma Jeane Mortenson. Ach ba í an seanmóirí carasmatach mná ó Cheanada, Aimee Semple MacPherson, a bhaist an t-ainm Norma Jeane Baker uirthi, mar a d'iarr seanmháthair an linbh Della Monroe Grainger (de réir a beathaisnéisí Fred Lawrence)).
+
+Ar an 23 Feabhra 1956, fuair Norma Jeane cead oifigiúil ó Chúirt Cathrach Stát Nua-Eabhrac agus d'athraigh sí a hainm is a sloinne go dlíthiúil go Marilyn Monroe.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2866.3533163933,94.95796993328275,112.11015839722988,4.719481945037842
+177634,Inis dom faoi Karin Boye. ,"File agus úrscéalaí Sualannach ab ea Karin Boye. Rugadh i Göteborg í agus d'aistrigh sí go Stócólm sa bhliain 1915. D'fhreastail sí ar Ollscoil Uppsala, an tSualainn. I measc na saothar is cáiliúla óna peann tá na leabhair filíochta ""Scamaill"" nó Moln (1922) agus ""Na Teallaigh"" nó Härdarna (1927) chomh maith leis an úrscéal Kallocain (1940).",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2589.974044959816,100.2640453308292,111.91680631524112,4.7177557945251465
+37926,Cé hé George Cadbury? ,"Fear gnó a rugadh i mBirmingham Shasana ab ea George Cadbury (19 Meán Fómhair 1839 – 24 Deireadh Fómhair 1922). Lena dheartháir Richard (1835–1899) leathnaigh sé gnó cócó is seacláide a n-athar, agus bhunaigh baile beag eiseamlárach do na hoibrithe ina monarchana i mBournville (1879), réamhtheachtaire do bhealaí nua-aoiseacha soláthar tithe is pleanáil baile. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4258.760021567623,108.84259788127991,111.86942725725125,4.717332363128662
+201442,Cad é Pizza ai frutti di mare? ,"Pizza ai fruti di mare, an t-aistriúchán litriúil ón Iodáilis, is é pizza le torthaí na farraige, nó, níos coitianta, pizza farraige.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,822.5999990376741,120.94452325400744,111.4971237446858,4.713998794555664
+191076,Cá bhfuil Paragua? ,"Is tír i Meiriceá Theas í Paragua, nó Poblacht Pharagua (Spáinnis: República del Paraguay, Guaráinis: Paraguái Tavakuairetã). Tá sí ag críochantaíocht leis an mBolaiv, leis an mBrasaíl agus leis an Airgintín. Is í Asunción an phríomhchathair. Tá 6 mhilliún duine ina gcónaí ann. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,5680.03371888003,137.19462621939368,111.4345118167506,4.713437080383301
+34523,Cé hé Stevie Ray Vaughan? ,"Giotáraí cáiliúil Meiriceánach ab ea Stephen ""Stevie"" Ray Vaughan, nó uaireanta SRV. Rugadh Vaughan i nDallas, Texas, agus ceaptar go raibh sé i measc na giotáraithe is fearr riamh, agus é ag seinm na gormacha le giotár leictreach.
+
+Fuair Vaughan bás tar éis timpiste sa bhliain 1990, nuair a thit an héileacaptar ina raibh sé ag taisteal sna sléibhte in East Troy, Wisconsin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1500.7420744808614,84.84078209414824,110.7689582834929,4.707446575164795
+48445,Inis dom faoi Har Gobind Khorana. ,"Bitheolaí móilíneach a rugadh i Raipur na Pacastáine (san India ag an am) is ea Har Gobind Khorana (9 Eanáir 1922-9 Samhain 2011). Rinne sé taighde i Meiriceá Thuaidh ar shintéisiú núicléitídí, agus i 1970, an chéad sintéisiú géine saorga, saothar a bhí tábhachtach i réiteach an ghéanóim dhaonna.
+
+Le Robert Holley is Marshall Warren Nirenberg, bhuaigh sé Duais Nobel na Fiseolaíochta nó an Leighis sa bhliain 1968 as an saothar seo. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3452.692753144421,80.92615276159681,110.75496219764663,4.707320213317871
+200656,Inis dom faoi René Dutrochet. ,Fiseolaí a rugadh i Néon na Fraince ab ea René Joachim Henri Dutrochet (14 Samhain 1776 – 4 Feabhra 1874). An chéad duine a rinne staidéar ar osmóis is a feidhmeanna sa bhitheolaíocht. Thug sé an t-ainm don fheiniméan.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2768.8055666067703,101.90141176258948,110.50454676743396,4.705056667327881
+145847,Cad é an leabhair is fearr sa damhain? ,"Braitheann sé sin ar an géire a thaitníonn leat. Tá ""The Great Gatsby"" tóir. Is é (F. Scott Fitzgerald) an údar is fearr liom. Tá an leabhar seo faoi saol i Meiriceá.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,553.298403647775,111.27150328321092,110.32979809932874,4.703474044799805
+65784,An féidir leat a insint dom cad é brí agus téamaí an leabhair Oliver Twist? ,"Cinnte, tá roinnt téamaí coitianta anseo, agus tá roinnt léirmhínithe a mhol scoláirí: - olc agus tentations Londain, - léiríonn na leabhair Oliver mar íospartach den tsochaí crua, - Oliver is íospartach dá staid é freisin. Léiríonn roinnt scoláirí go bhfuil staid Oliver mar thoradh ar chomhcheangal dá thimpeallacht agus a dearcadh. Chonaic go leor léirmhíní cathair Londain mar olc cumhachtach sa leabhar.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,595.8312134088552,93.57600684703864,110.15726925845884,4.701909065246582
+88774,Cé hé Samuel Beckett? Inis dom faoi. ,"Úrscéalaí, drámadóir agus file Éireannach ba ea Samuel Beckett. Bhí sé beo ó 1906 go dtí 1989. Tugtar léiriú diúltach ar an staid dhaonna i saothar Beckett. Ba rí ""Théatar na hÉigéille"" é.
+Bronnadh Duais Nobel na Litríochta ar Beckett sa bhliain 1969 as a chuid scríbhneoireachta Toghadh Beckett mar Shaoi d’Aosdána sa bhliain 1984. Cailleadh é i bPáras de bharr fadhbanna riospráide.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1626.2747687204678,116.05786217930071,110.154222729992,4.701881408691406
+99158,Cé hé Lou Reed?,"Ceoltóir agus cumadóir a bhí ina phríomhamhránaí leis an racghrúpa The Velvet Underground sna seascaidí ab ea Lewis Allen Reed, ar a dtugtar Lou Reed go forleathan (2 Márta 1942 a rugadh é - 27 Deireadh Fómhair 2013). As Brooklyn, Nua-Eabhrac sna Stáit Aontaithe ó dhúchas dó. Tugtha don ól, tháinig ailse ae air. D'ólfadh Reed an chros den asal ach ba é galar ae a taifeadadh mar an chúis bháis Fuair sé bás in East Hampton (Nua Eabhrach) ar 27 Deireadh Fómhair 2013. 
+""An Taobh Fiáin den saol"" an t-amhrán is cáiliúil leis.
+
+I 1978, chum Lou Reed Street Hassle, amhrán ar leith, bunaithe ar scéalta ó shráideanna Nua Eabhrach. Tá sé nach mór 11 nóiméad ar fhaid. Sa chéad cuid Waltzing Matilda, cloisimid scéal ó bhean a chasann le striapach fireann agus an eachtra a tharlaíonn dóibh. I gcuid a dó de ‘Street Hassle’, tá mangaire drugaí le clos ag caint mar gheall ar bhás mná ina árasán. Sa chuid dheireanach, ‘Slipaway’, cloisimid Lou Reed (le cabhair ó Bruce Springsteen, ar tharla é a bheith sa cheantar céanna an lá céanna go raibh an t-amhrán á thaifeadadh) ag machnamh ar na hábhair is giorra dá chroí: an grá is an bás.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2909.819383135931,81.81155300985813,110.09241741291348,4.701320171356201
+35276,Cé hé Pápa Urban III? ,Ba Phápa ar an Eaglais Chaitliceach é an Pápa Urban III. Fuair sé bás ar an 20 Deireadh Fómhair 1187. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5334.432525859104,140.19297508247288,109.71310518535216,4.697868824005127
+179723,Cad é traidisiún bunaidh na Nollag? ,"Bhí na Críostaithe luatha ag coinneáil Féile Saturn, nó Saturnalia, an Bíobla le linn na seachtaine roimh an bhliain nua Rómhánach. Sa Róimh bhí an féile pagan seachtain cearrbhachais agus drunkenness. Roghnaíodh an dáta toisc go raibh sé an lá an solstice gheimhridh agus marcáil tús na bliana sibhialta. Bhí an Féile Saturnalia ar a dtugtar freisin 'an féile áthas' agus an 'lá naofa an mháthair mhór na déithe'. Bhí íobairtí móra agus banquets, chomh maith le gach cineál spóirt, agus gach cineál pléisiúir",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1187.9021530268094,82.01587315974939,109.63267377339004,4.6971354484558105
+198829,Inis dom faoi Gerald McClellan? ,"Dornálaí Meiriceánach, a bhí ina churadh meánmheáchain, is ea Gerald Allen McClellan a rugadh ar an 23 Deireadh Fómhair, 1967 i bhFreeport, Illinois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,9335.046064835818,72.8963217257637,109.5711610869328,4.6965742111206055
+202194,An bhfuil an Páirtí polaitíochta Sinn Fein ag prapáil chun freastal ar Westminster? An bhfuil freastal ar Westminster doshamhlaithe?,"Is é freagra Shinn Féin ar an gceist sin gur mór idir a bhfeachtas Uile-Éireann agus freastal ar Pharlaimint a dteastaíonn uathu deireadh a chur lena gcumhacht abhus.
+Céard a bheadh le gnóthú ag Sinn Fein as a suíocháin a thógáil i dTeach na dTeachtaí?
+Ní léir gurbh fhiú an tairbhe an trioblóid.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,167.64626810286694,122.0191208922832,109.33494343449098,4.694416046142578
+26876,Inis dom faoi Martin Ryle. ,"Radairéalteolaí a rugadh i mBrighton Shasana ab ea Martin Ryle (27 Meán Fómhair 1918 - 14 Deireadh Fómhair 1984). D'fhorbair sé an trasnamhéadar, agus leis sin rinne suirbhéireacht ar na foinsí tonnta raidió is faide amach sa spás. Chuir a shaothar go mór le teoiric na hOllphléisce maidir le bunús na Cruinne. Réalteolaí Ríoga ó 1972. Bhuaigh sé Duais Nobel na Fisice i 1974, á roinnt le Anthony Hewish. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2878.638251112147,93.35739895941444,109.31607220640034,4.694243431091309
+125890,Inis dom faoi an Phoblacht Dhoiminiceach. ,"Is poblacht atá suite san oileán Chairib, an Easpáinneoil í an Phoblacht Dhoiminiceach (Spáinnis: República Dominicana) . Is í Santo Domingo an phríomhchathair agus an chathair is mó sa tír.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,618.5624796780925,118.07385629036216,109.07005427086204,4.691990375518799
+193119,"""Féach, má éiríonn sé ró-mhór, beidh mé ag dul go dtí an seomra éigeandála tar éis an seó, ceart go leor?'' ""Is fearr leat.'' Ní fhéadfainn cabhrú le gáire ar a léiriú. 
+Lean ort leis an scéal seo.","Bhí sé den chineál sin greannmhar upbeat cara, bhraith mé an t-ádh a bheith aige.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,86.59608413541736,329.05536675895974,108.97798582373508,4.691145896911621
+104368,Cén sort duine thú? Cén saghas duine iad do chairde?,Déarfainn gur duine cairdiúil agus cliste mé. Tá mo chairde ana fhlaitiúil agus ana chairdiúil. Déanaimid a lán rudaí le chéile.,Irish,gle,re-annotations,ff122df918018b0a6f0923edee04271dbc2235c8843870ebed523341df7d91a3,679.8041959481295,127.79088316180008,108.94307110391448,4.690825462341309
+169766,Cad ata an Leabhar Cheanannais? ,"Is lámhscríbhinn dhathmhaisithe i Laidin é Leabhar Cheanannais ina bhfuil ceithre Shoiscéal an Tiomna Nua, mar aon le réamhthéacsanna agus táblaí éagsúla. Scríobh manaigh Cheilteacha amach é thart ar an mbliain 800. Díorthaíodh téacs na Soiscéal ón Vulgáid den chuid is mó, cé go gcuimsítear roinnt sleachta ó luathleaganacha an Bhíobla ar a ngairtear an Vetus Latina chomh maith. Is mórshaothar callagrafaíochta Iartharaí é agus seasann sé do bhuaic an dathmhaisithe Oileánaigh. Ceaptar go forleathan freisin gurb é an tseoid náisiúnta is fearr in Éirinn é.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1455.9937377694953,108.8525631749004,108.93408445252015,4.6907429695129395
+72781,Cad a dhéanfá dá mbeifeá i do Thaoiseach ar an tír?,"Ar ndóigh post tábhachtach is ea post an taoisigh, agus tá go leor dualgaisí difriúla ag baint leis. Bíonn muid ag brath go mór ar chinntí an Taoisigh, mar sin bheadh orm a lán machnaimh a dhéanamh ar an gceist sin. Tá rudaí áirithe níos práinní ná a chéile, mar shampla chuirfinn níos mó áiseanna ar fáil do dhaoine óga. Chuirfinn stop le caimiléireacht dífhostaíocht agus fadhb na ndrugaí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,989.6244381459816,96.6807191085305,108.92328067389344,4.690643787384033
+93787,Inis dom faoi Evo Morales. ,"Is é Evo Morales uachtarán na Bolaive. Is dúchasach é ón ghrúpa eitneach Aidhmearach. Thosaigh sé a chéad téarma ar 22 Eanáir 2006 agus d'fhan sé san oifig sin go dtí an 10ú lá de Mhí na Samhna 2019. I ndiaidh toghcháin conspóidigh sa bhliain sin, bhris léirsithe amach sna cathracha agus d'fhás míshástacht in airm na Bolaive. Sa deireadh d'éirigh sé as oifig agus d'imigh sé ón tír. Thug rialtas Mheicsiceo tearmann dó sa tír sin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6013.855447194511,84.3564239495165,108.74600260647564,4.689014911651611
+13686,Inis dom faoi Steve Brookstein. ,"Is ceoltóir snagcheoil agus amhránaí anamcheoil é Stephen Desmond ""Steve"" Brookstein (rugadh é 10 Samhain, 1968). Bhí tréimhse ghairid de rath air sa RA sa bhliain 2004 tar éis dó an chéad sraith The X Factor a bhuachan. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3017.8056265858945,88.81652654849158,108.73962473492524,4.688956260681152
+16572,Inis dom faoi Tomás Laighléis? ,Seanchaí a bhí i dTomás Laighléis. Rugadh é i Mionlach in aice le Gaillimh na hÉireann sa bhliain 1895 (chuaigh tonn bhaiste air ar an 2 Meitheamh sa bhliain sin). Fuair sé bás san áit chéanna ar an 23 Deireadh Fómhair 1984. Bhreac Tomás de Bhaldraithe síos leabhar béaloidis uaidh a chuaigh i gcló faoin teideal Seanchas Thomáis Laighléis.,Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2125.0589313734363,77.60490917197407,108.51761788521615,4.686912536621094
+106501,Inis dom faoi Tomás Laighléis? ,Seanchaí a bhí i dTomás Laighléis. Rugadh é i Mionlach in aice le Gaillimh na hÉireann sa bhliain 1895 (chuaigh tonn bhaiste air ar an 2 Meitheamh sa bhliain sin). Fuair sé bás san áit chéanna ar an 23 Deireadh Fómhair 1984. Bhreac Tomás de Bhaldraithe síos leabhar béaloidis uaidh a chuaigh i gcló faoin teideal Seanchas Thomáis Laighléis.,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2125.0589313734363,77.60490917197407,108.51761788521615,4.686912536621094
+114638,"Inis dom faoi Star Trek, nó “An Réaltaistear fosta”. ","Is coincheap ficsin eolaíochta é Star Trek, nó “An Réaltaistear fosta”, agus é deartha ag Gene Roddenberry. Ar dtús, ní raibh ann ach sraithscéal i stíl an cheoldráma spáis, ach tharraing an chéad sraith an oiread sin airde i measc chairde an fhicsin eolaíochta is gur tháinig sraith bheoite, roinnt scannán agus sraithscéalta nua sna sála aici. Inniu, is cuid den phopchultúr idirnáisiúnta é an Réaltaistear, agus na daoine ag déanamh tagartha dó ar fud an domhain.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2195.915964025343,112.11165523932377,108.47105716750228,4.686483383178711
+11069,Inis dom faoi stair an tobac.,"Is éard is tobac ann ná duillí úra na bplandaí sa ghéineas úd Nicotiana a leasaítear ar bhealach ar leith le haghaidh úsáide mar dhruga. Is é an dóigh is minice a gcaitear tobac ná é a chur ag cráindó i dtoitín, i bpíopa nó i dtodóg agus an toit a análú isteach.
+Sa Ghaeilge, deirtear go bhfuiltear ag caitheamh tobac, ach úsáidtear an leagan tobac a ól freisin, go háirithe sna canúintí deisceartacha.
+Tá an tobac dúchasach do chreasa teo an domhain nua is na hAstraláise. Is é an Nicotiana tabacum an cineál is mó a chuirtear, ach baintear úsáid as an gcineál Nicotiana rustica chomh maith.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1879.344207647033,95.28040801449814,107.78125740478735,4.680103778839111
+55203,Cé hé Giovanni di Pietro Bernardone?,"Ba naomh é Giovanni di Pietro Bernardone nó Proinsias Assisi (as Laidin Franciscus de Assisi). Rugadh San Proinsias in Assisi na hIodáile. Bhí a mhuintir saibhir dó ach theastaigh ó Phroinsias bheith chomh bocht le hÍosa. Dá bharr sin, d'fhág sé a theaghlach agus an saibhreas agus chuaigh sé chun cónaí leis féin sna coillte timpeall ar Assisi. Chreid sé gur le Dia gach aon ní ar domhan. Dúirt sé gur deartháir leis gach ainmhí beo agus gur deirfiúracha leis na réaltaí sa spéir. Thug sé moladh do Dhia i gcóir gach ní timpeall air. Bhunaigh sé ord rialta na bPrionsiasach. Is é Proinsias naomh pátrúin na n-ainmhithe agus na timpeallachta. Is é an 4 Deireadh Fómhair a lá féile.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1286.016963577187,99.70342518381324,107.7291563755544,4.679620265960693
+9757,Cé hé Henry Akinwande? ,"Dornálaí Briotanach, a bhí ina churadh domhanda trom-mheáchain, is ea Henry Adetokunboh Akinwande a rugadh ar 12 Deireadh Fómhair 1965 i nDulwich, Londain. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1453.9373693313216,87.13214054625644,107.72622836725326,4.679593086242676
+142821,Cad é an difríocht idir migraine agus tinneas cinn rialta? ,"Is cineál tinneas cinn é migraine, ach sainmhínítear é go sonrach mar tinneas cinn níos measa, nó pianmhar a bhíonn lonnaithe de ghnáth ar thaobh amháin den cheann, agus is féidir é a scaipeadh chun an ceann ar fad, nó aon chuid den aghaidh, nó réigiún áirithe den muineál a bheith i gceist. Áirítear le comharthaí migraine mothú an-nauseous agus íogair don solas. Mar sin féin, tá sé níos coitianta go maireann na comharthaí seo ar feadh níos lú ná lá i ndaoine a bhfuil migraine orthu.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1942.1656664245504,102.17237119458125,107.49803747990022,4.6774725914001465
+116208,"Is maith liom cuairteoirí a óstáil i mo theach ó am go ham, agus tá mé ag bailiú oidis de mhianta agus deochanna éagsúla chun rudaí a choinneáil suimiúil. Tá suim agam roinnt miasa na hEilvéise a thriail. An féidir leat oideas do Zopf a thabhairt dom? ","A ligean ar a fheiceáil... Is arán bog, leavened é Zopf a sheirbheáiltear de ghnáth le leathadh cáis. Seo oideas. Scríobhfaidh mé na comhábhair duit agus is féidir leat iad a ghabháil isteach i bogearraí oideas, cosúil le nóta digiteach nó aip teileafóin phóca.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,74.4590513982047,226.61338824045532,107.48840120879387,4.677382946014404
+184754,Inis dom faoi Aloys Senefelder. ,"Ceapadóir, aisteoir agus drámadóir Gearmánach a rugadh i bPrág ab ea Johan Aloys Senefelder (6 Samhain 1771 – 26 Feabhra 1834). De thaisme a d'fhionn sé teicníocht na liteagrafaíochta nuair a scríobh ar aolchloch le peann bealaidh (1796). ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2016.18913792706,82.77907941928598,107.48747863240526,4.677374362945557
+111328,Inis dom faoin tAontas Sóivéadach? ,"Stát cumannach ab ea Aontas na bPoblachtaí Sóivéadacha Sóisialacha, nó An tAontas Sóivéadach (Rúisis: Союз Советских Социалистических Республик/Saighiús Saiveitcích Saitiailistitescích Respúblic) agus é suite san Eoráise, a mhair ón mbliain 1922 go dtí an bhliain 1991. Ón mbliain 1945 go lá a scoir, bhí an tAontas Sóivéadach ina mhórchumhacht dhomhanda nach raibh ach na Stáit Aontaithe inchomórtais léi, agus bhí an dá thír seo ag déanamh téisclim chogaidh in aghaidh a chéile an chuid ba mhó den am i ndiaidh an Dara Cogadh Domhanda.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3395.988336403018,88.73106098577979,107.43562207320176,4.676891803741455
+150959,Inis dom faoin India. ,"Is tír í an India (nó Poblacht na hIndia nó an Ind uaireanta) i ndeisceart na hÁise. Is í an seachtú tír ar domhain ó thaobh achair de agus an dara tír ó thaobh daonra. Is í an daonlathas is mó ar domhain. 
+Tagann an t-ainm ""an India"" ón Iondúis, atá díorthaithe ón fhocal Sean-Pheirseach Hindu, ón Sanskrit Sindhu, an t-ainm stairiúil áitiúil d'abhainn na hIondúise. Thug na sean-Ghréigigh Indoi (Ινδοί) (pobal na hIondúise) ar na hIndiaigh.
+
+Tugtar ""Bharat"" ar an India freisin, i mbunreacht na hIndia agus i dteangacha na tíre. Tá an stádas céanna leis an dá fhocal. Tagann Bharat ó ainm an rí finscéalach Bharata i miotaseolaíocht na hIndia. 
+Tá imeallbhord 7,517 ciliméadar ag an India ar an Muir Arabach, ar an Aigéan Indiach agus ar Bhá Beangál. Tá teorainn aici leis an bPacastáin, Sín, Neipeal, Bútain, Banglaidéis agus le Maenmar. Tá oileán Shrí Lanca suite amach ó chósta oirdheisceart na hIndia.. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3759.07019797167,93.34911929910052,107.35839606254734,4.676172733306885
+84837,"Cé hé Arthur Grey, 14ú Barún Gray de Wilton? ","Barún de chuid Tiarnas Shasana ab ea an tOnórach Arthur Grey, an 14ú Barún Gray de Wilton, KG, Tá cuimhne mhór anois ar an Tiarna Gray de Wilton as a chuid cuimhní cinn ar a athair, as páirt a ghlacadh i gcosaint deiridh Calais, agus as a rannpháirtíocht sa sléacht tar éis Léigear Smerwick i gCorca Dhuibhne i gContae Chiarraí. D’fhreastail sé mar Fhear Ionaid an Rí ó 1580 go 1582.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1351.976573800725,142.42459668951554,107.26818165886117,4.675332069396973
+99833,Cad iad roinnt scannáin Disney clasaiceacha maithe? ,"Bhí sé deacair a roghnú cad a d'fhéadfadh a bheith ""clasaiceacha"" toisc go bhfuil go leor scannáin Disney móra ann. B'fhéidir gur maith leat: Mary Poppins, Alice in Wonderland, Cinderella, Aladdin agus Winnie the Pooh",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4860.971746340632,88.20665780895081,107.05801011568998,4.673370838165283
+53990,Inis dom faoi Imre Kertész. ,"Scríbhneoir Ungárach de shliocht Giúdach ab ea Imre Kertész [ˈimrɛ ˈkɛrte:s]. Do rugadh é ar an 9ú lá de Shamhain sa bhliain 1929 i mBúdaipeist na hUngáire. Mar a tharla do go leor Giúdach i rith an Dara Cogadh Domhanda, cuireadh Kertész i sluachampa géibhinn. Ba chuig Auschwitz a cuireadh é ar dtús, nuair a bhí sé ceithre bliana déag d'aois, agus chuig Bhuchenwald ina dhiaidh. Do moladh Duais Nobel na Litríochta dó sa bhliain 2002, mar aitheantas ar a chuid scríbhneoireachta a ""chosnaíonn taithí leochaileach an duine ar aondeonacht dhanartha na Staire"".
+
+Fuair Kertész bás ar an 31 Márta, 2016.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1339.1418520392392,93.8048324595445,106.9928400833656,4.672761917114258
+113794,Cé hé Andy Cole? ,"Is peileadóir sacair é Andy Cole. Imrionn sé sacair do Sunderland faoi láthair. Bhí sé ag imirt le Arsenal, Fulham, Manchester City, Portsmouth, agus Manchester United roimhe sin.
+
+Déileálann an síol seo le imreoirí sacair Shasana. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
+Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.	
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2110.172133840043,80.86485870543834,106.93061602686085,4.67218017578125
+90856,Inis dom faoi Martin Hayes. ,"Martin Hayes (rugadh 1962), fidléir, rugadh i Machaire Rátha, Contae an Chláir (idir An Fhiacail agus An Tullach) in Oirthear Contae an Chláir, Éireann, agus anios ina chónaí i West Hartford, Connecticut, i Stáit Aontaithe Mheiriceá.
+
+Bhí sé mar Sheaimpín Uile-Éireann sé uaire, agus tá Duais Náisúinta Siamsaíochta buaite aige, chomh maith leis an Duais Ceol Tíre Raidió BBC2 d'Ionstraimí na Bliana 2000. Tá ceithre album taifeadta ag Hayes – péire aonair, agus péire le Dennis Cahill. Ghlac sé páirt freisin in album de chuid an Afro Celt Sound System Seed.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3101.6722900311743,74.8590544078823,106.5910630524186,4.668999671936035
+32362,Inis dom faoi Georg Wilhelm Friedrich Hegel. ,"Fealsamh Gearmánach ba ea Georg Wilhelm Friedrich Hegel agus é ar an duine ba thábhachtaí san idéalachas Gearmánach. Meastar go bhfuil sé ar na fealsúna is bunúsaí i bhfealsúnacht nua-aimseartha an Iarthair agus tionchar aige ar ointeolaíocht, ar aeistéitic agus ar pholaitíocht. Is an t-éacht is mó a rinne Hegel an t-idéalachas a chur in iúl ar dhóigh shainiúil, rud a dtugtar “dearbh-idéalachas” air uaireanta, cé gurb annamh a bhaineann Hegel féin feidhm as an bhfocal seo. Úsáidtear é chun déachas na hintinne agus an nádúir, na suibiachta agus na hoibiachta, agus eile, a shárú. Tugann sé síceolaíocht, an stát, ealaín, reiligiún agus fealsúnacht le chéile trí fhealsúnacht an spioraid. Is mór an tionchar a bhí aige trí dhialachtaic an mháistir agus an daoir, go háirithe sa Fhrainc sa fichiú haois.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,977.5373183841368,101.8468108093232,106.2817754649898,4.666093826293945
+51254,Cé hé Alain Bombard. ,"Lia is eolaí muirí a rugadh i bPáras ab ea Alain Louis Bombard (27 Deireadh Fómhair 1924 – 19 Iúil 2005). Sa bhliain 1952 rinne sé aistear mara aonair ar bháidín calaidh rubair, l'Hérétique (an tEiriceach), ó na hOileáin Chanáracha trasna an Aigéin Atlantaigh. Níor thóg sé aon bhia ná uisce, mar bhí faoi a thairiscint féin a chruthú gurbh fhéidir le duine longbhriste maireachtáil ar éisc, planctóin, uisce báistí is beagán sáile. Tháinig sé i dtír ar Bharbadós tar éis 65 lá. Rinne sé cur síos ar a aistear eipiciúil sa leabhar Naufragé Volontaire (Longbhriste go Deonach, 1953). In Toulon, i ndeisceart na Fraince, a bhfuair sé bás agus 80 bliain slánaithe aige. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3784.284737096196,82.0138395577356,106.2521323262827,4.6658148765563965
+134969,Inis dom faoi Shelby Rogers. ,"Is imreoir leadóige gairmiúla as na Stáit Aontaithe í Shelby Rogers. Rugadh í ar an 13 Deireadh Fómhair, 1992.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5204.384376305763,125.99199297139816,106.14725697640397,4.664827346801758
+190799,Cad é na Gealáin Thuaidh?,"Is torthaí ar imbhuailtí idir cáithníní gáis inár n-atmaisféar agus cáithníní luchtaithe atá eisteilgthe ó atmaisféar na gréine iad na Saighneáin, nó sa leathsféar thuaidh, na Gealáin Thuaidh, an Chaor Aduaidh nó ‘Aurora borealis’. Is iad ná solais a fheictear thuas sa spéir faoi thionchar na gcáithníní faoi lucht leictreach a bhuaileann réimse maighnéadach an domhain. Cuid den ghrianghaoth iad na cáithníní seo. Na Gealáin Thuaidh sa spéir os cionn Inse Ghall Amuigh (na hOileáin Thiar)Tá réimse maighnéadach níos laige ag na poil, agus mar gheall ar sin tagann cuid de na cáithníní sin isteach in atmaisféar an domhain agus imbhuaileann siad le cáithníní gáis. Bíonn solas mar thoradh ar na himbhuailtí agus is ar sin a thugaimid na Gealáin Thuaidh. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2013.692983043837,92.21864121304048,106.12306578429192,4.664599418640137
+60164,Conas ba chóir dom aire a thabhairt do tábla adhmaid? ,"Go ginearálta, is ábhar nádúrtha é adhmad nach gá go leor cúraim speisialta dó, seachas roinnt cothabhála agus beagán ola adhmaid ó am go ham chun a dath bunaidh a chaomhnú. Athróidh cuid de na codanna adhmaid dath go nádúrtha le himeacht ama agus le nochtadh do sholas na gréine, ach b'fhéidir gur mhaith leat iad a scriosadh nó iad a athbhunú le ola adhmaid níos cobhsaí. Bheadh sé ina smaoineamh maith an tábla a ghlanadh uair sa bhliain, nó gach uair a thugann tú faoi deara go bhfuil sé salach, is féidir leat a insint trí féachaint ar dath an adhmaid.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,826.3864103700706,96.88950496528098,105.9339271333645,4.662815570831299
+25419,Inis dom faoi Ed Sullivan. ,"Pearsa teilifíse, iriseoir agus colúnaí Meiriceánach ab ea Ed Sullivan. Rugadh in Harlem, i gCathair Nua-Eabhrac, é agus fuair sé bás i Manhattan sa chathair chéanna. Tógadh é, áfach, in Port Chester, fo-bhaile de Chathair Nua-Eabhrac i gContae Westchester. Tá cáil air as an seó teilifíse ilsiamsa a raibh sé mar óstach air sna blianta 1948–1971, The Ed Sullivan Show (The Toast of the Town sna blianta luatha). ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4788.193236564844,103.1998839389314,105.79939486598626,4.6615447998046875
+172750,Mínigh an greann seo a leanas? Cad a dúirt an bácálaí nuair a fuair sé a chuid airgid caillte? A: Is é sin díreach an méid a rinne mé!,"Míniú: Is éard is ciall leis an bpócán a phéist ná é a bhrú agus a tharraingt; is é sin a dhéanann tú leis an bpócán sula ligfidh tú dó ardú. 'To knead' is cosúil le 'to need'. Tá an greann seo ag imirt ar na frásaí seo a bhfuil an fuaim chéanna acu. An bhfuil níos mó míniú agat? Níl, ach b'fhéidir go dteastaíonn níos mó míniú uait.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,317.4171098635064,65.15945660510967,105.51137022688222,4.65881872177124
+149801,Inis dom faoi Añjela Duval. ,"B'fhile Briotánach í Añjela Duval (3 Aibreán 1905 - 7 Samhain 1981). Léiríonn a cuid dánta grá cinnte don dúlra, fearg faoi mheath na Briotáinise, agus an greann atá aici.
+
+Rugadh í in Ar C’houerc’had (Vieux-Marché), in aice le Plouared Aodoù-an-Arvor agus fuair sí bás i Lannuon, Aodoù-an-Arvor.
+
+Ba í an t-aon iníon í de theaghlach feirmeoireachta (d’éag na daoine eile go hóg), agus ghlac sí seilbh ar an bhfeirm tar éis dá tuismitheoirí bás a fháil (a hathair 1941, a máthair 1951). Chaill sí a deirfiúr níos sine Maia (a fuair bás in aois a deich, ach fanann sí i roinnt dánta) agus a deartháir Charles bás sular rugadh í. Ar feadh na mblianta bhí sí ina haonar, agus d'fhan sí singil mar ""an hini a garen. Ne gare ket pezh a garan"" (An té is breá liom. Níl grá aige do na rudaí is breá liom) - mar gur iarr a ''fiancé'', mairnéalach a lean í 1924-1926, uirthi an Bhriotáin a fhágáil.
+
+Ba fheirmeoir bocht simplí í a scríobh a cuid dánta tar éis lá crua oibre sna páirceanna i leabhar nótaí scoile ina teach beag i mbaile Traoñ an Dour. D’fhoghlaim sí a cuid caiticeasma Briotáinise a léamh ó aois an-óg, ach níor thosaigh sí ag scríobh go dtí na 1960idí. Chuaigh sí ar scoil ó aois a hocht go dtí a dó dhéag faoi chúram mná rialta, ach tar éis di galar cnáimhe a fhulaingt chuaigh sí chuig cúrsaí comhfhreagrais do mhná óga as ceantair thuaithe. Mar sin, láimhseáil sí teanga na Fraince maith go leor. Tháinig sí faoi thionchar na n-irisí Briotáinise ar nós Ar Bed Keltiek, iris a chuir Roparz Hemon, duine de phríomhscríbhneoirí na Breataine Bige in eagar. Maítear freisin gurbh é an tAthair Marsel Klerg, stiúrthóir na hirise Caitlicí Barr-heol, a spreag a cuid dánta a fhoilsiú. Scríobh Gilles Servat, amhránaí clúiteach Briotánach a d’fhoghlaim Briotáinis uaithi, amhrán fúithi darbh ainm Traoñ an Dour. Deir sé go dtuigeann sé Briotáinis ach nach labhraíonn sé í, d’fhreagair Anjela Duval: “cosúil le mo mhadra. . ."" . Tháinig sí chun suntais i saol na Fraince ar an gclár teilifíse André Voisin Les Conteurs i 1971. Foilsíodh a saothair críochnaithe, Oberenn glok, sa bhliain 2000 (fuair sí bás sa bhliain 1981). Díoladh os cionn 1000 cóip agus athfhoilsíodh iad i 2005 ar chomóradh céad bliain a bhreithe. Sa bhliain 2011 bhí airgead bailithe ag an gcumann Anjela-Duval chun dealbh eibhir a chur suas di san Place du Vieux-Marché.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2319.728864995871,84.03568350733917,105.33522507906387,4.6571478843688965
+86258,Bhí mé ag léamh agus tháinig mé trasna ar thagairt do Aleksandr Solzhenitsyn. Cé hé Aleksandr Solzhenitsyn? ,"Úrscéalaí, scríbhneoir drámaí agus staraí Rúiseach ab ea Aleksandr Isayevich Solzhenitsyn. 
+Ba eisean ba mhó a tharraing súil an tsaoil mhóir ar ""oileánra na gcampaí géibhinn"" san Aontas Sóivéadach. Bronnadh Duais Nobel na Litríochta air sa bhliain 1970. Díbríodh as a thír dhúchais é ar chúiseanna polaitiúla, ceithre bliana ina dhiaidh sin. Chuir sé faoi i Vermont sna Stáit Aontaithe, ach nuair a tháinig deireadh leis an gCumannachas sa Rúis, d'fhill sé abhaile.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,156.98862093254124,105.32588313196096,104.88059310346696,4.652822494506836
+89698,Cé hé Phillip James de Loutherbourg? ,"Péintéir is dearthóir stáitse Briotanach a rugadh i Strasbourg na Fraince ab ea Phillip James de Loutherbourg (31 Deireadh Fómhair 1740 - 11 Márta 1812). Cáil air as a stáitsí nuálaíocha mionsamhlaithe meicnithe. Ina chomhairleoir ealaíonta in Amharclann Drury Lane i Londain (1771-1781), mar ar thug sé isteach forbairtí ceannródaíocha i ndearadh radhairc agus soilsiú stáitse a d'athraigh na gnéithe seo den amharclannaíocht go mór. I 1781 shaothraigh sé an t-eideafusacón, stáitse mionsamhlaithe le claochluithe lánléargais trí úsáid tréshoilseán is plátaí daite.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2121.643793795397,101.05124512615602,104.71638575664068,4.6512556076049805
+122648,"Cad é an cheist le haghaidh: ""Lonnaithe i ndeisceart an Aigéin Chiúin, tá sé suite go geografach in oirthear na hOileáin Mhálaigh, lena gcuirtear san áireamh é uaireanta mar chuid d'Oileáin Mhór na hOileáin Intí-Ostaire.""? Is é an t-ábhar ná an Ghuine Nua.","is é an tabhar ""Cá bhfuil an t-oileán Nua-Ghuine?""",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,111.58509494815404,585.0383488550215,104.49870617696888,4.649174690246582
+27307,Cé hé Giovanni di Pietro Bernardone?,"Ba naomh é Giovanni di Pietro Bernardone nó Proinsias Assisi (as Laidin Franciscus de Assisi).
+
+Rugadh San Proinsias in Assisi na hIodáile. Bhí a mhuintir saibhir dó ach theastaigh ó Phroinsias bheith chomh bocht le hÍosa. Dá bharr sin, d'fhág sé a theaghlach agus an saibhreas agus chuaigh sé chun cónaí leis féin sna coillte timpeall ar Assisi. Chreid sé gur le Dia gach aon ní ar domhan. Dúirt sé gur deartháir leis gach ainmhí beo agus gur deirfiúracha leis na réaltaí sa spéir. Thug sé moladh do Dhia i gcóir gach ní timpeall air. Bhunaigh sé ord rialta na bPrionsiasach.
+
+Is é Proinsias naomh pátrúin na n-ainmhithe agus na timpeallachta.
+
+Is é an 4 Deireadh Fómhair a lá féile.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1286.016963577187,86.39131070597227,104.1210397035704,4.645554065704346
+68871,"Féach ar an rann thíos agus ansin freagair an cheist ina dhiaidh sin sa teanga chéanna leis an rann:  Is polaiteoir Ghabónach é Ali Bongo Ondimba, ar a dtugtar Ali Bongo uaireanta. Rugadh sé mar Alain Bernard Bongo ar an 9ú la de mhí Feabhra 1i 959. Bhi sé ina Uachtarán ar Ghabón ó Dheireadh Fómhair 2009.  Ceist: cén bhliain a rugadh uachtarán Gabon?",Rugadh sé sa bhliain 1959. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,120.03720573918716,201.00579918466235,104.03478586881288,4.644725322723389
+174023,Cé hé Francis Stuart? ,"Scríbhneoir Éireannach a bhí i Henry Francis Montgomery Stuart. Tháinig sé chun saoil san Astráil sa bhliain 1902, agus fuair sé bás in Éirinn sa bhliain 2000. Scríobhadh sé úrscéalta a raibh teist na híolbhristeoireachta nua-aimseartha orthu, agus chaith sé blianta an chogaidh sa Ghearmáin Naitsíoch ag tacú leis an lucht rialtais ansin, rud a tharraing a lán seantithe anuas air ina dhiaidh. Cúis conspóide é saol agus saothar Stuart inniu féin, ó nach raibh sé sásta seasamh soiléir morálta a ghlacadh i leith na tréimhse sa Ghearmáin.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4535.592991951838,87.21635714783227,103.90930463779344,4.643518447875977
+118946,Cé hé Lucas Cranach Mór? ,"Péintéir a rugadh i gKronach (ar ainmníodh as é) gar do Bamberg na Gearmáine ba ea Lucas Cranach(Gearmáinis: Lucas Cranach der Ältere) (1472-1553). Ba phéintéir cúirte é ag Thoghthóirí na Sacsaine ar feadh an chuid is mó dá shaol oibre, agus bhí dlúthbhaint aige le lucht an Reifirméisin. Phéinteáil sé cuid acu agus Liútar ina measc. Le linn a shaoil ghairmiúil rinne sé pictiúir nochtfhíoracha as ábhar a tharraing sé ón miotaseolaíocht agus ón reiligiún. Tá a shárshaothar Christus am Kreuz (Críost ar an gCros, 1503) sa Stadtkirche in Weimar.
+
+Bhí a thriúr mac ina bpéintéirí freisin, agus bhí saothar an dara mac, Lucas Cranach Óg (1515-1586), chomh cosúil le saothar a athar gur deacair idirdhealú a dhéanamh eatarthu. Tá meas ar Lucas Cranach Mór mar an t-ealaíontóir Gearmánach ba rathúla lena linn. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6847.998981582128,82.5512445585614,103.8233252178857,4.642690658569336
+50768,An féidir leat aon leabhair cócaireachta a mholadh chun miasa vegan a dhéanamh? Agus an féidir leat ceann a aimsiú le haghaidh bia na hIodáile? ,"Bain triail as le do thoil: ""The Plant-Powered Diet: Heal Yourself and the Planet with the Ultimate Vegan Cookbook"" le Kim Lutz agus Matthew Lutz. Déan iarracht le do thoil, ""Vegan Italiano"" ag Kristen Chun agus Melanie Fallon.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,93.5797550455471,189.5095846550788,103.66897878303566,4.641202926635742
+105098,Cén fáth a thrasnaigh na h-aonad an bóthar?,"Bhí sé in am imeacht! 
+Míniú: Ah, sea, cuireann an ceann seo i gcuimhne dom mo chéad greann ar an suíomh seo. Is iad atmais na bloic thógála ar ábhar, ar gach rud. Liostaíonn an chairt eilimintí na cineálacha éagsúla adamh. Is é a scaradh a fhágáil. Má bhí mé ag féachaint ar chluiche peile, ag an deireadh d'fhéadfadh mé a rá, ""Game""s thar. Déanaimis scoilt. Agus ansin d'fhágfaimis an pháirc nó an staidiam ina raibh an cluiche á imirt. Nuair a ""split tú adamh"" scaoileadh tú a lán fuinnimh, cosúil i mbomba núicléach. Tá an greann seo greannmhar toisc go bhfuil sé ag imirt le dhá chiall de scoilt. Ciallaíonn Split freisin rud a roinnt ina chuid. Má tá tú ina ghymnast d'fhéadfadh a fhios agat conas a dhéanamh ar an splits. B'fhéidir go ndéanfaidh tú banana split fiú. Seo an chaoi a scoilteadh na h-aonad ar dtús",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,162.5630430291694,99.85443868665394,103.65222227539915,4.641041278839111
+11142,Cé hé Orson Welles? ,"Ba aisteoir agus stiúrthóir Meiriceánach é Orson Welles , ar dhuine de na stiúrthóirí scannán ab fhearr a bhí ariamh ann. Ceaptar nach bhfuil sárú an scannáin “Citizen Kane” le fáil. Ní raibh sé ach cúig bhliana fichead d’aois nuair a rinne sé é sin. Fear a bhfuil otracht ghalrach ag dul di, bhí Welles ina aonar sa bhaile ar an 10 Deireadh Fómhair 1985 nuair a bhuail taom croí é ar feadh na hoíche, gan ach 70 bliain slánaithe aige. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2801.2630389076403,79.49395042341327,103.38379603906776,4.638448238372803
+3610,Inis dom faoi Cara Hunter. ,"Is polaiteoir de chuid Thuaisceart Éireann í Cara Hunter, a rugadh ar an 8 Samhain 1995. Is ball í de Pháirtí Sóisialta agus Daonlathach an Lucht Oibre. Is Comhalta den Tionól Reachtach í do Dhoire Thoir, ó Bhealtaine 2020 ar aghaidh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5271.3946161035465,87.70295833559246,103.34678044332668,4.638090133666992
+130482,"An bhfuil SF ag prapáil chun freastal ar Westminster?
+","Scéal earraigh is ea é, dar le Lucht Oibre na Breataine agus Sinn Féin.
+Seafóid, arsa an Lucht Oibre, ab ea tuairisc go raibh siad ag iarraidh tacaíocht sa pharlaimint ó Shinn Féin tar éis an toghcháin sa Bhealtaine.
+Deargsheafóid ab ea é, dar le Sinn Féin, go dtabharfaidís droim láimhe le croípholasaí agus go nglacfaidís lena suíocháin i Westminster.
+Níor stop sé sin na Tóraithe.
+Nuair a thug an nuachtán The Sun mar fhéirín dóibh é, thapaigh páirtí David Cameron an deis scéal reacaire an uafáis a dhéanamh de.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,661.7547250952181,92.51170406357906,103.33446128134652,4.637970924377441
+189840,"Cé a bhuaigh an Craobh Chriostal Phort Láirge inniu?
+","Tá cuid maith imreoirí úsáidte ag lucht bainistíochta Chorcaí sa trí chluiche go dtí seo agus, cé go raibh bua slachtmhar go leor acu i ngach ceann atá imeartha go dtí seo, ní dóigh liom go bhféadfaí a rá go cinnte mar gheall ar aon imreoir nua go bhfuil gealladh faoi.
+Sa leathchraobh an Satharn seo caite, thaispeáin Luke Ó Fearghaill, a bhí gortaithe le bliain, nár fada go mbeidh sé ar a sheanléim arís agus is buntáiste é sin dóibh mar is tosaí an-cumasach é nuair a bhíonn sé i mbarr a mhaitheasa.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,230.8429598453432,89.98571677180591,103.16549220276072,4.636334419250488
+170094,Cad é an trealamh sábháilteachta ba chóir duit a bheith ar láimh nuair a bhíonn tú ag imirt le dóiteáin? ,"Snáithín nó coimeádán uisce, spéaclaí cosanta, sciath aghaidh, agus péire glúine inúsáidte go maith. Cuir extinguisher dóiteáin leis an liosta freisin. I roinnt cásanna oibreoidh sé níos fearr ná uisce amháin chun dóiteáin a dhúnadh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,139.8685307293763,96.5419626861244,103.10382244471246,4.635736465454102
+78627,"Cuir an abairt seo a leanas i gcrích: 
+An cath mór meánaoiseach an 17 Lúnasa 986, ","ar a dtugtar freisin Cath Cuardach, a throid idir Ríocht na hAlban agus Ríocht Shasana. Fuair arm na hAlban, faoi cheannas an Rí Coinneach II, an ruaig ar arm Shasana, faoi cheannas an Rí Ethelred the Unready. Tharla an cath i réigiún Cuardach na hAlban agus maraíodh go leor saighdiúirí Albanacha dá bharr. Le linn an cath bhí fórsaí an Impire Byzantine Basil II dírithe ag Tsar Samuil na Bulgáire, ag cur cosc go héifeachtach ar fheachtas Byzantine i dtailte na Bulgáire.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,163.05827102428822,104.3674398003999,103.09315446643768,4.6356329917907715
+68589,Inis dom faoin teanga Araibis. ,Is teanga Sheimíteach í an Araibis atá ar an séú teanga is mó cainteoirí ar domhan. Is í an teanga a labhraíonn an líon is mó cainteoirí dúchais de na Teangacha Seimíteacha í. Sa domhan Arabach is mó a labhraítear í agus is as an bpobal Arabach a ainmníodh í. Áitítear uaireanta gur teangacha éagsúla Arabacha atá i gceist seachas aon teanga amháin.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3684.3739117867103,79.4559401272632,102.96664863225963,4.634405136108398
+104853,Cad iad na hábhair chun pizza a dhéanamh?,"Go traidisiúnta, ullmhaítear an binn pizza ó plúr, uisce, córas, salann, agus uaireanta ola ólann. Teastaíonn uait salann, trátaí agus spíosraí cosúil le horeagáin, basil, gairleog, agus píosa beag salainn agus siúcra. Chomh maith leis sin tá Cáis an-thahbachtach. Is minic a úsáidtear cáis mozzarella mar gheall ar a éilimh le topadh, ach is féidir comhoiriúnacht a dhéanamh le cineálacha eile cosúil le cheddar. Ar deireadh tagann na buntáscanna. Is féidir leat réimse leathan de buntáscanna a úsáid chun an pizza a chuspóireachtú",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,600.6994066451338,98.670159945796,102.94715844242968,4.634215831756592
+151705,Inis dom faoi Víreas easpa imdhíonachta daonna. ,"Is é an víreas Víreas easpa imdhíonachta daonna (VEID nó HIV i mBéarla) atá taobh thiar den ghalar SEIF (AIDS).
+
+Víreas casta athraitheach is ea é, an reitrivíreas is bun le SEIF, a lagaíonn cumas an chórais imdhíonaigh an cholainn a chosaint. 
+
+An chuid is mó de na saineolaithe, tá siad barúlach gur tháinig an VEID ar an bhfód san Afraic, taobh theas den tSahára, san fhichiú haois.  
+
+Rinne Luc Montaigner agus Françoise Barré-Sinoussi taighde san Institut Paster sa Fhrainc agus tháinig siad ar VEID sna blianta 1983/1984 (bronnadh an Duais Nobel orthu sa bhliain 2008).
+
+Ar 23 Aibreán 1984, bhí preasócáid ag Margaret Heckler, aire sláinte de chuid na Stát Aontaithe, D'fhógair sí gur thángthas ar VEID, cúis leis an ngalar SEIF, agus go raibh scrúdú acu chun SEIF a aimsiú, go cinnte dearfa faoi dheireadh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2878.9704495660544,94.83434691113432,102.90372381582776,4.633793830871582
+44779,Conas a scriosann tú cuntas Facebook? ,"Ní mór duit dul go dtí socruithe agus príobháideacht. Ach bí cúramach. Is córas é a stórálann faisnéis phearsanta, ansin ní mholfainn é a scriosadh, ós rud é go mbeadh sé thar a bheith deacair an fhaisnéis sin go léir a athchruthú ón tús.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2718.4920781451438,86.98958200456809,102.86594814538752,4.633426666259766
+133673,Inis dom faoi William Auld. ,"File Albanach Esperanto ab ea William Auld (a rugadh an 6 Samhain 1924 in Erith, Kent, agus a d'éag an 11 Meán Fómhair 2006 in aice le Dollar, Sasana). Albanach a bhí ann cé gur rugadh agus fuair sé bás i Sasana.
+
+Ainmníodh gach bliain ó 1999 go 2006 do Dhuais Nobel na litríochta é, ach níor éirigh leis an duais a bhuachan, cheal tacaíochta polaitiúla. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2387.023490600157,74.76555473558413,102.8069575479572,4.632853031158447
+193676,Cad é na Gealáin Thuaidh?,"Is torthaí ar imbhuailtí idir cáithníní gáis inár n-atmaisféar agus cáithníní luchtaithe atá eisteilgthe ó atmaisféar na gréine iad na Saighneáin, nó sa leathsféar thuaidh, na Gealáin Thuaidh, an Chaor Aduaidh nó ‘Aurora borealis’ . Is iad ná solais a fheictear thuas sa spéir faoi thionchar na gcáithníní faoi lucht leictreach a bhuaileann réimse maighnéadach an domhain. Cuid den ghrianghaoth iad na cáithníní seo.
+
+na Gealáin Thuaidh sa spéir os cionn Inse Ghall Amuigh (na hOileáin Thiar)
+Tá réimse maighnéadach níos laige ag na poil, agus mar gheall ar sin tagann cuid de na cáithníní sin isteach in atmaisféar an domhain agus imbhuaileann siad le cáithníní gáis. Bíonn solas mar thoradh ar na himbhuailtí agus is ar sin a thugaimid na Gealáin Thuaidh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2013.692983043837,86.68672669549107,102.68584611877912,4.631674289703369
+117856,Ba mhaith liom roinnt fíricí úsáideacha a fháil amach faoi Stephen Hawking. ,"Is fisiceoir teoiriceach agus cosmolaí é Stephan Hawking. Tá a chuid oibre bainteach le fisice teoirice. De réir dó, is é an fisice teoiriciúil ná staidéar a dhéanamh ar choincheapa in éagmais turgnaimh. Tá cuid mhór dá thaighde tiomanta d'eolaíochtaí cosúil le cosmology, poill dubha, agus gravity quantum. Tá leabhar Hawking's A Brief History of Time ina best-seller. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,57.15417982316722,165.59313516490215,102.55925324312744,4.630440711975098
+118253,Inis dom faoi an tUileloscadh. ,"Is é an tUileloscadh an t-ollscriosadh a rinne na Naitsithe ar na Giúdaigh, na Romaigh agus grúpaí áirithe eile, le linn an Dara Cogadh Domhanda. 
+Bhí an frith-Ghiúdachas i gcroílár na hidé-eolaíochta Naitsíche ón tús, agus d'fhógair Adolf Hitler ina leabhar Mo Chath Féin (Mein Kampf) go mbeadh an Ghearmáin ábalta an Chéad Chogadh Domhanda a ghnóthú, ach na ""naimhde inmheánacha"" a mharú le gás. An té a ghlacfadh an leabhar i ndáiríre, bheadh sé in ann, mar sin, an tUileloscadh a thuar roimh ré. 
+",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,971.1078362970204,92.48008043587012,102.36421391505746,4.628537178039551
+132908,Cad é an tAontas Sóivéadach?,"Stát cumannach ab ea Aontas na bPoblachtaí Sóivéadacha Sóisialacha, nó An tAontas Sóivéadach (Rúisis: Союз Советских Социалистических Республик/Saighiús Saiveitcích Saitiailistitescích Respúblic) agus é suite san Eoráise, a mhair ón mbliain 1922 go dtí an bhliain 1991. Ón mbliain 1945 go lá a scoir, bhí an tAontas Sóivéadach ina mhórchumhacht dhomhanda nach raibh ach na Stáit Aontaithe inchomórtais léi, agus bhí an dá thír seo ag déanamh téisclim chogaidh in aghaidh a chéile an chuid ba mhó den am i ndiaidh an Dara Cogadh Domhanda. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3586.067912085039,88.73106098577979,102.09415749594498,4.6258955001831055
+114239,Inis dom faoi Ezri Konsa. ,Peileadóir proifisiúnta Sasanach é Ezri Ngoyo Konsa a imríonn mar chosantóir lárnach do Aston Villa. Tugadh faoi deara é den chéad uair agus é i Charlton Athletic. Is idirnáisiúnta Sasana faoi-21 é. Rugadh sé ar an 23 Deireadh Fómhair 1997. ,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1607.85855345074,93.6231826213934,102.08724484509246,4.625827789306641
+117405,Cé hé Benoît Fourneyron? ,Innealtóir hiodrálach a saolaíodh i St Etienne na Fraince ab ea Benoît Fourneyron (1 Samhain 1802 – 8 Iúil 1867). I 1832 fuair sé paitinn ar shuiteáil tuirbín hiodrálaigh. Thóg sé níos mó ná 100 tuirbín hiodrálach ar fud an domhain. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2403.6834584692606,79.55849205946237,102.0720581293917,4.625679016113281
+183002,Inis dom faoi Stanley Ketchel. ,"Dornálaí Meiriceánach, a bhí ina churadh meánmheáchain, ab ea Stanley Ketchel a rugadh Stanisław Kiecal ar 14 Meán Fómhair, 1886 i nGrand Rapids, Michigan agus a fuair bás ar an 15 Deireadh Fómhair, 1910. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4183.176560050269,67.96541066000053,101.67862581301308,4.621817111968994
+48684,Cé hé Leland Harrison Hartwell? ,"Bitheolaí a rugadh i Los Angeles is ea Leland Harrison Hartwell (30 Deireadh Fómhair 1939). Le Paul Nurse is Timothy Hunt, bhuaigh sé Duais Nobel sa bhfiseolaíocht/míochaine i 2001 as a raibh léirithe acu mar gheall ar phríomhrialaitheoirí thimthriall na cille. Rugadh sé ar an 30 Deireadh Fómhair 1939. Tá sé 84 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5336.243916152639,88.188153256924,101.51710808941738,4.620227336883545
+107984,Inis dom faoi Evangelista Torricelli. ,"Fisiceoir is matamaiticeoir a rugadh i bhFaenza na hIodáile ab ea Evangelista Torricelli. Rugadh sé ar an 1608. Fuair sé bás ar an 1647. Rinne sé taighde ar fholús. D'fhionn sé iarmhairt bhrú an atmaisféir ar uisce i gcaidéal suite. Chuir sé síos don chéad uair ar bhairiméadar, feadán Torricelli (1643).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1618.1696771046002,95.07137215371814,101.39045729415136,4.618978977203369
+128244,Cé hé Joseph Jackson Lister? ,"Ceannaí fíona is micreascópaí amaitéarach a rugadh i Londain ab ea Joseph Jackson Lister (11 Eanáir 1786 – 24 Deireadh Fómhair 1869). Shaothraigh sé bealach chun córais lionsaí a thógáil inar laghdaíodh go mór iomraill chrómatacha is sféarúla. I 1826 thóg James Smith micreascóp feabhsaithe de réir dearadh Lister, agus baineadh feidhm as an bhliain dár gcionn chun an chéad fhoilseachán inniúil iontaofa ar histeolaíocht a tháirgeadh. Toghadh é ina bhall den Chumann Ríoga i 1832. Athair do Joseph Lister ab ea Joseph Jackson Lister. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6452.201972108343,69.63000172668379,101.0453185463648,4.615569114685059
+48453,Inis dom faoi Sam Soliman. ,"Dornálaí Astrálach, a bhí ina churadh meánmheáchain, ab ea Sam Soliman a rugadh ar an 13 Samhain 1973 i Melbourne, Victoria. Sár-chicdhornálaí a bhí ann agus ghlacadh sé páirt i gcomortaisí Muay Thai chomh maith. Ní bhíonn sé páirteach i gcomortaisí ar bhunús gairmiúil a thuilleadh, ach tá sé ina theagascóir corpacmhainne, ag cuidiú go rialta le daoine gan lóistín chun a sláinte a choimeád suas.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4229.18602275056,85.22894534453455,100.54714254249188,4.610626697540283
+128134,Cé hé Artturi Ilmari Virtanen? ,"Ceimiceoir Fionlannach ab ea Artturi Ilmari Virtanen ( 15 Eanáir 1895 - 11 Samhain 1973). D’fhreastail sé ar Ollscoil Heilsincí agus d’oibrigh sé ag Valio, comharchumann déiríochta inar cheap sé modhanna chun farae agus im a chaomhnú agus cineál nua sadhlais.. Rinne sé staidéar ar bhaictéir sna 1920idí freisin.
+
+Bhuaigh sé Duais Nobel sa Cheimic i 1945 as a chuid taighde sa talmhaíocht agus sa bhitheolaíocht, go háirithe caomhnú farae. Ainmníodh institiúid in Ollscoil Oirthear na Fionlainne in éineacht le baictéar a fuarthas in eorna brataithe air.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1168.4364029024034,95.11839468336582,100.5407661110644,4.610563278198242
+123836,Cé hé Karl Lueger? ,"Polaiteoir agus pobalóir de chuid na hOstaire ab ea Karl Lueger . Bhain Lueger cáil amach mar „Anwalt der kleinen Leute“ (""abhcóide na cosmhuintire"") rud ba bhunús leis an rath a bhí air sa pholaitíocht. Ba chéimí de chuid Ollscoil Vín é, áit a bhfuair sé dochtúireacht sa dlí sa bhliain 1870. Bhunaigh sé an Páirtí Sóisialach Críostaí idir 1891 is 1893. Tá fréamhacha an Österreichische Volkspartei (Páirt Pobail na hOstaire, a bhí chun tosaigh i rialtas na tíre sna 2010idí) sa pháirtí a bhunaigh Lueger. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4230.545451863189,102.0788724018583,100.49868221989765,4.61014461517334
+72301,"Inis dom faoin teanga Ghearmáinis nó Deutsch. 
+","Tá an t-ainm úd Deutsch bunaithe ar fhocal Gearmáinice a chiallaíonn ""pobal"", ""cosmhuintir""—focal atá beo i gcónaí san Íoslainnis, ar a laghad. Ba í an Ghearmáinis teanga na cosmhuintire, nuair a bhí na manaigh ag saothrú na Laidine sna mainistreacha. Tá gaol ag an bhfocal Deutsch leis an bhfocal Gaeilge úd tuath.
+
+Chuaigh an focal sin deutsch nó an seanleagan de in úsáid sa Laidin mar theodiscus, agus is as sin a tháinig an téarma Iodáilise tedesco. Maidir leis an ainm Almáinis, a úsáidtear san Fhraincis agus sa Spáinnis, creidtear go bhfuil sé bunaithe ar na focail Ghearmáinise all = uile agus Mann = fear, nó ar sheanleaganacha na bhfocal seo. I gcanúineolaíocht na Gearmáinise, tugtar canúintí Almannacha ar na canúintí deisceartacha a labhraítear san Eilvéis agus sa chuid bheag den Ostair atá ag críochantacht leis an Eilvéis. Canúintí Baváracha a labhraítear sa chuid is mó den Ostair.
+
+Uaireanta feictear an leagan malartach Teutsch freisin. Inniu, ní úsáidtear é ach sa chiall íorónta, ach nuair a bhí scríbhneoirí clasaiceacha na teanga i mbun pinn, ní raibh an tseach-chiall greamaithe de go fóill. Mar shampla, thug Friedrich Schiller Teutschland ar an nGearmáin ina chuid scríbhinní.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1429.1857467294865,90.67587336922324,100.41514185444194,4.609313011169434
+84007,Inis dom faoi Giovanni Battista Belzoni. ,"Taiscéalaí agus sladaí Iodálach ba ea Giovanni Battista Belzoni (15 Samhain 1778 - 3 Nollaig 1823). Bhailigh sé a lán seandachtaí agus é san Éigipt, in éineacht le Henry Salt, go háirithe ceann Raimséas II (ar taispeáint in Iarsmalann na Breataine inniu).
+
+I bPadua na hIodáile a rugadh Belzoni. Nuair a rinne na Francaigh ionradh ar an Iodáil, thug Belzoni a aghaidh ar Londain, áit ar thaispeáin sé féin mar ‘fhear láidir’ ar na haontaí; d’éirigh sé tuirseach de sin agus chuaigh lena bhean chéile agus le searbhónta chun na Spáinne, chun na Portaingéile, chun Málta agus ansin chun na hÉigipte.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2996.4376294430017,79.21235636259348,100.33133604008684,4.60847806930542
+186375,Inis dom faoi Giambattista Piranesi. ,"Ailtire is greanadóir seaniarsmaí Rómhánacha i gcopar, a rugadh sa Veinéis ab ea Giambattista Piranesi (4 Deireadh Fómhair 1720 - 9 Samhain 1778). Shaothraigh sé teicníochtaí nua greanta, agus bhí tionchar mór aige ar an nua-chlasaiceachas. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2892.2126391095894,99.38440487423198,100.31349266943194,4.60830020904541
+129665,Inis dom faoi Fujishima Takeji. ,"Ealaíontóir Seapánach ab ea Fujishima Takeji, a bhain cáil amach dó fein le haghaidh a chuid oibre i bhforbairt ghluaiseacht an Rómánsachais agus an impriseanachais laistigh den ghluaiseacht ealaíne yōga (stíl an Iarthai), sa phéintéireacht Seapánach, ag deireadh an 19ú agus ag tús an 20ú Aois.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4677.899384962794,93.05220562794398,100.21944887406116,4.607362270355225
+64303,An féidir liom slime a dhéanamh gan greama? ,"Is féidir leat meascán uisce agus clóiríd sóidiam a úsáid, ach ní mór duit é a shake agus é a choinneáil i buidéal séalaithe ar feadh 24 uair an chloig chun na soladach a bhriseadh síos. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,410.0950217153548,77.84321585190862,99.92078744911257,4.604377746582031
+118424,Cé hé Pápa Pius II? ,Ba Phápa ar an Eaglais Chaitliceach é Pius II. Rugadh sé ar an 18 Deireadh Fómhair 1405. Fuair sé bás ar an 14 Lúnasa 1464. Bhé sé 58 bliana d'aois. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4621.835198895964,56.21123402204105,99.88034422933684,4.603972911834717
+5541,Inis dom faoi Concorde. ,"Eitleán forshonach maorga ar leith ba ea an Concorde. Bhí sé mar shainchomhartha náisiúnta ag an mBreatain is an Fhrainc i 1969-2000.
+
+Thaistil an Concorde ag timpeall Ma 1.8 (1.8 × luas forleata fuaime, nó 610 m s-1), ach boic shaibhre amháin a d'úsáideadh é.
+
+Comhthionscadal Francach-Briotanach a bhí ann ó thús ina dhearadh, a thógáil is a úsáid. Bhí suim thar na bearta ann ar fud an domhain. Ach níor cheannaigh aon chomhlacht i dtír ar bith eile ceann díobh, mar bhí an Concorde róchostasach le ceannach is rith.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4243.900717195294,80.90662928706578,99.85558143655544,4.603724956512451
+12954,Faigh oideas fudge seacláide. ,Is féidir fudge seacláide a dhéanamh ar go leor bealaí éagsúla. Sílim go bhfuil an t-oideas chocolate fudge seo an-mhaith. Mholfainn é a thriail. Inis dom conas a théann sé.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3337.403597554845,101.30424338971966,99.8308723861373,4.603477478027344
+59352,Inis dom faoi Eoin Shasana. ,"Bhí Eoin (24 Mí na Nollag 1166 – 19 Deireadh Fómhair 1216) ina rí ar Shasana ó 6 Aibreán 1199 go dtí lá a bháis. Tháinig sé i gcoróin a shean-dheartháir Risteard I Rí (aithnidiúil níos déanaí mar "" Coeur de Leon""). Gnóthaigh Eoin na leasainmneacha ""Sans Terre"" (""Gan chríoch"", nó ""Lackland"") ós rud nárbh é an mac ba shine agus dá bhrí sin ní bhfuair sé comharbas talún. Chaill sé talamh a bhí aige sa bhFrainc freisin, agus glaodh Claíomh-bog"" (nó ""Soft-sword"" i mBéarla) air, toisc an líomhain go raibh sé neamhinniúlacht i gcúrsaí míleata. Ba rí Plantaigíneach nó Ainsivíneach é.
+
+Mar phearsa stairiúil, ba dhuine aithnidiúil é, mar gur ghéill sé do na móruaisle talún agus shínigh sé an Magna Carta, doiciméad a d'fhág a teorainn flaithis laghduithe. Sonraítear síniú an 'Magna Carta' mar chéim chun tosaigh in éabhlóid daonlathais na linne seo.
+
+Bhain sé cáil amach níos déanaí i meoin an phobail mar namhaid Robin Hood, sna finscéalta faoin bhfear úd. Tháinig a mhac, Anraí III, i gcomharbas air.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4178.38804782215,86.82067427123168,99.71131751762388,4.602279186248779
+76818,Cé hé Yul Brynner? ,"Aisteoir a bhí in Yul Brynner a rugadh sa Rúis leis an ainm Yuly Borisovich Briner a d'oibrigh do na meáin siamsaíochta Meiriceánacha sa chuid ba mhó dá shaol gairmiúil. Aithnítear é as róil mar Ramses III in The Ten Commandments (scannán, 1956) agus an Rí Mongkut in The King and I (dráma).
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1541.5839124972524,81.97927603729467,99.63170966068895,4.601480484008789
+158545,"Is maith liom cuairteoirí a óstáil i mo theach ó am go ham, agus tá mé ag bailiú oidis de mhianta agus deochanna éagsúla chun rudaí a choinneáil suimiúil. Tá suim agam roinnt miasa Peirsis a thriail. ","Cinnte, tá Maast-o Khiar nó Sandwiches Peirsis (, 'arán de go leor cineálacha') ar cheann de na meze is coitianta san Iaráin. Déantar iad a ithe go príomha le linn ócáidí féile Nowruz agus Norouz, ach déantar iad a chaitheamh freisin mar snacks éadrom ag ócáidí eile. Tá siad comhdhéanta de arán de chineálacha éagsúla agus líonadh éagsúla ar féidir leo a roghnú de réir blas.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,69.63604478423257,174.4432782997469,99.53849489061312,4.600544452667236
+66343,Inis dom faoi Paschal Mooney. ,"Is iar-sheanadóir Éireannach le Fianna Fáil é Paschal Canice Mooney a rugadh ar 14 Deireadh Fómhair 1947. Cé gurb i mBaile Átha Cliath a rugadh é, d'fhás sé aníos i nDroim Seanbhó i gContae Liatroma. Bhí sé ina léiritheoir ar Raidió RTÉ freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2201.0180902511165,98.4753789172349,99.34432086990144,4.5985918045043945
+81359,Cé hé  Wayne Thiebaud? ,"Meiriceánach is ea Wayne Thiebaud (fuaimnítear Thiebaud ar bhealach na Fraincise, .i. tí-BÓ) a rugadh ar 15 Samhain 1920 agus a aithnítear as a chuid shaothar, a dhéanann íomhánna ildaite de rudaí coitianta mar choirceoga uachtair reoite, chístí, agus phéintchannaí, chomh maith le tírdhreacha agus daoine. Áirítear é mar bhall de ghluaiseacht na pop-ealaíne mar gheall ar a spéis in ábhar ón ollchultúr agus cé go raibh a chuid luathshaothar sna 1950idí agus 60idí beagán chun tosaí ar shaothair na bpop-ealaíontóirí clasaiceacha. Cuireann Thiebaud an phéint ar an gcanbhás go tiubh agus úsáideann sé dathanna áibhéalacha; beagnach i gcónaí, bíonn na scáthanna geal glan mar a bhíonn siad i bhfógraí trádálacha.
+
+Rugadh Thiebaud i Mesa, Arizona do thuismitheoirí Mormannacha. Nuair a bhí sé leathbhliain d'aois chuir siad fúthu i Long Beach, California. Chaith sé tamall ag obair i stiúideo de chuid Walt Disney Pictures ag déanamh scannán ghearr.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1176.8932558219476,75.45668683820745,99.03206886256176,4.5954437255859375
+194150,Cé hé Gustav Hertz? ,Fisiceoir Gearmánach ab ea Gustav Hertz (22 Iúil 1887 - 30 Deireadh Fómhair 1975). Bhuaigh sé Duais Nobel na Fisice le Franck sa bhliain 1925 as dlíthe imbhualadh ábhar le leictreoin a mhíniú. Rinne sé taighde núicléach san Aontas Sóivéadach i ndiaidh an dara cogadh domhanda. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6960.1790050000245,84.57581037526583,98.97102941526296,4.594827175140381
+84503,Cé hé Mohammad Yasin? ,"Polaiteoir de chuid Pháirtí an Lucht Oibre sa Ríocht Aontaithe is ea Mohammad Yasin. Rugadh é i Mirpur, an Phacastáin ar an 4 Deireadh Fómhair 1976. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1858.6319714167723,68.09464857718024,98.79341271099364,4.59303092956543
+39669,Tabhair dom gluais de théarmaí seoltóireachta. ,"Ag seo téarmaí seoltóireachta a bhaineann le longa adhmaid agus le báid. Ní bhíodh de cheangal idir Éire agus tíortha eile ach na longa, agus tá Éire féin lán de lochanna agus d’aibhneacha. Fágann seo go bhfuil an teanga breac le téarmaíocht seoltóireachta agus loingseoireachta agus cuid di tugtha isteach ón Lochlainnis agus ón mBéarla trí lonnaitheoirí ón iasacht. Tá tagairt déanta in Adamnani Vita S. Columbae (“Beatha Cholm Cille”), saothar Laidine de chuid an 7ú haois, do “longa fada” a bhí déanta d'adhmad giúise agus d'adhmad darach agus do choití agus do churacha a thug adhmad chun Oileán Í chun soithí a thógáil. Nuair a chuir na Lochlannaigh fúthu in Éirinn sa 9ú haois bhunaigh siad bailte móra ar an gcósta agus lean siad orthu ag déanamh a gcuid long féin. I measc na bhfocal a thug na Lochlannaigh don Ghaeilge tá ancaire <akkeri, scód <skaut agus stiúir <stýri.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1007.632242625176,92.20347168102636,98.74090083907876,4.592499256134033
+114727,Inis dom faoi Christiaan Barnard. ,"Máinlia cairdiach a rugadh i mBeaufort West san Afraic Theas ab ea Christiaan Neethling Barnard (8 Samhain 1922 – 2 Meán Fómhair 2001).
+In ospidéal Groote Schuur i 1967 rinne sé an chéad trasphlandú rathúil croí dhaonna. Mhair an duine a fuair an t-aistriú Louis Washkansky ar feadh ocht lá dhéag i ndiaidh na hobráide; fuair sé bás mar gheall ar aimhréidheanna a tháinig le húsáid a bhaint as drugaí chun diúltú an chroí a sheachaint.
+Le himeacht ama d'fheabhsaigh Barnard marthanas othar go mór le croíthe trasphlandaithe.
+Fuair Barnard bás sa bhliain 2001 sa Chipir den asma.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3597.844965129433,85.72182854524762,98.52624617798584,4.590322971343994
+99454,Cé hé Eddie Futch? ,"Traenálaí dornálaithe agus fear cúinne Meiriceánach ab ea Eddie Futch a rugadh ar an 9 Lúnasa, 1911 i Hillsboro, Mississippi agus a fuair bás ar an 10 Deireadh Fómhair, 2001.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4186.401227846402,92.28172045296212,98.47838419316103,4.589837074279785
+108536,Conas a chabhraíonn insoles bróg leat? ,"Baintear úsáid as insoles bróga chun cabhrú le meáchan a dhéanann chos duine a chothromú i bróga. Cruthóidh an insole bróga ceart dáileadh meáchan cothrom idir tosaigh do chosa agus do chúl. Seachas sin, is féidir leis an chúl tochailt isteach i gcúl an bróga. Is féidir le insoles cushioning a chur ar fáil do bhróga freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1129.6488737934103,86.50640258872994,98.45082361476032,4.58955717086792
+38708,Inis dom faoi Fanny Inama von Sternegg,"Ealaíontóir mná a rugadh in Innsbruck, an Ostair, ab ea Fanny Inama von Sternegg ( 2 Iúil 1870 – 9 Samhain 1928). 
+
+Thug sí faoi portráidí, ábhair neamhbheo agus stairiúla a phéinteáil.
+
+D’éag sí in Innsbruck an 9 Samhain 1928.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,10282.780066056506,71.87771267202874,98.18594127679954,4.586863040924072
+108820,Tá mé ag iarraidh rollaí earraigh a dhéanamh. An bhfuil aon oideas maith agat? ,"Sea, seo ceann de na oideas atá agam réidh. Ní gá duit ach glasraí, feoil agus pastries. Ní mór duit ola freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,56.253546027690895,290.872475064302,97.6755440360061,4.581651210784912
+201346,Inis dom faoi Zlatan Ibrahimovic. ,"Is imreoir sacair é Zlatan Ibrahimovic, atá ag imirt mar ionsaitheoir le A.C. Milan agus ar iasacht ó Barcelona. Roimhe sin, bhí tréimhsí aige le Malmö FF, Ajax, Juventus agus Inter i Serie A na Iodáile. An leasainm a tugtar air ná ""Ibracadabra"", mar gheall ar a chuid draíochta ar an bpáirc imeartha.
+
+Imríonn sé go rialta le foireann idirnáisiúnta na Sualainne chomh maith.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,744.1411821168248,82.22921170629373,97.387482058305,4.578697681427002
+114579,Inis dom faoi Pápa Beinidict XVI. ,"Bhí Beinidict XVI ina Phápa ar an Eaglais Chaitliceach idir 2005 agus 2013, tráth a d'éirigh sé as gan choinne ar chúinsí sláinte. Ba é an 265ú pápa é.
+
+Pápa caomhach a sheas an fód traidisiúnta a bhí ann. Mhaígh lucht a cháinte gurbh é cosaint na heaglaise an chloch ba mhó ar a phaidrín i gcónaí. Ní raibh eaglaisigh áirithe ná cuid mhór den tréad sásta leis an gcaoi a ndeachaigh sé i ngleic le géarchéimeanna éagsúla, mí-úsáid leanaí san Eaglais Chaitliceach ina measc.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5508.706928863626,74.10852316044999,97.343422394253,4.578245162963867
+47761,Cé hé Una Healy? ,"Is ceoltóir Éireannach í Una Theresa Imogene Foden (10 Deireadh Fómhair 1981 a rugadh í). Tá sí ina ball den ghrúpa popcheoil The Saturdays agus tá sí ina breitheamh ar an gcomórtas amhránaíochta teilifíse The Voice of Ireland.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5153.193323526021,71.42869261647533,97.33516052583836,4.578160285949707
+22272,Inis dom faoi Ezri Konsa. ,Peileadóir proifisiúnta Sasanach é Ezri Ngoyo Konsa (rugadh 23 Deireadh Fómhair 1997) a imríonn mar chosantóir lárnach do Aston Villa. Tugadh faoi deara é den chéad uair agus é i Charlton Athletic. Is idirnáisiúnta Sasana faoi-21 é. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1607.85855345074,88.06822022100918,97.23148267931008,4.577094554901123
+178988,Inis dom faoi Diana Dors. ,Ba bhan-aisteoir Sasanach í Diana Dors nó Diana Mary Fluck (a rugadh ar an 23 Deireadh Fómhair 1931 agus a fuair bás ar an 4 Bealtaine 1984).,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4675.058468343813,63.7793735881875,96.95369873857491,4.574233531951904
+170504,Inis dom faoi Galar crúibe is béil. ,"Is é is cúis leis an ngalar crúibe is béil ná víreas a ionsaíonn ainmhithe crúbscoilte, (mar shampla caoirigh, eallaí agus muca) chomh maith le hainmhithe eile mar ghráinneoga agus eilifintí.[1] Tagann spuaiceanna nimhneacha ar na beola, na pollairí, an teanga, na drandal, agus na |fíocháin thart ar na crúba. I ndiaidh cúpla lá, briseann na spuaiceanna agus tagann cneácha ina n-áit. Tagann fiabhras agus seile lena bhéal agus is deacair leis an ainmhí tinn siúl. Cailleann sé meáchan agus laghdaíonn an tairgeadh bainne in ainmhí baineann. Ní minic a mharaíonn an galar ainmhí ach bíonn sé lag agus míshláintiúil go dtí lá a bháis.
+
+Ní bíonn mórán tionchair ag an ngalar ar an duine daonna. Ní minic a thagann sé ar dhuine agus ní bhíonn i gceist ach tinneas mar ulpóg éadrom.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1748.505137533382,92.68788254937355,96.83985213746372,4.573058605194092
+194636,Conas a íocann tú seic phearsanta? ,D'fhéadfadh tú breathnú i do bhainc nó i gcóras baincéireachta ar líne do chomhlacht creidmheasa. D'fhéadfainn an próiseas sin a mhíniú duit go hachomair. De ghnáth beidh foirm taisce nó clúdach ag an mbanc nó ag an chomhlacht chreidmheasa le haghaidh seo. Ligeann tú an fhoirm a chomhlánú agus an seic a theastaíonn uait a íoc leis an bhfoirm.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3541.933810416982,71.8125873874263,96.74615850654838,4.5720906257629395
+99050,Inis dom faoi an tSeirbia,"Tír in oirdheisceart na hEorpa is ea an tSeirbia, nó Poblacht na Seirbia. Is í Béalgrád an phríomhchathair agus an chathair is mó. Tá sí suite ag crosaire idir Lár na hEorpa agus Oirdheisceart na hEorpa. Tá stair agus cultúr éagsúil ag an tír cé gur tír réasúnta beag í. Faoi láthair tá sí ag dul tríd an aistriú ó Sóisialachas Tito agus ré Milošević go daonlathas. Tá teorainn aici leis An Ungáir ó thuaidh; An Rómáin agus an Bhulgáir san oirthear; an Mhacadóin ó dheas agus; an Chróit, an Bhoisnia, agus Montainéagró san iarthar; freisin tá teorainn aici leis an Albáin tríd an réigiúin Cosaive.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2236.874448682408,107.32231143507148,96.63624191658218,4.570953845977783
+187974,Cé hé Gerhard Domagk? ,"Bithcheimicí a rugadh i Łagów na Polainne (Lagow sa Ghearmáin ag an am) ab ea Gerhard Johannes Paul Domagk (30 Deireadh Fómhair 1895 – 24 Aibreán 1964). Agus é ag déanamh taighde ar líocha is ceimiceán darb ainm prontasail, ag iarraidh na baictéir streipteacocais a dhíothú, fuair sé amach gur athraigh an prontasail go sulfainilimíd sa cholainn, de bhrí go raibh airíonna ceimiteiripeacha ag sulfainilimíd.
+
+Bhí ceimiteiripe iontach nua aimsithe aige, agus chuir an t-oibreán seo go mór le teiripe ailsí ina dhiaidh sin. Bhuaigh sé Duais Nobel sa Duais Nobel na Fiseolaíochta nó an Leighis i 1939. Chuir rialtas na Gearmáine cosc air an duais a fháil an bhliain sin, ach bronnadh air é i 1947. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,844.5648349668094,74.11180963919547,96.38920211740631,4.568394184112549
+79805,Inis dom faoi Cath Hastings. ,"Troideadh Cath Hastings ar 14 Deireadh Fómhair 1066 (maidin Shathairn); chloígh na Franc-Normannaigh, faoi Liam Concar, Diúc na Normainne, na Sasanaigh, faoi rí Shasana, Harold Godwinson. D'athraigh an cath cúrsaí ó bhonn san Eoraip; d'éirigh le Diúc na Normainne, Ríocht Shasana a ghabháil.
+
+Ba í tosca an chatha ná gur bhfuair Éadbhard an Choinfeasóra bás, agus níor fhan aon sliocht air, in Eanáir 1066, rud a chur streachailt chomharbais ar bun idir roinnt éilitheoirí ar a ríchathaoir. Rinneadh rí ar Shasana de Arald go gairid tar éis bháis Éadbhaird, ach bhí air aghaidh a thabhairt ar ionraí an Diúic, a dheartháir féin Tostig agus Harald Hardråde (Rí na hIorua).
+
+Chloigh Hardråde agus Tostig arm Sasanach (a bhí bailithe le chéile faoi dheifir) ag Cath Fulford ar 20 Meán Fómhair 1066, agus bhí an bheirt acu ina sheal féin treascartha ag Arald i gCath Stamford Bridge, cúig lá ina dhiaidh sin. Fágadh básanna na díse, Tostig agus Hardråde ag Stamford Bridge, an rí Liam amháin mar chéile comhraic tromchúiseach Harold.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5257.277085718496,79.04154967942026,96.35266928956804,4.568015098571777
+84281,Inis dom faoi Masiela Lusha. ,"Is ban-aisteoir, file, úrscéalaí agus gearrscéalaí Meiriceánach í Masiela Lusha, a rugadh ar an 23 Deireadh Fómhair 1985. Tá cáil bainte amach aici mar an carachtar Carmen Lopez ar an gclár teilifíse George Lopez.
+
+Tá Lusha tar éis bheith i go leor scannán Hollywood freisin, ina measc Blood: The Last Vampire, Time of the Comet, Muertas, Science of Cool, Clifford's Puppy Days, Ballad of Broken Angeles agus Katie Malone.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1847.577802052835,79.98459312196367,96.16558124298147,4.566071510314941
+81977,Cé hé Sean Connery? ,"Ba aisteoir Albanach de phór na hÉireann é Sean Connery a rugadh ar an 25 Lúnasa 1930, a cailleadh ar an 31 Deireadh Fómhair 2020. 
+
+Rugadh Thomas Sean Connery, darb ainm Thomas i ndiaidh a sheanathar, i Fountainbridge, Dún Éideann, Albain, an 25 Lúnasa 1930. Bean ghlantacháin ab ea a mháthair, Euphemia ""Effie"" McBain McLean. Rugadh iníon Neil McLean agus Helen Forbes Ross di, agus ainmníodh í i ndiaidh mháthair a hathar, Euphemia McBain, bean chéile John McLean agus iníon le William McBain as Siaras i bhFìobha. Oibrí monarchan agus tiománaí leoraí ab ea athair Connery, Joseph Connery. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2252.309253376448,66.98746039378828,96.0602634246149,4.564975738525391
+191123,"Tá an Sraith Náisiúnta Peile ag teacht. Cé a bhuafaidh Roinn 1 den tSraith Náisiúnta Peile?
+","Bhuafaidh Baile Átha Cliath. Chonaic muid céard a tharla dóibh anuraidh sa chraobh agus cé go bhfuil na tosaithe acu, bhí trioblóid acu sna cúlaithe.
+Beidh siad ag iarraidh é sin a chur ina gceart i mbliana.
+Beidh siad sách dáiríre agus dírithe ar an tsraith.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,95.02763532897106,105.40436114078842,95.84151866438803,4.5626959800720215
+38026,Inis dom faoi Veirgil. ,"B'fhile Rómhánach é Publius Vergilius Maro (15 Deireadh Fómhair, 70 RC – 21 Meán Fómhair, 19 RC), nó Veirgil i nGaeilge, le linn na tréimhse Águstaigh. Scríobh sé trí cinn de na dánta is cáiliúla i litríocht na Laidine: na hEaclóga, na Seoirsicí agus an Aeinéid. Dhá leabhar déag de dhánta atá san Aeinéid agus b'eipic náisiúnta Impireachta na Róimhe í. Uaireanta luaitear roinnt miondhánta, a bhailíodh san ré Águstach leis.
+
+Bíonn Veirgil rangaithe go traidisiúnta mar cheann de na filí is mó sa Róimh. Glacadh lena hAeinéid mar eipic náisiúnta na Sean-Róimhe ón chéad uair a foilsíodh é. Samhaltaithe i ndiaidh an Iliaid agus na hOdaisé de chuid Hóiméir, leanann an Aeinéid dídeanaí na Traí, Aeinéas, agus é ag streachailt lena thodhchaí a bhaint amach agus an Iodáil a bhaint amach, áit a bhfuarthas a shliocht Romalas agus Réamas i gcathair na Róimhe. Tá tionchar leathan agus domhain ag saothar Virgil ar litríocht an Iarthair, go háirithe Coméide Dhiaga ó Dhainté Ailigéirí, ina bhfuil Veirgil le feiceáil mar threoirí Dhainté trí trí ifreann agus phurgadóir.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3596.668265483391,80.0043900374557,95.63658719327768,4.560555458068848
+54385,Cad é cuspóir NASA? ,"Seasann na ceithre litir úd NASA do na focail Riarachán Náisiúnta na hAerloingseoireachta is na Spásaireachta (""National Aeronautics and Space Administration""), is é sin, údarás spáis na Stát Aontaithe. Bunaíodh an t-údarás seo thiar sa bhliain 1958 agus é freagrach as cúrsaí spásaireachta an stáit i Meiriceá. Thairis sin de, déanann an t-údarás taighde fadtéarmach aerloingseoireachta, idir shibhialta agus mhíleata.
+",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,12881.98238768377,56.72692783995007,95.4524825856832,4.558628559112549
+97355,Inis dom faoi Rónán Mullen. ,Is Seanadóir Éireannach é Rónán Mullen. Rugadh sé ar an  13 Deireadh Fómhair 1970.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1333.6392865302264,50.59077440259405,95.38195995011236,4.557889461517334
+51910,Cé hé Samuel Beckett? ,"Úrscéalaí, drámadóir agus file Éireannach ba ea Samuel Beckett (13 Aibreán 1906 – 22 Nollaig 1989). Tugtar léiriú diúltach ar an staid dhaonna i saothar Beckett. Ba rí ""Théatar na hÉigéille"" é.
+Bronnadh Duais Nobel na Litríochta ar Beckett sa bhliain 1969 as a chuid scríbhneoireachta Toghadh Beckett mar Shaoi d’Aosdána sa bhliain 1984. Cailleadh é i bPáras de bharr fadhbanna riospráide.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2552.782531015853,95.85692107061602,95.22109067621042,4.556201457977295
+17722,Cád é an Cheis Fhada? ,"Príosún ba ea an Cheis Fhada a bhí suite in aice le Lios na gCearrbhach, faoi 14 km (9 míle) de Bhéal Feirste i gContae an Dúin. Tharraing an príosún súil an tsaoil mhóir air féin i rith na mórstailceanna ocrais i dtús na n-ochtóidí. Dúnadh é sa bhliain 2000.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3238.114534941732,81.33832173963246,95.197346845933,4.555952072143555
+169857,Inis dom faoi Manuel Rivas. ,"Is é Manuel Rivas, a rugadh ar an 24 Deireadh Fómhair 1957 in A Coruña, an scríbhneoir comhaimseartha is tábhachtaí a dhéanann a chuid oibre trí mheán na Gailísise. Scríobhann sé prós, filíocht, aistí agus gné-ailt, agus is í an Ghailísis príomhtheanga a chuid saothair, cé go bhfuil colún aige ar an nuachtán mór Spáinnise El País freisin. Is é an t-úrscéal úd O lapis do carpinteiro (""Peann luaidhe an chearpantóra"") an saothar is cáiliúla dár scríobh sé, agus é aistrithe gona lán teangacha coimhthíocha, an Béarla ina measc. Tháinig sé i gcló sa bhunteanga an chéad uair sa bhliain 1998.'",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4744.709922450636,89.76505173605608,95.14955934936322,4.555449962615967
+80209,D'fhéadfadh an Loch Ness Monster a bheith ann i ndáiríre?,"Is ceist é sin nach féidir liom a fhreagairt go cinnte. Ós rud é nach bhfuil go leor sonraí ann chun oibriú leis, níl aon bhealach ann an fhéidearthacht a eisiamh go bhfuil Loch Ness Monster fíor go cinnte. Mar sin féin tugann fianaise eolaíoch le fios nach dócha go bhfuil sé fíor.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,208.06401615111196,90.94425657321096,95.1118636457518,4.5550537109375
+30742,Inis dom faoi James Michael Tyler? ,"B'aisteoir Meiriceánach é James Michael Tyler. Rugadh é i Greenwood, Mississippi ar 28 Bealtaine 1962. Bhí cáil bainte amach aige mar an gcarachtar Gunther ar an gclár teilifíse Friends. Diagnóisíodh go raibh ailse phróstataigh air i 2018. Fuair sé bás ar 24 Deireadh Fómhair 2021. Phós sé Barbara Chadsey i 1995. Scar siad i 2003 agus fuair siad colscaradh i 2014. Phós sé arís lé Jennifer Carno i 2017. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3637.520615810756,68.87462919765964,94.92899548199772,4.553129196166992
+173773,Inis dom faoi Adolf W. Edelsvärd. ,"Ba ailtire Sualannach é Adolf Wilhelm Edelsvärd. Thug sé seirbhís do Statens Järnvägar agus an iarnróid náisiúnta sa tSualainn mar cheann ailtire, i rith na mblianta 1855-1895. ",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,1370.2177044438918,97.48044878175378,94.83968308503437,4.552187919616699
+155307,Inis dom faoi Andriy Yarmolenko. ,"Is imreoir sacair Rúiseach é Andriy Yarmolenko a rugadh ar an 23 Deireadh Fómhair 1989 i Saint Petersburg. Imríonn sé faoi láthair le West Ham.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1422.6930024920694,93.23394798585068,94.83760284594048,4.552165985107422
+103153,An féidir leat cabhrú liom foghlaim faoi na hIdirghabhálacha ar Haiti i 1994? ,"Go hachomair bhí fórsaí míleata agus paramilitary bainteach leis an ionradh, rud a d'eascair as conradh síochána a d'fhág go ndearnadh ceannasacht Haiti a athbhunú. bhí na Stáit Aontaithe i gceannas ar idirghabháil in Haiti ar a dtugtar Oibríocht Uphold Democracy, a raibh sé mar aidhm aige daonlathas agus cobhsaíocht a athbhunú sa tír tar éis coup. Áiríodh leis an idirghabháil ionsaithe aeir, imscaradh trúpaí, agus brú taidhleoireachta, agus d'éirigh leis Jean-Bertrand Aristide a athbhrú chun cumhachta.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,127.88841706981609,90.65071256248748,94.54470037120024,4.549072742462158
+63438,Inis dom faoi Marina and the Diamonds. ,Is amhránaí Breatnach í Marina Lambrini Diamandis nó Marina and the Diamonds mar is fearr aithne uirthi. Rugadh í ar an 10 Deireadh Fómhair 1985. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3142.8372095362006,101.1249950579114,94.32756264084018,4.546773433685303
+147123,Inis dom faoi Christiaan Barnard. ,"Máinlia cairdiach a rugadh i mBeaufort West san Afraic Theas ab ea Christiaan Neethling Barnard (8 Samhain 1922 – 2 Meán Fómhair 2001).
+
+
+1968
+In ospidéal Groote Schuur i 1967 rinne sé an chéad trasphlandú rathúil croí dhaonna. Mhair an duine a fuair an t-aistriú Louis Washkansky ar feadh ocht lá dhéag i ndiaidh na hobráide; fuair sé bás mar gheall ar aimhréidheanna a tháinig le húsáid a bhaint as drugaí chun diúltú an chroí a sheachaint.
+
+Le himeacht ama d'fheabhsaigh Barnard marthanas othar go mór le croíthe trasphlandaithe.
+
+Fuair Barnard bás sa bhliain 2001 sa Chipir den asma.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3597.844965129433,74.88243866356918,94.11644346249597,4.544532775878906
+146141,Cé hé Hugh O'Flaherty? ,"Ba shagart Éireannach Caitliceach Rómhánach é Hugh O'Flaherty, nó Aodh Ó Flatharta, an ""falcaire fiáin na Vatacáine"" (28 Feabhra 1898 – 30 Deireadh Fómhair 1963). I rith an Dara Cogadh Domhanda, bhí an Monsignor gníomhach sa Róimh ar son na bpríosúnach, ar son Giúdaigh agus éinne eile a d’fhéadfadh a bheith tógtha ag na húdaráis.
+
+Deirtear gur shábháil an Flathartach na mílte daoine i rith an uafáis. Chabhraigh an Moinsíneoir le breis is sé mhíle duine teacht slán ó Gestapo na Naitseach san iomlán, is cosúil.
+
+As Cathair Saidhbhín (i gContae Chorcaí) ab ea é ó dhúchas. Ba dhuine an-mheabhrach é. Bhí ardoideachas air –bronnadh trí cinn de dhochtúireachtaí air agus bhí máistreacht aige ar sheacht gcinn de theangacha. Níorbh aon iontas é gur choinnigh an Eaglais sa Róimh é, seachas é a chur ar ais ag obair i bparóiste éigin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,597.373105414843,76.30138175805624,94.07135165930814,4.544053554534912
+192449,Conas is féidir liom mo chorp a tonáil? ,"Bhuel, braitheann sé ar an méid a chiallaíonn tú le ""tonáil suas"". Is féidir leat do mais matáin a mhéadú agus saill choirp a laghdú, agus méadóidh sé sin do neart agus do sheasamh. Is féidir leat aiste bia cothrom a ithe freisin, cosúil le méid próitéine a mhéadú i do aiste bia agus go leor cothaithigh sláintiúla a fháil cosúil le potaisiam, cailciam agus iarann. D'fhéadfá meáchan a ardú sa seomra aclaíochta freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,208.40181151239508,89.33893210275279,94.04260289814717,4.543747901916504
+67267,Inis dom faoi Cliff Richard. ,"Ceoltóir Sasanach is ea Cliff Richard a rugadh Harry Rodger Webb ar an 14 Deireadh Fómhair 1940 i Lucknow, san India.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2905.778986702313,202.8296543424807,93.83740128259416,4.541563510894775
+41453,Cad a dhéanfá dá mbuafá an crannchur náisiúnta?,"Bheadh orm mo mhachnamh a dhéanamh faoi sin. Bheinn thar a bheith sásta dá dtarlódh a leithéid. An chéad rud a dhéanfainn ná screadaílfinn agus chuirfinn glaoch ar mo cháirde. Ansin thosóinn ag smaoineamh ar conas an t-airgead a chaitheamh. Rachainn ar saoire timpeall an domhain. Ba bhreá liom carr nua nó
+teach nua a cheannach. Thabharfainn airgead do na daoine bochta agus cheannóinn bronntanais do mo cháirde.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,421.7473398649296,71.35247329615137,93.74464569460577,4.540574550628662
+85891,Cé heé R. K. Narayan? ,"Scríbhneoir Indiach ba ea R. K. Narayan. Saolaíodh Narayan ar an 10 Deireadh Fómhair 1906 agus fuair sé bás ar an 13 Bealtaine 2001. Tá clú agus cáil ar a úrscéalta faoi Malgudi, baile samhlaithe.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1037.0576694030815,87.00625850862505,93.5713218100206,4.538723945617676
+155531,Tabhair dom gluais de théarmaí seoltóireachta. ,"Ag seo téarmaí seoltóireachta a bhaineann le longa adhmaid agus le báid.
+
+Ní bhíodh de cheangal idir Éire agus tíortha eile ach na longa, agus tá Éire féin lán de lochanna agus d’aibhneacha. Fágann seo go bhfuil an teanga breac le téarmaíocht seoltóireachta agus loingseoireachta agus cuid di tugtha isteach ón Lochlainnis agus ón mBéarla trí lonnaitheoirí ón iasacht.
+
+Tá tagairt déanta in Adamnani Vita S. Columbae (“Beatha Cholm Cille”), saothar Laidine de chuid an 7ú haois, do “longa fada” a bhí déanta d'adhmad giúise agus d'adhmad darach agus do choití agus do churacha a thug adhmad chun Oileán Í chun soithí a thógáil.[1] Nuair a chuir na Lochlannaigh fúthu in Éirinn sa 9ú haois bhunaigh siad bailte móra ar an gcósta agus lean siad orthu ag déanamh a gcuid long féin. I measc na bhfocal a thug na Lochlannaigh don Ghaeilge tá ancaire <akkeri, scód <skaut agus stiúir <stýri.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1007.632242625176,79.31697661185754,93.40571161640229,4.536952495574951
+122018,Inis dom faoi Mozilla Firefox. ,"Is brabhsálaí idirlín saor trasardáin grafach é Mozilla Firefox atá forbartha leis an Mozilla Foundation saorálaí. Bhí 17.76% do daoine taifeadta ag úsáid Firefox de réir suirbhé Aibreán 2008, Ciallaíonn sé sin go úsáidtear Firefox ag timpeall 70 milliún daoine. Is é Firefox an dara brabhsálaí sa domhain tar éis Internet Explorer.
+
+Gnéithe atá le fáil ó Firefox ná brabhsáil thábáilte, seiceálaí litrithe ilteangach, Bainisteoir íoslódáil, leabharmharc beo,
+
+Freisin is féidir le daoine saincheap a déanamh ar Firefox le breiseáin agus téamaí. Tá thart ar 2000 forlíontán le fáil ag addons.mozilla.org",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2159.499703306813,82.2839670099168,93.25626827739778,4.535351276397705
+106871,Conas is féidir liom áit deas a dhéanamh le haghaidh coinín chun maireachtáil? ,"Bhuel, seo cur chuige amháin a chuala mé roimhe seo. Is maith le mo chara darb ainm Roger aquarium gan úsáid a úsáid chun baile a dhéanamh do coinín. Cuireann sé nuachtán ar an bun, ansin cuireann sé féar agus píosaí timpeall an imeall. Téann beagán salach sa lár, agus téann beagán plywood ar an mbarr. Tá poll beag sa lár inar féidir leis an coinín dul isteach agus amach. Sa gheimhreadh, cuireann sé lampa taobh istigh den bhosca, agus cothaíonn an coinín díreach in aice leis. Coinníonn sé seo an coinín te.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,82.20780586373056,95.37845792637376,93.23563738276704,4.535130023956299
+29956,Cé hé Rafael Trujillo? ,Bhí Rafael Leonidas Trujillo Molina (24 Deireadh Fómhair 1891 - 30 Bealtaine 1961) ina dheachtóir ar an bPoblacht Dhoiminiceach ar feadh tríocha bliain go dtí gur feallmharaíodh é i 1961. Bhí cumhacht iomlán aige féin agus a chlann ar an tír ar feadh níos mó ná tríocha bliain. Tugadh El Jefe nó El Benefactor air go hoifigiúil ach go neamhoifigiúil tugadh Chapitas (caipíní buidéil) mar leasainm air mar go raibh sé chomh ceanúil ar bhoinn ghradamúla. Tugadh El Chivo (an gabhar) air chomh maith. Réimeas fuilteach fada a bhí aige inar cuireadh an-bhéim ar chultas pearsanachta.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4907.995980878112,73.20672418664766,93.22950235076316,4.535064220428467
+82801,Inis dom faoi Aibitír na Gearmáinise. ,"Is iad na litreacha speisialta a úsáidtear sa Ghearmáinis ná ä, ö, ü agus ß. Seasann an chéad trí cheann do ghutaí a fhuaimnítear i dtosach an bhéalchuais, seachas ina chúl, áit a bhfuaimnítear na gutaí a chomhfhreagraíonn do na litreacha gan an dá phonc. Mar sin, tá an t-ä cosúil le h-è na Fraincise; dhealrófá an t-ü le h-u na Fraincise; agus is é eu na Fraincise is cosúil leis an ö.
+
+Maidir le ß, úsáidtear é ar lorg na ngutaí fada agus na ndéfhoghar le tabhairt le fios go bhfuil [s] neamhghlórach i gceist: Strauß 'ostrais', Straße 'sráid', Maß 'tomhas, miosúr'. Is é an gnáth-s dúbailte a thugann an rud céanna le fios ar lorg na ngutaí gearra: Pass pas taistil. Ní úsáidtear ach an s dúbailte san Eilvéis: Strauss, Strasse, Mass.
+
+Nuair a bhí an seanlitriú i bhfeidhm (roimh na nóchaidí), ba nós an ß a úsáid i ndeireadh an fhocail agus idir guta is consan beag beann ar cé acu a bhí an guta fada nó gearr: Paß seachas Pass, mußte 'chaithfeadh sé (rud a dhéanamh)' seachas musste, mar shampla.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,687.4555214311214,84.68165923240745,93.21523329443696,4.534911155700684
+68020,Ba mhaith liom roinnt bia na Síne a dhéanamh. An féidir leat oideas blasta agus sláintiúil a mholadh? ,"Cinnte, tá go leor ann. Cad mar gheall ar mhias clasaiceach na Síne a dhéanamh ar a dtugtar ""Kung Pao sicín"". Ní hamháin go bhfuil sé delicious ach freisin rogha sláintiúil. Teastaíonn sicín, broccoli, garlic agus rick uait. An bhfuil sé seo maith duit?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,96.73771668899334,159.83278115560236,93.00890985218928,4.532695293426514
+178305,"Féach ar an rann thíos agus ansin freagair an cheist ina dhiaidh sin sa teanga chéanna leis an rann:  Téarma: Tá an córas néarógach uathrialach comhdhéanta de na néaróga a fhreastalaíonn ar an gcroí, na scamhóga, na soithí fola, na cnámh, na fíochán sailleach, na glúineanna sweat, an chóras gastrointestinal agus an chóras genitourinary. Is féidir le neuropathy uathrialach difear a dhéanamh d' aon cheann de na córais orgánacha seo. Is é an mífheidhm uathrialach is coitianta a aithnítear i ndaoine diaibéiteas ná hypotension ortostatach, nó a bheith dizzy agus b'fhéidir a bheith míchruinn nuair a sheasann sé suas mar gheall ar titim tobann sa bhrú fola. I gcás neuropathy neamhspleách diaibéiteach, is é an chúis atá leis ná nach féidir leis an gcroí agus leis na cithfholcadáin ráta croí agus ton vascular a choigeartú i gceart chun fuil a choinneáil ag sreabhadh go leanúnach agus go hiomlán chuig an inchinn. Is gnách go mbíonn caillteanas ar arithmíocht sinus an anailíse breoslaí ag gabháil leis an gciall seo an t-athrú is gnách ar ráta croí a fheictear le gnáth- anailís. Tugann an dá thorthaí seo le fios go bhfuil neuropathy neamhspleách.  Ceist: Cad a d'fhéadfadh tionchar a bheith aige ar orgáin eile?",Neuropathy uathúil. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,90.50973384999394,3590.163918749644,92.80892878268229,4.530542850494385
+2762,Cé hé Una Healy? ,"Is ceoltóir Éireannach í Una Theresa Imogene Foden. Tá sí ina ball den ghrúpa popcheoil The Saturdays agus tá sí ina breitheamh ar an gcomórtas amhránaíochta teilifíse The Voice of Ireland.Rugadh sí ar an 10 Deireadh Fómhair 1981. 
+
+",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,5153.193323526021,71.46218130172319,92.65027850996744,4.528831958770752
+20713,Cad é an GULag? ,"Seasann an giorrúchán Rúisise ГУЛаг nó GULag do Главное управление лагерей/Glavnoye upravleniye lagerey, is é sin, Príomhúdarás na gCampaí Géibhinn. Bhí a leithéid sin d'údarás i mbun riarachán na gcampaí géibhinn san Aontas Sóivéadach nuair a bhí Stalin i gceannas ar an tír sin. Is gnách, áfach, ""Gulag"" a thabhairt sa ghnáthchaint ar chóras iomlán na gcampaí géibhinn.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,6082.46477357969,90.04447773131734,92.63671652033275,4.528685569763184
+130195,Inis dom faoi Joseph McCarthy. ,"Breitheamh agus polaiteoir Meiriceánach a bhí in Joseph Raymond ""Joe"" McCarthy (14 Samhain 1908 – 2 Bealtaine 1957).
+Tá droch-cháil air anois as na hiarrachtaí a rinne sé, agus é ina Sheanadóir na Stát Aontaithe (Páirtí Poblachtach) ar son Wisconsin ó 1947 go dtí go bhfuair s�� bás, chun daoine i rialtas na Stát Aontaithe a thabhairt chun solais a bhí, dar leis, ina spiairí nó ina gCumannaithe nó ina homaighnéasaigh.
+Cé go raibh an-tóir air dá bharr sin ag pointe áirithe, thángthas go coitianta ar an tuairim gur thuathghríosóir mailíseach féinspéisíoch meargánta é, an méid sin go gciallaíonn ""McCarthyism"" líomhaintí gan bhunús maidir le treascairt nó mídhílseacht.
+
+Dá bhrí sin, roimh tráth a bháis, chaill Mac Carthaigh beagnach an tionchar polaitiúil go léir a bhí aige.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3223.5560566418376,67.50921188748254,92.48965018367778,4.527096748352051
+129799,Inis dom faoi Walter Houser Brattain. ,"Fisicí Meiriceánach a saolaíodh in Xiamen, Amoy, sa tSín ab ea Walter Houser Brattain (20 Feabhra 1902 – 13 Deireadh Fómhair 1987).
+
+D'oibrigh sé i saotharlanna Bell Telephone ar airíonna dromchla leathsheoltóirí. Chuidigh sé le forbairt an trasraitheora pointe teagmhála. Bhuaigh sé Duais Nobel na Fisice sa bhliain 1955 le Bardeen is Shockley as.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1365.6445708447347,108.93590250136523,92.43581670172492,4.526514530181885
+19102,Inis dom faoi Mikhail Kalashnikov. ,"Leifteanant-ghinearál in arm an Aontais Shóivéadaigh ba ea Mikhail Kalashnikov (10 Samhain 1919 – 23 Nollaig 2013). Dhear sé an raidhfil ionsaithe, an AK-47, siar sa bhliain 1945. Bíonn an AK-47 ar cheann de na dearaí is clúití agus is íocónaí riamh. Sna 2010idí, bhain beagnach leath de na hairm ar domhan le raidhfilí de dhéantús Kalashnikov. 
+
+Cuireann daoine ceist orm go minic an mothaím ciontach mar gheall ar an fhulaingt daonna a dhéantar in ionsaithe leis an AK-47. Insím dóibh gur dhear mé an gunna chun Máthairthír na Rúise a chosaint óna namhaid. Dar ndóigh, bíonn brón agus frustrachas orm nuair a fheicim coimheascair armtha agus m’arm á úsáid ar mhaithe le cogaí creachóireacha agus ar mhaithe le cuspóirí sceimhlitheoireachta agus coiriúlachta. Ach ní hiad na dearthóirí a chaithfeas freagracht a ghlacadh as cá háit a gcríochnaíonn siad suas; is iad na rialtais a chaithfeas smacht a choinneáil ar a dtairgeadh agus ar a n-easpórtáil.”",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1063.2674073408343,78.21450440230022,92.26913635200891,4.524709701538086
+114986,Cé hé Adolf von Bäyer? ,Ceimicí orgánach a rugadh i mBeirlín na Gearmáine ab ea Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer (31 Deireadh Fómhair 1835 – 20 Lúnasa 1917). Bhuaigh sé Duais Nobel na Ceimice sa bhliain 1905 as a shaothar ar líocha orgánacha is déanmhaíocht an fháinne hidreacarbóin. Rinne sé amach struchtúr plúirín freisin is shintéisigh é. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4436.733146850277,72.96775307305913,92.16597627369842,4.523591041564941
+126314,Inis dom faoi Christoph Gluck. ,"Cumadóir ceoil a rugadh in Erasbach na Baváire ab ea Christoph Willibald [Ritter] von Gluck (2 Iúil 1714 – 15 Samhain 1787). I bPáras sna 1770idí déanacha, thug sé stíl ceoldrámaíochta isteach, stíl Fhrancach, éagsúil ó stíl choitianta na hIodáile a luaití le Niccolo Piccinni (1728–1800). B'éacht a cheoldráma rathúil Iphigénie en Tauride (Ifigéine sa Táirid, 1779).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5752.8391009217685,67.53783566474716,92.06675082645432,4.5225138664245605
+130466,Ba mhaith liom foghlaim conas a bheith ina ghrianghrafadóir? Cén cineál ceamara ba chóir dom a cheannach? ,"Sílim go bhfuil tú ag dul chun féachaint ar ceamara digiteach a fháil, le scáthán SLR atá i ndáiríre éadrom, ionas gur féidir leat é a iompar leat cibé áit a théann tú. Molaim freisin lionsa mór-uillinn maith a cheannach, toisc gur lionsa coitianta é sin a úsáideann go leor grianghrafadóirí gairmiúla.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,91.6617370631796,117.63394575167374,91.903759722726,4.520741939544678
+120560,"Scríobh leanúint ar aghaidh don mhír seo - Dhá lá déag ina dhiaidh sin ar an 15 Iúil, 1981, bhí na Jets i mbun déileála trí bhealach leis na Colorado Rockies agus Vancouver Canucks. I dtús báire, rinne Winnipeg Ivan Hlinka a thrádáil chuig na Vancouver Canucks in éagmais le Brent Ashton agus an ceathrú babhta dréachta Canucks ag dréacht iontrála An tSraith Náisiúnta Haca (NHL) 1982",. D'athraigh na Jets ansin Ashton agus a gcuid rogha tríú babhta féin i 1982 Draft Iontrála NHL chuig Colorado Rockies le haghaidh Lucien DeBlois. Bhí 26 sprioc agus 42 pointe ag DeBlois i 74 chluiche le Colorado le linn séasúr 1980-81.,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,158.29415337055372,133.97837083508048,91.76472656428616,4.519227981567383
+35651,Inis dom faoi An tSeapáin. ,"Is tír in oirthuaisceart na hÁise í an tSeapáin (Nippon/Nihon; 日 (grian); 本 (fréamh ach bunús); 国 (tír), go litriúil bunús na gréine). Tá sí suite idir an tAigéan Ciúin agus Muir na Seapáine. Oileánra atá sa tSeapáin. Tá timpeall ar 6,800 oileán ann ar fad, ach is iad Kyūshū (九州), Shikoku (四国), Honshu (本州, an t-oileán is mó), agus Hokkaidō (北海道) na cinn is tábhachtaí. Tá sléibhte arda sa chuid is mó de na hoileáin, agus bolcánachas áirithe ann chomh maith. Is bolcán é Sliabh Fuji freisin, arb é an sliabh is airde sna hoileáin.
+
+Tá beagnach 128 milliún duine ina gcónaí sa tSeapáin, agus mar sin, tá sí ar an deichiú tír is mó daonra. Is é réigiún Thóiceo an mórcheantar uirbeach is mó ar. 
+
+ugann fianaise na seandálaíochta le fios go raibh áitreabh daonna sa tSeapáin chomh luath leis an ré Phailéiliteach Uachtarach, is é sin, tríú trian na ré Pailéilití, 40,000-10,000 bliain ó shin.
+
+Rinneadh an chéad tagairt liteartha don tSeapáin sa chéad aois AD i dtéacsanna stairiúla ón tSín.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1048.4349488451994,90.17079972155383,91.75308798525025,4.519101142883301
+43574,Cé hé Edward Sabine? ,"Réalteolaí, fisicí is taiscéalaí a rugadh i mBaile Átha Cliath ab ea Edward Sabine (14 Deireadh Fómhair 1788 – 26 Meitheamh 1883). I 1818 ghlac sé páirt mar réalteolaí is loingseoir in aistear John Ross don Aigéan Artach. Chuaigh sé le William Edward Parry ar a aistear i 1819 chun an Pasáiste Siar ó Thuaidh a aimsiú, ach theip orthu, bíodh is gur éirigh leo dul níos faide siar ná éinne eile. Rinne sé taighde ar réimse maighnéadach an Domhain, agus mhol gur cheart réadlanna maighnéadacha a bhunú ar fud an Domhain chun tuiscint ar an réimse is a athruithe a fheabhsú. Rinne sé staidéar ar fhad an luascadáin shimplí a mbeadh an tréimhse cothrom le 2 s, tomhas ar luasghéarú de bharr domhantarraingthe (agus neart na domhantarraingthe ag pointe ar bith ar Domhan is neamhsféarúlacht an Domhain ansin). Rinne sé breathnuithe ar theocht na n-aigéan, athrú brú an atmaisféir le hairde os cionn dromchla an Domhain, iompar carraigeacha ag oighearshruthanna, bolcáin, airíonna meitéareolaíochta, is a lán eile.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4983.50311300561,83.59764727446282,91.60707500790124,4.517508506774902
+98255,Inis dom faoi Carl Sagan. ,"Réalteolaí is scríbhneoir a rugadh i mBrooklyn, Nua-Eabhrac ab ea Carl Edward Sagan (9 Samhain 1934 – 20 Nollaig 1996). Rinne sé taighde ar atmaisféir is dromchlaí na bpláinéad, bunús na beatha ar Domhan, agus an dóchúlacht go bhfuil intleacht eachtardhomhanda ann.
+
+Rinne sé éacht i gcur chun cinn na réalteolaíochta is na heolaíochta go ginearálta i measc an phobail le cláir teilifíse is eile.
+
+“Is áit bhreá mhór í an chruinne. Má tá muid linn féin, is cosúil gur cur amú uafásach spáis é.” Contact: A Novel. 
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3123.5434758307497,74.46334760808237,91.5516160972942,4.516902923583984
+5403,Inis dom faoi Al McCoy. ,"Dornálaí Meiriceánach, a bhí ina churadh meánmheáchain, ab ea Al McCoy, a rugadh Alexander Rudolph ar 23 Deireadh Fómhair, 1894 i Rosenhayn, New Jersey agus a fuair bás ar an 22 Lúnasa, 1966.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3652.1336077664687,61.85601002752636,91.50251715382969,4.516366481781006
+75909,"Inis dom faoin Chipir Thuaidh. 
+","Is tír de facto sa Mheánmhuir Thoir í An Chipir Thuaidh (Northern Cyprus), nach bhfuil aitheanta go hoifigiúil san Aontas Eorpach. 
+Tarlaíonn sé nach n-aithnítear “Poblacht Thurcach na Cipire Thuaidh"" (Turkish Republic of Northern Cyprus) go hoifigiúil ag aon tír ach ag an Tuirc féin. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1931.78694772075,97.3352533519253,91.49505642016234,4.516284942626953
+6462,Déan freagra a thabhairt ar an cheist mhionsonraithe seo: Ar cén dáta a reáchtáladh a chéad tharraingt ar an lottery trasnáisiúnta a bhuaigh Les Scadding in 2009?,Ar an 13 Feabhra 2004,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,112.45243868291637,120.6337889163468,91.45784909655056,4.515878200531006
+72275,Cé hé David Trezeguet? ,"Iar-imreoir sacair Francach is é David Sergio Trezeguet. Rugadh ar an 15 Deireadh Fómhair 1977 i Rouen, An Fhrainc, é.
+
+Scóráíl sé aon chúl amháin ag Corn FIFA an Domhain 1998. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,479.4940087868904,94.20943215781068,91.34440138343524,4.514636993408203
+174329,Cé hé Pádraig Sáirséal?,"Saighdiúir Éireannach agus ceannaire fhórsaí na hÉireann le linn Léigear Luimnigh ab ea Pádraig Sáirséal, Iarla Leamhcáin. Bhí sé beo ó 1660 go dtí 1693.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1038.6190151483156,107.37334530522936,91.23970827211164,4.513490200042725
+505,Inis dom faoi Stair na hÉireann. ,"Is é is brí le stair na hÉireann ná an t-eolas atá ar fáil sna foinsí liteartha faoi shaol na hÉireann fadó agus faoi na himeachtaí a chuir cor i gcinniúint a muintire. Glactar leis gur tháinig an chéad áitreabh daonna ar an bhfód in Éirinn chomh luath le hocht míle bliain roimh bhreith Chríost, ach b'iad scríbhneoirí clasaiceacha na sean-Ghréige ba thúisce a rinne tagairt d'Éirinn ina gcuid scríbhinní.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,557.9584814044534,90.29751421272948,91.05321281268036,4.511444091796875
+44828,Cé hé Francisco Franco? ,"Ba é Francisco Franco deachtóir míleata na Spáinne i ndiaidh chogadh cathartha na Spáinne. Bhí sé beo ó 1892 go dtí  19756. Mhair sé i gceannas ar an stát go lá a bháis.
+Is é an teideal oifigiúil a bhí air ná ""ceannasaí na crosáide deireanaí, ceannasaí an chogaidh in aghaidh an Chumannachais agus lucht a chomhghuaillíochta"", nó, go simplí, an Ceannasaí, El Caudillo. Ba mhinic a thugtaí El Generalísimo nó an tArd-Ghinearál air freisin.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2305.427692683651,87.09122553093299,90.90523590596332,4.509817600250244
+187611,Cé hé Sali Berisha? ,"Tá an Dr. Sali Ram Berisha (15 Deireadh Fómhair, 1944 a rugadh é) ina Phríomh-Aire ar an Albáin ó 3 Meán Fómhair, 2005. Bhí sé ina uachtarán ó 1992 go 1997.
+
+Rugadh i Vicidol, sráidbhaile gar do theorainn na Seirbia, i réigiún Tropojë é.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1282.420556712488,59.10035813768097,90.8605561383968,4.509325981140137
+182486,"Féach ar an rann thíos agus ansin freagair an cheist ina dhiaidh sin sa teanga chéanna leis an rann:  Passage: Is é an 2037 Bomber an t-ainm neamhoifigiúil a thugtar do bhombaire straitéiseach trom a bhí beartaithe ag Air Force na Stát Aontaithe, atá ceaptha chun freastal mar athsholáthar don Northrop Grumman B-2 Spirit. Tá sé beartaithe go dtiocfaidh an t-aerárthach i seirbhís i 2037 mar aerárthach buamálaithe stealth, supersonic, fad-raon le cumas oibriú gan foireann.  Ceist: Cén cineál oibríocht a bheidh an tsamhail 2037 Bomber in ann a úsáid?",Beidh an oibríochta gan foireann. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,90.7247883127728,500.25545854589495,90.84301092840884,4.5091328620910645
+81839,"Féach ar an rann thíos agus ansin freagair an cheist ina dhiaidh sin sa teanga chéanna leis an rann:  Pasáiste: Chuir straitéis Walpole chun an Bhreatain Mhór a choinneáil i síocháin go mór le rathúnas na tíre. D'éirigh le Walpole freisin seasamh an Dynasty Hanoverian a dhaingniú, agus chuir sé i gcoinne Jacobitism go héifeachtach. Tháinig deireadh leis an mbagairt Jacobite, go luath tar éis téarma Walpole a chríochnú, le defeat an rebellion 1745. Níos déanaí sa haois, ""thug an t-aistriúchán Whig Edmund Burke é isteach sa pantheon Whig"". Scríobh Burke:  
+Sa píosa seo, Cé a bhí mar phríomhchúis le rathúnas na Breataine Móire?",Bhí Walpole mar phríomhchúis le rathúnas na Breataine Móire. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,124.06185566703664,386.4963119842504,90.74365204790315,4.508038520812988
+143748,Cé hé Studs Terkel? ,"Iriseoir clúiteach Meiriceánach ab ea Louis ""Studs"" Terkel (16 Bealtaine 1912 – 31 Deireadh Fómhair, 2008) a bhí ina aisteoir, ina staraí, agus ina chraoltóir ar feadh na mblianta fada i Siceagó.
+
+Bhí suim ar leith aige i stair béil SAM agus stairsheanchas an náisiúin. Bhain sé clú amach ar son a chuid agallamh le gnáthmhuintir na tíre. Bhí sé in ann an scéal aonair a shuíomh mar chuid de scéal an phobail i gcoitinne agus a chur in iúl le stíl phaiteanta, shimplí. Cheil an tsimplíocht sin cé chomh snasta is a bhí. 
+
+Gníomhaí ar son chearta an duine ab é chomh maith agus bhí cáil ar a sheasamh neamhbhalbh ar son cearta daonna. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,585.8102041569043,63.52145214595936,90.72076513360702,4.507786273956299
+102357,Cé hé Urho Kaleva Kekkonen? ,"Bhí Urho Kaleva Kekkonen ina Uachtarán ar an bhFionlainn sna blianta 1956-1982. Is é an tUachtarán ab fhaide a d'fhan i gceannas ar an tír. Thairis sin, chaith sé cúig sheal ina Phríomh-Aire.  ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1030.654360130588,80.30131978678254,90.7091292003249,4.507658004760742
+76716,An bhfuil gáisín níos airde octaine níos fearr do do charr?,"Braitheann sé seo ar go leor rudaí. Fachtóirí mar shampla: Cé chomh sean is atá an carr? Cé mhéad míle? Cad a chuireann tú ann de ghnáth? Cén tsamhail carr é? B'fhéidir nach dteastaíonn gáis ard-octaine uait le haghaidh gluaisteán d'aois. Déanfaidh an carr meán go maith leis an breosla rialta. Díolann déantúsóirí gluaisteáin an bhreosla ard-octhaine duit a úsáid chun an t-inneall a reáchtáil níos fearr. Tá sé ina thráchtáil. Tá níos mó fuinnimh ag an mbreosla ná an gása rialta, ach dóiteann sé níos tapúla agus is féidir le do inneall damáiste a dhéanamh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,354.5850791099768,80.90578054719946,90.56127965694718,4.506026744842529
+32700,Cad a bhí i Lúgslaiv agus cad a tharla dó? ,"Ba próiseas é briseadh síos Iújslaiv a tharla thar dhá bhliain, ag tosú i 1991. Ag tosú i mí Eanáir 1991, d'fhógair an tSlóivéin, an Chróit, agus an Bhoisnia agus an Heirseagaivéin neamhspleáchas ó Iúdslaiv gach ceann. Ní raibh cogadh ar scála iomlán idir na grúpaí seo agus pobal na tíre atá fágtha, an tSeirbia, ach bhí troid fiáin agus coinbhleacht idir na Seirbeacha agus na gCróitigh sa Chróit agus sa Bhoisnea.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1540.9562781420825,62.439268109910806,90.51784799369068,4.505547046661377
+126249,Cé hé Baldus de Ubaldis?,Dlí-eolaí de chuid na hOllscoile ba ea Baldus de Ubaldis. Bhí Baldus i measc na saineolaithe ba thábhachtaí san Iodáil mheánaoiseach maidir leis an dlí Rómhánach agus an dlí Canónta.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1006.9583595424472,114.20125035058346,90.20666617390783,4.502103328704834
+102013,Inis dom faoi Georg Wilhelm Friedrich Hegel. ,"Fealsamh Gearmánach ba ea Georg Wilhelm Friedrich Hegel (27 Lúnasa 1770 – 14 Samhain 1831) agus é ar an duine ba thábhachtaí san idéalachas Gearmánach. Meastar go bhfuil sé ar na fealsúna is bunúsaí i bhfealsúnacht nua-aimseartha an Iarthair agus tionchar aige ar ointeolaíocht, ar aeistéitic agus ar pholaitíocht.
+
+Is an t-éacht is mó a rinne Hegel an t-idéalachas a chur in iúl ar dhóigh shainiúil, rud a dtugtar “dearbh-idéalachas” air uaireanta, cé gurb annamh a bhaineann Hegel féin feidhm as an bhfocal seo. Úsáidtear é chun déachas na hintinne agus an nádúir, na suibiachta agus na hoibiachta, agus eile, a shárú. Tugann sé síceolaíocht, an stát, ealaín, reiligiún agus fealsúnacht le chéile trí fhealsúnacht an spioraid. Is mór an tionchar a bhí aige trí dhialachtaic an mháistir agus an daoir, go háirithe sa Fhrainc sa fichiú haois.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,977.5373183841368,71.25115523682068,90.1871829859101,4.501887321472168
+179973,Inis dom faoi 95 Théis Mhártan Liútar. ,"Ar an 31 Deireadh Fómhair 1517, d’fhoilsigh manach óg, Mártan Liútar, cáipéis inar cháin sé díol na loghanna agus míchleachtais eile san Eaglais Chaitliceach. Na Cúig Théis is Nócha a thugtar ar an gcáipéis sin.
+
+D'fhoilsigh Liútar na nócha is a cúig téis i Wittenberg na Gearmáine. Scríobh sé 95 téis in iomlán, agus b'fhéidir gur chroch sé iad ar dhoras na hArd-Eaglaise agus ar dhoirse eile a bhí ann (ní heol dúinn go cinnte gur chroch sé iad ach foilsíodh iad ar aon nós).
+
+Scríobh an manach óg litir lena a mhíshásamh a chur in iúl. Bhí Liútar ar mhalairt tuairime leis an Eaglais i dtaobh ceisteanna a bhain le míorúiltí agus comaoineach srl. Cheistigh Liútar údarás an Phápa. B'iad seo a phléigh sé ina chuid Téiseanna – 95 díobh san iomlán. Bhí siad scríofa i Laidin, teanga na scoláirí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1031.4045923079834,79.74402759924885,89.95036708537621,4.499258041381836
+34948,Cad é an bealach is fearr chun an Ghaeilge a fhoghlaim? ,"Mholfainn daoine tréimhse a chaitheamh sa Ghaeltacht. 
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,117.78010065558222,186.2901514521295,89.94243247503393,4.499169826507568
+45952,Inis dom faoi Éadbhard V Shasana. ,"Bhí Éadbhard V ina rí ar Shasana ar feadh dhá mhí sa bhliain 1483. Tháinig sé i gcomharbacht ar a athair, Éadbhard IV. Bhí sé go mór faoi thionchar a uncail Risteard, Diúc Gloucester, le linn an ama sin. Cuireadh é féin agus a dheartháir Risteard Shrewsbury i mbraighdeanas i dTúr Londan agus fuair siad bás ansin. Níor corónaíodh riamh é. Tháinig a uncail i gcomharbacht air mar Risteard III.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2999.170765252088,94.86139265018636,89.84705751468228,4.498108863830566
+88387,Inis dom faoi Dan ar Wern. ,"Is scríbhneoir agus file Briotánach é Dan ar Wern. Rugadh é ar an 14 Deireadh Fómhair 1952 i Gwern-Porc'hoed, i Morbihan, sa Bhriotáin.
+
+Rinne sé a chuid staidéar i Nice na Fraince. Tá dúil mhór aige sa taisteal, sa cheol agus sa litríocht, chomh maith le teangacha agus cultúir iasachta. Tá finscéalta Ceilteacha mar bhunús do chuid dá shaothar.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4362.082586524173,77.95033935616826,89.70737141100749,4.49655294418335
+35223,"Scríobh leanúint ar aghaidh don mhír seo - Ansin chuaigh sé le Turenne le linn a chuid feachtais Rhineland i 1644 - 1646, ag troid ag cathanna Freiburg agus Nördlingen. ","Mar thoradh ar dheireadh Chogadh na Tríocha Bliana sa bhliain 1648, bhí streachailt ann le haghaidh smacht pholaitiúil idir uaisle cumhachtach lena n-áirítear Condé, Turenne agus a dheartháir an Duc de Bouillon, agus páirtí Cúirte faoi cheannas Anne na hOstaire, máthair Louis XIV 8 mbliana d'aois, agus an Chardinal Mazarin. Chuir sé seo tús le cogadh cathartha ar a dtugtar an Fronde, cé gur chuir dífhilleadh Turenne i 1651 agus Cath an Faubourg St Antoine i mí Iúil 1652 deireadh leis mar bhagairt thromchúiseach ar stát na Fraince.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,139.71541730115953,100.10859345233214,89.68662754286993,4.496321678161621
+179091,Inis dom faoi San Uinseann agus na Greanáidíní. ,Tír is ea iad San Uinseann agus na Greanáidíní atá suite i Muir Chairib. Is é Kingstown an phríomhchathair agus an chathair is mó sa tír.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,684.3608234226461,179.67663651617022,89.30456041756142,4.4920525550842285
+130133,Cé hé Peter Charles Doherty. ,"Imdhíoneolaí a rugadh i mBrisbane na Astráile, a fuair amach i 1974, lena chomhghleacaí Rolf Zinkernagel, conas go beacht a aithníonn an córas imdhíonach cealla atá ionfhabhtaithe le víreas is ea Peter Charles Doherty (a rugadh ar 15 Deireadh Fómhair 1940). Bhuaigh siad Duais Nobel na Fiseolaíochta nó an Leighis i 1996 as seo. Cheaptaí gur leor an víreas féin a bheith sa bhfuil chun an córas imdhíonachta a spreagadh chun feidhmithe, tríd an víreas a aithint mar antaigin ag antasubstaintí na fola is na T-chealla a chur á ndíothú. Ach bíonn na víris istigh i gcealla éagsúla, agus conas a d'aithneodh an córas na cealla infhabhtaithe thar na cealla sláintiúla? Thaispeáin na taighdeoirí nach ndéanann na T-chealla trodacha a gcuid oibre ach nuair a bhíonn dhá réamhchoinníoll ann: antaiginí ón víreas (nó ón mbaictéar), agus próitéiní histeachomhoiriúnacha cuí. Ba chéim mhór ar aghaidh an léargas seo chun modh oibre na himdhíonachta a mhíniú.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2464.288804428194,78.85719732614635,89.23700559756163,4.49129581451416
+145587,Inis dom faoi Kevin Boland. ,Polaiteoir Éireannach ab ea Kevin Boland Rugadh sé ar an 12 Feabhra 1892. Fuair sé bás ar an 16 Samhain 1967. Bhí sé ina bhall d'Fhianna Fáil. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4499.442736636708,70.63945657401648,89.21386057262967,4.491036415100098
+69330,Cé hé Paul Givan? ,"Is feisire Stormont é Paul Givan do thoghcheantar Ghleann an Lagáin i dTuaisceart Éireann. I mí an Mheithimh 2021, bhí Givan ainmnithe mar Chéad-Aire an Tuaiscirt ag ceannaire an DUP Edwin Poots. D'éirigh go leor comhaltaí sinsearacha den DUP as an bpáirtí ag an am sin - ionadaithe tofa ina measc - tar éis do Edwin Poots agus a lucht tacaíochta an ruaig a chur ar Arlene Foster. D'éirigh Givan as a ról mar Chéad-Aire Thuaisceart Éireann ar 3 Feabhra 2022.
+
+",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,3302.3364792370908,79.86420074116995,89.18583079804826,4.490722179412842
+61025,"Inis dom faoi Santa Claus, nó Daidí na Nollag. ","Is carachtar é Daidí na Nollag (San Nioclás nó Saintí uaireanta) (Béarla: Santa Claus, Santa) a aithnítear mar thraidisiún Nollag i dtíortha Iartharacha an domhain. Go hiondúil, deirtear gur seanfhear é agus féasóg bhán is culaith dhearg air, agus é ag fágáil bronntanais ag páistí an domhain Oíche Nollag. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,299.27434739482754,126.06669164269216,89.16133854167059,4.490447521209717
+108625,Cad iad roinnt rudaí is féidir le duine a dhéanamh chun a leibhéil dopamine a threisiú? ,"Cosúil le haon síceapaiteolaíocht, is féidir duine labhairt faoi fhachtóirí a spreagann nó a chuireann isteach ar léiriú an siondróm, ach is dócha go bhfuil sé sin níos mearbhall ná cabhrach. Sa chás sonrach seo, is neurotransmitter é an córas dopamine a oibríonn chun comhordú, próiseáil agus comharthaí de chineálacha éagsúla sa chóras néaróg a dháileadh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,102.54428969159976,130.1140097439581,89.03536933418306,4.4890336990356445
+1138,An bhfuil sé níos fearr cloch nó screw a úsáid ar adhmad? ,"Cé acu atá níos láidre agus níos marthana? Sílim go bhfaighidh tú go bhfuil neart éagsúil ag cineálacha éagsúla cloch, agus mar sin ní dóigh liom go bhfuil ceann níos láidre ná an ceann eile go soiléir. D'fhéadfadh sé a bheith níos deacra screw a bhaint má tá siad suite san áit mícheart.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,364.42965757784685,64.47059451695303,88.68909912618417,4.485136985778809
+136807,Cé hé Samuel Adams? ,Áirítear Samuel Adams (27 Meán Fómhair (16 Meán Fómhair sa tseanstíl) 1722 – 2 Deireadh Fómhair 1803 i measc Aithreacha Bunaithe na Stát Aontaithe. Ba pholaiteoir in Massachusetts é. Bhí sé orthu siúd a spreag na 13 coilíneacht Briotanacha le héirí amach sa bhliain 1776. Is duine d'ailtirí an phoblachtánachais Mheiriceánaigh é.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2695.2730592289777,87.22405126717503,88.46368296946864,4.4825921058654785
+141993,Inis dom faoi Tomás Laighléis? ,"Seanchaí a bhí i dTomás Laighléis.
+
+Rugadh é i Mionlach in aice le Gaillimh na hÉireann sa bhliain 1895 (chuaigh tonn bhaiste air ar an 2 Meitheamh sa bhliain sin).
+
+Fuair sé bás san áit chéanna ar an 23 Deireadh Fómhair 1984.
+
+Bhreac Tomás de Bhaldraithe síos leabhar béaloidis uaidh a chuaigh i gcló faoin teideal Seanchas Thomáis Laighléis.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2125.0589313734363,53.44239349669236,88.20468100113627,4.4796600341796875
+201430,Cad a tháirgtear le linn fotosintéis?  ocsaigin agus siúcra.,Tá ocsaigin agus siúcra a tháirgtear le linn fotosintéis. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1006.0071415748776,313.9675110728683,88.11690495031738,4.478664398193359
+185226,Cé hé Helen Hayes?,"Ba bhan-aisteoir Meiriceánach í Helen Hayes MacArthur. Bhuaigh sí an gradam Ban-Aisteoir is Fearr sna gradaim Academy i 1932.
+Rugadh sé ar 10 Deireadh Fómhair 1990 agus fuair sé bás ar 17 Márta, 1993. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4593.917576194019,69.09485761450946,87.92614258833937,4.476497173309326
+41231,Cad iad na hábhair chun pizza a dhéanamh?,"Go traidisiúnta, na comhábhair chun pizza a dhéanamh, mar shampla pláta pizza. Ullmhaítear é ó bhraith, uisce, córas, salann, agus uaireanta ola ólann. Agus sóis pizza. Salann trátaí atá seachas le hórtaí agus spíosraí cosúil le horeagáin, basil, gairleog, agus píosa beag salainn agus siúcra. Chomh maith leis sin tá Cáis an-thahbachtach. Is minic a úsáidtear cáis mozzarella mar gheall ar a éilimh le topadh, ach is féidir comhoiriúnacht a dhéanamh le cineálacha eile cosúil le cheddar. Ar deireadh tagann na buntáscanna. Is féidir leat réimse leathan de buntáscanna a úsáid chun an pizza a chuspóireachtú",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,600.6994066451338,94.2097915389594,87.79957396148346,4.4750566482543945
+55097,Inis dom faoi Miriam Makeba. ,"B'amhránaí iomráiteach í Miriam Makeba, nó Mama Afrika, a rugadh in Johannesburg san Afraic Theas ar an 4 Márta 1932 agus a fuair bás ar an 10 Samhain 2008. Chan sí amhráin a raibh meascán iontu den snagcheol agus de cheol traidisiúnta a tíre dúchais.
+
+Sháraigh Makeba  go leor dúshlán le linn a saol. Ar a gannchuid agus í óg, buailte agus tréigthe, tháinig ailse bhrollaigh uirthi agus ansin ailse cheirbheacs. Bronnadh Gradam Grammy uirthi sa bhliain 1966.
+
+Fuair Makeba bás de thoradh taom croí ar an 10 Samhain 2008 tar éis ceolchoirme in Castel Volturno na hIodáile. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2559.090858507796,67.23393084355814,87.7783085587172,4.474814414978027
+14143,Inis dom faoi Marilyn Monroe. ,"Ban-aisteoir agus mainicín Meiriceánach ab ea Marilyn Monroe (1 Meitheamh, 1926 – 5 Lúnasa, 1962) agus réalta ghnéasach den chéad scoth go háirithe. Rinneadh samhailchomhartha na ré nua di, na seascaidí na saoirse.
+
+I mionpháirteanna scannáin a thosaigh sí ag aisteoireacht, ach d'iompaigh sí ina duine de na haisteoirí is cáiliúla sna caogaidí de bharr a cuid scileanna coiméideacha agus a háilleachta.
+
+Phós sí faoi thrí - James Dougherty ar an 19 Meitheamh 1942, Joe DiMaggio ar an 14 Eanáir 1954 agus Arthur Miller ar 29 Meitheamh 1956. 
+
+Rugadh Marilyn Monroe i mbarda carthanais Ospidéal Contae Los Angeles. Is é an t-ainm a breacadh síos ar a teastas breithe ná Norma Jeane Mortenson. Ach ba í an seanmóirí carasmatach mná ó Cheanada, Aimee Semple MacPherson, a bhaist an t-ainm Norma Jeane Baker uirthi, mar a d'iarr seanmháthair an linbh Della Monroe Grainger (de réir a beathaisnéisí Fred Lawrence)).
+
+Ar an 23 Feabhra 1956, fuair Norma Jeane cead oifigiúil ó Chúirt Cathrach Stát Nua-Eabhrac agus d'athraigh sí a hainm is a sloinne go dlíthiúil go Marilyn Monroe.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2866.3533163933,65.44811718805835,87.56969560935104,4.472434997558594
+83531,Cé hé Séamus Ó Beaglaoich? ,"Ceoltóir, amhránaí agus feirmeoir ó Bhaile na bPoc i gCorca Dhuibhne a bhí in Séamus Ó Beaglaoich. Bhí sé ar dhuine de phearsana móra na Gaeltachta agus ar dhuine de mhórcheoltóirí traidisiúnta a linne. Bhí an Beaglaíoch áirithe ar dhuine de na boscadóirí ba chumasaí agus na hamhránaithe ba bhinne sa tír. Dála a mhuintire roimhe, bhí sé tugtha do sheánraí éagsúla amhrán, bídís i mBéarla nó i nGaolainn. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,345.7633644874727,62.64014391553909,87.51380152187087,4.47179651260376
+177303,Cé hé Miguel de Cervantes? ,"Scríbhneoir Spáinneach ba ea Miguel de Cervantes Saavedra.
+Tá aithne air mar gheall ar a leabhar cáiliúil Don Quixote nó El ingenioso hidalgo Don Quijote de la Mancha, an chéad úrscéal nua-aimseartha agus ceann de mhór-shaothair na litríochta domhanda.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1044.2927115758891,82.25631024150663,87.44585001954046,4.471019744873047
+115928,Inis dom faoi Jack St Clair Kilby. ,"Innealtóir leictreach a rugadh i Jefferson City, Missouri ab ea Jack St Clair Kilby (1923-2005). D'oibrigh sé i gcomhlacht Texas Instruments, agus d'fhionn an chéad áiritheoir láimhe is an ciorcad iomlánaithe. Roinn sé Duais Nobel na Fisice i 2000 le Zhores Alferov is Herbert Kroemer as forbairt an chiorcaid iomlánaithe, atá bunúsach do theicneolaíocht faisnéise is teileachumarsáide. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2759.779107340443,83.44145278796312,87.2625736565999,4.468921661376953
+180562,Inis dom faoi Conrad Hal Waddington. ,"Sutheolaí is géineolaí a rugadh in Evesham Shasana ab ea Conrad Hal Waddington (8 Samhain 1905 – 26 Meán Fómhair 1975). Rinne sé forbairtí i dteoiric na héabhlóide. Chuidigh sé le tuiscint ar an eolaíocht a scaipeadh i measc an phobail le leabhair mar The Ethical Animal (An tAinmhí Eiticiúil, 1960). Shíothlaigh sé i nDún Éideann in Albain.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4760.523620854575,73.06914280839526,87.16010673120896,4.467746734619141
+96702,"Inis dom faoi John Beirne, Óg. ","Polaiteoir Éireannach ab ea John Beirne, Óg. Bhí sé ina bhall de Chlann na Talmhan. Rugadh sé ar an 20 Aibreán 1892. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1353.0265083778645,124.7765150652096,86.77407114502937,4.463307857513428
+47775,Inis dom faoi Johannes Kepler. ,"Réalteolaí is matamaiticeoir, a rugadh i Weil-der-Stadt na Gearrnáine, ab ea Johannes Kepler (27 Nollaig, 1571 – 15 Samhain 1630). Tá clú agus cáil air de bharr cur síos a dhéanamh ar dhlíthe faoi ghluaiseacht na bpláinéad. Ceannródaí a bhí in Kepler ar bhealaí eile fosta: eisean a d'aithin roimh aon duine nach ciorcail fhoirfe iad fithisí na bpláinéad. D'fhoilsigh sé téacsleabhar réalteolaíochta faoin teideal Epitome astronomiae Copernicanae (”Gearrinsint ar réalteolaíocht Copernicus”) timpeall na bliana 1620.
+
+Chabhraigh dlíthe Kepler le teoiric Imtharraingt uilíochas Isaac Newton a thabhairt chun cinn.
+
+Mhúin Kepler Mata ag scoil i Graz san Ostair.
+
+D'oibrigh sé mar chúntóir do Tycho Brahe (ag deireadh a shaoil, bhí Brahe mar mhúinteoir is pátrún ag Kepler).
+
+D'oibrigh sé chomh maith mar mhatamaiticeoir na cúirte don Impire, Rudolf II, mar mhúinteoir mata i Linz agus mar chomhairleoir don Ghinearál Wallenstein.
+
+Anuas air sin d'oibrigh sé san optaic agus chruthaigh sé go raibh an ceart ag Galileo Galilei.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3083.1634203630683,78.49644379898008,86.69685447290966,4.4624176025390625
+43281,Inis dom faoi Breandán Ó hEithir. ,"B’údar, craoltóir, iriseoir agus scriptscríbhneoir é Breandán Ó hEithir (18 Eanáir 1930 – 26 Deireadh Fómhair 1990).
+
+Tá cur amach ag léitheoirí ar na húrscéalta Lig Sinn i gCathú agus Sionnach ar Mo Dhuán, a raibh an-ráchairt orthu. Leabhar cuimhní cinn is ea An Nollaig Thiar, tá The Begrudger’s Guide to Irish Politics, ar cheann de na leabhra is greannmhaire agus is géarchúisí faoin bpolaitíocht in Éirinn sa 20ú haois, agus tá Over the Bar i measc na sárshaothar faoi Chumann Lúthchleas Gael. Obair in ‘am saor’ a ghin na saothar sin den chuid is mó, áfach, mar is le hiriseoireacht a shaothraigh sé a bheatha.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,283.7275780089783,71.23522265040096,86.68829745691362,4.4623188972473145
+139355,Cad a dhéanfaidh boladh tobac a bhaint as seomra?,Tá brón orm ach níl a fhios agam an freagra cruinn ar an gceist seo. Creidim go bhfuil táirgí ann a oibreoidh chun boladh a bhaint. Ba chóir duit cuardach a dhéanamh ar Amazon ar tháirgí den sórt sin. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,541.2877563346394,90.07586982228848,86.64874773677607,4.461862564086914
+4122,Inis dom faoi Impireacht na Rúise. ,"Úsáidtear an téarma Impireacht na Rúise le tagairt a dhéanamh don ré stairiúil ó laethanta Pheadair Mhóir go dtí Réabhlóid na Rúise 1917. San am seo, tháinig fás agus borradh ar an Rúis mar stát, go dtí gur shín sí ón Muir Bhailt go dtí an tAigéan Ciúin. Tháinig deireadh deifnídeach leis an Impireacht nuair a mharaigh na Boilséivigh an tImpire deireanach, Nioclás a Dó, agus a theaghlach in Yekaterinburg, áit ar cuireadh ar díbirt é.
+B'é ainm oifigiúil an stáit Rúisigh ná Impireacht na Rúise ón mbliain 1721 go dtí an bhliain 1917. Ba í Cathair Pheadair príomhchathair na himpireachta, agus bhí an stát níos mó ná 22 mhilliún ciliméadar cearnach ar achar ag deireadh na naoú haoise déag. 
+",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,861.788874026702,83.93852665166014,86.63693178250436,4.461726188659668
+181220,Cad é an bealach maith chun éadaí a choinneáil ó bheith wrinkled más rud é nach bhfuil aon áit agam chun iad a chrochadh? ,"Is é mo mholadh é éadaí a cheannach a bhfuil lipéid iarainn air, mar sin is féidir leat an earra éadaí a chur ar dhromchla cothrom agus é a iarainn le iarainn rialta. Is é ceann de na roghanna atá ar eolas agam ná éadaí déanta as polaistear nó nílón a cheannach. Is gnách go bhfuil earráidí éadaí polaistear ceaptha le haghaidh triomaithe, agus bíonn siad saor freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,213.56458339837477,79.37641610606236,86.09435612908561,4.455443859100342
+144687,"Cé hé Arthur Grey, 14ú Barún Gray de Wilton? ","Barún de chuid Tiarnas Shasana ab ea an tOnórach Arthur Grey, an 14ú Barún Gray de Wilton, KG (1536–1593), Tá cuimhne mhór anois ar an Tiarna Gray de Wilton as a chuid cuimhní cinn ar a athair, as páirt a ghlacadh i gcosaint deiridh Calais, agus as a rannpháirtíocht sa sléacht tar éis Léigear Smerwick i gCorca Dhuibhne i gContae Chiarraí. D’fhreastail sé mar Fhear Ionaid an Rí ó 1580 go 1582.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1351.976573800725,104.88464406977958,85.91800913289914,4.453393459320068
+193773,An féidir le duine a rugadh i gCeanada a bheith ina Seanadóir sna Stáit Aontaithe? ,"De réir mar a bhfuil a fhios agam, sea. Ach ní se nó sí in ann Uachtarán na Stát Aontaithe. Tá na dlíthe seo scríofa i mBunreacht na Stát Aontaithe.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,93.72851004753396,136.35057420303662,85.81212885322455,4.452160358428955
+119990,Cé hé James Cook? ,"Taiscéalaí, loingseoir agus cartagrafaí Sasanach ab ea an Captaen James Cook. Rinne Cook trí thuras fharraige go dtí an tAigéan Ciúin. Leag sé amach roinnt oileáin agus cóstaí den chéad uair. Tá cáil ar Cook freisin mar an loingseoir a d'fhionn agus a d'éiligh cósta thoir na hAstráile agus oileáin Haváí do na Sasanaigh. Chomh maith le sin, ba é Cook an chéad duine a leag amach Talamh an Éisc agus an Nua-Shéalainn. Feallmharaíodh James Cook ar an 14 Feabhra 1779 é i Haváí.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2027.1788710979883,66.27326818521144,85.67655061601475,4.4505791664123535
+158898,Cad é brí an tsaoil? ,"Is ceist chasta é sin! Tá go leor rudaí ann a d'fhéadfaí a mheas mar ""brí na saoil"". An bhféadfá roinnt faisnéise níos mó a thabhairt dom? Cad a chiallaíonn tú le ""bhrí""? Cad ba mhaith leat a fháil amach?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2286.1901675708564,83.70434740279964,85.54196158325715,4.449007034301758
+33557,Inis dom faoi Edith Evans. ,Ba bhan-aisteoir Sasanach í Dame Edith Mary Evans (8 Feabhra 1888 – 14 Deireadh Fómhair 1976). Bhuaigh sí an gradam Ban-aisteoir is Fearr i Dráma sna gradaim Golden Globe i 1968. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3287.561371009041,55.48778310650892,85.54188000412432,4.449006080627441
+38319,Inis dom faoi Neil Blaney. ,"Polaiteoir Éireannach ab ea Neil Blaney (1 Deireadh Fómhair 1922 – 8 Samhain 1995). Bhí sé ina bhall d'Fhianna Fáil.
+
+I mí na Bealtaine 1970, agus Blaney ina Aire Talmhaíochta, thug an Taoiseach Jack Lynch bata agus bóthar dó (in éineacht le Charles Haughey) nuair a tháinig sé chun solais go raibh sé ag ceannach gunnaí ar an Mór-Roinn ar son Shealadaigh an IRA. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4748.208965900216,80.19123310678533,85.42684931456657,4.447660446166992
+43260,Inis dom faoi Bolcán. ,"Is éard is bolcán ann ná briseadh i screamh phláinéid, cosúil leis an domhain, a ligeann laibhe the, luaithreamhán bolcánach, agus gáis amach ó sheomra magma bolcáin faoin dromchla.
+
+Is iad ceann de na hiontais is cumhachtaí agus is contúirtí ar domhan. 
+
+Eascraíonn bolcáin de ghnáth in áiteanna ina bhfuil scoilt idir phlátaí teicteonacha, amhail idir an Eoraip agus an Afraic.
+
+Tarlaíonn bolcáin an domhain toisc go bhfuil a screamh briste ina 17 plátaí teicteonacha móra dochta, a bhíonn ag snámh ar shraith an mhaintlín a bhíonn níos boige agus níos teo.
+Dá bhrí sin, ar an domhan, faightear bolcáin de ghnáth san áit ina mbíonn plátaí teicteonacha ag eisréimniú nó ag inréimniú. Mar shampla, is cúis le plátaí dibhéirseacha atá ag tarraingt óna chéile na bolcáin a bhíonn ag droim láraigéanach, mar shampla Droim an Atlantaigh Láir; plátaí teicteonacha coinbhéirseacha ag teacht le chéile is cúis leis na bolcáin ag Fáinne Tine an Aigéin Chiúin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4659.710865660782,68.69705201955071,85.25666655556054,4.445666313171387
+43825,"Cé a bhuaighfaidh an Craobh Chriostal Phort Láirge inniu?
+","Silím gur bhuaighfaidh Chorcaí an Craobh Chriostal Phort Láirge inniu. Tá cuid maith imreoirí úsáidte ag lucht bainistíochta Chorcaí sa trí chluiche go dtí seo agus, cé go raibh bua slachtmhar go leor acu i ngach ceann atá imeartha go dtí seo, ní dóigh liom go bhféadfaí a rá go cinnte mar gheall ar aon imreoir nua go bhfuil gealladh faoi.
+Sa leathchraobh an Satharn seo caite, thaispeáin Luke Ó Fearghaill, a bhí gortaithe le bliain, nár fada go mbeidh sé ar a sheanléim arís agus is buntáiste é sin dóibh mar is tosaí an-cumasach é nuair a bhíonn sé i mbarr a mhaitheasa.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,201.49031387249167,100.71364806619232,85.17661667284568,4.444726943969727
+126181,Inis dom faoi Ruathar ar institiúidí an stáit sa Bhrasaíl i 2023. ,"Ar 9 Eanáir 2023, thug lucht tacaíochta an iaruachtaráin Jair Bolsonaro ruathar ar institiúidí an stáit sa Bhrasaíl, na tithe comhdhála, áras an uachtaráin agus cúirt uachtarach na tíre. Bhris.na ""Bolsonaristas"" isteach sna foirgnimh stáit sin agus rinneadh scrios orthu. Bhí na foirgnimh fágtha ina sceathrach acu. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,185.84280822690877,122.16571430591344,85.03770364005685,4.443094730377197
+20910,"Scríobh leanúint ar aghaidh don mhír seo - Is amhrán é ""Dig a Pony"" ag an bhanna carraige Sasanach na Beatles, a scaoileadh ar dtús ar a n-albam 1970 ""Let It Be"". Scríobh John Lennon é agus tugadh creidiúint dó do Lennon McCartney. ","Is é an taifeadadh ón cheolchoirm ar an díon de Apple Studios i Savile Row, Londain, arna léiriú ag na Beatles an 30 Eanáir 1969.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,115.71420815490885,126.55213696384466,84.89654773061211,4.441433429718018
+140869,Inis dom faoi Lorcán Ua Tuathail. ,"Bhí Lorcán Ua Tuathail ina Ard-Easpag ar Bhaile Átha Cliath í rith thréimhse na Normannach. Rugadh é i nDiseart Diarmad, Contae Chill Dara i 1128. Ba é Muirchertach Ua Tuathail a athair agus Eithne Ní Bhroin a mháthair agus tháinig an bheirt acu ón uasaicme Gaelach, a bhainn le muintir Uí Dunlainge a bhíodh ina ríthe ar Chúige Laighean.
+
+San aonú aois déag, bhíodar faoi theach Uí Chennsailigh, teaghlach cumhachtach lonnaithe i Loch Garman. Bhí muintir Uí Tuathail ina cónaí i Mullach Maistín, Contae Chill Dara ag an am.
+
+Chuaigh Lorcán mar ghiall do Diarmaid Mac Murchadha i Loch Garman agus aois deich mbliain aige. Chuaigh Diarmaid i gcoinne nósanna na hama agus chuir sé Lorcán i dteach a bhí ró-íseal chun prionsa a glacadh. Ghabh Muirchertach cuid de oifigigh thábhabhtacha Dhiarmuid agus bhagair sé iad a mharú mura lig Diarmuid do Lorcan imeacht saor.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1046.7949536600242,70.48532078700012,84.82816099893259,4.440627574920654
+13240,Inis dom faoi an amhraní Marina and the Diamonds. ,Is amhránaí Breatnach í Marina Lambrini Diamandis nó Marina and the Diamonds mar is fearr aithne uirthi. Rugadh í ar an 10 Deireadh Fómhair 1985. ,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1060.7642307645688,101.1249950579114,84.77943369018782,4.4400529861450195
+199348,Cén fáth a shocraigh siad an t-inneall 4 sorcóir don chuid is mó de na gluaisteáin a déantar inniu?,"Rinne siad roinnt staidéir ag comparáid a dhéanamh idir na cineálacha innill éagsúla agus fuair siad amach go raibh innill 4 sorcóirí an ceann is éifeachtúla le haghaidh formhór na gcoinníollacha tiomána. Tá meascán de theicneolaíochtaí ag an chuid is mó den charr inniu a ligeann dóibh tiomáint le héifeachtúlacht ard. Mar shampla, is féidir le gluaisteán nua-aimseartha tosú de ghnáth ag teocht níos airde ná carranna níos sine, rud a d'fhéadfadh difríocht mhór a dhéanamh in aimsir fuar. Tá tarchur níos fearr ag go leor carr níos nuaí freisin atá níos éifeachtaí. Feabhsaíonn an t-athraitheoir catalaíoch sa díleá freisin mileage gáis trí shubstaintí díobhálacha a thiontú ina gcuid níos lú díobhálach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,190.37926084501188,96.41586373694624,84.70104354431662,4.4391279220581055
+78473,Cad é an tAontas Sóivéadach? Inis dom faoi. ,"Stát cumannach ab ea Aontas na bPoblachtaí Sóivéadacha Sóisialacha, nó An tAontas Sóivéadach agus é suite san Eoráise, a mhair ón mbliain 1922 go dtí an bhliain 1991. Ón mbliain 1945 go lá a scoir, bhí an tAontas Sóivéadach ina mhórchumhacht dhomhanda nach raibh ach na Stáit Aontaithe inchomórtais léi, agus bhí an dá thír seo ag déanamh téisclim chogaidh in aghaidh a chéile an chuid ba mhó den am i ndiaidh an Dara Cogadh Domhanda. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2099.1288138146365,67.24919296253113,84.6699096533434,4.438760280609131
+177445,Cé hé Penny Marshall. ,"Ba bhan-aisteoir agus stiúrthóir Meiriceánach í Carole Penny Marshall, a rugadh ar an 15 Deireadh Fómhair 1943. Cailleadh í ar an 17 Nollaig 2018 de bharr fadhbanna a bhain le diaibéiteas.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3273.944983325614,57.17653184685816,84.64298463800345,4.438442230224609
+109945,Cé hé Winston Churchill? ,"Polaiteoir agus ceannaire cogaidh Sasanach ab ea Winston Spencer Churchill, (30 Samhain 1874 — 24 Eanáir 1965). Mac le státaire Sasanach eile Randolph Churchill, a bhí ann. Chaith sé tréimhse ina oifigeach airm san India, agus ghlac sé páirt i gCath Omdurman i gcoinne lucht leanúna an Mhahdaí sa tSúdáin freisin. Ina dhiaidh sin, ghlac sé páirt i Cogadh na mBórach. Ón mbliain 1900 anuas, bhí sé ina Fheisire don Pháirtí Choimeádach, ach thréig sé an páirtí sin ar mhaithe leis na Liobrálaigh sa bhliain 1904. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1470.1313547829373,67.99445482027534,84.53944153913112,4.437218189239502
+76849,Cé hé Garry McDonald? ,"Is aisteoir Astrálach é Garry George McDonald, a rugadh ar an 30 Deireadh Fómhair, 1948. Tá sé 75 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3249.2725158692347,84.4357432685496,84.49603714914267,4.436704635620117
+200552,Inis dom faoi an Íoslainn. ,"Is tír oileánach í an Íoslainn, nó Inis Tuile, atá suite san Aigéan Atlantach. Is í Réicivíc an phríomhchathair agus an chathair is mó.
+Is í an Alþingi parlaimint náisiúnta na hÍoslainne.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1208.601840983982,100.49772379434712,84.38092409167,4.4353413581848145
+19403,"Is maith liom cuairteoirí a óstáil i mo theach ó am go ham, agus tá mé ag bailiú oidis de mhias agus deochanna éagsúla chun rudaí a choinneáil suimiúil. Tá suim agam roinnt miasa na Ceanna a thriail. An féidir leat oidis Samaki a thabhairt dom? ","D'fhéadfainn dá mbeadh a fhios agam cén samaki a bhfuil tú ag tagairt dó, agus tá cúpla rogha ann. An bhfuil a fhios agat cén réigiún den Chéinia é? An bhfuil tú ar an eolas go bhfuil go leor daoine éagsúla sa Chéinia a úsáideann go leor samaki éagsúla? Déileáltar le miasa amháin, Samaki wa Chip, uaireanta i bialanna le chips. Is iad na comhábhair chips, pónairí cócaráilte, uibheacha, agus trátaí, chomh maith le iasc gearrtha agus sú líomóide. Is é an t-ord a mheascadh ar dtús gach comhábhar seachas an t-iasc agus an sú líomóid i mbabhla. Ansin beagán ola cócaireachta a chur leis an pan frying, agus nuair a bhíonn sé te go boil cuir an iasc leis. Tar éis 5 nóiméad ba chóir an iasc a chócaráil agus an meascán a mheascáil leis an iasc.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,76.64506639502088,91.17460230665442,84.36804956672714,4.4351887702941895
+170271,Cé hé Michelle Lujan Grisham? ,"Dlíodóir agus polaiteoir Meiriceánach is ea Michelle Lynn Lujan Grisham iatá ag obair ó 2019 mar an 32ú gobharnóir ar Nua-Mheicsiceo. Ina ball den Pháirtí Daonlathach, d'oibrigh Lujan Grisham roimhe sin mar ionadaí SAM don 1ú toghlach comhdhála i Nua-Mheicsiceo ó 2013 go 2019. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,812.8117513707408,98.96135530989618,84.16629724950256,4.432794570922852
+139448,Inis dom faoi Josefina Pla. ,"File, drámadóir, scéala��, aisteoir, scríbhneoir aistí, léirmheastóir ealaíne, péintéir agus iriseoir ón Spáinn ba ea Josefina Plá (Lobos, an Spáinn, 9 Samhain 1903 - Asunción, Paragua, 11 Eanáir 1999). Bhí tionchar mór ag Pla ar na glúnta intleachtacha de chuid Paragua. Chosain sí chomh maith cearta an duine agus an comhionannas idir fir agus mná. Le linn a saoil ​​fuair Pla go leor duaiseanna agus gradam as a cuid oibre liteartha.  Cé go bhfuil a fhios againn gur rugadh í ar oileán Lobos, oileáinín in aice le Fuerteventura sna hOileáin Chanáracha (an Spáinn), agus gur iníon Leopoldo Plá (de shliocht Alicante) agus Rafaela Guerra Galvani í, níl aon sonraí iontaofa ann faoina dáta breithe. Tugann garbhaill dá teaghlach le fios gur rugadh í sa bhliain 1903. Deir an tOllamh Raúl Amaral, ceann dá beathaisnéisí is mó, gur rugadh í ar 9 Samhain sa bhliain 1903. Is cosúil gurb é Mary Josefa Teodora Plá Guerra a hainm, de réir an taifid baiste. Chaith sí a hóige i gcathracha éagsúla sa Spáinn in éineacht lena hathair, oifigeach sna cúigí. Sa bhliain 1924 bhuail sí le Villajoyosa (Alicante) an t-ealaíontóir Paraguach Andrés Campos Cervera, a chruthaigh a ainm bréige ealaíne neamhbhásmhaireacht Julián de la Herrería, agus an té leis ar phós sí dhá bhliain ina dhiaidh sin. Thug Rialtas na Spáinne an t-idirdhealú “Dama de la Orden de Isabel la Católica” di, an bhliain chéanna a bhfuair sí dámhachtain. Sa bhliain 1926 tháinig Pla go Paragua agus shocraigh sí síos i gcomharsanacht Villa Aurelia agus ansin i lár Asunción. An bhliain chéanna, chuir sí a céad fhógraí i dtimpeallacht na healaíne, mar a bheadh a dtír dhúchais, ansin chuir sé a scríbhinní i láthair san iris Juventud, a léirigh tuairimí na nglúnta scríbhneoirí Paraguacha iar-nua-aoiseacha. Ón am sin go dtí 1938 thaistil sí faoi dhó go dtí an Spáinn lena fear céile agus, sa dá linn, chuir sí dánta, ailt agus téacsanna liteartha eile i roinnt nuachtán agus irisí i bParagua.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,5464.441025331529,73.33687086844823,84.09144122588557,4.4319047927856445
+53809,Tá Paulo Coelho ina scríbhneoir mór ar feadh blianta fada. Cad iad cuid de na leabhair is cáiliúla atá aige? ,"Is eol do Paulo Coelho a úrscéal, The Alchemist, a scríobh sé i 1988. Sa úrscríbhinn, tosaíonn an príomhcharachtar ar thuras, ag lorg a chinniúint i bhfásach Mharacó. Tá sé cinnte a chuid aislingí a leanúint, rud a bhfuil téama ar fud an úrscéil. Foilsíodh an Alchemist ar dtús sa Spáinnis mar El Peregrino, agus ansin aistritheadh go Béarla ina dhiaidh sin. Foilsíodh é i roinnt teangacha eile freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,233.4968045912803,78.47320319694641,84.07131447709487,4.431665420532227
+176246,Cé hé an Ku Klux Klan? ,"Is ainm é Ku Klux Klan nó KKK a úsáideann a lán grúpaí dúchasacha sceimhlitheoireachta sna Stáit Aontaithe, go háirithe sa Deisceart. Bíonn lucht leanúna Ku Klux Klan ag ionsaí Gormaigh agus lucht inimirce, agus iad ag iarraidh ardchumhacht an chine bháin a chur chun cinn. Go stairiúil, bhí Ku Klux Klan ag caitheamh róbaí bána agus púicíní ar dhéanamh coirceoige, agus iad ag cur i gcéill gurbh iad taibhsí na saighdiúirí a fuair bás i bpáirc an áir i rith Chogadh Cathartha na Stát Aontaithe ar son an Deiscirt. Sin é an chuma a bhíonn ar lucht leanúna KKK ina lán scannán, cuir i gcás.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1093.884504918485,73.74645701886627,84.06870877624186,4.431634426116943
+9170,Inis dom faoi Caitríona II na Rúise. ,"Bhí Caitríona II (Rúisis: Екатерина II Алексеевна), Caitríona Mhór, ina banimpire ar an Rúis ó 1762 go 1796. Gearmánach ab ea Caitríona í féin, agus í ina mion-bhanphrionsa as ceann den dúrud stáitíní beaga neamhspleácha a bhí sa Ghearmáin ar na saolta sin. Más amhlaidh féin, ghlac sí a dualgais impiriúla as pabhar dáiríre. Rinne sí a croídhícheall le haithne a fháil roimh ré ar an tír seo ina raibh sí le gnóthaí na banríona a dhéanamh. Má bhí Peadar a Trí dall ar fad ar theanga na Rúise, ní raibh Caitríona i bhfad ag tógáil na Rúisise, agus sa deireadh, bhí deis mhaith a labhartha aici sa teanga.
+
+Deirtear go raibh Rúisis bhorb bhríomhar na cosmhuintire aici go líofa, cé go dteipfeadh an ghramadach uirthi an chorruair. Cibé scéal é, bhí na Rúisigh sásta glacadh léi mar dhuine acu féin, agus rinne sí a cuid féin de chultúr na tíre, idir shuáilcí agus dhuáilcí.
+
+Ní raibh mórán suime aici riamh ina fear céile ó thaobh an chraicinn de, agus nuair a saolaíodh mac di i ndiaidh naoi mbliana pósta sa bhliain 1754, is iomaí tuairim a bhí ag lucht na caidéise faoi atharthacht an linbh. Bhíothas ag cogar, fiú, gur scológ de phór na Fionlainne a chuir an síol. San am seo, bhí cuid mhór scológa ag labhairt na Fionlainnise timpeall na cathrach i gcónaí. Fíor nó bréag é, ní bhfuair Caitríona an leanbh a thógáil í féin, nó b'í Éilís a ghlac uirthi féin an obair sin a dhéanamh. Pavel, nó Pól, a baisteadh ar an mbuachaill.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,700.5418686153268,74.43913584545851,84.04017161687283,4.431294918060303
+67299,Cé hé Éadbhard VI Shasana? ,"Bhí Éadbhard VI ina rí ar Shasana agus é ina bhuachaill óg. Ba é an t-aon mhac ag Anraí VIII agus tháinig sé i gcoróin nuair a bhí sé naoi mbliana d'aois. Ba é an chéad mhonarc Protastúnach ceart ar an tír sin. Bhí an tsláinte go dona aige i gcónaí agus fuair sé bás go hóg. Rinne Protastúnaigh chumhachtacha iarracht oidhreacht na corónach a aistriú go dtí bean óg darbh ainm An Bantiarna Jane Grey, ionas go bhfanfadh monarc Protastúnach i gcoróin ina dhiaidh. Bhí sí seo ina bhanríon neamhoifigiúil ar feadh naoi lá, ach theip ar an gceannairc seo ar deireadh agus tháinig deirfiúr Chaitliceach Éadbhaird, Máire I, i gcoróin.
+
+	Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
+Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4021.770780190831,79.64321128065212,84.01657165341392,4.431014060974121
+121857,Inis dom faoi Naomh Agaistín. ,"Naomh tábhachtach san Eaglais Chaitliceach ab ea Agaistín Hippo nó San Agaistín (13 Samhain 354 – 28 Lúnasa 430). Rugadh Aurelius Augustinus i dTagaste san Afraic Thuaidh i 354. Ba saoránach Rómhánach págánach a athair, Patricius agus ba Bhearbéir agus Chríostaí a mháthair, Naomh Monica. Níor báistíodh é agus é ina leanbh.
+
+D'fhreastail sé ar an ollscoil sa Chartaig agus thóg sé do shaol na mac léinn ag an am.
+
+Bhí mac aige, Adeodatus, lena leannán nó bean leapa (ní raibh siad riamh pósta).
+
+Ghlac Agaistín Mainicéasaíocht ar feadh seal. Bhí sé ag múineadh reitric san ollscoil i Carthago, sa Róimh agus i Milano ina dhiaidh sin. D'fhill sé ar Milano, agus ba ghnách leis dul ag éisteacht le heaspag Milano, Naomh Ambrós, toisc go raibh suim aige i gcumas labhairt aige.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1114.100754462914,79.9004632432445,83.98909346269575,4.430686950683594
+137182,Cad é an céatadán? ,"Más cuimhin liom i gceart, sílim go bhféadfadh tú an focal 'céatadán' a úsáid chun cur síos a dhéanamh ar líon na n-uaireanta a tharlaíonn rud éigin i sraith, i gcodarsnacht le méid rud éigin a tharlaíonn. Mar sin mar shampla d'fhéadfadh tú a rá go ndearna 80% de na mic léinn an tástáil matamaitice a rith. Nó d'fhéadfá a rá go bhfuil 20% níos lú uaireanta sa lá ná mar atá sa bhliain.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2368.06131549878,67.88359623979123,83.83096837493089,4.428802490234375
+196012,Cé hé Mike Rounds? ,Is é Mike Rounds (r. 24 Deireadh Fómhair 1954) seanadóir Stáit Aontaithe Mheiriceá sóisearach ó Dakota Theas. Is ball den Pháirtí Poblachtach é. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6090.759611032256,73.48392600832946,83.72614292529937,4.42755126953125
+179672,Cé hé Francis Fukuyama? ,"Fealsamh, eacnamaí agus eolaí polaitíochta Meiriceánach is ea Yoshihiro Francis Fukuyama, a rugadh ar 27 Deireadh Fómhair 1952 in Chicago, Illinois. Tá tionchar sách mór aige ar dhioscúrsa polaitíochta an lae inniu, as a théis um “dheireadh na staire” go háirithe. Tá Fukuyama ina Chomhalta Sinsearach ag an Freeman Spogli Institute for International Studies ag Ollscoil Stanford faoi láthair. Is ball freisin é den Fhóram Idirnáisiúnta i gcomhair Léann Daonlathach de chuid na Dearlaice Náisiúnta i gcomhair Daonlathais. Bhíodh sé ina bhall de roinn na heolaíochta polaitiúla sa RAND Corporation.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2045.0266175100903,76.33016640341442,83.71033461838832,4.427362442016602
+39360,Cé hé Liliʻuokalani? ,"Banríon Haváíoch agus cumadóir ceoil Haváí ab ea Liliʻuokalani nó Lydia Lili‘u Loloku Walania Wewehi Kamaka‘eha an monarc deireanach sna hOileáin Haváíocha (2 Meán Fómhair 1838 – 11 Samhain 1917). Bhí sí i réimeas ar an tír ó 29 Eanáir 1891 go deireadh na ríochta ar 17 Eanáir 1893.
+
+Rugadh Liliʻuokalani ar 2 Meán Fómhair 1838 in Honolulu, ar oileán Oahu. Analea Keohokālole agus Caesar Kapaʻakea a tuismitheoirí, ach iníon altrama ab ea í ag Abner Pākī agus Laura Kōnia, nós ar thugtar hānai. Tionchar mór a bhí uirthi ná Bernice Pauahi Bishop, a bhunaigh na Scoileanna Kamehameha. Baisteadh mar Chríostaí í agus oileadh í sa Scoil Ríoga. Chinn an rí go raibh Liliʻuokalani agus a deartháireacha incháilithe don choróin.
+
+Phós sí John Owen Dominis, fear gnó Meiriceánach as Bostún. Níor rugadh páistí dóibh ach d'uchtaigh siad roinnt páistí eile. I ndiaidh dá deartháir, Kalākaua, teacht i gcoróin, ghlac na daoine óga den ghlúin sa teaghlach leis na teidil ríoga úd ón Iarthar, Prionsa agus Banphrionsa. Sa bhliain 1877, gaireadh banphrionsa na corónach di. Le linn Iúbaile Órga na Banríona Victoria cuireadh í go dtí an Ríocht Aontaithe mar thoscaire oifigiúil a dhearthár.
+
+Chum sí breis agus 100 amhrán sa stíl Haváíoch, orthu siúd Aloha 'Oe, a bhfuil cáil air ar fud an domhain.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1037.682915455793,67.77821854097343,83.58242119977186,4.425833225250244
+92181,Inis dom faoi Aaron Copland. ,"Cumadóir ceoil a rugadh i Nua-Eabhrac ab ea Aaron Copland (14 Samhain 1900 – 2 Nollaig 1990). I measc a shárshaothar le tagairtí láidre do cheol traidisiúnta Mheiricea, tá an dá bhailé Billy the Kid (Liaimín Óg, 1938) agus Appalachian Spring (Earrach Apaláiseach, 1944). Chum sé scóir do scannáin, dhá cheoldráma, agus 3 shiansa freisin. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2515.5612455160385,71.05352430082215,83.46465240790066,4.4244232177734375
+174102,"Cá háit is féidir liom dul chun a bheith ina dhuine creidimh? Roghanna: club, bialann, ollscoil, teach tábhairne nó Eaglais. Ligean ar smaoineamh céim ar chéim:","Is é áit reiligiúnach an áit a ndéanann daoine adhradh do dhuine ar a dtugtar Dia. Is áit adhartha í an eaglais. Mar sin, is é an freagra an eaglais. is féidir leat dul chun a bheith ina dhuine creidimh san Eaglais",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,245.9651589530964,89.90294139697332,83.44567042098551,4.424195766448975
+143515,Cad is brí le bogearraí saora? ,"Is éard atá i gceist le bogearraí saora ná cód foinseach a bheith ar fáil go réidh don úsáideoir agus é a bheith saor le hathruithe a dhéanamh don chód is a roinnt le daoine eile gan coinníollacha ceadúnais a rialacha. Ní cheist airgid atá á phlé leis an gcur síos seo, ní gá na bogearraí a bheith saor in aisce. Mar a deir Richard Stallman, bunaitheoir an Free Software Foundation, é “saoirse cainte” atá i gceist, seachas “beoir saor in aisce”.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1812.328019602748,76.88471489492741,83.35444207418224,4.423101902008057
+94102,"Céard atá amach romhainn sa tSraith Náisiúnta Peile, 2015?","Baile Átha Cliath.
+Is iad an contae leis an bpainéal is láidre a dhéanann go maith sa tsraith de ghnáth.
+Is dóigh liom go bhfuil Ciarraí fós chun deiridh maidir leis an traenáil chruaidh agus b’fhearr dóibh acu díriú air sin.
+Thabharfainn seans do Mhaigh Eo chomh maith. Má bhreathnaíonn tú ar na cluichí leathcheannais anuraidh, ní raibh faic idir iad féin agus Ciarraí.
+Tá foireann bainistíocht maith acu is dóigh liom agus tá a phainéal sách láidir.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,131.68466912219142,66.36823563819523,83.16494777318272,4.420825958251953
+193257,"Inis dom faoi Magnús Scheving
+","Is scríbhneoir, fiontraí, aisteoir, léritheoir, agus lúthchleasaí Íoslannach é Magnús Örn Eyjólfsson Scheving a rugadh ar 10 Samhain 1964. Rugadh i é in Bogarnes, baile beag. Chruthaigh agus léirigh sé an clár teilifíse úd LazyTown ina raibh ról Sportacus aige.
+
+	Is síol faoin aisteoir / banaisteoir é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
+Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6708.096054261035,76.20266491995837,83.13029553039257,4.420409202575684
+27620,Cé hé Tom Barry? Ceapaim go bhfuil sé T.D. le Fine Gael. ,"Is polaiteoir Éireannach agus Teachta Dála é Tom Barry a rugadh sa bhliain 1968. Tá sé ina bhall den Pháirtí Fine Gael.
+
+Sheas sé san Olltoghchán 2016, ach chaill sé a shuíochán.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,312.3540397112411,68.87814337943153,83.01581594422665,4.419031143188477
+118274,Inis dom faoi Margaret Steuart Pollard. ,"Scoláire na Sanscraite, file agus bard na Coirnise, ba ea Margaret Steuart Pollard, née Gladstone ( 1 Márta 1904 – 13 Samhain 1996 ). Ba í an duine a bhunaigh Ferguson's Gang, cumann rúnda de lucht tacaíochta an tIontaobhais Náisiúnta (National Trust), a raibh a gceanncheathrú ag ""Shalford Mill"" , Surrey. Ba shin-gharneacht í don phríomh-aire Liobrálach William Gladstone.
+
+Ón bhliain 1920 ar aghaidh, d’fhreastail sí ar Newnham College, Cambridge, áit arbh í an chéad bhean í a ghnóthaigh céad onóracha i dTeangacha Oirthearacha. Phós sí an Captaen Frank Pollard, saineolaí ar stair na Coirnise, agus bhí cónaí orthu i dTruru, Corn na Breataine. Faoi 1938, bhí sí ina bard, agus ina ball de Ghorsedd an Choirn. D’fhoilsigh sí Bewnans Alysaryn, dráma míorúilteach sa Choirnis, i 1941. Thacaigh sí go mór le feachtais chun tírdhreach, teanga agus traidisiúin Chorn na Breataine agus thuaithe Shasana a chosaint. Ar ócáid amháin bhronn sí £100 ar an Iontaobhas Náisiúnta mar bhall den Ferguson's Gang, ag caitheamh masc iomlán chun a neamhainmníocht a chaomhnú.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4610.991711049755,74.5478664317502,82.97074084153222,4.418488025665283
+195781,Cé hé Richard Brinsley Sheridan/ ,"Drámadóir as Baile Átha Cliath ab ea Richard Brinsley Sheridan (a rugadh ar 30 Deireadh Fómhair 1751 -a d'éag 7 Iúil 1816), agus úinéir na hamharclainne Drury Lane i Londain ó 1776 go dtí 1811.
+Ba den fhíorfhuil éː a athair, Tomáis, aisteoir, agus a sheanathair, an Dr Thomas Sheridan (1687–1738), múinteoir cáiliúil agus cara mór Swift. 
+Fuir sé post san amharclann Drury Lane, áit a raibh Bleá Cliathach eile - an teanór Michael Kelly ag obiar.
+Is léir freisin gurbh fhear mór grinn é Sheridan. Oíche ar fhág Michael Kelly a theach faoi Sheridan agus beirt cairde leis, d'ól siad cúig bhuidéal póirt, dhá bhuidéal fíona Maidéarach agus buidéal branda, agus bhí Sheridan chomh tinn sin ina dhiaidh nach bhféadadh sé éirí go dtí a seacht a chlog tráthnóna an lae dár gcionn.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2974.2549563522907,65.57288108426849,82.8189163921307,4.416656494140625
+23989,Inis dom faoi Gummo Marx. ,"Ba é Milton Marx, ach, i mbéal an phobail, Gummo Marx (23 Deireadh Fómhair, 1893 – 21 Aibreán, 1977) ceann de na Deartháireacha Marx, grúpa de shiamsóirí Vaudeville agus Amharclann Bhroadway a bhain clú níos déanaí amach mar fhuirseoirí san tionscal scannáiníochta. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2202.0132669611403,84.75712148346281,82.6340281179069,4.414421558380127
+940,Inis dom faoi Harold Godwinson. ,"Bhí Harold Godwinson nó an Rí Arald (c.1022 – 14 Deireadh Fómhair 1066), ina rí ar Shasana ar feadh tréimhse ghearr, idir bás Éadbhaird Coinfeasóir agus ionradh na Normannach agus teacht i réim Liam I.
+
+Fuair sé bás i gCath Hastings, agus é ag iarraidh an ruaig a chur ar an arm Normannach a bhí díreach tar éis teacht i dtír i Sasana ón bhFrainc.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1080.1427629491536,71.24881098669752,82.52511133135727,4.413102626800537
+122501,Cé hé Tycho Brahe? ,"Réalteolaí ón Danmhairg ab ea Tycho Brahe (Tyge Ottesen Brahe) agus duine de bhunaitheoirí na réaltaíochta grinnithe, dá ngairtear 'an tUasal Danmhargach' nó 'fear na sróine órga' (14 Nollaig 1546 - 24 Deireadh Fómhair 1601).
+
+B'as Skåneland, réigiún stairiúil na Danmhairge é, ach atá anois in chuid den Sualainn. Le linn a shaol, bhain Brahe clú amach mar réalteolaí agus ailceimiceoir.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,508.9675208880999,85.62174240435705,82.51535285055344,4.412984371185303
+43430,Scríobh leanúint ar aghaidh don mhír seo - Tá an dealbhóir ag tabhairt ómós do shaighdiúirí na hIndia agus d'Fheachtóirí Saoirse na mBanglaidéise a rinne íobairt dá saol le linn Chogadh na Saoirse. ,Tá an scéal seo an brónach. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,82.58242633885112,318.0572347084652,82.31767768296632,4.410585880279541
+56732,Cé hé Peter Grant? ,"Is polaiteoir Albanach de chuid Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba é Peter Grant. Rugadh é ar an 12 Deireadh Fómhair 1960. I mí Bhealtaine 2015, bhí sé tofa don chéad uair mar theachta parlaiminte do Ghleann Rathais.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3344.866036604261,83.54659904980286,81.7608936867701,4.403799057006836
+186598,Conas is féidir liom squirrels a chothú agus níos mó a dhéanamh ag teacht go dtí mo theach?,"Níl a fhios agam go díreach conas a dhéanfá é sin, ach tá bealach éasca ann chun triail a bhaint as. D'fhéadfá feeder squirrel a thógáil nó a cheannach agus é a úsáid chun na críche seo. I mo thaithí, is é an bealach is fearr chun squirrels a mhealladh chuig do feeder ná go leor cnónna saille agus síolta shelled a chur. Sílim go bhfuil cnónná mar síolta lus na gréine, cashews, gallchnónna, agus peanuts is fearr. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,47.41989798108857,100.20884042026722,81.6819059622045,4.402832508087158
+102596,"Céard iad a gcuid smaointe faoin shéasúr na bliana seo?
+","Cé a bhuafaidh Roinn 1 den tSraith Náisiúnta Peile?
+Baile Átha Cliath.
+Is dóigh go mbeidh fonn orthu chuile chluiche i mbliana a bhuachan.
+Scaoil siad leo Craobh na hÉireann anuraidh agus beidh siad ag iarraidh é sin a chur ina gceart.
+Chonaic muid nach raibh aon Phlean B ag Gavin ach is dóigh gur fhoghlaim sé go leor uaidh sin.
+Tá seans ann go bhfeicfidh muid cuid de na pleananna sin i rith na sraithe.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,145.6856232292804,69.40412927319205,81.51378073505174,4.4007720947265625
+64983,Cé hé Roberto Bellarmino? ,"Diagaire, scríbhneoir agus cairdinéal Iodálach ab ea Roberto Francesco Romolo Bellarmino (Montepulciano, 4 Deireadh Fómhair 1542 – An Róimh, 17 Meán Fómhair 1621). Thug an Eaglais Chaitliceach urraim dó mar naomh agus fógraíodh é ina Dhochtúir de chuid na hEaglaise. Bhain sé le hOrd na nÍosánach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1126.0375662906777,105.45870698019152,81.27501026822952,4.397838592529297
+161439,Inis dom faoi An Ghréig. ,"Is tír í an Ghréig (Gréigis: Ελλάδα / Ελλάς) ar a dtugtar go hoifigiúil an Phoblacht Heilléineach (Gréigis: Ελληνική Δημοκρατία). Tá an Ghréig suite in oirdheisceart na hEorpa, ar imeall theas na leithinse Balcánaí. Tá teorainneacha ag an dtír leis an mBulgáir, an Macadóin agus an Albáin lastuaidh di agus ag an Tuirc lastoir di. Tá an Mhuir Aeigéach taobh thoir den Ghréig, tá an Mhuir Iónach taobh theas di agus tá an Mheánmhuir mar theorainn thiar di. Tá ochtó faoin gcéad de thalamh na tíre clúdaithe le sléibhte, agus Sliabh Oilimpeas ar an gceann is airde díobh, agus í 2,917 méadar (9,570 troigh). Tá thart ar 1,400 oileán ina timpeall, ach ní chónaíonn daoine ach ar 127 astu.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,585.444109006302,78.65523261781672,81.21589173378037,4.397110939025879
+133444,Inis dom faoi Aimsir na bliana 2022. ,"Bhí aimsir na bliana 2022 is teo dár taifeadadh ariamh in Éirinn agus sa Bhreatain. Sáróidh an meánteocht bhliantúil i mbliana an meánteocht a b'airde ariamh a baineadh amach i 2014. Cé go gcuimhníonn go leor daoine ar an teas mór a bhí ann an samhradh seo, gurb ""é an rud is suntasaí faoin mbliain seo an teas seasta a bhí againn ar feadh na bliana uilig nuair a bhí gach mí seachas Nollaig níos teo ná mar a bheithfí ag súil.""",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,138.9657453713893,80.60592383747436,81.15689359870082,4.396384239196777
+60365,Conas a ghlan tú créacht oscailte beag? ,"Is ceist an-tábhachtach é sin! Tá áthas orm go bhfuil tú ag déanamh cúramach faoi shaincheisteanna leighis. A ligean ar a fheiceáil... D'fhéadfá roinnt alcól rubbing a chur air chun é a dhíghiniúint, agus ansin píosa éadaí nó rud éigin a ghreamú thar an limistéar agus é a choinneáil san áit go dtí go leigheasann an gorta. D'fhéadfadh tú meascán peroxide hidrigine a úsáid freisin chun gorta a ghlanadh, agus sula gcuirfidh tú bandage ort ba chóir duit roinnt ointment antaibheathach a chur ar an gorta chun cabhrú leis le leigheas. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,824.2353280178021,67.16100269178298,81.0978223105331,4.395656108856201
+115773,Inis dom faoi Musée du Louvre. ,"Is ceann de na músaeim is mó agus is cáiliúla ar an domhan í an Musée du Louvre nó Louvre i bPáras, an Fhrainc. Tá sé suite i lár Pháras idir an tSéin agus an Rue de Rivoli. Tá an lár-clós ar an Axe historique. 
+Osclaíodh an Palás de Louvre don phobal ar dtús ar 8 Samhain, 1793 i rith Réabhlóid na Fraince. Ar an 21 Lúnasa 1911, goideadh an Mona Lisa, pictiúr de chuid Leonardo da Vinci, ó Louvre.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1198.214439925276,76.79172431648702,81.09631417680632,4.395637512207031
+3393,Cé hé Richard Brinsley Sheridan/ ,"Drámadóir as Baile Átha Cliath ab ea Richard Brinsley Sheridan (a rugadh ar 30 Deireadh Fómhair 1751 -a d'éag 7 Iúil 1816), agus úinéir na hamharclainne Drury Lane i Londain ó 1776 go dtí 1811. Ba den fhíorfhuil éː a athair, Tomáis, aisteoir, agus a sheanathair, an Dr Thomas Sheridan (1687–1738), múinteoir cáiliúil agus cara mór Swift.  Fuir sé post san amharclann Drury Lane, áit a raibh Bleá Cliathach eile - an teanór Michael Kelly ag obiar. Is léir freisin gurbh fhear mór grinn é Sheridan. Oíche ar fhág Michael Kelly a theach faoi Sheridan agus beirt cairde leis, d'ól siad cúig bhuidéal póirt, dhá bhuidéal fíona Maidéarach agus buidéal branda, agus bhí Sheridan chomh tinn sin ina dhiaidh nach bhféadadh sé éirí go dtí a seacht a chlog tráthnóna an lae dár gcionn.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2974.2549563522907,70.62793775021358,81.03512308217066,4.394882678985596
+41394,Inis dom faoi William Herschel. ,"Réalteolaí amaitéarach agus ceoltóir, a rugadh i Hannover na Gearmáine, ab ea William Herschel (15 Samhain 1738 – 25 Lúnasa 1822). 
+
+Thóg sé an teileascóp frithchaiteach ba mhó ag an am, agus d'fhionn an pláinéad Úránas sa bhliain 1781 (cé cé gur cheap sé ar dtús go raibh cóiméad ann), chomh maith le Titania agus Oberon, dhá ghealach de chuid Úránais. Rinne sé breathnaithe ar dhéréaltaí, agus thiomsaigh catalóg cháiliúil réaltaí. 
+
+Chuaigh Herschel go Sasana nuair a bhí sé in aois a 19 bliana agus chaith sé an chuid eile dá shaol ansin.
+
+Ar 13 Márta 1781, tháinig Herschel ar an phláinéad Úránas”, an chéad phláinéad a thángthas air ón chianaois. Agus é ag tabhairt faoi shuirbhéireacht ar na réaltaí, thug Herschel faoi deara go raibh rud ag bogadh os comhair na réaltaí. Ar dtús, shíl sé gur cóiméad a bhí ann.
+
+Ach níos moille, agus níos mó staidéir déanta air, tuigeadh gur pláinéad a bhí ann, agus tugadh an t-ainm Úránas air, in ómós do cheann de sheandéithe na Gréige. I miotaseolaíocht na tíre sin, dia na spéire ab ea Úránas, a bhí pósta le Gáia, bandia an talaimh, agus ba iad na Tíotáin an chlann a bhí acu.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5456.967928768594,61.19252955463038,80.99355650630667,4.394369602203369
+48413,Tá mé ag iarraidh a fháil amach cad iad na céimeanna éagsúla den ghealach. An féidir leat cabhrú? ,"Tá roinnt céimeanna ghealach ann, nuair a fhéachann gealach lán sa spéir oíche beagán difriúil ó ghealach lán i rith an lae. Tagraíonn cé mhéad a chuireann an ghrian solas ar an ghealach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,96.34711016144875,115.52169097608784,80.94008444406116,4.393709182739258
+192797,Cad a chiallaíonn detox? ,"Ciallaíonn sé ""chun fáil réidh leis na tocsainí"". Go bunúsach, tá sé mar gheall ar do chorp a ghlanadh. Úsáidtear é le haghaidh heroin agus andúil alcóil. Le haghaidh alcóil, tá sé maidir le stop a chur leis na ceimiceáin nimhiúla san alcól dochar a dhéanamh do do chorp. Le haghaidh heroin, tá sé faoi dhíol na gceimiceán nimhiúla sa druga, ionas gur féidir leat mothú gnáth arís. Is féidir leis a chiallaíonn freisin do chorp a glanadh ó substaintí nimhiúla eile, cosúil le lotnaidí. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,9674.141319711123,70.93832088610871,80.91720070233612,4.393426418304443
+181448,Inis dom faoi Hugh Leonard. ,"Ba dhrámadóir agus iriseoir Éireannach é Hugh Leonard (9 Samhain 1926 - 12 Feabhra 2009[1]). Ba é John Keyes Byrne an fíorainm a bhí air ó thús a shaoil agus thugadh a chairde Jack air.
+
+Léiríodh a chéad dráma 'An Chulaith Mhór Lá Breithe' (The Big Birthday Suit), in Amharclann na Mainistreach i 1956. Bhí ocht ndráma déag scríofa aige. Bhain sé duais Tony dá dhráma Da i 1977. Cuntas osréalaíoch greannmhar ar a óige agus ar a athair altrama is ea é.
+
+Ina theannta sin, d'fhoilsigh sé dhá shaothar beathaisnéise; ceann dar teideal 'Sa Bhaile Roimh an Oíche' (Home Before Night) i 1979 agus ceann eile darb ainm 'Amuigh in Am an Dorchadais' (Out After Dark) i 1989.
+
+Bhíodh alt rialta á scríobh aige sa Sunday Independent ar feadh seala, dar teideal Curmudgeon.
+
+Bhí cónaí ar i mBaile Átha Cliath. Bhí dúil mór aige sna cait agus i mbialanna.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3372.865605663343,58.23066563998147,80.90226994506082,4.393241882324219
+116816,"Hi, ba mhaith liom roinnt chowder farraige a dhéanamh. An féidir leat oideas a thabhairt dom le haghaidh sin? ","Is é seo miasa a is breá liom a ithe. Tá sé chomh compordach agus blasta. Tá sé éasca a dhéanamh freisin. I bpota mór, cuir uisce, duilleoga bay, cairéad, oinniún, soilire, peirsil, oregano, agus piobar dubh le chéile. Cócaireacht ar feadh 10 nóiméad. A bhaint agus a dhíscaoileadh duilleoga Bay. Cuir farraige, butir, agus plúr, agus stir go dtí go bhfuil plúr tuaslagtha. Cócaireacht, corraigh go minic, go dtí go mbeidh an meascán tiubh agus bubbly.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,41.11125346133792,117.41197409398411,80.84137945873854,4.392488956451416
+181400,Cé hé Chris de Burgh. ,"Is amhránaí, scríbhneoir amhrán agus ionstraimitheoir Éireannach é Christopher John Davison (rugadh 15 Deireadh Fómhair 1948), a dtugtar go gairmiúil mar Chris de Burgh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1778.049179412002,54.07734489762549,80.83124192474766,4.392363548278809
+84411,Cé hé Pío Baroja? ,"Scríbhneoir Spáinnise ó Thír na mBascach a bhí i bPío Baroja y Nessi, a rugadh i San Sebastián (Donostia) ar an 28 Nollaig 1872 agus a fuair bás i Maidrid ar an 30 Deireadh Fómhair 1956. Bascach a bhí ann féin, ach ní raibh mórán measa aige ar theanga a cheantair dhúchais, cé go raibh téamaí Bascacha agus radharcra na Tíre Bascaí le haithint ina lán scríbhinní a tháinig óna pheann.
+
+Rinne sé staidéar le bheith ina dhochtúir, ach níor chleacht sé an cheird seo riamh - go bunúsach, ní raibh ann ach amhábhar don úrscéal El árbol de la ciencia (""Crann an Eolais""). Is é saol na mac léinn atá faoi chaibidil ag Baroja sa leabhar seo. Chaith sé seal i mbun bhácús a mhuintire, rud atá le haithint i saothair eile leis, ar nós La Busca (""An Cuardach"").",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2687.516454723478,62.72033412509649,80.80707886303848,4.392064571380615
+47534,Cé hé Urho Kaleva Kekkonen? Inis dom faoi. ,"Bhí Urho Kaleva Kekkonen ina Uachtarán ar an bhFionlainn sna blianta 1956-1982. Is é an tUachtarán ab fhaide a d'fhan i gceannas ar an tír. Thairis sin, chaith sé cúig sheal ina Phríomh-Aire. Fuair sé bás sa bhliain 1982. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1233.2635692099686,65.80448165824734,80.7446814214971,4.391292095184326
+92357,Inis dom faoi Cath Thoraí. ,"Comhrac cabhlaigh na gCogaí Réabhlóideacha Francacha ba ea Cath Thoraí. Uaireanta tugtar Cath Dhún na nGall, Cath Loch Suilí nó Comhrac Warren air. Troideadh an cath ar an 12 Deireadh Fómhair 1798 idir scuadrúin Francacha agus Briotanacha amach ó chósta Chontae Dhún na nGall in Éirinn.
+
+Ba é an comhrac deireanach é Cath Thoraí den Éirí Amach 1798, agus ba é a chuir críoch leis an iarracht a rinne Cabhlach na Fraince ar líon suntasach saighdiúirí a thabhairt i dtír in Éirinn.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2876.191871095388,69.29969559452684,80.5960079853192,4.389449119567871
+24712,Cé hé Sesame Street? ,"Clár teilifíse do leanaí de chuid Sesame Workshop a thosaigh i 1969 is ea Sesame Street. Craoladh an clár sna Stáit Aontaithe don chéad uair ar 10 Samhain 1969.
+
+Thosaigh TG4 ag craoladh 'Tar ag Spraoi Sesame"" (Spraoi Liomsa Sesame ar dtús, nó ""Play with me Sesame"" i mBéarla) ar 3 Samhain 2007. Bhí athghuthú Gaeilge déanta ar 78 eipeasóid.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1787.81248053972,47.39378880886969,80.48271573072631,4.388042449951172
+73775,Inis dom faoi Claude Monet. ,"Ealaíontóir Francach ab ea Oscar-Claude Monet (14 Samhain 1840 – 5 Nollaig, 1926).
+
+Bhí sé i measc máistrí ealaíne an 19ú haois. D’éirigh Monet ina dhuine ba mhó a raibh tionchar aige ar ealaín nua-aimseartha sa chéad leath den fhichiú céad.
+
+Ghlac Monet leis na prionsabail ghinearálta a bhain leis an Impriseanachas. Bhain sé leis na hImpriseanaithe agus ghlac páirt ina dtaispeántais (1874–1886). Ach ag an am céanna d’fhorbair sé a stíl phearsanta féin.
+
+Ceann dá shaothair, Impression, soleil levant (Imprisean, Éirí na Gréine, 1872), a thug a hainm do ghluaiseacht an Impriseananachais san ealaín.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2957.1169291986166,56.81265834520488,80.45930907387964,4.387751579284668
+105607,Cé hé Katy French? ,"Ba mhainicín Éireannach í Katy Ellen French (31 Deireadh Fómhair 1983 – 6 Nollaig 2007) a bhí gníomhach i saol sóisialta Bhaile Átha Cliath ar feadh cúpla bliain ach a fuair bás go tragóideach de bharr ródháileog drugaí (cócaon).
+
+Ba bhuille mór é an nuacht faoi bhás Katy French don saol i gcoitinne. Bean óg ceithre bliana is fiche d’aois ab ea í ar tháinig an bás aniar aduaidh uirthi agus í i mbláth na hóige agus í i mbarr a réime.
+
+Rugadh Katy ar an 31 Deireadh Fómhair 1983 i mBasel san Eilvéis. Bhí ceathrar ina teaghlach: a máthair Janet, a hathair John agus a deirfiúr níb óige Jill. Bhog a muintir go hÉirinn nuair a bhí sí dhá bhliain d’aois. Bhí sí ina cónaí in Áth an Ghainimh ar feadh tamaill ghairid agus ina dhiaidh sin d’aistrigh an teaghlach go hÁth na Sceire i gCo. Chill Mhantáin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3528.801485097145,57.467658251627775,80.40139728300684,4.387031555175781
+189443,Inis dom faoin Bhrasaíl. ,"Is tír i Meiriceá Theas í an Bhrasaíl (Poblacht Chónaidhmitheach na Brasaíle, go hoifigiúil). Is í an tír is mó in ilchríoch Mheiriceá Theas í, agus í ag clúdach réimse ollmhór talún idir shléibhte na nAindéas agus an tAigéan Atlantach. Tá timpeall 180 milliún duine ina gcónaí sa Bhrasaíl. Ritheann Abhainn na hAmasóine trí thuaisceart na tíre, agus tá a habhantrach ar cheann de na réigiúin is tábhachtaí ar domhan ó thaobh na bithéagsúlachta de, chomh maith le tábhacht na gcoillte don atmaisféar. Is í Brasília príomhchathair na tíre, ach is iad São Paulo agus Rio de Janeiro na cathracha is mó sa tír.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2241.3608995065583,74.16275101910071,80.14432860758559,4.383829116821289
+142595,"Is maith liom cuairteoirí a óstáil i mo theach ó am go ham, agus tá mé ag bailiú oidis de mhianta agus deochanna éagsúla chun rudaí a choinneáil suimiúil. Tá suim agam roinnt miasa na Pacastáine a thriail. An féidir leat oideas a thabhairt dom le haghaidh Aloo Ki Tikki? ","Cinnte, tá Aloo ki Tikki blasta. Molaim na comhábhair go léir a cheannach roimh ré. Teastaíonn uibheacha, prátaí, 2-3 trátaí, spíosraí, ola cócaireachta uait. Teas an ola cócaíochta, cuir an uibheacha leis, agus déan é a friochadh go dtí go dtéann sé dorcha éadrom. Cuir na trátaí, agus spíosraí leis. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,70.055286976657,103.09811960932612,80.13003717505141,4.383650779724121
+164432,Cé hé Oscar Wilde? Agus inis dom faoina shaol. ,"Ba drámadóir, úrscéalaí, scríbhneoir aistí agus file Éireannach é Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde. Bhí sé beo ó16 Deireadh Fómhar 1854 go dtí 30 Samhain 1900. I ndiaidh dó a bheith ag scríobh i roinnt slí éagsúla sna 1880idí, tháinig cáil air mar drámadóir i Londain sna 1890idí. Tá aithne ag daoine air de bharr a eipeagram, a úrscéal The Picture of Dorian Gray agus na drámaí a scríobh sé.
+Ba é bua an ghoineadóra a thabhaigh a chlú dó, nó bhí sé ábalta an focal ceart a aimsiú gan teip. Mar a dúirt an té a dúirt: ""Tá mé ag tagairt d'fhocail Oscar Wilde - mar a dhéanann cách"".
+Mar sin féin, tháinig drochdheireadh le saol Wilde. Chuaigh sé le homaighnéasachas, rud a raibh meas na mórchoire ag lucht a linne air, agus nuair a tháinig an scéal seo chun solais, ba é a chabhóg é. Chaith sé seal i bpríosún de dheasca na ""mígheanmnaíochta tromchúisí"" seo, agus fuair sé a shláinte scriosta ag filleadh chun saoirse dó. An cúpla bliain saoil a bhí fágtha aige, chaith sé faoi léan agus faoi dhímheas é.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2735.23821091102,66.18509534500905,79.94554767820814,4.381345748901367
+195286,Inis dom faoi Eoghan Rua Ó Néill. ,"Saighdiúir agus ceannaire mór de chuid na nGael sa 17ú haois ab ea Eoghan Rua Ó Néill agus duine de ríshliocht na Niallach (Béarla: Owen Roe O'Neill; t. 1585 – 6 Samhain 1649). 
+Mac le hArt mac an Bharúin Ó Néill ab ea Eoghan, nó ""Mac Airt"" mar a tugadh go coitianta air. Deartháir ab ea Art le hAodh Ó Néill Iarla Thír Eoghain.
+
+Bhí tailte aige thart timpeall ar Loch gCál i gContae Ard Mhacha, agus throid sé ar thaobh a dhearthár i gCogadh na Naoi mBliana in aghaidh Shasana. Cuireadh Eoghan chun na Mór-Roinne i mblianta deireanacha na 16ú haoise le liostáil sa reisimint Éireannach in arm na Spáinne san Ísiltír.
+Chaith Eoghan os cionn 40 bliain i seirbhís an Impire san Ísiltír. Throid sé in aghaidh na nDúitseach agus na bhFrancach i bhFlandras, agus bhain cáil nach beag amach as a cheannasaíocht ar gharastún an Impire ag léigear Arras.
+
+Tar éis d'Énrí mac Uí Néill bás a fháil tugadh ceannas na reisiminte, nó an ""tercio"", d'Eoghan Rua. Thart ar an mbliain 1614, phós sé Rós Ní Dhochartaigh, baintreach Uí Dhónaill, agus saolaíodh aon mhac amháin dóibh, Einrí Rua.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,319.4274060615461,66.35855241135448,79.88373930891255,4.380572319030762
+41537,Inis dom faoi Emma Blackery,"YouTubálaí agus ceoltóir as An Ríocht Aontaithe í Emma Louise Blackery (rugadh ar 11ú Samhain 1991). Is as Basildon, Essex í. Tá beagnach 1,200,000 suibscríobhaí aici agus 75 milliún físeán féach aici freisin. Rugadh Emma Blackery i mBasildon, Essex. Scar a tuismitheoirí nuair a bhí sí trí bliana déag d'aois. Ansin cónaíonn sí lena hathair. Anois tá beirt páiste eile ag a máthair, Febe agus Travis, deartháirnóid Emma. D'fhreastail Emma ar Scoil Bromfords agus ar Coláiste SEEVIC. Rinne sí staidéar ar Bhéarla, mata, agus polaitíocht agus rialtas san ollscoil.  Ar a dara cineál (an cineál atá sí ag úsáid anois) cuir sí an t-ainm 'emmablackery' ar an gcineál ansin ach d'athainmnigh sí é 'Emma Blackery' i mBealtaine, 2012. Athraigh sí ar ais go dtí 'emmablackery' é in Eanáir 2015. Thosaigh sí ar Youtube ag léamh '50 Shades of Gray' ar a cineál, ach scriosadh na físéain de bharr briseadh cóipcheart. Tá trí cineál aici ar Youtube; cineál greannmhar, cineál áilleacht - Boxes of Foxes, agus cineál imirtheach - BirdyBoots",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,6812.544150785896,72.18226329686365,79.68412284430637,4.37807035446167
+48942,Cén chuideachta gluaisteán a bhí ar an gcéad cheann a thairg criosanna sábháilteachta? ,Ba é Nash an chéad mhonaróir gluaisteáin Mheiriceá a thairg chiorcal suíocháin mar rogha mhonarcha ina mhúnlaí 1949. Ach bhí siad an-annamh sna 1950í. Ní raibh siad ar go leor samhlacha go dtí deireadh na 1960í.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,175.5524319057764,89.83026485726766,79.66805200877936,4.37786865234375
+21900,Cad iad na bealaí chun saol seilfe vermouth a shíneadh? ,"Bhuel braitheann sé beagán ar an gcaoi a stórálann tú é. Má cheannaíonn tú é i buidéal gloine ansin ba chóir duit é a stóráil in áit dorcha fuar cosúil le pantry nó closet. Más mian leat é a cheannach in buidéal i mbosca ansin ba cheart duit é a stóráil i áit dorcha fhuar, agus is féidir leat é a stóradh sa reoiteoir. Má theastaíonn uait é a stóráladh ar feadh níos mó ná cúpla mí is féidir duit é a chur sa reoireoir.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,779.7186602950303,61.73419678996935,79.63709724369635,4.3774800300598145
+134701,Cé hé Ned Kelly? ,"Ba é Edward ""Ned"" Kelly (Gaeilge: Éadbhard Ó Ceallaigh; Meitheamh, 1854/Meitheamh, 1855 - 11 Samhain 1880) an meirleach ba mhó cáil san Astráil. Ní raibh an ceithearnach Ned Kelly ach cúig bliana is fiche nuair a crochadh é sa bhliain 1880. D’éirigh leis an-cháil a bhaint amach i rith a shaoil ghairid, áfach. 
+Ba de bhunadh Éireannach é Ned Kelly. B’as Contae Aontroma a mháthair. Ba mhac le inimirceach Éireannach as Tiobraid Árann é, John ""Red"" Kelly, a cuireadh chun na Tasmáine sa bhliain 1841, ós rud gur ghoid sé dhá mhuicín. Chaith sé seacht mbliana faoi ghlas sular scaoileadh saor é agus bhuail sé le Ellen Quinn, as Contae Aontroma. Pósadh iad ar 18 Samhain 1850 agus rugadh ochtar páiste dóibh: Mary, Annie, Ned, Maggie, Jim, Dan, Kate agus Grace.
+Chaith Ned, a dheartháir Dan agus beirt comhghleacaí leo, an drong Kelly, blianta ar a dteitheadh de bharr eachtra inar maraíodh triúr póilíní. Le linn an ama sin robáil siad dhá bhanc agus rudaí eile tromchúiseach chomh maith.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2153.2695752850536,59.21265423276807,79.62585775447448,4.377338886260986
+140442,Inis dom faoi Robert Louis Stevenson. ,"Úrscéalaí, file, agus scríbhneoir taistil ab ea Robert Louis Stevenson (13 Samhain 1850 inDún Éideann na hAlban - 3 Nollaig 1894 in Vailima, Samó). Aithnítear leabhair dá chuid go coitianta i measc chlasaicí na litríochta domhanda. Scríobh Stevenson dhá cheann de na leabhair is cáiliúla do pháistí riamh – Treasure Island agus Kidnapped. 
+Oileáin agus longa báite na téamaí atá sna leabhair de chuid Stevenson. Baineann na scéalta le háiteanna ina ndeachaigh sé lena mhuintir agus é óg. Ba iad a sheanathair, a athair, a uncailí agus a chol ceathracha a dhear agus a thóg formhór na dteach solais in Albain. Choimeád siad na mílte mairnéalach slán. Ceapadóir ab ea athair Robert Stevenson, Thomas Stevenson (1818 - 1887); d'fhionn sé an ""scáthlán Stevenson"".",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1531.1641793083193,60.61366246560619,79.58311662249125,4.37680196762085
+76418,Conas is féidir liom butir a dhéanamh? ,"Má tá tú ag déanamh butir baile, ba chóir duit do bhainne agus uachtar a théamh ar an stuaig go dtí go gcruthóidh na chéad bolgáin timpeall na imeall, agus é a mheascadh go leanúnach chun an teocht a choinneáil thart ar 100 céim. Ansin a bhaint as an pan ón teas. Tuilleadh an butir leachtach isteach i mbabhla agus é a chur ar leataobh, is fearr é in áit fuar. Tar éis tamaill, beidh an leacht uisceach ar leithligh ón butir.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,127.56628991139092,93.05473479502471,79.47348399701387,4.375423431396484
+153282,is féidir leat oideas a thabhairt dom le haghaidh relish mónóg? ,"Cinnte, is féidir linn tús a chur le bonn de dhá chileagram de mónóg úr. Tá siad sa rannán táirgí sa siopa. Beidh siad seo teacht réamh-ghlanadh, mar sin ní mór dúinn a dhéanamh ach iad a chur i bpota, agus iad a chócaráil ar teas meán ar feadh thart ar trí nóiméad. Nuair a bheidh siad cócaráilte againn, cuirfimid ceithre spúnóg tábla uisce leis. Ná stir é seo agus é ag cócaireacht, mar go bplóidh sé na berries. Tar éis thart ar thrí nóiméad, cuirfidh muid cupán amháin siúcra leis. Ligfidh muid na mónóg a simmer ar feadh trí nóiméad, ansin cuirfimid an cupán eile siúcra.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,329.13649707089627,73.71119490575735,79.08490500567488,4.3705220222473145
+168149,Inis dom faoi Edward Adelbert Doisy. ,"Bithcheimicí a rugadh i Hume, Illinois ab ea Edward Adelbert Doisy. Bhain sé céim A.B. amach ó Ollscoil Illinois ag Urbana-Champaign (1914) agus céim M.S. ón ollscoil chéanna (1916). Fuair sé a dhochtúireacht ó Ollscoil Harvard sa bhliain 1920. Chaith sé formhór a shaol gairmiúil ag Ollscoil St. Louis, i Missouri. Rinne sé taighde ar atáirgeadh is hormóin i gcomhar le Edgar Allen. Léirigh sé airíonna ceimiceacha an oibreán téachtaithe vitimín K. Bhuaigh sé Duais Nobel na Fiseolaíochta nó an Leighis le Henrik Dam sa bhliain 1943 as seo.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3304.4188581649933,85.1540781217394,78.9604072097234,4.368946552276611
+139081,Cé hé Búistéirí na Seanchille?,"Drong de dhúnmharfóirí srathacha ab ea Búistéirí na Seanchille a bhí gníomhach i mBéal Feirste sna 1970idí. Mharaigh na Búistéirí thart ar 23 Caitliceach agus 8 Protastúnach, dream dílseoirí síceapatacha a d’fhuadaigh, a chiapaigh agus a mharaigh 31 duine ar a laghad, ag gearradh sceadamán na n-íobartach go minic.
+
+Glactar leis go coitianta gur sraithmharfóireacht shíceapatach, seachas dúnmharfóireacht sheicteach, a bhí idir lámhaibh acu, ach nuair a bhí na Búistéirí i mbun oibre, bhí an foréigean seicteach agus na Trioblóidí go han-dona ar fud Thuaisceart Éireann. Mar sin bhí an drong ábalta a gcuid coireanna a chur i ngníomh faoi bhrat an tseicteachais, agus i ndáiríre ba dheacair an dá rud sin a aithint thar a chéile go minic.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1025.3299840189782,77.63015062081652,78.77417814674862,4.3665852546691895
+89946,Conas a fhaigheann mé turcaí cócaráilte foirfe le haghaidh buíochas a ghabháil? ,"Is é an príomhchúis a chuireann daoine gearán faoi turcaí tirim ná go bhfuil sé ró-chócaráilte nó nach bhfuil sé cócaráilte go leor. D'fhéadfá é a chócaráil go dtí go bhfuil an teocht inmheánach 74 céim Celsius nó úsáid a bhaint as teirmiméadar léitheoireachta láithreach chun a sheiceáil go bhfuil sé déanta. Is féidir leat a thástáil má tá sé déanta. Nuair a chuir tú an turcaí isteach i pan, is féidir leat é a bhualadh ar fud chun aon bolgáin aeir a fháil amach, ansin cuir an taobh cíche síos, agus cuir thart ar punt arán arán nó stuffing sa pan. Ansin má tá an stuffing ag cócaireacht, tá sé cócaireachta!",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,177.603833634897,77.6177139251512,78.69402311252793,4.365567207336426
+13510,Inis dom faoi Lara Cardella. ,"Scríbhneoir Iodálach is ea Lara Cardella (a rugadh ar 13 Samhain 1969 in Licata). Tá a lán úrscéaltá scríofa aici. 
+Sa bhliain 1989, agus í in aois a naoi mbliana déag, d'fhoilsigh Cardella Volevo i pantaloni (Ba mhian liom bríste), úrscéal dírbheathaisnéiseach faoi chailín i saol rófhearúil na Sicile. Mondadori a chuir amach é. Ba ghearr gur tháinig an-ráchairt air agus aistríodh é go Béarla, go Fraincis, go Gearmáinis, go Spáinnis, go Portaingéilis agus go Catalóinis. Tháinig sé amach freisin sa Lochlann, sa Pholainn, sa Ghréig, sa Tuirc, sa Bhrasaíl agus sa Chóiré. Díoladh os cionn dhá mhilliún cóip, agus rinne Maurizio Ponzi, stiúrthóir, scannán den leabhar san Iodáil.
+
+Ina dhiaidh sin d'fhoilsigh Mondadori Intorno a Laura (1991), saothar a raibh cuma neamhchoitianta air, é ina úrscéal agus ina dhráma in éineacht, rud a thaispeáin go raibh an t-údar in ann iomaire eile ar fad a threabhadh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3538.510324759491,67.45614995629835,78.3082470362636,4.360652923583984
+182052,Cé hé Richard Brinsley Sheridan/ ,"Drámadóir as Baile Átha Cliath ab ea Richard Brinsley Sheridan (a rugadh ar 30 Deireadh Fómhair 1751 -a d'éag 7 Iúil 1816), agus úinéir na hamharclainne Drury Lane i Londain ó 1776 go dtí 1811.
+
+Ba den fhíorfhuil éː a athair, Tomáis, aisteoir, agus a sheanathair, an Dr Thomas Sheridan (1687–1738), múinteoir cáiliúil agus cara mór Swift. 
+
+Fuir sé post san amharclann Drury Lane, áit a raibh Bleá Cliathach eile - an teanór Michael Kelly ag obiar.
+
+Is léir freisin gurbh fhear mór grinn é Sheridan.[4], Oíche ar fhág Michael Kelly a theach faoi Sheridan agus beirt cairde leis, d'ól siad cúig bhuidéal póirt, dhá bhuidéal fíona Maidéarach agus buidéal branda, agus bhí Sheridan chomh tinn sin ina dhiaidh nach bhféadadh sé éirí go dtí a seacht a chlog tráthnóna an lae dár gcionn.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2974.2549563522907,59.67140231227259,78.20342839875725,4.359313488006592
+98889,Inis dom faoi Daniel Mannix. ,"Easpag Caitliceach ba ea Daniel Mannix (4 Márta, 1864 - 6 Samhain, 1963). Rugadh in Éirinn é agus ba é Ardeaspag Melbourne san Astráil é ar feadh sé bliana is daichead. Ba dhuine mór le rá san Astráil é – é deisbhéalach, diantréanach, ceanndána, uasal ina dhealramh agus ina bhéasa. Níorbh intleachtóir é i ndáiríre ach bhí sé cliste go leor, agus bhí gnaoi an ghnáthphobail riamh air.
+
+Rugadh Mannix in aice leis An Ráth i gContae Chorcaí d'Eileanór Ní Chaingne agus do Thadhg Ó Mainchín, feirmeoir láidir. B'áil leo a gclann a chur chun cinn. Bhí ceathrar clainne eile ann, triúr dearthár a chuaigh le dlí, leigheas agus feirmeoireacht, agus iníon a chríochnaigh a cuid oideachais sa Fhrainc.
+
+Fuair Mannix bunoideachas i scoileanna na mBráithre Críostaí agus Shiúracha na Trócaire, agus d'fhreastail ansin ar acadaimh Laidine agus ar Choláiste Naomh Colmáin i Mainistir Fhear Maí. Lean sé den staidéar i gMaigh Nuad agus oirníodh é sa bhliain 1890. D'éirigh thar barr leis i gcúrsaí léinn. Ghnóthaigh sé DD sa bhliain 1895 in Dunboyne Establishment agus d'fhill ar Mhaigh Nuad mar léachtóir le fealsúnacht agus mar Ollamh le Fealsúnacht Mhorálta (1895). ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1780.2888862269413,66.50134897660892,78.14203538441784,4.358528137207031
+1205,An bhfuil leabhar cócaireachta ina bhronntanas maith? ,"Sílim go bhfuil sé ina bronntanas an-mhaith. Tá a fhios agam go dtaitníonn tú le cócaireacht agus go bhfaighidh tú oidis úsáideach. B'fhéidir gur mhaith leat ceann a bhfuil téama aige, mar shampla Spáinnis, nó Meicsiceo, nó Iodáilis, nó vegan. Tá áthas orm cabhrú leat ceann a aimsiú más mian leat liom. Molaim leabhar cócaíochta ar a dtugtar ""Chef Boyardee's Italian Cookbook"" a foilsíodh i 1981, nó an ""Dolce Italiano"" níos déanaí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,401.48210573664136,72.28373347081616,78.11122659087808,4.358133792877197
+44600,Inis dom faoi Séamas Ó Raghaill. ,"Is iomáinaí Éireannach é Séamas Ó Raghaill, nó James Ryall as Béarla (rugadh i nDroichead Binéid, Contae Chill Chainnigh ar an 14 Samhain, 1980). Imreoir rathúil atá ann, ina chúlaí leis a chlub áitiúil Gráig/Baile Uí Challáin agus foireann idirchontae Chill Chainnigh ón bhliain 2003 go dtí an lá inniu.
+
+D'imir Ó Raghaill san fhoireann a bhuaigh Craobh Iomána Sinsearach na hÉireann 2006. Ainmníodh é ina Shárimreoir na Bliana sa bhliain seo freisin. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,747.7129715689838,68.9000864376218,78.01344172596653,4.356881141662598
+32287,Cé hé Máirtín Ó Cadhain? ,"Ba scríbhneoir Gaeilge é Máirtín Ó Cadhain agus áirítear é ar dhuine de na scríbhneoirí próis is mó i stair litríocht na Nua-Ghaeilge. Foilsíodh trí úrscéal agus sé bhailiúchán gearrscéalta leis, chomh maith le hailt, aistriúcháin, léachtaí, béaloideas a bhailigh sé agus go leor eile. Cré na Cille an t-úrscéal an saothar is mó cáil a scríobh sé, agus aithnítear na gearrscéalta in An Braon Broghach go forleathan mar shárshaothair. Aithnítear cuid dá ghearrscéalta ar sheoda na litríochta nua-aimseartha. Meastar go coitianta go bhfuil Cré na Cille ar an úrscéal is úire agus is bunúsaí a tháinig ó aon scríbhneoir Éireannach ó aimsir James Joyce. Deirtear gur athchruthaigh Ó Cadhain prós na Gaeilge agus gur fhág léitheoirí is scríbhneoirí na teanga araon faoi chomaoin mhór aige.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,438.69257601874017,61.140933894418446,77.99934431057963,4.356700420379639
+148380,Cé hé Patrick Joseph Hartigan? ,"Sagart Astrálach ba ea Patrick Joseph Hartigan (13 Deireadh Fómhair 1878 – 27 Nollaig 1952). Cheap sé dánta faoin ainm John O'Brien agus bhí cáil ar a chnuasach Around the Boree Log i lár na 20ú aoise. Tá Gaeilge go leor fite fuaite sa Bhéarla iontu san, leithéidi 'shandrydan', 'thuckeen' agus á rá leis.
+
+Cainteoirí dúchais Gaeilge iad a thuismitheoirí, Patrick Hartigan (1842–1940) agus Mary Townsell (1846–1934), arbh as Lios Uí Chathasaigh, Contae an Chláir iad araon. Thángadar go New South Wales i seascaidí an 19ú haois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1743.1248916050936,63.90833060490935,77.95178898476101,4.356090545654297
+132815,Cé hé Bob Riley?,"Ba é Robert Renfroe ""Bob"" Riley an 52ú gobharnóir ar Alabama sna Stáit Aontaithe. . Rugadh sé ar an 3ú la de mhí Deireadh Fómhair i 1944. Is ball den Pháirtí Poblachtach é. Rugadh in Ashland, Alabama é. Chuaigh sé go dtí Ollscoil Alabama agus bhain sé amach céim i Riarachán Gnó. Bhí sé ina ghobharnóir ó 2003 go 2011, bliain ar tháinig Robert Bentley i gcomharbacht air.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2064.95164997319,67.44907389571232,77.9202377789078,4.355685710906982
+25505,Freagra a thabhairt ar an gceist seo a leanas. Cén uair a tháinig na Carolina Panthers ina bhfoireann? ,"Thanaig sí ar an 26 Deireadh Fómhair, 1993",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,146.72452687617607,65.89673489285829,77.87518147438489,4.355107307434082
+121609,Inis dom faoi Martin Frobisher. ,Loingseoir a rugadh in Altofts Shasana ab ea Martin Frobisher (c 1535 - 15 Samhain 1594). Rinne sé cuid mhaith iarrachtaí an Bealach Siar ó Thuaidh go Cathay (seanainm a thug Marco Polo ar an tSín) (1576-1578) a aimsiú. D'éirigh leis Labradar agus Bá Hudson a bhaint amach.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1702.2737796547265,75.36147046202892,77.85580005331056,4.3548583984375
+157079,Cé hé Robert Smythson. ,"Ailtire Sasanach ab ea Robert Smythson (c 1535 – 15 Deireadh Fómhair 1614). Thosaigh sé mar shaor cloiche. Ba é an chéad saothar dá chuid a taifeadadh Longleat (1568), agus meastar gur dhear sé é. Ba é Wollaton Hall i Nottingham (1580-1588) a shárshaothar, caisleán meánaoiseach bréige le gnéithe clasaiceacha is faisean Pléimeannach fite ann. D'fhorbair sé plean nua ceartingearach leis an halla mór suite trasna, rud a bhí réabhlóideach maidir leis na féidearthachtaí spásúla i bhfoirgnimh chomhaimseartha.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3438.769543942609,75.7750649040518,77.83319449181295,4.354568004608154
+73157,Cé hé Seán Pádraig Ó Raghallaigh? ,"Ba shaighdiúir Éireannach é Seán Pádraig Ó Raghallaigh, a rugadh i 1817 sa Chlochán, Contae na Gaillimhe. John Patrick Riley is ainm dó as Bearla. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,380.2038984040713,117.73169902125548,77.80221067147124,4.354169845581055
+45211,"Inis dom faoi João Félix
+","Peileadóir prófeisiuntá Portaingéile is ea João Félix Sequeira (rugadh 10 Samhain 1999) a imríonn mar tosaí do chlub La Liga na Spáinne Atlético Madrid agus d’fhoireann náisiúnta na Portaingéile. Tá cáil mhór air mar cheann de na himreoirí óga is fearr dá ghlúin agus tá cáil air mar gheall ar a luas, a scóráil, a chruthaitheacht, a chumais acrobatacha, a theicníc agus a druíbleail, agus is féidir leis imirt mar cliathánaí nó mar imreoir lár páirce ionsaitheach. Is minic a thugtar air freisin mar Menino de Ouro (An Buaicaill Orgá) ag meáin spóirt na Portaingéile agus na Spáinne..
+
+Ar dtús faoi oiliúint faoi acadamh óige Porto, bhog Félix chun acadamh club iomaitheoir Benfica i 2015. Thosaigh sé ag imirt don bhfoireann cúltaca Benfica bliain ina dhiaidh sin agus tugadh ardú céime dó sa chéad fhoireann in 2018, ag 17 mbliana d’aois. Ina aon séasúr amháin leis an gclub, tháinig sé chun tosaigh mar phríomhchúlaí agus chuidigh sé le Benfica teideal na Sraithe a bhuachan agus bronnadh an t-Imreoir Óg is Fearr na Bliana Primeira Liga air agus an duais Golden Boy. Go hidirnáisiúnta, ba é an t-imreoir ab óige riamh é chun scór hata a scóráil i Sraith Europa UEFA, ag 18 mbliana d’aois.
+
+In 2019, shínigh Atlético Madrid Félix ó Benfica ar tháille curiarracht club de €126 milliún, rud a fhágann gurb é an 4ú imreoir is costasaí é, an 2ú déagóir is costasaí (í ndíadh Kylian Mbappé) agus an t-imreoir Primeira Liga is costasaí sa stair. Go gairid ina dhiaidh sin, bhí Félix liostaithe i measc an ghearrliosta don Ballon d’Or agus chríochnaigh sé sa tríú háit do Thrófaí Kopa in 2019. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,10621.490689453623,62.69022461700486,77.68851124502989,4.352707386016846
+94260,Inis dom faoi Henryk Sienkiewicz. ,"Scríbhneoir clasaiceach Polannach ab ea Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz, nó Litwos, a saolaíodh i Wola Okrzejska ar an 5 Bealtaine 1846 agus a fuair bás i Vevey, an Eilvéis, ar an 15 Samhain 1916. 
+Bhí an-ráchairt ar a chuid scríbhinní timpeall ar chasadh an chéid. Bronnadh Duais Nobel na Litríochta air sa bhliain 1905.
+
+Bhí máistreacht aige ar an urscéal stairiúil agus eipiciúil. Is fearr aithne ar an leabhar, Quo Vadis nó ""Cá bhfuil do thriall?"" (1896). Galar corónach croí ba thrúig bháis dó ar an 15 Samhain 1916 (in aois 70 dó) i Vevey, san Eilvéis. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1892.8029226726085,82.44479561667072,77.65154936111321,4.352231502532959
+171108,Conas a ghlan tú gorta oscailte beag? ,"Is ceist an-tábhachtach é sin! Tá áthas orm go bhfuil tú ag déanamh cúramach faoi shaincheisteanna leighis. A ligean ar a fheiceáil... D'fhéadfá roinnt alcól rubbing a chur air chun é a dhíghiniúint, agus ansin píosa éadaí nó rud éigin a ghreamú thar an limistéar agus é a choinneáil san áit go dtí go leigheasann an gorta. D'fhéadfadh tú meascán peroxide hidrigine a úsáid freisin chun gorta a ghlanadh, agus sula gcuirfidh tú bandage ort ba chóir duit roinnt ointment antaibheathach a chur ar an gorta chun cabhrú leis le leigheas. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,668.3511246298677,67.16100269178298,77.29505824242293,4.347630023956299
+113490,Sainmhínigh Úrscéal stairiúil. ,"Is éard is úrscéal stairiúil ann ná úrscéal a bhfuil a imeachtaí suite i dtréimhse áirithe staire, agus an scríbhneoir ag iarraidh saol agus meon na tréimhse sin a athchruthú ar leathanaigh an leabhair. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,847.0427740279379,68.29160400951571,77.2946896717425,4.347625255584717
+117722,Inis dom faoi Edmond Halley. ,"Réalteolaí, geoifisiceoir, matamaiticeoir, meitéareolaí agus fisiceoir Sasanach ba ea Edmond Halley (8 Samhain, 1656 – 14 Eanáir, 1742).
+
+Rugadh Halley in Haggerston, Shoreditch, Sasana. Bhí a athair siúd ina choire gallúnaí saibhir.
+
+Thaispeáin Halley óg an-suim sa mhatamaitic. D'fhoilsigh sé páipéir ar an ghrianchóras agus ar ghrianspotaí, agus é fós ina fhochéimí.
+
+Tar éis dó Oxford a fhágáil, ó 1676 rinne sé staidéar ar fhithisí sa Ghrianchóras, agus fuair amach go raibh fithisí éilipseacha ag cuid de na cóiméid.
+
+Sa bhliain 1676, thug Halley cuairt ar San Héilin, oileán atá suite san Atlantach Theas, agus rinne sé staidéar ar na réaltaí sa Leathsféar Theas.
+
+Ón taighde seo, d'fhoilsigh sé Synopsis Astronomia Cometicae sa bhliain 1705, agus réamhinis sé go cruinn filleadh an chóiméid a ainmníodh as. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4736.861181073729,65.39078183968597,77.28536541820955,4.347504615783691
+146263,An bhfuil suim agat sa spórt?,Tá an-suim agam sa spóirt. Is maith liom sacair. Féacaim ar sacair ar an teilifís.  Imrím peil chomh maith le mo chlub áitiuil.,Irish,gle,re-annotations,9d083eaee8815fcce27a3293aec2329e88636b908531abbbe40305b37ef39cdb,151.51450777043252,101.11882306639342,77.27110480338382,4.347320079803467
+105786,Inis dom faoi Ang Lee. ,"Stiúrthóir scannáin agus scríbhneoir scripteanna scannáin as an Téaváin is ea Ang Lee, a rugadh ar 23 Deireadh Fómhair 1954 in gContae Pingtung sa Téaváin. Ar na scannáin a stiúir sé tá Brokeback Mountain agus Wò hǔ cáng lóng (Crouching Tiger, Hidden Dragon). Cónaíonn sé sna Stáit Aontaithe in Larchmont, Nua-Eabhrac. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4333.253750071353,67.26301522279738,77.2115482148402,4.346549034118652
+51815,Cé hé Bert Newton? ,"Is láithreoir teilifíse agus aisteoir Astrálach é Albert Watson ""Bert"" Newton (23 Iúil 1938 - 30 Deireadh Fómhair 2021). Ba é Newton an fear a' tí ar na Logie Awards ar 19 ócáid. Bhí sé le feiceáil go minic in éineacht le Graham Kennedy agus Don Lane ar a gcuid seónna ilsiamsa teilifíse. Chonacthas ar an teilifís é lena bhean chéile, Patti Newton, amhránaí, go minic chomh maith. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3265.4509378432917,70.11607696589631,77.07827416330547,4.344821453094482
+61835,Inis dom faoi Josefina Pla. ,"File, drámadóir, scéalaí, aisteoir, scríbhneoir aistí, léirmheastóir ealaíne, péintéir agus iriseoir ón Spáinn ba ea Josefina Plá (Lobos, an Spáinn, 9 Samhain 1903 - Asunción, Paragua, 11 Eanáir 1999).
+
+Bhí tionchar mór ag Pla ar na glúnta intleachtacha de chuid Paragua. Chosain sí chomh maith cearta an duine agus an comhionannas idir fir agus mná. Le linn a saoil ​​fuair Pla go leor duaiseanna agus gradam as a cuid oibre liteartha. 
+
+Cé go bhfuil a fhios againn gur rugadh í ar oileán Lobos, oileáinín in aice le Fuerteventura sna hOileáin Chanáracha (an Spáinn), agus gur iníon Leopoldo Plá (de shliocht Alicante) agus Rafaela Guerra Galvani í, níl aon sonraí iontaofa ann faoina dáta breithe.
+
+Tugann garbhaill dá teaghlach le fios gur rugadh í sa bhliain 1903. Deir an tOllamh Raúl Amaral, ceann dá beathaisnéisí is mó, gur rugadh í ar 9 Samhain sa bhliain 1903. Is cosúil gurb é Mary Josefa Teodora Plá Guerra a hainm, de réir an taifid baiste.
+
+Chaith sí a hóige i gcathracha éagsúla sa Spáinn in éineacht lena hathair, oifigeach sna cúigí.
+
+Sa bhliain 1924 bhuail sí le Villajoyosa (Alicante) an t-ealaíontóir Paraguach Andrés Campos Cervera, a chruthaigh a ainm bréige ealaíne neamhbhásmhaireacht Julián de la Herrería, agus an té leis ar phós sí dhá bhliain ina dhiaidh sin. Thug Rialtas na Spáinne an t-idirdhealú “Dama de la Orden de Isabel la Católica” di, an bhliain chéanna a bhfuair sí dámhachtain «Mujer del Año». 
+
+Sa bhliain 1926 tháinig Pla go Paragua agus shocraigh sí síos i gcomharsanacht Villa Aurelia agus ansin i lár Asunción. An bhliain chéanna, chuir sí a céad fhógraí i dtimpeallacht na healaíne, mar a bheadh a dtír dhúchais, ansin chuir sé a scríbhinní i láthair san iris Juventud, a léirigh tuairimí na nglúnta scríbhneoirí Paraguacha iar-nua-aoiseacha.
+
+Ón am sin go dtí 1938 thaistil sí faoi dhó go dtí an Spáinn lena fear céile agus, sa dá linn, chuir sí dánta, ailt agus téacsanna liteartha eile i roinnt nuachtán agus irisí i bParagua.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5464.441025331529,60.58652876769904,76.93950667380285,4.343019485473633
+172700,An bhfuil aon chuideachtaí ann a d'fhéadfadh dul san iomaíocht le Amazon? ,"Tá go leor cuideachtaí ann a bhíonn i gcomórtas le Amazon, lena n-áirítear Walmart agus Shopify.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,262.1777360113824,174.56984254819915,76.77740834637679,4.3409104347229
+194061,Inis dom faoi Bing Crosby. ,"Amhránaí agus aisteoir Meiriceánach ab ea Harry Lillis ""Bing"" Crosby (3 Bealtaine 1903 - 14 Deireadh Fómhair 1977). Bhí an-cháil agus rath air i Hollywood mar aisteoir agus mar cheoltóir. Áirítear ar dhuine de shiamsóirí is mó le rá san aois deireanach, ar aon chéim leis na Beatles, Elvis Presley agus Frank Sinatra. Bhain sé cuid mhór duaiseanna, mar shampla Oscar, agus ba eisean an t-aon duine a bhfuil trí réalt aige ar Hollywood Walk of Fame i Los Angeles. Tuigtear go bhfuil an singil ""White Christmas"", ar an singil is mó díolta ariamh. Bhí an oiread sin clú agus móréilimh ar Crosby i lár na 20ú haoise, gur dúirt suirbhé go raibh níos mó meas ar Crosby ná bhí ar an Pápa Pius XII ag an am. D’imir sé gailf ag La Moraleja, Maidrid ar 14 Deireadh Fómhair 1977, agus thit se fuar marbh de thoradh drochthaom croí. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4182.741739353527,69.18218935028895,76.73367147479507,4.340340614318848
+6668,Inis dom faoi Bing Crosby. ,"Amhránaí agus aisteoir Meiriceánach ab ea Harry Lillis ""Bing"" Crosby (3 Bealtaine 1903 - 14 Deireadh Fómhair 1977). Bhí an-cháil agus rath air i Hollywood mar aisteoir agus mar cheoltóir. Áirítear ar dhuine de shiamsóirí is mó le rá san aois deireanach, ar aon chéim leis na Beatles, Elvis Presley agus Frank Sinatra. Bhain sé cuid mhór duaiseanna, mar shampla Oscar, agus ba eisean an t-aon duine a bhfuil trí réalt aige ar Hollywood Walk of Fame i Los Angeles. Tuigtear go bhfuil an singil ""White Christmas"", ar an singil is mó díolta ariamh. Bhí an oiread sin clú agus móréilimh ar Crosby i lár na 20ú haoise, gur dúirt suirbhé go raibh níos mó meas ar Crosby ná bhí ar an Pápa Pius XII ag an am. D’imir sé gailf ag La Moraleja, Maidrid ar 14 Deireadh Fómhair 1977, agus thit se fuar marbh de thoradh drochthaom croí. ",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,4182.741739353527,69.18218935028895,76.73367147479507,4.340340614318848
+123713,Inis dom faoi Gordon Ramsay. ,"Is cócaire, taiscéalaí, scríbhneoir, pearsantacht teilifíse agus léirmheastóir bia de chuid na Breataine é Gordon James Ramsay OBE (a rugadh 8 Samhain 1966). Rugadh é i Johnstone, Albain, agus tógadh é i Stratford-upon-Avon, Sasana. Bronnadh 16 réalta Michelin air an iomlán ar a chuid bialanna agus faoi láthair tá seacht gcinn ag na bialanna atá aige. Tá trí réalta Michelin ag a bhialann is tábhachtaí, Bialann Gordon Ramsay i Chelsea, Londain ón bhliain 2001 anuas. Thosnaigh a shaol gairimiúil i dteilifís le sraith theilifíse na Breataine Boiling Point i 1998, bhí 2004 ina cheann de na príomhchócairí is cáiliúla agus is mó tionchair sa Ríocht Aontaithe.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1859.3854491723755,73.15155593229389,76.72181740358381,4.34018611907959
+16952,Inis dom faoi It's a Wonderful Life,"Scannán Meiriceánach ón bhliain 1946 is ea It's A Wonderful Life (Is Iontach an Saol É), agus é ar cheann de na scannáin Hollywood is mó a rinneadh riamh. Tá an scéal bunaithe ar an ngearrscéal ""The Greatest Gift"" le Philip Van Doren Stern agus bhí Frank Capra ina stiúrthóir air, le James Stewart sa pháirt is mó. Cuirtear luathshaol an charachtair George Bedford (Stewart) i láthair sa scannán, ach titeann buaicphointe an scéil amach ar Oíche Nollag, oíche ina bhfuil George in ísle brí le féinmharú ar intinn aige, agus seoltar an t-aingeal coimhdeachta Clarence chun chabhrú leis.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,979.1407073777016,74.72552938609657,76.42372774398287,4.3362932205200195
+55050,Cé hé Nia Long? ,"Is ban-aisteoir Meiriceánach é Nia Long, a rugadh ar 30 Deireadh Fómhair sa bhliain 1970 mar Nitara Carlynn Long. Aithnítear í as a róil sna sraitheanna teilifíse úd The Fresh Prince of Bel-Air agus Third Watch agus i roinnt mhaith scannán mar In Too Deep, Boyz n the Hood, agus Big Momma's House.
+
+Rugadh Nia Long i mBrooklyn, Nua-Eabhrac, do bheirt mhúinteoirí de bhunús Cairibeach. D'fhás sí aníos i Nua-Eabhrac, seal gairid in Iowa, agus i gCalifornia. D'fhreastail sí ar St. Mary's Academy, Inglewood, California, agus Westchester High School i Los Angeles, mar a ndearna sí staidéar ar ealaíona amharclainne agus siamsa.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4734.3546747845885,64.67633999614355,76.39042731189444,4.335857391357422
+4128,Cad é an t-ionad maith le haghaidh plúr cruithneachta i oidis cáca? ,"Tá plúr oat, plúr buckwheat, plún prátaí, plúr tapioca, agus plúr teff go léir ina n-ionad is féidir le haghaidh plún cruithneacht i oidis caicéid.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,424.9572610721693,151.49261828434973,76.10197105179459,4.332074165344238
+19404,Inis dom faoi an Airméin. ,"Tír i Sléibhte Chugais is ea Poblacht na hAirméine, agus í ag críochantacht leis an Asarbaiseáin, an tSeoirsia, an Tuirc, agus an Iaráin. Tá cuid den Asarbaiseáin, Nakhichevan, dealaithe ón gcuid eile den tír ag an Airméin.
+Is é an t-ainm a thugann na hAirméanaigh féin ar a dtír ná Hayastan, agus é bunaithe ar ainm an laoich mhiotasaigh a chuir tús leis an tír, Haik nó Hayq. B'iad na comharsana a bhaist an t-ainm Armenia uirthi. Is dócha go raibh treibh láidir Airméanach ann a raibh an t-ainm sin uirthi. Tá Aram coitianta mar ainm Airméanach. D'fhéadfá a shíleadh go raibh taoiseach láidir ann arbh ainm dó Aram, agus gurbh iad lucht leanúna an taoisigh seo a thabhaigh an t-ainm sin don tír ansin. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1209.9540350400962,74.54033080777351,75.99126363442801,4.330618381500244
+115302,Cé hé Wayne Rooney? ,"Imreoir sacair is ea Wayne Mark Rooney (rugadh é i Learpholl, Sasana ar an 24 Deireadh Fómhair 1985). Tá Rooney ag imirt anois le hEverton F.C., agus roimhe seo d'imir sé do Manchester United F.C. sa Premier League. Imríonn sé le foireann náisiúnta Shasana chomh maith. Ionsaitheoir tapaidh agus láidir is ea Rooney, agus deirtear go bhfuil sé ar dhuine de na peileadóirí is fearr sa spórt.[fíoras?] Tá sé pósta le Coleen McLoughlin. Tá cónaí orthu i Manchester.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1643.3324009253247,67.62161941962226,75.93323659644156,4.329854488372803
+90569,Inis dom faoi An Cholóim. ,"Is tír i Meiriceá Theas í An Cholóim, le cóstaí ar an Aigéan Ciúin is ar an Aigéan Atlantach.
+
+Tá teorainneacha aici le Veiniséala, leis an mBrasaíl, le Peiriú, le Eacuadór agus le Panama. Is í Bogotá an phríomhchathair. Tá 49 milliún duine ina gcónaí ann. 
+Bhí cogadh cathartha ar siúl sa Cholóim idir an eite dheis agus na reibiliúnaigh, ar a nglaoitear FARC (Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia nó Fórsaí Armtha Réabhlóideacha na Colóime). Le breis is 50 bliain bhí FARC i mbun eachtraí foréigin sa tír agus d'fhág an chogaíocht ansin breis is 250,000 duine marbh. 
+
+Bhí an eite dheis ar thaobh an rialtais agus na reibiliúnaigh ar an eite chlé. Thacaigh rialtas SAM leis an eite dheis, i gcogadh i gcoinne na ndrugaí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2931.6864329264054,70.37821988429016,75.92581436252104,4.329756736755371
+190682,Inis som faoin pláinéad Mars. ,"Is é Mars an ceathrú pláinéad ón ngrian sa ghrianchóras. Dearg an príomhdhath a aithníonn súil an duine ar Mhars, agus is minic a thugtar ""an pláinéad dearg"" air. Bheadh sé chomh maith againn ""an pláinéad rua"" a thabhairt air, áfach, nó is é rua na meirge atá i gceist dáiríre: tá dromchla Mharsa saibhir go maith in iarann. Tá uisce ar fáil ar Mhars, siúd is go bhfuil sé sioctha síos inniu. Ceist mhór í i gcónaí, an bhfuil, nó an raibh, aon chineál beatha ar Mhars riamh. An cineál arrachtaigh a d'fheicfeá ar leathanaigh na leabhar le H. G. Wells nó Edgar Rice Burroughs, is léir nach raibh siad ann riamh go bhfios dúinn, ach tá na saineolaithe i bhfad níos dóchasaí as beatha aoncheallach de chineál éigin, ar aon leibhéal le baictéir nó aiméibí, cuir i gcás.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2253.546823678992,73.29090006793788,75.92204921392697,4.329707145690918
+8350,Cad iad cuid de na píosaí ceoil is fearr de chuid Mozart? ,"Creidim gurb é Don Giovanni an ceann is mó tóir air, a scríobh Mozart i 1787. Samplaí eile ná KV.448 Piano Sonata Uimh. 1 agus KV.451 Piano Sonata No. 3. d'fhéadfá triail a bhaint as an Requiem, is píosa an-chumhachtach é agus scríobh sé é tar éis bháis a athar. Scríobhadh é i 1791, mar sin díreach tar éis Don Giovanni.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,743.4584397426396,64.86229494486157,75.8864705405198,4.329238414764404
+158826,Cé hé Robert E. Lee? ,"Ba ghinearál Meiriceánach é Robert Edward Lee. Ar phlandáil darbh ainm Stafford Hall i gContae Westmoreland i Virginia a rugadh é. Rinne sé seirbhís in Arm na Stát Aontaithe ó 1829 go 1861. Nuair a cuireadh tús le Cogadh Cathartha na Stát Aontaithe chuaigh Lee leis an Chonaidhm, is é sin, stáit an deiscirt, agus cuireadh é i gceannas ar Arm Virginia Thuaidh, post a bhí aige go dtí deireadh an chogaidh sa bhliain 1865. Ina dhiaidh sin, chaith sé tamall ina uachtarán ar Ollscoil William and Mary i Virginia agus ba sa stát céanna, i Lexington, a fuair sé bás sa bhliain 1870.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,553.1567433363898,74.14471779863689,75.85141490116293,4.3287763595581055
+132571,Cé hé Robert E. Lee? ,"Ba ghinearál Meiriceánach é Robert Edward Lee. Ar phlandáil darbh ainm Stafford Hall i gContae Westmoreland i Virginia a rugadh é. Rinne sé seirbhís in Arm na Stát Aontaithe ó 1829 go 1861. Nuair a cuireadh tús le Cogadh Cathartha na Stát Aontaithe chuaigh Lee leis an Chonaidhm, is é sin, stáit an deiscirt, agus cuireadh é i gceannas ar Arm Virginia Thuaidh, post a bhí aige go dtí deireadh an chogaidh sa bhliain 1865. Ina dhiaidh sin, chaith sé tamall ina uachtarán ar Ollscoil William and Mary i Virginia agus ba sa stát céanna, i Lexington, a fuair sé bás sa bhliain 1870.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,553.1567433363898,74.14471779863689,75.85141490116293,4.3287763595581055
+16661,Cé hé Claude Simon?,"Scríbhneoir Francach ab ea Claude Simon. Rugadh é ar an 10 Deireadh Fómhair 1913 i gcathair Antananarivo Mhadagascar agus fuair sé bás ar an 6 Iúil 2005 i bPáras na Fraince. Bronnadh Duais Nobel na Litríochta air sa bhliain 1985. Bhí spéis ag Claude Simon sa phéintéireacht agus sa ghrianghrafadóireacht freisin.
+
+",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4635.302752971714,73.94854563506061,75.84212009600681,4.328653812408447
+78157,Cad iad roinnt úrscéalta maithe le haghaidh 9 bliana d'aois?,"Braitheann sé sin ar an 9 bliana d'aois, ach má is maith leo thrillers nó mistéir ansin b'fhéidir rud éigin cosúil le ""Lockwood & Co"". Le haghaidh níos nua-aimseartha, ficsean scríofa ag mná d'fhéadfainn ""Harry Potter"" nó ""Frankenstein"" a mholadh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,178.8839975506737,103.35392623019756,75.80083166135174,4.328109264373779
+13204,Inis dom faoi Claus Schenk von Stauffenberg. ,"Oifigeach Gearmánach de phór uasal ab ea Claus Schenk Graf von Stauffenberg (15 Samhain 1907 - 21 Iúil 1944), a d'fhéach le hAdolf Hitler a mharú ar an 20 Iúil 1944. Theip an iarracht chun 'Oibríocht Valkyrie' a chur i bhfeidhm, agus cuireadh von Stauffenberg chun báis an lá dár gcionn. 
+Rugadh Stauffenberg do lánúin de phór uasal Chaitliceach i Jettingen in aice le hUlm sa Sváib. Bhí sé ar an bhfear ab óige de thriúr deartháireacha: Berthold agus Alexander a bhí ar an mbeirt eile. Fuair Claus óg oideachas maith, agus féith na litríochta ann féin, ach sa deireadh, chuaigh sé sna saighdiúirí. Cosúil le go leor saighdiúirí de phór uasal, roghnaigh sé reisimint cháiliúil an mharcshlua i mBamberg, in éineacht lena dheartháireacha. Ansin a fuair an triúr fear acu aithne ar an bhfile Stefan George agus ar lucht a leanúna. Cé go raibh luiteamas ag na polaiteoirí cultúrtha Naitsíocha le filíocht George, ionas gur ghair siad file náisiúnta de nuair a fuair sé bás sa bhliain 1933, is iomaí duine de lucht a leanúna a d'iompaigh in aghaidh Hitler sa deireadh. Sa bhliain 1929, bhain Claus óg amach céim an leifteanaint.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,576.5589552486225,67.88194541938711,75.72402706586574,4.3270955085754395
+201820,Conas a choinníonn mé mo linn snámha uisce salann ag rith go maith? ,"Braitheann sé sin ar na fadhbanna atá agat. Mura bhfuil sé ag líonadh go ceart le salann, d'fhéadfá trealamh tástála uisce a úsáid chun a chinntiú go bhfuil go leor salann san uisce agat. Má tá sceitheadh ann, draenáil plódaithe, nó teip ar phump sump, is dócha gurb iad sin na príomhfhadhbanna a bheidh tú ag tabhairt aghaidh orthu. Is é an chuid is mó de chúram ar linn snámh fadhbanna a chosc, ós rud é go bhfuil tú ag baint úsáide as vacuum pool iontaofa, clóirín, agus tástálaí uisce salann, agus súil a choinneáil ar leibhéal an uisce.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,469.1556999544654,67.23418732113947,75.67699291605445,4.326474189758301
+34702,Inis dom faoi Gustaf Adolf. ,"Bhí Gustav II Adolf (Gustaf Adolf Mór, Gustavus Adolphus Magnus nó fiú Leon an Tuaiscirt); 9 Nollaig, 1594 – 6 Samhain, 1632, ina Rí ar an tSualainn ón bhliain 1611 go dtí a bháis. Rugadh é i Stócolm agus ba mhac le Séarlas IX de mhuintir Vasa agus Christina de mhuintir Holstein-Gottorp é.
+
+Ghlac sé páirt thábhachtach sa Chogadh Tríocha Bliain. Phós sé Maria Eleonora, iníon le Toghthóir Brandenburg agus na Prúise Eoin Sigismund, agus roghnaigh sé cathair Elbing sa Phrúis (inniu, Elbląg sa Pholainn) do cheanncheathrú a airm sa Ghearmáin. Fuair sé bás i gCath Lützen sa Ghearmáin ar an 6 Samhain, 1632.
+
+I rith a réimise, bhunaigh Gustav Adolf cathair Göteborg, chomh maith le bailte eile. Freisin, bhunaigh sé Ollscoil Tartu i dTartu, an Eastóin, nó ba chuid de Ríocht na Sualainne í an Eastóin san am. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4285.037238750751,68.03175067016942,75.66840503003748,4.326360702514648
+154234,Mínigh an greann seo a leanas: Cad a dúirt peann luaidhe le peann luaidhe eile? A: Tá tú ag breathnú géar!,"Míniú: Nuair a bhíonn deireadh scríbhneoireachta peann luaidhe ardaithe, deirimid go bhfuil an peann luaidhe géar (is é an deireadh neamh-scríbhneoireachta an scriosadóir). Nuair a bhíonn éadaí áille ag duine, deirimid go bhfuil an duine ag breathnú géar; is frása é a úsáidtear go minic chun fir a chur in iúl. Is féidir ""a bheith ag breathnú go géar"" a úsáid freisin le haghaidh duine a dhéanann rud éigin go maith mar atá san alt nuachta seo faoi imreoir sacair. Tá an greann seo greannmhar toisc go bhfuil sé ag imirt leis an bhrí dhúbailte de <unk> ag breathnú géar. Seo Joe Jackson ag canadh faoi bheith ag breathnú géar: Agus Gillette le Breathnaíonn Sharp, a bheith Sharp: ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,193.7091677085009,57.70207202555772,75.66559072481127,4.326323509216309
+34688,An bhfuil aon bhealaí ar eolas agat chun cuidiú le pumpkin a mhoilliú? Ba mhaith liom go gcoinníonn an pumpkin a fhoirm fós tar éis dó a bheith snoite. Bhí pumpkin snoite agam uair amháin ag tosú a dhíscaoileadh i gceann cúpla uair an chloig. ,Tá brón orm ach níl a fhios agam. D'fhéadfá cuardach Google a dhéanamh. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,82.67194247531212,162.22178826442507,75.64203404456678,4.326012134552002
+132099,Inis dom faoi Ár Lá Cuimhneacháin (1987). ,"Ar an 8 Samhain 1987, maraíodh aon duine dhéag agus gortaíodh trí scór i mbuama Inis Ceithleann (Contae Fhear Manach), nó Ár Lá Cuimhneacháin, 1987. Bhásaigh duine eile a gortaíodh san ionsaí buamála sa bhliain 2000 tar éis dó trí bliana déag a chaitheamh i gcóma.
+Ar an gcéad Domhnach i mí na Samhna 1987, bhailigh daoine le chéile in Inis Ceithleann chun cuimhneamh orthu siúd a maraíodh i gcogaí san am a chuaigh thart.
+Agus daoine ag bailiú le chéile ag leacht cuimhneacháin na gcogaí, phléasc buama agus caitheadh bruscarnach ar fud na háite.
+Bhí Gordon Wilson agus a iníon, Marie, ábhar altra a bhí 20 bliana d’aois, clúdaithe cúpla troigh thíos faoin mbrablach. Feachtasóir ar son na síochána a bhí in Gordon Wilson níos déanaí.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,424.8042988713302,80.20779193933497,75.57904785787022,4.325179100036621
+190507,Cé hé Winston Churchill? Inis dom faoi. ,"Polaiteoir agus ceannaire cogaidh Sasanach ab ea Winston Spencer Churchill. Bhí sé beo ó 30 Samhain 1874 go dtí 24 Eanáir 1965. Mac le státaire Sasanach eile Randolph Churchill, a bhí ann. Chaith sé tréimhse ina oifigeach airm san India, agus ghlac sé páirt i gCath Omdurman i gcoinne lucht leanúna an Mhahdaí sa tSúdáin freisin. Ina dhiaidh sin, ghlac sé páirt i Cogadh na mBórach. Ón mbliain 1900 anuas, bhí sé ina Fheisire don Pháirtí Choimeádach, ach thréig sé an páirtí sin ar mhaithe leis na Liobrálaigh sa bhliain 1904. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1189.27371907737,63.3761991176525,75.53318426153069,4.3245720863342285
+158767,Ar chóir duit do chraiceann a exfoliate? ,"Sea. Tá exfoliation craiceann laethúil bainteach le craiceann sláintiúil. Más rud é nach bhfuil tú ach exfoliate gach cúpla seachtain, b'fhéidir nach bhfuil sé chomh héifeachtach. Is smaoineamh maith é freisin do craiceann a moisturize. D'fhéadfá triail a bhaint as moisturizer le aigéad alfa hydroxy nó aigéad glycolic ann freisin. Is féidir le pumice a bheith beagán garbh ar an gcraiceann, agus is féidir pH thart ar 10 a bheith aige freisin. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1120.379096649611,66.22386177555346,75.31074710884016,4.321622848510742
+12400,Inis dom faoi Keiren Westwood. ,"Imreoir sacair is ea Keiren Westwood a rugadh ar 23 Deireadh Fómhar, 1984. Is cúl báire é agus d'imir sé le Manchester City chomh maith le Carlisle United agus Coventry City. Faoi láthair tá sé ag imirt le Sunderland agus le foireann sacair náisiúnta na hÉireann chomh mhaith. Cé gur rugadh i Manchain e, tá cead aige imirt do fhoireann na hÉireann de bharr a seantuistí a tháinig ó Loch Garman.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4651.297381170619,66.57714808299097,75.30126721140591,4.321496963500977
+168735,Cé hé Neil Young?,"Is ceoltóir Ceanadach é Neil Percival Kenneth Robert Ragland Young, nó Neil Young de ghnáth a rugadh i dTorontó, Ontario, ar an 12 Samhain 1945. Is cumadóir, amhránaí agus ceoltóir cáiliúil é Young, agus ainm in airde aige ó thús a ghairme cheoil sna 1960idí go dtí an lá atá inniu ann. Tá saothar mór taifeadta agus eisithe ag Young le grúpaí ceoil éagsúla agus mar cheoltóir aonair. Tá an-mheas air mar cheoltóir, agus tionchar nach beag imeartha aige ar a lán ceoltóirí eile. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1716.2810989502225,56.03939127959772,75.09125657810681,4.318704128265381
+163139,Inis dom faoin Teilifís. ,"Is é an rud atá i gceist leis an teilifís ná córas teileachumarsáide le pictiúir ghluaiste a chraoladh, ionas gur féidir iad a ghlacadh i bhfad ar shiúl ó áit a gcraolta leis an ngléas ar a dtugtar teilifíseán.
+
+Tagraíonn an focal teilifís do na cláir, don chraoltóireacht agus don tarchuradóireacht, mar ghníomhaíocht.
+Teilí a thugtar ar an dá rud sa ghnáthchaint Gaeilge go minic: chonaic mé ar an teilí é. Focal é sin atá bunaithe ar ghnáthchaint an Bhéarla.
+Is féidir an bosca, nó an bosca draíochta, a thabhairt ar an teilifíseán agus, go meatonaimeach, ar an gcraolachán teilifíse freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1620.6275556018848,63.6694061134221,75.07382093385696,4.318471908569336
+10051,Inis dom faoi Ár Lá Cuimhneacháin (1987). ,"Ar an 8 Samhain 1987, maraíodh aon duine dhéag agus gortaíodh trí scór i mbuama Inis Ceithleann (Contae Fhear Manach), nó Ár Lá Cuimhneacháin, 1987. Bhásaigh duine eile a gortaíodh san ionsaí buamála sa bhliain 2000 tar éis dó trí bliana déag a chaitheamh i gcóma.
+Ar an gcéad Domhnach i mí na Samhna 1987, bhailigh daoine le chéile in Inis Ceithleann chun cuimhneamh orthu siúd a maraíodh i gcogaí san am a chuaigh thart.
+
+Gordon Wilson agus a bhean chéile
+Agus daoine ag bailiú le chéile ag leacht cuimhneacháin na gcogaí, phléasc buama agus caitheadh bruscarnach ar fud na háite.
+
+Bhí Gordon Wilson agus a iníon, Marie, ábhar altra a bhí 20 bliana d’aois, clúdaithe cúpla troigh thíos faoin mbrablach. Feachtasóir ar son na síochána a bhí in Gordon Wilson níos déanaí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,424.8042988713302,73.3618784989828,75.07256801475212,4.318455219268799
+38270,Inis dom faoi Julia Michaels. ,"Is amhránaí agus cumadóir í Julia Michaels (a rugadh ar 13 Samhain 1993)  agus is as Meiriceá di. Scríobh Julia amhráin do Justin Bieber, Ed Sheeran, Selena Gomez srl.
+
+
+Sa bhliain 2019, d’eisigh Julia albam nua: “Inner Monologue Part 1”.  Chan Niall Horan in éineacht le Julia ar an albam (“What a time” is ainm don amhrán). Dúirt Niall Horan an méid seo mar gheall ar Julia: ‘ag canadh ar albam Julia Michaels,  tá mé ar mhuin na muice.'",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4795.829735491538,78.18698510516168,75.03109030222546,4.317902565002441
+36004,Inis dom faoi Claus Schenk von Stauffenberg. ,"Oifigeach Gearmánach de phór uasal ab ea Claus Schenk Graf von Stauffenberg (15 Samhain 1907 - 21 Iúil 1944), a d'fhéach le hAdolf Hitler a mharú ar an 20 Iúil 1944. Theip an iarracht chun 'Oibríocht Valkyrie'[1][2] a chur i bhfeidhm, agus cuireadh von Stauffenberg chun báis an lá dár gcionn. 
+
+Rugadh Stauffenberg do lánúin de phór uasal Chaitliceach i Jettingen in aice le hUlm sa Sváib. Bhí sé ar an bhfear ab óige de thriúr deartháireacha: Berthold agus Alexander a bhí ar an mbeirt eile. Fuair Claus óg oideachas maith, agus féith na litríochta ann féin, ach sa deireadh, chuaigh sé sna saighdiúirí. Cosúil le go leor saighdiúirí de phór uasal, roghnaigh sé reisimint cháiliúil an mharcshlua i mBamberg, in éineacht lena dheartháireacha. Ansin a fuair an triúr fear acu aithne ar an bhfile Stefan George agus ar lucht a leanúna. Cé go raibh luiteamas ag na polaiteoirí cultúrtha Naitsíocha le filíocht George, ionas gur ghair siad file náisiúnta de nuair a fuair sé bás sa bhliain 1933, is iomaí duine de lucht a leanúna a d'iompaigh in aghaidh Hitler sa deireadh. Sa bhliain 1929, bhain Claus óg amach céim an leifteanaint.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,576.5589552486225,64.29370237657365,75.02604582853293,4.317835330963135
+175666,Cé hé Harry Houdini? ,"Doilfeoir, draíodóir, éachtóir agus éalú-eolaí ab ea Harry Houdini. Rugadh faoin ainm Erik Weisz (leagan eile: Ehrich Weiss) é i mBúdaipeist san Ungáir ar an 24 Márta 1874, agus d'éag sé ar an 31 Deireadh Fómhair 1926.
+
+Giúdach Ungárach ab ea Ehrich Weisz, agus chuaigh sé ar imirce go Meiriceá in éineacht lena thuismitheoirí agus lena chuid deartháireacha nuair a bhí sé ceithre bliana d'aois. Shocraigh an teaghlach síos in Appleton i stát Wisconsin, áit a raibh a athair ag obair ina raibí. B'éigean don teaghlach aistriú go Nua-Eabhrac nuair a bhí Ehrich ina dhéagóir. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5222.601671956356,50.31797550016024,74.74808778886216,4.314123630523682
+96805,Inis dom faoi Camille Pissarro. ,"Ealaíontóir impriseanaíoch Francach a rugadh i St Thomas sna hIndiacha Thiar ab ea Camille Pissarro (10 Iúil 1830 – 13 Samhain 1903). Ceannasaí ar na himpriseanaithe ó thús, an t-aon duine ar léiríodh saothar leis ag gach ceann de 8 léiriú an ghrúpa i bPáras (1874–1886). 
+Rugadh agus tógadh Pissarro ar St. Thomas sna hIndiacha Thiar na Danmhairge (Oileáin Mheiriceánacha na Maighdean innu). Bhí náisiúntacht Fhrancach agus Dhanmhargach aige.
+
+Bhí siopa crua-earraí ag a thuismitheoirí. Portaingéalach, a rugadh in Bordeaux na Fraince, ab ea a athair agus Giúdach ab ea a mháthair. Dhiúltaigh an tsionagóg áitiúil a bpósadh a aithint ar feadh seacht mbliana mar ba chleamhnaithe de nia agus d'aintín iad. Bhí ar a gcuid páistí, Camille san áireamh, freastal ar scoil do pháistí gorma (níos déanaí, nuair a d'éag athair Pissarro, d'fhág sé a hacmhainn le huacht do dhá phobal ar an oileán: leath don phobal Giúdach agus leath don phobal Protastúnach).
+
+D'imigh Camille Pissaro go dtí an Fhrainc sa bhliain 1842, agus é 12 bhliain d'aois chun dul ar scoil in Passy, in aice le Páras.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3102.823159735554,53.78197549731616,74.57933233621279,4.311863422393799
+142566,Ceist: Cé a bhuaigh an Oscar don phictiúr is fearr i 1976? Freagra:,Bhuaigh Rocky an Oscar don phictiúr is fearr i 1976,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,300.8341695532268,362.33270568480015,74.53077019268359,4.311212062835693
+43894,Inis dom faoi Barra Ó hAonghusa. ,"Is iománaí é Barra Ó hAonghusa no i mBéarla, Barry Hennessy, a rugadh ar 14 Deireadh Fómhair 1989 i gCill Mocheallóg, i ndeisceart Chontae Luimnigh. Imríonn sé mar chúl báire le foireann shinsearach Chontae Luimnigh. ",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,713.799378351115,76.35473837288403,74.50536410981643,4.310871124267578
+86989,Cé hé Bertram Brockhouse? ,"Fisicí a rugadh i Lethbridge, Alberta, Ceanada ab ea Bertram N. Brockhouse. Rugadh sé ar an 15 Iúil 1918. Fuair sé bás ar an 13 Deireadh Fómhair 2003.
+
+D'fhreastail sé ar Ollscoil McMaster i gCeanada.
+
+Rinne sé taighde bunúsach ar speictreascópacht neodrón, agus roinn Duais Nobel san Fhisic le Clifford Shull sa bhliain 1994. Fuair sé bás in Hamilton, Ontario.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4238.056397808072,66.23406225443556,74.48401548641561,4.310584545135498
+174191,Cé hé Denis Jones? ,Polaiteoir Éireannach ab ea Denis Jones. Bhí sé ina bhall d'Fhine Gael. Rugadh sé ar an 12 Deireadh Fómhair 1906. Fuair sé bás ar an 6 Bealtaine 1987.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2685.527009962361,61.89525114401234,74.3031355813,4.30815315246582
+182136,Conas a fhaigheann mé luach reatha cárta baseball bailitheora?,"Ní mór dúinn roinnt anailís bhunúsach a dhéanamh. Braitheann an luach ar mhionsonraí ar cad é an cárta? Is féidir leat ansin breathnú suas foinsí éagsúla le haghaidh faisnéise chun luach cártaí a fháil i gcoitinne. Is féidir leat breathnú ar luachanna margaidh reatha do chártaí den chineál céanna ar eBay a rá. I gcás cártaí aonair ba mhaith leat breathnú ar an praghas ceant gairmiúil is déanaí, de ghnáth ó Beckett nó SCP.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,805.13502664997,69.38242269747641,74.21730167421411,4.306997299194336
+181160,Cé hé Micheál Ó hAirtnéide? ,"File Éireannach ab ea Micheál Ó hAirtnéide nó Michael Hartnett (a rugadh ar an 18 Meán Fómhair 1941 é agus a d'éag ar an 13 Deireadh Fómhair 1999) a chum a chuid saothar i nGaeilge agus Béarla. Rugadh i gCromadh i gContae Luimnigh é agus d'fhás sé aníos sa Chaisleán Nua Thiar i dteach a mháthar móire faoin tuath. Mhaígh sé go gcloiseadh sí Mamó ag labhairt Gaeilge lena cuid cairde san áit sin. A thúisce is a bhí an Ardteistiméireacht críochnaithe aige, chuaigh sé ar deoraíocht go Londain. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,509.780954515961,57.13551440457812,74.16310465549824,4.306266784667969
+176189,Cén chaoi a bhfuair an peile Meiriceánach a fhoirm oblong? ,"D'fhéadfadh sé a bheith níos éasca liathróid oblong a chaitheamh ná ceann spherical. Tá sé seo toisc nach bhfuil dromchla an dá fhoirm mar an gcéanna, agus tá fad beagán difriúil ag an bhfoirm oblong ó lár an liathróida ó gach áit ar an dromchlanna. D'fhéadfadh go gcabhródh sé seo má tá tú ag iarraidh an liathráid a chaitheamh go cruinn.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,640.6662678992969,68.88392410583171,74.0617508148529,4.304899215698242
+162401,"Féach ar an rann thíos agus ansin freagair an cheist ina dhiaidh sin sa teanga chéanna leis an rann:  Passage: Sainmhínigh agus uimhrithe limistéir Brodmann ar dtús ag an anatamaí Gearmánach Korbinian Brodmann bunaithe ar eagraíocht cytoarchitectural na néaróin a d'amharc sé sa cortex inchinn ag baint úsáide as an modh Nissl d'fhálú cille. D'fhoilsigh Brodmann a léarscáileanna de cheantair cortical i ndaoine, mhoncaí, agus speicis eile i 1909, mar aon le go leor torthaí agus breathnuithe eile maidir le cineálacha gnáthchill agus eagraíocht lamnáireach an cortex mamaigh. Ní gá go léiríonn an uimhir limistéir Brodmann céanna i speicis éagsúla limistéir chomhionann. D'fhoilsigh Constantin von Economo agus Georg N. Koskinas léarscáil cortical den chineál céanna, ach níos mionsonraithe, i 1925.  Ceist: Cé a bhí ina chomhpháirtí le Constantin von Economo i bhfoilsiú léarscáil cortical mionsonraithe?",Bhí Georg N. Koskinas ina chomhpháirtí le Constantin von Economo. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,88.4262325980418,316.69656493558506,74.03809327961002,4.304579734802246
+193444,Cén tábhacht atá leis an saoire Nollaig?,"Saoire i bhféilire na Críostaíochta is ea an Nollaig, fhéile bhliantúil lena gceiliúrtar breith Íosa Críost ar an 25 Nollaig.
+De réir na soiscéal, rugadh Íosa don Mhaighdean Muire sa Bheitheal, áit a raibh sí féin agus a fear céile Iósaf ar lóistín i ndiaidh dóibh an áit a bhaint amach le clárú i ndaonáireamh Rómhánach. De réir mar a deir lucht leanúna na Críostaíochta, tháinig tairngreacht na bhfáithe Giúdacha isteach fíor nuair a rugadh Íosa, nó bhí sé sa tairngreacht go dtiocfadh Slánaitheoir de theach agus de threabhchas Dháiví chun an saoil. Inniu, is saoire mhór phoiblí í an Nollaig ar fud an domhain, fiú ina lán de na tíortha nach bhfuil cónaí ar mhórán Críostaithe iontu. Ábhar mór díospóireachta é i gcónaí, cén t-am a saolaíodh Íosa i ndáiríre, nó níl na saineolaithe cinnte faoin mbliain cheart féin.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,578.4571292252151,62.192993438526905,73.98028771860413,4.303798675537109
+19486,Inis dom faoi Carey Joyce? ,Polaiteoir Éireannach ab ea Carey Joyce (1 Lúnasa 1922 – 24 Deireadh Fómhair 2010). Bhí sé ina bhall de Fianna Fáil. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4930.011405413565,50.44260777274385,73.92446601039317,4.303043842315674
+67340,Cé hé John Hasbrouck Van Vleck? ,"Fisicí a saolaíodh i Middletown, Connecticut ab ea John Hasbrouck Van Vleck (13 Márta 1899 - 27 Deireadh Fómhair 1980). Bhunaigh sé teoiric nua-aoiseach an mhaighnéadais, bunaithe ar an teoiric chandamach. Shaothraigh sé teoiric iompar maighnéadach criostal.
+
+Scríobh sé an leabhar clasaiceach The Theory of Electric and Magnetic Susceptibilities (Teoiric na So-Ghabháltachtaí Leictreacha is Maighnéadacha, 1932) agus tugadh athair an mhaighnéadais nua-aoisigh air.
+
+Le Philip Anderson is Nevil Mott, bhuaigh sé Duais Nobel na Fisice sa bhliain 1977 as a staidéir bhunúsacha theoiriciúla ar struchtúr leictreonach córas maighnéadach is córas ar mhí-eagar.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,818.5264430200946,54.5002183508815,73.91318689260935,4.302891254425049
+5626,Inis dom faoi An Ghréig. ,"Is tír í an Ghréig (Gréigis: Ελλάδα / Ελλάς) ar a dtugtar go hoifigiúil an Phoblacht Heilléineach (Gréigis: Ελληνική Δημοκρατία). Tá an Ghréig suite in oirdheisceart na hEorpa, ar imeall theas na leithinse Balcánaí. Tá teorainneacha ag an dtír leis an mBulgáir, an Macadóin agus an Albáin lastuaidh di agus ag an Tuirc lastoir di.
+
+Tá an Mhuir Aeigéach taobh thoir den Ghréig, tá an Mhuir Iónach taobh theas di agus tá an Mheánmhuir mar theorainn thiar di.
+
+Tá ochtó faoin gcéad de thalamh na tíre clúdaithe le sléibhte, agus Sliabh Oilimpeas ar an gceann is airde díobh, agus í 2,917 méadar (9,570 troigh).
+
+Tá thart ar 1,400 oileán ina timpeall, ach ní chónaíonn daoine ach ar 127 astu.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,585.444109006302,64.86928521955048,73.78873752571265,4.301206111907959
+82599,Inis dom faoi Hermann Weyl. ,"Matamaiticeoir a rugadh in Elmshorn na Gearmáine, a d'oibrigh sna Stáit Aontaithe ó 1933 ab ea Hermann Weyl (9 Samhain 1885 - 8 Nollaig 1955). Chuidigh sé go mór le fealsúnacht na matamaitice, teoiric dromchlaí Riemann, teoiric samhlú grúpaí Lie, agus bunús matamaiticiúil na coibhneasachta is na meicnice candamaí a chur ar aghaidh. Chuir a leabhar cáiliúil Symmetrie (Siméadracht, 1952) síos ar an ngaol idir teoiric na ngrúpaí is siméadracht i bpatrúin is dearadh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2876.4044576009296,77.24189165985979,73.7443119819523,4.300603866577148
+77541,Cén tábhacht atá leis an Nollaig?,"Saoire i bhféilire na Críostaíochta is ea an Nollaig (ón Laidin: Natalis), fhéile bhliantúil lena gceiliúrtar breith Íosa Críost ar an 25 Nollaig.
+
+De réir na soiscéal, rugadh Íosa don Mhaighdean Muire sa Bheitheal, áit a raibh sí féin agus a fear céile Iósaf ar lóistín i ndiaidh dóibh an áit a bhaint amach le clárú i ndaonáireamh Rómhánach. De réir mar a deir lucht leanúna na Críostaíochta, tháinig tairngreacht na bhfáithe Giúdacha isteach fíor nuair a rugadh Íosa, nó bhí sé sa tairngreacht go dtiocfadh Slánaitheoir de theach agus de threabhchas Dháiví chun an saoil. Inniu, is saoire mhór phoiblí í an Nollaig ar fud an domhain, fiú ina lán de na tíortha nach bhfuil cónaí ar mhórán Críostaithe iontu. Ábhar mór díospóireachta é i gcónaí, cén t-am a saolaíodh Íosa i ndáiríre, nó níl na saineolaithe cinnte faoin mbliain cheart féin.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,669.9599162238195,58.465543241861575,73.70163520533173,4.30002498626709
+187114,An mó duine atá i do theaghlach?,Tá cúigear i mo theaghlach.,Irish,gle,re-annotations,9d083eaee8815fcce27a3293aec2329e88636b908531abbbe40305b37ef39cdb,195.12244433843767,541.306082179053,73.67616044222912,4.299679279327393
+160679,"Mínigh an greann seo a leanas: ""Cad a dúirt an Dalmatian tar éis dó dinnéar a ithe?"" A: Wow, bhí sé sin an-áisiúil!","Míniú: Má chonaic tú an scannán 101 Dalmatians, tá a fhios agat gur cine madraí iad Dalmatians ar a dtugtar a gcuid spotaí. Cé gur maith liom madraí, is cosúil go bhfuil 101 acu i bhfad! Is idiom é go bhfuair sé an áit a chiallaíonn rud éigin a bhí ag teastáil. Sa greann seo bhí an cainteoir, an Dalmatian, ocras agus bhuail an lón an áit: is é an lón go díreach an rud a bhí ag teastáil. Tá an greann seo greannmhar toisc go bhfuil sé ag imirt leis an smaoineamh a bhuail an láthair (na marcanna ar Dalmatian) agus a bhuail an láthair (a bheith díreach cad a bhí ag teastáil). ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,253.8300535997728,50.33901018116224,73.61691738095166,4.298874855041504
+43651,Cé hé Hugues Capet? ,"Ba rí na bhFranc ó 987 go 996 agus bunaitheoir an rítheaghlaigh Capet é Hugues Capet (~ 940 - 24 Deireadh Fómhair 996), rítheaghlach a mhair go dtí Lauis XVI sa 18ú haois. 
+Ní raibh sliocht Shéarlais Mhóir (Charlemagne), impire na bhFranc san 8ú haois, in ann teorainneacha ríocht na bhFranc a chosaint, go háirithe san iarthar. Thóg na tiarnaí móra caisleáin láidre ina ndúichí féin. Uaireanta ba iad na heaspaig a bhí i gceannas chun an eaglais is an creideamh Críostaí a chosaint.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1071.344104459347,61.83250678438694,73.34040289775453,4.295111656188965
+142014,Inis dom faoi Bing Crosby. ,"Amhránaí agus aisteoir Meiriceánach ab ea Harry Lillis ""Bing"" Crosby (3 Bealtaine 1903 - 14 Deireadh Fómhair 1977). Bhí an-cháil agus rath air i Hollywood mar aisteoir agus mar cheoltóir. Áirítear ar dhuine de shiamsóirí is mó le rá san aois deireanach, ar aon chéim leis na Beatles, Elvis Presley agus Frank Sinatra.
+
+Bhain sé cuid mhór duaiseanna, mar shampla Oscar, agus ba eisean an t-aon duine a bhfuil trí réalt aige ar Hollywood Walk of Fame i Los Angeles. Tuigtear go bhfuil an singil ""White Christmas"", ar an singil is mó díolta ariamh.
+
+Bhí an oiread sin clú agus móréilimh ar Crosby i lár na 20ú haoise, gur dúirt suirbhé go raibh níos mó meas ar Crosby ná bhí ar an Pápa Pius XII ag an am.
+
+D’imir sé gailf ag La Moraleja, Maidrid ar 14 Deireadh Fómhair 1977, agus thit se fuar marbh de thoradh drochthaom croí. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4182.741739353527,57.739118419191705,73.19199462504935,4.293086051940918
+190098,Cé hé Howard James Hubbard? ,"Is prealáid de chuid na hEaglaise Caitlicí Rómhánaí agus Easpag Emeritus de Dheoise Albany é Howard James Hubbard (rugadh 31 Deireadh Fómhair, 1938). Ba é Hubbard an naoú Easpag Albany, ag fónamh mar easpag ó 27 Márta 1977 go 10 Aibreán 2014. 
+
+Rugadh Howard Hubbard i Troy, Nua-Eabhrac, do Howard agus Elizabeth Hubbard. D’fhreastail sé ar Scoil Phádraig agus ar Institiúid La Salle, ag dul isteach i Seimineár Mater Christi sa bhliain 1956 . Chuir sé a chuid staidéir ar aghaidh ag St. Joseph's Seminary, Dunwoodie, (áit a bhfuair sé céim choláiste san fhealsúnacht) agus ag an <i>Pontificia Università Gregoriana</i> sa Róimh. Le linn dó a bheith sa Róimh, gaireadh Hubbard chun na sagartachta ar 18 Nollaig, 1963. Rinne sé staidéar iarchéime i réimse na seirbhísí sóisialta ag Ollscoil Chaitliceach Mheiriceá i Washington, DC. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5447.972137316687,61.44172711660594,73.19182012194376,4.293083667755127
+178814,Cé hé George Orwell? ,"Is é George Orwell úrscéalaí Sasanach. Bhí sé beo ó 25 Meitheamh 1903 go dtí 21 Eanáir 1950. Áirítear Orwell ar scríbhneoirí móra na fichiú haoise. Ba iad an dá úrscéal mhóra pholaitiúla, mar atá, Animal Farm, sa bhliain 1945, agus Nineteen Eighty-four, sa bhliain 1949, a thuill clú domhanda dó. 
+Aoir faoin Aontas Sóivéadach is ea an chéad cheann acu, agus é scríofa as peirspictíocht an tSóisialaí mheasartha nár thaobhaigh riamh leis an leagan Sóivéadach den chumannachas. An dara ceann acu, is úrscéal diostóipeach é, agus é ag trácht ar dhomhan na todhchaí atá roinnte idir trí mhórchumhacht ollsmachtúla. D'aistríodh an dá leabhar go lear maith teangacha. Mar sin féin, bhí Orwell i ndiaidh seal maith a chaitheamh ina scríbhneoir roimhe sin féin, agus é ag scríobh iriseoireacht, aistí, úrscéalta agus, fiú, beagáinín filíochta.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2196.72656461094,54.285528892565694,73.18354915196139,4.292970657348633
+93113,Cé hé Martin Luther King Sr.. ,"Bhí Martin Luther King Sr. (rugadh Michael King; 19 Nollaig, 1899 - 11 Samhain, 1984) ina thréadaí de chuid na mBaisteach, ina Afracach-Meiriceánach, ina mhisinéir, agus ina luathfhigiúr i nGluaiseacht na gCeart Sibhialta. Ba é athair agus comhainmneach an cheannaire cearta sibhialta Martin Luther King Jr., agus tugadh Athair king air freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,999.7807748668788,63.95750386007265,73.11738016564287,4.2920660972595215
+52154,Inis dom faoin Pholainn. ,"Tír í an Pholainn (Polainnis: Polska), nó Poblacht na Polainne (Polainnis: Rzeczpospolita Polska), mar a thugtar uirthi go hoifigiúil, atá suite ar chósta theas Mhuir Bhailt. Tá sí ag críochantacht leis an nGearmáin, le Poblacht na Seice, leis an tSlóvaic, leis an Úcráin, leis an mBílearúis agus leis an Liotuáin. Thairis sin, tá ceantar Kaliningrad, ar leis an Rúis é, suite idir an Liotuáin agus an Pholainn.
+
+Tugann na Polannaigh féin Polska ar a dtír dhúchais ina dteanga féin. Tá an t-ainm seo bunaithe ar Polanie, is é sin, treibh de Shlavaigh a raibh cónaí orthu ar mhachairí móra na tíre fadó. Ciallaíonn an focal féin pole ""páirc"" nó ""machaire"" sa teanga. Tá ainmneacha na tíre i dteangacha eile fréamhaithe ón tamhan céanna, cé is moite de chúpla eisceacht: Lehistan a thugtar ar an bPolainn sa Tuircis, Lengyelország san Ungáiris, agus Lenkija sa Liotuáinis. Tá na hainmneacha seo bunaithe ar ainm treibhe eile, mar atá, Lędzianie. Bhí an treibh seo ag cur fúithi i gcríocha oirthuaisceartacha na Polainne de réir mar a bhreathnaíonn an tír inniu.
+
+Is é ainm oifigiúil na tíre ná Rzeczpospolita Polska. Ní úsáidtear an focal dúchasach sin rzeczpospolita mar théarma Polainnise ar phoblacht ach le tagairt a dhéanamh do phoblacht na Polainne. Na poblachtaí eile, cosúil le hÉirinn, tugtar republika orthu. Le fírinne, níl i rzeczpospolita féin ach aistriú focal ar fhocal ar respublica na Laidine, nó ciallaíonn an dá fhocal gnó poiblí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,998.2939989397852,63.87186379455328,73.10507382682302,4.291897773742676
+34471,Cé hé Hugh Doherty? ,Polaiteoir Éireannach ab ea Hugh Doherty. Bhí sé ina bhall d'Fhianna Fáil. Rugadh sé sa bhliain 1903. Fuair sé bás ar an 13 Deireadh Fómhair 1972. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3602.1639702154994,74.16572161724996,72.99792547866012,4.290431022644043
+1528,Cé hé Aleksandr Solzhenitsyn? ,"Úrscéalaí, scríbhneoir drámaí agus staraí Rúiseach ab ea Aleksandr Isayevich Solzhenitsyn (Rúisis: Алекса́ндр Иса́евич Солжени́цын, traslitriú scolártha: Aleksandr Isaevič Solženicyn).
+
+Ba eisean ba mhó a tharraing súil an tsaoil mhóir ar ""oileánra na gcampaí géibhinn"" san Aontas Sóivéadach. Bronnadh Duais Nobel na Litríochta air sa bhliain 1970. Díbríodh as a thír dhúchais é ar chúiseanna polaitiúla, ceithre bliana ina dhiaidh sin. Chuir sé faoi i Vermont sna Stáit Aontaithe, ach nuair a tháinig deireadh leis an gCumannachas sa Rúis, d'fhill sé abhaile.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,602.3733740583593,67.93469440829085,72.9260125330433,4.289445400238037
+50333,Cad is féidir liom a chur i cage chun coinín a dhéanamh níos compordaí? ,"Ó, is ceist deacair é sin. Seo an méid a léigh mé: Is maith le coiníní áiteanna dorcha a bheith acu agus áiteanna le go leor solais. Is breá leo dreapadh agus tá siad aisteach. D'fhéadfá rudaí a chur i mbosca freisin ionas go mbainfidh siad taitneamh as. D'fhéadfadh tú féar nó straw a chur amach, mar shampla, nó liathróid de rud ar féidir leo iniúchadh a dhéanamh air.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,184.44906799155265,73.1951706542638,72.67530784007359,4.286001682281494
+72761,Cé hé Cian Ó Diolún? ,"Is iománaí é Cian Ó Diolún. Rugadh é ar an 30 Deireadh Fómhair 1988. Is as Contae an Chláir é. Tá sé 35 bliana d'aois. 
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2167.161064031631,68.76295855853556,72.475109039703,4.283243179321289
+24623,Cé hé Yves Chauvin?,Ceimicí Francach is ea Yves Chauvin. Roinn sé Duais Nobel na Ceimice i 2005 le Robert Grubbs is Richard Schrock as a shaothar sna 1970idí ar an modh meititéise i gcomhair na sintéise orgánaí. Rugadh sé ar an 10 Deireadh Fómhair 1930 agus fuair sé bás ar an 27 Eanáir 2015. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3206.288449334318,75.64199797564284,72.46101041057426,4.283048629760742
+40506,An bhfuil suim agat sa spórt?,Tá an-suim agam sa spóirt. Is maith liom sacair. Féacaim ar sacair ar an teilifís,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,151.51450777043252,155.9554022895793,72.45807354139782,4.283008098602295
+39680,Inis dom faoi Paul Simon. ,"Ceoltóir, amhránaí agus scríbhneoir Meiriceánach is ea Paul Frederic Simon, a rugadh ar 13 Deireadh Fómhair 1941.
+
+Rugadh Simon isteach i dteaghlach Giúdach i Newark, New Jersey, ach d'fhás sé aníos in Flushing, Queens i gCathair Nua-Eabhrac sa chuid ba mhó. Ba ollamh é a athair agus mhúinteoir bunscoile í a mháthair. Ball de bhanna damhsa ab ea a athair freisin.
+
+Chuir Simon aithne ar Art Garfunkel agus iad 11 bliain d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2936.965596796173,44.58084987690736,72.3782708475513,4.2819061279296875
+65607,Cé hé Glenn Hoddle? ,"Rugadh Glenn Hoddle ar an 27 Deireadh Fómhair, 1957 i Hayes i Londain. Imreoir agus traenálaí peile a bhí ann. D'imir sé i lár na páirce. I measc na gclubanna ar imir sé leo bhí Tottenham Hotspur F.C., AS Monaco, Swindon Town F.C. agus Chelsea F.C.. D'imir sé 53 uair le Sasana freisin agus scóráil sé 8 gcúl dóibh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1386.1162295239196,59.77061684203131,72.28924849240327,4.280675411224365
+96104,Cé hé Anthony Joshua? ,"Dornálaí Briotanach, a bhí ina churadh domhanda trom-mheáchain, is ea Anthony Oluwafemi Olaseni Joshua a rugadh ar 15 Deireadh Fómhair 1989 i Watford, Hertfordshire.
+
+Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
+Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2427.307800397753,55.687295091160685,72.20474252441595,4.279505729675293
+68952,Cá bhfuil Paragua? Inis dom faoi. ,"Is tír i Meiriceá Theas í Paragua, nó Poblacht Pharagua. Tá sé ar a dtugtar República del Paraguay, Guaráinis: Paraguái Tavakuairetã sa Spáinnis. Tá sí ag críochantaíocht leis an mBolaiv, leis an mBrasaíl agus leis an Airgintín. Is í Asunción an phríomhchathair. Tá 6 mhilliún duine ina gcónaí ann. 
+Dála na Bolaive, níl aon chósta aici.
+Tír dhátheangach atá ann, nó siúd is gurb í an Spáinnis an chéad teanga oifigiúil, is í an Ghuaráinis, teanga na mbundúchasach, is mó a labhraítear. Is í an Ghuaráinis caint na sráide sa phríomhchathair féin, agus í go líofa fiú ag sliocht na n-inimirceoirí ón Eoraip. Scéal eile, áfach, nach ndearnadh mórán saothrú ar an nGuaráinis riamh mar theanga liteartha, agus mar sin, is í an Spáinnis teanga na meán, na litríochta is an chultúir.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2377.258229762688,73.4345013854999,72.19541262319979,4.27937650680542
+73352,"Cé hé Charles Maturin (scríbhneoir, 1782-1824)? ","Ministir Eaglais na hÉireann agus scríbhneoir, de shliocht Úgónach, ab ea Charles Maturin (25 Meán Fómhair 1782 – 30 Deireadh Fómhair 1824).
+
+Tá clú ar a leabhar Melmoth the Wanderer. bunchloch na gluaiseachta Gotaí in Éirinn. Díol an príomhcharachtar a anam leis an diabhal.
+
+Óráidí iontach ar Shráid Aungier i mBÁC agus treascrach, ní raibh na heaspaig  róshásta lena chuid amaidí. Thochail Maturin uaigh dó féin agus d'éag 30 Deireadh Fómhair 1824, in aois 42 dó.
+
+Sean-uncail Oscar Wilde ar thaobh a mháthar ab ea Maturin. Sebastián Melmonth an t-ainm a thug Wilde air féin nuair a seiceáil sé isteach in óstán i dtuaisceart na Fraince agus é ar deoraíocht tar éis teacht amach as Príosún Reading.
+
+Melmoth an teideal ar úrscéal Sarah Perry sa bhliain 2018, agus ba í úrscéal ghotach Melmoth the Wanderer a spreag é.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,92.295890620563,62.242776003162966,72.06832255924621,4.277614593505859
+184239,Cé hé Walter Heitler? ,"Fisiceoir Gearmánach ab ea Walter Heinrich Heitler (Gearmáinis: [ˈHaɪtlɐ]; 2 Eanáir 1904 — 15 Samhain 1981) a chuir go mór le leictreodinimic chandamach agus le réimsetheoric chandamach. Thug sé ceimic faoin mheicnic chandamach trí theoiric an fhiúsnaisc. 
+Sa bhliain 1922, chuir Heitler tús lena staidéar ar fhisic ag Karlsruhe Technische Hochschule, i 1923 in Ollscoil Humboldt i mBeirlín, agus i 1924 in Ollscoil Ludwig Maximilian i München (LMU), áit a ndearna sé staidéar faoi Arnold Sommerfeld agus Karl Herzfeld.
+
+Ba é an dara dhuine ná a chomhairleoir tráchtais nuair a fuair sé a dhochtúireacht i 1926; Mhúin Herzfeld cúrsaí san fhisic theoiriciúil agus ceann sa cheimic fhisiceach, agus in éagmais Sommerfeld ghlac sé seilbh ar a ranganna go minic.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6929.32235732358,64.08899076672371,71.9843151263479,4.2764482498168945
+29148,Inis dom faoi Arm na Stát Aontaithe. ,"Is é atá i gceist le hArm na Stát Aontaithe ná an chraobh is mó sna fórsaí armtha atá ann i Stáit Aontaithe Mheiriceá, atá freagrach as oibríochtaí talamh-bhunaithe den chuid is mó. Is san Arm Ilchríochach a bhunaíodh ar 14 Meitheamh 1775 atá fréamhacha an airm nua-aimseartha. Cruthaíodh é ar dtús chun éilimh an gCogadh Réabhlóideach Mheiriceá a shásamh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,620.9896830713433,66.07513876339685,71.81477896711294,4.27409029006958
+99856,Cén t-am is fearr chun cuairt a thabhairt ar Alasca? ,"Tá eagla orm nach bhfuil aithne agam i ndáiríre ar an áit ar leith sin, ach ba é an comhthoil ar fud an chuid is mó de na suíomhanna a d'fhéach mé orthu ná go raibh an earrach agus an titim na hamanna is taitneamhaí le cuairt a thabhairt orthu.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,166.23712638199993,67.64377502044407,71.7996104971365,4.273879051208496
+180988,Cé hé Micheál Ó hAirtnéide? ,"File Éireannach ab ea Micheál Ó hAirtnéide nó Michael Hartnett a chum a chuid saothar i nGaeilge agus Béarla. Rugadh sé ar an 18 Meán Fómhair 1941 é agus a d'éag ar an 13 Deireadh Fómhair 1999. Rugadh i gCromadh i gContae Luimnigh é agus d'fhás sé aníos sa Chaisleán Nua Thiar i dteach a mháthar móire faoin tuath. Mhaígh sé go gcloiseadh sí Mamó ag labhairt Gaeilge lena cuid cairde san áit sin. A thúisce is a bhí an Ardteistiméireacht críochnaithe aige, chuaigh sé ar deoraíocht go Londain. ",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,509.780954515961,56.14172168272258,71.69967464505338,4.272486209869385
+451,Inis dom faoi Georges Jacques Danton. ,"Ba dlíodóir Francach agus phearsa thábhachtach i rith Réabhlóid na Fraince é Georges Jacques Danton (26 Deireadh Fómhair 1759 – 5 Aibreán 1794).
+
+Rugadh é ar Jacques Danton agus Marie-Madeleine Camus in Arcis-sur-Aube sa chúige Champagne ar 26 Deireadh Fómhair 1759.
+
+É ina theachta de chuid na Comhdhála, é ar an gcéad uachtarán de Choiste na Slándála Poiblí. Ba é an tAire Cirt é tamall. Áirítear é ar phearsana móra Réabhlóid na Fraince, agus deir mórán staraithe gurbh eisean ba chúis le treascairt na Monarcachta. Chuir a naimhde “measarthacht” ina leith toisc gur mhian leis an Vendée a thabhairt chun síochána gan ár agus teacht chun réitigh le tíortha a bhí sásta Poblacht na Frainc a aithint. Daoradh é gan díospóireacht cheart agus gan fhios beagnach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3153.7119952187013,58.345426641936,71.6973498260457,4.272453784942627
+105224,Cé hé Frank Lawless?,Ba pholaiteoir Éireannach le Sinn Féin é Frank Lawless. Rugadh sé ar 10 Deireadh Fómhair 1870 agus fuair sé bás ar 16 Aibreán 1922. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,7419.076898890865,59.20810860545837,71.66836429616538,4.272049427032471
+10818,"Tá mé ag codladh ar mo bholg an t-am ar fad, ach dúradh liom go bhfuil sé dona do mo chúl. An bhfuil sé seo fíor? ","Braitheann sé ar do pian cúl. Má tá do phian cúl mar thoradh ar droch-stádas codlata, d'fhéadfadh sé a bheith ina smaoineamh maith athrú ar seasamh nua. Mar sin féin, tá go leor fadhbanna cúl nach bhfuil mar thoradh ar sheasamh codlata, mar sin fiú má chodlaíonn tú sa seasamh ceart, b'fhéidir go mbeidh na hairíonna céanna agat fós.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,56.34769572757197,81.32121929371263,71.66655308967651,4.272024154663086
+165103,An bhfuil a fhios agat cé na laethanta den bhliain atá tiomanta do laethanta bia Náisiúnta? Ba mhaith liom leas a bhaint as cuid acu. Chuala mé go bhfuil lascaine nó mír saor in aisce ag áiteanna a dhíolann an bia áirithe a dhíoltar. ,"Braitheann sé sin ar an mí. Mar shampla, is dócha go bhfuil na míonna Deireadh Fómhair agus Samhain bainteach le miasa a itheadh de ghnáth le linn an tséasúir saoire. Sa chás sin, beidh lá bia Náisiúnta do na míonna sin bainteach leis rud éigin cosúil le pióg, pióg pumpkin, b'fhéidir. I mí Feabhra, is é sin Lá Náisiúnta Macaroni agus cáis, agus i mí an Mheithimh Lá Náisiúnta Uisce beatha.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,96.88497742047966,73.95930114853543,71.6560968302357,4.271878242492676
+60565,Cé hé Mercè Rodoreda? ,"Scríbhneoir Catalónach a rugadh in Barcelona ab ea Mercè Rodoreda I Gurguí. Is í a húrscéal is cáiliúla ná La plaça del diamant (Cearnóg an diamaint), úrscéal a aistríodh go níos mó ná tríocha teanga. Rugadh sé ar an 10 Deireadh Fómhair 1908 agus fuair sé bás ar an 13 Aibreán 1983. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1929.9694574813616,88.20691017058408,71.62767445166158,4.271481513977051
+5368,"B'é síniú an Chonartha Angla-Éireannaigh a chuir tús leis an gcoimhlint ar a dtugtar Cogadh Cathartha na hÉireann, nó Cogadh na gCarad. Inis dom faoin Cogadh Cathartha na hÉireann. ","B'fhéidir go bhfuair 1,500 bás idir Meitheamh 1922-Bealtaine 1923 mar gheall ar an troid.Ba bhinbeach agus b’fhuilteach an tréimhse í.
+Bhí cuid d'Óglaigh na hÉireann barúlach nach bhfágfadh an conradh a dóthain neamhspleáchais ag Éirinn. Go háirithe, ní raibh siad sásta leis an móid dílseachta a chaithfeadh feisirí na parlaiminte neamhspleáiche - na Teachtaí Dála, mar a thabharfaí orthu feasta - a mhionnú do rí agus do choróin na Breataine Móire.
+Parlaimint neamhspleách a bhí ann, agus í curtha i dtoll le chéile as feisirí Éireannacha a vótáladh isteach in olltoghchán Westminster sa bhliain 1918, an tromlach acu a thoiligh le dul ar an Dáil mar theachtaí.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,99.44830736839428,67.71974607433063,71.60592118825456,4.271177768707275
+168742,Inis dom faoi Hattie McDaniel. ,"Ba bhan-aisteoir Meiriceánach í Hattie McDaniel. Rugadh sí ar an 10 Meitheamh 1893.  Bhí sé beo ó go dtí 26 Deireadh Fómhair 1952).
+
+",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4289.0970850314325,56.239063050642336,71.56373118838444,4.270588397979736
+7527,Inis dom faoi Risteárd Ó Glaisne. ,"Scoláire, múinteoir, fear léinn agus iriseoir ab ea Risteárd Earnán Ó Glaisne. Ba líonmhar a chuid scríbhinní – idir leabhair, phrós agus ailt iriseoireachta agus teastaíonn léitheoireacht leathan dá réir le tuiscint chruinn a fháil ar an bhfear agus ar a dhearcadh ar an saol. Bhí sé ildánach agus bhí suim aige i ngach gné de shaíocht agus de shaol na Gaeilge. D’éag se in aois 76 sa bhliain 2003. Rugadh Risteárd i gceantar Dhoire Garbh Thoir tamall ó Dhroichead na Bandan, Co. Chorcaí ar 2 Meán Fómhair 1927. Ba é an tríú duine é den cheathrar clainne a bhí ag George William Giles agus a bhean Sara Jane Vickery. Feirmeoirí ba ea a shinsir agus cónaí sa cheantar sin ar mhuintir Giles le 350 bliain um an taca seo.
+
+Modhach ab ea é agus fuair sé a chuid oideachais sa Scoil Ghramadaí Dhroichead na Bandan agus ina dhiaidh sin i gColáiste na Tríonóide i mBaile Átha Cliath.
+
+Ar an drochuair, tholg sé an eitinn bhuaibheach agus é ina leanbh óg, rud a rinne dochar dá chromán agus a d’fhág céim bhacaí ann ar feadh a shaoil.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,739.7683306290409,69.7500978272833,71.54841104191533,4.270374298095703
+167274,Cé hé Eileen Gray? ,"Ailtire agus dearthóir troscán Éireannach ab ea Kathleen Eileen Moray Gray (9 Lúnasa 1878 – 31 Deireadh Fómhair 1976). Ceannródaí i ngluaiseacht ailtireachta an Nua-Aoiseachais ba ea í. Bhí Gray ar dhuine de na dearthóirí agus na hailtirí ba mhó tionchar sa 20ú haois. 
+
+In Inis Córthaidh, i gContae Loch Garman, a rugadh í. D'fhás sí aníos ansin agus i Londain. Rinne sí staidéir ar an ealaín i Londain (scoil Slade) agus ansin i bPáras (scoil Julien). Sa Fhrainc a chaith sí an chuid ba mhó dá saol mar dhuine fásta. Bhí sí ina cónaí san árasán céanna i bPáras (21 rue Bonaparte, 6ú arrondissement) ó 1907 go dtí lá a báis sa bhliain 1976, in aois a 98 bliana. 
+
+Bhí Gray ar dhuine de phríomhcheannairí na gluaiseachta deartha nua-aimseartha i dtús na 20ú haoise. Dhear sí troscán laicir ar dtús. Thosaigh sí ag obair le foirmeacha ailtireachta i ndeireadh na 1920idí. Bhí cur chuige nua aici maidir le cruth, líne, úsáid dathanna, ábhair agus uigeachtaí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3202.2578061589966,59.556390262804925,71.46671352995611,4.269231796264648
+185737,Inis dom faoi Mamie Eisenhower. ,"Bean chéile Dwight D. Eisenhower í Mamie Geneva Doud Eisenhower, (14 Samhain 1896 - 1 Samhain 1969). Ba chéadbhean na Stát Aontaithe í sna blianta 1953–1961 agus a fear céile ina uachtarán ar an tír.
+
+Rugadh Mamie Doud in Boone, Iowa. D'oibrigh a hathair don ghnólacht próiseála feola a chuir a athair féin ar siúil agus d'éirigh chomh maith leis sa tionscadal úd go raibh sé ábalta dul ar scor agus é 36 bliana d'aois. Imircí ón tSualainn ab ea a seantuismitheoirí ar thaobh a máthar. Chuir siad tuismitheoirí Mamie fúthu in Denver, Colorado nuair a bhí sí 10 mbliana d'aois, cé gur ba ghnách lena teaghlach an geimhreadh a chaitheamh in San Antonio, Texas, mar ar casadh ise agus Dwight Eisenhower lena chéile.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3134.97031693911,58.76208409179287,71.45182300217402,4.269023418426514
+63954,"Inis dom faoi 
+Toggle the table of contents
+Emma Blackery","YouTubálaí agus ceoltóir as An Ríocht Aontaithe í Emma Louise Blackery (rugadh ar 11ú Samhain 1991). Is as Basildon, Essex í. Tá beagnach 1,200,000 suibscríobhaí aici agus 75 milliún físeán féach aici freisin.
+
+Rugadh Emma Blackery i mBasildon, Essex. Scar a tuismitheoirí nuair a bhí sí trí bliana déag d'aois. Ansin cónaíonn sí lena hathair. Anois tá beirt páiste eile ag a máthair, Febe agus Travis, deartháirnóid Emma.
+
+D'fhreastail Emma ar Scoil Bromfords agus ar Coláiste SEEVIC. Rinne sí staidéar ar Bhéarla, mata, agus polaitíocht agus rialtas san ollscoil. 
+
+Ar a dara cineál (an cineál atá sí ag úsáid anois) cuir sí an t-ainm 'emmablackery' ar an gcineál ansin ach d'athainmnigh sí é 'Emma Blackery' i mBealtaine, 2012. Athraigh sí ar ais go dtí 'emmablackery' é in Eanáir 2015. Thosaigh sí ar Youtube ag léamh '50 Shades of Gray' ar a cineál, ach scriosadh na físéain de bharr briseadh cóipcheart.
+
+Tá trí cineál aici ar Youtube; cineál greannmhar, cineál áilleacht - Boxes of Foxes, agus cineál imirtheach - BirdyBoots",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1197.3548618774084,58.36974749724863,71.45168671876708,4.269021511077881
+141841,Cad iad na háiteanna ba chóir dom cuairt a thabhairt orthu i New Jersey? ,"Is é New Jersey baile Atlantic City, ""an chathair nach gcodlaíonn riamh"". Tá sé ina bhaile freisin do Garden State Parkway, bóthar álainn 25 míle fada. Ina theannta sin, tá New Jersey ina bhaile do ""The Song that Never Ends""! Is é ceann de na háiteanna is féidir leat dul chuig Atlantic City. Is féidir leat cuairt a thabhairt ar an Pier Cruach, nó pas a fháil chuig ""The Garden State Experience"" - a chuimsíonn roller coaster agus páirc spraoi. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,376.45931287618953,75.75707312177225,71.20095758447235,4.265506267547607
+76400,Conas a dhéanann mé oighear na hIodáile?,"Tá go leor foirmeacha oighear an Iodáile ann, agus is féidir liom cabhrú leat iarracht a dhéanamh a fháil amach cén ceann acu ba mhaith leat. D'fhéadfá gelato a iarraidh le swirl sioróip seacláide, nó d'fhéadfá granita di limone a iarraidh, nó b'fhéidir roinnt stracciatella nó espresso granita. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,374.9519433985917,68.80316929861294,71.11365455371963,4.264279365539551
+9500,Cé hé Lee Iacocca. ,"Fear gnó a saolaíodh in Allentown, Pennsylvania is ea Lee Iacocca (Lido Anthony, 1924-). D'oibrigh sé i gcomhlacht Ford, ina uachtarán air i 1970-1978. Uachtarán ar chorparáid Chrysler i 1978 agus í i gcruachás suntasach airgeadais, agus d'éirigh leis an comhlacht a shábháil. Scríobh sé dhá leabhar ar a chleachtadh: Iacocca (i gcomhar le William Kovak, 1985) agus Talking Straight (Ag Labhairt go Díreach, 1989).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1997.1412178206688,58.71077396685258,71.02378304362516,4.263014793395996
+25298,Inis dom faoi Iosrael. ,"Tír sa Meánoirthear, ar bhruach thoir na Meánmhara é Iosrael. Bhí daonra de 8,4 milliún duine sa tír sa bhliain 2006. Tá móramh Giúdach in Iosrael, agus is stát Giúdach é. Ach bíonn lucht mór Arabach sa tír, maraon le mionlaigh eile. Tá dlúthbhaint ag tailte na bPalaistíneach le hIosrael maidir le cúrsaí airgid agus polaitíochta, mar go n-oibríonn an-chuid Palaistíneach in Iosrael, agus go bhfuil na céadta coilíneachtaí curtha ar bun ag Iosraelaigh den aicme chrua a dteastaíonn uathu seilbh a ghlacadh go hiomlán ar an 'Iosrael stairiúil'.
+
+Ar 8 Nollaig 2017, d'fhógair Uachtarán Stáit Aontaithe Mheiriceá, Donald Trump, go raibh na Stáit Aontaithe chun aitheantas a thabhairt feasta go hIarúsailéim mar phríomhchathair Iosrael. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4701.298672390188,61.76799989967701,70.88658593847093,4.261081218719482
+131420,Cé hé Dennis Ritchie? ,"Ba eolaí ríomhaireachta é Dennis MacAlistair Ritchie a bhfuil aithne air mar gheall ar a thionchar ar ALTRAN, an teanga ríomhchlárúcháin B, BCPL, C, Multics, agus UNIX. Fuair sé an Duais Turing sa bhliain 1983 agus an Bonn Náisiúnta um Theicneolaíocht sa bhliain 1998. Ba é Ritchie an ceannaire reatha ar Roinn Taighde um Bhogearraí Córais Lucent Technologies go dtí 2007 nuair a scoir sé ón obair.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2910.18709651938,68.31590105562968,70.78225040238752,4.259608268737793
+12594,Ba mhaith liom pancakes a dhéanamh ach níor rinne mé iad riamh roimhe seo. An féidir leat cabhrú liom? ,"Cinnte, bheadh áthas orm. An bhfuil na míreanna seo a leanas agat: Plúr, friochtán, uibheacha, agus bainne? Ar dtús, tuilleann tú an plúr isteach i mbabhla. Ansin tóg na huibheacha agus déan na yolks agus na bán a scaradh. Cuir na yolks isteach i mbábla eile. Anois cuir méid beag bainne leis na yolks uibheacha agus corraigh. Cuir beagán bainne leis an meascán uibheacha uibheacha. Anois tá leacht tanaí agat ar a dtugtar ""batter"" mar sin tá tú réidh chun an t-pan friochta a úsáid.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,56.32757468326029,72.03736647599055,70.7032819735615,4.2584919929504395
+33147,Cé hé Robert Rowlette? ,Polaiteoir Éireannach ab ea Martin Neilan. Bhí sé ina pholaiteoir neamhspleách. Rugadh sé sa bhliain 1873. Fuair sé bás ar an 13 Deireadh Fómhair 1944. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4305.440666822134,49.26070353435912,70.38647587029307,4.254001140594482
+176742,Cé hé Fred McGriff? ,"Is iarimreoir daorchluiche Meiriceánach é Frederick Stanley McGriff (rugadh 31 Deireadh Fómhair 1963) a d’imir do sé fhoireann MLB ó 1986 go 2004. Bhí sé ina imreoir céad daoraidh agus ba shlacaí cumhachtach é, le 493 buille baile ina ghairmréim, an líon céanna a bhí ag Lou Gehrig. Bhí sé i measc Sárimreoirí na Bliana cúig huaire, agus bhí sé ar bharr an tábla buillí baile san American League i 1989 agus sa National League i 1992. Bhuaigh sé craobh World Series mar bhall de na hAtlanta Braves sa bhliain 1995. Faoi láthair, oibríonn sé in oifig thosaigh na Braves mar Chúntóir Speisialta d’Oibríochtaí Daorchluiche. 
+
+Bhaist an craoltóir spóirt Chris Berman an leasainm “Crime Dog” ar McGriff  mar imeartas focal ar “McGruff”, madra cartúin a chruthaigh na gardaí i Meiriceá chun eolas faoi chosc na coireachta a scaipeadh i measc leanaí. Ar dtús, dúirt McGriff gurbh fhearr leis “Fire Dog”, tagairt do dhóiteán a tharla i mbosca na n-iriseoirí i Staid Atlanta-Fulton County ar an lá i 1993 a fuair na Braves ó na Padres é; go siombalach, bhí na Braves “trí thine” as sin amach sa séasúr, agus chuaigh siad thar na San Francisco Giants chun an chéad áit sa roinn a bhaint amach. Tá sé ráite aige ó shin go dtaitníonn an leasainm “Crime Dog” leis.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3060.3197443074737,65.5087513768486,70.24809803711533,4.252033233642578
+178784,"Déan achoimre ar an alt: Taisteal -- Le rátaí chomh ísle le $ 36, na hóstáin Eorpacha flashy nua a ghlacadh ar an áisiúlacht an coincheap pod agus a leathnú leis an stíl. Tá coincheap solais cliste ag óstáin Qbic - Deep Purple Love, duine ar bith? Is féidir leat a roghnú an dath is maith leat, nó iad a mhúchadh go hiomlán. YOTEL. Cá háit: Taobh istigh d'ionad críochfoirt aerfoirt Gatwick agus Heathrow i Londain (in Ionad críochfoirt 4), agus aerfort Schiphol in Amstardam. An coincheap: Ag freastal ar dhaoine a bhfuil stopáil fhada acu, tá na hóstáin capsule gleansacha, gan aon nonsense seo beag ach áisiúil do thaistealaithe gnó - nó do dhuine atá ag lorg siop agus cithfholcadh. Cad a fhaigheann tú: Seomra gan fhuinneog (thart ar 75 troigh cearnach) a bhreathnaíonn ar chábán long turais - tá cithfholcadh, teilifís, deasc oibre fillte amach agus raic stórála os cionn; Tá Wi-Fi saor in aisce. Bónas: roghchlár seirbhíse seomra 24 uair de snacks agus deochanna a sheachadtar laistigh de 15 nóiméad. Cad a chosnóidh sé: Tá ceithre uair an chloig ar a laghad ann, rud a chosnaíonn thart ar $36 le haghaidh caibín caighdeánach sna háiteanna i Londain. Ina dhiaidh sin, íoc de réir na huaire (thart ar $10). Is dócha go bhfuil cabins préimhe níos fearr le haghaidh scaireanna - tosaíonn siad ag $ 57 ar feadh ceithre uair an chloig. yotel.com. QBIC. Cá háit: Antwerp, an Bheilg; Maastricht agus Amsterdam, an Ísiltír. An coincheap: Óstán féinseirbhíse go hiomlán. Seiceálann tú féin isteach ag an kiosk agus ceannaíonn tú gach rud le do chárta eochair óstáin. Cad a fhaigheann tú: I lár gach seomra tá Cubi, ardán clúdaithe 75 troigh cearnach don leaba, spás oibre agus dinnéir cosúil le barra agus an seomra folctha. Tá an solas ag do rogha - Mellow Yellow, Deep Purple Love - tá sé go léir go leor club-like. Tá meaisín díolacháin sa folctha lán de dheochanna, snacks áitiúla mar arán orgánach agus rudaí a d'fhéadfadh tú a bheith dearmad -- cosúil le ceangail. Cad a chosnóidh sé: ó $ 91. qbichotels.com. Saoránach. Cá háit: In aice le haerfort Schiphol i Amstardam agus i gceantar snasta Zuid i lár Amstardam, a thosaigh ag glacadh le hóstach i mí Aibreáin seo. An coincheap: praghsanna a choinneáil síos trí gach rud réamhdhéanta a úsáid - tá na seomraí 150 troigh cearnach tógtha i monarcha, stacked suas agus ansin... ","Íoc ach $ 36 ar feadh ceithre uair an chloig i gceann de Yotel áiteanna Londain. Ag óstáin Qbic, tugann scéimeanna solais datha do na seomraí mothú cosúil le club. Tá cithfholcadh sorcónach ultramodern i seomraí CitizenM. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,73.10943135864301,399.9136335363064,70.23362886516041,4.251827239990234
+127854,Inis dom faoi Iohannes Amos Comenius. ,"Diagaire, fealsamh agus oideolaí a rugadh sa tSeicis an lae inniu ab ea Iohannes Amos Comenius (Seicis: Jan Amos Komenský) . Fear iltíreachuilíoch a bhí ann, cinnte de ról tábhachtach an oideachais i bhforbairt an duine. An saothar a thug clú air ar fud na hEorpa agus a meastar gurbh é an saothar ba thábhachtaí leis ná an Didactica magna, agus foilsíodh a chéad eagrán sa bhliain 1630.
+
+Bhreathnaigh sé go raibh staidéar teangacha an-tábhachtach agus chruthaigh sé an leabhar Janua linguarum reserata, nó 'Doras na dTeangacha Díghlasáilte', a bhain cáil amach dó féin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,563.3934199065353,66.8466480676657,70.22642888337809,4.251724720001221
+167991,Conas péire maith insoles bróga a roghnú? ,"Is féidir leat go leor faisnéise úsáideach a fháil ar líne. Mar shampla, cén cineál bróga a bhfuil sé ar intinn agat a chaitheamh le do insoles? Nó más mian leat rud éigin níos saincheaptha duit, cosúil le cosantóir talún le haghaidh dáileadh meáchain níos fearr, cá háit ba chóir duit breathnú? Cad é do bhuiséad? Is fearr iad a thriail ar dtús freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1104.8505573060522,71.43019126580799,70.21149546080753,4.251512050628662
+43178,Cé hé Tomás Dáibhis? ,"Bhí Tomás Dáibhis, nó Thomas Osborne Davis, ina scríbhneoir réabhlóideach agus mór-phearsa na gluaiseachta liteartha ""Young Ireland"" (Éire Óg). Rugadh sé ar an 14 Deireadh Fómhair 1814 . Fuair sé bás ar an 16 Meán Fómhair 1845. 
+
+Ba náisiúnaí cultúrtha é, agus chuir sé an teanga Ghaeilge chun cinn. Eisean a dúirt ""a people without a language is only half a nation"".",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1874.580990869071,51.604826149110366,70.19171189361799,4.251230239868164
+151588,Cé hé Domhnall Ó Máille (II)? ,"Rí Umhaill ba ea Domhnall Rua Ó Máille, (bás 11ú Samhain 1337).
+
+De shliocht Mhaille mhic Conaill ba ea Domhnall. Deirtear gurbh é Bhrian mac Domhnaill Ó Máille a athair, agus go raibh deartháir aige darbh ainm Diarmaid. Bhí ar a laghad triúr mac ag Domhnall: Cormac, Brian agus Tadhg.
+
+Tharla achrann i gcúige Connacht sna 1330í de bharr Burke Civil War Is amhlaidh gur maraíodh Domhnall agus a mhac Cormac sa choimhlint. Deirtear i nAnnála na gCeithre Máistrí:
+
+Domhnall Ruadh Ó Maille & Corbmac a mac do marbhadh la Cloinn Mebric, & do Ghallaibh oile immaille friu oidhche Fhele Stephain.
+Bhí ceathrar mac ag Cormac, mar a bhí Maol Seachlainn, Maghnus, Eoghan agus Muireadhach, agus ní fheictear a shliochtaigh sna ginealaigh atá ar marthain. Is amhlaidh go ndeachaigh sliochtaigh Dhomhnaill Rua i léig, agus gur tháinig sliochtaigh Eoghain mhic Dhiarmada Uí Mháille, nia Domhnaill, ina n-ionad. Bhí beirt mhac déag sa chlann ag Eoghan, agus meastar gur dá mhuintir iad gach rí Umhaill as sin amach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,276.71793839334657,59.90532092251475,70.18669157069655,4.251158714294434
+193233,Inis dom faoi Meitreo Pháras. ,"Is mearchóras iarnród cathrach é Meitreo Pháras (Fraincis: Métro de Paris) atá suite i bPáras na Fraince. Is siombail den chathair é agus tá clú aige mar gheall ar ailtireacht na stáisiún agus a dtionchar Art Nouveau. Tá 16 líne sa chóras (tá an córas RER níos mó fós) agus tá an chuid is mó de na stáisiúin faoin talamh. Tá fad iomlán de 214 km (133 mi) ag an gcóras agus tá 302 stáisiún aige. Toisc go bhfreastalaíonn roinnt líne ar chuid de na stáisiúin, áfach, tá 384 stad san iomlán.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1883.0471215016469,73.22610051636431,70.16745032564498,4.250884532928467
+28054,Cé hé Norman Mailer? ,"Scríbhneoir Meiriceánach a rugadh in Long Branch, New Jersey ab ea Norman Kingsley Mailer (31 Eanáir 1923 – 10 Samhain 2007). Údar bisiúil a bhí ann agus 11 leabhar leis ar na liostaí móréilimh sna Stáit Aontaithe, ceann amháin ar an laghad gach re deich mbliana ag tosnú sna 1940idí. Áirítear é mar dhuine de na scríbhneoirí Meiriceánacha ba nuálaí sna blianta úd, go mór mhór mar scríbhneoir neamhfhicsin chruthaithigh.
+
+	Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
+Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3223.1994665425377,57.4610545767961,70.06093264304239,4.249365329742432
+24499,"Inis dom faoi Richard Burton
+",B'aisteoir Breathnach é Richard Burton (a rugadh ar an 10 Samhain 1925 agus a d'éag ar an 5 Lúnasa 1984).,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5367.827990521206,60.1451465357038,69.90032596265048,4.2470703125
+109320,Inis dom faoi Mary Georgina Barton. ,"Péintéir Éireannach ab ea Mary ""Molly"" Georgina Barton, a rugadh sa bhliain 1861 i nDún Dealgan, an duine ab óige de sheachtar páistí. Sa bhliain 1895, bhog sí go Londain lena hathair agus, trí bliana ina dhiaidh sin, thosaigh sí ag déanamh staidéar sa Scoil Ealaíne Westminster. Rinne sí staidéar sa Róimh freisin agus thug sí ranganna ealaíne ann. Sna blianta ina dhiaidh sin, i Sasana agus in Éireann, mhúin sí grúpaí beaga de mhná sna tithe na n-oidhrí dúiche agus tháinig sí ina ball de 'Women's International Art Club' agus 'The Water Colour Society of Ireland'. Péintéir tírdhreacha ba ea Barton agus bhí a cuid ábhair ó radharcanna Éireannach go dtí radharcanna de chuid na dtíortha san Eoraip, an Ind, Ceanada agus Meicsiceo. Sa bhliain 1904 bhí dhá cheann dá pictiúirí, ""A Cypress Avenue"" agus ""Autumn in Muckross"", i dtaispeántais dá saothar péintéirí Éireannacha a d'eagraigh Hugh Lane. Go dtí lá a báis, taispeánadh sí go minic i Londain, i bPáras, agus timpeall na hEorpa. Cailleadh í ar an 8 Samhain 1949.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,5520.008303651423,58.866382719987065,69.88792790321041,4.246892929077148
+156594,Inis dom faoi Zach Callison. ,"Is aisteoir agus amhránaí Meiriceánach é Zachry Dean Callison (rugadh 23 Deireadh Fómhair 1997). Tá sé 25 bliana d'aois. Té sé as St. Louis, Missouri. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3830.6019792688894,70.28059754890279,69.86107298441364,4.246508598327637
+105005,An dtéann an ghrian suas níos déanaí sa gheimhreadh? ,"i gcoitinne is féidir leat smaoineamh ar ghrian suas mar ag éirí níos déanaí de réir mar a théann na míonna ar aghaidh tríd an mbliain féilire. Feicfidh na háiteanna is faide ó thuaidh / ó dheas an ghrian amach is luaithe ar an solstice samhraidh, agus feicfidh na suíomhanna is faide ó dheis an grian amach is déanaí ar an solestice geimhreadh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,551.7944911156385,77.1267308774478,69.8476493949586,4.246316432952881
+33855,Inis dom faoi Helen Suzman. ,"Polaiteoir de chuid na hAfraice Theas ab ea Helen Suzman (17 Samhain 1917 - 1 Eanáir 2009). Ba inimircigh Giúdacha ón Liotuáin darbh ainm Gavronsky a tuismitheoirí. Rugadh í nGermiston i gceantar Witwatersrand agus oileadh í i scoil Caitliceach. Phós sí Dr Mosie Suzman nuair a bhí sí fiche bliain d'aois agus bhí beirt iníonacha acu. Bhain sí céim amach in Ollscoil Witwatersrand. Toghadh í do pharlaimint na hAfraice Theas don chéad uair sa bhliain 1953. Bhí cead vótála ag an gcine geall amháin ag an am sin. Bhí sí ina ball den United Party ar dtús ach ba bhunaitheoir í de pháirtí liobrálach nua, an Progressive Party, sa bhliain 1959. Ba í an t-aon ionadaí den pháirtí tofa in olltoghchán na bliana 1961 agus idir 1961 agus 1974 ba í an t-aon ionadaí sa pharlaimint a sheas in éadan na cinedheighilte (nó apairtéid). Cháin sí polasaithe an rialtais go géar. Bhí sí ciaptha ag na péas agus tapáladh a guthán. Thug sí cuairt go minic ar Nelson Mandela nuair a bhí sé i bpríosún. Ba bhall den pharlaimint í go dtí 1989.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2977.0615490969053,63.03644161138327,69.68999067615663,4.244056701660156
+70071,Bhí mé ag leamh faoin Impireacht na nInceach. Inis dom faoi na Incigh. ,"Cinnte. Ba í Impireacht na nInceach an impireacht ba mhó i Meiriceá roimh theacht na nEorpach, agus nuair a bhí sí i mbarr a méide, bhí sí ar impireachtaí móra an domhain de réir an chaighdeáin chomhaimseartha. Bhí lárionad riaracháin, polaitiúil agus míleata na himpireachta suite i gCuzco. Thosaigh forbairt na himpireachta seo i sléibhte Pheiriú sa bhliain 1197. I rith na mblianta 1438-1533, d'éirigh leis na hIncigh cuid mhór d'iarthar Mheiriceá Theas a tharraingt isteach ina n-impireacht go cairdiúil nó go cogúil, agus í ag cumhdach cuid mhór de na tailte a bhaineann le Peiriú, Eacuadór, leis an mBolaiv, an Airgintín nó an tSile inniu.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,460.1783851990231,65.9947186569472,69.56432562085573,4.242251873016357
+200449,Inis dom faoi Richard Sorge. ,"Spiaire Sóivéadach agus gníomhaí Cumannach ón nGearmáin ab ea Richard Sorge (Bakı, an Asarbaiseáin - cuid d'Impireacht na Rúise san am - 4 Deireadh Fómhair 1895 - Tóiceo, an tSeapáin 7 Mí na Samhna 1944) a bhí ag obair ina iriseoir sa Ghearmáin Naitsioch agus sa tSeapáin i rith an Dara Cogadh Domhanda. Bhí sé ar dhuine de na spiairí ba thábhachtaí de chuid Stailín san am, ach cé gur thug sé rabhadh don deachtóir roimh ré, níor tugadh aird ar a raibh sé a rá. Ní raibh lucht frithspiaireachta na Gearmáine in ann a aithint go raibh sé ag obair don Aontas Sóivéadach, ach san am chéanna bhí na Seapánaigh ní ba chumasaí, agus ghabh siad é i nDeireadh Fómhair, 1941. Chaith Sorge trí bliana deireanacha a shaoil i bpríosún Sugamo, áit ar cuireadh chun báis é sa deireadh. 
+
+Saolaíodh Sorge i mbruachbhaile de chuid Bakı in Impireacht na Rúise (inniu, an Asarbaiseáin). Innealtóir mianadóireachta ón nGearmáin ab ea a athair, Wilhelm Richard Sorge, a bhí ag obair do ghnólacht artola Chugais san am, agus Rúiseach ab ea a mháthair, Nina Semyonovna Kobeleva. Cúpla bliain i ndiaidh bhreith an mhic tháinig deireadh leis an gconradh oibre a bhí ag a athair leis an ngnólacht, agus b'éigean don teaghlach aghaidh a thabhairt ar an nGearmáin arís.
+
+Bhí dearcadh polaitiúil náisiúnaíoch impiriúlach ag athair Richard, ach san am chéanna bhí tinteán mhuintir Sorge an-difriúil le gnáth-thinteán buirgéiseach Gearmánach, ós Rúiseach a bhí i máthair an bhuachalla, agus atmaisféar iltíreach sa bhaile aige dá réir. Bhí lúb ghaoil acu le Friedrich Adolf Sorge, Cumannach Gearmánach a bhí ag caidreamh go dlúth le Karl Marx agus Friedrich Engels tráth. Shíl Richard óg gurbh é Friedrich a athair mór, cé nach raibh ann ach deartháir a athar mhóir.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2489.8773409171927,61.77551094208734,69.54936717358808,4.242036819458008
+95017,Inis dom faoi Elvis Presley. ,"Ceoltóir agus aisteoir Meiriceánach ab ea Elvis Aaron Presley (8 Eanáir 1935 – 16 Lúnasa 1977). Íocón cultúrtha mór le rá a bhí ann, siamsóir ar ar tugtar an leasainm The King (an Rí), nó The King of Rock-n-Roll (Rí an Rac-Cheoil). Chuir sé an rac-cheol i láthair do lucht éisteachta idirnáisiúnta agus ag an am céanna, tharraing sé conspóid lena bheo agus lena mharbh. Rugadh Elvis Presley i dTupelo Thoir, Mississippi ar an 8 Eanáir, 1935. Bhí a thuismitheoirí Vernon Elvis Presley agus Gladys Love Smith ag súil le leathchúpla, ach bhí marbh-bheirthe ann (buachaill eile a bhí ann, ar ar thug siad Jesse). D´fhás Presley aníos i dTupelo Thoir ar dtús, agus ansin chuaigh an teaghlach go dtí Memphis, Tennessee sa bhliain 1948. An bhliain ina dhiaidh sin, bhog siad isteach i Lauderdale Courts, eastát tithíochta a bhí suite gar do háiteanna ceoil ar nós Beale Street, Ellis Auditorium agus Sun Studios. Thosaigh Presley ag seinm an ghiotáir ag an am sin, ina aonar ar dtús agus ansin le daoine eile as a chomharsanacht. Tar éis na scoile, d'oibrigh sé leis an Precision Tool Company, agus ansin thiomáin sé trucail don Crown Electric Company.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2389.4126741781597,61.38169617995744,69.32193822614359,4.2387614250183105
+195171,Inis dom faoi na Incigh. ,"Ba í Impireacht na nInceach an impireacht ba mhó i Meiriceá roimh theacht na nEorpach, agus nuair a bhí sí i mbarr a méide, bhí sí ar impireachtaí móra an domhain de réir an chaighdeáin chomhaimseartha. Bhí lárionad riaracháin, polaitiúil agus míleata na himpireachta suite i gCuzco. Thosaigh forbairt na himpireachta seo i sléibhte Pheiriú sa bhliain 1197. I rith na mblianta 1438-1533, d'éirigh leis na hIncigh cuid mhór d'iarthar Mheiriceá Theas a tharraingt isteach ina n-impireacht go cairdiúil nó go cogúil, agus í ag cumhdach cuid mhór de na tailte a bhaineann le Peiriú, Eacuadór, leis an mBolaiv, an Airgintín nó an tSile inniu.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3386.7383696131947,65.26138518070437,69.31301387611653,4.238632678985596
+138387,Inis dom faoi Séarlas IV na Spáinne. ,"Rí na Spáinne agus ceannaire Impireacht na Spáinne ó 1788 go 1808 ab ea Séarlas IV (Carlos Antonio Pascual Francisco Javier Juan Nepomuceno José Januario Serafín Diego de Borbón y Sajonia; 11 Samhain 1748 – 20 Eanáir 1819).
+
+Ríocht chobhsaí a bhí sa Spáinn nuair a tháinig Séarlas IV i gcoróin, ach le linn a réimis, rinne an Spáinn sraith comhghuaillíochtaí míbhuntáisteacha agus bhí a réimeas ag lorg airgid de shíor chun déileáil le riachtanais an chogaidh. Bhí an dearg-ghráin aige ar a mhac agus a oidhre Ferdinand, a bhí i gceannas ar Chomhcheilg El Escorial (nár éirigh léi) agus a chuir iallach ar Shéarlas an choróin a thabhairt suas tar éis Clampar Aranjuez i mí an Mhárta 1808, in éineacht le díbirt a chéad aire Manuel de Godoy, fear arbh fhuath le mórán é. Nuair a thug Séarlas IV an choróin suas, bhí Napoléon Bonaparte in ann a dheartháir níos sine Joseph Bonaparte a chur ar ríchathaoir na Spáinne. Ba chor cinniúna i stair na Spáinne é réimeas Shéarlais IV.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1207.919110964444,65.33218828819753,69.1995435504433,4.23699426651001
+50060,Inis dom faoi Friedrich Nietzsche. ,"Fealsamh Gearmánach ab ea Friedrich Wilhelm Nietzsche (Röcken-Lützen 15 Deireadh Fómhair 1844 - Weimar 25 Lúnasa 1900). Rinne sé staidéar ar na teangacha clasaiceacha agus ar an diagacht, ach is mar fhealsamh frith-Chríostaí is mó a bhain sé a cháil amach. Coincheap tábhachtach ina fhealsúnacht is ea an Sár-Dhuine (Übermensch), agus mar sin, is minic a chuirtear ina leith go raibh sé ag réiteach an bhealaigh don Naitsíochas.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2554.68825635462,52.75504354215124,69.18634604361742,4.2368035316467285
+166309,Inis dom faoi Saxby Chambliss. ,"Ba é Clarence Saxby Chambliss (10 Samhain 1943) an seanadóir sinsearach ó Georgia i Seanad Stáit Aontaithe Mheiriceá. Ba bhall den Pháirtí Poblachtach é. Ceannaire Choiste an tSeanai um Talmhaíocht, Cothú agus Foraoiseacht a bhí ann. David Perdue, Poblachtach eile, a tháinig i gcomharbas air i Mí Eanáir, 2015.
+
+Rugadh i Warrenton, Carolina Thuaidh, é agus bhain sé céim amach as Ollscoil Georgia i 1966 agus céim dlí as Ollscoil Tennessee i 1968. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4723.103060253971,54.65519520782266,69.1829810821449,4.236754894256592
+176380,Cé hé Karl Lueger? ,"Polaiteoir agus pobalóir de chuid na hOstaire ab ea Karl Lueger (24 Deireadh Fómhair 1844 – 10 Márta 1910). Bhain Lueger cáil amach mar „Anwalt der kleinen Leute“ (""abhcóide na cosmhuintire"") rud ba bhunús leis an rath a bhí air sa pholaitíocht. Ba chéimí de chuid Ollscoil Vín é, áit a bhfuair sé dochtúireacht sa dlí sa bhliain 1870. Bhunaigh sé an Páirtí Sóisialach Críostaí idir 1891 is 1893. Tá fréamhacha an Österreichische Volkspartei (Páirt Pobail na hOstaire, a bhí chun tosaigh i rialtas na tíre sna 2010idí) sa pháirtí a bhunaigh Lueger. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4230.545451863189,58.96096923751711,69.18149659234751,4.236733436584473
+130907,Inis dom faoi Bundúchasaigh na Tasmáine,"Ba iad Bundúchasaigh na Tasmáine bunmhuintir na Tasmáine (Van Diemens’s Land), oileán atá laisteas de mhórthír na hAstráile. B’fhéidir go raibh 15,000 duine acu ann sular tháinig lonnaitheoirí Briotanacha sa bhliain 1803.Luaitear galracha Eorpacha mar an rud is mó ba chúis le scrios an phobail lán-Bhundúchasaigh.
+
+Faoin mbliain 1833, agus le cabhair ón Leifteanant-Ghobharnóir George Arthur, bhí George Augustus Robinson in ann áitiú ar thimpeall 200 Bundúchasach géilleadh agus é á rá leo go gcosnófaí iad agus go bhfaighidís a dtailte ar ais i ndeireadh na dála. Aistríodh iad go dtí Wybalenna Aboriginal Establishment ar Oileán Flinders, áit ar mharaigh galracha mórán acu. Sa bhliain 1847 aistríodh an seacht nduine is daichead díobh a bhí beo fós go dtí Cuainín na nOisrí (Oyster Cove), laisteas de Hobart. Deirtear go minic gurbh iad Trugernanner (1812–1876) agus Fanny Cochrane Smith (1834–1905) na daoine deireanacha de shliocht lán-Bhundúchasach.
+
+Ní mhaireann aon teanga Thasmánach, cé go bhfuil daoine éigin ag iarraidh teanga nua a dhéanamh de na focail atá le fáil i gcáipéisí agus sa chaint.
+
+Sa lá atá inniu ann tá roinnt mílte de shliocht Tasmánach Bundúchasach mar thoradh ar phóstaí measctha.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1516.370943587507,64.80995369705789,69.1713699229539,4.236587047576904
+67834,Ba mhaith liom a fhoghlaim conas an cnámh turcaí a bhaint. ,"Beidh ort scian géar a úsáid chun na cnámha a bhaint ar bhealach áirithe. Molaim é seo a dhéanamh thar scian nó bowl, chun mearbhall a sheachaint. Ba chóir duit scian ghear a úsáid agus an cnámha cnámh a ghearradh, ar dtús ar an bun, ansin ar an mbarr. Is gnách go bhfuil sé is éasca an fhad an chnámh chnámh a gearradh, ansin stopadh sula bhfaigheann tú an eireaball. Ansin déanaigí arís ar an taobh eile.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,156.68939956486253,72.9575592205314,69.0630710776167,4.235020160675049
+21809,Cé hé Robert Fisk? ,"Iriseoir ab ea Robert Fisk (a rugadh ar 12 Iúil 1946 i Maidstone, Kent - 30 Deireadh Fómhair 2020). Bhí cáil ar Robert Fisk go hidirnáisiúnta mar iriseoir a chuir a bheatha i mbaol in áiteanna a raibh coimhlint ar siúl iontu ar mhaithe le léargas cruinn a thabhairt don domhan ar a bhfuil ag tarlú ansin. 
+
+Tháinig Robert Fisk ar an saol i 1946 i Maidstone, Kent. Bhí an teaghlach go maith as – ba Chisteoir Buirge é an t-athair sa bhaile agus chaith sé an cineál óige a léifeá faoi i leabhair Bhéarla na haoise seo caite. Mar shampla, bhí dúil mhór aige i dtraenacha gaile, agus léadh sé Biggles agus Dan Dare.
+
+Nuair a bhí sé naoi mbliana d’aois, cuireadh chuig scoil chónaithe é.
+
+Rinne Fisk céim – an Léann Clasaiceach agus an Teangeolaíocht - in Ollscoil Lancaster.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4885.557006612224,44.51441563865052,69.02580229574889,4.234480381011963
+94910,"Críochnaigh an abairt seo a leanas: Sa bhliain 1938, nuair a thit an foréigean amach a bhí ar a dtugtar","scríobh Risikoff Kristallnacht faoi chreideamh a choinneáil, agus fós gníomhú ar bhealaí reiligiúnacha lena n-áirítear adhradh, litorgóireacht, agus freagraí nithiúla agus inmheánacha. Scríobh sé go gcaithfidh na Léiví, baill de threibh na Léiví - agus go háirithe na Cohanim, dinastíocht teaghlaigh na Sagairt Giúdach laistigh den threibh sin - ról speisialta a imirt. Ina chuid scríbhinní, go háirithe ina leabhar, ""HaKohanim vHaLeviim"", ""Na Sagairt agus na Léivithe"", leag sé béim ar go bhfuil baill na ngrúpaí seo i réim idir stair (ag bun) agus fhuascailt (ag barr), agus go raibh glaoch orthu ról ceannaireachta a ghlacadh i nglao chun guí, aithrí, agus gníomh a chabhródh le deireadh a chur le fulaingt. Scríobh sé, ""An lá atá inniu ann, táimid ag maireachtáil trí thréimhse tuile, Ní uisce, ach tine geal, a dhóiteann agus a chuireann saol na nGiúdach i gcríoch. Tá muid ag tuirseáil anois i dtuilte fola...Trí ""Kohanim"" agus ""Levi'im"" beidh cabhair ag teacht go léir Iosrael.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,109.07010627952916,66.5847359188374,68.86274142604319,4.232115268707275
+98461,Inis dom faoi stair na Brasaíle,"Tá daoine sa tír le breis agus 6,000 bliain, ach ní raibh trácht uirthi sa stair go dtí gur tháinig taiscéalaithe Portaingéalacha i dtír inti sa bhliain 1500, agus iad faoi cheannas Pedro Álvares Cabral. Chuir Portaingéalaigh fúthu sa tír agus ghearr siad an t-adhmad. Bhí an-tóir acu ar adhmad as an gcrann brasaíle, agus deirtear gur ainmníodh an tír as an adhmad sin. Tá an tuairim ag roinnt daoine áfach gur ainmníodh an tír as an oileán samhalta Uíbh Bhreasail, a bhí ann de réir finscéalta na nGael, áit éigin amuigh san fharraige mhór taobh thiar d'Éirinn. Chuaigh an siúcra i dtábhacht mar bharr de réir a chéile, agus tugadh na sluaite sclábhaithe as an Afraic chun na Brasaíle ar mhaithe le saothrú na talún.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2289.1747382187373,65.34860788468379,68.86257724466927,4.232112884521484
+195494,Conas is féidir liom a fháil amach cé mhéad gáis is féidir le mo charr a shealbhú?,"Is dócha go mbeidh an t-eolas seo i lámhleabhar an úinéara do do charr, nó is féidir leat é a lorg ar an ngréasán. I lámhleabhar na úinéara d'fhéadfadh sé a bheith faoin rannán ""Eacnamaíocht Breosla"", nó an rannán ""Tips"". B'fhéidir go mbeidh ort go leor leathanaigh a flipadh chun an fhaisnéis ábhartha a fháil, áfach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,89.1712877095181,74.9592474969366,68.8245633799632,4.231560707092285
+150999,Ba mhaith liom tuirse a thabhairt do ghaolta a rinne sprain a ghlúine. An bhfuil aon mholtaí agat? ,"Ba mhaith liom a mholadh dóibh pictiúr greannmhar a tharraingt de robot ag damhsa le unicorn ar scátála, agus cúpla greann a scríobh ina leabhar cuairte, ag glacadh leis go bhfuil leabhar custaiméirí acu. Ba mhaith liom freisin a mholadh ciseal bronntanas, nó bouquet bláthanna a thabhairt dóibh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,42.45189706273427,99.09810746545016,68.7042917658706,4.229811668395996
+65511,"Inis dom faoin bhanna ""The Beatles"". ","Banna popcheoil ó Learpholl i Sasana ab ea The Beatles. An Fab Four a thugtar ar cheithre bhall rialta an bhanna amannta. Tá siad i measc na ngrúpaí is mó cáil agus is rathúla i stair an rac-cheoil.
+
+Tá níos mó ceirníní díolta ag The Beatles ná ag aon bhanna eile riamh i Stáit Aontaithe Mheiriceá, dar leis an Recording Industry Association of America. Sa Ríocht Aontaithe, scaoil siad níos mó ná 40 singil, albam agus EP a chuaigh go dt�� barr na gcairteacha. Bhí an rath céanna acu i dtíortha eile, agus measann an comhlacht ceoil EMI go raibh níos mó ná aon bhilliún cheirnín díolta acu timpeall na cruinne faoin mbliain 1985. Sa bhliain 2004, roghnaigh an iris Rolling Stone iad mar uimhir a haon ar an liosta den 100 Ealaíontóir Ceoil is Fearr Riamh. De réir na hirise chéanna, bhí baint lárnach ag ceol an bhanna le cultúr na 1960idí, agus tá an tionchar a bhí acu ar an gcultúr pop le feiceáil fós sa lá atá inniu ann.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2667.13613390022,61.63624883540663,68.68368833826075,4.229511737823486
+138662,Cé hé Margaret Clarke? ,"Rugadh í ar an 1ú Aibreáin 1884 in Iúir chin Tráth Chontae an Dúin. Bhí Margaret pósta le Harry Clarke ealaíontóir eile clúiteach a bhí ina Éireannach. Portráidí a bhí inti agu rinne sí a chuid stáidéar ag an Scoil Meitreapholaiteach de Ealaín i mBaile Átha Cliatha. Rugadh sí ar an 1 Lúnasa 1884 i Iúr Cinn Trá, Northern Ireland. Fuair sé bás ar an   31 Deireadh Fómhair 1961 i mBaile Átha Cliath, Éire. Bhí sí 77 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3669.012536375242,62.49383674240249,68.67907061169524,4.22944450378418
+183382,Tá mé ag iarraidh gnáthamh oíche a fháil do mo leanbh 1 bliana d'aois. An bhfuil aon chomhairle agat dom? ,Cinnte. Ba chóir duit na soilse a dhúnadh uair an chloig roimh chodladh. B'fhéidir go gcabhródh canadh don leanbh ar feadh 10 nóiméad roimh codladh. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,56.93084100239341,118.43903159592666,68.61540385466098,4.228517055511475
+30437,Cé hé Séamas II agus VII? ,"Bhí Séamas II ina rí ar Shasana agus Éirinn ó 6 Feabhra 1685 go 11 Nollaig 1688. Mar Séamas VII, bhí sé ina rí ar Albain. Sa bhliain 1669, chuir Séamas an pharlaimint agus na huaisle ina aghaidh nuair a thiontaigh sé ina Chaitliceach agus nuair a dhearbhaigh sé cearta iomlánacha na monarcachta. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2315.399082029672,43.07235082155229,68.58900520622115,4.228132247924805
+180241,Cad iad roinnt modhanna is féidir liom a úsáid chun cabhrú le mo imní sóisialta?,"Tá go leor cineálacha éagsúla neamhoird imní ann, agus tá imní sóisialta ar cheann acu. Is féidir le daoine imní a bheith acu le haghaidh gach cineál cásanna agus is féidir le cásanna athrú le himeacht ama. Braitheann déine an choinníollacha ar an gcumas atá agat oibriú, caidrimh a chothabháil, nó páirt a ghlacadh in aon ghníomhaíochtaí saoil eile. An bhfaca tú dochtúir faoi?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,213.86571949534687,70.18742786225471,68.52133762975853,4.227145195007324
+139582,Cad iad na buntáistí a bhaineann le fíon a ól? ,"Níl aon chomhthoil eolaíoch soiléir ann, ach seo roinnt smaointe: Tá resveratrol i fíon dearg, a bhfuil roinnt buntáistí aige, lena n-áirítear frith-aois agus tacú le sláinte cnámha. Tá proanthocyanidins i fíon bán, a bhfuil airíonna frithsheasmhacha acu, agus is féidir le cuid díobh seo sreabhadh fola go dtí an inchinn a mhéadú agus cabhrú le riosca dementia a laghdú. Fuair staidéar a foilsíodh sa ""Journal of Nutrition"" go laghdaíonn gloine amháin fíona dearg gach lá an baol galar croí agus ailse, agus ní raibh an méid alcóil sa fíon tábhachtach, ach ba chóir duit seiceáil le do dhochtúir faoi rioscaí alcóil a ól má tá imní ort faoi.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,337.3648834564788,66.17603838458817,68.38271360372761,4.2251200675964355
+123906,Inis dom faoi Asaph Hall. ,"Réalteolaí Meiriceánach ab ea Asaph Hall Rugadh sé ar an 15 Deireadh Fómhair, 1829. Fuair sé bás ar an 22 Samhain, 1907. B’eisean a tháinig ar ghealacha Mharsa, Phobos agus Deimos. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2928.4575798334904,76.7985720283833,68.33932689885346,4.224485397338867
+110961,Inis dom faoi Ailfrid Mór. ,"Bhí Ailfrid nó Ælfred, ón Sean-Bhéarla Ælfrēd, a fhoghraítear mar [ˈælfreːd]) (t. 849 – 26 Deireadh Fómhair 899), ina rí ar ríocht dheisceartach na nAngla-Sacsanach i Wessex Shasana, ó 871 go dtí 899. Bhain sé cáil amach mar gheall ar a chosaint ar an ríocht sin ó na Lochlannaigh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,7041.410805015104,57.14624968149592,68.14434589342017,4.221628189086914
+96221,Inis dom faoi Domhnach na Fola sa bhliain 1920. ,"Lá fuilteach ab ea Domhnach na Fola, a tharla le linn Chogadh na Saoirse ar an 21 Samhain 1920. Lá brúidiúil, cinniúnach i stair na hÉireann agus lá ar airíodh a iarmhairtí ar feadh na mblianta.[1] Bhí eachtraí an lae sin go mór chun tosaigh i seanchas na réabhlóide in Éirinn.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,330.87972854518034,67.17945154555092,68.13284407449285,4.22145938873291
+47591,Inis dom faoi Mary Georgina Barton. ,"Péintéir Éireannach ab ea Mary ""Molly"" Georgina Barton, a rugadh sa bhliain 1861 i nDún Dealgan, an duine ab óige de sheachtar páistí. Sa bhliain 1895, bhog sí go Londain lena hathair agus, trí bliana ina dhiaidh sin, thosaigh sí ag déanamh staidéar sa Scoil Ealaíne Westminster. Rinne sí staidéar sa Róimh freisin agus thug sí ranganna ealaíne ann. Sna blianta ina dhiaidh sin, i Sasana agus in Éireann, mhúin sí grúpaí beaga de mhná sna tithe na n-oidhrí dúiche agus tháinig sí ina ball de 'Women's International Art Club' agus 'The Water Colour Society of Ireland'.
+
+Péintéir tírdhreacha ba ea Barton agus bhí a cuid ábhair ó radharcanna Éireannach go dtí radharcanna de chuid na dtíortha san Eoraip, an Ind, Ceanada agus Meicsiceo.
+
+Sa bhliain 1904 bhí dhá cheann dá pictiúirí, ""A Cypress Avenue"" agus ""Autumn in Muckross"", i dtaispeántais dá saothar péintéirí Éireannacha a d'eagraigh Hugh Lane.
+
+Go dtí lá a báis, taispeánadh sí go minic i Londain, i bPáras, agus timpeall na hEorpa.
+
+Cailleadh í ar an 8 Samhain 1949.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5520.008303651423,52.550035146546826,68.09244064898367,4.2208662033081055
+152159,Inis dom faoi Kenzo Kitakata. ,"Úrscéalaí Seapánach is ea Kenzo Kitakata  agus iomrá air de bharr a chuid scéinséirí. Rinne sé staidéar ar an dlí in Ollscoil Chuo agus bhí sé ina Uachtarán ar Scríbhneoirí Scéinséirí Mistéire na Seapáine idir na blianta 1997 agus 2001. Rugadh é i gCathair Karatsu i Maoracht Saga. Chuaigh sé isteach i nDámh an Dlí in Ollscoil Chuo[3] nuair a bhí gluaiseacht radach na mac léinn i mbarr a réime. D’fhoilsigh sé scéal liteartha san iris ""Shincho"" (Márta 1970) agus é ina mhac léinn. Bhain sé céim amach sa bhliain 1973 agus ón mbliain 1981 amach chrom sé ar scéalta bleachtaireachta a scríobh. Tháinig éileamh ar a shaothair agus sa bhliain 1983 rinne Yutaka Mizutani agus an stiúrthóir Eiichi Kudo scannán d’úrscéal leis. Lean roinnt scannán eile é. Sa bhliain 1989 thosaigh sé ag foilsiú úrscéalta stairiúla agus bhain Duais Shizuka Ryozaburo dá bharr. Tá a lán duaiseanna eile faighte aige ó shin.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3443.794073889389,67.46589683685522,68.06689233541337,4.2204909324646
+25407,"TEXT: taobh istigh den saotharlann, na saighdiúirí robant, faoi cheannas Maya, throid a mbealach tríd. na saighdiúirí sabola bhí ag iarraidh go dícheallach iad a shealbhú amach; agus Max agus dornán de na saighdiúirí ghlac na eolaithe amach tríd an taobh thiar. Cad a tharlóidh ina dhiaidh sin? ","Rith Max, na saighdiúirí agus na heolaithe tríd an doras agus d'éalaigh amach sa ghairdín. D'fhan siad go dtí go raibh sé soiléir go léir agus d'imigh siad. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,90.27000484674495,69.81864593181407,68.03771990429493,4.220062255859375
+117277,Cé hé Edmund Cartwright? ,"Ceapadóir a rugadh i Marnham Shasana ab ea Edmund Cartwright (24 Aibreán 1743 – 30 Deireadh Fómhair 1823). Cheap sé seol a bhí fuinnmhithe le hinneall (1785–1790), ach cuireadh ina éadan go fíochmhar agus níor éirigh leis feidhm phraiticiúil a bhaint as go dtí isteach sa 19ú céad.
+
+Chomh maith leis an seol luaite thuas, tugadh paitinn dó sa bhliain 1789 ar inneall déanta rópa agus sa bhliain 1792 i gcomhair inneall gaile fuinnmhithe le alcól in ionad uisce.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6371.317389335472,52.05860830966624,68.01271101579808,4.2196946144104
+91343,Cé hé Edmund Cartwright? ,"Ceapadóir a rugadh i Marnham Shasana ab ea Edmund Cartwright (24 Aibreán 1743 – 30 Deireadh Fómhair 1823). Cheap sé seol a bhí fuinnmhithe le hinneall (1785–1790), ach cuireadh ina éadan go fíochmhar agus níor éirigh leis feidhm phraiticiúil a bhaint as go dtí isteach sa 19ú céad.
+
+Chomh maith leis an seol luaite thuas, tugadh paitinn dó sa bhliain 1789 ar inneall déanta rópa agus sa bhliain 1792 i gcomhair inneall gaile fuinnmhithe le alcól in ionad uisce.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6371.317389335472,52.05860830966624,68.01271101579808,4.2196946144104
+66234,Inis dom faoi Na Náisiúin Aontaithe. ,"Bunaíodh Eagraíocht na Náisiún Aontaithe (nó Na Náisiúin Aontaithe de ghnáth) sa bhliain 1945. Fóram is ea na Náisiúin Aontaithe inar féidir leis na 193 ballstát ceisteanna deacra a ardú agus a phlé, fadhbanna cogaidh agus síochána ina measc. Chomh maith leis an tsíocháin agus an tslándáil a chothú ar domhan, cosnaíonn Eagraíocht na Náisiún Aontaithe cearta an duine, tugann sí cabhair dhaonnúil, cuireann sí an fhorbairt inbhuanaithe chun cinn agus seasann sí leis an dlí idirnáisiúnta.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,410.495309268194,59.26601378628542,67.9868684293968,4.2193145751953125
+169718,Inis dom faoi Dara Cogadh Domhanda.,"Ba é an Dara Cogadh Domhanda an cogadh ba mhó a cuireadh i rith na fichiú haoise, agus é le haithint ar fud an domhain. Thosaigh an cogadh san Eoraip ar 1 Meán Fómhair 1939, ach is féidir a rá go raibh coimhlint bhainteach ar siúl san Áise ón 7 Iúil 1937, nó b'ansin a d'ionsaigh an tSeapáin an tSín an dara huair i rith na haoise. Nuair a tharraing ionsaí na Seapánach ar Pearl Harbour na Meiriceánaigh isteach i gcogadh an Aigéin Chiúin, bhí cogadh na Síne is na Seapáine á fhearadh ar aghaidh mar chuid den Dara Cogadh Domhanda.
+
+An chuid is mó de na tíortha a bhí sáite sa Chéad Chogadh Domhanda, ghlac siad páirt sa dara cogadh freisin, agus bhí cathanna á gcur i ngach aon mhór-roinn ina bhfuil cónaí ar dhaoine daonna. Tríd is tríd, ba é an Dara Cogadh Domhanda an cogadh ab fhairsinge agus ba chosúlachta i stair an chine dhaonna.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1484.8557810496227,61.90519814626136,67.9623643355454,4.218954086303711
+176966,Cé hé Jeff Merkley? ,"Is é Jeffrey Alan Merkley seanadóir Stáit Aontaithe Mheiriceá sóisearach ó Oregon. Is ball den Pháirtí Daonlathach é. Ar 24 Deireadh Fómhair 1956 a rugadh é. 
+
+",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2315.9158436607386,67.7228461092464,67.88864605730294,4.217868804931641
+152587,Inis dom faoi California. ,"Is stát de chuid Stáit Aontaithe Mheiriceá é California (nó an Chalafóirn uaireanta). Is é Sacramento príomhchathair Chalifornia, ach is é Los Angeles an chathair is mó sa stát (agus an dara is mó sa tír). Tá an Stát suite in iarthar na tíre ar chósta an Aigéin Chiúin. Is é an stát is mó sa tír ó thaobh daonra de agus an tríú stát is mó de réir achair. Is é ""an Stát Órga"" leasainm oifigiúil an stáit. D´fhéadfadh sé go mbaineann sé seo leis an ór ar thángthas air sa bhliain 1848 (agus a chuir tús le Fuadar Óir Chalifornia) nó mar go bhfuil dath an óir, nach mór, ar go leor de thalamh an stáit sa samhradh. Úsáidtear an giorrúchán CA don phost, agus baineann an Associated Press feidhm as Calif. Daonra dlúth atá i ndeisceart na Calafóirne, agus is lú an líon daoine atá le fáil sa taobh thuaidh. Is é Los Angeles, sa deisceart, an chathair is mó sa stát agus is é an dara cathair is mó sna Stáit Aontaithe. Is é mórcheantar San Francisco, sa dtuaisceart, an dara ceantar uirbeach is mó sa stát. Maireann formhór an daonra laistigh de 50 míle (80 km) ón Aigéan Ciúin.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,3984.03920897445,63.080913247226746,67.83121037052912,4.21702241897583
+181528,Inis dom faoi Glafkos Clerides. ,"Uachtarán ar an gCipir idir 1993 agus 2003 ab ea Glafkos Clerides (Gréigis: Γλαύκος Ιωάννου Κληρίδης; 24 Aibreán 1919 – 15 Samhain 2013). 
+Rugadh Glafkos Clerides in Nicosia. Bhí Clerides in Aerfhórsa Ríoga na Breataine le linn an Dara Cogadh Domhanda. Chaith sé na blianta 1942 go 1945 mar phríosúnach cogaidh sa Ghearmáin.
+
+Tar éis dó staidéar a dhéanamh ar an dlí i gColáiste an Rí, Londain, glaodh air mar abhcóide de chuid Ósta Gray sa bhliain 1948.
+
+Ar ais sa Chipir, bhíodh chun tosaigh mar abhcóide cosanta i gcásanna in éadan bhall de chuid EOKA, eagraíocht treallchogaíochta Ghréagaigh na Cipire (a raibh Clerides féin ina bhall di). Mar sin chas sé ar a sheanchara Rauf Denktaş, a bhí ina cheannaire ar an TRNC ar feadh blianta fada ina dhiaidh sin.
+
+Bhain an Chipir a neamhspleáchas amach sa bhliain 1960 agus bhí páirt thábhachtach ag Clerides sna himeachtaí ag an am; chuir sé bunreacht na tíre i dtoll a chéile,.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3884.433212226733,53.88112152838818,67.8116124705987,4.216733455657959
+11112,Inis dom faoi Barra Ó hAonghusa. ,"Is iománaí é Barra Ó hAonghusa (Béarla: Barry Hennessy) a rugadh ar 14 Deireadh Fómhair 1989 i gCill Mocheallóg, i ndeisceart Chontae Luimnigh. Imríonn sé mar chúl báire le foireann shinsearach Chontae Luimnigh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,713.799378351115,97.3050431354041,67.63345418693692,4.214102745056152
+180133,Conas a dhéanann tú donuts baile? ,"Tá sé an-spéisiúil donuts baile a dhéanamh! Is é an chéad chéim ná roinnt plúr bán, siúcra, sóid bácála, púdar bácála, salann, agus uisce a mheascadh le chéile. Ansin, déan ""crust"" mór as bunch den taos (tá sé go bunúsach cosúil leis an taos a phionósú idir do mhéara). Tar éis sin, is féidir leat é a mhúnlú ina liathróid mhór agus é a chur sa reoiteoir ar feadh thart ar leath uair an chloig. Nuair a bheidh an taos réidh, is féidir leis a bácáil i oigheann mór ar feadh timpeall 15 nóiméad. Is féidir leat siúcra leáite a chur thar an taos ansin chun é a dhéanamh níos fancy agus blasta!",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3514.6853240257183,64.14191198561062,67.62955203207453,4.21404504776001
+128613,Inis dom faoi Elvis Presley. ,"Ceoltóir agus aisteoir Meiriceánach ab ea Elvis Aaron Presley (8 Eanáir 1935 – 16 Lúnasa 1977). Íocón cultúrtha mór le rá a bhí ann, siamsóir ar ar tugtar an leasainm The King (an Rí), nó The King of Rock-n-Roll (Rí an Rac-Cheoil). Chuir sé an rac-cheol i láthair do lucht éisteachta idirnáisiúnta agus ag an am céanna, tharraing sé conspóid lena bheo agus lena mharbh.
+Rugadh Elvis Presley i dTupelo Thoir, Mississippi ar an 8 Eanáir, 1935. Bhí a thuismitheoirí Vernon Elvis Presley agus Gladys Love Smith ag súil le leathchúpla, ach bhí marbh-bheirthe ann (buachaill eile a bhí ann, ar ar thug siad Jesse). D´fhás Presley aníos i dTupelo Thoir ar dtús, agus ansin chuaigh an teaghlach go dtí Memphis, Tennessee sa bhliain 1948.
+
+An bhliain ina dhiaidh sin, bhog siad isteach i Lauderdale Courts, eastát tithíochta a bhí suite gar do háiteanna ceoil ar nós Beale Street, Ellis Auditorium agus Sun Studios. Thosaigh Presley ag seinm an ghiotáir ag an am sin, ina aonar ar dtús agus ansin le daoine eile as a chomharsanacht.
+
+Tar éis na scoile, d'oibrigh sé leis an Precision Tool Company, agus ansin thiomáin sé trucail don Crown Electric Company.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2389.4126741781597,57.33304959606732,67.57923119198568,4.213300704956055
+56527,"Inis dom faoi Stoirm gheimhridh, Meiriceá Thuaidh, Nollaig 2022. ","Bhuail stoirm fhiánta Meiriceá Thuaidh i rith mhí na Nollag 2022. Réab an stoirm os cionn 3,200 ciliméadar, idir Texas agus Quebec. 'Buama cioclóin' a bhí an chúis, agus ní minic a tharlaíonn sé sin.
+Bhí tuairim is 240 milliún duine buailte ag an ndrochaimsir. Fuair nach mór 100 duine bás de bharr na drochaimsire agus an teocht chomh híseal le 45 céim celsius in áiteanna. 
+Bhí cúrsaí iompair sna Stáit Aontaithe ina steig meig, bóithre dúnta agus eitiltí curtha ar ceal. Cuireadh tuairim is 5,000 eitilt ar ceal ar 23 Nollaig amháin (agus moill curtha ar 7,600 eitilt eile). Bhí breis is 1.5 milliún duine agus gnó fágtha gan aon chumhacht aibhléise sna Stáit Aontaithe agus i gCeanada. Dúirt Ranna Iompair, idir Dakota agus Quebec, go raibh cúrsaí go hainnis ar fad, le síobadh sneachta agus bóithre clúdaithe le leac oighir, agus ag moladh go láidir d'áitritheoirí fanacht sa bhaile.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,159.6530167885992,64.76213227543984,67.56324983482206,4.213064193725586
+56945,Cé hé Francisco Franco? ,Ba é Francisco Franco (an t-ainm scríofa ar a fhad Francisco Paulino Hermenegildo Teódulo Franco y Bahamonde; 4 Nollaig 1892-20 Samhain 1975) deachtóir míleata na Spáinne i ndiaidh chogadh cathartha na Spáinne. Mhair sé i gceannas ar an stát go lá a bháis.,Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2305.427692683651,99.75768570520378,67.55973830926159,4.213012218475342
+125601,Cé hé an chéad dúnmharfóir sraitheach doiciméadaithe sna Stáit Aontaithe? ,"Ba é H.H. Holmes an chéad choiriúil sna Stáit Aontaithe a tugadh ""dúnmharfóirí sraitheacha"" air, sna 1890í. D'fhéadfadh an idirdhealú sin dul chuig Albert Fish, freisin sna 1890í, nach mheasfaí go raibh sé ina dúnmharaí sraitheach ach a thugtar air go minic. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,167.0176027660163,69.28112697817959,67.50628257906939,4.212220668792725
+30893,"Cé hé Mike ""Twin"" Sullivan? ","Dornálaí Gael-Mheiriceánach, a bhí ina churadh marcmheáchain, ab ea Mike ""Twin"" Sullivan, a rugadh ar 23 Meán Fómhair, 1878 i gCambridge, Massachusetts agus a fuair bás ar an 31 Deireadh Fómhair, 1937. 
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2248.165341067804,51.54854351841448,67.50625038957311,4.212220191955566
+92398,"Cén fáth nach maireann an chuid is mó de na rudaí nua a cheannaimid ach tamall beag sula ndéantar iad a bhriseadh? Sna laethanta d'aois, maireann rudaí. ","Tá sé seo den chuid is mó mar thoradh ar theicneolaíocht feabhsaithe. Má tá nuálaíocht ag earra nua, a tháirgtear go mór a fhágann go bhfuil sé 10 huaire níos fearr ná earra den chineál céanna, ciallaíonn sé sin go bhfuil sé níos lú dóchasach go mairfidh sé chomh fada. Is sampla maith iad ríomhairí, ní fhaigheann siad 10 huaire níos tapúla gach 18 mí. Níl meaisíní facs agus CDanna níos fearr ná páipéar agus vinil, ach tá an teicneolaíocht níos fearr, agus ní bhíonn siad níos tapúla níos tapúla. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,166.3935164718396,58.28347377307286,67.50435123646085,4.212192058563232
+197070,Inis dom faoi Bundúchasaigh na Tasmáine. ,"Ba iad Bundúchasaigh na Tasmáine bunmhuintir na Tasmáine (Van Diemens’s Land), oileán atá laisteas de mhórthír na hAstráile. B’fhéidir go raibh 15,000 duine acu ann sular tháinig lonnaitheoirí Briotanacha sa bhliain 1803.Luaitear galracha Eorpacha mar an rud is mó ba chúis le scrios an phobail lán-Bhundúchasaigh.
+Faoin mbliain 1833, agus le cabhair ón Leifteanant-Ghobharnóir George Arthur, bhí George Augustus Robinson in ann áitiú ar thimpeall 200 Bundúchasach géilleadh agus é á rá leo go gcosnófaí iad agus go bhfaighidís a dtailte ar ais i ndeireadh na dála. Aistríodh iad go dtí Wybalenna Aboriginal Establishment ar Oileán Flinders, áit ar mharaigh galracha mórán acu. Sa bhliain 1847 aistríodh an seacht nduine is daichead díobh a bhí beo fós go dtí Cuainín na nOisrí (Oyster Cove), laisteas de Hobart. Deirtear go minic gurbh iad Trugernanner (1812–1876) agus Fanny Cochrane Smith (1834–1905) na daoine deireanacha de shliocht lán-Bhundúchasach.
+Ní mhaireann aon teanga Thasmánach, cé go bhfuil daoine éigin ag iarraidh teanga nua a dhéanamh de na focail atá le fáil i gcáipéisí agus sa chaint.
+Sa lá atá inniu ann tá roinnt mílte de shliocht Tasmánach Bundúchasach mar thoradh ar phóstaí measctha.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,931.5485034715348,71.00275488748512,67.48639239644763,4.211925983428955
+120058,Cé hé John Lennard-Jones. ,"Matamaiticeoir Sasanach agus ollamh le fisic theoiriciúil in Ollscoil Bhriostó, agus ansin san eolaíocht theoiriciúil in Ollscoil Cambridge, ab ea Sir John Edward Lennard-Jones KBE, FRS (27 Deireadh Fómhair 1894 - 1 Samhain 1954). D’fhéadfaí a mheas gur tionscnóir na ríomhcheimice nua-aimseartha é.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,731.5490696058348,70.6537061390516,67.3792858348483,4.2103376388549805
+11961,Inis dom faoi An tSín. ,"Réigiún cultúrtha agus sibhialtacht ársa is ea an tSín (Sínis shimplithe: 中国; Sínis thraidisiúnta: 中國; Pinyin: Zhōngguó) atá suite in Oirthear na hÁise. Le níos mó ná fiche faoin gcéad de dhaonra an domhain ina gcónaí sa réigiún, tá an chuid is mó den tSín sa stát Daon-Phoblacht na Síne. Ach thagraíonn an tSín go dtí an sibhialtacht Síneach freisin. Sibhialtacht a bhí i bhfeidhm 4000 bhliain roimh an nua-stát (an tSean-Sín). ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,816.6753766873712,66.59197532974676,67.36720643360385,4.210158348083496
+198852,Inis dom faoi Balla Bheirlín. ,"D’fhág Balla Bheirlín (An Ghearmáinis: Berliner Mauer) Beirlín scoilte ina dhá leath ón mbliain 1961 go dtí an bhliain 1989/1990. Ba shiombail chumhachtach é an ‘cuirtín coincréite’ seo ar na difríochtaí idé-eolaíocha, sóisialta agus eacnamaíochta a bhí le sonrú idir iarthar agus oirthear na hEorpa i dtréimhse an Chogaidh Fhuair.
+
+Is iomaí ráiteas fíochmhar a chualathas ó lucht rialtais na Stát Aontaithe in éadan an bhalla seo a fhad is a mhair sé ina sheasamh, ach ní dhearna siad ní ba mhó ná sin, ar eagla go n-éireodh ina chogadh idir na Stáit Aontaithe agus an tAontas Sóivéadach.
+
+Nuair a thit Balla Berlin sa bhliain 1989/1990, bhí sé ar cheann de na heachtraí ba shuntasaí i stair an fichiú haois. Nuair a tháinig deireadh leis an gCogadh Fuar, ceann de na siombailí ba chumhachtaí don athrú mór seo ab ea an dóigh ar chuir an chosmhuintir an balla de dhroim an tsaoil.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,918.7773540892366,53.454601400633805,67.14896242318349,4.206913471221924
+130406,Cé hé Joe Heaney. ,Bhain Seosamh Ó hÉanaí nó Joe Éinniú nó Joe Heaney clú náisiúnta agus idirnáisiúnta amach dó féin de bharr a chuid amhránaíochta ar an sean-nós. Tá cáil na scéalaíochta air freisin.,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1333.6793506443512,80.84735464646336,67.08367517669133,4.2059407234191895
+195012,Inis dom faoi Errol Flynn. ,B'aisteoir Meiriceánach é Errol Leslie Thomson Flynn. Rugadh séar an 20 Meitheamh 1909. Fuair sé bás ar an 14 Deireadh Fómhair 1959. ,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2975.9175926433,52.54791780430765,67.03260980404217,4.205179214477539
+193537,"Comhlánaigh an abairt seo a leanas: Bhí Vladimír Olegovic Zábrodský (7 Márta 1923 go dtí 20 Márta 2020) ina imreoir hóckey oighir agus teimpiste na Seice. Rugadh é i bPraig, an tSeiceaslóvaic, bhuaigh sé bonn airgid le foireann náisiúnta na Seiceaslóvaic ag na Cluichí Oilimpeacha Gaelacha 1948, agus bhuaigh sé craobhchomórtais an domhain (",1947 agus 1949). Bhí Zábrodský ina imreoir teimpléad freisin agus ina bhall den fhoireann Chabhar Davis na Seiceaslóvaice. Bhí an-éacht aige sa spórt.,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,82.6814040696857,223.4004865250765,67.02858250649147,4.2051191329956055
+70167,Inis dom faoi Apollo 12. ,"Ba é Apollo 12 an séú eitilt le foireann sa chlár Apollo sna Stáit Aontaithe agus an dara ceann a bhain talamh na Gealaí amach (misean de chineál H). Seoladh é ar an 14 Samhain 1969, ceithre mhí i ndiaidh Apollo 11.
+
+Chaith Charles ""Pete"" Conrad ceannasaí misin agus Alan L. Bean píolóta an mhodúil ghealaí beagáinín níos mó ná lá amháin agus seacht n-uaire a'chloig de ghníomhaíocht ar dhromchla na gealaí le linn don phíolóta Richard F Gordon fanacht i gceannas ar an mhodúl ceannasaíochta.
+
+Ba é Oceanus Procellarum (Gaeilge: Aigéan na Stoirmeacha) láithreán tuirlingthe an mhisin. Baineadh amach na príomhchuspóirí seo a leanas; tuirlingt níos cruinne (nach raibh bainte amach ag Apollo 11) agus cuairt a thabhairt ar an taiscéalaí Surveyor 3 chun codanna a bhaint amach as le haghaidh anailíse.
+
+D'éirigh leis na spásairí ó Apollo 12 an ceamara is an scúp ó Suirbhéir 3 a fháil ar ais óna ionad tuirlingthe in Aigéan na Stoirmeacha
+
+Chríochnaigh an misean ar 24 Samhain le stealltuirlingt rathúil, tar éis príomh-chuspóirí an mhisin a chur i gcrích.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1074.271730067917,55.633602712450525,67.01416932117127,4.204904079437256
+126960,Cad iad cuid de na hamhráin na Nollag is fearr? ,"Tá go leor hamhráin Nollag clasaiceacha agus beloved atá tar éis a bheith ina chuid dhílis den séasúr saoire. Is iad ""All I Want for Christmas Is You"" le Mariah Carey agus ""Last Christmas"" le Wham!",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,602.6486070977081,67.11506273455322,66.98864226229331,4.204523086547852
+147674,Inis dom faoi Cath Oravainen. ,"Ceann de na cathanna le linn Chogadh na Fionlainne idir an tSualainn agus an Rúis ab ea Cath Oravainen.
+
+Cuireadh an cath in Oravainen (Sualainnis: Oravais) ar an 14 Deireadh Fómhair 1808. Is é tuairim na staraithe cogaidh gurbh ansin a chaill an tSualainn an seans deireanach leis an gcogadh sin a ghnóthú.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4138.559525157558,56.45578447082153,66.91540583124359,4.203429222106934
+193743,Inis dom faoi Naomh Odhrán. ,"Saolaíodh Naomh Odhrán i gceantar ina bhfuil Co. na Mí sa lá atá inniu ann, ar deireadh an 5ú haois.
+
+Bhí Odhrán ina chónaí ar feadh breis agus daichead bliain i gceantar darb ainm Leatracha, i dTuaisceart Thiobraid Árainn, mar a bhfuil an paróiste Béal Átha Gabhann anois. Ba ann a bhunaigh sé mainistir sa bhliain 520. Deirtear go raibh suas le 3,000 scolaire ag staidéar ann tráth. Níl fágtha sa lá atá inniu ann ach fothracha agus reilig. Níos lú ná aon chiliméadar ó na fothracha tá tobar le sruth beag ag sileadh as agus claí cloiche timpeall air. Tá an tobar tiomnaithe d’Odhrán. Bíonn oilithreacht bhliaintiúil ar an 15ú Lúnasa ina léitear an tAifreann. Dertear go bhfuil leigheas in uisce an tobair do shúile atá tinn. Is é Naomh Odhrán naomhphátrún pharóiste Bhéal Átha Gabhann, Contae Thiobraid Árann. Tá muintir Thiobraid Árainn thar a bheith bródúil as oidhreacht Odhráin is tugtar ‘Cill Odhráin’ ar go leor de na bailte fearainn sa chontae.
+
+Sa bhliain 563, bhí sé i measc an dáréag a chuaigh in éineacht le Naomh Colm Cille chuig Oileán Í as cósta na Alban. Cé gur oileán iarghúlta é, ba chuid lárnach den ríocht Gaelach cumhachtach, Dál Riata, é. Ba ríocht é seo lena n-áiríodh oirthuaisceart na hÉireann agus codanna d’iarthar na hAlban. Is trí chumhacht na ríochta seo a scaip an Gaelachas tríd an Alba uilig. Is tríd an gcumhacht spioradálta Mhainistir Oileán Í a scaip an Chríostaíocht tríd an tír sin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,367.457836531007,60.22283190910756,66.8104160543962,4.201858997344971
+170430,Cé mhéad duine atá i do theaghlach?,Tá cúigear i mo theaghlach.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,143.0620955248285,541.306082179053,66.77378975529352,4.201310634613037
+190768,Cé hé Kevin Kline? ,"Is aisteoir Meiriceánach é Kevin Delaney Kline, a rugadh ar an 24 Deireadh Fómhair, 1947. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2184.1260330342634,96.73107446517857,66.70508208440236,4.200281143188477
+109924,Inis dom faoi Charles de Gaulle. ,"Ba uachtarán agus laoch cogaidh na Fraince é an ginearál Charles de Gaulle (22 Samhain, 1890 – 9 Samhain, 1970).
+
+Is é de Gaulle a dhiúltaigh géilleadh d’fhórsaí míleata na Gearmáine i Meitheamh 1940 agus a ghlaoigh ar na Francaigh tús a chur le slógadh a chuirfeadh an ruaig ar an namhaid.
+
+Is é de Gaulle a thug seasamh athuair don Fhrainc i measc mhórchumhachtaí an domhain sa tréimhse iarchogaidh, idir 1958-1968 go háirithe.
+
+Léirigh suirbhé i 2010 gur cheap 70 faoin gcéad de mhuintir na Fraince gurb é an Ginearál de Gaulle an té is tábhachtaí riamh i stair na Fraince, i bhfad chun tosaigh ar leithéidí Napoléon, Séarlas Mór, Louis XIV nó Jean Jaurès.
+
+De shliocht Mhic Cartáin - agus Éireannach - ba ea an Ginearál de Gaulle féin.
+
+Chuaigh de Gaulle isteach in Airm na Fraince sa bhliain 1912 tar éis ceithre bliana ag staidéir ag Saint-Cyr, scoil míleata Francach. Bhí sé páirteach sa Chéad Chogadh Domhanda. Gortaíodh agus gabhadh é ag Deaumont, i rith Catha Verdun i Márta 1916.
+
+D'fhan sé san Arm tar éis an chogaidh agus tugadh aird dó mar mholtóir cogaidh armúrtha agus eitilte míleata. Thuig sé an tábhacht a bhainfeadh le tancanna sa chéad chogadh eile agus scríobh sé leabhar dar teideal Vers l’armée de métier (‘I dtreo airm ghairmiúil’) ar an ábhar sa bhliain 1935, leabhar nár tharraing mórán airde sa bhFrainc ach a léadh go cúramach lastoir den Réin. Cúig bliana dár gcionn, d’úsáid an Wehrmacht na teaicticí a bhí molta ag de Gaulle chun línte cosanta na bhFrancach a réabadh. 
+
+Ba Coirnéal é ag tús an Dara Cogadh Domhanda ach fuair sé ardú céime go Briogáidire-Ghinearál tar éis bheith i gceannas ar frithionsaí buach i rith Titime na Fraince sa bhliain 1940 agus tugadh post dó mar Fhorúnaí Cosanta i rialtas na Fraince. Fuair de Gaulle post sóisearach i rialtas Paul Reynaud ag an nóiméad deireanach nuair a bhí na Gearmánaigh ag druidim le Páras.
+
+Ba léir do chách go raibh ‘cath na Fraince’ caillte um an dtaca sin, ach bhí de Gaulle ar an mbeagán a thuig nárbh ionann cath na Fraince a chailliúint agus an cogadh a chailliúint. Mhol sé go n-aistreofaí an rialtas go dtí an Ailgéir; go gcúlódh an cabhlach, a raibh fágtha den aerfhórsa, is an méid den arm a d’fhéadfaí a shábháil, go dtí an Afraic thuaidh nó go Sasana; agus – thar aon rud eile – go leanfaí leis an troid. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1438.1569647480874,51.62058940283425,66.63733480953839,4.199265003204346
+19249,"Inis dom faoi Las Vegas, Nevada. ","Is í Las Vegas an chathair is mó i Nevada, Stáit Aontaithe Mheiriceá, an chathair is mó a bhunaíodh sa 20ú haois agus lonnaíocht mór saoire, siopadóireachta agus cearrbhachais. Sa daonáireamh 2000, bhí daonra 478,438 ag an gcathair . Bhí an daonra oifigiúil measta ag 518,313 dar leis an Biúró Daonáireamh sa bhliain 2003. Is í Las Vegas príomhbhaile Contae Clark ó bhunaíodh í sa bhliain 1909.
+
+Úsáidtear an t-ainm Las Vegas ar a lán ceantair lasmuigh de teorannacha an cathrach. Tá 7.25% de Las Vegas Strip lasmuigh den chathair.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1088.41096266271,50.68916139805519,66.58362467544143,4.198458671569824
+81272,Cé hé Michael Lydon? ,Polaiteoir Éireannach ab ea Michael Lydon. Bhí sé ina bhall d'Fhianna Fáil. Rugadh sé ar an 10 Deireadh Fómhair 1907 agus fuair sé bás ar an 15 Bealtaine 1977. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1970.9234292814087,60.43325976931435,66.49215362126704,4.197083950042725
+106319,Inis dom faoi na Prótacail Sheanóirí Shión. ,"Is éard atá i gceist le Prótacail Sheanóirí Shión ná paimfléad frith-Ghiúdach a thugann cur síos ar an ""gcomhcheilg dhomhanda Ghiúdach"". Tá na Prótacail bunaithe ar mhiotais fhrith-Ghiúdacha a bhí ann roimh ré, ach thairis sin tarraingíonn siad ar fhoinsí liteartha éagsúla: Dialogue aux enfers entre Machiavel et Montesquieu (""Agallamh Beirte Machiavelli agus Montesquieu in Ifreann"") le Maurice Joly, Les Mystères du Peuple (""Mistéirí an Náisiúin"") agus Le Juif errant (""An Giúdach Fáin"") le hEugène Sue agus Biarritz le Hermann Goedsche. San úrscéal le Goedsche a tháinig na ""seanóirí Giúdacha"" le chéile leis an gcomhcheilg a chur ar bun, agus is as sin a fuarthas an bunsmaoineamh. Úrscéalta lónléitheoireachta a bhí i gceist le saothair an Fhrancaigh Sue agus an Ghearmánaigh Goedsche, agus ba aoir é saothar Joly nach raibh dírithe ar na Giúdaigh ar aon nós. Foilsíodh úrscéal Goedsche sa bhliain 1868, agus is ina dhiaidh sin a cuireadh na leaganacha éagsúla de na Prótacail i gcló.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1645.8418412359767,67.70912307278901,66.46169120303497,4.196625709533691
+1837,Cé hé Dario Fo? ,"Drámadóir, aisteoir, scríbhneoir, ealaíontóir, dearthóir seit agus gníomhaí polaitíochta Iodálach ab ea Dario Fo (a rugadh ar an 24 Márta 1926 i Sangiano na hIodáile agus a fuair bás ar an 13 Deireadh Fómhair 2016. Bhí an-chlú agus cháil bainte amach ag Fo mar gheall ar a chuid drámaí. Bronnadh Duais Nobel na Litríochta air sa bhliain 1997. Mar dhrámadóir agus mar aisteoir, bhain sé úsáid as na gnásanna de Chommedia dell'arte na hIodáile. Bhí gáire tógálach ag Fó féin; chuirfeadh a gháire fonn gáire ort féin. D'éag sé ar an 13 Deireadh Fómhair 2016 ó ghalar riospráide, in aois 90 dó
+
+",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2227.6119096419434,58.03723267805742,66.31591239946995,4.194429874420166
+57859,An ndearnadh aon dul chun cinn teicneolaíoch nua maidir le leictreachas le cúpla bliain anuas?,"Rud amháin a fuair go leor aird le déanaí is ea an cumas atá ag leictreachas cabhrú le deisiú cnámh agus athghiniúint. Tugann roinnt taighde le fios go bhféadfaí leictreachas a úsáid mar ""stimulus shaorga"", ag déanamh mar an gcéanna le gníomhaíocht fás cnámh bitheolaíoch agus foirmiú cnámha. Tá an taighde seo fós ina chéimeanna tosaigh agus teastaíonn tuilleadh staidéir uaidh, ach d'fhéadfadh sé a bheith suimiúil go háirithe i gcomhthéacs caillteanas agus cóireála cnámh, i gcomhar le cóireálacha nua féideartha le haghaidh Osteoporosis.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,113.61280183749057,70.50209418247596,66.21839900721277,4.192958354949951
+105482,Inis dom faoi Luathstair na hÉireann. ," Thrácht an staraí Rómhánach Avienus ina shaothar Ora Maritima ar Éirinn mar insula sacra, is é sin, an t-oileán naofa. Bhí Avienus ag scríobh sa cheathrú haois i ndiaidh bhreith Chríost, ach má bhí, chuaigh sé go mór i dtuilleamaí seanfhoinsí Gréigise agus é ag tagairt d'Éirinn. Dúirt sé freisin gurbh iad gens hiernorum a bhí ina gcónaí san oileán, agus is dócha go raibh baint éigin le hainm na treibhe sin le Hibernia nó le hÉirinn. Is deacair a rá, áfach, an ionann an treibh sin agus na Ceiltigh, nó níl na saineolaithe féin ar aon fhocal faoi, an ainm Ceilteach é Éire nó Ériu ar dtús. Na Gréagaigh a bhreac síos na foinsí a bhí in úsáid ag Avienus, bhí siad beo timpeall ar lár na mílaoise deireanaí roimh bhreith Chríost, faoin am a raibh na Ceiltigh díreach ag déanamh a ngabháltais ar Éirinn. Ní féidir a bheith cinnte, mar sin, an raibh an t-ainm sin Ériu nó Éire ag tabhairt do dhream acu siúd a raibh cónaí orthu sa tír roimh theacht na gCeilteach, nó an dream Ceilteach ab ea iad siúd.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,325.1488772096208,64.87556473684836,66.1580859146994,4.192047119140625
+126192,Inis dom faoi Théophile Gautier. ,"File, úrscéalaí agus léirmheastóir ealaíne ab ea Théophile Gautier. Rugadh é i dTarbes, baile atá suite in iardheisceart na Fraince, ar 30 Lúnasa 1811 agus fuair sé bás i Neuilly-sur-Seine, gar do Pháras, ar 23 Dheireadh Fómhair 1872.
+
+Cé gur i dTarbes a rugadh é, is i bPáras a chaith Théophile Gautier formhór a shaoil agus meastar gur scríbhneoir Párasach ab ea é.
+
+Chuir Gautier aithne ar Ghérard Labrunie, fear a bhainfeadh clú agus cáil amach níos déanaí fén ainm Gérard de Nerval, nuair a bhíodar beirt ina ngarsún scoile. Théidís ar an scoil chéanna, an lycée Charlemagne.
+
+Scríbhneoir bisiúil ab ea Gautier: Fara úrscéalta ar nós Mademoiselle de Maupin (1835), Le Roman de la momie (1858) nó Le Capitaine Fracasse (1863). Scríobh sé cnuasaigh filíochta - is é Émaux et camées (1852) an cnuasach filíochta is cáiliúla dá chuid -, breis is deich ngearrscéalta is fichead, agus neart léirmheasanna ar an ealaíon agus ar an gceol leis.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3407.2711211989267,50.689378932803024,66.07003481334726,4.190715312957764
+129879,Inis dom faoi Éadbhard III Shasana. ,"Bhí Éadbhard III (13 Mí na Samhna 1312 – 21 Meitheamh 1377) ina rí ar Shasana. Tháinig sé i gcóróin agus é 14 bliain d'aois, tar éis gur cuireadh a athair, Éadbhard II, as oifig. Mhair a réimeas ar feadh breis is 50 bliain agus tháinig an Phlá Mhór ar Shasana lena linn. Tháinig a gharmhac, Risteard II, i gcomharbacht air.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3156.0166693396577,65.61585682456744,65.97851424863421,4.189329147338867
+139213,Cad iad na cluichí atá á scaoileadh don PS4 an mhí seo chugainn? ,Déanaimis breathnú ar sceideal scaoilte an mhí seo caite. Tá sé ar an idirlíon. Ní mór duit cuardach a dhéanamh ar Google. An bhfuil aon chluichí atá spreagtha agat go háirithe?,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,302.42649172888304,73.77512210500994,65.81009856389973,4.186773300170898
+10398,"Inis dom faoi Eddie Irvine
+","Is tiománaí Foirmle a hAon é Eddie Irvine, a rugadh i mBaile Nua na hArda, Contae an Dúin i dTuaisceart Éireann ar an 10 Samhain, 1965.
+
+Thosaigh a ghairmréim sa bhliain 1983, sular bhog sé ar aghaidh go dtí Foirmle 3 sa bhliain 1988 agus Foirmle 3000 sa bhliain 1989. Bhris sé isteach i mbarr an spóirt le foireann Formula a hAon Jordan sa bhliain 1993. Bhí a shéasúr is fearr aige sa bhliain 1999. Chríochnaigh sé sa dara háit an bhliain sin.
+
+I liosta na daoine is saibhre na Sunday Times 2006, bhí sé ag uimhir 357 i Sasana, ach ag 39 in Éirinn.
+
+Deirtear gurb é Bono ón rac-bhanna U2 a mhúin an giotár dó.
+
+Thóg Eddie cás dlí i gcoinne Talksport sa Ríocht Aontaithe in 2004 maidir le ""Passing Off"". Fuair sé duais 25,000 phunt toisc gur úsáideadh grianghraf de gan chead i bhfógra do stáisiún raidió i Sasana.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5846.571425229518,48.37281390192908,65.70524512073038,4.185178756713867
+128756,Inis dom faoi Cogadh an Gheimhridh. ,"B'é Cogadh an Gheimhridh an cogadh a fearadh idir an Fhionlainn agus an tAontas Sóivéadach ón tríochadú lá de Mhí na Samhna, 1939, go dtí an dóú lá déag de Mhí na Márta, 1940. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,580.7815158074548,70.49920309218686,65.70245674738774,4.185136318206787
+95686,Inis dom faoi Steve Coogan. ,"Is aisteoir de phór na hÉireann é Stephen John ""Steve"" Coogan a rugadh ar an 14 Deireadh Fómhair 1965.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1711.8683123593764,52.82644557887439,65.68103095069088,4.184810161590576
+78497,Conas is féidir liom a bheith níos mó de dhuine maidin? ,Ba chóir duit tosú ag éirí 15 nóiméad níos luaithe gach lá. Agus dul a chodladh níos luaithe freisin. Ní mór duit a chinntiú go bhfaigheann tú go leor codlata ionas nach mbeidh tú tuirseach ar maidin. Cabhraíonn roinnt solas na gréine ar maidin freisin.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,112.53853413373368,71.26671757695847,65.67226217236203,4.184676647186279
+22069,Cé hé François Mitterrand? ,"Ba uachtarán na Fraince idir 1981 agus 1995 é François Mitterrand. Rugadh sé ar an 26 Deireadh Fómhair. Bhí sé beo ó go dtí 1916 - 8 Eanáir, 1996. Ba shóisialaí go smior é. Toghadh mar Uachtarán na Fraince é i mBealtaine 1981. Bhí ollbhua ag na sóisialaithe an bhliain sin.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4075.835050247472,46.96260489630404,65.46612673583256,4.181532859802246
+10721,"Cé hé Barbara Boxer
+","Is í Barbara Levy Boxer (11 Samhain, 1940 a rugadh í), Seanadóir na Stát Aontaithe sóisearach ó California. Is ball den Pháirtí Daonlathach í. Toghadh go dtí an Seanad i 1992 agus arís i 1998 agus 2004 í.
+
+Rugadh i mBrooklyn, Nua-Eabhrac í. Bhain sí amach céim in eacnamaíocht i 1962 ó Coláiste Brooklyn.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6536.66253996742,54.75129062440619,65.2965903224192,4.1789398193359375
+178106,Inis dom faoi John McCarthy? ,"B’eolaí ríomhaireachta Meiriceánach é John McCarthy a chuir eolaíocht na ríomhaireachta chun cinn le haghaidh an dara leath den fichiú haois. B'iad John McCarthy agus Marvin Lee Minsky príomh-cheannródaithe na hintleachta saorga. Tar éis dó dochtúireacht i matamaitic a bhaint amach ag deireadh na 1950í, chruthaigh sé teicníc na comhroinnte ama, in éineacht le Fernando Corbató, a ligeann do dhaoine éagsúla ríomhaire a úsáid ag an am céanna. Chruthaigh sé an teanga ríomhchlárúcháin LISP sa bhliain 1958. Bronnadh an Duais Turing air i 1971 mar gheall ar a chuid oibre i réimse na hintleachta saorga. Rugadh i mBostún Massachusetts é ar 4ú Meán Fómhair 1927. B'imirceach Éireannach é a athair John Patrick, agus b'as an Liotuáin dá mháthair Ida Glatt McCarthy, sufragóir agus sóisialaí mór le rá. Bhí ar an teaghlach bogadh timpeall go dtí go bhfuair a athair obair i Los Angeles, California. Bhí suim ag McCarthy ón am a bhí sé óg sa mhatamaitic agus mhúin sé é féin le leabhair ó Institiúid Teicneolaíochta Chalifornia (Caltech), áit a chláraigh sé i gcúrsa bunchéime.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,5121.348085173548,58.286308598063975,65.28419943368846,4.178750038146973
+61922,Cé hé Greta Salóme Stefánsdóttir? ,"Amhránaí, cumadóir agus veidhleadóir Íoslannach is ea Greta Salóme Stefánsdóttir, a dtugtar lasmuigh den Íoslainn Greta Salóme go simplí uirthi. Sheas sí don Íoslainn i gComórtas Amhránaíochta na hEoraifíse 2012 i mBakı, An tAsarbaiseáin, i ndíséad leis an amhránaí Jonsi leis an amhrán ""Never Forget"" (Ná déan dearmad riamh). Sheas sí arís don Íoslainn, an uair seo mar aonréadaí, i gComórtas Amhránaíochta na hEoraifíse 2016 i Stócólm, An tSualainn, leis an amhrán ""Hear Them Calling"" (Cluin iad agus iad ag glaoch). I mí na Samhna 2012, d'fhoilsigh sí a céad cheirnín, ""In the Silence"" (Sa Tost); ó shin, d'fhoilsigh sí ocht singil: ""Lifnur Aftur Viđ"" (Athbhreith), ""Í dag"" (Inniu), ""Fleyiđ"" (An Bád), ""Raddirnar"" (Guthanna, leagan Íoslainnise ""Hear Them Calling Me""), ""Hear Them Calling Me"", ""Row"" (Rámhaíocht), ""Running Out of Time"" (Ag rith as am) agus ""My Blues"" (Mo chuid lagmhisnigh). 
+
+D'fhás Greta aníos sa bhaile Mossfellsbær, buille ó thuaidh Réicivíc. Thosaigh sí ar dhéanamh staidir ar an bhfidil ag aois ceithre bhliana, agus d'fhreastalódh sí faoi dheireadh ar Acadamh Íoslainnis na n-Ealaíon.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,632.4961473811219,52.116876776264085,65.02580450516724,4.174784183502197
+99160,Inis dom faoi Friedrich Schiller. ,"File, drámadóir, aistritheoir, fealsamh is staraí ba ea Johann Christoph Friedrich von Schiller ([joːhan kristɔf friːdʁɪç fɔn ʃɪlɐ], 10 Samhain 1759 - 9 Bealtaine 1805). Rugadh é in Marbach am Necker (Württemberg, an Ghearmáin) agus fuair sé bás in Weimar (Sachsen-Weimar-Eisenach).
+
+Bhí sé ar na dramadóirí Gearmánacha is mó agus is tábhachtaí. 
+
+Bhí Friedrich Schiller ar an dara páiste ba shine dár rugadh do Johann Georg Schiller a bhí ina oifigeach airn, ina lia arim agus ina phríomhghairdíneoir cúirte i Marbach am Neckar agus dá bhean chéile Elisabetha Dorothea Schiller née Kodweiss. Tábhairneoir agus báicéir ab ea athair Elisabetha. Bhí Friedrich an-mhór lena dheirfiúr Christophine agus í dhá bhliain ní ba shine ná eisean; níor tháinig an chéad bhean den cheathrar deirfiúracha eile chun saoil ach sé bliana i ndiaidh Friedrich, agus fuair beirt acu siúd bás ina bpáistí dóibh. Nuair a fuair an t-athair post earcaitheora san arm, agus é ag freastal ar an obair nua seo i Schwäbisch Gmünd, bhog an teaghlach go dtí Lorch sa bhliain 1764. Nuair a saolaíodh dara deirfiúr Friedrich, Luise, níor mhair an teaghlach i bhfad i Schwåbisch Gmünd: shocraigh siad síos i Ludwigsburg. Sa bhliain chéanna thosaigh Friedrich ag staidéar Laidine sa scoil áitiúil. Ní raibh sé ach trí bliana déag d'aois nuair a bhreac sé síos an chéad dá iarracht drámaíochta a rinne sé: Absalon agus Die Christen (""Na Críostaithe""). Níl teacht ar aon cheann den dá théacs seo a thuilleadh.
+
+D'ordaigh diúc Württemberg do Schiller óg dul ag staidéar sa scoil úd Karlsschule nó Scoil Chathail: bhí an scoil seo ag ullmhú fir óga chun dul sna hoifigigh airm. Níor thaitin athrú seo na scoile le tuismitheoirí Friedrich. Ar dtús dhírigh Schiller ar an dlí mar ábhar staidéir. Cuid den scolaíocht ab ea an druileáil mhíleata, rud nach raibh Schiller sásta leis: bhíodh seisean agus na daltaí eile ag léamh scríbhinní coiscthe faoi choim na hoíche.
+
+Ar an 18ú lá de Mhí na Samhna 1775 bhog an tAcadamh Míleata ó chaisleán Solitude go lárchathair Stuttgart. D'éirigh Schiller as an dlí mar ábhar staidéir agus thosaigh sé ag foghlaim míochaine. Faoin am seo chuaigh filí an Sturm und Drang agus dánta Klopstock go mór i bhfeidhm air. Sa bhliain chéanna chríochnaigh sé an dráma úd Der Student von Nassau (""An Mac Léinn ó Nassau""), ach má chríochnaigh, chuaigh ceal sa lámhscríbhinn idir an dá linn, ionas nach féidir le lucht an taighde inniu a dhath a rá i dtaobh an dráma seo. An chéad dán leis a chuaigh i gcló riamh, ba é Der Abend (""An Tráthnóna"") é, a foilsíodh sa bhliain 1776. Rinne Schiller staidéar ar shaothar Phlutarchos, Shakespeare, Voltaire, Rousseau agus Goethe, agus sa bhliain chéanna thosaigh sé ag scríobh dráma faoi cheist na saoirse, Die Räuber (""Na Robálaithe"").
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3342.356517073634,53.46648065975168,64.97376505699275,4.173983573913574
+17535,Cad é cuspóir NASA? Cad a seasann na ceithre litir úd NASA? ,"Seasann na ceithre litir úd NASA do na focail Riarachán Náisiúnta na hAerloingseoireachta is na Spásaireachta ( nó i mBearla ""National Aeronautics and Space Administration""), is é sin, údarás spáis na Stát Aontaithe. Bunaíodh an t-údarás seo thiar sa bhliain 1958 agus é freagrach as cúrsaí spásaireachta an stáit i Meiriceá. Thairis sin de, déanann an t-údarás taighde fadtéarmach aerloingseoireachta, idir shibhialta agus mhíleata.
+Is í aisling an údaráis ""feabhas a chur ar an mbeatha abhus, tús a chur leis an mbeatha thall, agus teacht ar bheatha ar an taobh amuigh"", is é sin, obair fhónta a dhéanamh ar mhaithe le muintir an Domhain, na pláinéid eile a thabhairt chun míntíreachais agus beatha na bpláinéad eile a aimsiú, más ann dá leithéid. Is é cuspóir an údaráis ná ""ár bpláinéad dúchais a thuiscint is a chosaint, taighde agus taiscéalaíocht a dhéanamh ar an Ollchruinne ar lorg beatha eachtardhomhanda agus inspioráid a thabhairt don chéad ghlúin eile.""
+",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3258.47330508366,52.439558795323954,64.9615593328347,4.173795700073242
+116722,Inis dom faoi Michael Staines. ,"Ba pholaiteoir Éireannach de chuid Shinn Féin é Michael Joseph Staines (Mícheál de Staíneas) (1 Bealtaine 1885 – 26 Deireadh Fómhair 1955). Rugadh Staines i mBaile Uí Fhiacháin, Contae Mhaigh Eo. Rugadh a mháthair Margaret ann freisin. Bhí a athair Edward ina Oifigeach RIC (Constáblacht Ríoga na hÉireann) ann.<
+
+Bhí Staines ina bhall den Bhráithreachas (IRB), ceaptha mar Cheathrúnach in Ardoifig an Phoist i rith Éirí Amach 1916.
+
+Imtheorannaíodh Staines i bhFrongoch. Toghadh é mar Cheannfort na bpríosúnach, (nuair a bhí an J.J. O'Connell curtha chuig Príosún Reading ar an an 30 Meitheamh).Rinne W.J. Brennan-Whitmore cur síos ar Staines mar ""oifigeach an-éifeachtach a thuill meas ó gach aon phríosúnach a bhí ann.”",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2568.193135432017,54.90082907843019,64.9559529033293,4.173709392547607
+102636,Inis dom faoi Helen Suzman. ,"Polaiteoir de chuid na hAfraice Theas ab ea Helen Suzman (17 Samhain 1917 - 1 Eanáir 2009).
+
+Ba inimircigh Giúdacha ón Liotuáin darbh ainm Gavronsky a tuismitheoirí. Rugadh í nGermiston i gceantar Witwatersrand agus oileadh í i scoil Caitliceach. Phós sí Dr Mosie Suzman nuair a bhí sí fiche bliain d'aois agus bhí beirt iníonacha acu. Bhain sí céim amach in Ollscoil Witwatersrand.
+
+Toghadh í do pharlaimint na hAfraice Theas don chéad uair sa bhliain 1953. Bhí cead vótála ag an gcine geall amháin ag an am sin. Bhí sí ina ball den United Party ar dtús ach ba bhunaitheoir í de pháirtí liobrálach nua, an Progressive Party, sa bhliain 1959. Ba í an t-aon ionadaí den pháirtí tofa in olltoghchán na bliana 1961 agus idir 1961 agus 1974 ba í an t-aon ionadaí sa pharlaimint a sheas in éadan na cinedheighilte (nó apairtéid). Cháin sí polasaithe an rialtais go géar. Bhí sí ciaptha ag na péas agus tapáladh a guthán.
+
+Thug sí cuairt go minic ar Nelson Mandela nuair a bhí sé i bpríosún.
+
+Ba bhall den pharlaimint í go dtí 1989.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2977.0615490969053,55.86410466064554,64.92675154161878,4.173259735107422
+52387,Cé hé Ralph David Richardson? ,B'aisteoir Sasanach é Sir Ralph David Richardson. Rugadh sé ar an 19 Nollaig 1902. Fuaie sé bás ar an 10 Deireadh Fómhair 1983.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3582.796521748544,59.7141263663461,64.887290191628,4.172651767730713
+66505,Inis dom faoi John McCarthy? ,"B’eolaí ríomhaireachta Meiriceánach é John McCarthy a chuir eolaíocht na ríomhaireachta chun cinn le haghaidh an dara leath den fichiú haois. B'iad John McCarthy agus Marvin Lee Minsky príomh-cheannródaithe na hintleachta saorga.
+
+Tar éis dó dochtúireacht i matamaitic a bhaint amach ag deireadh na 1950í, chruthaigh sé teicníc na comhroinnte ama, in éineacht le Fernando Corbató, a ligeann do dhaoine éagsúla ríomhaire a úsáid ag an am céanna.
+
+Chruthaigh sé an teanga ríomhchlárúcháin LISP sa bhliain 1958. Bronnadh an Duais Turing air i 1971 mar gheall ar a chuid oibre i réimse na hintleachta saorga.
+
+Rugadh i mBostún Massachusetts é ar 4ú Meán Fómhair 1927. B'imirceach Éireannach é a athair John Patrick, agus b'as an Liotuáin dá mháthair Ida Glatt McCarthy, sufragóir agus sóisialaí mór le rá. Bhí ar an teaghlach bogadh timpeall go dtí go bhfuair a athair obair i Los Angeles, California. Bhí suim ag McCarthy ón am a bhí sé óg sa mhatamaitic agus mhúin sé é féin le leabhair ó Institiúid Teicneolaíochta Chalifornia (Caltech), áit a chláraigh sé i gcúrsa bunchéime.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5121.348085173548,50.20133463129854,64.77000740694636,4.17084264755249
+77720,Inis dom faoi Liam III Shasana. ,"Bhí Uilliam III nó Uilliam Oráiste (14 Mí na Samhna 1650 - 8 Márta 1702) ina rí ar Shasana, Albain agus Éirinn ina éineacht lena bhean chéile Máire II, ó 13 Feabhra 1689 go lá a bháis. Tháinig sé i gcomharbacht ar a athair céile, Séamus II, nuair a thairg an Pharlaimint an choróin dó, tar éis gur cuireadh Séamus as cumhacht. Tháinig Áine i gcomharbacht air. Tugtar Uilleam II Alba air mar Rí na nAlbanach air in Albain. Tá sé ar eolas go neamhfhoirmiúil in Ultaibh mar an rí Liam Oráiste.
+
+Bhí an Phrionsacht D'Orange faighte ag an Rí Liam le hoidhreacht ó a athair, Uilliam II, a fuair seachtain sular rugadh Liam. Ba í a mháthair, Máire, an Banphrionsa Ríoga, iníon an Rí, Séarlas I, Rí Shasana. Sa bhliain 1677, phós sé a chol ceathrar Mary, a bhí cúig bliana déag d'aois, iníon deartháir na máthara Séamas, Diúc Eabhrac.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3064.7942282441386,57.5172237227365,64.75209673096265,4.170566082000732
+174332,Cé hé  Zaha Hadid? ,"Ailtire Briotanach ab ea Dame Zaha Mohammad Hadid (31 Deireadh Fómhair 1950 – 31 Márta 2016), a rugadh in Baghdad na hIaráice. Lig Hadid an ailtireacht saor[1] lena cuid cruthanna sreabhánacha scuabacha agus lán de bhrí. Tá pointí peirspictíochta difriúla ag na cruthanna seo chomh maith le céimseata briste a chuireann ar intinn an duine anord agus anbhuain an tsaoil inniu.
+
+I mBagdad d'fhreastail Hadid ar scoil dara leibhéil Chaitliceach ina rinneadh an teagasc trí mheán na Fraincise agus ina raibh fáilte roimh mhic léinn Mhoslamacha agus Ghiúdacha. Rinne Hadid staidéar ar an matamaitic ag an Ollscoil Mheiriceánach i mBeirut, agus ansin, sa bhliain 1972, chuaigh sí go dtí an Architectural Association School of Architecture i Londain. Ina dhiaidh sin, d'oibrigh sí faoi Rem Koolhaas agus Elia Zenghelis. Sa bhliain 1980 chuir sí a chomhlacht féin ar siúl agus faoi dheireadh na 1980idí bhí sí ag tarraingt airde uirthi féin ar fud an domhain. Oibríonn 400 duine inniu ag Zaha Hadid Architects in Clerkenwell, Londain.
+
+Fuair Zaha Hadid bás in aois a 65 bliana in Miami, Florida. Bhíothas ag cóireáil broincítis agus taom croí a bhuail í. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1383.3344350412517,52.53195904665932,64.74768158406536,4.170497894287109
+19428,Tá mé ag iarraidh a fháil amach cé hé Bob Dylan. An féidir leat cabhrú liom? ,"Cinnte, níl le déanamh ach cuardach a dhéanamh ar ""Bob Dylan"" agus ""ceol"" agus sílim go bhfaighidh tú an méid a theastaíonn uait go mionsonraithe. Mar achoimre is amhránaí, ceoltóir agus ealaíontóir amhairc Meiriceánach é. Tá sé is cáiliúla as amhráin a scríobh atá an-dáiríre agus a bhfuil ton polaitiúil acu go minic, agus a bhí ag tosaigh ar an méid a ghlaonn muid anois ar stíl amhránaíochta ""amhránaithe-amhráin"". Mar shampla, tá a amhrán ""Hurricane"" an-tóir. Is scéal é faoi éagóir agus éagothroime, spreagtha ag scéal fíor Rubin ""Hurricanes"" Carter, buachaill a ciontaíodh go mícheart as dúnadh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,107.108152205428,68.87226461551357,64.73301804702517,4.170271396636963
+184782,Cé hé Paul Givan? ,"Is feisire Stormont é Paul Givan (a rugadh ar 12 Deireadh Fómhair 1981) do thoghcheantar Ghleann an Lagáin i dTuaisceart Éireann.
+
+I mí an Mheithimh 2021, bhí Givan ainmnithe mar Chéad-Aire an Tuaiscirt ag ceannaire an DUP Edwin Poots. D'éirigh go leor comhaltaí sinsearacha den DUP as an bpáirtí ag an am sin - ionadaithe tofa ina measc - tar éis do Edwin Poots agus a lucht tacaíochta an ruaig a chur ar Arlene Foster. D'éirigh Givan as a ról mar Chéad-Aire Thuaisceart Éireann ar 3 Feabhra 2022.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3302.3364792370908,52.75709376054005,64.61619897504927,4.1684651374816895
+117084,Inis dom faoi Arm na Breataine. ,"Tá Arm na Breataine ar ceann de na hairm is mó ar fud an domhain. Is é an brainse cos-slua d'Fhórsaí Armtha na Breataine.
+
+Tháinig sé ar an bhfód sa bhliain 1707, nuair a ceanglaíodh Arm Shasana agus Arm na hAlban dá chéile, agus an dá thír sin á n-aontú leis an Ríocht Aontaithe a dhéanamh. San arm nua, bhí reisimintí ag teacht le chéile a bhí ann roimh aontú an dá arm, agus an t-iomlán acu á rialú ó Oifig na Cogaíochta i Londain.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1348.20213650022,53.447732518704505,64.52930766608644,4.16711950302124
+192610,"Inis dom faoi 
+Toggle the table of contents
+Séarlas II na Spáinne. ","Bhí Séarlas II (6 Samhain 1661 – 1 Samhain 1700) ina rí ar an Spáinn.
+
+Tharla Cogadh Chomharbas na Spáinne, 1701–1714, nuair a d’éag Séarlas II.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,701.9827456802286,45.661171277184295,64.51983121070728,4.166972637176514
+11371,Inis dom faoi Erwin Rommel. ,"Bhí Erwin Johannes Eugen Rommel (rugadh 15 Samhain 1891 agus d'éag 14 Deireadh Fómhair 1944) ina cheannasaí ar an arm Gearmánach i rith an Dara Cogadh Domhanda.
+
+Thóg sé páirt in san Chéad Chogadh Domhanda. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2636.6727590600235,45.94555872248986,64.40812636513702,4.1652398109436035
+120117,Inis dom faoi Niamh Fahey. ,"Is imreoir sacair í Niamh Fahey. Imríonn sí mar chosantóir agus imreoir lár páirce d'fhoireann Learphoill sa Women's Super League agus d'fhoireann náisiúnta na hÉireann. Roimh Learpholl, d'imir Niamh le foireann Chelsea, agus roimhe sin, chaith sí sé shéasúr le Arsenal. Chomh maith leis sin, bhuaigh sí corn náisiúnta i bpeil na mban ag imirt le Contae na Gaillimhe. Bhí deirfiúr Niamh ina captaen ar fhoireann na Gaillimhe a bhuaigh an All Ireland in 2001.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1453.906171554686,70.61170680739754,64.23501981901421,4.162548542022705
+64620,Inis dom faoin Cogadh Cathartha na hÉireann. ,"B'é síniú an Chonartha Angla-Éireannaigh a chuir tús leis an gcoimhlint ar a dtugtar Cogadh Cathartha na hÉireann, nó Cogadh na gCarad.
+
+B'fhéidir go bhfuair 1,500 bás idir Meitheamh 1922-Bealtaine 1923 mar gheall ar an troid.Ba bhinbeach agus b’fhuilteach an tréimhse í.
+
+Bhí cuid d'Óglaigh na hÉireann barúlach nach bhfágfadh an conradh a dóthain neamhspleáchais ag Éirinn. Go háirithe, ní raibh siad sásta leis an móid dílseachta a chaithfeadh feisirí na parlaiminte neamhspleáiche - na Teachtaí Dála, mar a thabharfaí orthu feasta - a mhionnú do rí agus do choróin na Breataine Móire.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,590.0667534834198,56.70180441290717,64.06384481108317,4.1598801612854
+112301,Inis dom faoi Karin Boye. ,"File agus úrscéalaí Sualannach ab ea Karin Boye (26 Deireadh Fómhair 1900 - 24 Aibreán 1940). Rugadh i Göteborg í agus d'aistrigh sí go Stócólm sa bhliain 1915. D'fhreastail sí ar Ollscoil Uppsala, an tSualainn. I measc na saothar is cáiliúla óna peann tá na leabhair filíochta ""Scamaill"" nó Moln (1922) agus ""Na Teallaigh"" nó Härdarna (1927) chomh maith leis an úrscéal Kallocain (1940).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2589.974044959816,57.68911415496404,63.97473716403474,4.1584882736206055
+3569,Inis dom faoi Edward Adelbert Doisy. ,"Bithcheimicí a rugadh i Hume, Illinois ab ea Edward Adelbert Doisy (13 Samhain 1893–23 Deireadh Fómhair 1986). Bhain sé céim A.B. amach ó Ollscoil Illinois ag Urbana-Champaign (1914) agus céim M.S. ón ollscoil chéanna (1916). Fuair sé a dhochtúireacht ó Ollscoil Harvard sa bhliain 1920. Chaith sé formhór a shaol gairmiúil ag Ollscoil St. Louis, i Missouri.
+
+Rinne sé taighde ar atáirgeadh is hormóin i gcomhar le Edgar Allen. Léirigh sé airíonna ceimiceacha an oibreán téachtaithe vitimín K. Bhuaigh sé Duais Nobel na Fiseolaíochta nó an Leighis le Henrik Dam sa bhliain 1943 as seo.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3304.4188581649933,58.97699684072631,63.96549465558187,4.15834379196167
+46440,Inis dom faoi California. ,"Is stát de chuid Stáit Aontaithe Mheiriceá é California (nó an Chalafóirn uaireanta). Is é Sacramento príomhchathair Chalifornia, ach is é Los Angeles an chathair is mó sa stát (agus an dara is mó sa tír).
+
+Tá an Stát suite in iarthar na tíre ar chósta an Aigéin Chiúin. Is é an stát is mó sa tír ó thaobh daonra de agus an tríú stát is mó de réir achair.
+
+Is é ""an Stát Órga"" leasainm oifigiúil an stáit. D´fhéadfadh sé go mbaineann sé seo leis an ór ar thángthas air sa bhliain 1848 (agus a chuir tús le Fuadar Óir Chalifornia) nó mar go bhfuil dath an óir, nach mór, ar go leor de thalamh an stáit sa samhradh.
+
+Úsáidtear an giorrúchán CA don phost, agus baineann an Associated Press feidhm as Calif.
+
+Daonra dlúth atá i ndeisceart na Calafóirne, agus is lú an líon daoine atá le fáil sa taobh thuaidh. Is é Los Angeles, sa deisceart, an chathair is mó sa stát agus is é an dara cathair is mó sna Stáit Aontaithe. Is é mórcheantar San Francisco, sa dtuaisceart, an dara ceantar uirbeach is mó sa stát. Maireann formhór an daonra laistigh de 50 míle (80 km) ón Aigéan Ciúin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3984.03920897445,56.01088651603531,63.887703126766375,4.1571269035339355
+21510,Inis dom faoi Paul Hunter. ,"Imreoir snúcair gairmiúil Sasanach ab ea Paul Alan Hunter, a rugadh ar an 14 Deireadh Fómhair 1978 i Leeds, Yorkshire Thiar agus a fuair bás ar an 9 Deireadh Fómhair 2006 i Huddersfield, Yorkshire Thiar. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3922.668926635181,39.59197860739555,63.83812692988369,4.156350612640381
+93012,"Inis dom faoin teanga Ghearmáinis. 
+","Is í an Ghearmáinis teanga náisiúnta na Gearmáine agus na hOstaire. Deutsch a thugann lucht labhartha na teanga féin uirthi. Tá sí ar cheann de theangacha oifigiúla na hEilvéise, chomh maith leis an bhFraincis, an Iodáilis agus an Réata-Rómáinis. Tá stádas oifigiúil aici i Lucsamburg chomh maith, in éineacht leis an bhFraincis agus an Lucsambuirgis, agus sna ceantair Bheilgeacha atá suite in aice leis an nGearmáin.
+
+Ós teanga Gearmáinice í an Ghearmáinis, tá gaol cuibheasach dlúth aici leis an mBéarla, cé nach bhfuil an Béarlóir in ann mórán adhmaid a dhéanamh den Ghearmáinis i ndiaidh an oiread craiceann a chuir stór focal an Bhéarla de faoi thionchar na Laidine agus na sean-Fhraincise. Tá sé níos fusa comhchosúlacht na Gearmáinise agus na hOllainnise a aithint, mar shampla.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1088.5028286173067,54.189281957998055,63.83426111727759,4.156290054321289
+100713,Inis dom faoi Seán Ó Tuama. ,"Scoláire, file agus drámadóir as Corcaigh ab ea Seán Ó Tuama. Rugadh sé ar an 28 Eanáir 1926 , agus fuair sé bás ar an 14 Deireadh Fómhair 2006.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,953.6613669399694,47.36263486687107,63.83292183522991,4.156269073486328
+65969,Inis dom faoi Herbert Austin. ,"Déantúsóir gluaisteán a rugadh i Little Missenden Shasana ab ea Herbert Austin (8 Samhain 1866 – 23 Bealtaine 1941).
+
+Sa bhliain 1887 thug sé aghaidh ar an Astráil mar a ndeachaigh sé leis an innealtóireacht, ag cur feabhais ar bhearrthóirí caorach sa chuid ba mhó. B'ann freisin a casadh an bhean air a phós sé. Tháirg sé a chéad ghluaisteán, an Wolseley, sa bhliain 1895, agus d'oscail a mhonarcha, Austin Motor Co., i mBirmingham i 1905. Bhí sé ina fheisire Coimeádach parlaiminte do thoghcheantar i Birmingham (1918–1924). ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3877.981659832513,49.59720487219305,63.80830231574406,4.155883312225342
+146490,Inis dom faoi Jerzy Janowicz. ,"Is imreoir leadóige gairmiúla é Jerzy Filip Janowicz. Rugadh é in Łódź sa Pholainn ar an 13 Samhain 1990. Shroich sé an leathcheannais Wimbledon sa bhliain 2013. Sa bhliain sin, bhí sé rangaithe ag uimhir 14. Faoi láthair, tá sé rangaithe ag uimhir 356. Gortaíodh a ghlúin sa bhliain 2016 agus mar sin, tá se ag streachailt leadóg gairmiúil a imirt.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2288.244914941538,60.87527592888826,63.78682505537541,4.15554666519165
+28300,Cé hé Neal Blaney? ,Polaiteoir Éireannach ab ea Neal Blaney. Bhí sé ina bhall d'Fhianna Fáil. Rugadh sé ar an 	1 Samhain 1893. Fuair sé bás ar an 30 Deireadh Fómhair 1948. Bhí sé 54 bliana d'aois. ,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,6354.908613985129,61.69308677296504,63.77438615366034,4.155351638793945
+37061,"Inis dom faoi Thomas Charles-Edwards
+","Ollamh emeritus ag Ollscoil Oxford is ea Thomas Mowbray Charles-Edwards, FRHistS, FLSW, FBA (rugadh 11ú Samhain 1943) Bhí sé ina Jesus Professor of Celtic agus ceapadh ina chomhalta é ag an ollscoil úd.Cuireadh oideachas air ag Ampleforth College sula ndeachaigh sé chun Stair a dhéanamh ag Corpus Christi College, Oxford, áit a bhain sé doctorate amach tar éis dó Diploma in Celtic Studies a dhéanamh faoi Sir Idris Foster. Rinne sé staidéir ag Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath ón mbliain 1967 go dtí 1969. Chuaigh sé ansin go Corpus Christi College mar Comhalta Taighde Sóisearach agus Comhalta Staire siar ceapadh é ina Ollúnacht Ceilteach.
+
+Tá saineolas cuí aige i réimse staire agus teangacha na Breataine Bige agus na hÉireann le linn na Ré Dhorcha Gaelaí agus na Ré Dorcha féin, a tharla tar éis chliseadh na hImpireachta Rómhánaí san iarthair.
+
+Tá sé ina Chomhalta an Royal Historical Society, Comhalta an British Academy Comhalta Bunaidh an Learned Society of Wales. Toghadh é mar bhall onórach d'Acadamh Ríoga na hÉireann sa bhliain 2007.
+
+Thomas Charles Edwards, chéad Phríomhoide Aberystwyth University, ba ea a shin-seanathair.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3657.76289955152,57.84885561857767,63.7678787463134,4.15524959564209
+58278,Cé hé Iúil Caesar? Inis dom faoi. ,"Bhí Iúil Caesar ina ghinearál, ina pholaiteoir agus ina scríbhneoir sa tSean-Róimh. Bhí sé beo ó 100 RC go dtí 44 RC. Bhí sé ina bhall den chéad triúracht, agus ina dhiaidh sin, bhain sé amach deachtóireacht na Poblachta Rómhánaí. Bíonn staidéar á dhéanamh fós ag scoláirí Laidine agus ag staraithe míleata ar a chuid scríbhinní, go háirithe ar an leabhar a scríobh sé faoin gcogadh Gallach.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1314.3086122896711,70.29567974717467,63.68313028463837,4.153919696807861
+82337,Cén fáth a ndearna an Deisceart a thabhairt suas i gcogadh cathartha na Stát Aontaithe? ,"Sílim go bhfuil sé ina cheist an-spéisiúil, cé go bhfuil a fhios agam go mbeadh go leor staraithe ag cur agóid ar roinnt gnéithe de mo fhreagra. Bheadh go leor stairiúla ag cur ceist freisin cé chomh cóir a bhí an cogadh, agus sílim go bhfuil sé sin ina cheist i ndáiríre tábhachtach, chomh maith. Uaireanta tá sé deacair labhairt faoi stair ar bhealach nach bhfuil an-intinn, agus níl mé cinnte go bhfuil freagra maith agam air sin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,170.33698829444077,47.77781511420936,63.63043588331532,4.153091907501221
+82770,Inis dom faoi Ed Sullivan. ,"Pearsa teilifíse, iriseoir agus colúnaí Meiriceánach ab ea Ed Sullivan (28 Meán Fómhair 1901 – 13 Deireadh Fómhair 1974). Rugadh in Harlem, i gCathair Nua-Eabhrac, é agus fuair sé bás i Manhattan sa chathair chéanna. Tógadh é, áfach, in Port Chester, fo-bhaile de Chathair Nua-Eabhrac i gContae Westchester. Tá cáil air as an seó teilifíse ilsiamsa a raibh sé mar óstach air sna blianta 1948–1971, The Ed Sullivan Show (The Toast of the Town sna blianta luatha). ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4788.193236564844,56.53237054458099,63.57723939364045,4.152255535125732
+106901,Cé hé Roland Freisler?,"Breitheamh iomráiteach agus míchlúiteach de chuid na Naitsithe ba ea Roland Freisler (30 Deireadh Fómhair 1893 - 3 Feabhra 1945). Tar éis dá sheirbhís in Arm Impiriúil na Gearmáine le linn an Chéad Chogaidh Dhomhanda, thosaigh sé ag staidéir dlí. Fuair sé a dhochtúireacht sa dlí ó Ollscoil Jena i 1922.
+
+Chuir sé cleachtas dlí nua ar bun in Kassel sa bhliain 1924, in éineacht lena dheartháir níos óige, Oswald.
+
+Ball de Pháirtí Náisiúnta Sóisialach Lucht Oibre na Gearmáine ó 1925 amach, fuair sé aird an phobail toisc gur chosain sé chomh-Naitsithe sna cúirteanna agus bhí sé ina chainteoir poiblí éifeachtach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2609.4698351265693,53.446636637749386,63.55935547524114,4.151974201202393
+59144,Cé hé Ronnie Bunting? ,"Bhí Ronnie Bunting (1947/1948 - 15 Deireadh Fómhair 1980) ina cheannaire ar an INLA (Arm Saoirse Náisiúnta na hÉireann). Dúnmharaíodh é ar an 15 Deireadh Fómhair 1980, i Downfine Gardens, Béal Feirste.
+I Mí na Márta 1969, chaith Ian Paisley seal sa phríosún in éineacht le Major Ronald Bunting, athair Ronnie. Bhí an bheirt sin (Paisley agus athair Ronnie) i ndiaidh frithléirsiú neamhdhlíthiúil a chóiriú mar agóid in aghaidh an mhórshiúil a bhí ag Cumann Cearta Sibhialta Thuaisceart Éireann (NICRA) in Ard Mhacha.
+
+Íorónta go leor, cé gur Protastúnach a bhí ann, chuaigh Ronnie, mac Ronald Bunting nó Ronald Óg le poblachtánachas ina dhiaidh sin, agus é ar dhuine de bhunaitheoirí an INLA.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2942.8197207157923,52.04469660892649,63.50334167371189,4.151092529296875
+184275,Chuala mé go bhfuil Uma Thurman tar éis obair charthanachta a dhéanamh. Tá sí ina aisteoir iontach. Tá mé ag iarraidh a fháil amach cad a d'fhéadfadh a bheith ar eolas agat faoina cuid oibre? ,"Is cosúil go bhfuil aithne arUma Thurman is fearr ar a róil i ""Kill Bill"" agus ""Pulp Fiction"". Le blianta níos déanaí, tá sí le feiceáil sna scannáin ""The Accidental Husband"" and ""Eternity"" (a bhí ar an teilifís i mí Feabhra). Rinne sí go leor oibre charthanaíochta freisin, agus bhuaigh sí dámhachtain ó Chiste Forbartha na Náisiún Aontaithe do Mhná as a cuid iarrachtaí, a chuimsigh dul go dtí tíortha a d'fhulaing cogadh chun cabhrú le híospartaigh trádála gnéis.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,83.85779503300977,80.11334159069052,63.44423089125517,4.150161266326904
+190855,"As Fraincis, Gearmáinis, agus Araibis, cad é an teanga is éasca dom a fhoghlaim? ","Is ceist deacair é sin! Bhuel lig dom a insint duit faoi gach ceann acu, agus ligfidh mé duit a bheith ina breithiúnas ar an gceann is éasca duit a fhoghlaim. Tá an Fraincise, an Ghearmáinis agus an Araibis go léir gaolmhar lena chéile agus tugtar na teangacha Indo-Eorpacha orthu i gcoitinne. Is féidir leat iad go léir a staidéar agus iad a labhairt, ach is dócha nach mbeidh tú ag éirí sreabhach leo go léir. Más mian leat tosú ag foghlaim ceann amháin, d'fhéadfadh an nGearmáinis a bheith ina rogha maith.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,416.766658431218,62.565068033983145,63.40331236935531,4.1495161056518555
+37052,Cé hé Paul Allen? ,"Fiontraí gnó Meiriceánach ab ea Paul Gardner Allen (21 Eanáir 1953 – 15 Deireadh Fómhair 2018). Rugadh agus tógadh é in Seattle, Washington agus ba ansin ar bhuail sé le Bill Gates. Chuaigh sé ar ollscoil ach d'éirigh sé as chun ríomhairí a fhorbairt. Nuair a d'éirigh Gates as Harvard, chruthaigh siad a gcomhlacht ríomhaireachta Microsoft. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2560.4737975160774,47.89711491334377,63.39013212738872,4.149308204650879
+182787,Inis dom faoi Maria Cantwell. ,"Is í Maria E. Cantwell (23 Deireadh Fómhair 1958 a rugadh í) Seanadóir na Stát Aontaithe sóisearach ó Stát Washington. Is ball den Pháirtí Daonlathach í. Toghadh go dtí an Seanad í sa bhliain 2001 agus arís sa bhliain 2006.
+
+Rugadh in Indianapolis, Indiana í. Chuaigh sí go hOllscoil Miami in Oxford, Ohio tar éis na hardscoile. Bhain sí amach céim i riarachán poibl��. Thug sí aghaidh ar Seattle, Washington sa bhliain 1983.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1740.183313043318,49.29761910309775,62.97443217608642,4.142728805541992
+160394,Inis dom faoi Johann Kaspar Zeuss,"Ba staraí Gearmánach agus bhunaitheoir fhocleolaíocht na dteangacha Ceilteacha é Johann Kaspar Zeuss (litrithe mar Zeuß i nGearmáinis) (22 Iúil 1806 – 10 Samhain 1856).
+
+Rugadh Zeuss in Vogtendorf (ceantar de Kronach inniu), Uachtar Franconia (Gearmáinis: Oberfranken) agus d’fhreastail sé ar scoil ag gymnasium Bhamberg. Bhí a thuismitheoirí ag dúil go rachadh sé le sagartóireacht, ach roghnaigh seisean saol an léinn, óir bhí luí ar leith aige le stair agus teangeolaíocht go háirithe. D’fhreastail sé ar Ollscoil Mhünchen agus tar éis dó a chuid léinn a chríochnú, mhúin sé ansin ag an ngymnasium. D’fhoilsigh sé a leabhar Die Herkunft der Baiern von den Markomannen (dara heag., 1857) sa bhliain 1837. Bhronn Ollscoil Erlangen dochtúireacht oinigh air de thairbhe an tsaothair sin. Ba sa bhliain chéanna a chuaigh sé go Speyer le stair a mhúineadh ag an lyzeum ansin. D’fhan sé ansin go dtí an bhliain 1847, nuair a rinneadh ollamh le stair de in Ollscoil Mhünchen. Ach d’éirigh sé as an bpost seo de bharr a chuid drochshláinte agus aistríodh go dtí an lyzeum i mBamberg é. Tháinig an saothar ollmhór dá chuid Grammatica Celtica amach in 1853, leabhar a tharraing clú agus cáil air. Scríobh sé an leabhar i Laidin i gcruth is go bhfeilfeadh sé do lucht léitheoireachta idirnáisiúnta. Dhá bhliain ina dhiaidh sin, thóg sé am scoir ionas go bhfaigheadh sé biseach, ach cailleadh é an bhliain ina dhiaidh sin in Kronach. Le hurraim dó, ainmníodh sráid, scairdeán agus meánscoil (darb ainm Kaspar-Zeuß-Gymnasium) in Kronach as. Chomh maith leis sin, baisteadh sráid i mBamberg agus i Speyer as. 
+
+Bhí léann trom ar an scoláire seo – mar go raibh Zeuss in inmhe a chuid eolais mar gheall ar fhocleolaíocht a chur le heolas na staire agus na heitneolaíochta. De thoradh a chuid staidéar Gearmáinice, bhí sé eolach ar thábhacht na dteangacha Ceilteacha agus chuaigh sé i mbun oibre ar na teangacha seo nach raibh mórán airde tugtha orthu ag lucht an léinn go dtí sin. Thaistil sé sa bhaile agus i gcéin chun na foinsí a bhreathnú – go háirithe na foinsí a bhain leis an tSean-Ghaeilge – go dtí Karlsruhe, Würzburg, St. Gallen, Miolán, Londain agus Áth na nDamh. Thóg sé sleachta as na foinsí seo nó rinne sé cóipeanna díobh. Chuir sé na teangacha ársa agus na nuatheangacha san áireamh ina chuid taighde. Dhearbhaigh Grammatica Celtica gan aon agó go bhfuil na teangacha Ceilteacha mar chraobh d’fhine na dteangacha Ind-Eorpacha. Lena chois sin, leag an saothar seo bun láidir eolaíochta le focleolaíocht Cheilteach. Tar éis don údar bás a fháil, rinne Hermann Ebel atheagrán den leabhar le ceartúcháin (Beirlín, 1871). Scríobh Zeuss Traditiones possessionesque Wirzenburgenses (1842) agus Die Freie Reichstadt Speyer vor ihrer Zerstörung freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5398.316941164508,52.91653739344505,62.913593713111,4.1417622566223145
+181624,Cé hé Neil Percival Kenneth Robert Ragland Young?,"Is ceoltóir Ceanadach é Neil Percival Kenneth Robert Ragland Young, nó Neil Young de ghnáth a rugadh i dTorontó, Ontario, ar an 12 Samhain 1945. Is cumadóir, amhránaí agus ceoltóir cáiliúil é Young, agus ainm in airde aige ó thús a ghairme cheoil sna 1960idí go dtí an lá atá inniu ann. Tá saothar mór taifeadta agus eisithe ag Young le grúpaí ceoil éagsúla agus mar cheoltóir aonair. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,6299.221561500173,56.494212691506455,62.90264483411848,4.14158821105957
+20270,Cé hé David Maxwell? ,"Is iriseoir Éireannach é David Maxwell le BBC Thuaisceart Éireann, a rugadh ar an 15 Deireadh Fómhair 1983 i mBéal Feirste, Tuaisceart Éireann. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3031.573649805889,53.81640242923382,62.89778594220802,4.141510963439941
+150574,Cé hé Pik Botha? ,"Polaiteoir as an Afraic Theas ab ea Roelof Frederik ""Pik"" Botha (27 Aibreán 1932 – 12 Deireadh Fómhair 2018). Dlíodóir agus taidhleoir ab ea é chomh maith. Bhí Botha ina Aire Gnóthaí Eachtracha na hAfraice Theas ó 27 Aibreán 1977 – 10 Bealtaine 1994.
+
+Bhí Botha i gcroí réimeas na cinedheighilte ar cuireadh coireacht in aghaidh na daonnachta ina leith, sular chuidigh sé aistriú ordúil na tíre ina daonlathas.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6269.345715652123,50.966257078512704,62.77981819781385,4.139633655548096
+159747,Cad iad cuid de na cluichí físeán gníomhaíochta-eachtraíochta is fearr? ,"Is breá liom na cluichí go léir sa tsraith Assassin's Creed. Is cluiche insamhalta iad a mheascann tréimhsí ama agus áiteanna, agus tugtar go leor dúshláin do imreoirí le réitigh iomadúla. Tá Assassin's Creed socraithe i Era Renaissance agus Tionsclaíoch agus dúshlann sé imreoirí roinnt de na figiúirí is tionchair den am sin a mharú nó a chosaint. Tá dhá chluiche ar leithligh sa tsraith. Tugtar Assassin's Creed ar cheann agus is é an ceann eile Assassin‘s Creed 2. Is é an dara cluiche an ceann is fearr, toisc go bhfuil tú in ann roghanna a dhéanamh a mbeidh tionchar acu ar do chinniúint sa chluiche.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,104.99878554730714,69.75698287082832,62.683020811054,4.13809061050415
+88281,An féidir leat a insint dom na céimeanna chun slippán báid calafoirt a fháil le haghaidh mo bhád seoltóireachta?,"Creidim go mbeidh cóip de na rialacha agus na rialacháin marina ag teastáil uait, ós rud é go mbeidh cuid de na mionsonraí sin ag cinneadh na foirmeacha a chaithfidh tú a chomhlánú. Is cosúil go bhfuil bealach tapa ann cóipe de na rialacha a fháil ar an teileafón, toisc go bhféadfadh tú a bheith in ann an fhaisnéis teagmhála don mháistir calafoirt a fháil ó do chlub yacht. Ag leibhéal an marina, de ghnáth tá an conradh ar cíos ann a chlúdaíonn an sleamhnán, agus an pháipéar chun árachas a fháil don bhád. Ní mór duit do bhád a chlárú leis an stát freisin, de ghnáth trí phost, ach is dócha go mbeidh siad in ann cabhrú leat freisin má théann tú chuig oifig an stáit go pearsanta.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,152.33688798469657,65.47496165289097,62.65690274912858,4.137673854827881
+93585,Inis dom faoi Benoît Mandelbrot. ,"B'eolaí agus matamaiticeoir é Benoît Mandelbrot (20 Samhain 1924 – 14 Deireadh Fómhair 2010) a chuir go mór le geoiméadracht na gcodach. Ba thábhachtach a leabhar The Fractal Geometry of Nature (Geoiméadracht Chodach an Nádúir, 1982) i léiriú fheidhmeanna na gcodach i bhfeiniméin nádúrtha. Tugadh a ainm ar thacar ar leith uimhreacha coimpléascacha a ghineann cineál ar leith codach (tacar Mandelbrot) atá an-tarraingteach ó thaobh radhairc de, agus mar sin, an-choitianta ó na 1980idí. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2016.5689242825224,58.11904018970148,62.56575420477846,4.136218070983887
+39348,Cé hé Lee E. McMahon? ,"Ríomheolaí Meiriceánach ab ea Lee Edward McMahon (24 Deireadh Fómhair, 1931 – 15 Feabhra, 1989). Bhí McMahon ag obair in Bell Labs ó 1963 go nuige a bhás sa bhliain 1989. I dtosach, bhí sé ina thaighdeoir teangeolaíochta, ag díriú ar theanga darb ainm FASE (“Fundamentally Analyzable Simplified English”), le rún cumarsáid idir daoine agus ríomhairí a éascú.
+
+Chuaigh McMahon leis an Ionad Taighde Ríomhaireachta in Bell Labs go hoifigiúil sa bhliain 1975.
+
+Is fearr aithne ar McMahon mar gheall ar an obair a rinne sé ar leaganacha luatha den chóras oibriúcháin Unix, go háirithe an t-eagarthóir srutha sed. Chabhraigh McMahon le forbairt comm, qsort, grep, index, cref, cu, agus Datakit freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3011.7621222696484,48.90500307022041,62.53249849692404,4.13568639755249
+175395,Inis dom faoi An Iordáin. ,"Tír Arabach sa Mheánoirthear is ea an Iordáin nó Ríocht Hashemite na hIordáine, a dtugtar uirthi go hoifigiúil. Tá teorainneacha aici leis an tSiria thuaidh, an Iaráic thoir thuaidh, an Araib Shádach thoir agus theas, agus Iosrael agus an Phalaistín thiar. Tar éis an roinn na hÁise iartharacha tar éis an Chéad Chogadh Domhanda leis An Bhriotáin agus An Fhrainc, bhí an tír aitheanta go hoifigiúil le comhairle Chonradh na Náisiún i 1922. I 1946, D'éirigh an Iordáin a bheith stáit ceannasach neamhspleách. Tar éis ag gabháil an Bruach Thiar i rith an Cogadh Arabach-Iosraelach 1948, thóg Abdullah I an teideal Rí na hIordáine. Ar an 17 Meán Fómhair 1970, bhris cogadh cathartha amach san Iordáin, nó ""Meán Fómhair Dubh"". ",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2840.9771622771864,58.52660123408299,62.53088835543461,4.135660648345947
+125159,Conas is féidir liom damhsa club a fhoghlaim? ,Sílim gurb é an rud is tábhachtaí ná féachaint ar dhaoine ag damhsa. Tá go leor acmhainní físeáin maithe ar fáil ar líne. Is féidir leat cleachtadh a dhéanamh leo. D'fhéadfá dul isteach i rang damhsa nó i gclub damhsa freisin.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,150.17306087616095,95.2237696061964,62.46175104592216,4.134554386138916
+156703,Cé hé Michel Foucault. ,"Ba teoiricí, údar, fealsamh, agus ollamh Francach é Michel Foucault. Is duine de bhunaitheoirí iarstruchtúrachais le Jacques Derrida, Gilles Deleuze, Jean-François Lyotard, agus Jean Baudrillard é. Marxach ag an tús, dhiúltaigh s�� Marxachas agus rinne sé léirmheas ar chineálacha na nua-aimsearthachta ar fad. Cuimsíonn a shaothair tábhachtacha Histoire de la folie à l'âge classique, Naissance de la clinique, Les Mots et les Choses, L'Archéologie du savoir, Surveiller et punir, agus Histoire de la sexualité. Fuair sé bás le SEIF, an chéad phearsa thábhachtach sa Fhrainc a fháil le SEIF. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2468.7628061174823,55.0796588118908,62.31779201458534,4.132246971130371
+5771,Inis dom faoi Gottfried Leibniz. ,Matamaiticeoir agus fealsúnaí Gearmánach ba ea Gottfried Wilhelm Leibniz (1 Iúil 1646 – 14 Samhain 1716). Cheap Leibniz agus Isaac Newton an calcalas timpeall an ama chéanna agus go neamhspleách ar a chéile.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3616.8384262531617,64.82482012684837,62.2905489137489,4.131809711456299
+191432,Inis dom faoi Charles Lyell. ,"Geolaí Albanach a bhí ina cheannródaí don gheolaíocht nua-aoiseach ab ea Charles Lyell (14 Samhain 1797 - 22 Feabhra 1875). Go dtí tús an 19ú céad, chreid beagnach gach éinne nach raibh an Domhan ach na mílte bliain d'aois agus go raibh cruth an Domhain, na sléibhte, na farraigí, na haibhneacha, na hoileáin is na h-ilchríocha gan athrú ó thús ama, ach amháin ag catastróf mar thuile Naoi. Ach d'fhoilsigh Lyell leabhar iomráiteach, Principles of Geology (Prionsabail na Geolaíochta, 1830) inar chuir sé síos ar a choincheap go raibh an Domhan á athrú an t-am ar fad. Thaispeáin sé conas a thug na fosuithe éagsúla carraigeacha is na hiontaisí de neacha beo a bhí stalctha sna carraigeacha fianaise ar an gcoincheap sin. D'ainmnigh sé cuid de na réanna geolaíocha. Ní hamháin gur leag Lyell bunsraith na geolaíochta nua-aoisí, ach ba mhór an spreagadh a mhodh oibre do Darwin ina chuid oibre siúd ar an éabhlóid bhitheolaíoch. Ina leabhar The Geological Evidence of the Antiquity of Man (An Fhianaise Gheolaíoch ar Ársaíocht an Duine, 1863) thug sé tacaíocht d'obair agus conclúidí Darwin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1809.9798222278607,59.64412160361594,62.26272393617958,4.1313629150390625
+168217,Inis dom faoi Pete Burns. ,"Amhránaí Sasanach ab ea Peter Jozzeppi ""Pete"" Burns (5 Lúnasa, 1959 a rugadh é agus ar an 23 Deireadh Fómhair, 2016 a fuair sé bás). Rugadh sé ar an 5 Lúnasa 1959. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3576.6071774982875,46.18219779347773,62.25328349259551,4.131211280822754
+125022,Inis dom faoi Lorde. ,"Is amhránaí agus cumadóir amhrán, ón Nua-Shéalainn í Ella Marija Lani Yelich-O'Connor (rugadh 7 Samhain 1996), ar a dtugtar Lorde go gairmiúil. Agus í ag fáil inspioráid ón uasaicme as a hainm stáitse, tá cáil uirthi as a stíleanna ceoil neamhghnácha agus a cuid amhránaíochta féinmhachnamhacha.
+
+Rugadh i mbruachbhaile de chuid Auckland darbh ainm Takapuna í. Shínigh sí conradh le Universal Music Group (UMG) in 2009. In 2013, d'eisigh sí an mionalbam, The Love Club, le Joel Little mar léiritheoir. Chuidigh an t-amhrán ""Royals"" léi clú agus cáil a bhaint amach ar fud an domhain.
+
+D'eisigh a céad albam, ""Pure Heroine"" in 2013 agus a dara halbam, ""Melodrama"" in 2017. Tá rath rathúil ag na halbaim ar shuímh ghréasáin cosúil le ""Metacritic"". 
+
+Tá roinnt gradam buaite ag Lorde, dhá Ghradam Grammy agus dhá Brit Awards san áireamh. Suas go dtí Meitheamh 2017, tá cúig mhilliún albam díolta ag Lorde.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3914.68639357362,47.33750524978183,62.179590402486,4.130026817321777
+3957,Inis dom faoin tSean-Éigipt,"Is iad na pirimidí na siombalaí is so-aitheantaí don sibhialtacht ársa na hÉigipte. Is seansibhialtacht í an tSean-Éigipt a bhí suite in oirthuaisceart na hAfraice sa réigiún timpeall na Níle ina bhfuil an Éigipt nua-aimseartha ina seasamh sa lá atá inniu ann.
+
+Deirtear gur cuireadh tús leis an tsibhialtacht timpeall na bliana 3150 RC leis an aontú polaitiúil idir an Éigipt Uachtarach agus an Éigipt Íochtarach faoi cheannas an chéid Fharó (tá fianaise ón snoíodóireachtaí na carraigeacha ar na lochtáin na Níl), agus lean sí ar aghaidh ag forbairt le linn na trí mhílaois ina dhiaidh sin.
+
+Roinntear stair na sibhialtachta ina tréimhsí seasmhacha, ar a tugtar Ríochtaí, agus na tréimhsí neamh-sheasmhacha eatarthu ar a tugtar Tréimhsí Idirmheánacha. Tar éis na ríochta deireanach, an Ríocht Nua a tugtar air, thug an tsibhialtacht aghaidh ar ré ina raibh meath mall ag tarlú, le hionraí rialta ó stáit eile ón réigiún máguaird. Críochnaíodh riail na bhFarónna go hoifigiúil sa bhliain 31 RC nuair a ghlac Impireacht na Róimhe, an tsárchumhacht nua, seilbh ar an réigiún, agus rinneadh cúige Rómhánach di.
+
+Rud amháin a chuir go mór le fás na Sean-Éigipte ná an méid sochair a bhain siad amach as na dálaí a bhí ar fáil i ngleann abhann na Níle. Le huisciú an ghleanna, bhí siad ábalta táirgí barrachais a chruthú, rud a spreag forbairt sóisialta agus cultúrtha. Le hacmhainní breise, rinne na húdaráis urraíocht ar saothrú mianraí an ghleann, luathfhorbairt ar chóras scríbhneoireachta, tionscadail tógála agus talmhaíochta, trádáil leis an réigiún máguaird, agus arm a bhí in ann an tír a chosaint ó namhaid agus ceannas na sibhialtachta a dhearbhú. Na daoine a spreag agus a eagraigh na gníomhaíochtaí seo ná na scoth-scríobhaithe, na ceannairí, agus na riarthóirí a bhí go léir faoi smacht an Fharó, an ceannaire diaga a chinntigh comhoibriú agus aontacht na nÉigipteach le córais reiligiúnacha ilchasta.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4790.636871550133,56.51477053692066,62.139694927024685,4.129384994506836
+143376,Inis dom faoi Michael McCarthy. ,"Is polaiteoir Éireannach agus Teachta Dála do cheantar Chorcaigh Thiar-Theas é Michael McCarthy (Gaeilge: Mícheál Mac Cárthaigh) (rugadh é ar 15 Samhain 1976). Tá sé ina bhall de Pháirtí an Lucht Oibre agus ina TD ón mbliain 2011. Iarbhall de Sheanad Éireann é agus céadthoghadh chuig an oifig sin sa bhliain 2002 é, agus atoghadh é in 2007 ar phainéal an Lucht Oibre. Is as Dúnmaonmhuí in iarthar Chorcaí dó ó dhúchas, agus leag sé cos ar thairseach na polaitíochta i gcéaduair in aois a 22 bliana trí shuíochán a ghnóthú ar son Pháirtí an Lucht Oibre ar Chomhairle Chontae Chorcaí i limistéar toghcháin an Sciobairín.
+
+Sheas sé san Olltoghchán 2016, ach chaill sé a shuíochán.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3132.9379523447737,59.05362393671719,62.12846597632055,4.129204273223877
+85142,Cé hé Stephen Gately? ,Popcheoltóir agus aisteoir Éireannach ab ea Stephen Patrick David Gately. Bhain Gately cáil dhomhanda amach mar bhall agus amhránaí den bhanna popcheoil Boyzone ón bhliain 1993 ar aghaidh. Rugadh sé ar an 17 Márta 1976. fuair sé bás ar an 10 Deireadh Fómhair 2009. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1230.765646161313,75.1744448551326,62.12446670828785,4.1291399002075195
+2863,Cad ba chóir dom a dhéanamh faoi ionsaí cockroach? ,Is é an rud faoi cockroacheanna ná nach bhfuil a fhios agat nuair a bheidh siad ag teacht. Is féidir leat nimh a úsáid má tá tú ag iarraidh a fháil réidh leo.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1499.4688298402525,45.74047179896284,62.0891066097982,4.128570556640625
+126650,An bhfuil suim agat sa spórt?,Tá an-suim agam sa spóirt. Is maith liom sacair. Féacaim ar sacair ar an teilifís go minic. ,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,151.51450777043252,106.001788131488,62.051665815722046,4.127967357635498
+179421,Cé hé Ernst Windisch? ,"Ba scoláire Gearmánach agus Cheiltíoch é Ernst Wilhelm Oskar Windisch (4 Meán Fómhair 1844, Dresden - 30 Deireadh Fómhair 1918, Dresden).
+
+Ba theangeolaí é a rinne a lán staidéir ar Ind-Eorpais, Sanscrait agus na teangacha Ceilteacha go háirithe. Ba chara é le Friedrich Nietzsche nuair a bhí sé óg. ‘Stokes, O’Grady and Windisch, that great triad of later 19th century Irish scolars, the men who caught the torch from the hands of Zeuss, O’Curry and O’Donovan and handed it on undimmed to the present generation—the last and in some respects the greatest of them has now passed away’. Ag tagairt do bhás Windisch, in Studies Iml. VIII 1919, a bhí Eleanor Knott.
+
+In Dresden sa Ghearmáin a rugadh é ar 4 Meán Fómhair 1844. Bhí sé ar scoil sa Kreuzschule ansiúd sula ndeachaigh sé a dhéanamh staidéir ar fhocleolaíocht, idir chlasaiceach agus chomparáideach, in Ollscoil Leipzig. Ba é an tOllamh Hermann Brockhaus a dhírigh a aird ar an léann Ceilteach. Bhí a chéad phost aige sa Thomas-Gymnasium in Leipzig agus ansin chaith sé tamall ag clárú lss na Sanscraite in Oifig na hIndia i Londain. Chuir sé spéis timpeall an ama seo sa chonspóid a tharla i bhfad roimhe sin i dtaobh Oisín agus na laoithe Fiannaíochta. Deir Knott go raibh sé ag foghlaim Gaeilge faoi stiúir Standish Hayes O’Grady. Bhuail sé le Whitley Stokes in 1871 i mBaile Átha Cliath agus mhair a gcairdeas ar feadh a saoil. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3870.783997879569,47.01796067413782,62.02708260988086,4.127571105957031
+116424,Cé hé Margaret Mead? ,"Antraipeolaí a rugadh i bhPhiladelphia ab ea Margaret Mead (16 Nollaig 1901 – 15 Samhain 1978). Tógadh in Doylestown, Pennsylvania, í. Fuair sí a cuid ollscolaíochta i gCathair Nua-Eabhrac: céim bhaitsiléara ó Choláiste Barnard (1923), M.A. ó Ollscoil Columbia (1924) agus dochtúireacht ón ollscoil chéanna (1929). Ag Columbia rinne sí staidéar faoi Franz Boas agus Ruth Benedict. Rinne Mead staidéar allamuigh ar oileáin san Aigéan Ciúin, agus chuir síos air ina leabhair cháiliúla Coming of Age in Samoa (Ag Teacht in Aois i Samó, 1928) agus New Lives for Old (Beathaí Nua ar Sheanbheathaí, 1956).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3370.746522141524,50.86713820087786,61.98441794174146,4.126883029937744
+147915,Inis dom faoi Sasana. ,"Tír in oileán na Breataine Móire is ea Sasana (Béarla: England; Coirnis: Pow Sows). Is é Sasana an tír is mó sa Ríocht Aontaithe. 
+
+Tá sé ag críochantaíocht le hAlbain sa tuaisceart agus leis an mBreatain Bheag san iarthar. Go hoifigiúil, is cuid de é Corn na Breataine, ach níl Oileán Mhanainn ná Oileáin Mhuir nIocht suite i Sasana. Is é Sasana an náisiún is mó sa Ríocht Aontaithe. Fuair sé a ainm ó na Sacsanaigh, a chuir an tír ar bun. Thángadar go dtí an Bhreatain ó mhór-roinn na hEorpa. Thugadar a dteanga leo go dtí an Bhreatain, an Sacs-Bhéarla nó an Béarla mar is gnách a thabhairt air anois. Scaipeadh teanga agus cultúr Shasana ar fud an domhain le linn ré Impireacht na Breataine, a mbíodh críocha ollmhóra faoi smacht aici i ngach mór-roinn.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2042.3778910707967,60.17661611220924,61.97035065677604,4.1266560554504395
+106503,Inis dom faoi Doug Beattie. ,"Is iar-saighdiúir agus polaiteoir de chuid Thuaisceart Éireann é Douglas Ricardo Beattie, a rugadh ar an 13 Deireadh Fómhair, 1965 i Hampshire. Is ceannaire an bPáirtí Aontachtach Uladh é, ó Bealtaine 2021 ar aghaidh. Is Comhalta den Tionól Reachtach é don Bhanna Uachtarach, ó 2016 ar aghaidh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4498.657551610268,62.56846912823692,61.81240194053032,4.124104022979736
+110452,"Inis dom faoi Brittany Murphy
+","Ban-aisteoir Meiriceánach ab ea Brittany Anne Murphy-Monjack (10 Samhain, 1977 – 20 Nollaig, 2009), nó Brittany Murphy mar a bhíodh aithne is fearr uirthi. Aisteoir agus amhránaí a bhí inti, a ghlac páirt i roinnt scannáin móra ar nós Clueless, Girl, Interrupted, 8 Mile, Uptown Girls, Sin City, Happy Feet, agus Riding in Cars with Boys. Scaoilfear a scannán deireanach, Abandoned, go luath sa bhliain 2010.
+
+Cailleadh de bharr niúmóine í, agus í faoi thionchar roinnt dhrugaí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5064.8695253976375,50.32588197307427,61.796929790962686,4.12385368347168
+38950,Inis dom faoi Pádraig Mac Piarais. ,"Oide, file, scríbhneoir, náisiúnaí agus gníomhaire polaitiúil Éireannach ab ea Pádraig Anraí Mac Piarais, An Piarsach, (as Béarla, Patrick Henry Pearse; (10 Samhain 1879 – 3 Bealtaine 1916), agus é ar dhuine de cheannairí Éirí Amach na Cásca sa bhliain 1916. An teideal a bronnadh air ná Uachtarán an Rialtais Shealadaigh le linn an éirí amach, agus b'eisean a chur tús leis nuair a léigh sé Forógra na Poblachta agus iad ag glacadh seilbhe ar Ardoifig an Phoist. Gabhadh an Piarsach agus na fír eile nuair a theip ar an eirí amach, agus cuireadh eisean agus a dheartháir Liam chun báis. 
+
+Rugadh Pádraig Mac Piarais i dteach ag 27 Great Brunswick Street (Sráid an Phiarsaigh inniu) i mBaile Átha Cliath sa mbliain 1879. Dealbhóir agus saor cloiche ó Bhirmingham Shasana ó dhúchas a bhí ina athair James, Protastúnach a chuir a ghnó féin ar bun sna 1850idí a bhain rath nach beag amach. Dá bhrí sin, clann compordach meánaicmeach a bhí iontu.
+Fuair an Piarsach a chuid bunoideachais ó na na Bráithre Críostaí.
+
+Céimí de chuid Ollscoil Ríoga na hÉireann (BA sna Nuatheangacha 1901) ba ea é. Ag an am céanna glaodh chun Bharra na hÉireann sa bhliain ar bronnadh céim air.
+
+Níor láithrigh sé sa chúirt ach uair amháin áfach, sa bhliain 1905, nuair a bhí sé ina ionadaí (gan rath) do Niall Mac Giolla Bhrígde, duine ar cuireadh ina leith gur thaispeáin sé comhartha ""doléite"" ar an gcarr asail a bhí aige (is é sin le rá ceann a scríobhadh i nGaeilge). Cf. 𝙈𝙘𝘽𝙧𝙞𝙙𝙚 𝙫 𝙈𝙘𝙂𝙤𝙫𝙚𝙧𝙣 [1906] 2 IR 181). Cheap siad go raibh cás láidir acu ach chaill siad. Mhothaigh an Piarsach go ndearnadh éagóir sa chás. Réitigh an bharúil sin a bhealach i dtreo náisiúnachas na láimhe láidre. Agus níor spreag an cás sin é le dul leis an dlí mar cheann dá shlíte bheatha.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,324.4629160673075,49.99033616294621,61.79581005235673,4.123835563659668
+156120,Cé hé Jack Angel? ,"Is aisteoir Meiriceánach é Jack Angel, a rugadh ar 24 Deireadh Fómhair 1930 i Modesto, California - 19 Deireadh Fómhair, 2021. Imirceach ón Ghréig a athair, feirmeoir i nGleann Lárnach Chalifornia a raibh cáil air mar ""Rí na bPónairí"". Oibríonn Jack Angel de ghnáth mar aisteoir gutha i gcláir agus fógraí teilifíse, scannáin, cluichí ríomhaire, srl.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2944.29349771198,53.03853851996779,61.75159660252752,4.123119831085205
+197435,Cé hé Herman Van Rompuy? ,"Is polaiteoir Beilgeach Pléimeannach é Herman Van Rompuy ([ˈɦɛɾmɑn vɑn ˈɾɔmpœy̆]). Rugadh Van Rompuy in Etterbeek, i ngar don Bhruiséil. Is ball den Christen-Democratisch en Vlaams (CD&V) é. Tháinig sé i gcomharbas ar Yves Leterme mar phríomh-aire na Beilge i Mí na Nollag 2008. Roghnaigh na ceannairí Eorpacha Van Rompuy mar chéad Uachtarán buan Comhairle na hEorpa sa bhliain 2009.
+
+B'eacnamaí ag Banc Náisiúnta na Beilge é, chuir sé tús lena ghairmréim pholaitiúil in 1973 mar Leas-Uachtarán náisiúnta ar chomhairle ógra a pháirtí.
+
+Tá céim ag Herman Van Rompuy san fhealsúnacht agus máistreacht aige san eacnamaíocht fheidhmeach ó Ollscoil Leuven (KU Leuven).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,843.0817131961641,47.91325347283413,61.65638458454208,4.12157678604126
+154231,Inis dom faoi Thomas Addis Emmet. ,"Dlíodóir agus fear polaitíochta Éireannach ab ea Thomas Addis Emmet (24 Aibreán 1764 – 14 Samhain 1827). Rugadh é i gCorcaigh. Bhí sé ina bhall sinsearach de na hÉireannaigh Aontaithe sna 1790idí. Bhí sé ina Ard-Aighne ar Stát Nua-Eabhrac sna blianta 1812–1813. Tá Emmet curtha i Reilig Ghlas Naíon i mBaile Átha Cliath. 
+Rugadh Thomas Addis Emmet sa cheantar i gCathair Chorcaí ar a dtugtar Hammond's Marsh sa bhliain 1764 don Dochtúir Robert Emmet as Contae Thiobraid Árann agus do Elizabeth Mason as Contae Chiarraí. Am éigin i ndiaidh bhreith Thomas ceapadh a athair mar Lia Stáit na hÉireann. Tá portráidí den bheirt thuismitheoirí i nGaillearaí Ealaíne Crawfor i gCorcaigh. Ba é an deartháir is sine ag Robert Emmet, a cuireadh chun báis as a cheannasaíocht ar Éirí Amach na bliana 1803. Tá Robert ar dhuine de na mairtírigh náisiúnaíocha is mó i stair na Éireannn.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3889.7935915300695,54.4709640220574,61.64115723661053,4.1213297843933105
+161441,Inis dom faoi Michael Staines. ,"Ba pholaiteoir Éireannach de chuid Shinn Féin é Michael Joseph Staines (Mícheál de Staíneas) (1 Bealtaine 1885 – 26 Deireadh Fómhair 1955). Rugadh Staines i mBaile Uí Fhiacháin, Contae Mhaigh Eo. Rugadh a mháthair Margaret ann freisin. Bhí a athair Edward ina Oifigeach RIC (Constáblacht Ríoga na hÉireann) ann. Bhí Staines ina bhall den Bhráithreachas (IRB), ceaptha mar Cheathrúnach in Ardoifig an Phoist i rith Éirí Amach 1916. Imtheorannaíodh Staines i bhFrongoch. Toghadh é mar Cheannfort na bpríosúnach, (nuair a bhí an J.J. O'Connell curtha chuig Príosún Reading ar an an 30 Meitheamh).Rinne W.J. Brennan-Whitmore cur síos ar Staines mar ""oifigeach an-éifeachtach a thuill meas ó gach aon phríosúnach a bhí ann.”",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2568.193135432017,55.084780535460965,61.62273070930913,4.121030807495117
+34247,Inis dom faoi An Bhantiarna Mary Heath. ,"Eitleoir Éireannach ab ea Mary, An Bhantiarna Heath (10 Samhain 1896 – 9 Bealtaine 1939). Sophie Catherine Theresa Mary Peirce-Evans a thugtar uirthi nuair a rugadh í, gar do Chaisleán Nua Thiar, i gCnoc an Doire, Contae Luimnigh. Ba í Mary duine de na mná is mó cáil sa domhan ar feadh cúig bliana i lár na 1920idí 
+
+Rugadh Sophie i 1896 i gCnoc an Doire, Contae Luimnigh. Feirmeoir agus grianghrafadóir ab ea a athair John Peirce-Evans; bhí an teaghlach go maith as. Pósadh é ar bhean an tí, Kate Theresa Dooling as Contae Chiarraí. Pósadh foréigneach gearr a bhí ann; mharaigh Evans a bhean chéile nuair a thug sé drochbhualadh di. Chuireadh é isteach in ospidéal meabhairghalair i nDún Droma, Baile Átha Cliath agus fágadh an naíonán Sophie gan aon tuismitheoirí. Chuireadh í faoi chúram a seantuismitheoirí agus beirt aintín, i dteaghlach saibhir i gCaisleán Nua Thiar. Chuireadh í chuig scoileanna cónaithe i gCorcaigh, i mBéal Feirste agus i mBaile Átha Cliath.
+
+I 1914, thosaigh sí ag staidéar eolaíocht sa Choláiste Ríoga Eolaíocht Éireann. Bhuail sí le William Lynn, oifigeach airm, fear 40 bliana d'aois agus pósadh iad i 1916; tugtar Sophie Mary Eliott-Lynn uirthi anois. Chuir sí a staidéar ar sos i 1917 agus d'oibrigh sí mar theachtaireacht i Sasana agus sa Fhrainc, ar feadh dhá bhliain i rith An Chéad Chogadh Domhanda. Ag an am seo, bhí a fear céile ag teacht chuige féin ón maláire. Lean sí ar aghaidh ar an staidéar i mBaile Átha Cliath agus bhain sí amach céim Eolaíocht sa talmhaíocht. Chun airgid a thuill, d'oibrigh sí in Obar Dheathain mar chúntóir zó-eolaíocht. Thaistil a fear céile go dtí an Chéinia agus bhunaigh sé feirm chaife; i 1922, bhog sí go dtí an phlandáil caife chun obair leo. N��or thaitin an ciúnas le Sophie agus bhog í go Sasana ina aonar. Ní raibh mórán teagmháil idir í féin agus a fear céile, agus fuair sé bás i 1927.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2452.74272799855,50.85221122869738,61.612300269385614,4.120861530303955
+58090,Níl mo chait an-chomhshaoil. Cad a tharlóidh má leanann sí ag rith ar shiúl agus ag i bhfolach ó mo coileán nua? ,Tá sé seo an-choitianta agus is dócha nach mbeidh do chait go leor compordach leis an coileán. Bí cinnte roinnt de na bréagáin is fearr leat do chait a thógáil agus imirt léi leis an madra timpeall. Is dócha go bhfaighidh sí níos compordaí agus go mbeidh sí ag iarraidh imirt leis an mhadra tar éis cúpla lá!,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,192.19465416872717,77.34785571351242,61.58187110665682,4.120367527008057
+148201,Conas is féidir liom a bheith níos humhal? ,"An ndearna tú iarracht a bheith buíoch? Is féidir leat a bheith buíochas a ghabháil as na rudaí go léir atá agat faoi láthair, agus freisin go léir na rudaí a gheobhaidh tú go luath. D'fhéadfá cuimhneamh freisin ar cheithre theagasc an Búda, na ""ceathrar iompróir an ualach"", mar a thugtar orthu sa Búdachas. Is rudaí iad gach duine is féidir a dhéanamh, is cuma cad iad do chúinsí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,235.06100261903464,50.92100142939493,61.55597704164247,4.1199469566345215
+127961,Inis dom faoi An Bhreatain. ,"Is oileán í An Bhreatain Mhór atá suite ar chósta thoir na hÉireann, soir ó thuaidh ón Aigéan Atlantach Thuaidh. Is í an Bhreatain Mhór an naoú hoileán is mó ar domhan, agus an t-oileán is mó san Eoraip. Le daonra de thart ar 59.6 milliún duine (ó lár na bliana 2008), is í an tríú hoileán is mó de réir daonra ar domhan. Tá os cionn 1,000 oileán agus insín thart timpeall na Breataine Móire.
+
+Bíonn ciall faoi leith ar an bhfocal Breatain (Breatain, ainmfhocal bain.). Tagann sí ón bhfocal ""Prydain"" sa Bhreatnais, a chiallaíonn an t-oileán ar a bhfuil Sasana, an Bhreatain Bheag agus Albain. Labhraítí foirm den Bhreatnais ar an gcuid is mó d'oileán na Breataine roimh theacht na Rómhánach, agus ina ndiaidh na hAngail agus Sacsain. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,912.9811557681528,53.63676335287725,61.48047088443396,4.118719577789307
+111647,Cé hé Jeff Merkley? ,"Is é Jeffrey Alan Merkley (ar 24 Deireadh Fómhair 1956 a rugadh é) seanadóir Stáit Aontaithe Mheiriceá sóisearach ó Oregon. Is ball den Pháirtí Daonlathach é.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2315.9158436607386,71.69567463554965,61.4764840141784,4.118654727935791
+67697,Inis dom faoi Teacht na Críostaíochta in Eireann. ,"Dealraíonn sé gur bhain an chéad mhisinéir amach Éire sa cheathrú nó sa chúigiú haois. B'é Prosper Tiro a rinne an chéad tagairt do Chríostaithe na hÉireann. Thrácht sé ar easpag darbh ainm Palladius a cuireadh go hÉirinn sa bhliain 431 le freastal ar na Críostaithe áitiúla. Maidir le Naomh Pádraig, is eisean an duine is aithnidiúla de na luathmhisinéirí sin, agus é á urramú ag na hÉireannaigh mar aspal náisiúnta, ach is ar éigean is féidir a rá gurbh eisean a d'iompaigh muintir na hÉireann leis an gcreideamh nua ina aonar. Próiseas fadálach ab ea teacht na Críostaíochta go hÉirinn.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,226.96041078270952,61.99204398104041,61.396859432664925,4.117358684539795
+185047,Inis dom faoi John Denver? ,"Amhránaí ab ea John Denver a rugadh mar Henry John Deutschendorf Jr. ar an 31 Nollaig 1943 i Roswell, Nua-Mheicsiceo, agus fuair sé bás ar an 12 Deireadh Fómhair 1997, i Monterey Bay, California, na Stáit Aontaithe.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4974.557180357114,46.67211144677872,61.33652136207916,4.11637544631958
+14042,Inis dom faoi Caroline Flack. ,"Ba láithreoir Sasanach í Caroline Flack (a rugadh ar 9 Samhain, 1979). Ba láithreoir Love Island agus iar-láithreoir The X Factor agus The Xtra Factor le Olly Murs í. Bhuaigh sí an dara sraith déag Strictly Come Dancing sa bhliain 2014. Fuair sí bás ar 15 Feabhra 2020.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3875.9555036602937,48.40423993654531,61.22574412182088,4.114567756652832
+169390,Cád é an Éirí Amach na Cásca?,"Ceannairc i gcoinne fhorlámhas na Breataine ar Éirinn ab ea Éirí Amach na Cásca ar Luan Cásca, 24 Aibreán 1916. Ghlac na hÓglaigh agus an tArm Cathartha seilbh ar fhoirgnimh thábhachtacha i lár Bhaile Átha Cliath, agus Ardoifig an Phoist i Sráid Uí Chonaill mar cheanncheathrú acu. Ós rud é gur fhoilsigh ceannaire na nÓglach, Eoin Mac N��ill, fógráin ar na nuachtáin an tseachtain roimh an gCáisc, agus é ag fógairt ""go raibh paráidí na nÓglach ar an gCáisc"" curtha ar ceal, níor ghlac ach tuairim is míle duine páirt san Éirí Amach, idir fhir agus mhná. Tháinig ceithre chéad duine le chéile le haghaidh an éirí amach in oirthear na Gaillimhe.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,242.90109003313904,51.98369535562894,61.13941789121684,4.113156795501709
+85784,Cad é an GULag? Inis dom faoi. ,"Seasann an giorrúchán Rúisise ГУЛаг nó GULag do Glavnoye upravleniye lagerey, is é sin, Príomhúdarás na gCampaí Géibhinn. Bhí a leithéid sin d'údarás i mbun riarachán na gcampaí géibhinn san Aontas Sóivéadach nuair a bhí Stalin i gceannas ar an tír sin. Is gnách, áfach, ""Gulag"" a thabhairt sa ghnáthchaint ar chóras iomlán na gcampaí géibhinn.
+Sa Bhéarla, tugtar gulag ar aon champa amháin, the gulags ar an gcóras iomlán. Níl an úsáid seo bunaithe ar an Rúisis, áfach. ""An Crios"" nó ""an Limistéar"" (зона/zona as Rúisis) a thugadh muintir an Aontais Shóivéadaigh ar chóras na gcampaí. De réir mar a tháinig tuiscint ag muintir an stáit Shóivéadaigh ar an mbrúidiúlacht a bhain leis an stát s'acu go hiomlán, thosaigh siad ag tabhairt великая зона/velikaya zona, ""an Crios Mór"" nó ""an Limistéar Mór"", ar an Aontas Sóivéadach féin, agus an chiall ag dul leis an úsáid seo nach raibh mórán difríochta idir saol na gcampaí géibhinn agus an leagan Sóivéadach den tsaoirse. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2756.230916033748,50.796301334032194,61.08635232573079,4.112288475036621
+125600,Inis dom faoi Joni Mitchell. ,"Amhránaí agus cumadóir ceoil Ceanadach is ea Roberta Joan ""Joni"" Mitchell (née Anderson) a rugadh ar 7 Samhain 1943 i Fort Macleod, Alberta. Chaith sí cuid mhaith dá hóige i Saskatoon, Saskatchewan. Thosaigh sí ag gabháil fhonn i gclubanna oíche beaga i Saskatchewan agus in Iarthar Cheanada. Chaith sí tamall ansin i dTorontó ag buscáil agus ag canadh i mbeáir, hallaí pobail agus a leithéid. Sa bhliain 1965, thug sí aghaidh ar na Stáit Aontaithe. Chas roinnt amhránaithe sna Stáit amhráin a chum sí (mar shampla, ""Urge for Going"", ""Chelsea Morning"", ""Both Sides, Now"", ""The Circle Game""), rud a thug an deis di conradh a shíniú le Reprise Records agus a céad halbam a thaifeadadh sa bhliain 1968.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3021.4196835829584,51.28611894918928,61.06689775821109,4.111969947814941
+183534,Inis dom faoi Albert Camus. ,"Scríbhneoir, fealsamh, úrscéalaí, drámadóir, aistí agus gearrscéalaí Francach ab ea Albert Camus (7 Samhain 1913 i Mondovi san Ailgéir - 4 Eanáir 1960 in Villeblevin na Fraince).
+
+Scríobh sé L'Étranger (1942), La Peste (1947), Le Mythe de Sisyphe (1942) agus La Chute (1956). Bronnadh Duais Nobel na Litríochta air sa bhliain 1957.
+
+Rugadh Camus san Ailgéir do thuismitheoirí Pieds Noirs. D’fhás sé aníos i gcomharsanacht bhocht i Mondovi (Dréan an lae inniu). Bhí sé i bPáras le linn an Dara Cogadh Domhanda, agus chuaigh se i bpáirt le frithbheartaíocht na bhFrancach. Bhí sé ina phríomheagarthóir ar an nuachtán rúnda ‘Combat’. Bhí seasamh neodrach aige ar Chogadh Saoirse na hAilgéire.
+
+Fealsamh éigiallach ab ea Camus. Tá sé curtha síos mar eisíoch, ach dhiúltaigh sé an lipéad sin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3234.241279413581,48.99615142232655,61.05286402939159,4.1117401123046875
+119586,Cé hé Griogair Labhruidh? ,"Is amhránaí traidisiúnta Gaelach é Griogair Labhruidh le stíl na nOileán Siar agus Earra-Ghàidheal. Is píobaire an-tréitheach agus cumadóir ceoil na bpíopaí araon le ceoil agus filíochtacha.
+
+Baineann Griogair le teaghlach na Labhraic ó Cheann a'Tuath, Earra-Ghàidheal; teaghlach ar a bhfuil clú agus cáil in Albain don cheol Gaelach, agus cé gur tógadh é ar thaobh Loch Laomainn bhí sé tumtha i dtraidisiúin a mhuintir óna chuid óige. Tá canúint, oidhreacht agus ceol uathúil ag baint leis an dúiche as a dtáinigh sé, cultúr leis an iliomad amhráin, foinn agus scéalta. Bhí mórán amhránaithe, píobairí agus scéalaithe i measc a shinsear ar dhá thaobh don teaghlach aige (tá ceangail le hEarra-Ghaidheal agus an tOileán Sgitheanach ar thaobh a mháthair de freisin) agus sheol athair Ghriogair an traidisiún píobaireachta ar aghaidh cuige a mhac, a d'fhág an ceol Gaelach mar chuid lárnach dá shaol agus é ag fás aníos.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1384.0351344707674,48.66910022040782,61.03970669941365,4.11152458190918
+145998,Inis dom faoi Stokely Carmichael. ,"Gníomhaí agus eagraí ab ea Kwame Ture (a rugadh mar Stokely Standiford Churchill Carmichael; 29 Meitheamh 1941 – 15 Samhain 1998). Bhí lámh ar leith aige mar cheannaire sa nGluaiseacht Chearta Sibhialta sna Stáit Aontaithe agus sa ngluaiseacht Pan-Afracach. Aithnítear é mar an duine is mó a d’fhorbair an coincheap agus an ghluaiseacht Black Power.
+Rugadh Carmichael ar Oileán na Tríonóide i Muir Chairib agus tógadh é i gCathair Nua-Eabhrac ó 11 bliain d’aois. Chuir sé tús lena chuid gníomhaíochais agus é ag freastal ar Bronx High School of Science. 
+Bhí Carmichael i measc na ngníomhaithe ar an gcéad Freedom Ride i 1961 agus é 19 bliana d’aois. In 1964, chuaigh sé ina ghníomhaí cearta vótála in Mississippi agus in Alabama le SNCC (Coiste Comhordúcháin Mhic Léinn Neamhfhoréigneach). Ní fada gur osclaíodh súile Carmichael ag an gciníochas sistéamach a bhí mar chuid láidir den Pháirtí Daonlathach agus d’éirigh sé as an ngníomhaíochas sa gcóras polaitíochta. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5159.591014634136,50.43467093700053,60.883375166236206,4.108960151672363
+53435,Cén fáth go bhfuil an oiread sin siopaí dúnta ar an Domhnach? An bhfuil sé mar chúis reiligiúnach? ,"á sé deacair bunús na siopaí a dhúnadh ar an Domhnaigh a rianú, ach bhí iarracht luath agus gearrthéarmach ar an Sabbath a chur i bhfeidhm ar dhaoine sna 1800í spreagtha ag an idéalach Protastúnach gur chóir do dhaoine an Domhnach a chaitheamh ag díriú ar ghníomhaíochtaí spioradálta. Faoi lár na 1800í, nuair a rinneadh an dlí dúnadh Dé Domhnaigh, ní raibh mórán brú ó thaobh sin de, ach thosaigh an séipéal ag tacú le dlíthe dúnadh an Domhnaigh mar bhealach chun aghaidh a thabhairt ar éifeachtaí diúltacha na tionsclaíochta ar an lá scíth a ligean.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,95.77865499272929,58.91830644229076,60.86323066939504,4.10862922668457
+157885,Inis dom faoi Rosa Parks? ,"Bean den chine gorm sna Stáit Aontaithe ab ea Rosa Louise McCauley Parks (4 Feabhra 1913 - 24 Deireadh Fómhair 2005). Bhain sí clú agus cáil amach di féin san fheachtas chun cearta sibhialta a bhaint amach don chine gorm. Sa bhliain 1955, ghlac sí seasamh i gcoinne an chiníochais, rud a spreag feachtas cearta sibhialta i Meiriceá.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3449.293023067536,47.25521061088783,60.79593720647797,4.107522964477539
+96315,Cé hé Hugh Jackman? ,"Is aisteoir Astrálach é Hugh Michael Jackman, a rugadh ar an 12 Deireadh Fómhair, 1968. Is as an Astráil é. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1873.2799680207152,130.73299333421082,60.62074407665992,4.104637145996094
+3069,Conas a oibríonn teiripe solais? ,"Tá teiripe solas an-éifeachtach le haghaidh neamhoird mhothúchánach séasúrach, ar a dtugtar ""blues an gheimhridh uaireanta"". Baineann teiripe soilse le dul lasmuigh ar feadh tréimhsí ghearr ama, áit a bhfuil solas na gréine mar phríomhfhoinse solais. I gcás na ndaoine a fhaigheann neamhoird mhothúchánach séasúrach, ní fhaigheann siad go leor nochtadh solais le linn an gheimhreadh, agus déanann sé seo iad a mothú an-dhubhach. Tá roghanna éagsúla ann maidir le cé chomh geal ba chóir go mbeadh an solas, agus tá roinnt de na meicníochtaí nádúrtha féin ag an gcorp daonna chun solas a bhacadh agus a scagadh. Ach is cosúil go n-oibríonn sé is fearr nuair a nochtann tú tú féin don ghrian iomlán chomh mór agus is féidir leat. Is féidir leat féachaint ar roghanna teiripe éad.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1314.8602338580315,57.45135594903103,60.60918268994126,4.1044464111328125
+131564,Cé hé Billy Kenneally? ,Polaiteoir Éireannach ab ea Billy Kenneally. Bhí sé ina bhall d'Fhianna Fáil. Rugadh sé ar an 12 Deireadh Fómhair 1925. Fuair sé bás ar an 26 Lúnasa 2009. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2862.5206857466487,53.12683870828526,60.55903181666836,4.103618621826172
+190470,Inis dom faoi Éamonn Mac Giolla Iasachta. ,Bhí Éamonn Mac Giolla Iasachta (Béarla: Edward MacLysaght ; 6 Samhain 1887 - 4 Márta 1986) a bhí ar cheann de na gineolaithe ba mhó le rá in Éirinn san fhichiú haois. Chuir a chuid leabhar ar shloinnte Éireannacha go mór le hobair an Athar Phádraig de Bhulbh Sloinnte Gaedheal is Gall(1923) agus chuaigh sé i bhfeidhm orthu siúd go léir a rinne taighde ar stair a muintire. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,443.1362635984669,58.4733497551688,60.49481501599364,4.10255765914917
+198743,Cá as a seolann na Stáit Aontaithe seoltóirí spáis? ,Seolann na Stáit Aontaithe seoltóirí spáis as Florida,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,443.1064707590597,416.38725725548926,60.46738852196905,4.102104187011719
+197477,An féidir leat aon leabhair cócaireachta a mholadh chun meáchan a chailleadh? ,"Sea. Bain triail as le do thoil: ""Vegan for Fitness: 250+ Low-Calorie, Low-Fat Recipes for Health and Weight Loss"" le Brenda Davis agus Vesanto Melina, nó ""The 21-Day Vegan Kickstart: Boost Your Diet, Lose Weight, and Get Fit in Just 21 Days"" le Leah Segedie.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,232.87391049671908,56.071439715453,60.44277006941765,4.101696968078613
+83065,Inis dom faoi Joe Frazier. ,"Dornálaí Meiriceánach, a bhí ina churadh domhanda trom-mheáchain, ab ea Joseph William ""Joe"" Frazier. Rugadh é ar 12 Eanáir, 1944 agus d'éag ar 7 Samhain, 2011. Smokin' Joe an leasainm a bhí air.
+
+Tháinig Frazier chun tosaigh mar throdaí den scoth sna 1960í déanacha, agus chloí sé Jerry Quarry, Oscar Bonavena, Buster Mathis, Eddie Machen, Doug Jones, George Chuvalo agus Jimmy Ellis go dtí gur bhuaigh sé an teideal domhanda trom-mheáchain sa bhliain 1970. Bhuaigh sé ar Muhammad Ali ar phointí sa ""Troid den Aois"" sa bhliain 1971. Chaill Frazier a theideal dhá bhliain ina dhiaidh sin nuair a leagadh amach é ag George Foreman. Tháinig sé ar ais, agus bhuail sé Joe Bugner, ach chaill sé an t-athchluiche in aghaidh Ali.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4011.8912845603154,42.84171729421293,60.44095435109158,4.1016669273376465
+192642,Cé hé Manuel Azaña? ,"Ba pholaiteoir Spáinneach é Manuel Azaña Díaz. Tá sé as Alcalá de Henares, in aice le Maidrid. Toghadh é mar an dara uachtarán (agus an uachtarán deireanach) ar Dara Poblacht na Spáinne.
+
+Bhí sé ina aire cogaidh sa chéad rialtas den Phoblacht (Aibreáin-Meitheamh 1931), agus ina phríomhaire idir Deireadh Fómhair 1931 agus Meán Fómhair 1933 agus fós sa bhliain 1936.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3231.571280596758,49.67578435890003,60.4314731526455,4.101510047912598
+102251,Inis dom faoi Christian Dior. ,"Dearthóir faisin Francach ab ea Christian Dior (21 Eanáir 1905 – 23 Deireadh Fómhair 1957).
+
+Ar an 12 Feabhra 1947: reáchtáladh an taispeántas faisin ‘Corolle” nó “New Look” ag Dior i bPáras, bailiúchán macnasach agus sáil, a chuir iontas an domhain ar lucht leanta faisin ag an am.
+
+Bhuail taom croí Dior ar 23 Deireadh Fómhair 1957.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2990.428361312576,40.76778472675216,60.3226756489732,4.099708080291748
+46142,Cé hé Larry Mullen? ,"Is é Larry Mullen Jr. drumadóir an bhanna ceoil raic U2. Rugadh ar an 31 Deireadh Fómhair 1961 i mBaile Átha Cliath, Éire é. Is é bunaitheoir U2, ar a dtugann sé féin The Larry Mullen Band uaireanta. 
+
+Tógadh i mBaile Átha Cliath é. Tá sé an meán-pháiste agus mac aonair do Larry agus Maureen Mullen. Thosaigh sé ag drumadóireacht sa bhliain 1970. Bhásaigh a mháthair i Samhain, 1978. Chuir sé fógra ar chlár fógraí ar scoil i bhfómhar na bliana 1976 chun banna a thosú. Tá trí leanbh aige lena leannán fadtéarmach Ann Acheson, mar atá, Aaron Elvis (a rugadh i 1995), Ava Elizabeth (1998) agus Ezra (2001). Chuaigh sé ar scoil i Scoil Chuimsitheach Shliabh an Teampaill. Ar dtús bhí an banna ainmnithe Feedback sular athraigh siad an t-ainm go The Hype agus, ar deireadh thiar thall, shocraigh siad ar an ainm U2. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3022.275595546374,45.35194775352824,60.21123156695452,4.097858905792236
+40111,Ceist: Cén uair a thosaigh Purdue Pharma ag déantúsaíocht Oxycontin sna Stáit Aontaithe? Freagra:,Thosaigh Purdue Pharma ag déantúsaíocht Oxycontin sna Stáit Aontaithe sa bhliain 1996 agus thosaigh sé san tSeapáin. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,355.32862315296114,191.21061755921016,60.092829323576325,4.095890522003174
+60825,Cé hé David Ogden Stiers? ,"B'aisteoir agus fhuirseoir Meiriceánach é David Allen Ogden Stiers, a rugadh ar an 31 Deireadh Fómhair 1942 in Newport, Oregon. Bhí cáil air as a ról i M*A*S*H. Rinne sé guthú agus stiúrthóireacht ceolfhoirne freisin. D'éag sé ina bhaile féin in Oregon ar an 3 Márta 2018 ar chúiseanna a bhain le hailse an lamhnáin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4917.671004800024,49.55263323238031,59.97225771584039,4.093882083892822
+120636,Cé hé Sybil Thorndike? ,Ba bhan-aisteoir Sasanach í Dame Agnes Sybil Thorndike. Rugadh sé ar an 24 Deireadh Fómhair 1882. Bhí sé beo ó go dtí 9 Meitheamh 1976.,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1271.0732016177806,55.82818144459812,59.92260529075707,4.093053817749023
+114034,Cé hé Diego Maradona? ,"Is iarimreoir agus traenálaí peile ón Airgintín é Diego Armando Maradona, a rugadh i mBuenos Aires ar an 30 Deireadh Fómhair, 1960 - 25 Samhain 2020). Bhí sé ar dhuine de na himreoirí is fearr agus is cáiliúla riamh, a d'imir le roinnt de na chlubanna is mó ar domhan agus a bhí ina chaptaen nuair a bhuaigh an fhoireann náisiúnta Corn an Domhain sa bhliain 1986. Roghnaíodh mar Imreoir an Chomórtais é, agus na rudaí a chuimhnítear is mó ná an cúl iontach a fuair sé in aghaidh Shasana, agus an cúl conspóideach ""Lámh Dé"" sa chluiche céanna.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1643.7979264097396,49.69431125009958,59.91071996648312,4.092855453491211
+147675,Inis dom faoi Merrick Garland. ,"Is dlíodóir agus dlí-eolaí Meiriceánach é Merrick Brian Garland (a rugadh 13 Samhain, 1952) atá ag obair ó Mhárta 2021 mar an 86ú ard-aighne sna Stáit Aontaithe. D’obair sé roimhe seo mar bhreitheamh cúirte de chuid na Stát Aontaithe de Chúirt Achomhairc na Stát Aontaithe do Chúirt Chuarda Columbia ó 1997 go 2021.
+
+As ceantar Chicago ó dhúchas, d’fhreastail Garland ar Ollscoil Harvard dá oideachas fochéime agus dlí. Tar éis dó obair mar chléireach dlí don Bhreitheamh Henry J. Friendly san Chúirt Achomhairc don Dara Cuarda agus don Bhreitheamh den Chúirt Uachtarach William J. Brennan Jr., chleacht sé dlíthíocht chorparáideach ag Arnold & Porter, agus d'oibrigh sé mar ionchúisitheoir feidearálach i Roinn an Chirt. Justice, áit a raibh príomhról aige in imscrúdú agus ionchúiseamh buamálaithe Oklahoma City. Cheap an tUachtarán Bill Clinton Garland ar Chuaird D.C. i mí an Mhárta 1997, agus bhí sé ina phríomhbhreitheamh ó 2013 go 2020.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5670.6972442250935,51.9943055985331,59.880759987461175,4.092355251312256
+110227,Faigh roinnt cluichí eachtraíochta don Playstation 3.," Níl a fhios agam go bhfuil rud ar bith nua agus spreagúil á scaoileadh sa seánra sin don PlayStation 3. Mar sin féin, is cosúil go bhfuil cúpla cluiche eachtraíocht 3D decent ann, cosúil le Rango, a tháinig amach le cúpla bliain anuas.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,126.53886181266827,60.74991888967067,59.8769625094799,4.092291831970215
+138553,Cé hé Stephen Kenny? ,"Is bainisteoir agus iarimreoir sacair é Stephen Kenny (a rugadh ar an 30 Deireadh Fómhair, 1971 i mBaile Átha Cliath, Éire). Tá sé ina bainisteoir ar fhoireann sacair faoi 21 na hÉireann. Is iar-baintseoir é le Longford Town, Bohemians, Derry City, Dunfermline Athletic, Shamrock Rovers and Dundalk F.C.
+
+D'imir sé le Belvedere, St Patrick's Athletic agus Home Farm. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2917.8266002254254,35.45596222449348,59.86993923749104,4.092174530029297
+118808,Inis dom faoi An tSín. ,"Réigiún cultúrtha agus sibhialtacht ársa is ea an tSín atá suite in Oirthear na hÁise. Le níos mó ná fiche faoin gcéad de dhaonra an domhain ina gcónaí sa réigiún, tá an chuid is mó den tSín sa stát Daon-Phoblacht na Síne. Ach thagraíonn an tSín go dtí an sibhialtacht Síneach freisin. Sibhialtacht a bhí i bhfeidhm 4000 bhliain roimh an nua-stát (an tSean-Sín). ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,816.6753766873712,61.17196190725237,59.83263834946714,4.091551303863525
+43974,Tá tobac uafásach. Cad é an aois is óige gur féidir le duine tobac a cheannach sna Stáit Aontaithe?,"A ligean ar a rá go bhfuil an aois náisiúnta chun tobac a fháil 21. Braitheann an aois íosta ar an stát: Mar shampla, i Stát Nua Eabhrac - 18 mbliana d'aois, i gCalifornia - 21 bliaina d'aois",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,176.219020726952,43.74546819728928,59.71014015139691,4.089501857757568
+34388,Inis dom faoi Séarlas II na Spáinne. ,"Bhí Séarlas II (6 Samhain 1661 – 1 Samhain 1700) ina rí ar an Spáinn.
+Tharla Cogadh Chomharbas na Spáinne, 1701–1714, nuair a d’éag Séarlas II.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1126.0928721137911,52.36026502514679,59.67265428125002,4.088873863220215
+68762,Inis dom faoi Tony Slattery. ,"Is aisteoir Sasanach de phór na hÉireann é Tony Slattery a rugadh ar an 9 Samhain 1959. Tháinig sé chun saoil i Stonebridge, ceantar i Londain, an duine is óige den chúigear clainne a rugadh do Michael agus Margaret Slattery, Éireannaigh a chuir fúthu i Sasana. Bíonn sé le feiceáil ar an teilifís sa Ríocht Aontaithe ar bhonn rialta. Bhí sé páirteach i seó cáiliúil de chuid Channel 4, Whose Line Is It Anyway?. Mar aisteoir i scannáin, bhí sé páirteach i The Crying Game, Peter's Friends agusHow to Get Ahead in Advertising.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1641.7244532937011,62.43319463922753,59.65171570946034,4.088522911071777
+27919,Inis dom faoi An Tuircméanastáin. ,"Poblacht iar-Shóivéadach i lár na hÁise is ea an Tuircméanastáin. Tá sí teorantach leis An Úisbéiceastáin, an Chasacstáin, An Afganastáin, agus An Iaráin. Cosúil leis an chuid is mó de na poblachtaí iar-Shóivéadacha i lár na hÁise, labhraítear teanga Thuirceach inti, teanga a glaotar Tuircméanis.
+
+Ar nós poblachtaí iar-Shóivéadacha eile, bhain an Tuircméanastáin amach a neamhspleáchas sa bhliain 1991 ón Aontas Sóivéadach. Bhí ceannaire ón am Sóivéadach, Saparmurat Niyazov, nó Turkmenbashi (sé sin Athair na Turcaigh) uachtarán na tíre go dtí mí na Nollaig 2006 nuair a fuair sé bás go tobainn. Do bhuaigh Gerbanguly Berdymukhammedov toghchán uachtaránach i Feabhra 2007.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1891.4901551175344,56.86336707529557,59.633258309252746,4.0882134437561035
+191154,"Inis dom faoi Roy Scheider
+","B'aisteoir cáiliúil Meiriceánach é Roy Richard Scheider (10 Samhain 1932 – 10 Feabhra 2008). Bhain sé cáil amach i scannáin éagsúla, amhail Jaws leis an stiúrthóir mór le rá, Steven Spielberg, agus Marathon Man. Fuair sé bás in ospidéal i Little Rock, Arkansas, sna Stáit Aontaithe. Bhí cóireáil á cur air ansin le haghaidh ailse.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3200.691532972571,56.17487329513423,59.61637010114904,4.087930202484131
+19471,Inis dom faoi Stáit Aontaithe Mheiriceá. ,"Poblacht bhunreachtúil chónaidhme ina bhfuil caoga stát agus ceantar cónaidhme amháin is ea Stáit Aontaithe Mheiriceá nó SAM, atá suite idir an tAigéan Atlantach agus an tAigéan Ciúin. Is í an ceathrú tír is mó achar agus an tríú tír is mó daonra ar domhan. Tá caoga stát ar fad ann. Is é Alasca an ceann díobh is mó achar, agus California ar an gceann is líonmhaire daonra.
+
+Tá na Stáit Aontaithe ar an t-aon ollchumhacht amháin ar an domhan inniu, nó is í an tír seo atá chun tosaigh ó thaobh na heacnamaíochta, na n-armálacha agus an chultúir de ar an gcuid eile dár bpláinéad. Aithnítear tionchar na luaineachtaí eacnamaíocha sna Stáit Aontaithe ar gheilleagar na dtíortha eile, breathnaítear ar scannáin agus ar chláir teilifíse de dhéantús na Stát Aontaithe, agus labhraítear Béarla Mheiriceá mar fhrancbhéarla idirnáisiúnta. Tarraingíonn cumhacht dhoshéanta na Stát Aontaithe idir adhradh agus fhuath ar an tír, ach ní féidir dearmad ná droichead a dhéanamh di.
+
+Tá an chuid is mó de na stáit suite in aon limistéar amháin in Ilchríoch Mheiriceá Thuaidh. Tá dhá stát ann agus iad scartha ón mbloc seo, mar atá, Stát Haváí, ar oileánra é san Aigéan Ciúin, agus Stát Alasca, a bhfuil stiall chaol de thailte Chúige An Cholóim Bhriotanach, Ceanada, idir é agus Stát Washington. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,129.60859734580072,52.62166154872529,59.580136308607706,4.087322235107422
+176266,Inis dom faoi Gioachino Rossini. ,"Ba chumadóir ceoil Iodálach é Gioachino Rossini (29 Feabhra 1792 - 13 Samhain 1868).
+Rugadh i bPesaro na Iodáile é.
+Scríobh sé 39 ceoldráma. Thugtaí an leasainm Mozart na hIodáile air.
+Is é Bearbóir Sevilla an ceoldráma is clúití dá chuid, a tháinig amach sa bhliain 1816. Is é Bearbóir Sevilla an ceoldráma is clúití dá chuid.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3641.86641023761,49.66827606501041,59.56192826674945,4.087016582489014
+65220,Inis dom faoi Rose Conway-Walsh. ,"Is Teachta Dála agus iar-Sheanadóir Éireannach le Sinn Féin í Rose Conway-Walsh. Toghadh í chun na Dála don chéad uair in Olltoghchán 2020, i nDáilcheantar Mhaigh Eo. Is í an chéad TD ó Shinn Féin a dhéanann ionadaíocht ar Mhaigh Eo le beagnach 100 bliain.
+
+Rugadh í ar 13 Deireadh Fómhair 1969 i mBaile Chruaich agus ba ansin a tógadh í. Tá cónaí uirthi i mBéal an Mhuirthead.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1319.2639350357906,40.63496668710764,59.50642951830103,4.086084365844727
+132754,Níos mó ceisteanna trivia! Ceist a haon: Cén cineál cat a mheastar go bhfuil droch-ádh? ,"Is cosúil go bhfuil tú ag fiafraí faoi chait dubh? Níl siad droch-áthas, cé go bhfuil sé ina superstition coitianta go bhfuil siad. Is féidir liom cabhrú leat leis seo trí chúis mhaith a sholáthar cén fáth nach bhfuil cait dubh i ndáiríre droch-ádha má tá suim agat?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,364.329751453358,41.81383447023262,59.336904565995205,4.083231449127197
+95014,Inis dom faoi Gramadach na Gearmáinise. ,"Tá alt deimhneach agus alt neamhdheimhneach sa Ghearmaínis, agus iad á n-infhilleadh de réir na hinscne, an tuisil agus na huimhreach. Ní úsáidtear alt neamhdheimhneach san iolra, ach is féidir a rá go ndéanann an forainm einige a ghnó.
+Tá trí inscne sa Ghearmáinis: an fhirinscne (Maskulinum), an bhaininscne (Femininum) agus an inscne neodrach (Neutrum). 
+Tá ceithre thuiseal sa Ghearmáinis: an t-ainmníoch (Nominativ, Werfall), an ginideach (Genitiv, Wesfall), an tabharthach (Dativ, Wemfall) agus an cuspóireach (Akkusativ, Wenfall). ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,673.2064606350882,50.20953401847604,59.32643669429291,4.083055019378662
+175330,Inis dom faoi Massachusetts. ,"Is stát SAM é Massachusetts atá suite sa réigiún Sasana Nua in oirthuaisceart na tíre. Tá teorainneacha aici le New Hampshire agus le Vermont ó thuaidh, le Nua-Eabhrac ó thiar agus le Connecticut agus le Rhode Island ó theas. Is í Bostún (Béarla, Boston) príomhchathair an stáit. Sa bhliain 2017, bhí 6,859,819 duine (meastachán daonra) ina gcónaí i Massachusetts, an 15ú stát de réir daonra. Is é an tríú stát sa tír de réir dlús daonra agus 324.1 duine sa chiliméadar cearnach.
+
+Ba é Deval Patrick, ball den Pháirtí Daonlathach, an chéad duine de shliocht Afracach ina ghobharnóir ar an stát (2007–2015). Is í Elizabeth Warren (Páirtí Daonlathach) an seanadóir sinsearach ag Massachusetts sa Chomhdháil i Washington, D.C.. Is é Ed Markey, ball den pháirtí chéanna, mar an seanadóir sóisearach. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3700.558286617786,52.15049895071373,59.3169323350694,4.082894802093506
+10653,Inis dom faoi Jimmy Bullard. ,"Is iarimreoir sacair é Jimmy Bullard (r.23 Deireadh Fómhair 1978 i Londain, Sasana). Imríonn sé faoi láthair le Hull City. D'imir sé le West Ham United, Peterborough United agus Wigan Athletic. D'imir sé le Fulham ó 2006 go 2009. Ansin chuaigh sé ar iasacht go hIpswich Town, agus faoi dheireadh go Milton Keynes Dons. Tháinig sé sa deichiú háit ar an ceathrú sraith déag I'm a Celebrity...Get Me Out of Here! sa bhliain 2014. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3108.3734390324,57.756245960761824,59.30010543434896,4.082611083984375
+20017,Inis dom faoi Cogadh an Gheimhridh idir an Fhionlainn agus an tAontas Sóivéadach . ,"B'é Cogadh an Gheimhridh an cogadh a fearadh idir an Fhionlainn agus an tAontas Sóivéadach ón tríochadú lá de Mhí na Samhna, 1939, go dtí an dóú lá déag de Mhí na Márta, 1940. 
+Thosaigh an cogadh nuair a d'ionsaigh na díormaí Sóivéadacha an Fhionlainn i ndiaidh eachtra teorann - ""an lámhach ag Mainila"" - arbh é an chiall a baineadh as i mbolscaireacht an Aontais Shóivéadaigh ná gur ionsaí Fionlannach a bhí ann. Bhí na Fionlannaigh riamh ag áitiú nach raibh ann ach saighdeadh a rinne na Sóivéadaigh féin, agus tá an méid sin admhaithe ag an Rúis ó thit an tóin as an gcóras Sóivéadach.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,277.29661291637,72.73580473700974,59.27624487528825,4.082208633422852
+88602,Inis dom faoi Joe DiMaggio. ,"Imreoir daorchluiche lár páirce, agus duine de mhórlaochra na Stát Aontaithe sa 20ú haois, ab ea Joseph Paul DiMaggio, nó Joe DiMaggio,[1] leis an leasainm ""Joltin 'Joe"" agus ""The Yankee Clipper"" (25 Samhain 1914 - 8 Márta 1999). Áirítear go forleathan DiMaggio ar dhuine de na himreoirí ab fhearr riamh. D'imir sé 13 bliana ar fad sa tSraith Mhór (Major League Baseball (MBL) ) do Yankees Nua-Eabhrac. Ach b’fhéidir go bhfuil aithne níos fearr air mar gur éirigh leis 56 cluiche a bhuachan as a chéile (15 Bealtaine - 16 Iúil 1941). I San Francisco a saolaíodh é, duine de theaghlach iascairí de bhunadh na hIodáile.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2975.1514161222426,49.50111437944776,59.1611199381675,4.080264568328857
+130149,Inis dom faoi Liam Ó Loingsigh. ,"Bhí Liam Ó Loingsigh (Béarla: Liam Lynch; 9 Samhain, 1893 – 10 Aibreán, 1923) ina oifigeach ar Óglaigh na hÉireann i rith Chogadh na Saoirse agus ina ghinearál ar na fórsaí a throid i gcoinne an chonartha i rith Chogadh Cathartha na hÉireann. 
+
+Rugadh Liam i mBarr na nGabhar, sráidbhaile beag i gContae Luimneach, gar do Bhaile Mhistéala i gContae Chorcaí. Jeremiah agus Máire Ceallaigh Uí Loingsigh ab ea a thuistí. D'fhreastail sé ar Scoil Ghleann na gCreabhar agus é ina ghasúr óg.
+
+Sa bhliain 1910, agus é seacht mbliana déag d'aois, thosaigh sé ar phrintíseacht i gcrua-earraí trádála Uí Néill i mBaile Mhistéala, áit a raibh sé ina bhall de Chonradh na Gaeilge agus d'Ord Ársa na nIbeirneach. Níos déanaí fuair sé post i gCeannaí Adhmaid de Barra i mBaile Mhainistir Fhear Maí. Díreach tar éis Éirí Amach na Cásca, 1916, bhí sé i láthair nuair a ghabháil agus mharaigh baill de chuid Chonstáblacht Ríoga na hÉireann David agus Richard Ceannt as Teach Bawnard. 
+
+I gCorcaigh, chuir Ó Loingsigh eagar ar na hÓglaigh ansin sa bhliain 1919, agus i rith an chogaidh bhí sé ina Cheannfort ar Bhriogáid 2 den IRA. Chabhraigh Ó Loingsigh le gabháil an oifigigh Shasanaigh Ginearál Lucas i mí an Mheithimh, 1920. Lámhachadh Coirnéil Danford le linn na heachtra. D'éalaigh Lucas nuair a bhí sé ina chime ag fir an IRA as Contae an Chláir. Gabhadh é féin, agus oifigigh eile de chuid Bhriogáid 2, i Halla Cathrach Chorcaí i mí Lúnasa, 1920. Gabhadh Traolach Mac Suibhne, méara Chorcaí - a fuair bás de bharr stailc ocrais i bpríosún. Thug an Loingseach ainm bréige, agus ligeadh saor é trí lá níos déanaí. I rith an ama chéanna, bhí na Sasanaigh tar éis beirt a mharú, ag ceapadh gur Liam a bhí iontu (bhí an t-ainm céanna acu).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,850.5206196569335,45.56995766659509,59.1207366917188,4.0795817375183105
+161543,Inis dom faoi Lluís Companys. ,"Ba pholaiteoir Catalónach é Lluís Companys i Jover (El Tarròs (An Chatalóin), 21 Meitheamh 1882 - Barcelona, 15 Deireadh Fómhair 1940) a bhí ina Uachtarán ar rialtas féinstiúrtha na Catalóine nó Generalitat de Catalunya, le linn Dara Poblacht na Spáinne. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2190.14047047819,56.27047438012831,59.03765996329909,4.0781755447387695
+31578,Inis dom faoi Fujishima Takeji. ,"Ealaíontóir Seapánach ab ea Fujishima Takeji,(藤島 武二 Fujishima Takeji, 15 Deireadh Fómhair, 1867 - 19 Márta, 1943), a bhain cáil amach dó fein le haghaidh a chuid oibre i bhforbairt ghluaiseacht an Rómánsachais agus an impriseanachais laistigh den ghluaiseacht ealaíne yōga (stíl an Iarthai), sa phéintéireacht Seapánach, ag deireadh an 19ú agus ag tús an 20ú Aois.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4677.899384962794,55.06623952855475,58.94174186304023,4.076549530029297
+91531,Cé hé Michelle Lujan Grisham? ,"Dlíodóir agus polaiteoir Meiriceánach is ea Michelle Lynn Lujan Grisham ( a rugadh 24 Deireadh Fómhair, 1959) iatá ag obair ó 2019 mar an 32ú gobharnóir ar Nua-Mheicsiceo. Ina ball den Pháirtí Daonlathach, d'oibrigh Lujan Grisham roimhe sin mar ionadaí SAM don 1ú toghlach comhdhála i Nua-Mheicsiceo ó 2013 go 2019. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,812.8117513707408,68.69993472305326,58.90667649301269,4.075954437255859
+95944,Inis dom faoi Facebook le do thoil. Tá mo chairde ag spreagadh dom cuntas a oscailt. ,"Is ardán meáin shóisialta é Facebook ina féidir le daoine nasc a dhéanamh le daoine eile ar roinnt bealaí, lena n-áirítear grianghraif a roinnt agus teachtaireachtaí a sheoladh lena chéile. Is féidir leo raon mór ábhar a fháil amach freisin, agus nasc a dhéanamh lena chéile chun faisnéis a roinnt lena chéile. Tá an chuideachta lonnaithe i California. Tá sé faoi úinéireacht Facebook, Inc., corparáid cláraithe i Delaware, le Mark Zuckerberg mar phríomhfheidhmeannach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,326.61282370902023,59.21050842732307,58.87559029460971,4.0754265785217285
+6891,Inis dom faoi Andrew Kerins. ,"Ba é Andrew Kearns bunaitheoir an chlub sacair Celtic F.C. (Gaeilge: Aindreas Ó Céirín; rugadh 18 Bealtaine 1840 i mBaile an Mhóta, Contae Shligigh - bhásaigh 17 Aibreán 1915). Chuaigh sé isteach san Ord Máireach at 11 Meán Fómhair 1864. Thóg sé an t-ainm Brother Walfrid, mar ab fhearr aithne air, mar ainm reiligiúnda. Bhog sé go hAlbain in 1887. Ba phríomhoide Scoil an Chroí Ró-Naofa é in oirthear Ghlaschú. Bhunaigh sé Celtic Football Club ar 6 Samhain 1887 chun airgead a bhailiú ó theacht isteach na gcluichí chun béilte a chur ar fáil do bhochtáin an cheantair, áit a raibh mórán Éireannach bailithe. Bogadh go Londain in 1892 agus cailleadh é in Dumfries i 1915. Tá dealbh cré-umha de le feiscint taobh amuigh de staid Parkhead i nGlaschú. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2009.7552022994369,56.44633626575913,58.8235920201308,4.074542999267578
+174359,Cé hé Indira Gandhi? ,"Polaiteoir Indiach ab ea Indira Priyadarshini Gandhi (IPA (Hiondúis) ˈɪnːdɪrə ˈɡaːnd̪ʱi; née Nehru; 19 Samhain 1917 – 31 Deireadh Fómhair 1984). Ise an t-aon bhanphríomh-aire i stair na hIndia. Aon-iníon Jawaharlal Nehru, chéad phríomh-aire na hIndia,[1] ab ea í (ní raibh sí gaolta le Mahatma Gandhi).
+
+Bhí Indira Gandhi ina príomh-aire ó 1966 go 1977 agus ansin arís ó 1980 gur feallmharaíodh í sa bhliain 1984. 
+
+Rugadh Indira isteach i dteaghlach Caismíreach Pandit ar 19 Samhain 1917 in Allahabad. Bhí ról mór ag a hathair, Jawaharlal Nehru, sa ghluaiseacht ar son neamhspleáchas na hIndia faoi na Briotanaigh.
+
+Bhí Indira an t-aon pháiste sa teaghlach agus d'fhás sí aníos lena máthair, Kamala Nehru, san Anand Bhavan, eastát mór ag muintir Nehru in Allahabad.
+
+
+1974
+Bhí sí uaigneach míshuaimhneach agus í óg. Bhíodh a máthair tinn go minic agus a athair amuigh ag obair ar chúrsaí polaitíochta nó i bpríosún ag na Briotanaigh. Trí mheán litreacha a raibh cumarsáid aici leis sa chuid ba mhó. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1512.127456837083,43.021701881814536,58.69560237804434,4.072364807128906
+59803,Cé hé Dario Fo? ,"Drámadóir, aisteoir, scríbhneoir, ealaíontóir, dearthóir seit agus gníomhaí polaitíochta Iodálach ab ea Dario Fo (a rugadh ar an 24 Márta 1926 i Sangiano na hIodáile agus a fuair bás ar an 13 Deireadh Fómhair 2016.
+
+Bhí an-chlú agus cháil bainte amach ag Fo mar gheall ar a chuid drámaí. Bronnadh Duais Nobel na Litríochta air sa bhliain 1997.
+
+Mar dhrámadóir agus mar aisteoir, bhain sé úsáid as na gnásanna de Chommedia dell'arte na hIodáile.
+
+Bhí gáire tógálach ag Fó féin; chuirfeadh a gháire fonn gáire ort féin.
+
+D'éag sé ar an 13 Deireadh Fómhair 2016 ó ghalar riospráide, in aois 90 dó
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2227.6119096419434,46.87806717955321,58.6932793997418,4.072325229644775
+155857,Inis dom faoi Stampaí poist na hÉireann. ,"Eisíonn údarás (nó oibreoir) poist stát neamhspleách na hÉireann stampaí poist na hÉireann. Ba chuid de Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus na hÉireann í Éire nuair a eisíodh céad stampaí postais an domhain sa tír sin sa bhliain 1840. Úsáideadh na stampaí seo, agus na heisiúintí Briotanacha ar fad a tháinig ina ndiaidh, in Éirinn gur ghabh Rialtas nua na hÉireann cumhacht i 1922. Ón 17 Feabhra 1922, forchlódh na stampaí Briotanacha a bhí fós ann le téacs Gaeilge chun leaganacha deifnídeacha a sholáthar go dtí go mbeadh eisiúintí Éireannacha ar leith le fáil.[1] I ndiaidh na bhforchlónna a chur amach, rinne an Roinn nua Poist agus Telegrafa sraith rialta de stampaí deifnídeacha ag úsáid dearaí Éireannacha. Eisíodh na stampaí deifnídeacha seo an 6 Nollaig 1922; bhí an chéad stampa ina stampa 2d ar a raibh léarscáil d’Éirinn (lenar áiríodh Tuaisceart Éireann, a bhí fós ina chuid den Ríocht Aontaithe). Ó shin, tá naoi sraith de stampaí deifnídeacha curtha amach le híomhánna nua, agus le luachanna nua de réir mar a bhí gá leo.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,950.5369674741132,53.87523826232841,58.69132033287861,4.072291851043701
+82208,Cé hé Rudolf Virchow? ,"Lia ab ea Rudolf Virchow (rugadh ar an 13 Deireadh Fómhair 1821 i Schivelbein, Pomerania é agus fuair sé bás ar 5 Meán Fómhair 1902 i mBeirlín) ón Ghearmáin, a bhí ina phaiteolaí, réamhstairí, bhitheolaí agus pholaiteoir. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1956.2076551367009,50.42684355422117,58.66915944542752,4.071914196014404
+104617,Inis dom faoi Máire Mhic Róibín. ,"Ba í Máire Treasa Úna Mhic Róibín, nó Mary Robinson (21 Bealtaine 1944 a rugadh í) a bhí ina seachtú hUachtarán ar Éirinn, ó 1990 go 1997, agus ba í an chéad bhean sa phost sin. Ard-Choimisinéir na Náisiún Aontaithe do Chearta an Duine ab ea í ó 1997 go 2002. Chaith sí sealanna freisin mar iníon léinn, abhcóide, bean feachtais agus ball de Sheanad Éireann (1969-1989). Sa lá atá inniu ann, caitheann sí formhór a cuid ama mar ghníomhaíoch ar son cearta daonna agus bíonn cónaí uirthi i Maigh Eo agus i Nua-Eabhrac.
+Rugadh Máire Treasa Úna Mhic Róibín (née de Búrca) ar an 21 Bealtaine 1944 i mBéal an Átha, Co. Mhaigh Eo. Ba dhochtúirí leighis a tuismitheoirí, Aubrey agus Tess. Bhí ceathrar mac acu agus ba í Máire an t-aon iníon a rugadh dóibh.
+D’fhreastail sí ar Mheánscoil Mount Annville i mBaile Átha Cliath agus bhain sí céimeanna dlí amach i gColáiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath agus i Scoil Dlí Harvard. Phós sí Nicholas Robinson i 1970. Tá triúr leanaí acu: iníon agus beirt mhac.
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,908.7217107077676,46.68567783876389,58.63752753230053,4.071374893188477
+111156,Cad é an clár meáchain caillteanas is fearr do mhná? ,"Beidh an clár caillteanas meáchain is fearr le haghaidh mná ag athrú bunaithe ar roinnt fachtóirí, cosúil lena aois, cibé an bhfuil riocht leighis iarbhír acu, cad iad a gcuspóirí, agus cén cineál pearsantachta atá acu. Beidh sé ag athrú freisin bunaithe ar an gcineál ithe agus aclaíochta atá á dhéanamh acu cheana féin. D'fhéadfá snámh, siúl, rith, nó yoga a thriail.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,491.36720267691896,58.05065627012154,58.4137399931447,4.067551136016846
+200550,Cé hé Claire O'Riordan? ,"Is imreoir sacair í Claire O'Riordan. Rugadh Í ar an 12 lá de mhí Deireadh Fómhair 1994. Imríonn sí do Cheilteach Phríomhshraith Mhná na hAlban.Ba í O'Riordan a rinne ionadaíocht thar ceann Luimnigh ag leibhéal an chontae i gCLG agus sa chamógaíocht ar dtús.
+
+Chuir sí tús lena gairm shinsearach ag 'Wexford Youths' i Sraithchomórtas Náisiúnta na mBan in Éirinn (WNL) áit ar chaith sí cúig bliana.Shínigh Claire conradh gairmiúil don taobh Gearmánach Frauen-Bundesliga MSV Duisburg i mí Iúil 2018.
+
+Tar éis ceithre bliana sa Ghearmáin, shínigh O’Riordan do Celtic i Lúnasa 2022.Níor imir O’Riordan riamh d’Éirinn ag leibhéal na hóige, ach bhuaigh sí a chéad chaipín sinsear nuair a chaill an Ungáir 1-0 i gCorn na mBan sa Chipir 2016. Rinne sí ionadaíocht d’Éirinn le linn a bhfeachtas cáilíochta do Chorn Domhanda na mBan FIFA 2019.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,619.9455862362071,49.159298893687,58.40808593691862,4.0674543380737305
+21418,An féidir leat cur síos a dhéanamh ar an gcaoi a n-oibríonn carr uathrialach? ,"Bealach amháin chun smaoineamh air is ea seo: Is féidir leat carr a dhéanamh gan tiománaí daonna ar dhá bhealach éagsúla. An chéad cheann is ea robot a chur sa charr, atá cosúil le héileacaptar iargúlta. Bheadh ceamara físe ag an robot, roinnt intleacht shaorga, agus roinnt braiteoirí. Ba mhaith leat an robot a rialú, agus ba mhaith leis an robot an carr a rialú. Is é an bealach eile do charr ríomhaire thar a bheith cumhachtach a thabhairt, le intleacht shagartha, agus nasc idirlín an-tapa, agus ligean dó tiomáint é féin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,157.67070743186696,55.0290975150034,58.38438942012704,4.0670485496521
+170523,Inis dom faoi Franklin D. Roosevelt. ,"B'é Franklin Delano Roosevelt (30 Eanáir, 1882 – 12 Aibreán, 1945) an 32ú hUachtarán ar na Stáit Aontaithe ó 1933 go dtí a bhás i 1945. Bhí sé ina bhall den pháirtí Daonlathach. Bhí ceithre théarma Uachtaránachta ag Roosevelt i ndiaidh a chéile, níos mó ná ag aon uachtarán eile.
+
+Dúirt Roosevelt - agus é ag seasamh don Uachtaránacht sa bhliain 1932 - go dtairgfeadh sé 'New Dea!' do mhuintir Mheiriceá. Dá dtoghfaí é, chuirfeadh an Rialtas scéimeanna ar bun (tógáil bóithre agus dambaí, mar shampla) chun obair a chur ar fáil, a gheall sé ag an am. Thug móramh na Meiriceánach a vóta dó i ngeall ar a pholasaithei Samhain 1932. Cheap a lán de lucht an rachmais i Meiriceá gur bheag ná gur Chumannachas a bhí i gceist agus chuir siad ina choinne. 
+
+Sa bhliain 1933, ní go furasta a d'áitigh Roosevelt ar an gComhdháil tacaíocht a thabhairt dó, ach mheall a chéad óráid ina láthair a lán díobh ar a thaobh ar an 4 Márta 1933. Is éard a dúirt sé leo, go bunúsach, ná go n-éireodh go breá le Meiriceá arís dá mbeadh daoine ciallmhar agus glacadh leis an saol mar a bhí i ndáiríre. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,836.8858579289005,45.07604894338383,58.26780134714198,4.065049648284912
+159545,Conas is féidir liom ants a choinneáil amach as mo theach?,"Is féidir liom a mholadh úsáid a bhaint as tháirge tóir atá ar fáil ag do siopa áitiúil. An ndearna tú seiceáil ar an taispeántas táirgí rialaithe lotnaid i do ollmhargadh le déanaí? Molaim freisin teagmháil a dhéanamh le cuideachta rialaithe cothaithe chun díothúcháin gairmiúla a fhostú chun teacht amach agus déileáil leis an gceist ar do shon. Bainfidh siad úsáid as uirlisí agus modhanna éagsúla chun do theach a choinneáil sábháilte, agus síocháin intinne a sholáthar duit.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,216.4994041527726,52.376196598537874,58.260494546829,4.064924240112305
+142342,Cad iad na háiteanna is féidir liom cuairt a thabhairt orthu in Ottowa i gCeanada? ,"Bhuel, tá Teach Laurier, agus Foirgnimh na Parlaiminte ann. Tá siad araon foirgnimh stairiúla. Tógadh Teach Laurier i 1856 agus d'fhóin sé mar chónaí ar Phríomh-Aire Cheanada ó shin go dtí 1996. Is féidir liom Gailearaí Náisiúnta Cheanada, Músaem Cogadh Cheanada, agus Músaem Nádúrtha Cheanada a mholadh freisin. Má tá suim agat i siopadóireacht, b'fhéidir gur mhaith leat seiceáil a dhéanamh ar an siopa flagship Saks Fifth Avenue, an siopadóireacht flagship Chapters, agus an stór flagship Hudson's Bay. Tá siad go léir suite sa limistéar céanna, mar sin is féidir leat a fheiceáil cad ba mhaith leat ó gach ceann acu.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,179.09959146960273,65.95935727689482,58.20779050107264,4.064019203186035
+55796,Cé hé Malcolm Turnbull? ,"B'é Malcolm Bligh Turnbull, a rugadh i Sydney ar an 24 Deireadh Fómhair 1954, an 29ú Príomh-Aire na hAstráile. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3293.6682574823267,82.85102891040408,58.158045911272296,4.063164234161377
+76414,Cé hé Claude Simon?,"Scríbhneoir Francach ab ea Claude Simon (1913 - 2005). Rugadh é ar an 10 Deireadh Fómhair 1913 i gcathair Antananarivo Mhadagascar agus fuair sé bás ar an 6 Iúil 2005 i bPáras na Fraince. Bronnadh Duais Nobel na Litríochta air sa bhliain 1985. Bhí spéis ag Claude Simon sa phéintéireacht agus sa ghrianghrafadóireacht freisin.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4635.302752971714,50.46240720222216,58.12824173959388,4.062651634216309
+171521,Inis dom faoi Hugh Lane. ,"Ba dhéileálaí ealaíne Éireannach é Sir Hugh Percy Lane (9 Samhain 1875 – 7 Bealtaine 1915). An cháil is mó atá atá air ná gur bhunaigh sé an chéad dánlann nua-ealaíne sa domhan in Éirinn. Is é seo Dánlann Hugh Lane, atá suite ar Chearnóg Pharnell i mBaile Átha Cliath. Rugadh Hugh Lane do James William Lane agus Frances Adelaide Persse. Ba as Corcaigh muintir Lane agus as Gaillimh muintir Persse agus bhí Lady Gregory ina aintín leis. Tógadh Hugh Lane i gCorn na Breataine i Sasana, cé gur rugadh é in Éirinn, i gContae Chorcaí. Bhí sé ina dhéileálaí ealaíne i Londain faoin mbliain 1901.
+
+Tar éis dó cuairt a thabhairt ar a aintín, Lady Gregory, in Éirinn agus taispeántas péintéireachta comhaimseartha a fheiceáil ansin, shamhlaigh Lane go bhféadfaí dánlann a bhunú ina bhféadfaí an chuid is fearr d'ealaín nua-aimseartha na hÉireann agus an domhain mhór a chur ar taispeáint, taobh le taobh. Ón am sin ar aghaidh, dhírigh Lane a chuir iarrachtaí go léir ar bhailiú na healaíne nua-aimseartha ó Éirinn, Sasana agus ón Mór-Roinn, don dánlann nua. Osclaíodh an dánlann nua seo ar 20 Eanáir 1908 i dTeach Clonmell ar Shráid Fhearcair, i mBaile Átha Cliath. Ach bhí deacrachtaí le hionad buan a fháil don bhailiúchán agus bhí Lane féin imithe ar shlí na fírinne sular lonnaíodh an bailiúchán i ndánlann bhuan, i dTeach Charlemont ar Chearnóg Pharnell.
+
+Fuair Lane bás mar phaisinéir ar an RMS Lusitania, nuair a cuireadh an long sin go tóin poill le toirpéad ó fhomhuireán Gearmánach le linn an Chéad Chogaidh Dhomhanda.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3299.248408223527,45.14882160623314,58.076211188633465,4.061756134033203
+9585,Tá mé ag iarraidh níos mó a fhoghlaim faoi stair UFC. Cén beirt trodaithe a bhí mar chuid den chéad chluiche riamh? ,"Lig dom a fheiceáil an féidir liom é sin a fháil duit... Bhí UFC 2 ina chluiche i 1997 idir Tank Abbott agus Ken Shamrock. B'fhéidir go bhfuil tú ag smaoineamh ar UFC 1, a tharla i 1993 agus nach raibh an chéad imeacht UFC ann. Bhí Royce Gracie vs. Dan Severn ann. Ach tugadh UFC 1: The Beginning ar an gcéad imeacht UFC agus reáchtáladh é ar 12 Samhain 1993 i stóras ar chúl an Chlub Ceoil Caravan.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,119.02892052721802,52.751974652481785,58.056303409612624,4.061413288116455
+91759,Tá mé ag iarraidh níos mó a fhoghlaim faoi stair UFC. Cén beirt trodaithe a bhí mar chuid den chéad chluiche riamh? ,"Lig dom a fheiceáil an féidir liom é sin a fháil duit... Bhí UFC 2 ina chluiche i 1997 idir Tank Abbott agus Ken Shamrock. B'fhéidir go bhfuil tú ag smaoineamh ar UFC 1, a tharla i 1993 agus nach raibh an chéad imeacht UFC ann. Bhí Royce Gracie vs. Dan Severn ann. Ach tugadh UFC 1: The Beginning ar an gcéad imeacht UFC agus reáchtáladh é ar 12 Samhain 1993 i stóras ar chúl an Chlub Ceoil Caravan.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,119.02892052721802,52.751974652481785,58.056303409612624,4.061413288116455
+32630,Inis dom faoi an Tuirc. ,"Tír is ea Poblacht na Tuirce (Tuircis: Türkiye Cumhuriyeti) a bhfuil 7% dá hachar suite san Eoraip agus 93 % de san Áise. Is í Ancara an phríomhchathair ach tá Iostanbúl ar an gcathair is mó.
+
+Tá an tír roinnte ina haon chúige is ceithre scór (il a thugtar ar chúige as Tuircis, iller an uimhir iolra). 
+
+I mí Lúnasa 2006, measadh go raibh 70 milliún duine ina gcónaí sa Tuirc. Ach sa bhliain 2021, bhí 85 milliún ann, ag cur brú mór ar an sochaí.[1]
+
+Cé go bhfuil an Tuircis ó dhúchas ag an gcuid is mó acu, tá mionlaigh mhóra eitneacha sa tír.
+
+Tá an Tuirc suite i réigiún a chuir a lán craiceann de ó thaobh na teanga agus an chultúir de i rith na gcéadta bliain. Bhí an Impireacht Bhiosántach agus an Impireacht Otamánach suite anseo. Ós rud é go bhfuil an Tuirc lonnaithe in áit chinniúnach idir an Eoraip agus an Áise, tá cultúr measctha aici ina dtagann traidisiúin an Iarthair agus an Oirthir le chéile. Is minic a deirtear gur droichead idir an dá thrá seo is ea an Tuirc. Dá réir sin, tá tábhacht straitéiseach na Tuirce i súile na gcumhachtaí móra ag dul chun méadaíochta le fada.
+
+Is iad na Coirdínigh an dream eitneach is mó a bhfuil teanga agus nósanna dá gcuid féin acu, ach is deacair breithiúnas maith a thabhairt ar a gcéatadán, ós rud é nach gceadaíonn reachtaíocht na Tuirce go dtabharfaí aitheantas ar bith do na saindreamanna eitneacha sna daonáirimh.
+
+Is é oirdheisceart na tíre fód traidisiúnta dúchais na gCoirdíneach, ach chuaigh cuid mhór acu a chónaí in Iostanbúl nó go dtí na cathracha móra eile, ós rud é go bhfuil an t-atmaisféar níos liobrálaí iontu. Sna ceantair oirdheisceartacha, áfach, tá Arm na Tuirce ag cur catha ar na treallchogaithe Coirdíneach atá ar lorg neamhspleáchais. Fuair tríocha míle duine bás ar a laghad sa choimhlint seo ó na 1970idí anuas, agus an daonra sibhialta go mór mór thíos leis an gcogadh seo. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1191.047763967363,50.6573388748254,57.92943078992068,4.059225559234619
+7777,"Ca bhfuil an tír Asarbaiseáin? Inis dom faoi. 
+","Tá sí suite idir an Iaráin, an Rúis, an Airméin agus an tSeoirsia. Tá cuid den Asarbaiseáin, mar atá, Nakhchivan nó Naxçıvan, dealaithe ón gcuid eile den phoblacht ag an Airméin. Tá Naxçıvan ag críochantacht go díreach leis an Tuirc.
+Poblacht iar-Shóivéadach is ea an Asarbaiseáin, nó Poblacht na hAsarbaiseáine. Tugtar ""Tír na Síor-Thine"" ar an Asarbaiseáin, ós rud é go bhfuil sí saibhir in artola. 
+Tá limistéar mór suite idir an Airméin agus an Asarbaiseáin, mar atá, Sléibhte Karabagh, arb Airméanaigh iad formhór mór a dhaonra. Ba leis an Asarbaiseáin an limistéar seo, go dtí gur tháinig deireadh leis an Aontas Sóivéadach, ach ansin, thosaigh na hAirméanaigh áitiúla ag cur cogaidh le cuidiú ón Airméin féin chun neamhspleáchas a bhaint amach ón Asarbaiseáin agus an limistéar a chur leis an gcuid eile den Airméin. Níl ceist Karabagh fuascailte go fóill, cé go bhfuil sos cogaidh i bhfeidhm idir an dá stát inniu.
+",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,648.2000028109182,53.28136539867273,57.85017968895848,4.057856559753418
+55132,Inis dom faoi Lillian Gish. ,"Ba bhan-aisteoir Meiriceánach í Lillian Diana Gish. Rugadh sé ar an 14 Deireadh Fómhair, 1893. Fuair sé bás ar an 27 Feabhra, 1993.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2448.796305960242,45.98692972474211,57.66859660275089,4.054712772369385
+152289,Inis dom faoi Sacha Baron Cohen. ,"Is fuirseoir agus aisteoir Sasanach é Sacha Noam Baron Cohen, a rugadh ar an 13 Deireadh Fómhair 1971 in Hammersmith, Londain i Sasana. Bhain sé céim bhaitsiléara amach ó Ollscoil Cambridge. Ar na carachtair is cáiliúla atá cruthaithe aige tá Borat, Ali G., agus Brüno. In Da Ali G Show, Borat: Cultural Learnings of America for Make Benefit Glorious Nation of Kazakhstan agus Brüno a tháinig siad seo chun cáile.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1549.3238704471128,54.791981144112384,57.63060615369356,4.054053783416748
+76327,Faigh scannáin Steve McQueen. ,"Sea, is féidir liom é sin a dhéanamh! Gheobhaidh mé na torthaí is ábhartha: Cuimsíonn sé seo beagnach na scannáin is cáiliúla de chuid Steve McQueen, lena n-áirítear ""The Magnificent Seven"", ""The Great Escape"" agus ""The Blob"". An raibh a fhios agat go raibh Steve McQueen ag imirt freisin i ""The Thomas Crown Affair""? Ar mhaith leat clipe a thaispeáint duit?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4451.864268543474,55.5675072805109,57.51881447300519,4.052112102508545
+10077,Inis dom faoi Jack Sharkey. ,"Dornálaí Meiriceánach a bhí ina churadh domhanda trom-mheáchain as 1932-1933, ab ea Joseph Paul Zukauskas nó Jack Sharkey (26 Deireadh Fómhair 1902 – 17 Lúnasa 1994). D'éirigh sé as an dornálaíocht agus taifead 13-14-3 aige. An chuid ba mhó den airgead a thuill sé san fháinne, shábháil sé é agus chuir sé beár ar siúl. D'oibrigh sé mar réiteoir freisin ag babhtaí dornálaíochta ar fud Meiriceá Thuaidh. In Binghamton, Nua-Eabhrac a rugadh é agus fuair sé bás in Beverly, Massachusetts. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1618.0261652308116,50.58661325944328,57.510861161590256,4.051973819732666
+22411,Inis dom faoi Ed Asner. ,"Is aisteoir agus fuirseoir Meiriceánach é Eddie Asner (15 Samhain 1929 - 29 Lúnasa 2021). Cuimhnítear air a ról mar Lou Grant sna 1970idí agus luath-1980idí ar an The Mary Tyler Moore Show agus ar an tsraith theilifíse a spreag an seó sin, Lou Grant.
+
+Tá 25 gradam buaite ag Asner. Tá 47 ainmniúchán faighte aige.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4618.693558828672,51.53720097603028,57.44675378323077,4.050858497619629
+89461,Cé hé Noel Rock. ,"Is polaiteoir Éireannach agus Teachta Dála é Noel Rock a rugadh i nGlasnaíon, Baile Átha Cliath ar 11 Samhain 1988. Toghadh don Dáil é i dtoghchán ginearálta na bliana 2016 do thoghcheantar Bhaile Átha Cliath Thiar-Thuaidh. Tá sé ina bhall de Fhine Gael. Is é an TD is óige é.
+
+Rinne Rock a chuid obair ollscoile in Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath. Agus é ina mhac léinn san ollscoil, chaith sé dhá thréimhse sna Stáit Aontaithe ag obair le Hillary Clinton.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3959.0905055078015,50.485331797040246,57.343384491193575,4.049057483673096
+148833,Cé hé Ken Kese? ,"Scríbhneoir Meiriceánach ab ea Ken Kesey. Rugadh i La Junta i gColorado é ar an 17 Meán Fómhair 1935, agus fuair sé bás i bPleasant Hill, Oregon ar an 10 Samhain 2001.
+
+Bhí sé ní b'óige ná an Beat generation agus róshean le bheith ina hipí, agus dhearc sé air féin mar nasc idir an dá ghlúin seo i stair chultúrtha na Stát Aontaithe. Bhí clú, nó míchlú, air as an dóigh a raibh sé ag blaiseadh de na drugaí sícighníomhacha.
+
+Ba é an saothar ba thábhachtaí a tháinig óna pheann ná an t-úrscéal úd One Flew Over the Cuckoo's Nest, a thug cur síos ar an saol i ngealtlann na bpríosúnach agus ar an dóigh ar éirigh fear de na príosúnaigh amach in aghaidh an diansmachta. Chuaigh an scéal seo ar an scáileán freisin, agus ba é Jack Nicholson a rinne an phríomhpháirt sa scannán.
+
+Áirítear na cinn seo ar shaothar tábhachtach Kesey:
+
+One Flew Over the Cuckoo's Nest (1962), úrscéal.
+Sometimes a Great Notion (1964), úrscéal, príomhshaothar an scríbhneora. Tugann an t-úrscéal seo cur síos ar shaol mhuintir Stamper, agus iad ag saothrú a gcoda ag leagan crann. An lucht oibre atá ag déanamh na hoibre céanna do na gnólachtaí móra, téann siad ar stailc, ach maidir le clann Stamper, tá a ngnóthas féin acu, agus iad ag déanamh droichid den stailc. Ar ndóigh, faigheann siad iad féin faoi ionsaí ag an lucht oibre agus ag an gceardchumann, ó ghlactar leis gur stailcbhristeoirí iad. Chomh maith leis an gCuckoo's Nest, scannánaíodh an ceann seo, agus ba é Paul Newman a rinne an phríomhpháirt.
+Kesey's Garage Sale (1973). Díolaim aistí. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2245.7171350145527,45.86798039121433,57.29074516933994,4.0481390953063965
+55446,Inis dom faoi An Iordáin. ,"Tír Arabach sa Mheánoirthear is ea an Iordáin (Araibis: الأردنّ, Al-ʼUrdunn) nó Ríocht Hashemite na hIordáine (Araibis: المملكة الأردنية الهاشمية), a dtugtar uirthi go hoifigiúil. Tá teorainneacha aici leis an tSiria thuaidh, an Iaráic thoir thuaidh, an Araib Shádach thoir agus theas, agus Iosrael agus an Phalaistín thiar.
+
+Tar éis an roinn na hÁise iartharacha tar éis an Chéad Chogadh Domhanda leis An Bhriotáin agus An Fhrainc, bhí an tír aitheanta go hoifigiúil le comhairle Chonradh na Náisiún i 1922. I 1946, D'éirigh an Iordáin a bheith stáit ceannasach neamhspleách. Tar éis ag gabháil an Bruach Thiar i rith an Cogadh Arabach-Iosraelach 1948, thóg Abdullah I an teideal Rí na hIordáine.
+
+Ar an 17 Meán Fómhair 1970, bhris cogadh cathartha amach san Iordáin, nó ""Meán Fómhair Dubh"". ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2840.9771622771864,49.88905906850266,57.198783513918265,4.04653263092041
+60474,Inis dom faoi Séamus Mac an Iomaire. ,"Iascaire, luibheolaí agus scríbhneoir as Conamara ba ea Séamus Mac an Iomaire nó Seamus Ridge (13 Eanáir 1891 - 15 Samhain 1967). 
+I Maínis, Co. na Gaillimhe a rugadh é 13 Eanáir 1891.
+
+Tháinig a leabhar Cladaí Chonamara amach don chéad uair sa bhliain 1938, le cur síos ar iascáin trá, iasc farraige agus ar phlandaí farraige a cheantair, agus ar chúrsaí bádóireachta is iascaireachta mar a bhí siad le linn don údar a bheith ag fás suas.
+
+Tháinig a leabhar, Conamara Man, amach tar éis a bháis.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,429.6990496817585,41.87209511965718,57.173014912576015,4.046082019805908
+58984,Inis dome faoi Seán Ó Riada. ,"Cumadóir ab ea Seán Ó Riada, nó John Reidy mar a baisteadh air. Is dóigh gurb é an duine ba mhó a raibh tionchar aige ar athnuachan an cheoil thraidisiúnta in Éirinn ó na 1960í i leith. Rinne sé é sin trína rannpháirtíocht i gCeoltóirí Chualann, trína shaothar ceoil, a chuid scríbhinní agus a chuid craolachán ar an ábhar. Ní amháin ceoltóir ab ea Seán Ó Riada, ach freisin treoraí ar bhanna ceoil, ealaíontóir, scoláire, scannánóir agus Gaeilgeoir. D’fhág a chuid ceoil ach go háirithe a rian go láidir ar an náisiún Gaelach. Bhain Seán Ó Riada stádas agus tábhacht amach i saol na hÉireann agus chuir sé aithne ar mhóruaisle na tíre.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1004.3937611461264,56.494886159016495,57.09575151626377,4.044729709625244
+187416,Tá mo linn snámha lán d'algaí agus d'amhráin eile. Conas is féidir liom linn snámh glas a ghlanadh? ,"Is plandaí an-bheag iad algaí. D'fhéadfá glanadh scummy a dhéanamh, rud a chuimsíonn fínéagar a chur le do linn snádha, agus an scum a scamadh amach. D'fhéadfadh tú do linnsnámh a scrapeáil freisin agus d'fhéadfá a chinntiú nach bhfuil sé ró-te nó ró-fhuar.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,83.6711859852139,79.46825453345822,56.96405114861862,4.042420387268066
+58495,Cé hé Darrell Figgis? ,"Polaiteoir Éireannach ab ea Darrell Figgis (17 Meán Fómhair 1882 - 27 Deireadh Fómhair 1925). Bhí sé ina bhall de Shinn Féin. Mac le ceannaí tae, rugadh é i Ráth Maonais, Baile Átha Cliath, agus chaith sé a óige i Londain agus in Ceylon (Srí Lanca anois). Bhí Figgis ina bhall den Choiste an Bhunreachta 1922, a dhréachtaigh Bunreacht Shaorstát Éireann.
+
+Ba phearsa liteartha clúiteach é, agus bhí réamhrá le G. K. Chesterton ina chéad chnuasach filíochta, A Vision of Life.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1776.1010634456743,50.43848286738764,56.85320002194229,4.040472507476807
+197484,Inis dom faoi An Ostair. ,"Poblacht i lár na hEorpa í an Ostair (Gearmáinis: Österreich), ar mar a dtugtar go hoifigiúl Poblacht na hOstaire (Gearmáinis: Republik Österreich). Tá teorannacha aici leis an nGearmáin, leis an tSeic, leis an tSlóvaic, leis an Ungáir, leis an tSlóivéin, leis an Iodáil, le Lichtinstéin agus leis an Eilvéis. Is é Vín príomhchathair na tíre.
+
+Bhí daoine ina gcónaí i gceantar na Danóibe timpeall 80,000 bliain ó shin, ach níor tháinig aon fhorbairt ar stát ar bith sa cheantar go dtí gur ghabh na Rómhánaigh seilbh air timpeall aimsir Chríosta. Cúige ar theorainn impireacht Charlemagne a bhí san Ostair go luath sna meánaoiseanna, go dtí gur tháinig na Magyar, nó na hUngáirigh sa deichiú haois. Tháinig rítheaghlach Babenberg chun cinn agus bunaíodh stát lena phríomhchathair i Vín i 1116. Ba chuid d'impireacht naofa na Róimhe (impireacht Gearmánach i ndáiríre) í an Ostair as sin go ceann blianta fada.
+
+D'athraigh na hOstaraigh a ndílseacht ar feadh tamaill go rithe na Bóithéime agus de réir a chéile tháinig rítheaghlach nua i dtreis, ceann de na teaghlaigh ba chumhachtaí a bhí riamh san Eoraip, na Hapsburg. Bhí siad ina rithe ar an Ostair agus ar an Bhóithéim agus tháinig tailte eile timpeall ar an Ostair, agus i bhfad i gcéin (ríocht na Spáinne agus a tailte thar lear san áireamh) ina seilbh. Bhí iomaíocht ghéar idir í féin agus Impireacht Ottomach na Tuirce agus rinne na Turcaigh léigear ar Vín in 1529 agus i 1683.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2431.871203639356,49.10323661923845,56.85176322502634,4.040447235107422
+71626,Inis dom faoi Seosamh Ó Déin. ,"Is imreoir iomána Éireannach é Seosamh Ó Déin (Béarla: Joe Deane) a rugadh i gContae Chorcaí ar an 15 Samhain 1977. Imríonn sé fós leis a chlub áitiúil i gCill Ia, agus bhí gairmréim fhada agus rathúil aige le foireann idirchontae Chorcaí idir 1996 agus 2008, tréimhse inar bhuaigh sé gach duais atá ar fáil sa spórt.
+
+Dheimhnigh bainisteoir nua an chontae Donncha Breathnach go bhfuil sé scortha ón imirt, agus é faoi agallamh ar an 20 Aibreán 2009. Níor ghlac ""Deano"", mar a thugann siad air, aon pháirt sa tSraith Náisiúnta sa bhliain 2009.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,566.8320745756753,50.81313811071022,56.850218031132144,4.040420055389404
+136641,Inis dom faoi Peadar Cowan. ,"Polaiteoir Éireannach ab ea Peadar Cowan. Rugadh sé ar an 23 Deireadh Fómhair 1903. Bhí sé beo ó go dtí 9 Bealtaine 1962. Bhí sé ina bhall de Pháirtí an Lucht Oibre agus Clann na Poblachta.
+
+",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2112.132131449667,42.344877760079726,56.731851063862194,4.038335800170898
+5120,Tá mé ag smaoineamh ar scannán difriúil a fheiceáil. Nach raibh Dean Martin i western uair amháin? B'fhéidir go bhfeicfidh mé é sin. ,"Ó sea, is é sin an scannán ""The Sons of Katie Elder"". D'fhéach mé air le déanaí agus sílim go mb'fhéidir go mbainfidh tú taitneamh as. Tá an scannán socraithe i gcríoch Arizona sna 1850í. Oibríonn an dá phríomhcharachtar, John T. Chance agus Dude, le chéile mar dhlíodóirí i mbaile beag, agus tá siad i gcoimhlint le gang coiriúil faoi stiúir an Joe Burdette an-chontúirteach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,86.73948678192501,57.7832417855592,56.67815151125902,4.037388801574707
+69943,An bhfuil am amach cabhrach do pháistí? ,"Ba mhaith liom a rá mar sin. Is féidir leis an chuid is mó daoine foghlaim trí iarmhairt a bheith acu nuair a dhéanann siad botún, agus is iarmhairt éasca agus éifeachtach iad am amach. Ach is minic a úsáidtear iad ró-chrua, agus mar sin d'fhéadfadh siad a bheith neamhéifeachtach nó fiú frith-tháirgiúil.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,256.9161902428726,48.67398558864665,56.58765886937413,4.035790920257568
+17712,Inis dom faoi Jamal Khashoggi. ,Iriseoir ón Araib Shádach ab ea Jamal Ahmad Khashoggi (a rugadh ar an 13 Deireadh Fómhair 1958 agus a fuair bás ar an 2 Deireadh Fómhair 2018).,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,822.9240582507757,55.24489679657192,56.55445242201108,4.03520393371582
+8967,Inis dom faoi Spiro Agnew. ,"Ba pholaiteoir é Spiro Theodore Agnew. a bhí ina Leas-Uachtarán ar Stáit Aontaithe Mheiriceá ó 1969 go 1973 (leasuachtarán de Richard Nixon). Rinne sé imghabháil cánach. Cuireadh faoi smál é agus d'éirigh sé as a phost sa bhliain 1973. I mBaltimore, Maryland a rugadh é. Rinne sé staidéar ar an dlí i Scoil Dlí Ollscoil Bhaile an Tí Mhóir. Bhí sé ina shaighdiúir in Arm SAM sa Dara Cogadh Domhanda. Bronnadh céim air sa bhliain 1947 agus glaodh chun Bharra Maryland air. Níor éirigh leis mar dhlíodóir ar dtús agus bhí sé ag obair mar imscrúdaitheoir árachais agus mar bhleachtaire siopa sular fhill sé ar an dlí sa bhliain 1952, ag díriú ar dhlí fostaíochta.
+Chuaigh sé leis an bpolaitíocht trí mheán an Pháirtí Phoblachtaigh, den chuid is mó, de réir cosúlachta, toisc go raibh na deiseanna is fearr chun dul chun cinn ann.
+
+Tar éis dó a bheith i sraith postanna polaitíochta áitiúla, toghadh ina Ghobharnóir ar Maryland gan choinne sa bhliain 1966 (ar an iomlán, de bharr scoilt sa Pháirtí Daonlathach). Mar sealbhóir oifige sna bruachbhailte agus mar Ghobharnóir, bhí snáithe trína ndearna sé sa pholaitíocht mar gheall ar an neamhréir idir an tacaíocht a thug sé do chearta sibhialta agus an samhnas a chuir modhanna na gluaiseachta cearta sibhialta air (ag teacht leis an tiomantas d'fhógair sé do riail agus reacht).
+Roimh thart ar mhí Aibreáin 1968 measadh go coitianta gur Phoblachtach liobrálach a bhí ann, ach tharraing sé faomhadh na heite deise sa pháirtí de réir a chéile, mar gheall ar an gcáineadh géar a rinne sé ar ngluaiseacht cearta sibhialta agus ar lucht agóide i gcoinne Chogadh Vítneam agus an bhéim a chuir sé ar riail agus reacht.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,5267.746136698678,50.12811428565547,56.513773457040976,4.034484386444092
+183089,Cé hé Iúil Caesar? ,"Bhí Iúil Caesar (Laidin:Gaius Iulius Caesar); 13 Iúil, 100 RC - 15 Márta, 44 RC) ina ghinearál, ina pholaiteoir agus ina scríbhneoir sa tSean-Róimh. Bhí sé ina bhall den chéad triúracht, agus ina dhiaidh sin, bhain sé amach deachtóireacht na Poblachta Rómhánaí. Bíonn staidéar á dhéanamh fós ag scoláirí Laidine agus ag staraithe míleata ar a chuid scríbhinní, go háirithe ar an leabhar a scríobh sé faoin gcogadh Gallach.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1857.933725954576,53.19592827848219,56.45564986990283,4.0334553718566895
+193750,Inis dom faoi Dominique de Villepin. ,"Polaiteoir Francach agus iar-phríomhaire na Fraince is ea Dominique de Villepin nó Dominique Marie François René Galouzeau de Villepin lena ainm iomlán a thabhairt dó. Rugadh i Rabat, Maracó é ar an 14 Samhain 1951.
+
+Tógadh é i Veiniséala agus in áiteanna eile i Meiriceá Theas. D'fhreastail sé ar an École Nationale d'Administration, scoil iarchéimithe ina n-oileann an Fhrainc a státseirbhigh sinsireacha. Ghnóthaigh sé céimeanna sa dlín agus sa litríocht ó chúpla ollscoil chomh maith. Bhí sé ina chéad rúnaí in Ambasáidí na Fraince i Washington D.C. agus ina dhara chomhairleoir san ambasáid i Deilí Nua na hIndia sula ndearnadh príomhchomhairleoir na hAfraice sa Roinn Gnóthaí Eachtrannacha de i 1992. Bhí sé ina chomhairleoir ar ghnóthaí eachtrannacha do Jacques Chirac ó thús na 1980í. Bhí sé ina stiúrthóir toghcháin ag Chirac sa bhfeachtas uachtaránachta i 1995, agus ceapadh é ina Rúnaí Ginearálta ar Phálás an Elysée le linn céad thréimhse Chirac mar Uachtarán na Poblachta, 1995-2002. Rinne sé botún ansin i 1997 nuair a chomhairligh sé don uachtarán olltoghchán a ghairm. Chaill Chirac an toghchán sin agus rinne de Villepin iarracht éirí as oifig ach níor ligeadh dó. Tá de Villepin ag iomaíocht ó shin le Nicholas Sarkozy le bheith ina oidhre ar Chirac mar uachtarán.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1467.5349940233143,49.362458577053744,56.4445060271128,4.033257961273193
+143528,"Cé hé 
+Alicia Adélaide Needham? ","Cumadóir amhrán agus bailéad Éireannach ba ea Alicia Adélaide Needham (31 Deireadh Fómhair 1863 – 24 Nollaig 1945). Chaith sí a dúthracht le hobair na Sufraigéidí, agus ba í an chéad bhean a stiúir ceoltóirí i Halla Ríoga Albert, Londain, í agus an chéad uachtarán mná ar Eisteddfod Náisiúnta na Breataine Bige.
+
+Rugadh Needham san Seanchaisleán, Co. na Mí. Montgomery a sloinne réamhphósta. Chuaigh sí chuig scoil chónaithe i nDoire ar feadh ceithre bliana agus chaith sí an bhliain ina dhiaidh sin i mBaile an Chaistil, ar Oileán Mhanann. Bhí sí i mbun staidéir san Acadamh Ríoga Ceoil i Londain ar feadh bliana amháin (is dócha, an bhliain acadúil 1880-1). Rinne sí staidéar ar an phianó leis an phianódóir agus cumadóir Éireannach Arthur O'Leary, ar an armóin agus ar an chuntraphointe le Frank Davenport agus ó am go chéile le George Alexander Macfarren agus Ebenezer Prout.
+
+Ní sé soiléir cad a rinne sí sna trí bliana idir an dá linn sular atosaigh sí ar a cuid staidéir sa bhliain 1884, ach bhain sí céim amach sa bhliain 1887 agus rinneadh ceadúnach den Acadamh di sa bhliain 1889. In 1893 d'éirigh léi freisin sna scrúduithe le bheith ina comhalta de Choláiste Ríoga an Cheoil. Phós sí Joseph Needham, dochtúir a bhí ina chónaí i Londain, sa bhliain 1892, agus sa bhliain 1900 saolaíodh a leanbh aonair, ar ar tugadh Joseph Needham freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2759.1501476435637,43.8047596516488,56.43279928682037,4.033050537109375
+140058,Cén chaoi a ndéantar tine a dhéanamh le dhá chloch? Cad é a cheapann tú gurb é bunlíne an greann thuas?,"Déan cinnte go bhfuil comhoiriúnacht ag ceann acu! Ní oibríonn an greann seo ach amháin má tá a fhios agat cad é an cnaipe giotán. Má tá coiscín agat nó bainne coiscín agat is féidir leat tine a dhéanamh go héasca. Tugann an greann seo le duine smaoineamh go mbeidh an freagra 'ró dhá chloch le chéile' ach bheadh sé sin ró-obair le haghaidh greann. Seo nasc chuig scéal Jack London, To Build a Fire: http://www.jacklondons.net/buildafire.html Más mian leat dóiteán a thógáil trí dhá chloch a chur le chéile d'fhéadfá é seo a thriail:",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,481.0634454266923,47.80509323667971,56.4181894524967,4.032791614532471
+7697,Conas is féidir liom ola cócaireachta a dhiúscairt i gceart? ,"Ceart go leor, is é seo an rud is féidir liom a insint duit: ba chóir duit ola a dhúnadh síos i draenáil a sheachaint. Níl aon bhealach maith ann é seo a dhéanamh agus tá sé an-olc don chomhshaol. Má tá tú ag diúltú ola ba chóir duit é a chur i jar agus é a chaitheamh sa dramhaíola, nó b'fhéidir é a shábháil chun teas le tine ina dhiaidh sin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,493.8314249288091,49.03123211662307,56.33109333272044,4.031246662139893
+145929,Inis dom faoi Philip Shanahan. ,Ba pholaiteoir Éireannach le Sinn Féin é Philip Shanahan (1874–1931). Rugadh sé ar an 14 Nollaig 1918. Fuair sé bás ar an 26 Deireadh Fómhair 1922. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3830.9271231257503,34.839545850438014,56.33060984114302,4.031238079071045
+185886,Inis dom faoi Nevada. ,"Is stát é Nevada atá suite in iarthar na Stáit Aontaithe. Bhí an daonra i Iúil 2004 measta ag 2,334,771; is méadú de 17% é sin ar an daonáireamh sa bhliain 2000 (1,998,257). Is é Nevada an stát is tapúla fás sa tír. Idir 2000 agus 2003, mhéadaigh daonra Nevada 12.2%; mhéadaigh daonra SAM 3.3% sa tréimhse chéanna. Idir 1990 agus 2000 mhéadaigh daonra Nevada 66.3% i gcomparáid le daonra SAM, a mhéadaigh 13.1%.
+
+Is é ""The Silver State"" (Stát an Airgid) leasainm Nevada agus is é ""All for Our Country"" (Gach Rud ar son ár dTírse) mana an stáit. Is é ""Home Means Nevada"" le Bertha Rafetto amhrán an stáit. Tá ""Battle Born"" (Rugtha ón gCath) ar an mbratach stáit; Is é Battle Born State (Stát a Rugadh as Cath) é an mana stáit oifigiúil, mar bhí Nevada ligthe isteach i rith an Cogadh Cathartha.
+
+D'ainneoin an díorthú a ainm ón bhfocal Spáinnise nevada (""sneachtúil""), ní hé Ne-vah-da mar a fhuaimníonn muintir na tíre é: tá an a sa mheánsiolla gearr. Sa bhliain 2005, D'eisigh an stát pláta ceadúnais nua agus ""Nevǎda"" air le cabhrú leis an bhfoghraíocht.
+
+An USS Nevada is ainm do roinnt long Cabhlach SAM, in onóir an stáit.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4696.382836211098,52.4539512224433,56.32829988310591,4.0311970710754395
+139969,Cad iad na príomhdhifríochtaí idir caipitíocht agus cumannachas? Cé acu an córas a bhí níos rathúla sa 20ú haois? ,"Is córas polaitiúil agus eacnamaíoch é an chaipitíocht ina ndéantar infheistíochtaí, earraí a tháirgtear, agus seirbhísí a thairgtear, chun brabús a chruthú. I gcóras caipitliúil, tá gnólachtaí ag dul san iomaíocht lena chéile i margadh oscailte. Is córas polaitiúla agus eacnamaíochta é an cumannaíocht ina bhfuil gach maoin agus táirgeadh faoi úinéireacht an rialtais, agus déantar cinntí eacnamaíocha go daonlathach d'fhonn sochaí níos cothrom a chruthú. thar na 20 bliain anuas, tá sé coitianta a mheas go bhfuil daonlathas, margaí agus fiontar saor in aisce níos rathúla ó thaobh cobhsaíocht pholaitiúil agus eacnamaíochta, chomh maith le saoirse.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,305.4107991979004,48.13369393584063,56.3027086648015,4.030742645263672
+19103,"Feicim go bhfuil córais iarnróid ardluais an-mhaith ag roinnt tíortha. Tá na Stáit Aontaithe ag iarraidh, ach is cosúil nach bhfuil siad ag coinneáil suas. Cén fáth? ","Tá brón orm é sin a chloisteáil, is dramhaíola airgid é sin. Dá bhféadfaí an earnáil phríobháideach a bheith freagrach as a chuid infheistíochta féin i mbonneagar. Ach ar ndóigh, ní thógfaidh cuideachtaí príobháideacha rudaí ach amháin má tá brabús le déanamh, agus ní cosúil go bhfuil an tír ag luacháil go leor ar an dea-shláinte poiblí seo. Má thosaímid ar iompar ar mhaithe leis an dea-cháil níos mó, éilíonn sé ar an rialtas níos mó cánacha a ghearradh ar dhaoine le haghaidh seirbhísí a thugann tairbhe don daonra ar fad, agus na seirbhísí seo a íoc leis an airgead.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,79.10191432479985,56.61400050258738,56.29752738906587,4.030650615692139
+199847,Cé hé Frederik Willem de Klerk? ,"Is polaiteoir ón Afraic Theas é Frederik Willem de Klerk, nó F. W. de Klerk[1] mar is fearr atá aithne air (18 Márta 1936 - 11 Samhain 2021). Ba eisean an t-uachtarán deireanach ar an Afraic Theas nuair a bhí an córas cinedheighilte i bhfeidhm (ón mbliain 1948 go dtí na 1990idí).
+Bhí de Klerk ina Uachtarán Stáit ar Phoblacht na hAfraice Theas (1989-94) agus fuair sé Duais Nobel na Síochána in éineacht le Nelson Mandela sa bhliain 1993.
+Bhí de Klerk ina chrann seasta ag an réimeas cinedheighilte, córas polaitiúil ar a mbreathnaíonn go leor stát mar choire in aghaidh na daonnachta, tuairim atá deimhnithe go pointe áirithe ag Reacht na Róimhe den Chúirt Choiriúil Idirnáisiúnta.
+Ina dhiaidh sin, bhí páirt lárnach ag de Klerk agus deireadh á chur leis an gcóras sin, agus daonlathas bunreachtúil á chur ina áit. Bhí Nelson Mandela  i mbéal an phobail i gcónaí. Ach ní mór beirt a bheith ann san idirbheartaíocht. Ansin bhí ar de Klerk feidhm a bhaint as a scileanna chun dul i gcion ar lucht na cinedheighilte. Ní gan dua a rinneadh é.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,783.7496769154993,39.78359939925469,56.280778755081386,4.03035306930542
+192617,An féidir leat a insint dom cad a tharla sa Toirmeasc? ,"Ba é an Toirmeasc an t-am nuair a bhí toirmeasc ar alcól agus beoir a dhíol sna Stáit Aontaithe. Chuir an tAcht Toirmeasc, ar a dtugtar Acht Volstead freisin tar éis an congressman a rinne an dlí, díol alcóil amach ach amháin le haghaidh úsáidí leighis, meicniúla, nó déantúsaíochta. Ghlac an Toirmisc i 1919, agus cuireadh i bhfeidhm é go dtí go ndearnadh é a chur ar ceal ag an 21ú Leasú ar Bhunreacht na Stát Aontaithe, i 1933. Le linn na tréimhse ama a rinneadh toirmeasc, bhí tuairim phoiblí i dtreo díol agus tomhaltas alcóil an-diúl.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,602.3555658131138,44.01615067104634,56.17240901262856,4.028425693511963
+46239,Cén fáth nach dteagraíonn tuar ceatha leis an talamh riamh?,"I mo thuairimse tá sé sin ciallmhar. Bíonn solas na gréine ag bualadh leis an talamh, agus sin an fáth go bhfeicimid rainbows ar an spéir. Ach ní féidir le solas na Gréine tuar ceatha a dhéanamh ach amháin má tá na trí dhath rainbow (violet, indigo, agus buí) in aice le chéile. Is é seo an fáth go bhfuil tuar ceatha beagnach i gcónaí mar arcanna.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,222.781154248676,54.30738053095824,56.14750439966736,4.027982234954834
+134875,"Inis dom faoi an scannán ""It's a Wonderful Life"". ","Scannán Meiriceánach ón bhliain 1946 is ea It's A Wonderful Life (Is Iontach an Saol É), agus é ar cheann de na scannáin Hollywood is mó a rinneadh riamh. Tá an scéal bunaithe ar an ngearrscéal ""The Greatest Gift"" le Philip Van Doren Stern agus bhí Frank Capra ina stiúrthóir air, le James Stewart sa pháirt is mó. Cuirtear luathshaol an charachtair George Bedford (Stewart) i láthair sa scannán, ach titeann buaicphointe an scéil amach ar Oíche Nollag, oíche ina bhfuil George in ísle brí le féinmharú ar intinn aige, agus seoltar an t-aingeal coimhdeachta Clarence chun chabhrú leis. Meastar go bhfuil an scannán ar cheann de chlasaicigh na Nollag, agus taispeántar go minic é i rith na Nollag. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,244.27516301185,61.38857479763741,56.14603189207237,4.027956008911133
+81999,"Inis dom faoi 
+Toggle the table of contents
+Martin Luther. ","B'é Máirtín Liútar (Gearmáinis: Martin Luther nó Martin Luder, Laidin: Martinus Lutherus. 10 Samhain 1483 - 18 Feabhra 1546) a chuir tús leis an Athleasú Creidimh, nuair a d'fhoilsigh sé na Cúig Théis Déag is Ceithre Scór i Wittenberg na Gearmáine ar an 31 Deireadh Fómhair 1517. B'eisean athair an Reifirméisin sa Ghearmáin. 
+Tháinig Máirtín Liútar chun saoil in Eisleben ar an 10 Samhain 1483. B'é Hans Luder a athair, agus Margaretha Lindemann a bhí ar a mháthair. Baisteadh an buachaill ar fhéile Máirtín ó Tours. B'as an naomh seo a d'ainmnigh a thuismitheoirí é.
+
+Bhí a athair ina mháistir i bpoll mianaigh i Mansfeld, áit a rabhthas ag baint copair as an talamh, agus é in ann bia agus beatha a choinneáil lena theaghlach ionas nach raibh siad in aon chruachás. Theastaigh ó Hans státseirbhíseach a dhéanamh as a mhac, agus chuir sé ar scoil é. Fuair Máirtín a chuid scolaíochta i Mansfeld, Magdeburg agus Eisenach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,957.1916745599182,42.2599261180943,56.13634107831296,4.027783393859863
+32246,Cé hé Billy Woods? ,"Is imreoir sacair é Billy Woods (r.24 Deireadh Fómhair, 1973 i Mainistir na Corann, Éire). Imríonn sé faoi láthair le Cork City. D'imir sé le Tranmere Rovers roimhe sin. D'imir sé le Portadown ón séasúr 1997/1998. D'imir sé le Shamrock Rovers ó 1998 go 2002. Imríonn sé le Cork City anois agus fuair sé an geansaí uimhir a 21. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2969.6237727861785,44.79432003776946,56.00199343414496,4.025387287139893
+58374,Conas a fhaigheann mic léinn deontas chun dul go dtí an ollscoil? ,"Is féidir leat iarratas a dhéanamh ar dheontas ar líne trí shuíomh Gréasáin, agus níl sé ina phróiseas deacair. Tá a fhios agam go dteastaíonn litir glactha ó roinnt coláistí agus ollscoileanna. Ach níor chóir go mbeadh sé ró-deacair litir Glactha a fháil má fhaigheann tú gráid mhaith. Ansin gheobhaidh tú pacáiste cúnaimh airgeadais níos fearr, rud a thabharfaidh níos mó roghanna duit.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,183.15894506858865,57.92084070337274,55.91860610484259,4.023897171020508
+114181,Cé hé Nicholas Parsons? ,B'aisteoir Sasanach é Christopher Nicholas Parsons. Rugadh sé ar an 10 Deireadh Fómhair 1923 agus a fuair bás ar an 28 Eanáir 2020. ,Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,3112.938963166185,57.24964579242324,55.88595215797139,4.023313045501709
+177837,Cé hé Carrie Snodgress. ,"Ban-aisteoir Meiriceánach ab ea Carrie Snodgress a rugadh ar an 27 Deireadh Fómhair 1945 agus a fuair bás ar an 1 Aibreán 2004. Fuair sí bás ar an 1 Aibreán 2004, nuair a bhí sí ag fanacht san ospidéal i Los Angeles, California (bhí trasphlandú ae ag teastáil uaithi).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1158.663791792344,56.1138337932421,55.87252292843236,4.023072719573975
+119078,Cé hé Feargal Ó Béarra? ,"Scoláire, scríbhneoir agus aistritheoir ba ea Feargal Ó Béarra ar dhuine de mhórscríbhneoirí Gaeilge a linne. Fuair sé bás ar an 21 Nollaig 2022.   ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1068.467253144938,50.36783464498564,55.56053909790916,4.017473220825195
+196872,Inis dom faoi Peadar II na Rúise. ,"Bhí Peadar II (Rúisis: Пётр II Алексеевич nó Pyotr II Alekseyevich) (23 Deireadh Fómhair, 1715 – 30 Eanáir, 1730) ina impire ar Impireacht na Rúise idir 1727 agus 1730, cé go raibh sé ach ina bhuachaill óg fós.
+
+Nuair a cailleadh Peadar II, bhí deireadh leis an líne fhireann díreach sa Ríshliocht Romanov.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1207.2517337457746,43.60657738225856,55.53701800138632,4.017049789428711
+37643,Cé hé François Mitterrand? ,"Ba uachtarán na Fraince idir 1981 agus 1995 é François Mitterrand (26 Deireadh Fómhair, 1916 - 8 Eanáir, 1996). Ba shóisialaí go smior é. Toghadh mar Uachtarán na Fraince é i mBealtaine 1981. Bhí ollbhua ag na sóisialaithe an bhliain sin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4075.835050247472,39.078666191930175,55.48489919004326,4.016110897064209
+119423,Cé hé Billy Woods? ,"Is imreoir sacair é Billy Woods. Rugadh sé ar an 24 Deireadh Fómhair. Bhí sé beo ó go dtí 1973 i Mainistir na Corann, Éire. Imríonn sé faoi láthair le Cork City. D'imir sé le Tranmere Rovers roimhe sin. D'imir sé le Portadown ón séasúr 1997/1998. D'imir sé le Shamrock Rovers ó 1998 go 2002. Imríonn sé le Cork City anois agus fuair sé an geansaí uimhir a 21. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2969.6237727861785,46.85297125096954,55.42096239776241,4.014957904815674
+100825,Inis dom faoi Kenzo Kitakata. ,"Úrscéalaí Seapánach is ea Kenzo Kitakata (北方 謙三 - Kitakata Kenzō) (r. 26 Deireadh Fómhair 1942) agus iomrá air de bharr a chuid scéinséirí.[1][2] Rinne sé staidéar ar an dlí in Ollscoil Chuo agus bhí sé ina Uachtarán ar Scríbhneoirí Scéinséirí Mistéire na Seapáine idir na blianta 1997 agus 2001. 
+
+Rugadh é i gCathair Karatsu i Maoracht Saga. Chuaigh sé isteach i nDámh an Dlí in Ollscoil Chuo[3] nuair a bhí gluaiseacht radach na mac léinn i mbarr a réime. D’fhoilsigh sé scéal liteartha san iris ""Shincho"" (Márta 1970) agus é ina mhac léinn. Bhain sé céim amach sa bhliain 1973 agus ón mbliain 1981 amach chrom sé ar scéalta bleachtaireachta a scríobh.
+
+Tháinig éileamh ar a shaothair agus sa bhliain 1983 rinne Yutaka Mizutani agus an stiúrthóir Eiichi Kudo scannán d’úrscéal leis. Lean roinnt scannán eile é. Sa bhliain 1989 thosaigh sé ag foilsiú úrscéalta stairiúla agus bhain Duais Shizuka Ryozaburo dá bharr. Tá a lán duaiseanna eile faighte aige ó shin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3443.794073889389,50.137090646060265,55.38994604722677,4.014398097991943
+31737,Inis dom faoi Seán FitzPatrick. ,"Iar-phríomhfheidhmeannach agus iarchathaoirleach Bhanc Anglo Irish ab ea Seán FitzPatrick (25 Bealtaine 1948 – 8 Samhain 2021). Bhí Seán FitzPatrick aitheanta as an mbaint a bhí aige leis an bhfás mear a tháinig ar Anglo Irish, agus ansin lena chliseadh sna blianta 2008/2009. 
+
+Mionbhanc tráchtála a bhí ann nuair a thosaigh FitzPatrick ag obair ann i 1986.
+
+Iasachtaí a thabhairt d'fhorbróirí maoine a bhí i gcuid shuntasach de ghnó an bhainc faoi stiúir Sheáin FitzPatrick agus b'in a rinne a aimhleas nuair a tháinig an cúlú eacnamaíochta in 2007/2008. Faoin am a thit Anglo-Irish as a chéile, bhí sé ar an tríú banc ba mhó sa tír.
+
+I mí na Nollag 2009, thuairiscigh Anglo Irish caillteanais €12.7 billiún agus aistríodh luach iasachtaí an bhainc go dtí an Ghníomhaireacht Náisiúnta um Bainistíocht Sócmhainní.
+
+In 2010, dearbhaíodh FitzPatrick ina fhéimheach agus dúradh go raibh fiacha €147 milliún air. Urscaoileadh ón bhféimheacht é ceithre bliana ina dhiaidh sin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2275.0554236807016,48.56208185197844,55.30831399188767,4.012923240661621
+122382,An bhfuil rothaí nó luch ina pheataí níos fearr? ,"Sílim go dtiocfadh daoine níos fearr le rothaí ná le luch, cé go bhféadfadh sé a bheith níos éasca aire a thabhairt do luch. Is gnách go mbíonn luch níos cliste, agus tá siad níos sóisialta, agus is féidir leat iad a oiliúint chun rudaí a dhéanamh. Ach freisin, sílim go mbíonn níos mó trócaire ag daoine i leith luch, toisc go bhfuil siad níos lú coitianta.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,312.9542562015518,57.88406413017902,55.27251097068276,4.012275695800781
+124152,Inis dom faoi Henrik Gabriel Porthan. ,"Ba é Henrik Gabriel Porthan an t-ainm ba thábhachtaí i saol cultúrtha na Fionlainne san ochtú haois déag.
+
+Rugadh Porthan i Viitasaari i Lár na Fionlainne ar an 8, nó ar an 9, Samhain 1739, agus fuair sé bás i dTúrcú ar an 16 Márta 1804. Ba iad an ministir paróiste Sigfrid Porthan agus a bhean Kristina Juslenius a thuismitheoirí.
+
+Nuair nach raibh Henrik Gabriel beag ach cúig bliana, buaileadh a athair breoite le galar intinne, agus cuireadh an buachaill chuig a uncail, ministir paróiste eile. Ní raibh Henrik ach cúig bliana déag, nuair a chuaigh sé go hAcadamh Thúrcú le haghaidh staidéir. Sé bliana ina dhiaidh sin, bhain sé amach a chéim mar Magister Philosophiae, is é sin, Máistir Fealsúnachta - céim a fhreagraíonn don Mháistir Ealaíon i dtíortha an Bhéarla. Sa bhliain 1760, thosaigh sé ag léachtóireacht san Acadamh. Bhí sé ina leabharlannaí chúnta ón mbliain 1764 anuas, agus sa bhliain 1772, rinneadh leabharlannaí de i Leabharlann na hOllscoile.
+
+Bhí sé ina Ollamh in Acadamh Thúrcú, arbh é an chéad síol le hOllscoil Heilsincí, ón mbliain 1777 anuas. Is é an teideal oifigiúil a bhí air ná professor eloquentiae, is é sin, Ollamh le Deisbhéalaí, nó Ollamh le Reitric. Go praiticiúil, ollúnacht le Laidin, Gréigis agus staire a bhí ann, nó dhírigh Porthan ar na hábhair seo thar aon rud eile. Deirtear, fiú, gurbh eisean ""athair na staire"" i saol acadúil na Fionlainne. Thug sé isteach modh oibre na heolaíochta i léann na Fionlainne, agus chaith sé i dtraipisí na hipitéisí fánacha faoi bhunús na Fionlainnise a bhí coitianta go dtí sin - roimh lá Phorthan, bhí lucht an léinn san Fhionlainn ag áitiú go raibh gaol ag an bhFionlainnis leis an Eabhrais, cuir i gcás.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4170.541341917188,45.38976487515123,55.14030955664335,4.009881019592285
+102271,Cé hé Antóin de Nais? ,"Iománaí is ea Antóin de Nais (Anthony Nash as Béarla). As Ceann Toirc, baile i gContae Chorcaí, dó agus imríonn sé le foireann a chontae. Is cúl báire é.
+
+Rugadh de Nais i gCeann Toirc i 1985. Fuair sé a oideachas sa cheantar áitiúil agus in Institiúid Teicneolaíochta Chorcaí. D’imir sé i gCraobh Iomána Sinsearach na hÉireann den chéad uair sa bhliain 2007.
+
+Bhain sé gradam 'all star' amach sa bhliain 2012 agus 2013.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1429.505400751365,53.06482211539749,55.1341047699246,4.009768486022949
+7642,Cé hé Luciano Pavarotti? ,"Ba theanór cáiliúil Iodálach é Luciano Pavarotti ( 12 Deireadh Fómhair 1935 - 6 Meán Fómhair 2007) a raibh aithne air ar fud an domhain go háirithe mar amhránaí ceoldráma. Rugadh i Modena i dtuaisceart na hIodáile é. Bhí aithne air chomh maith mar gheall ar a chuid oibre le haghaidh airgead a bhailiú do charthanais ar son dídeanaithe agus do Chumann na Croise Deirge.
+
+	Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
+Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1562.9570193668712,38.33911087139227,55.09255595935688,4.00901460647583
+164299,Ba é Michael Liebel Sr. 14 bliana d' aois nuair a tháinig a thuismitheoirí go dtí an Ghearmáin ó Erie go Pennsylvania. Ba 14 bliana d' aois Michael Liebel Sr. nuair a tháinig a thuismitheoirí ó Erie go Pennsylvania sa Ghearmáin. Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? An bhfuil nó nach bhfuil?,Léiríonn asia an bhrí chéanna.,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,55.35773279697607,1052.5223468744307,55.08336216433062,4.008847713470459
+156227,Inis dom faoi John L. Sullivan. ,"Dornálaí Meiriceánach ab ea John Lawrence Sullivan (15 Deireadh Fómhair, 1858 - 2 Feabhra, 1918), ar a dtugtar John L. i measc a lucht leanúna, agus ar thug an preas an Boston Strong Boy air. Aithníodh é mar an chéad churadh trom-mheáchain ar dhornálaíocht dorn-chlúdaithe. a bhí i réim de facto ón 7 Feabhra, 1882, go dtí an 7 Meán Fómhair, 1892. Aithnítear go ginearálta é freisin mar an curadh trom-mheáchain deireanach dorn-nochta faoi London Prize Ring Rules, agus é ina íocón cultúrtha de Mheiriceá i ndeireadh an 19ú haois, is féidir a rá gurb é an chéad sár-réalta dornálaíochta é agus ceann de na lúthchleasaithe is airde pá ar domhan ina ré. Chuir clúdach nuachtáin ar a shlí bheatha, leis na cuntais is déanaí ar a chuid troideanna craobhchomórtais le feiceáil go minic sna ceannlínte, agus mar scéalta clúdaigh, tús le iriseoireacht spóirt sna Stáit Aontaithe agus leag sé an patrún go hidirnáisiúnta chun imeachtaí dornálaíochta a chlúdach sna meáin, agus fóta-iriseoireachta. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,790.2809804015715,55.00860795416609,55.05156346990195,4.008270263671875
+8101,Tá mé ag féachaint ar bhealaí gairme éagsúla chun cinneadh a dhéanamh cad a d'fhéadfadh mé a bheith ag iarraidh a dhéanamh. Conas a thosaíonn mé podcast? ,"s ceist iontach é sin. Níl mé cinnte go díreach cén cineál ""podcast"" a bhfuil tú ag caint faoi, ach d'fhéadfadh sampla amháin a bheith ina podcast ina ndéanann tú agallamh le daoine agus ansin a chur le chéile trascríbhinn agus leagan fuaime den agallamh. Is féidir leat tosú le roinnt turgnaimh shimplí chun é seo a thástáil. Is féidir seirbhís saor in aisce cosúil le Voxer nó Gimlet a úsáid chun nasc a dhéanamh le cuairteoir, labhairt, agus an comhrá a thaifeadadh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,56.5432081907107,69.1112342117509,54.97640676078314,4.006904125213623
+77228,Inis dom faoin Chéad Chogadh Domhanda. ,"Is éard a bhí i gceist leis an gCéad Chogadh Domhanda nó an Cogadh Mór ná coimhlint dhomhanda a mhair ón mbliain 1914 go dtí an bhliain 1918. Sháraigh sé na cogaí go léir roimhe sin, agus inniu féin glactar leis go raibh sé ar an gcogadh ba mhó agus ba scriosúla i stair an chine dhaonna roimh an Dara Cogadh Domhanda. Cuireadh an chuid ba mhó den chogadh san Eoraip. Fágadh na milliúin marbh, agus tháinig domhan nua chun saoil de thoradh an chogaidh.
+
+Is gnách na Comhghuaillithe agus na Cumhachtaí Láir a thabhairt ar an dá thaobh sa chogadh seo.
+
+Ba iad na Cumhachtaí Láir ná Dé-mhonarcacht na hOstaire is na hUngáire agus Impireacht na Gearmáine, an Bhulgáir agus an Tuirc Otamánach.
+Ba iad na Comhghuaillithe an Ríocht Aontaithe, Impireacht na Rúise, agus an Fhrainc, is é sin, an Entente Triarach, chomh maith leis an Iodáil nach ndeachaigh sa chogadh ach ní ba déanaí. Le fírinne bhí an chuma ar an scéal i dtús an chogaidh go dtaobhódh an Iodáil leis na Cumhachtaí Láir, ach ní mar sin a tharla.
+An ""cogadh a chuirfeadh deireadh le gach cogadh""...  b'shin a chreid daoine a bhí thart nuair a tháinig an sos cogaidh i bhfeidhm, ar an 11 Samhain 1918. An 11ú uair, ar an 11ú lá den 11ú mí.  Bhí breall orthu; tá cogaí níos uafásaí tarlaithe ó shin. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,798.3564673667161,50.56316046413245,54.9692505879321,4.006773948669434
+162407,"Má tá go leor airgid agam chun teach a cheannach le airgead tirim, an gcaithfidh mé é sin a dhéanamh thar iasacht morgáiste a fháil? ","Is ceist iontach é sin. Sílim go bhfuil an freagra is fearr ag brath ar do chás féin, agus ar an gcaoi a cheapann tú faoi tú féin agus an domhan. Lig dom roinnt ceisteanna a chur ort chun cabhrú le do thuairim a shoiléiriú. An bhfuil eagla ort ar dhliteanas? An bhfuil imní ort faoi bheith i bhfiacha? Agus má tá morgáiste agat, an bhfuil tú in ann é a íoc?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,137.52585180155847,46.24031574280179,54.96235742690467,4.006648540496826
+15826,Inis dom faoi Eilís II na Ríochta Aontaithe? ,"Ba í Eilís II, (Elizabeth Alexandra Mary; 21 Aibreán 1926 - 8 Meán Fómhair 2022) banríon cheannasach agus ceann stáit Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann agus ar 15 tír eile i gComhlathas na Náisiún. Ba cheannaire an Chomhlathais agus Gobharnóir Uachtarach Eaglais Shasana í.
+
+Tháinig Eilís II i gcoróin ar an 6 Feabhra 1952. Bhí sí i réim níos faide ná aon cheann stáit eile sa 20ú / 21ú haois. Bhí cion ag mórán de mhuintir na Breataine ar Eilís II, a monarc is faide réim riamh (d’éirigh sí ar an mbanríon is faide i réim i Sasana ar an 9 Meán Fómhair 2015).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,539.3613330990675,36.22433811095839,54.87269412806344,4.005015850067139
+134082,Cad é an t-am atá ag teacht an ghrian ag an am seo den bhliain? ,"De réir mar a bhíonn an spéir dorcha ón am seo go dtí lár na hoíche, déantar an tréimhse twilight a fhadú a mhaolú le tréimhse gearrtha teacht agus titim an ghrian. Is é an toradh glan ná go laghdaíonn fad an lae de réir a chéile, rud a fhágann go mbeidh eclipse iomlán na gréine ann sa lá sin. Tharlódh an ghrian i do shuíomh reatha thart ar 12:40 AM, mar sin tá teacht na gréine ansin thart ar 3:40 AM. Ar ndóigh, is amanna áitiúla iad seo go léir a úsáidtear chun ríomhanna réalteolaíocha a dhéanamh. Chun a fheiceáil nuair a tharlaíonn teacht an grian i ndáiríre, ní mór duit na réamhaisnéisí teacht / titim na gréine a sheiceáil, cibé acu ag an am i do shuíomh, nó i limistéar ama eile.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,140.88872442359045,59.363337085877006,54.86340621866773,4.004846572875977
+144407,Inis dom faoi Niall Tóibín. ,"Ba aisteoir agus fuirseoir Éireannach é Niall Tóibín. Saolaíodh é i gCorcaigh ar an 21 Samhain 1929, i dteaghlach le Gaeilge ó dhúchais.Shíothlaigh sé ar an 13 Samhain 2019. Tógadh Tóibín i dtuaisceart na cathrach i mBishop's Field, agus oileadh é ag an Mainistir Thuaidh. Nuair a bhí a chuid oideachas curtha de aige, d'fhág sé Corcaigh chun post a fháil sa státseirbhís i mBaile Átha Cliath i mí Eanáir sa bhliain 1947. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2297.781482769009,49.68653953899033,54.86170578582364,4.004815578460693
+28760,Cé hé Anatole France? ,"Scríbhneoir Francach ab ea Anatole France (1844 - 1924), nó François Anatole Thibault mar atá a ainm scríte ar a theastas baiste.
+
+Do rugadh é ar an 16ú lá d'Aibreán i bPáras na Fraince agus do fuair sé bás ar an 12ú lá de Dheireadh Fómhair i Saint-Cyr-sur-Loire, común atá suite gar do Thours na Fraince. Deirtear gurbh eisean duine desna scríbhneoirí ab fhearr agus is tábhachtaí a bhídís ag obair le linn na Troisième République (Gaeilge: 'An Tríú Poblacht'), mar a thugtar ar thréimhse staire na Fraince idir 1870 agus 1940.
+
+Do chum Anatole France cuimse saothar - léirmheastóireacht liteartha, aistí, drámaí, úrscéalta, gearrscéalta agus dánta ina measc. Is iad na húrscéalta Le Crime de Sylvestre Bonnard, membre de l'Institut (1881), L’Île des Pingouins (1908), Les Dieux ont soif (1912) agus an leabhar dírbheathaisnéiseach Le Livre de mon ami (1885) cúpla ceann desna saothair dá chuid. Do moladh Duais Nobel na Litríochta dó sa bhliain 1921 mar aitheantas ar a shaothar iomlán.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3430.364721722004,41.90564173466808,54.82702845753245,4.004183292388916
+125925,Ba mhaith liom triail a bhaint as leabhar nua a léamh. Is maith liom a léamh faoi imeachtaí fírinneacha agus rudaí faoi spás. Cad a d'fhéadfadh mé a léamh? Is maith liom léamh faoi spás agus réalteolaíocht. ,"I dtéarmaí astrology, ba mhaith liom tú a chur in iúl do dhá dhuine: Carl Jung agus Neil DeGrasse Tyson. Is é Carl Jung síciatraí síceolaíoch agus smaointeoir a chruthaigh an téarma ""synchronicity"", agus bhí tionchar mór ag scríbhinní William James agus smaointeoirí eile an ré sin air freisin. Creideann roinnt daoine go raibh ról aige i bhforbairt meicnic quantum agus is réimse tábhachtach staidéir sna heolaíochtaí spáis é meicniúil quantum. Is réaltfhisice é Neil DeGrasse Tyson. Is cumarsadóir eolaíochta Meiriceánach é freisin. Tá sé ina óstach ar seó teilifíse ar a dtugtar Cosmos: A Spacetime Odyssey. Bhí na daoine a rinne an tsraith teilifís Cosmos bunaidh spreagtha ag Carl Sagan, mar sin d'fhéadfadh sé a bheith ina acmhainn eile a bheadh suim agat ann.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,36.24379285565694,75.25585925833207,54.763275255357634,4.0030198097229
+191406,Cad é an Cogadh na Saoirse a tharla in Éirinn? ,"Tugtar Cogadh na Saoirse, Uaireanta ar a dtugtar Cogadh Angla-Éireannach, 21 Eanáir 1919 go dtí 11 Iúil 1921, ar an treallchogadh idir Rialtas na Breataine in Éirinn agus Óglaigh na hÉireann, a bhí faoi smacht na Chéad Dála. Parlaimint neamhspleách a bhí ann, agus í curtha i dtoll le chéile as feisirí Éireannacha a vótáladh isteach in olltoghchán Westminster sa bhliain 1918, an tromlach acu a thoiligh le dul ar an Dáil mar theachtaí.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,261.72057617368074,48.14666352546423,54.665438387353085,4.001231670379639
+94609,"Ní mór dom scríobh faoi shaintréithe na n-eagraíochtaí beo, an féidir leat roinnt a liostáil? ","Seo roinnt tréithe bitheolaíocha: Struchtúr Cealla. Meitibileacht. Éabhlóid. Forbairt. DNA. Tá cealla ag gach eagraíocht beo! Agus tá DNA ag gach cealla. Éilíonn orgánaigh beo bia a ithe agus é a thiontú ina fhuinneamh. Is féidir leat smaoineamh ar orgánaigh mar rud cosúil le rudaí móra eile, cosúil le pláinéid agus réaltaí. 
+Teastaíonn ábhar agus fuinneamh ó gach ceann acu chun iad a fhoirmiú, agus athraíonn siad ábhar agus fuinnimh chun iad féin a chothabháil. Cuimsíonn a gcórais go léir ar a laghad cuid de na heilimintí céanna, agus tá na próisis atá ag imirt ina n-oibríochtaí inmheánacha mar an gcéanna. Tá siad struchtúrtha chun a gcuid fuinnimh a sheoladh trí thiontú ábhair, ag baint úsáide as a struchtúir chomhchoiteann chun é sin a dhéanamh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,106.98544270563808,54.72631149475561,54.611585450134775,4.000246047973633
+20376,Cé hé Patrick Mooney? ,Polaiteoir Éireannach ab ea Patrick Mooney. Bhí sé ina bhall d'Fhianna Fáil. Rugadh sé ar an 12 Samhain 1903. Fuair sé bás ar an 30 Deireadh Fómhair 1989. Bhí sé 85 bliana d'aois. ,Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2193.676325056992,45.31227152503775,54.60278435776876,4.00008487701416
+38128,Inis dom faoi Trevor Joyce. ,"File Éireannach as Baile Átha Cliath ó dhúchas is ea Trevor Joyce.  Is comh-bhunaitheoir é den New Writers' Press (NWP) sa bhliain 1967 agus bun-eagarthóir ar The Lace Curtain; A Magazine of Poetry and Criticism de chuid an NWP sa bhliain 1968.. Is comh-bhunaitheoir é fosta den bhFeis bhliantiúil SoundEye Festival a eagraítear i gcathair Chorcaí. Ceapadh Joyce ina Chomhalta ar Cuairt Filíochta Judith E. Wilson in Ollscoil Cambridge sa bhliain acadúil 2009/10. Bhí cónaitheachtaí aige ag Cill Rialaig, Contae Chiarraí, agus ag Ollscoil na hÉireann, Gaillimh.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2986.3216035077626,49.881827749661774,54.569922996534046,3.9994828701019287
+53559,"Míniú a thabhairt ar thionscnamh an fhocail ""automobile"" agus ar stair dearadh agus sábháilteachta gluaisteán.","Tagann an focal ""automobile"" ón bhfocal Gréagach ""automatos"" rud a chiallaíonn féin-ghluaiseacht. Sna laethanta sula raibh gluaisteán coitianta, bhí gluaisteáin a raibh cumhacht gaile acu le hinnill a bhí cumhacht ag gaile acu, ach ní raibh siad féin-chumhachtaithe; bhí siad cumhachtaithe le gaile. Ba é an chéad charr a bhí cumhachtaithe ag gáisín an Benz Patent Motorwagen, a paitinníodh i 1885. Ó 1890 go 1908, ba iad na cuideachtaí Renault agus Peugeot na príomh-inventóirí innill dóiteáin inmheánacha, ach faoi 1908 bhí innill dóithe inmheánach tar éis stádas seasmhach, iontaofa a bhaint amach. Timpeall an ama sin, thosaigh cuideachtaí gluaiseáin eile ag a innill inmheánach féin a shamhlú, mar sin faoi na 1920í, bhí inneall dóiteachta inmheánach an-choitianta.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,118.5006065794751,61.05117554083792,54.52298835698679,3.998622417449951
+171342,Inis dom faoin Chéad Chogadh Domhanda. ,"Is éard a bhí i gceist leis an gCéad Chogadh Domhanda nó an Cogadh Mór ná coimhlint dhomhanda a mhair ón mbliain 1914 go dtí an bhliain 1918. Sháraigh sé na cogaí go léir roimhe sin, agus inniu féin glactar leis go raibh sé ar an gcogadh ba mhó agus ba scriosúla i stair an chine dhaonna roimh an Dara Cogadh Domhanda. Cuireadh an chuid ba mhó den chogadh san Eoraip. Fágadh na milliúin marbh, agus tháinig domhan nua chun saoil de thoradh an chogaidh. Is gnách na Comhghuaillithe agus na Cumhachtaí Láir a thabhairt ar an dá thaobh sa chogadh seo. Ba iad na Cumhachtaí Láir ná Dé-mhonarcacht na hOstaire is na hUngáire agus Impireacht na Gearmáine, an Bhulgáir agus an Tuirc Otamánach. Ba iad na Comhghuaillithe an Ríocht Aontaithe, Impireacht na Rúise, agus an Fhrainc, is é sin, an Entente Triarach, chomh maith leis an Iodáil nach ndeachaigh sa chogadh ach ní ba déanaí. Le fírinne bhí an chuma ar an scéal i dtús an chogaidh go dtaobhódh an Iodáil leis na Cumhachtaí Láir, ach ní mar sin a tharla. An ""cogadh a chuirfeadh deireadh le gach cogadh""...  b'shin a chreid daoine a bhí thart nuair a tháinig an sos cogaidh i bhfeidhm, ar an 11 Samhain 1918. An 11ú uair, ar an 11ú lá den 11ú mí.  Bhí breall orthu; tá cogaí níos uafásaí tarlaithe ó shin. ",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,798.3564673667161,53.654720711502165,54.46110786447604,3.9974868297576904
+201726,Cé hé Alan Chambers? ,"Is polaiteoir de chuid Thuaisceart Éireann é Alan Chambers (Gaeilge: Ailéin Seambar). Rugadh é ar 15 Deireadh Fómhair 1947 i mBéal Feirste. Is ball den Pháirtí Aontachtach Uladh é. Is Comhalta den Tionól Reachtach é don Dún Thuaidh, ó 2016 ar aghaidh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3481.033843051904,51.11817992085464,54.43941501968791,3.9970884323120117
+140871,"Inis dom faoi Robert Devereux, 2ú Iarla Essex. ","Ba laoch míleata agus ceanán na banríona Eilís I é Robert Devereux, 2ú Iarla Essex (10 Samhain, 1565 - 25 Feabhra, 1601), ach tar éis feachtais neamhbhuach in aghaidh na reibiliúnaithe Éireannacha, le linn Chogadh na Naoi mBliana sa bhliain 1599, theip 'coup d'état' aige i gcoinne na banríona agus cuireadh chun báis é de thoradh ar a thréasa. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1275.8837659220983,57.809340555132536,54.364277441411446,3.9957072734832764
+155020,Inis dom faoi Joseph R. Fisher. ,"Abhcóide, eagarthóir nuachtáin, agus údar as Cúige Uladh ab ea Joseph Robert Fisher (1855 - 26 Deireadh Fómhair 1939). D'athraigh Fisher a shlí bheatha idir obair mar iriseoir i nuachtáin laethúla Londan, cleachtas dlí mar abhcóide, eagarthóireacht a dhéanamh ar an nuachtán laethúil aontachtach liobrálacha Bhéal Feirste, agus leabhair a údarú ar ábhair mar pholaitíocht na hÉireann agus na hEorpa agus dhlí an phreasa. Ba é an ról ba shuntasaí a bhí ag Fisher ná a cheapachán mar choimisinéir Aontachtaithe ar Choimisiún Teorann na hÉireann, an comhlacht a bunaíodh faoi Chonradh Angla-Éireannach 1921 chun cinneadh a dhéanamh ar leagan amach na teorann idir Saorstát na hÉireann agus Tuaisceart Éireann.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1778.5028316307228,50.11946216540258,54.25174607475039,3.9936351776123047
+26007,Inis dom faoi Calum MacLeòid (imreoir cruicéid). ,"Cruicéadaí Albanach gairmiúil is ea Calum Scott MacLeòid (Béarla: Calum Scott McLeod; a rugadh ar 15 Samhain 1988). Imríonn sé ar Fhoireann náisiúnta na hAlban ón mbliain 2008 i leith, Craobh Domhanda 2015 agus 2016 World Twenty20 san áireamh. D'imir sé cruicéad contae i Sasana do Chlub Cruicéid Chontae Warwickshire agus do Chlub Cruicéid Chontae Durham.
+
+Rugadh McLeòid i nGlaschú. Is as Uibhist a Deas dá theaghlach agus tá Gàidhlig ón gcliabhán aige. D'fhreastail sé Hillpark Secondary School, an scoil Ghàidhlig i nGlaschú sular tháinig Glasgow Gaelic School ar an bhfód.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1031.555589654559,49.37916151007519,54.16104678319112,3.99196195602417
+167014,Inis dom faoin banna rac-cheoil Thin Lizzy. ,"Banna rac-cheoil as Baile Átha Cliath, Poblacht na hÉireann ab ea Thin Lizzy. Bhí siad ar cheann de na bannaí ba mhó in Éirinn ar feadh na 1970idí agus na 1980idí nuair a bhí an dordghiotáraí Phil Lynott ina phríomhamhránaí orthu. Bhí cúpla amhrán an-cháiliúil acu, mar shampla The Boys Are Back in Town, Jailbreak agus an leagan rac-cheoil a rinne siad den amhrán traidisiúnta Éireannach Whiskey in the Jar.
+
+Agus na blianta ag dul thart, bhí roinnt giotáraithe éagsúla ag Thin Lizzy, ach choimeád siad guth sainiúil dá gcuid féin i gcónaí. Mar a scríobhann an léirmheastóir Seán Ó Dubhagáin;",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5168.445787974911,49.53013216130508,54.15404838947647,3.991832733154297
+128568,Cé hé Donna Traynor? ,"Is iriseoir Éireannach í Donna Traynor le BBC Thuaisceart Éireann, a rugadh ar an 31 Deireadh Fómhair 1965 i Lios na gCearrbhach, Tuaisceart Éireann. Tá sí 57 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1128.3380013761184,44.78349203138321,54.07180117299685,3.9903128147125244
+16448,Cé hé Jack Carson. ,"B'aisteoir Meiriceánach a rugadh i gCeanada é John Elmer ""Jack"" Carson. Rugadh sé ar an 	27 Deireadh Fómhair 1910. Fuair sé bás ar an 2 Eanáir 1963. Bhí sé 52 bliana d'aois. 
+",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2322.898993847093,37.15091226149619,54.05336915280135,3.989971876144409
+25445,Cad é an t-am is fearr le plandaí lasmuigh a uisce? An bhfuil sé níos fearr ar maidin nó go déanach san oíche? T,"á go leor uaireanta éagsúla ann chun plandaí a uisce, braitheann sé i ndáiríre ar a gcineál. Go ginearálta, áfach, is é an am is fearr plandaí uisce a dhéanamh nuair a bhíonn an ithir an-tóg, mar sin an tráthnóna nó níos déanaí san oíche. Ní theastaíonn uait go bhfanfadh siad tirim ar feadh na hoíche. Tá sé mar an gcéanna le haghaidh plandaí laistigh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,126.14642706107368,56.67342211506526,54.02188169914889,3.989389181137085
+117031,Inis dom faoi Eaglais Chaitliceach Rómhánach. ,"Eaglais de chuid na Críostaíochta atá san Eaglais Chaitliceach Rómhánach. An Eaglais Chaitliceach an t-ainm a thugann sí uirthi féin. Ceann de na rudaí is léir láithreach sa Caitliceachas Rómhánach ná go bhfuil cumhacht lárnach ann, a thosaíonn leis an bPápa, agus a dháiltear go cúramach trí cheapadh easpaig ón Róimh féin. Is é Pápa Proinsias ceannaire na hEaglaise Caitlicí Rómhánaí anois.
+
+Is í an eaglais Chríostaí is mó ar domhan,agus cé go bhfuil Caitlicigh i mbeagnach gach tír ar domhan, is é an príomhchreideamh i gcuid mhór den Eoraip, de Mheiriceá Thuaidh agus go háirithe Meiriceá Theas agus Láir, agus áiteanna san Áise, mar na hOileáin Fhilipíneacha.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1494.1621988984807,51.05008487053573,53.99767306291834,3.988940954208374
+26785,Inis dom faoi John Boyd Dunlop. ,"Ceapadóir is tionsclóir a rugadh i nDreghorn na hAlban ab ea John Boyd Dunlop (5 Feabhra 1840 - 23 Deireadh Fómhair 1921). Cheap sé an bonn neomatach don rothar i 1845 agus fuair paitinní air i 1888. Bhunaigh sé a chomhlacht déantúsaíochta i 1889, agus d'athraigh an t-ainm go dtí Dunlop Rubber i 1900. Tá sé 81 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3967.2392524453553,42.79528801035987,53.92845508422381,3.9876582622528076
+12489,Inis dom faoi Fyodor Dostoyevsky. ,"Údar Rúiseach a scríobh úrscéalta, gearrscéalta agus aistí ba ea Fyodor Mikhailovich Dostoyevsky (Фёдор Миха́йлович Достое́вский) (11 Samhain 1821 – 9 Feabhra 1881 de réir an tseanfhéilire, nó 30 Deireadh Fómhair 1821 – 29 Eanáir 1881). Is iad na saothair is mó clú dá chuid Coir agus Pionós (Преступление и наказание), An tAmadán (Идиот) agus Deartháracha Karamazov (Братья Карамазовы). Thug sé an-léargas ar intinn shuaite an duine agus ar cheisteanna crua na beatha, agus tugtar aitheantas dó mar dhuine de scríbhneoirí móra na Rúise. 
+
+Bhíodh a athair, Mikhail Andryeyevich, fear diaga crua a fuair céim uasal sa bhliain 1828, ag obair mar dhochtúir in Ospidéal Marinski do na bochtáin i Moscó. Ba de shliocht lucht trádála í Mariya Fyodorovna, a mháthair. Bhí Fyodor ar an dara duine de sheachtar clainne a mhair. Faoin mbliain 1832 bhí eastát beag ceannaithe ag Mikhail Andryeyevich, agus é dian ar na seirfigh a bhí ann. Ach b’annamh ann é agus na páistí ar saoire ann, agus bhainidís an-sult as an am a gcaithidís ann.
+
+Nuair a bhí D. cúig bliana déag d'aois fuair Mariya Fyodorovna bás den eitinn, agus chuir a athair an bheirt mhac ba shine chun Cathair Pheadair, áit a chuaigh Dostoyevsky ar Institiúid Innealtóireachta Niocláis Anseo fuair sé idir cheird ghairmiúil agus dheis scríbhneoireachta. Sa bhliain 1843 d'fhoilsigh sé aistriúchán de Eugénie Grandet, úrscéal de chuid Balzac. An bhliain dár gcionn d'fhoilsigh sé Bochtáin (Бедные люди - Byednýye lyudi), úrscéal óna lámh féin a tharraing clú air. Thaitin an leabhar go mór le B.G. Byelinsky, criticeoir mór le rá, agus le daoine eile, ach ba bheag orthu An Scáil (Двойник - Dvoinik), scéal cléirigh atá sáraithe ag a scáil féin, agus mheath iomrá an údair.
+
+Fuair athair Dostoyevsky bás sa bhliain 1839. Deirtí gurb iad a chuid seirfeach féin a mharaigh é.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1131.675507073176,44.65208849734748,53.865990758486944,3.986499309539795
+170912,Inis dom faoi Murchadh MacPhàrlain. ,"Rugadh agus tógadh Murchadh MacPhàrlain nó Bàrd Mhealaboist, i Mealaboist, sráidbhaile beag in aice le Steòrnabhagh, san Eilean Leòdhais. Ar scoil, d’fhoghlaim sé Béarla, Laidin agus roinnt Fraincise ach ní bhfuair sé oideachadh trí Ghaeilge riamh. 
+
+Chuaigh Murchadh ag obair don Tiarna Leverhulme, ar chuid de na scéimeanna a bhunaigh sé ar Eilean Leòdhais, ach nuair a theip air sin, ar nós na mílte eile, chuaigh sé ar imirce go Ceanada. Chaith sé roinnt blianta i Manitoba, áit nár thaithin leis, agus d'fhill sé ar ais abhaile i 1932. Rinne sé a sheirbheis náiseanta idir 1942 agus 1945.
+
+Chaith sé an chuid eile dá shaol i Leòdhas ag obair mar chrochtóir. Níor phós sé riamh.
+
+Tríd an scríbhneoireacht, cuireann Murchadh síos ar an mhéid a chonaic sé agus a d’fhulaing sé féin, i Leòdhas, i gCeanada agus i mblianta an chogaidh.
+
+Fuair cuid dá dhánta aitheantas trí bheith á gcanadh ag bannaí Gaelacha éagsúla, na h-Òganaich agus na Siaraich ina measc. Agus bhuaigh sé gradam as 'Mi le m’ Uillinn' a scríobh nuair a sheinn na h-Oganaich é ag an bhFéile Phan-Cheilteach 1972 i gCill Airne. Tá dhá leabhar d'filíocht Mhurchaidh foilsithe, An Toinneamh Dìomhair i 1973 agus Dàin Mhurchaidh i 1986.
+
+D’éag sé 7 Samhain, 1982.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,940.3175452314208,49.44621840153166,53.7381143791011,3.9841225147247314
+119503,Inis dom faoi Ár Jokela. ,"Thit Ár Jokela (Fionlainnis: Jokelan kouluammuskelutapaus nó Jokelan koulusurmat) amach ar an 7 Samhain, 2007, i Lárionad Scoile Jokela (Jokelan koulukeskus) i sráidbhaile Jokela i gceantar Tuusula san Fhionlainn. Chaith duine de dhaltaí na scoile, Pekka-Eric Auvinen (Meitheamh 1989-7 Samhain 2007), na céadta urchar ina thimpeall agus mharaigh sé naonúr daoine, mar atá, cúigear buachaillí óga a bhí ag foghlaim sa scoil, banaltra scoile, ardmháistreás na scoile agus bean cúig bliana fichead a bhí ag freastal ar chlár oideachais aosaigh sa scoil. Sa deireadh, chuir sé lámh ina bhás féin. Cé go raibh sé beo i gcónaí nuair a tháinig na póilíní air agus é ina luí ar an urlár, shíothlaigh sé go gairid ina dhiaidh sin in ospidéal Töölö i Heilsincí. 
+
+Ar an 7 Samhain 2007, timpeall is ag a 11.40 a chlog, thosaigh Pekka-Eric Auvinen, duine de dhaltaí na scoile, ag lámhach ina thimpeall leis an bpiostal (SIG Sauer Mosquito, calabra .22) a thug sé leis go dtí an scoil. Bhí an piostal aige go dlíthiúil, nó bhí sé díreach tar éis ceadúnas a fháil. I rith an chéad fhiche nóiméad eile, mharaigh sé ochtar daoine de dhaltaí nó d'fhoireann na scoile. Cuid de na daltaí agus de na múinteoirí, d'fhan siad socair sna seomraí ranga, agus glas ar an doras, ach d'éalaigh cuid mhaith eile as foirgneamh na scoile lena n-anam. Ghortaigh cuid acu iad féin nuair a bhris siad fuinneoga le teacht amach. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3457.025428228372,49.57137420512844,53.680912904253375,3.9830574989318848
+107371,Cé hé Mary Reynolds?,"Polaiteoir Éireannach ab ea Mary Reynolds. Bhí sí ina ball de Chumann na nGaedheal ar dtús agus ansin d'Fhine Gael. 
+Rugadh sé ar 10 Deireadh Fómhair 1889 agus fuair sé bás ar 29 Lúnasa 1974.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2290.2337997943123,45.47978287274652,53.66649090201393,3.9827888011932373
+198571,Cé hé Colm Ó Cíosóig? ,"Ceoltóir Éireannach as Baile Átha Cliath é Colm Ó Cíosóig (rugadh é ar an 31 Deireadh Fómhair 1964). Is drumadóir é Ó Cíosóig, a bhí ina bhunaitheoir ar an bhanna mór le rá Éireannach/Sasanach My Bloody Valentine, in éineacht leis a chara Kevin Shields. Chaith sé na blianta idir 1984 agus 1995 sa bhanna, agus b'eisean a chum an rian ""Touched"" ar a n-albam cáiliúil Loveless sa bhliain 1991. Nuair a cuireadh deireadh leis an mbanna, thosaigh sé scéim eile darbh ainm Hope Sandoval & the Warm Inventions, le Hope Sandoval ón ngrúpa Meiriceánach Mazzy Star.
+
+I mí na Samhna 2007, tháinig My Bloody Valentine ar ais le chéile, agus tá Ó Cíosóig ag seinm leo fós. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,390.78956272046287,42.30267814252008,53.63636692631415,3.982227325439453
+980,"Cé hé Paul Robinson (Imreoir, r. 1979)? ","Is imreoir sacair Sasanach é Paul Robinson (rugadh i mBeverley, East Yorkshire ar 15 Deireadh Fómhair 1979). Cúl báire atá ann, agus é ag imirt faoi láthair le Blackburn Rovers F.C. agus foireann náisiúnta Shasana. D'imir sé le Leeds United A.F.C agus Tottenham Hotspur F.C. roimhe sin.
+
+Déileálann an síol seo le imreoirí sacair Shasana. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
+Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.	
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,427.3259591728111,47.53255807339919,53.608764941027786,3.981712579727173
+39662,Inis dom faoi Domhnach na Fola (1887). ,"Tugadh Domhnach na Fola ar chíréib i Londain ar 13 Samhain 1887. D'eagraigh an Léig Náisiúnta na hÉireann agus an Cónaidhm Raidiciúil an agóid. Gabhadh ball de Pharlaimint na Breataine, William O'Brien; ba é sin ba chúis amháin leis na círéibeacha.
+
+Is i lár na cathrach, Cearnóg Trafalgar, a bhí an chuid ba mheasa den chíréib. Bhí suas le 10,000 daoine i láthair. Bhí 2,000 póilíní agus 400 saighdiúirí ag iarraidh stop a chuir leis an agóid. Níor éirigh leo smacht a fháil ar an drong a bhí i mbun na círéibe. Bhris foréigean amach idir na círéibeoirí agus na póilíní.
+
+Chuaigh an chíréib chun scaoil. Gortaíodh na céadta daoine (bean agus paistí san áireamh). Cuireadh deireadh leis an gcíréib go danartha. Fuair ar a laghad triúir bás.
+
+Oscailt súl a bhí sna círéibeacha don rialtas. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,501.53447460605537,51.60064311188541,53.539534896626265,3.9804203510284424
+90030,Inis dom faoi Annraoi Ó Liatháin. ,"Scríbhneoir Éireannach ab ea Annraoi Ó Liatháin (1917 - 1981). Bhí stíl chorraitheach éasca scríbhneoireachta aige a mheall go leor daoine óga i leith na léitheoireachta Gaeilge, go háirithe sa leabhar Laochra na Machairí, stair na Meiriceánach Dúchasach a throid in aghaidh ionradh na Stát Aontaithe ar a dtailte sa 19ú céad. Ní raibh sé ina chainteoir dúchais sa chiall is déine, ach is minic a chuaigh sé ar cuairt go Gaeltacht na Rinne i gContae Phort Láirge nuair a bhí sé ina pháiste. Tá blas na canúna sin ar go leor dár scríobh sé. Chaith sé seal ina óige ina bhall de Chraobh na hAiséirí de Chonradh na Gaeilge, craobh a d'iompaigh ina heagraíocht neamhspleách pholaitiúil faoin ainm Glúin na Buaidhe (leagan Ghaeilge Uladh de ""Ghlúin an Bhua"" an Chaighdeáin). Ba bhall gníomhach é de Shinn Féin agus chaith sé seal ina uachtarán ar Chonradh na Gaeilge.
+
+Fuair Annraoi Ó Liatháin bás i dtús na n-ochtóidí. B'é Cois tSiúire (1981) an leabhar deireanach a chríochnaigh sé. Leabhar taistil ar cheantar na nDéise agus ar dheisceart Chontae Thiobraid Árann atá ann. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,405.01607350991344,52.99552376779777,53.48876776287258,3.9794716835021973
+160864,Inis dom faoi Ilya Mikhailovich Frank. ,Fisicí a rugadh i gCathair Pheadair ab ea Ilya Mikhailovich Frank (23 Deireadh Fómhair 1908 – 22 Meitheamh 1990). I 1937 rinne sé taighde le Pavel Čerenkov is Igor Tamm chun radaíocht Čerenkov a mhíniú. Roinn an triúr Duais Nobel sa bhfisic sa bhliain 1958 as.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2782.2639891983054,54.10046706686961,53.37809956326128,3.977400541305542
+199211,"Tá mé ag múineadh do leanbh conas roinnt matamaitice a dhéanamh, an féidir leat cabhrú liom acmhainní a aimsiú chun é sin a dhéanamh. ","B'fhéidir gur mhaith leat smaoineamh ar dul chuig suíomh cosúil le Khan Academy, a bhfuil stíl agus struchtúr foghlama deas aige agus pobal daoine chun cabhrú leat.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,42.57155770777535,102.7404069805029,53.33587757939283,3.976609230041504
+89137,Inis dom faoin Spealadh Mór. ,"Cúlú eacnamaíochta ab ea an Spealadh Mór (Béarla: Great Depression) a thosaigh i ndiaidh thuairteáil an stocmhalartáin ar an 29 Deireadh Fómhair 1929, nó ar an Máirt Dhubh, mar a thugtar ar an lá cinniúnach sin freisin.
+
+Más sna Stáit Aontaithe a thosaigh an Spealadh Mór, ní raibh an cúlú eacnamaíochta seo i bhfad á leathadh go dtí an Eoraip. Rinne an Spealadh Mór an-dochar do na tíortha tionsclaíochta chomh maith leis na tíortha tearcfhorbartha a bhí beo ar easpórtáil na n-amhábhar. Chuaigh an tráchtáil idirnáisiúnta go mór mór ar gcúl, chomh maith le hioncam na ndaoine aonair agus an stáit, leis na praghsanna agus le brabús na ngnólachtaí. Bhí na cathracha ar fud an domhain thíos leis an gcúlú, go háirithe má bhí a muintir i dtuilleamaí na tromthionsclaíochta le haghaidh ioncaim. Tháinig deireadh leis na hoibreacha tógála ina lán tíortha. Rinneadh damáiste nár bheag don fheirmeoireacht agus do na ceantair thuaithe fosta, nuair a thit praghsanna na mbarraí síos go 40-60%.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2198.5625178524333,46.45802130020053,53.24670945742165,3.974936008453369
+116087,Cé hé Jean Trémoulet? ,"Is tiománaí rásaíochta Francach é Jean Trémoulet, a rugadh 12 Aibreán 1909 i Vézac (Dordogne) agus a d’éag 13 Deireadh Fómhair 1944 i Sagelat (Dordogne). Ghlac Jean Trémoulet páirt sna 24 Uair Le Mans trí huaire, ó 1937 go 1939. Bhuaigh sé sa bhliain 1938 ar Delahaye 135 CS, i gcuideachta Eugène Chaboud. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,875.3646655364756,45.13345277667602,53.16895859417584,3.9734747409820557
+100722,Inis dom faoi Billy Graham. ,"Ba shoiscéalaí Críostaí agus ministéir Baisteach Meiriceánach é William Franklin ""Billy"" Graham Jr. (7 Samhain 1918 – 21 Feabhra 2018). Faoin mbliain 1949 bhí clú idirnáisiúnta tuillte aige. Rugadh é in Charlotte, Carolina Thuaidh. Fuair sé bás in Montreatt sa stát céanna.
+
+Tionóladh a chéad ""chrosáid"" mar a thug sé ar na cruinnithe a chuir sé ar siúl ar 13-21 Meán Fómhair 1947 san Civic Auditorium in Grand Rapids Michigan. D'fhreastail 6,000 duine ar an gcrosáid. Bhí sé 28 mbliana d'aois ag an am. Thionóil sé 400 crosáid i 185 tír ar fud an domhain sna blianta ina dhiaidh sin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3067.5897140471425,43.40263746167068,53.01618621186738,3.970597267150879
+53210,Inis dom faoi Boutros Boutros-Ghali. ,"Ba taidhleoir Éigipteach é Boutros Boutros-Ghali (Araibis: بطرس بطرس غالي); Caireo, 14 Samhain 1922 – Caireo, 16 Feabhra 2016). Bhí sé ina Ard-Rúnaí ar na Náisiún Aontaithe idir 1992 agus 1997. Mac le Boutros Ghali atá ann, Príomh-aire na hÉigipte ó 1908 go dtí gur fheallmharíodh é sa bhliain 1910.
+
+Cuimhnítear ar théarma Ghali mar Ard-Rúnaí na Náisiún Aontaithe mar cheann conspóideach, ós rud é gur theip ar an eagraíocht dul i ngleic leis an gcinedhíothú i Ruanda, an cogadh cathartha in Angóla agus na cogaidh san iar-Iúgslaiv.
+
+Is eisean an t-aon Ard-Rúnaí nár bhain an dara téarma amach. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,350.0830840590341,43.693777717774495,53.00645427148551,3.9704136848449707
+14384,Cé hé Yvonne McGuinness?,"Is amharc-ealaíontóir Éireannach í Yvonne McGuinness (a rugadh ar 12 Deireadh Fómhair 1972) a oibríonn i gcomhthéacsanna éagsúla, suiteán físeáin agus cló san áireamh. Rugadh í i gCill Chainnigh, Éire agus tá sí lonnaithe anois i mBaile na Manach, Co. Bhaile Átha Cliath. Léiríodh a saothair oibre in Éirinn agus sa Ríocht Aontaithe, agus tá MA bainte amach aici ón gColáiste Ealaíne Ríoga i Londain. Dar le beathaisnéis a foilsíodh sa bhliain 2004, ""Recent works have been preoccupied with notions of portrayal of the self and with deception, dealing with the sublimated desire for self-expression of the artist and the tension between revelation and concealment."" Tá roinnt gearrscannán déanta aici, This is between us (2011), Charlie’s Place (2012), agus Procession (2012).",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,6523.292162927063,41.91550409449603,52.94127109191512,3.9691832065582275
+76377,Inis dom faoi Cath Koljonvirta. ,"Is éard a bhí i gceist le Cath Koljonvirta (Fionlainnis: Koljonvirran taistelu, Sualainnis: Slaget vid Virta bro, is é sin, ""an cath ag droichead Virta"") ná cath a chuir fórsaí armtha na Rúise agus na Sualainne ar a chéile ar an 27 Deireadh Fómhair, 1808 cois na habhann úd Koljonvirta in Iisalmi san Fhionlainn. Ceann de chathanna Chogadh na Fionlainne a bhí ann.
+
+Bhí ar na fórsaí Sualannacha, agus iad faoi cheannas an ghinearáil Johan August Sandels, cúlú tar éis chath Oravainen leis an teagmháil leis na Rúisigh a sheachaint. Tháinig Sandels ar áit mhaith foscaidh i dtuaisceart Iisalmi, agus chinn sé ar chath a chur ar na Rúisigh ansin lena n-ionradh a stopadh.
+
+Idir an 29 Meán Fómhair agus an 27 Deireadh Fómhair bhí sos cogaidh i bhfeidhm idir an dá thaobh. Bhí na Rúisigh i bhfád ní ba líonmhaire ná fórsaí Sandels, ach bhí sé soiprithe in áit mhaith inchosanta idir dhá loch a bhí ceangailte dá chéile ag an abhainn úd Koljonvirta. D'ullmhaigh sé go maith roimh dheireadh an tsos cogaidh, ach deirtear gur ionsaigh na Rúisigh uair an chloig roimh an am socraithe, ó bhí am na Rúise ag dul an oiread sin chun tosaigh ar am na Fionlainne. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4043.0446102515,44.99562598573235,52.807103498571,3.9666457176208496
+6920,Inis dom faoi Anthony Barry. ,Polaiteoir Éireannach ab ea Anthony Barry (7 Meitheamh 1901 – 24 Deireadh Fómhair 1983). Bhí sé ina bhall d'Fhine Gael. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3787.324714558835,46.53848381146243,52.76481738445087,3.9658446311950684
+173677,Cé hé Ledley King? ,"Is iarimreoir sacair as Londain, Sasana é Ledley King, a rugadh ar 10 Nollaig 1980. D'imir King le Tottenham Hotspur F.C. ó 1997 go 2012, agus bhí sé ina chaptaen ar an bhfoireann. D'imir King san fhoireann náisiúnta Sasanach freisin, ach bhris sé cnámh ina chos in Aibreán 2006 agus níor éirigh leis áit a fháil i scuaid Chorn Domhanda 2006 Shasana sa Ghearmáin. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2792.9377064392866,53.225221151367386,52.72695225775148,3.9651267528533936
+74431,Cé hé Ledley King? ,"Is iarimreoir sacair as Londain, Sasana é Ledley King, a rugadh ar 10 Nollaig 1980. D'imir King le Tottenham Hotspur F.C. ó 1997 go 2012, agus bhí sé ina chaptaen ar an bhfoireann. D'imir King san fhoireann náisiúnta Sasanach freisin, ach bhris sé cnámh ina chos in Aibreán 2006 agus níor éirigh leis áit a fháil i scuaid Chorn Domhanda 2006 Shasana sa Ghearmáin.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2792.9377064392866,53.225221151367386,52.72695225775148,3.9651267528533936
+158118,Chuala mé faoin Éirí Amach na Cásca ar scoil. Cád é an Éirí Amach na Cásca?,"Ceannairc i gcoinne fhorlámhas na Breataine ar Éirinn ab ea Éirí Amach na Cásca (nó Éirí Amach 1916, nó Aiséirí na Cásca) 
+
+ar Luan Cásca, 24 Aibreán 1916. Ghlac na hÓglaigh agus an tArm Cathartha seilbh ar fhoirgnimh thábhachtacha i lár Bhaile Átha Cliath, agus Ardoifig an Phoist i Sráid Uí Chonaill mar cheanncheathrú acu. Ós rud é gur fhoilsigh ceannaire na nÓglach, Eoin Mac Néill, fógráin ar na nuachtáin an tseachtain roimh an gCáisc, agus é ag fógairt ""go raibh paráidí na nÓglach ar an gCáisc"" curtha ar ceal, níor ghlac ach tuairim is míle duine páirt san Éirí Amach, idir fhir agus mhná. Tháinig ceithre chéad duine le chéile le haghaidh an éirí amach in oirthear na Gaillimhe.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,74.11947865639867,42.93918011300013,52.70822466767137,3.9647715091705322
+70153,Cé hé Erskine Hamilton Childers. ,"Ba é Erskine Hamilton Childers ceathrú hUachtarán na hÉireann. Ba mhac é le Robert Erskine Childers (féach Asgard), scríbhneoir agus náisiúnaí a bhí páirteach sa ghluaiseacht ar son neamhspleáchas na hÉireann. Bhí sé ina aire i gcúig rialtas sular toghadh ina Uachtarán é in 1973. Bhásaigh sé go tobann tar éis dó a bheith aon bhliain agus cúig mhí in oifig.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,3304.579580382696,53.44187109120529,52.70316056308866,3.9646754264831543
+8393,"An bhfuil aon cluiche suimiúil go leor ar siúl go luath? 
+","I gceann coicíse tosnóidh an tsraith iomána ach an deireadh seachtaine seo tá cúpla cluiche suimiúil go leor ar siúl.
+Casfaidh Corcaigh agus Luimneach ar a chéile i gCraobh Criostal Phort Láirge inniu.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,59.10551553086649,78.59460921482875,52.69613696546302,3.9645421504974365
+177323,Inis dom faoin Ghearmáin.,"Is tír mhór i lár na hEorpa í an Ghearmáin, nó Poblacht Chónaidhme na Gearmáine go hoifigiúil, a raibh thart ar 83 milliún duine ina gcónaí inti sa bhliain 2019. Is ball den Aontas Eorpach í. Tá teorainn aici leis an Ísiltír, an Danmhairg, an Pholainn, an tSeic, an Ostair, an Eilvéis, an Fhrainc, Lucsamburg, agus an Bheilg. Is í Beirlín an phríomhchathair agus an chathair is mó, agus thart ar 3.7 milliún duine ina gcónaí inti sa bhliain 2021.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1514.3332790262434,40.95111256232866,52.53560383024974,3.961491107940674
+32727,Inis dom faoi Constáblacht Ríoga Uladh. ,"Fórsa póilíneachta ba ea Constáblacht Ríoga Uladh (an CRU, Royal Ulster Constabulary nó an RUC) a bhí ag obair i dTuaisceart na hÉireann ón mbliain 1922 go dtí an bhliain 2001, nuair a tháinig Seirbhís Phóilíneachta Thuaisceart Éireann ina hionad. Bhí an fórsa ina ábhar conspóide, ó bhí sé de mhíchlú ar na constáblaí nach raibh siad sásta a gceart a thabhairt do na Caitlicigh. Mar sin, nuair a síníodh Comhaontú Aoine an Chéasta, ba léir go gcaithfí constáblacht nua a bhunú nach bhféadfaí a lochtú faoin seicteachas Protastúnach. 
+
+Bunaíodh Constáblacht Ríoga Uladh (Béarla: Royal Ulster Constabulary, giorrúchán: RUC) go hoifigiúil ar an chéad lá de Mhí an Mheithimh sa bhliain 1922. B'iad na Foirgnimh Atlantacha i mBéal Feirste ceanncheathrú an fhórsa nua póilíneachta, agus b'é Charles Wickham an chéad Chigire Ginearálta. Bhí an chonstáblacht an-chosúil le Constáblacht Ríoga na hÉireann, agus an dá phríomhdhualgas céanna uirthi, mar atá, an dlí a chur i bhfeidhm agus an status quo polaitiúil a chosaint. Ar nós Chonstáblacht Ríoga na hÉireann, chaitheadh ""saighdiúirí dubha"" an fhórsa nua sainéide dhubhuaine, difriúil ar fad le cultacha dúghorma na bpóilíní Sasanacha agus an Gharda Síochána. Difríocht eile ab ea go raibh na constáblaí Ultacha ag iompar arm tine leo.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,565.1568859510948,46.04293572778062,52.453200868019145,3.959921360015869
+154872,An bhfuil a fhios agat na cúiseanna cén fáth a bhfuil grá ag daoine don caife an oiread sin?,"Is ceist suimiúil é sin! Ceapaim go bhfuil sé go páirteach mar gheall ar éifeacht mhothúchánach an caifein. Sílim gur féidir leat a thabhairt faoi deara gur féidir le caife éifeachtaí éagsúla a bheith aige ar dhaoine, ag brath ar an méid a bhí á dhéanamh acu roimh ré. Go ginearálta, tá caife spreagúil, rud atá tábhachtach do go leor daoine nuair a bhraitheann siad sluggish nó apathetic. Is minic a úsáideann daoine é chun mothú níos airdealla, go háirithe ar maidin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,80.90574196832617,57.43256609264059,52.39792928367712,3.958867073059082
+106973,Inis dom faoi Walter Raleigh. ,"Uaslathaí Sasanach ba ea Sir Walter Raleigh (c.1552 - 29 Deireadh Fómhair, 1618), scríbhneoir, file, saighdiúir, cúirteoir, agus taiscéalaí, a bhí ar na chéad daoine a thug tobac ó Mheiriceá go dtí an Eoraip.
+
+Ghlac Raleigh páirt in iarrachtaí Shasana in aghaidh Éirí Amach i nDeasumhain i gCúige Mumhan idir na blianta 1579 agus 1583. Mar bhuíochas don gcabhair a thug sé bhronn an Banríon Eilís 40,000 acra talún air timpeall ar Eochaill in Oirthear Chorcaí. Thug Raleigh cuairt ar Eochaill ó am go ham agus ba é a bhí mar mhéara ar an mbaile ón bliain 1588 go 1589 (bhí teach aige ar a tugadh Myrtle Grove).
+
+Deirtear gur thug Raleigh an planda tobac agus an práta go dtí an Eoraip, ach níl aon chruthúnas air.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2703.25441787516,38.767251073216926,52.32674464865832,3.957507610321045
+99811,Inis dom faoi An tAontas Sóivéadach. ,"Stát cumannach ab ea Aontas na bPoblachtaí Sóivéadacha Sóisialacha, nó An tAontas Sóivéadach (Rúisis: Союз Советских Социалистических Республик/Saighiús Saiveitcích Saitiailistitescích Respúblic) agus é suite san Eoráise, a mhair ón mbliain 1922 go dtí an bhliain 1991. Ón mbliain 1945 go lá a scoir, bhí an tAontas Sóivéadach ina mhórchumhacht dhomhanda nach raibh ach na Stáit Aontaithe inchomórtais léi, agus bhí an dá thír seo ag déanamh téisclim chogaidh in aghaidh a chéile an chuid ba mhó den am i ndiaidh an Dara Cogadh Domhanda.
+
+Is iomaí duine a shíleann gur tháinig an tAontas Sóivéadach ar an bhfód a thúisce is a shealbhaigh Vlaidímír Léinín agus na Boilséivigh an chumhacht sa Rúis, ach ní mar sin a bhí.
+
+Mhair Cogadh Cathartha na Rúise a mhair ón mbliain 1917 go dtí 1922. Mar sin, níor fógraíodh an tAontas Sóivéadach sula raibh an cogadh thart le tamall maith anuas, ar an 30 Nollaig 1922. D'athraigh críocha geografacha na tíre ó am go ham, ach nuair a nascghabhadh Oirthear na Polainne, Oirthear na Rómáine (an Bheasaráib), an Eastóin, an Laitvia agus an Liotuáin, chomh maith le críocha áirithe eile, i ndiaidh an Dara Cogadh Domhanda, bhí an tAontas Sóivéadach tar éis an chuid ba mhó de na tailte a fhorghabháil a raibh baint acu le hImpireacht na Rúise go gairid roimh an Réabhlóid. B'iad an Fhionlainn agus an Pholainn (a raibh fágtha di) an t-aon dá thír amháin nár nascghabhadh, cé gur cuid den Rúis a bhí iontu roimh an mbliain 1918.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1531.8652510956383,43.624900071912656,52.29364469881399,3.9568748474121094
+25326,Inis dom faoi Alexander Dubček. ,"Ba pholaiteoir agus ceannaire stáit é Alexander Dubček (27 Samhain, 1921 – 7 Samhain, 1992). Le linn an dara cogadh domhanda, throid sé i gcoinne na naitsithe agus na nGearmánach. I Lúnasa na bliana 1944 ghlac sé páirt in Éirí Amach Náisiúnta na Slóvaice, agus gortaíodh é.
+
+Ar feadh tréimhse, sna blianta 1968-1969, bhí sé ina cheannaire ar an tSeicslóvaic. Rinne sé iarracht an Cumannachas a mhaolú agus an Daonlathas a chur i bhfeidhm.
+
+Tugtar 'Earrach Phrág' air seo, ach theip air agus tháinig deireadh le réabhlóid Dubček. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2370.856554339431,40.45176177997927,52.28015630454665,3.9566168785095215
+87608,Inis dom faoi Balla Mór na Síne,"Is séadchomhartha ársa é Balla Mór na Síne, suite i dtuaisceart na tíre. Tá an Balla ar an struchtúr is faide ar domhan. Tá sé 21,196 ciliméadar ar fad (sin 43 uair go leith níos faide ná Éire).
+
+Deir daoine gur féidir leis na spásairí é a fheiceáil ón spás agus iad ag taisteal thart ar an domhan, más fíor sin ar chor ar bith.
+
+Tá Balla Mór na Síne breis agus 2,300 bliain d’aois. Thóg Impirí na Síne an balla ollmhór seo mar go raibh siad ag iarraidh a naimhde ón taobh thuaidh a choimeád amach.
+
+D’oibrigh suas le milliún duine ar an mballa agus ghlac sé 2,000 bliain é a chríochnú. Cé gur tógadh an Balla Mór le muintir na Síne a chosaint, fuair go leor Síneach bás agus iad á thógáil. 
+
+Tá spéis as cuimse ag daoine sa Bhalla Mór agus tugann na céadta míle turasóir cuairt air gach bliain. Tógadh é le daoine a choimeád amach as an tSín, ach sa lá atá inniu ann, cabhraíonn an Balla go mór leis na céadta míle duine a mhealladh ansin. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2016.0170557631936,46.24696402456721,52.26657169874766,3.956357002258301
+88102,An bhfuil Maine ina áit chrua chun teach a cheannach?  ,"Is féidir é a bheith má tá tú ag súil le teach níos mó a cheannach le go leor seomra. Tá an margadh tithíochta i Maine beagán lag ar an iomlán faoi láthair. Tá an praghas tithíochta meán i Maine faoi láthair $263,000. I mí Aibreáin 2018, bhí an dara praghas tithe meán stáit is ísle sa tír i Maine.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,239.10584011913693,54.64745545238485,52.15746225835552,3.9542672634124756
+67693,Inis dom faoi Claude Louis Berthollet. ,"Ba cheimiceoir a rugadh i Saváí na Fraince ab ea Claude Louis Berthollet (9 Nollaig 1748 – 6 Samhain 1822) a bhí ina leas-uachtarán ar Sheanad na Fraince sa bhliain 1804.[1] Tá cáil air mar gheall ar a chuid oibre eolaíochta ar theoiric na cothromaíochta ceimiceacha trí mheicníocht na n-imoibrithe ceimiceacha aisiompaithe , agus mar gheall ar an méid a chuir sé le hainmníocht cheimiceach nua-aimseartha. Ar bhonn praiticiúil, ba é Berthollet an chéad duine a léirigh gníomhú tuarthach an gháis clóirín, agus ba é an chéad duine é a d'fhorbair tuaslagán de hipeaclóirít sóidiam mar tuarthóir. 
+
+Rugadh Claude Louis Berthollet i Talloires, in aice le Annecy, a bhí mar chuid de Dhiúcacht Shaváí, i 1749.
+
+Thosaigh sé a chuid staidéir ag Chambéry agus ansin i dTorino áit ar bhain sé céim amach sa leigheas. Mar gheall ar fhorbairtí iontacha nua Bherthollet i saothair leis an gceimic, i dtréimhse ghearr ama, bhí sé ina rannpháirtí gníomhach d'Acadamh na hEolaíochta i 1780.
+
+Cheap Berthollet, in éineacht le Antoine Lavoisier agus daoine eile, ainmníocht cheimiceach, nó córas ainmneacha, a fheidhmíonn mar bhunús don chóras nua-aimseartha chun comhdhúile ceimiceacha a ainmniú.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1050.9000109688016,44.50635044094008,52.13043490371521,3.953748941421509
+36360,Inis dom faoi Georgia O'Keefe. ,"Ealaíontóir Meiriceánach ab ea Georgia Totto O'Keeffe (15 Samhain 1887 - 6 Márta 1986). Bhí aithne uirthi as a cuid pictiúr den ábhar neamhbheo, Nua-Eabhrac, agus tírdhreacha i Nua-Mheicsiceo. Tá O’Keeffe aitheanta mar “Máthair an nua-aoiseachais Meiriceánach”. 
+
+Rugadh Georgia O'Keeffe ar 15 Samhain, 1887, i dteach feirme i Sun Prairie, Wisconsin. Feirmeoirí déiríochta ab ea a tuismitheoirí, Francis Calyxtus O'Keeffe agus Ida (Totto) O'Keeffe. Ba de shliocht na hÉireann a hathair. Ungárach ab ea a seanathair ar thaobh a máthar, George Victor Totto, a tháinig go dtí na Stáit Aontaithe i 1848. As a seanathair sin a baisteadh í. 
+
+Ba é O’Keeffe an dara duine as seachtar leanbh. D’fhreastail sé ar Scoil Halla an Bhaile i Sun Prairie. Agus in aois 10 di, bhí cinneadh déanta aici a bheith ina healaíontóir, agus lena deirfiúracha, Ida agus Anita, d’fhoghlaim sí ealaín ó uiscedhathanna áitiúla. D’fhreastail O’Keeffe ar an meánscoil Sacred Heart Academy i Madison, Wisconsin, mar scoláire cónaithe idir 1901 agus 1902. Níos déanaí sa bhliain 1902, bhog muintir O'Keeffe ó Wisconsin go dtí Peacock Hill i Williamsburg, Virginia. D’fhan O’Keeffe i Wisconsin lena haintín ag freastal ar Madison Central High School.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1017.2887105094352,40.83370903778567,52.0703014812402,3.952594757080078
+140583,Cén chaoi a bhfuil a fhios agam go bhfuil mé ina hoarder? ,"An bhfuil go leor rudaí agat nach bhfuil á n-úsáid nó á chothabháil go gníomhach, mar shampla go leor post gan oscailt nó teach praiseach? An bhfuil go leor éadaí agat atá deacair duit a thabhairt ar shiúl? Nó an bhfuil mothúcháin cionta agat faoi seo?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,121.81977354341652,47.60796858599955,52.055133138625386,3.952303409576416
+86395,Inis dom faoi Jawaharlal Nehru. ,"An chéad Phríomh-Aire na hIndia ab ea Pandit Jawaharlal Nehru (Hiondúis: जवाहरलाल नेहरू) (14 Samhain 1889 - 27 Bealtaine 1964). Bhí sé i gceannas ar Pháirtí na Comhdhála (Congress Party sa Bhéarla), agus ina dhuine maighdeogach i ngluaiseacht Indiach chun scárúint ón rialtas Briotanach sa 20ú haois.
+
+Ba é Panditji (Dalta) agus Pandit Nehru na hainmneacha peata a bhí aige. 
+
+Mac le Motilal Nehru, a bhí chun tosaigh sa dlí agus sa pholaitíocht, ab ea é, a rugadh in Allahabad sa bhliain 1889. Tar éis scolaíochta baile ag oide príobháideach agus seal i Scoil Harrow (1905-1907), d'fhreastail sé ar Ollscoil Cambridge (1907-1910).
+
+Bronnadh céim sna heolaíochtaí nádúrtha ar Nehru. D'fhreastail sé ar an Teampall Istigh i Londain ó 1910 go dtí 1912. Glaodh chun Barra Shasana air sa dara bliain.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3739.030280448566,38.87841657663777,51.9693328345878,3.9506537914276123
+170755,Cad é JavaScript? Agus cad é an difríocht idir Java agus JavaScript? ,"Bhuel... Is teanga cláir é JavaScript. Úsáidtear é le haghaidh réimse leathan tascanna. Tá JavaScript iontach toisc go bhfuil sé an-éasca é a fhoghlaim. Go deimhin, is rogha maith é má tá tú ag iarraidh scripte tapa a scríobh chun fadhb ar leith a réiteach, seachas clár nó suíomh Gréasáin ar fad a chruthú. Mar shampla, is féidir leat é a úsáid chun cabhrú le leathanach gréasáin aistriú beoite a chruthú. Is teanga é Java a úsáidtear chun feidhmchláir a chruthú agus cód taobh freastalaí a scríobh. Is teanga scripteála é JavaScript, rud a chiallaíonn go n-úsáidtear é chun cód a chur i bhfeidhm laistigh de leathanaigh gréasáin agus feidhmchláir gréasáin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1784.2917357276565,43.63373140338858,51.931889985549134,3.9499330520629883
+82176,Cé hé Michael Jordan? ,"Is é Michael Jordan, nó MJ, an t-imreoir cispheile is fearr riamh (de réir an NBA in 2023 ar aon nós); bhuaigh sé 6 chomórtas leis an bhfoireann Chicago Bulls. Rugadh é i mBrooklyn, Nua-Eabhrac sa bhliain 1963. 
+
+Bhog an teaghlach go Carolina Thuaidh nuair a bhí sé ina ghasúr óg. Bhuaigh sé scoláireacht cispheile go hOllscoil North Carolina.
+
+Sa bhliain 1984 bhuaigh sé ""Imreoir Choláiste Naismith na Bliana"". Is ansin a thosaigh sé ag imirt do na Chicago Bulls. D'imir sé chun tosaigh sa chluiche cispheile don chuid is mó mar go bhfuil sé iontach ard (198cm).
+
+Sa bhliain 1993 d'éirigh sé as an gcispheil nuair a maraíodh a athair agus thosaigh sé ag imirt daorchluiche.
+
+Ach níor fhan sé ar shiúl ón gcispheil i bhfad agus thosaigh sé ag imirt do na Chicago Bulls arís ar an 18 Márta 1995. Sa bhliain 1996 shínigh sé conradh $30 milliúin leo. D'imir sé a chluiche dheireanach sa bhliain 2003.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1611.2547238206153,35.26612793024242,51.83701044838004,3.9481043815612793
+64879,"Inis dom faoi John Beirne, Óg. ","Polaiteoir Éireannach ab ea John Beirne, Óg ( - 23 Deireadh Fómhair 1967). Bhí sé ina bhall de Chlann na Talmhan. Rugadh sé ar an 20 Aibreán 1892. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1353.0265083778645,54.64284339210405,51.74432745320431,3.946314811706543
+118927,Cé hé John McCloskey?,"Prealáid Mheiriceánach de chuid na hEagalise Caitlicí Rómhánaí ab ea John McCloskey. Rugadh i mBrooklyn, Nua-Eabhrac, é do thuismitheoirí arbh as Contae Dhoire in Éirinn iad. I ndiaidh timpiste ina raibh sé i bhfastó faoi lasta crann nua-ghearrtha ar feadh roinnt uaireanta a chloig, shocraigh sé ar dhul leis na sagairt.
+
+Ceapadh ina easpag Caitliceach é ar Albany, Nua-Eabhrac sa bhliain 1847, agus d'fhan sé sa phost sin gur ceapadh é ina ardeaspag ar Dheoise Chathair Nua-Eabhrac sa bhliain 1864. D'fhan sé sa phost sin go dtí a bhás sa bhliain 1885. Sa bhliain 1875, rinneadh cairdinéal de, an chéad chairdinéal sna Stáit Aontaithe. Faoina stiúradh, tháinig fás mór ar na scoileanna Caitliceacha i Nua-Eabhrac agus ar fud na tíre. Bhí deartháir leis ina ardeaspag ar Louisville, Kentucky.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1040.4674532677282,45.73823625104517,51.72488829451435,3.945939064025879
+112426,Inis dom faoi Alastar Mór. ,"Ba rí ar ríocht sean-Ghréigeach na Macadóine é Alastar III na Macadóine (Gréigis: Αλέξανδρος Γʹ ὁ Μακεδών, Aléxandros III ho Makedȏn; 20/21 Iúil 356 RC – 10/11 Meitheamh 323 RC), ar a dtugtar freisin Alastar Mór (Gréigis: Ἀλέξανδρος ὁ Μέγας, Aléxandros ho Mégas). Ba mhac le Pilib II agus comharba air é. Tháinig sé i gcoróin nuair a bhí sé 20 sa bhliain 336 RCR agus bhí sé i mbun feachtas míleata ar fud an Iarthair na hÁise agus na hÉigipte ar feadh an chuid is mó de réimis.
+
+Tar éis dó an choróin a bhaint amach, thosaigh sé feachtas in aghaidh na bPeirseach sa bhliain 334 RCR a mhair aon bhliain déag. Bhunaigh sé an Domhan Heilléanaíoch, an tréimhse inar leath cultúr agus tionchar na nGréagach ar fud an domhain chlasaicigh. Ceann de na h-impireachtaí ba mhó a bhí ann riamh ab ea impireacht Alastair. Ghabh Alastar smacht ar an Éigipt, chloígh sé na Peirsigh i gcath Gaugamela agus bhain coróin na Peirse amach. Lean sé ar aghaidh go dtí an India. Fuair sé bás agus é ina fhear óg sa bhliain 323.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2969.452438466739,43.99221975330763,51.71774845837171,3.945801019668579
+81354,Cé hé Ruairí Brugha. ,"Ba pholaiteoir Éireannach de chuid Fhianna Fáil é Ruairí Brugha (15 Feabhra, 1917 – 31 Eanáir, 2006). Mac le Cathal Brugha ab ea é, polaiteoir agus réabhlóidí poblachtach. Bhí sé pósta le Máire Nic Shuibhne-Brugha, iníon le Traolach Mac Suibhne, Méara Chorcaí a fuair bás tar éis stailc ocrais i 1920. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,567.8530545813575,55.51353333323508,51.68499676883263,3.9451675415039062
+173328,Inis dom stair an Idirlín le do thoil. ,"Tá stair fhada agus suimiúil ag an Idirlíon, agus is dócha go bhfuil sé ró-mhór chun é a chlúdach sa chomhthéacs seo. Ach meastar gurb é 1 Eanáir 1983 lá breithe oifigiúil an Idirlín. Roimh seo, ní raibh bealach caighdeánach ag na líonraí ríomhaireachta éagsúla chun cumarsáid a dhéanamh lena chéile.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,814.6536720007562,47.14645629725175,51.667723281722296,3.944833278656006
+102959,Inis dom faoi Ronald Reagan. ,"B'é Ronald Wilson Reagan (Gaeilge: Raghnall Mac Liam Ó Ríagáin) (6 Feabhra 1911 - 5 Meitheamh 2004) an 40ú hUachtarán na Stát Aontaithe (1981-1989), agus an 33ú Gobharnóir California ó 1967 go dtí 1975.
+
+Ba é Ronald Reagan a bhain Toghchán Uachtaránachta SAM i Samhain 1980. Chaith sé dhá theárma ina Uachtarán; le linn an ama seo thit an Cogadh Fuar chuig íosphointí nua teannais agus ansin bhain sé ardphointí nua chomhoibrithe amach; pointí a bhí chóir a bheith doshamhalta go dtí sin. 
+
+Aisteoir ba ea Reagan sna 1940idí-1960idí. Bhí Reagan áirithe i measc na bhfear ba bhreátha go fisiciúil i Hollywood ina óige. Bhí cáil air mar mar chraoltóir chomh maith.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1734.1537848197202,41.9056017703529,51.63889361369227,3.944275140762329
+172943,"Theastaigh uaim na scannáin Star Wars a fheiceáil ionas go bhfuil an líne ama cronolaíoch, cén ord ba chóir dom iad a fheiceáil?","Tá go leor seicheamh, prequels, agus crossovers ag Star Wars. Is é an liosta oifigiúil scannáin i Star Wars: I The Phantom Menace II Attack of the Clones III Revenge of the Sith IV A New Hope V The Empire Strikes Back VI Return of the Jedi VII The Force Awakens VIII The Last Jedi Tá a fhios agam go bhfuil sé mealltach glacadh leis go bhfuil scannáin níos nuaí níos fearr, nó níos mó tóir, ach uaireanta tá sé tábhachtach crónolaíocht na scannáin, mar atá i gcás na ""prequels"" The Ghost Menace, Attack of a Clones, agus Revenge of a Sith. Anois, nuair a smaoiním ar chronology smaoiním freisin ar na sean-leabhair Star Wars agus comics agus cartúin a tháinig amach freisin. Tá cuid acu ag clúdach leis na scannáin, ach ní dóigh liom go bhfuil bealach maith ann.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,167.6714510846788,45.99371702726431,51.59176143379317,3.94336199760437
+58237,Inis dom faoi Marie Curie. ,"Fisiceoir agus ceimiceoir Polannach agus Francach-eadóirsithe ab ea Maria Salomea Skłodowska-Curie (7 Samhain 1867 – 4 Iúil 1934), ar a dtugtar Marie Curie, a rinne taighde ceannródaíoch ar an radaighníomhaíocht. Ba í an chéad bhean í a bhuaigh Duais Nobel, an chéad duine a bhuaigh Duais Nobel faoi dhó, agus an t-aon duine a bhuaigh Duais Nobel in dhá réimse eolaíochta. Bhí a fear céile, Pierre Curie, ina chomhbhuaiteoir ar a céad Duais Nobel, rud a fhágann gurb iad an chéad lánúin phósta riamh a bhuaigh Duais Nobel agus a sheol oidhreacht teaghlaigh Curie de chúig Dhuais Nobel. Ba í, sa bhliain 1906, an chéad bhean í a bhí ina hollamh in Ollscoil Pháras.
+
+Rugadh í i Vársá, san áit a raibh Ríocht na Polainne ag an am, cuid d'Impireacht na Rúise. Rinne sí staidéar in Ollscoil Eitilte (Polainnis:Uniwersytet Latający) fholaitheach agus chuir sí tús lena hoiliúint eolaíoch phraiticiúil i Vársá. Sa bhliain 1891, agus í 24 bliain d'aois, lean sí a deirfiúr is sine Bronisława le staidéar a dhéanamh i bPáras, áit ar ghnóthaigh sí céimeanna níos airde agus is ann a rinne sí a cuid oibre eolaíochta ina dhiaidh sin. Sa bhliain 1895 phós sí an fisiceoir Francach Pierre Curie, agus roinn sí Duais Nobel na Fisice sa bhliain 1903 leis agus leis an bhfisiceoir Henri Becquerel as a saothar ceannródaíoch ag forbairt teoiric na 'radaighníomhaíochta' -téarma a chum sí.[1][2] Sa bhliain 1906 fuair Pierre Curie bás i dtimpiste sráide i bPáras. Bhuaigh Marie Duais Nobel na Ceimice sa bhliain 1911 as a fionnachtain ar na dúile polóiniam agus raidiam, ag baint úsáide as teicnící a chum sí chun iseatóip radaighníomhacha a aonrú. Faoina treo, rinneadh na chéad staidéir ar domhan ar chóireáil neoplasmaí[nasc briste go buan] trí úsáid a bhaint as iseatóip radaighníomhacha. Bhunaigh sí Institiúid Curie (Fraincís: L'institut Curie) i bPáras sa bhliain 1920, agus Institiúid Náisiúnta Taighde na hOinceolaíochta (Polainnis:Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy )i Vársá sa bhliain 1932; tá an dhá cheann acu fós ina mórionaid taighde leighis. Le linn an Chéad Chogadh Domhanda d'fhorbair sí aonaid radagrafaíochta soghluaiste chun seirbhísí X-gha a sholáthar d'ospidéil mahchaire.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2917.247865119524,42.77834386412179,51.40854046509317,3.9398043155670166
+65545,Cé hé James Macpherson? ,"Ba scríbhneoir agus polaiteoir Albanach é James Macpherson nó Seumas Mac a' Phearsain (27 Deireadh Fómhair 1736 i Ruadhainn, Gaeltacht na hAlban - 17 Feabhra 1796). Tá clú air mar ""aistritheoir"" ar fhilíocht Ossian.
+Ó 1753 amach chuaigh sé ar Choláiste an Rí in Obar Dheathain agus ansin ar Ollscoil Dhún Éideann. Ag an am sin, thosaigh sé ag scríobh filíochta, mar shampla The Highlander i 1758, ach ní raibh mórán de foilsithe.
+
+Tháinig cáil air mar gheall ar an ""aistriúchán"" ar Fragments of Ancient Poetry, foilsithe ag Hugh Blair i 1760. Tháinig na leabhair Fingal, an Ancient Epic Poem in Six Books (1761), Temora (1763) agus The Works of Ossian (1765) amach tar éis sin. Fuaireadar clú mar obair de chuid an amhránaí Ghaelaigh Ossian. Bhíothas den tuairim gur bhailiúchán de bhéaloideas ársa a bhí iontu, a d'aimsigh Macpherson i nGaeltacht na hAlban agus sna hOileáin Siar. Bhí na leabhair aistrithe chuig theangacha Eorpacha eile, agus thaitin siad leis an lucht léitheoireachta ansin. Leis an tsuim a bhí in Ossian, d'athraigh an t-ainm ar Ghaeilge na hAlban ó ""Erse"" go ""Gàidhlig"".",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4503.851755489069,39.4603757111571,51.32893328286316,3.9382545948028564
+17033,Tá go leor deacrachtaí agam codladh le déanaí agus d'fhéadfainn roinnt comhairle a úsáid chun titim ina chodladh níos tapúla. An bhfuil aon smaointe agat? ,"Is ceist chasta é sin a fhreagairt, toisc go bhfuil sé an-deacair bunchúis an fhadhb a chinneadh. An bhfaigheann tú go leor aclaíochta? An bhfuil tú ag ithe go maith?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,43.74411235309313,90.36134755003415,51.29477679492655,3.937588930130005
+97226,Inis dom faoi Maureen O'Hara? ,"Ba bhan-aisteoir Éireannach í Maureen O'Hara a rugadh ar an 17 Lúnasa, 1920. Fuair sí bás ar an 24 Deireadh Fómhair, 2015. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1524.2335885576897,32.917729464800296,51.25134332622672,3.936741828918457
+201276,Ní mór dom a bheith ar an eolas cad a thabhairt mar bhronntanas do chéimithe coláiste an bhliain seo chugainn. An bhfuil aon moltaí agat? ,"Tá a fhios agam go bhfuil an chuid is mó de mhic léinn coláiste ag iarraidh airgead tirim. Is rogha airgead tirim é. Tá go leor roghanna eile ann, cosúil le cártaí bronntanais, cártaí brón réamhíoctha, litreacha glactha coláiste nó páipéir, geansaí coláiste nó rud éigin den sórt sin, cártaí poist ó shuíomh an choláiste, deimhnithe gnóthaithe, airgead, leictreonaic, éadaí, agus leabhair, b'fhéidir? ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,43.120509693106776,68.46183232924471,51.21440556358235,3.936020851135254
+77088,Inis dom faoi Martin Luther. ,"B'é Máirtín Liútar (Gearmáinis: Martin Luther nó Martin Luder, Laidin: Martinus Lutherus. 10 Samhain 1483 - 18 Feabhra 1546) a chuir tús leis an Athleasú Creidimh, nuair a d'fhoilsigh sé na Cúig Théis Déag is Ceithre Scór i Wittenberg na Gearmáine ar an 31 Deireadh Fómhair 1517. B'eisean athair an Reifirméisin sa Ghearmáin. 
+Tháinig Máirtín Liútar chun saoil in Eisleben ar an 10 Samhain 1483. B'é Hans Luder a athair, agus Margaretha Lindemann a bhí ar a mháthair. Baisteadh an buachaill ar fhéile Máirtín ó Tours. B'as an naomh seo a d'ainmnigh a thuismitheoirí é.
+Bhí a athair ina mháistir i bpoll mianaigh i Mansfeld, áit a rabhthas ag baint copair as an talamh, agus é in ann bia agus beatha a choinneáil lena theaghlach ionas nach raibh siad in aon chruachás. Theastaigh ó Hans státseirbhíseach a dhéanamh as a mhac, agus chuir sé ar scoil é. Fuair Máirtín a chuid scolaíochta i Mansfeld, Magdeburg agus Eisenach.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3826.425058348441,43.58627751337276,51.16329365458586,3.9350223541259766
+97841,Cén fáth nach bhfuil go leor daoine ag labhairt Gaeilge?,"Tá na dteanga dhúchais ag fáil bháis. Níl a lán daoine a bhaint úsáid as
+an Ghaeilge sa ghnáthshaol. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,53.89411066308347,98.75488557849393,51.156316714306826,3.9348859786987305
+174451,Leanann mé ag biteáil taobh istigh mo cheangail nuair a bhíonn mé ag codladh. Cad is féidir liom a dhéanamh chun é seo a chosc sa todhchaí? ,"Fuaimeann sé pianmhar. N'fheadar an bhféadfadh sé cabhrú le roinnt de na cúiseanna a iniúchadh anseo. Mar shampla, conas a bhraitheann tú faoi má deir duine éigin nach bhfuil tú ag codlata go maith, nó nach bhfuil tú á fháil go leor codlata? Má tá tú gan codladh go maith, d'fhéadfadh sé a mhíniú cén fáth a bhfuil tú ag biteadh do cheangail.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,93.9105433643396,55.96907728733667,51.01419219264156,3.9321038722991943
+136798,Cé hé Bernardo O'Higgins? ,"Ba cheannaire de chuid na Sile é Bernardo O'Higgins Riquelme (20 Lúnasa 1778 – 24 Deireadh Fómhair 1842). Rugadh i gcathair Chillán é.
+
+Éireannach ba ea a athair, Ambrós Ó hUiginn. Isabel Riquelme an t-ainm a bhí ar a mháthair.
+
+Bhí tionchar mór ag Bernardo ar stair na Sile agus é ina cheannaire sa Chogadh Saoirse agus ina uachtarán ar an stát neamhspleách nua.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,942.3414581800783,42.09959650800035,50.9457740994234,3.9307618141174316
+176667,Cé hé Éamon de Valera? Inis dom faoi. ,"Triodaí saoirse agus polaiteoir ab ea Éamon de Valera a bhí ina Thaoiseach agus ina Uachtarán ar Éirinn. Rugadh sé sa bhliain 1882 i Nua-Eabhrac. Bhí sé beo go dtí  29 Lúnasa 1975. Faoin ainm George de Valero a rugadh é. Baisteadh 'Edward de Valera' air, agus ansin Éamon roimh 1901. B'iad na leasainmneacha a bhí air ná ""Dev"" agus ""The Chief"". Bhí De Valera ar dhuine de na polaiteoirí ba mhó cumhachta in Éirinn san fhichiú haois. Bhí sé ar dhuine de cheannairí Éirí Amach 1916 agus throid sé in éadan an Chonartha le linn an Chogaidh Chathartha. Bhunaigh sé Fianna Fáil agus bhí sé ina Thaoiseach trí huaire. Bhí sé 76 bliain d'aois nuair a toghadh ina Uachtarán é in 1959 agus rinne sé dhá théarma san oifig, go dtí an bhliain 1973. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,993.0354593081412,39.16289005601126,50.926173550503,3.9303770065307617
+52231,Cé hé Éamon de Valera? Inis dom faoi. ,"Triodaí saoirse agus polaiteoir ab ea Éamon de Valera a bhí ina Thaoiseach agus ina Uachtarán ar Éirinn. Rugadh sé sa bhliain 1882 i Nua-Eabhrac. Bhí sé beo go dtí  29 Lúnasa 1975. Faoin ainm George de Valero a rugadh é. Baisteadh 'Edward de Valera' air, agus ansin Éamon roimh 1901. B'iad na leasainmneacha a bhí air ná ""Dev"" agus ""The Chief"". Bhí De Valera ar dhuine de na polaiteoirí ba mhó cumhachta in Éirinn san fhichiú haois. Bhí sé ar dhuine de cheannairí Éirí Amach 1916 agus throid sé in éadan an Chonartha le linn an Chogaidh Chathartha. Bhunaigh sé Fianna Fáil agus bhí sé ina Thaoiseach trí huaire. Bhí sé 76 bliain d'aois nuair a toghadh ina Uachtarán é in 1959 agus rinne sé dhá théarma san oifig, go dtí an bhliain 1973. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,993.0354593081412,39.16289005601126,50.926173550503,3.9303770065307617
+95638,Inis dom faoi Pyotr Ilyich Tchaikovsky. ,"Cumadóir Rúiseach a bhí i bPyotr Ilyich Tchaikovsky (Rúisis: Пётр Ильич Чайковский) (7 Bealtaine, 1840 - 6 Samhain, 1893). Tá clú agus cáil air ar fud an domhain. Meastar go bhfuil sé ar dhuine de na cumadóirí is tábhachtaí i stair an cheoil. Rugadh Tchaikovsky i Votkinsk, cathair bheag in Udmurtiya, an dara páisete de sheisear clainne. Bhí a mhuintir saibhir. Sa bhliain 1854, in aois 14, thosaigh sé ag cumadóireacht tar éis dá mháthair bás a fáil go tobann. In 1859, cháiligh sé ón Scoll Dlí Impiriúlach agus fuair sé post mar chléireach dlí. In 1863, in aois 23, d'éirigh sé as a phost agus d'fhreastail sé ar an Ardscoil Cheoil i gCathair Pheadair. Cháiligh sé tar éis ceithre blíana. In 1866, thosaigh sé ag múineadh ceoil san ardscoil nua i Moscó. ",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,714.8099591763091,43.06936257384921,50.89017386213497,3.9296698570251465
+149941,Cad ba chóir dom a dhéanamh má tá mo cheannaire i gcónaí dána dom?,"Tá brón orm é sin a chloisteáil. An bhfuil tú ag iarraidh a insint dom faoin staid, nó ar mhaith leat dom roinnt moltaí a dhéanamh? Tá cúpla ceist agam. An ndearna tú faoi deara an bhfuil sé deas le daoine eile? Nó an gcaitheann sé leat ar bhealach atá difriúil ó dhaoine eile?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,356.4551071792038,42.34701812495597,50.853835885650255,3.928955554962158
+110287,Cé hé Robert E. Lee? ,"Ba ghinearál Meiriceánach é Robert Edward Lee (19 Eanáir 1807 – 12 Deireadh Fómhair 1870). Ar phlandáil darbh ainm Stafford Hall i gContae Westmoreland i Virginia a rugadh é. Rinne sé seirbhís in Arm na Stát Aontaithe ó 1829 go 1861. Nuair a cuireadh tús le Cogadh Cathartha na Stát Aontaithe chuaigh Lee leis an Chonaidhm, is é sin, stáit an deiscirt, agus cuireadh é i gceannas ar Arm Virginia Thuaidh, post a bhí aige go dtí deireadh an chogaidh sa bhliain 1865. Ina dhiaidh sin, chaith sé tamall ina uachtarán ar Ollscoil William and Mary i Virginia agus ba sa stát céanna, i Lexington, a fuair sé bás sa bhliain 1870.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,553.1567433363898,47.54383539271785,50.83120448277231,3.9285104274749756
+15427,Cén uair a tógadh Staidiam na Yankee? An bhfuil a fhios agat nuair a tógadh staidiam an Yankee bunaidh?,"Tógadh Stadiam na Yankees bunaidh i 1923! Tá sé ina áit go leor d'aois. Cé go ndearnadh é a atógáil cúpla uair thar na blianta, d'fhéadfá a rá go bhfuil staidiam YANKEE ann anois ar feadh níos mó ná 100 bliain!",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,120.48845920980888,85.76610798496749,50.79058536655915,3.927711009979248
+53135,"Ag féachaint do shreabhadh réasúnach an chonaic, tabhair ceist réasúnta agus freagra. Réasúnaíocht: Ní chiallaíonn an bhfíric go bhfuil an carr smashed le go leor dóiteoirí ag gearradh isteach sa charr go bhfuil siad ag iarraidh cabhrú leis an mbean sa charr smashed.  Cad é an cheist agus an freagra?","Tús: ""Smideadh Carr le go leor dóiteoirí ag gearradh isteach sa charr"". Bunaithe ar an bhfreagra seo, an féidir linn a thabhairt i gcrích go bhfuil an hipitéis ""Firefighters ag iarraidh chun cabhrú leis an bhean sa charr bhris. "" Is fíor? Roghanna: - sea - níl sé indéanta a rá - níl Is é an freagra nach féidir a rá",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,54.356332650825465,107.91038530065022,50.7273651392121,3.9264655113220215
+124352,Cé hé Dylan Thomas. ,"File agus scríbhneoir de chuid na Breataine Bige ab ea Dylan Marlais Thomas (27 Deireadh Fómhair 1914 – 9 Samhain 1953), a scríobh a chuid oibre ar fad i mBéarla amháin. Chomh maith leis an bhfilíocht, scríobh sé gearrscéalta agus scripteanna teilifíse agus raidió, curtha i láthair aige féin go minic.
+
+Thabhaigh sé iomrá mór lena léachtaí poiblí, i Meiriceá ach go háirithe, agus chuaigh a ghuth cumhachtach le blas a thír dúchais go mór i gcion ar dhaoine. Na píosaí is mó cáil a tháinig uaidh ná an dráma Under Milk Wood agus an dán Do not go gentle into that good night in ómós dá athair. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1613.1604808572138,43.13255010939189,50.540152329673,3.9227681159973145
+6550,Inis dom faoi Éadbhard Brús. ,"Ard-Rí na hÉireann idir na blianta 1315 agus 1318 ab ea Éadbhard Brús (Edward Bruce) (1280 - 14 Deireadh Fómhair 1318). Albanach, ba deartháir le Roibeard Brús, rí na hAlban, é. Fuair Éadbhard Brús bás sa bhliain 1318 ag Cath Fhochairde i gContae Lú. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3270.6245652528155,35.23344398368887,50.40991843868917,3.9201879501342773
+59685,Inis dom faoi Leon Trotscaí. ,"Ba réabhlóidí Boilséiveach agus Marxach é Leon Trotscaí . As an Úcráin dó, rugadh leis an ainm Lev Davidovich Bronstein é. B'iad Léinín, Trotscaí agus an páirtí Boilséiveach a ghlac an chumhacht chuige féin sa bhliain 1917 (Réabhlóid na Rúise). Bhí siad i mbun an rialtais sealadach, agus iad ag tabhairt le fios go raibh siad ag gníomhú ar mhaith leis an lucht oibre. Ceannaire tábhachtach ab ea é go luath in Aontas na Sovéide. Bhunaigh Trotscaí an tArm Dearg. Bhí coimhlint idir Trotscaí agus an ceannaire nua, Iósaf Stailín sna 1920idí. Mar thoradh, cuireadh an ruaig air as an rialtas ar dtús (Deireadh Fómhair 1927), agus díbríodh Trotscaí as an Rúis i mí Feabhra 1929.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2597.37357531376,48.35661278212228,50.2994679344868,3.917994499206543
+144943,"An bhfuil aon cluiche peile suimiúil ar siúl go luath? 
+","Níl a fhios agam faoi pheil, ach tá roinnt cluichí móra iomána ag teacht aníos.
+I gceann coicíse tosnóidh an tsraith iomána ach an deireadh seachtaine seo tá cúpla cluiche suimiúil go leor ar siúl.
+Casfaidh Corcaigh agus Luimneach ar a chéile i gCraobh Criostal Phort Láirge inniu.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,59.80796462049999,54.464029464328256,50.15865960370632,3.915191173553467
+2106,Cé hé Sylvia Plath. ,"B'fhile, úrscéalaí agus gearrscéalaí Meiriceánach í Sylvia Plath. Rugadh i mBostún, Massachusetts í ar an 27 Deireadh Fómhair, 1932 agus cailleadh í ar an 11 Feabhra, 1963 i Londain Shasana tar éis di lámh a chur ina bás féin. Rugadh sé ar an 27 Deireadh Fómhair 1932. 
+Fuair sé bás ar an 	11 Feabhra 1963. Ní raibh sé ach 30 bliana d'aois. 
+
+D'fhreastail sí ar Choláiste Mhic Gabhainn (Béarla: Smith College) in Northampton, Massachusetts, (Sasana Nua), agus ar Choláiste Newnham in Cambridge nuair a bhronnadh an Scoláireacht Fulbright uirthi.
+
+Phós sí an file Ted Hughes sa bhliain 1956. Is minic a bhí mí-úsáid á dhéanamh sa chaidreamh a bhí eatarthu.
+
+Chuir siad fúthu i Meiriceá, sular bhog go Sasana sa bhliain 1959. Bhí beirt clainne acu: Frieda agus Nicholas.
+
+Bhí fulaingt dhian ag Sylvia Plath leis an ghalar dubhach, agus bhí sí sin, maraon lena hidirscaradh pósta sa bhliain 1962, ar cheann de na príomhchúiseanna lena féinmharú, is cosúil (chuir sí a ceann sa ghásoigheann).
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,890.0340902328181,40.69931771327629,50.10526827543089,3.91412615776062
+71158,Cad é an teanga cláir is éasca a fhoghlaim ar líne ar mo chuid féin?,"Braitheann sé ar an méid ba mhaith leat a dhéanamh. Tá Ruby an-tóir agus ""hello world"" ní thógann sé ach 5 líne cód ann, má tá suim agat i bhforbairt gréasáin agus i dteicneolaíochtaí forbartha gréasáin. Má tá suim acu i bhforbairt feidhmchlár gréasáin, tá Python beagán níos struchtúrtha ach beagán níos casta. Agus má tá suim acu feidhmchlár deasc a fhorbairt, is rogha maith é C.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,198.47019220654903,47.21428580804679,50.063796896214654,3.9132981300354004
+13699,What kind of privacy settings are there on a PC to make it safe for a child to use? ,"Más mian leat rialú a dhéanamh ar na cineálacha faisnéise is féidir le do leanbh a fheiceáil nó a úsáid, ansin ba chóir duit clár balla dóiteáin a úsáid ar a ríomhaire, agus é a chumrú chun roinnt láithreáin ghréasáin a bhac agus an t-ábhar is féidir leo a fheiceáil a shrianadh. Tá na cláir seo ar fáil i Windows App Store, agus tá siad deartha chun oibriú le Windows 10. Níl an aip seo ach sampla amháin de go leor, agus tá súil agam go gcabhróidh sé leat, ach ba chóir duit gnéitheas na n-aipeanna balla dóiteána seo go léir a sheiceáil sula n-instalaíonn tú ceann, ionas nach mbeidh fadhbanna le malware nó víris agat.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,30.836829709558263,49.533911154654845,50.05632543057218,3.913148880004883
+8065,Inis dom faoi Niall Mac Aoidh. ,"Is peileadóir é Niall Mac Aoidh, nó Neil McGee mar a thugtar air i mBéarla. Rugadh é ar an 13 Samhain 1985. Is as Leitir Ceanainn, Contae Dhún na nGall é. Bhí sé ar fhoireann Dhún na nGall nuair a bhuaigh siad Craobh Iomána Shinsearach na hÉireann 2012.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1138.9752520027128,54.53926590164234,49.99783354017797,3.9119796752929688
+21940,Inis dom faoi Seoirse II na Breataine Móire. ,"Bhí Seoirse II (10 Mí na Samhna 1683 – 25 Deireadh Fómhair 1760) ina rí ar an mBreatain Mhór agus ar Éirinn ó 11 Meitheamh 1727 go lá a bháis.
+
+B'é Seoirse an monarc Briotanach deireanach a rugadh taobh amuigh den tír.
+
+Laghdaigh cumhacht na monarcachta le linn a réimis, agus cumhacht an rialtais i lámha an chéad Phríomhaire de facto sa Bhreatain, Robert Walpole.
+
+Tháinig a gharmhac, Seoirse III, i gcomharbacht air. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,874.5815442328055,38.52028692790634,49.97302140022435,3.9114832878112793
+1014,Inis dom faoi Seán Ó Tuama. ,"Scoláire, file agus drámadóir as Corcaigh ab ea Seán Ó Tuama (28 Eanáir 1926 - 14 Deireadh Fómhair 2006).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,953.6613669399694,42.22249188262195,49.89955110172746,3.9100120067596436
+87533,Inis dom faoi Eamon Kelly. ,"Drámadóir agus aisteoir Éireannach ab ea Eamon Kelly (30 Márta 1914 - 24 Meán Fómhair 2001). Rugadh i nGníomh go Leith, Sliabh Luachra, Contae Chiarraí é. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1186.750580970439,42.27987033936265,49.84169396451758,3.9088518619537354
+149277,Inis dom faoi Vitaly L. Ginzburg. ,"Fisiceoir a rugadh i Moscó ab ea Vitaly Lazarevich Ginzburg (4 Deireadh Fómhair 1916 – 8 Samhain 2009). Sa bhliain 2003, le Alexei Abrikosov is Anthony Leggett, bhuaigh sé Duais Nobel na Fisice as a thaighde ceannródaíoch ar fhorsheoltóirí is forshreabhacht. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1154.457023250043,72.282561582934,49.83460020742222,3.9087095260620117
+179725,Conas is féidir liom níos mó press banc a dhéanamh? Ba mhaith liom a bheith in ann níos mó meáchain a dhéanamh ar an mbinse. ,"Is dócha gur mhaith leat roinnt squats agus deadlifts a dhéanamh, agus b'fhéidir freisin díriú ar do chuid matáin lárnacha. Is féidir leat do chumas weightlifting a mhéadú trí oiliúint neart a dhéanamh, ach tá sé dodhéanta a insint duit go sonrach cé mhéad meáchan a úsáid. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,41.948475403935625,63.13474811577353,49.82112841382213,3.9084391593933105
+108122,Inis dom faoi John Mac Menamin (breitheamh). ,"Is breitheamh é John Mac Menamin (a rugadh ar 14 Samahin 1952). Bhí se an-mhór le Garrett Fitzgerald agus Fine Gael. 
+
+Rugadh Mac Menamin i 1952 i mBaile Átha Cliath. Cuireadh oideachas air i gColáiste Thír an Iúir agus sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath ina dhiaidh sin, áit inar bhain sé céim Onóracha amach sa Stair i 1973. Fad a bhí sé ina mhac léinn, ba bhall é de Chomhairle na nIonad Comhairle Dlí Saor in Aisce (FLAC), agus bhí baint aige le hionad a reáchtáil i mBaile Formaid.
+
+Bhain sé cáilíocht amach mar abhcóide in Óstaí an Rí i 1975. Glaodh chun Barra na Sinsear i 1991 agus bhí chleachtas ginearálta aige (agus obair Athbhreithnithe Bhreithiúnaigh ina speisialtóireacht dá chuid). Bhí baint aige leis an mBinse Flood/Mahon agus Ryan.
+
+Bhí sé ina stiúrthóir ar an VHI idir 1995 agus 1997. Ba é an measúnóir dlíthiúil leis an gCoiste um Oiriúnacht chun Cleachtadh de chuid Chomhairle na nDochtúirí Leighis ar feadh deich mbliana.
+
+Tar éis dó bheith ar Chomhairle an Bharra agus ar feadh ceithre théarma, toghadh é ina Chathaoirleach, agus b’amhlaidh a bhí sé idir 1997 agus 1999. Ó ceapadh é chuig an mbinse in 2004, dhéileáil sé go príomha le hábhair athbhreithnithe bhreithiúnaigh.
+
+Ceapadh é mar bhall den Chúirt Choiriúil Speisialta in 2009. Óna cheapachán, rinne sé an cinneadh ar líon cásanna ag a raibh gné um chearta an duine, agus chuaigh sé i ngleic le saincheisteanna maidir le cearta iarrthóirí tearmainn, leanaí ónar theastaigh cúram speisialta, caitheamh le príosúnaigh, agus aithreacha neamhphósta. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,922.1987542172542,45.87003636368879,49.773815936784,3.907489061355591
+156865,Cén fáth a n-úsáideann daoine VPNanna? ,"Tá VPNanna an-úsáideach chun do sheoladh IP a cheilt ar an idirlíon, ionas gur féidir leat breathnú cosúil go bhfuil tú in áit ar bith ar domhan, agus ionas go bhfuil tú anaithnid. Is féidir iad a úsáid freisin chun do ghníomhaíocht brabhsála ar líne a cheilt ó dhaoine eile. Tá go leor cineálacha VPNanna ann, lena n-áirítear na VPNanna poiblí a úsáidtear go forleathan ar an Idirlíon. Ach tá VPNanna príobháideacha ann freisin, a cheadaíonn duit oibriú le cuideachtaí nó rialtais.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,368.3711522440228,56.54857386392179,49.74158373193607,3.906841278076172
+177760,Cé hé Leonardo DiCaprio? ,"Is aisteoir agus léiritheoir é Leonardo DiCaprio a rugadh ar an 11 Samhain 1974 in Los Angeles, California. Tá iomadúil duaiseanna buaite aige, Golden Globe dá charachtar sa scannán The Aviator (2004) san áireamh. Bhain sé ciall amach go hidirnáisiúnta sa Titanic (1997) le James Cameron, scannán leis an ioncan chomhlán is mó go dtí 2010. Sna 00í, fuair DiCaprio moltaí aird ó chriticeoirí agus cuid mhór ainmniúchán don a scannáin mar Catch Me If You Can (2002) agus The Departed (2006). Tá a scannáin is déanaí, Shutter Island (2010) agus Inception (2010), i measc a scannán is brabúsaí a slí bheatha.
+
+Rugadh DiCaprio do Irmelin, iar-rúnaí dlí, agus George DiCaprio, ealaíontóir agus léirtheoir greannán. Bhuail siad lena chéile agus iad ag freastal ar ollscoil. Ainmníodh é Leonard mar, nuair a bhí a mháthair ag féachaint ar phictiúir le Leonardo Da Vinci, chic sé don chéad am. Nuair a bhí sé bliain d'aois, fuair a thuismitheoirí colscaradh agus bhí sé ina chónaí leis a mháthair. Bhí siad ina gcónaí i gcomharsanachtaí difriúla i Los Angeles agus a mháthair ag obair postanna éagsúla, ag déanamh iarrachta a thacaigh leo.
+
+Thosaigh DiCaprio a shlí bheatha le fógraí agus scannáin oideachais. Ag 14 bliana d'aois, fuair sé post ag fógairt carranna Matchbox. A chéad post mór ná páirt ar an tsraith Parenthood, ach níorbh fhada gur chríoch an seó. Tar éis sin, fuair sé cúpla páirteanna beaga ar shraitheanna mar The New Lassie agus Roseanne.
+
+Bhí a chéad scannáin Critters 3, scannáin uafáis ficsin eolaíochta a scaoileadh sa bhliain 1991. Go luath tar éis sin, d'éirigh sé ina bhall foirne rialta ar an tsraith Growing Pains mar bhuachaill gan dídean. Áfach, bhí sé sa bhliain 1992 a fhuair sé a chéad páirt mhór sa scannán. Roghnaigh Robert De Niro é as 400 aisteoir óg eile chun príomhpháirt a fháil sa This Boy's Life le Ellen Barkin agus De Nior féin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1673.299300730216,35.44221972485517,49.67362886502025,3.9054741859436035
+120670,Inis dom faoi David Tweed. ,"Polaiteoir Aontachtach agus gníomhaí aontachtach ab ea David Tweed, nó Davy Tweed (13 Samhain 1959 – 28 Deireadh Fómhair 2021).
+
+Bhí obair ag Tweed mar phreabaire agus doirseoir slándála ar feadh na mblianta. 
+D'imir Tweed ar cheithre ócáid i 1995 d'fhoireann rugbaí na hÉireann.
+Iarbhall den Ord Oráisteach a bhí ann. Chaith sé seal ina chomhairleoir áitiúil sa Bhaile Meánach. ar son an DUP. Toghadh é sna blianta 1997, 2001 agus 2005. Toghadh é in 2010 ar son pháirtí an Glór Traidisiúnta Aontachtach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4967.24240584701,41.81406376234632,49.523354314355,3.902444362640381
+71011,Ba mhaith liom compord a thabhairt do chara a chaill peata le déanaí. An bhfuil aon smaointe agat maidir le conas iad a dhéanamh a bhraitheann níos fearr? ,"Sea. B'fhéidir nach gcabhróidh sé láithreach, ach laghdódh an fulaingt a thuairiscigh tú má cheapann do chara go raibh cúram maith acu i ndáiríre as an peata a chaill siad. D'fhéadfadh sé a bheith cabhrach samplaí a thabhairt de conas a bhfuil do chara maith ag a bheith ina úinéir peata, agus tá súil agam go dtabharfaidh sé seo muinín dóibh gur féidir leo cúram a dhéanamh den peata atá caillte acu.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,35.93664566486343,63.45451759779617,49.52020186886082,3.9023807048797607
+191504,Tá mé ag iarraidh mo bhille grósaera seachtainiúil a laghdú. Cad iad roinnt bealaí chun airgead a shábháil agus tú ag siopadóireacht? ,"Sílim gurb é an bealach is fearr chun do bhille gròsaera a laghdú ná foghlaim chun siopadóireacht éifeachtach a dhéanamh. Bhuel, nuair a bhíonn tú ag foghlaim chun siopa éifeachtach ar dtús b'fhéidir go gcaithfidh tú cleachtadh a dhéanamh. Ach tá roinnt prionsabail thábhachtacha le coinneáil i gcuimhne, cosúil le Cuspóir maith ná gan níos mó a cheannach ná ciseán beag grósaaraí in aghaidh cuairt ar an siopa. Nuair is féidir, siopadóireacht a dhéanamh nuair nach bhfuil tú ocras nó nuair atá tú ar do bhealach abhaile. Féach ar na praghsanna chun cabhrú leat déileálacha maithe a fháil.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,139.96533795347375,55.6722676844328,49.48777993231473,3.9017257690429688
+45626,Cé hé Heidi Heitkamp? ,"Aturnae agus polaiteoir Meiriceánach is ea Heidi Heitkamp, a rugadh ar 30 Deireadh Fómhair 1955. Is í an Seanadóir sóisearach ó Dakota Thuaidh í i Seanad Stáit Aontaithe Mheiriceá. Is ball den Pháirtí Daonlathach í.
+
+Rugadh Heitkamp in Breckenridge, Minnesota de shliocht Gearmánach agus Ioruach. D'fhreastail sí ar Ollscoil Dakota Thuaidh agus Coláiste Lewis and Clark. Thosaigh sí mar pholaiteoir ar leibhéal an stáit, ar dtús mar ionadaí áitiúil, ansin mar choimisinéir cánacha an stáit. Ba Aturnae Ginearál Dakota Thuaidh í ó 1993 go 2001. Toghadh í do Sheanad na Stát Aontaithe sa bhliain 2013.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,865.8365883444498,46.80477249808096,49.43239195867051,3.9006059169769287
+56387,Inis dom faoi an Fhrainc. ,"Is tír í an Fhrainc (Fraincis: La France) nó Poblacht na Fraince (Fraincis: République française) atá suite in iarthar na hEorpa. Tá teorainn aici leis an mBeilg, Lucsamburg, an nGearmáin, an Eilvéis, an Iodáil, Monacó, Andóra agus an Spáinn. Is ball den Aontas Eorpach í an Fhrainc ó bhunú na heagraíochta.
+
+Tá príomhchuid na tíre suite in iarthar mhór-roinn na hEorpa, agus tá príomhoileán na tíre, Corsica, suite sa Mheánmhuir. Tá críocha agus oileáin Fhrancacha eile suite timpeall an domhain. Is í Guáin na Fraince an chríoch is mó thar lear.
+
+San iomlán, tá achar 547,026 km² sa ""Fhrainc Dhúthach"" (Eorpach), ar a dtugtar l'Hexagone, an ""Heicseagán"", uaireanta, mar gheall ar a cruth. Tá cóstaí ag an Fhrainc san iarthar, sa tuaisceart agus sa deisceart, tá a tírdhreach múnlaithe den chuid is mó ag mánna nó cnoic. Tá an chuid thoir theas den tír sléibhtiúil; is iad na príomh-shliabhraonta na Piréiní, an Massif Central, na hAlpa agus na Vosges san oirthear. Is é Mont Blanc an sliabh is airde sa Fhrainc agus sna hAlpa (4,810 m). 
+
+Tá aeráid éadrom i dtuaisceart agus in iarthuaisceart na tíre. San oirdheisceart, tá aeráid Mheánmhara ann. San iarthar, tá an aeráid den chuid is mó aigéanach le go leor báisteach, geimhreadh éadrom agus samhradh te.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1013.9142747554772,42.71693808795653,49.41768571705937,3.90030837059021
+112253,An féidir leat cabhrú liom foghlaim faoi súanna díotocsaine? ,"Cinnte! Tá go leor tuairimí éagsúla ann faoin gcaoi a ndéanann agus a úsáideann tú súanna díótocsaine, ach is féidir liom a insint duit gurb é an smaoineamh bunúsach a bhaineann le sú díothocsaine ná glasraí agus torthaí áirithe a mheascadh, juice a dhéanamh leo le chéile, agus iad a ól i rith an lae. Nuair a dhéanann tú é seo, ba chóir duit aird a thabhairt freisin ar cháilíocht do aiste bia agus do chodladh, agus 5 chuid ar a laghad de thorthaí agus glasraí éagsúla a ithe gach lá. Nuair a bhíonn go leor tocsaine i do chorp, ní mór do your liver níos mó oibre a dhéanamh chun iad a phróiseáil. Déanann sé seo do liver níos lú éifeachtaí ag próiseáil rudaí eile, agus le himeacht ama is féidir leis a bheith tuirseach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,489.8888757677417,47.524829837866825,49.41528222824968,3.9002597332000732
+92314,Inis dom faoi Gearmáin na Naitsithe. ,"Ó 1933 go 1945, bhí an Ghearmáin faoi smacht Pháirtí Náisiúnta Sóisialach Lucht Oibre na Gearmáine, agus Gearmáin na Naitsithe a thugtar ar an tréimhse seo i stair na tíre.
+
+Tugtar An Tríú Reich (Drittes Reich i nGearmáinis) ar stát na Naitsithe toisc gur tháinig sé i gcomharbas ar Impireacht Naofa Rómhánach na Meánaoise agus Impireacht na Gearmáine 1871–1918. Deutsches Reich (Reich Gearmánach) an t-ainm a bhí air ó 1933 go 1943, agus ansin baisteadh an t-ainm Großdeutsches Reich air.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1005.033339271238,48.70568856972894,49.41423368397203,3.900238513946533
+63272,Inis dom faoi Spiro Agnew. ,"Ba pholaiteoir é Spiro Theodore Agnew (/ˈspɪroʊ ˈæɡnjuː/; 9 Samhain 1918 – 17 Meán Fómhair 1996). a bhí ina Leas-Uachtarán ar Stáit Aontaithe Mheiriceá ó 1969 go 1973 (leasuachtarán de Richard Nixon). Rinne sé imghabháil cánach. Cuireadh faoi smál é agus d'éirigh sé as a phost sa bhliain 1973. 
+
+I mBaltimore, Maryland a rugadh é. Rinne sé staidéar ar an dlí i Scoil Dlí Ollscoil Bhaile an Tí Mhóir. Bhí sé ina shaighdiúir in Arm SAM sa Dara Cogadh Domhanda. Bronnadh céim air sa bhliain 1947 agus glaodh chun Bharra Maryland air.
+
+Níor éirigh leis mar dhlíodóir ar dtús agus bhí sé ag obair mar imscrúdaitheoir árachais agus mar bhleachtaire siopa sular fhill sé ar an dlí sa bhliain 1952, ag díriú ar dhlí fostaíochta.
+Chuaigh sé leis an bpolaitíocht trí mheán an Pháirtí Phoblachtaigh, den chuid is mó, de réir cosúlachta, toisc go raibh na deiseanna is fearr chun dul chun cinn ann.
+
+Tar éis dó a bheith i sraith postanna polaitíochta áitiúla, toghadh ina Ghobharnóir ar Maryland gan choinne sa bhliain 1966 (ar an iomlán, de bharr scoilt sa Pháirtí Daonlathach). Mar sealbhóir oifige sna bruachbhailte agus mar Ghobharnóir, bhí snáithe trína ndearna sé sa pholaitíocht mar gheall ar an neamhréir idir an tacaíocht a thug sé do chearta sibhialta agus an samhnas a chuir modhanna na gluaiseachta cearta sibhialta air (ag teacht leis an tiomantas d'fhógair sé do riail agus reacht).
+Roimh thart ar mhí Aibreáin 1968 measadh go coitianta gur Phoblachtach liobrálach a bhí ann, ach tharraing sé faomhadh na heite deise sa pháirtí de réir a chéile, mar gheall ar an gcáineadh géar a rinne sé ar ngluaiseacht cearta sibhialta agus ar lucht agóide i gcoinne Chogadh Vítneam agus an bhéim a chuir sé ar riail agus reacht.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5267.746136698678,42.134761902069904,49.40790754621853,3.9001104831695557
+103029,Inis dom faoi Franz Bopp. ,Ba theangeolaí Gearmánach é Franz Bopp (14 Meán Fómhair 1791 - 23 Deireadh Fómhair 1867). Tá clú agus cáil air mar gheall ar an obair a rinne sé ar theangeolaíocht chomparáideach na dteangacha Ind-Eorpacha. Tá sé 76 bliana d'aois. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3280.7554993072363,39.64922309883023,49.38752098335168,3.899697780609131
+14740,Inis dom faoi Eagraíocht Dhomhanda Sláinte. ,"Gníomhaireacht a bunaíodh taobh istigh de na Náisiúin Aontaithe i 1948 chun comhoibriú idirnáisiúnta i bhfeabhsú shláinte na ndaoine a chur chun cinn is ea an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte (World Health Organization nó WHO). 
+
+Pléann an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte le ceisteanna cosúil le smacht a chur ar eipidéimí tógálacha, vacsaíniú is cláir eile, sláintíocht, soláthairtí uisce is bia, srl. D'éirigh léi deireadh a chur leis an mbolgach.
+
+Feidhmíonn an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte mar áras imréitithe i leith eolais ar théamaí cosúil le drugaí, baoil núicléacha, agus taighde ar ailse.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,545.7214957953381,43.12882760635996,49.23419121348666,3.8965883255004883
+97592,Cuir an abairt seo a leanas i gcrích: Bhí Johnson le feiceáil i dhá chluiche ag Corn Domhanda FIFA 2006 agus ghlac sé páirt freisin i gCópa Meiriceá 2007 chomh maith leis an Cupa Óir 2007. ,I gcluiche oscailte Copa América na Stát Aontaithe i gcoinne na hAirgintíne bhuaigh sé agus ansin d'athraigh sé pionós chun na Stáit Aontaithe a chur ar aghaidh 1-0 i gcluiche a chaill siad 4-1.,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,56.07101192594936,69.95067400629007,49.204208872621216,3.895979166030884
+181187,Cé hé Pat O'Brien? ,Ba aisteoir Gael-Mheiriceánach é William Joseph Patrick O’Brien. Rugadh sé ar an 11 Samhain 1899 agus fuair sé bás i 15 Deireadh Fómhair 1983. ,Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,328.1916374247155,48.55162795073366,49.19990371146751,3.8958916664123535
+42829,Cé hé Yvonne McGuinness?,"Is amharc-ealaíontóir Éireannach í Yvonne McGuinness (a rugadh ar 12 Deireadh Fómhair 1972) a oibríonn i gcomhthéacsanna éagsúla, suiteán físeáin agus cló san áireamh. Rugadh í i gCill Chainnigh, Éire agus tá sí lonnaithe anois i mBaile na Manach, Co. Bhaile Átha Cliath. Léiríodh a saothair oibre in Éirinn agus sa Ríocht Aontaithe, agus tá MA bainte amach aici ón gColáiste Ealaíne Ríoga i Londain.[1]
+
+Dar le beathaisnéis a foilsíodh sa bhliain 2004, ""Recent works have been preoccupied with notions of portrayal of the self and with deception, dealing with the sublimated desire for self-expression of the artist and the tension between revelation and concealment."" [2]
+
+Tá roinnt gearrscannán déanta aici, This is between us (2011), Charlie’s Place (2012), agus Procession (2012).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6523.292162927063,36.017704205044275,49.17930984220136,3.895473003387451
+45364,An bhfuil cártaí bronntanais go maith mar bhronntanais Nollag?,"Tá cártaí bronntanas foirfe le haghaidh bronntanais a thabhairt! Tá mo chuid is fearr liom ar mo liosta mianta pearsanta, ach is féidir leat cárta Amazon, Walmart, Target, nó Apple Store a bheith agat freisin le haghaidh brón uathúil agus pearsanta. Is féidir leat iad a cheannach do siopaí grósaera, chomh maith le siopaí éadaí, siopaí leictreonacha agus mar sin de.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,257.80418332301866,45.49562758420922,49.03788415317931,3.8925931453704834
+38146,Inis dom faoi Margaret Thatcher? ,"Polaiteoir Briotanach ab ea Margaret Hilda Thatcher, An Banbharún Thatcher, a rugadh faoin ainm Margaret Hilda Roberts ar 13 Deireadh Fómhair 1925 agus a d'éag ar 8 Aibreán 2013. Bhí sí ina ceannaire ar an bPáirtí Coimeádach ó 1975 go dtí 1990.
+
+Sa bhliain 1979, d'éirigh sí ina Príomh-Aire na Ríochta Aontaithe, agus an chéad bhean a bheith ina Príomh-Aire. Chaith Thatcher breis is 11 bhliain mar Phríomh-Aire ar an mBreatain – an t-achar is faide a chaith aon duine sa ról seo le linn an fichiú haois.
+
+‘Bean an Iarainn’ an leasainm a thugtaí uirthi go minic go háirithe toisc an cur chuige a léirigh sí le linn na stailceanna ocrais sna H-Blocanna3 in 1981.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3336.60162930978,36.18950636772556,48.689085752440114,3.8854548931121826
+19733,Inis dom faoi Eoin Mac Néill. ,"Ba scoláire Gaelach, náisiúnaí agus réabhlóidí é Eoin Mac Néill (15 Bealtaine 1867 - 15 Deireadh Fómhair 1945). Chabhraigh sé le Conradh na Gaeilge a bhunú, ba cheannaire é ar Óglaigh na hÉireann nár chuaigh le Seán Mac Réamainn le troid sa Chéad Chogadh Domhanda, agus bhí sé gníomhach sna heachtraí a chuir tús le Saorstát Éireann. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1288.6141192474793,42.69395782860576,48.674763115283135,3.8851606845855713
+201034,Cé hé George Grenville? ,Ba pholaiteoir agus Phríomh-Aire na Ríochta Aontaithe é George Grenville a rugadh ar an 14 Deireadh Fómhair 1712 – 13 Samhain 1770.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6634.6502062138825,41.81064444952342,48.6481369992231,3.884613513946533
+173747,Cad é Xbox? ,"Is é Xbox an t-ainm ar an chéad ríomhaire cluichí déanta ag Microsoft. Tháinig sé amach i Meiriceá sa bhliain 2001 agus anois tá níos mó ná 24 milliúin acu díolta. Bhí sé €479 i 2002 in Éirinn ach nuair a tháinig an Xbox 360 amach, thit an phraghas go dtí €99.
+
+Tá cúpla Cluichí cáiliúla mar shampla: Halo, Halo 2, Ninja Gaiden, Na cluichí 'Grand Theft Auto'. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,8513.090147907533,31.999634095899168,48.622881763300256,3.88409423828125
+106320,Inis dom faoi Patrick Cogan. ,Polaiteoir Éireannach ab ea Patrick Cogan (23 Deireadh Fómhair 1903 – 5 Eanáir 1977). Bhí sé ina bhall d'Fhine Gael agus Clann na Talmhan.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2454.9307784710527,46.56956197347881,48.57286226186273,3.8830649852752686
+149144,Cé hé Jeff Merkley? ,"Is é Jeffrey Alan Merkley seanadóir Stáit Aontaithe Mheiriceá sóisearach ó Oregon. Is ball den Pháirtí Daonlathach é. Rugadh sé ar an 24 Deireadh Fómhair 1956. 
+
+",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2315.9158436607386,51.50493201382399,48.54860681048435,3.882565498352051
+6440,Inis dom faoi Una O'Connor.,Ba bhan-aisteoir Éireannach-Meiriceánach í Una O'Connor (23 Deireadh Fómhair 1880 – 4 Feabhra 1959). ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1245.986277260365,36.102147399761975,48.54115315365665,3.8824119567871094
+85152,"Céard atá amach romhainn sa tSraith Náisiúnta Peile, 2015?
+","Le teacht an earraigh, tá an tSraith Náisiúnta Peile á thosú arís an deireadh seachtaine seo, agus tar éis bhriseadh an gheimhridh, tá daoine ar fud na tíre ag feitheamh air arís. Chun cabhrú linn súil a chaitheamh chun cinn ar céard atá le teacht sa tsraith, chuaigh Tuairisc.ie ar aistear chuig na ceithre chúige chun tuairimí daoine eolacha a fháil. Bhuafaidh Baile Átha Cliath Roinn 1 den tSraith Náisiúnta Peile. 
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,131.68466912219142,58.53533698299244,48.50650405323565,3.8816978931427
+186527,Inis dom faoi Hattie McDaniel. ,"Ba bhan-aisteoir Meiriceánach í Hattie McDaniel (10 Meitheamh 1893 – 26 Deireadh Fómhair 1952).
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4289.0970850314325,28.600816830897163,48.458683848759655,3.880711555480957
+840,Inis dom faoi Eleanor Roosevelt. ,"Polaiteoir, taidhleoir agus gníomhaí sóisialta Meiriceánach ab ea Anna Eleanor Roosevelt (11 Deireadh Fómhair 1884 – 7 Samhain 1962). Céad-Bhean na Stát Aontaithe a bhí inti ó Márta 1933 go hAibreán 1945, níos faide ná aon Chéad-Bhean eile i stair Mheiriceá. ""Céad-Bhean an Domhain"" a bhaist an t-uachtarán Harry S. Truman uirthi as ucht a saothar ar son cearta daonna. Rugadh agus cailleadh í i gCathair Nua-Eabhrac.
+
+Ba de mhuintir Roosevelt agus Livingston í. Sa bhliain 1905 phós sí Franklin Delano Roosevelt, duine a raibh gaol i bhfad amach aici leis. Rugadh seisear páistí dóibh. Neacht le Theodore Roosevelt, 26ú huachtarán Stáit Aontaithe Mheiriceá, ab ea Eleanor freisin.
+
+I ndiaidh an Dara Cogadh Domhanda agus Truman ina uachtarán ar na Stáit Aontaithe, bhí páirt shuntasach aici i gcruthú na Náisiún Aontaithe (NA). Bhí sí sa chathaoir ar an gcoimisiún a dhreacht an Dearbhú Uilechoiteann Chearta an Duine.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3154.7046640764597,42.03112742165602,48.44814824731977,3.8804941177368164
+164856,Cé hé Mícheál D. Ó hUigínn. ,"Is é Mícheál Dónall Ó hUigínn (18 Aibreán 1941 i Luimneach a rugadh é) naoú hUachtarán na hÉireann ón mbliain 2011. Socheolaí, file, údar, craoltóir agus polaiteoir atá ann, a bhí ina Theachta Dála de chuid Pháirtí an Lucht Oibre sular toghadh mar Uachtarán é. 
+
+Rugadh Ó hUigínn ar 18 Aibreán 1941 i gCathair Luimnigh agus tógadh ar fheirm a aintín é gar do Chora Chaitlín i gContae an Chláir. B'oibrí monarchan agus cléireach é sular éirigh leis ardoideachas a bhaint amach, an chéad duine dá mhuintir a rinne amhlaidh.
+
+Rinne sé staidéar in Ollscoil na hÉireann i nGaillimh, in Ollscoil Mhanchain agus in Ollscoil Indiana.
+
+Bhí Ó hUigínn mar Aire Gaeltachta agus Cultúir sa chomhrialtas ó 1993 go 1997.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,129.94009491689124,39.20132197969489,48.43691048752384,3.8802621364593506
+89987,Cad iad roinnt leideanna le haghaidh grianghrafadóireachta leanaí? ,"Is ceist deacair é sin, agus níl mé ina ghrianghrafadóir gairmiúil. Tá go leor leideanna den scoth ar an idirlíon agus i irisí grianghraif. Is féidir liom roinnt de na leideanna is fearr liom a roinnt: Eolas a fháil ar an soilsiú agus solas nádúrtha a úsáid nuair is féidir. Beidh leanaí níos suaimhneach agus níos suimiúla sa seisiún grianghrafála má thugann tú snacks nó bréagáin dóibh chun imirt leo. Ná déan iarracht go leor pictiúir de leanaí a fháil i ndiaidh a chéile. Tóg níos lú pictiúir, ach iarr orthu breathnú ar ábhar nó dul trí phósanna éagsúla ionas go mbeidh éagsúlacht ar léiriú agat.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,270.06929895629014,54.92214272139043,48.40385910252991,3.879579544067383
+15198,Inis dom faoi Roger Moore. ,B'aisteoir Sasanach é Roger Moore a rugadh ar an 14 Deireadh Fómhair 1927. Fuair sé bás ar an 23 Bealtaine 2017.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2144.018896821861,48.809532155871416,48.388685882418464,3.8792660236358643
+21938,Inis dom faoi Éadbhard Ó Cathaoir. ,"Fear spóirt Éireannach é Éadbhard Peadar Ó Cathaoir (Béarla: Edward Peter Keher), a rugadh ar an 11 Samhain 1941 in Inis Tíog, Contae Chill Chainnigh. Imreoir iomána cáiliúil agus rathúil ab ea Eddie, mar a tugtar air, leis a chlub áitiúil An Robhar/Inis Tíog idir na 1950idí agus na 1980idí, agus le foireann idirchontae Chill Chainnigh idir na blianta 1959 agus 1977. Sa lá atá inniu ann, feictear ar Ó Cathaoir mar dhuine de na himreoirí is fearr riamh.
+
+Tá a stádas mar fhathach an iomána soiléir. I ngairmréim idirchontae a mhair ar feadh ocht mbliana déag, tá gach duais atá le fáil sa spórt buaite aige - deich mbonn i gCraobh Laighean, sé bhonn i gCraobh na hÉireann, dhá bhonn sa tSraith Náisiúnta agus naoi mbonn i gCorn an Iarnróid. Is é an t-imreoir leis an líon is mó pointí gnóthaithe i stair nua-aimseartha an iomána - 36 cúl agus 207 cúilín as 50 cluiche. D'aimsigh sé dhá chúl agus aon chúilín déag i gcluiche ceannais na hÉireann sa bhliain 1972, éacht a mhair mar churiarracht go dtí 1989 nuair a bhí sé sáraithe ag Nicky English (Tiobraid Árann).
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,850.8589238238615,45.10969950609302,48.37656226485633,3.8790154457092285
+67021,Cé hé Éamon de Valera? ,"Triodaí saoirse agus polaiteoir ab ea Éamon de Valera (14 Deireadh Fómhair 1882 i Nua-Eabhrac - 29 Lúnasa 1975) a bhí ina Thaoiseach agus ina Uachtarán ar Éirinn. Faoin ainm George de Valero a rugadh é. Baisteadh 'Edward de Valera' air, agus ansin Éamon roimh 1901. B'iad na leasainmneacha a bhí air ná ""Dev"" agus ""The Chief"".",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,992.5241934634143,39.87212779859151,48.36422259667295,3.87876033782959
+90386,Inis dom faoi Teach an Chustaim. ,"Is foirgneamh suite i gContae Bhaile Átha Cliath é Teach an Chustaim. Cuireadh i gcrích in 1791 é. Saothar máistreachta sa stíl nua-chlasaiceach Eorpach atá ann agus caitheadh deich mbliana á thógáil. Osclaíodh Teach an Chustaim ar 7 Samhain 1791 don chéad uair. Chosain sé 200,000 steirling, a bhí ina shuim mhór airgid an tráth sin.
+
+Ba é an t-éacht ab fhearr a bhain James Gandon amach, a bhí tugtha anall ó Shasana leis an obair a dhéanamh. Bhí Gandon roghnaithe ag John Beresford, an Príomh-Choimisinéir Ioncaim, agus ag conlán beag den dream ceannasach Éireannach a bhí i mbun an phróisis an tráth sin le sráideanna agus foirgnimh phoiblí Bhaile Átha Cliath a bhreisiú.
+
+Rinneadh Edward Smyth, dealbhóir cáiliúil na hÉireann, na dealbha atá lonnaithe i gcodanna éagsúla den fhoirgneamh.
+
+Bhí an foirgneamh ina cheanncheathrú ag na Coimsinéirí Custaim agus Máil go heisiach ar dtús; ach bhí príomhról Theach an Chustaim i ndáil leis an rialtas áitiúil faoi thús an fhichiú céad áfach. Dódh an foirgneamh go talamh an 25 Bealtaine, 1921 le linn Chogadh na Saoirse; cuireadh obair athchóiriúcháin i gcrích faoi 1928.
+
+Cuireadh tús leis an dara clár athchóiriúcháin sna 1980idí agus cuireadh i gcrích é in am le dhá chéad bliain ó bunaíodh Teach an Chustaim a cheiliúradh in 1991.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1636.3333270943308,44.36339379136199,48.27605685410295,3.8769357204437256
+64758,An bhfuil an Ríocht Aontaithe ina monarcacht? Cad a dhéanann an Bhanríon ansin má tá an Ríocht Aontaithe ina daonlathas? ,"Níl, is daonlathach é an Ríocht Aontaithe, le monarcacht oidhreachta. Is é an Bhanna ceann searmanais stáit na Ríochta Aontaithe. Ciallaíonn sé seo go dtugann sí cuairt go minic agus go mbuaileann sí leis an bPríomh-Aire, ach níl aon chumhacht aici ar pholaitíocht. Tá sí ina óstach ar imeachtaí éagsúla freisin. Mar shampla, cuireann sí fáilte roimh cheannairí eachtracha go dtí an Bhreatain agus bíonn cruinnithe bliantúla aici le Príomh-Aire na Breataine.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,60.41646189598968,57.71219824705987,48.26694186687743,3.876746892929077
+30616,Cé hé Nicholas Parsons? ,B'aisteoir Sasanach é Christopher Nicholas Parsons (a rugadh ar an 10 Deireadh Fómhair 1923 agus a fuair bás ar an 28 Eanáir 2020). ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3112.938963166185,51.48196175760853,48.25310004596684,3.876460075378418
+39633,Cé hé Eugenio Montale? ,File agus údar de chuid na hIodáile ba ea Eugenio Montale (a rugadh 12 Deireadh Fómhair 1896 in Genova agus a d'éag 12 Meán Fómhair 1981 in Milano). Bhain sé Duais Nobel na Litríochta amach sa bhliain 1975. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2534.453393065481,42.05613725871016,48.20844899442505,3.8755342960357666
+190200,Cé hé Iasar Arafat? ,"Bhí Yasser Arafat (nó Iasar Arafat) (24 Lúnasa 1929 – 11 Samhain 2004) a rugadh faoin ainm Mohammed Abdel-Raouf Arafat al-Qudwa al-Husseini (Araibis: محمد عبد الرؤوف القدوة الحسيني) ina uachtarán ar Údarás na Palaistíne.
+Bhí Arafat ina bhunaitheoir agus ina cheannaire ar FATA, chomh maith le bheith ina chathaoirleach ar Eagraíocht Shaoirse na Palaistíne (ó 1969 ar aghaidh). 
+Chomhbhuaigh sé Duais Nobel na Síochána sa bhliain 1994.
+
+Ar an 20 Eanáir 1996, toghadh Arafat ina uachtarán ar an Údarás Palaistíneach (Palestinian National Authority).
+Labhair Paddy Monaghan, Cathaoirleach Irish Christian Friends of Israel, faoi sa bhliain 2012ː
+'Rinne Arafat idirbheartaíocht ar Chomhaontú Osló, ach níor chur sé i bhfeidhm é. An aidhm a bhí aige ná bogadh ar ais ón Libia go dtí an Bruach Thiar lena chuid tacadóirí. ... Rinneadh taifead rúnda air agus é ag labhairt i Mosc san Afraic Theas trí mhí tar éis Chomhaontú Osló agus dúirt sé, “ná bí buartha faoin gconradh síochána seo, is ionann é agus traein ag stopadh ag stad. Bainfidh muid amach an sprioc atá againn, chun deireadh a chur le hIosrael. Ardán a bheas anseo chun é sin a dhéanamh”.'",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5441.123461016468,35.30934680140404,48.18475462441052,3.875042676925659
+27814,Cé hé Jack Britton? ,"Dornálaí Meiriceánach, a bhí ina churadh marcmheáchain, ab ea Jack Britton, a rugadh ar 14 Deireadh Fómhair, 1885 i Nua-Eabhrac, Nua-Eabhrac agus a fuair bás ar an 27 Márta, 1962. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3347.728612628445,35.949714185595866,48.06059021667576,3.872462511062622
+5797,Cé hé Helmut Schmidt? ,"Polaiteoir de chuid an SPD agus iar-Sheansailéir na Gearmáine ab ea Helmut Heinrich Waldemar Schmidt. Rugadh é ar an 23 Nollaig 1918 i gcathair Hamburg na Gearmáine agus bhásaigh sé san áit chéanna ar an 10 Samhain 2015.
+
+Bhí Schmidt ina Sheansailéir ar an mBundesrepublik Deutschland (Gaeilge: Poblacht Chónaidhme na Gearmáine) ón mbliain 1974 go dtí 1982.
+
+Tar éis dó éirí as an bpolaitíocht, thug sé aghaidh ar an iriseoireacht. D'éirigh sé ina chomheagarthóir ar Die Zeit (Gaeilge: 'An tAm'), nuachtán seachtainiúil a fhoilsítear in Hamburg, sa mbliain 1983 agus chaith sé an chuid eile dá shaol sa phost sin.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2707.179729016252,35.92381314650577,48.01611730428569,3.8715367317199707
+187957,"Inis dom faoi Filideilfia, Pennsylvania. ","Philadelphia nó Filideilfia an séú cathair is mó i Stáit Aontaithe Mheiriceá agus an chathair is mó i stát Pennsylvania. Tugtar “Philly” agus “Cathair an Ghrá Bráthar” ar an gcathair mar leasainmneacha. (""Grá Bráthar” an chiall atá le Philadelphia sa Ghréigis). Tá an chathair suite in oirthear Pennsylvania, ar bhruach thiar na hAbhann Delaware. Tá 135 míle cearnach d’achar ann.
+
+Tá breis is 1.54 milliún duine ina gcónaí sa chathair féin de réir mheastachán Bhiúró an Daonra sa bhliain 2008, agus timpeall 5.8 milliún duine má chuirtear na fo-bhailte san áireamh. 
+
+Bunaíodh Philadelphia sa bhliain 1682. Baineadh úsáid aisti mar phríomhchathair na Stát Aontaithe sa tréimhse 1790–1800 agus an phríomhchathair nua, Washington, D.C. á tógáil. Is é Jim Kenney (Páirtí Daonlathach) méara na cathrach faoi láthair.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4183.31619096222,39.72270396830272,47.96422897811929,3.870455503463745
+122082,"Cén fáth a n-oibríonn ergänzungsschulen? Ag féachaint don cheist roimhe seo, scríobh comhthéacs ina bhfuil an freagra. D'fhéadfadh sé a bheith 1 - 20 abairt. Comhthéacs:","Is scoileanna sa Ghearmáin iad Ergänzungsschulen. Is scoileanna meánscoileanna nó iar-meánscoileanna (neamh-thríúchéime) iad Ergänzungsschulen, atá á reáchtáil ag daoine príobháideacha, eagraíochtaí príobháideacha nó, ag grúpaí reiligiúnacha agus a thairgeann cineál oideachais nach bhfuil ar fáil i scoileanna poiblí. Is scoileanna gairmiúla iad formhór na scoileanna seo. Níl na scoileanna gairmiúla sin mar chuid den chóras dúlach-oideachais na Gearmáine, áfach. Tá an tsaoirse ag na ergänzungsschulen oibriú lasmuigh de rialáil an rialtais agus maoinítear iad go hiomlán trí táillí teagaisc a ghearradh ar a gcuid mac léinn.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,79.15775775077726,45.16430334914135,47.94440380964255,3.870042085647583
+156571,Inis dom faoi Francisco Largo Caballero. ,"Polaiteoir agus ceardchumannaí Spáinneach ab ea Francisco Largo Caballero (Deireadh Fómhair 1869 – 23 Márta 1946). Bhí sé an-tábhachtach i stair an Pháirtí Shoisialaigh (PSOE) agus an UGT. Rugadh é in Maidrid sa bhliain 1869. Ghlac sé páirt i stailc oibre sa bhliain 1890 agus bhí sé mar bhall de PSOE sa bhliain 1894. Tar éis bás Pablo Iglesias, bunaitheoir an pháirtí, sa bhliain 1925, toghadh é mar cheannaire ar an pháirtí agus an UGT. Ag tús a shaoil pholaitiúil, ní raibh sé chomh radacach sin, ag iarraidh go n-oibreodh an cheardchumann leis an deachtóir Miguel Primo de Rivera chun fanacht mar eagraíocht dleathach. Idir na bliana 1931 agus 1933 aire ab ea é (""Caidreamh Lucht Oibre"") sa chéad rialtas sa Dara Phoblacht, faoi cheannas Niceto Alcalá-Zamora, agus i rialtas Manuel Azaña.
+
+Sna toghcháin 19 Samhain 1933, tháinig an eite dheis i gcumhacht (CEDA). Leis sin thosaigh Largo ag labhairt faoi ""réabhlóid sóisialach"", agus bhí sé mar cheannaire ar an eite chlé (Marxach agus réabhlóideach).",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,4831.508278820524,38.239915958464806,47.84244643330414,3.867913246154785
+71176,Cé hé James Cook? ,"Taiscéalaí, loingseoir agus cartagrafaí Sasanach ab ea an Captaen James Cook (27 Deireadh Fómhair 1728 – 14 Feabhra 1779).
+
+Rinne Cook trí thuras fharraige go dtí an tAigéan Ciúin. Leag sé amach roinnt oileáin agus cóstaí den chéad uair. Tá cáil ar Cook freisin mar an loingseoir a d'fhionn agus a d'éiligh cósta thoir na hAstráile agus oileáin Haváí do na Sasanaigh. Chomh maith le sin, ba é Cook an chéad duine a leag amach Talamh an Éisc agus an Nua-Shéalainn.
+
+Feallmharaíodh James Cook ar an 14 Feabhra 1779 é i Haváí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2027.1788710979883,36.26077677917877,47.82302505901734,3.867507219314575
+188062,Inis dom faoi Baile Átha Cliath. ,"Is é Baile Átha Cliath[1] (Béarla: Dublin) príomhchathair na hÉireann agus é ar an gcathair is mó sa tír freisin. Tá sé suite in oirthear na tíre, cois Life agus ar imeall Mhuir Éireann. Tá breis is 1.6 milliún duine ina gcónaí i mórcheantar Bhaile Átha Cliath agus deirtear go dtiocfaidh borradh agus fás ar an daonra sa todhchaí. 
+Dhá áit éagsúla b'iad Baile Átha Cliath agus Duibhlinn a bhí gearr do lár na cathrach mar atá go comhaimseartha. Tugtar Bleá Cliath mar ghiorrúchán ar Bhaile Átha Cliath scaití. Baintear úsáid as Duibhlinn féin go hannamh. Áth Cliath nó Áth na gCliath a tugadh ar an áit go traidisiúnta sna foinsí Gaelacha.
+Deirtí gurbh iad na Lochlannaigh a bhunaigh an chathair sa bhliain 988, ach is suntasach gur dhá ainm Gaeilge atá uirthi, agus nach bhfuil aon ainm Lochlannach uirthi. Lean na Anglo-francesi ag cur leis an gcathair nuair a tháinig siadsan chuig an tír. Ina dhiaidh sin, leath an Pháil, as Baile Átha Cliath amach.
+
+Tá go leor fianaise ann go raibh an Ghaeilge á labhairt go flúirseach sa chathair agus go raibh pobal dúchais Gaelach ann go dtí deireadh an 19ú haois ar a laghad, go háirithe i gceantar na Saoirsí. Bhí ciorcal liteartha Gaeilge cáiliúil le fáil ann a bhí bainteach le Seán Ó Neachtain agus a mhac Tadhg sa 17ú agus san 18ú haois agus ba mhór a chuir siad seo le leánn na Gaeilge san Ardchathair.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,432.4883037236695,42.31897984568911,47.78556170292745,3.8667235374450684
+27349,Inis dom faoi Máirtín Mac Cumascaigh. ,"Iománaí Éireannach é Máirtín Mac Cumascaigh (Béarla: Martin Comerford), a rugadh ar an 9 Samhain, 1978 i gContae Chill Chainnigh. Tá Comerford ag imirt ina thosaí leis an club Gaeil Ó Lochlainn, agus an fhoireann idirchontae Chill Chainnigh. Ceapadh ina chaptaen é ar an fhoireann sa bhliain 2004.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,619.2161469857525,50.27454206329287,47.59794703973263,3.8627896308898926
+18774,Inis dom faoi Pyotr Ilyich Tchaikovsky. ,"Cumadóir Rúiseach a bhí i bPyotr Ilyich Tchaikovsky (Rúisis: Пётр Ильич Чайковский) (7 Bealtaine, 1840 - 6 Samhain, 1893). Tá clú agus cáil air ar fud an domhain. Meastar go bhfuil sé ar dhuine de na cumadóirí is tábhachtaí i stair an cheoil. 
+
+Rugadh Tchaikovsky i Votkinsk, cathair bheag in Udmurtiya, an dara páisete de sheisear clainne. Bhí a mhuintir saibhir.
+
+Sa bhliain 1854, in aois 14, thosaigh sé ag cumadóireacht tar éis dá mháthair bás a fáil go tobann. In 1859, cháiligh sé ón Scoll Dlí Impiriúlach agus fuair sé post mar chléireach dlí.
+
+In 1863, in aois 23, d'éirigh sé as a phost agus d'fhreastail sé ar an Ardscoil Cheoil i gCathair Pheadair. Cháiligh sé tar éis ceithre blíana. In 1866, thosaigh sé ag múineadh ceoil san ardscoil nua i Moscó. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,714.8099591763091,38.51169170785269,47.50928651929962,3.8609251976013184
+200530,Cé hé Mícheál D. Ó hUigínn. ,"Is é Mícheál Dónall Ó hUigínn (18 Aibreán 1941 i Luimneach a rugadh é) naoú hUachtarán na hÉireann ón mbliain 2011. Socheolaí, file, údar, craoltóir agus polaiteoir atá ann, a bhí ina Theachta Dála de chuid Pháirtí an Lucht Oibre sular toghadh mar Uachtarán é.  Rugadh Ó hUigínn ar 18 Aibreán 1941 i gCathair Luimnigh agus tógadh ar fheirm a aintín é gar do Chora Chaitlín i gContae an Chláir. B'oibrí monarchan agus cléireach é sular éirigh leis ardoideachas a bhaint amach, an chéad duine dá mhuintir a rinne amhlaidh. Rinne s�� staidéar in Ollscoil na hÉireann i nGaillimh, in Ollscoil Mhanchain agus in Ollscoil Indiana. Bhí Ó hUigínn mar Aire Gaeltachta agus Cultúir sa chomhrialtas ó 1993 go 1997.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,129.94009491689124,43.5570656260454,47.45173444731292,3.859713077545166
+168781,Inis dom faoi Patrick McAuliffe. ,Polaiteoir Éireannach ab ea Patrick McAuliffe. Bhí sé ina bhall de Pháirtí an Lucht Oibre. Rugadh sé ar an 1 Lúnasa 1914. Fuair sé bás ar an 13 Deireadh Fómhair 1989. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1506.055556966946,42.04964028761059,47.42711162034898,3.859194040298462
+34459,Inis dom faoi John Kenneth Galbraith. ,"Eacnamaí mór le rá as Meiriceá ab ea John Kenneth Galbraith (15 Deireadh Fómhair 1908 – 29 Aibreán 2006). Ba as Ceanada dó ó dhúchas, ach fuair sé a chuid oiliúna in Ollscoil Berkeley, agus chaith sé a shaol ag obair sna Stáit Aontaithe.
+
+Thuill a leabhar The Affluent Society an-cháil dó nuair a foilsíodh é i 1958 tar éis dó deich mbliana a chaitheamh ag obair in Ollscoil Harvard. Léirigh sé sa leabhar conas gur éirigh na Stáit Aontaithe saibhir san earnáil phríobháideach ach gur fhan siad bocht san earnáil phoiblí.
+
+Chaith Galbraith tréimhsí ag obair le ceathrar uachtarán, Franklin D. Roosevelt, Harry S. Truman, John F. Kennedy agus Lyndon B. Johnson. Chaith sé cúpla bliain ina ambasadóir san India, 1961–63.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2591.971803353484,33.53249833209654,47.4259356544538,3.8591692447662354
+187368,Cé mhéad bliain idirmheánach a chaitheann cicadas faoi thalamh? ,"Baineann an straitéis éabhlóideach a úsáideann cicadas den ghéineas Magicicada úsáid as uimhreacha príomha. Caitheann na hacmhainní seo an chuid is mó dá saol mar grubs faoi thalamh. Ní thagann siad amach as a n-uimhreacha ach tar éis 7, 13 nó 17 bliana, agus ag an bpointe sin eitilt timpeall, breeding, agus ansin bás tar éis cúpla seachtain ar a mhéad. Creidtear gurb é an loighic atá leis seo ná go ndéanann na hidirthréimhsí príomh-uimhreacha idir éirí amach go bhfuil sé an-deacair do ghalar a éabhlódh a d'fhéadfadh speisialtóireacht a dhéanamh mar ghalar ar Magicicadas. Má tharlaíonn Magicicadas ag eatraimh neamh-príomh-uimhreacha, a rá gach 12 bliana, ansin bheadh draíochtóirí ag teacht gach 2, 3, 4, 6, nó 12 bliana cinnte chun iad a chomhlíonadh. Thar thréimhse 200 bliain, bheadh meán-phobail creachadóirí le linn ráigeanna hipitéiseacha de ciceanna 14 agus 15 bliana suas le 2% níos airde ná le linn ráigeanna de ciceanna 13 agus 17 bliana. Cé go bhfuil sé beag, is cosúil go raibh an buntáiste seo go leor chun roghnú nádúrtha a thiomáint i bhfabhar timthriall saoil uimhreacha príomha do na h-ionsaithe seo. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,128.9346106646425,44.99990657882553,47.34683980840102,3.8575000762939453
+92636,"Inis dom faoi Anraí IV, Impire Naofa Rómhánach. ",Bhí Anraí IV (Laidin: Henricus IV Gearmáinis: Heinrich IV) (11 Samhain 1050 – 7 Lúnasa 1106) mar rí na Gearmáine ón mbliain 1056 agus Impire Naofa Rómhánach ón mbliain 1084 go dtí an bhliain 1105. Bhí sé an-chumhachtach agus ghlac sé páirt thábhachtach in eachtraí an 11ú céad. Tharla cogaidh chathartha san Iodáil agus sa Ghearmáin chomh maith le Conspóid Insealbhuithe san Eaglais Chaitliceach.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,626.5442499902844,51.57842948571141,46.94961845345305,3.8490750789642334
+120043,Inis dom cúpla seanfhocal Gaeilge. ,"Bhuel, sin ceist mhaith! Tá a lán seanfhocal Gaeilge iontach. Mar shampla: 
+Tír gan teanga, tír gan anam. 
+Más fiú é a dhéanamh, is fiú é a dhéanamh i gceart. 
+Mol an óige agus tiocfaidh siad. 
+Ciall cheannaithe an chiall is fearr. 
+",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,311.1959336923231,43.19279234179505,46.85852337746965,3.847132921218872
+17964,Sainmhínigh cad é úrscéal stairiúil. ,"Is éard is úrscéal stairiúil ann ná úrscéal a bhfuil a imeachtaí suite i dtréimhse áirithe staire, agus an scríbhneoir ag iarraidh saol agus meon na tréimhse sin a athchruthú ar leathanaigh an leabhair. 
+Is féidir don úrscéal stairiúil fíorcharachtair na tréimhse seo a lua nó carachtair fhicseanúla a chur ag caidreamh le fíorcharachtair na tréimhse. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,655.4702998418255,39.598567901034656,46.836073152662216,3.846653699874878
+144528,"Inis dom faoi Richard Boyle, 1ú Iarla Chorcaí. ",Ba é Richard Boyle 1ú Iarla Chorcaí nó 'An tIarla Mór' mar a thugtaí air. Ba phearsa thábhachtach é i gcoilíniú na hÉireann sa 17ú haois. Mac leis ba ea an t-eolaí cáiliúil Éireannach Robert Boyle. Rugadh sé ar an 13 Deireadh Fómhair 1566. Fuair sé bás ar an 15 Meán Fómhair 1643. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,515.9071755709438,58.01858319074742,46.79284491099277,3.8457303047180176
+186223,Cé hé George Orwell? ,"Is é George Orwell ainm cleite Eric Arthur Blair, úrscéalaí Sasanach, 25 Meitheamh 1903 — 21 Eanáir 1950. Áirítear Orwell ar scríbhneoirí móra na fichiú haoise. Ba iad an dá úrscéal mhóra pholaitiúla, mar atá, Animal Farm (1945) agus Nineteen Eighty-four (1949) a thuill clú domhanda dó. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2196.72656461094,42.14039792232392,46.77506517365377,3.8453502655029297
+86448,"Cad iad na cleasanna éasca is féidir liom a mhúineadh do mo mhadra? Conas a théann mé ar aghaidh ag múineadh ""fetch""? ","Níl a fhios agam i ndáiríre, tá sé sin suas go dtí tú. Is féidir liom ach roinnt teimpléid a thabhairt duit is féidir leat a úsáid chun an cás a chur ar bun, agus a insint duit cad iad na horduithe le húsáid chun an madra a theagasc. Ar dtús tá mé ag dul chun cás nua a bhunú ina bhfuil roinnt bataí i mo lámh, agus is féidir leis an madra iarracht a dhéanamh iad a fháil. Ar dtús gabhfaidh mé an bata as an stailc seo, agus ansin coinnfidh mé é idir mo mhéara agus beidh mé ag rá ""fetch!"" Ansin rithfidh an madra chug mé agus gheobhaidh mé an bata, agus féadfaidh mé buíochas a thabhairt dó le cliceáil nó le déileáil nó rud éigin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,194.7577831964201,36.69913415898656,46.76166233665174,3.8450636863708496
+63234,Inis dom faoi Pádraig Ó Baoighill. Inis dom faoin an leabhar a scroíobhann sé. ,"Scríbhneoir comhaimseartha Gaeilge ó Thír Chonaill is ea Pádraig Ó Baoighill.
+
+Tá sé tar éis na leabhair seo a fhoilsiú:
+
+An Coileach Troda agus scéalta eile 1993. Díolaim ghearrscéalta atá ann agus iad ag tabhairt cur síos ar an saol timpeall na Teorann.
+Óglach na Rosann 1994. Beathaisnéis é seo ar Niall ""Pluincéad"" Ó Baoill, laoch Poblachtánach ó bhólaí dúchais an scríbhneora, agus cuid mhaith seanchais áitiúil agus stairiúil léi. Go háirithe, tá go leor eolais ar fáil sa leabhar seo faoin bpáirt a bhí ag Seosamh Mac Grianna agus Séamus Ó Grianna in imeachtaí an Chogaidh Chathartha.
+Cuimhní ar Dhochartaigh Ghleann Finne 1994. Seo leabhrán beag ina dtugann Pádraig cuntas ar theaghlach mór fidléireachta ó Lár Thír Chonaill.
+Nally as Maigh Eo 1998. Beathaisnéis atá ann ar Fhíníneach a ghlac páirt i mbunú Chumann Lúthchleas Gael. Ní raibh fad saoil i ndán do Nally, nó nuair a ghearr na Sasanaigh téarma príosúnachta air, níor cheadaigh a dhrochshláinte dó an téarma sin a chríochnú ina bheo. Mar sin féin, maireann a chuimhne ina measc siúd a chleachtann na cluichí Gaelacha.
+Ó Ghleann go Fánaid 2000. Seo leabhar taistil ar Chontae Dhún na nGall. Tugann an scríbhneoir léargas beoga ar shaol na ndaoine ina chontae dúchais, ar iarsmaí na laethanta a bhí agus ar staid na Gaeilge in áiteanna éagsúla.
+Amhrán Hiúdaí Fheilimí agus Laoithe Fiannaíochta as Rann na Feirste 2001.
+Srathóg Feamnaí agus Scéalta Eile 2001. Díolaim gearrscéalta is ea an leabhar seo, agus na scéalta ag cardáil shaol mhuintir Thír Chonaill sa bhaile agus i gcéin - is é sin, in Albain.
+Ceann Tìre/Earraghàidheal. Ár gComharsanaigh Ghaelacha 2003. Seo leabhar taistil arís agus í ag cardáil saol Gharbhchríocha na hAlban.
+Gasúr Beag Bhaile na gCreach 2004. Seo úrscéal gairid faoi bhuachaill beag a bhfuil an t-alcólachas ag luí ar a mhuintir, agus cur síos dúisitheach ann ar an dóigh a dtéann an fhadhb seo i bhfeidhm ar an stócach óg.
+Faoi Scáth na Mucaise 2005. Díolaim scéalta béaloidis atá ann, agus iad bailithe ar imeall na Gaeltachta i dTír Chonaill.
+Ó Cadhain i dTír Chonaill 2007. Cnuasach béaloidis é seo chomh maith. B'é Máirtín Ó Cadhain féin a bhailigh é. Tá dlúthdhioscaí fuaime ag dul leis an leabhar le cuidiú leis an bhfoghlaimeoir blas ceart na canúna a tharraingt air féin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,254.66098872079277,41.85465830104422,46.75926539553135,3.8450124263763428
+72156,Cé hé Piaras Béaslaí?,"Scríbhneoir Gaeilge, trodaí saoirse d'Éirinn agus saighdiúir ab ea Percy Frederick Beazley, nó Piaras Béaslaí. Rugadh i Learpholl é ar an 10ú Márta 1881, agus fuair sé bás ar an 22ú Meitheamh 1965 i mBaile Átha Cliath. Scríobh sé drámaí agus dánta, ach is é an saothar litríochta is tábhachtaí dár tháinig óna pheann ná an t-úrscéal fáthchiallach Astronár.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,216.13426066060205,42.68714859874559,46.55392040512354,3.840611219406128
+9767,Cé hé John Candy? ,"B’aisteoir Ceanadach é John Franklin Candy (31 Deireadh Fómhair 1950 – 30 Márta 1994). Bhí sé ina bhall de Second City, foireann fuirseoireachta in Toronto, Ceanada, agus bhíodh páirteanna go rialta aige ar an gclár teilifíse úd Second City Television. Bhí páirteanna aige freisin i scannáin mar Spaceballs (1987) agus Uncle Buck (1989). Bhí sé ag déanamh scannáin in Durango, Meicsiceo, sa bhliain 1994 nuair a bhuail taom croí é agus fuair sé bás. Tá sé curtha in Culver City, California. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3165.418248706437,34.43135422928872,46.47652266376042,3.838947296142578
+56776,Cé hé Pádraig de Brún? ,"Rugadh an Moinsíneoir Pádraig de Brún i nGráinseach Mhóicléir, Contae Thiobraid Árann ar an 13 Deireadh Fómhair sa bhliain 1889. Ba scoláire ilteangach é, agus chuir sé de dua air féin oidhreacht chultúrtha na hEorpa a tharraingt isteach sa Ghaeilge. Oirníodh ina shagart é sa bhliain 1913.
+
+De shliocht oilte é: d'fhoghlaim sé uraiceacht na Fraincise agus na Gearmáinise óna mháthair, agus ba mháistir scoile é a athair.
+
+
+Dante i múrmhaisiú i nGailearaí Uffizi. Andrea del Castagno a rinne timpeall na bliana 1450.
+Rinne sé staidéar ar an matamaitic in Ollscoil Sorbonne i bPáras sa Fhrainc, mar ar bhain sé amach dochtúireacht. Chuir sé feabhas ar a chuid Fraincise agus Gearmáinise agus é ag siúl na Mór-Roinne. Shealbhaigh sé an Iodáilis trí staidéar príobháideach agus trí chuairteanna ar an Iodáil, áit a raibh an Cairdinéal Mícheál de Brún, a dheartháir, ina chónaí sa Róimh.
+
+Ba bhreac-Ghaeltacht é a cheantar dúchais agus é ina bhuachaill. Mhéadaigh a spéis sa Ghaeilge tar éis bhású cheannairí Éirí Amach na Cásca sa bhliain 1916, agus é d'aidhm aige feasta litríocht chlasaiceach na hEorpa a chur ar fáil i nGaeilge. Rinne sé na haistriúcháin is cáiliúla ar mhórshaothar na hEorpa: An Choiméide Dhiaga le Dainté Ailigéirí agus an Odaisé le Hóiméar.
+
+Bhí sé ina Ollamh le Matamaitic i gColáiste Phádraig i Maigh Nuad idir na blianta 1914 agus 1945, agus ba é Uachtarán Choláiste Ollscoile na Gaillimhe é ón mbliain 1945. Cheap Eamon de Valera é ina Chathaoirleach ar Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath agus bhí sé ina Chathaoirleach freisin ar Chomhairle Ealaíon na hÉireann. Rinneadh Chevalier de la Légion d'Honneur sa Fhrainc de agus bronnadh La Medaglia al merito della Repubblica Italiana air.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,325.9906083583815,38.52342796757343,46.41354847857321,3.8375914096832275
+179782,Cé hé Oscar Wilde? ,"Ba drámadóir, úrscéalaí, scríbhneoir aistí agus file Éireannach é Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde (16 Deireadh Fómhar 1854 - 30 Samhain 1900). I ndiaidh dó a bheith ag scríobh i roinnt slí éagsúla sna 1880idí, tháinig cáil air mar drámadóir i Londain sna 1890idí. Tá aithne ag daoine air de bharr a eipeagram, a úrscéal The Picture of Dorian Gray agus na drámaí a scríobh sé.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1896.591137356305,41.58937454781461,46.36836647786019,3.8366174697875977
+18580,Inis dom faoi Áine Ní Fhoghludha. ,"Náisiúnaí Éireannach agus scríbhneoir Gaeilge ab ea Áine Ní Fhoghludha (10 Samhain 1880 – 14 Aibreán 1932). Rugadh sa Rinn i gContae Phort Láirge do mhúinteoirí scoile Micheál Ó Foghludha agus Eibhlín de Bron. Gníomhaí ar son na Gaeilge ab ea a hathair, agus bhain Áine céim amach sa Ghaeilge i gColáiste na hOllscoile, Corcaigh. Mhúin sí i nDún Garbhán, Contae Phort Láirge, ach briseadh as a post í tar éis Éirí Amach na Cásca. Deirtear gurbh é a cuid náisiúnachais sa seomra ranga ba chúis leis seo. Úsáideadh a leabhar Brosna (cnuasach scéalta do leanaí a foilsíodh sa bhliain 1922) i scoileanna na hÉireann. Fuair sí bás i gCathair Saidhbhín agus cuireadh sa Rinn í.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,473.2020827056661,39.13221083206282,46.35084748634403,3.8362395763397217
+22193,"Cé atá freagrach as traidisiún a choinneáil? Ag féachaint don cheist roimhe seo, scríobh comhthéacs ina bhfuil an freagra. D'fhéadfadh sé a bheith 1 - 20 abairt. Comhthéacs:","
+Tá go leor traidisiúin ag fáil bháis na laethanta seo. Tá go leor teangacha go háirithe ag fulaingt ó níos lú daoine in ann iad a labhairt agus a thuiscint.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,45.28848892964899,62.57002056596384,46.350239690653176,3.836226463317871
+162517,Inis dom faoi Leon Ó Broin. ,"Ba státseirbhíseach agus údar é Leon Ó Broin (10 Samhain 1902 – 26 Feabhra 1990) a d'aistrigh an leabhar clúiteach de chuid H. G. Wells, Cogadh na Reann sa bhliain 1935. Tháinig An Oíche úd i mBeithil - dráma aoin mhíre óna pheann sa bhliain 1949 agus Comhcheilg sa Chaisleán sa bhliain 1963. Scríobh sé freisin An Maidíneach sa bhliain 1971 faoi Risteard Roibeard Ó Maidín a mhair idir 1798-1886 agus a scríobh stair na nÉireannach Aontaithe. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1647.8851543919118,40.8835170780933,46.23047186727157,3.833639144897461
+152852,Cé hé Henry Dunant? ,"Daonchara a rugadh sa Ghinéiv ab ea Henry Dunant (baiste Jean-Henri) (8 Bealtaine 1828 - 30 Deireadh Fómhair 1910). Thug sé an príomhspreagadh do bhunú Chumann Idirnáisiúnta na Croise Deirge ag comhdháil sa Ghinéiv i 1863, as ar tháinig Coinbhinsiún na Ginéive (1864).
+
+Roinn sé an chéad Duais Nobel don tsíocháin i 1901. 
+
+Rugadh sé ar an 8 Bealtaine 1828. Fuair sé bás ar an 	30 Deireadh Fómhair 1910. Bhí sé 82 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1339.4043228745354,33.74221465763395,46.22242635894232,3.833465099334717
+128988,Cé hé Mícheál Ó Coileáin? ,"Ba cheannaire míleata agus polaiteoir Éireannach é Mícheál Eoin Ó Coileáin nó Michael Collins (16 Deireadh Fómhair 1890 – 22 Lúnasa 1922) a rugadh i gContae Chorcaí. Bhí sé beartach i gCogadh na Saoirse, agus bhí sé ina bhall den toscaireacht Éireannach a shínigh an Conradh Angla-Éireannach i 1921. Ba theachtaí iad ó rialtas sealadach na Chéad Dála.",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,376.1010024542095,32.98188814368496,46.03813881397343,3.829470157623291
+14323,Inis dom faoi Teacht na Lochlannach in Eireann. ,"I ndeireadh na naoú haoise, thosaigh na hUigingigh - na foghlaithe mara ó Chríoch Lochlann - ag ionsaí agus ag creachadh na mainistreach sa Bhreatain Mhór agus in Éirinn. Tháinig an chuid is mó acu ó chósta na hIorua, agus is é an t-ainm a thug na Gaeil orthu ná Lochlannaigh. Tá a leithéid de chúige san Iorua agus Rogaland, agus is air sin atá an focal Lochlannach bunaithe. Níor dhruid na Lochlannaigh siar ó na mainistreacha ba sine agus ba thábhachtaí féin in Éirinn: d'ionsaigh siad Oileán Í sa bhliain 795, tháinig siad ar ais sa bhliain 802 leis an mainistir a chur trí thine, agus i gceann ceithre bliana eile d'fhill siad in athuair le ochtar daoine is trí scór de mhuintir na háite a mharú. Chuir an chogaíocht seo an oiread eagla ar na manaigh is gur chinn siad ar mhainistir nua a bhunú i gCeanannas Mór, sách fada ar shiúl ón gcósta. Sna 820idí, bhí na Lochlannaigh in ann seoladh timpeall oileán na hÉireann ar fad, agus iad ag ionsaí na mainistreach ar fud an chósta. Má bhí na manaigh ag iarraidh foscadh a fháil i gCeanannas Mór, ní raibh sábháilteacht ar fáil ansin ach an oiread, nó sa bhliain 836, rinne na Lochlannaigh ionradh fada isteach ón gcósta díreach sa taobh sin den tír, i dtailte deisceartacha na nUí Néill. Bhain siad úsáid fhorleathan as na haibhneacha mar bhealaí seoltóireachta, agus sa bhliain 839, bhí a gcuid long ag seoladh Loch nEathach féin agus ag creachadh na gcladaí. Sna 840idí, bhí an chuma ag teacht ar na cúrsaí go raibh na hUigingigh meáite ar an tír ar fad a fhorghabháil.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,369.5620686954631,44.89054141840885,45.860468126486886,3.825603485107422
+37322,Inis dom faoi Liam Mac Piarais. ,"Náisiúnaí Éireannach ab ea Liam Mac Piarais (15 Samhain, 1881 - 4 Bealtaine, 1916), nó William ""Willie"" Pearse as Béarla. Ghlac Mac Piarais páirt in Éirí Amach na Cásca i mBaile Átha Cliath sa bhliain 1916, in éineacht lena dheartháir Pádraig.
+
+Throid Pádraig agus Liam le chéile in Ard-Oifig an Phoist, ar Shráid Uí Chonaill. Cuireadh iad chun báis i bPríosún Cill Mhaighneann nuair a bhí an reábhlóid thart.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1145.5942311420183,35.976122806427895,45.85938567448461,3.825579881668091
+15308,Inis dom seanfhocal Gaeilge. ,"Bhuel, sin ceist mhaith! Tá a lán seanfhocal Gaeilge iontach. Mar shampla: 
+Tír gan teanga, tír gan anam. 
+Más fiú é a dhéanamh, is fiú é a dhéanamh i gceart. 
+Mol an óige agus tiocfaidh siad. 
+Ciall cheannaithe an chiall is fearr. 
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,250.7576709969314,43.19279234179505,45.7613276355318,3.823439359664917
+118230,Ba mhaith liom a bheith níos cairdiúla don chomhshaol. Cad iad na leideanna atá agat? ,"Ceist iontach! Chun cabhrú leat do thionchar a laghdú, is féidir liom ceann de na trí ghníomhaíocht seo a mholadh: 1) déan iarracht táirgí a cheannach a tháirgtear ar bhealach inbhuanaithe (de ghnáth rud éigin cosúil le ""orgánach"" nó ""trádáil chothrom""; 2) úsáid níos mó míreanna athúsáidte / athchúrsála, agus níos lú iad siúd a chaitheann tú; 3) smaoineamh ar do dramhaíl a laghdú agus an méid rudaí atá agat a laghdú go forleathan.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,45.83816821517272,52.0076210459358,45.64870796848194,3.8209753036499023
+89124,Inis dom faoi Trevor Joyce. ,"File Éireannach as Baile Átha Cliath ó dhúchas is ea Trevor Joyce (rugadh 26 October 1947).[1]
+
+Is comh-bhunaitheoir é den New Writers' Press (NWP) sa bhliain 1967 agus bun-eagarthóir ar The Lace Curtain; A Magazine of Poetry and Criticism de chuid an NWP sa bhliain 1968.. Is comh-bhunaitheoir é fosta den bhFeis bhliantiúil SoundEye Festival a eagraítear i gcathair Chorcaí.
+
+Ceapadh Joyce ina Chomhalta ar Cuairt Filíochta Judith E. Wilson in Ollscoil Cambridge sa bhliain acadúil 2009/10. Bhí cónaitheachtaí aige ag Cill Rialaig, Contae Chiarraí, agus ag Ollscoil na hÉireann, Gaillimh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2986.3216035077626,39.66776498453977,45.63797809863373,3.820740222930908
+163123,Cuardaigh scannáin Jeff Goldblum.  ,"Sna Stáit Aontaithe, is fearr aithne ar Jeff goldblum as an aireagóir Perry White a imirt sa sitcom ""The Big Bang Theory"". Mar sin féin, bhí gairme an-spéisiúil ag Goldblum i róil eile, lena n-áirítear róil an Dr. Ian Malcolm sa scannán ""Jurassic Park"", David Levinson sa scannán ""The Lost World"", agus an tOllamh Ian Malcolm sa scannán ""Jurassic Park III""",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1695.9695868014812,46.35777692057137,45.42302150930338,3.816019058227539
+147557,Tá mé ag dul go Singeapór ar ghnó. An féidir leat a insint dom cad a bhfuil a fhios agat faoi Shingeapór?,"Tá a fhios agam go bhfuil Oileán beag díreach ó dheas den Mhalaeisia, a bhfuil daonra measta de thart ar 5 milliún. Bunaíodh an tír den chéad uair i 1819 mar chalafort trádála ag na Breataine, ach fuair sí neamhspleáchas sa deireadh i 1959. Is é Bearla an phríomh-theanga, agus cé go bhfuil go leor grúpaí eitneacha éagsúla sa tír, is é an chuid is mó den daonra eitneach Síneach. Is é an príomhchathair ""Singeapór"" (is é seo an t-ainm ar an tír), agus is é an chathair seo an áit a mbeidh tú bunaithe le haghaidh do chruinnithe gnó.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,95.62354560213534,47.0098341588585,45.39431024328834,3.8153867721557617
+198799,Conas is féidir liom meas a thaispeáint do mo dhochtúir?,"Tá sé i gcónaí go maith do bhuíochas a chur in iúl do dhochtúir. Tá sé beagán deacair cothromaíocht a dhéanamh idir an fonn buíochas a léiriú agus gan a bheith ag iarraidh an tuiscint a thabhairt ar bribe nó ró-íocaíocht. Is féidir leat do ghabháil a léiriú le cárta buíochas simplí, nó is féidir leat roinnt bronntanas suntasach a sheoladh cosúil le bláthanna, seacláid, nó fiú ticéad scannáin, nó deontas a thabhairt do charthanais ina n-ainm. Ach más mian leat do buíochas a thabhairt i bhfoirm bronntanais, is é an rud deireanach a theastaíonn uait ná an dochtúir a dhéanamh mothú go bhfuil sé oibleagtha a aisíoc. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,174.98904925874646,41.58373290881202,45.31004610248522,3.8135287761688232
+153512,Cé hé Joe Heaney. ,Bhain Seosamh Ó hÉanaí nó Joe Éinniú nó Joe Heaney (1 Deireadh Fómhair 1919 - 1 Bealtaine 1984) clú náisiúnta agus idirnáisiúnta amach dó féin de bharr a chuid amhránaíochta ar an sean-nós. Tá cáil na scéalaíochta air freisin.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1333.6793506443512,45.945449179872185,45.2308339913131,3.811779022216797
+153116,Inis dom faoi Brian O'Doherty. ,"Patrick Ireland a bhí mar ainm cleite ag Brian O'Doherty; dealbhóir, péintéir, údar, stiúrthóir scannán, ealaíontóir suiteála agus ealaíontóir coincheapa Éireannach atá ann.
+
+Rugadh i gContae Ros Comáin é sa bhliain 1935 agus bhí sé ina chónaí i Meiriceá. Bhain sé céim amach sa leigheas i gColáiste na hOllscoile, Baile Átha Cliath sa bhliain 1952.
+
+Thosaigh O'Doherty ag baint úsáide as an ainm Patrick Ireland lena chuid saothar a shíniú mar fhreagra ar mharuithe Dhomhnach na Fola i nDoire na bliana 1972.
+
+Ainmníodh é don Duais Booker sa bhliain 2000 as a úrscéal The Deposition of Father McGreevy. Ar an 20 Bealtaine, 2008, chuir O'Doherty samhail den duine ar leis a ainm cleite i gcré na cille mar dhea sa Músaem Nua-Ealaíne na hÉireann de bharr go raibh dul chun cinn déanta ó thaobh na síochána ó thuaidh, agus thosaigh sé ag baint úsáide as a ainm baiste athuair.
+
+Nocht sé lúbra dá chuid, darbh ainm Teanga-Aisling an Phobail, amuigh faoin aer i mBéal Feirste sa bhliain 2011 áit ar thug sé aitheasc uaidh i nGaeilge.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,456.7843105591734,36.34558188375284,45.13849980542226,3.8097355365753174
+64294,Cé hé Pádraig de Brún? ,"Rugadh an Moinsíneoir Pádraig de Brún i nGráinseach Mhóicléir, Contae Thiobraid Árann ar an 13 Deireadh Fómhair sa bhliain 1889. Ba scoláire ilteangach é, agus chuir sé de dua air féin oidhreacht chultúrtha na hEorpa a tharraingt isteach sa Ghaeilge. Oirníodh ina shagart é sa bhliain 1913. De shliocht oilte é: d'fhoghlaim sé uraiceacht na Fraincise agus na Gearmáinise óna mháthair, agus ba mháistir scoile é a athair. Dante i múrmhaisiú i nGailearaí Uffizi. Andrea del Castagno a rinne timpeall na bliana 1450. Rinne sé staidéar ar an matamaitic in Ollscoil Sorbonne i bPáras sa Fhrainc, mar ar bhain sé amach dochtúireacht. Chuir sé feabhas ar a chuid Fraincise agus Gearmáinise agus é ag siúl na Mór-Roinne. Shealbhaigh sé an Iodáilis trí staidéar príobháideach agus trí chuairteanna ar an Iodáil, áit a raibh an Cairdinéal Mícheál de Brún, a dheartháir, ina chónaí sa Róimh.
+Ba bhreac-Ghaeltacht é a cheantar dúchais agus é ina bhuachaill. Mhéadaigh a spéis sa Ghaeilge tar éis bhású cheannairí Éirí Amach na Cásca sa bhliain 1916, agus é d'aidhm aige feasta litríocht chlasaiceach na hEorpa a chur ar fáil i nGaeilge. Rinne sé na haistriúcháin is cáiliúla ar mhórshaothar na hEorpa: An Choiméide Dhiaga le Dainté Ailigéirí agus an Odaisé le Hóiméar.
+Bhí sé ina Ollamh le Matamaitic i gColáiste Phádraig i Maigh Nuad idir na blianta 1914 agus 1945, agus ba é Uachtarán Choláiste Ollscoile na Gaillimhe é ón mbliain 1945. Cheap Eamon de Valera é ina Chathaoirleach ar Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath agus bhí sé ina Chathaoirleach freisin ar Chomhairle Ealaíon na hÉireann. Rinneadh Chevalier de la Légion d'Honneur sa Fhrainc de agus bronnadh La Medaglia al merito della Repubblica Italiana air.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,325.9906083583815,41.451873560513405,45.126674073962896,3.8094735145568848
+87460,Inis dom faoi Peter de Loughry. ,Polaiteoir Éireannach ab ea Peter de Loughry. Bhí sé ina bhall de Chumann na nGaedheal. Tá sé 49 bliana d'aois. Rugadh sé ar an 4 Feabhra 1868. Bhí sé beo ó go dtí 23 Deireadh Fómhair 1931. ,Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2908.808064126545,46.5232519920572,45.11405548753167,3.8091938495635986
+16297,"Cé acu de na rudaí seo a leanas nach n-úsáidtear chun faisnéis a stóráil: bunachair sonraí, córais chomhad nó úsáideoirí? Ag féachaint don cheist roimhe seo, scríobh comhthéacs ina bhfuil an freagra. ","Is é stóráil bunachar sonraí an coimeádán a bhaineann le hidirmhíniú fisiceach bunachar sonraí. Cuimsíonn sé an leibhéal inmheánach (físeach) san ailtireacht bunachar sonraí. Tá an fhaisnéis uile is gá ann freisin (m.sh. meiteadatá, ""dàta faoi na sonraí"", agus struchtúir sonraí inmheánacha) chun an leibhéal coincheapaigh agus an leibhéal seachtrach a atógáil ón leibhéal inmheánach nuair is gá. De ghnáth, is é an t-inneall bunachar sonraí, ar a dtugtar ""inneall stórála"", atá freagrach as sonraí a chur i stóráil buan. Cé go mbíonn rochtain ag SGBD orthu de ghnáth tríd an gcóras oibriúcháin bunúsach (agus go minic ag baint úsáide as córais comhaid na gcóras oibriúcháin mar idirlíon le haghaidh leagan amach stórála), tá airíonna stórála agus socrú cumraíochta thar a bheith tábhachtach d'oibriú éifeachtach an SGBD, agus dá bhrí sin coinníonn riarthóirí bunachar sonraí iad go dlúth. Tá a bhunachar sonraí i gcónaí i roinnt cineálacha stórála (e.g., cuimhne agus stóráil sheachtrach) le SGBD, agus é ag feidhmiú. Tá sonraí an bhunachar sonraí agus an fhaisnéis bhreise is gá, b'fhéidir i méideanna an-mhór, códaithe i mbít. Is gnách go bhfuil sonraí sa stóráil i struchtúir a bhfuil cuma go hiomlán difriúil orthu ón mbealach a bhfuil na sonraí le feiceáil sna leibhéil choincheapacha agus seachtracha, ach ar bhealaí a dhéanann iarracht athchóiriú na leibhéil seo a bharrfheabhsú (an chuid is fearr is féidir) nuair is gá é d'úsáideoirí agus do chláir, chomh maith le cineálacha breise faisnéise riachtanacha a ríomh ó na sonraí (mar shampla., nuair a bhíonn ceist á chur ar an mbunachar sonraí).",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,107.33254697633168,43.64063960344126,45.04701998842107,3.807706832885742
+174016,Inis dom faoi Sony PlayStation. ,"Is é 'Sony' an comhlacht a chur tús leis bPlayStation a chur ar fáil don domhain. Is comhlacht ón tSeapáin í Sony a chur a lán cluichí ríomhaireachta agus bord eallóige ar fáil do dhaoine ar fud an domhain. Chruthaigh Sony rudaí eile cosúil leis ceithre bhord eallóige do raidió (an PlayStation 1, 2, 3 agus 4) , chruthaigh siad seirbhísí ar líne agus ar an idirlíon, chruthaigh siad réimse urlámhaí le húsáid do na bord eallóige do raidió, chruthaigh siad dhá chlár idirláimhe (a raibh iniompartha. Glaofar PlayStation Portable (PSP) nó PlayStation Iniompartha ar.) agus chruthaigh siad réimse gutháin freisin. Tháinig siad amach leis anPlayStation sa tSeapáin i mí na Nollaig, 1994 ar chostais 39,800 Yen (€333.85 sa lá atá inniu). Chuirfeadh ar fáil don Eoraip agus do Mheiriceá sa bhliain 1995.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2771.931086724359,42.15515962924568,45.03368282544036,3.807410717010498
+45644,Inis dom faoi Carlo Collodi. ,"Iriseoir agus scríbhneoir Iodálach ab ea Carlo Collodi (ainm cleite Carlo Lorenzini) (Flórans, 24 Samhain 1826 - 26 Deireadh Fómhair 1890). Tá aithne air mar gheall ar a leabhar clúiteach, Le avventure di Pinocchio. Storia d'un burattino. nó Eachtra Phinocchio[1], a tháinig amach sa bhliain 1881. Rinne Pádraig Ó Buachalla aistriúchán Gaeilge a d'fhoilsigh an Gúm den chéad uair i 1933. agus a d'fhoilsigh Coiste Litríochta Mhúscraí arís i 2003. Labhraíonn Eachtra Phinocchio go beo linne inniu sa ré dhigiteach agus go dtéann an leabhar i ngleic le ceisteanna atá gar dár gcroí sa chomhthéacs áirithe chultúrtha ina maireann muid faoi láthair. Tá ceisteanna go leor ann: mar shampla, cad is daonnaí ann. Cad é a dhéanann ‘fíor’ an duine?",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2229.127133533845,36.617860310892425,45.03136372195502,3.807359218597412
+44337,Inis dom faoi Somhairle MacGill-Eain. ,"File cáiliúil Albanach ab ea Somhairle MacGill-Eain nó Sorley MacLean (26 Deireadh Fómhair 1911 - 24 Samhain 1996).[1] Aithnítear Somhairle MacGill-Eain ar mhórfhilí na fichiú haoise i nGaeilge na hAlban. Rugadh é ar oileán Ratharsair, gar don t-Eilean Sgitheanach. Cainteoir dúchais Gàidhlig a bhí ann.
+
+Chaill MacGill-Eain a chreideamh Preispitéireach agus é ina dhéagóir. D'fhreastail sé ar Ollscoil Dhún Éideann agus d'imir sé iománaíocht ar son an choláiste.
+
+Thosaigh sé ag scríobh filíochta as Béarla, ach tar éis dó a chéad dán Gàidhlig, ""An Corra-Ghridheach,"" a chumadh bheartaigh sé gurbh fhearr a d'éireodh leis sa teanga sin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,222.93247761183304,44.48538776495827,44.96796751124901,3.8059504032135005
+41291,Inis dom faoi Carlo Collodi. ,"Iriseoir agus scríbhneoir Iodálach ab ea Carlo Collodi (ainm cleite Carlo Lorenzini) (Flórans, 24 Samhain 1826 - 26 Deireadh Fómhair 1890). Tá aithne air mar gheall ar a leabhar clúiteach, Le avventure di Pinocchio. Storia d'un burattino. nó Eachtra Phinocchio, a tháinig amach sa bhliain 1881. Rinne Pádraig Ó Buachalla aistriúchán Gaeilge a d'fhoilsigh an Gúm den chéad uair i 1933. agus a d'fhoilsigh Coiste Litríochta Mhúscraí arís i 2003. Labhraíonn Eachtra Phinocchio go beo linne inniu sa ré dhigiteach agus go dtéann an leabhar i ngleic le ceisteanna atá gar dár gcroí sa chomhthéacs áirithe chultúrtha ina maireann muid faoi láthair.Tá ceisteanna go leor ann: mar shampla, cad is daonnaí ann. Cad é a dhéanann ‘fíor’ an duine?",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2229.127133533845,35.9081085454225,44.942994054978094,3.8053948879241943
+85582,Inis dom faoi Áine Ní Fhoghludha. ,"Náisiúnaí Éireannach agus scríbhneoir Gaeilge ab ea Áine Ní Fhoghludha (10 Samhain 1880 – 14 Aibreán 1932).
+
+Rugadh sa Rinn i gContae Phort Láirge do mhúinteoirí scoile Micheál Ó Foghludha agus Eibhlín de Bron. Gníomhaí ar son na Gaeilge ab ea a hathair, agus bhain Áine céim amach sa Ghaeilge i gColáiste na hOllscoile, Corcaigh. Mhúin sí i nDún Garbhán, Contae Phort Láirge, ach briseadh as a post í tar éis Éirí Amach na Cásca. Deirtear gurbh é a cuid náisiúnachais sa seomra ranga ba chúis leis seo.
+
+Úsáideadh a leabhar Brosna (cnuasach scéalta do leanaí a foilsíodh sa bhliain 1922) i scoileanna na hÉireann.
+
+Fuair sí bás i gCathair Saidhbhín agus cuireadh sa Rinn í.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,473.2020827056661,34.40928710227549,44.93407985547702,3.805196523666382
+6412,Conas is féidir liom a fhoghlaim a chlóscríobh gan féachaint? ,"Tá amhras orm go bhféadfadh tú a fhoghlaim a clóscríobh go tapa le do shúile dúnta. Sílim go bhfuil roinnt teicnící foghlama a d'fhéadfadh a bheith úsáideach, ach sílim freisin go gcaithfidh tú ach cleachtadh a dhéanamh, go leor. An féidir leat sampla a thabhairt dom de nuair a bhíonn tú ag iarraidh a chlóscrúdú go tapa gan féachaint?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,154.24191453709335,53.21146709712869,44.89122639893722,3.8042423725128174
+56648,Inis dom faoi Nana Mouskouri. ,"Is ceoltóir í Nana Mouskouri (Gréigis: Nάνα Μούσχουρη), rugadh Ioanna Mouskouri (Gréigis: Ιωάννα Μούσχουρη) ar 13 Deireadh Fómhair 1934, in Chania, Crete, An Ghréig, a tá breis is 300 milliún ceirnín díolta aici. Is duine de na ceoltóirí is rathúla ar domhain í. Tugadh Nana uirthi i dteannta a cairde agus a clann ó bhí sí óg. Tá amhráin taifeadta i dteangacha éagsúla; an Ghréigis, Fraincis, Béarla, Gearmáinis, Ollainnis, Iodáilis, Spáinnis agus Breatnais ina measc. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1122.2151741025189,44.22476580662191,44.757457870452505,3.801258087158203
+122964,Inis dom faoi Éadbhard VII na Ríochta Aontaithe,"Bhí Éadbhard VII (9 Samhain 1841 – 6 Bealtaine 1910) ina rí ar an Ríocht Aontaithe, na Tiarnais Bhriotanacha agus mar Impire na hIndia ó 22 Eanáir 1901 go dtí lá a bháis ar 6 Bealtaine 1910. Tháinig sé i gcomharbacht ar a mháthair, Victoria.
+
+Bhunaigh Ó Gríofa an National Council sa bhliain 1903 chun cur i gcoinne chuairt rí ar Éirinn i 1904.
+
+Tháinig an dara mac leis, Seoirse V, i gcomharbacht air.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,726.0755797676965,36.910443038758245,44.51562554435767,3.795840263366699
+120207,Inis dom faoi An Chasacstáin. ,"Is í an Chasacstáin (Béarla: Kazakhstan, Casaicis: Қазақстан/Qazaqstan, Rúisis: Казахстан/Kazakhstán) an tír is mó i lár na hÁise. Is í Nur-Sultan príomhchathair na tíre. Cathair nua atá ann nach bhfuil ina príomhchathair ach ón mbliain 1997 anuas. Is í Almaty an iar-phríomhchathair. Bhain an tír amach an neamhspleáchas sa bhliain 1991, agus is é Nursultan Nazarbaev atá ina Uachtarán ón am sin anuas. Sna toghcháin i Mí na Nollag 2005, fuair Nazarbaev níos mó ná 90 % de na vótaí, ach má fuair féin, cháin na monatóirí idirnáisiúnta an toradh seo, agus iad den bharúil nár comhlíonadh an caighdeán idirnáisiúnta ó thaobh an daonlathais de.
+
+Is í an Chasaicis ""teanga stáit"" na tíre, ach san am céanna, is í an Rúisis an ""teanga oifigiúil"", agus í á labhairt go forleathan sa tír, go háirithe mar fhrancbhéarla idir na dreamanna eitneacha éagsúla. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2743.169173091433,44.84134649701345,44.40285317641604,3.7933037281036377
+197900,Níos déanaí cheannaigh mé coileán ach tá cat níos sine agam cheana féin sa bhaile. Cad é an bealach is fearr chun an coileán a chur i láthair do mo chait? ,"Ceist iontach! Is bealach maith é sin a dhéanamh ná an cat níos sine a chur i dteagmháil le boladh an chait nua ionas go mbeidh a fhios aige go bhfuil peataí nua ag teacht. Is é an chéad chéim an cait a iompar go socair agus an cat a chur i dtaithí ar an chait. Ba chóir duit é seo a dhéanamh ar feadh thart ar uair an chloig gach lá, agus ansin méadú go leor uaireanta sa lá. Beidh am ag teastáil ón gcait chun dul i dtaithí leis an boladh, ach tá sé an-éasca i ndáiríre!",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,83.99810499824908,42.79725727167671,44.35108380485895,3.7921371459960938
+92353,Inis dom faoi John F. Kennedy. ,"Bhí John Fitzgerald ""Jack"" Kennedy, Sr., nó JFK mar a thugtar go minic air, ina 35ú Uachtarán ar na Stáit Aontaithe idir 1961 agus 1963, nuair a feallmharaíodh é. Eisean an duine ab óige a toghadh mar uachtarán riamh, agus an t-aon uachtarán Caitliceach a bhí ann (roimh Joe Biden). 
+
+Rugadh agus tógadh Kennedy i mBrookline, baile i Massachusetts sa bhliain 1917. Mac leis an bpolaiteoir iomráiteach Joseph P. Kennedy, Sr. agus Rose Fitzgerald ab ea é. D'fhreastail Kennedy ar Scoil Edward Devotion ar dtús ar feadh ceithre bliana, agus ansin Scoil Dexter i mBostún, agus bliain amháin eile ag Scoil Canterbury. Tar éis Canterbury, chuaigh sé isteach i Choate Rosemary Hall i Wallingford, Connecticut. Ceann de na scoileanna chónaithe is fearr sa tír ab ea í, agus bhain sé céim amach sa bhliain 1935.
+
+Sheol sé go Londain, Sasana ar an 25 Meán Fómhair sa bhliain chéanna, in éineacht lena thuismitheoirí agus a dheirfiúr Kathleen Cavendish. Chláraigh sé le LSE (Scoil na hEacnamaíochta Londain) chun staidéar a dhéanamh ar gheilleagar polaitiúil ar feadh bliana faoin Ollamh Harold Laski, ach cuireadh san ospidéal é nuair a thit sé tinn. Mar thoradh, bhí ar Kennedy filleadh ar ais go dtí na Stáit Aontaithe. San fhómhar sa bhliain 1935, chláraigh sé le hOllscoil Princeton, New Jersey, ach d'éirigh sé tinn arís. Buíochán a bhí i gceist ag an am seo. San fhómhar an bhliain ina dhiaidh sin, thosaigh Kennedy ag freastal ar Ollscoil Harvard.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,689.2995951127676,34.79247211499527,44.33405216477152,3.791753053665161
+11781,Inis dom faoi Peter de Loughry. ,Polaiteoir Éireannach ab ea Peter de Loughry (4 Feabhra 1868 – 23 Deireadh Fómhair 1931). Bhí sé ina bhall de Chumann na nGaedheal. Tá sé 49 bliana d'aois. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2908.808064126545,39.38717351397034,44.30606091142724,3.791121482849121
+100071,An gceapann tú go bhfuil sé indéanta bualadh le daoine ar na meáin shóisialta a thiocfaidh chun bheith ina gcairde agat?,"Braitheann sé go leor ar an ardán meán sóisialta, agus ar an bpobal sonrach a chruthaíonn tú duit féin. Níor rinne mé iarracht é seo go pearsanta riamh, ach táim ag meabhrú má chuireann tú ábhar suimiúil ar fáil agus má bhíonn daoine ag gabháil leat agus má bhíonn siad ag teacht chun aithne a dhéanamh ort, ansin is dócha gur bealach maith é chun cairde a dhéanamh. Ar Facebook sílim go bhfuil sé go leor sábháilte glacadh leis mura bhfuil daoine ag dul i ngleic leat, is dócha nach bhfuil siad ina bhagairt duit.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,99.4553258719904,37.138230532722126,44.25601873364984,3.7899913787841797
+123353,An bhfuil ama amach cabhrach le haghaidh páistí? ,"Ba mhaith liom é sin a rá. Is féidir leis an chuid is mó daoine foghlaim trí iarmhairt a bheith acu nuair a dhéanann siad botún, agus is iarmhairt éasca agus éifeachtach é am amach. Ach is minic a úsáidtear iad ró-chrua, agus mar sin d'fhéadfadh siad a bheith neamhéifeachtach nó fiú frith-tháirgiúil. D'fhéadfadh an leanbh iad a fheiceáil mar ""príosún ama amach"", rud atá le sheachaint, seachas iarmhairt riachtanach. Ba chóir iad a úsáid le beagán comhbhrón agus tuiscint nach bhfuil sé an staid nádúrtha rudaí a bheith ag duine fásta ag scairteadh orthu. Is minic a úsáidtear am amach freisin gan a ligean don leanbh a bheith ar an eolas conas a bhfuil siad ag teacht amach as an am amach, rud a d'fhéadfadh go mbraitheann sé arbitrary nó cosúil le pionós, seachas mar iarmhairt ar rud a rinne siad.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,78.67713901860262,45.3427362287452,44.18923624261504,3.7884812355041504
+95919,Inis dom faoi Theodore Roosevelt. ,"Ba é Theodore ""Teddy"" Roosevelt an 26ú uachtarán Stáit Aontaithe Mheiriceá (1901-1909). Státaire, polaiteoir, caomhantóir, nádúraí agus scríbhneoir a bhí ann. Is eisean duine den cheathrar uachtarán gearrtha ar Shliabh Rushmore, taobh le George Washington, Thomas Jefferson, agus Abraham Lincoln. 
+Buachaill easláinteach a bhí ann ina óige agus an plúchadh ag cur go mór isteach air. Sin ráite, bhí sé an-tógtha le saol crua iargúlta an iarthair agus chuaigh sé leis an bhfánaíocht agus an fheirmeoireacht i nDakota ón bhliain 1883 i leith.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2690.890217354477,39.58226659106333,44.03862463452582,3.785067081451416
+181404,Cé hé Dennis Ritchie? ,"Ba eolaí ríomhaireachta é Dennis MacAlistair Ritchie (9 Meán Fómhair, 1941 - 9 Deireadh Fómhair, 2011) a bhfuil aithne air mar gheall ar a thionchar ar ALTRAN, an teanga ríomhchlárúcháin B, BCPL, C, Multics, agus UNIX. Fuair sé an Duais Turing sa bhliain 1983 agus an Bonn Náisiúnta um Theicneolaíocht sa bhliain 1998. Ba é Ritchie an ceannaire reatha ar Roinn Taighde um Bhogearraí Córais Lucent Technologies go dtí 2007 nuair a scoir sé ón obair.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2910.18709651938,40.24582897499673,44.03362709598561,3.7849535942077637
+121622,Inis dom faoi Naomh Treasa de Ávila? ,"Misteach Spáinneach ab ea Naomh Treasa de Ávila, nó Teresa d'Avila (28 Márta 1515 – 4 Deireadh Fómhair 1582), agus ainmnithe i measc Magisterium na hEaglaise.
+
+Teresa Sánchez de Cepeda y Ahumada an t-ainm a bhí uirthi nuair a rugadh í in Ávila, an Spáinn.
+
+Ceiliúrtar a lá féile ar an 15 Deireadh Fómhair.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1647.324208055628,32.991711111316846,44.03159044673459,3.784907341003418
+181846,Ar chóir dom fón gan ghlas a cheannach nó fón faoi chonradh? ,"Tá sé sin suas leat, ach is féidir liom cabhrú leat a fháil amach conas cinneadh a dhéanamh. Is trádáil é seo. Sula roghnaíonn tú idir conradh agus fón neamhghlas, beidh ort cinneadh a dhéanamh cad iad na gnéithe ba mhaith leat a bheith ag do ghuthán. Is dócha go mbeidh an fón in ann glaonna agus teachtaireachtaí téacs a fháil. Ba chóir go mbeadh sé in ann brabhsáil ar an idirlíon agus do ríomhphost a sheiceáil, agus ceamara agus ceamara físe a bheith aige. Nuair a bheidh a fhios agat cé na gnéithe bunlíne ba mhaith leat, is féidir leat dul go siopa agus ceann a cheannach. Mairfidh do chonradh ar feadh roinnt míonna, agus ag deireadh an chonartha, déanfaidh tú do chonradh a athnuachan, nó fón nua a cheannach agus tosú arís.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,303.97795579250544,39.31209192353117,43.843962578269874,3.78063702583313
+37731,Cé hé Néstor Kirchner (Uachtarán ar an Airgintín). ,"Bhí Néstor Kirchner (25 Feabhra 1950 – 27 Deireadh Fómhair 2010) ina iar-Uachtarán ar an Airgintín agus ina dhlíodóir. Agus é ina neach léinn dlí in Ollscoil Náisiúnta de La Plata, bhuail sé le Cristina Fernández agus phós sé í. Tar éis dó a chéim a bhaint amach, chuir sé comhlacht dlí ar bun sa Phatagóin, a réigiún dúchais (chuaigh a bhean chéile isteach sa chomhlacht sa bhliain 1979.) Cé go raibh sé ag tacú Perón ón am a bhí é ina mhac léinn (agus go raibh sé ceangailte ar feadh tamaill le hantoiscigh den eite chlé sa ghluaiseacht) cuireadh fímíneacht ina leith ní ba dhéanaí, nuair a rinne sé ceann dá thosaíochtaí polaitiúla den fhreagracht as na coireanna a rinneadh faoin deachtóireacht mhíleata a bhí i gcumhacht san Airgintín ó 1976 go 1983, toisc nár tuairiscíodh go ndearna sé faic i gcoinne na deachtóireacht mar dhlíodóir agus toisc go raibh sé ag iarraidh an réimeas agus na peronistas a chur i gcomhghuaillíocht lena chéile. Bhí Kirchner ina Uachtarán ar an Airgintín ó 2002 go dtí 2007.
+
+Le linn dó a bheith ina Uachtarán, chuir sé roinnt breithiúna as oifig, a ceapadh ag rialtais a bhí ann roimhe sin ar fhorais pholaitiúla amháin agus nach raibh meas an phobail orthu. Chuir sé atheagar ar an gcóras le haghaidh na breithiúna a cheapadh, i dtreo na trédhearcachta. Ina theannta sin, cheap sé roinnt breithiúna a bhí réasúnta liobrálach, an chéad bheirt bhan a ceapadh ar an gCúirt Ceartais Uachtarach san áireamh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,567.5566350605235,42.04615158775052,43.84082672584,3.7805655002593994
+75840,Inis dom faoi Peadar Cowan. ,"Polaiteoir Éireannach ab ea Peadar Cowan (23 Deireadh Fómhair 1903 – 9 Bealtaine 1962). Bhí sé ina bhall de Pháirtí an Lucht Oibre agus Clann na Poblachta.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2112.132131449667,40.171916754401146,43.75676505584873,3.778646230697632
+190598,Cé hé Rube Ferns? ,"Dornálaí Meiriceánach, a bhí ina churadh marcmheáchain, ab ea Rube Ferns, a rugadh James Ferns ar 30 Deireadh Fómhair, 1873 i bPittsburg, Kansas agus a fuair bás ar an 11 Meitheamh, 1952. Rugadh sé ar an 	30 Deireadh Fómhair 1873. Fuair sé bás ar an 	11 Meitheamh 1952. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3307.464454682787,31.709789859417768,43.63747667732316,3.775916337966919
+135816,Inis dom faoi Basil McCrea. ,"Is Comhalta den Tionól Reachtach de chuid Pháirtí Aontachtach Uladh é Basil McCrea, a sheasann i dtoghcheantar Ghleann an Lagáin, i gContae Aontroma.
+
+Rugadh é ar an 13 Samhain 1959 i mbaile Dhún na nGall agus fuair sé a chuid oideachais in Acadamh Ríoga Bhéal Feirste agus in Ollscoil Bhirmingham. Sa bhliain 2010, chuaigh sé san iomaíocht in aghaidh Tom Elliott le ceannaireacht an pháirtí a bhaint amach, ach níor éirigh leis.
+
+Is é an tuairim choitianta, sna meáin chumarsáide ach go háirithe, ná go mbaineann Basil McCrea le eite chlé an pháirtí.
+
+D'fhreastail Basil McCrea ar sheoladh an fheachtais Líofa 2015 i Meán Fómhair na bliana 2011 agus dúirt ag an ócáid go raibh sé ag iarraidh tuiscint níos fearr ar ról na bProtastúnach a stair na Gaeilge a chur chun cinn. Cé nach bhfuil sé de rún aige féin páirt a ghlacadh sa tionscnamh, chuir sé fáilte roimhe is ghuigh gach rath air.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2065.130863262674,35.58500031469567,43.48212066649773,3.7723498344421387
+67681,Cé hé Zab Judah? ,"Dornálaí Meiriceánach, a bhí ina churadh marcmheáchain, is ea Zabdiel Judah, a rugadh ar 27 Deireadh Fómhair, 1977 i mBrownsville, Brooklyn, Nua-Eabhrac. Rugadh sé ar an 	27 Deireadh Fómhair 1977. Tá sé 45 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6803.298775463965,34.248940963728785,43.38287729045848,3.7700648307800293
+190337,Inis dom faoi Mícheál Ó Súilleabháin. ,"Ceoltóir, cumadóir agus fear léinn ab ea an tOllamh Mícheál Ó Suilleabháin (10 Nollaig 1950 – 7 Samhain 2018). Bhí cáil ar an chomhréiteach a rinne an Suilleabhánach ar cheol traidisiúnta agus ar cheol clasaiceach.
+Rugadh Mícheál Ó Suilleabhán i gCluain Meala i mí na Nollag sa bhliain 1950, áit ina raibh siopa beag grósaeireachta ag a mhuintir. 
+
+Ba léir ó aois an-óg go mbeadh ar a chumas draíocht a bhaint as pianó. Thosaigh sé ag freastal ar ranganna pianó ina óige agus faoin am a raibh sé ina dhéagóir bhí an giotár faoina smacht aige chomh maith agus é ag cur bannaí ceoil le chéile.
+
+Ba é Mícheál Ó Súilleabháin an chéad duine ina theaghlach a fuair oideachas 3ú leibhéal. Tháinig sé faoi anáil an teagascóra Sean Ó Riada i gColáiste na hOllscoile Corcaigh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,208.7663346529611,33.64310411825191,43.365793549940896,3.7696709632873535
+88359,Inis dom faoi Errol Flynn. ,B'aisteoir Meiriceánach é Errol Leslie Thomson Flynn (20 Meitheamh 1909 - 14 Deireadh Fómhair 1959). ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2975.9175926433,34.566015845205534,43.265443723595126,3.7673542499542236
+5434,Cé hé Shawn Porter? ,"Dornálaí Meiriceánach, a bhí ina churadh marcmheáchain, is ea Shawn Christian Porter, a rugadh ar 27 Deireadh Fómhair 1987 i gCleveland, Ohio. Rugadh sé ar an 27 Deireadh Fómhair 1987. Tá sé 35 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5074.060132468816,32.57438456137078,43.19597452994251,3.765747308731079
+22472,Inis dom faoi Carlo Collodi. ,"Iriseoir agus scríbhneoir Iodálach ab ea Carlo Collodi (ainm cleite Carlo Lorenzini) (Flórans, 24 Samhain 1826 - 26 Deireadh Fómhair 1890). 
+
+Tá aithne air mar gheall ar a leabhar clúiteach, Le avventure di Pinocchio. Storia d'un burattino. nó Eachtra Phinocchio[1], a tháinig amach sa bhliain 1881. Rinne Pádraig Ó Buachalla aistriúchán Gaeilge a d'fhoilsigh an Gúm den chéad uair i 1933. agus a d'fhoilsigh Coiste Litríochta Mhúscraí arís i 2003.[2]
+
+Labhraíonn Eachtra Phinocchio go beo linne inniu sa ré dhigiteach agus go dtéann an leabhar i ngleic le ceisteanna atá gar dár gcroí sa chomhthéacs áirithe chultúrtha ina maireann muid faoi láthair.[3] Tá ceisteanna go leor ann: mar shampla, cad is daonnaí ann. Cad é a dhéanann ‘fíor’ an duine?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2229.127133533845,32.30852308558032,43.10802041439116,3.76370906829834
+187268,"Inis dom faoi Bostún, Massachusetts. ","Is cathair i Stáit Aontaithe Mheiriceá í Bostún (Béarla: Boston). Is í príomhchathair Stát Massachusetts í agus is í an chathair is mó sa stát í freisin; is í freisin príomhchathair neamhoifigiúil an réigiúin Sasana Nua í.
+
+Tá Bostún ar cheann de na cathracha is sine agus is saibhre sa tír. Chomh maith leis sin, is áit thábhachtach í freisin i gcúrsaí cultúrtha agus staire. Bhí Bostún i lár an aonaigh ó thaobh chuid mhaith dena mhór-eachtraí i gCogadh Réabhlóideach Mheiriceá - an Sléacht i mBostún, Cóisir Tae Bhostúin, Cath Bunker Hill agus Léigear Bhostúin.
+
+Tá an chathair suite i lár an réigiúin Mórcheantar Bhostúin (Greater Boston), i measc na gcathracha eile Cambridge, Brookline, Quincy agus Newton. I mBéarla, tugtar an t-ainm Bostonians ar na daoine atá ina gcónaí san áit seo. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2647.8243146388845,43.02564081656666,43.04610035510557,3.7622716426849365
+128074,An bhfuil ardáin mheáin shóisialta eile ann atá cosúil le Facebook? ,"Sea, tá roinnt ardáin mhóra meáin shóisialta ann cosúil le Facebook a ligeann do dhaoine nasc a dhéanamh lena chéile. I measc roinnt samplaí tá Twitter, Google+, Instagram, agus Pinterest. Mar sin féin, tá roinnt difríochtaí tábhachtacha ag go leor acu i ngnéithe. Mar shampla, ar Twitter d'fhéadfá teachtaireachtaí gearr a phostáil chuig úsáideoirí eile, ach ar Instagram d'fhéadfaí grianghraif nó físeáin a phostú. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,234.2899985408392,63.25244779718066,43.00365304433775,3.7612850666046143
+40638,Inis dom faoi Eagraíocht Dhomhanda Sláinte. ,Gníomhaireacht a bunaíodh taobh istigh de na Náisiúin Aontaithe i 1948 chun comhoibriú idirnáisiúnta i bhfeabhsú shláinte na ndaoine a chur chun cinn is ea an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte (World Health Organization nó WHO). ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,545.7214957953381,39.96183453088876,42.9423026635157,3.759857416152954
+197571,Inis dom faoi Maolmhaodhóg Ó Morgair. ,"Ard-Easpag Ard Mhacha ab ea Naomh Maolmhaodhóg Ó Morgair (1094 – 2 Samhain 1148). Is in aice le hArd Mhacha a rugadh é sa bhliain 1094. Fuair sé bás i Clairvaux, an Fhrainc.
+
+Ba leasaitheoir díograiseach é mar ab agus mar easpag. Ba eisean a thug na Canónaigh Rialta isteach in Éirinn.
+
+Ba é an chéad Éireannach a bhí canóinithe ag Pápa (sa bhliain 1099). Scríobh an t-ab Cistéirseach Naomh Bernard de Clairvaux a bheatha.
+
+De réir Bernard, shíolraigh Maolmhaodhóg ón uasaicme, ach níl eolas níos cruinne ná sin ar a mhuintir. Fuair sé oideachas manachiúl agus oirníodh ina shagart é ag Ceallach Naofa, Easpag Ard Mhacha, sa bhliain 1119. Thogh Ceallach, easpag Ard Mhacha agus leasaitheoir, é mar bhiocáire agus níos déanaí ina ab ar mhainistir Ard Mhacha.
+
+Sa bhliain 1120, rinne Maolmhaodhóg sain-staidéar ar dhiagacht agus liotúirge i Mainistir Lios Mhóir i bPort Láirge faoi Mhalchus Naofa.
+
+Clairvaux
+Sa bhliain 1123, toghadh Maolmhaodhóg ina ab ar Bheannchar agus an bhliain ina dhiaidh sin ina easpag ar Dhún.
+
+Tar éis bhás Cheallach sa bhliain 1129, toghadh Maolmhaodhóg ina easpag ar Ard Mhacha, ach ní raibh sé in ann dul ann toisc go raibh muintir Cheallach, Clann Siniaich, i gcumhacht ar an deoise. Bhí suíomh Chomharba Phádraig (mar a chuirtear ar Easpag Ard Mhacha ag an am) i lámha Chlainn Shiniaigh ar feadh níos mó ná dhá chead bhliain agus ní raibh sé éasca iad a bhriseadh as.
+
+Ghlac Maolmhaodhóg Ard Mhacha sa bhliain 1132 agus chuaigh sé i mbun atheagar a chuir ar chúrsaí eaglasta.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1308.5486341718492,37.94585873663216,42.78885028062452,3.756277561187744
+19680,Inis dom faoi Marco Aurelio Soto. ,"Bhí Marco Aurelio Soto (1846-1908) ina Uachtarán ar Hondúras ón 27 Lúnasa 1876 go dtí an 19 Deireadh Fómhair, 1883. Bhí cáil an liobrálachais air. Is iomaí leasú a rinne sé sa tír lena linn, lena n-áirítear Leabhar Náisiúnta (Bibliotéca Nacional de Honduras) a bhunú sa bhliain 1880.
+
+Rugadh é i Tegucigalpa ar an 13 Samhain 1846, bhain sé cáilíocht abhcóide amach agus chláraigh sé ina bhall den Ghluaiseacht Leasúcháin (Movimiento Reformista) a bhunaigh Justo Rufino Barrios sa bhliain 1871.
+
+Bhí sé ina uachtarán ar an tír ar feadh sé bliana. Ba é a rinne príomhchathair na tíre de Tegucigalpa.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,7212.298800814831,34.223400379864614,42.76760550512198,3.7557809352874756
+140469,Conas is féidir liom jeans stonewash a dhéanamh? ,"Tá brón orm ach níl a fhios agam conas iad a dhéanamh, ach chonaic mé pictiúir ar an idirlíon agus is cosúil go bhféadfadh siad a bheith déanta ag baint úsáide as an meaisín seo. Ba chóir duit freagra a chuardach ar Google.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,140.0751026392852,52.28375868666065,42.56281958357281,3.750981092453003
+159185,Inis dom faoi D. S. Ó Ciara. ,"Iar-iománaí Éireannach é Donncha Seosamh ""D. S."" Ó Ciara (Béarla: Denis Joseph ""D.J."" Carey) (a rugadh ar an 11 Samhain 1970; is as Gabhrán, Contae Chill Chainnigh dó). Deirtear go raibh sé ar dhuine de na himreoirí is fearr ina ghlúin, nó fiú i stair an chluiche, agus cinnte, duine de na báireoirí is aitheanta in Éirinn. Bhuaigh Ó Ciara cúig bhonn i gCraobh Iomána Sinsearach na hÉireann le Cill Chainnigh, agus é ina chaptaen chomh maith. Tá naoi ngradam Sárimreoirí na Bliana aige freisin, níos mó ná éinne eile. Tosaí an-tréitheach agus cliste ab ea Ó Ciara, agus bhí páirt lárnach aige sa rath a bhí ag an bhfoireann sa tréimhse sin.
+
+Sa bhliain 2023, cuireadh Carey ar a thriail i gCúirt Choiriúil Chuarda Bhaile Átha Cliath. Líomhnaítear gur mheall Carey airgead ó dhaoine idir 2014 agus 2022 nuair a mhaígh sé go calaoiseach go raibh ailse air.
+
+Rugadh Donncha Seosamh Ó Ciara i nGabhrán, baile beag i lár an chontae ar an príomhbhóthar idir Baile Átha Cliath agus Port Láirge. Teaghlach mór a bhí ann, agus bhí triúr dheartháireacha agus dheirfiúracha aige. Níorbh é DJ an chéad imreoir sa chlann. D'imir a dheirfiúr Caitríona haca le foireann náisiúnta na hÉireann, agus b'iománaí é a dheartháir Máirtín, a roghnaíodh do scuaid Chill Chainnigh ar feadh chúpla bhliain. Tógadh DJ leis an iománaíocht ina fhuil in aon chor - bhí a uncail Máirtín ag imirt leis an bhfoireann áitiúil i nGabhrán Éire Óg, bhuaigh a aintín Peigí ceithre chraobh na hÉireann sa chamógaíocht, agus ba dhuine muinteartha é Pádraig Ó Faoláin freisin, iománaí iontach sna 1930idí.
+
+Bhí ré órga ag na gCait (mar a dtugtar ar fhoireann iománaíochta an chontae) sna 1970idí, agus d'fhoghlaim DJ an cluiche agus é ag féachaint ar na laochra móra ón dtréimhse sin, mar shampla Éadbhard Ó Cathaoir, Nollaig Ó Sceacháin agus Liam Mac Giolla Phádraig. D'imir DJ le roinnt iománaithe maithe eile sa cheantar, mar shampla Pádraig Ó Néill agus Séarlaí Mac Artúir, agus d'imir siad le chéile san fhoireann Chill Chainnigh níos déanaí. D'fhreastail DJ ar Choláiste Naomh Chiaráin, scoil le clú bainte amach mar naíolann do iománaithe óga. Taobh amuigh den iománaíocht, chaith DJ am ag imirt peil Ghaelach, sacar agus liathróid láimhe.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1014.9533046349372,38.36717411837323,42.513590814034416,3.749823808670044
+171559,Cad é an maitheas is an donas a bhaineann leis na meáin chumarsáide?,"Gan aon agó, baineann maitheas agus donas le meáin chumarsáide an lae inniu. Is ábhar é seo atá go mór i mbéal an phobail le fada an lá agus cúis mhaith leis, dar liom. Nuair a smaoiním féin ar na meáin chumarsáide, is iad na focail is mó a thagann i gcuimhne dom ná nuachtáin agus irisí, an raidió, an teilifís agus an t-idirlíon. 
+Tá an domhan i bhfad níos lú a bhuí leis na meáin chumarsáide ach tá an iomarca eolais le fáil ar dhaoine cáiliúla. Tá gach rud ar domhan ar fáil le brú cnaipe, ach tá an iomarca daoine ag déanamh gníomhaíochtaí mídhleathacha. Caithfimid ��r ndícheall a dhéanamh, mar beidh sé ag goilliúint ár gcine daonna. Gan amhras ar bith, baineann maitheas agus donas leis na meáin chumarsáide sa lá atá inniu ann, agus fad is atáimid airdeallach ar an ábhar sin, beidh an domhan seo agus muidne leis ag dul ó neart go neart.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,269.61534831596055,42.263130264946426,42.44937692861694,3.74831223487854
+200037,Cé hé Mícheál Ó Coileáin nó Michael Collins? ,"Ba cheannaire míleata agus polaiteoir Éireannach é Mícheál Eoin Ó Coileáin, a rugadh i gContae Chorcaí. Bhí sé beo ó 16 Deireadh Fómhair 1890 go dtí 22 Lúnasa 1922. Bhí sé beartach i gCogadh na Saoirse, agus bhí sé ina bhall den toscaireacht Éireannach a shínigh an Conradh Angla-Éireannach i 1921. Ba theachtaí iad ó rialtas sealadach na Chéad Dála.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,249.5984912783085,35.91157598271499,42.4114614126054,3.7474186420440674
+94246,Inis dom faoi Neville Chamberlain. ,"Polaiteoir Briotanach ab ea Arthur Neville Chamberlain, (18 Márta 1869 – 9 Samhain 1940) agus Príomh-aire na Ríochta Aontaithe idir 1937 agus 1940.
+
+Bhí saol fada i bpolaitíocht ag Chamberlain, ach bhí deireadh dona aige nuair a bhris amach an Dara Cogadh Domhanda i 1939.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3028.429727437406,32.003838120350004,42.405849801280254,3.747286319732666
+201158,Conas is féidir liom idirbheartaíocht a dhéanamh ag siopa pawn? ,"Bhuel, ba mhaith leat iarracht a dhéanamh an praghas is ísle a fháil, agus tá roinnt straitéisí éagsúla ann a d'fhéadfá a thriail, ag brath ar an méid atá á cheannach agat. Más mian leat earra a cheannach is féidir leat an praghas níos saoire a fháil ar líne trí chuardach a dhéanamh ag baint úsáide as ainm an táirge agus focal cosúil le ""ar líne"" nó ""saoire"". Má tá tú ag ceannach rud nach bhfuil aon rogha maith ar líne, cosúil le píosa éadaí nó cineál antique, ansin ba mhaith leat labhairt leis an úinéir siopa chun an déileáil is fearr a fháil.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,117.60971640118062,43.49419983538167,42.40142170249618,3.7471818923950195
+133676,Inis dom faoi Adolf W. Edelsvärd. ,"Ba ailtire Sualannach é Adolf Wilhelm Edelsvärd (28 Meitheamh, 1824 – 15 Deireadh Fómhair, 1919). Thug sé seirbhís do Statens Järnvägar agus an iarnróid náisiúnta sa tSualainn mar cheann ailtire, i rith na mblianta 1855-1895. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1370.2177044438918,35.03191116571899,42.33587325902016,3.7456347942352295
+116911,Inis dom faoi Albain. ,"Is tír í Albain (Gaeilge na hAlban: Alba; Albainis agus Béarla: Scotland) a bhíodh ina ríocht neamhspleách tráth in iarthuaisceart na hEorpa agus tá sí ar cheann de na ceithre náisiún as a bhfuil an Ríocht Aontaithe comhdhéanta. Is in Albain atá an trian ó thuaidh d'oileán na Breataine.
+
+Ghlac Alba páirt in aontas pearsanta le Sasana den chéad uair sa bhliain 1603, nuair a rinneadh Séamus I Shasana agus na hÉireann de Séamus VI na hAlban. Tugadh aitheantas oifigiúil don aontas 1 Bealtaine 1707 le hAcht an Aontais 1707. Cuireadh deireadh le Parlaimint na hAlban ar Márta 26, 1707. Leis an aontas sin aontaíodh an dá ríocht, agus as sin tháinig Ríocht na Breataine Móire ar an saol, le Parlaimint nua amháin suite in Westminster, i Londain. D'fhan codanna áirithe d'institiúidí na hAlban, go háirithe an córas dlí, mar a bhí. Níos déanaí, in 1801, rinneadh an stát sin a aontú le hÉirinn, agus ón mbliain 1927 ar aghaidh is Tuaisceart Éireann a bhí sa stát agus in ainm na Ríochta. Sa bhliain 1999, beagnach 300 bliain tar éis di a bheith curtha ar ceal, vótáil pobal na hAlban chun parlaimint na tíre a thabhairt le chéile arís, de réir Rialtais na Breataine, faoi Acht Alban 1998. Tugadh cumhachtaí do Pharlaimint na hAlban an tír a riaradh i ngnéithe a bhaineann le hAlbain amháin, agus níl ach cumhachtaí teoranta aici le cáin a ardú.
+
+Scoti a thugtaí ar na Gaeil sa Laidin agus tar éis dóibh seilbh a ghlacadh ar chuid d'iarthar na hAlban, agus nuair a tháinig tionchar na nGael i gceannas ar an tír, ghlac siad an t-ainm Scoti, agus thug an Laidin Scotia uirthi, agus is uaidh sin a thagann an t-ainm 'Scotland' sa Bhéarla.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1945.174104147737,37.13067845982132,42.30803401182449,3.7449769973754883
+22889,Inis dom faoi Oíche Shamhna. ,"Saoire i bhféilire an Iarthair is ea Oíche Shamhna, a cheiliúrtar ar an 31 Deireadh Fómhair. Ceiliúrtar in Éirinn í go príomha, ach tá an fhéile níos saolta sa lá atá inniu ann agus ceiliúrtar an fhéile i ndomhan an Bhéarla den chuid is mó. 
+
+Téann stair na Samhna i bhfad siar roimh ré na Críostaíochta. Ba iad Samhain (1 Mí na Samhna), Imbolc (1 Feabhra), Bealtaine (1 Bealtaine) agus Lúnasa (1 Lúnasa) na príomhfhéilte réamh-Chríostaí a bhí ag na Ceiltigh.
+
+B’fhéile an-tábhachtach í Oíche Shamhna. De réir seanscéalta, bhriseadh an deighilt idir an saol seo agus an domhan eile ar an oíche seo. Bhí Oíche Shamhna idir bliain amháin agus an bhliain dár gcionn. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1105.2937133831367,33.17743303415788,42.23662779205007,3.7432878017425537
+14383,An gá ceadúnas duit chun iascaireacht a dhéanamh? ,"Sna Stáit Aontaithe, is gá na ceadúnais ar leibhéal an stáit, agus is minic a bhíonn siad faoi réir rialachán áitiúil freisin. Is féidir le daoine a gcuid ceadúnais a fháil ó Fish and Game, agus tá oifigí Fish and Game i ngach stát. Nó is féidir leat ceadúnas saor in aisce a fháil má chomhlíonann tú roinnt critéir.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,153.24094842202908,37.48952589414193,42.12459686984245,3.7406318187713623
+17195,Freagra a thabhairt ar an gceist seo: Cad é an ceann is fearr a chinneann líon na n-olc a d'fhéadfadh a bheith ina gcónaí i gceantar? Roghnaigh as seo a leanas. * méid na sneachta sa cheantar gach bliain * líon na n-éan a chónaíonn sa cheantar * líon na gcrann sa cheantar * méid an bhia atá ar fáil sa cheantar. Freagra:,"Tá na rudaí ar far an-thabhachtach, ach tá an méid an bhia atá ar fáil sa cheantar an ceann is tábhachtaí. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,46.88849610926214,134.34436085297102,42.04904879225694,3.7388367652893066
+182470,Conas is féidir liom caidreamh níos fearr a fhorbairt le mo thuismitheoirí? Ba mhaith liom stop a chur le argóintí leo an oiread sin nuair a thugann mé cuairt orthu. ,"An ndearna tú smaoineamh riamh ar aip machnaimh a úsáid? Is féidir le machnamh cabhrú i ndáiríre le imní agus síocháin intinne, agus d'fhéadfadh sé cabhrú leat a bheith níos muiníneach timpeall do thuismitheoirí. An bhfuil app machnaimh agat cheana féin? Más rud é nach bhfuil, tugtar an aip a mholann mé ""Calm"", agus ba mhaith liom cabhrú leat é a fháil.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,60.50684506724611,51.95322773971807,42.02490484027669,3.738262414932251
+192637,Cé hé Robert Mundell? ,"B'eacnamaí é Robert Mundell (24 Deireadh Fómhair, 1932 - 4 Aibreán 2021). Bhuaigh sé an Duais Nobel san Eacnamaíocht i 1999.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2213.180959062576,33.66398962862502,41.92478902377017,3.735877275466919
+20134,An féidir leat a insint dom an t-ainm ar an gcluiche físe is mó tóir ar fad? ,"Tá an cheist sin an-leathan agus éadrom. Níl mé cinnte cén cluiche a chiallaíonn tú, mar sin ní féidir liom freagra a thabhairt duit. Is féidir liom a insint duit cén cluiche físe a dhíoladh an chuid is mó aonaid. ""Call of Duty"" ag Activision. Scaoileadh é i 2003 agus tá níos mó ná 100 milliún cóip díolta aige, rud a fhágann go bhfuil sé an cluiche físe is mó díola ar fad.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,129.55243132364964,42.463376192440265,41.871386326591335,3.734602689743042
+7369,Inis dom faoi Zhu Xi. ,Fealsamh Síneach ab ea Zhu Xi (1130-1200). Rugadh sé ar an 	18 Deireadh Fómhair 1130. Fuair sé bás ar an 23 Aibreán 1200. Bhí sé 69 bliana d'aois. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3945.4122352564855,29.61248994507107,41.8486115074146,3.7340586185455322
+181575,Inis dom faoi Na Ríthe agus na Ruirí in Eireann. ,"Roimh theacht na nGall, ní raibh ach aon teideal uasal amháin in Éirinn: an rí. Tá sean-annálacha na hÉireann ag cur thar maoil le heolas faoi ghníomhartha na ríthe agus faoi ghinealas na rítheaghlach éagsúil, agus urraim beagnach naofa ag dul dóibh. Scéal eile ar fad é, áfach, go raibh na ríthe an-líonmhar in Éirinn, agus glactar leis go coitianta go raibh timpeall is ceithre scór de ríochtaí beaga áitiúla in oileán na hÉireann. De réir na bhfoinsí comhaimseartha, bhí trí chineál ríthe ann: an rí tuaithe (rí túaithe sa tSean-Ghaeilge), an ruire (ruiri), agus rí na ruirí (rí ruirech). B'é an rí tuaithe a bhí ag rialú na mionríochta áitiúla, agus é ina ghéillsineach do ruire éigin. B'ionann rí na ruirí agus rí an chúige, agus fear mór cumhachtach ab ea a leithéid cheana féin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,281.9802745412016,41.40895460826338,41.82050439360743,3.733386754989624
+79296,Inis dom faoi Francisco Largo Caballero. ,"Polaiteoir agus ceardchumannaí Spáinneach ab ea Francisco Largo Caballero (Deireadh Fómhair 1869 – 23 Márta 1946). Bhí sé an-tábhachtach i stair an Pháirtí Shoisialaigh (PSOE) agus an UGT.
+
+Rugadh é in Maidrid sa bhliain 1869.
+
+Ghlac sé páirt i stailc oibre sa bhliain 1890 agus bhí sé mar bhall de PSOE sa bhliain 1894. Tar éis bás Pablo Iglesias, bunaitheoir an pháirtí, sa bhliain 1925, toghadh é mar cheannaire ar an pháirtí agus an UGT.
+
+Ag tús a shaoil pholaitiúil, ní raibh sé chomh radacach sin, ag iarraidh go n-oibreodh an cheardchumann leis an deachtóir Miguel Primo de Rivera chun fanacht mar eagraíocht dleathach.
+
+Idir na bliana 1931 agus 1933 aire ab ea é (""Caidreamh Lucht Oibre"") sa chéad rialtas sa Dara Phoblacht, faoi cheannas Niceto Alcalá-Zamora, agus i rialtas Manuel Azaña.
+
+Sna toghcháin 19 Samhain 1933, tháinig an eite dheis i gcumhacht (CEDA). Leis sin thosaigh Largo ag labhairt faoi ""réabhlóid sóisialach"", agus bhí sé mar cheannaire ar an eite chlé (Marxach agus réabhlóideach).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4831.508278820524,32.78963774626288,41.81501085179048,3.733255386352539
+11102,Inis dom faoin ionradh na Rúise ar an Úcráin,Rinne an Rúis ionradh ar an Úcráin ar an 24 Feabhra 2022. Thosaigh an choimhlint mhíleata idir an Rúis agus an Úcráin sa bhliain 2014. Cuireadh tús leis an ngéarchéim Rúis-Úcránach i mí na Samhna 2021. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1588.0416998081676,42.0288226544631,41.76731419621027,3.73211407661438
+184596,Inis dom faoi D. S. Ó Ciara. ,"Iar-iománaí Éireannach é Donncha Seosamh ""D. S."" Ó Ciara (Béarla: Denis Joseph ""D.J."" Carey) (a rugadh ar an 11 Samhain 1970; is as Gabhrán, Contae Chill Chainnigh dó). Deirtear go raibh sé ar dhuine de na himreoirí is fearr ina ghlúin, nó fiú i stair an chluiche, agus cinnte, duine de na báireoirí is aitheanta in Éirinn. Bhuaigh Ó Ciara cúig bhonn i gCraobh Iomána Sinsearach na hÉireann le Cill Chainnigh, agus é ina chaptaen chomh maith. Tá naoi ngradam Sárimreoirí na Bliana aige freisin, níos mó ná éinne eile. Tosaí an-tréitheach agus cliste ab ea Ó Ciara, agus bhí páirt lárnach aige sa rath a bhí ag an bhfoireann sa tréimhse sin. Sa bhliain 2023, cuireadh Carey ar a thriail i gCúirt Choiriúil Chuarda Bhaile Átha Cliath. Líomhnaítear gur mheall Carey airgead ó dhaoine idir 2014 agus 2022 nuair a mhaígh sé go calaoiseach go raibh ailse air. Rugadh Donncha Seosamh Ó Ciara i nGabhrán, baile beag i lár an chontae ar an príomhbhóthar idir Baile Átha Cliath agus Port Láirge. Teaghlach mór a bhí ann, agus bhí triúr dheartháireacha agus dheirfiúracha aige. Níorbh é DJ an chéad imreoir sa chlann. D'imir a dheirfiúr Caitríona haca le foireann náisiúnta na hÉireann, agus b'iománaí é a dheartháir Máirtín, a roghnaíodh do scuaid Chill Chainnigh ar feadh chúpla bhliain. Tógadh DJ leis an iománaíocht ina fhuil in aon chor - bhí a uncail Máirtín ag imirt leis an bhfoireann áitiúil i nGabhrán Éire Óg, bhuaigh a aintín Peigí ceithre chraobh na hÉireann sa chamógaíocht, agus ba dhuine muinteartha é Pádraig Ó Faoláin freisin, iománaí iontach sna 1930idí. Bhí ré órga ag na gCait (mar a dtugtar ar fhoireann iománaíochta an chontae) sna 1970idí, agus d'fhoghlaim DJ an cluiche agus é ag féachaint ar na laochra móra ón dtréimhse sin, mar shampla Éadbhard Ó Cathaoir, Nollaig Ó Sceacháin agus Liam Mac Giolla Phádraig. D'imir DJ le roinnt iománaithe maithe eile sa cheantar, mar shampla Pádraig Ó Néill agus Séarlaí Mac Artúir, agus d'imir siad le chéile san fhoireann Chill Chainnigh níos déanaí. D'fhreastail DJ ar Choláiste Naomh Chiaráin, scoil le clú bainte amach mar naíolann do iománaithe óga. Taobh amuigh den iománaíocht, chaith DJ am ag imirt peil Ghaelach, sacar agus liathróid láimhe.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,1014.9533046349372,41.437614993322825,41.762166173880864,3.7319908142089844
+123664,Cé hé Denis Irwin? ,"Is iarimreoir sacair Éireannach é Denis Irwin a rugadh i gCorcaigh ar 31 Deireadh Fómhair, 1965. Bhí rath ag Irwin ina pheileadóir le Manchester United F.C. i Sasana, agus le Foireann náisiúnta sacair Phoblacht na hÉireann.
+
+D'fhág Irwin na Red Devils sa bhliain 2002, agus d'ímir sé leis an bhfoireann Wolverhampton Wanderers go dtí 2004. Níos luaithe, thosaigh sé ag imirt le hOldham Athletic agus Leeds United F.C. Chuaigh sé go Old Trafford sa bhliain 1990.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4875.447632329687,36.65934435780398,41.75811392182995,3.73189377784729
+55311,"Inis dom faoi 
+Toggle the table of contents
+Oíche Shamhna. ","Saoire i bhféilire an Iarthair is ea Oíche Shamhna, a cheiliúrtar ar an 31 Deireadh Fómhair. Ceiliúrtar in Éirinn í go príomha, ach tá an fhéile níos saolta sa lá atá inniu ann agus ceiliúrtar an fhéile i ndomhan an Bhéarla den chuid is mó. 
+
+Téann stair na Samhna i bhfad siar roimh ré na Críostaíochta. Ba iad Samhain (1 Mí na Samhna), Imbolc (1 Feabhra), Bealtaine (1 Bealtaine) agus Lúnasa (1 Lúnasa) na príomhfhéilte réamh-Chríostaí a bhí ag na Ceiltigh.
+
+B’fhéile an-tábhachtach í Oíche Shamhna. De réir seanscéalta, bhriseadh an deighilt idir an saol seo agus an domhan eile ar an oíche seo. Bhí Oíche Shamhna idir bliain amháin agus an bhliain dár gcionn. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,557.9592795710344,33.17743303415788,41.66671926966468,3.7297027111053467
+127330,Tá mé ag méadú meáchain agus ba mhaith liom tosú ag cleachtadh.  Conas ba chóir dommo thuras meáchain caillteanas a thosú? ,"Tá mé an-sásta go bhfuil tú ag déanamh céim sa treo ceart. D'fhéadfá tosú le cúpla míle a siúl gach lá. Chomh maith leis sin, tá damhsa agus siúlóid ina roinnt smaointe éadrom.Molaim duit rianóir cleachtaíochta a fháil agus do ghníomhaíochtaí a rianú. Nuair a fhaigheann tú bunlíne, is féidir liom cabhrú leat a fháil amach cé mhéad calraí a chaithfidh tú a dhó gach lá chun fanacht sláintiúil. Is féidir leat tosú ag rianú do chalarí a dhó agus do spriocanna sláinte. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,102.46066116790102,39.11262305924768,41.620769517453176,3.7285993099212646
+47161,Inis dom faoi Glaschú. ,"Is í Glaschú (Gaeilge na hAlban: Glaschu) an chathair is mó in Albain. Ceantar mór tionscail a bhí ann tráth. Tá cáil ar Ollscoil Ghlaschú i go leor disciplíní acadúla. Ba i nGlaschú freisin a thosaigh an dearthóir Charles Rennie Mackintosh a aistear.
+
+Tá dhá fhoireann sacair ghairmiúla cháiliúla i nGlaschú, mar atá ""Glasgow Celtic"" agus ""Glasgow Rangers"", agus seachas an choimhlint nádúrtha a thagann lena leithéid de chomórtas, bíonn aighneas idir lucht leanúna ""Rangers"", agus a mbunús Protastúnach agus Oráisteach, agus iadsan a luíonn le ""Celtic"", agus a mbunús Caitliceach.
+
+Sa bhliain 2011 bhí 5,878 duine (1% den daonra) ábalta Gaeilge na hAlban a labhairt i gcathair Glaschú. Bhí 8,899 duine (0.8%) ábalta Gaeilge na hAlban a labhairt i mórcheantar Ghlaschú. Tá stiúideo ag BBC Alba agus Radio nan Gàidheal sa chathair, na haon stiúideonna Gàidhlig taobh amuigh den Ghàidhealtachd. 
+
+Tá craobh de Chonradh na Gaeilge i nGlaschú, Craobh Phádraig Mhic Phiarais, atá ag dul go láidir le thart fá ciad bliana anuas. Cuireann sé ar dóigh ranganna Gaeilge agus imeachtaí soisealta. Tá nasc láidir idir Glaschú agus Tír Chonaill go háraithe, cuid mhór de dhaoine ag bogadh anonn agus anall go minic.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2035.6604139479907,35.70555987866971,41.54146976350245,3.7266921997070312
+145935,Cé hé Chiang Kai-shek? ,"Bhí Chiang Kai-shek (leagan Cantainise) nó Jiang Jieshi (leagan Mandairínise), a rugadh i Xikou ar an 31 Deireadh Fómhair 1887 agus a cailleadh i Taipei, an Téaváin, ar an 5 Aibreán 1975, ina cheannaire idir pholaitiúil agus mhíleata sa tSín i rith na fichiú haoise. Chuaigh sé le polaitíocht i bPáirtí Náisiúnta na Síne, nó Guomindang, agus é ag comhoibriú go dlúth le Sun Yat-sen, ""athair na tíre dúchais"".
+
+Nuair a fuair Sun bás, chuaigh Chiang Kai-shek i gceannas ar an bpáirtí agus, sa bhliain 1928, ar an tír féin. Bhí sé ina Ard-Ghinearál agus ina chathaoirleach ar Chomhairle Náisiúnta Mhíleata Phoblacht na Síne sna blianta 1928-1948, rud a chiallaigh go raibh sé ar an duine ab airde céimíochta agus ar an duine ba mhó cumhachta sa tSín. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,675.7900778321051,36.765946787258095,41.48194823736687,3.725258350372315
+82064,Cé hé Ralph Vaughan Williams? ,"Ba chumadóir Sasanach é Ralph Vaughan Williams. Rugadh sé ar an 12 Deireadh Fómhair, 1872. Fuair sé bás ar an 26 Lúnasa, 1958.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2197.4138195329706,31.01997487095191,41.48095924244093,3.7252345085144043
+10165,"Inis dom faoi William Wyndham Grenville, 1ú Bharún Grenville. ","Ba pholaiteoir agus Phríomh-Aire na Ríochta Aontaithe é William Wyndham Grenville, 1ú Bharún Grenville, a rugadh ar an 25 Deireadh Fómhair 1759 go dtí 12 Eanáir 1834.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,2999.7829173915748,48.655514280661855,41.447792125083296,3.7244346141815186
+157840,Conas is féidir liom mo urláir adhmaid a athbhunú agus iad a dhéanamh cosúil le nua? ,"Braitheann sé sin ar do chineál urláir. An gciallaíonn tú an chríochnú nó bun an urláir? Chun an chríochnú a dhéanamh, b'fhéidir gur mhaith leat na urlár adhmaid crua a dhéanamh gleoite arís. Braitheann sé ar an gcaoi a bhfuil tú ag iarraidh an urlár a chur ar ais go dtí a chuma bunaidh nó é a dhéanamh níos fearr fós. Má tá aon dheisiú eile is gá duit a dhéanamh, ba chóir duit é sin a dhéanamh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,96.80194837174056,43.06296575086647,41.40150141768268,3.7233171463012695
+131135,Inis dom faoi Liam Ó Muirthile. ,"File, iriseoir agus scríbhneoir ab ea Liam Ó Muirthile (1950 - 18 Bealtaine 2018). Mar fhile is mó a thuill an Muirthealach cáil agus bhí sé go mór sa treis sa ghrúpa filíochta INNTI le linn dó a bheith ag freastal ar Choláiste na hOllscoile Corcaigh. Ba é an chéad duine de naonúr clainne é. D'fhreastail an Muirthealach ar scoil i gCorcaigh ag Clochar na Toirbhirte, ag Scoil Chríost Rí agus ag Coláiste Chríost Rí. Sa bhliain 1968 chuaigh sé chun Coláiste na hOllscoile, Corcaigh ar scoláireacht ón mBardas. Bhain céim BA amach sa Ghaeilge agus sa Fhraincis. Chaith sé tréimhsí sa Fhrainc le linn a chúrsa ollscoile. Bhí an Muirthealach ag saothrú na Gaeilge óna óige amach. Thugadh sé cuairt ar Ghaeltacht Chorca Dhuibhne ón am a raibh sé ar an meánscoil, agus tháinig sé faoi anáil an Ríordánaigh agus an Riadaigh, a bhí i mbarr a réime san Ollscoil ag an am. Bhí aithne aige freisin ar Sheán Ó Tuama, arbh é an tOllamh le Gaeilge é. Bhí sé féin, Michael Davitt, Nuala Ní Dhomhnaill agus Gabriel Rosenstock ag gabháil don Ghaeilge in éineacht an tráth sin agus baint acu leis an iris filíochta Innti.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,901.768223562306,40.3465236323386,41.38491178103209,3.7229163646698
+35670,Tá mé ag méadú meáchain agus ba mhaith liom tosú ag cleachtadh.  Conas ba chóir dom tosú? ,"Tá mé an-sásta go bhfuil tú ag déanamh céim sa treo ceart. Molaim duit rianóir cleachtaíochta a fháil agus do ghníomhaíochtaí a rianú. Nuair a fhaigheann tú bunlíne, is féidir liom cabhrú leat a fháil amach cé mhéad calraí a chaithfidh tú a dhó gach lá chun fanacht sláintiúil. D'fhéadfá tosú le cúpla míle a siúl gach lá. Is féidir leat tosú ag rianú do chalarí a dhó agus do spriocanna sláinte. Chomh maith leis sin, tá damhsa agus siúlóid ina roinnt smaointe éadrom.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,94.45764123143572,38.84421850377887,41.32095446565918,3.721369743347168
+135226,"Inis dom faoi William Wyndham Grenville, 1ú Bharún Grenville. ","Ba pholaiteoir agus Phríomh-Aire na Ríochta Aontaithe é William Wyndham Grenville, 1ú Bharún Grenville, a rugadh ar an 25 Deireadh Fómhair 1759 – 12 Eanáir 1834.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2999.7829173915748,52.2345559114376,41.0918311077622,3.7158093452453613
+173976,Abairt 1: Leabharlann na Comhdhála agus WorldCat taifid i ndáiríre don mhac (1915 - 1971 ) ainmniúil a bhaineann le Grover C. Halls agus an teaghlach araon. Baineann taifid Leabharlann na Comhdhála agus WorldCat dá mhac (1915 - 1971) go ainmniúil le Grover C. Halls agus leis an teaghlach. Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? ,"Sílim go gciallaíonn na habairtí an rud céanna, ach tá easpa comhthéacs orm. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,27.816807935286903,715.0168838264163,40.971484301422365,3.712876319885254
+158886,"Inis dom faoi ""Weird Al"" Yankovic. ","Is fuirseoir Meiriceánach é Alfred Matthew ""Weird Al"" Yankovic, a rugadh sa bhliain 1959. Tá sé 63 bliana d'aois. Rugadh sé ar an 23 Deireadh Fómhair 1959. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,599.078366181379,53.14518285855434,40.96191242389209,3.7126426696777344
+65268,Inis dom faoi Liam Ó Muirthile. ,"File, iriseoir agus scríbhneoir ab ea Liam Ó Muirthile (1950 - 18 Bealtaine 2018). Mar fhile is mó a thuill an Muirthealach cáil agus bhí sé go mór sa treis sa ghrúpa filíochta INNTI le linn dó a bheith ag freastal ar Choláiste na hOllscoile Corcaigh. 
+Ba é an chéad duine de naonúr clainne é. D'fhreastail an Muirthealach ar scoil i gCorcaigh ag Clochar na Toirbhirte, ag Scoil Chríost Rí agus ag Coláiste Chríost Rí. Sa bhliain 1968 chuaigh sé chun Coláiste na hOllscoile, Corcaigh ar scoláireacht ón mBardas. Bhain céim BA amach sa Ghaeilge agus sa Fhraincis. Chaith sé tréimhsí sa Fhrainc le linn a chúrsa ollscoile.
+Corcaigh agus Coláiste na hOllscoile Corcaigh
+Bhí an Muirthealach ag saothrú na Gaeilge óna óige amach. Thugadh sé cuairt ar Ghaeltacht Chorca Dhuibhne ón am a raibh sé ar an meánscoil, agus tháinig sé faoi anáil an Ríordánaigh agus an Riadaigh, a bhí i mbarr a réime san Ollscoil ag an am. Bhí aithne aige freisin ar Sheán Ó Tuama, arbh é an tOllamh le Gaeilge é. Bhí sé féin, Michael Davitt, Nuala Ní Dhomhnaill agus Gabriel Rosenstock ag gabháil don Ghaeilge in éineacht an tráth sin agus baint acu leis an iris filíochta Innti.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,901.768223562306,37.79208270537063,40.825853233038416,3.709315538406372
+11208,Inis dom faoi An tIRA Sealadach. ,"Eagraíocht pharaimíleata phoblachtánach in Éirinn is ea an tIRA Sealadach (Provisional Irish Republican Army), nó na Sealadaigh, mar a thugtar orthu as Gaeilge go minic, atá meáite ar gach nasc a bhriseadh idir Éirinn agus an Ríocht Aontaithe, an rialtas Briotanach i dTuaisceart Éireann a chur ar ceal agus oileán na hÉireann a athaontú faoi aon rialtas saor amháin. Tá cosc dlí ar an eagraíocht seo ina lán tíortha, go háirithe i bPoblacht na hÉireann, sa Ríocht Aontaithe, agus i Stáit Aontaithe Mheiriceá, ós rud é nach bhfuil ach meas na sceimhlitheoirí acu ar na Sealadaigh.
+
+Cosúil leis na heagraíochtaí eile a dtugtar ""IRA"" orthu, tograíonn na Sealadaigh ""Óglaigh na hÉireann"" a thabhairt orthu féin as Gaeilge, cé nach dtaitníonn an úsáid seo le fórsaí armtha Phoblacht na hÉireann, ós é sin an t-ainm atá acu orthu féin, freisin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2545.4991097833517,36.9799943542263,40.73173051116384,3.70700740814209
+200668,Cad iad na céimeanna éagsúla den ghealach? ,"Gealach Nua - Tá an ghealach go hiomlán i scáth, agus dá bhrí sin tá sé go hiomlán dorcha ar spéir na hoíche. Ní féidir leat aon chuid den ghealach a fheiceáil toisc go bhfuil sé dorcha go hiomlán. Crescent Waxing - Thosaigh an ghealach ag bogadh amach as an scáth agus is féidir leat cuid bheag de a fheiceáil ar an spéir oíche. Is é seo an chéad chéim le feiceáil den ghealach. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1018.8052329892714,32.63831758704632,40.663479167115845,3.7053303718566895
+114735,Cad é an bealach is fearr chun cara a dhéanamh?,"Tá sé deacair a ghinearálú, ach is dócha nach bhfuil aon bhealach níos fearr ann ná a bheith i do féin fíor, nádúrtha. Má tá tú oscailte agus macánta agus iontaofa go ginearálta, is dócha go ndéanfaidh tú cúpla cara, agus tá súil agam go mbeidh tú ina chairde ar feadh an tsaoil. Tá go leor straitéisí sonracha ann is féidir leat a úsáid chun bualadh le daoine nua, lena n-áirítear clubanna agus eagraíochtaí a bheith páirteach nó a chruthú, agus deonach.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,182.67382032598144,39.23708797296525,40.65440572609391,3.7051072120666504
+34397,Cé hé Erskine Hamilton Childers. ,"Ba é Erskine Hamilton Childers ceathrú hUachtarán na hÉireann (11 Samhain 1905 – 17 Samhain 1974). Ba mhac é le Robert Erskine Childers (féach Asgard), scríbhneoir agus náisiúnaí a bhí páirteach sa ghluaiseacht ar son neamhspleáchas na hÉireann. Bhí sé ina aire i gcúig rialtas sular toghadh ina Uachtarán é in 1973. Bhásaigh sé go tobann tar éis dó a bheith aon bhliain agus cúig mhí in oifig.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3304.579580382696,39.357303848472846,40.29647630580011,3.6962640285491943
+189410,"Is mac é Lamont Waltman Marvin, feidhmiúcháin fógraíochta agus ceann Institiúid Apple Nua-Eabhrac agus Nua-Eabhrac.","Ar ndóigh, is é leagan níos mionsonraithe den abairt ""Bhí sé ina mhac de Lamont Waltman Marvin, feidhmiúcháin fógraíochta agus ceann Institiúid Apple Nua-Eabhrac agus Nua-Eabhrac, agus a bhean chéile, Courtenay Washington (née Davidge), scríbhneoir faisin agus comhairleoir áilleachta. """,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,95.5620552174106,107.3066529460864,40.17204126510117,3.693171262741089
+124775,Inis dom faoi Uachtarán na hÉireann. ,"Is é ceann stáit na hÉireann an tUachtarán. Bunaíodh an post seo le Bunreacht na bliana 1937 nuair a cuireadh post an Ghobharnóra, a bhí ina ionadaí ag Rí Shasana in Éirinn agus í ina ballstát de Chomhlathas na Breataine, ar ceal.
+
+Is beag cumhachta atá ag an Uachtarán i ndáiríre ach amháin i gcás go bhfuil amhras air nó uirthi faoi dhlíthe a reachtaíonn an Dáil. Is é Mícheál D. Ó hUiginn an tUachtarán reatha.
+
+De réir Airteagal 12 de Bhunreacht na hÉireann tá tosach ag an Uachtarán ar gach uile dhuine sa Stát, 'agus ní foláir dó na cumhachtaí agus na feidhmeanna a bheirtear don Uachtarán leis an mBunreacht seo agus le dlí a oibriú agus a chomhlíonadh'. Toghthar an tUachtarán trí vóta díreach an phobail ar mhodh an Aonvóta Inaistrithe agus ceart ag gach saoránach de chuid na hÉireann vótáil sa toghchán. Tréimhse seacht mbliana a chaitheann Uachtarán in oifig, agus is féidir é a atoghadh ar feadh tréimhse amháin eile de sheacht mbliana. Cónaíonn an tUachtarán in Áras an Uachtaráin i bPáirc an Fhíonuisce, Baile Átha Cliath.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,178.3589893048046,36.89397286107549,40.13219839509926,3.692178964614868
+38337,Inis dom faoi Celtic Football Club. ,"Club sacair is ea Celtic Football Club (tugtar Glasgow Celtic nó Celtic orthu go minic, agus Ceiltigh Ghlaschú as Gaeilge) atá lonnaithe i nGlaschú in Albain. Imríonn siad a gcluichí sa staid Celtic Park i bParkhead. Bhunaigh bráthair Máireach Éireannach, Bráthair Walfrid, an club ar 6 Samhain 1887 chun airgead a bhailiú ó theacht isteach na gcluichí chun béilte a chur ar fáil do bhochtáin oirthear Ghlaschú, áit a raibh mórán Éireannach bailithe tar éis blianta an Ghorta Mhóir. Lean Brother Walfrid sampla Hibernians a bunaíodh i nDún Éideann ó inimircigh Éireannacha cúpla bliain roimhe sin. D'imir siad an chéad chluiche i gcoinne Rangers ar an 28 Bealtaine 1888 agus bhuaigh Celtic 5-2. Ba é sin tús an iomaíocht idir an dá fhoireann ó Ghlaschú, ar a dtugtar an Old Firm. Ba é Celtic an chéad chlub Briotanach agus, mar dhea, an chéad chlub ó thuaisceart na hEorpa a ghnóthaigh Corn na hEorpa, sa bhliain 1967, le foireann a rugadh go huile is go hiomlán níos lú ná 30 míle ó Ghlaschú.Idir 1905 agus 1910, bhuaigh Celtic Craobh Shraith na hAlban sé huaire as a chéile. Bhuaigh siad Corn na hAlban sna blianta 1907 agus 1908, an chéad uair riamh a bhuaigh club Albanach an dúbailte. 
+Sa bhliain 2003, bhí thart ar 9 milliún lucht tacaíochta ag Na Ceiltigh, 1 milliún ina gcónaí sna Stáit Aontaithe agus Ceanada. Tá níos mó ná 160 clubanna tacaíochta Na Ceiltigh i níos mó ná fiche tíortha ar fud an domhain. Sa bhliain 2009, bhí níos mó ná 7 milliún tacaíocht Na Ceiltigh i Seapáin, de réir 'Sports Revolution', mar gheall ar Shunsuke Nakamura.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1534.360307610874,36.55355649006893,40.10620984639503,3.691531181335449
+77347,Cé hé Conchúir Ó Faoláin? ,"Is iománaí é Conchúir Ó Faoláin, nó Conor Whelan mar a thugtar air i mBéarla. Rugadh é ar an 31 Deireadh Fómhair 1996. Is as Contae na Gaillimhe é. Bhain sé gradam 'All Star' amach i 2017.
+
+Rugadh sé ar an 	31 Deireadh Fómhair 1996. Tá sé 27 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,652.7473870738228,36.87891682491444,39.9390318598203,3.68735408782959
+75102,Cé hé F. Murray Abraham? ,"Is aisteoir Meiriceánach é F. Murray Abraham. Rugadh é ar an 24 Deireadh Fómhair, 1939. Bhuaigh sé an gradam Aisteoir Is Fearr sna Gradaim Academy i 1985. Bhuaigh sé an gradam Aisteoir is Fearr i nDráma sna gradaim Golden Globe i 1985. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,971.5395044097132,30.686011698224892,39.76289870595209,3.682934284210205
+155442,Inis dom faoi Microsoft. ,"Is é Microsoft an comhlacht bogearraí is mó ar domhan. Tá ceanncheathrú an ollchomhlachta ríomhaireachta in Redmond, Washington, SAM. 
+Tá bogearraí Microsoft le fáil i bhformhór na ríomhairí pearsanta ar fud an domhain. Is éard is cúis leis sin greim chomh docht sin a bheith ag Microsoft ar mhargadh na gcóras oibriúcháin trí chóras Windows agus trí Microsoft Office go háirithe. Ar na táirgí atá ar fáil tá an próiseálaí focal Microsoft Word, an scarbhileog Microsoft Excel, an pacáiste taispeántais Microsoft Powerpoint agus an bunachar sonraí Microsoft Access.
+Bhunaigh Paul Allen agus Bill Gates an comhlacht sa bhliain 1975.
+
+Sa bhliain 2022, bhí timpeall 220,000 ar fud an domhain fostaithe ag Microsoft. Ach in 2023, bhí an earnáil teicneolaíochta sna Stáit Aontaithe ag cúlú agus bhí oibrithe á ligean chun siúil ag na comhlachtaí ríomhaireachta is mó. Baineann an scéal leis an rófhás a deirtear a tháinig le roinnt blianta ar an earnáil teicneolaíochta idirnáisiúnta.
+
+I dtús na bliana 2023, bhí sé beartaithe ag Microsoft níos mó ná 10,000 fostaí a ligean chun siúil in ionaid éagsúla ar fud an domhain. Ag an am, mhaígh príomhfheidhmeannach an chomhlachta Satya Nadella ""tar éis go raibh custaiméirí ag iarraidh níos mó ama a chaitheamh sa saol digiteach, go raibh siad ag iarraidh ag an am céanna níos lú airgid a chaitheamh air"".",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3952.009887854293,36.17074478740906,39.51680809650367,3.6767261028289795
+90617,An bhfuil Facebook go maith ag cosaint do phríobháideacht? ,"Tá Facebook an-chúramach le príobháideacht na n-úsáideoirí. Coinnítear an chuid is mó den fhaisnéis a sholáthraíonn tú do Facebook príobháideach de réir réamhshocraithe, lena n-áirítear seoladh ríomhphoist phearsanta agus uimhir theileafóin. I bhfocail eile, mura logann tú isteach ar Facebook le cuntas Facebook, ní bheidh aon duine in ann do chuid faisnéise teagmhála a fháil. Éilíonn Facebook ar úsáideoirí fíordheimhniú nuair a bhíonn rochtain acu ar a gcuid faisnéise féin, agus tá an t-eolas go léir a sholáthraítear ag úsáideoirí stóráilte in áit ar leithligh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,133.3322588969164,40.7378393148324,39.48452424771719,3.6759088039398193
+197676,Cé hé Sybil Thorndike? ,Ba bhan-aisteoir Sasanach í Dame Agnes Sybil Thorndike (24 Deireadh Fómhair 1882 – 9 Meitheamh 1976).,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1271.0732016177806,54.030988499591786,39.483620529019376,3.6758859157562256
+47334,Conas is féidir liom foghlaim conas bata pogo a úsáid?," Is féidir leat tosú ar go leor bealaí éagsúla. Is féidir leat an bata pogo a thógáil agus léim suas agus síos. Ansin is féidir leat cleachtadh a dhéanamh ar léim níos airde, níos tapúla, agus le rithimí éagsúla. Nó is féidir leat foghlaim le léim ar aghaidh. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,101.0923070768654,37.38494315725149,39.48205789757717,3.6758463382720947
+179169,"Cé hé Leonid Brezhnev
+","Bhí Leonid Ilyich Brezhnev (Rúisis: Леони́д Ильи́ч Бре́жнев, Leonid Il'ič Brežnev; 19 Nollaig 1906 – 10 Samhain 1982) ina cheannaire ar an Aontas Sóivéadach idir an 14 Deireadh Fómhair 1964 agus lá a bháis sa bhliain 1982. Is é an ceannaire a chaith an tréimhse is faide sa phost seo, ach amháin Iósaf Stailín. 
+
+Rugadh Brezhnev i gKamenskoe (inniu: Dniprodzerzhyns'k) san Úcráin, agus b'iad a thuismitheoirí Illya Yakovlevich Brezhnev, fear oibre i dteilgcheárta cruach, agus a bhean Natalia Denisovna. Rúiseach ab ea Illya Brezhnev, agus Úcráineach a bhí i Natalia Denisovna. Bhí blas na hÚcráinise ar chaint Leonid Brezhnev riamh, agus go dtí an bhliain 1952, chláraigh sé é féin mar Úcráineach (ina dhiaidh sin, mhothaigh sé é féin ina Rúiseach, de réir cosúlachta). Ar nós a lán daoine óga a raibh cúlra an lucht oibre acu san am san Aontas Sóivéadach, fuair Leonid oideachas innealtóireachta agus teicneolaíochta. Ar dtús, rinne sé staidéar ar bhainistíocht úsáide talún, agus ina dhiaidh sin, ar an miotalóireacht. Bhain sé amach a chéim ó Scoil Theicneolaíoch na Miotalóireachta i nDniprodzerzhyns'k, agus é ag dul le hinnealtóireacht i dtionsclaíocht iarainn agus cruach na hÚcráine Thoir. Chuaigh sé sna Cumannaigh Óga sa bhliain 1923, agus sna Cumannaigh féin sa bhliain 1931.
+
+Sna blianta 1935-36, bhí Brezhnev sna saighdiúirí ina choinscríofach. Rinne sé cúrsa foghlama i scoil tancanna, agus ina dhiaidh sin, chaith sé seal ina choimeasár polaitiúil i monarcha tancanna. Sa bhliain 1936, cuireadh ag obair in Dnepropetrovsk é, agus sa bhliain 1939, rinneadh Rúnaí Páirtí in Dnepropetrovsk de. Ansin, chuaigh sé i gceannas ar thionsclaíocht armálacha na cathrach.
+
+Bhain Brezhnev leis an chéad ghlúin de Chumannaigh Shóivéadacha nár choinnigh cuimhne ar bith ar na laethanta roimh an Réabhlóid agus a bhí ró-óg le páirt a ghlacadh sa troid faoi cheannasaíocht an pháirtí i ndiaidh bhás Léinín sa bhliain 1924. Nuair a chuaigh Brezhnev sa Pháirtí, b'é Stailín a bhí ina cheannaire agus ina dheachtóir air chomh maith leis an tír go léir. Is iomaí Cumannach cosúil le Brezhnev a tógadh le Stailíneachas agus nach rithfeadh leo tuairimí Stailín a cheistiú ar aon nós. Iad siúd a tháinig slán as an bPurgú Mór sna blianta 1937-1939, d'fhéadfaidís dul chun cinn a dhéanamh go sciobtha, nó is iomaí folúntas a bhí le líonadh go hard i gcóras an Pháirtí agus sa státseirbhís féin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3745.107800986464,31.632256637147453,39.26723152010206,3.6703903675079346
+27388,onas is féidir liom leanbh a spreagadh chun é a tharraingt suas? ,"D'fhéadfá iarracht a dhéanamh ag rá ""taigh suas"" nó ""seas suas"", ach is dócha nach n-oibreoidh sé an-mhaith. Níl leanaí in ann na rudaí seo a dhéanamh féin go dtí go bhfuil siad thart ar naoi mí d'aois, agus tá sé de dhualgas orainn cabhrú leo na scileanna seo a fhoghlaim. Mar sin, is féidir leat tosú ag seacht mí agus ansin leanúint ar aghaidh ag cleachtadh é ar do chuid féin sa bhaile. An níos mó a dhéanann tú é seo, an níos mó a thuigeann an leanbh go bhfuil sé ag iarraidh é sin a dhéanamh i ndáiríre.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,281.0683744670686,36.74461729993827,39.19296725691941,3.668497323989868
+80715,Inis dom faoi Mícheál Ó Súilleabháin. ,"Ceoltóir, cumadóir agus fear léinn ab ea an tOllamh Mícheál Ó Suilleabháin (10 Nollaig 1950 – 7 Samhain 2018). Bhí cáil ar an chomhréiteach a rinne an Suilleabhánach ar cheol traidisiúnta agus ar cheol clasaiceach. 
+
+Rugadh Mícheál Ó Suilleabhán i gCluain Meala i mí na Nollag sa bhliain 1950, áit ina raibh siopa beag grósaeireachta ag a mhuintir.
+
+Ba léir ó aois an-óg go mbeadh ar a chumas draíocht a bhaint as pianó. Thosaigh sé ag freastal ar ranganna pianó ina óige agus faoin am a raibh sé ina dhéagóir bhí an giotár faoina smacht aige chomh maith agus é ag cur bannaí ceoil le chéile.
+
+Ba é Mícheál Ó Súilleabháin an chéad duine ina theaghlach a fuair oideachas 3ú leibhéal. Tháinig sé faoi anáil an teagascóra Sean Ó Riada i gColáiste na hOllscoile Corcaigh.
+
+I lár na seachtóidí thosaigh an Suilleabhánach ag léachtóireacht i UCC agus chuir sé roimhe cló nua a bhualadh ar stádas an cheoil thraidisiúnta san oideachas. Bhí sé ina cheannasaí ar an Roinn Ceoil i gColáiste na hOllscoile Chorcaigh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,208.7663346529611,29.60582589664747,39.12818054610292,3.6668429374694824
+73100,Inis dom faoi Gearóid Mac Gearailt. ,"Ba é an Dr. Gearóid Mac Gearailt (Béarla: Garret Fitzgerald; 9 Feabhra 1926 - 19 Bealtaine 2011) an seachtú Taoiseach ar Phoblacht na hÉireann. Bhí sé mar Aire Gnóthaí Eachtracha ó 1973 go 1977, nuair a ceapadh mar cheannaire ar Fhine Gael é. Chaith sé dhá théarma mar Thaoiseach, an chéad cheann idir Iúil 1981 agus Feabhra 1982, agus an dara ceann idir mí na Nollag 1982 agus mí an Mhárta 1987.
+
+Ceaptar go forleathan san 1980idí gurbh eisean an ceannaire ab fhearr de chuid Fhine Gael le blianta. Le linn a shaoil mar pholaiteoir bhí an-ghnaoi air - ghlaoigh gach taobh an t-ainm 'Garret' air, mar shampla. Lena nádúr cuideachtúil, an cumas a bhí aige labhairt níos tapúla ná mar a cheap daoine a d'fhéadfaí a dhéanamh agus an dealramh a bhí aige le hollamh dearmadach, ba pholaiteoir feidhmiúil é ó tháinig sé isteach sa saol polaitiúil i lár na 1960í go dtí gur éirigh sé as sa bhliain 1992.
+
+Ba mhac le Desmond Mac Gearailt é, a bhí ina Aire Gnóthaí Seachtracha (an seanainm a bhí ar an Roinn Gnóthaí Eachtracha roimh 1972) i rith na 1920idí. Bhí Desmond ar dhuine de bhunaitheoirí Chumann na nGaedhael, páirtí polaitiúil a bunaíodh chun tacaíocht a thabhairt don Chonradh Angla-Éireannach a síníodh i 1921 idir an Bhreatain agus Éire chun Saorstát Éireann a bhunú.
+
+Cé gur dhuine sinsearach é a athair ar thaobh an chonartha i ndeighilt pholaitiúil na hÉireann (troideadh Cogadh Cathartha idir lucht an chonartha agus an dream a bhí ina choinne i 1922 agus 1923), choinnigh sé a chuid cairde i measc an dreama a bhí i gcoinne an chonartha, leithéidí Seán Mac an tSaoi, a bhí ina Aire i rialtas Éamoin de Valera. I gcontrárthacht lena athair, ba Phrotastúnach í a mháthair Mabel, a bhí ní ba phoblachtaí ná a athair. Is isteach sa mheascán sin, trasna na deighilte polaitiúla, a rugadh Gearóid.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,261.0888630340436,33.220689995386735,39.089531417462894,3.6658546924591064
+27640,Inis dom faoi Herbert C. Hoover. ,"Ba é Herbert Clark Hoover (10 Samhain 1874 - 20 Deireadh Fómhair 1964) 31ú huachtarán Stáit Aontaithe Mheiriceá. Bhí sé ina bhall den pháirtí Poblachtánach.
+
+Bhí Hoover i bhfeidhmeannas ó 3 Márta 1929 go dtí an 3 Márta 1933. Thosaigh an Spealadh Mór i ndiaidh thuairteáil an stocmhalartáin ar an 29 Deireadh Fómhair 1929.
+
+Gaireadh Franklin D. Roosevelt ina Uachtarán ar na Stáit Aontaithe sa bhliain 1933. Ag an am sin, bhí beagnach tríocha faoin gcéad d’oibrithe na tíre dífhostaithe agus bhí teipthe ar na céadta míle gnónna ar fud na tíre. 
+
+Is dona an bhreith a thug an stair ar Hoover agus na polasaithe ‘laissez-faire’ an rialtais le linn an ama sin (idirghabháil ar bith).
+
+Ach ní raibh an Cúlchiste Feidearálach faoi smacht an Uachtaráin ag an am. Agus bhí Hoover i bhfeidhmeannas freisin nuair a cuireadh tús le damba Hoover ar abhainn an Cholorado. Cuireadh tús leis an obair thógála sa bhliain 1931. 
+
+Ba é Hoover an t-iar-uachtarán amháin a rinne iarracht filleadh ar an Oifig Ubhchruthach. Ach chaill sé an rás don Teach Bán i 1940.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1151.9912720274333,29.255759488511572,38.93954023529319,3.6620101928710938
+76606,Inis dom faoi Seán Tracey. Nach bhfuil sé ina réabhlóidí ó 1895 go dtí 1920. ,"Bhí Sean Tracey (Seán Ó Treasaigh) (14 Feabhra 1895 – 14 Deireadh Fómhair 1920) ar dhuine de cheannairí Bhriogáid Dheisceart Thiobraid Árann de chuid an IRA i rith Chogadh na Saoirse. Ghlac sé páirt i luíochán Shulchóid Bheag i gCo. Thiobraid Árann sa bhliain 1919 agus a chuir tús le Cogadh na Saoirse in Éirinn.
+
+Maraíodh é ar Shráid Talbóid, Baile Átha Cliath le linn thréanbhabhta lámhaigh i nDeireadh Fómhair 1920. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,69.87893068894846,31.94957163640001,38.91871271355779,3.66147518157959
+187984,"Cén fáth a n-úsáideann sléibhteoirí sléibhte ag airde ard tobac ocsaigine chun cabhrú leo anáil? Roghnaigh do fhreagra as: (a) Ag airde ard, cuireann an ciseal ózóin ocsaigin amach as an atmaisféar. (b) Tá an t-atmaisféar níos lú tiubh ag airde níos airde agus mar sin tá níos lú ocsaigine ar fáil. (c) Tá ocsaigine níos truime ná na gáis eile san atmaisféar agus téann sé síos go airde níos ísle. d). Déanann radaíocht ó na gréine móilíní ocsaigine a bhriseadh ina adamh ag déanamh an ocsaigine neamh-anamhachta. Is é an freagra:",(b) Tá an t-atmaisféar níos lú tiubh ag airde níos airde agus mar sin tá níos lú ocsaigine ar fáil. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,74.35644215977875,240.92360804476456,38.75215122569104,3.657186269760132
+49978,"Inis dom faoi Tom Bingham, Barún Bingham Cornhill. ","Breitheamh Sasanach ab ea Thomas (""Tom"") Bingham, An Barún Bingham de Cornhill dá éis sin (13 Deireadh Fómhair 1933 – 11 Meán Fómhair 2010). Duine de na breithiúna Sasanacha ba cháiliúla agus ab urramaí lena linn. Ceann i ndiaidh a chéile a bhí Bingham ina Mháistir na Rollaí (1992-96), Tiarna Príomh-Bhreitheamh Shasana agus na Breataine Bige (1996-2000) agus ina Thiarna Dlí Sinsearach (2000-2008). ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3081.361522511906,36.57060709743847,38.66969576710762,3.6550562381744385
+193663,Cé hé Kirsty Anna MacColl?,"Ba amhránaí agus scríbhneoir amhrán í Kirsty Anna MacColl, a rugadh ar an 10 Deireadh Fómhair 1959 agus a bhásaigh ar an 18 Nollaig 2000.
+
+D'éirigh le MacColl roinnt cnaganna popcheoil a bheith aici ó thús na 1980idí go dtí tús na 1990idí. I rith na tréimhse seo ba mhinic di ag canadh ar thaifeadtaí a léirigh a fear céile Steve Lillywhite, ina measc seo amhrán de chuid The Smiths agus an t-amhrán ""Fairytale of New York"" le Shane MacGowan agus na Pogues.
+
+Maraíodh MacColl in eachtra chonspóideach, ag bádóireacht i Quintana Roo i Meicsiceo sa bhliain 2000.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2253.201911545493,27.82085377621596,38.66625701894223,3.6549673080444336
+70889,An féidir creime a bhaint as miotail? ,"Is féidir creimeadh a bhaint as miotail. Go deimhin, is féidir é a bhaint le teicnící éagsúla. B'fhéidir go bhfeicfidh tú go bhfuil roinnt creimeadh lonnaithe áit a bhfuil an miotail níos tiubh nó níos laige. Má chuireann tú barr screwdriver isteach i lár an cheantair is tiubh nó is laige creimeadh, is féidir í a bhaint. Maidir leis na modhanna ceimiceacha, is é an sprioc a bhaineann le creimeadh ná na heilimintí neamh-corrosive a bhaint. Chun é seo a bhaint amach, is féidir leat iarracht a dhéanamh an creimeadh nó é a dhíscaoileadh. Is féidir alcól isopropyl a úsáid chun creimeadh na creimeadh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,734.9009563348833,37.231318665910855,38.52824105152175,3.6513915061950684
+15260,Inis dom faoi John F. Kennedy. ,"Bhí John Fitzgerald ""Jack"" Kennedy, Sr. (Gaeilge: Seán Mór Mac Gearailt Ó Cinnéide; 29 Bealtaine, 1917 - 22 Samhain, 1963), nó JFK mar a thugtar go minic air, ina 35ú Uachtarán ar na Stáit Aontaithe idir 1961 agus 1963, nuair a feallmharaíodh é. Eisean an duine ab óige a toghadh mar uachtarán riamh, agus an t-aon uachtarán Caitliceach a bhí ann (roimh Joe Biden). 
+
+Rugadh agus tógadh Kennedy i mBrookline, baile i Massachusetts sa bhliain 1917. Mac leis an bpolaiteoir iomráiteach Joseph P. Kennedy, Sr. agus Rose Fitzgerald ab ea é. D'fhreastail Kennedy ar Scoil Edward Devotion ar dtús ar feadh ceithre bliana, agus ansin Scoil Dexter i mBostún, agus bliain amháin eile ag Scoil Canterbury. Tar éis Canterbury, chuaigh sé isteach i Choate Rosemary Hall i Wallingford, Connecticut. Ceann de na scoileanna chónaithe is fearr sa tír ab ea í, agus bhain sé céim amach sa bhliain 1935.
+
+Sheol sé go Londain, Sasana ar an 25 Meán Fómhair sa bhliain chéanna, in éineacht lena thuismitheoirí agus a dheirfiúr Kathleen Cavendish. Chláraigh sé le LSE (Scoil na hEacnamaíochta Londain) chun staidéar a dhéanamh ar gheilleagar polaitiúil ar feadh bliana faoin Ollamh Harold Laski, ach cuireadh san ospidéal é nuair a thit sé tinn. Mar thoradh, bhí ar Kennedy filleadh ar ais go dtí na Stáit Aontaithe. San fhómhar sa bhliain 1935, chláraigh sé le hOllscoil Princeton, New Jersey, ach d'éirigh sé tinn arís. Buíochán a bhí i gceist ag an am seo. San fhómhar an bhliain ina dhiaidh sin, thosaigh Kennedy ag freastal ar Ollscoil Harvard.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,689.2995951127676,30.827075051701367,38.51349140285416,3.651008605957031
+136718,Inis dom faoi Gene Roddenberry? ,"Drámadóir, scríbhneoir ficsin eolaíochta agus léiritheoir teilifíse ab ea Eugene Wesley ""Gene"" Roddenberry (19 Lúnasa 1921 – 24 Deireadh Fómhair 1991). Rugadh Roddenberry sa bhliain 1921 in El Paso, Texas, agus d'fhás sé suas i Los Angeles. Tá clú agus cáil air mar gheall ar an tsraith theilifíse Star Trek a scríobh sé. Fuair sé bás i Santa Monica, California sa bhliain 1991.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2230.0690890512437,32.324194689901205,38.42730161670895,3.648768186569214
+140754,Cé hé Eamon Martin? ,"Is é Eamon Martin KC*HS (a rugadh ar 30 Deireadh Fómhair 1961) préaláid Éireannach san Eaglais Chaitliceach a raibh ina hArdeaspag ar Ard Mhaca agus Ardeaspag Éire Iomlán ó 2014.
+Rugadh Martin i gcathair Doire, Éire Thuaidh i 1961, i measc 12 páistí eile. Bhí oideachas faighte aige ansin, ag Bunscoil Naomh Pádraig i dtús báire, ansin ag Coláiste Naomh Colum. Bhí a oideachas cliarscoile faighte aige i gColáiste Naomh Pádraig, Maigh Nuadhad, áit a raibh céim BD (Honors) bainte aige sa Diagacht, agus BSc (Honors) san Eolaíocht Mhatamaiticiúil ó NUI Maynooth.
+Ar an 28 Bealtaine 1987, bhí Martin oirnithe mar shagart ar Deoise Doire. Tar éis an oirniú aige, d'oibrigh sé mar shagart comhlach ag Ardeaglais Deoise Doire ó 1987 go 1989. Bhí sé ansin fostaithe i lucht múinteoireachta Coláiste Naomh Colum i nDoire, áit ar oibrigh sé ó 1990 go 1998. Lean Martin ar aghaidh lena chuid staidéir i gColáiste Naomh Edmund, Cambridge ó 1998-1999, áit ar bhain sé MPhil amach i bhforbairt scoile. Ó 1999 go 2008, d'oibrigh sé mar uachtarán ar Choláiste Naomh Colum, Doire.
+
+Tar éis é seo, d'oibrigh sé ar feadh dhá bhliain mar Secretary-General ar Chomhairle na nEaspag Caitliceach Éireannach sular cuireadh ar ais ina Dheoise dúchais é i 2010 le n-oibriú mar Vicar General. Nuair a d'éirigh Easpag Séamus Hegarty as a phost i Samhain 2011, bhí Éamon Martin socraithe mar riarthóir na deoise. I 2011, bhí sé socraithe mar Séiplíneach an Pápa.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,671.1189666264391,30.80256604235782,38.41574118626736,3.6484673023223877
+28949,Inis dom faoi Al Jolson. ,B'aisteoir agus amhránaí Meiriceánach é Al Jolson (26 Bealtaine 1886 – 23 Deireadh Fómhair 1950). Thabhaigh sé clú dó féin sa scannán The Jazz Singer. Tá sé 64 bliana d'aois. Rugadh sé ar an 26 Bealtaine 1886. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1701.9791553708574,35.079735402999574,38.38604994354559,3.6476941108703613
+146281,Cé hé Giuseppe Verdi? ,"Giuseppe Verdi duine de mhór-chumadóirí Iodálacha an 19ú haois.
+Scríobh sé ceoldrámaí cáiliúla ar nós Rigoletto, La Traviata agus Il Trovatore, a scríobhadh idir 1850 agus 1853. Bhí sé beo ó 10 Deireadh Fómhair 1813 - 27 Eanáir 1901. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2227.215741240845,29.88073432757576,38.29599076832312,3.6453452110290527
+141090,Cé hé Roberto Benigni? ,"Is aisteoir agus stiúrthóir é Roberto Benigni. Saolaíodh Benigni ar an 27 Deireadh Fómhair 1952 san Iodáil. Bhuail sé lena bhean chéile Nicoletta Braschi nuair a bhí sí ag aisteoireacht ar an gcéad scannán a stiúradh Benigni Tu Mi Turbi.
+
+Ainmníodh a scannán La Vita è bella (1997) seacht n-uaire le haghaidh na duaiseanna 'Academy' i 1998. Bhain Benigni an duais don scannán iasachta (scannán nach bhfuil sa Bhéarla)is fearr agus arís don aisteoir is fearr. Bhain Nicola Piovani an Oscar don scór is fearr leis an scannán La Vita è bella freisin.
+
+Thosaigh Benigni ag aisteoireacht i mBéarla i Meiriceá don chéad uair i ngearrscannáin Jim Jarmusch Coffee & Cigarettes (1986), gearrscannáin a bhí mar pháirt don scannán Coffee & Cigarettes (2003) agus arís sa scannán Down By Law. Bhí sé sa scannán Night on Earth le Jim Jarmusch mar stiúrthóir ach bhí sé ag aisteoireacht san Iodáilis sa scannán agus bhí an scannán lonnaithe sa Róimh.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1403.1335981897123,26.09432961889888,38.23021658753312,3.643626213073731
+82510,An féidir leat oideas a thabhairt dom le haghaidh pancóga prátaí? ,"Tá go leor oideas le haghaidh pancóga prátaí ar an ngréasán, nó is féidir leat cuardach a dhéanamh ar líne le haghaidh oideas sonracha. Is féidir leat an ceann is fearr leat a roghnú.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,214.40771028850384,57.40365377593229,38.21641927986937,3.6432652473449707
+73548,Cé hé Criostóir Ó Rinn? ,"Iománaí Éireannach ab ea Nioclás Criostóir Ó Rinn (Béarla: Nicholas Christopher Ring), nó Christy Ring mar ab fhearr aithne air (12 Nollaig 1920 - 2 Márta 1979). B'fhear spóirt cáiliúil é in Éirinn agus é ina iománaí den chéad scoth a d'imir le foireann Chorcaí sna daichidí, sna caogaidí agus sna seascaidí. Ceapann a lán daoine gurb é Criostóir Ó Rinn an t-iománaí is fearr riamh. Baisteadh Nicholas Christopher air i gCluain, Contae Chorcaí. Le linn an ama a bhí sé ag imirt iománaíochta, shaothraigh sé curiarracht ocht gCraobh na hÉireann i bPáirc an Chrócaigh i mBaile Átha Cliath, 1941, 1942, 1943, 1944, 1946, 1952, 1953 is 1954. D'imir sé iománaíocht leis an gclub Fánaithe an Ghleanna i gcathair Chorcaí. Fuair sé bás go tobann ar an 2 Márta 1979. Tá an corn iománaíochta Corn Uí Rinn ainmnithe in ómós dó.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,632.8762746212461,33.40907093168712,38.16220786962317,3.641845703125
+140470,"Inis dom faoi Edward Smith-Stanley, 14ú Iarla Derby. ","Ba pholaiteoir agus Phríomh-Aire na Ríochta Aontaithe é Edward George Geoffrey Smith-Stanley, 14ú Iarla Derby, a rugadh ar an 29 Márta 1799 go dtí 23 Deireadh Fómhair 1869. ",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,665.6178669855053,43.66911625696513,38.13053067203919,3.6410152912139893
+16563,Inis dom faoi E. E. Cummings. ,"File Meiriceánach a rugadh in Cambridge, Massachusetts ab ea Edward Estlin ""E. E."" Cummings. Rugadh sé ar an 4 Deireadh Fómhair, 1894. Fuair sé bás ar an 3 Meán Fómhair, 1962. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,589.8948640487931,39.220682995134304,37.80352756300462,3.6324024200439453
+111900,Inis dom faoi Joe Biden. ,"Is é Joseph Robinette “Joe” Biden, Jr., a rugadh ar 20 Samhain 1942, 46ú hUachtarán na Stát Aontaithe. Rugadh Biden in Scranton, Pennsylvania. Bhog seisean agus a theaghlach go Delaware sa bhliain 1953 agus é 10 mbliana d'aois. Is de shliocht Éireannach é ar thaobh a mháthar (a rugadh de mhuintir Uí Fhinneagáin) agus de shliocht Éireannach, Sasanach agus Úgónach ar thaobh a athar. Caitlicigh iad na Bidens.
+
+Rinne sé staidéar ag Ollscoil Delaware (B.A. i stair agus eolaíocht pholaitiúil, 1965) agus ina dhiaidh sin bhain sé céim dlí (Juris Doctor) amach ó Ollscoil Syracuse i Stát Nua-Eabhrac sa bhliain 1968. 
+Bhí Biden ina sheanadóir ar son Delaware ón bhliain 1973 ar aghaidh leis an bPáirtí Daonlathach.
+
+Bhí sé ina leasuachtarán Stáit Aontaithe Mheiriceá faoin uachtarán Barack Obama (2009–2017). Is mór an taithí agus eolas a bfhuair séle linn na tréimhse seo sa réim gnóthaí eachtracha go háirithe.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2929.0930095752847,29.051054854096467,37.79012751332759,3.6320478916168213
+198656,Inis dom faoi Hillary Clinton. ,"Polaiteoir Meiriceánach is ea Hillary Rodham Clinton. Rugadh mar Hillary Diane Rodham ar 26 Deireadh Fómhair, 1947 i Chicago, Illinois. Is ball den Pháirtí Daonlathach í. Ba í Clinton an First Lady ón bhliain 1993 go dtí 2001 agus a fear céile, Bill Clinton, ina Uachtarán. Bhí sí ina seanadóir sóisearach ó Nua-Eabhrac ó 2001 go dtí 2009. Rinne sí iarracht ainmniúchán an Pháirtí Dhaonlathaigh a fháil don toghchán uachtaránachta i mí na Samhna 2008, ach fuair Barack Obama an bua uirthi. Rúnaí Stáit na Stát Aontaithe a bhí inti ó 21 Eanáir, 2009 go dtí 1 Feabhra, 2013. Sheas sí d'uachtaránacht na Stát Aontaithe sa bhliain 2016 ach theip uirthi sa toghchán náisiúnta. Rugadh Hillary Rodham in Chicago sa bhliain 1947. Tógadh í sa chathair sin agus in Park Ridge, Illinois, fo-bhaile de chuid Chicago. Den chreideamh Módhach iad a muintir. Bhí spéis aici sa pholaitíocht nuair a bhí sí ar scoil agus ar an ollscoil. Bhain sí céim amach sa dlí in Ollscoil Yale sa bhliain 1973. Dhá bhliain ina dhiaidh sin, phós sí Bill Clinton, fear a bhí ar an ollscoil léi. Bhog an bheirt acu go hArkansas. Toghadh Bill Clinton mar ghobharnóir ar an stát úd, agus rugadh Chelsea Clinton, an t-aon pháiste acu, le linn a chéad théarma. Chabhraigh sí le páirtí a hathar, na Poblachtaigh. Tar éis tamaill, d’fhág sí an páirtí Poblachtach mar ní raibh sí sásta le cuid de na polasaithe a bhí acu. Thosaigh sí ag obair do na Daonlathaigh.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,2062.401024941835,34.26487572357771,37.721588603341175,3.630232572555542
+103762,Conas is féidir liom glasáil cáca a dhéanamh? ,"Is ceist iontach é sin! Tá a fhios agam go leor bealaí éagsúla chun glasáil a dhéanamh, lig dom a fheiceáil cad is féidir liom a fháil duit. Seo oidis amháin, an bhfuil tú ag iarraidh a chloisteáil faoi?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,160.5987342803209,44.47162312138344,37.61488769701366,3.6273999214172363
+114596,Cad iad cuid de na cluichí is féidir le mo pháistí a imirt le liathróid an-bheag? ,"B'fhéidir go mbainfidh siad taitneamh as cluiche le liathroim cosúil le ""tetherball"". Tá sé ina chluiche simplí a úsáideann tether ceangailte leis an liathráil. Is féidir leis an tether agus an liathrar a bheith an-spéisiúil agus tá siad úsáideach chun comhordú lámh-shúil a fhorbairt. D'fhéadfadh tú taitneamh a bhaint as cluiche ina mbuaileann tú an liathrán ar ais agus ar aghaidh agus tú ag seasamh agus ag bouncing ar bhallún mór bog.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,166.3908981862591,36.52064586677621,37.52491998512309,3.6250052452087402
+119862,Cé hé Pat O'Brien? ,Ba aisteoir Gael-Mheiriceánach é William Joseph Patrick O’Brien (a rugadh ar an 11 Samhain 1899 agus a fuair bás i 15 Deireadh Fómhair 1983).,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,328.1916374247155,44.24208245355403,37.51429288414367,3.6247220039367676
+9557,Cad iad na hamhráin is fearr de chuid The Cars? ,Seo na torthaí is fearr le haghaidh hamhráin The Cars: 1. How can I be sure? - by The Cars 2. You Might Think - by The cars 3. All Mixed Up - by the Cars 4. Drive - by the cars 5.,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1006.0354443666072,26.866923997606605,37.49768735852665,3.624279260635376
+105090,Inis dom faoi Leon Trotscaí. ,"Ba réabhlóidí Boilséiveach agus Marxach é Leon Trotscaí (Rúisis: Лев Давидович Троцкий, Béarla: Leon, Leo, Lev, Trotsky, Trotskii, Trotski, Trotskij agus amanta Trotzky), (7 Samhain, 1879 - 21 Lúnasa, 1940). As an Úcráin dó, rugadh leis an ainm Lev Davidovich Bronstein é (Rúisis: Лев Давидович Бронштейн).
+
+B'iad Léinín, Trotscaí agus an páirtí Boilséiveach a ghlac an chumhacht chuige féin sa bhliain 1917 (Réabhlóid na Rúise). Bhí siad i mbun an rialtais sealadach, agus iad ag tabhairt le fios go raibh siad ag gníomhú ar mhaith leis an lucht oibre.
+
+Ceannaire tábhachtach ab ea é go luath in Aontas na Sovéide.
+
+Bhunaigh Trotscaí an tArm Dearg.
+
+Bhí coimhlint idir Trotscaí agus an ceannaire nua, Iósaf Stailín sna 1920idí. Mar thoradh, cuireadh an ruaig air as an rialtas ar dtús (Deireadh Fómhair 1927), agus díbríodh Trotscaí as an Rúis i mí Feabhra 1929.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2597.37357531376,33.26130700744015,37.48533411294216,3.6239497661590576
+61016,Cé hé Peter Jackson? ,"Rugadh Peter Robert Jackson ar 31 Deireadh Fhomhair 1961, i Wellinton, san Nua-Shéalainn. Is stiúrthóir agus scríbhneoir scannáin é agus tá sé an-cháiliúil mar rinne sé ‘an tríológ Lord of the Rings’ agus ‘an Hobad.’ Thosaigh sé a ghairme ag déanamh scannáin uafáis, ach rinne sé a lán scannáin eile, mar shampla ‘Heavenly Creatures’, ‘Forgotten Silver’, ‘na Frighteners,’ ‘King Kong,’ agus ‘na Lovely Bones’ (2009). 
+
+Bhuaigh sé Dámhachtain Acadamh lena phartnéir, Fran Walsh, don scripte le haghaidh ‘Heavenly Creatures.’ Sa bhliain 2003, bhuaigh sé ‘Striúrthóir is Fearr,’ le haghaidh ‘Lord of the Rings.’ Fuair sé naoi hainmniúcháin don Dámhactáin Acadaimh, agus bhuaigh sé a lán duaseanna eile, mar shampla trí BAFTA, Golden Globe agus ceithre Dhámhachtain Saturn. Fuair sé ridireacht mar ‘Knight Companion of the New Zealand Order of Merit,’ sa bhliain 2010. I rith an mí Nollaig sa bhliain 2014, fuair sé realt ar an ‘Hollywood Walk of Fame.’",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1909.986650945384,30.264251093461272,37.4259220528274,3.622363567352295
+80158,Cad iad na bianna a bhfuil ard-vitimín B iontu? ,"Tá B1 (thiamine) le fáil i bhia, cruithneacht agus rís. Tá B2 (riboflavin) le fáil in ae, duáin, siombailí, uibheacha agus déiríochta. Tá B3 (niacin) le feiceáil i bhfeoil, uibheachta, iasc agus bainne. Tá B5 (aigéad pantothenic) le teacht i glasraí, muisín, prátaí, bananaí, sicín, brocailí agus gráin iomlána. Tá B6 (pyridoxine) le teacht in gráin iomlán, iarn, uibheáin, uibheacta, uibheál, banana, coirce, bainne agus gráin neartúcháin. Tá B7 (biotin) le fáil sa iarm, duáinte, iasc, gráinneacha iomlána, uibheanna, soya, uibheachtaí agus uibheacha. Tá B9 (aigéidic acid) le fáil sna glasraí, glasraí, gráin, soia, uibheálacha, uibheachta, uibhealaí agus gráin iomlán. Tá B12 (cobal acid) le haghaidh i dtáirgí ainmhithe ainmhithe, cosúil le caol, uibheann, caol, seafood.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1118.6073618148037,29.75714488245383,37.41183523206318,3.6219871044158936
+193941,Inis dom faoi Gene Roddenberry? ,"Drámadóir, scríbhneoir ficsin eolaíochta agus léiritheoir teilifíse ab ea Eugene Wesley ""Gene"" Roddenberry (19 Lúnasa 1921 – 24 Deireadh Fómhair 1991).
+
+Rugadh Roddenberry sa bhliain 1921 in El Paso, Texas, agus d'fhás sé suas i Los Angeles.
+
+Tá clú agus cáil air mar gheall ar an tsraith theilifíse Star Trek a scríobh sé.
+
+Fuair sé bás i Santa Monica, California sa bhliain 1991.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2230.0690890512437,24.330773379392223,37.40234589982863,3.6217334270477295
+117709,Inis dom faoi John Kiersey? ,"Polaiteoir Éireannach ab ea John Kiersey (23 Deireadh Fómhair 1895 – 18 Márta 1960). Bhí sé ina bhall de Chumann na nGaedheal.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2530.305519431407,32.64856753876706,37.07358743380351,3.6129047870635986
+71749,Inis dom faoi Cluichí Oilimpeacha. ,"Is eachtra spóirt idirnáisiúnta iad na Cluichí Oilimpeacha a bhíonn ar siúl gach ceithre bliana. Imrítear go leor spórt éagsúla sna cluichí, agus tá cluichí ar leith ann do spóirt an tSamhraidh agus spóirt an Gheimhridh. Bunaíodh na Cluichí Oilimpeacha in Oilimpia na Sean-Ghréige, agus athbhunaíodh iad arís sa Fhrainc ag deireadh an 19ú haois.
+
+Sa lá inniu, is é Coiste Idirnáisiúnta na gCluichí Oilimpeacha a eagraíonn na cluichí nua-aimseartha. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,669.2096015023897,30.183350327094654,36.853637920579,3.606954336166382
+172496,Inis dom faoi Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann. ,"Is éard atá i Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann,[1] ar a dtugtar An Ríocht Aontaithe (RA) agus An Bhreatain fosta (Béarla: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland nó United Kingdom nó UK), ná stát neamhdhlisteanach é atá suite siar ó thuaidh ó chósta Mhór-Roinn na hEorpa. Áiríonn an tír oileán na Breataine Móire, an chuid thoir thuaidh d’oileán na hÉireann, agus go leor oileán níos lú eile. Is é Tuaisceart Éireann é an t-aon chuid den RA a bhfuil teorainn talún aige le stát eile – Poblacht na hÉireann. Is é Tuaisceart Éireann é an t-aon chuid den RA a bhfuil teorainn talún aige le stát ceannasach eile nuair nach nglactar na Spleáchais (Giobráltar agus Akrotiri agus Dhekelia) san áireamh. Tá teorainn idir Giobráltar agus an Spáinn, chomh maith leis sin tá teorainn ag Akrotiri agus Dhekelia le Poblacht na Cipire agus ag Dhekelia le Poblacht Thuaisceart na Cipire (atá faoi cheannas Turcaigh an oileáin ach nach bhfuil aitheantas idirnáisiúnta aige), agus an Crios Maolánach de chuid na NA a scarann an dá thír ar an oileán. Seachas an teorainn talún seo, bíonn an tAigéan Atlantach thart timpeall na tíre ar fad siar agus ó thuaidh, bíonn an Mhuir Thuaidh ina luí soir, an Mhuir nIocht ó dheas agus Muir Éireann siar.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,108.03884362475308,38.21302083984858,36.79026206813978,3.6052331924438477
+138637,Inis dom faoi Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann. ,"Is éard atá i Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann,[1] ar a dtugtar An Ríocht Aontaithe (RA) agus An Bhreatain fosta (Béarla: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland nó United Kingdom nó UK), ná stát neamhdhlisteanach é atá suite siar ó thuaidh ó chósta Mhór-Roinn na hEorpa. Áiríonn an tír oileán na Breataine Móire, an chuid thoir thuaidh d’oileán na hÉireann, agus go leor oileán níos lú eile. Is é Tuaisceart Éireann é an t-aon chuid den RA a bhfuil teorainn talún aige le stát eile – Poblacht na hÉireann. Is é Tuaisceart Éireann é an t-aon chuid den RA a bhfuil teorainn talún aige le stát ceannasach eile nuair nach nglactar na Spleáchais (Giobráltar agus Akrotiri agus Dhekelia) san áireamh. Tá teorainn idir Giobráltar agus an Spáinn, chomh maith leis sin tá teorainn ag Akrotiri agus Dhekelia le Poblacht na Cipire agus ag Dhekelia le Poblacht Thuaisceart na Cipire (atá faoi cheannas Turcaigh an oileáin ach nach bhfuil aitheantas idirnáisiúnta aige), agus an Crios Maolánach de chuid na NA a scarann an dá thír ar an oileán. Seachas an teorainn talún seo, bíonn an tAigéan Atlantach thart timpeall na tíre ar fad siar agus ó thuaidh, bíonn an Mhuir Thuaidh ina luí soir, an Mhuir nIocht ó dheas agus Muir Éireann siar.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,108.03884362475308,38.21302083984858,36.79026206813978,3.6052331924438477
+69058,Cé hé Patrick Maher? ,"Iománaí Éireannach is ea Patrick Maher (Pádraig Ó Meachair i nGaeilge), a rugadh ar an 12 Deireadh Fómhair 1989. As Lothra i gContae Thiobraid Árann dó. Imríonn sé leis an club iomána áitiúil agus le foireann an chontae. Bhí sé ina bhall d'fhoireann na mionúr nuair a bhaineadar craobh na hÉireann sa bhliain 2007. I 2010 bhuaigh sé craobh faoi-21 na hÉireann mar aon le craobh na sinsear. De ghnáth imríonn sé mar leaththosaí. Bhain sé gradam 'all star' amach sa bhliain 2014 agus 2016. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2335.0159972464708,34.365342747523485,36.757217201731045,3.604334592819214
+34748,"Inis dom faoi Edward Smith-Stanley, 14ú Iarla Derby. ","Ba pholaiteoir agus Phríomh-Aire na Ríochta Aontaithe é Edward George Geoffrey Smith-Stanley, 14ú Iarla Derby, a rugadh ar an 29 Márta 1799 – 23 Deireadh Fómhair 1869. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,665.6178669855053,45.02729484287843,36.71305766045239,3.603132486343384
+85519,Inis dom faoi Tomás Ó Rathaile. ,"Tharraing Tomás Ó Rathile (1882-1953) clú air féin mar scoláire Gaeilge Rugadh Tomás Ó Rathile i Lios Tuathail, Contae Chiarraí. Ba é Thomas Francis Rahilly a athair, fear gnó agus cléireach. Bhí a mháthair, Julia Mary Curry as Luimneach, ina garneacht d’Eoghan Ó Comhraí. Bhí Tomás ar an gcúigiú duine de na trí dhuine dhéag a mhair den chlann. Tharraing beirt eile den chlann clú éigin orthu féin: Alfred, a bhí ina Uachtarán ar Choláiste Ollscoile Chorcaí agus Sisile, scoláire Gaeilge.
+
+Chaith Ó Rathile tamall i gColáiste na Carraige Duibhe agus suim aige sa Ghaeilge óna óige amach. Fuair sé scoláireacht sna Clasaicigh i gColáiste Ollscoile Bhaile Átha Cliath in 1902 agus bhain sé duais Uí Chomhraí sa Ghaeilge in 1903. É ag múineadh sa choláiste sula ndeachaigh sé i mbun oibre sna Ceithre Chúirt in 1905. Nuair a bhíodh am le spáráil aige dhéanadh sé staidéar ar chanúintí na Gaeilge agus ar lámhscríbhinní Gaeilge, cé nach raibh an tsláinte go maith aige. D’fhan sé ina chléireach go dtí 1919.
+
+In 1903 bunaíodh Scoil an Léinn Ghaelaigh agus d’fhreastail Ó Rathile ar ranganna Sean-Ghaeilge John Strachan.
+
+Bhí sé ag scríobh aistí d’irisí éagsúla. In 1912 bhunaigh sé an iris Gadelica chun fás na teanga a spreagadh, ach chlis sí cheal airgid. Bhí sé ina eagarthóir ar Ériu agus ar Celtica níos déanaí, agus scríobh sé neart alt agus roinnt mhaith leabhar i mBéarla agus i nGaeilge.
+
+Bhí sé ina Ollamh le Gaeilge i gColáiste na Tríonóide idir 1919 agus 1929. D’aistrigh sé go Corcaigh in 1929, mar a raibh sé ina Ollamh Taighde go dtí 1925. Bhí a leithéid chéanna de phost aige i gColáiste Ollscoile Bhaile Átha Cliath idir 1935 agus 1941. Nuair a bunaíodh Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath ceapadh é ina Ollamh Sinsearach, agus bhí sé ina Stiúrthóir ar Scoil an Léinn Cheiltigh ann idir 1942 agus 1947.
+
+D’fhoilsigh sé teoiricí dá chuid féin i dtaobh stair na hÉireann agus iad bunaithe ar dhiantaighde teangeolaíoch agus téacsúil. D’áitigh sé gur lonnaigh ceithre dhream de chainteoirí Ceiltise in Éirinn i ndiaidh a chéile, teoiric nach bhfuil an fhianaise ghéiniteach agus sheandálaíoch ag cur léi anois. D’áitigh sé freisin go raibh dhá Naomh Pádraig ann.
+
+Phós sé Máire Ní Bhuachalla ó Bhaile Uí Annáin i Mainistir na Corann in 1918. Ní raibh clann orthu. Fuair sé bás ar an 16 Samhain 1953.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1129.7162081199533,29.84333473830006,36.62217337172414,3.600653886795044
+30764,Inis dom faoi Tomás Ó Rathaile. ,"Tharraing Tomás Ó Rathile (1882-1953) clú air féin mar scoláire Gaeilge Rugadh Tomás Ó Rathile i Lios Tuathail, Contae Chiarraí. Ba é Thomas Francis Rahilly a athair, fear gnó agus cléireach. Bhí a mháthair, Julia Mary Curry as Luimneach, ina garneacht d’Eoghan Ó Comhraí. Bhí Tomás ar an gcúigiú duine de na trí dhuine dhéag a mhair den chlann. Tharraing beirt eile den chlann clú éigin orthu féin: Alfred, a bhí ina Uachtarán ar Choláiste Ollscoile Chorcaí agus Sisile, scoláire Gaeilge. Chaith Ó Rathile tamall i gColáiste na Carraige Duibhe agus suim aige sa Ghaeilge óna óige amach. Fuair sé scoláireacht sna Clasaicigh i gColáiste Ollscoile Bhaile Átha Cliath in 1902 agus bhain sé duais Uí Chomhraí sa Ghaeilge in 1903. É ag múineadh sa choláiste sula ndeachaigh sé i mbun oibre sna Ceithre Chúirt in 1905. Nuair a bhíodh am le spáráil aige dhéanadh sé staidéar ar chanúintí na Gaeilge agus ar lámhscríbhinní Gaeilge, cé nach raibh an tsláinte go maith aige. D’fhan sé ina chléireach go dtí 1919. In 1903 bunaíodh Scoil an Léinn Ghaelaigh agus d’fhreastail Ó Rathile ar ranganna Sean-Ghaeilge John Strachan. Bhí sé ag scríobh aistí d’irisí éagsúla. In 1912 bhunaigh sé an iris Gadelica chun fás na teanga a spreagadh, ach chlis sí cheal airgid. Bhí sé ina eagarthóir ar Ériu agus ar Celtica níos déanaí, agus scríobh sé neart alt agus roinnt mhaith leabhar i mBéarla agus i nGaeilge. Bhí sé ina Ollamh le Gaeilge i gColáiste na Tríonóide idir 1919 agus 1929. D’aistrigh sé go Corcaigh in 1929, mar a raibh sé ina Ollamh Taighde go dtí 1925. Bhí a leithéid chéanna de phost aige i gColáiste Ollscoile Bhaile Átha Cliath idir 1935 agus 1941. Nuair a bunaíodh Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath ceapadh é ina Ollamh Sinsearach, agus bhí sé ina Stiúrthóir ar Scoil an Léinn Cheiltigh ann idir 1942 agus 1947. D’fhoilsigh sé teoiricí dá chuid féin i dtaobh stair na hÉireann agus iad bunaithe ar dhiantaighde teangeolaíoch agus téacsúil. D’áitigh sé gur lonnaigh ceithre dhream de chainteoirí Ceiltise in Éirinn i ndiaidh a chéile, teoiric nach bhfuil an fhianaise ghéiniteach agus sheandálaíoch ag cur léi anois. D’áitigh sé freisin go raibh dhá Naomh Pádraig ann. Phós sé Máire Ní Bhuachalla ó Bhaile Uí Annáin i Mainistir na Corann in 1918. Ní raibh clann orthu. Fuair sé bás ar an 16 Samhain 1953.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,1129.7162081199533,32.385111738583085,36.613303337032775,3.6004116535186768
+176962,Inis dom faoi Hillary Clinton. ,"Polaiteoir Meiriceánach is ea Hillary Rodham Clinton. Rugadh mar Hillary Diane Rodham ar 26 Deireadh Fómhair, 1947 i Chicago, Illinois. Is ball den Pháirtí Daonlathach í.
+
+Ba í Clinton an First Lady ón bhliain 1993 go dtí 2001 agus a fear céile, Bill Clinton, ina Uachtarán. Bhí sí ina seanadóir sóisearach ó Nua-Eabhrac ó 2001 go dtí 2009. Rinne sí iarracht ainmniúchán an Pháirtí Dhaonlathaigh a fháil don toghchán uachtaránachta i mí na Samhna 2008, ach fuair Barack Obama an bua uirthi. Rúnaí Stáit na Stát Aontaithe a bhí inti ó 21 Eanáir, 2009 go dtí 1 Feabhra, 2013.
+
+Sheas sí d'uachtaránacht na Stát Aontaithe sa bhliain 2016 ach theip uirthi sa toghchán náisiúnta.
+
+Rugadh Hillary Rodham in Chicago sa bhliain 1947. Tógadh í sa chathair sin agus in Park Ridge, Illinois, fo-bhaile de chuid Chicago. Den chreideamh Módhach iad a muintir.
+
+Bhí spéis aici sa pholaitíocht nuair a bhí sí ar scoil agus ar an ollscoil.
+
+Bhain sí céim amach sa dlí in Ollscoil Yale sa bhliain 1973. Dhá bhliain ina dhiaidh sin, phós sí Bill Clinton, fear a bhí ar an ollscoil léi. Bhog an bheirt acu go hArkansas. Toghadh Bill Clinton mar ghobharnóir ar an stát úd, agus rugadh Chelsea Clinton, an t-aon pháiste acu, le linn a chéad théarma.
+
+Chabhraigh sí le páirtí a hathar, na Poblachtaigh. Tar éis tamaill, d’fhág sí an páirtí Poblachtach mar ní raibh sí sásta le cuid de na polasaithe a bhí acu. Thosaigh sí ag obair do na Daonlathaigh.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2062.401024941835,28.699212907703096,36.50853615903127,3.597546100616455
+72010,An bhfuil tú in ann Gaeilge a labhairt go maith? An bhfuil sé éasca agat?,"Tá mé in ann Gaeilge maith go leor a labhairt, ach tá mé fós ag foghlaim agus ag feabhsú. Rinne mé Gaeilge i meánscoil agus i mbunscoil agus bhí sé saghas dheacair, ach nuair a rinne mé Gaeilge san ollscoil, bhí sé níos éasca a fhoghlaim.",Irish,gle,re-annotations,ff122df918018b0a6f0923edee04271dbc2235c8843870ebed523341df7d91a3,49.13120119109046,43.96440239543602,36.48507687067824,3.5969033241271973
+159512,Cé hé Criostóir Ó Rinn? ,"Iománaí Éireannach ab ea Nioclás Criostóir Ó Rinn (Béarla: Nicholas Christopher Ring), nó Christy Ring mar ab fhearr aithne air (12 Nollaig 1920 - 2 Márta 1979). B'fhear spóirt cáiliúil é in Éirinn agus é ina iománaí den chéad scoth a d'imir le foireann Chorcaí sna daichidí, sna caogaidí agus sna seascaidí. Ceapann a lán daoine gurb é Criostóir Ó Rinn an t-iománaí is fearr riamh.
+
+Baisteadh Nicholas Christopher air i gCluain, Contae Chorcaí. Le linn an ama a bhí sé ag imirt iománaíochta, shaothraigh sé curiarracht ocht gCraobh na hÉireann i bPáirc an Chrócaigh i mBaile Átha Cliath, 1941, 1942, 1943, 1944, 1946, 1952, 1953 is 1954. D'imir sé iománaíocht leis an gclub Fánaithe an Ghleanna i gcathair Chorcaí.
+
+Fuair sé bás go tobann ar an 2 Márta 1979.
+
+Tá an corn iománaíochta Corn Uí Rinn ainmnithe in ómós dó.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,632.8762746212461,29.48899754144018,36.000379222216054,3.583529472351074
+13805,Conas a mhúineann mé do pháistí machnamh a dhéanamh? ,"Ceist iontach! Is scil an-úsáideach é sin a chothú, is féidir leis síocháin, suaimhneas, agus sonas a thabhairt. Tá áthas orm go bhfuil tú ag iarraidh a mhic léinn a mhúineadh faoi. Is féidir linn tosú ach a bheith ciúin. Is féidir leat a insint do na páistí go bhfuil sé ceart go leor má shuíonn siad ann go ciúin ar feadh cúpla nóiméad gan smaoineamh ar rud ar bith.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,75.70814119927327,35.41789183716744,35.855991814906815,3.5795106887817383
+106965,Inis dom faoi Máire Ní Ghuairim. ,"Múinteoir, scríbhneoir agus amhránaí sean-nóis ab ea Máire Ní Ghuairim (6 Iúil 1896 – 15 Deireadh Fómhair 1964). Rugadh i Roisín na Mainiach, Carna, Co. na Gaillimhe í, an iníon ba shine le Máirtín Gorham agus Catherine de Búrca. Ba í Sorcha Ní Ghuairim a deirfiúr níos óige. Fuair sí a cuid oideachais go háitiúil, sa Chlochán agus i dTuaim, ansin bhog sí go Baile Átha Cliath chun Gaeilge a mhúineadh i gcoláiste oiliúna múinteoirí Carysfort sa Charraig Dhubh. Le linn di a bheith ina cónaí i mBaile Átha Cliath, bhí sí gníomhach i ngluaiseacht na Gaeilge, ag dul isteach i gConradh na Gaeilge agus i gComhairle an Fháinne thart ar 1924. Ó 1919 i leith, d’fhoilsigh sí scéalta agus aistí i bhfoilseacháin ar nós Stoc, Fáinne an Lae, An Lóchrann, An t-Éireannach, An Scuab, agus An Chearnóg. Bhí sí ag craoladh mar amhránaí ar 2RN agus ar Raidió Éireann, agus thaifead sí cúrsa Gaeilge do Linguaphone. Phós sí Seán Mac Bradaigh, TD, ar 12 Meán Fómhair 1929, agus bhí beirt iníonacha agus beirt mhac acu. Fuair sí bás ina teach féin i Raghnallach sa bhliain 1964.
+
+",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,501.22128557561695,32.875039427213274,35.74270380646565,3.5763461589813232
+27231,Inis dom faoi Charles X na Fraince (1757-1836). ,"Ba é Charles X (9 Deireadh Fómhair 1757 – 6 Samhain 1836) Rí na Fraince agus Navarra ó 1824 anuas go dtí Réabhlóid na Fraince sa bhliain 1830, nuair a d'éirigh sé as an gcoróin. 
+Nuair a cailleadh Louis XVIII sa bhliain 1824, ba é Charles X, deartháir leis (agus deartháir le Louis XVI), a tháinig i gcomharbacht air.
+
+Tugtar Athghairm na mBúrbónach ar an tréimhse 1815-1830 i stair na Fraince. Mar réimeas bhí sí thar a bheith choimeádach.
+
+Nuair a tharla Réabhlóid Iúil sa bhliain 1830, baineadh an choróin de Charles, agus gaireadh gaol eile i bhfad amach uaidh, Louis Philippe, ina rí. Tháinig Louis Philippe I as Ríshliocht Orléans, i gcomharbas ar Charles X (i réim ó 1830 go dtí Réabhlóid na Bliana 1848).
+
+Ba é Charles rí Búrbónach deireanach na Fraince. Bhí air imeacht ar deoraíocht, Sasana ar dtús, ansin Albain agus an Ostair. Fuair sé bás truamhéalach i nGörz ar 6 Samhain 1836 (cuid den Impireacht na hOstaire agus na hUngáire ag an am, inniu san Iodáil).
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,184.0678380461576,31.951536978685343,35.69658844217701,3.5750551223754883
+9374,Inis dom faoi Máire Ní Ghuairim. ,"Múinteoir, scríbhneoir agus amhránaí sean-nóis ab ea Máire Ní Ghuairim (6 Iúil 1896 – 15 Deireadh Fómhair 1964).
+
+Rugadh i Roisín na Mainiach, Carna, Co. na Gaillimhe í, an iníon ba shine le Máirtín Gorham agus Catherine de Búrca. Ba í Sorcha Ní Ghuairim a deirfiúr níos óige. Fuair sí a cuid oideachais go háitiúil, sa Chlochán agus i dTuaim, ansin bhog sí go Baile Átha Cliath chun Gaeilge a mhúineadh i gcoláiste oiliúna múinteoirí Carysfort sa Charraig Dhubh. Le linn di a bheith ina cónaí i mBaile Átha Cliath, bhí sí gníomhach i ngluaiseacht na Gaeilge, ag dul isteach i gConradh na Gaeilge agus i gComhairle an Fháinne thart ar 1924.
+
+Ó 1919 i leith, d’fhoilsigh sí scéalta agus aistí i bhfoilseacháin ar nós Stoc, Fáinne an Lae, An Lóchrann, An t-Éireannach, An Scuab, agus An Chearnóg. Bhí sí ag craoladh mar amhránaí ar 2RN agus ar Raidió Éireann, agus thaifead sí cúrsa Gaeilge do Linguaphone.
+
+Phós sí Seán Mac Bradaigh, TD, ar 12 Meán Fómhair 1929, agus bhí beirt iníonacha agus beirt mhac acu. Fuair sí bás ina teach féin i Raghnallach sa bhliain 1964.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,501.22128557561695,29.09416846994254,35.64743880159103,3.5736773014068604
+79229,Cé hé Dave Mooney? ,"Is imreoir sacair Éireannach é Dave Mooney (r. 30 Deireadh Fómhair, 1984 i Baile Átha Cliath, Éire). Imríonn sé faoi láthair le Leyton Orient. D'imir sé le Shamrock Rovers ó 2004 go 2005. D'imir sé le Longford Town ó 2005 go 2007. Bhí sé le Reading ó 2008 go 2011, i measc iasachtaí go clubanna mar Colchester, Norwich agus Charlton. Scór sé 26 chúl le an fhoireann Longfort. D'imir Mooney le Cork City sa bhliana 2008 agus scór sé a lán chúl. Scór sé 15 chúl.
+
+Sa hEircom League, scór sé v Derry City, Gaillimh Aontaithe, UCD, Sligo Rovers, Bray Wanderers agus daoine eile. Sa Corn UEFA, d'aimsigh sé cúl v FC Haka ar an 17 Iúil, 2008, sa Crosaire Tuirnéir. Rugadh é i 1984. Ar an 20 Lúnasa, 2008, chuaigh sé go dtí Reading agus fúair sé an geansaí uimhir a dó dhéag. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5222.3775470170185,30.57287949994833,35.539105366378124,3.57063364982605
+54127,Cé hé Dave Mooney? ,"Is imreoir sacair Éireannach é Dave Mooney (r. 30 Deireadh Fómhair, 1984 i Baile Átha Cliath, Éire). Imríonn sé faoi láthair le Leyton Orient. D'imir sé le Shamrock Rovers ó 2004 go 2005. D'imir sé le Longford Town ó 2005 go 2007. Bhí sé le Reading ó 2008 go 2011, i measc iasachtaí go clubanna mar Colchester, Norwich agus Charlton. Scór sé 26 chúl le an fhoireann Longfort. D'imir Mooney le Cork City sa bhliana 2008 agus scór sé a lán chúl. Scór sé 15 chúl.
+
+Sa hEircom League, scór sé v Derry City, Gaillimh Aontaithe, UCD, Sligo Rovers, Bray Wanderers agus daoine eile. Sa Corn UEFA, d'aimsigh sé cúl v FC Haka ar an 17 Iúil, 2008, sa Crosaire Tuirnéir. Rugadh é i 1984. Ar an 20 Lúnasa, 2008, chuaigh sé go dtí Reading agus fúair sé an geansaí uimhir a dó dhéag. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5222.3775470170185,30.57287949994833,35.539105366378124,3.57063364982605
+133111,"Déan achoimre ar an alt:  Tá bean 21 bliain d'aois, a d'fhreastail ar scoil ard acadamh míleata mór le rá, cúisithe le dúnmharú dlíodóir pósta a fuarthas staon chun báis i óstán ard DC. Gabhadh Jamyra Gallmon, de Washington D.C., Dé Céadaoin, de réir na póilíní. Tá sí cúisithe le dúnmharú coiriúil den chéad chéim agus armtha ar mharú David Messerschmitt 30 bliain d'aois. D'eisigh na póilíní físeán faireachais de 'duine spéise' a fheictear ag dul isteach in Óstán Donovan go gairid tar éis do Messerschmitt téacs a chur chuig a bhean chéile Kim Vuong ag 7.45pm chun a rá léi go mbeadh sé sa bhaile i gceann uair an chloig ar 9 Feabhra. Níor tháinig Messerschmitt ar ais riamh agus an lá dar gcionn fuarthas é marbh tar éis dó a bheith staon sa chúl ina seomra óstáin le 'cairt creidmheasa éagsúla scaipthe timpeall'. Scrollaigh síos le haghaidh físeáin. Tá bean a gabhadh i ndáil le dúnmharú Washington, DC dlíodóir 30 bliain d'aois David Messerschmitt. Ar dheis, an 'duine spéise' a gabhadh ar fhíseán faireachais ag dul isteach san óstán áit a maraíodh Messerschmitt ar 9 Feabhra. D'fhreastail Jamyra Gallmon ar Acadamh Míleata Forestville i Maryland agus bhí sé ina mhic léinn samplach, a dúirt múinteoir Déardaoin. Fuarthas David Messerschmitt (sa phictiúr lena bhean chéile Kim) marbh ina seomra óstáin DC i mí Feabhra. Níor nocht na póilíní go díreach cad a bhí á dhéanamh aige san óstán. Baineadh ríomhaire, greamaitheach, coiscíní, fón póca agus trealamh enema as an láthair. Dúirt foinsí póilíneachta le NBC Washington gurb é Gallmon an bhean sa físeán agus go ndeachaigh sí chuig an óstán an tráthnóna sin chun 'imeacht gnéis' a dhéanamh. I measc na n-earraí a fuarthas ón seomra bhí ríomhaire, greamaitheach, coiscíní, fón póca agus trealamh enema, d'aithin Fox DC. Fuarthas imprisean uimhreacha sa seomra freisin. Dúirt foinsí forfheidhmithe dlí leis an Washington Post gur chreidtear go raibh robáil mar chúis le bás Messerschmitt. Labhair máthair Gallmon le NBC agus dúirt sí nach raibh a hiníon i dtrioblóid riamh roimhe seo agus go raibh uaillmhian aici dul isteach san arm. ","Gabhadh Jamyra Gallmon, 21, Dé Céadaoin ar chúiseamh dúnmharaithe den chéad chéim a bhaineann le bás David Messerschmitt an 9 Feabhra. Dúirt an dlíodóir 30 bliain d' aois lena bhean go mbeadh sé sa bhaile an tráthnóna sin ach níor thaispeáin sé; fuarthas é go raibh sé staonadh chun báis an lá dar gcionn in óstán. I measc na n-earraí a fuarthas ón seomra bhí ríomhaire, greamaitheach, coiscíní, fón póca agus trealamh enema. Dúirt foinsí póilíní le NBC Washington go raibh Gallmon san óstán an tráthnóna sin le haghaidh 'coinneála gnéis' Labhair máthair Gallmon le NBC agus dúirt sí nach raibh a hiníon i dtrioblóid riamh roimhe seo agus go raibh sí ag smaoineamh ar dul isteach san arm.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,59.73178280306257,92.68620307758192,35.488124931938145,3.5691981315612793
+116744,Inis dom faoi Micheál Ó Maolallaí. ,"Aisteoir Éireannach a bhí i Micheál Ó Maolallaí (Béarla: Michael ""Mick"" Lally) a rugadh i Mí na Samhna 1945, agus a d'éag 31 Lúnasa 2010.
+
+Rugadh é i dTuar Mhic Éadaigh i gContae Mhaigh Eo agus fuair sé a chuid oideachais i gColáiste Naomh Mhuire, i Gaillimh. Chuaigh sé leis an múinteoireacht ar dtús ach d'éirigh sé as a phost chun bheith ina aisteoir.
+
+Réaltaigh sé sa dráma Translations le Brian Friel sa bhliain 1980 i gContae Dhoire nuair a bhí sé ina bhall den Chomhlacht Drámaíochta Field Day, bunaithe ag Brian Friel agus Stephen Rae. Bhí baint aige leis an ""Druid Theatre Company"" freisin.
+
+Fuair sé ról Miley Byrne sa sobal-dráma Glenroe, ag leanúint ar aghaidh leis an gcarachtar a bhí aige i Bracken ar RTÉ sa bhliain 1978. D'éirigh go maith lena amhrán The By-Road to Glenroe sa bhliain 1990. Bhí obair déanta aige ar theilifís Éireannach agus scannáin freisin.
+
+Fuair sé bás ar an 31 Lúnasa 2010.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,412.85662434109406,27.440703886696475,35.19213031027061,3.5608224868774414
+161756,Inis dom faoi na Cluichí Oilimpeacha. ,"Is eachtra spóirt idirnáisiúnta iad na Cluichí Oilimpeacha a bhíonn ar siúl gach ceithre bliana. Imrítear go leor spórt éagsúla sna cluichí, agus tá cluichí ar leith ann do spóirt an tSamhraidh agus spóirt an Gheimhridh. Bunaíodh na Cluichí Oilimpeacha in Oilimpia na Sean-Ghréige, agus athbhunaíodh iad arís sa Fhrainc ag deireadh an 19ú haois. Sa lá inniu, is é Coiste Idirnáisiúnta na gCluichí Oilimpeacha a eagraíonn na cluichí nua-aimseartha. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,511.4334279572024,31.08339891201201,35.13471095907138,3.559189558029175
+121771,Inis dom faoi Alexandria Ocasio-Cortez. ,"Is í Alexandria Ocasio-Cortez, a rugadh ar 13 Deireadh Fómhair, 1989 san Bronx, Nua-Eabhrac ag obair sa Teach Ionadaithe na Stát Aontaithe le haghaidh Nua-Eabhrac.
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,614.6338389632186,30.618550900327875,35.097981290357694,3.5581436157226562
+39637,Cad é an Cogadh na Saoirse (Éire)? ,"Tugtar Cogadh na Saoirse (nó an Cogadh Angla-Éireannach), 21 Eanáir 1919 - 11 Iúil 1921, ar an treallchogadh idir Rialtas na Breataine in Éirinn agus Óglaigh na hÉireann, a bhí faoi smacht na Chéad Dála. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,431.3096784299476,28.95231531043628,35.082403512214256,3.557699680328369
+12345,Cé hé Peter O'Connor (lúthchleasaí)? ,"Lúthchleasaí Éireannach ab ea Peter O'Connor (24 Deireadh Fómhair 1872 – 9 Samhain 1957) a bhain curiarracht dhomhanda amach sa léim fhada agus a bhuaigh dhá bhonn Oilimpeacha sna Cluichí Idirsháite i 1906. 
+Rugadh O'Connor in Millom, Cumberland, Sasana, ar 24 Deireadh Fómhair 1872, ach tógadh i gCill Mhantáin é. Chuaigh sé isteach i gCumann Lúthchleas Gael (CLG) in 1896. Sa bhliain 1899 bhuaigh sé boinn Uile-Éireann sa léim fhada, sa léim ard, agus sa léim thriarach. Thar na deich mbliana tar éis sin, fuair sé an lámh in uachtar ar lúthchleasaithe na Breataine i gcomórtais idirnáisiúnta, agus dá bharr sin, thug Cumann Lúthchleas Amaitéarach na Breataine cuireadh dó páirt a ghlacadh sna Cluichí Oilimpeacha i 1900 ar son na Breataine. Dhiúltaigh O'Connor, toisc gur theastaigh uaidh páirt a ghlacadh faoi bhratach na hÉireann amháin.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,212.82846389247408,26.913000321772845,35.00800680907531,3.555576801300049
+15371,"Inis dom faoi Peter Sutcliffe (Yorkshire Ripper, 1946-2020). ","Tugadh an 'Yorkshire Ripper' ar an dúnmharfóir srathach, Peter Sutcliffe (2 Meitheamh 1946 – 13 Samhain 2020).
+
+Ar 25 Deireadh Fómhair 1980, mharaigh an Ripper a 12ú híospartach in Yorkshire. D'ionsaigh sé 22 bean in iomlán idir 1969-1980, an ceann deireanach ar 5 Samhain 1980. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,119.303886753495,30.975646935229545,34.879314631053546,3.551893949508667
+50077,Aon leideanna maidir le conas rud a scríobh tú a athbhreithniú?,"Is é an t-athbhreithniú go bunúsach rud éigin a scríobh tú cheana féin a shocrú agus a fheabhsú, áit nach bhfuil tú ag dul é a athscríobh arís agus arís, agus áit nach bhfuil aon rud nua á chur leis. Bhuel, is smaoineamh maith é an leagan bunaidh a léamh ar ais cúpla uair. Go háirithe má bhraitheann tú go raibh sé deacair é a scríobh, d'fhéadfadh go mbeadh tentation ort go leor eagarthóireachta a dhéanamh, chun rudaí a shláintú. Is féidir leat athruithe a dhéanamh a fheabhsaíonn soiléireacht, nó léitheoireacht. Mar shampla, má d'úsáid tú go leor idioms a d'fhéadfadh daoine a bheith ag trioblóid a thuiscint, ansin is féidir leat iad a aistriú, nó d'fhéadfá iad a dhéanamh níos soiléire.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,164.5267416338509,30.092712918752213,34.80771368299644,3.549839019775391
+159304,Cé hé Paddy Moloney? ,"Ceoltóir traidisiúnta mór le rá ba ea Paddy Moloney nó Pádraig Ó Maoldomhnaigh (1 Lúnasa 1938 – 12 Deireadh Fómhair 2021), duine de mhórphearsana cheol traidisiúnta na hÉireann. Leis The Chieftains is mó atá sé luaite, buíon cheoil a thug sé le chéile sna 1970idí. Dúirt Taisce Cheol Dúchais Éireann gur chuir Paddy Moloney go mór leis an gceol traidisiúnta in Éirinn agus gur oidhreacht iontach atá fágtha le huacht aige.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1972.2791006452696,33.12578857033857,34.48850392843598,3.540626049041748
+164551,Inis dom faoi George W. Bush. ,"Fear gnó agus polaiteoir Meiriceánach é Fuaim George Walker Bush (6 Iúil, 1946 a rugadh é), a bhí mar 43ú hUachtarán na Stát Aontaithe. Tháinig sé i gcomharbacht ar Bill Clinton sa bhliain 2001. Toghadh George W. Bush ina uachtarán ar SAM den chéad uair ar 7 Samhain 2000, agus bhí an-chuid conspóide faoi áireamh na vótaí ag an am.
+
+Bhí a chéad tréimhse feidhmeannais caite aige i 2005, agus toghadh don dara tréimhse é i mí Dheireadh Fómhair, 2004. Tháinig Barack Obama i gcomharbacht air sa bhliain 2009.
+
+Ba é Bush 46ú Gobharnóir Texas ó 1995 go 2000, agus is ball saoil den Pháirtí Poblachtach é. B'uachtarán a athair roimhe, George H. W. Bush, agus is Gobharnóir deartháir leis, Jeb Bush, i bhFlorida. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,819.8920831456086,29.58510210690273,34.481630436178634,3.540426731109619
+24503,Tá mé ag smaoineamh ar thuras bóthar a dhéanamh ar feadh an Bhóthar 66 agus ba mhaith liom níos mó a fhoghlaim faoi. ,Tá a fhios agam go bhfuil dhá rud tábhachtach ba mhaith leat a fháil amach faoi an mBóthar 66: Cá bhfuil sé go díreach agus cá ndeachaigh sé?,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,49.09095738185244,47.71068888595639,34.43189603247194,3.5389833450317383
+173141,"Cé hé an breitheamh Frank Clarke?
+","Is breitheamh Éireannach é Frank Clarke, Príomh-Bhreitheamh na hÉireann ó 2017 go dtí 2021. Rugadh sé ar an 10 Deireadh Fómhair 1951)",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1435.393240908479,24.61296400884626,34.39101385992832,3.537795305252075
+94499,Inis dom faoi Toirdhealbhach mac Diarmada Ua Briain. ,"Rí na Mumhan ba ea Toirdhealbhach mac Diarmada Ó Briain. Bhí réimeas le briseadh aige ón mbliain 1142 go dtí 1165.
+
+Diarmaid Ua Briain, rí Mhumhan, ba ea a athair. Tháinig sé i gcoróin ar dtús sa bhliain 1142, chuir a dhearthár Tadhg sa bhliain 1151 ach tháinig sé i gcomharbacht ais i ndiaidh bhás Thadhg sa bhliain 1154.
+
+Rinne an tArdrí Muircheartach Mac Lochlainn ionsaí ar an Mumhain sa bhliain 1157. Chuir sé an ruaig ar Thoirdhealbhach, agus críochdheighil sé an Mhumha idir a chol ceathrar Conchúr mac Domhnaill Ó Briain, agus Cormac Mac Cárthaigh. Cuireadh ar ais i gcoróin é i dTuadhmhumhain sa bhliain 1157 ag rí na gConnacht, Ruairí Ó Conchúir, a rinne ionsaí ar na Mumhain agus overturned Muircheartach's arrangement. Cuireadh as a choróin é sa deireadh ag a mhac Muircheartach sa bhliain 1165. Fuair sé bás sa bhliain 1167, agus adhlacadh é i gCill Dalua. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,285.1667978040757,31.07239573316709,34.11774332846848,3.529817581176758
+146909,Inis dom faoi Meicsiceo. ,"Is tír i Meiriceá Thuaidh é Stáit Aontaithe Mheicsiceo atá suite idir Mhurascaill Mheicsiceo agus an tAigéan Ciúin. Tá sí ag críochantaíocht le Stáit Aontaithe Mheiriceá ó thuaidh agus le Muir Chairib, leis an mBeilís agus le Guatamala thoir ó dheas. Is í Meicsiceo an cúigiú tír is mó i mór-roinn na Mheiriceá de réir achair, agus is í an 13ú tír is mó ar domhan. Meastar go bhfuil daonra níos mó ná 125 milliún in Meicsiceo, agus is í an 11ú tír is mó ar domhan de réir daonra, agus an tír is mó ina labhraítear Spáinnis. Is í an dara tír is mó i Meiriceá Laidineach i ndiaidh na Brasaíle. Tá 31 stát agus Cathair Mheicsiceo i Meicsiceo agus is í Cathair Mheicsiceo príomhchathair na tíre agus an chathair is mó.",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,1910.794659371032,31.87302510592275,34.035961599660624,3.5274176597595215
+93504,Cén fáth go bhfuil criosanna ama éagsúla ar domhan? ,"Tá an t-am difriúil in áiteanna éagsúla ar dhá chúis. An chéad cheann ná toisc go bhfuil an Domhan ag rothlú, agus an dara ceann ná go bhfuil orbit elliptical ag an Domhan timpeall an ghrian. Tá rothlú an Domhain ag cruthú an lae agus an oíche freisin, mar sin tá lá agus oíche 12 uair an chloig againn, nó laethanta 24 uair an chloig. Má bhí rothlú na Domhan níos tapúla, nó níos moille, ní bheadh lá 24 huaire againn.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,106.70930037956144,33.55269120539165,34.00191268803954,3.526416778564453
+70104,Cad é an bealach is fearr chun an Ghaeilge a fhoghlaim? ,"Mholfainn daoine tréimhse a chaitheamh sa Ghaeltacht. Má tá tú sa Ghaeltacht, is féidir chomhrá a bheith agat le daoine áitiúil as gaeilge. Chomh maith le sin, tá roinnt deiseanna úsáid a bhaint as do chuid Ghaeilge i ngach cathair sa tír.
+",Irish,gle,re-annotations,9d083eaee8815fcce27a3293aec2329e88636b908531abbbe40305b37ef39cdb,117.78010065558222,33.041066789915675,33.89948524861564,3.523399829864502
+32473,Inis dom faoi Theodore Roosevelt. ,"Ba é Theodore ""Teddy"" Roosevelt (27 Deireadh Fómhair 1858 – 6 Eanáir 1919) an 26ú uachtarán Stáit Aontaithe Mheiriceá (1901-1909). Státaire, polaiteoir, caomhantóir, nádúraí agus scríbhneoir a bhí ann.
+
+Is eisean duine den cheathrar uachtarán gearrtha ar Shliabh Rushmore, taobh le George Washington, Thomas Jefferson, agus Abraham Lincoln. 
+Buachaill easláinteach a bhí ann ina óige agus an plúchadh ag cur go mór isteach air. Sin ráite, bhí sé an-tógtha le saol crua iargúlta an iarthair agus chuaigh sé leis an bhfánaíocht agus an fheirmeoireacht i nDakota ón bhliain 1883 i leith.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2690.890217354477,25.554641852652875,33.88412434015235,3.52294659614563
+26073,Cé hé David Trimble? ,"Iar-pholaiteoir i dTuaisceart Éireann ab ea David Trimble, an Barún Trimble, PC[1] (15 Deireadh Fómhair 1944 – 25 Iúil 2022, 77 bliain d'aois), a bhí ina cheannaire ar Pháirtí Aontachtach Uladh (UUP) ó 1995 go 2005, agus ina Chéad-Aire i bhFeidhmeannas Stormont ó 1998 go 2002.
+
+Tugadh Duais Nobel na Síochána do David Trimble agus John Hume an SDLP mar gheall ar an ról tábhachtach a bhí acu sa phróiseas síochána sa Tuaisceart agus an bhaint mhór a bhí acu le Comhaontú Aoine an Chéasta.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2992.5480699948585,26.47096367432223,33.86369163317457,3.522343397140503
+54475,"Ba chomhalta de Institiúid Ríoga an Cholmúin é, den Royal Statistical Society agus den Royal Geographic Society (RGS). Ba chomhalta de Institiúid Ríoga na gColún é, an Royal Geographic Society, agus an Royal Statistical Society (RGS). Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? ",Ní léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,53.3717749516485,137.45996226712077,33.74146650223706,3.5187275409698486
+42326,Inis dom faoi Johnny Carson. ,"Aisteoir, scríbhneoir agus fuirseoir Meiriceánach ab ea John William ""Johnny"" Carson. Rugadh sé ar an 23 Deireadh Fómhair, 1925. Bhí sé beo ó go dtí 23 Eanáir, 2005. Bhain sé cáil amach sna Stáit Aontaithe agus ar fud an domhain ina láithreoir teilifíse ar The Tonight Show Starring Johnny Carson ó 1962 go dtí 22 Bealtaine 1992, nuair a tháinig fuirseoir Jay Leno isteach ina áit. ",Irish,gle,re-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,3848.525936561724,30.52740723331583,33.3341613319173,3.506582736968994
+108573,Inis dom faoi Dwight D. Eisenhower. ,"Saighdiúir agus polaiteoir Meiriceánach ab ea Dwight David Eisenhower (14 Deireadh Fómhair 1890 - 28 Márta 1969). B'é 34ú Uachtarán na Stát Aontaithe é. Bhí sé ina uachtarán ó 1953 go dtí 1961. Le linn an Dara Cogadh Domhanda, bhí sé ina Cheannasaí Uachtarach ar Fhórsa Sluaíochta na gComhghuaillithe san Eoraip, agus rinneadh Ginearál Airm cúig réalta de, éacht annamh. Bhí sé freagrach as Oibríocht Tóirse, ionradh na hAfraice Thuaidh (1942–1943), agus as ionradh na Normainne (1944–1945) ar an bhFronta Thiar. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1170.341191514788,33.51738362836506,33.28173331934549,3.5050086975097656
+115550,Inis dom faoi Liam Ó Maonlaí. ,"Is amhránaí, ceoltóir, péintéir, scríbhneoir liricí agus aisteoir é Liam Ó Maonlaí. Saolaíodh Liam Ó Maonlaí ar an 7 Samhain 1964 i mBaile Átha Cliath, Éire. Tá sé mar bhall den bhanna ceoil na Hothouse Flowers, grúpa a bhunaigh sé lena chomhscoláire Fiachra Ó Braonáin. D’fhreastail sé Scoil Lorcáin agus Coláiste Eoin, scoileanna lán-Ghaeilge i mBaile Átha Cliath. D'eisigh Ó Maonlaí a chéad albam aonair, dar teideal ‘Rian’, sa bhliain 2006. Rian Records a d'eisigh agus tá na hamhráin go léir as Gaeilge. Chan Ó Maonlaí an t-amhrán ‘Cathain’ le tionlacan ceoil ó Dónal Lunny agus tá sé ar fáil ar an albam ‘The Best of Dónal Lunny.’ Scríobh an t-amhránaí Rónán Ó Snodaigh na liricí le haghaidh ‘Cathain.’ Is cainteoir Gaeilge agus Béarla é.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,335.84473673460093,29.71051989400614,33.18107979824376,3.5019798278808594
+85625,"Chuir iompróir poist Florida a gyrocopter beag trí spás aeir faoi chosaint Washington ar feadh 30 míle go dtí Capitol na Stát Aontaithe, arna rianú ag príomh-eagraíochtaí slándála na tíre, a bhí eagla orthu dochar a dhéanamh do thurasóirí ar an Mall Náisiúnta má rinne siad iarracht é a lámhaigh síos, a dúirt lucht dhlíthe sinsearacha Dé Céadaoin. Tá Doug Hughes, 61, 'ceartúil go bhfuil sé beo' agus 'ba chóir go mbeadh sé curtha amach as an aer,' a dúirt Jason Chaffetz, R-Utah, cathaoirleach an choiste Maoirseachta Teach, le tuairisceoirí cúpla lá tar éis an eachtra a nochtadh bearna i iarrachtaí an rialtais chun slándáil an Teach Bán, an Chaipitil agus foirgnimh criticiúla eile i Washington a chinntiú. Chuir oifigigh sinsearacha ón Seirbhís Rúnda agus Póilíní an Chaipitil na baill is airde den Teach ar an eolas taobh thiar de dhoras dúnta. Scrollaigh síos le haghaidh físeáin. Comhdháil nuachta: Labhraíonn Cathaoirleach an Choiste um Maoirseacht agus Athchóirithe Rialtais Jason Chaffetz, R-Utah, ar chlé, agus ball rangú Rep. Elijah Cummins, D-Md., le tuairisceoirí Dé Céadaoin. Píolóta: An fear a bhí i gceannas ar an gyrocopter agus a tháinig i dtír ar an West Lawn, Doug Hughes, 61 bliain d'aois, tá sé 'ceartúil a bheith beo' agus 'ba chóir go raibh sé ag dul amach as an aer,' a dúirt Chaffetz. Feachtas: Ba é aidhm stunt Hughes aird a tharraingt ar athchóiriú maoinithe feachtais. Dúirt Chaffetz gur lean slándáil Hughes nuair a chuaigh sé in aice leis an Capitol an tseachtain seo caite tar éis dó éirí as Gettysburg, Pennsylvania. 'Glacadh glaoch breithiúnais' gan Hughes a lámhach síos, a dúirt Chaffetz. Dúirt an tUasal Elijah Cummings, D-Md., go raibh imní ar oifigigh faoi dhaoine a ghortú ar an talamh dá ndéanfaí iarracht Hughes a lámhach síos. Dúirt Chaffetz gur lig teaglaim de 'easpa cumarsáide agus roinnt earráid dhaonna' ag Póilíní an Chaipitil agus oifigigh eile do Hughes a eitleán beag a stiúradh laistigh de chúpla céad troigh den Chaipitil sula dtáinig sé i dtír ar an Lawn an Iarthair. Dúirt Chaffetz go raibh imní mór air faoi 'easpa comhordúcháin agus cumarsáide' i measc gníomhaireachtaí forfheidhmithe dlí a bhfuil cúram orthu leis an rud a thug sé ar'míseamh gan teip' chun an Caipitil agus suíomhanna tábhachtacha eile i Washington a chosaint, lena n-áirítear an Teach Bán. Déan achoimre faoi sin. ","Thug Doug Hughes, 61, a chuid gyrocopter beag trí spás aeir Washington faoi chosaint ar feadh 30 míle go Capitol na Stát Aontaithe. Dúirt an t-ionadaí Jason Chaffetz go raibh Hughes 'ba chóir a bheith ag dul amach as an aer' Dúirt Chaffetz gur lean slándáil Hughes nuair a chuaigh sé in aice leis an Capitol an tseachtain seo caite tar éis dó éirí as Gettysburg, Pennsylvania. 'Glacadh glaoch breithiúnais' gan Hughes a lámhach síos, a dúirt Chaffetz. Dúirt an tUasal Elijah Cummings go raibh imní ar oifigigh faoi dhaoine a ghortú ar an talamh dá ndéanfaí iarracht Hughes a lámhach síos. Thit Hughes an gyrocopter ar an West Lawn. Bhí sé cúisithe le dhá choireanna cónaidhme, ag sárú spáis aeir srianta agus ag feidhmiú aerárthach neamhchláraithe.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,53.67675354413328,121.0163447700069,32.898954082823074,3.493440866470337
+186414,Inis dom faoi Liam Ó Maonlaí. ,"Is amhránaí, ceoltóir, péintéir, scríbhneoir liricí agus aisteoir é Liam Ó Maonlaí. Saolaíodh Liam Ó Maonlaí ar an 7 Samhain 1964 i mBaile Átha Cliath, Éire.
+
+Tá sé mar bhall den bhanna ceoil na Hothouse Flowers, grúpa a bhunaigh sé lena chomhscoláire Fiachra Ó Braonáin. D’fhreastail sé Scoil Lorcáin agus Coláiste Eoin, scoileanna lán-Ghaeilge i mBaile Átha Cliath.
+
+D'eisigh Ó Maonlaí a chéad albam aonair, dar teideal ‘Rian’, sa bhliain 2006. Rian Records a d'eisigh agus tá na hamhráin go léir as Gaeilge.
+
+Chan Ó Maonlaí an t-amhrán ‘Cathain’ le tionlacan ceoil ó Dónal Lunny agus tá sé ar fáil ar an albam ‘The Best of Dónal Lunny.’ Scríobh an t-amhránaí Rónán Ó Snodaigh na liricí le haghaidh ‘Cathain.’
+
+Is cainteoir Gaeilge agus Béarla é.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,335.84473673460093,23.759010211491024,32.60271294225762,3.4843955039978027
+164953,Inis dom faoi Francisco de Zurbarán. ," 
+
+Infotaula de personaFrancisco de Zurbarán
+
+Cuir in eagar ar Wikidata
+Beathaisnéis
+Breith	7 Samhain 1598
+Fuente de Cantos Cuir in eagar ar Wikidata
+Bás	27 Lúnasa 1664
+65 bliana d'aois
+Maidrid Cuir in eagar ar Wikidata
+Faisnéis phearsanta
+Grúpa eitneach	Spáinnigh
+Gníomhaíocht
+Réimse oibre	Péintéireacht
+Suíomh oibre	Maidrid (1658–1664)
+Sevilla (1614–1658) Cuir in eagar ar Wikidata
+Gairm	péintéir Cuir in eagar ar Wikidata
+Tréimhse oibre	1614 –  1664
+Seánra	Ábhar neamhbheo, religious painting (en) Aistrigh, portráid, péintéireacht staire, péintéireacht seánra agus pictiúr miotaseolaíochta
+Gluaiseacht	Barócach
+Critical catalogue (en) Aistrigh	Francisco de Zurbarán, 1598-1664 (en) Aistrigh (2009) Cuir in eagar ar Wikidata
+Mac/iníon léinn	José de Sarabia
+Teangacha	An Spáinnis
+Saothar
+Saothar suntasach
+(1627) Crucifixion of Christ (en) Aistrigh
+(1632) Immaculate Conception (en) Aistrigh
+(1655) St. Hugh in the Refectory of the Carthusians (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
+Teaghlach
+Céile	María Páez
+Beatriz de Morales
+Leonor de Torder Cuir in eagar ar Wikidata
+Páiste	Juan de Zurbarán
+ ( ) Cuir in eagar ar Wikidata
+Musicbrainz: 1ea75fda-d017-4d18-bfb3-d2765766a837 Discogs: 2278316 Find a Grave: 7339012 Cuir in eagar ar Wikidata
+Ealaíontóir ó Ré Órga na Spáinne ab ea Francisco de Zurbarán (Fuente de Cantos, Badajoz, 7 Samhain, 1598 - Maidrid, 27 Lúnasa, 1664).
+
+Is comhaimseartha agus cara le Velázquez é, Zurbarán ar fheabhas sa phéintéireacht reiligiúnach, ina nochtann a stíl neart amhairc iontach agus misteachas domhain. Bhí sé ina ealaíontóir ionadaíoch ar an bhFrith-Reifirméisean. Faoi thionchar Caravaggio ina laethanta tosaigh, tháinig forbairt ar a stíl chun na péintéirí Mannerist na hIodáile a chomhfhogasú. Bogann a phictiúir ó réalachas Velázquez agus tá a chuid cumadóireachta tréithrithe ag samhaltú chiaroscuro le toin níos aigéadaí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1197.075703156201,29.81186655654149,32.49558180111477,3.4811041355133057
+162488,"Ba é Katrina M. ó Sputinik Music dearfach agus dúirt sé go bhfuil an t-amhrán ina mhalairt, geal agus aoibhinn. Ba dearfach é Katrina M. ó Sputinik Music agus dúirt sí go bhfuil an t-amhrán ar a chúl, geal agus aoibhinn. Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? ",léiríonn abairt 1 agus abairt 2 bhrí difriuil. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,35.59331572881507,143.02744532159113,32.25907719621141,3.473799467086792
+42803,Cé hé Charles Hawtrey? ,"B'aisteoir Sasanach é George Frederick Joffre Hartree (a rugadh ar an 30 Samhain 1914 i Hounslow, Middlesex agus a fuair bás ar an 27 Deireadh Fómhair 1988 i nDeal, Kent). Rugadh sé ar an 30 Samhain 1914 i Hounslow, England. 
+Fuair sé bás ar an 	27 Deireadh Fómhair 1988 i Deal, England . 
+Bhí sé 73 bliana d'aois. 
+
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1345.948823587219,25.918054078667936,32.133977502417046,3.469913959503174
+148353,"In 1994, thosaigh Louis Antonelli ar thionscadal trí bliana chun an t-oibre is fearr de Film Noir, 'The Hitch-Hiker' (1953) a d' stiúradh ag an Ida Lupino legendary, a athchóiriú agus a athscaoileadh. ","Ar ndóigh, is é leagan níos casta den abairt ""In 1994, thosaigh Louis Antonelli ar thionscadal trí bliana chun an t-ealaín Film Noir, 'The Hitch-Hiker' (1953 ) a athchóiriú agus a athscaoileadh, arna stiúradh ag an Ida Lupino legendary ag obair i gcomhar leis an Roan Group agus Leabharlann na Comhdhála."" ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,87.6700939515411,127.83403273768629,32.06480888625721,3.467759132385254
+136789,Cé mhéad leasuithe atá ann i mBunreacht na Stát Aontaithe? ,"Bhuel, tá 27 leasuithe ag bunreacht na Stáit Aontaithe, ach is gnách go gciallaíonn formhór na ndaoine na chéad deich leasuithe, mar is iad sin na cinn is mó a úsáidtear. Ba iad an 1ú agus an 2ú leasuithe na príomh-leasuithe a rith sa chéad tonn leasuithe sa 18ú haois. B'fhéidir gurb iad an 3ú agus an 4ú leasú is fearr ar eolas ag daoine inniu, leis an 5ú go dtí an 8ú leasú a bhaineann le cosaintí do dhaoine a cúisítear le coireanna. Cuireann an 9ú agus an 10ú leasú cosaintí cosanta le daoine a bhfuil ciontaithe as coireanna orthu.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,107.89875694321596,26.99638408519009,31.372797939483,3.445941209793091
+183093,Inis dom faoi Seán Ó hEochaidh. ,"Polaiteoir Éireannach é Seán Ó hEochaidh (Béarla: Seán Haughey). Rugadh é ar 8 Samhain 1961 i mBaile Átha Cliath. Mac le Cathal Ó hEochaidh agus lena bhean chéile Maureen (iníon le Seán F. Lemass) is ea é. 
+Fuair sé a chuid oideachais i gColáiste Naomh Pól, Ráth Eanaigh, agus i gColáiste na Tríonóide. Fuair sé céim sa pholaitíocht agus san eacnamaíocht agus chuaigh sé le polaitíocht ansin agus é go hóg.
+Bhí sé ina bhall de Chomhairle Cathrach Bhaile Átha Cliath ó 1985 go 2003, agus ina Ard-Mhéara ar an gcathair ar feadh bliana sa tréimhse 1989/90. Chaith sé na blianta 1987 go dtí 1992 ina Sheanadóir, agus toghadh chun na Dála é i 1992. Is polaiteoir cúramach coimeádach é a bhí faoi scáth a athar ó thús. Choinnigh sé a shuíochán ón gcéad uair a toghadh é go dtí olltoghchán 2011, nuair a chaill sé é. Ceapadh é ina Aire Stáit (Aire Sóisearach) i 2006 sa Roinn Oideachais. Toghadh arís é san Olltoghchán 2016.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,829.4380510225218,28.31140083183393,31.072129037799787,3.4363112449645996
+84648,"Cé hé William Cavendish-Bentinck, 3ú Diúc Portland? ","Ba pholaiteoir agus Phríomh-Aire na Ríochta Aontaithe é William Cavendish-Bentinck, 3ú Diúc Portland, a rugadh ar an 14 Aibreán 1738 – 30 Deireadh Fómhair 1809. Bhí sé 71 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,818.0644537197792,31.82291793183606,30.927599397910296,3.4316489696502686
+93961,Cé hé Charles Cioffi? ,"Is aisteoir Meiriceánach é Charles Cioffi, a rugadh ar an 31 Deireadh Fómhair 1935. Bhí páirt aige i roinnt eipeasóidí The X-Files. Rugadh sé ar an 31 Deireadh Fómhair 1935. Tá sé 87 bliana d'aois. Tá sé in a chonaí i Nua-Eabhrac. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3646.812064094458,29.72856006144749,30.85084594535984,3.429164171218872
+78683,Cad iad na bealaí chun madra a thabhairt isteach do chait go sábháilte? I,"s é an bealach is fearr chun madra agus cat a thabhairt isteach ná é sin a dhéanamh go mall agus de réir a chéile, i dtimpeallacht dearfach agus tacaíochta. D'fhonn é seo a dhéanamh, is féidir linn go leor rudaí éagsúla a dhéanamh. An bhfuil tú ag iarraidh dom cúpla príomh-leideanna a chur in iúl?",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,197.98897467263396,25.899355947423626,30.83827810197768,3.4287567138671875
+100046,An bhfuil tú in ann Gaeilge a labhairt go maith?,"Tá mé in ann Gaeilge maith go leor a labhairt, ach tá mé fós ag foghlaim agus ag feabhsú.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,61.74394125856514,62.97662429833643,30.77952949007562,3.426849842071533
+180498,Inis dom faoi Seán Ó hEochaidh. ,"Polaiteoir Éireannach é Seán Ó hEochaidh. Rugadh é ar 8 Samhain 1961 i mBaile Átha Cliath. Mac le Cathal Ó hEochaidh agus lena bhean chéile Maureen (iníon le Seán F. Lemass) is ea é. Fuair sé a chuid oideachais i gColáiste Naomh Pól, Ráth Eanaigh, agus i gColáiste na Tríonóide. Fuair sé céim sa pholaitíocht agus san eacnamaíocht agus chuaigh sé le polaitíocht ansin agus é go hóg.
+Bhí sé ina bhall de Chomhairle Cathrach Bhaile Átha Cliath ó 1985 go 2003, agus ina Ard-Mhéara ar an gcathair ar feadh bliana sa tréimhse 1989/90. Chaith sé na blianta 1987 go dtí 1992 ina Sheanadóir, agus toghadh chun na Dála é i 1992. Is polaiteoir cúramach coimeádach é a bhí faoi scáth a athar ó thús. Choinnigh sé a shuíochán ón gcéad uair a toghadh é go dtí olltoghchán 2011, nuair a chaill sé é. Ceapadh é ina Aire Stáit (Aire Sóisearach) i 2006 sa Roinn Oideachais. Toghadh arís é san Olltoghchán 2016.",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,829.4380510225218,27.321662660654734,30.704182990644416,3.424398899078369
+110892,"Scríobh leanúint ar aghaidh don mhír seo - bhuaigh Sollmann trí bhuanna freisin i gcomórtas aonair na mban ag Craobhchomórtais Domhanda Luge FIL le dhá ór (1979, 1981).","Agus bhuaigh sé airgead amháin (1983). Bhuaigh sí trí bhuanna freisin i gcomórtas aonair na mban ag Craobhchomórtais Luge na hEorpa FIL le dhá ór (1979, 1980) agus bronc amháin (1982).",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,144.33547999882092,79.29031708956101,30.662630989390188,3.4230446815490723
+199171,Cé hé John Cleese. ,Is aisteoir Sasanach é John Marwood Cleese (a rugadh ar an 27 Deireadh Fómhair 1939). Fuair sé bás ar an 	27 Deireadh Fómhair 1939. Tá sé anois 83 bliana d'aois. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1103.6331887262647,33.944654776868255,30.616207679915775,3.421529531478882
+56912,Inis dom faoi Huang Xianfan. ,"Staraí Síneach ab ea Huang Xianfan (Sínis: 黄現璠 / simplí 黄现璠, 13 Samhain 1899 - 18 Eanáir 1982). B'eisean a scríobh na leabhair iomráiteacha ""Stair na Síne (Ⅰ-Ⅲ)"" , ""Stair na Zhuang"". Bhunaigh Huang Xianfan an zuangeolaíocht, meastar. 
+Rugadh i mGuangzi sa tSín é. D'fhreastail sé ar an ardscoil in Guangzi (1922-1926), Ollscoil Béising (1926-1935) agus Ollscoil Tóiceo (1935-1937). Ba léachtóir le stair é i Guangzi ó 1938 go 1940. B'ollamh le stair é in Ollscoil Guangzi ón mbliain 1943 go dtí an bhliain 1953, agus ba ollamh le stair é in Ollscoil Oideolaíochta Guangzi ón mbliain 1954 go dtí an bhliain 1982.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3829.1190887989646,26.394312113204624,30.519162031900184,3.4183547496795654
+55572,Cé hé Neal Blaney? ,Polaiteoir Éireannach ab ea Neal Blaney (1 Samhain 1893 - 30 Deireadh Fómhair 1948). Bhí sé ina bhall d'Fhianna Fáil. Rugadh sé ar an 	1 Samhain 1893. Fuair sé bás ar an 30 Deireadh Fómhair 1948. Bhí sé 54 bliana d'aois. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6354.908613985129,25.77215789435865,30.358748977602637,3.4130847454071045
+1616,Conas ba chóir dom é a chaitheamh le haghaidh agallamh poist?,"Tá sé an-dheacair freagra a thabhairt ar an gceist seo! Is é an rud é, i agallamh poist tá tú ag cur isteach ar an seasamh. Rud a chiallaíonn go gcaithfidh tú iarracht a dhéanamh tú féin a dhéanamh chomh maith agus is féidir. Mar sin, ciallaíonn sé sin go bhfuil sé mícheart rud éigin a chaitheamh a cheapfadh daoine mar éadaí amaideach. Tá sé go maith rud a chaitheamh i gcomhréir leis an méid a bhfuil súil ag daoine leis an post a cheangal, agus is fearr leat rud éigin a chaithfidh tú a chaitheamh gur féidir leat siúl timpeall go compordach ann. Mar sin, ba mhaith liom a rá, an maith leat do éadaí? Caith rud éigin atá compordach leat, a cheapann tú go bhfuil tú go maith ann, agus atá i gcomhréir leis an méid a éilíonn an post. Chomh maith leis sin, le haghaidh ullmhú agallamh, bheadh mé ag díriú ar tú féin a dhéanamh chomh gairmiúil agus is féidir, ó do chuid gruaige do do do éadaí.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,294.7476470229484,26.131591114793597,29.7512427139036,3.3928709030151367
+154663,Inis dom faoi Johnny Carson. ,"Aisteoir, scríbhneoir agus fuirseoir Meiriceánach ab ea John William ""Johnny"" Carson (23 Deireadh Fómhair, 1925 – 23 Eanáir, 2005). Bhain sé cáil amach sna Stáit Aontaithe agus ar fud an domhain ina láithreoir teilifíse ar The Tonight Show Starring Johnny Carson ó 1962 go dtí 22 Bealtaine 1992, nuair a tháinig fuirseoir Jay Leno isteach ina áit. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3848.525936561724,25.465812694615533,29.68466206505399,3.3906304836273193
+154224,Inis dom faoi Béal Feirste. ,"Is é Béal Feirste príomhchathair Thuaisceart Éireann, agus í ina príomhchathair thraidisiúnta fosta ar Chúige Uladh agus ar Chontae Aontroma. Tá an chathair féin scoilte idir Contae Aontroma (siar agus ó thuaidh) agus Contae an Dúin (soir agus ó dheas). Is é an dara cathair is mó in Éirinn, agus 277,391 duine ina gcónaí ansin de réir dhaonáireamh na bliana 2001. Is é sin daonra na cathrach féin, ach má chuirtear timpeallacht na cathrach ins an áireamh, is é an daonra a gheofar ná 579,554. Is é is impleacht dó seo ná go bhfuil Béal Feirste ar an chúigiú cathair déag is mó ar fud na Ríochta Aontaithe, agus go bhfuil timpeallacht Bhéal Feirste ar an aonú comhchathair déag is mó.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,728.0638678209169,27.872114400847224,29.530662901304268,3.3854291439056396
+111854,Cé hé Harold Pinter?,"Drámadóir, file, aisteoir, stiúrthóir agus gníomhaíoch Sasanach ab ea Harold Pinter, (a rugadh ar 10 Deireadh Fómhair, 1930 i Londain agus déag 24 Nollaig 2008). Tá sé aithnidiúil inniu mar gheall ar a chuid drámaí, mar shampla The Birthday Party (1957), The Caretaker (1959), The Homecoming (1964), agus Betrayal (1978).",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4177.057329432445,21.191260734588795,29.522454634258885,3.3851511478424072
+53285,Inis dom faoi Seán Ó hEochaidh. ,"Polaiteoir Éireannach é Seán Ó hEochaidh, i mBéarla: Seán Haughey. Rugadh é ar 8 Samhain 1961 i mBaile Átha Cliath. Mac le Cathal Ó hEochaidh agus lena bhean chéile Maureen (iníon le Seán F. Lemass) is ea é. 
+Fuair sé a chuid oideachais i gColáiste Naomh Pól, Ráth Eanaigh, agus i gColáiste na Tríonóide. Fuair sé céim sa pholaitíocht agus san eacnamaíocht agus chuaigh sé le polaitíocht ansin agus é go hóg. Bhí sé ina bhall de Chomhairle Cathrach Bhaile Átha Cliath ó 1985 go 2003, agus ina Ard-Mhéara ar an gcathair ar feadh bliana sa tréimhse 1989/90. Chaith sé na blianta 1987 go dtí 1992 ina Sheanadóir, agus toghadh chun na Dála é i 1992. Is polaiteoir cúramach coimeádach é a bhí faoi scáth a athar ó thús. Choinnigh sé a shuíochán ón gcéad uair a toghadh é go dtí olltoghchán 2011, nuair a chaill sé é. Ceapadh é ina Aire Stáit (Aire Sóisearach) i 2006 sa Roinn Oideachais. Toghadh arís é san Olltoghchán 2016.",Irish,gle,re-annotations,e4414ed4a821cabcfcd25df557ca0d6bea0e00692dd66376ac7b1c782210d630,829.4380510225218,26.68117329460832,29.39390596006199,3.3807873725891113
+146809,Cé hé James Collins? ,Polaiteoir Éireannach ab ea James Collins (30 Deireadh Fómhair 1900 – 1 Meán Fómhair 1967). Bhí sé ina bhall d'Fhianna Fáil. Rugadh sé ar an 30 Deireadh Fómhair 1990. Fuair sé bás ar an 1 Meán Fómhair 1967. Bhí sé 66 bliana d'aois. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,3748.377253267255,22.01958001742193,28.80701886805861,3.360619068145752
+58125,Conas is féidir liom a bheith ina stiúrthóir traenach? ,"De ghnáth oibríonn daoine ar feadh roinnt blianta i réimse, agus faigheann siad taithí a ligeann dóibh bogadh suas sa réimse sin. I roinnt cásanna, d'fhéadfadh siad oiliúint fhoirmiúil a fháil chun post nua a ghlacadh. Ach is féidir leat aon phost a theastaíonn uait i réimse stiúrthóra traenach a fháil má tá na scileanna agat dó. Faoi láthair tá trí leibhéal stiúrthóirí traenach ann, lena n-áirítear cúntóir, leibhéal iomlán, agus leibhéal feidhmiúcháin. 
+Tosaíonn an chuid is mó de na stiúrthóirí traenach mar chúntóirí cúnta, a dhéanann oibríochtaí traenach bunúsacha, mar shampla comharthaí traenach a chasadh agus a dhúnadh. Tar éis taithí a fháil, ceadaítear dóibh iarratas a dhéanamh ar an gcéad phost eile de stiúrthóir, a bhfuil roinnt freagrachta air thar traenacha níos casta.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,53.86660720935727,32.61162212331843,28.281696334503668,3.342214822769165
+124227,Inis dom faoi Meicsiceo. ,"Is tír i Meiriceá Thuaidh é Stáit Aontaithe Mheicsiceo (Spáinnis: Estados Unidos Mexicanos; Nahuatl: Mexihco Tlacetililli Tlahtohcayotl) atá suite idir Mhurascaill Mheicsiceo agus an tAigéan Ciúin. Tá sí ag críochantaíocht le Stáit Aontaithe Mheiriceá ó thuaidh agus le Muir Chairib, leis an mBeilís agus le Guatamala thoir ó dheas. Is í Meicsiceo an cúigiú tír is mó i mór-roinn na Mheiriceá de réir achair, agus is í an 13ú tír is mó ar domhan. Meastar go bhfuil daonra níos mó ná 125 milliún in Meicsiceo, agus is í an 11ú tír is mó ar domhan de réir daonra, agus an tír is mó ina labhraítear Spáinnis. Is í an dara tír is mó i Meiriceá Laidineach i ndiaidh na Brasaíle. Tá 31 stát agus Cathair Mheicsiceo i Meicsiceo agus is í Cathair Mheicsiceo príomhchathair na tíre agus an chathair is mó.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1910.794659371032,28.87040578085369,28.042465010231798,3.3337199687957764
+175598,Inis dom faoi Philip Cosgrave. ,Polaiteoir Éireannach ab ea Philip Cosgrave (2 Samhain 1884 – 22 Deireadh Fómhair 1923). Bhí sé ina bhall de Shinn Féin. Bhí sé ina Teachta Dála ó 9 Meán Fómhair 1922 – 9 Lúnasa 1923 . ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2338.093295888144,23.22104799947225,27.92958170438875,3.329686403274536
+154158,Cé hé Patrick McGilligan? ,"Polaiteoir Éireannach ab ea Patrick McGilligan nó Pádraig Mac Giollagáin (12 Aibreán, 1889 - 15 Samhain, 1979). Bhí sé ina bhall de Shinn Féin ar dtús agus ansin Fine Gael.
+Bhí an Giollagánach freagrach as Bord Soláthair an Leictreachais a chruthú agus é ina Aire Tionscail agus Tráchtála. Nuair a bhí Scéim na Sionainne (Ard na Croise) á tógáil, ritheadh Acht Bhord Soláthair an Leictreachais tríd an Oireachtas sa bhliain 1927 agus an Giollagánach i mbun.
+Céimí de chuid UCD ba ea é (BA 1910; HDip in Ed, 1913; MA, 1915; DEconSc (Hon) 1940). Glaodh chun an Bharra air i 1921 agus chun an Bharra Laistigh i 1946.
+Bhí sé ina pholaiteoir ó 1923 go 1965 agus, chomh maith le bheith ina Aire Tionscail agus Tráchtála (1924 go 1932), bhí sé ina Aire Gnóthaí Coigríche (1927 go 1932), ina Aire Airgeadais (1948 go 1951) agus ina Ard-Aighne (1954 go 1957).
+
+I mí Dheireadh Fómhair 1934 rinneadh Ollamh leis an Dlí Bunreachtúil agus Idirnáisiúnta agus leis an Dlí Coirúil agus Nós Imeachta Coirúil de, post a bhí aige go dtí gur éirigh sé as in aois a seachtó (lean sé ar aghaidh ag léachtóireacht ar feadh roinnt bliana eile ina dhiaidh sin). Bhí sé ina Dhéan ar an Dlí ó 1953 go 1959.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1583.2163573195623,22.24643812368243,26.953223677592685,3.294102907180786
+28084,Cé hé Patrick Mooney? ,Polaiteoir Éireannach ab ea Patrick Mooney (12 Samhain 1903 – 30 Deireadh Fómhair 1989). Bhí sé ina bhall d'Fhianna Fáil. Rugadh sé ar an 12 Samhain 1903. Fuair sé bás ar an 30 Deireadh Fómhair 1989. Bhí sé 85 bliana d'aois. ,Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2193.676325056992,21.807224124722165,26.92754417348922,3.293149709701538
+194964,"Abairt 1: Baineann sé le ceantar Indiach Andaman Thuaidh agus Mheán, mar chuid de chríoch aontais riaracháin Oileáin Andaman agus Nicobar. Abairt 2: Baineann sé le ceantar riaracháin Andaman Thuaidh agus Lár, mar chuid den Aontas Trádála Indiach Oileáin Andaman agus Nicobar. Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? An bhfuil nó nach bhfuil?",Ní léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,40.39918549375752,112.48413345593572,26.921522861649585,3.292926073074341
+48867,Inis dom faoi Austin Currie. ,"Polaiteoir agus gníomhaí cearta sibhialta i dTuaisceart Éireann ab ea Austin Currie nó Aibhistín Ó Comhraí (11 Deireadh Fómhair 1939 - 9 Samhain 2021). 
+
+Fuair Austin Currie a chuid oideachais i nDún Geanainn i gContae Thír Eoghain agus Ollscoil na Banríona, Béal Feirste.
+
+Ó 1964 go dtí 1972, bhí sé ina Fheisire Parlaiminte i Stormont.
+
+Bhain Austin Currie cáil amach i 1968 nuair a chuir sé in aghaidh chinneadh na n-údarás áitiúil i gCo Thír Eoghain teach cónaithe a chur ar fáil do bhean shingil. Bhí an bhean, 19 bliain d'aois, ag obair do pholaiteoir aontachtach, cé gur mhó an riachtanas a bhí ar theaghlaigh Chaitliceacha sa cheantar. 
+
+Ina dhiaidh sin, i 1970, bhí Austin Currie ar dhuine de bhunaitheoirí an SDLP in éindí le John Hume, Ivan Cooper, Gerry Fitt, Paddy Devlin agus Paddy O'Hanlon. Bhí sé ina bhall den Tionól, Tuaisceart na hÉireann, idir 1973 - 1975.
+
+Chuaigh sé chun cónaithe i gCo Chill Dara sna hochtóidí agus bhí sé ina iarrthóir ag Fine Gael i dtoghchán na hUachtaránachta i 1990. 
+
+Toghadh ina Theachta Dála i mBaile Átha Cliath é agus bhí sé ina Aire Stáit i ranna éagsúla idir 1994 agus 1997.
+
+Chaill sé a shuíochán san olltoghchán in 2002 agus d'éirigh sé as an bpolaitíocht.
+
+Bhí cúigear clainne air, a n-iníon an Seanadóir Emer Currie ina measc.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,4372.928704360036,23.7898172108024,26.45080085931577,3.2752864360809326
+194946,Inis dom faoin Gaeilge. ,"Is ceann de na teangacha Ceilteacha í an Ghaeilge (nó Gaeilge na hÉireann mar a thugtar uirthi corruair), agus ceann de na trí cinn de theangacha Ceilteacha ar a dtugtar na teangacha Gaelacha (Gaeilge, Gaeilge Mhanann agus Gaeilge na hAlban) go háirithe. Labhraítear in Éirinn go príomha í, ach tá cainteoirí Gaeilge ina gcónaí in áiteanna eile ar fud an domhain.
+
+Is í an teanga náisiúnta nó dhúchais agus an phríomhtheanga oifigiúil i bPoblacht na hÉireann í an Ghaeilge. Tá an Béarla luaite sa Bhunreacht mar theanga oifigiúil eile. ",Irish,gle,original-annotations,9f776c97780132658846d92e9f9de13a16a1190292a0dd730f8adc54022ac7ed,446.6778472142629,20.53735956833465,25.611177548088467,3.2430288791656494
+133691,Cé hé Ramsay MacDonald? ,"Bhí Ramsay MacDonald (a rugadh ar an 12 Deireadh Fómhair 1866 agus a fuair bás ar an 9 Samhain 1937) ar an chéad Phríomh-Aire a tháinig ó Pháirtí an Lucht Oibre. Bhí sé ina Phríomh-Aire sa bhliain 1924, ach níor éirigh leis an post sin a choinneáil go dtí deireadh na bliana céanna. Bhí sé ina Phríomh-Aire arís sna blianta 1929-1935. Chuir sé le chéile an Rialtas Náisiúnta in éineacht leis na Coimeádaigh sa bhliain 1931 le linn an Spealta Mhóir agus mar chúis bhí sé curtha amach as Páirtí an Lucht Oibre. Lean sé ar aghaidh mar phríomh-aire leis na Coimeádaigh, áfach, go dtí 1935.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,6179.522467625625,17.96466465001792,25.406459974032856,3.2350034713745117
+121853,Inis dom faoi John Sparrow David Thompson. ,"Príomh-Aire Cheanada ab ea The Right Honourable An tUasal John Sparrow David Thompson KCB PC (10 Samhain, 1845 – 12 Nollaig, 1894) ó 5 Nollaig 1892 go dtí 12 Nollaig, 1894. B'é Príomh-aire na hAlban Nua i 1892 chomh maith le sin. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2982.917363361892,19.5932927617163,25.10492258341901,3.2230639457702637
+182977,Inis dom faoi Patrick Gorry. ,"Polaiteoir Éireannach ab ea Patrick Gorry (14 Iúil 1896 - 23 Deireadh Fómhair 1965). Bhí sé ina bhall d'Fhianna Fáil. Bhí sé ina Teachta Dála ó 18 Feabhra 1948 – 2 Bealtaine 1951, 9 Meitheamh 1944 – 11 Nollaig 1947 srl. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2299.6668040547515,20.15337874450821,24.87515643044009,3.213869571685791
+97867,"Cé hé an breitheamh Frank Clarke?
+","Is breitheamh Éireannach é Frank Clarke (a rugadh ar an 10 Deireadh Fómhair 1951), Príomh-Bhreitheamh na hÉireann ó 2017 go dtí 2021.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1435.393240908479,18.871022679046703,24.162660635880208,3.1848084926605225
+60231,"Baineann sé seo le ceoltóirí agus le ceoltóirí eile. Tá 9,578 duine ina gcónaí ann (daonáireamh 2010). Abairt 2: Tá sé ar cheann de cheantair na Bahámaí, ar oileáin Abaco agus tá daonra 9,578 aige (daonáireamh 2010). Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? An bhfuil nó nach bhfuil?",Léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,31.871307750764167,124.26629409291162,23.690115593198243,3.165057897567749
+4573,Inis dom faoi Graham Rix. ,"Is iarimreoir agus iar-thraenálaí peile é Graham Rix (r.23 Deireadh Fómhair, 1957), a bhí ina imreoir le cúig chlub - Arsenal F.C. ó 1975 go 1988, Cean ó 1998 go 1991, Le Havre ón tséasúr 1991-1992, Dundee United ó 1992 go dtí 1993. D'imir Rix le Chelsea F.C. don bhliain 1995. Bhí sé ina thraenálaí le Portsmouth F.C. ó 2001 go 2002 agus ansin le Oxford United agus Hearts ó 2004 agus 2005 go 2006.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,5880.901196644413,21.99162118805787,23.601340710918613,3.1613035202026367
+46367,"Ba é Otago, an Nua-Shéalainn agus Réamhairc Thuaidh toghthóirí parlaiminteacha i gcathair Dunedin i Dunedin ó 1863 go 1866. Bhí toghthóirí il-chomhalta ann. Ba é Dunedin and Suburbs North, ó 1863 go 1866, toghthóirí parlaiminteacha i gcathair Dunedin in Otago, an Nua-Shéalainn, agus bhí toghthóirí il-chomhalta ann. Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? ",Níl léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,29.83787076076109,109.13524058695243,23.303947136772976,3.148622751235962
+76909,Cé hé Jack Carson. ,"B'aisteoir Meiriceánach a rugadh i gCeanada é John Elmer ""Jack"" Carson (27 Deireadh Fómhair 1910 – 2 Eanáir 1963). Rugadh sé ar an 	27 Deireadh Fómhair 1910. Fuair sé bás ar an 2 Eanáir 1963. Bhí sé 52 bliana d'aois. 
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2322.898993847093,17.193440758277873,22.970019006085597,3.1341898441314697
+15411,"Abairt 1: Tá príomhchampas na hollscoile lonnaithe i gceantar Antakya, ó thuaidh de Serinyol. Saineolas 2: Tá príomhchampas na hollscoile lonnaithe i gceantar Antakya, ó thuaidh de Serinyol. Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? An bhfuil nó nach bhfuil? ",Ní léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,35.50095416924972,112.48413345593572,22.480628227954337,3.112653970718384
+83474,"Inis dom faoin Tiarna Éadbhard Mac Gearailt. 
+","Uaslathaí Éireannach ab ea an Tiarna Éadbhard Mac Gearailt (15 Deireadh Fómhair, 1763 – 4 Meitheamh, 1798), nó The Lord Edward FitzGerald as Béarla. Mac le Séamas Mac Gearailt ab ea é, a rugadh agus tógadh i mBaile Átha Cliath.
+
+Bhí Mac Gearailt ina bhall de Chumann na nÉireannach Aontaithe, agus ghlac sé páirt san Éirí Amach 1798 in Éirinn. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,427.98605544662456,21.37728298553401,22.37473295634756,3.1079323291778564
+162383,Inis dom faoin teanga Gaeilge. ,"Tá Gaeilge uaireanta ar a dtugtar Gaeilge na hÉireann . Is ceann de na teangacha Ceilteacha í an Ghaeilge, agus ceann de na trí cinn de theangacha Ceilteacha ar a dtugtar na teangacha Gaelacha (Gaeilge, Gaeilge Mhanann agus Gaeilge na hAlban) go háirithe. Labhraítear in Éirinn go príomha í, ach tá cainteoirí Gaeilge ina gcónaí in áiteanna eile ar fud an domhain.
+Is í an teanga náisiúnta nó dhúchais agus an phríomhtheanga oifigiúil i bPoblacht na hÉireann í an Ghaeilge. Tá an Béarla luaite sa Bhunreacht mar theanga oifigiúil eile. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,284.63168266822925,18.37572994757808,22.308315200608316,3.104959487915039
+33537,"Cé hé 
+Domhnall Ua Buachalla? ","Is Éireannach ab ea Domhnall Ua Buachalla (5 Feabhra, 1866 - 30 Deireadh Fómhair, 1963). Bhí sé ina bhall de Shinn Féin. Rugadh sé ar an 	5 Feabhra 1866 i Maigh Nuad, Éire. Fuair sé bás ar an 30 Deireadh Fómhair 1963 i mBaile Átha Cliath, Éire. Bhí sé 97 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,343.41763324574754,14.009897869741158,22.20358099610673,3.1002535820007324
+87578,"Abairt 1: Rugadh Robert Goldsborough i Chicago an 3 Deireadh Fómhair, 1937, mar mhac an ailtire Robert Vincent Goldsborough agus Wilma (Janak) Goldsborough. Abairt 2: Rugadh Vincent Goldsborough i Chicago an 3 Deireadh Fómhair, 1937, mac an ailtire Robert Goldsborough agus Wilma (Janak) Goldsborough. Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? An bhfuil nó nach bhfuil?",Ní léiríonn asiad an bhrí chéanna. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,21.55889779175256,799.1574516277801,21.539872616603613,3.0699057579040527
+10887,"Tá go leor eilimintí ceoil ag an scannán, le seicheamh fada óipéir, agus tá cáineadh air le bheith níos ceoil ná uafásach. Tá go leor eilimintí ceoil ag an scannán, le seicheamh fada óipéir, agus tá sé cáineadh go bhfuil sé níos ceoil ná uafásach. Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? An bhfuil nó nach bhfuil?","Sea, léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,27.057844700823026,178.65741765698849,21.37844507416602,3.0623831748962402
+115166,Cé hé Ezra Pound? ,"File Meiriceánach a rugadh in Hailey, Idaho ab ea Ezra Weston Loomis Pound (30 Deireadh Fómhair 1885 – 1 Samhain 1972).
+
+Rugadh sé ar an 30 Deireadh Fómhair 1885. Fuair sé bás ar an 	1 Samhain 1972. Bhí sé 87 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2388.101629765116,20.995636341699903,20.824356261384104,3.036123275756836
+36159,"Abairt 1: Sa bhliain 1993, d' iarr Máthar Juan ar Aviance, a bhí ina chónaí i Nua-Eabhrac ag an am, bogadh go Florida. Abairt 2: Sa bhliain 1993, d' iarr Máthar Juan ar Aviance, a bhí ina chónaí i Florida ag an am, bogadh go Nua Eabhrac. Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? An bhfuil nó nach bhfuil?",Ní léiríonn siad an bhrí chéanna. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,20.791618557919666,303.56050260800777,19.53366443796991,2.972139358520508
+187124,Cé hé Dean Kiely? ,"B'imreoir sacair é Dean Lawrence Kiely (r.10 Deireadh Fómhair, 1970 i Manchain, Sasana). D'imir sé le West Bromwich Albion ó 2007 go 2011. Coventry City ó 1987 go 1990. D'imir sé le York City F.C. ó 1990 go 1996. D'imir sé le Bury ó 1996 go 1999. D'imir sé le Charlton Athletic F.C. ó 1999 go 2006. D'imir sé le Portsmouth F.C. roimhe sin. D'imir sé roinnt cluiche le foireann náisiúnta na hÉireann chomh maith. Is coimeádaí cúil é. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1914.8151790948036,13.785991046886704,14.961159092039336,2.7054574489593506
+116484,Inis dom faoi Alan Curbishley. ,"Is iarimreoir agus traenálaí é Alan Curbishley (r. 8 Samhain, 1957). D'imir sé le West Ham United, Birmingham City, Aston Villa F.C. agus Charlton Athletic ón bhliain 1975 go 1984. D'imir sé le Brighton & Hove Albion agus Charlton Athletic arís ón bhliain 1984 go 1990.
+
+Bhí sé ag obair mar thraenálaí ar Charlton Athletic ón bhliain 1991 go 2006. Bhí Curbishley ina thraenálaí ar West Ham United ó Nollaig 2006 go Meán Fómhair, 2008.",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1193.366628608817,12.970977196276658,14.769193728874551,2.6925435066223145
+39324,Chuala mé faoi Adolf Hitler ar scoil. Cad a rinne sé? ,"Rinne sé géarleanúint chruálach ar a chuid naimhde polaitiúla, ar nós na gCumannach, na nDaonlathach Sóisialta, agus a lán dreamanna eile. Bhí an ciníochas fite fuaite trína shaoldearcadh, ionas nach raibh meas an mhadra aige ar na Giúdaigh ná ar na Slavaigh. D'fhéach sé le Giúdaigh uile na hEorpa a mharú, agus leis an bplean seo—""Fuascailt Dheiridh na Ceiste Giúdaí""—a chur i bhfeidhm, thóg lucht a leanúna campaí géibhinn ar fud na hEorpa leis na Giúdaigh a thachtadh ina sluaite le gás nimhe. Nuair a bhí díormaí an Airm Dheirg ag cúngú air i mBeirlín, chuir sé lámh ina bhás féin in éineacht le boic mhóra eile an pháirtí, go háirithe Joseph Goebbels. Go gairid roimh a bhás, phós sé Eva Braun, a bhí mar leannán aige le fada. 
+Rinne sé géarleanúint chruálach ar a chuid naimhde polaitiúla, ar nós na gCumannach, na nDaonlathach Sóisialta, agus a lán dreamanna eile. Bhí an ciníochas fite fuaite trína shaoldearcadh, ionas nach raibh meas an mhadra aige ar na Giúdaigh ná ar na Slavaigh. D'fhéach sé le Giúdaigh uile na hEorpa a mharú, agus leis an bplean seo—""Fuascailt Dheiridh na Ceiste Giúdaí""—a chur i bhfeidhm, thóg lucht a leanúna campaí géibhinn ar fud na hEorpa leis na Giúdaigh a thachtadh ina sluaite le gás nimhe. Nuair a bhí díormaí an Airm Dheirg ag cúngú air i mBeirlín, chuir sé lámh ina bhás féin in éineacht le boic mhóra eile an pháirtí, go háirithe Joseph Goebbels. Go gairid roimh a bhás, phós sé Eva Braun, a bhí mar leannán aige le fada. Fuair se b/as sa bhliain 1945. ",Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1363.226241092615,12.520464835469117,14.47909850629259,2.672706127166748
+167113,Cé hé Andrew Bonar Law? ,"Príomh-Aire na Ríochta Aontaithe ab ea Andrew Bonar Law (16 Meán Fómhair 1858 – 18 Deireadh Fómhair 1923).
+
+Rugadh i Rexton, New Brunswick, Ceanada é. Bhí sé ina Phríomh-Aire na Ríochta Aontaithe ó 23 Deireadh Fómhair 1922 go 22 Bealtaine 1923. 
+
+Rugadh sé ar an 16 Meán Fómhair 1858. Fuair sé bás ar an 30 Deireadh Fómhair 1923. Bhí sé 65 bliana d'aois. ",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,1993.1616704517176,9.323081080997438,12.147680689297628,2.497138261795044
+69926,Cé hé Pelé? ,"Imreoir sacair as Três Corações, an Bhrasaíl ab ea Pelé. Feictear air mar an t-imreoir is fearr a d'imir an spórt riamh, agus tugtar an leasainm An Rí air go minic. Idir na blianta 1956 agus 1977, nuair a d'éirigh sé as an spórt, scóráil sé níos mó ná míle cúl don fhoireann Santos, agus bhuaigh sé trí Chorn Domhanda le foireann náisiúnta na Brasaíle.
+
+Imreoir sacair as Três Corações, an Bhrasaíl ab ea Pelé. Feictear air mar an t-imreoir is fearr a d'imir an spórt riamh, agus tugtar an leasainm An Rí air go minic. Idir na blianta 1956 agus 1977, nuair a d'éirigh sé as an spórt, scóráil sé níos mó ná míle cúl don fhoireann Santos, agus bhuaigh sé trí Chorn Domhanda le foireann náisiúnta na Brasaíle.
+",Irish,gle,original-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,2430.8984883289863,9.886379095893128,9.988758054998629,2.3014602661132812
+79460,"Abairt 1: Cuireann an ollscoil céimeanna ar fáil i sé chomhlacht: oideachas, daonnachtaí agus eolaíochtaí sóisialta, bainistíocht, teicneolaíocht thionsclaíoch, eolaíocht agus teicneolaíocht agus teicneolaíocht talmhaíochta. Abairt 2: Cuireann an ollscoil céimeanna ar fáil i sé chomhlacht: oideachas, daonnachtaí agus eolaíocht shóisialta, bainistíocht, teicneolaíocht thionsclaíoch, eolaíocht agus teicneolaíocht, agus teicneolaíocht talmhaíochta. Ceist: An léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna? An bhfuil nó nach bhfuil? ",Léiríonn abairt 1 agus abairt 2 an bhrí chéanna. ,Irish,gle,re-annotations,3d83d5539d8aba1eb7f71cd80d7eb5b2e464041a5fa94b10c8904a028b79018c,8.686334398005993,124.26629409291162,8.176139790020311,2.10122013092041