uisp's picture
initial upload
61287ab
Book,Page,LineNumber,Text
08,0045,001,(๒) วจีวภาค แบ่งคำพูดออกเป็น ๖ ส่วน คือ นาม อัพยยศัพท์ สมาส ตัทธิต อาขยาต
08,0045,002,กิตก์
08,0045,003,(๓) วากยสัมพันธ์ ว่าด้วยการกและประพันธ์ผูกคำพูดที่แบ่งไว้ในวจีวิภาคให้เข้าเป็น
08,0045,004,ประโยคอันเดียวกัน
08,0045,005,(๔) ฉันทลักษณะ แสดงวิธีแต่งฉันท์ คือคาถาที่เป็นวรรณพฤทธิ์และมาตราพฤทธิ์
08,0045,006,๒. ในภาษาบาลี มีวิธีต่อศัพท์และอักขระให้เนื่องด้วยอักขระ เพื่อจะย่นอักขระให้น้อยลง เป็นอุปการะ
08,0045,007,ในการแต่งฉันท์และให้คำพูดสละสลวย เรียก สนธิ ฯ การต่อมี ๒ อย่าง คือ ต่อศัพท์ที่มีวิภัตติให้
08,0045,008,"เนื่องด้วยศัพท์มีวิภัตติ เหมือน จตฺตาโร อิเม ต่อเข้าเป็น จตฺตาโรเม เป็นต้น อย่าง ๑, ต่อบทสมาส"
08,0045,009,ย่ออักษรให้น้อยลง เหมือน กด อุปกาโร ต่อเข้าเป็น กโตปกาโร เป็นต้น อย่าง ๑ ฯ
08,0045,010,๓. แจก อาจริย (อาจารย์) ด้วย อ การันต์ ในปุํลิงค์ ดังนี้
08,0045,011,เอกวจนํ พหุวจนํ
08,0045,012,ท. อาจริยํ อาจริยา
08,0045,013,ต. อาจริเยน อาจริเย
08,0045,014,จ. อาจริยสฺส อาจริยาย อาจริยตฺถํ อาจจริยานํ
08,0045,015,ปญฺ. อาจริยสฺมา อาจริยมฺหา อาจริยา อาจจริเยหิ อาจริเยภิ
08,0045,016,ฉ. อาจริยสฺส อาจริยานํ
08,0045,017,ส. อาจริสฺมึ อาจริยมฺหิ อาจริเย อาจริเยสุ
08,0045,018,อา. อาจริย อาจริยา
08,0045,019,๔. ศัพท์กล่าวกิริยา คือ ความทำ เป็นต้นว่า ยืน เดิน นั่ง นอน กิน ดื่ม ทำ พูด คิด ชื่อว่าอาขยาต ฯ
08,0045,020,ในอาขยาตนั้น ท่านประกอบด้วยวิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ วาจก ปัจจัย ฯ
08,0045,021,กาลาติปตฺติ ฝ่ายปรัสสบท
08,0045,022,เอก. พหุ.
08,0045,023,สุสา สฺสํสุ
08,0045,024,สุเส สฺสถ
08,0045,025,สฺสํ สฺสามฺหา ฯ