Book,Page,LineNumber,Text 39,0049,001,สุข ๒ 39,0049,002,กายิกสุข สุขทางกาย 39,0049,003,เจตสิกสุข สุขทางใจ 39,0049,004,๑. กายิกสุข คือสุขทางกายนั้น ได้แก่ การที่ร่างกายของบุคคล 39,0049,005,ไม่มีความทุกข์ ไม่มีโรค ไม่มีภัยเบียดเบียน อวัยวะร่างกายก็มีความสมบูรณ์ 39,0049,006,มีสุขภาพพลานามัยดี จะเคลื่อนไหว จะทำอะไรก็มีความคล่องแคล่ว ชำนิ 39,0049,007,ชำนาญทำได้ในเวลาอันรวดเร็วอย่างนี้เรียกว่า กายิกสุข คือเป็นสุขที่บุคคล 39,0049,008,พึงได้ทางร่างกาย 39,0049,009,๒. เจตสิกสุข สุขทางจิตใจ ได้แก่ลักษณะทางอารมณ์ของบุคคล 39,0049,010,ในยามใดก็ตาม ที่จิตใจประกอบด้วยความคลายกำหนัดไม่ดิ้นพล่านไปใน 39,0049,011,อารมณ์ทั้งหลายด้วยอำนาจของความใคร่อยู่ด้วยความเมตตา กรุณา อันมี 39,0049,012,ลักษณะสงบจิต จิตใจมีความกระตือรือร้น มีความเพียรพยายาม ความ 39,0049,013,มั่นคง สามารถสงบอยู่ได้ในอารมณ์อย่างใดอย่างหนึ่ง โดยเฉพาะเช่น 39,0049,014,อารมณ์ที่เป็นกลาง ๆ หรืออารมณ์ที่เป็นกุศล ไม่มีความเคลือบแคลงลังเล 39,0049,015,สงสัยในสิ่งต่าง ๆ มีความมั่นใจในธรรมะ ในตัวเอง ในบุคคล ในการงาน 39,0049,016,เป็นต้น เรียกว่า เป็นคนที่มีสุขภาพจิตดี 39,0049,017,เมื่อกล่าวโดยสรุปในภาษาปัจจุบันก็คือว่า กายิกสุขก็คือ คนที่มี 39,0049,018,สุขภาพกายดี เจตสิกสุขก็คือ คนที่มีสุขภาพจิตดี ชีวิตของบุคคลเรานั้น 39,0049,019,ประกอบด้วยกายกับจิต เมื่อสุขภาพกายดี สุขภาพจิตดี ชีวิตของบุคคลนั้น