Book,Page,LineNumber,Text
03,026,001,บรรพชิต  คือ  นักบวช  เช่นชฎิล  ปริพาชก  เหมือนกัน. 
03,026,002,สันนิษฐานว่า  เรื่องเช่นนั้น  น่าจะได้มาจากหนังสือกาพย์ของ
03,026,003,จินตกวี   ท่านผู้ประพันธ์เป็นเจ้าบทเจ้ากลอนแต่งขยายเรื่องจริงให้ 
03,026,004,เขื่อง  ด้วยหมายจะให้ไพเราะในเชิงกาพย์.  ถอดเอาใจความก็จะพึง
03,026,005,ได้ดังนี้:  พระมหาบุรุษ ได้เคยทรงพบ  คนแก่  คนเจ็บ  คนตาย  มาแล้ว
03,026,006,แต่ไม่ได้เก็บเอามาทำในพระหฤทัยต่อไป.  คราวที่ว่าเห็นเทวทูตนั้น
03,026,007,คือ  ทรงปรารภถึงคนแก่เจ็บตาย  น้อมเข้ามาเปรียบกับพระองค์เอง
03,026,008,"แล้ว  ทรงสังเวช,  ได้ทอดพระเนตรเห็นบรรพชิตในคราวนั้นแล้ว"
03,026,009,"ทรงดำริว่า   "" สาธุ  โข  ปพฺพชฺชา ""   บวชดีนักแล.  ขอขี้หนังสือ"
03,026,010,เตลงพ่าย  และหนังสือยอพระเกียรติ  เป็นตัวอย่างแห่งเรื่องเช่นนี้.
03,026,011,"คราวนี้  พระคันถรจนาจารย์นำมากล่าวอีกต่อหนึ่ง,  ถ้าท่าน"
03,026,012,ไม่ใช่ผู้เชื่องมงาย  ก็คงคิดเห็นว่าจะถอดใจความกล่าว.  เมื่อถือเอา
03,026,013,"ความผิด  อาจทำความให้ฉลาดได้  สู้กล่าวไว้ทั้งอย่างนั้นไม่ได้,  หา"
03,026,014,ได้เพ่งถึงความเสื่อมแห่งความเข้าใจในเชิงหนังสือของคนข้างหน้าไม่.
03,026,015,ความเห็นเช่นนั้น  ได้เกิดขึ้นแก่ข้าพเจ้าเอง  เมื่อครั้งรจนาพุทธา-
03,026,016,นุพุทธประวัติคราวแรก ๒๑  ปีล่วงมาแล้ว  และนำให้รจนาเรื่องนี้
03,026,017,เข้ารูปอย่างนี้.
03,026,018,ฝ่ายคำของพระอาจารย์ผู้รจนาบาลีมัชฌิมนิกายนั้น  ถอดกล่าวไว้
03,026,019,เฉพาะใจความเป็นตำนานแท้  แต่หมดอรรถรสในเชิงกาพย์.  คงได้
03,026,020,ความตามมติแห่งพระอาจารย์ทั้ง ๑  พวกว่า  พระมหาบุรุษทรงปรารภ
03,026,021,ชราพยาธิมรณะที่ได้พบเห็นโดยปกตินี้เอง  แล้วเสด็จออกบรรพชา.