Book,Page,LineNumber,Text
03,036,001,ลัทธินั้นทุกอย่างแล้ว  เห็นว่าไม่ใช่ทางพระสัมมาสัมโพธิญาณ  จึงเสด็จ
03,036,002,ออกจากสำนักดาบสทั้ง ๒ นั้น  จาริกไปในมคธชนบท  บรรลุถึง
03,036,003,"ตำบลอุรุเทลาเสนานิคม,  ได้ทอดพระเนตรเห็นพื้นที่ราบรื่น  แนวป่า"
03,036,004,เขียวสด  เป็นที่เบิกบานใจ  แม่น้ำไหล  มีน้ำใสสะอาด  มีท่าอันดี  
03,036,005,น่ารื่นรมย์  โคจรคาม  คือหมู่บ้านที่อาศัยเที่ยวภิกขาจารก็ตั้งอยู่ใกล้ 
03,036,006,โดยรอบ.  ทรงพระดำริเห็นว่าประเทศนั้น  ควรเป็นที่ตั้งความเพียร
03,036,007,ของกุลบุตรผู้มีความต้องการด้วยความเพียรได้  จึงเสด็จประทับอยู่
03,036,008,ณ  ที่นั้น.
03,036,009,พระมหาบุรุษทรงบำเพ็ญทุกรกิริยา  ทรมานพระกายให้ลำบาก
03,036,010,เป็นกิจยากที่จะกระทำได้.
03,036,011,วาระแรก  ทรงกดพระทนต์ด้วยพระทนต์  กดพระตาลุ<SUP>๑</SUP>ด้วยพระ
03,036,012,"ชิวหาไว้ให้แน่น  จนพระเสโท<SUP>๒</SUP>ไหลออกจากพระกัจฉะ<SUP>๓</SUP>,  ในเวลานั้น"
03,036,013,ได้เสวยทุกขเวทนาอันกล้า  เปรียบเหมือนบุรุษมีกำลัง  จับบุรุษมี
03,036,014,"กำลังน้อยไว้ที่ศีรษะหรือที่คอบีบให้แน่นฉะนั้น,  แม้พระกายกระวน"
03,036,015,กระวายไม่สงบระงับอย่างนี้  ทุกขเวทนานั้น  ก็ไม่อาจครอบงำพระ
03,036,016,"หฤทัยให้กระสับกระส่วน,  พระองค์มีพระสติตั้งมั่น  ไม่ฟั่นเฟือน  ปรารภ"
03,036,017,ความเพียร  ไม่ท้อถอย.  ครั้นทรงเห็นว่าการทำอย่างนั้นไม่ใช่ทาง
03,036,018,ตรัสรู้  จึงทรงเปลี่ยนอย่างอื่น.
03,036,019,"วาระที่ ๒  ทรงผ่อนกลั้นลมอัสสาสะปัสสาสะ, เมื่อลมไม่ได้เดิน"
03,036,020,สะดวกโดยช่องพระนาสิกและช่องพระโอษฐ์  ก็เกิดเสียงดังอู้ทางช่อง