Book,Page,LineNumber,Text
16,0046,001,ทะเล อยู่ในระหว่างฝั่งโอบ ๒  ข้าง  ที่เรียกว่าอ่าว  ที่เล็ก  เช่นอ่าว
16,0046,002,เกาะหลักก็ดี  ที่ใหญ่  เช่นอ่าวสยามก็ดี  อยู่ในระหว่างฝั่งกับเกาะเช่น 
16,0046,003,ในระหว่างแหลมงอบกับเกาะช้าง  แขวงเมืองตราดก็ดี  มีฝั่งด้านเดียว 
16,0046,004,พ้นนั้นตกสาคร  เช่นทะเลทางมณฑลนครศรีธรรมราช  และมณฑล
16,0046,005,ปัตตานี  พ้นแหลมประเทศญวนอันตรงกันข้ามออกไปก็ดี  นับว่าเป็น
16,0046,006,สมุทรทั้งนั้น.  กำหนดเขตสมุทร  ในทุกวันนี้ก็ยังใช้อยู่ตามกฎหมายนานา
16,0046,007,ประเทศ  ได้ยินว่ากำหนดนับจากชายฝั่งออกมา  ๓  ไมล์  ราว ๑๒๐  เส้น
16,0046,008,ไปหา ๑๓๕  เส้น  ในเขตเท่านี้  ประเทศอันเป็นเจ้าของฝั่งมีสิทธิ  พ้น
16,0046,009,จากนั้นออกไปเป็นสาธารณะ  ส่วนเกาะคงเป็นของประเทศ.  ในวินัย
16,0046,010,กำหนดเขตทะเลด้วยอุทกุกเขปนั้น  น่าจะเนื่องมาจากแม่น้ำ  เพราะ
16,0046,011,เมืองที่พระพุทธศาสนาแผ่ไปถึงในชมพูทวีปไม่ได้ออกทะเล  บางทีจะ
16,0046,012,ไม่มีกฎหมายกำหนดเขตทะเล   จึงใช้ตามกำหนดเขตแม่น้ำ.  อย่างไรก็ดี
16,0046,013,ควรกำหนดเขตตั้งแต่ชายฝั่ง  ที่น้ำลงงวดที่สุดเพียงไรออกไป.
16,0046,014,ชาตสระนั้น  ได้แก่ที่มีน้ำขังอันเป็นเองโดยธรรมดา  ที่เราเรียกว่า
16,0046,015,บึงบ้าง  หนองบ้าง  ทะเลสาบบ้าง.  คำว่าหนองหรือบึงนั้น  ยากที่จะ
16,0046,016,กำหนดต่าง  กำหนดตามขนดหรือตามสัณฐานไม่ได้ทั้งนั้น  เมืองหนึ่ง
16,0046,017,เรียกอย่างหนึ่ง  อีกเมืองหนึ่งเรียกอย่างอื่น  แต่คงมี ๓  ชนิด มี
16,0046,018,สัณฐานกลม  มีต้นไม้ใหญ่ขึ้นเป็นขอบ  เช่นจอมบึง  แขวงราชบุรี ๑
16,0046,019,มีสัณฐานยาว  เช่นบึงทองหลาง  แขวงเมืองนครสวรรค์ ๑  อย่างก่อน
16,0046,020,เป็นชาตสระแท้  อย่างหลังเป็นแม่น้ำตัน  คือแม่น้ำไหลเปลี่ยนทางไป
16,0046,021,จนแผ่นดินแถบนั้นดอนขึ้น  กั้นเอกเทศแห่งแม่น้ำนั้น  ขาดตอนจาก