Book,Page,LineNumber,Text
16,0015,001,นิมิตนั้น  ระบุไว้ในบาลี  ๘  ชนิด  ภูเขา ๑  ศิลา ๑  ป่าไม้ ๑  ต้นไม้ ๑ 
16,0015,002,จอมปลวก ๑  หนทาง ๑  แม่น้ำ ๑  น้ำ ๑.  การหมายด้วยนิมิตเหล่านี้
16,0015,003,ดังจะว่า  สีมาตำบลนั้น  ด้านบูรจดแม่น้ำชื่อนั้น  หรือหนองชื่อนั้น ด้าน
16,0015,004,ทักษิณติดภูเขาชื่อนั้นหรือศิลาเทือกนั้น  ด้านปัศจิมตกถึงหนทางชื่อนั้น 
16,0015,005,ด้านอุดรเพียงแนวป่าชื่อนั้น. นิมิต ๖  นี้  ส่อความว่า  สีมาครั้งก่อนคง
16,0015,006,เป็นแดนกว้างใหญ่  จึงอาจถือเอาวัตถุ ๖  ชนิดเหล่านี้เป็นนิมิต.  ศิลา
16,0015,007,ก้อน  ต้นไม้  จอมปลวก  สระน้ำ  หรือบ่อน้ำ  ก็เป็นของหลักเหมือนกัน
16,0015,008,แต่ย่อมลงมากว่า  ข้าพเจ้าเข้าใจว่า  สำหรับใช้เป็นนิมิตแห่งสีมาอันตั้งอยู่
16,0015,009,บนเขาหรือในป่าดง  อันจะกำหนดเอาภูเขาหรือป่าไม้ทั้งนั้นเป็นนิมิต
16,0015,010,หาได้ไม่  อีกอย่างหนึ่งสำหรับใช้ในที่หาของใหญ่กว่านั้นไม่ได้.
16,0015,011,พระอรรถกถาจารย์พรรณนานิมิต  ๘  นั้นไว้  แสดงโดยใจความ
16,0015,012,ดังนี้ :-
16,0015,013,ภูเขามี ๓  ชนิด  ภูเขาดินล้วน  เช่นเรียกว่าควน ๑  ภูเขาศิลา
16,0015,014,ล้วน ๑  ภูเขาศิลาปนดิน ๑  ใช้เป็นนิมิตได้ทั้ง ๓  ชนิด.  ศิลาแท้
16,0015,015,หรือศิลาเจือแร่  ใช้ได้ทั้งนั้น  สัณฐานโตไม่ถึงช้าง  ขนาดเท่าศีรษะโค
16,0015,016,ศีรษะกระบือเขื่อง ๆ  เป็นศิลาแท่งเดียว  อย่างเล็กขนาดเท่าก้อน
16,0015,017,น้ำอ้อยหนัก ๓๒  ปะละก็ใช้ได้.
16,0015,018,กองศิลา  เช่นศิลาย่อยเอามาก่อเป็นภูเขาหรืออย่างอื่น ใช้
16,0015,019,ไม่ได้.  ศิลาดาด  ศิลาเทือก  ศิลาดวด  คือตั้งสูงขึ้นไปบนพื้นดิน  ใช้ได้.
16,0015,020,ท่านห้ามไม่ให้ใช้ศิลาก้อนโตกว่าสัณฐานช้างเป็นนิมิตนั้น  เพราะ
16,0015,021,ท่านวินิจฉัยว่า  ศิลาเท่านั้นจัดเป็นภูเขา  จำจะกำหนดโดยชื่อว่าภูเขา