Book,Page,LineNumber,Text
19,0003,001,จากนีวรณ์  ย่อมเป็นธรรมอันดี  แต่นีวรณ์มีหลายอย่าง  กัมมัฏฐาน 
19,0003,002,จึงต้องมีต่างประเภทให้เป็นคู่ปรับกัน. 
19,0003,003,อันผู้จะเจริญกัมมัฏฐาน  ต้องรู้จักเลือกประเภทอันเป็นสบายของ
19,0003,004,ตน.  เหมือนคนใช้ยา  ต้องรู้จักชนิดอันเป็นสบายแก่โรค  ไม่ใช่ว่า
19,0003,005,เป็นยาแล้วเป็นของสบายทุกขนาน  บางอย่างอาจเป็นของแสลงแก่โรค
19,0003,006,บางอย่าง   เช่นยาร้อนเป็นของแสลงแก่โรคไข้  กัมมัฏฐานก็เหมือน
19,0003,007,กัน  ไม่ใช่เป็นธรรมสบายแก่ทุกคน  ไม่ถูกเหมาะอาจให้โทษ  เช่น
19,0003,008,คนมีมิทธะคือง่วงงุนเป็นเจ้าเรือน  กัมมัฏฐานที่ให้นึกหรือเพ่งเฉพาะ
19,0003,009,อารมณ์อันเดียวย่อมจะชักให้ง่วงหนักเข้า.
19,0003,010,บุคคลผู้มีกามฉันท์เป็นเจ้าเรือน  มักรักสวยรักงาม  ควรเจริญ
19,0003,011,อสุภกัมมัฏฐานพิจารณาซากศพ  หรือเจริญกายคตาสติพิจารณาร่างกาย
19,0003,012,อันยังเป็นให้เห็นเป็นของน่าเกลียด.  บุคคลผู้มีพยาบาทเป็นเจ้าเรือน
19,0003,013,มักโกรธขึ้งเกลียดชัง  ควรเจริญเมตตา  กรุณา  มุทิตา  ๓  พรหมวิหาร
19,0003,014,หัดจิตให้กลับคิดในทางให้เกิดรัก  เกิดสงสาร  เกิดยินดี.  บุคคลมี
19,0003,015,ถีนะก็ดี   มีมิทธะก็ดี  เป็นเจ้าเรือน  มักย่อท้อในกิจการ  ควรเจริญ
19,0003,016,อนุสสติกัมมัฏฐาน  พิจารณาความดีของตนบ้าง  พิจารณาคุณของพระ
19,0003,017,พุทธ  พระธรรม  พระสงฆ์บ้างเพื่อให้มีแก่ใจหวนอุตสาหะ  เป็นอุบาย
19,0003,018,แก้ถีนะ  เพื่อใช้ความนึกกว้าง ๆ เป็นทางแก้มิทธะ.  บุคคลผู้มีอุทธัจจะ
19,0003,019,ก็ดี  มีกุกกุจจะก็ดี   เป็นเจ้าเรือน  ควรเพ่งกสิณ  เพื่อหัดผูกใจไว้ใน
19,0003,020,อารมณ์อันเดียว  หรือเจริญกัมมัฏฐานอันจะให้ใจเหี่ยวด้วยสังเวชเช่น
19,0003,021,มรณัสสตินึกถึงความตาย.  บุคคลผู้มีวิจิกิจฉาเป็นเจ้าเรือน  ควรเจริญ