Book,Page,LineNumber,Text 39,0007,001,กัมมัฏฐาน ๒ 39,0007,002,สมถกัมมัฏฐาน กัมมัฏฐานเป็นอุบายสงบใจ 39,0007,003,วิปัสสนากัมมัฏฐาน กัมมัฏฐานเป็นอุบายเรืองปัญญา 39,0007,004,กัมมัฏฐาน แปลว่า การงานที่บุคคลควรทำในด้านจิตใจ พระผู้มี 39,0007,005,พระภาคเจ้าทรงจำแนกแสดงไว้เป็น ๒ ระดัง คือ 39,0007,006,( ๑ ) สมถกัมมัฏฐาน กัมมัฏฐานเนื่องด้วยบริกรรม ไม่เน้นหนัก 39,0007,007,ในด้านการใช้ปัญญา พินิจพิจารณา จัดเป็นสมถกัมมัฏฐาน ซึ่งท่านแปลว่า 39,0007,008,กัมมัฏฐานเป็นอุบายสงบใจ ถ้าจะตั้งปัญหาถามว่า สงบใจจากอะไร ก็ตอบ 39,0007,009,ว่า สงบใจจากนิวรณ์ธรรมทั้ง ๕ ประการ คือ 39,0007,010,๑. กามฉันท์ ใจที่เหนี่ยวนึกถึงเรื่องที่น่าใคร่ น่าปรารถนา 39,0007,011,น่าพอใจ ซึ่งตนได้เห็นด้วยตา ได้ยินด้วยหู ได้สูดดมด้วยจมูก ได้ลิ้มด้วย 39,0007,012,ลิ้น ได้ถูกต้องด้วยกาย สิ่งเหล่านั้นถูกเก็บไว้ภายในใจ ทำให้ใจไปเหนี่ยว 39,0007,013,นึกด้วยความใคร่ ความปรารถนาในสิ่งนั้น ใจที่มีลักษณะเช่นนี้ จึงเหมือน 39,0007,014,กับการตกเป็นหนี้ของบุคคลเหล่าอื่น ซึ่งจะต้องชดใช้อยู่เรื่อยไป 39,0007,015,๒. พยาบาท ใจที่เหนี่ยวนึกไปด้วยใจอาฆาตพยาบาท ผูกใจ 39,0007,016,เจ็บ ต้องการจะโต้ตอบ ทำอันตรายล้างผลาญ ฝ่ายที่ทำให้ตนไม่พอใจความ 39,0007,017,คิดในแนวนี้จึงเหมือนกับโรคของใจ ทำนองเดียวกับโรคของกายที่เกิด 39,0007,018,ขึ้นแล้ว บุคคลที่เป็นโรคนั้นจะต้องถูกโรคเสียดแทงให้เกิดความเร่าร้อน