Book,Page,LineNumber,Text
39,0038,001,ดังนั้นพระธรรมจึงไม่ใช่บทบัญญัติที่จะไปลงโทษผู้ละเมิด แต่ว่า
39,0038,002,บุคคลผู้ประพฤติผิดจากธรรมะจะได้รับผลเป็นความเดือดร้อนด้วยตัวของ
39,0038,003,ตัวเอง พระธรรมจึงมีลักษณะอยู่ ๒ ประการ คือ
39,0038,004,๑. สวากขาตธรรม เป็นระบบคำสอนที่ทรงจำแนกแสดงไว้ดีแล้ว
39,0038,005,โดยแยกออกเป็น กุศลธรรม คือ ความดีที่อำนวยความสุขให้แก่ผู้ประพฤติ
39,0038,006,ปฏิบัติ อกุศลธรรม คือ ความชั่วที่จะอำนวยผลให้เกิดเป็นความทุกข์ ความ
39,0038,007,เดือดร้อนแก่ผู้ประพฤติปฏิบัติ อัพยากตธรรม ธรรมที่เป็นกลาง ๆ มีผล
39,0038,008,อาจจะเป็นสุขก็ได้ เป็นทุกข์ก็ได้ ขึ้นอยู่กับว่า บุคคลทำสิ่งกลาง ๆ นั้น
39,0038,009,ใช้สิ่งกลาง ๆ นั้น ด้วยแรงของกุศลหรืออกุศล เช่น มือก็เป็นกลาง ๆ
39,0038,010,แต่บุคคลอาจจะใช้มือไปทางดีก็ได้ ไม่ดีก็ได้ เป็นต้น
39,0038,011,๒. สัลเลขธรรม คือ ธรรมะที่ขัดเกลากิเลสหรือสิ่งที่ไม่ดีไม่งาม
39,0038,012,ซึ่งปรากฏในทางกาย วาจา และจิตใจของบุคคลให้เจือจาง เบาบางลงไป
39,0038,013,โดยลำดับ
39,0038,014,๓. นิยยานิกธรรม คือ นำผู้ประพฤติปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ ให้ออก
39,0038,015,ไปจากอำนาจของกิเลส อำนาจของความทุกข์ ความเดือดร้อนด้วยประการ
39,0038,016,ต่าง ๆ
39,0038,017,๔. สันติธรรม เป็นธรรมะที่อำนวยความสุข ความสงบให้เกิด
39,0038,018,ขึ้นแก่บุคคลผู้ละบาปบำเพ็ญบุญ และทำจิตของตนให้บริสุทธิ์หมดจด
39,0038,019,ผลจากความสุข ความสงบ นั้น จะเกิดขึ้นตามสมควรแก่การประพฤติ
39,0038,020,ปฏิบัติ