File size: 4,549 Bytes
3c90236 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 |
Book,Page,LineNumber,Text
26,0042,001,อื่นจึงคิดว่า ชะรอยว่าที่ทำไปแล้วอย่างนี้ จักเป็นการวินิจฉัยคดีที่ไม่ชอบ.
26,0042,002,จึงทำผู้เป็นเจ้าของทรัพย์ให้เป็นเข้าของทรัพย์อีก เมื่อทดลองว่ากุมารจะรู้
26,0042,003,หรือหนอจึงทำอย่างนี้. จึงทำเจ้าของทรัพย์ให้ไม่เป็นเจ้าของทรัพย์อีก.
26,0042,004,ครั้งนั้นพระราชาทรงดำริว่า พระมหาบุรุษคงจะรู้ ตั้งแต่นั้นมาจึง
26,0042,005,เป็นผู้ไม่สะเพร่า. ด้วยเหตุนั้น <B>พระผู้มีพระภาคเจ้า</B>จึงตรัสว่า กุมาร
26,0042,006,ใคร่ครวญแล้วใคร่ครวญเล่า จึงรู้คดีเพราะเหตุนั้นแล ภิกษุทั้งหลาย
26,0042,007,พระกุมารนั้นจึงเกิดพระนามโดยประมาณยิ่งว่า วิปัสสี นั้นแล.
26,0042,008,บทว่า <B>ภควโต</B> แปลว่า ผู้ถึงพร้อมด้วยภาคยะ. บทว่า <B>อรหโต</B>
26,0042,009,ได้แก่ผู้มีพระนามอันเกิดขึ้นโดยคุณอย่างนี้ว่า ชื่อว่า <B>อรหา</B> เพราะ
26,0042,010,กำจัดกิเลสเพียงดังข้าศึกมีราคะเป็นต้นเสียได้ เพราะทรงหักกำแห่งสังสาร-
26,0042,011,จักร หรือเพราะเป็นผู้ควรแก่ปัจจัยทั้งหลาย. บทว่า <B>สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส</B>
26,0042,012,ได้แก่ผู้ตรัสรู้สัจจะ ๔ โดยความเพียรของบุรุษ โดยพระองค์เอง เฉพาะ
26,0042,013,พระองค์ โดยชอบ โดยนัย โดยเหตุ. บทว่า <B>ปุพฺเพว สมฺโพธา</B>
26,0042,014,"ความว่า ญาณในมรรค ๔ ท่านเรียกว่า สัมโพธะ ตรัสรู้พร้อม, ก่อนแต่"
26,0042,015,การตรัสรู้นั้นแล. บทว่า <B>โพธิ</B> ในคำว่า <B>โพธิสตฺตสฺเสว สโต</B> นี้
26,0042,016,"ได้แก่ญาณ, สัตว์ผู้ตรัสรู้ ชื่อว่า<B>โพธิสัตว์</B> อธิบายว่า ผู้มีญาณ คือผู้มี"
26,0042,017,ปัญญา ชื่อว่า<B>บัณฑิต. </B> จริงอยู่ สัตว์นั้น เป็นบัณฑิต จำเดิมแต่ทรงมี
26,0042,018,อภินิหาร แทบบาทมูลแห่งพระพุทธเจ้าทั้งหลาย ไม่ใช่อันธพาล เพราะ-
26,0042,019,ฉะนั้น จึงชื่อว่า พระโพธิสัตว์ อนึ่ง ชื่อว่าโพธิสัตว์ แม้เพราะเป็นสัตว์
26,0042,020,ผู้จะเบิกบาน โดยอรรถวิเคราะห์ว่า บำเพ็ญพระบารมี แล้วจักเบิกบาน
26,0042,021,โดยหาอันตรายมิได้อย่างแน่นอน เพราะได้คำพยากรณ์ในสำนักของพระ-
26,0042,022,พุทธเจ้าทั้งหลาย เปรียบเหมือนดอกปทุม ที่โผล่ขึ้นจากน้ำตั้งอยู่ แก่ได้
|