File size: 4,134 Bytes
3c90236 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 |
Book,Page,LineNumber,Text
28,0004,001,ใน ๒ อย่างนั้น ว่าโดยสังเขป ชิ้นเนื้ออันชั้นของตาล้อมไว้ในกระบอกตา
28,0004,002,มีองค์ประกอบ ๑๓ อย่าง คือ ธาตุ ๔ วรรณะ คันธะ รสะ โอชา
28,0004,003,สัมภวรูป ชีวิตรูป ภาวรูป จักษุปสาทรูป กายปสาทรูป. แต่เมื่อว่า
28,0004,004,โดยพิสดาร รูป ๙ เหล่านี้ คือ ธาตุ ๔ วรรณะ คันธะ รสะ โอชา
28,0004,005,สัมภวรูป ว่าด้วยอำนาจสมุฏฐาน ๔ (๙ x ๔ ) เป็นรูป ๓๖ รูป ที่มีกรรม
28,0004,006,เป็นสมุฏฐาน ๔ เหล่านี้ คือ ชีวิตรูป ๑ ภาวรูป ๑ จักษุปสาทรูป ๑
28,0004,007,กายปสาทรูป ๑ จึงรวมเป็นสสัมภารรูป ๔๐ นี้ชื่อว่า สสัมภารจักษุ.
28,0004,008,ก็ในสสัมภารจักษุรูปเหล่านี้ รูปใดที่สามารถเพื่ออันเห็นรูปที่ตั้งอยู่ในลูกตา
28,0004,009,ที่เห็นได้แวดล้อมด้วยแววตาดำที่กำหนดไว้ด้วยลูกตาขาว รูปนี้ ชื่อว่า ปสาท
28,0004,010,จักษุ. กถาว่าโดยพิสดารแห่งจักขุปสาทรูปและโสตปสาทรูปเป็นต้นอื่นจาก
28,0004,011,จักษุปสาทรูปนั้น กล่าวไว้แล้วในวิสุทธิมรรคแล.
28,0004,012,ในรูปเหล่านั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงถือเอาจักขุปสาทรูป จึง
28,0004,013,ตรัสว่า <B>จกฺขุํ ภิกฺขเว อนิจฺจํ</B> ดังนี้ เป็นต้น. ในพระบาลีนั้น กถาว่า
28,0004,014,โดยพิสดารท่านประกาศไว้แล้วในหนหลัง โดยนัยมีอาทิว่า <B>จตูหิ การเณหิ
28,0004,015,อนิจฺจํ อุทยพฺพยวนฺตตาย</B> รูปชื่อว่า ไม่เที่ยงด้วยเหตุ ๔ ประการ
28,0004,016,เพราะมีอันเกิดขึ้นและเสื่อมไปเป็นธรรมดา. บทว่า <B>โสตญฺจ</B> ท่านประสงค์
28,0004,017,เอาเฉพาะโสตปสาทรูป. ฆานปสาทรูป ชิวหาปสาทรูปและกายปสาทรูป
28,0004,018,ก็เหมือนกัน. บทว่า <B>มโน</B> ได้แก่ จิตที่ดำเนินไปในการพิจารณา อัน
28,0004,019,เป็นไปในภูมิ ๓. ดังนั้นพระสูตรนี้ พระองค์ตรัสไว้ตามอัธยาศัยของสัตว์
28,0004,020,ผู้ตรัสรู้ ในเพราะเมื่อพระองค์ตรัสแสดงลักษณะ ๓ ในอายตนะภายใน ๖
28,0004,021,ไว้แล้ว.
28,0004,022,<I>จบ อรรถกถาอัชฌัตติกอนิจจสูตรที่ ๑</I>
|