File size: 3,359 Bytes
3c90236 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 |
Book,Page,LineNumber,Text
40,0034,001,ย่อมตามผู้ทำไป เหมือนล้ออันหมุนตามรอยเท้าโคพลิพัท (คือโคที่เขา
40,0034,002,"เทียมเกวียนบรรทุกสินค้า) ตัวเข็นธุระไปอยู่"" ครั้นตรัสเรื่องนี้แล้ว"
40,0034,003,พระองค์ผู้เป็นพระธรรมราชา ได้ตรัสพระคาถานี้สืบอนุสนธิ ดุจประทับ
40,0034,004,พระราชสาสน์ ซึ่งมีดินประจำไว้แล้ว ด้วยพระราชลัญจกรว่า
40,0034,005,<B>๑. มโนปุพฺพงฺคมา ธมฺมา มโนเสฏฺา มโนมยา
40,0034,006,มนสา เจ ปทุฏฺเน ภาสติ วา กโรติ วา
40,0034,007,ตโต นํ ทุกฺขมเนฺวติ จกฺกํว วหโต ปทํ.
40,0034,008,"""ธรรมทั้งหลาย มีใจเป็นหัวหน้า มีใจเป็นใหญ่"
40,0034,009,"สำเร็จแล้วด้วยใจ, ถ้าบุคคลมีใจร้าย พูดอยู่ก็ดี"
40,0034,010,"ทำอยู่ก็ดี, ทุกข์ย่อมไปตามเขา เพราะเหตุนั้น"
40,0034,011,"ดุจล้อหมุนไปตามรอยเท้าโค ผู้นำแอกไปอยู่ฉะนั้น.""</B>"
40,0034,012,<H2>แก้อรรถ</H2>
40,0034,013,จิตที่เป็นไปในภูมิ ๔ แม้ทั้งหมด ต่างโดยจิตมีกามาวจรกุศลจิต
40,0034,014,"เป็นต้น ชื่อว่า <B>""มโน""</B> ในพระคาถานั้น. ถึงอย่างนั้น ในบทนี้ "
40,0034,015,เมื่อนิยม กะ กำหนดลง ด้วยอำนาจจิตที่เกิดขึ้นแก่หม้อนั้นในคราวนั้น
40,0034,016,ย่อมได้จำเพาะจิต ที่เป็นไปกับด้วยโทมนัส ประกอบด้วยปฏิฆะ-
40,0034,017,(อย่างเดียว).
40,0034,018,บทว่า <B>ปุพฺพงฺคมา</B> คือ ชื่อว่า มาตามพร้อมด้วยจิตนั้น อันเป็น
40,0034,019,หัวหน้าไปก่อน.
40,0034,020,บทว่า <B>ธมฺมา</B> คือ ชื่อว่า ธรรมเป็น ๔ อย่าง ด้วยอำนาจ
40,0034,021,คุณธรรม เทศนาธรรม ปริยัติธรรม และนิสสัตตนิชชีวธรรม. ในธรรม
40,0034,022,๔ ประการนั้น ธรรมศัพท์นี้ในคำว่า
|