Book,Page,LineNumber,Text
24,0021,001,ตนฺตํ อตฺถมเวกฺขิตฺวา ภุมฺเมน กรเณน จ
24,0021,002,อญฺตฺร สมโย วุตฺโต อุปโยเคน โส อิธ
24,0021,003,ท่านพิจารณาเนื้อความนั้น ๆ แล้ว
24,0021,004,จึงกล่าวสมยศัพท์ในที่อื่น ๆ คือ ในพระ-
24,0021,005,อภิธรรมด้วยภุมมวจนะ(สัตตมีวิภัตติ) ใน
24,0021,006,พระวินัยด้วยกรณวจนะ (ตติยาวิภัตติ) แต่
24,0021,007,ในพระสุตตันตะนี้ ท่านกล่าวสมยสัพท์
24,0021,008,ด้วยอุปโยควจนะ (ทุติยาวิภัตติ) ดังนี้
24,0021,009,ส่วนพระโบราณาจารย์ทั้งหลาย พรรณนาไว้ว่า สมยศัพท์นี้ต่างกัน
24,0021,010,แต่เพียงโวหารว่า ตสฺมึ สมเย หรือว่า เตน สมเยน หรือว่า ตํ สมยํ
24,0021,011,เท่านั้น ในปิฎกทั้งสามนั้น สมย ศัพท์ มีอรรถเป็นภุมมวจนะอย่างเดียว
24,0021,012,เท่านั้น เพราะเหตุนี้นั้น แม้จะกล่าวว่า เอํ สมยํ ก็พึงทราบว่า มีอรรถ
24,0021,013,เท่ากับ เอกสฺมึ สมเย ดังนี้.
24,0021,014,ว่าด้วยบท ภควา
24,0021,015,บทว่า ภควา ได้แก่ ครู. เพราะ บัณฑิตในโลกเรียกครูว่า ภควา
24,0021,016,จริงอยู่ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเป็นครูของสรรพสัตว์ทั้งหลาย เพราะความ
24,0021,017,ที่พระองค์เป็นผู้วิเศษสุดโดยคุณทั้งปวง เพราะฉะนั้น บัณฑิตพึงทราบคำว่า
24,0021,018,ภควา ดังนี้. แม้พระโบราณาจารย์ทั้งหลายก็กล่าวว่า
24,0021,019,ภควาติ วจนํ เสฏฺ ภควาติ วจนมุตฺตมํ
24,0021,020,คุรุคารวยุตฺโต โส ภควา เตน วุจฺจติ
24,0021,021,คำว่า ภควา เป็นคำประเสริฐสุด
24,0021,022,คำว่า ภควา เป็นคำสูงสุด พระผู้มีพระ-