Book,Page,LineNumber,Text
35,0047,001,ทรงไว้ซึ่งร่างกายอันมีในที่สุด ชนะมาร
35,0047,002,กับทั้งพลพาหนะมารแล้ว.
35,0047,003,จบโสขุมมสูตรที่ ๖
35,0047,004,
อรรถกถาโสขุมมสูตร
35,0047,005,พึงทราบวินิจฉัยในโสขุมมสูตรที่ ๖ ดังต่อไปนี้ :-
35,0047,006,บทว่า โสขุมฺมานิ ได้แก่ ญาณที่เป็นเครื่องแทงสุขุมลักษณะได้
35,0047,007,ตลอด. บทว่า รูปโสขุมฺเมน สมนฺนาคโต โหติ ได้แก่ เป็นผู้ประกอบ-
35,0047,008,ด้วยญาณที่กำหนดรู้ลักษณะสุขุมอันละเอียดในรูป. บทว่า ปรเมน ได้แก่
35,0047,009,สูงสุด. บทว่า เตน จ รูปโสขุมฺเมน ความว่า ด้วยญาณที่กำหนดรู้
35,0047,010,สุขุมลักษณะจนถึงอนุโลมญาณนั้น. บทว่า น สมนุปสฺสติ ได้แก่
35,0047,011,ไม่พิจารณาเห็นโดยความไม่มี. บทว่า น ปฏิเติ ได้แก่ ไม่ปรารถนา
35,0047,012,โดยความไม่มี. แม้ในเวทนาที่สุขุมเป็นต้น ก็มีนัยนี้เหมือนกัน.
35,0047,013,บทว่า รูปโสขุมฺมตํ ตฺวา ความว่า ภิกษุรู้ความที่รูปขันธ์เป็น
35,0047,014,ของสุขุมด้วยญาณเป็นเครื่องกำหนดสุขุมลักษณะที่ละเอียด. บทว่า เวทนา-
35,0047,015,นญฺวิ สมฺภวํ ความว่า รู้ถึงแดนเกิดแห่งเวทนาขันธ์. บทว่า สญฺา
35,0047,016,ยโต สมุเทติ ความว่า รู้เหตุที่สัญญาขันธ์เกิดคือบังเกิด. บทว่า อตฺถํ-
35,0047,017,คจฺฉติ ยตฺถ จ ความว่า รู้ถึงที่สัญญาขันธ์ดับ. บทว่า สงฺขาเร ปรโต
35,0047,018,ตฺวา ความว่า รู้ถึงสังขารขันธ์แปรเป็นอย่างอื่น โดยสภาพชำรุด เพราะ
35,0047,019,เป็นของไม่เที่ยง. ก็อนิจจานุปัสสนาตรัสด้วยบทนี้. ตรัสทุกขานุปัสสนา และ
35,0047,020,อนัตตานุปัสสนาด้วยบทนี้ว่า ทุกฺขโต โน จ อตฺตโต. บทว่า สนฺโต
35,0047,021,ความว่า ชื่อว่าสงบ เพราะกิเลสสงบ. บทว่า สนฺติปเท รโต ได้แก่
35,0047,022,ยินดีในนิพพาน. ในสูตรนี้ ตรัสวิปัสสนาในฐานะ ๔ เท่านั้น ในคาถาตรัส
35,0047,023,โลกุตรธรรมด้วยแล.
35,0047,024,จบอรรถกถาโสขุมมสูตรที่ ๖