Book,Page,LineNumber,Text
40,0034,001,ย่อมตามผู้ทำไป   เหมือนล้ออันหมุนตามรอยเท้าโคพลิพัท     (คือโคที่เขา
40,0034,002,"เทียมเกวียนบรรทุกสินค้า)     ตัวเข็นธุระไปอยู่""    ครั้นตรัสเรื่องนี้แล้ว"
40,0034,003,พระองค์ผู้เป็นพระธรรมราชา  ได้ตรัสพระคาถานี้สืบอนุสนธิ  ดุจประทับ
40,0034,004,พระราชสาสน์    ซึ่งมีดินประจำไว้แล้ว   ด้วยพระราชลัญจกรว่า
40,0034,005,<B>๑.  มโนปุพฺพงฺคมา  ธมฺมา    มโนเสฏฺ€า   มโนมยา
40,0034,006,มนสา     เจ    ปทุฏฺเ€น      ภาสติ   วา  กโรติ  วา
40,0034,007,ตโต    นํ  ทุกฺขมเนฺวติ       จกฺกํว  วหโต  ปทํ.
40,0034,008,"""ธรรมทั้งหลาย     มีใจเป็นหัวหน้า   มีใจเป็นใหญ่"
40,0034,009,"สำเร็จแล้วด้วยใจ,    ถ้าบุคคลมีใจร้าย    พูดอยู่ก็ดี"
40,0034,010,"ทำอยู่ก็ดี,    ทุกข์ย่อมไปตามเขา     เพราะเหตุนั้น"
40,0034,011,"ดุจล้อหมุนไปตามรอยเท้าโค  ผู้นำแอกไปอยู่ฉะนั้น.""</B>"
40,0034,012,<H2>แก้อรรถ</H2>
40,0034,013,จิตที่เป็นไปในภูมิ  ๔  แม้ทั้งหมด      ต่างโดยจิตมีกามาวจรกุศลจิต
40,0034,014,"เป็นต้น  ชื่อว่า     <B>""มโน""</B>   ในพระคาถานั้น.   ถึงอย่างนั้น   ในบทนี้ "
40,0034,015,เมื่อนิยม  กะ  กำหนดลง   ด้วยอำนาจจิตที่เกิดขึ้นแก่หม้อนั้นในคราวนั้น
40,0034,016,ย่อมได้จำเพาะจิต       ที่เป็นไปกับด้วยโทมนัส       ประกอบด้วยปฏิฆะ-
40,0034,017,(อย่างเดียว).
40,0034,018,บทว่า  <B>ปุพฺพงฺคมา</B>  คือ  ชื่อว่า  มาตามพร้อมด้วยจิตนั้น   อันเป็น
40,0034,019,หัวหน้าไปก่อน.
40,0034,020,บทว่า    <B>ธมฺมา</B>   คือ   ชื่อว่า    ธรรมเป็น   ๔ อย่าง    ด้วยอำนาจ
40,0034,021,คุณธรรม  เทศนาธรรม ปริยัติธรรม  และนิสสัตตนิชชีวธรรม. ในธรรม
40,0034,022,๔ ประการนั้น   ธรรมศัพท์นี้ในคำว่า