Book,Page,LineNumber,Text
48,0017,001,ได้ในบาลีเป็นต้นว่า อุฬารโภคา โภคะใหญ่ อุฬารยสา ยศใหญ่และว่า
48,0017,002,โอฬาริกํ อันใหญ่. ก็วิมานแม้นั้น ชื่อว่าประณีต เพราะอรรถว่า
48,0017,003,กระทำความไม่อิ่มสำหรับผู้ใช้สอย โดยความฟูปลื้มใจ ชื่อว่าประเสริฐ
48,0017,004,เพราะถูกสรรเสริญโดยภาวะมีความเป็นวิมานที่น่าเลื่อมใสโดยรอบเป็นต้น
48,0017,005,ชื่อว่าใหญ่ เพราะใหญ่โดยขนาด และเพราะมีค่ามาก. วิมานอันโอฬาร
48,0017,006,กล่าวกันว่า โอฬารกย่างเดียว ด้วยอรรถแม้ ๓ อย่างแล.
48,0017,007,จิต ชื่อว่า มโน ใจ ในบทว่า มโนชวํ นี้. ก็หากว่า มโนศัพท์
48,0017,008,กล่าวทั่ว ๆ ไป ก็สำหรับจิตที่เป็นกุศล อกุศล และอัพยากฤต แม้
48,0017,009,ทุกดวง. แต่ก็พึงทราบโดยเป็นจิตสำเร็จมาแต่กิริยา ที่เป็นไปในอารมณ์
48,0017,010,อย่างใดอย่างหนึ่ง เพราะท่านกล่าวว่า มโนชวํ เพราะฉะนั้น วิมานทอง
48,0017,011,ชื่อว่ามโนชวะ เพราะเร็วดังใจ เหมือนคำว่า โอฏฺมุโข ปากมีผีปาก
48,0017,012,[พูดได้คล่อง] อธิบายว่า ไปเร็วเหลือเกิน. จริงอยู่ ใจย่อมตกไปใน
48,0017,013,อารมณ์แม้ไกลนักหนาได้ฉับพลันทีเดียว เพราะเป็นไปรวดเร็ว. ด้วยเหตุ
48,0017,014,นั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เรามองไม่เห็น
48,0017,015,ธรรมแม้แต่อย่างหนึ่งอันอื่น ซึ่งเป็นไปรวดเร็วเหมือนอย่างจิตนี้เลยนะ
48,0017,016,ภิกษุทั้งหลาย และว่าจิตไปได้ไกล ไปดวงเดียว ดังนี้. บทว่า คจฺฉติ
48,0017,017,ได้แก่ ไปทางอากาศจากวิมานที่อยู่ของเทวดาองค์นั้น ตรงไปยังอุทยาน.
48,0017,018,ในบทว่า เยน กามํ นี้ กามศัพท์ มาในอรรถว่า อารมณ์มีรูป
48,0017,019,เป็นต้น ที่น่าพอใจ ได้ในบาลีเป็นต้นว่า กามา หิ วิจิตฺรา มธุรา
48,0017,020,มโนรมา วิรูปรูเปน มเถนฺติ จิตฺตํ แท้จริง กามทั้งหลาย งดงาม หวานชื่น
48,0017,021,ระรื่นใจ ย่อมย่ำยีจิต ด้วยรูปแปลก ๆ. มาในอรรถว่า ฉันทราคะ
48,0017,022,ได้ในบาลีเป็นต้นว่า ฉนฺโท กาโม ฉันทะ เป็นกาม ราโค กาโม