[ { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 1, "text": "[ज]\nतम अप्रतिमसत्त्वौजॊ बलवीर्यपराक्रमम\nहतं देवव्रतं शरुत्वा पाञ्चाल्येन शिखण्डिना" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 2, "text": "धृतराष्ट्रस तदा राजा शॊकव्याकुल चेतनः\nकिम अचेष्टत विप्रर्षे हते पितरि वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 3, "text": "तस्य पुत्रॊ हि भगवन भीष्मद्रॊणमुखै रथैः\nपराजित्य महेष्वासान पाण्डवान राज्यम इच्छति" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 4, "text": "तस्मिन हते तु भगवन केतौ सर्वधनुष्मता\nयद अचेष्टत कौरव्यस तन मे बरूहि दविजॊत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 5, "text": "[व]\nनिहतं पितरं शरुत्वा धृतराष्ट्रॊ जनाधिपः\nलेभे न शान्तिं कौरव्यश चिन्ताशॊकपरायणः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 6, "text": "तस्य चिन्तयतॊ दुःखम अनिशं पार्थिवस्य तत\nआजगाम विशुद्धात्मा पुनर गावल्गणिस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 7, "text": "शिबिरात संजयं पराप्तं निशि गानाह्वयं पुरम\nआम्बिकेयॊ महाराज धृतराष्ट्रॊ ऽनवपृच्छत" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 8, "text": "शरुवा भीष्मस्य निधनम अप्रहृष्टमना भृशम\nपुत्राणां जयम आकाङ्क्षन विललापातुरॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 9, "text": "[धृ]\nसंसाध्य तु महात्मानं भीष्मं भीमपराक्रमम\nकिम अकार्षुः परं तात कुरवः कालचॊदिताः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 10, "text": "तस्मिन विनिहते शूरे दुराधर्षे महौजसि\nकिं नु सवित कुरवॊ ऽकार्षुर निमग्नाः शॊकसागरे" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 11, "text": "तद उदीर्णं महत सैन्यं तरैलॊक्यस्यापि संजय\nभयम उत्पादयेत तीव्रं पाण्डवानां महात्मनाम" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 12, "text": "देवव्रते तु निहते कुरूणाम ऋषभे तदा\nयद अकार्षुर नृपतयस तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 13, "text": "[स]\nशृणु राजन्न एकमना वचनं बरुवतॊ मम\nयत ते पुत्रास तदाकार्षुर हते देवव्रते मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 14, "text": "निहते तु तदा भीष्मे राजन सत्यपराक्रमे\nतावकाः पाण्डवेयाश च पराध्यायन्त पृथक पृथक" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 15, "text": "विस्मिताश च परहृष्टाश च कषत्रधर्मं निशाम्य ते\nसवधर्मं निन्दमानाश च परणिपत्य महात्मने" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 16, "text": "शयनं कल्पयाम आसुर भीष्मायामित तेजसे\nसॊपधानं नरव्याघ्र शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 17, "text": "विधाय रक्षां भीष्माय समाभाष्य परस्परम\nअनुमान्य च गाङ्गेयं कृत्वा चापि परदक्षिणम" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 18, "text": "करॊधसंरक्तनयनाः समवेक्ष्य परस्परम\nपुनर युद्धाय निर्जग्मुः कषत्रियाः कालचॊदिताः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 19, "text": "ततस तूर्यनिनादैश च भेरीणां च महास्वनैः\nतावकानाम अनीकानि परेषां चापि निर्ययुः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 20, "text": "वयावृत्ते ऽहनि राजेन्द्र पतिते जाह्नवीसुते\nअमर्षवशम आपन्नाः कालॊपहतचेतसः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 21, "text": "अनादृत्य वचः पथ्यं गाङ्गेयस्य महात्मनः\nनिर्ययुर भरतश्रेष्ठः शस्त्राण्य आदाय सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 22, "text": "मॊहात तव सपुत्रस्य वधाच छांतनवस्य च\nकौरव्या मृत्युसाद भूताः सहिताः सर्वजारभिः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 23, "text": "अजावय इवागॊपा वने शवापद संकुले\nभृशम उद्विग्नमनसॊ हीना देवव्रतेन ते" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 24, "text": "पतिते भरतश्रेष्ठे बभूव कुरु वाहिनी\nदयौर इवापेत नक्षत्रा हीनं खम इव वायुना" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 25, "text": "विपन्नसस्येव मही वाक चैवासंस्कृता यथा\nआसुरीव यथा सेना निगृहीते पुरा बलौ" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 26, "text": "विधवेव वरारॊहा शुष्कतॊयेव निम्नगा\nवृकैर इव वने रुद्धा पृषती हतयूथपा" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 27, "text": "सवाधर्ष हतसिंहेव महती गिरिकन्दरा\nभारती भरतश्रेष्ठ पतिते जाह्नवीसुते" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 28, "text": "विष्वग वातहता रुग्णा नौर इवासीन महार्णवे\nबलिभिः पाण्डवैर वीरैर लब्धलक्षैर भृशार्दिता" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 29, "text": "सा तदासीद भृशं सेना वयाकुलाश्वरथद्विपा\nविषण्णभूयिष्ठ नरा कृपणा दरष्टुम आबभौ" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 30, "text": "तस्यां तरस्ता नृपतयः सैनिकाश च पृथग्विधाः\nपाताल इव मज्जन्तॊ हीना देव वतेन ते\nकर्णं हि कुरवॊ ऽसमार्षुः स हि देवव्रतॊपमः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 31, "text": "सर्वशस्त्रभृतां शरेष्ठं रॊचमानम इवातिथिम\nबन्धुम आपद गतस्येव तम एवॊपागमन मनः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 32, "text": "चुक्रुशुः कर्ण कर्णेति तत्र भारत पार्थिवाः\nराधेयं हितम अस्माकं सूतपुत्रं तनुत्यजम" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 33, "text": "स हि नायुध्यत तदा दशाहानि महायशाः\nसामात्यबन्धुः कर्णॊ वै तम आह्वयत माचिरम" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 34, "text": "भीष्मेण हि महाबाहुः सर्वक्षत्रस्य पश्यतः\nरथेषु गण्यमानेषु बलविक्रम शालिषु\nसंख्यातॊ ऽरधरथः कर्णॊ दविगुणः सन नरर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 35, "text": "रथातिरथ संखायां यॊ ऽगरणीः शूर संमतः\nपितृवित्ताम्बुदेवेषान अपि यॊ यॊद्धुम उत्सहेत" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 36, "text": "स तु तेनैव कॊपेन राजन गाङ्गेयम उक्तवान\nतवयि जीवति कौरव्य नाहं यॊत्स्ये कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 37, "text": "तवया तु पाण्डवेयेषु निहतेषु महामृधे\nदुर्यॊधनम अनुज्ञाप्य वनं यास्यामि कौरव" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 38, "text": "पाण्डवैर वा हते भीष्मे तवयि सवर्गम उपेयुषि\nहन्तास्म्य एकरथेनैव कृत्स्नान यान मन्यसे रथान" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 39, "text": "एवम उक्त्वा महाराज दशाहानि महायशाः\nनायुध्यत ततः कर्णः पुत्रस्य तव संमते" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 40, "text": "भीष्मः समरविक्रान्तः पाण्डवेयस्य पार्थिव\nजघान समरे यॊधान असंख्येयपराक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 41, "text": "तस्मिंस तु निहते शूरे सत्यसंधे महौजसि\nतवत्सुताः कर्णम अस्मार्षुस तर्तुकामा इव पलवम" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 42, "text": "तावकास तव पुत्राश च सहिताः सर्वराजभिः\nका कर्ण इति चाक्रन्दन कालॊ ऽयम इति चाब्रुवन" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 43, "text": "जामदग्न्याभ्यनुज्ञातम अस्त्रे दुर्वार पौरुषम\nअगमन नॊ मनःकर्णं बन्धुम आत्ययिकेष्व इव" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 44, "text": "स हि शक्तॊ रणे राजंस तरातुम अस्मान महाभयात\nतरिदशान इव गॊविन्दः सततं सुमहाभयात" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 45, "text": "[व]\nतथा कर्णं युधि वरं कीर्तयन्तं पुनः पुनः\nआशीविषवद उच्छ्वस्य धृतराष्ट्रॊ ऽबरवीद इदम" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 46, "text": "यत तद वैकर्तनं कर्णम अगमद वॊ मनस तदा\nअप्य अपश्यत राधेयं सूतपुत्रं तनुत्यजम" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 47, "text": "अपि तन न मृषाकार्षीद युधि सत्यपराक्रमः\nसंभ्रान्तानां तदार्तानां तरस्तानां तराणम इच्छताम" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 48, "text": "अपि तत पूरयां चक्रे धनुर्धर वरॊ युधि\nयत तद विनिहते भीष्मे कौरवाणाम अपावृतम" }, { "book": 7, "chapter": 1, "shloka": 49, "text": "तत खण्डं पूरयाम आस परेषाम आदधद भयम\nकृतवान मम पुत्राणां जयाशां सफलाम अपि" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 1, "text": "[स]\nहतं भीष्मम आधिरथिर विदित्वा; भिन्नां नावम इवात्यगाधे कुरूणाम\nसॊदर्यवद वयसनात सूतपुत्रः; संतारयिष्यंस तव पुत्रस्य सेनाम" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 2, "text": "शरुत्वा तु कर्णः पुरुषेन्द्रम अच्युतं; निपातितं शांतनवं महारथम\nअथॊपायात तूर्णम अमित्रकर्शनॊ; धनुर्धराणां परवरस तदा वृषः" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 3, "text": "हते तु भीष्मे रथसत्तमे परैर; निमज्जतीं नावम इवार्णवे कुरून\nपितेव पुत्रांस तवरितॊ ऽभययात ततः; संतारयिष्यंस तव पुत्रस्य सेनाम" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 4, "text": "[कर्ण]\nयस्मिन धृतिर बुद्धिपराक्रमौजॊ; दमः सत्यं वीर गणाश च सर्वे\nअस्त्राणि दिव्यान्य अथ संनतिर हरीर; परिया च वाग अनपायीनि भीष्मे" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 5, "text": "बरह्म दविषघ्ने सततं कृतज्ञे; सनातनं चन्द्रमसीव लक्ष्म\nस चेत परशान्तः परवीर हन्ता; मन्ये हतान एव हि सर्वयॊधान" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 6, "text": "नेह धरुवं किं चन जातु विद्यते; अस्मिँल लॊके कर्मणॊ ऽनित्य यॊगात\nसूर्यॊदये कॊ हि विमुक्तसंशयॊ; भावं कुर्वीताद्य महाव्रते हते" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 7, "text": "वसु परभावे वसु वीर्यसंभवे; गते वसून एव वसुंधराधिपे\nवसूनि पुत्रांश च वसुंधरां तथा; कुरूंश च शॊचध्वम इमां च वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 8, "text": "[स]\nमहाप्रभावे वरदे निपातिते; लॊकश्रेष्ठे शांतनवे महौजसि\nपराजितेषु भरतेषु दुर्मनाः; कर्णॊ भृशं नयश्वसद अश्रुवर्तयन" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 9, "text": "इदं तु राधेय वचॊ निशम्य ते; सुताश च राजंस तव सैनिकाश च ह\nपरस्परं चुक्रुशुर आर्तिजं भृशं; तदाश्रु नेत्रैर मुमुचुर हि शब्दवत" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 10, "text": "परवर्तमाने तु पुनर महाहवे; विगाह्यमानासु चमूषु पार्थिवैः\nअथाब्रवीद धर्ष करं वचस तदा; रथर्षभान सर्वमहारथर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 11, "text": "[क]\nजगत्य अनित्ये सततं परधावति; परचिन्तयन्न अस्थिरम अद्य लक्षये\nभवत्सु तिष्ठत्स्व इह पातितॊ रणे; गिरिप्रकाशः कुरुपुंगवः कथम" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 12, "text": "निपातिते शांतनवे महारथे; दिवाकरे भूतलम आस्थिते यथा\nन पार्थिवाः सॊढुम अलं धनंजयं; गिरिप्रवॊढारम इवानिलं दरुमाः" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 13, "text": "हतप्रधानं तव इदम आर्तरूपं; परैर हतॊत्साहम अनाथम अद्य वै\nमया कुरूणां परिपाल्यम आहवे; बलं यथा तेन महात्मना तथा" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 14, "text": "समाहितं चात्मनि भारम ईदृशं; जगत तथानित्यम इदं च लक्षये\nनिपातितं चाहवशौण्डम आहवे; कथं नु कुर्याम अहम आहवे भयम" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 15, "text": "अहं तु तान कुरु वृषभान अजिह्मगैः; परवेरयन यम सदनं रणे चरन\nयशः परं जगति विभाव्य वर्तिता; परैर हतॊ युधि शयिताथ वा पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 16, "text": "युधिष्ठिरॊ धृतिमतिधर्मतत्त्ववान; वृकॊदरॊ गजशततुल्यविक्रमः\nतथार्जुनस तरिदशवरात्मजॊ यतॊ; न तद बलं सुजयम अथामरैर अपि" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 17, "text": "यमौ रणे यत्र यमॊपमौ बले; स सात्यकिर यत्र च देवकी सुतः\nन तद बलं कापुरुषॊ ऽभयुपेयिवान; निवर्तते मृत्युमुखाद इवासकृत" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 18, "text": "तपॊ ऽभयुदीर्णं तपसैव गम्यते; बलं बलेनापि तथा मनस्विभिः\nमनश च मे शत्रुनिवारणे धरुवं; सवरक्षणे चाचलवद वयवस्थितम" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 19, "text": "एवं चैषां बुध्यमानः परभावं; गत्वैवाहं ताञ जयाम्य अद्य सूत\nमित्रद्रॊहॊ मर्षणीयॊ न मे ऽयं; भग्ने सैन्ये यः सहायः स मित्रम" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 20, "text": "कर्तास्म्य एतत सत्पुरुषार्य कर्म; तयक्त्वा पराणान अनुयास्यामि भीष्मम\nसर्वान संख्ये शत्रुसंघान हनिष्ये; हतस तैर वा वीरलॊकं गमिष्ये" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 21, "text": "संप्राक्रुष्टे रुदितस्त्री कुमारे; पराभूते पौरुषे धार्तराष्ट्रे\nमया कृत्यम इति जानामि सूत; तस्माच छत्रून धार्तराष्ट्रस्य जेष्ये" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 22, "text": "कुरून रक्षन पाण्डुपुत्राञ जिघांसंस; तयक्त्वा पराणान गॊर रूपे रणे ऽसमिन\nसर्वान संख्ये शत्रुसंघान निहत्य; दास्याम्य अहं धार्तराष्ट्राय राज्यम" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 23, "text": "निबध्यतां मे कवचं विचित्रं; हैमं शुभ्रं मणिरत्नावभासि\nशिरस तराणं चार्कसमानभासं; धनुः शरांश चापि विषाहि कल्पान" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 24, "text": "उपासन गान षॊडश यॊजयन्तु; धनूंषि दिव्यानि तथाहरन्तु\nअसींश च शक्तीश च गदाश च गुर्वीः; शङ्खं च जाम्बूनदचित्रभासम" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 25, "text": "एतां रौक्मीं नागकक्ष्यां च जैत्रीं; जैत्रं च मे धवजम इन्दीवराभम\nशलक्ष्णैर वस्त्रैर विप्रमृज्यानयस्व; चित्रां मालां चात्र बद्ध्वा स जालाम" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 26, "text": "अश्वान अग्र्यान पाण्डुराभ्रप्रकाशान; पुष्टान सनातान मन्त्रपूताभिर अद्भिः\nतप्तैर भाण्डैः काञ्चनैर अभ्युपेताञ; शीघ्राञ शीघ्रं सूतपुत्रानयस्व" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 27, "text": "रथं चाग्र्यं हेमजालावनद्धं; रत्रैश चित्रं चन्द्रसूर्यप्रकाशैः\nदरव्यैर युक्तं संप्रहारॊपपन्नैर; वाहैर युक्तं तूर्णम आवर्तयस्व" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 28, "text": "चित्राणि चापानि च वेगवन्ति; जयाश चॊत्तमाः संहननॊपपन्नाः\nतूर्णांश च पूर्णान महतः शराणाम; आसज्य गात्रावरणानि चैव" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 29, "text": "परायात्रिकं चानयताशु सर्वं; कन्याः पूर्णं वीर कांस्यं च हैमम\nआनीय मालाम अवबध्य चाङ्के; परवादयन्त्व आशु जयाय भेरीः" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 30, "text": "परयाहि सूताशु यतः किरीटी; वृकॊदरॊ धर्मसुतॊ यमौ च\nतान वा हनिष्यामि समेत्य संख्ये; भीष्माय वैष्यामि हतॊ दविषद्भिः" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 31, "text": "यस्मिन राजा सत्यधृतिर युधिष्ठिरः; समास्थितॊ भीमसेनार्जुनौ च\nवासुदेवः सात्यकिः सृञ्जयाश च; मन्ये बलं तद अजय्यं महीपैः" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 32, "text": "तं चेन मृत्युः सर्वहरॊ ऽभिरक्षेत; सदा परमत्तः समरे किरीटिनम\nतथापि हन्तास्मि समेत्य संख्ये; यास्यामि वा भीष्म पथा यमाय" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 33, "text": "न तव एवाहं न गमिष्यामि तेषां; मध्ये शूराणां तत तथाहं बरवीमि\nमित्र दरुहॊ दुर्बलभक्तयॊ ये; पापात्मानॊ न ममैते सहायाः" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 34, "text": "[स]\nस सिद्धिमन्तं रथम उत्तमं दृढं; स कूबरं हेमपरिष्कृतं शुभम\nपताकिनं वातजवैर हयॊत्तमैर; युक्तं समास्थाय ययौ जयाय" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 35, "text": "संपूज्यमानः कुरुभिर महात्मा; रथर्षभः पाण्डुरवाजियाता\nययौ तदायॊधनम उग्रधन्वा; यत्रावसानं भरतर्षभस्य" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 36, "text": "वरूथिना महता स धवजेन; सुवर्णमुक्ता मणिवज्र शालिना\nसदश्वयुक्तेन रथेन कर्णॊ; मेघस्वनेनार्क इवामितौजाः" }, { "book": 7, "chapter": 2, "shloka": 37, "text": "हुताशनाभः स हुताशनप्रभे; शुभः शुभे वै सवरथे धनुर्धरः\nसथितॊ रराजाधिरथिर महारथः; सवयं विमाने सुरराड इव सथितः" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 1, "text": "[स]\nशरतल्पे महात्मानं शयानम अमितौजसम\nमहावातसमूहेन समुद्रम इव शॊषितम" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 2, "text": "दिव्यैर अस्त्रैर महेष्वासं पातितं सव्यसाचिना\nजयाशां तव पुत्राणां संभग्नां शर्म वर्म च" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 3, "text": "अपाराणाम इव दवीपम अगाधे गाधम इच्छताम\nसरॊतसा यामुनेनेव शरौघेण परिप्लुतम" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 4, "text": "महान्तम इव मैनाकम असह्यं भुवि पातितम\nनभश चयुतम इवादित्यं पतितं धरणीतले" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 5, "text": "शतक्रतॊर इवाचिन्त्यं पुरा वृत्रेण निर्जयम\nमॊहनं सर्वसैन्यस्य युधि भीष्मस्य पातनम" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 6, "text": "ककुदं सर्वसैन्यानां लक्ष्म सर्वधनुष्मताम\nधनंजय शरव्याप्तं पितरं ते महाव्रतम" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 7, "text": "तं वीरशयने वीरं शयानं पुरुषर्षभम\nभीष्मम आधिरथिर दृष्ट्वा भरतानाम अमध्यमम" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 8, "text": "अवतीर्य रथाद अर्तॊ बाष्पव्याकुलिताक्षरम\nअभिवाद्याञ्जलिं बद्ध्वा वन्दमानॊ ऽभयभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 9, "text": "कर्णॊ ऽहम अस्मि भद्रं ते अद्य मा वद भारत\nपुण्यया कषेमया वाचा चक्षुषा चावलॊकय" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 10, "text": "न नूनं सुकृतस्येह फलं कश चित समश्नुते\nयत्र धर्मपरॊ वृद्धः शेते भुवि भवान इह" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 11, "text": "कॊशसंजनने मन्त्रे वयूह परहरणेषु च\nनाथम अन्यं न पश्यामि कुरूणां कुरुसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 12, "text": "बुद्ध्या विशुद्धया युक्तॊ यः कुरूंस तारयेद भयात\nयॊधांस तवम अप्लवे हित्वा पितृलॊकं गमिष्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 13, "text": "अद्य परभृति संक्रुद्धा वयाघ्रा इव मृगक्षयम\nपाण्डवा भरतश्रेष्ठ करिष्यन्ति कुरु कषयम" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 14, "text": "अद्य गाण्डीवघॊषस्य वीर्यज्ञाः सव्यसाचिनः\nकुरवः संत्रसिष्यन्ति वज्रपाणेर इवासुराः" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 15, "text": "अद्य गाण्डीवमुक्तानाम अशनीनाम इव सवनः\nतरासयिष्यति संग्रामे कुरून अन्यांश च पार्थिवान" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 16, "text": "समिद्धॊ ऽगनिर यथा वीर महाज्वालॊ दरुमान दहेत\nधार्तराष्ट्रान परधक्ष्यन्ति तथा बाणाः किरीटिनः" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 17, "text": "येन येन परसरतॊ वाय्वग्नी सहितौ वने\nतेन तेन परदहतॊ भगवन्तौ यद इच्छतः" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 18, "text": "यादृशॊ ऽगनिः समिद्धॊ हि तादृक पार्थॊ न संशयः\nयथा वायुर नरव्याघ्र तथा कृष्णॊ न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 19, "text": "नदतः पाञ्चजन्यस्य रसतॊ गाण्डिवस्य च\nशरुत्वा सर्वाणि सैन्यानि तरासं यास्यन्ति भारत" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 20, "text": "कपिध्वजस्य चॊत्पाते रथस्यामित्र कर्शिनः\nशब्दं सॊढुं न शक्ष्यन्ति तवाम ऋते वीरपार्थिवाः" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 21, "text": "कॊ हय अर्जुनं रणे यॊद्धुं तवदन्यः पार्थिवॊ ऽरहति\nयस्य दिव्यानि कर्माणि परवदन्ति मनीषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 22, "text": "अमानुषश च संग्रामस तर्यम्बकेन च धीमतः\nतस्माच चैव वरः पराप्तॊ दुष्प्रापश चाकृतात्मभिः" }, { "book": 7, "chapter": 3, "shloka": 23, "text": "तम अद्याहं पाण्डवं युद्धशौण्डम; अमृष्यमाणॊ भवतानुशिष्टः\nआशीविषं दृष्टिहरं सुघॊरम; इयां पुरस्कृत्य वधं जयं वा" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 1, "text": "[स]\nतस्य लालप्यतः शरुत्वा वृद्धः कुरुपितामहः\nदेशकालॊचितं वाक्यम अब्रवीत परीतिमानसः" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 2, "text": "समुद्र इव सुन्धूनां जयॊतिषाम इव भास्करः\nसत्यस्य च यथा सन्तॊ बीजानाम इव चॊर्वरा" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 3, "text": "पर्जन्य इव भूतानां परतिष्ठा सुहृदां भव\nबान्धवास तवानुजीवन्तु सहस्राक्षम इवामराः" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 4, "text": "सवबाहुबलवीर्येण धार्तराष्ट्र परियैषिणा\nकर्ण राजपुरं गत्वा काम्पॊजा निहतास तवया" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 5, "text": "गिरिव्रज गताश चापि नग्नजित परमुखा नृपाः\nअम्बष्ठाश च विदेहाश च गान्धाराश च जितास तवया" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 6, "text": "हिमवद दुर्ग निलयाः किराता रणकर्कशाः\nदुर्यॊधनस्य वशगाः कृताः कर्ण तवया पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 7, "text": "तत्र तत्र च संग्रामे दुर्यॊधनहितैषिणा\nबहवश च जिता वीरास तवया कर्म महौजसा" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 8, "text": "यथा दुर्यॊधनस तात स जञातिकुलबान्धवः\nतथा तवम अपि सर्वेषां कौरवाणां गतिर भव" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 9, "text": "शिवेनाभिवदामि तवां गच्छ युध्यस्व शत्रुभिः\nअनुशाधि कुरून संख्ये धत्स्व दुर्यॊद्नने जयम" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 10, "text": "भवान पौत्र समॊ ऽसमाकं यथा दुर्यॊधनस तथा\nतवापि धर्मतः सर्वे यथा तस्य वयं तथा" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 11, "text": "यौनात संबन्धकाल लॊके विशिष्टं संगतं सताम\nसद्भिः सह नरश्रेष्ठ परवदन्ति मनीषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 12, "text": "स सत्यसंगरॊ भूत्वा ममेदम इति निश्चितम\nकुरूणां पालय बलं यथा दुर्यॊधनस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 13, "text": "इति शरुत्वा वचः सॊ ऽथ चरणाव अभिवाद्य च\nययौ वैकर्तनः कर्णस तूर्णम आयॊधनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 14, "text": "सॊ ऽभिवीक्ष्य नरौघाणां सथानम अप्रतिमं महत\nवयूढप्रहरणॊरस्कं सैन्यं तत समबृंहयत" }, { "book": 7, "chapter": 4, "shloka": 15, "text": "कर्णं दृष्ट्वा महेष्वासं युद्धाय समवस्थितम\nकष्वेडितास्फॊटित रवैः सिंहनाद रवैर अपि\nधनुः शब्दैश च विविधैः कुरवः समपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 1, "text": "[स]\nरथस्थं पुरुषव्याघ्रं दृष्ट्वा कर्णम अवस्थितम\nहृष्टॊ दुर्यॊधनॊ राजन्न इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 2, "text": "स नाथम इदम अत्यर्थं भवता पालितं बलम\nमन्ये किं तु समर्थं यद धितं तत संप्रधार्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 3, "text": "[क]\nबरूहि तत पुरुषव्याघ्र तवं हि पराज्ञतमॊ नृप\nयथा चार्थपतिः कृत्यं पश्यते न तथेतरः" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 4, "text": "ते सम सर्वे तव वचः शरॊतुकामा नरेश्वर\nनान्याय्यं हि भवान वाक्यं बरूयाद इति मतिर मम" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 5, "text": "[दुर]\nभीष्मः सेना परणेतासीद वयसा विक्रमेण च\nशरुतेन च सुसंपन्नः सर्वैर यॊधगुणैस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 6, "text": "तेनातियशसा कर्ण घनता शत्रुगणान मम\nसुयुद्धेन दशाहानि पालिताः समॊ महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 7, "text": "तस्मिन्न असुकरं कर्मकृतवत्य आस्थिते दिवम\nकं नु सेना परणेतारं मन्यसे तदनन्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 8, "text": "न ऋते नायकं सेना मुहूर्तम अपि तिष्ठति\nआहवेष्व आहवश्रेष्ठ नेतृहीनेव नौर जले" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 9, "text": "यथा हय अकर्णधारा नौ रथश चासारथिर यथा\nदरवेद यथेष्टं तद्वत सयाद ऋते सेनापतिं बलम" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 10, "text": "स भवान वीक्ष्य सर्वेषु मामकेषु महात्मसु\nपश्य सेनापतिं युक्तम अनु शांतनवाद इह" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 11, "text": "यं हि सेना परणेतारं भवान वक्ष्यति संयुगे\nतं वयं सहिताः सर्वे परकरिष्याम मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 12, "text": "[क]\nसर्व एव महात्मान इमे पुरुषसत्तमाः\nसेनापतित्वम अर्हन्ति नात्र कार्या विचारणा" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 13, "text": "कुलसंहनन जञानैर बलविक्रम बुद्धिभिः\nयुक्ताः कृतज्ञा हरीमन्त आहवेष्व अनिवर्तिनः" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 14, "text": "युगपन न तु ते शक्याः कर्तुं सर्वे पुरःसराः\nएक एवात्र कर्तव्यं यस्मिन वैशेकिका गुणाः" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 15, "text": "अन्यॊन्यस्पर्थिनां तेषां यद्य एकं सत करिष्यसि\nशेषा विमनसॊ वयक्तं न यॊत्स्यन्ते हि भारत" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 16, "text": "अयं तु सर्वयॊधानाम आचार्यः सथविरॊ गुरुः\nयुक्तः सेनापतिः कर्तुं दरॊणः शस्त्रभृतां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 17, "text": "कॊ हि तिष्ठति दुर्धर्षे दरॊणे बरह्मविद उत्तमे\nसेनापतिः सयाद अन्यॊ ऽसमाच छुक्राङ्गिरस दर्शनात" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 18, "text": "न च स हय अस्ति ते यॊधः सर्वराजसु भारत\nयॊ दरॊणं समरे यान्तं नानुयास्यति संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 19, "text": "एष सेना परणेतॄणाम एष शस्त्रभृताम अपि\nएष बुद्धिमतां चैव शरेष्ठॊ राजन गुरुश च ते" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 20, "text": "एवं दुर्यॊधनाचार्यम आशु सेनापतिं कुरु\nजिगीषन्तॊ ऽसुरान संख्ये कार्त्तिकेयम इवामराः" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 21, "text": "[स]\nकर्णस्य वचनं शरुत्वा राजा दुर्यॊधनस तदा\nसेना मध्यगतं दरॊणम इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 22, "text": "वर्णश्रैष्ठ्यात कुलॊत्पत्त्या शरुतेन वयसा धिया\nवीर्याद दाक्ष्याद अधृष्यत्वाद अर्थज्ञानान नयाज जयात" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 23, "text": "तपसा च कृतज्ञत्वाद वृद्धः सर्वगुणैर अपि\nयुक्तॊ भवत समॊ गॊप्ता राज्ञाम अन्यॊ न विद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 24, "text": "स भवान पातु नः सर्वान विबुधान इव वासवः\nभवन नेत्राः पराञ जेतुम इच्छामॊ दविजसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 25, "text": "रुद्राणाम इव कापाली वसूनाम इव पावकः\nकुबेर इव यक्षाणां मरुताम इव वासवः" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 26, "text": "वषिष्ठ इव विप्राणां तेजसाम इव भास्करः\nपितॄणाम इव धर्मॊ ऽथ आदित्यानाम इवाम्बुराट" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 27, "text": "नक्षत्राणाम इव शशी दिजितानाम इवॊशनः\nशरेष्ठः सेना परणेतॄणां स नः सेनापतिर भव" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 28, "text": "अक्षौहिण्यॊ दशैका च वशगाः सन्तु ते ऽनघ\nताभिः शत्रून परतिव्यूह्य जहीन्द्रॊ दानवान इव" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 29, "text": "परयातु नॊ भवान अग्रे देवानाम इव पावकिः\nअनुयास्यामहे तव आजौ सौरभेया इवर्षभम" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 30, "text": "उग्रधन्वा महेष्वासॊ दिव्यं विस्फारयन धनुः\nअग्रे भवन्तं दृष्ट्वा नॊ नार्जुहः परसहिष्यते" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 31, "text": "धरुवं युधिष्ठिरं संख्ये सानुबन्धं स बान्धवम\nजेष्यामि पुरुषव्याघ्र भवान सेनापतिर यदि" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 32, "text": "एवम उक्ते ततॊ दरॊणे जयेत्य ऊचुर नराधिपाः\nसिंहनादेन महता हर्षयन्तस तवात्मजम" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 33, "text": "सैनिकाश च मुदा युक्ता वर्धयन्ति दविजॊत्तमम\nदुर्यॊधनं पुरस्कृत्य परार्थयन्तॊ महद यशः" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 34, "text": "[दर्न]\nवेदं षडङ्गं वेदाहम अर्थविद्यां च मानवीम\nतरैय्य अम्बकम अथेष्व अस्त्रम अस्त्राणि विविधानि च" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 35, "text": "ये चाप्य उक्ता मयि गुणा भवद्भिर जयकाङ्क्षिभिः\nचिकीर्षुर तान अहं सत्यान यॊधयिष्यामि पाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 36, "text": "[स]\nस एवम अभ्यनुज्ञातश चक्रे सेनापतिं ततः\nदरॊणं तव सुतॊ राजन विधिदृष्ट्तेन कर्मणा" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 37, "text": "अथाभिषिषिचुर दरॊणं दुर्यॊधनमुखा नृपाः\nसेनापत्ये यथा सकन्दं पुरा शक्र मुखाः सुराः" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 38, "text": "ततॊ वादित्रघॊषेण सह पुंसां महास्वनैः\nपरादुरासीत कृते दरॊणे हर्षः सेनापतौ तदा" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 39, "text": "ततः पुण्याहघॊषेण सवस्ति वादस्वनेन च\nसंस्तवैर गीतशब्दैश च सूतमागधबन्दिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 5, "shloka": 40, "text": "जयशब्दैर दविजाग्र्याणां सुभगानर्तितैर तथा\nसत्कृत्य विधिवद दरॊणं जितान मन्यन्त पाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 1, "text": "[स]\nसेनापत्यं तु संप्राप्य भारद्वाजॊ महारथः\nयुयुत्सुर वयूह्य सैन्यानि परायात तव सुतैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 2, "text": "सैन्धवश च कलिङ्गश च विकर्णश च तवात्मजः\nदक्षिणं पर्श्वम अस्थाय समतिष्ठन्त दंशिताः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 3, "text": "परपक्षः शकुनिस तेषां परवरैर हयसादिभिः\nययौ गान्धारकैः सार्धं विमलप्रासयॊधिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 4, "text": "कृपश च कृतवर्मा च चित्रसेनॊ विविंशतिः\nदुःशासन मुखा यत्ताः सव्यं पार्श्वम अपालयन" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 5, "text": "तेषां परपक्षाः काम्बॊजाः सुदक्षिण पुरःसराः\nययुर अश्वैर महावेगैः शकाश च यवनैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 6, "text": "मद्रास तरिगर्ताः साम्बष्ठाः परतीच्यॊचीद्यवासिनः\nशिबयः शूरसेनाश च शूद्राश च मलदैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 7, "text": "सौवीराः कितवाः पराच्या दाक्षिणात्याश च सर्वशः\nतवात्मजं पुरस्कृत्य सूतपुत्रस्य पृष्ठतः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 8, "text": "हर्षयन सर्वसैन्यानि बलेषु बलम आदधत\nययौ वैकर्तनः कर्णः परमुखे सर्वधन्विनाम" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 9, "text": "तस्य दीप्तॊ महाकायः सवान्य अनीकानि हर्षयन\nहस्तिकक्ष्या महाकेतुर बभौ सूर्यसमद्युतिः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 10, "text": "न भीष्म वयसनं कश चिद दृष्ट्वा कर्णम अमन्यत\nविशॊकाश चाभवन सर्वे राजानः कुरुभिः सह" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 11, "text": "हृष्टाश च बहवॊ यॊधास तत्राजल्पन्त संगताः\nन हि कर्णं रणे दृष्ट्वा युधि सथास्यन्ति पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 12, "text": "कर्णॊ हि समरे शक्तॊ जेतुं देवान स वासवान\nकिम उ पाण्डुसुतान युद्धे हीनवीर्यपराक्रमान" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 13, "text": "भीष्मेण तु रणे पार्थाः पालिता बाहुशालिना\nतांस तु कर्णः शरैस तीक्ष्णैर नाशयिष्यत्य असंशयम" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 14, "text": "एवं बरुवन्तस ते ऽनयॊन्यं हृष्टरूपा विशां पते\nराधेयं पूजयन्तश च परशंसन्तश च निर्ययुः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 15, "text": "अस्माकं शकटव्यूहॊ दरॊणेन विहितॊ ऽभवत\nपरेषां करौञ्च एवासीद वयूहॊ राजन महात्मनाम\nपरीयमाणेन विहितॊ धर्मराजेन भारत" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 16, "text": "वयूह परमुखतस तेषां तस्थतुः पुरुषर्षभौ\nवानरध्वजम उच्छ्रित्य विष्वक्सेनधनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 17, "text": "ककुदं सर्वसैन्यानां लक्ष्म सर्वधनुष्मताम\nआदित्यपथगः केतुः पार्थस्यामित तेजसः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 18, "text": "दीपयाम आस तत सैन्यं पाण्डवस्य महात्मनः\nयथा परज्वलितः सूर्यॊ युगान्ते वै वसुंधराम" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 19, "text": "अस्यताम अर्जुनः शरेष्ठॊ गाण्डीवं धनुषां वरम\nवासुदेवश च भूतानां चक्राणां च सुदर्शनम" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 20, "text": "चत्वार्य एतानि तेजांसि वहञ शवेतहयॊ रथः\nपरेषाम अग्रतस तस्थौ कालचक्रम इवॊद्यतम" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 21, "text": "एवम एतौ महात्मानौ बलसेनाग्रगाव उभौ\nतावकानां मुखं कर्णः परेषां च धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 22, "text": "ततॊ जाताभिसंरम्भौ परस्परवधैषिणौ\nअवेक्षेतां तदान्यॊन्यं समरे कर्ण पाण्डवौ" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 23, "text": "ततः परयाते सहसा भादर्वाजे महारथे\nअन्तर नादेन घॊरेण वसुधासमकम्पत" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 24, "text": "ततस तुमुलम आकाशम आवृणॊत स दिवाकरम\nवातॊद्धूतं रजस तीव्रं कौशेयनिकरॊपमम" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 25, "text": "अनभ्रे परववर्ष दयौर मांसास्थि रुधिराण्य उत\nगृध्राः शयेना बडाः कङ्का वायसाश च सहस्रशः\nउपर्य उपरि सेनां ते तदा पर्यपतन नृपः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 26, "text": "गॊमायवश च पराक्रॊशन भयदान दारुणान रवान\nअकार्षुर अपसव्यं च बहुशः पृतनां तव\nचिखादिषन्तॊ मांसानि पिपासन्तश च शॊणितम" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 27, "text": "अपतद दीप्यमाना च स निर्घाता स कम्पना\nउज्ला जवलन्ती संग्रामे पुच्छेनावृत्य सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 28, "text": "परिवेषॊ महांश चापि स विद्युत सतनयित्नुमान\nभास्करस्याभवद राजन परयाते वाहिनीपतौ" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 29, "text": "एते चान्ये च बहवः परादुरासन सुदारुणाः\nउत्पाता युधि वीराणां जीवितक्षयकारकाः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 30, "text": "ततः परववृते युद्धं परस्परवधैषिणाम\nकुरुपाण्डवसैन्यानां शब्देनानादयज जगत" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 31, "text": "ते तव अन्यॊन्यं सुसंरब्धाः पाण्डवाः कौरवैः सह\nपरत्यघ्नन निशितैर बाणैर जय गृद्धाः परहारिणः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 32, "text": "स पाण्डवानां महतीं महेष्वासॊ महाद्युतिः\nवेगेनाभ्यद्रवत सेनां किरञ शरशतैः शितैः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 33, "text": "दरॊणम अभ्युद्यतं दृष्ट्वा पाण्डवाः सह सृञ्जयैः\nपरत्यगृह्णंस तदा राजञ शरवर्षैः पृथक पृथक" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 34, "text": "संक्षॊभ्यमाणा दरॊणेन भिद्यमाना महाचमूः\nवयशीर्यत सपाञ्चाला वातेनेव बलाहकाः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 35, "text": "बहूनीह विकुर्वाणॊ दिव्यान्य अस्त्राणि संयुगे\nअपीडयत कषणेनैव दरॊणः पाण्डव सृञ्जयान" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 36, "text": "ते वध्यमाना दरॊणेन वासवेनेव दानवाः\nपाञ्चालाः समकम्पन्त धृष्टद्युम्नपुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 37, "text": "ततॊ दिव्यास्त्रविच छूरॊ याज्ञसेनिर महारथः\nअभिनच छरवर्षेण दरॊणानीकम अनेकधा" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 38, "text": "दरॊणस्य शरवर्षैस तु शरवर्षाणि भागशः\nसंनिवार्य ततः सेनां कुरून अप्य अवधीद बली" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 39, "text": "संहृत्य तु ततॊ दरॊणः समवस्थाप्य चाहवे\nसवम अनीकं महाबाहुः पार्षतं समुपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 40, "text": "स बाणवर्षं सुमहद असृजत पार्षतं परति\nमघवान समभिक्रुद्धः सहसा दानवेष्व इव" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 41, "text": "ते कम्प्यमाना दरॊणेन बाणैः पाण्डव सृञ्जयाः\nपुनः पुनर अभज्यन्त सिंहेनेवेतरे मृगाः" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 42, "text": "अथ पर्यपतद दरॊणः पाण्डवानां बलं बली\nअलातचक्रवद राजंस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 6, "shloka": 43, "text": "खचर नगरकल्पं कल्पितं शास्त्रदृष्ट्या; चलद अनिलपताकं हरादिनं वल्गिताश्वम\nसफटिकविमलकेतुं तापनं शात्रवाणां; रथवरम अधिरूढः संजहारारि सेनाम" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 1, "text": "[स]\nतथा दरॊणम अभिघ्नन्तं स शवसूत रथद्विपान\nवयथिताः पाण्डवा दृष्ट्वा न चैनं पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 2, "text": "ततॊ युधिष्ठिरॊ राजा धृष्टद्युम्न धनंजयौ\nअब्रवीत सर्वतॊ यत्तैः कुम्भयॊनिर निवार्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 3, "text": "तत्रैनम अर्जुनश चैव पार्षतश च सहानुगः\nपर्यगृह्णंस ततः सर्वे समायान्तं महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 4, "text": "केकया भिमसेनश च सौभद्रॊ ऽथ घटॊत्कचः\nयुधिष्ठिरॊ यमौ मत्स्या दरुपदस्यात्मजास तथा" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 5, "text": "दरौपदेयाश च संहृष्टा धृष्टकेतुः स सात्यकिः\nचेकितानश च संक्रुद्धॊ युयुत्सुश च महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 6, "text": "ये चान्ये पार्थिवा राजन पाण्डवस्यानुयायिनः\nकुलवीर्यानुरूपाणि चक्रुः कर्माण्य अनेकशः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 7, "text": "संगृह्यमाणां तां दृष्ट्वा पाण्डवैर वाहिनीं रणे\nवयावृत्य चक्षुषी कॊपाद भारद्वाजॊ ऽनववैक्षत" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 8, "text": "स तीव्रं कॊपम आस्थाय रथे समरदुर्मदः\nवयधमत पाण्डवानीकम अभ्राणीव सदागतिः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 9, "text": "रथान अश्वान नरान नागान अभिधावंस ततस ततः\nचचारॊन्मत्तवद दरॊणॊ वृद्धॊ ऽपि तरुणॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 10, "text": "तस्य शॊणितदिग्धाङ्गाः शॊणास ते वातरंहसः\nआजानेया हया राजन्न अविभ्रान्ताः शरियं दधुः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 11, "text": "तम अन्तकम इव करुद्धम आपतन्तं यतव्रतम\nदृष्ट्वा संप्राद्रवन यॊधाः पाण्डवस्य ततस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 12, "text": "तेषां परद्रवतां भीमः पुनरावर्तताम अपि\nवीक्षतां तिष्ठतां चासीच छब्दः परमदारुणः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 13, "text": "शूराणां हर्षजननॊ भीरूणां भयवर्धनः\nदयावापृथिव्यॊर विवरं पूरयाम आस सर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 14, "text": "ततः पुनर अपि दरॊणॊ नाम विश्रावयन युधि\nअकरॊद रौद्रम आत्मानं किरञ शरशतैः परान" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 15, "text": "स तथा तान्य अनीकानि पाण्डवेयस्य धीमतः\nकालवन नयवधीद दरॊणॊ युवेव सथविरॊ बली" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 16, "text": "उत्कृत्य च शिरांस्य उग्रॊ बाहून अपि सुभूषणान\nकृत्वा शून्यान रथॊपस्थान उदक्रॊशन महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 17, "text": "तस्य हर्षप्रणादेन बाणवेगेन चाभिभॊ\nपराकम्पन्त रणे यॊधा गावः शीतार्दिता इव" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 18, "text": "दरॊणस्य रथघॊषेण मौर्वी निष्पेषणेन च\nधनुः शब्देन चाकाशे शब्दः समभवन महान" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 19, "text": "अथास्य बहुशॊ बाणा निश्चरन्तः सहस्रशः\nवयाप्य सर्वा दिशः पेतुर गजाश्वरथपत्तिषु" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 20, "text": "तं कार्मुकमहावेगम अस्त्रज्वलित पावकम\nदरॊणम आदासयां चक्रुः पाञ्चालाः पाण्डवैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 21, "text": "तान वै स रथहस्त्यश्वान पराहिणॊद यमसादनम\nदरॊणॊ ऽचिरेणाकरॊच च महीं शॊणितकर्दमाम" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 22, "text": "तन्वता परमास्त्राणि शरान सततम अस्यता\nदरॊणेन विहितं दिक्षु बाणजालम अदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 23, "text": "पदातिषु रथाश्वेषु वारणेषु च सर्वशः\nतस्य विद्युद इवाभ्रेषु चरन केतुर अदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 24, "text": "स केकयानां परवरांश च पञ्च; पाञ्चालराजं च शरैः परमृद्य\nयुधिष्ठिरानीकम अदीनयॊधी; दरॊणॊ ऽभययात कार्मुकबाणपाणिः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 25, "text": "तं भीमसेनश च धनंजयश च; शिनेश च नप्ता दरुपदात्मजश च\nशैब्यात्मजः काशिपतिः शिबिश च; हृष्टा नदन्तॊ वयकिरञ शरौघैः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 26, "text": "तेषाम अथॊ दरॊण धनुर विमुक्ताः; पतत्रिणः काञ्चनचित्रपुङ्खाः\nभित्त्वा शरीराणि गजाश्वयूनां; जग्मुर महीं शॊणितदिग्ध वाजाः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 27, "text": "सा यॊधसंघैश च रथैश च भूमिः; शरैर विभिन्नैर गजवाजिभिश च\nपरच्छाद्यमाना पतितैर बभूव; समन्ततॊ दयौर इव कालमेघैः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 28, "text": "शैनेय भीमार्जुनवाहिनीपाञ; शैब्याभिमन्यू सह काशिराज्ञा\nअन्यांश च वीरान समरे परमृद्नाद; दरॊणः सुतानां तव भूतिकामः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 29, "text": "एतानि चान्यानि च कौरवेन्द्र; कर्माणि कृत्वा समरे महात्मा\nपरताप्य लॊकान इव कालसूर्यॊ; दरॊणॊ गतः सवर्गम इतॊ हि राजन" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 30, "text": "एवं रुक्मरथः शूरॊ हत्वा शतसहस्रशः\nपाण्डवानां रणे यॊधान पार्षतेन निपातितः" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 31, "text": "अक्षौहिणीम अभ्यधिकां शूराणाम अनिवर्तिनाम\nनिहत्य पश्चाद धृतिमान अगच्छत परमं गतिम" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 32, "text": "पाण्डवैः सह पाञ्चालैर अशिवैः करूरकर्मभिः\nहतॊ रुक्मरथॊ राजन कृत्वा कर्म सुदुष्करम" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 33, "text": "ततॊ निनादॊ भूतानाम आकाशे समजायत\nसैन्यानां च ततॊ राजन्न आचार्ये निहते युधि" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 34, "text": "दयां धरां खं दिशॊ वारि परदिशश चानुनादयन\nअहॊ धिग इति भूतानां शब्दः समभवन महान" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 35, "text": "देवताः पितरश चैव पूर्वे ये चास्य बान्धवाः\nददृशुर निहतं तत्र भारद्वाजं महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 7, "shloka": 36, "text": "पाण्डवास तु जयं लब्ध्वा सिंहनादान परचक्रिरे\nतेन नादेन महता समकम्पत मेदिनी" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nकिं कुर्वाणं रणे दरॊणं जघ्नुः पाण्डव सृञ्जयाः\nतथा निपुणम अस्त्रेषु सर्वशस्त्रभृताम अपि" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 2, "text": "रथभङ्गॊ बभूवास्य धनुर वाशीर्यतास्यतः\nपरमत्तॊ वाभवद दरॊणस ततॊ मृत्युम उपेयिवान" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 3, "text": "कथं नु पार्षतस तात शत्रुभिर दुष्प्रधर्षणम\nकिरन्तम इषुसंघातान रुक्मपुङ्खान अनेकशः" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 4, "text": "कषिप्रहस्तं दविजश्रेष्ठं कृतिनं चित्रयॊधिनम\nदूरेषु पातिनं दान्तम अस्त्रयुद्धे च पारगम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 5, "text": "पाञ्चाल पुत्रॊ नयवधीद दिष्ट्या स वरम अच्युतम\nकुर्वाणं दारुणं कर्म रणे यत्तं महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 6, "text": "वयक्तं दिष्टं हि बलवत पौरुषाद इति मे मतिः\nयद दरुणॊ निहतः शूरः पार्षतेन महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 7, "text": "अस्त्रं चतुर्विधं वीरे यस्मिन्न आसीत परतिष्ठितम\nतम इष्वस्त्रवराचार्यं दरॊणं शंससि मे हत" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 8, "text": "शरुत्वा हतं रुक्मरथं वैयाघ्रपरिवारणम\nजातरूपपरिष्कारं नाद्य शॊकम अपानुदे" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 9, "text": "न नूनं परदुःखेन कश चिन मरियति संजय\nयत्र दरॊणम अहं शरुत्वा हतं जीवामि न मरिये" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 10, "text": "अश्मसारमयं नूनं हृदयं सुदृढं मम\nयच छरुत्वा निहतं दरॊणं शतधा न विदीर्यते" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 11, "text": "बराह्मे वेदे तथेष्व अस्त्रे यम उपासन गुणार्थिनः\nबराह्मणा राजपुत्राश च स कथं मृत्युना हतः" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 12, "text": "शॊषणं सागरस्येव मेरॊर इव विसर्पणम\nपतनं भास्करस्येव न मृष्ये दरॊण पातनम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 13, "text": "दृप्तानां परतिषेद्धासीद धार्मिकानां च रक्षिता\nयॊ ऽतयाक्षीत कृपणस्यार्थे पराणान अपि परंतपः" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 14, "text": "मन्दानां मम पुत्राणां जयाशा यस्य विक्रमे\nबृहस्पत्युशनस तुल्यॊ बुद्ध्या स निहतः कथम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 15, "text": "ते च शॊणा बृहन्तॊ ऽशवाः सैन्धवा हेममालिनः\nरथे वातजया युक्ताः सर्वशब्दातिगा रणे" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 16, "text": "बलिनॊ घॊषिणॊ दान्ताः सैन्धवाः साधु वाहिनः\nदृढाः संग्राममध्येषु कच चिद आसन न विह्वलाः" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 17, "text": "करिणां बृंहतां युद्धे शङ्खदुन्दुभिनिस्वनम\nजया कषेप शरवर्षाणां शस्त्राणां च सहिष्णवः" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 18, "text": "आशंसन्तः पराञ जेतुं जितश्वासा जितव्यथाः\nहयाः परजविताः शीघ्रा भारद्वाज रथॊद्वहाः" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 19, "text": "ते सम रुक्मरथे युक्ता नरवीर समाहिताः\nकथं नाभ्यतरंस तात पाण्डवानाम अनीकिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 20, "text": "जातरूपपरिष्कारम आस्थाय रथम उत्तमम\nभारद्वाजः किम अकरॊच छूरः संक्रन्दनॊ युधि" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 21, "text": "विद्यां यस्यॊपजीवन्ति सर्वलॊकधनुर्भृतः\nस सत्यसंधॊ बलवान दरॊणः किम अकरॊद युधि" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 22, "text": "दिवि शक्रम इव शरेष्ठं महामात्रं धनुर्भृताम\nके नु तं रौद्रकर्माणं युद्धे परत्युद्ययू रथाः" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 23, "text": "ननु रुक्मरथं दृष्ट्वा परद्रवन्ति सम पाण्डवाः\nदिव्यम अस्त्रं विकुर्वाणं सेनां कषिण्वन्तम अव्ययम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 24, "text": "उताहॊ सर्वसैन्येन धर्मराजः सहानुजः\nपाञ्चाल्य परग्रहॊ दरॊणं सर्वतः समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 25, "text": "नूनम आवरयत पार्थॊ रथिनॊ ऽनयान अजिह्मगैः\nततॊ दरॊणं समारॊहत पार्षतः पापकर्मकृत" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 26, "text": "न हय अन्यं परिपश्यामि वधे कं चन शुष्मिणः\nधृष्टद्युम्नाद ऋते रौद्रात पाल्यमानात किरीटिना" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 27, "text": "तैर वृतः सर्वतः शूरैः पाञ्चाल्यापसदस ततः\nकेकयैर्श चेदिकारूषैर मत्स्यैर अन्यैश च भूमिपैः" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 28, "text": "वयाकुलीकृतम आचार्यं पिपीलैर उरगं यथा\nकर्मण्य सुकरे सक्तं जघानेति मतिर मम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 29, "text": "यॊ ऽधीत्य चतुरॊ वेदान सर्वान आख्यान पञ्चमान\nबराह्मणानां परतिष्ठासीत सरॊतसाम इव सागरः\nस कथं बराह्मणॊ वृद्धः शस्त्रेण वधम आप्तवान" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 30, "text": "अमर्षणॊ मर्षितवान कलिश्यमानः सदा मया\nअनर्हमाणः कौन्तेयः कर्मणस तस्य तत फलम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 31, "text": "यस्य कर्मानुजीवन्ति लॊके सर्वधनुर्भृतः\nस सत्यसंधः सुकृती शरीकामैर निहतः कथम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 32, "text": "दिवि शक्र इव शरेष्ठॊ महासत्त्वॊ महाबलः\nस कथं निहतः पार्थैः कषुद्रमत्स्यैर यथा तिमिः" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 33, "text": "कषिप्रहस्तश च बलवान दृढधन्वारि मर्दनः\nन यस्य जीविताकाङ्क्षी विषयं पराप्य जीवति" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 34, "text": "यं दवौ न जहतः शब्दौ जीवमानं कदा चन\nबराह्मश च वेद कामानां जयाघॊषश च धनुर्भृताम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 35, "text": "नाहं मृष्ये हतं दरॊणं सिंहद्विरदविक्रमम\nकथं संजय दुर्धर्षम अनाधृष्य यशॊबलम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 36, "text": "के ऽरक्षन दक्षिणं चक्रं सव्यं के च महात्मनः\nपुरस्तात के च वीरस्य युध्यमानस्य संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 37, "text": "के च तत्र तनुं तयक्त्वा परतीपं मृत्युम आव्रजन\nदरॊणस्य समरे वीराः के ऽकुर्वन्त परां धृतिम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 38, "text": "एतद आर्येण कर्तव्यं कृच्छ्रास्व आपत्सु संजय\nपराक्रमेद यथाशक्थ्या तच च तस्मिन परतिष्ठितम" }, { "book": 7, "chapter": 8, "shloka": 39, "text": "मुह्यते मे मनस तात कथा तावन निवर्त्यताम\nभूयस तु लब्धसंज्ञस तवा परिप्रक्ष्यामि संजय" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 1, "text": "[व]\nएवं पृष्ट्वा सूतपुत्रं हृच छॊकेनार्दितॊ भृशम\nजये निराशः पुत्राणां धृतराष्ट्रॊ ऽपतत कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 2, "text": "तं विसंज्ञं निपतितं सिषुचुः परिचारकाः\nजलेनात्यर्थ शीतेन वीजन्तः पुण्यगन्धिना" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 3, "text": "पतितं चैनम आज्ञाय समन्ताद भरत सत्रियः\nपरिवव्रुर महाराजम अस्पृशंश चैव पाणिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 4, "text": "उत्थाप्य चैनं शनकै राजानं पृथिवीतलात\nआसनं परापयाम आसुर बाष्पकण्ठ्यॊ वराङ्गनाः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 5, "text": "आसनं पराप्य राजा तु मूर्छयाभिपरिप्लुतः\nनिश्चेष्टॊ ऽतिष्ठत तदा वीज्यमानः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 6, "text": "स लब्ध्वा शनकैः संज्ञां वेपमानॊ महीपतिः\nपुनर गावल्गणिं सूतं पर्यपृच्छद यथातथम" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 7, "text": "यत तद उद्यन्न इवादित्यॊ जयॊतिषा परणुदंस तमः\nआयाद अजातशत्रुर वै कस तं दरॊणाद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 8, "text": "परभिन्नम इव मातङ्गं तथ करुद्धं तरस्विनम\nआसक्तमनसं दीप्तं परति दविरदघातिनम\nवाशिता संगमे यद्वद अजय्यं परतियूथपैः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 9, "text": "अति चान्यान रणे यॊधान वीरः पुरुषसत्तमः\nयॊ हय एकॊ हि महाबाहुर निर्दहेद घॊरचक्षुषा\nकृत्स्नं दुर्यॊधन बलं धृतिमान सत्यसंगरः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 10, "text": "चक्षुर्हणं जये सक्तम इष्वास वररक्षितम\nदान्तं बहुमतं लॊके के शूराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 11, "text": "के दुष्प्रधर्षं राजानम इष्वास वरम अच्युतम\nसमासेदुर नरव्याघ्रं कौन्तेयं तत्र मामकाः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 12, "text": "तरसैवाभिपत्याथ यॊ वै दरॊणम उपाद्रवत\nतं भीमसेनम आयान्तं के शूराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 13, "text": "यद आयाज जलदप्रख्यॊ रथः परमवीर्यवान\nपर्जन्य इव बीभत्सुस तुमुलाम अशनिं सृजन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 14, "text": "ववर्ष शरवर्षाणि वर्षाणि मघवान इव\nइषुसंबाधम आकाशं कुर्वन कपिवरध्वजः\nअवस्फूर्जन दिशः सर्वास तलनेमि सवनेन च" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 15, "text": "चापविद्युत परभॊ घॊरॊ रथगुल्म बलाहकः\nरथनेमि घॊषस्तनितः शरशब्दातिबन्धुरः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 16, "text": "रॊषनिर्जित जीमूतॊ मनॊ ऽभिप्राय शीघ्रगः\nमर्मातिगॊ बाणधारस तुमुलः शॊणितॊदकः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 17, "text": "संफाल्वयन महीं वर्षां मानवैर आस्तरंस तदा\nगना निष्टनितॊ रौद्रॊ दुर्यॊधनकृतॊद्यमः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 18, "text": "युद्धे ऽभयषिञ्चद विजयॊ गार्ध्रपत्रिः शिलाशितैः\nगाण्डीवं धारयन धीमान कीदृशं वॊ मनस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 19, "text": "कच चिद गाण्डीवशब्देन न परणश्यत वै बलम\nयद वः स भैरवं कुर्वन्न अर्जुनॊ भृशम अभ्यगात" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 20, "text": "कच चिन नापानुदद दरॊणाद इषुभिर वॊ धनंजयः\nवातॊ मेघान इवाविध्यन परवाञ शरवनानिलह\nकॊ हि गाण्डीवधन्वानं नरः सॊढुं रणे ऽरहति" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 21, "text": "यत सेनाः समकम्पन्त यद वीरान अस्पृशद भयम\nके तत्र नाजहुर दरॊणं के कषुद्राः पराद्रवन भयात" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 22, "text": "के वा तत्र तनूस तयक्त्वा परतीपं मृत्युम आव्रजन\nअमानुषाणां जेतारं युद्धेष्व अपि धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 23, "text": "न च वेगं सिताश्वस्य विशक्ष्यन्तीह मामकाः\nगाण्डीवस्य च निर्घॊषं परावृड जलदनिस्वनम" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 24, "text": "विष्वक्सेनॊ यस्य यन्ता यॊद्धा चैव धनंजयः\nअशक्यः स रथॊ जेतुं मन्ये देवासुरैर अपि" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 25, "text": "सुकुमारॊ युवा शूरॊ दर्शनीयश च पाण्डवः\nमेधावी निपुणॊ धीमान युधि सत्यपराक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 26, "text": "आरावं विपुलं कुर्वन वयथयन सर्वकौरवान\nयदायान नकुलॊ धीमान के शूराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 27, "text": "आशीविष इव करुद्धः सहदेवॊ यदाभ्ययात\nशत्रूणां कदनं जुर्वञ जेतासौ दुर्जयॊ युधि" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 28, "text": "आर्य वरतम अमॊघेषुं हरीमन्तम अपराजितम\nदरॊणायाभिमुखं यान्तं के शूराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 29, "text": "यः स सौवीरराजस्य परमथ्य महतीं चमूम\nआदत्त महिषीं भॊज्यां काम्यां सर्वाङ्गशॊभनाम" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 30, "text": "सत्यं धृतिश च शौर्यं च बरह्मचर्यं च केवलम\nसर्वाणि युयुधाने ऽसमिन नित्यानि पुरुषर्षभे" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 31, "text": "बलिनं सत्यकर्माणम अदीनम अपराजितम\nवासुदेव समं युद्धे वासुदेवाद अनन्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 32, "text": "युक्तं धनंजय परेष्ये शूरम आचार्य कर्मणि\nपार्थेन समम अस्त्रेषु कस तं दरॊणाद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 33, "text": "वृष्णीनां परवरं वीरं शूरं सर्वधनुष्मताम\nरामेण समम अस्त्रेषु यशसा विक्रमेण च" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 34, "text": "सत्यं धृतिर दमः शौर्यं बरह्मचर्यम अनुत्तमम\nसात्वते तानि सर्वाणि तरैलॊक्यम इव केशवे" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 35, "text": "तम एवं गुन संपन्नं दुर्वारम अपि दैवतैः\nसमासाद्य महेष्वासं के वीराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 36, "text": "पाञ्चालेषूत्तमं शूरम उत्तमाभिजन परियम\nनित्यम उत्तमकर्माणम उत्तमौजसम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 37, "text": "युक्तं धनंजय हिते ममानर्थाय चॊत्तमम\nयम वैश्रवणादित्य महेन्द्रवरुणॊपमम" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 38, "text": "महारथसमाख्यातं दरॊणायॊद्यन्तम आहवे\nतयजन्तं तुमुले पराणान के शूराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 39, "text": "एकॊ ऽपसृत्य चेदिभ्यः पाण्डवान यः समाश्रितः\nधृष्टकेतुं तमायान्तं दरॊणात कः समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 40, "text": "यॊ ऽवधीत केतुमाञ शूरॊ राजपुत्रं सुदर्शनम\nअपरान्त गिरिद्वारे कस तं दरॊणाद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 41, "text": "सत्रीपूर्वॊ यॊ नरव्याघ्रॊ यः स वेद गुणागुणान\nशिखण्डिनं याज्ञसेनिम अम्लान मनसं युधि" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 42, "text": "देवव्रतस्य समरे हेतुं मृत्यॊर महात्मनः\nदरॊणायाभिमुखं यान्तं के वीराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 43, "text": "यस्मिन्न अभ्यधिका वीरे गुणाः सर्वे धनंजयात\nयस्मिन्न अस्त्राणि सत्यं च बरह्मचर्यं च नित्यदा" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 44, "text": "वासुदेव समं वीर्ये धनंजय समं बले\nतेजसादित्यसदृशं बृहस्पतिसमं मतौ" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 45, "text": "अभिमन्युं महात्मानं वयात्ताननम इवान्तकम\nदरॊणायाभिमुखं यान्तं के वीराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 46, "text": "तरुणस तव अरुणप्रख्यः सौभद्रः परवीरहा\nयदाभ्याद्रवत दरॊणं तदासीद वॊ मनः कथम" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 47, "text": "दरौपदेया नरव्याघ्राः समुद्रम इव सिन्धवः\nयद दरॊणम आद्रवन संख्ये के वीरास तान अवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 48, "text": "ये ते दवादश वर्षाणि करीडाम उत्सृज्य बालकाः\nअस्त्रार्थम अवसन भीष्मे बिभ्रतॊ वरतम उत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 49, "text": "कषत्रं जयः कषत्रदेवः कषत्रधर्मा च मानिनः\nधृष्टद्युम्नात्मजा वीराः के तान दरॊणाद अवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 50, "text": "शताद विशिष्टं यं युद्धे समपश्यन्त वृष्णयः\nचेकितानं महेष्वासं कस तं दरॊणाद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 51, "text": "वार्धक्षेमिः कलिङ्गानां यः कन्याम आहरद युधि\nअनाधृष्टिर अदीनात्मा कस तं दरॊणाद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 52, "text": "भरातरः पञ्च कैकेया धार्मिकाः सत्यविक्रमाः\nइन्द्र गॊपक वर्णाश च रक्तवर्मायुध धवजाः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 53, "text": "मातृष्वसुः सुता वीराः पाण्डवानां जयार्थिनः\nतान दरॊणं हन्तुम आयातान के वीराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 54, "text": "यं यॊधयन्तॊ राजानॊ नाजयन वारणावते\nषण मासान अभिसंरब्धा जिघांसन्तॊ युधां पतिम" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 55, "text": "धनुष्मतां वरं शूरं सत्यसंधं महाबलम\nदरॊणात कस तं नरव्याघ्रं युयुत्सुं परत्यवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 56, "text": "यः पुत्रं काशिराजस्य वाराणस्यां महारथम\nसमरे सत्रीषु गृध्यन्तं भल्लेनापहरद रथात" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 57, "text": "धृष्टद्युम्नं महेष्वासं पार्थानां मन्त्रधारिणम\nयुक्तं दुर्यॊधनानर्थे सृष्टं दरॊण वधाय च" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 58, "text": "निर्दहन्तं रणे यॊधान दारयन्तं च सर्वशः\nदरॊणायाभिमुखं यान्तं के वीराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 59, "text": "उत्सङ्ग इव संवृद्धं दरुपदस्यास्त्रवित्तमम\nशैखण्डिनं कषत्रदेवं के तं दरॊणाद अवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 60, "text": "य इमां पृथिवीं कृत्स्नां चर्म वत्सम अवेष्टयत\nमहता रथवंशेन मुख्यारिघ्नॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 61, "text": "दशाश्वमेघान आजह्रे सवन्नपानाप्त दक्षिणान\nनिरर्गलान सर्वमेधान पुत्रवत पालयन परजाः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 62, "text": "पिबन्त्यॊ दक्षिणां यस्य गङ्गा सरॊतः समापिबन\nतावतीर गा ददौ वीर उशीनर सुतॊ ऽधवरे" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 63, "text": "न पूर्वे नापरे चक्रुर इदं के चन मानवाः\nइति संचुक्रुशुर देवाः कृते कर्मणि दुष्करे" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 64, "text": "पश्यामस तरिषु लॊकेषु न तं संस्थास्नुचारिषु\nजातं वापि जनिष्यं वा दवितीयं वापि संप्रति" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 65, "text": "अन्यम औशीनराच छैब्याद धुरॊ वॊढारम इत्य उत\nगतिं यस्य न यास्यन्ति मानुषा लॊकवासिनः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 66, "text": "तस्य नप्तारम आयान्तं शैब्यं कः समवारयत\nदरॊणायाभिमुखं यान्तं वयात्ताननम इवान्तकम" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 67, "text": "विराटस्य रथानीकं मत्स्यस्यामित्र धातिनः\nपरेप्सन्तं समरे दरॊणं के वीराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 68, "text": "सद्यॊ वृकॊदराज जातॊ महाबलपराक्रमः\nमायावी राक्षसॊ घॊरॊ यस्मान मम महद भयम" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 69, "text": "पार्थानां जय कामं तं पुत्राणां मम कण्टकम\nघटॊत्कचं महाबाहुं कस तं दरॊणाद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 70, "text": "एते चान्ये च बहवॊ येषाम अर्थाय संजय\nतयक्तारः संयुगे पराणान किं तेषाम अजितं युधि" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 71, "text": "येषां च पुरुषव्याघ्रः शार्ङ्गधन्वा वयपाश्रयः\nहितार्थी चापि पार्थानां कथं तेषां पराजयः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 72, "text": "लॊकानां गुरुर अत्यन्तं लॊकनाथः सनातनः\nनारायणॊ रणे नाथॊ दिव्यॊ दिव्यात्मवान परभुः" }, { "book": 7, "chapter": 9, "shloka": 73, "text": "यस्य दिव्यानि कर्माणि परवदन्ति मनीषिणः\nतान्य अहं कीर्तयिष्यामि भक्त्या सथैर्यार्थम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nशृणु दिव्यानि कर्माणि वासुदेवस्य संजय\nकृतवान यानि गॊविन्दॊ यथा नान्यः पुमान कव चित" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 2, "text": "संवर्धता गॊप कुले बालेनैव महात्मना\nविख्यापितं बलं बाह्वॊस तरिषु लॊकेषु संजय" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 3, "text": "उच्छैः शरवस तुल्यबलं वायुवेगसमं जवे\nजघान हयराजं यॊ यमुनावनवासिनम" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 4, "text": "दानवं घॊरकर्माणं गवां मृत्युम इवॊत्थितम\nवृषरूपधरं बाल्ये भुजाभ्यां निजघान ह" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 5, "text": "परलम्बं नरकं जम्भं पीठं चापि महासुरम\nमुरुं चाचलसंकाशम अवधीत पुष्करेक्षणः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 6, "text": "तथा कंसॊ महातेजा जरासंधेन पालितः\nविक्रमेणैव कृष्णेन सगणः शातितॊ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 7, "text": "सुनामा नाम विक्रान्तः समग्राक्षौहिणी पतिः\nभॊजराजस्य मध्यस्थॊ भराता कंसस्य वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 8, "text": "बलदेव दवितीयेन कृष्णेनामित्र घातिना\nतरस्वी समरे दग्धः स सैन्यः शूरसेनराट" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 9, "text": "दुर्वासा नाम विप्रर्षिस तथा परमकॊपनः\nआराधितः सदारेण स चास्मै परददौ वरान" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 10, "text": "तथा गान्धारराजस्य सुतां वीरः सवयंवरे\nनिर्जित्य पृथिवीपालान अवहत पुष्करेक्षणः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 11, "text": "अमृष्यमाणा राजानॊ यस्य जात्या हया इव\nरथे वैवाहिके युक्ताः परतॊदेन कृतव्रणाः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 12, "text": "जरासंधं महाबाहुम उपायेन जनार्दनः\nपरेण घातयाम आस पृथग अक्षौहिणीपतिम" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 13, "text": "चेदिराजं च विक्रान्तं राजसेनापतिं बली\nअर्घे विवदमानं च जघान पशुवत तदा" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 14, "text": "सौभं दैत्य पुरं सवस्थं शाल्व गुप्तं दुरासदम\nसमुद्रकुक्षौ विक्रम्य पातयाम आस माधवः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 15, "text": "अङ्गान वङ्गान कलिङ्गांश च मागधान काशिकॊसलान\nवत्स गर्ग करूषांश च पुण्ड्रांश चाप्य अजयद रणे" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 16, "text": "आवन्त्यान दाक्षिणात्यांश च पार्वतीयान दशेरकान\nकाश्मीरकान औरसकान पिशाचांश च स मन्दरान" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 17, "text": "काम्बॊजान वाटधानांश च चॊलान पाण्ड्यांश च संजय\nतरिगर्तान मालवांश चैव दरदांश च सुदुर्जयान" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 18, "text": "नानादिग्भ्यश च संप्राप्तान वरातान अश्वशकान परति\nजितवान पुण्डरीकाक्षॊ यवनांश च सहानुगान" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 19, "text": "परविश्य मकरावासं यादॊभिर अभिसंवृतम\nजिगाय वरुणं युद्धे सलिलान्तर गतं पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 20, "text": "युधि पञ्चजनं हत्वा पातालतलवासिनम\nपाञ्चजन्यं हृषीकेशॊ दिव्यं शङ्खम अवाप्तवान" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 21, "text": "खाण्डवे पार्थ सहितस तॊषयित्वा हुताशनम\nआग्नेयम अस्त्रं दुर्धर्षं चक्रं लेभे महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 22, "text": "वैनतेयं समारुह्य तरासयित्वामरावतीम\nमहेन्द्रभवनाद वीरः पारिजातम उपानयत" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 23, "text": "तच च मर्षितवाञ शक्रॊ जानंस तस्य पराक्रमम\nराज्ञां चाप्य अजितं कं चित कृष्णेनेह न शुश्रुम" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 24, "text": "यच च तन महद आश्चर्यं सभायां मम संजय\nकृतवान पुण्डरीकाक्षः कस तद अन्य इहार्हति" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 25, "text": "यच च भक्त्या परपन्नॊ ऽहम अद्राक्षं कृष्णम ईश्वरम\nतन मे सुविदितं सर्वं परत्यक्षम इव चागमत" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 26, "text": "नान्तॊ विक्रमयुक्तस्य बुद्ध्या युक्तस्य वा पुनः\nकर्मणः शक्यते गन्तुं हृषीकेशस्य संजय" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 27, "text": "तथा गदश च साम्बश च परद्युम्नॊ ऽथ विदूरथः\nआगावहॊ ऽनिरुद्धश च चारुदेष्णश च सारणः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 28, "text": "उल्मुकॊ निशठश चैव झल्ली बभ्रुश च वीर्यवान\nपृथुश च विपृथुश चैव समीकॊ ऽथारिमेजयः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 29, "text": "एते वै बलवन्तश च वृणि वीराः परहारिणः\nकथं चित पाण्डवानीकं शरयेयुः समरे सथिताः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 30, "text": "आहूता वृष्णिवीरेण केशवेन महात्मना\nततः संशयितं सर्वं भवेद इति मतिर मम" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 31, "text": "नागायुत बलॊ वीरः कैलासशिखरॊपमः\nवनमाली हली रामस तत्र यत्र जनार्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 32, "text": "यम आहुः सर्वपितरं वासुदेवं दविजातयः\nअपि वा हय एष पाण्डूनां यॊत्स्यते ऽरथाय संजय" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 33, "text": "स यदा तात संनह्येत पाण्डवार्थाय केशवः\nन तदा परत्यनीकेषु भविता तस्य कश चन" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 34, "text": "यदि सम कुरवः सर्वे जयेयुः सर्वपाण्डवान\nवार्ष्णेयॊ ऽरथाय तेषां वै गृह्णीयाच छस्त्रम उत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 35, "text": "ततः सर्वान नरव्याघ्रॊ हत्वा नरपतीन रणे\nकौरवांश च महाबाहुः कुन्त्यै दद्यात स मेदिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 36, "text": "यस्य यन्ता हृषीकेशॊ यॊद्धा यस्य धनंजयः\nरथस्य तस्य कः संख्ये परत्यनीकॊ भवेद रथः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 37, "text": "न केन चिद उपायेन कुरूणां दृश्यते जयः\nतस्मान मे सर्वम आचक्ष्व यथा युद्धम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 38, "text": "अर्जुनः केशवस्यात्मा कृष्णॊ ऽपय आत्मा किरीटिनः\nअर्जुने विजयॊ नित्यं कृष्णे कीर्तिश च शाश्वती" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 39, "text": "पराधान्येन हि भूयिष्ठम अमेयाः केशवे गुणाः\nमॊहाद दुर्यॊधनः कृष्णं यन न वेत्तीह माधवम" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 40, "text": "मॊहितॊ दैवयॊगेन मृत्युपाशपुरस्कृतः\nन वेद कृष्णं दाशार्हम अर्जुनं चैव पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 41, "text": "पूर्वदेवौ महात्मानौ नरनारायणाव उभौ\nएकात्मानौ दविधा भूतौ दृश्येते मानवैर भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 42, "text": "मनसापि हि दुर्धर्षौ सेनाम एतां यशस्विनौ\nनाशयेताम इहेच्छन्तौ मानुषत्वात तु नेच्छतः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 43, "text": "युगस्येव विपर्यासॊ लॊकानाम इव मॊहनम\nभीष्मस्य च वधस तात दरॊणस्य च महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 44, "text": "न हय एव बरह्मचर्येण न वेदाध्ययनेन च\nन करियाभिर न शस्त्रेण मृत्यॊः कश चिद विमुच्यते" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 45, "text": "लॊकसंभावितौ वीरौ कृतास्त्रौ युद्धदुर्मदौ\nभीष्मद्रॊणौ हतौ शरुत्वा किं नु जीवामि संजय" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 46, "text": "यां तां शरियम असूयामः पुरा यातां युधिष्ठिरे\nअद्य ताम अनुजानीमॊ भीष्मद्रॊणवधेन च" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 47, "text": "तथा च मत्कृते पराप्तः कुरूणाम एष संक्षयः\nपक्वानां हि वधे सूत वज्रायन्ते तृणान्य अपि" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 48, "text": "अनन्यम इदम ऐश्वर्यं लॊके पराप्तॊ युधिष्ठिरः\nयस्य कॊपान महेष्वासौ भीष्मद्रॊणौ निपातितौ" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 49, "text": "पराप्तः परकृतितॊ धर्मॊ नाधर्मॊ मानवान परति\nकरूरः सर्वविनाशाय कालः समतिवर्तते" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 50, "text": "अन्यथा चिन्तिता हय अर्था नरैस तात मनस्विभिः\nअन्यथैव हि गच्छन्ति दैवाद इति मतिर मम" }, { "book": 7, "chapter": 10, "shloka": 51, "text": "तस्माद अपरिहार्ये ऽरथे संप्राप्ते कृच्छ्र उत्तमे\nअपारणीये दुश्चिन्त्ये यथा भूतं परचक्ष्व मे" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 1, "text": "[स]\nहन्त ते वर्णयिष्यामि सर्वं परत्यक्षदर्शिवान\nयथा स नयपतद दरॊणः सादितः पाण्डुसृञ्जयैः" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 2, "text": "सेनापतित्वं संप्राप्य भारद्वाजॊ महारथः\nमध्ये सर्वस्य सैन्यस्य पुत्रं ते वाक्यम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 3, "text": "यत कौरवाणाम ऋषभाद आपगेयाद अनन्तरम\nसेनापत्येन मां राजन्न अद्य सत्कृतवान असि" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 4, "text": "सदृशं कर्मणस तस्य फलं पराप्नुहि पार्थिव\nकरॊमि कामं कं ते ऽदय परवृणीष्व यम इच्छसि" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 5, "text": "ततॊ दुर्यॊधनश चिन्त्य कर्ण दुःशासनादिभिः\nतम अथॊवाच दुर्धर्षम आचार्यं जयतां वरम" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 6, "text": "ददासि चेद वरं मह्यं जीवग्राहं युधिष्ठिरम\nगृहीत्वा रथिनां शरेष्ठं मत्समीपम इहानय" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 7, "text": "ततः कुरूणाम आचार्यः शरुत्वा पुत्रस्य ते वचः\nसेनां परहर्षयन सर्वाम इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 8, "text": "धन्यः कुन्तीसुतॊ राजा यस्य गरहणम इच्छसि\nन वधार्थं सुदुर्धर्ष वरम अद्य परयाचसि" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 9, "text": "किमर्थं च नरव्याघ्र न वधं तस्य काङ्क्षसि\nनाशंससि करियाम एतां मत्तॊ दुर्यॊधन धरुवम" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 10, "text": "आहॊ सविद धर्मपुत्रस्य दवेष्टा तस्य न विद्यते\nयद इच्छसि तवं जीवन्तं कुलं रक्षसि चात्मनि" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 11, "text": "अथ वा भरतश्रेष्ठ निर्जित्य युधि पाण्डवान\nराज्यांशं परतिदत्त्वा च सौभ्रात्रं कर्तुम इच्छसि" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 12, "text": "धन्यः कुन्तीसुतॊ राजा सुजाता चास्य धीमतः\nअजातशत्रुता सत्या तस्य यत सनिह्यते भवान" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 13, "text": "दरॊणेन तव एवम उक्तस्य तव पुत्रस्य भारत\nसहसा निःसृतॊ भावॊ यॊ ऽसय नित्यं परवर्तते" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 14, "text": "नाकारॊ गूहितं शक्यॊ बृहस्पतिसमैर अपि\nतस्मात तव सुतॊ राजन परहृष्टॊ वाक्यम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 15, "text": "वधे कुन्तीसुतस्याजौ नाचार्य विजयॊ मम\nहते युधिष्ठिरे पार्थॊ हन्यात सर्वान हि नॊ धरुवम" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 16, "text": "न च शक्यॊ रणे सर्वैर निहन्तुम अमरैर अपि\nय एव चैषां शेषः सयात स एवास्मान न शेषयेत" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 17, "text": "सत्यप्रतिज्ञे तव आनीते पुनर्द्यूतेन निर्जिते\nपुनर यास्यन्त्य अरण्याय कौन्तेयास तम अनुव्रताः" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 18, "text": "सॊ ऽयं मम जयॊ वयक्तं दीर्घकालं भविष्यति\nअतॊ न वधम इच्छामि धर्मराजस्य कर्हि चित" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 19, "text": "तस्य जिह्मम अभिप्रायं जञात्वा दरॊणॊ ऽरथतत्त्ववित\nतं वरं सान्तरं तस्मै ददौ संचिन्त्य बुद्धिमान" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 20, "text": "[दर्न]\nन चेद युधिष्ठिरं वीर पालयेद अर्जुनॊ युधि\nमन्यस्व पाण्डवं जयेष्ठम आनीतं वशम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 21, "text": "न हि पार्थॊ रणे शक्यः सेन्द्रैर देवासुरैर अपि\nपरत्युद्यातुम अतस तात नैतद आमर्षयाम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 22, "text": "असंशयं स शिष्यॊ मे मत पूर्वश चास्त्रकर्मणि\nतरुणः कीर्तियुक्तश च एकायनगतश च सः" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 23, "text": "अस्त्राणीन्द्राच च रुद्राच च भूयांसि समवाप्तवान\nअमर्षितश च ते राजंस तेन नामर्षयाम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 24, "text": "स चापक्रम्यतां युद्धाद येनॊपायेन शक्यते\nअपनीते ततः पार्थे धर्मराजॊ जितस तवया" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 25, "text": "गरहणं चेज जयं तस्य मन्यसे पुरुषर्षभ\nएतेन चाभ्युपायेन धरुवं गरहणम एष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 26, "text": "अहं गृहीत्वा राजानं सत्यधर्मपरायणम\nआनयिष्यामि ते राजन वशम अद्य न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 27, "text": "यदि सथास्यति संग्रामे मुहूर्तम अपि मे ऽगरतः\nअपनीते नरव्याघ्रे कुन्तीपुत्रे धनंजये" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 28, "text": "फल्गुनस्य समक्षं तु न हि पार्थॊ युधिष्ठिरः\nगरहीतुं समरे शक्यः सेन्द्रैर अपि सुरासुरैः" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 29, "text": "[स]\nसान्तरं तु परतिज्ञाते राज्ञॊ दरॊणेन निग्रहे\nगृहीतं तम अमन्यन्त तव पुत्राः सुबालिशाः" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 30, "text": "पाण्डवेषु हि सापेक्षं दरॊणं जानाति ते सुतः\nततः परतिज्ञा सथैर्यार्थं स मन्त्रॊ बहुलीकृतः" }, { "book": 7, "chapter": 11, "shloka": 31, "text": "ततॊ दुर्यॊधनेनापि गरहणं पाण्डवस्य तत\nसैन्यस्थानेषु सर्वेषु वयाघॊषितम अरिंदम" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 1, "text": "[स]\nततस ते सैनिकाः शरुत्वा तं युधिष्ठिर निग्रहम\nसिन्ह नादरवांश चक्रुर बाणशङ्खरवैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 2, "text": "तत तु सर्वं यथावृत्तं धर्मराजेन भारत\nआप्तैर आशु परिज्ञातं भारद्वाज चिकीर्षितम" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 3, "text": "ततः सर्वान समानाय्य भरातॄन सैन्यांश च सर्वशः\nअब्रवीद धर्मराजस तु धनंजयम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 4, "text": "शरुतं ते पुरुषव्याघ्र दरॊणस्याद्य चिकीर्षितम\nयथा तन न भवेत सत्यं तथा नीतिर विधीयताम" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 5, "text": "सान्तरं हि परतिज्ञातं दरॊणेनामित्रकर्शन\nतच चान्तरम अमॊघेषौ तवयि तेन समाहितम" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 6, "text": "स तवम अद्य महाबाहॊ युध्यस्व मद अनन्तरम\nयथा दुर्यॊधनः कामं नेमं दरॊणाद अवाप्नुयात" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 7, "text": "[अर्ज]\nयथा मे न वधः कर्य आचार्यस्य कथं चन\nतथा तव परित्यागॊ न मे राजंश चिकीर्षितः" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 8, "text": "अप्य एवं पाण्डव पराणान उत्सृजेयम अहं युधि\nपरतीयां नाहम आचार्य तवां न जह्यां कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 9, "text": "तवां निगृह्याहवे राजन धार्तराष्ट्रॊ यम इच्छति\nन स तं जीवलॊके ऽसमिन कामं पराप्तः कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 10, "text": "परपतेद दयौः स नक्षत्रा पृथिवी शकलीभवेत\nन तवां दरॊणॊ निगृह्णीयाज जीवमाने मयि धरुवम" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 11, "text": "यदि तस्य रणे साह्यं कुरुते वज्रभृत सवयम\nदेवैर वा सहितॊ दैत्यैर न तवां पराप्स्यत्य असौ मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 12, "text": "मयि जीवति राजेन्द्र न भयंकर्तुम अर्हसि\nदरॊणाद अस्त्रभृतां शरेष्ठात सर्वशस्त्रभृताम अपि" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 13, "text": "न समराम्य अनृतां वाचं न समरामि पराजयम\nन समरामि परतिश्रुत्य किं चिद अप्य अनपाकृतम" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 14, "text": "[स]\nततः शङ्खाश च भेर्यश च मृदङ्गाश चानकैः सह\nपरावाद्यन्त महाराज पाडवानां निवेशने" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 15, "text": "सिंहनादश च संजज्ञे पाण्डवानां महात्मनाम\nधनुर्ज्यातलशब्दश च गगनस्पृक सुभैरवः" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 16, "text": "तं शरुत्वा शङ्खनिर्घॊषं पाण्डवस्य महात्मनः\nतवदीयेष्व अप्य अनीकेषु वादित्राण्य अभिजघ्निरे" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 17, "text": "ततॊ वयूढान्य अनीकानि तव तेषां च भारत\nशनैर उपेयुर अन्यॊन्यं यॊत्स्यमानानि संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 18, "text": "ततः परववृते युद्धं तुमुलं लॊमहर्षणम\nपाण्डवानां कुरूणां च दरॊण पाञ्चाल्ययॊर अपि" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 19, "text": "यतमानाः परयत्नेन दरॊणानीक विशातने\nन शेकुः सृञ्जया राजंस तद धि दरॊणेन पालितम" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 20, "text": "तथैव तव पुत्रस्य रथॊदाराः परहारिणः\nन शेकुः पाण्डवीं सेनां पाल्यमानां किरीटिना" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 21, "text": "आस्तां ते सतिमिते सेने रक्ष्यमाणे परस्परम\nसंप्रसुप्ते यथा नक्तं वरराज्यौ सुपुष्पिते" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 22, "text": "ततॊ रुक रथॊ राजन्न अर्केणेव विराजता\nवरूथिना विनिष्पत्य वयचरत पृतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 23, "text": "तम उद्यतं रथेनैकम आशु कारिणम आहवे\nअनेकम इव संत्रासान मेनिरे पाण्डुसृञ्जयाः" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 24, "text": "तेन मुक्ताः शरा घॊरा विचेरुः सर्वतॊदिशम\nतरासयन्तॊ महाराज पाण्डवेयस्य वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 25, "text": "मध्यं दिनम अनुप्राप्तॊ गभस्तिशतसंवृतः\nयथादृश्यत घर्मांशुस तथा दरॊणॊ ऽपय अदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 26, "text": "न चैनं पाण्डवेयानां कश चिच छक्नॊति मारिष\nवीक्षितुं समरे करुद्धं महेन्द्रम इव दानवाः" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 27, "text": "मॊहयित्वा ततः सैन्यं भारद्वाजः परतापवान\nधृष्टद्युम्न बलं तूर्णं वयधमन निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 12, "shloka": 28, "text": "स दिशः सर्वतॊ रुद्ध्वा संवृत्य खम अजिह्मगैः\nपार्षतॊ यत्र तत्रैव ममृदे पाण्डुवाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 1, "text": "[स]\nततः स पाण्डवानीके जनयंस तुमुलं महत\nवयचरत पाण्डवान दरॊणॊ दहन कक्षम इवानलः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 2, "text": "निर्दहन्तम अनीकानि साक्षाद अग्निम इवॊत्थितम\nदृष्ट्वा रुक्मरथं युद्धे समकम्पन्त सृञ्जयाः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 3, "text": "परततं चास्यमानस्य धनुषॊ ऽसयाशु कारिणः\nजयाघॊषः शरूयते ऽतयर्थं विस्फूर्जितम इवाशनेः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 4, "text": "रथिनः सादिनश चैव नागान अश्वान पदातिनः\nरौद्रा हस्तवता मुक्ताः परमथ्नन्ति सम सायकाः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 5, "text": "नानद्यमानः पर्जन्यः सानिलः शुचि संक्षये\nअश्मवर्षम इवावर्षत परेषाम आवहद भयम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 6, "text": "वयचरत स तदा राजन सेनां विक्षॊभयन परभुः\nवर्धयाम आस संत्रासं शात्रवाणाम अमानुषम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 7, "text": "तस्य विद्युद इवाभ्रेषु चापं हेमपरिष्कृतम\nभरमद रथाम्बुदे तस्मिन दृश्यते सम पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 8, "text": "स वीरः सत्यवान पराज्ञॊ धर्मनित्यः सुदारुणः\nयुगान्तकाले यन्तेव रौद्रां परास्कन्दयन नदीम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 9, "text": "अमर्षवेगप्रभवां करव्यादगणसंकुलाम\nबलौघैः सर्वतः पूर्णां वीर वृक्षापहारिणीम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 10, "text": "शॊणितॊदां रथावर्तां हस्त्यश्वकृतरॊधसम\nकवचॊडुप संयुक्तां मांसपङ्क समाकुलाम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 11, "text": "मॊदॊ मज्जास्थि सिकताम उष्णीष वरफेनिलाम\nसंग्रामजलदापूर्णां परासमत्स्यसमाकुलाम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 12, "text": "नरनागाश्वसंभूतां शरवेगौघवाहिनीम\nशरीरदारु शृङ्गाटां भुजनागसमाकुलाम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 13, "text": "उत्तमाङ्गॊपल तलां निस्त्रिंशझषसेविताम\nरथनागह्रदॊपेतां नानाभरणनीरजाम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 14, "text": "महारथशतावर्तां भूमिरेणूर्मि मालिनीम\nमहावीर्यवतां संख्ये सुतरां भीरु दुस्तराम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 15, "text": "शूर वयालसमाकीर्णां पराणिवाणिज सेविताम\nछिन्नच छत्रमहाहंसां मुकुटाण्डज संकुलाम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 16, "text": "चक्रकूर्मां गदा नक्रां शरक्षुद्र झषाकुलाम\nबड गृध्रसृगालानां घॊरसंघैर निषेविताम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 17, "text": "निहतान पराणिनः संख्ये दरॊणेन बलिना शरैः\nवहन्तीं पितृलॊकाय शतशॊ राजसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 18, "text": "शरीरशतसंबाधां केशशैवलशाद्वलाम\nनदीं परावर्तयद राजन भीरूणां भयवर्धिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 19, "text": "तं जयन्तम अनीकानि तानि तान्य एव भारत\nसरतॊ ऽभयद्रवन दरॊणं युधिष्ठिरपुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 20, "text": "तान अभिद्रवतः शूरांस तावका दृढकार्मुकाः\nसर्वतः परत्यगृह्णन्त तद अभूल लॊमहर्षणम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 21, "text": "शतम आयुस तु शकुनिः सहदेवं समाद्रवत\nस नियन्तृध्वजरथं विव्याध निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 22, "text": "तस्य माद्री सुतः केतुं धनुः सूतं हयान अपि\nनातिक्रुद्धः शरैश छित्त्वा षष्ट्या विव्याध मातुलम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 23, "text": "सौबलस तु गदां गृह्य परचस्कन्द रथॊत्तमात\nस तस्य गदया राजन रथात सूतम अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 24, "text": "ततस तौ विरथौ राजन गदाहस्तौ महाबलौ\nचिक्रीडतू रणे शूरौ स शृङ्गाव इव पर्वतौ" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 25, "text": "दरॊणः पाञ्चालराजानं विद्ध्वा दशभिर आशुगैः\nबहुभिस तेन चाभ्यस्तस तं विव्याध शताधिकैः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 26, "text": "विविंशतिं भीमसेनॊ विंशत्या निशितैः शरैः\nविद्ध्वा नाकम्पयद वीरस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 27, "text": "विविंशतिस तु सहसा वयश्व केतुशरासनम\nबीमं चक्रे महाराज ततः सैन्यान्य पूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 28, "text": "स तन न ममृषे वीरः शत्रॊर विजयम आहवे\nततॊ ऽसय गदया दान्तान हयान सर्वान अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 29, "text": "शल्यस तु नकुलं वीरः सवस्रीयं परियम आत्मनः\nविव्याध परहसन बाणैर लाडयन कॊपयन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 30, "text": "तस्याश्वान आतपत्रं च धवजं सूतम अथॊ धनुः\nनिपात्य नकुलः संख्ये शङ्खं दध्मौ परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 31, "text": "धृष्टकेतुः कृपेनास्तांश छित्त्वा बहुविधाञ शरान\nकृपं विव्याध सप्तत्या लक्ष्म चास्याहरत तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 32, "text": "तं कृपः शरवर्षेण महता समवाकिरत\nनिवार्य च रणे विप्रॊ धृष्टकेतुम अयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 33, "text": "सात्यकिः कृतवर्माणं नाराचेन सतनान्तरे\nविद्ध्वा विव्याध सप्तत्या पुनर अन्यैः समयन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 34, "text": "सप्त सप्ततिभिर भॊजस तं विद्ध्वा निशितैः शरैः\nनाकम्पयत शैनेयं शीघ्रॊ वायुर इवाचलम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 35, "text": "सेनापतिः सुशर्माणं शीघ्रं मर्मस्व अताडयत\nस चापि तं तॊमरेण जत्रु देशे अताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 36, "text": "वैकर्तनं तु समरे विराटः परत्यवारयत\nसह मत्स्यैर महावीर्यैस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 37, "text": "तत पौरुषम अभूत तत्र सूतपुत्रस्य दारुणम\nयत सैन्यं वारयाम आस शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 38, "text": "दरुपदस तु सवयं राजा भगदत्तेन संगतः\nतयॊर युद्धं महाराज चित्ररूपम इवाभवत\nभूतानां तरासजननं चक्राते ऽसत्रविशारदौ" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 39, "text": "भूरिश्रवा रणे राजन याज्ञसेनिं महारथम\nमहता सायकौघेन छादयाम आस वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 40, "text": "शिखण्डी तु ततः करुद्धः सौमदत्तिं विशां पते\nनवत्या सायकानां तु कम्पयाम आस भारत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 41, "text": "राक्षसौ भीमकर्माणौ हैडिम्बालम्बुसाव उभौ\nचक्राते ऽतयद्भुतं युद्धं परस्परवधैषिणौ" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 42, "text": "माया शतसृजौ दृप्तौ मायाभिर इतरेतरम\nअन्तर्हितौ चेरतुस तौ भृशं विस्मयकारिणौ" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 43, "text": "चेकितानॊ ऽनुविन्देन युयुधे तव अतिभैरवम\nयथा देवासुरे युद्धे बलशक्रौ महाबलौ" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 44, "text": "लक्ष्मणः कषत्रदेवेन विमर्दम अकरॊद भृशम\nयथा विष्णुः पुरा राजन हिरण्याक्षेण संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 45, "text": "ततः परजविताश्वेन विधिवत कल्पितेन च\nरथेनाभ्यपतद राजन सौभद्रं पौरवॊ नदन" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 46, "text": "ततॊ ऽभियाय तवरितॊ युद्धाकाङ्क्षी महाबलः\nतेन चक्रे महद युद्धम अभिमन्युर अरिंदमः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 47, "text": "पौरवस तव अथ सौभद्रं शरव्रातैर अवाकिरत\nतस्यार्जुनिर धवजं छत्रं धनुश चॊर्व्याम अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 48, "text": "सौभद्रः पौरवं तव अन्यैर विद्ध्वा सप्तभिर आशुगैः\nपञ्चभिस तस्य विव्याध हयान सूतं च सायकैः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 49, "text": "ततः संहर्षयन सेनां सिंहवद विनदन मुहुः\nसमादत्तार्जुनिस तूर्णं पौरवान्त करं शरम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 50, "text": "दवाभ्यां शराभ्यां हार्दिक्यश चकर्त स शरं धनुः\nतद उत्सृज्य धनुश छिन्नं सौभद्रः परवीरहा\nउद्बबर्ह सितं खड्गम आददानः शरावरम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 51, "text": "स तेनानेक तारेण चर्मणा कृतहस्तवत\nभरान्तासिर अचरन मार्गान दर्शयन वीर्यम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 52, "text": "भरामितं पुनर उद्भ्रान्तम आधूतं पुनर उच्छ्रितम\nचर्म निस्त्रिंशयॊ राजन निर्विशेषम अदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 53, "text": "स पौरव रथस्येषाम आप्लुत्य सहसा नदन\nपौरवं रथम अस्थाय केशपक्षे परामृशत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 54, "text": "जघानास्य पदा सूतम असिनापातयद धवजम\nविक्षॊभ्याम्भॊ निधिं तार्क्ष्यस तं नागम इव चाक्षिपत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 55, "text": "तम आकलितकेशान्तं ददृशुः सर्वपार्थिवाः\nउक्षाणम इव सिंहेन पात्यमानम अचेतनम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 56, "text": "तम आर्जुनिवशं पराप्तं कृष्यमाणम अनाथवत\nपौरवं पतितं दृष्ट्वा नामृष्यत जयद्रथः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 57, "text": "स बर्हिणमहावाजं किङ्किणीशतजालवत\nचर्म चादाय खड्गं च नद्न पर्यपतद रथात" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 58, "text": "ततः सैन्धवम आलॊक्य कार्ष्णिर उत्सृज्य पौरवम\nउत्पपात रथात तूर्णं शयेनवन निपपात च" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 59, "text": "परासपट्टिशनिस्त्रिंशाञ शत्रुभिः संप्रवेरितान\nचिच्छेदाथासिना कार्ष्णिश चर्मणा संरुरॊध च" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 60, "text": "स दर्शयित्वा सैन्यानां सवबाहुल्बलम आत्मनः\nतम उद्यम्य महाखड्गं चर्म चाथ पुनर बली" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 61, "text": "वृद्धक्षत्रस्य दायादं पितुर अत्यन्तवैरिणम\nससाराभिमुखः शूरः शार्दूल इव कुञ्जरम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 62, "text": "तौ परस्परम आसाद्य खड्गदन्त नखायुधौ\nहृष्टवत संप्रजह्राते वयाघ्रकेसरिणाव इव" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 63, "text": "संपातेष्व अभिपातेषु निपातेष्व असि चर्मणॊः\nन तयॊर अन्तरं कश चिद ददर्श नरसिंहयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 64, "text": "अवक्षेपॊ ऽसि निर्ह्रादः शस्त्रान्तर निदर्शनम\nबाह्यान्तर निपातश च निर्विशेषम अदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 65, "text": "बाह्यम आभ्यन्तरं चैव चरन्तौ मार्गम उत्तमम\nददृशाते महात्मानौ स पक्षाव इव पर्वतौ" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 66, "text": "ततॊ विक्षिपतः खड्गं सौभद्रस्य यशस्विनः\nशरावरण पक्षान्ते परजहार जयद्रथः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 67, "text": "रुक्मपक्षान्तरे सक्तस तस्मिंश चर्मणि भास्वरे\nसिन्धुराजबलॊधूतः सॊ ऽभज्यत महान असिः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 68, "text": "भग्नम आज्ञाय निस्त्रिंशम अवप्लुत्य पडानि षट\nसॊ ऽदृश्यत निमेषेण सवरथं पुनर आस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 69, "text": "तं कार्ष्णिं समरान मुक्तम आस्थितं रथम उत्तमम\nसहिताः सर्वराजानः परिवव्रुः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 70, "text": "ततश चर्म च खड्गं च समुत्क्षिप्य महाबलः\nननादार्जुन दायादः परेक्षमाणॊ जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 71, "text": "सिन्धुराजं परित्यज्य सौभद्रः परवीरहा\nतापयाम आस तत सैन्यं भुवनं भास्करॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 72, "text": "तस्य सर्वायसीं शक्तिं शल्यः कनकभूषणाम\nचिक्षेप समरे घॊरां दीप्ताम अग्निशिखाम इव" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 73, "text": "ताम अवप्लुत्य जग्राह स कॊशं चारदॊरसिम\nवैनतेयॊ यथा कार्ष्णिः पतन्तम उरगॊत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 74, "text": "तस्य लाघवम आज्ञाय सत्तं चामिततेजसः\nसहिताः सर्वराजानः सिंहनादम अथानदन" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 75, "text": "ततस ताम एव शल्यस्य सौभद्रः परवीरहा\nमुमॊच भुजवीर्येण वैडूर्य विकृताजिराम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 76, "text": "सा तस्य रथम आसाद्य निर्मुक्तभुजगॊपमा\nजघान सूतं शल्यस्य रथाच चैनम अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 77, "text": "ततॊ विराटद्रुपदौ धृष्टकेतुर युधिष्ठिरः\nसात्यकिः केकया भीमॊ धृष्टद्युम्न शिखण्डिनौ\nयमौ च दरौपदेयाश च साधु साध्व इति चुक्रुशुः" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 78, "text": "बाणशब्दाश च विविधाः सिंहनादाश च पुष्कलाः\nपरादुरासन हर्षयन्तः सौभद्रम अपलायिनम\nतन नामृष्यन्त पुत्रास ते शत्रॊर विजयलक्षणम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 79, "text": "अथैनं सहसा सर्वे समन्तान निशितैः शरैः\nअभ्याकिरन महाराज जलदा इव पर्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 13, "shloka": 80, "text": "तेषां च परियम अन्विच्छन सूतस्य च पराभवात\nआर्तायनिर अमित्रघ्नः करुद्धः सौभद्रमाभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nबहूनि सुविचित्राणि दवंद्व युद्धानि संजय\nतवयॊक्तानि निशम्याहं सपृहयामि स चक्षुषाम" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 2, "text": "आश्चर्यभूतं लॊकेषु कथयिष्यन्ति मानवाः\nकुरूणां पाण्डवानां च युद्धं देवासुरॊपमम" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 3, "text": "न हि मे तृप्तिर अस्तीह शृण्वतॊ युद्धम उत्तमम\nतस्माद आर्तायनेर युद्धं सौभद्रस्य च शंस मे" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 4, "text": "[स]\nसादितं परेक्ष्य यन्तारं शल्यः सर्वायषीं गदाम\nसमुत्क्षिप्य नदन करुद्धः परचस्कन्द रथॊत्तमात" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 5, "text": "तं दीप्तम इव कालाग्निं दण्डहस्तम इवान्तकम\nजवेनाभ्यपतद भीमः परगृह्य महतीं गदाम" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 6, "text": "सौभद्रॊ ऽपय अशनिप्रख्यां परगृह्य महतीं गदाम\nएह्य एहीत्य अब्रवीच छल्यं यत्नाद भीमेन वारितः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 7, "text": "वारयित्वा तु सौभद्रं भीमसेनः परतापवान\nशल्यम आसाद्य समरे तस्थौ गिरिर इवाचलः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 8, "text": "तथैव मद्रराजॊ ऽपि भीमं दृष्ट्वा महाबलम\nससाराभिमुखस तूर्णं शार्दूल इव कुञ्जरम" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 9, "text": "ततस तूर्यनिनादाश च शङ्खानां च सहस्रशः\nसिंहनादाश च संजज्ञुर भेरीणां च महास्वनाः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 10, "text": "पश्यतां शतशॊ हय आसीद अन्यॊन्यसमचेतसाम\nपाण्डवानां कुरूणां च साधु साध्व इति निस्वनः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 11, "text": "न हि मद्राधिपाद अन्यः सर्वराजसु भारत\nसॊढुम उत्सहते वेगं भीमसेनस्य संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 12, "text": "तथा मद्राधिपस्यापि गदा वेगं महात्मनः\nसॊढुम उत्सहते लॊके कॊ ऽनयॊ युधि वृकॊदरात" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 13, "text": "पट्टैर जाम्बूनदैर बद्धा बभूव जनहर्षिणी\nपरजज्वाल तथा विद्धा भीमेन महती गदा" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 14, "text": "तथैव चरतॊ मार्गान मण्डलानि विचेरतुः\nमहाविद्युत परतीकाशा शल्यस्य शुशुभे गदा" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 15, "text": "तौ वृषाव इव नर्दन्तौ मण्डलानि विचेरतुः\nआवर्जितगदा शृङ्गाव उभौ शल्य वृकॊदरौ" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 16, "text": "मण्डलावर्त मार्गेषु गदा विहरणेषु च\nनिर्विशेषम अभूद युद्धं तयॊः पुरुषसिंहयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 17, "text": "ताडिता भीमसेनेन शल्यस्य महती गदा\nसाग्निज्वाला महारौद्रा गदा चूर्णम अशीर्यत" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 18, "text": "तथैव भीमसेनस्य दविषताभिहता गदा\nवर्षा परदॊषे खद्यॊतैर वृतॊ वृक्ष इवाबभौ" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 19, "text": "गदा कषिप्ता तु समरे मद्रराजेन भारत\nवयॊम संदीपयाना सा ससृजे पावकं बहु" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 20, "text": "तथैव भीमसेनेन दविषते परेषिता गदा\nतापयाम आस तत सैन्यं महॊल्का पतती यथा" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 21, "text": "ते चैवॊभे गदे शरेष्ठे समासाद्य परस्परम\nशवसन्त्यौ नागकन्येव ससृजाते विभावसुम" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 22, "text": "नखैर इव महाव्याघ्रौ दन्तैर इव महागजौ\nतौ विचेरतुर आसाद्य गदाभ्यां च परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 23, "text": "ततॊ गदाग्राभिहतौ कषणेन रुधिरॊक्षितौ\nददृशाते महात्मानौ पुष्पिताव इव किंशुकौ" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 24, "text": "शुश्रुवे दिक्षु सर्वासु तयॊः पुरुषसिंहयॊः\nगदाभिघात संह्रादः शक्राशनिर इवॊपमः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 25, "text": "गदया मद्रराजेन सव्यदक्षिणमाहतः\nनाकम्पत तदा भीमॊ भिद्यमान इवाचलः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 26, "text": "तथा भीम गदा वेगैस ताड्यमानॊ महाबलः\nधैर्यान मद्राधिपस तस्थौ वज्रैर गिरिर इवाहतः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 27, "text": "आपेततुर महावेगौ समुच्छ्रितमहागदौ\nपुनर अन्तरमार्गस्थौ मण्डलानि विचेरतुः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 28, "text": "अथाप्लुत्य पदान्य अष्टौ संनिपत्य गजाव इव\nसहसा लॊहदण्डाभ्याम अन्यॊन्यम अभिजघ्नतुः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 29, "text": "तौ परस्परवेगाच च गदाभ्यां च भृशाहतौ\nयुगपत पेततुर वीरौ कषिताव इन्द्रध्वजाव इव" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 30, "text": "ततॊ विह्वलमानं तं निःश्वसन्तं पुनः पुनः\nशल्यम अभ्यपतत तूर्णं कृतवर्मा महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 31, "text": "दृष्ट्वा चैनं महाराज गदयाभिनिपीडितम\nविचेष्टन्तं यथा नागं मूर्छयाभिपरिप्लुतम" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 32, "text": "ततः सगदम आरॊप्य मद्राणाम अधिपं रथम\nअपॊवाह रणात तूर्णं कृतवर्मा महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 33, "text": "कषीबवद विह्वलॊ वीरॊ निमेषात पुनर उत्थितः\nभीमॊ ऽपि सुमहाबाहुर गदापाणिर अदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 34, "text": "ततॊ मद्राधिपं दृष्ट्वा तव पुत्राः पराङ्मुखम\nस नागरथपत्त्यश्वाः समकम्पन्त मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 35, "text": "ते पाण्डवैर अर्द्यमानास तावका जितकाशिभिः\nभीता दिशॊ ऽनवपद्यन्त वातनुन्ना धना इव" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 36, "text": "निर्जित्य धार्तराष्ट्रांस तु पाण्डवेया महारथाः\nवयरॊचन्त रणे राजन दीप्यमाना यशस्विनः" }, { "book": 7, "chapter": 14, "shloka": 37, "text": "सिंहनादान भृशं चक्रुः शङ्खान दध्मुश च हर्षिताः\nभेरीश च वारयाम आसुर मृदङ्गांश चानकैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 1, "text": "[स]\nतद बलं सुमहद दीर्णं तवदीयं परेक्ष्य वीर्यवान\nदधारैकॊ रणे पाण्डून वृषसेनॊ ऽसत्रमायया" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 2, "text": "शरा दश दिशॊ मुक्ता वृषसेनेन मारिष\nविचेरुस ते विनिर्भिद्यनर वाजिरथद्विपान" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 3, "text": "तस्य दीप्ता महाबाणा विनिश्चेरुः सहस्रशः\nभानॊर इव महाबाहॊ गरीष्म काले मरीचयः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 4, "text": "तेनार्दिता महाराज रथिनः साधिनस तथा\nनिपेतुर उर्व्यां सहसा वातनुन्ना इव दरुमाः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 5, "text": "हयौघांश च रथौघांश च गजौघांश च समन्ततः\nअपातयद रणे राजञ शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 6, "text": "दृष्ट्वा तम एवं समरे विचरन्तम अभीतवत\nसहिताः सर्वराजानः परिवव्रुः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 7, "text": "नाकुलिस तु शतानीकॊ वृषसेनं समभ्ययात\nविव्याध चैनं दशभिर नाराचैर मर्मभेदिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 8, "text": "तस्य कर्णात्मजश चापं छित्त्वा केतुम अपातयत\nतं भरातरं परीप्सन्तॊ दरौपदेयाः समभ्ययुः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 9, "text": "कर्णात्मजं शरव्रातैश चक्रुश चादृश्यम अञ्जसा\nतान नदन्तॊ ऽभयधावन्त दरॊणपुत्र मुखा रथाः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 10, "text": "छादयन्तॊ महाराज दरौपदेयान महारथान\nशरैर नानाविधैस तूर्णं पर्वताञ जलदा इव" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 11, "text": "तान पाण्डवाः परत्यगृह्णंस तवरिताः पुत्रगृद्धिनः\nपाञ्चालाः केकया मत्स्याः सृञ्जयांश चॊद्यतायुधाः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 12, "text": "तद युद्धम अभवद घॊरं तुमुलं लॊमहर्षणम\nतवदीयैः पाण्डुपुत्राणां देवानाम इव दानवैः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 13, "text": "एवम उत्तमसंरम्भा युयुधुः कुरुपाण्डवाः\nपरस्परम उदीक्षन्तः परस्परकृतागसः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 14, "text": "तेषां ददृशिरे कॊपाद वपूंष्य अमिततेजसाम\nयुयुत्सूनाम इवाकाशे पतत्रिवरभॊगिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 15, "text": "भीमकर्ण कृप दरॊण दरौणिपार्षत सात्यकैः\nबभासे स रणॊद्देशः कालसूर्यैर इवॊदितैः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 16, "text": "तदासीत तुमुलं युद्धं निघ्नताम इतरेतरम\nमहाबलानां बलिभिर दानवानां यथा सुरैः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 17, "text": "ततॊ युधिष्ठिरानीकम उद्धूतार्णव निस्वनम\nतवदीयम अवधीत सैन्यं संप्रद्रुत महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 18, "text": "तत परभग्नं बलं दृष्ट्वा शत्रुभिर भृशम अर्दितम\nअलं दरुतेन वः शूरा इति दरॊणॊ ऽभयभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 19, "text": "ततः शॊण हयः करुद्धश चतुर्दन्त इव दविपः\nपरविश्य पाण्डवानीकं युधिष्ठिरम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 20, "text": "तम अविध्यच छितैर बाणैः कङ्कपत्रैर युधिष्ठिरः\nतस्य दरॊणॊ धनुश छित्त्वा तं दरुतं समुपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 21, "text": "चक्ररक्षः कुमारस तु पाञ्चालानां यशः करः\nदधार दरॊणम आयान्तं वेलेव सरितां पतिम" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 22, "text": "दरॊणं निवारितं दृष्ट्वा कुमारेण दविजर्षभम\nसिंहनाद रवॊ हय आसीत साधु साध्व इति भाषताम" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 23, "text": "कुमारस तु ततॊ दरॊणं सायकेन महाहवे\nविव्याधॊरसि संक्रुद्धः सिंहवच चानदन मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 24, "text": "संवार्य तु रणे दरॊणः कुमारं वै महाबलः\nशरैर अनेकसाहस्रैः कृतहस्तॊ जितक्लमः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 25, "text": "तं शूरम आर्य वरतिनम अस्त्रार्थ कृतनिश्रमम\nचक्ररक्षम अपामृद्नात कुमारं दविजसत्तमः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 26, "text": "स मध्यं पराप्य सेनायाः सर्वाः परिचरन दिशः\nतव सैन्यस्य गॊप्तासीद भारद्वाजॊ रथर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 27, "text": "शिखण्डिनं दवादशभिर विंशत्या चॊत्तमौजसम\nनकुलं पञ्चभिर विद्ध्वा सहदेवं च सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 28, "text": "युधिष्ठिरं दवादशभिर दरौपदेयांस तरिभिस तरिभिः\nसात्यकिं पञ्चभिर विद्ध्वा मत्स्यं च दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 29, "text": "वयक्षॊभयद रणे यॊधान यथामुख्यान अभिद्रवन\nअभ्यवर्तत संप्रेप्सुः कुन्तीपुत्रं युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 30, "text": "युगंधरस ततॊ राजन भारद्वाजं महारथम\nवारयाम आस संक्रुद्धं वातॊद्धूतम इवार्णवम" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 31, "text": "युधिष्ठिरं स विद्ध्वा तु शरैः संनतपर्वभिः\nयुगंधरं च भल्लेन रथनीडाद अपाहरत" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 32, "text": "ततॊ विराटद्रुपदौ केकयाः सात्यकिः शिबिः\nवयाघ्रदत्तश च पाञ्चाल्यः सिंहसेनश च वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 33, "text": "एते चान्ये च बहवः परीप्सन्तॊ युधिष्ठिरम\nआवव्रुस तस्य पन्थानं किरन्तः सायकान बहून" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 34, "text": "वयाघ्रदत्तश च पाञ्चाल्यॊ दरॊणं विव्याध मार्गणैः\nपञ्चाशद्भिः शितै राजंस तत उच्चुक्रुशुर जनाः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 35, "text": "तवरितं सिंहसेनस तु दरॊणं विद्ध्वा महारथम\nपराहसत सहसा हृष्टस तरासयन वै यतव्रतम" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 36, "text": "ततॊ विस्फार्य नयने धनुर्ज्याम अवमृज्य च\nतलशब्दं महत कृत्वा दरॊणस तं समुपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 37, "text": "ततस तु सिंहसेनस्य शिरः कायात सकुण्डलम\nवयाघ्रदत्तस्य चाक्रम्य भल्लाभ्याम अहरद बली" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 38, "text": "तान परमृद्य शरव्रातैः पाण्डवानां महारथान\nयुधिष्ठिर समभ्याशे तस्थौ मृत्युर इवान्तकः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 39, "text": "ततॊ ऽभवन महाशब्दॊ राजन यौधिष्ठिरे बले\nहृतॊ राजेति यॊधानां समीपस्थे यतव्रते" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 40, "text": "अब्रुवन सैनिकास तत्र दृष्ट्वा दरॊणस्य विक्रमम\nअद्य राजा धार्तराष्ट्रः कृतार्थॊ वै भविष्यति\nआगमिष्यति नॊ नूनं धार्तराष्ट्रस्य संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 41, "text": "एवं संजल्पतां तेषां तावकानां महारथः\nआयाज जवेन कौनेयॊ रथघॊषेण नादयन" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 42, "text": "शॊणितॊदां रथावर्तां कृत्वा विशसने नदीम\nशूरास्थि चयसंकीर्णां परेतकूलापहारिणीम" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 43, "text": "तां शरौघमहाफेनां परासमत्स्यसमाकुलाम\nनदीम उत्तीर्य वेगेन कुरून विद्राव्य पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 44, "text": "ततः किरीटी सहसा दरॊणानीकम उपाद्रवत\nछादयन्न इषुजालेन महता मॊहयन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 45, "text": "शीघ्रम अभ्यस्यतॊ बाणान संदधानस्य चानिशम\nनान्तरं ददृशे कश चित कौन्तेयस्य यशस्विनः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 46, "text": "न दिशॊ नान्तरिक्षं च न दयौर नैव च मेदिनी\nअदृश्यत महाराज बाणभूतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 47, "text": "नादृश्यत तदा राजंस तत्र किं चन संयुगे\nबाणान्ध कारे महति कृते गाण्डीवधन्वना" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 48, "text": "सूर्ये चास्तम अनुप्राप्ते रजसा चाभिसंवृते\nनाज्ञायत तदा शत्रुर न सुहृन न च किं चन" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 49, "text": "ततॊ ऽवहारं चक्रुस ते दरॊणदुर्यॊधनादयः\nतान विदित्वा भृशं तरस्तान अयुद्धमनसः परान" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 50, "text": "सवान्य अनीकानि बीभत्सुः शनकैर अवहारयत\nततॊ ऽभितुष्टुवुः पार्थं परहृष्टाः पाण्डुसृञ्जयाः\nपाञ्चालाश च मनॊज्ञाभिर वाग्भिः सूर्यम इवर्षयः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 51, "text": "एवं सवशिबिरं परायाज जित्वा शत्रून धनंजयः\nपृष्ठतः सर्वसैन्यानां मुदितॊ वै स केशवः" }, { "book": 7, "chapter": 15, "shloka": 52, "text": "मसारगल्वर्कसुवर्णरूप्यैर; वज्रप्रवाल सफटिकैश च मुख्यैः\nचित्रे रथे पाण्डुसुतॊ बभासे; नक्षत्रचिरे वियतीव चन्द्रः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 1, "text": "[स]\nते सेने शिबिरं गत्वा नयविशेतां विशां पते\nयथाभागं यथान्यायं यथा गुल्मं च सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 2, "text": "कृत्वावहारं सैन्यानां दरॊणः परमदुर्मनाः\nदुर्यॊधनम अभिप्रेक्ष्य सव्रीडम इदम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 3, "text": "उक्तम एतन मया पूर्वं न तिष्ठति धनंजये\nशक्यॊ गरहीतुं संग्रामे देवैर अपि युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 4, "text": "इति तद वः परयततां कृतं पार्थेन संयुगे\nमातिशङ्कीर वचॊ मह्यम अजेयौ कृष्ण पाण्डवौ" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 5, "text": "अपनीते तु यॊगेन केन चिच छवेत वाहने\nतत एष्यति ते राजन वशम अद्य युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 6, "text": "कश चिद आह्वयतां संख्ये देशम अन्यं परकर्षतु\nतम अजित्वा तु कौन्तेयॊ न निवर्तेत कथंचनन" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 7, "text": "एतस्मिन्न अन्तरे शून्ये धर्मराजम अहं नृप\nगरहीष्यामि चमूं भित्त्वा धृष्टद्युम्नस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 8, "text": "अर्जुनेन विहीनस तु यदि नॊत्सृजते रणम\nमाम उपायान्तम आलॊक्य गृहीतम इति विद्धि तम" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 9, "text": "एवं ते सहसा राजन धर्मपुत्रं युधिष्ठिरम\nसमानेष्यामि सगणं वशम अद्य न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 10, "text": "यदि तिष्ठति संग्रामे मुहूर्तम अपि पाण्डवः\nअथापयाति संग्रामाद विजयात तद विशिष्यते" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 11, "text": "दरॊणस्य तु वचः शरुत्वा तरिगर्ताधिपतिस ततः\nभरातृभिः सहितॊ राजन्न इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 12, "text": "वयं विनिकृता राजन सदा गाण्डीवधन्वना\nअनागःस्व अपि चागस्कृद अस्मासु भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 13, "text": "ते वयं समरमाणास तान विनिकारान पृथग्विधान\nकरॊधाग्निना दह्यमाना न शेमहि सदा निशाः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 14, "text": "स नॊ दिव्यास्त्रसंपन्नश चक्षुर्विषयम आगतः\nकर्तारः सम वयं सर्वं यच चिकीर्षाम हृद्गतम" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 15, "text": "भवतश च परियं यत सयाद अस्माकं च यशः करम\nवयम एनं हनिष्यामॊ निकृष्यायॊधनाद बहिः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 16, "text": "अद्यास्त्व अनर्जुना भूमिर अत्रिगर्ताथ वा पुनः\nसत्यं ते परतिजानीमॊ नैतन मिथ्या भविष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 17, "text": "एवं सत्यरथश चॊक्त्वा सत्यधर्मा च भारत\nसत्यवर्मा च सत्येषुः सत्यकर्मा तथैव च" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 18, "text": "सहिता भरातरः पञ्च रथानाम अयुतेन च\nनयवर्तन्त महाराज कृत्वा शपथम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 19, "text": "मालवास तुण्डिकेराश च रथानाम अयुतैस तरिभिः\nसुशर्मा च नरव्याघ्रस तरिगर्तः परस्थलाधिपः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 20, "text": "माचेल्लकैर ललित्थैश च सहितॊ मद्रकैर अपि\nरथानाम अयुतेनैव सॊ ऽशपद भरातृभिः सह" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 21, "text": "नानाजनपदेभ्यश च रथानाम अयुतं पुनः\nसमुत्थितं विशिष्टानां संशपार्थम उपागतम" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 22, "text": "ततॊ जवलनम आदाय हुत्वा सर्वे पृथक पृथक\nजगृहुः कुशचीराणि चित्राणि कवचानि च" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 23, "text": "ते च बद्धतनु तराणा घृताक्ताः कुशचीरिणः\nमौर्वी मेखलिनॊ वीराः सहस्रशतदक्षिणाः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 24, "text": "यज्वानः पुत्रिणॊ लॊक्याः कृतकृत्यास तनुत्यजः\nयॊक्ष्यमाणास तदात्मानं यशसा विजयेन च" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 25, "text": "बरह्मचर्य शरुतिमुखैः करतुभिश चाप्तदक्षिणैः\nपराप्य लॊकान सुयुद्धेन कषिप्रम एव यियासवः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 26, "text": "बराह्मणांस तर्पयित्वा च निष्कान दत्त्वा पृथक पृथक\nगाश च वासांसि च पुनः समाभाष्य परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 27, "text": "परज्वाल्य कृष्ण वर्त्मानम उपागम्य रणे वरतम\nतस्मिन्न अग्नौ तदा चक्रुः परतिज्ञां दृढनिश्चयाः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 28, "text": "शृण्वतां सर्वभूतानाम उच्चैर वाचः सम मेनिरे\nधृत्वा धनंजय वधे परतिज्ञां चापि चक्रिरे" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 29, "text": "ये वै लॊकाश चानृतानां य चैव बरह्म घातिनाम\nपनपस्य च ये लॊका गुरु दाररतस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 30, "text": "बरह्म सवहारिणश चैव राजपिण्डापहारिणः\nशरणागतं च तयजतॊ याचमानं तथा घनतः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 31, "text": "अगार दाहिनां ये च ये च गां निघ्नताम अपि\nअपचारिणां च ये लॊका ये च बरह्म दविषाम अपि" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 32, "text": "जायां च ऋतुकाले वै ये मॊहाद अभिगच्छताम\nशराद्धसंगतिकानां च ये चाप्य आत्मापहारिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 33, "text": "नयासापहारिणां ये च शरुतं नाशयतां च ये\nकॊपेन युध्यमानानां ये च नीचानुसारिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 34, "text": "नास्तिकानां च ये लॊका ये ऽगनिहॊरा पितृत्यजाम\nतान आप्नुयामहे लॊकान ये च पापकृताम अपि" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 35, "text": "यद्य अहत्वा वयं युद्धे निवर्तेम धनंजयम\nतेन चाभ्यर्दितास तरासाद भवेम हि पराङ्मुखाः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 36, "text": "यदि तव असुकरं लॊके कर्म कुर्याम संयुगे\nइष्टान पुण्यकृतां लॊकान पराप्नुयाम न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 37, "text": "एवम उक्त्वा ततॊ राजंस ते ऽभयवर्तन्त संयुगे\nआह्वयन्तॊ ऽरजुनं वीराः पितृजुष्टां दिशं परति" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 38, "text": "आहूतस तैर नरव्याघ्रैः पार्थः परपुरंजयः\nधर्मराजम इदं वाक्यम अपदान्तरम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 39, "text": "आहूतॊ न निवर्तेयम इति मे वरतम आहितम\nसंशप्तकाश च मां राजन्न आह्वयन्ति पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 40, "text": "एष च भरातृभिः सार्धं सुशर्माह्वयते रणे\nवधाय सगणस्यास्य माम अनुज्ञातुम अर्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 41, "text": "नैतच छक्नॊमि संसॊढुम आह्वानं पुरुषर्षभ\nसत्यं ते परतिजानामि हतान विद्धि परान युधि" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 42, "text": "[य]\nशरुतम एतत तवया तात यद दरॊणस्य चिकीर्षितम\nयथा तद अनृतं तस्य भवेत तद्वत समाचर" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 43, "text": "दरॊणॊ हि बलवाञ शूरः कृतास्त्रश च जितश्रमः\nपरतिज्ञातं च तेनैतद गरहणं मे महारथ" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 44, "text": "[अर्ज]\nअयं वै सत्यजिद राजन्न अद्य ते रक्षिता युधि\nधरियमाणे हि पाञ्चाल्ये नाचार्यः कामम आप्स्यति" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 45, "text": "हते तु पुरुषव्याघ्रे रणे सत्यजिति परभॊ\nसर्वैर अपि समेतैर वा न सथातव्यं कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 46, "text": "[स]\nअनुज्ञातस ततॊ राज्ञा परिष्वक्तश च फल्गुनः\nपरेम्णा दृष्टश च बहुधा आशिषा च परयॊजितः" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 47, "text": "विहायैनं ततः पार्थस तरिगर्तान परत्ययाद बली\nकषुधितः कषुद विघातार्थं सिंहॊ मृगगणान इव" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 48, "text": "ततॊ दौर्यॊधनं सैन्यं मुदा परमया युतम\nगते ऽरजुने भृशं करुद्धं कर्म राजस्य निग्रहे" }, { "book": 7, "chapter": 16, "shloka": 49, "text": "ततॊ ऽनयॊन्येन ते सेने समाजग्मतुर ओजसा\nगङ्गा सरय्वॊर वेगेन परावृषीवॊल्बणॊदके" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 1, "text": "[स]\nततः संशप्तका राजन समे देशे वयवस्थिताः\nवयूह्यानीकं रथैर एव चन्द्रार्धाख्यं मुदान्विताः" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 2, "text": "ते किरीटिनम आयान्तं दृष्ट्वा हर्षेण मारिष\nउदक्रॊशन नरव्याघ्राः शब्देन महता तदा" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 3, "text": "स शब्दः परदिशः सर्वा दिशः खंच समावृणॊत\nआवृतत्वाच च लॊकस्य नासीत तत्र परतिस्वनः" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 4, "text": "अतीव संप्रहृष्टांस तान उपलभ्य धनंजयः\nकिं चिद अभ्युत्स्मयन कृष्णम इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 5, "text": "पश्यैतान देवकी मातुर मुमूर्षून अद्य संयुगे\nभरातॄंस तरैगर्तकान एवं रॊदितव्ये परहर्षितान" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 6, "text": "अथ वा हर्षकालॊ ऽयं तरैगर्तानाम असंशयम\nकुनरैर दुरवापान हि लॊकान पराप्स्यन्त्य अनुत्तमान" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 7, "text": "एवम उक्त्वा महाबाहुर हृषीकेशं ततॊ ऽरजुनः\nआससाद रणे वयूढां तरैगर्तानाम अनीकिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 8, "text": "स देवदत्तम आदाय शङ्खं हेमपरिष्कृतम\nदध्मौ वेगेन महता फल्गुनः पूरयन दिशः" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 9, "text": "तेन शब्देन वित्रस्ता संशप्तकवरूथिनी\nनिश्चेष्टावस्थिता संक्ये अश्मसारमयी यथा" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 10, "text": "वाहास तेषां विवृत्ताक्षाः सतब्धकर्ण शिरॊधराः\nविष्टब्ध चरणा मूत्रं रुधिरं च परसुस्रुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 11, "text": "उपलभ्य च ते संज्ञाम अवस्थाप्य च वाहिनीम\nयुगपत पाण्डुपुत्राय चिक्षिपुः कङ्कपत्रिणः" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 12, "text": "तान्य अर्जुनः सहस्राणि दश पञ्चैव चाशुगैः\nअनागतान्य एव शरैश चिच्छेदाशु पराक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 13, "text": "ततॊ ऽरजुनं शितैर बाणैर दशभिर दशभिः पुनः\nपरत्यविध्यंस ततः पार्थस तान अविध्यत तरिभिस तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 14, "text": "एकैकस तु ततः पार्थं राजन विव्याध पञ्चभिः\nस च तान परतिविव्याध दवाभ्यां दवाभ्यां पराक्रमी" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 15, "text": "भूय एव तु संरब्धास ते ऽरजुनं सह केशवम\nआपूरयञ शरैस तीक्ष्णैस तटाकम इव वृष्टिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 16, "text": "ततः शरसहस्राणि परापतन्न अर्जुनं परति\nभरमराणाम इव वराताः फुल्लद्रुमगणे वने" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 17, "text": "ततः सुबाहुस तरिंशद्भिर अद्रिसारमयैर दृढैः\nअविध्यद इषुभिर गाढं किरीटे सव्यसाचिनम" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 18, "text": "तैः किरीटी किरीटस्थैर हेमपुङ्खैर अजिह्मगैः\nशातकुम्भमयापीडॊ बभौ यूप इवॊच्छ्रितः" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 19, "text": "हस्तावापं सुबाहॊस तु भल्लेन युधि पाण्डवः\nचिच्छेद तं चैव पुनः शरवर्षैर अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 20, "text": "ततः सुशर्मा दशभिः सुरथश च किरीटिनम\nसुधर्मा सुधनुश चैव सुबाहुश च समर्पयन" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 21, "text": "तांस तु सर्वान पृथग बाणैर वानरप्रवर धवजः\nपरत्यविध्यद धवजांश चैषां भल्लैश चिच्छेद काञ्चनान" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 22, "text": "सुधन्वनॊ धनुश छित्त्वा हयान वै नयवधीच छरैः\nअत्रास्य सशिरस्त्राणं शिरः कायाद अपाहरत" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 23, "text": "तस्मिंस तु पतिते वीरे तरस्तास तस्य पदानुगाः\nवयद्रवन्त भयाद भीता येन दौर्यॊधनं बलम" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 24, "text": "ततॊ जघान संक्रुद्धॊ वासविस तां महाचमूम\nशरजालैर अविच्छिन्नैस तमः सूर्य इवांशुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 25, "text": "ततॊ भग्ने बले तस्मिन विप्रयाते समन्ततः\nसव्यसाचिनि संक्रुद्धे तरैगर्तान भयम आविशत" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 26, "text": "ते वध्यमानाः पार्थेन शरैः संनतपर्वभिः\nअमुह्यंस तत्र तत्रैव तरस्ता मृगगणा इव" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 27, "text": "ततस तरिगर्तराट करुद्धस तान उवाच महारथान\nअलं दरुतेन वः शूरा न भयंकर्तुम अर्हथ" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 28, "text": "शप्त्वा तु शपथान घॊरान सर्वसैन्यस्य पश्यतः\nगत्वा दौर्यॊघनं सैन्यं किं वा वक्ष्यथ मुख्यगाः" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 29, "text": "नावहास्याः कथं लॊके कर्मणानेन संयुगे\nभवेम सहिताः सर्वे निवर्तध्वं यथाबलम" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 30, "text": "एवम उक्तास तु ते राजन्न उदक्रॊशन मुहुर मुहुः\nशङ्खांश च दध्मिरे वीरा हर्षयन्तः परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 17, "shloka": 31, "text": "ततस ते संन्यवर्तन्त संशप्तकगणाः पुनः\nनारायणाश च गॊपालाः कृत्वा मृत्युं निवर्तनम" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 1, "text": "[स]\nदृष्ट्वा तु संनिवृत्तांस तान संशप्तकगणान पुनः\nवासुदेवं महात्मानम अर्जुनः समभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 2, "text": "चॊदयाश्वान हृषीकेश संशप्तकगणान परति\nनैते हास्यन्ति संग्रामं जीवन्त इति मे मतिः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 3, "text": "पश्य मे ऽसत्रबलं घॊरं बाह्वॊर इष्वसनस्य च\nअद्यैतान पातयिष्यामि करुद्धॊ रुद्रः पशून इव" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 4, "text": "ततः कृष्णः समितं कृत्वा परिणन्द्य शिवेन तम\nपरावेशयत दुर्धर्षॊ यत्र यत्रैच्छद अर्जुनः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 5, "text": "बभ्राजे स रथॊ ऽतयर्थम उह्यमानॊ रणे तदा\nउह्यमानम इवाकाशे विमानं पाण्डुरैर हयैः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 6, "text": "मण्डलानि ततश चक्रे गतप्रत्यागतानि च\nयथा शक्र रथॊ राजन युद्धे देवासुरे पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 7, "text": "अथ नारायणाः करुद्धा विविधायुधपाणयः\nछादयन्तः शरव्रातैः परिवव्रुर धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 8, "text": "अदृश्यं च मुहूर्तेन चक्रुस ते भरतर्षभ\nकृणेन सहितं युद्धे कुन्तीपुत्रं धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 9, "text": "करुद्धस तु फल्गुनः संख्ये दविगुणीकृतविक्रमः\nगाण्डीवम उपसंमृज्य तूर्णं जग्राह संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 10, "text": "बद्ध्वा च भृकुटीं वक्त्रे करॊधस्य परतिलक्षणम\nदेवदत्तं महाशङ्खं पूरयाम आस पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 11, "text": "अथास्त्रम अरिसंघघ्नं तवाष्ट्रम अभ्यस्यद अर्जुनः\nततॊ रूपसहस्राणि परादुरासन पृथक पृथक" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 12, "text": "आत्मनः परतिरूपैस तैर नानारूपैर विमॊहिताः\nअन्यॊन्यम अर्जुनं मत्वा सवम आत्मानं च जघ्निरे" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 13, "text": "अयम अर्जुनॊ ऽयं गॊविन्देमौ यादव पाण्डवौ\nइति बरुवाणाः संमूधा जघ्नुर अन्यॊन्यम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 14, "text": "मॊहिताः परमास्त्रेण कषयं जग्मुः परस्परम\nअशॊभन्त रणे यॊधाः पुष्पिता इव किंशुकाः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 15, "text": "ततः शरसहस्राणि तैर विमुक्तानि भस्मसात\nकृत्वा तद अस्त्रं तान वीरान अनयद यमसादनम" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 16, "text": "अथ परहस्य बीभत्सुर ललित्थान मालवान अपि\nमाचेल्लकांस तरिगर्तांश्च च यौधेयांश चार्दयच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 17, "text": "ते वध्यमाना वीरेण कषत्रियाः कालचॊदिताः\nवयसृजञ शरवर्षाणि पार्थे नानाविधानि च" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 18, "text": "ततॊ नैवार्जुनस तत्र न रथॊ न च केशवः\nपरत्यदृश्यत घॊरेण शरवर्षेण संवृतः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 19, "text": "ततस ते लब्धलक्ष्यत्वाद अन्यॊन्यम अभिचुक्रुशुः\nहतौ कृष्णाव इति परीता वासांस्य आदुधुवुस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 20, "text": "भेरीमृदङ्गशङ्खांश च दध्मुर वीराः सहस्रशः\nसिंहनाद रवांश चॊग्रांश चक्रिरे तत्र मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 21, "text": "ततः परसिष्विदे कृष्णः खिन्नश चार्जुनम अब्रवीत\nकवासि पार्थ न पश्ये तवां कच चिज जीवसि शत्रुहन" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 22, "text": "तस्य तं मानुषं भावं भावज्ञॊ ऽऽजञाय पाण्डवः\nवायव्यास्त्रेण तैर अस्तां शरवृष्टिम अपाहरत" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 23, "text": "ततः संशप्तकव्रातान साश्वद्विप रथायुधान\nउवाह भगवान वायुः शुष्कपर्णचयान इव" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 24, "text": "उह्यमानास तु ते राजन बह्व अशॊभन्त वायुना\nपरडीनाः पक्षिणः काले वृक्षेभ्य इव मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 25, "text": "तांस तथा वयाकुलीकृत्य तवरमाणॊ धनंजयः\nजघान निशितैर बाणैः सहस्राणि शतानि च" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 26, "text": "शिरांसि भल्लैर अहरद बाहून अपि च सायुधान\nहस्तिहस्तॊपमांश चॊरूञ शरैर उर्व्याम अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 27, "text": "पृष्ठच छिन्नान विचरणान विमस्तिष्केषणाङ्गुलीन\nनानाङ्गावयवैर हीनांश चकारारीन धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 28, "text": "गन्धर्वनगराकारान विधिवत कल्पितान रथान\nशरैर विशकलीकुर्वंश चक्रे वयश्व रथद्विपान" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 29, "text": "मुण्डतालवनानीव तत्र तत्र चकाशिरे\nछिन्नध्वजरथव्राताः के चित के चित कव चित कव चित" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 30, "text": "सॊत्तरायुधिनॊ नागाः स पताकाङ्कुशायुधाः\nपेतुः शक्राशनिहता दरुमवन्त इवाचलाः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 31, "text": "चामरापीड कवचाः सरस्तान्त्र नयनासवः\nसारॊहास तुरगाः पेतुः पार्थ बाणहताः कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 32, "text": "विप्रविद्धासि नखराश छिन्नवर्मर्ष्टि शक्तयः\nपत्तयश छिन्नवर्माणः कृपणं शेरते हताः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 33, "text": "तैर हतैर हन्यमानैश च पतद्भिः पतितैर अपि\nभरमद्भिर निष्टनद्भिश च घॊरम आयॊधनं बभौ" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 34, "text": "रजश च महद उद्भूतं शान्तं रुधिरवृष्टिभिः\nमहीं चाप्य अभवद दुर्गा कबन्ध शतसंकुला" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 35, "text": "तद बभौ रौद्रबीभत्सं बीभत्सॊर यानम आहवे\nआक्रीड इव रुद्रस्य घनतः कालात्यये पशून" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 36, "text": "ते वध्यमानाः पार्थेन वयाकुलाश्वरथद्विपाः\nतम एवाभिमुखाः कषीणाः शक्रस्यातिथितां गताः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 37, "text": "सा भूमिर भरतश्रेष्ठ निहतैस तैर महारथैः\nआस्तीर्णा संबभौ सर्वा परेती भूतैः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 38, "text": "एतस्मिन्न अन्तरे चैव परमत्ते सव्यसाचिनि\nवयूढानीकस ततॊ दरॊणॊ युधिष्ठिरम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 18, "shloka": 39, "text": "तं परत्यगृह्णंस तवरितॊ वयूढानीकाः परहारिणः\nयुधिष्ठिरं परीप्सन्तस तदासीत तुमुलं महत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 1, "text": "[स]\nपरिणाम्य निशां तां तु भारद्वाजॊ महारथः\nबहूक्त्वा च ततॊ राजन राजानं च सुयॊधनम" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 2, "text": "विधाय यॊगं पार्थेन संशप्तकगणैः सह\nनिष्क्रान्ते च रणात पार्थे संशप्तकवधं परति" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 3, "text": "वयूढानीकस ततॊ दरॊणः पाण्डवानां महाचमूम\nअभ्ययाद भरतश्रेष्ठ धर्मराज जिघृक्षया" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 4, "text": "वयूहं दृष्ट्वा सुपर्णं तु भारद्वाज कृतं तदा\nवयूहेन मडलार्धेन परत्यव्यूहद युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 5, "text": "मुखम आसीत सुपर्णस्य भारद्वाजॊ महारथः\nशिरॊ दुर्यॊधनॊ राजा सॊदर्यैः सानुगैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 6, "text": "चक्षुषी कृतवर्मा च गौतमश चास्यताम वरः\nभूतवर्मा कषेमशर्मा करकर्षश च वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 7, "text": "कलिङ्गाः सिंहलाः पराच्याः शूराभीरा दशेरकाः\nशका यवनकाम्बॊजास तथा हंसपदाश च ये" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 8, "text": "गरीवायां शूरसेनाश च दरदा मद्रकेकयाः\nगजाश्वरथपत्त्यौघास तस्थुः शतसहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 9, "text": "भूरिश्रवाः शलः शल्यः सॊमदत्तश च बाह्लिकः\nअक्षौहिण्या वृता वीरा दक्ष्णिणं पक्षम आश्रिताः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 10, "text": "विन्दानुविन्दाव आवन्त्यौ काम्बॊजश च सुदक्षिणः\nवामं पक्षं समाश्रित्य दरॊणपुत्राग्रगाः सथिताः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 11, "text": "पृष्ठे कलिङ्गाः साम्बष्ठा मागधाः पौन्द्र मद्रकाः\nगान्धाराः शकुनिप्राग्याः पार्वतीया वसातयः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 12, "text": "पुच्छे वैकर्तनः कर्णः सपुत्रज्ञाति बान्धनः\nमहत्या सेनया तस्थौ नाना धवजसमुत्थया" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 13, "text": "जयद्रथॊ भीमरथः साम्यात्रिक सभॊ जयः\nभूमिं जयॊ वृषक्राथॊ नैषधश च महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 14, "text": "वृता बलेन महता बरह्मलॊकपुरस्कृताः\nवयूहस्यॊपरि ते राजन सथिता युद्धविशारदाः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 15, "text": "दरॊणेन विहितॊ वयूहः पदात्यश्वरथद्विपैः\nवातॊद्धूतार्णवाकारः परवृत्त इव लक्ष्यते" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 16, "text": "तस्य पक्षप्रपक्षेभ्यॊ निष्पतन्ति युयुत्सवः\nस विद्युत सतनिता मेघाः सर्वदिग्भ्य इवॊष्णगे" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 17, "text": "तस्य पराग्ज्यॊतिषॊ मध्ये विधिवत कल्पितं गजम\nआस्थितः शुशुभे राजन्न अंशुमान उदये यथा" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 18, "text": "माल्यदामवता राजा शवेतच छत्रेण धार्यता\nकृत्तिका यॊगयुक्तेन पौर्णमास्याम इवेन्दुना" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 19, "text": "नीलाञ्जनचय परख्यॊ मदान्धॊ दविरदॊ बभौ\nअभिवृष्टॊ महामेघैर यथा सयात पर्वतॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 20, "text": "नाना नृपतिभिर वीरैर विविधायुधभूषणैः\nसमन्वितः पार्वतीयैः शक्रॊ देवगणैर इव" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 21, "text": "ततॊ युधिष्ठिरः परेक्ष्य वयूहं तम अतिमानुषम\nअजय्यम अरिभिः संख्ये पार्षतं वाक्यम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 22, "text": "बराह्मणस्य वशं नाहम इयाम अद्य यथा परभॊ\nपारावत सवर्णाश्व तथा नीतिर विधीयताम" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 23, "text": "[धृस्ट]\nदरॊणस्य यतमानस्य वशं नैष्यसि सुव्रत\nअहम आवारयिष्यामि दरॊणम अद्य सहानुगम" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 24, "text": "मयि जीवति कौरव्य नॊद्वेगं कर्तुम अर्हसि\nन हि शक्तॊ रणे दरॊणॊ विजेतुं मां कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 25, "text": "[स]\nएवम उक्त्वा किरन बाणान दरुपदस्य सुतॊ बली\nपारावत सवर्षाश्वः सवयं दरॊणम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 26, "text": "अनिष्ट दर्शनं दृष्ट्वा धृष्टद्युम्नम अवस्थितम\nकषणेनैवाभवद दरॊणॊ नातिहृष्टमना इव" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 27, "text": "तं तु संप्रेक्ष्य पुत्रस ते दुर्मुखः शत्रुकर्शनः\nपरियं चिकीर्षन दरॊणस्य धृष्टद्युम्नम अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 28, "text": "स संप्रहारस तुमुलः समरूप इवाभवत\nपार्षतस्य च शूरस्य दुर्मुखस्य च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 29, "text": "पार्षतः शरजालेन कषिप्रं परच्छाद्य दुर्मुखम\nभारद्वाजं शरौघेण महता समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 30, "text": "दरॊणम आवारितं दृष्ट्वा भृशायस्तस तवात्मजः\nनाना लिङ्गैः शरव्रातैः पार्षतं सममॊहयत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 31, "text": "तयॊर विषक्तयॊर संख्ये पाञ्चाल्य कुरुमुख्ययॊः\nदरॊणॊ यौधिष्ठिरं सैन्यं बहुधा वयधमच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 32, "text": "अनिलेन यथाभ्राणि विच्छिन्नानि समन्ततः\nतथा पार्थस्य सैन्यानि विच्छिन्नानि कव चित कव चित" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 33, "text": "मुहूर्तम इव तद युद्धम आसीन मधुरदर्शनम\nतत उन्मत्तवद राजन निर्मर्यादम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 34, "text": "नैव सवे न परे राजन्न अज्ञायन्त परस्परम\nअनुमानेन संज्ञाभिर युद्धं तत समवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 35, "text": "चूडामणिषु निष्केषु भूषणेष्व असि चर्मसु\nतेषाम आदित्यवर्णाभा मरीच्यः परचकाशिरे" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 36, "text": "तत परकीर्णपताकानां रथवारणवाजिनाम\nबलाका शबलाभ्राभं ददृशे रूपम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 37, "text": "नरान एव नरा जघ्नुर उदग्राश च हया हयान\nरथांश च रथिनॊ जघ्नुर वारणा वरवारणान" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 38, "text": "समुच्छ्रितपताकानां गजानां परमद्विपैः\nकषणेन तुमुलॊ घॊरः संग्राहः समवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 39, "text": "तेषां संसक्तगात्राणां कर्षताम इतरेतरम\nदन्तसंघात संघर्षात स धूमॊ ऽगनिर अजायत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 40, "text": "विप्रकीर्णपताकास ते विषाण जनिताग्नयः\nबभूवुः खं समासाद्य स विद्युत इवाम्बुदाः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 41, "text": "विक्षरद्भिर नदद्भिश च निपतद्भिश च वारणैः\nसंबभूव मही कीर्णा मेघैर दयौर इव शारदी" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 42, "text": "तेषाम आहन्यमानानां बाणतॊमर वृष्टिभिः\nवारणानां रवॊ जज्ञे मेघानाम इव संप्लवे" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 43, "text": "तॊमराभिहताः के चिद बाणैश च परमद्विपाः\nवित्रेसुः सर्वभूतानां शब्दम एवापरे ऽवरजन" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 44, "text": "विषाणाभिहताश चापि के चित तत्र गजा गजैः\nचक्रुर आर्तस्वरं घॊरम उत्पातजलदा इव" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 45, "text": "परतीपं हरियमाणाश च वारणा वरवारणैः\nउन्मथ्य पुनर आजह्रुः परेरिताः परमाङ्कुशैः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 46, "text": "महामात्रा महामात्रैस ताडिताः शरतॊमरैः\nगजेभ्यः पृथिवीं जग्मुर मुक्तप्रहरणाङ्कुशाः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 47, "text": "निर्मनुष्याश च मातङ्गा विनदन्तस ततस ततः\nछिन्नाभ्राणीव संपेतुः संप्रविश्य परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 48, "text": "हतान परिवहन्तश च यन्त्रिताः परमायुधैः\nदिशॊ जग्मुर महानागाः के चिद एकचरा इव" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 49, "text": "ताडितास ताड्यमानाश च तॊमरर्ष्टि परश्वधैः\nपेतुर आर्तस्वरं कृत्वा तदा विशसने गजाः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 50, "text": "तेषां शैलॊपमैः कार्यैर निपतद्भिः समन्ततः\nआहता सहसा भूमिश चकम्पे च ननाद च" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 51, "text": "सादितैः स गजारॊहैः स पताकैः समन्ततः\nमातङ्गैः शुशुभे भूमिर विकीर्णैर इव पर्वतैः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 52, "text": "गजस्थाश च महामात्रा निर्भिन्नहृदया रणे\nरथिभिः पातिता बल्लैर विकीर्णाङ्कुश तॊमराः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 53, "text": "करौञ्चवद विनदन्तॊ ऽनयनाराचाभिहता गजाः\nपरान सवांश चापि मृद्नन्तः परिपेतुर दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 54, "text": "गजाश्वरथसंघानां शरीरौघसमावृता\nबभूव पृथिवी राजन मांर अशॊणित कर्दमा" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 55, "text": "परमथ्य च विषाणाग्रैः समुत्क्षिप्य च वारणैः\nसचक्राश च विचक्राश च रथैर एव महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 56, "text": "रथाश च रथिभिर हीना निर्मनुष्याश च वाजिनः\nहतारॊहाश च मातङ्गा दिशॊ जग्मुः शरातुराः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 57, "text": "जघानात्र पिता पुत्रं पुत्रश च पितरं तथा\nइत्य आसीत तुमुलं युद्धं न परज्ञायत किं चन" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 58, "text": "आ गुल्फेभ्यॊ ऽवसीदन्त नराः शॊणितकर्दमे\nदीप्यमानैः परिक्षिप्ता दावैर इव महाद्रुमाः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 59, "text": "शॊणितैः सिच्यमानानि वस्त्राणि कवचानि च\nछत्राणि च पताकाश च सर्वं रक्तम अदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 60, "text": "हयौघाश च रथौघाश च नरौघाश च निपातिताः\nसंवृत्ताः पुनर आवृत्ता बहुधा रथनेमिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 61, "text": "स गजौघमहावेगः परासु नरशैवलः\nरथौघतुमुलावर्तः परबभौ सैन्यसागरः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 62, "text": "तं वाहन महानौभिर यॊधा जय धनैषिणः\nअवगाह्यावमज्जन्ते नैव मॊहं परचक्रिरे" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 63, "text": "शरवर्षाभिवृष्टेषु यॊधेष्व अजित लक्ष्मसु\nन हि सवचित्ततां लेभे कश चिद आहत लक्षणः" }, { "book": 7, "chapter": 19, "shloka": 64, "text": "वर्तमाने तथा युद्धे घॊररूपे भयंकरे\nमॊहयित्वा परान दरॊणॊ युधिष्ठिरम उपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 1, "text": "[स]\nततॊ युधिष्ठिरॊ दरॊणं दृष्ट्वान्तिकम उपागतम\nमहता शरवर्षेण परत्यगृह्णाद अभीतवत" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 2, "text": "ततॊ हलहलाशब्द आसीद यौधिष्ठिरे बले\nजिघृक्षति महासिंहे गजानाम इव यूथपम" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 3, "text": "दृष्ट्वा दरॊणं ततः शूरः सत्यजित सत्यविक्रमः\nयुधिष्ठिरं परिप्रेप्सुम आचार्यं समुपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 4, "text": "तत आचार्य पाञ्चाल्यौ युयुधाते परस्परम\nविक्षॊभयन्तौ तत सैन्यम इन्द्र वैरॊचनाव इव" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 5, "text": "ततः सत्यजितं तीक्ष्णैर दशभिर मर्मभेदिभिः\nअविध्यच छीघ्रम आचार्यश छित्त्वास्य स शरं धनुः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 6, "text": "स शीघ्रतरम आदाय धनुर अन्यत परतापवान\nदरॊणं सॊ ऽभिजघानाशु विंशद्भिः कङ्कपत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 7, "text": "जञात्वा सत्यजिता दरॊणं गरस्यमानम इवाहवे\nवृकः शरशतैर तीक्ष्णैः पाञ्चाल्यॊ दरॊणम अर्दयत" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 8, "text": "संछाद्यमानं समरे दरॊणं दृष्ट्वा महारथम\nचुक्रुशुः पाण्डवा राजन वस्त्राणि दुधुवुश च ह" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 9, "text": "वृकस तु परमक्रुद्धॊ दरॊणं षष्ट्या सतनान्तरे\nविव्याध बलवान राजंस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 10, "text": "दरॊणस तु शरवर्षेण छाद्यमानॊ महारथः\nवेगं चक्रे महावेगः करॊधाद उद्वृत्य चक्षुषी" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 11, "text": "ततः सत्यजितश चापं छित्त्वा दरॊणॊ वृकस्य च\nषड्भिः ससूतं सहयं शरैर दरॊणॊ ऽवधीद वृकम" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 12, "text": "अथान्यद धनुर आदाय सत्यजिद वेगवत्तरम\nसाश्वं ससूतं विशिखैर दरॊणं विव्याध स धवजम" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 13, "text": "स तन न ममृषे दरॊणः पाञ्चाल्येनार्दनं मृधे\nततस तस्य विनाशाय स तवरं वयसृजच छरान" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 14, "text": "हयान धवजं धनुर मुष्टिम उभौ च पार्ष्णिसारथी\nअवाकिरत ततॊ दरॊणः शरवर्षैः सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 15, "text": "तथा संछिद्यमानेषु कार्मुकेषु पुनः पुनः\nपाञ्चाल्यः परमास्त्रज्ञः शॊणाश्वं समयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 16, "text": "स सत्यजितम आलक्ष्य तथॊदीर्णं महाहवे\nअर्धचन्द्रेण चिच्छेद शिरस तस्य महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 17, "text": "तस्मिन हते महामात्रे पाञ्चालानां रथर्षभे\nअपायाज जवनैर अश्वैर दरॊणात तरस्तॊ युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 18, "text": "पाञ्चालाः केकया मत्स्याश चेदिकारूष कॊसलाः\nयुधिष्ठिरम उदीक्षन्तॊ हृष्टा दरॊणम उपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 19, "text": "ततॊ युधिष्ठिरा परेप्सुर आचार्यः शत्रुपूगहा\nवयधमत तान्य अनीकानि तूलराशिम इवानिलः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 20, "text": "निर्हदन्तम अनीकानि तानि तानि पुनः पुनः\nदरॊणं मत्स्याद अवरजः शतानीकॊ ऽभयवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 21, "text": "सूर्यरश्मि परतीकाशैः कर्मार परिजार्जितैः\nषड्भिः समूतं सहयं दरॊणं विद्ध्वानदद भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 22, "text": "तस्य नानदतॊ दरॊणः शिरः कायात सकुण्डलम\nकषुरेणापाहरत तूर्णं ततॊ मत्स्याः परदुद्रुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 23, "text": "मत्स्याञ जित्वाजयच चेदीन कारूषान केकयान अपि\nपाञ्चालान सृञ्जयान पाण्डून भारद्वाजः पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 24, "text": "तं दहन्तम अनीकानि करुद्धम अग्निं यथा वनम\nदृष्ट्वा रुक्मरथं करुद्धं समकम्पन्त सृञ्जयाः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 25, "text": "उत्तमं हय आदधानस्य धनुर अस्याशु कारिणः\nजयाघॊषॊ निघ्नतॊ ऽमित्रान दिक्षु सर्वासु शुश्रुवे" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 26, "text": "नागान अश्वान पदातींश च रथिनॊ गजसादिनः\nरौद्रा हस्तवता मुक्ताः परमथ्नन्ति सम सायकाः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 27, "text": "नानद्यमानः पर्जन्यॊ मिश्रवातॊ हिमात्यये\nअश्मवर्षम इवावर्षत परेषां भयम आदधत" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 28, "text": "सर्वा दिशः समचरत सैन्यं विक्षॊभयन्न इव\nबली शूरॊ महेष्वासॊ मित्राणाम अभयंकरः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 29, "text": "तस्य विद्युद इवाभ्रेषु चापं हेमपरिष्कृतम\nदिक्षु सर्वास्व अपश्याम दरॊणस्यामित तेजसः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 30, "text": "दरॊणस तु पाण्डवानीके चकार कदनं महत\nयथा दैत्य गणे विष्णुः सुरासुरनमस्कृतः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 31, "text": "स शूर सत्यवाक पराज्ञॊ बलवान सत्यविक्रमः\nमहानुभावः कालान्ते रौद्रीं भीरु विभीषणाम" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 32, "text": "कवचॊर्मिध्वजावर्तां मर्त्यकूलापहारिणीम\nगजवाजिमहाग्राहाम असि मीनां दुरासदा" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 33, "text": "वीरास्थि शर्करां रौद्रां भेरी मुरजकच्छपाम\nचर्म वर्म पलवां घॊरां केशशैवलशाड्वलाम" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 34, "text": "शरौघिणीं धनुः सरॊतां बाहुपन्नग संकुलाम\nरणभूमिवहां घॊरां कुरुसृञ्जय वाहिनीम\nमनुष्यशीर्ष पाषाणां शक्तिमीनां गदॊडुपाम" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 35, "text": "उष्णीष फेनवसनां निष्कीर्णान्त्र सरीसृपाम\nवीरापहारिणीम उग्रां मांसशॊणितकर्दमाम" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 36, "text": "हस्तिग्राहां केतुवृक्षां कषत्रियाणां निमज्जनीम\nकरूरां शरीरसंघाटां सादिनक्रां दुरत्ययाम\nदरॊणः परावर्तयत तत्र नदीम अन्तकगामिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 37, "text": "करव्यादगणसंघुष्टां शवशृगाल गणायुताम\nनिषेवितां महारौद्रैः पिशिताशैः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 38, "text": "तं दहन्तम अनीकानि रथॊदारं कृतान्तवत\nसर्वतॊ ऽभयद्रवन दरॊणं कुन्तीपुत्र पुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 39, "text": "तांस तु शूरान महेष्वासांस तावकाभ्युद्यतायुधाः\nराजानॊ राजपुत्राश च समन्तात पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 40, "text": "ततॊ दरॊणः सत्यसंधः परभिन्न इव कुञ्जरः\nअभ्यतीत्य रथानीकं दृढसेनम अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 41, "text": "ततॊ राजानम आसाद्य परहरन्तम अभीतवत\nअविध्यन नवभिः कषेमं स हतः परापतद रथात" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 42, "text": "स मध्यं पराप्य सैन्यानां सर्वाः परविचरन दिशः\nतराता हय अभवद अन्येषां न तरातव्यः कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 43, "text": "शिखण्डिनं दवादशभिर विंशत्या चॊत्तमौजसा\nवसु दानं च भल्लेन परेषयद यमसादनम" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 44, "text": "अशीत्या कषत्रवर्माणं षड्विंशत्या सुदक्षिणम\nकषत्रदेवं तु भल्लेन रथनीडाद अपाहरत" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 45, "text": "युधामन्युं चतुःषष्ट्या तरिंशता चैव सात्यकिम\nविद्ध्वा रुक्मरथस तूर्णं युधिष्ठिरम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 46, "text": "ततॊ युधिष्ठिरः कषिप्रं कितवॊ राजसत्तमः\nअपायाज जवनैर अश्वैः पाञ्चाल्यॊ दरॊणम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 47, "text": "तं दरॊणं सधनुष्कं तु साश्वयन्तारम अक्षिणॊत\nस हतः परापतद भूमौ रथाज जयॊतिर इवाम्बरात" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 48, "text": "तस्मिन हते राजपुत्रे पाञ्चालानां यशः करे\nहतद्रॊणं हतद्रॊणम इत्य आसीत तुमुलं महत" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 49, "text": "तांस तथा भृशसंक्रुद्धान पाञ्चालान मत्स्यकेकयान\nसृञ्जयान पाण्डवांश चैव दरॊणॊ वयक्षॊभयद बली" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 50, "text": "सात्यकिं चेकितानं च धृष्टद्युम्न विखण्डिनौ\nवार्धक्षेमिं चित्रसेनं सेना बिन्दुं सुवर्चसम" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 51, "text": "एतांश चान्यांश च सुबहून नानाजनपदेश्वरान\nसर्वान दरॊणॊ ऽजयद युद्धे कुरुभिः परिवारितः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 52, "text": "तावकास तु महाराज जयं लब्ध्वा महाहवे\nपाण्डवेयान रणे जग्नुर दरवमाणान समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 20, "shloka": 53, "text": "ते दानवा इवेन्द्रेण वध्यमाना महात्मना\nपाञ्चालाः केकया मत्स्याः समकम्पन्त भारत" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nभारद्वाजेन भग्नेषु पाण्डवेषु महामृधे\nपाञ्चालेषु च सर्वेषु कश चिद अन्यॊ ऽभयवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 2, "text": "आर्यां युद्धे मतिं कृत्वा कषत्रियाणां यशस्करीम\nअसेवितां कापुरुषैः सेवितां पुरुषर्षभैः" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 3, "text": "स हि वीरॊ नरः सूत यॊ भग्नेषु निवर्तते\nअहॊ नासीत पुमान कश चिद दृष्ट्वा दरॊणं वयवस्थितम" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 4, "text": "जृम्भमाणम इव वयाघ्रं परभिन्नम इव कुञ्जरम\nतयजन्तम आहवे पराणान संनद्धं चित्रयॊधिनम" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 5, "text": "महेष्वासं नरव्याघ्रं दविषताम अघवर्धनम\nकृतज्ञं सत्यनिरतं दुर्यॊधनहितैषिणम" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 6, "text": "भारद्वाजं तथानीके दृष्ट्वा शूरम अवस्थितम\nके वीराः संन्यवर्तन्त तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 7, "text": "[स]\nतान दृष्ट्वा चलितान संख्ये परणुन्नान दरॊण सायकैः\nपाञ्चालान पाण्डवान मत्स्यान सृञ्जयांश चेदिकेकयान" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 8, "text": "दरॊण चापविमुक्तेन शरौघेणासु हारिणा\nसिन्धॊर इव महौघेन हरियमाणान यथा पलवान" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 9, "text": "कौरवाः सिंहनादेन नानावाद्य सवनेन च\nरथद्विप नराशैश च सर्वतः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 10, "text": "तान पश्यन सैन्यमध्यस्थॊ राजा सवजनसंवृतः\nदुर्यॊधनॊ ऽबरवीत कर्णं परहृष्टः परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 11, "text": "पश्य राधेय पाञ्चालान परणुन्नान दरॊण सायकैः\nसिंहेनेव मृगान वन्यांस तरासितान दृढधन्वना" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 12, "text": "नैते जातु पुनर युद्धम ईहेयुर इति मे मतिः\nयथा तु भग्ना दरॊणेन वातेनेव महाद्रुमाः" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 13, "text": "अर्द्यमानाः शरैर एते रुक्मपुङ्खैर महात्मना\nपथा नैकेन गच्छन्ति घूर्णमानास ततस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 14, "text": "संनिरुद्धाश च कौरव्यैर दरॊणेन च महात्मना\nएते ऽनये मण्डलीभूताः पावकेनेव कुञ्जराः" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 15, "text": "भरमरैर इव चाविष्टा दरॊणस्य निशितैः शरैः\nअन्यॊन्यं समलीयन्त पलायनपरायणाः" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 16, "text": "एष भीमॊ दृढक्रॊधॊ हीनः पाण्डव सृञ्जयैः\nमदीयैर आवृतॊ यॊधैः कर्ण तर्जयतीव माम" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 17, "text": "वयक्तं दरॊणमयं लॊकम अद्य पश्यति दुर्मतिः\nनिराशॊ जीवितान नूनम अद्य राज्याच च पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 18, "text": "[कर्ण]\nनैष जातु महाबाहुर जीवन नाहवम उत्सृजेत\nन चेमान पुरुषव्याघ्र सिंहनादान विशक्ष्यते" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 19, "text": "न चापि पाण्डवा युद्धे भज्येरन्न इति मे मतिः\nशूराश च बलवन्तश च कृतास्त्रा युद्धदुर्मदाः" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 20, "text": "विषाग्निद्यूतसंक्लेशान वनवासं च पाण्डवाः\nसमरमाणा न हास्यन्ति संग्रामम इति मे मतिः" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 21, "text": "निकृतॊ हि महाबाहुर अमितौजा वृकॊदरः\nवरान वरान हि कौन्तेयॊ रथॊदारान हनिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 22, "text": "असिना धनुषा शक्त्या हयैर नागैर नरै रथैः\nआयसेन च दण्डेन वरातान वरातान हनिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 23, "text": "तम एते चानुवर्तन्ते सात्यकिप्रमुखा रथाः\nपाञ्चालाः केकया मत्स्याः पाण्डवाश च विशेषतः" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 24, "text": "शूराश च बलवन्तश च विक्रान्ताश च महारथाः\nविशेषतश च भीमेन संरब्धेनाभिचॊदिताः" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 25, "text": "ते दरॊणम अभिवर्तन्ते सर्वतः कुरुपुंगवाः\nवृकॊदरं परीप्सन्तः सूर्यम अभ्रगणा इव" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 26, "text": "एकायनगता हय एते पीडयेयुर यतव्रतम\nअरक्ष्यमाणं शलभा यथा दीपं मुमूर्षवः\nअसंशयं कृतास्त्राश च पर्याप्ताश चापि वारणे" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 27, "text": "अतिभारं तव अहं मन्ये भारद्वाजे समाहितम\nते शीघ्रम अनुगच्छामॊ यत्र दरॊणॊ वयवस्थितः\nकाका इव महानागं मा वै हन्युर यतव्रतम" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 28, "text": "[स]\nराधेयस्य वचः शरुत्वा राजा दुर्यॊधनस तदा\nभरातृभिः सहितॊ राजन परायाद दरॊण रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 21, "shloka": 29, "text": "तत्रारावॊ महान आसीद एकं दरॊणं जिघांसताम\nपाण्डवानां निवृत्तानां नानावर्णैर हयॊत्तमैः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nसर्वेषाम एव मे बरूहि रथचिह्नानि संशय\nये दरॊणम अभ्यवर्तन्त करुद्धा भीम पुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 2, "text": "[स]\nऋश्य वर्णैर हयैर दृष्ट्वा वयायच्छन्तं वृकॊदरम\nरजताश्वस ततः शूरः शैनेयः संन्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 3, "text": "दर्शनीयास तु काम्बॊजाः शुकपत्रपरिच्छदाः\nवहन्तॊ नकुलं शीघ्रं तावकान अभिदुद्रुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 4, "text": "कृष्णास तु मेघसंकाशाः सहदेवम उदायुधम\nभीमवेगा नरव्याघ्रम अवहन वातरंहसः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 5, "text": "हेमॊत्तम परतिच्छन्नैर हयैर वातसमैर जवे\nअभ्यवर्तन्त सैन्यानि सर्वाण्य एव युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 6, "text": "राज्ञस तव अनन्तरं राजा पाञ्चाल्यॊ दरुपदॊ ऽभवत\nजातरूपमयच छत्रः सर्वैः सवैर अभिरक्षितः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 7, "text": "ललामैर हरिभिर युक्तैः सर्वशब्दक्षमैर युधि\nराज्ञां मध्ये महेष्वासः शान्तभीर अभ्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 8, "text": "तं विराटॊ ऽनवयात पश्चात सह शूरैर महारथैः\nकेकयाश च शिखण्डी च धृष्टकेतुस तथैव च\nसवैः सवैः सैन्यैः परिवृता मत्स्यराजानम अन्वयुः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 9, "text": "ते तु पाटल पुष्पाणां समवर्णा हयॊत्तमाः\nवहमाना वयराजन्त मत्स्यस्यामित्र घातिनः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 10, "text": "हारिद्र समवर्षास तु जवना हेममालिनः\nपुत्रं विराट राजस्य स तवराः समुदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 11, "text": "इन्द्रगॊपक वर्णैस तु भरातरः पञ्च केकयाः\nजातरूपसमाभासः सेवे लॊहितक धवजाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 12, "text": "ते हेममालिनः शूराः सर्वे युद्धविशारदाः\nवर्षन्त इव जीमूताः परत्यदृश्यन्त दंशिताः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 13, "text": "आमपात्रनिभाकाराः पाञ्चाल्यम अमितौजसम\nदान्तास ताम्रारुणा युक्ताः शिखण्डिनम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 14, "text": "तथा दवादश साहस्राः पाञ्चालानां महारथाः\nतेषां तु षट सहस्राणि ये शिखण्डिनम अन्वयुः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 15, "text": "पुत्रं तु शिशुपालस्य नरसिंहस्य मारिष\nआक्रीडन्तॊ वहन्ति सम सारङ्गशबला हयाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 16, "text": "धृष्टकेतुश च चेदीनाम ऋषभॊ ऽतिबलॊदितः\nकाम्बॊजैः शबलैर अश्वैर अभ्यवर्तत दुर्जयः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 17, "text": "बृहत कषत्रं तु कैकेयं सुकुमारं हयॊत्तमाः\nपलाल धूमवर्णाभाः सैन्धवाः शीघ्रम आवहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 18, "text": "मल्लिकाक्षाः पद्मवर्णा बाह्लिजाताः सवलंकृताः\nशूरं शिखण्डिनः पुत्रं कषत्रदेवम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 19, "text": "युवानम अवहन युद्धे करौञ्चवर्णा हयॊत्तमाः\nकाश्यस्याभिभुवः पुत्रं सुकुमारं महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 20, "text": "शवेतास तु परतिविन्ध्यं तं कृष्ण गरीवा मनॊजवाः\nयन्तुः परेष्यकरा राजन राजपुत्रम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 21, "text": "सुत सॊमं तु यं धौम्यात पार्थः पुत्रम अयाचत\nमाषपुष्पसवर्णास तम अवहन वाजिनॊ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 22, "text": "सहस्रसॊमप्रतिमा बभूवुः; पुरे कुरूणाम उदयेन्दु नाम्नि\nतस्मिञ जातः सॊमसंक्रन्दमध्ये; यस्मात तस्मात सुत सॊमॊ ऽभवत सः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 23, "text": "नाकुलिं तु शतानीकं शालपुष्पनिभा हयाः\nआदित्यतरुण परख्याः शलाघनीयम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 24, "text": "काञ्चनप्रतिमैर यॊक्त्रैर मयूरग्रीव संनिभाः\nदरौपदेयं नरव्याघ्रं शरुतकर्माणम आवहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 25, "text": "शरुतकीर्तिं शरुतनिधिं दरौपदेयं हयॊत्तमाः\nऊहुः पार्थ समं युद्धे चाष पत्रनिभा हयाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 26, "text": "यम आहुर अध्यर्धगुणं कृष्णात पार्थाच च संयुगे\nअभिमन्युं पिशङ्गास तं कुमारम अवहन रणे" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 27, "text": "एकस तु धार्तराष्ट्रेभ्यः पाण्डवान यः समाश्रितः\nतं बृहन्तॊ महाकाया युयुत्सुम अवहन रणे" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 28, "text": "पलाल काण्डवर्णास तु बार्धक्षेमिं तरस्विनम\nऊहुः सुतुमुले युद्धे हया हृष्टाः सवलंकृताः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 29, "text": "कुमारं शिति पादास तु रुक्मपत्रैर उरश छदैः\nसौचित्तिम अवहन युद्धे यन्तुः परेष्यकरा हयाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 30, "text": "रुक्मपृष्ठावकीर्णास तु कौशेयसदृशा हयाः\nसुवर्णमालिनः कषान्ताः शरेणिमन्तम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 31, "text": "रुक्ममाला धराः शूरा हेमवर्णाः सवलंकृताः\nकाशिराजं हयश्रेष्ठाः शलाघनीयम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 32, "text": "अस्त्राणां च धनुर्वेदे बराह्म वेदे च पारगम\nतं सत्यधृतिम आयान्तम अरुणाः समुदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 33, "text": "यः सपाञ्चाल सेनानीर दरॊणम अंशम अकल्पयत\nपारावत सवर्णाश्वा धृष्टद्युम्नम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 34, "text": "तम अन्वयात सत्यधृतिः सौचित्तिर युद्धदुर्मदः\nशरेणिमान वसु दानश च पुत्रः काश्यस्य चाभिभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 35, "text": "युक्तैः परमकाम्बॊजैर जवनैर हेममालिभिः\nभीषयन्तॊ दविषत सैन्यं यम वैश्रवणॊपमाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 36, "text": "परभद्रकास तु पाञ्चालाः षट सहस्राण्य उदायुधाः\nनानावर्णैर हयश्रेष्ठैर हेमचित्ररथध्वजाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 37, "text": "शरव्रातैर विधुन्वन्तः शत्रून विततकार्मुकाः\nसमानमृत्यवॊ भूत्वा धृष्टद्युम्नं समन्वयुः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 38, "text": "बभ्रु कौशेयवर्णास तु सुवर्णवरमालिनः\nऊहुर अग्लान मनसश चेकितानं हयॊत्तमाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 39, "text": "इन्द्रायुधसवर्णैस तु कुन्तिभॊजॊ हयॊत्तमैः\nआया सुवश्यैः पुरुजिन मातुलः सव्यसाचिनः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 40, "text": "अन्तरिक्षसवर्णास तु तारका चित्रिता इव\nराजानं रॊचमानं ते हयाः संख्ये समावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 41, "text": "कर्बुराः शिति पादास तु सवर्णजालपरिच्छदाः\nजारा संधिं हयश्रेष्ठाः सहदेवम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 42, "text": "ये तु पुष्कर नालस्य समवर्णा हयॊत्तमाः\nजवे शयेनसमाश चित्राः सुदामानम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 43, "text": "शशलॊहित वर्म्णास तु पाण्डुरॊद्गत राजयः\nपाञ्चाल्यं गॊपतेः पुत्रं सिंहसेनम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 44, "text": "पाञ्चालानां नरव्याघ्रॊ यः खयातॊ जनमेजयः\nतस्य सर्षप पुष्पाणां तुल्यवर्णा हयॊत्तमाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 45, "text": "माषवर्णास तु जवना बृहन्तॊ हेममालिनः\nदधि पृष्ठाश चन्द्र मुखाः पाञ्चाल्यम अवहन दरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 46, "text": "शूराश चभद्रकाश चैव शरकाण्डनिभा हयाः\nपद्मकिञ्जल्क वर्णाभा दण्डधारम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 47, "text": "बिभ्रतॊ हेममालाश च चक्रवाकॊदरा हयाः\nकॊसलाधिपतेः पुत्रं सुक्षत्रं वाजिनॊ ऽवहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 48, "text": "शबलास तु बृहन्तॊ ऽशवा दान्ता जाम्बूनदस्रजः\nयुद्धे सत्यधृतिं कषौमिम अवहन परांशवः शुभाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 49, "text": "एकवर्णेन सर्वेण धवजेन कवचेन च\nअश्वैश च धनुषा चैव शुक्लैः शुक्लॊ नयवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 50, "text": "समुद्रसेनपुत्रं तु सामुद्रा रुद्र तेजसम\nअश्वाः शशाङ्कसदृशाश चन्द्र देवम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 51, "text": "नीलॊत्पलसवर्णास तु तपनीयविभूषिताः\nशैब्यं चित्ररथं युद्धे चित्रमाल्यावहन हयाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 52, "text": "कलाय पुष्पवर्णास तु शवेतलॊहित राजयः\nरथसेनं हयश्रेष्ठाः समूहुर युद्धदुर्मदम" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 53, "text": "यं तु सर्वमनुष्येभ्यः पराहुः शूरतरं नृपम\nतं पटच चर हन्तारं शुकवर्णावहन हयाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 54, "text": "चित्रायुधं चित्रमाल्यं चित्रवर्मायुध धवजम\nऊहुः किंशुकपुष्पाणां तुक्य वर्णा हयॊत्तमाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 55, "text": "एकवर्णेन सर्वेण धवजेन कवचेन च\nधनुषा रथवाहैश च नीलैर नीलॊ ऽभयवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 56, "text": "नानारूपै रत्नचित्रैर वरूथ धवजकार्मुकैः\nवाजिध्वजपताकाभिश चित्रैश चित्रॊ ऽभयवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 57, "text": "ये तु पुष्कर पत्रस्य तुल्यवर्णा हयॊत्तमाः\nते रॊचमानस्य सुतं हेमवर्णम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 58, "text": "यॊधाश च भद्रकाराश च शरद अण्डान उदन्डजाः\nशवेताण्डाः कुक्कुटाण्डाभा दण्डकेतुम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 59, "text": "आट रूषक पुष्पाभा हयाः पाण्ड्यानुयायिनाम\nअवहन रथमुख्यानाम अयुतानि चतुर्दश" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 60, "text": "नानारूपेण वर्णेन नानाकृति मुखा हयाः\nरथचक्रध्वजं वीरं घटॊत्कचम उदावहन" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 61, "text": "सुवर्णवर्णा धर्मज्ञम अनीकस्थं युधिष्ठिरम\nराजश्रेष्ठं हयश्रेष्ठाः सर्वतः पृष्ठतॊ ऽनवयुः\nवर्णैश चॊच्चावचैर दिव्यैः सदश्वानां परभद्रकाः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 62, "text": "ते यत्ता भीमसेनेन सहिताः काञ्चनध्वजाः\nपरत्यदृश्यन्त राजेन्द्र सेन्द्रा इव दिवौकसः" }, { "book": 7, "chapter": 22, "shloka": 63, "text": "अत्यरॊचत तान सर्वान धृष्टद्युम्नः समागतान\nसर्वाण्य अपि च सैन्यानि भारद्वाजॊ ऽतयरॊचत" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nवयथयेयुर इमे सेनां देवानाम अपि संयुगे\nआहवे ये नयवर्तन्त वृकॊदर मुखा रथाः" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 2, "text": "संप्रयुक्तः किलैवायं दिष्टैर भवति पूरुषः\nतस्मिन्न एव तु सर्वार्था दृश्यन्ते वै पृथग्विधाः" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 3, "text": "दीर्घं विप्रॊषितः कालम अरण्ये जटिलॊ ऽजनी\nअज्ञातश चैव लॊकस्य विजहार युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 4, "text": "स एव महतीं सेनां समावर्तयद आहवे\nकिम अन्यद दैवसंयॊगान मम पुत्रस्य चाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 5, "text": "युक्त एव हि भाग्येन धरुवम उत्पद्यते नरः\nस तथाकृष्यते तेन न यथा सवयम इच्छति" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 6, "text": "दयूतव्यसनम आसाद्य कलेशितॊ हि युधिष्ठिरः\nस पुनर भागधेयेन सहायान उपलब्धवान" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 7, "text": "अर्धं मे केकया लब्धाः काशिकाः कॊसलाश च ये\nचेदयश चापरे वङ्गा माम एव समुपाश्रिताः" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 8, "text": "पृथिवी भूयसी तात मम पार्थस्य नॊ तथा\nइति माम अब्रवीत सूत मन्दॊ दुर्यॊधनस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 9, "text": "तस्य सेना समूहस्य मध्ये दरॊणः सुरक्षितः\nनिहतः पार्षतेनाजौ किम अन्यद भागधेयतः" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 10, "text": "मध्ये राज्ञां महाबाहुं सदा युद्धाभिनन्दिनम\nसर्वास्त्रपारगं दरॊणं कथं मृत्युर उपेयिवान" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 11, "text": "समनुप्राप्त कृच्छ्रॊ ऽहं संमॊहं परमं गतः\nभीष्मद्रॊणौ हतौ शरुत्वा नाहं जीवितुम उत्सहे" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 12, "text": "यन मा कषत्ताभ्रवीत तात परपश्यन पुत्रगृद्धिनम\nदुर्यॊधनेन तत सर्वं पराप्तं सूत मया सह" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 13, "text": "नृशंसं तु परं तत सयात तयक्त्वा दुर्यॊधनं यदि\nपुत्र शेषं चिकीर्षेयं कृच्छ्रं न मरणं भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 14, "text": "यॊ हि धर्मं परित्यज्य भवत्य अर्थपरॊ नरः\nसॊ ऽसमाच च हीयते लॊकात कषुद्रभावं च गच्छति" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 15, "text": "अद्य चाप्य अस्य राष्ट्रस्य हतॊत्साहस्य संजय\nअवशेषं न पश्यामि ककुदे मृदिते सति" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 16, "text": "कथं सयाद अवशेषं हि धुर्ययॊर अभ्यतीतयॊः\nयौ नित्यम अनुजीवामः कषमिणौ पुरुषर्षभौ" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 17, "text": "वयक्तम एव च मे शंस यथा युद्धम अवर्तत\nके ऽयुध्यन के वयपाकर्षन के कषुद्राः पराद्रवन भयात" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 18, "text": "धनंजयं च मे शंस यद यच चक्रे रथर्षभः\nतस्माद भयं नॊ भूयिष्ठं भरातृव्याच च विशेषतः" }, { "book": 7, "chapter": 23, "shloka": 19, "text": "यथासीच च निवृत्तेषु पाण्डवेषु च संजय\nमम सैन्यावशेषस्य संनिपातः सुदारुणः\nमामकानां च ये शूराः कांस तत्र समवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 1, "text": "[स]\nमहद भैरवम आसीन नः संनिवृत्तेषु पाण्डुषु\nदृष्ट्वा दरॊणं छाद्यमानं तैर भास्करम इवाम्बुदैः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 2, "text": "तैश चॊद्धूतं रजस तीव्रम अवचक्रे चमूं तव\nततॊ हतम अमन्याम दरॊणं दृष्टिपथे हते" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 3, "text": "तांस तु शूरान महेष्वासान करूरं कर्म चिकीर्षतः\nदृष्ट्वा दुर्यॊधनस तूर्णं सवसैन्यं समचूचुदत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 4, "text": "यथाशक्ति यथॊत्साहं यथा सत्त्वं नराधिपाः\nवारयध्वं यथायॊगं पाण्डवानाम अनीकिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 5, "text": "ततॊ दुर्मर्षणॊ भीमम अभ्यगच्छत सुतस तव\nआराद दृष्ट्वा किरन बाणैर इच्छन दरॊणस्य जीवितम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 6, "text": "तं बाणैर अवतस्तार करुद्धॊ मृत्युम इवाहवे\nतं च भीमॊ ऽतुदद बाणैस तद आसीत तुमुलं महत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 7, "text": "त ईश्वर समादिष्टाः पराज्ञाः शूराः परहारिणः\nबाह्यं मृत्युभयं कृत्वा परत्यतिष्ठन परान युधि" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 8, "text": "कृतवर्मा शिनेः पुत्रं दरॊण परेप्सुं विशां पते\nपर्यवारयद आयान्तं शूरं समितिशॊभनम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 9, "text": "तं शैनेयः शरव्रातैः करुद्धः करुद्धम अवारयत\nकृतवर्मा च शैनेयं मत्तॊ मत्तम इव दविपम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 10, "text": "सैन्धवः कषत्रधर्माणम आपतन्तं शरौघिणम\nउग्रधन्वा महेष्वासं यत्तॊ दरॊणाद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 11, "text": "कषत्रधर्मा सिन्धुपतेश छित्त्वा केतन कार्मुके\nनाराचैर बहुभिः करुद्धः सर्वमर्मस्व अताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 12, "text": "अथान्यद धनुर आदाय सैन्धवः कृतहस्तवत\nविव्याध कषत्रधर्माणं रणे सर्वायसैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 13, "text": "युयुत्सुं पाण्डवार्थाय यतमानं महारथम\nसुबाहुर भरातरं शूरं यत्तॊ दरॊणाद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 14, "text": "सुबाहॊः सधनुर्बाणाव अस्यतः परिघॊपमौ\nयुयुत्सुः शितपीताभ्यां कषुराभ्याम अच्छिनद भुजौ" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 15, "text": "राजानं पाण्डवश्रेष्ठं धर्मात्मानं युधिष्ठिरम\nवेलेव सागरं कषुब्धं मद्रराट समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 16, "text": "तं धर्मराजॊ बहुभिर मर्मभिद्भिर अवाकिरत\nमद्रेशस तं चतुःषष्ट्या शरैर विद्ध्वानदद भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 17, "text": "तस्य नानदतः केतुम उच्चकर्त स कार्मुकम\nकषुराभ्यां पाण्डवश्रेष्ठस तत उच्चुक्रुशुर जनाः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 18, "text": "तथैव राजा बाह्लीकॊ राजानं दरुपदं शरैः\nआद्रवन्तं सहानीकं सहानीकॊ नयवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 19, "text": "तद युद्धम अभवद घॊरं वृद्धयॊः सह सेनयॊः\nयथा महायूथपयॊर दविपयॊः संप्रभिन्नयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 20, "text": "विन्दानुविन्दाव आवन्त्यौ विराटं मत्यम आर्च्छताम\nसह सैन्यौ सहानीकं यथेन्द्राग्नी पुरा बलिम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 21, "text": "तद उत्पिञ्जलकं युद्धम आसीद देवासुरॊपमम\nमत्स्यानां केकयैः सार्धम अभीताश्वरथद्विपम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 22, "text": "नाकुलिं तु शतानीकं भूतकर्मा सभा पतिः\nअस्यन्तम इषुजालानि यान्तं दरॊणाद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 23, "text": "ततॊ नकुल दायादस तरिभिर भल्लैः सुसंशितैः\nचक्रे विबाहु शिरसं भूतकर्माणम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 24, "text": "सुत सॊमं तु विक्रान्तम आपतन्तं शरौघिणम\nदरॊणायाभिमुखं वीरं विविंशतिर अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 25, "text": "सुत सॊमस तु संक्रुद्धः सवपितृव्यम अजिह्मगैः\nविविंशतिं शरैर विद्ध्वा नाभ्यवर्तत दंशितः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 26, "text": "अथ भीम रथः शाल्वम आशुगैर आयसैः शितैः\nषड्भिः साश्वनियन्तारम अनयद यमसादनम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 27, "text": "शरुतकर्माणम आयान्तं मयूरसदृशैर हयैः\nचैत्रसेनिर महाराज तव पौत्रॊ नयवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 28, "text": "तौ पौत्रौ तव दुर्धर्षौ परस्परवधैषिणौ\nपितॄणाम अर्थसिद्ध्यर्थं चक्रतुर युद्धम उत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 29, "text": "तिष्ठन्तम अग्रतॊ दृष्ट्वा परतिविन्ध्यं तम आहवे\nदरुणिर मानं पितुः कुर्वन मार्गणैः समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 30, "text": "तं करुद्धः परतिविव्याध परतिविन्ध्यः शितैः शरैः\nसिंहलाङ्गूल लक्ष्माणं पितुर अर्थे वयवस्थितम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 31, "text": "परवपन्न इव बीजानि बीजकाले नरर्षभ\nदरौणायनिर दरौपदेयं शरवर्षैर अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 32, "text": "यस तु शूरतमॊ राजन सेनयॊर उभयॊर मतः\nतं पटच चर हन्तारं लक्ष्मणः समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 33, "text": "स लक्ष्मणस्येष्व असनं छित्त्वा लक्ष्म च भारत\nलक्ष्मणे शरजालानि विसृजन बह्व अशॊभत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 34, "text": "विकर्णस तु महाप्राज्ञॊ याज्ञसेनिं शिखण्डिनम\nपर्यवारयद आयान्तं युवानं समरे युवा" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 35, "text": "ततस तम इषुजालेन याज्ञसेनिः समावृणॊत\nविधूय तद बाणजालं बभौ तव सुतॊ बली" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 36, "text": "अङ्गदॊ ऽभिमुखः शूरम उत्तमौजसम आहवे\nदरॊणायाभिमुखं यान्तं वत्सदन्तैर अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 37, "text": "स संप्रहारस तुमुलस तयॊः पुरुषसिंहयॊः\nसैनिकानां च सर्वेषां तयॊश च परीतिवर्धनः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 38, "text": "दुर्मुखस तु महेष्वासॊ वीरं पुरु जितं बली\nदरॊणायाभिमुखं यान्तं कुन्तिभॊजम अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 39, "text": "स दुर्मुखं भरुवॊर मध्ये नाराचेन वयताडयत\nतस्य तद विबभौ वक्त्रं स नालम इव पङ्कजम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 40, "text": "कर्णस तु केकयान भरातॄन पञ्च लॊहितक धवजान\nदरॊणायाभिमुखं याताञ शरवर्षैर अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 41, "text": "ते चैनं भृशसंक्रुद्धाः शरव्रातैर अवाकिरन\nस च तांश छादयाम आस शरजालैः पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 42, "text": "नैव कर्णॊ न ते पञ्च ददृशुर बाणसंवृताः\nसाश्वसूत धवजरथाः परस्परशराचिताः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 43, "text": "पुत्रस ते दुर्जयश चैव जयश च विजयश च ह\nनीलं काश्यं जयं शूरास तरयस तरीन परत्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 44, "text": "तद युद्धम अभवद घॊरम ईक्षितृप्रीतिवर्धनम\nसिंहव्याघ्र तरक्षूणां यथेभ महिषर्षभैः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 45, "text": "कषेमधूर्ति बृहन्तौ तौ भरातरौ सात्वतं युधि\nदरॊणायाभिमुखं यान्तं शरैस तीक्ष्णैस ततक्षतुः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 46, "text": "तयॊस तस्य च तद युद्धम अत्यद्भुतम इवाभवत\nसिंहस्य दविपमुख्याभ्यां परभिन्नाभ्यां यथा वने" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 47, "text": "राजानं तु तथाम्बष्ठम एकं युद्धाभिनन्दिनम\nचेदिराजः शरान अस्यन करुद्धॊ दरॊणाद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 48, "text": "तम अम्बष्ठॊ ऽसथि भेदिन्या निरविध्यच छलाकया\nस तयक्त्वा स शरं चापं रथाद भूमिम अथापतत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 49, "text": "वार्धक्षेमिं तु वार्ष्णेयं कृपः शारद्वतः शरैः\nअक्षुद्रः कषुद्रकैर दरॊणात करुद्ध रूपम अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 50, "text": "युध्यन्तौ कृप वार्ष्णेयौ ये ऽपश्यंश चित्रयॊधिनौ\nते युद्धसक्तमनसॊ नान्या बुबुधिरे करियाः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 51, "text": "सौमदत्त्तिस तु राजानं मणिमन्तम अतन्द्रितम\nपर्यवारयद आयान्तं यशॊ दरॊणस्य वर्धयन" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 52, "text": "स सौमदत्तेस तवरितश छित्त्वेष्व असन केतने\nपुनः पताकां सूतं च छत्त्रं चापातयद रथात" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 53, "text": "अथाप्लुत्य रथात तूर्णं यूपकेतुर अमित्रहा\nसाश्वसूत धवजरथं तं चकर्त वरासिना" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 54, "text": "रथं च सवं समास्थाय धनुर आदाय चापरम\nसवयं यच्छन हयान राजन वयधमत पाण्डवीं चमूम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 55, "text": "मुसलैर मुद्गरैश चक्रैर भिण्डिपालैः परश्वधैः\nपांसुवाताग्निसलिलैर भस्म लॊष्ठ तृणद्रुमैः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 56, "text": "आरुजन पररुजन भञ्जन निघ्नन विद्रावयन कषिपन\nसेनां विभीषयन्न आयाद दरॊण परेप्सुर घटॊत्चकः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 57, "text": "तं तु नानाप्रहरणैर नाना युद्धविशेषणैः\nराक्षसं राक्षसः करुद्ध समाजघ्ने हय अलम्बुसः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 58, "text": "तयॊर तद अभवद युद्धं रक्षॊ गरामणि मुख्ययॊः\nतादृग यादृक पुरावृत्तं शम्बरामर राजयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 59, "text": "एवं दवंद्व शतान्य आसन रथवारणवाजिनाम\nपदातीनां च भद्रंते तव तेषां च संकुलम" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 60, "text": "नैतादृशॊ दृष्टपूर्वः संग्रामॊ नैव च शरुतः\nदरॊणस्याभाव भावेषु परसक्तानां यथाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 24, "shloka": 61, "text": "इदं घॊरम इदं चित्रम इदं रौद्रम इति परभॊ\nतत्र युद्धान्य अदृश्यन्त परततानि बहूनि च" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतेष्व एवं संनिवृत्तेषु परत्युद्यातेषु भागशः\nकथं युयुधिरे पार्था मामकाश च तरस्विनः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 2, "text": "किम अर्जुनश चाप्य अकरॊत संशप्तकबलं परति\nसंशप्तका वा पार्थस्य किम अकुर्वत संजय" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 3, "text": "[स]\nतथा तेषु निवृत्तेषु परत्युद्यातेषु भागशः\nसवयम अभ्यद्रवद भीमं नागानीकेन ते सुतः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 4, "text": "स नाग इव नागेन गॊवृषेणेव गॊवृषः\nसमाहूतः सवयं राज्ञा नागानीकम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 5, "text": "स युद्धकुशलः पार्थॊ बाहुवीर्येण चान्वितः\nअभिनत कुञ्जरानीकम अचिरेणैव मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 6, "text": "ते गजा गिरिसंकाशाः कषरन्तः सर्वतॊ मदम\nभीमसेनस्य नाराचैर विमुखा विमदी कृताः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 7, "text": "विधमेद अभ्रजालानि यथा वायुः समन्ततः\nवयधमत तान्य अनीकानि तथैव पवनात्मजः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 8, "text": "स तेषु विसृजन बाणान भीमॊ नागेष्व अशॊभत\nभुवनेष्व इव सर्वेषु गभस्तीन उदितॊ रविः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 9, "text": "ते भीम बाणैः शतशः संस्यूता विबभुर गजाः\nगभस्तिभिर इवार्कस्य वयॊम्नि नाना बलाहकाः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 10, "text": "तथा गजानां कदनं कुर्वाणम अनिलात्मजम\nकरुद्धॊ दुर्यॊधनॊ ऽभयेत्य परत्यविध्यच छितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 11, "text": "ततः कषणेन कषितिपं कषतजप्रतिमेक्षणः\nकषयं निनीषुर निशितैर भीमॊ विव्याध पत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 12, "text": "स शरार्पित सर्वाङ्गः करुद्धॊ विव्याध पाण्डवम\nनाराचैर अर्करश्म्य आभैर भीमसेनं समयन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 13, "text": "तस्य नागं मणिमयं रत्नचित्रं धवजे सथितम\nभल्लाभ्यां कार्मुकं चैव कषिप्रं चिच्छेद पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 14, "text": "दुर्यॊधनं पीड्यमानं दृष्ट्वा भीमेन मारिष\nचुक्षॊभयिषुर अभ्यागाद अङ्गॊ मातङ्गम आस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 15, "text": "तम आपतन्तं मातङ्गम अम्बुदप्रतिमस्वनम\nकुम्भान्तरे भीमसेनॊ नाराचेनार्दयद भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 16, "text": "तस्य कायं विनिर्भिद्य ममज्ज धरणीतले\nततः पपात दविरदॊ वज्राहत इवाचलः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 17, "text": "तस्यावर्जितनागस्य मेच्छस्यावपतिष्यतः\nशिरश चिच्छेद भल्लेन कषिप्रकारी वृकॊदरः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 18, "text": "तस्मिन निपतिते वीरे संप्राद्रवत सा चमूः\nसंभ्रांताश्वद्विपरथा पदातीन अवमृद्नती" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 19, "text": "तेष्व अनीकेषु सर्वेषु विद्रवत्सु समन्ततः\nपराग्ज्यॊतिषस ततॊ भीमं कुञ्जरेण समाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 20, "text": "येन नागेन मघवान अजयद दैत्यदानवान\nस नागप्रवरॊ भीमं सहसा समुपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 21, "text": "शरवणाभ्याम अथॊ पद्भ्यां संहतेन करेण च\nवयावृत्तनयनः करुद्धः परदहन्न इव पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 22, "text": "ततः सर्वस्य सैन्यस्य नादः समभवन महान\nहाहा विनिहतॊ भीमः कुञ्जरेणेति मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 23, "text": "तेन नादेन वित्रस्ता पाण्डवानाम अनीकिनी\nसमहाभ्यद्रवद राजन यत्र तस्थौ वृकॊदरः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 24, "text": "ततॊ युधिष्ठिरॊ राजा हतं मत्वा वृकॊदरम\nभगदत्तं सपाञ्चालः सर्वतः समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 25, "text": "तं रथै रथिनां शरेष्ठाः परिवार्य समन्ततः\nअवाकिरञ शैरस तीक्ष्णैः शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 26, "text": "स विघातं पृषत्कानाम अङ्कुशेन समाचरन\nगजेन पाण्डुपाञ्चालान वयधमत पर्वतेश्वरः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 27, "text": "तद अद्भुतम अपश्याम भगदत्तस्य संयुगे\nतथा वृद्धस्य चरितं कुञ्जरेण विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 28, "text": "ततॊ राजा दशार्णानां पराग्ज्यॊतिषम उपाद्रवत\nतिर्यग यातेन नागेन स मदेनाशु गामिना" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 29, "text": "तयॊर युद्धं समभवन नागयॊर भीमरूपयॊः\nस पक्षयॊः पर्वतयॊर यथा स दरुमयॊः पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 30, "text": "पराग्ज्यॊतिषपतेर नागः संनिपत्यापवृत्य च\nपार्श्वे दशार्णाधिपतेर भित्त्वा नागम अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 31, "text": "तॊमरैः सूर्यरश्म्य आभैर भगदत्तॊ ऽथ संपभिः\nजघान दविरदस्थं तं शत्रुं परचलितासनम" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 32, "text": "उपसृत्य तु राजानं भगदत्तं युधिष्ठिरः\nरथानीकेन महता सर्वतः पर्यवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 33, "text": "स कुञ्जरस्थॊ रथिभिः शुशुभे सर्वतॊवृतः\nपर्वते वनमध्यस्थॊ जवलन्न इव हुताशनः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 34, "text": "मण्डलं सर्वतः शलिष्टं रथिनाम उग्रधन्विनाम\nकिरतां शरवर्षाणि स नागः पर्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 35, "text": "ततः पराग्ज्यॊतिषॊ राजा परिगृह्य दविपर्षभम\nपरेषयाम आस सहसा युयुधानरथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 36, "text": "शिनेः पौत्रस्य तु रथं परिगृह्य महाद्विपः\nअभिचिक्षेप वेगेन युयुधानस तव अपाक्रमत" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 37, "text": "बृहतः सैन्धवान अश्वान समुत्थाप्य तु सारथिः\nतस्थौ सात्यकिम आसाद्य संप्लुतस तं रथं पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 38, "text": "स तु लब्ध्वान्तरं नागस तवरितॊ रथमण्डलात\nनिश्चक्राम ततः सर्वान परिचिक्षेप पार्थिवान" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 39, "text": "ते तव आशुगतिना तेन तरास्यमाना नरर्षभाः\nतम एकं दविरदं संख्ये मेनिरे शतशॊ नृपाः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 40, "text": "ते जगस्थेन काल्यन्ते भगदत्तेन पाण्डवाः\nऐरावतस्थेन यथा देवराजेन दानवाः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 41, "text": "तेषां परद्रवतां भीमः पाञ्चालानाम इतस ततः\nगजवाजिकृतः शब्दः सुमहान समजायत" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 42, "text": "भगदत्तेन समरे काल्यमानेषु पाण्डुषु\nपराग्ज्यॊतिषम अभिक्रुद्धः पुनर भीमः समभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 43, "text": "तस्याभिद्रवतॊ वाहान हस्तमुक्तेन वारिणा\nसिक्त्वा वयत्रासयन नागस ते पार्थम अहरंस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 44, "text": "ततस तम अभ्ययात तूर्णं रुचि पर्वाकृती सुतः\nसमुक्षञ शरवर्षेण रथस्थॊ ऽनतकसंनिभः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 45, "text": "ततॊ रुचिरपर्वाणं शरेण नतपर्वणा\nसुपर्वा पर्वत पतिर निन्ये वैवस्वतक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 46, "text": "तस्मिन निपतिते वीरे सौभद्रॊ दरौपदी सुताः\nचेकितानॊ धृष्टकेतुर युयुत्सुश चार्दयन दविपम" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 47, "text": "त एनं शरधाराभिर धाराभिर इव तॊयदाः\nसिषिचुर भैरवान नादान विनदन्तॊ जिघांसवः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 48, "text": "ततः पार्ष्ण्यङ्कुशाङ्गुष्ठैः कृतिना चॊदितॊ दविपः\nपरसारित करः परायात सतब्धकर्णेक्षणॊ दरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 49, "text": "सॊ ऽधिष्ठाय पदा वाहान युयुत्सॊः सूतम आरुजत\nपुत्रस तु तव संभ्रान्तः सौभद्रस्याप्लुतॊ रथम" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 50, "text": "स कुञ्जरस्थॊ विसृजन्न इषून अरिषु पार्थिवः\nबभौ रश्मीन इवादित्यॊ भुवनेषु समुत्सृजन" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 51, "text": "तम आर्जुनिर दवादशभिर युयुत्सुर दशभिः शरैः\nतरिभिस तरिभिर दरौपदेया धृष्टकेतुश च विव्यधुः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 52, "text": "सॊ ऽरियत्नार्पितैर बाणैर आचितॊ दविरदॊ बभौ\nसंस्यूत इव सूर्यस्य रश्मिभिर जलदॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 53, "text": "नियन्तुः शिल्पयत्नाभ्यां परेषितॊ ऽरिशरार्दितः\nपरिचिक्षेप तान नागः स रिपून सव्यदक्षिणम" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 54, "text": "गॊपाल इव दण्डेन यथा पशुगणान वने\nआवेष्टयत तां सेनां भगदत्तस तथा मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 55, "text": "कषिप्रं शयेनाभिपन्नानां वायसानाम इव सवनः\nबभूव पाण्डवेयानां भृशं विद्रवतां सवनः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 56, "text": "स नागराजः परवराङ्कुशाहतः; पुरा स पक्षॊ ऽदरिवरॊ यथा नृप\nभयं तथा रिपुषु समादधद भृशं; वणिग गणानां कषुभितॊ यथार्णवः" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 57, "text": "ततॊ धवनिर दविरदरथाश्वपार्थिवैर; भयाद दरवद्भिर जनितॊ ऽतिभैरवः\nकषितिं वियद दयां विदिशॊ दिशस तथा; समावृणॊत पार्थिवसंयुगे तदा" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 58, "text": "स तेन नागप्रवरेण पार्थिवॊ; भृशं जगाहे दविषताम अनीकिनीम\nपुरा सुगुप्तां विबुधैर इवाहवे; विरॊचनॊ देववरूथिनीम इव" }, { "book": 7, "chapter": 25, "shloka": 59, "text": "भृशं ववौ जवलनसखॊ वियद रजः; समावृणॊन मुहुर अपि चैव सैनिकान\nतम एकनागं गणशॊ यथा गजाः; समन्ततॊ दरुतम इव मेनिरे जनाः" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 1, "text": "[स]\nयन मां पार्थस्य संग्रामे कर्माणि परिपृच्छसि\nतच छृणुष्व महाराज पार्थॊ यद अकरॊन मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 2, "text": "रजॊ दृष्ट्वा समुद्भूतं शरुत्वा च गजनिस्वनम\nभज्यतां भगदत्तेन कौन्तेयः कृष्णम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 3, "text": "यथा पराग्ज्यॊतिषॊ राजा गजेन मधुसूदन\nतवरमाणॊ ऽभयतिक्रान्तॊ धरुवं तस्यैष निस्वनः" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 4, "text": "इन्द्राद अनवरः संख्ये गजयानविशारदः\nपरथमॊ वा दवितीयॊ वा पृथिव्याम इति मे मतिः" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 5, "text": "स चापि दविरदश्रेष्ठः सदा परतिगजॊ युधि\nसर्वशब्दातिगः संख्ये कृतकर्मा जितक्लमः" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 6, "text": "सहः शस्त्रनिपातानाम अग्निस्पर्शस्य चानघ\nस पाण्डव बलं वयक्तम अद्यैकॊ नाशयिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 7, "text": "न चावाभ्याम ऋते ऽनयॊ ऽसति शक्तस तं परतिबाधितुम\nतवरमाणस ततॊ याहि यतः पराग्ज्यॊतिषाधिपः" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 8, "text": "शक्र सख्याद दविपबलैर वयसा चापि विस्मितम\nअद्यैनं परेषयिष्यामि बलहन्तुः परियातिथिम" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 9, "text": "वचनाद अथ कृष्णस तु परययौ सव्यसाचिनः\nदार्यते भगदत्तेन यत्र पाण्डव वाहिनी" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 10, "text": "तं परयान्तं ततः पश्चाद आह्वयन्तॊ महारथाः\nसंशप्तकाः समारॊहन सहस्राणि चतुर्दश" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 11, "text": "दशैव तु सहस्राणि तरिगर्तानां नराधिप\nचत्वारि तु सहस्राणि वासुदेवस्य ये ऽनुगाः" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 12, "text": "दार्यमाणां चमूं दृष्ट्वा भगदत्तेन मारिष\nआहूयमानस्य च तैर अभवद धृदयं दविधा" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 13, "text": "किं नु शरेयः करं कर्म भवेद इति विचिन्तयन\nइतॊ वा विनिवर्तेयं गच्छेयं वा युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 14, "text": "तस्य बुद्ध्या विचार्यैतद अर्जुनस्य कुरूद्वह\nअभवद भूयसी बुद्धिः संशप्तकवधे सथिरा" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 15, "text": "स संनिवृत्तः सहसा कपिप्रवर केतनः\nएकॊ रथसहस्राणि निहन्तुं वासवी रणे" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 16, "text": "सा हि दुर्यॊधनस्यासीन मतिः कर्णस्य चॊभयॊः\nअर्जुनस्य वधॊपाये तेन दवैधम अकल्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 17, "text": "स तु संवर्तयाम आस दवैधी भावेन पाण्डवः\nरथेन तु रथाग्र्याणाम अकरॊत तां मृषा तदा" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 18, "text": "ततः शतसहस्राणि शराणां नतपर्वणाम\nवयसृजन्न अर्जुने राजन संशप्तकमहारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 19, "text": "नैव कुन्तीसुतः पार्थॊ नैव कृष्णॊ जनार्दनः\nन हया न रथॊ राजन दृश्यन्ते सम शरैश चिताः" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 20, "text": "यदा मॊहम अनुप्राप्तः स सवेदश च जनार्दनः\nततस तान परायशः पार्थॊ वज्रास्त्रेण निजघ्निवान" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 21, "text": "शतशः पाणयश छिन्नाः सेषु जयातलकार्मुकाः\nकेतवॊ वाजिनः सूता रथिनश चापतन कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 22, "text": "दरुमाचलाग्राम्बुधरैः समरूपाः सुकल्पिताः\nहतारॊहाः कषितौ पेतुर दविपाः पार्थ शराहताः" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 23, "text": "विप्र विद्ध कुथा वल्गाश छिन्नभाण्डाः परासवः\nसारॊहास तुरगाः पेतुर मथिताः पार्थ मार्गणैः" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 24, "text": "सर्ष्टि चर्मासि नखराः स मुद्गरपरश्वधाः\nसंछिन्ना बाहवः पेतुर नृणां भल्लैः किरीटिना" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 25, "text": "बालादित्याम्बुजेन्दूनां तुल्यरूपाणि मारिष\nसंछिन्नान्य अर्जुन शरैः शिरांस्य उर्वीं परपेदिरे" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 26, "text": "जज्वालालंकृतैः सेनापत्रिभिः पराणभॊजनैः\nनाना लिङ्गैर अदामित्रान करुद्धे निघ्नति फल्गुने" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 27, "text": "कषॊभयन्तं तदा सेनां दविरदं नलिनीम इव\nधनंजयं भूतगणाः साधु साध्व इत्य अपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 28, "text": "दृष्ट्वा तत कर्म पार्थस्य वासवस्येव माधवः\nविस्मयं परमं गत्वा तलम आहत्य पूजयत" }, { "book": 7, "chapter": 26, "shloka": 29, "text": "ततः संशप्तकान हत्वा भूयिष्ठं ये वयवस्थिताः\nभगदत्ताय याहीति पार्थः कृष्णम अचॊदयत" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 1, "text": "[स]\nयियासतस ततः कृष्णः पार्थस्याश्वान मनॊजवान\nअप्रैषीद धेमसंछन्नान दरॊणानीकाय पाण्डुरान" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 2, "text": "तं परयान्तं कुरुश्रेष्ठं सवांस तरातुं दरॊण तापितान\nसुशर्मा भरातृभिः सार्धं युद्धार्थी पृष्ठतॊ ऽनवयात" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 3, "text": "ततः शवेतहयः कृष्णम अब्रवीद अजितं जयः\nएष मां भरातृभिः सार्धं सुशर्माह्वयते ऽचयुत" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 4, "text": "दीर्यते चॊत्तरेणैतत सैन्यं नः शत्रुसूदन\nदवैधी भूतं मनॊ मे ऽदय कृतं संशप्तकैर इदम" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 5, "text": "किं नु संशप्तकान हन्मि सवान रक्षाम्य अहितार्दितान\nइति मे तवं मतं वेत्थ तत्र किं सुकृतं भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 6, "text": "एवम उक्तस तु दाशार्हः सयन्दनं परत्यवर्तयत\nयेन तरिगर्ताधिपतिः पाण्डवं समुपाह्वयत" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 7, "text": "ततॊ ऽरजुनः सुशर्माणं विद्ध्वा सप्तभिर आशुगैः\nधवजं धनुश चास्य तथा कषुराभ्यां समकृन्तत" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 8, "text": "तरिगर्ताधिपतेश चापि भरातरं षड्भिर आयसैः\nसाश्वं ससूतं तवरितः पार्थः परैषीद यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 9, "text": "ततॊ भुजग संकाशां सुशर्मा शक्तिम आयसीम\nचिक्षेपार्जुनम आदिश्य वासुदेवाय तॊमरम" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 10, "text": "शक्तिं तरिभिः शरैश छित्त्वा तॊमरं तरिभिर अर्जुनः\nसुशर्माणं शरव्रातैर मॊहयित्वा नयवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 11, "text": "तं वासवम इवायान्तं भूरि वर्षशरौघिणम\nराजंस तावक सैन्यानां नॊग्रं कश चिद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 12, "text": "ततॊ धनंजयॊ बाणैस तत एव महारथान\nआयाद विनिघ्नन कौरव्यान दहन कक्षम इवानलः" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 13, "text": "तस्य वेगम असह्यं तु कुन्तीपुत्रस्य धीमतः\nनाशक्नुवंस ते संसॊढुं सपर्शम अग्नेर इव परजाः" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 14, "text": "संवेष्टयन्न अनीकानि शरवर्षेण पाण्डवः\nसुपर्णपातवद राजन्न आयात पराग्ज्यॊतिषं परति" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 15, "text": "यत तदानामयञ जिष्णुर भरतानाम अपायिनाम\nधनुः कषेमकरं संख्ये दविषताम अश्रुवर्धनम" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 16, "text": "तद एव तव पुत्रस्य राजन दुर्द्यूत देविनः\nकृते कषत्रविनाशाय धनुर आयच्छद अर्जुनः" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 17, "text": "तथा विक्षॊभ्यमाणा सा पार्थेन तव वाहिनी\nवयदीर्यत महाराज नौर इवासाद्य पर्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 18, "text": "ततॊ दशसहस्राणि नयवर्तन्त धनुष्मताम\nमतिं कृत्वा रणे करुद्धा वीरा जयपराजये" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 19, "text": "वयपेतहृदयत्रास आपद धर्मातिगॊ रथः\nआर्छत पार्थॊ गुरुं भारं सर्वभार सहॊ युधि" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 20, "text": "यथा नड वनं करुद्धः परभिन्नः षष्टिहायनः\nमृद्नीयात तद्वद आयस्तः पार्थॊ ऽमृद्नाच चमूं तव" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 21, "text": "तस्मिन परमथिते सैन्ये भगदत्तॊ नराधिपः\nतेन नागेन सहस धनंजयम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 22, "text": "तं रथेन नरव्याघ्रः परत्यगृह्णाद अभीतवत\nस संनिपातस तुमुलॊ बभूव रथनागयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 23, "text": "कल्पिताभ्यां यथाशास्त्रं रथेन च गजेन च\nसंग्रामे चेरतुर वीरौ भगदत्त धनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 24, "text": "ततॊ जीमूतसंशाकान नागाद इन्द्र इवाभिभूः\nअभ्यवर्षच छरौघेण भगदत्तॊ धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 25, "text": "स चापि शरवर्षं तच छरवर्षेण वासविः\nअप्राप्तम एव चिच्छेद भगदत्तस्य वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 26, "text": "ततः पराग्ज्यॊतिषॊ राजा शरवर्षं निवार्य तत\nशरैर जघ्ने महाबाहुं पार्थं कृष्णं च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 27, "text": "ततः स शरजालेन महताभ्यवकीर्य तौ\nचॊदयाम आस तं नागं वधायाच्युतपार्थयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 28, "text": "तम आपतन्तं दविरदं दृष्ट्वा करुद्धम इवान्तकम\nचक्रे ऽपसव्यं तवरितः सयन्दनेन जनार्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 29, "text": "संप्राप्तम अपि नेयेष परावृत्तं महाद्विपम\nसारॊहं मृत्युसात्कर्तुं समरन धर्मं धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 27, "shloka": 30, "text": "स तु नागॊ दविपरथान हयांश चारुज्य मारिष\nपराहिणॊन मृत्युलॊकाय ततॊ ऽकरुध्यद धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतथा करुद्धः किम अकरॊद भगदत्तस्य पाण्डवः\nपराग्ज्यॊतिषॊ वा पार्थस्य तन मे शंस यथातथम" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 2, "text": "[स]\nपराग्ज्यॊतिषेण संसक्ताव उभौ दाशार्ह पाण्डवौ\nमृत्यॊर इवान्तिकं पराप्तौ सर्वभूतानि मेनिरे" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 3, "text": "तथा हि शरवर्षाणि पातयत्य अनिशं परभॊ\nभगदत्तॊ गजस्कन्धात कृष्णयॊः सयन्दनस्थयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 4, "text": "अथ कार्ष्णायसैर बाणैः पूर्णकार्मुकनिःसृतैः\nअविध्यद देवकीपुत्रं हेमपुङ्खैः शिलाशितैः" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 5, "text": "अग्निस्पर्श समास तीक्ष्णा भगदत्तेन चॊदिताः\nनिर्भिद्य देवकीपुत्रं कषितिं जग्मुः शरास ततः" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 6, "text": "तस्य पार्थॊ धनुश छित्त्वा शरावापं निहत्य च\nलाडयन्न इव राजानं भगदत्तम अयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 7, "text": "सॊ ऽरकरश्मि निभांस तीक्ष्णांस तॊमरान वै चतुर्दश\nपरेरयत सव्यसाची तांस तरिधैकैकम अथाच्छिनत" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 8, "text": "ततॊ नागस्य तद वर्म वयधमत पाकशासनिः\nशरजालेन स बभौ वयभ्रः पर्वतराड इव" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 9, "text": "ततः पराग्ज्यॊतिषः शक्तिं हेमदण्डाम अयस्मयीम\nवयसृजद वासुदेवाय दविधा ताम अर्जुनॊ ऽचछिनत" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 10, "text": "ततश छत्रं धवजं चैव छित्त्वा राज्ञॊ ऽरजुनः शरैः\nविव्याध दशभिस तूर्णम उत्स्मयन पर्वताधिपम" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 11, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ ऽरजुन शरैः सुपुङ्खैः कङ्कपत्रिभिः\nभगदत्तस ततः करुद्धः पाण्डवस्य महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 12, "text": "वयसृजत तॊमरान मूर्ध्नि शवेताश्वस्यॊन्ननाद च\nतैर अर्जुनस्य समरे किरीटं परिवर्तितम" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 13, "text": "परिवृत्तं किरीटं तं यमयन्न एव फल्गुनः\nसुदृष्टः करियतां लॊक इति राजानम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 14, "text": "एवम उक्तस तु संक्रुद्धः शरवर्षेण पाण्डवम\nअभ्यवर्षत स गॊविन्दं धनुर आदाय भस्वरम" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 15, "text": "तस्य पार्थॊ धनुश छित्त्वा तूणीरान संनिकृत्य च\nतवरमाणॊ दविसप्तत्या सर्वमर्मस्व अताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 16, "text": "विद्धस तथाप्य अव्यथितॊ वैष्णवास्त्रम उदीरयन\nअभिमन्त्र्याङ्कुशं करुद्धॊ वयसृजत पाण्डवॊरसि" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 17, "text": "विसृष्टं भगदत्तेन तद अस्त्रं सर्वघातकम\nउरसा परतिजग्राह पार्थं संछाद्य केशवः" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 18, "text": "वैजयन्त्य अभवन माला तद अस्त्रं केशवॊरसि\nततॊ ऽरजुनः कलान्तमनाः केशवं परत्यभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 19, "text": "अयुध्यमानस तुरगान संयन्तास्मि जनार्दन\nइत्य उक्त्वा पुण्डरीकाक्ष परतिज्ञां सवां न रक्षसि" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 20, "text": "यद्याहं वयसनी वा सयाम अशक्तॊ वा निवारणे\nततस तवयैवं कार्यं सयान न तु कार्यं मयि सथिते" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 21, "text": "स बाणः सधनुश चाहं स सुरासुरमानवान\nशक्तॊ लॊकान इमाञ जेतुं तच चापि विदितं तव" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 22, "text": "ततॊ ऽरजुनं वासुदेवः परत्युवाचार्थवद वचः\nशृणु गुह्यम इदं पार्थ यथावृत्तं पुरानघ" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 23, "text": "चतुर्मूर्तिर अहं शश्वल लॊकत्राणार्थम उद्यतः\nआत्मानं परविभज्येह लॊकानां हितम आदधे" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 24, "text": "एका मूर्तिस तपश्चर्यां कुरुते मे भुवि सथिता\nअपरा पश्यति जगत कुर्वाणं साध्वसाधुनी" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 25, "text": "अपरा कुरुते कर्म मानुषं लॊकम आश्रिता\nशेते चतुर्थी तव अपरा निद्रां वर्षसहस्रिकाम" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 26, "text": "यासौ वर्षसहस्रान्ते मूर्तिर उत्तिष्ठते मम\nवरार्हेभ्यॊ वराञ शरेष्ठांस तस्मिन काले ददाति सा" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 27, "text": "तं तु कालम अनुप्राप्तं विदित्वा पृथिवी तदा\nपरायाचत वरं यं मां नरकार्थाय तं शृणु" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 28, "text": "देवानाम असुराणां च अवध्यस तनयॊ ऽसतु मे\nउपेतॊ वैष्णवास्त्रेण तन मे तवं दातुम अर्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 29, "text": "एवं वरम अहं शरुत्वा जगत्यास तनये तदा\nअमॊघम अस्त्रम अददं वैष्णवं तद अहं पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 30, "text": "अवॊचं चैतद अस्त्रं वै हय अमॊघं भवतु कषमे\nनरकस्याभिरक्षार्थं नैनं कश चिद वधिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 31, "text": "अनेनास्त्रेण ते गुप्तः सुतः परबलार्दनः\nभविष्यति दुराधर्षः सर्वलॊकेषु सर्वदा" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 32, "text": "तथेत्य उक्त्वा गता देवी कृतकामा मनस्विनी\nस चाप्य आसीद दुराधर्षॊ नरकः शत्रुतापनः" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 33, "text": "तस्मात पराग्ज्यॊतिषं पराप्तं तद अस्त्रं पार्थ मामकम\nनास्यावध्यॊ ऽसति लॊकेषु सेन्द्ररुद्रेषु मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 34, "text": "तन मया तवत्कृतेनैतद अन्यथा वयपनाशितम\nवियुक्तं परमास्त्रेण जहि पार्थ महासुरम" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 35, "text": "वैरिणं युधि दुर्धर्षं भगदत्तं सुरद्विषम\nयथाहं जघ्निवान पूर्वं हितार्थं नरकं तथा" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 36, "text": "एवम उक्तस ततः पार्थः केशवेन महात्मना\nभगदत्तं शितैर बाणैः सहसा समवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 37, "text": "ततः पार्थॊ महाबाहुर असंभ्रान्तॊ महामनाः\nकुम्भयॊर अन्तरे नागं नाराचेन समार्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 38, "text": "समासाद्य तु तं नागं बाणॊ वज्र इवाचलम\nअभ्यगात सह पुङ्खेन वल्मीकम इव पन्नगः" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 39, "text": "स तु विष्टभ्य गात्राणि दन्ताभ्याम अवनिं ययौ\nनदन्न आर्तस्वरं पराणान उत्ससर्ज महाद्विपः" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 40, "text": "ततश चन्द्रार्धबिम्बेन शरेण नतपर्वणा\nबिभेद हृदयं राज्ञॊ भगदत्तस्य पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 41, "text": "स भिन्नहृदयॊ राजा भगदत्तः किरीटिना\nशरासनं शरांश चैव गतासुः परमुमॊच ह" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 42, "text": "शिरसस तस्य विभ्रष्टः पपात च वराङ्कुशः\nनालताडन विभ्रष्टं पलाशं नलिनाद इव" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 43, "text": "स हेममाली तपनीयभाण्डात; पपात नागाद गिरिसंनिकाशात\nसुपुष्पितॊ मारुतवेगरुग्णॊ; महीधराग्राद इव कर्णिकारः" }, { "book": 7, "chapter": 28, "shloka": 44, "text": "निहत्य तं नरपतिम इन्द्र विक्रमं; सखायम इन्द्रस्य तथैन्द्रिर आहवे\nततॊ ऽपरांस तव जयकाङ्क्षिणॊ नरान; बभञ्ज वायुर बलवान दरुमान इव" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 1, "text": "[स]\nपरियम इन्द्रस्य सततं सखायम अमितौजसम\nहत्वा पराग्ज्यॊतिषं पार्थः परदक्षिणम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 2, "text": "ततॊ गान्धारराजस्य सुतौ परपुरंजयौ\nआर्छेताम अर्जुनं सख्ये भरातरौ वृषकाचलौ" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 3, "text": "तौ समेत्यार्जुनं वीरौ पुरः पश्चाच च धन्विनौ\nअविध्येतां महावेगैर निशितैर आशुगैर भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 4, "text": "वृषकस्य हयान सूतं धनुश छत्रं रथं धवजम\nतिलशॊ वयधमत पार्थः सौबलस्य शितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 5, "text": "ततॊ ऽरजुनः शरव्रातैर नानाप्रहरणैर अपि\nगान्धारान वयाकुलांश चक्रे सौबल परमुखान पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 6, "text": "ततः पञ्चशतान वीरान गान्धारान उद्यतायुधान\nपराहिणॊन मृत्युलॊकाय करुद्धॊ बाणैर धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 7, "text": "हताश्वात तु रथात तूर्णम अवतीर्य महाभुजः\nआरुरॊह रथं भरातुर अन्यच च धनुर आददे" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 8, "text": "ताव एकरथम आरूढौ भरातरौ वृषकाचलौ\nशरवर्षेण बीभत्सुम अविध्येतां पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 9, "text": "सयालौ तव महात्मानौ राजानौ वृषकाचलौ\nभृशं निजघ्नतुः पार्थम इन्द्रं वृत्रबलाव इव" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 10, "text": "लब्धलक्ष्यौ तु गान्धाराव अहतां पाण्डवं पुनः\nनिदाघवार्षिकौ मासौ लॊकं घर्माम्बुभिर यथा" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 11, "text": "तौ रथस्थौ नरव्याघ्रौ राजानौ वृषकाचलौ\nसंश्लिष्टाङ्गौ सथितौ राजञ जघानैकेषुणार्जुनः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 12, "text": "तौ रथात समिह संकाशौ लॊहिताक्षौ महाभुजौ\nगतासू पेततुर वीरौ सॊदर्याव एकलक्षणौ" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 13, "text": "तयॊर देहौ रथाद भूमिं गतौ बन्धुजनप्रियौ\nयशॊ दश दिशः पुण्यं गमयित्वा वयवस्थितौ" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 14, "text": "दृष्ट्वा विनिहतौ संख्ये मातुलाव अपलायिनौ\nभृशं मुमुचुर अश्रूणि पुत्रास तव विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 15, "text": "निहतौ भरातरौ दृष्ट्वा माया शतविशारदः\nकृष्णौ संमॊहयन मायां विदधे शकुनिस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 16, "text": "लगुणायॊ गुडाश्मानः शतघ्न्यश च स शक्तयः\nगदापरिघनिस्त्रिंश शूलमुद्गर पाट्टिशाः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 17, "text": "स कम्पनर्ष्टि नखरा मुसलानि परश्वधाः\nकषुराः कषुर परनालीका वत्सदन्तास तरिसंधिनः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 18, "text": "चक्राणि विशिखाः परासा विविधान्य आयुधानि च\nपरपेतुः सर्वतॊ दिग्भ्यः परदिग्भ्यश चार्जुनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 19, "text": "खरॊष्ट्रमहिषाः सिंहा वयाघ्राः सृमर चिल्लिकाः\nऋक्षाः सालावृका गृध्राः कपयॊ ऽथ सरीसृपाः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 20, "text": "विविधानि च रक्षांसि कषुधितान्य अर्जुनं परति\nसंक्रुद्धान्य अभ्यधावन्त विविधानि वयांसि च" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 21, "text": "ततॊ दिव्यास्त्रविच छूरः कुन्तीपुत्रॊ धनंजयः\nविसृजन्न इषुजालानि सहसा तान्य अताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 22, "text": "ते हन्यमानाः शूरेण परवरैः सायकैर दृढैः\nविरुवन्तॊ महारावान विनेशुः सर्वतॊ हताः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 23, "text": "ततस तमः परादुरभूद अर्जुनस्य रथं परति\nतस्माच च तमसॊ वाचः करूराः पार्थम अभर्त्सयन" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 24, "text": "तत तमॊ ऽसत्रेण महता जयॊतिषेणार्जुनॊ ऽवधीत\nहते तस्मिञ जलौघास तु परादुरासन भयानकाः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 25, "text": "अम्भसस तस्य नाशार्थम आदित्यास्त्रम अथार्जुनः\nपरायुङ्क्ताम्भस ततस तेन परायशॊ ऽसत्रेण शॊषितम" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 26, "text": "एवं बहुविधा मायाः सौबलस्य कृताः कृताः\nजघानास्त्र बलेनाशु परहसन्न अर्जुनस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 27, "text": "तथा हतासु मायासु तरस्तॊ ऽरजुन शराहतः\nअपायाज जवनैर अश्वैः शकुनिः पराकृतॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 28, "text": "ततॊ ऽरजुनॊ ऽसत्रविच छरैष्ठ्यं दर्शयन्न आत्मनॊ ऽरिषु\nअभ्यवर्षच छरौघेण कौरवाणाम अनीकिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 29, "text": "सा हन्यमाना पार्थेन पुत्रस्य तव वाहिनी\nदवैधी भूता महाराज गङ्गेवासाद्य पर्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 30, "text": "दरॊणम एवान्वपद्यन्त के चित तत्र महारथाः\nके चिद दुर्यॊधनं राजन्न अर्द्यमानाः किरीटिना" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 31, "text": "नापश्याम ततस तव एतत सैन्यं वै तमसावृतम\nगाण्डीवस्य च निर्घॊषः शरुतॊ दक्षिणतॊ मया" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 32, "text": "शङ्खदुन्दुभिनिर्घॊषं वादित्राणां च निस्वनम\nगाण्डीवस्य च निर्घॊषॊ वयतिक्रम्यास्पृशद दिवम" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 33, "text": "ततः पुनर दक्षिणतः संग्रामश चित्रयॊधिनाम\nसुयुद्धम अर्जुनस्यासीद अहं तु दरॊणम अन्वगाम" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 34, "text": "नानाविधान्य अनीकानि पुत्राणां तव भारत\nअर्जुनॊ वयधमत काले दिवीवाभ्राणि मारुतः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 35, "text": "तं वासवम इवायान्तं भूरिवर्षशरौघिणम\nमहेष्वासं नरव्याघ्रं नॊग्रं कश चिद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 36, "text": "ते हन्यमानाः पार्थेन तवदीया वयथिता भृशम\nसवान एव बहवॊ जघ्नुर विद्रवन्तस ततस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 37, "text": "ते ऽरजुनेन शरा मुक्ताः कङ्कपत्रास तनुच्छिदः\nशलभा इव संपेतुः संवृण्वाना दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 38, "text": "तुरगं रथिनं नागं पदातिम अपि मारिष\nविनिर्भिद्य कषितिं जग्मुर वल्मीकम इव पन्नगाः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 39, "text": "न च दवितीयं वयसृजत कुञ्जराश्वनरेषु सः\nपृथग एकशरारुग्णा निपेतुस ते गतासवः" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 40, "text": "हतैर मनुष्यैस तुरगैश च सर्वतः; शराभिवृष्टैर दविरदैश च पातितैः\nतदा शवगॊमायु बडाभिनादितं; विचित्रम आयॊध शिरॊ बभूव ह" }, { "book": 7, "chapter": 29, "shloka": 41, "text": "पिता सुतं तयजति सुहृद वरं सुहृत; तथैव पुत्रः पितरं शरातुरः\nसवरक्षणे कृतमतयस तदा जनास; तयजन्ति वाहान अपि पार्थ पीडिताः" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतेष्व अनीकेषु भग्नेषु पाण्डुपुत्रेण संजय\nचलितानां दरुतानां च कथम आसीन मनॊ हि वः" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 2, "text": "अनीकानां परभग्नानां वयवस्थानम अपश्यताम\nदुष्करं पतिसंधानं तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 3, "text": "[स]\nतथापि तव पुत्रस्य परियकामा विशां पते\nयशः परवीरा लॊकेषु रक्षन्तॊ दरॊणम अन्वयुः" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 4, "text": "समुद्यतेषु शस्त्रेषु संप्राप्ते च युधिष्ठिरे\nअकुर्वन्न आर्य कर्माणि भैरवे सत्यभीतवत" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 5, "text": "अन्तरं भीमसेनस्य परापतन्न अमितौजसः\nसात्यकेश चैव शूरस्य धृष्टद्युम्नस्य चाभिभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 6, "text": "दरॊणं दरॊणम इति करूराः पाञ्चालाः समचॊदयन\nमा दरॊणम इति पुत्रास ते कुरून सर्वान अचॊदयन" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 7, "text": "दरॊणं दरॊणम इति हय एके मा दरॊणम इति चापरे\nकुरूणां पाण्डवानां च दरॊण दयूतम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 8, "text": "यं यं सम भजते दरॊणः पाञ्चालानां रथव्रजम\nतत्र तत्र सम पाञ्चाल्यॊ धृष्टद्युम्नॊ ऽथ धीयते" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 9, "text": "यथाभागविपर्यासे संग्रामे भैरवे सति\nवीराः समासदन वीरान अगच्छन भीरवः परान" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 10, "text": "अकम्पनीयाः शत्रूणां बभूवुस तत्र पाण्डवाः\nअकम्पयंस तव अनीकानि समरन्तः कलेशम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 11, "text": "ते तव अमर्षवशं पराप्ता हरीमन्तः सवत्त्व चॊदिताः\nतयक्त्वा पराणान नयवर्तन्त घनन्तॊ दरॊणं महाहवे" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 12, "text": "अयसाम इव संपातः शिलानाम इव चाभवत\nदीव्यतां तुमुले युद्धे पराणैर अमिततेजसाम" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 13, "text": "न तु समरन्ति संग्रामम अपि वृद्धास तथाविधम\nदृष्टपूर्वं महाराज शरुतपूर्वम अथापि वा" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 14, "text": "पराकम्पतेव पृथिवी तस्मिन वीरावसादने\nपरवर्तता बलौघेन महता भारपीडिता" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 15, "text": "घूर्णतॊ हि बलौघस्य दिवं सतब्ध्वेव निस्वनः\nअजातशत्रॊः करुद्धस्य पुत्रस्य तव चाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 16, "text": "समासाद्य तु पाण्डूनाम अनीकानि सहस्रशः\nदरॊणेन चरता संख्ये परभग्नानि शितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 17, "text": "तेषु परमथ्यमानेषु दरॊणेनाद्भुत कर्मणा\nपर्यवारयद आसाद्य दरॊणं सेनापतिः सवयम" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 18, "text": "तद अद्भुतम अभूद युद्धं दरॊण पाञ्चाल्ययॊस तदा\nनैव तस्यॊपमा का चित संभवेद इति मे मतिः" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 19, "text": "ततॊ नीलॊ ऽनलप्रख्यॊ ददाह कुरु वाहिनीम\nशरस्फुलिङ्गश चापार्चिर दहन कक्षम इवानलः" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 20, "text": "तं दहन्तम अनीकानि दरॊणपुत्रः परतापवान\nपूर्वाभिभाषी सुश्लक्ष्णं समयमानॊ ऽभयभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 21, "text": "नीलकिं बहुभिर दग्धैस तव यॊधैः शरार्चिषा\nमयैकेन हि युध्यस्व करुद्धः परहरचाशुगैः" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 22, "text": "तं पद्मनिकराकारं पद्मपत्र निभेक्षणम\nवयाकॊशपद्माभ मुखं नीलॊ विव्याध सायकैः" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 23, "text": "तेनातिविद्धः सहसा दरौणिर भल्लैः शितैस तरिभिः\nधनुर धवजं च छत्रं च दविषतः स नयकृन्तत" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 24, "text": "सॊत्प्लुत्य सयन्दनात तस्मान नीलश चर्म वरासिधृक\nदरॊणायनेः शिरः कायाद धर्तुम ऐच्छत पतत्रिवत" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 25, "text": "तस्यॊद्यतासेः सुनसं शिरः कायात सकुण्डलम\nभल्लेनापाहरद दरौणिः समयमान इवानघ" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 26, "text": "संपूर्णचन्द्राभमुखः पद्मपत्र निभेक्षणः\nपरांशुर उत्पलगर्भाभॊ निहतॊ नयपतत कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 27, "text": "ततः परविव्यथे सेना पाण्डवी भृशम आकुला\nआचार्य पुत्रेण हते नीले जवलिततेजसि" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 28, "text": "अचिन्तयंश च ते सर्वे पाण्डवानां महारथाः\nकथं नॊ वासविस तरायाच छत्रुभ्य इति मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 30, "shloka": 29, "text": "दक्षिणेन तु सेनायाः कुरुते कदनं बली\nसंशप्तकावशेषस्य नारायण बलस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 1, "text": "[स]\nपरतिघातं तु सैन्यस्य नामृष्यत वृकॊदरः\nसॊ ऽभिनद बाह्लिकं षष्ट्या कर्णं च दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 2, "text": "तस्य दरॊणः शितैर बाणैस तीक्ष्णधारैर अयस्मयैः\nजीवितान्तम अभिप्रेप्सुर मर्मण्य आशु जघान ह" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 3, "text": "कर्णॊ दवादशभिर बाणैर अश्वत्थामा च सप्तभिः\nषड्भिर दुर्यॊधनॊ राजा तत एनम अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 4, "text": "भीमसेनॊ ऽपि तान सर्वान परत्यविध्यन महाबलः\nदरॊणं पञ्चाशतेषूणां कर्मं च दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 5, "text": "दुर्यॊधनं दवादशभिर दरौणिं चाष्टाभिर आशुगैः\nआरावं तुमुलं कुर्वन्न अभ्यवर्तत तान रणे" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 6, "text": "तस्मिन संत्यजति पराणान मृत्युसाधारणी कृते\nअजातशत्रुस तान यॊधान भीमं तरातेत्य अचॊदयत" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 7, "text": "ते ययुर भीमसेनस्य समीपम अमितौजसः\nयुयुधानप्रभृतयॊ माद्रीपुत्रौ च पाण्डवौ" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 8, "text": "ते समेत्य सुसंरब्धाः सहिताः पुरुषर्षभाः\nमहेष्वास वरैर गुप्तं दरॊणानीकं बिभित्सवः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 9, "text": "समापेतुर महावीर्या भीमप्रभृतयॊ रथाः\nतान पर्त्यगृह्णाद अव्यग्रॊ दरॊणॊ ऽपि रथिनां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 10, "text": "महाबलान अतिरथान वीरान समरशॊभिनः\nबाह्यं मृत्युभयं कृत्वा तावकाः पाण्डवान ययुः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 11, "text": "सादिनः सादिनॊ ऽभयघ्नंस तथैव रथिनॊ रथान\nआसीच छक्त्य असि संपातॊ युद्धम आसीत परश्वधैः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 12, "text": "निकृष्टम असियुद्धं च बभूव कटुकॊदयम\nकुञ्जराणांच संघातैर युद्धम आसीत सुदारुणम" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 13, "text": "अपतत कुञ्जराद अन्यॊ हयाद अन्यस तव अवाक्शिराः\nनरॊ बाणेन निर्भिन्नॊ रथाद अन्यश च मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 14, "text": "तत्रान्यस्य च संमर्दे पतितस्य विवर्मणः\nशिरः परध्वंसयाम आस वक्षस्य आक्रम्य कुञ्जरः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 15, "text": "अपरे ऽपय अपराञ जघ्नुर वारणाः पतितान नरान\nविषाणैश चावनिं गत्वा वयभिन्दन रथिनॊ बहून" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 16, "text": "नरान्त्रैः के चिद अपरे विषाणालग्न संस्रवैः\nबभ्रमुः शतशॊ नागा मृद्नन्तः शतशॊ नरान" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 17, "text": "कांस्यायस तनुत्राणान नराश्वरथकुञ्जरान\nपतितान पॊथयां चक्रुर दविपाः सथूलनडान इव" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 18, "text": "गृध्रपत्राधिवासांसि शयनानि नराधिपाः\nहरीमन्तः कालसंपक्वाः सुदुःखान्य अधिशेरते" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 19, "text": "हन्ति समात्र पिता पुत्रं रथेनाभ्यतिवर्तते\nपुत्रश च पितरं मॊहान निर्मर्यादम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 20, "text": "अक्षॊ भग्नॊ धवजश छिन्नश छत्रम उर्व्यां निपातितम\nयुगार्धं छिन्नम आदाय परदुद्राव तथा हयः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 21, "text": "सासिर बाहुर निपतितः शिरश छिन्नं सकुण्डलम\nगजेनाक्षिप्य बलिना रथः संचूर्णितः कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 22, "text": "रथिना ताडितॊ नागॊ नाराचेनापतद वयसुः\nसारॊहश चापतद वाजी गजेनाताडितॊ भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 23, "text": "निर्मर्यादं महद युद्धम अवर्तत सुदारुणम\nहा तात हा पुत्र सखे कवासि तिष्ठ कव धावसि" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 24, "text": "परहराहर जह्य एनं समितक्ष्वेडित गर्जितैः\nइत्य एवम उच्चरन्त्यः सम शरूयन्ते विविधा गिरः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 25, "text": "नरस्याश्वस्य नागस्य समसज्जत शॊणितम\nउपाशाम्यद रजॊ भौमं भीरून कश्मलम आविशत" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 26, "text": "आसीत केशपरामर्शॊ मुष्टियुद्धं च दारुणम\nनखैर दन्तैश च शूराणमाद्वीपे दवीपम इच्छताम" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 27, "text": "तत्राच्छिद्यत वीरस्य स खड्गॊ बाहुर उद्यतः\nसधनुश चापरस्यापि स शरः साङ्कुशस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 28, "text": "पराक्रॊशद अन्यम अन्यॊ ऽतर तथान्यॊ विमुखॊ ऽदरवत\nअन्यः पराप्तस्य चान्यस्य शिरः कायाद अपाहरत" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 29, "text": "शब्दम अभ्यद्रवच चान्यः शब्दाद अन्यॊ ऽदरवद भृशम\nसवान अन्यॊ ऽथ परान अन्यॊ जघान निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 30, "text": "गिरिशृङ्गॊपमश चात्र नाराचेन निपातितः\nमातङ्गॊ नयपतद भूमौ नदी रॊध इवॊष्णगे" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 31, "text": "तथैव रथिनं नागः कषरन गिरिर इवारुजत\nअध्यतिष्ठत पदा भूमौ सहाश्वं सह सारथिम" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 32, "text": "शूरान परहरतॊ दृष्ट्वा कृतास्त्रान रुधिरॊक्षितान\nबहून अप्य आविशन मॊहॊ भीरून हृदयदुर्बलान" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 33, "text": "सर्वम आविग्नम अभवन न पराज्ञायत किं चन\nसैन्ये च रजसा धवस्ते निर्मर्यादम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 34, "text": "ततः सेनापतिः शीघ्रम अयं काल इति बरुवन\nनित्याभित्वरितान एव तवरयाम आस पाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 35, "text": "कुर्वन्तः शासनं तस्य पाण्डवेया यशस्विनः\nसरॊ हंसा इवापेतुर घनन्तॊ दरॊण रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 36, "text": "गृह्णीताद्रवतान्यॊन्यं विभीता विनिकृन्तत\nइत्य आसीत तुमुलः शब्दॊ दुर्धर्षस्य रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 37, "text": "ततॊ दरॊणः कृपः कर्णॊ दरौणी राजा जयद्रथः\nविन्दानुविन्दाव अवन्त्यौ शल्यश चैनान अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 38, "text": "ते तव आर्य धर्मसंरब्धा दुर्निवार्या दुरासदाः\nशरार्ता न जुहुर दरॊणं पाञ्चालाः पाण्डवैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 39, "text": "ततॊ दरॊणॊ ऽभिसंक्रुद्धॊ विसृजञ शतशः शरान\nचेदिपाञ्चालपाण्डूनाम अकरॊत कदनं महत" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 40, "text": "तस्य जयातलनिर्घॊषः शुश्रुवे दिक्षु मारिष\nवज्रसंघात संकाशस तरासयन पाण्डवान बहून" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 41, "text": "एतस्मिन्न अन्तरे जिष्णुर हत्वा संशप्तकान बली\nअब्ययात तत्र यत्र सम दरॊणः पाण्डुन परमर्दति" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 42, "text": "तं शरौघमहावर्तं शॊणितॊदं महाह्रदम\nतीर्णः संशप्तकान हत्वा परत्यदृश्यत फल्गुनः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 43, "text": "तस्य कीर्तिमतॊ लक्ष्म सूर्यप्रतिम तेजसः\nदीप्यमानम अपश्याम तेजसा वानरध्वजम" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 44, "text": "संशप्तकसमुद्रं तम उच्छॊष्यास्त्र गभस्तिभिः\nस पाण्डव युगान्तार्कः कुरून अप्य अभ्यतीतपत" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 45, "text": "परददाह कुरून सर्वान अर्जुनः शस्र तेजसा\nयुगान्ते सर्वभूतानि धूमकेतुर इवॊत्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 46, "text": "तेन बाणसहस्रौघैर गजाश्वरथयॊधिनः\nताड्यमानाः कषितिं जग्मुर मुक्तशस्त्राः शरार्दिताः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 47, "text": "के चिद आर्तस्वरं चक्रुर विनेदुर अपरे पुनः\nपार्थ बाणहता एक्चिन निपेतुर विगतासवः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 48, "text": "तेषाम उत्पततां कांश चित पतितांश च पराङ्मुखान\nन जघानार्जुनॊ यॊधान यॊधव्रतम अनुस्मरन" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 49, "text": "ते विशीर्णरथाश्वेभाः परायशश च पराङ्मुखाः\nकुरवः कर्ण कर्णेति हाहेति च विचुक्रुशुः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 50, "text": "तम आधिरथिर आक्रन्दं विज्ञाय शरणैषिणाम\nमा भैष्टेति परतिश्रुत्य ययाव अभिमुखॊ ऽरजुनम" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 51, "text": "स भारत रथश्रेष्ठः सर्वभारत हर्षणः\nपरादुश्चक्रे तद आग्नेयम अस्त्रम अस्त्रविदां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 52, "text": "तस्य दीप्तशरौघस्य दीपचाप धरस्य च\nशरौघाञ शरजालेन विदुधाव धनंजयः\nअस्त्रम अस्त्रेण संवार्य पराणदद विसृजञ शरान" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 53, "text": "धृष्टद्युम्नश च भीमश च सात्यकिश च महारथः\nविव्यधुः कर्णम आसाद्य तरिभिस तरिभिर अजिह्मगैः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 54, "text": "अर्जुनास्त्रं तु राधेयः संवार्य शरवृष्टिभिः\nतेषां तरयाणां चापानि चिच्छेद विशिखैस तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 55, "text": "ते निकृत्तायुधाः शूरा निर्विषा भुजगा इव\nरथशक्तीः समुत्क्षिप्य भृशं सिंहा इवानदन" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 56, "text": "ता भुजाग्रैर महावेगा विसृष्टा भुजगॊपमाः\nदीप्यमाना महाशक्त्यॊ जग्मुर आधिरथिं परति" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 57, "text": "ता निकृत्य शितैर बाणैस तरिभिस तरिभिर अजिह्मगैः\nननाद बलवान कर्णः पार्थाय विसृजञ शरान" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 58, "text": "अर्जुनश चापि राधेयं विद्ध्वा सप्तभिर आशुगैः\nकर्णाद अवरजं बाणैर जघान निशितैस तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 59, "text": "ततः शत्रुंजयं हत्वा पार्थः षड्भिर अजिह्मगैः\nजहार सद्यॊ भल्लेन विपाटस्य शिरॊ रथात" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 60, "text": "पश्यतां धार्तराष्ट्राणाम एकेनैव किरीटिना\nपरमुखे सूतपुत्रस्य सॊदर्या निहतास तरयः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 61, "text": "ततॊ भीमः समुत्पत्य सवरथाद वैनतेयवत\nवरासिना कर्ण पक्षाञ जघान दश पञ्च च" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 62, "text": "पुनः सवरथम आस्थाय धनुर आदाय चापरम\nविव्याध दशभिः कर्णं सूतम अश्वांश च पञ्चभिः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 63, "text": "धृष्टद्युम्नॊ ऽय असि वरं कर्म चादाय भास्वरम\nजघान चन्द्र वर्माणं बृहत कषत्रं च पौरवम" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 64, "text": "ततः सवरथम आस्थाय पाञ्चाल्यॊ ऽनयच च कार्मुकम\nआदाय कर्णं विव्याध तरिसप्तत्या नदन रणे" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 65, "text": "शैनेयॊ ऽपय अन्यद आदाय धनुर इन्द्रायुधद्युति\nसूतपुत्रं चतुःषष्ट्या विद्ध्वा सिंह इवानदत" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 66, "text": "भल्लभ्यां साधु मुक्ताभ्यां छित्त्वा कर्णस्य कार्मुकम\nपुनः कर्णं तरिभिर बाणैर बाह्वॊर उरसि चार्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 67, "text": "ततॊ दुर्यॊघनॊ दरॊणॊ राजा चैव जयद्रथः\nनिमज्जमानं राधेयम उज्जह्रुः सात्यकार्णवात" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 68, "text": "धृष्टद्युम्नश च भीमश च सौभद्रॊ ऽरजुन एव च\nनकुलः सहदेवश च सात्यकिं जुगुपू रणे" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 69, "text": "एवम एष महारौद्रः कषयार्थं सर्वधन्विनाम\nतावकानां परेषां च तयक्त्वा पराणान अभूद रणः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 70, "text": "पदातिरथनागाश्वैर गजाश्वरथपत्तयः\nरथिनॊ नागपत्त्यश्वै रथपत्ती रथद्विपैः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 71, "text": "अश्वैर अश्वा गजैर नागा रथिनॊ रथिभिः सह\nसंसक्ताः समदृश्यन्त पत्तयश चापि पत्तिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 72, "text": "एवं सुकलिलं युद्धम आसीत करव्यादहर्षणम\nमहद्भिस तैर अभीतानां यम राष्ट्रविवर्धनम" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 73, "text": "ततॊ हता नररथवाजि कुञ्जरैर; अनेकशॊ दविपरथवाजि पत्तयः\nगजैर गजा रथिभिर उदायुधा रथा; हयैर हयाः पत्तिगणैश च पत्तयः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 74, "text": "रथैर दविपा दविरदवरैर महाहया; हयैर नरा वररथिभिश च वाजिनः\nनिरस्तजिह्वा दशनेक्षणाः कषितौ; कषयं गताः परमथित वर्म भूषणाः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 75, "text": "तथा परैर बहु करणैर वरायुधैर; हता गताः परतिभय दर्शनाः कषितिम\nविपॊथिता हयगजपादताडिता; भृशाकुला रथखुर नेमिभिर हताः" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 76, "text": "परमॊदने शवापद पक्षिरक्षसां; जनक्षये वर्तति तत्र दारुणे\nमहाबलास ते कुपिताः परस्परं; निषूदयन्तः परविचेरुर ओजसा" }, { "book": 7, "chapter": 31, "shloka": 77, "text": "ततॊ बले भृशलुलिते परस्परं; निरीक्षमाणे रुधिरौघसंप्लुते\nदिवाकरे ऽसतं गिरिम आस्थिते शनैर; उभे परयाते शिबिराय भारत" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 1, "text": "[स]\nपूर्वम अस्मासु भग्नेषु फल्गुनेनामितौजसा\nदरॊणे च मॊघसंकल्पे रक्षिते च युधिष्ठिरे" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 2, "text": "सर्वे विध्वस्तकवचास तावका युधि निर्जिताः\nरजस्वला भृशॊद्विग्ना वीक्षमाणा दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 3, "text": "अवहारं ततः कृत्वा भारद्वाजस्य संमते\nलब्धलक्ष्यैः परैर दीना भृशावहसिता रणे" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 4, "text": "शलाघमानेषु भूतेषु फल्गुनस्यामितान गुणान\nकेशवस्य च सौहार्दे कीर्त्यमाने ऽरजुनं परति\nअभिशस्ता इवाभूवन धयानमूकत्वम आस्थिताः" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 5, "text": "ततः परभातसमये दरॊणं दुर्यॊधनॊ ऽबरवीत\nपरणयाद अभिमानाच च दविषद वृद्ध्या च दुर्मनाः\nशृण्वतां सर्वभूतानां संरब्धॊ वाक्यकॊविदः" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 6, "text": "नूनं वयं वध्य पक्षे भवतॊ बरह्मवित्तम\nतथा हि नाग्रहीः पराप्तं समीपे ऽदय युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 7, "text": "इच्छतस ते न मुच्येत चक्षुः पराप्तॊ रणे रिपुः\nजिघृक्षतॊ रक्ष्यमाणः सामरैर अपि पाण्डवैः" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 8, "text": "वरं दत्त्वा मम परीतः पश्चाद विकृतवान असि\nआशा भङ्गं न कुर्वन्ति भक्तस्यार्याः कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 9, "text": "ततॊ ऽपरीतिस तथॊक्तः स भारद्वाजॊ ऽबरवीन नृपम\nनार्हसे मान्यथा जञातुं घटमानं तव परिये" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 10, "text": "स सुरासुरगन्धर्वाः स यक्षॊरग राक्षसाः\nनालं लॊका रणे जेतुं पाल्यमानं किरीटिना" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 11, "text": "विश्वसृग यत्र गॊविन्दः पृतनारिस तहार्जुनः\nतत्र कस्य बलं करामेद अन्यत्र तर्यम्बकात परभॊः" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 12, "text": "सत्यं तु ते बरवीम्य अद्य नैतज जात्व अन्यथा भवेत\nअद्यैषां परवरं वीरं पातयिष्ये महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 13, "text": "तं च वयूहं विधास्यामि यॊ ऽभेद्यस तरिदशैर अपि\nयॊगेन केन चिद राजन्न अर्जुनस तव अपनीयताम" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 14, "text": "न हय अज्ञातम असाध्यं वा तस्य संख्ये ऽसति किं चन\nतेन हय उपात्तं बलवत सर्वज्ञानम इतस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 15, "text": "दरॊणेन वयाहृते तव एवं संशप्तकगणाः पुनः\nआह्वयन्न अर्जुनं संख्ये दक्षिणाम अभितॊ दिशम" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 16, "text": "तत्रार्जुनस्याथ परैः सार्धं समभवद रणः\nतादृशॊ यादृशॊ नान्यः शरुतॊ दृष्टॊ ऽपि वा कव चित" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 17, "text": "ततॊ दरॊणेन विहितॊ राजन वयूहॊ वयरॊचत\nचरन मध्यं दिने सूर्यः परतपन्न इव दुर्दृशः" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 18, "text": "तं चाभिमन्युर वचनात पितुर जयेष्ठस्य भारत\nबिभेद दुर्भिदं संख्ये चक्रव्यूहम अनेकधा" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 19, "text": "स कृत्वा दुष्करं कर्महत्वा वीरान सहस्रशः\nषट्सु वीरेषु संसक्तॊ दौःशासनि वशंगतः" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 20, "text": "वयं परमसंहृष्टाः पाण्टवाः शॊककर्शिताः\nसौभद्रे निहते राजन्न अवहारम अकुर्वत" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 21, "text": "[धृ]\nपुत्रं पुरुषसिंहस्य संजयाप्राप्त यौवनम\nरणे विनिहतं शरुत्वा भृशं मे दीर्यते मनः" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 22, "text": "दारुणः कषत्रधर्मॊ ऽयं विहितॊ धर्मकर्तृभिः\nयत्र राज्येप्सवः शूरा बाले शस्त्रम अपातयन" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 23, "text": "बालम अत्यन्तसुखिनं विचरन्तम अभीतवत\nकृतास्त्रा बहवॊ जघ्नुर बरूहि गावल्गणे कथम" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 24, "text": "बिभित्सता रथानीकं सौभद्रेणामितौजसा\nविक्रीडितं यथा संख्ये तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 25, "text": "[स]\nयन मां पृच्छसि राजेन्द्र सौभद्रस्य निपातनम\nतत ते कार्त्स्न्येन वक्ष्यामि शृणु राजन समाहितः\nविक्रीडितं कुमारेण यथानीकं बिभित्सता" }, { "book": 7, "chapter": 32, "shloka": 26, "text": "दावाग्न्यभिपरीतानां भूरि गुल्मतृणद्रुमे\nवनौकसाम इवारण्ये तवदीयानाम अभूद भयम" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 1, "text": "[स]\nसमरे ऽतयुग्र कर्माणः कर्मभिर वयञ्जित शरमाः\nस कृष्णाः पाण्डवाः पञ्च देवैर अपि दुरासदाः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 2, "text": "सत्त्वकर्मान्वयैर बुद्ध्या परकृत्या यशसा शरिया\nनैव भूतॊ न भविता कृष्ण तुल्यगुणः पुमान" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 3, "text": "सत्यधर्मपरॊ दाता विप्र पूजादिभिर गुणैः\nसदैव तरिदिवं पराप्तॊ राजा किल युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 4, "text": "युगान्ते चान्तकॊ राजञ जामदग्न्यश च वीर्यवान\nरणस्थॊ भीमसेनश च कथ्यन्ते सदृशास तरयः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 5, "text": "परतिज्ञा कर्म दक्षस्य रणे गाण्डीवधन्वनः\nउपमां नाधिगच्छामि पार्थस्य सदृशीं कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 6, "text": "गुरु वात्सल्यम अत्यन्तं नैभृत्यं विनयॊ दमः\nनकुले ऽपरातिरूप्यं च शौल्यं च नियतानि षट" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 7, "text": "शरुतगाम्भीर्यमाधुर्यसत्त्ववीर्यपराक्रमैः\nसदृशॊ देवयॊर वीरः सहदेवः किलाश्विनॊः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 8, "text": "ये च कृष्णे गुणाः सफीताः पाण्डवेषु च ये गुणाः\nअभिमन्यौ किलैकस्था दृश्यन्ते गुणसंचयाः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 9, "text": "युधिष्ठिरस्य धैर्येण कृष्णस्य चरितेन च\nकर्मभिर भीमसेनस्य सदृशॊ भीमकर्मणः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 10, "text": "धनंजयस्य रूपेण विक्रमेण शरुतेन च\nविनयात सहदेवस्य सदृशॊ नकुलस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 11, "text": "[धृ]\nअभिमन्युम अहं सूत सौभद्रम अपराजितम\nशरॊतुम इच्छामि कार्त्स्न्येन कथम आयॊधने हतः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 12, "text": "[स]\nचक्रव्यूहॊ महाराज आचार्येणाभिकल्पितः\nतत्र शक्रॊपमाः सर्वे राजानॊ विनिवेशिताः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 13, "text": "संघातॊ राजपुत्राणां सर्वेषाम अभवत तदा\nकृताभिसमयाः सर्वे सुवर्णविकृतध्वजाः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 14, "text": "रक्ताम्बरधराः सर्वे सर्वे रक्तविभूषणाः\nसर्वे रक्तपताकाश च सर्वे वै हेममालिनः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 15, "text": "तेषां दशसहस्राणि बभूवुर दृढधन्विनाम\nपौत्रं तव पुरस्कृत्य लक्ष्मणं परियदर्शनम" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 16, "text": "अन्यॊन्यसमदुःखास ते अन्यॊन्यसमसाहसाः\nअन्यॊन्यं सपर्धमानाश च अन्यॊन्यस्य हिते रताः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 17, "text": "कर्ण दुःशासन कृपैर वृतॊ राजा महारथैः\nदेवराजॊपमः शरीमाञ शवेतच छत्राभिसंवृतः\nचामरव्यजनाक्षेपैर उदयन्न इव भास्करः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 18, "text": "परमुखे तस्य सैन्यस्य दरॊणॊ ऽवस्थित नायके\nसिन्धुराजस तथातिष्ठच छरीमान मेरुर इवाचलः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 19, "text": "सिन्धुराजस्य पार्श्वस्था अश्वथाम पुरॊगमाः\nसुतास तव महाराज तरिंशत तरिदशसंनिभाः" }, { "book": 7, "chapter": 33, "shloka": 20, "text": "गान्धारराजः कितवः शल्यॊ भूरिश्रवास तथा\nपार्श्वतः सिन्धुराजस्य वयराजन्त महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 1, "text": "[स]\nतद अनीकम अनाधृष्यं भारद्वाजेन रक्षितम\nपार्थाः समभ्यवर्तन्त भीमसेनपुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 2, "text": "सात्यकिश चेकितानश च धृष्टद्युम्नश च पार्षतः\nकुन्तिभॊजश च विक्रान्तॊ दरुपदश च महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 3, "text": "आर्जुनिः कषत्रधर्मा च बृहत कषत्रश च वीर्यवान\nचेदिपॊ धृष्टकेतुश च माद्रीपुत्रौ घटॊत्कचः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 4, "text": "युधामन्युश च विक्रान्तः शिखण्डी चापराजितः\nउत्तमौजाश च दुर्धर्षॊ विराटश च महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 5, "text": "दरौपदेयाश च संरब्धाः शैशुपालिश च वीर्यवान\nकेकयाश च महावीर्याः सृञ्जयाश च सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 6, "text": "एते चान्ये च सगणाः कृतास्त्रा युद्धदुर्मदाः\nसमभ्यधावन सहसा भारद्वाजं युयुत्सवः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 7, "text": "समवेतांस तु तान सर्वान भारद्वाजॊ ऽपि वीर्यवान\nअसंभ्रान्तः शरौघेण महता समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 8, "text": "महौघाः सलिलस्येव गिरिम आसाद्य दुर्भिदम\nदरॊणं ते नाभ्यवर्तन्त वेलाम इव जलाशयाः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 9, "text": "पीड्यमानाः शरै राजन दरॊण चापविनिःसृतैः\nन शेकुः परमुहे सथातुं भारद्वाजस्य पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 10, "text": "तद अद्भुतम अपश्याम दरॊणस्य भुजयॊर बलम\nयद एनं नाभ्यवर्तन्त पाञ्चालाः सृञ्जयैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 11, "text": "तम आयान्तम अभिक्रुद्धं दरॊणं दृष्ट्वा युधिष्ठिरः\nबहुधा चिन्तयाम आस दरॊणस्य परतिवारणम" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 12, "text": "अशक्यं तु तम अन्येन दरॊणं मत्वा युधिष्ठिरः\nअविषह्य गुरुं भारं सौभद्रे समवासृजत" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 13, "text": "वासुदेवाद अनवरं फल्गुनाच चामितौजसम\nअब्रवीत परवीरघ्नम अभिमन्युम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 14, "text": "एत्य नॊ नार्जुनॊ गर्हेद यथा तात तथा कुरु\nचक्रव्यूहस्य न वयं विद्म भेदं कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 15, "text": "तवं वार्जुनॊ वा कृष्णॊ वा भिन्द्यात परद्युम्न एव वा\nचक्रव्यूहं महाबाहॊ पञ्चमॊ ऽनयॊ न विद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 16, "text": "अभिमन्यॊ वरं तात याचतां दातुम अर्हसि\nपितॄणां मातुलानां च सैन्यानां चैव सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 17, "text": "धनंजयॊ हि नस तात गर्हयेद एत्य संयुगात\nकषिप्रम अस्त्रं समादाय दरॊणानीकं विशातय" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 18, "text": "[अभि]\nदरॊणस्य दृढम अव्यग्रम अनीक परवरं युधि\nपितॄणां जयम आकाङ्क्षन्न अवगाहे भिनद्मि च" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 19, "text": "उपदिष्टॊ हि मे पित्रा यॊगॊ ऽनीकस्य भेदने\nनॊत्सहे तु विनिर्गन्तुम अहं कस्यां चिद आपदि" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 20, "text": "[य]\nभिन्ध्य अनीकं युधा शरेष्ठ दवारं संजनयस्व नः\nवयं तवानुगमिष्यामॊ येन तवं तात यास्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 21, "text": "धनंजय समं युद्धे तवां वयं तात संयुगे\nपरणिधायानुयास्यामॊ रक्षन्तः सर्वतॊ मुखाः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 22, "text": "[भम]\nअहं तवानुगमिष्यामि धृष्टद्युम्नॊ ऽथ सात्यकिः\nपाञ्चालाः केकया मत्स्यास तथा सर्वे परभद्रकाः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 23, "text": "सकृद भिन्नं तवया वयूहं तत्र तत्र पुनः पुनः\nवयं परध्वंसयिष्यामॊ निघ्नमाना वरान वरान" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 24, "text": "[अभि]\nअहम एतत परवेक्ष्यामि दरॊणानीकं दुरासदम\nपतंग इव संक्रुद्धॊ जवलितं जातवेदसम" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 25, "text": "तत कर्माद्य करिष्यामि हितं यद वंशयॊर दवयॊः\nमातुलस्य च या परीतिर भविष्यति पितुश च मे" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 26, "text": "शिशुनैकेन संग्रामे काल्यमानानि संघशः\nअद्य दरक्ष्यन्ति भूतानि दविषत सैन्यानि वै मया" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 27, "text": "[य]\nएवं ते भाषमाणस्य बलं सौभद्र वर्धताम\nयस तवम उत्सहसे भेत्तुं दरॊणानीकं सुदुर्भिदम" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 28, "text": "रक्षितं पुरुषव्याघ्रैर महेष्वासैः परहारिभिः\nसाध्य रुद्र मरुत कल्पैर वस्व अग्न्यादित्यविक्रमैः" }, { "book": 7, "chapter": 34, "shloka": 29, "text": "[स]\nतस्य तद वचनं शरुत्वा स यन्तारम अचॊदयत\nसुमित्र अश्वान रणे कषिप्रं दरॊणानीकाय चॊदय" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 1, "text": "[स]\nसौभद्रस तु वचः शरुत्वा धर्मराजस्य धीमतः\nअचॊदयत यन्तारं दरॊणानीकाय भारत" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 2, "text": "तेन संचॊद्यमानस तु याहि याहीति सारथिः\nपरत्युवाच ततॊ राजन्न अभिमन्युम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 3, "text": "अतिभारॊ ऽयम आयुष्मन्न आहितस तवयि पाण्डवैः\nसंप्रधार्य कषमं बुद्ध्या ततस तवं यॊद्धुम अर्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 4, "text": "आचार्य हि कृती दरॊणः परमास्त्रे कृतश्रमः\nअत्यन्तसुखसंवृद्धस तवं च युद्धविशारदः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 5, "text": "ततॊ ऽभिमन्युः परहसन सारथिं वाक्यम अब्रवीत\nसारथे कॊ नव अयं दरॊणः समग्रं कषत्रम एव वा" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 6, "text": "ऐरावत गतं शक्रं सहामर गणैर अहम\nयॊधयेयं रणमुखे न मे कषत्रे ऽदय विस्मयः\nन ममैतद दविषत सैन्यं कलाम अर्हति षॊडशीम" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 7, "text": "अपि विश्वजितं विष्णुं मातुलं पराप्य सूतज\nपितरं चार्जुनं संख्ये न भीर माम उपयास्यति" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 8, "text": "ततॊ ऽभिमन्युस तां वाचं कदर्थी कृत्यसारथेः\nयाहीत्य एवाब्रवीद एनं दरॊणानीकाय माचिरम" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 9, "text": "ततः संचॊदयाम आस हयान अस्य तरिहायनान\nनातिहृष्ट्त मनाः सूतॊ हेमभाण्ड परिच्छदान" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 10, "text": "ते परेषिताः सुमित्रेण दरॊणानीकाय वाजिनः\nदरॊणम अभ्यद्रवन राजन महावेगपराक्रमाः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 11, "text": "तम उदीक्ष्य तथा यानं सर्वे दरॊण पुरॊगमाः\nअभ्यवर्तन्त कौरव्याः पाण्डवाश च तम अन्वयुः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 12, "text": "स कर्णिकारप्रवरॊच्छ्रितध्वजः; सुवर्णवर्मार्जुनिर अर्जुनाद वरः\nयुयुत्सया दरॊण मुखान महारथान; समासदत सिंहशिशुर यथा गजान" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 13, "text": "ते विंशतिपदे यत्ताः संप्रहारं परचक्रिरे\nआसीद गाङ्ग इवावर्तॊ मुहूर्तम उदधेर इव" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 14, "text": "शूराणां युध्यमानानां निघ्नताम इतरेतरम\nसंग्रामस तुमुलॊ राजन परावर्तत सुदारुणः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 15, "text": "परवर्तमाने संग्रामे तस्मिन्न अतिभयं करे\nदरॊणस्य मिषतॊ वयूहं भित्त्वा पराविशद आर्जुनिः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 16, "text": "तं परविष्टं परान घनन्तं शत्रुमध्ये महाबलम\nहस्त्यश्वरथपत्त्यौघाः परिवव्रुर उदायुधाः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 17, "text": "नाना वादित्रनिनदैः कष्वेडितॊत्क्रुष्ट गर्जितैः\nहुंकारैः सिंहनादैश च तिष्ठ तिष्ठेति निस्वनैः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 18, "text": "घॊरैर हलहलाशब्दैर मा गास तिष्ठैहि माम इति\nअसाव अहम अमुत्रेति परवदन्तॊ मुहुर मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 19, "text": "बृंहितैः शिञ्जितैर हासैः खुरनेमिस्वनैर अपि\nसंनादयन्तॊ वसुधाम अभिदुद्रुवुर आर्जुनिम" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 20, "text": "तेषाम आपततां वीरः पूर्वं शीघ्रम अथॊ दृढम\nकषिप्रास्त्रॊ नयवधीद वरातान मर्मज्ञॊ मर्मभेदिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 21, "text": "ते हन्यमानाश च तथा नाना लिङ्गैः शितैः शरैः\nअभिपेतुस तम एवाजौ शलभा इव पावकम" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 22, "text": "ततस तेषां शरीरैश च शरीरावयवैश च सः\nसंतस्तार कषितिं कषिप्रं कुशैर वेदिम इवाध्वरे" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 23, "text": "बद्धगॊधाङ्गुलित्राणान स शरावर कार्मुकान\nसासि चर्माङ्कुशाभीशून स तॊमरपरश्वधान" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 24, "text": "स गुडायॊ मुखप्रासान सर्ष्टि तॊमरपट्टिशान\nस भिण्डिपाल परिघान स शक्तिवरकम्पनान" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 25, "text": "स परतॊदमहाशङ्खान स कुन्तान स कच गरहान\nस मुद्गरक्षेपणीयान स पाशपरिघॊपलान" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 26, "text": "स केयूराङ्गदान बाहून हृद्य गन्धानुलेपनान\nसंचिच्छेदार्जुनिर वृत्तांस तवदीयानां सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 27, "text": "तैः सफुरद्भिर महाराज शुशुभे लॊहितॊक्षितैः\nपञ्चास्यैः पन्नगैश छिन्नैर गरुडेनेव मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 28, "text": "सुनासानन केशान्तैर अव्रणैश चारुकुण्डलैः\nसंदष्टौष्ठ पुटैः करॊधात कषरद्भिः शॊणितं बहु" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 29, "text": "चारुस्रङ्मुकुटॊष्णीषैर मणिरत्नविराजितैः\nविनाल नलिनाकारैर दिवाकरशशिप्रभैः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 30, "text": "हितप्रियंवदैः काले बहुभिः पुण्यगन्धिभिः\nदविषच छिरॊभिः पृथिवीम अवतस्तार फाल्गुणिः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 31, "text": "गन्धर्वनगराकारान विधिवत कल्पितान रथान\nवीषा मुखान वित्रिवेणून वयस्तदण्डकबन्धुरान" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 32, "text": "विजङ्घ कूबराक्षांश च विनेमीननरान अपि\nविचक्रॊपस्करॊपस्थान भग्नॊपकरणान अपि" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 33, "text": "परशातितॊपकरणान हतयॊधान सहस्रशः\nशरैर विशकलीकुर्वन दिक्षु सर्वास्व अदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 34, "text": "पुनर दविपान दविपारॊहान वैजयन्त्य अङ्कुश धवजान\nतूणान वर्माण्य अथॊ कक्ष्याग्रैवेयान अथ कम्बलान" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 35, "text": "घण्टाः शुण्डान विषाणाग्रान कषुर पालान पदानुगान\nशरैर निशितधाराग्रैः शात्रवाणाम अशातयत" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 36, "text": "वनायुजान पार्वतीयान काम्बॊजारट्ट बाह्लिकान\nसथिरवालधि कर्णाक्षाञ जनवान साधु वाहिनः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 37, "text": "सवारूढाञ शिखितैर यॊधैः शक्त्यृष्टि परासयॊधिभिः\nविध्वस्तचामर कुथान विप्रकीर्णप्रकीर्णकान" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 38, "text": "निरस्तजिह्वा नयनान निष्कीर्णान तरयकृद धनान\nहतारॊहान भिन्नभाण्डान करव्यादगणमॊदनान" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 39, "text": "निकृत्तवर्म कवचाञ शकृन मूत्रासृग आप्लुतान\nनिपातयन्न अश्ववरांस तावकान सॊ ऽभयरॊचत" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 40, "text": "एकॊ विष्णुर इवाचिन्त्यः कृत्वा पराक कर्म दुष्करम\nतथा विमथितं तेन तर्यङ्गं तव बलं महत\nवयहनत स पदात्यॊघांस तवदीयान एव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 41, "text": "एवम एकेन तां सेनां सौभद्रेण शितैः शरैः\nभृशं विप्रहतां दृष्ट्वास्कन्देनेवासुरीं चमूम" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 42, "text": "तवदीयास तव पुत्राश च वीक्षमाणा दिशॊ दश\nसंशुष्कास्याश चलन नेत्राः परस्विन्ना लॊमहर्षणाः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 43, "text": "पलायनकृतॊत्साहा निरुत्साहा दविषज जवे\nगॊत्र नामभिर अन्यॊन्यं करन्दन्तौ जीवितैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 35, "shloka": 44, "text": "हतान पुत्रांस तथा पितॄन सुहृत संबन्धिबान्धवान\nपरातिष्ठन्त समुत्सृज्य तवरयन्तॊ हयद्विपान" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 1, "text": "[स]\nतां परभग्नां चमूं दृष्ट्वा सौभद्रेणामितौजसा\nदुर्यॊधनॊ भृशं करुद्धः सवयं सौभद्रम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 2, "text": "ततॊ राजानम आवृत्तं सौभद्रं परति संयुगे\nदृष्ट्वा दरॊणॊ ऽबरवीद यॊधान पर्याप्नुत नराधिपम" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 3, "text": "पुराभिमन्युर लक्ष्यं नः पश्यतां हन्ति वीर्यवान\nतम आद्रवत मा भैष्ट कषिप्रं रक्षत कौरवम" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 4, "text": "ततः कृतज्ञा बलिनः सुहृदॊ जितकाशिनः\nतरास्यमाना भयाद वीरं परिवव्रुस तवात्मजम" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 5, "text": "दरॊमॊ दरौणिः कृपः कर्णः कृतवर्मा च सौबलः\nबृहद्बलॊ मद्रराजॊ भूरिर भूरिश्रवाः शलः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 6, "text": "पौरवॊ वृषसेनश च विसृजन्तः शिताञ शरान\nसौभ्रद्रं शरवर्षेण महता समवाकिरन" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 7, "text": "संमॊहयित्वा तम अथ दुर्यॊधनम अमॊचयन\nआस्याद गरासम इवाक्षिप्तम अमृषे नार्जुनात्मजः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 8, "text": "ताञ शरौघेण महता साश्वसूतान महारथान\nविमुखीकृत्य सौभद्रः सिंहनादम अथानदत" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 9, "text": "तस्य नादं ततः शरुत्वा सिंहस्येवामिषैषिणः\nनामृष्यन्त सुसंरब्धाः पुनर दरॊण मुखा रथाः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 10, "text": "त एनं कॊष्ठकी कृत्यरथवंशेन मारिष\nवयसृजन्न इषुजालानि नाना लिङ्गानि संघशः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 11, "text": "तान्य अन्तरिक्षे चिच्छेद पौत्रस तव शितैः शरैः\nतांश चैव परतिविव्याध तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 12, "text": "ततस ते कॊपितास तेन शरैर आशीविषॊपमैः\nपरिवव्रुर जिघांसन्तः सौभद्रम अपलायिनम" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 13, "text": "समुद्रम इव पर्यस्तं तवदीयं तद बलार्णवम\nअभिमन्युर दधारैकॊ वेलेव मकरालयम" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 14, "text": "शूराणां युध्यमानानां निघ्नताम इतरेतरम\nअभिमन्यॊः परेषां च नासीत कश चित पराङ्मुखः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 15, "text": "तस्मिंस तु घॊरे संग्रामे वर्तमाने भयंकरे\nदुःसहॊ नवभिर बाणैर अभिमन्युम अविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 16, "text": "दुःशासनॊ दवादशभिः कृपः शारद्वतस तरिभिः\nदरॊणस तु सप्त दशभिः शरैर आशीविषॊपमैः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 17, "text": "विविंशतिस तु विंशत्या कृतवर्मा च सप्तभिः\nबृहद्बलस तथाष्टाभिर अश्वत्थामा च सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 18, "text": "भूरिश्रवास तरिभिर बाणैर मद्रेशः षड्भिर आशुगैः\nदवाभ्यां शराभ्यां शकुनिस तरिभिर दुर्यॊधनॊ नृपः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 19, "text": "स तु तान परतिविव्याध तरिभिस तरिभिर अजिह्मगैः\nनृत्यन्न इव महाराज चापहस्तः परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 20, "text": "ततॊ ऽभिमन्युः संक्रुद्धस ताप्यमानस तवात्मजैः\nविदर्शयन वै सुमहच छिक्षौरस कृतं बलम" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 21, "text": "गरुडानिलरंहॊभिर यन्तुर वाक्यकरैर हयैः\nदान्तैर अश्मक दायादं तवरमाणॊ ऽभयहारयत\nविव्याध चैनं दशभिर बाणैस तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 22, "text": "तस्याभिमन्युर दशभिर बाणैः सूतं हयान धवजम\nबाहू धनुः शिरश चॊर्व्यां समयमानॊ ऽभयपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 23, "text": "ततस तस्मिन हते वीरे सौभद्रेणाश्मकेश्वरे\nसंचचाल बलं सर्वं पलायनपरायणम" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 24, "text": "ततः कर्णः कृपॊ दरॊणॊ दरौणिर गान्धारराट शलः\nशल्यॊ भूरिश्रवाः कराथः सॊमदत्तॊ विविंशतिः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 25, "text": "वृषसेनः सुषेणश च कुण्ड भेदी परतर्दनः\nवृन्दारकॊ ललित्थश च परबाहुर दीर्घलॊचनः\nदुर्यॊधनश च संक्रुद्धः शरवर्षैर अवाकिरन" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 26, "text": "सॊ ऽतिक्रुद्धॊ महेष्वासैर अभिमन्युर अजिह्मगैः\nशरम आदत्त कर्णाय परकायावभेदनम" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 27, "text": "तस्य भित्त्वा तनुत्राणं देहं निर्भिद्य चाशुगः\nपराविशद धरणीं राजन वल्मीकम इव पन्नगः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 28, "text": "स तेनातिप्रहारेण वयथितॊ विह्वलन्न इव\nसंचचाल रणे कर्णः कषितिकम्पे यथाचलः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 29, "text": "अथान्यैर निशितैर बाणैः सुषेणं दीर्घलॊचनम\nकुण्ड भेदिं च संक्रुद्धस तरिभिस तरीन अवधीद बली" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 30, "text": "कर्णस तं पञ्चविंशत्या नाराचानां समर्पयत\nअश्वत्थामा च विंशत्या कृतवर्मा च सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 31, "text": "स शरार्दित सर्वाङ्गः करुद्धः शक्रात्मजात्मजः\nविचरन दृश्यते सैन्ये पाशहस्त इवान्तकः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 32, "text": "शल्यं च बाणवर्षेण समीपस्थम अवाकिरत\nउदक्रॊशन महाबाहुस तव सैन्यानि भीषयन" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 33, "text": "ततः स विद्धॊ ऽसत्रविदा मर्मभिद्भिर अजिह्मगैः\nशल्यॊ राजन रथॊपस्थे निषसाद मुमॊह च" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 34, "text": "तं हि विद्धं तथा दृष्ट्वा सौभद्रेण यशस्विना\nसंप्राद्रवच चमूः सर्वा भारद्वाजस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 35, "text": "परेक्षन्तस तं महाबाहुं रुक्मपुङ्खैः समावृतम\nतवदीयाश च पलायन्ते मृगाः सिंहार्दिता इव" }, { "book": 7, "chapter": 36, "shloka": 36, "text": "स तु रणयशसाभिपूज्यमानः; पितृसुरचारण सिद्धयक्षसंघैः\nअवनि तलगतैश च भूतसंघैर; अतिविबभौ हुतभुग यथाज्य सिक्तः" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतथा परमथमानं तं महेष्वासम अजिह्मगैः\nआर्जुनिं मामकाः सर्वे के तव एनं समवाकिरन" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 2, "text": "[स]\nशृणु राजन कुमारस्य रणे विक्रीडितं महत\nबिभित्सयॊ रथानीकं भारद्वाजेन रक्षितम" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 3, "text": "मद्रेशं सादितं दृष्ट्वा सौभाद्रेणाशुगै रणे\nशल्याद अवरजः करुद्धः किरन बाणान समभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 4, "text": "स विद्ध्वा दशभिर बाणैः साश्वयन्तारम आर्जुनिम\nउदक्रॊशन महाशब्दं तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 5, "text": "तस्यार्जुनिः शिरॊग्रीवं पाणिपादं धनुर हयान\nछत्रं धवजं नियन्तारं तरिवेणुं शम्यु पस्करम" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 6, "text": "चक्रे युगेषां तूणीरान अनुकर्षं च सायकैः\nपताकां चक्रगॊप्तारौ सर्वॊपकरणानि च\nवयधमल लाघवात तच च ददृशे नास्य कश चन" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 7, "text": "स पपात कषितौ कषीणः परविद्धाभरणाम्बरः\nवायुनेव महाचैत्यः संभग्नॊ ऽमिततेजसा\nअनुगाश चास्य वित्रस्ताः पराद्रवन सर्वतॊदिशम" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 8, "text": "आर्जुनेः कर्म तद दृष्ट्व परणेदुश च समन्ततः\nनादेन सर्वभूतानि साधु साध्व इति भारत" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 9, "text": "शल्य भरातर्य अथारुग्णे बहुशस तस्य सैनिकाः\nकुलाधिवासनामानि शरावयन्तॊ ऽरजुनात्मजम" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 10, "text": "अभ्यवर्तन्त संक्रुद्धा विविधायुधपाणयः\nरथैर अश्वैर गजैश चान्ये पादातैश च बलॊत्कटाः" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 11, "text": "बाणशब्देन महता खुरनेमिस्वनेन च\nहुंकारैः कष्वेडितॊत्क्रुष्टैः सिंहनादैः स गर्जितैः" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 12, "text": "जयातलत्र सवनैर अन्ये गर्जन्तॊ ऽरजुननन्दनम\nबरुवन्तश च न नॊ जीवन मॊक्ष्यसे जीविताम इति" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 13, "text": "तांस तथा बरुवतॊ दृष्ट्वा सौभद्रः परहसन्न इव\nयॊ यः सम पराहरत पूर्वं तं तं विव्याध पत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 14, "text": "संदर्शयिष्यन्न अस्त्राणि चित्राणि च लघूनि च\nआर्जुनिः समरे शूरॊ मृदुपूर्वम अयुध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 15, "text": "वासुदेवाद उपात्तं यद यद अस्त्रं च धनंजयात\nअदर्शयत तत कार्ष्णिः कृष्णाभ्याम अविशेषयन" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 16, "text": "दूरमास्यन गुरुं भारं साधयंश च पुनः पुनः\nसंदधद विसृजंश चेषून निर्विशेषम अदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 17, "text": "चापमण्डलम एवास्य विस्फुरद दिक्ष्व अदृश्यत\nतमॊ घनतः सुदीप्तस्य सवितुर मण्डलं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 18, "text": "जयाशब्दः शुश्रुवे तस्य तलशब्दश च दारुणः\nमहाशनिमुचः काले पयॊदस्येव निस्वनः" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 19, "text": "हरीमान अमर्षी सौभद्रॊ मानकृत परियदर्शनः\nसंमिनामयिषुर वीरान इष्वासांश चाप्य अयुध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 20, "text": "मृदुर भूत्वा महाराज दारुणः समपद्यत\nवर्षाभ्यतीतॊ भगवाञ शरदीव दिवाकरः" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 21, "text": "शरान विचित्रान महतॊ रुक्मपुङ्खाञ शिलाशितान\nमुमॊच शतशः करुद्धॊ गभस्तीन इव भास्करः" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 22, "text": "कषुरप्रैर वत्सदन्तैश च विपाठैश च महायशाः\nनाराचैर धननाराचैर भल्लैर अज्ञलिकैर अपि" }, { "book": 7, "chapter": 37, "shloka": 23, "text": "अवाकिरद रथानीकं भारद्वाजस्य पश्यतः\nततस तत सैन्यम अभवद विमुखं शरपीडितम" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nदवैधीभवति मे चित्तं हरिया तुष्ट्या च संजय\nमम पुत्रस्य यत सैन्यं सौभद्रः समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 2, "text": "विस्तरेणैव मे शंस सर्वं गावल्गणे पुनः\nविक्रीडितं कुमारस्य सकन्दस्येवासुरैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 3, "text": "[स]\nहन्त ते संप्रवक्ष्यामि विमर्दम अतिदारुणम\nएकस्य च बहूनां च यथासीत तुमुलॊ रणः" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 4, "text": "अभिमन्युः कृतॊत्साहः कृतॊत्साहान अरिंदमान\nरथस्थॊ रथिनः सर्वांस तावकान अप्य अहर्षयत" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 5, "text": "दरॊणं कर्णं कृपं शल्यं दरौणिं भॊजं बृहद्बलम\nदुर्यॊधनं सौमदत्तिं शकुनिं च महाबलम" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 6, "text": "नाना नृपान नृपसुतान सैन्यानि विविधानि च\nअलातचक्रवत सर्वांश चरन बाणैः समभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 7, "text": "निघ्नन्न अमित्रान सौभद्रः परमास्त्रः परतापवान\nअदर्शयत तेजस्वी दिक्षु सर्वासु भारत" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 8, "text": "तद दृष्ट्वा चरितं तस्य सौभद्रस्यामितौजसः\nसमकम्पन्त सैन्यानि तवदीयानि पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 9, "text": "अथाब्रवीन महाप्राज्ञॊ भारद्वाजः परतापवान\nहर्षेणॊत्फुल्ल नयनः कृपम आभाष्य स तवरम" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 10, "text": "घट्टयन्न इव मर्माणि तव पुत्रस्य मारिष\nअभिमन्युं रणे दृष्ट्वा तदा रणविशारदम" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 11, "text": "एष गच्छति सौभद्रः पार्थानाम अग्रतॊ युवा\nनन्दयन सुहृदः सर्वान राजानं च युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 12, "text": "नकुलं सहदेवं च भीमसेनं च पाण्डवम\nबन्धून संबन्धिनश चान्यान मध्यस्थान सुहृदस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 13, "text": "नास्य युद्धे समं मन्ये कं चिद अन्यं धनुर्धरम\nइच्छन हन्याद इमां सेनां किमर्थम अपि नेच्छति" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 14, "text": "दरॊणस्य परीतिसंयुक्तं शरुत्वा वाक्यं तवात्मजः\nआर्जुनिं परति संक्रुद्धॊ दरॊणं दृष्ट्वा समयन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 15, "text": "अथ दुर्यॊधनः कर्णम अब्रवीद बाह्लिकं कृपम\nदुःसासनं मद्रराजं तांस तांश चान्यान महारथान" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 16, "text": "सर्वमूर्धावसिक्तानाम आचार्यॊ बरह्मचित्तमः\nअर्जुनस्य सुतं मूढं नाभिहन्तुम इहेच्छति" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 17, "text": "न हय अस्य समरे मुच्येद अन्तकॊ ऽपय आततायिनः\nकिम अङ्गपुनर एवान्यॊ मर्त्यः सत्यं बरवीमि वः" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 18, "text": "अर्जुनस्य सुतं तव एष शिष्यत्वाद अभिरक्षति\nपुत्राः शिष्याश च दयितास तद अपत्यं च धर्मिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 19, "text": "संरक्ष्यमाणॊ दरॊणेन मन्यते वीर्यम आत्मनः\nआत्मसंभावितॊ मूढस तं परमथ्नीत माचिरम" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 20, "text": "एवम उक्तास तु ते राज्ञा सात्वती पुत्रम अभ्ययुः\nसंरब्धास तं जिघांसन्तॊ भारद्वाजस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 21, "text": "दुःशासनस तु तच छरुत्वा दुर्यॊधन वचस तदा\nअब्रवीत कुरुशार्दूलॊ दुर्यॊधनम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 22, "text": "अहम एनं हनिष्यामि महाराज बरवीमि ते\nमिषतां पाण्डुपुत्राणां पाञ्चालानां च पश्यताम\nपरसिष्याम्य अथ सौभद्रं यथा राहुर दिवाकरम" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 23, "text": "उत्क्रुश्य चाब्रवीद वाक्यं कुरुराजम इदं पुनः\nशरुत्वा कृष्णौ मया गरस्तं सौभद्रम अतिमानिनौ\nगमिष्यतः परेतलॊकं जीवलॊकान न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 24, "text": "तौ च शरुत्वा मृतौ वयक्तं पाण्डॊः कषेत्रॊद्भवाः सुताः\nएकाह्ना ससुहृद वर्गाः कलैब्याद धास्यन्ति जीवितम" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 25, "text": "तस्माद अस्मिन हते शत्रौ हताः सर्वे ऽहितास तव\nशिवेन धयाहि मा राजन्न एष हन्मि रिपुं तव" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 26, "text": "एवम उक्त्वा नदन राजन पुत्रॊ दुःशासनस तव\nसौभद्रम अभ्ययात करुद्धः शरवर्षैर अवाकिरन" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 27, "text": "तम अभिक्रुद्धम आयान्तं तव पुत्रम अरिंदमः\nअभिमन्युः शरैस तिक्ष्णैः षट्विंशत्या समर्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 28, "text": "दुःशासनस तु संक्रुद्धः परभिन्न इव कुञ्जरः\nअयॊधयत सौभद्रम अभिमन्युश च तं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 29, "text": "तौ मण्डलानि चित्राणि रथाभ्यां सव्यदक्षिणम\nचरमाणाव अयुध्येतां रथशिक्षा विशारदौ" }, { "book": 7, "chapter": 38, "shloka": 30, "text": "अथ पणवमृदङ्गदुन्दुभीनां; कृकर महानक भेरि झर्झराणाम\nनिनदम अतिभृशं नराः परचक्रुर; लवणजलॊद्भव सिंहनाद मिश्रम" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 1, "text": "[स]\nशरविक्षतगात्रस तु परत्यमित्रम अवस्थितम\nअभिमन्युः समयन धीमान दुःशासनम अथाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 2, "text": "दिष्ट्या पश्यामि संग्रामे मानिनं शत्रुम आगतम\nनिष्ठुरं तयक्तधर्माणम आक्रॊशनपरायणम" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 3, "text": "यत सभायां तवया राज्ञॊ धृतराष्ट्रस्य शृण्वतः\nकॊपितः परुषैर वाक्यैर धर्मराजॊ युधिष्ठिरः\nजयॊन्मत्तेन भीमश च बह्वबद्धं परभाषता" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 4, "text": "परवित्तापहारस्य करॊधस्याप्रशमस्य च\nलॊभस्य जञाननाशस्य दरॊहस्यात्याहितस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 5, "text": "पितॄणां मम राज्यस्य हरणस्यॊग्र धन्विनाम\nतत तवाम इदम अनुप्राप्तं तत कॊपाद वै महात्मनाम" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 6, "text": "सद्यश चॊग्रम अधर्मस्य फलं पराफ्नुहि दुर्मते\nशासितास्म्य अद्य ते बाणैः सर्वसैन्यस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 7, "text": "अद्याहम अनृणस तस्य कॊपस्य भविता रणे\nअमर्षितायाः कृष्णायाः काङ्क्षितस्य च मे पितुः" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 8, "text": "अद्य कौरव्य भीमस्य भवितास्म्य अनृणॊ युधि\nन हि मे मॊक्ष्यसे जीवन यदि नॊत्सृजसे रणम" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 9, "text": "एवम उक्त्वा महाबाहुर बाणं दुःशासनान्तकम\nसंदधे परवीरघ्नः कालाग्न्यनिल वर्चसम" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 10, "text": "तस्यॊरस तूर्णम आसाद्य जत्रु देशे विभिद्य तम\nअथैनं पञ्चविंशत्या पुनश चैव समर्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 11, "text": "स गाढविद्धॊ वयथितॊ रथॊपस्थ उपाविशत\nदुःशासनॊ महाराज कश्मलं चाविशन महत" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 12, "text": "सारथिस तवरमाणस तु दुःशासनम अचेतसम\nरणमध्याद अपॊवाह सौभद्रशरपीडितम" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 13, "text": "पाण्डवा दरौपदेयाश च विराटश च समीक्ष्य तम\nपाञ्चालाः केकयाश चैव सिंहनादम अथानदन" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 14, "text": "वादित्राणि च सर्वाणि नाना लिङ्गनि सर्वशः\nपरावादयन्त संहृष्टाः पाण्डूनां तत्र सैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 15, "text": "पश्यन्तः समयमानाश च सौभद्रस्य विचेष्टितम\nअत्यन्तविरिणं दृप्तं दृष्ट्वा शत्रुं पराजितम" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 16, "text": "धर्ममारुत शक्राणाम आश्विनॊः परतिमास तथा\nधारयन्तॊ धवजाग्रेषु दरौपदेया महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 17, "text": "सात्यकिश चेकितानश च धृष्टद्युम्नशिखण्डिनौ\nकेकया धृष्टकेतुश च मत्स्यपाञ्चाल सृंजयाः" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 18, "text": "पाण्डवाश च मुदा युक्ता युधिष्ठिर पुरॊगमाः\nअभ्यवर्तन्त सहिता दरॊणानीकं बिभित्सवः" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 19, "text": "ततॊ ऽभवन महद युद्धं तवदीयानां परैः सह\nजयम आकाङ्क्षमाणानां शूराणाम अनिवर्तिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 20, "text": "दुर्यॊधनॊ महाराज राधेयम इदम अब्रवीत\nपश्य दुःशासनं वीरम अभिमन्युवशंगतम" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 21, "text": "परतपन्तम इवादित्यं निघ्नन्तं शात्रवान रणे\nसौभद्रम उद्यतास तरातुम अभिधावन्ति पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 22, "text": "ततः कर्णः शरैस तीक्ष्णैर अभिमन्युं दुरासदम\nअभ्यवर्षत संक्रुद्धः पुत्रस्य हितकृत तवम" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 23, "text": "तस्य चानुचरांस तीक्ष्णैर विव्याध परमेषुभिः\nअवज्ञा पूर्वकं वीरः सौभद्रस्य रणाजिरे" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 24, "text": "अभिमन्युस तु राधेयं तरिसप्तत्या शिलीमुखैः\nअविध्यत तवरितॊ राजन दरॊणं परेप्सुर महामनाः" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 25, "text": "तं तदा नाशकत कश चिद दरॊणाद वारयितुं रणे\nआरुजन्तं रथश्रेष्ठान वज्रहस्तम इवासुरान" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 26, "text": "ततः कर्णॊ जय परेप्सुर मानी सर्वधनुर्भृताम\nसौभद्रं शतशॊ ऽविध्यद उत्तमास्त्राणि दर्शयन" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 27, "text": "सॊ ऽसत्रैर अस्त्रविदां शरेष्ठॊ राम शिष्यः परतापवान\nसमरे शत्रुदुर्धर्षम अभिमन्युम अपीडयत" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 28, "text": "स तथा पीड्यमानास तु राधेयेनास्त्र वृष्टिभिः\nसमरे ऽमरसंकाशः सौभद्रॊ न वयषीदत" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 29, "text": "ततः शिलाशितैस तीक्ष्णैर भल्लैः संनतपर्वभिः\nछित्त्वा धनूंषि शूराणाम आर्जुनिः कर्णम आर्दयत" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 30, "text": "ततः कृच्छ्रगतं कर्णं दृष्ट्वा कर्णाद अनन्तरः\nसौभद्रम अभ्ययात तूर्णं दृढम उद्यम्य कार्मुकम" }, { "book": 7, "chapter": 39, "shloka": 31, "text": "तत उच्चुक्रुशुः पार्थास तेषां चानुचरा जनाः\nवादित्राणि च संजघ्नुः सौभद्रं चापि तुष्टुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 1, "text": "[स]\nसॊ ऽभिगर्जन धनुष्पाणिर जयां विकर्षन पुनः पुनः\nतयॊर महात्मनॊस तूर्णं रथान्तरम अवापतत" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 2, "text": "सॊ ऽविध्यद दशभिर बाणैर अभिमन्युं दुरासदम\nसच छत्त्र धवजयन्तारं साश्वम आशु समयन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 3, "text": "पितृपैतामहं कर्म कुर्वाणम अतिमानुषम\nदृष्ट्वार्दितं शरैः कार्ष्णिं तवदीया हृषिताभवन" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 4, "text": "तस्याभिमन्युर आयम्य समयन्न एकेन पत्रिणा\nशिरः परच्यावयाम आस स रथात परपतद भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 5, "text": "कर्णिकारम इवॊद्धूतं वातेन मथितं नगात\nभरातरं निहतं दृष्ट्वा राजन कर्णॊ वयथां ययौ" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 6, "text": "विमुखीकृत्य कर्णं तु सौभद्रः कङ्कपत्रिभिः\nअन्यान अपि महेष्वासांस तूर्णम एवाभिदुद्रुवे" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 7, "text": "ततस तद विततं जालं हस्त्यश्वरथपत्तिमत\nझषः करुद्ध इवाभिन्दद अभिमन्युर महायशाः" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 8, "text": "कर्णस तु बहुभिर बाणैर अर्द्यमानॊ ऽभिमन्युना\nअपायाज जवनैर अश्वैस ततॊ ऽनीकम अभिद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 9, "text": "शलभैर इव चाकाशे धाराभिर इव चावृते\nअभिमन्यॊः शरै राजन न पराज्ञायत किं चन" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 10, "text": "तावकानां तु यॊधानां वध्यतां निशितैः शरैः\nअन्यत्र सैन्धवाद राजन न सम कश चिद अतिष्ठत" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 11, "text": "सौभद्रस तु ततः शङ्खं परध्माप्य पुरुषर्षभः\nशीघ्रम अभ्यपतत सेनां भारतीं भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 12, "text": "स कक्षे ऽगनिर इवॊत्सृष्टॊ निर्दहंस तरसा रिपून\nमध्ये भारत सैन्यानाम आर्जुनिः पर्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 13, "text": "रथनागाश्वमनुजान अर्दयन निशितैः शरैः\nस परविश्याकरॊद भूमिं कबन्ध गणसंकुलाम" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 14, "text": "सौभद्र चापप्रभवैर निकृत्ताः परमेषुभिः\nसवान एवाब्निमुखान घन्तः परद्रवज जीवितार्थिनः" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 15, "text": "ते घॊरा रौद्रकर्माणॊ विपाठाः पृथवः शिताः\nनिघ्नन्तॊ रघ नागाश्वाञ जग्मुर आशु वसुंधराम" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 16, "text": "सायुधाः साङ्गुलि तराणाः स खड्गाः साङ्गदा रणे\nदृश्यन्ते बाहवश छिन्ना हेमाभरण भूषिताः" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 17, "text": "शराश चापानि खड्गाश च शरीराणि शिरांसि च\nसकुण्डलानि सरग्वीणि भूमाव आसन सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 18, "text": "अपस्करैर अधिष्ठानैर ईषा दण्डकबन्धुरैः\nअक्षैर विमथितैश चक्रैर भग्नैश च बहुधा रथैः\nशक्तिचापायुधैश चापि पतिपैश च महाध्वजैः" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 19, "text": "निहतैः कषत्रियैर अश्वैर वारणैश च विशां पते\nअगम्यकल्पा पृथिवी कषणेनासीत सुदारुणा" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 20, "text": "वध्यतां राजपुत्राणां करन्दताम इतरेतरम\nपरादुरासीन महाशब्दॊ भीरूणां भयवर्धनः\nस शब्दॊ भरतश्रेष्ठ दिशः सर्वा वयनादयत" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 21, "text": "सौभद्रश चाद्रवत सेनां निघ्नन्न अश्वरथद्विपान\nवयचरत स दिशः सर्वाः परदिशश चाहितान रुजन" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 22, "text": "तं तदा नानुपश्याम सैन्येन रजसावृतम\nआददानं गजाश्वानां नृणां चायूंषि भारत" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 23, "text": "कषणेन भूयॊ ऽपश्याम सूर्यं मध्यं दिने यथा\nअभिमन्युं महाराज परतपन्तं दविषद गणान" }, { "book": 7, "chapter": 40, "shloka": 24, "text": "स वासव समः संख्ये वासवस्यात्मजात्मजः\nअभिमन्युर महाराज सैन्यमध्ये वयरॊचत" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nबालम अत्यन्तसुहिनम अवार्य बलदर्पितम\nयुद्धेषु कुशलं वीरं कुलपुत्रं तनुत्यजम" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 2, "text": "गाहमानम अनीकानि सदश्वैस तं तरिहायनैः\nअपि यौधिष्ठिरात सैन्यात कश चिद अन्वपतद रथी" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 3, "text": "[स]\nयुधिष्ठिरॊ भीमसेनः शिखण्डी सात्यकिर यमौ\nधृष्टद्युम्नॊ विराटश च दरुपदश च स केकयः\nधृष्टकेतुश च संरब्धॊ मत्स्याश चान्वपतन रणे" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 4, "text": "अभ्यद्रवन परीप्सन्तॊ वयूढानीकाः परहारिणः\nतान दृष्ट्वा दरवतः शूरांस तवदीया विमुखाभवन" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 5, "text": "ततस तद विमुखं दृष्ट्वा तव सूनॊर महद बलम\nजामाता तव तेजस्वी विष्टम्भयिषुर आद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 6, "text": "सैन्धवस्य महाराज पुत्रॊ राजा जयद्रथः\nस पुत्रगृद्धिनः पार्थान सह सैन्यान अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 7, "text": "उग्रधन्वा महेष्वासॊ दिव्यम अस्त्रम उदीरयन\nवार्ध कषत्रिर उपासेधत परवणाद इव कुञ्जरान" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 8, "text": "[धृ]\nअतिभारम अहं मन्ये सैन्धवे संजयाहितम\nयद एकः पाण्डवान करुद्धान पुत्रगृद्धीन अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 9, "text": "अत्यद्भुतम इदं मन्ये बलं शौर्यं च सैन्धवे\nतद अस्य बरूहि मे वीर्यं कर्म चाग्र्यं महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 10, "text": "किं दत्तं हुतम इष्टं वा सुतप्तम अथ वा तपः\nसिन्धुराजेन येनैकः करुद्धान पार्थान अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 11, "text": "[स]\nदरौपदीहरणे यत तद भीमसेनेन निर्जितः\nमानात स तप्तवान राजा वरार्थी सुमहत तपः" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 12, "text": "इन्द्रयाणीन्द्रियार्थेभ्यः परियेभ्यः संनिवर्त्य सः\nकषुत्पिपासा तप सहः कृशॊ धमनि संततः\nदेवम आराधयच छर्वं गृणन बरह्म सनातनम" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 13, "text": "भक्तानुकम्पी भगवांस तस्य चक्रे ततॊ दयाम\nसवप्नान्ते ऽपय अथ चैवाह हरः सिन्धुपतेः सुतम\nवरं वृणीष्व परीतॊ ऽसमि जयद्रथकिम इच्छसि" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 14, "text": "एवम उक्तस तु शर्वेण सिन्धुराजॊ जयद्रथः\nउवाच परणतॊ रुद्रं पराज्ञलिर नियतात्मवान" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 15, "text": "पाण्डवेयान अहं संख्ये भीमवीर्यपराक्रमान\nएकॊ रणे धारयेयं समस्तान इति भारत" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 16, "text": "एवम उक्तस तु देवेशॊ जयद्रथम अथाब्रवीत\nददामि ते वरं सौम्य विना पार्थं धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 17, "text": "धारयिष्यसि संग्रामे चतुरः पाण्डुनन्दनान\nएवम अस्त्व इति देवेशम उक्त्वाबुध्यत पार्थिवः" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 18, "text": "स तेन वरदानेन दिव्येनास्त्र बलेन च\nएकः संधारयाम आस पाण्डवानाम अनीकिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 19, "text": "तस्य जयातलघॊषेण कषत्रियान भयम आविशत\nपरांस तु तव सैन्यस्य हर्षः परमकॊ ऽभवत" }, { "book": 7, "chapter": 41, "shloka": 20, "text": "दृष्ट्वा तु कषत्रिया भारं सैन्धवे सर्वम अर्पितम\nउत्क्रुश्याभ्यद्रवन राजन येन यौधिष्ठिरं बलम" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 1, "text": "[स]\nयन मा पृच्छसि राजेन्द्र सिन्धुराजस्य विक्रमम\nशृणु तत सर्वम आख्यास्ये यथा पाण्डून अयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 2, "text": "तम ऊहुः सारथेर वश्याः सैन्धवाः साधु वाहिनः\nविकुर्वाणा बृहन्तॊ ऽशवाः शवसनॊपम रंहसः" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 3, "text": "गन्धर्वनगराकारं विधिवत कल्पितं रथम\nतस्याभ्यशॊभयत केतुर वाराहॊ राजतॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 4, "text": "शवेतच छत्रपताकाभिश चामरव्यजनेन च\nस बभौ राजलिङ्गैस तैस तारापतिर इवाम्बरे" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 5, "text": "मुक्ता वज्रमणिस्वर्णैर भूषितं तद अयस्मयम\nवरूथं विबभौ तस्य जयॊतिर्भिः खम इवावृतम" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 6, "text": "स विस्फार्य महच चापं किरन्न इषुगुणान बहून\nतत खण्डं पूरयाम आस यद वयादरयद आर्जुनिः" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 7, "text": "स सात्यकिं तरिभिर बाणैर अष्टभिश च वृकॊदरम\nधृष्टद्युमनं तथा षष्ट्या विराटं दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 8, "text": "दरुपदं पञ्चभिस तीक्ष्णैर दशभिश च शिखण्डिनम\nकेकयान पञ्चविंशत्या दरौपदेयांस तरिभिस तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 9, "text": "युधिष्ठिरं च सप्तत्या ततः शेनान अपानुदत\nइषुजालेन महता तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 10, "text": "अथास्य शितपीतेन भल्लेनादिश्य कार्मुकम\nचिच्छेद परहसन राजा धर्मपुत्रः परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 11, "text": "अक्ष्णॊर निमेष मात्रेण सॊ ऽनयद आदाय कार्मुकम\nविव्याध दशभिः पार्थ तांश चैवान्यांस तरिभिस तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 12, "text": "तस्य तल लाघवं जञात्वा भीमॊ भल्लैस तरिभिः पुनः\nधनुर धवजं च छत्रं च कषितौ कषिप्तम अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 13, "text": "सॊ ऽनयद आदाय बलवान सज्यं कृत्वा च कार्मुकम\nभीमस्यापॊथयत केतुं धनुर अश्वांश च मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 14, "text": "स हताश्वाद अवप्लुत्य छिन्नधन्वा रथॊत्तमात\nसात्यकेर आप्लुतॊ यानं गिर्यग्रम इव केसरी" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 15, "text": "ततस तवदीयाः संहृष्टाः साधु साध्व इति चुक्रुशुः\nसिन्धुराजस्य तत कर्म परेक्ष्याश्रद्धेयम उत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 16, "text": "संक्रुद्धान पाण्डवान एकॊ यद दधारास्त्र तेजसा\nतत तस्य कर्म भूतानि सर्वाण्य एवाभ्यपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 17, "text": "सौभद्रेण हतैः पूर्वं सॊत्तरायुधिभिर दविपैः\nपाण्डूनां दर्शितः पन्थाः सैन्धवेन निवारितः" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 18, "text": "यतमानास तु ते वीरा मत्स्यपाञ्चाल केकयाः\nपाण्डवाश चान्वपद्यन्त परत्यैकश्येन सैन्धवम" }, { "book": 7, "chapter": 42, "shloka": 19, "text": "यॊ यॊ हि यतते भेत्तुं दरॊणानीकं तवाहितः\nतं तं देववरप्राप्त्या सैन्धवः परत्यवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 1, "text": "[स]\nसैन्धवेन निरुद्धेषु जयगृद्धिषु पाण्डुषु\nसुघॊरम अभवद युद्धं तवदीयानां परिः सह" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 2, "text": "परविश्य तव आर्जुनिः सेनां सत्यसंधॊ दुरासदाम\nवयक्षॊभयत तेजस्वी मकरः सागरं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 3, "text": "तं तथा शरवर्षेण कषॊभयन्तम अरिंदमम\nयथा परधानाः सौभद्रम अभ्ययुः कुरुसत्तमाः" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 4, "text": "तेषां तस्य च सं मर्दॊ दारुणः समपद्यत\nसृजतां शरवर्णानि परसक्तम अमितौजसाम" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 5, "text": "रथव्रजेन संरुद्धस तैर अमित्रैर अथार्जुनिः\nवृषसेनस्य यन्तारं हत्वा चिच्छेद कार्मुकम" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 6, "text": "तस्य विव्याध बलवाञ शरैर अश्वान अजिह्मगैः\nवातायमानैर अथ तैर अश्वैर अपहृतॊ रणात" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 7, "text": "तेनान्तरेणाभिमन्यॊर यनापासारयद रथम\nरथव्रजास ततॊ हृष्टाः साधु साध्व इति चुक्रुशुः" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 8, "text": "तं सिंहम इव संक्रुद्धं परमथ्नन्तं शरैर अरीन\nआराद आयान्तम अभ्येत्य वसातीयॊ ऽभययाद दरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 9, "text": "सॊ ऽभिमन्युं शरैः षष्ट्या रुक्मपुङ्खैर अवाकिरत\nअब्रवीच च न मे जीवञ जीवतॊ युधि मॊक्ष्यसे" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 10, "text": "तम अयस्मय वर्माणम इषुणा आशु पातिना\nविव्याध हृदि सौभद्रः स पपात वयसुः कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 11, "text": "वसात्यं निहतं दृष्ट्वा करुद्धाः कषत्रियपुंगवाः\nपरिवव्रुस तदा राजंस तव पौत्रं जिघांसवः" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 12, "text": "विस्फारयन्तश चापानि नानारूपाण्य अनेकशः\nतद युद्धम अभवद रौद्रं सौभद्रस्यारिभिः सह" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 13, "text": "तेषां शरान सेष्व असनाञ शरीराणि शिरांसि च\nसकुण्डलानि सरग्वीणि करुद्धश चिच्छेद फाल्गुनिः" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 14, "text": "स खड्गाः साङ्गुलि तराणाः स पट्टिशपरश्वधाः\nअदृश्यन्त भुजाश छिन्ना हेमाभरणभूषिताः" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 15, "text": "सरग्भिर आभरणैर वस्त्रैः पतितैश च महाध्वजैः\nवर्मभिश चर्मभिर हारैर मुकुटैश छत्रचामरैः" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 16, "text": "अपस्करैर अधिष्ठानैर ईषादण्ड कबन्धुरैः\nअक्षैर विमथितैश चक्रैर भग्नैश च बहुधा युगैः" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 17, "text": "अनुकर्षैः पताकाभिस तथा सारथिवाजिभिः\nरथैश च भग्नैर नागैश च हतैः कीर्णाभवन मही" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 18, "text": "निहतैः कषत्रियैः शूरैर नानाजनपदेश्वरैः\nजय गृद्धैर वृता भूमिर दारुणा समपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 19, "text": "दिशॊ विचरतस तस्य सर्वाश च परदिशस तथा\nरणे ऽभिमन्यॊः करुद्धस्य रूपम अन्तरधीयत" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 20, "text": "काञ्चनं यद यद अस्यासीद वर्म चाभरणानि च\nधनुषश च शराणां च तद अपश्याम केवलम" }, { "book": 7, "chapter": 43, "shloka": 21, "text": "तं तदा नाशकत कश चिच चक्षुर्भ्याम अभिवीक्षितुम\nआददानं शरैर यॊधान मध्ये सूर्यम इव सथितम" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 1, "text": "[स]\nआददानस तु शूराणाम आयूंष्य अभवद आर्जुनिः\nअन्तकः सर्वभूतानां पराणान काल इवागते" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 2, "text": "स शक्र इव विक्रान्तः शक्रसूनॊः सुतॊ बली\nअभिमन्युस तदानीकं लॊडयन बह्व अशॊभत" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 3, "text": "परविश्यैव तु राजेन्द्र कषत्रियेन्द्रान्तकॊपमः\nसत्यश्रवसम आदत्त वयाघ्रॊ मृगम इवॊल्बणम" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 4, "text": "सत्यश्रवसि चाक्षिप्ते तवरमाणा महारथाः\nपरगृह्य विपुलं शस्त्रम अभिमन्युम उपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 5, "text": "अहं पूर्वम अहं पूर्वम इति कषत्रिय पुंगवाः\nसपर्धमानाः समाजग्मुर जिघांसन्तॊ ऽरजुनात्मजम" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 6, "text": "कषत्रियाणाम अनीकानि परद्रुतान्य अभिधावताम\nजग्रास तिमिर आसाद्य कषुद्रमत्स्यान इवार्णवे" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 7, "text": "ये के चन गतास तस्य समीपम अपलायिनः\nन ते परतिन्यवर्तन्त समुद्राद इव सन्धवः" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 8, "text": "महाग्राहगृहीतेव वातवेगभयार्दिता\nसमकम्पत सा सेना विभ्रष्टा नौर इवार्णवे" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 9, "text": "अथ रुक्मरथॊ नाम मद्रेश्वर सुतॊ बली\nतरस्ताम आश्वासयन सेनाम अत्रस्तॊ वाक्यम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 10, "text": "अलं तरासेन वः शूरा नैष कश चिन मयि सथिते\nअहम एनं गरहीष्यामि जीवग्राहं न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 11, "text": "एवम उक्त्वा तु सौभद्रम अभिदुद्राव वीर्यवान\nसुकल्पितेनॊह्यमानः सयन्दनेन विराजता" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 12, "text": "सॊ ऽभिमन्युं तरिभिर बाणैर विद्ध्वा वक्षस्य अथानदत\nतरिभिश च दक्षिणे बाहौ सव्ये च निशितैस तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 13, "text": "स तस्येष्व असनं छित्त्वा फाल्गुणिः सव्यदक्षिणौ\nभुजौ शिरश च सवक्षिभ्रुक्षितौ कषिप्रम अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 14, "text": "दृष्ट्वा रुक्मरथं रुग्णं पुत्रं शल्यस्य मानिनम\nजीवग्राहं जिघृक्षन्तं सौभद्रेण यशस्विना" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 15, "text": "संग्रामदुर्मदा राजन राजपुत्राः परहारिणः\nवयस्याः शल्य पुत्रस्य सुवर्णविकृतध्वजाः" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 16, "text": "तालमात्राणि चापानि विकर्षन्तॊ महारथाः\nआर्जुनिं शरवर्षेण समन्तात पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 17, "text": "शरैः शिक्षा बलॊपेतैस तरुणैर अत्यमर्षणैः\nदृष्ट्वैकं समरे शूरं सौभद्रम अपराजितम" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 18, "text": "छाद्यमानं शरव्रातैर हृष्टॊ दुर्यॊधनॊ ऽभवत\nवैवस्वतस्य भवनं गतम एनम अमन्यत" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 19, "text": "सुवर्णपुङ्खैर इषुभिर नाना लिङ्गैस तरिभिस तरिभिः\nअदृश्यम आर्जुनिं चक्रुर निमेषात ते नृपात्मजाः" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 20, "text": "ससूताश्वध्वजं तस्य सयन्दनं तं च मारिष\nआचितं समपश्याम शवाविधं शललैर इव" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 21, "text": "स गाढविद्धः करुद्धश च तॊत्त्रैर गज इवार्दितः\nगान्धर्वम अस्त्रम आयच्छद रथमायां च यॊजयत" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 22, "text": "अर्जुनेन तपस तप्त्वा गन्धर्वेभ्यॊ यद आहृतम\nतुम्बुरु परमुखेभ्यॊ वै तेनामॊहयताहितान" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 23, "text": "एकः स शतधा राजन दृश्यते सम सहस्रधा\nअलातचक्रवत संख्ये कषिप्रम अस्त्राणि दर्शयन" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 24, "text": "रथचर्यास्त्र मायाभिर मॊहयित्वा परंतपः\nबिभेद शतधा राजञ शरीराणि महीक्षिताम" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 25, "text": "पराणाः पराणभृतां संख्ये परेषिता निशितैः शरैः\nराजन परापुर अमुं लॊकं शरीराण्य अवनिं ययुः" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 26, "text": "धनूंष्य अश्वान नियन्तॄंश च धवजान बाहूंश च साङ्गदान\nशिरांसि च शितैर भल्लैस तेषां चिच्छेद फाल्गुनिः" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 27, "text": "चूतारामॊ यथा भग्नः पञ्चवर्षफलॊपगः\nराजपुत्र शतं तद्वत सौभद्रेणापतद धतम" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 28, "text": "करुद्धाशीविष संकाशान सुकुमारान सुखॊचितान\nएकेन निहतान दृष्ट्वा भीमॊ दुर्यॊधनॊ ऽभवत" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 29, "text": "रथिनः कुञ्जरान अश्वान पदातींश चावमर्दितान\nदृष्ट्वा दुर्यॊधनः कषिप्रम उपायात तम अमर्षितः" }, { "book": 7, "chapter": 44, "shloka": 30, "text": "तयॊः कषणम इवापूर्णः संग्रामः समपद्यत\nअथाभवत ते विमुखः पुत्रः शरशतार्दितः" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nयथा वदसि मे सूत एकस्य बहुभिः सह\nसंग्रामं तुमुलं घॊरं जयं चैव महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 2, "text": "अश्रद्धेयम इवाश्चर्यं सौभद्रस्याथ विक्रमम\nकिं तु नात्यद्भुतं तेषां येषां धर्मॊ वयपाश्रयः" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 3, "text": "दुर्यॊधने ऽथ विमुखे राजपुत्र शते हते\nसौभद्रे परतिपत्तिं कां परत्यपद्यन्त मामकाः" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 4, "text": "[स]\nसंशुष्कास्याश चलन नेत्राः परस्विन्ना लॊम हर्षिणः\nपलायनकृतॊत्साहा निरुत्साहा दविषज जये" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 5, "text": "हतान भरातॄन पितॄन पुत्रान सुहृत संबन्धिबान्धवान\nउत्सृज्यॊत्सृज्य समियुस तवरयन्तॊ हतद्विपान" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 6, "text": "तान परभग्नांस तथा दृष्ट्वा दरॊणॊ दरौणिर बृहद्बलः\nकृपॊ दुर्यॊधनः कर्णः कृतवर्माथ सौबलः" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 7, "text": "अभिद्रुताः सुसंक्रुद्धाः सौभद्रम अपराजितम\nते ऽपि पौत्रेण ते राजन परायशॊ विमुखीकृताः" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 8, "text": "एकस तु सुखसंवृद्धॊ बाल्याद दर्पाच च निर्भयः\nइष्वस्त्रविन महातेजा लक्ष्मणॊ ऽऽरजुनिम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 9, "text": "तम अन्वग एवास्य पिता पुत्रगृद्धी नयवर्तत\nअनु दुर्यॊधनं चान्ये नयवर्तन्त महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 10, "text": "तं ते ऽभिषिषिचुर बाणैर मेघा गिरिम इवाम्बुभिः\nस च तान परममाथैकॊ विष्वग वातॊ यथाम्बुदान" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 11, "text": "पौत्रं तु तव दुर्धर्षं लक्ष्मणं परियदर्शनम\nपितुः समीपे तिष्ठन्तं शूरम उद्यतकार्मुकम" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 12, "text": "अत्यन्तसुखसंवृद्धं धनेश्वर सुतॊपमम\nआससाद रणे कार्ष्णिर मत्तॊ मत्तम इव दविपम" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 13, "text": "लक्ष्मणेन तु संगम्य सौभद्रः परवीरहा\nशरैः सुनिशितैस तीक्ष्णैर बाह्वॊर उरसि चार्पितः" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 14, "text": "संक्रुद्धॊ वै महाबाहुर दण्डाहत इवॊरगः\nपौत्रस तव महाराज तव पौत्रम अभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 15, "text": "सुदृष्टः करियतां लॊकॊ अमुं लॊकं गमिष्यसि\nपश्यतां बान्धवानां तवां नयामि यमसादनम" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 16, "text": "एवम उक्त्वा ततॊ भल्लं सौभद्रः परवीरहा\nउद्बबर्ह महाबाहुर निर्मुक्तॊरग संनिभम" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 17, "text": "स तस्य भुजनिर्मुक्तॊ लक्ष्णमस्य सुदर्शनम\nसुनसं सुभ्रु केशान्तं शॊरॊ ऽहार्षीत सकुण्डलम\nलक्ष्मणं निहतं दृष्ट्वा हाहेत्य उच्चुक्रुशुर जनाः" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 18, "text": "ततॊ दुर्यॊधनः करुद्धः परिये पुत्रे निपातिते\nहतैनम इति चुक्रॊश कषत्रियान कषत्रियर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 19, "text": "ततॊ दरॊणः कृपः कर्णॊ दरॊणपुत्रॊ बृहद्बलः\nकृतवर्मा च हार्दिक्यः षड रथाः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 20, "text": "स तान विद्ध्वा शितैर बाणैर विमुखीकृत्य चार्जुनिः\nवेगेनाभ्यपतत करुद्धः सैन्धवस्य महद बलम" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 21, "text": "आवव्रुस तस्य पन्थानं गजानीकेन संशिताः\nकलिङ्गाश च निषादाश च कराथ पुत्रश च वीर्यवान\nतत परसक्तम इवात्यर्थं युद्धम आसीद विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 22, "text": "ततस तत कुञ्जरानीकं वयधमद धृष्टम आर्जुनिः\nयथा विवान नित्यगतिर जलदाञ शतशॊ ऽमबरे" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 23, "text": "ततः कराथः शरव्रातैर आर्जुनिं समवाकिरत\nअथेतरे संनिवृत्ताः पुनर दरॊण मुखा रथाः\nपरमास्त्राणि धुन्वानाः सौभद्रम अभिदुद्रुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 24, "text": "तान निवार्यार्जुनिर बाणैः कराथ पुत्रम अथार्दयत\nशरौघेणाप्रमेयेण तवरमाणॊ जिघांसया" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 25, "text": "सधनुर बाणकेयूरौ बाहू समुकुटं शिरः\nछत्रं धवजं नियन्तारम अश्वांश चास्य नयपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 45, "shloka": 26, "text": "कुलशीत शरुतबलैः कीर्त्या चास्त्रबलेन च\nयुक्ते तस्मिन हते वीराः परायशॊ विमुखाभवन" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतथा परविष्टं तरुणं सौभद्रम अपराजितम\nकुलानुरूपं कुर्वाणं संग्रामेष्व अपलायिनम" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 2, "text": "आजनेयैः सुबलिभिर युक्तम अश्वैस तरिहायनैः\nपलवमानम इवाकाशे के शूराः समवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 3, "text": "[स]\nअभिमन्युः परविश्यैव तावकान निशितैः शरैः\nअकरॊद विमुखान सर्वान पार्थिवान पाण्डुनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 4, "text": "तं तु दरॊणः कृपः कर्णॊ दरौणिश च स बृहद्बलः\nकृतवर्मा च हार्दिक्यः षड रथाः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 5, "text": "दृष्ट्वा तु सैन्धवे भारम अतिमात्रं समाहितम\nसैन्यं तव महाराज युधिष्ठिरम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 6, "text": "सौभद्रम इतरे वीरम अभ्यवर्षञ शराम्बुभिः\nतालमात्राणि चापानि विकर्षन्तॊ महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 7, "text": "तांस तु सर्वान महेष्वासान सर्वविद्यासु निष्ठितान\nवयष्टम्भयद रणे बाणैः सौभद्रः परवीरहा" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 8, "text": "दरॊणं परञ्चाशता विद्ध्वा विंशत्या च बृहद्बलम\nअशीत्या कृतवर्माणं कृपं षष्ट्या शिलीमुखैः" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 9, "text": "रुक्मपुङ्खैर महावेगैर आकर्णसमचॊदितैः\nअविध्यद दशभिर बाणैर अश्वत्थामानम आर्जुनिः" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 10, "text": "स कर्णं कर्णिना कर्णे पीतेन निशितेन च\nफाल्गुनिर दविषतां मध्ये विव्याध परमेषुणा" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 11, "text": "पातयित्वा कृपस्याश्वांस तथॊभौ पार्ष्णिसारथी\nअथैनं दशभिर बाणैः परत्यविध्यत सतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 12, "text": "ततॊ वृन्दारकं वीरं कुरूणां कीर्तिवर्धनम\nपुत्राणां तव वीराणां पश्यताम अवधीद बली" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 13, "text": "तं दरौणिः पञ्चविंशत्या कषुद्रकाणां समर्पयत\nवरं वरम अमित्राणाम आरुजन्तम अभीतवत" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 14, "text": "स तु बाणैः शितैस तूर्णं परत्यविध्यत मारिष\nपश्यतां धार्तराष्ट्राणाम अश्वत्थामानम आर्जुनिः" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 15, "text": "षष्ट्या शराणां तं दरौणिस तिग्मधारैः सुतेजनैः\nउग्रैर नाकम्पयद विद्ध्वा मैनाकम इव पर्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 16, "text": "स तु दरौणिं तरिसप्तत्या हेमपुङ्खैर अजिह्मगैः\nपरत्यविध्यन महातेजा बलवान अपकारिणम" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 17, "text": "तस्मिन दरॊणॊ बाणशतं पुत्रगृद्धी नयपातयत\nअश्वत्थामा तथाष्टौ च परीप्सन पितरं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 18, "text": "कर्णॊ दवाविंशतिं भल्लान कृतवर्मा चतुर्दश\nबृहद्बलस तु पञ्चाशत कृपः शारद्वतॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 19, "text": "तांस तु परत्यवधीत सर्वान दशभिर दशभिः शरैः\nतैर अर्द्यमानः सौभद्रः सर्वतॊ निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 20, "text": "तं कॊसलानाम अधिपः कर्णिनाताडयद धृदि\nस तस्याश्वान धवजं चापं सूतं चापातयत कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 21, "text": "अथ कॊसल राजस तु विरथः खड्गचर्मधृत\nइयेष फाल्गुनेः कायाच छिरॊ हर्तुं सकुण्डलम" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 22, "text": "स कॊसलानां भर्तारं राजपुत्रं बृहद्बलम\nहृदि विव्याध बाणेन स भिन्नहृदयॊ ऽपतत" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 23, "text": "बभञ्ज च सहस्राणि दश राजन महात्मनाम\nसृजताम अशिवा वाचः खड्गकार्मुकधारिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 46, "shloka": 24, "text": "तथा बृहद्बलं हत्वा सौभद्रॊ वयचरद रणे\nविष्टम्भयन महेष्वासान यॊधांस तव शराम्बुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 1, "text": "[स]\nस कर्णं कर्णिना कर्णे पुनर विव्याध फाल्गुनिः\nशरैः पञ्चाशता चैनम अविध्यत कॊपयन भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 2, "text": "परतिविव्याध राधेयस तावद्भिर अथ तं पुनः\nस तैर आचितसर्वाङ्गॊ बह्व अशॊभत भारत" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 3, "text": "कर्णं चाप्य अकरॊत करुद्धॊ रुधिरॊत्पीड वाहिनम\nकर्णॊ ऽपि विबभौ शूरः शरैश चित्रॊ ऽसृग आप्लुतः" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 4, "text": "ताव उभौ शरचित्राङ्गौ रुधिरेण समुक्षितौ\nबभूवतुर महात्मानौ पुष्पिताव इव किंशुकौ" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 5, "text": "अथ कर्णस्य सचिवान षट शूरांश चित्रयॊधिनः\nसाश्वसूत धवजरथान सौभद्रॊ निजघान ह" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 6, "text": "अथेतरान महेष्वासान दशभिर दशभिः शरैः\nपरत्यविध्यद असंभ्रान्तस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 7, "text": "मागधस्य पुनः पुत्रं हत्वा षड्भिर अजिह्मगैः\nसाश्वं ससूतं तरुणम अश्वकेतुम अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 8, "text": "मार्तिकावतकं भॊजं ततः कुञ्जरकेतनम\nकषुरप्रेण समुन्मथ्य ननाद विसृजञ शरान" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 9, "text": "तस्य दौःशासनिर विद्ध्वा चतुर्भिश चतुरॊ हयान\nसूतम एकेन विव्याध दशभिश चार्जुनात्मजम" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 10, "text": "ततॊ दौःशासनिं कार्ष्णिर विद्ध्वा सप्तभिर आशुगैः\nसंरम्भाद रक्तनयनॊ वाक्यम उच्चैर अथाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 11, "text": "पिता तवाहवं तयक्त्वा गतः कापुरुषॊ यथा\nदिष्ट्या तवम अपि जानीषे यॊद्धुं न तव अद्य मॊक्ष्यसे" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 12, "text": "एतावद उक्त्वा वचनं कर्मार परिमार्जितम\nनाराचं विससर्जास्मै तं दरौणिस तरिभिर आच्छिनत" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 13, "text": "तस्यार्जुनिर धवजं छित्त्वा शल्यं तरिभिर अताडयत\nतं शल्यॊ नवभिर बाणैर गार्ध्रपत्रैर अताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 14, "text": "तस्यार्जुनिर धवजं छित्त्वा उभौ च पार्ष्णिसारथी\nतं विव्याधायसैः षड्भिः सॊ ऽपक्रामद रथान्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 15, "text": "शत्रुंजयं चन्द्रकेतुं मेघवेगं सुवर्चसम\nसूर्यभासं च पञ्चैतान हत्वा विव्याध सौबलम" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 16, "text": "तं सौबलस तरिभिर विद्ध्वा दुर्यॊधनम अथाब्रवीत\nसर्व एनं परमथ्नीमः पुरैकैकं हिनस्ति नः" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 17, "text": "अथाब्रवीत तदा दरॊणं कर्णॊ वैकर्तनॊ वृषा\nपुरा सर्वान परमथ्नाति बरूह्य अस्य वधम आशु नः" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 18, "text": "ततॊ दरॊणॊ महेष्वासः सर्वांस तान परत्यभाषत\nअस्तॊ वॊ ऽसयान्तरं कश चित कुमारस्य परपश्यति" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 19, "text": "अन्व अस्य पितरं हय अद्य चरतः सर्वतॊदिशम\nशीघ्रतां नरसिंहस्य पाण्डवेयस्य पश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 20, "text": "धनुर्मण्डलम एवास्य रथमार्गेषु दृश्यते\nसंदधानस्य विशिखाञ शीघ्रं चैव विमुञ्चतः" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 21, "text": "आरुजन्न इव मे पराणान मॊहयन्न अपि सायकैः\nपरहर्षयति मा भूयः सौभद्रः परवीरहा" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 22, "text": "अति मा नन्दयत्य एष सौभद्रॊ विचरन रणे\nअन्तरं यस्य संरब्धा न पश्यन्ति महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 23, "text": "अस्यतॊ लघुहस्तस्य दिशः सर्वा महेषुभिः\nन विशेषं परपश्यामि रणे गाण्डीवधन्वनः" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 24, "text": "अथ कर्णः पुनर दरॊणम आहार्जुनिशरार्दितः\nसथातव्यम इति तिष्ठामि पीड्यमानॊ ऽभिमन्युना" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 25, "text": "तेजस्विनः कुमारस्य शराः परमदारुणाः\nकषिण्वन्ति हृदयं मे ऽदय घॊराः पावकतेजसः" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 26, "text": "तम आचार्यॊ ऽबरवीत कर्णं शनकैः परहसन्न इव\nअभेद्यम अस्य कवचं युवा चाशु पराक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 27, "text": "उपदिष्टा मया अस्य पितुः कवचधारणा\nताम एष निखिलां वेत्ति धरुवं परपुरंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 28, "text": "शक्यं तव अस्य धनुश छेत्तुं जयां च बाणैः समाहितैः\nअभीशवॊ हयाश चैव तथॊभौ पार्ष्णिसारथी" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 29, "text": "एतत कुरु महेष्वास राधेय यदि शक्यते\nअथैनं विमुखीकृत्य पश्चात परहरणं कुरु" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 30, "text": "सधनुष्कॊ न शक्यॊ ऽयम अपि जेतुं सुरासुरैः\nविरथं विधनुष्कं च कुरुष्वैनं यदीच्छसि" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 31, "text": "तद आचार्यवचः शरुत्वा कर्णॊ वैकर्तनस तवरन\nअस्यतॊ लघुहस्तस्य पृषत्कैर धनुर आच्छिनत" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 32, "text": "अश्वान अस्यावधीद भॊजॊ गौतमः पार्ष्णिसारथी\nशेषास तु छिन्नधन्वानं शरवर्षैर अवाकिरन" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 33, "text": "तवरमाणास तवरा काले विरथं षण महारथाः\nशरवर्षैर अकरुणा बालम एकम अवाकिरन" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 34, "text": "स छिन्नधन्वा विरथः सवधर्मम अनुपालयन\nखड्गचर्म धरः शरीमान उत्पपात विहायसम" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 35, "text": "मार्गैः स कैशिकाद्यैश च लाघवेन बलेन च\nआर्जुनिर वयचरद वयॊम्नि भृशं वै पक्षिराड इव" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 36, "text": "मय्य एव निपतत्य एष सासिर इत्य ऊर्ध्वदृष्टयः\nविव्यधुस तं महेष्वासाः समरे छिद्रदर्शिनः" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 37, "text": "तस्य दरॊणॊ ऽछिनन मुष्टौ खड्गं मणिमय तसरुम\nराधेयॊ निशितैर बाणैर वयधमच चर्म चॊत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 38, "text": "वयसि चर्मेषु पूर्णाङ्गः सॊ ऽनतरिक्षात पुनः कषितिम\nआस्थितश चक्रम उद्यम्य दरॊणं करुद्धॊ ऽभयधावत" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 39, "text": "सचक्ररेणूज्ज्वल शॊभिताङ्गॊ; बभावति इवॊन्नत चक्रपाणिः\nरणे ऽभिमन्युः कषणदा सुभद्रः; स वासुभद्रानुकृतिं परकुर्वन" }, { "book": 7, "chapter": 47, "shloka": 40, "text": "सरुत रुधिरकृतैक रागवक्त्रॊ; भरुकुटि पुटाकुटिलॊ ऽतिसिंह नादः\nपरभुर अमितबलॊ रणे ऽभिमन्युर; नृप वरमध्य गतॊ भृशं वयराजत" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 1, "text": "[स]\nविष्णॊः सवसानन्दि करः स विष्ण्वायुध भीषितः\nरराजातिरथः संख्ये जनार्दन इवापरः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 2, "text": "मारुतॊद्धूत केशान्तम उद्यतारि वरायुधम\nवपुः समीक्ष्य पृथ्व ईशा दुःसमीक्ष्यं सुरैर अपि" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 3, "text": "तच चक्रं भृशम उद्विग्नाः संचिच्छिदुर अनेकधा\nमहारथस ततः कार्ष्णिः संजग्राह महागदाम" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 4, "text": "विधनुः सयन्दनासिस तैर विचक्रश चारिभिः कृतः\nअभिमन्युर गदापाणिर अश्वत्थामानम आद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 5, "text": "सगदाम उद्यतां दृष्ट्वा जवलन्तीम अशनीम इव\nअपाक्रामद रथॊपस्थाद विक्रमांस तरीन नरर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 6, "text": "तस्याश्वान गदया हत्वा तथॊभौ पार्ष्णिसारथी\nशराचिताङ्गः सौभद्रः शवाविद्वत परत्यदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 7, "text": "ततः सुबल दायादं कालकेयम अपॊथयत\nजघान चास्यानुचरान गान्धारान सप्त सप्ततिम" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 8, "text": "पुनर बरह्म वसातीयाञ जघान रथिनॊ दश\nकेकयानां रथान सप्त हत्वा च दश कुञ्जरान\nदौःशासनि रथं साश्वं गदया समपॊथयत" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 9, "text": "ततॊ दौःशासनिः करुद्धॊ गदाम उद्यम्य मारिष\nअभिदुद्राव सौभद्रं तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 10, "text": "ताव उद्यतगदौ वीराव अन्यॊन्यवधकाङ्क्षिणौ\nभरातृव्यौ संप्रजह्राते पुरेव तर्यम्बकान्तकौ" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 11, "text": "ताव अन्यॊन्यं गदाग्राभ्यां संहत्य पतितौ कषितौ\nइन्द्रध्वजाव इवॊत्सृष्टौ रणमध्ये परंतपौ" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 12, "text": "दौःशासनिर अथॊत्थाय कुरूणां कीर्तिवर्धनः\nपरॊत्तिष्ठमानं सौभद्रं गदया मूर्ध्न्य अताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 13, "text": "गदा वेगेन महता वयायामेन च मॊहितः\nविचेता नयपतद भूमौ सौभद्रः परवीरहा\nएवं विनिहतॊ राजन्न एकॊ बहुभिर आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 14, "text": "कषॊभयित्वा चमूं सर्वां नलिनीम इव कुञ्जरः\nअशॊभत हतॊ वीरॊ वयाधैर वनगजॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 15, "text": "तंतथा पतितं शूरं तावकाः पर्यवारयन\nदावं दग्ध्वा यथा शान्तं पावकं शिशिरात्यये" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 16, "text": "विमृद्य तरुशृङ्गाणि संनिवृत्तम इवानिलम\nअस्तं गतम इवादित्यं तप्त्वा भारत वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 17, "text": "उपप्लुतं यथा सॊमं संशुष्कम इव सागरम\nपूर्णचन्द्राभवदनं काकपक्ष वृताक्षकम" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 18, "text": "तं भूमौ पतितं दृष्ट्वा तावकास ते महारथाः\nमुदा परमया युक्ताश चुक्रुशुः सिंहवन मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 19, "text": "आसीत परमकॊ हर्षस तावकानां विशां पते\nइतरेषां तु वीराणां नेत्रेभ्यः परापतज जलम" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 20, "text": "अभिक्रॊशन्ति भूतानि अन्तरिक्षे विशां पते\nदृष्ट्वा निपतितं वीरं चयुतं चन्द्रम इवाम्बरात" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 21, "text": "दरॊणकर्णमुखैः षड्भिर धार्तराष्ट्रैर महारथैः\nएकॊ ऽयं निहतः शेते नैष धर्मॊ मतॊ हि नः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 22, "text": "तस्मिंस तु निहते वीरे बह्व अशॊभत मेदिनी\nदयौर यथा पूर्णचन्द्रेण नक्षत्रगणमालिनी" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 23, "text": "रुक्मपुङ्खैश च संपूर्णा रुधिरौघपरिप्लुता\nउत्तमाङ्गैश च वीराणां भराजमानैः सकुण्डलैः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 24, "text": "विचित्रैश च परिस्तॊमैः पताकाभिश च संवृता\nचामरैश च कुथाभिश च परविद्धैश चाम्बरॊत्तमैः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 25, "text": "रथाश्वनरनागानामालंकारैश च सुप्रभैः\nखड्गैश च निशितैः पीतैर निर्मुक्तैर भुजगैर इव" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 26, "text": "चापैश च विशिखैश छिन्नैः शक्त्यृष्टि परासकम्पनैः\nविविधैर आयुधैश चान्यैः संवृता भूर अशॊभत" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 27, "text": "वाजिभिश चापि निर्जीवैः सवपद्भिः शॊणितॊक्षितैः\nसारॊहैर विषमा भूमिः सौभद्रेण निपातितैः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 28, "text": "साङ्कुशैः स महामात्रैः स वर्मायुधकेतुभिः\nपर्वतैर इव विध्वस्तैर विशिखॊन्मथितैर गजैः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 29, "text": "पृथिव्याम अनुकीर्णैश च वयश्व सारथियॊधिभिः\nहरदैर इव परक्षुभितैर हतनागै रथॊत्तमैः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 30, "text": "पदातिसंघैश च हतैर विविधायुधभूषणैः\nभीरूणां तरासजननी घॊररूपाभवन मही" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 31, "text": "तं दृष्ट्वा पतितं भूमै चन्द्रार्कसदृशद्युतिम\nतावकानां परा परीतिः पाण्डूनां चाभवद वयथा" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 32, "text": "अभिमन्यौ हते राजञ शिशुके ऽपराप्तयौवने\nसंप्राद्रवच चमूः सर्वा धर्मराजस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 33, "text": "दीर्यमाणं बलं दृष्ट्वा सौभद्रे विनिपातिते\nअजातशत्रुः सवान वीरान इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 34, "text": "सवर्गम एष गतः शूरॊ यॊ हतॊ न पराङ्मुखः\nसंस्तम्भयत मा भैष्ट विजेष्यामॊ रणे रिपून" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 35, "text": "इत्य एवं स महातेजा दुःखितेभ्यॊ महाद्युतिः\nधर्मराजॊ युधां शरेष्ठॊ बरुवन दुःखम अपानुदत" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 36, "text": "युद्धे हय आशीविषाकारान राजपुत्रान रणे बहून\nपूर्वं निहत्य संग्रामे पश्चाद आर्जुनिर अन्वगात" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 37, "text": "हत्वा दशसहस्राणि कौसल्यं च महारथम\nकृष्णार्जुन समः कार्ष्णिः शक्र सद्म गतॊ धरुवम" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 38, "text": "रथाश्वनरमातङ्गान विनिहत्य सहस्रशः\nअवतृप्तः स संग्रामाद अशॊच्यः पुण्यकर्मकृत" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 39, "text": "वयं तु परवरं हत्वा तेषां तैः शरपीडिताः\nनिवेशायाभ्युपायाम सायाह्ने रुधिरॊक्षिताः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 40, "text": "निरीक्षमाणास तु वयं परे चायॊधनं शनैः\nअपयाता महाराज गलानिं पराप्ता विचेतसः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 41, "text": "ततॊ निशाया दिवसस्य चाशिवः; शिवा रुतः संधिर अवर्तताद्भुतः\nकुशेशयापीड निभे दिवाकरे; विलम्बमाने ऽसतम उपेत्य पर्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 42, "text": "वरासि शक्त्यृष्टि वरूथ चर्मणां; विभूषणानां च समाक्षिपन परभाम\nदिवं च भूमिं च समानयन्न इव; परियां तनुं भानुर उपैति पावकम" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 43, "text": "महाभ्रकूटाचलशृङ्गसंनिभैर; गजैर अनेकैर इव वज्रपातितैः\nस वैजयन्त्य अङ्कुश वर्म यन्तृभिर; निपातितैर निष्टनतीव गौश चिता" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 44, "text": "हतेश्वरैश चूर्णित पत्त्युपस्करैर; हताश्वसूतैर विपताक केतुभिः\nमहारथैर भूः शुशुभे विचूर्णितैः; पुरैर इवामित्र हतैर नराधिप" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 45, "text": "रथाश्ववृन्दैः सह सादिभिर हतैः; परविद्ध भाण्डाभरणैः पृथग्विधैः\nनिरस्तजिह्वा दशनान्त्र लॊचनैर; धरा बभौ घॊरविरूप दर्शना" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 46, "text": "परविद्ध वर्माभरणा वरायुधा; विपन्नहस्त्यश्वरथानुगा नराः\nमहार्हशय्यास्तरणॊचिताः सदा; कषिताव अनाथा इव शेरते हताः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 47, "text": "अतीव हृष्टाः शवसृगाल वायसा; बडाः सुपर्णाश च वृकास तरक्षवः\nवयांस्य असृक्पान्य अथ रक्षसां गणाः; पिशाचसंघाश च सुदारुणा रणे" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 48, "text": "तवचॊ विनिर्भिद्य पिबन वसाम असृक; तथैव मज्जां पिशितानि चाश्नुवन\nवपां विलुम्पन्ति हसन्ति गान्ति च; परकर्षमाणाः कुणपान्य अनेकशः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 49, "text": "शरीरसंघाट वहा असृग जला; रथॊडुपा कुञ्जरशैलसंकटा\nमनुष्यशीर्षॊपल मांसकर्दमा; परविद्ध नानाविध शस्त्रमालिनी" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 50, "text": "महाभया वैतरणीव दुस्तरा; परवर्तिता यॊधवरैस तदा नदी\nउवाह मध्येन रणाजिरं भृशं; भयावहा जीव मृतप्रवाहिनी" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 51, "text": "पिबन्ति चाश्नन्ति च यत्र दुर्दृशाः; पिशाचसंघा विविधाः सुभैरवाः\nसुनन्दिताः पराणभृतां भयंकराः; समानभक्षाः शवसृगाल पक्षिणः" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 52, "text": "तथा तद आयॊधनम उग्रदर्शनं; निशामुखे पितृपतिराष्ट्र संनिभम\nनिरीक्षमाणाः शनकैर जहुर नराः; समुत्थितारुण्ड कुलॊपसंकुलम" }, { "book": 7, "chapter": 48, "shloka": 53, "text": "अपेतविध्वस्तमहार्ह भूषणं; निपातितं शक्रसमं महारथम\nरणे ऽभिमन्युं ददृशुस तदा जना; वयपॊढ हव्यं सदसीव पावकम" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 1, "text": "[स]\nतस्मिंस तु निहते वीरे सौभद्रे रथयूथपे\nविमुक्तरथसंनाहाः सर्वे निक्षिप्तकार्मुकाः" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 2, "text": "उपॊपविष्टा राजानं परिवार्य युधिष्ठिरम\nतद एव दुःखं धयायन्तः सौभद्र गतमानसाः" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 3, "text": "ततॊ युधिष्ठिरॊ राजा विललाप सुदुःखितः\nअभिमन्यौ हते वीरे भरातुः पुत्रे महारथे" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 4, "text": "दरॊणानीकम असंबाधं मम परियचिकीर्षया\nभित्त्वा वयूहं परविष्टॊ ऽसौ गॊमध्यम इव केसरी" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 5, "text": "यस्य शूरा महेष्वासाः परत्यनीक गता रणे\nपरभग्ना विनिवर्तन्ते कृतास्त्रा युद्धदुर्मदाः" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 6, "text": "अत्यन्तशत्रुर अस्माकं येन दुःशासनः शरैः\nकषिप्रं हय अभिमुखः संक्ये विसंज्ञॊ विमुखीकृतः" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 7, "text": "स तीर्त्वा दुस्तरं वीरॊ दरॊणानीक महार्णवम\nपराप्य दौःशासनिं कार्ष्णिर यातॊ वैवस्वतक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 8, "text": "कथं दरक्ष्यामि कौन्तेयं सौभद्रे निहते ऽरजुनम\nसुभद्रां वा महाभागां परियं पुत्रम अपश्यतीम" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 9, "text": "किं सविद वयम अपेतार्थम अश्लिष्टम असमञ्जसम\nताव उभौ परतिवक्ष्यामॊ हृषीकेश धनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 10, "text": "अहम एव सुभद्रायाः केशवार्जुनयॊर अपि\nपरियकामॊ जयाकाङ्क्षी कृतवान इदम अप्रियम" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 11, "text": "न लुब्धॊ बुध्यते दॊषान मॊहाल लॊभः परवर्तते\nमधु पिप्सुर हि नापश्यं परपातम इदम ईदृशम" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 12, "text": "यॊ हि भॊज्ये पुरस्कार्यॊ यानेषु शयनेषु च\nभूषणेषु च सॊ ऽसमाभिर बालॊ युधि पुरस्कृतः" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 13, "text": "कथं हि बालस तरुणॊ युद्धानाम अविशारदः\nसदश्व इव संबाधे विषमे कषेमम अर्हति" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 14, "text": "यॊ चेद धि वयम अप्य एनं महीम अनुशयीमहि\nबीभत्सॊः कॊपदीप्तस्य दग्धाः कृपण चक्षुषा" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 15, "text": "अलुब्धॊ मतिमान हरीमान कषमावान रूपवान बली\nवपुष्मान मानकृद वीरः परियः सत्यपरायणः" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 16, "text": "यस्य शलाघन्ति विबुधाः कर्माण्य ऊर्जितकर्मणः\nनिवातकवचाञ जघ्ने कालकेयांश च वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 17, "text": "महेन्द्रशत्रवॊ येन हिरण्यपुरवासिनः\nअक्ष्णॊर निमेष मात्रेण पौलॊमाः सगणा हताः" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 18, "text": "परेभ्यॊ ऽपय अभयार्थिभ्यॊ यॊ ददात्य अभयं विभुः\nतस्यास्माभिर न शकितस तरातुम अद्यात्मजॊ भयात" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 19, "text": "भयं तु सुमहत पराप्तं धार्तराष्ट्रं महद बलम\nपार्थः पुत्रवधात करुद्धः कौरवाञ शॊषयिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 20, "text": "कषुद्रः कषुद्रसहायश च सवपक्ष कषयम आतुरः\nवयक्तं दुर्यॊधनॊ दृष्ट्वा शॊचन हास्यति जीवितम" }, { "book": 7, "chapter": 49, "shloka": 21, "text": "न मे जयः परीतिकरॊ न राज्यं; न चामरत्वं न सुरैः स लॊकता\nइमं समीक्ष्याप्रतिवीर्य पौरुषं; निपातितं देववरात्मजात्मजम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 1, "text": "[स]\nतस्मिन्न अहनि निर्वृत्ते घॊरे पराणभृतां कषये\nआदित्ये ऽसतं गते शरीमान संध्याकाल उपस्थिते" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 2, "text": "वयपयातेषु सैन्येषु वासाय भरतर्षभ\nहत्वा संशप्तकव्रातान दिव्यैर अस्त्रैः कपिध्वजः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 3, "text": "परायात सवशिबिरं जिष्णुर जैत्रम आस्थाय तं रथम\nगच्छन्न एव च गॊविन्दं सन्नकण्ठॊ ऽभयभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 4, "text": "किं नु मे हृदयं तरस्तं वाक्यं सज्जति केशव\nसपन्दन्ति चाप्य अनिष्टानि गात्रं सीदति चाप्य उत" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 5, "text": "अनिष्टं चैव मे शलिष्टं हृदयान नापसर्पति\nभुवि यद दिक्षु चाप्य उग्रा उत्पातास तरासयन्ति माम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 6, "text": "बहुप्रकारा दृश्यन्ते सर्व एवाघ शंसिनः\nअपि सवस्ति भवेद राज्ञः सामात्यस्य गुरॊर मम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 7, "text": "[वासु]\nवयक्तं शिवं तव भरातुः सामात्यस्य भविष्यति\nमा शुचः किं चिद एवान्यत तत्रानिष्टं भविष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 8, "text": "[स]\nततः संध्याम उपास्यैव वीरौ वीरावसादने\nकथयन्तौ रणे वृत्तं परयातौ रथम आस्थितौ" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 9, "text": "ततः सवशिबिरं पराप्तौ हतानन्दं हतत्विषम\nवासुदेवॊ ऽरजुनश चैव कृत्वा कर्म सुदुष्करम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 10, "text": "धवस्ताकारं समालक्ष्य शिबिरं परवीरहा\nबीभत्सुर अब्रवीत कृष्णम अस्वस्थहृदयस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 11, "text": "नाद्य नन्दन्ति तूर्याणि मङ्गल्यानि जनार्दन\nमिश्रा दुन्दुभिनिर्घॊषः शङ्खाश चाडम्बरैः सह\nवीणा वा नाद्य वाद्यन्ते शम्या तालस्वनैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 12, "text": "मङ्गल्यानि च गीतानि न गायन्ति पठन्ति च\nसतुतियुक्तानि रम्याणि ममानीकेषु बन्दिनः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 13, "text": "यॊधाश चापि हि मां दृष्ट्वा निवर्तन्ते हय अधॊमुखाः\nकर्माणि च यथापूर्वं कृत्वा नाभिवदन्ति माम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 14, "text": "अपि सवस्ति भवेद अद्य भरातृभ्यॊ मम माधव\nन हि शुध्यति मे भावॊ दृष्ट्वा सवजनम आकुलम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 15, "text": "अपि पाञ्चालराजस्य विराटस्य च मानद\nसर्वेषां चैव यॊधानां सामग्र्यं सयान ममाच्युत" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 16, "text": "न च माम अद्य सौभद्रः परहृष्टॊ भरातृभिः सह\nरणाद आयान्तम उचितं परत्युद्याति हसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 17, "text": "एवं संकथयन्तौ तौ परविष्टौ शिबिरं सवकम\nददृशाते भृशास्वस्थान पाण्डवान नष्टचेतसः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 18, "text": "दृष्ट्वा भरातॄंश च पुत्रांश च विमना वानरध्वजः\nअपश्यंश चैव सौभद्रम इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 19, "text": "मुखवर्णॊ ऽपरसन्नॊ वः सर्वेषाम एव लक्ष्यते\nन चाभिमन्युं पश्यामि न च मां परतिनन्दथ" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 20, "text": "मया शरुतश च दरॊणेन चक्रव्यूहॊ विनिर्मितः\nन च वस तस्य भेत्तास्ति ऋते सौभद्रम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 21, "text": "न चॊपदिष्टस तस्यासीन मयानीक विनिर्गमः\nकच चिन न बालॊ युष्माभिः परानीकं परवेशितः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 22, "text": "भित्त्वानीकं महेष्वासः परेषां बहुशॊ युधि\nकच चिन न निहतः शेते सौभद्रः परवीरहा" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 23, "text": "लॊहिताक्षं महाबाहुं जातं सिंहम इवाद्रिषु\nउपेन्द्र सदृशं बरूत कथम आयॊधने हतः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 24, "text": "सुकुमारं महेष्वासं वासवस्यात्मजात्मजम\nसदा मम परियं बरूत कथम आयॊधने हतः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 25, "text": "वार्ष्णेयी दयितं शूरं मया सततलालितम\nअम्बायाश च परियं नित्यं कॊ ऽवधीत कालचॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 26, "text": "सदृशॊ वृष्णिसिंहस्य केशवस्य महात्मनः\nविक्रमश्रुतमाहात्म्यैः कथम आयॊधने हतः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 27, "text": "सुभद्रायाः परियं नित्यं दरौपद्याः केशवस्य च\nयदि पुत्रं न पश्यामि यास्यामि यमसादनम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 28, "text": "मृदु कुञ्चितकेशान्तं बालं बाल मृगेक्षणम\nमत्तद्विरदविक्रान्तं शालपॊतम इवॊद्गतम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 29, "text": "समिताभिभाषणं दान्तं गुरुवाक्यकरं सदा\nबाल्ये ऽपय अबाल कर्माणं परियवाक्यम अमत्सरम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 30, "text": "महॊत्साहं महाबाहुं दीर्घराजीव लॊचनम\nभक्तानुकम्पिनं दान्तं न च नीचानुसारिणम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 31, "text": "कृतज्ञं जञानसंपन्नं कृतास्त्रम अनिवर्तिनम\nयुद्धाभिनन्दिनं नित्यं दविषताम अघवर्धनम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 32, "text": "सवेषां परियहिते युक्तं पितॄणां जय गृद्धिनम\nन च पूर्वप्रहर्तारं संग्रामे नष्टसंभ्रमम\nयदि पुत्रं न पश्यामि यास्यामि यमसादनम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 33, "text": "सुललाटं सुकेशान्तं सुभ्र्व अक्षिदशनच छदम\nअपश्यतस तद वदनं का शान्तिर हृदयस्य मे" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 34, "text": "तन्त्री सवनसुखं रम्यं पुंस्कॊकॊल समध्वनिम\nअशृण्वतः सवनं तस्य का शान्तिर हृदयस्य मे" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 35, "text": "रूपं चाप्रतिरूपं तन्त्रिदशेष्व अपि दुर्लभम\nअपश्यतॊ ऽदय वीरस्य का शान्तिर हृदयस्य मे" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 36, "text": "अभिवादनदक्षं तं पितॄणां वचने रतम\nनाद्याहं यदि पश्यामि का शान्तिर हृदयस्य मे" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 37, "text": "सुकुमारः सदा वीरॊ महार्हशयनॊचितः\nभूमाव अनाथवच छेते नूनं नाथवतां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 38, "text": "शयानं समुपासन्ति यं पुरा परमस्त्रियः\nतम अद्य विप्रविद्धाङ्गम उपासन्त्य अशिवाः शिवाः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 39, "text": "यः पुरा बॊध्यते सुप्तैः सूतमागधबन्दिभिः\nबॊधयन्त्य अद्य तं नूनं शवापदा विकृतैः सवरैः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 40, "text": "छत्रच छाया समुचितं तस्य तद वदनं शुभम\nनूनम अद्य रजॊध्वस्तं रणे रेणुः करिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 41, "text": "हा पुत्रकावितृप्तस्य सततं पुत्रदर्शने\nभाग्यहीनस्य कालेन यथा मे नीयसे बलात" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 42, "text": "साद्य संयमनी नूनं सदा सुकृतिनां गतिः\nसवभाभिर भासिता रम्या तवयात्यर्थं विराजते" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 43, "text": "नूनं वैवस्वतश च तवा वरुणश च परियातिथिः\nशतक्रतुर धनेशश च पराप्तम अर्चन्त्य अभीरुकम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 44, "text": "एवं विलप्य बहुधा भीन पॊतॊ वणिग यथा\nदुःखेन महताविष्टॊ युधिष्ठिरम अपृच्छत" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 45, "text": "कच चित स कदनं कृत्वा परेषां पाण्डुनन्दन\nसवर्गतॊ ऽभिमुखः संख्ये युध्यमानॊ नरर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 46, "text": "स नूनं बहुभिर यत्तैर युध्यमानॊ नरर्षभैः\nअसहायः सहायार्थी माम अनुध्यातवान धरुवम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 47, "text": "पीड्यमानः शरैर बालस तात साध्व अभिधाव माम\nइति विप्रलपन मन्ये नृशैंसैर बहुभिर हतः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 48, "text": "अथ वा मत्प्रसूतश च सवस्रीयॊ माधवस्य च\nसुभद्रायां च संभूतॊ नैवं वक्तुम इहार्हति" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 49, "text": "वज्रसारमयं नूनं हृदयं सुदृढं मम\nअपश्यतॊ दीर्घबाहुं रक्ताक्षं यन न दीर्यते" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 50, "text": "कथं बाले महेष्वासे नृशंसा मर्मभेदिनः\nसवस्रीये वासुदेवस्य मम पुत्राक्षिपञ शरान" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 51, "text": "यॊ मां नित्यम अदीनात्मा परत्युद्गम्याभिनन्दति\nउपयान्तं रिपून हत्वा सॊ ऽदय मां किं न पश्यति" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 52, "text": "नूनं स पतितः शेते धरण्यां रुधिरॊक्षितः\nशॊभयन मेदिनीं गात्रैर आदित्य इव पातितः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 53, "text": "रणे विनिहतं शरुत्वा शॊकार्ता वै विनंक्ष्यति\nसुभद्रा वक्ष्यते किं माम अभिमन्युम अपश्यती\nदरौपदी चैव दुःखार्ते ते च वक्ष्यामि किं नव अहम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 54, "text": "वज्रसारमयं नूनं हृदयं यन न यास्यति\nसहस्रधा वधूं दृष्ट्वा रुदतीं शॊककर्शिताम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 55, "text": "हृष्टानां धार्तराष्ट्राणां सिंहनादॊ मया शरुतः\nयुयुत्सुश चापि कृष्णेन शरुतॊ वीरान उपालभन" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 56, "text": "अशक्नुवन्तॊ बीभत्सुं बालं हत्वा महारथाः\nकिं नदध्वम अधर्मज्ञाः पार्थे वै दृश्यतां बलम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 57, "text": "किं तयॊर विप्रियं कृत्वा केशवार्जुनयॊर मृधे\nसिंहवन नदत परीताः शॊककाल उपस्थिते" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 58, "text": "आगमिष्यति वः कषिप्रं फलं पापस्य कर्मणः\nअधर्मॊ हि कृतस तीव्रः कथं सयाद अफलश चिरम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 59, "text": "इति तान रप्ति भाषन वै वैश्यापुत्रॊ महामतिः\nअपायाच छस्त्रम उत्सृज्य कॊपदुःखसमन्वितः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 60, "text": "किमर्थम एतन्न आख्यातं तवया कृष्ण रणे मम\nअधक्ष्यं तान अहं सर्वांस तदा करूरान महारथान" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 61, "text": "निगृह्य वासुदेवस तं पुत्राधिभिर अभिप्लुतम\nमैवम इत्य अब्रवीत कृष्णस तीव्रशॊकसमन्वितम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 62, "text": "सर्वेषाम एष वै पन्थाः शूराणाम अनिवर्तिनाम\nकषत्रियाणां विशेषेण येषां युद्धेन जीविका" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 63, "text": "एषा वै युध्यमानानां शूराणाम अनिवर्तिनाम\nविहिता धर्मशास्त्रज्ञैर गतिर गतिमतां वर" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 64, "text": "धरुवं युद्धे हि मरणं शूराणाम अनिवर्तिनाम\nगतः पुण्यकृतां लॊकान अभिमन्युर न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 65, "text": "एतच च सर्ववीराणां काङ्क्षितं भरतर्षभ\nसंग्रामे ऽभिमुखा मृत्युं परप्नुयामेति मानद" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 66, "text": "स च वीरान रणे हत्वा राजपुत्रान महाबलान\nवीरैर आकाङ्क्षितं मृत्युं संप्राप्तॊ ऽभिमुखॊ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 67, "text": "मा शुचः पुरुषव्याघ्र पूर्वैर एष सनातनः\nधर्मकृद्भिः कृतॊ धर्मः कषत्रियाणां रणे कषयः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 68, "text": "इमे ते भरातरः सर्वे दीना भरतसत्तम\nतवयि शॊकसमाविष्टे नृपाश च सुहृदस तव" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 69, "text": "एतांस तवं वचसा साम्ना समाश्वासय मानद\nविदितं वेदितव्यं ते न शॊकं कर्तुम अर्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 70, "text": "एवम आश्वासितः पार्थः कृष्णेनाद्भुत कर्मणा\nततॊ ऽबरवीत तदा भरातॄन सर्वान पार्थः सगद्गदान" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 71, "text": "स दीर्घबाहुः पृथ्व अंसॊ दीर्घराजीव लॊचनः\nअभिमन्युर यथावृत्तः शरॊतुम इच्छाम्य अहं तथा" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 72, "text": "स नागस्यन्दनहयान दरक्ष्यध्वं निहतान मया\nसंग्रामे सानुबन्धांस तान मम पुत्रस्य वैरिणः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 73, "text": "कथं च वः कृतास्त्राणां सर्वेषां शस्त्रपाणिनाम\nसौभद्रॊ निधनं गच्छेद वज्रिणापि समागतः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 74, "text": "यद्य एवम अहम अज्ञास्यम अशक्तान रक्षणे मम\nपुत्रस्य पाण्डुपाञ्चालान मया गुप्तॊ भवेत ततः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 75, "text": "कथं च वॊ रथस्थानां शरवर्षाणि मुञ्चताम\nनीतॊ ऽभिमन्युर निधनं कदर्थी कृत्यवः परैः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 76, "text": "अहॊ वः पौरुषं नास्ति न च वॊ ऽसति पराक्रमः\nयत्राभिमन्युः समरे पश्यतां वॊ निपातितः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 77, "text": "आत्मानम एव गर्हेयं यद अहं वः सुदुर्बलान\nयुष्मान आज्ञाय निर्यातॊ भीरून अकृतनिश्रमान" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 78, "text": "आहॊ सविद भूषणार्थाय वर्म शस्त्रायुधानि वः\nवाचश च वक्तुं संसत्सु मम पुत्रम अरक्षताम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 79, "text": "एवम उक्त्वा ततॊ वाक्यं तिष्ठंश चापवरासिमान\nन समाशक्यत बीभत्सुः केन चित परसमीक्षितुम" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 80, "text": "तम अन्तकम इव करुद्धं निःश्वसन्तं मुहुर मुहुः\nपुत्रशॊकाभिसंतप्तम अश्रुपूर्णमुखं तदा" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 81, "text": "नाभिभाष्टुं शक्नुवन्ति दरष्टुं वा सुहृदॊ ऽरजुनम\nअन्यत्र वासुदेवाद वा जयेष्टाद वा पाण्डुनन्दनात" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 82, "text": "सर्वास्व अवस्थासु हिताव अर्जुनस्य मनॊऽनुगौ\nबहुमानात परियत्वाच च ताव एनं वक्तुम अर्हतः" }, { "book": 7, "chapter": 50, "shloka": 83, "text": "ततस तं पुत्रशॊकेन भृशं पीडित मानसम\nराजीवलॊचनं करुद्धं राजा वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 1, "text": "[य]\nतवयि याते महाबाहॊ संशप्तकबलं परति\nपरयत्नम अकरॊत तीव्रम आचार्यॊ गरहणे मम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 2, "text": "वयाढानीकं वयं दरॊणं वरयामः सम सर्वशः\nपरतिव्यूह्य रथानीकं यतमानं तथा रणे" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 3, "text": "स वार्यमाणॊ रथिभी रक्षितेन मया तथा\nअस्मान अपि जघानाशु पीडयन निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 4, "text": "ते पीड्यमाना दरॊणेन दरॊणानीकं न शक्नुमः\nपरतिवीक्षितुम अप्य आजौ भेत्तुं तत कुत एव तु" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 5, "text": "वयं तव अप्रतिमं वीर्ये सर्वे सौभद्रम आत्मजम\nउक्तवन्तः सम ते तात भिन्ध्य अनीकम इति परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 6, "text": "स तथा चॊदितॊ ऽसमाभिः सदश्व इव वीर्यवान\nअसह्यम अपि तं भारं वॊढुम एवॊपचक्रमे" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 7, "text": "स तवास्त्रॊपदेशेन वीर्येण च समन्वितः\nपराविशत तद बलं बालः सुपर्ण इव सागरम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 8, "text": "ते ऽनुयाता वयं वीरं सात्वती पुत्रम आहवे\nपरवेष्टु कामास तेनैव येन स पराविशच चमूम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 9, "text": "ततः सैन्धवकॊ राजा कषुद्रस तात जयद्रथः\nवरदानेन रुद्रस्य सर्वान नः समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 10, "text": "ततॊ दरॊणः कृपः कर्णॊ दरौणिश च स बृहद्बलः\nकृतवर्मा च सौभद्रं षड रथाः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 11, "text": "परिवार्य तु तैः सर्वैर युधि बालॊ महारथैः\nयतमानः परं शक्त्या बहुभिर विरथी कृतः" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 12, "text": "ततॊ दौःशासनिः कषिप्रं तथा तैर विरथी कृतम\nसंशयं परमं पराप्य दिष्टान्तेनाभ्ययॊजयत" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 13, "text": "स तु हत्वा सहस्राणि दविपाश्वरथसादिनाम\nराजपुत्र शतं चाग्र्यं वीरांश चालक्षितान बहून" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 14, "text": "बृहद्बलं च राजानं सवर्गेणाजौ परयॊज्य ह\nततः परमधर्मात्मा दिष्टान्तम उपजग्मिवान" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 15, "text": "एतावद एव निर्वृत्तम अस्माकं शॊकवर्धनम\nस चैवं पुरुषव्याघ्रः सवर्गलॊकम अवाप्तवान" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 16, "text": "[स]\nततॊ ऽरजुनॊ वचः शरुत्वा धर्मराजेन भाषितम\nहा पुत्र इति निःश्वस्य वयथितॊ नयपतद भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 17, "text": "विषण्णवदनाः सर्वे परिगृह्य धनंजयम\nनेत्रैर अनिमिषैर दीनाः परत्यवेक्षन परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 18, "text": "परतिलभ्य ततः संज्ञां वासविः करॊधमूर्छितः\nकम्पमानॊ जवरेणेव निःश्वसंश च मुहुर मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 19, "text": "पाणिं पाणौ विनिष्पिष्य शवसमानॊ ऽशरुनेत्रवान\nउन्मत्त इव विप्रेक्षन्न इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 20, "text": "सत्यं वः परतिजानामि शवास्ति हन्ता जयद्रथम\nन चेद वधभयाद भीतॊ धर्तराष्ट्रान परहास्यति" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 21, "text": "न चास्माञ शरणं गच्छेत कृष्णं वा पुरुषॊत्तमम\nभवन्तं वा महाराज शवॊ ऽसमि हन्ता जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 22, "text": "धार्तराष्ट्र परियकरं मयि विस्मृत सौहृदम\nपापं बालवधे हेतुं शवॊ ऽसमि हन्ता जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 23, "text": "रक्षमाणाश च तं संख्ये ये मां यॊत्स्यन्ति के चन\nअपि दरॊण कृपौ वीरौ छादयिष्यामि ताञ शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 24, "text": "यद्य एतद एवं संग्रामे न कुर्यां पुरुषर्षभाः\nमा सम पुण्यकृतां लॊकान पराप्नुयां शूर संमतान" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 25, "text": "ये लॊका मातृहन्तॄणां ये चापि पितृघातिनाम\nगुरु दारगामिनां ये च पिशुनानां च ये तथा" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 26, "text": "साधून असूयतां ये च ये चापि परिवादिनाम\nये च निक्षेप हर्तॄणां ये च विश्वासघातिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 27, "text": "भुक्तपूर्वां सत्रियं ये च निन्दताम अघ शंसिनाम\nबरह्मघ्नानां च ये लॊका ये च गॊघातिनाम अपि" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 28, "text": "पायसं वा यवान्नं वा शाकं कृसरम एव वा\nसंयावापूप मांसानि ये च लॊका वृथाश्नताम\nतान अह्नैवाधिगच्छेयं न चेद धन्यां जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 29, "text": "वेदाध्यायिनम अत्यर्थं संशितं वा दविजॊत्तमम\nअवमन्यमानॊ यान याति वृद्धान साधूंस तथा गुरून" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 30, "text": "सपृशतां बराह्मणं गां च पादेनाग्निं च यां लभेत\nयाप्सु शरेष्म पुरीषं वा मूत्रं वा मुञ्चतां गतिः\nतां गच्छेयं गतिं घॊरां न चेद धन्यां जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 31, "text": "नग्नस्य सनायमानस्य या च वन्ध्यातिथेर गतिः\nउत्कॊचिनां मृषॊक्तीनां वञ्चकानां च या गतिः\nआत्मापहारिणां या च या च मिथ्याभिशंसिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 32, "text": "भृत्यैः संदृश्यमानानां पुत्रदाराश्रितैस तथा\nअसंविभज्य कषुद्राणां या गतिर मृष्टम अश्नताम\nतां गच्छेयं गतिं घॊरां न चेद धन्यां जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 33, "text": "संश्रितं वापि यस तयक्त्वा साधुं तद वचने रतम\nन बिभर्ति नृशंसात्मा निन्दते चॊपकारिणम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 34, "text": "अर्हते परातिवेश्याय शराद्धं यॊ न ददाति च\nअनर्हते च यॊ दद्याद वृषली पत्युर एव च" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 35, "text": "मद्यपॊ भिन्नमर्यादः कृतघ्नॊ भरातृनिन्दकः\nतेषां गतिम इयां कषिप्रं न चेद धन्यां जरद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 36, "text": "धर्माद अपेता ये चान्ये मया नात्रानुकीर्तिताः\nये चानुकीर्तिताः कषिप्रं तेषां गतिम अवाप्नुयाम\nयदि वयुष्टाम इमां रात्रिं शवॊ न हन्यां जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 37, "text": "इमां चाप्य अपरां भूयः परतिज्ञां मे निबॊधत\nयद्य अस्मिन्न अहते पापे सूर्यॊ ऽसतम उपयास्यति\nइहैव संप्रवेष्टाहं जवलितं जातवेदसम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 38, "text": "असुरसुरमनुष्याः पक्षिणॊ वॊरगा वा; पितृरज निचरा वा बरह्म देवर्षयॊ वा\nचरम अचरम अपीदं यत परं चापि तस्मात; तद अपि मम रिपुं रक्षितुं नैव शक्ताः" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 39, "text": "यदि विशति रसातलं तदग्र्यं; वियद अपि देवपुरं दितेः पुरं वा\nतद अपि शरशतैर अहं परभाते; भृशम अभिपत्य रिपॊः शिरॊ ऽभिहर्ता" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 40, "text": "एवम उक्त्वा विचिक्षेप गाण्डीवं सव्यदक्षिणम\nतस्य शब्दम अतिक्रम्य धनुः शब्दॊ ऽसपृशद दिवम" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 41, "text": "अर्जुनेन परतिज्ञाते पराञ्चजन्यं जनार्जनः\nपरदध्मौ तत्र संक्रुद्धॊ देवदत्तं धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 42, "text": "स पाञ्चजन्यॊ ऽचयुतवक्त्रवायुना; भृशं सुपर्णॊदर निःसृत धवनिः\nजगत स पातालवियद दिग ईश्वरं; परकम्पयाम आस युगात्यये यथा" }, { "book": 7, "chapter": 51, "shloka": 43, "text": "ततॊ वादित्रघॊषाश च परादुरासन समन्ततः\nसिंहनादाश च पाण्डूनां परतिज्ञाते महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 1, "text": "[स]\nशरुत्वा तु तं महाशब्दं पाण्डूनां पुत्रगृद्धिनाम\nचारैः परवेदिते तत्र समुत्थाय जयद्रथः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 2, "text": "शॊकसंमूढहृदयॊ दुःखेनाभिहतॊ भृशम\nमज्जमान इवागाधे विपुले शॊकसागले" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 3, "text": "जगाम समितिं राज्ञां सैन्धवॊ विमृशन बहु\nस तेषां नरदेवानां सकाशे परिदेवयन" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 4, "text": "अभिमन्यॊः पितुर भीतः सव्रीडॊ वाक्यम अब्रवीत\nयॊ ऽसौ पाण्डॊः किल कषेत्रे जातः शक्रेण कामिना" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 5, "text": "स निनीषति दुर्बुद्धिर मां किलैकं यमक्षयम\nतस तवस्ति वॊ ऽसतु यास्यामि सवगृहं जीवितेप्सया" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 6, "text": "अथ वा सथ परतिबलास तरातुं मां कषत्रियर्षभाः\nपार्थेन परार्थितं वीरास ते ददन्तु ममाभयम" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 7, "text": "दरॊणदुर्यॊधनकृपाः कर्णमद्रेशबाह्लिकाः\nदुःशासनादयः शक्तास तरातुम अप्य अन्तकाद्रितम" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 8, "text": "किम अङ्गपुनर एकेन फल्गुनेन जिघांसता\nन तरायेयुर भवन्तॊ मां समस्ताः पतयॊ कषितेः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 9, "text": "परहर्षं पाण्डवेयानां शरुत्वा मम महद भयम\nसीदन्तीव च मे ऽङगानि मुमूर्षॊर इव पार्थिवाः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 10, "text": "वधॊ नूनं परतिज्ञातॊ मम गाण्डीवधन्वना\nतथा हि हृष्टाः करॊशन्ति शॊककाले ऽपि पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 11, "text": "न देवा न च गन्धर्वा नाशुरॊरग राक्षसाः\nउत्सहन्ते ऽनयथा कर्तुं कुत एव नराधिपाः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 12, "text": "तस्मान माम अनुजामीत भद्रं वॊ ऽसतु नरर्षभाः\nअदर्शनं गमिष्यामि न मां दरक्ष्यन्ति पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 13, "text": "एवं विलपमानं तं भयाद वयाकुलचेतसम\nआत्मकार्यगरीयस्त्वाद राजा दुर्यॊधनॊ ऽबरवीत" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 14, "text": "न भेतव्यं नरव्याघ्र कॊ हि तवा पुरुषर्षभ\nमध्ये कषत्रिय वीराणां तिष्ठन्तं परार्थयेद युधि" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 15, "text": "अहं वैकर्तनः कर्णश चित्रसेनॊ विविंशतिः\nभूरिश्रवाः शलः शल्यॊ वृषसेनॊ दुरासदः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 16, "text": "पुरुमित्रॊ जयॊ भॊजः काम्बॊजश च सुदक्षिणः\nसत्यव्रतॊ महाबाहुर विकर्णॊ दुर्मुखः सहः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 17, "text": "दुःशासनः सुबाहुश च कलिङ्गश चाप्य उदायुधः\nविन्दानुविन्दाव आवन्त्यौ दरॊणॊ दरौणिः स सौबलः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 18, "text": "तवं चापि रथिनां शरेष्ठः सवयं शूरॊ ऽमितद्युतिः\nस कथं पाण्डवेयेभ्यॊ भयं पश्यसि सैन्धव" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 19, "text": "अक्षौहिण्यॊ दशैका च मदीयास तव रक्षणे\nयत्ता यॊत्स्यन्ति मां भैस तवं सैन्धव वयेतु ते भयम" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 20, "text": "एवम आश्वासितॊ राजन पुत्रेण तव सैन्धवः\nदुर्यॊधनेन सहितॊ दरॊणं रात्राव उपागमत" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 21, "text": "उपसंग्रहणं कृत्वा दरॊणाय स विशां पते\nउपॊपविश्य परणतः पर्यपृच्छद इदं तदा" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 22, "text": "निमित्ते दूरपातित्वे लघुत्वे दृढवेधने\nमम बरवीतु भगवान विशेषं फल्गुनस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 23, "text": "विद्या विशेषम इच्छामि जञातुम आचार्य तत्त्वतः\nममार्जुनस्य च विभॊ यथातत्त्वं परचक्ष्व मे" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 24, "text": "[दर्न]\nसमम आचार्यकं तात तव चैवार्जुनस्य च\nयॊगाद दुःखॊचितत्वाच च तस्मात तवत्तॊ ऽधिकॊ ऽरजुनः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 25, "text": "न तु ते युधि संत्रासः कार्यः पार्थात कथं चन\nअहं हि रक्षिता तात भयात तवां नात्र संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 26, "text": "न हि मद्बाहुगुप्तस्य परभवन्त्य अमरा अपि\nवयूहिष्यामि च तं वयूहं यं पार्थॊ न तरिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 27, "text": "तस्माद युध्यस्व मा भैस तवं सवधर्मम अनुपालय\nपितृपैतामहं मार्गम अनुयाहि नराधिप" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 28, "text": "अधीत्य विधिवद वेदान अग्नयः सुहुतास तवया\nइष्टं च बहुभिर यज्ञैर न ते मृत्युभयाद भयम" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 29, "text": "दुर्लभं मानुषैर मन्दैर महाभाग्यम अवाप्य तु\nभुजवीर्यार्जिताँल लॊकान दिव्यान पराप्स्यस्य अनुत्तमान" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 30, "text": "कुरवः पाण्डवाश चैव वृष्णयॊ ऽनये च मानवाः\nअहं च सह पुत्रेण अध्रुवा इति चिन्त्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 31, "text": "पर्यायेण वयं सर्वे कालेन बलिना हताः\nपरलॊकं गमिष्यामः सवैः सवैः कर्मभिर अन्विताः" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 32, "text": "तपस तप्त्वा तु याँल लॊकान पराप्नुवन्ति तपस्विनः\nकषत्रधर्माश्रिताः शूराः कषत्रियाः पराप्नुवन्ति तान" }, { "book": 7, "chapter": 52, "shloka": 33, "text": "[स]\nएवम आश्वासितॊ राजन भारद्वाजेन सैन्धवः\nअपानुदद भयं पार्थाद युद्धाय च मनॊ दधे" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 1, "text": "[स]\nपरतिज्ञाते तु पार्थेन सिन्धुराजवधे तदा\nवासुदेवॊ महाबाहुर धनंजयम अभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 2, "text": "भरातॄणां मतम आज्ञाय तवया वाचा परतिश्रुतम\nसैन्धवं शवॊ ऽसमि हन्तेति तत साहसतमं कृतम" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 3, "text": "असंमन्त्र्य मया सार्धम अतिभारॊ ऽयम उद्यतः\nकथं नु सर्वलॊकस्य नावहास्या भवेमहि" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 4, "text": "धार्तराष्ट्रस्य शिबिरे मया परणिहिताश चराः\nत इमे शीघ्रम आगम्य परवृत्तिं वेदयन्ति नः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 5, "text": "तवया वै संप्रतिज्ञाते सिन्धुराजवधे तदा\nसिंहनादः स वादित्रः सुमहान इह तैः शरुतः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 6, "text": "तेन शब्देन वित्रस्ता धार्तराष्ट्राः स सैन्धवाः\nनाकस्मात सिंहनादॊ ऽयम इति मत्वा वयवस्थिताः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 7, "text": "सुमहाञ शब्दसंपातः कौरवाणां महाभुज\nआसीन नागाश्वपत्तीनां रथघॊषश च भैरवः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 8, "text": "अभिमन्युवधं शरुत्वा धरुवम आर्तॊ धनंजयः\nरात्रौ निर्यास्यति करॊधाद इति मत्वा वयवस्थिताः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 9, "text": "तैर यतद्भिर इयं सत्या शरुता सत्यवतस तव\nपरतिज्ञा सिन्धुराजस्य वधे राजीवलॊचन" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 10, "text": "ततॊ विमनसः सर्वे तरस्ताः कषुद्रमृगा इव\nआसन सुयॊधनामात्याः स च राजा जयद्रथः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 11, "text": "अथॊत्थाय सहामात्यैर दीनः शिबिरम आत्मनः\nआयात सौवीरसिन्धूनाम ईश्वरॊ भृशदुःखितः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 12, "text": "स मन्त्रकाले संमन्त्र्य सर्वा नैःश्रेयसीः करियाः\nसुयॊधनम इदं वाक्यम अब्रवीद राजसंसदि" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 13, "text": "माम असौ पुत्र हन्तेति शवॊ ऽभियाता धनंजयः\nपरतिज्ञातॊ हि सेनाया मध्ये तेन वधॊ मम" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 14, "text": "तां न देवा न गन्धर्वा नासुरॊरग राक्षसाः\nउत्सहन्ते ऽनयथा कर्तुं परतिज्ञां सव्यसाचिनः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 15, "text": "ते मां रक्षत संग्रामे मा वॊ मूर्ध्नि धनंजयः\nपदं कृत्वाप्नुयाल लक्ष्यं तस्माद अत्र विधीयताम" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 16, "text": "अथ रक्षा न मे संख्ये करियते कुरुनन्दन\nअनुजानीहि मां राजन गमिष्यामि गृहान परति" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 17, "text": "एवम उक्तस तव अवाक्शीर्षॊ विमनाः स सुयॊधनः\nशरुत्वाभिशप्तवन्तं तवां धयानम एवान्वपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 18, "text": "तम आर्तम अभिसंप्रेक्ष्य राजा किल स सैन्धवः\nमृदु चात्महितं चैव सापेक्षम इदम उक्तवान" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 19, "text": "नाहं पश्यामि भवतां तथा वीर्यं धनुर्धरम\nयॊ ऽरजुनस्यास्त्रम अस्त्रेण परतिहन्यान महाहवे" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 20, "text": "वासुदेवसहायस्य गाण्डीवं धुन्वतॊ धनुः\nकॊ ऽरजुनस्याग्रतस तिष्ठेत साक्षाद अपि शतक्रतुः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 21, "text": "महेश्वरॊ ऽपि पार्थेन शरूयते यॊधितः पुरा\nपदातिना महातेजा गिरौ हिमवति परभुः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 22, "text": "दानवानां सहस्राणि हिरण्यपुरवासिनाम\nजघान एकरथेनैव देवराजप्रचॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 23, "text": "समायुक्तॊ हि कौनेयॊ वासुदेवेन धीमता\nसामरान अपि लॊकांस तरीन निहन्याद इति मे मतिः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 24, "text": "सॊ ऽहम इच्छाम्य अनुज्ञातुं रक्षितुं वा महात्मना\nदरॊणेन सह पुत्रेण वीरेण यदि मन्स्यसे" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 25, "text": "स राज्ञा सवयम आचार्यॊ भृशम आक्रन्दितॊ ऽरजुन\nसंविधानं च विहितं रथाश च किल सज्जिताः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 26, "text": "कर्णॊ भूरिश्रवा दरौणिर वृषसेनश च दुर्जयः\nकृपश च मद्रराजश च षड एते ऽसय पुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 27, "text": "शकटः पद्मपश चार्धॊ वयूहॊ दरॊणेन कल्पितः\nपद्मकर्णिकमध्यस्थः सूची पाशे जयद्रथः\nसथास्यते रक्षितॊ वीरैः सिन्धुराड युद्धदुर्मदैः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 28, "text": "धनुष्य अस्त्रे च वीर्ये च पराणे चैव तथॊरसि\nअविषह्यतमा हय एते निश्चिताः पार्थ षड रथाः\nएतान अजित्वा सगणान नैव पराप्यॊ जयद्रथः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 29, "text": "तेषाम एकैकशॊ वीर्यं षण्णां तवम अनुचिन्तय\nसहिता हि नरव्याघ्रा न शक्या जेतुम अञ्जसा" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 30, "text": "भूयश च चिन्तयिष्यामि नीतिम आत्महिताय वै\nमन्त्रज्ञैः सचिवैः सार्धं सुहृद्भिः कार्यसिद्धये" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 31, "text": "[अर्ज]\nषड रथान धार्तराष्ट्रस्य मन्यसे यान बलाधिकान\nतेषां वीर्यं ममार्धेन न तुल्यम इति लक्षये" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 32, "text": "अस्त्रम अस्त्रेण सर्वेषाम एतेषां मधुसूदन\nमया दरक्ष्यसि निर्भिन्नं जयद्रथवधैषिणा" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 33, "text": "दरॊणस्य मिषतः सॊ ऽहं सगणस्य विलप्स्यतः\nमूर्धानं सिन्धुराजस्य पातयिष्यामि भूतले" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 34, "text": "यदि साध्याश च रुद्राश च वसवश च सहाश्विनः\nमरुतश च सहेन्द्रेण विश्वे देवास तथासुराः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 35, "text": "पितरः सह गन्धर्वाः सुपर्णाः सागराद्रयः\nदयौर वियत पृथिवी चेयं दिशश च स दिग ईश्वराः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 36, "text": "गराम्यारण्यानि भूतानि सथावराणि चराणि च\nतरातारः सिन्धुराजस्य भवन्ति मधुसूदन" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 37, "text": "तथापि बाणैर निहतं शवॊ दरष्टासि रणे मया\nसत्येन ते शपे कृष्ण तथैवायुधम आलभे" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 38, "text": "यश च गॊप्ता महेष्वासस तस्य पापस्य दुर्मतेः\nतम एव परथमं दरॊणम अभियास्यामि केशव" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 39, "text": "तस्मिन दयूतम इदं बद्धं मन्यते सम सुयॊधनः\nतस्मात तस्यैव सेनाग्रं भित्त्वा यास्यामि सैन्धवम" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 40, "text": "दरष्टासि शवॊ महेष्वासान नाराचैस तिग्मतेजनैः\nशृङ्गाणीव गिरेर वर्जैर दार्यमाणान मया युधि" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 41, "text": "नरनागाश्वदेहेभ्यॊ विस्रविष्यति शॊणितम\nपतद्भ्यः पतितेभ्यश च विभिन्नेभ्यः शितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 42, "text": "गाण्डीवप्रेषिता बाणा मनॊऽनिलसमा जवे\nनृनागाश्वान विदेहासून कर्तारश च सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 43, "text": "यमात कुबेराद वरुणाद रुद्राद इन्द्राच च यन मया\nउपात्तम अस्त्रं घॊरं वै तद दरष्टारॊ नरा युधि" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 44, "text": "बराह्मेणास्त्रेण चास्त्राणि हन्यमानानि संयुगे\nमया दरष्टासि सर्वेषां सैन्धवस्याभिरक्षिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 45, "text": "शरवेगसमुत्कृत्तै राज्ञां केशव मूर्धभिः\nआस्तीर्यमाणां पृथिवीं दरष्टासि शवॊ मया युधि" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 46, "text": "करव्यादांस तर्पयिष्यामि दरावयिष्यामि शात्रवान\nसुहृदॊ नन्दयिष्यामि पातयिष्यामि सैन्धवम" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 47, "text": "बह्व आगस्कृत कुसंबन्धी पापदेशसमुद्भवः\nमया सैन्धवकॊ राजा हतः सवाञ शॊचयिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 48, "text": "सर्वक्षीरान्न भॊक्तारः पापाचारा रणाजिरे\nमया सराजका बाणैर नुन्ना नंक्ष्यन्ति सैन्धवाः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 49, "text": "तथा परभाते कर्तास्मि यथा कृष्ण सुयॊधनः\nनान्यं धनुर्धरं लॊके मंस्यते मत्समं युधि" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 50, "text": "गाण्डीवं च धनुर दिव्यं यॊद्धा चाहं नरर्षभ\nतवं च यन्ता हृषीकेश किं नु सयाद अजितं मया" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 51, "text": "यथा हि लक्ष्म चन्द्रे वै समुद्रे च यथा जलम\nएवम एतां परतिज्ञां मे सत्यां विद्धि जनार्दन" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 52, "text": "मावमंस्था ममास्त्राणि मावमंस्था धनुर दृढम\nमावमंस्था बलं बाह्वॊर मावमंस्था धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 53, "text": "यथा हि यात्वा संग्रामे न जीये विजयामि च\nतेन सत्येन संग्रामे हतं विद्धि जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 54, "text": "धरुवं वै बराह्मणे सत्यं धरुवा साधुषु संनतिः\nशरीर धरुवा चापि दक्षेषु धरुवॊ नारायणे जयः" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 55, "text": "[स]\nएवम उक्त्वा हृषीकेशं सवयम आत्मानम आत्मना\nसंदिदेशार्जुनॊ नर्दन वासविः केशवं परभुम" }, { "book": 7, "chapter": 53, "shloka": 56, "text": "यथा परभातां रजनीं कल्पितः सयाद रथॊ मम\nतथा कार्यं तवया कृष्ण कार्यं हि महद उद्यतम" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 1, "text": "[स]\nतां निशां दुःखशॊकार्तौ शवसन्ताव इव चॊरगौ\nनिद्रां नैवॊपलेभाते वासुदेवधनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 2, "text": "नरनारायणौ करुद्धौ जञात्वा देवाः सवासवाः\nवयथिताश चिन्तयाम आसुः किं कविद एतद भविष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 3, "text": "ववुश च दारुणा वाता रूक्षा गॊराभिशंसिनः\nस कबन्धस तथादित्ये परिघः समदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 4, "text": "शुष्काशन्यश च निष्पेतुः स निर्घाताः स विद्युतः\nचचाल चापि पृथिवी स शैलवनकानना" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 5, "text": "चुक्षुभुश च महाराज सागरा मकरालयाः\nपरतिस्रॊतः परवृत्ताश च तथा गन्तुं समुद्रगाः" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 6, "text": "रथाश्वनरनागानां परवृत्तम अधरॊत्तरम\nकरव्यादानां परमॊदार्थं यम राष्ट्रविवृद्धये" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 7, "text": "वाहनानि शकृन मूत्रे मुमुचू रुरुदुश च ह\nतान दृष्ट्वा दारुणान सर्वान उत्पाताँल लॊमहर्षणान" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 8, "text": "सर्वे ते वयथिताः सैन्यास तवदीया भरतर्षभ\nशरुत्वा महाबलस्यॊग्रां परतिज्ञां सव्यसाचिनः" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 9, "text": "अथ कृष्णं महाबाहुर अब्रवीत पाकशासनिः\nआश्वासय सुभद्रां तवं भगिनीं सनुषया सह" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 10, "text": "सनुषा शवश्व्रानघायस्ते विशॊके कुरु माधव\nसाम्ना सत्येन युक्तेन वचसाश्वसय परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 11, "text": "ततॊ ऽरजुन गृहं गत्वा वासुदेवः सुदुर्मनाः\nभगिनीं पुत्रशॊकार्ताम आश्वासयत दुःखिताम" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 12, "text": "मां शॊकं कुरु वार्ष्णेयि कुमारं परति स सनुषा\nसर्वेषां पराणिनां भीरु निष्ठैषा कालनिर्मिता" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 13, "text": "कुले जतस्य वीरस्य कषत्रियस्य विशेषतः\nसदृशं मरणं हय एतत तव पुत्रस्य मा शुचः" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 14, "text": "दिष्ट्या महारथॊ वीरः पितुस तुल्यपराक्रमः\nकषात्रेण विधिना पराप्तॊ वीराभिलसितां गतिम" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 15, "text": "जित्वा सुबहुशः शत्रून परेषयित्वा च मृत्यवे\nगतः पुण्यकृतां लॊकान सर्वकामदुहॊ ऽकषयान" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 16, "text": "तपसा बरह्मचर्येण शरुतेन परज्ञयापि च\nसन्तॊ यां गतिम इच्छन्ति पराप्तस तां तव पुत्रकः" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 17, "text": "वीरसूर वीर पत्नी तवं वीर शवशुर बान्धवा\nमा शुचस तनयं भद्रे गतः स परमां गतिम" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 18, "text": "पराप्स्यते चाप्य असौ कषुद्रः सैन्धवॊ बाल घातकः\nअस्यावलेपस्य फलं ससुहृद गणबान्धवः" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 19, "text": "वयुष्टायां तु वरारॊहे रजन्यां पापकर्मकृत\nन हि मॊक्ष्यति पार्थात स परविष्टॊ ऽपय अमरावतीम" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 20, "text": "शवः शिरः शरॊष्यसे तस्य सैन्धवस्य रणे हृतम\nसमन्तपञ्चकाद बाह्यं विशॊका भव मा रुदः" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 21, "text": "कषत्रधर्मं पुरस्कृत्य गतः शूरः सतां गतिम\nयां वयं पराप्नुयामेह ये चान्ये शस्त्रजीविनः" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 22, "text": "वयूढॊरस्कॊ महाबाहुर अनिवर्ती वरप्रणुत\nगतस तव वरारॊहे पुत्रः सवर्गं जवरं जहि" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 23, "text": "अनु जातश च पितरं मातृपक्षं च वीर्यवान\nसहस्रशॊ रिपून हत्वा हतः शूरॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 24, "text": "आश्वासय सनुषां राज्ञि मा शुचः कषत्रिये भृषम\nशवः परियं सुमहच छरुत्वा विशॊका भव नन्दिनि" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 25, "text": "यत पार्थेन परतिज्ञातं तत तथा न तद अन्यथा\nचिकीर्षितं हि ते भर्तुर न भवेज जातु निष्फलम" }, { "book": 7, "chapter": 54, "shloka": 26, "text": "यदि च मनुजपन्नगाः पिशाचा; रजनिचराः पतगाः सुरासुराश च\nरणगतम अभियान्ति सिन्धुराजं; न स भविता सह तैर अपि परभाते" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 1, "text": "[स]\nएतच छरुत्वा वचस तस्य केशवस्य महात्मनः\nसुभद्रा पुत्रशॊकार्ता विललाप सुदुःखिता" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 2, "text": "हा पुत्र मम मन्दायाः कथं संयुगम एत्य ह\nनिधनं पराप्तवांस तात पितृतुल्यपराक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 3, "text": "कथम इन्दीवरश्यामं सुदंष्ट्रं चारुलॊचनम\nमुखं ते दृश्यते वत्स गुण्ठितं रणरेणुना" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 4, "text": "नूनं शूरं निपतितं तवां पश्यन्त्य अनिवर्तिनम\nसुशिरॊ गरीव बाह्वंसं वयूढॊरस्कं निरूदरम" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 5, "text": "चारूपचित सर्वाङ्गं सवक्षं शस्त्रक्षताचितम\nभूतानि तवा निरीक्षन्ते नूनं चन्द्रम इवॊदितम" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 6, "text": "शयनीयं पुरा यस्य सपर्ध्यास्तरण संवृतम\nभूमाव अद्य कथं शेषे विप्र विद्धः सुखॊचितः" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 7, "text": "यॊ ऽनवास्यत पुरा वीरॊ वरस्त्रीभिर महाभुजः\nकथम अन्वास्यते सॊ ऽदय शिवाभिः पतितॊ मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 8, "text": "यॊ ऽसतूयत पुरा हृष्टैः सूतमागधबन्दिभिः\nसॊ ऽदय करव्याद गणैर घॊरैर विनदद्भिर उपास्यते" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 9, "text": "पाण्डवेषु च नाथेषु वृष्णिवीरेषु चाभिभॊ\nपाञ्चालेषु च वीरेषु हतः केनास्य अनाथवत" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 10, "text": "अतृप्त दर्शना पुत्रदर्शनस्य तवानघ\nमन्दभाग्या गमिष्यामि वयक्तम अद्य यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 11, "text": "विशालाक्षं सुकेशान्तं चारु वाक्यं सुगन्धि च\nतव पुत्र कदा भूयॊ मुखं दरक्ष्यामि निर्व्रणम" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 12, "text": "धिग बलं भीमसेनस्य धिक पार्थस्य धनुष्मताम\nधिग वीर्यं वृष्णिवीराणां पाञ्चालानां च धिग बलम" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 13, "text": "धिक केकयांस तथा चेदीन मत्स्यांश चैवाथ सृञ्जयान\nये तवा रणे गतं वीरं न जानन्ति निपातितम" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 14, "text": "अद्य पश्यामि पृथिवीं शून्याम इव हतत्विषम\nअभिमन्युम अपश्यन्ती शॊकव्याकुल लॊचना" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 15, "text": "सवस्रीयं वासुदेवस्य पुत्रं गाण्डीवधन्वनः\nकथं तवा विरथं वीरं दरक्ष्याम्य अन्यैर निपातितम" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 16, "text": "हा वीर दृष्टॊ नष्टश च धनं सवप्न इवासि मे\nअहॊ हय अनित्यं मानुष्यं जलबुद्बुद चञ्चलम" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 17, "text": "इमां ते तरुणीं भार्यां तवद आधिभिर अभिप्लुताम\nकथं संधारयिष्यामि विवत्साम इव धेनुकाम" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 18, "text": "अहॊ हय अकाले परस्थानं कृतवान असि पुत्रक\nविहाय फलकाले मां सुगृद्धां तव दर्शने" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 19, "text": "नूनं गतिः कृतान्तस्य पराज्ञैर अपि सुदुर्विदा\nयत्र तवं केशवे नाथे संग्रामे ऽनाथवद धतः" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 20, "text": "यज्वनां दानशीलानां बराह्मणानां कृतात्मनाम\nचरितब्रह्म चर्याणां पुण्यतीर्थावगाहिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 21, "text": "कृतज्ञानां वदान्यानां गुरुशुश्रूषिणाम अपि\nसहस्रदक्षिणानां च या गतिस ताम अवाप्नुहि" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 22, "text": "या गतिर युध्यमानानां शूराणाम अनिवर्तिनाम\nहत्वारीन निहतानां च संग्रामे तां गतिं वरज" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 23, "text": "गॊसहस्रप्रदातॄणां करतुदानां च या गतिः\nनैवेशिकं चाभिमतं ददतां या गतिः शुभा" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 24, "text": "बरह्मचर्येण यां यान्ति मुनयः संशितव्रता\nएकपत्न्यश च यां यान्ति तां गतिं वरज पुत्रक" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 25, "text": "राज्ञां सुचरितैर या च गतिर भवति शाश्वती\nचतुराश्रमिणां पुण्यैः पावितानां सुरक्षितैः" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 26, "text": "दीनानुकम्पिनां या च सततं संविभागिनाम\nपैशुन्याच च निवृत्तानां तां गतिं वरज पुत्रक" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 27, "text": "वरतिनां धर्मशीलानां गुरुशुश्रूषिणाम अपि\nअमॊघातिथिनां या च तां गतिं वरज पुत्रक" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 28, "text": "ऋतुकाले सवकां पत्नीं गच्छतां या मनस्विनाम\nन चान्यदारसेवीनां तां गतिं वरज पुत्रक" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 29, "text": "साम्ना ये सर्वभूतानि गच्छन्ति गतमत्सराः\nनारुंतुदानां कषमिणां या गतिस ताम अवाप्नुहि" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 30, "text": "मधु मांसनिवृत्तानां मदाद दम्भात तथानृतात\nपरॊपताप तयक्तानां तां गतिं वरज पुत्रक" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 31, "text": "हरीमन्तः सर्वशास्त्रज्ञा जञानतृप्ता जितेन्द्रियाः\nयां गतिं साधवॊ यान्ति तां गतिं वरज पुत्रक" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 32, "text": "एवं विलपतीं दीनां सुभद्रां शॊककर्शिताम\nअभ्यपद्यत पाञ्चाली वैराती सहिता तदा" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 33, "text": "ताः परकामं रुदित्वा च विपल्य च सुदुःखिताः\nउन्मत्तवत तदा राजन विसंज्ञा नयपतन कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 34, "text": "सॊपचारस तु कृष्णस तां दुःखितां भृशदुःखितः\nसिक्त्वाम्भसा समाश्वास्य तत तद उक्त्वा हितं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 35, "text": "विसंज्ञकल्पां रुदतीम अपविद्धां परवेपतीम\nभगिनीं पुण्डरीकाक्ष इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 36, "text": "सुभद्रे मा शुचः पुत्रं पाञ्चाल्याश्वासयॊत्तराम\nगतॊ ऽभिमन्युः परथितां गतिं कषत्रिय पुंगवः" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 37, "text": "ये चान्ये ऽपि कुले सन्ति पुरुषा नॊ वरानने\nसर्वे ते वै गतिं यान्तु अभिमन्यॊर यशस्विनः" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 38, "text": "कुर्याम तद वयं कर्म करियासुः सुहृदश च नः\nकृतवान यादृग अद्यैकस तव पुत्रॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 39, "text": "एवम आश्वास्य भगिनीं दरौपदीम अपि चॊत्तराम\nपार्थस्यैव महाबाहुः पार्श्वम आगाद अरिंदमः" }, { "book": 7, "chapter": 55, "shloka": 40, "text": "ततॊ ऽभयनुज्ञाय नृपान कृष्णॊ बन्धूंस तथाभिभूः\nविवेशान्तःपुरं राजंस ते ऽनये जग्मुर यथालयम" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 1, "text": "[स]\nततॊ ऽरजुनस्य भवनं परविश्याप्रतिमं विभुः\nसपृष्ट्वाम्भः पुण्डरीकाक्षः सथण्डिले शुभलक्षणे\nसंतस्तार शुभां शय्यां दर्भैर वैडूर्य संनिभैः" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 2, "text": "ततॊ माल्येन विधिवल लाजैर गन्धैः सुमङ्गलैः\nअलंचकार तां शय्यां परिवार्यायुधॊत्तमैः" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 3, "text": "ततः सपृष्टॊदकं पार्थं विनीताः परिचारकाः\nदर्शयां नैत्यकं चक्रुर नैशं तरैयम्बकं बलिम" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 4, "text": "ततः परीतमनाः पार्थॊ गन्धैर माल्यैश च माधवम\nअलंकृत्यॊपहारं त नैशम अस्मै नयवेदयत" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 5, "text": "समयमानस तु गॊविन्दः फल्गुनं परत्यभाषत\nसुप्यतां पार्थ भद्रं ते कल्याणाय वरजाम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 6, "text": "सथापयित्वा ततॊ दवाःस्थान गॊप्तॄंश चात्तायुधान नरान\nदारुकानुगतः शरीमान विवेश शिबिरं सवकम\nशिश्ये च शयने शुभ्रे बहु कृत्यं विचिन्तयन" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 7, "text": "न पाण्डवानां शिबिरे कश चित सुष्वाप तां निशाम\nपरजागरः सर्वजनम आविवेश विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 8, "text": "पुत्रशॊकाभिभूतेन परतिज्ञातॊ महात्मना\nसहसा सिन्धुराजस्य वधॊ गाण्डीवधन्वना" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 9, "text": "तत कथं नु महाबाहुर वासविः परवीरहा\nपरतिज्ञां सफलां कुर्याद इति ते समचिन्तयन" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 10, "text": "कष्टं हीदं वयवसितं पाण्डवेन महामना\nपुत्रशॊकाभितप्तेन परतिज्ञा महती कृता" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 11, "text": "भरातरश चापि विक्रान्ता बहुलानि बलानि च\nधृतराष्ट्रस्य पुत्रेण सर्वं तस्मै निवेदितम" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 12, "text": "स हत्वा सैन्धवं संख्ये पुनर एतु धनंजयः\nजित्वा रिपुगणांश चैव पारयत्व अर्जुनॊ वरतम" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 13, "text": "अहत्वा सिन्धुराजं हि धूमकेतुं परवेक्ष्यति\nन हय एतद अनृतं कर्तुम अर्हः पार्थॊ धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 14, "text": "धर्मपुत्रः कथं राजा भविष्यति मृते ऽरजुने\nतस्मिन हि विजयः कृत्स्नः पाण्डवेन समाहितः" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 15, "text": "यदि नः सुकृतं किं चिद यदि दत्तं हुतं यदि\nफलेन तस्य सर्वस्य सव्यसाची जयत्व अरीन" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 16, "text": "एवं कथयतां तेषां जयम आशंसतां परभॊ\nकृच्छ्रेण महता राजन रजनी वयत्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 17, "text": "तस्यां रजन्यां मध्ये तु परतिबुद्धॊ जनार्दनः\nसमृत्वा परतिज्ञां पार्थस्य दारुकं परत्यभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 18, "text": "अर्जुनेन परतिज्ञातम आर्तेन हतबन्धुना\nजयद्रथं हनिष्यामि शवॊभूत इति दारुक" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 19, "text": "तत तु दरुयॊधनः शरुत्वा मन्त्रिभिर मन्त्रयिष्यति\nयथा जयद्रथं पार्थॊ न हन्याद इति संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 20, "text": "अक्षौहिण्यॊ हि ताः सर्वा रक्षिष्यन्ति जयद्रथम\nदरॊणश च सह पुत्रेण सर्वास्त्रविधिपारगः" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 21, "text": "एकॊ वीरः सहस्राक्षॊ दैत्यदानव मर्दिता\nसॊ ऽपि तं नॊत्सहेताजौ हन्तुं दरॊणेन रक्षितम" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 22, "text": "सॊ ऽहं शवस तत करिष्यामि यथा कुन्तीसुतॊ ऽरजुनः\nअप्राप्ते ऽसतं दिनकरे हनिष्यति जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 23, "text": "न हि दारा न मित्राणि जञातयॊ न च बान्धवाः\nकश चिन नान्यः परियतरः कुन्तीपुत्रान ममार्जुनात" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 24, "text": "अनर्जुनम इमं लॊकं मुहूर्तम अपि दारुक\nउदीक्षितुं न शक्तॊ ऽहं भविता न च तत तथा" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 25, "text": "अहं धवजिन्यः शत्रूणां सहयाः स रथद्विपाः\nअर्जुनार्थे हनिष्यामि स कर्णाः स सुयॊधनाः" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 26, "text": "शवॊ निरीक्षन्तु मे वीर्यं तरयॊ लॊका महाहवे\nधनंजयार्थं समरे पराक्रान्तस्य दारुक" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 27, "text": "शवॊ नरेन्द्र सहस्राणि राजपुत्र शतानिच\nसाश्वद्विप रथान्य आजौ विद्रविष्यन्ति दारुक" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 28, "text": "शवस तां चक्रप्रमथितां दरक्ष्यसे नृप वाहिनीम\nमया करुद्देन समरे पाण्डवार्थे निपातिताम" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 29, "text": "शवः स देवाः स गन्धर्वाः पिशाचॊरगराक्षसाः\nजञास्यन्ति लॊकाः सर्वे मां सुहृदं सव्यसाचिनः" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 30, "text": "यस तं दवेष्टि स मां दवेष्टि यस तम अनु स माम अनु\nइति संकल्प्यतां बुद्ध्या शरीरार्धं ममार्जुनः" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 31, "text": "यथा तवम अप्रभातायाम अस्यां निशि रथॊत्तमम\nकल्पयित्वा यथाशास्त्रम आदाय वरतसंयतः" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 32, "text": "गदां कौमॊदकीं दिव्यां शक्तिं चक्रं धनुः शरान\nआरॊप्य वै रथे सूत सर्वॊपकरणानि च" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 33, "text": "सथानं हि कल्पयित्वा च रथॊपस्थे धवजस्य मे\nवैनतेयस्य वीरस्य समरे रथशॊभिनः" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 34, "text": "छत्रं जाम्बूनदैर जालैर अर्कज्वलन संनिभैः\nविश्वकर्म कृतैर दिव्यैर अश्वान अपि च भूषितान" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 35, "text": "बलाहकं मेघपुष्पं सैन्यं सुग्रीवम एव च\nयुक्त्वा वाजिवरान यत्तः कवची तिष्ठ दारुक" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 36, "text": "पाञ्चजन्यस्य निर्घॊषम आर्षभेणैव पूरितम\nशरुत्वा तु भैरवं नारद्म उपयाया जवेन माम" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 37, "text": "एकाह्नाहम अमर्षं च सर्वदुःखानि चैव ह\nभरातुः पितृष्वसेयस्य वयपनेष्यामि दारुक" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 38, "text": "सर्वॊपायैर यतिष्यामि यथा बीभत्सुर आहवे\nपश्यतां धार्तराष्ट्राणां हनिष्यति जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 39, "text": "यस्य यस्य च बीभत्सुर वधे यत्नं करिष्यति\nआशंसे सारथे तत्र भवितास्य धरुवॊ जयः" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 40, "text": "[दारुक]\nजय एव धरुवस तस्य कुत एव पराजयः\nयस्य तवं पुरुषव्याघ्र सारथ्यम उपजग्मिवान" }, { "book": 7, "chapter": 56, "shloka": 41, "text": "एवं चैतत करिष्यामि यथा माम अनुशाससि\nसुप्रभाताम इमां रात्रिं जयाय विजयस्य हि" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 1, "text": "[स]\nकुन्तीपुत्रस तु तं मन्त्रं समरन्न एव धनंजयः\nपरतिज्ञाम आत्मनॊ रक्षन मुमॊहाचिन्त्य विक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 2, "text": "तं तु शॊकेन संतप्तं सवप्ने कपिवरध्वजम\nआससाद महातेजा धयायन्तं गरुड धवजः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 3, "text": "परत्युत्थानं तु कृष्णस्य सर्वावस्थं धनंजयः\nनालॊपयत धर्मात्मा भक्त्या परेम्णा च सर्वदा" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 4, "text": "परत्युत्थाय च गॊविन्दं स तस्माय आसनं ददौ\nन चासने सवयं बुद्धिं बीभत्सुर वयदधात तदा" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 5, "text": "ततः कृष्णॊ महातेजा जानन पार्थस्य निश्चयम\nकुन्तीपुत्रम इदं वाक्यम आसीनः सथितम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 6, "text": "मा विषादे मनः पार्थ कृथाः कालॊ हि दुर्जयः\nकालः सर्वाणि भूतानि नियच्छति परे विधौ" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 7, "text": "किमर्थं च विषादस ते तद बरूहि वदतां वर\nन शॊचितव्यं विदुषा शॊकः कार्यविनाशनः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 8, "text": "शॊचन नन्दयते शत्रून कर्शयत्य अपि बान्धवान\nकशीयते च नरस तस्मान न तवं शॊचितुम अर्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 9, "text": "इत्य उक्तॊ वासुदेवेन बीभत्सुर अपराजितः\nआबभाषे तदा विद्वान इदं वचनम अर्थवत" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 10, "text": "मया परतिज्ञा महती जयद्रथवधे कृता\nशवॊ ऽसमि हन्ता दुरात्मानं पुत्रघ्नम इति केशव" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 11, "text": "मत्प्रतिज्ञाविघातार्थं धार्तराष्ट्रैः किलाच्युत\nपृष्ठतः सैन्धवः कार्यः सर्वैर गुप्तॊ महारथैः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 12, "text": "दश चैका च ताः कृष्ण अक्षौहिण्यः सुदुर्जयाः\nपरतिज्ञायां च हीनायां कथं जीवेत मद्विधः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 13, "text": "दुःखॊपायस्य मे वीर विकाङ्क्षा परिवर्तते\nदरुतं च याति सविता तत एतद बरवीम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 14, "text": "शॊकस्थानं तु तच छरुत्वा पार्थस्य दविज केतनः\nसंस्पृश्याम्भस ततः कृष्णः पराङ्मुखः समवस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 15, "text": "इदं वाक्यं महातेजा बभाषे पुष्करेक्षणः\nहितार्थं पाण्डुपुत्रस्य सैन्धवस्य वधे वृतः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 16, "text": "पार्थ पाशुपतं नाम परमास्त्रं सनातनम\nयेन सर्वान मृधे दैत्याञ जघ्ने देवॊ महेश्वरः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 17, "text": "यदि तद विदितं ते ऽदय शवॊ हन्तासि जयद्रथम\nअथ जञातुं परपद्यस्व मनसा वृषभध्वजम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 18, "text": "तं देवं मनसा धयायञ जॊषम आस्स्व धनंजय\nततस तस्य परसादात तवं भक्तः पराप्स्यसि तन महत" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 19, "text": "ततः कृष्ण वचः शरुत्वा संस्पृश्याम्भॊ धनंजयः\nभूमाव आसीन एकाग्रॊ जगाम मनसा भवम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 20, "text": "ततः परणिहिते बराह्मे मुहूर्ते शुभलक्षणे\nआत्मानम अर्जुनॊ ऽपश्यद गगने सह केशवम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 21, "text": "जयॊतिर्भिश च समाकीर्णं सिद्धचारणसेवितम\nवायुवेगगतिः पार्थः खं भेजे सह केशवः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 22, "text": "केशवेन गृहीतः स दक्षिणे विभुना भुजे\nपरेक्षमाणॊ बहून भावाञ जगामाद्भुत दर्शनान" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 23, "text": "उदीच्यां दिशि धर्मात्मा सॊ ऽपश्यच छवेत पर्वतम\nकुबेरस्य विहारे च नलिनीं पद्मभूषिताम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 24, "text": "सरिच्छ्रेष्ठां च तां गङ्गां वीक्षमाणॊ बहूदकाम\nसदा पुष्पफलैर वृक्षैर उपेतां सफटिकॊपलाम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 25, "text": "सिंहव्याघ्र समाकीर्णां नानामृगगणाकुलाम\nपुण्याश्रमवतीं रम्यां नानामृगगणाकुलाम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 26, "text": "मन्दरस्य परदेशांश च किंनरॊद्गीत नादितान\nहेमरूप्यमयैः शृङ्गैर नानौषधि विदीपितान\nतथा मन्दारवृक्षैश च पुष्पितैर उपशॊभितान" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 27, "text": "सनिग्धाञ जनचयाकारं संप्राप्तः कालपर्वतम\nपुण्यं हिमवतः पादं मणिमन्तं च पर्वतम\nबरह्म तुङ्गं नदीश चान्यास तथा जनपदान अपि" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 28, "text": "सुशृङ्गं शतशृङ्गं च शर्याति वनम एव च\nपुण्यम अश्वशिरः सथानं सथानम आर्थर्वणस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 29, "text": "वृषदंशं च शैलेन्द्रं महामन्दरम एव च\nअप्सरॊभिः समाकीर्णं किंनरैश चॊपशॊभितम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 30, "text": "तांश च शैलान वरजन पार्थः परेक्षते सह केशवः\nशुभैः परस्रवणैर जुष्टान हेमधातुविभूषितान" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 31, "text": "चन्द्ररश्मिप्रकाशाङ्गीं पृथिवीं पुरमालिनीम\nसमुद्रांश चाद्भुताकारान अपश्यद बहुलाकरान" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 32, "text": "वियद दयां पृथिवीं चैव पश्यन विष्णुपदे वरजन\nविस्मितः सह कृष्णेन कषिप्तॊ बाण इवात्यगात" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 33, "text": "गरहनक्षत्रसॊमानां सूर्याग्न्यॊश च समत्विषम\nअपश्यत तदा पार्थॊ जवलन्तम इव पर्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 34, "text": "समासाद्य तु तं शैलं शैलाग्रे समवस्थितम\nतपॊनित्यं महात्मानम अपश्यद वृषभध्वजम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 35, "text": "सहस्रम इव सूर्याणां दीप्यमानं सवतेजसा\nशूलिनं जटिलं गौरं वल्कलाजिनवाससम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 36, "text": "नयानाम्नां सहस्रैश च विचित्राङ्गं महौजसम\nपार्तव्या सहितं देवं भूतसंघैश च भास्वरैः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 37, "text": "गीतवादित्रसंह्रादैस ताललास्य समन्वितम\nवल्गितास्फॊटितॊत्क्रुष्टैः पुण्यगन्धैश च सेवितम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 38, "text": "सतूयमानं सतवैर दिव्यैर मुनिभिर बरह्मवादिभिः\nगॊप्तारं सर्वभूतानाम इष्वास धरम अच्युतम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 39, "text": "वासुदेवस तु तं दृष्ट्वा जगाम शिरसा कषितिम\nपार्थेन सहधर्मात्मा गृणन बरह्म सनातनम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 40, "text": "लॊकादिं विश्वकर्माणम अजम ईशानम अव्ययम\nमनसः परमां यॊनिं खं वायुं जयॊतिषां निधिम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 41, "text": "सरष्टारं वारिधाराणां भुवश च परकृतिं पराम\nदेवदानव यक्षाणां मानवानां च साधनम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 42, "text": "यॊगिनां परमं बरह्म वयक्तं बरह्मविदां निधिम\nचराचरस्य सरष्टारं परतिहर्तारम एव च" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 43, "text": "कालकॊपं महात्मानं शक्र सूर्यगुणॊदयम\nअवन्दत तदा कृष्णॊ वाङ्मनॊबुद्धिकर्मभिः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 44, "text": "यं परपश्यन्ति विद्वांसः सूक्ष्माध्यात्म पदैषिणः\nतम अजं कारणात्मानं जग्मतुः शरणं भवम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 45, "text": "अर्जुनश चापि तं देवं भूयॊ भूयॊ ऽभयवन्दत\nजञात्वैकं भूतभव्यादिं सर्वभूतभवॊद्भवम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 46, "text": "ततस ताव आगतौ शर्वः परॊवाच परहसन्न इव\nसवागतं वां नरश्रेष्ठाव उत्तिष्ठेतां गतक्लमौ\nकिं च वाम ईप्सितं वीरौ मनसः कषिप्रम उच्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 47, "text": "येन कार्येण संप्राप्तौ युवां तत साधयामि वाम\nवरियताम आत्मनः शरेयस तत सर्वं परददानि वाम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 48, "text": "ततस तद वचनं शरुत्वा परत्युत्थाय कृताञ्जली\nवासुदेवार्जुनौ शर्वं तुष्टुवाते महामती" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 49, "text": "नमॊ भवाय शर्वाय रुद्राय वरदाय च\nपशूनां पतये नित्यम उग्राय च कपर्दिने" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 50, "text": "महादेवाय भीमाय तर्यम्बकाय च शम्भवे\nईशानाय भगघ्नाय नमॊ ऽसत्व अन्धकघातिने" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 51, "text": "कुमार गुरवे नित्यं नीलग्रीवाय वेधसे\nविलॊहितय धूम्राय वयाधायानपराजिते" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 52, "text": "नित्यं नीलशिखण्डाय शूलिने दिव्यचक्षुषे\nहन्त्रे गॊप्त्रे तरिनेत्राय वयाधाय वसुरेतसे" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 53, "text": "अचिन्त्यायाम्बिका भर्त्रे सर्वदेव सतुताय च\nवृषध्वजाय पिङ्गाय जटिने बरह्मचारिणे" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 54, "text": "तप्यमानाय सलिले बरह्मण्यायाजिताय च\nविश्वात्मने विश्वसृजे विश्वम आवृत्य तिष्ठते" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 55, "text": "नमॊ नमस ते सेव्याय भूतानां परभवे सदा\nबरह्म वक्त्राय शर्वाय शंकराय शिवाय च" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 56, "text": "नमॊ ऽसतु वाचस्पतये परजानां पतये नमः\nनमॊ विश्वस्य पतये महतं पतये नमः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 57, "text": "नमः सहस्रशिरसे सहस्रभुज मन्यवे\nसहस्रनेत्र पादाय नमॊ ऽसंख्येयकर्मणे" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 58, "text": "नमॊ हिरण्यवर्णाय हिरण्यकवचाय च\nभक्तानुकम्पिने नित्यं सिध्यतां नौ वरः परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 59, "text": "एवं सतुत्वा महादेवं वासुदेवः सहार्जुनः\nपरसादयाम आस भवं तदा हय अस्त्रॊपलब्धये" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 60, "text": "ततॊ ऽरजुनः परीतमना ववन्दे वृषभध्वजम\nददर्शॊत्फुल्ल नयनः समस्तं तेजसां विधिम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 61, "text": "तं चॊपहारं सवकृतं नैशं नैत्यकम आत्मनः\nददर्श तर्यम्बकाभ्याशे वासुदेव निवेदितम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 62, "text": "ततॊ ऽभिपूज्य मनसा शर्वं कृष्णं च पाण्डवः\nइच्छाम्य अहं दिव्यम अस्त्रम इत्य अभाषत शंकरम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 63, "text": "ततः पार्थस्य विज्ञाय वरार्थे वचनं परभुः\nवासुदेवार्जुनौ देवः समयमानॊ ऽभयभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 64, "text": "सरॊ ऽमृतमयं दिव्यम अभ्याशे शत्रुसूदनौ\nतत्र मे तद धनुर दिव्यं शरश च निहितः पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 65, "text": "येन देवारयः सर्वे मया युधि निपातिताः\nतत आनीयतां कृष्णौ स शरं धनुर उत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 66, "text": "तथेत्य उक्त्वा तु तौ वीरौ तं शर्वं पार्षदैः सह\nपरस्थितौ तत सरॊ दिव्यं दिव्याश्चर्य शतैर वृतम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 67, "text": "निर्दिष्टं यद वृषाङ्केन पुण्यं सर्वार्थसाधकम\nतज जग्मतुर असंभ्रान्तौ नरनारायणाव ऋषी" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 68, "text": "ततस तु तत सरॊ गत्वा सूर्यमण्डल संनिभम\nनागम अन्तर्जले घॊरं ददृशाते ऽरजुनाच्युतौ" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 69, "text": "दवितीयं चापरं नागं सहस्रशिरसं वरम\nवमन्तं विपुलां जवालां ददृशाते ऽगनिवर्चसम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 70, "text": "ततः कृष्णश च पार्थश च संस्पृश्यापः कृताञ्जली\nतौ नागाव उपतस्थाते नमस्यन्तौ वृषध्वजम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 71, "text": "गृणन्तौ वेदविदुषौ तद बरह्म शतरुद्रियम\nअप्रमेयं परणमन्तौ गत्वा सर्वात्मना भवम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 72, "text": "ततस तौ रुद्र माहात्म्याद धित्वा रूपं महॊरगौ\nधनुर बाणश च शत्रुघ्नं तद दवंद्वं समपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 73, "text": "ततॊ जगृहतुः परीतौ धनुर बाणं च सुप्रभम\nआजह्रतुर महात्मानौ ददतुश च महात्मने" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 74, "text": "ततः पार्श्वाद वृषाङ्कस्य बरह्म चारी नयवर्तत\nपिङ्गाक्षस तपसः कषेत्रं बलवान नीललॊहितः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 75, "text": "स तद गृह्य धनुःश्रेष्ठं तस्थौ सथानं समाहितः\nवयकर्षच चापि विधिवत स शरं धनुर उत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 76, "text": "तस्य मौर्वीं च मुष्टिं च सथानं चालक्ष्य पाण्डवः\nशरुत्वा मन्त्रं भव परॊक्तं जग्राहाचिन्त्य विक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 77, "text": "सरस्य एव च तं बाणं मुमॊचातिबलः परभुः\nचकार च पुनर वीरस तस्मिन सरसि तद धनुः" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 78, "text": "ततः परीतं भवं जञात्वा समृतिमान अर्जुनस तदा\nवरम आरण्यकं दत्तं दर्शनं शंकरस्य च\nमनसा चिन्तयाम आस तन मे संपद्यताम इति" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 79, "text": "तस्य तन मतम आज्ञाय परीतः परादाद वरं भवः\nतच च पाशुपतं घॊरं परतिज्ञायाश च पारणम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 80, "text": "संहृष्टरॊमा दुर्धर्षः कृतं कार्यम अमन्यत\nववन्दतुश च संहृष्टॊ शिरॊभ्यां तौ महेश्वरम" }, { "book": 7, "chapter": 57, "shloka": 81, "text": "अनुज्ञातौ कषणे तस्मिन भवेनार्जुन केशवौ\nपराप्तौ सवशिबिरं वीरौ मुदा परमया युतौ\nइन्द्रा विष्णू यथा परीतौ जम्भस्य वधकाङ्क्षिणौ" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 1, "text": "[स]\nतयॊः संवदतॊर एव कृष्ण दारुकयॊस तदा\nसात्यगाद रजनी राजन्न अथ राजान्वबुध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 2, "text": "पठन्ति पाणिस्वनिका मागधा मधुपर्किकाः\nवैलातिकाश च सूताश च तुष्टुवुः पुरुषर्षभम" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 3, "text": "नर्तकाश चाप्य अनृत्यन्त जगुर गीतानि गायकाः\nकुरुवंशस्वतार्थानि मधुरं रक्तकण्ठिनः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 4, "text": "मृदङ्गा झर्झरा भेर्यः पणवानकगॊमुखाः\nआडम्बराश च शङ्खाश च दुन्दुभ्यश च महास्वनाः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 5, "text": "एवम एतानि सर्वाणि तथान्यान्य अपि भारत\nवादयन्ति सम संहृष्टाः कुशलाः साधु शिक्षिताः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 6, "text": "स मेघसमनिर्घॊषॊ महाञ शब्दॊ ऽसपृशद दिवम\nपार्थिव परवरं सुप्तं युधिष्ठिरम अबॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 7, "text": "परतिबुद्धः सुखं सुप्तॊ महार्हे शयनॊत्तमे\nउत्थायावश्यकायार्थं ययौ सनानगृहं ततः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 8, "text": "ततः शुक्लाम्बराः सनातास तरुणाष्टॊत्तरं शतम\nसनापकाः काञ्चनैर कुम्भैः पूर्णैः समुपतस्थिरे" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 9, "text": "भद्रासने सूपविष्टः परिधायाम्बरं लघु\nसस्नौ चन्दनसंयुक्तैः पानीयैर अभिमन्त्रितैः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 10, "text": "उत्सादितः कषायेण बलवद्भिः सुशिक्षितैः\nआप्लुतः साधिवासेन बलेन च सुगन्धिना" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 11, "text": "हरिणा चन्दनेनाङ्गम अनुलिप्य महाभुजः\nसरग्वी चाक्लिष्टवसनः पराङ्मुखः पराञ्जलिः सथितः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 12, "text": "जजाप जप्यं कौन्तेयः सतां मार्गम अनुष्ठितः\nततॊ ऽगनिशरणं दीप्तं परविवेश विनीतवत" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 13, "text": "समिद्धं स पवित्राभिर अग्निम आहुतिभिस तथा\nमन्त्रपूताभिर अर्चित्वा निश्चक्राम गृहात ततः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 14, "text": "दवितीयां पुरुषव्याघ्रः कक्ष्यां निष्क्रम्य पार्थिवः\nतत्र वेदविदॊ विप्रान अपश्यद बराह्मणर्षभान" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 15, "text": "दान्तान वेद वरतस्नातान सनातान अवभृथेषु च\nसहस्रानुचरान सौरान अष्टौ दशशतानि च" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 16, "text": "अक्षतैः सुमनॊभिश च वाचयित्वा महाभुजः\nतान दविजान मधु सर्पिर्भ्यां फलैः शरेष्ठैः सुमङ्गलैः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 17, "text": "परादात काञ्चनम एकैकं निष्कं विप्राय पाण्डवः\nअलंकृतं चाश्वशतं वासांसीष्टाश च दक्षिणाः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 18, "text": "तथा गाः कपिला दॊग्ध्रीः सर्षभाः पाण्डुनन्दनः\nहेमशृङ्गी रूप्यखरा दत्त्वा चक्रे परदक्षिणम" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 19, "text": "सवस्तिकान वर्धमानांश च नन्द्यावर्तांश च काञ्चना\nमाल्यं च जलकुम्भांश च जवलितं च हुताशनम" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 20, "text": "पूर्णान्य अक्षत पात्राणि रुचकान रॊचनांस तथा\nसवलंकृताः शुभाः कन्या दधि सर्पिर्मधूदकम" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 21, "text": "पङ्गल्यान पक्षिणश चैव यच चान्यद अपि पूजितम\nदृष्ट्वा सपृष्ट्वा च कौन्तेयॊ बाह्यं कक्ष्याम अगात ततः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 22, "text": "ततस तस्य महाबाहॊस तिष्ठतः परिचारकाः\nसौवर्णं सर्वतॊभद्रं मुक्ता वैडूर्य मण्डितम" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 23, "text": "परार्ध्यास्तरणास्तीर्णं सॊत्तरच छदम ऋद्धिमत\nविश्वकर्म कृतं दिव्यम उपजह्रुर वरासनम" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 24, "text": "तत्र तस्यॊपविष्टस्य भूषणानि महात्मनः\nउपजह्रुर महार्हाणि परेष्याः शुभ्राणि सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 25, "text": "युक्ताभरण वेषस्य कौन्तेयस्य महात्मनः\nरूपम आसीन महाराज दविषतां शॊकवर्धनम" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 26, "text": "पाण्डरैश चन्द्ररश्म्याभैर हेमदण्डैश च चामरैः\nदॊधूयमानः शुशुभे विद्युद्भिर इव तॊयदः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 27, "text": "संस्तूयमानः सूतैश च वन्द्यमानश च बन्दिभिः\nउपगीयमानॊ गन्धर्वैर आस्ते सम कुरुनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 28, "text": "ततॊ मुहूर्ताद आसीत तु बन्धिनां निस्वनॊ महान\nनेमिघॊषश च रथिनां खुरघॊषश च वाजिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 29, "text": "हरादेन गजघण्टानां शङ्खानां निनदेन च\nनराणां पदशब्दैश च कम्पतीव सम मेदिनी" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 30, "text": "ततः शुद्धान्तम आसाद्य जानुभ्यां भूतले सथितः\nशिरसा वन्दनीयं तम अभिवन्द्य जगत्पतिम" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 31, "text": "कुण्डली बद्धनिस्त्रिंशः संनद्ध कवचॊ युवा\nअभिप्रणम्य शिरसा दवाःस्थॊ धर्मात्मजाय वै\nनयवेदयद धृषीकेशम उपयातं महात्मने" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 32, "text": "सॊ ऽबरवीत पुरुषव्याघ्रः सवागतेनैव माधवम\nअर्घ्यं चैवासनं चास्मै दीयतां परमार्चितम" }, { "book": 7, "chapter": 58, "shloka": 33, "text": "ततः परवेश्य वार्ष्णेयम उपवेश्य वरासने\nसत्कृत्य सत्कृतस तेन पर्यपृच्छद युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 1, "text": "[य]\nमुखेन रजनी वयुष्टा कच चित ते मधुसूदन\nकच चिज जञानानि सर्वाणि परसन्नानि तवाच्युत" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 2, "text": "[स]\nवासुदेवॊ ऽपि तद युक्तं पर्यपृच्छद युधिष्ठिरम\nततः कषत्ता परकृतयॊ नयवेदयद उपस्थिताः" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 3, "text": "अनुज्ञातश च राज्ञा स परावेशयत तं जनम\nविराटं भीमसेनं च धृष्टद्युम्नं च सात्यकिम" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 4, "text": "शिखण्डिनं यमौ चैव चेकितानं च केकयान\nयुयुत्सुं चैव कौरव्यं पाञ्चाल्यं चॊत्तमौजसम" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 5, "text": "एते चान्ये च बहवः कषत्रियाः षत्रियर्षभम\nउपतस्थुर महात्मानं विविशुश चासनेषु ते" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 6, "text": "एकस्मिन्न आसने वीराव उपविष्टौ महाबलौ\nकृष्णश च युयुधानश च महात्मानौ महाद्युती" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 7, "text": "ततॊ युधिष्ठिरस तेषां शृण्वतां मधुसूदनम\nअब्रवीत पुण्डरीकाक्षम आभाष्य मधुरं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 8, "text": "एकं तवां वयम आश्रित्य सहस्राक्षम इवामराः\nपरार्थयामॊ जयं युद्धे शाश्वतानि सुखानि च" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 9, "text": "तवं हि राज्यविनाशं च दविषद्भिश च निराक्रियाम\nकलेशांश च विविधान कृष्ण सर्वांस तान अपि वेत्थ नः" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 10, "text": "तवयि सर्वेश सर्वेषाम अस्माकं भक्त वत्सल\nसुखम आयत्तम अत्यर्थं यात्रा च मधुसूदन" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 11, "text": "स तथा कुरु वार्ष्णेय यथा तवयि मनॊ मम\nअर्जुनस्य यथासत्या परतिज्ञा सयाच चिकीर्षिता" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 12, "text": "स भवांस तारयत्व अस्माद दुःखामर्ष महार्णवात\nपारं तितीर्षताम अद्य फल्वॊ नॊ भव माधव" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 13, "text": "न हि तत कुरुते संख्ये कार्तवीर्य समस तव अपि\nरथी यत कुरुते कृष्णसारथिर यत्नम आस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 14, "text": "[वासु]\nसामरेष्व अपि लॊकेषु सर्वेषु च तथाविधः\nशरासनधरः कश चिद यथा पार्थॊ धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 15, "text": "वीर्यवान अस्त्रसंपन्नः पराक्रानॊन महाबलः\nयुद्धशौण्डः सदामर्षी तेजसा परमॊ नृणाम" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 16, "text": "स युवा वृषभस्कन्धॊ दीर्घबाहुर महाबलः\nसिंहर्षभ गतिः शरीमान दविषतस ते हनिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 17, "text": "अहं च तत करिष्यामि यथा कुन्तीसुतॊ ऽरजुनः\nधार्तराष्ट्रस्य सैन्यानि धक्ष्यत्य अग्निर इवॊत्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 18, "text": "अद्य तं पापकर्माणं कषुद्रं सौभद्र घातिनम\nअपुनर्दर्शनं मार्गम इषुभिः कषेप्स्यते ऽरजुनः" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 19, "text": "तस्याद्य गृध्राः शयेनाश च वड गॊमायवस तथा\nभक्षयिष्यन्ति मांसानि ये चान्ये पुरुषादकाः" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 20, "text": "यद्य अस्य देवा गॊप्तारः सेन्द्राः सर्वे तथाप्य असौ\nराजधानीं यमस्याद्य हतः पराप्स्यति संकुले" }, { "book": 7, "chapter": 59, "shloka": 21, "text": "निहत्य सैन्धवं जिष्णुर अद्य तवाम उपयास्यति\nविशॊकॊ विज्वरॊ राजन भव भूतिपुरस्कृतः" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 1, "text": "[स]\nतथा संभाषतां तेषां परादुरासीद धनंजयः\nदुदृक्षुर भरतश्रेष्ठं राजानं ससुहृद गणम" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 2, "text": "तं परविष्टं शुभां कक्ष्याम अभिवाद्याग्रतः सथितम\nसमुत्थायार्जुनं परेम्णा सस्वजे पाण्डवर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 3, "text": "मूर्ध्नि चैनम उपाघ्राय परिष्वज्य च बाहुना\nआशिषः परमाः परॊच्य समयमानॊ ऽभयभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 4, "text": "वयक्तम अर्जुन संग्रामे धरुवस ते विजयॊ महान\nयादृग रूपा हि ते छाया परसन्नश च जनार्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 5, "text": "तम अब्रवीत ततॊ जिष्णुर महद आश्चर्यम उत्तमम\nदृष्टवान अस्मि भद्रं ते केशवस्य परसादजम" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 6, "text": "ततस तत कथयाम आस यथादृष्टं धनंजयः\nआश्वासनार्थं सुहृदां तर्यम्बकेनसमागमम" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 7, "text": "ततः शिरॊभिर अवनिं सपृष्ट्वा सर्वे च विस्मिताः\nनमस्कृत्य वृषाङ्काय साधु साध्व इत्य अथाब्रुवन" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 8, "text": "अनुज्ञातास ततः सर्वे सुहृदॊ धर्मसूनुना\nतवरमाणाः सुसंनद्धा हृष्टा युद्धान निर्ययुः" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 9, "text": "अभिवाद्य तु राजानं युयुधानाच्युतार्जुनाः\nहृष्टा विनिर्ययुस ते वै युधिष्ठिर निवेशनात" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 10, "text": "रथेनैकेन दुर्धर्षौ युयुधान जनार्दनौ\nजग्मतुः सहितौ वीराव अर्जुनस्य निवेशनम" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 11, "text": "तत्र गत्वा हृषीकेशः कल्पयाम आस सूतवत\nरथं रथवरस्याजौ वानरर्षभ लक्षणम" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 12, "text": "स मेघसमनिर्घॊषस तप्तकाञ्चनसप्रभः\nबभौ रथवरः कॢप्तः शिशुर दिवसकृद यथा" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 13, "text": "ततः पुरुषशार्दूलः सज्जः सज्जं पुरःसरः\nकृताह्निकाय पार्थाय नयवेदयत तं रथम" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 14, "text": "तं तु लॊके वरः पुंसां किरीटी हेमवर्मभृत\nबाणवाणासनी वाहं परदक्षिणम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 15, "text": "ततॊ विद्या वयॊवृद्धैः करियावद्भिर जितेन्द्रियैः\nसतूयमानॊ जयाशीभिर आरुरॊह महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 16, "text": "जैत्रैः सांग्रामिकैर मन्त्रैः पूर्वम एव रथॊत्तमम\nअभिमन्त्रितम अर्चिष्मान उदयं भास्करॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 17, "text": "स रथे रथिनां शरेष्ठः काञ्चने काञ्चनावृतः\nविबभौ विमलॊ ऽरचिष्मान मेराव इव दिवाकरः" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 18, "text": "अन्वारुरॊहतुः पार्थं युयुधान जनार्दनौ\nशर्यातेर यज्ञम आयान्तं यथेन्द्रं देवम अश्विनौ" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 19, "text": "अथ जग्राह गॊविन्दॊ रश्मीन रश्मिवतां वरः\nमातलिर वासवस्येव वृत्रं हन्तुं परयास्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 20, "text": "स ताभ्यां सहितः पार्थॊ रथप्रवरम आस्थितः\nसहितौ बुभ शुक्राभ्यां तमॊ निघ्नन यथा शशी" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 21, "text": "सैन्धवस्य वधप्रेप्सुः परयातः शत्रुपूगहा\nसहाम्बुपतिमित्राभ्यां यथेन्द्रस तारकामये" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 22, "text": "ततॊ वादित्रनिर्घॊषैर मङ्गल्यैश च सतवैः शुभैः\nपरयान्तम अर्जुनं सूता मागधाश चैव तुष्टुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 23, "text": "स जयाशीः स पुण्याहः सूतमागध निस्वनः\nयुक्तॊ वादित्रघॊषेण तेषां रतिकरॊ ऽभवत" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 24, "text": "तम अनुप्रयतॊ वायुः पुण्यगन्धवहः शुचिः\nववौ संहर्षयन पार्थं दविषतश चापि शॊषयन" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 25, "text": "परादुरासन निमित्तानि विजयाय बहूनि च\nपाण्डवानां तवदीयानां विपरीतानि मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 26, "text": "दृष्ट्वार्जुनॊ निमित्तानि विजयाय परदक्षिणम\nयुयुधानं महेष्वासम इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 27, "text": "युयुधानाद्य युद्धे मे दृश्यते विजयॊ धरुवः\nयथा हीमानि लिङ्गानि दृश्यन्ते शिनिपुंगव" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 28, "text": "सॊ ऽहं तत्र गमिष्यामि यत्र सैन्धवकॊ नृपः\nयियासुर यम लॊकाय मम वीर्यं परतीक्षते" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 29, "text": "यथा परमकं कृत्यं सैन्धवस्य वधे मम\nतथैव सुमहत कृत्यं धर्मराजस्य रक्षणे" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 30, "text": "स तवम अद्य महाबाहॊ राजानं परिपालय\nयथैव हि मया गुप्तस तवया गुप्तॊ भवेत तथा" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 31, "text": "तवयि चाहं पराश्वस्य परद्युम्ने वा महारथे\nशक्नुयां सैन्धवं हन्तुम अनपेक्षॊ नरर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 32, "text": "मय्य अपेक्षा न कर्तव्या कथं चिद अपि सात्वत\nराजन्य एव परा गुप्तिः कार्या सर्वात्मना तवया" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 33, "text": "न हि यत्र महाबाहुर वासुदेवॊ वयवस्थितः\nकिं चिद वयापद्यते तत्र यत्राहम अपि च धरुवम" }, { "book": 7, "chapter": 60, "shloka": 34, "text": "एवम उक्तस तु पार्थेन सात्यकिः परवीरहा\nतथेत्य उक्त्वागमत तत्र यत्र राजा युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nशवॊभूते किम अकार्षुस ते दुःखशॊकसमन्विताः\nअभिमन्यौ हते तत्र के वायुध्यन्त मामकाः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 2, "text": "जानन्तस तस्य कर्माणि कुरवः सव्यसाचिनः\nकथं तत किल्बिषं कृत्वा निर्भया बरूहि मामकाः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 3, "text": "पुत्रशॊकाभिसंतप्तं करुद्धं मृत्युम इवान्तकम\nआयान्तं पुरुषव्याघ्रं कथं ददृशुर आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 4, "text": "कपिराजध्वजं संख्ये विधुन्वानं महद धनुः\nदृष्ट्वा पुत्र परिद्यूनं किम अकुर्वन्त मामकाः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 5, "text": "किं नु संजय संग्रामे वृत्तं दुर्यॊधनं परति\nपरिदेवॊ महान अत्र शरुतॊ मे नाभिनन्दनम" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 6, "text": "बभूवुर ये मनॊग्राह्याः शब्दाः शरुतिसुखावहाः\nन शरूयन्ते ऽदय ते सर्वे सैन्धवस्य निवेशने" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 7, "text": "सतुवतां नाद्य शरूयन्ते पुत्राणां शिबिरे मम\nसूतमागध संघानां नर्तकानां च सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 8, "text": "शब्देन नादिताभीक्ष्णम अभवद यत्र मे शरुतिः\nदीनानाम अद्य तं शब्दं न शृणॊमि समीरितम" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 9, "text": "निवेशने सत्यधृतेः सॊमदत्तस्य संजय\nआसीनॊ ऽहं पुरा तात शब्दम अश्रौषम उत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 10, "text": "तद अद्य हीनपुण्यॊ ऽहम आर्तस्वरनिनादितम\nनिवेशनं हतॊत्साहं पुत्राणां मम लक्षये" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 11, "text": "विविंशतेर दुर्मुखस्य चित्रसेनविकर्णयॊः\nअन्येषां च सुतानां मे न तथा शरूयते धवनिः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 12, "text": "बराह्मणाः कषत्रिया वैश्या यं शिष्याः पर्युपासते\nदरॊणपुत्रं महेष्वासं पुत्राणां मे परायणम" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 13, "text": "वितण्डालाप संलापैर हुतयाचित वन्दितैः\nगीतैश्च विविधैर इष्टै रमये यॊ दिवानिशम" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 14, "text": "उपास्यमानॊ बहुभिः कुरुपाण्डवसात्वतैः\nसूत तस्य गृहे शब्धॊ नाद्य दरौणेर यथा पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 15, "text": "दरॊणपुत्रं महेष्वासं गायना नर्तकाश च ये\nअत्यर्थम उपतिष्ठन्ति तेषां न शरूयते धवनिः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 16, "text": "विन्दानुविन्दयॊः सायं शिबिरे यॊ महाध्वनिः\nशरूयते सॊ ऽदय न तथा केकयानां च वेश्मसु" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 17, "text": "नित्यप्रमुदितानां च तालगीत सवनॊ महान\nनृत्यतां शरूयते तात गणानां सॊ ऽदय न धवनिः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 18, "text": "सप्त तन्तून वितन्वाना यम उपासन्ति याजकाः\nसौमदत्तिं शरुतनिधिं तेषां न शरूयते धवनिः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 19, "text": "जयाघॊषॊ बरह्मघॊषश च तॊरमासि रथध्वनिः\nदरॊणस्यासीद अविरतॊ गृहे तन न शृणॊम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 20, "text": "नानादेशसमुत्थानां गीतानां यॊ ऽभवत सवनः\nवादित्रनादितानां च सॊ ऽदय न शरूयते महान" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 21, "text": "यदा परभृत्य उपप्लव्याच छान्तिम इच्छञ जनार्दनः\nआगतः सर्वभूतानाम अनुकम्पार्थम अच्युतः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 22, "text": "ततॊ ऽहम अब्रुवं सूत मन्दं दुर्यॊधनं तदा\nवासुदेवेन तीर्थेन पुत्र संशाम्य पाण्डवैः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 23, "text": "कालप्राप्र्तम अहं मन्ये मा तवं दुर्यॊधनातिगाः\nशमे चेद याचमानं तवं परत्याख्यास्यसि केशवम\nहितार्थम अभिजल्पन्तं न तथास्त्य अपराजयः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 24, "text": "परत्याचष्ट स दाशार्हम ऋषभं सर्वधन्विनाम\nअनुनेयानि जल्पन्तम अनयान नान्वपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 25, "text": "ततॊ दुःशासनस्यैव कर्णस्य च मतं दवयॊः\nअन्ववर्तत हित्वा मां कृष्टः कालेन दुर्मतिः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 26, "text": "न हय अहं दयूतम इच्छामि विदुरॊ न परशंसति\nसैन्धवॊ नेच्छते दयूतं भीष्मॊ न दयूतम इच्छति" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 27, "text": "शल्यॊ भूरिश्रवाश चैव पुरुमित्रॊ जयस तथा\nअश्वत्थामा कृपॊ दरॊणॊ दयूतं नेच्छन्ति संजय" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 28, "text": "एतेषां मतम आज्ञाय यदि वर्तेत पुत्रकः\nस जञातिमित्रः स सुहृच चिरं जीवेद अनामयः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 29, "text": "शलक्ष्णा मधुरसंभाषा जञातिमध्ये परियंवदाः\nकुलीनाः समताः पराज्ञाः सुखं पराप्स्यन्ति पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 30, "text": "धर्मापेक्षॊ नरॊ नित्यं सर्वत्र लभते सुखम\nपरेत्य भावे च कल्याणं परसादं परतिपद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 31, "text": "अर्हन्त्य अर्धं पृथिव्यास ते भॊक्तुं सामर्थ्य साधनाः\nतेषाम अपि समुद्रान्ता पितृपैतामही मही" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 32, "text": "नियुज्यमानाः सथास्यन्ति पाण्डवा धर्मवर्त्मनि\nसन्ति नॊ जञातयस तात येषां शरॊष्यन्ति पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 33, "text": "शल्यस्य सॊमदत्तस्य भीष्मस्य च महात्मनः\nदरॊणस्याथ विकर्णस्य बाह्लिकस्य कृपस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 34, "text": "अन्येषां चैव वृद्धानां भरतानां महात्मनाम\nतवदर्थं बरुवतां तातः करिष्यन्ति वचॊ हितम" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 35, "text": "कं वा तवं मन्यसे तेषां यस तवा बरूयाद अतॊ ऽनयथा\nकृष्णॊ न धर्मं संजह्यात सर्वे ते च तवद अन्वयाः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 36, "text": "मयापि चॊक्तास ते वीरा वचनं धर्मसंहितम\nनान्यथा परकरिष्यन्ति धर्मात्मानॊ हि पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 37, "text": "इत्य अहं विलपन सूत बहुशः पुत्रम उक्तवान\nन च मे शरुतवान मूढॊ मन्ये कालस्य पर्ययम" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 38, "text": "वृकॊदरार्जुनौ यत्र वृष्णिवीरश च सात्यकिः\nउत्तमौजाश च पाञ्चाल्यॊ युधामन्युश च दुर्जयः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 39, "text": "धृष्टद्युम्नश च दुर्धर्षः शिखण्डी चापराजितः\nअश्मकाः केकयाश चैव कषत्रधर्मा च सौमकिः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 40, "text": "चैद्यश च चेकितानश च पुत्रः पाश्यस्य चाभिभुः\nदरौपदेया विराटश च दरुपदश च महारथः\nयमौ च पुरुषव्याघ्रौ मन्त्री च मधुसूदनः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 41, "text": "क एताञ जातु युध्येत लॊके ऽसमिन वै जिजीविषुः\nदिव्यम अस्त्रं विकुर्वाणान संहरेयुर अरिंदमाः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 42, "text": "अन्यॊ दुर्यॊधनात कर्णाच छकुनेश चापि सौबलात\nदुःशासनचतुर्थानां नान्यं पश्यामि पञ्चमम" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 43, "text": "येषाम अभीशु हस्तः सयाद विष्वक्सेनॊ रथे सथितः\nसंनद्धश चार्जुनॊ यॊधा तेषां नास्ति पराजयः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 44, "text": "तेषां मम विलापानां न हि दुर्यॊधनः समरेत\nहतौ हि पुरुषव्याघ्रौ भीष्मद्रॊणौ तवम आत्थ मे" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 45, "text": "तेषां विदुर वाक्यानाम उक्तानां दीर्घदर्शिनाम\nदृष्ट्वेमां फलनिर्वृत्तिं मन्ये शॊचन्ति पुत्रकाः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 46, "text": "हिमात्यये यथा कक्षं शुष्कं वातेरितॊ महान\nअग्निर दहेत तथा सेनां मामिकां सधनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 47, "text": "आचक्ष्व तद धि नः सर्वं कुशलॊ हय असि संजय\nयद उपायात तु सायाह्ने कृत्वा पार्थस्य किल्बिषम\nअभिमन्यौ हते तात कथम आसीन मनॊ हि वः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 48, "text": "न जातु तस्य कर्माणि युधि गाण्डीवधन्वनः\nअपकृत्वा महत तात सॊढुं शक्ष्यन्ति मामकाः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 49, "text": "किं नु दुर्यॊधनः कृत्यं कर्णः कृत्यं किम अब्रवीत\nदुःशासनः सौबलश च तेषाम एवंगते अपि\nसर्वेषां समवेतानां पुत्राणां मम संजय" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 50, "text": "यद्वृत्तं तात संग्रामे मन्दस्यापनयैर भृशम\nलॊभानुगत दुर्बुद्धेः करॊधेन विकृतात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 61, "shloka": 51, "text": "राज्यकामस्य मूढस्य रागॊपहत चेतसः\nदुर्नीतं वा सुनीतं वा तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 1, "text": "[स]\nहन्त ते संप्रवक्ष्यामि सर्वं परत्यक्षदर्शिवान\nशुश्रूषस्व सथिरॊ भूत्वा तव हय अपनयॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 2, "text": "गतॊदके सेतुबन्धॊ यादृक तादृग अयं तव\nविलापॊ निष्फलॊ राजन मा शुचॊ भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 3, "text": "अनतिक्रमणीयॊ ऽयं कृतान्तस्याद्भुतॊ विधिः\nमा शुचॊ भरतश्रेष्ठ दिष्टम एतत पुरातनम" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 4, "text": "यदि हि तवं पुरा दयूतात कुन्ति पुत्रं युधिष्ठिरम\nनिवर्तयेथाः पुत्रांश च न तवां वयसनम आव्रजेत" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 5, "text": "युद्धकाले पुनः पराप्ते तदैव भवता यदि\nनिवर्तिताः सयुः संरब्धा न तवां वयसनम आव्रजेत" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 6, "text": "दुर्यॊधनं चाविधेय्यं बध्नीतेति पुरा यदि\nकुरून अचॊदयिष्यस तवं न तवां वयसनम आव्रजेत" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 7, "text": "तत ते बुद्धिव्यभीचारम उपलप्स्यन्ति पाण्डवाः\nपाञ्चाला वृष्णयः सर्वे ये चान्ये ऽपि महाजनाः" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 8, "text": "स कृत्वा पितृकर्म तवं पुत्रं संस्थाप्य सत्पथे\nवर्तेथा यदि धर्मेण न तवां वयसनम आव्रजेत" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 9, "text": "तवं तु पराज्ञतमॊ लॊके हित्वा धर्मं सनातनम\nदुर्यॊधनस्य कर्णस्य शकुनेश चान्वगा मतम" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 10, "text": "तत ते विलपितं सर्वं मया राजन निशामितम\nअर्थे निविशमानस्य विषमिश्रं यथा मधु" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 11, "text": "न तथा मन्यते कृष्णॊ राजानं पाण्डवं पुरा\nन भीष्मं नैव च दरॊणं यथा तवाम मन्यते नृप" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 12, "text": "वयाजानत यदा तु तवां राजधर्माद अधश चयुतम\nतदा परभृति कृष्णस तवां न तथा बहु मन्यते" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 13, "text": "परुषाण्य उच्यमानांश च यथा पार्थान उपेक्षसे\nतस्यानुबन्धः पराप्तस तवां पुत्राणां राज्यकामुकम" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 14, "text": "पितृपैतामहं राज्यम अपवृत्तं तदानघ\nअथ पार्थैर जितां कृत्स्नां पृथिवीं परत्यपद्यथाः" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 15, "text": "पाण्डुनावर्जितं राज्यं कौरवाणां यशस तथा\nततश चाभ्यधिकं भूयः पाण्डवैर धर्मचारिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 16, "text": "तेषां तत तादृशं कर्म तवाम आसाद्य सुनिष्फलम\nयत पित्र्याद भरंशिता राज्यात तवयेहामिष गृद्धिना" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 17, "text": "यत पुनर युद्धकाले तवं पुत्रान गर्हयसे नृप\nबहुधा वयाहरन दॊषान न तद अद्यॊपपद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 18, "text": "न हि रक्षन्ति राजानॊ युध्यन्तॊ जीवितं रणे\nचमूं विगाह्य पार्थानां युध्यन्ते कषत्रियर्षभाः" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 19, "text": "यां तु कृष्णार्जुनौ सेनां यां सात्यकिवृकॊदरौ\nरक्षेरन कॊ नु तां युध्येच चमूम अन्यत्र कौरवैः" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 20, "text": "येषां यॊधा गुडाकेशॊ येषां मन्त्री जनार्दनः\nयेषां च सात्यकिर गॊप्ता येषां गॊप्ता वृकॊदरः" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 21, "text": "कॊ हि तान विषहेद यॊद्धुं मर्त्यधर्मा धनुर्धरः\nअन्यत्र कौरवेयेभ्यॊ ये वा तेषां पदानुगाः" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 22, "text": "यावत तु शक्यते कर्तुम अनुरक्तैर जनाधिपैः\nकषत्रधर्मरतैः शूरैस तावत कुर्वन्ति कौरवाः" }, { "book": 7, "chapter": 62, "shloka": 23, "text": "यथा तु पुरुषव्याघ्रैर युद्धं परमसङ्कटम\nकुरूणां पाण्डवैः सार्धं तत सर्वं शृणु तत्त्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 1, "text": "[स]\nतस्यां निशायां वयुष्टायां दरॊणः शस्त्रभृतां वरः\nसवान्य अनीकानि सर्वाणि पराक्रामद वयूहितुं तथ" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 2, "text": "शूराणां गर्जतां राजन संक्रुद्धानाम अमर्षिणाम\nशरूयन्ते सम गिरिश चित्राः परस्परवधैषिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 3, "text": "विस्फार्य च धनूंष्य आजौ जयाः करैः परिमृज्य च\nविनिःश्वसन्तः पराक्रॊशन कवेदानीं सधनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 4, "text": "विकॊशान सुत्सरून अन्ये कृतधारान समाहितान\nपीतान आकाशसंकाशान असीन के चिच च चिक्षिपुः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 5, "text": "चरन्तस तव असि मार्गांश च धनुर मार्गांश च शिक्षया\nसंग्राममनसः शूरा दृश्यन्ते सम सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 6, "text": "स घण्टाश चन्दनादिग्धाः सवर्णवर्ज विभूषिताः\nसमुत्क्षिप्य गदाश चान्ये पर्यपृच्छन्त पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 7, "text": "अन्ये बलमदॊन्मत्ताः परिघैर बाहुशालिनः\nचक्रुः सबाधम आकाशम उच्छ्रितेन्द्र धवजॊपमैः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 8, "text": "नानाप्रहरणैश चान्ये विचित्रस्रग अलंकृताः\nसंग्राममनसः शूरास तत्र तत्र वयवस्थिताः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 9, "text": "कवार्जुनः कव च गॊविन्दः कव च मानी वृकॊदरय\nकव च ते सुहृदस तेषाम आह्वयन्तॊ रणे तदा" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 10, "text": "ततः शङ्खम उपाध्माय तवरयन वाजिनः सवयम\nइतस ततस तान रचयन दरॊणश च रतिवेगितः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 11, "text": "तेष्व अनीकेषु सर्वेषु सथितेष्व आहवनन्दिषु\nभारद्वाजॊ महाराज जयद्रथम अथाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 12, "text": "तवं चैव सौमदत्तिश च कर्णश चैव महारथः\nअश्वत्थामा च शल्यश च वृषसेनः कृपस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 13, "text": "शतं चाश्वसहस्राणां रथानाम अयुतानि षट\nदविरदानां परभिन्नानां सहस्राणि चतुर्दश" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 14, "text": "पदातीनां सहस्राणि दंशितान्य एकविंशतिः\nगव्यूतिषु तरिमात्रेषु माम अनासाद्य तिष्ठत" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 15, "text": "तत्रस्थं तवां न संसॊढुं शक्ता देवाः स वासवाः\nकिं पुनः पाण्डवाः सर्वे समाश्वसिहि सैन्धव" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 16, "text": "एवम उक्तः समाश्वस्तः सिन्धुराजॊ जयद्रथः\nसंप्रायात सह गान्धारैर वृतस तैश च महारथैः\nवर्मिभिः सादिभिर यत्तैः परासपाणिभिर आस्थितैः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 17, "text": "चामरापीडिनः सर्वे जाम्बूनदविभूषिताः\nजयद्रथस्य राजेन्द्र हयाः साधु परवाहिनः\nते चैव सप्त साहस्रा दविसाहस्राश च सैन्धवाः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 18, "text": "मत्तानाम अधिरूढानां हस्त्यारॊहैर विशारदैः\nनागानां भीमरूपाणां वर्मिणां रौद्रकर्मिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 19, "text": "अध्यर्धेन सहस्रेण पुत्रॊ दुर्मर्षणस तव\nअग्रतः सर्वसैन्यानां यॊत्स्यमानॊ वयवस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 20, "text": "ततॊ दुःशासनश चैव विकर्णश च तवात्मजौ\nसिन्धुराजार्थ सिद्ध्यर्थम अग्रानीके वयवस्थितौ" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 21, "text": "दीर्घॊ दवादश गव्यूतिः पञ्चार्धे पञ्च विस्तृतः\nवयूहः सचक्रशकटॊ भारद्वाजेन निर्मितः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 22, "text": "नाना नृपतिभिर वीरैस तत्र तत्र वयवस्थितैः\nरथाश्वगजपत्त्यॊघैर दरॊणेन विहितः सवयम" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 23, "text": "पश्चार्दे तस्य पद्मस तु गर्भव्यूहः सुदुर्भिदः\nसूची पद्मस्य मध्यस्थॊ गूढॊ वयूहः पुनः कृतः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 24, "text": "एवम एतं महाव्यूहं वयूह्य दरॊणॊ वयवस्थितः\nसूचीमुखे महेष्वासः कृतवर्मा वयवस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 25, "text": "अनन्तरं च काम्बॊजॊ जलसंधश च मारिष\nदुर्यॊधनः सहामात्यस तदनन्तरम एव च" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 26, "text": "ततः शतसहस्राणि यॊधानाम अनिवर्तिनाम\nवयवस्थितानि सर्वाणि शकटे सूचि रक्षिणः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 27, "text": "तेषां च पृष्ठतॊ राजबलेन महता वृतः\nजयद्रथस ततॊ राजन सूचि पाशे वयवस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 28, "text": "शकटस्य तु राजेन्द्र अभारद्वाजॊ मुखे सथितः\nअनु तस्याभवद भॊजॊ जुगॊपैनं ततः सवयम" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 29, "text": "शवेतवर्माम्बरॊष्णीषॊ वयूढॊरस्कॊ महाभुजः\nधनुर विस्फारयन दरॊणस तस्थौ करुद्ध इवान्तकः" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 30, "text": "पताकिनं शॊण हयं वेदी कृष्णाजिनध्वजम\nदरॊणस्य रथम आलॊक्य परहृष्टाः कुरवॊ ऽभवन" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 31, "text": "सिद्धचारणसंघानां विस्मयः सुमहान अभूत\nदरॊणेन विहितं दृष्ट्वा वयूहं कषुब्धार्णवॊपम" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 32, "text": "स शैलसागर वनां नानाजनपदाकुलाम\nगरसेद वयूहः कषितिं सर्वाम इति भूतानि मेनिरे" }, { "book": 7, "chapter": 63, "shloka": 33, "text": "बहु रथमनुजाश्वपत्तिनागं; परतिभय निस्वनम अद्भुताभ रूपम\nअहितहृदयभेदनं महद वै; शकटम अवेक्ष्य कृतं ननन्द राजा" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 1, "text": "[स]\nततॊ वयूढेष्व अनीकेषु समुत्क्रुष्टेषु मारिष\nताड्यमानासु भेरीषु मृदङ्गेषु नदत्सु च" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 2, "text": "अनीकानां च संह्रादे वादित्राणां च निस्वने\nपरध्मापितेषु शङ्खेषु संनादे लॊमहर्षणे" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 3, "text": "अभिहारयत्सु शनकैर भरतेषु युयुत्सुषु\nरौद्रे मुहूर्ते संप्राप्ते सव्यसाची वयदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 4, "text": "वडानां वायसानां च पुरस्तात सव्यसाचिनः\nबहुलानि सहस्राणि पराक्रीडंस तत्र भारत" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 5, "text": "बृगाश च घॊरसंनादाः शिवाश चाशिव दर्शनाः\nदक्षिणेन परयातानाम अस्माकं पराणदंस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 6, "text": "स निर्घाता जवलन्त्यश च पेतुर उल्काः समन्ततः\nचचाल च महीकृत्स्ना भये घॊरे समुत्थिते" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 7, "text": "विष्वग वाताः स निर्घाता रूक्षाः शर्कर वर्षिणः\nवव्युर आयाति कौनेये संग्रामे समुपस्थिते" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 8, "text": "नाकुलिस तु शतानीकॊ धृष्टद्युम्नश च पार्षतः\nपाण्डवानाम अनीकानि पराज्ञौ तौ वयूहतुस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 9, "text": "ततॊ रथसहस्रेण दविरदानां शतेन च\nतरिभिर अश्वसहस्रैश च पदातीनां शतैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 10, "text": "अध्यर्धमात्रे धनुषां सहस्रे तनयस तव\nअग्रतः सर्वसैन्यानां सथित्वा दुर्मर्षणॊ ऽबरवीत" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 11, "text": "अद्य गाण्डीवधन्वानं तपन्तं युद्धदुर्मदम\nअहम आवारयिष्यामि वेलेव मकरालयम" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 12, "text": "अद्य पश्यन्तु संग्रामे धनंजयम अमर्षणम\nविषक्तं मयि दुर्धर्षम अश्मकूटम इवाश्मनि" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 13, "text": "एवं बरुवन महाराज महात्मा स महामतिः\nमहेष्वासैर वृतॊ राजन महेष्वासॊ वयवस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 14, "text": "ततॊ ऽनतक इव करुद्धः स वर्ज इव वासवः\nदण्डपाणिर इवासह्यॊ मृत्युः कालेन चॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 15, "text": "शूलपाणिर इवाक्षॊभ्यॊ वरुणः पाशवान इव\nयुगान्ताग्निर इवार्चिष्मान परधक्ष्यन वै पुनः परजाः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 16, "text": "करॊधामर्षबलॊद्धूतॊ निवातकवचान्तकः\nजयॊ जेता सथितः सत्ये पारयिष्यन महाव्रतम" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 17, "text": "आमुक्तकवचः खड्गी जाम्बूनदकिरीटभृत\nशुभ्र वर्माम्बर धरः सवङ्गदी चारुकुण्डली" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 18, "text": "रथप्रवरम आस्थाय नरॊ नारायणानुगः\nविधुन्वन गाण्डिवं संख्ये बभौ सूर्य इवॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 19, "text": "सॊ ऽगरानीकस्य महत इषुपाते धनंजयः\nवयवस्थाप्य रथं सज्जं शङ्खं दध्मौ परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 20, "text": "अथ कृष्णॊ ऽपय असंभ्रान्तः पार्थेन सह मारिष\nपराध्मापयत पाञ्चजन्यं शङ्खप्रवरम ओजसा" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 21, "text": "तयॊः शङ्खप्रणादेन तव सैन्ये विशां पते\nआसन संहृष्टरॊमाणः कम्पिता गतचेतसः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 22, "text": "यथा तरसन्ति भूतानि सर्वाण्य अशनिनिस्वनात\nतथा शङ्खप्रणादेन वित्रेसुस तव सैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 23, "text": "परसुस्रुवुः शकृन मूत्रं वाहनानि च सर्वशः\nएवं स वाहनं सर्वम आविग्नम अभवद बलम" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 24, "text": "वयषीदन्त नरा राजञ शङ्खशब्देन मारिष\nविसंज्ञाश चाभवन के चित के चिद राजन वितत्रसुः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 25, "text": "ततः कपिर्महा नादं सह भूतैर धवजालयैः\nअकरॊद वयादितास्यश च भीषयंस तव सैनिकान" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 26, "text": "तथ शङ्खाश च भेर्यश च मृदङ्गाश चानकैः सह\nपुनर एवाभ्यहन्यन्त तव सैन्यप्रहर्षणाः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 27, "text": "नाना वादित्रसंह्रादैः कष्वेडितास्फॊटिताकुलैः\nसिंहनादैः स वादित्रैः समाहूतैर महारथैः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 28, "text": "तस्मिन सुतुमुले शब्दे भीरूणां भयवर्धने\nअतीव हृष्टॊ दाशार्हम अब्रवीत पाकशासनिः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 29, "text": "चॊदयाश्वान हृषीकेश यत्र दुर्मर्षणः सथितः\nएतद भित्त्वा गजानीकं परवेक्ष्याम्य अरिवाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 30, "text": "एवम उक्तॊ महाबाहुः केशवः सव्यसाचिना\nअचॊदयद धयांस तत्र यत्र दुर्मर्षणः सथितः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 31, "text": "स संप्रहारस तुमुलः संप्रवृत्तः सुदारुणः\nएकस्य च बहूनां च रथनागनरक्षयः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 32, "text": "ततः सायकवर्षेण पर्जन्य इव वृष्टिमान\nपरान अवाकिरत पार्थः पर्वतान इव नीरदः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 33, "text": "ते चापि रथिनः सर्वे तवरिताः कृतहस्तवत\nअवाकिरन बाणजालैस ततः कृष्ण धनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 34, "text": "ततः करुद्धॊ महाबाहुर वार्यमाणः परैर युधि\nशिरांसि रथिनां पार्थः कायेभ्यॊ ऽपाहरच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 35, "text": "उद्भ्रान्तनयनैर वक्त्रैः संदष्टौष्ठ पुटैः शुभैः\nसकुण्डलशिरस तराणैर वसुधासमकीर्यत" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 36, "text": "पुण्डरीकवनानीव विध्वस्तानि समन्ततः\nविनिकीर्णानि यॊधानां वदनानि चकाशिरे" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 37, "text": "तपनीयविचित्राणि सिक्तानि रुधिरेण च\nअदृश्यन्त यथा राजन मेघसंघाः स विद्युतः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 38, "text": "शिरसां पततां राजञ शब्दॊ ऽभूत पृथिवीतले\nकालेन परिपक्वानां तालानां पतताम इव" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 39, "text": "ततः कबन्धः कश चित तु धनुर आलम्ब्य तिष्ठति\nकश चित खड्गं विनिष्कृष्य भुजेनॊद्यम्य तिष्ठति" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 40, "text": "नानानन्त शिरांस्य उर्व्यां पतितानि नरर्षभाः\nअमृष्यमाणाः कौन्तेयं संग्रामे जय गृद्धिनः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 41, "text": "हयानाम उत्तमाङ्गैश च हस्तिहस्तैश च मेदिनी\nबाहुभिश च शिरॊभिश च वीराणां समकीर्यत" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 42, "text": "अयं पार्थः कुतः पार्थ एष पार्थ इति परभॊ\nतव सैन्येषु यॊधानां पार्थ भूतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 43, "text": "अन्यॊन्यम अपि चाजघ्नुर आत्मानम अपि चापरे\nपार्थ भूतम अमन्यन्त जगत कालेन मॊहिताः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 44, "text": "निष्टनन्तः स रुधिरा विसंज्ञा गाढवेदनाः\nशयाना बहवॊ वीराः कीर्तयन्तः सुहृज्जनम" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 45, "text": "स भिण्डिपालाः स परासाः स शक्त्यृष्टि परश्वधाः\nस निर्यूहाः सनिस्त्रिंशाः स शरासनतॊमराः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 46, "text": "स बाणवर्माभरणाः सगदाः साङ्गदा रणे\nमहाभुजग संकाशा बाहवः परिघॊपमाः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 47, "text": "उद्वेष्टन्ति विचेष्टन्ति संवेष्टन्ति च सर्वशः\nवेगं कुर्वन्ति संरब्धा निकृत्ताः परमेषुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 48, "text": "यॊ यः सम समरे पार्थं परतिसंरभते नरः\nतस्य तस्याङ्कतॊ बाणः शरीरम उपसर्पति" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 49, "text": "नृत्यतॊ रथमार्गेषु धनुर वयायच्छतस तथा\nन कश चित तत्र पार्थस्य ददर्शान्तरम अण्व अपि" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 50, "text": "यत तस्य घटमानस्य कषिप्रं विक्षिपतः शरान\nलाघवात पाण्डुपुत्रस्य वयस्मयन्त परे जनाः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 51, "text": "हस्तिनं हस्तियन्तारम अश्वम आश्विकम एव च\nअभिनत फल्गुनॊ बाणै रथिनं च स सारथिम" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 52, "text": "आवर्तमानम आवृत्तं युध्यमानं च पाण्डवः\nपरमुखे तिष्ठमानं च न कं चिन न निहन्ति सः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 53, "text": "यथॊदयन वै गगने सूर्यॊ हन्ति महत तमः\nतथार्जुनॊ गजानीकम अवधीत कङ्कपत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 54, "text": "हस्तिभिः पतितैर भिन्नैस तव सैन्यम अदृश्यत\nअन्तकाले यथा भूमिर विनिकीर्णैर महीधरैः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 55, "text": "यथा मध्यं दिने सूर्यॊ दुष्प्रेक्ष्यः पराणिभिः सदा\nतथा धनंजयः करुद्धॊ दुष्प्रेक्ष्यॊ युधि शत्रुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 56, "text": "तत तथा तव पुत्रस्य सैन्यं युधि परंतप\nपरभग्नं दरुतम आविग्नम अतीव शरपीडितम" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 57, "text": "मारुतेनेव महता मेघानीकं विधूयता\nपरकाल्यमानं तत सैन्यं नाशकत परतिवीक्षितुम" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 58, "text": "परतॊदैश चापकॊटीभिर हुंकारैः साधुव आहितैः\nकशा पार्ष्ण्यभिघातैश च वाग्भिर उग्राभिर एव च" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 59, "text": "चॊदयन्तॊ हयांस तूर्णं पलायन्ते सम तावकाः\nसादिनॊ रथिनश चैव पत्तयश चार्जुनार्दिताः" }, { "book": 7, "chapter": 64, "shloka": 60, "text": "पार्ष्ण्यङ्गुण्ठाङ्कुशैर नागांश चॊदयन्तस तथापरे\nशरैः संमॊहिताश चान्ये तम एवाभिमुखा ययौ\nतव यॊधा हतॊत्साहा विभ्रान्त मनसस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतस्मिन परभग्ने सैन्याग्रे वध्यमाने किरीटिना\nके नु तत्र रणे वीराः परत्युदीयुर धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 2, "text": "आहॊ सविच छकट वयूहं परविष्टा मॊघनिश्चयाः\nदरॊणम आश्रित्य तिष्ठन्तः पराकारम अकुतॊभयाः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 3, "text": "[स]\nतथार्जुनेन संभग्ने तस्मिंस तव बले तदा\nहतवीरे हतॊत्साहे पलायनकृतक्षणे" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 4, "text": "पाकशासनिनाभीक्ष्णं वध्यमाने शरॊत्तमैः\nन तत्र कश चित संग्रामे शशाकार्जुनम ईक्षितुम" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 5, "text": "ततस तव सुतॊ राजन दृष्ट्वा सैन्यं तथागतम\nदुःशासनॊ भृशं करुद्धॊ युद्धायार्जुनम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 6, "text": "स काञ्चनविचित्रेण कवचेन समावृतः\nजाम्बूनदशिरस तराणः शूरस तीव्रपराक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 7, "text": "नागानीकेन महता गरसन्न इव महीम इमाम\nदुःशासनॊ महाराज सव्यसाचिनम आवृणॊत" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 8, "text": "हरादेन गजघण्टानां शङ्खानां निनदेन च\nजया कषेप निनदैश चैव विरावेण च दन्तिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 9, "text": "भूर दिशश चान्तरिक्षं च शब्देनासीत समावृतम\nस मुहूर्तं परतिभयॊ दारुणः समपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 10, "text": "तान दृष्ट्वा पततस तूर्णम अङ्कुशैर अभिचॊदितान\nवयालम्ब हस्तान संरब्धान सपक्षान इव पर्वतान" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 11, "text": "सिंहनादेन महता नरसिंहॊ धनंजयः\nगजानीकम अमित्राणाम अभितॊ वयधमच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 12, "text": "महॊर्मिणम इवॊद्धूतं शवसनेन महार्णवम\nकिरीटी तद गजानीकं पराविशन मकरॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 13, "text": "काष्ठातीत इवादित्यः परतपन युगसंक्षये\nददृशे दिक्षु सर्वासु पार्थः परपुरंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 14, "text": "खुरशब्देन चाश्वानां नेमिघॊषेण तेन च\nतेन चॊत्क्रुष्ट शब्देन जया निनादेन तेन च\nदेवदत्तस्य घॊषेण गाण्डीवनिनदेन च" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 15, "text": "मन्दवेगतरा नागा बभूवुस ते विचेतसः\nशरैर आशीविषस्पर्शैर निभिन्नाः सव्यसाचिना" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 16, "text": "ते गजा विशिखैस तीक्ष्णैर युधि गाण्डीवचॊदितैः\nअनेकशतसाहस्रैः सर्वाङ्गेषु समर्पिताः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 17, "text": "आरावं परमं कृत्वा वध्यमानाः किरीटिना\nनिपेतुर अनिशं भूमौ छिन्नपक्षा इवाद्रयः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 18, "text": "अपरे दन्तवेष्टेषु कम्भेषु च कटेषु च\nशरैः समर्पिता नागाः करौञ्चवद वयनदन मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 19, "text": "गजस्कन्धगताना च पुरुषाणां किरीटिना\nआच्छिद्यन्तॊत्तमाङ्गानि भल्लैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 20, "text": "सकुण्डलानां पततां शिरसां धरणीतले\nपद्मानाम इव संघातैः पार्थश चक्रे निवेदनम" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 21, "text": "यन्त्रबद्धा विकवचा वरणार्ता रुधिरॊक्षिताः\nभरमत्सु युधि नागेषु मनुष्या विललम्बिरे" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 22, "text": "के चिद एकेन बाणेन सुमुक्तेन पतत्रिणा\nदवौ तरयश च विनिर्भिन्ना निपेतुर धरणीतले" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 23, "text": "मौर्वीं धनुर धवजं चैव युगानीषास तथैव च\nरथिनां कुट्टयाम आस भल्लैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 24, "text": "न संदधन न चाप्य अस्यन न विमुञ्चन न चॊद्धरन\nमण्डलेनैव धनुषा नृत्यन पार्थः सम दृश्यते" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 25, "text": "अतिविद्धाश च नाराचैर वमन्तॊ रुधिरं मुखैः\nमुहूर्तान निपतन्त्य अन्ये वारणा वसुधातले" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 26, "text": "उथितान्य अगणेयानि कबन्धानि समन्ततः\nअदृश्यन्त महाराज तस्मिन परमसंकुले" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 27, "text": "स चापाः साङ्गुलित्राणाः स खड्गाः साङ्गदा रणे\nअदृश्यन्त भुजाश छिन्ना हेमाभरण भूषिताः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 28, "text": "सूपस्करैर अधिष्ठानैर ईषा दण्डकबन्धुरैः\nचक्रैर विमथितैर अक्षै भग्नैश च बहुधा युगैः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 29, "text": "वर्म चापशरैश चैव वयवकीर्णैर ततस ततः\nसरग्भिर आभरणैर वस्त्रैः पतितैश च महाध्वजैः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 30, "text": "निहतैर वारणैर अश्वैः कषत्रियैश च निपातितैः\nअदृश्यत मही तत्र दारुणप्रतिदर्शनाः" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 31, "text": "एवं दुःशासन बलं वध्यमानं किरीटिना\nसंप्राद्रवन महाराज वयथितं वै सनायकम" }, { "book": 7, "chapter": 65, "shloka": 32, "text": "ततॊ दुःशासनस तरस्तः सहानीकः शरार्दितः\nदरॊणं तरातारम आकाङ्क्षञ शकटव्यूहम अभ्यगात" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 1, "text": "[स]\nदुःशासन बलं हत्वा सव्यसाची धनंजयः\nसिन्धुराजं परीप्सन वै दरॊणानीकम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 2, "text": "स तु दरॊणं समासाद्य वयूहस्य परमुखे सथितम\nकृताञ्जलिर इदं वाक्यं कृष्णस्यानुमते ऽबरवीत" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 3, "text": "शिवेन धयाहि मां बरह्म सवस्ति चैव वदस्व मे\nभवत्प्रसादाद इच्छामि परवेष्टुं दुर्भिदां चमूम" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 4, "text": "भवान पितृसमॊ मह्यं धर्मराज समॊ ऽपि च\nतथा कृष्ण समश चैव सत्यम एतद बरवीमि ते" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 5, "text": "अश्वत्थामा यथा तात रक्षणीयस तवानघ\nतथाहम अपि ते रक्ष्यः सदैव दविजसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 6, "text": "तव परसादाद इच्छामि सिन्धुराजानम आहवे\nनिहन्तुं दविपदां शरेष्ठ परतिज्ञां रक्ष मे विभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 7, "text": "एवम उक्तस तदाचार्यः परत्युवाच समयन्न इव\nमाम अजित्वा न बीभत्सॊ शक्यॊ जेतुं जयद्रथः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 8, "text": "एतावद उक्त्वा तं दरॊणः शरव्रातैर अवाकिरत\nस रथाश्वध्वजं तीक्ष्णैः परहसन वै स सारथिम" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 9, "text": "ततॊ ऽरजुनः शरव्रातान दरॊणस्यावार्य सायकैः\nदरॊणम अभ्यर्दयद बाणघॊररूपैर महत्तरैः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 10, "text": "विव्याध च रणे दरॊणम अनुमान्य विशां पते\nकषत्रधर्मं समास्थाय नवभिः सायकैः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 11, "text": "तस्येषून इषुभिश छित्त्वा दरॊणॊ विव्याध ताव उभौ\nविषाग्निज्वलनप्रख्यैर इषुभिः कृष्ण पाण्डवौ" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 12, "text": "इयेष पाण्डवस तस्य बाणैश छेत्तुं शरासनम\nतस्य चिन्तयतस तव एवं फल्गुनस्य महात्मनः\nदरॊणः शरैर असंभ्रान्तॊ जयां चिच्छेदाशु वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 13, "text": "विव्याध च हयान अस्य धवजं सारथिम एव च\nअर्जुनं च शरैर वीरं समयमानॊ ऽभयवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 14, "text": "एतस्मिन्न अन्तरे पार्थः सज्जं कृत्वा महद धनुः\nविशेषयिष्यन्न आचार्यं सर्वास्त्रविदुषां वरम\nमुमॊच षट्शतान बाणान गृहीत्वैकम इव दरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 15, "text": "पुनः सप्तशतान अन्यान सहस्रं चानिवर्तिनाम\nचिक्षेपायुतशश चान्यांस ते ऽघनन दरॊणस्य तां चमूम" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 16, "text": "तैः सम्यग अस्तैर बलिना कृतिना चित्रयॊधिना\nमनुष्यवाजि मातङ्गा विद्धाः पेतुर गतासवः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 17, "text": "विद्रुताश च रणे पेतुः संछिन्नायुध जीविताः\nरथिनॊ रथमुख्येभ्यः सहयाः शरपीडिताः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 18, "text": "चूर्णिताक्षिप्त दग्धानां वज्रानिलहुताशनैः\nतुल्यरूपा गजाः पेतुर गिर्यग्राम्बुद वेश्मनाम" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 19, "text": "पेतुर अश्वसहस्राणि परहतान्य अर्जुनेषुभिः\nहंसा हिमवतः पृष्ठे वारि विप्रहता इव" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 20, "text": "रथाश्वद्विपपत्त्यॊघाः सलिलौघा इवाद्भुताः\nयुगान्तादित्यरश्म्याभः पाण्डवास्त शरैर हताः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 21, "text": "तं पाण्डवादित्य शरांशु जालं; कुरुप्रवीरान युधि निष्टपन्तम\nस दरॊण मेघः शरवर्ष वेगैः; पराच्छादयन मेघ इवार्क रश्मीन" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 22, "text": "अथात्यर्थ विषृष्ट्तेन दविषताम असु भॊजिना\nआजघ्ने वक्षसि दरॊणॊ नाराचेन धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 23, "text": "स वह्वलित सर्वाङ्गः कषितिकम्पे यथाचलः\nधैर्यम आलम्ब्य बीभत्सुर दरॊणं विव्याध पत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 24, "text": "दरॊणस तु पञ्चभिर बाणैर वासुदेवम अताडयत\nअर्जुनं च तरिसप्तत्या धवजं चास्य तरिभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 25, "text": "विशेषयिष्यञ शिष्यं च दरॊमॊ राजन पराक्रमी\nअदृश्यम अर्जुनं चक्रे निमेषाच छरवृष्टिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 26, "text": "परसक्तान अप्ततॊ ऽदराक्ष्म भारद्वाजस्य सायकान\nमण्डलीकृतम एवास्य धनुश चादृश्यताद्भुतम" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 27, "text": "ते ऽभययुः समरे राजन वासुदेवधनंजयौ\nदरॊण सृष्टाः सुबहवः कङ्कपत्र परिच्छदाः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 28, "text": "तद दृष्ट्वा तादृशं युद्धं दरॊण पाण्डवयॊस तदा\nवासुदेवॊ महाबुद्धिः कार्यवत्ताम अचिन्तयत" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 29, "text": "ततॊ ऽबरवीद वासुदेवॊ धनंजयम इदं वचः\nपार्थ पार्थ महाबाहॊ न नः कालात्ययॊ भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 30, "text": "दरॊणम उत्सृज्य गच्छामः कृत्यम एतन महत्तरम\nपार्थश चाप्य अब्रवीत कृष्णं यथेष्टम इति केशव" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 31, "text": "ततः परदक्षिणं कृत्वा दरॊणं परायान महाभुजः\nपरिवृत्तश च बीभत्सुर अगच्छद विसृजञ शरान" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 32, "text": "ततॊ ऽबरवीत समयन दरॊणः कवेदं पाण्डव गम्यते\nननु नाम रणे शत्रुम अजित्वा न निवर्तसे" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 33, "text": "[अर्ज]\nगुरुर भवान अन मे शत्रुः शिष्यः पुत्रसमॊ ऽसमि ते\nन चास्मि स पुमाँल लॊके यस तवां युधि पराजयेत" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 34, "text": "[स]\nएवं बरुवाणॊ बीभत्सुर जयद्रथवधॊत्सुकः\nतवरायुक्तॊ महाबाहुस तत सैन्यं समुपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 35, "text": "तं चक्ररक्षौ पाञ्चाल्यौ युधामन्यूत्तमौजसौ\nअन्वयातां महात्मानौ विशन्तं तावकं बलम" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 36, "text": "ततॊ जयॊ महाराज कृतवर्मा च सात्त्वतः\nकाम्बॊजश च शरुतायुश च धनंजयम अवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 37, "text": "तेषां दशसहस्राणि रथानाम अनुयायिनाम\nअभीषाहाः शूरसेनाः शिबयॊ ऽथ वसातयः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 38, "text": "माचेल्लका ललित्थाश च केकया मद्रकास तथा\nनारायणाश च गॊपालाः काम्बॊजानां च ये गणाः" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 39, "text": "कर्णेन विजिताः पूर्वं संग्रामे शूर संमताः\nभारद्वाजं पुरस्कृत्य तयक्तात्मानॊ ऽरजुनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 40, "text": "पुत्रशॊकाभिसंतप्तं करुद्धं मृत्युम इवान्तकम\nतयजन्तं तुमुले पराणान संनद्धं चित्रयॊधिनम" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 41, "text": "गाहमानम अनीकानि मातङ्गम इव यूथपम\nमहेष्वासं पराक्रान्तं नरव्याघ्रम अवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 42, "text": "ततः परववृते युद्धं तुमुलं लॊमहर्षणम\nअन्यॊन्यं वै परार्थयतां यॊधानाम अर्जुनस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 66, "shloka": 43, "text": "जयद्रथ वधप्रेप्सुम आयान्तं पुरुषर्षभम\nनयवारयन्त सहिताः करिया वयाधिम इवॊत्थितम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 1, "text": "[स]\nसंनिरुद्धस तु तैः पार्थॊ महाबलपराक्रमः\nदरुतं समनुयातश च दरॊणेन रथिनां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 2, "text": "किरन्न इषुगणांस तिक्ष्णान सवरश्मीन इव भास्करः\nतापयाम आस तत सैन्यं देहं वयाधिगणॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 3, "text": "अश्वॊ विद्धॊ धवजश छिन्नः सारॊहः पतितॊ गजः\nछत्राणि चापविद्धानि रथाश चक्रैर विनाकृताः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 4, "text": "विद्रुतानि च सैन्यानि शरार्तानि समन्ततः\nइत्य आसीत तुमुलं युद्धं न पराज्ञायत किं चन" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 5, "text": "तेषाम आयच्छतां संख्ये परस्परम अजिह्मगैः\nअर्जुनॊ धवजिनीं राजन्न अभीक्ष्णं समकम्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 6, "text": "सत्यां चिकीर्षमाणस तु परतिज्ञां सत्यसंगरः\nअभ्यद्रवद रथश्रेष्ठं शॊणाश्वं शवेतवाहनः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 7, "text": "तं दरॊणः पञ्चविंशत्या मर्मभिद्भिर अजिह्मगैः\nअन्तेवासिनम आचार्यॊ महेष्वासं समर्दयत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 8, "text": "तं तूर्णम इव बीभत्सुः सर्वशस्त्रभृतां वरः\nअभ्यधावद इषून अस्यन्न इषुवेगविघातकान" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 9, "text": "तस्याशु कषिपतॊ भल्लान भल्लैः संनतपर्वभिः\nपरत्यविध्यद अमेयात्मा बरह्मास्त्रं समुदीरयन" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 10, "text": "तद अद्भुतम अपश्याम दरॊणस्याचार्यकं युधि\nयतमानॊ युवा नैनं परत्यविध्यद यद अर्जुनः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 11, "text": "कषरन्न इव महामेघॊ वारिधाराः सहस्रशः\nदरॊण मेघः पार्थ शैलं ववर्ष शरवृष्टिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 12, "text": "अर्जुनः शरवर्षं तद बरह्मास्त्रेणैव मारिष\nपरतिजग्राह तेजस्वी बाणैर बाणान विशातयन" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 13, "text": "दरॊणस तु पञ्चविंशत्या शवेतवाहनम आर्दयत\nवासुदेवं च सप्तत्या बाह्वॊर उरसि चाशुगैः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 14, "text": "पार्थस तु परहसन धीमान आचार्यं स शरौघिणम\nविसृजन्तं शितान बाणान अवारयत तं युधि" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 15, "text": "अथ तौ वध्यमानौ तु दरॊणेन रथसत्तमौ\nआवर्जयेतां दुर्धर्षं युगान्ताग्निम इवॊत्थितम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 16, "text": "वर्जयन निशितान बाणान दरॊण चापविनिःसृतान\nकिरीटमाली कौन्तेयॊ भॊजानीकं नयपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 17, "text": "सॊ ऽनतरा कृतवर्माणं काम्बॊजं च सुदक्षिणम\nअभ्ययाद वर्जयन दरॊणं मैनाकम इव पर्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 18, "text": "ततॊ भॊजॊ नरव्याघ्रं दुःसहः कुरुसत्तम\nअविध्यत तूर्णम अव्यग्रॊ दशभिः कङ्कपत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 19, "text": "तम अर्जुनः शितेनाजौ राजन विव्याध पत्रिणा\nपुनश चान्यैस तरिभिर बाणैर मॊहयन्न इव सात्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 20, "text": "भॊजस तु परहसन पार्थं वासुदेवं च माधवम\nएकैकं पञ्चविंशत्या सायकानां समार्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 21, "text": "तस्यार्जुनॊ धनुश छित्त्वा विव्याधैनं तरिसप्तभिः\nशरैर अग्निशिखाकारैः करुद्धाशीविष संनिभैः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 22, "text": "अथान्यद धनुर आदाय कृतवर्मा महारथः\nपञ्चभिः सायकैस तूर्णं विव्याधॊरसि भारत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 23, "text": "पुनश च निशितैर बाणैः पार्थं विव्याध पञ्चभिः\nतं पार्थॊ नवभिर बाणैर आजघान सतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 24, "text": "विषक्तं दृश्यकौनेयं कृतवर्म रथं परति\nचिन्तयाम आस वार्ष्णेयॊ न नः कालात्ययॊ भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 25, "text": "ततः कृष्णॊ ऽबरवीत पार्थं कृतवर्मणि मा दयाम\nकुरु साम्बन्धिकं कृत्वा परमथ्यैनं विशातय" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 26, "text": "ततः स कृतवर्माणं मॊहयित्वार्जुनः शरैः\nअभ्यगाज जवनैर अश्वैः काम्बॊजानाम अनीकिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 27, "text": "अमर्षितस तु हार्दिख्यः परविष्टे शवेतवाहने\nविधुन्वन स शरं चापं पाञ्चाल्याभ्यां समागतः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 28, "text": "चक्ररक्षौ तु पाञ्चाल्याव अर्जुनस्य पदानुगौ\nपर्यवारयद आयान्तौ कृतवर्मा रथेषुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 29, "text": "ताव अविध्यत ततॊ भॊजः सर्वपारशवैः शरैः\nतरिभिर एव युधामन्युं चतुर्भिश चॊत्तमौजसम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 30, "text": "ताव अप्य एनं विव्यधतुर दशभिर दशभिः शरैः\nसंचिच्छिदतुर अप्य अस्य धवजं कार्मुकम एव च" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 31, "text": "अथान्यद धनुर आदाय हार्दिक्यः करॊधमूर्छितः\nकृत्वा विधनुषौ वीरौ शरवर्षैर अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 32, "text": "ताव अन्ये धनुषी सज्ये कृत्वा भॊजं विजघ्नतुः\nतेनान्तरेण बीभत्सुर विवेशामित्र वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 33, "text": "न लेभाते तु तौ दवारं वारितौ कृतवर्मणा\nधार्तराष्ट्रेष्व अनीकेषु यतमानौ नरर्षभौ" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 34, "text": "अनीकान्य अर्दयन युद्धे तवरितः शवेतवाहनः\nनावधीत कृतवर्माणं पराप्तम अप्य अरिसूदनः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 35, "text": "तं दृष्ट्वा तु तथायान्तं शूरॊ राजा शरुतायुधः\nअभ्यद्रवत सुसंक्रुद्धॊ विधुन्वानॊ महद धनुः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 36, "text": "स पार्थं तरिभिर आनर्छत सप्तत्या च जनार्दनम\nकषुरप्रेण सुतीक्ष्णेन पार्थ केतुम अताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 37, "text": "तम अर्जुनॊ नवत्या तु शराणां नतपर्वणाम\nआजघान भृशं करुद्धस तॊत्त्रैर इव महाद्विपम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 38, "text": "स तन न ममृषे राजन पाण्डवेयस्य विक्रमम\nअथैनं सप्त सप्तत्या नाराचानां समार्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 39, "text": "तस्यार्जुनॊ धनुश छित्त्वा शरावापं निकृत्य च\nआजघान उरसि करुद्धः सप्तभिर नतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 40, "text": "अथान्यद धनुर आदाय स राजा करॊधमूर्हितः\nवासविं नवभिर बाणैर बाह्वॊर उरसि चार्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 41, "text": "ततॊ ऽरजुनः समयन्न एव शरुतायुधम अरिंदमः\nशरैर अनेकसाहस्रैः पीडयाम आस भारत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 42, "text": "अश्वांश चास्यावधीत तूर्णं सारथिं च महारथः\nविव्याध चैनं सप्तत्या नाराचानां महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 43, "text": "हताश्वं रथम उत्सृज्य स तु राजा शरुतायुधः\nअभ्यद्रवद रणे पार्थं गदाम उद्यम्य वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 44, "text": "वरुणस्यात्मजॊ वीरः स तु राजा शरुतायुधः\nपर्णाशा जननी यस्य शीततॊया महानदी" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 45, "text": "तस्य माताब्रवीद वाक्यं वरुणं पुत्रकारणात\nअवध्यॊ ऽयं भवेल्लॊके शत्रूणां तनयॊ मम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 46, "text": "वरुणस तव अब्रवीत परीतॊ ददाम्य अस्मै वरं हितम\nदिव्यम अस्त्रं सुतस ते ऽयं यनावध्यॊ भविष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 47, "text": "नास्ति चाप्य अमरत्वं वै मनुष्यस्य कथं चन\nसर्वेणावश्य मर्तव्यं जातेन सरितां वरे" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 48, "text": "दुर्धर्षस तव एष शत्रूणां रणेषु भविता सदा\nअस्त्रस्यास्य परभावाद वै वयेतु ते मानसॊ जवरः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 49, "text": "इत्य उक्त्वा वरुणः परादाद गदां मन्त्रपुरस्कृताम\nयाम आसाद्य दुराधर्षः सर्वलॊके शरुतायुधः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 50, "text": "उवाच चैनं भगवान पुनर एव जलेश्वरः\nअयुध्यति न भॊक्तव्या स तवय्य एव पतेद इति" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 51, "text": "स तया वीर घातिन्या जनार्दनम अताडयत\nपरतिजग्राह तां कृष्णः पीनेनांसेन वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 52, "text": "नाकम्पयत शौरिं सा विन्ध्यं गिरिम इवानिलः\nपरत्यभ्ययात तं विप्रॊढा कृत्येव दुरधिष्ठिता" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 53, "text": "जघान चास्थितं वीरं शरुतायुधम अमर्षणम\nहत्वा शरुतायुधं वीरं जगतीम अन्वपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 54, "text": "हाहाकारॊ महांस तत्र सैन्यानां समजायत\nसवेनास्त्रेण हतं दृष्ट्वा शरुतायुधम अरिंदमम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 55, "text": "अयुध्यमानाय हि सा केशवाय नराधिप\nकषिप्ता शरुतायुधेनाथ तस्मात तम अवधीद गदा" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 56, "text": "यथॊक्तं वरुणेनाजौ तथा स निधनं गतः\nवयसुश चाप्य अपतद भूमौ परेक्षतां सर्वधन्विनाम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 57, "text": "पतमानस तु स बभौ पर्णाशायाः परियः सुतः\nसंभग्न इव वातेन बहुशाखॊ वनस्पतिः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 58, "text": "ततः सर्वाणि सैन्यानि सेनामुख्याश च सर्वशः\nपराद्रवन्त हतं दृष्ट्वा शरुतायुधम अरिंदमम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 59, "text": "तथ काम्बॊजराजस्य पुत्रः शूरः सुदक्षिणः\nअभ्ययाज जवनैर अश्वैः फल्गुनं शत्रुसूदनम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 60, "text": "तस्य पार्थः शरान सप्त परेषयाम आस भारत\nते तं शूरं विनिर्भिद्य पराविशन धरणीतलम" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 61, "text": "सॊ ऽतिविद्धः शरैस तीक्ष्णैर गाण्डीवप्रेषितैर मृधे\nअर्जुनं परतिविव्याध दशभिर कङ्कपत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 62, "text": "वासुदेवं तरिभिर विद्ध्वा पुनः पार्थं च पञ्चभिः\nतस्य पार्थॊ धनुश छित्त्वा केतुं चिच्छेद मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 63, "text": "भल्लाभ्यां भृशतीक्ष्णाभ्यां तं च विव्याध पाण्डवः\nस तु पार्थं तरिभिर विद्ध्वा सिंहनादम अथानदत" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 64, "text": "सर्वपारशवीं चैव शक्तिं शूरः सुदक्षिणः\nस घण्टां पराहिणॊद घॊरां करुद्धॊ गाण्डीवधन्वने" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 65, "text": "सा जवलन्ती महॊल्केव तम आसाद्य महारथम\nस विस्फुलिङ्गा निर्भिद्य निपपात महीतले" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 66, "text": "तं चतुर्दशभिः पार्थॊ नाराचैः कङ्कपत्रिभिः\nसाश्वध्वजधनुः सूतं विव्याधाचिन्त्य विक्रमः\nरथं चान्यैः सुबहुभिश चक्रे विशकलं शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 67, "text": "सुदक्षिणं तु काम्बॊजं मॊघसंकल्पविक्रमम\nबिभेद हृदि बाणेन पृथु धारेण पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 68, "text": "स भिन्नमर्मा सरस्ताङ्गः परभ्रष्ट मुकुटाङ्गदः\nपपाताभिमुखः शूरॊ यन्त्रमुक्त इव धवजः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 69, "text": "गिरेः शिख रजः शरीमान सुशाखः सुप्रतिष्ठितः\nनिर्भग्न इव वातेन कर्णिकारॊ हिमात्यये" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 70, "text": "शेते सम निहतॊ भूमौ काम्बॊजास्तरणॊचितः\nसुदर्शनीयस ताम्राक्षः कर्णिना स सुदक्षिणः\nपुत्रः काम्बॊजराजस्य पार्थेन विनिपातितः" }, { "book": 7, "chapter": 67, "shloka": 71, "text": "ततः सर्वाणि सैन्यानि वयद्रवन्त सुतस्य ते\nहतं शरुतायुधं दृष्ट्वा काम्बॊजं च सुदक्षिणम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 1, "text": "[स]\nहते सुदक्षिणे राजन वीरे चैव शरुतायुधे\nजवेनाभ्यद्रवन पार्थं कुपिताः सैनिकास तव" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 2, "text": "अभीषाहा शूरसेनाः शिबयॊ ऽथ वसातयः\nअभ्यवर्षंस ततॊ राजञ शरवर्षैर धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 3, "text": "तेषां षष्टिशतानार्यान परामथ्नत पाण्डवैः शरैः\nते सम भीताः पलायन्त वयाघ्रात कषुद्रमृगा इव" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 4, "text": "ते निवृत्य पुनः पार्थं सरतः पर्यवारयन\nरणे सपत्नान निघ्नन्तं जिगीषंतन परान युधि" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 5, "text": "तेषाम आपततां तूर्णं गाण्डीवप्रेषितैः शरैः\nशिरांसि पातयाम आस बाहूंश चैव धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 6, "text": "शिरॊभिः पतितैस तत्र भूमिर आसीन निरन्तरा\nअभ्रच छायेव चैवासीद धवाङ्क्ष गृध्रवडैर युधि" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 7, "text": "तेषु तूत्साद्यमानेषु करॊधामर्षसमन्वितौ\nशरुतायुश चाच्युतायुश च धनंजयम अयुध्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 8, "text": "बलिनौ सपर्थिनौ वीरौ कुलजौ बाहुशालिनौ\nताव एनं शरवर्षाणि सव्यदक्षिणम अस्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 9, "text": "तवरायुक्तौ महाराज परार्थयानौ महद यशः\nअर्जुनस्य वधप्रेप्सू पुत्रार्थे तव धन्विनौ" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 10, "text": "ताव अर्जुनं सहस्रेण पत्रिणां नतपर्वणाम\nपूरयाम आसतुः करुद्धौ तडागं जलदौ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 11, "text": "शरुतायुश च ततः करुद्धस तॊमरेण धनंजयम\nआजघान रथश्रेष्ठः पीतेन निशितेन च" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 12, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ बलवता शत्रुणा शत्रुकर्शनः\nआजगाम परं मॊहं मॊहयन केशवं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 13, "text": "एतस्मिन्न एव काले तु सॊ ऽचयुतायुर महारथः\nशूलेन भृशतीक्ष्णेन ताडयाम आस पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 14, "text": "कषते कषारं स हि ददौ पाण्डवस्य महात्मनः\nपार्थॊ ऽपि भृशसंविद्धॊ धवजयष्टिं समाश्रितः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 15, "text": "ततः सर्वस्य सैन्यस्य तावकस्य विशां पते\nसिंहनादॊ महान आसीद धतं मत्वा धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 16, "text": "कृष्णश च भृशसंतप्तॊ दृष्ट्वा पार्थं विचेतसम\nआश्वासयत सुहृद्याभिर वाग्भिस तत्र धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 17, "text": "ततस तौ रथिनां शरेष्ठौ लब्धलक्षौ धनंजयम\nवासुदेवं च वार्ष्णेयं शरवर्षैः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 18, "text": "सचक्रकूबर रथं साश्वध्वजपताकिनम\nअदृश्यं चक्रतुर युद्धे तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 19, "text": "परत्याश्वस्तस तु बीभत्सुः शनकैर इव भारत\nपरेतराजपुरं पराप्य पुनः परत्यागतॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 20, "text": "संछन्नं शरजालेन रथं दृष्ट्वा स केशवम\nशत्रू चाभिमुखौ दृष्ट्वा दीप्यमानाव इवानलौ" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 21, "text": "परादुश्चक्रे ततः पार्थः शाक्रम अस्त्रं महारथः\nतस्माद आसन सहस्राणि शराणां नतपर्वणाम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 22, "text": "ते जघ्नुस तौ महेष्वासौ ताभ्यां सृष्टांश च सायकान\nविचेरुर आकाशगताः पार्थ बाणविदारिताः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 23, "text": "परतिहत्य शरांस तूर्णं शरवेगेन पाण्डवः\nपरतस्थे तत्र तत्रैव यॊधयन वै महारथान" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 24, "text": "तौ च फल्गुन बाणौघैर विबाहु शिरसौ कृतौ\nवसुधाम अन्वपद्येतां वातनुन्नाव इव दरुमौ" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 25, "text": "शरुतायुषश च निधनं वधश चैवाच्युतायुषः\nलॊकविस्मापनम अभूत समुद्रस्येव शॊषणम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 26, "text": "तयॊः पदानुगान हत्वा पुनः पञ्चशतान रथान\nअभ्यगाद भारतीं सेनां निघ्नन पार्थॊ वरान वरान" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 27, "text": "शरुतायुषं च निहतं परेक्ष्य चैवाच्युतायुषम\nअयुतायुश च संक्रुद्धॊ दीर्घायुश चैव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 28, "text": "पुत्रौ तयॊर नरश्रेष्ठौ कौन्तेयं परतिजग्मतुः\nकिरन्तौ विविधान बाणान पितृव्यसनकर्शितौ" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 29, "text": "ताव अर्जुनॊ मुहूर्तेन शरैः संनतपर्वभिः\nपरेषयत परमक्रुद्धॊ यमस्य सदनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 30, "text": "लॊडयन्तम अनीकानि दविपं पद्मसरॊ यथा\nनाशक्नुवन वारयितुं पार्थं कषत्रिय पुंगवाः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 31, "text": "अग्नास तु गजवारेण पाण्डवं पर्यवारयन\nकरुद्धाः सहस्रशॊ राजञ शिखिता हस्तिसादिनः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 32, "text": "दुर्यॊधन समादिष्टाः कुञ्जरैः पर्वतॊपमैः\nपराच्याश च दाक्षिणात्याश च कलिङ्ग परमुखा नृपाः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 33, "text": "तेषाम आपततां शीघ्रं गाण्डीवप्रेषितैः शरैः\nनिचकर्त शिरांस्य उग्रौ बाहून अपि सुभूषणान" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 34, "text": "तैः शिरॊभिर मही कीर्णा बाहुभिश च सहाङ्गदैः\nबभौ कनकपाषाणा भुजगैर इव संवृता" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 35, "text": "बाहवॊ विशिखैश छिन्नाः शिरांस्य उन्मथितानि च\nचयवमानान्य अदृश्यन्त दरुमेभ्य इव पक्षिणः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 36, "text": "शरैः सहस्रशॊ विद्धा दविपाः परस्रुत शॊणिताः\nवयदृश्यन्ताद्रयः काले गैरिकाम्बुस्रवा इव" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 37, "text": "निहताः शेरते समान्ये बीभत्सॊर निशितैः शरैः\nगजपृष्ठ गता मलेच्छा नाना विकृतदर्शनाः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 38, "text": "नानावेषधरा राजन नानाशस्त्रौघसंवृताः\nरुधिरेणानुलिप्ताङ्गा भान्ति चित्रैः शरैर हताः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 39, "text": "शॊणितं निर्वमन्ति सम दविपाः पार्थ शराहताः\nसहस्रशश छिन्नगात्राः सारॊहाः सपदानुगाः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 40, "text": "चुक्रुशुश च निपेतुश च बभ्रमुश चापरे दिशः\nभृशं तरसाश च बहुधा सवानेन ममृदुर गजाः\nसान्तरायुधिका मत्ता दविपास तीक्ष्णविषॊपमाः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 41, "text": "विदन्त्य असुरमायां ये सुघॊरा घॊरचक्षुषः\nयवनाः पारदाश चैव शकाश च सुनिकैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 42, "text": "यॊ यॊनिप्रभवा मलेच्छाः कालकल्पाः परहारिणः\nदार्वाभिसारा दरदाः पुण्ड्राश च सह बाह्लिकैः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 43, "text": "न ते सम शक्याः संख्यातुं वराताः शतसहस्रशः\nवृष्टिस तथाविधा हय आसीच छलभानाम इवायतिः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 44, "text": "अभ्रच छायाम इव शरैः सैन्ये कृत्वा धनंजयः\nमुण्डार्ध मुण्डजटिलान अशुचीञ जटिलाननान\nमलेच्छान अशातयत सर्वान समेतान अस्त्रमायया" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 45, "text": "शरैश च शतशॊ विद्धास ते संघाः संघचारिणः\nपराद्रवन्त रणे भीता गिरिगह्वरवासिनः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 46, "text": "गजाश्वसादि मलेच्छानां पतितानां शतैः शरैः\nवडाः कङ्का वृका भूमाव अपिवन रुधिरं मुदा" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 47, "text": "पत्त्यश्वरथनागैश च परच्छन्नकृतसंक्रमाम\nशरवर्ष पलवां घॊरां केशशैवलशाड्वलाम\nपरावर्तयन नदीम उग्रां शॊणितौघतरङ्गिणीम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 48, "text": "शिरस तराणक्षुद्रमत्स्यां युगान्ते कालसंभृताम\nअकरॊद गजसंबाधां नदीम उत्तरशॊणिताम\nदेहेभ्यॊ राजपुत्राणां नागाश्वरथसादिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 49, "text": "यथा सथलं च निम्नं च न सयाद वर्षति वासवे\nतथासीत पृथिवी सर्वा शॊणितेन परिप्लुता" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 50, "text": "षट सहस्रान वरान वीरान पुनर दशशतान वरान\nपराहिणॊन मृत्युलॊकाय कषत्रियान कषत्रियर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 51, "text": "शरैः सहस्रशॊ विद्धा विधिवत कल्पिता दविपाः\nशेरते भूमिम आसाद्य शैला वज्रहता इव" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 52, "text": "स वाजिरथमातङ्गान निघ्नन वयचरद अर्जुनः\nपरभिन्न इव मातङ्गॊ मृद्नन नड वनम यथा" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 53, "text": "भूरि दरुमलता गुल्मं शुष्केन्धनतृणॊलपम\nनिर्दहेद अनलॊ ऽरण्यं यथा वायुसमीरितः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 54, "text": "सैन्यारण्यं तव तथा कृष्णानिल समीरितः\nशरार्चिर अदहत करुद्धः पाण्डवाग्निर धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 55, "text": "शून्यान कुर्वन रथॊपस्थान मानवैः संस्तरन महीम\nपरानृत्यद इव संबाधे चापहस्तॊ धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 56, "text": "वज्रकल्पैः शरैर भूमिं कुर्वन्न उत्तरशॊणिताम\nपराविशद भारतीं सेनां संक्रुद्धॊ वै धनंजयः\nतं शरुतायुस तथाम्बष्ठॊ वरजमानं नयवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 57, "text": "तस्यार्जुनः शरैस तीक्ष्णैः कङ्कपत्र परिच्छदैः\nनयपातयद धयाञ शीघ्रं यतमानस्य मारिष\nधनुश चास्यापरैश छित्त्वा शरैः पार्थॊ विचक्रमे" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 58, "text": "अम्बष्ठस तु गदां गृह्य करॊधपर्याकुलेक्षणः\nआससाद रणे पार्थं केशवं च महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 59, "text": "ततः स परहसन वीरॊ गदाम उद्यम्य भारत\nरथम आवार्य गदया केशवं समताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 60, "text": "गदया ताडितं दृष्ट्वा केशवं परवीरहा\nअर्जुनॊ भृशसंक्रुद्धः सॊ ऽमबष्ठं परति भारत" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 61, "text": "ततः शरैर हेमपुङ्खैः सगदं रथिनां वरम\nछादयाम आस समरे मेघः सूर्यम इवॊदितम" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 62, "text": "ततॊ ऽपरैः शरैश चापि गदां तस्य महात्मनः\nअचूर्णयत तदा पार्थस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 63, "text": "अथ तां पतितां दृष्ट्वा गृह्यान्यां महतीं गदाम\nअर्जुनं वासुदेवं च पुनः पुनर अताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 64, "text": "तस्यार्जुनः कषुरप्राभ्यां सगदाव उद्यतौ भुजौ\nचिच्छेदेन्द्र धवजाकारौ शिरश चान्येन पत्रिणा" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 65, "text": "स पपात हतॊ राजन वसुधाम अनुनादयन\nइन्द्रध्वज इवॊत्सृष्टॊ यन्त्रनिर्मुक्त बन्धनः" }, { "book": 7, "chapter": 68, "shloka": 66, "text": "रथानीकावगाढश च वारणाश्वशतैर वृतः\nसॊ ऽदृश्यत तदा पार्थॊ घनैः सूर्य इवावृतः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 1, "text": "[स]\nततः परविष्टे कौन्तेये सिन्धुराजजिघांसया\nदरॊणानीकं विनिर्भिद्य भॊजानीकं च दुस्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 2, "text": "काम्बॊजस्य च दायादे हते राजन सुदक्षिणे\nशरुतायुधे च विक्रान्ते निहते सव्यसाचिना" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 3, "text": "विप्रद्रुतेष्व अनीकेषु विध्वस्तेषु समन्ततः\nपरभग्नं सवबलं दृष्ट्वा पुत्रस ते दरॊणम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 4, "text": "तवरन्न एकरथेनैव समेत्य दरॊणम अब्रवीत\nगतः स पुरुषव्याघ्रः परमथ्येमां महाचमूम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 5, "text": "अत्र बुद्ध्या समीक्षस्व किं नु कार्यम अनन्तरम\nअर्जुनस्य विघाताय दारुणे ऽसमिञ जनक्षये" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 6, "text": "यथा स पुरुषव्याघ्रॊ न हन्येत जयद्रथः\nतथाविधत्स्व भद्रं ते तवं हि नः परमा गतिः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 7, "text": "असौ धनंजयाग्निर हि कॊपमारुत चॊदितः\nसेना कक्षं दहति मे वह्निः कक्षम इवॊत्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 8, "text": "अतिक्रान्ते हि कौन्तेये भित्त्वा सैन्यं परंतप\nजयद्रथस्य गॊप्तारः संशयं परमं गताः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 9, "text": "सथिरा बुद्दिह्र नरेन्द्राणाम आसीद बरह्मविदां वर\nनातिक्रमिष्यति दरॊणं जातु जीवन धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 10, "text": "सॊ ऽसौ पाथॊ वयतिक्रान्तॊ मिषतस ते महाद्युते\nसर्वं हय अद्यातुरं मन्ये नैतद अस्ति बलं मम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 11, "text": "जानामि तवां महाभाग पाण्डवानां हिते रतम\nतथा मुह्यामि च बरह्मन कार्यवत्तां विचिन्तयन" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 12, "text": "यथाशक्ति च ते बरह्मन वर्तये वृत्तिम उत्तमाम\nपरीणामि च यथाशक्ति तच च तवं नावबुध्यसे" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 13, "text": "अस्मान न तवं सदा भक्तान इच्छस्य अमितविक्रम\nपाण्डवान सततं परीणास्य अस्माकं विप्रिये रतान" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 14, "text": "अस्मान एवॊपजीवंस तवम अस्माकं विप्रिये रतः\nन हय अहं तवां विजानामि मधु दिग्धम इव कषुरम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 15, "text": "नादास्यच चेद वरं मह्यं भवान पाण्डव निग्रहे\nनावारयिष्यं गच्छन्तम अहं सिन्धुपतिं गृहान" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 16, "text": "मया तव आशंसमानेन तवत्तस तराणम अबुद्धिना\nआश्वासितः सिन्धुपतिर मॊहाद दत्तश च मृत्यवे" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 17, "text": "यम दंष्ट्रान्तरं पराप्तॊ मुच्येतापि हि मानवः\nनार्जुनस्य वशं पराप्तॊ मुच्येताजौ जयद्रथः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 18, "text": "स तथा कुरु शॊणाश्व यथा रक्ष्येत सैन्धवः\nमम चार्तप्रलापानां मा करुधः पाहि सैन्धवम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 19, "text": "[दर्न]\nनाभ्यसूयामि ते वाचम अश्वत्थाम्नासि मे समः\nसत्यं तु ते परवक्ष्यामि तज जुषस्व विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 20, "text": "सारथिः परवरः कृष्णः शीघ्राश चास्य हयॊत्तमाः\nअल्पं च विवरं कृत्वा तूर्णं याति धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 21, "text": "किं नु पश्यसि बाणौघान करॊशमात्रे किरीटिनः\nपश्चाद रथस्य पतितान कषिप्ताञ शीघ्रं हि गच्छतः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 22, "text": "न चाहं शीघ्रयाने ऽदय समर्थॊ वयसान्वितः\nसेनामुखे च पार्थानाम एतद बलम उपस्थितम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 23, "text": "युधिष्ठिरश च मे गराह्यॊ मिषतां सर्वधन्विनाम\nएवं मया परतिज्ञातं कषत्रमध्ये महाभुज" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 24, "text": "धनंजयेन चॊत्सृष्टॊ वर्तते परमुखे मम\nतस्माद वयूह मुखं हित्वा नाहं यास्यामि फल्गुनम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 25, "text": "तुल्याभिजनकर्माणं शत्रुम एकं सहायवान\nगत्वा यॊधय मा भैस तवं तवं हय अस्य जगतः पतिः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 26, "text": "राजा शूरः कृती दक्षौ वैरम उत्पाद्य पाण्डवैः\nवीर सवयं परयाह्य आशु यत्र यातॊ धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 27, "text": "[दुर]\nकथं तवाम अप्य अतिक्रान्तः सर्वशस्त्रभृतां वरः\nधनंजयॊ मया शक्य आचार्य परतिबाधितुम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 28, "text": "अपि शक्यॊ रणे जेतुं वज्रहस्तः पुरंदरः\nनार्जुनः समरे शक्यॊ जेतुं परपुरंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 29, "text": "येन भॊजश च हार्दिक्यॊ भवांश च तरिदशॊपमः\nअस्त्रप्रतापेन जितौ शरुतायुश च निबर्हितः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 30, "text": "सुदक्षिणश च निहतः स च राजा शरुतायुधः\nशरुतायुश चाच्युतायुश च मलेच्छाश च शतशॊ हताः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 31, "text": "तं कथं पाण्डवं युद्धे दहन्तम अहितान बहून\nपरतियॊत्स्यामि दुर्धर्षं तन मे शंसास्त्र कॊविद" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 32, "text": "कषमं चेन मन्यसे युद्धं मम तेनाद्य शाधि माम\nपरवान अस्मि भवति परेष्यकृद रक्ष मे यशः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 33, "text": "[दर्न]\nसत्यं वदसि कौरव्य कुराधर्षॊ धनंजयः\nअहं तु तत करिष्यामि यथैनं परसहिष्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 34, "text": "अद्भुतं चाद्य पश्यन्तु लॊके सर्वधनुर्धराः\nविषक्तं तवयि कौन्तेयं वासुदेवस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 35, "text": "एष ते कवचं राजंस तथा बध्नामि काञ्चनम\nयथा न बाणा नास्त्राणि विषहिष्यन्ति ते रणे" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 36, "text": "यदि तवां सासुरसुराः स यक्षॊरग राक्षसाः\nयॊधयन्ति तरयॊ लॊकाः स नरा नास्ति ते भयम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 37, "text": "न कृष्णॊ न च कौनेयॊ न चान्यः शस्त्रभृद रणे\nशरानर्पयितुं कश चित कवचे तव शक्ष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 38, "text": "स तवं कवचम आस्थाय करुद्धम अद्य रणे ऽरजुनम\nतवरमाणः सवयं याहि न चासौ तवां सहिष्यते" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 39, "text": "[स]\nएवम उक्त्वा तवरन दरॊणः सपृष्ट्वाम्भॊ वर्म भास्वरम\nआबबन्धाद्भुततमं जपन मन्त्रं यथाविधि" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 40, "text": "रणे तस्मिन सुमहति विजयाय सुतस्य ते\nविसिस्मापयिषुर लॊकं विद्यया बरह्मवित्तमः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 41, "text": "[दर्न]\nकरॊतु सवस्ति ते बरह्मा सवस्ति चापि दविजातयः\nसरीसृपाश च ये शरेष्ठास तेभ्यस ते सवस्ति भारत" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 42, "text": "ययातिर नहुषश चैव धुन्धुमारॊ भगीरथः\nतुभ्यं राजर्षयः सर्वे सवस्ति कुर्वन्तु सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 43, "text": "सवस्ति ते ऽसत्व एकपादेभ्यॊ बहु पादेभ्य एव च\nसवस्त्य अस्त्व अपादकेभ्यश च नित्यं तव महारणे" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 44, "text": "सवाहा सवधा शची चैव सवस्ति कुर्वन्तु ते सदा\nलक्ष्णीर अरुन्धती चैव कुरौतां सवस्ति ते ऽनघ" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 45, "text": "असितॊ देवलश चैव विश्वामित्रस तथाङ्गिराः\nवसिष्ठः कश्यपश चैव सवस्ति कुर्वन्तु ते नृप" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 46, "text": "धाता विधाता लॊकेशॊ दिशश च स दिग ईश्वराः\nसवस्ति ते ऽदय परयच्छन्तु कार्त्तिकेयश च षण मुखः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 47, "text": "विवस्वान भगवान सवस्ति करॊतु तव सर्वशः\nदिग गजाश चैव चत्वारः कषितिः खं गगनं गरहाः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 48, "text": "अधस्ताद धरणीं यॊ ऽसौ सदा धारयते नृप\nस शेषः पन्नगश्रेष्ठः सवस्ति तुभ्यं परयच्छतु" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 49, "text": "गान्धारे युधि विक्रम्य निर्जिताः सुरसत्तमाः\nपुरा वृत्रेण दैत्येन भिन्नदेहाः सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 50, "text": "हृततेजॊबलाः सर्वे तदा सेन्द्रा दिवौकसः\nबरह्माणं शरणं जग्मुर वृत्राद भीता महासुरात" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 51, "text": "[देवाह]\nपरमर्दितानां वृत्रेण देवानां देव सत्तम\nगतिर भव सुर शरेष्ठ तराहि नॊ महतॊ भयात" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 52, "text": "[दर्न]\nअथ पार्श्वे सथितं विष्णुं शक्रादींश च सुरॊत्तमान\nपराह तथ्यम इदं वाक्यं विषण्णान सुरसत्तमान" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 53, "text": "रक्ष्या मे सततं देवाः सहेन्द्राः स दविजातयः\nतवष्टुः सुदुर्धरं तेजॊ यन वृत्रॊ विनिर्मितः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 54, "text": "तवष्ट्रा पुरा तपस तप्त्वा वर्षायुतशतं तदा\nवृत्रॊ विनिर्मितॊ देवाः पराप्यानुज्ञां महेश्वरात" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 55, "text": "स तस्यैव परसादाद वै हन्याद एव रिपुर बली\nनागत्वा शंकर सथानं भगवान दृश्यते हरः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 56, "text": "दृष्ट्वा हनिष्यथ रिपुं कषिप्रं गच्छत मन्दरम\nयत्रास्ते तपसां यॊनिर दक्षयज्ञविनाशनः\nपिनाकी सर्वभूतेशॊ भग नेत्रनिपातनः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 57, "text": "ते गत्वा सहिता देवा बरह्मणा सह मन्दरम\nअपश्यंस तेजसां राशिं सूर्यकॊटि समप्रभम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 58, "text": "सॊ ऽबरवीत सवागतं देवा बरूत किं करवाण्य अहम\nअमॊघं दर्शनं मह्यम आमप्राप्तिर अतॊ ऽसतु वः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 59, "text": "एवम उक्तास तु ते सर्वे परत्यूचुस तं दिवौकसः\nतेजॊ हृतं नॊवृत्रेण गतिर भव दिवौकसाम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 60, "text": "मूर्तीर ईक्षष्व नॊ देव परहारैर जर्जरीकृताः\nशरणं तवां परपन्नाः सम गतिर भव महेश्वर" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 61, "text": "[महेष्वर]\nविदितं मे यथा देवाः कृत्येयं सुमहाबला\nतवष्टुस तेजॊ भवा घॊरा दुर्निवार्याकृतात्मभिः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 62, "text": "अवश्यं तु मया कार्यं साह्यं सर्वदिवौकसाम\nममेदं गात्रजं शक्र कवचं गृह्य भास्वरम\nबधानानेन मन्त्रेण मानसेन सुरेश्वर" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 63, "text": "[दर्न]\nइत्य उक्त्वा वरदः परादाद वर्मतन मन्त्रम एव च\nस तेन वर्मणा गुप्तः परायाद वृत्र चमूं परति" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 64, "text": "नानाविधैश च शस्त्रौघैः पात्यमानैर महारणे\nन संधिः शक्यते भेत्तुं वर्म बन्धस्य तस्य तु" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 65, "text": "ततॊ जघान समरे वृत्रं देवपतिः सवयम\nतं च मत्रमयं बन्धं वर्म चाङ्गिरसे ददौ" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 66, "text": "अङ्गिराः पराह पुत्रस्य मन्त्रज्ञस्य बृहस्पतेः\nबृहस्पतिर अथॊवाच अग्निवेश्याय धीमते" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 67, "text": "अग्निवेश्यॊ मम परादात तेन बध्नामि वर्म ते\nतवाद्य देहरक्षार्थं मन्त्रेण नृपसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 68, "text": "एवम उक्त्वा ततॊ दरॊणस तव पुत्रं महाद्युतिः\nपुनर एव वचः पराह शनैर आचार्य पुंगवः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 69, "text": "बरह्मसूत्रेण बध्नामि कवचं तव पार्थिव\nहिरण्यगर्भेण यथा यद्धं विष्णॊः पुरा रणे" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 70, "text": "यथा च बरह्मणा बद्धं संग्रामे तारकामये\nशक्रस्य कवचं दिव्यं तथा बध्नाम्य अहं तव" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 71, "text": "बद्ध्वा तु कवचं तस्य मन्त्रेण विधिपूर्वकम\nपरेषयाम आस राजानं युद्धाय महते दविजः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 72, "text": "स संनद्धॊ महाबाहुर आचार्येण महात्मना\nरथानां च सहस्रेण तरिगर्तानां परहारिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 73, "text": "तथा दन्ति सहस्रेण मत्तानां वीर्यशालिनाम\nअश्वानाम अयुतेनैव तथान्यैश च महारथैः" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 74, "text": "वृतः परायान महाबाहुर अर्जुनस्य रथं परति\nनाना वादित्रघॊषेण यथा वैरॊचनिस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 69, "shloka": 75, "text": "ततः शब्दॊ महान आसीत सैन्यानां तव भारत\nअगाधं परस्थितं दृट्ष्ट्वा समुद्रम इव कौरवम" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 1, "text": "[स]\nपरविष्टयॊर महाराज पार्थ वार्ष्णेययॊस तदा\nदुर्यॊधने परयाते च पृष्ठतः पुरुषर्षभे" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 2, "text": "जवेनाभ्यद्रवन दरॊणं महता निस्वनेन च\nपाण्डवाः सॊमकैः सार्धं ततॊ युद्धम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 3, "text": "तद युद्धम अभवद घॊरं तुमुलं लॊमहर्षणम\nपाञ्चालानां कुरूणां च वयूहस्य पुरतॊ ऽदभुतम" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 4, "text": "राजन कदा चिन नास्माभिर दृष्टं तादृङ न च शरुतम\nयादृङ मध्यगते सूर्ये युद्धम आसीद विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 5, "text": "धृष्टद्युम्नमुखाः पार्था वयूढानीकाः परहारिणः\nदरॊणस्य सैन्यं ते सर्वे शरवर्षैर अवाकिरन" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 6, "text": "वयं दरॊणं पुरस्कृत्य सर्वशस्त्रभृतां वरम\nपार्षत परमुखान पार्थान अभ्यवर्षाम सायकैः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 7, "text": "महामेघाव इवॊदीर्णौ मिश्रवातौ हिमात्यये\nसेनाग्रे विप्रकाशेते रुचिरे रथभूषिते" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 8, "text": "समेत्य तु महासेने चक्रतुर वेगम उत्तमम\nजाह्नवी यमुने नद्यौ परावृषीवॊल्बणॊदके" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 9, "text": "नानाशस्त्रपुरॊ वातॊ दविपाश्वरथसंवृतः\nगदा विद्युन महारौद्रः संग्रामजलदॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 10, "text": "भारद्वाजानिलॊद्धूतः शरधारा सहस्रवान\nअभ्यवर्षन महारौद्रः पाण्डुसेनाग्निम उद्धतम" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 11, "text": "समुद्रम इव घर्मान्ते विवान घॊरॊ महानिलः\nवयक्षॊभयद अनीकानि पाण्डवानां दविजॊत्तमः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 12, "text": "ते ऽपि सर्वप्रयत्नेन दरॊणम एव समाद्रवन\nबिभित्सन्तॊ महासेनं वार्यौघाः परबला इव" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 13, "text": "वारयाम आस तान दरॊणॊ जलौघान अचलॊ यथा\nपाण्डवान समरे करुद्धान पाञ्चालांश च स केकयान" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 14, "text": "अथापरे ऽपि राजानः परावृत्य समन्ततः\nमहाबाला रणे शूराः पाञ्चालान अन्ववारयन" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 15, "text": "ततॊ रणे नरव्याघ्रः पार्षतः पाण्डवैः सह\nसंजघानासकृद दरॊणं बिभित्सुर अरिवाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 16, "text": "यथैव शरवर्षाणि दरॊणॊ वर्षति पार्षते\nतथैव शरवर्षाणि धृष्टद्युम्नॊ ऽभयवर्षत" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 17, "text": "सनिस्त्रिंशपुरॊ वातः शक्तिप्रासर्ष्टि संवृतः\nजया विद्युच चापसंह्रादॊ धृष्टद्युम्न बलाहकः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 18, "text": "शरधाराश्म वर्षाणि वयसृजत सर्वतॊदिशम\nनिघ्नन रथवराश्वौघांश छादयाम आस वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 19, "text": "यं यम आर्छच छरैर दरॊणः पाण्डवानां रथव्रजम\nततस ततः शरैर दरॊणम अपाकर्षत पार्षतः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 20, "text": "तथा तु यतमानस्य दरॊणस्य युधि भारत\nधृष्टद्युम्नं समासाद्य तरिधा सैन्यम अभिद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 21, "text": "भॊजम एके नयवर्तन्त जलसंधम अथापरे\nपाण्डवैर हन्यमानाश च दरॊणम एवापरे ऽवरजन" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 22, "text": "सैन्यान्य अघटयद यानि दरॊणस तु रथिनां वरः\nवयधमच चापि तान्य अस्य घृष्टद्युम्नॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 23, "text": "धार्तराष्टास तरिधा भूता वध्यन्ते पाण्डुसृञ्जयैः\nअगॊपाः पशवॊ ऽरण्ये बहुभिः शवापदैर इव" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 24, "text": "कालः संग्रसते यॊधान धृष्टद्युम्नेन मॊहितान\nसंग्रामे तुमुले तस्मिन्न इति संमेनिरे जनाः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 25, "text": "कुनृपस्य यथा राष्ट्रं दुर्भिक्षव्याधितस्करैः\nदराव्यते तद्वद आपन्ना पाण्डवैस तव वाहिनी" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 26, "text": "अर्करश्मि परभिन्नेषु शस्त्रेषु कवचेषु च\nचक्षूंषि परतिहन्यन्ते सैन्येन रजसा तथा" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 27, "text": "तरिधा भूतेषु सैन्येषु वध्यमानेषु पाण्डवैः\nअमर्षितस ततॊ दरॊणः पाञ्चालान वयधमच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 28, "text": "मृद्नतस तान्य अनीकानि निघ्नतश चापि सायकैः\nबभूव रूपं दरॊणस्य कालाग्नेर इव दीप्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 29, "text": "रथं नागं हयं चापि पत्तिनश च विशां पते\nएकैकेनेषुणा संख्ये निर्बिभेद महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 30, "text": "पाण्डवानां तु सैन्येषु नास्ति कश चित स भारत\nदधार यॊ रणे बाणान दरॊण चापच्युताञ शितान" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 31, "text": "तत पच्यमानम अर्केण दरॊण सायकतापितम\nबभ्राम पार्षतं सैन्यं तत्र तत्रैव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 32, "text": "तथैव पार्षतेनापि काल्यमानं बलं तव\nअभवत सर्वतॊ दीप्तं शुष्कं वनम इवाग्निना" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 33, "text": "वध्यमानेषु सैन्येषु दरॊण पार्षत सायकैः\nतयक्त्वा पराणान परं शक्त्या परायुध्यन्त सम सैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 34, "text": "तावकानां परेषां च युध्यतां भरतर्षभ\nनासीत कश चिन महाराज यॊ ऽतयाक्षीत संयुगं भयात" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 35, "text": "भीमसेनं तु कौन्तेयं सॊदर्याः पर्यवारयन\nविविंशतिश चित्रसेनॊ विकर्णश च महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 36, "text": "विन्दानुविन्दाव आवन्त्यौ कषेमधूर्तिश च वीर्यवान\nतरयाणां तव पुत्राणां तरय एवानुयायिनः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 37, "text": "बाह्लीक राजस तेजस्वी कुलपुत्रॊ महारथः\nसह सेनः सहामात्यॊ दरापदेयान अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 38, "text": "शब्यॊ गॊवासनॊ राजा यॊधैर दशशतावरैः\nकाश्यस्याभिभुवः पुत्रं पराक्रान्तम अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 39, "text": "अजातशत्रुं कौन्तेयं जवलन्तम इव पावकम\nमद्राणमेश्वरः शल्यॊ राजा राजानम आवृणॊत" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 40, "text": "दुःशासनस तव अवस्थाप्य सवम अनीकम अमर्षणः\nसात्यकिं परययौ करुद्धः शूरॊ रथवरं युधि" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 41, "text": "सवकेनाहम अनीकेन संनद्ध कवचावृतः\nचतुःशतैर महेष्वासैश चेकितानम अवारयम" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 42, "text": "शकुनिस तु सहानीकॊ माद्रीपुत्रम अवारयत\nगान्धारकैः सप्तशतैश चापशक्तिशरासिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 43, "text": "विन्दानुविन्दाव आवन्त्यौ विराटं मत्स्यम आर्छताम\nपराणांस तयक्त्वा महेष्वासौ मित्रार्थे ऽभयुद्यतौ युधि" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 44, "text": "शिखण्डिनं याज्ञसेनिं रुन्धानम अपराजितम\nबाह्लिकः परतिसंयत्तः पराक्रानम अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 45, "text": "धृष्टद्युम्नं च पाञ्चाल्यं करूरैः सार्धं परभद्रकैः\nआवन्त्यः सह सौवीरैः करुद्ध रूपम अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 46, "text": "घटॊत्कचं तथा शूरं राक्षसं करूर यॊधिनम\nअलायुधॊ ऽदरवत तूर्णं करुद्धम आयान्तम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 47, "text": "अलम्बुसं राक्षसेन्द्रं कुन्तिभॊजॊ महारथः\nसैन्येन महता युक्तः करुद्ध रूपम अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 48, "text": "सैन्धवः पृष्ठतस तव आसीत सर्वसैन्यस्य भारत\nरक्षितः परमेष्वासैः कृपप्रभृतिभी रथैः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 49, "text": "तस्यास्तां चक्ररक्षौ दवौ सैन्धवस्य बृहत्तमौ\nदरौणिर दक्षिणतॊ राजन सूतपुत्रश च वामतः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 50, "text": "पृष्ठगॊपास तु तस्यासन सौमदत्ति पुरॊगमाः\nकृपश च वृषसेनश च शलः शल्यश च दुर्जयः" }, { "book": 7, "chapter": 70, "shloka": 51, "text": "नीतिमन्तॊ महेष्वासाः सर्वे युद्धविशारदाः\nसैन्धवस्य विधायैवं रक्षां युयुधिरे तदा" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 1, "text": "[स]\nराजन संग्रामम आश्चर्यं शृणु कीर्तयतॊ मम\nकुरूणां पाण्डवानां च यथा युद्धम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 2, "text": "भारद्वाजं समासाद्य वयूहस्य परमुखे सथितम\nअयॊधयन रणे पार्था दरॊणानीकं बिभित्सवः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 3, "text": "रक्षमाणाः सवकं वयूहं दरॊणस्यापि च सैनिकाः\nअयॊधयन रणे पार्थान परार्थयन्तॊ महद यशः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 4, "text": "विन्दानुविन्दाव आवन्त्यौ विराटं दशभिः शरैः\nआजघ्नतुः सुसंक्रुद्धौ तव पुत्रहितैषिणौ" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 5, "text": "विराटश च महाराज ताव उभौ समरे सथितौ\nपराक्रान्तम पराक्रम्य यॊधयाम आस सानुगौ" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 6, "text": "तेषां युद्धं समभवद दारुणं शॊणितॊदकम\nसिंहस्य दविपमुख्याभ्यां परभिन्नाभ्यां यथा वने" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 7, "text": "बाह्लीकं रभसं युद्धे याज्ञसेनिर महाबलः\nआजघ्ने विशिखैस तीक्ष्णैर घॊरैर मर्मास्थि भेदिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 8, "text": "बाह्लीकॊ याज्ञसेनिं तु हेमपुङ्खैः शिलाशितैः\nआजघान भृशं करुद्धॊ नवभिर नतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 9, "text": "तद युद्धम अभवद घॊरं शरशक्तिसमाकुलम\nभीरूणां तरासजननं शूराणां हर्षवर्धनम" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 10, "text": "ताभ्यां तत्र शरैर मुक्तैर अन्तरिक्षं दिशस तथा\nअभवत संवृतं सर्वं न पराज्ञायत किं चन" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 11, "text": "शैब्यॊ गॊवासनॊ युद्धे काश्य पुत्रं महारथम\nस सैन्यॊ यॊधयाम आस गजः परतिगजं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 12, "text": "बाह्लीक राजः संरब्धॊ दरौपदेयान महारथान\nमनः पञ्चेन्द्रियाणीव शुशुभे यॊधयन रणे" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 13, "text": "अयॊधयंस ते च भृशं तं शरौघैः समन्ततः\nइन्द्रियार्था यथा देहं शश्वद देहभृतां वर" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 14, "text": "वार्ष्णेयं सात्यकिं युद्धे पुत्रॊ दुःशासनस तव\nआजघ्ने सायकैस तीक्ष्णैर नवभिर नतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 15, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ बलवता महेष्वासेन धन्विना\nईषन मूर्छां जगामाशु सात्यकिः सत्यविक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 16, "text": "समाश्वस्तस तु वार्ष्णेयस तव पुत्रं महारथम\nविव्याध दशभिस तूर्णं सायकैः कङ्कपत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 17, "text": "ताव अन्यॊन्यं दृढं विद्धाव अन्यॊन्यशरविक्षतौ\nरेजतुः समरे राजन पुष्पिताव इव किंशुकौ" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 18, "text": "अलम्बुसस तु संक्रुद्धः कुन्तिभॊजशरार्दितः\nअशॊभत परं लक्ष्म्या पुष्पाढ्य इव किंशुकः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 19, "text": "कुन्तिभॊजं ततॊ रक्षॊ विद्ध्वा बहुभिर आयसैः\nअनदद भैरवं नादं वाहिन्याः परमुखे तव" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 20, "text": "ततस तौ समरे शूरौ यॊधयन्तौ परस्परम\nददृशुः सर्वभूतानि शक्र जम्भौ यथा पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 21, "text": "शकुनिं रभसं युद्धे कृतवैरं च भारत\nमाद्रीपुत्रौ च संरब्धौ शरैर अर्दयतां मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 22, "text": "तन मूलः स महाराज परावर्तत जनक्षयः\nतवया संजनितॊ ऽतयर्थं कर्णेन च विवर्धितः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 23, "text": "उद्धुक्षितश च पुत्रेण तव करॊधहुताशनः\nय इमां पृथिवीं राजन दग्धुं सर्वां समुद्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 24, "text": "शकुनिः पाण्डुपुत्राभ्यां कृतः स विमुखः शरैः\nनाभ्यजानत कर्तव्यं युधि किं चित पराक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 25, "text": "विमुखं चैनम आलॊक्य माद्रीपुत्रौ महारथौ\nववर्षतुः पुनर बाणैर यथा मेघौ महागिरिम" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 26, "text": "स वध्यमानॊ बहुभिः शरैः संनतपर्वभिः\nसंप्रायाज जवनैर अश्वैर दरॊणानीकाय सौबलः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 27, "text": "घटॊत्कचस तथा शूरं राक्षस्म तम अलायुधम\nअभ्ययाद रभसं युद्धे वेगम आस्थाय मध्यमम" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 28, "text": "तयॊर युद्धं महाराज चित्ररूपम इवाभवत\nयादृशं हि पुरावृत्तं रामरावणयॊर मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 29, "text": "ततॊ युधिष्ठिरॊ राजा मद्रराजानम आहवे\nविद्ध्वा पञ्चाशता बाणैः पुनर विव्याध सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 30, "text": "ततः परववृते युद्धं तयॊर अत्यद्भुतं नृप\nयथापूर्वं महद युद्धं शम्बरामर राजयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 71, "shloka": 31, "text": "विविंशतिश चित्रसेनॊ विकर्णश च तवात्मजः\nअयॊधयन भीमसेनं महत्या सेनया वृताः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 1, "text": "[स]\nतथा तस्मिन परवृत्ते तु संग्रामे लॊमहर्षणे\nकौरवेयांस तरिधा भूतान पाण्डवाः समुपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 2, "text": "जलसंधं महाबाहुर भीमसेनॊ नयवारयत\nयुधिष्ठिरः सहानीकः कृतवर्माणम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 3, "text": "किरन्तं शरवर्षाणि रॊचमान इवांशुमान\nधृष्टद्युम्नॊ महाराज दरॊणम अभ्यद्रवद रणे" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 4, "text": "ततः परववृते युद्धं तवरतां सर्वधन्विनाम\nकुरूणां सॊमकानां च संक्रुद्धानां परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 5, "text": "संक्षये तु तथा भूते वर्तमाने महाभये\nदवंद्वी भूतेषु सैन्येषु युध्यमानेष्व अभीतवत" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 6, "text": "दरॊणः पाञ्चाल पुत्रेण बली बलवता सह\nविचिक्षेप पृषत्कौघांस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 7, "text": "पुण्डरीकवनानीव विध्वस्तानि समन्ततः\nचक्राते दरॊण पाञ्चाल्यौ नृणां शीर्षाण्य अनेकशः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 8, "text": "विनिकीर्णानि वीराणाम अनीकेषु समन्ततः\nवस्त्राभरण शस्त्राणि धवजवर्मायुधानि च" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 9, "text": "तपनीयविचित्राङ्गाः संसिक्ता रुधिरेण च\nसंसक्ता इव दृश्यन्ते मेघसंघाः स विद्युतः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 10, "text": "कुञ्जराश्वनरान संख्ये पातयन्तः पतत्रिभिः\nतालमात्राणि चापानि विकर्षन्तॊ महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 11, "text": "असि चर्माणि चापानि शिरांसि कवचानि च\nविप्रकीर्यन्त शूराणां संप्रहारे महात्मनाम" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 12, "text": "उत्थितान्य अगणेयानि कबन्धानि समन्ततः\nअदृश्यन्त महाराज तस्मिन परमसंकुले" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 13, "text": "गृध्राः कङ्का वडाः शयेना वायसा जम्बुकास तथा\nबहवः पिशिताशाश च तत्रादृश्यन्त मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 14, "text": "भक्षयन्तः सम मांसानि पिबन्तश चापि शॊणितम\nविलुम्पन्तः सम केशांश च मज्जाश च बहुधा नृप" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 15, "text": "आकर्षन्तः शरीराणि शरीरावयवांस तथा\nनराश्वगजसंघानां शिरांसि च ततस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 16, "text": "कृतास्त्रा रणदीक्षाभिर दीक्षिताः शरधारिणः\nरणे जयं परार्थयन्तॊ भृशं युयुधिरे तदा" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 17, "text": "असि मार्गान बहुविधान विचेरुस तावका रणे\nऋष्टिभिः शक्तिभिः परासैः शूलतॊमर पट्टिशैः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 18, "text": "गदाभिः परिघैश चान्ये वयायुधाश च भुजैर अपि\nअन्यॊन्यं जघ्निरे करुद्धा युद्धरङ्ग गता नराः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 19, "text": "रथिनॊ रथिभिः सार्धम अश्वारॊहाश च सादिभिः\nमातङ्गा वरमातङ्गैः पदाताश च पदातिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 20, "text": "कषीबा इवान्ये चॊन्मत्ता रङ्गेष्व इव च चारणाः\nउच्चुक्रुशुस तथान्यॊन्यं जघ्नुर अन्यॊन्यम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 21, "text": "वर्तमाने तथा युद्धे निर्मर्यादे विशां पते\nधृष्टद्युम्नॊ हयान अश्वैर दरॊणस्य वयत्यमिश्रयत" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 22, "text": "ते हया साध्व अशॊभन्त विमिश्रा वातरंहसः\nपारावत सवर्णाश च रक्तशॊणाश च संयुगे\nहयाः शुशुभिरे राजन मेघा इव स विद्युतः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 23, "text": "धृष्टद्युम्नश च संप्रेक्ष्य दरॊणम अभ्याशम आगतम\nअसि चर्माददे वीरॊ धनुर उत्सृज्य भारत" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 24, "text": "चिकीर्षुर दुष्करं कर्म पार्षतः परवीरहा\nईषया समतिक्रम्य दरॊणस्य रथम आविशत" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 25, "text": "अतिष्ठद युगमध्ये स युगसंनहनेषु च\nजघानार्धेषु चाश्वानां तत सैन्यान्य अभ्यपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 26, "text": "खड्गेन चरतस तस्य शॊणाश्वान अधितिष्ठतः\nन ददर्शान्तरं दरॊणस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 27, "text": "यथा शयेनस्य पतनं वनेष्व आमिष गृद्धिनः\nतथैवासीद अभीसारस तस्य दरॊणं जिघांसतः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 28, "text": "ततः शरशतेनास्य शतचन्द्रं समाक्षिपत\nदरॊणॊ दरुपदपुत्रस्य खड्गं च दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 29, "text": "हयांश चैव चतुःषष्ट्या शराणां जघ्निवान बली\nधवजं छत्रं च भल्लाभ्यां तथॊभौ पार्ष्णिसारथी" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 30, "text": "अथास्मै तवरितॊ बाणम अपरं जीवितान्तकम\nआकर्णपूर्णं चिक्षेप वज्रं वज्रधरॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 31, "text": "तं चतुर्दशभिर बाणैर बाणं चिच्छेद सात्यकिः\nपरस्तम आचार्य मुख्येन धृष्टद्युम्नम अमॊचयत" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 32, "text": "सिंहेनेव मृगं गरस्तं नरसिंहेन मारिष\nदरॊणेन मॊचयाम आस पाञ्चाल्यं शिनिपुंगवः" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 33, "text": "सात्यकिं परेक्ष्य गॊप्तारं पाञ्चाल्यस्य महाहवे\nशराणां तवरितॊ दरॊणः षड्विंशत्या समर्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 34, "text": "ततॊ दरॊणं शिनेः पौत्रॊ गरसन्तम इव सृञ्जयान\nपरत्यविध्यच छितैर बाणैः षड्विंशत्या सतनानरे" }, { "book": 7, "chapter": 72, "shloka": 35, "text": "ततः सर्वे रथास तूर्णं पाञ्चाला जय गृद्धिनः\nसात्वताभिसृते दरॊणे धृष्टद्युम्नम अमॊचयन" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nबाणे तस्मिन निकृत्ते तु धृष्टद्युम्ने च मॊक्षिते\nतेन वृष्णिप्रवीरेण युयुधानेन संजय" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 2, "text": "अमर्षितॊ महेष्वासः सर्वशस्त्रभृतां वरः\nनरव्याघ्रः शिनेः पौत्रे दरॊणः किम अकरॊद युधि" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 3, "text": "[स]\nसंप्रद्रुतः करॊधविषॊ वयादितास्य शरासनः\nतीक्ष्णधारेषु दशनः शितनाराच दंष्ट्रवान" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 4, "text": "संरम्भामर्ष ताम्राक्षॊ महाहिर इव निःश्वसन\nनरवीर परमुदितैः शॊणैर अश्वैर महाजवैः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 5, "text": "उत्पतद्भिर इवाकाशं करमद्भिर इव सर्वतः\nरुक्मपुङ्खाञ शरान अस्यन युयुधानम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 6, "text": "शरपात महावर्षं रथघॊषबलाहकम\nकार्मुकाकर्ष विक्षिप्तं नाराचबहु विद्युतम" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 7, "text": "शक्तिखड्गाशनि धरं करॊधवेगसमुत्थितम\nदरॊण मेघम अनावार्यं हयमारुत चॊदितम" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 8, "text": "दृष्ट्वैवाभिपतन्तं तं शूरः परपुरंजयः\nउवाच सूतं शैनेयः परहसन युद्धदुर्मदः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 9, "text": "एतं वै बराह्मणं करूरं सवकर्मण्य अनवस्थितम\nआश्रयं धार्तराष्ट्रस्य राज्ञॊ दुःखभयावहम" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 10, "text": "शीघ्रं परजवितैर अश्वैः परत्युद्याहि परहृष्टवत\nआचार्यं राजपुत्राणां सततं शूरमानिनम" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 11, "text": "ततॊ रजतसंकाशा माधवस्य हयॊत्तमाः\nदरॊणस्याभिमुखाः शीघ्रम अगच्छन वातरंहसः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 12, "text": "इषुजालावृतं घॊरम अन्धकारम अनन्तरम\nअनाधृष्यम इवान्येषां शूराणाम अभवत तदा" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 13, "text": "ततः शीघ्रास्त्र विदुषॊर दरॊण सात्वतयॊस तदा\nनान्तर्म शरवृष्टीनां दृश्यते नरसिंहयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 14, "text": "इषूणां संनिपातेन शब्दॊ धाराभिघातजः\nशुश्रुवे शक्रम उक्तानाम अशनीनाम इव सवनः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 15, "text": "नाराचैर अतिविद्धानां शराणां रूपम आबभौ\nआशीविषविदष्टानां सर्पाणाम इव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 16, "text": "तयॊर जयातलनिर्घॊषॊ वयश्रूयत सुदारुणः\nअजस्रं शैलशृङ्गाणां वज्रेणाहन्यताम इव" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 17, "text": "उभयॊस तौ रथौ राजंस ते चाश्वास्तौ च सारथी\nरुक्मपुङ्खैः शरैश छन्नाश चित्ररूपा बभुस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 18, "text": "निर्मलानाम अजिह्मानां नाराचानां विशां पते\nनिर्मुक्ताशीविषाभानां संपातॊ ऽभूत सुदारुणः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 19, "text": "उभयॊः पतिते छत्त्रं तथैव पतितौ धवजौ\nउभौ रुधिरसिक्ताङ्गाव उभौ च विजयैषिणौ" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 20, "text": "सरवद्भिः शॊणितं गात्रैः परस्रुताव इव वारणौ\nअन्यॊन्यम अभिविध्येतां जीवितान्तकरैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 21, "text": "गर्जितॊत्क्रुष्ट संनादाः शङ्खदुन्दुभिनिस्वनाः\nउपारमन महाराज वयाजहार न कश चन" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 22, "text": "तूष्णींभूतान्य अनीकानि यॊधा युद्धाद उपारमन\nददृशे दवैरथं ताभ्यां जातकौतूहलॊ जनः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 23, "text": "रथिनॊ हस्तियन्तारॊ हयारॊहाः पदातयः\nअवैक्षन्ताचलैर नेत्रैः परिवार्य रथर्षभौ" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 24, "text": "हस्त्यनीकान्य अतिष्ठन्त तहानीकानि वाजिनाम\nतथैव रथवाहिन्यः परतिव्यूह्य वयवस्थिताः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 25, "text": "मुक्ता विद्रुमचित्रैश च मणिकाञ्चनभूषितैः\nधवजैर आभरणैश चित्रैः कवचैश च हिरण्मयैः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 26, "text": "वैजयन्ती पताकाभिः परिस्तॊमाङ्गकम्बलैः\nविमलैर निशितैः शस्त्रैर हयानां च परकीर्णकैः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 27, "text": "जातरूपमयीभिश च राजतीभिश च मूर्धसु\nगजानां कुम्भमालाभिर दन्तवेष्टैश च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 28, "text": "सबलाकाः स खद्यॊताः सैरावत शतह्रदाः\nअदृश्यन्तॊष्ण पर्याये मेघानाम इव वागुराः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 29, "text": "अपश्यन्न अस्मदीयाश च ते च यौधिष्ठिराः सथिताः\nतद युद्धं युयुधानस्य दरॊणस्य च महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 30, "text": "विमानाग्रगता देवा बरह्म शक्रपुरॊगमाः\nसिद्धचारणसंघाश च विद्याधरमहॊरगाः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 31, "text": "गतप्रत्यागताक्षेपैश चित्रैः शस्त्रविघातिभिः\nविविधैर विस्मयं जग्मुस तयॊः पुरुषसिंहयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 32, "text": "हस्तलाघवम अस्त्रेषु दर्शयन्तौ महाबलौ\nअन्यॊन्यं समविध्येतां शरैस तौ दरॊण सात्यकी" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 33, "text": "ततॊ दरॊणस्य दाशार्हः शरांश चिच्छेद संयुगे\nपत्रिभिः सुदृढैर आशु धनुश चैव महाद्युते" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 34, "text": "निमेषान्तरमात्रेण भारद्वाजॊ ऽपरं धनुः\nसज्यं चकार तच चाशु चिच्छेदास्य स सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 35, "text": "ततस तवरन पुनर दरॊणॊ धनुर हस्तॊ वयतिष्ठत\nसज्यं सज्यं पुनश चास्य चिच्छेद निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 36, "text": "ततॊ ऽसय संयुगे दरॊणॊ दृष्ट्वा कर्मातिमानुषम\nयुयुधानस्य राजेन्द्र मनसेदम अचिन्तयत" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 37, "text": "एतद अस्त्रबलं रामे कार्तवीर्ये धनंजये\nभीष्मे च पुरुषव्याघ्रे यद इदं सात्वतां वरे" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 38, "text": "तं चास्य मनसा दरॊणः पूजयाम आस विक्रमम\nलाघवं वासवस्येव संप्रेक्ष्य दविजसत्तमः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 39, "text": "तुतॊषास्त्रविदां शरेष्ठस तथा देवाः स वासवाः\nन ताम आलक्षयाम आसुर लघुतां शीघ्रकारिणः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 40, "text": "देवाश च युयुधानस्य गन्धर्वाश च विशां पते\nसिद्धचारणसंघाश च विदुर दरॊणस्य कर्म तत" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 41, "text": "ततॊ ऽनयद धनुर आदाय दरॊणः कषत्रिय मर्दनः\nअस्त्रैर अस्त्रविदां शरेष्ठॊ यॊधयाम आस भारत" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 42, "text": "तस्यास्त्राण्य अस्त्रमायाभिः परतिहन्य स सात्यकिः\nजघान निशितैर बाणैस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 43, "text": "तस्यातिमानुषं कर्म दृष्ट्वान्यैर असमं रणे\nयुक्तं यॊगेन यॊगज्ञास तावकाः समपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 44, "text": "यद अस्त्रम अस्यति दरॊणस तद एवास्यति सात्यकिः\nतम आचार्यॊ ऽपय असंभ्रान्तॊ ऽयॊधयत्ल्शत्रु तापनः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 45, "text": "ततः करुद्धॊ महाराज धनुर्वेदस्य पारगः\nवधाय युयुधानस्य दिव्यम अस्त्रम उदैरयत" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 46, "text": "तद आग्नेयं महाघॊरं विपुघ्नम उपलक्ष्य सः\nअस्त्रं दिव्यं महेष्वासॊ वारुणं समुदैरयत" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 47, "text": "हाहाकारॊ महान आसीद दृष्ट्वा दिव्यास्त्रधारिणौ\nन विचेरुस तदाकाशे भूतान्य आकाशगान्य अपि" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 48, "text": "अस्त्रे ते वारुणाग्नेये ताभ्यां बाणसमाहिते\nन तावद अभिषज्येते वयावर्तद अथ भास्करः" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 49, "text": "ततॊ युधिष्ठिरॊ राजा भीमसेनश च पाण्डवः\nनकुलः सहदेवश च पर्यरक्षन्त सात्यकिम" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 50, "text": "धृष्ट्वद्युम्न मुखैः सार्धं विराटश च स केकयः\nमत्स्याः शाल्वेय सेनाश च दरॊणम आजग्मुर अञ्जसा" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 51, "text": "दुःशासनं पुरस्कृत्य राजपुत्रः सहस्रशः\nदरॊणम अभ्युपपद्यन्त सपत्नैः परिवारितम" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 52, "text": "ततॊ युद्धम अभूद राजंस तव तेषां च धन्विनाम\nरजसा संवृते लॊके शरजालसमावृते" }, { "book": 7, "chapter": 73, "shloka": 53, "text": "सर्वम आविग्नम अभवन न पराज्ञायत किं चन\nसैन्येन रजसा धवस्ते निर्मर्यादम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 1, "text": "[स]\nपरिवर्तमाने तव आदित्ये तत्र सूर्यस्य रश्मिभिः\nरजसा कीर्यमाणाश च मन्दी भूताश च सैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 2, "text": "तिष्ठतां युध्यमानानां पुनरावर्तताम अपि\nभज्यतां जयतां चैव जगाम तद अहः शनैः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 3, "text": "तथा तेषु विषक्तेषु सैन्येषु जय गृद्धिषु\nअर्जुनॊ वासुदेवश च सैन्धवायैव जग्मतुः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 4, "text": "रथमार्ग परमाणं तु कौन्तेयॊ निशितैः शरैः\nचकार तत्र पन्थानं ययौ येन जनार्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 5, "text": "यत्र यत्र रथॊ याति पाण्डवस्य महात्मनः\nतत्र तत्रैव दीर्यन्ते सेनास तव विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 6, "text": "रथशिक्षां तु दाशार्हॊ दर्शयाम आस वीर्यवान\nउत्तमाधममध्यानि मण्डलानि विदर्शयन" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 7, "text": "ते तु नामाङ्किताः पीताः कालज्वलन संनिभाः\nसनायु नद्धाः सुपर्वाणः पृथवॊ दीर्घगामिनः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 8, "text": "वैणवायस्मय शराः सवायता विविधाननाः\nरुधिरं पतगैः सार्धं पराणिनां पपुर आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 9, "text": "रथस्थिरः करॊशमात्रे यान अस्यत्य अर्जुनः शरान\nरथे करॊशम अतिक्रान्ते तस्य ते घनन्ति शात्रवान" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 10, "text": "तार्क्ष्य मारुत रंहॊभिर वाजिभिः साधु वाहिभिः\nतथागच्छद धृषीकेशः कृत्स्नं विस्मापयञ जगत" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 11, "text": "न तथा गच्छति रथस तपनस्य विशां पते\nनेन्द्रस्य न च रुद्रस्य नापि वैश्रवणस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 12, "text": "नान्यस्य समरे राजन गतपूर्वस तथा रथः\nयथा ययाव अर्जुनस्य मनॊ ऽभिप्राय शीघ्रगः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 13, "text": "परविश्य तु रणे राजन केशवः परवीरहा\nसेना मध्ये हयांस तूर्णं चॊदयाम आस भारत" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 14, "text": "ततस तस्य रथौघस्य मध्यं पराप्य हयॊत्तमाः\nकृच्छ्रेण रथम ऊहुस तं कषुत्पिपासाश्रमान्विताः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 15, "text": "कषताश च बहुभिः शस्त्रैर युद्धशौण्डैर अनेकशः\nमण्डलानि विचित्राणि विचेरुस ते मुहुर मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 16, "text": "हतानां वाजिनागानां रथानां च नरैः सह\nउपरिष्टाद अतिक्रान्ताः शैलाभानां सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 17, "text": "एतस्मिन्न अन्तरे वीराव आवन्त्यौ भरातरौ नृप\nसहसेनौ समार्छेतां पाण्डवं कलान्तवाहनम" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 18, "text": "ताव अर्जुनं चतुःषष्ट्या सप्तत्या च जनार्दनम\nशराणां च शतेनाश्वान अविध्येतां मुदान्वितौ" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 19, "text": "ताव अर्जुनॊ महाराज नवभिर नतपर्वभिः\nआजघान रणे करुद्धॊ मर्मज्ञॊ मर्मभेदिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 20, "text": "ततस तौ तु शरौघेण बीभत्सुं सह केशवम\nआच्छादयेतां संरब्धौ सिंहनादं च नेदतुः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 21, "text": "तयॊस तु धनुषी चित्रे भल्लाभ्यां शवेतवाहनः\nचिच्छेद समरे तूर्णं धवजौ च कनकॊज्ज्वलौ" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 22, "text": "अथान्ये धनुषी राजन परगृह्य समरे तदा\nपाण्डवं भृशसंक्रुद्धाव अर्दयाम आसतुः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 23, "text": "तयॊस तु भृशसंक्रुद्धः शराभ्यां पाण्डुनन्दनः\nचिच्छेद धनुषी तूर्णं भूय एव धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 24, "text": "तथान्यैर विशिखैस तूर्णं हेमपुङ्खैः शिलाशितैः\nजघानाश्वान सपदातांस तथॊभौ पार्ष्णिसारथी" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 25, "text": "जयेष्ठस्य च शिरः कायात कषुरप्रेण नयकृन्तत\nस पपात हतः पृथ्व्यां वातरुग्ण इव दरुमः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 26, "text": "विन्दं तु निहतं दृष्ट्वा अनुविन्दः परतापवान\nहताश्वं रथम उत्सृज्य गदां गृह्य महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 27, "text": "अभ्यद्रवत संग्रामे भरातुर वधम अनुस्मरन\nगदया गदिनां शरेष्ठॊ नृत्यन्न इव महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 28, "text": "अनुविन्दस तु दगया ललाटे मधुसूदनम\nसपृष्ट्वा नाकम्पयत करुद्धॊ मैनाकम इव पर्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 29, "text": "तस्यार्जुनः शरिः षड्भिर गरीवां पादौ भुजौ शिरः\nनिचकर्त स संछिन्नः पपाताद्रिचयॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 30, "text": "ततस तौ निहतौ दृष्ट्वा तयॊ राजन पदानुगाः\nअभ्यद्रवन्त संक्रुद्धाः किरन्तः शतशः शरान" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 31, "text": "तान अर्जुनः शरैस तूर्णं निहत्य भरतर्षभ\nवयरॊचत यथा वह्निर दावं दग्ध्वा हिमात्यये" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 32, "text": "तयॊः सेनाम अतिक्रम्य कृच्छ्रान निर्याद धनंजयः\nविबभौ जलदान भित्त्वा दिवाकर इवॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 33, "text": "तं दृष्ट्वा कुरवस तरस्ताः परहृष्टाश चाभवन पुनः\nअभ्यवर्षंस तदा पार्थं समन्ताद भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 34, "text": "शरान्तं चैनं समालक्ष्य जञात्वा दूरे च सैन्धवम\nसिंहनादेन महता सर्वतः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 35, "text": "तांस तु दृष्ट्वा सुसंरब्धान उत्स्मयन पुरुषर्षभः\nशनकैर इव दाशार्हम अर्जुनॊ वाक्यम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 36, "text": "शरार्दिताश च गलानाश च हया दूरे च सैन्धवः\nकिम इहानन्तरं कार्यं जयायिष्ठं तव रॊचते" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 37, "text": "बरूहि कृष्ण यथातत्त्वं तवं हि पराज्ञतमः सदा\nभवन नेत्रा रणे शत्रून विजेष्यन्तीह पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 38, "text": "मम तव अनन्तर्म कृत्यं यद वै तत संनिबॊध मे\nहयान विमुच्य हि सुखं विशल्यान कुरु माघव" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 39, "text": "एवम उक्तस तु पार्थेन केशवः परत्युवाच तम\nममाप्य एतन मतं पाथ यद इदं ते परभाषितम" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 40, "text": "[अर्ज]\nअहम आवारयिष्यामि सर्वसैन्यानि केशव\nतवम अप्य अत्र यथान्यायं कुरु कायम अनन्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 41, "text": "[स]\nसॊ ऽवतीर्य रथॊपस्थाद असंभ्रान्तॊ धनंजयः\nगाण्डीवं धनुर आदाय तस्थौ गिरिर इवाचलः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 42, "text": "तम अभ्यधावन करॊशन्तः कषत्रिया जयकाङ्क्षिणः\nइदं छिद्रम इति जञात्वा धरणीस्थं धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 43, "text": "तम एकं रथवंशेन महता पर्यवारयन\nविकर्षन्तश च चापानि विसृजन्तश च सायकान" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 44, "text": "अस्त्राणि च विचित्राणि करुद्धास तत्र वयदर्शयन\nछादयन्तः शरैः पार्थं मेघा इव दिवाकरम" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 45, "text": "अभ्यद्रवन्त वेगेन कषत्रियाः कषत्रियर्षभम\nरथसिंहं रथॊदाराः सिंहं मत्ता इव दविपाः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 46, "text": "तत्र पार्थस्य भुजयॊर महद बलम अदृश्यत\nयत करुद्धॊ बहुलाः सेनाः सर्वतः समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 47, "text": "अस्त्रैर अस्त्राणि संवार्य दविषतां सर्वतॊ विभुः\nइषुभिर बहुभिस तूर्णं सर्वान एव समावृणॊत" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 48, "text": "तत्रान्तरिक्षे बाणानां परगाढानां विशां पते\nसंघर्षेण महार्चिष्मान पावकः समजायत" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 49, "text": "तत्र तत्र महेष्वासैः शवसद्भिः शॊणिद उक्षितैः\nहयैर नागैश च संभिन्नैर नदद्भिश चारि कर्शनैः" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 50, "text": "संरब्धैश चारिभिर वीरैः परार्थयद्भिर जयं मृधे\nएकस्थैर बहुभिः करुद्धैर ऊष्मा व समजायत" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 51, "text": "शरॊर्मिणं धवजावर्तं नागनक्रं दुरत्ययम\nपदातिमत्स्य कलिलं शङ्खदुन्दुभिनिस्वनम" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 52, "text": "असंख्येयम अपारं च रजॊ ऽऽभीलम अतीव च\nउष्णीष कमठच छन्नं पताकाफेन मालिनम" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 53, "text": "रथसागरम अक्षॊभ्यं मातङ्गाङ्गशिला चितम\nवेला भूतास तदा पार्थः पत्रिभिः समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 54, "text": "ततॊ जनार्दनः संख्ये परियं पुरुषसत्तमम\nअसंभ्रान्तॊ महाबाहुर अर्जुनं वाक्यम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 55, "text": "उदपानम इहाश्वानां नालम अस्ति रणे ऽरजुने\nपरीप्सन्ते जलं चेमे पेयं च तव अवगाहनम" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 56, "text": "इदम अस्तीत्य असंभ्रान्तॊ बरुवन्न अस्त्रेण मेदिनीम\nअभिहत्यार्जुनश चक्रे वाजिपानं सरः शुभम" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 57, "text": "शरवंशं शरस्थूणं शराच्छादनम अद्भुतम\nशरवेश्माकरॊत पार्थस तवष्टेवाद्भुत कर्मकृत" }, { "book": 7, "chapter": 74, "shloka": 58, "text": "ततः परहस्य गॊविन्दः साधु साध्व इत्य अथाब्रवीत\nशरवेश्मनि पार्थेन कृते तस्मिन महारणे" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 1, "text": "[स]\nसलिले जनिते तस्मिन कौन्तेयेन महात्मना\nनिवारिते दविषत सैन्ये कृते च शरवेश्मनि" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 2, "text": "वासुदेवॊ रथात तूर्णम अवतीर्य महाद्युतिः\nमॊचयाम आस तुरगान वितुन्नान कङ्कपत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 3, "text": "अदृष्टपूर्वं तद दृष्ट्वा सिंहनादॊ महान अभूत\nसिद्धचारणसंघानां सैनिकानां च सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 4, "text": "पदातिनं तु कौन्तेयं युध्यमानं नरर्षभाः\nनाशक्नुवन वारयितुं तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 5, "text": "आपतत्सु रथौघेषु परभूतगजवाजिषु\nनासंभ्रमत तदा पार्थस तद अस्य पुरुषान अति" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 6, "text": "वयसृजन्त शरौघांस ते पाण्डवं परति पार्थिवाः\nन चाव्यथत धर्मात्मा वासविः परवीरहा" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 7, "text": "स तानि शरजालानि गदाः परासांश च वीर्यवान\nआगतान अग्रसत पार्थः सरितः सागतॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 8, "text": "अस्त्रवेगेन महता पार्थॊ बाहुबलेन च\nसर्वेषां पार्थिवेन्द्राणाम अग्रसत ताञ शरॊत्तमान" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 9, "text": "तत तु पार्थस्य विक्रान्तं वासुदेवस्य चॊभयॊः\nअपूजयन महाराज कौरवाः परमाद्भुतम" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 10, "text": "किम अद्भुततरं लॊके भविताप्य अथ वाप्य अभूत\nयद अश्वान पार्थ गॊविन्दौ मॊचयाम आसतू रणे" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 11, "text": "भयं विपुलम अस्मासु ताव अधत्तां नरॊत्तमौ\nतेजॊ विदधतुश चॊग्रं विस्रब्धौ रणमूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 12, "text": "अथॊत्स्मयन हृषीकेशः सत्रीमध्य इव भारत\nअर्जुनेन कृते संख्ये शरगर्भगृहे तदा" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 13, "text": "उपावर्तयद अव्यग्रस तान अश्वान पुष्करेक्षणः\nमिषतां सर्वसैन्यानां तवदीयानां विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 14, "text": "तेषां शरमं च गलानिं च वेपथुं वमथुं वरणान\nसर्वं वयपानुदत कृष्णः कुशलॊ हय अश्वकर्मणि" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 15, "text": "शल्यान उद्धृत्य पाणिभ्यां परिमृज्य च तान हयान\nउपावृत्य यथान्यायं पाययाम आस वारि सः" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 16, "text": "स ताँल लब्धॊदकान सनाताञ जग्धान्नान विगतक्लमान\nयॊजयाम आस संहृष्टः पुनर एव रथॊत्तमे" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 17, "text": "स तं रथवरं शौरिः सर्वशस्त्रभृतां वरः\nसमास्थाय महातेजाः सार्जुनः परययौ दरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 18, "text": "रथं रथवरस्याजौ युक्तं लब्धॊदकैर हयैः\nदृष्ट्वा कुरु बलश्रेष्ठाः पुनर विमनसॊ ऽभवन" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 19, "text": "विनिःश्वसन्तस ते राजन भग्नदंष्ट्रा इवॊरगाः\nधिग अहॊ धिग गतः पार्थः कृष्णश चेत्य अब्रुवन पृथक" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 20, "text": "सर्वक्षत्रस्य मिषतॊ रथेनैकेन दंशितौ\nबाल करीडनकेनेव कदर्थी कृत्यनॊ बलम" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 21, "text": "करॊशतां यतमानानाम असंसक्तौ परंतपौ\nदर्शयित्वात्मनॊ वीर्यं परयातौ सर्वराजसु" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 22, "text": "तौ परयातौ पुनर दृष्ट्वा तदान्ये सैनिकाब्रुवन\nतवरध्वं कुरवः सर्वे वधे कृष्ण किरीटिनॊः" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 23, "text": "रथं युक्त्वा हि दाशार्हॊ मिषतां सर्वधन्विनाम\nजयद्रथाय यात्य एष कदर्थी कृत्यनॊ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 24, "text": "तत्र के चिन मिथॊ राजन समभाषन्त भूमिपाः\nअदृष्टपूर्वं संग्रामे तद दृष्ट्वा महद अद्भुतम" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 25, "text": "सर्वसैन्यानि राजा च धृतरष्ट्रॊ ऽतययं गतः\nदुर्यॊधनापराधेन कषत्रं कृत्स्ना च मेदिनी" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 26, "text": "विलयं समनुप्राप्ता तच च राजा न बुध्यते\nइत्य एवं कषत्रियास तत्र बरुवन्त्य अन्ये च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 27, "text": "सिन्धुराजस्य यत्कृत्यं गतस्य यमसादनम\nतत करॊतु वृथा दृष्टिर धार्तराष्ट्रॊ ऽनुपायवित" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 28, "text": "ततः शीघ्रतरं परायात पाण्डवः सैन्धवं परति\nनिवर्तमाने तिग्मांशौ हृष्टैः पीतॊदकैर हयैः" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 29, "text": "तं परयान्तं महाबाहुं सर्वशस्त्रभृतां वरम\nनाशक्नुवन वारयितुं यॊधाः करुद्धम इवान्तकम" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 30, "text": "विद्राव्य तु ततः सैन्यं पाण्डवः शत्रुतापनः\nयथा मृगगणान सिंहः सैन्धवार्थे वयलॊडयत" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 31, "text": "गाहमानस तव अनीकानि तूर्णम अश्वान अचॊदयत\nबलाक वर्णान दाशार्हः पाचजन्यं वयनादयत" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 32, "text": "कौन्तेयेनाग्रतः सृष्टा नयपतन पृष्ठतः शराः\nतूर्णात तूर्णतरं हय अश्वास ते ऽवहन वातरंहसः" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 33, "text": "वातॊद्धूत पताकान्तं रथं जलदनिस्वनम\nघॊरं कपिध्वजं दृष्ट्वा विषण्णा रथिनॊ ऽभवन" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 34, "text": "दिवाकरे ऽथ रजसा सर्वतः संवृते भृशम\nशरार्ताश च रणे यॊधा न कृष्णौ शेकुर ईक्षितुम" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 35, "text": "ततॊ नृपतयः कुर्द्धाः परिवव्रुर धनंजयम\nकषत्रिया बहवश चान्ये जयद्रथवधैषिणम" }, { "book": 7, "chapter": 75, "shloka": 36, "text": "अपनीयत्सु शल्येषु धिष्ठितं पुरुषर्षभम\nदुर्यॊधनस तव अगात पार्थं तवरमाणॊ महाहवे" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 1, "text": "[स]\nसरंसन्त इव मज्जानस तावकानां भयान नृप\nतौ दृष्ट्वा समतिक्रान्तौ वासुदेवधनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 2, "text": "सर्वे तु परतिसंरब्धा हरीमन्तः सत्त्वचॊदिताः\nसथिरी बूता महात्मानः परत्यगच्छन धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 3, "text": "ये गताः पाण्डवं युद्धे करॊधामर्षसमन्विताः\nते ऽदयापि न निवर्तन्ते सिन्धवः सागराद इव" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 4, "text": "असन्तस तु नयवर्तन्त वेदेभ्य इव नास्तिकाः\nनरकं भजमानास ते परत्यपद्यन्त किल्बिषम" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 5, "text": "ताव अतीत्य रथानीकं विमुक्तौ पुरुषर्षभौ\nददृशाते यथा राहॊर आस्यान मुक्तौ परभा करौ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 6, "text": "मत्स्याव इव महाजालं विदार्य विगतज्वरौ\nतथा कृष्णाव अदृश्येतां सेना जालं विदार्य तत" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 7, "text": "विमुक्तौ शस्त्रसंबाधाद दरॊणानीकात सुदुर्भिदात\nअदृश्येतां महात्मानौ कालसूर्याव इवॊदितौ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 8, "text": "अस्त्रसंबाध निर्मुक्तौ विमुक्तौ शस्त्रसंकटात\nअदृश्येतां महात्मानौ शत्रुसंबाध कारिणौ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 9, "text": "विमुक्तौ जवलनस्पर्शान मकरास्याज झषाव इव\nवयक्षॊभयेतां सेनां तौ समुद्रं मकराव इव" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 10, "text": "तावकास तव पुत्राश च दरॊणानीकस्थयॊस तयॊः\nनैतौ तरिष्यतॊ दरॊणम इति चक्रुस तदा मतिम" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 11, "text": "तौ तु दृष्ट्वा वयतिक्रान्तौ दरॊणानीकं महाद्युती\nनाशशंसुर महाराज सिन्धुराजस्य जीवितम" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 12, "text": "आशा बलवती राजन पुत्राणाम अभवत तव\nदरॊण हार्दिक्ययॊः कृष्णौ न मॊक्ष्येते इति परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 13, "text": "ताम आशां विफलां कृत्वा निस्तीर्णौ तौ परंतपौ\nदरॊणानीकं महाराज भॊजानीकं च दुस्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 14, "text": "अथ दृष्ट्वा वयतिक्रान्तौ जवलिताव इव पावकौ\nनिराशाः सिन्धुराजस्य जीवितं नाशशंसिरे" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 15, "text": "मिथश च समभाषेताम अभीतौ भयवर्धनौ\nजयद्रथ वदे वाचस तास ताः कृष्ण धनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 16, "text": "असौ मध्ये कृतः षड्भिर धार्तराष्ट्रैर महारथैः\nचक्षुर्विषयसंप्राप्तॊ न नौ मॊक्ष्यति सैन्धवः" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 17, "text": "यद्य अस्य समरे गॊप्ता शक्रॊ देवगणैः सह\nतथाप्य एनं हनिष्याव इति कृष्णाव अभाषताम" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 18, "text": "इति कृष्णौ महाबाहू मिथः कथयतां तदा\nसिन्धुराजम अवेक्षन्तौ तत पुत्रास तव शुश्रुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 19, "text": "अतीत्य मरु धन्वेव परयान्तौ तृषितौ गजौ\nपीत्वा वारि समाश्वस्तौ तथैवास्ताम अरिंदमौ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 20, "text": "वयाघ्रसिंहगजाकीर्णान अतिक्रम्येव पर्वतान\nअदृश्येतां महाबाहू यथा मृत्युजरातिगौ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 21, "text": "तथा हि मुखवर्णॊ ऽयम अनयॊर इति मेनिरे\nतावका दृश्यमुक्तौ तौ विक्रॊशन्ति सम सर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 22, "text": "दॊणाद आशीविषाकाराज जवलिताद इव पावकात\nअन्येभ्यः पार्थिवेभ्यश च भास्वन्ताव इव भास्करौ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 23, "text": "तौ मुक्तौ सागरप्रख्याद दरॊणानीकाद अरिंदमौ\nअदृश्येतां मुदा युक्तौ समुत्तीर्यार्णवं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 24, "text": "शस्त्रौघान महतॊ मुक्तौ दरॊण हार्दिक्य रक्षितान\nरॊचमानाव अदृश्येताम इन्द्राग्न्यॊः सदृशौ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 25, "text": "उद्भिन्न रुधिरौ कृष्णौ भारद्वाजस्य सायकैः\nशितैश चितौ वयरॊचेतां कर्णिकारैर इवाचलौ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 26, "text": "दरॊण गराहह्रदान मुक्तौ शक्त्याशीविषसंकटात\nअयः शरॊग्रम अकरॊत कषत्रिय परवराम्भसः" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 27, "text": "जयाघॊषतलनिर्ह्रादाद गदा निस्त्रिंशविद्युतः\nदरॊणास्त्र मेघान निर्मुक्तौ सूर्येन्दू तिमिराद इव" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 28, "text": "बाहुभ्याम इव संतीर्णौ सिन्धुषष्ठाः समुद्रगाः\nतपान्ते सरितः पूर्णा महाग्राहसमाकुलाः" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 29, "text": "इति कृष्णा महेष्वासौ यशसा लॊकविश्रुतौ\nसर्वभूतान्य अमन्यन्त दरॊणास्त्र बलविस्मयात" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 30, "text": "जयद्रथं समीपस्थम अवेक्षन्तौ जिघांसया\nरुरुं निपाने लिप्सन्तौ वयाघ्रवत ताव अतिष्ठताम" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 31, "text": "यथा हि मुखवर्णॊ ऽयम अनयॊर इति मेनिरे\nतव यॊधा महाराज हतम एव जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 32, "text": "लॊहिताक्षौ महाबाहू संयत्तौ कृष्ण पाण्डवौ\nसिन्धुराजम अभिप्रेक्ष्य हृष्टौ वयनदतां मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 33, "text": "शौरेर अभीशु हस्तस्य पार्थस्य च धनुष्मतः\nतयॊर आसीत परतिभ्राजः सूर्यपावकयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 34, "text": "हर्ष एव तयॊर आसीद दरॊणानीक परमुक्तयॊः\nसमीपे सैन्धवं दृष्ट्वा शयेनयॊर आमिषं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 35, "text": "तौ तु सैन्धवम आलॊक्य वर्तमानम इवान्तिके\nसहसा पेततुः करुद्धौ कषिप्रं शयेनाव इवामिषे" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 36, "text": "तौ तु दृष्ट्वा वयतिक्रान्तौ हृषीकेश धनंजयौ\nसिन्धुराजस्य रक्षार्थं पराक्रान्तः सुतस तव" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 37, "text": "दरॊणेनाबद्ध कवचॊ राजा दुर्यॊधनस तदा\nययाव एकरथेनाजौ हयसंस्कारवित परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 38, "text": "कृष्ण पार्थौ महेष्वासौ वयतिक्रम्याथ ते सुतः\nअग्रतः पुण्डरीकाक्षं परतीयाय नराधिप" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 39, "text": "ततः सर्वेषु सैन्येषु वादित्राणि परहृष्टवत\nपरावाद्यन समतिक्रान्ते तव पुत्रे धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 40, "text": "सिंहनाद रवाश चासञ शङ्खदुन्दुभिमिश्रिताः\nदृष्ट्वा दुर्यॊधनं तत्र कृष्णयॊः परमुखे सथितम" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 41, "text": "ये च ते सिन्धुराजस्य गॊप्तारः पावकॊपमाः\nते परहृष्यन्त समरे दृष्ट्वा पुत्रं तवाभिभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 76, "shloka": 42, "text": "दृष्ट्वा दुर्यॊधनं कृष्णस तव अतिक्रान्तं सहानुगम\nअब्रवीद अर्जुनं राजन पराप्तकालम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 1, "text": "[वासु]\nसुयॊधनम अतिक्रान्तम एनं पश्य धनंजय\nआपद गतम इमं मन्ये नास्त्य अस्य सदृशॊ रथः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 2, "text": "दूरपाती महेष्वासः कृतास्त्रॊ युद्धदुर्मदः\nदृढास्त्रश चित्रयॊधी च धार्तराष्ट्रॊ महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 3, "text": "अत्यन्तसुखसंवृद्दॊ मानितश च महारथैः\nकृती च सततं पार्थ नित्यं दवेष्टि च पाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 4, "text": "तेन युद्धम अहं मन्ये पराप्तकालं तवानघ\nअत्र वॊ दयूतम आयातं विजयायेतराय वा" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 5, "text": "अत्र करॊधविषं पार्थ विमुञ्च चिरसंभृतम\nएष मूलम अनर्थानां पाण्डवानां महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 6, "text": "सॊ ऽयं पराप्तस तवाक्षेपं पश्य साफल्यम आत्मनः\nकथं हि राजा राज्यार्थी तवया गच्छेत संयुगम" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 7, "text": "दिष्ट्या तव इदानीं संप्राप्त एष ते बाणगॊचरम\nस यथा जीवितं जह्यात तथा कुरु धनंजय" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 8, "text": "ऐश्वर्यमदसंमूढॊ नैष दुःखम उपेयिवान\nन च ते संयुगे वीर्यं जानाति पुरुषर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 9, "text": "तवां हि लॊकास तरयः पार्थ स सुरासुरमानुषाः\nनॊत्सहन्ते रणे जेतुं किम उतैकः सुयॊधनः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 10, "text": "स दिष्ट्या समनुप्राप्तस तव पार्थरथान्तिकम\nजह्य एनं वै महाबाहॊ यथा वृत्रं पुरंदरः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 11, "text": "एष हय अनर्थे सततं पराक्रान्तस तवानघ\nनिकृत्या धर्मराजं च दयूते वञ्चितवान अयम" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 12, "text": "बहूनि सुनृशंसानि कृतान्य एतेन मानद\nयुष्मासु पापमतिना अपापेष्व एव नित्यदा" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 13, "text": "तम अनार्यं सदा कषुद्रं पुरुषं कामचारिणम\nआर्यां युद्धे मतिं कृत्वा जहि पार्थाविचारयन" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 14, "text": "निकृत्या राज्यहरणं वनवासं च पाण्डव\nपरिक्लेशं च कृष्णाया हृदि कृत्वा पराक्रम" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 15, "text": "दिष्ट्यैष तव बाणानां गॊचरे परिवर्तते\nपरतिघाताय कार्यस्य दिष्ट्या च यतते ऽगरतः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 16, "text": "दिष्ट्या जानाति संग्रामे यॊद्धव्यं हि तवया सह\nदिष्ट्या च सफलाः पार्थ सर्वे कामा हि कामिताः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 17, "text": "तस्माज जहि रणे पार्थ धार्तराष्ट्रं कुलाधमम\nयथेन्द्रेण हतः पूर्वं जम्भॊ देवासुरे मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 18, "text": "अस्मिन हते तवया सैन्यम अनाथं भिद्यताम इदम\nवैरस्यास्यास तव अवभृथॊ मूलं छिन्धि दुरात्मनाम" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 19, "text": "[स]\nतं तथेत्य अब्रवीत पार्थः कृत्यरूपम इदं मम\nसर्वम अन्यद अनादृत्य गच्छ यत्र सुयॊधनः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 20, "text": "येनैतद दीर्घकालं नॊ भुक्तं राज्यम अकण्टकम\nअप्य अस्य युधि विक्रम्य छिन्द्यां मूर्धानम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 21, "text": "अपि तस्या अनर्हायाः परिक्लेशस्य माधव\nकृष्णायाः शक्नुयां गन्तुं पदं केशप्रधर्षणे" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 22, "text": "इत्य एवं वादिनौ हृष्टौ हृष्णौ शवेतान हयॊत्तमान\nपरेषयाम आसतुः संख्ये परेप्सन्तौ तं नराधिपम" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 23, "text": "तयॊः समीपं संप्राप्य पुत्रस ते भरतर्षभ\nन चकार भयं पराप्ते भये महति मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 24, "text": "तद अस्य कषत्रियास तत्र सर्व एवाभ्यपूजयन\nयद अर्जुन हृषीकेशौ परत्युद्यातॊ ऽविचारयन" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 25, "text": "ततः सर्वस्य सैन्यस्य तावकस्य विशां पते\nमहान नादॊ हय अभूत तत्र दृष्ट्वा राजानम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 26, "text": "तस्मिञ जनसमुन्नादे परवृत्ते भैरवे सति\nकदर्थी कृत्यते पुत्रः परत्यमित्रम अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 27, "text": "आवारितस तु कौन्तेयस तव पुत्रेण धन्विना\nसंरम्भम अगमद भूयः स च तस्मिन परंतपः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 28, "text": "तौ दृष्ट्वा परतिसंरब्धौ दुर्यॊधन धनंजयौ\nअभ्यवैक्षन्त राजानॊ भीमरूपाः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 29, "text": "दृष्ट्वा तु पार्थं संरब्धं वासुदेवं च मारिष\nपरहसन्न इव पुत्रस ते यॊद्धुकामः समाह्वयत" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 30, "text": "ततः परहृष्टॊ दाशार्हः पाण्डवश च धनंजयः\nवयाक्रॊशेतां महानादं दध्मतुश चाम्बुजॊत्तमौ" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 31, "text": "तौ हृष्टरूपौ संप्रेक्ष्य कौरवेयाश च सर्वशः\nनिराशाः समपद्यन्त पुत्रस्य तव जीविते" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 32, "text": "शॊकम ईयुः परं चैव कुरवः सर्व एव ते\nअमन्यन्त च पुत्रं ते वैश्वानर मुखे हुतम" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 33, "text": "तथा तु दृष्ट्वा यॊधास ते परहृष्टौ कृष्ण पाण्डवौ\nहतॊ राजा हतॊ राजेत्य ऊचुर एवं भयार्दिताः" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 34, "text": "जनस्य संनिनादं तु शरुत्वा दुर्यॊधनॊ ऽबरवीत\nवयेतु वॊ भीर अहं कृष्णौ परेषयिष्यामि मृत्यवे" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 35, "text": "इत्य उक्त्वा सैनिकान सर्वाञ जयापेक्षी नराधिपः\nपार्थम आभाष्य संरम्भाद इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 36, "text": "पार्थ यच छिक्षितं ते ऽसत्रं दिव्यं मानुषम एव च\nतद दर्शय मयि कषिप्रं यदि जातॊ ऽसि पाण्डुना" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 37, "text": "यद बलं तव वीर्यं च केशवस्य तथैव च\nतत कुरुष्व मयि कषिप्रं पश्यामस तव पौरुषम" }, { "book": 7, "chapter": 77, "shloka": 38, "text": "अस्मत परॊक्षं कर्माणि परवदन्ति कृतानि ते\nसवामिसत्कारयुक्तानि यानि तानीह दर्शय" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 1, "text": "[स]\nएवम उक्त्वार्जुनं राजा तरिभिर मर्मातिगैः शरैः\nपरत्यविध्यन महावेगैश चतुर्भिश अतुरॊ हयान" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 2, "text": "वासुदेवं च दशभिः परत्यविध्यत सतनान्तरे\nपतॊदं चास्य भल्लेन छित्त्वा भूमाव अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 3, "text": "तं चतुर्दशभिः पार्थश चित्रपुङ्खैः शिलाशितैः\nअविध्यत तूर्णम अव्यग्रस ते ऽसयाभ्रश्यन्त वर्मणः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 4, "text": "तेषां वैफल्यम आलॊक्य पुनर नव च पञ्च च\nपराहिणॊन निशितान बाणांस ते चाभ्रश्यन्त वर्मणः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 5, "text": "अष्टाविंशत तु तान बाणान अस्तान विप्रेक्ष्य निष्फलान\nअब्रवीत परवीरघ्नः कृष्णॊ ऽरजुनम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 6, "text": "अदृष्टपूर्वं पश्यामि शिलानाम इव सर्पणम\nतवया संप्रेषिताः पार्थ नार्थं कुर्वन्ति पत्रिणः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 7, "text": "कच चिद गाण्डीवतः पराणास तथैव भरतर्षभ\nमुष्टिश च ते यथापूर्वं भुजयॊश च बलं तव" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 8, "text": "न चेद विधेर अयं कालः पराप्तः सयाद अद्य पश्चिमः\nतव चैवास्य शत्रॊश च तन ममाचक्ष्व पृच्छतः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 9, "text": "विस्मयॊ मे महान पार्थ तव दृष्ट्वा शरान इमान\nवयर्थान निपततः संख्ये दुर्यॊधन रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 10, "text": "वज्राशनिसमा घॊराः परकायावभेदिनः\nशराः कुर्वन्ति ते नार्थं पार्थ काद्य विडन्बना" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 11, "text": "[अर्ज]\nदरॊणेनैषा मतिः कृष्ण धार्तराष्ट्रे निवेशिताः\nअन्ते विहितम अस्त्राणाम एतत कवचधारणम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 12, "text": "अस्मिन्न अन्तर्हितं कृष्ण तरैलॊक्यम अपि वर्मणि\nएकॊ दरॊणॊ हि वेदैतद अहं तस्माच च सत्तमात" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 13, "text": "न शक्यम एतत कवचं बाणैर भेत्तुं कथं चन\nअपि वज्रेण गॊविन्द सवयं मघवता युधि" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 14, "text": "जानंस तवम अपि वै कृष्ण मां विमॊहयसे कथम\nयद्वृत्तं तरिषु लॊकेषु यच च केशव वर्तते" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 15, "text": "तथा भविष्यद यच चैव तत सर्वं विदितं तव\nन तव एवं वेद वै कश चिद यथा तवं मधुसूदन" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 16, "text": "एष दुर्यॊधनः कृष्ण दरॊणेन विहिताम इमाम\nतिष्ठत्य अभीतवत संख्ये बिभ्रत कवचधारणाम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 17, "text": "यत तव अत्र विहितं कार्यं नैष तद वेत्ति माधव\nसत्रीवद एष बिभर्त्य एतां युक्तां कवचधारणाम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 18, "text": "पश्य बाह्वॊश च मे वीर्यं धनुषश च जनार्दन\nपराजयिष्ये कौरव्यं कवचेनापि रक्षितम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 19, "text": "इदम अङ्गिरसे परादाद देवेशॊ वर्म भास्वरम\nपुनर ददौ सुरपतिर मह्यं वर्म स संग्रहम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 20, "text": "दैवं यद्य अस्य वर्मैतद बरह्मणा वा सवयं कृतम\nनैतद गॊप्स्यति दुर्बुद्धिम अद्य बाणहतं मया" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 21, "text": "[स]\nएवम उक्त्वार्जुनॊ बाणान अभिमन्त्र्य वयकर्षयत\nविकृष्यमाणांस तेनैवं धनुर्मध्य गताञ शरान\nतान अस्यास्त्रेण चिच्छेद दरौणिः सर्वास्त्रघातिना" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 22, "text": "तान निकृत्तान इषून दृष्ट्वा दूरतॊ बरह्मवादिना\nनयवेदयत केशवाय विस्मितः शवेतवाहनः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 23, "text": "नैतद अस्त्रं मया शक्यं दविः परयॊक्तुं जनार्दन\nअस्त्रं माम एव हन्याद धि पश्य तव अद्य बलं मम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 24, "text": "ततॊ दुर्यॊधनः कृष्णौ नवभिर नतपर्वभिः\nअविध्यत रणे राजञ शरैर आशीविषॊपमैः\nभूय एवाभ्यवर्षच च समरे कृष्ण पाण्डवौ" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 25, "text": "शरवर्षेण महता ततॊ ऽहृष्यन्त तावकाः\nचक्रुर वादित्रनिनदान सिंहनाद रवांस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 26, "text": "तथ करुद्धॊ रणे पार्थः सृक्कणी परिसंहिहन\nनापश्यत ततॊ ऽसयाङ्गं यन न सयाद वर्म रक्षितम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 27, "text": "ततॊ ऽसय निशितैर बाणैः सुमुक्तैर अन्तकॊपमैः\nहयांश चकार निर्देहान उभौ च पार्ष्णिसारथी" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 28, "text": "धनुर अस्याच्छिनच चित्रं हस्तावापं च वीर्यवान\nरथं च शकलीकर्तुं सव्यसाची परचक्रमे" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 29, "text": "दुर्यॊधनं च बाणाभ्यां तिक्ष्णाभ्यां विरथी कृतम\nअविध्यद धस्त तलयॊर उभयॊर अर्जुनस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 30, "text": "तं कृच्छ्राम आपदं पराप्तं दृष्ट्वा परमधन्विनः\nसमापेतुः परीप्सन्तॊ धनंजय शरार्दितम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 31, "text": "ते रथैर बहुसाहस्रैः कल्पितैः कुञ्जरैर हयैः\nपदात्यॊघैश च संरब्धैः परिवव्रुर धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 32, "text": "अथ नार्जुन गॊविन्दौ रथौ वापि वयदृश्यत\nअस्त्रवर्षेण महता जनौघैश चापि संवृतौ" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 33, "text": "ततॊ ऽरजुनॊ ऽसत्रवीर्येण निजघ्ने तां वरूथिनीम\nतत्र वयङ्गी कृताः पेतुः शतशॊ ऽथ रथद्विपाः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 34, "text": "ते हता हन्यमानाश च नयगृह्णंस तं रथॊत्तमम\nस रथस्तम्भितस तस्थौ करॊशमात्रं समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 35, "text": "ततॊ ऽरजुनं वृष्णिवीरस तवरितॊ वाक्यम अब्रवीत\nधनुर विस्फारयात्यर्थम अहं धमास्यामि चाम्बुजम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 36, "text": "ततॊ विस्फार्य बलवद गाण्डीवं जघ्निवान रिपून\nमहता शरवर्षेण तलशब्देन चार्जुनः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 37, "text": "पाञ्चजन्यं च बलवद दध्मौ तारेण केशवः\nरजसा धवस्तपक्ष्मान्तः परस्विन्नवदनॊ भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 38, "text": "तस्य शङ्खस्य नादेन धनुषॊ निस्वनेन च\nनिःसत्त्वाश च स सत्ताश च कषितौ पेतुर तदा जनाः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 39, "text": "तैर विमुक्तॊ रथॊ रेजे वाय्वीरित इवाम्बुदः\nजयद्रथस्य गॊप्तारस ततः कषुब्धाः सहानुगाः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 40, "text": "ते दृष्ट्वा सहसा पार्थं गॊप्तारः सैन्धवस्य तु\nचक्रुर नादान बहुविधान कम्पयन्तॊ वसुंधराम" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 41, "text": "बाणशब्दरवांश चॊग्रान विमिश्राञ शङ्खनिस्वनैः\nपरादुश्चक्रुर महात्मानः सिंहनाद रवान अपि" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 42, "text": "तं शरुत्वा निनदं घॊरं तावकानां समुत्थितम\nपरदध्मतुस तदा शङ्खौ वासुदेवधनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 43, "text": "तेन शब्देन महता पूरितेयं वसुंधरा\nस शैला सार्णव दवीपा स पाताला विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 44, "text": "स शब्दॊ भरतश्रेष्ठ वयाप्य सर्वा दिशॊ दश\nपरतिसस्वान तत्रैव कुरुपाण्डवयॊर बले" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 45, "text": "तावका रथिनस तत्र दृष्ट्वा कृष्ण धनंजयौ\nसंरम्भं परमं पराप्तास तवरमाणा महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 78, "shloka": 46, "text": "अथ कृष्णौ महाभागौ तावका दृश्यदंशितौ\nअभ्यद्रवन्त संक्रुद्धास तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 1, "text": "[स]\nतावकास तु समीक्ष्यैव वृष्ण्यन्धककुरूत्तमौ\nपराग अत्वरञ जिघांसन्तस तथैव विजयः परान" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 2, "text": "सुवर्णचित्रैर वैयाघ्रैः सवनवद्भिर महारथैः\nदीपयन्तॊ दिशः सर्वा जवलद्भिर इव पावकैः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 3, "text": "रुक्मपृष्ठैश च दुष्प्रेक्ष्यैः कार्मुकैः पृथिवीपते\nकूजद्भिर अतुलान नादान रॊषितैर उरगैर इव" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 4, "text": "भूरिश्रवाः शलः कर्णॊ वृषसेनॊ जयद्रथः\nकृपश च मद्रराजश च दरौणिश च रथिनां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 5, "text": "ते पिबन्त इवाकाशम अश्वैर अष्टौ महारथाः\nवयराजयन दश दिशॊ वैयाघ्रैर हेमचन्द्रकैः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 6, "text": "ते दंशिताः सुसंरब्धा रथैर मेघौघनिस्वनैः\nसमावृण्वन दिशः सर्वाः पार्थं च विशिखैः शितैः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 7, "text": "कौलूतका हयाश चित्रा वहन्तस तान महारथान\nवयशॊभन्त तदा शीघ्रा दीपयन्तॊ दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 8, "text": "आजानेयैर महावेगैर नानादेशसमुत्थितैः\nपार्वतीयैर नदीजैश च सैन्धवैश च हयॊत्तमैः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 9, "text": "कुरु यॊधवरा राजंस तव पुत्रं परीप्सवः\nधनंजयरथं शीघ्रं सर्वतः समुपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 10, "text": "ते परगृह्य महाशङ्खान दध्मुः पुरुषसत्तमाः\nपूरयन्तॊ दिवं राजन पृथिवीं च स सारगाम" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 11, "text": "तथैव दध्मतुः शङ्खौ वासुदेवधनंजयौ\nपरवरौ सर्वभूतानां सर्वशङ्खवरौ भुवि\nदेवदत्तं च कौन्तेयः पाञ्चजन्यं च केशवः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 12, "text": "शब्दस तु देवदत्तस्य धनंजय समीरितः\nपृथिवीं चान्तरिक्षं च दिशश चैव समावृणॊत" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 13, "text": "तथैव पाञ्चजन्यॊ ऽपि वासुदेव समीरितः\nसर्वशब्दान अतिक्रम्य पूरयाम आस रॊदसी" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 14, "text": "तस्मिंस तथा वर्तमाने दारुणे नादसंकुले\nभीरूणां तरासजनने शूराणां हर्षवर्धने" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 15, "text": "परवादितासु भेरीषु झर्झरेष्व आनकेषु च\nमृदङ्गेषु च राजेन्द्र वाद्यमानेष्व अनेकशः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 16, "text": "महारथसमाख्यात दुर्यॊधनहितैषिणः\nअमृष्यमाणास तं शब्दं करुद्धाः परमधन्विनः\nनानादेश्या महीपालाः सवसैन्यपरिरक्षिणः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 17, "text": "अमर्षिता महाशङ्खान दध्मुर वीरा महारथाः\nकृते परतिकरिष्यन्तः केशवस्यार्जुनस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 18, "text": "बभूव तव तत सैन्यं शङ्खशब्दसमीरितम\nउद्विग्नरथनागाश्वम अस्वस्थम इव चाभिभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 19, "text": "तत परयुक्तम इवाकाशं शूरैः शङ्खनिनादितम\nबभूव भृशम उद्विग्नं निर्घातैर इव नादितम" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 20, "text": "स शब्दः सुमहान राजन दिशः सर्वा वयनादयत\nतरासयाम आस तत सैन्यं युगान्त इव संभृतः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 21, "text": "ततॊ दुर्यॊधनॊ ऽषटौ च राजानस ते महारथाः\nजयद्रथस्य रक्षार्थं पाण्डवं पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 22, "text": "ततॊ दरौणिस तरिसप्तत्या वासुदेवम अताडयत\nअर्जुनं च तरिभिर भल्लैर धवजम अश्वांश च पञ्चभिः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 23, "text": "तम अर्जुनः पृषत्कानां शतैः षड्भिर अताडयत\nअत्यर्थम इव संक्रुद्धः परतिविद्धे जनार्दने" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 24, "text": "कर्णं दवादशभिर विद्ध्वा वृषसेनं तरिभिस तथा\nशल्यस्य स शरं चापं मुष्टौ चिच्छेद वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 25, "text": "गृहीत्वा धनुर अन्यत तु शल्यॊ विव्याध पाण्डवम\nभूरिश्रवास तरिभिर बाणैर हेमपुङ्खैः शिलाशितैः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 26, "text": "कर्णॊ दवात्रिशता चैव वृषसेनश च पञ्चभिः\nजयद्रथस तरिसप्तत्या कृपश च दशभिः शरैः\nमद्रराजश च दशभिर विव्यधुः फल्गुनं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 27, "text": "ततः शराणां षष्ट्या तु दरौणिः पार्थम अवाकिरत\nवासुदेवं च सप्तत्या पुनः पार्थं च पञ्चभिः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 28, "text": "परहसंस तु नरव्याघ्रः शवेताश्वः कृष्णसारथिः\nपरत्यविध्यत स तान सर्वान दर्शयन पाणिलाघवम" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 29, "text": "कर्णं दवादशभिर विद्ध्वा वृषसेनं तरिभिः शरैः\nशल्यस्य समरे चापं मुष्टिदेशे नयकृन्तत" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 30, "text": "सौमदत्तिं तरिभिर विद्ध्वा शल्यं च दशभिः शरैः\nशितैर अग्निशिखाकारैर दरौणिं विव्याध चाषभिः" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 31, "text": "गौतमं पञ्चविंशत्या शैन्धवं च शतेन ह\nपुनर दरौणिं च सप्तत्या शराणां सॊ ऽभयताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 32, "text": "भूरि शवरास तु संक्रुद्धः परतॊदं चिच्छिदे हरेः\nअर्जुनं च तरिसप्तत्या बाणानाम आजघान ह" }, { "book": 7, "chapter": 79, "shloka": 33, "text": "ततः शरशतैस तीक्ष्णैस तान अरीञ शवेतवाहनः\nपरत्यषेधद दरुतं करुद्धॊ महावातॊ घनान इव" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nधवजान बहुविधाकारान भराजमानान अतिश्रिया\nपार्थानां मामकानां च तान ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 2, "text": "[स]\nधवजान बहुविधाकाराञ शृणु तेषां महात्मनाम\nरूपतॊ वर्णतश चैव नामतश च निबॊध मे" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 3, "text": "तेषां तु रथमुह्यानां रथेषु विविधा धवजाः\nपरत्यदृश्यन्त राजेन्द्र जवलिता इव पावलाः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 4, "text": "काञ्चनाः काञ्चनापीडाः काञ्चनस्रग अलंकृताः\nकाञ्चनानीव शृङ्गाणि काञ्चनस्य महागिरेः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 5, "text": "ते धवजाः संवृतास तेषां पताकाभिः समन्ततः\nनानावर्णविरागाभिर विबभुः सर्वतॊवृताः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 6, "text": "पताकाश च ततस तास तु शवसनेन समीरिताः\nनृत्यमाना वयदृश्यन्त रङ्गमध्ये विलासिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 7, "text": "इन्द्रायुधसवर्णाभाः पताका भरतर्षभ\nदॊधूयमाना रथिनां शॊभयन्ति महारथान" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 8, "text": "सिन्ह लाङ्गूलम उग्रास्यं धजं वानरलक्षणम\nधनंजयस्य संग्रामे परत्यपश्यम भैरवम" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 9, "text": "स वानरवरॊ राजन पताकाभिर अलंकृतः\nतरासयाम आस तत सैन्यम धवजॊ गाण्डीवधन्वनः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 10, "text": "तथैव सिंहलाङ्गूलं दरॊणपुत्रस्य भारत\nधवजाग्रं समपश्याम बालसूर्यसमप्रभम" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 11, "text": "काञ्चनं पवनॊद्धूतं शक्रध्वजसमप्रभम\nनन्दनं कौरवेन्द्राणां दरौणेर लक्षणम उच्छ्रितम" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 12, "text": "हस्तिकक्ष्या पुनर हैमी बभूवाधिरथेर धवजे\nआहवे खं महाराज ददृशे पूरयन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 13, "text": "पताकी काञ्चनस्रग्वी धवजः कर्णस्य संयुगे\nनृत्यतीव रथॊपस्थे शवसनेन समीरितः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 14, "text": "आचार्यस्य च पाण्डूनां बराह्मणस्य यशस्विनः\nगॊवृषॊ गौतमस्यासीत कृपस्य सुपरिष्कृतः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 15, "text": "स तेन भराजते राजन गॊवृषेण महारथः\nतरिपुरघ्न रथॊ यद्वद गॊवृषेण विराजते" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 16, "text": "मयूरॊ वृषसेनस्य काञ्चनॊ मणिरत्नवान\nवयाहरिष्यन्न इवातिष्ठत सेनाग्रम अपि शॊभयन" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 17, "text": "तेन तस्य रथॊ भाति मयूरेण महात्मनः\nयथा सथन्दस्य राजेन्द्र मयूरेण विराजता" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 18, "text": "मद्रराजस्य शल्यस्य धवजाग्रे ऽगनिशिखाम इव\nसौवर्णीं परतिपश्याम सीताम अप्रतिमां शुभाम" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 19, "text": "सा सीता भराजते तस्य रथम आस्थाय मारिष\nसर्वबीजविरूढेव यथा सीता शरिया वृता" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 20, "text": "वराहः सिन्धुराजस्य राजतॊ ऽभिविराजते\nधवजाग्रे ऽलॊहितार्काभॊ हेमजालपरिष्कृतः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 21, "text": "शुशुभे केतुना तेन राजतेन जयद्रथः\nयथा देवासुरे युद्धे पुरा पूषा सम शॊभते" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 22, "text": "सौमदत्तेः पुनर यूपॊ यज्ञशीलस्य धीमतः\nधवजः सूर्य इवाभाति सॊमश चात्र परदृश्यते" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 23, "text": "स यूपः काञ्चनॊ राजन सौमदत्तेर विराजते\nराजसूये मखश्रेष्ठे यथा यूपः समुच्छ्रितः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 24, "text": "शलस्य तु महाराज राजतॊ दविरदॊ महान\nकेतुः काञ्चनचित्राङ्गैर मयूरैर उपशॊभितः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 25, "text": "स केतुः शॊभयाम आस सैन्यं ते भरतर्षभ\nयथा शवेतॊ महानागॊ देवराजचमूं तथा" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 26, "text": "नागॊ मणिमयॊ राज्ञॊ धवजः कनकसंवृतः\nकिङ्किणीशतसंह्रादॊ भराजंश चित्रे रथॊत्तमे" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 27, "text": "वयभ्राजत भृशं राजन पुत्रस तव विशां पते\nधवजेन महता संख्ये कुरूणाम ऋषभस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 28, "text": "नवैते तव वाहिन्याम उच्छ्रिताः परमध्वजाः\nवयदीपयंस ते पृतनां युगान्तादित्यसंनिभाः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 29, "text": "दशमस तव अर्जुनस्यासीद एक एव महाकपिः\nअदीप्यतार्जुनॊ येन हिमवान इव वह्निना" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 30, "text": "ततश चित्राणि शुभ्राणि सुमहान्ति महारथाः\nकार्मुकाण्य आददुस तूर्णम अर्जुनार्थे परंतपाः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 31, "text": "तथैव धनुर आयच्छत पार्थः शत्रुविनाशनः\nगाण्डीवं दिव्यकर्मा तद राजन दुर्मन्त्रिते तव" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 32, "text": "तवापराधाद धि नरा निहता बहुधा युधि\nनानादिग्भ्यः समाहूताः सहयाः स रथद्विपाः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 33, "text": "तेषाम आसीद वयतिक्षेपॊ गर्जताम इतरेतरम\nदुर्यॊधनमुखानां च पाण्डूनाम ऋषभस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 34, "text": "तत्राद्भुतं परं चक्र्जे कौन्तेयः कृष्णसारथिः\nयद एकॊ बहुभिः सार्धं समागच्छद अभीतवत" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 35, "text": "अशॊभत महाबाहुर गाण्डीवं विक्षिपन धनुः\nजिगीषुस तान नरव्याघ्राञ जिघांसुश च जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 36, "text": "तत्रार्जुनॊ महाराज शरैर मुक्तैः सहस्रशः\nअदृश्यान अकरॊद यॊधांस तावकाञ शत्रुतापनः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 37, "text": "ततस ते ऽपि नरव्याघ्राः पार्थं सर्वे महारथाः\nअदृश्यं समरे चक्रुः सायकौघैः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 80, "shloka": 38, "text": "संवृते नरसिंहैस तैः कुरूणाम ऋषभे ऽरजुने\nमहान आसीत समुद्धूतस तस्य सैन्यस्य निस्वनः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nअर्जुने सैधवं पराप्ते भारद्वाजेन संवृताः\nपाञ्चालाः कुरुभिः सार्धं किम अकुर्वत संजय" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 2, "text": "[स]\nअपराह्णे महाराज संग्रामे लॊमहर्षणे\nपाञ्चालानां कुरूणां च दरॊणे दयूतम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 3, "text": "पाञ्चाला हि जिघांसन्तॊ दरॊणं संहृष्टचेतसः\nअभ्यवर्षन्त गर्जन्तः शरवर्षाणि मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 4, "text": "ततः सुतुमुलस तेषां संग्रामॊ ऽवर्तताद्भुतः\nपाञ्चालानां कुरूणां च घॊरॊ देवासुरॊपमः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 5, "text": "सर्वे दरॊण रथं पराप्य पाञ्चालाः पण्डवैः सह\nतद अनीकं बिभित्सन्तॊ महास्त्राणि वयदर्शयन" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 6, "text": "दरॊणस्य रथपर्यन्तं रथिनॊ रथम आस्थिताः\nकम्पयन्तॊ ऽभयवर्तन्त वेगम आस्थाय मध्यमम" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 7, "text": "तम अभ्यगाद बृहत कषत्रः केकयानां महारथः\nपरवपन निशितान बाणान महेन्द्राशनिसंनिभान" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 8, "text": "तं तु परत्युदियाच छीघ्रं कषेमधूर्तिर महायशाः\nविमुञ्चन निशितान बाणाञ शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 9, "text": "धृष्टकेतुश च चेदीनाम ऋषभॊ ऽतिबलॊदितः\nतवरितॊ ऽभयद्रवद दरॊणं महेन्द्र इव शम्बरम" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 10, "text": "तम आपतन्तं सहसा वयादितास्यम इवान्तकम\nवीर धन्वा महेष्वासस तवरमाणः समभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 11, "text": "युधिष्ठिरं महाराज जिगीषुं समवस्थितम\nसहानीकं ततॊ दरॊणॊ नयवारयत वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 12, "text": "नकुलं कुशलं युद्धे पराक्रान्तं पराक्रमी\nअभ्यगच्छत समायान्तं विकर्णस ते सुतः परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 13, "text": "सहदेवं तथायान्तं दुर्मुखः शत्रुकर्शनः\nशनैर अनेकसाहस्रैः समवाकिरद आशुगैः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 14, "text": "सात्यकिं तु नरव्याघ्रं वयाघ्रदत्तस तव अवारयत\nशरैः सुनिशितैस तीक्ष्णैः कम्पयन वै मुहुर मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 15, "text": "दरौपदेयान नरव्याघ्रान मुञ्चतः सायकॊत्तमान\nसंरब्धान रथिनां शरेष्ठान सौमदत्तिर अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 16, "text": "भीमसेनं तथा करुद्धं भीमरूपॊ भयानकम\nपरत्यवारयद आयान्तम आर्ष्यशृङ्गिर महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 17, "text": "तयॊः समभवद युद्धं नरराक्षसयॊर मृधे\nयादृग एव पुरावृत्तं रामरावणयॊर नृप" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 18, "text": "ततॊ युधिष्ठिरॊ दरॊणं नवत्या नतपर्वणाम\nआजघ्ने भरतश्रेष्ठ सर्वमर्मसु भारत" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 19, "text": "तं दरॊणः पञ्चविंशत्या निजघान सतनान्तरे\nरॊषितॊ भरतश्रेष्ठ कौन्तेयेन यशस्विना" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 20, "text": "भूय एव तु विंशत्या सायकानां समाचिनॊत\nसाश्वसूत धवजं दरॊणः पश्यतां सर्वधन्विनाम" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 21, "text": "ताञ शरान दरॊण मुक्तांस तु शरवर्षेण पाण्डवः\nअवारयत धर्मात्मा दर्शयन पाणिलाघवम" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 22, "text": "ततॊ दरॊणॊ भृशं करुद्धॊ धर्मराजस्य संयुगे\nचिच्छेद सहसा धन्वी धनुस तस्य महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 23, "text": "अथैनं छिन्नधन्वानं तवरमाणॊ महारथः\nशरैर अनेकसाहस्रैः पुरयाम आस सर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 24, "text": "अदृश्यं दृश्यराजानं भारद्वाजस्य सायकैः\nसर्वभूतान्य अमन्यन्त हतम एव युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 25, "text": "के चिच चैनम अमन्यन्त तथा वै विमुखीकृतम\nहृतॊ राजेति राजेन्द्र बराह्मणेन यशस्विना" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 26, "text": "स कृच्छ्रं परमं पराप्तॊ धर्मराजॊ युधिष्ठिरः\nतयक्त्वा तत कार्मुकं छिन्नं भारद्वाजेन संयुगे\nआददे ऽनयद धनुर दिव्यं भारघ्नं वेगवत्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 27, "text": "ततस तान सायकान सर्वान दरॊण मुक्तान सहस्रशः\nचिच्छेद समरे वीरस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 28, "text": "छित्त्वा च ताञ शरान राजा करॊधसंरक्तलॊचनः\nशक्तिं जग्राह समरे गिरीणाम अपि दारणीम\nसवर्णदण्डां महाघॊराम अष्टघण्टां भयावहाम" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 29, "text": "समुत्क्षिप्य च तां हृष्टॊ ननाद बलवद बली\nनादेन सर्वभूतानि तरासयन्न इव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 30, "text": "शक्तिं समुद्यतां दृष्ट्वा धर्मराजेन संयुगे\nसवस्ति दरॊणाय सहसा सर्वभूतान्य अथाब्रुवन" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 31, "text": "सा राजभुज निर्मुक्ता निर्मुक्तरग संनिभा\nपरज्वालयन्ती गगनं दिशश च विदिशस तथा\nदरॊणान्तिकम अनुप्राप्ता दीप्तास्या पन्नगी यथा" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 32, "text": "ताम आपतन्तीं सहसा परेक्ष्य दरॊणॊ विशां पते\nपरादुश्चक्रे ततॊ बराह्मम अस्त्रम अस्त्रविदां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 33, "text": "तद अस्त्रं भस्मसात कृत्वा तां शक्तिं घॊरदर्शनाम\nजगाम सयन्दनं तूर्णं पाण्डवस्य यशस्विनः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 34, "text": "ततॊ युधिष्ठिरॊ राजा दरॊणास्त्रं तत समुद्यतम\nअशामयन महाप्राज्ञॊ बरह्मास्त्रेणैव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 35, "text": "विव्याध च रणे दरॊणं पञ्चभिर नतपर्वभिः\nकषुरप्रेण च तीक्ष्णेन चिच्छेदास्य महद धनुः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 36, "text": "तद अपास्य धनुश छिन्नं दरॊणः कषत्रिय मर्दनः\nगदां चिक्षेप सहसा धर्मपुत्राय मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 37, "text": "ताम आपतन्तीं सहसा गदां दृष्ट्वा युधिष्ठिरः\nगदाम एवाग्रहीत करुद्धश चिक्षेप च परंतपः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 38, "text": "ते गदे सहसा मुक्ते समासाद्य परस्परम\nसंघर्षात पावकं मुक्त्वा समेयातां महीतले" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 39, "text": "ततॊ दरॊणॊ भृशं करुद्धॊ धर्मराजस्य मारिष\nचतुर्भिर निशितैस तीक्ष्णैर हयाञ जघ्ने शरॊत्तमैः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 40, "text": "धनुश चैकेन बाणेन चिच्छेदेन्द्र धवजॊपमम\nकेतुम एकेन चिच्छेद पाण्डवं चार्दयत तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 41, "text": "हयाश्वत तु रथात तूर्णम अवप्लुत्य युधिष्ठिरः\nतस्थाव ऊर्ध्वभुजॊ राजा वयायुधॊ भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 42, "text": "विरथं तं समालॊक्य वयायुधं च विशेषतः\nदरॊणॊ वयमॊहयच छत्रून सर्वसैन्यानि चाभिभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 43, "text": "मुञ्चन्न इषुगणांस तीक्ष्णाँल लघुहस्तॊ दृढव्रतः\nअभिदुद्राव राजानं सिंहॊ मृगम इवॊल्बणः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 44, "text": "तम अभिद्रुतम आलॊक्य दरॊणेनामित्र घातिना\nहाहेति सहसा शब्दः पाण्डूनां समजायत" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 45, "text": "हृतॊ राजा हृतॊ राजा भारद्वाजेन मारिष\nइत्य आसीत सुमहाञ शब्दः पाण्डुसैन्यस्य सर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 81, "shloka": 46, "text": "ततस तवरितम आरुह्य सहदेव रथं नृपः\nअपायाज जवनैर अश्वैः कुन्तीपुत्रॊ युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 1, "text": "[स]\nबृहत कषत्रम अथायान्तं केकयं दृढविक्रमम\nकषेमधूर्तिर महाराज विव्याधॊरसि मार्गणैः" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 2, "text": "बृहत कषत्रस तु तं राजा नवत्या नतपर्वणाम\nआजघ्ने तवरितॊ युद्धे दरॊणानीक बिभित्सया" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 3, "text": "कषेमधूर्तिस तु संक्रुद्धः केकयस्य महात्मनः\nधनुश चिच्छेद भल्लेन पीतेन निशितेन च" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 4, "text": "अथैनं छिन्नधन्वानं शरेण नतपर्वणा\nविव्याध हृदये तूर्णं परवरं सर्वधन्विनाम" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 5, "text": "अथान्यद धनुर आदाय बृहत कषत्रॊ हसन्न इव\nवयश्व सूत धवजं चक्रे कषेमधूर्तिं महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 6, "text": "ततॊ ऽपरेण भल्लेन पीतेन निशितेन च\nजहार नृपतेः कायाच छिरॊ जवलितकुण्डलम" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 7, "text": "त छिन्नं सहसा तस्य शिरः कुञ्चितमूर्धजम\nस किरीटं महीं पराप्य बभौ जयॊतिर इवाम्बरात" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 8, "text": "तं निहत्य रणे हृष्टॊ बृहत कषत्रॊ महारथः\nसहसाभ्यपतत सैन्यं तावकं पार्थ कारणात" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 9, "text": "धृष्टकेतुम अथायान्तं दरॊण हेतॊः पराक्रमी\nवीर धन्वा महेष्वासॊ वारयाम आस भारत" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 10, "text": "तौ परस्परम आसाद्य शरदंष्ट्रौ तरस्विनौ\nशरैर अनेकसाहस्रैर अन्यॊन्यम अभिजघ्नतुः" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 11, "text": "ताव उभौ नरशार्दूलौ युयुधाते परस्परम\nमहावने तीव्रमदौ वारणाव इव यूथपौ" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 12, "text": "गिरिगह्वरम आसाद्य शार्दूलाव इव रॊषितौ\nयुयुधाते महावीर्यौ परस्परजिघांसया" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 13, "text": "तद युद्धम आसीत तुमुलं परेक्षणीयं विशां पते\nसिद्धचारणसंघानां विस्मयाद्भुत दर्शनम" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 14, "text": "वीर धन्वा ततः करुद्धॊ धृष्टकेतॊः शरासनम\nदविधा चिच्छेद भल्लेन परहसन्न इव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 15, "text": "तद उत्सृज्य धनुश छिन्नं चेदिराजॊ महारथः\nशक्तिं जग्राह विपुलां रुक्मदण्डाम अयस्मयीम" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 16, "text": "तां तु शक्तिं महावीर्यां दॊर्भ्याम आयम्य भारत\nचिक्षेप सहसा यत्तॊ वीर धन्व रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 17, "text": "स तया वीर घातिन्या शक्त्या तव अभिहतॊ भृशम\nनिर्भिन्नहृदयस तूर्णं निपपात रथान महीम" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 18, "text": "तस्मिन विनिहते शूरे तरिगर्तानां महारथे\nबलं ते ऽभज्यत विभॊ पाण्डवेयैः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 19, "text": "सहदेवे ततः षष्टिं सायकान दुर्मुखॊ ऽकषिपत\nननाद च महानादं तर्जयन पाण्डवं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 20, "text": "मद्रेयस तु ततः करुद्धॊ दुर्मुखं दशभिः शरैः\nभराता भरातरम आयान्तं विव्याध परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 21, "text": "तं रणे रभसं दृष्ट्वा सहदेवं महाबलम\nदुर्मुखॊ नवभिर बाणैस ताडयाम आस भारत" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 22, "text": "दुर्मुखस्य तु भल्लेन छित्वा केतुं महाबलः\nजघान चतुरॊ वाहांश चतुर्भिर निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 23, "text": "अथापरेण भल्लेन पीतेन निशितेन च\nचिच्छेद सारथेः कायाच छिरॊ जवलितकुण्डलम" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 24, "text": "कषुरप्रेण च तीक्ष्णेन कौरव्यस्य महद धनुः\nसहदेवॊ रणे छित्त्वा तं च विव्याध पञ्चभिः" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 25, "text": "हताश्वं तु रथं तयक्त्वा दुर्मुखॊ विमनास तदा\nआरुरॊह रथं राजन निरमित्रस्य भारत" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 26, "text": "सहदेवस ततः करुद्धॊ निरमित्रं महाहवे\nजघान पृतना मध्ये भल्लेन परवीरहा" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 27, "text": "स पपात रथॊपस्थन निरमित्रॊ जनेश्वरः\nतरिगर्तराजस्य सुतॊ वयथयंस तव वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 28, "text": "तं तु हत्वा महाबाहुः सहदेवॊ वयरॊचत\nयथा दाशरथी रामः खरं हत्वा महाबलम" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 29, "text": "हाहाकारॊ महान आसीत तरिगर्तानां जनेश्वर\nराजपुत्रं हतं दृष्ट्वा निरमित्रं महाबलम" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 30, "text": "नकुलस ते सुतं राजन विकर्णं पृथुलॊचनम\nमुहूर्ताज जितवान संख्ये तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 31, "text": "सात्यकिं वयाघ्रदत्तस तु शरैः संनतपर्वभिः\nचक्रे ऽदृश्यं साश्वसूतं स धवजं पृतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 32, "text": "तान निवार्य शराञ शूरः शैनेयः कृतहस्तवत\nसाश्वसूत धवजं बाणैर वयाघ्रदत्तम अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 33, "text": "कुमारे निहते तस्मिन मगधस्य सुते परभॊ\nमागधाः सर्वतॊ यत्ता युयुधानम उपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 34, "text": "विसृजन्तः शरांश चैव तॊमरांश च सहस्रशः\nभिण्डिपालांस तथा परासान मुद्गरान मुसलान अपि" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 35, "text": "अयॊधयन रणे शूराः सात्वतं युद्धदुर्मदम\nतांस तु सर्वान सबलवान सात्यक्तिर युद्धदुर्मदः\nनातिकृच्छ्राद धसन्न एव विजिग्ये पुरुषर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 36, "text": "मागधन दरवतॊ दृष्ट्वा हतशेषान समन्ततः\nबलं ते ऽभज्यत विभॊ युयुधान शरार्दितम" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 37, "text": "नाशयित्वा रणे सैन्यं तवदीयं माधवॊत्तमः\nविधुन्वानॊ धनुःश्रेष्ठं वयभ्राजत महायशाः" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 38, "text": "भज्यमानं बलं राजन सात्वतेन महात्मना\nनाभ्यवर्तत युद्धाय तरासितं दीर्घबाहुना" }, { "book": 7, "chapter": 82, "shloka": 39, "text": "ततॊ दरॊणॊ भृशं करुद्धः सहसॊद्वृत्य चक्षुषी\nसात्यकिं सत्यकर्माणं सवयम एवाभिदुद्रुवे" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 1, "text": "[स]\nदरौपदेयान महेष्वासान सौमदत्तिर महायशाः\nएकैकं पञ्चभिर विद्ध्वा पुनर विव्याध सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 2, "text": "ते पीडिता भृशं तेन रौद्रेण सहसा विभॊ\nपरमूढा नैव विविदुर मृधे कृत्यं सम किं चन" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 3, "text": "नाकुलिस तु शतानीकः सौमदत्तिं नरर्षभम\nदवाभ्यां विद्ध्वानदद धृष्टः शराभ्यां शत्रुतापनः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 4, "text": "तथेतरे रणे यत्तस तरिभिस तरिभिर अजिह्मगैः\nविव्यधुः समरे तूर्णं सौमदत्तिम अमर्षणम" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 5, "text": "स तान परति महाराज चिक्षिपे पञ्च सायकान\nएकैकं हृदि चाजघ्ने एकैकेन महायशाः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 6, "text": "ततस ते भरातरः पञ्च शरैर विद्धा महात्मना\nपरिवार्य रथैर वीरैं विव्यधुः सायकैर भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 7, "text": "आर्जुनिस तु हयांस तस्य चतुर्भिर निशितैः शरैः\nपरेषयाम आस संक्रुद्धॊ यमस्य सदनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 8, "text": "भैमसेनिर धनुश छित्त्वा सौमदत्तेर महात्मनः\nननाद बलवन नादं विव्याध च शितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 9, "text": "यौधिष्ठिरॊ धवजं तस्य छित्त्वा भूमाव अपातयत\nनाकुलिश चाश्वयन्तारमं रथनीडाद अपाहरत" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 10, "text": "साहदेविस तु तं जञात्वा भरातृभिर विमुखीकृतम\nकषुरप्रेण शिरॊ राजन निचकर्त महामनाः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 11, "text": "तच्छिरॊ नयपतद भूमौ तपनीयविभूषितम\nभराजयन्तं रणॊद्देशं बालसूर्यसमप्रभम" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 12, "text": "सौमदत्तेः शिरॊ दृष्ट्वा निपतत तन महात्मनः\nवित्रस्तास तावका राजन परदुद्रुवुर अनेकधा" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 13, "text": "अलम्बुसस तु समरे भीमसेनं महाबलम\nयॊधयाम आस संक्रुद्धॊ लक्ष्मणं रावणिर यथा" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 14, "text": "संप्रयुद्धौ रणे दृष्ट्वा ताव उभौ नरराक्षसौ\nविस्मयः सर्वभूतानां परहर्षश चाभवत तदा" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 15, "text": "आर्ष्यशृङ्गिं ततॊ भीमॊ नवभिर निशितैः शरैः\nविव्याध परहसन राजन राक्षसेन्द्रम अमर्षणम" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 16, "text": "तद रक्षः समरे विद्धं कृत्वा नादं भयावहम\nअभ्यद्रवत ततॊ भीमं ये च तस्य पदानुगाः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 17, "text": "स भीमं पञ्चभिर विद्ध्वा शरैः संनतपर्वभिः\nभीमानुगाञ जघानाशु रथांस तरिंशद अरिंदमः\nपुनश चतुःशतान हत्वा भीमं विव्याध पत्रिणा" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 18, "text": "सॊ ऽतिविद्धस तदा भीमॊ राक्षसेन महाबलः\nनिषसाद रथॊपस्थे मूर्छयाभिपरिप्लुतः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 19, "text": "परतिलभ्य ततः संज्ञां मारुतिः करॊधमूर्छितः\nविकृष्य कार्मुकं घॊरं भारसाधनम उत्तमम\nअलम्बुसं शरैस तीक्ष्णैर अर्दयाम आस सर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 20, "text": "स विद्धॊ बहुभिर बाणैर नीलाञ्जनचयॊपमः\nशुशुभे सर्वतॊ राजन परदीप्त इव किंशुकः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 21, "text": "स वध्यमानः समरे भीमचापच्युतैः शरैः\nसमरन भरातृवधं चैव पाण्डवेन महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 22, "text": "घॊरं रूपम अथॊ कृत्वा भीमसेनम अभाषत\nतिष्ठेदानीं रणे पार्थ पश्य मे ऽदय पराक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 23, "text": "बकॊ नाम सुदुर्बुद्धे राक्षस परवरॊ बली\nपरॊक्षं मम तद्वृत्तं यद भराता मे हतस तवया" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 24, "text": "एवम उक्त्वा ततॊ भीमम अन्तर्धानगतस तदा\nमहाता शरवर्षेण भृशं तं समवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 25, "text": "भीमस तु समरे राजन्न अदृश्ये राक्षसे तदा\nआकाशं पूरयाम आस शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 26, "text": "स वध्यमानॊ भीमेन निमेषाद रथम आस्थितः\nजगाम धरणीं कषुद्रः खं चैव सहसागमत" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 27, "text": "उच्चावचानि रूपाणि चकार सुबहूनि च\nउच्चावचास तथा वाचॊ वयाजहार समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 28, "text": "तेन पाण्डवसैन्यानां मृदिता युधि वारणाः\nहयाश च बहवॊ राजन पत्तयश च तथा पुनः\nरथेभ्यॊ रथिनः पेतुस तस्य नुन्नाः सम सायकैः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 29, "text": "शॊणितॊदां रथावर्तां हस्तिग्राहसमाकुलाम\nछत्रहंसां कर्दमिनीं बाहुपन्नग संकुलाम" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 30, "text": "नदीं परवर्तयाम आस रक्षॊगणसमाकुलाम\nवहन्तीं बहुधा राजंश चेदिपाञ्चालसृञ्जयान" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 31, "text": "तं तथा समरे राजन विचरन्तम अभीतवत\nपाण्डवा भृशसंविग्नाः परापश्यंस तत्स्य विक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 32, "text": "तावकानां तु सैन्यानां परहर्षः समजायत\nवादित्रनिनदश चॊग्रः सुमहाँल लॊमहर्षणः" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 33, "text": "तं शरुत्वा निनदंघॊरं तव सैन्यस्य पाण्डवः\nनामृष्यत यथा नागस तलशब्दं समीरितम" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 34, "text": "ततः करॊधाभिताम्राक्षॊ निर्दहन्न इव पावकः\nसंदधे तवाष्ट्रम अस्त्रं स सवयं तवष्टेव मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 35, "text": "ततः शरसहस्राणि परादुरासन समन्ततः\nतैः शरैस तव सैन्यस्य विद्रावः सुमहान अभूत" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 36, "text": "तद अस्त्रं परेषितं तेन भीमसेनेन संयुगे\nराक्षसस्य महामायां हत्वा राक्षसम आर्दयत" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 37, "text": "स वध्यमानॊ बहुधा भीमसेनेन राक्षसः\nसंत्यज्य संयुगे भीमं दरॊणानीकम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 38, "text": "तस्मिंस तु निर्जिते राजन राक्षसेन्द्रे महात्मना\nअनादयन सिंहनादैः पाण्डवाः सर्वतॊदिशम" }, { "book": 7, "chapter": 83, "shloka": 39, "text": "अपूजयन मारुतिंच संहृष्टास ते महाबलम\nपरह्रादं समरे जित्वा यथा शक्रं मरुद्गणाः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 1, "text": "[स]\nअलम्बुसं तथा युद्धे विचरन्तम अभीतवत\nहैडिम्बः परययौ तूर्णं विव्याध च शितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 2, "text": "तयॊः परतिभयं युद्धम आसीद राक्षससिंहयॊः\nकुर्वतॊर विविधा मायाः शक्रशम्बरयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 3, "text": "अलम्बुसॊ भृशं करुद्धॊ घटॊत्कचम अताडयत\nघटॊत्कचस तु विंशत्या नाराचानां सतनान्तरे\nअलम्बुसम अथॊ विद्ध्वा सिंहा वद वयनदन मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 4, "text": "तथैवालम्बुसॊ राजन हैडिम्बं युद्धदुर्मदम\nविद्ध्वा विद्ध्वानदद धृष्टः पूरयन खं समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 5, "text": "तथा तौ भृशसंक्रुद्धौ राक्षसेन्द्रौ महाबलौ\nनिर्विशेषम अयुध्येतां मायाभिर इतरेतरम" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 6, "text": "माया शतसृजौ दृप्तौ मॊहयन्तौ परस्परम\nमायायुद्धे सुकुशलौ मायायुद्धम अयुध्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 7, "text": "यां यां घटॊत्कचॊ युद्धे मायां दर्शयते नृप\nतां ताम अलम्बुसॊ राजन माययैव निजघ्निवान" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 8, "text": "तं तथा युध्यमानं तु मायायुद्धविशारदम\nअलम्बुसं राक्षसेन्द्रं दृष्ट्वाक्रुध्यन्त पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 9, "text": "त एनं भृशसंक्रुद्धाः सर्वतः परवरा रथैः\nअभ्यद्रवन्त संक्रुद्धा भीमसेनादयॊ नृप" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 10, "text": "त एनं कॊष्ठकी कृत्यरथवंशेन मारिष\nसर्वतॊ वयकिरन बाणैर उल्काभिर इव कुञ्जरम" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 11, "text": "स तेषाम अस्त्रवेगं तं परतिहत्यास्त्र मायया\nतस्माद रथव्रजान मुक्तॊ वनदाहाद इव दविपः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 12, "text": "स विस्फार्य धनुर घॊरम इन्द्राशनिसमस्वनम\nमारुतिं पञ्चविंशत्या भैमसेनिं च पञ्चभिः\nयुधिष्ठिरं तरिभिर विद्ध्वा सहदेवं च सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 13, "text": "नकुलं च तरिसप्तत्या दरुपदेयांश च मारिष\nपञ्चभिः पञ्चभिर विद्ध्वा घॊरं नादं ननाद ह" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 14, "text": "तं भीमसेनॊ नवभिः सहदेवश च पञ्चभिः\nयुधिष्ठिरः शतेनैव राक्षसं परत्यविध्यत\nनकुलश च चतुःषष्ट्या दरौपदेयास तरिभिस तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 15, "text": "हैडिम्बॊ राक्षसं विद्ध्वा युद्धे पञ्चाशता शरैः\nपुनर विव्याध सप्तत्या ननाद च महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 16, "text": "सॊऽअतिविद्धॊ महेष्वासः सर्वतस तैर महारथैः\nपरतिविव्याध तान सर्वान पञ्चभिः पञ्चभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 17, "text": "तं करुद्धं राक्षसं युद्धे परतिक्रुद्धस तु राक्षसः\nहैडिम्बॊ भरतश्रेष्ठ शरैर विव्याध सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 18, "text": "सॊ तिविद्धॊ बलवता राक्षसेन्द्रॊ महाबलः\nवयसृजत सायकांस तूर्णं सवर्णपुङ्खाञ शिलाशितान" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 19, "text": "ते शरा नतपर्वाणॊ विविशू राक्षसं तदा\nरुषिताः पन्नगा यद्वद गिरिम उग्रा महाबलाः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 20, "text": "ततस ते पाण्डवा राजन समन्तान निशिताञ शरान\nपरेषयाम आसुर उद्विग्ना हैडिम्बश च घटॊत्कचः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 21, "text": "स वध्यमानः समरे पाडवैर जितकाशिभिः\nदग्धाद्रिकूटशृङ्गाभं भिन्नाञ्जनचयॊपमम" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 22, "text": "समुत्क्षिप्य च बाहुभ्याम आविध्य च पुनः पुनः\nनिष्पिपेष कषितौ कषिप्रं पूर्णकुम्भम इवाश्मनि" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 23, "text": "बललाघव संपन्नः संपन्नॊ विरमेण च\nभैमसेनी रणे करुद्ध सर्वसैन्यान्य अभीषयत" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 24, "text": "स विस्फुटित सर्वाङ्गश चूर्णितास्थि विभूषणः\nघटॊत्कचेन वीरेण हतः सालकटङ्कटह" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 25, "text": "ततः सुमनसः पार्था हते तस्मिन निशाचरे\nचुक्रुशुः सिंहनादांश च वासांस्य आदुधुवुश च ह" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 26, "text": "तावकाश च हतं दृष्ट्वा राक्षसेन्द्रं महाबलम\nअलम्बुसं भीमरूपं विशीर्णम इव पर्वतम\nहाहाकारम अकुर्वन्त सैन्यानि भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 27, "text": "जनाश च तद ददृशिरे रक्षः कौतूहलान्विताः\nयदृच्छया निपतितं भूमाव अङ्गारकं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 28, "text": "घटॊत्कचस तु तद धत्वा रक्षॊबलवतां वरम\nमुमॊच बलवन नादं बलं हत्वेव वासवः" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 29, "text": "स पूज्यमानः पितृभिः स बान्हवैर; घटॊत्कचः कर्णमि दुष्करे कृते\nरिपुं निहत्याभिननन्द वै तदा; अलम्बुसं पक्वम अलम्बुसं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 84, "shloka": 30, "text": "ततॊ निनादः सुमहान समुत्थितः; स शङ्खनानाविध बाणघॊषवान\nनिशम्य तं परत्यनदंस तु कौरवास; ततॊ धवनिर भुवनम अथास्पृशद भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nभारद्वाजं कथें युद्धे युयुधानॊ ऽभयवारयत\nसंजयाचक्ष्व तत्त्वेन परं कौतूहलं हि मे" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 2, "text": "[स]\nशृणु राजन महाप्राज्ञ संग्रामं लॊमहर्षणम\nदरॊणस्य पाण्डवैः सार्धं युयुधान पुरॊगमैः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 3, "text": "वध्यमानं बलं दृष्ट्वा युयुधानेन मारिष\nअभ्यद्रवत सवयं दरॊणः सात्यकिं सत्यविक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 4, "text": "तम आपतन्तं सहसा भारद्वाजं महारथम\nसात्यकिः पञ्चविंशत्या कषुद्रकाणां समार्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 5, "text": "दरॊणॊ ऽपि युधि विक्रान्तॊ युयुधानं समाहितः\nअविध्यत पञ्चभिस तूर्णंहेम पुङ्खैः शिलाशितैः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 6, "text": "ते वर्म भित्त्वा सुदृढं दविषत पिशित भॊजनाः\nअभ्यगुर धरणीं राजञ शवसन्त इव पन्नगाः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 7, "text": "दीर्घबाहुर अभिक्रुद्धस तॊत्त्रार्दित इव दविपः\nदरॊणं पञ्चाशताविध्यन नाराचैर अग्निसंनिभैः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 8, "text": "भारद्वाजॊ रणे विद्धॊ युयुधानेन स तवरम\nसात्यकिं बहुभिर बाणैर यतमानम अविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 9, "text": "ततः करुद्धॊ महेष्वासॊ भूय एव महाबलः\nसात्वतं पीडयाम आस शतेन नतपर्वणा" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 10, "text": "स वध्यमानः समरे भारद्वाजेन सात्यकिः\nनाभ्यपद्यत कर्तव्यं किं चिद एव विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 11, "text": "विषण्णवदनश चापि युयुधानॊ ऽभवन नृप\nभारद्वाजं रणे दृष्ट्वा विसृजन्तं शिताञ शरान" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 12, "text": "तं तु संप्रेक्ष्य ते पुत्राः सैनिकाश च विशां पते\nपरहृष्टमनसॊ भूत्वा सिंहवद वयनदन मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 13, "text": "तं शरुत्वा निनदं घॊरं पीड्यमानं च माधवम\nयुधिष्टिरॊ ऽबरवीद राजन सर्वसैन्यानि भारत" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 14, "text": "एष वृष्णिवरॊ वीरः सात्यकिः सत्यकर्मकृत\nगरस्यते युधि वीरेण भानुमान इव राहुणा\nअभिद्रवत गच्छध्वं सात्यकिर यत्र युध्यते" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 15, "text": "धृष्टद्युम्नं च पाञ्चाल्यम इदम आह जनाधिप\nअभिद्रव दरुतं दरॊणं किं नु तिष्ठसि पार्षत\nन पश्यसि भयं घॊरं दरॊणान नः समुपस्थितम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 16, "text": "असौ दरॊणॊ महेष्वासॊ युयुधानेन संयुगे\nकरीडते सूत्रबद्धेन पक्षिणा बालकॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 17, "text": "तत्रैव सर्वे गच्छन्तु भीमसेनमुखा रथाः\nतवयैव सहिता यत्ता युयुधान रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 18, "text": "पृष्ठतॊ ऽनुगमिष्यामि तवाम अहं सह सैनिकः\nसात्यकिं मॊक्षयस्वाद्य यम दंष्ट्रान्तरं गतम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 19, "text": "एवम उक्त्वा ततॊ राजा सर्वसैन्येन पाण्डवः\nअभ्यद्रवद रणे दरॊणं युयुधानस्य कारणात" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 20, "text": "तत्रारावॊ महान आसीद दरॊणम एकं युयुत्सताम\nपाण्डवानां च भद्रं ते सृञ्जयानां च सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 21, "text": "ते समेत्य नरव्याघ्रा भारद्वाजं महारथम\nअभ्यवर्षञ शरैस तीक्ष्णैः कङ्कबर्हिण वाजितः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 22, "text": "समयन्न एव तु तान वीरान दरॊणः परत्यग्रहीत सवयम\nअतिथीन आगतान यद्वत सलिलेनासनेन च" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 23, "text": "तर्पितास ते शरैस तस्य भारद्वाजस्य धन्विनः\nआतिथेय गृहं पराप्य नृपते ऽतिथयॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 24, "text": "भारद्वाजं च ते सर्वे न शेकुः परतिवीक्षितुम\nमध्यं दिनम अनुप्राप्तं सहस्रांशुम इव परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 25, "text": "तांस तु सर्वान महेष्वासान दरॊणः शस्त्रभृतां वरः\nअतापयच छरव्रातैर गभस्तिभिर इवांशुमान" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 26, "text": "वध्यमाना रणे राजन पाण्डवाः सृञ्जयास तथा\nतरातारं नाध्यगच्छन्त पङ्कमग्ना इव दविपाः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 27, "text": "दरॊणस्य च वयदृश्यन्त विसर्पन्तॊ महाशराः\nघभस्तय इवार्कस्य परतपन्तः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 28, "text": "तस्मिन दरॊणेन निहताः पाञ्चालाः पञ्चविंशतिः\nमहारथसमाख्याता धृष्टद्युम्नस्य संमताः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 29, "text": "पाण्डूनां सर्वसैन्येषु पाञ्चालानां तथैव च\nदरॊणं सम ददृशुः शूरं विनिघ्नन्तं वरान वरान" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 30, "text": "केकयानां शतं हत्वा विद्राव्य च समन्ततः\nदरॊणस तस्थौ महाराज वयादितास्य इवान्तकः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 31, "text": "पाञ्चालान सृञ्जयान मत्स्यान केकयान पाण्डवान अपि\nदरॊणॊ ऽजयन महाबाहुः शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 32, "text": "तेषां समभवच छब्दॊ वध्यतां दरॊण सायकैः\nवनौकसाम इवारण्ये दह्यतां धूमकेतुना" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 33, "text": "तत्र देवाः स गन्धर्वाः पितरश चाब्रुवन नृप\nएते दरवन्ति पाञ्चालाः पाण्डवाश च स सैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 34, "text": "तं तथा समरे दरॊणं निघ्नन्तं सॊमकान रणे\nन चाप्य अभिययुः के चिद अपरे नैव विव्यधुः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 35, "text": "वर्तमाने तथा रौद्रे तस्मिन वीरवरक्षये\nअशृणॊत सहसा पार्थः पाञ्चजन्यस्य निस्वनम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 36, "text": "पूरितॊ वासुदेवेन शङ्खराट सवनते भृशम\nयुध्यमानेषु वीरेषु सैन्धवस्याभिरक्षिषु\nनदत्सु धार्तराष्ट्रेषु विजयस्य रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 37, "text": "गाण्डीवस्य च निर्घॊषे विप्रनष्टे समन्ततः\nकश्मलाभिहतॊ राजा चिन्तयाम आस पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 38, "text": "न नूनं सवस्ति पार्थस्य यथा नदति शङ्खराट\nकौरवाश च यथा हृष्टा विनदन्ति मुहुर मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 39, "text": "एवं संचिन्तयित्वा तु वयाकुलेनान्तर आत्मना\nअजातशत्रुः कौन्तेयः सात्वतं परत्यभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 40, "text": "बाष्पगद्गदया वाचा मुह्यमानॊ मुहुर मुहुः\nकृत्यस्यानन्तरापेक्षी शैनेयं शिनिपुंगवम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 41, "text": "यः स धर्मः पुरा दृष्टः सद्भिः शैनेय शाश्वतः\nसाम्पराये सुहृत कृत्ये तस्य कालॊ ऽयम आगतः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 42, "text": "सर्वेष्व अपि च यॊधेषु चिन्तयञ शिनिपुंगव\nतवत्तः सुहृत्तमं कं चिन नाभिजानामि सात्यके" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 43, "text": "यॊ हि परीतमना नित्यं यश च नित्यम अनुव्रतः\nस कार्ये साम्पराये तु नियॊज्य इति मे मतिः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 44, "text": "यथा च केशवॊ नित्यं पाण्डवानां परायणम\nतथा तवम अपि वार्ष्णेय कृष्ण तुल्यपराक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 45, "text": "सॊ ऽहं भारं समाधास्ये तवयि तं वॊढुम अर्हसि\nअभिप्रायं च मे नित्यं न वृथा कर्तुम अर्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 46, "text": "स तवं भरातुर वयस्यस्य गुरॊर अपि च संयुगे\nकुरु कृच्छ्रसहायार्थम अर्जुनस्य नरर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 47, "text": "तवं हि सत्यव्रतः शूरॊ मित्राणाम अभयंकरः\nलॊके विख्यायसे वीरकर्मभिः सत्यवाग इति" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 48, "text": "यॊ हि शैनेय मित्रार्थे युध्यमानस तयजेत तनुम\nपृथिवीं वा दविजातिभ्यॊ यॊ दद्यात समम एव तत" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 49, "text": "शरुताश च बहवॊ ऽसमाभी राजानॊ ये दिवं गताः\nदत्त्वेमां पृथिवीं कृत्स्नां बराह्मणेभ्यॊ यथाविधि" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 50, "text": "एवं तवाम अपि धर्मात्मन परयाचे ऽहं कृताञ्जलिः\nपृथिवी दानतुल्यं सयाद अधिकं वा फलं विभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 51, "text": "एक एव सदा कृष्णॊ मित्राणाम अभयंकरः\nरणे संत्यजति पराणान दवितीयस तवं च सात्यके" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 52, "text": "विक्रान्तस्य च वीरस्य युद्धे परार्थयते यशः\nशूर एव सहायः सयान नेतरः पराकृतॊ जनः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 53, "text": "ईदृशे तु परामर्दे वर्तमानस्य माधव\nतवदन्यॊ हि रणे गॊप्ता विजयस्य न विद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 54, "text": "शलाघन्न एव हि कर्माणि शतशस तव पाण्डवः\nमम संजनयन हर्षं पुनः पुनर अकीर्तयत" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 55, "text": "लघ्व अस्त्रश चित्रयॊधी च तथा लघुपराक्रमः\nपराज्ञः सर्वास्त्रविच छूरॊ मुह्यते न च संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 56, "text": "महास्कन्धॊ महॊरस्कॊ महाबाहुर महाधनुः\nमहाबलॊ महावीर्यः स महात्मा महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 57, "text": "शिष्यॊ मम सखा चैव परियॊ ऽसयाहं परियश च मे\nयुयुधानः सहायॊ मे परमथिष्यति कौरवान" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 58, "text": "अस्मदर्थं च राजेन्द्र संनह्येद यदि केशवः\nरामॊ वाप्य अनिरुद्धॊ वा परद्युम्नॊ वा महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 59, "text": "गदॊ वा सारणॊ वापि साम्बॊ वा सह वृष्णिभिः\nसहायार्थं महाराज संग्रामॊत्तम मूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 60, "text": "तथाप्य अहं नरव्याघ्रं शैनेयं सत्यविक्रमम\nसाहाय्ये विनियॊक्ष्यामि नासिन मे ऽनयॊ हि तत समः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 61, "text": "इति दवैतवने तात माम उवाच धनंजयः\nपरॊक्षं तवद गुणांस तथ्यान कथयन्न आर्य संसदि" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 62, "text": "तस्य तवम एवं संकल्पं न वृथा कर्तुम अर्हसि\nधनंजयस्य वार्ष्णेय मम भीमस्य चॊभयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 63, "text": "यच चापि तीर्थानि चरन्न अगच्छं दवारकां परति\nतत्राहम अपि ते भक्तिम अर्जुनं परति दृष्टवान" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 64, "text": "न तत सौहृदम अन्येषु मया शैनेय लक्षितम\nयथा तम अस्मान भजसे वर्तमानान उपप्लवे" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 65, "text": "सॊ ऽभिजात्या च भक्त्या च सख्यस्याचार्यकस्य च\nसौहृदस्य च वीर्यस्य कुलीनत्वस्य माधव" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 66, "text": "सत्यस्य च महाबाहॊ अनुकम्पार्थम एव च\nअनुरूपं महेष्वास कर्म तवं कर्तुम अर्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 67, "text": "सॊयॊधनॊ हि सहसा गतॊ दरॊणेन दंशितः\nपूर्वम एव तु यातास ते कौरवाणां महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 68, "text": "सुमहान निनदंश चैव शरूयते विजयं परति\nस शैनेय जवेनात्र गन्तुम अर्हसि माधव" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 69, "text": "भीमसेनॊ वयं चैव संयत्ताः सह सैनिकाः\nदरॊणम आवारयिष्यामॊ यदि तवां परति यास्यति" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 70, "text": "पश्य शैनेय सैन्यानि दरवमाणानि संयुगे\nमहान्तं च रणे शब्दं दीर्यमाणां च भारतीम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 71, "text": "महामारुत वेगेन समुद्रम इव पर्वसु\nधार्तराष्ट्र बलं तात विक्षिप्तं सव्यसाचिना" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 72, "text": "रथैर विपरिधावद्भिर मनुष्यैश च हयैश च ह\nसैन्यं रजः समुद्धूतम एत संपरिवर्तते" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 73, "text": "संवृतः सिन्धुसौवीरैर नखरप्रासयॊधिभि\nअत्यन्तापचितैः शूरैः फल्गुनः परवीरहा" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 74, "text": "नैतद बलम असंवार्य शक्यॊ हन्तुं जयद्रथः\nएते हि सैन्धवस्यार्थे सर्वे संत्यक्तजीविताः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 75, "text": "शरशक्तिध्वजवनं हयनागसमाकुलम\nपश्यैतद धार्तराष्ट्राणाम अनीकं सुदुरासदम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 76, "text": "शृणु दुन्दुभिनिर्घॊषं शङ्खशब्दांश च पुष्कलान\nसिंहनाद रवांश चैव रथनेमि सवनांस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 77, "text": "नागानां शृणु शब्दं च पत्तीनां च सहस्रशः\nसादिनां दरवतां चैव शृणु कम्पयतां महीम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 78, "text": "पुरस्तात सौन्धवानीकं दरॊणानीकस्य पृष्ठतः\nबहुत्वाद धि नरव्याघ्र देवेन्द्रम अपि पीडयेत" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 79, "text": "अपर्यन्ते बले मग्नॊ जह्याद अपि च जीवितम\nतस्मिंश च निहते युद्धे कथं जीवेत मादृशः\nसर्वथाहम अनुप्राप्तः सुकृच्छ्रं बलजीवितम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 80, "text": "शयामॊ युवा गुडाकेशॊ दर्शनीयश च पाण्डवः\nलघ्व अस्त्रश चित्रयॊधी च परविष्टस तात भारतीम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 81, "text": "सूर्यॊदये महाबाहुर दिवसश चातिवर्तते\nतन्न जानामि वार्ष्णेय यदि जीवति वा न वा\nकुरूणां चापि तत सैन्यं सागरप्रतिमं महत" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 82, "text": "एक एव च बीभत्सुः परविष्टस तात भारतीम\nअविषह्यां महाबाहुः सुरैर अपि महामृधे" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 83, "text": "न च मे वर्तते बुद्धिर अद्य युद्धे कथं चन\nदरॊणॊ ऽपि रभसॊ युद्धे मम पीडयते बलम\nपरत्यक्षं ते महाबाहॊ यथासौ चरति दविजः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 84, "text": "युगपच च समेतानां कार्याणां तवं विचक्षणः\nमहार्थं लघु संयुक्तं कर्तुम अर्हसि माधव" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 85, "text": "तस्य मे सर्वकार्येषु कार्यम एतन मतं सदा\nअर्जुनस्य परित्राणं कर्तव्यम इति संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 86, "text": "नाहं शॊचामि दाशार्हं गॊप्तारं जगतः परभुम\nस हि शक्तॊ रणे तात तरीँल लॊकान अपि संगतान" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 87, "text": "विजेतुं पुरुषव्याघ्र सत्यम एतद बरवीमि ते\nकिं पुनर धार्तराष्ट्रस्य बलम एतत सुदुर्बलम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 88, "text": "अर्जुनस तव एव बार्ष्णेय पीडितॊ बहुभिर युधि\nपरजह्यात समरे पराणांस तस्माद विन्दामि कश्मलम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 89, "text": "तस्य तवं पदवीं गच्छ गच्छेयुस तवादृशा यथा\nतवादृशस्येदृशे काले मादृशेनाभिचॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 90, "text": "रणे वृष्णिप्रवीराणां दवाव एवातिरथौ समृतौ\nपरद्युम्नश च महाबाहुस तवं च सात्वत विश्रुतः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 91, "text": "अस्त्रे नारायण समः संकर्षण समॊ बले\nवीरतायां नरव्याघ्र धनंजय समॊ हय असि" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 92, "text": "भीष्मद्रॊणाव अतिक्रम्य सर्वयुद्धविशारदम\nतवाम अद्य पुरुषव्याघ्रं लॊके सन्तः परचक्षते" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 93, "text": "नासाध्यं विद्यते लॊके सात्यकेर इति माधव\nतत तवां यद अभिवक्ष्यामि तत कुरुष्व महाबल" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 94, "text": "संभावना हि लॊकस्य तव पार्थस्य चॊभयॊः\nनान्यथा तां महाबाहॊ संप्रकर्तुम इहार्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 95, "text": "परित्यज्य परियान पराणान रणे विचर वीरवत\nन हि शैनेय दाशार्हा रणे रक्षन्ति जीवितम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 96, "text": "अयुद्धम अनवस्थानं संग्रामे च पलायनम\nभीरूणाम असतां मार्गॊ नैष दाशार्ह सेवितः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 97, "text": "तवार्जुनॊ गुरुस तात धर्मात्मा शिनिपुंगव\nवासुदेवॊ गुरुश चापि तव पार्थस्य धीमतः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 98, "text": "कारणद्वयम एतद धि जानानस तवाहम अब्रुवम\nमावमंस्था वचॊ मह्यं गुरुस तव गुरॊर हय अहम" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 99, "text": "वासुदेव मतं चैतन मम चैवार्जुनस्य च\nसत्यम एतन मयॊक्तं ते याहि यत्र धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 100, "text": "एतद वचनम आज्ञाय मम सत्यपराक्रम\nपरविशैतद बलं तात धार्तराष्ट्रस्य दुर्मतेः" }, { "book": 7, "chapter": 85, "shloka": 101, "text": "परविश्य च यथान्यायं संगम्य च महारथैः\nयथार्हम आत्मनः कर्म रणे सात्वत दर्शय" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 1, "text": "[स]\nपरीतियुक्तं च हृद्यं च मधुराक्षरम एव च\nकालयुक्तं च चित्रं च सवतया चाभिभाषितम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 2, "text": "धर्मराजस्य तद वाक्यं निशम्य शिनिपुंगवः\nसात्यकिर भरतश्रेष्ठ परत्युवाच युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 3, "text": "शरुतं ते गदतॊ वाक्यं सर्वम एतन मयाच्युत\nनयाययुक्तं च चित्रं च फल्गुनार्थे यशः करम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 4, "text": "एवंविधे तथा काले मदृशं परेक्ष्य संमतम\nवक्तुम अर्हसि राजेन्द्र यथा पार्थं तथैव माम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 5, "text": "न मे धनंजयस्यार्थे पराणा रक्ष्याः कथं चन\nतवत्प्रयुक्तः पुनर अहं किं न कुर्यां महाहवे" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 6, "text": "लॊकत्रयं यॊधयेयं स देवासुरमानुषम\nतवत्प्रयुक्तॊ नरेन्द्रेह किम उतैतत सुदुर्बलम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 7, "text": "सुयॊधन बलं तव अद्य यॊधयिष्ये समन्ततः\nविजेष्ये च रणे राजन सत्यम एतद बरवीमि ते" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 8, "text": "कुशल्य अहं कुशलिनं समासाद्य धनंजयम\nहते जयद्रथे राजन पुनर एष्यामि ते ऽनतिकम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 9, "text": "अवश्यं तु मया सर्वं विज्ञाप्यस तवं नराधिप\nवासुदेवस्य यद वाक्यं फल्गुनस्य च धीमतः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 10, "text": "दृढं तव अभिपरीतॊ ऽहम अर्जुनेन पुनः पुनः\nमध्ये सर्वस्य सैन्यस्य वासुदेवस्य शृण्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 11, "text": "अद्य माधव राजानम अप्रमत्तॊ ऽनुपालय\nआर्यां युद्धे मतिं कृत्वा यावद धन्मि जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 12, "text": "तवयि वाहं महाबाहॊ परद्युम्ने वा महारथे\nनृपं निक्षिप्य गच्छेयं निरपेक्षॊ जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 13, "text": "जानीषे हि रणे दरॊणं रभसं शरेष्ठ संमतम\nपरतिज्ञा चापि ते नित्यं शरुता दरॊणस्य माधव" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 14, "text": "गरहणं धर्मराजस्य भारद्वाजॊ ऽनुगृध्यति\nशक्तश चापि रणे दरॊणॊ निगृहीतुं युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 15, "text": "एवं तवयि समाधाय धर्मराजं नरॊत्तमम\nअहम अद्य गमिष्यामि सैन्धवस्य वधाय हि" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 16, "text": "जयद्रथम अहं हत्वा धरुवम एष्यामि माधव\nधर्मराजं यथा दरॊणॊ निगृह्णीयाद रणे बलात" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 17, "text": "निगृहीते नरश्रेष्ठे भारद्वाजेन माधव\nसैन्धवस्य वधॊ न सयान मनाप्रीतिस तथा भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 18, "text": "एवंगते नरश्रेष्ठ पाण्डवे सत्यवादिनि\nअस्माकं गमनं वयक्तं वनं परति भवेत पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 19, "text": "सॊ ऽयं मम जयॊ वयक्तं वयर्थ एव भविष्यति\nयदि दरॊणॊ रणे करुद्धॊ निगृह्णीयाद युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 20, "text": "स तवम अद्य महाबाहॊ परियार्थं मम माधव\nजयार्थं च यशॊऽरथं च रक्ष राजानम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 21, "text": "स भवान मयि निक्षेपॊ निक्षिप्तः सव्यसाचिना\nभारद्वाजाद भयं नित्यं पश्यमानेन ते परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 22, "text": "तस्यापि च महाबाहॊ नित्यं पश्यति संयुगे\nनान्यं हि परतियॊद्धारं रौक्मिणेयाद ऋते परभॊ\nमां वापि मन्यते युद्धे भारद्वाजस्य धीमतः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 23, "text": "सॊ ऽहं संभावनां चैताम आचार्य वचनं च तत\nपृष्ठतॊ नॊत्सहे कर्तुं तवां वा तयक्तुं महीपते" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 24, "text": "आचार्यॊ लघुहस्तत्वाद अभेद्यकवचावृतः\nउपलभ्य रणे करीडेद यथा शकुनिना शिशुः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 25, "text": "यदि कार्ष्णिर धनुष्पाणिर इह सयान मकरध्वजः\nतस्मै तवां विसृजेयं वै स तवां रक्षेद यथार्जुनः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 26, "text": "कुरु तवम आत्मनॊ गुप्तिं कस ते गॊप्ता गते मयि\nयः परतीयाद रणे दरॊणं यावद गच्छामि पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 27, "text": "मा च ते भयम अद्यास्तु राजन्न अर्जुन संभवम\nन स जातु महाबाहुर भारम उद्यम्य सीदति" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 28, "text": "ये च सौवीरका यॊधास तथा सैन्धव पौरवाः\nउदीच्या दाक्षिणात्याश च ये चान्ये ऽपि महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 29, "text": "ये च कर्ण मुखा राजन रथॊदाराः परकीर्तिताः\nएते ऽरजुनस्य करुद्धस्य कलां नार्हन्ति षॊडशीम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 30, "text": "उद्युक्ता पृथिवी सर्वा स सुरासुरमानुषा\nस राक्षसगणा राजन स किंनरमहॊरगा" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 31, "text": "जङ्गमाः सथावरैः सार्धं नालं पार्थस्य संयुगे\nएवं जञात्वा महाराज वयेतु ते भीर धनंजये" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 32, "text": "यत्र वीरौ महेष्वासौ कृष्णौ सत्यपराक्रमौ\nन तत्र कर्मणॊ वयापत कथं चिद अपि विद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 33, "text": "दैवं कृतास्त्रतां यॊगम अमर्षम अपि चाहवे\nकृतज्ञतां दयां चैव भरातुस तवम अनुचिन्तय" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 34, "text": "यमि चाप्य अपयाते वै गच्छमाने ऽरजुनं परति\nदरॊणे चित्रास्त्रतां संख्ये राजंस तवम अनुचिन्तय" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 35, "text": "आचार्यॊ हि भृशं राजन निग्रहे तव गृध्यति\nपरतिज्ञाम आत्मनॊ रक्षन सत्यां कर्तुं च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 36, "text": "कुरुष्वाद्यात्मनॊ गुप्तिं कस ते गॊप्ता गते मयि\nयस्याहं पर्ययात पार्थ गच्छेयं फल्गुनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 37, "text": "न हय अहं तवा महाराज अनिक्षिप्य महाहवे\nकव चिद यास्यामि कौरव्य सत्यम एतद बरवीमि ते" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 38, "text": "एतद विचार्य बहुशॊ बुद्ध्या बुद्धिमतां वर\nदृष्ट्वा शरेयः परं बुद्ध्या ततॊ राजन परशाधि माम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 39, "text": "[य]\nएवम एतन महाबाहॊ यथा वदसि माधव\nन तु मे शुध्यते भावः शवेताश्वं परति मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 40, "text": "करिष्ये परमं यत्नम आत्मनॊ रक्षणं परति\nगच्छ तवं समनुज्ञातॊ यत्र यातॊ धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 41, "text": "आत्मसंरक्षणं संख्ये गमनं चार्जुनं परति\nविचार्यैतद दवयं बुद्ध्या गमनं तत्र रॊचये" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 42, "text": "स वम आतिष्ठ यानाय यत्र यातॊ धनंजयः\nममापि रक्षणं भीमः करिष्यति महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 43, "text": "पार्षतश च ससॊदर्यः पार्थिवाश च महाबलाः\nदरौपदेयाश च मां तात रक्षिष्यन्ति न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 44, "text": "केकया भरातरः पञ्च राक्षसश च घटॊत्कचः\nविराटॊ दरुपदश चैव शिखण्डी च महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 45, "text": "धृष्टकेतुश च बलवान कुन्तिभॊजश च मारिष\nनकुलः सहदेवश च पाञ्चालाः सृञ्जयास तथा\nएते समाहितास तात रक्षिष्यन्ति न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 46, "text": "न दरॊणः सह सैन्येन कृतवर्मा च संयुगे\nसमासादयितुं शक्तॊ न च मां धर्षयिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 47, "text": "धृष्टद्युम्नश च समरे दरॊणं करुद्धं परंतपः\nवारयिष्यति विक्रम्य वेलेव मकरालयम" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 48, "text": "यत्र सथास्यति संग्रामे पार्षतः परवीरहा\nन दरॊण सैन्यं बलवत करामेत तत्र कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 49, "text": "एष दरॊण विनाशाय समुत्पन्नॊ हुताशनात\nकवची स शरी खड्गी धन्वी च वरभूषणः" }, { "book": 7, "chapter": 86, "shloka": 50, "text": "विश्रब्धॊ गच्छ शैनेय मा कार्षीर मयि संभ्रमम\nधृष्टद्युम्नॊ रणे करुद्धॊ दरॊणम आवारयिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 1, "text": "[स]\nधर्मराजस्य तद वाक्यं निशम्य शिनिपुंगवः\nपार्थाच च भयम आशङ्कन परित्यागान महीपतेः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 2, "text": "अपवादं हय आत्मनश च लॊकाद रक्षन विशेषतः\nन मां भीत इति बरूयुर आयान्तं फल्गुनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 3, "text": "निश्चित्य बहुधैवं स सात्यकिर युद्धदुर्मदः\nधर्मराजम इदं वाक्यम अब्रवीत पुरुषर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 4, "text": "कृतां चेन मन्यसे रक्षां सवस्ति ते ऽसतु विशां पते\nअनुयास्यामि बीभत्सुं करिष्ये वचनं तव" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 5, "text": "न हि मे पाण्डवात कश चित तरिषु लॊकेषु विद्यते\nयॊ वै परियतरॊ राजन सत्यम एतद बरवीमि ते" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 6, "text": "तस्याहं पदवीं यास्ये संदेशात तव मानद\nतवत्कृते न च मे किं चिद अकर्तव्यं कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 7, "text": "यथा हि मे गुरॊर वाक्यं विशिष्टं दविपदां वर\nतथा तवापि वचनं विशिष्टतरम एव मे" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 8, "text": "परिये हि तव वर्तेते भरातरौ कृष्ण पाण्डवौ\nतयॊः परिये सथितं चैव विद्धि मां राजपुंगव" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 9, "text": "तवाज्ञां शिरसा गृह्य पाण्डवार्थम अहं परभॊ\nभित्त्वेदं दुर्भिदं सैन्यं परयास्ये नरसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 10, "text": "दरॊणानीकं विशाम्य एष करुद्धॊ झष इवार्णवम\nतत्र यास्यामि यत्रासौ राजन राजा जयद्रथः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 11, "text": "यत्र सेनां समाश्रित्य भीतस तिष्ठति पाण्डवात\nगुप्तौ रथवरश्रेष्ठैर दरौणिकर्ण कृपादिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 12, "text": "इतस तरियॊजनं मन्ये तम अध्वानं विशां पते\nयत्र तिष्ठति पार्थॊ ऽसौ जयद्रथवधॊद्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 13, "text": "तरियॊजनगतस्यापि तस्य यास्याम्य अहं पदम\nआसैन्धव वधाद राजन सुदृढेनान्तर आत्मना" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 14, "text": "अनादिष्टस तु गुरुणा कॊ नु युध्येत मानवः\nआदिष्टस तु तवया राजन कॊ नु युध्येत मादृशः\nअभिजानामि तं देशं यत्र यास्याम्य अहं परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 15, "text": "हुड शक्तिगडा परासखड्गचर्मर्ष्टि तॊमरम\nइष्वस्त्रवरसंबाधं कषॊभयिष्ये बलार्णवम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 16, "text": "यद एतत कुञ्जरानीकं साहस्रम अनुपश्यसि\nकुलम अञ्जनकं नाम यत्रैते वीर्यशालिनः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 17, "text": "आस्थिता बहुभिर मलेच्छैर युद्धशौण्डैः परहारिभिः\nनागा मेघनिभा राजन कषरन्त इव तॊयदाः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 18, "text": "नैते जातु निवर्तेरन परेषिता हस्तिसादिभिः\nअन्यत्र हि वधाद एषां नास्ति राजन पराजयः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 19, "text": "अथ यान रथिनॊ राजन समन्ताद अनुपश्यसि\nएते रुक्मरथा नाम राजपुत्रा महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 20, "text": "रथेष्व अस्त्रेषु निपुणा नागेषु च विशां पते\nधनुर्वेदे गताः पारं मुष्टियुद्धे च कॊविदाः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 21, "text": "गदायुद्धविशेषज्ञा नियुद्ध कुशलास तथा\nखड्गप्रहरणे युक्ताः संपाते चासि चर्मणॊः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 22, "text": "शूराश च कृतविद्याश च सपर्धन्ते च परस्परम\nनित्यं च समरे राजन विजिगीषन्ति मानवान" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 23, "text": "कर्णेन विजिता राजन दुःशासनम अनुव्रताः\nएतांस तु वासुदेवॊ ऽपि रथॊदारान परशंसति" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 24, "text": "सततं परियकामाश च कर्णस्यैते वशे सथिताः\nतस्यैव वचनाद राजन निवृत्ताः शवेतवाहनात" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 25, "text": "ते न कषता न च शरान्ता दृढावरणकार्मुकाः\nमदर्थं विष्ठिता नूनं धार्तराष्ट्रस्य शासनात" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 26, "text": "एतान परमर्थ्य संग्रामे परियार्थं तव कौरव\nपरयास्यामि ततः पश्चात पदवीं सव्यसाचिनः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 27, "text": "यांस तव एतान अपरान राजन नागान सप्तशतानि च\nपरेक्षसे वर्म संछन्नान किरातैः समधिष्ठितान" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 28, "text": "किरात राजॊ यान परादाद गृहीतः सव्यसाचिना\nसवलंकृतांस तथा परेष्यान इच्छञ जीवितम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 29, "text": "आसन्न एते पुरा राजंस तव कर्म करा दृढम\nतवाम एवाद्य युयुत्सन्ते पश्य कालस्य पर्ययम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 30, "text": "तेषाम एते महामात्राः किराता युद्धदुर्मदाः\nहस्तिशिक्षाविदश चैव सर्वे चैवाग्नियॊनयः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 31, "text": "एते विनिर्जिताः सर्वे संग्रामे सव्यसाचिना\nमदर्थम अद्य संयत्ता दुर्यॊधन वशानुगाः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 32, "text": "एतान भित्त्वा शरै राजन किरातान युद्धदुर्मदान\nसैन्धवस्य वधे युक्तम अनुयास्यामि पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 33, "text": "ये तव एते सुमहानागा अञ्जनस्य कुलॊद्भवाः\nकर्कशाश च विनीताश च परभिन्नकरटा मुखाः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 34, "text": "जाम्बूनदमयैः सर्वैर वर्मभिः सुविभूषिताः\nलब्धलक्ष्म्या रणे राजन्न ऐरावण समा युधि" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 35, "text": "उत्तरात पर्वताद एते तीक्ष्णैर दस्युभिर आस्थिताः\nकर्कशैः परवरैर यॊधैः कार्ष्णायस तनुच छदैः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 36, "text": "सन्ति गॊयॊनयश चात्र सन्ति वानरयॊनयः\nअनेकयॊनयश चान्ये तथा मानुषयॊनयः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 37, "text": "अनीकम असताम एतद धूमवर्णम उदीर्यते\nमलेच्छानां पापकर्तॄणां हिमवद दुर्गवासिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 38, "text": "एतद दुर्यॊधनॊ लब्ध्वा समग्रं नागमण्डलम\nकृपं च सौमदत्तिं च दरॊणं च रथिनां वरम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 39, "text": "सिन्धुराजं तथा कर्णम अवमन्यत पाण्डवान\nकृतार्थम अथ चात्मानं मन्यते कालचॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 40, "text": "ते च सर्वे ऽनुसंप्राप्ता मम नाराचगॊचरम\nन विमॊक्ष्यन्ति कौन्तेय यद्य अपि सयुर मनॊजवाः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 41, "text": "तेन संभाविता नित्यं परवीर्यॊपजीविना\nविनाशम उपयास्यन्ति मच्छरौघनिपीडिताः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 42, "text": "ये तव एते रथिनॊ राजन दृश्यन्ते काञ्चनध्वजाः\nएते दुर्वारणा नाम काम्बॊजा यदि ते शरुताः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 43, "text": "शूराश च कृतविद्याश च धनुर्वेदे च निष्ठिताः\nसंहताश च भृशं हय एते अन्यॊन्यस्य हितैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 44, "text": "अक्षौहिण्यश च संरब्धा धार्तराष्ट्रस्य भारत\nयत्ता मदर्थं तिष्ठन्ति कुरुवीराभिरक्षिताः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 45, "text": "अप्रमत्ता महाराज माम एव परत्युपस्थिताः\nतांस तव अहं परमथिष्यामि तृणानीव हुताशनः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 46, "text": "तस्मात सर्वान उपासङ्गान सर्वॊपकरणानि च\nरथे कुर्वन्तु मे राजन यथावद रथकल्पकाः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 47, "text": "अस्मिंस तु खलु संग्रामे गराह्यं विविधम आयुधम\nयथॊपदिष्टम आचार्यैः कार्यः पञ्च गुणॊ रथः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 48, "text": "काम्बॊजैर हि समेष्यामि करुद्धैर आशीविषॊपमैः\nनानाशस्त्रसमावापैर विविधायुधयॊधिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 49, "text": "किरातैश च समेष्यामि विषकल्पैः परहारिभिः\nलालितैः सततं राज्ञा दुर्यॊधन हितैषिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 50, "text": "शकैश चापि समेष्यामि शक्रतुल्यपराक्रमैः\nअग्निकल्पैर दुराधर्षैः परदीप्तैर इव पावकैः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 51, "text": "तथान्यैर विविधैर यॊधैः कालकल्पैर दुरासदैः\nसमेष्यामि रणे राजन बहुभिर युद्धदुर्मदैः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 52, "text": "तस्माद वै वाजिनॊ मुख्या विश्रान्ताः शुभलक्षणाः\nउपावृत्ताश च पीताश च पुनर युज्यन्तु मे रथे" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 53, "text": "तस्य सर्वान उपासङ्गान सर्वॊपकरणानि च\nरथे परास्थापयद राजा शस्त्राणि विविधानि च" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 54, "text": "ततस तान सर्वतॊ मुक्त्वा सदश्वांश चतुरॊ जनाः\nरसवत पाययाम आसुः पानं मदसमीरिणम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 55, "text": "पीतॊपवृत्तान सनातांश च जग्धान्नान समलंकृतान\nविनीतशल्यांस तुरगांश चतुरॊ हेममालिनः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 56, "text": "तान यत्तान रुक्मवर्णाभान विनीताञ शीघ्रगामिनः\nसंहृष्टमनसॊ ऽवयग्रान विधिवत कल्पिते रथे" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 57, "text": "महाध्वजेन सिंहेन हेमकेसर मालिना\nसंवृते केतनैर हेमैर मणिविद्रुम चित्रितैः\nपाण्डुराभ्रप्रकाशाभिः पताकाभिर अलंकृते" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 58, "text": "हेमदण्डॊच्छ्रितच छत्रे बहु शस्त परिच्छदे\nयॊजयाम आस विधिवद धेमभाण्ड विभूषितान" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 59, "text": "दारुकस्यानुजॊ भराता सूतस तस्य परियः सखा\nनयवेदयद रथं युक्तं वासवस्येव मातलिः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 60, "text": "ततः सनातः शुचिर भूत्वा कृतकौतुक मङ्गलः\nसनतकानां सहस्रस्य सवर्णनिष्कान अदापयत\nआशीर्वादैः परिष्वक्तः सात्यकिः शरीमतां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 61, "text": "ततः स मधुपर्कार्हः पीत्वा कैलावतं मधु\nलॊहिताक्षॊ बभौ तत्र मदविह्वल लॊचनः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 62, "text": "आलभ्य वीर कांस्यं च हर्षेण महतान्वितः\nदविगुणीकृततेजा हि परज्वलन्न इव पावकः\nउत्सङ्गे धनुर आदाय स शरं रथिनां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 63, "text": "कृतस्वस्त्ययनॊ विप्रैः कवची समलंकृतः\nलाजैर गन्धैस तथा माल्यैः कन्याभिश चाभिनन्दितः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 64, "text": "युधिष्ठिरस्य चरणाव अभिवाद्य कृताञ्जलिः\nतेन मूर्धन्य उपाघ्रात आरुरॊह महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 65, "text": "ततस ते वाजिनॊ हृष्टाः सुपुष्टा वातरंहसः\nअजय्या जैत्रम ऊहुस तं विकुर्वन्तः सम सैन्धवाः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 66, "text": "अथ हर्षपरीताङ्गः सात्यकिर भीमम अब्रवीत\nतवं भीम रक्ष राजानम एतत कार्यतमं हि ते" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 67, "text": "अहं भित्त्वा परवेक्ष्यामि कालपक्वम इदं बलम\nआयत्यां च तदात्वे च शरेयॊ राज्ञॊ ऽभिरक्षणम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 68, "text": "जानीषे मम वीर्यं तवं तव चाहम अरिंदम\nतस्माद भीम निवर्तस्व मम चेद इच्छसि परियम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 69, "text": "तथॊक्तः सात्यकिं पराह वरज तवं कार्यसिद्धये\nअहं राज्ञः करिष्यामि रक्षां पुरुषसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 70, "text": "एवम उक्तः परत्युवाच भीमसेनं स माधवः\nगच्छ गच्छ दरुतं पार्थ धरुवॊ ऽदय विजयॊ मम" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 71, "text": "यन मे सनिग्धॊ ऽनुरक्तश च तवम अद्य वशगः सथितः\nनिमित्तानि च धन्यानि यथा भीमवदन्ति मे" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 72, "text": "निहते सैन्धवे पापे पाण्डवेन महात्मना\nपरिष्वजिष्ये राजानं धर्मात्मानं न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 73, "text": "एतावद उक्त्वा भीमं तु विसृज्य च महामनाः\nसंप्रैक्षत तावकं सैन्यं वयाघॊर मृगगणान इव" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 74, "text": "तं दृष्ट्वा परविविक्षन्तं सैन्यं तव जनाधिप\nभूय एवाभवन मूढं सुभृशं चाप्य अकम्पत" }, { "book": 7, "chapter": 87, "shloka": 75, "text": "ततः परयातः सहसा सैन्यं तव स सात्यकिः\nदिदृक्षुर अर्जुनं राजन धर्मराजस्य शासनात" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 1, "text": "[स]\nपरयाते तव सैन्यं तु युयुधाने युयुत्सया\nधर्मराजॊ महाराज सवेनानीकेन संवृतः\nपरायाद दरॊण रथप्रेप्सुर युयुधानस्य पृष्ठतः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 2, "text": "ततः पाञ्चालराजस्य पुत्रः समरदुर्मदः\nपराक्रॊशत पाण्डवानीके वसु दानश च पार्थिवः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 3, "text": "आगच्छत परहरत दरुतं विपरिधावत\nयथासुखेन गच्छेत सात्यकिर युद्धदुर्मदः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 4, "text": "महारथा हि बहवॊ यतिष्यन्त्य अस्य निर्जये\nइति बरुवन्तॊ वेगेन समापेतुर बलं तव" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 5, "text": "वयं परतिजिगीषन्तस तत्र तान समभिद्रुताः\nततः शब्दॊ महान आसीद युयुधान रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 6, "text": "परकम्प्यमाना महती तव पुत्रस्य वाहिनी\nसात्वतेन महाराज शतधाभिव्यदीर्यत" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 7, "text": "तस्यां विदीर्यमाणायां शिनेः पौत्रॊ महारथः\nसप्त वीरान महेष्वासान अग्रानीके वयपॊथयत" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 8, "text": "ते भीता मृद्यमानाश च परमृष्टा दीर्घबाहुना\nआयॊधनं जहुर वीरा दृष्ट्वा तम अतिमानुषम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 9, "text": "रथैर विमथिताक्षैश च भग्ननीडैश च मारिष\nचक्रैर विमथितैश छिन्नैर धवजैश च विनिपातितैः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 10, "text": "अनुकर्षैः पताकाभिः शिरस तराणैः स काञ्चनैः\nबाहुभिश चन्दनादिग्धैः साङ्गदैश च विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 11, "text": "हस्तिहस्तॊपमैश चापि भुजगाभॊग संनिभैः\nऊरुभिः पृथिवी छन्ना मनुजानां नरॊत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 12, "text": "शशाङ्कसंनिकाशैश च वदनैश चारुकुण्डलैः\nपतितैर वृषभाक्षाणां बभौ भारत मेदिनी" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 13, "text": "गजैश च बहुधा छिन्नैः शयानैः पर्वतॊपमैः\nरराजातिभृशं भूमिर विकीर्णैर इव पर्वतैः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 14, "text": "तपनीयमयैर यॊक्त्रैर्मुक्ता जालविभूषितैः\nउरश छदैर विचित्रैश च वयशॊभन्त तुरंगमाः\nगतसत्त्वा महीं पराप्य परमृष्टा दीर्घबाहुना" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 15, "text": "नानाविधानि सैन्यानि तव हत्वा तु सात्वतः\nपरविष्टस तावकं सैन्यं दरावयित्वा चमूं भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 16, "text": "ततस तेनैव मार्गेण येन यातॊ धनंजयः\nइयेष सात्यकिर गन्तुं ततॊ दरॊणेन वारितः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 17, "text": "भरद्वाजं समासाद्य युयुधानस तु मारिष\nनाभ्यवर्तत संक्रुद्धॊ वेलाम इव जला शयः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 18, "text": "निवार्य तु रणे दरॊणॊ युयुधानं महारथम\nविव्याध निशितैर बाणैः पञ्चभिर मर्मभेदिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 19, "text": "सात्यकिस तु रणे दरॊणं राजन विव्याध सप्तभिः\nहेमपुङ्खैः शिला धौतैः कङ्कबर्हिण वाजितैः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 20, "text": "तं षड्भिः सायकैर दरॊणः साश्वयन्तारम आर्दयत\nस तं न ममृषे दरॊणं युयुधानॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 21, "text": "सिंहनादं ततः कृत्वा दरॊणं विव्याध सात्यकिः\nदशभिः सायकैश चान्यैः षड्भिर अष्टाभिर एव च" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 22, "text": "युयुधानः पुनर दरॊणं विव्याध दशभिः शरैः\nएकेन सारथिं चास्य चतुर्भिश चतुरॊ हयान\nधवजम एकेन बाणेन विव्याध युधि मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 23, "text": "तं दरॊणः साश्वयन्तारं स रथध्वजम आशुगैः\nतवरन पराच्छादयद बाणैः शलभानाम इव वरजैः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 24, "text": "तथैव युयुधानॊ ऽपि दरॊणं बहुभिर आशुगैः\nपराच्छादयद असंभ्रान्तस ततॊ दरॊण उवाच ह" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 25, "text": "तवाचार्यॊ रणं हित्वा गतः कापुरुषॊ यथा\nयुध्यमानं हि मां हित्वा परदक्षिणम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 26, "text": "तवं हि मे युध्यतॊ नाद्य जीवन मॊक्ष्यसि माधव\nयदि मां तवं रणे हित्वा न यास्य आचार्यवद दरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 27, "text": "[सात्यकि]\nधनंजयस्य पदवीं धर्मराजस्य शासनात\nगच्छामि सवस्ति ते बरह्मन न मे कालात्ययॊ भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 28, "text": "[स]\nएतावद उक्त्वा शैनेय आचार्यं परिवर्जयन\nपरयातः सहसा राजन सारथिं चेदम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 29, "text": "दरॊणः करिष्यते यत्नं सर्वथा मम वारणे\nयत्तॊ याहि रणे सूत शृणु चेदं वचः परम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 30, "text": "एतद आलॊक्यते सैन्यम आवन्त्यानां महाप्रभम\nअस्यानन्तरतस तव एतद दाक्षिणात्यं महाबलम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 31, "text": "तदनन्तरम एतच च बाह्लिकानां बलं महत\nबाह्लिकाभ्याशतॊ युक्तं कर्णस्यापि महद बलम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 32, "text": "अन्यॊन्येन हि सैन्यानि भिन्नान्य एतानि सारथे\nअन्यॊन्यं समुपाश्रित्य न तयक्ष्यन्ति रणाजिरम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 33, "text": "एतद अन्तरम आसाद्य चॊदयाश्वान परहृष्टवत\nमध्यमं जवम आस्थाय वह माम अत्र सारथे" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 34, "text": "बाह्लिका यत्र दृश्यन्ते नानाप्रहरणॊद्यताः\nदाक्षिणात्याश च बहवः सूतपुत्र पुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 35, "text": "हस्त्यश्वरथसंबाधं यच चानीकं विलॊक्यते\nनानादेशसमुत्थैश च पदातिभिर अधिष्ठितम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 36, "text": "एतावद उक्त्वा यन्तारं बरह्माणं परिवर्जयन\nस वयतीयाय यत्रॊग्रं कर्णस्य सुमहद बलम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 37, "text": "तं दरॊणॊ ऽनुययौ करुद्धॊ विकिरन विशिखान बहून\nयुयुधानं महाबाहुं गच्छन्तम अनिवर्तिनम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 38, "text": "कर्णस्य सैन्यं सुमहद अभिहत्य शितैः शरैः\nपराविशद भारतीं सेनाम अपर्यन्तां स सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 39, "text": "परविष्टे युयुधाने तु सैनिकेषु दरुतेषु च\nअमर्षी कृतवर्मा तु सात्यकिं पर्यवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 40, "text": "तम आपतन्तं विशिखैः षड्भिर आहत्य सात्यकिः\nचतुर्भिश चतुरॊ ऽसयाश्वान आजघानाशु वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 41, "text": "ततः पुनः षॊडशभिर नतपर्वभिर आशुगैः\nसात्यकिः कृतवर्माणं परत्यविध्यत सतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 42, "text": "स तुद्यमानॊ विशिखैर बहुभिस तिग्मतेजनैः\nसात्वतेन महाराज कृतवर्मा न चक्षमे" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 43, "text": "स वत्सदन्तं संधाय जिह्मगानल संनिभम\nआकृष्य राजन्न आकर्णाद विव्याधॊरसि सात्यकिम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 44, "text": "स तस्य देवावरणं भित्त्वा देहं च सायकः\nस पत्रपुङ्खः पृथिवीं विवेश रुधिरॊक्षितः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 45, "text": "अथास्य बहुभिर बाणैर अच्छिनत परमास्त्रवित\nसमार्गण गुणं राजन कृतवर्मा शरासनम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 46, "text": "विव्याध च रणे राजन सात्यकिं सत्यविक्रमम\nदशभिर विशिखैस तीक्ष्णैर अभिक्रुद्धः सतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 47, "text": "ततः परशीर्णे धनुषि शक्त्या शक्तिमतां वरः\nअभ्यहन दक्षिणं बाहुं सात्यकिः कृतवर्मणः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 48, "text": "ततॊ ऽनयत सुदृढं वीरॊ धनुर आदाय सात्यकिः\nवयसृजद विशिखांस तूर्णं शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 49, "text": "स रथं कृतवर्माणं समन्तात पर्यवाकिरत\nछादयित्वा रणे ऽतयर्थं हार्दिक्यं तु स सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 50, "text": "अथास्य भल्लेन शिरः सारथेः समकृन्तत\nस पपात हतः सूतॊ हार्दिक्यस्य महारथात\nततस ते यन्तरि हते पराद्रवंस तुरगा भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 51, "text": "अथ भॊजस तव असंभ्रान्तॊ निगृह्य तुरगान सवयम\nतस्थौ शरधनुष्पाणिस तत सैन्यान्य अभ्यपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 52, "text": "स मुहूर्तम इवाश्वस्य सदश्वान समचॊदयत\nवयपेतभीर अमित्राणाम आवहत सुमहद भयम\nसात्यकिश चाभ्यगात तस्मात स तु भीमम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 53, "text": "युयुधानॊ ऽपि राजेन्द्र दरॊणानीकाद विनिःसृतः\nपरययौ तवरितस तूर्णं काम्बॊजानां महाचमूम" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 54, "text": "स तत्र बहुभिः शूरैः संनिरुद्धॊ महारथैः\nन चचाल तदा राजन सात्यकिः सत्यविक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 55, "text": "संधाय च चमूं दरॊणॊ भॊजे भारं निवेश्य च\nअन्वधावद रणे यत्तॊ युयुधानं युयुत्सया" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 56, "text": "तथा तम अनुधावन्तं युयुधानस्य पृष्ठतः\nनयवारयन्त संक्रुद्धाः पाण्डुसैन्ये बृहत्तमाः" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 57, "text": "समासाद्य तु हार्दिक्यं रथानां पर्वरं रथम\nपाञ्चाला विगतॊत्साहा भीमसेनपुरॊगमाः\nविक्रम्य वारिता राजन वीरेण कृतवर्मणा" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 58, "text": "यतमानांस तु तान सर्वान ईषद विगतचेतसः\nअभितस्ताञ शरौघेण कलान्तवाहान अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 88, "shloka": 59, "text": "निगृहीतास तु भॊजेन भॊजानीकेप्सवॊ रणे\nअतिष्ठन्न आर्यवद वीराः परार्थयन्तॊ महद यशः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nएवं बहुविधं सैन्यम एवं परविचितं वरम\nवयूढम एवं यथान्यायम एवं बहु च संजय" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 2, "text": "नित्यं पूजितम अस्माभिर अभिकामं च नः सदा\nपरौढम इत्य अद्भुताकारं पुरस्ताद दृढविक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 3, "text": "नातिवृद्धम अबालं च न कृशं नातिपीवरम\nलघुवृत्तायतप्राणं सारगात्रम अनामयम" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 4, "text": "आत्तसंनाहसंपन्नं बहुशस्त्रपरिच्छदम\nशस्त्रग्रहणविद्यासु बह्वीषु परिनिष्ठितम" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 5, "text": "आरॊहे पर्यवस्कन्दे सरणे सान्तरप्लुते\nसम्यक्प्रहरणे याने वयपयाने च कॊविदम" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 6, "text": "नागेष्व अश्वेषु बहुशॊ रथेषु च परीक्षितम\nपरीक्ष्य च यथान्यायं वेतनेनॊपपादितम" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 7, "text": "न गॊष्ठ्या नॊपचारेण न संबन्ध निमित्ततः\nनानाहूतॊ न हय अभृतॊ मम सैन्ये बभूव ह" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 8, "text": "कुलीनार्य जनॊपेतं तुष्टपुष्टम अनुद्धतम\nकृतमानॊपकारम च यशस्वि च मनस्वि च" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 9, "text": "सचिवैश चापरैर मुख्यैर बहुभिर मुख्यकर्मभिः\nलॊकपालॊपमैस तात पालितं नरसत्तमैः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 10, "text": "बहुभिः पार्थिवैर गुप्तम अस्मत्प्रियचिकीर्षुभिः\nअस्मान अभिसृतैः कामात सबलैः सपदानुगैः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 11, "text": "महॊदधिम इवापूर्णम आपगाभिः समन्ततः\nअपक्षैः पक्षिसंकाशै रथैर अश्वैश च संवृतम" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 12, "text": "यॊधाक्षय्य जलं भीमं वाहनॊर्मितरङ्गिणम\nकषेपण्यसिगदाशक्तिशरप्रासझषाकुलम" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 13, "text": "धवजभूषणसंबाधं रत्नपट्टेन संचितम\nवाहनैर अपि धावद्भिर वायुवेगविकम्पितम" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 14, "text": "दरॊण गम्भीरपातालं कृतवर्म महाह्रदम\nजलसंध महाग्राहं कर्ण चन्द्रॊदयॊद्धतम" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 15, "text": "गते सैन्यार्णवं भित्त्वा तरसा पाण्डवर्षभे\nसंजयैक रथेनैव युयुधाने च मामकम" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 16, "text": "तत्र शेषं न पश्यामि परविष्टे सव्यसाचिनि\nसात्वते च रथॊदारे मम सैन्यस्य संजय" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 17, "text": "तौ तत्र समतिक्रान्तौ दृष्ट्वाभीतौ तरस्विनौ\nसिन्धुराजं च संप्रेक्ष्य गाण्डीवस्येषु गॊचरे" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 18, "text": "किं तदा कुरवः कृत्यं विदधुः कालचॊदिताः\nदारुणैकायने काले कथं वा परतिपेदिरे" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 19, "text": "गरस्तान हि कौरवान मन्ये मृत्युना तात संगतान\nविक्रमॊ हि रणे तेषां न तथा दृश्यते ऽदय वै" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 20, "text": "अक्षतौ संयुगे तत्र परविष्टौ कृष्ण पाण्डवौ\nन च वारयिता कश चित तयॊर अस्तीह संजय" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 21, "text": "भृताश च बहवॊ यॊधाः परीक्ष्यैव महारथाः\nवेतनेन यथायॊग्यं परियवादेन चापरे" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 22, "text": "अकारणभृतस तात मम सैन्ये न विद्यते\nकर्मणा हय अनुरूपेण लभ्यते भक्त वेतनम" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 23, "text": "न च यॊधॊ ऽभवत कश चिन मम सैन्ये तु संजय\nअल्पदानभृतस तात न कुप्य भृतकॊ नरः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 24, "text": "पूजिता हि यथाशक्त्या दानमानासनैर मया\nतथा पुत्रैश च मे तात जञातिभिश च स बान्धवैः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 25, "text": "ते च पराप्यैव संग्रामे निर्जिताः सव्यसाचिना\nशैनेयेन परामृष्टाः किम अन्यद भागधेयतः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 26, "text": "रक्ष्यते यश च संग्रामे ये च संजय रक्षिणः\nएकः साधारणः पन्था रक्ष्यस्य सह रक्षिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 27, "text": "अर्जुनं समरे दृष्ट्वा सैन्धवस्याग्रतः सथितम\nपुत्रॊ मम भृशं मूढः किं कार्यं परत्यपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 28, "text": "सात्यकिं च रणे दृष्ट्वा परविशन्तम अभीतवत\nकिं नु दुर्यॊधनः कृत्यं पराप्तकालम अमन्यत" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 29, "text": "सर्वशस्त्रातिगौ सेनां परविष्टौ रथसत्तमौ\nदृष्ट्वा कां वै धृतिं युद्धे परत्यपद्यन्त मामकाः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 30, "text": "दृष्ट्वा कृष्णं तु दाशार्हम अर्जुनार्थे वयवस्थितम\nशिनीनाम ऋषभं चैव मन्ये शॊचन्ति पुत्रकाः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 31, "text": "दृष्ट्वा सेनां वयतिक्रान्तां सात्वतेनार्जुनेन च\nपलायमानांश च कुरून मन्ये शॊचन्ति पुत्रकाः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 32, "text": "विद्रुतान रथिनॊ दृष्ट्वा निरुत्साहान दविषज जये\nपलायने कृतॊत्साहान मन्ये शॊचन्ति पुत्रकाः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 33, "text": "शून्यान कृतान रथॊपस्थान सात्वतेनार्जुनेन च\nहतांश च यॊधान संदृश्य मन्ये शॊचन्ति पुत्रकाः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 34, "text": "वयश्व नागरथान दृष्ट्वा तत्र वीरान सहस्रशः\nधावमानान रणे वयग्रान मन्ये शॊचन्ति पुत्रकाः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 35, "text": "विवीरांश च कृतानाश्वान विरथांश च कृतान नरान\nतत्र सात्यकिपार्थाभ्यां मन्ये शॊचन्ति पुत्रकाः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 36, "text": "पत्तिसंघान रणे दृष्ट्वा धावमानांश च सर्वशः\nनिराशा विजये सर्वे मन्ये शॊचन्ति पुत्रकाः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 37, "text": "दरॊणस्य समतिक्रान्ताव अनीकम अपराजितौ\nकषणेन दृष्ट्वा तौ वीरौ मन्ये शॊचन्ति पुत्रकाः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 38, "text": "संमूढॊ ऽसमि भृशं तात शरुत्वा कृष्ण धनंजयौ\nपरविटौ मामकं सैन्यं सात्वतेन सहाच्युतौ" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 39, "text": "तस्मिन परविष्टे पृतनां शिनीनां परवरे रथे\nभॊजानीकं वयतिक्रान्ते कथम आसन हि कौरवाः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 40, "text": "तथा दरॊणेन समरे निगृहीतेषु पाण्डुषु\nकथं युद्धम अभूत तत्र तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 41, "text": "दरॊणॊ हि बलवाञ शूरः कृतास्त्रॊ दृढविक्रमः\nपाञ्चालास तं महेष्वासं परत्ययुध्यन कथं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 42, "text": "बद्धवैरास तथा दरॊणे धर्मराज जयैषिणः\nभारद्वाजस तथा तेषु कृतवैरॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 89, "shloka": 43, "text": "अर्जुनश चापि यच चक्रे सिन्धुराजवधं परति\nतन मे सर्वं समाचक्ष्व कुशलॊ हय असि संजय" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 1, "text": "[स]\nआत्मापराधात संभूतं वयसनं भरतर्षभ\nपराप्य पराकृतवद वीर न तवं शॊचितुम अर्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 2, "text": "तव निर्गुणतां जञात्वा पक्षपातं सुतेषु च\nदवैधी भावं तथा धर्मे पाण्डवेषु च मत्सरम\nआर्तप्रलापांश च बहून मनुजाधिप सत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 3, "text": "सर्वलॊकस्य तत्त्वज्ञः सर्वलॊकगुणः परभु\nवासुदेवस ततॊ युद्धं कुरूणाम अकरॊन महत" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 4, "text": "आत्मापराधात सुमहान पराप्तस ते विपुलः कषयः\nन हि ते सुकृतं किं चिद आदौ मध्ये च भारत\nदृश्यते पृष्ठतश चैव तवन मूकॊ हि पराजयः" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 5, "text": "तस्माद अद्य सथिरॊ भूत्वा जञात्वा लॊकस्य निर्णयम\nशृणु युद्धं यथावृत्तं घॊरं देवासुरॊपमम" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 6, "text": "परविष्टे तव सैन्यं तु शैनेये सत्यविक्रमे\nभीमसेनमुखाः पार्थाः परतीयुर वाहिनीं तव" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 7, "text": "आगच्छतस तान सहस करुद्ध रूपान सहानुगान\nदधारैकॊ रणे पाण्डून कृतवर्मा महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 8, "text": "यथॊद्वृत्तं धारयते वेला वै सलिलार्णवम\nपाण्डुसैन्यं तथा संख्ये हार्दिक्यः समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 9, "text": "तत्राद्भुतम अमन्यन्त हार्दिक्यस्य पराक्रमम\nयद एनं सहिताः पार्था नातिचक्रमुर आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 10, "text": "ततॊ भीमस तरिभिर विद्ध्वा कृतवर्माणम आयसैः\nशङ्खं दध्मौ महाबाहुर हर्षयन सर्वपाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 11, "text": "सहदेवस तु विंशत्या धर्मराजश च पञ्चभिः\nशतेन नकुलश चापि हार्दिक्यं समविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 12, "text": "दरौपदेयास तरिसप्तत्या सप्तभिश च घटॊत्कचः\nधृष्टद्युम्नस तरिभिश चापि कृतवर्माणम आर्दयत\nविराटॊ दरुपदश चैव याज्ञसेनिश च पञ्चभिः" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 13, "text": "शिखण्डी चापि हार्दिक्यं विद्ध्वा पञ्चभिर आशुगैः\nपुनर विव्याध विंशत्या सायकानां हसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 14, "text": "कृतवर्मा ततॊ राजन सर्वतस तान महारथान\nएकैकं पञ्चभिर विद्ध्वा भीमं विव्याध सप्तभिः\nधनुर धवजं च संयत्तॊ रथाद भूमाव अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 15, "text": "अथैनं छिन्नधन्वानं तवरमाणॊ महारथः\nआजघानॊरसि करुद्धः सप्तत्या निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 16, "text": "स गाढविद्धॊ बलवान हार्दिक्यस्य शरॊत्तमैः\nचचाल रथमध्यस्थः कषितिकम्पे यथाचलः" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 17, "text": "भीमसेनं तथा दृष्ट्वा धर्मराज पुरॊगमाः\nविसृजन्तः शरान घॊरान कृतवर्माणम आर्दयन" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 18, "text": "तं तथा कॊष्ठकी कृत्यरथवंशेन मारिष\nविव्यधुः सायकैर हृष्टा रक्षार्थं मारुतेर मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 19, "text": "परतिलभ्य ततः संज्ञां भीमसेनॊ महाबलः\nशक्तिं जग्राह समरे हेमदण्डाम अयस्मयीम\nचिक्षेप च रथात तूर्णं कृतवर्म रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 20, "text": "सा भीम भुजनिर्मुक्ता निर्मुक्तॊरग संनिभा\nकृतवर्माणम अभितः परजज्वाल सुदारुणा" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 21, "text": "ताम आपतन्तीं सहसा युगान्ताग्निसमप्रभाम\nदवाभ्यां शराभ्यां हार्दिक्यॊ निचकर्त दविधा तदा" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 22, "text": "सा छिन्ना पतिता भूमौ शक्तिः कनकभूषणा\nदयॊतयन्ती दिशॊ राजन महॊल्केव दिवश चयुता\nशक्तिं विनिहतां दृष्ट्वा भीमश चुक्रॊध वै भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 23, "text": "ततॊ ऽनयद धनुर आदाय वेगवत सुमहास्वनम\nभीमसेनॊ रणे करुद्धॊ हार्दिक्यं समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 24, "text": "अथैनं पञ्चभिर बाणैर आजघान सतनान्तरे\nभीमॊ भीमबलॊ राजंस तव दुर्मन्त्रितेन ह" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 25, "text": "भॊजस तु कषतसर्वाङ्गॊ भीमसेनेन मारिष\nरक्ताशॊक इवॊत्फुल्लॊ वयभ्राजत रणाजिरे" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 26, "text": "ततः करुद्धस तरिभिर बाणैर भीमसेनं हसन्न इव\nअभिहत्य दृढं युद्धे तान सर्वान परत्यविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 27, "text": "तरिभिस तरिभिर महेष्वासॊ यतमानान महारथान\nते ऽपि तं परत्यविध्यन्त सप्तभिः सप्तभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 28, "text": "शिखण्डिनस ततः करुद्धः कषुरप्रेण महारथः\nधनुश चिच्छेद समरे परहसन्न इव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 29, "text": "शिखण्डी तु ततः करुद्धश छिन्ने धनुषि सत्वरम\nअसिं जग्राह समरे शतचन्द्रं च भास्वरम" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 30, "text": "भरमयित्वा महाचर्म चामीकरविभूषितम\nतम असिं परेषयाम आस कृतवर्म रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 31, "text": "स तस्य स शरं चापं छित्त्वा संख्ये महान असिः\nअभ्यगाद धरणीं राजंश चयुतं जयॊतिर इवाम्बरात" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 32, "text": "एतस्मिन्न एव काले तु तवरमाणा महारथाः\nविव्यधुः सायकैर गाढं कृतवर्माणम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 33, "text": "अथान्यद धनुर आदाय तयक्त्वा तच च महद धनुः\nविशीर्णं भरतश्रेष्ठ हार्दिक्यः परवीरहा" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 34, "text": "विव्याध पाण्डवान युद्धे तरिभिस तरिभिर अजिह्मगैः\nशिखण्डिनं च विव्याध तरिभिः पञ्चभिर एव च" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 35, "text": "धनुर अन्यत समादाय शिखण्डी तु महायशाः\nअवारयत कूर्मनखैर आशुगैर हृदिकात्मजम" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 36, "text": "ततः करुद्धॊ रणे राजन हृदिकस्यात्म संभवः\nअभिदुद्राव वेगेन याज्ञसेनिं महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 37, "text": "भीष्मस्य समरे राजन मृत्यॊर हेतुं महात्मनः\nविदर्शयन बलं शूरः शार्दूल इव कुञ्जरम" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 38, "text": "तौ दिशागजसंकाशौ जवलिताव इव पावकौ\nसमासेदतुर अन्यॊन्यं शरसंघैर अरिंदमौ" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 39, "text": "विधुन्वानौ धनुःश्रेष्ठे संदधानौ च सायकान\nविसृजन्तौ च शतशॊ गभस्तीन इव भास्करौ" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 40, "text": "तापयन्तौ शरैस तीक्ष्णैर अन्यॊन्यं तौ महारथौ\nयुगान्तप्रतिमौ वीरौ रेजतुर भास्कराव इव" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 41, "text": "कृतवर्मा तु रभसं याज्ञसेनिं महारथम\nविद्ध्वेषूणां तरिसप्तत्या पुनर विव्याध सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 42, "text": "स गाढविद्धॊ वयथितॊ रथॊपस्थ उपाविशत\nविसृजन सशरं चापं मूर्छयाभिपरिप्लुतः" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 43, "text": "तं विषण्णं रथे दृष्ट्वा तावका भरतर्षभ\nहार्दिक्यं पूजयाम आसुर वासांस्य आदुधुवुश च ह" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 44, "text": "शिखण्डिनं तथा जञात्वा हार्दिक्य शरपीडितम\nअपॊवाह रणाद यन्ता तवरमाणॊ महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 45, "text": "सादितं तु रथॊपस्थे दृष्ट्वा पार्थाः शिखण्डिनम\nपरिवव्रू रथैस तूर्णं कृतवर्माणम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 46, "text": "तत्राद्भुतं परं चक्रे कृतवर्मा महारथः\nयद एकः समरे पार्थान वारयाम आस सानुगान" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 47, "text": "पार्थाञ जित्वाजयच चेदीन पाञ्चालान सृञ्जयान अपि\nकेकयांश च महावीर्यान कृतवर्मा महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 48, "text": "ते वध्यमानाः समरे हार्दिक्येन सम पाण्डवाः\nइतश चेतश च धावन्तॊ नैव चक्रुर धृतिं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 49, "text": "जित्वा पाण्डुसुतान युद्धे भीमसेनपुरॊगमान\nहार्दिक्यः समरे ऽतिष्ठद विधूम इव पावकः" }, { "book": 7, "chapter": 90, "shloka": 50, "text": "ते दराव्यमाणाः समरे हार्दिक्येन महारथाः\nविमुखाः समपद्यन्त शरवृष्टिभिर अर्दिताः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 1, "text": "[स]\nशृणुष्वैक मना राजन यन मां तवं परिपृच्छसि\nदराव्यमाणे बले तस्मिन हार्दिक्येन महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 2, "text": "लज्जयावनते चापि परहृष्टौश चैव तावकः\nदवीपॊ य आसीत पाण्डूनाम अगाधे गाधम इच्छताम" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 3, "text": "शरुत्वा तु निनदं भीमं तावकानां महाहवे\nशैनेयस तवरितॊ राजन कृतवर्माणम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 4, "text": "कृतवर्मा तु हार्दिक्यः शैनेयं निशितैः शरैः\nअवाकिरत सुसंक्रुद्धस ततॊ ऽकरुध्यत सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 5, "text": "ततः सुनिशितं भल्लं शैनेयः कृतवर्मणे\nपरेषयाम आस समरे शरांश च चतुरॊ ऽपरान" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 6, "text": "ते तस्य जघ्निरे वाहान भल्लेनास्याछिनद धनुः\nपृष्ठरक्षं तथा सूतम अविध्यन निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 7, "text": "ततस तं विरथं कृत्वा सात्यकिः सत्यविक्रमः\nसेनाम अस्यार्दयाम आस शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 8, "text": "साभज्यताथ पृतना शैनेय शरपीडिता\nततः परायाद वै तवरितः सात्यकिः सत्यविक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 9, "text": "शृणु राजन यद अकरॊत तव सैन्येषु वीर्यवान\nअतीत्य स महाराज दरॊणानीक महार्णवम" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 10, "text": "पराजित्य च संहृष्टः कृतवर्माणम आहवे\nयन्तारम अब्रवीच छूरः शनैर याहीत्य असंभ्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 11, "text": "दृष्ट्वा तु तव तत सैन्यं रथाश्वद्विपसंकुलम\nपदातिजनसंपूर्णम अब्रवीत सारथिं पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 12, "text": "यद एतन मेघसंकाशं दरॊणानीकस्य सव्यतः\nसुमहत कुञ्जरानीकं यस्य रुक्मरथॊ मुखम" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 13, "text": "एते हि बहवः सूत दुर्निवार्याश च संयुगे\nदुर्यॊधन समादिष्टा मदर्थे तयक्तजीविताः\nराजपुत्रा महेष्वासाः सर्वे विक्रान्तयॊधिनः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 14, "text": "तरिगर्तानां रथॊदाराः सुवर्णविकृतध्वजाः\nमाम एवाभिमुखा वीरा यॊत्स्यमाना वयवस्थिताः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 15, "text": "अत्र मां परापय कषिप्रम अश्वांश चॊदय सारथे\nतरिगर्तैः सह यॊत्स्यामि भारद्वाजस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 16, "text": "ततः परायाच छनैः सूतः सात्वतस्य मते सथितः\nरथेनादित्यवर्णेन भास्वरेण पताकिना" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 17, "text": "तम ऊहुः सारथेर वश्या वल्गमाना हयॊत्तमाः\nवायुवेगसमाः संख्ये कुन्देन्दु रजतप्रभाः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 18, "text": "आपतन्तं रथं तं तु शङ्खवर्णैर हयॊत्तमैः\nपरिवव्रुस ततः शूरा गजानीकेन सर्वतः\nकिरन्तॊ विविधांस तीक्ष्णान सायकाँल लघुवेधिनः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 19, "text": "सात्वतॊ ऽपि शितैर बाणैर गजानीकम अयॊधयत\nपर्वतान इव वर्षेण तपान्ते जलदॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 20, "text": "वज्राशनिसमस्पर्शैर वध्यमानाः शरैर गजाः\nपराद्रवन रणम उत्सृज्य शिनिवीर्यसमीरितैः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 21, "text": "शीर्णदन्ता विरुधिरा भिन्न मस्तकपिण्डकाः\nविशीर्णकर्णास्य करा विनियन्तृपताकिनः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 22, "text": "संभिन्नवर्म घण्टाश च संनिकृत्त महाध्वजाः\nहतारॊहा दिशॊ राजन भेजिरे भरष्टकम्बलाः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 23, "text": "रुवन्तॊ विविधान रावाञ जलदॊपम निस्वनाः\nनाराचैर वत्सदन्तैश च सात्वतेन विदारिताः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 24, "text": "तस्मिन दरुते गजानीके जलसंधॊ महारथः\nयत्तः संप्रापयन नागं रजताश्वरथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 25, "text": "रुक्मवर्म करः शूरस तपनीयाङ्गदः शुचिः\nकुण्डली मुकुटी शङ्खी रक्तचन्दन रूषितः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 26, "text": "शिरसा धारयन दीप्तां तपनीयमयीं सरजम\nउरसा धारयन निष्कं कण्ठसूत्रं च भास्वरम" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 27, "text": "चापं च रुक्मविकृतं विधुन्वन गजमूर्धनि\nअशॊभत महाराज स विद्युद इव तॊयदः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 28, "text": "तम आपतन्तं सहसा मागधस्य गजॊत्तमम\nसात्यकिर वारयाम आस वेलेवॊद्वृत्तम अर्णवम" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 29, "text": "नागं निवारितं दृष्ट्वा शैनेयस्य शरॊत्तमैः\nअक्रुध्यत रणे राजञ जलसंधॊ महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 30, "text": "ततः करुद्धॊ महेष्वासॊ मार्गणैर भारसाधनैः\nअविध्यत शिनेः पौत्रं जलसंधॊ महॊरसि" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 31, "text": "ततॊ ऽपरेण भल्लेन पीतेन निशितेन च\nअस्यतॊ वृष्णिवीरस्य निचकर्त शरासनम" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 32, "text": "सात्यकिं छिन्नधन्वानं परहसन्न इव भारत\nअविध्यन मागधॊ वीरः पञ्चभिर निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 33, "text": "स विद्धॊ बहुभिर बाणैर जलसंधेन वीर्यवान\nनाकम्पत महाबाहुस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 34, "text": "अचिन्तयन वै स शरान नात्यर्थं संभ्रमाद बली\nधनुर अन्यत समादाय तिष्ठ तिष्ठेत्य उवाच ह" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 35, "text": "एतावद उक्त्वा शैनेयॊ जलसंधं महॊरसि\nविव्याध षष्ट्या सुभृशं शराणां परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 36, "text": "कषुरप्रेण च पीतेन मुष्टिदेशे महद धनुः\nजलसंधस्य चिच्छेद विव्याध च तरिभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 37, "text": "जलसंधस तु तत तयक्त्वा स शरं वै शरासनम\nतॊमरं वयसृजत तूर्णं सात्यकिं परति मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 38, "text": "स निर्भिद्य भुजं सव्यं माधवस्य महारणे\nअभ्यगाद धरणीं घॊरः शवसन्न इव महॊरगः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 39, "text": "निर्भिन्ने तु भुजे सव्ये सात्यकिः सत्यविक्रमः\nतरिंशद्भिर विशिखैस तीक्ष्णैर जलसंधम अताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 40, "text": "परगृह्य तु ततः खड्गं जलसंधॊ महाबलः\nआर्षभं चर्म च महच छतचन्द्रम अलंकृतम\nतत आविध्य तं खड्गं सात्वतायॊत्ससर्ज ह" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 41, "text": "शैनेयस्य धनुश छित्त्वा स खड्गॊ नयपतन महीम\nअलातचक्रवच चैव वयरॊचत महिं गतः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 42, "text": "अथान्यद धनुर आदाय सर्वकायावदारणम\nशालस्कन्धप्रतीकाशम इन्द्राशनिसमस्वनम\nविस्फार्य विव्यधे करुद्धॊ जलसंधं शरेण ह" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 43, "text": "ततः साभरणॊ बाहू कषुराभ्यां माधवॊत्तमः\nसाङ्गदौ जलसंधस्य चिच्छेद परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 44, "text": "तौ बाहू परिघप्रख्यौ पेततुर गजसत्तमात\nवसुंधर धराद भरष्टौ पञ्चशीर्षाव इवॊरगौ" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 45, "text": "ततः सुदंष्ट्रं सुहनु चारुकुण्डलम उन्नसम\nकषुरेणास्य तृतीयेन शिरश चिच्छेद सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 46, "text": "तत पातित शिरॊ बाहुकबन्धं भीमदर्शनम\nदविरदं जलसंधस्य रुधिरेणाभ्यषिञ्चत" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 47, "text": "जलसंधं निहत्याजौ तवरमाणस तु सात्वतः\nनैषादिं पातयाम आस गजस्कन्धाद विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 48, "text": "रुधिरेणावसिक्ताङ्गॊ जलसंधस्य कुञ्जरः\nविलम्बमानम अवहत संश्लिष्टं परम आसनम" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 49, "text": "शरार्दितः सात्वतेन मर्दमानः सववाहिनीम\nघॊरम आर्तस्वरं कृत्वा विदुद्राव महागजः" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 50, "text": "हाहाकारॊ महान आसीत तव सैन्यस्य मारिष\nजलसंधं हतं दृष्ट्वा वृष्णीनाम ऋषभेण ह" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 51, "text": "विमुखाश चाभ्यधावन्त तव यॊधाः समन्ततः\nपलायने कृतॊत्साहा निरुत्साहा दविषज जये" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 52, "text": "एतस्मिन्न अन्तरे राजन दरॊणः शस्त्रभृतां वरः\nअभ्ययाज जवनैर अश्वैर युयुधानं महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 53, "text": "तम उदीर्णं तथा दृष्ट्वा शैनेयं कुरुपुंगवाः\nदरॊणेनैव सह करुद्धाः सात्यकिं पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 91, "shloka": 54, "text": "ततः परववृते युद्धं कुरूणां सात्वतस्य च\nदरॊणस्य च रणे राजन घॊरं देवासुरॊपमम" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 1, "text": "[स]\nते किरन्तः शरव्रातान सर्वे यत्ताः परहारिणः\nतवरमाणा महाराज युयुधानम अयॊधयन" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 2, "text": "तं दरॊणः सप्त सप्तत्या जघान निशितैः शरैः\nदुर्मर्षणॊ दवादशभिर दुःसहॊ दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 3, "text": "विकर्णश चापि निशितैस तरिंशद्भिः कङ्कपत्रिभिः\nविव्याध सव्ये पार्श्वे तु सतनाभ्याम अन्तरे तथा" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 4, "text": "दुर्मुखॊ दशभिर बाणैस तथा दुःशासनॊ ऽषटभिः\nचित्रसेनश च शैनेयं दवाभ्यां विव्याध मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 5, "text": "दुर्यॊधनश च महता शरवर्षेण माधवम\nअपीडयद रणे राजञ शूराश चान्ये महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 6, "text": "सर्वतः परतिविद्धस तु तव पुत्रैर महारथैः\nतान परत्यविध्यच छैनेयः पृथक्पृथग अजिह्मगैः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 7, "text": "भारद्वाजं तरिभिर बाणैर दुःसहं नवभिस तथा\nविकर्णं पञ्चविंशत्या चित्रसेनं च सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 8, "text": "दुर्मर्षणं दवादशभिश चतुर्भिश च विविंशतिम\nसत्यव्रतं च नवभिर विजयं दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 9, "text": "ततॊ रुक्माङ्गदं चापं विधुन्वानॊ महारथः\nअभ्ययात सात्यकिस तूर्णं पुत्रं तव महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 10, "text": "राजानं सर्वलॊकस्य सर्वशस्त्रभृतां वरम\nशरैर अभ्याहनद गाढं ततॊ युद्धम अभूत तयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 11, "text": "विमुञ्चन्तौ शरांस तीक्ष्णान संदधानौ च सायकान\nअदृश्यं समरे ऽनयॊन्यं चक्रतुस तौ महारथौ" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 12, "text": "सात्यकिः कुरुराजेन निर्विद्धॊ बह्व अशॊभत\nअस्रवद रुधिरं भूरि सवरसं चन्दनॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 13, "text": "सात्वतेन च बाणौघैर निर्विद्धस तनयस तव\nशातकुम्भमयापीडॊ बभौ यूप इवॊच्छ्रितः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 14, "text": "माधवस तु रणे राजन कुरुराजस्य धन्विनः\nधनुश चिच्छेद सहसा कषुरप्रेण हसन्न इव\nअथैनं छिन्नधन्वानं शरैर बहुभिर आचिनॊत" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 15, "text": "निर्भिन्नश च शरैस तेन दविषता कषिप्रकारिणा\nनामृष्यत रणे राजा शत्रॊर विजयलक्षणम" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 16, "text": "अथान्यद धनुर आदाय हेमपृष्ठं दुरासदम\nविव्याध सात्यकिं तूर्णं सायकानां शतेन ह" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 17, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ बलवता पुत्रेण तव धन्विना\nअमर्षवशम आपन्नस तव पुत्रम अपीडयत" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 18, "text": "पीडितं नृपतिं दृष्ट्वा तव पुत्रा महारथाः\nसात्वतं शरवर्षेण छादयाम आसुर अञ्जसा" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 19, "text": "स छाद्यमानॊ बहुभिस तव पुत्रैर महारथैः\nएकैकं पञ्चभिर विद्ध्वा पुनर विव्याध सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 20, "text": "दुर्यॊधनं च तवरितॊ विव्याधाष्टभिर आशुगैः\nपरहसंश चास्य चिच्छेद कार्मुकं रिपुम ईषणम" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 21, "text": "नागं मणिमयं चैव शरैर धवजम अपातयत\nहत्वा तु चतुरॊ वाहांश चतुर्भिर निशितैः शरैः\nसारथिं पातयाम आस कषुरप्रेण महायशाः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 22, "text": "एतस्मिन्न अन्तरे चैव कुरुराजं महारथम\nअवाकिरच छरैर हृष्टॊ बहुभिर मर्मभेदिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 23, "text": "स वध्यमानः समरे शैनेयस्य शरॊत्तमैः\nपराद्रवत सहसा राजन पुत्रॊ दुर्यॊधनस तव\nआप्लुतश च ततॊ यानं चित्रसेनस्य धन्विनः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 24, "text": "हाहाभूतं जगच चासीद दृष्ट्वा राजानम आहवे\nगरस्यमानं सात्यकिना खे सॊमम इव राहुणा" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 25, "text": "तं तु शब्दं महच छरुत्वा कृतवर्मा महारथः\nअभ्ययात सहसा तत्र यत्रास्ते माधवः परभुः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 26, "text": "विधुन्वानॊ धनुःश्रेष्ठं चॊदयंश चैव वाजिनः\nभर्त्सयन सारथिं चॊग्रं याहि याहीति स तवरः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 27, "text": "तम आपतन्तं संप्रेक्ष्य वयादितास्यम इवान्तकम\nयुयुधानॊ महाराज यन्तारम इदम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 28, "text": "कृतवर्मा रथेनैष दरुतम आपतते शरी\nपरत्युद्याहि रथेनैनं परवरं सर्वधन्विनाम" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 29, "text": "ततः परजविताश्वेन विधिवत कल्पितेन च\nआससाद रणे भॊजं परतिमानं धनुष्मताम" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 30, "text": "ततः परमसंक्रुद्धौ जवलन्ताव इव पावकौ\nसमेयातां नरव्याघ्रौ वयाघ्राव इव तरस्विनौ" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 31, "text": "कृतवर्मा तु शैनेयं षड्विंशत्या समार्पयत\nनिशितैः सायकैस तीक्ष्णैर यन्तारं चास्य सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 32, "text": "चतुरश च हयॊदारांश चतुर्भिः परमेषुभिः\nअविध्यत साधु दान्तान वै सैन्धवान सात्वतस्य ह" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 33, "text": "रुक्मध्वजॊ रुक्मपृष्ठं महद विस्फार्य कार्मुकम\nरुक्माङ्गदी रुक्मवर्मा रुक्मपुङ्खान अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 34, "text": "ततॊ ऽशीतिं शिनेः पौत्रः सायकान कृतवर्मणे\nपराहिणॊत तवरया युक्तॊ दरष्टुकामॊ धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 35, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ बलवता शत्रुणा शत्रुतापनः\nसमकम्पत दुर्धर्षः कषितिकम्पे यथाचलः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 36, "text": "तरिषष्ट्या चतुरॊ ऽसयाश्वान सप्तभिः सारथिं शरैः\nविव्याध निशितैस तूर्णं सात्यकिः कृतवर्मणः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 37, "text": "सुवर्णपुङ्खं विशिखं समाधाय स सात्यकिः\nवयसृजत तं महाज्वालं संक्रुद्धम इव पन्नगम" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 38, "text": "सॊ ऽविशत कृतवर्माणं यमदण्डॊपमः शरः\nजाम्बूनदविचित्रं च वर्म निर्भिद्य भानुमत\nअभ्यगाद धरणीम उग्रॊ रुधिरेण समुक्षितः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 39, "text": "संजातरुधिरश चाजौ सात्वतेषुभिर अर्दितः\nपरचलन धनुर उत्सृज्य नयपतत सयन्दनॊत्तमे" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 40, "text": "स सिंहदंष्ट्रॊ जानुभ्याम आपन्नॊ ऽमितविक्रमः\nशरार्दितः सात्यकिना रथॊपस्थे नरर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 41, "text": "सहस्रबाहॊः सदृशम अक्षॊभ्यम इव सागरम\nनिवार्य कृतवर्माणं सात्यकिः परययौ ततः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 42, "text": "खड्गशक्ति धनुः कीर्णां जगाश्वरथसंकुलाम\nपरवर्तितॊग्र रुधिरां शतशः कषत्रियर्षभैः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 43, "text": "परेक्षतां सर्वसैन्यानां मध्येन शिनिपुंगवः\nअभ्यगाद वाहिनीं भित्त्वा गृह्य चान्यान महद धनुः" }, { "book": 7, "chapter": 92, "shloka": 44, "text": "समाश्वास्य च हार्दिक्यॊ गृह्य चान्यन महद धनुः\nतस्थौ तत्रैव बलवान वारयन युधि पाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 1, "text": "[स]\nकाल्यमानेषु सैन्येषु शैनेयेन ततस ततः\nभारद्वाजः शरव्रातैर महद्भिः समवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 2, "text": "स संप्रहारस तुमुलॊ दरॊण सात्वतयॊर अभूत\nपश्यतां सर्वसैन्यानां बलिवास वयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 3, "text": "ततॊ दरॊणः शिनेः पौत्रं चित्रैः सर्वायसैः शरैः\nतरिभिर आशीविषाकारैर ललाटे समविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 4, "text": "तैर ललाटार्पितैर बाणैर युयुधानस तव अजिह्मगैः\nवयरॊचत महाराज तरिशृङ्ग इव पर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 5, "text": "ततॊ ऽसय बाणान अपरान इन्द्राशनिसमस्वनान\nभारद्वाजॊ ऽनतरप्रेक्षी परेषयाम आस संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 6, "text": "तान दरॊण चापनिर्मुक्तान दाशार्हः पततः शरान\nदवाभ्यां दवाभ्यां सुपुङ्खाभ्यां चिच्छेद परमास्त्रवित" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 7, "text": "ताम अस्य लघुतां दरॊणः समवेक्ष्य विशां पते\nपरहस्य सहसाविध्यद विंशत्या शिनिपुंगवम" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 8, "text": "पुनः पञ्चाशतेषूणां शतेन च समार्पयत\nलघुतां युयुधानस्य लाघवेन विशेषयन" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 9, "text": "समुत्पतन्ति वल्मीकाद यथा करुद्धा महॊरगाः\nतथा दरॊण रथाद राजन्न उत्पतन्ति तनुच छिदः" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 10, "text": "तथैव युयुधानेन सृष्टाः शतसहस्रशः\nअवाकिरन दरॊण रथं शरा रुधिरभॊजनाः" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 11, "text": "लाघवाद दविजमुख्यस्य सात्वतस्य च मारिष\nविशेषं नाध्यगच्छाम समावास्तां नरर्षभौ" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 12, "text": "सात्यकिस तु ततॊ दरॊणं नवभिर नतपर्वभिः\nआजघान भृशं करुद्धॊ धवजं च निशितैः शरैः\nसारथिं च शतेनैव भारद्वाजस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 13, "text": "लाघवं युयुधानस्य दृष्ट्वा दरॊणॊ महारथ\nसप्तत्या सात्यकिं विद्ध्वा तुरगांश च तरिभिस तरिभिः\nधवजम एकेन विव्याध माधवस्य रथे सथितम" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 14, "text": "अथापरेण भल्लेन हेमपुङ्खेन पत्रिणा\nधनुश चिच्छेद समरे माधवस्य महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 15, "text": "सात्यकिस तु ततः करुद्धॊ धनुस तयक्त्वा महारथः\nगदां जग्राह महतीं भारद्वाजाय चाक्षिपत" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 16, "text": "ताम आपतन्तीं सहसा पट्टबद्धाम अयस्मयीम\nनयवारयच छरैर दरॊणॊ बहुभिर बहुरूपिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 17, "text": "अथान्यद धनुर आदाय सात्यकिः सत्यविक्रमः\nविव्याध बहुभिर वीरं भारद्वाजं शिलाशितैः" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 18, "text": "स विद्ध्वा समरे दरॊणं सिंहनादम अमुञ्चत\nतं वै न ममृषे दरॊणः सर्वशस्त्रभृतां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 19, "text": "तथः शक्तिं गृहीत्वा तु रुक्मदण्डाम अयस्मयीम\nतरसा परेषयाम आस माधवस्य रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 20, "text": "अनासाद्य तु शैनेयं सा शक्तिः कालसंनिभा\nभित्त्वा रथं जगामॊग्रा धरणीं दारुणस्वना" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 21, "text": "ततॊ दरॊणं शिनेः पौत्रॊ राजन विव्याध पत्रिणा\nदक्षिणं भुजम आसाद्य पीडयन भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 22, "text": "दरॊणॊ ऽपि समरे राजन माधवस्य महद धनुः\nअर्धचन्द्रेण चिच्छेद रथशक्त्या च सारथिम" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 23, "text": "मुमॊह सरथिस तस्य रथशक्त्या समाहतः\nस रथॊपस्थम आसाद्य मुहूर्तं संन्यषीदत" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 24, "text": "चकार सात्यकी राजंस तत्र कर्मातिमानुषम\nअयॊधयच च यद दरॊणं रश्मीञ जग्राह च सवयम" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 25, "text": "ततः शरशतेनैव युयुधानॊ महारथः\nअविध्यद बराह्मणं संख्ये हृष्टरूपॊ विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 26, "text": "तस्य दरॊणः शरान पञ्च परेषयाम आस भारत\nते तस्य कवचं भित्त्वा पपुः शॊणितम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 27, "text": "निर्विद्धस तु शरैर घॊरैर अक्रुध्यत सात्यकिर भृशम\nसायकान वयसृजच चापि वीरॊ रुक्मरथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 28, "text": "ततॊ दरॊणस्य यन्तारं निपात्यैकेषुणा भुवि\nअश्वान वयद्रावयद बाणैर हतसूतान महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 29, "text": "स रथः परद्रुतः संख्ये मण्डलानि सहस्रशः\nचकार राजतॊ राजन भराजमान इवांशुमान" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 30, "text": "अभिद्रवत गृह्णीत हयान दरॊणस्य धावत\nइति सम चुक्रुशुः सर्वे राजपुत्राः सराजकाः" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 31, "text": "ते सात्यकिम अपास्याशु राजन युधि महारथाः\nयतॊ दरॊणस ततः सर्वे सहसा समुपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 32, "text": "तान दृष्ट्वा परद्रुतान सर्वान सात्वतेन शरार्दितान\nपरभग्नं पुनर एवासीत तव सैन्यं समाकुलम" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 33, "text": "वयूहस्यैव पुनर दवारं गत्वा दरॊणॊ वयवस्थितः\nवातायमानैस तैर अश्वैर हृतॊ वृष्णिशरार्दितैः" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 34, "text": "पाण्डुपाञ्चाल संभग्नं वयूहम आलॊक्य वीर्यवान\nशैनेये नाकरॊद यत्नं वयूहस्यैवाभिरक्षणे" }, { "book": 7, "chapter": 93, "shloka": 35, "text": "निवार्य पाण्डुपाञ्चालान दरॊणाग्निः परदहन्न इव\nतस्थौ करॊधाग्निसंदीप्तः कालसूर्य इवॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 1, "text": "[स]\nदरॊणं स जित्वा पुरुषप्रवीरस; तथैव हार्दिक्य मुखांस तवदीयान\nपरहस्य सूतं वचनं बभाषे; शिनिप्रवीरः कुरुपुंगवाग्र्य" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 2, "text": "निमित्तमात्रं वयम अत्र सूत; दग्धारयः केशव फल्गुनाभ्याम\nहतान निहन्मेह नरर्षभेण; वयं सुरेशात्म समुद्भवेन" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 3, "text": "तम एवम उक्त्वा शिनिपुंगवस तदा; महामृधे सॊ ऽगर्यधनुर्धरॊ ऽरिहा\nकिरन समन्तात सहसा शरान बली; समापतच छयेन इवामिषं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 4, "text": "तं यान्तम अश्वैः शशशङ्खवर्णैर; विगाह्य सैन्यं पुरुषप्रवीरम\nनाशक्नुवन वारयितुं समन्ताद; आदित्यरश्मि पर्तिमं नराग्र्यम" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 5, "text": "असह्य विक्रान्तम अदीत सत्त्वं; सर्वे गणा भारत दुर्विषह्यम\nसहस्रनेत्र परतिमप्रभावं; दिवीव सूर्यं जलदव्यपाये" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 6, "text": "अमर्षपूर्णस तव अतिचित्र यॊधी; शरासनी काञ्चनवर्म धारी\nसुदर्शनः सात्यकिम आपतन्तं; नयवारयद राजवरः परसह्य" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 7, "text": "तयॊर अभूद भरत संप्रहारः; सुदारुणस तं समभिप्रशंसन\nयॊधास तवदीयाश च हि सॊमकाश च; वृत्रेन्द्रयॊर युद्धम इवामरौघाः" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 8, "text": "शरैः सुतीक्ष्णैः शतशॊ ऽभयविध्यत; सुदर्शनः सात्वत मुख्यम आजौ\nअनागतान एव तु तान पृषत्कांश; चिच्छेद बाणैः शिनिपुंगवॊ ऽपि" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 9, "text": "तथैव शक्र परतिमॊ ऽपि सात्यकिः; सुदर्शने यान कषिपति सम सायकान\nदविधा तरिधा तान अकरॊत सुदर्शनः; शरॊत्तमैः सयन्दनवर्यम आस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 10, "text": "संप्रेक्ष्य बाणान निहतांस तदानीं; सुदर्शनः सात्यकिबाणवेगैः\nकरॊधाद दिधक्षन्न इव तिग्मतेजाः; शरान अमुञ्चत तपनीयचित्रान" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 11, "text": "पुनः स बाणैस तरिभिर अग्निकल्पैर; आकर्णपूर्णैर निशितैः सुपुङ्खैः\nविव्याध देहावरणं विभिद्य; ते सात्यकेर आविविशुः शरीरम" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 12, "text": "तथैव तस्यावनि पाल पुत्रः; संधाय बाणैर अपरैर जवलद्भिः\nआजघ्निवांस तान रजतप्रकाशांश; चतुर्भिर अश्वांश चतुरः परसह्य" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 13, "text": "तथा तु तेनाभिहतस तरस्वी; नप्ता शिनेर इन्द्रसमानवीर्यः\nसुदर्शनस्येषु गणैः सुतीक्ष्णैर; हयान निहत्याशु ननाद नादम" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 14, "text": "अथास्य सूतस्य शिरॊ निकृत्य; भल्लेन वज्राशनिसंनिभेन\nसुदर्शनस्यापि शिनिप्रवीरः; कषुरेण चिच्छेद शिरः परसह्य" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 15, "text": "सकुण्डलं पूर्णशशिप्रकाशं; भराजिष्णु वक्त्रं निचकर्त देहात\nयथा पुरा वज्रधरः परसह्य; बलस्य संख्ये ऽतिबलस्य राजन" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 16, "text": "निहत्य तं पार्थिव पुत्रपौत्रं; रणे यदूनाम ऋषभस तरस्वी\nमुदा समेतः परया महात्मा; रराज राजन सुरराजकल्पः" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 17, "text": "ततॊ ययाव अर्जुनम एव येन; निवार्य सैन्यं तव मार्गणौघैः\nसदश्वयुक्तेन रथेन निर्याल; लॊकान विसिस्मापयिषुर नृवीरः" }, { "book": 7, "chapter": 94, "shloka": 18, "text": "तत तस्य विस्मापयनीयम अग्र्यम; अपूजयन यॊधवराः समेताः\nयद वर्तमानान इषुगॊचरे ऽरीन; ददाह बाणैर हुतभुग यथैव" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 1, "text": "[स]\nततः स सात्यकिर धीमान महात्मा वृष्णिपुंगवः\nसुदर्शनं निहत्याजौ यन्तारम इदम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 2, "text": "रथाश्वनागकलिलं शरशक्त्यूर्मिमालिनम\nखड्गमत्स्यं गदा गराहं शूरायुध महास्वनम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 3, "text": "पराणापहारिणं रौद्रं वादित्रॊत्क्रुष्ट नादितम\nयॊधानाम असुखस्पर्शं दुर्धर्षम अजयैषिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 4, "text": "तीर्णाः सम दुस्तरं तात दरॊणानीक महार्णवम\nजलसंध बलेनाजौ पुरुषादैर इवावृतम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 5, "text": "अतॊ ऽनयं पृतना शेषं मन्ये कुनदिकाम इव\nतर्तव्याम अल्पसलिलां चेदयाश्वान असंभ्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 6, "text": "हस्तप्राप्तम अहं मन्ये सांप्रतं सव्यसाचिनम\nनिर्जित्य दुर्धरं दरॊणं सपदानुगम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 7, "text": "हार्दिक्यं यॊधवर्यं च पराप्तं मन्ये धनंजयम\nन हि मे जायते तरासॊ दृष्ट्वा सैन्यान्य अनेकशः\nवह्नेर इव परदीप्तस्य गरीष्मे शुष्कं तृणॊलपम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 8, "text": "पश्य पाण्डवमुख्येन यातां भूमिं किरीटिना\nपत्त्यश्वरथनागौघैः पतितैर विषमीकृताम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 9, "text": "अभ्याशस्थम अहं मन्ये शवेताश्वं कृष्णसारथिम\nस एष शरूयते शब्दॊ गाण्डीवस्यामितौजसः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 10, "text": "यादृशानि निमित्तानि मम परादुर्भवन्ति वै\nअनस्तं गत आदित्ये हन्ता सैन्धवम अर्जुनः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 11, "text": "शनैर विश्रम्भयन्न अश्वान याहि यत्तॊ ऽरिवाहिनीम\nयत्रैते सतनुत्राणाः सुयॊधनपुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 12, "text": "दंशिताः करूरकर्माणः काम्बॊजा युद्धदुर्मदाः\nशरबाणासन धरा यवनाश च परहारिणः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 13, "text": "शकाः किराता दरदा बर्बरास ताम्रलिप्तकाः\nअन्ये च बहवॊ मलेच्छा विविधायुधपाणयः\nमाम एवाभिमुखाः सर्वे तिष्ठन्ति समरार्थिनः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 14, "text": "एतान सरथनागाश्वान निहत्याजौ स पत्तिनः\nइदं दुर्गं महाघॊरं तीर्णम एवॊपधारय" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 15, "text": "[स]\nन संभ्रमॊ मे वार्ष्णेय विद्यते सत्यविक्रम\nयद्य अपि सयात सुसंक्रुद्धॊ जामदग्न्यॊ ऽगरतः सथितः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 16, "text": "दरॊणॊ वा रथिनां शरेष्ठः कृपॊ मद्रेश्वरॊ ऽपि वा\nतथापि संभ्रमॊ न सयात तवाम आश्रित्य महाभुज" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 17, "text": "तवया सुहववॊ युद्धे निर्जिताः शत्रुसूदन\nन च मे संभ्रमः कश चिद भूतपूर्वः कदा चन\nकिम उ चैतत समासाद्य वीर संयुगगॊष्पदम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 18, "text": "आयुस्मन कतरेण तवा परापयामि धनंजयम\nकेषां करुद्धॊ ऽसि वार्ष्णेय केषां मृत्युर उपस्थितः\nकेषं संयमनीम अद्य गन्तुम उत्सहते मनः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 19, "text": "के तवां युधि पराक्रान्तं कालान्तकयमॊपमम\nदृष्ट्वा विक्रमसंपन्नं विद्रविष्यन्ति संयुगे\nकेषां वैवस्वतॊ राजा समरते ऽदय महाभुज" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 20, "text": "[स]\nमुण्डान एतान हनिष्यामि दानवान इव वासवः\nपरतिज्ञां पारयिष्यामि काम्बॊजान एव मा वह\nअद्यैषां कदनं कृत्वा कषिप्रं यास्यामि पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 21, "text": "अद्य दरक्ष्यन्ति मे वीर्यं कौरवाः स सुयॊधनाः\nमुण्डानीके हते सूत सर्वसैन्येषु चासकृत" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 22, "text": "अद्य कौरव सैन्यस्य दीर्यमाणस्य संयुगे\nशरुत्वा विरावं बहुधा संतप्स्यति सुयॊधनः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 23, "text": "अद्य पाण्डवमुख्यस्य शवेताश्वस्य महात्मनः\nआचार्यक कृतं मार्गं दर्शयिष्यामि संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 24, "text": "अद्य मद्बाणनिहतान यॊधमुख्यान सहस्रशः\nदृष्ट्वा दुर्यॊधनॊ राजा पश्चात तापं गमिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 25, "text": "अद्य मे कषिप्रहस्तस्य कषिपतः सायकॊत्तमान\nअलातचक्रप्रतिमं धनुर दरक्ष्यन्ति कौरवाः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 26, "text": "मत्सायकचिताङ्गानां रुधिरं सरवतां बहु\nसैनिकानां वधं दृष्ट्वा संतप्स्यति सुयॊधनः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 27, "text": "अद्य मे करुद्ध रूपस्य निघ्नतश च वरान वरान\nदविर अर्जुनम इमं लॊकं मंस्यते स सुयॊधनः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 28, "text": "अद्य राजसहस्राणि निहतानि मया रणे\nदृष्ट्वा दुर्यॊधनॊ राजा संतप्स्यति महामृधे" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 29, "text": "अद्य सनेहं च भक्तिं च पाण्डवेषु महात्मसु\nहत्वा राजसहस्राणि दर्शयिष्यामि राजसु" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 30, "text": "[स]\nएवम उक्तस तदा सूतः शिक्षितान साधु वाहिनः\nशशाङ्कसंनिकाशान वै वाजिनॊ ऽचूचुदद भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 31, "text": "ते पिबन्त इवाकाशं युयुधानं हयॊत्तमाः\nपरापयन यवनाञ शीघ्रं मनः पवनरंहसः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 32, "text": "सात्यकिं ते समासाद्य पृतनास्व अनिवर्तिनम\nबहवॊ लघुहस्ताश च शरवर्षैर अवाकिरन" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 33, "text": "तेषाम इषून अथास्त्राणि वेगवन नतपर्वभिः\nअच्छिनत सात्यकी राजन नैनं ते पराप्नुवञ शराः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 34, "text": "रुक्मपुङ्खैः सुनिशितैर गार्ध्रपत्रैर अजिह्मगैः\nउच्चकर्त शिरांस्य उग्रॊ यवनानां भुजान अपि" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 35, "text": "शैक्यायसानि वर्माणि कांस्यानि च समन्ततः\nभित्त्वा देहांस तथा तेषां शरा जग्मुर महीतलम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 36, "text": "ते हन्यमाना वीरेण मलेच्छाः सात्यकिना रणे\nशतशॊ नयपतंस तत्र वयसवॊ वसुधातले" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 37, "text": "सुपूर्णायत मुक्तैस तान अव्यवच्छिन्न पिण्डितैः\nपञ्चषट सप्त चाष्टौ च बिभेद यवनाञ शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 38, "text": "काम्बॊजानां सहस्रैस तु शकानां च विशां पते\nशबराणां किरातानां बर्बराणां तथैव च" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 39, "text": "अगम्यरूपां पृथिवीं मांसशॊणितकर्दमाम\nकृतवांस तत्र शैनेयः कषपयंस तावकं बलम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 40, "text": "दस्यूनां स शिरस तराणैः शिरॊभिर लूनमूर्धजैः\nतत्र तत्र मही कीर्णा विबर्हैर अण्डजैर इव" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 41, "text": "रुधिरॊक्षितसर्वाङ्गैस तैस तद आयॊधनं बभौ\nकबन्हैः संवृतं सर्वं ताम्राभ्रैः खम इवावृतम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 42, "text": "वज्राशनिसमस्पर्शैः सुपर्वभिर अजिह्मगैः\nते साश्वयाना निहताः समावव्रुर वसुंधराम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 43, "text": "अल्पावशिष्टाः संभग्नाः कृच्छ्रप्राणा विचेतसः\nजिताः संख्ये महाराज युयुधानेन दंशिताः" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 44, "text": "पार्ष्णिभिश च कशाभिश च ताडयन्तस तुरंगमान\nजवम उत्तमम आस्थाय सर्वतः पराद्रवन भयात" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 45, "text": "काम्बॊजसैन्यं विद्राव्य दुर्जयं युधि भारत\nयवनानां च तत सैन्यं शकानां च महद बलम" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 46, "text": "स ततः पुरुषव्याघ्रः सात्यकिः सत्यविक्रमः\nपरहृष्टस तावकाञ जित्वा सूतं याहीत्य अचॊदयत" }, { "book": 7, "chapter": 95, "shloka": 47, "text": "तं यान्तं पृष्ठगॊप्तारम अर्जुनस्य विशां पते\nचारणाः परेक्ष्य संहृष्टास तवदीयाश चाप्य अपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 1, "text": "[स]\nजित्वा यवनकाम्बॊजान युयुधानस ततॊ ऽरजुनम\nजगाम तव सैन्यस्य मध्येन रथिनां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 2, "text": "शरदंष्ट्रॊ नरव्याघ्रॊ विचित्रकवचच्छविः\nमृगान वयाघ्रजिवाजिघ्रंस तव सैन्यम अभीषयत" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 3, "text": "स रथेन चरन मार्गान धनुर अभ्रामयद भृशम\nरुक्मपृष्ठं महावेगं रुक्मचन्द्रक संकुलम" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 4, "text": "रुक्माङ्गद शिरस तराणॊ रुक्मवर्म समावृतः\nरुक्मध्वजवरः शूरॊ मेरुशृङ्ग इवाबभौ" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 5, "text": "स दनुर मण्डलः संख्ये तेजॊ भास्वररश्मिवान\nशरदीवॊदितः सूर्यॊ नृसूर्यॊ विरराज ह" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 6, "text": "वृषभस्कन्धविक्रान्तॊ वृषभाक्षॊ नरर्षभः\nतावकानां बभौ मध्ये गवां मध्ये यथा वृषः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 7, "text": "मत्तद्विरदसंकाशं मत्तद्विरदगामिनम\nपरभिन्नम इव मातङ्गं यूथमध्ये वयवस्थितम\nवयाघ्रा इव जिघांसन्तस तवदीयाभ्यद्रवद रणे" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 8, "text": "दरॊणानीकम अतिक्रान्तं भॊजानीकं च दुस्तरम\nजलसंधार्णवं तीर्त्वा काम्बॊजानां च वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 9, "text": "हार्दिक्य मकरान मुक्तं तीर्णं वै सैन्यसागरम\nपरिवव्रुः सुसंक्रुद्धास तवदीयाः सात्यकिं रथाः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 10, "text": "दुर्यॊधनश चित्रसेनॊ दुःशासनविविंशती\nशकुनिर दुःसहश चैव युवा दुर्मर्षणः करथः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 11, "text": "अन्ये च बहवः शूराः शस्त्रवन्तॊ दुरासदाः\nपृष्ठतः सात्यकिं यान्तम अन्वधावन्न अमर्षिताः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 12, "text": "अथ शब्दॊ महान आसीत तव सैन्यस्य मारिष\nमारुतॊद्धूत वेगस्य सागरस्येव पर्वणि" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 13, "text": "तान अभिद्रवतः सर्वान समीक्ष्य शिनिपुंगवः\nशनैर याहीति यन्तारम अब्रवीत परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 14, "text": "इदम एति समुद्धूतं धार्तराष्ट्रस्य यद बलम\nमाम एवाभिमुखं तूर्णं गजाश्वरथपत्तिमत" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 15, "text": "नादयन वै दिशः सर्वा रथघॊषेण सारथे\nपृथिवीं चान्तरिक्षं च कम्पयन सागरान अपि" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 16, "text": "एतद बलार्णवं तात वारयिष्ये महारणे\nपौर्णमास्याम इवॊद्धूतं वेलेव सलिलाशयम" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 17, "text": "पश्य मे सूत विक्रान्तम इन्द्रस्येव महामृधे\nएष सैन्यानि शत्रूणां विधमानि शितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 18, "text": "निहतान आहवे पश्य पदात्यश्वरथद्विपान\nमच्छरैर अग्निसंकाशैर विदेहासून सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 19, "text": "इत्य एवं बरुवतस तस्य सात्यकेर अमितौजसः\nसमीपं सैनिकास ते तु शीघ्रम ईयुर युयुत्सवः\nजह्य आद्रवस्व तिष्ठेति पश्य पश्येति वादिनः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 20, "text": "तान एवं बरुवतॊ वीरान सात्यकिर निशितैः शरैः\nजघान तरिशतान अश्वान कुञ्जरांश च चतुःशतान" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 21, "text": "स संप्रहारस तुमुलस तस्य तेषां च धन्विनाम\nदेवासुररणप्रख्यः परावर्तत जनक्षयः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 22, "text": "मेघजालनिभं सैन्यं तव पुत्रस्य मारिष\nपरत्यगृह्णाच छिनेः पौत्रः शरैर आशीविषॊपमैः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 23, "text": "परच्छाद्यमानः समरे शरजालैः स वीर्यवान\nअसंभ्रमं महाराज तावकान अवहीद बहून" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 24, "text": "आश्चर्यं तत्र राजेन्द्र सुमहद दृष्टवान अहम\nन मॊघः सायकः कश चित सात्यकेर अभवत परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 25, "text": "रथनागाश्वकलिलः पदात्यूर्मि समाकुलः\nशैनेय वेलाम आसाद्य सथितः सैन्यमहार्णवः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 26, "text": "संभ्रान्तनरनागाश्वम आवर्तत मुहुर मुहुः\nतत सैन्यम इषुभिस तेन वध्यमानं समन्ततः\nबभ्राम तत्र तत्रैव गावः शीतार्दिता इव" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 27, "text": "पदातिनं रथं नागं सादिनं तुरगं तथा\nअविद्धं तत्र नाद्राक्षं युयुधानस्य सायकैः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 28, "text": "न तादृक कदनं राजन कृतवांस तत्र फल्गुनः\nयादृक कषयम अनीकानाम अकरॊत सात्यकिर नृप\nअत्यर्जुनं शिनेः पौत्रॊ युध्यते भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 29, "text": "ततॊ दुर्यॊधनॊ राजा सात्वतस्य तरिभिः शरैः\nविव्याध सूतं निशितैश चतुर्भिश चतुरॊ हयान" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 30, "text": "सात्यकिं च तरिभिर विद्ध्वा पुनर विव्याध सॊ ऽषटभिः\nदुःशासनः षॊडशभिर विव्याध शिनि पुंगवम" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 31, "text": "शकुनिः पञ्चविंशत्या चित्रसेनश चपञ्चभिः\nदुःसहः पञ्चदशभिर विव्याधॊरसि सात्यकिम" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 32, "text": "उत्स्मयन वृष्णिशार्दूलस तथा बाणैः समाहतः\nतान अविध्यन महाराज सर्वान एव तरिभिस तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 33, "text": "गाढविद्धान अरीक कृत्वा मार्गणैः सॊ ऽतितेजनैः\nशैनेयः शयेनवत संख्ये वयचरल लघुविक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 34, "text": "सौबलस्य धनुश छित्त्वा हस्तावापं निकृत्य च\nदुर्यॊधनं तरिभिर बाणैर अभ्यविध्यत सतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 35, "text": "चित्रसेनं शतेनैव दशभिर दुःसहं तथा\nदुःशासनं च विंशत्या विव्याध शिनिपुंगवः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 36, "text": "अथान्यद धनुर आदाय सयालस तव विशां पते\nअष्टभिः सात्यकिं विद्ध्वा पुनर विव्याध पञ्चभिः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 37, "text": "दुःशासनश च दशभिर दुःसहश च तरिभिः शरैः\nदुर्मुखश च दवादशभी राजन विव्याध सात्यकिम" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 38, "text": "दुर्यॊधनस तरिसप्तत्या विद्ध्वा भारत माधवम\nततॊ ऽसय निशितैर बाणैस तरिभिर विव्याध सारथिम" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 39, "text": "तान सर्वान सहिताञ शूरान यतमानान महारथान\nपञ्चभिः पञ्चभिर बाणैः पुनर विव्याध सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 40, "text": "ततः स रथिनां शरेष्ठस तव पुत्रस्य सारथिम\nआजघानाशु भल्लेन स हतॊ नयपतद भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 41, "text": "पातिते सारथौ तस्मिंस तव पुत्र रथः परभॊ\nवातायमानैस तैर अश्वैर अपानीयत संगरात" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 42, "text": "ततस तव सुता राजन सैनिकाश च विशां पते\nराज्ञॊ रथम अभिप्रेक्ष्य विद्रुताः शतशॊ ऽभवन" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 43, "text": "विद्रुतं तत्र तत सैन्यं दृष्ट्वा भारत सात्यकिः\nअवाकिरच छैरैस तीक्ष्णै रुक्मपुङ्खैः शिलाशितैः" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 44, "text": "विद्राव्य सर्वसैन्यानि तावकानि समन्ततः\nपरययौ सात्यकी राजञ शवेताश्वस्य रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 96, "shloka": 45, "text": "तं शरान आददानं च रक्षमाणं च सारथिम\nआत्मानं मॊचयन्तं च तावकाः समपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nसंप्रमृद्य महत सैन्यं यान्तं शैनेयम अर्जुनम\nनिर्ह्रीका मम ते पुत्राः किम अकुर्वत संजय" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 2, "text": "कथं चैषां तथा युद्धे धृतिर आसीन मुमूर्षताम\nशैनेय चरितं दृष्ट्वा सदृशं सव्यसाचिनः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 3, "text": "किं नु वक्ष्यन्ति ते कषात्रम ऐन्यमध्ये पराजिताः\nकथं च सात्यकिर युद्धे वयतिक्रान्तॊ महायशाः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 4, "text": "कथं च मम पुत्राणां जीवतां तत्र संजय\nशैनेयॊ ऽभिययौ युद्धे तन ममाचक्ष्व तत्त्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 5, "text": "अत्यद्भुतम इदं तात तवत्सकाशाच छृणॊम्य अहम\nएकस्य बहुभिर युद्धं शत्रुभिर वै महारथैः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 6, "text": "विपरीतम अहं मन्ये मन्दभाग्यान सुतान परति\nयत्रावध्यन्त समरे सात्वतेन महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 7, "text": "एकस्य हि न पर्याप्तं मत सैन्यं तस्य संजय\nकरुद्धस्य युयुधानस्य सर्वे तिष्ठन्तु पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 8, "text": "निर्जित्य समरे दरॊणं कृतिनं युद्धदुर्मदम\nयथा पशुगणान सिंहॊ ऽदवद धन्ता सुतान मम" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 9, "text": "कृतवर्मादिभिः शूरैर यतैर बहुभिर आहवे\nयुयुधानॊ न शकितॊ हन्तुं यः पुरुषर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 10, "text": "नैतद ईदृशकं युद्धं कृतवांस तत्र फल्गुनः\nयादृशं कृतवान युद्धं शिनेर नप्ता महायशाः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 11, "text": "[स]\nतव दुर्मन्तिते राजन दुर्यॊधनकृतेन च\nशृणुष्वावहितॊ भूत्वा यत्ते वक्ष्यामि भारत" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 12, "text": "ते पुनः संन्यवर्तन्त कृत्वा संशप्तकान मिथः\nपरां युद्धे पतिं कृत्वा पुत्रस्य तव शासनात" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 13, "text": "तरीणि सादिसहस्राणि दुर्यॊधन पुरॊगमाः\nशकाः काम्बॊजबाह्लीका यवनाः पारदास तथा" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 14, "text": "कुणिन्दास तङ्गणाम्बष्ठाः पैशाचाश च स मन्दराः\nअभ्यद्रवन्त शैनेयं शलभाः पावकं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 15, "text": "युक्ताश च पार्वतीयानां रथाः पाषाण यॊधिनाम\nशूराः पञ्चशता राजञ शैनेयं समुपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 16, "text": "ततॊ रथसहस्रेण महारथशतेन च\nदविरदानां सहस्रेण दविसाहस्रैश च वाजिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 17, "text": "शरवर्षाणि मुञ्चन्तॊ विविधानि महारथाः\nअभ्यद्रवन्त शैनेयम असंख्येयाश च पत्तयः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 18, "text": "तांश च संचॊदयन सर्वान घनतैनम इति भारत\nदुःशासनॊ महाराज सात्यक्तिं पर्यवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 19, "text": "तत्राद्भुतम अपश्याम शैनेय चरितं महत\nयद एकॊ बहुभिः सार्धम असंभ्रान्तम अयुध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 20, "text": "अवधीच च रथानीकं दविरदानां च तद बलम\nसादिनश चैव तान सर्वान दस्यून अपि च सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 21, "text": "तत्र चक्रैर विमथितैर मग्नैश च परमायुधैः\nअक्षैश च बहुधा भग्नैर ईषा दण्डकबन्धुरैः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 22, "text": "कूबरैर मथितैश चापि धवजैश चापि निपातितैः\nवर्मभिश चामरैश चैव वयवकीर्णा वसुंधरा" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 23, "text": "सरग्भिर आभरणैर वस्त्रैर अनुकर्षैश च मारिष\nसंछन्ना वसुधा तत्र दयौर गरहैर इव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 24, "text": "गिरिरूपधराश चापि पतिताः कुञ्जरॊत्तमाः\nअञ्जनस्य कुले जाता वामनस्य च भारत\nसुप्रतीक कुले जाता महापद्मकुले तथा" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 25, "text": "ऐरावण कुले चैव तथान्येषु कुलेषु च\nजाता दन्ति वरा राजञ शेरते बहवॊ हताः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 26, "text": "वनायुजान पार्वतीयान कान्बॊजारट्ट बाल्हिकान\nतथा हयवरान राजन निजघ्ने तत्र सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 27, "text": "नानादेशसमुत्थांश च नाना जात्यांश च पत्तिनः\nनिजघ्ने तत्र शैनेयः शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 28, "text": "तेषु परकाल्यमानेषु दस्यून दुःशासनॊ ऽबरवीत\nनिवर्तध्वम अधर्मज्ञा युध्यध्वं किं सृतेन वः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 29, "text": "तांश चापि सर्वान संप्रेक्ष्य पुत्रॊ दुःशासनस तव\nपाषाण यॊधिनः शूरान पार्वतीयान अचॊदयत" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 30, "text": "अश्मयुद्धेषु कुशला नैतज जानाति सात्यकिः\nअश्मयुद्धम अजानन्तं घनतैनं युद्धकामुकम" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 31, "text": "तथैव कुरवः सर्वे नाश्म युद्धविशारदाः\nअभिद्रवत मा भैष्ट न वः पराप्स्यति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 32, "text": "ततॊ गजशिशु परख्यैर उपलैः शैलवासिनः\nउद्यतैर युयुधानस्य सथिता मरणकाङ्क्षिणः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 33, "text": "कषेपणीयैस तथाप्य अन्ये सात्वतस्य वधैषिणः\nचॊदितास तव पुत्रेण रुरुधुः सर्वतॊदिशम" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 34, "text": "तेषाम आपतताम एव शिला युद्धं चिकीर्षताम\nसात्यकिः पतिसंधाय तरिंशतं पराहिणॊच छरान" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 35, "text": "ताम अश्मवृष्टिं तुमुलां पार्वतीयैः समीरिताम\nबिभेदॊरग संकाशैर नाराचैः शिनिपुंगवः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 36, "text": "तैश अश्मचूर्णैर दीप्यद्भिः खद्यॊतानाम इव वरजैः\nपरायः सैन्यान्य अवध्यन्त हाहाभूतानि मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 37, "text": "ततः पञ्चशताः शूराः समुद्यतमहाशिलाः\nनिकृत्तबाहवॊ राजन निपेतुर धरणीतले" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 38, "text": "पाषाण यॊधिनः शूरान यतमानान अवस्थितान\nअवधीद बहुसाहस्रांस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 39, "text": "ततः पुनर बस्त मुखैर अश्मवृष्टिं समन्ततः\nअयॊ हस्तैः शूलहस्तैर दैरदैः खश तङ्गणैः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 40, "text": "अम्बष्ठैश च कुणिन्दैश च कषिप्तां कषिप्तां स सात्यकिः\nनाराचैः परतिविव्याध परेक्षमाणॊ महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 41, "text": "अद्रीणां भिद्यमानानाम अन्तरिक्षे शितैः शरैः\nशब्देन पराद्रवन राजन गजाश्वरथपत्तयः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 42, "text": "अश्मपूर्णैः समाकीर्णा मनुष्याश च वयांसि च\nनाशक्नुवन्न अवस्थातुं भरमरैर इव दंशिताः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 43, "text": "हतशिष्टा विरुधिरा भिन्नमस्तक पिण्डिकाः\nकुञ्जराः संयवर्तन्त युयुधान रथं परथि" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 44, "text": "ततः शब्दः समभवत तव सैन्यस्य मारिष\nमाधवेनार्द्यमानस्य सागरस्येव दारुणः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 45, "text": "तं शब्दं तुमुलं शरुत्वा दरॊणॊ यन्तारम अब्रवीत\nएष सूत रणे करुद्धः सात्वतानां महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 46, "text": "दारयन बहुधा सैन्यं रणे चरति कालवत\nयत्रैष शब्दस तुमुलस तत्र सूत रथं नय" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 47, "text": "पाषाण यॊधिभिर नूनं युयुधानः समागतः\nतथा हि रथिनः सर्वे हरियन्ते विद्रुतैर हयैः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 48, "text": "विशस्त्र कवचा रुग्णास तत्र तत्र पतन्ति च\nन शक्नुवन्ति यन्तारः संयन्तुं तुमुले हयान" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 49, "text": "इत्य एवं बरुवतॊ राजन भारद्वाजस्य धीमतः\nपरत्युवाच ततॊ यन्ता दरॊणं शस्त्रभृतां वरम" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 50, "text": "आयुष्मन दरवते सैन्यं कौरवेयं समन्ततः\nपश्य यॊधान रणे भिन्नान धावमानांस ततस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 51, "text": "एते च सहिताः शूराः पाञ्चालाः पाण्डवैः सह\nतवाम एव हि जिघांसन्तः पराद्रवन्ति समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 52, "text": "अत्र कार्यं समाधत्स्व पराप्तकालम अरिंदम\nसथाने वा गमने वापि दूरं यातश च सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 53, "text": "तथैवं वदतस तस्य भारद्वाजस्य मारिष\nपरत्यदृश्यत शैनेयॊ निघ्नन बहुविधान रथान" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 54, "text": "ते वध्यमानाः समरे युयुधानेन तावकाः\nयुयुधान रथं तयक्त्वा दरॊणानीकाय दुद्रुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 97, "shloka": 55, "text": "यैस तु दुःशासनः सार्धं रथैः पूर्वं नयवर्तत\nते भीतास तव अभ्यधावन्त सर्वे दरॊण रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 1, "text": "[स]\nदुःशासन रथं दृष्ट्वा समीपे पर्यवस्थितम\nभारद्वाजस ततॊ वाक्यं दुःशासनम अथाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 2, "text": "दुःशासन रथाः सर्वे कस्माद एते परविद्रुताः\nकच चित कषेमं तु नृपतेः कच चिज जीवति सैन्धवः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 3, "text": "राजपुत्रॊ भवान अत्र राजभ्राता महारथः\nकिमर्थं दरवसे युद्धे यौवराज्यम अवाप्य हि" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 4, "text": "सवयं वैरं महत कृत्वा पाञ्चालैः पाण्डवैः सह\nएकं सात्यकिम आसाद्य कथं भीतॊ ऽसि संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 5, "text": "न जानीषे पुरा तवं तु गृह्णन्न अक्षान दुरॊदरे\nशरा हय एते भविष्यन्ति दारुणाशीविषॊपमाः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 6, "text": "अप्रियाणां च वचनं पाण्डवेषु विशेषतः\nदरौपद्याश च परिक्लेशस तवन मूलॊ हय अभवत पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 7, "text": "कव ते मानश च दर्पश च कव च तद वीर गर्जितम\nआशीविषसमान पार्थान कॊपयित्वा कव यास्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 8, "text": "शॊच्येयं भारती सेना राजा चैव सुयॊधनः\nयस्य तवं कर्कशॊ भराता पलायनपरायणः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 9, "text": "ननु नाम तवया वीर दीर्यमाणा भयार्दिता\nसवबाहुबलम आस्थाय रक्षितव्या हय अनीकिनी\nस तवम अद्य रणं तयक्त्वा भीतॊ हर्षयसे परान" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 10, "text": "विद्रुते तवयि सैन्यस्य नायके शत्रुसूदन\nकॊ ऽनयः सथास्यति संग्रामे भीतॊ भीते वयपाश्रये" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 11, "text": "एकेन सात्वतेनाद्य युध्यमानस्य चानघ\nपलायने तव मतिः संग्रामाद धि परवर्तते" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 12, "text": "यदा गाण्डीवधन्वानं भीमसेनं च कौरव\nयमौ च युधि दरष्टासि तदा तवं किं करिष्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 13, "text": "युधि फल्गुन बाणानां सूर्याग्निसमतेजसाम\nन तुल्याः सात्यकिशरा येषां भीतः पलायसे" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 14, "text": "यदि तावत कृता बुद्धिः पलायनपरायणा\nपृथिवीधर्मराजस्य शमेनैव परदीयताम" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 15, "text": "यावत फल्गुन नाराचा निर्मुक्तॊरग संनिभाः\nनाविशन्ति शरीरं ते तावत संशाम्य पाण्डवैः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 16, "text": "यावत ते पृथिवीं पार्था हत्वा भरातृशतं रणे\nनाक्षिपन्ति महात्मानस तावत संशाम्य पाण्डवैः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 17, "text": "यावन न करुध्यते राजा धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः\nकृष्णश च समरश्लाघी तावत संशाम्य पाण्डवैः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 18, "text": "यावद भीमॊ महाबाहुर विगाह्य महतीं चमूम\nसॊदरांस ते न मृद्नाति तावत संशमयाण्डवैः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 19, "text": "पूर्वम उक्तश च ते भराता भीष्मेण स सुयॊधनः\nअजेयाः पाण्डवाः संख्ये सौम्य संशाम्य पाण्डवैः\nन च तत कृतवान मन्दस तव भराता सुयॊधनः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 20, "text": "स युद्धे धृतिम आस्थाय यत्तॊ युध्यस्व पाण्डवैः\nगच्छ तूर्णं रथेनैव तत्र तिष्ठति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 21, "text": "तवया हीनं बलं हय एतद विद्रविष्यति भारत\nआत्मार्थं यॊधय रणे सात्यकिं सत्यविक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 22, "text": "एवम उक्तस तव सुतॊ नाब्रवीत किं चिद अप्य असौ\nशरुतं चाश्रुतवत कृत्वा परायाद येन स सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 23, "text": "सैन्येन महता युक्तॊ मलेच्छानाम अनिवर्तिनाम\nआसाद्य च रणे यत्तॊ युयुधानम अयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 24, "text": "दरॊणॊ ऽपि रथिनां शरेष्ठः पाञ्चालान पाण्डवांस तथा\nअभ्यद्रवत संक्रुद्धॊ जवम आस्थाय मध्यमम" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 25, "text": "परविश्य च रणे दरॊणः पाञ्चालानां वरूथिनीम\nदरवयाम आस यॊधान वै शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 26, "text": "ततॊ दरॊणॊ महाराज नाम विश्राव्य संयुगे\nपाण्डुपाञ्चाल मत्स्यानां परचक्रे कदनं महत" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 27, "text": "तं जयन्तम अनीकानि भारद्वाजं ततस ततः\nपाञ्चाल पुत्रॊ दयुतिमान वीर केतुः समभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 28, "text": "स दरॊणं पञ्चभिर विद्ध्वा शरैः संनतपर्वभिः\nधवजम एकेन विव्याध सारथिं चास्य सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 29, "text": "तत्राद्भुतं महाराज दृष्टवान अस्मि संयुगे\nयद दरॊणॊ रभसं युद्धे पाञ्चाल्यं नाभ्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 30, "text": "संनिरुद्धं रणे दरॊणं पाञ्चाला वीक्ष्य मारिष\nआवव्रुः सर्वतॊ राजन धर्मपुत्र जयैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 31, "text": "ते शरैर अग्निसंकाशैस तॊमरैश च महाधनैः\nशस्त्रैश च विविधै राजन दरॊणम एकम अवाकिरन" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 32, "text": "निहत्य तान बाणगणान दरॊणॊ राजन समन्ततः\nमहाजलधरान वयॊम्नि मातरिश्वा विवान इव" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 33, "text": "ततः शरं महाघॊरं सूर्यपावक संनिभम\nसंदधे परवीरघ्नॊ वीर केतुरथं पति" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 34, "text": "स भित्त्वा तु शरॊ राजन पाञ्चाल्यं कुलनन्दनम\nअभ्यगाद धरणीं तूर्णं लॊहितार्द्रॊ जवलन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 35, "text": "ततॊ ऽपतद रथात तूर्णं पाञ्चाल्यः कुलनन्दनः\nपर्वताग्राद इव महांश चम्पकॊ वायुपीडितः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 36, "text": "तस्मिन हते महेष्वासे राजपुत्रे महाबले\nपाञ्चालास तवरिता दरॊणं समन्तात पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 37, "text": "चित्रकेतुः सुधन्वा च चित्रवर्मा च भारत\nतथा चित्ररथश चैव भरातृव्यसनकर्षिताः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 38, "text": "अभ्यद्रवन्त सहिता भारद्वाजं युयुत्सवः\nमुञ्चन्तः शरवर्षाणि तपान्ते जलदा इव" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 39, "text": "स वध्यमानॊ बहुधा राजपुत्रैर महारथैः\nवयश्व सूत रथांश चक्रे कुमारान कुपितॊ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 40, "text": "तथापरैः सुनिशितैर भल्लैस तेषां महायशाः\nपुष्पाणीव विचिन्वन हि सॊत्तमाङ्गान्य अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 41, "text": "ते रथेभ्यॊ हताः पेतुः कषितौ राजन सुवर्चसः\nदेवासुरे पुरा युद्धे यथा दैतेय दानवाः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 42, "text": "तान निहत्य रणे राजन भारद्वाजः परतापवान\nकार्मुकं भरामयाम आस हेमपृष्ठं दुरासदम" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 43, "text": "पाञ्चालान निहतान दृष्ट्वा देवकल्पान महारथान\nधृष्टद्युम्नॊ भृशं करुद्धॊ नेत्राभ्यां पातयञ जलम\nअभ्यवर्तत संग्रामे करुद्धॊ दरॊण रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 44, "text": "ततॊ हाहेति सहसा नादः समभवन नृप\nपाञ्चाल्येन रणे दृष्ट्वा दरॊणम आवारितं शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 45, "text": "संछाद्यमानॊ बहुधा पार्षतेन महात्मना\nन विव्यथे ततॊ दरॊणः समयन्न एवान्वयुध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 46, "text": "ततॊ दरॊणं महाराज पाञ्चाल्यः करॊधमूर्छितः\nआजघानॊरसि करुद्धॊ नवत्या नतपर्वणाम" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 47, "text": "स गाढविद्धॊ बलिना भारद्वाजॊ महायशाः\nनिषसाद रथॊपस्थे कश्मलं च जगाम ह" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 48, "text": "तं वै तथागतं दृष्ट्वा धृष्टद्युम्नः पराक्रमी\nसमुत्सृज्य धनुस तूर्णम असिं जग्राह वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 49, "text": "अवप्लुत्य रथाच चापि तवरितः स महारथः\nआरुरॊह रथं तूर्णं भारद्वाजस्य मारिष\nहर्तुम ऐच्छच छिरः कायात करॊधसंरक्तलॊचनः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 50, "text": "परत्याश्वस्तस ततॊ दरॊणॊ धनुर गृह्य महाबलः\nशरैर वैतस्तिकै राजन नित्यमासन्न यॊधिभिः\nयॊधयाम आस समरे धृषद्युम्नं महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 51, "text": "ते हि वैतस्तिका नाम शरा आसन्न यॊधिनः\nदरॊणस्य विदिता राजन धृष्टद्युम्नम अवाक्षिपन" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 52, "text": "स वध्यमानॊ बहुभिः सायकैस तैर महाबलः\nअवप्लुत्य रथात तूर्णं भग्नवेगः पराक्रमी" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 53, "text": "आरुह्य सवरथं वीरः परगृह्य च महद धनुः\nविव्याध समरे दरॊणं धृष्टद्युम्नॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 54, "text": "तद अद्भुतं तयॊर युद्धं भूतसंघा हय अपूजयन\nकत्रियाश च महाराज ये चान्ये तत्र सैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 55, "text": "अवश्यं समरे दरॊणॊ धृष्टद्युम्नेन संगतः\nवशम एष्यति नॊ राज्ञः पाञ्चाला इति चुक्रुशुः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 56, "text": "दरॊणस तु तवरितॊ युद्धे धृष्टद्युम्नस्य सारथेः\nशिरः परच्यावयाम आस फलं पक्वं तरॊर इव\nततस ते परद्रुता वाहा राजंस तस्य महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 57, "text": "तेषु परद्रवमाणेषु पाञ्चालान सृञ्जयांस तथा\nवयद्रावयद रणे दरॊणस तत्र तत्र पराक्रमी" }, { "book": 7, "chapter": 98, "shloka": 58, "text": "विजित्य पाण्डुपाञ्चालान भारद्वाजः परतापवान\nसवं वयूहं पुनर आस्थाय सथिरॊ ऽभवद अरिंदमः\nन चैनं पाण्डवा युद्धे जेतुम उत्सहिरे परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 1, "text": "[स]\nततॊ दुःशासनॊ राजञ शैनेयं समुपाद्रवत\nकिरञ शरसहस्राणि पर्जन्य इव वृष्टिमान" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 2, "text": "स विद्ध्वा सात्यकिं षष्ट्या तथा षॊडशभिः शरैः\nनाकम्पयत सथितं युद्धे मैनाकम इव पर्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 3, "text": "स तु दुःशासनं वीरः सायकैर आवृणॊद भृशम\nमशकं समनुप्राप्तम ऊर्ण नाभिर इवॊर्णया" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 4, "text": "दृष्ट्वा दुःशासनं राजा तथा शरशताचितम\nतरिगर्तांश चॊदयाम आस युयुधान रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 5, "text": "ते ऽगच्छन युयुधानस्य समीपं करूर कारिणः\nतरिगर्तानां तरिसाहस्रा रथा युद्धविशारदाः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 6, "text": "ते तु तं रथवंशेन महता पर्यवारयन\nसथिरां कृत्वा मतिं युद्धे भूत्वा संशप्तका मिथः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 7, "text": "तेषां परयततां युद्धे शरवर्षाणि मुञ्चताम\nयॊधान पञ्चशतान मुख्यान अग्रानीके वयपॊथयत" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 8, "text": "ते ऽपतन्त हतास तूर्णं शिनिप्रवर सायकैः\nमहामारुत वेगेन रुग्णा इव महाद्रुमाः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 9, "text": "रथैश च बहुधा छिन्नैर धवजैश चैव विशां पते\nहयैश च कनकापीडैः पतितैस तत मेदिनी" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 10, "text": "शैनेय शरसंकृत्तैः शॊणितौघपरिप्लुतैः\nअशॊभत महाराज कुंशुकैर इव पुष्पितैः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 11, "text": "ते वध्यमानाः समरे युयुधानेन तावकाः\nतरातारं नाध्यगच्छन्त पङ्कमग्ना इव दविपाः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 12, "text": "ततस ते पर्यवर्तन्त सर्वे दरॊण रथं परति\nभयात पतगराजस्य गर्तानीव महॊरगाः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 13, "text": "हत्वा पञ्चशतान यॊधाञ शरैर आशीविषॊपमैः\nपरायात स शनकैर वीरॊ धनंजयरथं पति" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 14, "text": "तं परयान्तं नरश्रेष्ठं पुत्रॊ दुःशासनस तव\nविव्याध नवभिस तूर्णं शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 15, "text": "स तु तं परतिविव्याध पञ्चभिर निशितैः शरैः\nरुक्मपुङ्खैर महेष्वासॊ गार्ध्रपत्रैर अजिह्मगैः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 16, "text": "सात्यकिं तु महाराज परहसन्न इव भारत\nदुःशासनस तरिभिर विद्ध्वा पुनर विव्याध पञ्चभिः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 17, "text": "शैनेयस तव पुत्रं तु विद्ध्वा पञ्चभिर आशुगैः\nधनुश चास्य रणे छित्त्वा विस्मयन्न अर्जुनं ययौ" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 18, "text": "ततॊ दुःशासनः करुद्धॊ विष्णि वीराय गच्छते\nसर्वपारशवीं शक्तिं विससर्ज जिघांसया" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 19, "text": "तां तु शक्तिं तदा घॊरां तव पुत्रस्य सात्यकिः\nचिच्छेद शतधा राजन निशितैः कङ्कपत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 20, "text": "अथान्यद धनुर आदाय पुत्रस तव जनेश्वर\nसात्यकिं दशभिर विद्ध्वा सिंहनादं ननाद ह" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 21, "text": "सात्यकिस तु रणे करुद्धॊ मॊहयित्वा सुतं तव\nशरैर अग्निशिखाकारैर आजघान सतनान्तरे\nसर्वायसैस तीक्ष्णवक्त्रैर अष्टाभिर विव्यधे पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 22, "text": "दुःशासनस तु विंशत्या सात्यकिं परत्यविध्यत\nसात्वतॊ ऽपि महाराज तं विव्याध सतनान्तरे\nतरिभिर एव महावेगैः शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 23, "text": "ततॊ ऽसय वाहान निशितैः शरैर जघ्ने महारथः\nसारथिं च सुसंक्रुद्धः शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 24, "text": "धनुर एकेन भल्लेन हस्तावापं च पञ्चभिः\nधवजं च रथशक्तिं च भल्लाभ्यां परमास्त्रवित\nचिच्छेद विशिखैस तीक्ष्णैस तथॊभौ पार्ष्णिसारथी" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 25, "text": "स छिन्नधन्वा विरथॊ हताश्वॊ हतसारथिः\nतरिगर्तसेनापतिना सवरथेनापवाहितः" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 26, "text": "तम अभिद्रुत्य शैनेयॊ मुहूर्तम इव भारत\nन जघान महाबाहुर भीमसेन वचः समरन" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 27, "text": "भीमसेनेन हि वधः सुतानां तव भारत\nपरतिज्ञातः सभामध्ये सर्वेषाम एव संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 99, "shloka": 28, "text": "तथा दुःशासनं जित्वा सात्यकिः संयुगे परभॊ\nजगाम तवरितॊ राजन येन यातॊ धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nकिं तस्यां मम सेनायां नासन के चिन महारथाः\nये तथा सात्यकिं यान्तं नैवाघ्नन नाप्य अवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 2, "text": "एकॊ हि समरे कर्मकृतवान सत्यविक्रमः\nशक्रतुल्यबलॊ युद्धे महेन्द्रॊ दानवेष्व इव" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 3, "text": "अथ वा शून्यम आसीत तद येन यातः स सात्यकिः\nएकॊ वै बहुलाः सेनाः परमृद्नन पुरुषर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 4, "text": "कथं च युध्यमानानाम अपक्रान्तॊ महात्मनाम\nएकॊ बहूनां शैनेयस तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 5, "text": "[स]\nराजन सेना समुद्यॊगॊ रथनागाश्वपत्तिमान\nतुमुलस तव सैन्यानां युगान्तसदृशॊ ऽभवत" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 6, "text": "आह्णिकेषु समूहेषु तव सैन्यस्य मानद\nनास्ति लॊके समः कश चित समूह इति मे मतिः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 7, "text": "तत्र देवाः सम भाषन्ते चारणाश च समागताः\nएतद अन्ताः समूहा वै भविष्यन्ति महीतले" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 8, "text": "न चैव तादृशः कश चिद वयूह आसीद विशां पते\nयादृग जयद्रथ वधे दरॊणेन विहितॊ ऽभवत" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 9, "text": "चण्डवाताभिपन्नानां समौद्राणाम इव सवनः\nरणे ऽभवद बलौघानाम अन्यॊन्यम अभिधावताम" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 10, "text": "पार्थिवानां समेतानां बहून्य आसन नरॊत्तम\nतवद बले पाण्डवानां च सहस्राणि शतानि च" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 11, "text": "संरब्धानां परवीराणां समरे दृढकर्मणाम\nतत्रासीत सुमहाञ शब्दस तुमुलॊ लॊमहर्षणः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 12, "text": "अथाक्रन्दद भीमसेनॊ धृष्टद्युम्नश च मारिष\nनकुलः सहदेवश च धर्मराजश च पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 13, "text": "आगच्छत परहरत बलवत परिधावत\nपरविष्टाव अरिसेनां हि वीरौ माधव पाण्डवौ" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 14, "text": "यथासुखेन गच्छेतां जयद्रथवधं परति\nतथा परकुरुते कषिप्रम इति सैन्यान्य अचॊदयत\nतयॊर अभावे कुरवः कृतार्थाः सयुर वयं जिताः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 15, "text": "ते यूयं सहिता भूत्वा तूर्णम एव बलार्णवम\nकषॊभयध्वं महावेगाः पवनाः सागरं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 16, "text": "भीमसेनेन ते राजन पाञ्चाल्येन च चॊदिताः\nआजघ्नुः कौरवान संख्ये तयक्त्वासून आत्मनः परियान" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 17, "text": "इच्छन्तॊ निधनं युद्धे शस्त्रैर उत्तमतेजसः\nसवर्गार्थं मित्रकार्यार्थं नाभ्यरक्षन्त जीवितम" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 18, "text": "तथैव तावका राजन परार्थयन्तॊ महद यशः\nआर्यां युद्धे मतिं कृत्वा युद्ध्यायैवॊपतस्थिरे" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 19, "text": "तस्मिंस तु तुमुले युद्धे वर्तमाने महाभये\nहत्वा सर्वाणि सैन्यानि परायात सात्यकिर अर्जुनम" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 20, "text": "कवचानां परभास तत्र सूर्यरश्मि विचित्रिताः\nदृष्टीः संख्ये सैनिकानां परतिजघ्नुः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 21, "text": "तथा परयतमानेषु पाण्डवेयेषु निर्भयः\nदुर्यॊधनॊ महाराज वयगाहत महद बलम" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 22, "text": "स संनिपातस तुमुलस तेषां तस्य च भारत\nअभवत सर्वसैन्यानाम अभाव करणॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 23, "text": "[धृ]\nतथागतेषु सैन्येषु तथा कृच्छ्रगतः सवयम\nकच चिद दुर्यॊधनः सूत नाकार्षीत पृष्ठतॊ रणम" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 24, "text": "एकस्य च बहूनां च संनिपातॊ महाहवे\nविशेषतॊ नृपतिना विषमः परतिभाति मे" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 25, "text": "सॊ ऽतयन्तसुखसंवृद्धॊ लक्ष्म्या लॊकस्य चेश्वरः\nएकॊ बहून समासाद्य कच चिन नासीत पराङ्मुखः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 26, "text": "[स]\nराजन सग्रामम आश्चर्यं तव पुत्रस्य भारत\nएकस्य च बहूनां च शृणुष्व गदतॊ ऽदभुतम" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 27, "text": "दुर्यॊधनेन सहसा पाण्डवी पृतना रणे\nनलिनी दविरदेनेव समन्ताद विप्रलॊडिता" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 28, "text": "तथा सेनां कृतां दृष्ट्वा तत्र पुत्रेण कौरव\nभीमसेनपुरॊगास तं पाञ्चालाः समुपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 29, "text": "स भीमसेनं दशभिर माद्रीपुत्रौ तरिभिस तरिभिः\nविराटद्रुपदौ षड्भिः शतेन च शिखण्डिनम" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 30, "text": "धृष्टद्युम्नं च विंशत्या धर्मपुत्रं च सप्तभिः\nकेकयान दशभिर विद्ध्वा दरौपदेयांस तरिभिस तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 31, "text": "शतशश चापरान यॊधान सद्विपांश च रथान रणे\nशरैर अवचकर्तॊग्रैः करुद्धॊ ऽनतक इव परजाः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 32, "text": "न संदधन विमुञ्चन वा मण्डलीकृतकार्मुकः\nअदृश्यत रिपून निघ्नञ शिक्षयास्त्र बलेन च" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 33, "text": "तस्य तान निघ्नतः शत्रून हेमपृष्ठं महद धनुः\nभल्लाभ्यां पाण्डवॊ जयेष्ठस तरिधा चिच्छेद मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 34, "text": "विव्याध चैनं बहुभिः सम्यग अस्तैः शितैः शरैः\nवर्माण्य आशु समासाद्य ते भग्नाः कषितिम आविशन" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 35, "text": "ततः परमुदिताः पार्थाः परिवव्रुर युधिष्ठिरम\nयथा वृत्रवधे देवा मुदा शक्रं महर्षिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 36, "text": "अथ दुर्यॊधनॊ राजा दृढम आदाय कार्मुकम\nतिष्ठ तिष्ठेति राजानं बरुवन पाण्डवम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 37, "text": "तं तथा वादिनं राजंस तव पुत्रं महारथम\nपरत्युद्ययुः परमुदिताः पाञ्चाला जयगृद्धिनः" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 38, "text": "तान दरॊणः परतिजग्राह परीप्सन युधि पाण्डवम\nचण्डवातॊद्धुतान मेघान स जलान अचलॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 100, "shloka": 39, "text": "तत्र राजन महान आसीत संग्रामॊ भूरिवर्धनः\nरुद्रस्याक्रीड संकाशः संहारः सर्वदेहिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 1, "text": "[स]\nअपराह्णे महाराज संग्रामः समपद्यत\nपर्जन्यसमनिर्घॊषः पुनर दरॊणस्य सॊमकैः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 2, "text": "शॊणाश्वं रथम आस्थाय नरवीरः समाहितः\nसमरे ऽभयद्रवत पाण्डूञ जवम आस्थाय मध्यमम" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 3, "text": "तव परियहिते युक्तॊ महेष्वासॊ महाबलः\nचित्रपुङ्खैः शितैर बाणैः कलशॊत्तम संभवः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 4, "text": "वरान वरान हि यॊधानां विचिन्वन्न इव भारत\nअक्रीडत रणे राजन भारद्वाजः परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 5, "text": "तम अभ्ययाद बृहत कषत्रः केकयानां महारथः\nभरातॄणां वीर पञ्चानां जयेष्ठः समरकर्कशः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 6, "text": "विमुञ्चन विशिखांस तीक्ष्णान आचार्यं छादयन भृशम\nमहामेघॊ यथा वर्षं विमुञ्चन गन्धमादने" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 7, "text": "तस्य दरॊणॊ महाराज सवर्णपुङ्खाञ शिलाशितान\nपरेषयाम आस संक्रुद्धः सायकान दश सप्त च" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 8, "text": "तांस तु दरॊण धनुर्मुक्तान घॊरान आशीविषॊपमान\nएकैकं दशभिर बाणैर युधि चिच्छेद हृष्टवत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 9, "text": "तस्य तल लाघवं दृष्ट्वा परहसन दविजसत्तमः\nपरेषयाम आस विशिखान अष्टौ संनतपर्वणः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 10, "text": "तान दृष्ट्वा पततः शीघ्रं दरॊण चापच्युताञ शरान\nअवारयच छरैर एव तावद्भिर निशितैर दृढैः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 11, "text": "ततॊ ऽभवन महाराज तव सैन्यस्य विस्मयः\nबृह कषत्रेण तत कर्मकृतं दृष्ट्वा सुदुष्करम" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 12, "text": "ततॊ दरॊणॊ महाराज केकयं वै विशेषयन\nपरादुश्चक्रे रणे दिव्यं बराह्मम अस्त्रं महातपाः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 13, "text": "तद अस्य राजन कैकेयः परत्यवारयद अच्युतः\nबराह्मेणैव महाबाहुर आहवे समुदीरितम" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 14, "text": "परतिहन्य तद अस्त्रं तु भारद्वाजस्य संयुगे\nविव्याध बराह्मणं षष्ट्या सवर्णपुङ्खैः शिलाशितैः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 15, "text": "तं दरॊणॊ दविपदां शरेष्ठॊ नाराचेन समर्पयत\nस तस्य कवचं भित्त्वा पराविशद धरणीतलम" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 16, "text": "कृष्णसर्पॊ यथा मुक्तॊ वल्मीकं नृपसत्तम\nतथाभ्यगान महीं बाणॊ भित्त्वा कैकेयम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 17, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ महाराज दरॊणेनास्त्रविदा भृशम\nकरॊधेन महताविष्टॊ वयावृत्य नयने शुभे" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 18, "text": "दरॊणं विव्याध सप्तत्या सवर्णपुङ्खैः शिलाशितैः\nसारथिं चास्य भल्लेन बाह्वॊर उरसि चार्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 19, "text": "दरॊणस तु बहुधा विद्धॊ बृहत कषत्रेण मारिष\nअसृजद विशिखांस तीक्ष्णान केकयस्य रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 20, "text": "वयाकुलीकृत्य तं दरॊणॊ बृहत कषत्रं महारथम\nवयसृजत सायकं तीक्ष्णं केकयं परति भारत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 21, "text": "स गाढविद्धस तेनाशु महाराज सतनान्तरे\nरथात पुरुषशार्दूलः संभिन्नहृदयॊ ऽपतत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 22, "text": "बृहत कषत्रे हते राजन केकयानां महारथे\nशैशुपालिः सुसंक्रुद्धॊ यन्तारम इदम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 23, "text": "सारथे याहि यत्रैष दरॊणस तिष्ठति दंशितः\nविनिघ्नन केकयान सर्वान पाञ्चालानां च वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 24, "text": "तस्य तद वचनं शरुत्वा सारथी रथिनां वरम\nदरॊणाय परापयाम आस काम्बॊजैर जवनैर हयैः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 25, "text": "धृष्टकेतुश च चेदीनाम ऋषभॊ ऽतिबलॊदितः\nसहसा परापतद दरॊणं पतंग इव पावकम" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 26, "text": "सॊ ऽभयविध्यत ततॊ दरॊणं षष्ट्या साश्वरथध्वजम\nपुनश चान्यैः शरैस तीक्ष्णैः सुप्तं वयाघ्रं तुदन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 27, "text": "तस्य दरॊणॊ धनुर्मध्ये कषुरप्रेण शितेन ह\nचिच्छेद राज्ञॊ बलिनॊ यतमानस्य संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 28, "text": "अथान्यद धनुर आदाय शैशुपालिर महारथः\nविव्याध सायकैर दरॊणं पुनः सुनिशितैर दृढैः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 29, "text": "तस्य दरॊणॊ हयान हत्वा सारथिंच महाबलः\nअथैनं पञ्चविंशत्या सायकानां समार्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 30, "text": "विरथॊ विधनुष्कश च चेदिराजॊ ऽपि संयुगे\nगदां चिक्षेप संक्रुद्धॊ भारद्वाज रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 31, "text": "ताम आपतन्तीं सहसा घॊररूपां भयावहाम\nअश्मसारमयीं गुर्वीं तपनीयविभूषिताम\nशरैर अनेकसाहस्रैर भारद्वाजॊ नयपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 32, "text": "सा पपात गदा भूमौ भारद्वाजेन सादिता\nरक्तमाल्याम्बरधरा तारेव नभसस तलात" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 33, "text": "गदां विनिहतां दृष्ट्वा धृष्टकेतुर अमर्षणः\nतॊमरं वयसृजत तूर्णं शक्तिं च कनकॊज्ज्वलाम" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 34, "text": "तॊमरं तु तरिभिर बाणैर दरॊणश छित्त्वा महामृधे\nशक्तिं चिच्छेद सहसा कृतहस्तॊ महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 35, "text": "ततॊ ऽसय विशिखं तीक्ष्णं वधार्थं वधकाङ्क्षिणः\nपरेषयाम आस समरे भारद्वाजः परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 36, "text": "स तस्य कवचं भित्त्वा हृदयं चामितौजसः\nअभ्यगाद धरणीं बाणॊ हंसः पद्मसरॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 37, "text": "पतंगं हि गरसेच चाषॊ यथा राजन बुभुक्षितः\nतथा दरॊणॊ ऽगरसच छूरॊ धृष्टकेतुं महामृधे" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 38, "text": "निहते चेदिराजे तु तत खण्डं पित्र्यम आविशत\nअमर्षवशम आपन्नः पुत्रॊ ऽसय परमास्त्रवित" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 39, "text": "तम अपि परहसन दरॊणः शरैर निन्ये यमक्षयम\nमहाव्याघ्रॊ महारण्ये मृगशावं यथाबली" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 40, "text": "तेषु परक्षीयमाणेषु पाण्डवेयेषु भारत\nजरासंध सुतॊ वीरः सवयं दरॊणम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 41, "text": "स तु दरॊणं महाराज छादयन सायकैः शितैः\nअदृश्यम अकरॊत तूर्णं जलदॊ भास्करं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 42, "text": "तस्य तल लाघवं दृष्ट्वा दरॊणः कषत्रिय मर्दनः\nवयसृजत सायकांस तूर्णं शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 43, "text": "छादयित्वा रणे दरॊणॊ रथस्थं रथिनां वरम\nजारासंधिम अथॊ जघ्ने मिषतां सर्वधन्विनाम" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 44, "text": "यॊ यः सम लीयते दरॊणं तं तं दरॊणॊ ऽनतकॊपमः\nआदत्त सर्वभूतानि पराप्रे काले यथान्तकः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 45, "text": "ततॊ दरॊणॊ महेष्वासॊ नाम विश्राव्य संयुगे\nशरैर अनेकसाहस्रैः पाण्डवेयान वयमॊहयत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 46, "text": "ततॊ दरॊणाङ्किता बाणाः सवर्णपुङ्खाः शिलाशिताः\nनरान नागान हयांश चैव निजघ्नुः सर्वतॊ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 47, "text": "ते वध्यमाना दरॊणेन शक्रेणेव महासुराः\nसमकम्पन्त पाञ्चाला गावः शीतार्दिता इव" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 48, "text": "ततॊ निष्टानकॊ घॊरः पाण्डवानाम अजायत\nदरॊणेन वध्यमानेषु सैन्येषु भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 49, "text": "मॊहिताः शरवर्षेण भारद्वाजस्य संयुगे\nऊरुग्राहगृहीता हि पाञ्चालानां महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 50, "text": "चेदयश च महाराज सृञ्जयाः सॊमकास तथा\nअभ्यद्रवन्त संहृष्टा भारद्वाजं युयुत्सया" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 51, "text": "हतद्रॊणं हतद्रॊणम इति ते दरॊणम अभ्ययुः\nयतन्तः पुरुषव्याघ्राः सर्वशक्त्या महाद्युतिम\nनिनीषन्तॊ रणे दरॊणं यमस्य सदनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 52, "text": "यतमानांस तु तान वीरान भारद्वाजः शिलीमुखैः\nयमाय परेषयाम आस चेदिमुख्यान विशेषतः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 53, "text": "तेषु परक्षीयमाणेषु चेदिमुख्येषु भारत\nपाञ्चालाः समकम्पन्त दरॊण सायकपीडिताः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 54, "text": "पराक्रॊशन भीमसेनं ते धृष्टद्युम्न रथं परति\nदृष्ट्वा दरॊणस्य कर्माणि तथारूपाणि मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 55, "text": "बराह्मणेन तपॊ नूनं चरितं दुश्चरं महत\nतथा हि युधि विक्रान्तॊ दहति कषत्रियर्षभान" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 56, "text": "धर्मॊ युद्धं कषत्रियस्य बराह्मणस्य परंतपः\nतपस्वी कृतविद्यश च परेक्षितेनापि निर्दहेत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 57, "text": "दरॊणास्त्रम अग्निसंस्पर्शं परविष्टाः कषत्रियर्षभाः\nबहवॊ दुस्तरं घॊरं यत्रादह्यन्त भारत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 58, "text": "यथाबलं यथॊत्साहं यथा सत्त्वं महाद्युतिः\nमॊहयन सर्वभूतानि दरॊणॊ हन्ति बलानि नः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 59, "text": "तेषां तद वचनं शरुत्वा कषत्रधर्मा वयवस्थितः\nअर्धचन्द्रेण चिच्छेद दरॊणस्य स शरं धनुः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 60, "text": "स संरब्धतरॊ भूत्वा दरॊणः कषत्रिय मर्दनः\nअन्यत कार्मुकम आदाय भास्वरं वेगवत्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 61, "text": "तत्राधाय शरं तीक्ष्णं भारघ्नं विमलं दृढम\nआकर्णपूर्णम आचार्यॊ बलवान अभ्यवासृजत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 62, "text": "स हत्वा कषत्रधर्म्माणं जगाम धरणीतलम\nस भिन्नहृदयॊ वाहाद अपतन मेदिनी तले" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 63, "text": "ततः सैन्यान्य अकम्पन्त धृष्टद्युम्न सुते हते\nअथ दरॊणं समारॊहच चेकितानॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 64, "text": "स दरॊणं दशभिर बाणैः परत्यविध्यत सतनान्तरे\nचतुर्भिः सारथिं चास्य चतुर्भिश चतुरॊ हयान" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 65, "text": "तस्याचार्यः षॊडशभिर अविध्यद दक्षिणं भुजम\nधवजं षॊडशभिर बाणैर यन्तारं चास्य सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 66, "text": "तस्य सूते हते ते ऽशवा रथम आदाय विद्रुताः\nसमरे शरसंवीता भारद्वाजेन मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 67, "text": "चेकितान रथं दृष्ट्वा विद्रुतं हतसारथिम\nपाञ्चालान पाण्डवांश चैव महद भयम अथाविशत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 68, "text": "तान समेतान रणे शूरांश चेदिपाञ्चालसृञ्जयान\nसमन्ताद दरावयन दरॊणॊ बह्व अशॊभत मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 69, "text": "आकर्णपलितः शयामॊ वयसाशीतिकात परः\nरणे पर्यचरद दरॊणॊ वृद्धः षॊडशवर्षवत" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 70, "text": "अथ दरॊणं महाराज विचरन्तम अभीतवत\nवज्रहस्तम अमन्यन्त शत्रवः शत्रुसूदनम" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 71, "text": "ततॊ ऽबरवीन महाराज दरुपदॊ बुद्धिमान नृप\nलुब्धॊ ऽयं कषत्रियान हन्ति वयाघ्रः कषुद्रमृगान इव" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 72, "text": "कृच्छ्रान दुर्यॊधनॊ लॊकान आपः पराप्स्यति दुर्मतिः\nयस्य लॊभाद विनिहताः समरे कषत्रियर्षभाः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 73, "text": "शतशः शेरते भूमौ निकृत्ता गॊवृषा इव\nरुधिरेण परीताङ्गाः शवसृगालादनी कृताः" }, { "book": 7, "chapter": 101, "shloka": 74, "text": "एवम उक्त्वा महाराज दरुपदॊ ऽकषौहिणीपतिः\nपुरस्कृत्य रणे पार्थान दरॊणम अभ्यद्रवद दरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 1, "text": "[स]\nवयूहेष्व आलॊड्यमानेषु पाण्डवानां ततस ततः\nसुदूरम अन्वयुः पार्थाः पाञ्चालाः सह सॊमकैः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 2, "text": "वर्तमाने तथा रौद्रे संग्रामे लॊमहर्षणे\nपरक्षये जगतस तीव्रे युगान्त इव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 3, "text": "दरॊणे युधि पराक्राने नर्दमाने मुहुर मुहुः\nपाञ्चालेषु च कषीणेषु वध्यमानेषु पाण्डुषु" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 4, "text": "नापश्यच छरणं किं चिद धर्मराजॊ युधिष्ठिरः\nचिन्तयाम आस राजेन्द्र कथम एतद भविष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 5, "text": "तत्रावेक्ष्य दिशः सर्वाः सव्यसाचि दिदृष्ट्कया\nयुधिष्ठिरॊ ददर्शाथ नैव पार्थ न माधवम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 6, "text": "सॊ ऽपश्यन नरशार्दूलं वानरर्षभ लक्षणम\nगाण्डीवस्य च निर्घॊषम अशृण्वन वयथितेन्द्रियः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 7, "text": "अपश्यन सात्यकिं चापि वृष्णीनां परवरं रथम\nचिन्तयाभिपरीताङ्गॊ धर्मराजॊ युधिष्ठिरः\nनाध्यगच्छत तदा शान्तिं ताव अपश्यन नरर्षभौ" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 8, "text": "लॊकॊपक्रॊश भीरुत्वाद धर्मराजॊ महायशाः\nअचिन्तयन महाबाहुः शैनेयस्य रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 9, "text": "पदवीं परेषितश चैव फल्गुनस्य मया रणे\nशैनेयः सात्यकिः सत्यॊ मित्राणाम अभयंकरः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 10, "text": "तद इदं हय एकम एवासीद दविधा जातं ममाद्य वै\nसात्यकिश च हि मे जञेयः पाण्डवश च धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 11, "text": "सात्यकिं परेषयित्वा तु पाण्डवस्य पदानुगम\nसात्वतस्यापि किं युद्धे परेषयिष्ये पदानुगम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 12, "text": "करिष्यामि परयत्नेन भरातुर अन्वेषणं यदि\nयुयुधानम अनन्विष्य लॊकॊ मां गर्हयिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 13, "text": "भरातुर अन्वेषणं कृत्वा धर्मराजॊ युधिष्ठिरः\nपरित्यजति वार्ष्णेयं सात्यकिं सत्यविक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 14, "text": "लॊकापवादभीरुत्वात सॊ ऽहं पार्थं वृकॊदरम\nपदवीं परेषयिष्यामि माधवस्य महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 15, "text": "यथैव च मम परीतिर अर्जुने शत्रुसूदने\nतथैव वृष्णिवीरे ऽपि सात्वते युद्धदुर्मदे" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 16, "text": "अतिभारे नियुक्तश च मया शैनेयनन्दनः\nस तु मित्रॊपरॊधेन गौरवाच च महाबलः\nपरविष्टॊ भरतीं सेनां मकरः सागरं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 17, "text": "असौ हि शरूयते शब्दः शूराणाम अनिवर्तिनाम\nमिथः संयुध्यमानानां वृष्णिवीरेण धीमता" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 18, "text": "पराप्तकालं सुबलवन निश्चित्य बहुधा हि मे\nतत्रैव पाण्डवेयस्य भीमसेनस्य धन्विनः\nगमनं रॊचते मह्यं यत्र यातौ महारथौ" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 19, "text": "न चाप्य असह्यं भीमस्य विद्यते भुवि किं चन\nशक्तॊ हय एष रणे यत्तान पृथिव्यां सर्वधन्विनः\nसवबाहुबलम आस्थाय परतिव्यूहितुम अञ्जसा" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 20, "text": "यस्य बाहुबलं सर्वे समाश्रित्य महात्मनः\nवनवासान निवृत्ताः सम न च युद्धेषु निर्जिताः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 21, "text": "इतॊ गते भीमसेने सात्वतं परति पाण्डवे\nस नाथौ भवितारौ हि युधि सात्वत फल्गुनौ" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 22, "text": "कामं तव अशॊचनीयौ तौ रणे सात्वत फल्गुनौ\nरक्षितौ वासुदेवेन सवयं चास्त्रविशारदौ" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 23, "text": "अवश्यं तु मया कार्यम आत्मनः शॊकनाशनम\nतस्माद भीमं नियॊक्ष्यामि सात्वतस्य पदानुगम\nततः परतिकृतं मन्ये विधानं सात्यकिं परति" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 24, "text": "एवं निश्चित्य मनसा धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः\nयन्तारम अब्रवीद राजन भीमं परति नयस्व माम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 25, "text": "धर्मराज वचः शरुत्वा सारथिर हयकॊविदः\nरथं हेमपरिष्कारं भीमान्तिकम उपानयत" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 26, "text": "भीमसेनम अनुप्राप्य पराप्तकालम अनुस्मरन\nकश्मलं पराविशद राजा बहु तत्र समादिशन" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 27, "text": "यः स देवान स गन्धर्वान दैत्यांश चैकरथॊ ऽजयत\nतस्य लक्ष्म न पश्यामि भीमसेनानुजस्य ते" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 28, "text": "ततॊ ऽबरवीद धर्मराजं भीमसेनस तथागतम\nनैवाद्राक्षं न चाश्रौषं तव कश्मलम ईदृशम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 29, "text": "पुरा हि दुःखदीर्णानां भवान गतिर अभूद धि नः\nउत्तिष्ठॊत्तिष्ठ राजेन्द्र शाधि किं करवाणि ते" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 30, "text": "न हय असाध्यम अकार्यं वा विद्यते मम मानद\nआज्ञापय कुरुश्रेष्ठ मा च शॊके मनः कृथाः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 31, "text": "तम अब्रवीद अश्रुपूर्णः कृष्णसर्प इव शवसन\nभीमसेनम इदं वाक्यं परम्लान वदनॊ नृपः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 32, "text": "यथा शङ्खस्य निर्घॊषः पाञ्चजन्यस्य शरूयते\nपरेरितॊ वासुदेवेन संरब्धेन यशस्विना\nनूनम अद्य हतः शेते तव भराता धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 33, "text": "तस्मिन विनिहते नूनं युध्यते ऽसौ जनार्दनः\nयस्य सत्त्ववतॊ वीर्यम उपजीवन्ति पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 34, "text": "यं भयेष्व अभिगच्छन्ति सहस्राक्षम इवामराः\nस शूरः सैन्धव परेप्सुर अन्वयाद भारतीं चमूम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 35, "text": "तस्य वै गमनं विद्मॊ भीम नावर्तनं पुनः\nशयामॊ युवा गुडाकेशॊ दर्शनीयॊ महाभुजः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 36, "text": "वयूढॊरस्कॊ महास्कन्धॊ मत्तद्विरदविक्रमः\nचकॊर नेत्रस ताम्राक्षॊ दविषताम अघवर्धनः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 37, "text": "तद इदं मम भद्रं ते शॊकस्थानम अरिंदम\nअर्जुनार्थं महाबाहॊ सात्वतस्य च कारणात" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 38, "text": "वर्धते हविषेवाग्निर इध्यमानः पुनः पुनः\nतस्य लक्ष्म न पश्यामि तेन विन्दामि कश्मलम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 39, "text": "तं विद्धि पुरुषव्याघ्रं सात्वतं च महारथम\nस तं महारथं पश्चाद अनुयातस तवानुजम\nतम अपश्यन महाबाहुम अहं विन्दामि कश्मलम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 40, "text": "तस्मात कृष्णॊ रणे नूनं युध्यते युद्धकॊविदः\nयस्य वीर्यवतॊ वीर्यम उपजीवन्ति पाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 41, "text": "स तत्र गच्छ कौनेय यत्र यातॊ धनंजयः\nसात्यकिश च महावीर्यः कर्तव्यं यदि मन्यसे\nवचनं मम धर्मज्ञ जयेष्ठॊ भराता भवामि ते" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 42, "text": "न ते ऽरजुनस तथा जञेयॊ जञातव्यः सात्यकिर यथा\nचिकीर्षुर मत्प्रियं पार्थ परयातः सव्यसाचिनः\nपदवीं दुर्गमां घॊराम अगम्याम अकृतात्मभिः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 43, "text": "[भम]\nबरह्मेषानेन्द्र वरुणान अवहद यः पुरा रथः\nतम आस्थाय गतौ कृष्णौ न तयॊर विद्यते भयम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 44, "text": "आज्ञां तु शिरसा बिभ्रद एष गच्छामि मा शुचः\nसमेत्य तान नरव्याघ्रांस तव दास्यामि संविदम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 45, "text": "[स]\nएतावद उक्त्वा परययौ परिदाय युधिष्ठिरम\nधृष्टद्युम्नाय बलवान सुहृद्भ्यश च पुनः पुनः\nधृष्टद्युम्नं चेदम आह भीमसेनॊ महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 46, "text": "विदितं ते महाबाहॊ यथा दरॊणॊ महारथः\nगरहणे धर्मराजस्य सर्वॊपायेन वर्तते" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 47, "text": "न च मे गमने कृत्यं तादृक पार्षत विद्यते\nयादृशं रक्षणे राज्ञः कार्यम आत्ययिकं हि नः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 48, "text": "एवम उक्तॊ ऽसमि पार्थेन परतिवक्तुं सम नॊत्सहे\nपरयास्ये तत्र यत्रासौ मुमूर्षुः सैन्धवः सथितः\nधर्मराजस्य वचने सथातव्यम अविशङ्कया" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 49, "text": "सॊ ऽदय यत्तॊ रणे पार्थं परिरक्ष युधिष्ठिरम\nएतद धि सर्वकार्याणां परमं कृत्यम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 50, "text": "तम अब्रवीन महाराज धृष्टद्युम्नॊ वृकॊदरम\nईप्सितेन महाबाहॊ गच्छ पार्थाविचारयन" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 51, "text": "नाहत्वा समरे दरॊणॊ धृष्टद्युम्नं कथं चन\nनिग्रहं धर्मराजस्य परकरिष्यति संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 52, "text": "ततॊ निक्षिप्य राजानं धृष्टद्युम्नाय पाण्डवः\nअभिवाद्य गुरुं जयेष्ठं परययौ यत्र फल्गुनः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 53, "text": "परिष्वक्तस तु कौन्तेयॊ धर्मराजेन भारत\nआघ्रातश च तथा मूर्ध्नि शरावितश चाशिषः शुभाः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 54, "text": "भीमसेनॊ महाबाहुः कवची शुभकुण्डली\nसाङ्गदः स तनुत्राणः स शरी रथिनां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 55, "text": "तस्य कार्ण्षायसं वर्म हेमचित्रं महर्द्धिमत\nविबभौ पर्वत शलिष्टः स विद्युद इव तॊयदः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 56, "text": "पीतरक्तासित सितैर वासॊभिश च सुवेष्टितः\nकण्ठत्राणेन च बभौ सेन्द्रायुध इवाम्बुदः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 57, "text": "परयाते भीमसेने तु तव सैन्यं युयुत्सया\nपाञ्चजन्य रवॊ घॊरः पुनर आसीद विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 58, "text": "तं शरुत्वा निनदं घॊरं तरैलॊक्यत्रासनं महत\nपुनर भीमं महाबाहुर धर्मपुत्रॊ ऽभयभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 59, "text": "एष वृष्णिप्रवीरेण धमातः सलिलजॊ भृशम\nपृथिवीं चान्तरिक्षं च विनादयति शङ्खराट" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 60, "text": "नूनं वयसनम आपन्ने सुमहत सव्यसाचिनि\nकुरुभिर युध्यते सार्धं सर्वैश चक्रगदाधरः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 61, "text": "नूनम आर्या महत कुन्ती पापम अद्य निदर्शनम\nदरौपदी तु सुभद्रा च पश्यन्ति सह बन्धुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 62, "text": "स भीमस तवरया युक्तॊ याहि यत्र धनंजयः\nमुह्यन्तीव हि मे सर्वा धनंजय दिदृक्षया\nदिशः स परदिशः पार्थ सात्वतस्य च कारणात" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 63, "text": "गच्छ गच्छेति च पुनर भीमसेनम अभाषत\nभृशं स परहितॊ भरात्रा भराता भरातुः परियं करः\nआहत्य दुन्दुभिं भीमः शङ्खं परध्माय चासकृत" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 64, "text": "विनद्य सिंहनादं च जयां विकर्षन पुनः पुनः\nदर्शयन घॊरम आत्मानम अमित्रान सहसाभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 65, "text": "तम ऊहुर जवना दान्ता विकुर्वाणा हयॊत्तमाः\nविशॊकेनाभिसंयत्ता मनॊमारुतरंहसः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 66, "text": "आरुजन विरुजन पार्थॊ जयां विकर्षंश च पाणिना\nसॊ ऽवकर्षन विकर्षंश च सेनाग्रं समलॊडयत" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 67, "text": "तं परयान्तं महाबाहुं पाञ्चालाः सह सॊमकाः\nपृष्ठतॊ ऽनुययुः शूरा मघवन्तम इवामराः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 68, "text": "तं स सेना महाराज सॊदर्याः पर्यवारयन\nदुःशलश चित्रसेनश च कुण्ड भेदी विविंशतिः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 69, "text": "दुर्मुखॊ दुःसहश चैव विकर्णश च शलस तथा\nविन्दानुविन्दौ सुमुखॊ दीर्घबाहुः सुदर्शनः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 70, "text": "वृन्दारकः सुहस्तश च सुषेणॊ दीर्घलॊचनः\nअभयॊ रौद्रकर्मा च सुवर्मा दुर्विमॊचनः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 71, "text": "विविधै रथिनां शरेष्ठाः सह सैन्यैः सहानुगैः\nसंयत्ताः समरे शूरा भीमसेनम उपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 72, "text": "तान समीक्ष्य तु कौन्तेयॊ भीमसेनः पराक्रमी\nअभ्यवर्तत वेगेन सिंहः कषुद्रमृगान इव" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 73, "text": "ते महास्त्राणि दिव्यानि तत्र वीरा अदर्शयन\nवारयन्तः शरैर भीमं मेघाः सूर्यम इवॊदितम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 74, "text": "स तान अतीत्य वेगेन दरॊणानीकम उपाद्रवत\nअग्रतश च गजानीकं शरवर्षैर अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 75, "text": "सॊ ऽचिरेणैव कालेन तद गजानीकम आशुगैः\nदिशः सर्वाः समभ्यस्य वयधमत पवनात्मजः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 76, "text": "तरासिताः शरभस्येव गर्जितेन वने मृगाः\nपरद्रवन दविरदाः सर्वे नदन्तॊ भैरवान रवान" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 77, "text": "पुनश चातीत्य वेगेन दरॊणानीकम उपाद्रवत\nतम अवारयद आचार्यॊ वेलेवॊद्वृत्तम अर्णवम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 78, "text": "ललाटे ऽताडयच चैनं नाराचेन समयन्न इव\nऊर्ध्वरश्मिर इवादित्यॊ विबभौ तत्र पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 79, "text": "स मन्यमानस तव आचार्यॊ ममायं फल्गुनॊ यथा\nभीमः करिष्यते पूजाम इत्य उवाच वृकॊदरम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 80, "text": "भीमसेन न ते शक्यं परवेष्टुम अरिवाहिनीम\nमाम अनिर्जित्य समरे शत्रुमध्ये महाबल" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 81, "text": "यदि ते सॊ ऽनुजः कृष्णः परविष्टॊ ऽनुमते मम\nअनीकं न तु शक्यं भॊः परवेष्टुम इह वै तवया" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 82, "text": "अथ भीमस तु तच छरुत्वा गुरॊर वाक्यम अपेतभीः\nकरुद्धः परॊवाच वै दरॊणं रक्तताम्रेक्षणः शवसन" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 83, "text": "तवार्जुनॊ नानुमते बरह्म बन्धॊ रणाजिरम\nपरविष्टः स हि दुर्धर्षः शक्रस्यापि विशेद बलम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 84, "text": "येन वै परमां पूजां कुर्वता मानितॊ हय असि\nनार्जुनॊ ऽहं घृणी दरॊण भीमसेनॊ ऽसमि ते रिपुः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 85, "text": "पिता नस तवं गुरुर बन्धुस तथा पुत्रा हि ते वयम\nइति मन्यामहे सर्वे भवन्तं परणताः सथिताः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 86, "text": "अद्य तद विपरीतं ते वदतॊ ऽसमासु दृश्यते\nयदि शत्रुं तवम आत्मानं मन्यसे तत तथास्त्व इह\nएष ते सदृशं शत्रॊः कर्म भीमः करॊम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 87, "text": "अथॊद्भ्राम्य गदां भीमः कालदण्डम इवान्तकः\nदरॊणायावसृजद राजन स रथाद अवपुप्लुवे" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 88, "text": "साश्वसूत धवजं यानं दरॊणस्यापॊथयत तदा\nपरामृद्नाच च बहून यॊधान वायुर कृष्णान इवौजसा" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 89, "text": "तं पुनः परिवव्रुस ते तव पुत्रा रथॊत्तमम\nअन्यं च रथम आस्थाय दरॊणः परहरतां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 90, "text": "ततः करुद्दॊर महाराज भीमसेनः पराक्रमी\nअग्रतः सयन्दनानीकं शरवर्षैर अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 91, "text": "ते वध्यमानाः समरे तव पुत्रा महारथाः\nभीमं भीमबलं युद्धे ऽयॊधयंस तु जयैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 92, "text": "ततॊ दुःशासनः करुद्धॊ रथशक्तिं समाक्षिपन\nसर्वपारशवीं तीक्ष्णां जिघांसुः पाण्डुनन्दनम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 93, "text": "आपतन्तीं महाशक्तिं तव पुत्र परचॊदिताम\nदविधा चिच्छेद तां भीमस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 94, "text": "अथान्यैर निशितैर बाणैः संक्रुद्धः कुण्ड भेदिनम\nसुषेणं दीर्घनेत्रं च तरिभिस तरीन अवधीद बली" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 95, "text": "ततॊ वृन्दारकं वीरं कुरूणां कीर्तिवर्धनम\nपुत्राणां तव वीराणां युध्यताम अवधीत पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 96, "text": "अभयं रौद्रकर्माणं दुर्विमॊचनम एव च\nतरिभिस तरीन अवधीद भीमः पुनर एव सुतांस तव" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 97, "text": "वध्यमाना महाराज पुत्रास तव बलीयसा\nभीमं परहरतां शरेष्ठं समन्तात पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 98, "text": "विन्दानुविन्दौ सहितौ सुवर्माणं च ते सुतम\nपरहसन्न इव कौनेयः शरैर निन्ये यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 99, "text": "ततः सुदर्शनं वीरं पुत्रं ते भरतर्षभ\nविव्याध समरे तूर्णं स पपात ममार च" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 100, "text": "सॊ चिरेणैव कालेन तद्रथानीकम आशुगैः\nदिशः सर्वाः समभ्यस्य वयधमत पाणुनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 101, "text": "ततॊ वै रथगॊषेण गर्जितेन मृगा इव\nवध्यमानाश च समरे पुत्रास तव विशां पते\nपराद्रवन स रथाः सर्वे भीमसेनभयार्दिताः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 102, "text": "अनुयाय तु कौनेयः पुत्राणां ते महद बलम\nविव्याध समरे राजन कौरवेयान समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 103, "text": "वध्यमाना महाराज भीमसेनेन तावकाः\nतयक्त्वा भीमं रणे यन्ति चॊदयन्तॊ हयॊत्तमान" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 104, "text": "तांस तु निर्जित्य समरे भीमसेनॊ महाबलः\nसिंहनाद रवं चक्रे बाहुशब्दं च पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 102, "shloka": 105, "text": "तलशब्दं च सुमहत कृत्वा भीमॊ महाबलः\nवयतीत्य रथिनश चापि दरॊणानीकम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 1, "text": "[स]\nतम उत्तीर्णं रथानीकात तमसॊ भास्करं यथा\nदिधारयिषुर आचार्यः शरवर्षैर अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 2, "text": "पिबन्न इव शरौघांस तान दरॊण चापवरातिगान\nसॊ ऽभयवर्तत सॊदर्यान मायया मॊहयन बलम" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 3, "text": "तं मृधे वेगम आस्थाय परं परमधन्विनः\nचॊदितास तव पुत्रै च सरतः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 4, "text": "स तथा संवृतॊ भीमः परहसन्न इव भारत\nउदयच्छद गदां तेभ्यॊ घॊरां तां सिंहवन नदन\nअवासृजच च वेगेन तेषु तान परमथद बली" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 5, "text": "सेन्द्राशनिर इवेन्द्रेण परविद्धा संहतात्मना\nघॊषेण महता राजन पूरयित्वेव मेदिनीम\nजवलन्ती तेजसा भीमा तरासयाम आस ते सुतान" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 6, "text": "तां पतन्तीं महावेगां दृष्ट्वा तेजॊ ऽभिसंवृताम\nपराद्रवंस तावकाः सर्वे नदन्तॊ भैरवान रवान" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 7, "text": "तं च शब्दम असंसह्यं तस्याः संलक्ष्य मारिष\nपरापतन मनुजास तत्र रथेभ्यॊ रथिनस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 8, "text": "स तान विद्राव्य कौन्तेयः संख्ये ऽमित्रान दुरासदः\nसुपर्ण इव वेगेन पक्षिराड अत्यगाच चमूम" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 9, "text": "तथा तं विप्रकुर्वाणं रथयूथप यूथपम\nभारद्वाजॊ महाराज भीमसेनं समभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 10, "text": "दरॊणस तु समरे भीमं वारयित्वा शरॊर्मिभिः\nअकरॊत सहसा नादं पाण्डूनां भयम आदधत" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 11, "text": "तद युद्धम आसीत सुमहद घॊरं देवासुरॊपमम\nदरॊणस्य च महाराज भीमस्य च महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 12, "text": "यदा तु विशिखैस तीक्ष्णैर दरॊण चापविनिःसृतैः\nवध्यन्ते समरे वीराः शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 13, "text": "ततॊ रथाद अवप्लुत्य वेगम आस्थाय पाण्डवः\nनिमील्य नयने राजन पदातिर दरॊणम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 14, "text": "यथा हि गॊवृषॊ वर्षं परतिगृह्णाति लीलया\nतथा भीमॊ नरव्याघ्रः शरवर्षं समग्रहीत" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 15, "text": "स वध्यमानः समरे रथं दरॊणस्य मारिष\nईषायां पाणिना गृह्य परचिक्षेप महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 16, "text": "दरॊणस तु स तवरॊ राजन कषिप्तॊ भीमेन संयुगे\nरथम अन्यं समास्थाय वयूह दवारम उपाययौ" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 17, "text": "तस्मिन कषणे तस्य यन्ता तूर्णम अश्वान अचॊदयत\nभीमसेनस्य कौरव्य तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 18, "text": "ततः सवरथम आस्थाय भीमसेनॊ महाबलः\nअभ्यवर्तत वेगेन तव पुत्रस्य वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 19, "text": "स मृद्नन कषत्रियान आजौ वातॊ कृष्णान इवॊद्धतः\nअगच्छद दारयन सेनां सिन्धुवेगॊ नगान इव" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 20, "text": "भॊजानीकं समासाद्य हार्दिक्येनाभिरक्षितम\nपरमथ्य बहुधा राजन भीमसेनः समभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 21, "text": "संत्रासयन्न अनीकानि तलशब्देन मारिष\nअजयत सर्वसैन्यानि शार्दूल इव गॊवृषान" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 22, "text": "भॊजानीकम अतिक्रम्य काम्बॊजानां च वाहिनीम\nतथा मलेच्छ गणांश चान्यान बहून युद्धविशारदान" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 23, "text": "सात्यकिं चापि संपेर्क्ष्य युध्यमानं नरर्षभम\nरथेन यत्तः कौन्तेयॊ वेगेन परययौ तदा" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 24, "text": "भीमसेनॊ महाराज दरष्टुकामॊ धनंजयम\nअतीत्य समरे यॊधांस तावकान पाण्डुनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 25, "text": "सॊ ऽपश्यद अर्जुनं तत्र युध्यमानं नरर्षभम\nसैन्धवस्य वधार्थं हि पराक्रान्तं पराक्रमी" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 26, "text": "अर्जुनं तत्र दृष्ट्वाथ चुक्रॊश महतॊ रवान\nतं तु तस्य महानादं पार्थः शुश्राव नर्दतः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 27, "text": "ततः पार्थॊ महानादं मुञ्चन वै माधवश च ह\nअभ्ययातां महाराज नर्दन्तौ गॊवृषाव इव" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 28, "text": "वासुदेवार्जुनौ शरुत्वा निनादं तस्य शुष्मिणः\nपुनः पुनः परणदतां दिदृक्षन्तौ वृकॊदरम" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 29, "text": "भीमसेनरवं शरुत्वा फल्गुनस्य च धन्विनः\nअप्रीयत महाराज धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 30, "text": "विशॊकश चाभवद राजा शरुत्वा तं निनदं महत\nधनंजयस्य च रणे जयम आशा सतवान विभुः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 31, "text": "तथा तु नर्दमाने वै भीमसेने रणॊत्कटे\nसमितं कृत्वा महाबाहुर धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 32, "text": "हृद्गतं मनसा पराह धयात्वा धर्मभृतां वरः\nदत्ता भीम तवया संवित कृतं गुरुवचस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 33, "text": "न हि तेषां जयॊ युद्धे येषां दवेष्टासि पाण्डव\nदिष्ट्या जीवति संग्रामे सव्यसाची धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 34, "text": "दिष्ट्या च कुशली वीरः सात्यकिः सत्यविक्रमः\nदिष्ट्या शृणॊमि गर्जन्तौ वासुदेवधनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 35, "text": "येन शक्रं रणे जित्वा तर्पितॊ हव्यवाहनः\nस हन्ता दविषतां संख्ये दिष्ट्या जीवति फल्गुनः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 36, "text": "यस्य बाहुबलं सर्वे वयम आश्रित्य जीविताः\nस हन्ता रिपुसन्यानां दिष्ट्या जीवति फल्गुनः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 37, "text": "निवातकवचा येन देवैर अपि सुदुर्जयाः\nनिर्जिता रथिनैकेन दिष्ट्या पार्थः स जीवति" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 38, "text": "कौरवान सहितान सर्वान गॊग्रहार्थे समागतान\nयॊ ऽजयन मत्स्यनगरे दिष्ट्या पार्थः स जीवति" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 39, "text": "कालकेय सहस्राणि चतुर्दश महारणे\nयॊ ऽवधीद भुजवीर्येण दिष्ट्या पार्थः स जीवति" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 40, "text": "गन्धर्वराजं बलिनं दुर्यॊधनकृतेन वै\nजितवान यॊ ऽसत्रवीर्येण दिष्ट्या पार्थः स जीवति" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 41, "text": "किरीटमाली बलवाञ शवेताश्वः कृष्णसारथिः\nमम परियश च सततं दिष्ट्या जीवति फल्गुनः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 42, "text": "पुत्रशॊकाभिसंतप्तश चिकीर्षुः कर्म दुष्करम\nजयद्रथवधान्वेषी परतिज्ञां कृतवान हि यः\nकच चित स सैन्धवं संख्ये हनिष्यति धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 43, "text": "कच चित तीर्णप्रतिज्ञं हि वासुदेवेन रक्षितम\nअनस्तमित आदित्ये समेष्याम्य अहम अर्जुनम" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 44, "text": "कच चित सैन्धवकॊ राजा दुर्यॊधन हिते रतः\nनन्दयिष्यत्य अमित्राणि फल्गुनेन निपातितः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 45, "text": "कच चिद दुर्यॊधनॊ राका फल्गुनेन निपातितम\nदृष्ट्वा सैन्धवकं संख्ये शमम अस्मासु धास्यति" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 46, "text": "दृष्ट्वा विनिहतान भरातॄन भीमसेनेन संयुगे\nकच चिद दुर्यॊधनॊ मन्दः शमम अस्मासु धास्यति" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 47, "text": "दृष्ट्वा चान्यान बहून यॊधान पातितान धरणीतले\nकच चिद दुर्यॊधनॊ मन्दः पश्चात तापं करिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 48, "text": "कच चिद भीष्मेण नॊ वैरम एकेनैव परशाम्यति\nशेषस्य रक्षणार्थं च संधास्यति सुयॊधनः" }, { "book": 7, "chapter": 103, "shloka": 49, "text": "एवं बहुविधं तस्य चिन्तयानस्य पार्थिव\nकृपयाभिपरीतस्य घॊरं युद्धम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतथा तु नर्दमानं तं भीमसेनं महाबलम\nमेघस्तनित निर्घॊषं के वीराः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 2, "text": "न हि पश्याम्य अहं तं वै तरिषु लॊकेषु संजयम\nकरुद्धस्य भिमसेनस्य यस तिष्ठेद अग्रतॊ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 3, "text": "गदाम उद्यच्छमानस्य कालस्येव महामृधे\nन हि पश्याम्य अहं तात यस तिष्ठेत रणाजिरे" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 4, "text": "रथं रथेन यॊ हन्यात कुञ्जरं कुञ्जरेण च\nकस तस्य समरे सथाता साक्षाद अपि शतक्रतुः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 5, "text": "करुद्धस्य भीमसेनस्य मम पुत्राञ जिघांसतः\nदुर्यॊधन हिते युक्ताः समतिष्ठन्त के ऽगरतः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 6, "text": "भीमसेन दवाग्नेस तु मम पुत्र तृणॊलपम\nपरधक्ष्यतॊ रणमुखे के वीराः परमुखे सथिताः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 7, "text": "काल्यमानान हि मे पुत्रान भीमेनावेक्ष्य संयुगे\nकालेनेव परजाः सर्वाः के भीमं पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 8, "text": "भीम वह्नेः परदीप्तस्य मम पुत्रान दिधक्षतः\nके शूराः पर्यवर्तन्त तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 9, "text": "[स]\nतथा तु नर्दमानं तं भीमसेनं महारथम\nतुमुलेनैव शब्देन कर्णॊ ऽपय अभ्यपतद बली" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 10, "text": "वयाक्षिपन बलवच चापम अतिमात्रम अमर्षणः\nकर्णस तु युद्धम आकाङ्क्षन दर्शयिष्यन बलं बली" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 11, "text": "परावेपन्न इव गात्राणि कर्ण भीम समागमे\nरथिनां सादिनां चैव तयॊः शरुत्वा तलस्वनम" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 12, "text": "भीमसेनस्य निनदं घॊरं शरुत्वा रणाजिरे\nखं च भूमिं च संबद्धां मेनिरे कषत्रियर्षभाः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 13, "text": "पुनर घॊरेण नादेन पाण्डवस्य महात्मनः\nसमरे सर्वयॊधानां धनूंष्य अभ्यपतन कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 14, "text": "वित्रस्तानि च सर्वाणि शकृन मूत्रं परसुस्रुवुः\nवाहनानि महाराज बभूवुर विमनांसि च" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 15, "text": "परादुरासन निमित्तानि घॊराणि च बहूनि च\nतस्मिंस तु तुमुले राजन भीमकर्ण समागमे" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 16, "text": "ततः कर्णस तु विंशत्या शराणां भीमम आर्दयत\nविव्याध चास्य तवरितः सूतं पञ्चहिर आशुगैः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 17, "text": "परहस्य भीमसेनस तु कर्णं परत्यर्पयद रणे\nसायकानां चतुःषष्ट्या कषिप्रकारी महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 18, "text": "तस्य कर्णॊ महेष्वासः सायकांश चतुरॊ ऽकषिपत\nअसंप्राप्तांस तु तान भीमः सायकैर नतपर्वभिः\nचिच्छेद बहुधा राजन दर्शयन पाणिलाघवम" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 19, "text": "तं कर्णश छादयाम आस शरव्रातैर अनेकशः\nसंछाद्यमानः कर्णेन बहुधा पाण्डुनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 20, "text": "चिच्छेद चापं कर्णस्य मुष्टिदेशे महारथः\nविव्याध चैनं बहुभिः सायकैर नतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 21, "text": "अथान्यद धनुर आदाय सज्यं कृत्वा च सूतजः\nविव्याध समरे भीमं भीमकर्मा महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 22, "text": "तस्य भीमॊ भृशं करुद्दस तरीञ शरान नतपर्वणः\nनिचखानॊरसि तदा सूतपुत्रस्य वेगितः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 23, "text": "तैः कर्णॊ ऽभराजत शरैर उरॊ मध्यगतैस तदा\nमहीधर इवॊदग्रस तरिशृङ्गॊ भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 24, "text": "सुस्राव चास्य रुधिरं विद्धस्य परमेषुभिः\nधातुप्रस्यन्दिनः शैलाद यथा गैरिकराजयः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 25, "text": "किं चिद विचलितः कर्णः सुप्रहाराभिपीडितः\nस सायकं धनुः कृत्वा भीमं विव्याध मारिष\nचिक्षेप च पुनर बाणाञ शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 26, "text": "स छाद्यमानः सहसा कर्णेन दृढधन्विना\nधनुर्ज्याम अच्छिनत तूर्णम उत्स्मयन पाण्डुनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 27, "text": "सारथिं चास्य भल्लेन पराहिणॊद यमसादनम\nवाहांश च चतुरं संख्ये वयसूंश चक्रे महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 28, "text": "हताश्वात तु रथात कर्णः समाप्लुत्य विशां पते\nसयन्दनं वृषसेनस्य समारॊहन महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 29, "text": "निर्जित्य तु रणे कर्णं भीमसेनः परतापवान\nननाद सुमहानादं पर्जन्यनिनदॊपमम" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 30, "text": "तस्य तं निनदं शरुत्वा परहृष्टॊ ऽभूद युधिष्ठिरः\nकर्णं च निर्जितं मत्वा भीमसेनेन भारत" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 31, "text": "समन्ताच छङ्खनिनदं पाण्डुसेनाकरॊत तदा\nशत्रुसेना धवनिं शरुत्वा तावका हय अपि नानदन\nगाण्डीवं पराक्षिपत पार्थः कृष्णॊ ऽपय अब्जम अवादयत" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 32, "text": "तम अन्तर धाय निनदं धवनिर भीमस्य नर्दतः\nअश्रूयत महाराज सर्वसैन्येषु भारत" }, { "book": 7, "chapter": 104, "shloka": 33, "text": "ततॊ वयायच्छताम अस्त्रैः पृथक्पृथग अरिंदमौ\nमृदुपूर्वं च राधेयॊ दृढपूर्वं च पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 1, "text": "[स]\nतस्मिन विलुलिते सैन्ये सैन्धवायार्जुने गते\nसात्वते भीमसेने च पुत्रस ते दरॊणम अभ्ययात\nतवरन्न एकरथेनैव बहु कृत्यं विचिन्तयन" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 2, "text": "स रथस तव पुत्रस्य तवरया परया युतः\nतूर्णम अभ्यपतद दरॊणं मनॊमारुत वेगवान" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 3, "text": "उवाच चैनं पुत्रस ते संरम्भाद रक्तलॊचनः\nअर्जुनॊ भीमसेनश च सात्यकिश चापराजितः" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 4, "text": "विजित्य सर्वसैन्यानि सुमहान्ति महारथाः\nसंप्राप्ताः सिन्धुराजस्य समीपम अरिकर्शनाः\nवयायच्छन्ति च तत्रापि सर्व एवापराजिताः" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 5, "text": "यदि तावद रणे पार्थॊ वयतिक्रान्तॊ महारथः\nकथं सात्यकिभीमभ्यां वयतिक्रान्तॊ ऽसि मानद" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 6, "text": "आश्चर्यभूतं लॊके ऽसमिन समुद्रस्येव शॊषणम\nनिर्जयं तव विप्राग्र्य सात्वतेनार्जुनेन च" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 7, "text": "तथैव भीमसेनेन लॊकः संवदते भृशम\nकथं दरॊणॊ जितः संख्ये धनुर्वेदस्य पारगः" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 8, "text": "नाश एव तु मे नूनं मन्दभाग्यस्य संयुगे\nयत्र तवां पुरुषव्याघ्रम अतिक्रान्तास तरियॊ रथाः" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 9, "text": "एवंगते तु कृत्ये ऽसमिन बरूहि यत ते विवक्षितम\nयद गतं गतम एवेह शेषं चिन्तय मानद" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 10, "text": "यत्कृत्यं सिन्धुराजस्य पराप्तकालम अनन्तरम\nतद बरवीतु भवान कषिप्रं साधु तत संविधीयताम" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 11, "text": "[दर्न]\nचिन्त्यं बहु महाराज कृत्यं यत तत मे शृणु\nतरयॊ हि समतिक्रान्ताः पाण्डवानां महारथाः\nयावद एव भयं पश्चात तावद एषां पुरःसरम" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 12, "text": "तद गरीयस्तरं मन्ये यत्र कृष्ण धनंजयौ\nसा पुरस्ताच च पश्चाच च गृहीता भारती चमूः" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 13, "text": "तत्र कृत्यम अहं मन्ये सैन्धवस्याभिरक्षणम\nस नॊ रक्ष्यतमस तात करुद्धाद भीतॊ धनंजयात" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 14, "text": "गतौ हि सैन्धवं वीरौ युयुधान वृकॊदरौ\nसंप्राप्तं तद इदं दयूतं यत तच छकुनि बुद्धिजम" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 15, "text": "न सभायां जयॊ वृत्तॊ नापि तत्र पराजयः\nइह नॊ गलहमानानाम अद्य तात जयाजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 16, "text": "यान सम तान गलहते घॊराञ शकुनिः कुरुसंसदि\nअक्षान संमन्यमानः स पराक शरास ते दुरासदाः" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 17, "text": "यत्र ते बहवस तात कुरवः पर्यवस्थिताः\nसेनां दुरॊदरं विद्धि शरान अक्षान विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 18, "text": "गलहं च सैन्धवं राजन्न अत्र दयूतस्य निश्चयः\nसैन्धवे हि महाद्यूतं समासक्तं परैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 19, "text": "अत्र सर्वे महाराज तयक्त्वा जीवितम आत्मनः\nसैन्धवस्य रणे रक्षां विधिवत कर्तुम अर्हथ\nतत्र नॊ गलहमानानां धरुवौ तात जयाजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 20, "text": "यत्र ते परमेष्वासा यत्ता रक्षन्ति सैन्धवम\nतत्र याहि सवयं शीघ्रं तांश च रक्षस्व रक्षिणः" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 21, "text": "इहैव तव अहम आसिष्ये परेषयिष्यामि चापरान\nनिरॊत्स्यामि च पाञ्चालान सहितान पाण्डुसृञ्जयैः" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 22, "text": "ततॊ दुर्यॊधनः परायात तूर्णम आचार्य शासनात\nउद्यम्यामानम उग्राय कर्मणे सपदानुगः" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 23, "text": "चक्ररक्षौ तु पाञ्चाल्यौ युधामन्यूत्तमौजसौ\nबाह्येन सेनाम अभ्येत्य जग्मतुः सव्यसाचिनम" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 24, "text": "तौ हि पूर्वं महाराज वारितौ कृतवर्मणौ\nपरविष्टे तव अर्जुने राजंस तव सैन्यं युयुत्सया" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 25, "text": "ताभ्यां दुर्यॊधनः सार्धम अगच्छद युद्धम उत्तमम\nतवरितस तवरमाणाभ्यां भरातृभ्यां भारतॊ बली" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 26, "text": "ताव अभिद्रवताम एनम उभाव उद्यतकार्मुकौ\nमहारथसमाख्यातौ कषत्रिय परवरौ युधि" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 27, "text": "युधामन्युस तु संक्रुद्धः शरांस तरिंशतम आयसान\nवयसृजत तव पुत्रस्य तवरमाणः सतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 28, "text": "दुर्यॊधनॊ ऽपि राजेन्द्र पाञ्चाल्यस्यॊत्तमौजसः\nजघान चतुरश चाश्वान उभौ च पार्ष्णिसारथी" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 29, "text": "ऊतमौजा हताश्वस तु हतसूतश च संयुगे\nआरुरॊह रथं भरातुर युधामन्यॊर अभित्वरन" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 30, "text": "स रथं पराप्य तं भरातुर दुर्यॊधन हयाञ शरैः\nबहुभिस ताडयाम आस ते हताः परापतन भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 31, "text": "हयेषु पतितेष्व अस्य चिच्छेद परमेषुणा\nयुधामन्युर धनुः शीघ्रं शरावापं च संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 32, "text": "हताश्वसूतात स रथाद अवप्लुत्य महारथः\nगदाम आदाय ते पुत्रः पाञ्चाल्याव अभ्यधावत" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 33, "text": "तम आपतन्तं संप्रेक्ष्य करुद्धं परपुरंजयम\nअवप्लुतौ रथॊपस्थाद युधामन्यूत्तमौजसौ" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 34, "text": "ततः स हेमचित्रं तं सयन्दनप्रवरं गदी\nगदया पॊथयाम आस साश्वसूत धवजं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 35, "text": "हत्वा चैनं सपुत्रस ते हताश्वॊ हतसारथिः\nमद्रराजरथं तूर्णम आरुरॊह परंतपः" }, { "book": 7, "chapter": 105, "shloka": 36, "text": "पाञ्चालानां तु मुख्यौ तौ राजपुत्रौ महाबजौ\nरथम अन्यं समारुह्य धनंजयम अभीयतुः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nयौ तौ कर्णश च भीमश च संप्रयुद्धौ महाबलौ\nअर्जुनस्य रथॊपान्ते कीदृशः सॊ ऽभवद रणः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 2, "text": "पूर्वं हि निर्जितः कर्णॊ भीमसेनेन संयुगे\nकथं भूयस तु राधेयॊ भीमम आगान महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 3, "text": "भीमॊ वा सूत तनयं परत्युद्यातः कथं रणे\nमहारथसमाख्यातं पृथिव्यां परवरं रथम" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 4, "text": "भीष्मद्रॊणाव अतिक्रम्य धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः\nनान्यतॊ भयम आदत्त विना कर्णं धनुर्धरम" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 5, "text": "भयन न शेते सततं चिन्तयन वै महारथम\nतं कथं सूतपुत्रं हि भीमॊ ऽयुध्यत संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 6, "text": "बरह्मण्यं वीर्यसंपन्नं समरेष्व अनिवर्तिनम\nकथं कर्णं युधां शरेष्टहं भीमॊ ऽयुध्यत संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 7, "text": "यौ तौ समीयतुर वीराव अर्जुनस्य रथं परति\nकथं नु ताव अयुध्येतां सूतपुत्र वृकॊदरौ" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 8, "text": "भरातृत्वदर्शितं पूर्वं घृणी चापि ससूतजः\nकथं भीमेन युयुधे कुन्त्या वाक्यम अनुस्मरन" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 9, "text": "भीमॊ वा सूतपुत्रेण समरन वैरं पुरा कृतम\nसॊ ऽयुध्यत कथं वीरः कर्णेन सह संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 10, "text": "आशास ते च सदा सूतपुत्रॊ दुर्यॊधनॊ मम\nकर्णॊ जेष्यति संग्रामे सहितान पाण्डवान इति" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 11, "text": "जयाशा यत्र मन्दस्य पुत्रस्य मम संयुगे\nस कथं भीमकर्माणं भीमसेनम अयुध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 12, "text": "यं समाश्रित्य पुत्रैर मे कृतं वैरं महारथैः\nतं सूत तनयं तात कथं भीमॊ हय अयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 13, "text": "अनेकान विप्रकारांश च सूतपुत्र समुद्भवान\nसमरमाणः कथं भीमॊ युयुधे सूत सूनुना" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 14, "text": "यॊ ऽजयत पृथिवीं सर्वां रथेनैकेन वीर्यवान\nतं सूत तनयं युद्धे कथं भीमॊ हय अयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 15, "text": "यॊ जातः कुण्डलाभ्यां च कवचेन सहैव च\nतं सूतपुत्रं समरे भीमः कथम अयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 16, "text": "यथा तयॊर युद्धम अभूद यश चासीद विजयी तयॊः\nतन ममाचक्ष्व तत्त्वेन कुशलॊ हय असि संजय" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 17, "text": "[स]\nभीमसेनस तु राधेयम उत्सृज्य रथिनां वरम\nइयेष गन्तुं यत्रास्तां वीरौ कृष्ण धनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 18, "text": "तं परयान्तम अभिद्रुत्य राधेयः कङ्कपत्रिभिः\nअभ्यवर्षन महाराज मेघॊ वृष्ट्येव पर्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 19, "text": "फुल्लता पङ्कजेनेव वक्त्रेणाभ्युत्स्मयन बली\nआजुहाव रणे यान्तं भीमम आधिरथिस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 20, "text": "भीमसेनस तदाह्वानं कर्णान नामर्षयद युधि\nअर्धमण्डलम आवृत्य सूतपुत्रम अयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 21, "text": "अवक्रगामिभिर बाणैर अभ्यवर्षन महायसैः\nदवैरथे दंशितं यत्तं सर्वशस्त्रभृतां वरम" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 22, "text": "विधित्सुः कलहस्यान्तं जिघांसुः कर्णम अक्षिणॊत\nतं च हत्वेतरान सर्वान हन्तुकामॊ महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 23, "text": "तस्मै परासृजद उग्राणि विविधानि परंतपः\nअमर्षी पाण्डवः करुद्धः शरवर्षाणि मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 24, "text": "तस्य तानीषु वर्षाणि मत्तद्विरदगामिनः\nसूतपुत्रॊ ऽसत्रमायाभिर अग्रसत सुमहायशाः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 25, "text": "स यथा वन महाराज विद्यया वै सुपूजितः\nआचार्यवन महेष्वासः कर्णः पर्यचरद रणे" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 26, "text": "संरम्भेण तु युध्यन्तं भीमसेनं समयन्न इव\nअभ्यपद्यत राधेयस तम अमर्षी वृकॊदरम" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 27, "text": "तन नामृष्यत कौन्तेयः कर्णस्य समितम आहवे\nयुध्यमानेषु वीरेषु पश्यत्सु च समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 28, "text": "तं भीमसेनः संप्राप्तं वत्सदन्तैः सतनान्तरे\nविव्याध बलवान करुद्धस तॊत्त्रैर इव महाद्विपम" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 29, "text": "सूतं तु सूतपुत्रस्य सुपुङ्खैर निशितैः शरैः\nसुमुक्तैश चित्रवर्माणं निर्बिभेद तरिसप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 30, "text": "कर्णॊ जाम्बूनदैर जालैः संछन्नान वातरंहसः\nविव्याध तुरगान वीरः पञ्चभिः पञ्चभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 31, "text": "ततॊ बाणमयं जालं भीमसेनरथं परति\nकर्णेन विहितं राजन निमेषार्धाद अदृश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 32, "text": "स रथः स धवजस तत्र ससूतः पाण्डवस तदा\nपराछाद्यत महाराज कर्ण चापच्युतैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 33, "text": "तस्य कर्णश चतुःषष्ट्या वयधमत कवचं दृढम\nकरुद्धश चाप्य अहनत पार्श्वे नाराचैर मर्मभेदिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 34, "text": "ततॊ ऽचिन्त्यमहावेगान कर्ण कार्मुकनिःसृतान\nसमाश्लिष्यद असंभ्रान्तः सूतपुत्रं वृकॊदरः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 35, "text": "स कर्ण चापप्रभवान इषून आशीविषॊपमान\nबिभ्रद भीमॊ महाराज न जगाम वयथां रणे" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 36, "text": "ततॊ दवात्रिंशता भल्लैर निशितैस तिग्मतेजनैः\nविव्याध समरे कर्णं भीमसेनः परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 37, "text": "अयत्नेनैव तं कर्णः शरैर उप समाकिरत\nभीमसेनं महाबाहुं सैन्धवस्य वधैषिणम" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 38, "text": "मृदुपूर्वं च राधेयॊ भीमम आजाव अयॊधयत\nकरॊधपूर्वं तथा भीमः पूर्ववैरम अनुस्मरन" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 39, "text": "तं भीमसेनॊ नामृष्यद अवमानम अमर्षणः\nस तस्मै वयसृजत तूर्णं शरवर्षम अमित्रजित" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 40, "text": "ते शराः परेषिता राजन भीमसेनेन संयुगे\nनिपेतुः सर्वतॊ भीमाः कूजन्त इव पक्षिणः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 41, "text": "हेमपुङ्खा महाराज भीमसेनधनुश चयुताः\nअभ्यद्रवंस ते राधेयं वृकाः कषुद्रमृगं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 42, "text": "कर्णस तु रथिनां शरेष्ठश छाद्यमानः समन्ततः\nराजन वयसृजद उग्राणि शरवर्षाणि संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 43, "text": "तस्य तान अशनिप्रख्यान इषून समरशॊभिनः\nचिच्छेद बहुभिर भल्लैर असंप्राप्तान वृकॊदरः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 44, "text": "पुनश च शरवर्षेण छादयाम आस भारत\nकर्णॊ वैकर्तनॊ युद्धे भीमसेनं महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 45, "text": "तत्र भारत भीमं तु हृष्टवन्तः सम सायकैः\nसमाचित तनुं संख्ये शवाविधं शलिलैर इव" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 46, "text": "हेमपुङ्खाञ शिला दौतान कर्ण चापच्युताञ शरान\nदधार समरे वीरः सवरश्मीन इव भास्करः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 47, "text": "रुधिरॊक्षितसर्वाङ्गॊ भीमसेनॊ वयरॊचत\nतपनीयनिभैः पुष्पैः पलाश इव कानने" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 48, "text": "तत तु भीमॊ महाराज कर्णस्य चरितं रणे\nनामृष्यत महेष्वासः करॊधाद उद्वृत्य चक्षुषी" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 49, "text": "स कर्णं पञ्चविंशत्या नारचानां समार्पयत\nमहीधरम इव शवेतं गूढपादैर विषॊल्बणैः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 50, "text": "तं विव्याध पुनर भीमः षड्भिर अष्टाभिर एव च\nमर्मस्व अमर विक्रान्तः सूतपुत्रं महारणे" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 51, "text": "ततः कर्णस्य संक्रुद्धॊ भीमसेनः परतापवान\nचिच्छेद कार्मुकं तूर्णं सर्वॊपकरणानि च" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 52, "text": "जघान चतुरश चाश्वान सूतं च तवरितः शरैः\nनाराचैर अर्करश्म्य आभैः कर्णं विव्याध चॊरसि" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 53, "text": "ते जग्मुर धरणीं सर्वे कर्णं निर्भिद्य मारिष\nयथा हि जलदं भित्त्वा राजन सूर्यस्य रश्मयः" }, { "book": 7, "chapter": 106, "shloka": 54, "text": "स वैकल्यं महत पराप्य छिन्नधन्वा शरार्दितः\nतथा पुरुषमानी स परत्यपायाद रथान्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nयस्मिञ जयाशा सततं पुत्राणां मम संजय\nतं दृष्ट्वा विमुखं संख्ये किं नु दुर्यॊधनॊ ऽबरवीत\nकर्णॊ वा समरे तात किम अकार्षीद अतः परम" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 2, "text": "[स]\nभीमसेनं रणे दृष्ट्वा जवलन्तम इव पावकम\nरथम अन्यं समास्थाय विधिवत कल्पितं पुनः\nअभ्ययात पाण्डवं कर्णॊ वातॊद्धूत इवार्णवः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 3, "text": "करुद्धम आधिरथिं दृष्ट्वा पुत्रास तव विशां पते\nभीमसेनम अमन्यन्त वैवस्वतमुखे हुतम" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 4, "text": "चापशब्दं महत कृत्वा तलशब्दं च भैरवम\nअभ्यवर्तत राधेयॊ भीमसेनरथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 5, "text": "पुनर एव ततॊ राजन महान आसीत सुदारुणः\nविमर्दः सूतपुत्रस्य भीमस्य च विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 6, "text": "संरब्धौ हि महाबाहू परस्परवधैषिणौ\nअन्यॊन्यम ईक्षां चक्राते दहन्ताव इव लॊचनैः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 7, "text": "करॊधरक्तेक्षणौ करुद्धौ निःश्वसन्तौ महारथौ\nयुद्धे ऽनयॊन्यं समासाद्य ततक्षतुर अरिंदमौ" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 8, "text": "वयाघ्राव इव सुसंरब्धौ शयेनाव इव च शीघ्रगौ\nशरभाव इव संक्रुद्धौ युयुधाते परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 9, "text": "ततॊ भीमः समरन कलेशान अक्षद्यूते वने ऽपि च\nविराटनगरे चैव पराप्तं दुःखम अरिंदमः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 10, "text": "राष्ट्राणां सफीतरत्नानां हरणं च तवात्मजैः\nसततं च परिक्लेशान सपुत्रेण तवया कृतान" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 11, "text": "दग्धुम ऐच्छश च यत कुन्तीं सपुत्रां तवम अनागसम\nकृष्णायाश च परिक्लेशं सभामध्ये दुरात्मभिः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 12, "text": "पतिम अन्यं परीप्सस्व न सन्ति पतयस तव\nनकरं पतिताः पार्थाः सर्वे षण्ढतिलॊपमाः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 13, "text": "समक्षं तव कौरव्य यद ऊचुः कुरवस तदा\nदासी भॊगेन कृष्णां च भॊक्तुकामाः सुतास तव" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 14, "text": "यच चापि तान परव्रजतः कृष्णाजिननिवासिनः\nपरुषाण्य उक्तवान कर्णः सभायां संनिधौ तव" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 15, "text": "तृणी कृत्यच यत पार्थांस तव पुत्रॊ ववल्ग ह\nविषमस्थान समस्थॊ हि संरम्भाद गतचेतसः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 16, "text": "बाल्यात परभृति चारिघ्नस तानि दुःखानि चिन्तयन\nनिरविद्यत धर्मात्मा जीवितेन वृकॊदरः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 17, "text": "ततॊ विस्फार्य सुमहद धेमपृष्ठं दुरासदम\nचापं भरतशार्दूलस तयक्तात्मा कर्णम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 18, "text": "स सायकमयैर जालैर भीमः कर्ण रथं परथि\nभानुमद्भिः शिला धौतैर भानॊः परच्छादयत परभाम" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 19, "text": "ततः परहस्याधिरथिस तूर्णम अस्यञ शिताञ शरान\nवयधमद भीमसेनस्य शरजालानि पत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 20, "text": "महारथॊ महाबाहुर महावेगैर महाबलः\nविव्याधाधिरथिर भीमं नवभिर निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 21, "text": "स तॊत्त्रैर इव मातङ्गॊ वार्यमाणः पतत्रिभिः\nअभ्यधावद असंभ्रान्तः सूतपुत्रं वृकॊदरः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 22, "text": "तम आपतन्तं वेगेन रभसं पाण्डवर्षभम\nकर्णः परयुद्ययौ यॊद्धुं मत्तॊ मत्तम इव दविपम" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 23, "text": "ततः परध्माप्य जलजं भेरी शतनिनादितम\nअक्षुभ्यत बलं हर्षाद दुधूत इव सागरः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 24, "text": "तद उद्धूतं बलं दृष्ट्व रथनागाश्वपत्तिमत\nभीमः कर्णं समासाद्य छादयाम आस सायकैः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 25, "text": "अश्वान ऋश्य सवर्णांस तु हंसवर्णैर हयॊत्तमैः\nवयामिश्रयद रणे कर्णः पाण्डवं छादयञ शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 26, "text": "ऋश्य वर्णान हयान कर्कैर मिश्रान मारुतरंहसः\nनिरीक्ष्य तव पुत्राणां हाहाकृतम अभूद बलम" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 27, "text": "ते हया बह्व अशॊभन्त मिश्रिता वातरंहसः\nसितासिता महाराज यथा वयॊम्नि बलाहकाः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 28, "text": "संरब्धौ करॊधताम्राक्षौ परेक्ष्य कर्ण वृकॊदरौ\nसंत्रस्ताः समकम्पन्त तवदीयानां महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 29, "text": "यम राष्ठॊपमं घॊरम आसीद आयॊधनं तयॊः\nदुर्दर्शं भरतश्रेष्ठ परेतराजपुरं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 30, "text": "समाजम इव तच चित्रं परेक्षमाणा महारथाः\nनालक्षयज जयं वयक्तम एकैकस्य निवारणे" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 31, "text": "तयॊः परैक्षन्त संमर्दं संनिकृष्टमहास्त्रयॊः\nतव दुर्मन्त्रिते राजन सपुत्रस्य विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 32, "text": "छादयन्तौ हि शत्रुघ्नाव अन्यॊन्यं सायकैः शितैः\nशरजालावृतं वयॊम चक्राते शरवृष्टिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 33, "text": "ताव अन्यॊन्यं जिघांसन्तौ शरैस तीष्णैर महारथौ\nपरेक्षणीयतराव आस्तां वृष्टिमन्ताव इवाम्बुदौ" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 34, "text": "सुवर्णविकृतान बाणान परमुञ्चन्ताव अरिंदमौ\nभास्वरं वयॊम चक्राते वह्न्य उल्काभिर इव परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 35, "text": "ताभ्यां मुक्ता वयकाशन्त कङ्कबर्हिण वाससः\nपङ्क्त्यः शरदि मत्तानां सारसानाम इवाम्बरे" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 36, "text": "संसक्तं सूतपुत्रेण दृष्ट्वा भीमम अरिंदमम\nअतिभारम अमन्येतां भीमे कृष्ण धनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 37, "text": "तत्राधिरथि भीमाभ्यां शरैर मुक्तैर दृढाहताः\nइषुपातम अतिक्रम्य पेतुर अश्वनरद्विपाः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 38, "text": "पतद्भिः पतितैश चान्यैर गतासुभिर अनेकशः\nकृतॊ महान महाराज पुत्राणां ते जनक्षयः" }, { "book": 7, "chapter": 107, "shloka": 39, "text": "मनुष्याश्वगजानां च शरीरैर गतजीवितैः\nकषणेन भूमिः संजज्ञे संवृता भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nअत्यद्भुतम अहं मन्ये भीमसेनस्य विक्रमम\nयत कर्णं यॊधयाम आस समरे लघुविक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 2, "text": "तरिदशान अपि चॊद्युक्तान सर्वशस्त्रधरान युधि\nवारयेद यॊ रणे कर्णः स यक्षसुरमानवान" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 3, "text": "स कथं पाण्डवं युद्धे भराजमानम इव शरिया\nनातरत संयुगे तातस तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 4, "text": "कथं च युद्धं भूयॊ ऽभूत तयॊः पराणदुरॊदरे\nअत्र मन्ये समायत्तॊ जयॊ वाजय एव वा" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 5, "text": "कर्णं पराप्य रणे सूत मम पुत्रः सुयॊधनः\nजेतुम उत्सहते पार्थान स गॊविन्दान स सात्वतान" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 6, "text": "शरुत्वा तु निर्जितं कर्मम असकृद भीमकर्मणा\nभीमसेनेन समरे मॊह आविशतीव माम" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 7, "text": "विनष्टान कौरवान मन्ये मम पुत्रस्य दुर्नयैः\nन हि कर्णॊ महेष्वासान पार्थाञ जयेष्यति संजय" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 8, "text": "कृतवान यानि युद्धानि कर्णः पाण्डुसुतैः सह\nसर्वत्र पाण्डवाः कर्णम अजयन्त रणाजिरे" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 9, "text": "अजय्याः पाण्डवास तात देवैर अपि स वासवैः\nन च तद बुध्यते मन्दः पुत्रॊ दुर्यॊधनॊ मम" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 10, "text": "धनं धनेश्वरस्येव हृत्वा पार्थस्य मे सुतः\nमधु परेप्सुर इवाबुद्धिः परपातं नावबुध्यते" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 11, "text": "निकृत्या निकृतिप्रज्ञॊ राज्यं हृत्वा महात्मनाम\nजितान इत्य एव मन्वानः पाण्डवान अवमन्यते" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 12, "text": "पुत्रस्नेहाभिभूतेन मया चाप्य अकृतात्मना\nधर्मे सथिता महात्मानॊ निकृताः पाणुनन्दनाः" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 13, "text": "शम कामः सदा पार्थॊ दीर्घप्रेक्षी युधिष्ठिरः\nअशक्त इति मन्वानैः पुत्रैर मम निराकृतः" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 14, "text": "तानि दुःखान्य अनेकानि विप्रकारांश च सर्वशः\nहृदि कृत्वा महाबाहुर भीमॊ ऽयुध्यत सूतजम" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 15, "text": "तस्मान मे संजय बरूहि कर्ण भीमौ यथा रणे\nअयुध्येतां युधि शरेष्ठौ परस्परवधैषिणौ" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 16, "text": "[स]\nशृणु राजन यथावृत्तः संग्रामः कर्ण भीमयॊः\nपरस्परवध परेप्स्वॊर वने कुञ्जरयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 17, "text": "राजन वैकर्तनॊ भीमं करुद्धः करुद्धम अरिंदमम\nपराक्रान्तं पराक्रम्य विव्याध तरिंशता शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 18, "text": "महावेगैः परसन्नाग्रैः शातकुम्भपरिष्कृतैः\nआहनद भरतश्रेष्ठ भीमं वैकर्तनः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 19, "text": "तस्यास्यतॊ धनुर भीमश चकर्त निशितैस तरिभीः\nरथनीडाच च यन्तारं भल्लेनापातयत कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 20, "text": "स काङ्क्षन भीमसेनस्य वधं वैकर्तनॊ वृषः\nशक्तिं कनकवैडूर्य चित्रदण्डां परामृशत" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 21, "text": "परगृह्य च महाशक्तिं कालशक्तिम इवापराम\nसमुत्क्षिप्य च राधेयः संधाय च महाबलः\nचिक्षेप भीमसेनाय जीवितान्तकरीम इव" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 22, "text": "शक्तिं विसृज्य राधेयः पुरंदर इवाशनिम\nननाद सुमहानादं बलवान सूतनन्दनः\nतं च नादं ततः शरुत्वा पुत्रास ते हृषिताभवन" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 23, "text": "तां कर्ण भुजनिर्मुक्ताम अर्कवैश्वानर परभाम\nशक्तिं वियति चिच्छेद भीमः सप्तभिर आशुगैः" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 24, "text": "छित्त्वा शक्तिं ततॊ भीमॊ निर्मुक्तॊरग संनिभाम\nमार्गमाण इव पराणान सूतपुत्रस्य मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 25, "text": "पराहिणॊन नव संरब्धः शरान बर्हिणवाससः\nसवर्णपुङ्खाञ शिला धौतान यमदण्डॊपमान मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 26, "text": "कर्णॊ ऽपय अन्यद धनुर गृह्य हेमपृष्ठं दुरासदम\nविकृष्य च महातेजा वयसृजत सायकान नव" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 27, "text": "तान पाण्डुपुत्रश चिच्छेद नवभिर नतपर्वभिः\nवसु षेणेन निर्मुक्तान नव राजन महाशरान\nछित्त्वा भीमॊ महाराज नादं सिंह इवानदत" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 28, "text": "तौ वृषाव इव नर्दन्तौ बलिनौ वाशितान्तरे\nशार्दूलाव इव चान्यॊन्यम अत्यर्थं च हय अगर्जताम" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 29, "text": "अन्यॊन्यं परजिहीर्षन्ताव अन्यॊन्यस्यान्तरैषिणौ\nअन्यॊन्यम अभिवीक्षन्तौ गॊष्ठेष्व इव महर्षभौ" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 30, "text": "महागजाव इवासाद्य विषाणाग्रैः परस्परम\nशरैः पूर्णायतॊत्सृष्टैर अन्यॊन्यम अभिजघ्नतुः" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 31, "text": "निर्दहन्तौ महाराज शरवृष्ट्या परस्परम\nअन्यॊन्यम अभिवीक्षन्तौ कॊपाद विवृतलॊचनौ" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 32, "text": "परहसन्तौ तथान्यॊन्यं भर्त्सयन्तौ मुहुर मुहुः\nशङ्खशब्दं च कुर्वाणौ युयुधाते परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 33, "text": "तस्य भीमः पुनश चापं मुष्टौ चिच्छेद मारिष\nशङ्खवर्णाश च तान अश्वान बाणैर निन्ये यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 34, "text": "तथा कृच्छ्रगतं दृष्ट्वा कर्णं दुर्यॊधनॊ नृपः\nवेपमान इव करॊधाद वयादिदेशाथ दुर्जयम" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 35, "text": "गच्छ दुर्जय राधेयं पुरा गरसति पाण्डवः\nजहि तूबरकं कषिप्रं कर्णस्य बलम आदधत" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 36, "text": "एवम उक्तस तथेत्य उक्त्वा तव पुत्रस तवात्मजम\nअभ्यद्रवद भीमसेनं वयासक्तं विकिरञ शरान" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 37, "text": "स भीमं नवभिर बाणैर अश्वान अष्टभिर अर्दयत\nषड्भिः सूतं तरिभिः केतुं पुनस तं चापि सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 38, "text": "भीमसेनॊ ऽपि संक्रुद्धः साश्वयन्तारम आशुगैः\nदुर्जयं भिन्नमर्माणम अनयद यमसादनम" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 39, "text": "सवलंकृतं कषितौ कषुण्णं चेष्टमानं यथॊरगम\nरुदन्न आर्तस तव सुतं कर्णश चक्रे परदक्षिणम" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 40, "text": "स तु तं विरथं कृत्वा समयन्न अत्यन्तवैरिणम\nसमाचिनॊद बाणगणैः शतघ्नीम इव शङ्कुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 108, "shloka": 41, "text": "तथाप्य अतिरथः कर्णॊ भिद्यमानः सम सायकैः\nन जहौ समरे भीमं दरुद्ध रूपं परंतपः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 1, "text": "[स]\nस तथा विरथः कर्णः पुनर भीमेन निर्जितः\nरथम अन्यं समास्थाय सद्यॊ विव्याध पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 2, "text": "महागजाव इवासाद्य विषाणाग्रैः परस्परम\nशरैः पूर्णायतॊत्षृष्टैर अन्यॊन्यम अभिजघ्नतुः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 3, "text": "अथ कर्णः शरव्रातैर भीमं बलवद अर्दयत\nननाद बलवन नादं पुनर विव्याध चॊरसि" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 4, "text": "तं भीमॊ दशभिर बाणैः परत्यविध्यद अजिह्मगैः\nपुनर विव्याध विंशत्या शराणां नतपर्वणाम" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 5, "text": "कर्णस तु नवभिर भीमं विद्ध्वा राजन सतनान्तरे\nधवजम एकेन विव्याध सायकेन शितेन ह" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 6, "text": "सायकानां ततः पार्थस तरिषष्ट्या परत्यविध्यत\nतॊत्त्रैर इव महानागं कशाभिर इव वाजिनम" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 7, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ महाराज पाण्डवेन यशस्विना\nसृक्किणी लेलिहन वीरः करॊधसंरक्तलॊचनः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 8, "text": "ततः शरं महाराज सर्वकायावधारणम\nपराहिणॊद भीमसेनाय बलायेन्द्र इवाशनिम" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 9, "text": "स निर्भिद्य रणे पार्थं सूतपुत्र धनुश्च्युतः\nअगच्छद दारयन भूमिं चित्रपुङ्खः शिलीमुखः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 10, "text": "सर्वशैक्यां चतुष्किष्कुं गुर्वीं रुक्माङ्गदां गदाम\nपराहिणॊत सूतपुत्राय षड अस्त्राम अविचारयन" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 11, "text": "तया जघानाधिरथेः सदश्वान साधु वाहिनः\nगदया भारतः करुद्धॊ वज्रेणेन्द्र इवासुरान" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 12, "text": "ततॊ भीमॊ महाबाहुः कषुराभ्यां भरतर्षभ\nधवजम आधिरथेश छित्त्वा सूतम अभ्यहनत तदा" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 13, "text": "हताश्वसूतम उत्सृज्य रथं स पतितध्वजम\nविस्फारयन धनुः कर्णस तस्थौ भारत दुर्मनाः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 14, "text": "तत्राद्भुतम अपश्याम राधेयस्य पराक्रमम\nविरथॊ रथिनां शरेष्ठॊ वारयाम आस यद रिपुम" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 15, "text": "विरथं तं रथश्रेष्ठं दृष्ट्वाधिरथिम आहवे\nदुर्यॊधनस ततॊ राजन्न अभ्यभाषत दुर्मुखम" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 16, "text": "एष दुर्मुख राधेयॊ भीमेन विरथी कृतः\nतं रथेन नरश्रेष्ठं संपादय महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 17, "text": "दुर्यॊधन वचः शरुत्वा ततॊ भारत दुर्मुखः\nतवरमाणॊ ऽबययात कर्णं भीमं चावारयच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 18, "text": "दुर्मुखं परेक्ष्य संग्रामे सूतपुत्र पदानुगम\nवायुपुत्रः परहृष्टॊ ऽभूत सृक्किणी परिलेलिहन" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 19, "text": "ततः कर्णं महाराज वारयित्वा शिलीमुखैः\nदुर्मुखाय रथं शीघ्रं परेषयाम आस पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 20, "text": "तस्मिन कषणे महाराज नवभिर नतपर्वभिः\nसुपुङ्खैर दुर्मुखं भीमः शरैर निन्ये यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 21, "text": "ततस तम एवाधिरथिः सयन्दनं दुर्मुखे हते\nआस्थितः परबभौ राजन दीप्यमान इवांशुमान" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 22, "text": "शयानं भिन्नमर्माणं दुर्मुखं शॊणितॊक्षितम\nदृष्ट्वा कर्णॊ ऽशरुपूर्णाक्षॊ मुहूर्तं नाभ्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 23, "text": "तं गतासुम अतिक्रम्य कृत्वा कर्णः परदक्षिणम\nदीर्घम उष्णं शवसन वीरॊ न किं चित परत्यपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 24, "text": "तस्मिंस तु विवरे राजन नाराचान गार्ध्रवाससः\nपराहिणॊत सूतपुत्राय भीमसेनश चतुर्दश" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 25, "text": "ते तस्य कवचं भित्त्वा सवर्णपुङ्खा महौजसः\nहेमचित्रा महाराज दयॊतयन्तॊ दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 26, "text": "अपिबन सूतपुत्रस्य शॊणितं रक्तभॊजनाः\nकरुद्धा इव मनुष्येन्द्र भुजगाः कालचॊदिताः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 27, "text": "परसर्पमाणा मेदिन्यां ते वयरॊचन्त मार्गणाः\nअर्धप्रविष्टाः संरब्धा बिलानीव महॊरगाः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 28, "text": "तं परत्यविध्यद राधेयॊ जाम्बूनदविभूषितैः\nचतुर्दशभिर अत्य उग्रैर नाराचैर अविचारयन" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 29, "text": "ते भीमसेनस्य भुजं सव्यं निर्भिद्य पत्रिणः\nपराविशन मेदिनीं भीमाः करौञ्चं पत्ररथा इव" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 30, "text": "ते वयरॊचन्त नाराचाः परविशन्तॊ वसुंधराम\nगच्छत्य अस्तं दिनकरे दीप्यमाना इवांशवः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 31, "text": "स निर्भिन्नॊ रणे भीमॊ नाराचैर मर्मभेदिभिः\nसुस्राव रुधिरं भूरि पर्वतः सलिलं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 32, "text": "स भीमस तरिभिर आयस्तः सूतपुत्रं पतत्रिभिः\nसुपर्णवेगैर विव्याध सारथिं चास्य सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 33, "text": "स विह्वलॊ महाराज कर्णॊ भीमबलार्दितः\nपराद्रवज जवनैर अश्वै रणं हित्वा महायशाः" }, { "book": 7, "chapter": 109, "shloka": 34, "text": "भीमसेनस तु विस्फार्य चापं हेमपरिष्कृतम\nआहवे ऽतिरथॊ ऽतिष्ठज जवलन्न इव हुताशनः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nदैवम एव परं मन्ये धिक पौरुषम अनर्थकम\nयत्राधिरथिर आयस्तॊ नातरत पाण्डवं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 2, "text": "कर्णः पार्थान स गॊविन्दाञ जेतुम उत्सहते रणे\nन च कर्ण समं यॊधं लॊके पश्यामि कं चन\nइति दुर्यॊधनस्याहम अश्रौषं जल्पतॊ मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 3, "text": "कर्णॊ हि बलवाञ शूरॊ दृढधन्वा जितक्लमः\nइति माम अब्रवीत सूत मन्दॊ दुर्यॊधनः पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 4, "text": "वसु षेण सहायं मां नालं देवापि संयुगे\nकिम उ पाण्डुसुता राजन गतसत्त्वा विचेतसः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 5, "text": "तत्र तं निर्जितं दृष्ट्वा भुजंगम इव निर्विषम\nयुद्धात कर्णम अपक्रान्तं किं सविद दुर्यॊधनॊ ऽबरवीत" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 6, "text": "अहॊ दुर्मुखम एवैकं युद्धानाम अविशारदम\nपरावेशयद युद्धवहं पतंगम इव मॊहितः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 7, "text": "अश्वत्थामा मद्रराजः कृपः कर्णश च संगताः\nन शक्ताः परमुखे सथातुं नूनं भीमस्य संजय" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 8, "text": "ते ऽपि चास्य महाघॊरं बलं नागायुतॊपमम\nजानन्तॊ वयवसायं च करूरं मारुत तेजसः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 9, "text": "किमर्थं करूरकर्माणं यम कालान्तकॊपमम\nबलसंरम्भ वीर्यज्ञाः कॊपयिष्यन्ति संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 10, "text": "कर्णस तव एकॊ महाबाहुः सवबाहुबलम आश्रितः\nभीमसेनम अनादृत्य रणे ऽयुध्यत सूतजः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 11, "text": "यॊ ऽजयत समरे कर्णं पुरंदर इवासुरम\nन स पाण्डुसुतॊ जेतुं शक्यः केन चिद आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 12, "text": "दरॊणं यः संप्रमथ्यैकः परविष्टॊ मम वाहिनीम\nभीमॊ धनंजयान्वेषी कस तम अर्छेज जिजीविषुः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 13, "text": "कॊ हि संजय भीमस्य सथातुम उत्सहते ऽगरतः\nउद्यताशनि वज्रस्य महेन्द्रस्येव दानवः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 14, "text": "परेतराजपुरं पराप्य निवर्तेतापि मानवः\nन भीमसेनं संप्राप्य निवर्तेत कदा चन" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 15, "text": "पतंगा इव वह्निं ते पराविशन्न अल्पचेतसः\nये भीमसेनं संक्रुद्धम अभ्यधावन विमॊहिताः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 16, "text": "यत तत सभायां भीमेन मम पुत्रवधाश्रयम\nशप्त संरम्भिणॊग्रेण कुरूणां शृण्वतां तदा" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 17, "text": "तन नूनम अभिसंचिन्त्य दृष्ट्वा कर्णं च निर्जितम\nदुःशासनः सह भरात्रा भयाद भीमाद उपारमत" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 18, "text": "यश च संजय दुर्बुद्धिर अब्रवीत समितौ मुहुः\nकर्णॊ दुःशासनॊ ऽहं च जेष्यामॊ युधि पाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 19, "text": "स नूनं विरथं दृष्ट्वा कर्णं भीमेन निर्जितम\nपरत्याख्यानाच च कृष्णस्य भृशं तप्यति संजय" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 20, "text": "दृष्ट्वा भरातॄन हतान युद्धे भीमसेनेन दंशितान\nआत्मापराधात सुमहन नूनं तप्यति पुत्रकः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 21, "text": "कॊ हि जीवितम अन्विच्छन परतीपं पाण्डवं वरजेत\nभीमं भीमायुधं करुद्धं साक्षात कालम इव सथितम" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 22, "text": "वडवामुखमध्यस्थॊ मुच्येतापि हि मानवः\nन भीम मुखसंप्राप्तॊ मुच्येतेति मतिर मम" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 23, "text": "न पाण्डवा न पाञ्चाला न च केशव सात्यकी\nजानन्ति युधि संरब्धा जीवितं परिरक्षितुम" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 24, "text": "[स]\nयत संशॊचसि कौरव्य वर्तमाने जनक्षये\nतवम अस्य जगतॊ मूलं विनाशस्य न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 25, "text": "सवयं वैरं महत कृत्वा पुत्राणां वचने सथितः\nउच्यमानॊ न गृह्णीषे मर्त्यः पथ्यम इवौषधम" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 26, "text": "सवयं पीत्वा महाराज कालकूटं सुदुर्जरम\nतस्येदानीं फलं कृत्स्नम अवाप्नुहि नरॊत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 27, "text": "यत तु कुत्सयसे यॊधान युध्यमानान यथाबलम\nअत्र ते वर्णयिष्यामि यथा युद्धम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 28, "text": "दृष्ट्वा कर्णं तु पुत्रास ते भीमसेन पराजितम\nनामृष्यन्त महेष्वासाः सॊदर्याः पञ्च मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 29, "text": "दुर्मर्षणॊ दुःसहश च दुर्मदॊ दुर्धरॊ जयः\nपाण्डवं चित्रसंनाहास तं परतीपम उपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 30, "text": "ते समन्तान महाबाहुं परिवार्य वृकॊदरम\nदिशः शरैः समावृण्वञ शलभानाम इव वरजैः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 31, "text": "आगच्छतस तान सहसा कुमारान देवरूपिणः\nपरतिजग्राह समरे भीमसेनॊ हसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 32, "text": "तव दृष्ट्वा तु तनयान भीमसेन समीपगान\nअभ्यवर्तत राधेयॊ भीमसेनं महाबलम" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 33, "text": "विसृजन विशिखान राजन सवर्णपुङ्खाञ शिलाशितान\nतं तु भीमॊ ऽभययात तूर्णं वार्यमाणः सुतैस तव" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 34, "text": "कुरवस तु ततः कर्णं परिवार्य समन्ततः\nअवाकिरन भीमसेनं शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 35, "text": "तान बाणैः पञ्चविंशत्या साश्वान राजन नरर्षभान\nस सुतान भीम धनुषॊ भीमॊ निन्ये यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 36, "text": "परापतन सयन्दनेभ्यस ते सार्धं सूतैर गतासवः\nचित्रपुष्पधरा भग्ना वातेनेव महाद्रुमाः" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 37, "text": "तत्राद्भुतम अपश्याम भीमसेनस्य विक्रमम\nसंवार्याधिरथिं बाणैर यज जघान तवात्मजान" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 38, "text": "स वार्यमाणॊ भीमेन शितैर बाणैः समन्ततः\nसूतपुत्रॊ महाराज भीमसेनम अवैक्षत" }, { "book": 7, "chapter": 110, "shloka": 39, "text": "तं भीमसेनः संरम्भात करॊधसंरक्तलॊचनः\nविस्फार्य सुमहच चापं मुहुः कर्णम अवैक्षत" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 1, "text": "[स]\nतवात्मजांस तु पतितान दृष्ट्वा कर्णः परतापवान\nकरॊधेन महताविष्टॊ निर्विण्णॊ ऽभूत स जीवितात" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 2, "text": "आगः कृतम इवात्मानं मेने चाधिरथिस तदा\nभीमसेनं ततः करुद्धः समाद्रवत संभ्रमात" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 3, "text": "स भीमं पञ्चभिर विद्ध्वा राधेयः परहसन्न इव\nपुनर विव्याध सप्तत्या सवर्णपुङ्खैः शिलाशितैः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 4, "text": "अवहासं तु तं पार्थॊ नामृष्यत वृकॊदरः\nततॊ विव्याध राधेयं शतेन नतपर्वणाम" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 5, "text": "पुनश च विशिखैस तीक्ष्णैर विद्ध्वा पञ्चभिर आशुगैः\nधनुश चिच्छेद भल्लेन सूतपुत्रस्य मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 6, "text": "अथान्यद धनुर आदाय कर्णॊ भारत दुर्मनाः\nइषुभिश छादयाम आस भीमसेनं समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 7, "text": "तस्य भीमॊ हयान हत्वा विनिहत्य च सारथिम\nपरजहास महाहासं कृते परतिकृतं पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 8, "text": "इषुभिः कार्मुकं चास्य चकर्त पुरुषर्षभः\nतत पपात महाराज सवर्णपृष्ठं महास्वनम" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 9, "text": "अवारॊहद रथात तस्माद अथ कर्णॊ महारथः\nगदां गृहीत्वा समरे भीमसेनाय चाक्षिपत" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 10, "text": "ताम आपतन्तीं सहसा गदां दृष्ट्वा वृकॊदरः\nशरैर अवारयद राजन सर्वसैन्यस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 11, "text": "ततॊ बाणसहस्राणि परेषयाम आस पाण्डवः\nसूतपुत्र वधाकाङ्क्षी तवरमाणः पराक्रमी" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 12, "text": "तान इषून इषुभिः कर्णॊ वारयित्वा महामृधे\nकवचं भीमसेनस्य पातयाम आस सायकैः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 13, "text": "अथैनं पञ्चविंशत्या कषुद्रकाणां समार्पयत\nपश्यतां सर्वभूतानां तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 14, "text": "ततॊ भीमॊ महाराज नवभिर नतपर्वणाम\nरणे ऽपरेषयत करुद्धः सूतपुत्रस्य मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 15, "text": "ते तस्य कवचं भित्त्वा तथा बाहुं च दक्षिणम\nअभ्यगुर धरणीं तीक्ष्णा वल्मीकम इव पन्नगाः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 16, "text": "राधेयं तु रणे दृष्ट्वा पदातिनम अवस्थितम\nभीमसेनेन संरब्धं राजा दुर्यॊधनॊ ऽबरवीत\nतवरध्वं सर्वतॊ यत्ता राधेयस्य रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 17, "text": "ततस तव सुता राजञ शरुत्वा भरातुर वचॊ दरुतम\nअभ्ययुः पाण्डवं युद्धे विसृजन्तः शिताञ शरान" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 18, "text": "चित्रॊपचित्रश चित्राक्षश चारु चित्रः शरासनः\nचित्रायुधश चित्रवर्मा समरे चित्रयॊधिनः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 19, "text": "आगच्छतस तान सहसा भीमॊ राजन महारथः\nसाश्वसूत धवजान यत्तान पातयाम आस संयुगे\nते हता नयपतन भूमौ वातनुन्ना इव दरुमाः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 20, "text": "दृष्ट्वा विनिहतान पुत्रांस तव राजन महारथान\nअश्रुपूर्णमुखः कर्णः कश्मलं समपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 21, "text": "रथम अन्यं समास्थाय विधिवत कल्पितं पुनः\nअभ्ययात पाण्डवं युद्धे तवरमाणः पराक्रमी" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 22, "text": "ताव अन्यॊन्यं शरैर विद्ध्वा सवर्णपुङ्खैः शिलाशितैः\nवयभ्राजेतां महाराज पुष्पिताव इव किंशुकौ" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 23, "text": "षट तरिंशद्भिस ततॊ भल्लैर निशितैस तिग्मतेजनैः\nवयधमत कवचं करुद्धः सूतपुत्रस्य पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 24, "text": "रक्तचन्दन दिग्धाङ्गौ शरैः कृतमहाव्रणौ\nशॊणिताक्तौ वयराजेतां कालसूर्याव इवॊदितौ" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 25, "text": "तौ शॊणितॊक्षितैर गात्रैः शरैश छिन्नतनुच छदौ\nविवर्माणौ वयराजेतां निर्मुक्ताव इव पन्नगौ" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 26, "text": "वयाघ्राव इव नरव्याघ्रौ दंष्ट्राभिर इतरेतरम\nशरदंष्ट्रा विधुन्वानौ ततक्षतुर अरिंदमौ" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 27, "text": "वारणाव इव संसक्तौ रङ्गमध्ये विरेजतुः\nतुदन्तौ विशिखैस तीक्ष्णैर मत्तवारणविक्रमौ" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 28, "text": "परच्छादयन्तौ समरे शल जालैः परस्परम\nरथाभ्यां नादयन्तौ च दिशः सर्वा विचेरतुः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 29, "text": "तौ रथाभ्यां महाराज मण्डलावर्तनादिषु\nवयरॊचेतां महात्मानौ वृत्र वज्रधराव इव" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 30, "text": "स हस्ताभरणाभ्यां तु भुजाभ्यां विक्षिपन धनुः\nवयरॊचत रणे भीमः स विद्युद इव तॊयदः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 31, "text": "स चापघॊषस्तनितः शरधाराम्बुदॊ महान\nभीम मेघॊ महाराज कर्ण पर्वतम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 32, "text": "ततः शरसहस्रेण धनुर्मुक्तेन भारत\nपाण्डवॊ वयकिरत कर्णं घनॊ ऽदरिम इव वृष्टिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 33, "text": "तत्रावैक्षन्त पुत्रास ते भीमसेनस्य विक्रमम\nसुपुङ्खैः कङ्कवासॊभिर यत कर्णं छादयच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 34, "text": "स नन्दयन रणे पार्थं केशवं च यशस्विनम\nसात्यकिं चक्ररक्षौ च भीमः कर्णम अयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 111, "shloka": 35, "text": "विक्रमं भुजयॊर वीर्यं धैर्यं च विदितात्मनः\nपुत्रास तव महाराज ददृशुः पाण्डवस्य ह" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 1, "text": "[स]\nभीमसेनस्य राधेयः शरुत्वा जयातलनिस्वनम\nनामृष्यत यथामत्तॊ गजः परतिगज सवनम" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 2, "text": "अपक्रम्य स भीमस्य मुहूर्तं शरगॊचरात\nतव चाधिरथिर दृष्ट्वा सयन्दनेभ्यश चयुतान सुतान" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 3, "text": "भीमसेनेन निहतान विमना दुःखितॊ ऽभवत\nनिःश्वस्न दीर्घम उष्णं च पुनः पाण्डवम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 4, "text": "स ताम्रनयनः करॊधाच छवसन्न इव महॊरगः\nबभौ कर्णः शरान अस्यन रश्मिवान इव भास्करः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 5, "text": "रश्मिजालैर इवार्कस्य विततैर भरतर्षभः\nकर्ण चापच्युतैर बाणैः पराच्छाद्यत वृकॊदरः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 6, "text": "कर्ण चापच्युताश चित्राः शरा बर्हिणवाससः\nविविशुः सर्वतः पार्थं वासायेवाण्डजा दरुमम" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 7, "text": "कर्ण चापच्युता बाणाः संपतन्तस ततस ततः\nरुक्मपुङ्खा वयराजन्त हंसाः शरेणी कृता इव" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 8, "text": "चापध्वजॊपस्करेभ्यश छत्राद ईषा मुखाद युगात\nपरभवन्तॊ वयदृश्यन्त राजन्न आधिरथेः शराः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 9, "text": "खं पूरयन महावेगान खगमान खग वाससः\nसुवर्णविकृतांश चित्रान मुमॊचाधिरथिः शरान" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 10, "text": "तम अन्तकम इवायस्तम आपतन्तं वृकॊदरः\nतयक्त्वा पराणान अभिक्रुध्य विव्याध नवभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 11, "text": "तस्य वेगम असंसह्यं दृष्ट्वा कर्णस्य पाण्डवः\nमहतश च शरौघांस तान नैवाव्यथत वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 12, "text": "ततॊ विधम्याधिरथेः शरजालानि पाण्डवः\nविव्याध कर्णं विंशत्या पुनर अन्यैः शितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 13, "text": "यथैव हि शरैः पार्थः सूतपुत्रेण छादितः\nतथैव कर्णं समरे छादयाम आस पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 14, "text": "दृष्ट्वा तु भीमसेनस्य विक्रमं युधि भारत\nअभ्यनन्दंस तदीयाश च संप्रहृष्टाश च चारणाः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 15, "text": "भूरिश्रवाः कृपॊ दरौणिर मद्रराजॊ जयद्रथः\nउत्तमौजा युधामन्युः सात्यकिः केशवार्जुनौ" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 16, "text": "कुरुपाण्डवानां परवरा दश राजन महारथाः\nसाधु साध्व इति वेगेन सिंहनादम अथानदन" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 17, "text": "तस्मिंस तु तुमुले शब्दे परवृत्ते लॊमहर्षणे\nअभ्यभाषत पुत्रांस ते राजन दुर्यॊधनस तवरन" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 18, "text": "राज्ञश च राजपुत्रांश च सॊदर्यांश च विशेषतः\nकर्णं गच्छत भद्रं वः परीप्सन्तॊ वृकॊदरात" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 19, "text": "पुरा निघ्नन्ति राधेयं भीमचापच्युताः शराः\nते यतध्वं महेष्वासाः सूतपुत्रस्य रक्षणे" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 20, "text": "दुर्यॊधन समादिष्टाः सॊदर्याः सप्त मारिषः\nभीमसेनम अभिद्रुत्य संरब्धाः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 21, "text": "ते समासाद्य कौन्तेयम आवृण्वञ शरवृष्टिभिः\nपर्वतं वारिधाराभिः परावृषीव बलाहकाः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 22, "text": "ते ऽपीडयन भीमसेनं करुद्धाः सप्त महारथाः\nपरजासंहरणे राजन सॊमं सप्त गरहा इव" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 23, "text": "ततॊ वामेन कौनेयः पीडयित्वा शरासनम\nमुष्टिना पाण्डवॊ राजन दृढेन सुपरिष्कृतम" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 24, "text": "मनुष्यसमतां जञात्वा सप्त संधाय सायकान\nतेभ्यॊ वयसृजद आयस्तः सूर्यरश्मि निभान परभुः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 25, "text": "निरस्यन्न इव देहेभ्यस तनयानाम असूंस तव\nभीमसेनॊ महाराज पूर्ववैरम अनुस्मरन" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 26, "text": "ते कषिप्ता भीमसेनेन शरा भारत भारतान\nविदार्य खं समुत्पेतुः सवर्णपुङ्खाः शिलाशिताः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 27, "text": "तेषां विदार्य चेतांसि शरा हेमविभूषिताः\nवयराजन्त महाराज सुपर्णा इव खेचराः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 28, "text": "शॊणितादिग्ध वाजाग्राः सप्त हेमपरिष्कृताः\nपुत्राणां तव राजेन्द्र पीत्वा शॊणितम उद्गताः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 29, "text": "ते शरैर भिन्नमर्माणॊ रथेभ्यः परापतन कषितौ\nगिरिसानु रुहा भग्ना दविपेनेव महाद्रुमाः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 30, "text": "शत्रुंजयः शत्रुसहश चित्रश चित्रायुधॊ दृढः\nचित्रसेनॊ विकर्णश च सप्तैते विनिपातिताः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 31, "text": "तान निहत्य महाबाहू राधेयस्यैव पश्यतः\nसिंहनाद रवं घॊरम असृजत पाण्डुनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 32, "text": "स रवस तस्य शूरस्य धर्मराजस्य भारत\nआचख्याव इव तद युद्धं विजयं चात्मनॊ महत" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 33, "text": "तं शरुत्वा सुमहानादं भीमसेनस्य धन्विनः\nबभूव परमा परीतिर धर्मराजस्य संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 34, "text": "ततॊ हृष्टॊ महाराज वादित्राणां महास्वनैः\nभीमसेनरवं पार्थः परतिजग्राह सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 35, "text": "अभ्ययाच चैव समरे दरॊणम अस्त्रभृतां वरम\nहर्षेण महता युक्तः कृतसंज्ञे वृकॊदरे" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 36, "text": "एकत्रिंशन महाराज पुत्रांस तव महारथान\nहतान दुर्यॊधनॊ दृष्ट्वा कषत्तुः सस्मार तद वचः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 37, "text": "तद इदं समनुप्राप्तं कषत्तुर हितकरं वचः\nइति संचिन्त्य राजासौ नॊत्तरं परत्यपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 38, "text": "यद दयूतकाले दुर्बुद्धिर अब्रवीत तनयस तव\nयच च कर्णॊ ऽबरवीत कृष्णां सभायां परुषं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 39, "text": "परमुखे पाण्डुपुत्राणां तव चैव विशां पते\nकौरवाणां च सर्वेषाम आचार्यस्य च संनिधौ" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 40, "text": "विनष्टाः पाण्डवाः कृष्णे शाश्वतं नरकं गताः\nपतिम अन्यं वृणीष्वेति तस्येदं फलम आगतम" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 41, "text": "यः सम तां पौरुषाण्य आहुः सभाम आनाय्य दरौपदीम\nपाण्डवान उग्रधनुषः करॊधयन्तस तवात्मजाः" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 42, "text": "तं भीमसेनः करॊधाग्निं तरयॊदश समाः सथितम\nविसृजंस तव पुत्राणाम अन्तं गच्छति कौरव" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 43, "text": "विलपंश च बहु कषत्ता शमं नालभत तवयि\nसपुत्रॊ भरतश्रेष्ठ तस्य भुङ्क्ष्व फलॊदयम\nइतॊ विकर्णॊ राजेन्द्र चित्रसेनश्च वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 44, "text": "परवरान आत्मजानां ते सुतांश चान्यान महारथान\nयान यांश च ददृशे भीमश चक्षुर्विषयम आगतान\nपुत्रांस तव महाबाहॊ तवरया ताञ जघान ह" }, { "book": 7, "chapter": 112, "shloka": 45, "text": "तवत्कृते हय अहम अद्राक्षं दह्यमानां वरूथिनीम\nसहस्रशः शरैर मुक्तैः पाण्डवेन वृषेण च" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nमहान अपनयः सूत ममैवात्र विशेषतः\nस इदानीम अनुप्राप्तॊ मन्ये संजय शॊचतः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 2, "text": "यद गतं तद्गतम इति ममासीन मनसि सथितम\nइदानीम अत्र किं कार्यं परकरिष्यामि संजय" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 3, "text": "यथा तव एष कषयॊ वृत्तॊ ममापनय संभवः\nवीराणां तन ममाचक्ष्व सथिरी भूतॊ ऽसमि संजय" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 4, "text": "[स]\nकर्ण भीमौ महाराज पराक्रान्तौ महाहवे\nबाणवर्षाण्य अवर्षेतां वृष्टिमन्ताव इवाम्बुदौ" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 5, "text": "भीम नामाङ्किता बाणाः सवर्णपुङ्खाः शिलाशिताः\nविविशुः कर्णम आसाद्य भिन्दन्त इव जीवितम" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 6, "text": "तथैव कर्ण निर्मुक्तैः स विषैर इव पन्नगैः\nअकीर्यत रणे भीमः शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 7, "text": "तयॊः शरैर महाराज संपतद्भिः समन्ततः\nबभूव तव सैन्यानां संक्षॊभः सागरॊपमः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 8, "text": "भीमचापच्युतैर बाणैस तव सैन्यम अरिंदम\nअवध्यत चमूमध्ये घॊरैर आशीविषॊपमैः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 9, "text": "वारणैः पतितै राजन वाजिभिश च नरैः सह\nअदृश्यत मही कीर्णा वातनुन्नैर दरुमैर इव" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 10, "text": "ते वध्यमानाः समरे भीमचापच्युतैः शरैः\nदराद्रवंस तावका यॊधाः किम एतद इति चाब्रुवन" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 11, "text": "ततॊ वयुदस्तं तत सैन्यं सिन्धुसौवीरकौरवम\nपरॊत्सारितं महावेगैः कर्ण पाण्डवयॊः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 12, "text": "ते शरातुर भूयिष्ठा हताश्वनरवाहनाः\nउत्सृज्य कर्णं भीमं च पराद्रवन सर्वतॊदिशम" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 13, "text": "नूनं पार्थार्थम एवास्मान मॊहयन्ति दिवौकसः\nयत कर्ण भीम परभवैर वध्यते नॊ बलं शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 14, "text": "एवं बरुवन्तॊ यॊधास ते तावका भयपीडिताः\nशरपातं समुत्सृज्य सथिता युद्धदिदृक्षवः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 15, "text": "ततः परावर्तत नदी घॊररूपा महाहवे\nबभूव च विशेषेण भीरूणां भयवर्धिनी" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 16, "text": "वारणाश्वमनुष्याणां रुधिरौघसमुद्भवा\nसंवृता गतसत्त्वैश च मनुष्यगजवाजिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 17, "text": "सानुकर्ष पताकैश च दविपाश्वरथभूषणैः\nसयन्दनैर अपविद्धैश च भग्नचक्राक्ष कूबरैः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 18, "text": "जातरूपपरिष्कारैर धनुर्भिः सुमहाधनैः\nसुवर्णपुङ्खैर इषुभिर नाराचैश च सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 19, "text": "कर्ण पाण्डव निर्मुक्तैर निर्मुक्तैर इव पन्नगैः\nपरासतॊमर संघातैः खड्गैश च सपरश्वधैः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 20, "text": "सुवर्णविकृतैश चापि गदामुसलपट्टिशैः\nवज्रैश च विविधाकारैः शक्तिभिः परिघैर अपि\nशतघ्नीभिश च चित्राभिर बभौ भारत मेदिनी" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 21, "text": "कनकाङ्गद केयूरैः कुण्डलैर मणिभिः शुभैः\nतनुत्रैः स तरत्रैश च हारैर निष्कैश च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 22, "text": "वस्त्रैश छत्रैश च विध्वस्तैश चामरा वयजनैर अपि\nजगाश्वमौनजिर भिन्नैः शस्त्रैः सयन्दनभूषणैः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 23, "text": "तैस तैश च विविधैर भावैस तत्र तत्र वसुंधरा\nपतितैर अपविद्धैश च संबभौ दयौर इव गरहैः" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 24, "text": "अचिन्त्यम अद्भुतं चैव तयॊः कर्मातिमानुषम\nदृष्ट्वा चारणसिद्धानां विस्मयः समपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 25, "text": "अग्नेर वायुसहायस्य गतिः कक्ष इवाहवे\nआसीद भीम सहायस्य रौद्रम आधिरथेर गतम\nनिपातितध्वजरथं हतवाजि नरद्विपम" }, { "book": 7, "chapter": 113, "shloka": 26, "text": "गजाभ्यां संप्रयुक्ताभ्याम आसीन नडवनं यथा\nतथा भूतं महत सैन्यम आसीद भारत संयुगे\nविमर्दः कर्ण भीमाभ्याम आसीच च परमॊ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 1, "text": "[स]\nततः कर्णॊ महाराज भीमं विद्ध्वा तरिभिः शरैः\nमुमॊच शरवर्षाणि चित्राणि च बहूनि च" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 2, "text": "वध्यमानॊ महाराज सूतपुत्रेण पाण्डवः\nन विव्यथे भीमसेनॊ भिद्यमान इवाचलः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 3, "text": "स कर्णं कर्णिना कर्णे पीतेन निशितेन च\nविव्याध युधि राजेन्द्र भीमसेनः पतत्रिणा" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 4, "text": "सकुण्डलं मह तकर्णात कर्णस्यापातयद भुवि\nतपनीयं महाराज दीप्तं जयॊतिर इवाम्बरात" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 5, "text": "अथापरेण भल्लेन सूतपुत्रं सतनान्तरे\nआजघान भृशं भीमः समयन्न इव महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 6, "text": "पुनर अस्य तवरन भीमॊ नाराचान दश भारत\nरणे परैषीन महावेगान यमदण्डॊपमांस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 7, "text": "ते ललाटं समासाद्य सूतपुत्रस्य मारिष\nविविशुश चॊदितास तेन वल्मीकम इव पन्नगाः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 8, "text": "ललाटस्थैस तु तैर बाणैः सूतपुत्रॊ वयरॊचत\nनीलॊत्पलमयीं मालां धारयन स पुरा यथा" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 9, "text": "ततः करुद्धॊ रणे कर्णः पीडितॊ दृढधन्वना\nवेगं चक्रे महावेगॊ भीमसेनवधं परति" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 10, "text": "तस्मै कर्णः शतं राजन्न इषूणां गार्ध्रवाससाम\nअमर्षी बलवान करुद्धः परेषयाम आस भारत" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 11, "text": "ततः परासृजद उग्राणि शरवर्षाणि पाण्डवः\nसमरे तम अनादृत्य नास्य वीर्यम अचिन्तयत" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 12, "text": "ततः कर्णॊ महाराज पाण्डवं निशितैः शरैः\nआजघानॊरसि करुद्धः करुद्ध रूपं परंतपः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 13, "text": "जीमूताव इव चान्यॊन्यं तौ ववर्षतुर आहवे\nतलशब्दरवैश चैव तरासयन्तौ परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 14, "text": "शरजालैश च विविधैश छादयाम आसतुर मृधे\nअन्यॊन्यं समरे करुद्धौ कृतप्रतिकृतैषिणौ" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 15, "text": "ततॊ भीमॊ महाबाहू राधेयस्य महात्मनः\nकषुरप्रेण धनुश छित्त्वा कर्णं विव्याध पत्रिणा" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 16, "text": "तद अपास्य धनुश छिन्नं सूतपुत्रॊ महामनाः\nअन्यत कार्मुकम आदत्त वेगघ्नं भारसाधनम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 17, "text": "दृष्ट्वा च कुरु सौवीरै सैन्धवानां बलक्षयम\nस वर्म धवजशस्त्रैश च पतितैः संवृतां महीम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 18, "text": "हस्त्यश्वनरदेहांश च गतासून परेक्ष्य सर्वतः\nसूतपुत्रस्य संरम्भाद दीप्तं वपुर अजायत" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 19, "text": "स विस्फार्य महच चापं कार्तस्वरविभूषितम\nभिमं परैक्षत राधेयॊ राजन घॊरेण चक्षुषा" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 20, "text": "ततः करुद्धः शरान अस्यन सूतपुत्रॊ वयरॊचत\nमध्यंदिनगतॊ ऽरचिष्माञ शरदीव दिवाकरः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 21, "text": "मरीचिविकचस्येव राजन भानुमतॊ वपुः\nआसीद आधिरथेर घॊरं वपुः शरशतार्चिषः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 22, "text": "कराभ्याम आददानस्य संदधानस्य चाशुगान\nविकर्षतॊ मुञ्चतॊ वा नान्तरं ददृशू रणे" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 23, "text": "अग्निचक्रॊपमं घॊरं मण्डलीकृतम आयुधम\nकर्णस्यासीन महाराज सव्यदक्षिणम अस्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 24, "text": "सवर्णपुङ्खाः सुनिशिताः कर्ण चापच्युताः शराः\nपराच्छादयन महाराज दिशः सूर्यस्य च परभाम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 25, "text": "ततः कनकपुङ्खानां शराणां नतपर्वणाम\nधनुश्च्युतानां वियति ददृशे बहुधा वरजः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 26, "text": "शरासनाद आधिरथेः परभवन्तः सम सायकाः\nशरेणी कृता वयराजन्त राजन करौञ्चा इवाम्बरे" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 27, "text": "गार्ध्रपत्राञ शिला धौतान कार्तस्वरविभूषितान\nमहावेगान परदीप्ताग्रान मुमॊचाधिरथिः शरान" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 28, "text": "ते तु चापबलॊद्धूताः शातकुम्भविभूषिताः\nअजस्रम अन्वकीर्यन्त शराः पार्थरथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 29, "text": "ते वयॊम्नि रत्नविकृता वयकाशन्त सहस्रशः\nशलभानाम इव वराताः शराः कर्ण समीरिताः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 30, "text": "चापाद आधिरथेर मुक्ताः परपतन्तः सम सायकाः\nएकॊ दीर्घ इव परांशुः परभवन दृश्यते शरः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 31, "text": "पर्वतं वारिधाराभिश छादयन्न इव तॊयदः\nकर्णः पराच्छादयत करुद्धॊ भीमं सायकवृष्टिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 32, "text": "तत्र भारत भीमस्य बलवीर्यपराक्रमम\nवयवसायं च पुत्रास ते परैक्षन्त कुरुभिः सह" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 33, "text": "तां समुद्रम इवॊद्धूतां शरवृष्टिं समुत्थिताम\nअचिन्तयित्वा भीमस तु करुद्धः कर्णम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 34, "text": "रुक्मपृष्ठं महच चापं भीमस्यासीद विशां पते\nआकर्षन मण्डलीभूतं शक्रचापम इवापरम\nतस्माच छराः परादुरासन पूरयन्त इवाम्बरम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 35, "text": "सुवर्णपुङ्खैर भीमेन सायकैर नतपर्वभिः\nगगने रचिता माला काञ्चनीव वयराजत" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 36, "text": "ततॊ वयॊम्नि विषक्तानि शरजालानि भागशः\nआहतानि वयशीर्यन्त भीमसेनस्य पत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 37, "text": "कर्णस्य शरजालौघै भीमसेनस्य चॊभयॊः\nअग्निस्फुलिङ्ग संस्पर्शैर अञ्जॊ गतिभिर आहवे\nतैस तैः कनकपुङ्खानां दयौर आसीत संवृता वरजैः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 38, "text": "स भीमं छादयन बाणैः सूतपुत्रः पृथग्विधैः\nउपारॊहद अनादृत्य तस्य वीर्यं महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 39, "text": "तयॊर विसृजतॊस तत्र शरजालानि मारिष\nवायुभूतान्य अदृश्यन्त संसक्तानीतरेतरम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 40, "text": "तस्मै कर्णः शितान बाणान कर्मार परिमार्जितान\nसुवर्णविकृतान करुद्धः पराहिणॊद वधकाङ्क्षया" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 41, "text": "तान अन्तरिक्षे विशिखैर तरिधैकैकम अशातयत\nविशेषयन सूतपुत्रं भीमस तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 42, "text": "पुनश चासृजद उग्राणि शरवर्षाणि पाण्डवः\nअमर्षी बलवान करुद्धॊ दिधक्षन्न इव पावकः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 43, "text": "तस्य तान्य आददे कर्णः सर्वाण्य अस्त्राण्य अभीतवत\nयुध्यतः पाण्डुपुत्रस्य सूतपुत्रॊ ऽसत्रमायया" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 44, "text": "तस्येषुधी धनुर्ज्यांच बाणैः संनतपर्वभिः\nरश्मीन यॊक्त्राणि चाश्वानां कर्णॊ वैकर्तनॊ ऽचछिनत" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 45, "text": "अथास्याश्वान पुनर हत्वा तरिभिर विव्याध सारथिम\nसॊ ऽवप्लुत्य दरुतं सूतॊ युयुधान रथं ययौ" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 46, "text": "उत्स्मयन्न इव भीमस्य करुद्धः कालानलप्रभः\nधवजं चिच्छेद राधेयः पातकाश च नयपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 47, "text": "स विधन्वा महाराज रथशक्तिं परामृशत\nताम अवासृजद आविध्य करुद्धः कर्ण रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 48, "text": "ताम आधिरथिर आयस्तः शक्तिं हेमपरिष्कृताम\nआपतन्तीं महॊल्काभां चिच्छेद दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 49, "text": "सापतद दशधा राजन निकृत्ता कर्ण सायकैः\nअस्यतः सूतपुत्रस्य मित्रार्थं चित्रयॊधिनः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 50, "text": "स चर्मादत्त कौन्तेयॊ जातरूपपरिष्कृतम\nखड्गं चान्यतर परेप्सुर मृत्यॊर अग्रे जयस्य वा\nतद अस्य सहसा कर्णॊ वयधमत परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 51, "text": "स विचर्मा महाराज विरथः करॊधमूर्छितः\nअसिं परासृजद आविध्य तवरन कर्ण रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 52, "text": "सधनुः सूतपुत्रस्य छित्त्वा जयां च सुसंशितः\nअपतद भुवि निस्त्रिंशश चयुतः सर्प इवाम्बरात" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 53, "text": "ततः परहस्याधिरथिर अन्यद आदत्त कार्मुकम\nशत्रुघ्नं समरे करुद्धॊ दृढज्यं वेगवत्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 54, "text": "स भीमसेनः कुपितॊ बलवान सत्यविक्रमः\nविहायसं पराक्रमद वै कर्णस्य वयथयन मनः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 55, "text": "तस्य तच चरितं दृष्ट्वा संग्रामे विजयैषिणः\nलयम आस्थाय राधेयॊ भीमसेनम अवञ्चयत" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 56, "text": "तम अदृष्ट्वा रथॊपस्थे निलीनं वयथितेन्द्रियम\nधवजम अस्य समासाद्य तस्थौ स धरणीतले" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 57, "text": "तद अस्य कुरवः सर्वे चारणाश चाभ्यपूजयन\nयद इयेष रथात कर्णं हन्तुं तार्क्ष्य इवॊरगम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 58, "text": "स छिन्नधन्वा विरथः सवधर्मम अनुपालयन\nसवरथं पृष्ठतः कृत्वा युद्धायैव वयवस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 59, "text": "तद विहत्यास्य राधेयस तत एनं समभ्ययात\nसंरब्धः पाण्डवं संख्ये युद्धाय समुपस्थितम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 60, "text": "तौ समेतौ महारङ्गे सपर्धमानौ महाबलौ\nजीमूताव इव घर्मान्ते गर्जमानौ नभस्तले" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 61, "text": "तयॊर आसीत संप्रहारः करुद्धयॊर नरसिंहयॊः\nअमृष्यमाणयॊः संख्ये देवदानवयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 62, "text": "कषीणशस्त्रस तु कौन्तेयः कर्णेन समभिद्रुतः\nदृष्ट्वार्जुन हतान नागान पतितान पर्वतॊपमान\nरथमार्ग विघातार्थं वयायुधः परविवेश ह" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 63, "text": "हस्तिनां वरजम आसाद्य रथदुर्गं परविश्य च\nपाण्डवॊ जीविताकाङ्क्षी राधेयं नाभ्यहारयत" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 64, "text": "वयवस्थानम अथाकाङ्क्षन धनंजय शरैर हतम\nउद्यम्य कुञ्जरं पार्थस तस्थौ परपुरंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 65, "text": "तम अस्य विशिखैः कर्णॊ वयधमत कुञ्जरं पुनः\nहस्त्यङ्गान्य अथ कर्णाय पराहिणॊत पाण्डवॊ नदन" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 66, "text": "चक्राण्य अश्वांस तथा वाहान्न्यद यत पश्यति भूतले\nतत तद आदाय चिक्षेप करुद्धः कर्णाय पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 67, "text": "तद अस्य सर्वं चिच्छेद कषिप्तं कषिप्तं शितैः शरैः\nवयायुधं नावधीच चैनं कर्णः कुन्त्या वचः समरन" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 68, "text": "धनुषॊ ऽगरेण तं कर्णस तव अभिद्रुत्य परामृशत\nउत्स्मयन्न इव राधेयॊ भीमसेनम उवाच ह" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 69, "text": "पुनः पुनस तूबरक मूढ औदरिकेति च\nअकृतास्त्रक मा यॊत्सीर बाल संग्रामकातर" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 70, "text": "यत्र भॊज्यं बहुविधं भक्ष्यं पेयं च पाण्डव\nतत्र तवं दुर्मते यॊग्यॊ न युद्धेषु कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 71, "text": "मुनिर भूत्वाथ वा भीम फलान यद धि सुदुर्मते\nवनाय वरज कौन्तेय न तवं युद्धविशारदः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 72, "text": "फलमूलाशने युक्तस तवं तथातिथि भॊजने\nन तवां शस्त्रसमुद्यॊगॊ यॊग्यं मन्ये वृकॊदर" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 73, "text": "पुष्पमूलफलाहारॊ वरतेषु नियमेषु च\nउचितस तवं वने भीम न तवं युद्धविशारदः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 74, "text": "कव युद्धं कव मुनित्वं च वनं गच्छ वृकॊदर\nन तवं युद्धॊचितस तात वनवास रतिर भव" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 75, "text": "सूदान भृत्यजनान दासांस तवं गृहे तवरयन भृशम\nयॊग्यस ताडयितुं करॊधाद भॊजनार्थं वृकॊदर" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 76, "text": "कौमारे यानि चाप्य आसन्न अप्रियाणि विशां पते\nपूर्ववृत्तानि चाप्य एनं रूक्षाण्य अश्रावयद भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 77, "text": "अथैनं तत्र संलीनम अस्पृशद धनुषा पुनः\nपरहसंश च पुनर वाक्यं भीमम आह वृषस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 78, "text": "यॊद्धव्यम आविशन यत्र न यॊद्धव्यं तु मादृशैः\nमादृशैर युध्यमानानाम एतच चान्यच च विद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 79, "text": "गच्छ वा यत्र तौ कृष्णौ तौ तवा रक्षिष्यतॊ रणे\nगृहं वा गच्छ कौनेय किं ते युद्धेन बालक" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 80, "text": "एवं तं विरथं कृत्वा कर्णॊ राजन वयकत्थत\nपरमुखे वृष्णिसिंहस्य पार्थस्य च महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 81, "text": "ततॊ राजञ शिला धौताञ शराञ शाखामृगध्वजः\nपराहिणॊत सूतपुत्राय केशवेन परचॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 82, "text": "ततः पार्थ भुजॊत्सृष्टाः शराः काञ्चनभूषणाः\nगाण्डीवप्रभवाः कर्णं हंसाः करौञ्चम इवाविशन" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 83, "text": "स भुजंगैर इवायस्तैर गाण्डीवप्रेषितैः शरैः\nभीमसेनाद अपासेधत सूतपुत्रं धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 84, "text": "स छिन्नधन्वा भीमेन धनंजय शराहतः\nकर्णॊ भीमाद अपायासीद रथेन महता दरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 85, "text": "भीमॊ ऽपि सात्यकेर वाहं समारुह्य नरर्षभः\nअन्वयाद भरातरं संख्ये पाण्डवं सव्यसाचिनम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 86, "text": "ततः कर्णं समुद्दिश्य तवरमाणॊ धनंजयः\nनाराचं करॊधताम्राक्षः परैषीन मृत्युम इवान्तकः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 87, "text": "स गरुत्मान इवाकाशे परार्थयन भुजगॊत्तमम\nनाराचॊ ऽभयपतत कर्णं तूर्णं गाण्डीवचॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 88, "text": "तम अन्तरिक्षे नाराचं दरौणिश चिच्छेद पत्रिणा\nधनंजय भयात कर्णम उज्जिहीर्षुर महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 89, "text": "ततॊ दरौणिं चतुःषष्ट्या विव्याध कुपितॊ ऽरजुनः\nशिलीमुखैर महाराज मा गास तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 90, "text": "स तु मत्तगजाकीर्णम अनीकं रथसंकुलम\nतूर्णम अभ्याविशद दरौणिर धनंजय शरार्दितः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 91, "text": "ततः सुवर्णपृष्ठानां धनुषां कूजतां रणे\nशब्दं गाण्डीवघॊषेण कौनेयॊ ऽभयभवद बली" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 92, "text": "धनंजयस तथा यान्तं पृष्ठतॊ दरौणिम अभ्ययात\nनातिदीर्घम इवाध्वानं शरैः संत्रासयन बलम" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 93, "text": "विदार्य देहान नाराचैर नरवारणवाजिनाम\nकङ्कबर्हिण वासॊभिर बलं वयधमद अर्जुनः" }, { "book": 7, "chapter": 114, "shloka": 94, "text": "तद बलं भरतश्रेष्ठ स वाजिद्विप मानवम\nपाकशासनिर आयस्तः पार्थः संनिजघान ह" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nअहन्य अहनि मे दीप्तं यशः पतति संजय\nहता मे बहवॊ यॊधा मन्ये कालस्य पर्ययम" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 2, "text": "धनंजयस तु संक्रुद्धः परविष्टॊ मामकं बलम\nरक्षितं दरॊणकर्णाभ्याम अप्रवेश्यं सुरैर अपि" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 3, "text": "ताभ्याम ऊर्जितवीर्याभ्याम आप्यायित पराक्रमः\nसहितः कृष्ण भीमाभ्यां शिनीनाम ऋषभेण च" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 4, "text": "तदा परभृति मा शॊकॊ दहत्य अग्निर इवाशयम\nगरस्तान हि परतिपश्यामि भूमिपालान स सैन्धवान" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 5, "text": "अप्रियं सुमहत कृत्वा सिन्धुराजः किरीटिनः\nचक्षुर्विषयम आपन्नः कथं मुच्येत जीवितः" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 6, "text": "अनुमानाच च पश्यामि नास्ति संजय सैन्धवः\nयुद्धं तु तद यथावृत्तं तन ममाचक्ष्व पृच्छतः" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 7, "text": "यच च विक्षॊभ्य महतीं सेनां संलॊड्य चासकृत\nएकः परविष्टः संक्रुद्धॊ नलिनीम इव कुञ्जरः" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 8, "text": "तस्य वृष्णिप्रवीरस्य बरूहि युद्धं यथातथम\nधनंजयार्थे यत तस्य कुशलॊ हय असि संजय" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 9, "text": "[स]\nतथा तु वैकर्तन पीडितं तं; भीमं परयान्तं पुरुषप्रवीरम\nसमीक्ष्य राजन नरवीरमध्ये; शिनिप्रवीरॊ ऽनुययौ रथेन" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 10, "text": "नदन यथा वज्रधरस तपान्ते; जवलन यथा जलदान्ते च सूर्यः\nनिघ्नन्न अनिंत्रान धनुषा दृढेन; संकम्पयंस तव पुत्रस्य सेनाम" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 11, "text": "तं यान्तम अश्वै रजतप्रकाशैर; आयॊधने नरवीरं चरन्तम\nनाशक्नुवन वारयितुं तवदीयाः; सर्वे रथा भारत माधवाग्र्यम" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 12, "text": "अमर्षपूर्णस तव अनिवृत्त यॊधी; शरासनी काञ्चनवर्म धारी\nअलम्बुसः सात्यकिं माधवाग्र्यम; अवारयद राजवरॊ ऽभिपत्य" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 13, "text": "तयॊर अभूद भारत संप्रहारस; तथागतॊ नैव बभूव कश चित\nपरैक्षन्त एवाहव शॊभिनौ तौ; यॊधास तवदीयाश च परे च सर्वे" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 14, "text": "अविध्यद एनं दशभिः पृषत्कैर; अलम्बुसॊ राजवरः परसह्य\nअनागतान एव तु तान पृषत्कांश; चिच्छेद बाणैः शिनिपुंगवॊ ऽपि" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 15, "text": "पुनः स बाणैस तरिभिर अग्निकल्पैर; आकर्णपूर्णैर निशितैः सुपुङ्खैः\nविव्याध देहावरणं विदार्य; ते सात्यकेर आविविशुः शरीरम" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 16, "text": "तैः कायम अस्याग्न्य अनिलप्रभावैर; विदार्य बाणैर अपरैर जवलद्भिः\nआजघ्निवांस तान रजतप्रकाशान; अश्वांश चतुर्भिश चतुरः परसह्य" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 17, "text": "तथा तु तेनाभिहतस तरस्वी; नप्ता शिनेश चक्रधर परभावः\nअलम्बुसस्यॊत्तम वेगवद्भिर; हयांश चतुर्भिर निजघान बाणैः" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 18, "text": "अथास्य सूतस्य शिरॊ निकृत्य; भल्लेन कालानलसंनिभेन\nसकुण्डलं पूर्णशशिप्रकाशं; भराजिष्णु वक्त्रं निचकर्त देहात" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 19, "text": "निहत्य तं पार्थिव पुत्रपौत्रं; संख्ये मधूनाम ऋषभः परमाथी\nततॊ ऽनवयाद अर्जुनम एव वीरः; सैन्यानि राजंस तव संनिवार्य" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 20, "text": "अन्वागतं वृष्णिवरं समीक्ष्य; तथारिमध्ये परिवर्तमानम\nघनन्तं कुरूणाम इषुभिर बलानि; पुनः पुनर वायुर इवाभ्रपूगान" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 21, "text": "ततॊ ऽवहन सैन्धवाः साधु दान्ता; गॊक्षीरकुन्देन्दु हिमप्रकाशाः\nसुवर्णजालावतताः सदश्वा; यतॊ यतः कामयते नृसिंहः" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 22, "text": "अथात्मजास ते सहिताभिपेतुर; अन्ये च यॊधास तवरितास तवदीयाः\nकृत्वा मुखं भारत यॊधमुख्यं; दुःशासनं तवत्सुतम आजमीढ" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 23, "text": "ते सर्वतः संपरिवार्य संख्ये; शैनेयम आजघ्नुर अनीक साहाः\nस चापि तान परवरः सात्वतानां; नयवारयद बाणजालेन वीरः" }, { "book": 7, "chapter": 115, "shloka": 24, "text": "निवार्य तांस तूर्णम अमित्रघाती; नप्ता शिनेः पत्रिभिर अग्निकल्पैः\nदुःशासनस्यापि जघान वाहान; उद्यम्य बाणासनम आजमीढ" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 1, "text": "[स]\nतद उद्यतं महाबाहुं दुःशासन रथं परति\nतवरितं तवरणीयेषु धनंजय हितैषिणम" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 2, "text": "तरिगर्तानां महेष्वासाः सुवर्णविकृतध्वजाः\nसेना समुद्रम आविष्टम आनर्तं पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 3, "text": "अथैनं रथवंशेन सर्वतः संनिवार्य ते\nअवाकिरञ शरव्रातैः करुद्धाः परमधन्विनः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 4, "text": "अजयद राजपुत्रांस तान यतमानान महारणे\nएकः पञ्चाशतं शत्रून सात्यकिः सत्यविक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 5, "text": "संप्राप्य भारतीमध्यं तलघॊषसमाकुलम\nअसि शक्तिगदा पूर्णम अप्लवं सलिलं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 6, "text": "तत्राद्भुतम अपश्याम शैनेय चरितं रणे\nपरतीच्यां दिशि तं दृष्ट्वा पराच्यां पश्याम लाघवात" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 7, "text": "उदीचीं दक्षिणां पराचीं परतीचीं परसृतस तथा\nनृत्यन्न इवाचरच छूरॊ यथा रथशतं तथा" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 8, "text": "तद दृष्ट्वा चरितं तस्य सिंहविक्रान्त गामिनः\nतरिगर्ताः संन्यवर्तन्त संतप्ताः सवजनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 9, "text": "तम अन्ये शूरसेनानां शूराः संख्ये नयवारयन\nनियच्छन्तः शरव्रातैर मत्तं दविपम इवाङ्कुशैः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 10, "text": "तन नयवारयद आयस्तान मुहूर्तम इव सात्यकिः\nततः कलिङ्गैर युयुधे सॊ ऽचिन्त्यबलविक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 11, "text": "तां च सेनाम अतिक्रम्य कलिङ्गानां दुरत्ययाम\nअथ पार्थं महाबाहुर धनंजयम उपासदत" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 12, "text": "तरन्न इव जले शरान्तॊ यथा सथलम उपेयिवान\nतं दृष्ट्वा पुरुषव्याघ्रं युयुधानः समाश्वसत" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 13, "text": "तम आयान्तम अभिप्रेक्ष्य केशवॊ ऽरजुनम अब्रवीत\nअसाव आयाति शैनेयस तव पार्थ पदानुगः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 14, "text": "एष शिष्यः सखा चैव तव सत्यपराक्रमः\nसर्वान यॊधांस तृणी कृत्यविजिग्ये पुरुषर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 15, "text": "एष कौरव यॊधानां कृत्वा घॊरम उपद्रवम\nतव पराणैः परियतरः किरीटिन नेति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 16, "text": "एष दरॊणं तथा भॊजं कृतवर्माणम एव च\nकदर्थी कृत्यविशिकैः फल्गुनाभ्येति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 17, "text": "धर्मराज परियान्वेषी हत्वा यॊधान वरान वरान\nशूरश चैव कृतास्त्रश च फल्गुनाभ्येति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 18, "text": "कृत्वा सुदुष्करं कर्म सैन्यमध्ये महाबलः\nतव दर्शनम अन्विच्छन पाण्डवाभ्येति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 19, "text": "बहून एकरथेनाजौ यॊधयित्वा महारथान\nआचार्य परमुखान पार्थ आयात्य एष हि सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 20, "text": "सवबाहुबलम आश्रित्य विदार्य च वरूथिनीम\nपरेषितॊ धर्मपुत्रेण पर्थैषॊ ऽभयेति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 21, "text": "यस्य नासित समॊ यॊधः कौरवेषु कथंचनन\nसॊ ऽयम आयाति कौन्तेय सात्यकिः सत्यविक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 22, "text": "कुरुसैन्याद विमुक्तॊ वै सिंहॊ मध्याद गवाम इव\nनिहत्य बहुलाः सेनाः पार्थैषॊ ऽभयेति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 23, "text": "एष राजसहस्राणां वक्त्रैः पङ्कज संनिभैः\nआस्तीर्य वसुधां पार्थ कषिप्रम आयाति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 24, "text": "एष दुर्यॊधनं जित्वा भरातृभिः सहितं रणे\nनिहत्य जलसंधं च कषिप्रम आयाति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 25, "text": "रुधिरौघवतीं कृत्वा नदीं शॊणितकर्दमाम\nतृणवन नयस्य कौरव्यान एष आदाति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 26, "text": "ततॊ ऽपरहृष्टः कौन्तेयः केशवं वाक्यम अब्रवीत\nन मे परियं महाबाहॊ यन माम अभ्येति सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 27, "text": "न हि जानामि वृत्तान्तं धर्मराजस्य केशव\nसात्वतेन विहीनः स यदि जीवति वान वा" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 28, "text": "एतेन हि महाबाहॊ रक्षितव्यः स पार्थिवः\nतम एष कथम उत्सृज्य मम कृष्ण पदानुगः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 29, "text": "राजा दरॊणाय चॊत्सृष्टः सैन्धवश चानिपातितः\nपरत्युद्यातश च शैनेयम एष भूरिश्रवा रणे" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 30, "text": "सॊ ऽयं गुरुतरॊ भारः सैन्धवान मे समाहितः\nजञातव्यश च हि मे राजा रक्षितव्यश च सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 31, "text": "जयद्रथश च हन्तव्यॊ लम्बते च दिवाकरः\nशरान्तश चैष महाबाहुर अल्पप्राणश च सांप्रतम" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 32, "text": "परिश्रान्ता हयाश चास्य हययन्ता च माधव\nन च भूरिश्रवाः शरान्तः स सहायश च केशव" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 33, "text": "अपीदानीं भवेद अस्य कषेमम अस्मिन समागमे\nकच चिन न सागरं तीर्त्वा सात्यकिः सत्यविक्रमः\nगॊष्पदं पराप्य सीदेत महौजाः शिनिपुंगवः" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 34, "text": "अपि कौरव मुख्येन कृतास्त्रेण महात्मना\nसमेत्य भूरिश्रवसा सवस्तिमान सात्यकिर भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 35, "text": "वयतिक्रमम इमं मन्ये धर्मराजस्य केशव\nआचार्याद भयम उत्सृज्य यः परेषयति सात्यकिम" }, { "book": 7, "chapter": 116, "shloka": 36, "text": "गरहणं धर्मराजस्य खगः शयेन इवामिषम\nनित्यम आशंसते दरॊणः कच चित सयात कुशली नृपः" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 1, "text": "[स]\nतम आपतन्तं संप्रेक्ष्य सात्वतं युद्धदुर्मदम\nकरॊधाद भूरिश्रवा राजन सहसा समुपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 2, "text": "तम अब्रवीन महाबाहुः कौरव्यः शिनिपुंगवम\nअद्य पराप्तॊ ऽसि दिष्ट्या मे चक्षुर्विषयम इत्य उत" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 3, "text": "चिराभिलषितं कामम अद्य पराप्स्यामि संयुगे\nन हि मे मॊक्ष्यसे जीवन यदि नॊत्सेजसे रणम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 4, "text": "अद्य तवां समरे हत्वा नित्यं शूराभिमानिनम\nनन्दयिष्यामि दाशार्ह कुरुराजं सुयॊधनम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 5, "text": "अद्य मद्बाणनिर्दग्धं पतितं धरणीतले\nदरक्ष्यतस तवां रणे वीरौ सहितौ केशवार्जुनौ" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 6, "text": "अद्य धर्मसुतॊ राजा शरुत्वा तवां निहतं मया\nसव्रीडॊ भविता सद्यॊ येनासीह परवेशितः" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 7, "text": "अद्य मे विक्रमं पार्थॊ विज्ञास्यति धनंजयः\nतवयि भूमौ विनिहते शयाने रुधिरॊक्षिते" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 8, "text": "चिराभिलषिते हय अद्य तवया सह समागमः\nपुरा देवासुरे युद्धे शक्रस्य बलिना यथा" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 9, "text": "अद्य युद्धं महाघॊरं तव दास्यामि सात्वत\nततॊ जञास्यसि तत्त्वेन मद्वीर्यबलपौरुषम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 10, "text": "अद्य संयमनी याता मया तवं निहतॊ रणे\nयथा रामानुजेनाजौ रावणिर लक्ष्मणेन वै" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 11, "text": "अद्य कृष्णश च पार्थश च धर्मराजश च माधव\nहते तवयि निरुत्साहा रणं तयक्ष्यन्त्य असंशयम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 12, "text": "अद्य ते ऽपचितिं कृत्वा शितैर माधव सायकैः\nतत सत्रियॊ नन्दयिष्यामि ये तवया निहता रणे" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 13, "text": "चक्षुर्विषयसंप्राप्तॊ न तवं माधव मॊक्ष्यसे\nसिंहस्य विषयं पराप्तॊ यथा कषुद्रमृगस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 14, "text": "युयुधानस तु तं राजन परत्युवाच हसन्न इव\nकौरवेय न संत्रासॊ विद्यते मम संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 15, "text": "स मां निहन्यात संग्रामे यॊ मां कुर्यान निरायुधम\nसमास तु शाश्वतीर हन्याद यॊ मां हन्याद धि संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 16, "text": "किं मृषॊक्तेन बहुना कर्मणा तु समाचर\nशारदस्येव मेघस्य गर्जितं निष्फलं हि ते" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 17, "text": "शरुत्वैतद गर्जितं वीर हास्यं हि मम जायते\nचिरकालेप्सितं लॊके युद्धम अद्यास्तु कौरव" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 18, "text": "तवरते मे मतिस तात तवयि युद्धाभिकाङ्क्षिणि\nनाहत्वा संनिवर्तिष्ये तवाम अद्य पुरुषाधम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 19, "text": "अन्यॊन्यं तौ तदा वाग्भिस तक्षन्तौ नरपुङ्गवौ\nजिघांसू परमक्रुद्धाव अभिजघ्नतुर आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 20, "text": "समेतौ तौ नरव्याघ्रौ शुष्मिणौ सपर्धिनौ रणे\nदविरदाव इव संक्रुद्धौ वाशितार्थे मदॊत्कटौ" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 21, "text": "भीरि शरवाः सात्यकिश च ववर्षतुर अरिंदमौ\nशरवर्षाणि भीमानि मेघाव इव परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 22, "text": "सौमदत्तिस तु शैनेयं परच्छाद्येषुभिर आशुगैः\nजिघांसुर भरतश्रेष्ठ विव्याध निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 23, "text": "दशभिः सात्यकिं विद्ध्वा सौमदत्तिर अथापरान\nमुमॊच निशितान बाणाञ जिघांसुः शिनिपुंगवम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 24, "text": "तान अस्य विशिखांस तीक्ष्णान अन्तरिक्षे विशां पते\nअप्राप्तान अस्त्रमायाभिर अग्रसत सात्यकिः परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 25, "text": "तौ पृथक शरवर्षाभ्याम अवर्षेतां परस्परम\nउत्तमाभिजनौ वीरौ कुरु वृष्णियशः करौ" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 26, "text": "तौ नखैर इव शार्दूलौ दन्तैर इव महाद्विपौ\nरक्तशक्तिभिर अन्यॊन्यं दन्तैर इव महाद्विपौ\nरथशक्तिभिर अन्यॊन्यं विशिखैश चाप्य अकृन्तताम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 27, "text": "निर्भिदन्तौ हि गात्राणि विक्षरन्तौ च शॊणितम\nवयष्टम्भयेताम अन्यॊन्यं पराणद्यूताभिदेविनौ" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 28, "text": "एवम उत्तमकर्माणौ कुरु वृष्णियशः करौ\nपरस्परम अयुध्येतां वारणाव इव यूथपौ" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 29, "text": "ताव अदीर्घेण कालेन बरह्मलॊकपुरस्कृतौ\nजिगीषन्तौ परं सथानम अन्यॊन्यम अभिजघ्नतुः" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 30, "text": "सात्यकिः सौमदत्तिश च शरवृष्ट्या परस्परम\nहृष्टवद धार्तराष्ट्राणां पश्यताम भयवर्षताम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 31, "text": "संप्रैक्षन्त जनास तत्र युध्यमानौ युधां पती\nयूथपौ वाशिता हेतॊः परयुद्धाव इव कुञ्जरौ" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 32, "text": "अन्यॊन्यस्य हयान हत्वा धनुषी विनिकृत्य च\nविरथाव असियुद्धाय समेयातां महारणे" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 33, "text": "आर्षभे चर्मणी चित्रे परगृह्य विपुले शुभे\nविकॊशौ चाप्य असी कृत्वा समरे तौ विचेरतुः" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 34, "text": "चरन्तौ विविधान मार्गान मण्डलानि च भागशः\nमुहुर आजघ्नतुः करुद्धाव अन्यॊन्यम अरिमर्दनौ" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 35, "text": "स खड्गौ चित्रवर्माणौ स निष्काङ्गदभूषणौ\nरणे रणॊत्कटौ राजन्न अन्यॊन्यं पर्यकर्षताम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 36, "text": "मुहूर्तम इव राजेन्द्र परिकृष्य परस्परम\nपश्यतां सर्वसैन्यानां वीराव आश्वसतां पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 37, "text": "असिभ्यां चर्मणी शुभ्रे विपुले च शरावरे\nनिकृत्य पुरुषव्याघ्रौ बाहुयुद्धं परचक्रतुः" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 38, "text": "वयूढॊरस्कौ दीर्घभुजौ नियुद्ध कुशलाव उभौ\nबाहुभिः समसज्जेताम आयसैः परिघैर इव" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 39, "text": "तयॊर आसन भुजागाता निग्रहप्रग्रहौ तथा\nशिक्षा बलसमुद्भूताः सर्वयॊधप्रहर्षणाः" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 40, "text": "तयॊर नृवरयॊ राजन समरे युध्यमानयॊः\nभीमॊ ऽभवन महाशब्दॊ वज्रपर्वतयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 41, "text": "दविपाव इव विषाणाग्रैः शृङ्गैर इव महर्षभौ\nयुयुधाते महात्मानौ कुरु सात्वत पुंगवौ" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 42, "text": "कषीणायुधे सात्वते युध्यमाने; ततॊ ऽबरवीद अर्जुनं वासुदेवः\nपश्यस्वैनं विरथं युध्यमानं; रणे केतुं सर्वधनुर्धराणाम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 43, "text": "परविष्टॊ भारतीं सेनां तव पाण्डव पृष्ठतः\nयॊधितश च महावीर्यैः सर्वैर भारत भारतैः" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 44, "text": "परिश्रान्तॊ युधां शरेष्ठः संप्राप्तॊ भूरिदक्षिणम\nयुद्धकाङ्क्षिणम आयान्तं नैतत समम इवार्जुन" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 45, "text": "ततॊ भूरिश्रवाः करुद्धाः सात्यकिं युद्धदुर्मदम\nउद्यम्य नयहनद राजन मत्तॊ मत्तम इव दविपम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 46, "text": "रथस्थयॊर दवयॊर युद्धे करुद्धयॊर यॊधमुख्ययॊः\nकेशवार्जुनयॊ राजन समरे परेक्षमाणयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 47, "text": "अथ कृष्णॊ महाबाहुर अर्जुनं परत्यभाषत\nपश्य वृष्ण्यन्धकव्याघ्रं सौमदत्ति वशंगतम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 48, "text": "परिश्रान्तं गतं भूमौ कृत्वा कर्म सुदुष्करम\nतवान्तेवासिनं शूरं पालयार्जुन सात्यकिम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 49, "text": "न वशं यज्ञशीलस्य गच्छेद एष वरारिहन\nतवत्कृते पुरुषव्याघ्र तद आशु करियतां विभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 50, "text": "अथाब्रवीद धृष्टमना वासुदेवं धनंजयः\nपश्य वृष्णिप्रवीरेण करीडन्तं कुरुपुंगवम\nमहाद्विपेनेव वने मत्तेन हरियूथपम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 51, "text": "हाहाकारॊ महान आसीत सैन्यानां भरतर्षभ\nयद उद्यम्य महाबाहुः सात्यकिं नयहनद भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 52, "text": "स सिंह इव मातङ्गं विकर्षन भूरिदक्षिणः\nवयरॊचत कुरुश्रेष्ठः सात्वत परवरं युधि" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 53, "text": "अथ कॊशाद विनिष्कृष्य खड्गं भूरिश्रवा रणे\nमूर्धजेषु निजग्राह पदा चॊरस्य अताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 54, "text": "तथा तु परिकृष्यन्तं दृष्ट्वा सात्वतम आहवे\nवासुदेवस ततॊ राजन भूयॊ ऽरजुनम अभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 55, "text": "पश्य वृष्ण्यन्धकव्याघ्रं सौमदत्ति वशंगतम\nतव शिष्यं महाबाहॊ धनुष्य अनवरं तवया" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 56, "text": "असत्यॊ विक्रमः पार्थ यत्र भूरिश्रवा रणे\nइशेषयति वार्ष्णेयं सात्यकिं सत्यविक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 57, "text": "एवम उक्तॊ महाबाहुर वासुदेवेन पाण्डवः\nमनसा पूजयाम आस भूरिश्रवसम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 58, "text": "विकर्षन सत्वत शरेष्ठं करीडमान इवाहवे\nसंहर्षयति मां भूयः कुरूणां कीर्तिवर्धनः" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 59, "text": "परवरं वृष्णिवीराणां यन न हन्याद धि सात्यकिम\nमहाद्विपम इवारण्ये मृगेन्द्र इव कर्षति" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 60, "text": "एवं तु मनसा राजन पार्थः संपूज्य कौरवम\nवासुदेवं महाबाहुर अर्जुनः परत्यभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 61, "text": "सैन्धवासक्तदृष्टित्वान नैनं पश्यामि माधव\nएष तव असुकरं कर्म यादवार्थे करॊम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 117, "shloka": 62, "text": "इत्य उक्त्वा वचनं कुर्वन वासुदेवस्य पाण्डवः\nस खड्गं यज्ञशीलस्य पत्रिणा बाहुम अच्छिनत" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 1, "text": "[स]\nस बाहुर अपतद भूमौ स खड्गः स शुभाङ्गदः\nआदधज जीवलॊकस्य दुःखम उत्तमम उत्तमः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 2, "text": "परहरिष्यन हृतॊ बाहुर अदृश्येन किरीटिना\nवेगेनाभ्यपतद भूमौ पञ्चास्य इव पन्नगः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 3, "text": "स मॊघं कृतम आत्मानं दृष्ट्वा पार्थेन कौरवः\nउत्सृज्य सात्यकिं करॊधाद गर्हयाम आस पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 4, "text": "नृशंसं बत कौन्तेय कर्मेदं कृतवान असि\nअपश्यतॊ विषक्तस्य यन मे बाहुम अचिच्छिदः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 5, "text": "किं नु वक्ष्यसि राजानं धर्मपुत्रं युधिष्ठिरम\nकिं कुर्वाणॊ मया संख्ये हतॊ भूरिश्रवा इति" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 6, "text": "इदम इन्द्रेण ते साक्षाद उपदिष्टं महात्मना\nअस्त्रं रुद्रेण वा पार्थ दरॊणेनाथ कृपेण वा" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 7, "text": "ननु नाम सवधर्मज्ञस तवं लॊके ऽभयधिकः परैः\nअयुध्यमानस्य कथं रणे परहृत वान असि" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 8, "text": "न परमत्ताय भीताय विरथाय परयाचते\nवयसने वर्तमानाय परहरन्ति मनस्विनः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 9, "text": "इदं तु नीचाचरितम असत पुरुषसेवितम\nकथम आचरितं पार्थ तवया कर्म सुदुष्करम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 10, "text": "आर्येण सुकरं हय आहुर आर्य कर्म धनंजय\nअनार्यकर्म तव आर्येण सुदुष्करतरं भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 11, "text": "येषु येषु नरः पार्थ यत्र यत्र च वर्तते\nआशु तच छीलताम एति तद इदं तवयि दृश्यते" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 12, "text": "कथं हि राजवंश्यस तवं कौरवेयॊ विशेषतः\nकषत्रधर्माद अपक्रान्तः सुवृत्तश चरितव्रतः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 13, "text": "इदं तु यद अतिक्षुद्रं वार्ष्णेयार्थे कृतं तवया\nवासुदेव मतं नूनं नैतत तवय्य उपपद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 14, "text": "कॊ हि नाम परमत्ताय परेण सह युध्यते\nईदृशं वयसनं दद्याद यॊ न कृष्ण सखॊ भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 15, "text": "वरात्याः संश्लिष्ट कर्माणः परकृत्यैव विगर्हिताः\nवृष्ण्यन्धकाः कथं पार्थ परमाणं भवता कृताः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 16, "text": "एवम उक्त्वा महाबाहुर यूपकेतुर महायशाः\nयुयुधानं परित्यज्य रणे परायम उपाविशत" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 17, "text": "शरान आस्तीर्य सव्येन पाणिना पुण्यलक्षणः\nयियासुर बरह्मलॊकाय पराणान पराणेष्व अथाजुहॊत" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 18, "text": "सूर्ये चक्षुः समाधाय परसन्नं सलिले मनः\nधयायन महॊपनिषदं यॊगयुक्तॊ ऽभवन मुनिः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 19, "text": "ततः स सर्वसेनायां जनः कृष्ण धनंजयौ\nगर्हयाम आस तं चापि शशंस पुरुषर्षभम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 20, "text": "निन्द्यमानौ तथा कृष्णौ नॊचतुः किं चिद अप्रियम\nपरशस्यमानश च तथा नाहृष्यद यूपकेतनः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 21, "text": "तांर अथा वादिनॊ राजन पुत्रांस तव धनंजयः\nअमृष्यमाणॊ मनसा तेषां तस्य च भाषितम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 22, "text": "असंक्रुद्ध मना वाचा समारयन्न इव भारत\nउवाच पाण्डुतनयः साक्षेपम इव फल्गुनः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 23, "text": "मम सर्वे ऽपि राजानॊ जानन्त्य एतन महाव्रतम\nन शक्यॊ मामकॊ हन्तुं यॊ मे सयाद बाणगॊचरे" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 24, "text": "यूपकेतॊ समीक्ष्य तवं न मां गर्हितुम अर्हसि\nन हि धर्मम अविज्ञाय युक्तं गर्हयितुं परम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 25, "text": "आत्तशस्त्रस्य हि रणे वृष्णिवीरं जिघांसतः\nयद अहं बाहुम अच्छैत्सं न स धर्मॊ विगर्हितः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 26, "text": "नयस्तशस्त्रस्य बालस्य विरथस्य विवर्मणः\nअभिमन्यॊर वधं तात धार्मिकः कॊ न पूजयेत" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 27, "text": "एवम उक्तस तु पार्थेन शिरसा भूमिम अस्पृशत\nपाणिना चैव सव्येन पराहिणॊद अस्य दक्षिणम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 28, "text": "एतत पार्थस्य तु वचस तथ शरुत्वा महाद्युतिः\nयूपकेतुर महाराज तूष्णीम आसीद अवाङ्मुखः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 29, "text": "[अर्ज]\nया परीरिद धर्मराजे मे भीमे च वरदां वरे\nनकुले सहदेवे च सा मे तवयि शलाग्रज" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 30, "text": "मया तु समनुज्ञातः कृष्णेन च महात्मना\nगच्छ पुण्यकृताँल लॊकाञ शिबिरौशीनरौ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 31, "text": "[स]\nतत उत्थाय शैनेयॊ विमुक्तः सौमदत्तिना\nखड्गम आदाय चिच्छित्सुः शिरस तस्य महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 32, "text": "निहतं पाण्डुपुत्रेण परमत्तं भूरिदक्षिणम\nइयेष सात्यकिर हन्तुं शलाग्रजम अकल्मषम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 33, "text": "निकृत्तभुजम आसीनं छिन्नहस्तम इव दविपम\nकरॊशतां सर्वसैन्यानां निन्द्यमानः सुदुर्मनाः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 34, "text": "वार्यमाणः स कृष्णेन पार्थेन च महात्मना\nभीमेन चक्ररक्षाभ्याम अश्वत्थाम्ना कृपेण च" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 35, "text": "कर्णेन वृषसेनेन सैन्धवेन तथैव च\nविक्रॊशतां च सैन्यानाम अवधीत तं यतव्रतम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 36, "text": "परायॊपविष्टाय रणे पार्थेन छिन्नबाहवे\nसात्यकिः कौरवेन्द्राय खड्गेनापाहरच छिरः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 37, "text": "नाभ्यनन्दन्त तत सैन्याः सात्यकिं तेन कर्मणा\nअर्जुनेन हतं पूर्वं यज जघान कुरूद्वहम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 38, "text": "सहस्राक्षसमं तत्र सिद्धचारणमानवाः\nभूरिश्रवसम आलॊक्य युद्धे परायगतं हतम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 39, "text": "अपूजयन्त तं देवा विस्मितास तस्य कर्मभिः\nपक्षवादांश च बहुशः परावदंस तस्य सैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 40, "text": "न वार्ष्णेयस्यापराधॊ भवितव्यं हि तत तथा\nतस्मान मन्युर न वः कार्यः करॊधॊ दुःखकरॊ नृणाम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 41, "text": "हन्तव्यश चैष वीरेण नात्र कार्या विचारणा\nविहितॊ हय अस्य धात्रैव मृत्युः सात्यकिर आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 42, "text": "[सात्यकि]\nन हन्तव्यॊ न हन्तव्य इति यन मां परभाषथ\nधर्मवादैर अधर्मिष्ठा धर्मकञ्चुकम आस्थिताः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 43, "text": "यदा बालः सुभद्रायाः सुतः शस्त्रविनाकृतः\nयुष्माभिर निहतॊ युद्धे तदा धर्मः कव वॊ गतः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 44, "text": "मया तव एतत परतिज्ञातं कषेपे कस्मिंश चिद एव हि\nयॊ मां निष्पिष्य संग्रामे जीवन हन्यात पदा रुषा\nस मे वध्यॊ भवेच छत्रुर यद्य अपि सयान मुनिव्रतः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 45, "text": "चेष्टमानं परतीघाते स भुजं मां स चक्षुषः\nमन्यध्वं मृतम इत्य एवम एतद वॊ बुद्धिलाघवम\nयुक्तॊ हय अस्य परतीघातः कृतॊ मे कुरुपुंगवाः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 46, "text": "यत तु पार्थेन मत सनेहात सवां परतिज्ञां च रक्षता\nस खड्गॊ ऽसय हृतॊ बाहुर एतेनैवास्मि वञ्चितः" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 47, "text": "भविरव्यं च यद भावि दैवं चेष्टयतीव च\nसॊ ऽयं हतॊ विमर्दे ऽसमिन किम अत्राधर्मचेष्टितम" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 48, "text": "अपि चायं पुरा गीतः शलॊकॊ वाल्मीकिना भुवि\nपीडाकरम अमित्राणां यत सयात कर्तव्यम एव तत" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 49, "text": "[स]\nएवम उक्ते महाराज सर्वे कौरव पाण्डवाः\nन सम किं चिद अभाषन्त मनसा समपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 50, "text": "मन्त्रैर हि पूतस्य महाध्वरेषु; यशस्विनॊ भूरिसहस्रदस्य\nमुनेर इवारण्य गतस्य तस्य; न तत्र कश चिद वधम अभ्यनन्दत" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 51, "text": "सुनील केशं वरदस्य तस्य; शूरस्य पारावत लॊहिताक्षम\nअश्वस्य मेध्यस्य शिरॊ निकृत्तं; नयस्तं हविर्धानम इवॊत्तरेण" }, { "book": 7, "chapter": 118, "shloka": 52, "text": "स तेजसा शस्त्रहतेन पूतॊ; महाहवे देहवरं विसृज्य\nआक्रामद ऊर्ध्वं वरदॊ वरार्हॊ; वयावृत्य धर्मेण परेण रॊदसी" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nअजितॊ दरॊण राधेय विकर्ण कृतवर्मभिः\nतीर्णः सैन्यार्णवं वीरः परतिश्रुत्य युधिष्ठिरे" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 2, "text": "स कथं कौरवेयेण समरेष्व अनिवारितः\nनिगृह्य भूरिश्रवसा बलाद भुवि निपातितः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 3, "text": "[स]\nशृणु राजन्न इहॊत्पत्तिं शैनेयस्य यथा पुरा\nयथा च भूरिश्रवसॊ यत्र ते संशयॊ नृप" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 4, "text": "अत्रेः पुत्रॊ ऽभवत सॊमः सॊमस्य तु बुधः समृतः\nबुधस्यासीन महेन्द्राभः पुत्र एकः पुरूरवाः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 5, "text": "पुरूरवस आयुस तु आयुषॊ नहुषः समृतः\nनजुषस्य ययातिस तु राजर्षिर देवसंमतिः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 6, "text": "ययातेर देव यान्यां तु यदुर जयेष्ठॊ ऽभवत सुतः\nयदॊर अभूद अन्ववाये देवमीढ इति शरुतिः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 7, "text": "यादवस तस्य च सुतः शूरस तरैलॊक्यसंमतः\nशूरस्य शौरिर नृवरॊ वसुदेवॊ महायशाः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 8, "text": "धनुष्य अनावरः शूरः कार्तवीर्यसमॊ युधि\nतद वीर्यश चापि तत्रैव कुले शिनिर अभून नृपः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 9, "text": "एतस्मिन्न एव काले तु देवकस्य महात्मनः\nदुहितुः सवयंवरे राजन सर्वक्षत्रसमागमे" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 10, "text": "तत्र वै देवकीं देवीं वसुदेवार्थम आप्तवान\nनिर्जित्य पार्थिवान सर्वान रथम आरॊपयच छिनिः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 11, "text": "तां दृष्ट्वा देवकीं शौरे रथस्थां पुरुषर्षभः\nनामृष्यत महातेजाः सॊमदत्तः शिनेर नृप" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 12, "text": "तयॊर युद्धम अभूद राजन दिनार्धं चित्रम अद्भुतम\nबाहुयुद्धं सुबलिनॊः शक्र परह्रादयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 13, "text": "शिनिना सॊमदत्तस तु परसह्य भुवि पातितः\nअसिम उद्यम्य केशेषु परगृह्य च पदा हतः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 14, "text": "मध्ये राजसहस्राणां परेक्षकाणां समन्ततः\nकृपया च पुनस तेन जीवेति स विसर्जितः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 15, "text": "तदवस्थः कृतस तेन सॊमदत्तॊ ऽथ मारिष\nपरसादयन महादेवम अमर्षवशम आस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 16, "text": "तस्य तुष्टॊ महादेवॊ वराणां वरदः परभुः\nवरेण छन्दयाम आस स तु वव्रे वरं नृपः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 17, "text": "पुत्रम इच्छामि भगवन यॊ निहन्याच छिनेः सुतम\nमध्ये राजसहस्राणां पदा हन्याच च संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 18, "text": "तस्य तद वचनं शरुत्वा सॊमदत्तस्य पार्थिव\nएवम अस्त्व इति तत्रॊक्त्वा स देवॊ ऽनतरधीयत" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 19, "text": "स तेन वरदानेन लब्धवान भूरिदक्षिणम\nनयपातयच च समरे सौमदत्तिः शिनेः सुतम" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 20, "text": "एतत ते कथितं राजन यन मां तवं परिपृच्छसि\nन हि शक्या रणे जेतुं सात्वता मनुजर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 21, "text": "लब्धलक्ष्याश च संग्रामे बहवश चित्रयॊधिनः\nदेवदानवगन्धर्वान विजेतारॊ हय अविस्मिताः\nसववीर्यविजये युक्ता नैते परपरिग्रहाः" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 22, "text": "न तुल्यं वृष्णिभिर इह दृश्यते किं चन परभॊ\nभूतं भव्यं भविष्यच च बलेन भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 23, "text": "न जञातिम अवमन्यन्ते वृद्धानां शासने रताः\nन देवासुरगन्धर्वा न यक्षॊरग राक्षसाः\nजेतारॊ वृष्णिवीराणां न पुनर मानुषा रणे" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 24, "text": "बरह्म दरव्ये गुरु दरव्ये जञातिद्रव्ये ऽपय अहिंसकाः\nएतेषां रक्षितारश च ये सयुः कस्यां चिद आपदि" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 25, "text": "अर्थवन्तॊ न चॊत्सिक्ता बरह्मण्याः सत्यवादिनः\nसमर्थान नावमन्यन्ते दीनान अभ्युद्धरन्ति च" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 26, "text": "नित्यं देव परा दान्ता दातारश चाविकत्थनाः\nतेन वृष्णिप्रवीराणां चक्रं न परतिहन्यते" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 27, "text": "अपि मेरुं वहेत कश चित तरेद वा मकरालयम\nन तु वृष्णिप्रवीराणां समेत्यान्तं वरजेन नृप" }, { "book": 7, "chapter": 119, "shloka": 28, "text": "एतत ते सर्वम आख्यातं यत्र ते संशयॊ विभॊ\nकुरुराजनरश्रेष्ठ तव हय अपनयॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतदवस्थे हते तस्मिन भूरिश्रवसि कौरवे\nयथा भूयॊ ऽभवद युद्धं तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 2, "text": "[स]\nभूरिश्रवसि संक्रान्ते परलॊकाय भारत\nवासुदेवं महाबाहुर अर्जुनः समचूचुदत" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 3, "text": "चॊदयाश्वान भृशं कृष्ण यतॊ राजा जयद्रथः\nअस्तम एति महाबाहॊ तवरमाणॊ दिवाकरः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 4, "text": "एतद धि पुरुषव्याघ्र महद अभ्युद्यतं मया\nकार्यं संरक्ष्यते चैष कुरु सेना महारथैः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 5, "text": "नास्तम एति यथा सूर्यॊ यथासत्यं भवेद वचः\nचॊदयाश्वांस तथा कृष्ण यथा हन्यां जयद्रथम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 6, "text": "ततः कृष्णॊ महाबाहू रजतप्रतिमान हयान\nहयज्ञश चॊदयाम आस जयद्रथरथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 7, "text": "तं परयान्तम अमॊघेषुम उत्पतद्भिर इवाशुगैः\nतवरमाणा महाराज सेनामुख्याः समाव्रजन" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 8, "text": "दुर्यॊधनश च कर्णश च वृषसेनॊ ऽथ मद्रराट\nअश्वत्थामा कृपश चैव सवयम एव च सैन्धवः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 9, "text": "समासाद्य तु बीभत्सुः सैन्धवं परमुखे सथितम\nनेत्राभ्यां करॊधदीप्ताभ्यां संप्रैक्षन निर्दहन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 10, "text": "ततॊ दुर्यॊधनॊ राजा राधेयं तवरितॊ ऽबरवीत\nअर्जुनं वीक्ष्य संयान्तं जयद्रथरथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 11, "text": "अयं स वैकर्तन युद्धकालॊ; विदर्शयस्वात्मबलं महात्मन\nयथा न वध्येत रणे ऽरजुनेन; जयद्रथः कर्ण तथा कुरुष्व" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 12, "text": "अल्पावशिष्टं दिवसं नृवीर; विघातयस्वाद्य रिपुं शरौघैः\nदिनक्षयं पराप्य नरप्रवीर; धरुवं हि नः कर्णजयॊ भविष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 13, "text": "सैन्धवे रक्ष्यमाणे तु सूर्यस्यास्तमयं परति\nमिथ्याप्रतिज्ञः कौन्तेयः परवेक्ष्यति हुताशनम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 14, "text": "अनर्जुनायां च भुवि मुहूर्तम अपि मानद\nजीवितुं नॊत्सहेरन वै भरातरॊ ऽसय सहानुगाः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 15, "text": "विनष्टैः पाण्डवेयैश च स शैलवनकाननाम\nवसुंधराम इमां कर्ण भॊक्ष्यामॊ हतकण्टकाम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 16, "text": "दैवेनॊपहतः पार्थॊ विपरीतश च मानद\nकार्याकार्यम अजानन वै परतिज्ञां कृतवान रणे" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 17, "text": "नूनम आत्मविनाशाय पाण्डवेन किरीटिना\nपरतिज्ञेयं कृता कर्णजयद्रथवधं परति" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 18, "text": "कथं जीवति दुर्धर्षे तवयि राधेय फल्गुनः\nअनस्तं गत आदित्ये हन्यात सैन्धवकं नृपम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 19, "text": "रक्षितं मद्रराजेन कृपेण च महात्मना\nजयद्रथं रणमुखे कथं हन्याद धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 20, "text": "दरौणिना रक्ष्यमाणं च मया दुःशासनेन च\nकथं पराप्स्यति बीभत्सुः सैन्धवं कालचॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 21, "text": "युध्यने बहवः शूरा लम्बते च दिवाकरः\nशङ्के जयद्रथं पार्थॊ नैव पराप्स्यति मानद" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 22, "text": "स तवं कर्ण मया सार्धं शूरैश चान्यैर महारथैः\nयुध्यस्व यत्नम आस्थाय परं पार्थेन संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 23, "text": "एवम उक्तस तु राधेयस तव पुत्रेण मारिष\nदुर्यॊधनम इदं वाक्यं पत्युवाच कुरूत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 24, "text": "दृढलक्ष्येण शूरेण भीमसेनेन धन्विना\nभृशम उद्वेजितः संख्ये शरजालैर अनेकशः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 25, "text": "सथातव्यम इति तिष्ठामि रणे संप्रति मानद\nनैवाङ्गम इङ्गति किं चिन मे संतप्तस्य रणेषुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 26, "text": "यॊत्स्यामि तु तथा राजञ शक्त्याहं परया रणे\nयथा पाण्डवमुख्यॊ ऽसौ न हनिष्यति सैन्धवम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 27, "text": "न हि मे युध्यमानस्य सायकांश चास्यतः शितान\nसैन्धवं पराप्स्यते वीरः सव्यसाची धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 28, "text": "यत तु शक्तिमता कार्यं सततं हितकारिणा\nतत करिष्यामि कौरव्य जयॊ दैवे परतिष्ठितः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 29, "text": "अद्य यॊत्स्ये ऽरजुनम अहं पौरुषं सवं वयपाश्रितः\nतवदर्थं पुरुषव्याघ्र जयॊ दैवे परतिष्ठितः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 30, "text": "अद्य युद्धं कुरुश्रेष्ठ मम पार्थस्य चॊभयॊः\nपश्यन्तु सर्वभूतानि दारुणं लॊमहर्षणम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 31, "text": "कर्ण कौरवयॊर एवं रणे संभाषमाणयॊः\nअर्जुनॊ निशितैर बाणैर जघान तव वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 32, "text": "चिच्छेद तीक्ष्णाग्रमुखैः शूराणाम अनिवर्तिनाम\nभुजान परिघसंकाशान हस्तिहस्तॊपमान रणे" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 33, "text": "शिरांसि च महाबाहुश चिच्छेद निशितैः शरैः\nहस्तिहस्तान हयग्रीवा रथाक्षांश च समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 34, "text": "शॊणिताक्षान हयारॊहान गृहीतप्रास तॊमरान\nकषुरैश चिच्छेद बीभत्सुर दविधैकैकं तरिधैव च" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 35, "text": "हयवारणमुह्याश च परापयन्त सहस्रशः\nधवजाश छत्राणि चापानि चामराणि शिरांसि च" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 36, "text": "कक्षम अग्निम इवॊद्धूतः परदहंस तव वाहिनीम\nअचिरेण महीं पार्थश चकार रुधिरॊत्तराम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 37, "text": "हतभूयिष्ठ यॊधं तत कृत्वा तव बलं बली\nआससाद दुराधर्षः सैन्धवं सत्यविक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 38, "text": "बीभत्सुर भीमसेनेन सात्वतेन च रक्षितः\nस बभौ भरतश्रेष्ठ जवलन्न इव हुताशनः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 39, "text": "तं तथावस्थितं दृष्ट्वा तवदीया वीर्यसंमताः\nनामृष्यन्त महेष्वासाः फल्गुनं पुरुषर्षभाः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 40, "text": "दुर्यॊधनश च कर्णश च वृषसेनॊ ऽथ मद्रराट\nअश्वत्थामा कृपश चैव सवयम एव च सैन्धवः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 41, "text": "संरब्धाः सैन्धवस्यार्थे समावृण्वन किरीटिनम\nनृत्यन्तं रथमार्गेषु धनुर्ज्यातलनिस्वनैः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 42, "text": "संग्रामकॊविदं पार्थं सर्वे युद्धविशारदाः\nअभीताः पर्यवर्तन्त वयादितास्यम इवान्तकम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 43, "text": "सैन्धवं पृष्ठतः कृत्वा जिघांसन्तॊ ऽरजुनाच्युतौ\nसूर्यास्तमयम इच्छन्तॊ लॊहितायति भास्करे" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 44, "text": "ते भुजैर भॊगि भॊगाभैर धनूंष्य आयम्य सायकान\nमुमुचुः सूर्यरश्म्य आभाञ शतशः फल्गुनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 45, "text": "तान अस्तान अस्यमानांश च किरीटी युद्धदुर्मदः\nदविधा तरिधाष्टधैकैकं छित्त्वा विव्याध तान रणे" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 46, "text": "सिंहलाङ्गूल केतुस तु दर्शयञ शक्तिम आत्मनः\nशारद्वती सुतॊ राजन्न अर्जुनं परत्यवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 47, "text": "स विद्ध्वा दशभिः पार्थं वासुदेवं च सप्तभिः\nअतिष्ठद रथमार्गेषु सैन्धवं परिपालयन" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 48, "text": "अथैनं कौरवश्रेष्ठाः सर्व एव महारथाः\nमहता रथवंशेन सर्वतः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 49, "text": "विस्फारयन्तश चापानि विसृजन्तश च सायकान\nसैन्धवं पर्यरक्षन्त शासनात तनयस्य ते" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 50, "text": "तत्र पार्थस्य शूरस्य बाह्वॊर बलम अदृश्यत\nऋषूणाम अक्षयत्वं च धनुषॊ गाण्डिवस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 51, "text": "अस्त्रैर अस्त्राणि संवार्य दरौणेः शारद्वतस्य च\nएकैकं नवभिर बाणैः सर्वान एव समर्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 52, "text": "तं दरौणिः पञ्चविंशत्या वृषसेनश च सप्तभिः\nदुर्यॊधनश च विंशत्या कर्ण शल्यौ तरिभिस तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 53, "text": "त एनम अभिगर्जन्तॊ विध्यन्तश च पुनः पुनः\nविधुन्वन्तश च चापानि सर्वतः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 54, "text": "शलिष्टं तु सर्वतश चक्रू रथमण्डलम आशु ते\nसूर्यास्तमयम इच्छन्तस तरवमाणा महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 55, "text": "त एनम अभिनर्दन्तॊ विधुन्वाना धनूंषि च\nसिषिचुर मार्गणैर घॊरैर गिरिं मेघा इवाम्बुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 56, "text": "ते महास्त्राणि दिव्यानि तत्र राजन वयदर्शयन\nधनंजयस्य गात्रेषु शूराः परिघबाहवः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 57, "text": "हतभूयिष्ठ यॊधं तत कृत्वा तव बलं बली\nआससाद दुराधर्षः सैन्धवं सत्यविक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 58, "text": "तं कर्णः संयुगे राजन परत्यवारयद आशुगैः\nमिषतॊ भीमसेनस्य सात्वतस्य च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 59, "text": "तं पार्थॊ दशभिर बाणैः परत्यविध्यद रणाजिरे\nसूतपुत्रं महाबाहुः सर्वसैन्यस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 60, "text": "सात्वतश च तरिभिर बाणैः कर्णं विव्याध मारिष\nभीमसेनस तरिभिश चैव पुनः पार्थश च सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 61, "text": "तान कर्णः परतिविव्याध षष्ट्या षष्ट्या महारथः\nतद युद्धम अभवद राजन कर्णस्य बहुभिः सह" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 62, "text": "तत्राद्भुतम अपश्याम सूतपुत्रस्य मारिष\nयद एकः समरे करुद्धस तरीन रथान पर्यवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 63, "text": "फल्गुनस तु महाबाहुः कर्णं वैकर्तनं रणे\nसायकानां शतेनैव सर्वमर्मस्व अताडयत" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 64, "text": "रुधिरॊक्षितसर्वाङ्गः सूतपुत्रः परतापवान\nशरैः पञ्चाशता वीरः फल्गुनं परत्यविध्यत\nतस्य तल लाघवं दृष्ट्वा नामृष्यत रणे ऽरजुनः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 65, "text": "ततः पार्थॊ धनुश छित्त्वा विव्याधैनं सतनान्तरे\nसायकैर नवभिर वीरस तवरमाणॊ धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 66, "text": "वधार्थं चास्य समरे सायकं सूर्यवर्चसम\nचिक्षेप तवरया युक्तस तवरा काले धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 67, "text": "तम आपतन्तं वेगेन दरौणिश चिच्छेद सायकम\nअर्धचन्द्रेण तीक्ष्णेन स छिन्नः परापतद भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 68, "text": "अथान्यद धनुर आदाय सूतपुत्रः परतापवान\nकर्णॊ ऽपि दविषतां हन्ता छादयाम आस फल्गुनम\nसायकैर बहुसाहस्रैः कृतप्रतिकृतेप्सया" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 69, "text": "तौ वृषाव इव नर्दन्तौ नरसिंहौ महारथौ\nसायकौघप्रतिच्छन्नं चक्रतुः खम अजिह्मगैः\nअदृश्यौ च शरौघैस तौ निघ्नताम इतरेतरम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 70, "text": "पार्थॊ ऽहम अस्मि तिष्ठ तवं कर्णॊ ऽहं तिष्ठ फल्गुन\nइत्य एवं तर्जयन्तौ तौ वाक्शल्यैस तुदतां तथा" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 71, "text": "युध्येतां समरे वीरौ चित्रं लघु च सुष्ठु च\nपरेक्षणीयौ चाभवतां सर्वयॊधसमागमे" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 72, "text": "परशस्यमानौ समरे सिद्धचारणवातिकैः\nअयुध्येतां महाराज परस्परवधैषिणौ" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 73, "text": "ततॊ दुर्यॊधनॊ राजंस तावकान अभ्यभाषत\nयत्ता रक्षत राधेयं नाहत्वा समरे ऽरजुनम\nनिवर्तिष्यति राधेय इति माम उक्तवान वृषः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 74, "text": "एतस्मिन्न अन्तरे राजन दृष्ट्वा कर्णस्य विक्रमम\nआकर्णमुक्तैर इषुभिः कर्णस्य चतुरॊ हयान\nअनयन मृत्युलॊकाय चतुर्भिः सायकॊत्तमैः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 75, "text": "सारथिं चास्य भल्लेन रथनीडाद अपाहरत\nछादयाम आस च शरैस तव पुत्रस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 76, "text": "स छाद्यमानः समरे हताश्वॊ हतसारथिः\nमॊहितः शरजालेन कर्तव्यं नाभ्यपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 77, "text": "तं तथा विरथं दृष्ट्वा रथम आरॊप्य सवं तदा\nअश्वत्थामा महाराज भूयॊ ऽरजुनम अयॊघयत" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 78, "text": "मद्रराजस तु कौन्तेयम अविध्यत तरिंशता शरैः\nशारद्वतस तु विंशत्या वासुदेवं समार्पयत\nधनंजयं दवादशभिर आजघान शिलीमुखैः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 79, "text": "चतुर्भिः सिन्धुराजश च वृषसेनश च सप्तभिः\nपृथक पृथन महाराज कृष्ण पार्थाव अविध्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 80, "text": "तथैव तान परत्यविध्यत कुन्तीपुत्रॊ धनंजयः\nदरॊणपुत्रं चतुःषष्ट्या मद्रराजं शतेन च" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 81, "text": "सैन्धवं दशभिर भल्लैर वृषसेनं तरिभिः शरैः\nशारद्वतं च विंशत्या विद्ध्वा पार्थः समुन्नदत" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 82, "text": "ते परतिज्ञा परतीघातम इच्छन्तः सव्यसाचिनः\nसहितास तावकास तूर्णम अभिपेतुर धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 83, "text": "अथार्जुनः सर्वतॊ धारम अस्त्रं; परादुश्चक्रे तरासयन धार्तराष्ट्रान\nतं परत्युदीयुः कुरवः पाण्डुसूनुं; रथैर महार्हैः शरवर्षाण्य अवर्षन" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 84, "text": "ततस तु तस्मिंस तुमुले समुत्थिते; सुदारुणे भारत मॊहनीये\nनामुह्यत पराप्य स राजपुत्रः; किरीटमालि विसृजन पृषत्कान" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 85, "text": "राज्यप्रेप्सुः सव्यसाची कुरूणां; समरन कलेशान दवादश वर्षवृत्तान\nगाण्डीवमुक्तैर इषुभिर महात्मा; सर्वा दिशॊ वयावृणॊद अप्रमेयैः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 86, "text": "परदीप्तॊल्कम अभवच चान्तरिक्षं; देहेषु भूरीण्य अपतन वयांसि\nयत पिङ्गल जयेन किरीटमाली; करुद्धॊ रिपून आजगवेन हन्ति" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 87, "text": "किरीटमाली महता महायशाः; शरासनेनास्य शरान अनीकजित\nहयप्रवेकॊत्तम नागधूर गतान; कुरुप्रवीरान इषुभिर नयपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 88, "text": "गदाश च गुर्वीः परिघान अयस्मयान; असींश च शक्तीश च रणे नराधिपाः\nमहान्ति शस्त्राणि च भीमदर्शनाः; परगृह्य पार्थं सहसाभिदुद्रुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 120, "shloka": 89, "text": "स तान उदीर्णान स रथाश्ववारणान; पदातिसंघांश च महाधनुर्धरः\nविपन्नसर्वायुधजीवितान रणे; चकार वीरॊ यम राष्ट्रवर्धनान" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 1, "text": "[स]\nस रणे वयचरत पार्थः परेक्षणीयॊ धनंजयः\nयुगपद दिक्षु सर्वासु चित्राण्य अस्त्राणि दर्शयन" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 2, "text": "मध्यंदिनगतं सूर्यं परतपन्तम इवाम्बरे\nन शेकुः सर्वभूतानि पाण्डवं परतिवीक्षितुम" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 3, "text": "परसृतांस तस्य गाण्डीवाच छरव्रातान महात्मनः\nसंग्रामे समपश्याम हंसपङ्क्तीर इवाम्बरे" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 4, "text": "विनिवार्य स वीराणाम अस्त्रैर अस्त्राणि सर्वशः\nदर्शयन रौद्रम आत्मानम उग्रे कर्णमि धिष्ठितः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 5, "text": "स तान रथवरान राजन्न अभ्यतिक्रामद अर्जुनः\nमॊहयन्न इव नाराचैर जयद्रथवधेप्सया" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 6, "text": "विसृजन दिक्षु सर्वासु शरान असितसारथिः\nस रणे वयचरत तूर्णं परेक्षणीयॊ धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 7, "text": "भरमन्त इव शूरस्य शरव्राता महात्मनः\nअदृश्यन्तान्तरिक्षस्थाः शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 8, "text": "आददानं महेष्वासं संदधानं च पाण्डवम\nविसृजन्तं च कौन्तेयं नानुपश्यामहे तदा" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 9, "text": "तथा सर्वा दिशॊ राजन सर्वाश च रथिनॊ रणे\nआकुली कृत्यकौन्तेयॊ जयद्रथम उपाद्रवत\nविव्याध च चतुःषष्ट्या शराणां नतपर्वणाम" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 10, "text": "सैन्धवस तु तथा विद्धः शरैर गाण्डीवधन्वना\nन चक्षमे सुसंक्रुद्धस तॊत्त्रार्दित इव दविपः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 11, "text": "स वराहध्वजस तूर्णं गार्ध्रपत्रान अजिह्मगान\nआशीविषसमप्रख्यान कर्मार परिमार्जितान\nमुमॊच निशितान संख्ये सायकान सव्यसाचिनि" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 12, "text": "तरिभिस तु विद्ध्वा गाण्डीवं नाराचैः षड्भिर अर्जुनम\nअष्टाभिर वाजिनॊ ऽविध्यद धवजं चैकेन पत्रिणा" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 13, "text": "स विक्षिप्यार्जुनस तीक्ष्णान सैन्धव परेषिताञ शरान\nयुगपत तस्य चिछेद शराभ्यां सैन्धवस्य ह\nसारथेश च शिरः कायाद धवजं च समलंकृतम" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 14, "text": "स छिन्नयष्टिः सुमहाञ शीर्यमाणः शराहतः\nवराहः सिन्धुराजस्य पपाताग्निशिखॊपमः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 15, "text": "एतस्मिन्न एव काले तु दरुतं गच्छति भास्करे\nअब्रवीत पाण्डवं तत्र तवरमाणॊ जनार्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 16, "text": "धनंजय शिरश छिन्धि सैन्धवस्य दुरात्मनः\nअस्तं महीधर शरेष्ठं यियासति दिवाकरः\nशृणुष्वैव च मे वाक्यं जयद्रथवधं परति" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 17, "text": "वृद्धक्षत्रः सैन्धवस्य पिता जगति विश्रुतः\nस कालेनेह महता सैन्धवं पराप्तवान सुतम" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 18, "text": "जयद्रथम अमित्रघ्नं तं चॊवाच ततॊ नृपम\nअन्तर्हिता तदा वाणी मेघदुन्दुभि निस्वना" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 19, "text": "तवात्मजॊ ऽयं मर्त्येषु कुलशीलदमादिभिः\nगुणैर भविष्यति विभॊ सदृशॊ वंशयॊर दवयॊः\nकषतिय परवरॊ लॊके नित्यं शूराभिसत्कृतः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 20, "text": "शत्रुभिर युध्यमानस्य संग्रामे तव अस्य धन्विनः\nशिरश छेत्स्यति संक्रुद्धः शत्रुर नालक्षितॊ भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 21, "text": "एतच छरुत्वा सिन्धुराजॊ धयात्वा चिरम अरिंदमम\nजञातीन सर्वान उवाचेदं पुत्रस्नेहाभिपीडितः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 22, "text": "संग्रामे युध्यमानस्य वहतॊ महतीं धुरम\nधरण्यां मम पुत्रस्य पातयिष्यति यः शिरः\nतस्यापि शतधा मूर्धा फलिष्यति न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 23, "text": "एवम उक्त्वा ततॊ राज्ये सथापयित्वा जयद्रथम\nवृद्धक्षत्रॊ वनं यातस तपश चेष्टं समस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 24, "text": "सॊ ऽयं तप्यति तेजस्वी तपॊ घॊरं दुरासदम\nसमन्तपञ्चकाद अस्माद बहिर वानरकेतन" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 25, "text": "तस्माज जयद्रथस्य तवं शिरश छित्त्वा महामृधे\nदिव्येनास्त्रेण रिपुहन घॊरेणाद्भुत कर्मणा" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 26, "text": "सकुण्डलं सिन्धुपतेः परभञ्जन असुतानुज\nउत्सङ्गे पातयस्वाशु वृद्धक्षत्रस्य भारत" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 27, "text": "अथ तवम अस्य मूर्धानं पातयिष्यसि भूतले\nतवापि शतधा मूर्धा फलिष्यति न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 28, "text": "यथा चैतन न जानीयात स राजा पृथिवीपतिः\nतथा कुरु कुरुश्रेष्ठ दिव्यम अस्त्रम उपाश्रितः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 29, "text": "न हय असाध्यम अकार्यं वा विद्यते तव किं चन\nसमस्तेष्व अपि लॊकेषु तरिषु वासवनन्दन" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 30, "text": "एतच छरुत्वा तु वचनं सृक्किणी परिसंलिहन\nइन्द्राशनिसमस्पर्शं दिव्यमन्त्राभिमन्त्रितम" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 31, "text": "सर्वभार सहं शश्वद गन्धमाल्यार्चितं शरम\nविससर्जार्जुनस तूर्णं सैन्धवस्य वधे वृतः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 32, "text": "स तु गाण्डीवनिर्मुक्तः शरः शयेन इवाशुगः\nशकुन्तम इव वृक्षाग्रात सैन्धवस्य शिरॊ ऽहरत" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 33, "text": "अहरत तत पुनश चैव शरैर ऊर्ध्वं धनंजयः\nदुर्हृदाम अप्रहर्षाय सुहृदां हर्षणाय च" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 34, "text": "शरैः कदम्बकी कृत्यकाले तस्मिंश च पाण्डवः\nसमन्तपञ्चकाद बाह्यं शिरस तद वयहरत ततः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 35, "text": "एतस्मिन्न एककाले तु वृद्धक्षत्रॊ महीपतिः\nसंध्याम उपास्ते तेजस्वी संबन्धी तव मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 36, "text": "उपासीनस्य तस्याथ कृष्ण केशं सकुण्डलम\nसिन्धुर आजस्य मूर्धानम उत्सङ्गे समपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 37, "text": "तस्यॊत्सङ्गे निपतितं शिरस तच चारुकुण्डलम\nवृद्धक्षत्रस्य नृपतेर अलक्षितम अरिंदम" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 38, "text": "कृप जप्यस्य तस्याथ वृद्धक्षत्रस्य धीमतः\nउत्तिष्ठतस तत सहसा शिरॊ ऽगच्छद धरातलम" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 39, "text": "ततस तस्य नरेन्द्रस्य पुत्र मूर्धनि भूतलम\nगते तस्यापि शतधा मूर्धागच्छद अरिंदम" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 40, "text": "ततः सर्वाणि भूतानि विस्मयं जग्मुर उत्तमम\nवासुदेवश च बीभत्सुं परशशंस महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 41, "text": "ततॊ दृष्ट्वा विनिहतं सिन्धुराजं जयद्रथम\nपुत्राणां तव नेत्रेभ्यॊ दुःखाद बह्व अपतज जलम" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 42, "text": "भीमसेनॊ ऽपि संग्रामे बॊधयन्न इव पाण्डवम\nसिंहनादेन महता पूरयाम आस रॊदसी" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 43, "text": "तं शरुत्वा तु महानादं धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः\nसैन्धवं निहतं मेने फल्गुनेन महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 44, "text": "ततॊ वादित्रघॊषेण सवान यॊधान अभिहर्षयन\nअभ्यवर्तत संग्रामे भारद्वाजं युयुत्सया" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 45, "text": "ततः परववृते राजन्न अस्तं गच्छति भास्करे\nदरॊणस्य सॊमकैः सार्धं संग्रमॊ लॊमहर्षणः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 46, "text": "ते तु सर्वप्रयत्नेन भारद्वाजं जिघांसवः\nसैन्धवे निहते राजन्न अयुध्यन्त महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 47, "text": "पाण्डवास तु जयं लब्ध्वा सैन्धवं विनिहत्य च\nअयॊधयंस ततॊ दरॊणं जयॊन्मत्तास ततस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 48, "text": "अर्जुनॊ ऽपि रणे यॊधांस तावकान रथसत्तमान\nअयॊधयन महाराज हत्वा सैन्धवकं नृपम" }, { "book": 7, "chapter": 121, "shloka": 49, "text": "स देवशत्रून इव देवराजः; किरीटमाली वयधमत समन्तात\nयथा तमांस्य अभ्युदितस तमॊघ्नः; पूर्वां परतिज्ञां समवाप्य वीरः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतस्मिन विनिहते वीरे सैन्धवे सव्यसाचिना\nमामका यद अकुर्वन्त तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 2, "text": "[स]\nसैन्धवं निहतं दृष्ट्वा रणे पार्थेन मारिष\nअमर्षवशम आपन्नः कृपः शारदतस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 3, "text": "महता शरवर्षेण पाण्डवं समवाकिरत\nदरौणिश चाभ्यद्रवत पार्थं रथम आस्थाय फल्गुनम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 4, "text": "ताव एनं रथिनां शरेष्ठौ रथाभ्यां रथसत्तमम\nउभाव उभयतस तीक्ष्णैर विशिखैर अभ्यवर्षताम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 5, "text": "स तथा शरवर्षाभ्यां सुमहद्भ्यां महाभुजः\nपीड्यमानः पराम आर्तिम अगमद रथिनां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 6, "text": "सॊ ऽजिघांसुर गुरुं संख्ये गुरॊस तनयम एव च\nचकाराचार्यकं तत्र कुन्तीपुत्रॊ धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 7, "text": "अस्त्रैर अस्त्राणि संवार्य दरौणेः शारद्वतस्य च\nमन्दवेगान इषूंस ताभ्याम अजिघांसुर अवासृजत" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 8, "text": "ते नातिभृशम अभ्यघ्नन विशिखा जय चॊदिताः\nबहुत्वात तु पराम आर्तिं शराणां ताव अगच्छताम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 9, "text": "अथ शारद्वतॊ राजन कौन्तेय शरपीडितः\nअवासीदद रथॊपस्थे मूर्च्छाम अभिजगाम ह" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 10, "text": "विह्वलं तम अभिज्ञाय भर्तारं शरपीडितम\nहतॊ ऽयम इति च जञात्वा सारस्थिस तम अपावहत" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 11, "text": "तस्मिन सन्ने महाराजे कृपे शारद्वते युधि\nअश्वत्थामाप्य अपायासीत पाण्डवेयाद रथान्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 12, "text": "दृष्ट्वा शारद्वतं पार्थॊ मूर्छितं शरपीडितम\nरथ एव महेष्वासः कृपणं पर्यदेवयत" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 13, "text": "पश्यन्न इदं महाप्राज्ञः कषत्ता राजानम उक्तवान\nकुलान्त करणे पापे जातमात्रे सुयॊधने" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 14, "text": "नीयतां परलॊकाय साध्व अयं कुलपांसनः\nअस्माद धि कुरुमुख्यानां महद उत्पत्स्यते भयम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 15, "text": "तद इदं समनुप्राप्तं वचनं सत्यवादिनः\nतत कृते हय अद्य पश्यामि शरतल्पगतं कृपम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 16, "text": "धिग अस्तु कषात्रम आचारं धिग अस्तु बलपौरुषम\nकॊ हि बराह्मणम आचार्यम अभिद्रुह्येत मादृशः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 17, "text": "ऋषिपुत्रॊ ममाचार्यॊ दरॊणस्य दयितः सखा\nएष शेते रथॊपस्थे मद्बाणैर अभिपीडितः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 18, "text": "अकामयानेन मया विशिखैर अर्दितॊ भृशम\nअवासीदद रथॊपस्थे पराणान पीडयतीव मे" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 19, "text": "शरार्दितेन हि मया परेक्षणीयॊ महाद्युतिः\nपरत्यस्तॊ बहुभिर बाणैर दश धर्मगतेन वै" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 20, "text": "शॊचयत्य एष निपतन भूयः पुत्रवधाद धि माम\nकृपणं सवरथे सन्नं पश्य कृष्ण यथागतम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 21, "text": "उपाकृत्य तु वै विद्याम आचार्येभ्यॊ नरर्षभाः\nपरयच्छन्तीह ये कामान देवत्वम उपयान्ति ते" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 22, "text": "ये तु विद्याम उपादाय गुरुभ्यः पुरुषाधमाः\nघनन्ति तान एव दुर्वृत्तास ते वै निरयगामिनः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 23, "text": "तद इदं नरकायाद्य कृतं कर्म मया धरुवम\nआचार्यं शरवर्षेण रथे सादयता कृपम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 24, "text": "यत तत पूर्वम उपाकुर्वन्न अस्त्रं माम अब्रवीत कृपः\nन कथं चन कौरव्य परहर्तव्यं गुराव इति" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 25, "text": "तद इदं वचनं साधॊर आचार्यस्य महात्मनः\nनानुष्ठितं तम एवाजौ विशिखैर अभिवर्षताण" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 26, "text": "नमस तस्मै सुपूज्याय गौतमायापलायिने\nधिग अस्तु मम वार्ष्णेय यॊ हय अस्मै परहराम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 27, "text": "तथा विपलमाने तु सव्यसाचिनि तं परति\nसैधवं निहतं दृष्ट्वा राधेयः समुपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 28, "text": "उपायान्तं तु राधेयं दृष्ट्वा पार्थॊ महारथः\nपरहसन देवकीपुत्रम इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 29, "text": "एष परयात्य आधिरथिः सात्यकेः सयन्दनं परति\nन मृष्यति हतं नूनं भूरिश्रवसम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 30, "text": "यत्र यात्य एष तत्र तवं चॊदयाश्वाञ जनार्दन\nमा सॊमदत्तेः पदवीं गमयेत सात्यकिं वृषः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 31, "text": "एकम उक्तॊ महाबाहुः केशवः सव्यसाचिना\nपरत्युवाच महातेजाः कालयुक्तम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 32, "text": "अलम एष महाबाहुः कर्णायैकॊ हि पाण्डव\nकिं पुनर दरौपदेयाभ्यां सहितः साततर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 33, "text": "न च तावत कषमः पार्थ कर्णेन तव संगरः\nपरज्वलन्ती महॊल्केव तिष्ठत्य अस्य हि वासवी\nतवदर्थं पूज्यमानैषा रक्ष्यते परवीरहन" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 34, "text": "अतः कर्णः परयात्व अत्र सात्वतस्य यथातथा\nअहं जञास्यामि कौरव्य कालम अस्य दुरात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 35, "text": "[धव]\nयॊ ऽसौ कर्णेन वीरेण वार्ष्णेयस्य समागमः\nहते तु भूरिश्रवसि सन्धवे च निपातिते" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 36, "text": "सात्यकिश चापि विरथः कं समारूढवान रथम\nचक्ररक्षौ च पाञ्चाल्यौ तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 37, "text": "[स]\nहन्त ते वर्णयिष्यामि यथावृत्तं महारणे\nशुश्रूषस्व सथिरॊ भूत्वा दुराचरितम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 38, "text": "पूर्वम एव हि कृष्णस्य मनॊगतम इदं परभॊ\nविजेतव्यॊ यथा वीरः सात्यकिर यूपकेतुना" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 39, "text": "अतीतानागतं राजन स हि वेत्ति जनार्दनः\nअतः सूतं समाहूय दारुकं संदिदेश ह\nरथॊ मे युज्यतां काल्यम इति राजन महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 40, "text": "न हि देवा न गन्धर्वा न यक्षॊरग राक्षसाः\nमानवा वा विजेतारः कृष्णयॊः सन्ति के चन" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 41, "text": "पितामहपुरॊगाश च देवाः सिद्धाश च तं विदुः\nतयॊः परभावम अतुलं शृणु युद्धं च तद यथा" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 42, "text": "सात्यकिं विरथं दृष्ट्वा कर्णं चाभ्युद्यतायुधम\nदध्मौ शङ्खं महावेगम आर्षभेणाथ माधवः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 43, "text": "दारुकॊ ऽवेत्य संदेशं शरुत्वा शङ्खस्य च सवनम\nरथम अन्वानयत तस्मै सुपर्णॊच्छ्रितकेतनम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 44, "text": "स केशवस्यानुमते रथं दारुक संयुतम\nआरुरॊह शिनेः पौत्रॊ जवलनादित्य संनिभम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 45, "text": "कामगैः सैन्यसुग्रीव मेघपुष्पबलाहकैः\nहयॊदग्रैर महावेगैर हेमभाण्ड विभूषितैः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 46, "text": "युक्तं समारुह्य च तं विमानप्रतिमं रथम\nअभ्यद्रवत राधेयं परवपन सायकान बहून" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 47, "text": "चक्ररक्षाव अपि तदा युधामन्यूत्तमौजसौ\nधनंजयरथं हित्वा राधेयं परत्युदीययुः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 48, "text": "राधेयॊ ऽपि महाराज शरवर्षं समुत्सृजन\nअभ्यद्रवत सुसंक्रुद्धॊ रणे शैनेयम अच्युतम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 49, "text": "नैव दैवं न गान्धर्वं नासुरॊरग राक्षसम\nतादृशं भुवि वा युद्धं दिवि वा शरुतम इत्य उत" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 50, "text": "उपारमत तत सैन्यं स रथाश्वनरद्विपम\nतयॊर दृष्ट्वा महाराज कर्म संमूढचेतनम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 51, "text": "सर्वे च समपश्यन्त तद युद्धम अतिमानुषम\nतयॊर नृवरयॊ राजन सारथ्यं दारुकस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 52, "text": "गतप्रत्यागतावृत्तैर मण्डलैः संनिवर्तनैः\nसारथेस तु रथस्थस्य काश्यपेयस्य विस्मिताः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 53, "text": "नभस्तलगताश चैव देवगन्धर्वदानवाः\nअतीवावहिता दरष्टुं कर्ण शैनेययॊ रणम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 54, "text": "मित्रार्थे तौ पराक्रान्तौ सपर्धिनौ शुष्मिणौ रणे\nकर्णश चामरसंकाशॊ युयुधानश च सात्यकिः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 55, "text": "अन्यॊन्यं तौ महाराज शरवर्षैर अवर्षताम\nपरममाथ शिनेः पौत्रं कर्णः सायकवृष्टिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 56, "text": "अमृष्यमाणॊ निधनं कौरव्य जलसंधयॊः\nकर्णः शॊकसमाविष्टॊ महॊरग इव शवसन" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 57, "text": "स शैनेयं रणे करुद्धः परदहन्न इव चक्षुषा\nअभ्यद्रवत वेगेन पुनः पुनर अरिंदमः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 58, "text": "तं तु संप्रेक्ष्य संक्रुद्धं सात्यकिः परत्यविध्यत\nमहता शरवर्षेण गजः परतिगजं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 59, "text": "तौ समेत्य नरव्याघ्रौ वयाघ्राव इव तरस्विनौ\nअन्यॊन्यं संततक्षाते रणे ऽनुपम विक्रमौ" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 60, "text": "ततः कर्णं शिनेः पौत्रः सर्वपारशवैः शरैः\nविभेद सर्वगात्रेषु पुनः पुनर अरिंदमः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 61, "text": "सारथिं चास्य भल्लेन रथनीडाद अपाहरत\nअश्वांश च चतुरः शवेतान निजघ्ने निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 62, "text": "छित्त्वा धवजं शतेनैव शतधा पुरुषर्षभः\nचकार विरथं कर्णं तव पुत्रस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 63, "text": "ततॊ विमनसॊ राजंस तावकाः पुरुषर्षभाः\nवृषसेनः कर्णसुतः शल्यॊ मद्राधिपस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 64, "text": "दरॊणपुत्रश च शैनेयं सर्वतः पर्यवारयन\nततः पर्याकुलं सर्वं न पराज्ञायत किं चन" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 65, "text": "तथा सात्यकिना वीरे विरथे सूतजे कृते\nहाहाकारस ततॊ राजन सर्वसैन्येषु चाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 66, "text": "कर्णॊ ऽपि विह्वलॊ राजन सात्वतेनार्दितः शरैः\nदुर्यॊधन रथं राजन्न आरुरॊह विनिःश्वसन" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 67, "text": "मानयंस तव पुत्रस्य बाल्यात परभृति सौहृदम\nकृतां राज्यप्रदानेन परतिज्ञां परिपालयन" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 68, "text": "तथा तु विरथे कर्णे पुत्रान वै तव पार्थिव\nदुःशासन मुखाञ शूरान नावधीत सात्यकिर वशी" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 69, "text": "रक्षन परतिज्ञां च पुनर भीमसेनकृतां पुरा\nविरथान विह्वलांश चक्रे न तु पराणैर वययॊजयत" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 70, "text": "भीमसेनेन तु वधः पुत्राणां ते परतिश्रुतः\nपुनर्द्यूते च पार्थेन वधः कर्णस्य शंश्रुतः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 71, "text": "वधे तव अकुर्वन यत्नं ते तस्य कर्ण मुखास तदा\nनाशक्नुवंश च तं हन्तुं सात्यकिं परवरा रथाः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 72, "text": "दरौणिश च कृतवर्मा च तथैवान्ये महारथाः\nनिर्जिता धनुषैकेन शतशः कषत्रियर्षभाः\nकाङ्क्षता परलॊकं च धर्मराजस्य च परियम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 73, "text": "कृष्णयॊः सदृशॊ वीर्ये सात्यकिः शत्रुकर्शनः\nकृष्णॊ वापि भवेल लॊके पार्थॊ वापि धनुर्धरः\nशैनेयॊ वा नरव्यघ्रश चतुर्थॊ नॊपलभ्यते" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 74, "text": "[धृ]\nअजय्यं रथम आस्थाय वासुदेवस्य सात्यकिः\nविरथं कृतवान कर्णं वासुदेव समॊ युवा" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 75, "text": "दारुकेण समायुक्तं सवबाहुबलदर्पितः\nकच चिद अन्यं समारूढः स रथं सात्यकिः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 76, "text": "एतद इच्छाम्य अहं शरॊतुं कुशलॊ हय असि भाषितुम\nअसह्यं तम अहं मन्ये तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 77, "text": "[स]\nशृणु राजन यथा तस्य रथम अन्यं महामतिः\nदारुकस्यानुजस तूर्णं कल्पना विधिकल्पितम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 78, "text": "आयसैः काञ्चनैर्श चापि पट्टैर नद्धं स कूबरम\nतारा सहस्रखचितं सिंहध्वजपताकिनम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 79, "text": "अश्वैर वातजवैर युक्तं हेमभाण्ड परिच्छदैः\nपाण्डुरैर इन्दुसंकाशैः सर्वशब्दातिगैर दृढैः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 80, "text": "चित्रकाञ्चनसंनाहैर वाजिमुख्यैर विशां पते\nघण्टाजालाकुल रवं शक्तितॊमरविद्युतम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 81, "text": "वृतं सांग्रामिकैर दरव्यैर बहुशस्त्रपरिच्छदम\nरथं संपादयाम आस मेघगम्भीर निस्वनम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 82, "text": "तं समारुह्य शैनेयस तव सैन्यम उपाद्रवत\nदारुकॊ ऽपि यथाकामं परययौ केशवान्तिकम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 83, "text": "कर्णस्यापि महाराज शङ्खगॊक्षीर पाण्डुरैः\nचित्रकाञ्चनसंनाहैः सदश्वैर वेगवत्तरैः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 84, "text": "हेमकक्ष्या धवजॊपेतं कॢप्त यन्त्रपताकिनम\nअग्र्यं रथं सुयन्तारं बहुशस्त्रपरिच्छदम" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 85, "text": "उपाजह्रुस तम आस्थाय कर्णॊ ऽपय अभ्यद्रवद रिपून\nएतत ते सरम आख्यातं यन मां तवं परिपृच्छसि" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 86, "text": "भूयश चापि निबॊध तवं तवापनयजं कषयम\nएकत्रिंशत तव सुता भीमसेनेन पातिताः" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 87, "text": "दुर्मुखं परमुखे कृत्वा सततं चित्रयॊधिनम\nशतशॊ निहताः शूराः सात्वतेनार्जुनेन च" }, { "book": 7, "chapter": 122, "shloka": 88, "text": "भीष्मं परमुखतः कृत्वा भगदत्तं च मारिष\nएवम एष कषयॊ वृत्तॊ राजन दुर्मन्त्रिते तव" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतथागतेषु शूरेषु तेषां मम च संजय\nकिं वै भीमस तदाकार्षीत तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 2, "text": "[स]\nविरथॊ भीमसेनॊ वै कर्ण वाक्शल्य पीडितः\nअमर्षवशम आपन्नः फल्गुनं वाक्यम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 3, "text": "पुनः पुनस तूबरक मूढ औदरिकेति च\nअकृतास्त्रक मा यॊधीर बाल संग्रामकातर" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 4, "text": "इति माम अब्रवीत कर्णः पश्यतस ते धनंजय\nएवं वक्ता च मे वध्यस तेन चॊक्तॊ ऽसमि भारत" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 5, "text": "एतद वरतं महाबाहॊ तवया सह कृतं मया\nयथैतन मम कौनेय तथा तव न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 6, "text": "तद वधाय नरश्रेष्ठ समरैतद वचनं मम\nयथा भवति तत सत्यं तथा कुरु धनंजय" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 7, "text": "तच छरुत्वा वचनं तस्य भीमस्यामित विक्रमः\nततॊ ऽरजुनॊ ऽबरवीत कर्णं किं चिद अभ्येत्य संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 8, "text": "कर्ण कर्ण वृथा दृष्टे सूतपुत्रात्म संस्तुत\nअधर्मबुद्धे शृणु मे यत तवा वक्ष्यामि सांप्रतम" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 9, "text": "दविविधं कर्म शूराणां युद्धे जयपराजयौ\nतौ चाप्य अनित्यौ राधेय वासवस्यापि युध्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 10, "text": "मुमूर्षुर युयुधानेन विरथॊ ऽसि विसर्जितः\nयदृच्छया भीमसेनं विरथं कृतवान असि" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 11, "text": "अधर्मस तव एष राधेय यत तवं भीमम अवॊचथाः\nयुद्धधर्मं विजानन वै युध्यन्तम अपलायिनम\nपूरयन्तं यथाशक्ति शूर कर्माहवे तथा" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 12, "text": "पश्यतां सर्वसैन्यानां केशवस्य ममैव च\nविरथॊ भीमसेनेन कृतॊ ऽसि बहुशॊ रणे\nन च तवां परुषं किं चिद उक्तवान पण्डुनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 13, "text": "यस्मात तु बहु रूक्षं च शरावितस ते वृकॊदरः\nपरॊक्षं यच च सौभद्रॊ युष्माभिर निहतॊ मम" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 14, "text": "तस्माद अस्यावलेपस्य सद्यः फलम अवाप्नुहि\nतवया तस्य धनुश छिन्नम आत्मनाशाय दुर्मते" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 15, "text": "तस्माद वध्यॊ ऽसि मे मूढ स भृत्यबलवाहनः\nकुरु तवं सर्वकृत्यानि महत ते भयम आगतम" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 16, "text": "हन्तास्मि वृषसेनं ते परेक्षमाणस्य संयुगे\nये चान्ये ऽपय उपयास्यन्ति बुद्धिमॊहेन मां नृपाः\nतांश च सर्वान हनिष्यामि सत्येनायुधम आलभे" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 17, "text": "तवां च मूढाकृत परज्ञम अतिमानिनम आहवे\nदृष्ट्वा दुर्यॊधनॊ मन्दॊ भृशं तप्स्यति पातितम" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 18, "text": "अर्जुनेन परतिज्ञाते वधे कर्णसुतस्य तु\nमहान सुतुमुलः शब्दॊ बभूव रथिनां तदा" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 19, "text": "तस्मिन्न आकुलसंग्रामे वर्तमाने महाभये\nमन्दरश्मिः सहस्रांशुर अस्तं गिरिम उपागमत" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 20, "text": "ततॊ राजन हृषीकेशः संग्रामशिरसि सथितम\nतीर्णप्रतिज्ञं बीभत्सुं परिष्वज्येदम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 21, "text": "दिष्ट्या संपादिता जिष्णॊ परतिज्ञा महती तवया\nदिष्ट्या च निहतः पापॊ वृद्धक्षत्रः सहात्मजः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 22, "text": "धार्तराष्ट्र बलं पराप्य देव सेनापि भारत\nसीदेत समरे जिष्णॊ नात्र कार्या विचारणा" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 23, "text": "न तं पश्यामि लॊकेषु चिन्तयन पुरुषं कव चित\nतवदृते पुरुषव्याघ्र य एतद यॊधयेद बलम" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 24, "text": "महाप्रभाव बहवस तवया तुल्याधिकापि वा\nसमेताः पृथिवीपाला धार्तराष्ट्रस्य कारणात\nते तवां पराप्य रणे करुद्धं नाभ्यवर्तन्त दंशिताः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 25, "text": "तव वीर्यं बलं चैव रुद्र शक्रान्तकॊपमम\nनेदृशं शक्नुयत कश चिद रणे कर्तुं पराक्रमम\nयादृशं कृतवान अद्य तवम एकः शत्रुतापनः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 26, "text": "एवम एव हते कर्णे सानुबन्धे दुरात्मनि\nवर्धयिष्यामि भूयस तवां विजितारिं हतद्विषम" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 27, "text": "तम अर्जुनः परत्युवाच परसादात तव माधव\nपरतिज्ञेयं मयॊत्तीर्णा विबुधैर अपि दुस्तरा" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 28, "text": "अनाश्चर्यॊ जयस तेषां येषां नाथॊ ऽसि माधव\nतवत्प्रसादान महीं कृत्स्नां संप्राप्स्यति युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 29, "text": "तवैव भारॊ वार्ष्णेय तवैव विजयः परभॊ\nवर्धनीयास तव वयं परेष्याश च मधुसूदन" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 30, "text": "एवम उक्तः समयन कृष्णः शनकैर वाहयन हयान\nदर्शयाम आस पार्थाय करूरम आयॊधनं महत" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 31, "text": "[क]\nपरार्थयन्तॊ जयं युद्धे परतितं च महद यशः\nपृथिव्यां शेरते शूराः पर्थिवास तवच छरैर हताः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 32, "text": "विकीर्णशस्त्राभरणा विपन्नाश्वरथद्विपाः\nसंछिन्नभिन्न वर्माणॊ वैक्लव्यं परमं गताः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 33, "text": "स सत्त्वगतसत्त्वाश च परभया परया युताः\nस जीवा इव लक्ष्यन्ते गतसत्त्वा नराधिपाः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 34, "text": "तेषां शरैः सवर्णपुङ्खैः शस्त्रैश च विविधैः शितैः\nवाहनैर आयुधैश चैव संपूर्णां पश्य मेदिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 35, "text": "वर्मभिश चर्मभिर हारैः शिरॊभिश च सकुण्डलैः\nउष्णीषैर मुकुटैः सरग्भिश चूडामणिभिर अम्बरैः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 36, "text": "कण्ठसूत्रैर अङ्गदैश च निष्कैर अपि च सुप्रभैः\nअन्यैश चाब्रहणैश चित्रैर भाति भारत मेदिनी" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 37, "text": "चामरैर वयजनैश चित्रैर धवजैश चाश्वरथद्विपैः\nविविधैश च परिस्तॊमैर अश्वानां च परकीर्णकैः" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 38, "text": "कुथाभिश च विचित्राभिर वरूथैश च महाधनैः\nसंस्तीर्णां वसुधां पश्य चित्रपट्टैर इवावृताम" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 39, "text": "नागेभ्यः पतितान अन्यान कल्पितेभ्यॊ दविपैः सह\nसिंहान वज्रप्रणुन्नेभ्यॊ गिर्यग्रेभ्य इव चयुतान" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 40, "text": "संस्यूतान वाजिभिः सार्धं धरण्यां पश्य चापरान\nपदातिसादि संघांश च कषतजौघपरिप्लुतान" }, { "book": 7, "chapter": 123, "shloka": 41, "text": "[स]\nएवं संदर्शयन कृष्णॊ रणभूमिं किरीटिनः\nसवैः समेतः स मुदितः पाञ्चजन्यं वयनादयत" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 1, "text": "[स]\nततॊ युधिष्ठिरॊ राजा रथाद आप्लुत्य भारत\nपर्यष्वजत तदा कृष्णाव आनन्दाश्रु परिप्लुतः" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 2, "text": "परमृज्य वदनं शुभ्रं पुण्डरीकसमप्रभम\nअब्रवीद वासुदेवं च पाण्डवं च धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 3, "text": "दिष्ट्या पश्यामि संग्रामे तीर्णभारौ महारथौ\nदिष्ट्या च निहतः पापः सैन्धवः पुरुषाधमः" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 4, "text": "कृष्ण दिष्ट्या मम परीतिर महती परतिपादिता\nदिष्ट्या शत्रुगणाश चैव निमग्नाः शॊकसागरे" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 5, "text": "न तेषां दुष्करं किं चित तरिषु लॊकेषु विद्यते\nसर्वलॊकगुरुर येषां तवं नाथॊ मधुसूदन" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 6, "text": "तव परसादाद गॊविन्द वयं जेष्यामहे रिपून\nयथापूर्वं परसादात ते दानवान पाकशासनः" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 7, "text": "पृथिवी विजयॊ वापि तरैलॊक्यविजयॊ ऽपि वा\nधरुवॊ हि तेषां वार्ष्णेय येषां तुष्टॊ ऽसि माधव" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 8, "text": "न तेषां विद्यते पापं संग्रामे वा पराजयः\nतरिदशेश्वरनाथस तवं येषां तुष्टॊ ऽसि माधव" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 9, "text": "तवत्प्रसादाद धृषीकेश शक्रः सुरगणेश्वरः\nतरैलॊक्यविजयं शरीमान पराप्तवान रणमूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 10, "text": "तव चैव परसादेन तरिदशास तरिदशेश्वर\nअमरत्वं गताः कृष्ण लॊकांश चाश्नुवते ऽकषयान" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 11, "text": "तवत्प्रसाद समुत्थेन विक्रमेणारि सूदन\nसुरेशत्वं गतः शक्रॊ हत्वा दैत्यान सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 12, "text": "तवत्प्रसादाद धृषीकेश जगत सथावरजङ्गमम\nसववर्त्मनि सथितं वीर जपहॊमेषु वर्तते" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 13, "text": "एकार्णवम इदं पूर्वं सर्वम आसीत तमॊमयम\nतवत्प्रसादात परकाशत्वं जगत पराप्तं नरॊत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 14, "text": "सरष्टारं सर्वलॊकानां परमात्मानम अच्युतम\nये परपन्ना हृषीकेशं न ते मुह्यन्ति कर्हि चित" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 15, "text": "अनादि निधनं देवं लॊककर्तारम अव्ययम\nतवां भक्ता ये हृषीकेश दुर्गाण्य अतितरन्ति ते" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 16, "text": "परं पुराणं पुरुषं पुराणानां परं च यत\nपरपद्यतस तं परमं परा भूतिर विधीयते" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 17, "text": "यॊ ऽगात चतुरॊ वेदान यश च वेदेषु गीयते\nतं परपद्य महात्मानं भूतिम आप्नॊत्य अनुत्तमाम" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 18, "text": "धनंजय सखा यश च धनंजय हितश च यः\nतं धनंजय गॊप्तारं परपद्य सुखम एधते" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 19, "text": "इत्य उक्तौ तौ महात्मानाव उभौ केशव पाण्डवौ\nताव अब्रूतां तदा हृष्टौ राजानं पृथिवीपतिम" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 20, "text": "तव कॊपाग्निना दग्धः पापॊ राजा जयद्रथः\nउदीर्णं चापि सुमहद धार्तराष्ट्र बलं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 21, "text": "हन्यते निहतं चैव विनङ्क्ष्यति च भारत\nतव करॊधहता हय एते कौरवाः शत्रुसूदन" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 22, "text": "तवां हि चक्षुर्हणं वीरं कॊपयित्वा सुयॊधनः\nस मित्र बन्धुः समरे पराणांस तयक्ष्यति दुर्मतिः" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 23, "text": "तव करॊधहतः पूर्वं देवैर अपि सुदुर्जयः\nशरतल्पगतः शेते भीष्मः कुरुपितामहः" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 24, "text": "दुर्लभॊ हि जयस तेषां संग्रामे रिपुसूदन\nयाता मृत्युवशं ते वै येषां करॊद्धॊ ऽसि पाण्डव" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 25, "text": "राज्यं पराणाः परियाः पुत्राः सौख्यानि विविधानि च\nअचिरात तस्य नश्यन्ति येषां करुद्दॊ ऽसि मानद" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 26, "text": "विनष्टान कौरवान मन्ये सपुत्रपशुबान्धवान\nराजधर्मपरे नित्यं तवयि करुद्धे युधिष्ठिर" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 27, "text": "ततॊ भीमॊ महाबाहुः सात्यकिश च महारथः\nअभिवाद्य गुरुं जयेष्ठं मार्गणैः कषतविक्षतौ\nसथिताव आस्तां महेष्वासौ पाञ्चाल्यैः परिवारितौ" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 28, "text": "तौ दृष्ट्व मुदितौ वीरौ पराञ्जलीचाग्रतः सथितौ\nअभ्यनन्दत कौन्तेयस ताव उभौ भीम सात्यकी" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 29, "text": "दिष्ट्या पश्यामि वां वीरौ विमुक्तौ सैन्यसागरात\nदरॊण गराहाद दुराधर्षाद धार्दिक्य मकरालयात\nदिष्ट्या च निर्जिताः संख्ये पृथिव्यां सर्वपार्थिवाः" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 30, "text": "युवां विजयिनौ चापि दिष्ट्या पश्यामि संयुगे\nदिष्ट्या दरॊणॊ जितः संख्ये हार्दिक्यश च महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 31, "text": "सैन्यार्णवं समुत्तीर्णौ दिष्ट्या पश्यामि चानघौ\nसमरश्लाघिनौ वीरौ समरेष्व अपलायिनौ\nमम पराणसमौ चैव दिष्ट्या पश्यामि वाम अहम" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 32, "text": "इत्य उक्त्वा पाण्डवॊ राजा युयुधान वृकॊदरौ\nसस्वजे पुरुषव्याघ्रौ हर्षाद बाष्पं मुमॊच ह" }, { "book": 7, "chapter": 124, "shloka": 33, "text": "ततः परमुदितः सर्वं बलम आसीद विशां पते\nपाण्डवानां जयं दृष्ट्वा युद्धाय च मनॊ दधे" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 1, "text": "[स]\nसैन्धवे निहते राजन पुत्रस तव सुयॊधनः\nअश्रुक्लिन्न मुखॊ दीनॊ निरुत्साहॊ दविषज जये\nअमन्यतार्जुन समॊ यॊधॊ भुवि न विद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 2, "text": "न दरॊणॊ न च राधेयॊ नाश्वत्थामा कृपॊ न च\nकरुद्धस्य परमुखे सथातुं पर्याप्ता इति मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 3, "text": "निर्जित्य हि रणे पार्थः सर्वान मम महारथान\nअवधीत सैन्धवं संख्ये नैनं कश चिद अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 4, "text": "सर्वथा हतम एवैतत कौरवाणां महद बलम\nन हय अस्य विद्यते तरात साक्षाद अपि पुरंदरः" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 5, "text": "यम उपाश्रित्य संग्रामे कृतः शस्त्रसमुद्यमः\nस कर्णॊ निर्जितः संख्ये हतश चैव जयद्रथः" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 6, "text": "परुषाणि सभामध्ये परॊक्तवान यः सम पाण्डवान\nस कर्णॊ निर्जितः संख्ये सैन्धवश च निपातितः" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 7, "text": "यस्य वीर्यं समाश्रित्य शमं याचन्तम अच्युतम\nतृणवत तम अहं मन्ये स कर्णॊ निर्जितॊ युधि" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 8, "text": "एवं कलान्तमना राजन्न उपायाद दरॊणम ईक्षितुम\nआगस्कृत सर्वलॊकस्य पुत्रस ते भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 9, "text": "ततस तत सर्वम आचख्यौ कुरूणां वैशसं महत\nपरान विजयतश चापि धार्तराष्ट्रान निमज्जतः" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 10, "text": "[दुर]\nपश्य मूर्धावसिक्तानाम आचार्य कदनं कृतम\nकृत्वा परमुखतः शूरं भीष्मं मम पितामहम" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 11, "text": "तं निहत्य परलुब्धॊ ऽयं शिखण्डी पूर्णमानसः\nपाञ्चालैः सहितः सर्वैः सेनाग्रम अभिकर्षति" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 12, "text": "अपरश चापि दुर्धर्षः शिष्यस ते सव्यसाचिना\nअक्षौहिणी सप्त हत्वा हतॊ राजा जयद्रथः" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 13, "text": "अस्मद विजयकामानां सुहृदाम उपकारिणाम\nगन्तास्मि कथम आनृण्यं गतानां यमसादनम" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 14, "text": "ये मदर्थं परीप्सन्ति वसुधां वसुधाधिपाः\nते हित्वा वसुधैश्वर्यं वसुधाम अधिशेरते" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 15, "text": "सॊ ऽहं कापुरुषः कृत्वा मित्राणां कषयम ईदृशम\nनाश्वमेधसहस्रेण पातुम आत्मानम उत्सहे" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 16, "text": "मम लुब्धस्य पापस्य तथा धर्मापचायिनः\nवयायच्छन्तॊ जिगीषन्तः पराप्ता वैवस्वतक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 17, "text": "कथं पतितवृत्तस्य पृथिवी सुहृदां दरुहः\nविवरं नाशकद दातुं मम पार्थिव संसदि" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 18, "text": "सॊ ऽहं रुधिरसिक्ताङ्गं राज्ञां मध्ये पितामहम\nशयानं नाशकं तरातुं भीष्मम आयॊधने हतम" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 19, "text": "तं माम अनार्य पुरुषं मित्र दरुहम अधार्मिकम\nकिं स वक्ष्यति दुर्धर्षः समेत्य परलॊकवित" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 20, "text": "जलसंधं महेष्वासं पश्य सात्यकिना हतम\nमदर्थम उद्यतं शूरं पराणांस तयक्त्वा महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 21, "text": "काम्बॊजं निहतं दृष्ट्वा तथालम्बुसम एव च\nअन्यान बहूंश च सुहृदॊ जीवितार्थॊ ऽदय कॊ मम" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 22, "text": "वयायच्छन्तॊ हताः शूरा मदर्थे ये ऽपराङ्मुखाः\nयतमानाः परं शक्त्या विजेतुम अहितान मम" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 23, "text": "तेषां गत्वाहम आनृण्यम अद्य शक्त्या परंतप\nतर्पयिष्यामि तान एव जलेन यमुनाम अनु" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 24, "text": "सत्यं ते परतिजानामि सर्वशस्त्रभृतां वरम\nइष्टापूर्तेन च शपे वीर्येण च सुतैर अपि" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 25, "text": "निहत्य तान रणे सर्वान पाञ्चालान पाण्डवैः सह\nशान्तिं लब्धास्मि तेषां वा रणे गन्ता स लॊकताम" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 26, "text": "न हीदानीं सहाया मे परीप्सन्त्य अनुपस्कृताः\nशरेयॊ हि पाण्डून मन्यन्ते न तथास्मान महाभुज" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 27, "text": "सवयं हि मृत्युर विहितः सत्यसंधेन संयुगे\nभवान उपेक्षां कुरुते सुशिष्यत्वाद धनंजये" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 28, "text": "अतॊ विनिहताः सर्वे ये ऽसमज जय चिकीर्षवः\nकर्णम एव तु पश्यामि संप्रत्य अस्मज जयैषिणम" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 29, "text": "यॊ हि मित्रम अविज्ञाय याथातथ्येन मन्दधीः\nमित्रार्थे यॊजयत्य एनं तस्य सॊ ऽरथॊ ऽवसीदति" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 30, "text": "तादृग्रूपम इदं कार्यं कृतं मम सुहृद बरुवैः\nमॊहाल लुब्धस्य पापस्य जिह्माचारैस ततस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 31, "text": "हतॊ जयद्रथश चैव सौमदत्तिश च वीर्यवान\nअभीषाहाः शूरसेनाः शिबयॊ ऽथ वसातयः" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 32, "text": "सॊ ऽहम अद्य गमिष्यामि यत्र ते पुरुषर्षभाः\nहता मदर्थं संग्रामे युध्यमानाः किरीटिना" }, { "book": 7, "chapter": 125, "shloka": 33, "text": "न हि मे जीवितेनार्थस तान ऋते पुरुषर्षभान\nआचार्यः पाण्डुपुत्राणाम अनुजानातु नॊ भवान" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nसिन्धुराजे हते तात समरे सव्यसाचिना\nतथैव भूरिश्रवसि किम आसीद वॊ मनस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 2, "text": "दुर्यॊधनेन च दरॊणस तथॊक्तः कुरुसंसदि\nकिम उक्तवान परं तस्मात तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 3, "text": "[स]\nनिष्टानकॊ महान आसीत सैन्यानां तव भारत\nसैन्धवं निहतं दृष्ट्वा भूरिश्रवसम एव च" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 4, "text": "मन्त्रितं तव पुत्रस्य ते सर्वम अवमेनिरे\nयेन मन्त्रेण निहताः शतशः कषत्रियर्षभाः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 5, "text": "दरॊणस तु तद वचः शरुत्वा पुत्रस्य तव दुर्मनाः\nमुहूर्तम इव तु धयात्वा भृशम आर्तॊ ऽभयभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 6, "text": "दुर्यॊधन किम एवं मां वाक्शरैर अभिकृन्तसि\nअजय्यं समरे नित्यं बरुवाणं सव्यसाचिनम" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 7, "text": "एतेनैवार्जुनं जञातुम अलं कौरव संयुगे\nयच छिखण्ड्य अवधीद भीष्मं पाल्यमानः किरीटिना" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 8, "text": "अवध्यं निहतं दृष्ट्वा संयुगे देव मानुषैः\nतदैवाज्ञासिषम अहं नेयम अस्तीति भारती" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 9, "text": "यं पुंसां तरिषु लॊकेषु सर्वशूरम अमंस्महि\nतस्मिन विनिहते शूरे किं शेषं पर्युपास्महे" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 10, "text": "यान सम तान गलहते तातः शकुनिः कुरुसंसदि\nअक्षान न ते ऽकषा निशिता बाणास ते शत्रुतापनाः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 11, "text": "त एते घनन्ति नस तात विशिखा जय चॊदिताः\nयांस तदा खयाप्यमानांस तवं विदुरेण न बुध्यसे" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 12, "text": "तास ता विलपतश चापि विदुरस्य महात्मनः\nधीरस्य वाचॊ नाश्रौषीः कषेमाय वदतः शिवाः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 13, "text": "तद इदं वर्तते घॊरम आगतं वैशसं महत\nतस्यावमानाद वाक्यस्य दुर्यॊधनकृते तव" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 14, "text": "यच च नः परेक्षमाणानां कृष्णाम आनाययः सभाम\nअनर्हतीं कुले जातां सर्वधर्मानुचारिणीम" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 15, "text": "तस्याधर्मस्य गान्धारे फलं पराप्तम इदं तवया\nनॊ चेत पापं परे लॊके तवम अर्च्छेथास ततॊ ऽधिकम" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 16, "text": "यच च तान पाण्डवान दयूते विषमेण विजित्य ह\nपराव्राजयस तदारण्ये रौरवाजिनवाससः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 17, "text": "पुत्राणाम इव चैतेषां धर्मम आचरतां सदा\nदरुह्येत कॊ नु नरॊ लॊके मद अन्यॊ बराह्मण बरुवः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 18, "text": "पाण्डवानाम अयं कॊपस तवया शकुनिना सह\nआहृतॊ धृतराष्ट्रस्य संमते कुरुसंसदि" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 19, "text": "दुःशासनेन संयुक्तः कर्णेन परिवर्धितः\nकषत्तुर वाक्यम अनादृत्य तवयाभ्यस्तः पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 20, "text": "यत तत सर्वे पराभूय पर्यवारयतार्जुनिम\nसिन्धुराजानम आश्रित्य स वॊ मध्ये कथं हतः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 21, "text": "कथं तवयि च कर्णे च कृपे शल्ये च जीवति\nअश्वत्थाम्नि च कौरव्य निधनं सैन्धवॊ ऽगमत" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 22, "text": "यद वस तत सर्वराजानस तेजस तिग्मम उपासते\nसिन्धुराजं परित्रातुं स वॊ मध्ये कथं हतः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 23, "text": "मय्य एव हि विशेषेण तथा दुर्यॊधन तवयि\nआशंसत परित्राणम अर्जुनात स महीपतिः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 24, "text": "ततस तस्मिन परित्राणम अलब्धवति फल्गुनात\nन किं चिद अनुपश्यामि जीवितत्राणम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 25, "text": "मज्जन्तम इव चात्मानं दृष्टद्युम्नस्य किल्बिषे\nपश्याम्य अहत्वा पाञ्चालान सह तेन शिखण्डिना" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 26, "text": "तन मा किम अभितप्यन्तं वाक्शरैर अभिकृन्तसि\nअशक्तः सिन्धुराजस्य भूत्वा तराणाय भारत" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 27, "text": "सौवर्णं सत्यसंधस्य धवजम अक्लिष्टकर्मणः\nअपश्यन युधि भीष्मस्य कथम आशंससे जयम" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 28, "text": "मध्ये महारथानां च यत्राहन्यत सैन्धवः\nहतॊ भूरिश्रवाश चैव किं शेषं तत्र मन्यसे" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 29, "text": "कृप एव च दुर्धर्षॊ यदि जीवति पार्थिव\nयॊ नागात सिन्धुराजस्य वर्त्म तं पूजयाम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 30, "text": "यच चापश्यं हतं भीष्मं पश्यतस ते ऽनुजस्य वै\nदुःशासनस्य कौरव्य कुर्वाणं कर्म दुष्करम\nअवध्यकल्पं संग्रामे देवैर अपि स वासवैः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 31, "text": "न ते वसुंधरास्तीति तद अहं चिन्तये नृप\nइमानि पाण्डवानां च सृञ्जयानां च भारत\nअनीकान्य आद्रवन्ते मां सहितान्य अद्य मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 32, "text": "नाहत्वा सर्वपाञ्चालान कवचस्य विमॊक्षणम\nकर्तास्मि समरे कर्म धार्तराष्ट्र हितं तव" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 33, "text": "राजन बरूयाः सुतं मे तवम अश्वत्थामानम आहवे\nन सॊमकाः परमॊक्तव्या जीवितं परिरक्षता" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 34, "text": "यच च पित्रानुशिष्टॊ ऽसि तद वचः परिपालय\nआनृशंस्ये दमे सत्ये आर्जवे च सथिरॊ भव" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 35, "text": "धर्मार्थकामकुशलॊ धर्मार्थाव अप्य अपीडयन\nधर्मप्रधानः कार्याणि कुर्याश चेति पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 36, "text": "चक्षुर मनॊभ्यां संतॊष्या विप्राः सेव्याश च शक्तितः\nन चैषां विप्रियं कार्यं ते हि वह्नि शिखॊपमाः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 37, "text": "एष तव अहम अनीकानि परविशाम्य अरिसूदन\nरणाय महते राजंस तवया वाक्शल्य पीडितः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 38, "text": "तवं च दुर्यॊधन बलं यदि शक्नॊषि धारय\nरात्राव अपि हि यॊत्स्यन्ते संरब्धाः कुरुसृञ्जयाः" }, { "book": 7, "chapter": 126, "shloka": 39, "text": "एवम उक्त्वा ततः परायाद दरॊणः पाण्डव सृञ्जयान\nमुष्णन कषत्रिय तेजांसि नक्षत्राणाम इवांशुमान" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 1, "text": "[स]\nततॊ दुर्यॊधनॊ राजा दरॊणेनैवं परचॊदितः\nअमर्षवशम आपन्नॊ युद्धायैव मनॊ दधे" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 2, "text": "अब्रवीच च तदा कर्णं पुत्रॊ दुर्यॊधनस तव\nपश्य कृष्ण सहायेन पाण्डवेन किरीटिना\nआचार्य विहितं वयूहं भिन्नं देवैः सुदुर्भिदम" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 3, "text": "तव वयायच्छमानस्य दरॊणस्य च महात्मनः\nमिषतां यॊधमुख्यानां सैन्धवॊ विनिपातितः" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 4, "text": "पश्य राधेय राजानः पृथिव्यं परवरा युधि\nपार्थेनैकेन निहताः सिंहेनेवेतरा मृगाः" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 5, "text": "मम वयायच्छमानस्य समरे शत्रुसूदन\nअल्पावशेषं सन्यं मे कृतं शक्रात्मजेन ह" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 6, "text": "कथं हय अनिच्छमानस्य दरॊणस्य युधि फल्गुनः\nभिन्द्यात सुदुर्भिदं वयूहं यतमानॊ ऽपि संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 7, "text": "परियॊ हि फल्गुनॊ नित्यम आचार्यस्य महात्मनः\nततॊ ऽसय दत्तवान दवारं न युद्धेनारि मर्दन" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 8, "text": "अभयं सैधवस्याजौ दत्त्वा दरॊणः परंतपः\nपरादात किरीटिने दवारं पश्य निर्गुणतां मम" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 9, "text": "यद यद आस्यम अनुज्ञां वै पूर्वम एव गृहान परति\nसिन्धुराजस्य समरे नाभभिष्यज जनक्षयः" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 10, "text": "जयद्रथॊ जीवितार्थी गच्छमानॊ गृहान परति\nमहानार्येण संरुद्धॊ दरॊणात पराप्याभयं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 11, "text": "अद्य मे भरातरः कषीणाश चित्रसेनादयॊ युधि\nभीमसेनं समासाद्य पश्यतां नॊ दुरात्मनाम" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 12, "text": "[कर्ण]\nआचार्यं मा विगर्हस्व शक्त्या युध्यत्य असौ दविजः\nअजय्यान पाण्डवान मन्ये दरॊणेनास्त्रविदा मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 13, "text": "तथा हय एनम अतिक्रम्य परविष्टः शवेतवाहनः\nदैवदृष्टॊ ऽनयथा भावॊ न मन्ये विद्यते कव चित" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 14, "text": "ततॊ नॊ युध्यमानानां परं शक्त्या सुयॊधन\nसैन्धवॊ निहतॊ राजन दैवम अत्र परं समृतम" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 15, "text": "परं यत्नं कुर्वतां च तवया सार्धं रणाजिरे\nहत्वास्माकं पौरुषं हि दैवं पश्चात करॊति नः\nसततं चेष्टमानानां निकृत्या विक्रमेण च" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 16, "text": "दैवॊपसृष्टः पुरुषॊ यत कर्म कुरुते कव चित\nकृतं कृतं सम तत तस्य दैवेन विनिहन्यते" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 17, "text": "यत कर्तव्यं मनुष्येण वयवसायवता सता\nतत कार्यम अविशङ्केन सिद्दिर दैवे परतिष्ठिता" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 18, "text": "निकृत्या निकृताः पार्था विषयॊगैश च भारत\nदग्धा जतु गृहे चापि दयूतेन च पराजिताः" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 19, "text": "राजनीतिं वयपाश्रित्य परहिताश चैव काननम\nयत्नेन च कृतं यत ते दैवेन विनिपातितम" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 20, "text": "युध्यस्व यत्नम आस्थाय मृत्युं कृत्वा निवर्तनम\nयततस तव तेषां च दैवं मार्गेण यास्यति" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 21, "text": "न तेषां मतिपूर्वं हि सुकृतं दृश्यते कव चित\nदुष्कृतं तव वा वीर बुद्ध्या हीनं कुरूद्वह" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 22, "text": "दैवं परमाणं सर्वस्य सुकृतस्येतरस्य वा\nअनन्यकर्म दैवं हि जागर्ति सवपताम अपि" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 23, "text": "बहूनि तव सैन्यानि यॊधाश च बहवस तथा\nन तहा पाण्डुपुत्राणाम एवं युद्धम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 24, "text": "तैर अल्पैर बहवॊ यूयं कषयं नीताः परहारिणः\nशङ्के दैवस्य तत कर्म पौरुषं येन नाशितम" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 25, "text": "[स]\nएवं संभाषमाणानां बहु तत तज जनाधिप\nपाण्डवानाम अनीकानि समदृश्यन्त संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 127, "shloka": 26, "text": "ततः परववृते युद्धं वयतिषक्त रथद्विपम\nतावकानां परैः सार्धं राजन दुर्मन्त्रिते तव" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 1, "text": "[स]\nतद उदीर्णगजाश्वौघं बलं तव जनाधिप\nपाण्डुसेनाम अभिद्रुत्य यॊधयाम आस सर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 2, "text": "पाञ्चालाः कुरवश चैव यॊधयन्तः परस्परम\nयम राष्ट्राय महते परलॊकाय दीक्षिताः" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 3, "text": "शूराः शूरैः समागम्य शरतॊमर शक्तिभिः\nविव्यधुः समरे तूर्णं निन्युश चैव यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 4, "text": "रथिनां रथिभिः सार्धं रुधिरस्रावि दारुणम\nपरावर्तत महद युद्धं निघ्नताम इतरेतरम" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 5, "text": "वारणाश च महाराज समासाद्य परस्परम\nविषाणैर दारयाम आसुः संक्रुद्धाश च महॊत्कटाः" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 6, "text": "हयारॊहान हरारॊहाः परासशक्तिपरश्वधैः\nबिभिदुस तुमुले युद्धे परार्थयन्तॊ मयद यशः" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 7, "text": "पत्तयश च महाबाहॊ शतशः शस्त्रपाणयः\nअन्यॊन्यम आर्दयन राजन नित्ययत्ताः पराक्रमे" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 8, "text": "गॊत्राणां नामधेयानां कुलानां चैव मारिष\nशरवणाद धि विजानीमः पाञ्चालान कुरुभिः सह" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 9, "text": "अन्यॊन्यं समरे यॊधाः शरशक्तिपरश्वधैः\nपरेषयन परलॊकाय विचरन्तॊ हय अभीतवत" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 10, "text": "शरैर दश दिशॊ राजंस तेषां मुक्तैः सहस्रशः\nन भराजन्त यथापूर्वं भास्करे ऽसतं गते ऽपि च" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 11, "text": "तथा परयुध्यमानेषु पाणवेयेषु निर्भयः\nदुर्यॊधनॊ महाराज वयवगाहत तद बलम" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 12, "text": "सैन्धवस्य वधेनैव भृशं दुःखसमन्वितः\nमर्तव्यम इति संचिन्त्य पराविशत तु दविषद बलम" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 13, "text": "नादयन रथघॊषेण कम्पयन्न इव मेदिनीम\nअभ्यवर्तत पुत्रस ते पाण्डवानाम अनीकिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 14, "text": "स संनिपातस तुमुलस तस्य तेषां च भारत\nअभवत सर्वसैन्यानाम अभाव करणॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 15, "text": "मंध्यं दिनगतं सूर्यं परतपन्तं गभस्तिभिः\nतथा तव सुतं मध्ये परतपन्तं शरॊर्मिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 16, "text": "न शेकुर भारतं युद्धे पाण्डवाः समवेक्षितुम\nपलायने कृतॊत्साहा निर्तुसाहा दविषज जये" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 17, "text": "पर्यधावन्त पाञ्चाला वध्यमाना महात्मना\nरुक्मपुङ्खैः परसन्नाग्रैस तव पुत्रेण धन्विना\nअर्द्यमानाः शरैस तूर्णं नयपतन पाण्डुसैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 18, "text": "न तादृशं रणे कर्मकृतवन्तस तु तावकाः\nयादृशं कृतवान राजा पुत्रस तव विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 19, "text": "पुत्रेण तव सा सेना पाण्डवी मथिता रणे\nनलिनी दविरदेनेव समन्तात फुल्लपङ्कजा" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 20, "text": "कषीणतॊयानिलार्काभ्यां हतत्विड इव पद्मिनी\nबभूव पाण्डवी सेना तव पुत्रस्य तेजसा" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 21, "text": "पाण्डुसेनां हतां दृष्ट्वा तव पुत्रेण भारत\nभीमसेनपुरॊगास तु पाञ्चालाः समुपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 22, "text": "स भीमसेनं दशभिर मद्री पुत्रौ तरिभिस तरिभिः\nविराटद्रुपदौ षड्भिः शतेन च शिखण्डिनम" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 23, "text": "धृष्टद्युम्नं च सप्तत्या धर्मपुत्रं च सप्तभिः\nकेकयांश चैव चेदींश च बहुभिर निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 24, "text": "सात्वतं पञ्चभिर विद्ध्वा दरौपदेयांस तरिभिस तरिभिः\nघटॊत्कचं च समरे विद्ध्वा सिंह इवानदत" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 25, "text": "शतशश चापरान यॊधान स दविपाश्वरथान रणे\nशरैर अवचकर्तॊग्रैः करुद्धॊ ऽनतक इव परजाः" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 26, "text": "तस्य तान निघ्नतः शत्रून रुक्मपृष्ठं महद धनुः\nभल्लाभ्यां पाण्डवॊ जयेष्ठस तरिधा चिच्छेद मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 27, "text": "विव्याध चैनं दशभिः सम्यग अस्तैः शितैः शरैः\nमर्माणि भित्त्वा ते सर्वे संभग्नाः कषितिम आविशत" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 28, "text": "ततः परमुदिता यॊधाः परिवव्रुर युधिष्ठिरम\nवृत्र हत्यै यथा देवाः परिवव्रुः पुरंदरम" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 29, "text": "ततॊ युधिष्ठिरॊ राजा तव पुत्रस्य मारिष\nशरं परमदुर्वारं परेषयाम आस संयुगे\nस तेन भृशसंविद्धॊ निषसाद रथॊत्तमे" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 30, "text": "ततः पाञ्चाल सैन्यानां भृशम आसीद रवॊ महान\nहतॊ राजेति राजेन्द्र मुदितानां समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 31, "text": "बाणशब्दरवश चॊग्रः शुश्रुवे तत्र मारिष\nअथ दरॊणॊ दरुतं तत्र परत्यदृश्यत संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 32, "text": "हृष्टॊ दुर्यॊधनश चापि दृढम आदाय कार्मुकम\nतिष्ठ तिष्ठेति राजानं बरुवन पाण्डवम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 33, "text": "परत्युद्ययुस तं तवरिताः पाञ्चाला राजगृद्धिनः\nतान दरॊणः परतिजग्राह परीप्सन कुरुसत्तमम\nचण्डवातॊद्धतान मेघान निघ्नन रश्मिमुचॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 128, "shloka": 34, "text": "ततॊ राजन महान आसीत संग्रामॊ भूरिवर्धनः\nतावकानां परेषां च समेतानां युयुत्सया" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nयत तदा पराविशत पाण्डून आचार्यः कुपितॊ वशी\nउत्क्वा दुर्यॊधनं सम्यङ मम शास्त्रातिगं सुतम" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 2, "text": "परविश्य विचरन्तं च रणे शूरम अवस्थितम\nकथं दरॊणं महेष्वासं पाण्डवाः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 3, "text": "के ऽरक्षन दक्षिणं चक्रम आचार्यस्य महात्मनः\nके चॊत्तरम अरक्षन्त निघ्नतः शात्रवान रणे" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 4, "text": "नृत्यन स रथमार्गेषु सर्वशस्त्रभृतां वरः\nधूमकेतुर इव करुद्धः कथं मृत्युम उपेयिवान" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 5, "text": "[स]\nसायाह्ने सैन्धवं हत्वा राज्ञा पार्थः समेत्य च\nसात्यकिश च महेष्वासॊ दरॊणम एवाभ्यधावताम" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 6, "text": "तथा युधिष्ठिरस तूर्णं भीमसेनश च पाण्डवः\nपृथक चमूभ्यां संसक्तौ दरॊणम एवाभ्यधावताम" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 7, "text": "तथैव नकुलॊ धीमान सहदेवश च दुर्जयः\nधृष्टद्युम्नः शतानीकॊ विराटश च स केकयः\nमत्स्याः शाल्वेय सेनाश च दरॊणम एव ययुर युधि" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 8, "text": "दरुपदश च तथा राजा पाञ्चालैर अभिरक्षितः\nधृष्टद्युम्न पिता राजन दरॊणम एवाभ्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 9, "text": "दरौपदेया महेष्वासा राक्षसश च घटॊत्कचः\nस सेनास ते ऽभयवर्तन्त दरॊणम एव महाद्युतिम" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 10, "text": "परभद्रकश च पाञ्चालाः षट सहस्राः परहारिणः\nदरॊणम एवाभ्यवर्तन्त पुरस्कृत्य शिखण्डिनम" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 11, "text": "तथेतरे नरव्याघ्राः पाण्डवानां महारथाः\nसहिताः संन्यवर्तन्त दरॊणम एव दविजर्षभम" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 12, "text": "तेषु शूरेषु युद्धाय गतेषु भरतर्षभ\nबभूव रजनी घॊरा भीरूणां भयवर्धिनी" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 13, "text": "यॊधानाम अशिवा रौद्रा राजन्न अन्तकगामिनी\nकुञ्जराश्वमनुष्याणां पराणान्त करणी तदा" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 14, "text": "तस्यां रजन्यां घॊरायां नदन्त्यः सर्वतः शिवाः\nनयवेदयन भयं घॊरं स जवालकवलैर मुखैः" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 15, "text": "उलूकाश चाप्य अदृश्यन्त शंसन्तॊ विपुलं भयम\nविशेषतः कौरवाणां धवजिन्याम अतिदारुणम" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 16, "text": "ततः सैन्येषु राजेन्द्र शब्दः समभवन महान\nभेरीशब्देन महता मृदङ्गानां सवनेन च" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 17, "text": "गजानां गर्जितैश चापि तुरङ्गाणां च हेषितैः\nखुरशब्दनिपातैश च तुमुलः सर्वतॊ ऽभवत" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 18, "text": "ततः समभवद युद्धं संध्यायाम अतिदारुणम\nदरॊणस्य च महाराज सृञ्जयानां च सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 19, "text": "तमसा चावृते लॊके न पराज्ञायत किं चन\nसैन्येन रजसा चैव समन्ताद उत्थितेन ह" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 20, "text": "नरस्याश्वस्य नागस्य समसज्जत शॊणितम\nनापश्याम रजॊ भौमं कश्मलेनाभिसंवृताः" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 21, "text": "रात्रौ वंशवनस्येव दह्यमानस्य पर्वते\nघॊरश चाटचटा शब्दः शस्त्राणां पतताम अभूत" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 22, "text": "नैव सवे न परे राजन पराज्ञायन्त तमॊवृते\nउन्मत्तम इव तत सर्वं बभूव रजनी मुखे" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 23, "text": "भौमं रजॊ ऽथ राजेन्द्र शॊणितेन परशामितम\nशातकौम्भैश च कवचैर भूषणैश च तमॊ ऽभयगात" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 24, "text": "ततः सा भारती सेना मणिहेमविभूषिता\nदयुर इवासीत स नक्षत्रा रजन्यां भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 25, "text": "गॊमायुबड संघुष्टा शक्तिध्वजसमाकुला\nदारुणाभिरुता घॊरा कष्वेडितॊत्क्रुष्ट नादिता" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 26, "text": "ततॊ ऽभवन महाशब्दस तुमुलॊ लॊमहर्षणः\nसमावृण्वन दिशः सर्वा महेन्द्राशनिनिस्वनः" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 27, "text": "सा निशीथे महाराज सेनादृश्यत भारती\nअङ्गदैः कुण्डलैर निष्कैः शस्तैश चैवावभासिता" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 28, "text": "तत्र नागा रथाश चैव जाम्बूनदविभूषिताः\nनिशायां परत्यदृश्यन्त मेघा इव स विद्युतः" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 29, "text": "ऋष्टिशक्तिगदा बाणमुसल परासपट्टिशाः\nसंपतन्तॊ वयदृश्यन्त भराजमाना इवाग्नयः" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 30, "text": "दुर्यॊधन पुरॊवातां रथनागबलाहकाम\nवादित्रघॊषस्तनितां चापविद्युद धवजैर वृताम" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 31, "text": "दरॊण पाण्डव पर्जन्यां खड्गशक्ति गदाशनिम\nशरधारास्त्र पवनां भृशं शीतॊष्णसंकुलाम" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 32, "text": "घॊरां विस्मापनीम उग्रां जीवितच छिदम अप्लवाम\nतां पराविशन्न अतिभयां सेनां युद्धचिकीर्षवः" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 33, "text": "तस्मिन रात्रिमुखे घॊरे महाशब्दनिनादिते\nभीरूणां तरासजनने शूराणां हर्षवर्धने" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 34, "text": "रात्रियुद्धे तदा घॊरे वर्तमाने सुदारुणे\nदरॊणम अभ्यद्रवन करुद्धाः सहिताः पाण्डुसृञ्जयाः" }, { "book": 7, "chapter": 129, "shloka": 35, "text": "ये ये परमुखतॊ राजन नयवर्तन्त महात्मनः\nतान सर्वान विमुखांश चक्रे कांश चिन निन्ये यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतस्मिन परविष्टे दुर्धर्षे सृञ्जयान अमितौजसि\nअमृष्यमाणे संरब्धे का वॊ ऽभूद वै मतिस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 2, "text": "दुर्यॊधनं तथा पुत्रम उक्त्वा शास्त्रातिगं मम\nयत पराविशद अमेयात्मा किं पार्थः परत्यपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 3, "text": "निहते सैन्धवे वीरे भूरिश्रवसि चैव हि\nयद अभ्यगान महातेजाः पाञ्चालान अपराजिथ" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 4, "text": "किम अमन्यत दुर्धर्षः परविष्टे शत्रुतापने\nदुर्यॊधनश च किं कृत्यं पराप्तकालम अमन्यत" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 5, "text": "के च तं वरदं वीरम अन्वयुर दविजसत्तमम\nके चास्य पृष्ठतॊ ऽगच्छन वीराः शूरस्य युध्यतः\nके पुरस्ताद अयुध्यन्त निघ्नतः शात्रवान रणे" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 6, "text": "मन्ये ऽहं पाडवान सर्वान भारद्वाज शरार्दितान\nशिशिरे कम्पमाना वै कृशा गाव इवाभिभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 7, "text": "परविश्य स महेष्वासः पाञ्चालान अरिमर्दनः\nकथं नु पुरुषव्याघ्रः पञ्चत्वम उपजग्मिवान" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 8, "text": "सर्वेषु सैन्येषु च संगतेषु; रात्रौ समेतेषु महारथेषु\nसंलॊड्यमानेषु पृथग्विधेषु; के वस तदानीं मतिमन्त आसन" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 9, "text": "हतांश चैव विषक्तांश च पराभूतांश च शंसति\nरथिनॊ विरथांश चैव कृतान युद्धेषु मामकान" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 10, "text": "कथम एषां तदा तत्र पार्थानाम अपलायिनाम\nपरकाशम अभवद रात्रौ कथं कुरुषु संजय" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 11, "text": "[स]\nरात्रियुद्धे तदा राजन वर्तमाने सुदारुणे\nदरॊणम अभ्यद्रवन रात्रौ पाण्डवाः सह सैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 12, "text": "ततॊ दरॊणः केकयांश च धृष्टद्युम्नस्य चात्मजान\nपरेषयन मृत्युलॊकाय सर्वान इषुभिर आशुगैः" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 13, "text": "तस्य परमुखतॊ राजन ये ऽवर्तन्त महारथाः\nतान सर्वान परेषयाम आस परलॊकाय भारत" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 14, "text": "परमथ्नन्तं तदा वीरं भारद्वाजं महारथम\nअभ्यवर्तत संक्रुद्धः शिबी राजन परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 15, "text": "तम आपतन्तं संप्रेक्ष्य पाण्डवानां महारथम\nविव्याध दशभिर दरॊणः सर्वपारशवैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 16, "text": "तं शिबिः परतिविव्याध तरिंशता निशितैः शरैः\nसारथिं चास्य भल्लेन समयमानॊ नयपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 17, "text": "तस्य दरॊणॊ हयान हत्वा सारथिं च महात्मनः\nअथास्य स शिरस तराणं शिरः कायाद अपाहरत" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 18, "text": "कलिङ्गानां च सैन्येन कलिङ्गस्य सुतॊ रणे\nपूर्वं पितृवधात करुद्धॊ भीमसेनम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 19, "text": "स भीमं पञ्चभिर विद्ध्वा पुनर विव्याध सप्तभिः\nविशॊकं तरिभिर आजघ्ने धवजम एकेन पत्रिणा" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 20, "text": "कलिङ्गानां तु तं शूरं करुद्धं करुद्धॊ वृकॊदरः\nरथाद रथम अभिद्रुत्य मुष्टिनाभिजघान ह" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 21, "text": "तस्य मुष्टिहतस्याजौ पाण्डवेन बलीयसा\nसर्वाण्य अस्थीनि सहसा परापतन वै पृथक पृथक" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 22, "text": "तं कर्णॊ भरातरश चास्य नामृष्यन्त महारथाः\nते भीमसेनं नाराचैर जघ्नुर आशीविषॊपमैः" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 23, "text": "तत्र शत्रुरथं तयक्त्वा भीमॊ धरुवरथं गतः\nधरुवं चास्यन्तम अनिशं मुष्टिना समपॊथयत\nस तथा पाण्डुपुत्रेण बलिना निहतॊ ऽपतत" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 24, "text": "तं निहत्य महाराज भीमसेनॊ महाबलः\nजय रात रथं पराप्य मुहुः सिंह इवानदत" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 25, "text": "जय रातम अथाक्षिप्य नदन सव्येन पाणिना\nतलेन नाशयाम आस कर्णस्यैवाग्रतः सथितम" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 26, "text": "कर्णस तु पाण्डवे शक्तिं काञ्चनीं समवासृजत\nततस ताम एव जघ्राह परहसन पाण्डुनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 27, "text": "कर्णायैव च दुर्धर्षश चिक्षेपाजौ वृकॊदरः\nताम अन्तरिक्षे चिच्छेद शकुनिस तैलपायिना" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 28, "text": "ततस तव सुता राजन भीमस्य रथम आव्रजन\nमहता शरवर्षेण छादयन्तॊ वृकॊदरम" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 29, "text": "दुर्मदस्य ततॊ भीमः परहसन्न इव संयुगे\nसारथिं च हयांश चैव शरैर निन्ये यमक्षयम\nदुर्मदस तु ततॊ यानं दुष्कर्णस्यावपुप्लुवे" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 30, "text": "ताव एकरथम आरूढौ भरातरौ परतापनौ\nसंग्रामशिरसॊ मध्ये भीमं दवाव अभ्यधावताम\nयथाम्बुपतिमित्रौ हि तारकं दैत्य सत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 31, "text": "ततस तु दुर्मदश चैव दुष्कर्णश च तवात्मजौ\nरथम एकं समारुह्य भीमं बाणैर अविध्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 32, "text": "ततः कर्णस्य मिषतॊ दरौणेर दुर्यॊधनस्य च\nकृपस्य सॊमदत्तस्य बाह्लीकस्य च पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 33, "text": "दुर्मदस्य च वीरस्य दुष्कर्णस्य च तं रथम\nपादप्रहारेण धरां परावेशयद अरिंदमः" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 34, "text": "ततः सुतौ ते बलिनौ शूरौ दुष्कर्ण दुर्मदौ\nमुष्टिनाहत्य संक्रुद्धॊ ममर्द चरणेन च" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 35, "text": "ततॊ हाहाकृते सैन्ये दृष्ट्वा भीमं नृपाब्रुवन\nरुद्रॊ ऽयं भीमरूपेण धार्तराष्ट्रेषु गृध्यति" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 36, "text": "एवम उक्त्वापलायन्त सर्वे भारत पार्थिवाः\nविसंज्ञाव आहयान वाहान न च दवौ सह धावतः" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 37, "text": "ततॊ बले भृशलुलिते निशामुखे; सुपूजितॊ नृप वृषभैर वृकॊदरः\nमहाबलः कमलविबुद्धलॊचनॊ; युधिष्ठिरं नृपतिम अपूजयद बली" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 38, "text": "ततॊ यमौ दरुपद विराट केकया; युधिष्ठिरश चापि परां मुदं ययुः\nवृकॊदरं भृशम अभिपूजयंश च ते; यथान्धके परतिनिहते हरं सुराः" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 39, "text": "ततः सुतास तव वरुणात्मजॊपमा; रुषान्विताः सह गुरुणा महत्मना\nवृकॊदरं स रथपदातिकुञ्जरा; युयुत्सवॊ भृशम अभिपर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 130, "shloka": 40, "text": "ततॊ ऽभवत तिमिरघनैर इवावृतं; महाभये भयदम अतीव दारुणम\nनिशामुखे बड वृकगृध्रमॊदनं; महात्मनां नृप वरयुद्धम अद्भुतम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 1, "text": "[स]\nपरायॊपविष्टे तु हते पुत्रे सात्यकिना ततः\nसॊमदत्तॊ भृशं करुद्धः सात्यक्तिं वाक्यम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 2, "text": "कषत्रधर्मः पुरा दृष्टॊ यस तु देवैर महात्मभिः\nतं तवं सात्वत संत्यज्य दस्यु धर्मे कथं रतः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 3, "text": "पराङ्मुखाय दीनाय नयस्तशस्त्राय याचते\nकषत्रधर्मरतः पराज्ञः कथं नु परहरेद रणे" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 4, "text": "दवाव एव किल वृष्णीनां तत्र खयातौ महारथौ\nपरद्युम्नश च महाबाहुस तवं चैव युधि सात्वत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 5, "text": "कथं परायॊपविष्टाय पार्थेन छिन्नबाहवे\nनृशंसं पतनीयं च तादृशं कृतवान असि" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 6, "text": "शपे सात्वत पुत्राभ्याम इष्टेन सुकृतेन च\nअनतीताम इमां रात्रिं यदि तवां वीर मानिनम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 7, "text": "अरक्ष्यमाणं पार्थेन जिष्णुना स सुतानुजम\nन हन्यां निरये घॊरे पतेयं वृष्णिपांसन" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 8, "text": "एवम उक्त्वा सुसंक्रुद्धः सॊमदत्तॊ महाबलः\nदध्मौ शङ्खं च तारेण सिंहनादं ननाद च" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 9, "text": "ततः कमलपत्राक्षः सिंहदंष्ट्रॊ महाबलः\nसात्वतॊ भृशसंक्रुद्धः सॊमदत्तम अथाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 10, "text": "हतॊ भूरिश्रवा वीरस तव पुत्रॊ महारथः\nशरश चैव तथा राजन भरातृव्यसनकर्शितः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 11, "text": "तवां चाप्य अद्य वधिष्यामि सपुत्रपशुबान्धवम\nतिष्ठेदानीं रणे यत्तः कौरवॊ ऽसि विशेषतः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 12, "text": "यस्मिन्दानं दमः शौचम अहिंसा हरीर धृतिः कषमा\nअनपायीनि सर्वाणि नित्यं राज्ञि युधिष्ठिरे" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 13, "text": "मृदङ्गकेतॊस तस्य तवं तेजसा निहतः पुरा\nस कर्ण सौबलः संख्ये विनाशं समुपेष्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 14, "text": "शपे ऽहं कृष्ण चरणैर इष्टापूर्तेन चैव ह\nयदि तवां ससुतं पापं न हन्यां युधि रॊषितः\nअपयास्यसि चेत तयक्त्वा ततॊ मुक्तॊ भविष्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 15, "text": "एवम आभाष्य चान्यॊन्यं करॊधसंरक्तलॊचनौ\nपरवृत्तौ शरसंपातं कर्तुं पुरुषसत्तमौ" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 16, "text": "ततॊ गजसहस्रेण रथानाम अयुतेन च\nदुर्यॊधनः सॊमदत्तं परिवार्य वयवस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 17, "text": "शकुनिश च सुसंक्रुद्धः सर्वशस्त्रभृतां वरः\nपुत्रपौत्रैः परिवृतॊ भरातृभिश चेन्द्र विक्रमैः\nसयालस तव महाबाहुर वज्रसंहननॊ युवा" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 18, "text": "साग्रं शतसहस्रं तु हयानां तस्य धीमतः\nसॊमदत्तं महेष्वासं समन्तात पर्यरक्षत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 19, "text": "रक्ष्यमाणश च बलिभिश छादयाम आस सात्यकिम\nतं छाद्यमानं विशिखैर दृष्ट्वा संनतपर्वभिः\nधृष्टद्युम्नॊ ऽभययात करुद्धः परगृह्य महतीं चमूम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 20, "text": "चण्डवाताभिसृष्टानाम उदधीनाम इव सवनः\nआसीद राजन बलौघानाम अन्यॊन्यम अभिनिघ्नताम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 21, "text": "विव्याध सॊमदत्तस तु सात्वतं नवभिः शरैः\nसात्यकिर दशभिश चैनम अवधीत कुरुपुंगवम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 22, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ बलवता समरे दृढधन्विना\nरथॊपस्थं समासाद्य मुमॊह गतचेतनः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 23, "text": "तं विमूढं समालक्ष्य सारथिस तवरयान्वितः\nअपॊवाह रणाद वीरं सॊमदत्तं महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 24, "text": "तं विसंज्ञं समालॊक्य युयुधान शरार्दितम\nदरौणिर अभ्यद्रवत करुद्धः सात्वतं रणमूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 25, "text": "तम आपतन्तं संप्रेक्ष्य शैनेयस्य रथं परति\nभैमसेनिः सुसंक्रुद्धः परत्यमित्रम अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 26, "text": "कार्ष्णायसमयं घॊरम ऋक्षचर्मावृतं महत\nयुक्तं गजनिभैर वाहैर न हयैर नापि वा गजैः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 27, "text": "विक्षिप्तम अष्टचक्रेण विवृताक्षेण कूजता\nधवजेनॊच्छ्रिततुण्डेन गृध्रराजेन राजता" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 28, "text": "लॊहितार्द्र पताकं तम अन्त्र माला विभूषितम\nअष्टचक्रसमायुक्तम आस्थाय विपुलं रथम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 29, "text": "शूलमुद्गर धारिण्या शैलपादप हस्तया\nरक्षसां घॊररूपाणाम अक्षैहिण्या समावृतः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 30, "text": "तम उद्यतमहाचापं निशाम्य वयथिता नृपाः\nयुगान्तकालसमये दण्डहस्तम इवान्तकम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 31, "text": "भयार्दिता पचुक्षॊभ पुत्रस्य तव वाहिनी\nवायुना कषॊभितावर्ता गङ्गेवॊर्ध्व तरङ्गिणी" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 32, "text": "गटॊत्कच परयुक्तेन सिंहनादेन भीषिताः\nपरसुस्रुवुर गजा मूत्रं विव्यथुश च नरा भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 33, "text": "ततॊ ऽशमवृष्टिर अत्यर्थम आसीत तत्र समन्ततः\nसंध्याकालाधिक बलैः परमुक्ता राक्षसैः कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 34, "text": "आयसानि च चक्राणि भुशुण्ड्यः परासतॊमराः\nपतन्त्य अविरलाः शूलाः शतघ्न्यः पट्टिशास तथा" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 35, "text": "तद उग्रम अतिरौद्रं च दृष्ट्वा युद्धं नराधिपाः\nतनयास तव कर्णश च वयथिताः पराद्रवन दिशः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 36, "text": "तत्रैकॊ ऽसत्रबलश्लाघी दरौणिर मानी न विव्यथे\nवयधमच च शरैर मायां घटॊत्कच विनिर्मिताम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 37, "text": "निहतायां तु मायायाम अमर्षी स घटॊत्कचः\nविससर्ज शरान घॊरांस ते ऽशवत्थामानम आविशन" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 38, "text": "भुजगा इव वेगेन वल्मीकं करॊधमूर्छिताः\nते शरा रुधिराभ्यक्ता भित्त्वा शारद्वती सुतम\nविविशुर धरणीं शीघ्रा रुक्मपुङ्खाः शिलाशिताः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 39, "text": "अश्वत्थामा तु संक्रुद्धॊ लघुहस्तः परतापवान\nघटॊत्कचम अभिक्रुद्धं बिभेद दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 40, "text": "घटॊत्कचॊ ऽतिविद्धस तु दरॊणपुत्रेण मर्मसु\nचक्रं शतसहस्रारम अगृह्णाद वयथितॊ भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 41, "text": "कषुरान्तं बालसूर्याभं मणिवज्र विभूषितम\nअश्वत्थाम्नस तु चिक्षेप भैमसेनिर जिघांसया" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 42, "text": "वेगेन महता गच्छद विक्षिप्तं दरौणिना शरैः\nअभाग्यस्येव संकल्पस तन मॊघं नयपतद भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 43, "text": "घटॊत्कचस ततस तूर्णं दृष्ट्वा चक्रं निपातितम\nदरौणिं पराच्छादयद बाणैः सवर्भानुर इव भास्करम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 44, "text": "घटॊत्कच सुतः शरीमान भिन्नाञ जनचयॊपमः\nरुरॊध दरौणिम आयान्तं परभञ्जनम इवाद्रिराट" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 45, "text": "पौत्रेण भीमसेनस्य शरैः सॊ ऽञजन पर्वणा\nबभौ मेघेन धाराभिर घिरिर मेरुर इवार्दितः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 46, "text": "अश्वत्थामा तव असंभ्रान्तॊ रुद्रॊपेन्द्रेन्द्र विक्रमः\nधवजम एकेन बाणेन चिच्छेदाञ्जनपर्वणः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 47, "text": "दवाभ्यां तु रथयन्तारं तरिभिश चास्य तरिवेणुकम\nधनुर एकेन चिच्छेद चतुर्भिश चतुरॊ हयान" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 48, "text": "विरथस्यॊद्यतं हस्ताद धेमबिन्दुभिर आचितम\nविशिखेन सुतीक्ष्णेन खड्गम अस्य दविधाकरॊत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 49, "text": "गदा हेमाङ्गदा राजंस तूर्णं हैडिम्ब सूनुना\nभराम्यॊत्क्षिप्ता शरैः सापि दरौणिनाभ्याहतापतत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 50, "text": "ततॊ ऽनतरिक्षम उत्पत्य कालमेघ इवॊन्नदन\nववर्षाञ्जन पर्वा स दरुमवर्षं नभस्तलात" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 51, "text": "ततॊ मायाधरं दरौणिर घटॊत्कच सुतं दिवि\nमार्गणैर अभिविव्याध धनं सूर्य इवांशुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 52, "text": "सॊ ऽवतीर्य पुनस तस्थौ रथे हेमपरिष्कृते\nमहीधर इवात्युच्चः शरीमान अञ्जन पर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 53, "text": "तम अयस्मय वर्माणं दरौणिर भीमात्मजात्मजम\nजघानाञ्जन पर्वाणं महेश्वर इवान्धकम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 54, "text": "अथ दृष्ट्वा हतं पुत्रम अश्वत्थाम्ना महाबलम\nदरौणेः सकाशम अभ्येत्य रॊषात पचलिताङ्गदः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 55, "text": "पराह वाक्यम असंभ्रान्तॊ वीरं शारद्वती सुतम\nदहन्तं पाण्डवानीकं वनम अग्निम इवॊद्धतम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 56, "text": "तिष्ठ तिष्ठ न मे जीवन दरॊणपुत्र गमिष्यसि\nतवाम अद्य निहनिष्यामि करौञ्चम अग्निसुतॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 57, "text": "[अष्व]\nगच्छ वत्स सहान्यैस तवं युध्यस्वामर विक्रम\nन हि पुत्रेण हैडिम्बे पिता नयाय्यं परबाधितुम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 58, "text": "कामं खलु न मे रॊषॊ हैडिम्बे विद्यते तवयि\nकिं तु रॊषान्वितॊ जन्तुर हन्याद आत्मानम अप्य उत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 59, "text": "[स]\nशरुत्वैतत करुध ताम्राक्षः पुत्रशॊकसमन्वितः\nअश्वत्थामानम आयस्तॊ भैमसेनिर अभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 60, "text": "किम अहं कातरॊ दरौणे पृथग्जन इवाहवे\nभीमात खल्व अहम उत्पन्नः कुरूणां विपुले कुले" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 61, "text": "पाण्डवानाम अहं पुत्रः समरेष्व अनिवर्तिनाम\nरक्षसाम अधिराजॊ ऽहं दशग्रीव समॊ बले" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 62, "text": "तिष्ठ तिष्ठ न मे जीवन दरॊणपुत्र गमिष्यसि\nयुद्धश्रद्धाम अहं ते ऽदय विनेष्यामि रणाजिरे" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 63, "text": "इत्य उक्त्वा रॊषताम्राक्षॊ राक्षसः सुमहाबलः\nदरौणिम अभ्यद्रवत करुद्धॊ गजेन्द्रम इव केसरी" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 64, "text": "रथाक्षमात्रैर इषुभिर अभ्यवर्षद घटॊत्कचः\nरथिनाम ऋषभं दरौणिं धाराभिर इव तॊयदः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 65, "text": "शरवृष्टिं शरैर दरौणिर अप्राप्तां तां वयशातयत\nततॊ ऽनतरिक्षे बाणानां संग्रामॊ ऽनय इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 66, "text": "अथास्त्र संघर्षकृतैर विस्फुलिङ्गैः समाबभौ\nविभावरी मुखे वयॊम खद्यॊतैर इव चित्रितम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 67, "text": "निशाम्य निहतं मायां दरौणिना रणमानिना\nघटॊत्कचस ततॊ मायां ससर्जान्तर्हितः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 68, "text": "सॊ ऽभवद गिरिर इत्य उच्चः शिखरैस तरुसंकटैः\nशूलप्रासासि मुसलजलप्रस्रवणॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 69, "text": "तम अञ्जन चयप्रख्यं दरौणिर दृष्ट्वा महीधरम\nपरपतद्भिश च बहुभिः शस्त्रसंघैर न चुक्षुभे" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 70, "text": "ततः समयन्न इव दरौणिर वज्रम अस्त्रम उदीरयत\nस तेनास्त्रेण शैलेन्द्रः कषिप्तः कषिप्रम अनश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 71, "text": "ततः स तॊयदॊ भूत्वा नीलः सेन्द्रायुधॊ दिवि\nअश्मवृष्टिभिर अत्युग्रॊ दरौणिम आच्छादयद रणे" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 72, "text": "अथ संधाय वायव्यम अस्त्रम अस्त्रविदां वरः\nवयधमद दरॊण तनयॊ नीलमेघं समुत्थितम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 73, "text": "स मार्गणगणैर दरौणिर दिशः परच्छाद्य सर्वतः\nशतं रथसहस्राणां जघान दविपदां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 74, "text": "स दृष्ट्वा पुनर आयान्तं रथेनायत कार्मुकम\nघटॊत्कचम असंभ्रान्तं राक्षसैर बहुभिर वृतम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 75, "text": "सिंहशार्दूलसदृशैर मत्तद्विरदविक्रमैः\nगजस्थैश च रथस्थैश च वाजिपृष्ठ गतैर अपि" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 76, "text": "विवृतास्य शिरॊग्रीवैर हैडिम्बानुचरैः सह\nपौलस्त्यैर यातुधानैश च तामसैश चॊग्रविक्रमैः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 77, "text": "नानाशस्त्रधरैर वीरैर नाना कवचभूषणैः\nमहाबलैर भीमरवैः संरम्भॊद्वृत्त लॊचनैः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 78, "text": "उपस्थितैस ततॊ युद्धे राक्षसैर युद्धदुर्मदैः\nविषण्णम अभिसंप्रेक्ष्य पुत्रं ते दरौणिर अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 79, "text": "तिष्ठ दुर्यॊधनाद्य तवं न कार्यः संभ्रमस तवया\nसहैभिर भरातृभिर वीरैः पार्थिवैश चेन्द्र विक्रमैः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 80, "text": "निहनिष्याम्य अमित्रांस ते न तवास्ति पराजयः\nसत्यं ते परतिजानामि पर्याश्वासय वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 81, "text": "[दुर]\nन तव एतद अद्भुतं मन्ये यत ते महद इदं मनः\nअस्मासु च परा भक्तिस तव गौतमिनन्दन" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 82, "text": "[स]\nअश्वत्थामानम उक्त्वैवं ततः सौबलम अब्रवीत\nवृतः शतसहस्रेण रथानां रणशॊभिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 83, "text": "षष्ट्या गजसहस्रैश च परयाहि तवं धनंजयम\nकर्णश च वृषसेनश च कृपॊ नीलस तथैव च" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 84, "text": "उदीच्याः कृतवर्मा च पुरुमित्रः शरुतार्पणः\nदुःशासनॊ निकुम्भश च कुण्ड भेदी उरु करमः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 85, "text": "पुरंजयॊ दृढरथः पताकी हेमपङ्कजः\nशल्यारुणीन्द्र सेनाश च संजयॊ विजयॊ जयः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 86, "text": "कमलाक्षः पुरुः कराथी जय वर्मा सुदर्शनः\nएते तवाम अनुयास्यन्ति पत्तीनाम अयुतानि षट" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 87, "text": "जहि भीमं यमौ चॊभौ धर्मराजं च मातुल\nअसुरान इव देवेन्द्रॊ जयाशा मे तवयि सथिता" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 88, "text": "दारितान दरौणिना बाणैर भृशं विक्षत विग्रहान\nअझि मातुलकौन्तेयान असुरान इव पावकिः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 89, "text": "एवम उक्तॊ ययौ शीघ्रं पुत्रेण तव सौबलः\nपिप्रीषुस ते सुतान राजन दिधक्षुश चैव पाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 90, "text": "अथ परववृते युद्धं दरौणिराक्षसयॊर मृधे\nविभावर्यां सुतुमुलं शक्र परह्रादयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 91, "text": "ततॊ घटॊत्कचॊ बाणैर दशभिर गौतमी सुतम\nजघानॊरसि संक्रुद्धॊ विषाग्निप्रतिमैर दृढैः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 92, "text": "स तैर अभ्याहतॊ गाढं शरैर भीमसुतेरितैः\nचचाल रथमध्यस्थॊ वातॊद्धूत इव दरुमः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 93, "text": "भूयश चाञ्जलिकेनास्य मार्गणेन महाप्रभम\nदरौणिहस्तस्थितं चापं चिच्छेदाशु घटॊत्कचः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 94, "text": "ततॊ ऽनयद दरौणिर आदाय धनुर भारसहं महत\nववर्ष विशिखांस तीक्ष्णान वारिधारा इवाम्बुदः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 95, "text": "ततः शारद्वती पुत्रः परेषयाम आस भारत\nसुवर्णपुङ्खाञ शत्रुघ्नान खचरान खचरान परति" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 96, "text": "तद बाणैर अर्दितं यूथं रक्षसां पीनवक्षसाम\nसिंहैर इव बभौ मत्तं गजानाम आकुलं कुलम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 97, "text": "विधम्य राक्षसान बाणैः साश्वसूत रथान विभुः\nददाह भगवान वह्निर भूतानीव युगक्षये" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 98, "text": "स दग्ध्वाक्षौहिणीं बाणैर नैरृतान रुरुचे भृशम\nपुरेव तरिपुरं दग्ध्वा दिवि देवॊ महेश्वरः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 99, "text": "युगान्ते सर्वभूतानि दग्ध्वेव वसुर उल्बणः\nरराज जयतां शरेष्ठॊ दरॊणपुत्रस तवाहितान" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 100, "text": "तेषु राजसहस्रेषु पाण्डवेयेषु भारत\nनैनं निरीक्षितुं कश चिच छक्नॊति दरौणिम आहवे\nऋते घटॊत्कचाद वीराद राक्षसेन्द्रान महाबलात" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 101, "text": "स पुनर भरतश्रेष्ठ करॊधाद रक्तान्तलॊचनः\nतलं तलेन संहत्य संदश्य दशनच छदम\nसवसूतम अब्रवीत करुद्धॊ दरॊणपुत्राय मां वह" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 102, "text": "स ययौ घॊररूपेण तेन जैत्र पताकिना\nदवैरथं दरॊण रूपेण पुनर अप्य अरिसूदनः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 103, "text": "स चिक्षेप ततः करुद्धॊ दरॊणपुत्राय राक्षसः\nअष्टचक्रां महारौद्राम अशनीं रुद्र निर्मिताम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 104, "text": "ताम अवप्लुत्य जग्राह दरौणिर नयस्य रथे धनुः\nचिक्षेप चैनां तस्यैव सयन्दनात सॊ ऽवपुप्लुवे" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 105, "text": "साश्वसूत धवजं वाहं भस्मकृत्वा महाप्रभा\nविवेश वसुधं भित्त्वा साशनिर भृशदारुणा" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 106, "text": "दरौणेस तत कर्म दृष्ट्वा तु सर्वभूतान्य अपूजयन\nयद अवप्लुत्य जग्राह घॊरां शंकर निर्मिताम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 107, "text": "धृष्टद्युम्न रथं गत्वा भैमसेनिस ततॊ नृप\nमुमॊच निशितान बाणान पुनर दरौणेर महॊरसि" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 108, "text": "धृष्टद्युम्नॊ ऽपय असंभ्रान्तॊ मुमॊचाशीविषॊपमान\nसुवर्णपुङ्खान विशिखान दरॊणपुत्रस्य वक्षसि" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 109, "text": "ततॊ मुमॊच नाराचान दरौणिस ताभ्यां सहस्रशः\nताव अप्य अग्निशिखा परख्यैर जघ्नतुस तस्य मार्गणान" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 110, "text": "अतितीव्रम अभूद युद्धं तयॊः पुरुषसिंहयॊः\nयॊधानां परीतिजननं दरौणेश च भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 111, "text": "ततॊ रथसहस्रेण दविरदानां शतैस तरिभिः\nषड्भिर वाजिसहस्रैश च भीमस तं देशम आव्रजत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 112, "text": "ततॊ भीमात्मजं रक्षॊ धृष्टद्युम्नं च सानुगम\nअयॊधयत धर्मात्मा दरौणिर अक्लिष्टकर्मकृत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 113, "text": "तत्राद्भुततमं दरौणिर दर्शयाम आस विक्रमम\nअशक्यं कर्तुम अन्येन सर्वभूतेषु भारत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 114, "text": "निमेषान्तरमात्रेण साश्वसूत रथद्विपाम\nअक्षौहिणीं राक्षसानां शितैर बाणैर अशातयत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 115, "text": "मिषतॊ भीमसेनस्य हैडिम्बेः पार्षतस्य च\nयमयॊर धर्मपुत्रस्य विजयस्याच्युतस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 116, "text": "परगाढम अञ्जॊ गतिभिर नाराचैर अभिताडिताः\nनिपेतुर दविरदा भूमौ दविशृङ्गा इव पर्वताः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 117, "text": "निकृत्तैर हस्तिहस्तैश च विचलद्भिर इतस ततः\nरराज वसुधा कीर्णा विसर्पद्भिर इवॊरगैः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 118, "text": "कषिप्तैः काञ्चनदण्डैश च नृपच छत्रैः कषितिर बभौ\nदयौर इवॊदित चन्द्रार्का गरहाकीर्णा युगक्षये" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 119, "text": "परवृद्धध्वजमण्डूकां भेरी विस्तीर्णकच्चपाम\nछत्रहंसावली जुष्टां फेनचामरमालिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 120, "text": "कङ्कगृध्रमहाग्राहां नैकायुध झषाकुलाम\nरथक्षिप्त महावप्रां पताका रुचिरद्रुमाम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 121, "text": "शरमीनां महारौद्रां परासशक्त्युग्रडुण्डुभाम\nमज्जा मांसमहापङ्कां कबन्धावर्जितॊडुपाम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 122, "text": "केशशैवलकल्माषां भीरूणां कश्मलावहाम\nनागेन्द्र हययॊधानां शरीरव्यय संभवाम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 123, "text": "शॊणितौघमहावेगां दरौणिः परावर्तयन नदीम\nयॊधार्तरव निर्घॊषां कषतजॊर्मि समाकुलाम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 124, "text": "परायाद अतिमहाघॊरं यमक्षयमहॊदधिम\nनिहत्य राक्षसान बाणैर दरौणिर हैडिम्बम आर्दयत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 125, "text": "पुनर अप्य अतिसंक्रुद्धः स वृकॊदर पार्षतान\nस नाराचगणैः पार्थान दरौणिर विद्ध्वा महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 126, "text": "जघान सुरथं नाम दरुपदस्य सुतं विभुः\nपुनः शरुतंजयं नाम सुरथस्यानुजं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 127, "text": "बलानीकं जयानीकं जयाश्वं चाभिजघ्निवान\nशरुताह्वयं च राजेन्द्र दरौणिर निन्ये यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 128, "text": "तरिभिश चान्यैः शरैस तीक्ष्णैः सुपुङ्खै रुक्ममालिनाम\nशत्रुंजयं च बलिनं शक्र लॊकं निनाय ह" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 129, "text": "जघान स पृषध्रं च चन्द्र देवं च मानिनम\nकुन्तिभॊजसुतांश चाजौ दशभिर दश जघ्निवान" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 130, "text": "अश्वत्थामा सुसंक्रुद्धः संधायॊग्रम अजिह्मगम\nमुमॊचाकर्ण पूर्णेन धनुषा शरम उत्तमम\nयमदण्डॊपमं गॊरम उद्दिश्याशु घटॊत्कचम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 131, "text": "स भित्त्वा हृदयं तस्य राक्षसस्य महाशरः\nविवेश वसुधां शीघ्रं स पुङ्खः पृथिवीपते" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 132, "text": "तं हतं पतितं जञात्वा धृष्टद्युम्नॊ महारथः\nदरौणेः सकाशाद राजेन्द्र अपनिन्ये रथान्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 133, "text": "तथा पराङ्मुख रथं सैन्यं यौधिष्ठिरं नृप\nपराजित्य रणे वीरॊ दरॊणपुत्रॊ ननाद ह\nपूजितः सर्वभूतैश च तव पुत्रैश च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 134, "text": "अथ शरशतभिन्नकृत्तदेहैर; हतपतितैः कषणदाचरैः समन्तात\nनिधनम उपगतैर महीकृताभूद; गिरिशिखरैर इव दुर्गमातिरौद्रा" }, { "book": 7, "chapter": 131, "shloka": 135, "text": "तं सिद्धगन्धर्वपिशाचसंघा; नागाः सुपर्णाः पितरॊ वयांसि\nरक्षॊगणा भूतगणाश च दरौणिम; अपूजयन्न अप्सरसः सुराश च" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 1, "text": "[स]\nदरुपदस्यात्मजान दृष्ट्वा कुन्तिभॊजसुतांस तथा\nदरॊणपुत्रेण निहतान राक्षसांश च सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 2, "text": "युधिष्ठिरॊ भीमसेनॊ धृष्टद्युम्नश च पार्षतः\nयुयुधानश च संयत्ता युद्धायैव मनॊ दधुः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 3, "text": "सॊमदत्तः पुनः कुर्द्धॊ दृष्ट्वा सात्यकिम आहवे\nमहता शरवर्षेण छादयाम आस सर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 4, "text": "ततः समभवद युद्धम अतीव भयवर्धनम\nतवदीयानां परेषां च घॊरं विजयकाङ्क्षिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 5, "text": "दशभिः सात्वतस्यार्थे भीमॊ विव्याध कौरवम\nसॊमदत्तॊ ऽपि तं वीरं शतेन परत्यविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 6, "text": "सात्वतस तव अभिसंक्रुद्धः पुत्राधिभिर अभिप्लुतम\nवृद्धम ऋद्धं गुणैः सर्वैर ययातिम इव नाहुषम" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 7, "text": "विव्याध दशभिस तीक्ष्णैः शरैर वज्रनिपातिभिः\nशक्त्या चैनम अथाहत्य पुनर विव्याध सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 8, "text": "ततस तु सात्यकेर अर्थे भीमसेनॊ नवं दृढम\nमुमॊच परिघं घॊरं सॊमदत्तस्य मूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 9, "text": "सात्यकिश चाग्निसंकाशं मुमॊच शरम उत्तमम\nसॊमदत्तॊरसि करुद्धः सुपत्रं निशितं युधि" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 10, "text": "युगपत पेततुर अथ घॊरौ परिघमार्गणौ\nशरीरे सॊमदत्तस्य स पपात महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 11, "text": "वयामॊहिते तु तनये बाह्लीकः समुपाद्रवत\nविसृजञ शरवर्षाणि कालवर्षीव तॊयदः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 12, "text": "भीमॊ ऽथ सात्वतस्यार्थे बाह्लीकं नवभिः शरैः\nपीडयन वै महात्मानं विव्याध रणमूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 13, "text": "परातिपीयस तु संक्रुद्धः शक्तिं भीमस्य वक्षसि\nनिचखान महाबाहुः पुरंदर इवाशनिम" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 14, "text": "स तयाभिहतॊ भीमश चकम्पे च मुमॊह च\nपराप्य चेतश च बलवान गदाम अस्मै ससर्ज ह" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 15, "text": "सा पाण्डवेन परहिता बाह्लीकस्य शिरॊ ऽहरत\nस पपात हतः पृथ्व्यां वज्राहत इवाद्रिराट" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 16, "text": "तस्मिन विनिहते वीरे बाह्लीके पुरुषर्षभे\nपुत्रास ते ऽभयर्दयन भीमं दश दाशरथेः समाः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 17, "text": "नाराचैर दशभिर भीमस तान निहत्य तवात्मजान\nकर्णस्य दयितं पुत्रं वृषसेनम अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 18, "text": "ततॊ वृषरथॊ नाम भराता कर्णस्य विश्रुतः\nजघान भीमं नाराचैस तम अप्य अभ्यवधीद बली" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 19, "text": "ततः सप्त रथान वीरः सयालानां तव भारत\nनिहत्य भीमॊ नाराचैः शतचन्द्रम अपॊथयत" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 20, "text": "अमर्षयन्तॊ निहतं शतचन्द्रं महारथम\nशकुनेर भरातरॊ वीरा गजाक्षः शरभॊ विभुः\nअभिद्रुत्य शरैस ताक्ष्णैर भीमसेनम अताडयन" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 21, "text": "स तुद्यमानॊ नाराचैर वृष्टिवेगैर इवर्षभः\nजघान पञ्चभिर बाणैः पञ्चैवातिबलॊ रथान\nतान दृष्ट्वा निहतान वीरान विचेलुर नृपसत्तमाः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 22, "text": "ततॊ युधिष्ठिरः करुद्धस तवानीकम अशातयत\nमिषतः कुम्भयॊनेश च पुत्राणां च तवानघ" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 23, "text": "अम्बष्ठान मालवाञ शूरांस तरिगर्तान स शिबीन अपि\nपराहिणॊन मृत्युलॊकाय गणान युद्धे युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 24, "text": "अभीषाहाञ शूरसेनान बाह्लीकान स वसातिकान\nनिकृत्य पृथिवीं राजा चक्रे शॊणितकर्दमाम" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 25, "text": "यौधेयारट्ट राजन्य मद्रकाणां गणान युधि\nपराहिणॊन मृत्युलॊकाय शूरान बाणैर युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 26, "text": "हत आहरत गृह्णीत विध्यत वयवकृन्तत\nइत्य आसीत तुमुलः शब्दॊ युधिष्ठिर रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 27, "text": "सैन्यानि दरावयन्तं तं दरॊणॊ दृष्ट्वा युधिष्ठिरम\nचॊदितस तव पुत्रेण सायकैर अभ्यवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 28, "text": "दरॊणस तु परमक्रुद्धॊ वयव्यास्त्रेण पार्थिवम\nविव्याध सॊ ऽसय तद दिव्यम अस्त्रम अस्त्रेण जघ्निवान" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 29, "text": "तस्मिन विनिहते चास्त्रे भारद्वाजॊ युधिष्ठिरे\nवारुणं याम्यम आग्नेयं तवाष्ट्रं सावित्रम एव च\nचिक्षेप परमक्रुद्धॊ जिघांसुः पाण्डुनन्दनम" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 30, "text": "कषिप्तानि कषिप्यमाणानि तानि चास्त्राणि धर्मजः\nजघानास्त्रैर महाबाहुः कुम्भयॊनेर अवित्रसन" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 31, "text": "सत्यां चिकीर्षमाणस तु परथिज्ञां कुम्भसंभवः\nपरादुश्चक्रे ऽसत्रम ऐन्द्रं वै पराजापत्यं च भारत\nजिघांसुर धर्मतनयं तव पुत्र हिते रतः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 32, "text": "पतिः कुरूणां गजसिंहगामी; विशालवक्षाः पृथु लॊहिताक्षः\nपरादुश्चकारास्त्रम अहीन तेजा; माहेन्द्रम अन्यत स जघान ते ऽसत्रे" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 33, "text": "विहन्यमानेष्व अस्त्रेषु दरॊणः करॊधसमन्वितः\nयुधिष्ठिर वधप्रेप्सुर बराह्मम अस्त्रम उदैरयत" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 34, "text": "ततॊ नाज्ञासिषं किं चिद घॊरेण तमसावृते\nसर्वभूतानि च परं तरासं जग्मुर महीपते" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 35, "text": "बरह्मास्त्रम उद्यतं दृष्ट्वा कुन्तीपुत्रॊ युधिष्ठिरः\nबरह्मास्त्रेणैव राजेन्द्र तद अस्त्रं परत्यवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 36, "text": "ततः सैनिक मुख्यास ते परशशंसुर नरर्षभौ\nदरॊण पार्थौ महेष्वासौ सर्वयुद्धविशारदौ" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 37, "text": "ततः परमुच्य कौन्तेयं दरॊणॊ दरुपद वाहिनीम\nवयधमद रॊषताम्राक्षॊ वायव्यास्त्रेण भारत" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 38, "text": "ते हन्यमाना दरॊणेन पाञ्चालाः पराद्रवन भयात\nपश्यतॊ भीमसेनस्य पार्थस्य च महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 39, "text": "ततः किरीटी भीमश च सहसा संन्यवर्तताम\nमहद्भ्यां रथवंशाभ्यां परिगृह्य बलं तव" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 40, "text": "बीभत्सुर दक्षिणं पार्श्वम उत्तरं तु वृकॊदरः\nभारद्वाजं शरौघाभ्यां महद्भ्याम अभ्यवर्षताम" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 41, "text": "तौ तदा सृञ्जयाश चैव पाञ्चालाश च महौजसः\nअन्वगच्छन महाराज मत्स्याश च सह सात्वतैः" }, { "book": 7, "chapter": 132, "shloka": 42, "text": "ततः सा भारती सेना वध्यमाना किरीटिना\nदरॊणेन वार्यमाणास ते सवयं तव सुतेन च\nनाशक्यन्त महाराज यॊधा वारयितुं तदा" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 1, "text": "[स]\nउदीर्यमाणं तद दृष्ट्वा पाण्डवानां महद बलम\nअविषह्यं च मन्वानः कर्णं दुर्यॊधनॊ ऽबरवीत" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 2, "text": "अयं स कालः संप्राप्तॊ मित्राणां मित्रवत्सल\nतरायस्व समरे कर्ण सर्वान यॊधान महाबल" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 3, "text": "पाञ्चालैर मत्स्यकैकेयैः पाण्डवैश च महारथैः\nवृतान समन्तात संक्रुद्धैर निःश्वसद्भिर इवॊरगैः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 4, "text": "एते नदन्ति संहृष्टाः पाण्डवा जितकाशिनः\nशक्रॊपमाश च बहवः पाञ्चालानां रथव्रजाः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 5, "text": "[कर्ण]\nपरित्रातुम इह पराप्तॊ यदि पार्थ पुरंदरः\nतम अप्य आशु पराजित्य ततॊ हन्तास्मि पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 6, "text": "सत्यं ते परतिजानामि समाश्वसिहि भारत\nहन्तास्मि पाण्डुतनयान पाञ्चालांश च समागतान" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 7, "text": "जयं ते परतिजानामि वासवस्येव पावकिः\nपरियं तव मया कार्यम इति जीवामि पार्थिव" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 8, "text": "सर्वेषाम एव पार्थानां फल्गुनॊ बलवत्तरः\nतस्यामॊघां विमॊक्ष्यामि शक्तिं शक्र विनिर्मिताम" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 9, "text": "तस्मिन हते महेष्वासे भरातरस तस्य मानद\nतव वश्या भविष्यन्ति वनं यास्यन्ति वा पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 10, "text": "मयि जीवति कौरव्य विषादं मा कृथाः कव चित\nअहं जेष्यामि समरे सहितान सर्वपाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 11, "text": "पाञ्चालान केकयांश चैव वृष्णींश चापि समागतान\nबाणौघैः शकलीकृत्य तव दास्यामि मेदिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 12, "text": "[स]\nएवं बरुवाणं कर्णं तु कृपः शारद्वतॊ ऽबरवीत\nसमयन्न इव महाबाहुः सुत पुत्रम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 13, "text": "शॊभनं शॊभनं कर्ण स नाथः कुरुपुंगवः\nतवया नाथेन राधेय वचसा यदि सिध्यति" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 14, "text": "बहुशः कत्थसे कर्ण कौरव्यस्य समीपतः\nन तु ते विक्रमः कश चिद दृश्यते बलम एव वा" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 15, "text": "समागमः पाण्डुसुतैर दृष्टस ते बहुशॊ युधि\nसर्वत्र निर्जितश चासि पाण्डवैः सूतनन्दन" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 16, "text": "हरियमाणे तदा कर्ण गन्धर्वैर धृतराष्ट्रजे\nतदायुध्यन्त सैन्यानि तवम एकस तु पलायथाः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 17, "text": "विराटनगरे चापि समेताः सर्वकौरवाः\nपार्थेन निर्जिता युद्धे तवं च कर्ण सहानुजः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 18, "text": "एकस्याप्य असमर्थस तवं फल्गुनस्य रणाजिरे\nकथम उत्सहसे जेतुं सुकृष्णान सर्वपाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 19, "text": "अब्रुवन कर्ण युध्यस्व बहु कत्थसि सूतज\nअनुक्त्वा विक्रमेद यस तु तद वै सत्पुरुषव्रतम" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 20, "text": "गर्जित्वा सूतपुत्र तवं शारदाभ्रम इवाजलम\nनिष्फलॊ दृश्यसे कर्ण तच च राजा न बुध्यते" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 21, "text": "तावद गर्जसि राधेय यावत पार्थं न पश्यसि\nपुरा पार्थं हि ते दृष्ट्वा दुर्लभं गर्जितं भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 22, "text": "तवम अनासाद्य तान बाणान फल्गुनस्य विगर्जसि\nपार्थ सायकविद्धस्य दुर्लभं गर्जितं भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 23, "text": "बाहुभिः कषत्रियाः शूरा वाग्भिः शूरा दविजातयः\nधनुषा फल्गुनः शूरः कर्णः शूरॊ मनॊरथैः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 24, "text": "एवं परुषितस तेन तदा शारद्वतेन सः\nकर्णः परहरतां शरेष्ठः कृपं वाक्यम अथाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 25, "text": "शूरा गर्जन्ति सततं परावृषीव बलाहकाः\nफलं चाशु परयच्छन्ति बीजम उप्तम ऋताव इव" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 26, "text": "दॊषम अत्र न पश्यामि शूराणां रणमूर्धनि\nतत तद विकत्थमानानां भारं चॊद्वहतां मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 27, "text": "यं भारं पुरुषॊ वॊढुं मनसा हि वयवस्यति\nदैवम अस्य धरुवं तत्र साहाय्यायॊपपद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 28, "text": "वयवसायद्वितीयॊ ऽहं मनसा भारम उद्वहन\nगर्जामि यद्य अहं विप्र तव किं तत्र नश्यति" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 29, "text": "वृथा शूरा न गर्जन्ति स जला इव तॊयदाः\nसामर्थ्यम आत्मनॊ जञात्वा ततॊ गर्जन्ति पण्डिताः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 30, "text": "सॊ ऽहम अद्य रणे यत्तः सहितौ कृष्ण पाण्डवौ\nउत्सहे तरसा जेतुं ततॊ गर्जामि गौतम" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 31, "text": "पश्य तवं गर्जितस्यास्य फलं मे विप्र सानुगः\nहत्वा पाण्डुसुतान आजौ सह कृष्णान स सात्वतान\nदुर्यॊधनाय दास्यामि पृथिवीं हतकण्टकाम" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 32, "text": "[कृप]\nमनॊरथप्रलापॊ मे न गराह्यस तव सूतज\nयदा कषिपसि वै कृष्णौ धर्मराजं च पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 33, "text": "धरुवस तत्र जयः कर्ण यत्र युद्धविशारदौ\nदेवगन्धर्वयक्षाणां मनुष्यॊरगरक्षसाम\nदंशितानाम अपि रणे अजेयौ कृष्ण पाण्डवौ" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 34, "text": "बरह्मण्यः सत्यवाग दान्तॊ गुरु दैवतपूजकः\nनित्यं धर्मरतश चैव कृतास्त्रश च विशेषतः\nधृतिमांश च कृतज्ञश च धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 35, "text": "भरातरश चास्य बलिनः सर्वास्त्रेषु कृतश्रमाः\nगुरुवृत्ति रताः पराज्ञा धर्मनित्या यशस्विनः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 36, "text": "संबन्धिनश चेन्द्र वीर्याः सवनुरक्ताः परहारिणः\nधृष्टद्युम्नः शिखण्डी च दौर्मुखिर जनमेजयः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 37, "text": "चन्द्र सेनॊ भद्र सेनः कीर्तिधर्मा धरुवॊ धरः\nवसु चन्द्रॊ दाम चन्द्रः सिंहचन्द्रः सुवेधनः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 38, "text": "दरुपदस्य तथा पुत्रा दरुपदश च महास्त्रवित\nयेषाम अर्थाय संयत्तॊ मत्स्यराजः सहानुगः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 39, "text": "शतानीकः सुदशनः शरुतानीकः शरुतध्वजः\nबलानीकॊ जयानीकॊ जयाश्वॊ रथवाहनः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 40, "text": "चन्द्रॊदयः कामरथॊ विराट भरातरः शुभाः\nयमौ च दरौपदेयाश च राक्षसश च घटॊत्कचः\nयेषाम अर्थाय युध्यन्ते न तेषां विद्यते कषयः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 41, "text": "कामं खलु जगत सर्वं स देवासुरमानवम\nस यक्षराक्षस गणं स भूतभुजग दविपम\nनिःशेषम अस्त्रवीर्येण कुर्यातां भीम फल्गुनौ" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 42, "text": "युधिष्ठिरश च पृथिवीं निर्दहेद घॊरचक्षुषा\nअप्रमेयबलः शौरिर येषाम अर्थे च दंशितः\nकथं तान संयुगे कर्ण जेतुम उत्सहसे परान" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 43, "text": "महान अपनयस तव एष तव नित्यं हि सूतज\nयस तवम उत्सहसे यॊद्धुं समरे शौरिणा सह" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 44, "text": "[स]\nएवम उक्तस तु राधेयः परहसन भरतर्षभ\nअब्रवीच च तदा कर्णॊ गुरुं शारद्वतं कृपम" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 45, "text": "सत्यम उक्तं तवया बरह्मन पाण्डवान परति यद वचः\nएते चान्ये च बहवॊ गुणाः पाण्डुसुतेषु वै" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 46, "text": "अजय्याश च रणे पार्था देवैर अपि स वासवैः\nस दैत्य यक्षगन्धर्वपिशाचॊरगराक्षसैः\nतथापि पार्थाञ जेष्यामि शक्त्या वासव दत्तया" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 47, "text": "ममाप्य अमॊघा दत्तेयं शक्तिः शक्रेण वै दविज\nएतया निहनिष्यामि सव्यसाचिनम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 48, "text": "हते तु पाण्डवे कृष्णॊ भरातरश चास्य सॊदराः\nअनर्जुना न शक्ष्यन्ति महीं भॊक्तुं कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 49, "text": "तेषु नष्टेषु सर्वेषु पृथिवीयं ससागरा\nअयत्नात कौरवेयस्य वशे सथास्यति गौतम" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 50, "text": "सुनीतैर इह सर्वार्थाः सिध्यन्ते नात्र संशयः\nएतम अर्थम अहं जञात्वा ततॊ गर्जामि गौतम" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 51, "text": "तवं तु वृद्धश च विप्रश च अशक्तश चापि संयुगे\nकृतस्नेहश च पार्थेषु मॊहान माम अवमन्यसे" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 52, "text": "यद्य एवं वक्ष्यसे भूयॊ माम अप्रियम इह दविज\nततस ते खड्गम उद्यम्य जिह्वां छेत्स्यामि दुर्मते" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 53, "text": "यच चापि पाण्डवान विप्र सतॊतुम इच्छसि संयुगे\nभीषयन सर्वसैन्यानि कौरवेयाणि दुर्मते\nअत्रापि शृणु मे वाक्यं यथावद गदतॊ दविज" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 54, "text": "दुर्यॊधनश च दरॊणश च शकुनिर दुर्मुखॊ जयः\nदुःशासनॊ वृषसेनॊ मद्रराजस तवम एव च\nसॊमदत्तश च भूरिश च तथा दरौणिर विविंशतिः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 55, "text": "तिष्ठेयुर दंशिता यत्र सर्वे युद्धविशारदाः\nजयेद एतान रणे कॊ नु शक्रतुल्यबलॊ ऽपय अरिः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 56, "text": "शूराश च हि कृतास्त्राश च बलिनः सवर्गलिप्सवः\nधर्मज्ञा युद्धकुशला हन्युर युद्धे सुरान अपि" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 57, "text": "एते सथास्यन्ति संग्रामे पाण्डवानां वधार्थिनः\nजयम आकाङ्क्षमाणा हि कौरवेयस्य दंशिताः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 58, "text": "दैवायत्तम अहं मन्ये जयं सुबलिनाम अपि\nयत्र भीष्मॊ महाबाहुः शेते शरशताचितः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 59, "text": "विकर्णश चित्रसेनश च बाह्लीकॊ ऽथ जयद्रथः\nभूरिश्रवा जयश चैव जलसंधः सुदक्षिणः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 60, "text": "शलश च रथिनां शरेष्ठॊ भगदत्तश च वीर्यवान\nएते चान्ये च राजानॊ देवैर अपि सुदुर्जयाः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 61, "text": "निहताः समरे शूराः पाण्डवैर बलवत्तराः\nकिम अन्यद दैवसंयॊगान मन्यसे पुरुषाधम" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 62, "text": "यांश च तान सतौषि सततं दुर्यॊधन रिपून दविज\nतेषाम अपि हताः शूराः शतशॊ ऽतः सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 63, "text": "कषीयन्ते सर्वसैन्यानि कुरूणां पाण्डवैः सह\nपरभावं नात्र पश्यामि पाण्डवानां कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 133, "shloka": 64, "text": "यांस तान बलवतॊ नित्यं मन्यसे तवं दविजाधम\nयतिष्ये ऽहं यथाशक्ति यॊद्धुं तैः सह संयुगे\nदुर्यॊधनहितार्थाय जयॊ दैवे परतिष्ठितः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 1, "text": "[स]\nतथा परुषितं दृष्ट्वा सूतपुत्रेण मातुलम\nखड्गम उद्यम्य वेगेन दरौणिर अभ्यपतद दरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 2, "text": "[अष्व]\nकर्ण पश्य सुदुर्बुद्धे तिष्ठेदानीं नराधम\nएष ते ऽदय शिरः कायाद उद्धरामि सुदुर्मते" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 3, "text": "[स]\nतम उत्पतन्तं वेगेन राजा दुर्यॊधनः सवयम\nनयवारयन महाराज कृपश च दविपदां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 4, "text": "[कर्ण]\nशूरॊ ऽयं समरश्लाघी दुर्मतिश च दविजाधमः\nआसादयतु मद्वीर्यं मुञ्चेमं कुरुसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 5, "text": "[अष्व]\nतवैतत कषम्यते ऽसमाभिः सूतात्मज सुदुर्मते\nदर्पम उत्सिक्तम एतत ते फल्गुनॊ नाशयिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 6, "text": "[दुर]\nअश्वत्थामन परसीदस्व कषन्तुम अर्हसि मानद\nकॊपः खलु न कर्तव्यः सूतपुत्रे कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 7, "text": "तवयि कर्णे कृपे दरॊणे मद्रराजे ऽथ सौबले\nमहत कार्यं समायत्तं परसीद दविजसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 8, "text": "एते हय अभिमुखाः सर्वे राधेयेन युयुत्सवः\nआयान्ति पाण्डवा बरह्मन्न आह्वयन्तः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 9, "text": "[स]\nकर्णॊ ऽपि रथिनां शरेष्ठश चापम उद्यम्य वीर्यवान\nकौरवाग्र्यैः परिवृतः शक्रॊ देवगणैर इव\nपर्यतिष्ठत तेजस्वी सवबाहुबलम आश्रितः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 10, "text": "ततः परववृते युद्धं कर्णस्य सह पाण्डवैः\nसंरब्धस्य महाराज सिंहनाद विनादितम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 11, "text": "ततस ते पाण्डवा राजन पाञ्चालाश च यशस्विनः\nदृष्ट्वा कर्णं महाबाहुम उच्चैः शब्दम अथानदन" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 12, "text": "अयं कर्णः कुतः कर्णस तिष्ठ कर्ण महारणे\nयुध्यस्व सहितॊ ऽसमाभिर दुरात्मन पुरुषाधम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 13, "text": "अन्ये तु दृष्ट्वा राधेयं करॊधरक्तेक्षणाब्रुवन\nहन्यताम अयम उत्सिक्तः सूतपुत्रॊ ऽलपचेतनः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 14, "text": "सर्वैः पार्थिवशार्दूलैर नानेनार्थॊ ऽसति जीवता\nअत्यन्तवैरी पार्थानां सततं पापपूरुषः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 15, "text": "एष मूलं हय अनर्थानां दुर्यॊधन मते सथितः\nहतैनम इति जल्पन्तः कषत्रियाः समुपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 16, "text": "महता शरवर्षेण छादयन्तॊ महारथाः\nवधार्धं सूतपुत्रस्य पाण्डवेयेन चॊदिताः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 17, "text": "तांस तु सर्वांस तथा दृष्ट्वा धावमानान महारथान\nन विव्यथे सूर पुत्रॊ न च तरासम अगच्छत" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 18, "text": "दृष्ट्वा नगरकल्पं तम उद्धूतं सैन्यसागरम\nपिप्रीषुस तव पुत्राणां संग्रामेष्व अपराजितः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 19, "text": "सायकौघेन बलवान कषिप्रकारी महाबलः\nवारयाम आस तत सैन्यं समन्ताद भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 20, "text": "ततस तु शरवर्षेण पार्थिवास तम अवारयन\nधनूंषि ते विधुन्वानाः शतशॊ ऽथ सहस्रशः\nअयॊधयन्त राधेयं शक्रं दैत्य गणा इव" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 21, "text": "शरवर्षं तु तत कर्णः पार्थिवैः समुदीरितम\nशरवर्षेण महता समन्ताद वयकिरत परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 22, "text": "तद युद्धम अभवत तेषां कृतप्रतिकृतैषिणाम\nयथा देवासुरे युद्धे शक्रस्य सह दानवैः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 23, "text": "तत्राद्भुतम अपश्याम सूतपुत्रस्य लाघवम\nयद एनं समरे यत्ता नाप्नुवन्त परे युधि" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 24, "text": "निवार्य च शरौघांस तान पार्थिवानां महारथः\nयुगेष्व ईषासु छत्रेषु धवजेषु च हयेषु च\nआत्मनामाङ्कितान बाणान राधेयः पराहिणॊच छितान" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 25, "text": "ततस ते वयाकुलीभूता राजानः कर्ण पीडिताः\nबभ्रमुस तत्र तत्रैव गावः शीतार्दिता इव" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 26, "text": "हयानां वध्यमानानां गजानां रथिनां तथा\nतत्र तत्राभ्यवेक्षामः संघान कर्णेन पातितान" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 27, "text": "शिरॊभिः पतितौ राजन बाहुभिश च समन्ततः\nआस्तीर्णा वसुधा सर्वा शूराणाम अनिवर्तिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 28, "text": "हतैश च हन्यमानैश च निष्टनद्भिश च सर्वशः\nबभूवायॊधनं रौद्रं वैवस्वतपुरॊपमम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 29, "text": "ततॊ दुर्यॊधनॊ राजा दृष्ट्वा कर्णस्य विक्रमम\nअश्वत्थामानम आसाद्य तदा वाक्यम उवाच ह" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 30, "text": "युध्यते ऽसौ रणे कर्णॊ दंशितः सर्वपार्थिवैः\nपश्यैतां दरवतीं सेनां कर्ण सायकपीडिताम\nकार्त्तिकेयेन विध्वस्ताम आसुरीं पृतनाम इव" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 31, "text": "दृष्ट्वैनां निर्जितां सेनां रणे कर्णेन धीमता\nअभियात्य एष बीभत्सुः सूतपुत्र जिघांसया" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 32, "text": "तद यथा पश्यमानानां सूतपुत्रं महारथम\nन हन्यात पाण्डवः संख्ये तथा नीतिर विधीयताम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 33, "text": "ततॊ दरौणिः कृपः शल्यॊ हार्दिक्यश च महारथः\nपरत्युद्ययुस तदा पार्थं सूतपुत्र परीप्सया" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 34, "text": "आयान्तं दृश्यकौन्तेयं वृत्रं देव चमूम इव\nपरयुद्ययौ तदा कर्णॊ यथा शक्रः परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 35, "text": "[धृ]\nसंरब्धं फल्गुनं दृष्ट्वा कालान्तकयमॊपमम\nकर्णॊ वैकर्तनः सूत परत्यपद्यत किम उत्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 36, "text": "स हय अस्पर्धत पार्थेन नित्यम एव महारथः\nआशंसते च बीभत्सुं युद्धे जेतुं सुदारुणे" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 37, "text": "स तु तं सहसा पराप्तं नित्यम अत्यन्तवैरिणम\nकर्णॊ वैकर्तनः सूत किम उत्तरम अपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 38, "text": "[स]\nआयान्तं पाण्डवं दृष्ट्वा गजः परतिगजं यथा\nअसंभ्रान्ततरः कर्णः पर्त्युदीयाद धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 39, "text": "तम आपतन्तं वेगेन वैकर्तनम अजिह्मगैः\nवारयाम आस तेजस्वी पाण्डवः शत्रुतापनः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 40, "text": "तं कर्णः शरजालेन छादयाम आस मारिष\nविव्याध च सुसंक्रुद्धः शरैस तरिभिर अजिह्मगैः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 41, "text": "तस्य तल लाघवं पार्थॊ नामृष्यत महाबलः\nतस्मै बाणाञ शिला धौतान परसन्नाग्रान अजिह्मगान" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 42, "text": "पराहिणॊत सूतपुत्राय तरिंशतं शत्रुतापनः\nविव्याध चैनं संरब्धॊ बाणेनैकेन वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 43, "text": "सव्ये भुजाग्रे बलवान नाराचेन हसन्न इव\nतस्य विद्धस्य वेगेन कराच चापं पपात ह" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 44, "text": "पुनर आदाय तच चापं निमेषार्धान महाबलः\nछादयाम आस बाणौघैः फल्गुनं कृतहस्तवत" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 45, "text": "शरवृष्टिं तु तां मुक्तां सूतपुत्रेण भारत\nवयधमच छरवर्षेण समयन्न इव धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 46, "text": "तौ परस्परम आसाद्य शरवर्षेण पार्थिव\nछादयेतां महेष्वासौ कृप परतिकृतैषिणौ" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 47, "text": "तद अद्भुतम अभूद युद्धं कर्ण पाण्डवयॊर मृधे\nकरुद्धयॊर वाशिता हेतॊर वन्ययॊर गजयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 48, "text": "ततः पार्थॊ महेष्वासॊ दृष्ट्वा कर्णस्य विक्रमम\nमुष्टिदेशे धनुस तस्य चिच्छेद तवरयान्वितः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 49, "text": "अश्वांश च चतुरॊ भल्लैर अनयद यमसादनम\nसारथेश च शिरः कायाद अहरच छत्रुतापनः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 50, "text": "अथैनं छिन्नधन्वानं हताश्वं हतसारथिम\nविव्याध सायकैः पार्थ चतुर्भिः पाण्डुनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 51, "text": "हताश्वात तु रथात तूर्णम अवप्लुत्य नरर्षभः\nआरुरॊह रथं तूर्णं कृपस्य शरपीडितः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 52, "text": "राधेयं निर्जितं दृष्ट्वा तावका भरतर्षभ\nधनंजय शरैर नुन्नाः पराद्रवन्त दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 53, "text": "दरवतस तान समालॊक्य राजा दुर्यॊधनॊ नृप\nनिवर्तयाम आस तदा वाक्यं चेदम उवाच ह" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 54, "text": "अलं दरुतेन वः शूरास तिष्ठध्वं कषत्रियर्षभाः\nएष पार्थ वधायाहं सवयं गच्छामि संयुगे\nअहं पार्थान हनिष्यामि सपाञ्चालान स सॊमकान" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 55, "text": "अद्य मे युध्यमानस्य सह गाण्डीवधन्वना\nदरक्ष्यन्ति विक्रमं पार्थाः कालस्येव युगक्षये" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 56, "text": "अद्य मद्बाणजालानि विमुक्तानि सहस्रशः\nदरक्ष्यन्ति समरे यॊधाः शलभानाम इवायतीः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 57, "text": "अद्य बाणमयं वर्षं सृजतॊ मम धन्विनः\nजीमूतस्येव घर्मान्ते दरक्ष्यन्ति युधि सैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 58, "text": "जेष्याम्य अद्य रणे पार्थं सायकैर नतपर्वभिः\nतिष्ठध्वं समरे शूरा भयं तयजत फल्गुनात" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 59, "text": "न हि मद्वीर्यम आसाद्य फल्गुनः परसहिष्यति\nयथा वेलां समासाद्य सागरॊ मकरालयः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 60, "text": "इत्य उक्त्वा परययौ राजा सैन्येन महता वृतः\nफल्गुनं परति दुर्धर्षः करॊधसंरक्तलॊचनः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 61, "text": "तं परयान्तं महाबाहुं दृष्ट्वा शारद्वतस तदा\nअश्वत्थामानम आसाद्य वाक्यम एतद उवाच ह" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 62, "text": "एष राजा महाबाहुर अमर्षी करॊधमूर्छितः\nपतंगवृत्तिम आस्थाय फल्गुनं यॊद्धुम इच्छति" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 63, "text": "यावन नः पश्यमानानां पराणान पार्थेन संगतः\nन जह्यात पुरुषव्याघ्रस तावद वारय कौरवम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 64, "text": "यावत फल्गुन बाणानां गॊचरं नाधिगच्छति\nकौरवः पार्थिवॊ वीरस तावद वारय तं दरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 65, "text": "यावत पार्थ शरैर घॊरैर निर्मुक्तॊरग संनिभैः\nन भस्मीक्रियते राजा तावद युद्धान निवार्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 66, "text": "अयुक्तम इव पश्यामि तिष्ठस्त्व अस्मासु मानद\nसवयं युद्धाय यद राजा पार्थं यात्य असहायवान" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 67, "text": "दुर्लभं जीवितं मन्ये कौरव्यस्य किरीटिना\nयुध्यमानस्य पार्थेन शार्दूलेनेव हस्तिनः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 68, "text": "मातुलेनैवम उक्तस तु दरौणिः शस्त्रभृतां वरः\nदुर्यॊधनम इदं वाक्यं तवरितं समभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 69, "text": "मयि जीवति गान्धारे न युद्धं गन्तुम अर्हसि\nमाम अनादृत्य कौरव्य तव नित्यं हितैषिणम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 70, "text": "न हि ते संभ्रमः कार्यः पार्थस्य विजयं परति\nअहम आवारयिष्यामि पार्थं तिष्ठ सुयॊधन" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 71, "text": "[दुर]\nआचार्यः पाण्डुपुत्रान वै पुत्रवत परिरक्षति\nतवम अप्य उपेक्षां कुरुषे तेषु नित्यं दविजॊत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 72, "text": "मम वा मन्दभाग्यत्वान मन्दस ते विक्रमॊ युधि\nधर्मराज परियार्थं वा दरौपद्या वा न विद्म तत" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 73, "text": "धिग अस्तु मम लुब्धस्य यत्कृते सर्वबान्धवाः\nसुखार्हाः परमं दुःखं पराप्नुवन्त्य अपराजिताः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 74, "text": "कॊ हि शस्त्रभृतां मुख्यॊ महेश्वर समॊ युधि\nशत्रून न कषपयेच छक्तॊ यॊ न सयाद गौतमी सुतः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 75, "text": "अश्वत्थामन परसीदस्व नाशयैतान ममाहितान\nतवास्त्रगॊचरे शक्ताः सथातुं देवापि नानघ" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 76, "text": "पाञ्चालान सॊमकांश चैव जहि दरॊणे सहानुगान\nवयं शेषान हनिष्यामस तवयैव परिरक्षिताः" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 77, "text": "एते हि सॊमका विप्र पाञ्चालाश च यशस्विनः\nमम सैन्येषु संरब्धा विचरन्ति दवाग्निवत" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 78, "text": "तान वारय महाबाहॊ केकयांश च नरॊत्तम\nपुरा कुर्वन्ति निःशेषं रक्ष्यमाणाः किरीटिना" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 79, "text": "आदौ वा यदि वा पश्चात तवेदं कर्म मारिष\nतवम उत्पन्नॊ महाबाहॊ पाञ्चालानां वधं परति" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 80, "text": "करिष्यसि जगत सर्वम अपाञ्चालं किलाच्युत\nएवं सिद्धाब्रुवन वाचॊ भविष्यति च तत तथा" }, { "book": 7, "chapter": 134, "shloka": 81, "text": "न ते ऽसत्रगॊचरे शक्ताः सथातुं देवाः स वासवाः\nकिम उ पार्थाः सपाञ्चालाः सत्यम एतद वचॊ मम" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 1, "text": "[स]\nदुर्यॊधनेनैवम उक्तॊ दरौणिर आहवदुर्मदः\nपरत्युवाच महाबाहॊ यथा वदसि कौरव" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 2, "text": "परिया हि पाण्डवा नित्यं मम चापि पितुश च मे\nतथैवावां परियौ तेषां न तु युद्धे कुरूद्वह\nशक्तितस तात युध्यामस तयक्त्वा पराणान अभीतवत" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 3, "text": "अहं कर्णश च शल्यश च कृपॊ हार्दिक्य एव च\nनिमेषात पाण्डवीं सेनां कषपयेम नृपॊत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 4, "text": "ते चापि कौरवीं सेनां निमेषार्धात कुरूद्वह\nकषपयेयुर महाबाहॊ न सयाम यदि संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 5, "text": "युध्यतां पाण्डवाञ शक्त्या तेषां चास्मान युयुत्सताम\nतेजस तु तेज आसाद्य परशमं याति भारत" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 6, "text": "अशक्या तरसा जेतुं पाण्डवानाम अनीकिनी\nजीवत्सु पाण्डुपुत्रेषु तद धि सत्यं बरवीमि ते" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 7, "text": "आत्मार्थं युध्यमानास ते समर्थाः पाण्डुनन्दनाः\nकिमर्थं तव सैन्यानि न हनिष्यन्ति भारत" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 8, "text": "तवं हि लुब्धतमॊ राजन निकृतिज्ञश च कौरव\nसरातिशङ्की मानी च ततॊ ऽसमान अतिशङ्कसे" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 9, "text": "अहं तु यत्नम आस्थाय तवदर्थे तयक्तजीवितः\nएष गच्छामि संग्रामं तवत्कृते कुरुनन्दन" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 10, "text": "यॊत्स्ये ऽहं शत्रुभिः सार्धं जेष्यामि च वरान वरान\nपाञ्चालैः सह यॊत्स्यामि सॊमकैः केकयैस तथा\nपाण्डवेयैश च संग्रामे तवत्प्रियार्थम अरिंदम" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 11, "text": "अद्य मद्बाणनिर्दग्धाः पाञ्चालाः सॊमकास तथा\nसिंहेनेवार्दिता गावॊ विद्रविष्यन्ति सर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 12, "text": "अद्य धर्मसुतॊ राजा दृष्ट्वा मम पराक्रमम\nअश्वत्थामम अयं लॊकं मंस्यते सह सॊमकैः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 13, "text": "आगमिष्यति निर्वेदं धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः\nदृष्ट्वा विनिहतान संख्ये पाञ्चालान सॊमकैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 14, "text": "ये मां युद्धे ऽभियॊत्स्यन्ति तान हनिष्यामि भारत\nन हि ते वीर मुच्येरन मद्बाह्वन्तरम आगताः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 15, "text": "एवम उक्त्वा महाबाहुः पुत्रं दुर्यॊधनं तव\nअभ्यवर्तत युद्धाय दरावयन सर्वधन्विनः\nचिकीर्षुस तव पुत्राणां परियं पराणभृतां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 16, "text": "ततॊ ऽबरवीत स कैकेयान पाञ्चालान गौतमी सुतः\nपरहरध्वम इतः सर्वे मम गात्रे महारथाः\nसथिरी भूताश च युध्यध्वं दर्शयन्तॊ ऽसत्रलाघवम" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 17, "text": "एवम उक्तास तु ते सर्वे शस्त्रवृष्टिम अपातयन\nदरौणिं परति महाराज जलं जलधरा इव" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 18, "text": "तान निहत्य शरान दरौणिर दशवीरान अपॊथयत\nपरमुखे पाण्डुपुत्राणां धृष्टद्युम्नस्य चाभिभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 19, "text": "ते हन्यमानाः समरे पाञ्चालाः सृञ्जयास तथा\nपरित्यज्य रणे दरौणिं वयद्रवन्त दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 20, "text": "तान दृष्ट्वा दरवतः शूरान पाञ्चालान सह सॊमकान\nधृष्टद्युम्नॊ महाराज दरौणिम अभ्यद्रवद युधि" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 21, "text": "ततः काञ्चनचित्राणां स जलाम्बुद नादिनाम\nवृतः शतेन शूराणां रथानाम अनिवर्तिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 22, "text": "पुत्रः पाञ्चालराजस्य धृष्टद्युम्नॊ महारथः\nदरौणिम इत्य अब्रवीद वाक्यं दृष्ट्वा यॊधान निपातितान" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 23, "text": "आचार्य पुत्र दुर्बुद्धे किम अन्यैर निहतैस तव\nसमागच्छ मया सार्धं यदि शूरॊ ऽसि संयुगे\nअहं तवां निहनिष्यामि तिष्ठेदानीं ममाग्रतः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 24, "text": "ततस तम आचार्य सुतं धृष्टद्युम्नः परतापवान\nमर्मभिद्भिः शरैस तीक्ष्णैर जघान भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 25, "text": "ते तु पङ्क्ती कृता दरौणिं शरा विविशुर आशुगाः\nरुक्मपुङ्खाः परसन्नाग्राः सर्वकायावदारणाः\nमध्व अर्थिन इवॊद्दामा भरमराः पुष्पितं दरुमम" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 26, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ भृशं करुद्धः पदाक्रान्त इवॊरगः\nमानी दरौणिर असंभ्रान्तॊ बाणपाणिर अभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 27, "text": "धृष्टद्युम्न सथिरॊ भूत्वा मुहूर्तं परतिपालय\nयावत तवां निशितैर बाणैः परेषयामि यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 28, "text": "दरौणिर एवम अथाभाष्य पार्षतं परवीरहा\nछादयाम आस बाणौघैः समन्ताल लघुहस्तवत" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 29, "text": "स छाद्यमानः समरे दरौणिना युद्धदुर्मदः\nदरौणिं पाञ्चाल तनयॊ वाग्भिर आतर्जयत तदा" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 30, "text": "न जानीषे परतिज्ञां मे विप्रॊत्पत्तिं तथैव च\nदरॊणं हत्वा किल मया हन्तव्यस तवं सुदुर्मते\nततस तवाहं न हन्म्य अद्य दरॊणे जीवति संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 31, "text": "इमां तु रजनीं पराप्ताम अप्रभातां सुदुर्मते\nनिहत्य पितरं ते ऽदय ततस तवाम अपि संयुगे\nनेष्यामि मृत्युलॊकायेत्य एवं मे मनसि सथितम" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 32, "text": "यस ते पार्थेषु विद्वेषॊ या भक्तिः कौरवेषु च\nतां दर्शय सथिरॊ भूत्वा न मे जीवन विमॊक्ष्यसे" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 33, "text": "यॊ हि बराह्मण्यम उत्सृज्य कषत्रधर्मरतॊ दविजः\nस वध्यः सर्वलॊकस्य यथा तवं पुरुषाधम" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 34, "text": "इत्य उक्तः परुषं वाक्यं पार्षतेन दविजॊत्तमः\nकरॊधम आहारयत तीव्रं तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 35, "text": "निर्दहन्न इव चक्षुर्भ्यां पार्षतं सॊ ऽभयवैक्षत\nछादयाम आस च शरैर निःश्वसन पन्नगॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 36, "text": "स छाद्यमानः समरे दरौणिना राजसत्तम\nसर्वपाञ्चाल सेनाभिः संवृतॊ रथसत्तमः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 37, "text": "नाकम्पत महाबाहुः सवधैर्यं समुपाश्रितः\nसायकांश चैव विविधान अश्वत्थाम्नि मुमॊच ह" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 38, "text": "तौ पुनः संन्यवर्तेतां पराणद्यूतपरे रणे\nनिवारयन्तौ बाणौघैः परस्परम अमर्षिणौ\nउत्सृजन्तौ महेष्वासौ शरवृष्टीः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 39, "text": "दरौणिपार्षतयॊर युद्धं घॊररूपं भयानकम\nदृष्ट्वा संपूजयाम आसुः सिद्धचारणवातिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 40, "text": "शरौघैः पूरयन्तौ ताव आकाशं परदिशस तथा\nअलक्ष्यौ समयुध्येतां महत कृत्वा शरैस तमः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 41, "text": "नृत्यमानाव इव रणे मण्डलीकृतकार्मुकौ\nपरस्परवधे यत्तौ परस्परजयैषिणौ" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 42, "text": "अयुध्येतां महाबाहू चित्रं लघु च सुष्ठु च\nसंपूज्यमानौ समरे यॊधमुख्यैः सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 43, "text": "तौ परयुद्धौ रणे दृष्ट्वा वने वन्यौ गजाव इव\nउभयॊः सेनयॊर हर्षस तुमुलः समपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 44, "text": "सिंहनाद रवाश चासन दध्मुः शङ्खांश च मारिष\nवादित्राण्य अभ्यवाद्यन्त शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 45, "text": "तस्मिंस तु तुमुले युद्धे भीरूणां भयवर्धने\nमुहूर्तम इव तद युद्धं समरूपं तदाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 46, "text": "ततॊ दरौणिर महाराज पार्षतस्य महात्मनः\nधवजं धनुस तथा छत्रम उभौ च पार्ष्णिसारथी\nसूतम अश्वांश च चतुरॊ निहत्याभ्यद्रवद रणे" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 47, "text": "पाञ्चालांश चैव तान सर्वान बाणैः संनतपर्वभिः\nवयद्रावयद अमेयात्मा शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 48, "text": "ततः परविव्यथे सेना पाण्डवी भरतर्षभ\nदृष्ट्वा दरौणेर महत कर्म वासवस्येव संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 49, "text": "शतेन च शतं हत्वा पाञ्चालानां महारथः\nतरिभिश च निशितैर बाणैर हत्वा तरीन वै महारथान" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 50, "text": "दरौणिर दरुपदपुत्रस्य फल्गुनस्य च पश्यतः\nनाशयाम आस पाञ्चालान भूयिष्ठं ये वयवस्थिताः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 51, "text": "ते वध्यमानाः पाञ्चालाः समरे सह सृञ्जयैः\nअगच्छन दरौणिम उत्सृज्य विप्रकीर्णरथध्वजाः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 52, "text": "स जित्वा समरे शत्रून दरॊणपुत्रॊ महारथः\nननाद सुमहानादं तपान्ते जलदॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 53, "text": "स निहत्य बहूञ शूरान अश्वत्थामा वयरॊचत\nयुगान्ते सर्वभूतानि भस्मकृत्वेव पावकः" }, { "book": 7, "chapter": 135, "shloka": 54, "text": "संपूज्यमानॊ युधि कौरवेयैर; विजित्य संख्ये ऽरिगणान सहस्रशः\nवयरॊचत दरॊणसुतः परतापवान; यथा सुरेन्द्रॊ ऽरिगणान निहत्य" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 1, "text": "[स]\nततॊ युधिष्ठिरश चैव भीमसेनश च पाण्डवः\nदरॊणपुत्रं महाराज समन्तात पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 2, "text": "ततॊ दुर्यॊधनॊ राजा भारद्वाजेन संवृतः\nअभ्ययात पाण्डवान संख्ये ततॊ युद्धम अवर्तत\nघॊररूपं महाराज भीरूणां भयवर्धनम" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 3, "text": "अम्बष्ठान मालवान वङ्गाञ शिबींस तरैगर्तकान अपि\nपराहिणॊन मृत्युलॊकाय गणान करुद्धॊ युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 4, "text": "अभीषाहाञ शूरसेनान कषत्रियान युद्धदुर्मदान\nनिकृत्य पृथिवीं चक्रे भीमः शॊणितकर्दमाम" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 5, "text": "यौधेयारट्ट राजन्यान मद्रकांश च गणान युधि\nपराहिणॊन मृत्युलॊकाय किरीटी निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 6, "text": "परगाढम अञ्जॊ गतिभिर नाराचैर अभिपीडिताः\nनिपेतुर दविरदा भूमौ दविशृङ्गा इव पर्वताः" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 7, "text": "निकृत्तैर हस्तिहस्तैश च लुठमानैस ततस ततः\nरराज वसुधा कीर्णा विसर्पद्भिर इवॊरगैः" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 8, "text": "कषिप्तैः कनकचित्रैश च नृपच छत्रैः कषितिर बभौ\nदयौर इवादित्य चन्द्राद्यैर गरहैः कीर्णा युगक्षये" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 9, "text": "हतप्रहरताभीता विध्यत वयवकृन्तत\nइत्य आसीत तुमुलः शब्दः शॊणाश्वस्य रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 10, "text": "दरॊणस तु परमक्रुद्धॊ वायव्यास्त्रेण संयुगे\nवयधमत तान यथा वायुर मेघान इव दुरत्ययः" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 11, "text": "ते हन्यमाना दरॊणेन पाञ्चालाः पराद्रवन भयात\nपश्यतॊ भीमसेनस्य पार्थस्य च महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 12, "text": "ततः किरीटी भीमश च सहसा संन्यवर्तताम\nमहता रथवंशेन परिगृह्य बलं तव" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 13, "text": "बीभत्सुर दक्षिणं पार्श्वम उत्तरं तु वृकॊदरः\nभारद्वाजं शरौघाभ्यां महद्भ्याम अभ्यवर्षताम" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 14, "text": "तौ तदा सृञ्जयाश चैव पाञ्चालाश च महारथाः\nअन्वगच्छन महाराज मत्स्याश च सह सॊमकैः" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 15, "text": "तथैव तव पुत्रस्य रथॊदाराः परहारिणः\nमहत्या सेनया सार्धं जग्मुर दरॊण रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 16, "text": "ततः सा भरती सेना वध्यमाना किरीटिना\nतमसा निद्रया चैव पुनर एव वयदीर्यत" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 17, "text": "दरॊणेन वार्यमाणास ते सवयं तव सुतेन च\nन शक्यन्ते महाराज यॊधा वारयितुं तदा" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 18, "text": "सा पाण्डुपुत्रस्य शरैर दार्यमाणा महाचमूः\nतमसा संवृते लॊके वयाद्रवत सर्वतॊ मुखी" }, { "book": 7, "chapter": 136, "shloka": 19, "text": "उत्सृज्य शतशॊ वाहांस तत्र के चिन नराधिपाः\nपराद्रवन्त महाराज भयाविष्टाः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 1, "text": "[स]\nसॊमदत्तं तु संप्रेक्ष्य विधुन्वानं महद धनुः\nसात्यकिः पराह यन्तारं सॊमदत्ताय मां वह" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 2, "text": "न हय अहत्वा रणे शत्रुं बाह्लीकं कौरवाधमम\nनिवर्तिष्ये रणात सूत सत्यम एतद वचॊ मम" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 3, "text": "ततः संप्रेषयद यन्ता सैन्धवांस तान महाजवान\nतुरङ्गमाञ शङ्खवर्णान सर्वशब्दातिगान रणे" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 4, "text": "ते ऽवहन युयुधानं तु मनॊमारुतरंहसः\nयथेन्द्रं हरयॊ राजन पुरा दैत्यवधॊद्यतम" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 5, "text": "तम आपतन्तं संप्रेक्ष्य सात्वतं रभसं रणे\nसॊमदत्तॊ महाबाहुर असंभ्रान्तॊ ऽभयवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 6, "text": "विमुञ्चञ शरवर्षाणि पर्जन्य इव वृष्टिमान\nछादयाम आस शैनेयं जलदॊ भास्करं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 7, "text": "असंभ्रान्तश च समरे सात्यकिः कुरुपुंगवम\nछादयाम आस बाणौघैः समन्ताद भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 8, "text": "सॊमदत्तस तु तं षष्ट्या विव्याधॊरसि माधवम\nसात्यकिश चापि तं राजन्न अविध्यत सायकैः शितैः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 9, "text": "ताव अन्यॊन्यं शरिः कृत्तौ वयराजेतां नरर्षभौ\nसुपुष्पौ पुष्पसमये पुष्पिताव इव किंशुकौ" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 10, "text": "रुधिरॊक्षितसर्वाङ्गौ कुरु वृष्णियशः करौ\nपरस्परम अवेक्षेतां दहन्ताव इव लॊचनौ" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 11, "text": "रथमण्डल मार्गेषु चरन्ताव अरिमर्दनौ\nघॊररूपौ हि ताव आस्तां वृष्किमन्ताव इवाम्बुदौ" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 12, "text": "शरसंभिन्न गात्रौ तौ सर्वतः शकलीकृतौ\nशवाविधाव इव राजेन्द्र वयदृष्येतां शरक्षतौ" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 13, "text": "सुवर्णपुङ्खैर इषुभिर आचितौ तौ वयरॊचताम\nखद्यॊतैर आवृतौ राजन परावृषीव वनस्पती" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 14, "text": "संप्रदीपित सर्वाङ्गौ सायकैस तौ महारथौ\nअदृश्येतां रणे करुद्धाव उल्काभिर इव कुञ्जरौ" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 15, "text": "ततॊ युधि महाराज सॊमदत्तॊ महारथः\nअर्धचन्द्रेण चिच्छेद माधवस्य महद धनुः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 16, "text": "अथैनं पञ्चविंशत्या सायकानां समार्पयत\nतवरमाणस तवरा काले पुनश च दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 17, "text": "अथान्यद धनुर आदाय सात्यकिर वेगवत्तरम\nपञ्चभिः सायकैस तूर्णं सॊमदत्तम अविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 18, "text": "ततॊ ऽपरेण भल्लेन धवजं चिच्छेद काञ्चनम\nबाह्लीकस्य रणे राजन सात्यकिः परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 19, "text": "सॊमदत्तस तव असंभ्रान्तॊ दृष्ट्वा केतुं निपातितम\nशैनेयं पञ्चविंशत्या सायकानां समाचिनॊत" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 20, "text": "सात्वतॊ ऽपि रणे करुद्धः सॊमदत्तस्य धन्विनः\nधनुश चिच्छेद समरे कषुरप्रेण शितेन ह" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 21, "text": "अथैनं रुक्मपुङ्खानां शतेन नतपर्वणाम\nआचिनॊद बहुधा राजन भग्नदंष्ट्रम इव दविपम" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 22, "text": "अथान्यद धनुर आदाय सॊमदत्तॊ महारथः\nसात्यकिं छादयाम आस शरवृष्ट्या महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 23, "text": "सॊमदत्तं तु संक्रुद्धॊ रणे विव्याध सात्यकिः\nसात्यकिं चेषु जालेन सॊमदत्तॊ अपीडयत" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 24, "text": "दशभिः सात्वतस्यार्थे भीमॊ ऽहन बाह्लिकात्मजम\nसॊमदत्तॊ ऽपय असंभ्रान्तः शैनेयम अवधीच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 25, "text": "ततस तु सात्वतस्यार्थे भैमसेनिर नवं दृढम\nमुमॊच परिघं घॊरं सॊमदत्तस्य वक्षसि" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 26, "text": "तम आपतन्तं वेगेन परिघं घॊरदर्शनम\nदविधा चिच्छेद समरे परहसन्न इव कौरवः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 27, "text": "स पपात दविधा छिन्न आयसः परिघॊ महान\nमहीधरस्येव महच छिखरं वज्रदारितम" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 28, "text": "ततस तु सात्यकी राजन सॊमदत्तस्य संयुगे\nधनुश चिच्छेद भल्लेन हस्तावापं च पञ्चभिः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 29, "text": "चतुर्भिस तु शरैस तूर्णं चतुरस तुरगॊत्तमान\nसमीपं परेषयाम आस परेतराजस्य भारत" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 30, "text": "सारथेश च शिरः कायाद भल्लेन नतपर्वणा\nजहार रथशार्दूलः परहसञ शिनिपुंगवः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 31, "text": "ततः शरं महाघॊरं जवलन्तम इव पावकम\nमुमॊच सात्वतॊ राजन सवर्णपुङ्खं शिलाशितम" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 32, "text": "स विमुक्तॊ बलवता शैनेयेन शरॊत्तमः\nघॊरस तस्यॊरसि विभॊ निपपाताशु भारत" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 33, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ बलवता सात्वतेन महारथः\nसॊमदत्तॊ महाबाहुर निपपात ममार च" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 34, "text": "तं दृष्ट्वा निहतं तत्र सॊमदत्तं महारथाः\nमहता शरवर्षेण युयुधानम उपाद्रवन" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 35, "text": "छाद्यमानं शरैर दृष्ट्वा युयुधानं युधिष्ठिरः\nमहत्या सेनया सार्धं दरॊणानीकम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 36, "text": "ततॊ युधिष्ठिरः करुद्धस तावकानां महाबलम\nशरैर विद्रावयाम आस भारद्वाजस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 37, "text": "सैन्यानि दरावयन्तं तु दरॊणॊ दृष्ट्वा युधिष्ठिरम\nअभिदुद्राव वेगेन करॊधसंरक्तलॊचनः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 38, "text": "ततः सुनिशितैर बाणैः पार्थं विव्याध सप्तभिः\nसॊ ऽतिविद्धॊ महाबाहुः सृक्किणी परिसंलिहन\nयुधिष्ठिरस्य चिच्छेद धवजं कार्मुकम एव च" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 39, "text": "स छिन्नधन्वा तवरितस तवरा काले नृपॊत्तमः\nअन्यद आदत्त वेगेन कार्मुकं समरे दृढम" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 40, "text": "ततः शरसहस्रेण दरॊणं विव्याध पार्थिवः\nसाश्वसूत धवजरथं तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 41, "text": "ततॊ मुहूर्तं वयथितः शरघात परपीडितः\nनिषसाद रथॊपस्थे दरॊणॊ भरतसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 42, "text": "परतिलभ्य ततः संज्ञां मुहूर्ताद दविजसत्तमः\nकरॊधेन महताविष्टॊ वायव्यास्त्रम अवासृजत" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 43, "text": "असंभ्रान्तस ततः पार्थॊ धनुर आकृष्य वीर्यवान\nतद अस्त्रम अस्त्रेण रणे सतम्भयाम आस भारत" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 44, "text": "ततॊ ऽबरवीद वासुदेवः कुन्तीपुत्रं युधिष्ठिरम\nयुधिष्ठिर महाबाहॊ यत तवा वक्ष्यामि तच छृणु" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 45, "text": "उपारमस्व युद्धाय दरॊणाद भरतसत्तम\nगृध्यते हि सदा दरॊणॊ गरहणे तव संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 46, "text": "नानुरूपम अहं मन्ये युद्धम अस्य तवया सह\nयॊ ऽसय सृष्टॊ विनाशाय स एनं शवॊ हनिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 47, "text": "परिवर्ज्य गुरुं याहि यत्र राजा सुयॊधनः\nभीमश च रथशार्दूलॊ युध्यते कौरवैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 48, "text": "वासुदेव वचः शरुत्वा धर्मराजॊ युधिष्ठिरः\nमुहूर्तं चिन्तयित्वा तु ततॊ दारुणम आहवम" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 49, "text": "परायाद दरुतम अमित्रघ्नॊ यत्र भीमॊ वयवस्थितः\nविनिघ्नंस तावकान यॊधान वयादितास्य इवान्तकः" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 50, "text": "रथघॊषेण महता नादयन वसुधातलम\nपर्जन्य इव घर्मान्ते नादयन वै दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 137, "shloka": 51, "text": "भीमस्य निघ्नतः शत्रून पार्ष्णिं जग्राह पाण्डवः\nदरॊणॊ ऽपि पाण्डुपाञ्चालान वयधमद रजनी मुखे" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 1, "text": "[स]\nवर्तमाने तथा युद्धे घॊररूपे भयावहे\nतमसा संवृते लॊके रजसा च महीपते\nनापश्यन्त रणे यॊधाः परस्परम अवस्थिताः" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 2, "text": "अनुमानेन संज्ञाभिर युद्धं तद ववृते महत\nनरनागाश्वमथनं परमं लॊमहर्षणम" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 3, "text": "दरॊणकर्णकृपा वीरा भीमपार्षत सात्यकाः\nअन्यॊन्यं कषॊभयाम आसुः सैन्यानि नृपसत्तमः" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 4, "text": "वध्यमानानि सैन्यानि समन्तात तैर महारथैः\nतमसा रजसा चैव समन्ताद विप्रदुद्रुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 5, "text": "ते सर्वतॊ विद्रवन्तॊ यॊधा वित्रस्तचेतसः\nअहन्यन्त महाराज धावमानाश च संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 6, "text": "महारतः सहस्राणि जघ्नुर अन्यॊन्यम आहवे\nअन्धे तमसि मूढानि पुत्रस्य तव मन्त्रिते" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 7, "text": "ततः सर्वाणि सैन्यानि सेना गॊपाश च भारत\nवयमुह्यन्त रणे तत्र तमसा संवृते सति" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 8, "text": "[धृ]\nतेषां संलॊड्यमानानां पाण्डवैर निहतौजसाम\nअन्धे तमसि मग्नानाम आसीक का वॊ मतिस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 9, "text": "कथं परकाशस तेषां वा मम सैन्येषु वा पुनः\nबभूव लॊके तमसा तथा संजय संवृते" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 10, "text": "[धृ]\nततः सर्वाणि सैन्यानि हतशिष्टानि यानि वै\nसेना गॊप्तॄन अथादिश्य पुनर वयूहम अकल्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 11, "text": "दरॊणः पुरस्ताज जघने तु शल्यस; तथा दरौणिः पार्श्वतः सौबलश च\nसवयं तु सर्वाणि बलानि राजन; राजाभ्ययाद गॊपयन वै निशायाम" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 12, "text": "उवाच सर्वांश च पदातिसंघान; दुर्यॊधनः पार्थिव सान्त्वपूर्वम\nउत्सृज्य सर्वे परमायुधानि; गृह्णीत हस्तैर जवलितान परदीपान" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 13, "text": "ते चॊदिताः पार्थिव सत्तमेन; ततः परहृष्टा जगृहुः परदीपान\nसा भूय एव धवजिनी विभक्ता; वयरॊचताभिप्रभया निशायाम" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 14, "text": "महाधनैर आभरणैश च दिव्यैः; शस्त्रैः परदीप्तैर अभिसंपतद्भिः\nकषणेन सर्वे विहिताः परदीपा; वयदीपयंश च धवजनीं तद आशु" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 15, "text": "सर्वास तु सेना वयतिसेव्यमानाः; पदातिभिः पावकतैलहस्तैः\nपरकाश्यमाना ददृशुर निशायां; यथान्तरिक्षे जलदास तडिद्भिः" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 16, "text": "परकाशितायां तु तथा धवजिन्यां; दरॊणॊ ऽगनिकल्पः परतपन समन्तात\nरराज राजेन्द्र सुवर्णवर्मा; मध्यं गतः सूर्य इवांशुमाली" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 17, "text": "जाम्बूनदेष्व आभरषेषु चैव; निष्केषु शुद्धेषु शरावरेषु\nपीतेषु शस्त्रेषु च पावकस्य; परतिप्रभास तत्र ततॊ बभूवुः" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 18, "text": "गदाश च शैक्याः परिघाश च शुभ्रा; रथेषु शक्त्यश च विवर्तमानाः\nपरतिप्रभा रश्मिभिर आजमीढ; पुनः पुनः संजनयन्ति दीप्ताः" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 19, "text": "छत्राणि बालव्यजनानुषङ्गा; दीप्ता महॊल्काश च तथैव राजन\nवयाघूर्णमानाश च सुवर्णमाला; वयायच्छतां तत्र तदा विरेजुः" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 20, "text": "शस्त्रप्रभाभिश च विराजमानं; दीपप्रभाभिश च तदा बलं तत\nपरकाशितं चाभरण परभाभिर; भृशं परकाशं नृपते बभूव" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 21, "text": "पीतानि शस्त्राण्य असृग उक्षितानि; वीरावधूतानि तनु दरुहाणि\nदीप्तां परभां पराजनयन्त तत्र; तपात्यये विद्युद इवान्तरिक्षे" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 22, "text": "परकम्पितानाम अभिघात वेगैर; अभिघ्नतां चापतताम जवेन\nवक्त्राण्य अशॊभन्त तदा नराणां; वाय्वीरितानीव महाम्बुजानि" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 23, "text": "महावने दाव इव परदीप्ते; यथा परभा भास्करस्यापि नश्येत\nतथा तवासीद धवजिनी परदीप्ता; महाभये भारत भीमरूपा" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 24, "text": "तत संप्रदीप्तं बलम अस्मदीयं; निशाम्य पार्थस तवरितास तथैव\nसर्वेषु सैन्येषु पदातिसंघान; अचॊदयंस ते ऽथ चक्रुः परदीपान" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 25, "text": "गजे गजे सप्त कृताः परदीपा; रथे रथे चैव दश परदीपाः\nदवाव अश्वपृष्ठे परिपार्श्वतॊ ऽनये; धवजेषु चान्ये जघनेषु चान्ये" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 26, "text": "सेनासु सर्वासु च पार्श्वतॊ ऽनये; पश्चात पुरस्ताच च समन्ततश च\nमध्ये तथान्ये जवलिताग्निहस्ताः; सेना दवये ऽपि सम नरा विचेरुः" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 27, "text": "सर्वेषु सैन्येषु पदातिसंघा; वयामिश्रिता हस्तिरथाश्ववृन्दैः\nमध्ये तथान्ये जवलिताग्निहस्ता; वयदीपयन पाण्डुसुतस्य सेनाम" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 28, "text": "तेन परदीप्तेन तथा परदीप्तं; बलं तद आसीद बलवद बलेन\nभाः कुर्वता भानुमता गरहेण; दिवाकरेणाग्निर इवाभितप्तः" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 29, "text": "तयॊः परभाः पृथिवीम अन्तरिक्षं; सर्वा वयतिक्रम्य दिशश च वृद्धाः\nतेन परकाशेन भृशं परकाशं; बभूव तेषां तव चैव सैन्यम" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 30, "text": "तेन परकाशेन दिवं गमेन; संबॊधिता देवगणाश च राजन\nगन्धर्वयक्षासुरसिद्धसंघाः; समागमन्न अप्सरसश च सर्वाः" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 31, "text": "तद देवगन्धर्वसमाकुलं च; यक्षासुरेन्द्राप्सरसां गणैश च\nहतैश च वीरैर दिवम आरुहद्भिर; आयॊधनं दिव्यकल्पं बभूव" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 32, "text": "रथाश्वनागाकुल दीपदीप्तं; संरब्ध यॊधाहत विद्रुताश्वम\nमहद बलं वयूढरथाश्वनागं; सुरासुरव्यूह समं बभूव" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 33, "text": "तच छक्ति संघाकुल चण्डवातं; महारथाभ्रं रथवाजि घॊषम\nशस्त्रौघवर्षं रुधिराम्बुधारं; निशि परवृत्तं नरदेव युद्धम" }, { "book": 7, "chapter": 138, "shloka": 34, "text": "तस्मिन महाग्निप्रतिमॊ महात्मा; संतापयन पाण्डवान विप्रमुख्यः\nगभस्तिभिर मध्यगतॊ यथार्कॊ; वर्षात्यये तद्वद अभून नरेन्द्र" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 1, "text": "[स]\nपरकाशिते तथा लॊके रजसा च तमॊवृते\nसमाजग्मुर अथॊ वीराः परस्परवधैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 2, "text": "ते समेत्य रणे राजञ शस्त्रप्रासासि धारिणः\nपरस्परम उदक्षन्त परस्परकृतागसः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 3, "text": "परदीपानां सहस्रैश च दीप्यमानैः समन्ततः\nविरराज तदा भूमिर दयौर गरहैर इव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 4, "text": "उल्का शतैः परज्वलितै रणभूणिर वयराजत\nदह्यमानेव लॊकानाम अभावे वै वसुंधरा" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 5, "text": "परदीप्यन्त दिशः सर्वाः परदीपैस तैः समन्ततः\nवर्षा परदॊषे खद्यॊतैर वृता वृक्षा इवाबभुः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 6, "text": "असज्जन्त ततॊ वीरा वीरेष्व एव पृथक पृथक\nनागा नागैः समाजग्मुस तुरगाः सह वाजिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 7, "text": "रथा रथवरैर एव समाजग्मुर मुदान्विताः\nतस्मिन रात्रिमुखे घॊरे पुत्रस्य तव शासनात" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 8, "text": "ततॊ ऽरजुनॊ महाराज कौरवाणाम अनीकिनीम\nवयधमत तवरया युक्तः कषपयन सर्वपार्थिवान" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 9, "text": "[धृ]\nतस्मिन परविष्टे संरब्धे मम पुत्रस्य वाहिनीम\nअमृष्यमाणे दुर्धर्षे किं व आसीन मनस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 10, "text": "किम अमन्यन्त सैन्यानि परविष्टे शत्रुतापने\nदुर्यॊधनश च किं कृत्यं पराप्तकालम अमन्यत" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 11, "text": "के चैनं समरे वीरं परत्युद्ययुर अरिंदमम\nके ऽरक्षन दक्षिणं चक्रं के च दरॊणस्य सव्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 12, "text": "के पृष्ठतॊ ऽसय हय अभवन वीरा वीरस्य युध्यतः\nके पुरस्ताद अगच्छन्त निघ्नतः शात्रवान रणे" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 13, "text": "यत पराविशन महेष्वासः पाञ्चालान अपराजितः\nनृत्यन्न इव नरव्याघ्रॊ रथमार्गेषु वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 14, "text": "ददाह च शरैर दरॊणः पाञ्चालानां रथव्रजान\nधूमकेतुर इव करुद्धः स कथं मृत्युम ईयिवान" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 15, "text": "अव्यग्रान एव हि परान अक्थयस्य अपराजितान\nहतांश चैव विषण्णांश च विप्रकीर्णांश च शंससि\nरथिनॊ विरथांश चैव कृतान युद्धेषु मामकान" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 16, "text": "[धृ]\nदरॊणस्य मतम आज्ञाय यॊद्धुकामस्य तां निशाम\nदुयॊधनॊ महाराज वश्यान भरातॄन अभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 17, "text": "विकर्णं चित्रसेनं च महाबाहुं च कौरवम\nदुर्धर्षं दीर्घबाहुं च ये च तेषां पदानुगाः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 18, "text": "दरॊणं यत्ताः पराक्रान्ताः सर्वे रक्षत पृष्ठतः\nहार्दिक्यॊ दक्षिणं चक्रं शल्यश चैवॊत्तरं तथा" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 19, "text": "तरिगर्तानां च ये शूरा हतशिष्टा महारथाः\nतांश चैव सर्वान पुत्रस ते समचॊदयद अग्रतः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 20, "text": "आचार्यॊ हि सुसंयत्तॊ भृशं यत्ताश च पाण्डवाः\nतं रक्षत सुसंयत्ता निघ्नन्तं शात्रवान रणे" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 21, "text": "दरॊणॊ हि बलवान युद्धे कषिप्रहस्तः पराक्रमी\nनिर्जयेत तरिदशान युद्धे किम उ पार्थान स सॊमकान" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 22, "text": "ते यूयं सहिताः सर्वे भृशं यत्ता महारथाः\nदरॊणं रक्षत पाञ्चाल्याद धृष्टद्युम्नान महारथात" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 23, "text": "पाण्डवेयेषु सैन्येषु यॊधं पश्याम्य अहं न तम\nयॊ जयेत रणे दरॊणं धृष्टद्युम्नाद ऋते नृपाः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 24, "text": "तस्य सर्वात्मना मन्ये भारद्वाजस्य रक्षणम\nस गुप्तः सॊमकान हन्यात सृञ्जयांश च सराजकान" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 25, "text": "सृञ्जयेष्व अथ सर्वेषु निहतेषु चमूमुखे\nधृष्टद्युम्नं रणे दरौणिर नाशयिष्यत्य असंशयम" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 26, "text": "तथार्जुनं रणे कर्णॊ विजेष्यति महारथः\nभीमसेनम अहं चापि युद्धे जेष्यामि दंशितः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 27, "text": "सॊ ऽयं मम जयॊ वयक्तं दीर्घकालं भविष्यति\nतस्माद रक्षत संग्रामे दरॊणम एव महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 28, "text": "इत्य उक्त्वा भरतश्रेष्ठ पुत्रॊ दुर्यॊधनस तव\nवयादिदेश ततः सैन्यं तस्मिंस तमसि दारुणे" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 29, "text": "ततः परववृते युद्धं रात्रौ तद भरतर्षभ\nउभयॊः सेनयॊर घॊरं विजयं परति काङ्क्षिणॊः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 30, "text": "अर्जुनः कौरवं सैन्यम अर्जुनं चापि कौरवाः\nनानाशस्त्रसमावापैर अन्यॊन्यं पर्यपीडयन" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 31, "text": "दरौणिः पाञ्चालराजानं भारद्वाजश च सृञ्जयान\nधादयाम आसतुः संख्ये शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 32, "text": "पाण्डुपाञ्चाल सेनानां कौरवाणां च मारिष\nआसीन निष्टानकॊ घॊरॊ निघ्नताम इतरेतरम" }, { "book": 7, "chapter": 139, "shloka": 33, "text": "नैवास्माभिर न पूर्वैर नॊ दृष्टं पूर्वं तथाविधम\nयुद्धं यादृशम एवासीत तां रात्रिं सुमहाभयम" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 1, "text": "[स]\nवर्तमाने तथा रौद्रे रात्रियुद्धे विशां पते\nसर्वभूतक्षयकरे धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 2, "text": "अब्रवीत पाण्डवांश चैव पाञ्चालांश च स सॊमकान\nअभ्यद्रवत गच्छध्वं दरॊणम एव जिघांसया" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 3, "text": "राज्ञस ते वचनाद राजन पाञ्चालाः सॊमकास तथा\nदरॊणम एवाभ्यवर्तन्त नदन्तॊ भैरवान रवान" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 4, "text": "तान वयं परतिगर्जन्तः परत्युद्यातास तव अमर्षिताः\nयथाशक्ति यथॊत्साहं यथा सत्त्वं च संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 5, "text": "कृतवर्मा च हार्दिक्यॊ युधिष्ठिरम उपाद्रवत\nदरॊणं परति जिघांसन्तं मत्तॊ मत्तम इव दविपम" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 6, "text": "शैनेयं शरवर्षाणि विकिरन्तं समन्ततः\nअभ्ययात कौरवॊ राजन भूरिः संग्राममूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 7, "text": "सहदेवम अथायान्तं दरॊण परेप्सुं महारथम\nकर्णॊ वैकर्तनॊ राजन वारयाम आस पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 8, "text": "भीमसेनम अथायान्तं वयादितास्यम इवान्तकम\nसवयं दुर्यॊधनॊ युद्धे परतीपं मृत्युम आव्रजत" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 9, "text": "नकुलं च युधां शरेष्ठं सर्वयुद्धविशारदम\nशकुनिः सौबलॊ राजन वारयाम आस स तवरः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 10, "text": "शिखण्डिनम अथायान्तं रथेन रथिनां वरम\nकृपॊ शारद्वतॊ राजन वारयाम आस संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 11, "text": "परतिविन्ध्यम अथायान्तं मयूरसदृशैर हयैः\nदुःशासनॊ महाराज यत्तॊ यत्तम अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 12, "text": "भैमसेनिम अथायान्तं माया शतविशारदम\nअश्वत्थामा पितुर मानं कुर्वाणः परत्यषेधयत" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 13, "text": "दरुपदं वृषसेनस तु स सैन्यं सपदानुगम\nवारयाम आस समरे दरॊण परेप्सुं महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 14, "text": "विराटं दरुतम आयान्तं दरॊणस्य निधनं परति\nमद्रराजः सुसंक्रुद्धॊ वारयाम आस भारत" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 15, "text": "शतानीकम अथायान्तं नाकुलिं रभसं रणे\nचित्रसेनॊ रुरॊधाशु शरैर दरॊण वधेप्सया" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 16, "text": "अर्जुनं च युधां शरेष्ठं पराद्रवन्तं महारथम\nअलम्बुसॊ महाराज राक्षसेन्द्रॊ नयवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 17, "text": "तथा दरॊणं महेष्वासं निघ्नन्तं शात्रवान रणे\nधृटद्युम्नॊ ऽथ पाञ्चाल्यॊ हृष्टरूपम अवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 18, "text": "तथान्यान पाण्डुपुत्राणां समायातान महारथान\nतावका रथिनॊ राजन वारयाम आसुर ओजसा" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 19, "text": "गजारॊहा गजैस तूर्णं संनिपत्य महामृधे\nयॊधयन्तः सम दृश्यन्ते शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 20, "text": "निशीथे तुरगा राजन्न आद्रवन्तः परस्परम\nसमदृश्यन्त वेगेन पक्षवन्त इवाद्रयः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 21, "text": "सादिनः सादिभिः सार्धं परासशक्त्यृष्टिपाणयः\nसमागच्छन महाराज विनदन्तः पृथक पृथक" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 22, "text": "नरास तु बहवस तत्र समाजग्मुः परस्परम\nगदाभिर मुसलैश चैव नानाशस्त्रैश च संघशः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 23, "text": "कृतवर्मा तु हार्दिक्यॊ धर्मपुत्रं युधिष्ठिरम\nवारयाम आस संक्रुद्धॊ वेलेवॊद्वृत्तम अर्णवम" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 24, "text": "युधिष्ठिरस तु हार्दिक्यं विद्ध्वा पञ्चभिर आशुगैः\nपुनर विव्याध विंशत्या तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 25, "text": "कृतवर्मा तु संक्रुद्धॊ धर्मपुत्रस्य मारिष\nधनुश चिच्छेद भल्लेन तं च विव्याध सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 26, "text": "अथान्यद धनुर आदाय धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः\nहार्दिक्यं दशभिर बाणैर बाह्वॊर उरसि चार्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 27, "text": "माधवस तु रणे विद्धॊ धर्मपुत्रेण मारिष\nपराकम्पत च रॊषेण सप्तभिश चार्दयच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 28, "text": "तस्य पार्थॊ धनुश छित्त्वा हस्तावापं निकृत्य च\nपराहिणॊन निशितान बाणान पञ्च राजञ शिलाशितान" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 29, "text": "ते तस्य कवचं भित्त्वा हेमचित्रं महाधनम\nपराविशन धरणीम उग्रा वल्मीकम इव पन्नगाः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 30, "text": "अक्ष्णॊर निमेष मात्रेण सॊ ऽनयद आदाय कार्मुकम\nविव्याध पाण्डवं षष्ट्या सूतं च नवभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 31, "text": "तस्य शक्तिम अमेयात्मा पाण्डवॊ भुजगॊपमाम\nचिक्षेप भरतश्रेष्ठ रथे नयस्य महद धनुः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 32, "text": "सा हेमचित्रा महती पाण्डवेन परवेरिता\nनिर्भिद्य दक्षिणं बाहुं पराविशद धरणीतलम" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 33, "text": "एतस्मिन्न एव काले तु गृह्य पार्थः पुनर धनुः\nहार्दिक्यं छादयाम आस शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 34, "text": "ततस तु समरे शूरॊ वृष्णीनां परवरॊ रथी\nवयश्व सूत रथं चक्रे निमेषार्धाद युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 35, "text": "ततस तु पाण्डवॊ जयेष्ठः खड्गचर्म समाददे\nतद अस्य निशितैर बाणैर वयधमन माधवॊ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 36, "text": "तॊमरं तु ततॊ गृह्य सवर्णदण्डं दुरासदम\nपरेषयत समरे तूर्णं हार्दिक्यस्य युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 37, "text": "तम आपतन्तं सहसा धर्मराज भुजच्युतम\nदविधा चिच्छेद हार्दिक्यः कृतहस्तः समयन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 38, "text": "ततः शरशतेनाजौ धर्मपुत्रम अवाकिरत\nकवचं चास्य संक्रुद्धः शैरस तीक्ष्णैर अदारयत" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 39, "text": "हार्दिक्य शरसंछिन्नं कवचं तन महात्मनः\nवयशीर्यत रणे राजंस ताराजालम इवाम्बरात" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 40, "text": "स छिन्नधन्वा विरथः शीर्णवर्मा शरार्दितः\nअपायासीद रणात तूर्णं धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 140, "shloka": 41, "text": "कृतवर्मा तु निर्जित्य धर्मपुत्रं युधिष्ठिरम\nपुनर दरॊणस्य जुगुपे चक्रम एव महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 1, "text": "[स]\nभूरिस तु समरे राजञ शैनेयं रथिनां वरम\nआपतन्तम अपासेधत परपानाद इव कुञ्जरम" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 2, "text": "अथैनं सात्यकिः करुद्धः पञ्चभिर निशितैः शरैः\nविव्याध हृदये तूर्णं परास्रवत तस्य शॊणितम" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 3, "text": "तथैव कौरवॊ युद्धे शैनेयं युद्धदुर्मदम\nदशभिर विशिखैस तीक्ष्णैर अविध्यत भुजान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 4, "text": "ताव अन्यॊन्यं महाराज ततक्षाते शरैर भृशम\nकरॊधसंरक्तनयनौ करॊधाद विस्फार्य कार्मुके" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 5, "text": "तयॊर आसीन महाराज शस्त्रवृष्टिः सुदारुणा\nकरुद्धयॊः सायकमुचॊर यमान्तकनिकाशयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 6, "text": "ताव अन्यॊन्यं शरै राजन परच्छाद्य समरे सथितौ\nमुहूर्तं चैव तद युद्धं समरूपम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 7, "text": "ततः करुद्धॊ महाराज शैनेयः परहसन्न इव\nधनुश चिच्छेद समरे कौरव्यस्य महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 8, "text": "अथैनं छिन्नधन्वानं नवभिर निशितैः शरैः\nविव्याध हृदये तूर्णं तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 9, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ बलवता शत्रुणा शत्रुतापनः\nधनुर अन्यत समादाय सात्वतं परत्यविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 10, "text": "स विद्ध्वा सात्वतं बाणैस तरिभिर एव विशां पते\nधनुश चिच्छेद भल्लेन सुतीक्ष्णेन हसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 11, "text": "छिन्नधन्वा महाराज सात्यकिः करॊधमूर्छितः\nपरजहार महावेगां शक्तिं तस्य महॊरसि" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 12, "text": "स तु शक्त्या विभिन्नाङ्गॊ निपपात रथॊत्तमात\nलॊहिताङ्ग इवाकाशाद दीप्तरश्मिर यदृच्छया" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 13, "text": "तं तु दृष्ट्वा तहं शूरम अश्वत्थामा महारथः\nअभ्यधावत वेगेन शैनेयं परति संयुगे\nअभ्यवर्षच छरौघेण मेरुं वृष्ट्या यथाम्बुदः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 14, "text": "तम आपतन्तं संरब्धं शैनेयस्य रथं परति\nघटॊत्कचॊ ऽबरवीद राजन नादं मुक्त्वा महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 15, "text": "तिष्ठ तिष्ठ न मे जीवन दरॊणपुत्र गमिष्यसि\nएष तवाद्य हनिष्यामि महिषं सकन्द राड इव\nयुद्धश्रद्धाम अहं ते ऽदय विनेष्यामि रणाजिरे" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 16, "text": "इत्य उक्त्वा रॊषताम्राक्षॊ राक्षसः परवीरहा\nदरौणिम अभ्यद्रवत करुद्धॊ गजेन्द्रम इव केसरी" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 17, "text": "रथाक्षमात्रैर इषुभिर अभ्यवर्षद घटॊत्कचः\nरथिनाम ऋषभं दरौणिं धाराभिर इव तॊयदः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 18, "text": "शरवृष्टिं तु तां पराप्तां शरैर आशीविषॊपमैः\nशातयाम आस समरे तरसा दरौणिर उत्स्मयन" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 19, "text": "ततः शरशतैस तीक्ष्णैर मर्मभेदिभिर आशुगैः\nसमाचिनॊद राक्षसेन्द्रं घटॊत्कचम अरिंदम" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 20, "text": "स शरैर आचितस तेन राक्षसॊ रणमूर्धनि\nवयकाशत महाराज शवाविच छललितॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 21, "text": "ततः करॊधसमाविष्टॊ भैमसेनिः परतापवान\nशरैर अवचकर्तॊग्रैर दरौणिं वज्राशनिस्वनैः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 22, "text": "कषुरप्रैर अर्धचन्द्रैश च नाराचैः स शिलीमुखैः\nवराहकर्णैर नालीकैस तीक्ष्णैश चापि विकर्णिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 23, "text": "तां शस्त्रवृष्टिम अतुलां वज्राशनिसमस्वनाम\nपतन्तीम उपरि करुद्धॊ दरौणिर अव्यथितेन्द्रियः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 24, "text": "सुदुःसहां शरैर घॊरैर दिव्यास्त्रप्रतिमन्त्रितैः\nवयधमत स महातेजा महाभ्राणीव मारुतः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 25, "text": "ततॊ ऽनतरिक्षे बाणानां संग्रामॊ ऽनय इवाभवत\nघॊररूपॊ महाराज यॊधानां हर्षवर्धनः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 26, "text": "ततॊ ऽसत्रसंघर्ष कृतैर विस्फुलिङ्गैः समन्ततः\nबभौ निशामुखे वयॊम खद्यॊतैर इव संवृतम" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 27, "text": "स मार्गणगणैर दरौणिर दिशः परच्छाद्य सर्वतः\nपरियार्थं तव पुत्राणां राक्षसं समवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 28, "text": "ततः परववृते युद्धं दरौणिराक्षसयॊर मृधे\nविगाढे रजनीमध्ये शक्र परह्रादयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 29, "text": "ततॊ घटॊत्कचॊ बाणैर दशभिर दरौणिम आहवे\nजघानॊरसि संक्रुद्धः कालज्वलन संनिभैः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 30, "text": "स तैर अभ्यायतैर विद्धॊ राक्षसेन महाबलः\nचचाल समरे दरौणिर वातनुन्न इव दरुमः\nस मॊहम अनुसंप्राप्तॊ धवजयष्टिं समाश्रितः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 31, "text": "ततॊ हाहाकृतं सैन्यं तव सर्वं जनाधिप\nहतं सम मेनिरे सर्वे तावकास तं विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 32, "text": "तं तु दृष्ट्वा तथावस्थम अश्वत्थामानम आहवे\nपाञ्चालाः सृञ्जयाश चैव सिंहनादं परचक्रिरे" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 33, "text": "परतिलभ्य ततः संज्ञाम अश्वत्थामा महाबलः\nधनुः परपीड्य वामेन करेणामित्रकर्शनः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 34, "text": "मुमॊचाकर्ण पूर्णेन धनुषा शरम उत्तमम\nयमदण्डॊपमं घॊरम उद्दिश्याशु घटॊत्कचम" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 35, "text": "स भित्त्वा हृदयं तस्य राक्षसस्य शरॊत्तमः\nविवेश वसुधाम उग्रः सुपुङ्खः पृथिवीपते" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 36, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ महाराज रथॊपस्थ उपाविशत\nराक्षसेन्द्रः सुबलवान दरौणिना रणमानिना" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 37, "text": "दृष्ट्वा विमूढं हैडिम्बं सारथिस तं रणाजिरात\nदरौणेः सकाशात संभ्रान्तस तव अपनिन्ये तवरान्वितः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 38, "text": "तथा तु समरे विद्ध्वा राक्षसेन्द्रं घटॊत्कचम\nननाद सुमहानादं दरॊणपुत्रॊ महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 39, "text": "पूजितस तव पुत्रैश च सर्वयॊधैश च भारत\nवपुषा परतिजज्वाल मध्याह्न इव भास्करः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 40, "text": "भीमसेनं तु युध्यन्तं भारद्वाज रथं परति\nसवयं दुर्यॊधनॊ राजा परत्यविध्यच छितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 41, "text": "तं भीमसेनॊ नवभिः शरैर विव्याध मारिष\nदुर्यॊधनॊ ऽपि विंशत्या शराणां परत्यविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 42, "text": "तौ सायकैर अवच्छन्नाव अदृश्येतां रणाजिरे\nमेघजालसमाच्छन्नौ नभसीवेन्दु भास्करौ" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 43, "text": "अथ दुर्यॊधनॊ राजा भीमं विव्याध पत्रिभिः\nपञ्चभिर भरतश्रेष्ठ तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 44, "text": "तस्य भीमॊ धनुश छित्त्वा धवजं च नवभिः शरैः\nविव्याध कौरवश्रेष्ठं नवत्या नतपर्वणाम" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 45, "text": "ततॊ दुर्यॊधनः करुद्धॊ भीमसेनस्य मारिष\nचिक्षेप स शरान राजन पश्यतां सर्वधन्विनाम" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 46, "text": "तान निहत्य शरान भीमॊ दुर्यॊधन धनुश्च्युतान\nकौरवं पञ्चविंशत्या करुद्रकाणां समार्पयत" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 47, "text": "दुर्यॊधनस तु संक्रुद्धॊ भीमसेनस्य मारिष\nकषुरप्रेण धनुश छित्त्वा दशभिः परत्यविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 48, "text": "अथान्यद धनुर आदाय भीमसेनॊ महाबलः\nविव्याध नृपतिं तूर्णं सप्तभिर निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 49, "text": "तद अप्य अस्य धनुः कषिप्रं चिच्छेद लघुहस्तवत\nदवितीयं च तृतीयं च चतुर्थं पञ्चमं तथा" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 50, "text": "आत्तम आत्तं महाराज भीमस्य धनुर आच्छिनत\nतव पुत्रॊ महाराज जितकाशी मदॊत्कटः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 51, "text": "स तदा छिद्यमानेषु कार्मुकेषु पुनः पुनः\nशक्तिं चिक्षेप समरे सर्वपारशवीं शुभाम" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 52, "text": "अप्राप्ताम एव तां शक्तिं तरिधा चिच्छेद कौरवः\nपश्यतः सर्वलॊकस्य भीमस्य च महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 53, "text": "ततॊ भीमॊ महाराज गदां गुर्वीं महाप्रभाम\nचिक्षेपाविध्य वेगेन दुर्यॊधन रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 54, "text": "ततः स सहसा वाहांस तव पुत्रस्य संयुगे\nसारथिं च गदा गुर्वी ममर्द भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 55, "text": "पुत्रस तु तव राजेन्द्र रथाद धेमपरिष्कृतात\nआप्लुतः सहसा यानं नन्दकस्य महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 56, "text": "ततॊ भीमॊ हतं मत्वा तव पुत्रं महारथम\nसिंहनादं महच चक्रे तर्जयन्न इव कौरवान" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 57, "text": "तावकाः सैनिकाश चापि मेनिरे निहतं नृपम\nततॊ विचुक्रुशुः सर्वे हाहेति च समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 58, "text": "तेषां तु निनदं शरुत्वा तरस्तानां सर्वयॊद्निनाम\nभीमसेनस्य नादं च शरुत्वा राजन महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 59, "text": "ततॊ युधिष्ठिरॊ राजा हतं मत्वा सुयॊधनम\nअभ्यवर्तत वेगेन यत्र पार्थॊ वृकॊदरः" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 60, "text": "पाञ्चालाः केकया मत्स्याः सृञ्जयाश च विशां पते\nसर्वॊद्यॊगेनाभिजग्मुर दरॊणम एव युयुत्सया" }, { "book": 7, "chapter": 141, "shloka": 61, "text": "तत्रासीत सुमहद युद्धं दरॊणस्याथ परैः सह\nघॊरे तमसि मग्नानां निघ्नताम इतरेतरम" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 1, "text": "[स]\nसहदेवम अथायान्तं दरॊण परेप्सुं विशां पते\nकर्णॊ वैकर्तनॊ युद्धे वारयाम आस भारत" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 2, "text": "सहदेवस तु राधेयं विद्ध्वा नवभिर आशुगैः\nपुनर विव्याध दशभिर निशितैर नतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 3, "text": "तं कर्णः परतिविव्याध शतेन नतपर्वणाम\nसज्यं चास्य धनुः शीघ्रं चिच्छेद लघुहस्तवत" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 4, "text": "ततॊ ऽनयद धनुर आदाय माद्रीपुत्रः परतापवान\nकर्णं विव्याध विंशत्या तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 5, "text": "तस्य कर्णॊ हयान हत्वा शरैः संनतपर्वभिः\nसारथिं चास्य भल्लेन दरुतं निन्ये यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 6, "text": "विरथः सहदेवस तु खड्गं चर्म समाददे\nतद अप्य अस्य शरैः कर्णॊ वयधमत परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 7, "text": "ततॊ गुर्वीं महाघॊरां हेमचित्रां महागदाम\nपरेषयाम आस समरे वैकर्तन रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 8, "text": "ताम आपतन्तीं सहसा सहदेव परवेरिताम\nवयष्टम्भयच छरैः कर्णॊ भूमौ चैनाम अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 9, "text": "गदां विनिहतां दृष्ट्वा सहदेवस तवरान्वितः\nशक्तिं चिक्षेप कर्णाय ताम अप्य अस्याच्छिनच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 10, "text": "स संभ्रमस ततस तूर्णम अवप्लुत्य रथॊत्तमात\nसहदेवॊ महाराज दृष्ट्वा कर्णं वयवस्थितम\nरथचक्रं ततॊ गृह्य मुमॊचाधिरथिं परति" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 11, "text": "तम आपतन्तं सहसा कालचक्रम इवॊद्यतम\nशरैर अनेकसाहस्रैर अछिनत सूतनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 12, "text": "तस्मिंस तु वितथे चक्रे कृते तेन महात्मना\nवार्यमाणश च विशिखैः सहदेवॊ रणं जहौ" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 13, "text": "तम अभिद्रुत्य राधेयॊ मुहूर्ताद भरतर्षभ\nअब्रवीत परहसन वाक्यं सहदेवं विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 14, "text": "मा युध्यस्व रणे वीर विशिष्टै रथिभिः सह\nसदृशैर युध्य माद्रेय वचॊ मे मा विशङ्किताः" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 15, "text": "अथैनं धनुषॊ ऽगरेण तुदन भूयॊ ऽबरवीद वचः\nएषॊ ऽरजुनॊ रणे यत्तॊ युध्यते कुरुभिः सह\nतत्र गच्छस्व माद्रेय गृहं वा यदि मन्यसे" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 16, "text": "एवम उक्त्वा तु तं कर्णॊ रथेन रथिनां वरः\nपरायात पाञ्चाल पाण्डूनां सैन्यानि परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 17, "text": "वधप्राप्तं तु माद्रेयं नावधीत समरे ऽरिहा\nकुन्त्याः समृत्वा वचॊ राजन सत्यसंधॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 18, "text": "सहदेवस ततॊ राजन विमनाः शरपीडितः\nकर्ण वाक्शल्य तप्तश च जीवितान निरविद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 19, "text": "आरुरॊह रथं चापि पाञ्चाल्यस्य महात्मन\nजनमेजयस्य समरे तवरायुक्तॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 20, "text": "विराटं सह सेनं तु दरॊणार्थे दरुतम आगतम\nमद्रराजः शरौघेण छादयाम आस धन्विनम" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 21, "text": "तयॊः समभवद युद्धं समरे दृढधन्विनॊः\nयादृशं हय अभवद राजञ जम्भ वासवयॊः पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 22, "text": "मद्रराजॊ महाराज विराटं वाहिनीपतिम\nआजघ्ने तवरितं तीक्ष्णैः शतेन नतपर्वणाम" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 23, "text": "परतिविव्याध तं राजा नवभिर निशितैः शरैः\nपुनश चैव तरिसप्तत्या भूयश चैव शतेन ह" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 24, "text": "तस्य मद्राधिपॊ हत्वा चतुरॊ रथवाजिनः\nसूतं धवजं च समरे रथॊपस्थाद अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 25, "text": "हताश्वात तु रथात तूर्णम अवप्लुत्य महारथः\nतस्थौ विस्फारयंश चापं विमुञ्चंश च शिताञ शरान" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 26, "text": "शतानीकस ततॊ दृष्ट्वा भरातरं हतवाहनम\nरथेनाभ्यपतत तूर्णं सर्वलॊकस्य पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 27, "text": "शतानीकम अथायान्तं मद्रराजॊ महामृधे\nविशिखैर बहुभिर विद्ध्वा ततॊ निन्ये यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 28, "text": "तस्मिंस तु निहते वीरे विराटॊ रथसत्तमः\nआरुरॊह रथं तूर्णं तम एव धवजमालिनम" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 29, "text": "ततॊ विस्फार्य नयने करॊधाद दविगुणविक्रमः\nमद्रराजरथं तूर्णं छादयाम आस पत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 30, "text": "ततॊ मद्राधिपः करुद्धः शतेन नतपर्वणाम\nआजघानॊरसि दृढं विराटं वाहिनीपतिम" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 31, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ महाराज रथॊपस्थ उपाविशत\nकश्मलं चाविशत तीव्रं विराटॊ भरतर्षभ\nसारथिस तम अपॊवाह समरे शरविक्षतम" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 32, "text": "ततः सा महती सेना पराद्रवन निशि भारत\nवध्यमाना शरशतैः शल्येनाहव शॊभिना" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 33, "text": "तां दृष्ट्वा विद्रुतां सेनां वासुदेवधनंजयौ\nपरायातां तत्र राजेन्द्र यत्र शल्यॊ वयवस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 34, "text": "तौ तु परत्युद्ययौ राजन राक्षसेन्द्रॊ हय अलम्बुसः\nअष्टचक्रसमायुक्तम आस्थाय परवरं रथम" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 35, "text": "तुरंगम मुखैर युक्तं पिशाचैर घॊरदर्शनैः\nलॊहितार्द्र पताकं तं रक्तमाल्यविभूषितम\nकार्ष्णायसमयं घॊरम ऋक्षचर्मावृतं महत" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 36, "text": "रौद्रेण चित्रपक्षेण विवृताक्षेण कूजता\nधवजेनॊच्छ्रिततुण्डेन गृध्रराजेन राजता" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 37, "text": "स बभौ राक्षसॊ राजन भिन्नाञ जनचयॊपमः\nरुरॊधार्जुनम आयान्तं परभञ्जनम इवाद्रिराट\nकिरन बाणगणान राजञ शतशॊ ऽरजुनमूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 38, "text": "अतितीव्रम अभूद युद्धं नरराक्षसयॊर मृधे\nदरष्टॄणां परीतिजननं सर्वेषां भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 39, "text": "तम अर्जुनः शतेनैव पत्रिणाम अभ्यताडयत\nनवभिश च शितैर बाणैश चिच्छेद धवजम उच्छ्रितम" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 40, "text": "सारथिं च तरिभिर बाणैस तरिभिर एव तरिवेणुकम\nधनुर एकेन चिच्छेद चतुर्भिश चतुरॊ हयान\nविरथस्यॊद्यतं खड्गं शरेणास्य दविधाछिनत" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 41, "text": "अथैनं निशितैर बाणैश चतुर्भिर भरतर्षभ\nपार्थॊ ऽरदयद राक्षसेन्द्रं स विद्धः पराद्रवद भयात" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 42, "text": "तं विजित्यार्जुनस तूर्णं दरॊणान्तिकम उपाययौ\nकिरञ शरगणान राजन नरवारणवाजिषु" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 43, "text": "वध्यमाना महाराज पाण्डवेन यशस्विना\nसैनिका नयपतन्न उर्व्यां वातनुन्ना इव दरुमाः" }, { "book": 7, "chapter": 142, "shloka": 44, "text": "तेषु तूत्साद्यमानेषु फल्गुनेन महात्मना\nसंप्राद्रवद बलं सर्वं पुत्राणां ते विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 1, "text": "[स]\nशतानीकं शरैस तूर्णं निर्दहन्तं चमूं तव\nचित्रसेनस तव सुतॊ वारयाम आस भारत" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 2, "text": "नाकुलिश चित्रसेनं तु नाराचेनार्दयद भृशम\nस च तं परतिविव्याध दशभिर निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 3, "text": "चित्रसेनॊ महाराज शतानीकं पुनर युधि\nनवभिर निशितैर बाणैर आजघान सतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 4, "text": "नाकुलिस तस्य विशिखैर वर्म संनतपर्वभिः\nगात्रात संच्यावयाम आस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 5, "text": "सॊ ऽपेतवर्मा पुत्रस ते विरराज भृशं नृप\nउत्सृज्य काले राजेन्द्र निर्मॊकम इव पन्नगः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 6, "text": "ततॊ ऽसय निशितैर बाणैर धवजं चिच्छेद नाकुलिः\nधनुश चैव महाराज यतमानस्य संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 7, "text": "स छिन्नधन्वा समरे विवर्मा च महारथः\nधनुर अन्यन महाराज जग्राहारि विदारणम" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 8, "text": "ततस तूर्णं चित्रसेनॊ नाकुलिं नवभिः शरैः\nविव्याध समरे करुद्धॊ भरतानां महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 9, "text": "शतानीकॊ ऽथ संक्रुद्धश चित्रसेनस्य मारिष\nजघान चतुरॊ वाहान सारथिं च नरॊत्तमः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 10, "text": "अवप्लुत्य रथात तस्माच चित्रसेनॊ महारथः\nनाकुलिं पञ्चविंशत्या शराणाम आर्दयद बली" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 11, "text": "तस्य तत कुर्वतः कर्म नकुलस्य सुतॊ रणे\nअर्धचन्द्रेण चिच्छेद चापं रत्नविभूषितम" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 12, "text": "स छिन्नधन्वा विरथॊ हताश्वॊ हतसारथिः\nआरुरॊह रथं तूर्णं हार्दिक्यस्य महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 13, "text": "दरुपदं तु सहानीकं दरॊण परेप्सुं महारथम\nवृषसेनॊ ऽभययात तूर्णं किरञ शरशतैर तदा" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 14, "text": "यज्ञसेनस तु समरे कर्ण पुत्रं महारथम\nषष्ट्या शराणां विव्याध बाह्वॊर उरसि चानघ" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 15, "text": "वृषसेनस तु संक्रुद्धॊ यज्ञसेनं रथे सथितम\nबहुभिः सायकैस तीक्ष्णैर आजघान सतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 16, "text": "ताव उभौ शरनुन्नाङ्गौ शरकण्टकिनौ रणे\nवयभ्राजेतां महाराज शवाविधौ शललैर इव" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 17, "text": "रुक्मपुङ्खैर अजिह्माग्रैः शरैश छिन्नतनुच्छदौ\nरुधिरौघपरिक्लिन्नौ वयभ्राजेतां महामृधे" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 18, "text": "तपनीयनिभौ चित्रौ कल्पवृक्षाव इवाद्भुतौ\nकिंशुकाव इव चॊत्फुल्लौ वयकाशेतां रणाजिरे" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 19, "text": "वृषसेनस ततॊ राजन नवभिर दरुपदं शरैः\nविद्ध्वा विव्याध सप्तत्या पुनश चान्यैस तरिभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 20, "text": "ततः शरसहस्राणि विमुञ्चन विबभौ तदा\nकर्ण पुत्रॊ महाराज वर्षमाण इवाम्बुदः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 21, "text": "ततस तु दरुपदानीकं शरैश छिन्नतनुच छदम\nसंप्राद्रवद रणे राजन निशीथे भैरवे सति" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 22, "text": "परदीपैर हि परित्यक्तैर जवलद्भिस तैः समन्ततः\nवयराजत मही राजन वीताभ्रा दयौर इव गरहैः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 23, "text": "तथाङ्गदैर निपतितैर वयराजत वसुंधरा\nपरावृट्काले महाराज विद्युद्भिर इव तॊयदः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 24, "text": "ततः कर्णसुत तरस्ताः सॊमका विप्रदुद्रुवुः\nयथेन्द्र भयवित्रस्ता दानवास तारका मये" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 25, "text": "तेनार्द्यमानाः समरे दरवमाणाश च सॊमकाः\nवयराजन्त महाराज परदीपैर अवभासिताः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 26, "text": "तांस तु निर्जित्य समरे कर्ण पुत्रॊ वयरॊचत\nमध्यंदिनम अनुप्राप्तॊ घर्मांशुर इव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 27, "text": "तेषु राजसहस्रेषु तावकेषु परेषु च\nएक एव जवलंस तस्थौ वृषसेनः परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 28, "text": "स विजित्य रणे शूरान सॊमकानां महारथान\nजगाम तवरितस तत्र यत्र राजा युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 29, "text": "परतिविन्ध्यम अथ करुद्धं परदहन्तं रणे रिपून\nदुःशासनस तव सुतः परत्युद्गच्छन महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 30, "text": "तयॊः समागमॊ राजंश चित्ररूपॊ बभूव ह\nवयपेतजलदे वयॊम्नि बुध भार्गवयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 31, "text": "परतिविन्ध्यं तु समरे कुर्वाणं कर्म दुष्करम\nदुःशासनस तरिभिर बाणैर ललाटे समविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 32, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ बलवता पुत्रेण तव धन्विना\nविरराज महाबाहुः स शृङ्ग इव पर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 33, "text": "दुःशासनं तु समरे परतिविन्ध्यॊ महारथः\nनवभिः सायकैर विद्ध्वा पुनर विव्याध सप्तभिः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 34, "text": "तत्र भारत पुत्रस ते कृतवान कर्म दुष्करम\nपरतिविन्ध्य हयान उग्रैः पातयाम आस यच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 35, "text": "सारथिं चास्य भल्लेन धवजं च समपातयत\nरथं च शतशॊ राजन वयधमत तस्य धन्विनः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 36, "text": "पताकाश च स तूणीरान रश्मीन यॊक्त्राणि चाभिभॊ\nचिच्छेद तिलशः करुद्धः शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 37, "text": "विरथः स तु धर्मात्मा धनुष्पाणिर अवस्थितः\nअयॊधयत तव सुतं किरञ शरशतान बहून" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 38, "text": "कषुरप्रेण धनुस तस्य चिच्छेद कृतहस्तवत\nअथैनं दशभिर भल्लैश छिन्नधन्वानम आर्दयत" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 39, "text": "तं दृष्ट्वा विरथं तत्र भारतॊ ऽसय महारथाः\nअन्ववर्तन्त वेगेन महत्या सेनया सह" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 40, "text": "आप्लुतः स ततॊ यानं सुत सॊमस्य भास्वरम\nधनुर गृह्य महाराज विव्याध तनयं तव" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 41, "text": "ततस तु तावकाः सर्वे परिवार्य सुतं तव\nअभ्यवर्तन्त संग्रामे महत्या सेनया वृताः" }, { "book": 7, "chapter": 143, "shloka": 42, "text": "ततः परववृते युद्धं तव तेषां च भारत\nनिशीथे दारुणे काले यम राष्ट्रविवर्धनम" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 1, "text": "[स]\nनकुलं रभसं युद्धे निघ्नन्तं वाहिनीं तव\nअभ्ययात सौबलः करुद्धस तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 2, "text": "कृतवैरॊ तु तौ वीराव अन्यॊन्यवधकाङ्क्षिणौ\nशरैः पूर्णायतॊत्सृष्टैर अन्यॊन्यम अभिजघ्नतुः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 3, "text": "यथैव सौबलः कषिप्रं शरवर्षाणि मुञ्चति\nतथैव नकुलॊ राजञ शिक्षां संदर्शयन युधि" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 4, "text": "ताव उभौ समरे शूरौ शरकण्टकिनौ तदा\nवयराजेतां महाराज कण्टकैर इव शाल्मली" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 5, "text": "सुजिह्मं परेक्षमाणौ च राजन विवृतलॊचनौ\nकरॊधसंरक्तनयनौ निर्दहन्तौ परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 6, "text": "सयालस तु तव संक्रुद्धॊ माद्रीपुत्रं हसन्न इव\nकर्णिनैकेन विव्याध हृदये निशितेन ह" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 7, "text": "नकुलस तु भृशं विद्धः सयालेन तव धन्विना\nनिषसाद रथॊपस्थे कश्मलं चैनम आविशत" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 8, "text": "अत्यन्तवैरिणं दृप्तं दृष्ट्वा शत्रुं तथागतम\nननाद शकुनी राजंस तपान्ते जलदॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 9, "text": "परतिलभ्य ततः संज्ञां नकुलः पाण्डुनन्दनः\nअभ्ययात सौबलं भूयॊ वयात्तानन इवान्तकः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 10, "text": "संक्रुद्धः शकुनिं षष्ट्या विव्याध भरतर्षभ\nपुनश चैव शतेनैव नाराचानां सतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 11, "text": "ततॊ ऽसय स शरं चापं मुष्टिदेशे स चिच्छिदे\nधवजं च तवरितं छित्त्वा रथाद भूमाव अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 12, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ महाराज रथॊपस्थ उपाविशत\nतं विसंज्ञं निपतितं दृष्ट्वा सयालं तवानघ\nअपॊवाह रथेनाशु सारथिर धवजिनीमुखात" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 13, "text": "ततः संचुक्रुशुः पार्था ये च तेषां पदानुगाः\nनिर्जित्य च रणे शत्रून नकुलः शत्रुतापनः\nअब्रवीत सारथिं करुद्धॊ दरॊणानीकाय मां वह" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 14, "text": "तस्य तद वचनं शरुत्वा माद्रीपुत्रस्य धीमतः\nपरायात तेन रणे राजन्येन दरॊणॊ ऽनवयुध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 15, "text": "शिखण्डिनं तु समरे दरॊण परेप्सुं विशां पते\nकृपः शारद्वतॊ यत्तः परत्युद्गच्छत सुवेगितः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 16, "text": "गौतमं दरुतम आयान्तं दरॊणान्तिकम अरिंदमम\nविव्याध नवभिर भल्लैः शिखण्डी परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 17, "text": "तम आचर्यॊ महाराज विद्ध्वा पञ्चभिर आशुगैः\nपुनर विव्याध विंशत्या पुत्राणां परियकृत तव" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 18, "text": "महद युद्धं तयॊर आसीद घॊररूपं विशां पते\nयथा देवासुरे युद्धे शम्बरामर राजयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 19, "text": "शरजालावृतं वयॊम चक्रतुस तौ महारथौ\nपरकृत्या घॊररूपं तद आसीद घॊरतरं पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 20, "text": "रात्रिश च भरतश्रेष्ठ यॊधानां युद्धशालिनाम\nकालरात्रि निभा हय आसीद घॊररूपा भयावहा" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 21, "text": "शिखण्डी तु महाराज गौतमस्य महद धनुः\nअर्धचन्द्रेण चिच्छेद सज्यं स विशिखं तदा" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 22, "text": "तस्य करुद्धः कृपॊ राजञ शक्तिं चिक्षेप दारुणाम\nसवर्णदण्डाम अकुण्ठाग्रां कर्मार परिमार्जिताम" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 23, "text": "ताम आपतन्तीं चिच्छेद शिखण्डी बहुभिः शरैः\nसापतन मेदिनीं दीप्ता भसयन्ती महाप्रभा" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 24, "text": "अथान्यद धनुर आदाय गौतमॊ रथिनां वरः\nपराच्छादयच छितैर बाणैर महाराज शिखण्डिनम" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 25, "text": "स छाद्यमानः समरे गौतमेन यशस्विना\nवयषीदत रथॊपस्थे शिखण्डी रथिनां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 26, "text": "सीदन्तं चैनम आलॊक्य कृपः शारद्वतॊ युधि\nआजघ्ने बहुभिर बाणैर जिघांसन्न इव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 27, "text": "विमुखं तं रणे दृष्ट्वा याज्ञसेनिं महारथम\nपाञ्चालाः सॊमकाश चैव परिवव्रुः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 28, "text": "तथैव तव पुत्राश च परिवव्रुर दविजॊत्तमम\nमहत्या सेनया सार्धं ततॊ युद्धम अभूत पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 29, "text": "रथानां च रणे राजन्न अन्यॊन्यम अभिधावताम\nबभूव तुमुलः शब्दॊ मेघानां नदताम इव" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 30, "text": "दरवतां सादिनां चैव गजानां च विशां पते\nअन्यॊन्यम अभितॊ राजन करूरम आयॊधनं बभौ" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 31, "text": "पत्तीनां दरवतां चैव पदशब्देन मेदिनी\nअकम्पत महाराज भयत्रस्तेव चाङ्गना" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 32, "text": "रथा रथान समासाद्य परद्रुता वेगवत्तरम\nनयगृह्णन बहवॊ राजञ शलभान वायसा इव" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 33, "text": "तथा गजान परभिन्नांश च सुप्रभिन्ना महागजाः\nतस्मिन्न एव पदे यत्ता निगृह्णन्ति सम भारत" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 34, "text": "सादी सादिनम आसाद्य पदाती च पदातिनम\nसमासाद्य रणे ऽनयॊन्यं संरब्धा नातिचक्रमुः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 35, "text": "धावतां दरवतां चैव पुनरावर्तनाम अपि\nबभूव तत्र सैन्यानां शब्दः सुतुमुलॊ निशि" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 36, "text": "दीप्यमानाः परदीपाश च रथवारणवाजिषु\nअदृश्यन्त महाराज महॊल्का इव खाच चयुताः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 37, "text": "सा निशा भरतश्रेष्ठ परदीपैर अवभासिता\nदिवसप्रतिमा राजन बभूव रणमूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 38, "text": "आदित्येन यथा वयाप्तं तमॊ लॊके परणश्यति\nतथा नष्टं तमॊ घॊरं दीपैर दीप्तैर अलंकृतम" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 39, "text": "शस्त्राणां कवचानां च मणीनां च महात्मनाम\nअन्तर्दधुः परभाः सर्वा दीपैस तैर अवभासिताः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 40, "text": "तस्मिन कॊलाहले युद्धे वर्तमाने निशामुखे\nअवधीत समरे पुत्रं पिता भरतसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 41, "text": "पुत्रश च पितरं मॊहात सखायं च सखा तथा\nसंबन्धिनंच संबन्धी सवस्रीयं चापि मातुलः" }, { "book": 7, "chapter": 144, "shloka": 42, "text": "सवे सवान परे परांश चापि निजघ्नुर इतरेतरम\nनिर्मर्यादम अभूद युद्धं रात्रौ घॊरं भयावहम" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 1, "text": "[स]\nतस्मिन सुतुमुले युद्धे वर्तमाने भयावहे\nधृष्टद्युम्ने महाराज दरॊणम एवाभ्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 2, "text": "संमृजानॊ धनुःश्रेष्ठं जयां विकर्षन पुनः पुनः\nअभ्यवर्तत दरॊणस्य रथं रुक्मविभूषितम" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 3, "text": "धृष्टद्युम्नं तदायान्तं दरॊणस्यान्त चिकीर्षया\nपरिवव्रुर महाराज पाञ्चालाः पाण्डवैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 4, "text": "तथा परिवृतं दृष्ट्वा दरॊणम आचार्य सत्तमम\nपुत्रास्त ते सर्वतॊ यत्ता ररक्षुर दॊर्णम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 5, "text": "बलार्णवौ ततस तौ तु समेयातां निशामुखे\nवातॊद्धूतौ कषुब्धसत्त्वौ भैरवौ सागराव इव" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 6, "text": "ततॊ दरॊणं महाराज पाञ्चाल्यः पञ्चभिः शरैः\nविव्याध हृदये तूर्णं सिंहनादं ननाद च" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 7, "text": "तं दरॊणं पञ्चविंशत्या विद्ध्वा भारत संयुगे\nचिच्छेदान्येन भल्लेन धनुर अस्य महाप्रभम" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 8, "text": "धृष्टद्युम्नस तु निर्विद्धॊ दरॊणेन भरतर्षभ\nउत्ससर्ज धनुस तूर्णं संदश्य दशनच छदम" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 9, "text": "ततः करुद्धॊ महाराज धृष्टद्युम्नः परतापवान\nआददे ऽनयद धनुःश्रेष्ठं दरॊणस्यान्त चिकीर्षया" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 10, "text": "विकृष्य च धनुश चित्रम आकर्णात परवीरहा\nदरॊणस्यान्त करं घॊरं वयसृजत सायकं ततः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 11, "text": "स विसृष्टॊ बलवला शरॊ घॊरॊ महामृधे\nभासयाम आस तत सैन्यं दिवाकर इवॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 12, "text": "तं दृष्ट्वा तु शरं घॊरं देवगन्धर्वमानवाः\nसवस्त्य अस्तु समरे राजन दरॊणायेत्य अब्रुवन वचः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 13, "text": "तं तु सायकम अप्राप्तम आचार्यस्य रथं परति\nकर्णॊ दवादशधा राजंश चिच्छेद कृतहस्तवत" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 14, "text": "स छिन्नॊ बहुधा राजन सूतपुत्रेण मारिष\nनिपपात शरस तूर्णं निकृत्तः कर्ण सायकैः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 15, "text": "छित्त्वा तु समरे बाणं शरैः संनतपर्वभिः\nधृष्टद्युम्नं रणे कर्णॊ विव्याध दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 16, "text": "पञ्चभिर दरॊणपुत्रस तु सवयं दरॊणश च सप्तभिः\nशल्यश च नवभिर बाणैस तरिभिर दुःशासनस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 17, "text": "दुर्यॊधनश च विंशत्या शकुनिश चापि पञ्चभिः\nपाञ्चाल्यं तवरिताविध्यन सर्व एव महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 18, "text": "स विद्धः सप्तभिर वीरैर दरॊण तराणार्थम आहवे\nसर्वान असंभ्रमाद राजन परत्यविध्यत तरिभिस तरिभिः\nदरॊणं दरौणिं च कर्णं च विव्याध तव चात्मजम" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 19, "text": "ते विद्ध्वा धन्विना तेन धृष्टद्युम्नं पुनर मृधे\nविव्यधुः पञ्चभिस तूर्णम एकैकॊ रथिनां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 20, "text": "दरुमसेनस तु संक्रुद्धॊ राजन विव्याध पत्रिणा\nतरिभिश चान्यैः शरैस तूर्णं तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 21, "text": "स तु तं परतिविव्याध तरिभिस तीक्ष्णैर अजिह्मगैः\nसवर्णपुङ्खैः शिला धौतैः पराणान्त करणैर युधि" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 22, "text": "भल्लेनान्येन तु पुनः सुवर्णॊज्ज्वल कुण्डलम\nउन्ममाथ शिरः कायाद दरुमसेनस्य वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 23, "text": "तच्छिरॊ नयपतद भूमौ संदष्टौष्ठ पुटं रणे\nमहावातसमुद्धूतं पक्वं तालफलं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 24, "text": "तांश च विद्ध्वा पुनर वीरान वीरः सुनिशितैः शरैः\nराधेयस्याच्छिनद भल्लैः कार्मुकं चित्रयॊधिनः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 25, "text": "न तु तन ममृषे कर्णॊ धनुषश छेदनं तथा\nनिकर्तनम इवात्युग्रॊ लाङ्गूलस्य यथा हरिः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 26, "text": "सॊ ऽनयद धनुः समादाय करॊधरक्तेक्षणः शवसन\nअभ्यवर्षच छरौघैस तं धृष्टद्युम्नं महाबलम" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 27, "text": "दृष्ट्वा तु कर्णं संरब्धं ते वीराः षड रथर्षभाः\nपाञ्चाल्य पुत्रं तवरिताः परिवव्रुर जिघांसया" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 28, "text": "षण्णां यॊधप्रवीराणां तावकानां पुरस्कृतम\nमृत्यॊर आस्यम अनुप्राप्तं धृष्टद्युम्नम अमंस्महि" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 29, "text": "एतस्मिन्न एव काले तु दाशार्हॊ विकिरञ शरान\nधृष्टद्युम्नं पराक्रान्तं सात्यकिः परत्यपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 30, "text": "तम आयान्तं महेष्वासं सात्यकिं युद्धदुर्मदम\nराधेयॊ दशभिर बाणैः परत्यविध्यद अजिह्मगैः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 31, "text": "तं सात्यकिर महाराज विव्याध दशभिः शरैः\nपश्यतां सर्ववीराणां मागास तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 32, "text": "स सात्यकेस तु बलिनः कर्णस्य च महात्मनः\nआसीत समागमॊ घॊरॊ बलिवासवयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 33, "text": "तरासयंस तलघॊषेण कषत्रियान कषत्रियर्षभः\nराजीवलॊचनं कर्णं सात्यकिः परत्यविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 34, "text": "कम्पयन्न इव घॊषेण धनुषॊ वसुधां बली\nसूतपुत्रॊ महाराज सात्यकिं परत्ययॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 35, "text": "विपाठ कर्णिनाराचैर वत्स दान्तैः कषुरैर अपि\nकर्णः शरशतैश चापि शैनेयं परत्यविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 36, "text": "तथैव युयुधानॊ ऽपि वृष्णीनां परवरॊ रथः\nअभ्यवर्षच छरैः कर्णं तद युद्धम अभवत समम" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 37, "text": "तावकाश च महाराज कर्ण पुत्रश च दंशितः\nसात्यकिं विव्यधुस तूर्णं समन्तान निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 38, "text": "अस्त्रैर अस्त्राणि संवार्य तेषां कर्णस्य चाभिभॊ\nअविध्यत सात्यकिः करुद्धॊ वृषसेनं सतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 39, "text": "तेन बाणेन निर्विद्धॊ वृषसेनॊ विशां पते\nनयपतत स रथे मूढॊ धनुर उत्सृज्य वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 40, "text": "ततः कर्णॊ हतं मत्वा वृषसेनं महारथः\nपुत्रशॊकाभिसंतप्तः सात्यकिं परत्यपीडयत" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 41, "text": "पीड्यमानस तु कर्णेन युयुधानॊ महारथः\nविव्याध बहुभिः कर्णं तवरमाणः पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 42, "text": "स कर्णं दशभिर विद्ध्वा वृषसेनं च सप्तभिः\nस हस्तावाप धनुषी तयॊश चिच्छेद सात्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 43, "text": "ताव अन्ये धनुषी सज्ये कृत्वा शत्रुभयं करे\nयुयुधानम अविध्येतां समन्तान निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 44, "text": "वर्तमाने तु संग्रामे तस्मिन वीरवरक्षये\nअतीव शुश्रुवे राजन गाण्डीवस्य महास्वनः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 45, "text": "शरुत्वा तु रथनिर्घॊषं गाण्डीवस्य च निस्वनम\nसूतपुत्रॊ ऽबरवीद राजन दुर्यॊधनम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 46, "text": "एष सर्वाञ शिबीन हत्वा मुख्यशश च नरर्षभान\nपौरवांश च महेष्वासान गाण्डीवनिनदॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 47, "text": "शरूयते रथघॊषश च वासवस्येव नर्दतः\nकरॊति पाण्डवॊ वयक्तं कर्मौपयिकम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 48, "text": "एषा विदीर्यते राजन बहुधा भारती चमूः\nविप्रकीर्णान्य अनीकानि नावतिष्ठन्ति कर्हि चित" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 49, "text": "वातेनेव समुद्धूतम अभ्रजालं विदीर्यते\nसव्यसाचिनम आसाद्य भिन्ना नौर इव सागरे" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 50, "text": "दरवतां यॊधमुख्यानां गाण्डीवप्रेषितैः शरैः\nविद्धानां शतशॊ राजञ शरूयते निनदॊ महान\nनिशीथे राजशार्दूल सतनयित्नॊर इवाम्बरे" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 51, "text": "हाहाकाररवांश चैव सिंहनादांश च पुष्कलान\nशृणु शब्दान बहुविधान अर्जुनस्य रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 52, "text": "अयं मध्ये सथितॊ ऽसमाकं सात्यकिः सात्वताधमः\nइह चेल लभ्यते लक्ष्यं कृत्स्नाञ जेष्यामहे परान" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 53, "text": "एष पाञ्चालराजस्य पुत्रॊ दरॊणेन संगतः\nसर्वतः संवृतॊ यॊधै राजन पुरुषसत्तमैः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 54, "text": "सात्यकिं यदि हन्यामॊ धृट्ष दयुम्नं च पार्षतम\nअसंशयं महाराज धरुवॊ नॊ विजयॊ भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 55, "text": "सौभद्रवद इमौ वीरौ परिवार्य महारथौ\nपरयतामॊ महाराज निहन्तुं वृष्णिपार्षतौ" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 56, "text": "सव्यसाची पुरॊ ऽभयेति दरॊणानीकाय भारत\nसंसक्तं सात्यकिं जञात्वा बहुभिः कुरुपुंगवैः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 57, "text": "तत्र गच्छन्तु बहवः परवरा रथसत्तमाः\nयावत पार्थॊ न जानाति सात्यकिं बहुभिर वृतम" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 58, "text": "ते तवरध्वं यथा शूराः शराणां मॊक्षणे भृशम\nयथा तूर्णं वरजत्य एष परलॊकय माधवः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 59, "text": "कर्णस्य मतम आज्ञाय पुत्रस ते पराह सौबलम\nयथेन्द्रः समरे राजन पराह विष्णुं यशस्विनम" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 60, "text": "वृतः सहस्रैर दशभिर गजानाम अनिवर्तिनाम\nरथैश च दशसाहस्रैर वृतॊ याहि धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 61, "text": "दुःशासनॊ दुर्विषहः सुबाहुर दुष्प्रधर्षणः\nएते तवाम अनुयास्यन्ति पत्तिभिर बहुभिर वृताः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 62, "text": "जहि कृष्णौ महावाहॊ धर्मराजं च मातुल\nनकुलं सहदेवं च भीमसेनं च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 63, "text": "देवानाम इव देवेन्द्रे जयाशा मे तवयि सथिता\nजहि मातुलकौन्तेयान असुरान इव पावकिः" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 64, "text": "एवम उक्तॊ ययौ पार्थान पुत्रेण तव सौबलः\nमहत्या सेनया सार्धं तव पुत्रैस तथा विभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 65, "text": "परियार्थं तव पुत्राणां दिधक्षुः पाण्डुनन्दनान\nतत्र परववृते युद्धं तावकानां परैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 66, "text": "परयाते सौबले राजन पाण्डवानाम अनीकिनीम\nबलेन महता युक्तः सूतपुत्रस तु सात्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 67, "text": "अभ्ययात तवरितं युद्धे किरञ शरशतान बहून\nतथैव पाण्डवाः सर्वे सात्यकिं पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 145, "shloka": 68, "text": "महद युद्धं तदासीत तु दरॊणस्य निशि भारत\nधृष्टद्युम्नेन शूरेण पाञ्चालैश च महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 1, "text": "[स]\nततस ते पराद्रवन सर्वे तवरिता युद्धदुर्मदाः\nअमृष्यमाणाः संरब्धा युयुधान रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 2, "text": "ते रथैः कल्पितै राजन हेमरूप्य विभूषितैः\nसादिभिश च गजैश चैव परिवव्रुः सम सात्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 3, "text": "अथैनं कॊष्ठकी कृत्यसर्वतस ते महारथाः\nसिंहनादांस तदा चक्रुस तर्जयन्तः सम सात्यकिम" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 4, "text": "ते ऽभयवर्षञ शरैस तीक्ष्णैः सात्यकिं सत्यविक्रमम\nतवरमाणा महावीर्या माधवस्य वधैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 5, "text": "तान दृष्ट्वा पततस तूर्कं शैनेयः परवीहराः\nपरत्यगृह्णान महाबाहुः परमुञ्चन विशिखान बहून" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 6, "text": "तत्र वीरॊ महेष्वासः सात्यकिर युद्धदुर्मदः\nनिचकर्त शिरांस्य उग्रैः शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 7, "text": "हस्तिहस्तान हयग्रीवान बाहून अपि च सायुधान\nकषुरप्रैः पातयाम आस तावकानां स माधवः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 8, "text": "पतितैश चामरैश चैव शवेतच छत्रैश च भारत\nबभूव धरणी पूर्णा नक्षत्रैर दयौर इव परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 9, "text": "तेषां तु युयुधानेन युध्यतां युधि भारत\nबभूव तुमुलः शब्दः परेतानाम इव करन्दताम" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 10, "text": "तेन शब्देन महता पूरितासीद वसुंधरा\nरात्रिः समभवच चैव तीव्ररूपा भयावहा" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 11, "text": "दीर्यमाणं बलं दृष्ट्वा युयुधान शराहतम\nशरुत्वा च विपुलं नादं निशीथे लॊमहर्षणम" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 12, "text": "सुतस तवाब्रवीद राजन सारथिं रथिनां वरः\nयत्रैष शब्दस तत्राश्वांश चॊदयेति पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 13, "text": "तेन संचॊद्यमानस तु तत तांस तुरगॊत्तमान\nसूतः संचॊदयाम आस युयुधान रथं परथि" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 14, "text": "ततॊ दुर्यॊधनः करुद्धॊ दृढधन्वा जितक्लमः\nशीघ्रहस्तश चित्रयॊधी युयुधानम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 15, "text": "ततः पूर्णायतॊत्सृष्टैर मांसशॊणितभॊजनैः\nदुर्यॊधनं दवादशभिर माधवः पत्यविध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 16, "text": "दुर्यॊधनस तेन तथा पूर्वम एवार्दितः शरैः\nशैनेयं दशभिर बाणैः परत्यविध्यद अमर्षितः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 17, "text": "ततः समभवद युद्धम आकुलं भरतर्षभ\nपाञ्चालानां च सर्वेषां भारतानां च दारुणम" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 18, "text": "शैनेयस तु रणे करुद्धस तव पुत्रं महारथम\nसायकानाम अशीत्या तु विव्याधॊरसि भारत" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 19, "text": "ततॊ ऽसय वाहान समरे शरैर निन्ये यमक्षयम\nसारथिं च रथात तूर्णं पातयाम आस पत्रिणा" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 20, "text": "हताश्वे तु रथे तिष्ठन पुत्रस तव विशां पते\nमुमॊच निशितान बाणाञ शैनेयस्य रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 21, "text": "शरान पञ्चाशतस तांस तु शैनेयः कृतहस्तवत\nचिच्छेद समरे राजन परेषितांस तनयेन ते" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 22, "text": "अथापरेण भल्लेन मुष्टिदेशे महद धनुः\nचिच्छेद रभसॊ युद्धे तव पुत्रस्य मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 23, "text": "विरथॊ विधनुष्कश च सर्वलॊकेश्वरः परभुः\nआरुरॊह रथं तूर्णं भास्वरं कृतवर्मणः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 24, "text": "दुर्यॊधने परावृत्ते शैनेयस तव वाहिनीम\nदरावयाम आस विशिखैर निशा मध्ये विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 25, "text": "शकुनिश चार्जुनं राजन परिवार्य समन्तथ\nरथैर अनेकसाहस्रैर गजैश चैव सहस्रशः\nतथा हयसहस्रैश च तुमुलं सर्वतॊ ऽकरॊत" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 26, "text": "ते महास्त्राणि दिव्यानि विकिरन्तॊ ऽरजुनं परति\nअर्जुनं यॊधयन्ति सम कषत्रियाः कालचॊदिताः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 27, "text": "तान्य अर्जुनः सहस्राणि रथवारणवाजिनाम\nपरत्यवारयद आयस्तः परकुर्वन विपुलं कषयम" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 28, "text": "ततस तु समरे शूरः शकुनिः सौबलस तदा\nविव्याध निशितैर बाणैर अर्जुनं परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 29, "text": "पुनश चैव शतेनास्य संरुरॊध महारथम\nतम अर्जुनस तु विंशत्या विव्याध युधि भारत" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 30, "text": "अथेतरान महेष्वासांस तरिभिस तरिभिर अविध्यत\nसंवार्य तान बाणगणैर युधि राजन धनंजयः\nअवधीत तावकान यॊधान वज्रपाणिर इवासुरान" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 31, "text": "भुजैश छिन्नैर महाराज शरीरैश च सहस्रशः\nसमास्तीर्णा धरा तत्र बभौ पुष्पैर इवाचिताः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 32, "text": "स विद्ध्वा शकुनिं भूयः पञ्चभिर नतपर्वभिः\nउलूकं तरिभिर आजघ्ने तरिभिर एव महायसैः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 33, "text": "तम उलूकस तथा विद्ध्वा वासुदेवम अताडयत\nननाद च महानादं पूरयन वसुधातलम" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 34, "text": "अर्जुनस तु दरुतं गत्वा शकुनेर धनुर आच्छिनत\nनिन्ये च चतुरॊ वाहान यमस्य सदनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 35, "text": "ततॊ रथाद अवप्लुत्य सौबलॊ भरतर्षभ\nउलूकस्य रथं तूर्णम आरुरॊह विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 36, "text": "ताव एकरथम आरूढौ पिता पुत्रौ महारथौ\nपार्थं सिषिचतुर बाणैर गिरिं मेघाव इवॊत्थितौ" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 37, "text": "तौ तु विद्ध्वा महाराज पाण्डवॊ निशितैः शरैः\nविद्रावयंस तव चमूं शतशॊ वयधमच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 38, "text": "अनिलेन यथाभ्राणि विच्छिन्नानि समन्ततः\nविच्छिन्नानि तथा राजन बलान्य आसन विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 39, "text": "तद बलं भरतश्रेष्ठ वध्यमानं तथा निशि\nपरदुद्राव दिशः सर्वा वीक्षमाणं भयार्दितम" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 40, "text": "उत्सृज्य वाहान समरे चॊदयन्तस तथापरे\nसंभ्रान्ताः पर्यधावन्त तस्मिंस तमसि दारुणे" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 41, "text": "विजित्य समरे यॊधांस तावकान भरतर्षभ\nदध्मतुर मुदितौ शङ्खौ वासुदेवधनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 42, "text": "धृष्टद्युम्नॊ महाराज दरॊणं विद्ध्वा तरिभिः शरैः\nचिच्छेद धनुषस तूर्णं जयां शरेण शितेन ह" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 43, "text": "तन निधाय धनुर नीडे दरॊणः कषत्रिय मर्दनः\nआददे ऽनयद धनुः शूरॊ वेगवत सारवत्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 44, "text": "धृष्टद्युम्नं ततॊ दरॊणॊ विद्ध्वा सप्तभिर आशुगैः\nसारथिं पञ्चभिर बाणै राजन विव्याध संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 45, "text": "तं निवार्य शरैस तूर्णं धृष्टद्युम्नॊ महारथः\nवयधमत कौरवीं सेनां शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 46, "text": "वध्यमाने बले तस्मिंस तव पुत्रस्य मारिष\nपरावर्तत नदी घॊरा शॊणितौघतरङ्गिणी" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 47, "text": "उभयॊः सेनयॊर मध्ये नराश्वद्विपवाहिनी\nयथा वैतरणी राजन यम राष्ट्रपुरं परति" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 48, "text": "दरवयित्वा तु तत सैन्यं धृष्टद्युम्नः परतापवान\nअत्यराजत तेजस्वी शक्रॊ देवगणेष्व इव" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 49, "text": "अथ दध्मुर महाशङ्खान धृष्टद्युम्न शिखण्डिनौ\nयमौ च युयुधानश च पाण्डवश च वृकॊदरः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 50, "text": "जित्वा रथसहस्राणि तावकानां महारथाः\nसिंहनाद रवांश चक्रुः पाण्डवा जितकाशिनः" }, { "book": 7, "chapter": 146, "shloka": 51, "text": "पश्यतस तव पुत्रस्य कर्णस्य च मदॊत्कटाः\nतथा दरॊणस्य शूरस्य दरौणेश चैव विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 1, "text": "[स]\nविद्रुतं सवबलं दृष्ट्वा वध्यमानं महात्मभिः\nकरॊधेन महताविष्टः पुत्रस तव विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 2, "text": "अभ्येत्य सहसा कर्णं दरॊणं च जयतां वरम\nअमर्षवशम आपन्नॊ वाक्यज्ञॊ वाक्यम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 3, "text": "भवद्भ्याम इह संग्रामॊ करुद्धाभ्यां संप्रवर्तितः\nआहवे निहतं दृष्ट्वा सैन्धवं सव्यसाचिना" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 4, "text": "निहन्यमानां पाण्डूनां बलेन मम वाहिनीम\nभूत्वा तद विजये शक्ताव अशक्ताव इव पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 5, "text": "यद्य अहं भवतॊस तयाज्यॊ न वाच्यॊ ऽसिं तदैव हि\nआवां पाण्डुसुतान संख्ये जेष्याव इति मानदौ" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 6, "text": "तदैवाहं वचः शरुत्वा भवद्भ्याम अनुसंमतम\nकृतवान पाण्डवैः सार्धं वैरं यॊधविनाशनम" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 7, "text": "यदि नाहं परित्याज्यॊ भवद्भ्यां पुरुषर्षभौ\nयुध्येताम अनुरूपेण विक्रमेण सुविक्रमौ" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 8, "text": "वाक परतॊदेन तौ वीरौ परणुन्नौ तनयेन ते\nपरावर्तयेतां तौ युद्धं घट्टिताव इव पन्नगौ" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 9, "text": "ततस तौ रथिनां शरेष्ठौ सर्वलॊकधनुर्धरौ\nशैनेय परमुखान पार्थान अभिदुद्रुवतू रणे" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 10, "text": "तथैव सहिताः पार्थाः सवेन सैन्येन संवृताः\nअभ्यवर्तन्त तौ वीरौ नर्दन्मानौ मुहुर मुहुः" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 11, "text": "अथ दरॊणॊ महेष्वासॊ दशभिः शिनिपुंगवम\nअविध्यत तवरितं करुद्धः सर्वशस्त्रभृतां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 12, "text": "कर्णश च दशभिर बाणैः पुत्रश च तव सप्तभिः\nदशभिर वृषसेनश च सौबलश चापि सप्तभिः\nएते कौरव संक्रन्दे शैनेयं पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 13, "text": "दृष्ट्वा च समरे दरॊणं निघ्नन्तं पाण्डवीं चमूम\nविव्यधुः सॊमकास तूर्णं समन्ताच छरवृष्टिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 14, "text": "ततॊ दरॊणॊ ऽहरत पराणान कषत्रियाणां विशां पते\nरश्मिभिर भास्करॊ राजंस तमसाम इव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 15, "text": "दरॊणेन वध्यमानानां पाञ्चालानां विशां पते\nशुश्रुवे तुमुलः शब्दः करॊशताम इतरेतरम" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 16, "text": "पुत्रान अन्ये पितॄन अन्ये भरातॄन अन्यच मातुलान\nभागिनेयान वयस्यांश च तथा संबन्धिबान्धवान\nउत्सृज्यॊत्सृज्य गच्छन्ति तवरिता जीवितेप्सवः" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 17, "text": "अपरे मॊहिता मॊहात तम एवाभिमुखा ययुः\nपाण्डवानां रणे यॊधाः परलॊकं तथापरे" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 18, "text": "सा तथा पाण्डवी सेना वध्यमाना महात्मभिः\nनिशि संप्राद्रवद राजन्न उत्सृज्यॊल्काः सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 19, "text": "पश्यतॊ भीमसेनस्य विजयस्याच्युतस्य च\nयमयॊर धर्मपुत्रस्य पार्षतस्य च पश्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 20, "text": "तमसा संवृते लॊके न पराज्ञायत किं चन\nकौरवाणां परकाशेन दृश्यन्ते तु दरुताः परे" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 21, "text": "दरवमाणं तु तत सैन्यं दरॊणकर्णौ महारथौ\nजघ्नतुः पृष्ठतॊ राजन किरन्तौ सायकान बहून" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 22, "text": "पाञ्चालेषु परभग्नेषु दीर्यमाणेषु सर्वशः\nजनार्दनॊ दीनमनाः परत्यभाषत फल्गुनम" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 23, "text": "दरॊणकर्णौ महेष्वासाव एतौ पार्षत सात्यकी\nपाञ्चालांश चैव सहितौ जघ्नतुः सायकैर भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 24, "text": "एतयॊः शरवर्षेण परभग्ना नॊ महारथाः\nवार्यमाणापि कौन्तेय पृतना नावतिष्ठते" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 25, "text": "एताव आवां सर्वसैन्यैर वयूढैः सम्यग उदायुधैः\nदरॊणं च सूतपुत्रं च परयतावः परबाधितुम" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 26, "text": "एतौ हि बलिनौ शूरौ कृतास्त्रौ जितकाशिनौ\nउपेक्षितौ बलं करुद्धौ नाशयेतां निशाम इमाम\nएष भीमॊ ऽभियात्य उग्रः पुनरावर्त्य वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 27, "text": "वृकॊदरं तथायान्तं दृष्ट्वा तत्र जनार्दनः\nपुनर एवाब्रवीद राजन हर्षयन्न इव पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 28, "text": "एष भीमॊ रणश्लाघी वृतः सॊमक पाण्डवैः\nरुषितॊ ऽभयेति वेगेन दरॊणकर्णौ महाबलौ" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 29, "text": "एतेन सहितॊ युध्य पाञ्चालैश च महारथैः\nआश्वासनार्थं सर्वेषां सैन्यानां पाण्डुनन्दन" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 30, "text": "ततस तौ पुरुषव्याघ्राव उभौ माधव पाण्डवौ\nदरॊणकर्णौ समासाद्य दिष्ठितौ रणमूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 31, "text": "ततस तत पुनर आवृत्तं युधिष्ठिरबलं महत\nततॊ दरॊणश च कर्णश च परान ममृदतुर युधि" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 32, "text": "स संप्रहारस तुमुलॊ निशि परत्यभवन महान\nयथा सागरयॊ राजंश चन्द्रॊदयविवृद्धयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 33, "text": "तत उत्सृज्य पाणिभ्यः परदीपांस तव वाहिनी\nयुयुधे पाण्डवैः सार्धम उन्मत्तवद अहः कषये" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 34, "text": "रजसा तमसा चैव संवृते भृशदारुणे\nकेवलं नामगॊत्रेण परायुध्यन्त जयैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 35, "text": "अश्रूयन्त हि नामानि शराव्यमाणानि पार्थिवैः\nपरहरद्भिर महाराज सवयंवर इवाहवे" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 36, "text": "निःशब्दम आसीत सहसा पुनः शब्दॊ महान अभूत\nकरुद्धानां युध्यमानानां जयतां जीयताम अपि" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 37, "text": "यत्र यत्र सम दृश्यन्ते परदीपाः कुरुसत्तम\nतत्र तत्र सम ते शूरा निपतन्ति पतंगवत" }, { "book": 7, "chapter": 147, "shloka": 38, "text": "तथा संयुध्यमानानां विगाढाहून महानिशा\nपाण्डवानां च राजेन्द्र कौरवाणां च सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 1, "text": "[स]\nततः कर्णॊ रणे दृष्ट्वा पार्षतं परवीरहा\nआजघानॊरसि शरैर दशभिर मर्मभेदिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 2, "text": "परतिविव्याध तं तूर्णं धृष्टद्युम्नॊ ऽपि मारिष\nपञ्चभिः सायकैर हृष्टस तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 3, "text": "ताव अन्यॊन्यं शरैः संख्ये संछाद्य सुमहारथौ\nपुनः पूर्णायतॊत्सृष्टैर विव्यधाते परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 4, "text": "ततः पाञ्चाल मुख्यस्य धृष्टद्युम्नस्य संयुगे\nसारथिं चतुरश चाश्वान कर्णॊ विव्याध सायकैः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 5, "text": "कार्मुकप्रवरं चास्य परचिच्छेद शितैः शरैः\nसारथिं चास्य भल्लेन रथनीडाद अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 6, "text": "धृष्टद्युम्नस तु विरथॊ हताश्वॊ हतसारथिः\nगृहीत्वा परिघं घॊरं कर्णस्याश्वान अपीपिषत" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 7, "text": "विद्धश च बहुभिस तेन शरैर आशीविषॊपमैः\nततॊ युधिष्ठिरानीकं पद्भ्याम एवान्ववर्तत\nआरुरॊह रथं चापि सहदेवस्य मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 8, "text": "कर्णस्यापि रथे वाहान अन्यान सूतॊ नययॊजयत\nशङ्खवर्णान महावेगान सैन्धवान साधु वाहिनः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 9, "text": "लब्धलक्ष्यस तु राधेयः पाञ्चालानां महारथान\nअभ्यपीडयद आयस्तः शरैर मेघ इवाचलान" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 10, "text": "सा पीड्यमाना कर्णेन पाञ्चालानां महाचमूः\nसंप्राद्रवत सुसंत्रस्ता सिंहेनेवार्दिता मृगी" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 11, "text": "पतितास तुरगेभ्यश च गजेभ्यश च महीतले\nरथेभ्यश च नरास तूर्णम अदृश्यन्त ततस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 12, "text": "धावमानस्य यॊधस्य कषुरप्रैः स महामृधे\nबाहू चिच्छेद वै कर्णः शिरश चैव सकुण्डलम" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 13, "text": "ऊरू चिच्छेद चान्यस्य गजस्थस्य विशां पते\nवाजिपृष्ठ गतस्यापि भूमिष्ठस्य च मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 14, "text": "नाज्ञासिषुर धावमाना बहवश च महारथाः\nसंछिन्नान्य आत्मगात्राणि वाहनानि च संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 15, "text": "ते वध्यमानाः समरे पाञ्चालाः सृञ्जयैः सह\nतृणप्रस्पन्दनाच चापि सूतपुत्रं सम मेनिरे" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 16, "text": "अपि सवं समरे यॊधं धावमानं विचेतसः\nकर्णम एवाभ्यमन्यन्त ततॊ भीता दरवन्ति ते" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 17, "text": "तान्य अनीकानि भग्नानि दरवमाणानि भारत\nअभ्यद्रवद दरुतं कर्णः पृष्ठतॊ विकिरञ शरान" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 18, "text": "अवेक्षमाणास ते ऽनयॊन्यं सुसंमूढा विचेतसः\nनाशक्नुवन्न अवस्थातुं काल्यमाना महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 19, "text": "कर्णेनाभ्याहता राजन पाञ्चालाः परमेषुभिः\nदरॊणेन च दिशः सर्वा वीक्षमाणाः परदुद्रुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 20, "text": "ततॊ युधिष्ठिरॊ राजा सवसैन्यं परेक्ष्य विद्रुतम\nअपयाने मतिं कृत्वा फल्गुनं वाक्यम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 21, "text": "पश्य कर्णं महेष्वासं धनुष्पाणिम अवस्थितम\nनिशीथे दारुणे काले तपन्तम इव भास्करम" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 22, "text": "कर्ण सायकनुन्नानां करॊशताम एष निस्वनः\nअनिशं शरूयते पार्थ तवद्बन्धूनाम अनाथवत" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 23, "text": "यथा विसृजतश चास्य संदधानस्य चाशुगान\nपश्यामि जय विक्रान्तं कषपयिष्यति नॊ धरुवम" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 24, "text": "यद अत्रानन्तरं कार्यं पराप्तकालं परपश्यसि\nकर्णस्य वधसंयुक्तं तत कुरुष्व धनंजय" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 25, "text": "एवम उक्तॊ महाबाहुः पार्थः कृष्णम अथाब्रवीत\nभीतः कुन्तीसुतॊ राजा राधेयस्यातिविक्रमात" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 26, "text": "एवंगते पराप्तकालं कर्णानीके पुनः पुनः\nभवान वयवस्यतां कषिप्रं दरवते हि वरूथिनी" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 27, "text": "दरॊण सायकनुन्नानां भग्नानां मधुसूदन\nकर्णेन तरास्यमानानाम अवस्थानं न विद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 28, "text": "पश्यामि च तथा कर्णं विचरन्तम अभीतवत\nदरवमाणान रथॊदारान किरन्तं विशिखैः शितैः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 29, "text": "नैतद अस्यॊत्सहे सॊढुं चरितं रणमूर्धनि\nपरत्यक्षं वृष्णिशार्दूल पादस्पर्शम इवॊरगः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 30, "text": "स भवान अत्र यात्वाशु यत्र कर्णॊ महारथः\nअहम एनं वधिष्यामि मां वैष मधुसूदन" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 31, "text": "[वासु]\nपश्यामि कर्णं कौन्तेय देवराजम इवाहवे\nविचरन्तं नरव्याघ्रम अतिमानुष विक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 32, "text": "नैतस्यान्यॊ ऽसमि समरे परत्युद्यात धनंजय\nऋते तवां पुरुषव्याघ्र राक्षसाद वा घटॊत्कचात" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 33, "text": "न तु तावद अहं मन्ये पराप्तकालं तवानघ\nसमागमं महाबाहॊ सूतपुत्रेण संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 34, "text": "दीप्यमाना महॊल्केव तिष्ठत्य अस्य हि वासवी\nतवदर्थं हि महाबाहॊ रौद्ररूपं बिभर्ति च" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 35, "text": "घटॊत्कचस तु राधेयं परत्युद्यातु महाबलः\nस हि भीमेन बलिना जातः सुरपराक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 36, "text": "तस्मिन्न अस्त्राणि दिव्यानि राक्षसान्य असुराणि च\nसततं चानुरक्तॊ वॊ हितैषी च घटॊत्कचः\nविजेष्यति रणे कर्णम इति मे नात्र संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 37, "text": "[वासु]\nएवम उक्त्वा महाबाहुः पार्थं पुष्कर लॊचनः\nआजुहावाथ तद रक्षस तच चासीत परादुर अग्रतः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 38, "text": "कवची स शरी खड्गी सधन्वा च विशां पते\nअभिवाद्य ततः कृष्णं पाण्डवं च धनंजयम\nअब्रवीत तं तदा हृष्टस तव अयम अस्म्य अनुशाधि माम" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 39, "text": "ततस तं मेघसंकाशं दीप्तास्यं दीप्तकुण्डलम\nअभ्यभाषत हैडिम्बं दाशार्हः परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 40, "text": "घटॊत्कच विजानीहि यत तवां वक्ष्यामि पुत्रक\nपराप्तॊ विक्रमकालॊ ऽयं तव नान्यस्य कस्य चित" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 41, "text": "स भवान मज्जमानानां बन्धूनां तवं पलवॊ यथा\nविविधानि तवास्त्राणि सन्ति माया च राक्षसी" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 42, "text": "पश्य कर्णेन हैडिम्ब पाण्डवानाम अनीकिनी\nकाल्यमाना यथा गावः पालेन रणमूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 43, "text": "एष कर्णॊ महेष्वासॊ मतिमान दृढविक्रमः\nपाण्डवानाम अनीकेषु निहन्ति कषत्रियर्षभान" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 44, "text": "किरन्तः शरवर्षाणि महान्ति दृढधन्विनः\nन शक्नुवन्त्य अवस्थातुं पीड्यमानाः शरार्चिषा" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 45, "text": "निशीथे सूतपुत्रेण शरवर्षेण पीडिताः\nएते दरवन्ति पाञ्चालाः सिंहस्येव भयान मृगाः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 46, "text": "एतस्यैवं परवृद्धस्य सूतपुत्रस्य संयुगे\nनिषेद्धा विद्यते नान्यस तवदृते भीमविक्रम" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 47, "text": "स तवं कुरु महाबाहॊ कर्म युक्तम इहात्मनः\nमातुलानां पितॄणां च तेजसॊ ऽसत्रबलस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 48, "text": "एतदर्थं हि हैडिम्ब पुत्रान इच्छन्ति मानवाः\nकथं नस तारयेद दुःखात स तवं तारय बान्धवान" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 49, "text": "तव हय अस्त्रबलं भीमं मायाश च तव दुस्तराः\nसंग्रामे युध्यमानस्य सततं भीमनन्दन" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 50, "text": "पाण्डवानां परभग्नानां कर्णेन शितसायकैः\nमज्जतां धार्तराष्ट्रेषु भव पारं परंतप" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 51, "text": "रात्रौ हि राक्षसा भूयॊ भवन्त्य अमितविक्रमाः\nबलवन्तः सुदुर्धर्षाः शूरा विक्रान्तचारिणः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 52, "text": "जहि कर्णं महेष्वासं निशीथे मायया रणे\nपार्था दरॊणं वधिष्यन्ति धृष्टद्युम्नपुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 53, "text": "केशवस्य वचः शरुत्वा बीभत्सुर अपि राक्षसम\nअभ्यभाषत कौरव्य घटॊत्कचम अरिंदमम" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 54, "text": "घटॊत्कच भवांश चैव दीर्घबाहुश च सात्यकिः\nमतौ मे सर्वसैन्येषु भीमसेनश च पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 55, "text": "स भवान यातु कर्णेन दवैरथं युध्यतां निशि\nसात्यकिः पृष्ठगॊपस ते भविष्यति महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 56, "text": "जहि कर्णं रणे शूरं सात्वतेन सहायवान\nयथेन्द्रस तारकं पूर्वं सकन्देन सह जघ्निवान" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 57, "text": "[घ]\nअलम एवास्मि कर्णाय दरॊणायालं च सत्तम\nअन्येषां कषत्रियाणां च कृतास्त्राणां महात्मनाम" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 58, "text": "अद्य दास्यामि संग्रामं सूतपुत्राय तं निशि\nयं जनाः संप्रवक्ष्यन्ति यावद भूमिर धरिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 59, "text": "न चात्र शूरान मॊक्ष्यामि न भीतान न कृताञ्जलीन\nसर्वाम एव वधिष्यामि राक्षसं धर्मम आस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 60, "text": "[घ]\nएवम उक्त्वा महाबाहुर हैडिम्बः परवीरहा\nअभ्ययात तुमुले कर्णं तव सैन्यं विभीषयन" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 61, "text": "तम आपतन्तं संक्रुद्धं दीप्तास्यम इव पन्नगम\nअभ्यस्यन परमेष्वासः परतिजग्राह सूतजः" }, { "book": 7, "chapter": 148, "shloka": 62, "text": "तयॊः समभवद युद्धं कर्ण राक्षसयॊर निशि\nगर्जतॊ राजशार्दूल शक्र परह्रादयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 1, "text": "[स]\nदृष्ट्वा घटॊत्कचं राजन सूतपुत्र रथं परति\nपरयान्तं तवयरा युक्तं जिघांसुं कर्णम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 2, "text": "अब्रवीत तव पुत्रस तु दुःशासनम इदं वचः\nएतद रक्षॊरणे तूर्णं दृष्ट्वा कर्णस्य विक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 3, "text": "अभियाति दरुतं कर्णं तद वारय महारथम\nवृतः सैन्येन महता याहि यत्र महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 4, "text": "कर्णॊ वैकर्तनॊ युद्धे राक्षसेन युयुत्सति\nरक्ष कर्णं रणे यत्तॊ वृतः सैन्येन मानद" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 5, "text": "एतस्मिन्न अन्तरे राजञ जटासुरसुतॊ बली\nदुर्यॊधनम उपागम्य पराह परहरतां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 6, "text": "दुर्यॊधन तवामित्रान परख्यातान युद्धदुर्मदान\nपाण्डवान हन्तुम इच्छामि तवयाज्ञप्तः सहानुगान" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 7, "text": "जटासुरॊ मम पिता रक्षसाम अग्रणीः पुरा\nपरयुज्य कर्म रक्षॊघ्नं कषुद्रैः पार्थैर निपातितः\nतस्यापचितिम इच्छामि तवद दिष्टॊ गन्तुम ईश्वर" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 8, "text": "तम अब्रवीत ततॊ राजा परीयमाणः पुनः पुनः\nदरॊणकर्णादिभिः सार्धं पर्याप्तॊ ऽहं दविषद वधे\nतवं तु गच्छ मयाज्ञप्तॊ जहि युद्धं घटॊक्तचम" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 9, "text": "तथेत्य उक्त्वा महाकायः समाहूय घटॊत्कचम\nजटासुरिर भैमसेनिं नाना शस्तैर अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 10, "text": "अलम्बलं च कर्णं च कुरुसैन्यं च दुस्तरम\nहैडिम्बः परममाथैकॊ महावातॊ ऽमबुदान इव" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 11, "text": "ततॊ मायामयं दृष्ट्वा रथं तूर्णम अलम्बलः\nघटॊत्कचं शरव्रातैर नाना लिङ्गैः समार्दयत" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 12, "text": "विद्ध्वा च बहुभिर बाणैर भैमसेनिम अलम्बलः\nवयद्रावयच छरव्रातैः पाण्डवानाम अनीकिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 13, "text": "तेन विद्राव्यमाणानि पाणु सैन्यानि मारिष\nनिशीथे विप्रकीर्यन्ते वातनुन्ना घना इव" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 14, "text": "घटॊत्कच शरैर नुन्ना तथैव कुरु वाहिनी\nनिशीथे पराद्रवद राजन्न उत्सृज्यॊल्काः सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 15, "text": "अलम्बलस ततः करुद्धॊ भैमसेनिं महामृधे\nआजघ्ने निशितैर बाणैस तॊत्त्रैर इव महाद्विपम" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 16, "text": "तिलशस तस्य तद यानं सूतं सर्वायुधानि च\nघटॊत्कचः परचिच्छेद पराणदच चातिदारुणम" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 17, "text": "ततः कर्णं शरव्रातैः कुरून अन्यान सहस्रशः\nअलम्बलं चाभ्यवर्षन मेघॊमेरुम इवाचलम" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 18, "text": "ततः संचुक्षुभे सैन्यं कुरूणां राक्षसार्दितम\nउपर्य उपरि चान्यॊन्यं चतुरङ्गं ममर्द ह" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 19, "text": "जटासुरिर महाराज विरथॊ हतसारथिः\nघटॊत्कचं रणे करुद्धॊ मुष्टिनाभ्यहनद दृढम" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 20, "text": "मुष्टिनाभिहतस तेन परचचाल घटॊत्कचः\nकषितिकम्पे यथा शैलः स वृक्षगणगुल्मवान" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 21, "text": "ततः स परिघाभेन दविट संघघ्नेन बाहुना\nजटासुरिं भैमसेनिर अवधीन मुष्टिना भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 22, "text": "तं परमथ्य तथ करुद्धस तूर्णं हैडिम्बिर आक्षिपत\nदॊर्भ्याम इन्द्रध्वजाहाभ्यां निष्पिपेष महीतले" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 23, "text": "अलम्बलॊ ऽपि विक्षिप्य समुत्क्षिप्य च राक्षसम\nघटॊत्कचं रणे रॊषान निष्पिपेष महीतले" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 24, "text": "तयॊः समभवद युद्धं गर्जतॊर अतिकाययॊः\nघटॊत्कचालम्बलयॊस तुमुलं लॊमहर्षणम" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 25, "text": "विशेषयन्ताव अन्यॊन्यं मायाभिर अतिमायिनौ\nयुयुधाते महावीर्याव इन्द्र वैरॊचनाव इव" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 26, "text": "पावकाम्बुनिधी भूत्वा पुनर गरुड तक्षकौ\nपुनर मेघमहावातौ पुनर वज्रमहाचलौ\nपुनः कुञ्जरशार्दूलौ पुनः सवर्भानु भास्करौ" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 27, "text": "एवं माया शतसृजाव अन्यॊन्यवधकाङ्क्षिणौ\nभृशं चित्रम अयुध्येताम अलम्बल घटॊत्कचौ" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 28, "text": "परिघैश च गदाभिश च परासमुद्गर पट्टिशैः\nमुसलैः परताग्रैश च ताव अन्यॊन्यं निजघ्नतुः" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 29, "text": "हयाभ्यां च गजाभ्यां च पदातिरथिनौ पुनः\nयुयुधाते महामायौ राक्षस परवरौ युधि" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 30, "text": "ततॊ घटॊत्कचौ राजन्न अलम्बल वधेप्सया\nउत्पपात भृशं करुद्धः शयेनवन निपपात ह" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 31, "text": "गृहीत्वा च महाकायं राक्षसेन्द्रम अलम्बलम\nउद्यम्य नयवधीद भूमौ मयं विष्णुर इवाहवे" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 32, "text": "ततॊ घटॊत्कचः खड्गम उद्गृह्याद्भुत दर्शनम\nचकर्त कायाद धि शिरॊ भीमं विकृतदर्शनम" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 33, "text": "तच्छिरॊ रुधिराभ्यक्तं गृह्य केशेषु राक्षसः\nघटॊत्कचॊ ययाव आशु दुर्यॊधन रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 34, "text": "अभ्येत्य च महाबाहुः समयमानः स राक्षसः\nरथे ऽसय निक्षिप्य शिरॊ विकृताननमूर्धजम\nपराणदद भैरवं नादं परावृषीव बलाहकः" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 35, "text": "अब्रवीच च ततॊ राजन दुर्यॊधनम इदं वचः\nएष ते निहतॊ बन्धुस तवया दृष्टॊ ऽसय विक्रमः\nपुनर दरष्टासि कर्णस्य निष्ठाम एतां तथात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 36, "text": "एवम उक्त्वा ततः परायात कर्णं परति जनेश्वर\nकिरञ शरशतांस तीक्ष्णान विमुञ्चन कर्ण मूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 149, "shloka": 37, "text": "ततः समभवद युद्धं घॊररूपं भयानकम\nविस्मापनं महाराज नरराक्षसयॊर मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nयत्र वैकर्तनः कर्णॊ राक्षसश च घटॊत्कचः\nनिशीथे समसज्जेतां तद युद्धम अभवत कथम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 2, "text": "कीदृशं चाभवद युद्धं तस्य घॊरस्य रक्षसः\nरथश च कीदृशस तस्य मायाः सर्वायुधानि च" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 3, "text": "किंप्रमाणा हयास तस्य रथकेतुर धनुस तथा\nकीदृशं वर्म चैवास्य कण्ठत्राणं च कीदृशम\nपृष्ठस तवम एतद आचक्ष्व कुशलॊ हय असिसंजय" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 4, "text": "[घ]\nलॊहिताक्षॊ महाकायस ताम्रास्यॊ निम्नितॊदरः\nऊर्ध्वरॊमा हरि शमश्रुः शङ्कुकर्णॊ महाहनुः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 5, "text": "आकर्णाद दारितास्यश च तीक्ष्णदंष्ट्रः करालवान\nसुदीर्घ ताम्रजिह्वौष्ठॊ लम्बभ्रूः सथूलनासिकः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 6, "text": "नीलाङ्गॊ लॊहितग्रीवॊ निरि वर्ष्मा भयंकरः\nमहाकायॊ महाबाहुर महाशीर्षॊ महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 7, "text": "विकचः परुषस्पर्शॊ विकटॊद्बद्ध पिण्डिकः\nसथूलस्फिग गूढनाभिश च शिथिलॊपचयॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 8, "text": "तथैव हस्ताभरणी महामायॊ ऽङगदी तथा\nउरसा धारयन निष्कम अग्निमालां यथाचलः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 9, "text": "तस्य हेममयं चित्रं बहुरूपाङ्गशॊभितम\nतॊरणप्रतिमं शुभ्रं किरीटं मूर्ध्न्य अशॊभत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 10, "text": "कुण्डले बालसूर्याभे मालां हेममयीं शुभाम\nधारयन विपुलं कांस्यं कवचं च महाप्रभम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 11, "text": "किङ्किणीशतनिर्घॊषं रक्तध्वजपताकिनम\nऋक्षचर्मावनद्धाङ्गं नल्व मात्रं महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 12, "text": "सर्वायुधवरॊपेतम आस्थितॊ धवजमालिनम\nअष्टचक्रसमायुक्तं मेघगम्भीर निस्वनम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 13, "text": "तत्र मातङ्गसंकाशा लॊहिताक्षा विभीषणाः\nकामवर्णजवा युक्ता बलवन्तॊ ऽवहन हयाः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 14, "text": "राक्षसॊ ऽसय विरूपाक्षः सूतॊ दीप्तास्य कुण्डलः\nरश्मिभिः सूर्यरश्म्य आभैः संजग्राह हयान रणे\nस तेन सहितस तस्थाव अरुणेन यथा रविः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 15, "text": "संसक्त इव चाभ्रेण यथाद्रिर महता महान\nदिवस्पृक सुमहान केतुः सयन्दने ऽसय समुच्छ्रितः\nरथॊत्तमाग्नः करव्यादॊ गृध्रः परमभीषणः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 16, "text": "वासवाशनि निर्घॊषं दृढज्यम अभिविक्षिपन\nवयक्तं किष्कु परीणाहं दवादशारत्नि कार्मुकम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 17, "text": "रथाक्षमात्रैर इषुभिः सर्वाः परच्छादयन दिशः\nतस्यां वीरापहारिण्यां निशायां कर्णम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 18, "text": "तस्य विक्षिपतश चापं रथे विष्टभ्य तिष्ठतः\nअश्रूयत धनुर घॊषॊ विस्फूर्जितम इवाशनेः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 19, "text": "तेन वित्रास्यमानानि तव सैन्यानि भारत\nसमकम्पन्त सर्वाणि सिन्धॊर इव महॊर्मयः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 20, "text": "तम आपतन्तं संप्रेक्ष्य विरूपाक्षं विभीषणम\nउत्स्मयन्न इव राधेयस तवरमाणॊ ऽभयवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 21, "text": "ततः कर्णॊ ऽभययाद एनम अस्यन्न अस्यन्तम अन्तिकात\nमातङ्ग इव मातङ्गं यूथर्षभ इवर्षभम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 22, "text": "स संनिपातस तुमुलस तयॊर आसीद विशां पते\nकर्ण राक्षसयॊ राजन्न इन्द्र शम्बरयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 23, "text": "तौ परगृह्य महावेगे धनुषी भीमनिस्वने\nपराच्छादयेताम अन्यॊन्यं तक्षमाणौ महेषुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 24, "text": "ततः पूर्णायतॊत्सृष्टैः शरैः संनतपर्वभिः\nनयवारयेताम अन्यॊन्यं कांस्ये निर्भिद्य वर्मणी" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 25, "text": "तौ नखैर इव शार्दूलौ दन्तैर इव महाद्विपौ\nरथशक्तिभिर अन्यॊन्यं विशिखैश च ततक्षतुः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 26, "text": "संछिन्दन्तौ हि गात्राणि संदधानौ च सायकान\nधक्ष्यमाणौ शरव्रातैर नॊदीक्षितुम अशक्नुताम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 27, "text": "तौ तु विक्षत सर्वाग्नौ रुधिरौघपरिप्लुतौ\nवयभ्राजेतां यथा वारि परस्रुतौ गौरिकाचलौ" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 28, "text": "तौ शराग्र विभिन्नाङ्गौ निर्भिन्दन्तौ परस्परम\nनाकम्पयेताम अन्यॊन्यं यतमानौ महाद्युती" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 29, "text": "तत परवृत्तं निशायुद्धं चरं समम इवाभवत\nपराणयॊर दीव्यतॊ राजन कर्ण राक्षसयॊर मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 30, "text": "तस्य संदधतस तीक्ष्णाञ शरांश चासक्तम अस्यतः\nधनुर घॊषेण वित्रस्ताः सवे परे च तदाभवन\nघटॊत्कचं यदा कर्णॊ विशेषयति नॊ नृप" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 31, "text": "ततः परादुष्करॊद दिव्यम अस्त्रम अस्त्रविदां वरः\nकर्णेन विहितं दृष्ट्वा दिव्यम अस्त्रं घटॊत्कचः\nपरादुश्चक्रे महामायां राक्षसः पाण्डुनन्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 32, "text": "शूलम उद्गर धारिण्या शैलपादप हस्तया\nरक्षसां घॊररूपाणां महत्या सेनया वृतः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 33, "text": "तम उद्यतमहाचापं दृष्ट्वा ते वयथिता नृपाः\nभूतान्तकम इवायान्तं कालदण्डॊग्र धारिणम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 34, "text": "घटॊत्कच परमुक्तेन सिंहनादेन भीषिताः\nपरसुस्रुवुर गजा मूत्रं विव्यथुश च नरा भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 35, "text": "ततॊ ऽशमवृष्टिर अत्युग्रा महत्य आसीत समन्ततः\nअर्धरात्रे ऽधिकबलैर विमुक्ता रक्षसां बलैः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 36, "text": "आयसानि च चक्राणि भुशुण्ड्यः शक्तितॊमराः\nपतन्त्य अविरलाः शूलाः शतध्न्यः पट्टिशास तथा" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 37, "text": "तद उग्रम अतिरौद्रं च दृट्वा युद्धं नराधिपाः\nपुत्राश च तव यॊधाश च वयथिता विप्रदुद्रुवुः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 38, "text": "तत्रैकॊ ऽसत्रबलश्लाघी कर्णॊ मानी न विव्यथे\nवयधमच च शरैर मायां घटॊत्कच विनिर्मिताम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 39, "text": "मायायां तु परहीणायाम अमर्षात स घटॊत्कचः\nविससर्ज शरान घॊरान सूतपुत्रं त आविशन" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 40, "text": "ततस ते रुधिराभक्ता भित्त्वा कर्णं महाहवे\nविविशुर धरणीं बाणाः संक्रुद्धा इव पन्नगाः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 41, "text": "सूतपुत्रस तुसंक्रुद्धॊ लघुहस्तः परतापवान\nघटॊत्कचम अतिक्रम्य बिभेद दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 42, "text": "घटॊत्कचॊ विनिर्भिन्नः सूतपुत्रेण मर्मसु\nचक्रं दिव्यं सहस्रारम अगृह्णाद वयथितॊ भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 43, "text": "कषुरान्तम बालसूर्याभं मणिरत्नविभूषितम\nचिक्षेपाधिरथेः करुद्धॊ भैम सेनिर जिघंसया" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 44, "text": "परविद्धम अतिवेगेन विक्षिप्तं कर्ण सायकैः\nअभाग्यस्येव संकल्पस तन मॊघम अपतद भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 45, "text": "घटॊत्कचस तु संक्रुद्धॊ दृष्ट्वा चक्रं निपातितम\nकर्णं पराच्छादयद बाणैः सवर्भानुर इव भास्करम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 46, "text": "सूतपुत्रस तव असंभ्रान्तॊ रुद्रॊपेन्द्रेन्द्र विक्रमः\nघटॊत्कच रथं तूर्णं छादयाम आस पत्रिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 47, "text": "घटॊत्कचेन करुद्धेन गदा हेमाङ्गदा तदा\nकषिप्ता भराम्य शरैः सापि कर्णेनाभ्याहतापतत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 48, "text": "ततॊ ऽनतरिक्षम उत्पत्य कालमेघ इवॊन्नदन\nपरववर्ष महाकायॊ दरुमवर्षं नभस्तलात" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 49, "text": "ततॊ मायाविनं कर्णॊ भीमसेन सुतं दिवि\nमार्गणैर अभिविव्याध धनं सूर्य इवांशुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 50, "text": "तस्य सर्वान हयान हत्वा संछिद्य शतधा रथम\nअभ्यवर्षच छरैः कर्णः पर्जन्य इव वृष्टिमान" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 51, "text": "न चास्यासीद अनिर्भिन्नं गात्रे दव्यङ्गुलम अन्तरम\nसॊ ऽदृश्यत मुहूर्तेन शवाविच छललितॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 52, "text": "न हयान न रथं तस्य न धवजं न घटॊत्कचम\nदृष्टवन्तः सम समरे शरौघैर अभिसंवृतम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 53, "text": "स तु कर्णस्य तद दिव्यम अस्त्रम अस्त्रेण शातयन\nमायायुद्धेन मायावी सूतपुत्रम अयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 54, "text": "सॊ ऽयॊधयत तदा कर्णं मायया लाघवेन च\nअलक्ष्यमाणॊ ऽथ दिवि शरजालेषु संपतन" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 55, "text": "भैमसेनिर महामायॊ मायया कुरुसत्तम\nपरचकार महामायां मॊहयन्न इव भारत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 56, "text": "स सम कृत्वा विरूपाणि वदनान्य अशुभाननः\nअग्रसत सूतपुत्रस्य दिव्यान्य अस्त्राणि मायया" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 57, "text": "पुनश चापि महाकायः संछिन्नः शतधा रणे\nगतसत्त्वॊ निरुत्साहः पतितः खाद वयदृश्यत\nहतं तं मन्यमानाः सम पराणदन कुरुपुंगवः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 58, "text": "अथ देहैर नवैर अन्यैर दिक्षु सर्वास्व अदृश्यत\nपुनश चापि महाकायः शतशीर्षः शतॊदरः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 59, "text": "वयदृश्यत महाबाहुर मैनाक इव पर्वतः\nअङ्गुष्ठ मात्रॊ भूत्वा च पुनर एव स राक्षसः\nसागरॊर्मिर इवॊद्धूतस तिर्यग ऊर्ध्वम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 60, "text": "वसुधां दारयित्वा च पुनर अप्सु नयमज्जत\nअदृश्यत तदा तत्र पुनर उन्मज्जितॊ ऽनयतः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 61, "text": "सॊ ऽवतीर्य पुनस तस्थौ रथे हेमपरिष्कृते\nकषितिं दयां च दिशश चैव माययावृत्य दंशितः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 62, "text": "गत्वा कर्ण रथाभ्याशं विचलत कुण्डलाननः\nपराह वाक्यम असंभ्रान्तः सूतपुत्रं विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 63, "text": "तिष्ठेदानीं न मे जीवन सूतपुत्र गमिष्यसि\nयुद्धश्रद्धाम अहं ते ऽदय विनेष्यामि रणाजिरे" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 64, "text": "इत्य उक्त्वा रॊषताम्राक्षं रक्षः करूरपराक्रमम\nउत्पपातान्तरिक्षं च जहास च सुविस्वरम\nकर्णम अभ्याहनच चैव गजेन्द्रम इव केसरी" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 65, "text": "रथाक्षमात्रैर इषुभिर अभ्यवर्षद घटॊत्कचः\nरथिनाम ऋषभं कर्णं धाराभिर इव तॊयदः\nशरवृष्टिं च तां कर्णॊ दूरप्राप्ताम अशातयत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 66, "text": "दृष्ट्वा च विहतां मायां कर्णेन भरतर्षभ\nघटॊत्कचस ततॊ मायां ससर्जान्तर्हितः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 67, "text": "सॊ ऽभवद गिरिर इत्य उच्चः शिखरैस तरुसंकटैः\nशूलप्रासासि मुसलजलप्रस्रवणॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 68, "text": "तम अञ्जन चयप्रख्यं कर्णॊ दृष्ट्वा महीधरम\nपरपातैर आयुधान्य उग्राण्य उद्वहन्तं न चुक्षुभे" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 69, "text": "समयन्न इव ततः कर्णॊ दिव्यम अस्त्रम उदीरयत\nततः सॊ ऽसत्रेण शैलेन्द्रॊ विक्षिप्तॊ वै वयनश्यत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 70, "text": "ततः स तॊयदॊ भूत्वा नीलः सेन्द्रायुधॊ दिवि\nअश्मवृष्टिभिर अत्युग्रः सूतपुत्रम अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 71, "text": "अथ संधाय वायव्यम अस्त्रम अस्त्रविदां वरः\nवयधमत कालमेघं तं कर्णॊ वैकर्तनॊ वृषा" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 72, "text": "स मार्गणगणैः कर्णॊ दिशः परच्छाद्य सर्वशः\nजघानास्त्रं महाराज घटॊत्कच समीरितम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 73, "text": "ततः परहस्य समरे भैमसेनिर महाबलः\nपरादुश्चक्रे महामायां कर्णं परति महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 74, "text": "स दृष्ट्वा पुनर आयान्तं रथेन रथिनां वरम\nघटॊत्कचम असंभ्रान्तं राक्षसैर बहुभिर वृतम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 75, "text": "सिंहशार्दूलसदृशैर मत्तद्विरदविक्रमैः\nगजस्थैश च रथस्थैश च वाजिपृष्ठ गतैस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 76, "text": "नानाशस्त्रधरैर घॊरैर नाना कवचभूषणैः\nवृतं घटॊत्कचं करूरैर मरुद्भिर इव वासवम\nदृष्ट्वा कर्णॊ महेष्वासॊ यॊधयाम आस राक्षसम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 77, "text": "घटॊत्कचस ततः कर्णं विद्ध्वा पञ्चभिर आशुगैः\nननाद भैरवं नादं भीषयन सर्वपार्थिवान" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 78, "text": "भूयश चाञ्जलिकेनाथ स मार्गणगणं महत\nकर्ण हस्तस्थितं चापं चिच्छेदाशु घटॊत्कचः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 79, "text": "अथान्यद धनुर आदाय दृढं भारसहं महत\nवयकर्षत बलात कर्ण इन्द्रायुधम इवॊच्छ्रितम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 80, "text": "ततः कर्णॊ महाराज परेषयाम आस सायकान\nसुवर्णपुङ्खाञ शत्रुघ्नान खचरान राक्षसान परति" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 81, "text": "तद बाणैर अर्दितं यूथं रक्षसां पीनवक्षसाम\nसिंहेनेवार्दितं वन्यं गजानाम आकुलं कुलम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 82, "text": "विधम्य राक्षसान बाणैः साश्वसूत गजान विभुः\nददाह भगवान वह्निर भूतानीव युगक्षये" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 83, "text": "स हत्वा राक्षसीं सेनां शुशुभे सूतनन्दनः\nपुरेव तरिपुरं दग्ध्वा दिवि देवॊ महेश्वरः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 84, "text": "तेषु राजसहस्रेषु पाण्डवेयेषु मारिष\nनैनं निरीक्षितुम अपि कश चिच छक्नॊति पार्थिव" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 85, "text": "ऋते घटॊत्कचाद राजन राक्षसेन्द्रान महाबलात\nभीमवीर्यबलॊपेतात करुद्धाद वैवस्वताद इव" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 86, "text": "तस्य करुद्धस्य नेत्राभ्यां पावकः समजायत\nमहॊल्काभ्यां यथा राजन सार्चिषः सनेहबिन्दवः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 87, "text": "तलं तलेन संहत्य संदश्य दशनच छदम\nरथम आस्थाय च पुनर मायया निर्मितं पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 88, "text": "युक्तं गजनिभैर वाहैः पिशाचवचनैः खरैः\nससूतम अब्रवीत करुद्धः सूतपुत्राय मा वह" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 89, "text": "स ययौ घॊररूपेण रथेन रथिनां वरः\nदवैरथं सूतपुत्रेण पुनर एव विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 90, "text": "स चिक्षेप पुनः करुद्धः सूतपुत्राय राक्षसः\nअष्टचक्रां महाघॊराम अशनिं रुद्र निर्मिताम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 91, "text": "ताम अवप्लुत्य जग्राह कर्णॊ नयस्य रथे धनुः\nचिक्षेप चैनां तस्यैव सयन्दनात सॊ ऽवपुप्लुवे" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 92, "text": "साश्वसूत धवजं यानं भस्मकृत्वा महाप्रभा\nविवेश वसुधां भित्त्वा सुरास तत्र विसिस्मियुः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 93, "text": "कर्णं तु सर्वभूतानि पूजयाम आसुर अञ्जसा\nयद अवप्लुत्य जग्राह देव सृष्टां महाशनिम" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 94, "text": "एवं कृत्वा रणे कर्ण आरुरॊह रथं पुनः\nततॊ मुमॊच नाराचान सूतपुत्रः परंतपः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 95, "text": "अशक्यं कर्तुम अन्येन सर्वभूतेषु मानद\nयद अकार्षीत तदा कर्णः संग्रामे भीमदर्शने" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 96, "text": "स हन्यमानॊ नाराचैर धाराभिर इव पर्वतः\nगन्धर्वनगराकारः पुनर अन्तरधीयत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 97, "text": "एवं स वै महामायॊ मायया लाघवेन च\nअस्त्राणि तानि दिव्यानि जघान रिपुसूदनः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 98, "text": "निहन्यमानेष्व अस्त्रेषु मायया तेन रक्षसा\nअसंभ्रान्तस ततः कर्णस तद रक्षः परत्ययुध्यत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 99, "text": "ततः करुद्धॊ महाराज भैमसेनिर महाबलः\nचकार बहुधात्मानं भीषयाणॊ नराधिपान" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 100, "text": "ततॊ दिग्भ्यः समापेतुः सिंहव्याघ्र तरक्षवः\nअग्निजिह्वाश च भुजगा विहगाश चाप्य अयॊमुखाः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 101, "text": "स कीर्यमाणॊ निशितैः कर्ण चापच्युतैः शरैः\nनगराद्रिवनप्रख्यस तत्रैवान्तरधीयत" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 102, "text": "राक्षसाश च पिशाचाश च यातुधानाः शलावृकाः\nते कर्णं भक्षयिष्यन्तः सर्वतः समुपाद्रवन\nअथैनं वाग्भिर उग्राभिस तरासयां चक्रिरे तदा" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 103, "text": "उद्यतैर बहुभिर घॊरैर आयुधैः शॊणितॊक्षितैः\nतेषाम अनेकैर एकैकं कर्णॊ दिव्याध चाशुगैः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 104, "text": "परतिहत्य तु तां मायां दिव्येनास्त्रेण राक्षसीम\nआजघान हयान अस्य शरैः संनतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 105, "text": "ते भग्ना विकृताङ्गाश च छिन्नपृष्ठाश च सायकैः\nवसुधाम अन्वपद्यन्त पश्यतस तस्य रक्षसः" }, { "book": 7, "chapter": 150, "shloka": 106, "text": "स भग्नमायॊ हैडिम्बः कर्णं वैकर्तनं ततः\nएष ते विदधे मृत्युम इत्य उक्त्वान्तरधीयत" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 1, "text": "[स]\nतस्मिंस तथा वर्तमाने कर्ण राक्षसयॊर मृधे\nअलायुधॊ राक्षसेन्द्रॊ वीर्यवान अभ्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 2, "text": "महत्या सेनया युक्तः सुयॊधनम उपागमत\nराक्षसानां विरूपाणां सहस्रैः परिवारितः\nनानारूपधरैर वीरैः पूर्ववैरम अनुस्मरन" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 3, "text": "तस्य जञातिर हि विक्रान्तॊ बराह्मणादॊ बकॊ हतः\nकिर्मीरश च महातेजा हिडिम्बश च सखा तथा" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 4, "text": "स दीर्घकालाध्युषितं पूर्ववैरम अनुस्मरन\nविज्ञायैतन निशायुद्धं जिघांसुर भीमम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 5, "text": "स मत्त इव मातङ्गः संक्रुद्ध इव चॊरगः\nदुर्यॊधनम इदं वाक्यम अब्रवीद युद्धलालसः" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 6, "text": "विदितं ते महाराज यथा भीमेन राक्षसाः\nहिडिम्बबककिर्मीरा निहता मम बान्धवाः" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 7, "text": "परामर्शश च कन्याया हिडिम्बायाः कृतः पुरा\nकिम अन्यद राक्षसान अन्यान अस्मांश च परिभूय ह" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 8, "text": "तम अहं सगणं राजन स वाजिरथकुञ्जरम\nहैडिम्बं च सहामात्यं हन्तुम अभ्यागतः सवयम" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 9, "text": "अद्य कुन्तीसुतान सर्वान वासुदेव पुरॊगमान\nहत्वा संभक्षयिष्यामि सर्वैर अनुचरैः सह\nनिवारय बलं सर्वं वयं यॊत्स्याम पाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 10, "text": "तस्य तद वचनं शरुत्वा हृष्टॊ दुर्यॊधनस तदा\nपरतिपूज्याब्रवीद वाक्यं भरातृभिः परिवारितः" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 11, "text": "तवां पुरस्कृत्य सगणं वयं यॊत्स्यामहे परान\nन हि वैरान्त मनसः सथास्यन्ति मम सैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 12, "text": "एवम अस्त्व इति राजानम उक्त्वा राक्षसपुंगवः\nअभ्ययात तवरितॊ भीमं सहितः पुरुषाशनैः" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 13, "text": "दीप्यमानेन वपुषा रथेनादित्यवर्चसा\nतादृशेनैव राजेन्द्र यादृशेन घटॊत्कचः" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 14, "text": "तस्याप्य अतुलनिर्घॊषॊ बहु तॊरणचित्रितः\nऋक्षचर्मावनद्धाङ्गॊ नल्व मात्रॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 15, "text": "तस्यापि तुरगाः शीघ्रा हस्तिकायाः खरस्वनाः\nशतं युक्ता महाकाया मांसशॊणितभॊजनाः" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 16, "text": "तस्यापि रथनिर्घॊषॊ महामेघरवॊपमः\nतस्यापि सुमहच चापं दृढज्यं बलवत्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 17, "text": "तस्याप्य अक्षसमा बाणा रुक्मपुङ्खाः शिलाशिताः\nसॊ ऽपि वीरॊ महाबाहुर यथैव स घटॊत्कचः" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 18, "text": "तस्यापि गॊमायुबडाभिगुप्तॊ; बभूव केतुर जवलनार्कतुल्यः\nस चापि रूपेण घटॊत्कचस्य; शरीमत्तमॊ वयाकुलदीपितास्यः" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 19, "text": "दीप्ताङ्गदॊ दीप्तकिरीट माली; बद्धस्रग उष्णीष निबद्धखड्गः\nगदी भुशुण्डी मुसली हरी च; शरासनी वारणतुल्यवर्ष्मा" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 20, "text": "रथेन तेनानल वर्चसा च; विद्रावयन पाण्डव वाहिनीं ताम\nरराज संख्ये परिवर्तमानॊ; विद्युन्माली मेघ इवान्तरिक्षे" }, { "book": 7, "chapter": 151, "shloka": 21, "text": "ते चापि सर्वे परवरा नरेन्द्रा; महाबला वर्मिणश चर्मिणश च\nहर्षान्विता युयुधुस तत्र राजन; समन्ततः पाण्डव यॊधवीराः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 1, "text": "[स]\nतम आगतम अभिप्रेक्ष्य भीमकर्माणम आहवे\nहर्षम आहारयां चक्रुः कुरवः सर्व एव ते" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 2, "text": "तथैव तव पुत्रास ते दुर्यॊधन पुरॊगमाः\nअप्लवाः पलवम आसाद्य तर्तुकामा इवार्णवम" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 3, "text": "पुनर्जातम इवात्मानं मन्वानाः पार्थिवास तदा\nअलायुधं राक्षसेन्द्रं सवागतेनाभ्यपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 4, "text": "तस्मिंस तव अमानुषे युद्धे वर्तमाने भयावहे\nकर्ण राक्षसयॊर नक्तं दारुणप्रतिदर्शने" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 5, "text": "उपप्रैक्षन्त पाञ्चालाः समयमानाः सराजकाः\nतथैव तावका राजन घूर्णमानास ततस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 6, "text": "चुक्रुशुर नेदम अस्तीति दरॊण दरौणिकृपादयः\nतत कर्म दृष्ट्वा संभ्रान्ता हैडिम्बस्य रणाजिरे" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 7, "text": "सर्वम आविघ्नम अभवद धाहा भूतम अचेतनम\nतव सैन्यं महाराज निराशं कर्ण जीविते" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 8, "text": "दुर्यॊधनस तु संप्रेक्ष्य कर्णम आर्तिं परां गतम\nअलायुधं राक्षसेन्द्रम आहूयेदम अथाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 9, "text": "एष वैकर्तनः कर्णॊ हैडिम्बेन समागतः\nकुरुते कर्म सुमहद यद अस्यौपयिकं मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 10, "text": "पश्यैतान पार्थिवाञ शूरान निहतान भैमसेनिना\nनानाशस्त्रैर अभिहतान पादपान इव दन्तिना" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 11, "text": "तवैष भागः समरे राजमध्ये मया कृतः\nतवैवानुमते वीर तं विक्रम्य निबर्हय" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 12, "text": "पुरा वैकर्तनं कर्णम एष पापॊ घटॊत्कचः\nमायाबलम उपाश्रित्य कर्शयत्य अरिकर्शनः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 13, "text": "एवम उक्तः स राज्ञा तु राक्षसस तीव्रविक्रमः\nतथेत्य उक्त्वा महाबाहुर घटॊत्कचम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 14, "text": "ततः कर्णं समुत्सृज्य भैमसेनिर अपि परभॊ\nपरत्यमित्रम उपायान्तं मर्दयाम आस मार्गणैः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 15, "text": "तयॊः समभवद युद्धं करुद्धयॊ राक्षसेन्द्रयॊः\nमत्तयॊर वाशिता हेतॊर दविपयॊर इव कानने" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 16, "text": "रक्षसा विप्रमुक्तस तु कर्णॊ ऽपि रथिनां वरः\nअभ्यद्रवद भीमसेनं रथेनादित्यवर्चसा" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 17, "text": "तम आयान्तम अनादृत्य दृष्ट्वा गरस्तं घटॊत्कचम\nअलायुधेन समरे सिंहेनेव गवां पतिम" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 18, "text": "रथेनादित्यवपुषा भीमः परहरतां वरः\nकिरञ शरौघान परययाव अलायुध रथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 19, "text": "तम आयान्तम अभिप्रेक्ष्य स तदालायुधः परभॊ\nघटॊत्कचं समुत्सृज्य भीमसेनं समाह्वयत" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 20, "text": "तं भीमः सहसाभ्येत्य राक्षसान्त करः परभॊ\nसगणं राक्षसेन्द्रं तं शरवर्षैर अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 21, "text": "तथैवालायुधॊ राजञ शिला धौतैर अजिह्मगैः\nअभ्यवर्षत कौन्तेयं पुनः पुनर अरिंदमः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 22, "text": "तथा ते राक्षसाः सर्वे भीमसेनम उपाद्रवन\nनानाप्रहरणा भीमास तवत्सुतानां जयैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 23, "text": "स ताड्यमानॊ बलिभिर भीमसेनॊ महाबलः\nपञ्चभिः पञ्चभिः सर्वांस तान अविध्यच छितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 24, "text": "ते वध्यमाना हीमेन राक्षसाः खरयॊनयः\nविनेदुस तुमुलान नादान दुद्रुवुश च दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 25, "text": "तांस तरास्यमानान भीमेन दृष्ट्वा रक्षॊ महाबलम\nअभिदुद्राव वेगेन शरैश चैनम अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 26, "text": "तं भीमसेनः समरे तीक्ष्णाग्रैर अक्षिणॊच छरैः\nअलायुधस तु तान अस्तान भीमेन विशिखान रणे\nचिच्छेद कांश चित समरे तवरया कांश चिद अग्रहीत" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 27, "text": "स तं दृष्ट्वा राक्षसेन्द्रं भीमॊ भीमपराक्रमः\nगदां चिक्षेप वेगेन वज्रपातॊपमां तदा" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 28, "text": "ताम आपतन्तीं वेगेन गदां जवालाकुलां ततः\nगदया ताडयाम आस सा गदा भीमम आव्रजत" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 29, "text": "स राक्षसेन्द्रं कौन्तेयः शरवर्षैर अवाकिरत\nतान अप्य अस्याकरॊन मॊघान राक्षसॊ निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 30, "text": "ते चापि राक्षसाः सर्वे सैनिका भीमरूपिणः\nशासनाद राक्षसेन्द्रस्य निजघ्नू रथकुञ्जरान" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 31, "text": "पाञ्चालाः सृञ्जयाश चैव वाजिनः परमद्विपाः\nन शान्तिं लेभिरे तत्र रक्षसैर भृशपीडिताः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 32, "text": "तं तु दृष्ट्वा महाघॊरं वर्तमानं महाहवे\nअब्रवीत पुरुषश्रेष्ठॊ धनंजयम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 33, "text": "पश्यं भीमं महाबाहॊ राक्षसेन्द्र वशंगतम\nपदवीम अस्य गच्छ तवं मा विचारय पाण्डव" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 34, "text": "धृष्टद्युम्नः शिखण्डी च युधामन्यूत्तमौजसौ\nसहिता दरौपदेयाश च कर्णं यान्तु महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 35, "text": "नकुलः सहदेवश च युयुधानश च वीर्यवान\nइतरान राक्षसान घनन्तु शासनात तव पाण्डव" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 36, "text": "तवम अपीमां महाबाहॊ चमूं दरॊण पुरस्कृताम\nवारयस्व नरव्याघ्र महद धि भयम आगतम" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 37, "text": "एवम उक्ते तु कृष्णेन यथॊद्दिष्टा महारथाः\nजग्मुर वैकर्तनं कर्णं राक्षसांश चेतरान रणे" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 38, "text": "अथ पूर्णायतॊत्सृष्टैः शरैर आशीविषॊपमैः\nधनुश चिच्छेद भीमस्य राक्षसेन्द्रः परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 39, "text": "हयांश चास्य शितैर बाणैः सारथिं च महाबलः\nजघान मिषतः संख्ये भीमसेनस्य भारत" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 40, "text": "सॊ ऽवतीर्य रथॊपस्थाद धताश्वॊ हतसारथिः\nतस्मै गुर्वीं गदां घॊरां स विनद्यॊत ससर्ज ह" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 41, "text": "ततस तां भीमनिर्घॊषाम आपतन्तीं महागदाम\nगदया राक्षसॊ घॊरॊ निजघान ननाद च" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 42, "text": "तद दृष्ट्वा राक्षसेन्द्रस्य घॊरं कर्म भयावहम\nभीमसेनः परहृष्टात्मा गदाम आशु परामृशत" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 43, "text": "तयॊः समभवद युद्धं तुमुलं नररक्षसॊः\nगदा निपातसंह्रादैर भुवं कम्पयतॊर भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 44, "text": "गदा विमुक्तौ तौ भूयः समासद्येतरेतरम\nमुष्टिभिर वज्रसंह्रादैर अन्यॊन्यम अभिजघ्नतुः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 45, "text": "रथचक्रैर युगैर अक्षैर अधिष्ठानैर उपस्करैः\nयथासन्नम उपादाय निजघ्नतुर अमर्षणौ" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 46, "text": "तौ विक्षरन्तौ रुधिरं समासाद्येतरेतरम\nमत्ताव इव महानागाव अकृष्येतां पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 152, "shloka": 47, "text": "तम अपश्यद धृषीकेशः पाण्डवानां हिते रतः\nस भीमसेन रक्षार्थं हैडिम्बं परत्यचॊदयत" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 1, "text": "[स]\nसंप्रेक्ष्य समरे भीमं रक्षसा गरस्तम अन्तिकात\nवासुदेवॊ ऽबरवीद वाक्यं घटॊत्कचम इदं तदा" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 2, "text": "पश्य भीमं महाबाहॊ रक्षसा गरस्तम अन्तिकात\nपश्यतां सर्वसैन्यानां तव चैव महाद्युते" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 3, "text": "स कर्णं तवं समुत्सृज्य राक्षसेन्द्रम अलायुधम\nजहि कषिप्रं महाबाहॊ पश्चात कर्णं वधिष्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 4, "text": "स वार्ष्णेय वचः शरुत्वा कर्णम उत्सृज्य वीर्यवान\nयुयुधे राक्षसेन्द्रेण बकभ्रात्रा घटॊत्कचः\nतयॊः सुतुमुलं युद्धं बभूव निशि रक्षसॊः" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 5, "text": "अलायुधस्य यॊधांस तु राक्षसान भीमदर्शनान\nवेगेनापततः शूरान परगृहीतशरासनान" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 6, "text": "आत्तायुधः सुसंक्रुद्धॊ युयुधानॊ महारथः\nनकुलः सहदेवश च चिच्छिदुर निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 7, "text": "सर्वांश च समरे राजन किरीटी कषत्रियर्षभान\nपरिचिक्षेप बीभत्सुः सर्वथ परक्षिपञ शरान" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 8, "text": "कर्णश च समरे राजन वयद्रावयत पार्थिवान\nधृष्टद्युम्न शिखण्ड्यादीन पाञ्चालानां महारथान" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 9, "text": "तान वध्यमानान दृष्ट्वा तु भीमॊ भीमपराक्रमः\nअभ्ययात तवरितः कर्णं विशिखन्न विकिरन रणे" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 10, "text": "ततस ते ऽपय आययुर हत्वा राक्षसान्य अत्र सूतजः\nनकुलः सहदेवश च सात्यकिश च महारथः\nते कर्णं यॊधयाम आसुः पाञ्चाला दरॊणम एव च" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 11, "text": "अलायुधस तु संक्रुद्धॊ घटॊत्कचम अरिंदमम\nपरिघेणातिकायेन ताडयाम आस मूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 12, "text": "स तु तेन परहारेण भैमसेनिर महाबलः\nईषन मूर्छान्वितॊ ऽऽतमानं संस्तम्भयत वीर्यवान" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 13, "text": "ततॊ दीप्ताग्निसंकाशां शतघण्टाम अलंकृताम\nचिक्षेप समरे तस्मै गदां काञ्चनभूषणाम" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 14, "text": "सा हयान सारथिं चैव रथं चास्य महास्वना\nचूर्णयाम आस वेगेन विसृष्टा भीमकर्मणा" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 15, "text": "स भग्नहयचक्राक्षॊ विशीर्णध्वजकूबरः\nउत्पपात रथात तूर्णं मायाम आस्थाय राक्षसीम" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 16, "text": "स समास्थाय मायां तु ववर्ष रुधिरं बहु\nविद्युद विभ्राजितं चासीत तिमिराभ्राकुलं नभः" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 17, "text": "ततॊ वज्रनिपाताश च साशनिस्तनयित्नवः\nमहांश चटचटा शब्दस तत्रासीद धि महाहवे" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 18, "text": "तां परेक्ष्य विहितां मायां राक्षसॊ राक्षसेन तु\nऊर्ध्वम उत्पत्य हैडिम्बस तां मायां माययावधीत" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 19, "text": "सॊ ऽभिवीक्ष्य हतां मायां मायावी माययैव हि\nअश्मवर्षं सुतुमुलं विससर्ज घटॊत्कचे" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 20, "text": "अश्मवर्षं स तद घॊरं शरवर्षेण वीर्यवान\nदिशॊ विध्वंसयाम आस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 21, "text": "ततॊ नानाप्रहरणैर अन्यॊन्यम अभिवर्षताम\nआयसैः परिघैः शूलैर गदामुसलमुद्गलैः" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 22, "text": "पिनाकैः करवालैर्श च तॊमरप्रासकम्पनैः\nनाराचैर निशितैर भल्लैः शरैश चक्रैः परश्वधैः" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 23, "text": "अयॊ गुडैर भिण्डिपालैर गॊशीर्षॊलूखलैर अपि\nउत्पाट्य च महाशाखैर विविधैर जगती रुहैः" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 24, "text": "शमी पीलु करीरैश च शम्याकैश चैव भारत\nइङ्गुदैर बदरीभिश च कॊविदारैश च पुष्पितैः" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 25, "text": "पलाशैर अरिमेदैश च पलक्षन्यग्रॊधपिप्पलैः\nमयद्भिः समरे तस्मिन्न अन्यॊन्यम अभिजघ्नतुः" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 26, "text": "विविधैः पर्वताग्रैश च नानाधातुभिर आचितैः\nतेषां शब्धॊ महान आसीद वज्राणां भिद्यताम इव" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 27, "text": "युद्धं तद अभवद घॊरं भैम्य अलायुधयॊर नृप\nहरीन्द्रयॊर यथा राजन वालिसुग्रीवयॊः पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 28, "text": "तौ युद्ध्वा विविधैर घॊरैर आयुधैर विशिखैस तथा\nपरगृह्य निशितौ खड्गाव अन्यॊन्यम अभिजघ्नतुः" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 29, "text": "ताव अन्यॊन्यम अभिद्रुत्य केशेषु सुमहाबलौ\nभुजाभ्यां पर्यगृह्णीतां महाकायौ महाबलौ" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 30, "text": "तौ भिन्नगात्रौ परस्वेदं सुस्रुवाते जनाधिप\nरुधिरं च महाकायाव अभिवृष्टाव इवाचलौ" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 31, "text": "अथाभिपत्य वेगेन समुद्भ्राम्य च राक्षसम\nबलेनाक्षिप्य हैडिम्बश चकर्तास्य शिरॊमहत" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 32, "text": "सॊ ऽपहृत्य शिरस तस्य कुण्डलाभ्यां विभूषितम\nतदा सुतुमुलं नादं ननाद सुमहाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 33, "text": "हतं दृष्ट्वा महाकायं बकज्ञातिम अरिंदमम\nपाञ्चालाः पाण्डवाश चैव सिंहनादान विनेदिरे" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 34, "text": "ततॊ भेरीसहस्राणि शङ्खानाम अयुतानि च\nअवादयन पाण्डवेयास तस्मिन रक्षसि पातिते" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 35, "text": "अतीव सा निशा तेषां बभूव विजयावहा\nविद्यॊतमाना विबभौ समन्ताद दीपमालिनी" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 36, "text": "अलायुधस्य तु शिरॊ भैमसेनिर महाबलः\nदुर्यॊधनस्य परमुखे चिक्षेप गतचेतनम" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 37, "text": "अथ दुर्यॊधनॊ राजा दृष्ट्वा हतम अलायुधम\nबभूव परमॊद्विग्नः सह सैन्येन भारत" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 38, "text": "तेन हय अस्य परतिज्ञातं भीमसेनम अहं युधि\nहन्तेति सवयम आगम्य समरता वैरम उत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 39, "text": "धरुवं स तेन हन्तव्य इत्य अमन्यन्त पार्थिवः\nजीवितं चिरकालाय भरातॄणां चाप्य अमन्यत" }, { "book": 7, "chapter": 153, "shloka": 40, "text": "स तं दृष्ट्वा विनिहतं भीमसेनात्मजेन वै\nपरतिज्ञां भीमसेनस्य पूर्णाम एवाभ्यमन्यत" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 1, "text": "[स]\nनिहत्यालायुधं रक्षः परहृष्टात्मा घटॊत्कचः\nननाद विविधान नादान वाहिन्याः परमुखे सथितः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 2, "text": "तस्य तं तुमुलं शब्दं शरुत्वा कुञ्जरकम्पनम\nतावकानां महाराज भयम आसीत सुदारुणम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 3, "text": "अलायुध विषक्तं तु भैमसेनिं महाबलम\nदृष्ट्वा कर्णॊ महाबाहुः पाञ्चालान समुपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 4, "text": "दशभिर दशभिर बाणैर धृष्टद्युम्न शिखण्डिनौ\nदृढैः पूर्णायतॊत्सृष्टैर बिभेद नतपर्वभिः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 5, "text": "ततः परमनाराचैर युधामन्यूत्तमौजसौ\nसात्यकिं च रथॊदारं कम्पयाम आस मार्गणैः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 6, "text": "तेषाम अभ्यस्यतां तत्र सर्वेषां सव्यदक्षिणम\nमण्डलान्य एव चापानि वयदृश्यन्त जनाधिप" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 7, "text": "तेषां जयातलनिर्घॊषॊ रथनेमि सवनश च ह\nमेघानाम इव घर्मान्ते बभूव तुमुलॊ निशि" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 8, "text": "जयानेमिघॊषस्तनयित्नुमान वै; धनुस तडिन मण्डलकेतुशृङ्गः\nशरौघवर्षाकुल वृष्टिमांश च; संग्राममेघः स बभूव राजन" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 9, "text": "तद उधतं शैल इवाप्रकम्प्यॊ; वर्षं महच छैलसमानसारः\nविध्वंसयाम आस रणे नरेन्द्र; वैकर्तनः शत्रुगणावमर्दी" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 10, "text": "ततॊ ऽतुलैर वज्रनिपात कल्पैः; शितैः शरैः काञ्चनचित्रपुङ्खैः\nशत्रून वयपॊहत समरे महात्मा; वैकर्तनः पुत्र हिते रतस ते" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 11, "text": "संछिन्नभिन्न धवजिनश च के चित; के चिच छरैर अर्दित भिन्नदेहाः\nके चिद विसूता विहयाश च के चिद; वैकर्तनेनाशु कृता बभूवुः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 12, "text": "अविन्दमानास तव अथ शर्म संख्ये; यौधिष्ठिरं ते बलम अन्वपद्यन\nतान परेक्ष्य भग्नान विमुखीकृतांश च; घटॊत्कचॊ रॊषम अतीव चक्रे" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 13, "text": "आस्थाय तं काञ्चनरत्नचित्रं; रथॊत्तमं सिंह इवॊननाद\nवैकर्तनं कर्णम उपेत्य चापि; विव्याध वज्रप्रतिमैः पृषत्कैः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 14, "text": "तौ कर्णिनाराच शिलीमुखैश; च नालीकदण्डैश च स वत्सदन्तैः\nवराहकर्णैः स विषाण शृङ्गैः; कषुरप्र वर्षैश च विनेदतुः खम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 15, "text": "तद बाणधारावृतम अन्तरिक्षं; तिर्यग्गताभिः समरे रराज\nसुवर्णपुङ्ख जवलितप्रभाभिर; विचित्रपुष्पाभिर इव सरजाभिः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 16, "text": "समं हि ताव आप्रतिम परभावाव; अन्यॊन्यम आजघ्नतुर उत्तमास्त्रैः\nतयॊर हि वीरॊत्तमयॊर न कश चिद; ददर्श तस्मिन समरे विशेषम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 17, "text": "अतीव तच चित्रम अतीव रूपं; बभूव युद्धं रविभीम सून्वॊः\nसमाकुलं शस्त्रनिपात घॊरं; दिवीव राह्वंशुमतॊः परतप्तम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 18, "text": "घटॊत्कचॊ यदा कर्णं न विशेषयते नृप\nतदा परादुश्चकारॊग्रम अस्त्रम अस्त्रविदां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 19, "text": "तेनास्त्रेण हयान पूर्वं हत्वा कर्णस्य राक्षसः\nसारथिं चैव हैडिम्बः कषिप्रम अन्तरधीयत" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 20, "text": "[धृ]\nतथा हय अन्तर्हिते तस्मिन कूटयॊधिनि राक्षसे\nमामकैः परतिपन्नं यत तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 21, "text": "[स]\nअन्तर्हितं राक्षसं तं विदित्वा; संप्राक्रॊशन कुरवः सर्व एव\nकथं नायं राक्षसः कूटयॊधी; हन्यात कर्णं समरे ऽदृश्यमानः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 22, "text": "ततः कर्णॊ लघुचित्रास्त्र यॊधी; सर्वा दिशॊ वयावृणॊद बाणजालैः\nन वै किं चिद वयापतत तत्र भूतं; तमॊ भूते सायकैर अन्तरिक्षे" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 23, "text": "न चाददानॊ न च संदधानॊ; न चेषुधी सपृशमानः कराग्रैः\nअदृश्यद वै लाघवात सूतपुत्रः; सर्वं बाणैश छादयानॊ ऽनतरिक्षम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 24, "text": "ततॊ मायां विहिताम अन्तरिक्षे; घॊरां भीमां दारुणां राक्षसेन\nसंपश्यामॊ लॊहिताभ्र परकाशां; देदीप्यन्तीम अग्निशिखाम इवॊग्राम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 25, "text": "ततस तस्या विद्युतः परादुरासन्न; उल्काश चापि जवलिताः कौरवेन्द्र\nघॊषश चान्यः परादुरासीत सुघॊरः; सहस्रशॊ नदतां दुन्दुभीनाम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 26, "text": "ततः शराः परापतन रुक्मपुङ्खाः; शक्त्याः परासा मुसलान्य आयुधानि\nपरश्वधास तैलधौताश च खड्गाः; परदीप्ताग्राः पट्टिशास तॊमराश च" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 27, "text": "मयूखिनः परिघा लॊहबद्धा; गदाश चित्राः शितधाराश च शूलाः\nगुर्व्यॊ गदा हेमपट्टावनद्धाः; शतघ्न्यश च परादुरासन समन्तात" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 28, "text": "महाशिलाश चापतंस तत्र तत्र; सहस्रशः साशनयः सवज्राः\nचक्राणि चानेक शतक्षुराणि; परादुर्बभूवुर जवलनप्रभाणि" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 29, "text": "तां शक्तिपाषाण परश्वधानां; परासासिवज्राशनिमुद्गराणाम\nवृष्टिं विशालां जवलितां पतन्तीं; कर्णः शरौघैर न शशाक हन्तुम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 30, "text": "शराहतानाम अततां हयानां; वज्राहतानां पततां गजानाम\nशिला हतानां च महारथानां; महान निनादः पततां बभूव" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 31, "text": "सुभीम नानाविध शस्त्रपातैर; घटॊत्कचेनाभिहतं समन्तात\nदौर्यॊधनं तद बलम आर्तरूपम; आवर्तमानं ददृशे भरमन्तम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 32, "text": "हाहाकृतं संपरिवर्तमानं; संलीयमानं च विषण्णरूपम\nते तव आर्य भावात पुरुषप्रवीराः; पराङ्मुखा न बभूवुस तदानीम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 33, "text": "तां राक्षसीं घॊरतरां सुभीमां; वृष्टिं महाशस्त्रमयीं पतन्तीम\nदृष्ट्वा बलौघांश च निपात्यमानान; महद भयं तव पुत्रान विवेश" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 34, "text": "शिवाश च वैश्वानरदीप्तजिह्वाः; सुभीम नादाः शतशॊ नदन्त्यः\nरक्षॊगणान नर्दतश चाभिवीक्ष्य; नरेन्द्र यॊधा वयथिता बभूवुः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 35, "text": "ते दीप्तजिह्वानन तीक्ष्णदंष्ट्रा; विभीषणाः शैलनिकाश कायाः\nनभॊगताः शक्तिविषक्त हस्ता; मेघा वयमुञ्चन्न इव वृष्टिमार्गम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 36, "text": "तैर आहतास ते शरशक्तिशूलैर; गदाभिर उग्रैः परिघैश च दीप्तैः\nवज्रैः पिनाकैर अशनिप्रहारैश; चक्रैः शतघ्न्युन्मथिताश च पेतुः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 37, "text": "हुडा भुशुण्ड्यॊ ऽशमगुडाः शतध्न्यः; सथूणाश च कार्ष्णायस पट्टनद्धाः\nअवाकिरंस तव पुत्रस्य सैन्यं; तथा रौद्रं कश्मलं परादुरासीत" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 38, "text": "निष्कीर्णान्त्रा विहतैर उत्तमाङ्गैः; संभग्नाङ्गाः शेरते तत्र शूराः\nभिन्ना हयाः कुञ्जराश चावभग्नाः; संचूर्णिताश चैव रथाः शिलाभिः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 39, "text": "एवं महच छस्त्र वर्षं सृजन्तस; ते यातुधाना भुवि घॊररूपाः\nमायाः सृष्टास तत्र घटॊत्कचेन; नामुञ्चन वै याचमानं न भीतम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 40, "text": "तस्मिन घॊरे कुरुवीरावमर्दे; कालॊत्सृष्टे कषत्रियाणाम अभावे\nते वै भग्नाः सहसा वयद्रवन्त; पराक्रॊशन्तः कौरवाः सर्व एव" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 41, "text": "पलायध्वं कुरवॊ नैतद अस्ति; सेन्द्रा देवा घनन्ति नः पाण्डवार्थे\nतथा तेषां मज्जतां भारतानां; न सम दवीपस तत्र कश चिद बभूव" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 42, "text": "तस्मिन संक्रन्दे तुमुले वर्तमाने; सैन्ये भग्ने लीयमाने कुरूणाम\nअनीकानां परविभागे ऽपरकाशे; न जञायन्ते कुरवॊ नेतरे वा" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 43, "text": "निर्मर्यादे विद्रवे घॊररूपे; सर्वा दिशः परेक्षमाणाः सम शून्याः\nतां शस्त्रवृष्टिम उरसा गाहमानं; कर्णं चैकं तत्र राजन्न अपश्यम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 44, "text": "ततॊ बाणैर आवृणॊद अन्तरिक्षं; दिव्यां मायां यॊधयन राक्षसस्य\nहरीमान कुर्वन दुष्करम आर्य कर्म; नैवामुह्यत संयुगे सूतपुत्रः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 45, "text": "ततॊ भीताः समुदैक्षन्त कर्णं; राजन सर्वे सैन्धवा बाह्लिकाश च\nअसंमॊहं पूजयन्तॊ ऽसय संख्ये; संपश्यन्तॊ विजयं राक्षसस्य" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 46, "text": "तेनॊत्सृष्टा चक्रयुक्ता शतघ्नी; समं सर्वांश चतुरॊ ऽशवाञ जघान\nते जानुभिर जगतीम अन्वपद्यन; गतासवॊ निर्दशनाक्षि जिह्वाः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 47, "text": "ततॊ हताश्वाद अवरुह्य वाहाद; अन्तर मनाः कुरुषु पराद्रवत्सु\nदिव्ये चास्त्रे मायया वध्यमाने; नैमामुह्यच चिन्तयन पराप्तकालम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 48, "text": "ततॊ ऽबरुवन कुरवः सर्व एव; कर्णं दृष्ट्वा घॊररूपां च मायाम\nशक्त्या रक्षॊ जहि कर्णाद य तूर्णं; नश्यन्त्य एते कुरवॊ धार्तराष्ट्राः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 49, "text": "करिष्यतः किं च नॊ भीम पार्थौ; पतन्तम एनं जहि रक्षॊ निशीथे\nयॊ नः संग्रामाद घॊररूपाद विमुच्येत; स नः पार्थान समरे यॊधयेत" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 50, "text": "तस्माद एनं राक्षसं घॊररूपं; जहि शक्त्या दत्तया वासवेन\nमा कौरवाः सर्व एवेन्द्र कल्पा; रात्री मुखे कर्ण नेशुः स यॊधाः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 51, "text": "स वध्यमानॊ रक्षसा वै निशीथे; दृष्ट्वा राजन नश्यमानं बलं च\nमहच च शरुत्वा निनदं कौरवाणां; मतिं दध्रे शक्तिमॊक्षाय कर्णः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 52, "text": "स वै करुद्धः सिंह इवात्यमर्षी; नामर्षयत परतिघातं रणे तम\nशक्तिं शरेष्ठां वैजयन्तीम असह्यां; समाददे तस्य वधं चिकीर्षन" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 53, "text": "यासौ राजन निहिता वर्षपूगान; वधायाजौ सत्कृता फल्गुनस्य\nयां वै परादात सूतपुत्राय शक्रः; शक्तिं शरेष्ठां कुण्डलाभ्यां निमाय" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 54, "text": "तां वै शक्तिं लेलिहानां परदीप्तां; पाशैर युक्ताम अन्तकस्येव रात्रिम\nमृत्यॊः सवसारं जवलिताम इवॊल्कां; वैकर्तनः पराहिणॊद राक्षसाय" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 55, "text": "ताम उत्तमां परकायापहन्त्रीं; दृष्ट्वा सौतेर बाहुसंस्थां जवलन्तीम\nभीतं रक्षॊ विप्रदुद्राव राजन; कृत्वात्मानं विन्ध्यपादप्रमाणम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 56, "text": "दृष्ट्वा शक्तिं कर्ण बाह्वन्तरस्थां; नेदुर भूतान्य अन्तरिक्षे नरेन्द्र\nववुर तावास तुमुलाश चापि राजन; स निर्घाता चाशानिर गां जगाम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 57, "text": "सा तां मायां भस्मकृत्वा जवलन्ती; भित्त्वा गाढं हृदयं राक्षसस्य\nऊर्ध्वं ययौ दीप्यमाना निशायां; नक्षत्राणाम अन्तराण्य आविशन्ती" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 58, "text": "युद्ध्वा चित्रैर विविधैः शस्त्रपूगैर; दिव्यैर वीरॊ मानुषै राक्षसैश च\nनदन नादान विविधान भैरवांश च; पराणान इष्टांस तयाजितः शक्र शक्त्या" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 59, "text": "इदं चान्यच चित्रम आश्चर्यरूपं; चकारासौ कर्म शत्रुक्षयाय\nतस्मिन काले शक्तिनिर्भिन्न मर्मा; बभौ राजन मेघशैलप्रकाशः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 60, "text": "ततॊ ऽनतरिक्षाद अपतद गतासुः; स राक्षसेन्द्रॊ भुवि भिन्नदेहः\nअवाक्शिराः सतब्धगात्रॊ विजिह्वॊ; घटॊत्कचॊ महद आस्थाय रूपम" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 61, "text": "स तद रूपं भैरवं भीमकर्मा; भीमं कृत्वा भैमसेनिः पपात\nहतॊ ऽपय एवं तव सैन्य एकदेशम; अपॊथयत कौरवान भीषयाणः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 62, "text": "ततॊ मिश्राः पराणदन सिंहनादैर; भेर्यः शङ्खा मुरजाश चानकाश च\nदग्धां मायां निहतं राक्षसं च; दृष्ट्वा हृष्टाः पराणदन कौरवेयाः" }, { "book": 7, "chapter": 154, "shloka": 63, "text": "ततः कर्णः कुरुभिः पूज्यमानॊ; यथा शक्रॊ वृत्रवधे मरुद्भिः\nअन्वारूढस तव पुत्रं रथस्यं; हृष्टश चापि पराविशत सवं स सैन्यम" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 1, "text": "[स]\nहैडिम्बं निहतं दृष्ट्वा विकीर्णम इव पर्वतम\nपाण्डवा दीनमनसः सर्वे बाष्पाकुलेक्षणाः" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 2, "text": "वासुदेवस तु हर्षेण महताभिपरिप्लुतः\nननाद सिंहवन नादं वयथयन्न इव भारत\nविनद्य च महानादं पर्यष्वजत फल्गुनम" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 3, "text": "स विनद्य महानादम अभीशून संनियम्य च\nननर्त हर्षसंवीतॊ वातॊद्धूत इव दरुमः" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 4, "text": "ततॊ विनिर्भ्राम्य पुनः पार्थम आस्फॊट्य चासकृत\nरथॊपस्थ गतॊ भीमं पराणदत पुनर अच्युतः" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 5, "text": "परहृष्टमनसं जञात्वा वासुदेवं महाबलम\nअब्रवीद अर्जुनॊ राजन नातिहृष्टमना इव" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 6, "text": "अतिहर्षॊ ऽयम अस्थाने तवाद्य मधुसूदन\nशॊकस्थाने परे पराप्ते हैडिम्बस्य वधेन वै" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 7, "text": "विमुखानि च सैन्यानि हतं दृष्ट्वा घटॊत्कचम\nवयं च भृशम आविग्ना हैडिम्बस्य निपातनात" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 8, "text": "नैतत कारणम अल्पं हि भविष्यति जनार्दन\nतद अद्य शंस मे पृष्टः सत्यं सत्यवतां वर" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 9, "text": "यद्य एतन न रहस्यं ते वक्तुम अर्हस्य अरिंदम\nधैर्यस्य वैकृतं बरूहि तवम अद्य मधुसूदन" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 10, "text": "समुद्रस्येव संक्षॊभॊ मेरॊर इव विसर्पणम\nतथैतल लाघवं मन्ये तव कर्म जनार्दन" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 11, "text": "[वासु]\nअतिहर्षम इमं पराप्तं शृणु मे तवं धनंजय\nअतीव मनसः सद्यः परसादकरम उत्तमम" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 12, "text": "शक्तिं घटॊत्कचेनेमां वयंसयित्वा महाद्युते\nकर्णं निहतम एवाजौ विद्धि सद्यॊ धनंजय" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 13, "text": "शक्तिहस्तं पुनः कर्णं कॊ लॊके ऽसति पुमान इह\nय एनम अभितस तिष्ठेत कार्त्तिकेयम इवाहवे" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 14, "text": "दिष्ट्यापनीत कवचॊ दिष्ट्यापहृत कुण्डलः\nदिष्ट्या च वयंसिता शक्तिर अमॊघस्य घटॊत्कचे" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 15, "text": "यदि हि सत्यात स कवचस तथैव च सकुण्डलः\nसामरान अपि लॊकांस तरीन एकः कर्णॊ जयेद बली" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 16, "text": "वासवॊ वा कुबेरॊ वा वरुणॊ वा जलेश्वरः\nयमॊ वा नॊत्सहेत कर्णं रणे परतिसमासितुम" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 17, "text": "गाण्डीवम आयम्य भवांश चक्रं वाहं सुदर्शनम\nन शक्तौ सवॊ रणे जेतुं तथायुक्तं नरर्षभम" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 18, "text": "तवद्धितार्थं तु शक्रेण मायया हृतकुण्डलः\nविहीनकवचश चायं कृतः परपुरंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 19, "text": "उत्कृत्य कवचं यस्मात कुण्डले विमले च ते\nपरादाच छक्राय कर्णॊ वै तेन वैकर्तनः समृतः" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 20, "text": "आशीविष इव करुद्धः सतम्भितॊ मन्त्रतेजसा\nतथाद्य भाति कर्णॊ मे शान्तज्वाल इवानलः" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 21, "text": "यदा परभृति कर्णाय शक्तिर दत्ता महात्मना\nवासवेन महाबाहॊ पराप्ता यासौ घटॊत्कचे" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 22, "text": "कुण्डलाभ्यां निमायाथ दिव्येन कवचेन च\nतां पराप्यामन्यत वृषा सततं तवां हतं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 23, "text": "एवंगते ऽपि शक्यॊ ऽयं हन्तुं नान्येन केन चित\nऋते तवा पुरुषव्याघ्र शपे सत्येन चानघ" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 24, "text": "बरह्मण्यः सत्यवादी च तपस्वी नियतव्रतः\nरिपुष्व अपि दयावांश च तस्मात कर्णॊ वृषा समृपः" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 25, "text": "युद्धशौण्डॊ महाबाहुर नित्यॊद्यत शरासनः\nकेसरीव वने मर्दन मत्तमातङ्गयूथपान\nविमदान रथशार्दूलान कुरुते रणमूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 26, "text": "मध्यं गत इवादित्यॊ यॊ न शक्यॊ निरीक्षितुम\nतवदीयैः पुरुषव्याघ्र यॊधमुख्यैर महात्मभिः\nशरजालसहस्रांशुः शरदीव दिवाकरः" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 27, "text": "तपान्ते तॊयदॊ यद्वच छरधाराः कषरत्य असौ\nदिव्यास्त्रजलदः कर्णः पर्जन्य इव वृष्टिमान\nसॊ ऽदय मानुषतां पराप्तॊ विमुक्तः शक्रदत्तया" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 28, "text": "एकॊ हि यॊगॊ ऽसय भवेद वधाय; छिद्रे हय एनं सवप्रमत्तः परमत्तम\nकृच्छ्रप्राप्तं रथचक्रे निमग्ने; हन्याः पूर्वं तवं तु संज्ञां विचार्य" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 29, "text": "जरासंधश चेदिराजॊ महात्मा; महाबलश चैकलब्यॊ निषादः\nएकैकशॊ निहताः सर्व एव; यॊगैस तैस तैस तवद्धितार्थं मयैव" }, { "book": 7, "chapter": 155, "shloka": 30, "text": "अथापरे निहता राक्षसेन्द्रा; हिडिम्बकिर्मीरबकप्रधानाः\nअलायुधः परसैन्यावमर्दी; घटॊत्कचश चॊग्रकर्मा तरस्वी" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 1, "text": "[अर्ज]\nकथम अस्मद्धितार्थं ते कैश च यॊगैर जनार्दन\nजरासंधप्रभृतयॊ घातिताः पृथिवीष्वराः" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 2, "text": "[वासु]\nजरा संघश चेदिराजॊ नैषादिश च महाबलः\nयदि सयुर न हताः पूर्वम इदानीं सयुर भयंकराः" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 3, "text": "सुयॊधनस तान अपश्यं कृषुयाद रथसत्तमान\nते ऽसमाभिर नित्यसंदुष्टाः संश्रयेयुश च कौरवान" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 4, "text": "ते हि वीरा महात्मानः कृतास्त्रा दृढयॊधिनः\nधार्तराष्ट्रीं चमूं कृत्स्नां रक्षेयुर अमरा इव" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 5, "text": "सूतपुत्रॊ जरासंधश चेदिराजॊ निषादजः\nसुयॊधनं समाश्रित्य पतेरन पृथिवीम इमाम" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 6, "text": "यॊगैर अपि हता यैस ते तान मे शृणु धनंजय\nअजय्या हि विना यॊगैर मृधे ते दैवतैर अपि" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 7, "text": "एकैकॊ हि पृथक तेषां समस्तां सुरवाहिनीम\nयॊधयेत समरे पार्थ लॊकपालाभिरक्षिताम" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 8, "text": "जरासंधॊ हि रुषितॊ रौहिणेय परधर्षितः\nअस्मद्वधार्थं चिक्षेप गदां वै लॊहिता मुखीम" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 9, "text": "सीमन्तम इव कुर्वाणां नभसः पावकप्रभाम\nवयदृश्यतापतन्ती सा शक्र मुक्ता यथाशनिः" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 10, "text": "ताम आपतन्तीं दृष्ट्वैव गदां रॊहिणिनन्दनः\nपरतिघातार्थम अस्त्रं वै सथूणाकर्णम अवासृजत" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 11, "text": "अस्त्रवेगप्रतिहता सा गदा परापतद भुवि\nदारयन्ती धरां देवीं कम्पयन्तीव पर्वतान" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 12, "text": "तत्र सम राक्षसी घॊरा जरा नामाशु विक्रमा\nसंधयाम आस तं जातं जराल्संधम अरिंदमम" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 13, "text": "दवाभ्यां जातॊ हि मातृभ्याम अर्धदेहः पृथक पृथक\nतया स संधितॊ यस्माज जरासंधस ततः समृतः" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 14, "text": "सा तु भूमिगता पार्थ हता स सुतबान्धवा\nगदया तेन चास्त्रेण सथूणाकर्णेन राक्षसी" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 15, "text": "विना भूतः सगदया जरासंधॊ महामृधे\nनिहतॊ भीमसेनेन पश्यतस ते धनंजय" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 16, "text": "यदि हि सयाद गदापाणिर जरासंधः परतापवान\nसेन्द्रा देवा न तं हन्तुं रणे शक्ता नरॊत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 17, "text": "तवद्धितार्थं हि नैषादिर अङ्गुष्ठेन वियॊजितः\nदरॊणेनाचार्यकं कृत्वा छद्मना सत्यविक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 18, "text": "स तु बद्धाङ्गुलि तराणॊ नैषादिर दृढविक्रमः\nअस्यन्न एकॊ वनचरॊ बभौ राम इवापरः" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 19, "text": "एकलब्यं हि साङ्गुष्ठम अशक्ता देवदानवाः\nस राक्षसॊरगाः पार्थ विजेतुं युधि कर्हि चित" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 20, "text": "किम उ मानुषमात्रेण शक्यः सयात परतिवीक्षितुम\nदृढमुष्टिः कृती नित्यम अस्यमानॊ दिवानिशम" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 21, "text": "तवद्धितार्थं तु स मया हतः संग्राममूधनि\nचेदिराजश च विक्रान्तः परत्यक्षं निहतस तव" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 22, "text": "स चाप्य अशक्यः संग्रामे जेतुं सर्वैः सुरासुरैः\nवधार्थं तस्य जातॊ ऽहम अन्येषां च सुरद्विषाम" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 23, "text": "तवत्सहायॊ नरव्याघ्र लॊकानां हितकाम्यया\nहिडिम्बबककिर्मीरा भीमसेनेन पातिताः\nरावणेन समप्राणा बरह्म यज्ञविनाशनाः" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 24, "text": "हतस तथैव मायावी हैडिम्बेनाप्य अलायुधः\nहैडिम्बश चाप्य उपायेन शक्त्या कर्णेन घातितः" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 25, "text": "यदि हय एनं नाहनिष्यत कर्णः शक्त्या महामृधे\nमया वध्यॊ ऽभविष्यत स भैमसेनिर घटॊत्कचः" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 26, "text": "मया न निहतः पूर्वम एष युष्पत परियेप्सया\nएष हि बराह्मण दवेषी यज्ञद्वेषी च राक्षसः" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 27, "text": "धर्मस्य लॊप्ता पापात्मा तस्माद एष निपातितः\nवयंसिता चाप्य उपायेन शक्रदत्ता मयानघ" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 28, "text": "ये हि धर्मस्य लॊप्तारॊ वध्यास ते मम पाण्डव\nधर्मसंस्थापनार्थं हि परतिज्ञैषा ममाव्यया" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 29, "text": "बरह्मसत्यं दमः शौचं धर्मॊ हरीः शरीर धृतिः कषमा\nयत्र तत्र रमे नित्यम अहं सत्येन ते शपे" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 30, "text": "न विषादस तवया कार्यः कर्म वैकर्तनं परति\nउपदेक्ष्याम्य उपायं ते येन तं परसहिष्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 31, "text": "सुयॊधनं चापि रणे हनिष्यति वृकॊदरः\nतस्य चापि वधॊपायं वक्ष्यामि तव पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 32, "text": "वर्धते तुमुलस तव एष शब्दः परचमूं परति\nविद्रवन्ति च सैन्यानि तवदीयानि दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 156, "shloka": 33, "text": "लब्धलक्ष्या हि कौरव्या विधमन्ति चमूं तव\nदहत्य एष च वः सैन्यं दरॊणः परहरतां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nएकवीर वधे मॊघा शक्तिः सूतात्मजे यदा\nकस्मात सर्वान समुत्सृज्य स तां पार्थे न मुक्तवान" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 2, "text": "तस्मिन हते हता हि सयुः सर्वे पाण्डव सृञ्जयाः\nएकवीर वधे कस्मान न युद्धे जयम आदधत" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 3, "text": "आहूतॊ न निवर्तेयम इति तस्य महाव्रतम\nसवयम आह्वयितव्यः ससूतपुत्रेण फल्गुनः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 4, "text": "ततॊ दवैरथम आनीय फल्गुनं शक्रदत्तया\nन जघान वृषा कस्मात तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 5, "text": "नूनं बुद्धिविहीनश चाप्य असहायश च मे सुतः\nशत्रुभिर वयसितॊपायः कथं नु स जयेद अरीन" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 6, "text": "या हय अस्य परमा शक्तिर जयस्य च परायणम\nसा शक्तिर वासुदेवेन वयंसितास्य घटॊत्कचे" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 7, "text": "कुणेर यथा हस्तगतं हरियेद बिल्वं बलीयसा\nतथा शक्तिर अमॊघा सा मॊघी भूता घटॊत्कचे" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 8, "text": "यथा वराहस्य शुनश च युध्यतॊस; तयॊर अभावे शवपचस्य लाभः\nमन्ये विद्वन वासुदेवस्य तद्वद; युद्धे लाभः कर्ण हैडिम्बयॊर वै" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 9, "text": "घटॊत्कचॊ यदि हन्याद धि कर्णं; परॊ लाभः स भवेत पाण्डवानाम\nवैकर्तनॊ वा यदि तं निहन्यात; तथापि कृत्यं शक्तिनाशात कृतं सयात" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 10, "text": "इति पराज्ञः परज्ञयैतद विचार्य; घटॊत्कचं सूतपुत्रेण युद्धे\nअयॊधयद वासुदेवॊ नृसिंहः; परियं कुर्वन पाण्डवानां हितं च" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 11, "text": "एतच चिकीर्षितं जञात्वा कर्णे मधुनिहा नृप\nनियॊजयाम आस तदा दवैरथे राक्षसेश्वरम" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 12, "text": "घटॊत्कचं महावीर्यं महाबुद्धिर जनार्दनः\nअमॊघाया विघातार्थं राजन दुर्मन्त्रिते तव" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 13, "text": "तदैव कृतकार्या हि वयं सयाम कुरूद्वह\nन रक्षेद यदि कृष्णस तं पार्थं कर्णान महारथात" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 14, "text": "साश्वध्वजरथः संख्ये धृतराष्ट्र पतेद भुवि\nविना जनार्दनं पार्थॊ यॊगानाम ईश्वरं परभुम" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 15, "text": "तैस तैर उपायैर बहुभी रक्ष्यमाणः स पार्थिव\nजयत्य अभिमुखः शत्रून पार्थः कृष्णेन पालितः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 16, "text": "स विशेषं तव अमॊघायाः कृष्णॊ ऽरक्षत पाण्डवम\nहन्यात कषिप्ता हि कौन्तेयं शक्तिर वृक्षम इवाशनिः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 17, "text": "[धृ]\nविरॊधी च कुमन्त्री च पराज्ञमानी ममात्मजः\nयस्यैष समतिक्रान्तॊ वधॊपायॊ जयं परति" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 18, "text": "तवापि समतिक्रान्तम एतद गावल्गणे कथम\nएतम अर्थं महाबुद्धे यत तवया नावबॊधितः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 19, "text": "[स]\nदुर्यॊधनस्य शकुनेर मम दुःशासनस्य च\nरात्रौ रात्रौ भवत्य एषा नित्यम एव समर्थना" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 20, "text": "शवः सर्वसैन्यान उत्सृज्य जहि कर्ण धनंजयम\nपरेष्यवत पाण्डुपाञ्चालान उपभॊक्ष्यामहे ततः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 21, "text": "अथ वा निहते पार्थे पाण्डुष्व अन्यतमं ततः\nसथापयेद युधि वार्ष्णेयस तस्मात कृष्णॊ निपात्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 22, "text": "कृष्णॊ हि मूलं पाण्डूनां पार्थः सकन्ध इवॊद्गतः\nशाखा इवेतरे पार्थाः पाञ्चालाः पत्रसंज्ञिताः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 23, "text": "कृष्णाश्रयाः कृष्ण बलाः कृष्ण नाथाश च पाण्डवाः\nकृष्णः परायणं चैषां जयॊतिषाम इव चन्द्रमाः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 24, "text": "तस्मात पर्णानि शाखाश च सकन्धं चॊत्सृज्य सूतज\nकृष्णं निकृन्धि पाण्डूनां मूलं सर्वत्र सर्वदा" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 25, "text": "हन्याद यदि हि दाशार्हं कर्णॊ यादवनन्दनम\nकृत्स्ना वसुमती राजन वशे ते सयान न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 26, "text": "यदि हि स निहतः शयीत भूमौ; यदुकुलपाण्डवनन्दनॊ महात्मा\nननु तव वसुधा नरेन्द्र सर्वा; स गिरिसमुद्र वना वशं वरजेत" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 27, "text": "सा तु बुद्धिः कृताप्य एवं जाग्रति तरिदशेश्वरे\nअप्रमेये हृषीकेशे युद्धकाले वयमुह्यत" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 28, "text": "अर्जुनं चापि कौन्तेयं सदा रक्षति केशवः\nन हय एनम ऐच्छत परमुखे सौतेः सथापयितुं रणे" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 29, "text": "अन्यांश चास्मै रथॊदारान उपस्थापयद अच्युतः\nअमॊघां तां कथं शक्तिं मॊघां कुर्याम इति परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 30, "text": "ततः कृष्णं महाबाहुः सात्यकिः सत्यविक्रमः\nपप्रच्छ रथशार्दूल कर्णं परति महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 31, "text": "अयं च परत्ययः कर्णे शक्त्या चामितविक्रम\nकिमर्थं सूतपुत्रेण न मुक्ता फल्गुने तु सा" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 32, "text": "[वासु]\nदुःषासनश च कर्णश च शकुनिश च स सैन्धवः\nसततं मन्त्रयन्ति सम दुर्यॊधन पुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 33, "text": "कर्ण कर्ण महेष्वास रणे ऽमितपराक्रम\nनान्यस्य शक्तिर एषा ते मॊक्तव्या जयतां वर" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 34, "text": "ऋते महारथात पार्थात कुन्तीपुत्राद धनंजयात\nस हि तेषाम अतियशा देवानाम इव वासवः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 35, "text": "तस्मिन विनिहते सर्वे पाण्डवाः सृञ्जयैः सह\nभविष्यन्ति गतात्मानः सुरा इव निरग्नयः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 36, "text": "तथेति च परतिज्ञातं कर्णेन शिनिपुंगव\nहृदि नित्यं तु कर्णस्य वधॊ गाण्डीवधन्वनः" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 37, "text": "अहम एव तु राधेयं मॊहयामि युधां वर\nयतॊ नावसृजच छक्तिं पाण्डवे शवेतवाहने" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 38, "text": "फल्गुनस्य हि तां मृत्युम अवगम्य युयुत्सतः\nन निद्रा न च मे हर्षॊ मनसॊ ऽसति युधां वर" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 39, "text": "घटॊत्कचे वयंसितां तु दृष्ट्वा तां शिनिपुंगव\nमृत्यॊर आस्यान्तरान मुक्तं पश्याम्य अद्य धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 40, "text": "न पिता न च मे माता न यूयं भरातरस तथा\nन च पराणास तथा रक्ष्या यथा बीभत्सुर आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 41, "text": "तरैलॊक्यराज्याद यत किं चिद भवेद अन्यत सुदुर्लभम\nनेच्छेयं सात्वताहं तद विना पार्थं धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 42, "text": "अतः परहर्षः सुमहान युयुधानाद्य मे ऽभवत\nमृतं परत्यागतम इव दृष्ट्वा पार्थं धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 43, "text": "अतश च परहितॊ युद्धे मया कर्णाय राक्षसः\nन हय अन्यः समरे रात्रौ शक्तः कर्णं परबाधितुम" }, { "book": 7, "chapter": 157, "shloka": 44, "text": "[स]\nइति सात्यकये पराह तदा देवकिनन्दनः\nधनंजय हिते युक्तस तत्प्रिये सततं रतः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nकर्णदुर्यॊधनादीनां शकुनेः सौबलस्य च\nअपनीतं महत तात तव चैव विशेषतः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 2, "text": "यद आजानीत तां शक्तिम एकघ्नीं सततं रणे\nअनिवार्याम असह्यां च देवैर अपि स वासवैः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 3, "text": "सा किमर्थं न कर्णेन परवृत्ते समरे पुरा\nन देवकी सुते मुक्ता फल्गुने वापि संजय" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 4, "text": "[स]\nसंग्रामाद विनिवृत्तानां सर्वेषां यॊ विशां पते\nरात्रौ कुरु कुलश्रेष्ठ मन्त्रॊ ऽयं समजायत" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 5, "text": "परभातमात्रे शवॊभूते केशवायार्जुनाय वा\nशक्तिर एष विमॊक्तव्या कर्ण कर्णेति नित्यशः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 6, "text": "ततः परभातसमये राजन कर्णस्य दैवतैः\nअन्येषां चैव यॊधानां सा बुद्धिर नश्यते पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 7, "text": "दैवम एव परं मन्ये यत कर्णॊ हस्तसंस्थया\nन जघान रणे पार्थं कृषणं वा देवकी सुतम" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 8, "text": "तस्य हस्तिस्थिता शक्तिः कालरात्रिर इवॊद्यता\nदैवॊपहतबुद्धित्वान न तां कर्णॊ विमुक्तवान" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 9, "text": "कृष्णे वा देवकीपुत्रे मॊहितॊ देव मायया\nपार्थे वा शक्र कल्पे वै वधार्थं वासवी परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 10, "text": "[धृ]\nदैवेनैव हता यूयं सवबुद्ध्या केशवस्य च\nगता हि वासवी हत्वा तृणभूतं घटॊत्कचम" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 11, "text": "कर्णश च मम पुत्राश च सर्वे चान्ये च पार्थिवाः\nअनेन दुष्प्रणीतेन गता वैवस्वतक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 12, "text": "भूय एव तु मे शंस यथा युद्धम अवर्तत\nकुरूणां पाण्डवानां च हैडिम्बे निहते तदा" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 13, "text": "ये च ते ऽभयद्रवन दरॊणं वयाढानीकाः परहारिणः\nसृञ्जयाः सह पाञ्चालैस ते ऽपय अकुर्वन कथं रणम" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 14, "text": "सौमदत्तेर वधाद दरॊणम आयस्तं सैधवस्य च\nअमर्षाज जीवितं तयक्त्वा गाहमानं वरूथिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 15, "text": "जृम्भमाणम इव वयाघ्रं वयात्ताननम इवान्तकम\nकथं परत्युद्ययुर दरॊणम अस्यन्तं पाण्डुसृञ्जयाः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 16, "text": "आचार्यं ये च ते ऽरक्षन दुर्यॊधन पुरॊगमाः\nदरौणिकर्णकृपास तात ते ऽपय अकुर्वन किम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 17, "text": "भारद्वाजं जिघांसन्तौ सव्यसाचि वृकॊदरौ\nसमार्छन मामका युद्धे कथं संजय शंस मे" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 18, "text": "सिन्धुराजवधेनेमे घटॊत्कच वधेन ते\nअमर्षिताः सुसंक्रुद्धा रणं चक्रुः कथं निशि" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 19, "text": "[स]\nहते घटॊत्कचे राजन कर्णेन निशि राक्षसे\nपरणदत्सु च हृष्टेषु तावकेषु युयुत्सुषु" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 20, "text": "आपतत्सु च वेगेन वध्यमाने बले ऽपि च\nविगाढायां रजन्यां च राजा दैन्यं परं गतः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 21, "text": "अब्रवीच च महाबाहुर भीमसेनं परंतपः\nआवारय महाबाहॊ धार्तराष्ट्रस्य वाहिनीम\nहैडिम्बस्याभिघातेन मॊहॊ माम आविशन महान" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 22, "text": "एवं भीमं समादिश्य सवरथे समुपाविशत\nअश्रुपूर्णमुखॊ राजा निःश्वसंश च पुनः पुनः\nकश्मलं पराविशद घॊरं दृष्ट्वा कर्णस्य विक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 23, "text": "तं तथा वयथितं दृष्ट्वा कृष्णॊ वचनम अब्रवीत\nमा वयथां कुरु कौन्तेय नैतत तवय्य उपपद्यते\nवैक्लव्यं भरतश्रेष्ठ यथा पराकृतपूरुषे" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 24, "text": "उत्तिष्ठ राजन युध्यस्व वह गुर्वीं धुरं विभॊ\nतवयि वैक्लव्यम आपन्नॊ संशयॊ विजये भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 25, "text": "शरुत्वा कृष्णस्य वचनं धर्मराजॊ युधिष्ठिरः\nविमृज्य नेत्रे पाणिभ्यां कृष्णं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 26, "text": "विदिता ते महाबाहॊ धर्माणां परमा गतिः\nबरह्महत्या फलं तस्य यः कृतं नावबुध्यते" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 27, "text": "अस्माकं हि वनस्थानां हैडिम्बेन महात्मना\nबलेनापि सता तेन कृतं साह्यं जनार्दन" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 28, "text": "अस्त्रहेतॊर गतं जञात्वा पाण्डवं शवेतवाहनम\nअसौ कृष्ण महेष्वासः काम्यके माम उपस्थितः\nउषितश च सहास्माभिर यावन नासीद धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 29, "text": "गन्धमादन यात्रायां दुर्गेभ्यश च सम तारिताः\nपाञ्चाली च परिश्रान्ता पृष्ठेनॊढा महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 30, "text": "आरम्भाच चैव युद्धानां यद एष कृतवान परभॊ\nमदर्थं दुष्करं कर्मकृतं तेन महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 31, "text": "सवभावाद या च मे परीतिः सहदेवे जनार्दन\nसैव मे दविगुणा परीती राक्षसेन्द्रे घटॊत्कचे" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 32, "text": "भक्तश च मे महाबाहुः परियॊ ऽसयाहं परियश च मे\nयेन विन्दामि वार्ष्णेय कश्मलं शॊकतापितः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 33, "text": "पश्य सैन्यानि वार्ष्णेय दराव्यमाणानि कौरवैः\nदरॊणकर्णौ च संयत्तौ पश्य युद्धे महारथौ" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 34, "text": "निशीथे पाण्डवं सैन्यम आभ्यां पश्य परमर्दितम\nगजाभ्याम इव मत्ताभ्यां यथा नडवनं महत" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 35, "text": "अनादृत्य बलं बाह्वॊर भीमसेनस्य माधव\nचित्रास्त्रतां च पार्थस्य विक्रमन्ते सम कौरवाः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 36, "text": "एष दरॊणश च कर्णश च राजा चैव सुयॊधनः\nनिहत्य राक्षसं युद्धे हृष्टा नर्दन्ति संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 37, "text": "कथम अस्मासु जीवत्सु तवयि चैव जनार्दन\nहैडिम्बः पराप्तवान मृत्युं सूतपुत्रेण संगतः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 38, "text": "कदर्थी कृत्यनः सर्वान पश्यतः सव्यसाचिनः\nनिहतॊ राक्षसः कृष्ण भैमसेनिर महाबलः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 39, "text": "यदाभिमन्युर निहतॊ धार्तराष्ट्रैर दुरात्मभिः\nनासीत तत्र रणे कृष्ण सव्यसाची महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 40, "text": "निरुद्धाश च वयं सर्वे सैन्धवेन दुरात्मना\nनिमित्तम अभवद दरॊणः सपुत्रस तत्र कर्मणि" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 41, "text": "उपदिष्टॊ वधॊपायः कर्णस्य गुरुणा सवयम\nवयायच्छतश च खड्गेन दविधा खड्गं चकार ह" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 42, "text": "वयसने वर्तमानस्य कृतवर्मा नृशंसवत\nअश्वाञ जघान सहसा तथॊभौ पार्ष्णिसारथी\nतथेतरे महेष्वासाः सौभद्रं युध्य अपातयन" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 43, "text": "अल्पे च कारणे कृष्णे हतॊ गाण्डीवधन्वना\nसैन्धवॊ यादव शरेष्ठ तच च नातिप्रियं मम" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 44, "text": "यदि शत्रुवधे नयाय्यॊ भवेत कर्तुं च पाण्डवैः\nदरॊणकर्णौ रणे पूर्वं हन्तव्याव इति मे मतिः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 45, "text": "एतौ मूलं हि दुःखानाम अस्माकं पुरुषर्षभ\nएतौ रणे समासाद्य पराश्वस्तः सुयॊधनः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 46, "text": "यत्र वध्यॊ भवेद दरॊणः सूतपुत्रश च सानुगः\nतत्रावधीन महाबाहुः सैन्धवं दूरवासिनम" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 47, "text": "अवश्यं तु मया कार्यः सूतपुत्रस्य निग्रहः\nततॊ यास्याम्य अहं वीर सवयं कर्ण जिघांसया\nभीमसेनॊ महाबाहुर दरॊणानीकेन संगतः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 48, "text": "एवम उक्त्वा ययौ तूर्णं तवरमाणॊ युधिष्ठिरः\nस विस्फार्य महच चापं शङ्खं परध्माप्य भैरवम" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 49, "text": "ततॊ रथसहस्रेण गजानां च शतैस तरिभिः\nवाजिभिः पञ्च साहस्रैस तरिसाहस्रैः परभद्रकैः\nवृतः शिखण्डी तवरितॊ राजानं पृष्ठतॊ ऽनवयात" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 50, "text": "ततॊ भेरीः समाजघ्नुः शङ्खान दध्मुश च दंशिताः\nपाञ्चालाः पाण्डवाश चैव युधिष्ठिरपुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 51, "text": "ततॊ ऽबरवीन महाबाहुर वासुदेवॊ धनंजयम\nएष परयाति तवरितॊ करॊधाविष्टॊ युधिष्ठिरः\nजिघांसुः सूतपुत्रस्य तस्यॊपेक्षा न युज्यते" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 52, "text": "एवम उक्त्वा हृषीकेशः शीघ्रम अश्वान अचॊदयत\nदूरं च यात्म राजानम अन्वगच्छज जनार्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 53, "text": "तं दृष्ट्वा सहसा यान्तं सूतपुत्र जिघांसया\nशॊकॊपहतसंकल्पं दह्यमानम इवाग्निना\nअभिगम्याब्रवीद वयासॊ धर्मपुत्रं युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 54, "text": "कर्णम आसाद्य संग्रामे दिष्ट्या जीवति फल्गुनः\nसव्यसाचि वधाकाङ्क्षी शक्तिं रक्षितवान हि सः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 55, "text": "न चागाद वैरथं जिष्णुर दिष्ट्या तं भरतर्षभ\nसृजेतां सपर्धिनाव एतौ दिव्यान्य अस्त्राणि सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 56, "text": "वध्यमानेषु चास्त्रेषु पीडितः सूतनन्दनः\nवासवीं समरे शक्तिं धरुवं मुञ्चेद युधिष्ठिर" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 57, "text": "ततॊ भवेत ते वयसनं घॊरं भरतसत्तम\nदिष्ट्या रक्षॊ हतं युद्धे सूतपुत्रेण मानद" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 58, "text": "वासवीं कारणं कृत्वा कालेनापहतॊ हय असौ\nतवैव कारणाद रक्षॊ निहतं तात संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 59, "text": "मा करुधॊ भरतश्रेष्ठ मा च शॊके मनः कृथाः\nपराणिनाम इह सर्वेषाम एषा निष्ठा युधिष्ठिर" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 60, "text": "भरातृभिः सहितः सर्वैः पार्थिवैश च महात्मभिः\nकौरवान समरे राजन्न अभियुध्यस्व भारत\nपञ्चमे दिवसे चैव पृथिवी ते भविष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 61, "text": "नित्यं च पुरुषव्याघ्र धर्मम एव विचिन्तय\nआनृशंस्यं तपॊ दानं कषमां सत्यं च पाण्डव" }, { "book": 7, "chapter": 158, "shloka": 62, "text": "सेवेथाः परमप्रीतॊ यतॊ धर्मस ततॊ जयः\nइत्य उक्त्वा पाण्डवं वयासत तत्रैवान्तरधीयत" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 1, "text": "[स]\nघटॊत्कचे तु निहते सूतपुत्रेण तां निशाम\nदुःखामर्ष वशं पराप्तॊ धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 2, "text": "दृष्ट्व भीमेन महतीं वार्यमाणां चमूं तव\nधृष्टद्युम्नम उवाचेदं कुम्भयॊनिं निवारय" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 3, "text": "तवं हि दरॊण विनाशाय समुत्पन्नॊ हुताशनात\nस शरः कवची खड्गी धन्वी च परतापनः\nअभिद्रव रणे हृष्टॊ न च ते भीः कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 4, "text": "जनमेजयः शिखण्डी च दौर्मुखिश च यशॊ धनः\nअभिद्रवन्तु संहृष्टाः कुम्भयॊनिं समन्तताः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 5, "text": "नकुलः सहदेवश च दरौपदेयाः परभद्रकाः\nदरुपदश च विराटश च पुत्रभ्रातृसमन्वितौ" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 6, "text": "सात्यकिः केकयाश चैव पाण्डवश च धनंजयः\nअभिद्रवन्तु वेगेन भारद्वाज वधेप्सया" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 7, "text": "तथैव रथिनः सर्वे हस्त्यश्वं यच च किं चन\nपादाताश च रणे दरॊणं परापयन्तु महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 8, "text": "तथाज्ञप्तास तु ते सर्वे पाण्डवेन महात्मना\nअभ्यद्रवन्त वेगेन कुम्भयॊनिं युयुत्सया" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 9, "text": "आगच्छतस तान सहसा सर्वॊद्यॊगेन पाण्डवान\nपरतिजग्राह समरे दरॊणः शस्त्रभृतां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 10, "text": "ततॊ दुर्यॊधनॊ राजा सर्वॊद्यॊगेन पाण्डवान\nअभ्यद्रवत सुसंक्रुद्ध इच्छन दरॊणस्य जीवितम" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 11, "text": "ततः परववृते युद्धं शरान्तवाहन सैनिकम\nपाण्डवानां कुरूणां च गर्जताम इतरेतरम" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 12, "text": "निद्रान्धास ते महाराज परिश्रान्ताश च संयुगे\nनाभ्यपद्यन्त समरे कां चिच चेष्टां महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 13, "text": "तरियामा रजनी चैषा घॊररूपा भयानका\nसहस्रयाम परतिमा बभूव पराणहारिणी\nवध्यतां च तथा तेषां कषतानां च विशेषतः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 14, "text": "अहॊरात्रिः समाजज्ञे निद्रान्धानां विशेषतः\nसर्वे हय आसन निरुत्साहाः कषत्रिया दीनचेतसः\nतव चैव परेषां च गतास्त्रा विगतेषवः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 15, "text": "ते तथा परयन्तश च हरीमन्तश च विशेषतः\nसवधर्मम अनुपश्यन्तॊ न जहुर सवाम अनीकिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 16, "text": "शस्त्राण्य अन्ये समुत्सृज्य निद्रान्धाः शेरते जनाः\nगजेष्व अन्ये रथेष्व अन्ये हयेष्व अन्ये च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 17, "text": "निध्रान्धा नॊ बुबुधिरे कां चिच चेष्टां नराधिपाः\nते ऽनयॊन्यं समरे यॊधाः परेषयन्त यमक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 18, "text": "सवप्नायमानास तव अपरे परान इति विचेतसः\nआत्मानं समरे जघ्नु सवान एव च परान अपि" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 19, "text": "नाना वाचॊ विमुञ्चन्तॊ निद्रान्धास ते महारणे\nयॊद्धव्यम इति तिष्ठन्तॊ निद्रा संसक्तलॊचनाः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 20, "text": "संमर्द्यान्ये रणे के चिन निद्रान्धाश च परस्परम\nजघ्नुः शूरा रणे राजंस तस्मिंस तमसि दारुणे" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 21, "text": "हन्यमानं तथात्मानं परेभ्यॊ बहवॊ जनाः\nनाभ्यजानन्त समरे निद्रया मॊहिता भृशम" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 22, "text": "तेषाम एतादृशीं चेष्टां विज्ञाय पुरुषर्षभः\nउवाच वाक्यं बीभत्सुर उच्चैः संनादयन दिशः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 23, "text": "शरान्ता भवन्तॊ निद्रान्धाः सर्व एव स वासवाः\nतमसा चावृते सैन्ये रजसा बहुलेन च" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 24, "text": "ते यूयं यदि मन्यध्वम उपारमत सैनिकाः\nनिमीलयत चात्रैव रणभूमौ मुहूर्तकम" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 25, "text": "ततॊ विनिद्र विश्रान्ताश चन्द्रमस्य उदिते पुनः\nसंसाधयिष्यथान्यॊन्यं सवर्गाय कुरुपाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 26, "text": "तद वचः सर्वधर्मज्ञा धार्मिकस्य निशम्य ते\nअरॊचयन्त सैन्यानि तथा चान्यॊन्यम अब्रुवन" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 27, "text": "चुक्रुशुः कर्ण कर्णेति राजन दुर्यॊधनेति च\nउपारमत पाण्डूनां विरता हि वरूथिनी" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 28, "text": "तथा विक्रॊशमानस्य फल्गुनस्य ततस ततः\nउपारमत पाण्डूनां सेना तव च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 29, "text": "ताम अस्य वाचं देवाश च ऋषयश च महात्मनः\nसर्वसैन्यानि चाक्षुद्राः परहृष्टाः पत्यपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 30, "text": "तत संपूज्य वचॊ ऽकरूरं सर्वसैन्यानि भारत\nमुहूतम अस्वपन राजञ शरान्तानि भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 31, "text": "सा तु संप्राप्य विश्रामं धवजिनी तव भारत\nसुखम आप्तवती वीरम अर्जुनं परत्यपूजयत" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 32, "text": "तवयि वेदास तथास्त्राणि तवयि बुद्धिपराक्रमौ\nधर्मस तवयि महाबाहॊ दया भूतेषु चानघ" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 33, "text": "यच चाश्वस्तास तवेच्छामः शर्म पार्थ तद अस्तु ते\nमनसश च परियान अर्थान वीर कषिप्रम अवाप्नुहि" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 34, "text": "इति ते तं नरव्याघ्रं परशंसन्तॊ महारथाः\nनिद्रया समवाक्षिप्तास तूष्णीम आसन विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 35, "text": "अश्वपृष्ठेषु चाप्य अन्ये रथनीडेषु चापरे\nगजस्कन्धगताश चान्ये शेरते चापरे कषितौ" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 36, "text": "सायुधाः सगदाश चैव स खड्गाः स परश्वधाः\nस परासकवचाश चान्ये नराः सुप्ताः पृथक पृथक" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 37, "text": "गजास ते पन्नगाभॊगैर हस्तैर भूरेणु रूषितैः\nनिद्रान्धा वसुधां चक्रुर घराणनिःश्वासशीतलाम" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 38, "text": "गजाः शुशुभिरे तत्र निःश्वसन्तॊ महीतले\nविशीर्णा गिरयॊ यद्वन निःश्वसद्भिर महॊरगैः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 39, "text": "समां च विषमां चक्रुः खुराग्रैर विक्षतां महीम\nहयाः काञ्चनयॊक्त्राश च केसरालम्बिभिर युगैः\nसुषुपुस तत्र राजेन्द्र युक्ता वाहेषु सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 40, "text": "तत तथा निद्रया भग्नम अवाचम अस्वपद बलम\nकुशलैर इव विन्यस्तं पटे चित्रम इवाद्भुतम" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 41, "text": "ते कषत्रियाः कुण्डलिनॊ युवानः; परस्परं सायकविक्षताङ्गाः\nकुम्भेषु लीनाः सुषुपुर गजानां; कुचेषु लग्ना इव कामिनीनाम" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 42, "text": "ततः कुमुदनाथेन कामिनी गण्डपाण्डुना\nनेत्रानन्देन चन्द्रेण माहेन्द्री दिग अलंकृता" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 43, "text": "ततॊ मुहूर्ताद भगवान पुरस्ताच छशलक्षणः\nअरुणं दर्शयाम आस गरसञ जयॊतिः परभं परभुः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 44, "text": "अरुणस्य तु तस्यानु जातरूपसमप्रभम\nरश्मिजालं महच चन्द्रॊ मन्दं मन्दम अवासृजत" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 45, "text": "उत्सारयन्तः परभया तमस ते चन्द्ररश्मयः\nपर्यगच्छञ शनैः सर्वा दिशः खं च कषितिं तथा" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 46, "text": "ततॊ मुहूर्ताद भुवनं जयॊतिर भूतम इवाभवत\nअप्रख्यम अप्रकाशं च जगामाशु तमस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 47, "text": "परतिप्रकाशिते लॊके दिवा भूते निशाकरे\nविचेरुर न विचेरुश च राजन नक्तंचरास ततः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 48, "text": "बॊध्यमानं तु तत सैन्यं राजंश चन्द्रस्य रश्मिभिः\nबुबुधे शतपत्राणां वनं महद इवाम्भसि" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 49, "text": "यथा चन्द्रॊदयॊद्भूतः कषुभितः सागरॊ भवेत\nतथा चन्द्रॊदयॊद्भूतः स बभूव बलार्णवः" }, { "book": 7, "chapter": 159, "shloka": 50, "text": "ततः परववृते युद्धं पुनर एव विशां पते\nलॊके लॊकविनाशाय परं लॊकम अभीप्सताम" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 1, "text": "[स]\nततॊ दुर्यॊधनॊ दरॊणम अभिगम्येदम अब्रवीत\nअमर्षवशम आपन्नॊ जनयन हर्षतेजसी" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 2, "text": "न मर्षणीयाः संग्रामे विश्रमन्तः शरमान्विताः\nसपत्ना गलान मनसॊ लब्धलक्ष्या विशेषतः" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 3, "text": "तत तु मर्षितम अस्माभिर भवतः परियकाम्यया\nत एते परिविश्रान्ताः पाण्डवा बलवत्तराः" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 4, "text": "सर्वथा परिहीनाः सम तेजसा च बलेन च\nभवता पाल्यमानास ते विवर्धन्ते पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 5, "text": "दिव्यान्य अस्त्राणि सर्वाणि बरह्मास्त्रादीनि यान्य अपि\nतानि सर्वाणि तिष्ठन्ति भवत्य एव विशेषतः" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 6, "text": "न पाण्डवेया न वयं नान्ये लॊके धनुर्धराः\nयुध्यमानस्य ते तुल्याः सत्यम एतद बरवीमि ते" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 7, "text": "स सुरासुरगन्धर्वान इमाँल लॊकान दविजॊत्तम\nसर्वास्त्रविद भवान हन्याद दिव्यैर अस्त्रैर न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 8, "text": "स भवान मर्षयत्य एनांस तवत्तॊ भीतान विशेषतः\nशिष्यत्वं वा पुरस्कृत्य मम वा मन्दभाग्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 9, "text": "एवम उद्धर्षितॊ दरॊणः कॊपितश चात्मजेन ते\nस मन्युर अब्रवीद राजन दुर्यॊधनम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 10, "text": "सथविरः सन परं शक्त्या घटे दुर्यॊधनाहवे\nअतः परं मया कार्यं कषुद्रं विजयगृद्धिना\nअनस्त्रविद अयं सर्वॊ हन्तव्यॊ ऽसत्रविदा जनः" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 11, "text": "यद भवान मन्यते चापि शुभं वा यदि वाशुभम\nतद वै कर्तास्मि कौरव्य वचनात तव नान्यथा" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 12, "text": "निहत्य सर्वपाञ्चालान युद्धे कृत्वा पराक्रमम\nविमॊक्ष्ये कवचं राजन सत्येनायुधम आलभे" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 13, "text": "मन्यसे यच च कौन्तेयम अर्जुनं शरान्तम आहवे\nतस्य वीर्यं महाबाहॊ शृणु सत्येन कौरव" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 14, "text": "तं न देवा न गन्धर्वा न यक्षा न च राक्षसाः\nउत्सहन्ते रणे सॊढुं कुपितं सव्यसाचिनम" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 15, "text": "खाण्डवे येन भगवान परत्युद्यातः सुरेश्वरः\nसायकैर वारितश चापि वर्षमाणॊ महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 16, "text": "यक्षा नागास तथा दैत्या ये चान्ये बलगर्विताः\nनिहताः पुरुषेन्द्रेण तच चापि विदितं तव" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 17, "text": "गन्धर्वा घॊषयात्रायां चित्रसेनादयॊ जिताः\nयूयं तैर हरियमाणाश च मॊक्षिता दृढधन्विना" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 18, "text": "निवातकवचाश चापि देवानां शत्रवस तथा\nसुरैर अवध्याः संग्रामे तेन वीरेण निर्जिताः" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 19, "text": "दानवानां सहस्राणि हिरण्यपुरवासिनाम\nविजिग्ये पुरुषव्याघ्रः स शक्यॊ मानुषैः कथम" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 20, "text": "परत्यक्षं चैव ते सर्वं यथाबलम इदं तव\nकषपितं पाण्डुपुत्रेण चेष्टतां नॊ विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 21, "text": "तं तथाभिप्रशंसन्तम अर्जुनं कुपितस तदा\nदरॊणं तव सुतॊ राजन पुनर एवेदम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 22, "text": "अहं दुःशासनः कर्णः शकुनिर मातुलश च मे\nहनिष्यामॊ ऽरजुनं संख्ये दवैधी कृत्याद्य भारतीम" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 23, "text": "तस्य तद वचनं शरुत्वा भारद्वाजॊ हसन्न इव\nअन्ववर्तत राजानं सवस्ति ते ऽसत्व इति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 24, "text": "कॊ हि गाण्डीवधन्वानं जवलन्तम इव तेजसा\nअक्षयं कषपयेत कश चित कषत्रियः कषत्रियर्षभम" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 25, "text": "तं न वित्तपतिर नेन्द्रॊ न यमॊ न जलेश्वरः\nनासुरॊरग रक्षांसि कषपयेयुः सहायुधम" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 26, "text": "मूढास तव एतानि भाषन्ते यानीमान्य आत्थ भारत\nयुद्धे हय अर्जुनम आसाद्य सवस्तिमान कॊ वरजेद गृहान" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 27, "text": "तवं तु सर्वातिशङ्कित्वान निष्ठुरः पापनिश्चयः\nशरेयसस तवद्धिते युक्तांस तत तद वक्तुम इहेच्छसि" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 28, "text": "गच्छ तवम अपि कौन्तेयम आत्मार्थेभ्यॊ हि माचिरम\nतवम अप्य आशंससे यॊद्धुं कुलजः कषत्रियॊ हय असि" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 29, "text": "इमान किं पार्थिवान सर्वान घातयिष्यस्य अनागसः\nतवम अस्य मूलं वैरस्य तस्माद आसादयार्जुनम" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 30, "text": "एष ते मातुलः पराज्ञः कषत्रधर्मम अनुव्रतः\nदूर्द्यूत देवी गान्धारिः परयात्व अर्जुनम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 31, "text": "एषॊ ऽकषकुशलॊ जिह्मॊ दयूतकृत कितवः शठः\nदेविता निकृतिप्रज्ञॊ युधि जेष्यति पाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 32, "text": "तवया कथितम अत्यन्तं कर्णेन सह हृष्टवत\nअसकृच छून्यवन मॊहाद घृतराष्ट्रस्य शृण्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 33, "text": "अहं च तात कर्णश च भराता दुःशासनश च मे\nपाण्डुपुत्रान हनिष्यामः सहिताः समरे तरयः" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 34, "text": "इति ते कत्थमानस्य शरुतं संसदि संसदि\nअनुतिष्ठ परतिज्ञां तां सत्यवाग भव तैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 35, "text": "एष ते पाण्डवः शत्रुर अविषह्यॊ ऽगरतः सथितः\nकषत्रधर्मम अवेक्षस्व शलाघ्यस तव वधॊ जयात" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 36, "text": "दत्तं भुक्तम अधीतं च पराप्तम ऐश्वर्यम ईप्सितम\nकृतकृत्यॊ ऽनृणश चासि मा भैर युध्यस्व पाण्डवम" }, { "book": 7, "chapter": 160, "shloka": 37, "text": "इत्य उक्त्वा समरे दरॊणॊ नयवर्तत यतः परे\nदवैधी कृत्यततः सेनां युद्धं समभवत तदा" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 1, "text": "[स]\nतरिभागमात्रशेषायां रात्र्यां युद्धम अवर्तत\nकुरूणां पाण्डवानां च संहृष्टानां विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 2, "text": "अथ चन्द्रप्रभां मुष्णन्न आदियस्य पुरःसरः\nअरुणॊ ऽभयुदयां चक्रे ताम्री कुर्वन्न इवाम्बरम" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 3, "text": "ततॊ दवैधी कृते सैन्ये दरॊणः सॊमक पाण्डवान\nअभ्यद्रवत सपाञ्चालान दुर्यॊधन पुरॊगमः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 4, "text": "दवैधी भूतान कुरून दृष्ट्वा माधवॊ ऽरजुनम अब्रवीत\nसपत्नान सव्यतः कुर्मि सव्यसाचिन्न इमान कुरून" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 5, "text": "स माधवम अनुज्ञाय कुरुष्वेति धनंजयः\nदरॊणकर्णौ महेष्वासौ सव्यतः पर्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 6, "text": "अभिप्रायं तु कृष्णस्य जञात्वा परपुरंजयः\nआजिशीर्ष गतं दृष्ट्वा भीमसेनं समासदत" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 7, "text": "[भम]\nअर्जुनार्जुन बीभत्सॊ शृणु मे तत्त्वतॊ वचः\nयदर्थं कषत्रिया सूते तस्य कालॊ ऽयम आगतः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 8, "text": "अस्मिंश चेद आगतॊ काले शरेयॊ न परतिपत्स्यसे\nअसंभावित रूपः सन्न आनृशंस्यं करिष्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 9, "text": "सत्यश्री धर्मयशसां वीर्येणानृण्यम आप्नुहि\nभिन्ध्य अनीकं युधां शरेष्ठ सव्यसाचिन्न इमान कुरु" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 10, "text": "[स]\nस सव्यसाची भीमेन चॊदितः केशवेन च\nकर्ण दरॊणाव अतिक्रम्य समन्तात पर्यवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 11, "text": "तम आजिशीर्षम आयान्तं दहन्तं कषत्रियर्षभान\nपराक्रान्तं पराक्रम्य यतन्तः कषत्रियर्षभाः\nनाशक्नुवन वारयितुं वर्धमानम इवानलम" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 12, "text": "अथ दुर्यॊधनः कर्णः शकुनिश चापि सौबलः\nअभ्यवर्षञ शरव्रातैः कुन्तीपुत्रं धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 13, "text": "तेषाम अस्त्राणि सर्वेषाम उत्तमास्त्रविदां वरः\nकदर्थी कृत्यराजेन्द्र शरवर्षैर अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 14, "text": "अस्त्रैर अस्त्राणि संवार्य लघुहस्तॊ धनंजयः\nसर्वान अविध्यन निशितैर दशभिर दशभिः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 15, "text": "उद्धूता रजसॊ वृष्टिं शरवृष्टिस तथैव च\nतमश च घॊरं शब्दश च तदा समभवन महान" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 16, "text": "न दयौर न भूमिर न दिशः पराज्ञायन्त तथागते\nसैन्येन रजसा मूढं सर्वम अन्धम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 17, "text": "नैव ते न वयं राजन परज्ञासिष्म परस्परम\nउद्देशेन हि तेन सम समयुध्यन्त पार्थिवाः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 18, "text": "विरथा रथिनॊ राजन समासाद्य परस्परम\nकेषेशु समसज्जन्त कवचेषु भुजेषु च" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 19, "text": "हताश्वा हतसूताश च निश्चेष्टा रथिनस तदा\nजीवन्त इव तत्र सम वयदृश्यन्त भयार्दिताः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 20, "text": "हतान गजान समाश्लिष्य पर्वतान इव वाजिनः\nगतसत्त्वा वयदृश्यन्त तथैव सह सादिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 21, "text": "ततस तव अभ्यवसृत्यैव संग्रामाद उत्तरां दिशम\nअतिष्ठद आहवे दरॊणॊ विधूम इव पावकः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 22, "text": "तम आजिशीर्षाद एकान्तम अपक्रान्तं निशाम्य तु\nसमकम्पन्त सैन्यानि पाण्डवानां विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 23, "text": "भराजमानं शरिया युक्तं जवलन्तम इव तेजसा\nदरॊणं दृष्ट्वारयस तरेसुश चेलुर मम्लुश च मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 24, "text": "आह्वयन्तं परानीकं परभिन्नम इव वारणम\nनैनं शशंसिरे जेतुं दानवा वासवं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 25, "text": "के चिद आसन निरुत्साहाः के चित करुद्धा मनस्विनः\nविस्त्मिताश चाभवन के चित के चिद आसन्न अमर्षिताः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 26, "text": "हस्तैर हस्ताग्रम अपरे परत्यपिंषन नराधिपाः\nअपरे दशनैर ओष्ठान अदशन करॊधमूर्छिताः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 27, "text": "वयाक्षिपन्न आयुधान अन्ये ममृदुश चापरे भुजान\nअन्ये चान्वपतन दरॊणं तयक्तात्मानॊ महौजसः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 28, "text": "पाञ्चालास तु विशेषेण दरॊण सायकपीडिताः\nसमसज्जन्त राजेन्द्र समरे भृशवेदनाः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 29, "text": "ततॊ विराटद्रुपदौ दरॊणं परतिययू रणे\nतथा चरन्तं संग्रामे भृशं समरदुर्जयम" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 30, "text": "दरुपदस्य ततः पौत्रास तरय एव विशां पते\nचेदयश च महेष्वासा दरॊणम एवाभ्ययुर युधि" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 31, "text": "तेषां दरुपद पौत्राणां तरयाणां निशितैः शरैः\nतरिभिर दरॊणॊ ऽहरत पराणांस ते हता नयपतन भुवि" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 32, "text": "ततॊ दरॊणॊ ऽजयद युद्धे चेदिकेकयसृञ्जयान\nमत्स्यांश चैवाजयत सर्वान भारद्वाजॊ महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 33, "text": "ततस तु दरुपदः करॊधाच छरवर्षम अवाकिरत\nदरॊणं परति महाराज विराटश चैव संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 34, "text": "ततॊ दरॊणः सुपीताभ्यां भल्लाभ्याम अरिमर्दनः\nदरुपदं च विराटं च परैषीद वैवस्तवक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 35, "text": "हते विराटे दरुपदे केकयेषु तथैव च\nतथैव चेदिमत्स्येषु पाञ्चालेषु तथैव च" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 36, "text": "हतेषु तरिषु वीरेषु दरुपदस्य च नप्तृषु\nदरॊणस्य कर्म तद दृष्ट्वा कॊपदुःखसमन्वितः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 37, "text": "शशाप रथिनां मध्ये धृष्टद्युम्नॊ महामनाः\nइष्टापूर्तात तथा कषात्राद बराह्मण्याच च स नश्यतु\nदरॊणॊ यस्याद्य मुच्येत यॊ वा दरॊणात पराङ्मुखः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 38, "text": "इति तेषां परतिश्रुत्य मध्ये सर्वधनुष्मताम\nआयाद दरॊणं सहानीकः पाञ्चाल्यः परवीरहा\nपाञ्चालास तव एकतॊ दरॊणम अभ्यघ्नन पाण्डवान यतः" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 39, "text": "दुर्यॊधनश च कर्णश च शकुनिश चापि सौबलः\nसॊदर्याश च यथामुख्यास ते ऽरक्षन दरॊणम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 40, "text": "रक्ष्यमाणं तथा दरॊणं समरे तैर महात्मभिः\nयतमानापि पाञ्चाला न शेकुः परतिवीक्षितुम" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 41, "text": "तत्राक्रुध्यद भीमसेनॊ धृष्टद्युम्नस्य मारिष\nस एनं वाग्भिर उग्राभिस ततक्ष पुरुषर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 42, "text": "दरुपदस्य कुले जातः सर्वास्त्रेष्व अस्त्रवित्तमः\nकः कषत्रियॊ मन्यमानः परेक्षेतारिम अवस्थितम" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 43, "text": "पितृपुत्र वधं पराप्य पुमान कः परिहापयेत\nविशेषतस तु शपथं शपित्वा राजसंसदि" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 44, "text": "एष वैश्वानर इव समिद्धः सवेन तेजसा\nशरचापेन्धनॊ दरॊणः कषत्रं दहति तेजसा" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 45, "text": "पुरा करॊति निःशेषां पाण्डवानाम अनीकिनीम\nसथिताः पश्यत मे कर्म दरॊणम एव वरजाम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 46, "text": "इत्य उक्त्वा पराविशत करुद्धॊ दरॊणानीकं वृकॊदरः\nदृढैः पूर्णायतॊत्सृष्टैर दरावयंस तव वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 47, "text": "धृष्टद्युम्नॊ ऽपि पाञ्चाल्यः परविश्य महतीं चमूम\nआससाद रणे दरॊणं तदासीत तुमुलं महत" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 48, "text": "नैव नस तादृशं युद्धं दृष्टपूर्वं न च शरुतम\nयथा सूर्यॊदये राजन समुत्पिञ्जॊ ऽभवन महान" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 49, "text": "संसक्तानि वयदृश्यन्त रथवृन्दानि मारिष\nहतानि च विकीर्णानि शरीराणि शरीरिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 50, "text": "के चिद अन्यत्र गच्छन्तः पथि चान्यैर उपद्रुताः\nविमुखाः पृष्ठतश चान्ये ताड्यन्ते पार्थिवॊ ऽपरे" }, { "book": 7, "chapter": 161, "shloka": 51, "text": "तथा संसक्तयुद्धं तद अभवद भृशदारुणम\nअतः संध्यागतः सूर्यः कषणेन समपद्यत" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 1, "text": "[स]\nते तथैव महाराज दंशिता रणमूर्धनि\nसंध्यागतं सहस्रांशुम आदित्यम उपतस्थिरे" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 2, "text": "उदिते तु सहस्रांशौ तप्तकाञ्चनसप्रभे\nपरकाशितेषु लॊकेषु पुनर युद्धम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 3, "text": "दवंद्वानि यानि तत्रासन संसक्तानि पुरॊदयात\nतान्य एवाभ्युदिते सूर्ये समसज्जन्त भारत" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 4, "text": "रथैर हया हयैर नागाः पादाताश चापि कुञ्जरैः\nहया हयैः समाजग्मुः पादाताश च पदातिभिः\nसंसक्ताश च वियुक्ताश च यॊधाः संन्यपतन रणे" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 5, "text": "ते रात्रौ कृतकर्माणः शरान्ताः सूर्यस्य तेजसा\nकषुत्पिपासापरीताङ्गा विसंज्ञा बहवॊ ऽभवन" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 6, "text": "शङ्खभेरि मृदङ्गानां कुञ्जराणां च गर्जताम\nविस्फारित विकृष्टानां कार्मुकाणां च कूजताम" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 7, "text": "शब्दः समभवद राजन दिविस्पृग भरतर्षभ\nदरवतां च पदातीनां शस्त्राणां विनिपात्यताम" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 8, "text": "हयानां हेषतां चैव रथानां च निवर्तताम\nकरॊशतां गर्जतां चैव तदासीत तुमुलं महत" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 9, "text": "विवृद्धस तुमुलः शब्दॊ दयाम अगच्छन महास्वनः\nनानायुध निकृत्तानां चेष्टताम आतुरः सवनः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 10, "text": "भूमाव अश्रूयत महांस तदासीत कृपणं महत\nपततां पतितानां च पत्त्यश्वरथहस्तिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 11, "text": "तेषु सर्वेष्व अनीकेषु वयतिषक्तेष्व अनेकशः\nसवे सवाञ जघ्नुः परे सवांश च सवे परांश च परान परे" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 12, "text": "वीरबाहुविसृष्टाश च यॊधेषु च गजेषु च\nअसयः परत्यदृश्यन्त वाससां नेजनेष्व इव" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 13, "text": "उद्यतप्रतिपिष्टानां खड्गानां वीरबाहुभिः\nस एव शब्दस तद रूपॊ वाससां निज्यताम इव" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 14, "text": "अर्धासिभिस तथा खड्गैस तॊमरैः सपरश्वधैः\nनिकृष्ट युद्धं संसक्तं महद आसीत सुदारुणम" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 15, "text": "गजाश कायप्रभवां नरदेव परवाहिनीम\nशस्त्रमत्स्य सुसंपूर्णां मांसशॊणितकर्दमाम" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 16, "text": "आर्तनादस्वनवतीं पताकावस्त्रफेनिलाम\nनदीं परावर्तयन वीराः परलॊकप्रवाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 17, "text": "शरशक्त्यर्दिताः कलान्ता रात्रिमूढाल्प चेतसः\nविष्टभ्य सर्ग गात्राणि वयतिष्ठन गजवाजिनः\nसंशुक्ष्क वदना वीराः शिरॊभिश चारुकुण्डलैः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 18, "text": "युद्धॊपकरणैश चान्यैर अत्र तत्र परकाशितैः\nकरव्यादसंघैर आकीर्णं मृतैर अर्धमृतैर अपि\nनासीद रथपथस तत्र सर्वम आयॊधनं परति" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 19, "text": "मज्जत्सु चक्रेषु रथान सत्त्वम आस्थाय वाजिनः\nकथं चिद अवहञ शरान्ता वेपमानाः शरार्दिताः\nकुलसत्त्वबलॊपेता वाजिनॊ वारणॊपमाः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 20, "text": "विह्वलं तत समुद्भ्रान्तं स भयं भारतातुरम\nबलम आसीत तदा सर्वम ऋते दरॊणार्जुनाव उभौ" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 21, "text": "ताव एवास्तां निलयनं ताव आर्तायनम एव च\nताव एवान्ये समासाद्य जग्मुर वैवस्तवक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 22, "text": "आविघ्नम अभवत सर्वं कौरवाणां महद बलम\nपाञ्चालानां च संसक्तं न पराज्ञायत किं चन" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 23, "text": "अन्तकाक्रीड सदृशे भीरूणां भयवर्धने\nपृथिव्यां राजवंशानाम उत्थिते महति कषये" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 24, "text": "न तत्र कर्णं न दरॊणं नार्जुनं न युधिष्ठिरम\nन भीमसेनं न यमौ न पाञ्चाल्यं न सात्यकिम" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 25, "text": "न च दुःशासनं दरौणिं न दुर्यॊधन सौबलौ\nन कृपं मद्रराजं वा कृतवर्माणम एव च" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 26, "text": "न चान्यान नैव चात्मानं न कषितिं न दिशस तथा\nपश्याम राजन संसक्तान सैन्येन रजसावृतान" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 27, "text": "संभ्रान्ते तुमुले घॊरे रजॊ मेधे समुत्थिते\nदवितीयाम इव संप्राप्ताम अमन्यन्त निशां तदा" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 28, "text": "न जञायन्ते कौरवेया न पाञ्चाला न पाण्डवाः\nन दिशॊ न दिवं नॊर्वीं न समं विषमं तथा" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 29, "text": "हस्तसंस्पर्शम आपन्नान परान वाप्य अथ वा सवकान\nनयपातयंस तदा युद्धे नराः सम विजयैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 30, "text": "उद्धूतत्वात तु रजसः परसेकाच छॊणितस्य च\nपरशशाम रजॊ भौमं शीघ्रत्वाद अनिलस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 31, "text": "तत्र नागा हया यॊधा रथिनॊ ऽथ पदातयः\nपारिजात वनानीव वयरॊचन रुधिरॊक्षिताः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 32, "text": "ततॊ दुर्यॊधनः कर्णॊ दरॊणॊ दुःशासनस तथा\nपाण्डवैः समसज्जन्त चतुर्भिश चतुरॊ रथाः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 33, "text": "दुर्यॊधनः सह भरात्रा यमाभ्यां समसज्जत\nवृकॊदरेण राधेयॊ भारद्वाजेन चार्जुनः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 34, "text": "तद घॊरं महद आश्चर्यं सर्वे परैक्षन समन्ततः\nरथर्षभाणाम उग्राणां संनिपातम अमानुषम" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 35, "text": "रथमार्गैर विचित्रैश च विचित्ररथसंकुलम\nअपश्यन रथिनॊ युद्धं विचित्रं चित्रयॊधिनाम" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 36, "text": "यतमानाः पराक्रान्ताः परस्परजिगीषवः\nजीमूता इव घर्मान्ते शरवर्षैर अवाकिरन" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 37, "text": "ते रथान सूर्यसंकाशान आस्थिताः पुरुषर्षभाः\nअशॊभन्त यथा मेघाः शारदाः समुपस्थिताः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 38, "text": "सपर्धिनस ते महेष्वासाः कृतयत्ना धनुर्धराः\nअभ्यगच्छंस तथान्यॊन्यं मत्ता गजवृषा इव" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 39, "text": "न नूनं देहभेदॊ ऽसति काले तस्मिन समागते\nयत्र सर्वे न युगपद वयशीर्यन्त महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 40, "text": "बाहुभिश चरणैश छिन्नैः शिरॊभिश चारुकुण्डलैः\nकार्मुकैर विशिखैः परासैः खड्गैः परशु पट्टिशैः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 41, "text": "नालीकक्षुर नाराचैर नखरैः शक्तितॊमरैः\nअन्यैश च विविधाकारैर धौतैः परहरणॊत्तमैः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 42, "text": "चित्रैश च विविधाकारैः शरीरावरणैर अपि\nविचित्रैश च रथैर भग्नैर हतैश च गजवाजिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 43, "text": "शून्यैश च नगराकारैर हतयॊधध्वजै रथैः\nअमनुष्यैर हयैर तरस्तैः कृष्यमाणैस ततस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 44, "text": "वातायमानैर असकृद धतवीरैर अलंकृतैः\nवयजनैः कङ्कटैश चैव धवजैश च विनिपातितैः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 45, "text": "छत्रैर आभरणैर वस्त्रैर माल्यैश च सुसुगन्धिभिः\nहारैः किरीटैर मुकुटैर उष्णीषैः किङ्किणी गणैः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 46, "text": "उरस्यैर मणिभिर निष्कैश चूडामणिभिर एव च\nआसीद आयॊधनं तत्र नभस तारागणैर इव" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 47, "text": "ततॊ दुर्यॊधनस्यासीन नकुलेन समागमः\nअमर्षितेन करुद्धस्य करुद्धेनामर्षितस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 48, "text": "अपसव्यं चकाराथ माद्रीपुत्रस तवात्मजम\nकिरञ शरशतैर हृष्टस तत्र नादॊ महान अभूत" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 49, "text": "अपसव्यं कृतः संख्ये भरातृव्येनात्यमर्षिणा\nसॊ ऽमर्षितस तम अप्य आजौ परतिचक्रे ऽपसव्यतः" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 50, "text": "ततः परतिचिकीर्षन्तम अपसव्यं तु ते सुतम\nनयवारयत तेजस्वी नकुलश चित्रमार्गवित" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 51, "text": "सर्वतॊ विनिवार्यैनं शरजालेन पीडयन\nविमुखं नकुलश चक्रे तत सैन्याः समपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 162, "shloka": 52, "text": "तिष्ठ तिष्ठेति नकुलॊ बभाषे तनयं तव\nसंस्मृत्य सर्वदुःखानि तव दुर्मन्त्रितेन च" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 1, "text": "[स]\nततॊ दुःशासनः करुद्धः सहदेवम उपाद्रवत\nरथवेगेन तीव्रेण कम्पयन्न इव मेदिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 2, "text": "तस्यापतत एवाशु भल्लेनामित्रकर्शनः\nमाद्री सुतः शिरॊ यन्तुः स शिरस तराणम अच्छिनत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 3, "text": "नैनं दुःशासनः सूतं नापि कश चन सैनिकः\nहृतॊतमाग्नम आशुत्वात सहसेवेन बुद्धवान" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 4, "text": "यदा तव अस्मगृहीतत्वात परयान्त्य अश्वा यथासुखम\nततॊ दुःशासनः सूतं बुद्धवान गतचेतसम" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 5, "text": "सहयान संनिगृह्याजौ सवयं हयविशारदः\nयुयुधे रथिनां शरेष्ठश चित्रं लघु च सुष्ठु च" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 6, "text": "तद अस्यापूजयन कर्म सवे परे चैव संयुगे\nहतसूत रथेनाजौ वयचरद यद अभीतवत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 7, "text": "सहदेवस तु तान अश्वांस तीक्ष्णैर बाणैर अवाकिरत\nपीड्यमानाः शरैश चाशु पराद्रवंस ते ततस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 8, "text": "स रश्मिशु विषक्तत्वाद उत्ससर्ज शरासनम\nधनुषा कर्म कुर्वंस तु रश्मीन स पुनर उत्सृजत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 9, "text": "छिद्रेषु तेषु तं बाणैर माद्रीपुत्रॊ ऽभयवाकिरत\nपरीप्संस तवत्सुतं कर्णस तदन्तरम अवापतत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 10, "text": "वृकॊदरॊ ऽतः कर्णं तरिभिर भल्लैः समाहितैः\nआकर्णपूर्णैर अभ्यघ्नन बाह्वॊर उरसि चानदत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 11, "text": "संन्यवर्तत तं कर्णः संघट्टित इवॊरगः\nतद अभूत तुमुलं युद्धं भीम राधेययॊर तदा" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 12, "text": "तौ वृषाव इव संक्रुद्धौ विवृत्तनयनाव उभौ\nवेगेन महतान्यॊन्यं संरब्धाव अभिपेततुः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 13, "text": "अभिसंश्लिष्टयॊस तत्र तयॊर आहवशौण्डयॊः\nअभिन्न शरपातत्वाद गया युद्धम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 14, "text": "गदया भीमसेनस तु कर्णस्य रथकूबरम\nबिभेदाशु तदा राजंस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 15, "text": "ततॊ भीमस्य राधेयॊ गदाम आदाय वीर्यवान\nअवासृजद रथे तां तु बिभेद गदया गदाम" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 16, "text": "ततॊ भीमः पुनर गुर्वीं चिक्षेपाधिरथेर गदाम\nतां शरैर दशभिः कर्णः सुपुङ्खैः सुसमाहितैः\nपरत्यविध्यत पुनश चान्यैः सा भीमं पुनर आव्रजत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 17, "text": "तस्याः परतिनिपातेन भीमस्य विपुलॊ धवजः\nपपात सारथिश चास्य मुमॊह गदया हतः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 18, "text": "स कर्णे सायकान अष्टौ वयसृजत करॊधमूर्छितः\nधवजे शरासने चैव शरावापे च भारत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 19, "text": "ततः पुनस तु राधेयॊ हयान अस्य रथेषुभिः\nऋष्यवर्णाञ जघानाशु तथॊभौ पार्ष्णिसारथी" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 20, "text": "स विपन्नरथॊ भीमॊ नकुलस्याप्लुतॊ रथम\nहरिर यथा गिरेः शृङ्गं समाक्रामद अरिंदमः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 21, "text": "तथा दरॊणार्जुनौ चित्रम अयुध्येतां महारथौ\nआचार्य शिष्यौ राजेन्द्र कृतप्रहरणौ युधि" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 22, "text": "लघु संधानयॊगाभ्यां रथयॊश च रणेन च\nमॊहयन्तौ मनुष्याणां चक्षूंषि च मनांसि च" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 23, "text": "उपारमन्त ते सर्वे यॊद्धा अस्माकं परे तथा\nअदृष्टपूर्वं पश्यन्तस तद युद्धं गुरु शिष्ययॊः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 24, "text": "विचित्रान पृतना मध्ये रथमार्गान उदीर्यतः\nअन्यॊन्यम अपसव्यं च कर्तुं वीरौ तदैषितः\nपराक्रमं तयॊर यॊधा ददृशुस तं सुविस्मिताः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 25, "text": "तयॊः समभवद युद्धं दरॊण पाण्डवयॊर महत\nआमिषार्थं महाराज गगने शयेनयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 26, "text": "यद यच चकार दरॊणस तु कुन्तीपुत्र जिगीषया\nतत तत परतिजघानाशु परहसंस तस्य पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 27, "text": "यदा दरॊणॊ न शक्नॊति पाण्डवस्य विशेषणे\nततः परादुश्चकारास्त्रम अस्त्रमार्ग विशारदः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 28, "text": "ऐन्द्रं पाशुपतं तवाष्ट्रं वायव्यम अथ वारुणम\nमुक्तं मुक्तं दरॊण चापात तज जघान धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 29, "text": "अस्त्राण्य अस्त्रैर यदा तस्य विधिवद धन्ति पाण्डवः\nततॊ ऽसत्रैः परमैर दिव्यैर दरॊणः पार्थम अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 30, "text": "यद यद अस्त्रं स पार्थाय परयुङ्क्ते विजिगीषया\nतस्यास्त्रस्य विघातार्थं तत तत स कुरुते ऽरजुनः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 31, "text": "स वध्यमानेष्व अस्त्रेषु दिव्येष्व अपि यथाविधि\nअर्जुनेनार्जुनं दरॊणॊ मनसैवाभ्यपूजयत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 32, "text": "मेने चात्मानम अधिकं पृथिव्याम अपि भारत\nतेन शिष्येण सर्वेभ्यः शस्त्रविद्भ्यः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 33, "text": "वार्यमाणस तु पार्थेन तथा मध्ये महात्मनाम\nयतमानॊ ऽरजुनं परीत्या परत्यवारयद उत्स्मयन" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 34, "text": "ततॊ ऽनतरिक्षे देवाश च गन्धर्वाश च सहस्रशः\nऋषयः सिद्धसंघाश च वयतिष्ठन्त दिदृक्षया" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 35, "text": "तद अप्सरॊभिर आकीर्णं यक्षराक्षस संकुलम\nशरीमद आकाशम अभवद भूयॊ मेघाकुलं यथा" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 36, "text": "तत्र समान्तर्हिता वाचॊ वयचरन्त पुनः पुनः\nदरॊणस्य सतवसंयुक्ताः पार्थस्य च महात्मनः\nविसृज्यमानेष्व अस्त्रेषु जवालयत्सु दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 37, "text": "नैवेदं मानुषं युद्धं नासुरं न च राक्षसम\nन दैवं न च गान्धर्वं बराह्मं धरुवम इदं परम\nविचित्रम इदम आश्चर्यं न नॊ दृष्टं न च शरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 38, "text": "अति पाण्डवम आचार्यॊ दरॊणं चाप्य अति पाण्डवः\nनानयॊर अन्तरं दरष्टुं शक्यम अस्त्रेण केन चित" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 39, "text": "यदि रुद्रॊ दविधाकृत्ययुध्येतात्मानम आत्मना\nतत्र शक्यॊपमा कर्तुम अन्यत्र तु न विद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 40, "text": "जञानम एकस्थम आचार्ये जञानं यॊगश च पाण्डवे\nशौर्यम एकस्थम आचार्ये बलं शौर्यं च पाण्डवे" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 41, "text": "नेमौ शक्यौ महेष्वासौ रणे कषेपयितुं परैः\nइच्छमानौ पुनर इमौ हन्येतां सामरं जगत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 42, "text": "इत्य अब्रुवन महाराज दृष्ट्वा तौ पुरुषर्षभौ\nअन्तर्हितानि भूतानि परकाशानि च संघशः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 43, "text": "ततॊ दरॊणॊ बराह्मम अस्त्रं परादुश्चक्रे महामतिः\nसंतापयन रणे पार्थं भूतान्य अन्तर्हितानि च" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 44, "text": "ततश चचाल पृथिवी स पर्वत वनद्रुमा\nववौ च विषमॊ वायुः सागराश चापि चुक्षुभुः" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 45, "text": "ततस तरासॊ महान आसीत कुरुपाण्डवसेनयॊः\nसर्वेषां चैव भूतानाम उद्यते ऽसत्रे महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 46, "text": "ततः पार्थॊ ऽपय असंभ्रान्तस तद अस्त्रं परतिजघ्निवान\nबरह्मास्त्रेणैव राजेन्द्र ततः सर्वम अशीशमत" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 47, "text": "यदा न गम्यते पारं तयॊर अन्यतरस्य वा\nततः संकुलयुद्धेन तद युद्धं वयकुली कृतम" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 48, "text": "नाज्ञायत ततः किं चित पुनर एव विशां पते\nपरवृत्ते तुमुले युद्धे दरॊण पाण्डवयॊर मृधे" }, { "book": 7, "chapter": 163, "shloka": 49, "text": "शरजालैः समाकीर्णे मेघजालैर इवाम्बरे\nन सम संपतते कश चिद अन्तरिक्षचरस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 1, "text": "[स]\nतस्मिंस तथा वर्तमाने नराश्वगजसंक्षये\nदुःशासनॊ महाराज धृष्टद्युम्नम अयॊधयत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 2, "text": "स तु रुक्मरथासक्तॊ दुःशासन शरार्दितः\nअमर्षात तव पुत्रस्य शरैर वाहान अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 3, "text": "कषणेन स रथस तस्य स धवजः सह सारथिः\nनादृश्यत महाराज पार्षतस्य शरैश चितः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 4, "text": "दुःशासनस तु राजेन्द्र पाञ्चाल्यस्य महात्मनः\nनाशकत परमुखे सथातुं शरजालप्रपीडितः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 5, "text": "स तु दुःशासनं बाणैर विमुखीकृत्य पार्षतः\nकिरञ शरसहस्राणि दरॊणम एवाभ्ययाद रणे" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 6, "text": "परत्यपद्यत हार्दिक्यः कृतवर्मा तदन्तरम\nसॊदर्याणां तरयश चैव त एनं पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 7, "text": "तं यमौ पृष्ठतॊ ऽनवैतां रक्षन्तौ पुरुषर्षभौ\nदरॊणायाभिमुखं यान्तं दीप्यमानम इवानलम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 8, "text": "संप्रहारम अकुर्वंस ते सर्वे सप्त महारथाः\nअमर्षिताः सत्त्ववन्तः कृत्वा मरणम अग्रतः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 9, "text": "शुद्धात्मानः शुद्धवृत्ता राजन सवर्गपुरस्कृताः\nआर्यं युद्धम अकुर्वन्त परस्परजिगीषवः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 10, "text": "शुक्लाभिजन कर्माणॊ मतिमन्तॊ जनाधिपाः\nधर्मयुद्धम अयुध्यन्त परेक्षन्तॊ गतिम उत्तमाम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 11, "text": "न तत्रासीद अधर्मिष्ठम अशस्त्रं युद्धम एव च\nनात्र कर्णी न नालीकॊ न लिप्तॊ न च वस्तकः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 12, "text": "न सूची कपिशॊ नात्र न गवास्थिर गजास्थिकः\nइषुर आसीन न संश्लिष्टॊ न पूतिर न च जिह्मगः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 13, "text": "ऋजून्य एव विशुद्धानि सर्वे शस्त्राण्य अधारयन\nसुयुद्धेन पराँल लॊकान ईप्सन्तः कीर्तिम एव च" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 14, "text": "तदासीत तुमुलं युद्धं सर्वदॊषविवर्जितम\nचतुर्णां तव यॊधानां तैस तरिभिः पाण्डवैः सह" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 15, "text": "धृष्टद्युम्नस तु तान हित्वा तव राजन रथर्षभान\nयमाभ्यां वारितान दृष्ट्वा शीघ्रास्त्रॊ दरॊणम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 16, "text": "निवारितास तु ते वीरास तयॊः पुरुषसिंहयॊः\nसमसज्जन्त चत्वारॊ वाताः पर्वतयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 17, "text": "दवाभ्यां दवाभ्यां यमौ सार्धं रथाभ्यां रथपुंगवौ\nसमासक्तौ ततॊ दरॊणं धृष्टद्युम्नॊ ऽभयवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 18, "text": "दृष्ट्वा दरॊणाय पाञ्चाल्यं वरजन्तं युद्धदुर्मदम\nयमाभ्यां तांश च संसक्तांस तदन्तरम उपाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 19, "text": "दुर्यॊधनॊ महाराज किरञ शॊणितभॊजनान\nतं सात्यकिः शीघ्रतरं पुनर एवाभ्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 20, "text": "तौ परस्परम आसाद्य समिप्पे कुरु माधवौ\nहसमानौ नृशार्दूलाव अभीतौ समगच्छताम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 21, "text": "बाल्ये वृत्तानि सर्वाणि परीयमाणौ विचिन्त्य तौ\nअन्यॊन्यं परेक्षमाणौ च हसमानौ पुनः पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 22, "text": "अथ दुर्यॊधनॊ राजा सात्यकिं परत्यभाषत\nपरियं सखायं सततं गर्हयन वृत्तम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 23, "text": "धिक करॊधं धिक सखे लॊभं धिन मॊहं धिग अमर्षितम\nधिग अस्तु कषात्रम आचारं धिग अस्तु बलम औरसम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 24, "text": "यत तवं माम अभिसंधत्से तवां चाहं शिनिपुंगव\nतवं हि पराणैः परियतरॊ ममाहं च सदा तव" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 25, "text": "समरामि तानि सर्वाणि बाल्ये वृत्तानि यानि नौ\nतानि सर्वाणि जीर्णानि सांप्रतं नौ रणाजिरे\nकिम अन्यत करॊधलॊभाभ्यां युध्यामि तवाद्य सात्वत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 26, "text": "तं तथा वादिनं राजन सात्यकिः परत्यभाषत\nपरहसन विशिखांस तीक्ष्णान उद्यम्य परमास्त्रवित" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 27, "text": "नेयं सभा राजपुत्र न चाचार्य निवेशनम\nयत्र करीडितम अस्माभिस तदा राजन समागतैः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 28, "text": "[दुर]\nकव सा करीडा गतास्माकं बाल्ये वै शिनिपुंगव\nकव च युद्धम इदं भूयः कालॊ हि दुरतिक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 29, "text": "किं नु नॊ विद्यते कृत्यं धनेन धनलिप्सया\nयत्र युध्यामहे सर्वे धनलॊभात समागताः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 30, "text": "[सम्जय]\nतं तथा वादिनं तत्र राजानं माधवॊ ऽबरवीत\nएवंवृत्थं सदा कषत्रं यद धन्तीह गुरून अपि" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 31, "text": "यदि ते ऽहं परियॊ राजञ जहि मां माचिरं कृथाः\nतवत्कृते सुकृताँल लॊकान गच्छेयं भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 32, "text": "या ते शक्तिर बलं चैव तत कषिप्रं मयि दर्शय\nनेच्छाम्य एतद अहं दरष्टुं मित्राणां वयसनं महत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 33, "text": "इत्य एवं वयक्तम आभाष्य परतिभाष्य च सात्यकिः\nअभ्ययात तूर्णम अव्यग्रॊ निरपेक्षॊ विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 34, "text": "तम आयान्तम अभिप्रेक्ष्य परत्यगृह्णात तवात्मजः\nशरैश चावाकिरद राजञ शैनेयं तनयस तव" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 35, "text": "ततः परववृते युद्धं कुरु माधव सिंहयॊः\nअन्यॊन्यं करुद्धयॊर घॊरं यथा दविरदसिंहयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 36, "text": "ततः पूर्णायतॊत्सृष्टैः सात्वतं युद्धदुर्मदम\nदुर्यॊधनः परत्यविध्यद दशभिर निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 37, "text": "तं सात्यकिः परत्यविद्धत तथैव दशभिः शरैः\nपञ्चाशता पुनश चाजौ तरिंशता दशभिश च ह" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 38, "text": "तस्य संधधतश चेषून संहितेषुं च कार्मुकम\nअच्छिनत सात्यकिस तूर्णं शरैश चैवाभ्यवीवृषत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 39, "text": "स गाढविद्धॊ वयथितः परत्यपायाद रथान्तरम\nदुर्यॊधनॊ महाराज दाशार्ह शरपीडितः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 40, "text": "समाश्वस्य तु पुत्रस ते सात्यकिं पुनर अभ्ययात\nविसृजन्न इषुजालानि युयुधान रथं परथि" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 41, "text": "तथैव सात्यकिर बाणान दुर्यॊधन रथं परति\nपरततं वयसृजद राजंस तत संकुलम अवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 42, "text": "तत्रेषुभिः कषिप्यमाणैः पतद्भिश च समन्ततः\nअग्नेर इव महाकक्षे शब्दः समभवन महान" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 43, "text": "तत्राभ्यधिकम आलक्ष्य माधवं रथसत्तमम\nकषिप्रम अभ्यपतत कर्णः परीप्संस तनयं तव" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 44, "text": "न तु तं मर्षयाम आस भीमसेनॊ महाबलः\nअभ्ययात तवरितः कर्णं विसृजन सायकान बहून" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 45, "text": "तस्य कर्णः शितान बाणान परतिहन्य हसन्न इव\nधनुः शरांश च चिच्छेद सूतं चाभ्यहनच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 46, "text": "भीमसेनस तु संक्रुद्धॊ गदाम आदाय पाण्डवः\nधवजं धनुश च सूतं च संममर्दाहवे रिपॊः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 47, "text": "अमृष्यमाणः कर्णस तु भीमसेनम अयुध्यत\nविविधैर इषुजालैश च नानाशस्त्रैश च संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 48, "text": "संकुले वर्तमाने तु राजा धर्मसुतॊ ऽबरवीत\nपाञ्चालानां नरव्याघ्रान मत्स्यानां च नरर्षभान" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 49, "text": "ये नः पराणाः शिरॊ ये नॊ ये नॊ यॊधा महाबलाः\nत एते धार्तराष्ट्रेषु विषक्ताः पुरुषर्षभाः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 50, "text": "किं तिष्ठत यथा मूढाः सर्वे विगतचेतसः\nतत्र गच्छत यत्रैते युध्यन्ते मामका रथाः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 51, "text": "कषत्रधर्मं पुरस्कृत्य सर्व एव गतज्वराः\nजयन्तॊ वध्यमाना वा गतिम इष्टां गमिष्यथ" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 52, "text": "जित्वा च बहुभिर यज्ञैर यक्ष्यध्वं भूरिदक्षिणैः\nहता वा देवसाद भूत्वा लॊकान पराप्स्यथ पुष्कलान" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 53, "text": "ते राज्ञा चॊदिता वीरा यॊत्स्यमाना महारथाः\nचतुर्धा वहिनीं कृत्वा तवरिता दरॊणम अभ्ययुः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 54, "text": "पाञ्चालास तव एकतॊ दरॊणम अभ्यघ्नन बहुभिः शरैः\nभीमसेनपुरॊगाश च एकतः पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 55, "text": "आसंस तु पाण्डुपुत्राणां तरयॊ ऽजिह्मा महारथाः\nयमौ च भीमसेनश च पराक्रॊशन्त धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 56, "text": "अभिद्रवार्जुन कषिप्रं कुरून दरॊणाद अनानुद\nतत एनं हनिष्यन्ति पाञ्चाला हतरक्षिणम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 57, "text": "कौरवेयांस ततः पार्थः सहसा समुपाद्रवत\nपाञ्चालान एव तु दरॊणॊ धृष्टद्युम्नपुरॊगमान" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 58, "text": "पाञ्चालानां ततॊ दरॊणॊ ऽपय अकरॊत कदनं महत\nयथा करुद्धॊ रणे शक्रॊ दानवानां कषयं पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 59, "text": "दरॊणास्त्रेण महाराज वध्यमानाः परे युधि\nनात्रसन्त रणे दरॊणात सत्त्ववन्तॊ महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 60, "text": "वध्यमाना महाराज पाञ्चालाः सृञ्जयास तथा\nदरॊणम एवाभ्ययुर युद्धे मॊहयन्तॊ महारथम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 61, "text": "तेषां तूत्साद्यमानानां पाञ्चालानां समन्ततः\nअभवद भैरवॊ नादॊ वध्यतां शरशक्तिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 62, "text": "वध्यमानेषु संग्रामे पाञ्चालेषु महात्मना\nउदीर्यमाणे दरॊणास्त्रे पाण्डवान भयम आविशत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 63, "text": "दृष्ट्वाश्वनरसंघानां विपुलं च कषयं युधि\nपाण्डवेया महाराज नाशंसुर विजयं तदा" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 64, "text": "कच चिद दरॊणॊ न नः सर्वान कषपयेत परमास्त्रवित\nसमिद्धः शिशिरापाये दहन कक्षम इवानलः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 65, "text": "न चैनं संयुगे कश चित समर्थः परतिवीक्षितुम\nन चैनम अर्जुनॊ जातु परतियुध्येत धर्मवित" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 66, "text": "तरस्तान कुन्तीसुतान दृष्ट्वा दरॊण सायकपीडितान\nमतिमाञ शरेयसे युक्तः केशवॊ ऽरजुनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 67, "text": "नैष युद्धेन संग्रामे जेतुं शक्यः कथं चन\nअपि वृत्रहणा युद्धे रथयूथप यूथपः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 68, "text": "आस्थीयतां जये यॊगॊ धर्मम उत्सृज्य पाण्डव\nयथा वः संयुगे सर्वान न हन्याद रुक्मवाहनः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 69, "text": "अश्वत्थाम्नि हते नैष युध्येद इति मतिर मम\nतं हतं संयुगे कश चिद अस्मै शंसतु मानवः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 70, "text": "एतन नारॊचयद राजन कुन्तीपुत्रॊ धनंजयः\nअन्ये तव अरॊचयन सर्वे कृच्छ्रेण तु युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 71, "text": "ततॊ भीमॊ महाबाहुर अनीके सवे महागजम\nजघान गदया राजन्न अश्वत्थामानम इत्य उत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 72, "text": "भीमसेनस तु सव्रीडम उपेत्य दरॊणम आहवे\nअश्वत्थामा हत इति शब्दम उच्चैश चकार ह" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 73, "text": "अश्वत्त्मामेति हि गजः खयातॊ नाम्ना हतॊ ऽभवत\nकृत्वा मनसि तं भीमॊ मिथ्या वयाहृतवांस तदा" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 74, "text": "भीमसेन वचः शरुत्वा दरॊणस तत्परमप्रियम\nमनसा सन्नगात्रॊ ऽभूद यथा सैकतम अम्भसि" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 75, "text": "शङ्कमानः स तन मिथ्या वीर्यज्ञः सवसुतस्य वै\nहतः स इति च शरुत्वा नैव धैर्याद अकम्पत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 76, "text": "स लब्ध्वा चेतनां दरॊणः कषणेनैव समाश्वसत\nअनुचिन्त्यात्मनः पुत्रम अविषह्यम अरातिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 77, "text": "स पार्षतम अभिद्रुत्य जिघांसुर मृत्युम आत्मनः\nअवाकिरत सहस्रेण तीक्ष्णानां कङ्कपत्रिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 78, "text": "तं वै विंशतिसाहस्राः पाञ्चालानां नरर्षभाः\nतथा चरन्तं संग्रामे सर्वतॊ वयकिरच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 79, "text": "ततः परादुष्करॊद दरॊणॊ बराह्मम अस्त्रं परंतपः\nवधाय तेषां शूराणां पाञ्चालानाम अमर्षितः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 80, "text": "ततॊ वयरॊचत दरॊणॊ विनिघ्नन सर्वसॊमकान\nशिरांस्य अपातयच चापि पाञ्चालानां महामृधे\nतथैव परिघाकारान बाहून कनकभूषणान" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 81, "text": "ते वध्यमानाः समरे भारद्वाजेन पार्थिवाः\nमेदिन्याम अन्वकीर्यन्त वातनुन्ना इव दरुमाः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 82, "text": "कुञ्जराणां च पततां हयौघानां च भारत\nअगम्यरूपा पृथिवी मांसशॊणितकर्दमा" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 83, "text": "हत्वा विंशतिसाहस्रान पाञ्चालानां रथव्रजान\nअतिष्ठद आहवे दरॊणॊ विधूमॊ ऽगनिर इव जवलन" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 84, "text": "तथैव च पुनः करुद्धॊ भारद्वाजः परतापवान\nवसु दानस्य भल्लेन शिरः कायाद अपाहरत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 85, "text": "पुनः पञ्चशतान मस्त्यान षट सहस्रांश च सृञ्जयान\nहस्तिनाम अयुतं हत्वा जघानाश्वायुतं पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 86, "text": "कषत्रियाणाम अभावाय दृष्ट्वा दरॊणम अवस्थितम\nऋषयॊ ऽभयागमंस तूर्णं हव्यवाहपुरॊगमाः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 87, "text": "विश्वामित्रॊ जमदग्निर भारद्वाजॊ ऽथ गौतमः\nवसिष्ठः कश्यपॊ ऽतरिश च बरह्मलॊकं निनीषवः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 88, "text": "सिकताः पृश्नयॊ गर्गा बालखिल्या मरीचिपाः\nभृगवॊ ऽङगिरसश चैव सूक्ष्माश चान्ये महर्षयः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 89, "text": "त एनम अब्रुवन सर्वे दरॊणम आहवशॊभिनम\nअधर्मतः कृतं युद्धं समयॊ निधनस्य ते" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 90, "text": "नयस्यायुधं रणे दरॊण समेत्यास्मान अवस्थितान\nनातः करूरतरं कर्म पुनः कर्तुं तवम अर्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 91, "text": "वेदवेदाङ्गविदुषः सत्यधर्मपरस्य च\nबराह्मणस्य विशेषेण तवैतन नॊपपद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 92, "text": "नयस्यायुधम अमॊघेषॊ तिष्ठ वर्त्मनि शाश्वते\nपरिपूर्णश च कालस ते वस्तुं लॊके ऽदय मानुषे" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 93, "text": "इति तेषां वचः शरुत्वा भीमसेन वचश च तत\nधृष्टद्युम्नं च संप्रेक्ष्य रणे स विमनाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 94, "text": "स दह्यमानॊ वयथितः कुन्तीपुत्रं युधिष्ठिरम\nअहतं वा हतं वेति पप्रच्छ सुतम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 95, "text": "सथिरा बुद्धिर हि दरॊणस्य न पार्थॊ वक्ष्यते ऽनृतम\nतरयाणाम अपि लॊकानाम ऐश्वर्यार्थे कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 96, "text": "तस्मात तं परिपप्रच्छ नान्यं कं चिद विशेषतः\nतस्मिंस तस्य हि सत्याशा बाल्यात परभृति पाण्डवे" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 97, "text": "ततॊ निष्पाण्डवाम उर्वीं करिष्यन्तं युधां पतिम\nदरॊणं जञात्वा धर्मराजं गॊविन्दॊ वयथितॊ ऽबरवीत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 98, "text": "यद्य अर्धदिवसं दरॊणॊ युध्यते मन्युम आस्थितः\nसत्यं बरवीमि ते सेना विनाशं समुपैष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 99, "text": "स भवांस तरातुनॊ दरॊणात सत्याज जयायॊ ऽनृतं भवेत\nअनृतं जीवितस्यार्थे वचन न सपृश्यते ऽनृतैः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 100, "text": "तयॊः संवदतॊर एवं भीमसेनॊ ऽबरवीद इदम\nशरुत्वैव तं महाराज वधॊपायं महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 101, "text": "गाहमानस्य ते सेनां मालवस्येन्द्र वर्मणः\nअश्वत्थामेति विख्यातॊ गजः शक्र गजॊपमः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 102, "text": "निहतॊ युधि विक्रम्य ततॊ ऽहं दरॊणम अब्रुवम\nअश्वत्थामा हतॊ बरह्मन निवर्तस्वाहवाद इति" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 103, "text": "नूनं नाश्रद्दधद वाक्यम एष मे पुरुषर्षभः\nस तवं गॊविन्द वाक्यानि मानयस्व जयैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 104, "text": "दरॊणाय निहतं शंस राजञ शारद्वती सुतम\nतवयॊक्तॊ नैष युध्येत जातु राजन दविजर्षभः\nसत्यवान हि नृलॊके ऽसमिन भवान खयातॊ जनाधिप" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 105, "text": "तस्य तद वचनं शरुत्वा कृष्ण वाक्यप्रचॊदितः\nभावित्वाच च महाराज वक्तुं समुपचक्रमे" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 106, "text": "तम अतथ्य भये मग्नॊ जये सक्तॊ युधिष्ठिरः\nअव्यक्तम अब्रवीद राजन हतः कुञ्जर इत्य उत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 107, "text": "तस्य पूर्वं रथः पृथ्व्याश चतुरङ्गुल उत्तरः\nबभूवैवं तु तेनॊक्ते तस्य वाहास्पृशन महीम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 108, "text": "युधिष्ठिरात तु तद वाक्यं शरुत्वा दरॊणॊ महारथः\nपुत्रव्यसनसंतप्तॊ निराशॊ जीविते ऽभवत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 109, "text": "आगः कृतम इवात्मानं पाण्डवानां महात्मनाम\nऋषिवाक्यं च मन्वानः शरुत्वा च निहतं सुतम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 110, "text": "विचेताः परमॊद्विग्नॊ धृष्टद्युम्नम अवेक्ष्य च\nयॊद्धुं नाशक्नुवद राजन यथापूर्वम अरिंदम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 111, "text": "तं दृष्ट्वा परमॊद्विग्नं शॊकॊपहतचेतसम\nपाञ्चालराजस्य सुतॊ धृष्टद्युम्नः समाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 112, "text": "य इष्ट्वा मनुजेन्द्रेण दरुपदेन महामखे\nलब्ध्वा दरॊण विनाशाय समिद्धाद धव्यवाहनात" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 113, "text": "सधनुर जैत्रम आदाय घॊरं जलदनिस्वनम\nदृढज्यम अजरं दिव्यं शरांश चाशीविषॊपमान" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 114, "text": "संदधे कार्मुके तस्मिञ शरम आशीविषॊपमम\nदरॊणं जिघांसुः पाञ्चाल्यॊ महाज्वालम इवानलम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 115, "text": "तस्य रूपं शरस्यासीद धनुर्ज्या मण्डलान्तरे\nदयॊततॊ भास्करस्येव घनान्ते परिवेशिनः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 116, "text": "पार्षतेन परामृष्टं जवलन्तम इव तद धनुः\nअन्तकालम इव पराप्तं मेनिरे वीक्ष्य सैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 117, "text": "तम इषुं संहितं तेन भारद्वाजः परतापवान\nदृष्ट्वामन्यत देहस्य कालपर्यायम आगतम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 118, "text": "ततः स यत्नम आतिष्ठद आचार्यस तस्य वारणे\nन चास्यास्त्राणि राजेन्द्र परादुरासन महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 119, "text": "तस्य तव अहानि चत्वारि कषपा चैकास्यतॊ गता\nतस्य चाह्नस तरिभागेन कषयं जग्मुः पतत्रिणः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 120, "text": "स शरक्षयम आसाद्य पुत्रशॊकेन चार्दितः\nविविधानां च दिव्यानाम अस्त्राणाम अप्रसन्नताम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 121, "text": "उत्स्रष्टुकामः शस्त्राणि विप्रवाक्याभिचॊदितः\nतेजसा परेर्यमाणश च युयुधे सॊ ऽतिमानुषम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 122, "text": "अथान्यत स समादाय दिव्यम आङ्गिरसं धनुः\nशरांश च शरवर्षेण महता समवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 123, "text": "ततस तं शरवर्षेण महता समवाकिरत\nवयशातयच च संक्रुद्धॊ धृष्टद्युम्नम अमर्षणः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 124, "text": "तं शरं शतधा चास्य दरॊणश चिच्छेद सायकैः\nधवजं धनुश च निशितैः सारथिं चाप्य अपातयत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 125, "text": "धृष्टद्युम्नः परहस्यान्यत पुनर आदाय कार्मुकम\nशितेन चैनं बाणेन परत्यविध्यत सतनान्तरे" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 126, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ महेष्वासः संभ्रान्त इव संयुगे\nभल्लेन शितधारेण चिच्छेदास्य महद धनुः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 127, "text": "यच चास्य बाणं विकृतं धनूंषि च विशां पते\nसर्वं संछिद्य दुर्धर्षॊ गदां खड्गम अथापि च" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 128, "text": "धृष्टद्युम्नं ततॊ ऽविध्यन नवभिर निशितैः शरैः\nजीवितान्तकरैः करुद्धैः करुद्ध रूपं परंतपः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 129, "text": "धृष्टद्युम्न रथस्याश्वान सवरथाश्वैर महारथः\nअमिश्रयद अमेयात्मा बराह्मम अस्त्रम उदीरयन" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 130, "text": "ते मिश्रा बह्व अशॊभन्त जवना वातरंहसः\nपारावत सवर्णाश च शॊणाश च भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 131, "text": "यथा स विद्युतॊ मेघा नदन्तॊ जललागमे\nतथा रेजुर महाराज मिश्रिता रणमूर्धनि" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 132, "text": "ईषा बन्धं चक्रबन्धं रथबन्धं तथैव च\nपरणाशयद अमेयात्मा धृष्टद्युम्नस्य स दविजः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 133, "text": "स छिन्नधन्वा विरथॊ हताश्वॊ हतसारथिः\nउत्तमाम आपदं पराप्य गदां वीरः परामृशत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 134, "text": "ताम अस्य विशिखैस तीक्ष्णैः कषिप्यमाणां महारथः\nनिजघान शरैर दरॊणः करुद्धः सत्यपराक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 135, "text": "तां दृष्ट्वा तु नरव्याघ्रॊ दरॊणेन निहतां शरैः\nविमलं खड्गम आदत्त शतचन्द्रं च भानुमत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 136, "text": "असंशयं तथा भूते पाञ्चाल्यः साध्व अमन्यत\nवधम आचार्य मुख्यस्य पराप्तकालं महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 137, "text": "ततः सवरथनीडस्थः सवरथस्य रथेषया\nअगच्छद असिम उद्यम्य शतचन्द्रं च भानुमत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 138, "text": "चिकीर्षुर दुष्करं कर्म धृष्टद्युम्नॊ महारथः\nइयेष वक्षॊ भेत्तुं च भारद्वाजस्य संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 139, "text": "सॊ ऽतिष्ठद युगमध्ये वै युगसंनहनेषु च\nशॊणानां जघनार्धेषु तत सैन्याः समपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 140, "text": "तिष्ठतॊ युगपालीषु शॊणान अप्य अधितिष्ठतः\nनापश्यद अन्तरं दॊणस तद अद्भुतम इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 141, "text": "कषिप्रं शयेनस्य चरतॊ यथैवामिष गृद्धिनः\nतद्वद आसीद अभीसारॊ दरॊणं परार्थयतॊ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 142, "text": "तस्याश्वान रथशक्त्यासौ तदा करुद्धः पराक्रमी\nसर्वान एकैकशॊ दरॊणः कपॊताभान अजीघनत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 143, "text": "ते हता नयपतन भूमौ धृष्टद्युम्नस्य वाजिनः\nशॊणाश च पर्यमुच्यन्त रथबन्धाद विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 144, "text": "तान हयान निहतान दृष्ट्वा दविजाग्र्येण स पार्षतः\nनामृष्यत युधां शरेष्ठॊ याज्ञसेनिर महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 145, "text": "विरथः स गृहीत्वा तु खड्गं खड्गभृतां वरः\nदरॊणम अभ्यपतद राजन वैनतेय इवॊरगम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 146, "text": "तस्य रूपं बभौ राजन भारद्वाजं जिघांसतः\nयथा रूपं परं विष्णॊर हिरण्यकशिपॊर वधे" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 147, "text": "सॊ ऽचिरद विविधान मार्गान परकारान एकविंशतिम\nभरान्तम उद्भ्रान्तम आविद्धम आप्लुतं परसृतं सृतम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 148, "text": "परिवृत्तं निवृत्तंच खड्गं चर्म च धारयन\nसंपातं समुदीर्णं च दर्शयाम आस पार्षतः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 149, "text": "ततः शरसहस्रेण शतचन्द्रम अपातयत\nखड्गं चर्म च संबाधे धृष्टद्युम्नस्य स दविजः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 150, "text": "ते तु वैतस्तिका नाम शरा हय आसन्न घातिनः\nनिकृष्ट युद्धे दरॊणस्य नान्येषां सन्ति ते शराः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 151, "text": "शारद्वतस्य पार्थस्य दरौणेर वैकर्तनस्य च\nपरद्युम्न युयुधानाभ्याम अभिमन्यॊश च ते शराः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 152, "text": "अथास्येषुं समाधत्त दृढं परमसंशितम\nअन्तेवासिनम आचार्यॊ जिघांसुः पुत्र संमितम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 153, "text": "तं शरैर दशभिस तीक्ष्णैश चिच्छेद शिनिपुंगवः\nपश्यतस तव पुत्रस्य कर्णस्य च महात्मनः\nगरस्तम आचार्य मुख्येन धृट्षद्युम्नम अमॊचयत" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 154, "text": "चरन्तं रथमार्गेषु सात्यकिं सत्यविक्रमम\nदरॊणकर्णान्तर गतं कृपस्यापि च भारत\nअपश्येतां महात्मानौ विष्वक्सेन धनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 155, "text": "अपूजयेतां वार्ष्णेयं बरुवाणौ साधु साध्व इति\nदिव्यान्य अस्त्राणि सर्वेषां युधि निघ्नन्तम अच्युतम\nअभिपत्य ततः सेनां विष्वक्सेन धनंजयौ" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 156, "text": "धनंजयस ततः कृष्णम अब्रवीत पश्य केशव\nआचार्य वरमुख्यानां मध्ये करीडन मधूद्वहः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 157, "text": "आनन्दयति मां भूयः सात्यकिः सत्यविक्रमः\nमाद्रीपुत्रौ च भीमं च राजानं च युधिष्ठिरम" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 158, "text": "यच छिक्षयानुद्धतः सन रणे चरति सात्यकिः\nमहारथान उपक्रीडन वृष्णीनां कीर्तिवर्धनः" }, { "book": 7, "chapter": 164, "shloka": 159, "text": "तम एते परतिनन्दन्ति सिद्धाः सैन्याश च विस्मिताः\nअजय्यं समरे दृष्ट्वा साहु साध्व इति सात्वतम\nयॊधाश चॊभयतः सर्वे कर्मभिः समपूजयन" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 1, "text": "[स]\nकरूरम आयॊधनं जज्ञे तस्मिन राजसमागमे\nरुद्रस्येव हि करुद्धस्य निघ्नतस तु पशून यथा" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 2, "text": "हस्तानाम उत्तमाङ्गानां कार्मुकाणां च भारत\nछत्राणां चापविद्धानां चामराणां च संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 3, "text": "भग्नचक्रै रथैश चापि पातितैश च महाध्वजैः\nसादिभिश च हतैः शूरैः संकीर्णा वसुधाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 4, "text": "बाणपात निकृत्तास तु यॊधास ते कुरुसत्तम\nचेष्टन्तॊ विविधाश चेष्टा वयदृश्यन्त महाहवे" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 5, "text": "वर्तमाने तथा युद्धे घॊरे देवासुरॊपमे\nअब्रवीत कषत्रियांस तत्र धर्मराजॊ युधिष्ठिरः\nअभिद्रवत संयत्ताः कुम्भयॊनिं महारथाः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 6, "text": "एष वै पार्षतॊ वीरॊ भारद्वाजेन संगतः\nघटते च यथाशक्ति भारद्वाजस्य नाशने" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 7, "text": "यादृशानि हि रूपाणि दृश्यन्ते नॊ महारणे\nअद्य दरॊणं रणे करुद्धः पातयिष्यति पार्षतः\nते यूयं सहिता भूत्वा कुम्भयॊनिं परीप्सत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 8, "text": "युधिष्ठिर समाज्ञप्ताः सृञ्जयानां महारथाः\nअभ्यद्रवन्त संयत्ता भारद्वाजं जिघांसवः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 9, "text": "तान समापततः सर्वान भारद्वाजॊ महारथः\nअभ्यद्रवत वेगेन मर्तव्यम इति निश्चितः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 10, "text": "परयाते सत्यसंधे तु समकम्पत मेदिनी\nववुर वाताः स निर्घातास तरासयन्ति वरूथिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 11, "text": "पपात महती चॊल्का आदित्यान निर्गतेव ह\nदीपयन्तीव तापेन शंसन्तीव महद भयम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 12, "text": "जज्वलुश चैव शस्त्राणि भारद्वाजस्य मारिष\nरथाः सवनन्ति चात्यर्थं हयाश चाश्रूण्य अवासृजन" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 13, "text": "हतौजा इव चाप्य आसीद भारद्वाजॊ महारथः\nऋषीणां बरह्मवादानां सवर्गस्य गमनं परति\nसुयुद्धेन ततः पराणान उत्स्रष्टुम उपचक्रमे" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 14, "text": "ततश चतुर्दिशं सैन्यैर दरुपदस्याभिसंवृतः\nनिर्दहन कषत्रिय वरातान दरॊणः पर्यचरद रणे" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 15, "text": "हत्वा विंशतिसाहस्रान कषत्रियान अरिमर्दनः\nदशायुतानि तीक्ष्णाग्रैर अवधीद विशिखैः शितैः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 16, "text": "सॊ ऽतिष्ठद आहवे यत्तॊ विधूम इव पावकः\nकषत्रियाणाम अभावाय बराह्मम आत्मानम आस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 17, "text": "पाञ्चाल्यं विरथं भीमॊ हतसर्वायुधं वशी\nअविषण्णं महात्मानं तवरमाणः समभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 18, "text": "ततः सवरथम आरॊप्य पाञ्चाल्यम अरिमर्दनः\nअब्रवीद अभिसंप्रेक्ष्य दरॊणम अस्यन्तम अन्तिकात" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 19, "text": "न तवदन्य इहाचार्यं यॊद्धुम उत्सहते पुमान\nतवरस्व पराग वधायैव तवयि भारः समाहितः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 20, "text": "स तथॊक्तॊ महाबाहुः सर्वभारसहं नवम\nअभिपत्याददे कषिप्रम आयुधप्रवरं दृढम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 21, "text": "संरब्धश चशरान अस्यन दरॊणं दुर्वारणं रणे\nविवारयिषुर आचार्यं शरवर्षैर अवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 22, "text": "तौ नयवारयतां शरेष्ठौ संरब्धौ रणशॊभिनौ\nउदीरयेतां बराह्माणि दिव्यान्य अस्त्राण्य अनेकशः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 23, "text": "स महास्त्रैर महाराज दरॊणम आच्छादयद रणे\nनिहत्य सर्वाण्य अस्त्राणि भारद्वाजस्य पार्षतः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 24, "text": "स वसातीञ शिबींश चैव बाह्लीकान कौरवान अपि\nरक्षिष्यमाणान संग्रामे दरॊणं वयधमद अच्युतः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 25, "text": "धृष्टद्युम्नस तदा राजन गभस्तिभिर इवांशुमान\nबभौ परच्छादयन नाशाः शरजालैः समन्ततः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 26, "text": "तस्य दरॊणॊ धनुश छित्त्वा विद्ध्वा चैनं शिलीमुखैः\nमर्माण्य अभ्यहनद भूयः स वयथां परमाम अगात" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 27, "text": "ततॊ भीमॊ दृढक्रॊधॊ दरॊणस्याल्शिष्य तं रथम\nशनकैर इव राजेन्द्र दरॊणं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 28, "text": "यदि नाम न युध्येरञ शिक्षिता बरह्म बन्धवः\nसवकर्मभिर असंतुष्टा न सम कषत्रं कषयं वरजेत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 29, "text": "अहिंसा सर्वभूतेषु धर्मं जयायस्तरं विदुः\nतस्य च बराह्मणॊ मूलं भवांश च बरह्मवित्तमः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 30, "text": "शवपाकवन मलेच्छ गणान हत्वा चान्यान पृथग्विधान\nअज्ञानान मूढवद बरह्मन पुत्रदारधनेप्सया" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 31, "text": "एकस्यार्थे बहून हत्वा पुत्रस्याधर्मविद यथा\nसवकर्मस्थान विकर्मस्थॊ न वयपत्रपसे कथम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 32, "text": "स चाद्य पतितः शेते पृष्टेनावेदितस तव\nधर्मराजेन तद वाक्यं नातिशङ्कितुम अर्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 33, "text": "एवम उक्तस ततॊ दरॊणॊ भीमेनॊत्सृज्य तद धनुः\nसर्वाण्य अस्त्राणि धर्मात्मा हातु कामॊ ऽभयभाषत\nकर्ण कर्ण महेष्वास कृप दुर्यॊधनेति च" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 34, "text": "संग्रामे करियतां यत्नॊ बरवीम्य एष पुनः पुनः\nपाण्डवेभ्यः शिवं वॊ ऽसतु शस्त्रम अभ्युत्सृजाम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 35, "text": "इति तत्र महाराज पराक्रॊशद दरौणिम एव च\nउत्सृज्य च रणे शस्त्रं रथॊपस्थे निवेश्य च\nअभयं सर्वभूतानां परददौ यॊगयुक्तवान" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 36, "text": "तस्य तच छिद्रम आज्ञाय धृष्टद्युम्नः समुत्थितः\nखड्गी रथाद अवप्लुत्य सहसा दरॊणम अभ्ययात" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 37, "text": "हाहाकृतानि भूतानि मानुषाणीतराणि च\nदरॊणं तथागतं दृष्ट्वा धृष्टद्युम्न वशंगतम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 38, "text": "हाहाकारं भृशं चक्रुर अहॊ धिग इति चाब्रुवन\nदरॊणॊ ऽपि शस्त्राण्य उत्सृज्य परमं साम्यम आस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 39, "text": "तथॊक्त्वा यॊगम आस्थाय जयॊतिर भूतॊ महातपाः\nदिवम आक्रामद आचार्यः सद्भिः सह दुराक्रमम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 40, "text": "दवौ सूर्याव इति नॊ बुद्धिर आसीत तस्मिंस तथागते\nएकाग्रम इव चासीद धि जयॊतिर्भिः पूरितं नभः\nसमपद्यत चार्काभे भारद्वाज निशाकरे" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 41, "text": "निमेष मात्रेण च तज जयॊतिर अन्तरधीयत\nआसीत किलकिला शब्दः परहृष्टानां दिवौकसाम\nबरह्मलॊकं गते दरॊणे धृष्टद्युम्ने च मॊहिते" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 42, "text": "वयम एव तदाद्राक्ष्म पञ्च मानुषयॊनयः\nयॊगयुक्तं महात्मानं गच्छन्तं परमां गतिम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 43, "text": "अहं धनंजयः पार्थः कृपः शारद्वतॊ दविजः\nवासुदेवश च वार्ष्णेयॊ धर्मराजश च पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 44, "text": "अन्ये तु सर्वे नापश्यन भारद्वाजस्य धीमतः\nमहिमानं महाराज यॊगमुक्तस्य गच्छतः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 45, "text": "गतिं परमिकां पराप्तम अजानन्तॊ नृयॊनयः\nनापश्यन गच्छमानं हि तं सार्धम ऋषिपुंगवैः\nआचार्यं यॊगम आस्थाय बरह्मलॊकम अरिंदमम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 46, "text": "वितुन्नाङ्गं शरशतैर नयस्तायुधम असृक कषरम\nधिक्कृतः पार्तषस तं तु सर्वभूतैः परामृशत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 47, "text": "तस्य मूर्धानम आलम्ब्य गतसत्त्वस्य देहिनः\nकिं चिद अब्रुवतः कायाद विचकर्तासिना शिरः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 48, "text": "हर्षेण महता युक्तॊ भारद्वाजे निपातिते\nसिंहनाद रवं चक्रे भामयन खड्गम आहवे" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 49, "text": "आकर्णपलितः शयामॊ वयसाशीति पञ्चकः\nतवत्कृते वयचरत संख्ये स तु षॊडद वर्षवत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 50, "text": "उक्तवांश च महाबाहुः कुन्तीपुत्रॊ धनंजयः\nजीवन्तम आनयाचार्यं मा वधीर दरुपदात्मजः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 51, "text": "न हन्तव्यॊ न हन्तव्य इति ते सैनिकाश च ह\nउत्क्रॊशन्न अर्जुनश चैव सानुक्रॊशस तम आद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 52, "text": "करॊशमाने ऽरजुने चैव पार्थिवेषु च सर्वशः\nधृष्टद्युम्नॊ ऽवधीद दरॊणं रथतल्पे नरर्षभम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 53, "text": "शॊणितेन परिक्लिन्नॊ रथाद भूमिम अरिंदमः\nलॊहिताङ्ग इवादित्यॊ दुर्दर्शः समपद्यत\nएवं तं निहतं संख्ये ददृशे सैनिकॊ जनः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 54, "text": "धेष्टद्युम्नस तु तद राजन भारद्वाज शिरॊमहत\nतावकानां महेष्वासः परमुखे तत समाक्षिपत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 55, "text": "ते तु दृष्ट्वा शिरॊ राजन भारद्वाजस्य तावकाः\nपलायनकृतॊत्साहा दुद्रुवुः सर्वतॊदिशम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 56, "text": "दरॊणस तु दिवम आस्थाय नक्षत्रपथम आविशत\nअहम एव तदाद्राक्षं दरॊणस्य निधनं नृप" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 57, "text": "ऋषेः परसादात कृष्णस्य सत्यवत्याः सुतस्य च\nविधूमाम इव संयान्तीम उल्कां परज्वलिताम इव\nअपश्याम दिवं सतब्ध्वा गच्छन्तं तं महाद्युतिम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 58, "text": "हते दरॊणे निरुत्साहान कुरून पाण्डव सृञ्जयाः\nअभ्यद्रवन महावेगास ततः सैन्यं वयदीर्यत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 59, "text": "निहता हयभूयिष्ठाः संग्रामे निशितैः शरैः\nतावका निहते दरॊणे गतासव इवाभवन" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 60, "text": "पराजयम अथावाप्य परत्र च महद भयम\nउभयेनैव ते हीना नाविन्दन धृतिम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 61, "text": "अन्विच्छन्तः शरीरं तु भारद्वाजस्य पार्थिवाः\nनाध्यगच्छंस तदा राजन कबन्धायुत संकुले" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 62, "text": "पाण्डवास तु जयं लब्ध्वा परत्र च महद यशः\nबाणशब्दरवांश चक्रुः सिंहनादांश च पुष्कलान" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 63, "text": "भीमसेनस ततॊ राजन धृष्टद्युम्नश च पार्षतः\nवरूथिन्याम अनृत्येतां परिष्वज्य परस्परम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 64, "text": "अब्रवीच च तदा भीमः पार्षतं शत्रुतापनम\nभूयॊ ऽहं तवां विजयिनं परिष्वक्ष्यामि पार्षत\nसूतपुत्रे हते पापे धार्तराष्ट्रे च संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 65, "text": "एतावद उक्त्वा भीमस तु हर्षेण महता युतः\nबाहुशब्देन पृथिवीं कम्पयाम आस पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 66, "text": "तस्य शब्देन वित्रस्ताः पराद्रवंस तावका युधि\nकषत्रधर्मं समुत्सृज्य पलायनपरायणाः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 67, "text": "पाण्डवास तु जयं लब्ध्वा हृष्टा हय आसन विशां पते\nअरिक्षयं च संग्रामे तेन ते सुखम आप्नुवन" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 68, "text": "ततॊ दरॊणे हते राजन कुरवः शस्त्रपीडिताः\nहतप्रवीरा विध्वस्ता भृशं शॊकपरायणाः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 69, "text": "विचेतसॊ हतॊत्साहाः कश्मलाभिहतौजसः\nआर्तस्वरेण महता पुत्रं ते पर्यवारयन" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 70, "text": "रजस्वला वेपमाना वीक्षमाणा दिशॊ दश\nअश्रुकण्ठा यथा दैत्या हिरण्याक्षे पुरा हते" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 71, "text": "स तैः परिवृतॊ राजा तरस्तैः कषुद्रमृगैर इव\nअशक्नुवन्न अवस्थातुम अपायात तनयस तव" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 72, "text": "कषुत्पिपासापरिश्रान्तास ते यॊधास तव भारत\nआदित्येन च संतप्ता भृशं विमनसॊ ऽभवन" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 73, "text": "भास्करस्येव पतनं समुद्रस्येव शॊषणम\nविपर्यासं यथा मेरॊर वासवस्येव निर्जयम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 74, "text": "अमर्षणीयं तद दृष्ट्वा भारद्वाजस्य पातनम\nतरस्तरूपतरा राजन कौरवाः पराद्रवन भयात" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 75, "text": "गान्धारराजः शकुनिस तरस्तस तरस्ततरैः सह\nहतं रुक्मरथं दृष्ट्वा पराद्रवत सहितॊ रथैः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 76, "text": "वरूथिनीं वेगवतीं विद्रुतां स पताकिनीम\nपरिगृह्य महासेनां सूतपुत्रॊ ऽपयाद भयात" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 77, "text": "रथनागाश्वकलिलां पुरस्कृत्य तु वाहिनीम\nमद्राणाम ईश्वरः शल्यॊ वीक्षमाणॊ ऽपयाद भयात" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 78, "text": "हतप्रवीरैर भूयिष्ठं दविपैर बहु पदातिभिः\nवृतः शारद्वतॊ ऽगच्छत कष्टं कथम इति बरुवन" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 79, "text": "भॊजानीकेन शिष्टेन कलिङ्गारट्ट बाह्लिकैः\nकृतवर्मा वृतॊ राजन परायान सुजवनैर हयैः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 80, "text": "पदातिगणसंयुक्तस तरस्तॊ राजन भयार्दितः\nउलूकः पराद्रवत तत्र दृष्ट्वा दरॊणं निपातितम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 81, "text": "दर्शनीयॊ युवा चैव शौर्ये च कृतलक्षणः\nदुःशासनॊ भृशॊद्विग्नः पराद्रवद गजसंवृतः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 82, "text": "गजाश्वरथसंयुक्तॊ वृतश चैव पदातिभिः\nदुर्यॊधनॊ महाराज परायात तत्र महारथः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 83, "text": "गजान रथान समारुह्य परस्यापि हयाञ जनाः\nपरकीर्णकेशा विध्वस्ता न दवाव एकत्र धावतः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 84, "text": "नेदम अस्तीति पुरुषा हतॊत्साहा हतौजसः\nउत्सृज्य कवचान अन्ये पराद्रवंस तावका विभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 85, "text": "अन्यॊन्यं ते समाक्रॊशन सैनिका भरतर्षभ\nतिष्ठ तिष्ठेति न च ते सवयं तत्रावतस्थिरे" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 86, "text": "धुर्यान परमुच्य तु रथाद धतसूतान सवलंकृतान\nअधिरुह्य हयान यॊधाः कषिप्रं पद्भिर अचॊदयन" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 87, "text": "दरवमाणे तथा सैन्ये तरस्तरूपे हतौजसि\nपरतिस्रॊत इव गराहॊ दरॊणपुत्रः परान इयात" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 88, "text": "हत्वा बहुविधां सेनां पाण्डूनां युद्धदुर्मदः\nकथं चित संकटान मुक्तॊ मत्तद्विरदविक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 89, "text": "दरवमाणं बलं दृष्ट्वा पलायनकृतक्षणम\nदुर्यॊधनं समासाद्य दरॊणपुत्रॊ ऽबरवीद इदम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 90, "text": "किम इयं दरवते सेना तरस्तरूपेव भारत\nदरवमाणां च राजेन्द्र नावस्थापयसे रणे" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 91, "text": "तवं चापि न यथा पूर्वं परकृतिस्थॊ नराधिप\nकर्णप्रभृतयश चेमे नावतिष्ठन्ति पार्थिवाः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 92, "text": "अन्येष्व अपि च युद्धेषु नैव सेनाद्रवत तदा\nकच चित कषेमं महाबाहॊ तव सैन्यस्य भारत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 93, "text": "कस्मिन्न इदं हते राजन रथसिंहे बलं तव\nएताम अवस्थां संप्राप्तं तन ममाचक्ष्व कौरव" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 94, "text": "तत तु दुर्यॊधनः शरुत्वा दरॊणपुत्रस्य भाषितम\nघॊरम अप्रियम आख्यातुं नाशकत पार्थिवर्षभः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 95, "text": "भिन्ना नौर इव ते पुत्रॊ निमग्नः शॊकसागरे\nबाष्पेण पिहितॊ दृष्ट्वा दरॊणपुत्रं रथे सथितम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 96, "text": "ततः शारद्वतं राजा सव्रीडम इदम अब्रवीत\nशंसेह सर्वं भद्रं ते यथा सैन्यम इदं दरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 97, "text": "अतः शारद्वतॊ राजन्न आर्तिं गच्छन पुनः पुनः\nशशंस दरॊणपुत्राय यथा दरॊणॊ निपातितः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 98, "text": "[कृप]\nवयं दरॊणं पुरस्कृत्य पृथिव्यां परवरं रथम\nपरावर्तयाम संग्रामं पाञ्चालैर एव केवलैः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 99, "text": "ततः परवृत्ते संग्रामे विमिश्राः कुरु सॊमकाः\nअन्यॊन्यम अभिगर्जन्तः शस्त्रैर देहान अपातयन" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 100, "text": "ततॊ दरॊणॊ बराह्मम अस्त्रं विकुर्वाणॊ नरर्षभः\nअहनच छात्रवान भल्लैः शतशॊ ऽथ सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 101, "text": "पाण्डवाः केकया मत्स्याः पाञ्चालाश च विशेषतः\nसंख्ये दरॊण रथं पराप्य वयनशन कालचॊदिताः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 102, "text": "सहस्रं रथसिंहानां दविसाहस्रं च दन्तिनाम\nदरॊणॊ बरह्मास्त्र निर्दग्धं परेषयाम आस मृत्यवे" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 103, "text": "आकर्णपलितः शयामॊ वयसाशीति पञ्चकः\nरणे पर्यचरद दरॊणॊ वृद्धः षॊडशवर्षवत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 104, "text": "कलिश्यमानेषु सैन्येषु वध्यमानेषु राजसु\nअमर्षवशम आपन्नाः पाञ्चाला विमुखाभवन" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 105, "text": "तेषु किं चित परभग्नेषु विमुखेषु सपत्नजित\nदिव्यम अस्त्रं विकुर्वाणॊ बभूवार्क इवॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 106, "text": "स मध्यं पराप्य पाण्डूनां शररश्मिः परतापवान\nमध्यं गत इवादित्यॊ दुष्प्रेक्ष्यस ते पिताभवत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 107, "text": "ते दह्यमाना दरॊणेन सूर्येणेव विराजता\nदग्धवीर्या निरुत्साहा बभूवुर गतचेतसः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 108, "text": "तान दृष्ट्वा पीडितान बाणैर दरॊणेन मधुसूदनः\nजयैषी पाण्डुपुत्राणाम इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 109, "text": "नैष जातु परैः शक्यॊ जेतुं शस्त्रभृतां वरः\nअपि वृत्रहणा संख्ये रथयूथप यूथपः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 110, "text": "ते यूयं धर्मम उत्सृज्य जयं रक्षत पाण्डवाः\nयथा वः संयुगे सर्वान न हन्याद रुक्मवाहनः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 111, "text": "अश्वत्थाम्नि हते नैष युध्येद इति मतिर मम\nहतं तं संयुगे कश चिद आख्यात्व अस्मै मृषा नरः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 112, "text": "एतन नारॊचयद वाक्यं कुन्तीपुत्रॊ धनंजयः\nअरॊचयंस तु सर्वे ऽनये कृच्छ्रेण तु युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 113, "text": "भीमसेनस तु सव्रीडम अब्रवीत पितरं तव\nअश्वत्थामा हत इति तच चाबुध्यत ते पिता" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 114, "text": "स शङ्कमानस तन मिथ्या धर्मराजम अपृच्छत\nहतं वाप्य अहतं वाजौ तवां पिता पुत्रवत्सलः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 115, "text": "तद अतथ्य भये मग्नॊ जये सक्तॊ युधिष्ठिरः\nअश्वत्थामानम आहेदं हतः कुञ्जर इत्य उत\nभीमेन गिरिवर्ष्माणं मालवस्येन्द्र वर्मणः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 116, "text": "उपसृत्य तदा दरॊणम उच्चैर इदम अभाषत\nयस्यार्थे शस्त्रम आधत्से यम अवेक्ष्य च जीवसि\nपुत्रस ते दयितॊ नित्यं शॊ ऽशवत्थामा निपातितः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 117, "text": "तच छरुत्ता विमनास तत्र आचार्यॊ महद अप्रियम\nनियम्य दिव्यान्य अस्त्राणि नायुध्यत यथा पुरा" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 118, "text": "तं दृष्ट्वा परमॊद्विग्नं शॊकॊपहतचेतसम\nपाञ्चालराजस्य सुतः करूरकर्मा समाद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 119, "text": "तं दृष्ट्वा विहितं मृत्युं लॊकतत्त्वविचक्षणः\nदिव्यान्य अस्त्राण्य अथॊत्सृज्य रणे पराय उपाविशत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 120, "text": "ततॊ ऽसय केशान सव्येन गृहीत्वा पाणिना तदा\nपार्षतः करॊशमानानां वीराणाम अच्छिनच छिरः" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 121, "text": "न हन्तव्यॊ न हन्तव्य इति ते सर्वतॊ ऽबरुवन\nतथैव चार्जुनॊ वाहाद अवरुह्यैनम आद्रवत" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 122, "text": "उद्यम्य बाहू तवरितॊ बरुवाणश च पुनः पुनः\nजीवन्तम आनयाचार्यं मा वधीर इति धर्मवित" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 123, "text": "तथापि वार्यमाणेन कौरवैर अर्जुनेन च\nहत एव नृशंसेन पिता तव नरर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 124, "text": "सैनिकाश च ततः सर्वे पराद्रवन्त भयार्दिताः\nवयं चापि निरुत्साहा हते पितरि ते ऽनघ" }, { "book": 7, "chapter": 165, "shloka": 125, "text": "[स]\nतच छरुत्वा दरॊणपुत्रस तु निधनं पितुर आहवे\nकरॊधम आहारयत तीव्रं पदाहत इवॊरगः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nअधर्मेण हतं शरुत्वा धृष्टद्युम्नेन संजय\nबराह्मणं पितरं वृद्धम अश्वत्थामा किम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 2, "text": "मानुषं वारुणाग्नेयं बराह्मम अस्त्रं च वीर्यवान\nऐन्द्रं नारायणं चैव यस्मिन नित्यं परतिष्ठितम" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 3, "text": "तम अधर्मेण धर्मिष्ठं धृष्टद्युम्नेन संजय\nशरुत्वा निहतम आचार्यम अश्वत्थामा किम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 4, "text": "येन रामाद अवाप्येह धनुर्वेदं महात्मना\nपरॊक्तान्य अस्त्राणि दिव्यानि पुत्राय गुरु काङ्क्षिणे" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 5, "text": "एकम एव हि लॊके ऽसमिन्न आत्मनॊ गुणवत्तरम\nइच्छन्ति पुत्रं पुरुषा लॊके नान्यं कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 6, "text": "आचार्याणां भवन्त्य एव रहस्यानि महात्मनाम\nतानि पुत्राय वा दद्युः शिष्यायानुगताय वा" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 7, "text": "स शिल्पं पराप्य तत सर्वं स विशेषं च संजय\nशूरः शारद्वती पुत्रः संख्ये दरॊणाद अनन्तरः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 8, "text": "रामस्यानुमतः शास्त्रे पुरंदरसमॊ युधि\nकार्तवीर्य समॊ वीर्ये बृहस्पतिसमॊ मतौ" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 9, "text": "महीधर समॊ धृत्या तेजसाग्निसमॊ युवा\nसमुद्र इव गाम्भीर्ये करॊधे सर्वविषॊपमः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 10, "text": "स रथी परथमॊ लॊके दृढधन्वा जितक्लमः\nशीघ्रॊ ऽनिल इवाक्रन्दे चरन करुद्ध इवान्तकः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 11, "text": "अस्यता येन संग्रामे धरण्यभिनिपीडिता\nयॊ न वयथति संग्रामे वीरः सत्यपराक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 12, "text": "वेद सनातॊ वरतस्नातॊ धनुर्वेदे च पारगः\nमहॊदधिर इवाक्षॊभ्यॊ रामॊ दाशरथिर यथा" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 13, "text": "तम अधर्मेण धर्मिष्ठं धृष्टद्युम्नेन संयुगे\nशरुत्वा निहतम आचार्यम अश्वत्थामा किम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 14, "text": "धृष्टद्युम्नस्य यॊ मृत्युः सृष्टस तेन महात्मना\nयथा दरॊणस्य पाञ्चाल्यॊ यज्ञसेन सुतॊ ऽभवत" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 15, "text": "तं नृशंसेन पापेन करूरेणात्यल्प दर्शिना\nशरुत्वा निहतम आचार्यम अश्वत्थामा किम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 16, "text": "[स]\nछद्मना निहतं शरुत्वा पितरं पप कर्मणा\nबाष्पेणापूर्यत दरौणी रॊषेण च नरर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 17, "text": "तस्य करुद्धस्य राजेन्द्र वपुर दिव्यम अदृश्यत\nअन्तकस्येव भूतानि जिहीर्षॊः कालपर्यये" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 18, "text": "अश्रुपूर्णे ततॊ नेत्रे अपमृज्य पुनः पुनः\nउवाच कॊपान निःश्वस्य दुर्यॊधनम इदं वचः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 19, "text": "पिता मम यथा कषुद्रौर नयस्तशस्त्रॊ निपातितः\nधर्मध्वजवता पापं कृतं तद विदितं मम\nअनार्यं सुनृशंसस्य धर्मपुत्रस्य मे शरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 20, "text": "युद्धेष्व अपि परवृत्तानां धरुवौ जयपराजयौ\nदवयम एतद भवेद राजन वधस तत्र परशस्यते" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 21, "text": "नयायवृत्तॊ वधॊ यस तु संग्रामे युध्यतॊ भवेत\nन स दुःखाय भवति तथा दृष्टॊ हि स दविजः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 22, "text": "गतः स वीरलॊकाय पिता मम न संशयः\nन शॊच्यः पुरुषव्याघ्रस तथा स निधनं गतः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 23, "text": "यत तु धर्मप्रवृत्तः सन केशग्रहणम आप्तवान\nपश्यतां सर्वसैन्यानां तन मे मर्माणि कृन्तति" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 24, "text": "कामात करॊधाद अवज्ञानाद दर्पाद बाल्येन वा पुनः\nवैधर्मिकानि कुर्वन्ति तथा परिभवेन च" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 25, "text": "तद इदं पार्षतेनेह महद आधर्मिकम कृतम\nअवज्ञाय च मां नूनं नृशंसेन दुरात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 26, "text": "तस्यानुबन्धं स दरष्टा धृष्टद्युम्नः सुदारुणम\nअनार्यं परमं कृत्वा मिथ्यावादी च पाण्डवः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 27, "text": "यॊ हय असौ छद्मनाचार्यं शस्त्रं सन्यासयत तदा\nतस्याद्य धर्मराजस्य भूमिः पास्यति शॊणितम" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 28, "text": "सर्वॊपायैर यतिष्यामि पाञ्चालानाम अहं वधे\nधृष्टद्युम्ने च समरे हन्ताहं पापकारिणम" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 29, "text": "कर्मणा येन तेनेह मृदुना दारुणेन वा\nपाञ्चालानां वधं कृत्वा शान्तिं लब्धास्मि कौरव" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 30, "text": "यदर्थं पुरुषव्याघ्र पुत्रम इच्छन्ति मानवाः\nपरेत्य चेह च संप्राप्तं तराणाय महतॊ भयात" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 31, "text": "पित्रा तु मम सावस्था पराप्ता निर्बन्धुना यथा\nमयि शैलप्रतीकाशे पुत्र शिष्ये च जीवति" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 32, "text": "धिन ममास्त्राणि दिव्यानि धिग बाहू धिक पराक्रमम\nयन मां दरॊणः सुतं पराप्य केशग्रहणम आप्तवान" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 33, "text": "स तथाहं करिष्यामि यथा भरतसत्तम\nपरलॊकगतस्यापि गमिष्याम्य अनृणः पितुः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 34, "text": "आर्येण तु न वक्तव्या कदा चित सतुतिर आत्मनः\nपितुर वधम अमृष्यंस तु वक्ष्याम्य अद्येह पौरुषम" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 35, "text": "अद्य पश्यन्तु मे वीर्यं पाण्डवाः सजनार्दनाः\nमृद्नतः सर्वसैन्यानि युगान्तम इव कुर्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 36, "text": "न हि देवा न गन्धर्वा नासुरा न च राक्षसाः\nअद्य शक्ता रणे जेतुं रथस्थं मां नरर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 37, "text": "मद अन्यॊ नास्ति लॊके ऽसमिन्न अर्जुनाद वास्त्रवित्तमः\nअहं हि जवलतां मध्ये मयूधानाम इवांशुमान\nपरयॊक्ता देव सृष्टानाम अस्त्राणां पृतना गतः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 38, "text": "कृशाश्वतनया हय अद्य मत परयुक्ता महामृधे\nदर्शयन्तॊ ऽऽतमनॊ वीर्यं परमथिष्यन्ति पाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 39, "text": "अद्य सर्वा दिशॊ राजन धाराभिर इव संकुलाः\nआवृताः पत्रिभिस तीक्ष्णैर दरष्टारॊ मामकैर इह" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 40, "text": "किरन हि शरजालानि सर्वतॊ भैरव सवरम\nशत्रून निपातयिष्यामि महावात इव दरुमान" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 41, "text": "न च जानाति बीभत्सुस तद अस्त्रं न जनार्दनः\nन भीमसेनॊ न यमौ न च राजा युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 42, "text": "न पार्षतॊ दुर्तामासौ न शिखण्डी न सात्यकिः\nयद इदं मयि कौरव्य स कल्यं स निवर्तनम" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 43, "text": "नारायणाय मे पित्रा परणम्य विधिपूर्वकम\nउपहारः पुरा दत्तॊ बरह्मरूप उपस्थिते" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 44, "text": "तं सवयं परतिगृह्याथ भगवान स वरं ददौ\nवव्रे पिता मे परमम अस्त्रं नारायणं ततः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 45, "text": "अथैनम अब्रवीद राजन भगवान देव सत्तमः\nभविता तवत्समॊ नान्यः कश चिद युधि नरः कव चित" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 46, "text": "न तव इदं सहसा बरह्मन परयॊक्तव्यं कथं चन\nन हय एतद अस्त्रम अन्यत्र वधाच छत्रॊर निवर्तते" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 47, "text": "न चैतच छक्यते जञातुं कॊ न वध्येद इति परभॊ\nअवध्यम अपि हन्याद धि तस्मान नैतत परयॊजयेत" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 48, "text": "वधः संख्ये दरवश चैव शस्त्राणां च विसर्जनम\nपरयाचनं च शत्रूणां गमनं शरणस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 49, "text": "एते परशमने यॊगा महास्त्रस्य परंतप\nसर्वथा पीडितॊ हि सयाद अवध्यान पीडयन रणे" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 50, "text": "तज जग्राह पिता मह्यम अब्रवीच चैव स परभुः\nतवं वर्षिष्यसि दिव्यानि शस्त्रवर्षाण्य अनेकशः\nअनेनास्त्रेण संग्रामे तेजसा च जवलिष्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 51, "text": "एवम उक्त्वा स भगवान दिवम आचक्रमे परभुः\nएतन नारायणाद अस्त्रं तत पराप्तं मम बन्धुना" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 52, "text": "तेनाहं पाण्डवांश चैव पाञ्चालान मत्स्यकेकयान\nविद्रावयिष्यामि रणे शचीपतिर इवासुरान" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 53, "text": "यथा यथाहम इच्छेयं तथा भूत्वा शरा मम\nनिपतेयुः सपत्नेषु विक्रमत्स्व अपि भारत" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 54, "text": "यथेष्टम अश्ववर्षेण परवर्षिष्ये रणे सथितः\nअयॊमुखैश च विहगैर दरावयिष्ये महारथान\nपरश्वधांश च विविधान परसक्ष्ये ऽहम असंशयम" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 55, "text": "सॊऽहं नारायणास्त्रेण महता शत्रुतापन\nशत्रून विध्वंसयिष्यामि कदर्थी कृत्यपाण्डवान" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 56, "text": "मित्र बरह्म गुरु दवेषी जाल्मकः सुविगर्हितः\nपाञ्चालापसदश चाद्य न मे जीवन विमॊक्ष्यते" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 57, "text": "तच छरुत्वा दरॊणपुत्रस्य पर्यवर्तत वाहिनी\nततः सर्वे महाशङ्खान दध्मुः पुरुषसत्तमाः" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 58, "text": "भेरीश चाभ्यहनन हृष्टा दिण्डिमांश च सहस्रशः\nतथा ननाद वसुधा खुरनेमिप्रपीडिता\nस शब्दस तुमुलः खं दयां पृथिवीं च वयनादयत" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 59, "text": "तं शब्दं पाण्डवाः शरुत्वा पर्जन्यनिनदॊपमम\nसमेत्य रथिनां शरेष्ठाः सहिताः संन्यमन्त्रयन" }, { "book": 7, "chapter": 166, "shloka": 60, "text": "तथॊक्त्वा दरॊणपुत्रॊ ऽपि तथॊपस्पृश्य भारत\nपरादुश्चकार तद दिव्यम अस्त्रं नारायणं तदा" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 1, "text": "[स]\nपरादुर्भूते ततस तस्मिन्न अस्त्रे नारायणे तदा\nपरावात सपृषतॊ वायुर अनभ्रे सतनयित्नुमान" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 2, "text": "चचाल पृथिवी चापि चुक्षुभे च महॊदधिः\nपरतिस्रॊतः परवृत्ताश च गन्तुं तत्र समुद्रगाः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 3, "text": "शिखराणि वयदीर्यन्त गिरीणां तत्र भारत\nअपसव्यं मृगाश चैव पाण्डुपुत्रान परचक्रिरे" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 4, "text": "तमसा चावकीर्यन्त सूर्यश च कलुषॊ ऽभवत\nसंपतन्ति च भूतानि करव्यादानि परहृष्टवत" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 5, "text": "देवदानवगन्धर्वास तरस्ता आसन विशां पते\nकथं कथाभवत तीव्रा दृष्ट्वा तद वयाकुलं महत" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 6, "text": "वयथिताः सर्वराजानस तदा हय आसन विचेतसः\nतद दृष्ट्वा घॊररूपं तु दरौणेर अस्त्रं भयावहम" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 7, "text": "[धृ]\nनिवर्तितेषु सैन्येषु दरॊणपुत्रेण संयुगे\nभृशं शॊकाभितप्तेन पितुर वधम अमृष्यता" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 8, "text": "कुरून आपततॊ दृष्ट्वा धृष्टद्युम्नस्य रक्षणे\nकॊ मन्त्रः पाण्डवेष्व आसीत तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 9, "text": "[स]\nपराग एव विद्रुतान दृष्ट्वा धार्तराष्ट्रान युधिष्ठिरः\nपुनश च तुमुलं शब्दं शरुत्वार्जुनम अभाषत" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 10, "text": "आचार्ये निहते दरॊणे धृष्टद्युम्नेन संयुगे\nनिहते वज्रहस्तेन यथा वृत्रे महासुरे" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 11, "text": "नाशंसन्त जयं युद्धे दीनात्मानॊ धनंजय\nआत्मत्राणे मतिं कृत्वा पराद्रवन कुरवॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 12, "text": "के चिद भरान्तै रथैस तूर्णं निहतपार्ष्णि यन्तृभिः\nविपताक धवजच छत्त्रैः पार्थिवाः शीर्णकूबरैः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 13, "text": "भग्ननीडैर आकुलाश्वैर आरुह्यन ये विचेतसः\nभीताः पादैर हयान केच चित तवरयन्तः सवयं रथैः\nयुगचक्राक्ष भग्नैश च दरुताः के चिद भयातुराः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 14, "text": "गजस्कन्धेषु संस्यूता नाराचैश चलितासनाः\nशरार्तैर विद्रुतैर नागैर हृताः के चिद दिशॊ दश" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 15, "text": "विशस्त्र कवचाश चान्ये वाहनेभ्यः कषितिं गताः\nसंछन्ना नेमिषु गता मृदिताश च हयद्विपैः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 16, "text": "करॊशन्तस तात पुत्रेति पालयन्तॊ ऽपरे भयात\nनाभिजानन्ति चान्यॊन्यं कश्मलाभिहतौजसः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 17, "text": "पुत्रान पितॄन सखीन भरातॄन समारॊप्य दृढक्षतान\nजलेन कलेदयन्त्य अन्ये विमुच्य कवचान्य अपि" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 18, "text": "अवस्थां तादृशीं पराप्य हते दरॊणे दरुतं बलम\nपुनरावर्तितं केन यदि जानासि शंस मे" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 19, "text": "हयानां हेषतां शब्दः कुञ्जराणां च बृंहताम\nरथनेमि सवनश चात्र विमिश्रः शरूयते महान" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 20, "text": "एते शब्दा भृशं तीव्राः परवृत्ताः कुरु सागरे\nमुहुर मुहुर उदीर्यन्तः कम्पयन्ति हि मामकान" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 21, "text": "य एष तुमुलः शब्दः शरूयते लॊमहर्षणः\nसेन्द्रान अप्य एष लॊकांस तरीन भुञ्ज्याद इति मतिर मम" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 22, "text": "मन्ये वज्रधरस्यैष निनादॊ भैरवस्वनः\nदरॊणे हते कौरवार्थं वयक्तम अभ्येति वासवः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 23, "text": "परहृष्टलॊम कूपाः सम संविग्नरथकुञ्जराः\nधनंजय गुरुं शरुत्वा तत्र नादं सुभीषणम" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 24, "text": "क एष कौरवान दीर्णान अवस्थाप्य महारथः\nनिवर्तयति युद्धार्थं मृधे देवेश्वरॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 25, "text": "[अर्जुन]\nउद्यम्यात्मानम उग्राय कर्मणे धैर्यम आस्थिताः\nधमन्ति कौरवाः शङ्खान्य अस्य वीर्यम उपाश्रिताः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 26, "text": "यत्र ते संशयॊ राजन नयस्तशस्त्रे गुरौ हते\nधार्तराष्ट्रान अवस्थाप्य क एष नदतीति ह" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 27, "text": "हरीमन्तं तं महाबाहुं मत्तद्विरदगामिनम\nवयाख्यास्याम्य उग्रकर्माणं कुरूणाम अभयंकरम" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 28, "text": "यस्मिञ जाते ददौ दरॊणॊ गवां दशशतं धनम\nबराह्मणेभ्यॊ महार्हेभ्यः सॊ ऽशवत्थामैष गर्जति" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 29, "text": "जातमात्रेण वीरेण यनॊच्चैःश्रवसा इव\nहेषता कम्पिता भूमिर लॊकाश च सकलास तरयः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 30, "text": "तच छरुत्वान्तर्हितं भूतं नाम चास्याकरॊत तदा\nअश्वत्थामेति सॊ ऽदयैष शूरॊ नदति पाण्डव" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 31, "text": "यॊ ऽदयानाथ इवाक्रम्य पार्षतेन हतस तथा\nकर्मणा सुनृशंसेन तस्य नाथॊ वयवस्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 32, "text": "गुरुं मे यत्र पाञ्चाल्यः केशपक्षे परामृशत\nतन न जातु कषमेद दरौणिर जानन पौरुषम आत्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 33, "text": "उपचीर्णॊ गुरुर मिथ्या भवता राज्यकारणात\nधर्मज्ञेन सता नाम सॊ ऽधर्मः सुमहान कृतः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 34, "text": "सर्वधर्मॊपपन्नॊ ऽयं मम शिश्यश च पाण्डवः\nनायं वक्ष्यति मिथ्येति परत्ययं कृतवांस तवयि" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 35, "text": "स सत्यकञ्चुकं नाम परविष्टेन ततॊ ऽनृतम\nआचार्य उक्तॊ भवता हतः कुञ्जर इत्य उत" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 36, "text": "ततः शस्त्रं समुत्सृज्य निर्ममॊ गतचेतनः\nआसीत स विह्वलॊ राजन यथादृष्टस तवया विभुः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 37, "text": "स तु शॊकेन चाविष्टॊ विमुखः पुत्रवत्सलः\nशाश्वतं धर्मम उत्सृज्य गुरुः शिष्येण घातितः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 38, "text": "नयस्तशस्त्रम अधर्मेण घातयित्वा गुरुं भवान\nरक्षत्व इदानीं सामात्यॊ यदि शक्नॊषि पार्षतम" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 39, "text": "गरस्तम आचार्य पुत्रेण करुद्धेन हतबन्धुना\nसर्वे वयं परित्रातुं न शक्ष्यामॊ ऽदय पार्षतम" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 40, "text": "सौहार्दं सर्वभूतेषु यः करॊत्य अतिमात्रशः\nसॊ ऽदय केशग्रहं शरुत्वा पितुर धक्ष्यति नॊ रणे" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 41, "text": "विक्रॊशमाने हि मयि भृशम आचार्य गृद्धिनि\nअवकीर्य सवधर्मं हि शिष्येण निहतॊ गुरुः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 42, "text": "यदा गतं वयॊ भूयः शिष्टम अल्पतरं च नः\nतस्येदानीं विकारॊ ऽयम अधर्मॊ यत्कृतॊ महान" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 43, "text": "पितेव नित्यं सौहार्दात पितेव स हि धर्मतः\nसॊ ऽलपकालस्य राज्यस्य कारणान निहतॊ गुरुः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 44, "text": "धृतराष्ट्रेण भीष्माय दरॊणाय च विशां पते\nविसृष्टा पृथिवी सर्वा सह पुत्रैश च तत्परैः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 45, "text": "स पराप्य तादृशीं वृत्तिं सत्कृतः सततं परैः\nअवृणीत सदा पुत्रान माम एवाभ्यधिकं गुरुः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 46, "text": "अक्षीयमाणॊ नयस्तास्त्रस तवद्वाक्येनाहवे हतः\nन तव एनं युध्यमानं वै हन्याद अपि शतक्रतुः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 47, "text": "तस्याचार्यस्य वृद्धस्य दरॊहॊ नित्यॊपकारिणः\nकृतॊ हय अनार्यैर अस्माभी राज्यार्थे लघु बुद्धिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 48, "text": "पुत्रान भरातॄन पितॄन दाराञ जीवितं चैव वासविः\nतयजेत सर्वं मम परेम्णा जानात्य एतद धि मे गुरुः" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 49, "text": "स मया राज्यकामेन हन्यमानॊ ऽपय उपेक्षितः\nतस्माद अवाक्शिरा राजन पराप्तॊ ऽसमि नरकं विभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 167, "shloka": 50, "text": "बराह्मणं वृद्धम आचार्यं नयस्तशस्त्रं यथा मुनिम\nघातयित्वाद्य राज्यार्थे मृतं शरेयॊ न जीवितम" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 1, "text": "[स]\nअर्जुनस्य वचः शरुत्वा नॊचुस तत्र महारथाः\nअप्रियं वा परियं वापि महाराज धनंजयम" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 2, "text": "ततः करुद्धॊ महाबाहुर भीमसेनॊ ऽभयभाषत\nउत्स्मयन्न इव कौन्तेयम अर्जुनं भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 3, "text": "मुनिर यथारण्य गतॊ भाषसे धर्मसंहितम\nनयस्तदण्डॊ यथा पार्थ बराह्मणः संशितव्रतः" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 4, "text": "कषतास तराता कषताञ जीवन कषान्तस तविष्व अपि साधुषु\nकषत्रियः कषितिम आप्नॊति कषिप्रं धर्मं यशः शरियम" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 5, "text": "स भवान कषत्रिय गुणैर युक्तः सर्वैः कुलॊद्वहः\nअविपश्चिद यथा वाक्यं वयाहरन नाद्य शॊभसे" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 6, "text": "पराक्रमस ते कौन्तेय शक्रस्येव शचीपतेः\nन चातिवर्तसे धर्मं वेलाम इव महॊदधिः" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 7, "text": "न पूजयेत तवा कॊ ऽनवद्य यत तरयॊदश वार्षिकम\nअमर्षं पृष्टतः कृत्वा धर्मम एवाभिकाङ्क्षसे" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 8, "text": "दिष्ट्या तात मनस ते ऽदय सवधर्मम अनुवर्तते\nआनृशंस्ये च ते दिष्ट्या बुद्धिः सततम अच्युत" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 9, "text": "यत तु धर्मप्रवृत्तस्य हृतं राज्यम अधर्मतः\nदरौपदी च परामृष्टा सभाम आनीय शत्रुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 10, "text": "वनं परव्राजिताश चास्म वल्कलाजिनवाससः\nअनर्हमाणास तं भावं तरयॊदश समाः परैः" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 11, "text": "एतान्य अमर्षस्थानानि मर्षितानि तवयानघ\nकषत्रधर्मप्रसक्तेन सर्वम एतद अनुष्ठितम" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 12, "text": "तम अधर्मम अपाक्रष्टुम आरब्धः सहितस तवया\nसानुबन्धान हनिष्यामि कषुद्रान राज्यहरान अहम" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 13, "text": "तवया तु कथितं पूर्वं युद्धायाभ्यागता वयम\nघटामश च यथाशक्ति तवं तु नॊ ऽदय जुगुप्ससे" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 14, "text": "सवधर्मं नेच्छसे जञातुं मिथ्यावचनम एव ते\nभयार्दितानाम अस्माकं वाचा मर्माणि कृन्तसि" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 15, "text": "वपन वरणे कषारम इव कषतानां शत्रुकर्शन\nविदीर्यते मे हृदयं तवया वाक्शल्य पीडितम" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 16, "text": "अधर्मम एतद विपुलं धार्मिकः सन्नबुध्यसे\nयत तवम आत्मानम अस्मांश च परशंस्यान न परशंससि\nयः कलां षॊडशीं तवत्तॊ नार्हते तं परशंससि" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 17, "text": "सवयम एवात्मनॊ वक्तुं न युक्तं गुणसंस्तवम\nदारयेयं महीं करॊधाद विकिरेयं च पर्वतान" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 18, "text": "आविध्य च गदां गुर्वीं भीमां काञ्चनमालिनीम\nगिरिप्रकाशान कषितिजान भुञ्जेयम अनिलॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 19, "text": "स तवम एवंविधं जानन भरातरं मां नरर्षभ\nदरॊणपुत्राद भयंकर्तुं नार्हस्य अमितविक्रम" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 20, "text": "अथ वा तिष्ठ बीभत्सॊ सह सर्वैर नरर्षभैः\nअहम एनं गदापाणिर जेष्याम्य एकॊ महाहवे" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 21, "text": "ततः पाञ्चालराजस्य पुत्रः पार्थम अथाब्रवीत\nसंक्रुद्धम इव नर्दन्तं हिरण्यकशिपुं हरिः" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 22, "text": "बीभत्सॊ विप्र कर्माणि विदितानि मनीषिणाम\nयाजनाध्यापने दानं तथा यज्ञप्रतिग्रहौ" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 23, "text": "षष्ठम अध्ययनं नाम तेषां कस्मिन परतिष्ठितः\nहतॊ दरॊणॊ मया यत तत किं मां पार्थ विगर्हसे" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 24, "text": "अपक्रान्तः सवधर्माच च कषत्रधर्मम उपाश्रितः\nअमानुषेण हन्त्य अस्मान अस्त्रेण कषुद्रकर्मकृत" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 25, "text": "तथा मायां परयुञ्जानम असह्यं बराह्मण बरुवम\nमाययैव निहन्याद यॊ न युक्तं पार्थ तत्र किम" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 26, "text": "तस्मिंस तथा मया शस्ते यदि दरौणायनी रुषा\nकुरुते भैरवं नादं तत्र किं मम हीयते" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 27, "text": "न चाद्भुतम इदं मन्ये यद दरौणिः शुद्धगर्जया\nघातयिष्यति कौरव्यान परित्रातुम अशक्नुवन" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 28, "text": "यच च मां धार्मिकॊ भूत्वा बरवीषि गुरु घातिनम\nतदर्थम अहम उत्पन्नः पाञ्चाल्यस्य सुतॊ ऽनलात" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 29, "text": "यस्य कार्यम अकार्यं वा युध्यतः सयात समं रणे\nतं कथं बराह्मणं बरूयाः कषत्रियं वा धनंजय" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 30, "text": "यॊ हय अनस्त्रविदॊ हन्याद बरह्मास्त्रैः करॊधमूर्छितः\nसर्वॊपायैर न स कथं वध्यः पुरुषसत्तम" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 31, "text": "विधर्मिणं धर्मविद्भिः परॊक्तं तेषां विषॊपमम\nजानन धर्मार्थतत्त्वज्ञः किम अर्जुन विगर्हसे" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 32, "text": "नृशंसः स मयाक्रम्य रथ एव निपातितः\nतन माभिनन्द्यं बीभत्सॊ किमर्थं नाभिनन्दसे" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 33, "text": "कृते रणे कथं पार्थ जवलनार्कविषॊपमम\nभीमं दरॊण शिरश छेदे परशस्यं न परशंससि" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 34, "text": "यॊ ऽसौ ममैव नान्यस्य बान्धवान युधि जघ्निवान\nछित्त्वापि तस्य मूर्धानं नैवास्मि विगतज्वरः" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 35, "text": "तच च मे कृन्तते मर्म यन न तस्य शिरॊमया\nनिषादविषये कषिप्तं जयद्रथ शिरॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 36, "text": "अवधश चापि शत्रूणाम अधर्मः शिष्यते ऽरजुन\nकषत्रियस्य हय अयं धर्मॊ हन्याद धन्येत वा पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 37, "text": "स शत्रुर निहतः संख्ये मया धर्मेण पाण्डव\nयथा तवया हतः शूरॊ भगदत्तः पितुः सखा" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 38, "text": "पितामहं रणे हत्वा मन्यसे धर्मम आत्मनः\nमया शत्रौ हते कस्मात पापे धर्मं न मन्यसे" }, { "book": 7, "chapter": 168, "shloka": 39, "text": "नानृतः पाण्डवॊ जयेष्ठॊ नाहं वाधार्मिकॊ ऽरजुन\nशिष्यध्रुङ निहतः पापॊ युध्यस्व विजयस तव" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nसाङ्गा वेदा यथान्यायं येनाधीता महात्मना\nयस्मिन साक्षाद धनुर्वेदॊ हरीनिषेधे परतिष्ठितः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 2, "text": "तस्मिन्न आक्रुश्यति दरॊणे महर्षितनये तदा\nनीचात्मना नृशंसेन करुद्रेण गुरु घातिना" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 3, "text": "यस्य परसादात कर्माणि कुर्वन्ति पुरुषर्षभाः\nअमानुषाणि संग्रामे देवैर असुकराणि च" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 4, "text": "तस्मिन्न आक्रुश्यति दरॊणे समक्षं पापकर्मिणः\nनामर्षं तत्र कुर्वन्ति धिक कषत्रं धिग अमर्षितम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 5, "text": "पार्थाः सर्वे च राजानः पृथिव्यां ये धनुर्धराः\nशरुत्वा किम आहुः पाञ्चाल्यं तन ममाचक्ष्व संजय" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 6, "text": "[स]\nशरुत्वा दरुपदपुत्रस्य ता वाचः करूरकर्मणः\nतूष्णीं बभूवू राजानः सर्व एव विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 7, "text": "अर्जुनस तु कटाक्षेण जिह्मं परेक्ष्य च पार्षतम\nसबाष्पम अभिनिःश्वस्य धिग धिग धिग इति चाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 8, "text": "युधिष्ठिरश च भीमश च यमौ कृष्णस तथापरे\nआसन सुव्रीडिता राजन सात्यकिर इदम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 9, "text": "नेहास्ति पुरुषः कश चिद य इमं पापपूरुषम\nभाषमाणम अकल्याणं शीघ्रं हन्यान नराधमम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 10, "text": "कथं च शतधा जिह्वा न ते मूर्धा च दीर्यते\nगुरुम आक्रॊशतः कषुद्रन चाधर्मेण पात्यसे" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 11, "text": "याप्यस तवम असि पार्थैश च सर्वैश चान्धकवृष्णिभिः\nयत कर्म कलुषं कृत्वा शलाघसे जनसंसदि" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 12, "text": "अकार्यं तादृशं कृत्वा पुनर एव गुरुं कषिपन\nवध्यस तवं न तवयार्थॊ ऽसति मुहूर्तम अपि जीवता" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 13, "text": "कस तव एतद वयवसेद आर्यस तवदन्यः पुरुषाधमः\nनिगृह्य केशेषु वधं गुरॊर धर्मात्मनः सतः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 14, "text": "सप्तावरे तथा पूर्वे बान्धवास ते निपातिताः\nयशसा च परित्यक्तास तवां पराप्य कुलपांसनम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 15, "text": "उक्तवांश चापि यत पार्थं भीष्मं परति नरर्षभम\nतथान्तॊ विहितस तेन सवयम एव महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 16, "text": "तस्यापि तव सॊदर्यॊ निहन्ता पापकृत्तमः\nनान्यः पाञ्चाल पुत्रेभ्यॊ विद्यते भुवि पापकृत" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 17, "text": "स चापि सृष्टः पित्रा ते भीष्मस्यान्त करः किल\nशिखण्डी रक्षितस तेन स च मृत्युर महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 18, "text": "पाञ्चालाश चलिता धर्मात कषुद्रा मित्र गुरु दरुहः\nतवां पराप्य सह सॊदर्यं धिक्कृतं सर्वसाधुभिः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 19, "text": "पुनश चेद ईदृशीं वाचं मत्समीपे वदिष्यसि\nशिरस ते पातयिष्यामि गदया वज्रकल्पया" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 20, "text": "सात्वतेनैवम आक्षिप्तः पार्षतः परुषाक्षरम\nसंरब्धः सात्यकिं पराह संक्रुद्धः परहसन्न इव" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 21, "text": "शरूयते शरूयते चेति कषम्यते चेति माधव\nन चानार्य शुभं साधुं पुरुषं कषेप्तुम अर्हसि" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 22, "text": "कषमा परशस्यते लॊके न तु पापॊ ऽरहति कषमाम\nकषमावन्तं हि पापात्मा जितॊ ऽयम इति मन्यते" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 23, "text": "स तवं कषुद्रसमाचारॊ नीचात्मा पापनिश्चयः\nआ केशाग्रान नखाग्राच च वक्तव्यॊ वक्तुम इच्छसि" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 24, "text": "यः स भूरिश्रवाश छिन्ने भुजे परायगतस तवया\nवार्यमाणेन निहतस ततः पापतरं नु किम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 25, "text": "वयूहमानॊ मया दरॊणॊ दिव्येनास्त्रेण संयुगे\nविसृष्टशस्त्रॊ निहतः किं तत्र करूर दुष्कृतम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 26, "text": "अयुध्यमानं यस तव आजौ तथा परायगतं मुनिम\nछिन्नबाहुं परैर हन्यात सात्यके स कथं भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 27, "text": "निहत्य तवां यदा भूमौ स विक्रामति वीर्यवान\nकिं तदा न निहंस्य एनं भूत्वा पुरुषसत्तमः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 28, "text": "तवया पुनर अनार्येण पूर्वं पार्थेन निर्जितः\nयदा तदा हतः शूरः सौमदत्तिः परतापवान" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 29, "text": "यत्र यत्र तु पाण्डूनां दरॊणॊ दरावयते चमूम\nकिरञ शरसहस्राणि तत्र तत्र परयाम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 30, "text": "स तवम एवंविधं कृत्वा कर्म चाण्डालवत सवयम\nवक्तुम इच्छसि वक्तव्यः कस्मान मां परुषाण्य अथ" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 31, "text": "कर्ता तवं कर्मणॊग्रस्य नाहं वृष्णिकुलाधम\nपापानां च तवम आवासः कर्मणां मा पुनर वद" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 32, "text": "जॊषम आस्स्व न मां भूयॊ वक्तुम अर्हस्य अतः परम\nअधरॊत्तरम एतद धि यन मा तवं वक्तुम इच्छसि" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 33, "text": "अथ वक्ष्यसि मां मौर्ख्याद भूयः परुषम ईदृशम\nगमयिष्यामि बाणैस तवां युधि वैवस्वतक्षयम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 34, "text": "न चैव मूर्ख धर्मेण केवलेनैव शक्यते\nतेषाम अपि हय अधर्मेण चेष्टितं शृणु यादृशम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 35, "text": "वञ्चितः पाण्डवः पर्वम अधर्मेण युधिष्ठिरः\nदरौपदी च परिक्लिष्टा तथाधर्मेण सात्यके" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 36, "text": "परव्राजिता वनं सर्वे पाण्डवाः सह कृष्णया\nसर्वस्वम अपकृष्टं च तथाधर्मेण बालिश" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 37, "text": "अधर्मेणापकृष्टश च मद्रराजः परैर इतः\nइतॊ ऽपय अधर्मेण हतॊ भीष्मः कुरुपितामहः\nभूरिश्रवा हय अधर्मेण तवया धर्मविदा हतः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 38, "text": "एवं परैर आचरितं पाण्डवेयैश च संयुगे\nरक्षमाणैर जयं वीरैर धर्मज्ञैर अपि सात्वत" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 39, "text": "दुर्ज्ञेयः परमॊ धर्मस तथाधर्मः सुदुर्विदः\nयुध्यस्व कौरवैः सार्धं मा गाः पितृनिवेशनम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 40, "text": "एवमादीनि वाक्यानि करूराणि परुषाणि च\nशरावितः सात्यकिः शरीमान आकम्पित इवाभवत" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 41, "text": "तच छरुत्वा करॊधताम्राक्षः सात्यकिस तव आददे गदाम\nविनिःश्वस्य यथा सर्पः परणिधाय रथे धनुः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 42, "text": "ततॊ ऽभिपत्य पाञ्चाल्यं संरम्भेणेदम अब्रवीत\nन तवां वक्ष्यामि परुषं हनिष्ये तवां वधक्षमम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 43, "text": "तम आपतन्तं सहसा महाबलम अमर्षणम\nपाञ्चाल्यायाभिसंक्रुद्धम अन्तकायान्तकॊपमम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 44, "text": "चॊदितॊ वासुदेवेन भीमसेनॊ महाबलः\nअवप्लुत्य रथात तूर्णं बाहुभ्यां समवारयत" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 45, "text": "दरवमाणं तथा करुद्धं सात्यकिं पाण्डवॊ बली\nपरस्कन्दमानम आदाय जगाम बलिनं बलात" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 46, "text": "सथित्वा विष्टभ्य चरणौ भीमेन शिनिपुंगवः\nनिगृहीतः पदे षष्ठे बलेन बलिनां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 47, "text": "अवरुह्य रथात तं तु हरियमाणं बलीयसा\nउवाच शलक्ष्णया वाचा सहदेवॊ विशां पते" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 48, "text": "अस्माकं पुरुषव्याघ्र मित्रम अन्यन न विद्यते\nपरम अन्धकवृष्णिभ्यः पाञ्चालेभ्यश च माधव" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 49, "text": "तथैवान्धकवृष्णीनां तव चैव विशेषतः\nकृष्णस्य च तथास्मत्तॊ मित्रम अन्यन न विद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 50, "text": "पाञ्चालानां च वार्ष्णेय समुद्रान्तां विचिन्वताम\nनान्यद अस्ति परं मित्रं मन्यते च यथा भवान" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 51, "text": "स भवान ईदृशं मित्रं मन्यते च यथा भवान\nभवन्तश च यथास्माकं भवतां च तथा वयम" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 52, "text": "स एवं सर्वधर्मज्ञॊ मित्र धर्मम अनुस्मरन\nनियच्छ मन्युं पाञ्चाल्यात परशाम्य शिनिपुंगव" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 53, "text": "पार्षतस्य कषम तवं वै कषमतां तव पार्षतः\nवयं कषमयितारश च किम अन्यत्र शमाद भवेत" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 54, "text": "परशाम्यमाने शैनेये सहदेवेन मारिष\nपाञ्चालराजस्य सुतः परहसन्न इदम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 55, "text": "मुञ्च मुञ्च शिनेः पौत्रं भीम युद्धमदान्वितम\nआसादयतु माम एष धराधरम इवानिलः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 56, "text": "यावद अस्य शितैर बाणैः संरम्भं विनयाम्य अहम\nयुद्धश्रद्धां च कौन्तेय जीवितस्य च संयुगे" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 57, "text": "किं नु शक्यं मया कर्तुं कार्यं यद इदम उद्यतम\nसुमहत पाण्डुपुत्राणाम आयान्त्य एते हि कौरवाः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 58, "text": "अथ वा फल्गुनः सर्वान वारयिष्यति संयुगे\nअहम अप्य अस्य मूर्धानं पातयिष्यामि सायकैः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 59, "text": "मन्यते छिन्नबाहुं मां भूरिश्रवसम आहवे\nउत्सृजैनम अहं वैनम एष मां वा हनिष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 60, "text": "शृण्वन पाञ्चाल वाक्यानि सात्यकिः सर्पवच छवसन\nभीम बाह्वन्तरे सक्तॊ विस्फुरत्य अनिशं बली" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 61, "text": "तवरया वासुदेवश च धर्मराजश च मारिष\nयत्नेन महता वीरौ वारयाम आसतुस ततः" }, { "book": 7, "chapter": 169, "shloka": 62, "text": "निवार्य परमेष्वासौ करॊधसंरक्तलॊचनौ\nयुयुत्सवः परान संख्ये परतीयुः कषत्रियर्षभाः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 1, "text": "[स]\nततः स कदनं चक्रे रिपूणां दरॊणनन्दनः\nयुगान्ते सर्वभूतानां कालसृष्ट इवान्तकः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 2, "text": "धवजद्रुमं शस्त्रशृङ्गं हतनागमहाशिलम\nअश्वकिंपुरुषाकीर्णं शतासन लतावृतम" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 3, "text": "शूलक्रव्याद संघुष्टं भूतयक्षगणाकुलम\nनिहत्य शात्रवान भल्लैः सॊ ऽचिनॊद देहपर्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 4, "text": "ततॊ वेगेन महता विनद्य स नरर्षभः\nपरतिज्ञां शरावयाम आस पुनर एव तवात्मजम" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 5, "text": "यस्माद युध्यन्तम आचार्यं धर्मकञ्चुकम आस्थितः\nमुञ्च शस्त्रम इति पराह कुन्तीपुत्रॊ युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 6, "text": "तस्मात संपश्यतस तस्य दरावयिष्यामि वाहिनीम\nविद्राव्य सत्यं हन्तास्मि पापं पाञ्चाल्यम एव तु" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 7, "text": "सर्वान एतान हनिष्यामि यदि यॊत्स्यन्ति मां रणे\nसत्यं ते परतिजानामि परावर्तय वानिहीम" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 8, "text": "तच छरुत्वा तव पुत्रस तु वाहिनीं पर्यवर्तयत\nसिंहनादेन महता वयपॊह्य सुमहद भयम" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 9, "text": "ततः समागमॊ राजन कुरुपाण्डवसेनयॊः\nपुनर एवाभवत तीव्रः पूर्णसागरयॊर इव" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 10, "text": "संरब्धा हि सथिरी भूता दरॊणपुत्रेण कौरवाः\nउदग्राः पाण्डुपाञ्चाला दरॊणस्य निधनेन च" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 11, "text": "तेषां परमहृष्टानां जयम आत्मनि पश्यताम\nसंरब्धानां महावेगः परादुरासीद रणाजिरे" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 12, "text": "यथा शिलॊच्चये शैलः सागरे सागरॊ यथा\nपरतिहन्येत राजेन्द्र तथासन कुरुपाण्डवाः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 13, "text": "ततः शङ्खसहस्राणि भेरीणाम अयुतानि च\nअवादयन्त संहृष्टाः कुरुपाण्डवसैनिकाः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 14, "text": "ततॊ निर्मथ्यमानस्य सागरस्येव निस्वनः\nअभवत तस्य सैन्यस्य सुमहान अद्भुतॊपमः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 15, "text": "परादुश्चक्रे ततॊ दरौणिर अस्त्रं नारायणं तदा\nअभिसंधाय पाण्डूनां पाञ्चालानां च वाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 16, "text": "परादुरासंस ततॊ बाणा दीप्ताग्राः खे सहस्रशः\nपाण्डवान भक्षयिष्यन्तॊ दीप्तास्या इव पन्नगाः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 17, "text": "ते दिशः खं च सैन्यं च समावृण्वन महाहवे\nमुहूर्ताद भास्करस्येव राजँल लॊकं गभस्तयः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 18, "text": "तथापरे दयॊतमाना जयॊतींषीवाम्बरे ऽमले\nपरादुरासन महीपाल कार्ष्णायसमया गुडाः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 19, "text": "चतुर्दिशं विचित्राश च शतघ्न्यॊ ऽथ हुताशदाः\nचक्राणि च कषुरान्तानि मण्डलानीव भास्वतः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 20, "text": "शस्त्राकृतिभिर आकीर्णम अतीव भरतर्षभ\nदृष्ट्वान्तरिक्षम आविग्नाः पाण्डुपाञ्चाल सृञ्जयाः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 21, "text": "यथा यथा हय अयुध्यन्त पाण्डवानां महारथाः\nतथा तथा तद अस्त्रं वै वयवर्धत जनाधिप" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 22, "text": "वध्यमानास तथास्त्रेण तेन नारायणेन वै\nदह्यमानानलेनेव सर्वतॊ ऽभयर्दिता रणे" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 23, "text": "यथा हि शिशिरापाये दहेत कक्षं हुताशनः\nतथा तद अस्त्रं पाण्डूनां ददाह धवजिनीं परभॊ" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 24, "text": "आपूर्यमाणेनास्त्रेण सैन्ये कषीयति चाभिभॊ\nजगाम परमं तरासं धर्मपुत्रॊ युधिष्ठिरः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 25, "text": "दरवमाणं तु तत सैन्यं दृष्ट्वा विगतचेतनम\nमध्यस्थतां च पार्थस्य धर्मपुत्रॊ ऽबरवीद इदम" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 26, "text": "धृष्टद्युम्न पलायस्व सह पाञ्चाल सेनया\nसात्यके तवं च गच्छस्व वृष्ण्यन्धकवृतॊ गृहान" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 27, "text": "वासुदेवॊ ऽपि धर्मात्मा करिष्यत्य आत्मनः कषमम\nउपदेष्टुं समर्थॊ ऽयं लॊकस्य किम उतात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 28, "text": "संग्रामस तु न कर्तव्यः सर्वसैन्यान बरवीमि वः\nअहं हि सह सॊदर्यैः परवेक्ष्ये हव्यवाहनम" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 29, "text": "भीष्मद्रॊणार्णवं तीर्त्वा संग्रामं भीरु दुस्तरम\nअवसत्स्याम्य असलिले सगणॊ दरौणिगॊष्पदे" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 30, "text": "कामः संपद्यताम अस्य बीभत्सॊर आशु मां परति\nकल्याण वृत्त आचार्यॊ मया युधि निपातितः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 31, "text": "येन बालः स सौभद्रॊ युद्धानाम अविशारदः\nसमर्थैर बहुभिः करूरैर घातितॊ नाभिपालितः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 32, "text": "येनाविब्रुवता परश्नं तथा कृष्णा सभां गता\nउपेक्षिता सपुत्रेण दासभावं नियच्छती" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 33, "text": "जिघांसुर धार्तराष्ट्रश च शरान्तेष्व अश्वेषु फल्गुनम\nकवचेन तथायुक्तॊ रक्षार्थं सैन्धवस्य च" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 34, "text": "येन बरह्मास्त्र विदुषा पाञ्चालाः सत्यजिन मुखाः\nकुर्वाणा मज्जये यत्नं स मूला विनिपातिताः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 35, "text": "येन परव्राज्यमानाश च राज्याद वयम अधर्मतः\nनिवार्यमाणेनास्माभिर अनुगन्तुं तद एषिताः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 36, "text": "यॊ ऽसाव अत्यन्तम अस्मासु कुर्वाणः सौहृदं परम\nहतस तदर्थे मरणं गमिष्यामि स बान्धवः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 37, "text": "एवं बरुवति कौन्तेये दाशार्हस तवरितस ततः\nनिवार्य सैन्यं बाहुभ्याम इदं वचनम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 38, "text": "शीघ्रं नयस्यत शस्त्राणि वाहेभ्यश चावरॊहत\nएष यॊगॊ ऽतर विहितः परतिघातॊ महात्मना" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 39, "text": "दविपाश्वस्यन्दनेभ्यश च कषितिं सर्वे ऽवरॊहत\nएवम एतन न वॊ हन्याद अस्त्रं भूमौ निरायुधान" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 40, "text": "यथा यथा हि युध्यन्ते यॊधा हय अस्त्रबलं परति\nतथा तथा भवन्त्य एते कौरवा बलवत्तराः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 41, "text": "निक्षेप्स्यन्ति च शस्त्राणि वाहनेभ्यॊ ऽवरुह्य ये\nतान नैतद अस्त्रं संग्रामे निहनिष्यति मानवान" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 42, "text": "ये तव एतत परतियॊत्स्यन्ति मनसापीह के चन\nनिहनिष्यति तान सर्वान रसातलगतान अपि" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 43, "text": "ते वचस तस्य तत्ल्श्रुत्वा वासुदेवस्य भारत\nईषुः सर्वे ऽसत्रम उत्स्रष्टुं मनॊभिः करणेन च" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 44, "text": "तत उत्स्रष्टुकामांस तान अस्त्राण्य आलक्ष्य पाण्डवः\nभीमसेनॊ ऽबरवीद राजन्न इदं संहर्षयन वचः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 45, "text": "न कथं चन शस्त्राणि मॊक्तव्यानीह केन चित\nअहम आवारयिष्यामि दरॊणपुत्रास्त्रम आशुगैः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 46, "text": "अथ वाप्य अनया गुर्व्या हेमविग्रहया रणे\nकालवद विचरिष्यामि दरौणेर अस्त्रं विशातयन" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 47, "text": "न हि मे विक्रमे तुल्यः कश चिद अस्ति पुमान इह\nयथैव सवितुस तुल्यं जयॊतिर अन्यन न विद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 48, "text": "पश्यध्वं मे दृढौ बाहू नागराजकरॊपमा\nसमर्थौ पर्वतस्यापि शैशिरस्य निपातने" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 49, "text": "नागायुत समप्राणॊ हय अहम एकॊ नरेष्व इह\nशक्रॊ यथा परतिद्वंद्वॊ दिवि देवेषु विश्रुतः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 50, "text": "अद्य पश्यत मे वीर्यं बाह्वॊः पीनांसयॊर युधि\nजवलमानस्य दीप्तस्य दरौणेर अस्त्रस्य वारणे" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 51, "text": "यदि नारायणास्त्रस्य परतियॊद्धा न विद्यते\nअद्यैनं परतियॊत्स्यामि पश्यत्सु कुरु पाण्डुषु" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 52, "text": "एवम उक्त्वा ततॊ भीमॊ दरॊणपुत्रम अरिंदमः\nअभ्ययान मेघघॊषेण रथेनादित्यवर्चसा" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 53, "text": "स एनम इषुजालेन लघुत्वाच छीघ्र विक्रमः\nनिमेष मात्रेणासाद्य कुन्तीपुत्रॊ ऽभयवाकिरत" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 54, "text": "ततॊ दरौणिः परहस्यैनम उदासम अभिभाष्य च\nअवाकिरत परदीप्ताग्रैः शरैस तैर अभिमन्त्रितैः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 55, "text": "पन्नगैर इव दीप्तास्यैर वमद्भिर अनलं रणे\nअवकीर्णॊ ऽभवत पार्थः सफुलिङ्गैर इव काञ्चनैः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 56, "text": "तस्य रूपम अभूद राजन भीमसेनस्य संयुगे\nखद्यॊतैर आवृतस्येव पर्वतस्य दिनक्षये" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 57, "text": "तद अस्त्रं दरॊणपुत्रस्य तस्मिन परतिसमस्यति\nअवर्धत महाराज यथाग्निर अनिलॊद्धतः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 58, "text": "विवर्धमानम आलक्ष्य तद अस्त्रं भीमविक्रमम\nपाण्डुसैन्यम ऋते भीमं सुमहद भयम आविशत" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 59, "text": "ततः शस्त्राणि ते सर्वे समुत्सृज्य महीतले\nअवारॊहन रथेभ्यश च हस्त्यश्वेभ्यश च सर्वशः" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 60, "text": "तेषु निक्षिप्तशस्त्रेषु वानहेभ्यश चयुतेषु च\nतद अस्त्रवीर्यं विपुलं भीम मूर्धन्य अथापतत" }, { "book": 7, "chapter": 170, "shloka": 61, "text": "हाहाकृतानि भूतानि पाण्डवाश च विशेषतः\nभीमसेनम अपश्यन्त तेजसा संवृतं तदा" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 1, "text": "[स]\nभीमसेनं समाकीर्णं दृष्ट्वास्त्रेण धनंजयः\nतेजसः परतिघातार्थं वारुणेन समावृणॊत" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 2, "text": "नालक्षयत तं कश चिद वारुणास्त्त्रेण संवृतम\nअर्जुनस्य लघुत्वाच च संवृतत्वाच च तेजसः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 3, "text": "साश्वसूत रथॊ भीमॊ दरॊणपुत्रास्त्र संवृतः\nअग्नाव अग्निर इव नयस्तॊ जवालामाली सुदुर्दृशः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 4, "text": "यथा रात्रिक्षये राजञ जयॊतींष्य अस्तगिरिं परति\nसमापेतुस तथा बाणा भीमसेनरथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 5, "text": "स हि भीमॊ रथश चास्य हयाः सूतश च मारिष\nसंवृता दरॊणपुत्रेण पावकान्तर गताभवन" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 6, "text": "यथा दग्ध्वा जगत कृत्स्नं समये स चराचरम\nगच्छेद अग्निर विभॊर आस्यं तथास्त्रं भीमम आवृणॊत" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 7, "text": "सूर्यम अग्निः परविष्टः सयाद यथा चाग्निं दिवाकरः\nतथा परविष्टं तत तेजॊ न पराज्ञायत किं चन" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 8, "text": "विकीर्णम अस्त्रं तद दृष्ट्वा तथा भीम रथं परति\nसर्वसैन्यानि पाण्डूनां नयस्तशस्त्राण्य अचेतसः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 9, "text": "उदीर्यमाणं दरौणिं च निष्प्रति दवंद्वम आहवे\nयुधिष्ठिरपुरॊगांश च विमुखांस तान महारथान" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 10, "text": "अर्जुनॊ वासुदेवश च तवरमाणौ महाद्युती\nअवप्लुत्य रथाद वीरौ भीमम आद्रवतां ततः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 11, "text": "ततस तद दरॊणपुत्रस्य तेजॊ ऽसत्रबलसंभवम\nविगाह्य तौ सुबलिनौ माययाविशतां तदा" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 12, "text": "नयस्तशस्त्रौ ततस तौ तु नादहद अस्त्रजॊ ऽनलः\nवारुणास्त्र परयॊगाच च वीर्यवत्त्वाच च कृष्णयॊः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 13, "text": "ततश चकृषतुर भीमं तस्य सर्वायुधानि च\nनारायणास्त्र शान्त्य अर्थं नरनारायणौ बलात" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 14, "text": "अपकृष्यमाणः कौन्तेयॊ नदत्य एव महारथः\nवर्धते चैव तद घॊरं दरौणेर अस्त्रं सुदुर्जयम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 15, "text": "तम अब्रवीद वासुदेवः किम इदं पाण्डुनन्दन\nवार्यमाणॊ ऽपि कौन्तेय यद युद्धान न निवर्तसे" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 16, "text": "यदि युद्धेन जेयाः सयुर इमे कौरवनन्दनाः\nवयम अप्य अत्र युध्येम तथा चेमे नरर्षभाः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 17, "text": "रथेभ्यस तव अवतीर्णास तु सर्व एव सम तावकाः\nतस्मात तवम अपि कौन्तेय रथात तूर्णम अपाक्रम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 18, "text": "एवम उक्त्वा ततः कृष्णॊ रथाद भूमिम अपातयत\nनिःश्वसन्तं यथा नागं करॊधसंरक्तलॊचनम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 19, "text": "यदापकृष्टः स रथान नयासितश चायुधं भुवि\nततॊ नारायणास्त्रं तत परशान्तं शत्रुतापनम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 20, "text": "तस्मिन परशान्ते विधिना तदा तेजसि दुःसहे\nबभूवुर विमलाः सर्वा दिशः परदिश एव च" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 21, "text": "परववुश च शिवा वाताः परशान्ता मृगपक्षिणः\nवाहनानि च हृष्टानि यॊधाश च मनुजेश्वर" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 22, "text": "वयपॊढे च ततॊ घॊरे तस्मिंस तेजसि भारत\nबभौ भीमॊ निशापाये धीमान सूर्य इवॊदितः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 23, "text": "हतशेषं बलं तत्र पाण्डवानाम अतिष्ठत\nअस्त्रव्युपरमाद धृष्टं तव पुत्र जिघांसया" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 24, "text": "वयवस्थिते बले तस्मिन अस्त्रे परतिहते तथा\nदुर्यॊधनॊ महाराज दरॊणपुत्रम अथाब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 25, "text": "अश्वत्थामन पुनः शीघ्रम अस्त्रम एतत परयॊजय\nवयवस्थिता हि पाञ्चालाः पुनर एव जयैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 26, "text": "अश्वत्थामा तथॊक्तस तु तव पुत्रेण मारिष\nसुदीनम अभिनिःश्वस्य राजानम इदम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 27, "text": "नैतद आवर्तते राजन्न अस्त्रं दविर नॊपपद्यते\nआवर्तयन निहन्त्य एतत परयॊक्तारं न संशयः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 28, "text": "एष चास्त्रप्रतीघातं वासुदेवः परयुक्तवान\nअन्यथा विहितः संख्ये वधः शत्रॊर जनाधिप" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 29, "text": "पराजयॊ वा मृत्युर वा शरेयॊ मृत्युर न निर्जयः\nनिर्जिताश चारयॊ हय एते शस्त्रॊत्सर्गान मृतॊपमाः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 30, "text": "[दुर]\nआचार्य पुत्र यद्य एतद दविर अस्त्रं न परयुज्यते\nअन्यैर गुरुघ्ना वध्यन्ताम अस्त्रैर अस्त्राविदां वर" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 31, "text": "तवयि हय अस्त्राणि दिव्यानि यथा सयुस तर्यम्बके तथा\nइच्छतॊ न हि ते मुच्येत करुद्धस्यापि पुरंदरः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 32, "text": "[धृ]\nतस्मिन्न अस्त्रे परतिहते दरॊणे चॊपधिना हते\nतथा दुर्यॊधनेनॊक्तॊ दरौणिः किम अकरॊत पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 33, "text": "दृष्ट्वा पार्थांश च संग्रामे युद्धाय समवस्थितान\nनारायणास्त्र निर्मुक्तांश चरतः पृतना मुखे" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 34, "text": "[स]\nजानन पितुः स निधनं सिंहलाङ्गूल केतनः\nसक्रॊधॊ भयम उत्सृज्य अभिदुद्राव पार्षतम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 35, "text": "अभिद्रुत्य च विंशत्या कषुद्रकाणां नरर्षभः\nपञ्चभिश चातिवेगेन विव्याध पुरुषर्षभम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 36, "text": "धृष्टद्युम्नस ततॊ राजञ जवलन्तम इव पावकम\nदरॊणपुत्रं तरिषष्ट्या तु राजन विव्याध पत्रिणाम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 37, "text": "सारथिं चास्य विंशत्या सवर्णपुङ्खैः शिलाशितैः\nहयांश च चतुरॊ ऽविध्यच चतुर्भिर निशितैः शरैः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 38, "text": "विद्ध्वा विद्ध्वानदद दरौणिः कम्पयन्न इव मेदिनीम\nआददत सर्वलॊकस्य पराणान इव महारणे" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 39, "text": "पार्षतस तु बली राजन कृतास्त्रः कृतनिश्रमः\nदरौणिम एवाभिदुद्राव कृत्वा मृत्युं निवर्तनम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 40, "text": "ततॊ बाणमयं वर्षं दरॊणपुत्रस्य मूर्धनि\nअवासृजद अमेयात्मा पाञ्चाल्यॊ रथिनां वरः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 41, "text": "तं दरौणिः समरे करुद्धश छादयाम आस पत्रिभिः\nविव्याध चैनं दशभिः पितुर वधम अनुस्मरन" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 42, "text": "दवाभ्यां च सुविकृष्टाभ्यां कषुराभ्यां धवजकार्मुके\nछित्त्वा पाञ्चालराजस्य दरौणिर अन्यैः समार्दयत" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 43, "text": "वयश्व सूत रथं चैनं दरौणिश चक्रे महाहवे\nतस्य चानुचरान सर्वान करुद्धः पराच्छादयच छरैः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 44, "text": "परद्रुद्राव ततः सैन्यं पाञ्चालानां विशां पते\nसंभ्रान्तरूपम आर्तं च शरवर्ष परिक्षतम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 45, "text": "दृष्ट्वा च विमुखान यॊधान धृष्टद्युम्नं च पीडितम\nशैनेयॊ ऽचॊदयत तूर्णं रणं दरौणिरथं परति" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 46, "text": "अष्टभिर निशितैश चैव सॊ ऽशवत्थामानम आर्दयत\nविंशत्या पुनर आहत्य नानारूपैर अमर्षणम\nविव्याध च तथा सूतं चतुर्भिश चतुरॊ हयान" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 47, "text": "सॊ ऽतिविद्धॊ महेष्वासॊ नाना लिङ्गैर अमर्षणः\nयुयुधानेन वै दरौणिः परहसन वाक्यम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 48, "text": "शैनेयाभ्यवपत्तिं ते जानाम्य आचार्य घातिनः\nन तव एनं तरास्यसि मया गरस्तम आत्मानम एव च" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 49, "text": "एवम उक्त्वार्क रश्म्याभं सुपर्वाणं शरॊत्तमम\nवयसृजत सात्वते दरौणिर वज्रं वृत्रे यथा हरिः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 50, "text": "स तं निर्भिद्य तेनास्तः सायकः स शरावरम\nविवेश वसुधां भित्त्वा शवसन बिलम इवॊरगः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 51, "text": "स भिन्नकवचः शूरस तॊत्त्रार्दित इव दविपः\nविमुच्य स शरं चापं भूरि वरणपरिस्रवः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 52, "text": "सीदन रुधिरसिक्तश च रथॊपस्थ उपाविशत\nसूतेनापहृतस तूर्णं दरॊणपुत्राद रथान्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 53, "text": "अथान्येन सुपुङ्खेन शरेण नतपर्वणा\nआजघान भरुवॊर मध्ये धृष्टद्युम्नं परंतपः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 54, "text": "स पूर्वम अतिविद्धश च भृशं पश्चाच च पीडितः\nससाद युधि पाञ्चाल्यॊ वयपाश्रयत च धवजम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 55, "text": "तं मत्तम इव सिंहेन राजन कुञ्जरम अर्दितम\nजवेनाभ्यद्रवञ शूराः पञ्च पाण्डवतॊ रथाः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 56, "text": "किरीटी भीमसेनश च वृद्धक्षत्रश च पौरवः\nयुवराजश च चेदीनां मालवश च सुदर्शनः\nपञ्चभिः पञ्चभिर बाणैर अभ्यघ्नन सर्वतः समम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 57, "text": "आशीविषाभैर विशद्भिः पञ्चभिश चापि ताञ शरैः\nचिच्छेद युगपद दरौणिः पञ्चविंशतिसायकान" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 58, "text": "सप्तभिश च शितैर बाणैः पौरवं दरौणिर आर्दयत\nमालवं तरिभिर एकेन पार्थं षड्भिर वृकॊदरम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 59, "text": "ततस ते विव्यधुः सर्वे दरौणिं राजन महारथाः\nयुगपच च पृथक चैव रुक्मपुङ्खैः शिलाशितैः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 60, "text": "युवराजस तु विंशत्या दरौणिं विव्याध पत्रिणाम\nपार्थश च पुनर अष्टाभिस तथा सर्वे तरिभिस तरिभिः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 61, "text": "ततॊ ऽरजुनं षड्भिर अथाजघान; दरौणायनिर दशभिर वासुदेवम\nभीमं दशार्धैर युवराजं चतुर्भिर; दवाभ्यां छित्त्वा कार्मुकं च धवजं च\nपुनः पार्थं शरवर्षेण विद्ध्वा; दरौणिर घॊरं सिंहनादं ननाद" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 62, "text": "तस्यास्यतः सुनिशितान पीतधारान; दरौणेः शरान पृष्ठतश चाग्रतश च\nधरा वियद दयौः परदिशॊ दिशश च; छन्ना बाणैर अभवन घॊररूपैः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 63, "text": "आसीनस्य सवरथं तूग्र तेजाः; सुदर्शनस्येन्द्र केतुप्रकाशौ\nभुजौ शिरश चेन्द्र समानवीर्यस; तरिभिः शरैर युगपत संचकर्त" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 64, "text": "स पौरवं रथशक्त्या निहत्य; छित्त्वा रथं तिलशश चापि बाणैः\nछित्त्वास्य बाहू वरचन्दनाक्तौ; भल्लेन कायाच छिर उच्चकर्त" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 65, "text": "युवानम इन्दीवरदाम वर्णं; चेदिप्रियं युवराजं परहस्य\nबाणैस तवरावाञ जवलिताग्निकल्पैर; विद्ध्वा परादान मृत्यवे साश्वसूतम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 66, "text": "तान निहत्य रणे वीरॊ दरॊणपुत्रॊ युधां पतिः\nदध्मौ परमुदितः शङ्खं बृहन्तम अपराजितः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 67, "text": "ततः सर्वे च पाञ्चाला भीमसेनश च पाण्डवः\nधृष्टद्युम्न रथं भीतास तयक्त्वा संप्राद्रवन दिशः" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 68, "text": "तान परभग्नांस तथा दरौणिः पृष्ठतॊ विकिरञ शरैः\nअभ्यवर्तत वेगेन कालवत पाण्डुवाहिनीम" }, { "book": 7, "chapter": 171, "shloka": 69, "text": "ते वध्यमानाः समरे दरॊणपुत्रेण कषत्रियाः\nदरॊणपुत्रं भयाद राजन दिक्षु सर्वासु मेनिरे" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 1, "text": "[स]\nतत परभग्नं बलं दृष्ट्वा कुन्तीपुत्रॊ धनंजयः\nनयवारयद अमेयात्मा दरॊणपुत्र वधेप्सया" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 2, "text": "ततस ते सैनिका राजन नैव तत्रावतस्थिरे\nसंस्थाप्यमाना यत्नेन गॊविन्देनार्जुनेन च" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 3, "text": "एक एव तु बीभत्सुः सॊमकावयवैः सह\nमत्स्यैर अन्यैश च संधाय कौरवैः संन्यवर्तत" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 4, "text": "ततॊ दरुतम अतिक्रम्य सिंहलाङ्गूल केतनम\nसव्यसाची महेष्वासम अश्वत्थामानम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 5, "text": "या शक्तिर यच च ते वीर्यं यज जञानं यच च पौरुषम\nधार्तराष्ट्रेषु या परीतिः परद्वेषॊ ऽसमासु यश च ते\nयच च भूयॊ ऽसति तेजस तत्परमं मम दर्शय" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 6, "text": "स एव दरॊण हन्ता ते दर्पं भेत्स्यति पार्षतः\nकालानलसमप्रख्यॊ दविषताम अन्तकॊ युधि\nसमासादय पाञ्चाल्यं मां चापि सह केशवम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 7, "text": "[धृ]\nआचार्य पुत्रॊ मानार्हॊ बलवांश चापि संजय\nपरीतिर धनंजये चास्य परियश चापि स वासवेः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 8, "text": "न भूतपूर्वं बीभत्सॊर वाक्यं परुषम ईदृशम\nअथ कस्मात स कौन्तेयः सखायं रूक्षम अब्रवीत" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 9, "text": "[स]\nयुवराजे हते चैव वृद्धक्षत्रे च पौरवे\nइष्वस्त्रविधिसंपन्ने मालवे च सुदर्शने" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 10, "text": "धृष्टद्युम्ने सात्यकौ च भीमे चापि पराजिते\nयुधिष्ठिरस्य तैर वाक्यैर मर्मण्य अपि च घट्टिते" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 11, "text": "अन्तर भेदे च संजाते दुःखं संस्मृत्य च परभॊ\nअभूतपूर्वॊ बीभत्सॊर दुःखान मन्युर अजायत" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 12, "text": "तस्माद अनर्हम अश्लीलम अप्रियं दरौणिम उक्तवान\nमान्यम आचार्य तनयं रूक्षं कापुरुषॊ यथा" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 13, "text": "एवम उक्तः शवसन करॊधान महेष्वासतमॊ नृप\nपार्थेन परुषं वाक्यं सर्वमर्म घनया गिरा\nदरौणिश चुकॊप पार्थाय कृष्णाय च विशेषतः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 14, "text": "स तु यत्तॊ रथे सथित्वा वार्य उपस्पृश्य वीर्यवान\nदेवैर अपि सुदुर्धर्षम अस्त्रम आग्नेयम आददे" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 15, "text": "दृश्याद दृश्यान अरिगणान उद्दिश्याचार्यनन्दनः\nसॊ ऽभिमन्त्र्य शरं दीप्तं विधूमम इव पावकम\nसर्वतः करॊधम आविश्य चिक्षेप परवीरहा" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 16, "text": "ततस तुमुलम आकाशे शरवर्णम अजायत\nववुश च शिशिरा वाताः सूर्यॊ नैव तताप च" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 17, "text": "चुक्रुशुर दानवाश चापि दिक्षु सर्वासु भैरवम\nरुधिरं चापि वर्षन्तॊ विनेदुस तॊयदाम्बरे" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 18, "text": "पक्षिणः पशवॊ गावॊ मुनयश चापि सुव्रताः\nपरमं परयतात्मानॊ न शान्तिम उपलेभिरे" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 19, "text": "भरान्तसर्वमहाभूतम आवर्जितदिवाकरम\nतरैलॊक्यम अभिसंतप्तं जवराविष्टम इवातुरम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 20, "text": "शरतेजॊ ऽभिसंतप्ता नागा भूमिशयास तथा\nनिःश्वसन्तः समुत्पेतुस तेजॊ घॊरं मुमुक्षवः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 21, "text": "जलजानि च सत्त्वानि दह्यमानानि भारत\nन शान्तिम उपजग्मुर हि तप्यमानैर जलाशयैः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 22, "text": "दिशः खं परदिशश चैव भुवं च शरवृष्टयः\nउच्चावचा निपेतुर वै गरुडानिलरंहसः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 23, "text": "तैः शरैर दरॊणपुत्रस्य वज्रवेगसमाहितैः\nपरदग्धाः शत्रवः पेतुर अग्निदग्धा इव दरुमाः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 24, "text": "दह्यमाना महानागाः पेतुर उर्व्यां समन्ततः\nनदन्तॊ भैरवान नादाञ जलदॊपम निस्वना" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 25, "text": "अपरे परद्रुतास तत्र दह्यमाना महागजाः\nतरेसुस तथापरे घॊरे वने दावाग्निसंवृताः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 26, "text": "दरुमाणां शिखराणीव दावदग्धानि मारिष\nअश्ववृन्दान्य अदृश्यन्त रथवृन्दानि चाभिभॊ\nअपतन्त रथौघाश च तत्र तत्र सहस्रशः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 27, "text": "तत सैन्यं भगवान अग्निर ददाह युधि भारत\nयुगान्ते सर्वभूतानि संवर्तक इवानकः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 28, "text": "दृष्ट्वा तु पाण्डवीं सेनां दह्यमानां महाहवे\nपरहृष्टास तावका राजन सिंहनादान विनेदिरे" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 29, "text": "ततस तूर्यसहस्राणि नाना लिङ्गानि भारत\nतूर्णम आजघ्निरे हृष्टास तावका जितकाशिनः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 30, "text": "कृत्स्ना हय अक्षौहिणी राजन सव्यसाची च पाण्डवः\nतमसा संवृते लॊके नादृश्यत महाहवे" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 31, "text": "नैव नस तादृशं राजन दृष्टपूर्वं न च शरुतम\nयादृशं दरॊणपुत्रेण सृष्टम अस्त्रम अमर्षिणा" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 32, "text": "अर्जुनस तु महाराज बराह्मम अस्त्रम उदैरयत\nसर्वास्त्रप्रतिघाताय विहितं पद्मयॊनिना" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 33, "text": "ततॊ मुहूर्ताद इव तत तमॊ वयुपशशाम ह\nपरववौ चानिलः शीतॊ दिशश च विमलाभवन" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 34, "text": "तत्राद्भुतम अपश्याम कृत्स्नाम अक्षौहिणीं हताम\nअनभिज्ञेय रूपां च परदग्धाम अस्त्रमायया" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 35, "text": "ततॊ वीरौ महेष्वासौ विमुक्तौ केशवार्जुनौ\nसहितौ संप्रदृश्येतां नभसीव तमॊनुदौ" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 36, "text": "स पताक धवजहयः सानुकर्ष वरायुधः\nपरबभौ स रथॊ मुक्तस तावकानां भयंकरः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 37, "text": "ततः किलकिला शब्दः शङ्खभेरी रवैः सह\nपाण्डवानां परहृष्टानां कषणेन समजायत" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 38, "text": "हताव इति तयॊर आसीद एनयॊर उभयॊर मतिः\nतरसाभ्यागतौ दृष्ट्वा विमुक्तौ केशवार्जुनौ" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 39, "text": "ताव अक्षतौ परमुदितौ दध्मतुर वारिजॊत्तमौ\nदृष्ट्वा परमुदितान पार्थांस तवदीया वयथिताभवन" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 40, "text": "विमुक्तौ च महात्मानौ दृष्ट्वा दरौणिः सुदुःखितः\nमुहूर्तं चिन्तयाम आस किं तव एतद इति मारिष" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 41, "text": "चिन्तयित्वा तु राजेन्द्र धयानशॊकपरायणः\nनिःश्वसन दीर्घम उष्णं च विमनाश चाभवत तदा" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 42, "text": "ततॊ दरौणिर धनुर नयस्य रथात परस्कन्द्य वेगितः\nधिग धिक सर्वम इदं मिथ्येत्य उक्त्वा संप्राद्रवद रणात" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 43, "text": "ततः सनिग्धाम्बुदाभासं वेद वयासम अकल्मषम\nआवासं च सरस्वत्याः स वै वयासं ददर्श ह" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 44, "text": "तं दरौणिर अग्रतॊ दृष्ट्वा सथितं कुरुकुलॊद्वह\nसन्नकण्ठॊ ऽबरवीद वाक्यम अभिवाद्य सुदीनवत" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 45, "text": "भॊ भॊ माया यदृच्छा वा न विद्मः किम इदं भवेत\nअस्त्रं तव इदं कथं मिथ्या मम कश च वयतिक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 46, "text": "अधरॊत्तरम एतद वा लॊकानां वा पराभवः\nयद इमौ जीवतः कृष्णौ कालॊ हि दुरतिक्रमः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 47, "text": "नासुरामर गन्धर्वा न पिशाचा न राक्षसाः\nन सर्पयक्षपतगा न मनुष्याः कथं चन" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 48, "text": "उत्सहन्ते ऽनयथा कर्तुम एतद अस्त्रं मयेरितम\nतद इदं केवलं हत्वा युक्ताम अक्षौहिणीं जवलत" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 49, "text": "केनेमौ मर्त्यधर्माणौ नावधीत केशवार्जुनौ\nएतत परब्रूहि भगवन मया पृष्टॊ यथातथम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 50, "text": "[व]\nमहान्तम एतदर्थं मां यं तवं पृच्छसि विस्मयात\nतत परवक्ष्यामि ते सर्वं समाधाय मनः शृणु" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 51, "text": "यॊ ऽसौ नारायणॊ नाम पूर्वेषाम अपि पूर्वजः\nअजायत च कार्यार्थं पुत्रॊ धर्मस्य विश्वकृत" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 52, "text": "स तपस तीव्रम आतस्थे मैनाकं गिरिम आस्थितः\nऊर्ध्वबाहुर महातेजा जवलनादित्य संनिभः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 53, "text": "षष्टिं वर्षसहस्राणि तावन्त्य एव शतानि च\nअशॊषयत तदात्मानं वायुभक्षॊ ऽमबुजेक्षणः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 54, "text": "अथापरं तपस तप्त्वा दविस ततॊ ऽनयत पुनर महत\nदयावापृथिव्यॊर विवरं तेजसा समपूरयत" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 55, "text": "स तेन तपसा तात बरह्मभूतॊ यदाभवत\nततॊ विश्वेश्वरं यॊनिं विश्वस्य जगतः पतिम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 56, "text": "ददर्श भृशदुर्दर्शं सर्वा देवैर अपीश्वरम\nअणीयसाम अणीयांसं बृहद्भ्यश च बृहत्तरम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 57, "text": "रुद्रम ईशानम ऋषभं चेकितानम अजं परम\nगच्छतस तिष्ठतॊ वापि सर्वभूतहृदि सथितम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 58, "text": "दुर्वारणं दुर्दृशं तिग्ममन्युं; महात्मानं सर्वहरं परचेतसम\nदिव्यं चापम इषुधी चाददानं; हिरण्यवर्माणम अनन्तवीर्यम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 59, "text": "पिनाकिनं वज्रिणं दीप्तशूलं; परश्वधिं गदिनं सवायतासिम\nसुभ्रुं जटामण्डलचन्द्र मौलिं; वयाघ्राजिनम परिघं दण्डपाणिम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 60, "text": "शुभाङ्गदं नागयज्ञॊपवीतिं; विश्वैर गणैः शॊभितं भूतसंघैः\nएकीभूतं तपसां संनिधानं; वयॊ ऽतिगैः सुष्ठुतम इष्टवाग्भिः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 61, "text": "जलं दिवं खं कषितिं चन्द्रसूर्यौ; तथा वाय्वग्नी परतिमानं जगच च\nनालं दरष्टुं यमजं भिन्नवृत्ता; बरह्म दविषघ्नम अमृतस्य यॊनिम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 62, "text": "यं पश्यन्ति बराह्मणाः साधुवृत्ताः; कषीणे पापे मनसा ये विशॊकाः\nस तन्निष्ठस तपसा धर्मम ईड्यं; तद भक्त्या वै विश्वरूपं ददर्श\nदृष्ट्वा चैनं वान मनॊ बुद्धिदेहैः; संहृष्टात्मा मुमुदे देवदेवम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 63, "text": "अक्षमाला परिक्षिप्तं जयॊतिषां परमं निधिम\nततॊ नारायणॊ दृष्ट्वा ववन्दे विश्वसंभवम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 64, "text": "वरदं पृथुचार्व अङ्ग्या पार्वत्या सहितं परभुम\nअजम ईशानम अव्यग्रं कारणात्मानम अच्युतम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 65, "text": "अभिवाद्याथ रुद्राय सद्यॊ ऽनधकनिपातिने\nपद्माक्षस तं विरूपाक्षम अभितुष्टाव भक्तिमान" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 66, "text": "तवत संभूता भूतकृतॊ वरेण्य; गॊप्तारॊ ऽदय भुवनं पूर्वदेवाः\nआविश्येमां धरणीं ये ऽभयरक्षन; पुरा पुराणां तव देव सृष्टिम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 67, "text": "सुरासुरान नागरक्षःपिशाचान; नरान सुपर्णान अथ गन्धर्वयक्षान\nपृथग्विधान भूतसंघांश च विश्वांस; तवत संभूतान विद्म सर्वांस तथैव\nऐन्द्रं याम्यं वारुणं वैत्तपाल्यं; मैत्रं तवाष्ट्रं कर्म सौम्यं च तुभ्यम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 68, "text": "रूपं जयॊतिः शब्द आकाशवायुः; सपर्शः सवाद्यं सलिलं गन्ध उर्वी\nकामॊ बरह्मा बरह्म च बराह्मणाश च; तवत संभूतं सथास्नु चरिष्णु चेदम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 69, "text": "अद्भ्यः सतॊका यान्ति यथा पृथक्त्वं; ताभिश चैक्यं संक्षये यान्ति भूयः\nएवं विद्वान परभवं चाप्य अयं च; हित्वा भूतानां तत्र सायुज्यम एति" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 70, "text": "दिव्याव ऋतौ मानसौ दवौ सुपर्णाव; अवाक्शाखः पिप्पलः सप्त गॊपाः\nदशाप्य अन्ये ये पुरं धारयन्ति; तवया सृष्टास ते हि तेभ्यः परस तवम\nभूतं भव्यं भविता चाप्य अधृष्यं; तवत संभूता भुवनानीह विश्वा" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 71, "text": "भक्तं च मां भजमानं भजस्व; मा रीरिषॊ माम अहिताहितेन\nआत्मानं तवाम आत्मनॊ ऽनन्यभावॊ; विद्वान एवं गच्छति बरह्म शुक्रम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 72, "text": "अस्तौषं तवां तव संमानम इच्छन; विचिन्वन वै सवृषं देववर्य\nसुदुर्लभान देहि वरान ममेष्टान; अभिष्टुतः परतिकार्षीश च मा माम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 73, "text": "तस्मै वरान अचिन्त्यात्मा नीलकण्ठः पिनाक धृक\nअर्हते देव मुख्याय परायच्छद ऋषिसंस्तुतः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 74, "text": "[नीलकण्ठ]\nमत्प्रसादान मनुष्येषु देवगन्धर्वयॊनिषु\nअप्रमेयबलात्मा तवं नारायण भविष्यसि" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 75, "text": "न च तवा परसहिष्यन्ति देवासुरमहॊरगाः\nन पिशाचा न गन्धर्वा न च विश्वे वियॊनिजाः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 76, "text": "न सुपर्णास तथा नागा न च विश्वे वियॊनिजाः\nन कश चित तवां च देवॊ ऽपि समरेषु विजेष्यति" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 77, "text": "न शस्त्रेण न वज्रेण नाग्निना न च वायुना\nनार्द्रेण न च शुष्केण तरसेन सथावरेण वा" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 78, "text": "कश चित तव रुजं कर्ता मत्प्रसादात कथं चन\nअपि चेत समरं गत्वा भविष्यसि ममाधिकः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 79, "text": "[व]\nएवम एते वरा लब्धाः पुरस्ताद विद्धि शौरिणा\nस एष देवश चरति मायया मॊहयञ जगत" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 80, "text": "तस्यैव तपसा जातं नरं नाम महामुनिम\nतुल्यम एतेन देवेन तं जानीह्य अर्जुनं सदा" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 81, "text": "ताव एतौ पूर्वदेवानां परमॊपचिताव ऋषी\nलॊकयात्रा विधानार्थं संजायेते युगे युगे" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 82, "text": "तथैव कर्मणः कृत्स्नं महतस तपसॊ ऽपि च\nतेजॊ मन्युश च विद्वंस तवं जातॊ रौद्रॊ महामते" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 83, "text": "स भवान देववत पराज्ञॊ जञात्वा भव मयं जगत\nअवाकर्षस तवम आत्मानं नियमैस तत्प्रियेप्सया" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 84, "text": "शुभम और्वं नवं कृत्वा महापुरुषविग्रहम\nईजिवांस तवं जपैर हॊमैर उपहारैश च मानद" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 85, "text": "स तथा पूज्यमानस ते पूर्वदेवॊ ऽपय अतूतुषत\nपुष्कलांश च वरान परादात तव विद्वन हृदि सथितान" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 86, "text": "जन्म कर्म तपॊयॊगास तयॊस तव च पुष्कलाः\nताभ्यां लिङ्गे ऽरचितॊ देवस तवयार्चायां युगे युगे" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 87, "text": "सर्वरूपं भवं जञात्वा लिङ्गे यॊ ऽरचयति परभुम\nआत्मयॊगाश च तस्मिन वै शास्त्रयॊगाश च शाश्वताः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 88, "text": "एवं देवा यजन्तॊ हि सिद्धाश च परमर्षयः\nपरार्थयन्ति परं लॊके सथानम एव च शाश्वतम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 89, "text": "स एष रुद्र भक्तश च केशवॊ रुद्र संभवः\nकृष्ण एव हि यष्टव्यॊ यज्ञैश चैष सनातनः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 90, "text": "सर्वभूतभवं जञात्वा लिङ्गे ऽरचयति यः परभुम\nतस्मिन्न अभ्यधिकां परीतिं करॊति वृषभध्वजः" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 91, "text": "[स]\nतस्य तद वचनं शरुत्वा दरॊणपुत्रॊ महारथः\nनमश चकार रुद्राय बहु मेने च केशवम" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 92, "text": "हृष्टलॊमा च वश्यात्मा नमस्कृत्य महर्षये\nवरूथिनीम अभिप्रेत्य अवहारम अकारयत" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 93, "text": "ततः परत्यवहारॊ ऽभूत पाण्डवानां विशां पते\nकौरवाणां च दीनानां दरॊणे युधि निपातिते" }, { "book": 7, "chapter": 172, "shloka": 94, "text": "युद्धं कृत्वा दिनान पञ्च दरॊणॊ हत्वा वरूथिनीम\nबरह्मलॊकं गतॊ राजन बराह्मणॊ वेदपारगः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 1, "text": "[धृ]\nतस्मिन्न अतिरथे दरॊणे निहते तत्र संजय\nमामकाः पाण्डवाश चैव किम अकुर्वन्न अतः परम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 2, "text": "[स]\nतस्मिन्न अतिरथे दरॊणे निहते पार्षतेन वै\nकौरवेषु च भग्नेषु कुन्तीपुत्रॊ धनंजयः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 3, "text": "दृष्ट्वा सुमहद आश्चर्यम आत्मनॊ विजयावहम\nयदृच्छयागतं वयासं पप्रच्छ भरतर्षभ" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 4, "text": "संग्रामे निघ्नतः शत्रूञ शरौघैर विमलैर अहम\nअग्रतॊ लक्षये यान्तं पुरुषं पावकप्रभम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 5, "text": "जवलन्तं शूलम उद्यम्य यां दिशं परतिपद्यते\nतस्यां दिशि विशीर्यन्ते शत्रवॊ मे महामुने" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 6, "text": "न पद्भ्यां सपृशते भूमिं न च शूलं विमुञ्चति\nशूलाच छूलसहस्राणि निष्पेतुस तस्य तेजसा" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 7, "text": "तेन भग्नान अरीन सर्वान मद भग्नान मन्यते जनः\nतेन दग्धानि सैन्यानि पृष्ठतॊ ऽनुदहाम्य अहम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 8, "text": "भगवंस तन ममाचक्ष्व कॊ वै स पुरुषॊत्तमः\nशूलपाणिर महान कृष्ण तेजसा सूर्यसंनिभः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 9, "text": "[व]\nपरजापतीनां परथमं तेजसं पुरुषं विभुम\nभुवनं भूर भुवं देवं सर्वलॊकेश्वरं परभुम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 10, "text": "ईशानं वरदं पार्थ दृष्टवान असि शंकरम\nतं गच्छ शरणं देवं सर्वादिं भुवनेश्वरम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 11, "text": "महादेवं महात्मानम ईशानं जटिलं शिवम\nतर्यक्षं महाभुजं रुद्रं शिखिनं चीरवाससम\nदातारं चैव भक्तानां परसादविहितान वरान" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 12, "text": "तस्य ते पार्षदा दिव्या रूपैर नानाविधैर विभॊः\nवामना जटिला मुण्डा हरस्वग्रीवा महॊदराः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 13, "text": "महाकाया महॊत्साहा महाकर्णास तथापरे\nआननैर विकृतैः पादैः पार्थ वेषैश च वैकृतैः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 14, "text": "ईदृशैः स महादेवः पूज्यमानॊ महेश्वरः\nस शिवस तात तेजस्वी परसादाद याति ते ऽगरतः\nतस्मिन घॊरे तदा पार्थ संग्रामे लॊमहर्षणे" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 15, "text": "दरॊणकर्णकृपैर गुप्तां महेष्वासैः परहारिभिः\nकस तां सेनां तदा पार्थ मनसापि परधर्षयेत\nऋते देवान महेष्वासाद बहुरूपान महेश्वरात" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 16, "text": "सथातुम उत्सहते कश चिन न तस्मिन्न अग्रतः सथिते\nन हि भूतं समं तेन तरिषु लॊकेषु विद्यते" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 17, "text": "गन्धेनापि हि संग्रामे तस्य करुद्धस्य शत्रवः\nविसंज्ञा हतभूयिष्ठा वेपन्ति च पतन्ति च" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 18, "text": "तस्मै नमस तु कुर्वन्तॊ देवास तिष्ठन्ति वै दिवि\nये चान्ये मानवा लॊके ये च सवर्गजितॊ नराः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 19, "text": "ये भक्ता वरदं देवं शिवं रुद्रम उपा पतिम\nइह लॊके सुखं पराप्य ते यान्ति परमां गतिम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 20, "text": "नमस्कुरुष्व कौन्तेय तस्मै शान्ताय वै सदा\nरुद्राय शितिकण्ठाय कनिष्ठाय सुवर्चसे" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 21, "text": "कपर्दिने करालाय हर्यक्ष्णे वरदाय च\nयाम्यायाव्यक्त केशाय सद्वृत्ते शंकराय च" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 22, "text": "काम्याय हरि नेत्राय सथाणवे पुरुषाय च\nहरि केशाय मुण्डाय कृशायॊत्तरणाय च" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 23, "text": "भास्कराय सुतीर्थाय देवदेवाय रंहसे\nबहुरूपाय शर्वाय परियाय परियवाससे" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 24, "text": "उष्णीषिणे सुवक्त्राय सहस्राक्षाय मीढुषे\nगिरिशाय परशान्ताय पतये चीरवाससे" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 25, "text": "हिरण्यबाहवे चैव उग्राय पतये दिशाम\nपर्जन्यपतये चैव भूतानां पतये नमः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 26, "text": "वृक्षाणां पतये चैव अपां च पतये तथा\nवृक्षैर आवृतकायाय सेनान्ये मध्यमाय च" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 27, "text": "सरुव हस्ताय देवाय धन्विने भार्गवाय च\nबहुरूपाय विश्वस्य पतये चीरवाससे" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 28, "text": "सहस्रशिरसे चैव सहस्रनयनाय च\nसहस्रबाहवे चैव सहस्रचरणाय च" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 29, "text": "शरणं पराप्य कौन्तेय वरदं भुवनेश्वरम\nउमापतिं विरूपाक्षं दक्षयज्ञनिबर्हणम\nपरजानां पतिम अव्यग्रं भूतानां पतिम अव्ययम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 30, "text": "कपर्दिनं वृषावर्तं वृषनाभं वृषध्वजम\nवृषदर्पं वृषपतिं वृषशृङ्गं वृषर्षभम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 31, "text": "वृषाङ्कं वृषभॊदारं वृषभं वृषभेक्षणम\nवृषायुधं वृषशरं वृषभूतं महेश्वरम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 32, "text": "महॊदरं महाकायं दवीपिचर्म निवासिनम\nलॊकेशं वरदं मुण्डं बरह्मण्यं बराह्मण परियम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 33, "text": "तरिशूलपाणिं वरदं खड्गचर्म धरं परभुम\nपिनाकिनं खण्ड परशुं लॊकानां पतिम ईश्वरम\nपरपद्ये शरणं देवं शरण्यं चीरवाससम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 34, "text": "नमस तस्मै सुरेशाय यस्य वैश्वरणः सखा\nसुवाससे नमॊ नित्यं सुव्रताय सुधन्विने" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 35, "text": "सरुव हस्ताय देवाय सुखधन्वाय धन्विने\nधन्वन्तराय धनुषे धन्वाचार्याय धन्विने" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 36, "text": "उग्रायुधाय देवाय नमः सुरवराय च\nनमॊ ऽसतु बहुरूपाय नमश च बहुधन्विने" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 37, "text": "नमॊ ऽसतु सथाणवे नित्यं सुव्रताय सुधन्विने\nनमॊ ऽसतु तरिपुरघ्नाय भग घनाय च वै नमः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 38, "text": "वनस्पतीनां पतये नराणां पतये नमः\nअपां च पतये नित्यं यज्ञानां पतये नमः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 39, "text": "पूष्णॊ दन्तविनाशाय तर्यक्षाय वरदाय च\nनीलकण्ठाय पिङ्गाय सवर्णकेशाय वै नमः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 40, "text": "कर्माणि चैव दिव्यानि महादेवस्य धीमतः\nतानि ते कीर्तयिष्यामि यथा परज्ञं यथा शरुतम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 41, "text": "न सुरा नासुरा लॊके न गन्धर्वा न राक्षसाः\nसुखम एधन्ति कुपिते तस्मिन्न अपि गुहा गताः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 42, "text": "विव्याध कुपितॊ यज्ञं निर्भयस तु भवस तदा\nधनुषा बाणम उत्सृज्य स घॊषं विननाद च" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 43, "text": "ते न शर्म कुतः शान्तिं लेभिरे सम सुरास तदा\nविद्रुते सहसा यज्ञे कुपिते च महेश्वरे" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 44, "text": "तेन जयातलघॊषेण सर्वे लॊकाः समाकुलाः\nबभूवुर वशगाः पार्थ निपेतुश च सुरासुराः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 45, "text": "आपश चुक्षुभिरे सर्वाश चकम्पे च वसुंधरा\nपर्वताश च वयशीर्यन्त दिशॊ नागाश च मॊहिताः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 46, "text": "अन्धाश च तमसा लॊका न परकाशन्त संवृताः\nजघ्निवान सह सूर्येण सर्वेणां जयॊतिषां परभाः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 47, "text": "चुक्रुशुर भयभीताश च शान्तिं चक्रुस तथैव च\nऋषयः सर्वभूतानाम आत्मनश च सुखैषिणः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 48, "text": "पूषाणम अभ्यद्रवत शंकरः परहसन्न इव\nपुरॊडाशं भक्षयतॊ दशनान वै वयशातयत" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 49, "text": "ततॊ निश्चक्रमुर देवा वेपमाना नताः सम तम\nपुनश च संदधे दीप्तं देवानां निशितं शरम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 50, "text": "रुद्रस्य यज्ञभागं च विशिष्टं ते नव अकल्पयन\nभयेन तरिदशा राजञ शरणं च परपेदिरे" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 51, "text": "तेन चैवातिकॊपेन स यज्ञः संधितस तदा\nयत्ताश चापि सुरा आसन यत्ताश चाद्यापि तं परति" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 52, "text": "असुराणां पुराण्य आसंस तरीणि वीर्यवतां दिवि\nआयसं राजतं चैव सौवर्णम अपरं महत" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 53, "text": "आयसं तारकाक्षस्य कमलाक्षस्य राजतम\nसौवर्णं परमं हय आसीद विद्युन्मालिन एव च" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 54, "text": "न शक्तस तानि मघवान भेत्तुं सर्वायुधैर अपि\nअथ सर्वे ऽमरा रुद्रं जग्मुः शरणम अर्दिताः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 55, "text": "ते तम ऊचुर महात्मानं सर्वे देवाः स वासवाः\nरुद्र रौद्रा भविष्यन्ति पशवः सर्वकर्मसु\nनिपातयिष्यसे चैनान असुरान भुवनेश्वर" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 56, "text": "स तथॊक्तस तथेत्य उक्त्वा देवानां हितकाम्यया\nअतिष्ठत सथाणुभूतः स सहस्रं परिवत्सरान" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 57, "text": "यदा तरीणि समेतानि अन्तरिक्षे पुराणि वै\nतरिपर्वणा तरिशल्येन तेन तानि बिभेद सः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 58, "text": "पुराणि न च तं शेकुर दानवाः परतिवीक्षितुम\nशरं कालाग्निसंयुक्तं विष्णुसॊमसमायुतम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 59, "text": "बालम अङ्कगतं कृत्वा सवयं पञ्च शिखं पुनः\nउमा जिज्ञासमाना वै कॊ यम इत्य अब्रवीत सुरान" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 60, "text": "बाहुं सवज्रं शक्रस्य करुद्धस्यास्तम्भयत परभु\nस एष भगवान देवः सर्वलॊकेश्वरः परभुः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 61, "text": "न संबुबुधिरे चैनं देवास तं भुवनेश्वरम\nस परजापतयः सर्वे बालार्कसदृशप्रभम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 62, "text": "अथाभ्येत्य ततॊ बरह्मा दृष्ट्वा च स महेश्वरम\nअयं शरेष्ठ इति जञात्वा ववन्दे तं पितामहः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 63, "text": "ततः परसादयाम आसुर उमां रुद्रं च ते सुराः\nअभवच च पुनर बाहुर यथा परकृतिवज्रिणः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 64, "text": "तेषां परसन्नॊ भगवान सपत्नीकॊ वृषध्वजः\nदेवानां तरिदशश्रेष्ठॊ दक्षयज्ञविनाशनः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 65, "text": "स वै रुद्रः स च शिवः सॊ ऽगनिः शर्वः स सर्ववित\nस चेन्द्रश चैव वायुश च सॊ ऽशविनौ स च विद्युतः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 66, "text": "स भवः स च पर्जन्यॊ महादेवः स चानघः\nस चन्द्रमाः स चेशानः स सूर्यॊ वरुणश च सः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 67, "text": "स कालः सॊ ऽनतकॊ मृत्युः स यमॊ रात्र्यहानि च\nमासार्ध मासा ऋतवः संध्ये संवत्सरश च सः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 68, "text": "स च धाता विधाता च विश्वात्मा विश्वकर्मकृत\nसर्वासां देवतानां च धारयत्य अवपुर वपुः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 69, "text": "सर्वैर देवैः सतुतॊ देवः सैकदा बहुधा च सः\nशतधा सहस्रधा चैव तथा शतसहस्रधा" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 70, "text": "ईदृशः स महादेवॊ भूयश च भगवान अजः\nन हि सर्वे मया शक्या वक्तुं भगवतॊ गुणाः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 71, "text": "सर्वैर गरहैर गृहीतान वै सर्वपापसमन्वितान\nस मॊचयति सुप्रीतः शरण्यः शरणागतान" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 72, "text": "आयुर आरॊग्यम ऐश्वर्यं वित्तं कामांश च पुष्कलान\nस ददाति मनुष्येभ्यः स चैवाक्षिपते पुनः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 73, "text": "सेन्द्रादिषु च देवेषु तस्य चैश्वर्यम उच्यते\nस चैव वयाहृते लॊके मनुष्याणां शुभाशुभे" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 74, "text": "ऐश्वर्याच चैव कामानाम ईश्वरः पुनर उच्यते\nमहेश्वरश च भूतानां महताम ईश्वरश च सः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 75, "text": "बहुभिर बहुधा रूपैर विश्वं वयाप्नॊति वै जगत\nअस्य देवस्य यद वक्त्रं समुद्रे तद अतिष्ठत" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 76, "text": "एष चैव शमशानेषु देवॊ वसति नित्यशः\nयजन्त्य एनं जनास तत्र वीर सथान इतीश्वरम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 77, "text": "अस्य दीप्तानि रूपाणि घॊराणि च बहूनि च\nलॊके यान्य अस्य कुर्वन्ति मनुष्याः परवदन्ति च" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 78, "text": "नामधेयानि लॊकेषु बहून्य अत्र यथार्थवत\nनिरुच्यन्ते महत्त्वाच च विभुत्वात कर्मभिस तथा" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 79, "text": "वेदे चास्य समाम्नातं शतरुद्रीयम उत्तमम\nनाम्ना चानन्त रुद्रेति उपस्थानं महात्मनः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 80, "text": "स कामानां परभुर देवॊ ये दिव्या ये च मानुषाः\nस विभुः स परभुर देवॊ विश्वं वयाप्नुवते महत" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 81, "text": "जयेष्ठं भूतं वदन्त्य एनं बराह्मणा मुनयस तथा\nपरथमॊ हय एष देवानां मुखाद अस्यानलॊ ऽभवत" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 82, "text": "सर्वथा यत पशून पाति तैश च यद रमते पुनः\nतेषाम अधिपतिर यच च तस्मात पशुपतिः समृतः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 83, "text": "नित्येन बरह्मचर्येण लिङ्गम अस्य यदा सथितम\nमहयन्ति च लॊकाश च महेश्वर इति समृतः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 84, "text": "ऋषयश चैव देवाश च गन्धर्वाप्सरसस तथा\nलिङ्गम अस्यार्चयन्ति सम तच चाप्य ऊर्ध्वं समास्थितम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 85, "text": "पूज्यमाने ततस तस्मिन मॊदते स महेश्वरः\nसुखी परीतश च भवति परहृष्टश चैव शंकरः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 86, "text": "यद अस्य बहुधा रूपं भूतभव्य भवत सथितम\nसथावरं जङ्गमं चैव बहुरूपस ततः समृतः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 87, "text": "एकाक्षॊ जाज्वलन्न आस्ते सर्वतॊ ऽकषिमयॊ ऽपि वा\nकरॊधाद्यश चाविशल लॊकांस तस्माच छर्व इति समृतः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 88, "text": "धूम्रं रूपं च यत तस्य धूर्जटिस तेन उच्यते\nविश्वे देवाश च यत तस्मिन विश्वरूपस ततः समृतः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 89, "text": "तिस्रॊ देवीर यदा चैव भजते भुवनेश्वरः\nदयाम अपः पृथिवीं चैव तर्यम्बकश च ततः समृतः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 90, "text": "समेधयति यन नित्यं सर्वार्थान सर्वकर्मसु\nशिवम इच्छन मनुष्याणां तस्माद एश शिवः समृतः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 91, "text": "सहस्राक्षॊ ऽयुताक्षॊ वा सर्वतॊ ऽकषिमयॊ ऽपि वा\nयच च विश्वं महत पाति महादेवस ततः समृतः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 92, "text": "दहत्य ऊर्ध्वं सथितॊ यच च पराणॊत्पत्तिः सथितिश च यत\nसथितलिङ्गश च यन नित्यं तस्मात सथाणुर इति समृतः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 93, "text": "विषमस्थः शरीरेषु समश च पराणिनाम इह\nस वायुर विषमस्थेषु पराणापानशरीरिषु" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 94, "text": "पूजयेद विग्रहं यस तु लिङ्गं वापि समर्चयेत\nलिङ्गं पूजयिता नित्यं महतीं शरियम अश्नुते" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 95, "text": "ऊरुभ्याम अर्धम आग्नेयं सॊमार्धं च शिवा तनुः\nआत्मनॊ ऽरधं च तस्याग्निः सॊमॊ ऽरधं पुनर उच्यते" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 96, "text": "तैजसी महती दीप्ता देवेभ्यश च शिवा तनुः\nभास्वती मानुषेष्व अस्य तनुर घॊराग्निर उच्यते" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 97, "text": "बरह्मचर्यं चरत्य एष शिवा यास्य तनुस तया\nयास्य घॊरतरा मूर्तिः सर्वान अत्ति तयेश्वरः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 98, "text": "यन निर्दहति यत तीक्ष्णॊ यद उग्रॊ यत परतापवान\nमांसशॊणितमज्जादॊ यत ततॊ रुद्र उच्यते" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 99, "text": "एष देवॊ महादेवॊ यॊ ऽसौ पार्थ तवाग्रतः\nसंग्रामे शात्रवान निघ्नंस तवया दृष्टः पिनाक धृक" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 100, "text": "एष वै भगवान देवः संग्रामे यति ते ऽगरतः\nयेन दत्तानि ते ऽसत्राणि यैस तवया दानवा हताः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 101, "text": "धन्यं यशस्यम आयुष्यं पुण्यं वेदैश च संज्ञितम\nदेवदेवस्य ते पार्थ वयाख्यात्म शतरुद्रियम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 102, "text": "सर्वार्थसाधकं पुण्यं सर्वकिल्बिष नाशनम\nसर्वपापप्रशमनं सर्वदुःखभयापहम" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 103, "text": "चतुर्विधम इदं सतॊत्रं यः शृणॊति नरः सदा\nविजित्य सर्वाञ शत्रून स रुद्र लॊके महीयते" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 104, "text": "चरितं महात्मनॊ दिव्यं सांग्रामिकम इदं शुभम\nपठन वै शतरुद्रीयं शृण्वंश च सततॊत्थितः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 105, "text": "भक्तॊ विश्वेश्वरं देवं मानुषेषु तु यः सदा\nवरान स कामाँल लभते परसन्ने तर्यम्बके नरः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 106, "text": "गच्छ युध्यस्व कौन्तेय न तवास्ति पराजयः\nयस्य मन्त्री च गॊप्ता च पार्श्वतस ते जनार्दनः" }, { "book": 7, "chapter": 173, "shloka": 107, "text": "[स]\nएवम उक्त्वार्जुनं संख्ये पराशर सुतस तदा\nजगाम भरतश्रेष्ठ यथागतम अरिंदम" } ]