context
stringlengths 217
1.95k
| question
stringlengths 12
148
| answer
stringlengths 3
799
| wiki_id
int64 200
4.45M
|
|---|---|---|---|
Lava lampa (ili Astro lampa) dekorativna je lampa koju je izumeo britanski računovođa i pronalazač Edvard Krejven-Voker 1963. godine. Ova ukrasna lampa se sastoji iz dva dela: stalka i staklene posude. Staklena posuda koja čini gornji deo je ispunjena prozirnom tečnošću i voskom koji je obojen u različite boje. Donji deo lampe čini stalak na kome stoji staklena posuda. U sastavu stalka se nalazi sijalica koja služi kao grejno telo, što omogućava zagrejavanje tečnosti i pri tome vosak menja oblik i kreće se po posudi relativno sporo. Lava lampa može biti jako opasna, ako nije korišćena po pravilima. U 2004. godini čovek iz Kenta u Vašingtonu je pokušao da koristi lava lampu tako što će je zagrejati na šporetu. Lava lampa se jeste zagrejala, ali je time pritisak u staklenoj posudi naglo porastao i tako je posuda eksplodirala. Nakon eksplozije posude, deo stakla je uleteo u telo muškarca i probušio mu srce, nakon čega je usledila njegova smrt.
|
Od čega se sastoji lava lampa?
|
Lava lampa se sastoji od stalka i staklene posude ispunjene prozirnom tečnošću i obojenim voskom.
| 812,452 |
Greta Saloume Stefaunsdoutir (; Mosfelsbajr, 11. novembar 1986) je islandska pevačica. Zajedno sa pevačem Jounsijem predstavljala je Island na Pesmi Evrovizije 2012. godine sa pesmom „-{Never Forget}-“ (). Ponovo je predstavljala Island na Pesmi Evrovizije 2016. godine sa pesmom „-{Hear Them Calling}-“ u prvoj polufinalnoj večeri i nije se plasirala u dalje takmičenje.
|
Ko je Greta Saloume Stefaunsdoutir?
|
Greta Saloume Stefaunsdoutir je islandska pevačica.
| 589,777 |
Južnoazijski fudbalski kup () ili SAFF prvenstvo () je međunarodno fudbalsko takmičenje organizovano od strane Azijske fudbalske konfederacije. Pobednik ovog takmičenja postaje prvak južne Azije u fudbalu. Takmičenje se održava od 1993. godine. Reprezentacije koje se takmiče na truniru su: Avganistan, Bangladeš, Butan, Indija, Maldivi, Nepal i Pakistan i Šri Lanka. Avganistan je najavio da će napustiti Južnoazijsku fudbalsku federaciju kada se završi Južnoazijski fudbalski kup 2015. godine i pridružiti se novoosnovanoj Centralnoazsijskoj federaciji. Tako će južnoazijsko prvenstvo od 2017. godine brojati 6 reprezentacija.
|
Koji je cilj ovog takmičenja?
|
Cilj ovog takmičenja je da odredi prvaka južne Azije u fudbalu.
| 1,357,845 |
Univerzitet države Njujork u Bingamtonu, češće nazivan Univerzitet Bingamton () ili () je javni istraživački univerzitet Savezne države Njujork u SAD, sa kampusima u gradovima Bingamton, Vestal i Džonson Siti. Osnovan je 1946. godine kao Koledž Tripl Sitis (Triple Cities College), orijentisan prema umetnosti. Od male umetničke škole koledž se razvio u veliku visokoobrazovnu instituciju. Trenutno se sastoji od osam koledža i škola i sada je dom za više od 17.000 studenata i postdiplomaca. Bingamton je jedan od četiri univerzitetska centra u sistemu Univerziteta Države Njujork (SUNY — State University of New York). Univerzitet Bingamton trenutno je na 80. mestu na rang listi najboljih Američkih univerziteta i nalazi se u grupi 800—1000 najboljih univerziteta u svetu za 2018. godinu. Smatra se jednim od kvalitetnijih univerziteta finansiranih od strane države. Klasifikovan je kao visokoobrazovna istraživačka institucija. Iako se koledž zvanično nalazi u u Bingamtonu, glavni kampus nalazi se u obližnjem gradu Vestalu. Osim ovog glavnog kampusa Univerzitet ima još tri manja: jedan u centru Bingamtona, u kojem se nalazi administrativni centar (College of Community and Public Affairs), jedan pod nazivom Kompleks inovativnih tehnologija (Innovative Technologies Complex), pored glavnog kampusa, u kome se nalaze istraživačke laboratorije i "pametne zgrade", i treća, posvećena medicinskim naukama u Džonson Sitiju. Kampus Vestal je naveden kao popisom određeno mesto sa 6.177 stanovnika (prema popisu iz 2010. godine).
|
Kako je Univerzitet Bingamton rangiran među američkim univerzitetima za 2018. godinu?
|
Univerzitet Bingamton je rangiran na 80. mestu među američkim univerzitetima za 2018. godinu.
| 771,107 |
Vladimir Bartol (24. februar 1903 — 12. septembar 1967) je bio slovenački pisac, dramatik i publicista. Najpoznatiji je po svom istorijskom romanu Alamut (1938) koji je prevođen u više jezika i popularan širom sveta. Romanom Alamut, dobio je veliku međunarodnu reputaciju i to 70 godina nakon objave, jer Alamut dobro opisuje zbivanja i današnje verske konflikte sa islamskim svetom. Rođen je u selu Sv. Ivan kod Trsta u građanskoj porodici kao treće dete ocu Gregoru (poštaru) i majci Marici (učiteljici). Po roditeljima je imao dobro obrazovanje. Školu je pohađao u Trstu i završio u Ljubljani. Majka nu je takođe bila pisac. Studirao je psihologiju i filozofiju. Nakon diplome 1925. studije nastavlja na Sorboni u Parizu (1926 — 1927). Vojni rok odslužio je u Petrovaradinu a od 1933. do 1934. boravio je u Beogradu gde je bio urednik. Nakon rata živeo je u Ljubljani i bio član SAZU-a.
|
Gde je odslužio vojni rok Vladimir Bartol?
|
Vladimir Bartol je odslužio vojni rok u Petrovaradinu.
| 138,545 |
Višestruki pristup sa osluškivanjem nosioca -{CSMA}- protokol () definiše način pristupa medijumu. Protokoli -{CSMA}- razvijeni su iz Aloha algoritama dodeljivanja zajedničkog kanala većem broju korisnika. Pored -{CSMA/CD}- algoritma, tokom razvoja osmišljen je niz sličnih mehanizama od kojih se neki danas koriste (pr. -{CSMA/CA}- kod bežičnih lokalnih mreža). Stanica trajno osluškuje kanal za slanje, u slučaju da nema saobraćaja stanica šalje poruku sa verovatnoćom 1. Mana algoritma je to što u slučaju da više korisnika osluškuje kanal i pritom saobraćaj utihne, sve stanice istovremeno emituju poruke što dovodi do sigurnog sukobljavanja saobraćaja na kanalu. Ovaj protokol za pristup uz osluškivanje nosioca podataka donekle ispravlja manu navedenu kod sistema -{CSMA}- 1 – trajni i to tako što stanice trajno osluškuju kanal za slanje, pa u slučaju da nema saobraćaja poruku šalju sa verovatnoćom p. Kod ovog sistema, stanice ne osluškuju trajno kanal. Kada imaju poruke za slanje pre nego što počne da emituje, stanica osluškuje kanal. Ako utvrdi da na njemu nema saobraćaja, ona počinje da šalje podatke. Međutim, ukoliko utvrdi da neko već emituje, stanica neće neprekidno osluškivati kanal, već će to učiniti tek nakon nasumično odabranog vremenskog intervala. Kanal se bolje koristi, ali je vremenski razmak između okvira veći.
|
Kako se koristi kanal u sistemu pristupa uz osluškivanje nosioca, ali uz veći vremenski razmak između okvira?
|
Kanal se koristi tako što stanice osluškuju kanal pre slanja poruke, ali sa većim vremenskim razmakom između okvira.
| 317,897 |
Kosmos-1614 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-1614 je lansiran sa kosmodroma Kapustin Jar, SSSR, 19. decembra 1984. Raketa-nosač R-14 Čusovaja () (8K65, NATO oznaka -{SS-5 Skean}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje.
|
Kada je tačno lansiran Kosmos-1614?
|
Kosmos-1614 je lansiran 19. decembra 1984.
| 322,882 |
Rosbern () je varošica u jugozapadnom delu kanadske provincije Manitoba i deo je geografsko-statističke regije Parkland. Naselje se nalazi na raskrsnici magistralnih puteva 264 i 45 na oko 20 km južno od nacionalnog parka Rajding Mauntin. Prema rezultatima popisa stanovništva iz 2011. u varošici su živela 552 stanovnika u ukupno 302 domaćinstva, što je za 1,1% više u odnosu na 546 žitelja koliko je registrovano
|
Gde se nalazi varošica Rosbern?
|
Varošica Rosbern se nalazi u jugozapadnom delu kanadske provincije Manitoba.
| 658,852 |
Kulturno sportski centar Pinki (KSC Pinki), ili samo hala Pinki, je sportski centar u Beogradu, Srbija. Centar se nalazi u naselju Donji grad u opštini Zemun. Ime je dobio po narodnom heroju Jugoslavije Bošku Palkovljeviću Pinkiju. Pored velike hale kapaciteta 2.300 sedećih mesta za sportske manifestacije i do 5.000 za muzičke koncerte, u sklopu kompleksa postoje još borilačka, gimnastička i baletska sala, fitnes centar, streljana i zatvoreni bazen. Otvoren je 21. oktobra 1974. povodom obeležavanja 30-godišnjice oslobođenja Zemuna, a tada je nazvan Dom sportova, omladine i pionira Pinki (DSOP Pinki). KSC Pinki je jedini sportski centar u Beogradu koji se ne finansira iz gradskog budžeta. Razlog je što je opštinska vlast sredinom 2000. donela odluku da transformiše Dom Pinki u javno preduzeće Pinki — Zemun, koje od tada posluje kao akcionarsko društvo KSC Pinki — Zemun, a većinski paket akcija (49%) prodat je Naftnoj industriji Srbije.
|
Kako se zove sportski centar u Beogradu?
|
Sportski centar u Beogradu se zove Kulturno sportski centar Pinki (KSC Pinki).
| 534,918 |
Radmilo Pekić (Bileća, 30. novembar 1969) redovni je profesor Univerziteta u Prištini, a bio je i vanredni profesor Filozofskog Fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu od 2007. do 2009. godine. Rođen je u Bileći 30.11.1969. godine. Studije počinje 1995. godine na katedri za istoriju Filozofskog fakulteta u Prištini. Po diplomiranju, od oktobra 1999. godine paralelno radi u Srednjoškolskom centru „Golub Kureš” i Osnovnoj školi „Sveti Sava u Bileći”. Na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Prištini izabran je 2001. u zvanje asistenta pripravnika za predmet Opšta istorija srednjeg vijeka. Na matičnom fakultetu upisao je i postdiplomske studije, oktobra 2001. godine i završio u predviđenom roku odbranivši magistarsku tezu „Župa Dabar u srednjem vijeku”, 11.aprila 2005. godine. Od oktobra 2005. godine izvodi nastavu na odsjeku za istoriju Filozofskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici, na predmetu Opšta istorija srednjeg vijeka. Od 2007. do 2009. godine radio je na Katedri za istoriju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu. Doktorska disertacija sa temom „Firentinci na Balkanu 1300-1600”, odbranio je 2009. godine. U maju 2010. godine izabran je u zvanje docenta za predmet Opšta istorija srednjeg vijeka. Na katedri za istoriju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Prištini, sa privremenim sjedištem u Kosovskoj Mitrovici, izvodi nastavu na predmetima Opšta istorija srednjeg vijeka i Istorija Vizantije . Spomenica Filozofskog fakulteta, povodom dvadeset godina rada u Republici Srpskoj u okviru šezdesetogodišnjice, knjiga II , Bibliotekarstvo, Pale 2014
|
Koju temu je imala doktorska disertacija Radmila Pekića?
|
Doktorska disertacija Radmila Pekića imala je temu "Firentinci na Balkanu 1300-1600".
| 1,411,642 |
Hokejaška reprezentacija Švajcarske je hokejaški tim Švajcarske i pod kontrolom je Hokejaškog saveza Švajcarske. Reprezentacija se međunarodno takmiči od 1909. godine. Hokejaška reprezentacija Švajcarske ima osvojenu srebrnu medalju sa Svetskog prvenstva 1935. godine. Švajcarci pored srebrne medalje imaju osvojene i šest bronzane medalje. Na Olimpijskim igrama učestvovali su četrnaest puta. Sa olimpijskih igara imaju dve bronzane medalje. Premijernu utakmicu Švajcarska je odigrala u Šamoni Mon Blanu protiv Švajcarske, 23. januara 1909. godine i izgubila je 3:0. Najteži poraz Švajcarska je doživela od Kanade 1924. godine rezultatom 33:0. Najveću pobedu ostvarili su protiv Jugoslavije 1939. godine kada su pobedili rezultatom 23:0. Najviše nastupa imao je Ivo Rutheman, koji je odigrao 233 mečeva za reprezentaciju. Najefikasniji igrač sa ukupno 147 poena je Jorg Eberle. Isti igrač je postigao najviše golova. (79)
|
Koji je najteži poraz koji je Švajcarska doživela od Kanade?
|
Najteži poraz koji je Švajcarska doživela od Kanade bio je rezultatom 33:0 1924. godine.
| 516,798 |
Osmansko-nemački savez je uspostavljen između Osmanskog carstva i Nemačkog carstva 2. avgusta 1914. godine. To je uzajamno savezništvo koje je uvelo Osmansko carstvo u Prvi svetski rat na strani Centralnih sila. U Osmanskom carstvu je postojao pokret koji je zagovarao savezništvo sa Francuskom i Ujedinjenim Kraljevstvom. Ljudi poput Talat-paše favorizovali su savezničke sile. Međutim, bilo je nemoguće biti u savezu sa Francuskom, jer je glavni saveznik Francuske bila Rusija, dugogodišnji neprijatelj Osmanskog carstva. Sultan Mehmed V je tražio da njegovo carstvo ostane po strani ali pritisak Nemačke i Mehmedovih savetnika vodili su da Osmansko carstvo bude u savezu sa Centralnim silama. Nemačkoj je bilo potrebno Osmansko carstvo. Orijent ekspres vodio je direktno u Istanbul od 1889. godine, a pre izbijanja rata postojali su planovi da se produži do Anadolije i Bagdada. Ovo bi pojačalo veze Osmanskog carstva sa industrijalizacijom Evrope, a u isto vreme bi Nemčkoj dalo lakši pristup afričkim kolonijama i trgovanju sa Indijom. Kako bi zaustavila pridruživanje Osmanskog carstva silama Antante, Nemačka je ohrabrila Rumuniju i Bugarsku da priđu Centralnim silama. Tajni sporazum je potipisan 2. avgusta 1914. godine, sa ulaskom u rat na strani Centralnih sila jedan dan nakon što Nemačka objavi rat Rusiji. Savezništvo je bilo ratifikovano od većeg broja turskih zvaničnika, uključujući Velikog vezira Said Halim Pašu, ministra rata Enver-pašu, ministra unutrašnjih poslova Talat-paše i predsednika parlamenta Halil Bega. Međutim nije bilo potpisa od strane Sultana. S obrzirom da je Sultan bio glavnokomandujući osmanske vojske, kao što je bilo napisano u ustavu, ovo je dovelo u pitanje legitimnosti savezništva. Sultan nije želeo da potpiše sporazum, jer je želeo da Osmansko carstvo ostane neutralno.
|
Koji je bio glavni razlog za potpisivanje saveza sa Centralnim silama?
|
Glavni razlog za potpisivanje saveza sa Centralnim silama bio je pritisak Nemačke i Mehmedovih savetnika, kao i potreba Nemačke za Osmanskim carstvom radi jačanja veza sa industrijalizacijom Evrope i lakšeg pristupa afričkim kolonijama i trgovini sa Indijom.
| 436,189 |
-{Assassin's Creed II}- je nagrađivana istorijsko akciona avantura koju je razvila firma -{Ubisoft Montreal}-. Ovo je druga igra u serijalu -{Assassins's Creed}-. Predstavlja nastavak događaja iz prvog naslova serijala -{Assassins's Creed}- iz 2007. godine. Video-igra je za konzole objavljena u novembru 2009, a za Windows platformu u martu 2010. Njen direktni naslednik, -{Assassin's Creed: Brotherhood}-, je objavnjen u novembru 2010. Lusi Stilman koja je član organizacije ubica -{(Assassins)}-. Ona ga upoznaje sa još dvojicom ubica: Istoričarem Šonom Hejstingsom i stručnjakom za kompjutere Rebekom Krejn. Dezmond kroz Animus 2.0 upoznaje svog pretka iz Renesansne Italije pod imenom Ecio Auditore da Firenze -{(Ezio Auditore da Firence)}-. On je sin bogatog bankara koji je bio pripadnik organizacije ubica. Nakon ubistva svog oca, starijeg i mlađeg brata, Ecio se sveti i postaje ubica. U ovom delu igre igrač može da rukuje sa više oružja nego u prvom delu. Igrač može da poseti kovača za kupovinu oružja, lekara za kupovinu leka i otrova, krojača za kupovinu odeće i prodavca umetničkih predmeta kako bi povećao prihod. U ovom delu igre ubica može da pliva, što nije bilo moguće u prvom delu igre.
|
Kada je objavljena video-igra za Windows platformu?
|
Video-igra je za Windows platformu objavljena u martu 2010.
| 596,649 |
Tajanstveni voz je bila autorska muzička radio-emisija koju je pune tri decenije pripremao i vodio Žikica Simić, srpski psiholog, muzički novinar i publicista. Emitovala se od 31. oktobra 1985. do 9. decembra 2015. na beogradskoj radio-stanici Studio B i bavila se novim američkim rokom, muzičkim pokretom čiji je koncept definisan sredinom 1980-ih. Emisija je naziv dobila prvenstveno po knjizi Tajanstveni voz: Predstave o Americi u rokenrol muzici, koju je 1975. objavio američki pisac Grejl Markus. Slogan emisije glasio je Jedno moguće putovanje kroz novu američku muziku. Poslednje izdanje Tajanstvenog voza emitovano je 9. decembra 2015. godine. Bilo je posvećeno psihodeličnoj rok muzici, a na spisku puštenih izvođača našli su se Niko, Kurt Vajl, -{All Them Witches}-, -{Mazzy Star}-, -{Soldiers of Fortune}-, -{Thee Oh Sees}- i drugi. Simić je već 10. januara 2016. na programu Radio Beograda 2 pokrenuo novu emisiju, nazvanu Neonska duga.
|
Kada je emitovan poslednji Tajanstveni voz?
|
Poslednje izdanje Tajanstvenog voza emitovano je 9. decembra 2015. godine.
| 4,190,218 |
Alfredo Salafija (; 7. novembar 1869 — 31. januar 1933) bio je profesor hemije sa Sicilije, a takođe je bio stručnjak za balsamovanje i prepariranje životinja. U decembru 1920. godine on je balsamovao devojčicu Rozaliju Lombardo u Palermu, na zahtev njenog oca. Ona je i dan danas dobro očuvana i leži u zapečaćenom kovčegu u Palermu, a njeno telo je dostupno javnosti, kao jedno od najbolje očuvanih tela. Svoju tajnu balsamovanja nije nikome otkrivao i umro je a da nikome nije preneo svoju tajnu. No, odgovor na tajnu balsamovanja može se naći u njegovim rukom pisanim memoarima. U njima piše kako treba zameniti krv rastvorom formalina, a za balsamovanje je potrebna i so cinka, alkohol, salicilna kiselina, i glicerin.
|
Kada je balsamovao devojčicu Rozaliju Lombardo?
|
Alfredo Salafija je balsamovao devojčicu Rozaliju Lombardo u decembru 1920. godine.
| 954,566 |
Julija Avita Mameja (; rođena oko 180, umrla 235. godine) bila je kći Julije Meze, jedne od moćnih žena koje su održavala dinastiju Severa na vlasti. Julija Mamea je bila sestra Julije Soemije. Julija Mameja se udala za Gesija Marcijana, s kojim je imala sina, docnijeg cara, Aleksandra Severa. Za razliku od svoje sestre, Julija Mameja navodno nikada nije bila uvučena u neki skandal, i živela je, navodno, neporočnim životom. Kada su se Elegabal i njegova majka Julija Soemija pokazali kao nekompetentni vladari, ukazala se šansa Aleksandru Severu, sinu Julije Mameje. On je postao car kada je 222. godine Elegabal bio ubijen od strane pretorijanaca. Julija Mameja je kao regent vladala u ime Aleksandra koji je tada imao svega 14 godina. Čim je odrastao Aleksandar je počeo ukazivati punu počast svojoj majci. Julija Mameja je pratila sina na svim njegovim ratnim pohodima, što je kao praksu uvela još Julija Domna, žena Septimija Severa. Tako je Julija Mameja putovala na Istok, u rat protiv Parćana. Pratila je sina kada je ovaj ratovao protiv Germana. Kada su Aleksandra Severa ubili njegovi vojnici blizu Moguntijakuma, Juliju Mameju je zadesila ista sudbina.
|
Kada je postao car Aleksandar Sever, sin Julije Mameje?
|
Aleksandar Sever je postao car kada je 222. godine Elegabal bio ubijen od strane pretorijanaca.
| 108,003 |
Bejker () je nenastanjen atol u Tihom okeanu koji pripada američkim ostrvima. Ima površinu od 1,5 -{km²}- i nalazi se jugozapadno od Honolulua. Sjedinjene Američke Države su pripojile ostrvo 1857. godine. 1935. probalo se nastaniti što nije uspelo zbog početka Drugog svetskog rata.
|
Kolika je površina ostrva Bejker?
|
Površina ostrva Bejker je 1,5 km².
| 139,821 |
Puntlend je faktički nezavisna država koja se nalazi u severoistočnom delu međunarodno priznate države Somalije. Ime Puntlenda potiče od antičke zemlje Punt, koja je trgovala sa drevnim Egipćanima. Lokacija zemlje Punt nije tačno utvrđena, ali se pretpostavlja da se nalazila negde na Rogu Afrike. Država Puntlend formirana je 1998. godine i upravljala je sobom potpuno samostalno sve do 2004. godine, kada postaje jedna od federalnih jedinica Somalije. Međutim, 2010. godine se predstavnici Puntlenda povlače iz učešća u vladi Somalije, tako da Puntlend ponovo postaje potpuno samostalan. Za razliku od susednog Somalilenda, vlasti Puntlenda ne smatraju Puntlend nezavisnom državom, već jednom od federalnih jedinica buduće federalne Somalije. Nekoliko gradova na obali Puntlenda su utočište somalskih pirata. Prema teritoriji koju je Puntlend kontrolisao u Martu 2011. godine, značajniji gradovi ove države su:
|
Kako vlasti Puntlenda smatraju svoju državu u odnosu na Somalilend?
|
Vlasti Puntlenda ne smatraju Puntlend nezavisnom državom, već jednom od federalnih jedinica buduće federalne Somalije.
| 531,584 |
Kompleks jedarne/nukleusne pore predstavlja složeno strukturirane otvore (pore) na jedarnom ovoju. Ovi otvori čine diskontinuitete u ovoju i služe komunikaciji nukleoplazme i citoplazme. Kompleks jedarne pore je izgrađen od 8 radijalno postavljenih grupa od po 3 proteina (jedan, spoljašnji, protein u nivou spoljašnje membrane ovoja, jedan središnji između membrana, jedan u nivou unutrašnje membrane ovoja) koji okružuju otvor pore. Proteini koji izgrađuju kompleks nukleusne pore pripadaju velikoj proteinskoj porodici nukleoporina. Od proteina središnjeg prstena ka središtu pore se pružaju šiljci. U samom središtu kompleksa nalazi se centralna granula, čije pozicioniranje pomažu šiljci. Proteini citoplazmatičnog domena (spoljašnjeg prstena) su povezani sa aktinskim citoskeletnim elementima. Proteini jedarnog domena (unutrašnjeg prstena) su dodatno ukotvljeni proteinima nukleusne lamine. Ova struktura vrši selektivan transport velikih molekula (podjedinice ribozoma, RNK, enzime koji učestvuju u replikaciji i transkripciji idr.) i to mehanizmom aktivnog transporta. Pri aktivnom transportu se ti makromolekuli vezuju za neki protein sa ivice pore i on ih transportuje tako što širi samu poru. Tako se mogu videti pore koje su zatvorene centralnom granulom za koju se pretpostavlja da je novi ribozom ili neka drugi makromolekul zatečen u prolazu kroz poru.
|
Šta se nalazi u samom središtu kompleksa nukleusne pore?
|
U samom središtu kompleksa nukleusne pore nalazi se centralna granula.
| 112,252 |
Motiv ( — „pokret”) u muzici označava najmanju ritmičko-melodijsku celinu koja se može izdvojiti iz nekog dela tj. najmanju smislenu celinu muzičkog izražavanja. Motiv po pravilu čine najmanje dva tona, jer se njima najlakše postiže potrebna minimalna izražajnost. Postoje i odstupanja od ovog pravila, pri čemu se motiv može sastojati i iz jednog tona, koji je na primer dinamički naglašen. Maksimalnu dužinu motiva je teže definisati, ali se kreće u granicama nečeg što se da sagledati u „jednom pogledu“. Veći motivi se daju razdvojiti na delove koji se još nazivaju submotivima. Isti motiv se u muzičkom delu može javiti više puta sa varijacijama, a muzičko delo najčešće čini više motiva, njihova razrada i spajanje.
|
Šta označava motiv u muzici?
|
Motiv u muzici označava najmanju ritmičko-melodijsku celinu koja se može izdvojiti iz nekog dela tj. najmanju smislenu celinu muzičkog izražavanja.
| 216,681 |
Alfredo "Briljante" da Kosta, najpoznatiji kao Briljante (5. novembra 1904. — 8. juna 1980), bio je brazilski fudbalski centralni defanzivac. Rođen je u Rio de Žaneiru. Tokom karijere (1924 – 1933) igrao je u Banguu i u Vasko da Gami. Osvojio je državno prvenstvo u Rio de Žaneiru 1924. i 1929. godine. Za reprezentaciju Brazila učestvovao je na Svetskom kupu 1930., igrajući jedan meč protiv Jugoslavije. Umro je u 75 godini.
|
U kojim klubovima je igrao tokom svoje karijere?
|
Briljante je igrao u klubovima Bangu i Vasko da Gama tokom svoje karijere.
| 4,160,886 |
Antihistamini i parasimpatolitici se najčešće koriste kod bolesti vožnje dok se kod hemoterapije i postoperativnog lečenja mučnine i povraćanja (zbog anestetika) koriste fenotiazinski antiemetik tietilperazin, ili antagonisti 5-HT3 receptora, kao što su ondansetron, granisetron, tropisetron i dolasetron (antagonisti serotonina). Brojna istraživanja su dokazala važnu ulogu serotonina (5-hidroksitriptamin, 5-HT) u izazivanju mučnine i povraćanja. Receptori serotonina se nalaze u centru za povraćanje, pogotovo 5-HT3 receptori. Blokada upravo tih receptora sprečava simptome mučnine i povraćanja. Prvi takav antiemetik bio je ondansetron, a i danas je izrazito korišten u sprečavanju povraćanja kod hemoterapije i nakon operacija. Danas postoji niz drug likova ovog tipa, na primer: tropisetron, granisetron i dolasetron.
|
Koja je važna uloga serotonina u izazivanju mučnine i povraćanja?
|
Važna uloga serotonina u izazivanju mučnine i povraćanja je zbog toga što se receptori serotonina nalaze u centru za povraćanje, pogotovo 5-HT3 receptori, čija blokada sprečava simptome mučnine i povraćanja.
| 439,976 |
Tajni sporazum Bugarske i Nemačke je međunarodni ugovor potpisan 24. avgusta/6. septembar 1915. godine u Sofiji između Bugarske i Nemačke, kojim je utanačeno teritorijalno proširenje Bugarske u mogućem pristupanjem Bugarske Centralnim silama u Prvom svetskom ratu. Sporazum su potpisali premijer Bugarske Vasil Radoslavov i rajhskancelar Nemačke - Georg Mihaelis. Prema sporazumu Nemačka je garantovala Bugarskoj, u zamenu za svoje angažovanje u ratu protiv Antante, terotirijalno proširenje na račun Srbije, Grčke i eventualno Rumunije.
|
Šta je bilo utanačeno sporazumom?
|
Teritorijalno proširenje Bugarske na račun Srbije, Grčke i eventualno Rumunije.
| 445,818 |
Ju Sin Majkl Ng (, ; Hongkong, 12. maj 2000) kineski je plivač, specijalista za trke prsnim stilom, koji na međunarodnoj sceni predstavlja kinesku autonomnu regiju Hongkong. Predstavljao je Hongkong na svetskom prvenstvu u velikim bazenima u korejskom Kvangdžuu 2019. gde se takmičio u 4 discipline. U trci na 100 prsno zauzeo je 64, a na 200 prsno ukupno 43. mesto. Plivao je i u štafetama 4×100 mešovito (27. mesto) i 4×100 mešovito miks (23. mesto).
|
Gde se takmičio na svetskom prvenstvu u velikim bazenima?
|
Ju Sin Majkl Ng se takmičio na svetskom prvenstvu u velikim bazenima u korejskom Kvangdžuu.
| 4,152,570 |
Crkva Svete Katarine u Bresju, naseljenom mestu na teritoriji opštine Kosovo Polje, na Kosovu i Metohiji, pripada Eparhiji raško-prizrenskoj Srpske pravoslavne crkve. Prvobitna crkva Svete velikomučenice Katarine u Bresju bila na seoskom groblju, koja je bila mala crkva brvnara, koja je vremenom, od čestih izlivanja reke Prištevke propadala, pa su seljani sagradili novu u centru sela. Verovatno je crkva brvnara izgrađena pošto je staru crkvu porušio Jašar - paša Džinić. „Crkvu Svete velikomučenice Katarine, zajedno sa crkvama u Skulanevu, Krajištu i Sušici porušio je Jašar-paša Džinić iz Prištine u 19. veku da bi od njihovog materijala napravio mostove na Sitnici kod Lipljana i Vragolije. Posle svetskih ratova 1918. i 1945. seljani su obnovili crkvu Svete Katarine“. Današnja crkva u centru sela, po natpisu koji stoji iznad ulaznih vrata građena je od 1940. do 1962. godine. U samoj crkvi postoji drveni ikonostas, i veliko Raspeće, a u oltarskom delu, na potkupolnom zidu je 1988. godine naslikana freska Presvete Bogorodice sa Hristom, dar Dragoljuba Mitića iz Bresja sa porodicom. Podatke o izgradnji crkve imamo i u zapisu na mermernoj ploči na zidu u crkvi: „Ovaj hram Svete vel. Katarine u selu Bresju podigoše građani sela Bresja svojim radom i prilozima pravoslavnih sa Kosova 1940 god. Dovrši 1962 prota Trajko Z. Trifunović arh. namesnik iz Prištine. Osveti ga episkop prizrenski g. Pavle 10 juna 1962 god.“ Na mestu nekadašnje crkve brvnare na groblju podignuta mala crkvica Svete Katarine 1980. godine, koja je i freskopisana, i koja je danas grobna crkva. U crkvu je u martovskom pogromu 2004. godine ubačen molotovljev koktel, i prozori polupani, ali crkva nije zapaljena.
|
Kome pripada Crkva Svete Katarine u Bresju?
|
Crkva Svete Katarine u Bresju pripada Eparhiji raško-prizrenskoj Srpske pravoslavne crkve.
| 1,379,233 |
Antonije Isaković (Beograd, 6. novembar 1923 — Beograd, 13. januar 2002) bio je srpski i jugoslovenski književnik i akademik. Isaković je poznat po kratkim pričama i romanima. Obavljao je funkciju potpredsednika Srpske akademije nauka i umetnosti od 1980. do 1992. godine. Dobitnik je mnogih književnih nagrada, poznat je i kao pisac čija dela su u Jugoslaviji najviše ekranizovana („Gospodar i sluga”, „Tren 1” i „Tren 2”, „Govori i razgovori”). Poznata pripovetka „Kašika” je obavezni deo gradiva iz predmeta Srpski jezik i književnost u osnovnoj školi. Preminuo je 13. januara 2002. godine u Beogradu. Sahranjen je po sopstvenoj želji u selu Babe kod Sopota.
|
Koje funkcije je obavljao u Srpskoj akademiji nauka i umetnosti?
|
Antonije Isaković je obavljao funkciju potpredsednika Srpske akademije nauka i umetnosti od 1980. do 1992. godine.
| 31,067 |
Crna Gora je učestvovala na 22. Evropskom prvenstvu na otvorenom 2014 održanom u Cirihu, Švajcarska, od 12. do 17. avgusta. Ovo je bilo četvrto Evropsko prvenstvo na otvorenom od 2006. godine od kada Crna Gora učestvuje samostalno pod ovim imenom. Na ovo prvenstvu Crna Gora nije osvojila nijednu medalju, pa je ostala u grupi zemalja koje nisi svajale medalje na Evropskim prvenstvima.
|
Koliko puta je Crna Gora učestvovala na Evropskom prvenstvu na otvorenom od 2006. godine?
|
Četiri puta.
| 953,076 |
Škola u Visokoj je osmorazredna škola, osnovana 1920. godine, a današnja zgrada je izgrađena 1938. godine. Od matične škole je udaljena 12 kilometara. Ovu školu pohađaju deca Visoke i Bjeluše. Oni najdalji do škole putuju i preko 12 kilometara. Škola je u planinskoj oblasti, sa vrlo promenljivim vremenskim prilikama, što posebno otežava njihovo putovanje. Veliki doprinos radu škole imaju i donatori koji su najzaslužniji što je zgrada škole postala bezbedna i funkcionalna. Pored obrazovanja škola, kroz razne sportske aktivnosti, radi na fizičkom razvoju učenika, kroz aktivnosti družine „Tračak zračka” i biblioteke „Vuk Aleksić”, na njihovom kulturnom razvoju, a kroz rad đačke zadruge „Zvončić” i na razvoj njihovog preduzetništva.
|
Koja deca pohađaju ovu školu?
|
Deca Visoke i Bjeluše pohađaju ovu školu.
| 1,991,318 |
OŠ „Petar Kočić” je najveća osnovna škola na području grada Prijedora. Nalazi se u ulici Petog korpusa bb. Ime je dobila po Petru Kočiću, srpskom književniku i političaru, jednom od prvih pisaca moderne u srpskoj književnosti. Škola je izgrađena 1935. godine pod nazivom Državna Narodna škola Petar Kočić. Od svog osnivanja do danas, često je menjala naziv, 1935—1945. Državna Narodna škola Petar Kočić, 1945—1959. Treća Narodna Osnovna škola Prijedor okrug Banja Luka i 1959—1992. Osnovna škola Mile Rajlić. Početkom školske 1992—1993. godine škola je dobila ime koje je ostalo do danas Osnovna škola „Petar Kočić”. U sastavu škole rade i područna odeljenja u prijedorskim naseljima Gornji Orlovci, Gornji Jelovac i Gornja Puharska. Pored odeljenja redovne nastave, u školi uspešno radi i odeljenje produženog boravka za učenike od prvog do trećeg razreda. Godine 2016. realizovali su projekte „Prijedor, moj grad u Srpskoj”, kviz u kojem su pobedili, i „Svako dete je umetnik, budi dete i kad odrasteš” kao jedna od tri škole u Republici Srpskoj, odnosno, među deset u Bosni i Hercegovini koji je imao za cilj da postigne uvažavanje raznolikosti i tolerancije među mladima, kao i širenje osećaja empatije i humanosti prema deci sa umanjenim sposobnostima i njihovom boljom interakcijom.
|
Koji je cilj bio projekta "Svako dete je umetnik, budi dete i kad odrasteš"?
|
Cilj projekta "Svako dete je umetnik, budi dete i kad odrasteš" bio je postizanje uvažavanja raznolikosti i tolerancije među mladima, kao i širenje osećaja empatije i humanosti prema deci sa umanjenim sposobnostima i njihovom boljom interakcijom.
| 4,269,792 |
„Dan četranaesti“ je jugoslovenski film iz 1960. godine. Režirao ga je Zdravko Velimirović, a scenario i adaptaciju su napisali Borislav Pekić i Zdravko Velimirović. Crnogorska kinoteka u saradnji sa Jugoslovenskom kinotekom je digitalno obnovila film koji je prikazan u okviru programa Kan klasik 74 izdanja filmskog festivala u Kanu. Protagonisti ove priče su četvorica zatvorenika koja su zbog dobrog vladanja dobili povremeni otpust iz zatvora u trajanju od 14 dana. Radnja prikazuje kako se oni pokušavaju prilagoditi životu na slobodi, ali i sve dileme koje nastaju kako se približava dan kad se moraju vratiti iza rešetaka.
|
Kada je film prikazan u okviru programa Kan klasik 74 izdanja filmskog festivala u Kanu?
|
Film je prikazan u okviru programa Kan klasik 74 izdanja filmskog festivala u Kanu.
| 603,466 |
Lasta je bio dečiji časopis, list za srpčad, čiji je prvi broj izašao 25. marta 1894. godine u Beogradu i izlazio je sve do 1897. godine. Časopis je izlazio jednom mesečno, u toku školske godine, prvih pet brojeva u prvom, a drugih pet u drugom polugodištu. Urednik Laste bio je Mil. Marković, sekretar ministarstva prosvete, a štampala ga je Državna štamparija Kraljevine Srbije. Pretplata se primala unapred, za godinu i pola godine, a iznosila je 4 odnosno 2 dinara za Srbiju, i 6 ili 3 dinara za inostranstvo, odnosno forinti za Austrougarsku. Prva četiri broja izlazili su kao dvobroji, odnosno dva broja u okviru jednog štampanog izdanja. Časopis je bio namenjen školarcima, tako su i tekstovi bili prilagođeni školskom uzrastu, sa namerom da imaju edukativne i vaspitne karakteristike. Lasta je bila puna raznih pesmica, priča, pripovedaka i basni, a neke od njih su izlazile u delovima. Štampale su se i šaljive priče i pesme, često sa ilustracijama, zatim priče iz srpske istorije, korisni saveti i pouke, kao i opisi i pravila raznih dečijih igara. Na kraju svakog broja nalazili su se rebusi, pitalice i zagonetke, teži i lakši zadaci, koje su deca trebala da reše. Ukoliko bi uredništvu deca poslala tačan odgovor, njihovo ime bi bilo štampano u narednom broju. Takođe, dobrotvorima časopisa, koji su skupljali pretplatu, ili koji su iz svojih sredstava plaćali pretplatu za škole i učenike, imena su uvek bila navedena. Posebno je bio istaknut primer učenika trećeg razreda iz Bitolja, koji je platio godišnju pretplatu za siromašnog vršnjaka iz Beograda. Uredništvo se jako trudilo da časopis bude bogato ilustrovan, pre svega jer je bio namenjen deci, i u tome je uspevalo iako su ilustracije bile jako skupe u to vreme.
|
Kako su se nagrađivala deca koja su slala tačne odgovore na zadatke u časopisu Lasta?
|
Deca koja su slala tačne odgovore na zadatke u časopisu Lasta imala su svoje ime štampano u narednom broju.
| 4,208,530 |
Mitropolija oltenijska () je mitropolija Rumunske pravoslavne crkve koja obuhvata istorijsku oblast Olteniju u Rumuniji. Sedište mitropolije nalazi se u Krajovi gde se nalazi mitropolitska saborna crkva Svetog velikomučenika Dimitrija. Prva mitropolija u Olteniji osnovana je 1370. godine za vreme vojvode Vladislava I pod nazivom Mitropolija severinska. Otenijska mitropolija prvi put je osnovana 7. novembra 1939. godine sa sedištem u Krajova, ali je ukinuta 20. aprila 1945. godine. 24. maja 1947. osnovana je Krajovska arhiepiskopija sa teritorijalnom jurisdikcijom koja je obuhvatala okruge Gorž, Dolž i Mehedinci. 1949. godine arhiepiskopija je uzdignuta u mitropoliju koja od tada postoji neprekidno.
|
Kada je prvi put osnovana Oltenijska mitropolija?
|
Prva mitropolija u Olteniji osnovana je 1370. godine.
| 4,448,526 |
Vera (eng. Vera) je britanska serija zasnovana na romanima istog imena autorke En Klivs. U seriji se sve vrti oko Vere, žene koja je ceo svoj život provela u policiji ali svoj posao radi besprekorno. Serija se prikazuje na britanskoj televiziji ITV . Prva sezona je privukla prosečnu konsolidovanu publiku od 6,60 miliona (udeo od 25%) tokom četiri epizode. Emisiju je nakon toga naručio kanal za još četiri epizode. Druga sezona privukla je prosečnu konsolidovanu publiku od 6,36 miliona tokom četiri epizode. Kasnije je Vera "naručena" za još dve sezone. Treća sezona privukla je prosečnu konsolidovanu publiku od 6,53 miliona tokom četiri epizode, dok je četvrta sezona privukla nešto manju publiku od 6,42 miliona tokom četiri epizode. U 2018. godini gledanosti su se povećale na između 8 i 9 miliona gledalaca.
|
Koliko je prosečno gledalaca privukla prva sezona serije Vera?
|
Prva sezona serije Vera je privukla prosečnu konsolidovanu publiku od 6,60 miliona gledalaca.
| 4,061,215 |
Skok udalj u ženskoj konkurenciji na 4. Svetskom prvenstvu u atletici u dvorani 1993. je održano 12. marta u Nebeskoj kupoli u Torontu, (Kanada). Titulu osvojenu u Sevilji 1991 branila je Larisa Berežna iz Sovjetskog Saveza koja na ovom SP nastupa pod zastavom Ukrajine. Deset najboljih atletičarki godine u skoku udalj u dvorani pre početka prvenstva (12. marta 1993), imale su sledeći plasman. Takmičenje je održano 12. marta 1993. godine. Kvalifikaciona norma za ulazak u finale iznosila je 6,50 metara. Normu su ostvarila 8 takmičarki (KV) a 4 se kvalifikovale na osnovu rezultata (kv). , , ,
|
Ko je branio titulu u skoku udalj za žene na tom prvenstvu?
|
Larisa Berežna iz Sovjetskog Saveza branila je titulu u skoku udalj za žene na tom prvenstvu.
| 4,163,283 |
EGG format fajla je kompresovana arhiva koja podržava Junikod i inteligentne algoritme kompresije. EGG format kreirao je ESTsoft i prvi put je primenjen u softveru za kompresiju datoteka ALZip. Ekstenzija datoteke koju EGG koristi je .egg. Ako je EGG arhiva podeljena na više manjih EGG arhiva, te datoteke koriste ekstenziju .egg postavljanjem .volX (X za redni broj počevši od 1) ispred njega, tj. .vol1.egg, .vol2.egg, .vol3.egg i tako dalje. Podrška za opciju kompresije za odlučivanje o najboljoj metodi kompresije, odnosno analiziranje datoteka koje se kompresuju, a zatim odabere da li da se komprimiraju brže ili da odredite prioritet o odnosu kompresije
|
Kako se nazivaju manje EGG arhive koje su deo veće EGG arhive?
|
Manje EGG arhive koje su deo veće EGG arhive nazivaju se .volX (X za redni broj počevši od 1) ispred ekstenzije .egg.
| 4,172,176 |
Mafia je serijal akciono-avanturističkih video-igara. Sve naslove, izuzev trećeg, razvila je kompanija 2K Czech (ranije Illusion Softworks) dok je pomenuti treći nastavak razvila kompanija Hangar 13 koja je i trenutni razvijač. Od 2007. godine, izdavač igara iz ovog serijala je kompanija 2K. Igre u serijalu Mafia smeštene su na izmišljenim lokacijama koje su pravljene po uzoru na američke gradove. Radnje se odvijaju u prošlosti; od razdoblja Velike depresije do 1960-ih. Gejmplej se odvija u otvorenom okruženju gde igrač može da prelazi misije kako bi napredovao s pričom kao i da obavlja sporedne zadatke. Radnja svake od igara u serijalu se vrti oko različitih protagonista koji pokušavaju da se uzdignu i pokažu u kriminalnom svetu, iako razlozi za to variraju od igre do igre. Trenutno je u procesu razvijanja prednastavak serijala, a takođe je u planu razvijanje i petog naslova u istom.
|
Koji je izdavač igara iz serijala Mafia od 2007. godine?
|
Kompanija 2K.
| 4,185,167 |
Kad svi zaborave () je roman američke književnice Dženifer Diboe (). Srpsko izdanje je objavila izdavačka kuća Vulkan iz Beograda 2014. godine. Dženifer Diboa je rođena 25. avgusta 1983. u zapadnom Masačusetu, diplomirala je na Univerzitetu Taftsu i pohađala radionicu . Njen debitantski roman je bio dobitnik nagrada i , kao i finalista . Njen drugi roman je bio dobitnik nagrade i finalista za nagradu Njujorške javne biblioteke. Godine 2018. je dobila stipendiju Nacionalne zadužbine za umetnost za svoj treći roman . Njene kratke priče, odlomci iz romana, kritike i eseji su objavljivani u Njujork Tajmsu, The Wall Street Journal, Plejboju, Narrative Magazine, Lapham's Quarterly, American Short Fiction, The Kenyon Review, The Missouri Review, Salon.com, Kosmopolitanu, Zyzzyva i drugde. Trenutno predaje na Teksaškom državnom univerzitetu. Knjiga Kad svi zaborave prati Lili Hejz koja uživa u svemu što grad nudi, u njegovim zdanjima, hrani i momcima. Živi sa Kejt koju su nekoliko nedelja nakon početka zajedničkog života pronašli brutalno ubijenu u stanu. Postavlja se pitanje šta je za to vreme radila Lili Hejz, a odgovor se razlikuje od ispitanika. Dok se slučaj istražuje otkrivaju se tajne, obmane i laži, u očima svojih najbližih Lili je istovremeno i hladnokrvni ubica i nedužna osoba. Pojaviće se neko ko želi da Lili ipak odsluži kaznu.
|
Koji je bio prvi roman Dženifer Diboe?
|
Njen debitantski roman je bio dobitnik nagrada i , kao i finalista .
| 4,276,653 |
Kulturna dobra su stvari i tvorevine materijalne i duhovne kulture od opšteg interesa koje uživaju posebnu zaštitu utvrđenu ovim zakonom. Kulturna dobra, u zavisnosti od fizičkih, umetničkih, kulturnih i istorijskih svojstava, jesu: spomenici kulture, prostorne kulturno-istorijske celine, arheološka nalazišta i znamenita mesta - nepokretna kulturna dobra; umetničko- Kulturna dobra, u zavisnosti od svog značaja, razvrstavaju se u kategorije: zaštićena kulturna dobra, kulturna dobra od velikog značaja i kulturna dobra od izuzetnog značaja.
|
Koja su to znamenita mesta koja se smatraju nepokretnim kulturnim dobrom?
|
Znamenita mesta su nepokretna kulturna dobra.
| 295,063 |
Centar za naučnoistraživački rad u Kragujevcu je organizaciona jedinica pod okriljem svojih osnivača Srpske akademije nauka i umetnosti i Univerziteta u Kragujevcu. Osnovan je 21. maja 1991. godine sa ciljem unapređenja i razvoja naučno-obrazovne i kulturne delatnosti šireg područja koje gravitira ka Kragujevcu. Osnovne delatnosti Centra su rad na naučnoistraživačkim projektima, organizovanje naučnih skupova, predavanja, izložbi, promocija i drugih naučnih i kulturnih manifestacija. Centar objavljuje naučne i stručne monografije, zbornike i druge vrste publikacija koje su od značaja za razvoj nauke, kulture i umetnosti. Centar je od 2020. godine smešten u zgradi Legata Nikole Koke Jankovića. 2011. godine potpisan je Ugovor o regulisanju međusobnih odnosa između Srpske akademija nauka i umetnosti i Univerziteta u Kragujevcu , a 2017. godine donesen je Pravilnik o radu i izmenjena je organizaciona struktura Centra u cilju njegovog efikasnijeg rada.
|
Ko su osnivači Centra za naučnoistraživački rad u Kragujevcu?
|
Osnivači Centra za naučnoistraživački rad u Kragujevcu su Srpska akademija nauka i umetnosti i Univerzitet u Kragujevcu.
| 4,293,359 |
Šaljivčina : list za šalu i rasterivanje brige je srpski humoristički list. List je štampan u Beogradu. Izlazio je u dva navrata, od 1891. do 1892. godine, i od 1899. do 1900. godine. U prvoj fazi list Šaljivčina je izlazio tokom 1891-1892. godine. Primerci ovog lista iz tog perioda nisu sačuvani. Mladi Jovan Skerlić je sarađivao u Šaljivčini 1892. godine, tako da je to velika šteta da iz tog perioda nema brojeva. U Šaljivčini u tom periodi sarađivali su kao autori ili prevodioci kratkih šala Milorad J. Mitrović i Milorad Pavlović Krpa. List je obnovljen 1899. godine i izlazio je i tokom 1900. godine. Najviše je donosio kratke forme preuzete iz strane štampe. U ovom listu su najviše preštampavali aforizme koje je pisao čuveni bečki aforističar Safir. Ovaj list vodio je polemike sa šaljivim listom Liberalne stranke Brkom. Ono što je zanimljivo za Šaljivčinu je što je ovaj list navodio izvore odakle su preuzimane anegdote, vicevi i aforizmi. Na taj način je moguće otkriti i slične izvore nekih drugih naših šaljivih listova, a koji su zaboravili da navedu odakle su preuzimali i posrbljavali satirične priloge.
|
Gde je štampan list Šaljivčina?
|
List Šaljivčina je štampan u Beogradu.
| 4,181,190 |
Ustavotvorno-demokratska partija (; formalno nazivana i Partija narodne slobode, a neformalno Kadeti) bila je liberalna partija u Ruskoj Imperiji. Teorijska osnova partijske platforme je postavljena na osnovu beleški Konstantina Kaveljina i Borisa Čičerina, a istoričar Pavel Miljukov je bio lider partije za vreme njenog postojanja. Ustavne demokrate su bile podržavane uglavnom od strane ljudi sa visokim obrazovanjem i profesionalaca, kao što su profesori univerziteta, advokati i industrijalci. U vreme osnivanja, ustavne demokrate su bile, u političkom smislu, neposredno levo u odnosu na novoosnovani Savez 17. oktobra. Za razliku od oktobrista, koji su se od početka zalagali za ustavnu monarhiju, Kadeti su u početku bili dvosmisleni, i zalagali su se za pravo svakog da glasa i za postojanje Ustavotvorne skupštine, koja bi odredila oblik vršenja vlasti u državi. Ovaj radikalizam je postojao, iako je oko 60% članova činilo plemstvo. Nakon Februarske revolucije, Kadeti koji su bili u Državnoj dumi činili su osnovu privremene ruske vlasti. Ukinuta su sva ograničenja osnovana na religiji i nacionalnosti i vlast je prebačena sa gubernatora na lokalnu vlast. Izdali su dekret, kojim se davala autonomija Poljskoj, što je bio više simboličan gest, najviše zbog okupacije te teritorije od strane Nemačkog carstva. Nakon pobede boljševika u Ruskom građanskom ratu, veći deo lidera Kadeta moralo je da emigrira, i da izdaje novine sa novih lokacija, najviše iz Pariza.
|
Ko je činio osnovu privremene ruske vlasti nakon Februarske revolucije?
|
Kadeti koji su bili u Državnoj dumi.
| 654,382 |
Špijunci je akciona televizijska komedija kreirana od strane Majkla Kupera Kerena, Dejvida Gesta, Patrika Kvina i Toma Rajlsa. Dok provode letnji porodični odmor kod jezera, braća i sestra Tomi, Niki i Danijel Fišer otkriju da su njihovi naizgled dosadni roditelji zapravo smeli prerušeni špijuni. Kada braća i sestra shvate da je misija njihovih roditelja ugrožena, oni oforme tajnu snagu, zvanu Špijunci, kako bi im pomogli. Hoće li neobučeni, smotani Špijunci uspeti tamo gde su mama i tata omanuli?
|
Šta otkriju braća i sestra o svojim roditeljima tokom odmora?
|
Braća i sestra otkriju da su njihovi naizgled dosadni roditelji zapravo smeli prerušeni špijuni.
| 4,375,865 |
BMW X1 je subkompaktni krosover koji proizvodi nemačka fabrika automobila BMW. Proizvodi se od 2009. godine, trenutno u drugoj generaciji. Uspeh koji je ostvario X5 zahtevao je da se asortiman terenskih vozila proširi. BMW potom razvija modele X3, X6 i na kraju X1. Cenovno je pozicioniran između BMW serije 1 i BMW serije 3. Konkurenti su mu Ford kuga, Folksvagen tiguan, Audi Q3, Volvo XC40, Honda CR-V. Proizvodnja modela X1 (interne oznake E84) počinje u oktobru 2009. godine u BMW-ovoj fabrici u Lajpcigu. X1 je u početku bio dosta kritikovan zbog svog atraktivnog dizajna i vozne dinamike, međutim pokazalo se da to nije istina što pokazuje podatak da je od lansiranja 2009. do septembra 2013. godine podato preko 500.000 vozila širom sveta. Urađena su dva redizajna 2012. i 2014. godine. U prvom redizajnu dobija novi prednji i zadnji branik, spoljne retrovizore i zadnja svetla, dok je unutrašnjost neznatno promenjena. 2014. su uvedena dnevna svetla kao standardni deo opreme. BMW je na salonu automobila u Frankfurtu septembra 2015. godine predstavio drugu generaciju modela X1 (interne oznake F48). Za razliku od prethodne generacije, druga generacija ima u osnovnoj verziji pogon na prednjim točkovima. Zasnovan je na mehaničkoj osnovi Minija i BMW serije 2 aktiv turer. Spoljašnji dizajn predstavlja kombinaciju stila BMW serije 2 aktiv turer i modela X3.
|
Kada je počela proizvodnja modela X1?
|
Proizvodnja modela X1 je počela u oktobru 2009. godine.
| 1,300,639 |
Nec deus intersit nisi dignus vindice nodus lat.(izgovor: nek deus intersit nisi dignus vindice nodus) Ne dozivajte boga ako spor nije dostojan njega. (Horacije) Horacije savjetuje piscima tragedija da se u dramskim raspletima ne koriste suviše poznatim postupkom Deus eks mahina (lat. Deus ex machina). Danas se izreka upotrebljava u opštem smislu, kada se želi reći kako ne treba tražiti pomoć nekog visokog autoriteta u prizemnim i po sebi jasnim stvarima, koje i nisu dostojne da ih on rješava.
|
Koje postupke Horacije savjetuje piscima tragedija da izbjegavaju?
|
Horacije savjetuje piscima tragedija da izbjegavaju korišćenje postupka Deus eks mahina u dramskim raspletima.
| 1,286,714 |
Fridrih Salomon Kraus, pseudonim "Suljo Serhatlija", (), Požega (Slavonska), 7. oktobar 1859 — Beč, 29. maj 1938) je bio austrijski folklorista, istraživač i seksolog. Studirao je klasičnu filologiju na Univerzitetu u Beču (Prof. dr.). Haručen od strane austrijskog prestolonaslednika Rudolfa poslat je da putuje i izučava Južno Slovensku kulturu i folklor kroz Bosnu, Hercegovinu, Slavoniju, Hrvatsku i Dalmaciju. Otkrio je nesumnjivo bogatstvo muslimanskih i slovenskih pesama. Osam godina uređivao je folklorni mesečni "Am Urkuel." Kraus je autor velikog broja publikacija, od kojih su najznačajnija Slovenska istraživanja 1901 i Artemidor Daldianski koja se odnosi na Frojdovo tumačenje snova (1900). Od 1891. do 1901, Kraus je radio kao sekretar jevrejskoje Alijanse u Beču. U školi invalida rata predavao je od 1914. do 1919. Radio je kao sudski tumač za južnoslovenske jezike i preveo je dela autora Aleksandara Sandića, Branislava Nušića, i Svetozara Ćorovića.
|
Ko ga je haračio da putuje i izučava Južno Slovensku kulturu?
|
Austrijski prestolonaslednik Rudolf.
| 939,474 |
Spomen kosturnica nalazi se u rovu Niške tvrđave i predstavlja spomen obležje za više od 4.000 poginulih u Topličkom ustanku iz cele jugositočne Srbije. Kosturnica je poznata malom broju ljudi. Nalazila se u veoma lošem stanju, a najčešnje bila prekrivena šibljem visine 2-3 metra. Tokom Prvog svetskog rata, Bugari su iz bišveg zatvora Apsana u Tvrđavi vodili ljude na streljanje u rov Trvđeve, predvodivši ih kroz prolaz na bedemu na severnoj strani Tvrđave. Prolaz je sagrađen još za vreme Turaka, a nakon rata dobio je naziv „Kapija smrti“. Podignuta je povodom desetogodišnjice Topličkog ustanka, 1927. godine, na autentičnom mestu streljanja i vešanja. Tokom Drugog svetsko rata, Bugari su otvorivši grobnicu uništili i razbacili dobar deo posmrtnih ostataka. Kasnije je kosturnica nanovo konzervirana. U toku devedesetih godina 20. veka, ukraden je bronzani reljef na kome je bilo zapisano: „Ovde leže neznane i nevine žrtve bugarskog varvarstva“. Njena replika još nije urađena. Zavod za zaštitu spomenika podneo je izveštaj o njenom nestanku. Iako je pokrenuta akcija, sve se svelo samo na izradu projekta dokumentacije.
|
Gde se nalazi spomen kosturnica?
|
Spomen kosturnica se nalazi u rovu Niške tvrđave.
| 457,228 |
Ljubav i moda je prvi studijski album pop i rok grupe Đavoli iz Splita koji je 1986. godine objavila diskografska kuća Jugoton. Materijal sadrži čitav niz hitova koji su osvojili publiku, poput „Pričaj mi o ljubavi“, „Điri, Điri“, „Bila krila galeba“, „Bala, bala“, „Nebo vraća osmehe“, „ Zvuci ulice“, „Dok te ljubim“, „Čuvaj me, pazi me“, „Ona nema nikoga“, „Samba i ti“ . Produkciju je uradio Ivan Stančić, muziku je komponovao Neno Belan, dok je tekst napisao Robert Čaleta.
|
Ko je radio produkciju za album "Ljubav i moda"?
|
Produkciju za album "Ljubav i moda" radio je Ivan Stančić.
| 4,326,922 |
-{Kenbak-1}- je kućni računar, proizvod firme -{Kenbak Computer Company}- koji je počeo da se izrađuje u Sjedinjenim Američkim Državama tokom 1971. godine. Koristio je samo -{TTL}- logička kola kao centralni mikroprocesor a RAM memorija računara Kenbak-1 je imala kapacitet od 256 bajtova u pomjeračkim registrima.
|
Kada je računar Kenbak-1 počeo da se izrađuje?
|
Računar Kenbak-1 je počeo da se izrađuje tokom 1971. godine.
| 455,459 |
Godine 1988. je diplomirala na Školi za ritmiku i ples. Nakon toga sedam je godina provela u baletnom ansamblu Gradskog kazališta Komedija, a 1993. godine upisuje studije glume na ADU. Dosadašnje uloge u pozorištu: u Histrionima (Tajna krvavog mosta, Doktor pod mus, Lažna barunica, Na tri krala), u Zorinu domu Karlovac (Romanca o tri ljubavi), u Kerempuhu (Cabaret), u Teatru &TD (Atentatori), u Teatru Lapsus (A sad spavajte), u HNK-u (Nikad više), u GK Komedija (Opera za tri groša, Buba u uhu) i u Maloj sceni (Dokaz, Život x 3). Godine 1999. i 2000. na HTV-u je vodila emisiju o filmu Zvjezdana prašina. Danas je u angažmanu Zagrebačkog kazališta lutaka (Heidi, Ivica i Marica, Pepeljuga, Bijeli zec, Trnoružica i dr.). Širu popularnost stekla je 2004. godine jednom od glavnih uloga u prvoj hrvatskoj telenoveli Villa Maria, gde je tumačila lik Zore Rački, udvaračice glavnog lika, Luke, kojeg je tumačio Damir Markovina. Na kasting za „Zabranjenu ljubav“ dolazi na proleće 2006. godine, a 3. jula, na svoj rođendan, postaje deo glavne glumačke postave serije. Uprkos daljnjem nastupanju u „Zabranjenoj ljubavi“, Maja je prihvatila i kratku ulogu ruske princeze Irine u AVA-inoj istorijskoj telenoveli „Ponos Ratkajevih“. Godine 2009. prebolela je infarkt koji joj je ostavio teža oštećenja na srcu. Preminula je iznenada 4. marta 2014. godine u Zagrebu.
|
Kada je Maja Petrin diplomirala na Školi za ritmiku i ples?
|
Maja Petrin je diplomirala na Školi za ritmiku i ples 1988. godine.
| 264,224 |
Premijer liga Irske u fudbalu (, ) je elitna liga klubova iz Republike Irske. Uz klubove iz Republike Irske, u ligi igra i Deri siti, koji teritorijalno pripada Severnoj Irskoj. Irska liga je osnovana 1921, a 1985. se podelila u dve, Premijer ligu i Prvu ligu. Prema tome Premijer liga Irske u fudbalu postoji od 1985. godine. Premijer liga se sastoji od 10 klubova. Prvo mesto vodi u kvalifikacije za Ligu šampiona, dok drugo i treće mesto vode u kvalifikacije za Evropsku ligu. Zadnji iz lige ispada u niži rang, dok predzadnji i osmi na tabeli igraju majstoricu i ko bude bolji u dve utakmice ostaje u ligi, dok onaj koji izgubi igra utakmicu s pobednikom između drugog i trećeg iz Irske prve lige i bori se za ostanak u elitnom društvu. Svaka ekipa igra četiri puta sa svakim klubom iz lige, dva puta kod kuće i dva puta u gostima.
|
Koliko klubova se nalazi u Premijer ligi Irske?
|
U Premijer ligi Irske se nalazi 10 klubova.
| 426,336 |
Izveštaj iz sela Zavoj je jugoslovenski dokumentarni film iz 1963. godine, po scenariju i u režiji Krste Škanata. Prikaz dramatičnih prolećnih dana 1963. godine kada je reka Visočica usled odronjavanja brda poplavila selo Zavoj. Požrtvovanost i solidarnost ljudi u spasavanju nastradalih i savladavanju stihije.
|
Kako su se ljudi ponašali tokom poplave?
|
Ljudi su pokazali požrtvovanost i solidarnost u spasavanju nastradalih i savladavanju stihije tokom poplave.
| 1,416,451 |
Paulo Renato Reboho Fereira (; Kaškaiš, 18. januar 1979) je bivši portugalski fudbaler. Igrao je na poziciji beka. Karijeru je počeo u Eštorilu, tada drugoligaškoj ekipi. U sezoni 2001/02. postaje član prvoligaša Setubala. Nakon nekoliko izvrsnih partija privlači pažnju Porta koji ga dovodi u svoje redove 2002. godine. Pre nego što je došao u Porto igrao je na sredini terena, da bi ga Žoze Murinjo „prebacio“ na poziciju beka. U svojoj prvoj sezoni u klubu je osvojio prvenstvo, nacionalni kup i UEFA kup. Sledeće sezone Porto je uspeo da odbrani titulu prvaka i osvojio titulu šampiona u Ligi šampiona a Fereira je odigrao svih 90 minuta u finalu. Fereira je u Čelsi prešao za 13,2 miliona evra. Pored njega su u Čelsi došli i Žoze Murinjo i Rikardo Karvaljo. Svoj prvi (i za sada jedini gol u dresu Čelsija) postigao je u FA kupu protiv Kolčestera. Propustio je veći deo sezone 2006/07. zbog povrede. Pre dolaska Deka nosio je dres sa brojem 20. U junu 2008. dobio je ponudu da pređe u redove gradskog rivala Vest Hem junajteda ali je nije prihvatio. Zbog povrede je morao da propusti sezonu 2008/09. Ima ugovor sa Čelsijem do 2013. godine. Debitovao je 2002. godine. Bio je član ekipe koja je nastupala na Evropskom prvenstvu 2004, Svetskom prvenstvu 2006. i Evropskom prvenstvu 2008. Nakon povlačenja Nuna Valentea iz reprezentacije najčešće je igrao na poziciji levog beka.
|
Koliko je Čelsi platio za transfer Paula Fereire?
|
Čelsi je platio 13,2 miliona evra za transfer Paula Fereire.
| 306,614 |
Metar(a) iznad niova mora je standardan naziv za merenje vertikalne razdaljine između površine zemljišta i površine mora kao referentne tačke. Nivo mora tokom istorije se menjao ali se u određenom dobu koristio kao referenca te se shodno tome usled promene nivoa mora menja i ova veličina. Takođe nivo mora se menja i usled plime i oseke pa se često može čuti za srednji nivo mora. Pomoću GPS (Global Positioning System), koji određuje visinu na osnovu udaljenosti od više geostacionarnih satelita
|
Kako se naziva srednji nivo mora?
|
Srednji nivo mora.
| 845,470 |
Školovao se u Splitu i Padovi, gdje je doktorirao filozofiju, a zatim završio studije graditeljstva i inženjerstva. Od njegovih graditeljskih djela najznačajnija su: zgrada pozorišta u Šibeniku, palata Moretti na Čiovu, brojni putevi i mostovi u Boki kotorskoj i Crnoj Gori. Učestvovao je i u obnovi nekih renesansnih palata u rodnom Trogiru. Slade je na poziv crnogorskog knjaza Nikole I Petrovića tokom dve dekade projektovao niz važnih graditeljskih objekata u Crnoj Gori, koji su i danas u upotrebi: Putevi: 1878. pravac od Njeguša (crnogorsko-austrougarska granica) do Cetinja; 1881. pravac Cetinje — Rijeka Crnojevića; 1882. pravac Rijeka Crnojevića — Podgorica; 1884. pravac Kotor — Cetinje (Slade je, radi ovladavanja strmim lovćenskim liticama nad Kotorom, projektovao 25 serpentina na trasi u pravoj liniji koja jedna dostiže dva kilometra); 1896 — 1905. pravac Rijeka Crnojevića — Virpazar; vjeruje se da je Slade projektovao 1884. i putni pravac Bar — Virpazar. Zgrade: 1888. zgrada Zetski dom Crnogorskog kraljevskog pozorišta na Cetinju; 1899. zgrada austrougarskog veleposlanstva na Cetinju (sada sjedište Zavoda za zaštitu spomenika kulture); 1900. zgarada Dvorac kneza Nikole u Nikšiću (sada Gradski muzej i biblioteka); 1900. zgrada Lazaret u Herceg Novom. Infrastrukturni objekti: 1880-ih i 1890-ih radovi na izgradnji crnogorske pomorske luke Pristan (Bar); 1894. projekat Carev most u Nikšiću.
|
Gde se Josip Slade školovao?
|
Josip Slade se školovao u Splitu i Padovi.
| 309,333 |
Fakultet likovnih umetnosti završio je u Beogradu, gde je završio i magistarske studije. Član je ULUS-a. Živi i radi u Beogradu i Velikoj Plani. Imao je 45 samostalnih izložbi i preko 200 kolektivnih u zemlji i inostranstvu. Dobitnik je mnogobrojnih nagrada i učesnik mnogih likovnih kolonija. Dela mu se nalaze u javnim i privatnim kolekcijama u zemlji i inostranstvu.
|
Gde je Stojan Đurić završio Fakultet likovnih umetnosti?
|
Stojan Đurić je završio Fakultet likovnih umetnosti u Beogradu.
| 913,057 |
Žulio Sezar Klement Baptista (; Sao Paulo, 1. oktobar 1981) bivši je brazilski fudbaler, koji je igrao na poziciji ofanzivnog veznog i napadača. Dok je nastupao za Sao Paulo igrao je na poziciji zadnjeg veznog fudbalera. Tek nakon dolaska u Španiju, u ekipu Sevilje, počeo je da dobija ofanzivnije zadatke. Sjajnim igrama u Sevilji privukao je pažnju više jakih klubova, među kojima Real Madrida i Arsenala. Tokom leta 2005. godine prelazi u Real, kao jedno od tri velika pojačanja. Pored njega u klub su tada stigli još i Robinjo i Serhio Ramos. Konkurencija za mesto u timu je bila veoma jaka, pa je on šansu uglavnom dobijao sa klupe za rezervne igrače. Tokom leta 2006. godine Real Madrid je pokušavao da dovede Hosea Antonija Rejesa iz Arsenala, pa se Baptista pominjao kao deo tog transfera. Pred sam kraj prelaznog roka Real i Arsenal su se dogovorili da ova dva igrača pozajme jedan drugom na do kraja sezone. U Arsenalu se ustalio u postavi, odigravši tokom te sezone 35 utakmica uz 10 postignutih golova. Nakon isteka pozajmice vratio se u Real, koji je tada sa klupe predvodio Bernd Šuster. Sezonu je počeo dobro, postigao je gol u derbiju protiv Barselone, ali je pred kraj sezone izgubio mesto i startnoj postavi. Iz Reala prelazi u Romu, 14. avgusta 2008. godine. Sa novim klubom je potpisao četvorogodišnji ugovor. Već prvim nastupima u dresu novog kluba pokazao se kao odlično pojačanje. Prvih dana 2011. godine je prešao u Malagu sa kojom je potpisao ugovor na tri i po godine. Za seniorsku reprezentaciju Brazila je debitovao 2001. godine, protiv Japana (0-0), na utakmici kupa konfederacija. U dresu nacionalnog tima ukupno je odigrao 47 utakmica i postigao 5 golova.
|
Na kojoj poziciji je igrao dok je nastupao za Sao Paulo?
|
Igrao je na poziciji zadnjeg veznog fudbalera.
| 294,617 |
Papua Nova Gvineja je učestvovala na 18. Svetskom prvenstvu u atletici na otvorenom 2022. održanom u Judžinu od 15. do 25. jula osamnaesti put, odnosno učestvovala je na svim prvenstvima do danas. Reprezentaciju Papue Nove Gvineje predstavljao je 1 atletičar koja se takmičio u trci na 200 metara. , . Na ovom prvenstvu takmičar Papue Nova Gvineje nije osvojio nijednu medalju niti je ostvario neki rezultat jer je diskvalifikovan.
|
Kako se zvao takmičar Papue Nove Gvineje na trci na 200 metara?
|
Takmičar Papue Nove Gvineje na trci na 200 metara se zvao 1 atletičar.
| 4,368,459 |
Sledeća lista predstavlja listu olimpijaca sa šest i više osvojenih zlatnih medalja na Olimpijskim igrama. U slučaju da je sportista osvajao medalje za više različitih zemalja navedena je poslednja zemlja za koju je nastupao. Napomena: U nekim analima se navodi da Rej Juri (SAD) ima 10 zlatnih medalja, međutim Međunarodni olimpijski komitet, (MOK), mu priznaje 8 zlatnih medalja, jer je 2 zlatne medalje osvojio na tzv. međuigrama održanim 1906. godine u Atini, koje su održane kao proslava 10-godišnjice prvih Olimpijskih igara, održanih 1896. godine, isto u Atini. To ni najmanje ne umanjuje slavu i sportske zasluge ovog Olimpijskog velikana.
|
Koliko zlatnih medalja ima Rej Juri prema Međunarodnom olimpijskom komitetu?
|
Prema Međunarodnom olimpijskom komitetu, Rej Juri ima 8 zlatnih medalja.
| 11,814 |
Rezultati analiza DNK upućuju na zaključak da je sličnost između porodica koje su tradicionalno svrstavane u red nesita ili pelikana (lat. -{Pelecaniformes}-) posledica konvergentne evolucije, a ne zajedničkog porekla i da je tako definisan red polifiletski. Zbog toga su četiri porodice koje su tradicionalno svrstavane u ovaj red izdvojene u poseban red -{Suliformes}-, koji je monofiletski. Prema rezultatima analiza DNK porodici nesita ili pelikana (lat. -{Pelecanidae}-) su blisko srodne porodice cipelarke (lat. -{Balaenicipitidae}-), batoglava čaplja (lat. -{Scopidae}-), čaplje (lat. -{Ardeidae}-) i ražnjevi i kašičari (lat. -{Threskiornithidae}-), sa kojima čine red nesita (lat. -{Pelecaniformes}-). Red -{Suliformes}-, je daleki srodnik reda -{Pelecaniformes}-. Prema Haketu, redovi Gaviformes, Sphenisciformes, Ciconiiformes, -{Suliformes}- i Pelecaniformes, imaju zajedničkog pretka. Zbog čega je predloženo da ovi redovi budu grupisani u zajednički nadred.
|
Koji red je daleki srodnik reda -{Pelecaniformes}-?
|
Red -{Suliformes}- je daleki srodnik reda -{Pelecaniformes}-.
| 3,888,612 |
Ljudska genetika ili antropogenetika je deo ljudske biologije, koji se bavi proučavanjem nasleđivanja i promenljivosti (varijabilnosti) osobina čoveka. metoda blizanaca (gemelološka) – kojom se može utvrditi u kolikom stepenu geni, a u kolikom faktori sredine utiču na ispoljavanje određene osobine ili oboljenja; prati se kolika je podudarnost u ispoljavanju određenog svojstva kod monozigotnih i dizigotnih blizanaca; ako je podudarnost veća kod monozigotnih, onda geni više utiču na osobinu od faktora sredine citogenetička metoda se zasniva na izradi preparata hromozoma i njihovoj analizi pod mikroskopom; ovim načinom moguće je utvrditi postojanje neke hromozomopatije populaciono-statistička metoda kojom se ispituju nasledne osobine u velikim gupama ljudi (populacijama)
|
Čime se bavi populaciono-statistička metoda u ljudskoj genetici?
|
Populaciono-statistička metoda u ljudskoj genetici bavi se ispitivanjem naslednih osobina u velikim grupama ljudi (populacijama).
| 59,906 |
Osnovne studije je završila na Američkom univerzitetu u Bugarskoj, na programu studija Jugoistočne Evrope. Stekla je zajedničku master diplomu u oblasti studija roda i ženskih studija (GEMMA) na programu Erasmus Mundus na univerzitetu u Granadi i Institutu za društvene nauke u Ljubljani. Učestvuje u radu Grupe 0 (grupa ljudi zainteresovanih za podsticanje obrazovanja), Levog samita Srbije (neformalna asocijacija levičarskih grupa i organizacija) kao i Saveza antifašista Srbije. Koordinatorka je predavačkog programa Centra za ženske studije u Beogradu i dugogodišnja saradnica Istraživačke stanice Petnica. Radila je u Kancelariji za Evropske integracije Vlade Srbije (2008) i Inicijativi mladih za ljudska prava (2006-2007). Aktivistkinja je Žena u crnom. Članica je Britanske asocijacije za rod i obrazovanje (Gender and Education Association – GEA). Sarađivala je sa raznim organizacijama i pokretima među kojima su: feministički kulturni centar BeFem, Reflektor Teatar, Femidž, Rok kamp za devojčice, Skaska (Zrenjanin), Alternativni centar za devojčice (Kruševac), Impuls (Tutin) i Akademska inicijativa Forum 10 (Novi Pazar)... Na promociji nauke među devojčicama sarađivala je i sa Unicefom. Držala je predavanja na Filozofskom i Fakultetu političkih nauka u Beogradu, Institutu za filozofiju i sociologiju, Institutu za kriminološka i sociološka istraživanja, Istraživačkoj stanici Petnica, Centru za promociju nauke. Članica je Društva istraživača u obrazovanju u Srbiji (DIOS), Sekcije za feministička istraživanja i kritičke studije maskuliniteta (SeFem) kao i globalne Asocijacije za rod i obrazovanje (GEA). Kao glavne oblasti njenog istraživačkog rada navode se: rod i obrazovanje, feministička obrazovna politika, etnografija osnovne škole, pedagoška uloga popularne kulture, seksualna edukacija, suočavanje sa prošlošću.
|
Koja je oblast studija zajedničke master diplome koju je stekla?
|
Stekla je zajedničku master diplomu u oblasti studija roda i ženskih studija (GEMMA).
| 4,392,859 |
Takmičenje u trci na 3.000 metara sa preprekama u ženskoj konkurenciji na Evropskom prvenstvu u atletici 2016. u Amsterdamu održano je 8. i 10. jula na Olimpijskom stadionu. Deset najboljih evropskih takmičarki na 3.000 metara sa preprekama 2016. godine do početka prvenstva (6. jula 2016), imale su sledeći plasman na evropskoj i svetskoj rang listi. (SRL) Takmičenje je održano 8. jula 2016. godine. Atletičarke su bile podeljene u 2 grupe. U finale su se plasirale prvih 5 iz svake grupe (KV) i 5 na osnovu rezultata. (kv''').,,
|
Koje godine su takmičarke bile rangirane na evropskoj i svetskoj listi pre početka prvenstva?
|
Takmičarke su bile rangirane na evropskoj i svetskoj listi pre početka prvenstva 2016. godine.
| 1,407,131 |
Apolodor ga je naveo kao jednog od petorice preživelih Sparta, koje je oživeo Kadmo, koji je, zajedno sa drugim Spartima, pomogao Kadmu da sagradi Tebu. Njegovi sinovi Niktej i Lik su nasledili presto Tebe od Kadmovih potomaka. Jedan od kentaura koji je prisustvovao Piritojevoj svadbi i koji se borio protiv Lapita. Ubio ga je Nestor. Jedan od giganata koga je rodila Geja. Hera ga je podstakla da se bori protiv Dionisa. Za učešće u toj borbi, obećana mu je Afrodita. Tebanac koji je u toku pohoda sedmorice protiv Tebe postavio zasedu Tideju, što ga je koštalo života.
|
Koga je rodila Geja, a protiv koga je podstakla Hera?
|
Geja je rodila giganata, a Hera ga je podstakla da se bori protiv Dionisa.
| 472,271 |
Grčka spada u najurbanije zemlje južne Evrope. Ono po čemu je Grčka poznata je velika usredsređenost stanovništva u dva najveća gradska područja u državi, tzv. "Velikoj Atini" i "Velikom Solunu", gde po procenama živi 1/2 stanovništva Grčke. Sa druge strane ogromna prostranstva u unutrašnjosti grčkog kopna i mnoga udaljenija ostrva su veoma retko naseljena i slabo urbanizovana. Gradovi sekundarnog značaja su središta grčkih pokrajina i najčešće su veličine 80-150 hiljada stanovnika. Postoji 7-8 gradova u ovoj grupi. Posle njih dolaze sedišta okruga, kojih ima 40ak sa najčešće 30-60 hiljada stanovnika. U Grčkoj položaj grada imaju i veća predgrađa značajnih većih gradova, kojih ima mnogo s obzirom da gradovi poput Soluna, Atine ili Pireja nisu širili svoje granice sa rastom stanovništva tokom proteklih decenija. U grčkom jeziku grad se naziva polis ili poli (). Pojmom metropolis ili mitropoli () označavaju se velegradovi, poput Atine ili Soluna.
|
Kako se nazivaju sedišta okruga u Grčkoj?
|
Sedišta okruga u Grčkoj se nazivaju gradovi.
| 306,861 |
Zadužbina Dragice i Mihaila Srećkovića nastala je sa idejom Generala Mihaila Srećkovića da pomogne siromašnim porodicima aktivnih i rezervnih oficira srpske vojske. Svojim testamentom Srećković zaveštava svoje imanje na adresi Takovska 12-14 u Beogradu, za osnivanje fonda za pomoć porodicama srpskih oficira. Na poklonjenom imanju 1938. biva izgrađena zgrada, sa pokrenutim humanitarnim fondom, da bi se kao i mnoge zadužbine posle Drugog svetskog rata ugasila. Tako 1954. godine, zadužbina biva ugašena, a imovina nacionaizovana. Na tom mestu 1954. godine postavlja se tabla GO Palilule, koja se i danas nalazi na toj lokaciji.
|
Koja tabla se danas nalazi na lokaciji nekadašnje zadužbine?
|
Tabla GO Palilule.
| 4,369,736 |
Mathematica Moravica je međunarodni naučni časopis koji publikuje originalne naučne rezultate u oblastima matematičkih nauka, primenjene matematike i teorijskog računarstva. Časopis je posvećen objavljivanju naučnih radova koji predstavljaju najnovija istraživanja i rezultate u oblastima matematičkih nauka, primenjene matematike i teorijskog računarstva. Naučni radovi se selektuju kroz proces recenzije da bi se obezbedila originalnost, relevantnost i potreban kvalitet. Mathematica Moravica omogućava besplatan pristup svim sadržajima, a štampana izdanja časopisa se razmenjuju sa više od pedeset naučnih časopisa iz zemlje i sveta. Časopis publikuje radove iz aktuelnih tema u oblasti matematičkih nauka koje su u domenu specijalizacije urednika časopisa Radovi koji se odnose na primene ograničeni su na one koji sadrže značajan tretman matematike, a ne rutinske primene matematike Radovi u oblasti teorijskog računarstva odnose se na razvoj matematičkih metoda u kompjuterskim naukama Elektronski oblik časopisa, kao i celokupna arhiva svih prethodnih brojeva, dostupni su na zvaničnoj veb stranici časopisa. Podaci o dostupnosti časopisa u bibliotekama Srbije dostupni su preko uzajamnog kataloga Virtuelne biblioteke Srbije.
|
Sa koliko naučnih časopisa se razmenjuju štampana izdanja Mathematica Moravica?
|
Štampana izdanja Mathematica Moravica se razmenjuju sa više od pedeset naučnih časopisa.
| 1,984,158 |
Saša Savićević (Titograd, 1972) prvi je Srbin koji je dotakao donju granicu kosmosa. On je u avionu MiG-29UB2 21. jula 2011. u Ruskoj Federaciji izvršio „podorbitalni kosmički trening“. Let je izveden 21. jula 2011. u ruskoj vojnoj bazi Sokol, Nižnji Novgorod. Izvršen je u specijalno modifikovanom avionu MiG-29UB2 u trajanju od 55 minuta. Savićević je tokom leta nosio pilotsku kacigu na kojoj je bio grb Vojske Republike Srpske. Pripreme za let su trajale mjesec dana. Prvio dio leta je oponašao ispaljivanje rakete, sa polaznom brzinom na poletanju od 300 kilometara na sat, nakon čega je let postao vertikalan pod 90% i maksimalnom brzinom od 600 do 1.000 km na sat (prvih 9 kilometara). Visinski plafon leta za standardni MiG-29 je 18 km. Na visini od 18 km je izvršeno „dimaničko izbacivanje“, pri čemu je dodat pun gas da bi se postigla maksimalna brzina a ugao penjanja postepeno smanjen do najviše tačke leta (21 km nv) kada je avion došao u horizontalan položaj, nakon čega je došlo do poniranja. Dinamičko izbacivanje je trajalo oko 5 minuta. Savićević je po slijetanju u rusku vojnu bazu Sokol, pred novinarima raportirao generalu Ratku Mladiću. Saša Savićević je bivši pilot Vojske Republike Srpske i veteran 63. padobranske brigade iz Niša. Radio-televizija Republike Srpske je njemu i letu posvetila epizodu (19. januara 2012) u okviru serijala Heroji i fenomeni. Živi u banjalučkom naselju Rosulje.. Radi kao predstavnik ruske tv RT(Russia Today) za Balkan i Afriku. Osnivač je prvog srpsko-ruskog bratstva "MOST" u Banjaluci. Poreklom je iz Ivanjice u Zapadnoj Srbiji, gde se bavi proizvodnjom rakije.
|
Kome je Saša Savićević raportirao po slijetanju u rusku vojnu bazu Sokol?
|
Saša Savićević je raportirao generalu Ratku Mladiću.
| 577,964 |
-{Amen}- (; u prevodu Amin) pesma je na hebrejskom jeziku koja je u izvođenju Liore Fadlon predstavljala Izrael na Pesmi Evrovizije 1995. u Dablinu u Irskoj. Bilo je to jubilarno dvadeseto po redu učešće Izraela na tom takmičenju. Muziku za pesmu komponovao je Moše Dac, dok je tekst napisao Hamutal Benzaev. Tokom finalne večeri Evrosonga koja je održana 13. maja u koncertnoj dvorani Point, izraelska pesma je izvedena kao 21, a orkestrom je tokom izvođenja pesme uživo dirigovao maestro Gadi Goldman. Sa osvojenim 81 bodom izraelska predstavnica je zauzela visoko 8. mesto.
|
Kako se zvala koncertna dvorana u kojoj je održana finalna večer Evrosonga 1995.?
|
Koncertna dvorana Point.
| 4,136,293 |
Zgrada Narodne banke u Šapcu je podignuta u strogom centru grada, na uglu raskrsnice koje krase zgrade hotela Zeleni venac, Krsmanovića kuća i zgrada banke iz novijeg vremena, podignuta na mestu nekadašnjeg Miloševog konaka. Zgrada je podignuta 1937. godine prema projektu arhitekte Bogdana Nestorovića i predstavlja dobar primer moderne arhitekture tog vremena. Zbog svog izgleda bila je predmet polemike Šapčana, pa su je prozvali „ćoravo ćoše”, jer nije bilo na tom delu ukrasa, već samo na bočnim krilima.
|
Ko je bio arhitekta koji je projektovao zgradu?
|
Arhitekta koji je projektovao zgradu Narodne banke u Šapcu bio je Bogdan Nestorović.
| 1,427,529 |
Oznaka za lateralni likvidni denitalni suglasnik u fonetici srpskog jezika, kao i većem broju drugih jezika.. Slovo L je počelo kao egipatski hijeroglif Wt, da bi se, prvo kao feničko Lamed i kao grčko Lambada, kroz vekove razvilo u L kakvo danas poznajemo.
|
Kako se slovo L danas poznaje?
|
Slovo L danas poznajemo kao lateralni likvidni dentalni suglasnik u fonetici srpskog jezika.
| 193,178 |
Prva liga Srbije u američkom fudbalu 2015. je jedanaesta sezona najvišeg ranga takmičenja američkog fudbala u Srbiji. Novina u odnosu na prethodne sezone je ta što se od 2015. godine reorganizacijom liga najviši rang zove Prva liga, dok je dosadašnja Prva liga promenila naziv u Druga liga. Sezona je počela 28. marta 2015. godine utakmicom između prošlogodišnjeg šampiona Vukova Beograd i novog superligaša Sirmijum lidžonarsa koju su Vukovi dobili sa 35:6. Prvaci Prve lige Srbije postali su Djuksi Novi Sad koji je u finalu sa 25:23 pobedili Vukove Beograd.
|
Kako se zvala dosadašnja Prva liga koja je promenila naziv u Druga liga?
|
Dosadašnja Prva liga se zvala Druga liga.
| 1,272,515 |
Karta za raj () je romantična komedija iz 2022. godine, u režiji Ola Parkera, po scenariju Parkera i Danijela Pipskog. Glavne uloge tumače Džordž Kluni i Džulija Roberts. Prati razvedeni par koji odluči da se udruži i sabotira predstojeće venčanje svoje ćerke. Premijerno je prikazan 8. septembra 2022. godine u Barseloni, dok je 20. septembra pušten u bioskope u Ujedinjenom Kraljevstvu, odnosno 29. septembra u Srbiji, a 21. oktobra u SAD. Dobio je pomešane recenzije kritičara. Dobitnici Oskara Džordž Kluni i Džulija Roberts ponovo se udružuju na velikom platnu kao bivši partneri koji se nalaze na zajedničkoj misiji da spreče svoju zaljubljenu ćerku da ne napravi istu grešku koju su i oni sami nekada napravili.
|
Kakve su recenzije dobili glumci Džordž Kluni i Džulija Roberts za svoje uloge u filmu "Karta za raj"?
|
Dobili su pomešane recenzije kritičara.
| 4,341,406 |
Diseminovana intravaskularna koagulacija je stečeni poremećaj hemostaze, koji se karakteriše pojačanom opštom koagulabilnošću krvi i stvaranjem mnogobrojnih tromboza (ugrušaka) u perifernim krvnim sudovima (što izaziva ishemiju mnogih organa), kao i pojavu hemoragijskog sindroma (krvarenja) kao sekundarne pojave. Bolest se javlja u trudnoći pri raznim poremećajima, kod septihemijskog šoka, hemolitičkog uremijskog sindroma, ciroze jetre, pankreatitisa, leukemije, nakon hirurških intervencija i transplantacija organa i sl. Diseminovana intravaskularna koagulacija se neprekidno odvija u krvnoj struji u određenom obimu, ali normalno postoji ravnoteža između faktora koji stimulišu i faktora koji inhibiraju koagulaciju (zgrušavanje) krvi i hemostazu. Poremećaj ravnoteže može dovesti do pojave ove bolesti. Postoje brojni mehanizmi koji započinju diseminovanu intravaskularnu koagulaciju i oni su najčešće udruženi. Svi oni aktiviraju spoljašnji ili unutrašnji mehanizam koagulacije koji, usled poremećene ravnoteže, zahvata veća područja cirkulacije. Ukoliko se bolest ispoljava u manjem stepenu i razvija postepeno, organizam svojim kompenzatornim mehanizmima može da spreči njen dalji razvoj i stvaranje drugih komplikacija. Kada to nije slučaj može da dođe do nastanka hemoragijskog sindroma, smanjene mikrocirkulacije i ishemije u raznim delovima organizma, raznih oblika šoka i dr. Glavni patofiziološki poremećaj, koji nastaje kao rezultat ove bolesti, je pojava krvarenja, zbog toga što se rasprostanjenom koagulacijom odstranjuje tako velika količina faktora koagulacije da ostaje premalo prokoagulantnih supstanci za normalnu hemostazu.
|
Koje su moguće posledice diseminovane intravaskularne koagulacije?
|
Moguće posledice diseminovane intravaskularne koagulacije su stvaranje tromboza u krvnim sudovima, hemoragijski sindrom, smanjena mikrocirkulacija, ishemija organa, razni oblici šoka i drugi komplikacije.
| 118,151 |
The Sims: Vacation je peti dodatak za stratešku, ujedno i najprodavaniju igru života, The Sims. Pušten je u prodaju na Američko tržište 25. marta 2002. godine. Dodatak uvodi u igru svet putovanja i porodičnog odmora kao i novo mesto uživanja nazvano Vacation Island. The Sims: Vacation otvara novi svet za sve simove u susedstvu, prvenstveno ubacujući nove stvari i odela u igru. Takođe ovim dodatkom malo je poboljšana rezolucija greafike, koja je do tada bila više 2D, nego 3D. Vacation Island je ostrvo kreirano za porodične zabave i odmor za potrebe pete ekspanzije The Sims: Vacation. Na ostrvu se nalaze prostrane plaže, doline i šume za kampovanje, ili pak visoke i snežne planine, pogodne za zimske aktivnosti. Putovanje do ostrva Simove košta §500, dok je putovanje po svim mestima na ostrvu potpuno besplatno.
|
Koje aktivnosti su pogodne za zimske dane na ostrvu?
|
Na ostrvu su pogodne aktivnosti poput skijanja i drugih zimskih sportova.
| 557,935 |
Ova vrsta osolike muve (Syrphidae) je rasprostranjena u većem delu Evrope, a u Srbiji je zabeležena na nekoliko viših planina. U Srbiji se javlja na Staroj Planini, Vlasini, Kopaoniku, Pešterskoj visoravni, Jadovniku i dr. Ovo je bumbarolika i dlakava osolika muva, krupnija u odnosu na preostale evropske vrste. Polni dimorfizam je slabo izražen i ogleda se u odvojenošću, tj. spojenošću očiju. Stanište ove vrste u Srbiji čine tresave, vlažne livade i rubovi šuma, na kojima se često javljaju biljke rodova Scabiosa, Succisa i Knautia. Larva ove vrste se razvija u vodenoj sredini bogatoj organskom materijom. U Srbiji je zabeleženo razmnožavanje i polaganje jaja u blatu, često na mestima gde se poji stoka.
|
Gde se često javlja polaganje jaja ove vrste u Srbiji?
|
Polaganje jaja ove vrste se često javlja u blatu, često na mestima gde se poji stoka.
| 4,264,777 |
Pravoslavno bratstvo mira odnosno Pravoslavno bratstvo mira pod zaštitom Majke Božije () je udruženje pravoslavnih hrišćana koji žele da primene principe, koji su istaknuti u Jevanđelju, na situacije podele i konflikata, bilo da se radi o Crkvi, domu, društvu, radnom mestu, državi i odnosima među državama. Za razliku od sličnih pokreta za mir drugih religioznih tradicija, Pravoslavno bratstvo mira nije politička organizacija niti podržava takve organizacije. Oblasti delovanja koncentrišu se na teološka istraživanja, izdavačku delatnost i praktičnu pomoć u oblastima ugroženim konfliktom.
|
Kako Pravoslavno bratstvo mira pomaže oblastima ugroženim konfliktom?
|
Pravoslavno bratstvo mira pomaže oblastima ugroženim konfliktom kroz teološka istraživanja, izdavačku delatnost i praktičnu pomoć.
| 244,371 |
Molitvena čaša je obredni rekvizit, neizostavni deo svadbenog rituala, simbol bračne zajednice. Nakon inicijacije, prelaska u novi kult, nevesta je čuva do smrti. "Kada svatovi dođu đevojačkoj kući i sjednu za sto, onda (po običaju) otac đevojački donese novu čašu, te iz nje piju u zdravlje. Potom tu čašu spreme uz đevojku i na venčanju zapoje iz nje vinom momka i đevojku, i to se zove molitvena čaša. Poslije vjenčanja mlada ostavi molitvenu čašu i čuva je (spomena radi) do smrti." U epskoj narodnoj pesmi "Dioba Jakšića", Anđelija, verna i "plemenita ljuba Dmitra Jakšića" poklanja molitvenu čašu svom deveru moleći da joj zauzvrat podari konja i sokola, simbole junaštva i staleškog reda. Mudrim potezom, nevesta relativizuje materijalnu vrednost statusnih simbola, ističe značaj bratske ljubavi i sloge i miri braću.
|
Kako Anđelija relativizuje materijalnu vrednost statusnih simbola?
|
Anđelija relativizuje materijalnu vrednost statusnih simbola poklanjanjem molitvene čaše svom deveru umesto traženja konja i sokola.
| 3,865,089 |
Periferije () su osnovni vid upravne podele Grčke i imaju značaj pokrajine. Ima ih 13, bez Svete gore koja čini zasebnu crkvenu državu u okviru Grčke. Svaka od periferija izdeljena je na više okruga ili periferijskih jedinica. Po novom područnom ustrojstvu Grčke (Kalikratisov plan, zaživeo početkom 2011. godine) postojeće periferije su ostale u neizmenjenom sastavu, ali su dobile nove nadležnosti regionalne samouprave (regionalna samouprava). Na čelu periferija su načelnici periferija i periferijska veća, birani na izborima svake pete godine.
|
Kako su podeljene periferije Grčke?
|
Periferije Grčke su podeljene na 13, bez Svete gore koja čini zasebnu crkvenu državu u okviru Grčke. Svaka periferija je izdeljena na više okruga ili periferijskih jedinica.
| 62,342 |
Septembarski ε-Perseidi su meteorski roj koji je 9. septembra 2008. imao neočekivan pljusak brzih, svetlih meteora. Ovaj radijant je potvrđen i analizom video posmatranja. Radijant Septembarskih ε-Perseida dostiže korisne vidine posle 23 časa po lokalnom vremenu za posmatrače sa severne hemisfere, koji jedino i mogu imati značajnija posmatranja. ZHR ostaje relativno nizak sve vreme aktivnosti roja, u maksimumu dostiže 5. Osamdesetih godina je na osnovu fotografskih i vizuelnih posmatranja ovaj roj povezan sa δ-Aurigidima, ali novija istraživanja upućuju na to da su u pitanju odvojeni rojevi, naročito na osnovu orbitalnih elemenata. Prognoza aktivnosti za 2012. i opis Septembarskih ε-Perseida na sajtu Međunarodne meteorske organizacije
|
Kada dostiže korisne vidine radijant Septembarskih ε-Perseida?
|
Radijant Septembarskih ε-Perseida dostiže korisne vidine posle 23 časa po lokalnom vremenu.
| 571,931 |
Vilson Džoni (Split, 24. septembar 1950) bivši je jugoslovenski i hrvatski fudbaler, koji je igrao na poziciji beka. Vilsonovo glavno fudbalsko oružje je bila brzina. Najduže se zadržao u redovima splitskog Hajduka. Uprkos deset uspešnih sezona u „bjelom” dresu, gde osvaja tri naslova prvaka i pet uzastopnih kupova, najbolja mu je sezona bila u glavnom Hajdukovom rivalu, Dinamu, u koji prelazi zbog neslaganja sa upravom Hajduka. U Zagrebu se zadržava godinu dana kada prelazi u Šalke 04. Posle epizode u Šalkeu pauzira jednu sezonu. Kasnije potpisuje za Batenšajd, gde postaje jedan od boljih igrača, nakupivši 130 nastupa. U dresu Jugoslavije debituje 28. septembra 1974. protiv Italije (1:0). Sveukupno je odigrao četiri utakmice za „Plave”.
|
Koliko je nastupa Vilson imao u dresu Batenšajda?
|
Vilson je imao 130 nastupa u dresu Batenšajda.
| 4,057,399 |
Vasilije Visarion (, oko 1403 — 1475), pogrešno nazivan i Jovan ili Ivan (), bio je jedan od najpoznatijih vizantijskih humanista u Italiji, koji je dao snažan podstrek ponovnom izučavanju antičke književnosti, posebno grčke, u zapadnoj Evropi 15. veka. Rođen u Trapezuntu, Visarion je bio Pletonov učenik, a 1437. postao je arhiepiskop u Nikeji. Bio je veliki pobornik unije sa zapadnom crkvom, pa je bio i vođa „unijatske“ stranke na saboru u Ferari-Firenci. Godine 1439. postao je kardinal i posle toga ostao u Rimu, gde je oko sebe okupljao italijanske humaniste. Nakon pada Carigrada (1453), 1463. godine postao je carigradski latinski patrijarh. Pored mnogobrojnih teoloških spisa, napisanih većinom u odbranu unije, te govora i pisama, napisao je i jedno delo upereno protiv Georgija Trapezuntskog (koji je zastupao aristotelizam protiv Pletona i Visariona) pod naslovom Protiv Platonovog kvaritelja (-{In calumniatorem Platonis}-), u kome – slično Tomi Akvinskom, koji je koristio Aristotelova dela, – uvodi Platona u službu hrišćanske vere i dogme. Treba istaći i njegov prevod Aristotelove Metafizike na latinski jezik. Visarion je imao najveću zbirku grčkih rukopisa onoga vremena (482 kodeksa), koje je zaveštao crkvi svetog Marka u Veneciji.
|
Kome je Vasilije Visarion zaveštao svoju zbirku grčkih rukopisa?
|
Crkvi svetog Marka u Veneciji.
| 284,709 |
Ostrva Sili () predstavljaju arhipelag od 145 ostrva u Keltskom moru, na 45 km jugozapadno od obala Kornvola (Engleska). Na 5 većih naseljenih ostrva živi oko 2.200 stanovnika. Najveće i najvažnije ostrvo je Sent Meris na kom se nalazi i glavni administrativni centar ostrva Hju Taun. Ostrva imaju određenu autonomiju u okviru grofovije Kornvol u Engleskoj. Glavna privredna delatnost je uzgoj cveća.
|
Koja grofovija u Engleskoj ima određenu autonomiju ostrvima Sili?
|
Ostrva Sili imaju određenu autonomiju u okviru grofovije Kornvol u Engleskoj.
| 616,057 |
Graman -{FF-1}- () je američki višenamenski mornarički lovac koji je proizvodila firma Graman (). Prvi let aviona je izvršen 1931. godine. Raspon krila aviona je bio 10,52 metara, a dužina trupa 7,47 metara. Prazan avion je imao masu od 1474 kilograma. Normalna poletna masa iznosila je oko 2190 kilograma. Bio je naoružan sa 1 prednjim mitraljezom Brauning (-{Browning}-) kalibra 7,62 mm i dva u zadnjem delu kabine.
|
Ko je proizveo avion Graman FF-1?
|
Firma Graman je proizvela avion Graman FF-1.
| 465,509 |
-{Happy Reality 2}- () je srpski pretplatnički televizijski kanal pokrenut 5. decembra 2015. godine. Sedište kanala se nalazi na adresi Aleksandra Dubčeka 14, Beograd. -{Happy Reality 2}- emituje 24 časa dnevno uživo prenose rijaliti-šoua koji se emituju na matičnom kanalu -{Happy}-. Kanal je prvi put prikazan u Bosni i Hercegovini, tokom trajanja četvrte sezone rijaliti-šoua Parovi. Zatim, emitovanje je usledilo u srpskoj dijaspori.
|
Gde je kanal Happy Reality 2 prvi put prikazan?
|
Kanal Happy Reality 2 je prvi put prikazan u Bosni i Hercegovini.
| 3,920,131 |
Karlo V je bio poslednji njemački car koji je gajio srednjovekovni san o univerzalnoj monarhiji, carstvu - još više, » još dalje» , preko svih granica. Globalno carstvo. Naprimjer, aktuelizovana je u imenu španske avio kompanije, dugih relacija : Plus Ultra Lineas Aereas SA sa sedištem na aerodromu Adolfo Suarez Madrid - Barajas .
|
Kako se zvala španska avio kompanija sa sedištem na aerodromu Adolfo Suarez Madrid - Barajas?
|
Plus Ultra Lineas Aereas SA.
| 4,045,345 |
Erik Danijel Pjer Kantona (; Marselj, 24. maj 1966), bivši je francuski fudbaler. Igrao je za reprezentaciju Francuske, klubove u Francuskoj i Engleskoj, a naročito je bila uspešna njegova karijera u dresu Mančester junajteda, gde je stekao status klupske legende. Dva puta je osvajao francusko prvenstvo sa Olimpikom iz Marseja, pet puta je osvojio prvenstvo Engleske (jednom sa Lidsom, 4 puta sa Mančester junajtedom). Osvojio je i kup Francuske sa Monpeljeom gde je nastupao kao pozajmljeni igrač Marselja, sa Mančester junajtedom je osvojio i dva FA kupa Engleske, a uzeo je i četiri trofeja u tzv. Čeriti šildu odn. superkupu Engleske (jedan sa Lidsom, a tri sa Mančester junajtedom). Kantona je bio napadač visokog kvaliteta. Narav mu je prgava i nepredvidiva, što mu je pomagalo na terenu. Isticao se i svojim imidžom; obrijanom glavom i uspravnom kragnom na dresu. Svojom veštinom i pojavom postao je uzor mnogih igrača i idol fudbalskih navijača. Posle završetka fudbalske karijere bavio se glumom u komedijama i promocijom fudbala na pesku. Bio je trener francuskog tima u fudbalu na pesku koji je 2005. osvojio svetsko prvenstvo.
|
Čime se bavio Erik Kantona posle završetka fudbalske karijere?
|
Posle završetka fudbalske karijere, Erik Kantona se bavio glumom u komedijama i promocijom fudbala na pesku.
| 254,504 |
Rođena je u gradu Monopoli, u oblasti Bari, Italija. Franka Rajmondi studirala je operski pev i strane jezike. Godina 1955. našla se među pobednicima RAI takmičenja novih glasova Italije i dobila je priliku da učestvuje na San Remo festivalu 1956. godine. Pobedila je na njemu sa pesmom -{Aprite le finestre}- (Otvori prozore) te je učestvovala na Pesmi Evrovizije sa istom pesmom. Njen plasman je ostao nepoznat. Ona je postala prva pevačica koja je predstavlja Italiju na Evrosongu. Posle Evrosonga postala je vodeća pevačica orkestra Stelari (od 1956. do 1958). 1960. godine nastupila je na festivalu u Napulju sa pesmom -{Canzone allantica}-. U kasnijim godinama manje je snimala, ali se bazirala na nastupe uživo. Umrla je u rodnom gradu od raka 28. avgusta 1988. Opština Monopoli je u čast Franke Rajmondi 2004. održala prvo takmičenje u pevanju za žene.
|
Gde je Franka Rajmondi rođena?
|
Franka Rajmondi je rođena u gradu Monopoli, u oblasti Bari, Italija.
| 3,921,255 |
Seljačka stranka (SS) je parlamentarna stranka sa sjedištem u Modriči u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini. Njen osnivač i predsjednik je Gordana Vidović, koja je poslanik u desetom sazivu Narodne skupštine izabranom 2018. godine. Seljačka stranka je na tim izborima nastupila u koaliciji sa Partijom demokratskog progresa.
|
Ko je osnivač Seljačke stranke?
|
Osnivač Seljačke stranke je Gordana Vidović.
| 4,029,926 |
Makedonska enciklopedija je nacionalna enciklopedija Makedonaca u izdanju Makedonske akademije nauka i umetnosti. Na izradi enciklopedijskih članaka radilo je 250 saradnika. Glavni urednik enciklopedije bio je akademik Blaže Ristovski. Enciklopedija je štampana u tiražu od 2.000 primeraka i sadrži oko 9.000 članaka. Nakon izdavanja enciklopedije izbile su kontroverze oko sadržaja nekih članaka, zbog čega je preostalih neprodatih 1.700 primeraka povučeno iz prodaje. Posle povlačenja iz prodaje prvog izdanja Enciklopedije i smene glavnog urednika, MANU je najavila novo izdanje enciklopedije čiji bi glavni urednik bio Mitko Madžunkov. Madžukov je istakao da je nužno da se objavi nova enciklopedija jer stara ima mnogo grešaka, ne samo materijalnih nego i faktičkih koje se odnose na cele oblasti i narode, na Albance, ali i na celokupnu makedonsku kulturu. U intervjuu za Novu Makedoniju izjavio je da će se primerci prvog izdanja reciklisati.
|
Koliko je saradnika radilo na izradi enciklopedijskih članaka?
|
Na izradi enciklopedijskih članaka radilo je 250 saradnika.
| 523,077 |
-{Follow the Blind}- () je drugi studijski album nemačkog pauer metal benda Blajnd gardijan, izdat 1989. godine. Na njemu je gostovao Kai Hansen neposredno po napuštanju Helovina. Album stilski više naginje ka spid metalu od kasnijih izdanja. Uvodna pesma "-{Inquisition}-" je u osnovi ponavljanje latinske rečenice Pie Jesu Domine, dona eis requiem () pevane na način na koji bi to radili monasi. Rečenica je deo katoličke pogrebne mise, a kao istu takvu je pevaju i monasi u filmu "Monti Pajton i Sveti gral". Sa novim masterom i novim miksovanjem, album je reizdat 15. juna 2007. godine sa drugim demo snimkom benda (koji se u to vreme zvao Lucifers heritedž), -{Battalions of Fear}-, koji je dodat kao bonus-pesme. Napomena: na reizdanju iz 2007. godine i na drugim specijalnim izdanjima pesma "-{Barbara Ann}-" je pomerena na deseto mesto, a bonus pesma "-{Don't Break the Circle}-" na deveto. Na samom izdanju iz 2007, pesma "-{Don't Break the Circle}-" jeste bonus pesma, iako nije navedena kao takva. Pesme "-{Damned for All Time}-" i "-{Fast to Madness}-" su zasnovane na likovima Majkla Murkoka iz serijala o "Večitom Ratniku".
|
Koja pesma je pomerena na deseto mesto na reizdanju iz 2007. godine?
|
Pesma "-{Barbara Ann}-" je pomerena na deseto mesto na reizdanju iz 2007. godine.
| 262,825 |
Prezime Dragojević je dosta često prezime kod svih južnoslovenskih naroda. Pojavljuje se u Srbiji, Crnoj Gori, Bosni i Hrvatskoj. Dragojevići koji su pravoslavne veroispovesti poreklo svog prezimena najčešće vežu za plemena u Crnoj Gori.
|
Kako Dragojevići pravoslavne veroispovesti vežu poreklo svog prezimena?
|
Dragojevići pravoslavne veroispovesti vežu poreklo svog prezimena za plemena u Crnoj Gori.
| 671,253 |
Dragan Pantić (Ljubljana, 1954 – ?, 2015) bio je dekan i profesor prava na Pravnom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu i drugim pravnim fakultetima u regionu. U Mostaru je završio osnovnu školu i gimnaziju. Pravni fakultet u Mostaru završio je kao odličan student 1977. godine. Magistrirao je na Pravnom fakultetu u Beogradu 1981. godine, a potom je doktorirao na Pravnom fakultetu u Biran je u zvanje docenta 1983. godine i vanrednog profesora 1991. godine na Pravnom fakultetu u Mostaru. Na Pravnom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu prof. dr Dragan Pantić radio je od 2004. godine, gdje je u zvanju vanrednog profesora na užoj naučnoj oblasti Istorija države i prava, izvodio nastavu na predmetima Nacionalna pravna istorija i Opšta pravna istorija. Uporedo, od 2007. godine izvodi nastavu na Departamanu pravnih nauka Državnog Univerziteta u Novom Pazaru u kontinuitetu do smrti 2015. godine. Pitanje unifikacije porodičnog, nasljednog i zadružnog prava u Kraljevini Jugoslaviji (SHS), Pravni fakultet Univerziteta u Istočnom Sarajevu, Istočno Sarajevo 2006. godine; Srpska pravoslavna crkva u Kraljevini Jugoslaviji 1924–1941. s obzirom na pravni položaj, političku ulogu i međuvjerske odnose, Pravni fakultet Univerziteta u Istočnom Sarajevu, Istočno Sarajevo 2006. godine; Opšta pravna istorija – civilizacije, pravni sistemi i kodifikacije, Pravni fakultet Univerziteta u Istočnom Sarajevu, Istočno Sarajevo 2001. godine i kasnija izdanja;
|
Koje predmete je izvodio na Pravnom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu?
|
Prof. dr Dragan Pantić je izvodio nastavu na predmetima Nacionalna pravna istorija i Opšta pravna istorija na Pravnom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu.
| 3,935,754 |
Babuške ili matrjoške (babuška na ruskom znači baka; , hip. od imena Matrёna — Matrjona, na srpskom matrijarhat) ruska je drvena igračka koja se sastoji od lutaka koje se rasklapaju, i unutar kojih se nalaze manje lutke. Matrjoška je pravilniji izraz, jer figurica predstavlja majku a ne baku. Obično je uklopljeno makar 2–6 lutaka, mada neke imaju i preko 30. Uvek se izrađuju u cilindričnoj formi. Lutke nemaju ruke, već su one samo naslikane. Tradicionalno se na lutkama slikaju prikazi žena u raznobojnoj narodnoj nošnji, ali se mogu prikazivati i muškarci. Teme su raznovrsne; to mogu biti likovi iz narodnih bajki, sve do prikaza savremenih političara. Matrjoške su jedan od najpopularnijih suvenira Rusije. Prvi primerci ruskih matrjoški pojavili su se 1890ih. Pripisuju se drvodelji V. P. Zvjozdočkinu i profesionalnom umetniku Sergeju Maljutinu. Matrjoške su prikazane 1900. na Svetskoj izložbi u Parizu, gde su nagrađene bronzanom medaljom. Uskoro, ove lutke su počele da se izrađuju širom Rusije. Matrjoške su rađene prilično kvalitetno, ručni rad, sa bojenjem i lakiranjem drveta. Postoje i matrjoške koje nisu lakirane i obojene — drvorezane.
|
Ko su drvodelja i profesionalni umetnik kojima se pripisuju prvi primerci matrjoški?
|
Drvodelja V. P. Zvjozdočkin i profesionalni umetnik Sergej Maljutin.
| 308,350 |
Sara ibn Mašhur el Saud (, po nekim izvorima „rođena 1973. godine“), je član saudijske kraljevske porodice kao unuka kralja Abdulaziza ibn Sauda i supruga prestolonaslednika Mohameda ibn Salmana. Studirala je na Univerzitetu kralja Sauda u Rijadu, gde je diplomirala 1996. godine sa diplomom iz psihologije i obrazovanja. Diplomirala je poslovnu administraciju na Univerzitetu kralja Abdulaziza u Džedi 2011. godine. Sara ibn Mašhur je iz kraljevske dinastije Saud od oca Mašur ibn Abdulaziz el Sauda, polubrata kralja Salmana i od majke Nure ibn Muhammed ibn Saud el Kabir. Sara se udala za princa Muhameda ibn Salmana 6. aprila 2008. godine i sa njim ima petoro dece, tri dečaka i dve devojčice. Prvih četvoro nose imena po babi i dedi, a peti po njegovom pradedi kralju ibn Saudu, osnivaču Saudijske Arabije. Međutim navodno njihov brak se završio razvodom. Kao i kod većine bliskoistočnih kraljevskih porodica, biografija njenih ličnih podataka nije dostupna. Pored toga, poznato je i da princeza Sara živi u Velikoj Britaniji od 2007. godine i da je bila pod zaštitom njenog ujaka, prestolonaslednika Naifa, rivala njenog oca do njegove smrti 2012. godine. Prema Ali al-Ahmedu sa Instituta za zalivska pitanja, na osnovu anonimnih izvora iz porodice el Saud objavljeno je da je navodno princeza Sara bila izložena nasilju u porodici od ranih dana svog braka. Slične optužbe pominju se i u knjizi pod naslovom „Saudijski telohranitelj“ Marka Janga koji je radio za porodicu. Ove optužbe nikada nisu utvrđene i dokazane.
|
Kada je Sara ibn Mašhur diplomirala psihologiju i obrazovanje?
|
Sara ibn Mašhur je diplomirala psihologiju i obrazovanje 1996. godine.
| 4,337,868 |
Okrug Lisabon () je jedan od 18 okruga Portugalije, smešten u njenom zapadnom delu. Sedište okruga je istoimeni grad Lisabon, istovremeno i glavni grad Portugalije, pa je stoga okrug najvažniji od svih okruga u državi. Na zapadu okruga Lisabon nalazi se niz veoma poznatih i mondenskih mesta u Portugaliji - Sintra, Estoril, Kaškaiš. Reljef: Veći deo okruga Lisabon je pobrđe, nadmorske visine do 300 metara. Jedino je istočni deo, u dolini Teža, ravničarskog karaktera. Vode: Zapadna granica okruga je Atlantski okean. Najvažnija reka je reka Težo, koja protiče istočnim delom okruga i u ovom okrugu se uliva u Atlantik na jugu. Na krajnjem istoku nalazi se i ušće reke Soraje u Težo. Po podacima iz 2001. godine na području okruga Lisabon živi preko 2,1 milion stanovnika, većinom etničkih Portugalaca, ali ima i dosta novih useljenika iz svih delova sveta. Gustina naseljenosti - Okrug ima gustinu naseljenosti preko 760 st./km², što je nekoliko puta nego državni prosek (oko 105 st./km²) i najviše među okruzi u državi. Južni deo okruga uz grad Lisabon je veoma gusto naseljen, dok je pobrđe na severu manje gusto naseljeno.
|
Kakav je reljef većeg dela okruga Lisabon?
|
Veći deo okruga Lisabon je pobrđe, nadmorske visine do 300 metara.
| 544,863 |
Kosmos-1724 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-1724 je lansiran sa kosmodroma Pleseck, SSSR, 15. januara 1986. Raketa-nosač R-7 Semjorka () (8K71, NATO oznaka -{SS-6 Sapwood}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. Masa satelita pri lansiranju je iznosila 6000 kilograma. Kosmos-1724 je bio osmatrački satelit.
|
Kako se zove raketa-nosač koja je postavila satelit u orbitu?
|
Raketa-nosač se zove R-7 Semjorka.
| 322,995 |
Belgija je učestvovala na 3. Evropskom prvenstvu u atletici na otvorenom 1946. održanom od 22. do 25. avgusta na Bislet stadionu u Oslu (Norveška). Bila je jedna od 20 zemlja učesnica, sa 11 atletičara koji su se takmičili u 12 disciplina muških disciplina. U tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu učesnika u finalnim takmičenjima (prvih 8 takmičara) Belgija je sa 5 učesnika u finalu i 15 bodova zauzela 13 mesto od 17 zemalja koje su imale predstavnike u finalu. Bez finalistau bile su Irska, Jugoslavija i Lihtenštajn. Takmičari označeni zvezdicama učestvovali su u onoliko disciplina koliki je najveći broj zvezdica kod njihovog imena.
|
Koliko disciplina su takmičari označeni zvezdicama učestvovali na Evropskom prvenstvu u atletici 1946?
|
Takmičari označeni zvezdicama učestvovali su u tri discipline na Evropskom prvenstvu u atletici 1946.
| 4,164,599 |
Mario je muško ime koje poreklo vodi od imena Marius (), a koje se koristi pre svega u Nemačkoj, Italiji, Portugaliji i Španiji. Ime je posvećeno rimskom bogu rata Marsu, a ujedno predstavlja i varijaciju koja ima osnove u latinskoj reči „mas“, „maris“ (), što znači: „muški“ ili „ratnik“, mada se pominje i da je osnova imena reč „mar“ (), što znači: „sa mora“. U prilog ovome govori i podatak da je u Srbiji ovo ime izvedeno od imena Marina. Može biti i varijanta imena Mark. Špansko ime Mario ima značenje „ratovati“. Mađarski oblik je -{Márió}- i imendan se u toj zemlji slavi 19. januara. Imendan se slavi i u Estoniji 19. decembra. Ovo ime je popularno u više zemalja. Na primer u SAD je ovo ime od 1900. uvek bilo među prvih 400, a od 1960. pa do 2007. među prvih dvesta imena po popularnosti. U Norveškoj je 2008. bilo među prvih petsto, u Čileu je od 1990. do 1992. bilo među prvih pedeset, a od 2000. do 2003. bilo među prvih sto, u Mađarskoj je 2004. i 2005. bilo među prvih devedeset, kao i u Sloveniji od 1993. do 2000. godine, a u Švedkoj je od 1998. do 2003. bilo među prvih 350. I u Hrvatskoj je tokom 20. veka bilo veoma popularno, posebno sedamdesetih i osamdesetih godina i to mnogo češće među Hrvatima nego Srbima. Najčešće se javlja u Zagrebu, Splitu i Osijeku.
|
Koje je značenje mađarskog oblika imena Mario?
|
Mađarski oblik imena Mario znači "Márió" i imendan se u toj zemlji slavi 19. januara.
| 133,469 |
Tomas Džon „Tom” Elis (rođen 17. novembra 1978. u Kardifu) je britanski glumac. Poznat je po ulogama Garija Prestona u komediji „Miranda" i Lucifera Morningstara u američkoj seriji Lucifer. Glumio je i u dugo prikazivanoj sapunici EastEnders, skeč komediji Ketrin Tejt Šou, kao i medicinskoj drami Holby City i mnogim drugim. Elis je rođen u Kardifu kao dete Merilin Džin i Kristofera Džona Elisa. Pohađao je srednju školu Stors u Šefildu i svirao rog u Orkestru mladih grada Šefilda. Nastavio je da studira dramske umetnosti na Kraljevskom konzervatorijumu u Škotskoj (prethodno Kraljevska škotska akademija muzike i dramskih umetnosti). Elisove značajne uloge uključuju ulogu Garija Prestona u popularnom televizijskom šou Miranda koji se emitovao na BBC-u od 9. novembra 2010. do 1. januara 2015., zatim ulogu kralja Senreda u seriji Merlin i Tomasa Miligana u poslednjoj epizodi naučno-fantastične serije Doktor Hu. U julu i avgustu 2009 glumio je u komediji Monday Monaday (Ponedeljak ponedeljak) sa Fej Riplej. Takodje je glumio detektiva Blenda u seriji Poaro. Tumačio je ulogu doktora Raša u istoimenoj seriji, kao i ulogu Marka Ečesa u Britanskoj drami The Fades. U februaru 2015. objavljeno je da će Elis glumiti televizijskoj drami Lucifer, zasnovanoj na istoimenom stripu, koja je prvi put emitovana 25. januara 2016. Seriju je obnovio Netfliks, snimivši četvrtu sezonu čija je premijera bila 8. maja 2019. Najavljeno je i snimanje pete i finalne sezone serije 6. juna 2019. Ponovio je ulogu Lucifera kao gost u seriji Fleš.
|
Koju ulogu je Tom Elis tumačio u popularnom televizijskom šou Miranda?
|
Tom Elis je tumačio ulogu Garija Prestona u popularnom televizijskom šou Miranda.
| 4,130,491 |
Gore-dole je jugoslovenska televizijska serija snimana u režiji Miloša Radivojevića a po scenariju Gordana Mihića. Priča o običnim ljudima u bivšoj Jugoslaviji koji ne mogu da se pomire sa činjenicom da stare vrednosti odjednom više ne važe. Članovi porodice Jakšić pokušavaju da prežive sankcije, inflaciju, restrikcije struje. U međuvremenu njihovi susedi Neška i Stole Petrović postaju veoma uspešni i imućni u društvu gde su lopovi cenjeni i poštovani. Dobro stojeća beogradska porodica koja je navikla na visok standard i lep život suočava se sa bedom i nekim novim sistemom vrednosti. Porodica čiji su članovi ugledni lekar, visoki savezni funkcioner i ekonomski stručnjak, ne može da se suoči sa činjenicom da prave vrednosti nisu bitne, da su kriminalci na vlasti i da životne trendove sada kroje polupismeni skorojevići. Njihova deca, moraju da se kriju od poziva u rat i da se snalaze za život na veoma čudne načine. Serija na upečatljiv način prikazuje ekonomske i duhovne gubitke koji su nastali ratom i rasturanjem SFRJ. Nagradu za najbolji Glumački par godine po izboru čitalaca TV Novosti dobili su Vera Čukić za ulogu Marije i Miodrag Krivokapić za ulogu Petra na Filmskim susretima u Nišu 1997. godine.
|
Ko su članovi dobro stojeće beogradske porodice u seriji?
|
Članovi dobro stojeće beogradske porodice u seriji su ugledni lekar, visoki savezni funkcioner i ekonomski stručnjak.
| 604,983 |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.