sentences
stringlengths 47
13.9k
| labels
stringclasses 54
values |
|---|---|
Rozważania nad dziedzictwem myśli badawczej Jana Dylika w Katedrze Badań Czwartorzędu w latach 1994–2012 Rozważania odniesiono do koncepcji programowej Profesora Jana Dylika, przedstawionej w artykule Rozwój myśli badawczej w łódzkim ośrodku geomorfologicznym, którego przedruk rozpoczyna niniejszy zeszyt. Wybrano cztery tematy (geomorfologia dynamiczna, utwory pokrywowe jako świadectwo morfogenezy peryglacjalnej, kartowanie geologiczne i wykorzystanie map geologicznych do interpretacji paleogeograficznych oraz kartowanie geomorfologiczne i mapy geomorfologiczne w różnej skali), w zakresie których rozważono dowody kontynuacji i negacji idei Jana Dylika. Wykazano, że problematyka dominująca w okresie rozwoju łódzkiej szkoły peryglacjalnej w profilu badawczym Katedry Badań Czwartorzędu stanowiła już tylko jeden spośród realizowanych wątków. Sformułowany w 1958 r. program badawczy był kontynuowany na poziomie jego założeń ogólnych, rozumianych jako badania nad poligenezą rzeźby środkowej Polski. Aktualna pozostaje istota metod badawczych, określana przed laty jako geomorfologia dynamiczna, a obecnie oznaczająca wykorzystywanie coraz szerszego i nowocześniejszego wachlarza metod interdyscyplinarnych. Wyrażono opinię, że rozwój wiedzy nad zmieniającym się i zróżnicowanym przestrzennie środowiskiem morfogenetycznym obszaru jest proporcjonalny do upływu czasu. | archeologia |
Przeciwdziałanie dezinformacji w dobie pandemii COVID-19 Pandemii COVID-19 towarzyszyło rozprzestrzenianie się na szeroką skalę nieprawdziwych lub wprowadzających odbiorców w błąd informacji. W odpowiedzi na ten problem państwa, organizacje międzynarodowe, przedsiębiorstwa (zwłaszcza platformy cyfrowe, takie jak Facebook, czy Twitter), a także inicjatywy obywatelskie (w tym fact-checkingowe) rozwijały różnego rodzaju działania, których celem było ograniczenie zasięgu internetowej dezinformacji. Niniejszy artykuł ma charakter eksploracyjno-opisowy. Jego głównym celem jest przedstawienie wiodących inicjatyw antydezinformacyjnych podejmowanych w czasie pandemii koronawirusa przez podmioty z sektora publicznego, prywatnego i pozarządowego, a także scharakteryzowanie specyfiki wyłaniającego się systemu zwalczania ukrytej propagandy cyfrowej według teoretycznych założeń perspektywy internet governance. | nauki o komunikacji społecznej i mediach |
Dój ćwiartkowy w grupie krów pierwiastek i wieloródek Krowy w pierwszej laktacji charakteryzują się najczęściej niższymi parametrami doju w stosunku do krów wieloródek. Celem przeprowadzonych badań było określenie zmian w parametrach doju krów pierwiastek i wieloródek w ćwiartkowym systemie doju. Są to badania wstępne, które w dalszym etapie mają wskazać czy pierwiastki, którym dano szansę na pełne rozdojenie w automatycznym systemie doju (AMS) w pierwszej laktacji, będą charakteryzowały się lepszymi parametrami doju jako krowy wieloródki. Dane do analiz statystycznych zebrano w trzech stadach bydła mlecznego wyposażonych w AMS firmy Lely – Astronaut A4. Łącznie przeanalizowano dane pochodzące od 718 krów (531 laktacji pierwiastek i 477 laktacji wieloródek). Dane zbierano przez okres czterech lat, od 2012 roku, tj. od momentu wdrożenia AMS. Ostatecznie, po odrzuceniu wizyt w robocie zakończonych odmową, przeanalizowano 352 708 dojów pochodzących od krów pierwiastek i 488 711 od krów wieloródek. Zebrany materiał liczbowy został opracowany za pomocą wieloczynnikowej analizy wariancji, w oparciu o model liniowy uwzględniający wpływ stada, fazy laktacji, roku i sezonu doju, a także interakcji między wcześniej wymienionymi czynnikami głównymi. W wyniku przeprowadzonego postępowania statystycznego stwierdzono wysoko istotny i istotny wpływ wszystkich komponentów modelu liniowego na kontrolowane parametry doju. W początkowej fazie laktacji (do 100. dnia) czas przebywania w robocie obu porównywanych grup krów kształtował się na bardzo zbliżonym poziomie i wynosił 396-398 sekund. W tym czasie dój pierwiastek trwał średnio ok. 268 s, a wieloródek około 280 s, natomiast średni poziom wydajności mlecznej wynosił 8,38 kg dla pierwiastek i 10,40 kg dla wieloródek. W końcowej fazie laktacji (powyżej 200. dnia) czas doju pierwiastek wynosił 214 s, a wieloródek 241 s, przy wydajności odpowiednio 7,93 i 8,77 kg mleka. Zarówno pierwiastki, jak i wieloródki dłużej przebywały w robocie, a także dłużej się doiły w sezonie wiosennym i zimowym, co można łączyć z wyższą wydajnością mleka. W obu grupach krów dłużej dojone były ćwiartki tylne wymion; w grupie
pierwiastek różnice między ćwiartkami tylnymi i przednimi wynosiły ok. 25 s, w grupie
wieloródek ok. 40 s. | zootechnika i rybactwo |
Podwójne wybory papieża w r. 1130 Artykuł dotyczy podwójnych wyborów papieża w r. 1130. | historia |
Wpływ przygotowania jelita na powikłania pooperacyjne w leczeniu chirurgicznym nowotworów jelita grubego Wstęp Rak okrężnicy i odbytnicy jest najczęstszym nowotworem przewodu pokarmowego leczonym operacyjnie przez oddziały i kliniki chirurgiczne w Polsce. Obecnie największym wyzwaniem chirurgii kolorektalnej jest zmniejszenie ilości nieszczelności zespoleń jelitowych oraz infekcji ran pooperacyjnych do minimum. Materiał i metodyka Badanie miało charakter retrospektywny i objęło materiał 227 chorych operowanych planowo w jednym ośrodku chirurgicznym z powodu nowotworów jelita grubego i odbytnicy w latach 2013-2018. W badaniu uczestniczyli kolejno operowani pacjenci, których podzielono na dwie grupy. Pierwszą stanowiło 109 chorych, u których zastosowano mechaniczne płukanie jelita, drugą zaś 118, którzy oprócz płukania otrzymali doustnie antybiotyk. Wyniki Badane grupy nie różniły się istotnie pod względem cech mogących mieć wpływ na wyniki leczenia w okresie 30 dni od zabiegu operacyjnego. Śmiertelność pooperacyjna wyniosła 0,9 i 0,85%, natomiast powikłania: nieszczelność zespolenia 1,8 i 1,7%, niedrożność pooperacyjna 3,7 i 5,0%, rozejście się rany 2,75 i 0,85% a zakażenie miejsca operowanego 13,8 oraz 3,4%, odpowiednio w pierwszej i drugiej grupie chorych. Wnioski 1. Przygotowanie jelita grubego płukaniem w połączeniu z podażą doustną antybiotyku znamiennie zmniejsza częstość zakażenia miejsca operowanego w porównaniu do samego mechanicznego płukania. 2. Rodzaj przygotowania jelita przed zabiegami operacyjnymi nie wpływa w sposób istotny na śmiertelność pooperacyjną oraz inne powikłania, w tym nieszczelność zespolenia, ale może mieć znaczenie na częstość rozejścia się rany pooperacyjnej. | nauki medyczne |
Trynitarno-komunijna teologia stworzenia Stwórcą świata jest Trójjedyny Bóg – transcendentny i immanentny jednocześnie wobec świata. W kontekście dialogu między teologią i naukami przyrodniczymi pojawiają się nowe wyzwania i perspektywy. Nauka ukazuje wszechświat ewoluujący na wszystkich poziomach, a najważniejszą racją konstytutywną dla teologii jest relacja nieustannego stwarzania. Odbicie Komunii Boga w stworzeniu i jego komunijna sakramentalność jest fundamentem trynitarno-komunijnej teologii stworzenia. Teologia wyróżnia trzy modele interpretujące działanie Boga w świecie: przez bezpośrednie interwencje, przez ustanowiony w nim ład i przez aktywną obecność. Ostatni model ukazuje, że stworzenie dokonało się nie tyle przez wszechmoc i mądrość, co przez miłość Boga. Istotnym elementem rozumienia trynitarnego dzieła stworzenia jest jego aspekt chrystologiczny, a perspektywa przebóstwienia wszechświata otwiera ostateczne wymiary tej wizji. | nauki teologiczne |
Przestrzeń Wspólna praktykuje autowywiad Przestrzeń Wspólna jest non-profitową inicjatywą o charakterze seminaryjno-warsztatowym. Zapoczątkowana w maju 2020 roku rozwija się w niehierarchicznie współdzielonej przestrzeni online podczas spotkań raz na dwa tygodnie. Metoda naszej pracy opiera się na lekturze i moderowanej dyskusji wokół tekstów praktyczek i praktyków i badaczek i badaczy ruchu. Towarzyszą jej zaproponowane przez uczestniczki i uczestników autorskie praktyki choreograficzne, praca z wyobraźnią, rysunkiem, uważnością i słowem. Aktywność grupy jest dokumentowana w formie zbiorowych notatek.
Kluczowe cele PW:
budowanie pozainstytucjonalnej wspólnoty twórczyń i twórców opartej na trosce i zaufaniu;
możliwość eksploracji indywidualnych i kolektywnych praktyk artystycznych;
wytwarzanie języka teorii na styku z praktyką.
Do powstania Przestrzeni Wspólnej przyczyniła się potrzeba środowiskowej solidarności i przejścia od jednostkowego do zespołowego poszukiwania narzędzi współpracy twórczej, wytwarzania wiedzy i dyskursu wokół tańca, sztuki performance i oddolnego organizowania się, co jest jedną z dobrych praktyk choreografii. Twórcza wymiana doświadczeń nienastawiona na uzyskanie materialnego dzieła sytuuje nas w opozycji do zjawiska nadprodukcji w kulturze i ma potencjał artystyczno-badawczy funkcjonujący również poza kontekstem pandemii. Inicjatywa skupia się na rozmowie, krytyce, inspiracji i konfrontacji różnych opinii.
Towarzyszy nam przekonanie, że twórczość to również budowanie i podtrzymywanie więzi, które wymagają czasu, uwagi i energii. Sytuacja zamknięcia (lockdown) i narzuconego społecznego dystansu oraz przeniesienie aktywności do przestrzeni wirtualnej pozwoliła na spotkanie się poza dotychczasowymi strukturami. Konceptualna, kolektywna praca nad badaniem ruchu (movement research) w sytuacji pandemii umożliwia nam rozwój praktyk w okresie utrudnionego kontaktu i prekarnego funkcjonowania artystek i artystów. Różnorodność naszych wrażliwości, doświadczeń zdobywanych w wielu środowiskach twórczych i miejscach na świecie uważamy za atut wzbogacający dynamikę spotkań i samoorganizację grupy.
Pięć słów kluczowych: budowanie relacji; choreografia; kolektyw; wspólnota; Zoom. | sztuki filmowe i teatralne |
Stanowisko różanecznika żółtego Rhododendron luteum G. Don. w rezerwacie przyrody Małecz Występujący na terenie województwa łódzkiego rezerwat przyrody Małecz został utworzony w 1987 roku na powierzchni 9,15 ha w celu zachowania stanowisk różanecznika żółtego oraz fitocenoz boru mieszanego i wilgotnego (Zarządzenie 1987). Celem niniejszej pracy jest diagnoza siedliskowa obszaru wspomnianego rezerwatu, weryfikacja przyjętych celów jego ochrony oraz rozpoznanie zagrożeń i zaplanowanie działań ochronnych. W rezerwacie dominuje zbiorowisko Querco roboris-Pinetum (kontynentalny bór mieszany) z dwupiętrowym drzewostanem, złożonym głównie z dębu i sosny. Środowisko to zapewnia doskonałe warunki rozwoju dla rosnącego pod okapem drzewostanu różanecznika żółtego, o czym świadczy systematyczny wzrost jego liczebności, a także dobra jakość tego krzewu. Na terenie badanego obiektu nie stwierdzono większych zagrożeń dla zachowania celu ochrony rezerwatu. Jedynie pojawiające się podszyty i podrosty, w miejscu występowania różanecznika, mogą ograniczać jego rozwój. W związku z tym projektowane działania ochronne przede wszystkim powinny być ukierunkowane na systematyczne usuwanie nadmiernie rozwiniętej roślinności w dolnych warstwach drzewostanu. | nauki leśne |
Zaangażowanie Chińskiej Republiki Ludowej w rozwój rolnictwa w Afryce Problem rozwoju rolnictwa i bezpieczeństwa żywnościowego pozostaje jednym z
kluczowych wyzwań współczesnej Afryki. W artykule przedstawiono historyczne zaangażowanie
Chińskiej Republiki Ludowej(ChRL) we współpracę gospodarczą z krajami Afryki oraz czynniki
skłaniające państwa Afryki i ChRL do pogłębiania kooperacji w sektorze rolnym. Analizie poddano
różne formy chińskiego zaangażowania we współpracę rolną z krajami Afryki. | ekonomia i finanse |
Dwa budynki w Hansaviertel - modernistycznym "Mieście Przyszłości" Berlińska dzielnica Hansaviertel, określana mianem “Stadt von Morgen” (“Miasto Przyszłości”), stanowi swoisty manifest urbanistyczny i architektoniczny powojennego modernizmu. zabudowa zaprojektowana przez wybitnych architektów niemieckich i zagranicznych ukazuje tendencje dominujące w architekturze mieszkaniowej lat pięćdziesiątych. W artykule przedstawiono dwa, zbliżone gabarytowo i formalnie, wielorodzinne budynki mieszkalne zaprojektowane przez Egona Eiermanna i Pierra Vago. Zwrócono uwagę na dążenie obu architektów do stworzenia oryginalnych układów funkcjonalno-przestrzennych wnętrz budynków oraz niebanalnych form architektonicznych symbolizujących nowoczesność. | architektura i urbanistyka |
Wsparcie instytucjonalne uczniów pochodzenia romskiego w kontekście podtrzymywania tożsamości etnicznej Artykuł poświęcony jest realizowanym formom wsparcia instytucjonalnego uczniów pochodzenia romskiego w polskim systemie oświaty. Romowie są grupą zagrożoną wykluczeniem społecznym, dlatego bardzo istotne jest systemowe wsparcie rodzin, a szczególnie uczniów w środowisku. Aktualnie proponowane formy pomocy koncentrują się na realizowaniu zadań edukacyjnych, mających na celu podtrzymywanie tożsamości etnicznej i językowej oraz integracji uczniów pochodzenia romskiego ze społeczeństwem. Jednak warto zastanowić się, w jakim stopniu wsparcie instytucjonalne ma znaczenie dla podtrzymywania tożsamości etnicznej uczniów pochodzenia romskiego i czy nie skutkuje zjawiskiem zatracania przez dzieci tradycji lub odizolowania się od własnej grupy, co w konsekwencji doprowadzić może do zanikania obyczajów i kultury romskiej. | pedagogika |
Stanislav Grof, Poza mózg: narodziny, śmierć i transcendencja w psychoterapii, Wydawnictwo A, Kraków 2010, ss. 670. Stanislav Grof jest jednym z twórców psychologii transpersonalnej, obok psychoanalizy, behawioryzmu oraz nurtu humanistycznego stanowiącej „czwartą siłę w psychologii”. Pochodzący z Czech naukowiec zasłynął jednak prawdopodobnie bardziej jako pionier w dziedzinie badań nad wpływem LSD na umysł i terapeutycznym jego zastosowaniem. Poza mózg: narodziny, śmierć i transcendencja w psychoterapii to książka napisana już po trzydziestu latach naukowej eksploracji odmiennych stanów świadomości, wywoływanych zarówno za pomocą psychodelików, jak i metod niefarmakologicznych. Stanowi próbę uporządkowania i całościowej prezentacji spostrzeżeń, które kolidują z dominującymi obecnie systemami przekonań większości badaczy. | nauki socjologiczne |
Źródła finansowania aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych Treść artykułu koncentruje się wokół zagadnień związanych z pozyskiwaniem środków na aktywizację zawodową osób z niepełnosprawnością i ich transferem do jednostek samorządowych. Autorka przedstawiła uwarunkowania prawne wspierania przez państwo rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, wskazała rolę Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jako beneficjenta środków pieniężnych na realizację zadań związanych z aktywizacją zawodową osób z dysfunkcjami oraz wyjaśniła zasady redystrybucji tych środków do samorządów powiatowych i wojewódzkich. | pedagogika |
Badania nad częściowym rozkładem fosforytu (metodą PAPR) z zastosowaniem kwasu siarkowego i fosforowego Przedstawiono wyniki badań nad wpływem różnych czynników, przy częściowym rozkładzie surowca fosforowego, na zawartość fosforu w produkcie nawozowym. Uwzględniono wpływ rodzaju, stężenia i ilości kwasu mineralnego oraz uziarnienia surowca na zawartość poszczególnych form fosforanów oznaczonych zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 2003/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z 13.10.2003 r. w sprawie nawozów dotyczącym metod badań zawartości fosforanów w nawozach sztucznych. | nauki o ziemi i środowisku |
Szkielet niedźwiedzia jaskiniowego (Ursus spelaeus Rosenmuller) z jaskini pod Kopą Magury (Tatry) Autor opisuje szkielet pojedynczego osobnika niedźwiedzia jaskiniowego,
znaleziony w jaskini pod Kopą Magury (Tatry). Szczegółowo opracowane są
kości długie kończyn w porównaniu z kośćmi szkieletów z Wildkirchli , z Winden ,z Salzofen, a także z kośćmi szkieletu Ursus deningeri (Hundsheim) i
niedźwiedzia brunatnego. Kości długie szkieletu z Magury : l) są stosunkowo smukłe i długie,2) kości te kończyny tylnej są niewiele dłuższe od kości kończyny przedniej, 3) odcinki proksymalne kończyn (hurnerus i femur) są stosunkowo znacznie dłuższe niż odcinki dystalne (radius i tibia). Na podstawie przeprowadzonego porównania autor potwierdza wątpliwości, czy w szkielecie z Wildkirchli wszystkie kości należały do jednego osobnika. | nauki biologiczne |
Wybrane współczesne zagrożenia dla edukacji w aspekcie psychologicznym Artykuł jest próbą wglądu w niektóre współczesne zagrożenia, które mogą utrudniać proces edukacji: nieuczciwość akademicką, prokrastynację, wielozadaniowość. Autorka opisuje te zjawiska i towarzyszące im trudności oraz analizuje konsekwencje dla uczącej się młodzieży. | pedagogika |
Zasady wprowadzania na polski rynek wyrobów z metali szlachetnych za pośrednictwem Internetu Artykuł przedstawia podstawowe zagadnienia, na które powinien zwrócić uwagę każdy konsument, dokonujący zakupu wyrobów z metali szlachetnych za pośrednictwem Internetu. Omówiono również zasady, których powinien przestrzegać każdy podmiot oferujący takie wyroby do sprzedaży. | nauki fizyczne |
Wpływ wielkości majątku trwałego na rentowność spółdzielni mleczarskich w Polsce Badaniami objęto 41 mleczami w okresie czterech lat. Celem pracy jest określenie wpływu majątku trwałego na rentowność spółdzielni mleczarskich. Badania wskazują, że spółdzielnie, które miały wyższy poziom majątku trwałego, cechowała większa rentowność. | rolnictwo i ogrodnictwo |
Znaczenie długu w finansowaniu innowacji w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce Celem artykułu jest analiza, w jaki sposób innowacyjność przedsiębiorstw
wpływa na skłonność do korzystania z form zadłużania się oraz sukces jego pozyskania. Ba-
dano, czy firmy deklarujące innowacyjność częściej poszukują długu niż firmy nieinnowacyj-
ne oraz jaki jest wskaźnik sukcesu tych poszukiwań. W badaniach wykorzystano mikrodane
pozyskane z Europejskiego Banku Centralnego i Komisji Europejskiej dotyczące Polski za
lata 2008 i 2011 (łącznie 2094 ankiety) oraz posłużono się modelem probitowym binarnym
i uporządkowanym. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że firmy deklaru-
jące innowacyjność częściej zgłaszają zapotrzebowanie na dług (linie kredytowe, kredyty
bankowe) niż nieinnowacyjne, a równocześnie w przypadku linii kredytowych prawdopo-
dobieństwo pozyskania finansowania jest dla nich niższe. Badania zarówno zaprezentowane
w artykule, jak i wcześniej przeprowadzone są przesłanką do poświęcenia większej uwagi
instrumentom, które poprawiają dostęp do długu dla firm innowacyjnych, również dłużej
funkcjonujących na rynku | ekonomia i finanse |
Poczucie bezpieczeństwa Polaków w latach 2010-2015 w zmieniającym się środowisku bezpieczeństwa Biorąc pod uwagę zmieniające się środowisko bezpieczeństwa oraz wciąż pojawiające się nowe zagrożenia, autorka na podstawie badań przeprowadzanych przez CBOS postanowiła zbadać, jak zmieniał się stan poczucia bezpieczeństwa Polaków w latach 2010-2015. Wybrany został wskazany przedział czasowy, gdyż właśnie w tych latach miejsce miały liczne wydarzenia, które mogły w istotny sposób wpłynąć na poczucie bezpieczeństwa. Do wydarzeń tych można zaliczyć m.in. początek Arabskiej Wiosny, zamach w Norwegii, kryzys krymski czy akty terroru we Francji. Autorka zestawiła w jednym artykule siedem badań przeprowadzonych w ciągu ostatnich pięciu lat. Dokonała tym samym syntezy, która może być przydatna w zakresie wskazania ewentualnych rekomendacji do przeprowadzenia podobnych badań w przyszłości. | nauki teologiczne |
Opakowania stosowane w sterylizacji radiacyjnej Przeznaczone do sterylizacji radiacyjnej opakowania muszą spełniać specjalne wymagania. Materiał z jakiego
są wykonane, ich formy i kształty uzależnione są ściśle od jednostkowych potrzeb obiektu poddawanego procesowi
sterylizacji. Sterylizacja, inaczej wyjaławianie, to proces prowadzący do usunięcia wszelkich drobnoustrojów, zarówno
wegetatywnych jak i ich form przetrwalnikowych metodami fizycznymi. Obiekt uważa się za sterylny, jeśli teoretyczne
prawdopodobieństwo występowania żywych organizmów jest mniejsze lub równe 10-6 [EN 556 1:2001]. Sterylizacji radiacyjnej,
w celu usunięcia zanieczyszczeń, poddaje się różne materiały począwszy od medycznych różnego zastosowania,
poprzez farmaceutyki, kosmetyki, żywność, aż po wyrób nowych materiałów (hydrożele), kiedy to proces jonizacji
wodnych roztworów odpowiednich polimerów zapoczątkowuje proces sieciowania i otrzymania gotowego finalnego
produktu. Promieniowanie jonizujące może przedłużyć okres trwałości, podnieść jakość i bezpieczeństwo towarów poddawanych
sterylizacji radiacyjnej. | nauki fizyczne |
Kreowanie kapitału intelektualnego w zrównoważonej gospodarce opartej na wiedzy W artykule przedstawiono zagadnienia zrównoważonego rozwoju w kontekście gospodarki opartej na wiedzy. Korzystając z danych statystycznych oceniono wartość potencjału społecznego pod względem wykształcenia i posiadanych umiejętności. Dodatkowo nawiązano do krajowych ram kwalifikacji, które mają stworzyć nowy obraz szkolnictwa wyższego. W ostatniej części artykułu zaprezentowano ogólny model interpretacji kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa w odniesieniu do idei zrównoważonego rozwoju biznesu. | nauki o zdrowiu |
Rafinacja informacji sieciowych na przykładzie wyborów parlamentarnych. Część 2. Portale internetowe, konteksty medialne i merytoryczne Istotną część zasobów informacyjnych dostępnych w internecie składających się na Big Data są tworzone przez profesjonalistów portale internetowe. Często, choć nie zawsze, są one rozszerzoną, aktualizowaną kopią wydań drukowanych dzienników i czasopism. Ważnym czynnikiem wpływającym na tematykę, zakres i jakość tworzonych w tych miejscach treści jest ich przygotowywanie przez zawodowe redakcje. Rafinacja tych zasobów – jako nowych źródeł informacji dziennikarskich – stanowi uzupełnienie części pierwszej prezentacji wyników badań. Dotyczyły one zasobów informacyjnych dostarczanych przez rafinację sieci społecznościowych, gdzie treści z reguły są tworzone przez nieprofesjonalistów | nauki o komunikacji społecznej i mediach |
Identyfikacja zagrożeń występujących na obszarach wiejskich W artykule podjęto temat związany z próbą identyfikacji istniejących zagrożeń występujących na obszarach wiejskich. Termin „obszary wiejskie" przyjmuje różne definicje. Dla celów artykułu wzięto pod uwagę tę, która wskazuje, iż są to obszary poza granicami administracyjnymi miast. W artykule wykorzystano metodę analizy piśmiennictwa oraz indywidualnych wywiadów pogłębionych, które pomogły zidentyfikować rodzaje działań oraz skutki dla środowiska naturalnego, krajobrazu oraz dóbr kultury. Mówiąc o zagrożeniach na obszarach wiejskich, skupiono się głównie na takich działaniach, jak: rolnictwo, gospodarka wodna, leśnictwo, działalność przemysłowa i usługowa, transport, budownictwo, turystyka i rekreacja oraz działaniach spowodowanych przez anomalie pogodowe. Najwięcej różnorodnych skutków można zauważyć w przypadku oddziaływania rolnictwa. Nie oznacza to jednak, że działania te mają największy skutek dla środowiska, czy krajobrazu. Zagrożenia powszechnie występujące to eutrofizacja wód, ubożenie krajobrazu wiejskiego, ustępowanie gatunków roślin i zwierząt wrażliwych, degradacja gleby, czy siedlisk. Przedstawiona w artykule lista zagrożeń jest otwarta, gdyż rozpatrując problem w skali lokalnej, można zauważyć ich indywidualny charakter. | geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna |
Ubezwłasnowolnienie seniora. Ograniczenie czy pomoc? Instytucja ubezwłasnowolnienia, posiadająca ogromne znaczenie z punktu widzenia prawnego, społecznego i rodzinnego, wzbudza liczne kontrowersje. Niektórzy autorzy zastanawiają się, czy powinna mieć obecnie rację bytu, z racji ograniczenia zdolności do czynności prawnych osoby, której dotyczy. Z drugiej zaś strony – z perspektywy osób podejmujących się opieki nad seniorami – wydaje się być niezwykle pomocna. Chociaż pojawiają się nowe propozycje, które mogły zastąpić ubezwłasnowolnienie, pozostają one póki co na poziomie postulatów. Dlatego niniejsze opracowanie stanowi po pierwsze prezentację, a obok tego ocenę instytucji ubezwłasnowolnienia w polskim systemie prawnym. Aby mogła ona spełnić swoje przedmiotowe zadanie, a jednocześnie wykluczyć wszelkie nadużycia w jej stosowaniu, konieczne jest zachowanie stosownych przepisów prawa, które zapewnią podmiotowe traktowanie osoby i ochronę jej interesów. | prawo kanoniczne |
Symptomy rozwoju procesu glebotwórczego pod młodymi zalesieniami rekultywacyjnymi na spągu wyrobiska Kopalni Piasku "Szczakowa" Na zrekultywowanym spągu wyrobiska Kopalni Piasku "Szczakowa" przeprowadzono badania właściwości chemicznych gleb pod dziesięcioletnimi młodnikami modrzewia europejskiego i sosny zwyczajnej. Stwierdzono podobne symptomy różnicowania się obrazu morfologicznego obydwu, tworzących się z piasku luźnego, inicjalnych gleb. Zarówno pod modrzewiem, jak i sosną stwierdzono około centymetrowej miąższości warstewkę próchnicy nadkładowej oraz bardzo słabo zaznaczony inicjalny poziom próchniczny. Przypowierzchniowa warstwa mineralna ((H10 cm) obydwu gleb charakteryzowała się znacznie wyższą, od pozostałych, zawartością C org. i N og. Do głębokości 30 cm stwierdzono ponadto duże zakwaszenie gruntu w stosunku do stanu wyjściowego oraz do warstw głębszych. Obie gleby charakteryzują się bardzo niską zasobnością w składniki pokarmowe, znikomą pojemnością kompleksu sorpcyjnego o niskim stopniu wysycenia zasadami. Mimo bardzo niekorzystnych właściwości gruntu zarówno modrzew, jak i sosna charakteryzują się dobrymi przyrostami, co wskazuje na dużą rolę płytko (0,7-0,9 m) zalegającej wody gruntowej. | inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka |
Leczenie stomatologiczne pacjentów niepełnosprawnych w znieczuleniu ogólnym Wstęp. Przedstawiono metody i wyniki leczenia stomatologicznego w znieczuleniu ogólnym, w warunkach ambulatoryjnych, które zostało przeprowadzone w 2012 r. w NZOZ „Prywatne Centrum Stomatologiczne Maciej Kozłowski” w Oleśnicy. Wykonano leczenie zachowawcze oraz chirurgiczne u 104 pacjentów, młodocianych oraz dorosłych, z upośledzeniem umysłowym, chorobami neurologicznymi lub psychicznymi bądź przebytym urazem czaszkowo-mózgowym. Cel pracy. Ocena potrzeb leczniczych pacjentów, którzy wymagają leczenia stomatologicznego w znieczuleniu ogólnym. Materiał i metody. Materiał badań retrospektywnych stanowiła dokumentacja medyczna obejmująca dane z historii chorób oraz wpisy do ksiąg zabiegowych u 104 pacjentów w wieku 00–99 lat, u których zostały przeprowadzone stomatologiczne zabiegi zachowawczo-chirurgiczne w znieczuleniu ogólnym w NZOZ „Prywatne Centrum Stomatologiczne Maciej Kozłowski” w Oleśnicy w 2012 r. Wyniki. U każdego z pacjentów stwierdzono niedostateczną higienę jamy ustnej. U wszystkich pacjentów zostały wykonane zabiegi profilaktyczne. W sumie usunięto 268 zębów stałych, 82 zęby mleczne oraz 32 zęby stałe zatrzymane. Wyłuszczono 96 torbieli zębopochodnych oraz wykonano 6 zabiegów plastyki połączenia ustno-zatokowego. Leczono zachowawczo 585 zębów stałych i 17 zębów mlecznych. Wykonano 4 leczenia endodontyczne. W badanej grupie wskaźnik PUW wynosił od 6 do 22, średnio 15,4, w tym P = 6,8; U = 6,2; W = 2,4. Wnioski. Zły stan higieny jamy ustnej pacjentów niepełnosprawnych wpłynął na dużą frekwencję leczenia ekstrakcyjnego w tej grupie. Świadczy to o niskiej świadomości stomatologicznej opiekunów osób niepełnosprawnych. Konieczna jest poprawa dbałości o higienę jamy ustnej u tych pacjentów. | nauki medyczne |
Wpływ środków chemicznych stosowanych do odśnieżania na właściwości sorpcyjne rędzin właściwych w mieście Opole Zdolność sorpcyjna gleby jest jednym z podstawowych wyznaczników kształtujących jakość gleby i jej odporność na degradację. Miernikiem takiej jakości jest zawartość kationów wymiennych, występujących w kompleksie sorpcyjnym. Niewłaściwy wzajemny stosunek jonów wymiennych może przyczynić się nie tylko do zmian chemicznych w glebach, ale także będzie stanowić zagrożenie dla roślin bytujących na nich. Jednym z podstawowych czynników wpływających na równowagę w kompleksie sorpcyjnym jest wprowadzanie środków chemicznych służących do zwalczania śniegu i gołoledzi na drogach i chodnikach. Przeprowadzone w 1994 i 2009 r. badania miały na celu określenie zmian zawartości kationów wymiennych (Na+, K+, Mg2+ i Ca2+) w rędzinach właściwych miasta Opole. Zestawiając wyniki badań z analizowanego okresu, stwierdzono jednoznacznie wzrost zawartości kationów wapnia oraz magnezu, natomiast spadek stężenia potasu i sodu. | nauki chemiczne |
Gra planszowa w komunikacji – problemy definicyjne Artykuł jest propozycją zdefiniowania gry planszowej. Obejmuje rozważania na temat polisemii pojęcia gry, podobieństw i różnic między grą a zabawą oraz ludycznego aspektu gry. Próba zdefiniowana gry planszowej ma charakter kognitywny oraz uwzględnia refleksje na temat etymologii terminu „gra planszowa” i semantyki wynikającej z jego budowy. Przeprowadzono także ankietę, aby dowiedzieć się, jak sami użytkownicy języka, w tym gracze, postrzegają grę planszową.
| nauki o sztuce |
Antropologiczna kategoria wstydu i jej nośność w pismach Nowego Testamentu W niniejszym artykule postawiliśmy sobie zadanie pokazania w jaki sposób rozumiano wstyd w starożytnej cywilizacji śródziemnomorskiej oraz ukazania na kilku przykładach implikacji tego faktu dla właściwego odczytania i interpretacji ksiąg Nowego Testamentu. Jako że kategoria wstydu była postrzegana w kulturze śródziemnomorskiej owego czasu inaczej niż w obecnej zachodniej cywilizacji, w pierwszej części artykułu ukazane zostało powiązanie wstydu z honorem jako najbardziej cenioną wartością w społecznościach owej cywilizacji. Wstyd, stanowiący w tamtej kulturze antytezę honoru, rozumiany był jako antywartość: niesława, niegodność, hańba, zła reputacja itp. Nie był on postrzegany przede wszystkim jako kategoria etyczna, definiująca wewnętrzną wartość człowieka, lecz jako brak honoru w jego publicznej ocenie. Ludzie przychodzący na świat w rodzinach o niższym statusie społecznym dziedziczyli niższy honor, a zatem ciążył na nich większy wstyd. Każdy mężczyzna był zobowiązany do codziennego podejmowania walki o honor, który mógł pozyskać dla siebie i rodziny poprzez konfrontacje według reguł tzw. gry o honor oraz przez pełnienie dzieł dobroczynnych.
Wydarzenia opowiedziane na kartach Nowego Testamentu odwołują się do myślenia w kategoriach honoru i wstydu, dlatego też w interpretacji biblijnych perykop należy to zagadnienie brać pod uwagę. W artykule ukazaliśmy implikacje tego typu myślenia na przykładzie trzech wybranych fragmentów Nowego Testamentu: rodowodu Jezusa w Mt 1,1-17, Jego konfrontacji z faryzeuszami i uczonymi w Piśmie w Mk 11-12 oraz Janowego opowiadania o męce, krzyżowej śmierci i pochówku Jezusa (J 18-19). W każdej z tych perykop autorzy odwołują się do myślenia adresatów w kategoriach honoru i wstydu, ukazując Jezusa jako ucieleśnienie honoru, tych zaś, którzy próbują Go pohańbić w oczach innych jako zasługujących na wstyd. | nauki o kulturze i religii |
Wybrane konsekwencje polityczno-militarne wojny rosyjsko-ukraińskiej W artykule autor analizuje już widoczne najważniejsze konsekwencje polityczno-militarne wojny rosyjsko-ukraińskiej, do których możemy zaliczyć: uruchomienie Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju, aby wyposażyć Ukrainę w broń; zwiększenie wydatków na obronę praktycznie wszystkich państw NATO; rozszerzenie NATO o Finlandię i Szwecję; przyjęcie przez USA ustawy Lend-Lease. Celem artykułu jest analiza wybranych konsekwencji polityczno-militarnych, chyba najważniejszych z punktu widzenia Polski i jej sojuszników. W związku z tym, że na dzień dzisiejszy nie ma jeszcze badań naukowych poświęconych danej problematyce, w artykule zostały wykorzystane prasowe materiały analityczne oraz różnego rodzaju raporty. Główna hipoteza: w związku z tym, że nie wiadomo, kiedy skończy się ta wojna, jej konsekwencje mogą szybko przerodzić się w globalny kryzys. | nauki o bezpieczeństwie |
Recenzje : Maéva Clément, Eric Sangar (red.), Researching Emotions in International Relations. Methodological Perspectives on the Emotional Turn, Palgrave Macmillan, Cham 2018, ss. 355 Rola emocji podnoszona jest głównie w teoriach krytycznych i feministycznych, które upatrują źródła dotychczasowej niskiej pozycji tego czynnika w hierarchii zainteresowań badawczych w percepcji emocji jako elementu miękkiego, kobiecego, a tym samym nieuznawanego za poważny w międzynarodowym świecie. Co więcej, ich nieuchwytność i subiektywność sprawia, że często uważa się je za niemożliwe do zbadania na gruncie nauk społecznych. Jak przekonują autorzy rozdziałów w pracy zbiorowej pod redakcją Maévy Clément i Erica Sangara, nic bardziej mylnego. (fragment tekstu) | nauki o polityce i administracji |
Udzial izomerow trans kwasow tluszczowych w wybranych wyrobach ciastkarskich i chipsach ziemniaczanych Celem pracy była ocena jakości frakcji lipidowej, ze szczególnym uwzględnieniem udziału izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tłuszczu 15 wyrobów cukierniczych i 5 rodzajów chipsów ziemniaczanych znajdujących się na rynku warszawskim. Udział grup kwasów tłuszczowych w tłuszczu badanych wyrobów określono metodą chromatografii gazowej. W tłuszczu wszystkich badanych produktów stwierdzono obecność izomerów trans. Ich udział kształtował się na poziomie od 0,1 do 12,1 % tłuszczu w wyrobach cukierniczych i od 1,1 do 1,8 % tłuszczu
w chipsach ziemniaczanych. Udział kwasów nasyconych wynosił od 19,2 do 72,4 %. | technologia żywności i żywienia |
Wczesne zmiany poubojowe w wołowej tkance mięśniowej W pracy określono tempo zmian poubojowych zachodzących w wołowej tkance mięśniowej mieszańców rasy czarno-białej i limousin. Mierzono wartość pH, oznaczano zawartość glikogenu, kwasu mlekowego, a także wartość R. Wzrost stężenia kwasu mlekowego, a także hydrolityczny rozpad ATP przyczynił się do obniżenia wartości pH badanego mięśnia z 6,52 do 5,51 w czasie 48 h post mortem. W początkowym etapie po uboju tempo zmniejszania się zawartości ATP było wolniejsze, co wiązało się z zachodzącymi procesami syntezy i resyntezy tego związku. Następnie odnotowano gwałtowny wzrost wartości R, świadczący o wyczerpywaniu rezerw ATP bez jego odbudowy. | inżynieria chemiczna |
Umowy transformacyjne (transformative agreements) w kontekście otwartego dostępu do wyników badań naukowych Przez ostatnie lata otwarty dostęp rozwijał się na świecie bardzo dynamicznie. Wiele krajów wdrożyło politykę otwartego dostępu i utworzyło różne ścieżki upubliczniania wyników badań naukowych. Powstało wiele zasad i wytycznych z tym związanych m.in. Plan S, którego celem jest wdrożenie od 2020 r. pełnego i nieograniczonego dostępu do publikacji powstających z wyników badań finansowanych ze środków publicznych. Z wprowadzeniem tego typu działań związane jest podpisywanie, a w szczególności przekształcanie dotychczasowych umów z wydawcami na umowy oparte na zasadach otwartego dostępu (ang. transformative agreements). Tworzone są standardy pozwalające na wsparcie konsorcjów krajowych i bibliotek w negocjowaniu wdrażania nowego typu umów np. pięć zasad negocjacji z wydawcami LIBER (Ligue des Bibliothèques Européennes de Recherche – Stowarzyszenie Europejskich Bibliotek Naukowych). Celem artykułu jest przedstawienie dobrych praktyk i przybliżenie działań realizowanych na świecie w zakresie wprowadzania strategii otwartego dostępu, a zwłaszcza polityk wybranych krajów Unii Europejskiej w negocjacjach z wydawcami naukowymi, które mogą stać się inspiracją do działań związanych z otwartością w nauce realizowanych w Polsce. | nauki o komunikacji społecznej i mediach |
Doskonalenie zarządzania procesowego w przedsiębiorstwie W artykule poruszony jest temat zarządzania procesowego w przedsiębiorstwie. W celu osiągnięcia przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa muszą nieustannie ulepszać własne procesy. Założeniem podejścia procesowego jest optymalizacja działań, mając na uwadze przede wszystkim procesy, a nie funkcje. Dlatego też proces jest naturalnym determinantem osiągania wzrostu efektywności przez przedsiębiorstwo W niniejszym artykule przedstawiona została również notacja BPMN (Business Process Modeling Notation), za pomocą której możliwe jest mapowanie procesów przedsiębiorstwa. | inżynieria lądowa i transport |
Tomasz z Akwinu a interpretacja skanów mózgu. Recenzja: Piotr Lichacz, Neuroetyka a Tomasz z Akwinu. O użyteczności myśli średniowiecznej we współczesnych debatach etycznych, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2018, stron 374. Tomasz z Akwinu a interpretacja skanów mózgu. Recenzja: Piotr Lichacz, Neuroetyka a Tomasz z Akwinu. O użyteczności myśli średniowiecznej we współczesnych debatach etycznych, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2018, stron 374.
Artykuł jest naukową recenzją książki: Piotr Lichacz, Neuroetyka a Tomasz z Akwinu. O użyteczności myśli średniowiecznej we współczesnych debatach etycznych | filozofia |