question
stringlengths 17
182
| article_title
stringlengths 1
92
| passage
stringlengths 4
1.87k
| correct
int64 0
1
|
|---|---|---|---|
Czy Toruń należał do Księstwa Warszawskiego? | Toruń | Toruń jest jednym z najstarszych miast Polski (prawa miejskie uzyskał w 1232 roku). W czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów Toruń był jednym z najbogatszych i zarazem jednym z czterech największych miast Królestwa Polskiego, miastem królewskim i hanzeatyckim, które uzyskało w 1365 roku prawo składu. Miastem posiadającym autonomiczne uprawnienia polityczne, w tym m.in. prawo do czynnego uczestnictwa w akcie wyboru króla. Toruń to miejsce urodzenia Mikołaja Kopernika. | 0 |
Czy Toruń należał do Księstwa Warszawskiego? | Toruń | 1 czerwca 1975 roku Toruń stał się stolicą województwa toruńskiego. | 0 |
Czy Wieprz i Wieprza to ta sama rzeka? | Wieprza | Rzeka Wieprza, prócz podobieństwa nazwy, nie ma nic wspólnego z rzeką Wieprz, dopływem Wisły. | 1 |
Czy Woody Allen wyreżyserował Purpurową różę z Kairu czy Czarną różę z Harlemu? | Danny Aiello | W 1985 pojawił się w obsadzie filmu "Purpurowa róża z Kairu" Woody’ego Allena. Cztery lata później aktor został nominowany do Oscara za drugoplanową rolę w filmie Spike’a Lee "Rób co należy". W filmie poruszającym temat segregacji rasowej w Stanach Zjednoczonych Aiello zagrał postać Sala – właściciela pizzerii. Aktor był jednocześnie autorem większości kwestii wypowiadanych przez siebie w filmie. Wystąpił gościnnie w teledysku Madonny do piosenki „Papa Don't Preach” (1986). | 1 |
Czy Woody Allen wyreżyserował Purpurową różę z Kairu czy Czarną różę z Harlemu? | Marcia Gay Harden | Debiutowała w teatrze zaraz po studiach. W 1990 roku wystąpiła w filmie braci Coen "Ścieżka strachu", w którym Marcii partnerowali Gabriel Byrne i Albert Finney. W 1992 roku zagrała Avę Gardner w telewizyjnej biografii Franka Sinatry. W 1993 roku dostała rolę w wystawianej na Broadwayu sztuce "Anioły w Ameryce", za którą otrzymała nominację do nagrody Tony. | 0 |
Czy Woody Allen wyreżyserował Purpurową różę z Kairu czy Czarną różę z Harlemu? | Dianne Wiest | Przez wiele lat grała jedynie w teatrze. W filmie debiutowała dopiero w latach 80. Uznanie i liczne nagrody przyniosły jej role u Woody’ego Allena – rozpoznawalną aktorką stała się po zagraniu prostytutki w komedii "Purpurowa róża z Kairu" (1985), a za drugoplanową kreację w "Hannah i jej siostry" (1986) zdobyła pierwszego w karierze Oscara. | 1 |
Czy Woody Allen wyreżyserował Purpurową różę z Kairu czy Czarną różę z Harlemu? | Deborah Rush | Aktorka wystąpiła także filmach w reżyserii Woody'ego Allena: "Zelig" oraz "Purpurowa róża z Kairu". | 1 |
Czy Woody Allen wyreżyserował Purpurową różę z Kairu czy Czarną różę z Harlemu? | Purpurowa róża z Kairu | Purpurowa róża z Kairu (tytuł oryginału: "The Purple Rose of Cairo") – amerykańska komedia romantyczna z 1985 roku w reżyserii Woody’ego Allena. Film został zainspirowany wczesnymi amerykańskimi komediami "Sherlock, Jr." i "Hellzapoppin" oraz sztuką Luigiego Pirandello „Sześć postaci w poszukiwaniu autora”. | 1 |
Czy Woody Allen wyreżyserował Purpurową różę z Kairu czy Czarną różę z Harlemu? | Van Johnson | W 1985 roku zagrał w filmie Woody’ego Allena "Purpurowa róża z Kairu". | 1 |
Czy Władysław Grabski, autor reformy walutowej z 1924 r. pełnił funkcję premiera? | Reforma walutowa Władysława Grabskiego | Po raz pierwszy Grabski został ministrem skarbu w okresie od grudnia 1919 do listopada 1920 r. Wprowadził wówczas wyższe stawki niektórych podatków, podatek przemysłowy i monopol loteryjny, jednak rozwijająca się wojna z Rosją spowodowała wzrost deficytu, który pokryto drukiem pieniądza. Latem 1920 r. upadł rząd Leopolda Skulskiego, obwiniony o klęskę wyprawy kijowskiej, a Grabski został premierem. Jesienią tego roku przedstawił projekt reformy walutowej, zakładający jako podstawę zrównoważenie finansów państwa, jednak nie doprowadził jej do końca, gdyż rząd podał się do dymisji po niepowodzeniu mediacji brytyjskiej w rozmowach z Sowietami, o którą poprosił na konferencji w Spa w zamian za ustępstwa w Galicji Wschodniej, Gdańsku, na Zaolziu i na kresach wschodnich. Grabskiego na stanowisku premiera zastąpił Wincenty Witos, który stworzył rząd obrony narodowej. | 1 |
Czy Władysław Grabski, autor reformy walutowej z 1924 r. pełnił funkcję premiera? | Władysław Grabski | Władysław Dominik Grabski (ur. 7 lipca 1874 w Borowie, zm. 1 marca 1938 w Warszawie) – polski polityk narodowej demokracji, ekonomista i historyk, minister skarbu oraz dwukrotny premier II Rzeczypospolitej, autor reformy walutowej. | 1 |
Czy Władysław Grabski, autor reformy walutowej z 1924 r. pełnił funkcję premiera? | Władysław Grabski | Władysław Grabski złożył dymisję swego rządu 24 lipca 1920. Na czele gabinetu zastąpił go Wincenty Witos, który stworzył rząd obrony narodowej. Grabski został w nim ministrem skarbu, będąc desygnowanym w jego skład przez Związek Ludowo-Narodowy. Stworzył wówczas "Projekt programu polityki ekonomicznej i finansowej Polski po wojnie". W dokumencie tym postulował prowadzenie przez państwo polskie niezależnej polityki gospodarczej i stabilizację marki polskiej. | 1 |
Czy Władysław Grabski, autor reformy walutowej z 1924 r. pełnił funkcję premiera? | Władysław Grabski | Od 1923 Władysław Grabski był profesorem zwyczajnym polityki ekonomicznej w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. | 0 |
Czy Władysław Jagiełło był pierwszym polskim królem o tym imieniu? | Władcy Polski | W 1386 roku królem Polski u boku Jadwigi Andegaweńskiej został Władysław II Jagiełło, wielki książę litewski. Założona przez niego dynastia Jagiellonów panowała w Polsce i w Litwie do 1572 roku. Nie posiadał prawa do dziedzicznego panowania, dlatego następne nominacje na króla odbywały się na zasadach „wolnej elekcji” – wbrew ostatniej woli Kazimierza Wielkiego (w przypadku braku prawnego potomka dziedziczna władza miała wrócić do – kolejnego w linii – Piasta), wymuszonej przez czwartą żonę Władysława II Jagiełły – Zofię Holszańską, z którą miał synów (dzieci z poprzednich małżeństw wcześnie zmarły), przy czym po śmierci poprzednika jako pierwszą wysuwano kandydaturę syna, później męża córki. | 1 |
Czy Władysław Jagiełło był pierwszym polskim królem o tym imieniu? | Władysław Jagiełło (1910–1998) | Władysław Jagiełło, ps. "Król", "Władysław" (ur. 15 sierpnia 1910 w Warszawie, zm. 1998 tamże) – polski działacz socjalistyczny i niepodległościowy, poseł do Krajowej Rady Narodowej oraz na Sejm Ustawodawczy. Brat Konstantego Jagiełły. | 0 |
Czy Władysław Jagiełło był pierwszym polskim królem o tym imieniu? | Władcy Anglii | Nie można jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie kto był pierwszym królem Anglii, a w historiografii jako pierwsi najczęściej wymieniani są: | 0 |
Czy Zygmunt Krasiński napisał „Boską komedię”? | Boska komedia | Zasadniczo, "Boska komedia" jest utworem wybitnie średniowiecznym, napisanym sto lat przed początkiem renesansu. Niczym czternastowieczna encyklopedia, przedstawia ówczesną summę wiedzy i wizję świata. | 0 |
Czy Zygmunt Krasiński napisał „Boską komedię”? | Proza poetycka | Prozą poetycką pisane są też początkowe fragmenty kolejnych aktów "Nie-Boskiej komedii" Zygmunta Krasińskiego. | 0 |
Czy agent wywiadu radzieckiego Richard Sorge przeżył II wojnę światową? | Richard Sorge | Richard Sorge (ur. 4 października 1895 w Sabunczi pod Baku, zm. 7 listopada 1944 w Toshimie) – niemiecki dziennikarz, doktor nauk politycznych, od 1929 agent sowieckiego wywiadu wojskowego (Razwiedupr\GRU) o kryptonimie „Ramsay”, od 1919 członek KPD, a od 1925 WKP(b). | 1 |
Czy agent wywiadu radzieckiego Richard Sorge przeżył II wojnę światową? | Hiram Berdan | Hiram Berdan (ur. 1824, zm. 1893) – amerykański generał oraz inżynier, światowej sławy strzelec wyborowy, dowódca oddziału strzelców wyborowych (tzw. "Sharpshooters") podczas wojny secesyjnej. Wynalazca słynnego karabinu Berdana oraz związanej z nim amunicji. | 0 |
Czy aklamacja to odrzucenie wniosku w głosowaniu? | Aklamacja | Wniosek zostaje przyjęty poprzez aklamację, gdy zostaje zaakceptowany jednomyślnie przez całe zgromadzenie bez organizowania głosowania (może zostać poparty okrzykami lub oklaskami). | 1 |
Czy antylopa gnu ma rogi? | Kloto | Kloto (gr. "Klōthṓ", łac. "Clotho", "Nona" – "Prządka") – jedna z trzech Mojr, wyznaczających czas życia i los człowieka. Kloto, przedstawiana z wrzecionem, przędła nić ludzkiego żywota. Miała dwie siostry – Lachesis, która jako pierwsza snuła nić, oraz Atropos, która przecinała ją, gdy życie dobiegało końca. | 0 |
Czy antylopa gnu ma rogi? | Antygona (córka Laomedona) | Uchodziła za córkę Laomedona i siostrę Priama. Była niezwykle urodziwa; jej pycha ("hybris") wywołała gniew Hery (miała szczycić się włosami piękniejszymi niż bogini). Bogini przemieniła włosy Antygony w węże; inni bogowie, ulitowawszy się nad losem dziewczyny, zamienili ją w bociana. | 0 |
Czy antylopy to zwierzęta roślinożerne czy drapieżniki? | Antylopa indyjska | Antylopa indyjska, dawniej: garna ("Antilope cervicapra") – gatunek ssaka z rodziny wołowatych, jedyny przedstawiciel rodzaju antylopa ("Antilope"). Gatunek dawniej bardzo liczny, obecnie zaliczany do kategorii zwierząt o podwyższonym ryzyku wyginięcia (NT). | 0 |
Czy antylopy to zwierzęta roślinożerne czy drapieżniki? | Antylopa indyjska | antylopowiec szablorogi). Publikacje encyklopedyczne określały mianem antylopa nieokreślone „zwierzęta roślinożerne, zamieszkujące stepy i sawanny Afryki i Azji”, czy zwierzęta „należące do gatunku przeżuwaczy pustorogich, jak suhak, kozica, gnu i niektóre inne”. Nazwa nie określała więc konkretnego zwierzęcia. | 1 |
Czy badanie na obecność alkoholu we krwi może zostać przeprowadzone bez zgody badanego? | Wskaźnik empiryczny | Tym razem "indicatum" to stopień nietrzeźwości. Można wnioskować, że ktoś jest pijany, opierając się na obserwacji jego zachowania (zaburzenia mowy, problemy z utrzymaniem równowagi czy spadek sprawności intelektualnej). W ten sposób nie da się jednak dokładnie określić ilości promili we krwi. Co więcej, gdy opieramy się wyłącznie na obserwacjach istnieje ryzyko pomylenia stanu chorobowego z nietrzeźwością. Alkomat, za pomocą którego mierzy się zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu, rozwiewa w takich sytuacjach wszelkie wątpliwości. W tym przykładzie pełni on bowiem rolę wskaźnika empirycznego. Pozwala obiektywnie i jednoznacznie (dokładniejsze jest tylko badanie krwi) stwierdzić, czy i w jakim stopniu dana osoba jest nietrzeźwa. | 0 |
Czy badminton jest dyscypliną olimpijską? | Badminton | Badminton (gra znana także jako "kometka") – 2- lub 4-osobowa dyscyplina sportowa, konkurencja olimpijska od 1992 roku. | 1 |
Czy bakterie zalicza się do eukariontów? | Kazuar mniejszy | Kazuary karłowate są trzymane w niewoli jako zwierzęta hodowlane. Poluje się na nie również dla mięsa. Odnotowano ataki "Casuarius bennetti" na człowieka. Szczególnie w okresie rozmnażania samica staje się bardzo agresywna i potrafi zaatakować każdą istotę, jaką napotka na swojej drodze. Dlatego też powszechnie ten gatunek uważany jest za bardzo niebezpieczny. | 0 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Stek (potrawa) | Befsztyk (także: stek) – potrawa ze smażonego, pieczonego lub grillowanego mięsa wołowego, głównie polędwicy lub karkówki, krojonych w poprzek włókien mięśniowych. | 1 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Stek (potrawa) | W przeciwieństwie do mięsa wołowego, steki rybne przygotowuje się z reguły w sosie. | 0 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Falukorv | Falukorv – kiełbasa szwedzka, produkt mięsny. Od 1973 nazwa jest prawnie chroniona. Falukorv powinna zawierać co najmniej 40 procent mięsa wołowego i wieprzowego. W praktyce, najczęściej zawiera go więcej. | 0 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Biała kiełbasa | Biała kiełbasa – w kuchni polskiej kiełbasa surowa lub parzona, nietrwała, średnio rozdrobniona, o specyficznym jasnym kolorze, z mięsa wieprzowego, czasem z dodatkiem mięsa wołowego, w naturalnym, cienkim jelicie wieprzowym. | 0 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Kotlet | Kotlet ( – żeberko) – potrawa, najczęściej mięsna (choć występują też odmiany wegetariańskie i wegańskie), smażona zazwyczaj na patelni przy użyciu niewielkiej ilości tłuszczu. Kotlety przygotowuje się z mięsa: wieprzowego, wołowego, cielęcego i drobiowego, rzadziej z innych rodzajów mięsa lub ryb, a także z ziemniaków (kotlety ziemniaczane), warzyw, soi, jajek itd. | 0 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Rumsztyk | Rumsztyk – potrawa (element dania głównego) przygotowywana najczęściej z mięsa wołowego, odmiana steku. | 0 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Špekáček | Špekáček – rodzaj czeskiej kiełbasy wyrabiany z drobnorozdrobnionej mieszaniny wieprzowego i wołowego mięsa z dodatkiem wędzonej słoniny (czes. "špek", od niem. "Speck", por. "Speckwurst"), od czego pochodzi nazwa wyrobu, potocznie nazywanego też buřt, vuřt (z niem. "Wurst"). | 0 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Załupa Aligatora | Załupa Aligatora – część Filara Wołowego Grzbietu na północnej ścianie Wołowego Grzbietu w polskich Tatrach Wysokich. Znajduje się po jego prawej stronie (patrząc od dołu), pomiędzy filarem a żebrem grani Wschodniego Wołowego Rogu. | 0 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Rumsztyk | Rumsztyk – potrawa (element dania głównego) przygotowywana najczęściej z mięsa wołowego, odmiana steku. | 0 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Salceson | Mięso na salceson poddaje się peklowaniu, obgotowuje i odpowiednio przyprawia. Tak przygotowaną masą wypełnia się żołądki wieprzowe lub pęcherze wołowe, gotuje i prasuje. | 0 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Köttbullar | Köttbullar – usmażone lub upieczone niewielkie mięsne kulki z mielonego mięsa wołowego lub wołowo-wieprzowego, bywa że z dodatkiem jagnięciny. Przypominają znane w polskiej kuchni klopsiki, ale są od nich mniejsze, mają w przybliżeniu wielkość orzecha włoskiego. Tradycyjna potrawa kuchni szwedzkiej. | 0 |
Czy befsztyk przygotowuje się z mięsa wieprzowego czy wołowego? | Rundstück warm | Rundstück warm (niem., dosłownie "bułka na gorąco") – tradycyjne niemieckie danie mięsne, powszechnie spożywane w Hamburgu i okolicach. Uważane za prekursora hamburgera. Jest to bułka z rodzajem kotleta z mięsa wołowego lub wieprzowego polanego sosem jus. Podawane może być z ogórkiem konserwowym. | 0 |
Czy bioskop to urządzenie medyczne? | Negatoskop | Negatoskop – urządzenie służące do przeglądania negatywów. Najczęściej stosowane w medycynie do przeglądania zdjęć rentgenowskich (będących właśnie negatywami) w pracowniach RTG, gabinetach lekarskich, salach operacyjnych, izbach przyjęć. Zbudowane są ze źródła światła, którego natężenie może być regulowany oraz jednolicie podświetlanej, matowej, białej, przezroczystej płyty, na której umieszcza się zdjęcie rentgenowskie. | 0 |
Czy bioskop to urządzenie medyczne? | Biopsja | Biopsja ( "bios", życie biologiczne, i "opsis", obserwacja, patrzenie) – zabieg diagnostyczny będący inwazyjną metodą pobrania materiału biologicznego z przypuszczalnie zmienionych chorobowo tkanek, który następnie jest oceniany morfologicznie przy użyciu mikroskopu świetlnego (badanie histopatologiczne). Niekiedy materiał pobrany metodami biopsyjnymi (bioptat) jest wykorzystywany do badań innych niż morfologiczne (wirusologicznych, biochemicznych i tym podobnych). | 1 |
Czy bobsleje posiadają kierownicę i hamulce? | Bobber | Bobber (oryginalnie nazywający się "bob-job" od 1930 do 1990) to rodzaj zmodyfikowanych motocykli. Modyfikacje polegają na usunięciu z motocykla "zbędnych" elementów jak przedni i tylny błotnik oraz innych elementów redukując tym samym masę motocykla. | 0 |
Czy bobsleje posiadają kierownicę i hamulce? | Szybolet | Szybolet () – znak rozpoznawczy, często wyraz lub hasło zawierające charakterystyczną dla danego języka głoskę, której cudzoziemiec, obcy lub wróg nie potrafi wymówić. | 0 |
Czy człowiek wytwarza w organizmie witaminę C? | Witamina B12 | Witamina B12, kobalamina – organiczny związek chemiczny zawierający kobalt jako atom centralny. W organizmach żywych pełni rolę regulatora produkcji erytrocytów (czerwonych ciałek krwi). Jego niedobór powoduje niedokrwistość. Zaliczany jest do witamin z grupy B, tj. rozpuszczalnych w wodzie prekursorów koenzymów. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Krótkowzroczność | W celu poprawy ostrości widzenia krótkowidza stosuje się okulary korekcyjne lub soczewki kontaktowe. Są to soczewki rozpraszające wklęsło-wypukłe. Ich moc optyczną podaje się w dioptriach dodając znak minus. Przeprowadza się również zabiegi chirurgiczne pozwalające wyeliminować konieczność noszenia okularów, choć wiąże się to z pewnym ryzykiem wystąpienia efektów ubocznych. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Salutowanie | Sposób salutowania różni się w zależności od sytuacji, np. od tego, czy żołnierz jest w nakryciu głowy, czy bez, czy stoi, czy idzie, czy jedzie, jeśli idzie, to czy w formacji zwartej (jeśli tak, to w jakim miejscu tej formacji), jeśli jedzie to czy w pojeździe, czy konno, czy ma w ręce szablę, czy jej nie ma, itd. Obowiązuje oddawanie honorów najpierw przez żołnierza (lub funkcjonariusza) młodszego stopniem spotkanemu starszemu (jeśli są równi stopniem to powinni to zrobić równocześnie), przy czym regulaminy nakazują oddanie honorów tylko podczas pierwszego spotkania się ze sobą tych żołnierzy danego dnia. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Lupa | Odległość obserwowanego przedmiotu od soczewki powinna być mniejsza od ogniskowej. Wymóg ten jest konieczny do otrzymania obrazu pozornego. Można jednak użyć lupy (chociaż niezgodnie z przeznaczeniem) do otrzymania rzeczywistego obrazu na ekranie. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Mitochondrium | Mitochondria nie występują w końcowym okresie różnicowania się erytrocytów (u ssaków) czy komórek soczewki. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Zaćma | Zaćmę można leczyć tylko operacyjnie przez wszczepienie nowej soczewki. Wskazania do tego typu leczenia są zależne od stopnia obniżenia ostrości wzroku; jeśli jest większa od 0,3, nie daje to podstaw do stworzenia stanu pooperacyjnej bezsoczewkowości, wraz ze wszystkimi konsekwencjami, jakie niesie korekcja optyczna i brak akomodacji. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Kolej pneumatyczna w Crystal Palace | Nie wiadomo, czy na drugim krańcu linii znajdowała się stacja, i czy linia kończyła się w tunelu czy poza nim. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Punkt dali | Punkt dali – punkt na osi optycznej oka ostro odwzorowywany na siatkówce, gdy oko nie akomoduje. Punkt dali wzrokowej jest to odległość punktu dali z dodaną odległością odpowiadającą głębi ostrości oka (około 0,50 dioptrii). | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Mierzęcice (gmina) | Od 1955 roku funkcjonowały tu dwie gromady, skupiające po 20 miejscowości: | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Stożek rogówki | Tradycyjne szkła kontaktowe dla tej grupy pacjentów to sztywne soczewki gazoprzepuszczalne, tzw. twarde. Od pewnego czasu dostępne są również soczewki hydrofilne, tzw. miękkie. Ten rodzaj szkieł kontaktowych często jednak przybiera kształt stożka, tracąc swoje cechy lecznicze. Aby nie doszło do zniekształcenia soczewki, w ostatnich latach opracowano szkła hybrydowe, składające się z twardej części środkowej i miękkich brzegów. Należy pamiętać, że zarówno soczewki miękkie jak i hybrydowe nie dają satysfakcjonujących efektów u wszystkich pacjentów. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Choroideremia | Nieuleczalna, choć akceptowalny poziom ostrości wzroku utrzymuje się do ok. 60 roku życia. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Polityka kulturalna | Debata nad polityką kulturalną dotyczy kwestii, czy sztuki powinna być doskonała czy dostępna oraz czy rolą państwa jest pomaganie kulturze czy ją tworzenie. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Ogniskowa | Ogniskowa soczewki zależy od promieni krzywizny obu sfer ograniczających soczewkę i współczynnika załamania materiału soczewki oraz współczynnika załamania ośrodka. Można ją obliczyć ze wzoru: | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Shelly Manne | Niezależnie od tego czy grał dixieland, bebop czy jazz awangardowy, czy grał w big bandach czy też małych grupach podstawowym | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Reflektor | Reflektor zwiększa gęstość energii danej fali; działa jak soczewka skupiająca. Służy do ułatwienia obserwacji danego zjawiska falowego lub wysłania fal w określonym kierunku. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Faul osobisty | Przy rozpoznaniu faulu osobistego nie ma znaczenia, czy sfaulowany przeciwnik miał piłkę, czy nie, ani czy piłka była żywa, czy martwa. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Krążek rozmycia | Krążek rozmycia, krążek rozproszenia – parametr stosowany w fotografii do określania względnej dopuszczalnej ostrości obrazu. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Posiadanie | W polskim prawie istnieje bezwzględny zakaz naruszania posiadania bez względu na to, czy jest w dobrej, czy złej wierze, samoistne czy zależne, prawne czy bezprawne, wadliwe czy niewadliwe. Ochrona przybiera różnoraką postać, w szczególności: | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Soczewka | Dla nieskończenie cienkiej soczewki (to znaczy soczewki o pomijalnej grubości) wzór (zwany wzorem soczewkowym, lub wzorem szlifierzy soczewek) przyjmuje postać | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Zaćma | Z optycznego punktu widzenia najlepszą metodą korekcji bezsoczewkowości (afakii), jest wszczepienie sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej, która uzupełnia zmniejszoną moc układu optycznego oka. Moc łamiąca tej soczewki, powinna być dobrana w każdym przypadku na podstawie obliczeń tak, aby uzyskać miarowość oka (dla obliczenia tej mocy konieczny jest przedoperacyjny pomiar krzywizn rogówki – keratometria, pomiar głębokości komory przedniej, a także echograficzny pomiar długości osi gałki – USG-A). Moc wszczepianej soczewki zależy również od jej umiejscowienia w oku; w przedniej bądź tylnej komorze. Oko, które było normowzroczne i posiada przeciętnie długą oś, wymaga na ogół wszczepu o mocy +19, +21,0 D. Stan po wszczepieniu sztucznej soczewki nosi nazwę pseudofakii. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Soczewkowanie grawitacyjne | Przejawem soczewkowania grawitacyjnego jest przede wszystkim pojaśnienie obrazu źródła, dzięki czemu można obserwować obiekty, których normalnie nie widać. Innymi przejawami soczewkowania są na przykład: | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Nowe Ateny | W księdze ósmej swego dzieła autor zastanawia się, czy można znaleźć słup soli, w który zamieniła się żona Lota, czy istniał na świecie ptak Feniks oraz ptak Gryf, czy pelikan posiada takie właściwości, o jakich pisali autorzy starożytni, czy istnieje w naturze jednorożec, syreny, ryba Remora, czy salamandra żyje ogniem, czy łabędź śpiewa przy swej śmierci, czy istnieje kamień filozoficzny, czy istnieje lampa życia ludzkiego, która gaśnie wraz ze śmiercią człowieka. Dalej rozważa czy istnieje opisana w Biblii ryba Lewiatan, wół Szorobor, zjadający codziennie, wedle legend żydowskich, trawę z tysiąca gór, rzeka Sabbaticus, o której piszą Pliniusz i Józef Flawiusz, wysychająca w każdy szabat, czy istnieją jeszcze gdzie ruiny wieży Babel, czy słuszne jest mniemanie ludu polskiego, że na starodawnych monetach, wykopywanych z ziemi, znajduje się głowa Jana Chrzciciela. Następnie wymienia autor 18 rzeczy, które nie mogą się zdarzyć (impossibiliów), jak to by słońce wzeszło na zachodzie, by naczerpać wody sitem itp. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Pierścień twardówkowy | Poza wzmacnianiem gałki ocznej, pierścień twardówkowy pomaga też w akomodacji; przytwierdzone do niego mięśnie naciskają na soczewkę, dostosowując ostrość widzenia. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Światłosiła | Jest to stała określająca ilość światła docierającego do ogniska głównego soczewki czy zwierciadła. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Akomodacja oka | Elastyczna soczewka oka może zmieniać swój kształt dzięki mięśniowi rzęskowemu. Skupienie wzroku na obiekcie znajdującym się daleko następuje dzięki jego rozluźnieniu się, które skutkuje napięciem wiązadeł połączonych koncentrycznie z brzegiem soczewki i w efekcie jej spłaszczenie. Skupienie wzroku na obiekcie znajdującym się blisko spowodowane jest zaś skurczem mięśnia rzęskowego, zwolnieniem wiązadeł i zaokrągleniem soczewki. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Sony AF DT 11-18mm f/4.5-5.6 | Posiada wewnętrzne ogniskowanie, więc długość obiektywu nie ulega zmianie i przednia soczewka nie obraca się podczas ustawiania ostrości. Ułatwia to stosowanie filtrów polaryzacyjnych. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Okulary ajurwedyjskie | Okulary ajurwedyjskie (wieloprzysłonowe) – okulary bezsoczewkowe sporządzone według zasad medycyny staroindyjskiej. W miejsce soczewek umieszczono nieprzezroczyste przysłony z wieloma otworami o niedużej średnicy. Poprawa ostrości widzenia następuje w wyniku zwiększenia głębi ostrości podczas patrzenia przez otwory przysłony. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Krystalina | Ekspresja αA-krystaliny ograniczona jest do soczewki, w innych tkankach można znaleźć jedynie jej śladowe ilości, natomiast αB-krystalina nie jest specyficzna tylko dla soczewki oka, jej ekspresja została stwierdzona także w mózgu, sercu czy mięśniach. Ponadto ekspresja αB-krystaliny jest indukowana stresem. Silny wzrost ekspresji zarówno αA- jak i αB-krystaliny skorelowany jest z różnicowaniem komórek epitelialnych soczewki w komórki włókien soczewki. U człowieka stosunek αA- do αB-krystaliny w soczewce płodu wynosi 2:1, natomiast stosunek ten spada do 3:2 w wodnej frakcji soczewki u osoby 55-letniej. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Dioptria | Dodatnie liczby określają soczewki skupiające, a ujemne – soczewki rozpraszające. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Soczewka Luneburga | Soczewki Luneburga wykonuje się z materiałów dielektrycznych. W optyce mikrofalowej stosuje się np. soczewki wykonane z piankowego tworzywa sztucznego. W styczniu 2011 roku ogłoszono, że udało się skonstruować krzemowe soczewki skupiające promieniowanie podczerwone. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Środek soczewki | Środek soczewki jest to punkt soczewki znajdujący się na jej osi optycznej. Promień przechodzący przez środek soczewki nie zmienia swojego kierunku. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Soczewka (anatomia) | Na przedniej powierzchni soczewki, między torebką soczewki a włóknami soczewki znajduje się nabłonek soczewki (nabłonek jednowarstwowy sześcienny) umożliwiający odnowę soczewki za sprawą zdolnych do podziałów komórek z okolicy równika. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Światłosiła | Jest to stała określająca ilość światła docierającego do ogniska głównego soczewki czy zwierciadła. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Nadwzroczność | Do korekcji nadwzroczności stosuje się okulary korekcyjne lub soczewki kontaktowe. Są to soczewki skupiające. Ich moc optyczną podaje się w dioptriach dodając znak plus. Istnieją też metody chirurgiczne. | 1 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Głębia ostrości | Stosując specjalne zabiegi, można otrzymać fotografie o głębi ostrości całkowicie nieosiągalnej przez optykę. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Środek soczewki | Środek soczewki jest to punkt soczewki znajdujący się na jej osi optycznej. Promień przechodzący przez środek soczewki nie zmienia swojego kierunku. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Soczewka kontaktowa | Jedna z ocen liczby osób noszących soczewki kontaktowe dała liczbę 140 milionów (2% ludności świata). Typy soczewek używanych i przypisywanych pacjentom różnią się między krajami – o ile około 20% osób nosi twarde soczewki w Japonii, Holandii i Niemczech, to w Skandynawii nosi je mniej niż 5% osób. Jednocześnie z roku na rok rośnie popularność jednodniowych soczewek kontaktowych, które w wielu krajach stanowią już ponad 80% wszystkich przepisywanych soczewek. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Krótkowzroczność | W celu poprawy ostrości widzenia krótkowidza stosuje się okulary korekcyjne lub soczewki kontaktowe. Są to soczewki rozpraszające wklęsło-wypukłe. Ich moc optyczną podaje się w dioptriach dodając znak minus. Przeprowadza się również zabiegi chirurgiczne pozwalające wyeliminować konieczność noszenia okularów, choć wiąże się to z pewnym ryzykiem wystąpienia efektów ubocznych. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Soczewka Fresnela | Istotną zaletą soczewki Fresnela jest jej mniejsza grubość (a zatem i masa) niż soczewki tradycyjnej, co ma szczególne znaczenie w przypadku soczewek o dużych średnicach. Wadą soczewek Fresnela są zniekształcenia biegu promieni świetlnych powstające na krawędziach pierścienia. Wada ta jednak jest zupełnie nieistotna przy zastosowaniu tych soczewek w różnego rodzaju reflektorach. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Dioptria | Dodatnie liczby określają soczewki skupiające, a ujemne – soczewki rozpraszające. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Stefania Szymankiewicz | Autorka opracowania „Soczewki kontaktowe korekcyjne i lecznicze: powikłania" (wyd. 1997, ) oraz współautorka atlasu „Soczewki kontaktowe w praktyce okulistycznej oraz powikłania" (wyd. 2001, ). | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Soczewka (anatomia) | W centrum soczewki znajduje się jądro soczewki () Jądro składa się z warstw powstających w kolejnych etapach życia człowieka – środkową warstwę stanowi jądro zarodkowe, na nim powstaje jądro płodowe, następnie jądro dziecięce i jądro dojrzałe (starcze), które jest najbardziej zewnętrzną warstwą jądra soczewki. Otoczone jest ono korą soczewki () która zbudowana jest z wydłużonych (10 mm x 10 µm) komórek pochodzenia nabłonkowego – włókien soczewki (), ułożonych równolegle do powierzchni, w kształt litery V, od krawędzi soczewki poprzez równik do krawędzi. Komórki te, zwykle pozbawione organelli (czasem posiadają jądra, niewiele mitochondriów, wakuole - obecne do czasu osiągnięcia pełnych rozmiarów i dojrzałości przez włókno), wypełnione są krystaliną. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Soczewka | Soczewki są stosowane w wielu przyrządach optycznych do tworzenia obrazu lub kształtowania wiązki światła: | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Soczewka | Dla większości materiałów formula_11 więc taka soczewka będzie miała dodatnią ogniskową i będzie soczewką skupiającą. Im większy współczynnik załamania i mniejszy promień krzywizny, tym krótsza będzie ogniskowa soczewki. Analogicznie, soczewka wklęsło-wklęsła będzie soczewką rozpraszającą. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Zaćma | Dawniej zabieg polegał na całkowitym usunięciu starej, zmętniałej soczewki ("wewnątrztorebkowe usunięcie soczewki") i umieszczeniu nowej sztucznej, jednak po zabiegu pacjent miał wysoką nadwzroczność, co klasyfikowało go do korzystania z bardzo grubych szkieł korekcyjnych (8-16 dioptrii). Dziś usuwa się tylko przednią część soczewki ("zewnątrztorebkowe usunięcie soczewki") lub rozbija się zmętniałe jej części i w środek wszczepia się nową soczewkę, co nie powoduje już tak wysokiej nadwzroczności (fakoemulsyfikacja). | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Soczewka wewnątrzgałkowa | Wszczepiane są soczewki przeźroczyste oraz o barwie żółtej. Soczewki żółte nie mają wpływu na sen i nastrój. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Substancja psychoaktywna | Na temat niemal każdej substancji psychoaktywnej trwają gorące dyskusje, czy używanie jej jest natury duchowej, czy też jest grzeszne, czy dana substancja jest lecznicza, czy może trująca, czy używanie jej jest etyczne, czy niemoralne, ryzykowne, czy odpowiedzialne itp. Opinie te są często zakorzenione głęboko w poglądach filozoficznych i religijnych. Bardzo trudne jest osiągnięcie zgody w dopuszczalnych dla wszystkich granicach moralnych i filozoficznych. Ważnym punktem w dyskusji jest rola prawa. Przedmiotem sporu jest to, czy powinno ono być neutralne, prohibicyjne, czy przed zakupem danej substancji powinno się wymagać recepty, czy obrót daną substancją powinien być uregulowany, czy powinno się walczyć z promocją, promować abstynencje, lub umiar, edukować w celu zwiększenia bezpieczeństwa przy ich używaniu, czy obecne prawo jest dobre, czy też powinno zostać zmienione. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Współczynnik załamania | Współczynnik załamania jest najważniejszym parametrem elementów układu optycznego. Od niego zależy moc optyczna soczewki czy dyspersja pryzmatu. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Kryterium Rayleigha | W przypadku soczewki do określenia kątowej zdolności rozdzielczej stosuje się wzór , przy czym formula_3 oznacza tu średnicę soczewki. Liniowa zdolność rozdzielcza doskonałej soczewki o ogniskowej formula_6 wyraża się wzorem | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Nadwzroczność | Do korekcji nadwzroczności stosuje się okulary korekcyjne lub soczewki kontaktowe. Są to soczewki skupiające. Ich moc optyczną podaje się w dioptriach dodając znak plus. Istnieją też metody chirurgiczne. | 0 |
Czy dalekowidz nosi soczewki skupiające czy rozpraszające? | Afakia | Afakia (łac. "aphacia") – brak soczewki oka. | 0 |
Czy dalia i georginia to to samo? | Dalia (roślina) | Dalia, georginia ("Dahlia" Cav.) – rodzaj roślin nasiennych należących do rodziny astrowatych. Pochodzi z Ameryki Środkowej i liczy 15 gatunków. Niektóre są uprawiane w wielu krajach jako rośliny ozdobne. Nazwa wywodzi się od nazwiska szwedzkiego botanika Andersa Dahla. Znana również pod nazwami ludowymi: giergonia, giergona, wielgonia i wielgoń (ostatnie dwie dotyczą zwłaszcza odmian o największych kwiatostanach). Gatunkiem typowym jest "Dahlia pinnata" Cav.. | 1 |
Czy dalia i georginia to to samo? | Daria | Daria – imię pochodzące najprawdopodobniej z języka perskiego, gdzie podobnie jak jego męski odpowiednik Dariusz ("Dārayawuš"), oznacza "tego/tę, która zachowuje" lub "osobę posiadającą" (na zasadzie porównania z perskim "daraya" czyli "posiadać"). Wśród imion nadawanych w Polsce nowo narodzonym dzieciom, Daria w 2009 r. zajmowała 36. miejsce w grupie imion żeńskich, a w 2019 r. – 75. miejsce. | 0 |
Czy dalia i georginia to to samo? | Alloryzja | Alloryzja (ang. allorrhizy) – zjawisko wykształcania korzeni niezależnie od pędu. Jest typowe dla roślin okrytonasiennych, u których w zarodku można wyróżnić wyraźny biegun korzeniowy. Jednak u części jednoliściennych pomimo wykształcania zaczątków korzeni występuje tendencja do homoryzji. | 0 |
Czy delfiny mają zęby? | Zęby | Niektóre ssaki nie mają zębów. Należą tu: stekowce, mrówkojady oraz fiszbinowce. | 0 |
Czy delfiny mają zęby? | Delfin | Delfin – ogólne określenie wodnych ssaków z rzędu waleni, z rodzin Delphinidae (delfiny oceaniczne) i Platanistidae (delfiny słodkowodne), obejmujące średniej wielkości walenie charakteryzujące się wydłużonym pyskiem i obecnością melonu. W ściślejszym ujęciu odnosi się ono też do rodzaju należącego do rodziny delfinowatych. | 0 |