sentence
stringlengths 2
209
| unsandhied
stringlengths 2
220
|
|---|---|
na tu kuryuḥ śarāḥ śeṣam astās tāta kirīṭinā | na tu kuryuḥ śarāḥ śeṣam astāḥ tāta kirīṭinā |
yathā hi kiraṇā bhānos tapantīha carācaram | yathā hi kiraṇāḥ bhānoḥ tapanti iha carācaram |
tathā pārthabhujotsṛṣṭāḥ śarās tapsyanti me sutān | tathā pārtha bhuja utsṛṣṭāḥ śarāḥ tapsyanti me sutān |
api vā rathaghoṣeṇa bhayārtā savyasācinaḥ | api vā ratha ghoṣeṇa bhaya ārtā savyasācinaḥ |
manyunā hi samāviṣṭāḥ pāṇḍavās te 'mitaujasaḥ | manyunā hi samāviṣṭāḥ pāṇḍavāḥ te amita ojasaḥ |
astrahetoḥ parākrāntaṃ tapasā kauravarṣabham | astra hetoḥ parākrāntam tapasā kaurava ṛṣabham |
naitad utsahate 'nyo hi labdhum anyatra phalgunāt | na etat utsahate anyaḥ hi labdhum anyatra phalgunāt |
sākṣād darśanam eteṣām īśvarāṇāṃ naro bhuvi | sākṣāt darśanam eteṣām īśvarāṇām naraḥ bhuvi |
ūrū bhetsyāmi te pāpa gadayā vajrakalpayā | ūrū bhetsyāmi te pāpa gadayā vajra kalpayā |
sarve praharatāṃ śreṣṭhāḥ sarve cāmitatejasaḥ | sarve praharatām śreṣṭhāḥ sarve ca amita tejasaḥ |
dhṛtarāṣṭra uvāca | dhṛtarāṣṭraḥ uvāca |
yeṣāṃ bhrātā gurur jyeṣṭho vinaye nāvatiṣṭhate | yeṣām bhrātā guruḥ jyeṣṭhaḥ vinaye na avatiṣṭhate |
svairamuktā api śarāḥ pārthenāmitatejasā | svaira muktau api śarāḥ pārthena amita tejasā |
yasya mantrī ca goptā ca suhṛc caiva janārdanaḥ | yasya mantrī ca goptā ca suhṛt ca eva janārdanaḥ |
pratyakṣaṃ sarvalokasya khāṇḍave yatkṛtaṃ purā | pratyakṣam sarva lokasya khāṇḍave yat kṛtam purā |
phalgunena sahāyārthe vahner dāmodareṇa ca | phalgunena sahāya arthe vahneḥ dāmodareṇa ca |
kruddhe pārthe ca bhīme ca vāsudeve ca sātvate | kruddhe pārthe ca bhīme ca vāsudeve ca sātvate |
janamejaya uvāca | janamejayaḥ uvāca |
kim āsīt pāṇḍuputrāṇāṃ vane bhojanam ucyatām | kim āsīt pāṇḍu putrāṇām vane bhojanam ucyatām |
vaiśampāyana uvāca | vaiśampāyanaḥ uvāca |
brāhmaṇānāṃ sahasrāṇi snātakānāṃ mahātmanām | brāhmaṇānām sahasrāṇi snātakānām mahātmanām |
kṛśo vā durbalo vāpi dīno bhīto 'pi vā naraḥ | kṛśaḥ vā durbalaḥ vā api dīnaḥ bhītaḥ api vā naraḥ |
vaiśampāyana uvāca | vaiśampāyanaḥ uvāca |
dṛḍhāyudhau dūrapātau yuddhe ca kṛtaniścayau | dṛḍha āyudhau dūra pātau yuddhe ca kṛta niścayau |
śīghrahastau dṛḍhakrodhau nityayuktau tarasvinau | śīghra hastau dṛḍha krodhau nitya yuktau tarasvinau |
draupadyās taṃ parikleśaṃ na kṣaṃsyete tvamarṣiṇau | draupadyāḥ tam parikleśam na kṣaṃsyete tu amarṣiṇau |
na śakyaḥ sahituṃ vegaḥ parvatair api saṃyuge | na śakyaḥ sahitum vegaḥ parvataiḥ api saṃyuge |
smaraṇīyāḥ smariṣyāmi mayā yā na kṛtāḥ purā | smaraṇīyāḥ smariṣyāmi mayā yāḥ na kṛtāḥ purā |
taiś ca yat kathitaṃ tatra dṛṣṭvā pārthān parājitān | taiḥ ca yat kathitam tatra dṛṣṭvā pārthān parājitān |
samāgamya vṛtas tatra pāṇḍavair madhusūdanaḥ | samāgamya vṛtaḥ tatra pāṇḍavaiḥ madhusūdanaḥ |
sārathye phalgunasyājau tathetyāha ca tān hariḥ | sārathye phalgunasya ājau tathā iti āha ca tān hariḥ |
amarṣito hi kṛṣṇo'pi dṛṣṭvā pārthāṃstathāgatān | amarṣitaḥ hi kṛṣṇaḥ api dṛṣṭvā pārthān tathā āgatān |
kṛṣṇājinottarāsaṅgān abravīcca yudhiṣṭhiram | kṛṣṇa ajina uttarāsaṅgān abravīt ca yudhiṣṭhiram |
yā sā samṛddhiḥ pārthānām indraprasthe babhūva ha | yā sā samṛddhiḥ pārthānām indraprasthe babhūva ha |
paścimāni ca rājyāni śataśaḥ sāgarāntikān | paścimāni ca rājyāni śataśaḥ sāgara antikān |
pahlavān daradān sarvān kirātān yavanāñśakān | pahlavān daradān sarvān kirātān yavanān śakān |
ete cānye ca bahavo ye ca te bharatarṣabha | ete ca anye ca bahavaḥ ye ca te bharata ṛṣabha |
rāmeṇa saha kauravya bhīmārjunayamais tathā | rāmeṇa saha kauravya bhīma arjuna yamaiḥ tathā |
duryodhanaṃ raṇe hatvā sadyaḥ karṇaṃ ca bhārata | duryodhanam raṇe hatvā sadyaḥ karṇam ca bhārata |
pratigṛhṇāmi te vācaṃ satyām etāṃ janārdana | pratigṛhṇāmi te vācam satyām etām janārdana |
pratijñāto vane vāso rājamadhye mayā hyayam | pratijñātaḥ vane vāsaḥ rāja madhye mayā hi ayam |
duryodhanas tava krodhād devi tyakṣyati jīvitam | duryodhanaḥ tava krodhāt devi tyakṣyati jīvitam |
māṃsāni teṣāṃ khādanto hasiṣyanti mṛgadvijāḥ | māṃsāni teṣām khādantaḥ hasiṣyanti mṛga dvijāḥ |
pāsyanti rudhiraṃ teṣāṃ gṛdhrā gomāyavas tathā | pāsyanti rudhiram teṣām gṛdhrāḥ gomāyavaḥ tathā |
uttamāṅgāni karṣanto yais tvaṃ kṛṣṭā sabhātale | uttamāṅgāni karṣantaḥ yaiḥ tvam kṛṣṭā sabhā tale |
sarve tejasvinaḥ śūrāḥ sarve cāhatalakṣaṇāḥ | sarve tejasvinaḥ śūrāḥ sarve ca āhatalakṣaṇāḥ |
mādrīsutau kekayarājaputrāḥ pāñcālaputrāḥ saha dharmarājñā | mādrī sutau kekaya rāja putrāḥ pāñcāla putrāḥ saha dharmarājñā |
dhṛtarāṣṭra uvāca | dhṛtarāṣṭraḥ uvāca |
manye tathā tad bhaviteti sūta yathā kṣattā prāha vacaḥ purā mām | manye tathā tat bhavitā iti sūta yathā kṣattā prāha vacaḥ purā mām |
astrahetor gate pārthe śakralokaṃ mahātmani | astra hetoḥ gate pārthe śakra lokam mahātmani |
vaiśampāyana uvāca | vaiśampāyanaḥ uvāca |
yasmin vinaṣṭe pāñcālāḥ saha putrais tathā vayam | yasmin vinaṣṭe pāñcālāḥ saha putraiḥ tathā vayam |
sātyakir vāsudevaś ca vinaśyeyur asaṃśayam | sātyakiḥ vāsudevaḥ ca vinaśyeyuḥ asaṃśayam |
bhavato dyūtadoṣeṇa sarve vayam upaplutāḥ | bhavataḥ dyūta doṣeṇa sarve vayam upaplutāḥ |
rājyam eva paraṃ dharmaṃ kṣatriyasya vidur budhāḥ | rājyam eva param dharmam kṣatriyasya viduḥ budhāḥ |
evam etad bhaved rājan yadi rājā na bāliśaḥ | evam etat bhavet rājan yadi rājā na bāliśaḥ |
asmākaṃ dīrghasūtraḥ syād bhavān dharmaparāyaṇaḥ | asmākam dīrghasūtraḥ syāt bhavān dharma parāyaṇaḥ |
nikṛtyā nikṛtiprajñā hantavyā iti niścayaḥ | nikṛtyā nikṛti prajñāḥ hantavyāḥ iti niścayaḥ |
tathā bhārata dharmeṣu dharmajñair iha dṛśyate | tathā bhārata dharmeṣu dharma jñaiḥ iha dṛśyate |
ekāgrāṃ pṛthivīṃ sarvāṃ purā rājan karoti saḥ | ekāgrām pṛthivīm sarvām purā rājan karoti saḥ |
yacca mā bhāṣase pārtha prāptaḥ kāla iti prabho | yat ca mā bhāṣase pārtha prāptaḥ kālaḥ iti prabho |
antareṇāpi kaunteya nikṛtiṃ pāpaniścayam | antareṇa api kaunteya nikṛtim pāpa niścayam |
hantā tvam asi durdharṣa sānubandhaṃ suyodhanam | hantā tvam asi durdharṣa sānubandham suyodhanam |
ājagāma mahābhāgo bṛhadaśvo mahān ṛṣiḥ | ājagāma mahābhāgaḥ bṛhadaśvaḥ mahān ṛṣiḥ |
tam abhiprekṣya dharmātmā samprāptaṃ dharmacāriṇam | tam abhiprekṣya dharma ātmā samprāptam dharma cāriṇam |
bhavatā dṛṣṭapūrvo vā śrutapūrvo 'pi vā bhavet | bhavatā dṛṣṭa pūrvaḥ vā śruta pūrvaḥ api vā bhavet |
bṛhadaśva uvāca | bṛhadaśvaḥ uvāca |
vaiśampāyana uvāca | vaiśampāyanaḥ uvāca |
imām avasthāṃ samprāptaṃ śrotum icchāmi pārthivam | imām avasthām samprāptam śrotum icchāmi pārthivam |
bṛhadaśva uvāca | bṛhadaśvaḥ uvāca |
niṣadheṣu mahīpālo vīrasena iti sma ha | niṣadheṣu mahīpālaḥ vīrasenaḥ iti sma ha |
sa nikṛtyā jito rājā puṣkareṇeti naḥ śrutam | sa nikṛtyā jitaḥ rājā puṣkareṇa iti naḥ śrutam |
na tasyāśvo na ca ratho na bhrātā na ca bāndhavāḥ | na tasya aśvaḥ na ca rathaḥ na bhrātā na ca bāndhavāḥ |
udriktapittāñ jayati trīn doṣān svādu dāḍimam | udrikta pittān jayati trīn doṣān svādu dāḍimam |
bṛhadaśva uvāca | bṛhadaśvaḥ uvāca |
dvāpareṇa sahāyena kale brūhi kva yāsyasi | dvāpareṇa sahāyena kale brūhi kva yāsyasi |
pittāvirodhi nātyuṣṇam amlaṃ vātakaphāpaham | pitta avirodhi na ati uṣṇam amlam vāta kapha apaham |
evam uktas tu śakreṇa kaliḥ kopasamanvitaḥ | evam uktaḥ tu śakreṇa kaliḥ kopa samanvitaḥ |
yasmin satyaṃ dhṛtir dānaṃ tapaḥ śaucaṃ damaḥ śamaḥ | yasmin satyam dhṛtiḥ dānam tapaḥ śaucam damaḥ śamaḥ |
sarvaṃ hṛdyaṃ laghu snigdhaṃ grāhi rocanadīpanam | sarvam hṛdyam laghu snigdham grāhi rocana dīpanam |
ātmānaṃ sa śapenmūḍho hanyāccātmānam ātmanā | ātmānam sa śapet mūḍhaḥ hanyāt ca ātmānam ātmanā |
evam uktvā kaliṃ devā dvāparaṃ ca divaṃ yayuḥ | evam uktvā kalim devāḥ dvāparam ca divam yayuḥ |
kṛtakṛtyamivātmānaṃ mene manmathavardhinī | kṛtakṛtyam iva ātmānam mene manmatha vardhinī |
jalārdravasanaṃ sūkṣmamaṅgalīnaṃ śucismitā | jala ārdra vasanam sūkṣmam aṅga līnam śuci smitā |
śilātalagatā bhartrā dṛṣṭā kāmārtacakṣuṣā | śilā tala gatāḥ bhartrā dṛṣṭā kāma ārta cakṣuṣā |
prastāvavīryarasayogavaśād amuṣya buddhyā vimṛśya bhiṣajāṃ ca dhṛtir vidheyā | prastāva vīrya rasa yoga vaśāt amuṣya buddhyā vimṛśya bhiṣajām ca dhṛtiḥ vidheyā |
pītvā papraccha ramaṇaṃ kva gate te mamotpale | pītvā papraccha ramaṇam kva gate te mama utpale |
tvayaiva pītau tau nūnamityuktā ramaṇena sā | tvayā eva pītau tau nūnam iti uktāḥ ramaṇena sā |
pradoṣasamaye tāśca devadevaṃ janārdanam | pradoṣa samaye tāḥ ca devadevam janārdanam |
nānāgandhānvitalatāṃ nānāgandhasugandhinīm | nānā gandha anvita latām nānā gandha sugandhinīm |
tamūcurnṛpatiṃ gatvā gandharvāpsarasāṃ gaṇāḥ | tam ūcuḥ nṛpatim gatvā gandharva apsarasām gaṇāḥ |
vayaṃ hi te pradāsyāmo manasaḥ kāṅkṣitānvarān | vayam hi te pradāsyāmaḥ manasaḥ kāṅkṣitā varān |
rājovāca | rājā uvāca |
priya eva sadaivāsīdgandharvāpsarasāṃ nṛpaḥ | priyaḥ eva sadā eva āsīt gandharva apsarasām nṛpaḥ |
māsasya madhye sa nṛpaḥ praviṣṭastadāśramaṃ ratnasahasracitram | māsasya madhye sa nṛpaḥ praviṣṭaḥ tat āśramam ratna sahasra citram |
toyāśanastatra hyuvāsa māsaṃ yāvatsitānto nṛpa phālgunasya | toya aśanaḥ tatra hi uvāsa māsam yāvat sita antaḥ nṛpa phālgunasya |
tasyaiva devadevasya śrutavāngaditaṃ śubham | tasya eva devadevasya śrutavān gaditam śubham |
kṛtakṛtyo yathākāmaṃ pūjayitvā janārdanam | kṛtakṛtyaḥ yathākāmam pūjayitvā janārdanam |
dadarśātriṃ muniṃ rājā pratyakṣaṃ tapasāṃ nidhim | dadarśa atrim munim rājā pratyakṣam tapasām nidhim |
evaṃ prasādaṃ samprāpya devadevājjanārdanāt | evam prasādam samprāpya devadevāt janārdanāt |
Subsets and Splits