question
stringclasses
346 values
answer
stringclasses
356 values
context
stringclasses
356 values
Kiki kigambirwe okumara omujwa kweimwe, kujwa kwebyera bitano ebyokuruhuka n'okuzarwa?
Okumara omujwa kweimwe, kujwa kwebyera bitano ebyokuruhuka n'okuzarwa, omugore agomba okukasembererwa omuhenda, okujukira hwashemererwe, okugyenda omuganga, okurya ebintu bya kugyagura, n'okwetegura obwemerire bwokuzarwa.
Ebyo bikurikiranye bya kugambo ezaake rya okukunga omugore ategyeranye okuzarwa nokuruhuka kwe no kukunda kumwe.
What is the significance of attending regular prenatal checkups?
Regular prenatal checkups are important because they help in monitoring the health of both the mother and the baby. They allow healthcare providers to identify and manage any potential health risks early, thus preventing possible complications during pregnancy and at childbirth.
In Runyankore community, there is a strong emphasis on prenatal care. Pregnant women are encouraged to go for regular checkups to ensure the wellbeing of both mother and baby, which contributes to successful pregnancy outcomes.
Omuhereza arasabye omukazi abiriirenteire obushaho emigisha emindi nyendo?
Ebyo bingyine n'obwababare bw'omukazi. N'aikirigiraho, omukazi agomba okwongererwaho emigisha nyendo emindi okukora ahabyo emigisha kya 27 n'ekya 30 okuva aha bwababare. Yashaba kugumya aha hamwe nokubingirira ahabyo ahari okuhereza amazi kw'omubiri.
Okurinyira hamwe kwanzire kuhuriraho omubiri nive ireeta omuzuku ahicusye kandi guhindukirira mu nkomerero, kyokka okukunda aha amagara ag'engyesho. Obubisha satinari guhangwa ne zayo z'amagara. Okugamba ku ndi munsi, ebyo bigyenda hamwe n'obwa rare, ebyahari okugyenda hamwe nokugabana ebongereire by'okuyubukana omu biba bino bihandukeire mu nkomerero yokugenda. Okugamba ku byona, obutegyerezibwa bw'éndi
Kyirolireeki orusharu rwa mirundi 9 rwenju?
Orusharu rwa mirundi 9 rushobora gukora ngu hari aha obukamburezyo bukurata. Iki nikija bikwata kuwitakanya okugwa kwamaiso, obugwaize bwamasisi haza/habanyire, okwiheba, okurindakanya ebyokurya.
Omuntu ow'omugore bwayeweza gukinora enju, ahabw'obureezi bunoze amatungo. Orusharu rwa mirundi 9 kenakengyerwaho ng'obunda obwa mwisho obugye bukora ebintu bitandukanye.
Oba omukazi ayomba ki muli okwehingura ngu burungi?
Omukazi akenewe kukora mazike, okugamba na babe hansi, okuya ekitagara enshuti, okukora omurimo omuto, n'okulya ebitungwa ebirungi, ebirungi obute nga enjara n'ekyomugisha, obutiisa oburungi n'oburoizi.
Okuhingura kuza omukazi omu bwangu, obusa byona kandi okukora ahabw'okugira ngu okuva ahabw'okwehingura oburungi. Mu buhabuzi kuza ngu ahenziire okuratunga embwiri yayo, n'okurya ebitungwa ebiyigiriza.
Runyankore eriita ry'okugyera mu bitameni nkushushurira n'okugyera mu yo yangye?
Kittaka, okugyera kwekiri ko bajyanama emigisha y'okutamenisa n'okuzibaza ko ki kugyitiribwa. Aha tebere yawe na bakyara bawe, boherezagye kuba noho okumenyereza endagano ne kwekiri komara obushoborose.
Ebanga ry'okugyera ku byona abakyara bakubwira eby'okutamenisa obushobozi nokugyera nkushushurira, niba wasomye eby'obutabenisa obushobozi nokugyera.
Ebyo byokwambaza yabigye biki nkorimirima y'omwoyo?
Ebyo byokwambuza yabigye bikora byambike inka korimirima y'omwoyo tevuga obukina, kwishongora enjara na kwa bitabobato.
Habumakwakira ekituukiro kya gutarwa, abakazi benshi bakabije kugambira ibyo okukorera engurane yabo. Nyo obumakahwe bwa enkya kweyomera, ebyo byokwambuza yabigye bikora byo byafasha. Bya byokugira, biri bunyonyo byakwenga kugambira ibyo okukorera engurane yabo. Byobyo kugisha abakazi kugambira masomo yo spiritual biri okugira obuntu.
Ongyire kuhara omukazi akoreire aha ntunganiro?
Omukazi akwenda kuhara amata, obushera, ebiijanwa, ebitooke, amakarita, emirire, n'ebiryo ebirungi byona byona.
Enkorerwamo zingana n'ebiryo omukazi akwenda kuhara aha ntunganiro obutegyereza okumuha amaraso, evitamini n'ebikorwa byokuzingiramu. Biryo eby'okuzingiramu bijyana n'omukago, ebiryo eby'okubyaza kurungi bijyana enyama, amalere, amakarita, amagi, n'emirire. Vitamini zokuzingiramu zirorwa mu biryo eby'okutunga.
Niihe ebitiinziro bya ntungamo y'abakyeyi aba ntungwa?
Ebitiinziro bya ntungamo y'abakyeyi aba ntungwa bitya obuhangwa bya nyina no kuba ntege ne guheka ndete yayo. Kabone niwo mpamvu bya nyina nezize kuzana omuri abakazi nabo bahangwa.
Ekyo nibyo bikwata ku buzima bwabwe n'abantu ku ruzi rwabo. Ikibazo kyakwata ku buzima bya nyina nezize kuba hariho abakazi nabahangwa barya banashemererwa ente n'ente. Obuhangwa by' ekizige kibishobora guheza ndete no kukira abakoni bita enjara eno kubikara.
Okwaire aha omukazi oguhereire kuhikira mbeho ngu okwongyera okuba embeho naawe?
Omukazi oguhereire kuhikira mbeho yagumeho okwongyera enjara, ebibala, ebyomunoga, ebitooke, ebiribisi, nebitunguru birungi. Akaire tigwo kuzunga ebiyomubiri byawe nabyo bya mbeho.
Omu rwa mahanga aine ayinegere, omubiri gwawe gunywerera amazi naamine muno. Ekyo kikutunguza amatwiire gwa mbeho ariko nabyo bijuganya okutunga ekiribisi kino ky'omubiri. Ekiro kyawe, gume okulya ebiryo 3 n'ebitontome 2 ahakiire. Ebiryo eby'omunoga n'eby'okurya ebijanye na nyanja birungi byona bikugabana na mbeho omuriire.
Ebyaani byaaki bihagire Omwaana omuto omu maaso ga Nyina okushamba ekiro kireembekire?
Omwaana omuto agomba okushamba obusha. Okushamba kubihagira nibyokuki bumwe n'obwa nyina, okukyeshebwa mu maaso, okwekomya munoonya nyinizo, na okugenderedwa.
Enkuru y'okuzibuza ku nsushima z'intungamubiri na followed-up y'omwaana omuto nokushingira kumihanda yayo ya roho.
Ibi, ico nkoretera ku nkuba y'omukazi gwaaza kare aha ishantwe rya karande na raisi?
Okuza kare kuri ishantwe rya karande na raisi, omukazi agomba kwandika omugisha gutya; okugyensa, okwikarara hansi, gushoora, no korugamba ku mubiri omu bite. Okuza kare omu bugisha butama.
Ku nkuba y' omutwe n'omururimi, obutungi bitugwa naguki, so omukazi agenda ahabwokuba okutegyera emyaka na yoza y'omugisha gwake cuti. Okuza kare kuri ishantwe rya karande na raisi biri mu bitebe by'okutegeererera omukazi gwaaza.
Aha orugara omu bwezireho?
Orugara omu bwezireho rukwiire kaamuko gabo, emiina, amahwa, emirireeki, obunyuka, enjara, obumpi, okurekera, okugumya, obuturo, okuresa emihungiro, obubi bwabafuko.
Okureka amatungo ogutwiire obutonde obwa babyarare haza kwebazaikiriza ichwezi ryokubaho, kandi akakora orugara omu bazireho rukwiire kaamuko gabo, emiina, amahwa, emirireeki, obunyuka, enjara, obumpi, okurekera, okugumya, obuturo, okuresa emihungiro, obubi bwabafuko.
Ni kihe tihingi tw'okugamba kuri abakazi abagumaho sharita yo kwishwera?
Abakazi abagumaho sharita yo kwishwera bakwiire kugamba kuri bakungu b'amadini, kwivuunira eby'okurya nibyo muri sharita, kwikorera abasawo b'abakazi, kushara amasaa aganji okuhirima, okukomora obushyezo, kwisuzuma okurinda sharita, kuhazaza, nibindi by'okurungika sharita yo kwishwera.
Mu byo omukazi omugumaho sharita yo kwishwera andaba kubona omukuru we okugira omushaho gw'agamba kuri sharita y'okwishwera, kworera omukazi nataasha.
What is the term for 'pregnancy' in Runyankore?
The term for 'pregnancy' in Runyankore is 'okukunda'.
This is a basic language translation question. Runyankore is a Bantu language spoken in Uganda. The term 'okukunda' is used to refer to the state of carrying a child or children inside the womb.
Niho apika birinji aha bareeba nga omukashi aba nahantu omwi enju eho aiba na nyine omwi?
Apika birinji aha bareeba nga omukashi aba nahantu omwi enju eho ari eshatu ni mukatansi (nka eshatu kuhika emenda), omwi okuhika isha ibiri, na omwi okuhika ekigarama.
Ebyo byongyera omukubo gwe basooka kugenda ebya okurisha na okukora ebyabwe ebyokushomera. Engyendo zino zongyera omukyara woona omukwano gwe bossa ne bossa.
N'omwana bw'azalwa, kinhu ky'okitwika okukuru kye ngaki?
Okutambuza omwana lwa kiro, okumwongorora omu miri, okusima oruharo rumwe na rumwe, okugira entunzi ngu endikweho nezirembeka, okumuhingura ebibyo by'okurya, okutunga no momigo, na okugira emyombo.
N'abakazi boona abo babereza omwana bagomba kubyara obuto, bagomba kwijuukira okukora ebyo byona bibiri okwongera okwigyera n'omwana. Okutambuza omwana lwa kiro kikunda okugira omwana akatsindikire. Okumwongorora omu miri kitunura omu kwongera obutabazi bw'omwana. Okusima oruharo kugira omwana ansingirweho mubutinba. Okugira entunzi kibumbire kuntera okujuna omugongo. Okuhingura ebibyo by'okurya engyera omwana akabiri. Okutunga no momigo gish
Kiki kino ekihangiremu abahungu abahungu abakuru okuhiinga umwana rugyero ahabwenki baakure?
Ekihangiremu umwana rugyero abahungu abakuru obutakwija, okuhanuka, okushyushya, okutegyereza okunywa amaayi, okukakama ebibongorero, n'okunaba akasera ako kakiriho okumura umwana.
Okwitaho oburwayi n'okutegyereza obuhungu obukuru bushobora okugyera umwana mugiti, kandi obubonero bwaayo buboneka obusingye ku bikorwa ebihangiremu umwana, kandi oburwayi no bukusheija bwakwo bukenewe okukorerwa.
Nhahe toshobora kunaba ahari busa okureba omukazi akareeta?
Omukazi akareeta ahari busa okumara omwaka (12 myezi).
Ekigambo kiti ky'okwiyunga omukazi akareeta. Ekiro eri bakwiire ekaba n'ekiro bakwata omwana, omukazi akareeta agyenda ahari busa okureba omwaka ogu. Kyaho etwe ebyo ebyamara omwaka kyitwa "postpartum period." Bino bibaho n'okuba omukazi akareeta afunye omwana omuri bitiiko by'okutora omwana, okutora omwana n'okw'ekiziba. Ekiro eki kikyengyera kugyenda oby'omukazi byongyera okuba bugaruka mu mbuto ez'omukazi akareeta, ate n'olwegyenda oby'omukazi akareeta byongyera okuba bufunye endiho yo kubaho nobwo omwana atakuwebwa munonga.
Ebyaani byona byona bya kuhima okwiraho obugyenyi nobwomu omurwi wa mwaana agahiinga?
Ebyaani byona byona bya kuhima okwiraho obugyenyi nobwomu omurwi wa mwaana agahiinga biri eby'okuzibura, ekyibunyungu, kuhima mulungi, okuhingireembwa n'okujungya okw'amavuta y'obusha muri.
Ekiroba kirungi obukyara kwoorera omu maama we nomu mwaana ngu mpangu ya kugaruka ku mwera, omuboso, n'obukyaro. Obuvunaaniro obu byona byona okwiraho obugyenyi nobwomu omurwi wa mwaana agahiinga biri ebirungi ko kwikamu kwebya okwita omumva muremure.
Akahungiro akakwiire ekiisha kii mu mitima gy'abakyaro ba’biriire?
Akahungiro akakwiire ekiisha kinaitwe "antenatal care" oba "prenatal care". Kigambarwa ekibiina ekirungi kya mitima gy'abakyeyo n'abakyaro ba’biriire. Kigambarwa kugaba bunyama n'obwokubaho bwa mitima gy'abakyaro ba’biriire, kandi kigamba okugabanya okuhabwa emikono eyi'kworaho. Okutegeera neza okujuna amagara ya'bakazi b'aba enjwe oba abajubikira biri mu bintu by’okugyikirwa. Kukira nti abakyaro ba’biriire bakora ekiisho mu nkundakure.
Okukora ekiisha (antenatal care) ku mitima gy'abakyeyo era ne abakyaro ba’biriire kyenjogerwa nnyo. Ebimu mu byo by'okugyikirwa biri ku banjo oba ku bukalikimu bwa mitima gya bo. Obugero obumany
What is prenatal care in Runyankore?
Prenatal care in Runyankore is referred to as "okurinda omwaana akarungi."
The term describes the healthcare process that a woman engages in during her pregnancy. It involves regular checkups and health maintenance to ensure the well-being of both mother and baby.
Ekyuka kyatonoonye omukago uhuurwe korona nkukara?
Omukago, tangaana na ka 5-6 ka ennaku, ongerako emyaka yange. Mukago rwa kumpa umwana aha shimu enkyishu ezo, obunyonyi bwa pungu, obubi n'obuga.
This question and answer is related to the timing of baby's first bath in Runyankore culture. In this culture, it's common to wait between 5-6 days before the newborn's first bath to protect them from cold, diseases and evil spirits.
Ebyama bya prenatal appointment ni ebiki muri Runyankore?
Ebyama bya prenatal appointment kandi byitwa embeere ya mother baby care bikabonero bwaakare ni kurara emiryango kyumva, kuraba obukyapa bwawe, kuraba enjara ezobugye, okumanya embundu ezireetererema, okutegeereka otagyeerwako, na kuraba oburamutsya bwawe na bwa mwana.
Ebyama bya prenatal appointment eri eby'obuhangye ntunge bw'omwana na mugore oguherekeire omwana. Ebyama bya prenatal kugyira ngo babone oburamutsya oburiisi, na kuraba ko omwana agye gutuuka omushaho oguheire.
Oriire omuriire gwa birahure ekiishure kukwakire omusubuzi?
Oriire omuriire gwa birahure emitwe ibiri ekiishure, omwihariko oguha karo kwa kabuzi, ogwemererwe kukwakire omusubuzi.
Guhuha birahure ekiishure niyo njira y'omwihariko yo kukwakira omusubuzi omuriire gwo yombi n'obuguruka. Oriiwe bitangyenda nebishure byebiryaho n'ekiro, ekiro kyemera kukwakirwa gubiri buli omuriire gwa kabuzi. Oriire rya birahure ekiishure ry'emitwe ibiri ni omurushanwa omuki gw'omubiri gwo obw'omusubuzi, ogusasira nk'omubiwire, okwibaruka, na kuraruka.
Akagyenzi kyabagumira kazire owaka rye kandi atarwara?
Akagyenzi kabagumira kazire owaka rye nzarwana, karanga ataruhera emihira 25-28. Ebyo bisobora kuba bitwireho eri hamwe n'ibintu byinshi, aha bingana n'okuwa, kibaara, okuguma n'ebirala.
Omu buzima bwomukako, okuhevenza rayo okugumya mari eri engingo ezitwara hamwe n'obukyafu kapena ebyobulamu bye. Endiga yo okubuhereza emikaho omurwizi owezobukyafu bwe.
Nkoreka okujura aha omwana nga n'arikoze ebyara amezi agahiingu?
Orakwikiriza omwana kuhwa omusha obwa munonga, mukiro kumwe n'ekyejo.
Kutagata okuhwa omusha obusatu omuririzo omusanvu mu ndege nk'egaruzizo. Kihagaro, omwana akwesha okuhembuka ahava omushasha mw'omuro.
Nkorahe esse omwana nga njunju weena?
Ni omubeezi gwa ku muhe burungi obushenzi bwawe, birwanye obujunju, ku ntekerereza kanu, n'okugwetaho okuzaara kwawe.
Omugyeko guno guhingira omukazi owazaire obushenzi bwe omwana we wa mbere nga weena. Enshogero y'obwaka 1, kandi y'ensungu y'obwaka 1, birangaho.
Oriire omurimo gwa magyesi gwata omugore omu mbeho naawe?
Kyeru n'okwikoraho, omugore omu mbeho naawe arungi kugarukaho mwiziro aha masaha gatatu (3) gumwe na murire wa kane (4). Oba orahiire okuraba omurimo gwa magyese gobunda nk'aba omu mbeho naawe, ogwire omugisha okuhura naawe kubanga orakwikora inyambo twireine.
Okwikoraho, oranda, na kugarukaho mwiziro byaba birungi omugore omu mbeho naawe. Ahereza mu magambo omuhamya omugabe, ni omurimo omunonga ki. Barakugaba kugenda ekiro baize bijire omu mbeho naawe. Omu matama y'awe n'awe, byaba birungi aha magyesi gatatu (3) gumwe na murire wa kane (4) y'ekiro. Enka, omukunda okuraba omurimo gwa magyese, akwenda kuraba obunda nk'aba omu mbeho naawe kandi orakwikora inyam
Ahabw'ogufirira omukazi obwa b'shajara bahe uturo nheiga gutakiisa omwojo mu kuchurika oburahe abakuruzi?
Abakazi b'aja mu bitaro by'okuzara abahe omugisha okuza ng'omwana asigaho, n'okwegarura ng'enteija egiraaho. Eno yona nsonga yokugira nti omukazi agumiz'e obw'shajara niyo nti, gutakiisa oburahe kuhagarura omwojo y'okuzara oy'omwana.
Obw’shajara bwa mukazi obusigaho kuri kununura okuxhabukura omwojo ogwozire orwa kuzara omwana. Kurungi kugumaho ni okwegarura omwojo oguhe obura. Okucasiza omukazi kukoreraho, bakwicura mbahe uturo n'heiga.
Oba ekiro gihingi antwara okugyenda anteeka? (How many days does she wait before walking a long distance after giving birth?)
Okuva okubara ebirara 6 -8. (From six to eight weeks after giving birth.)
Buli mukazi omu kiruhuko ntwaro, omurungi hani antware okugyenda anteeka nga akora ebintu nha aha bitobya kutindo ati 6 -8 ebirara. Kukunga egwangu nogunda. Aha otundi otusya, gwa mukazi akatuhirire birikurikiriza nkambiza ebyobusingye oba okwewanyirirwa ku mukiro gwa ntweere. Mu maguru gaawe. (Every woman in the postpartum period should avoid heavy work and long-distance walking for at least six to eight weeks. This period is significant in allowing the mother to fully recover from the impacts of childbirth. This time should consist of rest and confinement intended to help the mother regain her strength, regain her health and bond with her newborn.)
Omwana yankinze okuza ari mu maaso, ebyakukora biri ki?
Akazi kekumenyo aho berayo, ebyamagara, ebyakutunganya ngeendanisi, nokuhoza amaaso okutunganya nga onaba mu bitobo.
Omuheereza amaraayo omuvvuuye ngeyambire enzira etekyereza. Okweheereza eyo eihooza aho omwana akaba ari mu maaso. Bino bishemereire omuvuuyi mu izobiro ze, nimarya runaka oburembo kandi ogume okusunga ekigongo.
Okuva omwaka oguha ekya eyokuzaramu, kyija kuhagikayo adya angi?
Mwana ajerekere kugyira ibihemuka biri 13 endekore, kandi arerwe entare zirenga 1,000 cm3, ebiti 32 ounces, omuriro namara, enzigo embi ngu, css, bi, kia, kihimbi, vitamini C, D, E, kandi aha entare, vitaamin B6 na omega 3 zirenga.
Ebyo byona byahweireireho kuburyo obutatuukirwa omu mbuto omunsi guno omuye, kandi ebigendererwe okutekerereza ebyokurya ebitano ebirungi eri omuntu agyegye kubona. Obusa nguwo okukora amagara gaawe okwetarika kandi okwetarika n'okusingura, obusa nguwo okukora metebiro yaawe, eimwe gyija kucya, eky'ebiryo biha amagara gaawe obutungyi, okukora eimwe gyija kugyiza, okukira enzara n'ok
Okihura butungire ki kodina weireba omubazi si muno?
Okihura butungire, okumara amagara go omwana nomama, haza okugororomera omubazi n'okuhura muno.
Omubazi omuno mu mihembe y'omubyeyi omushasha haza okugororomera amagara yaawe n'ya omwana. Ekyo kyenjagaza obutungire n'okuhura butungire. Okuhura butungire ni kukugumya kw'okwikiriza ebirungi by'okurya n'okugenda mu ntare yaawe ebirungi birungi. Akarungi k'okuhura butungire ni kurya ebirungi ebyafunze, kugyenda omurungi, nomurungi okwahuka amadini n'ekiro, okushumulisa, n'okuzaara mu ntare ebyakugumya bulungi.
Obwaare ndi byaaki?
Obwaare ndi ngu omukazi embeera yaayo ya bukyamu bwayesa (hafi okushaisa ayuza), kandi nk'omukazi ariko ashatse okugyaana. Agaruka ku mahega amatono, agyaana bakaryarya, agabanura, kandi abaaga byaaki n'okugyaana.
Ekiheera kya mbere kya bukyamu bwayesa, obwaare babwire byaakutuukiriza kabare. Okugaba by'omukago gutakikweho kuba obwaare obu abaara biro, nebyo byona byagaba obusungu. Kandi n'obusobozi bw'omukazi okukora byona bwingye nebyakikora okugabanuka.
What is the meaning of "okugenda omurugo" in relation to pregnancy and postpartum care?
"Okugenda omurugo" is a Runyankore term which means visiting the antenatal care clinic. It involves routine check-ups during pregnancy to monitor the health of the mother and the unborn baby.
This term is commonly used in Ugandan communities to represent prenatal and postnatal visits to health clinics. These visits are vital to ensure the health and well-being of both the mother and the baby. Regular check-ups can help detect potential health issues early and provide timely treatment where necessary.
Niine bya omurundi kuraruhita enjura y'okumureeza omwana we nkoko?
Omurundi araruhita enjura y’okuzaara ne ejo nyekundire, tohora amara agataasi, ochuga atari co amaani, otandika kugamba omwana gwe nkoko.
Omu Runyankore, ekyi kigambire kuruhita enjura y’okaikiriza kuzaara tumeze ku bihambirwe emirimo gyatumurindiro erikyenda mu bijura biri.
Ekiro kiri munonga oba obukembi kandi oburya bwaakati butabihagaro. Olina okugurura abitikyeraho ebyokurya byaakati ni bityeeru?
Eego, olina okugurura abitikyeraho ebyokurya byaakati byoobugembya. Nga yaakareeta sunta z'omatunda, amatunda era oba yowani.
Ekiro kubona okwarugaho oba okwongera okwayo ku bakyara batukore abatwara, baagurura abitikyeraho ebyokurya byaakati nibityeeru nebitundibwa. Enjara ey'okutya buubya nebitunda ebitundibwa nga nebitugulira obuzito bwabwe n'okutya buubukungu. Oburya obugembye butandika okuburaho enjara ngu olwetegyereza okuvuga omukaba kwabyo. Okuva kukyo, abakyara bagenda mu maaso nga baagema, kubanga omukaba gwabwe gurugaho.
Ndi mwiriire anguha/angyendamura n'okureerwa okwegyesa engyeri z'omu mwendakiro?
Korekaho okugenza ibiryo bya bulijjo kyebitunda, nyama mbi, ebitooke, amalayitani na nyamindi y'omuzira enunga, kandi utarikuhwa ne cyeru. Okudemba amazi y'akatabo, kuryama ne kukora ekibuga gy'okukorera.
Okuheza obushururu bw'okuhica nibyo bigomba okugabura mu nange nya mubito aha kutaho katende ne kurwana. Bitunga ebyamarembo, nguha/nyendamura nyabusha eby’oburo ne cigara.
What is the Runyankore term for prenatal care?
Bukungu.
"Bukungu" is the Runyankore language term for prenatal care. It is crucial to ensure the health and wellness of the mother and baby during pregnancy. Prenatal care visits involve various tests, counseling, and guidance to ensure a healthy pregnancy progression.
Okuwire okyeekarire bite mu ndwara z'abaana bato kyebaafumbirwa?
Twehimbye okuwaabaana bato engoti, okuweeseza amaani agabo agaaremwa, okuzaire obutuzire kandi okutora egwanga kyeihhangwa mu bwangu. Kandai kandi, ekikazo omwana ngu akungaanire ekitiibwa ekirungi, akorere, naba omumaka nogwo gwa kare owomuhangwa.
Ebiro byaago, okweyongyera kuri ababyeyi bakyiro basuubira okugumira kuri indwara zakw'abaana bato, orikwiire abo babyeyi bakyiro bakweyongyera kuri ababyeyi bakyire kubago abakulisiro.