Datasets:

lamhieu
/

slwiki_dialogue_vi

Dataset card Data Studio Files Files and versions Community

Split (1)

train · 1.98k rows

messages listlengths 3 3
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Belize", "role": "user" }, { "content": "Belize trước đây là Honduras thuộc Anh (British Honduras), là một quốc gia ở Trung Mỹ. Belize phía bắc giáp Mexico, tây và nam giáp Guatemala, đông là Vịnh Honduras, một nhánh của biển Caribe. Belize là nước duy nhất ở Trung Mỹ dùng tiếng Anh làm ngôn ngữ chính thức. Belize lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam ngày 4 tháng 4 1995. Như các phần lân cận của Guatemala và Mexico, khu vực này đã là nơi định cư của hàng ngàn năm của người Maya. Họ vẫn đang ở đây, và là một phần quan trọng của con người và nền văn hóa Belize. Trong khi Đế quốc Tây Ban Nha tuyên bố vùng này thuộc họ vào thế kỷ 16, người Tây Ban Nha đã ít thực hiện tiến bộ cho khu vực này. Người Anh định cư đầu tiên trên bờ biển và hải đảo. Năm 1798 lực lượng Belize Anh đánh bại một nỗ lực Tây Ban Nha và đẩy họ ra trong \"trận Caye St George\", và ngày 10 tháng 9 được chọn làm ngày nghỉ của nước này. Các thuộc địa của Anh Honduras đã phát triển trong thế kỷ 19. Người Châu Phi lần đầu tiên được đưa vào làm nô lệ, nhưng chế độ nô lệ đã bị bãi bỏ ở đây năm 1838. Nhiều người tị nạn từ cuộc chiến tranh giai cấp thế kỷ 19 Giai cấp chiến ở Yucatán đã thoát khỏi sự xung đột đến định cư tại Belize, đặc biệt là khu vực phía bắc. Belmopan là thủ đô nước Belize. Thành phố Belize - thành phố lớn nhất Belize bên bờ biển Caribe Big Creek Corozal Crooked Tree Dangriga Orange Walk Punta Gorda - thị trấn cảnh thanh bình, tươi đẹp ở phía nam San Ignacio - hay còn gọi là Cayo, chịu ảnh hưởng của văn hóa Maya và Tây Ban Nha gần biên giới với Guatemala Benque Viejo del Carmen - hay \"Benque\", cách biên giới với Guatemala 1,5 dặm. Ambergris Caye - đảo rạn san hô lớn ở phía bắc Caye Caulker - đảo rạn san hô nhỏ ở phía bắc Placencia - bán đảo dài ngoài khơi Stann Creek Tobacco Caye Altun Ha Caracol Lamanai Lubaantun Xunantunich Lim ni Punit Công dân các nước Mỹ, Mexico, Canada, Singapore, Jamaica, Úc, Malaysia và EU không cần thị thực, nhưng cần phải có hộ chiếu hợp lệ. Du khách tàu du lịch thậm chí không cần một hộ chiếu. Hội đồng Du lịch Belize [1] duy trì cập nhật thông tin. Khi rời khỏi đất nước bằng đường bộ, hãy chuẩn bị tiền mặt để trả thuế biên giới (khoảng 38 USD). Sân bay quốc tế Philip S. W. Goldson (IATA: BZE) (ICAO: MZBZ) ở Ladyville có các chuyến bay quốc tế trực tiếp từ Atlanta, Charlotte, Newark, Miami, Dallas, Houston, Flores, San Salvador, Roatan và San Pedro Sula. Từ Mexico qua Chetumal, hoặc đường gồ ghề hơn từ Guatemala qua Melchor de Mencos. Buýt từ thành phố Belize City và Belmopan chạy đến Flores ở Guatemala, và đến Chetumal ở Mexico. Belize là một quốc gia khá nhỏ, và đi lại giữa các địa điểm hiếm khi dài và tẻ nhạt. Tropic Air và Maya Island Air cả hai đều có nhiều chuyến bay hàng ngày đến những thành phố khác nhau xung quanh nước và Ambergris Caye và Caye Caulker. Họ bay ra khỏi cả hai sân bay Thành phố Belize, nhưng chuyến bay từ Belize City Airport (IATA: TZA) thường rẻ hơn so với những người bị mất Phillip Goldson quốc tế đáng kể (IATA: BZE). Các chuyến bay nội địa nói chung là khá hợp lý, và do đó phổ biến nếu thời gian của bạn bị hạn chế và giá rẻ không phải là mối quan tâm. Các chuyến bay được vận hành với các máy bay khác nhau, 8-68 chỗ ngồi. Do năng lực hạn chế, nên đặt vé trước. Để đặt từ bên ngoài Belize, chỉ có một đại lý Internet, airviva, những người có thể đặt chỗ, có thanh toán (thẻ tín dụng / thẻ ghi nợ / Paypal) và sau đó gửi vé điện tử. Một số khách sạn tôi cũng cung cấp để đặt phòng bay thay cho bạn. Một số công ty xe buýt cạnh tranh hoạt động trên con đường chính theo hướng bắc-nam từ Punta Gorda đến Belmopan và Thành phố Belize. Có các bến xe buýt ở các thành phố lớn, hoặc chỉ đơn giản là đứng về phía đường cao tốc và vẫy một chiếc xe buýt đang đến. Hầu hết các xe buýt có một người soát vé ngoài tài xế. Giá vé chạy bất cứ nơi nào 2-25 BZ $ tùy thuộc vào khoảng cách đi. Xe buýt nhanh có thể tiết kiệm đến một tiếng rưỡi đồng hồ (tùy thuộc vào khoảng cách của chuyến đi của bạn), họ không dừng lại để hành khách chờ đợi trên lề đường. Hầu hết các xe buýt tại Belize là loại xe buýt trường học Mỹ (Bluebirds) đã thôi sử dụng, họ lắp thêm giá để hành lý và đôi khi một công việc sơn mới. Xe thường không quá đông đúc, nhưng bạn thỉnh thoảng bạn có thể phải đứng. Trẻ em bán đồ ăn nhẹ và nước giải khát thường lên xe buýt tại các điểm dừng, và đây là một cách rẻ tiền để có một bữa ăn nhẹ nếu bạn đã kiệt sức những gì bạn đã mang theo, hoặc chỉ muốn thử một số loại thực phẩm du lịch sản xuất trong nước. Đối với những người muốn trải nghiệm thực sự Belizean, đi taxi nước từ thành phố đến thành phố. San Pedro Belize Express có chạy hàng ngày nhất và khởi hành từ Brown Sugar ga tại Belize City vào lúc 09:00, 11:00, 12:00, 01:00, 03:00, 04:00 và 5:30 đến San Pedro và Caye Caulker. Khởi hành từ San Pedro Town bến tàu trên đường Black Coral bên cạnh Bar và Grill và rời khỏi lúc 07:00, 08:30, 10:00, 11:30, 12:30, 14:30, 16:30 đến Caye Caulker và Belize City cũng Wahoo của như một chiếc thuyền cuối cùng để Caye Caulker chỉ 18:00. Có tàu khởi hành từ Caye Caulker cho cả hai thành phố Belize và San Pedro Town và họ để lại từ bến tàu ở phía trước của bóng rổ Tòa án. Caye Caulker đến Belize City: 07:30, 09:00, 10:30, 12:00, 13:00, 03:00, 05:00 và Caye Caulker đến San Pedro: 07:00 (Kết nối với Chetumal), 09:45, 11:45, 12: 45AM, 13:45, 03:45, 16:45 và thuyền cuối cùng 06:15. Chạy Chetumal có sẵn từ Caye Caulker lúc 7 giờ sáng và từ San Pedro lúc 7:30 AM. Đi từ Chetumal đến Belize, thuyền rời bến thành phố tại 3:30 trên đường đến San Pedro (90 phút) và Caye Caulker (120 phút). Giá: Belize City đến San Pedro, San Pedro tới Belize Thành phố: 30 $ Belize hoặc $ 15 US (một chiều), $ 55 Belize hoặc $ 27,50 Mỹ (khứ hồi) Caye Caulker đến San Pedro, Belize City để Caye Caulker: 20 $ Belize hoặc $ 10 Mỹ (một chiều), $ 35 Belize hoặc $ 17,50 Mỹ (khứ hồi) người Belize là nằm trong số những người thoải mái nhất thế giới về mặt xã hội. Tốc độ của cuộc sống nói chung là chậm hơn ở Belize, vì vậy nó là một cơ hội thực hành tốt để bắt đầu bất kỳ sự tương tác xã hội, thậm chí hỏi một câu hỏi nhanh, với ánh mắt và một lời chào thật dễ chịu. Hầu hết người Belize nông thôn thích những cuộc trò chuyện bình thường và bạn có thể dễ dàng tìm thấy chính mình nói chuyện trong một vài giờ. Nó là một phần của sự quyến rũ! Cộng đồng Maya có thể có một chút dè dặt hơn. Như mọi khi, một chút tôn trọng và lịch sự sẽ giúp bạn vượt qua rào cản này. Các loại điện thoại trả tiền là phổ biến là điện thoại công cộng, và chấp nhận dùng thẻ trả trước.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Tam tự kinh", "role": "user" }, { "content": "Tam tự kinh (chữ Hán: 三字經) hay Sách ba chữ do Vương Ứng Lân đầu tiên biên soạn từ đời Tống. Đến đời Minh - Thanh, những người đời sau có bổ sung thêm vào cho trọn lịch sử các triều đại, được dùng để dạy cho học trò mới đi học. Người ban đầu, tánh hiền lành . Than cận nhau ,tập viển vong. Nếu chẳng dạy, tánh đổi dời. Dạy cái đạo, quý cái chuyên Mẹ Mạnh tử, Lựa láng giềng, Con chẳng học, Chặt khung thoi. Đậu Yên-sơn Có nghĩa phép, Dạy năm con, đều nổi tiếng. Nuôi chẳng dạy, Lỗi ở cha ; Dạy chẳng nghiêm, Lỗi ở thầy. Con chẳng học, chẳng nên thân. Trẻ chẳng học, Già làm sao ? Ngọc không đẽo, không thành đồ, Người không học, không biết lẽ. Làm người con, Đương lúc trẻ, Cận thầy bạn, Tập lễ nghi. Hương chín tuổi, Được ấm chiếu ; Hiếu với thân, Lẽ nên biết. Dong bốn tuổi Được nhường lê ; Thảo (với) người lớn, Nên hay trước. Đầu hiếu thảo, Thứ thấy nghe. Hay mỗ số, Biết mỗ tên : Một đến mười, Mười đến trăm, Trăm đến ngàn, Ngàn đến muôn. Ba bậc tài (là) : Trời, Đất, Người. Ba chất sáng (là) : Trời, trăng, sao. Ba giềng là : Nghĩa vua tôi, Cha con thân, chồng vợ thuận. Rằng : xuân, hạ, Rằng : thu, đông, Đó (là) bốn mùa, Xây (vần) chẳng cùng. Rằng : Nam, Bắc, Rằng : Tây, Đông, Đó (là) bốn phương, Ứng về giữa. Rằng : nước, lửa, Cây, kim, đất, Đó (là) năm chất (hành), Gốc ở số. Rằng : nhân, nghĩa, Lễ, khôn, tin. Đó (là) năm đạo, Chẳng cho loạn. (Lúa) đạo, lương, thúc, (Lúa) mạch, thử, tắc, Đó (là) sáu (giống) lúa, món ăn (của) người. Ngựa, bò, dê, Gà, chó, heo, Đó (là) sáu (giống) súc, vật nuôi (của) người. Rằng : mừng, giận, Rằng : thương, sợ. Yêu, ghét, muốn, Bảy tình đủ. Bầu, đất (nắn), (trồng) da, Gỗ, đá, kim, Với tơ, trúc, Là tám âm (nhạc). Sơ, cố, nội, Cha đến mình, Mình đến con, Con đến cháu. Từ con, cháu, Tới chắt, chít, Là chín họ, Thứ bậc (của) người. Ơn cha con, Chồng vợ theo, Anh thì thảo, Em thì cung, Thứ (tự) lớn, nhỏ, Bạn với bầy, Vua thì kính, Tôi thì trung, Đó (là) mười nghĩa, Người cùng chỗ. Dạy trẻ thơ, Nên giảng xét Tỏ (lời) huấn, hỗ, Rõ câu, đậu. Làm kẻ học, Có ban đầu : Từ (sách) Tiểu-học Đến bốn bộ (sách) : Bộ Luận-ngữ, Hai mươi thiên, Bầy đệ tử Chép lời phải ; Bộ Mạnh-tử, Chỉ bảy thiên, Giảng đạo, đức, Nói nhân, nghĩa ; Làm (sách) Trung-dung, Là Khổng Cấp : Trung chẳng lệch, Dung chẳng đổi ; Làm (sách) Đại-học, Là Tăng-tử, Từ tu, tề, Đến bình, trị. Thông (sách) Hiếu-Kinh, Thuộc bốn bộ (sách), Như Sáu (bộ) Kinh, Mới nên đọc. (Kinh) Thi, Thơ, Dịch, Lễ, Xuân-thu, Kêu (là) Sáu (bộ) Kinh, Nên tìm giảng. Có (sách) Liên-sơn, Có (sách) Qui-tàng, Có (sách) Châu-dịch, Tường ba (kinh) Dịch. Có (thiên) Điển, Mô, Có (thiên) Huấn, Cáo Có (thiên) Thệ, Mệnh, Thơ (của) nghĩa sâu. Ông Cơ-công Làm (kinh) Châu-lễ, Bày sáu điển, Còn trị thể. Lớn nhỏ (họ) Đái Chú Lễ-ký, Thuật lời Thánh, Đủ lễ, nhạc. Rằng Quốc-phong, Rằng Nhã Tụng, Kêu (là) Bốn (thể) thi, Nên vịnh phúng. Kinh Thi (đã) mất, Xuân Thu làm (ra), Ngụ khen, chê, Phân lành, dữ. Ba truyện là : Truyện Công-dương, Truyện Tả-thị, Truyện Cốc-lương. Sách đã rõ, Mới đọc (sách) tử, Rút cái cốt, Ghi cái việc. Năm sách tử (là) : Sách Tuân, Dương, Văn-Trung-tử, Sách Lão, Trang. (Sách) kinh, tử thông, Đọc sách sử. Xét mối đời, biết trước sau : Từ (vua) Hy, Nông, Đến Hoàng-đế, Kêu (là) Ba (đời) Hoàng, Ở trên đời. (Nhà) Đường, Hữu-Ngu, Kêu (là) Hai (đời) Đế, Nhường vái nhau, Xưng (là) đời thạnh. (Nhà) Hạ có (vua) Vũ, Thương có (vua) Thang, (Nhà) Châu (vua) Văn,Võ, Xưng (là) Ba (đời) Vương. (Nhà) Hạ truyền con, Nhà (của) thiên hạ, Bốn trăm năm, Xã nhà Hạ. (Vua) Thang đánh (nhà) Hạ, Hiệu nước (nhà) Thương, Sáu trăm năm, Đến (vua) Trụ mất. (Vua) Võ-vương (nhà) Châu Mới giết (vua) Trụ, Tám trăm năm, Rất dài lâu. Châu triệt Đông, rớt giềng vương. Múa mộc mạc, Chuộng du thuyết. Trước Xuân-thu, Sau Chiến-quốc, Năm nghiệp (bá) mạnh, bảy (nước) hùng ra. Họ Doanh-Tần Mới gồm thâu, Truyền hai đời. (Nước) Sở, Hán giành ; (Vua) Cao-tổ lên, Dựng nghiệp Hán. Đến Hiếu-Bình, Vương-Mãng cướp. (Vua) Quang-Võ lên, Làm Đông-Hán, Bốn trăm năm, Tới vua Hiến. (Nước) Thục, Ngụy, Ngô Giành nhà Hán, Kêu (là) (đời) Tam-quốc. Tới hai (nhà) Tấn. (Nhà) Tống, Tề nối, (Nhà) Lương, Trần tiếp, Là Nam triều, (Đóng) Đô (đất) Kim-lăng. Bắc Nguyên-Ngụy, Chia Đông, Tây, Vũ-văn (nhà) Châu, (họ) Cao nhà Tề. Kịp đến Tùy, Một cõi đất, Chẳng tái truyền, Mất giềng mối. Cao-tổ (nhà) Đường, Khởi nghĩa quân, Trừ Tùy loạn, Dựng nước nền, Hai mươi (đời) truyền, Ba trăm năm. Nhà Lương diệt, Nước bèn đổi. (Nhà) Lương, Đường, Tấn Tới (nhà) Hán, Châu Xưng (là) (đời) Ngũ-đại, Đều có cớ. Viêm-Tống lên, Châu trao ngôi, Mười tám (đời) truyền, Nam Bắc chung. Nước Liêu, Kim Đều xưng đế. Nguyên diệt Kim, tuyệt đời Tống. Trị Trung-quốc, Gồm (rợ) Nhung, Địch, Chín chục năm, Bỏ ngôi nước. Thái-tổ lên, Nước Đại-Minh, Hiệu Hồng-võ, (Đóng) đô Kim-lăng. Tới Thành-tổ, (Dời kinh) đô đất Yên. Mười bảy đời, Đến Sùng-trinh, Quyền quan dông, Giặc như rừng. Giặc Lý-Sấm, Đốt đồ Thần. Ứng cả mạng, Thái-tổ (nhà) Thanh Dẹp bốn phương, Định tất cả. Hai mươi mốt sử, Trọn ở đó, Chép trị, loạn ; Biết hên, xui. Kẻ đọc sử, Xét bổn thật, Thông xưa nay, Như gần mắt. Miệng thì đọc, Lòng thì suy, Sớm ở đó, Chiều ở đó. Xưa (đức) Trọng-Ni, Học (ông) Hạng-Thác, Xưa Thánh-hiền Còn siêng học. Triệu Trung-lịnh Đọc (sách) Lỗ-Luận, Người đã (làm) quan, Học còn siêng. Mở vở bồ, Chẻ thẻ tre, Người không (có) sách, Lại biết gắng. Đầu treo rường, Dùi đâm về, Người chẳng (người) dạy, Tự siêng khó. Như đom đóm, như ánh tuyết, Nhà dẫu nghèo, Học chẳng nghỉ. Như vác củi, Như treo song, Mình dẫu nhọc, Chịu khó học. Tô Lão-Tuyền, Hai mươi bảy, Mới nổi giận, Đọc sách vở. Người đã già, Ăn năn chậm. Mày trò nhỏ, Nên sớm nghĩ. Như Lương-Hạo, Tám mươi hai, Chốn Đại-đình, trò đậu đầu. Người muộn nên, Chúng khen lạ. Mày trò nhỏ, Nên lập chí. Oanh tám tuổi, Vịnh bài thơ. Bí bảy tuổi, Được cuộc cờ. Người thông hiểu, Người khen lạ. Mày trẻ học, Nên bắt chước (họ). Thái Văn-Cơ Được tiếng đàn ; Tạ Đạo-Uẩn Được tiếng ngâm. Con gái kia, Còn sáng suốt. Mày con trai, Trẻ làm nên. Đường Lưu-Án, Mới bảy tuổi, Đậu (khoa) Thần-đồng, Làm Chánh-tự. Người dẫu nhỏ, Đã làm quan Mày trẻ học, Gắng mà tới. Có kẻ làm Cũng như vậy. Chó giữ đêm, Gà coi sáng, Nếu chẳng học, Sao làm người ? Tằm nhả tơ, Ong dưỡng mật, Người chẳng học, Chẳng bằng vật. Trẻ thì học, Lớn thì làm : Trên giúp vua, dưới (làm) ơn dân, Nổi tiếng tăm, (Vẻ) vang cha mẹ. Rạng đời trước, Tới đời sau. Người cho con Vàng đầy rương ; Ta dạy con, Chỉ một sách. Siêng có công, Giỡn không ích. Răn đó thay, Nên gắng sức.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Ostrava", "role": "user" }, { "content": "Ostrava là một thành phố thuộc Séc. Ostrava (Phát âm tiếng Séc: [ˈostrava] (nghe), tiếng Đức: Ostrau, tiếng Ba Lan: Ostrawa) Ostrava là thành phố lớn thứ 3 ở Cộng hòa Séc và là khu vực thành thị lớn thứ nhì sau Praha. Thành phố này thuộc Vùng Moravia-Silesia. Thành phố Ostrava có diện tích 214 km2, dân số là 314.590 người. Thành phố là trung tâm hành chính của Vùng Moravia-Silesia. Ostrava đã là ứng viên cho danh hiệu Thủ đô văn hóa Châu Âu 2015. Ostrava nằm hợp lưu của sông Ostravice, sông Oder, sông Lučina và sông Opava. Lịch sử phát triển thành phố này phần lớn ảnh hưởng bởi việc khai thác và sử dụng trữ lượng than đá đan chất lượng cao ở khu vực.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Kiêu hãnh và định kiến", "role": "user" }, { "content": "Kiêu hãnh và định kiến (tiếng Anh: Pride and Prejudice) là một tác phẩm văn học cổ điển của tác giả Jane Austen. Có một sự thật mà ai cũng công nhận, đấy là: một người đàn ông có sự sản khá hẳn sẽ muốn có một người vợ. Dù cho người ta chỉ biết rất ít về cảm nghĩ hay quan điểm của một người đàn ông như thế khi anh vừa dời đến cư ngụ trong vùng, sự thật ấy đã in sâu vào đầu óc của những gia đình sống chung quanh, đến nỗi họ xem người đàn ông này là tài sản hợp pháp của cô con gái này hay cô con gái kia của họ. Chương 1, trang 19. Cô ta trông được, nhưng không đến mức xinh để lôi cuốn tớ, còn tớ cũng không muốn theo đuổi những phụ nữ đã bị đàn ông khác chán chê. Chương 3. Nhưng ông yên tâm, Lizzy không mất mát gì nếu không hợp với thị hiếu của hắn. Anh ta thuộc hạng người khó thương nhất, một con người đáng kinh tởm, không đáng cho ai lấy lòng. Anh ta chảnh chọe và kiêu kỳ, không ai chịu được. Anh đi lòng vòng đầu này đầu nọ, làm ra vẻ ta là nhất! Chương 3. Em biết như vậy; chính đấy tạo nên những điều kỳ diệu. Với lương tri của chị, mà lại trở nên mù quáng một cách chân chất chứ không nhận ra thói điên rồ và càn bậy của người ta! Thái độ giả vờ bộc trực thì thông thường - đâu đâu cũng có. Nhưng bộc trực mà không có ý phô trương hay chủ định thì chỉ có chị mới có. Chị chỉ chú ý đến điểm tốt của mọi người để ngợi khen cho tốt hơn mà không nói gì đến cái xấu. Như thế, chị cũng thích hai chị em của anh ấy, có phải không? Tư cách của họ không bằng anh ấy. Chương 4. Riêng em có thể dễ dàng tha thứ cho tính kiêu hãnh của anh ấy, nếu anh ấy không sỉ nhục cái kiêu hãnh của em. Chương 5. Phù phiếm và kiêu hãnh là hai điều khác nhau, tuy rằng người ta thường xem hai thứ đồng nghĩa với nhau. Một người có thể cảm thấy kiêu hãnh nhưng không tỏ ra phù phiếm. Kiêu hãnh là khi ta có ý kiến về chính mình; phù phiếm là khi ta muốn người khác nghĩ về mình như thế nào. Chương 5. Nhưng nếu một phụ nữ đã có cảm tình đặc biệt với một chàng trai và không cố tình giấu diếm, anh ấy phải tìm hiểu cho rõ. Chương 6. Hạnh phúc trong hôn nhân chỉ hoàn toàn là do cơ may. Nếu hai bên đồng cảm với nhau trước đấy, hoặc hai tính khí tương đồng nhau trước đấy, thì cũng không làm họ hạnh phúc thêm được chút nào. Họ luôn luôn trù định trở thành khác hẳn sau đấy đủ để mỗi người đều bị phiền toái vì nhau; nên đối với người ma ta sắp chia sẻ cuộc đời thì cần biết về những khuyết điểm của họ càng ít càng tốt. Chương 6. Xin cô tin rằng ước đoán của cô hoàn toàn sai. Đầu óc tôi đang cảm thấy dễ chịu. Tôi đang suy tư với cà niềm vui mà một dôi mắt đẹp trên gương mặt của một phụ nữ đẹp có thể ban phát cho tôi. Chương 6. Trí tưởng tượng của phụ nữ thật là nhanh, chỉ trong phút chốc nhảy từ cảm mến đến tình yêu, từ tình yêu đến hôn nhân. Chương 6. Nếu các con tôi ngu xuẩn, tôi sẽ luôn cảm thông với bọn chúng. [...] Tôi có tự mãn rằng đây chỉ là một điểm mà chúng ta không đồng ý. Tôi đã kỳ vọng rằng cảm nghĩ của chúng ta trùng hợp trong mọi việc, nhưng đến giờ tôi phải bất đồng ý kiến với bà khi tôi nghĩ hai đứa con gái nhỏ của chúng ta ngu xuẩn một cách khác thường. Chưong 7. Khoảng cách con đường không là gì cả, khi người ta có động lực. Chương 7, trang 55. Tôi vẫn nghĩ thi ca là thực phẩm của tình yêu. Có thể như thế được tình yêu tinh tế, bền vững, lành mạnh. Mọi thứ đều có thể nuôi dưỡng những gì đã mạnh mẽ sẵn. Nhưng tôi tin rằng nếu chỉ có một chút tình mong manh, một bài thơ ngắn có thể làm tình yêu đói kém hẳn. Chương 9. Không có gì dối trá hơn là vẻ khiêm tốn bề ngoài. Thường nó là sự cẩu thả trong việc diễn đạt ý kiến, đôi lúc còn là cách khoe khoang gián tiếp. Chương 10. Những người thầy đánh giá cao khả năng làm việc gì cũng nhanh nhẹn, và thường không để ý đến việc cầu toàn. Chương 10. Sẵn sàng nhân nhượng - nhân nhượng một cách dễ dàng - sự thuyết phục của một người bạn không có giá trị đối với anh. Nhân nhượng mà thâm tâm mình không tin tưởng chắc chắn thì không phải là lời khen ngợi cho sự hiểu biết về nhân nhượng hay tin tưởng. Anh Darcy, theo tôi nghĩ, có lẽ anh không tin vào ảnh hưởng của tình bạn hay lòng thương mến. Chương 10. Elizabeth đã có chủ định đối đầu với anh, nên ngạc nhiên thích thú khi thấy anh tỏ ra khoáng đạt, nhưng tính cách của cô là sự pha trộn giữa ngọt dịu và hóm hỉnh khiến cô khó đối đầu với ai được. Còn Darcy cảm thấy chưa bao giờ mình bị mê hoặc bởi một người phụ nữ nào như cô. Anh thật sự nghĩ rằng, nếu không vì địa vị thấp kém của cô, anh sẽ sa vào tình thế nguy hiểm. Chương 10. Theo như anh Darcy nói, tôi hoàn toàn tin rằng anh không khuyết điểm. Anh đã tự thừa nhận mà không che giấu. Darcy nói: Không, tôi không có ý khoe khoang như thế. Tôi có nhiều khuyết điểm, nhưng tôi mong các khuyết điểm này không phải là do nhận thức. Về tính khí của mình, tôi không dám tự tâng bốc. Tôi nghĩ hiếm khi tôi khi chịu khuất phục - chắc chắn là quá hiếm nên tôi không hợp với thiên hạ. Tôi không thể quên những điên rồ và thói xấu của người khác một cách nhanh chóng như tôi muốn, hoặc những gì người khác xúc phạm tôi. Tâm tư của tôi không dễ gì bị lay chuyển. Có lẽ nên gọi tâm tính của tôi là hay phật ý. Một khi cảm nghĩ tốt của tôi đã mất là xem như mất hẳn. [...] Còn khuyết điểm của anh là thiên tư ghét bỏ mọi người. Còn khuyết điểm của cô là cố ý hiểu nhầm họ. Chương 11. Tôi thường nhận thấy các cô gái trẻ ít chú ý đến sách vở với giá trị đặc trưng, mặc dù được viết riêng cho các cô. Phải nói là tôi lấy làm ngạc nhiên - vì chắc chắn không có gì ích lợi cho họ như là sự giáo huấn. Chương 14. Tôi đã không nghĩ rằng anh Darcy lại xấu xa đến thế; mặc dù tôi không bao giờ ưa anh ấy tôi đã không nghĩ quá xấu về anh ấy. Tôi đã đoán anh ấy chỉ ghét bỏ người khác chung chung, nhưng không ngờ anh ấy lại hạ xuống mức báo thù với ác tâm như thế, bất công như thế, vô nhân đạo như thế! Chương 16. Anh Wickham may mắn được trời phú cho cách xử sự vui vẻ để dễ kết bạn; liệu anh có khả năng như thế để duy trì tình bạn không thì tôi không chắc. Chương 18. Anh Darcy, tôi còn nhớ ngày kia, một lần anh có nói rằng anh ít khi tha thứ, và khi anh đãpha6tj ý thì không gì xoa dịu được. Tôi đoán anh rất cẩn trọng về việc phát sinh ra phật ý. Chương 18. Cô Bennet ạ, tôi mong cô đừng vội phác thảo ra bản chất của tôi vào lúc này, vì có lý do e ằng việc làm đúng hay sai sẽ không được phản ánh đúng mức. Chương 18. Thưa anh, tôi có thể nói hy vọng của anh thật là khác thường sau khi tôi đã nói cho anh rõ. Xin anh tin rằng tôi không phải trong số những thiếu nữ (nếu quả thật có những thiếu nữ như thế) dám đánh đố hạnh phúc của mình qua cơ may được cầu hôn lần thứ hai. Tôi hoàn toàn nghiêm túc trong lời khước từ của tôi. Anh không thể mang hạnh phúc đến cho tôi, và tôi tin chắc mình là người phụ nữ cuối cùng trên thế gian này có thể tạo hạnh phúc cho anh. Chương 19. So với đất đá, và núi non thì đàn ông là cái quái gì? Chương 27, trang 195. Những người tức giận không được luôn sáng suốt. Chương 45, trang 322. Anh ấy là một người quý phái, tôi là con gái của một ông bố quý phái; cho đến lúc này chúng tôi ngang bằng nhau. Chương 56, trang 419. Tất cả chúng ta đều biết anh ấy là một mẫu người kiêu hãnh, khó chịu, nhưng điều này không có nghĩa lý gì nếu con yêu anh ấy. Chương 59, trang 443. Cháu là một sinh vật hạnh phúc nhất đời. Cháu hạnh phúc hơn cả Jane, chị ấy chỉ mỉm cười, cháu hay cười to thành tiếng. Chương 60, trang 449. Kiêu hãnh và định kiến. Nhà xuất bản Hội nhà văn. Review sách Kiêu hãnh và định kiến", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Sóc Trăng", "role": "user" }, { "content": "Sóc Trăng là một tỉnh thuộc Tây Nam Bộ, Việt Nam. Tỉnh Sóc Trăng nằm ở miền Tây Nam Bộ, thuộc khu vực đồng bằng sông Cửu Long, cách thành phố Hồ Chí Minh 231 km về phía bắc. Phía đông bắc giáp các tỉnh Trà Vinh và Vĩnh Long, phía tây nam giáp tỉnh Bạc Liêu và Phía bắc và tây bắc giáp tỉnh Hậu Giang. Có thể đến sân bay Cà Mau hoặc sân bay Cần Thơ rồi đi xe khách qua. Không có. Một số trung tâm thương mại tại Sóc Trăng: Vincom Plaza Sóc Trăng 77 Trần Hưng Đạo, Phường 3, Sóc Trăng. Điện thoại: 097 566 44 66 Các mặt hàng có thể mua để làm quà khi ghé Sóc Trăng không thể không kể đến bánh pía. Đây là món đặc sản rất nổi tiếng và cực ngon được nhiều người tìm mua. Nói đến bánh pía Sóc Trăng thì hầu như ai cũng biết đến.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Lisse", "role": "user" }, { "content": "Lisse là một thị trấn trong Khu vực Bulb Hà Lan của Nam Hà Lan. Hầu hết du khách đến đây vào mùa xuân, để chiêm ngưỡng cánh đồng hoa nở trong công viên giải trí Keukenhof. Với hơn 800.000 du khách trong suốt 2 tháng đó là mở cửa hàng năm, Keukenhof là một trong những điểm du lịch chính ở Hà Lan. Mặc dù bạn có thể sẽ hướng đến Keukenhof khi đến thăm Lisse, thị trấn chính nó có một vài điều để cung cấp bên cạnh đó công viên nổi tiếng. Lisse và công viên Keukenhof nằm trong Zuid-Holland gần Hillegom và phía nam của Haarlem, phía tây nam của Amsterdam. Keukenhof là rất lớn, trải rộng trên 32 ha, không chỉ có hoa tulip, nhưng cũng lục bình, hoa thuỷ tiên vàng và hoa mùa xuân khác trên màn hình hiển thị. Với các hồ sơ đầu tiên đề cập đến làng sau đó của Lisse năm 1198, nó có một lịch sử khá dài. Cuộc chiến tranh liên tiếp gây ra nghèo đói lan rộng trong thời trung cổ, và khai thác than bùn và các hoạt động nông nghiệp là nguồn chính của khu vực thu nhập. Điều này đã thay đổi khi sản xuất thân hành hoa trở nên phổ biến trong khu vực. Đất cát địa phương tỏ ra rất thích hợp cho sự phát triển của hoa tulip và hoa thân hành khác, mang lại tăng trưởng kinh tế và sự giàu có để Lisse và các khu vực xung quanh. Trong thời gian cuối thời Trung cổ, các khu vực của Lisse thuộc về khu vườn và khu săn bắn Slot Teylingen, một lâu đài ở gần đó Teylingen trong đó nay chỉ còn đống đổ nát. Của cư dân nổi bật nhất mà của lâu đài là Jacqueline, bá tước của Hainaut, người sống ở đó trong thế kỷ 15. Truyền thuyết kể rằng các loại thảo mộc cho nhà bếp của mình ('keuken', trong tiếng Hà Lan) đã tụ tập nơi Keukenhof là bây giờ, do đó tên của công viên. Lâu đài Keukenhof hiện tại (đối diện công viên Keukenhof) đã được xây dựng khoảng năm 1642, bởi Adriaen Maertensz Block, đại ủy và chỉ huy VOC trên quần đảo Maluku. Năm 1840 công viên của lâu đài được thiết kế lại bởi Zocher và con trai, người cũng thiết kế Vondelpark nổi tiếng ở Amsterdam. Thiết kế này đã đặt nền móng cho các công viên hiện nay. Lâu đài được mở rộng vào năm 1865 và đã được đổi mới hoàn toàn trong những năm gần đây. Những khu vườn Keukenhof tulip được tạo ra trong năm 1949,khi một triển lãm hoa được khởi xướng bởi thị trưởng Lisse và một số người trồng hoa địa phương nổi bật bóng đèn. Kể từ khi nó mở cửa vào năm 1950, số lượng du khách tăng lên nhanh chóng. Keukenhof nằm giữa Haarlem và Leiden trên N208. Có nhiều tuyến đường đến Keukenhof. Từ Apeldoorn: Đi theo tuyến A1 đến Amsterdam. Chạy theo bảng hiệu 'Schiphol', sau đó bạn sẽ đến được A4 theo hướng Den Haag. Hãy thoát khỏi 4 và chạy theo hướng N207 Lisse. Ở Lisse, theo bảng hiệu chỉ 'Keukenhof'. Từ Utrecht: Theo tuyến A2 đến Amsterdam và sau đó theo tuyến A4 đi Den Haag. Trên A4 đi theo lối 4 và chạy theo hướng N207 Lisse. Ở Lisse, theo các bảng hiệu 'Keukenhof. Từ Rotterdam: Theo tuyến A4 đến Den Haag-Amsterdam và đi theo lối 4 và làm theo hướng N207 Lisse. Ở Lisse, theo bảng hiệu 'Keukenhof'. Từ Den Haag: Theo tuyến A44 và đi theo lối 3 Noordwijkerhout / Lisse. Sau đó đi N208 để Lisse và theo bảng hiệu 'Keukenhof'. Từ trung tâm Amsterdam: Từ Leidseplein / Museumplein bạn có thể đi xe buýt Sternet đỏ 197 đến sân bay Schiphol (xe buýt chạy 5-6 lần mỗi giờ). Tại sân bay Schiphol bạn cần phải thay đổi xe buýt 58. Từ Sân bay Schiphol: Xe buýt 58 chạy trên Thứ Hai đến Thứ Sáu 4 lần trong một giờ và trong ngày cuối tuần 8 lần trong một giờ. Xe buýt rời khỏi Schiphol từ nền tảng B1 / B3 tại trạm xe buýt Schiphol Plaza. Cuộc hành trình đến Keukenhof mất 35 phút. Xe buýt cuối cùng trở lại Schiphol lá lúc 19:22. Từ Central Station Leiden: Xe buýt 54 chạy vào Thứ Hai đến Thứ Sáu 4 lần trong một giờ và trong ngày cuối tuần 8 lần trong một giờ. Xe buýt rời khỏi Leiden Central Station (trung tâm thành phố bên) từ nền tảng 1 tại trạm xe buýt. Cuộc hành trình đến Keukenhof mất 25 phút. Xe buýt cuối cùng trở lại Leiden Central Station lá lúc 19:51. Từ ga trung tâm Den Haag: Xe buýt 89 chỉ chạy từ thứ hai đến thứ sáu hàng 30 phút. Cuộc hành trình đến Keukenhof mất khoảng 50 phút. Trong một ngày cuối tuần đi tàu đến Leiden Nhà ga trung tâm và chuyển sang xe buýt 54 có. Cuộc hành trình này từ The Central Station Hague để Keukenhof qua Central Station Leiden cũng mất khoảng 50 phút trong tổng số. Nếu thời tiết tốt, có thể đi bằng xe đạp từ Leiden. Bạn sẽ trải nghiệm giao thông Hà Lan điển hình và cảnh quan điển hình cùng một lúc. Xe đạp có thể được thuê ở mặt sau của Central Station Leiden. Lisse là đủ nhỏ để có được xung quanh trên chân, và Keukenhof là khoảng cách đi bộ từ trung tâm. Tuy nhiên, bạn cũng có thể đi dạo quanh làng một cách dễ dàng bằng xe hơi hoặc xe đạp. Nếu bạn muốn thuê một chiếc xe đạp, cố gắng van der Zon, Heereweg 448 b, ☎ +31 252-232768. Keukenhof là lý do chính tại sao người nước ngoài đến Lisse. Nó là một công viên xây dựng và triển lãm hoa, và thực sự thúc đẩy cho ngành công nghiệp hoa của Hà Lan. Đây là những khu vườn hoa tulip nổi tiếng bao quanh bởi những cánh đồng hoa tulip ở Hà Lan. Keukenhof chỉ mở cửa trong hai tháng đầu tiên của mùa xuân, trong năm 2012 từ 22 tháng ba - 20 tháng năm khi những bông hoa mùa xuân đang nở rộ. Thời gian tốt nhất là đến thăm có thể phụ thuộc vào điều kiện thời tiết nhưng thường là giữa tháng Tư. Trong chín tuần mở cửa, hàng trăm người trồng, nhân giống và các nhóm sản phẩm, trong các chương trình sản phẩm khác nhau, tham gia lực lượng trong một nỗ lực để trình bày một triển lãm hoa chất lượng cao các du khách đến Keukenhof. Công viên mở ra vào đầu 08:00. Hãy đến đó vào khoảng thời gian đó và thưởng thức sự kết hợp tuyệt vời của một công viên rất yên tĩnh với những bông hoa mở ra. Keukenhof có thể không thoải mái trong buổi chiều bận rộn. Thời gian kết thúc thường là 7:30. Không có tuyến xe buýt hoặc xe lửa từ Amsterdam: thay vào đó, đi từ sân bay Schiphol bằng xe buýt hoặc xe lửa và sau đó đi xe buýt 58 hoặc 61. Từ Leiden Centraal Station, đi xe buýt 54, từ Haarlem trạm xe buýt 50 hoặc 51. Vé kết hợp cho xe buýt và lối vào đang được bán tại các phòng vé xe buýt, bên ngoài cả hai trạm. Xe buýt 58 và 61 chạy từ Sân bay Schiphol đến Keukenhof: dịch vụ bổ sung được đưa vào trong mùa cao điểm du lịch, nhưng đám đông khách du lịch trong mùa cao điểm du lịch có thể gây ra cuộc bạo loạn gần.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Bratsk", "role": "user" }, { "content": "Bratsk (tiếng Nga: Братск) là một thành phố ở tỉnh Irkutsk, trực thuộc Liên bang Nga. Nó nằm trên sông Angara, cách thành phố Irkutsk khoảng 473 m về phía tây bắc. Bratsk được thành lập vào năm 1631. Trong tiếng Nga, tên gọi của nơi này có nghĩa là \"anh em\". Theo cuộc điều tra dân số năm 2010, thành phố có 246.319 cư dân. Bratsk có khí hậu cận Bắc Cực với mùa hè ấm, ẩm ướt trong khi mùa đông rất dài, lạnh và khô hanh. 56.36500721074772Sân bay Bratsk1 Sân bay Bratsk (IATA: BTK, ICAO: UIBB), 1 đường Aeroport (cách trung tâm thành phố khoảng 8 km về phía bắc), ☎ +7 395 332-23-09. Đây là một sân bay kết hợp dân sự–quân sự với đường băng bê tông dài hơn 3 km. Nó phục vụ các chuyến bay từ Irkutsk, Moskva (Domodedovo), Novosibirsk, Talakan và Tyumen. Sẽ có taxi chở hành khách từ sân bay đến các khách sạn ở khu vực trung tâm thành phố. Bratsk có một số nhà ga khác nhau: 56.12192521743469Nhà ga Bratsk2 Nhà ga Bratsk (Братск Вокзал) (cách Bảo tàng Lưu đày Chính trị hơn 5 km về phía tây nam). Nhà ga chính của thành phố. Nơi đây phục vụ các chuyến tàu từ thị trấn lân cận Vikhorevka (bạn cần lên tàu lúc 19:55 để khởi hành). 56.145778483385314Nhà ga Novobratsk3 Nhà ga Novobratsk (cách nhà ga Bratsk gần 5 km về phía đông bắc). Phục vụ các chuyến tàu từ Vikhorevka và Chuna. 56.22510091527611Nhà ga Galachinskiy4 Nhà ga Galachinskiy (Галачинский Вокзал) (nằm ở phía tây thành phố). Bạn có thể đến đây từ ngôi làng Kezhemsky, cách đó 64 km về phía đông bắc. Bạn có thể bắt taxi tại bến xe buýt chính của Irkutsk (giá vé là 1200 rúp). Hành trình thường mất khoảng 7 giờ và sẽ đi qua tuyến đường P-255. Thành phố này không quá lớn nên bạn có thể đi bộ. Nơi này cũng có nhiều dịch vụ taxi như Status, Forsazh, Soyuz, Sputnik, SPZ6A, Poyekhali và Maxim. Các phương tiện giao thông khác ở Bratsk là xe điện bánh hơi và xe buýt. 56.31197545931606Tượng đài Chiến sĩ Quốc tế1 Tượng đài Chiến sĩ Quốc tế (Памятник Воинам Интернационалистам), 3 đường Olimpiyskaya. 56.305071457211255Tượng đài Anh hùng Liên Xô Pogodaev Stepan Borisovich2 Tượng đài Anh hùng Liên Xô Pogodaev Stepan Borisovich (Погодаеву Степану Борисовичу), 4 đường Solnechnaya. 56.29655869502888Tượng đài Ivan Ivanovich Naimushin3 Tượng đài Ivan Ivanovich Naimushin (Ивану Ивановичу Наймушину), trên đường Primorskaya. Naimushin được biết đến vì đã xây dựng một nhà máy thủy điện lớn trong vùng (xem bên dưới). 56.28741961451803Nhà máy thủy điện Bratsk4 Nhà máy thủy điện Bratsk, 7 xa lộ Vilyuy (nằm trên sông Angara). Thứ 2 đến thứ 6: 09:00–17:00. Thứ 7: 11:00–13:00 (đóng cửa vào Chủ nhật). Công trình này bắt đầu được xây dựng vào năm 1954 và 13 năm sau thì khánh thành. Hiện tại, nhà máy được sở hữu bởi công ty điện lực Irkutskenergo. Có một hồ chứa nước nằm gần đó. 56.22282902734692Ngôi làng Angara5 Ngôi làng Angara (Ангарская деревня), ☎ +7 395 340-95-81. Thứ 4 đến Chủ nhật:10:00–17:00 (đóng cửa vào hai ngày đầu tuần). Đây là một bảo tàng không gian mở với nhà thờ cổ và những túp lều (chum) của dân tộc Evenk bản địa. Có một số nhà hàng và khu cắm trại ở gần đó. 56.29150303243431Bảo tàng Lịch sử6 Bảo tàng Lịch sử (Музей истории Братска), 54 đường Gidrostroiteley (cách làng Angara 8 km về phía đông bắc), ☎ +7 395 335-94-66. Thứ 3 đến Chủ nhật: 10:00–18:00 (đóng cửa vào thứ 2). 56.15243317223084Bảo tàng Đường sắt Post Ets7 Bảo tàng Đường sắt Post Ets (Пост Эц), 21 đường Dorozhnaya (cách nhà ga Bratsk gần 6 km về phía tây bắc). 56.167117849566Bảo tàng Phát triển8 Bảo tàng Phát triển (Братский освоения музей), 77 đường Komsomolskaya, ☎ +7 395 342-03-22. 10:00–17:00 hàng ngày. 56.15761181702704Bảo tàng Lưu đày Chính trị9 Bảo tàng Lưu đày Chính trị, 3 đường Parkovaya (nằm rất gần sân vận động Metallurg), ☎ +7 395 341-49-60. Thứ 3 đến thứ 7: 10:00–17:00 (đóng cửa vào thứ 2 và Chủ nhật). 56.14630471433663Nhà hát Devyataya Ideya1 Nhà hát Devyataya Ideya (Театр \"Девятая идея\"), 5 đường Pionerskaya, ☎ +7 924 614-53-85. 56.15706868921052Nhà hát kịch Bratsk2 Nhà hát kịch Bratsk (Братский Драматический театр), 37 đường Mira, ☎ +7 395 325-76-16. 56.14868120828572Nhà hát Tirlyamy3 Nhà hát Tirlyamy, 28 đại lộ Lenin, ☎ +7 395 344-89-53. 56.17579657962294Rạp chiếu phim Charlie4 Rạp chiếu phim Charlie, 47 đường Ryabikova, ☎ +7 395 335-73-57. Được đặt tên theo diễn viên nổi tiếng Charlie Chaplin. 56.11675638314836Rạp chiếu phim Kinoteatr5 Rạp chiếu phim Kinoteatr (Кинотеатр) (cách trung tâm thành phố 19 km về phía tây nam). 56.148718928192366Sân trượt băng trung tâm6 Sân trượt băng trung tâm, 30 đường Lenin. 56.1591382940866Bể bơi Taezhny7 Bể bơi Taezhny, 39 đường Komsomolskaya, ☎ +7 395 341-16-33. 56.17000999349535Thư viện công cộng8 Thư viện công cộng, 12 đường Ryabikova, ☎ +7 395 347-05-75. Thứ 2 đến thứ 5: 10:00–19:00. Thứ 7 và Chủ nhật: 11:00–13:00 (đóng cửa vào thứ 6). 56.17152642145493Trung tâm thương mại Arena1 Trung tâm thương mại Arena, 56 đường Krupskoy, ☎ +7 395 342-10-84. 56.150947105176414Trung tâm thương mại Tts Moskva2 Trung tâm thương mại Tts Moskva, 7 đường Marshala Zhukova. 56.15098739350463Cửa hàng Pyaterochka3 Cửa hàng Pyaterochka, 5 đường Sovetskaya, ☎ +7 395 345-90-53. 56.153433057741005Cửa hàng Gloria Jeans4 Cửa hàng Gloria Jeans, 35 đường Kirova, ☎ +7 800 500-82-82. 56.15458539690718Cửa hàng Befree5 Cửa hàng Befree, 31B đường Kirova. 56.153844380337844Siêu thị Dionis6 Siêu thị Dionis, 24 đường Kirova, ☎ +7 395 346-98-17. 56.15549354697076Cửa hàng Magazin 247 Cửa hàng Magazin 24, 47 đường Obrucheva. 56.14923801116537Siêu thị Etalon8 Siêu thị Etalon, 1A đường Deputatskaya. 56.219110049109396Nhà hàng Pharaoh1 Nhà hàng Pharaoh, trên đường Vilyuy (cách làng Angara 2,6 km về phía tây nam), ☎ +7 395 329-29-56. Chủ nhật đến thứ 5: 11:00–02:00. Thứ 6 và thứ 7: 11:00–03:00. 56.28494770014583Nhà hàng Yu Me2 Nhà hàng Yu Me, 13 đường Vokzal'naya, ☎ +7 999 643-14-18. Chuyên phục vụ sushi. 56.28543086695501Nhà hàng Sushi Master3 Nhà hàng Sushi Master, 2B đường Sosnovaya, ☎ +7 800 707-55-50. 10:00–22:30 hàng ngày. 56.17111877650052Nhà hàng Ostrog4 Nhà hàng Ostrog, 91 đường Komsomolskaya (cách trung tâm thương mại Arena 138 m), ☎ +7 395 328-22-80. Thứ 2 đến thứ 5: 10:00–01:00. Thứ 6 đến Chủ nhật: 12:00–04:00. 56.17467721888136Nhà hàng Burger Club5 Nhà hàng Burger Club, 19 đường Krupskoy. 56.297335510693Nhà hàng Yaponskoy Kukhni6 Nhà hàng Yaponskoy Kukhni, 54 đường Naymushina, ☎ +7 964 355-80-60. Phục vụ đồ ăn Nhật Bản. 56.30389582764487Nhà hàng Barbaris7 Nhà hàng Barbaris, 24 đường Naymushina. 56.15183988863499Quán cà phê Start1 Quán cà phê Start, 10 đường Komsomolskaya, ☎ +7 395 341-14-20. Chủ nhật đến thứ 5: 10:00–01:00. Thứ 6 và thứ 7: 10:00–02:00. 56.15287860318144Quán cà phê Ugolok2 Quán cà phê Ugolok, 25 đường Mira. Thứ 2 đến thứ 6: 08:00–22:00. Thứ 7 và Chủ nhật: 10:00–22:00. 56.15323626452165Quán cà phê Sibirskiy Mishka3 Quán cà phê Sibirskiy Mishka, 35/1 đường Kirova, ☎ +7 395 348-04-75. Thứ 2 đến thứ 5: 08:00–23:00. Thứ 6: 08:00–00:00. Thứ 7: 09:00–00:00. Chủ nhật: 10:00–00:00. 56.154898916245926Quán cà phê Coffee Like4 Quán cà phê Coffee Like, ☎ +7 341 290-82-92. Thứ 2 đến thứ 5: 09:00–22:00. Thứ 6 và thứ 7: 09:00–23:00. Chủ nhật: 09:30–22:00. 56.17306867243768Quán cà phê Arbik5 Quán cà phê Arbik (Арбик). 56.15722948230762Quán cà phê Khutorok6 Quán cà phê Khutorok, 35A đường Deputatskaya, ☎ +7 914 001-48-49. 07:30–22:00 hàng ngày. 56.14910219211804Quán bar Prime7 Quán bar Prime, 43 đường Pod'belskogo. Chủ nhật đến thứ 5: 12:00–00:00. Thứ 6 và thứ 7: 12:00–02:00. 56.14597770836379Quán trọ Friend House1 Quán trọ Friend House, 39 đường Yuzhnaya, ☎ +7 924 637-97-97. 8 USD. 56.1641263639641Khách sạn Luna2 Khách sạn Luna, 65A đường Komsomolskaya, ☎ +7 395 325-60-00. 17 USD. 56.15279494894364Khách sạn Shvedka3 Khách sạn Shvedka, 25 đường Mira, ☎ +7 395 341-25-20. 19 USD. 56.15020435573307Khách sạn Galant4 Khách sạn Galant, 5 đường Deputatskaya, ☎ +7 395 348-45-47. Có Wi-Fi miễn phí và dịch vụ giặt ủi. 25 USD. 56.15058984731206Khách sạn Klubnyy Kvartal, Zhsk5 Khách sạn Klubnyy Kvartal, Zhsk, 30 đại lộ Pobedy, ☎ +7 395 341-88-41. Có nhà hàng trong khuôn viên. 29 USD. 56.14994949594791Khách sạn TriKita6 Khách sạn TriKita, 3A đường Deputatskaya, ☎ +7 950 050-88-33. Nhận phòng: 0:00, trả phòng: 14:00. 34 USD. 56.15242335067076Nhà khách Vremena Goda7 Nhà khách Vremena Goda, 12 đường Podbel'skogo, ☎ +7 395 341-47-77. 37 USD. 56.15576537008616Khách sạn Bratsk8 Khách sạn Bratsk, 32 đường Deputatsky, ☎ +7 395 346-05-05. Có một nhà hàng, sàn chơi bowling và phòng tiệc. 37 USD. 56.27534577488193Khách sạn Vostochnaya9 Khách sạn Vostochnaya, 1 đường Zheleznodorozhnaya, ☎ +7 902 179-32-22. Nhận phòng: 12:00. Có bãi đỗ xe miễn phí. 43 USD. 56.28796622699377Khách sạn Luxury10 Khách sạn Luxury, 62 đường Padun, ☎ +7 924 824-93-94. Có một bể bơi trong nhà. 74 USD. 56.149077896224505Bệnh viện Thành phố số 11 Bệnh viện Thành phố số 1 (Братская городская больница No1), 42 đường Podbel'skogo (nằm rất gần cửa hàng El'dorado), ☎ +7 395 345-72-13. Thứ 2 đến thứ 6: 07:30–20:00 (đóng cửa vào hai ngày cuối tuần). 56.312086705765694Bệnh viện Thành phố số 22 Bệnh viện Thành phố số 2 (Братская городская больница No 2), 1 đường Pogodayeva, ☎ +7 395 333-39-67. 56.28503808171168Hiệu thuốc Farmekonom3 Hiệu thuốc Farmekonom, 12B đường Vokzalnaya, ☎ +7 395 344-54-58. 56.277983814909696Hiệu thuốc Istochnik Zdorov'ya4 Hiệu thuốc Istochnik Zdorov'ya, 15 đường Tsentralnaya (cách sân vận động thành phố 284 m về phía đông nam). 56.28498433395243Hiệu thuốc Rusfarm5 Hiệu thuốc Rusfarm (Русфарм), 19 đường Sosnovaya (cách siêu thị Rynok Sosnovyy 234 m). 56.28543693241881Hiệu thuốc n936 Hiệu thuốc n93, ☎ +7 395 331-04-25. Thứ 2 đến thứ 6: 08:00–21:00. Thứ 7 và Chủ nhật: 10:00–19:00. Ust-Ilimsk với một phòng trưng bày tranh rất lớn. Hành trình từ Bratsk đến thị trấn này (bằng ô tô) thường mất khoảng 3 giờ 41 phút. Tayshet, một điểm dừng quan trọng trên nhiều tuyến đường sắt. Tulun, cách đó 205 km về phía tây nam. Đây là một trung tâm chế biến gỗ và than nâu. Khu bảo tồn thiên nhiên Stolby, nằm ở vùng Krasnoyarsk.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Tromsø", "role": "user" }, { "content": "Tromsø là một thành phố Na Uy. Tromsø (Romsa trong tiếng Bắc Sami và Tromssa trong tiếng Kvensk / Phần Lan) là một thành phố ở cực bắc của Na Uy. Thành phố có cự ly gần 350 km về phía bắc của vòng Bắc cực và là một trong những nơi tốt nhất để xem cực quang ngoạn mục trong mùa đông. Tromsø chính là một bất ngờ cho hầu hết các du khách: Ở đây bạn tìm thấy nghệ thuật, lịch sử, tinh tế, thực phẩm tốt và một cuộc sống về đêm nổi tiếng trong một thành phố nhỏ nhộn nhịp. Tất cả của nó, tuy nhiên, được bao quanh bởi phong cảnh ngoạn mục đó là có thể nhìn thấy từ khắp mọi nơi trong thị trấn. Thành phố này là nơi có trường đại học trên thế giới cực bắc, cũng như các viện nghiên cứu và ngành công nghiệp dựa trên vệ tinh. Do đó dân số có tay nghề cao, nhưng vẫn giữ được thẳng thắn và hài hước người phương được biết đến với. Con người đến khu vực Tromsø 11.000 năm trước. Người ta biết đến Tromsø lần đầu tiên trong năm 1252, khi nhà thờ đầu tiên được xây dựng ở đây. 550 năm tới, Tromsø là một trung tâm tôn giáo nhỏ, khi mọi người trong một khu vực rộng lớn thường xuyên tụ tập tại Tromsø để đi đến nhà thờ duy nhất trong vùng. Thương mại và công nghiệp, tuy nhiên, phải chịu đựng dưới sự thống trị của Bergen và Trondheim ở phía nam. Để thúc đẩy thương mại ở miền Bắc Na Uy, Tromsø đã được ban hành điều lệ thành phố trong năm 1794. Ban đầu bị cản trở bởi các cuộc chiến tranh Napoleon, thành phố nhanh chóng phát triển thành một trung tâm thương mại nhỏ với các kết nối từ Arkhangelsk sang Trung Âu, và từ 1820 trở đi, bẫy Bắc cực đã trở thành một ngành lớn. Những du khách ban đầu, những người có lẽ đã không nghĩ rằng dân Tromsø ăn bằng con dao và nĩa, đã mệnh danh thành phố là \"Paris của phương Bắc\" trong sự ngạc nhiên hoàn toàn về việc người ta nói tiếng Pháp, thời trang gần như cập nhật và mọi người biết những gì đã xảy ra ở dưới vòng Bắc cực. Tất cả các chuyến bay quốc tế và nội địa đến sân bay nhỏ nhưng hiện đại, Sân bay Langnes (IATA: TOS). Có khoảng 10 chuyến hàng ngày đến Oslo, bởi hãng SAS [1] và hãng hàng không chi phí thấp Na Uy. Có các chuyến bay đến Svalbard (Spitsbergen), và thành phố còn có các kết nối đến Murmansk và Arkhangelsk (Nordavia) vài lần một tuần. Vào mùa hè, có thể cũng có các chuyến bay đến Stockholm. Hãng hàng không chi phí thấp Na Uy Norwegian có một tuyến bay thẳng với London / Gatwick đi qua London có thể là lựa chọn rẻ nhất cho việc để Tromsø. Từ tháng 4 năm 2009 AirBaltic [2] có một tuyến bay thẳng giữa Tromsø với Riga. Hãng hãng không Wideröe [3] có tuyến bay đến một số sân bay Bắc-Na Uy khác, chủ yếu là STOLports. Cả hai hãng Wideröe và Norweigian có tuyến bay thẳng với Bergen và Wideröe cung cấp một tuyến đường vào mùa hè tới Sandefjord. Cả hai SAS và Na Uy có một tuyến bay, thông qua Bodø, với Trondheim. Kiểm tra các trang web Avinor [4] để biết thông tin cập nhật về lịch trình đến / từ Tromsø. Khoảng cách sân bay với thành phố là rất ngắn. Tùy chọn giao thông công cộng với giá rẻ nhất trung tâm thành phố là xe buýt công cộng 40 và 42, từ khắp các bãi đậu xe sân bay (chờ đợi tại trạm xe buýt gần nhất với biển để vận chuyển vào thành phố). Đi xe bus khoảng 15 phút, và chi phí khoảng NOK 26. Ngoài ra còn có một tuyến xe buýt sân bay Airport Express Bus (Flybussen) chạy thẳng vào trung tâm thành phố, chỉ dừng lại ở một vài khách sạn dọc đường (70 NOK trong tháng 12 2012). Taxi cũng có sẵn, cho khoảng 120 NOK. (Xin lưu ý rằng xe taxi có thể có giá khoảng 260 NOK vào ngày chủ nhật) Cực quanglà một hiện tượng ánh sáng tự nhiên trong bầu trời đêm. Tromsø rất vị trí thuận lợi cho xem Northern Lights, nhưng bạn không thể nhìn thấy cực quang tại mọi thời điểm. Các cực quang được nhìn thấy chủ yếu là giữa 18:00 và nửa đêm, đôi khi 04:00-02:00. Nó phải được tối để bạn có thể nhìn thấy nó. Từ cuối tháng Chín và cuối tháng ba, trời tối sau khi sáu, và bạn có cơ hội tối đa nhìn thấy ánh sáng. Mây cản trở quan điểm của Northern Lights. Tháng mười và tháng mười một là tháng mùa thu ẩm ướt, và thường bạn không nhìn thấy ánh sáng. Từ tháng trở đi, thời tiết khô hơn. Tháng Ba là tháng khô nhất trong giai đoạn này sáu tháng của cơ hội tốt. Kết luận: Tháng Mười Hai đến giữa / cuối tháng ba là thời gian tốt nhất. Chọn tháng mười hai / tháng một lần cho không khí trong bóng tối, hoặc tháng hai / tháng cho ly kỳ hoạt động ngoài trời. Thể thao, người ngoài trời được khuyến cáo đến tháng ba, tháng này cung cấp cho các cơ hội để làm các hoạt động ngoài trời trong nhiều ánh nắng mặt trời và thời tiết tốt, và vẫn quan sát cực quang khi trời tối. Các kỳ nghỉ giữa kỳ vào tháng Hai trong nhiều nước châu Âu cũng là một thời điểm tốt để đi. Dân Tromsø của đa phần Lutheran, và tại cùng một thời gian áp đảo thế tục trong thái độ. Cộng đồng nhỏ của các tôn giáo khác cũng hiện diện, như khoảng 400 người Công giáo, và có thể là một con số tương tự của người Hồi giáo. Khác nhau không lành Lutheran nhà thờ cũng như Lutheran bất đồng chính kiến cũng rất quan trọng. Nhà thờ khác trong thành phố lưu ý bao gồm: Nhà thờ Lutheran (Tromsø Domkirka), Storgata 25, ☎ +47 77 66 25 80. là Nhà thờ Tin lành cực bắc của thế giới từ năm 1861. Với 800 chỗ ngồi, nó là một trong các nhà thờ bằng gỗ lớn của Na Uy Our Lady Church (Vår Frue Kirke), Storgata 94, ☎ +47 77 68 59 05. nhà thờ nhỏ bé này là chỗ của cực bắc giám mục Công Giáo trên thế giới, và cũng có từ năm 1861. Nhà thờ Elverhøy (Elverhøy kirke), Barduvegen 20, ☎ +47 77 66 25 90.FORMAT. Có từ năm 1803, đó là nhà thờ lâu đời nhất trong thị trấn. Nguyên nằm ở trung tâm thành phố, bây giờ nó được tìm thấy trong một khu dân cư Tu viện Carmel (Totus Tuus), Holtveien 38, ☎ +47 77 69 10 80. Cát Minh Ni viện cực bắc của thế giới. Bảo tàng Tromsø (University Museum), Lars Thørings veg 10 (Take bus 37 from Fredrik Langes gate), ☎ +47 77 64 50 00. là một bảo tàng khá lớn với một số triển lãm khác nhau trên miền Bắc. Có triển lãm của họ Sami, các triển lãm khảo cổ học, nghệ thuật tôn giáo và máy Cực quang. Bảo tàng Địa cực, Søndre Tollbodgaten 11, ☎ +47 77 60 66 30. trưng bày săn bắt ở Địa cực diễn ra từ Tromsø, cũng như các cuộc viễn chinh đến Bắc Cực. Bảo tàng nhà trong một nhà kho cũ từ năm 1830. Bảo tàng Perspektivet, Storgata 95, ☎ +47 77 60 19 10. có cuộc triển lãm tạm thời ở phía bắc. Vị trí của họ trong một tòa nhà năm 1838 trên đường phố chính là tuyệt vời, vào cửa miễn phí. Bảo tàng Nghệ thuật Bắc Na Uy (Nordnorsk Kunstmuseum), Sjøgata 1, ☎ +47 77 64 70 20. có nghệ thuật từ Bắc Na Uy từ năm 1800 trở đi, cũng như nghệ thuật Na Uy nói chung. Tìm ra cho triển lãm tạm thời của họ. Bảo tàng nghệ thuật đương đại Tromsø (Tromsø Kunstforening), Muségata 2, ☎ +47 77 65 58 27. có cuộc triển lãm tạm thời về nghệ thuật đương đại Bảo tàng chiến tranh Tromsø (Tromsø Forsvarsmuseum), Solstrandveien (Bus 28 from the main square), ☎ +47 77 65 54 40. nằm trong một hầm chiến tranh của Đức, tập trung vào việc đánh chìm \"Tirpitz\" trong năm 1944. Nó chỉ mở cửa trong mùa hè, vì nhiệt độ", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Vicenza", "role": "user" }, { "content": "Vicenza là một đô thị tại tỉnh tỉnh Vicenza ở vùng Veneto, Đông Bắc Ý. Đây là thủ phủ tỉnh Vicenza. Vicenza có cự ly khoảng 60 km về phía tây Venezia và 200 km về phía đông của Milano. Đô thị này có diện tích km2, dân số là 115.927 người (thời điểm tháng 12 năm 2008), dân số vùng đô thị là 270.000 người. Vicenza là một thành phố phát triển mạnh và có tính quốc tế, với một lịch sử và văn hóa phong phú, có nhiều bảo tàng, phòng trưng bày nghệ thuật, piazzas, biệt thự, nhà thờ. Với các biệt thự Palladian Veneto ở khu vực xung quanh, và nổi tiếng của ông Teatro Olimpico (Olympic Theatre), thành Palladio đã được công nhận là di sản thế giới UNESCO từ năm 1994. Vicenza là lớn trung tâm công nghiệp lớn thứ của Ý được đo bằng giá trị xuất khẩu, và là một trong những thành phố giàu có của Ý. Đặc biệt do dệt may và ngành công nghiệp thép có sử dụng hàng chục ngàn người và khoảng một phần năm vàng của đất nước và ngành công nghiệp đồ trang sức được làm thành Vicenza, góp phần cho nền kinh tế của thành phố. Một chi nhánh quan trọng là các kỹ thuật / linh kiện máy tính công nghiệp (Federico Faggin, của bộ vi xử lý đồng phát minh-được sinh ra ở Vicenza).", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Utrecht", "role": "user" }, { "content": "Utrecht là một thành phố, thủ phủ tỉnh Utrecht của Hà Lan. Utrecht là thành phố tỉnh lỵ và là thành phố đông dân nhất tỉnh Utrecht. Thành phố có diện tích 99,32 km2, dân số năm 2007 là 300.030 người. Thành phố nằm ở rìa Đông của Randstad, và là thành phố lớn thứ 4 của Hà Lan. Khu vực đô thị Utrecht gồm các khu ngoại ô phụ cận và các thị xã kề nó có dân số 640.000 người, còn vùng đô thị có phạm vi rộng hơn có dân số 820.000 người. Phố cổ trung tâm Utrecht có nhiều công trình cổ. Đây đã từng là trung tâm tôn giáo của Hà Lan từ thế kỷ thứ 8.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Michigan", "role": "user" }, { "content": "Michigan là một tiểu bang thuộc vùng Bắc-Đông Bắc của Hoa Kỳ. Michigan giáp Canada. Bang này được đặt tên theo hồ Michigan, vốn có xuất xứ từ tiếng Ojibwe là mishigami có nghĩa là \"hồ nước lớn\". Michigan là bang đông dân thứ 8 trong 50 bang của Mĩ. Thủ phủ của nó là Lansing, thành phố lớn nhất là Detroit. Michigan chính thức được sáp nhập vào liên bang vào ngày 26 tháng 1, 1837, trở thành bang thứ 26 của nước Mĩ. Chín trong những điểm đến du lịch lớn ở Michigan bao gồm: Lansing - thủ phủ bang, nơi có Đại học bang Michigan Ann Arbor - nơi có Đại học Michigan, và là một điểm đến quan trọng cho bóng đá, lễ hội, và nghệ thuật Detroit - thành phố đầu tiên và lớn nhất của Michigan, thành phố động cơ Grand Rapids - thành phố lớn thứ hai ở Michigan Marquette - thành phố lớn nhất ở Bán đảo Thượng của Michigan, và một viên ngọc theo đúng nghĩa của nó. Holland - Bãi biển và Tulip Thời gian Kalamazoo - nơi có Đại học Tây Michigan Saugatuck-Douglas - khu nghỉ mát bãi biển Sault Ste Marie - thị trấn biên giới Thượng bán đảo.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Liège", "role": "user" }, { "content": "Liège là (tiếng Hà Lan Luik, tiếng Đức Lüttich, tiếng Wallonie Lîdje) là một thành phố nói tiếng Pháp của Bỉ. Tháng 1 năm 2007 , Liège có số dân là 188 907. Về số dân, Liège đứng thứ 3 của Bỉ sau Bruxelles và Anvers, và đứng thứ 4 là Gand và Charleroi. Thành phố nằm trong thung lũng của sông Meuse, gần biên giới phía đông của Bỉ với Hà Lan và Đức, nơi Meuse gặp sông Ourthe. Đó là sillon industriel cũ, là xương sống công nghiệp của Wallonia. Các thành phố Liège bao gồm các xã cũ của Angleur, Bressoux, Chênée, Glain, Grivegnée, Jupille-sur-Meuse, Rocourt, và Wandre. Thành phố là trung tâm chính kinh tế và văn hóa của Wallonia. Liège là, với 194.054 cư dân thời điểm tháng 1 năm 2009, thành phố đông dân thứ hai ở Wallonia, sau Charleroi. Vùng đô thị, bao gồm cả khu vực đi lại bên ngoài, bao gồm diện tích 1.879 km2 và tổng dân số 749.110. 01 tháng 1 năm 2008, gồm gồm tổng cộng 52 khu tự quản, Herstal và Seraing, và được xếp vào hàng thứ ba đông dân nhất tại Bỉ, sau Brussels và Antwerp. Sân bay Liège Chuyên về vận tải hàng hóa (7 sân bay hàng hóa lớn nhất châu Âu), sân bay vẫn là nơi hoạt động của một số hãng bay thuê chuyến và một tuyến bay thường lệ, với các tuyến đường với Agadir, Alicante, Bodrum, Catania, Corfu, Djerba, Heraklion, Hurghada, Ibiza, Izmir, Las Palmas, Malaga, Monastir, Palma de Mallorca, Pristina, Rhodes , Tel Aviv và Tenerife. Đến trung tâm thành phố với giao thông công cộng là một chút khéo léo. Kiểm tra (xe buýt thành phố địa phương) trang web của TEC để biết thêm thông tin. Sân bay Brussels là điểm đầu tiên ở Bỉ rất có thể bạn đến đầu tiên bằng đường hàng không. Để đến được Liège, đi tàu đến Louvain / Leuven, hoặc Brussels-Nord và đổi tàu sang Liège. Sân bay Brussels South Charleroi , nằm trong Charleroi, là một thay thế cho các hãng hàng không chi phí thấp như Ryanair và WizzAir. Từ sân bay, đi xe buýt tuyến A thành phố (dừng là bên ngoài của sản khởi hành), trong đó chi phí 3 € một chiều đi Charleroi-Sud (nam) nhà ga xe lửa, sau đó tàu đến Liège-Guillemins. Tàu khởi hành mỗi giờ một lần từ 05:00. Chuyến tàu cuối cùng rời khỏi lúc 23:00. Chuyến đi kéo dài khoảng 1 giờ và 10 phút.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Nguyễn Phú Trọng", "role": "user" }, { "content": "Nguyễn Phú Trọng (sinh năm 1944) là một chính khách Việt Nam. Trước khi được bầu làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam từ ngày 19 tháng 1 năm 2011, ông từng giữ chức Chủ tịch Quốc hội Việt Nam từ ngày 26 tháng 6 năm 2006 đến ngày 23 tháng 7 năm 2011. Ông cũng là một Giáo sư, Tiến sĩ Chính trị học (chuyên ngành Xây dựng Đảng), Cử nhân Văn - Đại học Tổng hợp Hà Nội. Lào Cai cần quan tâm hơn nữa công tác xóa nghèo, giảm nghèo bền vững, gắn với bảo đảm công bằng xã hội. Đồng thời, phải giữ vững an ninh chính trị trật tự an toàn xã hội, chống âm mưu phá hoại từ bên ngoài; tiếp tục giữ vững và xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định, hợp tác, phát triển với nước bạn. - Ngày 6 tháng 1 năm 2013 trong buổi làm việc tại Lào Cai. \"Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng làm việc tại Lào Cai\" của Nguyễn Sự - Văn Toán, VietnamPlus, ngày 6 tháng 1 năm 2013. Đã đến lúc để tôi phải bỏ phiếu bất tín nhiệm anh là bước đường cùng rồi. Anh không còn có thể chỉnh sửa được nữa thì thôi cho anh nghỉ. \"Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: \"Khối anh sợ lấy phiếu tín nhiệm!\"\" của Thế Kha, Người lao động Online, ngày 6 tháng 6 năm 2014. Vì sao có ba mức? Chính là lấy phiếu tín nhiệm nên mới có 3 mức ấy, còn nếu lấy 2 mức là bỏ phiếu tín nhiệm rồi. Một là chấp nhận anh còn làm tiếp, hai là thôi. Nếu chỉ trên 50% rồi thì đưa anh ra để bỏ phiếu, răn đe chứ, sợ chứ. Trên thực tế vừa rồi khối anh sợ và đã điều chỉnh mình thật sự nếu không sắp tới đưa ra bỏ phiếu thì sao? \"Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: \"Khối anh sợ lấy phiếu tín nhiệm!\"\" của Thế Kha, Người lao động Online, ngày 6 tháng 6 năm 2014. Cứ dồn dập liên tục, quanh năm chỉ có bận việc này thì còn làm gì được nữa. Lấy phiếu tín nhiệm mỗi kỳ một lần nên chăng là phải. \"Tổng Bí thư: Quanh năm chỉ bận lấy phiếu thì còn làm được gì nữa?\" của Nguyễn Dũng, Infonet, ngày 7 tháng 6 năm 2014. [Trung Quốc là] người bạn láng giềng lớn, muốn hay không cũng phải ăn đời ở kiếp với nhau, có ai chọn được láng giềng đâu. Tiếp xúc với cử tri Hà Nội ngày 1 tháng 7 năm 2014, Tổng bí thư: Không ai chọn được láng giềng của Chung Hoàng, Vietnamnet, ngày 1 tháng 7 năm 2014. Ta đấu tranh toàn diện, kết hợp nhiều biện pháp, trên tinh thần hết sức bình tĩnh, tỉnh táo, kiềm chế, không để xảy ra xung đột, chiến tranh, đồng thời giữ được an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ chế độ, bảo vệ Đảng, bảo vệ nhân dân, không để nội bộ rối ren... Tiếp xúc với cử tri Hà Nội ngày 1 tháng 7 năm 2014, Tổng bí thư: Không ai chọn được láng giềng của Chung Hoàng, Vietnamnet, ngày 1 tháng 7 năm 2014. Có người hỏi nhỡ xảy ra chiến tranh thì sao? Thì chúng ta phải chuẩn bị tất cả mọi khả năng. Chúng ta mong chiến tranh không xảy ra và cố gắng làm cho nó đừng xảy ra. Tiếp xúc với cử tri Hà Nội ngày 1 tháng 7 năm 2014, \"Tổng Bí thư: \"Chúng ta phải chuẩn bị mọi khả năng\"\" của Lê Kiên, Tuổi Trẻ Online, ngày 1 tháng 7 năm 2014. Ngày 28 tháng 9 năm 2013, khi tiếp xúc với cử tri quận Tây Hồ và Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội trước kì họp thứ 6 Quốc hội khoá 13, ông có phát biểu về sự quan trọng của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam như sau: \"Đây là văn kiện chính trị pháp lý quan trọng nhất sau cương lĩnh của Đảng, là đạo luật gốc, quy định những vấn đề hết sức cơ bản của một Nhà nước...\" Về vấn đề đa nguyên, đa đảng (trả lời phỏng vấn báo Express của Ấn Độ nhân chuyến thăm Ấn Độ trên cương vị Chủ tịch Quốc hội, đăng tải trên VTV): Trong bài viết \"Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam\" ông Nguyễn Phú Trọng viết: Trong một nhận xét về dự thảo sửa đổi Hiến pháp 2013: Trong buổi tiếp xúc với cử tri đầu tháng 5 năm 2015, ông nhận xét về chuyện \"nhất thể hóa\" ở một số tỉnh, thành thí điểm nhưng không tổ chức HĐND (tức là không có cơ quan giám sát cùng cấp): Trong buổi tiếp xúc với cử tri ngày 8 tháng 10 năm 2018, khi được đề cử làm Tổng bí thư kiêm nhiệm Chủ tịch nước, ông nhận xét: Trong buổi tiếp xúc với cử tri ngày 24 tháng 11 năm 2018, ông nói: Về vấn đề tham nhũng ở Việt Nam: Về việc bài trừ, phòng chống tham nhũng: Ngày 6 tháng 10 năm 2014, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu về vấn đề chống tham nhũng trong cuộc tiếp xúc với cử tri các quận Ba Đình, Tây Hồ, gây nhiều tranh cãi: Phát biểu tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác kiểm tra, giám sát của Đảng năm 2016, triển khai nhiệm vụ công tác năm 2017 diễn ra tại Hà Nội ngày 24 tháng 2: Tại phiên họp thứ 12 Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng tổ chức ngày 31/7/2017: Ngày 28 tháng 1 năm 2016, khi được các phóng viên hỏi: \"Cảm nghĩ của Tổng Bí thư ra sao khi được bầu là người lãnh đạo cao nhất của Đảng? \": Ngày 28 tháng 1 năm 2016, trả lời câu hỏi của AFP: \"Thưa Tổng Bí thư, ông có nghĩ rằng dưới sự tiếp tục lãnh đạo của ông và Bộ Chính trị, Việt Nam sẽ là đất nước giàu mạnh hơn và dân chủ hơn không? \": Câu nói này được dịch từ bản tin tiếng Anh trên tờ The Japan Times: Tại hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương sáng 28/2/2020 Nguyễn Phú Trọng phát biểu: Wikipedia có bài viết về: Nguyễn Phú Trọng Tiểu sử Nguyễn Phú Trọng - Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam ^ Tổng Bí thư tiếp xúc cử tri quận Tây Hồ và Hoàn Kiếm (Hà Nội) (2013-09-28). Lưu trữ từ bản gốc vào ngày 2016-11-09. Truy cập ngày 2020-06-06. ^ Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng: 'Việt Nam chưa cần đa đảng'. Vnexpress. Truy cập ngày ngày 27 tháng 2 năm 2010. ^ Bài viết của Tổng Bí thư về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam, VOV, 16/05/2021 ^ Đ.TR. (ngày 23 tháng 10 năm 2013). \"Dự thảo chưa vang vọng như lời hiệu triệu\". Tuổi Trẻ. Truy cập ngày ngày 3 tháng 8 năm 2017. ^ Tổng Bí thư: 'Bí thư kiêm chủ tịch thì to quá, ai kiểm soát ông?'. VTC News (ngày 10 tháng 05 năm 2015). Truy cập ngày ngày 12 tháng 8 năm 2017. ^ Ông Nguyễn Phú Trọng: TBT làm CT nước là giải pháp 'tình huống'. BBC Tiếng Việt (ngày 8 tháng 10 năm 2018). Truy cập ngày ngày 23 tháng 10 năm 2018. ^ Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp xúc cử tri tại Hà Nội. Báo chính phủ (ngày 8 tháng 10 năm 2018). Truy cập ngày ngày 23 tháng 10 năm 2018. ^ 8,0 8,1 8,2 Tổng Bí thư: “Về mặt chính trị, suy thoái còn nguy hiểm hơn cả kinh tế“, VOV, 24/11/2018 ^ Tổng bí thư: Tham nhũng như ngứa ghẻ. VietNamNet. Truy cập ngày ngày 21 tháng 10 năm 2013. ^ Đánh chuột giữ bình hay giữ mình?. BBC (04/02/2013). ^ Chống tham nhũng: Phải bình tĩnh, sáng suốt. VTC (07/12/2013). ^ Chống tham nhũng: Phải bình tĩnh, sáng suốt. VTC (08/10/2014). ^ 'Kỷ luật một vài người để cứu muôn người'. Tuổi Trẻ (ngày 25 tháng 02 năm 2017). ^ Tổng Bí thư: “Lò nóng lên rồi thì củi tươi vào cũng phải cháy“. Báo điện tử của Đài tiếng nói Việt Nam (ngày 1 tháng 8 năm 2017). ^ Trần Thường (ngày 1 tháng 8 năm 2017). Tổng bí thư: Lò nóng lên rồi thì củi tươi vào cũng phải cháy. VietNamNet. ^ Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng: \"Xây dựng VN phát triển, văn minh, hiện đại\". Tuổi Trẻ (ngày 28 tháng 01 năm 2016). ^ Đại hội biểu thị rõ tinh thần dân chủ, đoàn kết. báo Đà Nẵng (ngày 28 tháng 1 năm 2016). ^ Communism better than democracy, says re-elected Vietnam party boss (in tiếng Anh). The Japan Times. Truy cập ngày ngày 23 tháng 12 năm 2017. ^ Tổng bí thư: '2020 là năm thành công nhất nửa thập kỷ qua', VnExpress, 28/12/2020", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Nigeria", "role": "user" }, { "content": "Nigeria [1] (Hausa: Nijeriya, Igbo: Naíjíríà, Yoruba: Nàìjíríà) tên chính thức: Cộng hòa Liên bang Nigeria (tiếng Anh: Federal Republic of Nigeria) là một quốc gia thuộc khu vực Tây Phi và cũng là nước đông dân nhất tại Châu Phi với dân số đông thứ 8 trên thế giới. Theo số liệu tháng 7 năm 2007, dân số của Nigeria là 135.031.164 người. Nigeria giáp Benin về phía tây, Niger về phía bắc, với Tchad về phía đông-bắc và với Cameroon về phía đông. Phía nam Nigeria là Vịnh Guinea, một bộ phận của Đại Tây Dương. Con người đã có mặt tại Nigeria khoảng 9000 năm trước công nguyên. Trong lịch sử, tại Nigeria đã tồn tại rất nhiều quốc gia khác nhau với những nền văn hóa riêng đặc sắc. Bước sang thế kỉ 19, Nigeria trở thành thuộc địa của Đế chế Anh. Nó giành được độc lập vào ngày 1 tháng 10 năm 1960. Tuy nhiên, sau đó Nigeria lại nằm dưới sự cai trị của chính phủ quân sự độc tài cho đến mãi năm 1999, khi nền dân chủ được phục hồi. Ngày nay, Nigeria vẫn là một nước nghèo, và chỉ số phát triển con người ở mức rất thấp. Nigeria là nước có trữ lượng dầu mỏ lớn nhất Châu Phi và là thành viên của tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC). Nhờ xuất khẩu dầu mỏ, kinh tế Nigeria đã bắt đầu phát triển trong những năm gần đây nhưng vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức to lớn. Năm 1960, Nigeria trở thành thành viên của Liên Hiệp Quốc, ngoài ra nó còn tham gia các tổ chức khác như Liên minh Châu Phi, và Khối Thịnh vượng chung Anh. Abuja - Thủ đô. Mặc dù được xây dựng từ đầu, nó có địa hình lăn đẹp với kiến trúc hiện đại Nigeria. Thành phố Benin - thành phố của người dân Edo Calabar - khu vực dầu, nơi tập trung cao nhất thế giới của các loài bướm là nằm trong các khu vực xung quanh thành phố Ibadan - về mặt địa lý thành phố lớn nhất trong châu Phi Jos Kano - thành phố quan trọng Hausa, trung tâm thương mại của miền Bắc Lagos - thành phố đông dân thứ hai trong châu Phi, trước đây là thủ đô thuộc địa và trung tâm thương mại lớn Osogbo - nơi có di sản thế giới UNESCO, Khu Rừng Thiêng Liêng của Osun Owerri - một thành phố yên tĩnh ở khu vực nói tiếng Igbo. Port Harcourt - thành phố cảng trong khu vực dầu Warri - nhà của các deltan Enugu - Thành phố than (phố cổ than, rất mát mẻ và du lịch thân thiện) Người nước ngoài không phải là công dân của Cộng đồng Kinh tế các quốc gia Tây Phi (ECOWAS) cần phải nộp đơn xin thị thực nhập cảnh Nigeria. Visa có thể xin tại đại sứ quán Nigeria, các cao ủy và các lãnh sự quán trên toàn thế giới. Nếu bạn yêu cầu thị thực nhập cảnh vào Nigeria, bạn có thể có nộp đơn ở một tại một đại sứ quán Anh, cao ủy hoặc cơ quan lãnh sự tại quốc gia nơi bạn cư trú hợp pháp nếu không có ngoại giao Nigeria. Ví dụ, đại sứ quán Anh tại Pristina [2] và Sofia [3] chấp nhận các ứng dụng Nigeria visa (danh sách này là không đầy đủ). Cơ quan ngoại giao Anh thu phí £50 để xử lý đơn xin thị thực Nigeria và một thêm £ 70 nếu các nhà chức trách ở Nigeria yêu cầu các đơn xin thị thực được giới thiệu đến họ. Các nhà chức trách ở Nigeria cũng có thể quyết định trả phí bổ sung nếu họ phù hợp với bạn trực tiếp. Sân bay quốc tế ở Lagos, Abuja, Kano, và Port Harcourt. Arik và Bellview Airlines thực hiện các chuyến bay trong nước và quốc tế (các nước châu Phi khác và London), Virgin Nigeria và hàng không các nước châu Phi khác. Trinh nữ Nigeria đã ngừng hoạt động đến Vương quốc Anh và Nam Phi. Arik Air nay hoạt động các đường bay khá thành công. Một số hãng hàng không châu Âu bay đến Nigeria: British Airways (London Heathrow - Abuja, Lagos), Virgin Atlantic (London Heathrow - Lagos), KLM (Amsterdam - Abuja, Lagos, Kano), Air France (Paris -Charles de Gaulle - Lagos), Alitalia (Roma - Fiumicino - Accra, Lagos), hãng hàng không Thổ Nhĩ Kỳ (Istanbul - Lagos), Lufthansa (Frankfurt - Abuja, Lagos), Iberia các hãng hàng không (Madrid - Lagos) Hàng không Hoa Kỳ Delta Airlines khai thác 5 chuyến mỗi tuần bay thẳng từ Atlanta đến Lagos sử dụng máy bay Boeing 777-200 từ 01 tháng 7 năm 2009. United Airlines có tuyến bay thẳng từ Houston Bush Intercontinental đến Lagos. Trên 2009/06/09, Delta bắt đầu tuyến đi thẳng từ New York đến Abuja ba lần (thứ tư, thứ năm và thứ bảy) một tuần sử dụng chật hẹp của họ, một lối đi máy bay Boeing 757-200. Chuyến bay này dừng lại ở Dakar. Tuy nhiên, vào ngày 02 tháng 6 năm 2010 đồng bằng sông thay thế dịch vụ này với dịch vụ đi thẳng từ New York đến Abuja ba lần mỗi tuần trên một chiếc Boeing thân rộng 767-300. Các hãng hàng không liên lục địa bay đến Lagos, bao gồm: China Southern Airlines (Bắc Kinh, Dubai), Emirates (Dubai), Middle East Airlines (Beirut), Qatar Airways (Doha). Có những công ty hàng không châu Phi: Nam Phi Các hãng hàng không từ Johannesburg, Ai Cập không khí từ Cairo, Ethiopian Airlines từ Addis Abbeba, Kenya Airways từ Nairobi, Afriqya Airways từ Tripoli, Hewa Bora từ Kinshasa. Bên cạnh đó, có các hãng hàng không khác (ngoài VNA và Bellview) hoạt động chuyến bay nội địa và khu vực đến những nơi như Abidjan, Accra, Banjul, Conakry, Dakar, Douala, Freetown, Johannesburg, Libreville, Monrovia. Hiện nay, Sân bay Quốc tế Port Harcourt đã hoạt động đầy đủ trở lại sau khi bị đóng cửa trong khoảng 2 năm cho các công trình phục hồi chức năng. Ngoài ra còn có các sân bay trong hầu hết các bang của liên bang và địa phương du lịch hàng không là phổ biến. Nigeria có hơn 250 dân tộc với ngôn ngữ và tập quán khác nhau. Điều này tạo nên nền văn hóa phong phú của Nigeria. Các bộ tộc lớn nhất là Fulani/Hausa, Yoruba, Igbo, chiếm khoảng 68% dân số Nigeria, trong khi các nhóm Edo, Ljaw, Kanuri, Lbibio, Ebira Nupe, và Tiv chỉ chiếm khoảng 27%; Các nhóm dân tộc khác chiếm tỷ lệ 7% còn lại. Vành đai ở giữa nổi tiếng về sự đa dạng của các nhóm dân tộc, bao gồm Pyem, Goemai, và Kofya. Số thiệu thống kê chính thức của mỗi nhóm dân tộc vẫn luôn là tranh cãi bởi vì các nhóm khác nhau cho rằng các con số đó đã bị bóp méo để tạo điều kiện cho một bộ tộc nào đó giành ưu thế. Trong thành phần dân số còn có số lượng nhỏ người Anh, Mỹ, Đông Ấn, Trung Quốc (khoảng 50,000), người Zimbabwe da trắng, Nhật, Hy Lạp, Sypria, người Li-băng. Cộng đồng dân nhập cư cũng bao gồm dân di cư từ tây Phi và đông Phi. Những nhóm thiểu số này chủ yếu định cư ở các thành phố lớn như Lagos, Abuja hoặc đồng bằng sông Niger làm công nhân cho các công ty khai thác dầu. Ngoài ra cũng có nhiều người Cuba sang Nigeria lánh nạn sau cuộc Cách mạng Cuba. Tiếng Anh Pidgin, thường được gọi đơn giản là 'Pidgin' hoặc 'tiếng Anh biến thể\", cũng là một ngôn ngữ phổ biến, mặc dù với khu vực khác nhau có chịu thêm ảnh hưởng của phương ngữ và tiếng lóng. Tiếng Anh hoặc tiếng Anh Pidgin được nói rộng rãi ở khu vực đồng bằng sông Niger, chủ yếu tại Warri, Sapele, Port Harcourt, Agenebode, và thành phố Benin", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Campania", "role": "user" }, { "content": "Campania là một vùng của Ý. Campania (tiếng Ý phát âm: [kampanja]) là một vùng ở miền nam Italia. Vùng này có dân số khoảng 5.800.000 người, là vùng đông dân thứ nhì của Ý; tổng diện tích của 13.595 km 2, là vùng có mật độ dân cư cao nhất nước Ý. Nằm trên bán đảo Ý, Biển Tyrrhenus về phía tây, quần đảo Flegrean và Capri về mặt hành chính cũng thuộc vùng này. Trong suốt thời kỳ lịch sử của mình, vùng Campania đã là trung tâm của các thực thể nền văn minh phương Tây quan trọng nhất. Khu vực này là thuộc địa của người Hy Lạp cổ đại và đã nằm trong Magna Græcia, cho đến khi nước Cộng hoà La Mã đã bắt đầu thống trị. Trong thời kỳ La Mã vùng này được các hoàng đế La Mã xem như một khu vực văn hoá quan trọng, nơi nó cân bằng nền văn hóa Hy Lạp-La Mã. Khu vực có nhiều lãnh địa và công quốc trong thời Trung cổ, thuộc Đế quốc Byzantine và một số người Lombard.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Câu đối khắc tại các đình, chùa, đền, miếu, phủ, điện tại Nam Trung Bộ Việt Nam", "role": "user" }, { "content": "Văn miếu tỉnh Quảng Nam được xây dựng ở phía Tây xã Câu Nhí thuộc huyện Diên Phước (nay là huyện Điện Bàn) thời vua Gia Long. Đến năm Minh Mạng thứ 6, thủ phủ của Quảng Nam nằm ở Thanh Chiêm (nay là thôn Thanh Chiêm, xã Điện Phương, huyện Điện Bàn) nên Khổng miếu của Tỉnh cũng được đặt ở đây. Năm 1961, Hội cổ học tinh hoa tỉnh Quảng Nam đứng ra chủ trương xây dựng lại Khổng Tử miếu của tỉnh Quảng Nam, đồng thời nhằm tôn vinh các bậc danh nhân, chí sĩ của Tỉnh nên kết hợp xây dựng Đài kỷ niệm tỉnh Quảng Nam nằm đối diện với Khổng Tử miếu. Tam quan của Khổng Tử miếu được tạo thành bởi bốn trụ tròn bằng xi măng, hai cột chính giữa đắp cặp câu đối bằng sành sứ : 得其門見宗廟之美百官之富由斯道如日月之明四辰之行 Đắc kỳ môn kiến tôn miếu chi mỹ bách quan chi phú Do tư đạo như nhật nguyệt chi minh tứ thời chi hành Dịch nghĩa: Vào cửa được mới biết cung miếu tôn nghiêm trăm quan đầy đủ Theo đường ấy như thấy trời trăng tỏ rạng, bốn mùa lưu hành Hai trụ bên, với cặp câu đối: 廣被儒風柴水行山名教地南來晢學杏壇檜宅泰和天 Quảng bị nho phong, Sài thuỷ, Hành sơn danh giáo địa Nam lai triết học, Hạnh đàn, Cối trạch, Thái hòa thiên Dịch nghĩa: Rộng mở đường văn, Sài thủy, Hành sơn, nơi danh giáo Đem về triết học, Hạnh đàn, Cối trạch, cõi Thái hòa Từ cổng tam quan nhìn vào là bốn trụ biểu đứng sừng sững giữa sân, trên mỗi đầu trụ có một con Kỳ Lân. Trước và sau bốn trụ biểu đều có các vế đối, mặt trước của hai trụ biểu ở giữa: 淵源有自來檜宅杏壇名教億年傳道統精神長在此行山柴水清高終古樹文風 Uyên nguyên hữu tự lai Cối Trạch, Hạnh đàn, danh giáo ức niên truyền đạo thống Tinh thần trường tại thử Hành sơn, Sài thủy thanh cao chung cổ thọ văn phong Dịch nghĩa: Nguồn gốc có từ lâu, Cối trạch, Hạnh đàn, danh giáo nghìn xưa truyền đạo thông Tinh thần còn mãi đó, Hành sơn, Sài thủy thanh cao muôn thuở rạng văn phong Mặt sau của hai trụ biểu ở giữa: 文在斯乎涅而不緇磨而不磷德其盛矣仰之彌高鑽之彌堅 Văn tại tư hồ, niết nhi bất tri, ma nhi bất lân Đức kỳ thạnh hĩ, ngưỡng chi di cao, toàn chi di kiên Dịch nghĩa: Nhân văn chính ở đây, mài cũng chẳng mòn, nhuộm cũng chẳng lầm Thánh đức thật rất thịnh, dùi vào càng cứng, trông vào càng cao Mặt trước hai trụ biểu hai bên: 繼往開来屹立中天砥柱化民成俗普爲大地完維 Kế vãng khai lai, ngật lập trung thiên để trụ Hóa dân thành tục, phổ vi đại địa hoàn duy Dịch nghĩa: Nối trước mở sau, dựng vững giữa trời cây trụ cả Hóa dân đổi tục, rãi cùng mặt đất mối dây liền Mặt sau hai trụ biểu hai bên: 道原出於天傳在聖賢用在萬世人心同此理蕴爲道德著爲五倫 Đạo nguyên xuất ư thiên, truyền tại thánh hiền, dụng tại vạn thế Nhơn tâm đồng thử lý, uẩn vi đạo đức, trứ vi ngũ luân Dịch nghĩa: Nguồn đạo gốc ở trời, truyền cho Thánh hiền, dùng cho muôn thuở Lòng người đồng một lẽ, trong là đạo đức ngoài là năm giềng Hai cặp câu đối đắp nổi hai bên cửa giữa: 可仕可止可久可速聖之時也毋意毋必毋固毋我安而行之 Khả sĩ khả chỉ khả cửu khả tốc thánh chi thời dã Vô ý vô tất vô cố vô ngã an nhi hành chi Dịch nghĩa: Đúng mức thời trung, đáng làm, đáng thôi, đáng nhanh, đáng chậm An theo ý muốn, không chấp, không nệ, không riêng, không tư Trụ cửa bên tả và bên hữu có cặp câu đối: 愽學多聞生民以来未有著書垂訓百世之下莫違 Bác học đa văn sanh dân dĩ lai vị hữu Trứ thư thùy huấn bách thế chi hạ mạc vi Dịch nghĩa: Học rộng nghe nhiều tự có loài người chữa thấy Làm sách để dạy, noi theo muôn thuở chẳng sai Chính giữa hậu tẩm có cặp câu đối: 作之謂聖述之謂明道傳有自来矣雝於在宮肅於在廟靈爽實式憑之 Tác chi vị thánh, thuật chi vị minh, đạo truyền hữu tự lai hĩ Ung ư tại cung túc ư tại miếu linh sản thiệt thức bằng chi Dịch nghĩa: Sáng tác là thánh, trước thuật là minh, đạo thống lưu truyền từ trước Ung dung ở cung, nghiêm chỉnh ở miếu linh sản nương tựa vào đây Thượng Thư Trương Công Hy (1727-1800) người làng Thanh Quýt (xưa là tổng Thanh Quýt, phủ Điện Bàn, Quảng Nam ). Ông đỗ Nhiêu học rồi Hương cống dưới triều chúa Võ Vương Nguyễn Phúc Khoát. Đến Triều Tây Sơn, ông được cử làm Tri phủ Điện Bàn (Thái Đức), Khâm sai Quảng Nam trấn rồi Hình bộ Thượng thư, truy phong Binh bộ Thượng thư (Quang Trung, Cảnh Thịnh). Ông có nhiều công lao trong sự nghiệp giúp nhà Tây Sơn thống nhất đất nước và là một vị quan nổi tiếng thanh liêm, được nhân dân ngưỡng mộ. Lăng mộ của ông tại làng Thanh Quýt (nay là xã Điện Thắng Trung) đã được xếp hạng là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh). Trên lăng mộ có hai đôi câu đối ghi nhớ công đức to lớn của ông: Hạc phi Bắc lĩnh cơ sở tráng Long tụ Đông hoàn dẫn nguyên trường Và: Chánh tích vạn niên thùy vũ trụ Nhân ân thiên tải dĩ tôn chi Chùa Linh ứng Bà nà, ở núi Chúa, Quảng nam, nay thuộc thành phố Đà Nẵng. Vùng Bà nà do người Pháp khai phá giống như Đà Lạt, còn lại nhiều di tích như hầm rượu ...Ở cổng chùa có khắc đôi câu đối như sau: 靈光普炤恆沙畢地三千界應機惑化變塵剎八萬億門 Linh quang phổ chiểu hằng sa tất địa tam thiên giới Ứng cơ hoặc hóa biến trần sát bát vạn ức môn chữ \"炤 Chiểu\" dùng thay \"照 chiếu\" để kỵ húy thời Thành Thái, từ \"nộp lưu chiểu\" cũng thuộc trường hợp kỵ húy này: thay vì phải nói \"nộp lưu chiếu\". Theo cuốn Chữ quốc húy thời Nguyễn của Dương Phước Thu thì chính húy thời Thành Thái là chữ Chiêu 昭 đọc thành chữ Chiểu, đó là tên khi lên ngôi của vua Thành Thái. Còn chữ chiếu 照 không phải chính húy nhưng có chứa chữ chiêu 昭 bên trong nên cũng viết tránh đi là 炤 , chính âm chữ này vẫn là chiếu. Trong chùa có mấy câu đối khác nội dung như sau: Cổ tự tăng nhàn thường dĩ yên hà vi bạn lữ Thâm sơn cấu thế chỉ bằng thảo mộc ký xuân thu Nghĩa: Thầy tăng chùa cổ thường vui đùa với thú nước mây Đời rớm núi sâu mượn cỏ cây làm bạn tháng ngày và: Mộ cổ thần chung cảnh tỉnh ái hà danh lợi khách Triêu kinh tịch kệ hoán hồi trần thế mộng mê nhơn Nghĩa: Chuông sớm mõ chiều thức tỉnh khách danh lợi đa tình Sáng kinh tối kệ giục gọi người mộng tỉnh cơn mê Đình Thanh Khê ra đời gắn với công cuộc khai làng lập ấp của người dân, từ lúc \" Ngã tổ tôn Bắc địa tùng vương, Nam phương sáng nghiệp, hồng cư vĩnh điện yển dật chi mưu\" ( Theo lệnh vua từ Bắc vào Nam mở mang bờ cõi lập nghiệp). Làng Thanh Khê xưa gồm có sáu xóm: Thanh Phong, Thanh Thị, Thanh Hòa, Thanh Minh, Thanh An, Thanh Thủy. Lối dẫn vào đình làng là cổng tam quan, được xây dựng theo kiểu thức vòm cuốn, trên trục cổng có đôi câu đối chữ Hán: Phong cảnh quang huy ngũ sắc tường vân lục thánh điện Bút hoa nhuận thái thiên thu túc vụ phúc dân linh Dịch nghĩa: Phong cảnh rực rỡ, mây lành ngũ sắc trên sáu điện thánh Bút hoa tô điểm đẹp đẽ, nghĩ sức nghìn thu để che chở cho muôn đời Tiếp đến là bức bình phong đắp hổ, án ngữ giữa lối đi chính trên trục dũng đạo. Hai bên bình phong là câu đối: \"Thanh sơn trần án xuân vô hạn Khê thủy đáo đường phú hữu nguyên\" Dịch nghĩa: Núi xanh chắn làm bức án, xuân vô hạn Nước từ khe suối chảy đến nhà, sự giàu có ắt phải có nguồn Ở phần hiên, phía trên mái có biển gạch đề \" Thanh Khê đình\", hai đầu có lầu chiêng lầu trống, mặt trước tô vẽ hình mai điểu, tùng lộc. Hai trụ giữa có câu đối: \"Lộ thông thanh hải linh phương hội Mạch dẫn khê nguyên chúng thủy triều\" Dịch nghĩa: Đường thông đến biển xanh là nơi hội tụ linh khí của khắp phương Mạch nước dẫn từ nguồn suối có thể quy tụ thành thủy triều Bên trong đình có ba ban thờ, ban thờ chính giữa thờ Thành hoàng làng, có câu đối: \"Thánh đức anh linh cao tỉ khuyết Thần uy lẫm liệt chấn nam thành\" Dịch nghĩa: Đức thánh anh linh cao tựa cung khuyết Cái uy của thần lẫm liệt làm chấn động thành Nam Văn Miếu Quảng Ngãi gọi là Đình Văn Thánh, tọa lạc tại thị trấn Sơn Tịnh thuộc xã Tịnh Ấn, huyện Sơn Tịnh, về phía Đông chân núi Long Đầu, bên bờ phía Bắc sông Trà Khúc. Văn Thánh Miếu được xây dựng làm 2 giai đoạn: giai đoạn 1 vào năm Gia Long thứ 16 (1817) và giai đoạn 2 xây đền Khải Thánh vào năm Minh Mạng thứ 20 (1839). Dưới đây là những câu đối được khắc tại Văn Miếu: “Văn mạch nguyên lưu Trà thủy hối Miếu môn phúc mỹ Ấn sơn cao” Hai chữ đầu 2 câu nầy là Văn và Miếu. Đại ý nói lên cái cảnh quan, cái mạch văn chương như nguồn nước sông Trà Khúc tụ lại và cửa Miếu đẹp đẽ như núi Thiên Ấn to, cao. “Cửu khúc minh châu Trà thủy nhiễu Tam quan trác lập Ấn sơn cao” Tạm dịch: Nước sông Trà chảy trước mặt như 9 đoạn minh châu Cửa tam quan đứng sừng sững như núi Thiên Ấn Và: “Ngưỡng di cao, toàn di kiên, trác nhĩ tam quan địa vị Chiên tại tiền, hốt tại hậu, y nhiên nhất sáo cung tường” Tạm dịch ý: Hai câu đối nầy tả toàn cảnh quy mô, to lớn của Văn Miếu. Người xưa dùng chữ trong sách Luận Ngữ, đại ý nói lên cổng tam quan cao vòi vọi cũng như cái Đạo của Thánh hiền, càng nhìn lên càng cao, càng đi sâu vào càng kiên cố. Và vì nó cao như có tường thành cao bao bọc nên không thấy được bên trong... Đảo Lý Sơn từ mấy trăm năm trước vẫn được coi là hậu cứ trực tiếp xác định và bảo vệ chủ quyền của Việt Nam đối với 2 quần đảo Hoàng sa và Trường Sa. Cư dân làng An Vĩnh ( nay là xã An Vĩnh) trên đảo được các Chúa Nguyễn, rồi Vua Nguyễn chọn tổ chức thành các Đội Hùng binh Đại Việt đi ra đo đạc thủy trình, khai thác sản vật và cắm Mốc Chủ quyền của Việt Nam trên 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Lịch sử còn ghi tên tuổi các vị Cai đội, Suất Đội Hoàng Sa là Phạm Quang Ảnh, Phạm Văn Sinh, Phạm Văn Nguyên và Phạm Hữu Nhật (hiện nay, tên của 2 vị Quang Ảnh và Hữu Nhật được đặt cho 2 hòn đảo thuộc quần đảo Hoàng Sa). Dòng họ Phạm Lý Sơn rất tự hào về tổ tiên của mình. đã xây lăng mộ các vị đó. Các dòng họ khác trên đảo cũng có nhiều người có công khai thác, bảo về Hoàng Sa, Trường Sa. Đình An Vĩnh thờ các vị Tiên hiền của Đảo và những người có công với nước, đặc birtj trong công cuộc khai thác, xác lập chủ quyền và bào vệ Hoàng Sa, Trường Sa. Dân trên đâỏ hàng năm tổ chức trọng thể Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa thật cảm động Lễ này đã được Nhà nước công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể. Năm 2013, Nhà nước xếp hạng Đình làng An Vĩnh là Di tích LS-VH cấp quốc gia, tỉnh Quảng Ngãi đứng ra tổ chức Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa quy mô cấp tỉnh và giúp Dòng họ Phạm tu sửa khu mộ Chánh đội trưởng thủy quân Suất đội Hoàng Sa Phạm Hữu Nhật. Hội đồng Toàn quốc Họ Phạm VN đã cử một đoàn gồm ông PhạmVăn Căn, Phó Chủ tịch HĐTQ, Chủ tịch HĐHP tp. Hồ Chí Minh, ông Phạm Minh Thông, ỦV Thường trực HĐTQ, chủ tịch HĐHP Quảng Nam – Đà Nẵng; ông Phạm Thoại Tuyền, UV viên HĐTQ; ông Phạm Khuê, UV Thường trực HĐ Họ Phạm Quảng Nam - Đà Nẵng ra Đảo dự Lễ Khao lề Thế lính Hoàng Sa, dâng đôi câu đối do Hội đồng Toàn quốc Họ Phạm VN cung tiến vào Đình An Vĩnh và dâng đôi câu đối khắc trên trụ cổng khu mộ Phạm Hữu Nhật. Ông Phạm Văn Dương, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư Ký Hội đồng Toàn quốc Họ Phạm VN có vinh dự được phụng soạn cả 2 đôi câu đối này. Hội đồng Họ Phạm tỉnh Quảng Ngãi đã đặt thợ làm đôi liễn khảm xà cừ treo trang trọng tại gian chính giữa Đình. Dòng họ Phạm Văn trên Đảo đã đắp nổi bằng xi măng đôi câu đối trên trụ cổng khu mộ Phạm Hữu Nhật. Câu đối tại gian giữa Đình An Vĩnh 黃沙萬代留奇積大越千秋刻戰功 HOÀNG SA VẠN ĐẠI LƯU KỲ TÍCH ĐẠI VIỆT THIÊN THU KHẮC CHIẾN CÔNG “Câu đối ở Mộ Phạm Hữu Nhật 率队黃沙留* * 主权永久雄兵大越定边彊祖國長存. “SUẤT ĐỘI HOÀNG SA LƯU DẤU MỐC CHỦ QUYỀN VĨNH CỬU HÙNG BINH ĐẠI VIỆT ĐỊNH BIÊN CƯƠNG TỔ QUỐC TRƯỜNG TỒN.” Câu đối ở đền Bà Roi ” Năm 2016, dòng họ Phạm Văn ở Lý Sơn đã tu sửa lại Đền Bà Roi còn gọi là Trinh Tịnh Đường. Đền này thờ bà Phạm Thị Tiên Điều, một cư dân trên đâỏ sống vào giữa thế kỷ XVI. Năm 1645, cô gái xinh đẹp Tiên Điều đã phát hiện ra bọn giặc Tầu Ô đổ bộ lên đảo cướp phá. Cô đã dũng cảm chạy đi báo cho dân đâỏ biết để phòng trahs và choongstrar. Riêng cô bị giặc bắt, đã nhảy xuống biển tự tử để bào toàn danh tiết. Dân đỏa lập miếu thờ gọi là Đền Bà Rôi. Bà nổi tiếng linh thiêng, phù hộ độ trì cho dân đảo mấy trăm năm qua. Bà là nhân thần duy nhất người Việt Nam ở suốt dải miền Trung được nhân dân thờ phụng. Sự tích Bà Roi cúng khảng định nhân dân trên đảo đã nhiều lần phải chống trả bọn giặc Tầu Ô để bảo vệ quê hương. Nhân dịp tu sửa Đền Bà Roi, bà Phạm Thị Thúy Lan, ông Phạm Văn Dương và ông Phạm Văn Căn cung bái đôi câu đối khảm xà cừ, hiện treo trang trọng trong Đền mới tu sửa khang trang. Câu đối bằng chữ nho như sau: “烈女堅貞除海贼福神靈應渡良民.” “LIỆT NỮ KIÊN TRINH TRỪ HẢI TẶC PHÚC THẦN LINH ỨNG ĐỘ LƯƠNG DÂN.” (Theo tài liệu của ông Phạm Văn Dương) Đình làng An Hải nằm giữa xóm Trung Yên và Trung Hoà, xã An Hải, được xây dựng vào năm Minh Mạng nguyên niên 1820. Trong nội thất của Đình làng thờ Tam hoàng ngũ đế, Ngũ vị tiên nương (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ), Tiền hiền, hậu hiền và thờ thập loại cô hồn. Đình làng An Hải mặt chính diện quay về hướng Đông nam, tổng thể kiến trúc ngôi đình được xây dựng theo hình chữ Tam gồm tiền đường, chánh điện và hậu cung mà dân gian quen gọi là đình hạ, đình trung và đình thượng. Trong đình Hạ có đôi câu đối nội dung như sau: \" An Hải hội tài nguyên khoái đỗ hương lư đào phú thứ/Lý Sơn khai bút mạch hân chiêm khoa giáp triệu trinh tường\"(Nguyễn Xuân Dương) Chùa Nhạn Sơn, tục gọi là chùa Ông Đá, toạ lạc tại thôn Nhạn Tháp, xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định, cách thành phố Quy Nhơn 23 km về phía Tây Bắc. Trước kia chùa có tên là Thạch Công Tự, vì trong chùa có hai tượng đá rất lớn. Từ Bình Định đi xe lửa đến ga Vân Sơn, trông về hướng Tây thì thấy một hòn núi đất sỏi, ba ngọn tròn trịa, màu gạch chín, dưới chân một đám xoài xanh rậm làm nổi bật sắc sỏi đỏ và màu đất xám ở chung quanh. Đó là núi Long Cốt, trước kia làm tiền án cho thành Đồ Bàn, hiện nay làm bức bình phong yểm hộ, chùa Nhạn Sơn nép mình dưới bóng xoài sum mát. Núi nằm trong thôn Nhạn Tháp, nên cũng thường gọi là núi Nhạn Tháp, và Chùa nằm dưới chân núi nên mang tên là Chùa Nhạn Sơn. Trước kia gọi là THẠCH CÔNG TỰ, tục gọi Chùa Ông Đá. Vì trong chùa có hai tượng đá rất to lớn. Hai tượng đứng đối diện nhau. Mỗi tượng cao đến ba thước Tây và lớn có đến hai ôm người lớn. Mình khoát áo đại bào, đầu đội mão vũ đằng, tay cầm vũ khí (một tượng cầm giản, một tượng cầm kiếm), mặt mày dữ tợn, người yếu bóng vía không dám đứng cận kề. Người ta bảo đó là tượng của hai ông HUỲNH TẤN CÔNG và LÝ XUÂN ĐIỀN đời nhà Trần. 頑石點頭 , 石可爲人, 人作佛 Ngoan thạch điểm đầu, thạch khả vi nhân, nhân tác Phật (Đá rắn gật đầu, đá hẳn là người, người làm Phật) 雁山回首 , 山開正法, 法傳人 Nhạn sơn hồi thủ, sơn khai chánh pháp, pháp truyền nhân (Non nhạn hướng lễ, non mở chánh pháp, pháp truyền người) Dân gian lưu truyền rằng người sáng lập ra chùa Linh Phong tại núi Bà (ở thôn Phương Phi, xã Cát Tiến, H.Phù Cát, Bình Định) là ông Núi, một tu sĩ rất bí ẩn. Người dân Bình Định quen gọi chùa Linh Phong là chùa Ông Núi. Những dấu tích về ông Núi ngày nay chỉ còn lại ngôi mộ tháp và hang Tổ ở sau chùa Linh Phong. Hang Tổ nằm sát mép suối, đá tự nhiên che kín cả 3 mặt như một ngôi nhà. Tương truyền rằng đây chính là hang đá mà ngày xưa ông Núi từng ở, từng ngồi tụng kinh niệm Phật. Chùa Linh Phong đã mấy lần đón Đào Tấn từ quan về tu ở đấy. Trong \"Bài ký chùa Linh Phong\", Đào Tấn viết: \"Những năm vua Kiến Phước, Hàm Nghi, Tấn tôi bỏ quan về núi này, chùa này, một năm ở chùa quá nửa...\". Ông có ghi câu đối ở đây: Khói hoa một mớ trời dành sẵn Ao biển mười năm mộng trở về Bình định vốn là đất cũ của Chiêm thành, dấu tích rõ rệt là thành Ðồ Bàn và các tháp cổ. Thành Ðồ Bàn nằm trong phạm vi thôn Nam Tân, xã Nhơn Hậu, quận An Nhơn, bị hoang phế từ lâu, chỉ còn lại các bờ thành đắp bằng đất hoặc xây bằng đá ong, sụp lở chỗ thấp chỗ cao. Gần đó là \"tháp Cánh Tiên riêng đứng dãi dầu\" cùng chung cảnh ngộ với đền thờ Võ Tánh và Ngô Tùng Châu: lạnh lẽo, hoang tàn, sụt sùi trong nắng mưa, sương gió: \"Ngó lên hòn tháp Cánh Tiên, cảm thương ông Hậu thủ thiềng ba năm\". Có lẽ nhờ lòng người cảm thương ông Hậu quân Võ Tánh thủ thành ba năm mà tháp Cánh Tiên được nhắc nhở trong câu ca dao trên, trở thành câu hát ru của dân gian Bình định ở ba vùng An nhơn, Bình khê, Tuy phước. Nhiều người Bình định còn nhớ câu đối ở lăng Võ Tánh và Ngô Tùng Châu: Quốc sĩ vô song - song quốc sĩ Trung thần bất nhị - nhị trung thần Bình Khê hay Tây sơn chỉ là một tên gọi của địa danh cấp huyện - quận, tên gọi một đơn vị hành chính thuộc tỉnh Bình Định ngày nay. Một ngôi mộ ở Tiên Thuận (Tây Sơn) phía sau lưng có Hòn Mun, phía trước là sông Côn có khắc câu đối mang hình ảnh của của địa cuộc như sau: Tiền Thanh Long thủy Hậu Hắc Hổ sơn Dịch nghĩa: Thanh Long thủy phía trước Hắc Hổ sơn phía sau Mộ của một cự phú ở Hữu Giang (Tây sơn – Bình Khê cũ) có câu đối do cụ Đầu xứ Cao Cự Diêu cho chữ: Vật đắc kỳ bình – khê thảo dã hoa oanh đối ngữ Thần như tại hữu – giang phong sơn nguyệt nhạn hoành phi Dịch nghĩa: Cảnh Vật phẳng bằng, suối khe, hoa đồng, oanh ca hót Miếu Thần phía phải, gió sông, trăng núi, nhạn liệng bay Cái hay câu bia nói được cảnh quan chung quanh mộ, mà câu chữ còn ghép được địa danh nơi ngôi mộ đang nằm là Bình Khê, Hữu Giang Chùa Thập Tháp - Một di tích văn hóa được hình thành từ năm 1677. Chùa không những để lại cho chúng ta một hình thái kiến trúc cổ, một kiến trúc tôn giáo hòa quyện với cảnh vật thiên nhiên mà còn đọng lại những nét văn hóa bản địa của cộng đồng người Việt ở Bình Định. Câu liễn đối có ở chùa Thập Tháp là một trong những nét văn hóa Việt Nam, là những di sản văn hóa của dân tộc. Cổng tam quan chùa có câu đối nói về cảnh chùa Thập Tháp: \"Nguyệt hạ bất xao kim tỏa đoạn Sơn tuyền chỉ nhậm bạch vân phong\" Hòa thượng Kế Châu dịch: \"Trời xanh bát ngát mây vươn núi Hồ biếc êm đềm nước đọng trăng\" Câu đối này của Chủ Bút Tạp Chí Từ Bi Âm Hòa Thượng Bích Liên Thích Trí Hải (1876 - 1950). Hòa thượng Bích Liên, thế danh là Nguyễn Trọng Khải, hiệu Mai Đình (Thận Thần Thị), sinh năm Bính Tý (1876), tại làng Háo Đức, phủ An Nhơn, nay là ấp Háo Đức, xã Nhơn An, huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định. Năm 1919, ông đến chùa Thạch Sơn ở Quảng Ngãi quy y thọ giới, được ban pháp danh Chơn Giám, tự là Đạo Quang, pháp hiệu là Trí Hải. Năm 1934, Thích Trí Hải về quê để khai sơn chùa Bích Liên tại sinh quán (Bình Định), dân chúng tôn xưng là Hòa thượng Bích Liên. Tổ đường (Tây đường) của chùa là nơi bài trí năm câu liễn sơn son thếp vàng, câu đối: \"Thập Tháp trùng tu, bất ý huỳnh văn không nhiễu kỷ Tổ đình tái chấn, khởi tri minh nguyệt cánh khuy song\" Tạm dịch: \"Thập Tháp trùng tu, đâu biết mây vàng giăng khắp chốn Tổ Đình tái chấn, có hay trăng sáng ở bên thềm\" Quả thật câu đối ở chùa Thập Tháp đâu chỉ nói lên cảnh chùa, nói lên tâm linh, ý đạo mà hàm chứa tư tưởng triết lý Đông phương: Khúc kinh phong vi hoa điểm thế. Trường không vân tế nguyệt đương đình Tạm dịch: Gió đưa tiếng kệ hoa lay động Trời lạnh mây trong trăng sáng đình Chùa cổ Thiên Bửu tọa lạc tại thôn Điềm Tịnh, xã Ninh Phụng, thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa. Chùa do Tổ Tế Hiển - Bửu Dương, đời thứ 36 dòng Lâm Tế, khai sơn vào khoảng những năm trước 1763, là một trong những ngôi cổ tự tại thị xã Ninh Hòa. Trước cổng tam quan có câu đối: Thiên nhân cung kính Thế tôn, phước huệ viên dung khai giác lộ Bửu địa trang nghiêm Phật độ, nhân duyên thành tựu khải từ môn Nghĩa là: Trời người cung kính Thế tôn phước huệ, tròn đầy mở đường giác Đất quí trang nghiêm cõi Phật, duyên lành thành tựu khải cửa từ Cổng bên phải \"Bồ Đề Viện\" có câu đối: \"Đáo thử thiền môn yếu dĩ từ bi khởi niệm\" Cổng bên trái: \"Bát Nhã Môn\" với câu đối: \"Đăng thử giác địa duy trì hỉ xả duy tâm\" Đúng là: Đi đến cửa chùa đem lòng hỷ xã Bước vào cảnh Phật giữ dạ từ bi Tiền đường có chạm câu đối của Tổ Phước Tường: Thiên đạo hoằng khai, thiên cá tu hành thiên cá đắc Bửu vân quảng nhuận, thất trùng lan thuẩn thất trùng tu Tạm dịch: Chánh pháp mở ra, ngàn kẻ tu hành ngàn kẻ được Mây lành toả khắp, bảy hàng cây báu bảy hàng tu. Hai trụ trước thềm chánh điện có câu đối: Điềm lãng phất khai kim thế giới Tịnh trần lộ xuất ngọc lâu đài Tạm dịch: Sóng lặng mở toang kìa Cực lạc Bụi trong ra khỏi cảnh Ta bà. Hai bên có câu đối: \"Thiền viện trùng tu chơn củng cố Tôn phong chấn chỉnh thắng trang nghiêm\" Ở huyện Ninh Hòa tỉnh Khánh Hòa, đình làng là một thiết chế văn hóa cổ truyền phổ biến nhất. Theo thống kê thì toàn huyện hiện nay có 121/176 thôn là có đình làng, trong đó nhiều đình làng đã được xây dựng từ thời Lê Cảnh Tông (1776). Cổng Tam Quan: Bốn trụ của cổng Tam quan có hai câu đối, thông thường có nội dung nói về làng và hai chữ đầu của hai vế đối của cổng đình ghép lại chính là tên của làng vậy . Mỹ Lệ đình từ cơ đồ tăng củng cố Hoán luân thể thức phong cảnh tráng quan liêm: (Cổng đình làng Mỹ Hoán – Ninh Thân) Xuân phong nhập viện thiên hương phát Hòa khí diên đồng bách tính hưng (Cổng đình làng Xuân Hòa – Ninh Phụng) Nội dung câu đối ở cổng đình trước hết là một cách “xưng tên” và qua đó thể hiện niềm mơ ước và lòng tự hào về nơi mà mình đã sinh ra, lớn lên và gắn bó suốt đời Án phong: Mặt ngoài của án phong là bức tranh hình Long mã phụ đồ (Long mã mang bát quái đồ) và hàng liễn đối : Tự cổ Phục Hy phân dịch số Truyền kim Long Mã phụ đồ thư Mặt trong là bức tranh: Thảo dã ngao du , vẽ hình hai con nai đang uống nước bên bờ suối với chim muông, cây cỏ xanh tươi và hai câu đối : Long phi phụng vũ thăng niên thế Yến ngữ oanh ca cẩm tú xuân Nói chung về các câu đối thì có thể khác nhau nhưng đều có nội dung phù hợp và tương thích với hai bức tranh “Long Mã phụ đồ” và “Thảo dã ngao du“ Sân đình: Miếu thờ Ngũ phương ngũ thổ (Ngũ hành) ở Mỹ Hoán có hai câu đối: Tứ thời thùy bảo hựu Thiên cổ phối hương nguyên Miếu thờ Sơn lâm chúa tướng có hai câu đối: Văn thanh bất khiếp cụ Kiến sắc vật bổn mạng Miếu thờ Thủy Đức thánh quang (Ngũ Hành) ở đình Xuân Hòa có hai câu đối: Đông tây nam bắc trung hữu tượng Kim mộc thủy hỏa thổ vô cương Miếu thờ Sơn lâm chúa tướng ở đình Xuân Hòa còn có hai câu đối: Sơn lâm oai hiển hách Thảo dã dũng hùng anh Chính điện: Trên bức vách được viết một chữ “Thần” lớn và hai hàng liễn đối có nội dung ca ngợi công đức của thần: Chính khí lưu thông trinh bất tức Hồng ân phổ hộ mặc vô ngôn Hoặc: Càn không hữu tượng tinh thần tại Phong nguyệt vô biên khí sắc cao Linh Phước cổ tự: 靈在識心化度群生多善敢福基命位栽培法力樂天人 Linh tại thức tâm hóa độ quần sanh đa thiện cảm Phước cơ mạng vị tài bồi pháp lực lạc thiên nhân. Nghĩa: Linh tại thức tâm hóa độ quần sanh khiến họ nhiều thiện cảm Phước theo vận mạng bồi đắp pháp lực làm lợi lạc trời người. 參話頭隨度化緣深培佛種看公案應機接物大振宗風 Tham thoại đầu tùy độ hóa duyên thâm bồi Phật chủng Khán công án ứng cơ tiếp vật đại chấn tông phong Nghĩa: Tham thoại đầu tùy độ hóa duyên khiến sâu dầy giống Phật. Khán công án ứng cơ tiếp vật làm hưng thịnh Thiền tông 寶殿巍峨凜凛金身嚴色相峯山嚴肅溟溟滄海泛慈航 Bửu điện nguy nga lẫm lẫm kim thân nghiêm sắc tướng Phong sơn nghiêm túc minh minh thương hải phiếm từ hàng Nghĩa: Điện báu nguy nga, thân Phật uy nghi trang nghiêm tướng đẹp. Núi cao vòi vọi, biển cả mênh mông thả chiếc thuyền từ. 說妙相莊嚴億萬金身同是佛布慈雲潦澆三天世界盡生蓮 Thuyết diệu tướng trang nghiêm ức vạn kim thân đồng thị Phật, Bố từ vân lạo kiêu tam thiên thế giới tận sanh liên. Nghĩa: Nói tướng đẹp trang nghiêm ức vạn thân vàng cùng là Phật Giăng mây từ mưa rưới ba ngàn thế giới thảy mọc sen. 心凈何須南海龍朝虎伏護峰山眼前即是西方祇樹金蓮成寶境 Tâm tịnh hà tu Nam Hải long triều hổ phục hộ phong sơn Nhãn tiền tức thị Tây Phương kỳ thọ kim liên thành bửu cảnh. Nghĩa: Tâm tịnh đâu cần Nam Hải, rồng chầu hổ mọp bảo vệ non cao. Trước mắt tức là Tây Phương, cây cả sen vàng trở thành cảnh báu. 金殿維持 , 金池暖, 金溪開落金蓮座法輪常轉 , 法雲高 , 法雨飛化法相光 Kim điện duy trì, kim trì noãn, kim khê khai lạc kim liên tòa. Pháp luân thường chuyển, pháp vân cao, pháp vũ phi hóa pháp tướng quang. Nghĩa: Giữ gìn đền điện vàng, ao vàng ấm, suối vàng khơi chảy rót xuống tòa sen vàng. Thường xoay bánh xe pháp, mây pháp cao, mưa pháp bay biến thành hào quang pháp tướng. Thiên Vương Cổ sát: 海會啓蓮池普被三根登寶地如來開聖教提攜萬類脫輪廻 Hải hội khải liên trì phổ bị tam căn đăng bửu địa Như Lai khai thánh giáo đề huề vạn loại thoát luân hồi. Nghĩa: Hội lớn mở Liên trì trùm khắp ba căn lên đất Phật, Như Lai khai thánh giáo dắt dìu muôn loại thoát luân hồi. 祝福人民安樂 , 佛道共人道並行祈禱世界和平 , 法輪與世輪同轉 Chúc phúc nhân dân an lạc, Phật đạo cọng nhân đạo tịnh hành. Kỳ đảo thế giới hòa bình, pháp luân dữ thế luân đồng chuyển. Nghĩa: Chúc mừng nhân dân an lạc, Phật đạo cùng lúc vận hành với nhân đạo. Cầu nguyện thế giới hòa bình, Pháp luân đồng thời vận chuyển với thế luân. 清凈光明遍照尊廣大寂凈三摩地 Thanh tịnh quang minh biến chiếu tôn Quảng đại tịch tịnh tam ma địa. Nghĩa: Đấng Biến chiếu sáng suốt thanh tịnh Pháp Chánh định vắng lặng rộng lớn. 菩薩由悟圓通終成滿覺如來大開方便廣度群迷 Bồ tát do ngộ viên thông chung thành mãn giác Như Lai đại khai phương tiện quảng độ quần mê Nghĩa: Bồ tát nhờ ngộ viên thông nên cuối cùng thành bậc chánh giác Như Lai mở nhiều phương tiện để rộng độ những hạng lầm mê. 山神送迎福氣無量聖地朝禮天人歡喜 Sơn thần tống nghênh phước khí vô lượng Thánh địa triều lễ thiên nhân hoan hỷ. Nghĩa: Đưa đón Sơn thần thì phước khí vô lượng Hành hương thánh địa thì Trời người vui mừng. 彌陀經中, 洪名經中 , 經經願陰超陽盛楞嚴會上 , 大悲會上 , 會會祈國泰民安 Di-đà kinh trung, Hồng Danh kinh trung, kinh kinh nguyện âm siêu dương thạnh Lăng-nghiêm hội thượng, Đại Bi hội thượng, hội hội kỳ quốc thái dân an Nghĩa: Trong kinh Di-đà, trong kinh Hồng Danh, mỗi kinh cùng nguyện cho người mất siêu thăng kẻ còn thịnh vượng. Trên hội Lăng-nghiêm, trên hội Đại Bi, mỗi hội đều cầu cho đất nước thanh bình nhân dân yên vui 瑤座普照千家慶光殿宏開萬戶春 Diêu tòa phổ chiếu thiên gia khánh Quang điện hoằng khai vạn hộ xuân. Nghĩa: Tòa ngọc chiếu khắp ngàn nhà mừng Điện vàng mở rộng muôn hộ vui Lớp người Nghệ Tĩnh đầu tiên vào Đà Lạt từ năm 1927, sau quốc sự Xô Viết Nghệ Tĩnh số dân gốc Nghệ Tĩnh vào Đà Lạt càng đông. Họ sinh sống bằng nghề dich vu ,trồng rau và trồng hoa.Lúc đầu họ ở ấp Tân Lạc Xuân An Cây số 4; Sau này năm 1932 có đường sắt Đà Lạt Phan Rang (1932), nhiều hộ dân Nghệ Tĩnh chuyển về Trại Mát, Đất Làng (Cầu Đất). Để gìn giữ tâm linh, năm 1940 họ xây dựng đình Nghệ Tĩnh. Ngôi đình khá khiêm nhường, có ba cửa ra vào và hai cửa sổ ở mặt tiền. Ngoài cổng đắp hai con hổ ngồi vuon co mieng ha , sân có cây đa cổ thụ xum xuê. Vì truyền thống hiếu học, nên Đình Nghệ Tĩnh đã từng dùng làm nơi dậy học cho con em đồng hương Nghệ Tĩnh. Dưới đây là nội dung những câu đối được khắc trong đình: Câu đối cột ngoài cổng chính: Lâm Viên cẩm tú thiên nhiên tạo vạn đại tồn Lam Hồng hào khí nhân tâm tụ muôn thế lưu Trong đình còn các câu đối sau đây : Điện vũ huy hoàng nhân kiệt địa linh thiên cổ tích Thần uy hiệu đẳng diên khang vật phụ vạn niên xuân Và: Tiên tổ sang lập phương danh lưu quốc sử Tử tôn kính thành tích học kế gia phong Và: Công đức tổ tông tiền khai lưu vạn thế Ân thâm tôn tử hậu thế tạc thiên thu Chuyện kể rằng : Vào thời các Vua Hùng có bà Tinh Vệ Mễ Nương - con gái đầu của Hùng Càng Vương - cùng chồng là Chấn Long Thần Phi “du hạ nam phương” có đem hạt dưa từ Trường Sa vào trồng tại vùng đất dưới chân Hòn Dữ (về sau, Thượng Hoàng Trần Nhân Tông mới đặt tên cho núi là Đại An , và tên này tồn tại cho đến tận ngày nay). Vợ chồng bà Tinh Vệ Mễ Nương - Chấn Long Thần Phi hô hào dân chúng trong vùng đem đất cát lấp thành lũy dài gọi là trường sa lũy để ngăn sóng biển . Lũy này nối từ đèo Ninh Mã tới Cần Lương , tạo thành vịnh Vân Phong ở phía Bắc . Còn lũy Thủy Triều chạy dài từ mũi Cầu Hin , Bãi Dài đến mỏm Chà Đà, tạo thành vịnh Cam Ranh ở phía Nam. Trước mặt Bạch Hổ Sơn (còn gọi là đồi Trại Thủy ở giữa NhaTrang) là quần đảo có tên là Hòn Tre , do Chấn Long Thần Phi dời núi từ phía Tây ra làm tấm bình phong chắn gió cho NhaTrang . (Ngày đó đảo này được trồng toàn là tre nên có tên Hòn Tre) . Được bao bọc bằng các lũy và các núi (đảo ) chắn gió đó, cù lao Nha Trang rất an toàn , bình yên trên mặt biền hiền hòa . Do vậy mà Nha Trang cũng được gọi là Cù Huân. Sau khi hoàn thành công nghiệp dời núi,đắp lũy tạo cuộc sống yên bình cho xứ Trầm Hương , ông bà Tinh Vệ-Chấn Long theo sóng biển về nơi không dấu tích . Để ghi nhớ công ơn sự nghiệp của vợ chồng bà, dân chúng lập đền thờ Bà tại núi Đại An. Khi lên xứ Trầm Hương - Đại Điền , nhớ lại tích xưa , tưởng niệm công đức của vợ chồng Bà Tinh Vệ-Chấn Long Thượng Hoàng Trần Nhân Tông tôn phong Bà Tinh Vệ là THIÊN Y THÁNH MẪU , và bàn với Chúa Chiêm Chế Mân cho trùng tu lại ngôi đền thờ ông bà Tinh Vệ . Chúa Chiêm Chế Mân đã cho trùng tu ngôi đền. Trên mái trước đền tạc 4 chữ Nho THIÊN Y THÁNH MẪU và 2 bên trụ đèn tạc đôi câu đối do chính Thượng Hoàng Trần Nhân Tông ngự đề : Tinh Vệ hận chí năng điền hải Chấn Long cừu lực khả di sơn Nghĩa là: Chí Bà Tinh Vệ (giận) có thể lấp biển, Sức ông Chấn Long (thù) khả dĩ dời núi. Cùng lúc với việc trùng tu đền thờ Thiên Y Thánh Mẫu là việc xây dựng một ngôi chùa dưới chân núi Đại An .Với tên chùa cũng do chính Đức Điều Ngự (Trần Nhân Tông) đặt là ĐẠI AN TỰ .Chắc chắn việc đặt tên chùa là ĐẠI AN không phải là ngẫu nhiên .Hai chữ ĐẠI AN thể hiện rất rõ quyết sách của Hoàng Đế Thiền sư Trần Nhân Tông là phục hưng quốc gia Đại Việt và tạo dựng cuộc sống yên bình tươi đẹp mãi mãi cho dân tộc Chiêm . Điều này được khẳng định rất cụ thể rõ ràng trong đôi câu đối mà Đức Điều Ngự Trần Nhân Tông ngự đề cho chùa: Đại Việt cơ đồ tu hưng phục An Chiêm sự nghiệp lại diên khang. Đến ngày 12 tháng 7 năn Tân Sửu (1301) , Trúc Lâm rời chùa Đại An trở lại thăm một di tích-thắng cảnh ở núi Gành - nằm sát cửa Đông Hương . (Theo Đại Nam Nhất Thống Chí , núi Gành thuộc thôn Ngọc Toản , huyện Vĩnh Xương , phủ Diên Khánh) cách Nha Trang Tân Thị (tức thành phố Nha Trang ngày nay) chừng 2 dặm (khoảng 3 km) về hướng Tây Bắc . Thấy phong cảnh nơi đây thật đẹp đẽ , thanh tịnh , núi Gành trông như chiếc bình bát bằng vàng (kim âu) của Phật To å, in bóng trên mặt biển xanh như ngọc, trên núi lại còn lưu dấu tích một ngôi chùa không rõ do ai khai sơn , lập chùa từ bao giờ. Đây đúng là một chốn A-Lan-Nhã lí tưởng cho tu hành , Trúc Lâm liền quyết định cho xây dựng lại thành một Thiền Tự và đặt tên là KIM SƠN TỰ và ngự đề đôi câu đối cho chùa: Kim âu lãng thủy ngọc hoàn qui Sơn tự thiền tông hội phước trì Nghĩa là : Bát vàng soi bóng trên mặt nước ngọc qui tụ về Ngôi chùa thiền (Phật) trên núi tụ hội phước đức mãi mãi Hai trụ chính cao 5 mét , chiều rộng trụ là 0,3 mét , dài 0,5 mét . Trên đỉnh hai trụ đều đắp hai búp sen màu trắng . Mặt tiền hai trụ có đôi câu đối chữ nổi màu đen trên nền vàng bằng chữ nho . Kim Bích Giao Huy Điện Thượng Đài Tiền Quang Phổ Chiếu Sơn Hà Thắng Cảnh Liên Hoa Liễu Nhứ Sắc Thường Tân . Dưới chân hai trụ chính là hai bệ theo kiểu chân quì . Hai trụ nhỏ có đôi câu đối bằng chữ Việt (kiểu chữ in hình tròn , đắp nổi màu đen trên nền vàng) Một Niềm Quyết Lánh Trần Gian Khổ Cắt Aùi Ly Gia Học Đạo Thiền Chánh điện là một tòa nhà có kích thước 11m x 14,5m . Truớc chánh điện có bảng tên chùa đắp bằng xi măng , kích thước 60 cm x 20,5 cm đắp nổi 5 chữ Nho màu vàng : “SẮC TỨ KIM SƠN TỰ” trên nền đỏ (đắp năm 1960) . Trước chánh điện trên 4 trụ có hai cặp câu đối mang tên chùa và địa danh Ngọc Hội như sau : -Cặp câu đối ở hai trụ giữa : KIM điện nguy nga vạn cổ hồng đồ tăng tráng lệ. SƠN môn thanh tịnh thiên thu phong cảnh thắng quang minh . -Cặp câu đối ở hai trụ ngoài : NGỌC triển lang hàm chánh pháp hoằng tuyên hoa trụy hạ HỘI khai bảo tạng đàm kinh nhập diệu thạch đê đầu . Đỡ toàn bộ biển hoành – bức thư uyển là hàng cột hiên gồm 6 chiếc , cao 2,5 mét . Mặt tiền 4 cột có 2 cặp câu đối bằng chữ Nho đắp nổi . Chữ viết màu đen trên nền vàng , khung viền màu đỏ. -Đôi câu đối ở hai cột giữa : Kim Điện Nguy Nga Vạn Cổ Hồng Đồ Tăng Trán Lệ Sơn Môn Thanh Tịnh Thiên Thu Phong Cảnh Thắng Quang Minh -Đôi câu đối ở 2 cột bên : Ngọc Triển Lãng Hàm Chánh Pháp Hoằng Tuyên Hoa Trụy Hạ Hội Khai Bảo Tạng Đàm Kinh Nhập Diệu Thạnh Đê Đầu Trên thanh chính ở giữa trung tân chánh điện có một bức hoành phi làm bằng gỗ sơn son thết vàng rộng 0,8m , dài 3m , có khắc nổi 5 chữ Nho lớn: SẮC TỨ QUI TÔNG TỰ. Tấm biển này do chính chúa Nguyễn Phúc Khoác ban cho chùa vào năm Canh Thân , niện hiệu Vĩnh Hựu thứ 6 (1740) . Ở 2 cột phía trước của trung tâm chánh điện có treo đôi câu đối (dài2,2m , rộng 0,25m) chữ màu vàng được khắc nổi trên bảng gỗ sơn đen phía trên câu đối khắc hình chữ Vạn , phía dưới khắc hình hoa sen. Bảo Điện Trùng Quang Khai Quốc Gia Trị Bình Xương Vận Kim Sơn Vĩnh Trấn Kiến Dân Chúng Tín Ngưỡng Trung Tâm Ở hai phía cột sau cũng có treo đôi câu đối cùng kích thước , mẫu chữ và trang trí như đôi câu đối trên: Tuyết Lãnh Chứng Chân Thừa Phúc Huệ Hoàn Toàn Tam Giới Thiên Nhân Đồng Kính Ngưỡng Kỳ Viên Tuyên Diệu Pháp Từ Bi Quảng Đại Thập Phương Đàn Tín Vĩnh Qui Y Từ chánh điện đi dọc theo hai hàng biên ở hai bên , phía bên phải là nhà đông , phía bên trái là nhà tây , tiếp nối nhà tây là tăng phòng . Ở giữa là nhà thờ Tổ . Ở đây cách bố trí của 3 tòa nha ø: Đông , Tây và Thờ Tổ đều quay chung mặt tiền về khu sân sau (nối liền mặt sau chánh điện) của chùa . Ở 2 cột trước bàn thờ Tổ có đôi câu đối được khắc chìm, phủ nhũ vàng , trên bàn gỗ : “Thiền Tông Tảo Sáng Vu Nam Thiên Bát Nhã Tâm Hoa Kim Cổ Mậu . Tuệ Nghiệp Tương Thừa Ư Việt Địa Bồ Đề Đạo Thụ Diệp Chi Trường ” Từ xa xưa, trên các đảo giữa Biển Đông của nước ta, đã có những am thờ do ngư dân người Việt dựng lên để cầu Trời, khấn Phật phù hộ độ trì cho những chuyến đi biển bình yên, bội thu tôm cá. Trên cơ sở tín ngưỡng tâm linh truyền thống của người xưa, ba ngôi chùa đã được tôn tạo là Chùa Song Tử Tây, Chùa Sinh Tồn và Chùa Trường Sa Lớn. Dưới đây là nội dung những câu đối khắc ở các chùa trên quần đảo Trường Sa: Uy thần biển đảo cổ vẫn truyền Chùa Phật Trường Sa nay còn tỏ Cá đọc kệ được thành tiên Rồng nghe kinh mà mộ đạo Mây lành che Đông hải, một trời cam lộ tưới Trường Sa Thắng tích ánh đảo xa, vạn cổ danh lam truyền Song Tử Chùa chiền sừng sững nguy nga đất Việt nổi danh lam Quần đảo huy hoàng chất ngất biển Đông ngời thắng cảnh Thầy Thím là cách gọi thể hiện sự tôn kính của nhân dân đối với hai vợ chồng người đạo sĩ tài đức, giàu lòng nhân ái đã từng cứu giúp nhân dân trong cuộc sống, lao động và đau ốm . Do không rõ họ tên của vợ chồng người đạo sĩ nên sau khi họ qua đời nhân dân địa phương kính cẩn gọi là Thầy Thím và tên gọi đó được lưu truyền đến ngày nay. Để ghi tạc công ơn đó, các thế hệ ông cha ngày trước đã lập Dinh thờ Thầy Thím. Dinh Thầy Thím tọa lạc giữa một khu rừng yên tĩnh thuộc làng Tam Tân (xã Tân Hải - thị xã Lagi). Câu đối ở Chính điện di tích. Hai câu bên hữu khắc ghi bằng chữ Hán: “Vạn cổ anh linh thinh danh văn bắc địa Thiên thu hiển hích công đức chấn Nam Thiên” Tạm dịch: Từ ngày xưa tiếng thơm của Thầy vang lừng đất bắc Ngàn năm sau công đức của Thầy còn chấn động trời Nam Hai câu bên tả khắc ghi bằng chữ Hán, nội dung: “Đạo đức hằng thâm cứu hộ sinh linh dương tráng sĩ Sư tâm quảng đại trường phò thế giới đạt hương tiêu” Tạm dịch: Đức độ Thầy sâu rộng cứu giúp dân chúng lâu dà Tấm lòng Thầy quảng đại, để tiếng lành trên cõi đời mãi mãi Hai câu đối khác ở gian Chính điện: “Đạo đại đức hoằng oai linh thuỳ tứ hải Công cao vọng trọng danh hiển chốn cửu châu” Tạm dịch: Đạo cao đức rộng oai linh vang bốn bể Công danh cao cả lan rộng khắp chín châu Đôi câu đối khắc chìm hai bên cửa Chính điện: “Đạo cao sái đậu luyện đao binh Pháp diệu tạo hình thành kiếm tướng” Tạm dịch: Đạo Thầy cao gieo đậu thành binh đao Phép Thầy giỏi tạo chiến tướng Câu đối ở nhà Võ ca, phiên âm và dịch từ chữ Hán: “Bái hạ thiên hà chiêm mẫu trạch Đường cao số nhận vọng sư ân” Tạm dịch: Dân chúng ngàn năm chiêm ngưỡng ơn Thím Nhà cao ráo số đông vọng tưởng ơn Thầy Và: “Hoa địa chưởng xuất hồng anh quang tiền dũ hậu Liên hồ phiên thành cảnh sắc kế văn khai lai” Tạm dịch: Đất này sản sinh đấng anh hùng trước sau sáng chói Hồ sen dệt nên cảnh đẹp nối tiếp mãi mãi Câu đối treo ở nhà Tiền hiền: “Hiền tai tổ đức na thời tất lộ áo khai thiên Tiền lịch tôn công khảo hội tu minh hoằng sáng” Tạm dịch: Tổ tiên xưa có công tạo dựng khai lập cảnh quan nơi đây Ông cha ta ngày trước có công chung sức sáng lập Dinh này Chùa Bát Nhã tạo lạc trên một đồi đá thuộc thôn Hà Thủy, xã Chí Công, Huyện Tuy Phong. Ngày mùng 2 tháng 2 năm Canh Thìn (1940) năm Bảo Đại thứ 15. Hai cụ Lý Trưởng Bùi Tường pháp danh Nguyên Huệ và Hương bộ Nguyễn Đẩu pháp danh Nguyên Diệu ra Tỉnh Ninh Thuận học hỏi và xin phép về quê thành lập Chi hội Phật học “Duồng (Xã Chí Công). Chánh điện Chùa nguyên là sườn gỗ của một ngôi nhà tự do Cụ Bùi Tường và Nguyễn Đẩu mua về dựng lên, do đó trông rất cổ kính. Vách Chùa xây bằng đá lợp ngói âm dương, trước chánh điện có tiền đường và lầu chuông trống. Trên cột tiền đường có hoành phí ghi “Bát Nhã đường và đôi câu đối khắc trên trụ gạch”: “Bát Nhã viên tu tứ hải qui y đăng giác lô Bồ Đề tâm thọ thập phương tín ngưỡng đắc chơn nguyên” Wikipedia có thể loại liên quan Câu đối khắc tại các đình, chùa, đền, miếu, phủ, điện tại Nam Trung Bộ Việt Nam", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Khương Tử Nha", "role": "user" }, { "content": "Tề Thái Công, tên thật là Khương Thượng (姜尚), tự là Tử Nha (子牙), nên thường được gọi là Khương Tử Nha (姜仔呀), là khai quốc công thần nhà Chu thế kỷ 12 trước Công nguyên và là vua khai lập nước Tề tồn tại từ thời Tây Chu đến thời Chiến Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Khương Tử Nha được biết đến như một vị tướng tài vĩ đại và là người góp phần lập lên sự nghiệp nhà Chu kéo dài hơn 800 năm, là triều đại kéo dài nhất trong lịch sử Trung Quốc. Con trai không dạy, lớn lên thành người ngu ngốc, ương gàn; con gái không dạy lớn lên thành người lố lăng, thô bỉ. Con hiếu thảo, cha mẹ vui, nhà hòa thuận, muôn việc thành.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Mawlamyine", "role": "user" }, { "content": "Mawlamyine (Moulmein) là thành phố thủ phủ bang Mon và thành phố lớn thứ 3 của Myanmar. Chùa Nwa Le B0o (12 dặm về phía bắc của thành phố). Hãy đón xe từ cây cầu, hoặc xe ôm đến cơ sở. Bạn phải thuê một xe ôm chở lên núi (2 giờ mỗi chiều) để xem chùa này. Điểm tham quan không đáng giá nỗ lực đi của bạn. Tu viện Pa Auk Taw Ya (9 dặm về phía nam của thị trấn). Đi về phía nam đón tại địa phương. Rất lớn, trung tâm thiền yên tĩnh với con người thân thiện. Đến vào 10 giờ sáng đến đi bộ đến phòng ăn cho một bữa ăn 11 giờ sáng với hàng trăm nhà sư (và một vài người nước ngoài học thiền). Ruby Restaurant. Nhà hàng Trung Hoa với menu tiếng Anh Peking Restaurant (đối diện Ruby bên kia đường). thức ăn Trung Hoa Chan Thar (bên cạnh Sandalwood Hotel). Menu nhiều món Breeze Inn Guesthouse (Lay Hnyin Tha), 6. Strand Road, ☎ 057-21450, 09 870 1180. giá từ 10 đô la Mỹ một phòng đơn, 12 đô la Mỹ một phòng đôi. Sandalwood Hotel, 278. Myoma Rridge Street, ☎ 098702511. 20 USD một phòng đơn, 25 USD phòng đôi. Khách sạn mới, giá bao gồm ăn sáng, có ti vi, máy lạnh", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Quảng Ninh/Vịnh Hạ Long", "role": "user" }, { "content": "Vịnh Hạ Long là một vịnh nhỏ ở tỉnh Quảng Ninh, Đông bắc Việt Nam. Vịnh Hạ Long được UNESCO đưa vào danh sách di sản thế giới, vịnh giới hạn trong diện tích khoảng 1.553 km2 bao gồm 1.969 hòn đảo lớn nhỏ, phần lớn là đảo đá vôi, trong đó vùng lõi của Vịnh có diện tích 334 km2 quần tụ dày đặc 775 hòn đảo. Gần đây, vịnh Hạ Long đã được công nhận là một trong bảy kì quan thiên nhiên thế giới. Đường hàng không: Để tới Hạ Long, bạn có thể bay tới sân bay Vân Đồn hoặc sân bay Cát Bi (Hải Phòng). Thời gian đi từ các sân bay này tới Hạ Long khoảng 1 tiếng. Còn đối với khách quốc tế thì sẽ phải di chuyển bằng đường bộ sau khi xuống sân bay quốc tế Nội Bài tại thủ đô Hà Nội. Đường thủy: Hạ Long có cảng Cái Lân, thuận tiện cho tàu du lịch ra vào. Nếu không thì tàu du lịch có thể cập bến tại Hải Phòng trước khi di chuyển tới Hạ Long. Đường sắt: Việc di chuyển bằng tàu hỏa trên tuyến đường sắt Hà Nội - Hạ Long, tuy mất khá nhiều thời gian và thời gian xuất phát từ Hà Nội là khá sớm, nhưng bạn có thể ngắm nhiều cảnh đẹp trên đường đi. Ga Hạ Long là ga cuối của tuyến đường sắt cũng rất gần khu du lịch Bãi Cháy và Vịnh Hạ Long. Đường bộ: Từ Hà Nội, mất khoảng 2,5 giờ di chuyển theo cao tốc để tới Hạ Long, thay vì 4 tiếng theo đường 18. Giá vé giao động khoảng 100.000 -150.000 (KumHo Việt Thanh). Hoặc bạn có thể sử dụng dịch vụ thuê xe riêng đi hạ long giá chỉ từ 1.400.000vnđ cho xe 4 chỗ. Thuê xe đi Hạ Long hoặc các dịch vụ xe tiện chuyến Hạ Long giá rẻ Hòn Con Cóc: Hòn Con Cóc nằm cách cảng tàu du lịch Bãi Cháy khoảng 12 km về phía Đông Nam, trên vùng vịnh Hạ Long. Đây là hòn núi đá rất đẹp có góc nghiêng và hình dáng như một con cóc ngồi xổm giữa biển nước, cao khoảng 9m. Hòn Trống Mái là một trong những hòn đảo nổi tiếng trên vịnh Hạ Long, hòn Trống Mái nằm gần hòn Đỉnh Hương ở phía Tây Nam của Vịnh, cách cảng tàu du lịch Bãi Cháy khoảng 5 km. Đây là cụm gồm 2 đảo có hình thù giống như một đôi gà, một trống một mái, có chiều cao khoảng hơn 10m với chân thót lại ở tư thế rất chênh vênh. Là biểu tượng trên logo của vịnh Hạ Long, hòn Trống Mái cũng là biểu tượng trong sách hướng dẫn du lịch Việt Nam nói chung. Đảo Ngọc Vừng: Đảo Ngọc Vừng nằm cách cảng tàu du lịch khoảng 34 km, thuộc huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh, có đặc điểm là một trong số ít đảo đất trên vùng vịnh Hạ Long. Xung quanh đảo có nhiều bãi biển đẹp, có núi Vạn Xuân cao 182m và có di chỉ khảo cổ thuộc văn hoá Hạ Long rộng 45.000m2. Đảo Ngọc Vừng rộng 12 km2, có người ở, có bến cảng cổ Cống Yên thuộc hệ thống thương cảng cổ Vân Ðồn từ thế kỷ 11, và có di tích thành cổ nhà Mạc, thành nhà Nguyễn. Phía đông của đảo có bãi cát dài tới hàng kilômét với cát trắng trải ra tới tận bến tàu. Đảo Ti Tốp: Đảo Ti Tốp, thời Pháp thuộc mang tên hòn Cát Nàng, nằm trên khu vực vịnh Hạ Long cách Bãi Cháy chừng 14 km về phía Đông. Đảo được đặt tên Ti Tốp từ khi Hồ Chí Minh đến thăm vịnh Hạ Long cùng với nhà du hành vũ trụ người Nga Gherman Titov, vào năm 1962. Đảo Ti Tốp có bờ dốc đứng và bãi cát trắng phẳng hình vầng trăng nằm dưới chân. Các tour du lịch thường ghé tàu vào đảo để du khách lên bờ leo núi ngắm toàn cảnh vùng Vịnh, tắm biển, chèo thuyền kay-ắc, kéo phao và kéo dù. Đảo Tuần Châu: Nằm cách cảng tàu du lịch Bãi Cháy khoảng 4 km về phía Tây Nam trên vùng vịnh Hạ Long, Đảo Tuần Châu là một đảo đất rộng khoảng 3 km2, gần bờ, có làng mạc và dân cư thưa thớt. Trước kia trên đảo các nhà khoa học đã tìm được nhiều di chỉ khảo cổ thuộc nền văn hóa Hạ Long. Từ năm 2001, một con đường lớn đã được xây dựng nối đảo với đất liền. Một tổ hợp dịch vụ vui chơi, giải trí, quần thể khách sạn, nhà hàng và bãi tắm sang trọng được xây dựng, đưa vào phục vụ góp phần làm thay đổi bộ mặt của Hạ Long từ năm du lịch 2003 tới nay Núi Bài thơ. Các ressort tại Hạ Long bao gồm: Vinpearl Halong nằm trên Đảo Rều, cách bờ khoảng chừng 1 km, FLC Hạ Long nằm trên đỉnh đồi view toàn cảnh Vịnh Hạ Long kỳ quan Các khách sạn 5 sao Hạ Long: Wyndham Hạ Long, Mường Thanh Hạ Long, Royal Lotus, Ramda by Wyndham Ha Long, D'Lioro Hạ Long. Các khách sạn 4 sao Hạ Long: Novotel Hạ Long, Paradise Suites (Đảo Tuần Châu), Eastin Phát Linh, Mường Thanh Grand. Xem tổng hợp các khách sạn 5 sao, 4 sao tại Hạ Long Các homestay tại Hạ Long cũng khá đa dạng là các căn hộ chung cư cho thuê, hoặc các homestay biệt lập. Xem thêm danh sách các homestay tại Hạ Long Ngoài ra là rất nhiều những nhà nghỉ tư nhân. Đến vào mùa du lịch, bạn nên đi theo tour hoặc đặt phòng trước. Du thuyền Hạ Long với nhiều lựa chọn du thuyền từ 3 sao tới 5 sao. Trước đây, hầu hết các tàu thăm vịnh Hạ Long là tàu gỗ, mỗi tàu có khoảng dưới 20 phòng. Nhưng giờ đây các tàu thăm vịnh Hạ Long đã được phát triển với chất lượng và cơ sở vật chất tốt không kém gì các khách sạn 5 sao trên bờ. Các du thuyền 5 sao có phòng nghỉ rộng, có ban công, nhà hàng, bar, sundeck, bể bơi, phòng gym, spa... đáp ứng đầy đủ nhu cầu nghỉ dưỡng của khách hàng. Gia du thuyền khoảng từ 2.500.000đ/khách cho chương trình 2 ngày 1 đêm. Một số kinh nghiệm lựa chọn du thuyền Hạ Long cho bạn Hạ Long là khu du lịch nổi tiếng không chỉ bởi hoạt động tham quan, chiêm ngưỡng kỳ quan thiên nhiên thế giới mới, mà còn bởi nơi đây có nhiều món ăn ngon độc đáo hấp dẫn thực khách. Trong đó phải kể đến: Các nhà hàng nổi tiếng tại Hạ Long: Nhà hàng Phương Nam, Nhà hàng Hồng Hạnh, Nhà hàng Hương Duyên, Nhà hàng Hoa Sơn, Nhà hàng Buffet Sen Á Đông, Nhà hàng Cua Vàng, Nhà hàng Hải Cảng... Các nhà hàng tập trung tại khu vực Bãi Cháy dành cho khách du lịch và bên khu vực Hòn Gai dành cho người dân địa phương, có khá nhiều dãy hàng quán hải sản ngon và rẻ tại Hòn Gai. Các loại hải sản: tu hài, hàu, ngán, hà cùng vô vàn các loài cá, tôm, cua biển. Chả mực: Được coi là đặc sản của Hạ Long, chả mực hấp dẫn bởi hương vị thơm, ngon đặc trưng mà không phải ở nơi nào cũng có.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Wellington", "role": "user" }, { "content": "Wellington là thành phố thủ đô, thành phố lớn thứ nhì New Zealand. Wellington cung cấp một sự pha trộn của văn hóa, di sản, thức ăn ngon và cà phê, và sống động nghệ thuật và giải trí. Được bao quanh bởi những ngọn đồi và bờ biển gồ ghề, thành phố tự hào có một bến cảng xinh đẹp. Sự quyến rũ của Wellington ở chỗ thành phố mang lại một trải nghiệm nội thành sôi động với chút cảnh quan New Zealand. Và do đặc điểm nhỏ gọn của nó, bạn có thể thử tất cả mọi thứ: cửa hàng, phòng trưng bày nghệ thuật, quán cà phê và nhà hàng hợp thời trang. Ngay trước ngưỡng cửa của nó là một mạng lưới các đường mòn đi bộ và đi xe đạp với nhà máy rượu vang và những vườn nho đẹp chỉ là một vài giờ. Wellington có một loạt các nhà hát, âm nhạc, múa, mỹ thuật và phòng trưng bày và bảo tàng. Nó cũng là nơi có một trong những điểm thu hút chính của quốc gia, Bảo tàng New Zealand Te Papa Tongarewa. Thành phố tự tiếp thị mình là \"Wellington tuyệt đối tích cực\". Wellington được bầu chọn là thành phố điểm đến tốt thứ tư vào năm 2011 trong xếp hạng \"Địa điểm du lịch tốt nhất năm 2011 của Lonely Planet\". Trung tâm thông tin du khách Wellington (iSITE), Civic Square, Corner Victoria and Wakefield Sts, ☎ +64 4 802 4860 or 0800 933 53 63FORMAT. Một nơi tốt để bắt đầu chuyến thăm Wellington của bạn - họ có thể đặt chỗ ở, các hoạt động và cung cấp thông tin hữu ích về Wellington và khu vực xung quanh. Trang web của họ có chứa các thông tin tương tự và có giá trị kiểm tra ra trước khi bạn đến. Họ là một thành viên của các thông tin truy cập i-SITE trung tâm mạng lưới quốc gia (i-SITE [1]). Là thành phố thủ đô, Quốc hội New Zealand và trụ sở của nhiều cơ quan chính phủ và các doanh nghiệp lớn nằm ở trung tâm Wellington. Điều này đặc biệt đúng trong khu vực gần Tòa nhà Quốc hội - cuối phía bắc của The Terrace và các khu vực bến cảng Lambton và khu vực thương mại Thorndon. Hầu hết các trung tâm thành phố được xây dựng trên đất đã được san lấp cao lên sau khi một trận động đất lớn trong năm 1855. Thêm các khu đất đã được lấn biển từ đó đến nay. Động đất đã đóng một phần quan trọng trong việc hình thành toàn bộ khu vực Wellington, mặt tiếp xúc của phay Wellington là đường lồi lên của đồi tiếp giáp với cảng giữa Thorndon và Petone. Có một số phay động đất lớn trong khu vực, một số trong đó đường trượt trượt 1 m hoặc hơn và đường nhảy trong vài thế kỷ. Wellington được gọi là Windy City. Gió thịnh hành là từ phía tây bắc nhưng những cơn gió mạnh nhất là phía nam. Tốc độ và hướng gió có thể nhìn thấy lá cờ đang bay từ the tổ ong. Một lá cờ lớn được bay chỉ vào những ngày bình tĩnh, một lá cờ nhỏ được bay khi ngày gió dự kiến. Nhiệt độ tại Wellington hiếm khi giảm xuống dưới 0 °C (32 °F), thậm chí trên một đêm mùa đông lạnh, trong khi nhiệt độ mùa đông ban ngày là hiếm khi thấp hơn 8 °C (46 °F). Vào mùa hè, nhiệt độ tối đa ban ngày hiếm khi được trên 25 °C (77 °F). Đi từ bờ biển, trong các thung lũng nội địa, sương giá lên đến -10 °C (14 °F) đã được ghi nhận và tuyết giải quyết trên phạm vi lân cận trong mùa đông. Wellington nằm ở mũi phía nam của đảo Bắc của New Zealand. Lõi thành phố nằm dọc theo bờ biển phía tây của cao bảo vệ Wellington Harbor, với vùng ngoại ô của thành phố lan rộng ra mọi hướng. Tâm đô thị chính của thành phố bao gồm các trung tâm thành phố và liền kề 'thành phố ngoại ô' của Te Aro, ở phía nam và phía đông. Một khu vực khá dày đặc tiếp tục về phía nam từ Te Aro vào các vùng ngoại ô lân cận của Mt. Cook và Newtown, cũng như Kilbirnie ở phía bên kia của công viên núi. Victoria. Phía Đông từ Te Aro, Sống đất chạy theo hướng bắc-nam tạo nên núi Victoria và, và xa hơn về phía đông là bán đảo Miramar, hình thành ở phía tây của miệng đến Wellington Harbor. Những ngọn đồi và các eo đất giữa-là nhà của một số khu vực ngoại thành cũng như các công viên và bãi biển. Một vài km về phía nam của trung tâm Wellington là Bờ biển Nam gồ ghề tuyệt đẹp của Đảo Bắc, bao gồm một chuỗi các vịnh nhỏ (và một số lớn), với những bãi biển nhiều đá và vùng thuỷ triều thú vị. Về phía tây, vùng ngoại ô giữa Karori và Johnsonville lây lan vào các sườn đồi, với các khu khác nhau và những con đường mòn đi bộ đường dài, và sau đó cung cấp cách để mở khu vực nông thôn như Makara. . Sân bay quốc tế Wellington [2] nằm ở Rongotai, từ trung tâm thành phố khoảng 5 km (3 dặm). Nó nằm trên một eo đất giữa bán đảo Miramar và Núi Victoria. Chỗ tiếp cận phía nam là trên eo biển Cook, trong khi chỗ tiếp cận về phía bắc là trên bến cảng. Sân bay Wellington là điểm trung chuyển lớn đối với du khách trong nước. Có các chuyến bay thường xuyên đến Auckland, Christchurch, Palmerston North, Rotorua, Hamilton, Nelson, Blenheim và nhiều điểm đến khác. Các chuyến bay quốc tế từ Úc (Sydney, Melbourne, Brisbane) đến khoảng hai lần mỗi ngày: các chuyến bay buổi tối đến sau nửa đêm khi hầu hết các cơ sở đều đóng cửa. Ngoài ra còn có các chuyến bay theo mùa giữa Wellington và Fiji. Hạ cánh tại sân bay Wellington trong một cơn gió mạnh có thể là một thách thức. Có một xe buýt sân bay thường được gọi là Flyer khởi hành từ cuối phía nam của nhà ga nội địa cho đến khi 21:00. Đưa đón van dịch vụ, taxi và được bảo hiểm Có thang máy là trực tiếp bên ngoài nhà ga. Khi đến sân bay, gọi đường dây nóng Metlink tại 0.800 801.700. Họ trả lời rất nhanh chóng và một người thân thiện sẽ cho bạn biết những gì xe buýt để có và ngay cả những gì đặc biệt vượt qua để mua (ví dụ, nếu sau khi \"Tờ bướm quảng cáo\" bạn đang đi tàu) nếu bạn nói rằng bạn đang đi đâu.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Khu bảo tồn động vật hoang dã Huai Kha Khaeng", "role": "user" }, { "content": "Các khhu bảo tồn động vật hoang dã Thungyai (เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร) và Huai Kha Khaeng (ขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง) là các công viên nằm liền kề trong các Uthai Thani, Kanchanaburi, và Tak tỉnh Tây Thái Lan. Với tổng diện tích 622.200 ha kết hợp hai khu, chúng tạo thành các khu bảo tồn lớn nhất ở Đông Nam Á. Các khu bảo tồn này nằm ở Bắc Thái Lan. Khu bảo tồn đã được đưa vào danh sách di sản thế giới UNESCO năm 1991. Khu bảo tồn gồm gần như tất cả các loại rừng được tìm thấy ở Thái Lan, bao gồm cả núi rừng nguyên sinh, rừng nguyên khô, và rừng thông. Nó có tổng diện tích khoảng 5.775 km vuông. Đây là đầu nguồn của con sông chảy vào đập Srinakharin.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Đông Hà", "role": "user" }, { "content": "Đông Hà là một một thành phố thuộc tỉnh Quảng Trị thuộc vùng Bắc Trung Bộ Việt Nam. Đây là tỉnh lỵ tỉnh Quảng Trị, nằm ở ngã ba Quốc lộ 1 A và Quốc lộ 9. Khởi thủy của Đông Hà được bắt đầu vào khoảng thế kỷ 19, vào đầu thế kỷ 20, thành phố Đông Hà là một xóm nhỏ vắng vẻ và chỉ là một trạm trung chuyển nhỏ cho những chuyến hoả xa Bắc - Nam ghé lại chở hàng của những nhà tư bản ngươì Pháp trong đó có Manpouech, vốn là công sứ ở Xavanakhẹt, đã từ chức để theo nghiệp kinh doanh. Khi người Pháp vận động phu phen đi mở đường nối Đông Hà lên tận sông Mêkông và đường 9 thì ông Manpouech đã lập một đoàn xe chuyên chạy tuyến này chở tài nguyên khai thác từ Lào về Đông Hà theo đường 9, xuống ga Đông Hà rồi theo tàu hoả chở hàng đến cảng Hải Phòng. Những năm chiến tranh với Pháp, Đông Hà cũng chỉ là một thị trấn nhỏ với khoảng hơn ngàn dân. Khi chiến tranh Việt Nam bắt đầu, cầu Hiền Lương, sông Bến Hải thành giới tuyến quân sự tạm thời thì Đông Hà mới trở thành vị trí tiền đồn cho Việt Nam Cộng hòa và Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Thị xã lúc này đặc trưng như một khu quân sự với ngổn ngang sắc lính, xe cộ, tiếng ồn, bụi bặm, những khu vực sống xen kẽ giữa người dân và trại lính. Trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam, thị trấn Đông Hà là một đô thị quan trọng đối với khu vực Khe Sanh, Lao Bảo. Sau năm 1975, Tỉnh Bình Trị Thiên được thành lập trên cơ sở 3 tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế, Đông Hà trở thành thị xã. Sau khi tách tỉnh, Đông Hà trở thành tỉnh lỵ Quảng Trị. Đông Hà là nơi dừng chân của khách tham quan các khu vực khu phi quân sự, các chiến trường thời chiến tranh Việt Nam, các bãi biển lân cận và tham quan Lào. Sân bay Phú Bài cách Đông Hà 80 km về phía nam. Sân bay Đồng Hới cách Đông Hà 100 km về phía bắc. Từ hai sân bay này đến Đông Hà bằng quốc lộ 1A. Tuyến đường sắt bắc nam chạy qua thành phố này, ga Đông Hà là một ga chính, cách trung tâm thành phố 3 km. Cự ly thành phố này so với Hà Nội là 585 km, Thành phố Hồ Chí Minh là 1145 km. Các điểm du lịch gần Đông Hà: Công viên Fidel khánh thành năm 2018) Địa đạo Vịnh Mốc Cầu Hiền Lương Thành cổ Quảng Trị Khe Sanh Bãi biển Cửa Tùng Bãi biển Cửa Việt Đình làng Nghĩa An - Phường Đông Thanh Cảng quân sự Đông Hà Khu vực Nhà ga và Lô cốt Đông Hà - Phường 1 Chợ Hôm - Phường Đông Lễ Đình làng Điếu Ngao - Phường 2 Cổng Tam Quan và đình làng Lập Thạch - Phường Đông Lễ Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Đường 9- Phường IV Mua sắm ở chợ Đông Hà gồm các loại hàng hoá có nguồn gốc từ Thái Lan, Lào, Trung Quốc. Thấu, gần chợ Đông Hà Bánh Khoái, Dốc Ma Hến xào xúc bánh tráng đường Hoàng Diệu. Quán Ốc: đường Hai Bà Trưng đi xuống hoặc đuờng bênh viện rẽ trái chừng 100m. Quán Gà chỉ: cuối đường Trần Hưng Đạo đi về phía Triệu Thành. Khách Sạn Thành phố Hồ Chí Minh Đông Hà, 1 Bùi Thị Xuân, P. 2, TP. Đông Hà. Khách sạn Hữu Nghị, 68 Trần Hưng Đạo, Tx. Đông Hà, Quảng Trị 350.000. khách sạn HÀ NỘI ĐÔNG HÀ (Hà Nội 1) (Đông Hà, Quảng Trị), 15-25 Lương Khánh Thiện (Km 2 Quốc Lộ 9), Đông Hà, Quảng Trị, ☎ (053) 3852487; 0984459799FORMATNOCC, e-mail: loihuyenlinhngan@gmail.com. Khách sạn Phụng Hoàng , 146 Lê Duẩn, Tp. Đông Hà, Quảng Trị. Khách sạn Thành Đạt , 87 Lê Duẩn, Tx. Đông Hà, Quảng Trị. Khách Sạn Hiếu Giang, 183 Lê Duẩn, Đông Hà, Quảng Trị. Khách Sạn Thành Vinh , 450 Quốc lộ 9B, Thành phố Đông Hà. Khách sạn Nam Đông , 348 Lê Duẩn, Đông Hà. Khách sạn Dl Công Đoàn (Đông Hà, Quảng Trị), 4 Lê Lợi, Đông Hà, Quảng Trị, ☎ (053) 3.553.909FORMATNOCC. Khách sạn Mê Kông (Đông Hà, Quảng Trị), 66 Lê Duẩn, P.1, Đông Hà, Quảng Trị, ☎ (053) 3.852.292FORMATNOCC. Khách sạn Melody (Đông Hà, Quảng Trị), 62 Lê Duẩn, P.1, Đông Hà, Quảng Trị, ☎ (053) 3.561.987FORMATNOCC. Cà phê Vinkoi Đông Hà (vừa uống cafe vừa ngắm cá chép Koi Huế Đồng Hới Lào", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Luxor", "role": "user" }, { "content": "Luxor là một thành phố của Ai Cập, cửa ngõ vào Thung lũng của các vị vua, trong số những điểm tham quan tuyệt vời khác. Luxor là thành phố ở phía trung-đông của Ai Cập, ở Qinā Governorate, bên sông Nin, gần với Al Karnak. Luxor có dân số theo điều tra năm 1999 là 376.022 người và diện tích là 416 km2. Thành phố này nằm ở khu vực sản xuất nông nghiệp với các nông sản ngũ cốc, mía đường, chà là. Thành phố Luxor là nơi có các địa điểm khảo cổ, là nơi thu hút du khách tham quan. Luxor có Sân bay quốc tế Luxor. Luxor nằm ở nửa phía nam của Thebes cổ và có các phế tích của một ngôi đền lớn được xây vào khoảng năm 1400 trước Công nguyên, trong thời kỳ Tân vương quốc.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Gusinoozyorsk", "role": "user" }, { "content": "Gusinoozyorsk (tiếng Nga: Гусиноозёрск) là một thị trấn ở nước Cộng hòa Buryatia, trực thuộc Liên bang Nga. Nó nằm trên bờ hồ Gusinoye. Thị trấn này được thành lập vào năm 1939, khi đó mang tên Shakhty. Kể từ năm 1953, nơi này bắt đầu mang vị thế thị trấn. Hiện tại, Gusinoozyorsk có một mỏ than nâu và một nhà máy điện quy mô lớn. Theo thống kê năm 2010, dân số của thị trấn là 24.582 người. Đô thị nhỏ này nằm trên cao nguyên Selenga, cách Ulan Ude 110 km (68 dặm) về phía nam. Gusinoozyorsk có nhiều nhà thờ Thiên chúa giáo và tu viện Phật giáo. Gusinoozyorsk có nhà ga Zagustay, nằm trên tuyến đường sắt giữa hai đô thị Irkutsk và Naushki. Bạn cần lên tàu lúc 09:48 để khởi hành. 51.29038025911657Bến xe Gusinoozyorsk1 Bến xe Gusinoozyorsk (cách siêu thị Titan khoảng 150 m về phía đông bắc), ☎ +7 301 454-44-44. Xe sẽ đến nơi này sau khi đi hết hành trình dài khoảng 1 giờ 25 phút. Bạn có thể liên lạc với các dịch vụ taxi Maxim hoặc Poyekhali để đi lại nhanh chóng trong thị trấn. 51.26709978713698Hồ Gusinoye1 Hồ Gusinoye. Hồ nước ngọt này nằm giữa hai rặng núi cao, phía tây nam thị trấn Gusinoozyorsk. Tu viện Tamchinsky nằm gần đó. 51.30592471584151Bảo tàng Ik12 Bảo tàng Ik1 (cách trung tâm thành phố khoảng 4 km), ☎ +7 301 228-87-00. 51.405957284601065Bảo tàng thủ công mỹ nghệ3 Bảo tàng thủ công mỹ nghệ (Музей Ремесленников) (gần hô Shuchye, cách trung tâm thị trấn khoảng 13 km). 51.093884524514834Bảo tàng Những kẻ lừa dối4 Bảo tàng Những kẻ lừa dối (Музей декабристов) (cách Gusinoozyorsk 22 km). 51.28244471109638Công viên Trung tâm5 Công viên Trung tâm (gần tu viện Phật giáo). 51.28434904673469Đài tưởng niệm chiến tranh vệ quốc vĩ đại6 Đài tưởng niệm chiến tranh vệ quốc vĩ đại (Мемориал Великой Отечественной войны), trên đường Pushkin. 51.28287273127894Tu viện Phật giáo Gusinoozyorsk7 Tu viện Phật giáo Gusinoozyorsk, 4 đường Komsomolskaya. 51.28418228100081Tham dự các buổi hòa nhạc1 Tham dự các buổi hòa nhạc, 6 đường Komsomolskaya (trong nhà văn hóa Shakhtor). 51.288752336252195Xem phim2 Xem phim, 34 đường Pushkin (trong rạp chiếu phim Gtsd Russia), ☎ +7 301 454-42-24. 51.29081562359746Cửa hàng Brusovoy1 Cửa hàng Brusovoy (gần bệnh viện huyện). 51.29088245075838Cửa hàng Fruktovyy Sad2 Cửa hàng Fruktovyy Sad, 35 đường Sportivnaya, ☎ +7 908 597-43-00. 51.29139770966844Cửa hàng Master3 Cửa hàng Master (gần cửa hàng Khlebushek). 51.291001855413995Cửa hàng Khlebushek4 Cửa hàng Khlebushek, 7-8 đường Stroitelnaya. 51.291827060335166Siêu thị Magazin Del'ta5 Siêu thị Magazin Del'ta. Siêu thị có một ATM của Ngân hàng Nông nghiệp Nga. 51.28668896128954San Sushi Sendo1 San Sushi Sendo, 26 đường Lenin, ☎ +7 902 563-70-66. 51.281889884633664Lakomka2 Lakomka (Лакомка). Phục vụ nhiều món bánh ngọt. 51.28892229145101Ip. Mkhitoryan.3 Ip. Mkhitoryan., 3 đường Kolkhoznaya, ☎ +7 902 160-65-65. 51.289245247576794Quán cà phê Ooo Vstrecha1 Quán cà phê Ooo Vstrecha, ☎ +7 301 454-27-24. 11:00–04:00 hàng ngày. 51.28543339125044Quán cà phê Master Rollov2 Quán cà phê Master Rollov, 19 đường Komsomolskaya, ☎ +7 902 450-20-00. 11:00–21:00 hàng ngày. 51.290908862830484Quán cà phê Bayan Toyrog3 Quán cà phê Bayan Toyrog, trên đường Shosseynaya, ☎ +7 902 562-11-42. Thứ 2 đến thứ 6: 08:00–18:00. Thứ 7 và Chủ nhật: 09:00–18:00. 51.288333394428854Quán cà phê Schastlivoye4 Quán cà phê Schastlivoye, ☎ +7 301 454-58-77. 08:00–19:00 hàng ngày (trừ Chủ nhật). 51.29013161668412Quán bar Bank Beer5 Quán bar Bank Beer. 51.287212288431576Quán rượu Kolobok6 Quán rượu Kolobok (Колобок). 51.40717997916774Khách sạn Angir1 Khách sạn Angir (nằm trên bờ hồ Shuchye). Khách sạn có phát Wi-Fi miễn phí. 51.408848627534475Khách sạn Baza Otdyha Zhemchuzhina2 Khách sạn Baza Otdyha Zhemchuzhina (cũng nằm trên bờ hồ), ☎ +7 914 984-20-09. 51.407940043469495Khách sạn Baza Alyye Parusa3 Khách sạn Baza Alyye Parusa (База Алые Паруса). Từ Gusinoozyorsk, bạn có thể đi tiếp đến hồ Baikal (cách đó khoảng 61 km về phía tây bắc) hoặc Khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia Burkal (cách đó 266 km về phía đông nam).", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Nantes", "role": "user" }, { "content": "Nantes là một thành phố thuộc Pháp. Nantes là tỉnh lỵ của tỉnh Loire-Atlantique, thuộc vùng hành chính Pays de la Loire của nước Pháp, có dân số là 280.600 người (thời điểm năm 2005). i điểm 2005). Nantes nằm ở miền tây nước Pháp, nằm bên sông Loire, cách bờ biển Đại Tây Dương 50 km (31 dặm). Đây là thành phố lớn thứ 6 tại Pháp, còn vùng đô thị thì lớn thứ 8 với hơn 800.000 cư dân. Nantes, được mệnh danh là thành phố nghệ thuật và lịch sử, là thành phố thủ phủ của vùng Pays de la Loire và tỉnh Loire-Atlantique và cũng là thành phố lớn nhất ở Grand-Ouest (Tây Bắc nước Pháp). Cùng với Vannes, Rennes và Carhaix, nó là một trong những thành phố lớn của tỉnh lịch sử Brittany, và công quốc cổ đại của Brittany. Mặc dù chính thức tách ra khỏi Brittany hơn 60 năm trước, Nantes về văn hóa là Breton và vẫn coi là thành phố thủ đô của nó. Nantes đã từng là một cảng quan trọng nằm 50 km phía trên sông Loire. Nó phát triển phong phú về thương mại tam giác với châu Phi và Tây Ấn. Nantes cũng nổi tiếng là quê hương của nhà văn khoa học viễn tưởng của Jules Verne. Mưa là thường xuyên, và hãy cẩn thận nếu trời nắng vì bão tố ngắn nhưng khốc liệt đã từng xuất hiện bất ngờ. Luôn luôn mang theo một chiếc ô hay áo mưa khi đi ra ngoài. Mùa đông thường ôn hòa. Một số khu vực nổi tiếng ở Nantes: Place du Commerce: Đây là trung tâm của thành phố và tất cả mọi người sẽ có thể hướng dẫn bạn đây. Gần đây bạn sẽ tìm thấy la Place Royale, le Quai de la Fosse, la rue Crébillon (nổi tiếng với các cửa hàng sang trọng của nó) Place du Bouffay: Nantes cũ, với nhiều nhà hàng và được biết đến với thực phẩm nước ngoài. Ngoài ra còn có rất nhiều quán bar. Talensac: nổi tiếng với chợ. Decré: Một khu mua sắm cho người đi bộ gần Bouffay'. Ile de Versailles: Một hòn đảo trong Erdre sông gần trung tâm thành phố (đạt nó từ dòng Trâm 2). Toàn bộ hòn đảo là một khu vườn Nhật Bản và là một nơi dễ chịu để thư giãn. Rue Crébillon: phố đi bộ bán ở ngã ba của la place Royale và la place Graslin, nơi các cửa hàng chính quần áo đang nằm. Đổ ceux qui ne compte pas Leur argent (cho những người không được tính tiền của họ). Quai de la fosse: Các quán bar và gái mại dâm vào cuối tuần. Người dân địa phương gọi là Quai de la fesse (Bến cảng đít). Butte St-Anne: phía tây của nơi du Commerce, trong quartier de Chantenay. Tòa nhà cũ và một cái nhìn của cổng cũ. Le quai des Antilles: Một nơi tốt đẹp để thức uống. Rất nhiều quán bar và nhà hàng. Có một sân bay quốc tế ở phía nam của Nantes (Nantes-Atlantique) [1]. Kết nối thường xuyên đến Paris, Lyon, thành phố khác của Pháp. Ryanair, British Airways và Flybe có các chuyến bay từ Vương quốc Anh. Có ba cách để có được đến sân bay từ trung tâm của Nantes. Bằng xe buýt (TAN AIR) chạy từ trung tâm của Nantes (Thương mại) dùng 20 phút, hoặc từ các trạm Nantes dùng 30 phút (7 €). Từ Commerce có tuyến xe điện 3 theo hướng Neustrie Từ trạm cuối cùng \"Neustrie\", đi xe buýt Aeroport kết thúc tại sân bay Nantes Atlantique. Thời gian đi mất khoảng 35 phút. Xuống ở trạm dừng xe điện \"Pirmil\", sau đó đi xe buýt tuyến 98 tới bến \"Aéroport\". Điều này cũng sẽ mất khoảng 35 phút cộng với một hai phút đi bộ Hai phương pháp cuối cùng chỉ yêu cầu vé thường xuyên TAN hợp lệ cho một giờ và bạn sẽ chi phí 1,50 € (hoặc ít hơn nếu bạn đã có một vé ngày, vv) Ngoài ra, tất cả các trạm xe điện có một xe điện và xe buýt bản đồ rất rõ ràng và bạn sẽ dễ dàng có thể nhìn thấy những phương pháp để có được đến sân bay. Nantes là chỉ hơn 2 giờ (tùy thuộc vào số lượng các điểm dừng) bằng TGV từ Paris đi qua Le Mans và Angers. Xe lửa chạy thường xuyên trong suốt cả ngày. Ngoài ra còn có kết nối trực tiếp từ Nantes đến sân bay Charles de Gaulle và Lille (dừng lại ở Disneyland Resort Paris) mà bỏ qua Paris. Nó cũng có thể đi đến Sân bay Roissy CDG trong 2h50 Grenoble trong 5h35 Lille trong 3h50 Lyon trong 4h20 Marseille trong 6h20 Thông tin SNCF: 3635 Nhà ga đường sắt có hai tồn tại thường được gọi là \"gare nord\" và \"gare sud\". Lối ra Bắc: xe điện đến trung tâm thành phố. Lối ra Nam: truy cập cho người đi bộ đến Nantes Trung tâm Hội nghị Quốc tế, cho thuê xe hơi. Cho thuê xe hơi có sẵn trên nhiều trang web nếu bạn đang đi đến Nantes. Hệ thống giao thông cộng TAN liên kết Nantes một số burgs gần đó, cũng như các hệ thống Lila của xe buýt trong khu vực. [2] (tiếng Pháp) Điện thoại liên hệ +33 (0) 2 40 37 04 62 để biết thông tin chi tiết về du lịch trên biển. Phà sông (Navibus) Thông tin và lịch trình Điện thoại '0810 444 444 '(vé hợp lệ cho các cửa TAN.) Château des Ducs de Bretagne, (Lâu đài của Công tước của Brittany) - Bảo tàng Lịch sử Nantes - triển lãm. [3] Cathédrale Saint Pierre và hai hầm mộ của nó, nơi các kho báu và lịch sử của nhà thờ được hiển thị. Bên cạnh Château des Ducs de Bretagne. Musée des Beaux-Arts (Bảo tàng Mỹ thuật), Rue Clemenceau. Xây dựng rất đẹp với một bộ sưu tập nghệ thuật tuyệt vời và triển lãm tạm thời. La Chapelle de l'Oratoire. Rue Henri IV. Gần cả lâu đài và nhà thờ. Place Maréchal-Foch. Có chứa một trong số ít các bức tượng của Louis XVI, nhà vua bị chặt đầu, để lại tại Pháp Le Passage Pommeraye. Một trung tâm mua sắm giữa la rue Crébillon và la rue de la Fosse được xây dựng trong thế kỷ 19. L''Ile de Versailles ', một hòn đảo thanh bình trong Erdre với một khu vườn Nhật Bản. LêCours Cambronne. Một vài bước chân la nơi Graslin chứa tòa nhà hoàng gia. LaPlace Mellinet. Có chứa một số các kiến trúc phục hồi ở Nantes và bao gồm tám nhà hoàn toàn đối xứng được xây dựng xung quanh một hình bát giác. 200 mét từ Port và từ Maillé-Brézé. 'Place du Bouffay'. Một khu vực người đi bộ giữa lâu đài của Công tước của Brittany, Nhà thờ Saint Pierre et la Place du Commerce, quý thời trung cổ xưa của Nantesvieux nổi tiếng với nền văn hóa Breton của mình và cho các quán rượu và nhà hàng. Ile Feydeau, kiến trúc tráng lệ của thế kỷ 18. Nhà chủ tàu trong mascarons điêu khắc và các ban công bằng sắt rèn minh họa cho sự giàu có tích lũy tại thời điểm thương mại tam giác. Le Maillé-Brézé, một tàu chiến (mà không bao giờ thấy một trận chiến) đã được neo tại Nantes trong nhiều năm mà là mở cửa cho du khách [4] Bảo tàng Jules, trên phố Butte Sainte Anne, vừa được khôi phục hoàn toàn. Có một bộ sưu tập rất tốt của kỷ vật và các đối tượng liên quan đến Jules Verne. Ngoài ra còn có một cái nhìn rất tốt đẹp của cảng Nantes. Palais de Justice mới trên Île de Nantes, được thiết kế bởi Jean Nouvel và được xây dựng vào năm 2000. La tour LU (tháp LU) - một tháp đẹp như tranh vẽ canh gác lối vào của một cựu nhà máy sản xuất bánh quy Lefevre-Utile. Các 'thay độc đáo, trung tâm của nơi trú ẩn nghệ thuật điển hình một nhà hàng, một quán bar, một cửa hàng, nhà hát, vv 'Bảo tàng Thomas Dobrée'. Le Jardin des Plantes (Vườn thực vật), nằm ngay bên ngoài nhà ga xe lửa chính (Bắc xuất cảnh). Le Marché Talensac, thị trường thị trấn chính, đầy đủ các sản phẩm địa phương có chất lượng cao. Machines de l'Ile (Máy móc của đảo Nantes), một triển lãm động vật cơ khí tuyệt vời bao gồm cả voi lớn mà bạn có thể có cưỡi. Đón tuyến tàu điện từ 1 tới Chantiers Naval sau đó đi bộ qua cầu. Giá là khoảng € 6. [5]", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Cà Mau/Thành phố Cà Mau", "role": "user" }, { "content": "Thành phố Cà Mau là một một thành phố thuộc tỉnh Cà Mau thuộc vùng Miền Tây Nam Bộ Việt Nam. Thành phố Cà Mau là tỉnh lỵ của tỉnh Cà Mau, tỉnh cực nam Việt Nam, thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long. Trước năm 1975, thị xã có tên là Quản Long. Năm 1999, thị xã Cà Mau được Thủ tướng Chính phủ Việt Nam công nhận là đô thị loại 3. Đây là quê hương của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Thành phố là nơi hội tụ của cư dân người Việt, người Hoa, người Khmer, buôn bán sầm uất. Trong lòng thành phố có Công viên Tràm chim nổi tiếng với hàng ngàn con chim đến đi mỗi ngày. Vào ngày 07 tháng 08 năm 2010 Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã có quyết định xếp thành phố Cà Mau là đô thị loại 2. Dân số thành phố Cà Mau tại thời điểm giữa năm 2010 là 204.895 người, diện tích là 250,3 km2. Đa số dân cư là người Việt, có khoảng 400 hộ người Hoa, 300 hộ người Khmer Crom. Thành phố kết nối giao thông với quốc lộ 1A (khoảng cách đường bộ vào khoảng 360 km so với Thành phố Hồ Chí Minh, 180 km so với Cần Thơ), sân bay Cà Mau. Sân bay Cà Mau nằm cách Cà Mau 2 km nam. . Chỉ có một chuyến bay/ngày với Thành phố Hồ Chí Minh. Cất cánh từ Tân Sơn Nhất 6h sáng đến Cà Mau 6h45, cất cánh từ Cà Mau lúc 7h30 sáng đến Tân Sơn Nhất 8h15. Cự ly thành phố này so với thành phố Bạc Liêu là 60 km, Thành phố Hồ Chí Minh là 350 km. Các hãng xe Phương Trang, Tuấn Hưng, Mai Linh có xe giường nằm chạy đêm và ngày, giá vé 205.000 một chiều/khách. Phương Trang đón khách tại Lê Hồng Phong và Bến xe Miền Tây. Bạn nên đặt trước vài ngày để có chỗ tốt và đảm bảo còn chỗ. Vườn quốc gia U Minh Hạ cách thành phố Cà Mau ?km. Vườn quốc gia Mũi Cà Mau cách thành phố Cà Mau ?km. Hòn Đá Bạc cách thành phố Cà Mau ?km. Ánh Nguyệt, 207 Phan Ngọc Hiển, ☎ (+84-780)3567 666FORMATNOCC, fax: \"(+84-780) 3567 547FORMATNOCC. Best CM, 463C Nguyễn Trãi, ☎ (+84-780) 3829 828FORMATNOCC, fax: (+84-780) 3829 818FORMATNOCC. Nhà hàng Phố Xưa Nhà hàng Thanh Trúc Nhà hàng Ngon Quán chả lụa Phú Hiền đường Lê Hồng Phong gần chợ phường 8", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "George Washington", "role": "user" }, { "content": "George Washington (22 tháng 2, 1732 – 14 tháng 12, 1799) là nhà lãnh đạo chính trị và quân sự có ảnh hưởng lớn đối với quốc gia non trẻ Hoa Kỳ từ năm 1775 đến năm 1799. Ông đã lãnh đạo người Mỹ chiến thắng Vương quốc Anh trong cuộc Chiến tranh Cách mạng Mỹ với tư cách là tổng tư lệnh Lục quân Lục địa năm 1775–1783, và ông cũng đã trông coi việc viết ra Hiến pháp Hoa Kỳ năm 1787. Ông là người được quốc hội nhất trí chọn lựa làm tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ (1789–1797). Phong cách lãnh đạo của ông đã có ảnh hưởng đến thể thức và lễ nghi cho chính quyền mà được sử dụng từ đó cho đến nay, thí dụ như dùng một hệ thống nội các và buổi đọc diễn văn nhậm chức. Với tư cách là tổng thống, ông đã xây dựng một chính quyền quốc gia mạnh mẽ và giàu tài chính mà đã tránh được chiến tranh, dập tắt được nổi loạn và chiếm được sự đồng thuận của tất cả người Mỹ. Ông hiện nay được biết như vị cha già của nước Mỹ. Một ngày nào đó tự do bắt đầu bén rễ, nó trở thành một loại thực vật sinh trưởng cực nhanh. Thà là đứng một mình còn hơn là chơi với bạn xấu. Wikipedia có thể loại liên quan George Washington Bài viết này còn sơ khai.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Battambang", "role": "user" }, { "content": "Battambang là thành phố tỉnh lỵ tỉnh Battambang thuộc Cardamom và dãy núi voi, Campuchia. Battambang là thành phố đông dân thứ hai của Campuchia, và một địa điểm du lịch phổ biến do có nhiều ngôi đền cổ gần đó, đền thờ Phật giáo và đường sắt tre nổi tiếng. Nó cũng là thành phố thủ phủ của tỉnh Battambang. Battambang (phiên âm tiếng Việt là Bát-tam-bang hoặc Bát-đom-boong) là thành phố tỉnh lỵ của tỉnh Battambang, Campuchia. Thành phố Battambang là đô thị lớn thứ 2 của Campuchia với dân số 124.290 người theo số liệu năm 1998, từng là trung tâm của khu vực miền đông Thái cho đến năm 1909 khi thực dân Pháp chiếm lấy từ Xiêm La với danh nghĩa bảo hộ, và đến năm 1953 thì thuộc Campuchia. Sử Việt thế kỷ 19 gọi thị trấn này là Bát Tầm Bôn. Đây là một thành phố đẹp bên bờ sông, nơi còn lưu giữ tốt nhất các công trình kiến trúc thời thuộc địa ở Campuchia. Cho đến gần đây, thành phố này vẫn còn cô lập với hệ thống đường bộ của Campuchia nhưng gần đây đường sá đã được xây dựng để du khách đến thăm các đền gần đấy như Phnom Banon, Wat Ek Phnom... và các khu làng. Đây là trục thứ cấp cho con đường nối giữa Thái Lan và Việt Nam, và nếu Quốc lộ 6 từ Poipet đến Siem Reap được nâng cấp, thành phố này sẽ trở thành một trục nhỏ hơn. Hệ thống các cửa hàng xây thời Pháp thuộc dọc theo bờ sông và các chùa chiền là những cảnh đáng xem ở thành phố này. Thành phố có một bảo tàng nhỏ trong đó có các hiện vật thời Angkor. Ở đây có một hồ lớn và các chùa trên đỉnh đồi, trong đó nổi tiếng nhất là Phnom Sampeau (Đồi Tàu biển) với hang động chết nổi tiếng killing caves Battambang cách thủ đô Phnôm Pênh 293 km, có thể đi đường bộ và đường sắt. Quốc lộ 5 được rải nhựa và từ Battambang chạy về phía đông nam đến Phnom Penh và tây bắc đến Sisophon và Poipet. Tại Sisophon, Quốc lộ 6 nhánh để nối đến Siem Reap. Nếu đi ô tô, Phnom Penh là khoảng 4 giờ đi Sisophon và có thể đạt được chỉ trong vòng 1 giờ. Đi xe khách, Phnom Penh mất khoảng 5-6 giờ và có giá khoảng US $ 4. Siem Reap mất ít nhất 3 giờ và chi phí Mỹ 3,75 $. Quốc lộ 57 từ Battambang đến Pailin đã được thi công trong năm 2010. Paramount Angkor Xe buýt chạy hai lần mỗi ngày từ Battambang đến Pailin (2 giờ) với giá $ 4.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Nicaragua", "role": "user" }, { "content": "Nicaragua [1] là một quốc gia dân chủ cộng hoà tại Trung Mỹ. Đây là nước lớn nhất ở Trung Mỹ, nhưng cũng có mật độ dân cư thấp nhất với số nhân khẩu chỉ tương đương các nước láng giềng nhỏ hơn. Nước này giáp với Honduras ở phía bắc, Costa Rica ở phía nam. Bờ biển phía tây trên bờ Thái Bình Dương, còn phía đông là Biển Caribe. Tên nước xuất phát từ chữ Nicarao, tên của bộ lạc sử dụng ngôn ngữ Nahuatl từng sống trên bờ biển Lago de Nicaragua trước khi Cuộc chinh phục Châu Mỹ của Tây Ban Nha diễn ra, và từ tiếng Tây Ban Nha Agua, nghĩa là nước, vì sự hiện diện của hai hồ lớn Lago de Nicaragua và Lago de Managua trong vùng. Thời chinh phục của Tây Ban Nha, Nicaragua là tên của một dải đất hẹp giữa Hồ Nicaragua và Thái Bình Dương. Thủ lĩnh Nicarao là người đứng đầu vùng đất này khi những kẻ chinh phục đầu tiên đặt chân tới. Thuật ngữ sau này đã được công nhận, và mở rộng, để chỉ nhóm người sống tại vùng đó: người Nicaraos hay NiquIranos. Bộ tộc Nicarao đã di cư tới vùng này theo lời khuyên của các vị chức sắc tôn giáo từ các vùng phía bắc sau khi Teotihuacán sụp đổ. Theo truyền thống, họ đi về phía nam cho tới khi gặp một cái hồ với hai ngọn núi lửa nổi trên mặt nước, và họ đã dừng lại khi tới Ometepe, hòn đảo núi lửa nước ngọt lớn nhất thế giới. Năm 1524, Kẻ chinh phục Francisco Hernández de Córdoba đã thành lập những khu định cư thường trực Tây Ban Nha đầu tiên, gồm hai thị trấn chính của Nicaragua: Granada tại Hồ Nicaragua và León phía đông Hồ Managua. Được coi như một thuộc địa của Tây Ban Nha bên trong vương quốc Guatemala trong thập niên 1520, Nicaragua đã trở thành một phần của Đế chế Mexico và sau này giành lại độc lập như một phần của Các tỉnh Trung Mỹ Thống nhất năm 1821 và sau đó như một nhà nước cộng hòa độc lập với quyền của riêng mình năm 1838. Mosquito Coast dựa trên Bluefields tại Đại Tây Dương được Đế quốc Anh tuyên bố là khu vực bảo hộ từ năm 1655 tới 1850; vùng này được giao lại cho Honduras năm 1859 và tiếp tục chuyển cho Nicaragua năm 1860, dù nó vẫn tiếp tục có quy chế tự trị cho tới năm 1894. Giai đoạn chính trị đầu tiên sau khi giành độc lập của Nicaragua có đặc điểm ở sự đối đầu giữa tầng lớp lãnh đạo tự do tại León và tầng lớp lãnh đạo bảo thủ tại Granada. Sự đối đầu này đã dẫn tới cuộc nội chiến. Ban đầu được những người tự do mời tham gia cùng họ vào cuộc đấu tranh chống phe bảo thủ (1855), một nhà thám hiểm Mỹ tên là William Walker hầu như chưa kịp chiến đấu đã thu được thắng lợi cho phe tự do. Vì thế ông ta thấy rằng việc chiếm lấy cả đất nước cũng không khó khắn. Walker tự phong mình làm tổng thống năm 1856 với ý định thành lập một nhà nước nô lệ khác cho Hoa Kỳ. Sợ kế hoạch của ông ta sẽ còn mở rộng thêm, nhiều nước Trung Mỹ khác đã phối hợp lật đổ Walker khỏi Nicaragua năm 1857, mỉa mai thay với sự ủng hộ của nhà công nghiệp Hoa Kỳ Cornelius Vanderbilt, người trước đó đã trợ cấp cho hành động cướp nước Nicaragua của Walker. Walker bị hành quyết tại nước Honduras láng giềng ngày 12 tháng 9 năm 1860. [1] Tiếp sau đó là giai đoạn cầm quyền ba thập kỷ của phe bảo thủ. Lợi dụng sự chia rẽ trong phe bảo thủ, José Santos Zelaya đã lãnh đạo một cuộc nổi dậy đưa ông tới quyền lực năm 1893. Zelaya đã chấm dứt cuộc tranh cãi từ lâu với Anh Quốc về Atlantic Coast năm 1894, và tái nhập Mosquito Coast vào Nicaragua. Nicaragua đã cung cấp hỗ trợ trong Chiến tranh thế giới thứ hai, và là nước đầu tiên trên thế giới phê chuẩn Hiến chương Liên hiệp quốc. Nicaragua từng nhiều lần bị can thiệp từ bên ngoài và những giai đoạn độc tài quân sự kéo dài, thời kỳ dài nhất là thời gian cầm quyền của gia đình Somoza, trong hầu như cả thế kỷ 20. Gia đình Somoza lên nắm quyền lực một phần nhờ hiệp ước năm 1927 do Mỹ đề xướng muốn thúc đẩy việc thành lập đội quân Phòng vệ Quốc gia thay thế cho các quân đội cá nhân nhỏ trước đó.Bản mẫu:Chú thích-needed Vị tướng duy nhất của Nicaragua từ chối ký hiệp ước này (el tratado del Espino Negro) là Augusto César Sandino ông đã bỏ lên vùng núi phía bắc Las Segovias, và chiến đấu chống lại các lực lượng lính thủy đánh bộ Mỹ trong năm năm. Cuối cùng lực lượng lính thủy đánh bộ đạt được một thỏa thuận với phe du kích Sandinista. Lính thủy đánh bộ rút đi và Juan Bautista Sacasa nắm quyền kiểm soát toàn bộ đất nước. Một lực lượng Phòng vệ Quốc gia được thành lập và Anastasio Somoza Garcia, một người từng học tập tại Hoa Kỳ, trở thành người đứng đầu lực lượng mới này. Chiếm diện tích 129.494 km2 - tương đương diện tích Hy Lạp hay bang New York và rộng gấp 1.5 lần Bồ Đào Nha. Gần 8% lãnh thổ là các vườn quốc gia hay các khu dự trữ sinh quyển. Nước này giáp Costa Rica ở phía nam, Honduras ở phía bắc và Biển Caribe ở phía đông. Nicaragua là một nước cộng hoà nhất thể. Vì các mục đích hành chính đất nước được chia thành 15 khu vực hành chính (departamentos) và hai vùng tự trị dựa theo mô hình Tây Ban Nha. Hai vùng tự trị là Región Autónoma del Atlántico Norte và Región Autónoma del Atlántico Sur, thường được gọi tắt là RAAN và RAAS theo thứ tự. Cho tới khi hai vùng này được trao quy chế tự trị năm 1985 đây từng là một khu vực hành chính duy nhất với tên gọi Zelaya. Nicaragua có ba vùng địa lý khác biệt: Những vùng đất thấp Thái bình dương, Vùng núi Trung Bắc và Những vùng đất thấp Đại Tây Dương. Managua - Thủ đô León Chinandega Granada Esteli Matagalpa Jinotega Juigalpa Ocotal Isla Ometepe Big Corn Island Little Corn Island Solentiname Islands Laguna de Apoyo Volcan Masaya Canyon de Somoto Selva Negra El Castillo Pearl Lagoon Pearl Keys (Cayos Perlas) Rio San Juan Laguna de apoyo Volcan Mombacho Padre Ramos Nature Reserve Công dân của các quốc gia / vùng lãnh thổ sau đây có thể nhập Nicaragua không một visa: Andorra, Anguilla, Antigua và Barbuda, Úc, Áo, Bahamas, Bahrain, Barbados, Bỉ, Belize, Brazil, Brunei, Bulgaria, Costa Rica, Croatia, Síp, Đan Mạch, Estonia, Eswatini, Quần đảo Falkland, Phần Lan, Pháp, Đức, Gibraltar, Hy Lạp, Hồng Kông, Hungary, Iceland, Ai-len, Israel, Ý, Nhật Bản, Kuwait, Latvia, Litva, Liechtenstein, Luxembourg, Macao, Macedonia, Madagascar, Malaysia, Malta, Quần đảo Marshall, Mexico, Monaco, Hà Lan, New Zealand, Na Uy, Paraguay, Panama, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Qatar, Saint Kitts và Nevis, Thánh Lucia, Saint Vincent và Grenadines, San Marino, Singapore, Slovakia, Quần đảo Solomon, Nam Phi, Nam Hàn Quốc, Tây Ban Nha, Saint Helena, Ascension và Tristan da Cunha, Thụy Điển, Slovenia, Thụy Sĩ, Đài Loan, Thổ Nhĩ Kỳ, Trinidad và Tobago, Tuvalu, Vương quốc Anh, Hoa Kỳ, Vanuatu, các Vatican (Tòa Thánh) và Venezuela. Khách du lịch thuộc quốc tịch khác có thể có được một Thẻ du lịch với phí 10 đô la Mỹ giá trị trong 1 tháng đến 3 tháng (tùy thuộc vào quyền công dân - Canada và Hoa Kỳ được phép 90 ngày) khi đến nơi, cung cấp một hộ chiếu hợp lệ với ít nhất sáu tháng để chạy. Ngoài ra còn có một US $ 32 thuế khởi hành được bao gồm trong giá vé máy bay với hãng hàng không lớn (Mỹ, COPA và taca chắc chắn). Thẻ du lịch có giá trị trong 4 CA các nước khác, El Salvador, Guatemala, và Honduras, mặc dù đôi khi đòi hỏi phải có một cuộc thảo luận với các quan chức nhập cư mà phù này có hiệu lực, kể từ khi họ là khá bắt buộc phải bán thẻ du lịch nhiều hơn. 90% dân cư sử dụng tiếng Tây Ban Nha; người Nicaragua nói thứ tiếng Tây Ban Nha Iberoamerica với một số điểm tương đồng với tiếng Tây Ban Nha El Salvador, Guatemala và Honduras—về cấu trúc sử dụng \"vos\" thay cho \"tu\" cùng với sự kết hợp \"vos\". Dân cư da đen vùng bờ biển phía đông dùng tiếng Anh như ngôn ngữ mẹ đẻ. Nhiều dân tộc bản xứ ở phía đông vẫn sử dụng ngôn ngữ riêng của mình, các ngôn ngữ chính trong số này gồm Miskito, Sumo, và nhóm bản xứ Rama. Ngôn ngữ Ký hiệu Nicaragua thu hút sự quan tâm đặc biệt của các nhà ngôn ngữ học. Với diện tích 130,373 km2, Nicaragua là đất nước lớn nhất vùng Trung Mỹ. Nằm trong vùng nhiệt đới, thiên nhiên Nicaragua vô cùng phong phú và đó cũng là một trong những yếu tố tạo nên nền ẩm thực có hương vị rất riêng của đất nước này. Từ xa xưa, thành phần chính của thức ăn Nicaragua đã là bắp. Thừa hưởng cách chế biến thức ăn từ những bộ lạc cổ sống trên vùng đất này, người dân Nicaragua sử dụng bắp rộng rãi trong mọi món ăn, từ các loại soup cho đến món thịt. Điều này giải thích sự tương đồng giữa thức ăn Nicaragua và thức ăn của những nước khác ở Trung Mỹ và Mexico. Nguyên liệu bắp có thể dùng trong nhiều loại nước uống như Chicha (trái cây và bắp lên men nhẹ, độ cồn chỉ khoảng 1-3%) hay Pinol (bắp xay cùng vài loại hạt, sau đó dùng pha nước). Bắp còn dùng làm những món ăn chính như Nacatamal (món bánh giống bánh tét của Việt Nam, cũng có bột, gạo, các loại thịt, bắp, lá thơm cũng như các gia vị khác, gói bằng lá chuối rồi hấp chín), Indio Viejo (món soup hầm nhừ với bắp, khoai, cà chua và hành tây cùng với thịt và gia vị đủ loại sau đó pha thêm bơ và nước), và Sopa de Albondiga (soup thịt băm viên, thêm vào nhiều rau củ, các loại đậu, bắp và gia vị thơm, có tác dụng chống cảm cúm rất tốt). Thậm chí bắp có mặt trong cả các món ăn vặt như Atolillo (món tráng miệng làm từ bắp non xay, bột bắp, sữa, quế và đường) và Perrereque (bánh mì làm từ bắp). Ngoài ra, người Nicaragua còn sử dụng những loại thịt mà người phương Tây sẽ thấy khó ăn như đuôi, vú, ruột, óc... của bò; hay da, móng và huyết heo. Ẩm thực Nicaragua còn khai thác cả những loại đặc sản bị các nhà khoa học khuyến cáo vì sự tuyệt chủng của giống loài đó như trứng rùa, các loại kỳ nhông và trăn Nam Mỹ. Nicaragua có rất nhiều món ăn truyền thống. Mỗi vùng miền đều có những món đặc trưng riêng, góp phần làm nên diện mạo ẩm thực của Nicaragua", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Khu bảo tồn thiên nhiên Gun-Galuut", "role": "user" }, { "content": "Khu bảo tồn thiên nhiên Gun-Galuut (tiếng Mông Cổ: Гүн-Галуутын байгалийн нөөц газар) là một khu bảo tồn ở tỉnh Tuv, Trung Mông Cổ. Khu bảo tồn thiên nhiên Gun-Galuut được thành lập vào năm 2003 bởi chính quyền huyện Bayandelger, tỉnh Tuv, Mông Cổ. Khu bảo tồn thiên nhiên Gun-Galuut được chia thành ba vùng chính: vùng du lịch, vùng hạn chế và vùng lõi (với cảnh quan bao gồm thảo nguyên, núi đá, hồ nhỏ, sông, suối và đất ngập nước, rộng khoảng 20.000 ha). Hệ động thực vật của khu bảo tồn chưa được nghiên cứu kỹ. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã phát hiện được 63 loài thú, 81 loài chim, 3 loài lưỡng cư và 38 loài cá. Các loài phổ biến nhất là sói xám, marmot, sóc đất, thỏ, chuột đồng, cáo, cáo corsac, chuột nhảy và ếch. Mùa du lịch thường kéo dài từ tháng 5 đến đầu tháng 10, mặc dù khu bảo tồn thiên nhiên Gun-Galuut luôn mở cửa quanh năm. Tháng 7 không có nhiều mưa và khá ấm áp nên đây là thời điểm thích hợp để tham dự lễ hội Naadam truyền thống. Sau khi tháng này kết thúc thì mùa mưa mới bắt đầu. Từ thủ đô Ulaanbaatar, bạn cần lái xe trên tuyến xa lộ phía đông (зүүн хурдны зам) dài 132 km để đến khu bảo tồn. Hành trình sẽ mất khoảng 2 giờ 12 phút nếu tình hình giao thông đủ thuận tiện. Phí vào cửa của khu bảo tồn thiên nhiên là 3000 ₮/người và phải được thanh toán trực tiếp cho kiểm lâm viên. Khu bảo tồn này không quá lớn nên bạn có thể đi bộ. Nếu muốn di chuyển nhanh hơn, cách tốt nhất là thuê một chiếc xe jeep hoặc xe ngựa của dân địa phương. 47.38688345330172Dãy núi Baits Berkh1 Dãy núi Baits Berkh. Dãy núi này nằm trên bờ phía tây của sông Kherlen, với độ cao 1700 m so với mực nước biển. Đây là môi trường sống chính của cừu núi hoang dã Argali có nguy cơ tuyệt chủng. Các loài động vật đáng chú ý khác bao gồm sói xám, cáo, cáo corsac, linh miêu, marmot, thỏ, kền kền đen,... 47.41750619176252Sông Kherlen2 Sông Kherlen. Sông Kherlen là một trong những con sông lớn nhất ở Mông Cổ. Nó bắt nguồn từ phần trên của dãy núi Khentii và chảy vào hồ Dalai ở Trung Quốc. Khu vực sông Kherlen có rất nhiều chim di cư vào mùa hè (thời điểm thích hợp nhất để ngắm chúng là vào sáng sớm và chiều tối). Khách sạn Steppe Nomads (xem bên dưới) nằm ở bờ Tây sông Kherlen. 47.486280211307346Thảo nguyên Gun-Galuutai3 Thảo nguyên Gun-Galuutai (Гүн-Галуутайн тал нутаг). Khu vực này nằm ở phía tây của thảo nguyên Mông Cổ. Khách sạn Steppe Nomads có thể giúp bạn thuê ngựa/lạc đà để ghé thăm thảo nguyên. Khi đến nơi, bạn có thể sẽ nhìn thấy loài linh dương quý hiếm, hiện đang có nguy cơ tuyệt chủng. 47.62927820158939Hồ thiên nga4 Hồ thiên nga (Хунт нуур). Vào đầu tháng 10 hàng năm, hàng trăm con thiên nga lớn sẽ tụ tập trên hồ Ayaga và hồ Ikh-Gun (đều nằm trong khu bảo tồn) và tạm nghỉ ở đó trong vài ngày. Tsengiin Burd. Tsengiin Burd là một vùng đất làm tổ của sếu đầu trắng. Nhiều loài chim nước quý hiếm khác cũng xuất hiện ở đây như cò đen (Ciconia nigra). Chúng chủ yếu làm tổ trong mùa hè. Các hoạt động ngoài trời bao gồm: chèo thuyền kayak, chèo xuồng vượt thác, đi bộ đường dài, đạp xe địa hình, ngắm các loài động vật hoang dã, câu cá, leo núi và trải nghiệm văn hóa du mục của người dân địa phương. Một số cửa hàng gần khu bảo tồn có bán đồ thủ công mỹ nghệ truyền thống. 47.7769187063466Siêu thị Gerel töv1 Siêu thị Gerel töv, ☎ +976 8054 5430. 47.7780146023116Siêu thị Nomin2 Siêu thị Nomin (Номин Супермаркет Багануур салбар), ☎ +976 7799 1111. Thứ 2 đến 6: 08:45–22:00. Thứ 7: 09:00–22:30. Chủ nhật: 09:00–22:00. 47.77947097133015Trung tâm thương mại Kherlen3 Trung tâm thương mại Kherlen (Хэрлэн худалдааны төв). 47.78070379236408Siêu thị Maral4 Siêu thị Maral, ☎ +976 9926 9933. 47.779134769863056Nhà hàng Naran1 Nhà hàng Naran (Наран ресторан), ☎ +976 8801 1867. Nhà hàng phục vụ đồ ăn nhanh như gà rán, khoai tây chiên,... 47.78352289823155Nhà hàng June2 Nhà hàng June, ☎ +976 9902 5171. Thứ 2 đến thứ 6: 11:00–23:30. Thứ 7 và Chủ nhật: 13:00–23:30. 47.78281820260529Nhà hàng Royal3 Nhà hàng Royal (Хааны ресторан). 47.771180678667704Nhà hàng Zamzuur4 Nhà hàng Zamzuur (Замзуур ресторан), ☎ +976 9868 9096. 47.74933298184423Nhà hàng Baganuur Zoog5 Nhà hàng Baganuur Zoog, ☎ +976 9909 8573. 47.79331652774789Nhà hàng Atar shim Usukh Alfa6 Nhà hàng Atar shim Usukh Alfa (Атар шим Өсөх Альфа). 47.77728665077719Quán cà phê Spring1 Quán cà phê Spring (nằm gần siêu thị Nomin). Quán cà phê duy nhất trong khu bảo tồn. 47.7902333Quán bar Kisso2 Quán bar Kisso (nằm gần quán bar Soronz). Có dịch vụ karaoke. 47.79072Quán bar Soronz3 Quán bar Soronz. 08:00-20:00 hàng ngày. Nếu không muốn ngủ trong khách sạn hoặc khu cắm trại, bạn có thể liên hệ với một gia đình địa phương để ở trọ. Nhìn chung, họ tương đối thân thiện và hiếu khách. 47.606400166964605Khách sạn Steppe Nomads1 Khách sạn Steppe Nomads, ☎ +976 9134 3498. Khách sạn nhỏ nhưng khá thoải mái và ấm cúng. 47.78174459962913Khách sạn Nuuts a2 Khách sạn Nuuts a (cách trung tâm khu bảo tồn khoảng 26 km về phía bắc). Có phục vụ bữa sáng 47.72154974218907Khách sạn Baganuur Steppe3 Khách sạn Baganuur Steppe (Багануур Талын). 47.87709370416593Khu cắm trại Buuveit4 Khu cắm trại Buuveit (Бүүвэйт Зуслангийн газар), ☎ +976 9975 3575. 47.89160475193414Khu cắm trại Uguumur zaan huuhdiin zuslan5 Khu cắm trại Uguumur zaan huuhdiin zuslan, ☎ +976 8810 3693. Nhìn chung, khu bảo tồn thiên nhiên Gun-Galuut tương đối an toàn. Tuy nhiên, bạn cần đề phòng với các loài thứ dữ như chó sói. Từ Gun-Galuut, bạn có thể đi tới: Vườn quốc gia Gorkhi-Terelj, một điểm du lịch nổi tiếng ở phía đông Ulaanbaatar Vườn quốc gia Khustain Nuruu, cũng nằm trong tỉnh Tuv Thành phố Zuunmod, tỉnh lỵ tỉnh Tuv Khu dự trữ sinh quyển Bogd Khan Uul, nằm ở phía nam Ulaanbaatar Ondorkhaan, cách đó 179 km về phía đông", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Kyzyl", "role": "user" }, { "content": "Kyzyl (tiếng Nga: Кызы́л) là thủ đô của nước Cộng hòa Tuva, trực thuộc Liên bang Nga. Cùng với Saldam và Ürümqi, thành phố này tuyên bố là trung tâm địa lý của châu Á. Trong lịch sử, thành phố này từng được gọi là Belotsarsk (đô thị của Sa hoàng) và Khem-Beldyr. Trong giai đoạn 1921–1944, đây là thủ đô của nước Cộng hòa Nhân dân Tuva, một nhà nước xã hội chủ nghĩa được Liên Xô và Mông Cổ công nhận. Những dân tộc chính ở Kyzyl là người Nga và người Tuva (một bộ tộc theo lối sống du mục truyền thống). Thành phố hiện có nhiều ngôi chùa Phật giáo Tây Tạng với kiến trúc đặc trưng. 51.67601494462295Sân bay Kyzyl1 Sân bay Kyzyl (IATA: KYZ), 145 đường Moskovskaya (cách trung tâm thành phố 6 km về phía tây nam), ☎ +7 394 225-25-82. Bạn có thể đến đây từ Abakan, Krasnoyarsk, Nizhneangarsk, Novosibirsk, Ulan Ude, Irkutsk và thủ đô Moskva. Bạn có thể đi xe buýt đến Kyzyl từ các thành phố Abakan (mất 5 giờ 15 phút) hoặc Krasnoyarsk (mất 10 giờ 27 phút). Xe sẽ chạy qua dãy núi Sayan nổi tiếng, trên tuyến đường quốc lộ P-257. Khu vực trung tâm thành phố đủ nhỏ để bạn có thể đi bộ đến các điểm tham quan khác nhau. Nơi này cũng có khá nhiều dịch vụ taxi như Maxim, Nashe, Yandex và Stolitsa. 51.725211762328264Tượng đài Trung tâm Châu Á1 Tượng đài Trung tâm Châu Á (Обелиск Центр Азии), 9 đường Krasnykh Partizan (nằm ngay trên bờ sông Yenisei). 51.721045053218276Tượng đài Lenin2 Tượng đài Lenin (Памятник Ленину), 36 đường Lenin. 51.71991512754924Quảng trường Arata3 Quảng trường Arata (Площадь Арата), 18 đường Chul'dum (cách tượng đài Vladimir Lenin khoảng 130 m). 51.72387285950053Chùa Phật giáo Tsechenling4 Chùa Phật giáo Tsechenling (cách trường dạy khiêu vũ Tantsa khoảng 50 m về phía đông), ☎ +7 394 222-23-13. 51.709867498668345Nhà thờ Chúa Ba Ngôi5 Nhà thờ Chúa Ba Ngôi (Свято- Троицкий храм), 112 đường Oyuna Kursedi. 51.71916830412754Bảo tàng Quốc gia Tuva6 Bảo tàng Quốc gia Tuva, 30 đường Titov, ☎ +7 394 223-43-28. Thứ 4 đến Chủ nhật: 10:00–18:00 (đóng cửa vào hai ngày đầu tuần). Các hiện vật được trưng bày bao gồm: tiêu bản động vật hoang dã (được nhồi bông), chứng tích Thế chiến II và mẫu khoáng sản đặc trưng. Nơi này cũng thường xuyên tổ chức các cuộc triển lãm liên quan đến Phật giáo, Shaman giáo và những môn thể thao truyền thống. 100–300 rúp. 51.719048698532625Bảo tàng Dvorets Molodozhi7 Bảo tàng Dvorets Molodozhi (Дворец молодёжи), 13 đường Chekhova. Thứ 4 đến Chủ nhật: 10:00–18:00 (đóng cửa vào hai ngày đầu tuần). Có nhiều hiện vật về thiên nhiên Tuva. 51.72383159376947Bảo tàng Đàn áp Chính trị8 Bảo tàng Đàn áp Chính trị (Музей политических репрессий), 5 đường Komsomol'skaya. Thứ 2 đến thứ 6: 09:00–17:00 (đóng cửa vào hai ngày cuối tuần). 51.719564126680176Rạp chiếu phim Nayyral1 Rạp chiếu phim Nayyral, 45 đường Kochetova (gần trụ sở chính quyền thành phố), ☎ +7 394 223-66-06. 51.72043339546314Nhà hát Muzdramteatr2 Nhà hát Muzdramteatr (Муздрамтеатр), 35 đường Lenin, ☎ +7 394 222-15-66. 51.722295158615914Nhà hát Filarmoniya3 Nhà hát Filarmoniya. Bạn có thể tham dự nhiều tiết mục hợp xướng tại đây. 51.71809432877923Nhà hát Múa rối Quốc gia Tuva4 Nhà hát Múa rối Quốc gia Tuva, 170 đường Druzhby, ☎ +7 923 592-21-91. 51.72540865241726Sân vận động Khuresh5 Sân vận động Khuresh. Bạn có thể quan sát lễ hội truyền thống Naadym của dân tộc Tuva. Tại đây, người dân tham gia các sự kiện thể thao như cưỡi ngựa và vật. 51.71756456378782Trung tâm thương mại Torgovyy Dom Merkuriy1 Trung tâm thương mại Torgovyy Dom Merkuriy, 107 đường Krasnoarmeyskaya, ☎ +7 923 388-66-66. 51.71352436157931Trung tâm thương mại Ooo Imperial2 Trung tâm thương mại Ooo Imperial, trên đường Rikharda Zorge. 51.716222119338944Khu chợ chính3 Khu chợ chính, 135 đường Krasnoarmeyskaya, ☎ +7 923 269-77-88. 51.718110498057825Trung tâm thương mại Alma4 Trung tâm thương mại Alma, ☎ +7 923 385-29-73. 09:30–19:00 hàng ngày. 51.705851907013304Chợ nông sản Saizerol5 Chợ nông sản Saizerol, 15B đường Mira. Bao gồm nhiều loại thực phẩm truyền thống của ngừoi Tuva. 51.70532041057066Siêu thị Baza Rps6 Siêu thị Baza Rps (gần chợ nông sản). 08:30–19:00 hàng ngày. 51.70577458699213Cửa hàng Novinka7 Cửa hàng Novinka, 24B đường Kalinina. 51.705906685619716Nhà hàng Noyon1 Nhà hàng Noyon, 35 đường Gornaya (cách Ngân hàng Nông nghiệp Nga hơn 100 m về phía tây nam). 51.704656707945944Nhà hàng Randevyu2 Nhà hàng Randevyu, trên đường Zavodskaya, ☎ +7 913 343-54-66. Chủ nhật đến thứ 5: 18:00–03:00. Thứ 6 và thứ 7: 18:00–05:00. 51.700693932325215Nhà hàng Mechta Gurmana3 Nhà hàng Mechta Gurmana, 17B đường Kalinina. Phục vụ các món thịt nướng. 51.70593296585509Nhà hàng Sushi Vsem4 Nhà hàng Sushi Vsem (Суши Всем), trên đường Kechil-Oola. 51.70470936930207Nhà hàng Aldyn-Doos5 Nhà hàng Aldyn-Doos, 34 đường Magistral'naya. 51.715187684343576Nhà hàng Gorynych6 Nhà hàng Gorynych, 57 đường Titov, ☎ +7 913 348-37-88. Thứ 2 đến thứ 5: 11:00–00:00. Thứ 6: 11:00–02:00. Thứ 7: 18:00–02:00. Chủ nhật: 16:00–00:00.. 51.71829333940353Quán cà phê Subedeynin Orgeezi1 Quán cà phê Subedeynin Orgeezi, 151 đường Druzhby. 51.720699608551676Quán cà phê Choduraa2 Quán cà phê Choduraa, 8 đường Gagarin (gần nhà hát). 51.72277323385276Quán cà phê Aldyn Choos3 Quán cà phê Aldyn Choos, 36 đường Shchetinkina-Kravchenko. 51.72116434051722Quán cà phê Kofe Man4 Quán cà phê Kofe Man, 2 đường Kochetova, ☎ +7 962 062-92-90. Thứ 2 đến thứ 6: 08:00–22:00. Thứ 7: 09:00–22:00. Chủ nhật: 10:00–22:00. 51.720713014813015Quán rượu Margo5 Quán rượu Margo, 17 đường Titov. 11:00–00:00 hàng ngày. 51.7105290224275Quán rượu Penka6 Quán rượu Penka, 174 đường Oyuna Kursedi, ☎ +7 923 585-01-11. 10:00–03:00 hàng ngày. 51.72021343596661Khách sạn Mongulek1 Khách sạn Mongulek, 1 đường Kochetova, ☎ +7 394 223-12-53. Khách sạn phù hợp với trẻ em, đồng thời có Wi-Fi miễn phí và dịch vụ giặt ủi. 35 USD. 51.72403568966722Khách sạn AZIMUT2 Khách sạn AZIMUT, 2 đường Chul'dum, ☎ +7 394 223-70-73. Có Wi-Fi, bữa sáng tính phí, bãi đỗ xe, bể bơi trong nhà và điều hòa nhiệt độ. Khách sạn được coi là nơi phù hợp với người khuyết tật. 55 USD. 51.72412048658941Khách sạn Odugen3 Khách sạn Odugen, 34 đường Krasnykh Partizan (nằm rất gần bờ sông Yenisei). 46 USD. 51.723858061477706Khách sạn Kottedzh4 Khách sạn Kottedzh, 38 đường Krasnykh Partizan, ☎ +7 394 223-05-03. Khách sạn có 12 phòng nghỉ. 51.72273345034423Khách sạn Chalama5 Khách sạn Chalama, 12 đường Internatsional'naya, ☎ +7 923 383-64-48. Có quầy bar và phòng xông hơi. 56 USD. 51.70606850846352Khách sạn Buyan-Badyrgy6 Khách sạn Buyan-Badyrgy, 1 đường Moskovskaya Ulitsa, 1, Kyzyl, Tuva Republic, Nga, 667010, ☎ +7 394 225-64-20. 48 USD. 51.70476566577241Khách sạn Strike7 Khách sạn Strike, 24 đường Moskovskaya, ☎ +7 394 225-66-66. 51.69981607873751Nhà khách Moskovskiy8 Nhà khách Moskovskiy, trên đường Moskovskaya, ☎ +7 900 588-22-54. 51.70389773393861Nhà khách Arat9 Nhà khách Arat (trên tuyến đường A162), ☎ +7 923 555-66-33. 51.875718872523684Khu lều trại Biy-Khem10 Khu lều trại Biy-Khem (cách trung tâm thành phố Kyzyl khoảng 16 km về phía bắc), ☎ +7 391 223-12-31. Mông Cổ, 9 đường Internatsionalnaya, ☎ +7 39422 10-445, +7 39422 10-430, e-mail: mongolconsul@tuva.ru. Từ Kyzyl, bạn có thể đến Khu bảo tồn thiên nhiên Azas (nằm cách thành phố 229 km về phía đông bắc) hoặc Khu bảo tồn thiên nhiên Sayano-Shushensky (cách thành phố 410 km).", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Camille Saint-Saëns", "role": "user" }, { "content": "Nhà soạn nhạc Pháp Camille Saint-Saëns sinh ở Paris tại \"Rue du Jardin\" (phố vườn) vào ngày 9 tháng 10 năm 1835 và mất sau một chuyến đi dài ngày tới Algeria vào ngày 16 tháng 12 năm 1921. Ông đồng thời là một nghệ sĩ biểu diễn organ vô song, một nghệ sĩ piano tài ba được Liszt đề cao, ông cũng từng viết tiểu thuyết, phê bình thơ, tìm hiểu thiên văn học... Saint-Saëns là người dẫn đầu phong trào phục hưng âm nhạc Pháp thập niên 70 của thế kỷ XIX, người thường tự so sánh mình với Mozart và quả đúng như vậy, ông sáng tác rất nhiều và trong suốt cuộc đời dài 86 năm của mình đã đóng góp vào sự phát triển của hầu hết các thể loại âm nhạc Pháp thế kỉ XIX. Di sản âm nhạc của Saint-Saëns gồm 4 thơ giao hưởng (nổi tiếng nhất là Danse Macabre), 13 opera (nổi tiếng nhất là Samson et Dalila), 5 giao hưởng (trong đó chỉ có 3 bản được đánh số opus)... Các giao hưởng của ông là những đóng góp quan trọng cho thể loại này trong giai đoạn mà giao hưởng truyền thống Pháp đang có nhiều biểu hiện suy tàn. Giao hưởng số 3 giọng Đô thứ “với đàn organ” đầy bi tráng, ra đời cùng lúc với cây đàn organ lớn nhất thế giới được dựng lên vào thời điểm đó, đã tạo nên những hoà âm ca ngợi những thành tựu rực rỡ của thế kỷ XIX, mà Pháp là một trong những trung tâm quan trọng. Saint-Saëns cũng đã cống hiến một khối lượng đồ sộ các tác phẩm dành cho các nhạc cụ độc tấu: ông viết 10 concerto (5 piano concerto, 3 violin concerto, 2 cello concerto) và khoảng 20 concertante nhỏ cho nhạc cụ độc tấu và dàn nhạc, trong đó bao gồm các bản hoà âm khúc phóng túng piano và dàn nhạc đầy màu sắc, như Africa, Havanaise và Introduction and Rondo capriccioso cho violin và dàn nhạc (đã trở nên rất gần gũi với người nghe qua nhiều thập kỷ), hay cho đàn harp và dàn nhạc với tác phẩm Morceau de Concert. Các concerto nổi tiếng nhất phải kể đến số 2, 4, và 5 viết cho piano, concerto số 3 viết cho violin và cello concerto đầu tiên đầy tâm sự trữ tình. Trong số đó, Concerto giọng Son thứ là một trong những bản concerto dành cho piano nổi tiếng nhất mọi thời đại.& Camille Saint-Saëns cũng đuợc xem như là người đầu tiên dành mối quan tâm viết nhạc cho điện ảnh (phim của Henri Lavedan với tiêu đề L'Assassinat du Duc de Guise). Không có gì khó hơn là nói về âm nhạc: nếu đó là một công việc khó khăn đối với các nhạc sĩ, thì điều đó gần như không thể đối với bất kỳ ai khác — những bộ óc mạnh mẽ nhất, tinh tế nhất lại đi chệch hướng. Nothing is more difficult than talking about music: if it is a prickly business for musicians, it is almost impossible for anyone else—the strongest, subtlest minds go astray. “L’illusion wagnérienne”, Portraits et souvenirs, Société d’édition artistique, 1899, 206‒220 Wikipedia có bài viết về: Camille Saint-Saëns", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Tokyo", "role": "user" }, { "content": "Tokyo là thủ đô của Nhật Bản thuộc vùng Kanto. Tōkyō (tiếng Nhật: 東京都 Tōkyō-to, nghe; Hán-Việt: Đông Kinh đô) là thủ đô và một trong 47 tỉnh của Nhật Bản, thủ đô Tōkyō nằm ở phía đông của đảo chính Honshū. Trong tiếng Nhật, Tōkyō có nghĩa là \"Kinh đô ở phía đông\". Không chỉ là một đô thị riêng lẻ mà ngày nay Tōkyō là trung tâm của Vùng thủ đô Tōkyō. Trung tâm hành chính của Tōkyō đặt ở khu Shinjuku. Vùng đô thị Tōkyō là vùng đô thị đông dân nhất thế giới với dân số từ 35-39 triệu người (tùy theo cách định nghĩa) và là vùng đô thị có GDP cao nhất thế giới với GDP 1.479 tỷ đô la Mỹ theo sức mua tương đương vào năm 2008. Rất lớn và đa dạng về địa lý, với hơn 2.000 cây số vuông để khám phá, Đô thị Tokyo (东京都 Tōkyō-to) vươn rộng ra không chỉ là thành phố, nhưng núi non hiểm trở đến các đảo phía tây và cận nhiệt đới ở phía nam. Bài viết này tập trung vào 23 quận trung tâm gần vịnh, trong khi các thành phố phía Tây và các đảo được bao phủ trong một bài viết riêng biệt. Địa lý của trung tâm Tokyo được xác định bởi tuyến JR Yamanote JR. Trung tâm Tokyo - khu vực trước đây dành cho các Shogun và samurai của mình - nằm trong vành đai này, trong khi trung tâm thành phố Edo (下町 shitamachi) là ở phía bắc và phía đông. Sắc màu rực rỡ xung quanh theo mọi hướng và pha trộn trong liên tục là Yokohama, Kawasaki và Chiba, vùng ngoại ô của Tokyo. Hơn 500 năm tuổi, thành phố Tokyo đã tăng từ làng chài khiêm tốn của thời kỳ Edo (江戸). Thành phố chỉ thực sự bắt đầu phát triển khi nó trở thành trung tâm chính trị của Mạc phủ Tokugawa năm 1603. Trong khi các hoàng đế cai trị đều ở Kyoto, nhưng sức mạnh thực sự được tập trung trong tay của Shogun Tokugawa ở Edo. Sau cải cách Minh Trị Duy Tân trong năm 1868, các gia đình Tokugawa mất ảnh hưởng của nó, hoàng đế và các gia đình hoàng gia di chuyển từ Kyoto về đây, và thành phố các được đổi tên thành tên ngày nay, Tokyo. Là trung tâm đô thị của đất nước, Tokyo là điểm đến cho các doanh nghiệp, giáo dục, văn hóa hiện đại, và chính phủ. Tầm quan trọng của Tōkyō được nâng lên chủ yếu là do công của hai nhà lãnh đạo lỗi lạc: Tokugawa Ieyasu và Minh Trị Thiên Hoàng (Meiji). Vào năm 1603, sau khi thống nhất các sứ quân đánh lẫn nhau ở Nhật Bản, Shogun Tokugawa Ieyasu thiết lập Edo (bây giờ là Tokyo) như là căn cứ của ông. Kết quả là, thành phố phát triển nhanh chóng và trở thành một trong những thành phố lớn nhất trên thế giới với dân số trên 1 triệu người vào thế kỉ 18. Nó trở thành kinh đô trên thực tế của đất nước Nhật Bản mặc dù Thiên hoàng sống ở Kyoto, kinh đô Nhật Bản thời bấy giờ. Xem Edo. Sau 263 năm, chế độ Mạc phủ bị lật đổ và Thiên hoàng phục hồi Đế quyền. Vào năm 1869, Minh Trị Thiên Hoàng vừa 17 tuổi dời đô từ Kyoto về Edo, được đặt tên lại là \"Tōkyō\" (Đông Kinh) một năm trước đó. Tōkyō đã là trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của quốc gia, và cung vua làm nó trở thành một kinh đô trên thực tế của đất nước cũng như là thành Edo trước đây trở thành Hoàng cung. Thành phố Tōkyō được thiết lập và tiếp tục là thủ đô cho đến khi nó trở thành một quận vào năm 1943 và sát nhập vào \"Khu đô thị mở rộng\" của Tōkyō. Tòa nhà chính quyền Tōkyō.Tōkyō, cũng như Osaka, đã được thiết kế từ thập niên 1900 như là thành phố đường sắt, nghĩa là thành phố xây xung quanh các nhà ga xe lửa lớn với một mật độ dân số cao, do đó các đường sắt nội thành có thể được xây với giá khá rẻ ở độ cao của mặt đường. Điều này khác với các thành phố trên thế giới khác như Los Angeles với mật độ dân thấp chủ yếu là cho xe hơi chạy, và mặc dù các đường cao tốc đã được xây dựng, các thiết kế cơ bản vẫn không thay đổi cho đến ngày hôm nay. Tokyo đã trải qua hai tai họa lớn và hồi phục một cách đáng kể từ hai sự kiện đó. Một là trận động đất lớn Kanto vào năm 1923, và tai họa kia là cuộc Chiến tranh thế giới lần thứ hai (1939 - 1945). Những bom lửa năm 1945 cũng hủy diệt không kém hai quả bom nguyên tử ở Hiroshima và Nagasaki cộng lại. Nhiều khu vực trong thành phố bị san phẳng. Sau chiến tranh, Tokyo được xây dựng lại hoàn toàn, và được trưng bày cho thế giới xem trong Thế vận hội 1964 tổ chức tại thành phố này. Tokyo trở thành thành phố lớn nhất trên thế giới vào năm 1965 (vượt qua khỏi New York). Thập niên 1970 đem lại những phát triển về chiều cao như Sunshine 60, một sân bay mới và gây tranh cãi (Sân bay quốc tế Narita) tại Narita (rất xa bên ngoài Tokyo), và một dân số tăng lên khoảng 11 triệu người (trong khu vực metropolitan). Hệ thống tàu điện ngầm của Tokyo và các đường xe lửa đi lại trong thành phố trở thành bận rộn nhất trên thế giới bởi vì càng nhiều người di chuyển đến khu vực này. Vào thập niên 1980, giá địa ốc tăng vọt trong nền kinh tế bong bóng: nhiều người giàu lên nhanh chóng, nhưng bong bóng vỡ đầu thập niên 1990 và nhiều công ty, ngân hàng, và cá nhân bị vướng phải giá địa ốc suy giảm về giá trị. Sự suy thoái kinh tế theo sau đó, làm thập niên 1990 thành \"thập niên bị mất\" của Nhật, mà bây giờ nó đang hồi phục chậm chạp. Tokyo vẫn chứng kiến các phát triển đô thị mới trên những vùng đất ít sinh lợi hơn. Những công trình gần đây bao gồm Ebisu Garden Place, Tennozu Isle, Shiodome, Roppongi Hills, Shinagawa (bây giờ cũng là nhà ga Shinkansen), và nhà ga Tokyo (phía Marunouchi). Các tòa nhà quan trọng đã bị phá bỏ để dành chỗ cho những khu siêu thị hiện đại hơn như dãy đồi Omotesando. Các dự án đắp thêm đất ở Tokyo cũng đã diễn ra trong nhiều thế kỉ. Nổi bật nhất là khu vực Odaiba, bây giờ là một trung tâm mua bán và giải trí. Tokyo bị tàn phá bởi các trận động đất mạnh vào năm 1703, 1782, 1812, 1855 và 1923. Trận động đất năm 1923, với ước tính cường độ vào khoảng 8.3, giết hại 142.000 người. Cũng có nhiều dự án khác nhau được đề nghị để di chuyển các cơ quan chức năng của nhà nước từ Tokyo đến một thủ đô thứ hai ở một vùng khác của Nhật Bản, để làm giảm đi sự phát triển nhanh chóng ở Tokyo và vực dậy những vùng chậm phát triển về mặt kinh tế. Những dự án này còn nhiều tranh cãi trong Nhật Bản và chưa được thực hiện. Do sự tiến hóa trong phương pháp chữ Nhật được phiên âm ra Romaji, các văn bản cũ có thể nhắc đến thành phố như là \"Tokio\". Tại Ōta, một trong 23 khu đặc biệt của Tokyo, sân bay quốc tế Tokyo (Haneda) phục vụ những chuyến bay nội địa. Ngoài Tokyo, sân bay quốc tế Narita nằm ở tỉnh Chiba, là nơi đón khách quốc tế. Nhiều đảo ở Tokyo cũng có sân bay như Hachijōjima (sân bay Hachijojima), Miyakejima (sân bay Miyakejima) và Izu Ōshima (sân bay Oshima) có những chuyến bay tới các sân bay ở Tokyo và quốc tế. Đường sắt là loại hình giao thông chủ yếu ở Tokyo, Tokyo có hệ thống đường sắt đô thị lớn nhất thế giới. Công ty đường sắt Đông Nhật Bản điều hành hệ thống đường sắt lớn nhất của Tokyo, bao gồm đường ray Yamanote chạy quanh khu trung tâm thương mại của Tokyo. Hai tổ chức khác điều hành hệ thống tàu điện ngầm gồm: công ty tư nhân Tokyo Metro và Cục giao thông đô thị Tokyo thuộc chính phủ. Những hãng vận tải tư nhân và nhà nước điều hành các tuyến xe buýt, bao gồm các dịch vụ địa phương, vùng và trong nước. Hệ thống đường cao tốc nối thủ đô tới các điểm khác trong vùng đại Tokyo, vùng Kantō và các đảo Kyūshū và Shikoku. Những phương tiện giao thông khác bao gồm taxi hoạt động tại các khu đặc biệt, thành phố và thôn. Những bến phà đường dài cũng phục vụ tại các đảo của Tokyo và chuyên chở hành khách và hàng hóa tới các cảng trong nước và quốc tế.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Chadan", "role": "user" }, { "content": "Chadan (tiếng Nga: Чадан) là một thị trấn ở nước Cộng hòa Tuva, trực thuộc Liên bang Nga. Nó nằm trên dòng sông cùng tên, cách thành phố Kyzyl khoảng 224 km về phía tây. Tu viện Phật giáo Aldee-Khuree đã được xây dựng ở Chadan vào năm 1873. Đến tháng 1 năm 1929, chính quyền địa phương đã phá hủy tu viện trong một đợt thanh trừng tôn giáo. Theo cuộc điều tra dân số năm 2010, Chadan có 9.035 cư dân. Thị trấn hiện có một mỏ than lộ thiên (đã hoạt động kể từ năm 1945). Chadan có khí hậu lục địa rõ rệt. Nhiệt độ trung bình hàng năm ở thị trấn là −2 °C. Tháng ấm nhất là tháng 7, khi nhiệt độ trung bình là 18 °C và lạnh nhất là tháng 1, với −27 °C. Bạn có thể đi ô tô từ Kyzyl đến Chadan trên tuyến đường A-162. Hành trình sẽ mất 2 giờ 31 phút nếu tình hình giao thông đủ thuận tiện. Thị trấn này đủ nhỏ để bạn đi bộ đến các điểm tham quan khác nhau. 51.25980178903724Tu viện Phật giáo Ustuu-Khuree1 Tu viện Phật giáo Ustuu-Khuree (Устуу-Хурээ) (cách trung tâm thị trấn khoảng 5 km về phía đông nam). Tu viện này được xây dựng trong khoảng thời gian 1905–1908 bởi tù trưởng Khaldyp. Tuy nhiên, vào năm 1937 nó đã bị phá hủy gần như toàn bộ. Chính quyền Liên Xô cũng sát hại và lưu đày nhiều nhà sư. Sau khi Liên Xô sụp đổ, người dân đã quyên góp để tái thiết lại tu viện. Kể từ năm 2012, du khách được phép ghé thăm nơi này. 51.286850Bảo tàng Buyan Badyrgy2 Bảo tàng Buyan Badyrgy, 49 đường Lenin (cách cửa hàng Magazin Norzhun gần 470 m về phía tây bắc). 51.2800100766713Sân vận động1 Sân vận động. Các sự kiện thể thao trong thị trấn (cũng như lễ hội truyền thống Naadym) được tổ chức tại đây. 51.2850782086117Sông Chadan2 Sông Chadan (chảy qua thị trấn). Bạn có thể câu cá, bơi lội hoặc chèo xuồng trên sông. Các hoạt động khác bao gồm cưỡi ngựa, quan sát các nghi lễ Shaman truyền thống và đi dạo ở vùng ngoại ô. 51.282988012363255Cửa hàng Megafon1 Cửa hàng Megafon (МегаФон), 124 đường Churmet-Dazhi, ☎ +7 800 550-05-00. 51.28573002214711Cửa hàng Magazin Norzhun2 Cửa hàng Magazin Norzhun (магазин Норжун) (gần khách sạn Zharki). 51.28937288197863Cửa hàng Magnit3 Cửa hàng Magnit (Магнит) (cách chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp Nga khoảng 75 m về phía đông bắc). Chadan không có nhà hàng nào nên bạn cần tự mang theo thực phẩm nếu muốn đến đây. 51.281391Quán cà phê Kozerog1 Quán cà phê Kozerog, 12 đường Kirova (cách ngân hàng Sberbank khoảng 124 m về phía đông nam), ☎ +7 923 414-12-29. Thứ 2 đến thứ 7: 09:00–18:00. Nơi này phục vụ đồ uống của ba dân tộc: Tuva, Nga và Uzbek, với mức giá khá rẻ. 51.28431657036279Khách sạn Zharki1 Khách sạn Zharki (Жарки), 1 đường Pobedy (cách cửa hàng Magazin Norzhun khoảng 227 m về phía đông nam). Đây là khách sạn duy nhất trong thị trấn. Nếu không muốn ngủ trong khách sạn, bạn cũng có thể cắm trại ngoài trời hoặc tìm một gia đình địa phương để ở trọ. Ak-Dovurak, cách đó 66 km Kyzyl, thủ đô của nước cộng hòa Biên giới với nước láng giềng Mông Cổ", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Aalborg", "role": "user" }, { "content": "Aalborg là một thành phố Đan Mạch, nơi có một trung tâm thành phố lịch sử và đẹp như tranh vẽ và ồn ào đường phố Jomfru Ane Gade, nổi bật với một số cuộc sống về đêm sôi động nhất đất nước. Aalborg là thành phố lớn thứ tư của Đan Mạch (sau Copenhagen, Aarhus và Odense). Aalborg nằm trên bờ phía nam Vịnh hẹp Limfjorden ở phần phía bắc bán đảo Jutland. Aalborg có 120.000 cư dân (năm 2006) và có một trường đại học lập năm 1974, một sân bay cách thành phố khoảng trên 6 km và một căn cứ Không quân cách chừng 10 km. Sân bay Aalborg (IATA: AAL, ICAO: EKYT) là một sân bay hỗn hợp dân sự/quân sự nằm ờ Nørresundby, Đan Mạch, cách Aalborg 6,5 km về phía tây bắc. Norwegian và SAS có các chuyến bay từ Copenhagen đến Aalborg, trong khi hãng Norweigian cũng cung cấp các chuyến bay thẳng quốc tế từ các thành phố châu Âu. Sân bay này nằm ở phía bắc của thành phố. Đi xe buýt số 2 hoặc taxi (rất tốn kém) đến thị trấn. Xe buýt là không thường xuyên vào cuối tuần và buổi tối, và ngừng các dịch vụ khá sớm (khoảng 23:00). Nếu bạn đến rất muộn, có ít tiền và hành lý và nhỏ, bạn có thể đi bộ ~ 2 km đến nhà ga xe lửa Lindholm. Xe buýt hoặc xe lửa đến trung tâm nên vẫn còn có sẵn sau nửa đêm. Aalborg Akvavit. Nhà máy rượu. Lâu đài Aalborg (Aalborg Slot). Một lâu đài mà trông không giống như một lâu đài. Tháp Aalborg, Søndre Skovvej 30. Tòa thị chính Aalborg, Gammel Torv 2, ☎ +45 9931 3131. Được xây năm 1759. Vườn thú Aalborg. Sở thú với nhiều động vật như hươu cao cổ, voi và con mèo lớn. Khu vực lớn nhất là các hoang mạc, nơi mà một số loài động vật châu Phi được tự do rãi. Ngoài ra còn có một sân chơi lớn và một nhà hàng tốt đẹp. [[1]Art museum]. Nghĩa địa cổ đại Viking, Vendilavej 11, Lindholm Høje, Nørresundby, ☎ +45 9931 7440. Apr-Oct 10AM–5PM, Nov-Mar Tu-Su 10AM–4PM. 60 Kr, người già và sinh viên 45 Kr, trẻ con dưới 18 tuổi miễn phí. Nhà thờ Budolfi. [[2]Elbjørn], e-mail: info@isbryderen-elbjorn.dk. Tàu phá băng hiện đang làm việc như một nhà hàng và tàu văn hóa tại cảng Aalborg. Nó có một nhà hàng, quầy bar, nhà xưởng thủy tinh, và một viện bảo tàng. Jens Bangs Stenhus, Østerågade 9. Ngôi nhà phục hưng đẹp, được xây dựng vào năm 1624 bởi thương gia Jens Bang. Nhà Jørgen Olufsens, Østerågade 25. Ngôi nhà phục hưng được bảo quản tốt từ năm 1616 bởi thương gia Jørgen Olufsen. Kildeparken. Lille Vildmose (phía đông nam của Aalborg và khó tiếp cận bằng giao thông công cộng). Đầm lầy lớn nhất ở Tây Âu, trung tâm triển lãm động vật hoang dã tốt với các quán cà phê nhỏ và nhà hàng và chim tuyệt vời xem. Nhà thuế hoàng gia, Strandvejen 1. Built in 1902 representing national romantic architecture. In 2005, it was brought back to its original style. Next to the house is a musical fountain, during summer at noon, 3PM, 6PM and 9PM Händel's Water Music accompanise the splashing water. Utzon Centre, Slotspladsen 4, ☎ +45 7690 5000, e-mail: info@utzoncenter.org. Tu-Su 10AM-5PM. Một trung tâm văn hóa triển lãm nghệ thuật, kiến trúc và thiết kế. Tập trung vào tác phẩm của Jørgen Utzon và các tác phẩm khác bằng cách nào đó liên quan đến ông. Cũng có một nhà hàng. 60 Kr, người cao tuổi 40 Kr, sinh viên 20 Kr, trẻ em dưới 18 tuổi miễn phí, nhóm 40 Kr. Atelier Olsson. Aalborg Karnival. Lễ hội lớn nhất ở Bắc Âu. Nếu bạn muốn vui chơi với những người Đan Mạch này là một cơ hội tuyệt vời. Xe đạp. Thuê một chiếc xe đạp và đi dọc theo vịnh. Sòng bài Aalborg, Ved Stranden 16, ☎ +45 9810 1550, fax: +45 9933 7099, e-mail: casino@casino-aalborg.dk. Su–Th 8PM–3AM, F-Sa 8PM–AM. Có các trò American Roulette, Black Jack, Poker và máy đánh bạc. 50 Kr. Egholm. Đi phà đến đảo này. Ice-skating, C.W. Obels Square (behind the Student House). 24/7, nhưng chỉ vào mùa đông. Miễn phí nếu bạn sở hữu giày trượt của riêng bạn, nếu không thuê giá 50 DKK. Jumboland, Gøteborgvej 33, ☎ +45 9818 8843, e-mail: info@jumboland.dk. Thứ 2-3 trong ngày lễ 10h sáng-6h tối, thứ 4-5, chủ nhật 10h sáng-6h tối, thứ 6 10h sáng-7h tối, chủ nhật 9h sáng-7h tối. Sân chơi trong nhà rộng 2400 m2, cũng có quán cà phê. 60 Kr, trẻ em 18 tháng-15 tuổi 80 Kr. Bể bơi ngoài trời (Friluftsbad), Skydebanevej 14. Free.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Istanbul", "role": "user" }, { "content": "Istanbul là thành phố lớn nhất Thổ Nhĩ Kỳ. Thành phố nằm ở cả Châu Âu và Châu Á. Đây là trung tâm kinh tế, văn hoá và du lịch của Thổ Nhĩ Kỳ. Istanbul (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: İstanbul) là thành phố lớn nhất, đồng thời là trái tim kinh tế, văn hóa và lịch sử của Thổ Nhĩ Kỳ. Với dân số 13,5 triệu người, nó được xem là vùng đô thị lớn nhất Châu Âu và xếp vào một trong những thành phố đông dân nhất thế giới xét về dân cư trong địa phận thành phố. Diện tích của thành phố là 5343 km2, đây cũng là khuôn khổ của tỉnh Istanbul mà nó là thủ phủ. Istanbul là một thành phố liên lục địa, bắc ngang qua eo biển Bosphorus - một trong những tuyến đường biển nhộn nhịp nhất thế giới - ở tây bắc Thổ Nhĩ Kỳ, nối biển Marmara và biển Đen. Trung tâm lịch sử và thương mại của Istanbul nằm ở phần thuộc Châu Âu, và chỉ có một phần ba dân số cư trú ở phần thuộc Châu Á. Bảy triệu du khách nước ngoài đến Istanbul năm 2010, khi thành phố nhận danh hiệu Thủ đô Văn hóa Châu Âu, đưa thành phố này trở thành điểm đến du lịch thu hút khách nhiều thứ mười trên thế giới. Sức hút lớn nhất của thành phố nằm ở khu phố lịch sử, được UNESCO xếp hạng là Di sản thế giới, tuy nhiên trung tâm văn hóa và giải trí của nó nằm vắt qua cảng tự nhiên của thành phố, cảng Sừng Vàng ở quận Beyoğlu. Được xem là một thành phố toàn cầu, Istanbul là nơi đóng trụ sở của rất nhiều công ty cũng như cơ quan truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ, và chiếm hơn một phần tư tổng sản phẩm nội địa của đất nước này. Hy vọng tận dụng sự hồi sinh và phát triển nhanh chóng của mình, Istanbul hiện đang tích cực chạy đua giành quyền đăng cai Thế vận hội Mùa hè 2020. Istanbul là một thành phố sở hữu cùng lúc nhiều kiểu khí hậu: khí hậu cận nhiệt đới ẩm (Phân loại khí hậu Köppen: Cfa) và khí hậu Địa Trung Hải (Phân loại khí hậu Köppen: Csa). Tuy nhiên, do có diện tích rộng lớn, địa hình đa dạng, và nằm gần biển nên ở Istanbul tồn tại các miền vi khí hậu. Phần phía bắc của thành phố có khí hậu đại dương do ảnh hưởng của hơi ẩm từ Biển Đen và mật độ lớp phủ thực vật tương đối cao. Khí hậu trong khu vực đông dân cư ở phía nam thì ấm hơn và ít bị ảnh hưởng của hơi ẩm. Thực vậy, một trong những đặc điểm nổi bật nhất của khí hậu trong nhiều vùng của Istanbul là độ ẩm liên tục cao, đạt tới 80 phần trăm vào hầu như mọi buổi sáng. Do những điều kiện này mà sương mù rất phổ biến, mặc dù dày hơn ở phía bắc chứ không ở trung tâm. Hiện tượng sương mù dày đáng chú ý làm ngăn trở giao thông trong khu vực, bao gồm trên eo Bosphorus, xảy ra quanh năm trong các tháng mùa thu và mùa đông, khi độ ẩm vẫn duy trì cao tới buổi chiều. Điều kiện ẩm ướt và sương mù có xu hướng tiêu tan vào giữa ngày trong các tháng mùa hè, nhưng hơi ẩm còn sót lại có tác động khiến cho thời tiết tương đối nóng nực vào mùa hè thêm phần khó chịu. Trong mùa hè, nhiệt độ cao nhất dao động quanh 29 °C và không thường xuyên có mưa rào; chỉ có khoảng 15 ngày mưa đo được giữa tháng 6 và tháng 8. Mùa đông ở Istanbul lạnh hơn hầu hết các thành phố khác trong miền Địa Trung Hải, với nhiệt độ xuống thấp nhất trung bình 4-5 °C. Tuyết do hiệu ứng hồ (gió lạnh cuốn hơi ấm trên mặt nước tạo tuyết ở bờ dưới gió) từ Biển Đen xuất hiện thường xuyên, nhưng khó dự đoán, với nguy cơ dày và - cùng với sương mù - gây thiệt hại cho cơ sở hạ tầng của thành phố. Mùa xuân và thu có thời tiết khá êm dịu, nhưng thường ẩm ướt và khó lường; gió lạnh từ phía tây bắc và những cơn gió ấm từ phía nam đôi khi xuất hiện trong cùng một ngày - có xu hướng khiến nhiệt độ dao động. Nhìn chung, hàng năm Istanbul có trung bình khoảng 115 ngày có mưa đáng kể, với lượng mưa 852 mm mỗi năm. Nhiệt độ cao nhất và thấp nhất từng ghi nhận được trong thành phố là 40,5 °C và -16,1 °C. Lượng mưa cao nhất trong ngày được ghi nhận là 227mm, trong khi lớp tuyết phủ dày nhất là 80 cm. Sân bay quốc tế Atatürk Istanbul - là sân bay bận rộn nhất Thổ Nhĩ Kỳ ở Istanbul. Sân bay quốc tế Sabiha Gökçen - là sân bay quốc tế thứ 2 ở Istanbul, nằm ở phía đông bắc của thành phố này.. Hãng hàng không Turkish Airlines có đường bay thẳng với Istanbul với Thành phố Hồ Chí Minh. Các xa lộ chính của Istanbul là Otoyol 1 (O-1), O-2, O-3 và O-4. O-1 tạo nên đường vành đai trong của thành phố, vắt ngang Cầu Bosphorus và O-2 là đường vành đai ngoài của thành phố, đi qua Cầu Fatih Sultan Mehmet (cũng gọi là Cầu Bosphorus thứ hai). O-2 kết nối với Edirne về phía tây và O-4 kết nối với Ankara về phía đông; O-2, O-3 và O-4 nhập vào tuyến Xa lộ xuyên Châu Âu E80 giữa Bồ Đào Nha và biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Iran. Hai cầu Bosphorus hiện nay tạo nên những mối liên kết duy nhất giữa các phần Châu Âu và Châu Á của Thổ Nhĩ Kỳ, tổng cộng cho 400 nghìn phương tiện lưu thông mỗi ngày. Đường hầm Á-Âu dài 14,6 km với hai tầng hiện đang thi công gần Bosphorus, nối giữa các quận Kumkapı, Fatih với Selimiye, Üsküdar. Dự án Cầu Bosphorus thứ ba, được thảo luận từ những năm 1990 cuối cùng cũng được thông qua và chính thức thông báo năm 2012. Cả hai dự án này có lẽ sẽ sớm hoàn thành vào năm 2015. Hệ thống giao thông công cộng địa phương của Istanbul là một mạng lưới phức tạp gồm những tàu điện, các tuyến dây kéo (funicular, trong đó hai xe trên đường ray chạy 2 hướng ngược nhau lên/xuống dốc kéo nhau bằng cáp), các tuyến tàu điện ngầm, bus, bus nhanh, và bến phà. Tiền vé của mọi phương tiện trên sử dụng chung một cách thức thanh toán, là các thẻ thông minh không cần tiếp xúc Istanbulkart giới thiệu vào năm 2010, hoặc các thẻ điện tử Akbil cũ hơn. Từ năm 1872 các toa xe chở khách ngựa kéo đã xuất hiện, từ năm 1914 chúng bắt đầu chuyển sang chạy bằng điện nhưng bị buộc ngừng hoạt động năm 1961. Các xe điện bắt đầu xuất hiện trở lại ở thành phố vào những năm 1990, do cơ quan Điện, Tàu điện và Đường hầm Istanbul (İETT) vận hành với một tuyến đường hoài cổ bên cạnh một tuyến ray hiện đại nhanh hơn, chuyên chở khoảng 26 vạn người mỗi ngày. Đường hầm Tünel hoạt động từ năm 1875 là tuyến đường sắt dưới lòng đất lâu đời thứ hai thế giới (sau tuyến Đường sắt Đô thị London. Nó vẫn đưa hành khách đi lại giữa Karaköy và Đại lộ İstiklal trên một tuyến đường ray dốc dài 573m, bên cạnh một tuyến dây kéo hiện đại hơn giữa Quảng trường Taskim và Kabataş bắt đầu đưa vào vận hành năm 2006. Hệ thống Tàu điện ngầm Istanbul bao gồm ba tuyến đường không liên kết với nhau có mã số M1, M2 và M4 cùng với một vài tuyến và các đoạn mở rộng khác (trong đó có M4) đang được xây dựng hoặc mới chỉ đề xuất. Hai phía của hệ thống tàu điện ngầm Istanbul về sau sẽ kết nối với nhau dưới eo Bosphorus khi đường hầm Marmaray, tuyến đường ray đầu tiên nối miền Thrace với Anatolia, hoàn thành vào năm 2015. Khi đó, tỷ lệ người sử dụng đường ray ở thành phố được cho là sẽ tăng lên 28% (từ khoảng 4% hiện nay), chỉ sau hai thành phố Tokyo và New York. Trong khi chờ đến lúc đó, bus vẫn là phương tiện giao thông chính bên trong mỗi nửa cũng như giữa hai nửa thành phố, chuyên chở 2,2 triệu lượt hành khách mỗi ngày. Metrobus, một dạng bus nhanh, đi qua Cầu Bosphorus, có các đường nhánh dành riêng dẫn tới các bến đỗ. Cơ quan bus trên biển Istanbul (İDO) vận hành một tổ hợp những bến phà chỉ cho hành khách và các bến phà dành cho cả xe con và hành khách tới các cảng ở hai bờ Bosphorus, cho tới tận Biển Đen về phía bắc. Với các điểm dừng xung quanh Biển Marmara, İDO chính là tổ chức hệ thống bến phà đô thị lớn nhất thế giới. Điểm đỗ chính của tàu bè loại này của thành phố là Cảng Istanbul ở Karaköy, với công suất 1 vạn người mỗi giờ Trong khi hầu hết du khách đến Istanbul bằng đường hàng không, vẫn có khoảng nửa triệu lượt du khách nước ngoài tới thành phố bằng đường biển mỗi năm.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Shopenhauer", "role": "user" }, { "content": "Arthur Schopenhauer (1788-1860) là một nhà triết học người Đức, nổi tiếng nhất với tác phẩm Thế giới như là ý chí và biểu tượng. Schopenhauer là người đã đồng thời phản bác cũng như mở rộng tư duy triết học của Immanuel Kant về cách mà chúng ta trải nghiệm thế giới. Những chỉ trích của ông về quan điểm của Kant, các phương pháp sáng tạo liên quan đến những vấn đề kinh nghiệm của loài người và quan điểm của ông về việc cho rằng tầm hiểu biết của con người là hạn chế chính là những thành tựu lớn nhất trong sự nghiệp của triết gia người Đức này. Lý thuyết siêu hình của ông chính là nền tảng cho các tác phẩm về đề tài tâm lý học, mỹ học, đạo đức học và chính trị học, Phật học những tác phẩm đã để lại tầm ảnh hưởng tới các danh nhân sau này như Friedrich Nietzsche, Wagner, Ludwig Wittgenstein, Sigmund Freud và nhiều người khác. \"Để nhận định về một người chỉ có một tiêu chuẩn đích thực là bảo rằng họ là một hiện hữu không đáng gọi là hiện hữu, nhưng họ hiện hữu là hiện hữu để đền tội bằng muôn nghìn đau khổ và sự chết. Nếu thế, còn hy vọng gì nơi một hiện hữu như vậy?Tất cả mọi chúng ta há không phải là những tên tội phạm đã bị lên án tử hình như thế à? Vì điều mà ta phải đền tội trước hết bằng khai sinh rổi bằng khai tử, chính là sự kiện ta đã sinh ra ở đời.\" Ý chí là sức mạnh duy nhất không kiệt quệ, cũng là sức mạnh ai cũng luôn có. Ý chí luôn hoàn chỉnh, chưa từng bị phân cắt trong mỗi một hiện tượng, mà xung quanh nó lại nhìn thấy vô số bức chân dung phục chế bản chất mình. Hạnh phúc và bất hạnh chẳng qua chỉ là tỉ lệ giữa thứ chúng ta muốn và thứ chúng ta thực sự có được. Nếu lấy sách vở so sánh với đời người, thì 40 năm đầu là chính văn, 30 năm sau là chú thích. Thế giới mà con người đang ở đó kiểu gì cũng giống như địa ngục mà ở một bên là những linh hồn bị hành hạ, còn bên kia là lũ quỷ sứ. - Chẳng lẽ mọi sự lại tồi tệ đến vậy? - Con người về bản chất là một sinh vật cực kỳ hoang dã. Chúng ta mới chỉ biết về con người ở trong một trạng thái đã được giản đơn hóa và sơ lược hóa gọi là nền văn minh\" Bài viết này còn sơ khai. http://philosophypages.com/dy/s2.htm#scho Bài viết này còn sơ khai.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Despicable Me", "role": "user" }, { "content": "Despicable Me là một bộ phim hoạt hình 3-D của Mỹ, sản xuất năm 2010. Bộ phim có sự góp mặt của Steve Carell, Jason Segel, Russell Brand, Julie Andrews, Will Arnett, Kristen Wiig, và Miranda Cosgrove. Bài viết này còn sơ khai. Đèn sáng. (nói về Vector, người đã chiếm cái súng thu nhỏ mà Gru trộm được và biến máy bay của Gru thành tí hon) Tôi ghét gã đó. (nói với Agnes) Cháu đánh răng chưa? (Agnes gật đầu) Để chú ngửi. (Gru ngửi và té ngửa) Cháu chưa đánh răng. (nói với Vector) Nghe cho kỹ đây thằng oắt con, khi tao vào được trong đó, mày sẽ phải đau đớn khủng khiếp đó! (rơi xuống khi bị sốc điện từ tàu vũ trụ của Gru) Bộ đồ bay của tôi! (nói rồi giật dây, và trông Vector như một con sóc bay) Oh yeah! Một lần nữa, người phi thường... (va vào trụ điện cao thế, làm cho anh ta bị giật điện và rơi xuống) \"Súng bắn bạch tuộc! Oh yeah!\" Margo: (giao bánh cho Vector, trong đó có vài con robot) Bốn hộp Mini-Mint, hai Toffee-Tote, hai Caramel Clumpy, và... mười lăm hộp Coconutty. Vector: Chính xác. Ta không biết có ai khác đặt nhiều bánh như vậy. Không. Nêu thử tên một người đặt nhiều bánh hơn ta xem nào. Margo: [không ngạc nhiên] 52 đô-la. Vector: Ờ phải. [mở ví] Bảy, tám, chín... Agnes: Sao chú mặc đồ ngủ? Vector: [nhạo] Đây không phải là đồ ngủ! Mà là đồ thể thao. Edith: Chú mặc đồ thể thao làm chi? Vector: Một vài việc. Margo: Như việc gì? Vector: Những việc tuyệt vời, các ngươi không hiểu đâu. Agnes: Ngủ hả? Vector: Đây không phải là đồ ngủ! [Tiến sĩ Nefario đưa cho một người tí hon một loại chất lỏng thử nghiệm, làm cho mất trọng lượng; người tí hon liền nổi tên và bay ra ngoài luôn] Dr. Nefario: Tôi đã tính đóng cái cửa lại. Nhưng nó sẽ không sao đâu, tôi chắc đấy. Gru: Thuốc có hết tác dụng không? Dr. Nefario: Ờ, tới giờ thì chưa. [Gru nhìn lên trần, có khoảng mười tên tí hon đang lơ lửng] Đây là loại vũ khí mới anh yêu cầu. [Bắn một tên tí hon bằng cây súng \"bốc mùi\" (fart gun), hạ đo ván] Gru: Không, không, không. Tôi nói là súng PHI TIÊU (DART gun), không phải là... [ngừng nói và quạt quạt cho mất mùi khó chịu] Được rồi. Dr. Nefario: Ờ! Phải. Tôi cũng đang thắc mắc rằng chúng ta sẽ dùng cái này vào việc gì. Gru: Nói rõ nhé, chúng ta sẽ có một vài luật lệ. Luật thứ nhất: các cháu sẽ không đụng vào bất cứ thứ gì. Margo: À há. Sàn nhà thì sao? Gru: Ừ, có thể đụng vào sàn nhà. Margo: Không khí thì sao? Gru: Ừ, có thể đụng vào không khí. Edith: (cầm một cây súng) Cái này thì sao? (Gru nhìn thấy, hốt hoảng, lấy một cái chảo để che chắn) Gru: Cháu lấy cái đó ở đâu? Edith: Tìm thấy nó. (Gru lấy lại cây súng) Gru: Được rồi. Luật thứ hai: các cháu không được làm phiền ta khi ta đang làm việc. Luật thứ ba: các cháu không được khóc hay rên rỉ hay cười khúc khích hay hắt hơi hay ở hay \"xì hơi\". Có nghĩa là không được có âm thanh gì làm phiền ta hết. Agnes: Cái này có làm phiền chú không? (cô bé thả tay Margo và đánh lên má; Gru giữ tay cô bé, có vẻ rất giận dữ) Gru: Rất phiền. (thở dài cáu kỉnh) Agnes: Aaa! Ôi! Nhìn con ngựa nhồi bông kìa! Nó mèm mại quá, cháu chết mất! Margo: Chú cho bọn cháu chơi để lấy nó nhé! Gru: Không, không, không. Agnes: Đi mà! Gru: (giọng chán chường) Con ngựa một sừng giá bao nhiêu? Người đàn ông: Ô, anh thấy đấy, nó không phải để bán. Để có nó, anh chỉ cần hạ con tàu vũ trụ bé tí ở kia. Ha! Dẫ thôi mà! (Ông này chỉ tay về một con tàu vũ trụ bằng nhựa; Gru thở dài và đưa tiền cho ông ta. Các cô bé chơi nhưng bị thua.) Agnes: Một lần nhữ nha? Cháu vô tình nhắm mắt lại. (Gru lại đưa tiền cho người đàn ông. Các cô bé chơi, và lần này Agnes bắn một quả banh trúng vào con tàu nhưng không làm nó rơi xuống. Các cô bé vui mừng, sau đó một bảng hiệu hiện ra phía trước: \"You Lose\" (\"Bạn thua rồi\").) Gru: Ê, ê, ê, ê! Cái gì thế? Cô bé bắn trúng mà! Tôi thấy rõ ràng! Người đàn ông: Này anh bạn, tôi giải thích cho anh bạn nhé. Anh bạn có thấy con tàu vũ trụ be bé kia không? Anh bạn có thấy là nó chưa bị hạ không? Anh hiểu không, thưa giáo sư? Có nghĩa là anh bạn KHÔNG có CON NGỰA! ÔÔÔ! Ô, ô, có người làm mặt khó chịu kìa. Ôôôô, chúc may mắn lần sau! Gru: (Agnes nhìn Gru bằng khuôn mặt mếu) Được. Tới tôi. (Đưa cho người đàn ông một tờ tiền. Gru lấy ra một cây súng, nhắm, và bắn, gã đàn ông tránh viên đạn bay tới. Viên đạn gây ra một vụ nổ, và con tàu vũ trụ biến thành tro.) Xoooooooooonnnng! Agnes: (cuối cùng cô bé cũng có con ngựa) NÓ MỀM QUÁ!!! Margo: Thật... tuyệt. Edith: Chú cho nổ hết mọi thứ! Agnes: Đi phá hủy trò chơi khác thôi! Wikipedia có bài viết về: Despicable Me", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Bordeaux", "role": "user" }, { "content": "Bordeaux là một thành phố thuộc Pháp. Bordeaux được coi là một nơi rất khoan dung và thoải mái - không ai sẽ làm phiền bạn về niềm tin chính trị, tôn giáo, hoặc khuynh hướng tình dục. Những cảnh văn hóa, nghệ thuật và âm nhạc rất sôi động. Thành phố được cai trị bởi người Anh trong một thời gian dài, đó là lý do tại sao Bordeaux dường như có một \"English flair\". Bordeaux thường được gọi là \"Paris nhỏ\" và sự cạnh tranh giữa các \"Bordelais\" (người từ Bordeaux) và \"Parisiens\" là một chủ đề nóng, vì vậy bạn có thể gặp một số tranh cãi nảy lửa về vấn đề này trong thời gian của bạn. Bordeaux là một thành phố bằng phẳng, được xây dựng bên bờ sông Garonne. Nó cũng là thành phố lớn nhất của Pháp theo khu vực địa lý và một trong những lớn nhất ở châu Âu. Sông Garonne hợp lưu với con sông Dordogne ở hạ lưu thành phố một chục km để tạo thành cửa sông Gironde, đó là cửa sông lớn nhất ở Pháp. Trung tâm thành phố nằm ở phía tây và phía nam của Garonne. Phía đông là một vài ngọn đồi - những duy nhất trong vùng lân cận. Những ngọn đồi đánh dấu sự khởi đầu của một khu công nghiệp và khu vực ngoại ô. Bởi vì nó là một thành phố bằng phẳng, xe đạp làm phương thức tuyệt vời của giao thông vận tải, đặc biệt là thành phố có hơn 580 km đường xe đạp. Bordeaux là một trong những thành phố năng động nhất về kinh tế tại Pháp. Do sự nền đất yếu, không có tòa nhà chọc trời ở Bordeaux, điều này giải thích sự mở rộng của nó. Các trung tâm thành phố vẫn giữ được biệt thự của truyền thống đá bậc thang và thông minh, đó là lý do đằng sau thành phố được gọi là \"Paris nhỏ\". Tòa nhà hiện đại có thể được tìm thấy ở phía tây (trung tâm hành chính) và phía Nam (trường đại học) của thành phố. Sân bay Bordeaux-Mérignac IATA: BOD) (ICAO: LFBD) là phía tây của thành phố. Đó là một sân bay khu vực phục vụ chủ yếu là các chuyến bay trong nước, mặc dù có các chuyến bay quốc tế và kết nối Bordeaux với một số châu Âu \"trung tâm\" như các sân bay Paris (Orly và Roissy), Luân Đôn (Gatwick và Luton Town), Madrid và Amsterdam. Một xe buýt tốc hành chạy mỗi 45 phút đến trung tâm thành phố, với các điểm dừng trên nhu cầu. Cùng một xe buýt chạy từ Gare Saint Jean đến sân bay với ba điểm dừng: 1.. Office du Tourisme 12, cours du 30 juillet 2.. Place Gambetta Arrêt 50-16-13 (devant le 38 & 39) 3.. Barrière Judaïque (devant le 9 avenue de la République) Giá vé là 7 €, nhưng giá vé giảm cho những người dưới 26 hoặc trên 60 là có sẵn cho 6 €. Bạn cũng có thể chọn vận chuyển công cộng (1,40 €) từ sân bay đến trung tâm thành phố. Sau khi bạn thoát khỏi sân bay \"Lượt\" phần, đi bộ bên phải và bạn sẽ thấy một trạm xe buýt cho tuyến số 1. Xe buýt này sẽ đưa bạn trực tiếp đến Gambetta (từ khách sạn Hotel de Ville một quãng đi bộ ngắn), hoặc bạn có thể nhận ra ở \"Lycée Mérignac\" và mất đường xe điện A đến trung tâm thành phố. Ga xe lửa chính (Gare Saint Jean) nằm khoảng 4 km từ trung tâm thành phố. Một số chuyến tàu mỗi ngày (khoảng một chuyến trong hai giờ) đi về phía bắc (đến Paris, khoảng 3 giờ, 25 chuyến tàu một ngày, Angoulême, Poitiers), nam (đến Toulouse, Marseille, Montpellier (khoảng 4-5 giờ), lên đến Nice), và phía đông (để Périgueux và Clermont-Ferrand). Xe buýt, xe điện và xe taxi rời từ trong phía trước nhà ga. Hãy đi xe điện C để đến trung tâm thành phố nếu bạn đang ở phía Bắc hơn, hoặc một chiếc xe buýt nếu bạn đang đi đến khu vực xung quanh quảng trường Place de la Victoire. Bạn có thể đến Bordeaux bằng xe hơi từ phía bắc (theo tuyến đường cao tốc A10 hoặc N10), phía nam (theo đường cao tốc A63), và phía đông. Một tuyến đường vành đai đi quanh thành phố. Nếu có thể, tránh lái xe từ 8-10 giờ tối và 4-7 giờ chiều, do tuyến đường vành đai thường quá tải. Xe buýt đường dài dường dừng lại phía đông nam của nhà ga xe lửa dọc theo Rue des Terres de Borde bên cạnh bãi đỗ xe thuê xe. Eurolines cung cấp dịch vụ xe buýt đến thành phố xác định vị trí của điểm dừng chân trên vé của bạn và với các nhân viên có phần cáu kỉnh tại các văn phòng bán vé Eurolines (trên đường phố từ lối vào chính của Gare Saint-Jean). Nếu bạn đang đi xe đạp thì có tuyến European Bike Express chạy một con đường từ phía bắc của Leeds, dừng lại qua Anh ở Dover và sau đó hướng về Bayonne qua Bordeaux. Hành khách thường đi du lịch từ Anh sang châu Âu. Các nhà cung cấp Taxi cung cấp dịch vụ đến và đi từ sân bay. Đối với dịch vụ taxi, bạn có thể đi trực tiếp đến Bordeaux xe taxi sân bay hoặc thực hiện một đặt phòng trước với một trong các công ty. Xe điện trong Bordeaux Bordeaux là một thành phố khá lớn, tuy nhiên, hầu hết các điểm tham quan thú vị đều nằm trong trung tâm thành phố. Bạn không nên lái xe vì bạn luôn gặp rắc rối đỗ xe (và phí đỗ xe là đắt đỏ), và thường có tình trạng ùn tắc giao thông trong khu phố cổ hẹp. Cách thú vị nhất để khám phá thành phố là đi dạo bộ. Do hầu hết khu trung tâm thành phố là một \"khu vực cho người đi bộ\", đi bộ ở đây rất dễ dàng. Nếu bạn thích thể thao, bạn có thể thuê giày pa tanh hoặc một chiếc xe đạp (xem bên dưới), hoặc bạn có thể thực hiện theo cách của bạn trong thành phố bằng cách sử dụng các tuyến xe buýt khác nhau. Một chiếc thuyền phà nhỏ cho phép để đi từ bờ phía tây của sông đến bờ biển phía đông, và ngược lại. Ba tuyến xe điện cũng có sẵn (A, B, và C), vé có giá 1,40 € và bao gồm những chuyến đi không giới hạn trong vòng một giờ.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Ẩm thực", "role": "user" }, { "content": "Trang này biên tập thành ngữ, tục ngữ Việt Nam và thế giới về chủ đề ăn uống và ẩm thực Ăn Bắc, mặc Kinh Ăn cháo đá bát Ăn chay niệm phật Ăn chắc mặc bền. Ăn có nhai, nói có nghĩ Ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng Ăn gian nói dối Ăn lưng đoại, làm đoại lưng Ăn mày đòi xôi gấc Ăn miếng trả miếng Ăn một bát cháo chạy ba quãng đường Ăn như thằng chết đói Ăn no lại giẫm Ăn no rửng mỡ Ăn nói bát nháo Ăn ốc đổ vỏ Ăn ốc nói mò Ăn trông nồi, ngồi trông hướng Ăn vóc, học hay Ăn vóc, mặc quen Ăn xổi ở thì Bệnh tòng khẩu nhập Cá không ăn muối cá ươn, con không nghe lời cha mẹ trăm đường con hư. Cá lớn nuốt cá bé Chó không ăn thịt chó Có thực mới vực được đạo Dùi đục chấm mắm tôm Đồ ăn cơm hớt Đời cha ăn mặn, đời con khát nước Học ăn, học nói, học gói, học mở Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm Láo nháo pháo ăn xe Mặt nhăn như khỉ ăn ớt Miếng ngon nhớ lâu, đòn đau nhớ đời Muốn ăn thì lăn vào bếp Ngồi mát ăn bát vàng No ăn lại giẫm Tham bát bỏ mâm Uống nước chè tàu, ăn trầu cơi thiếc Về quê ăn tết Ăn cơm thịt bò lo ngay ngáy, ăn cơm với cáy thì ngáy o o Wikipedia có thể loại liên quan Ẩm thực", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Pháp", "role": "user" }, { "content": "Pháp là một quốc gia thuộc châu Âu. Pháp có một số đảo và lãnh thổ nằm rải rác trên nhiều lục địa khác. Pháp có biên giới với Bỉ, Luxembourg, Đức, Thuỵ Sĩ, Ý, Monaco, Andorra và Tây Ban Nha. Tại một số lãnh thổ hải ngoại của mình, Pháp có chung biên giới trên bộ với Brasil, Suriname và Sint Maarten (Hà Lan). Pháp còn được nối với Anh Quốc qua Đường hầm Eo biển, chạy dưới eo biển Manche. Pháp là nước lớn nhất Tây Âu và lớn thứ ba ở Châu Âu và có vùng đặc quyền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới. Những giá trị quan trọng của thể chế này được thể hiện trong bản Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền năm 1789 (Déclaration des Droits de l'Homme et du Citoyen). Trong hơn 500 năm qua, Pháp là một cường quốc có ảnh hưởng văn hóa, kinh tế, quân sự và chính trị mạnh mẽ ở Châu Âu và trên toàn thế giới. Từ thế kỷ 17 đến 20, Pháp lập nên đế quốc thực dân lớn thứ hai trên thế giới bao gồm những vùng đất rộng lớn ở Bắc, Tây và Trung Phi, Đông Nam Á và nhiều đảo ở Caribbe và Thái Bình Dương. Pháp là một nước dân chủ theo thể chế cộng hòa bán tổng thống trung ương tập quyền (unitary semi-presidential republic). Quốc gia này là một nước công nghiệp và phát triển, có nền kinh tế lớn thứ năm trên thế giới tính theo GDP, thứ chín tính theo sức mua tương đương và lớn thứ hai ở Châu Âu theo GDP danh nghĩa. Pháp được Tổ chức Y tế Thế giới đánh giá là \"nước chăm sóc sức khỏe toàn thể\" (\"best overall health care\") tốt nhất thế giới và là nước được nhiều người đến tham quan nhất thế giới với 79,5 triệu khách nước ngoài hằng năm. Pháp có ngân sách quốc phòng danh nghĩa lớn thứ năm trên thế giới và ngân sách quốc phòng bình quân đầu người lớn nhất Liên minh Châu Âu, lớn thứ ba trong NATO. Nước này sở hữu kho vũ khí hạt nhân lớn thứ ba trên thế giới với khoảng 300 đầu đạn hạt nhân hoạt động vào 25 tháng 5, 2010. Là nước có mạng lưới quan hệ ngoại giao lớn thứ hai trên thế giới (chỉ sau Hoa Kỳ), Pháp là một trong những nước sáng lập Liên minh Châu Âu, nằm trong khu vực đồng euro và khối Schengen. Pháp là một thành viên sáng lập các tổ chức NATO và Liên Hiệp Quốc, và là một trong năm thành viên có ghế thường trực trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Ngoài ra Pháp được xem là nước đứng đầu danh sách những quốc gia ngủ nhiều nhất Thế giới. Trung bình một người ở Pháp ngủ 8,83 giờ một ngày, cao nhất trong các quốc gia phát triển, theo số liệu mới nhất từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD). Các biên giới nước Pháp hiện đại gần tương tự như những biên giới của nước Gaule cổ, từng là nơi sinh sống của người Gaule Celt. Gaule bị La Mã của Julius Caesar chinh phục vào thế kỷ thứ nhất TCN, và người Gaule sau này đã chấp nhận ngôn ngữ Rôma (La tinh, đã du nhập vào ngôn ngữ Pháp) và văn hóa Rôma. Đạo Công giáo bắt đầu bén rễ tại đây từ thế kỷ thứ 2 và thứ 3 Công Nguyên, và bắt đầu có cơ sở vững chắc từ thế kỷ thứ tư và thứ năm tới mức St. Jerome đã viết rằng Gaule là vùng duy nhất “không dị giáo”. Ở Thời trung cổ, người Pháp đã chứng minh điều này khi tự gọi mình là “Vương quốc Pháp Công giáo nhất.” Ở thế kỷ thứ 4 sau Công Nguyên, biên giới phía đông của Gaule dọc theo sông Rhine bị các bộ lạc Gécmanh, chủ yếu là người Frank, xâm chiếm, và đó chính là nguồn gốc cho chữ \"Francie\". Cái tên \"France\" xuất phát từ tên một vương quốc phong kiến của các vị vua nhà Capetian nước Pháp xung quanh Paris. Vương quốc này tồn tại như một thực thể riêng biệt từ Hiệp ước Verdun (843), sau khi Charlemagne phân chia đế chế Carolingien thành Đông Francia, Trung Francia và Tây Francia. Tây Francia chiếm vùng gần tương đương lãnh thổ nước Pháp hiện đại ngày nay. Vương triều Carolingien cai trị Pháp cho tới năm 987, khi Hugues Capet, Công tước Pháp và Bá tước Paris, lên ngôi Vua Pháp. Những thế hệ sau của ông, các triều đại Capetian, Valois và Bourbon dần thống nhất đất nước thông qua hàng loạt các cuộc chiến tranh và những vụ thừa kế đất đai. Chế độ phong kiến phát triển đỉnh điểm ở thế kỷ 17 thời vua Louis XIV. Ở giai đoạn này Pháp có dân số đông nhất Châu Âu (xem Nhân khẩu Pháp) và có ảnh hưởng to lớn tới chính trị, kinh tế và văn hóa Châu Âu. Trong cuộc Chiến tranh Bảy Năm kinh hoàng (1756 - 1763), Pháp đánh nhau với nước Anh ở châu Âu và cả các thuộc địa tại Ấn Độ và châu Mỹ để tranh giành bá quyền. [14] Vào năm 1759, quân Pháp đaị bại trong nhiều trận đánh ở Canada và mất thành phố Quebec về tay quân Anh. [15] Không những thế, vào năm 1757, bằng một đòn giáng sấm sét, những chiến binh tinh nhuệ Phổ, với tinh thần kỷ cương cao độ, đã đại phá tan nát liên quân Pháp - Áo trong trận huyết chiến tại Rossbach. [16][17] Tới cuối kỳ này, Pháp đóng vai trò quan trọng trong cuộc Cách mạng Mỹ khi cung cấp tiền và một số vũ khí cho những người khởi nghĩa chống Đế quốc Anh. Chế độ quân chủ tồn tại cho tới khi cuộc Cách mạng Pháp bùng nổ năm 1789. Vua Louis XVI và Hoàng hậu Marie Antoinette, bị giết cùng hàng nghìn công dân Pháp khác. Sau thời gian của một loạt những chính phủ tồn tại ngắn ngủi, Napoléon Bonaparte nắm quyền kiểm soát nền Cộng hòa năm 1799, tự phong mình làm Tổng tài, và sau này là Hoàng đế của cái hiện được gọi là Đế chế Pháp thứ nhất (1804–1814). Trong thời của các cuộc chiến tranh, ông đã chinh phục hầu hết lục địa Châu Âu và các thành viên gia đình Bonaparte được chỉ định làm vua tại các vương quốc mới được thành lập. Vào năm 1813, quân đội tinh nhuệ của Napoléon bị liên quân Phổ - Nga - Áo - Thụy Điển đập cho tan nát trong trận đánh kịch liệt tại Leipzig. [18] Sau khi Napoléon bị đánh bại năm 1815 tại Trận Waterloo, nền quân chủ cũ Pháp được tái lập. Năm 1830, một cuộc khởi nghĩa dân sự đã thành lập ra Quân chủ tháng 7 lập hiến, tồn tại tới năm 1848. Nền Cộng hòa thứ hai ngắn ngủi chấm dứt năm 1852 khi Louis-Napoléon Bonaparte tuyên bố thành lập Đế chế Pháp thứ hai. Louis-Napoléon bị hất cẳng sau khi đại bại trong cuộc Chiến tranh Pháp-Phổ năm 1870 và bị thay thế bởi nền Cộng hòa thứ ba. Pháp phải cống cho nước Phổ thắng trận một khoảng chiến phí lớn, lại còn bị kiệt quệ và suy thoái nghiêm trọng. Vào năm 1873, người lính Phổ cuối cùng đã rút khỏi đất Pháp. [19] Eugène Delacroix - La Liberté guidant le peuple (\"Thần tự do dẫn dắt Nhân dân\"), một biểu tượng của Cách mạng Pháp 1830 Pháp sở hữu các thuộc địa dưới nhiều hình thức từ đầu thế kỷ 17 cho tới tận thập kỷ 1960. Trong thế kỷ 19 và 20, đế chế thuộc địa toàn cầu của họ lớn thứ hai thế giới chỉ sau Đế chế Anh. Thời đỉnh điểm, giữa năm 1919 và 1939, đế chế thuộc địa Pháp thứ hai vượt quá 12.347.000 kilômét vuông (4.767.000 sq. mi) đất liền. Gồm cả Mẫu quốc Pháp, tổng diện tích đất liền thuộc chủ quyền Pháp đạt tới 12.898.000 kilômét vuông (4.980.000 dặm vuông) trong thập kỷ 1920 và 1930, chiếm 8.6% diện tích đất liền thế giới. Trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, quân Đức tiêu diệt được biết bao lính Pháp, đến nỗi quân Pháp khó thể hồi phục phải dựa dẫm vào quân Anh. [20] Kết thúc Chiến tranh, Pháp giành chiến thắng kiểu Pyrros, phải chịu những tổn thất to lớn cả về con người và vật chất (nên chẳng khác gì chiến bại vậy[21]) khiến họ trở nên suy yếu trong những thập kỷ tiếp sau. Những năm 1930 được đánh dấu bởi nhiều cuộc cải cách xã hội do Chính phủ Mặt trận Bình dân đưa ra. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, sau một trận đánh ngắn, dữ dội và mang tính sai lầm chiến lược, Pháp đại bại[22] giới lãnh đạo Pháp đã quyết định đầu hàng người Đức vào năm 1940. Chính sách hợp tác với người Đức, một hành động khiến một số người phản đối, dẫn tới việc thành lập Các lực lượng Pháp Tự do bên ngoài nước Pháp và Kháng chiến Pháp ở bên trong. Pháp được quân Đồng Minh giải phóng năm 1944. Nền Đệ tứ Cộng hòa Pháp được thành lập sau Chiến tranh thế giới thứ hai, và đấu tranh nhằm lấy lại vị thế kinh tế, chính trị của một cường quốc. Pháp đã nỗ lực giữ vững đế chế thuộc địa của mình nhưng nhanh chóng rơi vào khủng hoảng. Nỗ lực miễn cưỡng năm 1946 nhằm giành lại quyền kiểm soát Đông Dương thuộc Pháp dẫn tới cuộc Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất, chấm dứt với thất bại và việc rút quân của họ năm 1954. Chỉ vài tháng sau, Pháp phải đối mặt với một cuộc xung đột mới và ác liệt hơn cuộc chiến tại nước thuộc địa chính và lâu đời nhất của họ, Algérie. Cuộc tranh luận việc có nên giữ quyền kiểm soát Algeria hay không sau này đã khiến hơn 1 triệu người định cư Châu Âu tại đây trở về nước, gây ra sự bất đồng và hầu như đã dẫn tới nội chiến. Năm 1958, nền Đệ tứ Cộng hòa ốm yếu và bất ổn phải nhường chỗ cho nền Đệ Ngũ Cộng hoà, với việc mở rộng quyền lực tổng thống; trong vai trò này, Charles de Gaulle đã tìm cách củng cố đất nước và tiến hành những bước đi nhằm chấm dứt chiến tranh. Chiến tranh giành Độc lập Algeria chấm dứt với các cuộc đàm phán hòa bình năm 1962 với việc Algeria giành lại độc lập. Trong những thập kỷ gần đây, sự hòa giải và hợp tác của Pháp với Đức đóng vai trò trung tâm của họ trong việc hội nhập chính trị và kinh tế của Liên minh Châu Âu, gồm việc phát hành đồng tiền chung Châu Âu euro tháng 1, 1999. Pháp luôn là nước đứng đầu trong số các quốc gia thành viên Liên minh Châu Âu tìm cách khai thác lợi thế của một đồng tiền chung nhằm tạo ra một Liên minh Châu Âu với quan điểm thống nhất, đồng nhất chính trị, quốc phòng và an ninh ở mức cao hơn. Tuy nhiên, cử tri Pháp bỏ phiếu phản đối Hiệp ước thành lập một Hiến pháp chung Châu Âu tháng 5 năm 2005. Lãnh thổ chính của Pháp nằm tại Tây Âu, nhưng nước Pháp còn bao gồm một số lãnh thổ ở Bắc Mỹ, Caribe, Nam Mỹ, Nam Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương và Nam Cực (chủ quyền tuyên bố tại Nam Cực tuân theo Hệ thống Hiệp ước Nam Cực). Các lãnh thổ này có nhiều hình thức chính phủ khác biệt từ hành tỉnh hải ngoại tới \"lãnh địa hải ngoại\". Lãnh thổ chính của Pháp gồm nhiều vùng đặc điểm địa lý khác nhau, từ các đồng bằng ven biển ở phía bắc và phía tây cho đến những dãy núi phía đông nam (dãy An-pơ) và tây nam (dãy Pi-rê-nê). Điểm cao nhất Tây Âu nằm ở dãy Alps thuộc Pháp: đỉnh Mont Blanc cao 4.810 mét trên mực nước biển. Có nhiều vùng độ cao lớn khác như Massif Central, Jura, Vosges và Ardennes là những nơi có nhiều đá và rừng cây. Pháp cũng có những hệ thống sông lớn như sông Loa, sông Rôn, sông Ga-rôn và sông Xen. Với diện tích 674.843 kilômét vuông, Pháp là nước rộng nhất Tây Âu và là nước rộng thứ 40 trên thế giới. Lãnh thổ chính của Pháp có diện tích 551.695 kilômét vuông (213.010 mi2), hơi rộng hơn Yemen và Thái Lan, hơi nhỏ hơn Kenya và tiểu bang Texas của Mỹ. Nhờ những khu vực và lãnh thổ hải ngoại nằm rải rác trên tất cả các đại dương của hành tinh, Pháp sở hữu Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) rộng thứ hai trên thế giới với diện tích 11.035.000 kilômét vuông (4.260.000 mi2), chỉ đứng sau Hoa Kỳ (11.351.000 km2 / 4.383.000 mi2), nhưng trước Úc (8.232.000 km2 / 3.178.000 mi2). Vùng đặc quyền kinh tế Pháp chiếm gần 8% tổng diện tích mọi vùng đặc quyền kinh tế trên thế giới, trong khi diện tích đất liền Cộng hòa Pháp chỉ chiếm 0.45% tổng bề mặt Trái Đất. Rất đa dạng, nhưng mùa đông ôn hoà và mùa hè nhẹ trên hầu hết lãnh thổ, và đặc biệt là ở Paris và ở Normandy. Mùa đông ôn hoà và mùa hè nóng dọc Địa Trung Hải và ở phía tây nam (sau này có nhiều mưa trong mùa đông). Mùa đông ấm áp (với rất nhiều mưa) và mùa hè mát mẻ ở phía tây bắc (Brittany). Mát mẻ để mùa đông lạnh và mùa hè nóng dọc biên giới Đức (Alsace). Dọc theo thung lũng Rhône, thỉnh thoảng mạnh mẽ, lạnh, khô, gió bắc đến northwesterly được gọi là mistral. Mùa đông lạnh với rất nhiều tuyết ở các vùng miền núi: dãy Alps, Pyrenees và Auvergne. Tuy nhiên, đôi khi mùa đông có thể nhẹ. Pháo được chia thành 22 vùng hành chính, trong số đó được nhóm thành 7 vùng văn hóa: Paris - thủ đô, \"Thành phố của ánh sáng\", lãng mạn và tháp Eiffel Marseille - thành phố Pháp thứ ba, với một cảng lớn và ở trung tâm của Provence. Thủ đô Văn hóa châu Âu trong năm 2013 Bordeaux - thành phố của rượu vang, biệt thự đá truyền thống và sân thượng thông minh Bourges - khu vườn, kênh rạch và một nhà thờ được đưa vào danh sách di sản UNESCO Lille - một thành phố phía bắc năng động gọi cho trung tâm đẹp của nó và đời sống văn hóa hoạt động Lyon - thành phố thứ hai của Pháp với một lịch sử từ thời La Mã để kháng chiến Nantes - \"Thành phố Xanh\" và theo một số nơi tốt nhất để sống ở châu Âu Strasbourg - nổi tiếng với trung tâm lịch sử của nó, và nơi có nhiều các tổ chức châu Âu Toulouse - \"Thành phố Hồng\", với kiến trúc gạch đặc biệt của nó, thành phố chính của vùng văn hóa phía nam của Occitania. Camargue - một trong những đồng bằng châu thổ sông lớn nhất châu Âu và vùng đất ngập nước. Corsica - nơi sinh của Napoleon, một hòn đảo độc đáo với một nền văn hóa khác nhau và ngôn ngữ (nhưng tất cả mọi người nói tiếng Pháp quá). Disneyland Paris - điểm đến được khách tham quan nhiều nhất ở châu Âu. Alps Pháp - nơi có ngọn núi cao nhất ở Tây Âu, Mont Blanc. Riviera Pháp (Côte d'Azur) - bờ biển Địa Trung Hải của Pháp với nhiều bãi tắm tầng lớp thượng lưu, du thuyền và sân golf. Loire Valley - Loire Valley nổi tiếng thế giới, nổi tiếng với loại rượu vang và lâu đài của mình. Luberon - Provence khuôn mẫu của làng đẹp như tranh vẽ, niềm vui sống và rượu vang. Mont Saint Michel - địa điểm được tham quan nhiều thứ nhì ở Pháp, một tu viện và thị trấn được xây dựng trên một vết lộ đá bé xíu trên cát, được cắt ra từ đất liền khi thủy triều lên cao. Verdon Gorge - một hẻm núi sông đẹp của một màu ngọc lam, màu xanh lá cây, tuyệt vời cho chèo thuyền, đi bộ đường dài, leo núi hoặc chỉ cần lái xe xung quanh các vách đá vôi. Pháp là một thành viên của Hiệp ước Schengen. Không có kiểm soát biên giới giữa các quốc gia đã ký kết và thực hiện các điều ước quốc tế - Liên minh Châu Âu (ngoại trừ Bulgaria, Síp, Ireland, Romania và Vương quốc Anh), Iceland, Liechtenstein, Na Uy và Thụy Sĩ. Chỉ có công dân của các nước không phải EU/EFTA sau đây không cần phải có thị thực nhập cảnh vào khu vực Schengen: Albania , Andorra, Antigua và Barbuda, Argentina, Úc, Bahamas, Barbados, Bosnia và Herzegovina , Brazil, Brunei, Canada, Chile, Costa Rica, Croatia, El Salvador, Guatemala, Honduras, Israel, Nhật Bản, Macedonia , Malaysia, Mauritius, Mexico, Monaco, Montenegro , New Zealand, Nicaragua, Panama, Paraguay, Saint Kitts và Nevis, San Marino , Serbia * / , Seychelles, Singapore, Hàn Quốc, Đài Loan * (Trung Hoa Dân Quốc), Hoa Kỳ, Uruguay, Vatican City, Venezuela, bổ sung người có chức Quốc gia Anh (ở nước ngoài), Hồng Kông hay Macao. Sân bay lớn nhất Pháp là Sân bay Paris-Charles de Gaule. Sân bay quốc tế chính, Roissy - Charles de Gaulle (IATA: CDG), -GB/Passagers/Home /, có khả năng là cảng nhập cảnh vào Pháp của bạn nếu bạn bay vào Pháp từ bên ngoài châu Âu. CDG là nhà của Air France (AF), hãng hàng không quốc gia, đối với hầu hết các chuyến bay liên lục địa. AF và các công ty hình thành liên minh SkyTeam (Hà Lan KLM, Aeroméxico, Alitalia, Delta Air Lines, Hàn Quốc Air) sử dụng Nhà ga hàng không số 2 trong khi hầu hết các hãng hàng không Star Alliance sử dụng Nhà ga số 1. Một nhà ga thứ ba được sử dụng chủ yếu cho một số chuyến bay chi phí thấp và bay thuê chuyến. Nếu chuyển qua CDG (đặc biệt là giữa các nhà ga hàng không khác nhau) điều quan trọng là dự phòng nhiều thời gian giữa các chuyến bay. Đảm bảo bạn không có ít hơn một giờ để di chuyển giữa các nhà ga. Thêm nhiều hơn nếu bạn phải thay đổi nhà ga hàng không do bạn sẽ cần phải rõ ràng thông qua an ninh. Chuyển sang một chuyến bay ở Pháp: AF hoạt động chuyến bay nội địa từ CDG, nhưng rất nhiều chuyến bay nội địa, và cũng có một số chuyến bay nội bộ châu Âu, sử dụng sân bay Orly, sân bay thứ hai của Paris. Để chuyển sân bay từ CDG bạn có thể sử dụng tàu miễn phí kết nối tất cả nhà ga hàng không, nhà ga xe lửa, bãi đỗ xe và khách sạn sân nhà ga hàng không. Để chuyển đến Orly có một tuyến xe buýt do AF (miễn phí cho hành khách AF). Hai sân bay cũng được liên kết bởi một đoàn tàu địa phương (RER) đó là hơi ít tốn kém hơn, chạy nhanh hơn nhưng nhiều hơn cồng kềnh để sử dụng với hành lý nặng. AF có thỏa thuận với SNCF, công ty đường sắt quốc gia, hoạt động TGVs (xem bên dưới) ra khỏi sân bay CDG (một số chuyến tàu mang số hiệu chuyến bay). Ga tàu cao tốc TGV nằm ở nhà ga hàng không số 2 và trên các tuyến đường của đưa đón miễn phí. Để chuyển đến trung tâm thành phố Paris, xem Paris. Một số hãng hàng không chi phí thấp, bao gồm cả Ryanair và Volare, bay đến sân bay Beauvais có cự ly khoảng 80 km về phía tây bắc của Paris. Xe buýt đến Paris được cung cấp bởi các hãng hàng không. Kiểm tra lịch trình và giá vé trên trang web của họ. Các sân bay khác bên ngoài Paris có các chuyến bay đến / từ các điểm đến quốc tế: Bordeaux, Clermont-Ferrand, Lille, Lyon, Marseille, Nantes, Nice, Toulouse có các chuyến bay đến các thành phố ở Tây Âu và Bắc Phi, những sân bay là trung tâm đến các sân bay nhỏ hơn ở Pháp và có thể hữu ích để tránh việc di chuyển giữa hai sân bay Paris. Hai sân bay, Basel-Mulhouse và Geneva, được chia sẻ bởi Pháp và Thụy Sĩ và có thể cho phép nhập vào một trong hai quốc gia. Nhiều hãng hàng không có chuyến bay giữa các sân bay khu vực ở Anh và Pháp hoạt động: bmibaby mở đường bay thẳng từ Anh đến Chambéry, Geneva, Nice, Paris CDG và Toulouse . British Airways mở đường bay thẳng từ Anh đến Angers, Basel (Mulhouse), Bordeaux, Chambéry , Geneva, Lyon, Marseille, Nice, Paris CDG, Paris Orly, Quimper và Toulouse. Cityjet mở đường bay thẳng từ Anh đến Avignon (Provence), Brest (Brittany), Brive (Dordogne), Deauville (Normandy), Nantes, Paris Orly, Pau ( Pyrénées) và Toulon (Côte d'Azur). easyJet mở đường bay thẳng từ Anh đến Basel (Mulhouse), Biarritz, Bordeaux, Geneva , Grenoble, La Rochelle, Lyon, Marseille, Montpellier, Nantes, Nice, Paris CDG, Paris Orly, và Toulouse. Flybe mở đường bay thẳng từ Anh đến Avignon (Provence), Bergerac, Béziers, Bordeaux, Brest (Brittany), Chambéry, Clermont-Ferrand, Geneva, La Rochelle, Limoges, Nantes, Nice, Paris CDG, Paris Orly, Pau (Pyrénées), Perpignan, Rennes, Toulouse và Du lịch. Jet2.com mở đường bay thẳng từ Anh đến Bergerac, Chambéry, Geneva, La Rochelle, Nice, Paris CDG và Toulouse. Lydd Air hoạt động một chuyến bay đưa đón ngắn qua eo biển giữa Lydd trong Kent và Le Touquet. Ryanair mở đường bay thẳng từ Anh đến Bergerac, Béziers, Biarritz, Bordeaux, Carcassonne, Dinard (Saint-Malo), Grenoble, La Rochelle, Limoges, Lourdes, Marseille, Montpellier, Nîmes, Perpignan, Poitiers, Rodez, Toulon (Côte d'Azur) và Tours. Công ty đường sắt Pháp, SNCF, cũng như nhiều công ty khác (đôi khi hợp tác với SNCF), cung cấp dịch vụ tàu trực tiếp từ hầu hết các nước châu Âu sử dụng xe lửa thường xuyên. Eurostar chạy tàu cao tốc Pháp từ Vương quốc Anh và Bỉ. Hành khách đi du lịch từ Anh sang Pháp đi qua kiểm tra thẻ hộ chiếu / căn cước Pháp ở Anh trước khi lên tàu, chứ không phải khi tới Pháp. Hành khách đi từ Brussels đến Lille / Calais / Paris nằm trong khu vực Schengen. Eurostar hoạt động các tuyến đường sau đây từ Pháp: Paris (Gare du Nord) trực tiếp đến London (St Pancras International) (2h 15 phút), Ebbsfleet và Ashford và qua Lille đến Brussels (Zuid-Midi ). Lille (Châu Âu) trực tiếp đến London (St Pancras International) (1h 20 phút), Ebbsfleet, Ashford và Brussels (Zuid-Midi) Calais (Fréthun) trực tiếp đến London (St Pancras International) (1h 2min; 2-3 ngày), Ebbsfleet (44min; 3-4 ngày), Ashford (35min ; 1 ngày) và Brussels (Zuid-Midi) (1h 9min; 2-3 ngày) 'Lưu ý: Mặc dù Brussels Midi-Calais Fréthun không có thể mua trên trang web của Eurostar, nó là có sẵn trên trang web của Đường sắt Bỉ [1] Thalys sử dụng tốc độ cao để kết nối tàu TGV Paris đến Brussels và trở đi đến các thành phố ở Hà Lan và Đức. Nó có thể tốn kém một chút so với xe lửa bình thường. Xe lửa Inter City chạy đến tất cả các phần của châu Âu, bao gồm cả tàu đêm đến San Sebastian trong Tây Ban Nha, Porto và Lisbon trong Bồ Đào Nha. Ngôn ngữ chính thức duy nhất của Pháp là tiếng Pháp, theo Điều 2 Hiến pháp năm 1992. Tuy nhiên, tại Mẫu quốc Pháp nhiều ngôn ngữ địa phương như: các biến thể tiếng Đức miền cao (được gọi là tiếng Alsace và tiếng Đức Lorraine), Occitan (gồm Gascon và Provençal), các thổ ngữ Oïl (như Picard và Poitevin-Saintongeais), Basque, Breton, Catalan, Corse và Franco-Provençal. Cũng có một số ngôn ngữ thỉnh thoảng được sử dụng hay được hiểu khác, đa số bởi những người có tuổi. Tương tự, có nhiều ngôn ngữ được dùng tại các lãnh thổ và khu vực hải ngoại Pháp: các ngôn ngữ Créole, các ngôn ngữ thổ dân Châu Mỹ, các ngôn ngữ Đa Đảo, các ngôn ngữ Tân Calédonie, Comoria. Tuy nhiên, chính phủ Pháp và hệ thống trường công lập cho tới gần đây vẫn không khuyến khích sử dụng các ngôn ngữ đó. Hiện chúng được dạy tại một số trường, dù tiếng Pháp vần là ngôn ngữ chính thức duy nhất của chính phủ, địa phương hay quốc gia. Một số ngôn ngữ của những người nhập cư cũng được sử dụng tại Pháp, đặc biệt tại các thành phố lớn: tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Ả rập Maghreb, nhiều ngôn ngữ Berber, nhiều loại ngôn ngữ Hạ Sahara Châu Phi, tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, các biến thể nói tiếng Trung (nhiều nhất là Ngô ngữ, tiếng Quảng Đông, tiếng Triều Châu, và Quan thoại), tiếng Việt, và tiếng Khmer cũng thường được sử dụng. Nhiều người Pháp có thể sử dụng ít nhất một ngoại ngữ (45% có thể tham gia giao tiếp bằng một ngôn ngữ nước ngoài theo một nghiên cứu của Eurobarometer 62,4 thực hiện năm 2005), đặc biệt tại các thành phố lớn và các vùng biên giới như Pyrénées, Alsace, hay Alps. Tiếng Anh (10%), tiếng Tây Ban Nha (34%), tiếng Đức (7%) và tiếng Ý được sử dụng theo nhiều mức độ thành thạo khác nhau và nhiều gia đình sống dọc biên giới sử dụng thành thạo cả hai thứ tiếng. Pháp là một đất nước có nghệ thuật ẩm thực tinh tế và phong phú. Người Pháp rất sành ăn và xem trọng chuyện ăn uống. Ẩm thực Pháp nổi tiếng bởi rượu vang, pho mát và các món ăn như ốc sên hay gan ngỗng béo. Mỗi vùng đều có những nét độc đáo rất riêng. Miền Đông có bánh crêpe, rượu vang Saumur và rượu táo. Miền Bắc có champagne với các nhãn hiệu nổi tiếng như Veuve Cliquot, Roederer, Heidseik, Moët & Chandon, Laurent-Perrier... Miền Trung với nhiều loại pho mát, rượu cognac và vang trắng Sancerre. Phía Tây Nam với gan ngỗng béo và thương hiệu rượu Bordeaux. Riêng Paris còn rất nổi tiếng với cà phê và các quán cà phê. Cà phê ở đây đa dạng về chủng loại cũng như hình thức phục vụ. Các món ăn truyền thống của Pháp thường dùng rất nhiều mỡ. Ngày nay, thói quen ăn uống của ngừơi Pháp đã thay đổi, họ ăn rất ít vào bữa tối và bữa sáng trở thành bữa ăn quan trọng nhất trong ngày. Người mang cây khoai tây đến châu Âu chính là Charles de l'Écluse, người con của thành phố Arras.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Málaga", "role": "user" }, { "content": "Málaga là một thành phố Tây Ban Nha. Malaga là một thành phố lớn trong khu vực phía nam Andalucia và Tây Ban Nha và là thủ phủ của tỉnh Málaga. Thành phố lớn nhất trên Costa del Sol, Málaga có khí hậu Địa Trung Hải điển hình và là nơi sinh của nghệ sĩ Picasso. Thành phố có nhiều bãi biển, đường đi bộ đường dài, công trình kiến trúc, bảo tàng nghệ thuật, và mua sắm tuyệt vời và ẩm thực. Trong khi lạc hậu so với Madrid hoặc Barcelona, Malaga vẫn là trung tâm và trung tâm giao thông cho khu vực Sol rất phổ biến Costa del, tràn ngập khách du lịch trong mùa hè, thành phố hấp dẫn với cát trắng và nắng, với rất nhiều xây dựng mới cũng như các khách sạn và các cơ sở hướng đến khách du lịch. Tuy nhiên, Malaga cũng cung cấp một số di tích lịch sử và văn hóa thực sự thú vị trong thành phố cổ của nó và thiết lập của nó trên bờ biển vẫn còn đẹp. Trạm xe buýt đối diện nhà ga ga xe lửa qua bên kia đường, cự ly một km hoặc hơn so với phía tây của trung tâm thành phố trên đại lộ Paseo de los Tilos. Trạm phục vụ xe buýt từ khắp Tây Ban Nha và là một điểm chuyển giao quan trọng nếu bạn đang đi qua khu vực. Một xe buýt, trạm xe buýt Muelle Heredia, nằm dọc theo Avenida de Manuel Agustin Heredia, tiếp giáp với cảng và phục vụ nhiều xe buýt khu vực phục vụ cho tỉnh Málaga, chẳng hạn như những người đi đến các thị trấn bãi biển gần đó, nhiều trong số đó được điều hành bởi Málaga Metropolitan Transport Consortium .", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Vườn quốc gia Côn Đảo", "role": "user" }, { "content": "Vườn quốc gia Côn Đảo nằm ở Bà Rịa-Vũng Tàu, Việt Nam. Đường biển Từ Cảng Cát Lỡ - Vũng Tàu có thể đi đến Côn Đảo bằng tàu Côn Đảo 9 và Côn Đảo 10 lịch tàu chạy được cập nhật theo tháng và không thông báo hủy chuyển trước tất cả phụ thuộc vào điều kiện thời tiết. Thời gian đi từ Vũng tàu đến Côn Đảo khoảng 12 tiếng, quãng đường 97 hải lý hiện tại chưa có tàu cao tốc khai thác tuyến này. Đường hàng không Các hãng có đường bay đến Côn Đảo gồm Air Mekong tuyến Thành phố Hồ Chí Minh đi Côn Đảo; Côn Đảo - Hà Nội với tần suất 3 chuyến/tuần. VASCO có tuyến Cần Thơ đi Côn Đảo và tăng thêm 01 chuyến từ Thành phố Hồ Chí Minh đi Côn Đảo lên thành 04 chuyến ngày.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Toscana", "role": "user" }, { "content": "Toscana là một vùng của Ý. Toscana (tiếng Ý: Toscana) một vùng của Ý. Thủ phủ là Firenze. Có 6 địa danh được liệt kê vào di sản thế giới UNESCO: trung tâm lịch sử Florence (1982), trung tâm lịch sử Siena (1995), quảng trường Giáo đường Pisa (1987), trung tâm lịch sử San Gimignano (1990), trung tâm lịch sử Pienza (1996) và Val d'Orcia (2004). Là Vùng này có diện tích 22.990 kilômét vuông, dân số thời điểm năm 2008 là 3,7 người. Vùng này có 10 tỉnh. Arezzo (AR) Florence (FI) Grosseto (GR) Livorno (LI) Lucca (LU) Massa-Carrara (MS) Pisa (PI) Pistoia (PT) Prato (PO) Siena (SI) Florence (Firenze) - thủ phủ vùng Arezzo Chiusi Lucca Montepulciano Pienza Pisa San Gimignano Siena", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Viễn đông Nga", "role": "user" }, { "content": "Viễn Đông Nga (tiếng Nga: Да́льний Восто́к; phát âm [ˈdaljnjɪj vʌˈstok]) hay Transbaikalia là một thuật ngữ chỉ những vùng của Nga ở Viễn Đông, ví dụ, những vùng cực đông của Nga, giữa Hồ Baikal ở Trung Siberia, và Thái Bình Dương. Quận Viễn Đông Liên bang của Nga, bao phủ vùng này, không nên bị nhầm lẫn với Quận Liên bang Siberia. Vladivostok (dân số 594.701); Khabatovsk (dân số 583.072); Komsomolsk-on-Amur (dân số 281.035); Blagoveshchensk (dân số 219.221); Yakutsk (dân số 210.642); Petropavlovsk-Kamchatsky (dân số 198.028); Yuzhno-Sakhalinsk (dân số 177.682); Nakhodka (dân số 177.133); Ussuriysk (dân số 157.759).", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Bruxelles", "role": "user" }, { "content": "Brussels hay Bruxelles là khu tự quản lớn nhất trong Vùng thủ đô Bruxelles, và là thủ đô chính thức của Bỉ trong luật Pháp Brussels có gốc từ chữ Brucsella, có nghĩa là làng trong đầm lầy. Khác với nhiều thành phố châu Âu, Brussels không ồn ào, náo nhiệt mà yên tĩnh và tràn ngập cây xanh. Brussels được mệnh danh là kinh đô của các bảo tàng, là trung tâm Hội nghị của thế giới, xứ sở chocolate, hay Châu Âu thu nhỏ... Đây còn là nơi đặt trụ sở của Liên minh Châu Âu. Khi Brussels đã trở thành thủ đô của một quốc gia mới trong thế kỷ 19, khu phố cổ đã bị phá hủy để nhường chỗ cho các công trình mới hoàn toàn, cung điện, trường học, doanh trại quân đội và khối văn phòng được xây dựng giữa năm 1880 và năm 1980. Chỉ có một trung tâm nhỏ trong lịch sử (một hình vuông và bốn đường phố lân cận) đã được bảo tồn. Các trung tâm thành phố Flemish lịch sử được bảo tồn tốt hơn ở các thành phố khác: Antwerp, Bruges, Ghent, Courtray, Leuven, Mechelen và Oostende. Brussels là một thành phố song ngữ mà cả tiếng Pháp (80%) và tiếng Hà Lan (Flemish) (20%) là ngôn ngữ chính thức. Vì vậy, tất cả các đường phố có hai tên, có thể âm thanh hoàn toàn khác nhau. Ví dụ, quảng trường chính được gọi là cả hai tên là la Grand Place và de Grote Markt. Mặc dù chính thức song ngữ, tiếng Pháp chắc chắn là ngôn ngữ phổ biến của Brussels. Tiếng Anh cũng được sử dụng rộng rãi, nhưng không luôn luôn sử dụng rộng rãi. Du khách sẽ nhận ra rằng ngôn ngữ là một vấn đề rất gây chia rẽ trong Bỉ (mặc dù điều này không phải là đáng chú ý tại Brussels). Trong lịch sử cư dân ở đây đã nói tiếng Hà Lan, cư dân Brussels ngày càng trở nên nói tiếng Pháp nhiều hơn trong thế kỷ 19 và 20. Ngày nay, hầu hết các cư dân nói tiếng Pháp trong cuộc sống hàng ngày. Một số con số nói rằng hơn một nửa số người dân Brussels không nói tiếng Pháp ở nhà. Phương ngữ Brussels, một phương ngữ Brabantia của tiếng Hà Lan, có thể nghe được, đặc biệt là ở các huyện ngoài của vùng Thủ đô Brussels. Người nói tiếng Pháp không có quá nhiều vấn đề hiểu người Pháp địa phương. Người nói tiếng Hà Lan có thể có một số khó khăn với giọng Hà Lan của Bỉ. Tiếng Anh đã trở thành một ngôn ngữ chung nói vì các tổ chức quốc tế có trụ sở tại Brussels, chẳng hạn như Ủy ban châu Âu, Nghị viện châu Âu và NATO. Nó vẫn còn tương đối hiếm để tìm thấy văn bản du lịch hoặc thông tin tổng quát bằng tiếng Anh, mặc dù tình hình đang được cải thiện rất nhiều. Người ta có thể mong đợi thông báo công cộng trong nhà ga xe lửa để ít nhất được nói bằng tiếng Pháp và tiếng Hà Lan, trong khi nhà ga xe lửa lớn hơn (chẳng hạn như Zuidstation / Gare Du Midi) thường bao gồm tiếng Anh và đôi khi cả tiếng Đức. Tiếng Anh cũng được sử dụng trên metro, xe điện và xe buýt, công bố mới nhất cho thông tin chẳng hạn như chuyển đường và dừng lại thiết bị đầu cuối. Đừng ngần ngại hỏi một người nào đó nếu bạn không hiểu những gì đã được nói. Xét vị trí của thành phố và vai trò là thủ đô của châu Âu, nói tiếng Anh là ít phổ biến ở Bỉ hơn ở Hà Lan láng giềng. Tuy nhiên, ngay cả khi nó không được nói rộng rãi như người ta có thể mong đợi, tuy nhiên tiếng Anh lại được sử dụng rộng rãi. Như thường là trường hợp ở những nơi khác, thành công trong việc tìm kiếm một người nói tiếng Anh phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi (14-35 tuổi có nhiều khả năng nói tiếng Anh). Tiếng Đức cũng là một ngôn ngữ chính thức tại Bỉ nói như tiếng mẹ đẻ của khoảng 70.000 dân ở phía đông của đất nước giáp biên giới Đức, nhưng bạn đang rất khó có khả năng gặp phải người nói tiếng Đức bên ngoài khu vực nói tiếng Đức ở Bỉ. Khí hậu tại Brussels là rất ẩm ướt với lượng mưa trung bình hàng năm cao và khá đồng đều của 820 mm (32 in) và trung bình khoảng 200 ngày mưa mỗi năm, cả hai đều có nhiều hơn so với London và Paris. Sự ẩm ướt làm cho thời tiết cảm thấy lạnh hơn nhiều so với con số nhiệt độ. Sự thay đổi nhiệt độ hàng ngày và hàng tháng là khá nhỏ. Sự khác biệt hàng ngày giữa mức cao trung bình và thấp trung bình không vượt quá 9 °C (16 °F). Vào mùa hè, nhiệt độ tối đa trung bình hàng ngày hiếm khi vượt quá 22 °C (72 °F). Các khách mùa hè luôn luôn phải được chuẩn bị cho mưa ở Brussels. Thời tiết nắng ấm là không đổi trong suốt mùa giải đó hoặc thậm chí để được mong đợi. Sau tháng 10, nhiệt độ giảm xuống khá nhanh chóng và tháng mùa đông ẩm ướt và lạnh lẽo. Tuyết rơi là rất hiếm, và bắt đầu tan chảy khá nhanh chóng, trở thành cháo trên mặt đất. Khách đến đây vào mùa đông nên chuẩn bị cho mặt đất ẩm ướt. Brussels được chia thành mười chín cộng đồng hoặc gemeenten: Bruxelles/Brussel - Brussels bao gồm nhiều điểm tham quan hấp dẫn và xinh đẹp, với các tòa nhà trang trí công phu trên các Grand Place / Grote Markt, và một con cá và quảng trường St. Catherine (Place St-Catherine / Sint-Katelijneplein). Đi dạo dọc, (và dừng lại ở một đồ uống) tại một trong các quán bar trên Nơi St-Géry/Sint-Goriksplein, hoặc tối đa trong thẻ tín dụng của bạn trên phố Rue Antoine hợp thời trang Dansaert / Antoine Dansaertstraat. Marolles / Marollen - Một khu phố của Brussels gần với trung tâm của thành phố, một trong số ít những nơi mà Brussels phương ngữ của Hà Lan (Flemish) vẫn có thể được nghe thấy. Khu vực này nổi tiếng với các khu chợ được tổ chức hàng ngày trên Place du Jeu de Balle / Vossenplein cũng như rất nhiều các cửa hàng bán tất cả mọi thứ từ radio cũ đến gốm sứ và đắt tiền nữ trang nghệ thuật Nouveau. Thăm vào ngày thứ Bảy hoặc Chủ Nhật. Brussels / Ixelles-Elsene - Một phần sôi động của thành phố với một sự tập trung cao của các nhà hàng, quán bar và các dịch vụ khác để đáp ứng đẹp hoặc nặng chi tiêu. Molenbeek / Molenbeek - Thường được gọi là Molenbeek-St-Jean hoặc Sint-Jans-Molenbeek. Một khu vực với cộng đồng Ma-rốc rất lớn và, gần đây, Romani. Saint-Gilles/Sint-Gillis - Khu vực phóng khoáng với cộng đồng dân Pháp, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Maghrebi và cộng đồng Ba Lan. St-Josse/Sint-Joost - quận nhỏ nhất và nghèo nhất không chỉ của Brussels, mà là ở Bỉ. Phần giữa của Chaussee De Louvain / Leuvensesteenweg cũng là nơi có một cộng đồng tương đối nhỏ Ấn Độ-Pakistan, vì vậy đây là nơi để đi đến một tikka masala. Cộng đồng Thổ Nhĩ Kỳ đó là cộng đồng lớn nhất chỉ là một vài năm trước đây đã giảm nhanh chóng, khi họ chuyển đến xã tương đối giàu có theo tiêu chuẩn St-Josse/Sint-Joost. Uccle / Ukkel - Cây xanh, sang trọng. Uccle đã giữ lại nhiều quyến rũ thời Trung cổ của mình, quảng trường nhỏ và nhà phố nhỏ như có gần Watermael-Boitsfort/Watermaal-Bosvoorde. Woluwé-Saint-Pierre/Sint-Pieters-Woluwe và Woluwé-Saint-Lambert/Sint-Lambrechts-Woluwe là hai quận ở cuối phía đông của thành phố. Chủ yếu là khu dân cư, với một hỗn hợp của các khối nhà ở, khu phố cổ kính và cây xanh. Use-it (Central Office), Steenkoolkaai 9B Quai à la Houille. Mon-Sat: 10h-13h, 14h-18h. Thông tin tuyệt vời được cung cấp bởi người dân trẻ địa phương, và văn phòng trung tâm này có các cơ sở tốt đẹp, cà phê và wifi miễn phí. Nguồn tốt nhất cho khách lẻ. Brussels International (Brussels Info Place), Rue Royale/Koningsstraat 2, ☎ + 32 (0)2 513 89 40FORMAT, e-mail: tourism@brusselsinternational.be. 10AM-6PM. Brussels International (Tourism and Congress), Town Hall Grand-Place, ☎ + 32 (0)2 513 89 40FORMAT, fax: + 32 (0)2 513 83 20FORMAT, e-mail: tourism@brusselsinternational.be e-mail: tourism@brusselsinternational.be. 9AM-6PM; Sundays: winter 10AM-2PM, Jan 1-Easter closed. Nằm bên trong tòa thị chính Brussels International (Midi/Zuid station) (Central concourse). Winter: Mon-Thu 8AM-5PM, Fri 8AM-8PM, Sat 9AM-6PM, Sun & holidays 9AM-2PM; Summer: Mon-Thu 8AM-8PM, Fri 8AM-9PM, Sat-Sun 8AM-8PM. Brussels International (Brussels Airport), Arrival hall. 8AM-9PM. Sân bay chính của Bruxelles là 'Sân bay Bruxelles, (địa phương vẫn thường được gọi là Brussels National hoặc 'Zaventem) (mã IATA: 'BRU). Nhiều hãng hãng không lớn hoạt động tại các sân bay, bao gồm cả hãng hàng không địa phương Brussels Airlines. Brussels Airport có dịch vụ giữ hành lý (Cấp độ 0), nơi bạn có thể để lại hành lý trong một thời gian cố định. Bạn sẽ phải lấy túi xách của bạn trong vòng 72 giờ nếu không họ sẽ bị gỡ bỏ. Nhưng họ đang thực sự chuyển sang phòng kế bên và được lưu trữ cho đến khi bạn lấy chúng. Đây là một cơ sở hữu ích cho những người muốn xếp gọn đi va li lớn ở một nơi an toàn. Tỷ lệ này là 7,50 € mỗi ngày. Bạn cần phải trả tiền, một máy tính thay đổi là gần đó. Một tuyến tàu hỏa (giá vé 5,2 €) chạy mỗi 15 phút từ sân bay (Cấp -1) đến ba ga chính Brussels với thời gian 15-25 phút với hầu hết các tàu tiếp tục đến các bộ phận khác của Bỉ. 'Xe buýt' 12 và 21 chạy mỗi 20 đến 30 phút bằng tàu điện ngầm trạm Schuman (nơi bạn có thể chuyển sang tuyến tàu điện ngầm 1 và 5) để các huyện xung quanh châu Âu Place de Luxembourg / Luxemburgplein. Vé cùng có giá trị tổng cộng 60 phút trên tàu điện ngầm, xe buýt hoặc xe điện vào trung tâm từ lúc nó được xác nhận khi bạn nhận được trên xe buýt. Xe buýt khởi hành từ mức 0. Giá là 3,50 € từ các máy bán hàng tự động bên cạnh các trạm xe buýt, hoặc 6,00 € trên tàu [1]. Du khách thường xuyên có thể mua một vé 10 chuyến đi (€ 25,00), một vé tháng (49,00 €) hoặc vé năm (514,00 €) cho dòng này. Sau này là hợp lệ trên toàn bộ mạng STIB. Một 'taxi' đến trung tâm chi phí khoảng € 35. Taxi Bleus / blauw (màu xanh): +32 (0) 2 268 0000, Taxi Autolux: +32 (0) 2 411 4142, Taxi Verts / Groen (xanh): +32 (0) 2 349 4949. Hãy coi chừng \"chờ đợi\" phí nếu chuyến bay của bạn bị trì hoãn và bạn đặt trước một chiếc taxi, một số công ty tính phí đậu xe + € 25-30 / h để chờ đợi. Luôn luôn xác nhận khoản phí cuối cùng với lái xe của bạn trước khi bước vào xe. Nó không phải là không phổ biến cho trình điều khiển để rip bạn tắt và yêu cầu 80 € nhiều hơn để đi vào trung tâm, đặc biệt là nếu họ nhận ra rằng đó là thời gian đầu tiên của bạn tại Brussels và không biết cách của bạn xung quanh. Một số hãng hàng không giá rẻ, bao gồm cả 'Ryanair và' Wizzair 'bay để [http: / / charleroi-airport.com / Sân bay Brussels Nam Charleroi] '(mã IATA CRL '), kết nối với các thành phố như Barcelona, Belgrade, Budapest, Dublin, Edinburgh, Manchester, Rome và Warsaw. Sân bay này nằm ở phía nam của Brussels và một giờ lái xe đi từ ga ở trung tâm thành phố Brussels Midi / Zuid. Một xe buýt đưa đón (13 € một chiều, € 22 khứ hồi) chạy mỗi 30 phút đến ga Midi / Zuid Brussels. Trừ khi bạn muốn mất đến 40 phút sắp hàng đợi để mua vé, nên mua vé trực tuyến trước khi bạn đến. Bạn sẽ được yêu cầu chọn thời điểm cụ thể, nhưng họ rất linh hoạt với cho phép bạn thay đổi thời gian nếu chuyến bay của bạn đến trước đó hoặc sau đó. Để mua vé sau khi đến, các ki-ốt là bên ngoài sân bay và bên phải. Có một mũi tên lớn trên mặt đất mà hướng dẫn bạn đến các ki-ốt. Các xe buýt chờ đợi trong cùng khu vực, nhưng là kém dán nhãn để kiểm tra với trình điều khiển trước khi tải túi của bạn. Các điểm dừng xe buýt tại trạm Midi / Zuid, trên phố Rue de France / Frankrijkstraat ở phía tây. Tàu điện ngầm và quốc tế (Eurostar, Thalys) là ở phía tây của nhà ga, vì vậy khi vào trạm từ trạm xe buýt, đi về bên trái thay vì thẳng. Midi / Zuid trạm PDF bản đồ Để đi theo tàu lửa đào tạo, đón TEC Bus (3,00 € một chiều) trực tiếp từ sân bay đến nhà ga xe lửa Charleroi. Một chuyến tàu kết hợp + vé xe buýt đến hoặc từ Brussels có thể thu được cho € 12 tại nhà ga xe lửa hoặc từ các máy bán hàng tự động TEC tại sân bay. Bạn cũng có thể đón một chuyến taxi từ sân bay đến trung tâm thành phố, nhưng sẽ tốn một mức giá cố định 90 €. Sân bay Antwerp (mã IATA ANR) [2] cũng có kết nối tàu hoả tốt đến Brussels. Paris Eindhoven Thành phố Luxembourg", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Công viên Bắc Hải", "role": "user" }, { "content": "Với Tử Cấm Thành và Công viên Jingshan phía đông, Trung Nam Hải (Trung và vùng biển phía Nam) phía nam của nó, Bắc Hải (Biển Bắc) Công viên là một trong những, lớn nhất và bảo tồn tốt nhất khu vườn hoàng gia cổ đại lâu đời nhất ở Trung Quốc nằm ở trung tâm thành phố. Vườn cổ này, với lịch sử hơn 1.000 năm, không chỉ là một sự kết hợp cổ điển của hùng vĩ của khu vườn phía Bắc và sự tinh tế của các khu vườn phía nam Trung Quốc, mà còn là một tích hợp hoàn hảo của cung điện tráng lệ và các công trình tôn giáo trang nghiêm. Lịch sử Nó được cho là được xây dựng theo một huyền thoại truyền thống của Trung Quốc. Câu chuyện là một khi có một thời gian đã có ba ngọn núi ma thuật được gọi là \"Bồng Lai\", \"Yingzhou 'và' Fangzhang 'nằm về phía đông của Vịnh Bột Hải (phía đông của Trung Quốc). Vị thần trong những ngọn núi đã có một loại thuốc thảo dược mà có thể giúp con người đạt được sự bất tử. Do đó, nhiều vị vua trong thời đại phong kiến Trung Quốc không ngừng tìm kiếm những ngọn núi. Ví dụ, Hoàng đế Tần Thủy Hoàng, vị hoàng đế đầu tiên của triều đại nhà Tần (221-206 trước Công nguyên), muốn sống một cuộc sống đời đời và đã cử người đến tìm kiếm những ngọn núi kỳ diệu nhưng họ đã thất bại. Sau đó tại cung điện của mình, ông đào một hồ bơi lớn và xếp chồng lên ba ngọn đồi đất ở trong đó để bắt chước các trường hợp được mô tả trong truyền thuyết. Wudi hoàng đế, hoàng đế thứ năm của Tây Hán (202 TCN - 8 sau công nguyên) đã làm những điều tương tự. Người ta tin rằng sự kết hợp núi nước khác nhau trong kiến trúc Trung Hoa cổ đại dẫn đến hiệu ứng hoàn toàn khác nhau. Vì vậy, từ đó về sau, hầu hết các hoàng đế trong các triều đại kế tiếp sẽ xây dựng một khu vườn hoàng gia với cách bố trí một hồ bơi-với-ba-đồi \"như một nơi chốn thần tiên gần cung điện của mình. Nó được xây dựng chắc chắn sau khi phong cách truyền thống này: nước của Bắc Hải (Biển Bắc) với Trung Nam Hải (Trung và vùng biển phía Nam) là bơi Taiye; các Flowery Jade (Qionghua) hòn, hòn đảo của Thông tư thành phố và các đảo Xishantai đại diện cho ba ngọn núi ma thuật. Trên thực tế, nó đã được ban đầu được xây dựng trong triều đại nhà Liêu (916 - 1125) và đã được sửa chữa và xây dựng lại trong các triều đại sau đó Jin, Yuan, nhà Minh và nhà Thanh (1115-1911). Việc xây dựng lại quy mô lớn trong thời cai trị của Hoàng đế Càn Long của triều đại nhà Thanh (1644 - 1911) nói chung là thành lập với quy mô hiện tại và mô hình. Năm 1925, lần đầu tiên mở cửa cho công chúng, thu hút hàng trăm ngàn du khách từ khắp nơi trên thế giới mỗi năm. Thông tư Thành phố Cuối cùng, bạn có thể truy cập Thông tư thành phố ngay ở góc phía tây nam. Các bức tường thành phố đứng khoảng 4,6 mét (khoảng 15 feet) cao và có chu vi 276 mét (khoảng 906 feet). Trong số các địa điểm khác nhau để tham quan trong thành phố Thông tư bao gồm hội trường, tháp và các gian hàng, việc xây dựng quan trọng nhất là hội trường Chengguang mà giữ bức tượng ngọc bích màu trắng cực kỳ quý báu của Đức Phật được giới thiệu từ Miến Điện vào cuối nhà Thanh. Ở phía trước của hội trường là một chiếc hũ lớn làm bằng ngọc bích đốm tối. Có đường kính 1,5 mét (khoảng 4,9 mét), chu vi 5 mét (khoảng 16,4 feet), chiều cao 0,7 mét (khoảng 2,3 mét) và nặng 3,5 tấn, chiếc bình từng là tàu của Hốt Tất Liệt cho lưu trữ rượu vang. Khi đến thăm những nơi nổi tiếng và thú vị trong nó, bạn có thể có một bữa ăn và phần còn lại trong nhà hàng Phòng Sơn nằm ở bờ biển phía bắc của hồ. Nhà hàng này được bắt đầu vào năm 1925 bởi một đầu bếp người trước đây làm việc trong triều đình nhà Thanh, vì vậy thức ăn có cho là của vị hoàng đế ngon. Bên cạnh những nơi quan tâm, có rất nhiều các cuộc triển lãm để xem. Chúng bao gồm các triển lãm hàng năm của hoa loa kèn nước và nhà máy nước khác trong Vườn Bách thảo, triển lãm của hoa mẫu đơn, và cho thấy hình ảnh khác nhau, làm cho nó không chỉ là trung tâm của lịch sử và văn hóa ở Bắc Kinh, mà còn là trung tâm của vẻ đẹp sinh thái và tự nhiên. Bây giờ, một công viên cổ xưa nhưng hiện đại chào đón bạn từ khắp nơi trên thế giới. Xem thêm: đi Hồng Kông, Du lịch lăng mộ Đông Thanh", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Transnistria", "role": "user" }, { "content": "Transnistria (dân địa phương gọi bằng tên của Nga, Pridnestrovie, và thỉnh thoảng, trong tiếng Anh, Trans-Dniester) là một nhà nước trên thực tế ở Đông Âu đã tuyên bố độc lập từ Moldova, mặc dù nó chỉ được công nhận bởi các bang ly khai khác của Liên Xô trước đây - Abkhazia, Nagorno-Karabakh và Nam Ossetia. Nó gần như tương ứng với lãnh thổ giữa sông Dniester và Ukraina. Transnistria (tên chính thức Cộng hòa Moldavia Pridnestrovia; trong tiếng Nga là Pridnestrovskaia Moldavskaia Respublika, PMR) là một phần của Moldova tuyên bố độc lập vào năm 1990, dẫn đến một cuộc nội chiến kéo dài cho đến năm 1992. Transnistria đã không được công nhận bởi bất cứ nước nào, nhưng vẫn duy trì quyền tự chủ chức năng của mình với quân đội và các hỗ trợ khác từ Nga. Transnistria được chia thành năm khu vực hành chính và hai thành phố tự do. Tiraspol - 168.000 dân Bendery Rybnitsa", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Quần đảo Galápagos", "role": "user" }, { "content": "Quần đảo Galapagos (tiếng Tây Ban Nha: Islas Galápagos hay Archipiélago de Colón) là một quần đảo nhỏ của hòn đảo thuộc Ecuador ở phía đông Thái Bình Dương. Các đảo khá xa xôi và cách biệt, cự ly khoảng 1.000 km (620 dặm) về phía tây của lục địa Nam Mỹ. Quần đảo Galapagos gồm 13 hòn đảo chính và 6 đảo nhỏ hơn, cùng nhau nắm lấy một số 50.000 km vuông (19.500 dặm vuông) của đại dương. Quần đảo này là địa danh đầu tiên được UNESCO đưa vào danh sách di sản thế giới, nó nằm trong vùng phía nam của Thái Bình Dương, cách bờ biển Ecuador 1.000 km về phía tây. Quần đảo Galápagos là nổi tiếng thế giới với các loài động vật hoang dã độc đáo và không sợ hãi, nhiều trong số đó là nguồn cảm hứng cho Lý thuyết chọn lọc tự nhiên của Darwin. Do đó, quần đảo này rất phổ biến trong lịch sử tự nhiên, cả chuyên nghiệp và nghiệp dư. Con rùa khổng lồ, sư tử biển, chim cánh cụt, cự đà biển và các loài chim khác nhau đều có thể được nhìn thấy và tiếp cận. Cảnh quan của hòn đảo là tương đối cằn cỗi và núi lửa, nhưng dù sao cũng đẹp. Ngọn núi cao nhất trong số các hòn đảo là Volcán Wolf trên Isla Isabela, 1707 m (5600 ft) cao. Galápagos đã tuyên bố chủ quyền mới của nước Ecuador mới độc lập vào năm 1832, một chỉ ba năm trước khi chuyến thăm Darwin vào Beagle. Trong thế kỷ 20 và đầu 19, các đảo đã là nơi sinh sống của rất ít người định cư và đã được sử dụng như một thuộc địa hình sự, đóng cửa cuối cùng vào năm 1959 khi các đảo được tuyên bố là vườn quốc gia. Galapagos sau đó được liệt kê như là một di sản thế giới vào năm 1978. Kiểm soát chặt chẽ về tiếp cận du lịch được duy trì trong một nỗ lực để bảo vệ môi trường sống tự nhiên và tất cả du khách phải đi kèm với một hướng dẫn viên tự nhiên học viên được chứng nhận quốc gia. Quần đảo Galápagos là một tập hợp gồm 13 đảo chính, 6 đảo nhỏ và 107 khối đá nằm ở phía tây ngoài khơi bờ biển Ecuador, thuộc Thái Bình Dương. Quần đảo nằm ở vị trí được xem là điểm nóng địa chất, nơi vỏ Trái Đất vẫn còn yếu do nham thạch phía dưới. Hòn đảo già nhất trong quần đảo được hình thành cách đây từ 5 đến 10 triệu năm. Trong khi những hòn đảo trẻ nhất, hòn Isabela và Fernandina, vẫn đang được hình thành và tạo ra các đợt phun trào núi lửa, lần phun trào mới nhất là năm 2005. Đến thăm Galapagos không phải là rẻ, do đi du lịch hạn chế và vị trí xa xôi của quần đảo. Cách duy nhất để có được trong những hòn đảo từ đất chính là bằng máy bay từ sân bay Guayaquil hoặc Quito. Các chuyến bay đến quần đảo Galapagos vào buổi sáng và trở về vào buổi chiều, thường đòi hỏi buộc phải qua đêm trên lục địa trong mỗi hướng. Chuyến bay đến Galapagos là tương đối dễ dàng sắp xếp và khởi hành từ Quito và Guayaquil hàng ngày cho sân bay Isla Baltra, khoảng hai tiếng đồng hồ bằng giao thông công cộng từ Puerto Ayora, khu định cư chính của Galapagos, trên trung tâm đảo Santa Cruz. Ngoài ra còn có các chuyến bay hàng ngày đến San Cristóbal. Sân bay là một trung tâm của Puerto Baquerizo Moreno 20 phút đi bộ. Các chuyến bay từ Guayaquil là hơi ít tốn kém hơn từ Quito, tuy nhiên có nhiều lựa chọn từ Quito do thông thường có 2 chuyến bay mỗi ngày từ Quito và chỉ có 1 từ Guayaquil. Hầu hết các chuyến bay từ tới Quito qua Guayaquil. AeroGal, Tame và LAN Airlines có các chuyến bay đến Galapagos. Giá cả thay đổi một chút giữa các công ty, cho người nước ngoài xung quanh $ 457 từ Quito trong mùa thấp điểm / $ 505 - $ 512 trong mùa cao điểm (tháng bảy, tháng tám và tháng mười hai) và ít hơn từ Guayaquil, $ 419 mùa thấp điểm để $ 522 trong mùa cao điểm. Người Eucadoria trả gần một nửa giá và có giảm giá 15% trên các chuyến bay TAME và giảm giá 20% trên các chuyến bay AeroGal nếu bạn có một thẻ sinh viên ISIC. Các chuyến bay liên đảo có sẵn cho cả hai sân bay lớn (Baltra và San Cristobal) cho các chuyến bay giữa các đảo. Ngoài ra còn có một sân bay nhỏ ở Isabela. Các chuyến bay thường trong khoảng $ 160 - $ 170 mỗi chiều hoặc $ 260 chuyến đi vòng. Nói chung, tội phạm không phải là một vấn đề trong các Galapagos. Tội phạm nhỏ có thể xảy ra ở các thị trấn, và đôi khi ngư dân sẽ trình đình công hoặc biểu tình ảnh hưởng đến khách du lịch, nhưng phần lớn có rất ít được quan tâm. Tuy nhiên cần lưu ý, một số đồ đạc đã được báo cáo mất tích đã được tìm thấy trong khu tập thể của đội! Do hầu hết các tàu thuyền không có thể khóa cabin, do đó bạn nên lưu ý không đề đồ đạc của mình bỏ trong túi bỏ trong cabin. Các loài động vật ở các đảo chủ yếu là hiền lành với ngoại lệ của sư tử biển lớn. Bò mộng, bảo vệ một cách quyết liệt lãnh thổ của chúng. Không nên bơi bằng ống thở gần với các đàn sư tử biển. Nếu một con bò sư tử biển tiếp cận bạn, bơi thoát khỏi đàn gần nhất. Trong khi các con đực có thể nguy hiểm; bơi với các con sư tử biển non có thể là một trong những phần thú vị nhất của một chuyến đi. Ngoài sư tử biển, có một mối nguy hiểm tối thiểu từ cá mập. Nói chung cá mập không tấn công trừ khi bị khiêu khích, mặc dù đôi khi các cuộc tấn công có thể xảy ra trong nước âm u khi cá mập con người sai lầm cho các động vật khác. Tuy nhiên, bằng cách thực hiện những kinh nghiệm thông thường đơn giản sẽ được hầu như luôn luôn là tích cực. Hãy cẩn thận với nước máy, đặc biệt là ở Puerto Ayora. Không nên uống hoặc đánh răng bằng loại nước này.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Tục ngữ Ethiopia", "role": "user" }, { "content": "Dưới đây là các câu tục ngữ tại Ethiopia. Một người đàn ông quá khiêm tốn sẽ bị đói. Người biết nhiều thường không nói nhiều. Một người chạy một mình không thể nhanh được. Bê con không sợ sừng mẹ. Những lời đã nói ra không thể thu lại được. \"Ethiopian Proverbs (187 Proverbs)\". Bài viết bách khoa Ethiopia tại Wikipedia", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Đinh La Thăng", "role": "user" }, { "content": "Đinh La Thăng (sinh ngày 10 tháng 9 năm 1960 tại xã Yên Bình, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định) là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam các khóa X và XI, đại biểu Quốc hội các khoá XI và XIII đồng thời là Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải từ ngày 3 tháng 8 năm 2011. Trong Báo cáo cuối năm có 97,5% cán bộ ngành hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, tôi đọc con số mà thấy xấu hổ. Nếu thế thì ngành giao thông phải đứng đầu cả nước. - Tại cuộc họp bàn biện pháp giảm áp lực cho vận tải đường bộ chiều 18/4/2014. Trong cuộc họp về chất lượng công trình giao thông sáng 3/6/2014. Ai nói cũng đúng, có mỗi con đường là sai. Dùng tiền của dân mà làm đường kém thế này thì không chấp nhận được... Không thể đường hỏng mà vẫn ăn ngon ngủ yên được. Tôi đã trao quyền cho anh nên đề nghị anh Sanh phải mạnh tay hơn nữa chứ không thể ngại vì nghĩ cho đơn vị, nếu anh không mạnh tay thì cuối năm sẽ xử lý anh vì “tội” anh... tốt, chứ không phải vì anh kém. Cuối năm nay, nếu như chất lượng công trình không cải thiện thì tôi sẽ chuyển anh đi làm việc khác. Chất lượng công trình là uy tín, là hình ảnh của ngành GTVT. Khoe thành tích nhưng chất lượng công trình kém tức là cả ngành GTVT kém, mà trước hết là con người kém. Sở dĩ nguồn nhân lực của Hàng không Việt Nam chất lượng kém là do các tổng công ty quản lý cảng, quản lý bay... nhận vào toàn con cháu nên không nói được. Thi tuyển phải công khai, minh bạch. \"Nếu anh muốn tự do như người dân bình thường, đừng làm lãnh đạo nữa. \"Thông điệp của Thủ tướng Chính phủ, cũng như thông điệp của ngành giao thông là hành động và hành động. Không thể nói các giải pháp mà không hành động được. Quan điểm của Bộ Giao thông là khẩn trương quyết liệt và hiệu quả... \"Thực tế, với tình hình chất lượng xe buýt (công cộng) như hiện nay thì đến tôi còn chẳng thể đi nổi, làm sao mà bắt buộc anh em phải đi được. Wikipedia có bài viết về: Đinh La Thăng ^ Tóm tắt tiểu sử Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ ^ Bộ trưởng Thăng xấu hổ vì báo cáo của ngành đường sắt. Truy cập ngày 1 tháng 5 năm 2014 ^ “Dùng tiền của dân làm đường kém thế mà vẫn ăn ngon ngủ yên?”. Dân trí. ^ Cục trưởng Cục Hàng không VN: Có chuyện con ông cháu cha. Đất Việt. 19 tháng 11 năm 2014. (lưu trữ) ^ Bản mẫu:Chú thích báo ^ Bản mẫu:Chú thích báo ^ Bản mẫu:Chú thích báo", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Bình Nhưỡng", "role": "user" }, { "content": "Bình Nhưỡng là thành phố lớn nhất, thủ đô Triều Tiên. Bình Nhưỡng có dân số khoảng 3,2 triệu người. Thành phố nằm bên sông Taedong ở tây nam đất nước. Bình Nhưỡng (평양, phát âm:[phjɔŋjaŋ]) là thủ đô và thành phố lớn nhất của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. Bình Nhưỡng nằm ở hai bên bờ sông Đại Đồng và theo kết quả điều tra năm 2008, dân số thành phố là 3.255.388 người. Thành phố được tách ra từ tỉnh Pyongan Nam vào năm 1946. Bình Nhưỡng được quản lý như một thành phố trực thuộc trung ương (chikhalsi, trực hạt thị) và tương đương với các tỉnh khác. Năm 1955, các nhà khảo cổ đã khai quật được những bằng chứng về một ngôi làng cổ đại gọi là Kŭmtan-ni ở khu vực Bình Nhưỡng từ các thời kỳ đồ gốm Trất Văn (Chŭlmun) và Vô Văn (Mumun). Những người Bắc Triều Tiên liên hệ Bình Nhưỡng với \"A Tư Đạt (Asadal)\" (아사달; 신시), hay Vương Kiệm Thành (Wanggŏmsŏng) (왕검성; 王儉城), tức kinh đô đầu tiên (thế kỷ 2 TCN) của vương quốc Cổ Triều Tiên theo các sử sách Triều Tiên, đặc biệt là theo Tam quốc di sự (Samguk Yusa). Nhiều sử gia Hàn Quốc tranh cãi về điều này, vì theo các sử sách Triều Tiên khác thì Asadal nằm quanh Liêu Hà ở phía tây Mãn Châu. Dù sao, Bình Nhưỡng đã là một điểm định cư lớn dưới thời Cổ Triều Tiên. Do không tìm thấy các vết tích của thời kỳ Tây Hán ở khu vực xung quanh Bình Nhưỡng nên có khả năng khu vực quanh Bình Nhưỡng đã ly khai khỏi vương quốc Cổ Triều Tiên và thuộc về các vương quốc Triều Tiên khác khi Vệ Mãn Triều Tiên (một giai đoạn kéo dài nhất của Cổ Triều Tiên) sụp đổ sau chiến tranh Cổ Triều Tiên-Hán vào năm 108 TCN. Một số phát hiện khảo cổ học từ thời kỳ Hậu Đông Hán (25-220) tại khu vực Bình Nhưỡng dường như củng cố quan điểm cho rằng quân Hán về sau đã có những cuộc thâm nhập ngắn vào khu vực quanh Bình Nhưỡng. Khu vực xung quanh Bình Nhưỡng được gọi là Nanglang (Lạc Lãng) vào giai đoạn sơ khởi của thời Tam Quốc Triều Tiên. Với vai trò là kinh đô của vương quốc Nanglang (낙랑국; 낙랑), Bình Nhưỡng vẫn giữa được vai trò là một tiền đồn thương mại và văn hóa quan trọng sau khi Lạc Lãng quận bị phá hủy trong cuộc chinh phục của Cao Câu Ly vào năm 313 SCN. Cao Câu Ly đã chuyển kinh đô của mình tới Bình Nhưỡng vào năm 427. Theo Christopher Beckwith, Bình Nhưỡng (Pyongyang) là cách đọc Hán-Triều của từ Piarna, nghĩa là \"đất bằng\". Năm 676, Bình Nhưỡng rơi vào tay Tân La nhưng sau lại nằm trên vùng biên thùy giữa Tân La và Bột Hải, điều này kéo dài cho đến thời Cao Ly. Dưới thời Cao Ly, Bình Nhưỡng được gọi là Tây Kinh (서경; 西京; \"Sŏgyŏng\"), mặc dù nơi này chưa từng là kinh đô của vương quốc. Bình Nhưỡng trở thành đô phủ của Đạo Pyongan (Bình An đạo) dưới thời nhà Triều Tiên. Thành phố từng bị quân đội Nhật Bản chiếm đóng vào năm 1592-1593 trong Chiến tranh Nhật Bản-Triều Tiên và bị quân Hậu Kim Mãn Châu chiếm đóng trong năm 1627. Năm 1890, thành phố có 40.000 cư dân. Đây là nơi đã diễn ra một trận đánh quan trọng trong chiến tranh Thanh-Nhật, điều này đã dẫn tới hủy diệt và suy giảm đáng kể dân số của thành phố. Sau đó, khi đạo Pyongan được chia thành đạo Pyongan Bắc và Pyongan Nam vào năm 1896, Bình Nhưỡng lại trở thành đô phủ của Pyongan Nam. Cuối thế kỷ 19, tàu buôn \"General Sherman\" của Hoa Kỳ đã ngược sông Đại Đồng đến Bình Nhưỡng và bị dân quân địa phương đốt cháy. Sau đó, triều đình Triều Tiên đã phải cho mở cửa Bình Nhưỡng và Nampho (Nam Phố), thành phố trở thành trung tâm thương mại và công nghiệp chủ yếu của miền bắc Triều Tiên. Dưới thời Nhật Bản cai trị, thành phố đã trở thành một trung tâm công nghiệp và được gọi với cái tên Heijō (Bình Thành) trong tiếng Nhật. Năm 1938, dân số Bình Nhưỡng đã đạt 235.000 người. Năm 1945, quân đội Xô-viết tiến vào Bình Nhưỡng, thành phố trở thành thủ đô lâm thời của Ủy ban Nhân dân Bắc Triều Tiên. Trường Thương mại Bình Nhưỡng nằm bên đồi Mansudae, tòa nhà chính quyền tỉnh Pyongan Nam nằm ở phía sau. Tòa nhà chính quyền tỉnh là một trong các tòa nhà đẹp nhất Bình Nhưỡng. Lực lượng vũ trang Xô viết được giao quản lý tòa nhà để làm trụ sở còn Tòa thị chính được phân cho các quan chức Bắc Triều Tiên, trong khi trụ sở của đảng Cộng sản được phân về Nha Hải quan. Bình Nhưỡng trở thành thủ đô trên thực tế của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên kể từ khi được thành lập vào năm 1948. Vào thời điểm đó, chính quyền Bình Nhưỡng nhắm lấy mục tiêu giành lại thủ đô chính thức là Seoul. Bình Nhưỡng một lần nữa bị thiệt hại nặng nề trong chiến tranh Triều Tiên, từng bị lực lượng miền Nam chiếm đóng một cách nhanh chóng. Năm 1952, thành phố trở thành mục tiêu của các cuộc không kích bất ngờ có quy mô lớn nhất trong toàn bộ cuộc chiến, với 1.400 máy bay của liên quân Liên Hiệp Quốc. Sau chiến tranh, thành phố nhanh chóng được xây dựng lại với sự giúp đỡ của Liên Xô, các tòa nhà mới mang phong cách kiến trúc Stalin. Thành phố Bình Nhưỡng sau khi được xây dựng lại có đặc trưng là các công viên rộng lớn, các đại lộ và các chung cư cao tầng. Bình Nhưỡng trở thành trung tâm chính trị, kinh tế và giao thông của Bắc Triều Tiên. Chỉ những công dân chọn lọc bao gồm những quan chức nhà nước và gia đình họ, những người có lý lịch trong sạch nhất và trung thành nhất với chế độ mới được phép cư trú tại Bình Nhưỡng. Việc cư trú tại Bình Nhưỡng là một đặc quyền. Năm 1962, thành phố có tổng dân số là 653.000 người. Dân số tăng lên 1,3 triệu năm 1978 và lên trên 3 triệu người vào năm 2007. Sân bay quốc tế Sunan (IATA: FNJ, ICAO: ZKPY) là sân bay chính phục vụ Bình Nhưỡng của Bắc Triều Tiên, các trung tâm thành phố 24 km. Hầu như khách đến Bình Nhưỡng đều từ sân bay quốc tế Thủ Đô Bắc Kinh trên hãng Air Kyoro.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Chumphon", "role": "user" }, { "content": "Chumphon là một thành phố thuộc Nam Thái Lan. Dịch vụ xe buýt công cộng hoạt động từ hai trạm. Trạm chính là khoảng 10 km bên ngoài thành phố, và xe buýt từ Bangkok và hầu hết các nơi khác dừng lại ở đó. Trạm khác nằm ở trong thành phố, và xe buýt từ đó đi đến và đi từ Hat Yai / Phuket / chỉ Ranong. Chúng dừng lại ở trạm xa cả đến và đi. Nhà ga xe lửa nằm ở trung tâm của thành phố. Các công ty khác nhau hoạt động phà phà, hoặc trong tầm với của Chumphon, và / hoặc một dịch vụ xe buýt vào trung tâm thành phố. Đối với những người ở các đảo vịnh có nhu cầu quay trở lại Bangkok, Chumphon là trực tiếp hơn trả bằng Surat Thani. Bằng đường hàng không Nok Air có một chuyến bay hàng ngày giữa Bangkok (Don Mueang, DMK) và sân bay Chumphon (CJM).", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Marston Bates", "role": "user" }, { "content": "Tiến sĩ Marston Bates (23 tháng 7 năm 1906 – 3 tháng 4 năm 1974) là một nhà động vật học người Mỹ. Các nghiên cứu của Bates về muỗi đã góp phần vào những hiểu biết về dịch tễ học của bệnh sốt vàng tại miền Bắc Nam Mỹ. Nghiên cứu là quá trình đi vào các ngõ hẻm để xem chúng có phải ngõ cụt không. The Nature of Natural History (1950) Bài viết này còn sơ khai.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Dili", "role": "user" }, { "content": "Dili, hay Díli, là thủ đô và là thành phố lớn nhất của Đông Timor. hành phố này nằm ở bờ biển phía Bắc của đảo Timor, cực Đông của Các đảo Lesser Sunda. Dili là cảng chính và là trung tâm thương mại của Đông Timor, dân số khoảng 150.000.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Hy Lạp", "role": "user" }, { "content": "Hy Lạp là một quốc gia thuộc châu Âu. Hy Lạp (tiếng Hy Lạp: Ελλάδα Ellada hay Ελλάς Ellas; tiếng Anh: Greece hoặc Hellas), quốc danh hiện tại là Cộng hòa Hy Lạp (Ελληνική Δημοκρατία Elliniki Dimokratia), là một quốc gia thuộc khu vực Châu Âu, nằm phía nam bán đảo Balkan. Hy Lạp giáp với các nước Albania, Cộng hòa Macedonia và Bulgaria về phía bắc, giáp với Thổ Nhĩ Kỳ về phía đông. Biển Aegea bao bọc phía đông và phía nam Hy Lạp, còn biển Ionia nằm ở phía tây. Phần lớn địa hình của đất nước này là núi non hiểm trở. Hy Lạp có rất nhiều những hòn đảo lớn nhỏ thuộc khu vực Địa Trung Hải. Theo số liệu tháng 7 năm 2007, dân số Hy Lạp là 10.706.290 người. Hy Lạp là một trong những nền văn minh rực rỡ nhất thời cổ đại, có ảnh hưởng sâu rộng đến nền văn minh quanh khu vực Địa Trung Hải. Đây là nơi ra đời của nền dân chủ, triết học phương Tây và Thế vận hội Olympic. Đến thời trung cổ, Hy Lạp trở thành một bộ phận của Đế chế Byzantine, rồi sau đó lại nằm trong Đế chế Ottoman trong gần bốn thế kỉ. Năm 1821, nhân dân Hy Lạp đã nổi dậy khởi nghĩa và giành lại độc lập cho dân tộc. Đất nước Hy Lạp ngày nay là một quốc gia phát triển. Hy Lạp là thành viên của nhiều tổ chức quốc tế như Liên Hiệp Quốc, NATO, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế - OECD, Tổ chức Thương mại Thế giới - WTO. Năm 1981, Hy Lạp trở thành một thành viên của Liên minh Châu Âu. Vào Thời kỳ Đồ Đồng, tại Hy Lạp đã xuất hiện hai nền văn minh lớn là nền văn minh Minoan trên đảo Crete và nền văn minh Mycenae trên bán đảo Peloponnese thuộc miền nam Hy Lạp. Nền văn minh Minoan đạt đến đỉnh cao trên đảo Crete vào khoảng năm 2700 đến 1450 trước Công nguyên. Nền kinh tế của họ chủ yếu dựa trên sản xuất nông nghiệp và hoạt động ngoại thương với các quốc gia láng giềng. Người Minoan đã sản xuất ra nhiều loại đồ gốm chất lượng cao và xây dựng được nhiều đền đài tráng lệ. Dấu tích của những công trình vẫn còn tồn tại đến ngày nay trên đảo Crete, một trong số đó là quần thể cung điện tại Knossos. Đến khoảng năm 1600 trước Công nguyên, nền văn minh Mycenae trên bán đảo Peloponnese đã phát triển thịnh vượng và lấn át nền văn minh Minoan đang tan rã. Họ đã xây dựng được nhiều thành phố lớn giàu có và thiết lập các mối quan hệ ngoại thương với các quốc gia láng giềng. Thế nhưng đến khoảng năm 1200 TCN, trước sự đe dọa của ngoại xâm, các thành trì tại Mycenae đã bị bỏ phế, buôn bán với nước ngoài bị đình trệ. Nền văn minh Mycenae sụp đổ đã dẫn tới một thời kỳ khủng hoảng tại Hy Lạp kéo dài hơn 3 thế kỉ với tên gọi Kỷ nguyên Bóng tối. Khoảng thế kỉ 8 trước Công nguyên, Hy Lạp bắt đầu thoát ra khỏi Kỷ nguyên Bóng tối. Kinh tế, đặc biệt là ngoại thương được đẩy mạnh với các cơ sở thương mại được thành lập tại rất nhiều nơi. Dân số Hy Lạp tăng nhanh trong khi đất đai có hạn đã dẫn tới dòng người Hy Lạp di cư ra khắp các vùng tại Địa Trung Hải, đặc biệt là miền nam Ý và thành lập những thành phố mới độc lập với các thành phố quê hương của họ. Nền kinh tế phát triển đã khiến Hy Lạp trở nên rất giàu có. Đơn vị hành chính cơ bản ở Hy Lạp cổ đại là các thành bang. Thông thường giữa các thành bang hay xảy ra xung đột với nhau để tranh giành lãnh thổ, trong đó hai thành bang Athena và Sparta là có ảnh hưởng đặc biệt trong lịch sử của Hy Lạp. Thời kỳ đầu, các thành bang theo chế độ quân chủ. Nhưng về sau, đặc biệt là ở Athena, nền dân chủ đã được thành lập, dù Sparta vẫn còn giữ vững chế độ quân chủ trong suốt lịch sử tồn tại của họ. Tuy nhiên chế độ dân chủ ở Hy Lạp cổ rất khác so với ngày nay vì chỉ có những công dân nam giới mới được quyền bầu cử. Chế độ chiếm hữu nô lệ phát triển mạnh ở Hy Lạp cổ đại. Năm 490 trước Công nguyên, Hy Lạp đã đánh bại quân Ba Tư xâm lược tại trận Marathon nổi tiếng. Và đến năm 480, thủy binh Ba Tư lại phải chịu thất bại nặng nề trong trận thủy chiến Salamis. Những trận chiến này đã khẳng định sức mạnh quân sự hùng hậu của Hy Lạp. Dưới thời Vua Alexandros Đại đế của Vương quốc Macedonia, người Hy Lạp đã có những cuộc bành trướng rộng khắp sang Ai Cập, Ba Tư và Ấn Độ. Những cuộc chinh phục của ông đã dẫn tới sự định cư và thống trị của người Hy Lạp tại nhiều vùng đất xa xôi và làm ảnh hưởng văn hóa của Hy Lạp lan rộng hơn bao giờ hết. Thời kỳ này được gọi là Thời kỳ Hy Lạp hóa. Về sau, khi Đế chế La Mã thành lập và trở nên hùng mạnh, Hy Lạp đã trở thành một tỉnh của La Mã nhưng những ảnh hưởng văn hóa của Hy Lạp cổ đại vẫn được duy trì và phát triển. Văn hóa Hy Lạp có ảnh hưởng sâu rộng đến La Mã và nền văn minh phương Tây hiện đại. Một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của văn học Hy Lạp cổ đại là thần thoại Hy Lạp, một tập hợp gồm nhiều truyền thuyết về các vị thần như Zeus, Hera, Athena, Apollo... Triết học Hy Lạp là nền móng của triết học phương Tây với các nhà triết học nổi tiếng như Thales, Platon, Aristote... Toán học và khoa học Hy Lạp đạt được khá nhiều thành tựu rực rỡ với các nhà khoa học bậc thầy như Pythagoras, Archimedes. Họ đã phát minh ra những định lý cơ sở cho toán học và khoa học hiện đại. Kiến trúc Hy Lạp cũng đạt được nhiều thành tựu to lớn với các công trình tiêu biểu như đền Parthenon, các khu di tích Olympia, Delphi với hàng loạt các đền đài, quảng trường, nhà hát, sân vận động khác. Hy Lạp cũng là nơi ra đời Thế vận hội (Olympic) đầu tiên vào năm 776 trước Công nguyên và được tổ chức 4 năm một lần, khởi nguồn của Thế vận hội Olympic hiện đại ngày nay Vào khoảng cuối thế kỉ 3, Đế chế La Mã phân chia thành hai phần: phía tây và phía đông. Hy Lạp trở thành một phần của Đế chế Đông La Mã, sau này đổi tên thành Đế chế Byzantine. Đế chế Byzantine là một nhà nước trung cổ theo đạo Cơ đốc, trong đó tiếng Hy Lạp là ngôn ngữ chính thức. Thế kỉ 11 và thế kỉ 12 là thời kỳ hoàng kim của Đế chế Byzantine. Tuy nhiên sau đó, đế chế này đã dần dần bị suy yếu trước những cuộc tấn công của người Hồi giáo và cuối cùng sụp đổ vào năm 1453. Dưới sự cai trị tàn bạo của Đế chế Ottoman theo Hồi giáo, một bộ phận lớn trí thức người Hy Lạp đã nhập cư vào Tây Âu, đặc biệt là Ý. Họ đã góp phần rất lớn trong Phong trào Phục hưng tại Châu Âu thời trung cổ. Một bộ phận khác thì rời bỏ bán đảo Hy Lạp và đến sống tại những vùng núi hoang vu hẻo lánh hay những hòn đảo trên biển Aegean, nơi mà Đế chế Ottoman không thể áp đặt hệ thống chính trị và tôn giáo của họ lên người Hy Lạp. Những cộng đồng người Hy Lạp được củng cố với nhau do cùng chung cơ sở tôn giáo là đạo Chính thống và tôn giáo đã đóng vai trò khá quan trong trong cuộc chiến tranh giành độc lập cho Hy Lạp sau này. Tháng 3 năm 1821, cuộc chiến tranh giành độc lập Hy Lạp chống lại Đế chế Ottoman bùng nổ mạnh mẽ. Cuộc chiến này kéo dài cho đến tận năm 1829, khi nền độc lập của nước Hy Lạp non trẻ chính thức được công nhận tại Nghị định thư Luân Đôn. Năm 1832, Đế chế Ottoman đã phải thừa nhận nền độc lập của Hy Lạp trong Hiệp ước Constantinople. Vào năm 1827, Ioannis Kapodistrias được chọn là người đứng đầu chính phủ cộng hòa tuy nhiên ngay sau đó, nền cộng hòa đã bị giải tán và thay thế bởi chế độ quân chủ. Vị vua đầu tiên là Othon của Hy Lạp, một người thuộc dòng họ Wittelsbach. Đến năm 1863, vua Othon bị phế truất và thay thế bởi hoàng tử Vilhelm của Đan Mạch, thuộc dòng họ Oldenburg. Vilhelm đã đăng quang danh hiệu vua Hy Lạp với tên gọi Georgios I của Hy Lạp và mang theo một món quà của nước Anh: ngày 29 tháng 3 năm 1864, chủ quyền của quần đảo Ionia đã được Anh chuyển giao cho Hy Lạp và đến ngày 28 tháng 5 năm 1864, quần đảo này đã được thống nhất với Hy Lạp. Sau khi giành được độc lập, nền kinh tế Hy Lạp đã phát triển nhanh chóng, những cải cách chính trị được thực hiện. Năm 1877, thủ tướng Charilaos Trikoupis đã cắt giảm bớt quyền lực của hoàng gia Hy Lạp. Năm 1896, Thế vận hội hiện đại đầu tiên đã được tổ chức tại thành phố Athena. Cuộc chiến tranh Balkan (1912-1913) đã dẫn tới việc các vùng Crete, Chios, Samos và miền nam Macedonia, trong đó có Thessaloniki được sát nhập vào Hy Lạp. Năm 1913, vua Georgios I bị ám sát tại Thessaloniki và được thay thế bởi người con cả là vua Constantine I của Hy Lạp. Trong Thế chiến thứ nhất, Hy Lạp đã tham gia vào phe Entente chống lại Đức và Áo. Điều này đã gây ra xung đột giữa nhà vua và thủ tướng Eleftherios Venizelos và cuối cùng dẫn đến việc vua Constantine I phải nhường ngôi cho con trai đồng thời gây ra sự chia rẽ về chính trị tại Hy Lạp. Tranh chấp lãnh thổ về khu vực Smyrna thuộc Tiếu Á cũng dẫn tới cuộc chiến tranh Hy Lạp - Thổ Nhĩ Kỳ (1919-1922) giữa người Hy Lạp và những người người cách mạng Thổ Nhĩ Kỳ. Cuối cùng, người Hy Lạp bại trận, Hiệp ước Lausanne được ký kết vào năm 1923 đã định ra đường biên giới ngày nay và định ra việc trao đổi dân cư giữa hai nước. Năm 1936, tướng Ioannis Metaxas thiết lập chế độ độc tài tại Hy Lạp, còn gọi là chế độ mùng 4 tháng 8 Ngày 28 tháng 10 năm 1940, nhà độc tài Ý Benito Mussolini gửi tối hậu thư yêu cầu Hy Lạp đầu hàng và cho quân phát xít chiếm đóng lãnh thổ. Người Hy Lạp đã kiên quyết nói không và đứng về phe Đồng Minh chống lại lực lượng phát xít. Ngay lập tức, quân phát xít Ý đã tràn vào chiếm đóng Hy Lạp từ miền nam Albania nhưng đã vấp phải sự kháng cự hiệu quả của quân đội Hy Lạp. Tiếp theo đó là trận đánh tại dãy núi Pinlus đã khiến cho quân Mussolini bị đẩy lùi. Lúc đó, Adolf Hitler mới nhận ra vị trí chiến lược của Hy Lạp và hạ lệnh cho quân phát xít Đức và Bulgaria tràn vào lãnh thổ nước này. Sự xâm lược của phát xít Đức vào ngày 6 tháng 4 năm 1941 đã hoàn thành việc chiếm đóng toàn bộ lãnh thổ Hy Lạp. Nước này trở thành một chiến trường ác liệt cho đến ngày 12 tháng 10 năm 1944, khi thành phố Athena được quân Đồng Minh giải phóng. Trong thời gian cai trị của phát xít Đức, nhiều người Do Thái tại Hy Lạp đã bị đẩy vào các trại tập trung và giết hại. Nạn đói sau chiến tranh đã giết chết khoảng 300.000 người. Hy Lạp thời hậu chiến (1944-1966)Sau khi được giải phóng khỏi ách cai trị của phát xít Đức, cuộc nội chiến Hy Lạp bùng nổ giữa những người cánh tả và cánh hữu. Cuộc chiến kéo dài từ năm 1946 đến năm 1949, khi lực lượng cánh tả bị đánh bại tại trận Grammos-Vitsi. Trong các thập niên 1950, 1960, Hy Lạp đã đạt được tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh và vững chắc do nằm trong Kế hoạch Marshall của Mỹ. Xe tăng tấn công Đại học Bách khoa Athena năm 1973Bắt đầu từ năm 1965, Hy Lạp lâm vào một cuộc khủng hoảng chính trị khiến tình hình đất nước trở nên hỗn loạn. Ngày 21 tháng 8 năm 1967, một cuộc đảo chính được Mỹ ủng hộ[cần dẫn nguồn] đã diễn ra, lật đổ chính phủ dân chủ và thành lập một chế độ độc tài quân sự với tên gọi Chế độ Đại tá. [cần dẫn nguồn] Những năm sau đó, rất nhiều người cánh tả và cộng sản tại Hy Lạp đã bị bắt giữ và tra tấn hết sức dã man[cần dẫn nguồn]. Nhiều chính trị gia phải chạy sang các nước khác như Pháp và Thụy Điển để xin tị nạn[cần dẫn nguồn]. Vào tháng 11 năm 1973, sinh viên trường Đại học Bách khoa Athena nổi dậy chống lại chế độ độc tài nhưng cuộc nổi dậy nhanh chóng bị dập tắt, xe tăng được điều đến tấn công trường đại học và tàn sát sinh viên[cần dẫn nguồn]. Ngày 20 tháng 7 năm 1974, Thổ Nhĩ Kỳ tấn công đảo Síp. Cuộc khủng hoảng sau đó đã dẫn đến sự sụp đổ của chế độ độc tài tại Hy Lạp vào ngày 23 tháng 7 năm 1974. Tràng pháo hoa mở màn Olympic 2004 tại Athena, Hy LạpNgay sau khi chế độ độc tài sụp đổ, cựu thủ tướng Constantine Karamanlis đã từ Pháp trở về Hy Lạp và thành lập Đảng Dân chủ Mới. Chính phủ dân chủ được tái thành lập tại Hy Lạp và bản hiến pháp dân chủ của nước cộng hòa được ban hành vào năm 1975. Chế độ quân chủ ở Hy Lạp chính thức bị giải tán trong một cuộc trưng cầu dân ý cùng năm. Sau đó, Andreas Papandreou cũng trở về từ Mỹ và thành lập Phong trào Xã hội Chủ nghĩa Hy Lạp. Về đối ngoại, mối quan hệ vốn thường xuyên căng thẳng với Thổ Nhĩ Kỳ đã dần dần được cải thiện. Mùa hè năm 1999, những trận động đất lớn đã tấn công hai quốc gia này, và những hoạt động cứu trợ nhau sau đó giữa Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ đã góp phần làm ấm lại mối quan hệ giữa hai nước. Ngày 1 tháng 1 năm 1981, Hy Lạp trở thành thành viên thứ 10 của Liên minh Châu Âu. Nền kinh tế Hy Lạp đã phát triển rất nhanh chóng, với một nguồn vốn đầu tư lớn của nước ngoài đổ vào Hy Lạp để hiện đại hóa hệ thống hạ tầng cơ sở của nước này, xây dựng nền kinh tế Hy Lạp theo hướng hiện đại. Dịch vụ và du lịch ngày càng phát triển đã góp phần nâng cao mức sống của người dân. Năm 2001, Hy Lạp tham gia vào nhóm các nước sử dụng đồng tiền chung Châu Âu euro và sau đó tổ chức thành công Thế vận hội 2004 Giai đoạn năm 2010 đến nay, Hy Lạp trải qua giai đoạn khủng hoảng nợ công nghiêm trọng, phải cần đến cứu trợ của các tổ chức tài chính Châu Âu. Lãnh thổ Hy Lạp bao gồm phần đất liền nằm trên bán đảo Balkan và khoảng 3000 hòn đảo nằm trên biển Ionia, Địa Trung Hải và biển Aegean. Những đảo lớn nhất của Hy Lạp là đảo Crete, Rhodes, Corfu. Tổng diện tích của Hy Lạp là 131.940 km2, trong đó phần nước chiếm tỉ lệ 0,9%. Đường biên giới trên bộ của Hy Lạp dài tổng cộng 1935 km. Hy Lạp chia sẻ đường biên giới chung với các quốc gia là Albania (282 km), Bulgaria (494 km), Thổ Nhĩ Kỳ (931 km) và Cộng hòa Macedonia (228 km). Mặc dù có diện tích nhỏ nhưng do có nhiều đảo và quần đảo nên chiều dài đường bờ biển của Hy Lạp rất lớn, lên tới 130.800 km và đứng thứ 10 trên thế giới về độ dài đường bờ biển. Đất nước Hy Lạp có địa hình khá hiểm trở với khoảng 80% diện tích là đồi núi. Nằm ở trung tâm đất nước Hy Lạp là dãy núi Pinlus hùng vĩ với độ cao trung bình là 2636 m so với mực nước biển. Dãy núi Pinlus là một nhánh mở rộng của dãy Alps Dinaric trên bán đảo Balkan và còn tiếp tục trải dài qua bán đảo Peloponnese, mở rộng xuống phía nam tạo thành rất nhiều hòn đảo lớn nhỏ trên biển Aegean, cuối cùng kết thúc ở đảo Crete. Những hòn đảo trên biển Aegean của Hy Lạp chính là đỉnh của những dãy núi chạy ngầm bên dưới đáy biển. Phia bắc của Hy Lạp có dãy núi Rhodope làm thành một đường biên giới tự nhiên giữa Hy Lạp và Bulgaria. Núi Olympus là đỉnh núi cao nhất Hy Lạp, cao 2919 m. Đây được cho là nơi ở của những vị thần Hy Lạp vào thời cổ đại và ngày nay trở thành một địa điểm leo núi hấp dẫn tại Hy Lạp. Các đồng bằng chiếm diện tích rất nhỏ tại Hy Lạp và tập trung ở các vùng Thessaly, Trung Macedonia và Thrace. Đây là những nơi có nhiều đất đai màu mỡ đồng thời là những vùng tập trung đông dân cư tại Hy Lạp. Địa hình có ảnh hưởng quan trọng đối với khí hậu của Hy Lạp. Ví dụ như sườn phía tây của dãy núi Pinlus hứng gió nhiều hơn so với phần phía đông, cho nên có độ ẩm và lượng mưa cao hơn hẳn so với sườn phía đông bị khuất gió. Khí hậu Hy Lạp có thể chia thành 3 kiểu khí hậu chính: khí hậu Địa Trung Hải, khí hậu núi cao và khí hậu ôn hòa. Khí hậu Địa Trung Hải là loại khí hậu chủ yếu ở Hy Lạp với một mùa đông ấm áp và mưa nhiều, song thỉnh thoảng cũng có thể có tuyết rơi ở những quần đảo xa về phía nam Hy Lạp. Mùa hạ thường rất nóng và khô hạn. Chính đặc điểm này của khí hậu Địa Trung Hải đã dẫn đến những vụ cháy rừng rất lớn tại Hy Lạp, gây ra nhiều thiệt hại về người và của. Gần đây nhất vào tháng 8 năm 2007, một vụ cháy rừng đã lan rộng khắp đất nước Hy Lạp khiến 64 người chết và gây thiệt hại 1,6 tỷ đô la Mỹ. Khí hậu núi cao phân bố chủ yếu ở những vùng núi phía tây bắc Hy Lạp, bán đảo Peloponnese và dãy núi Pinlus. Tại những vùng này, khí hậu thay đổi theo độ cao. Khí hậu ôn hòa có diện tích phân bố nhỏ, tập trung ở vùng đông bắc Hy Lạp với nhiệt độ mát mẻ hơn so với khí hậu Địa Trung Hải và có lượng mưa vừa phải. Thủ đô Athena của Hy Lạp thuộc kiểu khí hậu chuyển tiếp giữa Địa Trung Hải và ôn hòa. Nhiệt độ trung bình cao nhất tại đây vào tháng 7 là 33,5 °C, còn nhiệt độ trung bình thấp nhất vào tháng 1 là 5,2 °C. phía bắc của thành phố Athena có kiểu khí hậu ôn hòa trong khi những vùng phía nam lại mang khí hậu Địa Trung Hải. Hy Lạp là một nước cộng hòa theo thể chế dân chủ đại diện. Tổng thống là người đứng đầu đất nước và được lựa chọn bởi quốc hội với nhiệm kỳ 5 năm. Tuy nhiên sau cuộc sửa đổi hiến pháp vào năm 1986, quyền lực của tổng thống dã bị cắt giảm đáng kể và bây giờ hầu như chỉ mang tính nghi thức. Thủ tướng là người đứng đầu chính phủ Hy Lạp và có quyền lực chủ yếu trong các công việc của quốc gia. Quốc hội Hy Lạp có tổng cộng 300 ghế. Những cuộc bầu cử quốc hội thường được tổ chức 4 năm một lần tuy nhiên tổng thống có quyền giải tán quốc hội và tổ chức bầu cử sớm. Từ khi Hy Lạp quay trở về tiến trình dân chủ từ năm 1975, Hy Lạp đã trở thành một quốc gia theo chế độ đa đảng. Hai đảng có vai trò quan trọng nhất trên chính trường Hy Lạp là Đảng Dân chủ mới (Νέα Δημοκρατία) và Phong trào Xã hội Chủ nghĩa Hy Lạp(Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα). Athena — thủ đô nổi tiếng với Parthenon Thessaloniki — thành phố lớn thứ nhì Hy Lạp nằm ở vùng Macedonia Chania — thành phố lớn thứ nhì Crete bao quanh là các bãi biển và vườn quốc gia Samaria Chersonissos — thành phố tiệc tùng của Crete về mùa hè Heraklion — thành phố lớn nhất Crete và có khu khảo cổ Knossos Patra — Thành phố lớn thứ ba ở Hy Lạp. Nổi tiếng về rượu vang Larissa - thành phố lớn thứ tư Hy Lạp Rhodes — thành phố có kiến trúc Trung cổ, cuộc sống về đêm sôi động và các bãi biển Volos — thành phố cảng ven biển với kiến trúc và bảo tàng đẹp - Meteora: là một trong những hòn ngọc của Hy Lạp. Nằm gần thành phố Kalampaka và Kastraki ở phía Tây Bắc Thessaly, trên đỉnh đồi có tất cả 24 tu viện. - Ithaca là một trong những hòn đảo của quần đảo Ionian ở Hy Lạp, truyền thuyết là quê nhà của vị anh hùng huyền thoại Odysseus trong trường ca Homer của Hy Lạp. - Núi Athos là một hòn núi và bán đảo ở Macedonia, phía Bắc Hy Lạp. Nơi đây cũng là Di sản Thế giới của UNESCO. Núi Athos có tất cả 20 tu viện, được xem là giáo hội cộng hòa bán độc lập. - Olympia là một nơi tôn nghiêm để tưởng nhớ thần Zeus, nơi diễn ra Thế vận Hội thể thao quốc tế cổ. Có nhiều cửa hàng bán mật ong với một nhãn hiệu độc quyền. Loại mật ong ngon nhất là Orino, tuy nhiên đa số mật ong đều rất ngon. Đừng mua loại mật ong trái thông, mùi vị ngon nhất là Thymian. Sản phẩm nổi tiếng là hàng thủ công mỹ nghệ truyền thống, nữ trang vàng, bạc, đồ gốm....Chợ trời và các cửa hàng lưu niệm ở Plaka mở cửa 7 ngày trong tuần. Khi đến Agenina, nên mua quả hồ trăn (bạch quả) – nơi đây có quả hồ trăn tự nhiên chất lượng ngon nhất thế giới. Quần áo ở Hy Lạp rất đắt, nên nếu không cần thiết thì đừng nên mua. Ẩm thực Hy Lạp rất đa dạng và phong phú, đồng thời chịu ảnh hưởng của nhiều dòng ẩm thực khác nhau như của miền nam nước Pháp, Ý và Trung Đông. Dầu ôliu là loại hương liệu đặc trưng và có mặt trong hầu hết các món ăn của Hy Lạp. Cây lương thực chủ yếu của Hy Lạp là lúa mì, song bên cạnh đó còn có lúa mạch. Các loại rau xanh được dùng phổ biến tại đây là cà, cà chua, khoai tây, đậu xanh, ớt xanh và hành. Mật tại Hy Lạp được chế biến chủ yếu từ mật của các loại hoa, đặc biệt là từ họ cam quýt. Các món ăn của Hy Lạp thường được chế biến với rất nhiều loại hương liệu như rau kinh giới, hành, tỏi, thì là, bạc hà, quế... Thịt cừu và thịt dê khá phổ biến tại Hy Lạp, nhưng thịt bò thì hiếm hơn. Các món cá cùng rất phổ biến, đặc biệt là tại những vùng duyên hải và đảo của Hy Lạp. Nước này cũng có rất nhiều loại phó mát được chế biến khác nhau. Các món khai vị thường được phục vụ với bánh mì và rượu. Pho mát feta được làm từ sữa cừu và sữa dê là một món khai vị truyền thống tại nước này. Hy Lạp cũng có rất nhiều món súp như avgolemono, fasolada, magiritsa... Baklava là món bánh ngọt phổ biến tại đây, bên cạnh đó có món bánh mì tsoureki được ăn vào dịp Lễ Phục sinh. Có rất nhiều món ăn truyền thống của Hy Lạp có nguồn gốc từ nước ngoài.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Ai đã giết ai?", "role": "user" }, { "content": "Ai đã giết ai? là một phim hoạt hình ngắn năm 1943 do hãng phim Metro-Goldwyn-Maye thực hiện phối hợp sản xuất và đạo diễn là Tex Avery. Phim hoạt hình là một nhại lại những câu chuyện về thể loại kịch và sử dụng nhiều sáo rỗng của thể loại sao cho bộ phim hài hước hơn. [dòng đầu tiên] Robert Emmett O'Connor: Chào buổi tối, quý bà và quý ông. Tối nay, qua phương tiện của phim hoạt hình, chúng tôi trình bày một bí ẩn giết người cô đọng từ hồ sơ tội phạm xác thực. Đó là mục đích chân thành của tôi trong việc vạch trần kẻ giết người tàn bạo trong vụ án kinh hoàng này để chứng minh cho bạn vượt ra khỏi sự nghi ngờ rằng tội ác không phải trả giá. Câu chuyện của chúng tôi mở ra vào một đêm tối và bão tố. [Thám tử đến ngay sau khi sát hại nạn nhân] Thám tử: Ai đã làm điều đó? Mọi người ở lại đây! [Khi đó ngồi trên ghế nhà hát đứng dậy và bắt đầu bỏ đi. Thám tử nhìn thấy anh ta và đánh anh ta bằng cây gậy bóng chày] Thám tử: Điều đó cũng phù hợp với bạn, bong bóng! [Khi cố gắng tìm ra kẻ giết người, thám tử nhấn một nút được đánh dấu \"RING FOR SUSPECTS\"; quản gia, nữ giúp việc và tài xế đều xuất hiện] Thám tử: Được rồi, một trong những chiếc cốc của bạn đã va phải cậu bé cũ? Người đã làm nó? Butler, Maid và Chauffeur: Ohhhh, bây giờ, BẠN KHÔNG muốn biết! Wikipedia có bài viết về: Ai đã giết ai?", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Sổ tay tiếng Séc", "role": "user" }, { "content": "Tiếng Séc (čeština) là một trong những ngôn ngữ thuộc nhánh phía Tây của các ngôn ngữ Slav - cùng với tiếng Slovak, Ba Lan, Pomeran (đã bị mai một) và Serb Lugic. Tiếng Séc được nói bởi hầu hết người Séc sống tại Cộng hòa Séc và trên toàn thế giới (tất cả trên khoảng 12 triệu người). Tiếng Séc rất gần gũi với tiếng Slovak và, với một mức độ thấp hơn, với tiếng Ba Lan. Phần lớn những người Séc và Slovak có thể hiểu được nhau không mấy khó khăn bởi hai nước đã sống cùng nhau như Tiệp Khắc từ năm 1918 cho đến Cách mạng Nhung.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Semonkong", "role": "user" }, { "content": "Semonkong là một thị trấn nhỏ ở trung bộ Lesotho. Trong tiếng Sesotho, Semonkong có nghĩa là Nơi có khói, một sự ám chỉ thách nước cao 200m, thác Maletsunyane nằm gần thị trấn. Thác nước Maletsunyane, một giờ đi bộ từ Semonkong Semonkong khoảng 120 km từ Maseru. Từ Maseru, hãy đi theo bảng hiệu chỉ dẫn đi Roma, nơi bạn sẽ tìm thấy trạm xăng duy nhất bạn sẽ gặp phải trong chuyến đi đang tới của bạn. Ngoài ra, có một cửa hàng tạp hóa Trung Hoa nhỏ để mua thêm đồ do Semonkong không có nhiều hàng để mua. Tiếp tục đi trên con đường nhựa đường hẹp từ Roma về phía Semonkong, cho đến sau khi một ngã ba đường rải nhựa sẽ biến mất. Đó là một con đường sỏi hẹp với rất nhiều ổ gà, đá và những trở ngại khác, một số đoạn rất dốc. Xe 4x4 là thực tế cách duy nhất bạn có thể nhận được để Semonkong. Sẽ là không khôn ngoan cho người lái xe mới để đi khi trời mưa nhiều kể từ những cây cầu nhỏ có thể overflood và con đường sỏi có thể rất trơn.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Mörön", "role": "user" }, { "content": "Mörön là thủ phủ của tỉnh Hövsgöl ở Mông Cổ, và là điểm dừng chân phổ biến trên các tuyến đường trong khu vực. Mörön có nghĩa là \"sông\" trong tiếng Mông Cổ. Thành phố được thành lập làm trung tâm hành chính của tỉnh Khövsgöl trên địa điểm của một tu viện vào năm 1933. Tu viện Murungiin Khuree Khiid được xây dựng vào năm 1809 và từng là nơi cư ngụ của 2.500 nhà sư. Nó đã bị phá hủy trong các cuộc thanh trừng tôn giáo vào năm 1937. Một tu viện mới được xây dựng vào những năm 1990, với khoảng 40 nhà sư. Ngày nay, có một số bảo tàng và một quần thể đá hươu lớn nằm cách thành phố 20 km, mặc dù hầu hết mọi người chỉ đơn giản đi qua Mörön trên đường đến hồ Khövsgöl. Mörön có khí hậu bán khô hạn (phân loại khí hậu Köppen BSk) với một mùa đông dài, khô và băng giá còn mùa hè ngắn và ấm. Lượng mưa trung bình hàng năm là 207,8 mm (hơn 8 inch). Thời điểm thích hợp nhất để ghé thăm thành phố này là từ tháng Sáu đến tháng Tám, khi nhiệt độ thường ở mức trên 20 °C. Bạn có thể đi bằng xe buýt, hoặc xe buýt nhỏ từ Ulaanbaatar (mất khoảng 2 ngày) hoặc hồ Terkhiin Tsagaan Nuur (mất 6-8 tiếng trên con đường gồ ghề qua Shine-Ider) hoặc hồ Khövsgöl (mất khoảng 3-4 tiếng trên con đường gần như đã hoàn thành) Trả tiền cho một tài xế xe tải để chở bạn Thuê một chiếc xe jeep và tài xế từ Ulaanbaatar. Đây chính là cách nhanh nhất để đến được Mörön. 49.66259707896175Sân bay Mörön1 Sân bay Mörön (IATA: MXV, ICAO: ZMMN) (cách trung tâm thành phố chừng 6 km về phía tây bắc). Sân bay được khánh thành năm 1957. Nó có hai đường băng, trong đó có một đường trải nhựa. Một số chuyến bay từ các tỉnh miền tây (Bayan-Ölgii, Hovd, Zavkhan và Uvs) cũng dừng lại tại đây. Sau khi hạ cánh xuống Mörön, bạn có thể nhìn thấy một bức tượng vinh danh nhà sáng chế Gelenkhüü. Ông được biết đến với nỗ lực bay lên bầu trời bằng đôi cánh tự tạo. Hai hãng hàng không AeroMongolia và Hunnu Air phục vụ tuyến bay đến thủ đô UB, xem bên dưới: AeroMongolia, ☎ +976 11 330373 (Ulaanbaatar), +976 9997 7705 (Mörön), e-mail: khuvsgul@aeromongolia.mn. 09:00-18:00 (từ thứ Hai đến thứ Sáu). Nó thường rẻ hơn, nhưng sử dụng máy bay cũ hơn. Phí cho hành khách nước ngoài cao gấp đôi so với người Mông Cổ. Các máy bay hoạt động mọi ngày trong tuần trong suốt mùa hè. Hunnu Air (Trụ sở nằm trong khách sạn 50°100°), ☎ +976 7000 1111 (Ulaanbaatar), +976 7053 4422 (Mörön), e-mail: info@hunnuair.com. Có các chuyến bay đến Ulaanbaatar mọi ngày trong tuần vào mùa hè. Vào mùa đông, chúng chỉ hoạt động trong thứ Ba, thứ Năm và thứ Bảy. Mörön đủ nhỏ để bạn đi bộ đến các địa điểm khác nhau trong thành phố. Khu vực trong và xung quanh Mörön có rất nhiều điểm tham quan thú vị. Quần thế đá hươu (cách Moron 17 km về phía tây). Đá hươu là những tảng đá lớn cao 2-3 m có hình con hươu và các hình ảnh khác được chạm khắc trên bề mặt. Tồn tại từ thời kỳ đồ đồng (1500 TCN). 49.63741473740387Bảo tàng thành phố1 Bảo tàng thành phố (Музей), ☎ +976 7038 8630. Thứ 2 đến thứ 6: 09:00–18:00 (đóng cửa vào hai ngày cuối tuần). Trong bảo tàng, những hiện vật quý hiếm và có giá trị được trưng bày. Chúng bao gồm 108 bộ kinh thư Ganjuur (còn được gọi là Kanjur), nanh voi ma mút, tảng thiên thạch nặng khoảng 52 kg 500 gram, cũng như khẩu súng và thanh kiếm của Chingunjav (một thủ lĩnh địa phương, người đã nổi dậy chống lại nhà Thanh). Phí vào cửa: 1000 ₮. 49.6374416486068Tu viện Danzandarjaa Khiid2 Tu viện Danzandarjaa Khiid (ở rìa phía tây của thành phố). Một tu viện nhỏ được xây dụng từ năm 1890 và tu bổ vào năm 1990. Nơi này rất đáng để tham quan trong 20 phút. Du khách thường đến đây vào khoảng 10 giờ sáng để cầu nguyện. Một khoản quyên góp nhỏ sẽ giúp công việc cải tạo. Hiện tại, có 40 nhà sư đang sống bên trong tu viện. 49.636697567163665Cung đấu vật3 Cung đấu vật (ở rìa phía đông của thành phố). Phía trước cung đấu vật có một đài tưởng niệm được dựng lên để vinh danh ba đô vật nổi tiếng xuất thân từ Mörön. Một công viên đặc biệt dành cho trẻ em đã được bố trí đối diện với nó. 49.63601322883409Quảng trường trung tâm4 Quảng trường trung tâm. Ở giữa quảng trường, một bức tượng cưỡi ngựa được dựng lên để vinh danh Chingunjav, thủ lĩnh của cuộc nổi dậy địa phương chống lại triều đại nhà Thanh, vào năm 2010. 49.63515398646355Nhà thờ các Thánh hữu Ngày sau của Chúa Giêsu Kitô5 Nhà thờ các Thánh hữu Ngày sau của Chúa Giêsu Kitô (Есүс Христийн Хожмын Үеийн Гэгээнтнүүдийн Сүм Мөрөн). 49.63572470265918Công viên thành phố6 Công viên thành phố (phía đông quảng trường). Nơi có nhiều cây xanh nhất thành phố. Công viên còn có những lối đi nhỏ lát gạch và một vài tác phẩm điêu khắc. 49.58520715892476Sông Delgermörön1 Sông Delgermörön (Дэлгэр мөрөн). Bạn có thể câu cá, bơi lội hoặc chèo thuyền trên sông. 49.63694259312254Rạp chiếu phim Togs Tov2 Rạp chiếu phim Togs Tov (Тогс Төв, Кино театр). 49.64596765688244Nhà tắm hơi Orgil3 Nhà tắm hơi Orgil (gần khu chợ), ☎ +976 8804 0877. 07:00–00:00 hàng ngày. Xung quanh khách sạn 50° 100° có một số siêu thị. Siêu thị lớn nhất và tốt nhất nằm ngay bên kia đường từ bãi đậu xe của khách sạn. Bạn nên thử mua sắm ở tất cả các siêu thị vì một số có sẵn những thứ mà nơi khác không có. 49.64589895844881Khu chợ chính1 Khu chợ chính (từ khách sạn 50° 100°, đi tiếp chừng 20 phút về phía tây bắc. Khu chợ nằm ở bên phải đường). Nó không độc đáo lắm vì có nhiều điểm giống với các khu chợ khác ở Mông Cổ, đặc biệt là tại UB. Dù vậy, với một thành phố nhỏ như Mörön bạn sẽ thấy rằng nó rất rộng lớn, với một chuỗi các sạp hàng kéo dài vài trăm mét. Người dân bán hoa quả, thịt rau, sữa, quần áo và các nhu yếu phẩm khác trong chợ. Nơi đây cũng có chi nhánh của ngân hàng Khan Bank. 49.63732111399465Trung tâm thương mại Nomin2 Trung tâm thương mại Nomin (Номин худалдааны төв) (nếu bạn đang ở khách sạn 50° 100°, hãy đi thêm 450 m nữa về phía đông), ☎ +976 9909 9549. Thứ 2 đến thứ 7: 09:00–17:00. Chủ nhật: 07:00–23:00. Trung tâm thương mại có rất nhiều quầy tính tiền. Đây là một địa điểm thích hợp để mua thực phẩm, ấm đun nước, đồng hồ treo tường cũng như các bức tượng hình rùa, voi, gà, ngựa và hươu nai. Nomin thường bán các mặt hàng giảm giá. 49.63681339275324Siêu thị Anu3 Siêu thị Anu (Ану супермаркет) (đối diện với nhà hàng ăn nhanh, chỉ cách khách sạn chừng 1 phút đi bộ). Siêu thị Anu bán nhiều loại mỹ phẩm và có một bãi đỗ xe gần đó. Xe cộ thường được để chen chúc nhau nên sẽ hơi khó để đến lối vào siêu thị. 49.63696216768194Trung tâm thương mại Tevkhen4 Trung tâm thương mại Tevkhen (Тэвхэн худалдааны төв) (đối diện với hai ngân hàng Khas và Golomt), ☎ +976 8978 1000. Phía bên ngoài trung tâm thương mại thường có một vài biển quảng cáo. Khách hàng có thể mua nhiều loại thực phẩm và gia vị tại đây. Hầu hết các nhà hàng đều nằm trong khu trung tâm thành phố, vì vậy không khó để đến được chúng. 49.637303730305064Khách sạn 50° 100°1 Khách sạn 50° 100°. Nhà hàng trong khách sạn này mở cửa đến nửa đêm. Phục vụ một số món salad nhỏ nhưng độc đáo (đối với miền bắc Mông Cổ). Nếu không phục vụ món này, sẽ có thịt bò chấm mật ong với giá 6000 ₮ và có cả đồ ăn phương Tây như pizza và lasagne. Nếu ở sẵn trong khách sạn thì không cần đặt trước. Có WiFi miễn phí. Bánh mì cuộn hương quế tại đây được dùng để dự trữ cho những chuyến đi dài ngày về phía bắc. 49.63781757174513Nhà hàng Jargalan2 Nhà hàng Jargalan (nằm trên cùng con đường với khách sạn 50° 100°). Có thực đơn song ngữ (tiếng Mông Cổ và tiếng Anh) bao gồm cả hình ảnh. Phục vụ nhiều loại súp. Số điện thoại: 24409 hoặc 99509707. 49.637998416994556Nhà hàng Shalom3 Nhà hàng Shalom, ☎ +976 9666 9841. Thứ 2 đến thứ 7: 10:00–20:00 (đóng cửa vào Chủ nhật). Chuyên phục vụ các món ăn nhẹ. 49.636390539453515Nhà hàng Naran Ekh4 Nhà hàng Naran Ekh (từ siêu thị Anu, đi thêm chừng 50 m nữa về phía nam dọc theo tuyến đường chính). 49.63481659365783Nhà hàng và quán bar Hacienda5 Nhà hàng và quán bar Hacienda. Thành phố không bán rượu vào thứ Tư. Vì vậy, hãy tích trữ rượu vào thứ Ba và uống ở nhà, nếu bạn có khuynh hướng như vậy. 49.63513387567639Quán cà phê Art1 Quán cà phê Art (phía nam quảng trường Chingunjav), ☎ +976 9695 6111. 49.634658495603105Quán cà phê Bayasgalan2 Quán cà phê Bayasgalan. Thứ 2 đến thứ 7: 09:00–21:00 (đóng cửa vào Chủ nhật). 49.63623336889695Quán cà phê Khangai3 Quán cà phê Khangai (Хангай Кафе), ☎ +976 8999 8528. 09:00–21:00 hàng ngày (chỉ đóng cửa vào thứ 3). 49.637580487222Quán cà phê Mango4 Quán cà phê Mango (trên tầng 1 của trung tâm thương mại Nomin), ☎ +976 9910 7469. Thứ 2 đến thứ 6: 09:00–20:00. Thứ 7: 10:00–20:00 (đóng cửa vào Chủ nhật). Có phục vụ vài món sinh tố. 49.63519024422806Quán bar Ayanchin5 Quán bar Ayanchin. 10:00–12:00 hàng ngày. Có dịch vụ karaoke 49.63734671203925Khách sạn 50° 100°1 Khách sạn 50° 100° (Phía đông thành phố, trên đường đến sân bay), ☎ +976 99382345. Được đánh giá là khách sạn tốt nhất trong thành phố. Có các phòng với TV và phòng tắm sạch sẽ có vòi sen nước nóng với giá 50.000 ₮, mặc dù có khả năng cửa sổ bị vỡ. Nằm gần \"bùng binh\" trung tâm. Có Wi-Fi trong nhà hàng trên tầng 2. Nếu bạn may mắn, sẽ có sẵn bánh pizza trong thực đơn. Nhà khách Eco Darhad, ☎ +976 88826188, e-mail: bold_v99@yahoo.com. có căn hộ và lều yurt ở trung tâm thành phố với giá 5-10 USD/người/đêm. Họ cũng có thể hỗ trợ bạn về phương tiện đi lại, dịch vụ đưa đón, phiên dịch, các chuyến cưỡi ngựa, hướng dẫn du lịch và thông tin về vùng Khovsgol. Khách sạn Merci. Khách sạn, quán cà phê, quán rượu và Karaoke trong nhà. 49.63685952689751Khách sạn GreenGold2 Khách sạn GreenGold, ☎ +976 7038 1000. Rất dễ đến được khách sạn này - nó ở ngay phía tây nam của 50° 100°. Biển tên của cơ sở được viết bằng tiếng Anh. Các tiện ích tại GreenGold bao gồm Wi-Fi miễn phí, nhà hàng sạch sẽ thông thoáng và phòng tập thể dục. 49.63681079547628Khách sạn Chinggis3 Khách sạn Chinggis (tòa nhà vàng cam gần khách sạn GreenGold). Mỗi phòng đều có TV màn hình phẳng, giường đôi, tranh phong cảnh, điện thoại và ấm đun nước. 49.63087465168314Bệnh viện Thống nhất1 Bệnh viện Thống nhất (Khovsgol United Hospital), ☎ +976 9622 1213. 49.640621240102874Hiệu thuốc Altanbumba2 Hiệu thuốc Altanbumba, ☎ +976 9931 4560. 49.63740365729743Hiệu thuốc Monos3 Hiệu thuốc Monos (trong trung tâm thương mại Nomin), ☎ +976 7799 1883. Thứ 2 đến thứ 6: 10:00–21:00. Thứ 7 và Chủ nhật: 10:30–21:30. 49.626617882579836Hiệu thuốc Mana4 Hiệu thuốc Mana (Мана эмийн сан). 49.64686532506206Hiệu thuốc Lider5 Hiệu thuốc Lider (Лидэр эмийн сан), ☎ +976 9938 4358. 49.637445021316864Bệnh viện cổ truyền6 Bệnh viện cổ truyền (Уламжлалт эмнэлэг). Kết nối với sóng 3G của Mobicom trong giới hạn thành phố hoặc đến khách sạn 50° 100° để truy cập Wi-Fi. Từ Mörön, bạn có thể đi tới: Hồ Khövsgöl là hồ lớn thứ hai và sâu nhất tại Mông Cổ. Lưu vực của nó tương đối nhỏ và có khoảng 96 sông, suối nhỏ đổ vào. Đường thoát nước duy nhất của nó nằm tại phía nam hồ, nối vào sông Egiin Gol, và con sông này lại nối vào sông Selenge để cuối cùng đổ vào hồ Baikal. Thị trấn nhỏ Khatgal cũng nằm ở đây. Từ hồ Khövsgöl du khách có thể đi tiếp sang Nga để khám phá nước cộng hòa Buryatia. Vào mùa du lịch, hàng ngày có các chuyến xe buýt công cộng đến Ulaanbaatar lúc 1 giờ chiều, 5 giờ chiều và 8 giờ sáng. Phí lên xe thường ở mức 32.000 ₮. Vé thường phải được đặt trước trong một hoặc hai ngày, vì vậy hãy lên kế hoạch cho phù hợp.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Dresden", "role": "user" }, { "content": "Dresden (phát âm tiếng Đức: [ˈdʁeːsdən]; tiếng Thượng Sorbia: Drježdźany) là thành phố thủ phủ[ của Bang tự do Sachsen tại Đức. Thành phố nằm trên một thung lũng ven con sông Elbe, gần biên giới với Cộng hòa Séc. Chùm đô thị Dresden là một phần của vùng đô thị Tam giác Sachsen. Dresden có một lịch sử lâu dài giữ vai trò là thủ đô hoặc nơi ở vương giả của các tuyển đế hầu và vua của Sachsen, trong nhiều thế kỷ, họ đã trang hoàng cho thành phố bằng các nét văn hóa và công trình nghệ thuật tráng lệ. Thành phố từng được gọi là Chiếc hộp Đá quý, do trung tâm thành phố có các công trình theo kiến trúc baroque và phong cách nghệ thuật rococo. Một vụ ném bom của Đồng Minh vào cuối Chiến tranh thế giới lần thứ hai đã giết chết hàng nghìn dân thường và phá hủy hoàn toàn trung tâm thành phố. Hậu quả của vụ ném bom và 40 năm phát triển đô thị dưới chế độ cộng sản đã làm thay đổi bộ mặt của thành phố. Sau khi tái thống nhất nước Đức vào năm 1990, Dresden đã lấy lại được vị thế quan trọng của mình, trở thành một trong các trung tâm văn hóa, giáo dục, chính trị và kinh tế của nước Đức. Dresden đã tổ chức sinh nhật thứ 800 của mình, đã trở thành một thành phố như lâu trước đây như 1206. Nhiều hoàng thân và vua Saxon chọn Dresden làm nhà của mình, nổi tiếng nhất trong số đó là August der Starke (Augustus Mạnh mẽ), có vương quốc gồm nhiều phần hiện đại ngày Ba Lan nữa. Nhiều tòa nhà có từ triều đại của họ, đặc biệt là các bộ sưu tập nghệ thuật phong phú, là minh chứng cho sự giàu có cùng cực của họ. Các \"Madonna Sixtina\" đã được mua bởi con trai của tháng Tám, mạnh mẽ. Vị vua cuối cùng của Saxon thoái vị vào năm 1918. Ba phần tư của các trung tâm lịch sử của Dresden đã bị phá hủy, gây tranh cãi, bởi vụ đánh bom của Đồng Minh vào cuối Chiến tranh thế giới thứ hai vào năm 1945. Hơn 30.000 người đã chết trong cơn bão lửa - con số chính xác là không rõ. Những sự kiện chấn thương vẫn nhớ mỗi năm trong rước và các nghi lễ. Trong nhiều năm, di tích - và nay là Frauenkirche mới được xây dựng lại với mái vòm vàng của nó tặng bởi những kẻ thù cũ của Anh - đã hành động như một lời kêu gọi hòa bình giữa các quốc gia khác nhau trên thế giới. Trung tâm lịch sử được ngày nay phần lớn là phục hồi lại vinh quang cũ của nó nhưng một số bộ phận vẫn còn đang được xây dựng lại. Dresden đón khoảng mười triệu khách du lịch mỗi năm, hầu hết từ Đức. Zwinger được xây dựng lại vào năm 1964, nhà hát opera Semper xây vào năm 1985, và hiện nay công trình nổi bật nổi tiếng nhất của Dresden, Frauenkirche, trong năm 2005. Khi được hỏi những gì họ thích nhất về thành phố của họ, người dân Dresden sẽ trả lời: Phố Cổ (khá nhỏ gọn, mặc dù nó có rất nhiều điểm tham quan nổi tiếng và bảo tàng của ý nghĩa trên toàn thế giới), Dresden-Neustadt (một Khu trung tâm thay thế) và vùng ven như thị trấn rượu vang Radebeul, khu vực leo núi của Saxon Switzerland, rất nhiều lâu đài, và nhiều cảnh quan thành phố về 80/4. Kiến trúc, Blasewitz là quý cuộc sống thú vị nhất, mặc dù nó là một cảnh quan đồi núi. Lượng khách du lịch quốc tế đang tăng trưởng, đặc biệt là khách từ Mỹ và Trung Quốc. Dresden là một điểm dừng tục giữa Praha và Berlin. Dresden có thể nhìn một chút ảm đạm, do rất nhiều các tòa nhà trước chiến tranh vẫn còn có màu đen sạm, nhưng điều này cũng là một trong những điểm thu hút của thành phố, như không có nhiều thành phố của Đức khác - ngoài Berlin - nếu có bằng chứng gợi nhiều liên tưởng như vậy của WW2 là để nhìn thấy được. Sân bay Dresden-Klotzsche nằm ở phía bắc của Dresden. Đi đến thành phố bằng xe buýt (đường 77 và 97) và sau đó đổi xe sang tuyến xe điện 7 tại ga Infineon Nord. Thậm chí còn nhanh hơn là kết nối với các tuyến tàu địa phương (S-Bahn, đường S2) trong đó có 21 phút để đến nhà ga chính. Có các chuyến bay đến gần như tất cả các thành phố quan trọng của Đức và một số điểm đến châu Âu, như Moscow, Zurich và London. Sự xuất hiện của hãng hàng không giá thấp Germanwings và hãng hàng không Air Berlin đã dẫn đến giảm giá vé đến Cologne, Düsseldorf, Stuttgart và Munich. Lufthansa có nhiều điểm đến trong nước nhất. Dresden có hai nhà ga xe lửa lớn, một ở phía bắc của sông Elbe, Dresden Neustadt, và một ở phía nam của sông Elbe, Dresden Hauptbahnhof hoặc ga xe lửa chính. Hãy chắc chắn để kiểm tra xem tàu của bạn thực sự để lại / sẽ Dresden Hauptbahnhof hoặc đến Dresden Neustadt. Nhà ga xe lửa chính nằm ở cuối phía nam của đường phố mua sắm chính của thành phố Dresden, Prager Straße, và trong khoảng cách đi bộ ngắn từ phần lớn các điểm trung tâm ở Old Town. Nó là rất tốt kết nối với xe buýt địa phương và mạng lưới xe điện và có thể đạt được một cách nhanh chóng từ gần như ở khắp mọi nơi, cũng vào ban đêm. Xe lửa đến thị trấn gần đó, chẳng hạn như Meissen và Pirna chạy đến khoảng nửa đêm. Xe lửa thường xuyên rời khỏi nhà ga xe lửa chính cho phần còn lại của Đức (Berlin, Frankfurt, Munich) và đến Prague và Budapest. Nhà ga xe lửa lớn khác được gọi là Dresden-Neustadt nằm ngay phía bắc của New Town và cũng cung cấp kết nối đào tạo rất tốt, như hầu hết các chuyến tàu chạy qua đó, quá. Một số tàu thậm chí chấm dứt ở đó và không tại nhà ga xe lửa chính. Dresden-Neustadt cũng có thể dễ dàng truy cập bằng xe điện hoặc xe hơi. Trong trung tâm, đặc biệt là trong một phần lịch sử ở Phố Cổ (Altstadt), có thể đi bộ tham quan tất cả các địa danh. Lưu ý rằng các trung tâm thành phố không phải là trung tâm địa lý của thành phố. Có một hệ thống kết hợp của xe điện (gọi là Straßenbahn), xe buýt và thậm chí cả xe lửa, nhưng không tàu điện ngầm. Nó hoạt động rất tốt và kết nối tất cả các điểm quan tâm, nhưng có thể là một chút bận rộn tại thời gian cao điểm. Hầu hết các dòng chạy vào ban đêm nhưng có dung tích nhỏ. Điều này cho phép bạn đi ra ngoài để hầu hết các nơi hoặc nhà hàng mà không cần phải sử dụng một chiếc xe, bao gồm cả những nơi xa xôi như Pillnitz. Xem Dresdner Verkehrsbetriebe (DVB). Tốt nhất nên mua một vé ngày (giá 5 €) hay cho gia đình, một vé ngày gia đình (7,50 €). Nó cho phép bạn đi trên tất cả các xe điện, xe buýt, hầu hết các phà và tàu hỏa (trừ InterCitys và ICES). Nó là tương đối rẻ và có giá trị đến ngày hôm sau lúc 4:00 AM. Bạn cũng có thể mua một vé giới hạn trong một giờ (€ 2) và một loại khác, nhưng vé ngày là tốt nếu bạn đang đi du lịch xung quanh và không chắc chắn nơi bạn sẽ được đi và những gì bạn có thể làm. Như với hầu hết các nơi ở Đức, giao thông công cộng hoạt động trên hệ thống danh dự: bạn đang giả định là có một vé, và có một vài thanh tra ra kiểm tra tại chỗ. Trường hợp ngoại lệ là trên xe buýt sau khi 8:00, khi các trình điều khiển được yêu cầu để xem tất cả các vé.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "William Shakespeare", "role": "user" }, { "content": "William Shakespeare là nhà thơ và nhà soạn kịch nổi tiếng người Anh. Hãy nghe nhiều người nói, nhưng nói với ít người thôi. Điều gì đã làm thì không thể rút lại được. Sự nghi ngờ luôn ám ảnh một kẻ tội lỗi. Quá tốt thì lại thành ra xấu. Anh ta xấu xa thì cũng do bản chất mà thôi. Trái tim tôi cầu nguyện cho anh ta, mặc dù miệng tôi thì nguyền rủa. Thời gian là quan tòa phán xét mọi kẻ có tội. Không có gì khuyến khích tội ác bằng lòng nhân từ. Những kẻ hay nói ít khi làm tốt. Yêu mọi người, tin vài người, đừng xúc phạm tới ai hết. Cho bạn mượn tiền thường mất cả tiền lẫn tình bạn. William Shakespeare - Digital Collection William Shakespeare -- Annotated Plays The Internet Shakespeare Editions Open Shakespeare (complete works, search engine, stats and more all as open content/open source) Open Source Shakespeare (complete works, with search engine and concordance) Shakespeare quotes translated into modern English Shakespeare's Will at the National Archives (UK) Tác phẩm do William Shakespeare biên soạn hoặc nói về William Shakespeare tại danh mục của thư viện (WorldCat) William Shakespeare at Find a Grave Study Guide:Shakespeare at Wikibooks List of archaic English words and their modern equivalents 1395 quotes from Shakespeare", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Sổ tay tiếng Na Uy", "role": "user" }, { "content": "Tiếng Na Uy (norsk) là một ngôn ngữ thuộc nhánh phía Bắc của nhóm ngôn ngữ German trong hệ ngôn ngữ Ấn-Âu. Đây là ngôn ngữ của người dân Na Uy, là ngôn ngữ của khoảng 4,7 triệu người ở Na Uy và ở các khu vực có người Na Uy sinh sống như tại Hoa Kỳ. Giống như các ngôn ngữ của vùng Scandinavia khác, tiếng Na Uy phát triển từ một ngôn ngữ Scandinavia cổ chung. Do có nhiều thay đổi lớn về phương ngữ trong thời Viking (khoảng năm 800-1050), tiếng Bắc Âu cổ, một ngôn ngữ mà dựa vào đó tiếng Na Uy hiện đại phát triển ra đã ra đời và được người di cư Na Uy mang vào Iceland và nhiều khu vực Bắc Đại Tây Dương khác. Chữ cái Latin đã được du nhập để thay cho chữ viết cổ và chữ viết Na Uy riêng biệt đã phát triển trong thế kỷ 11. Trong các thế kỷ sau, tiếng Na Uy chịu ảnh hưởng của tiếng Đan Mạch, tiếng Hạ Đức và tiếng Thụy Điển. Ảnh hưởng của tiếng Đan Mạch lên tiếng Na Uy lớn nhất là vào khoảng thời gian từ 1380-1914, khi Na Uy được thống nhất với Đan Mạch dưới triều vua Đan Mạch. Tiếng Đan Mạch, ngôn ngữ chính thức của Na Uy từ năm 1397, cũng đã trở thành ngôn ngữ viết của Na Uy thế kỷ 16. Tiếng Đan Mạch được giới có học thức sử dụng, đặc biệt ở các thành phố còn phương ngữ Na Uy tiếp tục được sử dụng ở nông thôn trong giới lao động và trung lưu. Trong thế kỷ 19, ngôn ngữ nói Đan Mạch đã phát triển thành một thứ tiếng gọi là tiếng Đan Mạch-Na Uy chịu ảnh hưởng nặng cấu trúc và từ vựng của tiếng Đan Mạch nhưng lại theo cách phát âm và ảnh hưởng ngữ pháp của tiếng Na Uy. Sau này, ngôn ngữ này gọi là Riksmål và đã trở thành ngôn ngữ của Na Uy. Do dân chúng mong muốn một ngôn ngữ riêng, vào giữa thế kỷ 19, nhà ngôn ngữ học Ivar Aasen đã tạo một ngôn ngữ viết quốc gia, gọi là Landsmål (ngôn ngữ đất nước), dựa trên các phương ngữ Na Uy và không bị ảnh hưởng của tiếng Đan Mạch. Nỗ lực này của Ivar đã được công chúng ủng hộ và Landsmål đã được phát triển thêm, thành một ngôn ngữ thứ cấp. Dưới sức ép của phong trào Landsmål, Riksmål đã trải qua một loạt cải cách lớn vào các năm 1907, 1917, 1938, nhấn mạnh vào cách nói và chính tả Na Uy. Tên gọi của hai ngôn ngữ đã chính thức thay đổi: Riksmål thành Bokmål (ngôn ngữ sách vở) còn Landsmål thành Nynorsk (tiếng Na Uy mới). Hai ngôn ngữ này có giá trị pháp lý ngang nhau theo luật và phải được dạy ở trường học. Bokmål vẫn là ngôn ngữ hàng đầu và được dùng mạnh mẽ nhất ở đông Na Uy còn Nynorsk được dùng ở tây Na Uy.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Guayaquil", "role": "user" }, { "content": "Guayaquil là thành phố lớn nhất ở Ecuador. Guayaquil, tên đầy đủ Santiago de Guayaquil, là thành phố ở phía Tây Ecuador, thủ phủ của Tỉnh Guayas. Thành phố toạ lạc bên sông Guayas River, gần phía đầu của Vịnh Guayaquil, ở vùng đất thấp ven biển Thái Bình Dương. Guayaquil là thành phố lớn nhất Ecuador và cũng là trung tâm kinh tế hàng đầu của quốc gia này. Phần lớn hàng xuất khẩu chuối của nước này và phần lớn hàng nhập khẩu đều thông qua cảng nước sâu gần đó (hoàn thành năm 1962). Các ngành công nghiệp chính có: đánh bắt tôm, lọc dầu, chế biến thực phẩm, chế tạo máy và sản xuất hàng tiêu dùng. Hàng nông sản từ các vùng ven biển phía Bắc như chuối, cacao, cà phê và cam được xuất khẩu từ thành phố này. Cảng của Guayaquil đã trở thành một trong những cảng tấp nập nhất ở Nam Mỹ bên bờ Thái Bình Dương. Thành phố đã được mở rộng và đã thu hút làn sóng công nhân nhập cư từ nông thôn Ecuador đã tạo ra thiếu hụt nhà ở và nước cho thành phố. Thành phố nằm ngày phía Nam của xích đạo nên Guayaquil chỉ hơi mát nhờ Hải lưu Humboldt gây ra gần như quanh năm. Dòng hải lưu này rút xuống vào tháng giêng khiến cho cư dân phải đối mặt với khí hậu mưa, ẩm, nóng đến tháng 4. Guayaquil là một thành phố cảng biển, và đặc tính của thành phố chịu ảnh hưởng cảng biển. Ngoài ra, thời tiết rất nóng. Hai yếu tố này cung cấp cho thành phố một linh hồn \"Caribbe\", nơi người nước ngoài thường được đón nhận, các quy tắc âm nhạc nhiệt đới và thủy sản là những thứ bạn phải trải nghiệm. Một cuốn sách du lịch cũ từng gọi các địa điểm thu hút trong thành phố này là một: \"Nghĩa trang công cộng\". Ngày nay thành phố không phải như vậy nữa, thành phố đã trải qua một sự thay đổi lớn trong những 10 năm qua là kết quả của nỗ lực của các nhà quản lý thành phố. Bây giờ bạn có thể tìm thấy công viên lớn và các khu vực màu xanh lá cây trên tất cả các thành phố (ví dụ Penas và Malecon), và thành phố có một cái nhìn mới thu hút du lịch trong và ngoài nước. Guayaquil được thành lập ngày 25 tháng 7 năm 1538 với tên Muy Noble y Muy Ciudad de Santiago de Guayaquil bằng tiếng Tây Ban Nha Conquistador Francisco de Orellana. Ngay cả trước khi nó được thành lập bởi người Tây Ban Nha, nó đã tồn tại như một ngôi làng bản địa. La Rotonda monumentIn 1600 Guayaquil có dân số khoảng 2.000 người; đến năm 1700 thành phố có dân số hơn 10.000 người. Trong năm 1687, Guayaquil bị tấn công và bị cướp phá bởi cướp biển Anh và Pháp dưới sự chỉ huy của George d'Hout (người Anh) và Picard và Groniet (Pháp). Trong số hơn 260 tên cướp biển, 35 chết và 46 người bị thương, 75 người bảo vệ thành phố thiệt mạng và hơn 100 người bị thương. Cướp biển bắt phụ nữ địa phương làm thê thiếp. Quito trả tiền chuộc theo yêu cầu của tên cướp biển với điều kiện họ thả các con tin và không đốt Guayaquil. Năm 1709, thuyền trưởng người Anh Woodes Rogers, Etienne Courtney, và William Dampier cùng với 110 tên cướp biển khác, cướp phá Guayaquil và đòi tiền chuộc, tuy nhiên, họ bất ngờ ra đi mà không thu tiền chuộc sau khi nạn dịch sốt vàng bùng nổ. Trong 09 tháng 10 năm 1820, hầu như không có đổ máu, một nhóm thường dân được hỗ trợ bởi những người lính từ \"Granaderos de Reserva\", một tiểu đoàn đóng quân ở Guayaquil, tràn ngập sức đề kháng của các vệ sĩ Royalist và bắt giữ các nhà chức trách Tây Ban Nha. Guayaquil tuyên bố độc lập từ Tây Ban Nha, trở thành Provincia Libre de Guayaquil. Hôm nay Guayaquil là cổng chính và trung tâm tài chính của Ecuador. Sân bay quốc tế mới José Joaquín de Olmedo, được bầu chọn là sân bay tốt nhất Nam Mỹ, nằm gần trung tâm khu vực kinh doanh mới và là bên cạnh trạm xe buýt quốc tế. Trong sân bay này, bạn có thể tìm các chuyến bay hàng ngày đến New York, Miami, Houston, Buenos Aires, Caracas, Madrid, Amsterdam, Lima, Bogotá, Panama City, San José, San Salvador, vv, và một mới 4 lần một tuần đến Cali và hai lần một tuần để Medellín Colombia. Taxi đến một khách sạn ở ngoại ô phía bắc không vượt quá $ 3 và một chuyến đi đến trung tâm thành phố, nơi mà phần lớn các điểm nằm, là khoảng $ 5. Hiện đang có kế hoạch xây dựng một sân bay quốc tế mới cho từ Guayaquil, gần Daular khoảng 20 phút. Sân bay Guayaquil (sân bay tốt nhất của Nam Mỹ) Nếu bạn đang có kế hoạch đến thăm quần đảo Galapagos, Guayaquil là nơi rẻ nhất để có một chuyến bay từ. Có ba hãng hàng không đó sẽ đưa bạn trên quần đảo Galapagos cũng như đất liền Ecuador, LAN-ECUADOR, AeroGal và TAME có các chuyến bay thẳng hàng ngày, khởi hành từ Guayaquil là rẻ hơn so với đi từ Quito (là gần gũi hơn và hầu hết các chuyến bay Quito không làm cho một dừng lại ở sân bay Guayaquil cho tiếp nhiên liệu và đón khách. Thuế sân bay khởi hành quốc tế đã chỉ vừa mới tăng trong Guayaquil và chính xác là $ 29,75 (tháng 1 năm 2010). Khoảng 15 $ rẻ hơn so với sân bay Quito. Nếu bạn đang lái xe, còi xe của bạn là người bạn tốt nhất của bạn. Hãy chú ý cẩn thận, do thành phố có đầy các lái xe hung hăng, nhưng nếu bạn là luôn luôn ở thế phòng thủ, bạn sẽ không đến được bất cứ nơi nào cả. Bạn cũng có thể thuê một chiếc xe với giá rẻ ngay bên ngoài sân bay, giá khoảng $ 35 một ngày, Carmax là một trong những công ty có giá rẻ nhưng đáng tin cậy. Cruz del Sur có tuyến dịch vụ xe buýt quốc tế đến và đi từ Peru. Trong thành phố hệ thống xe buýt địa phương là rối rắm nhưng người dân địa phương sẽ giúp bạn đến được nơi bạn muốn đi. Nó cũng là cách rẻ nhất để đi lại trong thành phố do không có hệ thống tàu điện ngầm. Bến xe buýt Guayaquil được tổ chức tốt, nhưng bạn vẫn nên để mắt đến đồ đạc của bạn. Có kết nối thường xuyên với hầu hết mọi nơi trong Ecuador. Cảng Guayaquil là lớn nhất ở Ecuador. Bạn có thể đi du lịch đến quần đảo Galápagos và các điểm đến khác từ đây.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Nam Trung Bộ", "role": "user" }, { "content": "Nam Trung Bộ là một vùng của Việt Nam. Vùng này bao gồm các tỉnh và thành phố ven biển từ Đà Nẵng vào đến Bình Thuận, đôi khi nó được gộp vào miền Trung của Việt Nam. Đà Nẵng Quảng Nam Quảng Ngãi Bình Định Phú Yên Khánh Hòa Ninh Thuận Bình Thuận Đà Nẵng - thành phố thuộc trung ương là trung tâm kinh tế của khu vực. Hội An - thành phố có khu phố cổ là di sản thế giới UNESCO. Nha Trang - thành phố du lịch nổi tiếng, và là tỉnh lị của tỉnh Khánh Hòa. Phan Thiết - thành phố du lịch nổi tiếng khác với nhiều khu resort, là tỉnh lị của tỉnh Bình Thuận", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Malabo", "role": "user" }, { "content": "Malabo là thủ đô và là thành phố lớn nhất của Guinea Xích đạo, nằm bên bờ biển bắc của đảo Bioko (trước đây là Fernando Pó). Dân số khoảng 100.000. Người Anh đã lập thành phố vào năm 1827, khi họ thuê hòn đảo từ Tây Ban Nha trong thời kỳ thực dân. Họ đã đặt tên là Port Clarence. Thành phố này đã được sử dụng làm căn cứ hải quân để đàn áp lại việc mua bán nô lệ. Nhiều nô lệ được giải thoái đã định cư ở đây, trước khi Sierra Leone được lập làm một xứ thuộc địa cho các nô lệ được trả tự do. Trong khi nhiều người trong số họ sau này chuyển qua Sierra Leone, nhiều người vẫn ở lại và tạo thành một cộng đồng riêng biệt nói tiếng Phi-Bồ bồi. Khi hòn đảo này thuộc quyền quản lý hoàn toàn của Tây Ban Nha, Malabo đã được đổi tên thành Santa Isabel. Thành phố này đã được chọn thay thế Bata ở đất liền làm thủ đô của quốc gia này năm 1969, và đổi tên lại thành Malabo năm 1973 trong chiến dịch của tổng thống Francisco Macías Nguema thay tên Âu bằng tên thuần Phi hơn.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Campuchia", "role": "user" }, { "content": "Campuchia (កម្ពុជា hay Cambodia) là một quốc gia thuộc vùng Đông Nam Á. Campuchia nằm trên bán đảo Đông Dương ở vùng Đông Nam Á, giáp với vịnh Thái Lan ở phía Nam, tiếp giáp với các quốc gia là: Thái Lan ở phía Tây, Lào ở phía Bắc và Việt Nam ở phía Đông. Campuchia có ngôn ngữ chính thức là tiếng Khmer, thuộc nhóm Môn-Khmer trong hệ Nam Á. Cây thốt nốt là biểu tượng của người dân Khơ me, đường thốt nốt nổi tiếng trên toàn thế giới. Vương quốc Campuchia là một trong những địa điểm du lịch mới và hẫp dẫn nhất trên thế giới. Sau hơn 25 năm cô lập, Campuchia mở cửa đón khách du lịch vào những năm đầu của thập niên 90 và lượng khách du lịch tăng lên qua từng năm Những điểm du lịch hấp dẫn nhất của Vương quốc Campuchia là đền Angkor Wat và những ngôi đền thuộc quần thể Angkor thuộc tỉnh Siem Reap, cũng như các địa điểm văn hoá hẫp dẫn thuộc thủ đô Phnom Penh và những bãi biển thuộc tỉnh Sihanoukville với đầy đủ các dịch vụ cần thiết như khách sạn, nhà hàng, điểm vui chơi giải trí và một số dịch vụ du lịch khác. Các điểm tham quan khác có thể phải kể đến vùng đồi núi thuộc tỉnh Rattanakiri và tỉnh Mondulkiri, những ngôi đền nằm biệt lập thuộc tỉnh Preah Viherd và Banteay Chhmar và các khu vực kinh tế quan trọng như Battambang, Kep và Kampot là những địa danh mới được khám phá gần đây. Campuchia là vùng đất của những cái đẹp, các ngôi đền cổ kính thuộc quần thể Angkor, đền Bayon và sự sụp đổ của đế chế Khmer luôn mang dấu ấn của sự trang trọng, hùng vĩ và chiếm vị trí trung tâm trong các kỳ quan thế giới – có thể so sánh với Machu Picchu, Kim tự tháp Ai Cập hay Vạn lý trường thành. Nhưng sự hùng vĩ này lại trái ngược với Cánh đồng chết và bảo tàng diệt chủng Toul Sleng, cũng như trái ngược với những chứng tích lịch sử cận đại của Campuchia, thời gian mà lực lượng Polpot và chế độ cực đoan Khmer Đỏ cai trị cuối những năm 1970, gây nên một trong những tội ác ghê rợn và tàn bạo nhất của thế kỷ 20. Ngày nay, người Khmer vốn chiếm 95% dân số Campuchia đã tạo ra những ấn tượng sâu đậm cho khách du lịch, họ chính là những người thân thiện và hạnh phúc nhất mà du khách từng gặp. Nụ cười người Khmer có ở khắp nơi, như trong chuyện cổ tích và truyền thống đậm đà bản sắc riêng của dân tộc này. Campuchia vì vậy thật sự là vùng đất của sự tương phản: giữa ánh sáng và bóng tối, giữa những bản hùng ca và những bi kịch, giữa sự quặn đau tuyệt vọng và nguồn cảm hứng tương lai. Dường như đó là một đặc điểm vô song của đất nước Campuchia. Điều đó thúc đẩy bất cứ du khách nào cũng khát khao một lần đặt chân lên mảnh đất này. Nền văn minh đầu tiên được biết tại Campuchia xuất hiện vào khoảng thiên niên kỷ thứ nhất; từ thế kỷ 9 đến thế kỷ 13, nền văn minh Khmer đã phát triển rực rỡ ở đây. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng Phù Nam (Funan) là vương quốc cổ, tồn tại từ thế kỷ 1 đến thế kỷ 7, thời thịnh trị có lãnh thổ rộng lớn ở phía nam bán đảo Đông Nam Á, bao gồm Campuchia, nam Việt Nam, nam Thái Lan ngày nay. Lúc này ở khu vực Bắc Campuchia và Nam Lào có một thuộc quốc là Chân Lạp (Chenla) được hình thành từ thế kỷ 5 của tộc người Môn-Khmer. Vào thế kỷ 7, Chân Lạp thoát khỏi sự lệ thuộc vào Phù Nam rồi chiếm toàn bộ lãnh thổ Phù Nam. Triều đại cầm quyền của Chân Lạp có nguồn gốc từ nhân vật thần thoại Campu, lấy nàng Naga (con gái thần nước, biến từ rắn thành thiếu nữ). Tên gọi \"Campuchia\", xuất hiện vào khoảng thế kỷ 10, gắn với tên nhân vật này. Sau năm 707, Chân Lạp tách thành hai quốc gia Lục Chân Lạp và Thủy Chân Lạp. Sau hàng thế kỷ (từ thế kỷ 15 đến thế kỷ 18) bị mất đất đai và dân số cho các quốc gia Thái Lan và Việt Nam thì Campuchia lại bị bảo hộ bởi Pháp trong Liên bang Đông Dương vào năm 1863. Sau sự xâm chiếm của Nhật Bản trong Thế chiến thứ hai thì Pháp lại quay lại. Campuchia tuyên bố độc lập vào năm 1953, trở thành một vương quốc. Năm 1960, Thái tử Norodom Sihanouk lên làm Quốc trưởng chứ không làm vua sau khi vua cha mất. Ông thi hành chính sách trung lập. Trong Chiến tranh Việt Nam (1954-1975), lực lượng cộng sản của Trung ương Cục R đã sử dụng những lãnh thổ biên giới Campuchia gần Việt Nam như một căn cứ địa để chống lại chính quyền Việt Nam Cộng hòa nên Hoa Kỳ đã ném hàng loạt bom xuống các vùng cộng sản ở Campuchia. Một số nguồn ước tính số thương vong dân sự tại đây đạt tới con số 100.000 người. Năm 1970, tướng Lon Nol làm đảo chính lật đổ triều đình phong kiến và lên nắm quyền tuyên bố thành lập nước Cộng hòa Khmer. Chính quyền này đã bị lật đổ bởi những người theo đường lối cộng sản cực đoan là Khmer Đỏ, được Bắc Kinh giúp đỡ, trong năm 1975. Khmer Đỏ do Pol Pot lãnh đạo nắm được chính quyền vào năm 1975, thành lập nước \"Campuchia Dân chủ\". Họ chiếm thủ đô Phnom Penh và bắt đầu lùa dân ra khỏi thành thị vào tháng 10 năm 1974, PhnomPenh trở thành một thành phố chết - không có cư dân sinh sống. Trong thời gian này tiền tệ bị xoá bỏ và Khmer Đỏ thực hiện triệt để chính sách \"tự cung tự cấp\" - bài phương Tây và \"quyết tâm xây dựng Xã hội Chủ nghĩa trong vòng 6 tháng\". Lao động khổ sai, bệnh tật, hành hình và \"thanh trừng\" đã làm khoảng hơn 1,7 triệu người đã chết trong khoảng thời gian 4 năm cải tạo xã hội của Khmer Đỏ (1975-1979). Sau khi được Việt Nam hỗ trợ lật đổ Khmer Đỏ, Cộng hòa Nhân dân Campuchia được thành lập ngày 8 tháng 1 năm 1979 do Heng Samrin làm chủ tịch đã được thành lập. Năm 1981, Cộng hòa Nhân dân Campuchia tổ chức bầu quốc hội và ban hành hiến pháp. Ngày 23 tháng 11 năm 1991 sau 13 năm vắng mặt, Hoàng thân Sihanouk đã trở về Phnom Penh và một cuộc tuyển cử tự do được tổ chức năm 1993 dưới sự giám sát của Liên hiệp quốc. Chính phủ liên hiệp được lập sau bầu cử 1998 đem lại sự ổn định về chính trị. Campuchia mở cửa và thân thiện với thế giới, sớm gia nhập WTO. Tuy vậy, kinh tế và mức sống vẫn phát triển chậm. Tổng GDP là 3.677 triệu USD (năm 2003), GDP bình quân đầu người 280 USD (2003) tren 30% dân chúng sống dưới mức nghèo khổ. Một phần do điểm xuất phát quá thấp (gần như bằng 0 sau giải phóng 1979) và một phần do quyền lực thực tế của chính quyền chưa hoàn thiện. Campuchia có 800 km biên giới với Thái Lan về phía bắc và phía tây, 541 km biên giới với Lào về phía đông bắc, và 1.137 km biên giới với Việt Nam về phía đông và đông nam. Nước này có 443 km bờ biển dọc theo Vịnh Thái Lan. Đặc điểm địa hình nổi bật là một hồ lớn ở vùng đồng bằng được tạo nên bởi sự ngập lụt. Đó là hồ Tonle Sap (Biển Hồ), có diện tích khoảng 2.590 km2 trong mùa khô tới khoảng 24.605 km2 về mùa mưa. Đây là một đồng bằng đông dân, phù hợp cho cấy lúa nước, tạo thành vùng đất trung tâm Campuchia. Phần lớn (khoảng 75%) diện tích đất nước nằm ở cao độ dưới 100 mét so với mực nước biển, ngoại trừ dãy núi Cardamon (điểm cao nhất là 1.771 m), phần kéo dài theo hướng bắc-nam về phía đông của nó là dãy Voi (cao độ 500-1.000 m) và dốc đá thuộc dãy núi Dangrek (cao độ trung bình 500 m) dọc theo biên giới phía bắc với Thái Lan. Nhiệt độ dao động trong khoảng 10-38 °C. Campuchia có các mùa mưa nhiệt đới: gió tây nam từ Vịnh Thái Lan/Ấn Độ Dương đi vào đất liền theo hướng đông bắc mang theo hơi ẩm tạo thành những cơn mưa từ tháng 5 đến tháng 10, trong đó lượng mưa lớn nhất vào khoảng tháng 9, tháng 10; gió đông bắc thổi theo hướng tây nam về phía biển trong mùa khô từ tháng 11 đến tháng 3, với thời kỳ ít mưa nhất là tháng 1, tháng 2. Campuchia cũng là quốc gia có nhiều loài động vật quí hiếm trên thế giới sinh sống, nổi bật nhất là hổ, voi và bò tót khổng lồ. Rất nhiều loài đang đứng trước hiểm họa diệt chủng do nạn săn trộm và phá rừng. Quảng cáo của Đảng Nhân Dân Campuchia (គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា). Biểu tượng của Đảng Liên Đoàn Dân Chủ (គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ). Chính trị Campuchia được nhiều người nước ngoài biết đến bởi thời kỳ diệt chủng của Khmer Đỏ, việc này gây ra những đổ vỡ lớn trong nội bộ những nước đã từng ủng hộ chế độ này. Đất nước này được cai trị bởi Quốc vương Norodom Sihanouk sau khi ông trở lại làm vua vào tháng 9 năm 1993. Đây là chế độ quân chủ lập hiến và trên thực tế quốc vương không điều hành đất nước. Cuối tháng 10 năm 2004 Norodom Sihanouk truyền ngôi lại cho Thái tử Norodom Sihamoni. Theo hiến pháp Campuchia là quốc gia dân chủ đa đảng, dân chúng được quyền tổ chức đảng chính trị tự do. Sự thật các đảng phái chính trị nhỏ không bị cấm nhưng rất khó giành quyền từ đảng chính trị lớn. Còn thủ tướng Hun Sen đang cần nằm quyền độc tài, giữ chức hơn 30 năm. Thủ đô Phnôm Pênh (ភ្នំពេញ): Cung điện Hoàng gia Campuchia Chùa Bạc Bảo tàng Quốc gia Phnom Penh Tượng đài Độc lập Phnôm Pênh (Vimean Akareach) Tượng đài Hữu nghị Việt Nam - Campuchia Bảo tàng diệt chủng Tuol Sleng Chùa Wat Phnom Trung tâm Diệt chủng Choeung Ek Cố đô OOdong Phnom Đa/Angkor Borei Tháp Bà Đen - Prasat Neang Khmau Tonle Bati/Ta Prohm Núi Ta Mao và Vườn thú Ta Khmau Đảo Mekong - làng thủ công Koh Okhna Tey Siêm Riệp (សៀមរាប): Toàn bộ quần thể di tích Angkor (អង្គរវត្ត) Tonlé Sap Prasat Preah Vihear Núi Kulen và sông ngàn Linga Rattanakhri (រតនគិរី) Banlung (បានលុង) Stung Treng (ស្ទឹងត្រែង) Sen Monorom សែនមនោរម្យ Thành phố Sihanouk Kok Kong (កោះកុង) Kep Pailin (បៃ៉លិន) Batambang (បាត់ដំបង) Poipet (បោ៉យបែ៉ត) (បោ៉យបែ៉ត) Sisophon សិរីសោភ័ណ Phnôm Pênh (ភ្នំពេញ), thủ đô. Banlung (បានលុង) - thủ phủ của tỉnh xa phía đông bắc nằm gần một số thác nước lớn và các vườn quốc gia. Battambang (បាត់ដំបង) - thành phố lớn thứ hai của Campuchia. Kampot (កំពត) - thành phố giữa thủ đô và Sihanoukville và cửa ngõ vào công viên quốc gia Bokor. Koh Kong (កោះកុង) - thị xã biên giới gần biên giới Thái Lan. Kompong Thom (កំពង់ធំ) - truy cập vào ít được biết đến (và ít đông đúc) ngôi đền cổ và các trang web khác. Kratie (ក្រចេះ) - thành phố thoải mái sông ở phía đông trên sông Mekong, và một nơi tuyệt vời để có được một cái nhìn cận cảnh cá heo sông đang bị đe dọa. Xiêm Riệp (សៀមរាប) - điểm truy cập đến công viên khảo cổ Angkor Wat. Sihanoukville (កំពង់សោម) - thành phố ven biển ở phía Nam, tiếng địa phương gọi là Kompong Som. Angkor Wat, di sản thế giới. Đơn xin thị thực của Campuchia. Nó có ba ngôn ngữ: Tiếng Miên, Anh, Trung Quốc. Đơn nhập cảnh phiên bản 2019.06. Chỉ cho người có thị thực. Người Việt đi du lịch ít hơn hai tuần không cần điền đơn này. Tất cả du khách, ngoại trừ công dân của Indonesia, Malaysia, Singapore, Philippines, Lào, Thái Lan và Việt Nam cần phải có thị thực nhập cảnh Campuchia. Có cửa khẩu địa phương chỉ cho người Việt và Campuchia qua, không cho người từ những nước khác qua. Thường phải cho nhân viên xuất nhập cảnh xem thẻ CMND và trả một phí. Nếu dùng hộ chiếu Việt Nam biên giới (bắt cứ cửa khẩu nào) bạn có thể ở 14 ngày miễn phí. Giá chính thức cho một thị thực du lịch là 20 USD và 25 USD cho một thị thực thông thường (sau năm 2014 tháng 10 giá lên tới 30 và 35 USD) cho một tháng. Nhân viên có thể cố gắng để tính phí nhiều hơn tại một số cửa khẩu biên giới đất: vẫn còn chờ đợi giá chính thức, đặc biệt là tại các cửa lớn, nhưng đừng buồn nếu bạn phải trả tiền 1-2 USD tiền thêm. Thị thực du lịch không thể gia hạn lại. Nếu bạn muốn ở lâu hơn một tháng bạn nên mua thị thực thông thường và khi nó gần hết hạn bạn nên đến một cửa khẩu để gia hạn lại. Đừng tới cơ sở xuất nhập cảnh ở Phnom Penh, họ rất khó chiụ. Giá sẽ bằng giá thị thực cộng chi phí dịch vụ làm thị thực, và bạn cần một tấm ảnh 3 x 4 cm nữa, thường nhân viên xuất nhập cảnh sẽ điền đơn giùm. Ví dụ tổng chi phí cho thị thực một năm khoảng 300 USD (280 giá thị thực + 20 dịch vụ). Bạn có thể gia hạn lại cho 1, 3, 6, 12 tháng, thị thực 6 và 12 tháng là loại nhiều lần (có thể ra ngoài Campuchia và quay trở không cần mua thị thực mới). Thị thực có thể được xin tại đại sứ quán hoặc lãnh sự quán Campuchia và tấc cả cửa khẩu quốc tế. Thị thực cũng có sẵn \"khi đến\" ở cả hai sân bay quốc tế, tất cả sáu cửa khẩu quốc tế với Thái Lan, một số cửa khẩu quốc tế với Việt Nam, và tại các cửa khẩu chính với Lào. Thường mua tại cửa khẩu quốc tế tiện nhất. Campuchia có các sân bay quốc tế ở Phnom Penh và Siêm Reap. Các tuyến bay thẳng từ sân bay quốc tế Phnom Penh [1] với Trung Quốc (Bắc Kinh, Quảng Châu), Pháp (Paris), Hong Kong, Lào (Viêng Chăn), Malaysia (Kuala Lumpur), Singapore, Hàn Quốc (Incheon), Đài Loan (Đài Bắc), Thái Lan (Bangkok) và Việt Nam (Thành phố Hồ Chí Minh). Các tuyến bay thẳng từ sân bay quốc tế Siem Reap - Angkor [2] with Lào (Pakse, Viêng Chăn), Malaysia (Kuala Lumpur), Singapore, Hàn Quốc (Incheon, Busan), Thái Lan (Bangkok) và Việt Nam (Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng). Các hãng hàng không bay đến Campuchia gồm các hãng giá rẻ Air Asia [3] từ Kuala Lumpur và Bangkok đến Phnom Penh và Kuala Lumpur đến Xiêm Riệp, còn Jetstar Asia [4] bay từ Singapore đến Xiêm Riệp và Phnom Penh. Các hãng khác bay đến Campuchia gồm Asiana Airlines [5], Bangkok Airways [6], China Southern Airlines [7], Dragonair [8], Eva Airways [9], Korean Air [10], Lao Airlines [11], Malaysia Airlines (MAS) [12], Shanghai Airlines [13], Siem Reap Airways [14] (công ty con của Bangkok Airways), SilkAir [15], Singapore Airlines [16], Thai Airways International [17], và Vietnam Airlines [18]. Từ Việt Nam Xe buýt chạy từ thành phố Hồ Chí Minh đi qua cửa khẩu Mộc Bài/Ba Vet đến Phnom Penh với giá 8-12 đô la, mất khoảng 6 giờ xe chạy. Hành khách phải xuống xe để qua cửa khẩu ở cả hai phía hải quan. Chỉ cần 01 tấm ảnh passport dùng để dán vào visa ở phía Campuchia.Mặc dù có vé buýt đi Siem Reap (US$18), nhưng tiết kiệm hơn nếu mua vé đến Phnom Penh và sau đó nối chuyến buýt đến Siem Riep. Giá vé xe buýt dao động từ 220-250 ngàn. Cửa khẩu gần bờ biển Campuchia Xà Xía/Prek Chak, cấp visa lúc đến. Buýt chạy tuyến từ Hà Tiên đến Sihanoukville và Phnôm Pênh. Cửa khẩu khác có thể qua lại thuộc địa phận thị xã Châu Đốc cũng đến được Phnom Penh. Tỉnh An Giang còn có cửa khẩu quốc tế Tịnh Biên - Phnôm Đen (ភ្មំដិន). Trậm cuối của xe buýt An Giang chạy trên đường Quốc Lộ 91 đến Tịnh Biên dừng lại vẫn xa 1,5 km từ biên giới. Bạn cần lô bộ hay đi xe ôm đến biên giới. Từ Phnôm Đen đi xe ôm (5000 ៛) đến Phum Kombông Thamai (ភូមិកមពង់ថ្មី) các 7 km từ biên giới để lên xe 16 chổ ngồi đến Chợ Chermôk (ផ្សារជើមគ) tại Phnôm Penh (10 000 ៛) (bạn có thể lên xe quay trở lại Việt Nam tại Chợ Chermôk). Nên đi sáng sớm tại có tuyến đi nhiều hơn. Tập tin:ផ្សារជើមគនៅភ្នំពេញ.jpg Cửa khẩu Xa Mat/Trapeang Phlong nối giữa Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Kampong Cham không có nhiều chuyến xe nhưng là lối vào phía đông Campuchia qua Kampong Cham. Banlung ở phía bắc của Đông Campuchia có thể đi qua cửa khẩu Lệ Thanh/O Yadaw gần Pleiku. Visa được cấp lúc đến, cần mang theo 1 hình passport. Chuyển buýt ở Lệ Thanh. Đối với vận chuyển hàng hóa, thông thường các chành xe [21]. từ TP. Hồ Chí Minh sẽ qua cửa khẩu Mộc Bài Tây Ninh, bởi vì phần lớn hàng hóa đều chuyển đến PhnomPenh, trung tâm thương mại lớn tại Campuchia, và qua cửa khẩu Tây Ninh là con đường ngắn nhất. Cửa khẩu Tịnh Biên (của Việt Nam) nhìn từ phía Việt Nam, mới xây lại năm 2019. Cửa khẩu Phnôm Đen (ភ្មំដិន), đối diện với cửa khẩu Tịnh Biên. Vào nhà này để đóng dấu trong hộ chiếu khi nhập và xuất khẩu. Vé xe du lịch đi trong nước đi từ Phnom Penh (ភ្នំពេញ) đến PoiPet (ប៉ោយប៉ែត). Thời năm 2020, giá thường cho tuyến này từ 25 000 ៛ tới 35 000 ៛ tùy giờ đi, có ngày lễ, loại ghế (ngồi hay nằm), v.v. Hiện có rất nhiều hãng xe khai thác tuyến đường Sài gòn – Campuchia. Các hãng xe như: Mai Linh, Sapaco, Mekong Express hay một số hãng xe Campuchia (trên đường Phạm Ngũ Lão) đều có bán vé đi Siem Reap hay Phnom Penh. Nếu có ý định tham quan Phnom Penh và Siem Reap, để tiết kiệm chi phí và thời gian đi lại, bạn nên đặt vé làm hai lần: Sài Gòn – Siem Reap (giá 14 USD), Siem Reap – Phnom Penh (giá 7USD). Bạn có thể đi theo hành trình này trong 3 ngày 2 đêm nhưng sẽ khá mệt, thời gian du lịch chủ yếu của bạn là ở... trên xe ô tô. Vì thế, iVIVU khuyên bạn nên dành ít nhất 4 ngày 3 đêm cho lộ trình này để chuyến đi ngắm cảnh thư thả và thoải mái hơn. Hoặc để thay đổi không khí, bạn có thể đi bằng tàu thủy từ Phnom Penh đến Siem Reap. Thời gian di chuyển khoảng 5 tiếng, giá vé 22–25 USD. Nếu thích tắm biển Sihanoukville, bạn có thể thêm vào hành trình của bạn theo thứ tự Sài Gòn – Sihanoukville – Phnom Penh – Siem Reap – Sài Gòn. Từ Sihanoukville – Phnom Penh mất khoảng 5 tiếng, giá vé 10–15 USD. Hành trình này cũng nên kéo dài ít nhất 4 ngày 3 đêm. Tại các thành phố ở Campuchia, bạn có thể đi bằng xe tuk tuk để tham quan. Hoặc nếu muốn tự khám phá, bạn có thể thuê xe đạp hoặc xe ôm. Tuy nhiên phương tiện giao thông công cộng phổ biến nhất ở Campuchia là tuk tuk, giá khá rẻ, 3 – 4 km giá chỉ khoảng 1 USD. Bạn nên có sẵn bản đồ Campuchia vì lái xe Tuk tuk thường không rành đường xá như lái xe ôm của Việt Nam đâu. Người Campuchia nói tiếng Khơ-me, ngữ phạm rất giống tiếng Việt nhưng từ ngôn ngữ rất khác. Học nói chuyện không khó nhưng học đọc chữ hơi khó tại quy tắc phát âm phức tập và có nhiều trường hợp chữ không phát âm theo quy tắc, vài từ có hai ba cách ráp vận nữa. Nếu biết tiếng Thái hay Lào bạn có thể học nhanh hơn vì có nhiều từ và ngữ phạm ba ngôn này xài chung nhưng sẽ không giúp học đọc chữ nhiều. Thế hệ trẻ có thể sử dụng thành thạo tiếng Anh và những người bán hàng cho du khách có thể giao tiếp bằng tiếng Anh ở các thành phố lớn. Ở Phnôm Pênh, một số người được đào tạo bài bản có thể nói tiếng Pháp, ngoài ra một số người có thể hiểu tiếng Việt. Tiếng Việt được sử dụng phổ biến hơn ở các tỉnh phía Đông Nam trong khi đó tiếng Thái thì phổ biến hơn ở các tỉnh tây bắc. Việt kiều ở toàn quốc gia (thường ở trong các thành thị) làm chủ quán ăn, tiệm tập hóa, tiệm hớt tóc, v.v. và bạn được kiếm họ bằng bản quảng cáo tiếng Việt. Họ có thể hướng dẫn bạn. Còn không ít người biết tiếng Trung Quốc. Thời nay có rất nhiều người Trung Quốc đến Campuchia làm việc, đầu tư, du lịch cho nên nhiều người Miên đang học tiếng Trung Quộc. Vài câu cho giúp bạn nó với người địa phương (kiếm người Miên đọc giùm) សួស្តី xin chào សុខសប្បាយទែ khỏe không? សូមលា xin tạm biệt អ្វី cái gì? មួយណា cái nào? បុ៉ន្មាន bao nhiêu? នៅណា ở đâu? ទៅណា đi đâu? ហេដុអ្វី tại sao? ពេលបុ៉ន្មាន bao lâu? តើឆ្ងាយប៉ុណ្ណា? bao xa? អស់ hết ទាំងអស់ tất cả គ្រប់ mỗi thứ ជាង hơn បាត់ thiếu រប់/ល្មម đủ លើស dư thừa Một biển dẫn đường gần biên giới Thái Quốc. Các tên được viết bằng chữ Miên và Latinh. Một biển quảng cáo bán đất bàng tiếng Miên và Trung Quốc. Biển này cảnh cáo đất này có mìn, cấm vào. Biển Gặp Thường Xuyên ឈប់ dừng lại បន្ថយល្បឿង giảm tốc độ ហាមចតឡាន cấm đậu/đỗ xe (viết tắt ហាមចត) ហាមនោម cấm đái ហាមចាប់សំរាម cấm đổ rác ដីលក់ bán đất ផ្ទ៖លក់ bán nhà ឡានលក់ bán xe ដីជូល thuê đất ផ្ទ៖ជូល thuê nhà ប្រយ័ត្នគ្រប់មិន nguy hiểm mìn ចូល vào ចេញ ra លាងឡាន rửa xe bốn bánh លាងមូ៉តូ rửa xe máy Khi mua sắm bạn nên tìm mua các sản phẩm có gắn nhãn Heritage Friendly. Tổ chức Heritage Watch đã đưa ra chương trình này nhằm khuyến khích hỗ trợ văn hóa, nghệ thuật, di sản và phát triển của Campuchia. Chứng nhận Heritage Friendly được các tổ chức độc lập đánh giá và cho phép thể hiện biểu tượng Heritage Friendly vàng hay bạc. Bán hàng hóa xài tiền đô Hoa Kỳ ở trên và tiền rial (រៀល) ở dưới Tủ trước của tiệm đổi tiền ờ Campuchia Tiền giấy 5000, 10 000, 20 000 rial Tiền rial រៀល (viết tắt ៛) Campuchia và đô la Mỹ là hai loại tiền tệ chính thức lưu hành ở Campuchia, tiền rial chỉ dùng để giao dịch có giá trị nhỏ (như dưới 5 đô la) nhưng bạn sẽ gặp đồ gián giá cao hơn trăm ngàn rial. Còn nhiều nơi sẽ nhận tiền bàt บาท Thái, nhiều nhất ở các tỉnh ráp biến giới Thái. Campuchia chỉ sử dụng tiền đô la giấy. Các máy ATM thường chỉ chi tiền đô mặc dù một số máy chi cả hai loại. Mỗi lần rút tiền mất khoảng 3-5 đô la như Ngân hàng Canadia và Ngân hàng Mekong thì miễn phí rút tiền. Có nhiều tiệm chuyên môn đổi và gởi tiền kháp quốc gia thường có bản chữ tiếng Anh và Khơ me Money Exchange ដូរលុយ. Hai tiệm đổi tiền phổ biến nhất thời năm 2017 là True Money ទ្រូម៉ាន់នី và Wing វិង. Tại Phnôm Pênh một số cửa hàng có thể chấp nhận giao dịch bằng tiền Việt nhưng tốt nhất bạn nên đổi sang tiền rial hoặc đô la Mỹ mệnh giá thấp. Còn có rất nhiều tiệm nhỏ đổi tiền toàn quốc gia ưa có một tủ gián tiền hay có hình trên nó (các tiềm cũng bán thẻ điên thoại nữa). Ẩm thực Campuchia, cũng như thói quen ẩm thực của nhiều dân tộc thuộc nền văn minh lúa nước trong khu vực Châu Á, cho thấy những đặc điểm riêng biệt. Người dân Campuchia có thói quen ăn gạo tẻ và ăn nhiều cá hơn thịt. Vào các ngày lễ tết, nông thôn cũng như thành thị đều có gói bánh tét, bánh ít. Phần lớn trong mỗi gia đình đều có mắm bồ hóc để ăn quanh năm. Ẩm thực Campuchia ảnh hưởng phong cách mạnh mẽ của Ấn Độ và Trung Hoa, hầu hết các món ăn có vị lạt, ngọt và béo. Món ăn Ấn Độ tìm thấy hầu hết ở các gia vị được dùng chủ yếu là cay như sa tế, ớt, tiêu, nhục, hồi v.v. Món ăn Trung Hoa được tìm thấy nhiều với vị lạt và khá béo, nhiều dầu mỡ nhất là mang phong cách ẩm thực vùng Tứ Xuyên. Đu đủ trộn Món ăn của Campuchia thấy có nhiều nét tương đồng với Thái Lan và Lào. Đặc biệt nhiều món ăn sống và rau trộn là phổ biến. Trong đó món tomyam - đu đủ bào - một loại gỏi được mỗi nước chế biến theo cách khác nhau. Ở Thái Lan thì có tôm khô, cà chua, đậu đũa, dưa chuột, tỏi, ớt v.v.; ở Lào lại có thêm ba khía; còn ở Campuchia nó được chế biến lạt hơn và ít thêm nguyên liệu phụ mà nguyên liệu chính là đu đủ. Việt nam thường goi là đường Phèn, giống như miền Nam Việt Nam có nhiều dừa, Campuchia đặc trưng với sự hiện diện của cây thốt nốt. Hình ảnh cây thốt nốt gắn bó với đời sống của người dân với nhiều công dụng. Lá thốt nốt dùng để lợp nhà, thân cây dùng làm cột. Nước thốt nốt ngọt, chắt lọc từ hoa thốt nốt nên hương vị rất tinh khiết, được nấu thành đường. Đường thốt nốt không chỉ dùng nấu chè, còn có thể nêm vào thức ăn, canh hay các món kho. Ngoài ra, nước thốt nốt còn chế biến thành một loại rượu nhẹ như rượu vang rất đặc biệt còn có tên gọi là \"tức-thốt-chu\" (thốt nốt chua). Chè Campuchia rất ngọt, có rất nhiều loại chè khác nhau mà người Campuchia chế biến theo vùng địa phương mang khẩu vị rất lạ. Đặc biệt có món chè thốt nốt - nguyên liệu lấy chủ yếu từ trái thốt nốt. Là món làm từ thịt gà hoặc ức gà kèm theo đường thốt nốt, nước dừa, mắm prohok, và khượng, củ ngải bún, riềng, nghệ, hành tím, tỏi, sả bằm nhuyễn. Món ăn làm xong thì được cuốn bằng lá chuối non và khi ăn được múc vào trái dừa. Đây là món đặc trưng Campuchia. Dị bản: Nguyên liệu thay vì gà thì amok làm bằng cá phi-lê cá lóc (hoặc cá trê), khượng, nước cốt dừa, trứng vịt, đường thốt nốt, một chút mắm bò hóc và ít lá chùm ruột (hoặc lá ngót). Khượng, mắm bò hóc, đường và trứng đánh thành hỗn hợp, đem nấu cho sệt. Bọc cá phi-lê nguyên miếng bằng hỗn hợp, thêm vài chiếc lá chùm ruột rồi gói lại bằng lá chuối và đem hấp. Cơm lam- một loại xôi nếp được nướng trong ống tre cho hương vị ngon đặc biệt. Món cơm lam nhiều khi được người Campuchia còn trộn lẫn cùng với đậu phộng hay dừa làm cho hương vị xôi ngon nhưng không quá ngán. Nguyên liệu chính để làm xôi này chính là loại nếp thơm - một loại nếp sạch và thơm mà vùng miền quê Campuchia trồng theo kỹ thuật của Thái Lan, loại nếp lùn cho năng suất cao mà hạt nếp rất thơm và đặc biệt rất ít sử dụng thuốc trừ sâu. Hoa sầu đâu - một loại hoa thu họach từ cây sầu đâu ra hoa trong khoảng những tháng từ tháng 12-1-2-3 - là một loại hoa được xem là đặc sản của Campuchia. Loài hoa này mang vị khá đắng giống mướp đắng nhưng vị đắng mang tính trầm - có vị thuốc, ăn xong có cảm giác vị ngọt nơi đầu lưỡi. Hoa sầu đâu được chế biến món ăn là trộn chung với khô (khô mực, khô cá, khô nai) xé nhỏ gọi là \"gỏi sầu đâu\". Cách trộn món gỏi \"hoa sầu đâu\" nguyên liệu gồm: củ cải bào mỏng, dưa leo bào mỏng, nước mắm me, sau đó trộn cùng với hoa sầu đâu. Hoa sầu đâu khi trộn gỏi phải trụng sơ với nước sôi, tước bỏ xơ trên hoa rồi trộn chung với tất cả. Khô có thể trộn chung hoa là khô cá lóc, cá trê, cá sặc v.v. Cùng với \"hoa sầu đâu\" thì một số loại rau dân dã khá ngon khác được người dân Campuchia sử dụng như là một loại đặc sản như rau rừng, hoa lục bình, chùm ruột, bông súng v.v. Loại thức ăn giàu đạm này được tìm thấy rất nhiều trên đất nước Campuchia. Người Campuchia rất thích dùng côn trùng đẻ chế biến nhiều món ăn. Từ dế cơm, trứng kiến đến con cà cuống, nhền nhện trong các món chiên, xào, dồn đậu phộng đến hấp cơm hay ngâm giấm đều rất ngon. Đắt nhất vẫn là con cà cuống - một loại côn trùng có ích sống nhiều ở đồng ruộng Campuchia với hương vị thơm cay. Cà cuống hiện nay đang trên đà tuyệt chủng vì nạn săn bắt quá mức và do lạm dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật trên cây trồng. Cà cuống hiện nay đang bày bán tại các chợ côn trùng Campuchia hầu hết đã được lấy túi hương ra, chỉ còn lại thân mà thôi, còn túi hương người ta sẽ bán riêng với giá khá cao. So với món ăn chế biến từ côn trùng của Thái Lan và Lào, món ăn chế biến từ côn trùng của Campuchia ít món hơn, chủ yếu vẫn là dế và nhền nhện. Các loại côn trùng khác, hầu hết Campuchia vẫn nổi tiếng là nước xuất khẩu côn trùng sang Thái Lan. Món ăn chế biến từ côn trùng của Campuchia không cầu kỳ và ít gia vị hơn món ăn từ côn trùng của Thái Lan. Một loại mắm chế biến theo nguyên tắc giữ được thực phẩm lâu bằng cách ướp muối và đường. Mắm bồ hóc, hay pohok, được làm từ những con cá con tốt nhất, mổ ruột ướp muối rồi để trong tủ đậy kín, vài tháng sau mới đem ra ăn. Có thể nói đây là món ăn truyền thống được chế biến trong đời sống ẩm thực Campuchia và cả những dân tộc Nam phần Việt Nam có ảnh hưởng từ văn hóa ẩm thực Khmer. Ngoài ra, còn có nhiều món ăn khác không kém phần hấp dẫn như cá lóc quấn trong bẹ chuối và nướng trực tiếp trên bếp than. Khô cá trèn, khô cá lóc, đặc biệt cá amok hấp nước cốt dừa với cà ri có vị rất riêng Khmer. Trong các món xào như bò xào kruong, cá amok hấp, mắm bồ hóc đều có nước cốt dừa, nghệ, riềng, chanh rừng, lá ngót và cà ri, v.v. Khác với mắm của Việt Nam, mắm bồ hóc rất mặn do chỉ ướp muối và không màu. Đây được xem là món ăn đặc sản của Campuchia. Hủ tiếu Nam Vang có nguồn gốc từ Campuchia nhưng do người Hoa chế biến, nguyên liệu chính là hủ tiếu khô, nước dùng chính là thịt bằm nhỏ, lòng heo nấu cùng. Sau đó trụng sơ mì với nuớc dùng sau đó cho các nguyên liệu phụ vào như giá, hẹ, thịt bằm cùng lòng heo vào. Đây được xem là món ăn mà ai khi đến Campuchia cũng phải thưởng thức. Tùy theo khẩu vị của từng người, có thể thay thế lòng heo bằng tôm, cua, mực v.v. nhưng nhất thiết phải có thịt bằm. Không giống như hủ tiếu Trung Hoa và hủ tiếu Mỹ Tho của Việt Nam, hủ tiếu Nam Vang có vị ngọt của nước lèo chính là thịt bằm nhỏ khá đặc biệt. Nếu vùng Siêm Riệp, người dân thích dùng món mắm Siêm Riệp và mắm Thái thì trái lại người dân Phnom Penh lại thích dùng các món chiên, nướng. Đặc biệt các món nướng được người dân ưu chuộng, từ gà nướng, cút nướng, thịt ba rọi nướng,v.v. Buổi tối, người dân Phnom Penh thường đóng cửa hàng sớm, và họ tập trung tại các công viên, quảng trường hay các bờ sông, trải chiếu và cùng thưởng thức các món nướng này. Vịt được người dân Campuchia nuôi trong điều kiện không nuôi thức ăn, chúng được nuôi thả rong và ăn các lọai thức ăn tự nhiên nên trứng vịt khi luộc cho ra lòng đào. Người dân Campuchia luộc và xỏ que nhìn như trái sapoche. Trứng vịt luộc được bán từng chục hay từng quả kèm muối tiêu là món ăn mà du khách tìm thấy rất nhiều khi đến với đất nước Campuchia. Việc cung cấp nước máy ở Phnom Penh đã trải qua một số thay đổi nghiêm trọng trong tay của một \"cuộc cách mạng nước\" trong chính phủ, Ek Sonn Chan. Vì vậy, ở Phnôm Pênh bạn có thể uống nước máy không có vấn đề, mặc dù nó có độ clo rất cao và bạn có thể không thích hương vị. Ngoài ra, có một số lo ngại về các nhà cung cấp nước chai. Trang web của Đại sứ quán Hoa Kỳ nói rằng \"Năm 2008, Bộ Công nghiệp, Mỏ và Năng lượng Campuchia đã báo cáo rằng hơn 100 công ty nước uống đóng chai tại Campuchia đang được xem xét đóng cửa vì không đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng sản xuất tối thiểu.Chỉ 24 trong số 130 công ty nước đóng chai Phù hợp với Bộ Tiêu chuẩn Công nghiệp của Bộ. \" Trang đó có vẻ như bị đổ xuống nước đóng chai nói chung, vì vậy hãy mang nó với một muối muối. Bên ngoài Phnom Penh (và có thể là Siem Reap) bạn nên cho rằng nước máy không thể uống được. Nước uống thương hiệu Khmer trong chai nhựa màu xanh lá cây bán với giá 1.000 riel hoặc ít hơn (mặc dù giá thường được đánh dấu cho khách du lịch, đến 50 xu hoặc một đô la Mỹ). Cà phê đá phổ biến ở khắp Campuchia. Nó được làm theo phong cách Việt Nam, pha cà phê tươi và pha với sữa đặc. Đi bộ qua một quán ăn địa phương vào bất kỳ thời gian trong ngày và bạn sẽ thấy ít nhất một bảng người dân địa phương uống chúng. Một ly tốn 1.500-2.000 riel. Trà ướp lạnh làm bằng chanh và đường cũng tươi mát và phổ biến. Dừa tươi có thể được tìm thấy ở khắp mọi nơi và phổ biến, và khá là lành mạnh và hợp vệ sinh. Ba loại bia phổ biến của Campuchia là Anchor, Angkor ស្រាបៀរអង្គរ, Cambodia ស្រាបៀរកម្ពុជា tính phổ biến giống như bia Sài Gòn của Việt Nam. Cả hai loại này được bán ở dạng chai, lon với giá dưới 1 đô la/lon hay chai. Beer Lao ເບຍລາວ và Tiger cũng khá phổ biến với người nước ngoài. Rượu Thốt Nốt và rượu gạo cũng có bán ở các làng với giá khoảng 500-1000 riel/1 chai. Nhưng vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm, tốt nhất bạn không nên thử. Để trải nghiệm thực sự tại Khmer, mua một chai Rượu vang Vàng. Được quảng cáo trên các xe tuk-tuk ở khắp mọi nơi, sự pha trộn màu đen này được làm từ gạc hươu và các loại thảo mộc có tỷ lệ 35% và có vị đắng khi say rượu, nhưng có thể làm ngon miệng hơn, nếu không hợp khẩu vị, hãy bổ sung thêm nước bổ hoặc Cola. Với giá 2 đô la Mỹ cho bình bầu 350 ml của bản gốc và 3 đô la Mỹ cho loại \"X.O.\", thì đó là món nước rẻ nhất tại đây. Nhà khách (thường họ treo biển quảng cáo bằng tiếng Anh Guesthouse) với giá từ 2 đôla/đêm ở vùng quê đến 5-10 đô ở các thành phố lớn. Nếu bạn cầm phòng có máy điều hòa và nước nóng, giá khoảng tử 10-20 đô la. Bạn có thể chi hơn 100 đô la/đêm nếu bạn muốn ở phòng nghỉ ở khách sạn 5 sao. Tại Campuchia phổ biến nhất là Guest House và Hotel. Nếu xác định đi bụi, khám phá là chính, nên chọn Guest House để tiết kiệm chi phí. Bạn nên tham khảo và đặt phòng trước, không nên đến nơi rồi mới đặt phòng vì bạn sẽ có nguy cơ chịu một mức giá phòng cao hơn bình thường. Campuchia có ít cơ hội hơn cho học tập ngôn ngữ và văn hóa cho các du khách ngắn hạn, mặc dù có nhiều trường ngôn ngữ và giáo cá nhân cho những người được treo xung quanh lâu hơn một chút. Ngoài ra, còn có các nhóm thiền định gặp nhau tại một số các ngôi chùa Phật giáo ở thủ đô Phnom Penh. Có các lớp học nấu ăn Khmer có sẵn trong Battambang, Sihanoukville, Phnom Penh, và Siam Reap. Một trong những cách thú vị nhất để hiểu về đất nước này, và đã trở nên ngày càng phổ biến, là làm tình nguyện viên. Lương tháng không tốt hơn Việt Nam, chỉ khoảng 3 - 6 triệu đồng/tháng cho việc văn phòng (năm 2019). Chính phủ yêu cầu người nước ngoài có giấy phép lao động khi đi làm, nhưng thật tế không áp dụng luật này nhiều. Campuchia là một đất nước an toàn và thân thiện, ngoại trừ các thành phố lớn vào ban đêm, đặc biệt là thủ đô Phnom Penh, và không quan sát được hành lý hoặc ví. Bị giật, thậm chí từ những người trên xe đạp và xe máy, là một vấn đề tại Phnom Penh. Hãy giữ tài sản của bạn một cách kín đáo, đặc biệt là tiền mặt và máy ảnh, và như mọi khi, cẩn thận hơn trong tất cả các khu vực không đủ ánh sáng hoặc xa hơn. Người Campuchia rất tôn kính vua, hoàng hậu và hoàng gia, cho nên bạn không cần bày tỏ lòng tôn kính mỗi khi nhắc đến hoàng gia Campuchia. Khi tham quan cung điện Hoàng gia Campuchia, bạn phải ăn mặc đúng mực, nam phải mặc quần áo trang trọng, không mặc quần soọc và không mang dép lê; nữ mặc kín đáo, không mặc váy ngắn, quần áo mỏng,... Bạn không nên mang giày dép vào những nơi có hình ảnh Phật, không trèo lên bất kỳ tượng Phật nào, ăn mặc nghiêm túc khi đến những nơi thờ cúng. Những hành động xúc phạm đến tín ngưỡng có thể bị phạt tù, không loại trừ cả đối với du khách nước ngoài. Bạn không được xoa đầu trẻ em vì theo người Campuchia, đầu trẻ em là nơi rất linh thiêng, chỉ có thánh thần và cha mẹ mới được phép chạm vào. Không dùng tay trái (dù bạn thuận tay này) để đưa đồ, đưa tiền hay bất cứ thứ gì cho người Campuchia vì theo quan niệm tay trái là tay \"không được sạch sẽ\". Có thể gọi về Việt Nam như sau: gọi từ khách sạn, mua thẻ điện thoại công cộng, hay dùng số điện thoại sẵn có để gọi chuyển vùng quốc tế (Roaming). Cách nữa là mua SIM nội địa ở Campuchia là Metphone để sử dụng điện thọai di động: giá 1 sim khoảng 80.000VND, gọi được khoảng 40 phút. Gọi về Việt Nam có mã số tiết kiệm là 168849xxxxxxx Đại Sứ Quán Việt Nam - Phnôm Penh Phòng dịch vụ người trong Đại Sứ Quán Việt Nam tại Phnôm Pênh Đại sứ quán Việt Nam, No. 436 Monivong Blvd, Phnom Penh, ☎ (855) 23 726 273/ 726 274FORMATNOCC, fax: (855) 23 362 314; phòng Visa: (855) 23 362 531FORMATNOCC. Thương vụ Việt Nam, No. 67, Str. 214, Phnom Penh, ☎ 012 831 922NOCC, fax: (855) 23 217 886NOCC, e-mail: kh@mot.gov.vn. Lãnh sự quán Việt Nam tại Sihanoukville, No. 310, Str. Ekreach, Mittepheap, Sihanoukville, fax: (855) 34 933 669NOCC, e-mail: tlsqvn.siha@mofa.gov.vn. điện thoại: (855) 34 933 446 Lãnh sự quán Việt Nam tại Battambang, Street No. 3, Battambang Province, ☎ (855) 53 952 894NOCC, fax: (855) 53 952 879NOCC, e-mail: duyhachai@yahoo.com. Lào Vùng ven biển của Thái Lan như Ko Chang, Ko Samet và Pattaya Sân bay tại Campuchia Hãng hàng không châu Á Cách gọi khác của nhà xe", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Tagbilaran", "role": "user" }, { "content": "Tagbilaran là một một thành phố Philippines. Đây là thành phố thủ phủ của tỉnh đảo Bohol ở Philippines. Với gần 100.000 cư dân sinh sống trong giới hạn thành phố, đó là những điểm chính của nhập cảnh vào Bohol, và phục vụ như là trung tâm chính trị, xã hội và kinh tế của tỉnh. Thành phố, được gọi là \"Thành phố về tình bạn\" (tương tự như Cagayan de Oro), là một trong những thành phố dễ sống nhất ở Philippines, đã được công nhận là như vậy bởi Viện quản lý Châu Á năm 2005 và 2007. Mặc dù là thủ phủ của Bohol, và mặc dù có kích thước tương đối của nó, Tagbilaran không cảm thấy như một thành phố lớn. Trong một số khía cạnh, thành phố cảm thấy giống như một thị trấn tỉnh hơn so với thành phố nhộn nhịp vốn của một trong những tỉnh nổi tiếng nhất của Philippines, và đúng là như vậy. Vài cơ sở mở cửa 24 giờ, nhiều cửa hàng đóng cửa vào Chủ nhật, giao thông gần như không tồn tại, và dân Tagbilaran dường như thoải mái hơn so với các thành phố tỉnh lỵ ở các thành phố lớn hơn. Sân bay Tagbilaran (IATA: TAG, ICAO: RPVT) là một sân bay với tuyến bay Manila.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Heho", "role": "user" }, { "content": "Heho là một thành phố ở bang Shan, Đông Myanmar. Heho là tiếng nhất bởi vì nó có một sân bay quốc tế với các kết nối đến Yangon, Mandalay, và sân bay nội địa khác. Từ đó, hầu hết mọi người đón tourbus, taxi hoặc xe bán tải để có được đến hồ Inle. Trực tiếp bên ngoài sân bay, tài xế taxi sẽ tính phí từ giữa 15000 và 30000 Kyat (tháng 9 năm 2010) để đi xe 45 phút đến Inle. Xe tư nhân sẽ làm điều đó cho 10000 Kyat nếu bạn có kỹ năng đàm phán tốt. Tham gia một xe buýt hoặc xe bán tải, bạn phải đi bộ đến đường chính bên ngoài sân bay. Đây là một đoạn đi bộ 2 km về phía bên phải khi thoát khỏi sân bay.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Tegucigalpa", "role": "user" }, { "content": "Tegucigalpa (còn gọi tắt là Tegus) là thủ đô cùng là thành phố lớn nhất nước Honduras với dân số vùng đô thị hơn một triệu. Tegucigalpa cũng là thủ phủ tỉnh Francisco Mozarán. Nguyên tên thành phố là \"Real Villa de San Miguel de Tegucigalpa de Heredia\" do di dân Tây Ban Nha thành lập năm 1578 trên một ngôi làng của thổ dân châu Mỹ. Nguồn sinh lực kinh tế của Tegucigalpa trong thời kỳ thuộc địa là các mỏ vàng và mỏ bạc gần đó. Năm 1821 sau khi chính thể thuộc địa Tây Ban Nha chấm dứt, Tegucigalpa trở thành thủ đô của Honduras. Tuy nhiên địa vị này cũng đã thay đổi mấy đợt khi chính phủ Honduras dời đô về Comayagua, rồi lại trở lại Tegucigalpa. Mãi đến năm 1880 chính phủ mới định đô ở Tegucigalpa. Trong suốt một thế kỷ, Tegucigalpa là một thành phố nhỏ, kém mở mang nhưng đến thập niên 1970 thì lớp di dân từ thôn quê kéo lên thủ đô lập nghiệp ngày càng đông, tạo cho thành phố một bộ mặt mới. Tegucigalpa trở thành một đô thị tỏa rộng nhưng kế hoạch xây cất phần nhiều vẫn thiếu trật tự. Thành phố nằm ở cao độ 990 m, chỗ hợp lưu của hai sông Choluteca và Guacerique. bao quanh thành phố là núi cao với ngọn El Picacho (1240 m) trấn hướng đông bắc là cao nhất. Lui về hướng tây là thị trấn Comayagüela, nay đã sáp nhập vào Tegucigalpa. Các khu gia cư nghèo nàn chật hẹp xây cất bằng vật liệu phế tạp được cất dọc triền núi trong khi những khu El Hatillo, Lomas del Guiiarro, Palmira và Loma Linda giàu sang ở trung tâm thành phố lâu đời hơn được thiết kế có quy củ rộng rãi hơn. Vì địa thế lòng chảo gần như khép kín Tegucigalpa hay bị ô nhiễm không khí, nhất là vào mùa khô. Một vầng mây khói bao trùm thung lũng cho đến khi có mưa mới tan. Với cao độ đáng kể, Tegucigalpa có khí hậu mát mẻ dễ chịu không quá ẩm thấp mặc dù thành phố nằm trong vùng nhiệt đới. Nhiệt độ trung bình là từ 19-23 °C. Tháng 12 và Tháng 1 mát nhất, trong khi Tháng Ba và Tháng Tư (trùng vào mùa Phục sinh) là hai tháng nóng và khô nhất. Mùa mưa từ Tháng Sáu đến Tháng 11 có thể có bão thổi vào từ biển Caribe. Công trình kiến trúc chính trong thành phố gồm Dinh Tổng thống (nay là Bảo tàng Viện Quốc gia), Nhà Quốc hội, Trụ sở BCIE (Banco Centroameriano de Integración Económica, \"Ngân hàng Hội nhập Kinh tế Trung Mỹ\"), khuôn viên Đại học Quốc gia Honduras, và Thánh đường Đức Bà Đồng trinh Supaya (thế kỷ 18). Trên núi El Picacho có sở thú. Trong số các bảo tàng viện ở đây phải kể đến Bảo tàng Villaroy, Bảo tàng Nhân chủng (Museo del Hombre), Bảo tàng Lịch sử Quân lực (Museo Histórico Miltitar), Bảo tàng Lịch sử Thiên nhiên (Museo Historia Natural), và Phòng tranh Nghệ thuật Quốc gia (Galeria de Arte Nacional).", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Peter Agre", "role": "user" }, { "content": "Peter Agre là một nhà sinh học người Mỹ. Cách phòng thủ tốt nhất chống lại sự thiếu hiểu biết khoa học là giáo dục, và sớm trong cuộc đời của mỗi nhà khoa học, sự thích thú đầu tiên của đứa trẻ được khuấy động bởi một giáo viên. ^ Peter Agre's speech at the Nobel Banquet, Nobelprize.org, 10 tháng 12 năm 2003", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Trần Bình Trọng", "role": "user" }, { "content": "Trần Bình Trọng (1259-1285) là danh tướng thời Trần, có công lớn hộ giá bảo vệ cho hai vua Trần (Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông) trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên-Mông lần thứ hai. Ta thà làm quỷ nước Nam, chứ không thèm làm vương đất Bắc. Ta đã bị bắt thì có một chết mà thôi, can gì mà phải hỏi lôi thôi! Việt Nam sử lược, Trần Trọng Kim, Chương IV: Giặc Nhà Nguyên ^ Đại Việt Sử ký Toàn thư (Bản kỷ quyển 5) Wikipedia có bài viết về: Trần Bình Trọng", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Banjul", "role": "user" }, { "content": "Banjul là thành phố thủ đô Gambia. Banjul nằm ở bên trong đơn vị hành chính có cùng tên. Dân số thành phố là 34.828 người, còn dân số của Vùng đại đô thị Banjul, bao gồm cả Thành phố Banjul và hội đồnng thành phố Kanifing, là 357.238 người (điều tra năm 2003). Thành phố này nằm ở đảo St Mary (đảo Banjul) nơi [[sông . Năm 1816, người Anh lập Banjul làm tiền đồn thương mại và làm căn cứ để ngăn chặn buôn bán nô lệ. Ban đầu nó được đặt tên là Bathurst theo tên của Henry Bathurst, thư ký của văn phòng thuộc địa Anh nhưng lại được đổi tên thành Banjul năm 1973. Ngày 22 tháng 7 năm 1994, Banjul là nơi diễn ra cảnh đảo chính quân sự không đổ máu và tổng thống Dawda Jawara bị lật đổ và thay bằng Yahya Jammeh, đương kim tổng thống hiện nay.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Sân bay Changi", "role": "user" }, { "content": "Sân bay Quốc tế Singapore Changi (tiếng Anh: Singapore Changi International Airport), hoặc được phổ biến hơn bởi 1 cách gọi đơn giản là Sân bay Changi (Changi Airport) là một trung tâm vận chuyển hàng không quốc tế (cảng trung chuyển hàng không) lớn và là cửa ngõ rất quan trọng của châu Á nói chung và Đông Nam Á nói riêng. Diện tích 1500 ha, cách trung tâm thương mại của Singapore 20 km đông đông bắc. Sân bay sử dụng 13000 nhân công và đóng góp đáng kể (4,5 tỷ Đô la Singapore) cho nền kinh tế của đảo quốc Singapore. Năm 2009, sân bay này đã phục vụ 37,203,978 triệu hành khách, tăng 1.3% so với năm 2008 - xếp thứ 19 thế giới và thứ 5 châu Á về lượng khách phục vụ. Sân bay này cũng là một trong những sân bay vận chuyển hàng hóa hàng đầu thế giới - 1.854.610 tấn năm 2005. Sân bay này là trung tâm hoạt động của Singapore Airlines, Singapore Airlines Cargo, SilkAir, Tiger Airways, Jetstar Asia Airways, Valuair, và Jet8 Airlines Cargo , Garuda Indonesia và Qantas.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Phát hiện", "role": "user" }, { "content": "Mục Phát hiện đề cập đến những địa điểm trên thế giới có những điều kỳ lạ nhưng lại có thật. Bạn có thể đóng góp và bổ sung hoặc chỉnh sửa những sự kiệt trong tương lai vào danh sách. Các sự kiện đã được đưa lên trang chính được liệt kê dưới đây:", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Ahmedabad", "role": "user" }, { "content": "Ahmedabad là thành phố lớn nhất ở bang Gujarat và là vùng đô thị lớn thứ 7 ở Ấn Độ, với dân số khoảng 5,1 triệu người. Tọa lạc hai bên bờ của Sông Sabarmati, thành phố này là trung tâm hành chính của địa hạt Ahmedabad, và là thủ phủ của Gujarat từ năm 1960 đến năm 1970; thủ phủ sau đó được chuyển đến thành phố Gandhinagar từ đó. Thành phố đôi khi được gọi là Karnāvaṭī, một tên gọi một thành phố cổ hơn đã tồn ở cùng một địa điểm; trong tiếng Gujarati thông tục, nó thường được gọi là Amdāvād. Thành phố được thành lập năm 1411 để làm thủ đô của Vương quốc hồi giáo Gujarat, bởi vua Hồi giáo Ahmed Shah. Dưới thời cai trị của Anh, một khu vực đóng quân đã được thành lập và hạ tầng của thành phố đã được hiện đại hóa và mở rộng. Dù được sáp nhập vào Quận Bombay trong thời kỳ Anh cai trị Ấn Độ. Ahmedabad vẫn là một thành phố quan trọng của vùng Gujarat. Thành phố đã trở thành một trung tâm ngành dệt bùng nổ, do đó có bí danh \"Manchester của phương Đôngt.\" Thành phố đã là nơi tiên phong trong Phong trào Độc lập Ấn Độ ở nửa đầu thế kỷ 20. Thành phố đã là tâm chấn của nhiều chiến dịch bất tuân lệnh dân sự để nâng cao các quyền của công nhân, quyền dân sự và độc lập chính trị. Với sự tạo bang mới Gujarat năm 1960, Ahmedabad đã giành được vị trí nổi bật là thủ đô chính trị và thương mại của bang này. Thành phố đã bùng nổ phát triển dân số và xây dựng. Là một trung tâm trỗi dậy về giáo dục, IT, các ngành khoa học, Ahmedabad vẫn là trung tâm văn hóa và thương mạil của Gujarat, và phần lớn phía Tây Ấn Độ. Kể từ năm 2000, thành phố đã chứng kiến việc xây dựng các nhà chọc trời, các trung tâm mua sắm lớn và các phức hợp điện ảnh sân khấu. Tuy nhiên, tiến trình này đã bị cản trở bởi các thiên tai, bất ổ chính trị và một số bùng phát của bạo lực công cộng.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Arequipa", "role": "user" }, { "content": "Arequipa là một thành phố ở vùng Duyên hải phía Nam của Peru ngay dưới rìa Altiplano, ở độ cao 2.380 m trên mực nước biển và được bao quanh bởi ba ngọn núi lửa ấn tượng. Đây là thành phố quan trọng thứ hai của Peru (sau Lima), và là thành phố nổi tiếng thứ hai đối với khách du lịch (sau Cusco). Thành phố là một phần của cái gọi là \"Hành lang Du lịch Nam Peru\", cùng với Nazca, Puno và Cusco. Trái ngược với những thành phố khác, Arequipa là một ví dụ về văn hóa Tây Ban Nha và mestizo phát triển ở Peru. Không có đồ tạo tác hay tàn tích của người Inca trong thành phố. Vào mùa đông ấm hơn mùa hè. Nó có biệt danh là 'thành phố trắng' (la ciudad blanca, trong tiếng Tây Ban Nha), bởi vì nhiều tòa nhà trong khu vực được xây bằng đá sillar hay đá trắng. Loại đá này được khai thác từ nhiều ngọn núi lửa bao quanh thành phố, bao gồm cả El Misti cao chót vót. Yêu cầu sự giúp đỡ của địa phương để xác định Misti, Chachani và PichuPichu, ba ngọn núi lửa bao quanh thành phố. Arequipa là hiện thân của sự pha trộn phong phú giữa văn hóa bản địa và thuộc địa Tây Ban Nha. Với gần 500 năm lịch sử kể từ khi thành lập, các ví dụ về kiến trúc thuộc địa Tây Ban Nha có thể được tìm thấy khắp trung tâm thành phố và một số quận xung quanh; UNESCO đã tuyên bố nó là Di sản Thế giới. Các nhà thờ Công giáo nằm rải rác khắp trung tâm thành phố. Một số ngôi nhà cổ đã được chính quyền địa phương tân trang lại và dùng làm bảo tàng sống. Một ví dụ về điều này là cái gọi là \"Tambos\" nằm ở đường Puente Bolognesi.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Hãng hàng không giá rẻ", "role": "user" }, { "content": "Một hãng vận tải giá thấp hay hãng hàng không giá rẻ (trong tiếng Anh cũng gọi là một hãng chuyên chở/hãng hàng không no-frills hay discount) là một hãng hàng không có mức giá vé nhìn chung thấp đổi lại việc xóa bỏ các dịch vụ khách hàng truyền thống. Ý tưởng xuất phát từ Hoa Kỳ trước khi lan đến châu Âu đầu thập niên 1990 và tiếp theo là ra toàn thế giới. Thuật ngữ này xuất phát từ trong nội bộ ngành hàng không để nói đến các hãng hàng không với cơ cấu chi phí vận hành thấp hớn đối thủ cạnh tranh của các đối thủ cạnh tranh của mình. Thông qua phương tiện truyền thông, thuật ngữ này từ đó đã trở thành từ để định nghĩa bất cứ hãng chuyên chở nào có giá vé thấp và các dịch vụ hạn chế bất kể chi phí vận hành như thế nào. Thông thường một hãng hàng không giá rẻ có mô hình kinh doanh bao gồm: Chỉ có một hạng ghế hành khách Chỉ dùng một loại máy bay (thường là Airbus A320 hoặc Boeing 737), giảm chi phí đào tạo và vận hành. Tối thiểu thiết bị chọn thêm trên máy bay, thường là các tiện nghi hiện đại như ACARS, để giảm thêm chi phí mua và bảo dưỡng. Một kế họach giá vé đơn giản, như thu giá vé một chiều 1⁄2 mức vé khứ hồi (thông thường giá vé tăng khi máy bay gần đầy khách, thưởng giá cho những người đăng ký sớm) Không được đặt chỗ trước (khuyến khích hành khách đăng ký lên máy bay nhanh và sớm) Bay đến các sân bay rẻ hơn, sân bay thứ cấp kém tắc nghẽn và bay vào sáng sớm hay khuya để tránh chậm trễ không lưu và tận dụng phí hạ cánh thấp. Thời gian quay vòng chuyến nhanh (sử dụng tối đa máy bay) Các tuyến đơn giản hóa, nhấn mạnh đến việc vận chuyến điểm-đến-điểm thay vì trung chuyển qua một sân bay đầu mối (tăng tần suất sử dụng một máy bay và xóa bỏ những vỡ tiến độ do khách đến trễ hoặc hành lý thất lạc do nối chuyến). Nhấn mạnh đến việc bán vé trực tiếp, đặc biệt qua mạng Internet (tránh phí và hoa hồng trả cho các đại lý du lịch và Hệ thống giữ chỗ máy tính). Khuyến khích sử dụng vé điện tử hoặc không cần vé Người làm công đảm trách nhiều vai trò khác nhau như tiếp viên bay kiêm luôn quét dọn hoặc làm việc tại cổng thủ tục (hạn chế chi phí nhân sự) Các dịch vụ ăn uống, báo chí miễn phí được loại bỏ. Ai muốn được phục vụ thì tự trả thêm tiền. Các chương trình Aggressive fuel hedging. \"Unbundling\" of ancillary charges (showing airport fees, taxes as separate charges rather than as part of the advertised fare) to make the \"headline fare\" appear lower. Không phải bất cứ hãng hàng không giá rẻ nào cũng thực hiện tất cả các điểm trên. Tuy nhiên trên đây là các đặc trưng chung mà phần lớn các hãng hàng không giá rẻ áp dụng cho mình.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Socotra", "role": "user" }, { "content": "Quần đảo Socotra nằm ở phía tây bắc Ấn Độ Dương, gần vịnh Aden,dài 250 km bao gồm 4 hòn đảo chính và 2 đảo đá. Socotra nằm ở Ấn Độ Dương, cách Somalia 250 km, với bãi cát rộng, hang động đá vôi và núi cao chót vót. Khí hậu nóng và khô làm xuất hiện những loài thực vật rất khác lạ. Quần đảo có tầm quan trọng vì tính đa dạng sinh học của nó, với hệ động thực vật phong phú và khác biệt,bao gồm: 37% số loài thực vật tương ứng 825 loài, 90% số bò sát và 95% số loài ốc ở Socotra không có ở bất cứ nơi nào khác trên thế giới. Nơi đây cũng là nơi trú ngụ của 192 loài chim, trong đó còn có một số loại đang bị đe dọa. Sinh vật biển ở Socotra cũng rất đa dạng, với 253 loài san hô, 730 loài cá và 300 loài cua, tôm. Socotra là một trong những nơi quan trọng, đa dạng sinh học và khác biệt nhất trên thế giới. Chính vì cậy, nó được mệnh danh là 'Galapagos của Ấn Độ Dương'. Năm 2008,quần đảo Socotra được đưa vào danh sách di sản thiên nhiên thế giới.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Texas", "role": "user" }, { "content": "Texas [1] là tiểu bang đông dân nhất và lớn thứ nhì tại Hoa Kỳ. Do kích thước đáng kể, văn hóa đặc biệt và chính trị, và lịch sử đầy màu sắc, nhiều người dân Texas duy trì một thái độ rất độc lập, với bản sắc Texas thường thay thế bản sắc Mỹ. Ít tiểu bang khác của Mỹ có lá cờ của họ để nổi bật trong các doanh nghiệp, trên lưng của xe và trong các quảng cáo. Ban đầu là một lãnh thổ của Tây Ban Nha và sau đó là Mexico, Texas nổi loạn vào năm 1836 và trở thành quốc gia riêng trong 10 năm trước khi được sáp nhập vào Hoa Kỳ vào năm 1845. Mặc dù đã tồn tại dưới sự bảo trợ của sáu quốc gia khác nhau (Pháp, Tây Ban Nha, Mexico, Cộng hòa Texas, Hoa Kỳ, và nhà Các tiểu bang ly khai Hoa Kỳ), Texas đã duy trì tinh thần độc lập hấp dẫn của nó, làm cho một độc đáo và vượt trội mặt đất thăm dò đối với bất kỳ nhà thám hiểm hấp dẫn và dũng cảm. Được biết đến với tính cách phóng khoáng, tính hiếu khách, giọng nói không bình thường, và thiên hướng lớn hơn so với cuộc sống, người dân Texas là những người tuyệt vời để gặp gỡ, và sự đa dạng của trải nghiệm văn hóa, từ ăn uống xúc xích với người Đức của quận Hill đến xem các vũ công Flamenco với Tejanos của thung lũng Rio Grande, là dường như không giới hạn. Kích thước lớn của bang này không nên đánh giá thấp. Texas rộng hơn 267.000 dặm vuông (695.673 km2), làm cho nó lớn hơn một chút so với diện tích nước Pháp. Cần phải có một chiếc xe là điều cần thiết cho việc đi lại giữa các thành phố, và trong hầu hết trong tiểu bang này. Texas giáp với tiểu bang của Hoa Kỳ New Mexico, Oklahoma, Arkansas, Louisiana và các bang của Mexico là bang Tamaulipas, Nuevo León, Coahuila và Chihuahua. Austin - Thủ phủ nhạc sống của thế giới. Thủ phủ tiểu bang. Nơi có Đại học Texas (lớn thứ 5 Hoa Kỳ theo số sinh viên theo học). Corpus Christi - Nơi có Bể cá bang Texas và cửa ngõ đến đảo Padre. Dallas - Một trong các điểm đến phổ biến nhất ở Texas. El Paso - Thành phố lớn nhất ở biên giới Hoa Kỳ/Mexico. Fort Worth - Fort Worth Stockyards. \"Nơi miền Tây bắt đầu.\" Houston - Thành phố lớn nhất Texas. Nơi có Mission Control Center của NASA. Cảnh ăn tối tốt nhất ở tiểu bang. Laredo - Cảng nội địa lớn nhất Hoa Kỳ. Lubbock - Trung tâm văn hoá và tài chính của South Plains. Nơi sinh của Buddy Holly and home of several top notch wineries. Location of Texas Tech University. San Antonio - Nổi tiếng Alamo và khu vực cuộc sống đêm \"River Walk\". Vườn quốc gia Big Bend Vườn quốc gia Guadalupe Mountains Hẻm núi Palo Duro Đảo South Padre Pháp, Tây Ban Nha và Mexico đã đặt tất cả đều tuyên bố chủ quyền đối với Texas tại một thời điểm này hay khác. Tuy nhiên, trong năm 1836, Texas giành được độc lập từ Mexico và trở thành nước Cộng hòa Texas. Các trận chiến nổi tiếng nhất của cuộc đấu tranh cho độc lập là đứng ở Alamo. Mặc dù bi kịch, sự hy sinh cho phép quân đội chính của Texas đủ thời gian để tập hợp sức mạnh của họ và đánh bại quân đội Mexico ghê gớm, do Tổng Santa Anna. Chín năm sau Texas đồng ý sáp nhập vào Hoa Kỳ và trở thành bang thứ 28 của Liên minh. Các dân tộc của Texas là cực kỳ đa dạng. Khoảng một phần ba dân số có nguồn gốc Tây Ban Nha. Ngoài ra còn có nhiều khu định cư Đức (chẳng hạn như Fredericksburg và New Braunfels), cũng như Na Uy, Ba Lan, Séc, các khu định cư Thụy Điển và Pháp. Ngoài ra, một số lượng đáng kể của người Mỹ gốc Phi (chủ yếu là ở khu vực Đông và Đông Nam Texas) và người Mỹ gốc Á (thường ở trong khu vực đô thị của Texas) có thể được tìm thấy. Texas là một bang rất lớn và có khí hậu khá đa dạng. Bang này rất nóng trong những tháng mùa hè, với nhiệt độ thường trên 100 °F (38 °C). Ở Tây Texas và Panhandle, mùa hè thường khô với phù hợp của thời tiết mưa bão. Bắc (khu vực Dallas / Fort Worth) và các khu vực ven biển (khu vực Houston) có khí hậu không ổn định (do đó thường được lặp đi lặp lại, nói về Texas thời tiết: \"Nếu bạn không thích thời tiết, chờ đợi 10 phút\" - mặc dù 10 phút sau đó em có thể không giống như sự thay đổi). Sấm sét là phổ biến, đôi khi tạo ra lốc xoáy và mưa đá. Trời thường ấm gần bờ biển, mặc dù độ ẩm có thể khó chịu trong mùa hè. Ngược lại, vào mùa xuân, mùa thu và mùa đông tương đối dễ chịu cho hầu hết của nhà nước. Nó hiếm khi ngâm dưới mức đóng băng trong mùa đông, ngoại trừ trong khu vực Panhandle, nơi mùa đông có thể nhận được khá lạnh (Lubbock và Amarillo đã phải chịu đựng những trận bão tuyết khủng khiếp trong quá khứ), và, mặc dù nó là khá hiếm hoi, thậm chí điểm phía nam cũng như Corpus Christi và Brownsville đã chứng kiến tuyết.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Athena", "role": "user" }, { "content": "Athens là thành phố thủ đô và là thành phố lớn nhất Hy Lạp. Athena là một trong những thành phổ cổ nhất thế giới với lịch sử được ghi chép ít nhất là 3000 năm. Ngày nay, Athena là khu vực thành phố lớn thứ 8 Châu Âu và đang nhanh chóng trở thành một trung tâm kinh doanh hàng đầu ở trong Liên minh Châu Âu. Dân số thành phố Athena là 3,3 triệu người và dân số vùng đô thị là 3,8 triệu, Athena là trung tâm của cuộc sống chính trị, văn hóa, công nghiệp, tài chính, kinh tế ở Hy Lạp. Nội thành thành phố có diện tích 39 km2 còn vùng đô thị có diện tích 412 km2. Di sản của thời kỳ cổ đại vẫn còn hiển hiện ở trong thành phố, qua mô tả của một số tượng đài và công trình nghệ thuật; nổi tiếng nhất là Đền Parthenon ở trên Acropolis, như là một điểm nổi bật sử thi của nền văn minh phương Tây. Thành phố này cũng lưu giữ nhiều tượng đài La Mã và Byzantine, cũng như một số nhỏ các tượng đài Ottoman còn lại thể hiện bề dày lịch sử của thành phố này qua các thời kỳ lịch sử đầy biến động. Những công trình nổi bật của thời kỳ hiện đại cũng góp mặt ở thành phố này, có thời gian xây dựng năm 1830 (thời gian thành lập nhà nước Hy Lạp), thể hiện ở Quốc hội Hy Lạp (thế kỷ 19) và Bộ tam Athena (Thư viện, Trường đại học và Viện Academia). Sân bay quốc tế Athena bắt đầu hoạt động ngày 29/3/2001, đây là sân bay dân sự phục vụ thành phố Athens và vùng Attica. Đây là một trung tâm của hãng Olympic Airlines, cũng như hãng Aegean Airlines. Sân bay này phục vụ 16 triệu lượt khách mỗi năm. Ethel là nhà vận tải bằng buýt chính ở Athens. Hệ thống này gồm khoảng 300 tuyết xe buýt bao phủ toàn vùng đô thị Athens, với số nhân viên 5.327, và 1.839 xe buýt. Trong số 1.839 xe búy thì có 416 chạy bằng khí thiên nhiên nén, nên là hệ thống xe buýt sử dụng khí thiên nhiên lớn nhất Châu Âu. Ngoài các loại xe buýt trên dùng khí thiên nhiên và dùng dầu diesel, khu vực nội ô của Athens cũng còn các xe bút điện. Hệ thống xe buýt này do xe buýt điện vùng Athena-Pireaus vận hành, hay ILPAP, gồm có 22 tuyến với 1.137 nhân viên. Tất cả 366 xen buýt điện đều được trang bị song hành cùng hệ thống sử dụng diesel để sử dụng trong trường hợp mất điện. Athen có các dạng vận tải đa dạng, hình thành nên một mạng lưới vận tải công cộng lớn nhất Hy Lạp. Hệ thống vận tải công cộng (mass transit) gồm buýt phục vụ trung tâm đô thị, mạng lưới tàu điện và xe điện, kết nối với các ngoại ô phía nam với trung tâm thành phố. Omiros Hotel, Apollonos 15, ☎ +30 22890 23328, fax: +30 21180 08308, e-mail: hotelomiros@otenet.gr. ⋆ ⋆ ⋆ {\\displaystyle \\star \\star \\star } . Khách sạn được tu sửa lại hoàn toàn Hotel Omiros chiếm vị trí trung tâm ở Athena, chỉ cách Quảng trường Syntagma và Bảo tàng Acropolis mới vài phút đi bộ. Omiros Hotel đạt chuẩn 3 sao này cung cấp 40 phòng nghỉ được trang bị phòng tắm riêng và máy lạnh. Trong phòng cũng có cả két an toàn. Khách có thể sử dụng tiện nghi kết nối Internet miễn phí trong phòng. Địa thế thuận tiện nằm gần Bảo tàng Benaki, Sân vận động Olympic trước đây và các khu định cư Plaka truyền thống của khách sạn tạo điều kiện cho khách dễ dàng khám phá Athena. 42 €. Hotel Fresh, 26 Sofokleous & 2 Klisthenous, ☎ +30 21 0524 8511, fax: +30 210 5248517, e-mail: info@freshhotel.gr. ⋆ ⋆ ⋆ ⋆ {\\displaystyle \\star \\star \\star \\star } . Khách sạn có thiết kế riêng này cung cấp các phòng nghỉ sang trọng, tối giản với màu sắc sống động. Hầu hết các phòng đều có ban công, một số phòng có khu vườn thiền. Các phòng đầy phong cách của Fresh Hotel được trang bị đồ nội thất cũng như đồ đạc do các nhà thiết kế như Philip Starck và Artemide sáng tạo. Các phòng rộng rãi tại đây được cách âm và được trang bị truyền hình vệ tinh màn hình LCD và truy cập Wi-Fi miễn phí. Đồ vệ sinh cá nhân và dép là các tiện nghi tiêu chuẩn trong phòng. Hotel Fresh có các lựa chọn chăm sóc sức khỏe cho khách như phòng xông hơi khô, trung tâm thể dục hiện đại và phòng tắm hammam. Trên tầng mái có hồ bơi ngoài trời cho tầm nhìn ra đền Parthenon và thành phố. 11,90-63 €. Electra Palace Hotel Athens, 18-20 N.Nikodimou, ☎ +30 210 3378000, fax: +30 210 3220310, e-mail: ehconcierge@electrahotels.gr. ⋆ ⋆ ⋆ ⋆ {\\displaystyle \\star \\star \\star \\star } .Với vị trí tuyệt vời ở trung tâm Plaka, hướng về phía thành phòng thủ Acropolis, khách sạn 5 sao này cung cấp dịch vụ mang tính cá nhân hoá, có hồ bơi đẹp đẽ trên tầng cao nhất và các phòng được trang bị tốt đã bao gồm bữa sáng tự chọn trong giá phòng. Electra Palace Hotel Athena nằm trong khoảng cách đi bộ đến hầu hết các điểm tham quan chính ở Athena. Quảng trường Syntagma Square nằm cách đó chưa đến 5 phút đi bộ, còn toà nhà Quốc Hội và các khu mua sắm có ở gần đó. Các phòng rộng rãi tại đây được trang bị máy lạnh và truyền hình vệ tinh. Những nét đặc trưng chu đáo có trong phòng bao gồm áo choàng tắm và dép. Một số phòng nhìn thẳng ra Acropolis. 174€.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Lão Tử", "role": "user" }, { "content": "Lão Tử (chữ Hán: 老子, cũng được chuyển tự thành Lao Tzu, Lao Tse, Laotze, Laotsu trong các văn bản Tây Phương) là một nhân vật chính yếu trong Triết học Trung Quốc, sự tồn tại của ông trong lịch sử hiện vẫn đang còn được tranh cãi. Theo truyền thuyết Trung Quốc, ông sống ở thế kỷ 6 TCN. Nhiều học giả hiện đại cho rằng ông sống ở thế kỉ 4 TCN, thời Bách gia chư tử và thời Chiến Quốc. Lão Tử được coi là người viết Đạo đức kinh (道德經) - cuốn sách của Đạo giáo có ảnh hưởng lớn, và ông được công nhận là Khai tổ của Đạo giáo (Đạo tổ 道祖). Hỗn độn thiên địa sơ khai chữ Đạo đứng đầu tất cả Đạo khả Đạo phi thường Đạo. Danh khả danh phi thường danh. Đạo vốn vô định Đạo sinh nhất, nhất sinh nhị, nhị sinh tam, tam sinh vạn vật. Đạo sinh một , một sinh hai , hai sinh ba , ba sinh mọi vật Thái cực sinh lưỡng nghi, lưỡng nghi sinh tứ tượng, tứ tượng sinh bát quái, bát quái sinh vạn vật... Người thuận theo đất, đất thuận theo trời Trời thuận theo Đạo, Đạo thuận theo tự nhiên\". (đã dịch sang thuần Việt) Thiên võng khôi khôi, sơ nhi bất thất Lưới trời lồng lộng, thưa mà khó lọt Tri túc bất nhục Người biết đủ, không bao giờ nhục . Tự biết mình là người sáng suốt Thắng được người là có sức mạnh Thắng được mình là kiên cường. Đạo đức kinh Danh ngôn Lão tử", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Arshan", "role": "user" }, { "content": "Arshan (tiếng Nga: Аршан) là một thị trấn nghỉ dưỡng ở nước Cộng hòa Buryatia, trực thuộc Liên bang Nga. Nó nằm cách thành phố Ulan Ude khoảng 479 km. Vào ngày 9 tháng 8 năm 1894, nhà truyền giáo Khoymorsky Chistokhin đã tìm thấy những dòng suối khoáng nóng ở Arshan và vùng lân cận. Cũng trong khoảng thời gian này, thị trấn có tới 40 khu nghỉ dưỡng. Đến năm 1926, các công nhân đã xây dựng một nhà máy thủy điện nhỏ trong vùng. Vào tháng 6 năm 2014, Arshan phải hứng chịu một trận lũ lớn. Hàng tấn bùn đã tràn xuống thị trấn khiến 82 ngôi nhà bị hư hại nặng nề. Xe buýt tuyến Ulan Ude–Arshan sẽ khởi hành vào buổi sáng. Hành trình thường kéo dài từ 5 đến 6 giờ. Xe buýt tuyến Irkutsk–Arshan sẽ khởi hành vào buổi sáng. Hành trình thường kéo dài từ 4 đến 5 giờ. Xe buýt tuyến Slyudyanka–Arshan sẽ khởi hành vào lúc 09:30. Hành trình thường kéo dài từ 2 đến 3 giờ (với mức phí là 300 rúp). Bạn cũng có thể đến thị trấn này bằng taxi, tuy nhiên mức phí cần trả sẽ cao hơn (2000 rúp). 51.913348976421965Chùa Phật giáo Bodkhidkharma1 Chùa Phật giáo Bodkhidkharma (Дацан Бодхидхарма) (nằm ở phía tây bắc thị trấn). 51.902913371021775Nhà thờ Thánh Peter và Paul2 Nhà thờ Thánh Peter và Paul (Церковь Петра и Павла) (nằm ở phía đông nam thị trấn), ☎ +7 908 598-18-16. 51.87574309635793Núi lửa Chersky3 Núi lửa Chersky (Вулкан Черского) (cách thị trấn 6 km về phía đông nam). Ở khu vực xung quanh núi lửa có một số pháp sư đang thực hiện nghi lễ. 51.91411043825648Tượng \"Cô gái ở vũ hội\"4 Tượng \"Cô gái ở vũ hội\" (Девушка на шаре) (cách quán cà phê Staryy Arshan khoảng 156 m về phía tây nam). 51.92996798522537Thác Na Reke5 Thác Na Reke (Водопад На Реке) (nằm ở phía bắc thị trấn, trên sông Kyngarga). Để đến thăm thác, bạn có thể phải trả 50 rúp. Tại đây, bạn có rất nhiều việc để làm như tắm suối nước nóng, đi bộ đường dài và quan sát các lễ hội Shaman truyền thống. 51.91258214368678Cửa hàng Lakomka1 Cửa hàng Lakomka, 17A đường Pavlov, ☎ +7 952 614-00-05. 08:30–21:00 hàng ngày. 51.91168199246085Cửa hàng Lotos2 Cửa hàng Lotos. 51.90664587611965Cửa hàng Aryuna3 Cửa hàng Aryuna. 51.915318675192985Cửa hàng Tayozhnyye Vkusnyashki4 Cửa hàng Tayozhnyye Vkusnyashki, trên đường Traktovaya, ☎ +7 924 822-65-05. 51.91309479034205Cửa hàng Laris5 Cửa hàng Laris. 51.91365738685934Cửa hàng Univermag6 Cửa hàng Univermag, 31 đường Traktovaya, ☎ +7 950 112-80-90. 51.912117902721924Cửa hàng Magazinchik7 Cửa hàng Magazinchik. 51.91480352024699Nhà hàng Sharbin1 Nhà hàng Sharbin. 51.914479245744815Nhà hàng Naran2 Nhà hàng Naran. Thứ 2 đến thứ 7: 12:00–01:00. Chủ nhật: 12:00–00:00. Bạn có thể sử dụng Wi-Fi trong nhà hàng. 51.91454541788199Nhà hàng Mongol3 Nhà hàng Mongol, 23 đường Veresova, ☎ +7 950 086-18-88. Thứ 2 đến thứ 6: 11:00–23:00. Thứ 7 và Chủ nhật: 10:00–00:00. 51.90696271395968Quán cà phê Khamar-Daban1 Quán cà phê Khamar-Daban, ☎ +7 908 598-36-56. 51.90601079999095Quán cà phê Altan Buuz2 Quán cà phê Altan Buuz, 73 đường Brat'yev Domyshevykh, ☎ +7 902 167-47-47. 51.91369013692773Quán cà phê Altan Bulag3 Quán cà phê Altan Bulag, ☎ +7 902 455-31-46. Thứ 2 đến thứ 6: 11:00–20:00. Thứ 7 và Chủ nhật: 10:00–20:00. 51.913651393788655Quán cà phê Bagul'nik4 Quán cà phê Bagul'nik. 51.91463048910358Quán cà phê Staryy Arshan5 Quán cà phê Staryy Arshan, 5/1 đường Naberezhnaya. 51.9147682233315Quán cà phê Vershina6 Quán cà phê Vershina. 51.90993681777629Khách sạn Svyatoy Istochnik1 Khách sạn Svyatoy Istochnik, 33 đường Veresova, ☎ +7 950 146-33-35. Khách sạn có phát Wi-Fi. 15 USD. 51.906494747247Khách sạn Domiki U Rechki2 Khách sạn Domiki U Rechki, 16 đường Naberezhnaya, ☎ +7 902 161-55-53. Có dịch vụ giặt ủi. 20 USD. 51.904955483308Khách sạn Energetik Baza Otdykha3 Khách sạn Energetik Baza Otdykha, 64 đường Pushkin, ☎ +7 902 560-80-46. Nhận phòng: 13:00, trả phòng: 13:00. Khách sạn chấp nhận vật nuôi. 23 USD. 51.91199979462912Nhà khách Nefrit4 Nhà khách Nefrit, 4 đường Titov, ☎ +7 939 793-02-47. 26 USD. 51.90649077587597Khách sạn Irkut5 Khách sạn Irkut, 72 đường Traktovaya, ☎ +7 395 550-81-07. Có phục vụ bữa sáng. 32 USD. 51.90882151122412Khách sạn Podsnezhnik6 Khách sạn Podsnezhnik, 2 đường Gertsena, ☎ +7 908 641-63-63. 35 USD. 51.90686247355939Nhà khách Akva-Spa-Arshan7 Nhà khách Akva-Spa-Arshan, 16 đường Lesnaya. 43 USD. 51.90479365930885Semeynoye Pomest'ye Solnechnoye8 Semeynoye Pomest'ye Solnechnoye, 93 đường Traktovaya. 73 USD. 51.91236736666811Nhà khách Tengeri9 Nhà khách Tengeri, 4 đường Konstantina Gabanova, ☎ +7 914 895-87-77. 100 USD. 51.90839676221827Khách sạn Logos10 Khách sạn Logos, 20 đường Zarechnaya, ☎ +7 933 999-28-88. 127 USD. Từ Arshan, bạn có thể đi tới: Dãy núi Sayan, từng là biên giới tự nhiên giữa Mông Cổ và Nga Hồ Baikal, hồ nước ngọt sâu nhất và cổ nhất thế giới (mất 3 tiếng nếu đi xe buýt, 2 tiếng nếu đi ô tô) Orlik, một thị trấn nhỏ với các hoạt động cưỡi ngựa, đạp xe địa hình và leo núi Irkutsk, thành phố lớn gần nhất", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Nguyễn Mạnh Hùng", "role": "user" }, { "content": "Trong buổi gặp gỡ với cộng đồng doanh nghiệp công nghệ thông tin, do Hội tin học Tp.HCM tổ chức, chiều 15/7, ông Hùng khi nói về những bất cập của Facebook, Google, cho là: \" \"Đã đến lúc chúng ta viết một mạng xã hội mới, nhân văn hơn, thực sự coi trọng khách hàng hơn và đưa người dân làm chủ thể tri thức. Đồng thời người dùng cũng phải được chia sẻ giá trị khi tham gia cuộc chơi đó...\". ^ “Việt Nam cần làm mạng xã hội mới, công cụ tìm kiếm mới”. vneconomy (2019-7-16). ^ VN muốn lập mạng xã hội riêng, còn thế giới thì sao?. BBC (2019-7-16).", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Pereira", "role": "user" }, { "content": "Pereira là một thành phố Colombia. Thành phố Pereira là thủ đô của tỉnh Risaralda Colombia. Thành phố tọa lạc ở trung tâm của khu vực phía tây đất nước, nằm trong một thung lũng nhỏ hạ thấp xuống từ một phần của dãy núi Andes phía tây. Vị trí chiến lược của nó trong khu vực sản xuất cà phê khiến cho thành phố một trung tâm đô thị ở Colombia, ngoài ra cũng nhờ cự ly gần gũi so với Bogotá, Cali và Medellin - và ra biển và sân bay lớn nhất trong toàn bộ khu vực. Trong năm 2004, theo báo cáo dân số thành phố là 576.329 người. Khu vực Pereira ngày nay đã có người ở trước thời thực dân Châu Âu, đã là nơi sinh sống của bộ lạc Quimbaya hung tợn. Họ là những người nổi tiếng với các tác phẩm nghệ thuật làm bằng vàng, được coi là một trong những sản phẩm tốt nhất của tiền Columbus Mỹ. Người Tây Ban Nha thành lập khu định cư đầu tiên của họ trong khu vực vào khoảng năm 1540. Thị trấn Cartago lần đầu tiên được thành lập ở đây bởi Jorge Robledo và Diego de Mendoza, người Tây Ban Nha, năm 1691 thị trấn đã được di chuyển khoảng đến vị trí ngày nay. Mãi về sau, năm 1816, anh em José Francisco và Manuel Pereira đã trú ẩn ở khu vực này sau thất bại của Simón Bolivar và quân đội yêu nước của ông trong trận Cachirí. Pereira Francisco Martinez muốn thiết lập một thành phố trên khu vực nơi đã bảo vệ anh ta và anh trai của ông khỏi người Tây Ban Nha. Ngày 24 tháng tám 1863, bốn ngày sau khi chết, linh mục Antonio Cañarte Remigio đứng đầu một đoàn caravan từ Cartago, và thành lập thành phố Pereira sáu ngày sau đó (ngày 30 tháng 8) tại các vị trí nay là \"Plaza de Bolivar\". Theo thời gian, người định cư từ Antioquia đến khu vực này và định cư trong thành phố. Đây là một phần của việc mở rộng Antioquian đã phát triển nhiều của Colombia. Pereira đã được đặc biệt ưa thích bởi vị trí kinh tế chiến lược của nó, đất đai màu mỡ, và thời tiết tốt. Những người định cư đã trồng nhiều cà phê chất lượng cao trong đất núi lửa giàu khoáng sản của dãy Andes, và nó vẫn là cây trồng quan trọng nhất sản xuất trong khu vực, mà là ở trung tâm của \"trục cà phê\" (eje cafetero) khu vực . Những người di cư đã đến Pereira không chỉ từ Antioquia, mà còn từ Valle del Cauca, Bogotá, và các thành phố lớn khác Colombia. Tuy nhiên, trong cuộc suy thoái kinh tế của năm 1999, và những năm tăng trưởng thấp của năm 2000 và 2001, nhiều dân PereIran di cư sang Hoa Kỳ và Tây Ban Nha. Một số khu dân cư cụ thể, như các khu phố được gọi là Cuba, được cho là trung bình ít nhất một thành viên trong gia đình sống ở nước ngoài.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Sổ tay tiếng Indonesia", "role": "user" }, { "content": "Tiếng Indonesia (Bahasa Indonesia) là ngôn ngữ chính thức của Indonesia. Tiếng Indonesia là một tiếng chuẩn của tiếng Mã Lai được chính thức xác định cùng với tuyên ngôn độc lập của Indonesia năm 1945. Tiếng Mã Lai và tiếng Indonesia vẫn khá tương đồng. Indonesia là quốc gia đông dân thứ tư thế giới. Phần lớn dân Indonesia nói thông thạo tiếng Indonesia, với tỷ lệ gần như 100%, do đó khiến ngôn ngữ này là một trong những ngôn ngữ được nói rộng rãi nhất thế giới. Phần lớn dân Indonesia, ngoài nói một thứ tiếng quốc ngữ này ra, thường thông thạo một thứ tiếng khu vực hoặc phương ngữ (ví dụ như Minangkabau, Sunda và Java), những ngôn ngữ được sử dụng phổ biến ở nhà và ở cộng đồng địa phương. Giáo dục chính quy, cũng như tất cả các phương tiện quốc gia và các hình thức truyền thông khác đều sử dụng tiếng Indonesia. Ở Đông Timor, nơi từng là một tỉnh của Indonesia từ năm 1975 đến năm 1999, tiếng Indonesia được thừa nhận là một trong hai ngôn ngữ đang được sử dụng (ngôn ngữ còn lại là tiếng Anh, bên cạnh các ngôn ngữ chính thức là tiếng Tetum và tiếng Bồ Đào Nha). Tên gọi \"tiếng Indonesia\" (Indonesian) cho ngôn ngữ là Bahasa Indonesia (nghĩa đen là \"ngôn ngữ của Indonesia\"). Thuật ngữ này thỉnh thoảng được tìm thấy trong tiếng Anh nói và tiếng Anh viết. Ngoài ra, những người nói tiếng Anh thỉnh thoảng nhắc tới từ \"Bahasa\" với nghĩa tiếng Indonesia, mặc dù từ này đơn giản chỉ có nghĩa là \"ngôn ngữ\" nói chung chứ không đặc biệt chỉ định đó là tiếng Indonesia. Xin chào. Halo. (HAH-lo) Xin chào. (informal) He. (Hey) Xin chào. (\"Hồi giáo\") Assalamu 'alaikum (\"AH-Ssal-ahmu AAH-la-ee-koom) Bạn khỏe không? Apa kabar? (AH-pah KAH-bar?) Khỏe, cảm ơn. Baik, terima kasih. (bah-EEK, TREE-mah KAH-see) Bạn tên gì? Namamu siapa? (NAH-mah-moo see-AH-pah?) Tên tôi là ______. Nama saya ______. (NAH-mah sahy-yah _____.) Vui được gặp bạn. Senang bertemu anda. (Se-NAHNG berr-teh-moo AHN-dah) Xin mời. Silakan. (suh-LAH-kann) Làm ơn. (thỉnh cầu) Tolong. (TOH-long) Cảm ơn. Terima kasih. (Tuh-REE-mah KAH-see) Không có gì/chi. Terima kasih kembali. (... kem-BAH-lee) Vâng/phải. Ya. (EEYAH) Không/không phải. Tidak. (TEE-dah/), Tak (TAH/) (short, hard vowel, cut off before \"k\") Xin lỗi/bạn ơi. (thu hút chú ý) Maaf. (mah-AHF) Xin lỗi. (xin thứ lỗi) Maaf, permisi. (..., pehr-mee-see) Tôi xin lỗi. Maaf. (...) Tạm biệt Selamat tinggal. (S'LAH-maht TING-gahl) Tạm biệt (informal) Dadah. (DaH-DaH) Tôi không thể nói tiếng Indonesia [tốt]. Saya tidak bisa bicara bahasa Indonesia [dengan baik]. (Sahy-ya tee-dah/ bee-sah bee-chah-rah bah-hah-sah in-do-NEE-sha [dng-gan bayk]) Bạn nói được tiếng Anh không? Bisa bicara bahasa Inggris? (Bee-sah bee-chah-rah bah-hah-sah Ing-griss) Ở đây có ai nói được tiếng Anh không? Ada orang yang bisa bahasa Inggris? (Ah-dah o-rahng yahng bee-sah bah-hah-sah Ing-griss\") Giúp tôi với/cứu tôi với! Tolong! (Toh-long) Coi chừng! Hati-hati! (Hah-ti hah-ti) Xin chào (buổi sáng). Selamat pagi. (S'LAH-maht PAH-ghee) Xin chào (buổi chiều). Selamat siang. (... SEE-yang) Xin chào (buổi tối). Selamat sore. (... soh-ray) Tạm biệt (ban đêm). Selamat malam. (... MAH-lahm) Chúc ngủ ngon. Selamat tidur. (... TEE-door) Tôi không hiểu. Saya tidak mengerti. (SAHY-yah TEE-dah/ mng-GEHR-tee) Nhà vệ sinh ở đâu? Di mana kamar kecil? (Dee MAH-nah kam-AR ke-CH-ill?) Giá bao nhiêu? (harga) ini berapa? (HARR-guh EE-nee buh-ROPP-uh) Bây giờ là mấy giờ? Jam berapa (sekarang) / Pukul berapa (sekarang)? (jom buh-ROPP-uh (s'KAR-ong)? / pook-ool - ) Bule Người nước ngoài (người dân địa phương gọi những người da trắng là Bule Foreigners) Hãy để tôi yên. Jangan ganggu saya. (...) Đừng động vào tôi! Jangan pegang saya! (...) Tôi sẽ gọi cảnh sát. Saya panggil polisi. (...) Cảnh sát! Polisi! (...) Dừng lại! Kẻ trộm! Stop! Maling! (...) Này! Kẻ móc túi! Hey! Copet! (...) Tôi cần nước Saya perlu air (...) Tôi cần bạn giúp. Saya minta tolong. (...) Đây là một trường hợp khẩn cấp. Ini darurat. (...) Tôi bị lạc đườngt. Saya tersesat. (...) Tôi bị mất túi xách của tôi. Saya kehilangan tas Saya. (...) Tôi bị mất ví tiền của tôi. Saya kehilangan dompet Saya. (...) Tôi đang bị bệnh. Saya sakit. (...) Tôi đã bị thương. Saya terluka. (...) Tôi cần một bác sĩ. Saya perlu dokter. (...) Tôi có thể sử dụng điện thoại của bạn không? Bisa saya pakai telepon anda? (...) 0: nol / kosong (COSS-song) 1: satu 2: dua 3: tiga 4: empat (OM-phat) 5: lima (LEE-ma) 6: enam (O-nam or NAM) 7: tujuh 8: delapan (D ́LAPAN) 9: sembilan 10: sepuluh 11: sebelas (SE-b ́las) 12: dua belas (DUA-b ́las) 13: tiga belas (TIGA-b ́las) 14: empat belas (OMPHAT-b ́las) 20: dua puluh 21: dua puluh satu 22: dua puluh dua 23: dua puluh tiga 30: tiga puluh 40: empat puluh 50: lima puluh 100: seratus (S ́RA-tus) 200: dua ratus 300: tiga ratus 1000: seribu (S ́RI-bu) 1100: seribu seratus (S ́RIBU-s ́ratus) 1152: seribu seratus lima puluh dua 1200: seribu đưa ratus 1500: seribu lima ratus 2000: dua ribu 2100: dua ribu seratus 10.000: sepuluh ribu 20.000: dua puluh ribu 100.000: seratus ribu 150.000: seratus lima puluh ribu 156.125: seratus lima puluh enam ribu seratus dua puluh lima 250.000: dua ratus lima puluh ribu / seperempat juta (quarter of a million) 500.000: lima ratus ribu / setengah juta (half a million) 1.000.000: satu juta 1,150,000: satu juta seratus lima puluh ribu 1.250.000: satu seperempat juta 1.500.000: satu setengah juta 1.750.000: satu juta tujuh ratus lima puluh ribu 1.000.000.000: satu milyar 1.000.000.000.000: satu trilyun số _____ (tàu hỏa, xe buýt, vv. ): nomor _____ (NO-more) một nửa: setengah một phần tư: seperempat ba phần tư: tiga perempat ít hơn: kurang (KU-rang) nhiều hơn: lebih (LEB-ih)", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Taylor Swift", "role": "user" }, { "content": "Taylor Alison Swift (sinh ngày 13 tháng 12, 1989) là một ca sĩ-nhạc sĩ sáng tác bài hát người Mỹ từng giành giải Grammy. Mọi ca khúc dưới đây đều do Taylor Swift sáng tác, trừ khi được nêu rõ. Chưa bao giờ yêu đương Anh ấy thề như vậy Khi luồn những ngón tay qua tóc Tôi cười vì hi vọng rằng anh nói sai Anh kể chuyện đùa còn tôi thì làm mặt cười Nhưng tôi biết hết những bài hát yêu thích của anh. I'd Lie (2007). Ước chi trước đây em tập trung một chút, Họ từng bảo tình yêu thì phức tạp, Nhưng em chỉ biết mê muội vào một điều gì đó Và điều đó được đánh giá quá cao Nhưng chỉ cần xem điều em gây ra kia Em sống sót bước ra nhưng mình mẩy te tua cả rồi I Heart ?, Beautiful Eyes (2008). Anh nâng đôi chân em lên khỏi mặt đất, và nhấc em xoay tròn Anh làm em say đắm, điên cuồng Giống như em gục ngã Và em lạc lối trong đôi mắt anh Anh làm em say đắm, điên cuồng... Crazier (2008) (đĩa đơn quảng bá cho phim Hannah Montana: The Movie). Mỗi lần anh cười, em cũng cười Và mỗi lần anh tỏa sáng Em cũng sẽ tỏa sáng vì anh Jump Then Fall, Fearless: Platinum Edition (2009). Em không muốn mất đi khuôn mặt anh Em không muốn thức dậy vào một ngày, mà không nhớ được những gì thời gian đã xoá nhoà Em không muốn quay trở lại Bởi em sợ những gì tình yêu trao cho em, và rồi lấy đi tất cả Em không muốn mất đi khuôn mặt thân thương ấy... Your Face. Những khi anh nghĩ, Tim McGraw Em hi vọng anh nghĩ về bài hát yêu thích của em Bài hát mà chúng ta đã khiêu vũ suốt đêm trường Ánh trăng như ánh đèn loang loáng trên mặt hồ Khi anh nghĩ về hạnh phúc Em hi vọng anh nghĩ: \"Chiếc váy đen nhỏ xinh đó\" Nghĩ về mái đầu em tựa vào bờ ngực anh Và chiếc quần jeans xanh bạc màu cũ kỹ của em Khi anh nghĩ, Tim McGraw Em hi vọng anh nghĩ về em Tim McGraw, sáng tác bởi Taylor Swift và Liz Rose Tôi ghét cái xe cổ quái Mà anh chưa một lần để tôi cầm lái Anh là đồ gàn dở, chỉ giỏi làm tan nát trái tim người khác Kẻ lúc nào cũng chỉ biết dối trá Vậy thì đứng đó mà nhìn tôi quẹt diêm đốt hết Khoảng thời gian phí hoài của tôi Đối với tôi thì Anh chỉ như một tấm hình đáng đốt đi thôi Picture to Burn, sáng tác bởi Taylor Swift và Liz Rose. Anh là lý do cho những giọt lệ rơi trên cây guitar cuả tôi. là điều làm tôi vẫn tiếp tục nguyện cầu dưới một ngôi sao băng. Anh là bài hát tôi vẫn ngân nga trên xe, dù chẳng biết sao tôi lại làm thế. Teardrops on My Guitar, sáng tác bởi Taylor Swift và Liz Rose. Lẽ ra anh nên nói không Lẽ ra anh nên về nhà Lẽ ra anh nên nghĩ hai lần Trước khi mọi chuyện xảy ra Lẽ ra anh cần biết lời anh nói, Về những gì mà anh làm với cô gái kia. Anh sẽ về bên em... Lẽ ra em nên ở đó, trong mặt trái tâm hồn anh Em nên tự hỏi mình, vì sao. Anh đừng quỳ dưới chân em Và cầu xin em tha thứ Anh nên biết chối từ Cưng ơi, như thế anh sẽ vẫn còn có em. Should've Said No.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Himalaya", "role": "user" }, { "content": "Himalaya là một dãy núi ở Châu Á, phân chia tiểu lục địa Ấn Độ khỏi cao nguyên Tây Tạng. Mở rộng ra, đó cũng là tên của một hệ thống núi hùng vĩ bao gồm cả Himalaya theo đúng nghĩa của từ này, Karakoram, Hindu Kush và các dãy núi nhỏ khác trải dài từ Pamir Knot. Tên gọi này bắt nguồn từ tiếng Sanskrit himālaya, một tatpurusa từ kép mang ý nghĩa \"nơi ở của tuyết\" (từ chữ hima \"tuyết\", và ālaya \"nơi ở\"; xem thêm Himavat). Tất cả cùng với nhau, hệ thống núi Himalaya là dãy núi cao nhất hành tinh và là nơi của 14 đỉnh núi cao nhất thế giới: các đỉnh cao trên 8.000 m, bao gồm cả đỉnh Everest. Để thấy được kích thước khổng lồ của những dãy núi trong dãy Himalaya, hãy so với Aconcagua, trong dãy Andes, với độ cao 6.962 m, là đỉnh cao nhất bên ngoài Himalaya, trong khi hệ thống núi Himalaya có trên 100 núi khác nhau vượt quá 7.200 m. Dãy Himalaya trải khắp 7 quốc gia: Bhutan, Trung Quốc, Ấn Độ, Nepal, Pakistan, Myanma và Afghanistan. Nó cũng là nơi khởi nguồn của 3 hệ thống sông lớn trên thế giới, đó là lưu vực các sông như sông Ấn, sông Hằng-Brahmaputra và sông Dương Tử. Khoảng 750 triệu người sống trên lưu vực của các con sông bắt nguồn từ dãy Himalaya, tính luôn cả Bangladesh. Himalaya là một dãy núi ở Châu Á, được định nghĩa một cách chính xác nhất như kéo dài từ sông Indus ở Pakistan, qua Ấn Độ, Nepal, Bhutan, kết thúc tại sông Bramaputra ở Ấn Độ. Cách xác định này thường được mở rộng để bao gồm các Karakoram, Hindu Kush, và phạm vi nhỏ khác kéo dài từ Knot Pamir, như những ngọn núi nối tiếp với các Himalaya thích hợp, và sự khác biệt địa lý làm cho không có sự khác biệt cho các du khách, chúng tôi tuân theo quy ước này ở đây. Khu vực này bao gồm 14 ngọn núi cao nhất thế giới, và hơn 100 đỉnh núi trên 7200m. Nếu bạn không có ý định đi trekking, thì bạn sẽ không cần bất kỳ thiết bị đặc biệt, hoặc thậm chí quần áo ấm như bạn sẽ có thể lấy quần áo ấm tốt trên nhập cảnh vào khu vực. Nếu bạn cần quần áo ấm, không bỏ lỡ các thị trường cũ bán trang phục từ các quốc gia giàu có. Nếu bạn đi bộ, các thiết bị bạn sẽ cần phải phụ thuộc vào điểm đến của bạn, trong nhất của Nepal, bạn sẽ một túi ngủ và một đôi giày; Himalaya Ấn Độ cung cấp một số lượng lớn các tuyến đường đều có thể đi bộ một cách độc lập nếu bạn có một chiếc lều, bếp, và tất cả các thiết bị cần thiết cho việc leo núi không được hỗ trợ. Nói chung dãy Himalaya có ít nguy hiểm ít hơn so với vùng đồng bằng đông dân hơn xung quanh. Bệnh sốt rét chỉ là một vấn đề trong các khu vực độ cao thấp, do muỗi mang bệnh không thể sống ở độ cao cao hơn. Cẩn thận phòng ngừa khi đi du lịch ở khu vực độ cao thấp hơn, đặc biệt là vùng đồng bằng lân cận. Say độ cao là một mối lo lắng, với nhiều đèo ở Himalaya là hơn 5000m. Tăng độ cao của bạn càng chậm càng tốt, tránh bay từ độ cao thấp đến mức cao nhất, và hoạt động thể chất và uống nhiều chất lỏng sau khi đạt được độ cao. Say độ cao là không thể đoán trước, và có thể tấn công những người đã không có vấn đề trước. Hãy tạo cho mình rất nhiều tính linh hoạt trong kế hoạch của bạn, để tránh đẩy mình cao hơn khi bạn cần phải nghỉ ngơi. Luôn cập nhật tin tức, và sẵn sàng thay đổi kế hoạch của bạn, khi đi đến những nơi như Kashmir, đang phải đối mặt với cuộc nổi dậy vũ trang. Giao thông trên những con đường hẹp thường là đáng sợ, nhưng do tốc độ chậm là ít có khả năng dẫn đến tử vong hơn trên những con đường của vùng đồng bằng.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Khôr ʽAngar", "role": "user" }, { "content": "Khôr ʽAngar là một thị trấn nhỏ ở vùng Obock, đông bắc Djibouti. Nó nằm gần eo biển Bab-el-Mandeb, cách thủ đô Djibouti khoảng 95 km về phía đông bắc. Khôr ʽAngar nằm trên độ cao 10 m so với mực nước biển và có khí hậu bán khô hạn. Bầu trời tại đây trong xanh và nhiều nắng trong suốt cả năm. Theo thống kê năm 2016, thị trấn có 3.500 người. 12.441667Sân bay Herkale1 Sân bay Herkale (ICAO: HDHE) (cách trung tâm thị trấn khoảng 7 km về phía tây bắc). Sân bay có một đường băng đất dài khoảng 1.485 m, trên độ cao 12 m so với mực nước biển. Bạn có thể lái ô tô từ Obock (1 giờ), Tadjoura (1 giờ 55 phút), Arta (4 giờ 8 phút) hoặc Fagal (10 phút). 12.467648080576948Berenice Epideires1 Berenice Epideires (còn được gọi là Deirê) (nằm trên bán đảo Ras Siyyan, phía tây bắc Khôr ʽAngar). Đây là những phần còn lại của một thị trấn La Mã cổ. 12.154683260230742Rừng ngập mặn Godoria2 Rừng ngập mặn Godoria (Mangrove de Godoria). Một địa điểm tốt để khám phá các loài động vật như bồ nông nâu, chim cốc, chim cu rừng ngập mặn, diệc, khỉ, rùa, thằn lằn, rùa biển và cá sấu. 12.473350692637649Quần đảo Sawabi3 Quần đảo Sawabi (Còn được gọi là quần đảo Bảy Anh Em). Đây là một quần đảo nhỏ. Hòn đảo thứ 7 trên thực tế là một ngọn núi lửa gần bán đảo Ras Siyyan. 12.591596020799543Nhà thờ Hồi giáo Moulhoulé4 Nhà thờ Hồi giáo Moulhoulé (nằm trên tuyến quốc lộ số 15, cách trung tâm thị trấn 27 km về phía tây bắc). Một trong những công trình tôn giáo nổi bật nhất ở khu vực xung quanh thị trấn. 12.411599625032808Nhà thờ Hồi giáo Alaïli Dadda5 Nhà thờ Hồi giáo Alaïli Dadda (nằm cách thị trấn khoảng 48 km về phía tây). 12.340796Leo núi, đi bộ đường dài và đạp xe địa hình1 Leo núi, đi bộ đường dài và đạp xe địa hình (tại các đỉnh núi Dale, Bourhousmani, Kabulou và Dalouta). 12.383950012311844Tắm biển và lặn ngắm san hô2 Tắm biển và lặn ngắm san hô. Đây là những hoạt động du lịch phổ biến nhất của thị trấn. Những món ăn bạn có thể thưởng thức trong thị trấn này bao gồm: thịt lạc đà, món hầm (maraq), cơm (bariis), bít tết, mì ống và các loại hải sản phổ biến như tôm hùm, tép, cá, cua và ốc biển. Khôr ʽAngar không có quán cà phê, quán rượu hay quầy giải khát nào nên bạn cần tự mang theo đồ uống. 12.371751882430075Nhà khách Sept Freres1 Nhà khách Sept Freres (nằm khá gần bờ biển), ☎ +253 77 86 16 84. Đây là nhà khách duy nhất trong thị trấn. Nếu không muốn ngủ trong nhà khách, bạn cũng có thể cắm trại trên bờ biển hoặc tìm một gia đình địa phương để ở trọ. Thị trấn cảng Obock, trung tâm hành chính của vùng Obock Thị trấn du lịch lâu đời Tadjoura, nằm trên vịnh biển cùng tên Nước láng giềng Eritrea với hai thành phố lớn Massawa và Assab, đều nằm ở vùng duyên hải", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Davao", "role": "user" }, { "content": "Davao là một một thành phố Philippines. Davao thành phố lớn nhất thế giới về mặt diện tích đất, nổi tiếng với quả sầu riêng và nơi có núi Apo, núi cao nhất Philippines. Thành phố Davao (tiếng Philippines: Lungsod ng Dabaw; Cebuano: Dakbayan sa Davao) là một trong những thành phố quan trọng nhất của Philippines và về thực tế là thủ phủ của đảo Mindanao. Thành phố này cũng là một trong những thành phố lớn nhất của Philippines về diện tích. Sân bay quốc tế (Sân bay quốc tế Davao) và hải cảng của thành phố này là một trong những trung tâm vận chuyển hàng hóa bận rộn ở Nam Philippines. Thành phố Davao cũng là một trong những thành phố Philippines không thuộc tỉnh nào dù nó được xếp nhóm vào Davao del Sur cho mục đích thống kê. Thành phố cũng là trung tâm khu vực của Vùng Davao (Vùng XI). Nó là một trong những thành phố có diện tích rộng nhất với 2.400 km2. Dân số khoảng 1,3 triệu, với 2 triệu người trong những giờ ban ngày có mặt tại đây. Trong những năm gần đây, thành phố đã nổi lên là trung tâm kinh doanh, đầu tư và du lịch ở miền Nam Philippines. Thành phố có một số khu nghỉ núi và bãi biển đẹp nhất quốc gia này.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Brno", "role": "user" }, { "content": "Brno là thành phố Séc. Brno là thành phố lớn thứ hai và nằm phía nam của Cộng hòa Séc. Thành phố này được thành lập từ năm 1243 mặc dù đã có sự định cư từ thế kỷ thứ 5. Brno là thủ đô của Vùng Nam Moravia và được biết đến như là trung tâm của tòa án hiến Pháp Séc, tòa án tối cao, tòa án hành chính, viện kiểm sát tối cao, thanh tra. Xét về truyền thống thì Brno như là thủ đô của trung Âu lịch sử của vùng Morava. Brno nằm phía ở phần phía nam của Cộng hòa Séc, tại ngã ba của hai con sông Svitava va Svratka. Thành phố là trung tâm văn hóa, chính trị của vùng nam Moravia (dân số ước tính cả vùng khoảng 1 130 000). Đồng thời thành phố cũng là trung tâm của tỉnh Morava, một trong những vùng đất lịch sử của các vị vua Bohemia. Nó nằm trong vị trí giao nhau của những tuyến đường buôn bán cổ đại giữa nền văn minh bắc Âu và nam Âu trong hàng thế kỉ. Nằm ở giữa những vùng đất cao của Bohemia và Morava, phía nam là vùng đất thấp của Morava, Brno có khí hậu điều hòa.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Công viên Thống Nhất", "role": "user" }, { "content": "Công viên Thống Nhất là công viên giải trí nằm trên đường Lê Duẩn và đường Đại Cồ Việt, phường Phương Liên, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội, Việt Nam. Công viên có diện tích phần lớn là hồ nước và khu vui chơi, vườn hoa. Công viên Thống Nhất là một trong những công viên lớn tại thủ đô Hà Nội. Công viên Thống Nhất nằm ở vị trí đẹp tiếp giáp với 4 mặt phố lớn: phố Trần Nhân Tông, Nguyễn Đình Chiểu, Lê Duẩn và Đại Cồ Việt. Công viên Thống Nhất có địa chỉ trên đường Trần Nhân Tông, Lê Đại Hành, Hai Bà Trưng rất thuận lợi mỗi lần bạn có dịp ghé qua đây. Ngược về lịch sử, công viên Thống Nhất được xây dựng từ những năm đất nước còn bị chia cắt và tới 1997 được tu sửa khang trang hơn. Hai từ “Thống Nhất” nói lên khát vọng của cả dân tộc, sự khát khao Bắc Nam sum họp một nhà sau những ngày chiến tranh chia cắt. Cũng có thời gian công viên Thống Nhất từng có thời gian được đặt tên là công viên Lê Nin tuy nhiên từ khi vườn hoa Chi Lăng được đặt tên công viên Lê Nin, công viên Thống Nhất được gọi lại với tên cũ. Điều rất thú vị tại công viên Thống Nhất là nơi đây có Hồ Bảy Mẫu nằm ở trung tâm với diện tích mặt hồ nước lên tới 28 ha. Hồ Bảy Mẫu nằm trong công viên hữu tình, nên thơ cho những đôi nam nữ yêu nhau thỏa sức bơi thuyền ngược xuôi trên hồ hay còn là nơi yên tĩnh với khu đảo Hòa Bình, thích hợp cho các cụ già đến trò chuyện, thư giãn, tập thể dục dưỡng sinh. Mặc dù tiếp giáp tới tận 4 mặt phố nhưng công viên Thống Nhất lại rất yên tĩnh, thoáng mát, luôn là lựa chọn lý tưởng cho việc tập thể dục, tham quan, thư giãn, sinh hoạt nhóm, hay học tập ngoài trời. Ghé qua công viên Thống Nhất vào những buổi sáng hay thời điểm xế chiều và đi một vòng quanh hồ Bảy Mẫu, bạn sẽ thấy những nhóm bạn trẻ tập trung tại các bãi trống, tổ chức các hoạt động văn hóa, sinh hoạt câu lạc bộ,... hay người dân ở gần công viên đến chạy bộ, tập thể thao, đánh Thái Cực Quyền,... cùng với đó các câu lạc bộ câu cá thi đua thả câu trên hồ, xem các em thiếu niên mới lớn chơi xiếc xe đạp, nhảy Hip-hop, trượt pa-tanh,... không khí thật bình yên lại thật náo nhiệt. Đặc biệt, với không gian rộng lớn nhiều cây xanh, các vườn hoa đẹp mắt rực rỡ sắc màu và được chia làm nhiều khu vực riêng biệt, công viên cũng là nơi lý tưởng để tổ chức các chương trình lớn ngoài trời: Tổ chức hội chợ Hoa Xuân với hàng nghìn loài hoa xinh đẹp, tỏa ngát hương thơm. Đặc biệt vào những ngày lễ tết còn tổ chức nhiều trò chơi dân gian, hội sách, thu hút rất nhiều ngươi dân nơi cũng như du khách tới tham quan, khám phá và cảm nhận bầu trời trong lành nơi đây sau những ngày áp lực mệt mỏi. Công viên Thống Nhất (Hà Nội) được xây dựng từ những năm đất nước còn bị chia cắt. Hai từ “Thống Nhất” nói lên khát vọng của cả dân tộc. Đó còn là thành quả của lao động xã hội chủ nghĩa (XHCN) và sự đoàn kết một lòng của người dân Hà Nội. Có một thời gian, Công viên Thống Nhất mang tên là công viên Lê Nin. Từ khi vườn hoa Chi Lăng được đặt tên công viên Lê Nin, công viên Thống Nhất dùng lại tên cũ. Đầm Sen gồm 2 cổng chính: Cổng Lê Duẩn. Cổng Đại Cồ Việt.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Albus Dumbledore", "role": "user" }, { "content": "Albus Dumbledore là hiệu trưởng của Học viện Pháp thuật và Ma thuật Hogwarts, trong bộ truyện nổi tiếng Harry Potter của J.K. Rowling. Chào mừng các trò bước vào niên học mới ở Hogwarts. Trước khi các trò nhập tiệc, ta có đôi lời muốn nói. Những lời ấy là: Ngu đần! Mít ướt! Vặt vãnh! Véo! Cám ơn! Ôi, âm nhạc! Đó là phép màu vượt xa mọi pháp thuật mà chúng ta có thể làm được ở nơi đây. Sau cùng, với những bộ óc được tổ chức tốt, cái chết chỉ là một cuộc phiêu lưu vĩ đại khác mà thôi, không gì khác. Những việc xảy ra dưới hầm giữa trò và thầy Quirrell là một bí mật hoàn toàn, vì thế cả trường đều biết hết. Sợ tên của một sự vật sẽ làm tăng nỗi sợ sự vật đó lên. Nhưng mà hãy nhớ, đừng quá chìm đắm trong những giấc mơ mà quên đi cuộc sống thực tại. Thầy tin rằng các bạn của con, ngài Fred và George Weasley đã cố tìm cách gửi cho con một chiếc bàn cầu. Chẳng ngờ gì họ nghĩ rằng thứ đó có thể làm con bất ngờ. Sự thật. Đó là một thứ rất đẹp đẽ mà cũng rất khủng khiếp, cho nên nó nên được đối đãi bằng một sự thận trọng cực kỳ. Chính lựa chọn của chúng ta mới quyết định chúng ta là ai Harry à! Tôi chỉ thực sự rời khỏi trường một khi không còn ai ở đây trung thành với tôi. Đó là sự lựa chọn của chúng ta, Harry à, nó cho ta thấy thực lực của mình, vượt xa những khả năng của chúng ta. Con nghĩ rằng họ [ba mẹ Harry] thật sự rời khỏi con sao? Con nghĩ rằng chúng ta không thể gợi nhớ về họ rõ ràng nhất khi đang ở vào hoàn cảnh khó khăn nhất sao? Mọi người vẫn có thể tìm thấy hạnh phúc, ngay trong những giờ phút u ám nhất cuộc đời họ. Hôm qua dây nhợ thòng lòng đã trở về. Nếu ông quả quyết rằng việc nhắm mắt lại một chút sẽ gây khó khăn cho ông, Cornelius, thì chúng ta không còn gì để nói nữa. Ông phải làm những điều mà ông cho là thích hợp, và tôi cũng vậy. Tò mò không phải là một tội... Nhưng chúng ta nên thận trọng với sự tò mò cũng chính mình... ừ, đúng vậy. Giữ nổi khổ một thời gian sẽ làm nó tệ hơn khi con cuối cùng cảm nhận được nó. Đừng quá quan trọng... thứ gọi là máu thuần huyết! Ngươi đã thất bại vì không nhận ra rằng vấn đề không phải là một người đã được sinh ra như thế nào, mà là họ đã lớn lên như thế nào! Tôi tin rằng... người ta ưa chuộng sự thật hơn là những lời nói dối. Sự khác nhau về tập quán và ngôn ngữ không là gì cả, nếu chúng ta có cùng đích ngắm và trái tim của chúng ta rộng mở. Hãy nhớ rằng, nếu một lúc nào đó con phải chọn giữa cái đúng, và cái dễ, thì hãy nhớ việc gì đã xảy ra cho một cậu bé tốt bụng và dũng cảm bởi vì cậu bé ấy đã chắn ngang đường đi của Chúa tể Voldermort. Người trẻ tuổi thì không thể biết người tuổi già nghĩ gì và cảm thấy gì. Nhưng những ông già sẽ có lỗi nếu họ quên đi tuổi trẻ của họ đã từng như thế nào... Và bây giờ, Harry, chúng ta hãy bước vào đêm và đuổi theo cô ả phù phiếm - cuộc phiêu lưu. Hắn [Voldemort] không bao giờ dừng lại để hiểu được sức mạnh vô song của một linh hồn trong trắng thuần khiết. Tôi đã cho rằng các vị sẽ mời tôi vào phòng khách, dè đâu bằng chứng nãy giờ cho thấy nếu cứ lạc quan quá đáng như vậy thì thành ra ngu.\" [...] buồn thay, sự khiếm nhã ác ý diễn ra thường xuyên đến đáng báo động. Tuổi già thì xuẩn ngốc và dễ nhầm lẫn khi nó đánh giá thấp tuổi trẻ. Trong cái chết và bóng tối, chúng ta sợ những cái chúng ta không biết. Không, tôi chỉ đang đọc một vài tạp chí Muggle... Tôi khoái những hoa văn đan len. Thầy không lo, Harry à... Vì thầy đi cùng với con. Đừng có thương hại những kẻ chết, Harry. Hãy thương hại những kẻ đang sống, và trên hết, những kẻ sống mà không yêu thương. Tất nhiên là việc này xảy ra trong đầu con, Harry, nhưng tại sao điều đó lại có nghĩa là nó không có thật? Wikipedia có bài viết về: Albus Dumbledore", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Sydney", "role": "user" }, { "content": "Sydney là thành phố lớn nhất ở Úc. Thành phố này là thủ phủ của bang. Thành phố nổi bật với nhà hát opera hình con sò hay cánh buồm và cây cầu bắc qua vịnh. Thành phố Sydney là thành phố lớn nhất, nổi tiếng nhất và lâu đời nhất của nước Úc. Sydney cũng là thủ phủ của tiểu bang New South Wales. Dân số của Sydney là 4.198.543 người (2003). Nằm ở bờ biển phía đông của Úc, thành phố được thiết lập vào năm 1788 tại Sydney Cove bởi Arthur Phillip người dẫn đầu Đoàn tàu Thứ nhất (First Fleet) đến từ Anh. Được xây dựng xung quanh cảng Jackson với cảnh đẹp nổi tiếng, thành phố Sydney được gọi là \"Thành phố Cảng\". Đây là trung tâm tài chính lớn nhất của Úc và cũng là một địa điểm du lịch của khách quốc tế, nổi tiếng với nhiều bãi biển đẹp và kiến trúc đôi: Nhà hát opera Sydney (Sydney Opera House) và Cầu Cảng (Harbour Bridge). Khu vực Sydney đã được sinh sống bởi thổ dân Úc ít nhất là khoảng 30.000 năm, và vào thời điểm Đoàn tàu Thứ nhất cập bến vào năm 1788, 4000-8000 người đang sinh sống tại khu vực này. Có ba nhóm thổ dân với ngôn ngữ khác nhau tại khu vực Sydney; những ngôn ngữ này lại trở thành những thổ ngữ bởi các bộ lạc nhỏ hơn. Ngôn ngữ chính là Darug, (Cadigal, những thổ dân nguyên thủy của thành phố Sydney sử dụng thổ ngữ vùng biển Darug), Dharawal và Guringai. Mỗi bộ lạc có một lãnh địa riêng; vị trí của lãnh địa được xác định bởi các nguyên vật liệu có sẵn nơi đó. Mặc dù sự đô thị hóa đã tiêu diệt hầu hết các chứng cớ của các vùng dân cư đó, các bản khắc trên đá vẫn tồn tại ở một số nơi. Người châu Âu để ý đến Úc từ khi Đô đốc James Cook nhìn thấy Vịnh Botany vào năm 1770. Dưới chỉ thị của chính quyền Anh, một khu di dân cho những người tội phạm được thiết lập bởi Arthur Phillip vào năm 1788. Phillip thành lập khu dân cư tại Sydney Cove trên cảng Jackson. Ông ta đặt tên nơi đó theo tên của Bộ trưởng Bộ Nội vụ Anh, Lord Thomas Townshend của Sydney, để công nhận vai trò của Lord Sydney trong việc giúp cho Phillip có giấy phép thành lập khu thuộc địa. Vào tháng 4 năm 1789 một dịch bệnh, được nghĩ là đậu mùa, đã làm giảm dân số thổ dân ở Sydney; một ước tính khiêm tốn là vào khoảng 500 đến 1000 thổ dân chết do nhiễm bệnh trong khu vực Broken và Botany Bay. Có một sự nổi dậy vũ trang chống lại dân Anh, bởi những chiến binh Pemulwuy trong khu vực xung quanh Vịnh Botany, và những trận đánh nhỏ xảy ra khá phổ biến ở khu vực quanh sông Hawkesbury. Đến 1820 chỉ còn lại vài trăm thổ dân và Thống đốc Macquarie đã bắt đầu những hoạt động \"văn minh hóa và giáo dục\" thổ dân bằng cách đuổi họ đi khỏi bộ lạc. Nhiệm kì mà Macquarie là Thống đốc của bang New South Wales là giai đoạn mà Sydney được nâng cấp từ buổi ban đầu sơ khai. Đường sá, cầu cống, các bến phà và các tòa nhà chính phủ được xây dựng lên bởi những phạm nhân, và đến năm 1822 thành phố đã có ngân hàng, các chợ, các đường phố lớn và sở cảnh sát có tổ chức. Những năm của thập kỉ 1830 và thập kỉ 1840 là giai đoạn phát triển đô thị, bao gồm sự phát triển của các khu ngoại thành đầu tiên, vì thành phố phát triển nhanh chóng khi những đoàn tàu từ eo biển Anh bắt đầu đến với những di dân tìm cách bắt đầu một đời sống mới ở một đất nước mới. Những cuộc đổ xô đi tìm vàng đầu tiên bắt đầu vào 1851, và cảng Sydney từ đó đã chứng kiến nhiều làn sóng người nhập cư từ khắp các nơi trên thế giới. Sự phát triển của các khu ngoại thành bắt đầu phát triển vào phần tư cuối cùng của thế kỉ 19 với sự phát minh của các xe lửa và xe điện chạy bằng động cơ hơi nước. Với sự công nghiệp hoá, Sydney mở rộng một cách nhanh chóng, và vào đầu thế kỉ 20 thành phố đã có dân số trên 1 triệu người. Khủng hoảng lớn Great Depression đã tác động đến Sydney một cách tồi tệ. Tuy nhiên, một trong những điểm sáng của thời Khủng hoảng là sự hoàn thành của cầu cảng Sydney Sydney Harbour Bridge vào năm 1932. Trong suốt thế kỉ 20 Sydney tiếp tục mở rộng với nhiều làn sóng di cư khác nhau từ châu Âu và sau đó là từ châu Á, kết quả là thành phố có một không khí quốc tế. Phần đông dân Sydney có nguồn gốc Anh hoặc là Ireland. Những người mới đến sau này bao gồm từ các nước Ý, Hy Lạp, Israel, Liban, Cộng hoà Nam Phi, Nam Á (Ấn Độ, Sri Lanka và Pakistan), Sudan, Thổ Nhĩ Kỳ, Macedonia, Croatia, Serbia, Nam Mỹ (Brasil, Chile, Argentina), Armenia, Đông Âu (Cộng hoà Séc,Ba Lan, Nga, Ukraina, Hungary) và Đông Á (bao gồm Trung Quốc, Triều Tiên và Việt Nam). Sydney tọa lạc trên một vùng đồng bằng trầm tích ven biển giữa Thái Bình Dương về phía đông và Blue Mountains về phía tây. Thành phố có vịnh biển tự nhiên lớn nhất thế giới, cảng biển Jackson, và hơn 70 vịnh và bãi biển, bao gồm cả bãi biển Bondi nổi tiếng. Khu vực nội thành của Sydney có diện tích 1687 km2 (651 mi2) và giống như London mở rộng. Khu vực đô thị (Theo Sở thống kê Sydney) là 12.145 km2 (4.689 mi2); một phần lớn của khu vực này là công viên quốc gia và các vùng đất chưa bị đô thị hóa. Sydney chiếm hai khu vực địa lý: đồng bằng Cumberland, một vùng đồi thoai thoải tương đối bằng phẳng nằm về phía nam và tây của vịnh biển, và đồng bằng Hornsby, một đồng bằng về phía bắc của vịnh, cao trên 389 mét (1276 ft), được chia cắt bởi các thung lũng với các cánh rừng. Phần xưa nhất của thành phố nằm ở khu vực bằng phẳng; đồng bằng Hornsby, được gọi là North Shore, phát triển chậm hơn bởi vì địa hình nhiều đồi của nó, và là một vùng khá im lặng cho đến khi cầu cảng Sydney (Sydney Harbour Bridge) được xây vào năm 1932, nối nó với phần còn lại của thành phố. Sydney có cận nhiệt đới với những mùa hè ấm áp và với mùa đông mát mẻ, với lượng mưa trải đều trong năm. Thời tiết ôn hòa bởi ở gần đại dương, và các nhiệt độ khắc nghiệt hơn được ghi lại ở các vùng ngoại ô phía tây sâu trong lục địa. Tháng ấm nhất là tháng giêng, với nhiệt độ không khí trung bình trên bờ biển là 18,6–25,8°C và trung bình có 14.6 ngày trong năm nhiệt độ bên trên 30 °C. Nhiệt độ cao nhất được ghi lại là 45,3 °C vào ngày 14 tháng 1 năm 1939 vào cuối của một làn sóng nhiệt 4 ngày trên toàn quốc. [4] Mùa đông hơi mát, với nhiệt độ ít khi nào xuống thấp hơn 5 °C trong các khu vực ven biển. Tháng lạnh nhất là tháng 7, với trung bình xê xích 8,0–16,2 °C. Nhiệt độ thấp nhất được ghi lại là 2,1 °C. Lượng mưa được chia khá đều giữa mùa hè và mùa đông, nhưng cao hơn một ít trong suốt nửa đầu của năm, khi gió phía tây thổi nhiều. Lượng mưa trung bình hàng năm, điều hòa ít biến động, là 1217.0 mm, rơi trên trung bình là 138,0 ngày trong 1 năm.[5][6]. Tuyết rơi lần cuối cùng ở khu vực thành phố Sydney là vào thập niên 1830[7]. Mặc dù thành phố không chịu bão nhiệt đới hay các trận động đất lớn, hiệu ứng El Niño đóng một vai trò quan trọng trong việc xác định khuôn mẫu thời tiết của Sydney: hạn hán và cháy rừng một mùa, và mưa bão và lụt lội mùa còn lại, liên hệ với các pha trái ngược nhau của sự dao động. Rất nhiều khu vực của thành phố giáp với các khu rừng bụi rậm đã bị ảnh hưởng bởi cháy rừng, đáng kể nhất là trong năm 1994 và 2002 – những lần này thường xảy ra vào mùa xuân hay mùa hè. Thành phố cũng thường bị mưa đá và bão lớn. Một cơn bão như vậy xảy ra ở các vùng ngoại vi phía đông Sydney vào buổi tối 14 tháng 4 năm 1999, tạo ra các hạt mưa đá lớn với các hạt đường kính ít nhất 9 cm và kết quả là bảo hiểm tốn khoảng $1,5 tỉ trong dưới 1 giờ. Các nghiên cứu gần đây bởi các khoa học gia nghiên cứu về khí hậu tại Đại học Macquarie cho rằng việc khai phá đất ở phía tây Sydney đã góp phần vào những thay đổi lớn trong khí hậu của thành phố[8]. Trong bảng dưới đây, các giá trị từng tháng là trung bình trên giá trị của từng ngày trong tháng đó. Sân bay quốc tế Sydney (Kingsford Smith) (tiếng Anh: Sydney (Kingsford Smith) International Airport hay Sydney Airport) (IATA: SYD, ICAO: YSSY), tọa lạc tại ngoại ô của thành phố Sydney, tại Mascot, Úc. Đây là sân bay chính phục vụ Sydney và là trung tâm hoạt động chính của hãng Qantas. Sân bay Sydney là sân bay thương mại hoạt động liên tục nhất thế giới, phục vụ hơn 26 triệu hành khách/năm và có thể tăng lên 68 triệu khách/năm năm 2020. Sân bay tọa lạc gần vịnh Botany, có 3 đường băng. Về mặt diện tích, đây là sân bay hẹp nhất trong các sân bay thủ phủ bang ở Úc. Vietnam Airlines có tuyến bay thẳng với Thành phố Hồ Chí Minh.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Câu đối về các danh nhân thời Ngô, Đinh, Tiền Lê và Lý", "role": "user" }, { "content": "Ngô Quyền là vị vua khai sáng vương triều Ngô, sinh ra ở làng Đường Lâm (nay thuộc thị xã Sơn Tây, Hà Nội). Sau Chiến thắng Bạch Đằng. Ngô Quyền lên ngôi vua, đóng đô tại Cổ Loa. Đến nay, người dân Cổ Loa vẫn còn truyền tụng nhau và tự hào về di tích, dấu tích của triều Ngô còn lại như: Cây đa Ngô Quyền (cây đa nghìn tuổi), giếng nước Ngô Quyền, đôi câu đối trên đền Thượng luôn được người dân nơi đây gìn giữ từ bao đời: “Thục quốc sơn hà nguyên Cổ Việt Loa thành cung cấm tự tiền Ngô” Tại thành phố Hải Phòng, bên cạnh dòng sông Bạch Đằng lịch sử, cũng có những ngôi đền và đình thờ Ngô Quyền. Ở đình Hàng Kênh - ngôi đình tráng lệ ở Hải Phòng xây dựng năm 1718 - có câu đối lớn với dòng chữ nho: \"Vương nghiệp khởi nghiệp Loa Thành, trường biên thanh sử Chiến công lưu Đằng thủy, cộng mộc hồng ân\" nghĩa là: \"Vương nghiệp bắt đầu từ Loa thành lưu mãi trong sử sách Chiến công lưu lại trên sông Đằng, trong đó có ân phúc của loài cây\" Những câu đối khắc tại đình Thư Trung phường Đằng Lâm quận Hải An - Hải Phòng: Đế nghiệp Loa Thành minh chính thống Uy hùng chấn bắc ký nam bang Đại quế thăng tôn, đống tự kim mục cổ Địa tuy châu lập, miếu đường cựu nhi tân Thánh đức uy linh, thiên thu quang nhật nguyệt Thần công hiển hách, vạn thế chiếu sơn hà Nhất trận Bạch Đằng, thanh anh lưu phương truyền thắng tích Lục niên Hoàng Thất, đan tâm ngưỡng mộ mộc hồng ân Ngũ sắc tường vân, thanh quang thánh hộ điện Thiên thu ân vụ, quảng bá lục thần linh Câu đối khắc ở đền Cổ Lễ tại Nam Định: Vị vua đầu tiên trong lịch sử Việt Nam bị phế truất là Dương Tam Kha, quê ở làng Ràng, xã Dương Xá, đất Ái Châu (nay thuộc xã Thiệu Dương, huyện Thiệu Hoá, tỉnh Thanh Hoá), là con trai của Tiết độ sứ Dương Đình Nghệ. Theo Đại Việt sử lược, Dương Tam Kha tên húy là Dương Chủ Tướng, còn theo Tống sử, ông tên là Dương Thiệu Hồng. Trong trận Bạch Đằng, tướng giặc là Hoàng Tháo cùng đạo quân xâm lược thua trận, cả chủ tướng lẫn quân lính phải bỏ mạng trước sự tấn công mưu trí, dũng cảm và mãnh liệt của quân dân nước Việt. Từ công trạng đó, tại đền thờ Dương Tam Kha tại đền Cổ Lễ có đôi câu đối, trong đó một vế viết là: “Trảm diệt Hoằng Tháo, bình Bắc khấu, lịch đại bao phong” (Chém chết Hoằng Thao, đánh bại giặc phương Bắc, nối đời bao phong). vế còn lại chưa tra cứu được Có tài liệu chép rằng Dương Tam Kha là cha của Dương Vân Nga. Ông còn sống tới lúc gả con gái cho Đinh Bộ Lĩnh năm Bính Dần (966). Có giả thuyết khác nói rằng Dương Vân Nga - con người anh của Dương Tam Kha - được ông nhận làm con nuôi; Dương Tam Kha không có con nên phải nhận cháu làm con như việc ông lấy Xương Văn làm con để sau nhường ngôi chứ không chọn một người trong họ Dương, điều đó đã chứng tỏ ông có ý định trả ngôi về cho họ Ngô chứ không nhất quyết giữ ngôi cho họ Dương. Đền thờ ông ở Cổ Lễ có câu đối ca ngợi như sau: Đằng Giang nhất trận thiếp phong đào, uy chấn nam nhi bắc Cổ Lĩnh tứ thời hương trở đậu, linh thanh cổ cập kim Nghĩa là: Sông Bạch Đằng một trận, gió yên sóng lặng, anh hùng dội Nam và Bắc Làng Cổ Lĩnh bốn mùa hương khói, nổi tiếng linh thiêng từ xưa đến nay Những câu đối khắc tại đình Chương Dương huyện Thường Tín tỉnh Hà Tây cũ: Làng Chương Dương có ngôi đền thờ Dương Tam Kha, mỗi khi cầu đảo đều rất linh nghiệm. Các triều đại đều phong tặng là “Thiện Tiên hiển hoá phổ thông phù ứng”, triều đại sau lại tăng thêm duệ hiệu so với triều đại trước. Dưới đây là nội dung các câu đối khắc tại đình làng: Linh ứng luỹ phong văn, cửu ngưỡng thần quyền duy xã hội Hồng ân đàm thái ất, trùng tân miếu mạo trấn giang sơn Dịch nghĩa: Linh thiêng ứng nghiệm dày, nhiều đời được tặng sắc văn, sự tín ngưỡng thần quyền giúp duy trì xã hội Công lao ân đức lớn, ông cha được phong thái ấp, việc trùng tu đền miếu góp công giữ vững núi sông Hà nhuận thần cao, linh huống vĩnh diên kim miếu xã Địa liên thái nhưỡng, ân ba đồng mộc cựu giang sơn Dịch nghĩa: Sông nước nhuần hoà có thần linh hun đúc sự thiêng liêng còn mãi bền lâu, miếu xã uy nghi đến tận giờ Đất đai liền giải nhờ Thái ất sẻ chia nền ân đức cùng chung hưởng, giang san thuở trước vẫn nguyên còn Lục tải xưng vương truyền nội sử Thiên thu thực ấp hiển dư linh Dịch nghĩa: Sáu năm ngự ngai vàng còn truyền nội sử Nghìn thu thực ấp ở vẫn rạng uy linh Xung quanh sự ra đời và sự nghiệp của vua Đinh Bộ Lĩnh, vị hoàng đế được coi là khởi đầu nền độc lập tự chủ lâu dài nước ta là một bức màn truyền thuyết bao phủ. Câu đối ở đình Gia Phương (Đại Hữu), quê Đinh Bộ Lĩnh: Địa phân Chu Tống dĩ lai, triệu tác Nam Bang tân đế trạch Quốc tự Trần Lê nhi hậu, do truyền Đại Hữu cổ thang hương. Dịch: Đất tách Chu Tống tới nay, sáng lập Nam Bang thành đế quốc Nước từ Trần Lê trở lại, còn truyền Đại Hữu chốn quê hương. Chu Tống ở đây là nói đến thời kỳ Chu Thế Tông – Tống Thái Tổ, là lúc nhà Đinh Lê lập quốc gia riêng CÂU ĐỐI Ở ĐỀN VUA ĐINH TIÊN HOÀNG (Năm Giáp Tý (1864) niên hiệu Tự Đức. Thị giảng học sĩ Phượng Trì Vũ Phạm Khải Đông Dương bái đề) 瞿越國當宋開寶華閭都是漢長安 “Cồ Việt quốc đương Tống khai bảo Hoa Lư đô thị Hán Tràng An” Dịch nghĩa: Nước Đại Cồ Việt sánh ngang nước Tống Kinh thành Hoa Lư tựa Tràng An, Trung Quốc Câu đối này được thờ trang trọng trong đền vua Đinh ở Ninh Bình. Đinh Bộ Lĩnh và vua đầu tiên của nhà Đinh, ông vốn họ Đinh, tên Hoàng, Bộ Lĩnh là tước quan của sứ quân Trần Lâm phong cho, quê ở động Hoa Lư, châu Đại Hoàng (nay là huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình), con quan Thứ sử Châu Hoan (Nghệ An) về đời Dương Diên Nghệ là Đinh Công Trứ Triều Nguyễn, mùa đông năm Ất Hợi, toàn thể binh lính trong xã tiến cúng đôi câu đối: 百粵山河新帝號千秋殿廟舊皇都 Bách Việt sơn hà tân đế hiệu Thiên thu điện miếu cựu hoàng đô Dịch nghĩa: Non sông bách Việt có niên hiệu vua mới Điện miếu thiên thu chính là cố đô xưa Mùa xuân năm Đinh Mão niên hiệu Bảo Đại. Xã Trường Yên trung, trưởng lão Nguyễn Đại Đồng cùng con trai là cựu Chánh hương hội Nguyễn Phú Cường tiến cúng đôi câu đối: 萬勝威雄瞿越基開正統始天書分定華閭運啟聖人生 Vạn thắng oai hùng Cồ Việt cơ khai chính thống thủy Thiên thư phân định Hoa Lư vận khởi thánh nhân sinh Dịch nghĩa: Vạn thắng oai hùng mở ra nền chính thống nước Đại Cồ Việt Sách trời phân định đất Hoa Lư sinh bậc thánh nhân Câu đối do tác giả khuyết danh viết niên hiệu Tự Đức năm thứ 10 (1856): 應試文於太平五年黎家出聖耀神武於支陵一陣宋詔班師 Ứng thí văn ư Thái Bình ngũ niên Lê gia xuất thánh Diệu thần vũ ư Chi Lăng nhất trận Tống chiếu ban sư Dịch nghĩa: Ứng thi văn học năm Thái Bình thứ năm, nhà Lê sinh bậc thánh Khoe tài võ nghệ ở Chi Lăng một trận, khiến vua Tống phải ban chiếu lui binh Lê Đại Hành tên thật là Lê Hoàn là vị vua đầu tiên nhà tiền lê, trị vì từ 980 đến 1005. Trong lịch sử Việt Nam, Lê Hoàn không chỉ là một vị hoàng đế có những đóng góp lớn trong chống giặc tống phương bắc. Dưới dây là đôi câu đối khắc trong đền thờ ông viết năm Tự Đức Giáp Tý do Thị giảng học sĩ Phượng Trì Vũ Phạm Khải đông dương bái thư: 命運一於天帝宋黃袍帝越龍袞聲靈長此地皇丁上廟皇黎下祠 Mệnh vận nhất ư thiên, đế Tống Hoàng bào, đế Việt Long cổn Thanh linh trường thử địa, hoàng Đinh thượng miếu, hoàng Lê hạ từ Dịch nghĩa: Vận mệnh định nơi trời, vua Tống có hoàng bào vua Việt có long cổn Linh thiêng vang tiếng đất, miếu vua Đinh ở trên miếu vua Lê ở dưới Phạm Cự Lượng, người ở Khúc Giang, Nam Sách. Ông theo giúp Đinh Bộ Lĩnh, sau khi dẹp xong 12 sứ quân được phong là Tâm phúc tướng quân, coi quân Thị vệ. Thập đạo tướng quân Lê Hoàn lên ngôi Thiên tử, phong ông là Thái uý Tham tán nhung vụ. Năm 983, ông vâng mệnh khơi sông mới từ Đồng Cổ đến Bà Hoà trên đắp thành đường lớn, dưới khơi thành sông lớn để lưu thông thuỷ bộ. Tại đây, ông bị bệnh sốt rét, ngày lại tiếp ngày không khỏi, đến năm sau thì mất ở nơi hành tại Đồng Cổ. Hiện nay đền thờ Phạm Cự Lượng nằm ngay gần Văn Miếu Hà Nội, trong đền còn lưu giữ được một đôi câu đối đã khái quát được sự nghiệp của ông: Khuông Lê vĩ tích tồn sơn hải Bình Tống anh thanh quán cổ kim Dịch nghĩa: Phò Lê công lớn còn mãi với sông núi Dẹp Tống tiếng lừng vang khắp xưa nay Quan hệ giữa Đinh Tiên Hoàng với “tứ trụ triều Đinh” gồm “Điền - Bặc – Cơ – Tú” (Đinh Điền, Nguyễn Bặc, Lưu Cơ, Trịnh Tú) là sự gắn bó đẹp đẽ, bền chặt như kim cương, không gì phả vỡ nổi. Nguyễn Bặc là người làng Đại Hoàng, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình. Điều này được khẳng định qua những câu đối ở “Khởi nguyên đường” dòng họ Nguyễn tại thôn Vĩnh Ninh làng Đại Hữu, xã Gia Phương, huyện Gia Viễn tỉnh Ninh Bình, nơi phát tích của dòng họ Nguyễn Đại tông, gắn bó với Đinh Tiên Hoàng: “Hoa Lư kết nghĩa anh hùng chúa Đại Hữu ân khâm tướng quốc công” Dịch nghĩa: Với chúa anh hùng động Hoa Lư kết nghĩa Đây bậc tướng quốc làng Đại Hữu ơn sâu Hay: “Cồ Việt thiên thai, chủ hữu anh hùng thần tráng liệt Đại Hoàng địa tú, gia vi khởi tổ quốc nguyên huân” Dịch nghĩa: Cồ Việt trời mở ra: vua anh hùng, tôi tráng liệt Đại Hoàng đất tốt: nhà là khởi tổ, nước là nguyên huân Khi Nguyễn Bặc rời Hoa Lư vào Thanh Hóa chuẩn bị lực lượng chống Lê Hoàn, ông đã đưa vợ và hai con vào Gia Miêu để phòng sự bất trắc. Vậy Gia Miêu thành nơi bảo tồn dòng họ, là quê hương thứ hai sau Đại Hữu nên từ đường Nguyễn Đại tông ở Đại Hữu có câu đối: “Duệ xuất Gia Miêu vương tích hiển Khánh lưu Đại Hữu tướng môn quang Dịch nghĩa: Cửa tướng phúc dầy thôn Đại Hữu Dòng vương nối ở đất Gia Miêu Câu đối ở đình Ba Dân, huyện Thanh Trì viết về Nguyễn Bặc: Chính thống phù Đinh khai đế Việt Uy danh bình sứ lẫm Nam thiên Dịch nghĩa: Chính thống phù nhà Đinh mở ra Hoàng Đế Việt Tiếng vang dẹp sứ quân còn lẫm liệt trời Nam Sau khi những nhân vật kiệt xuất nhất của nhà Đinh như Đinh Tiên Hoàng, Đinh Liễn bị hại. Trước thế lực nắm quân quyền mạnh mẽ của quan Thập đạo, việc Dương Thị trao áo cho một người đã tư thông từ trước, trao áo, hy sinh chồng con để bản thân được tình mà vẫn giữ được cảnh sống phú quý kiêu sa. Trước tình cảnh ấy hỏi rằng những bậc quang minh chính đại, đầy lòng trung thành với dân với nước, có ân sâu nghĩa nặng với cha con vua Đinh từ trước như Đinh Điền, Nguyễn Bặc, Phạm Hạp làm sao không chống lại Lê Hoàn. Việc đánh Lê Hoàn của các ông là việc dấy nghĩa cần thiết. Đôi câu đối ở đền thờ Ngoại giáp Đinh Điền bên tháp mộ Đinh Tư đồ thôn Yên Liêu Hạ, xã Khánh Thịnh, huyện Yên Mô tỉnh Ninh Bình đã thể hiện điều đó, tỏ rõ việc làm chính đáng của ông ở hoàn cảnh ấy: “Đầu khởi tự đam thiền, nộ mục Lê đình trung quán nhật Chinh Hoàn phi vị kỷ, thống tai Đinh xã tiết lăng sương” Dịch nghĩa: Cắt tóc há mê thiền, mắt giận Lê gia nhòa ánh nhật Đánh Hoàn không phải vị kỷ, lòng đau Đinh nghiệp ngút trời sương Nhiều đền đài miếu mạo ở Ninh Bình coi Đinh Điền, Nguyễn Bặc như một tấm gương trung liệt treo cao: “Trung quán nhật nguyệt” (Lòng trung xuyên suốt mặt trời). Như đôi câu đối ở thôn Khê Đầu Thượng, xã Ninh Xuân, huyện Hoa Lư: Nhất phiến trung can huyện nhật nguyệt Thiên thu chính khí tác sơn hà Dịch nghĩa: Một tám gan trung xuyên suốt vừng nhật nguyệt Nghìn thu chính khí rung động non sông Câu đối ở đình Ba Dân có ca ngợi Nguyễn Bặc là “ái quốc trung quân”. Hẳn Đinh Điền, người không thể tách khỏi Nguyễn Bặc cũng vậy. Tác giả đặt chữ “ái quốc” lên trên chữ “trung quân”: “Duy nhất tâm ái quốc trung quân Chính thống phù Đinh khai Đế Việt” Dịch nghĩa: Duy một lòng yêu nước trung vua Chính thống phù nhà Đinh mở ra ngôi Hoàng Đế cho nước Việt Một vế đối ở miếu Đông Thương xã Khánh An huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình đã viết về Nguyễn Bặc: “Lịch triều gia tặng huyến long chương” (Các triều đại gia tặng rực rỡ trên tờ sắc phong) vế sau chưa tra cứu được: Lý Thái Tổ là vị Hoàng Đế sáng lập nhà Lý trong lịch sử Việt Nam. Lý Công Uẩn được sư Lý Khánh Văn ở chùa Dận (nay thuộc Đình Bảng) nhận làm con nuôi từ năm lên 3 tuổi. Sau đó, ông được gửi vào chùa Lục Tổ (tức chùa Tiêu) theo học Thiền sư Vạn Hạnh. Lý Công Uẩn thông minh, nhưng ít lo việc kinh sử mà chỉ thích làm những việc lớn. Lý Công Uẩn lên ngôi hoàng đế năm 1009, đặt niên hiệu là Thuận Thiên (nghĩa là “theo ý trời”). Dưới đây là bộ sưu tập những câu đối liên quan trực tiếp đến thân thế của ông: Câu đối khắc ở đình Miễu - Dương Lôi thờ mẹ vua Lý Thái Tổ: 徽首芳嫺仁和淨度福生木子 Huy thủ phương nhàn nhân hòa tịnh độ phúc sinh mộc tử 大德坤元才韜出種徜世禾刀 Đại đức khôn nguyên tài thao xuất chúng thảng thế hòa đao Câu đối ghi trong sách sử làng Dương Lôi: 李核出五蘝肇嗣和刀天應瑞 Lý hạch xuất ngũ liêm, triệu tự hòa đao thiên ứng thụy (Hạt lê nở ra 5 bông là tự nhà Lê ứng điềm trời từ trước) 蓮花開八葉結成木子地鐘靈 Liên hoa khai bát diệp, kết thành mộc tử địa chung linh (hoa sen nở 8 cánh kết thành hạt mận (chữ Mộc trên chữ Tử là chữ Lý, tức nhà Lý) đất đúc dấu thiêng, câu này ý rằng nhà Lý truyền được 8 đời vua) Làng Dương Lôi hiện còn rất nhiều di tích quý giá: Đình Sấm, chùa Cha Lư, chùa Càn Nguyên, đền thờ Lý Thánh Mẫu...Đình Sấm ngày nay còn bảo lưu được nhiều câu đối cổ, trong đó có câu: \"Thập bát tử thành mạc trạng Bắc Giang công đức thủy Nhất Dương Lôi động tự thành Nam quốc đế vương cơ\" Nghĩa là: \"Mười tám hạt (nhà Lý) thành khó lột tả được bát (tám) nước công đức Một tiếng sấm động (chỉ Dương Lôi) xuất hiện cơ nghiệp đế vương\" Đình thôn Thái Đường ở xã Mai Lâm ngày nay vẫn còn bảo lưu được đôi câu đối cổ: \"Mạch tụ quân vương truyền thắng địa (Đất có mạch tụ sinh ra vua) Tích lưu Lý mẫu quán danh phương\" (Mẹ vua Lý quê tại làng này) Khi Lý Thái Tổ dựng nhà Thái Đường ở quê mẹ, ngài cũng đặt tên mới cho xã này là Hoa Lâm vào năm 1010 và lập Ly cung ngự uyển ngay tại đó. Nhà vua còn tuyển chọn trai tráng giỏi trồng hoa về Hoa Lâm gọi là \"viên đinh\". Tương truyền, viên đinh và người phục dịch Ly cung đều phải sống tại nơi mà ngày nay mang tên thôn Lê Xá. Xã Mai Lâm (Hoa Lâm) có 4 thôn: Thái Đường có nhà thờ mẹ vua; Du Lâm là nơi vua về nghỉ ngơi du ngoạn; Đông Trù (bếp ngự) là nơi nấu cỗ cúng; thôn Lộc Hà là nơi phát lộc sau khi cúng. Chùa Lục Tổ tọa lạc trên núi Tiêu, thuộc xã Tương Giang, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Đây là nơi đã khai sinh ra triều đại nhà Lý, bởi Lý Công Uẩn được nuôi dưỡng và hun đúc tài năng tại đây, nhờ trí tuệ và tâm huyết của Thiền sư Vạn Hạnh. Trên cột nhà bia còn lưu câu đối chữ Hán: :\"Lý gia linh tích tồn bi kỷ (Dấu thiêng nhà Lý còn bia tạc) Tiêu lĩnh danh kha đắc sử truyền\" (Danh thắng non tiên có sử truyền) Câu đối tại hai nhà thờ của dòng họ Nguyễn Đình và Nguyễn Thìn ở xã Đông Hòa, huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa ghi nhận sự liên hệ giữa họ Nguyễn ở đây với tổ tiên xa xưa là họ Lý (nhà Trần thay nhà Lý đã bắt tất cả những ai họ Lý phải đổi sang họ Nguyễn) 1 - Câu đối hoành phi tại nhà thờ Nguyễn Thìn: 出蕉山廷榜前池消舊水派延河銅鋪昔樹發今花 “Xuất Tiêu Sơn Đình Bảng tiền trì tiêu cựu thủy Phái Diên Hà Đồng Phô tích thụ phát kim hoa Tạm dịch là: Xuất phát từ Đình Bảng Tiêu Sơn, ao trước tiêu hết nước cũ Chia phái vào Đồng Phô Diên Hà, cây xưa nở hoa mới. 2 - Câu đối ở nhà thờ Nguyễn Đình: 歷世王公功在前朝名在史累朝花袞傳於後裔蔭於民 “Lịch thế vương công, công tại tiền triều danh tại sử Lũy triều hoa cổn truyền ư hậu huệ, ấm ư dân.” Tạm dịch: Vương công nhiều đời, công lao ở triều trước, tên ghi trong sử sách Vẻ vang mấy thuở truyền cho hậu duệ, dân được hưởng phúc ấm 入文相出為武將生帝臣化作福神 “Nhập văn tướng xuất vi võ tướng Sinh đế thần, hóa tác phúc thần.” Tạm dịch: Khi vào là tướng văn khi ra là tướng võ Khi còn sống là vua, khi hóa là phúc thần. 騰國山河留姓字累朝袍笏國恩長 “Đằng quốc sơn hà lưu tính tự Lũy triều bào hốt quốc ân trường.” Tạm dịch: Đất nước, núi sông ghi tên họ Nhiều đời áo bào hốt ngọc, ơn nước trường tồn. 奕葉箕裘家眷在故家鐘鼎等春秋 “Dịch diệp cơ cầu gia quyến tại Cố gia chung đỉnh đẳng xuân thu.” Tạm dịch: Truyền đời con cháu nối nghiệp gia quyến vẫn còn Gia tộc xưa đã một thời vương quyền bá nghiệp lừng lẫy 配上等神千古石碑留姓字贊中興業億年香火樹風聲 “Phối thượng đẳng thần thiên cổ thạch bi lưu tính tự Tán trung hưng nghiệp ức niên hương hỏa thụ phong thanh.” Tạm dịch là: Phối thờ cùng Thượng đẳng thần, nghìn năm bia đá còn lưu tên họ Giúp sự nghiệp Trung hưng, vạn năm hương hỏa còn tạo nên phong phú. Đào Cam Mộc (942 - 1015) sinh ở làng Lang Thôn, xã Định Tiến, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá. Ông là người có công trong việc tôn Lý Công Uẩn lên ngôi vua, là người đặt viên gạch đầu tiên xây dựng triều Lý. Ông cũng là người có những đóng góp cho cuộc dời đô lịch sử từ Hoa Lư ra Thăng Long, ông đã được Lý Thái Tổ phong tước là Nghĩa tín hầu, sau này thăng đến chức Thái sư và gả công chúa đầu là An Quốc cho ông. Ông được Lý Công Uẩn tặng đôi câu đối để ghi nhận công lao của ông - một người họ Đào - giúp vua, giúp nước: \"Lý triều định đô vương tứ phúc Đào trạng văn quan Quốc ân thân Cùng với đền thờ tại tư dinh trên đất Cổ Loa, Thái sư Á Vương Đào Cam Mộc cũng được lập đền thờ tại nhiều nơi. Ông là một trong 3 vị võ quan (Đào Cam Mộc, Lý Thường Kiệt, Lê Phụng Hiểu) được thờ ở Võ chỉ thuộc đền thờ Lý Bát Đế (Đền Đô, thuộc xã Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh). Tại quê hương, huyện Yên Định (Thanh Hóa), ông được dân thờ ở 3 nơi là chùa Hưng Phúc (xã Đinh Tiến, quê nội), nghè làng Nam Thạch (xã Yên Trung, nơi có đền thờ chính) và nghè làng Bùi Hạ (xã Yên Phú). Không Lộ họ Dương người Hải Thanh, húy là Nghiêm Minh, quê ở làng Giao Thủy. Nhà mấy đời đánh cá, sau bỏ nghề theo tu hành đạo Phật tại chùa Nghiêm Quang sau đổi tên là Thần Quang Tự. Ông kết bạn với Từ Đạo Hạnh và Giác Hải, ba người cùng sang Tây Thiên học đạo được Phật truyền tâm ấn cho ngài lục trí thần thông. Khi vua Lý Nhân tông bị bệnh, ông đã cùng Giác Hải vào kinh chữa bệnh cho vua. Khỏi bệnh, nhà vua phong cho ông là Lý triều quốc sư. Đền Lộng Khê nơi thờ ông nằm ở phía Nam làng, nhìn về hướng Tây - Tây Bắc; phía Bắc giáp huyện Ninh Giang của tỉnh Hải Dương, phía Tây giáp thôn An Quí, phía Đông giáp thôn Hiệp Lực cùng xã. Hiện tại đền còn có đôi câu đối trên ghi rõ: Thánh tích ức niên tiền tâm sự phòng truyền Nam sử lục Thần công thiên tải hạ ân điền trường tí Lộng Khê xuyên Dịch nghĩa: Sự tích đức thánh hàng nghìn năm còn truyền trong sử nước Nam Công lao của ngài mở ruộng ở Lộng Khê dân ơn trải nghìn năm Lý Đạo Thành người làng Cổ Pháp, thời Thánh Tông được vua yêu mến, trải thăng đến chức Thái sư. Khi Nhân Tông lên ngôi, ông bị truất xuống Tả Gián nghị đại phu, ra coi châu Nghệ An. Năm 1074, lại được triệu về làm Thái phó, Bình chương Quân quốc Trọng sự. Khi nghe tin ông mất, nhà vua sai sứ giả đến tế lễ gia phong phúc thần, sắc phong là “Đạo Thành Đại vương Thượng đẳng thần”. Dưới đây là những câu đối khắc ở đền thờ ông, tọa lạc tại thôn Đông, làng Hoàng Mai, huyện Thanh Trì, nay thuộc tổ 28 cụm 4, phường Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai - Hà Nội: “Thần chi đức kỳ thịnh Dân hàm hoài dĩ trung” nghĩa là: “Đức của thần rất thịnh Dân nhớ mãi lòng trung của thần”. Đôi câu đối trong hậu cung: “Đông Lai tử khí thần từ cổ Trung đối huyền khung đế mệnh tân” nghĩa là: “Phương đông khí tía tỏa lan, ngôi đền càng thêm cổ kính Lòng trung nêu cao giữa trời xanh, mệnh vua mới phong tặng” Câu đối này, lạc khoản cho biết là của người cháu, làm Thừa phái cửu phẩm bá hộ, lý trưởng tên là Hữu Tường cung tiến năm Nhâm Thân 1932 Đôi câu đối đắp vữa trên tường là: “Thịnh trung nhị giáp đồng tôn tự Bảo Đại tam niên lạc khánh thành” Câu đối này cho biết ngôi đền này là ngôi đền chung của hai giáp Đông Thịnh, Thịnh Trung, do hai giáp trên cùng thờ cúng và được khánh thành vào năm Mậu Thìn, niên hiệu Bảo Đại thứ 3 (1928) Đôi câu đối đắp vữa trên tường cũng rất hay: “Bất tri chung dục hà triều đại Do ký anh linh tự tích kim” nghĩa là: Không biết ngôi đền này được xây dựng từ thời nào Nhưng từ trước tới nay vẫn còn linh ứng hoặc câu: “Điển trật tinh bao khâm đế mệnh Xuân thu hưởng tự nhạ thần hưu” nghĩa là: Vâng mệnh nhà vua, thần đã được tặng phong phẩm trật trong tự điển xuân thu được dân thờ cúng là nhờ phúc của thần mang lại Phạm Công Bình là người xã An Lạc huyện An Lạc, Phủ Tam Đái, Sơn Tây nay là thôn An Lạc xã Đồng Văn. Thôn An Lạc có đền thờ Phạm Công Bình, có câu đối: Sơn tỉnh Vĩnh Tường An Lạc địa Lí triều Trinh Khánh Trạng nguyên từ Trong đền có bức tượng Phạm Công Bình, có đôi câu đối: Lôi thanh hướng trận khôi tam giáp Vũ hoá ân chiêm trạch tứ dân Nghĩa: Sấm vang vào trận, công đầu (ông đứng đầu) ba giáp Mưa nhuần, mang ơn cho 4 dân (sĩ, nông, công, thương) Ông còn được thờ ở xã Phù Tải huyện Vĩnh Lại Trấn Hải Dương, với duệ hiệu: Lí triều T.N Phạm Quốc Công Đại Vương. Phạm Công Bình là một văn quan, ở vào bậc đại thần của Triều Lí Thần Tông, công lao phù tá đứng vào hàng Tam công của triều Lí, chức danh rất trọng Trạng Nguyên Lê Văn Thịnh sinh ở Bảo Tháp khu, Đông Cứu trang, Gia Định huyện, Thuận Thành phủ, nay là thôn Bảo Tháp, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh. Năm 1075 (Ất Mão), vua Lý Nhân Tông tổ chức kỳ thi Minh Kinh Bác Học và Nho học Tam trường. Lê Văn Thịnh đã đỗ đầu, cũng là vị khai khoa của đất trời Nam khi ông tròn hai mươi năm tuổi. Công lao này còn được lưu giữ bằng đôi câu đối viết về ông tại đền thờ Lê Văn Thịnh: Bắc Triều Phục Sứ Vô Song Sĩ Nam Quốc Khai Khoa Đệ Nhất Nhân Sau khi đại bại trong trận Như Nguyệt năm 1077, nhà Tống lui quân lên phía bắc chiếm châu Quảng Uyên (thuộc hai tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn ngày nay). Ở cương vị Thị Lang Bộ binh, năm 1084, Lê Văn Thịnh đã đến trại Vĩnh Bình đấu tranh kiên quyết với sứ giả nhà Tống về cương giới, đòi được phần đất đã bị chiếm gồm 6 huyện, 3 động. Lòng tham không bao giờ hết, người Tống vẫn tiếc hậm, tiếc hụi nên sau đó có thơ rằng: \"Nhân tham Giao Chỉ tượng/ Khướt thất Quảng Nguyên kim\" nghĩa là: Vì tham voi Giao Chỉ/ Bỏ mất vàng Quảng Nguyên. Với chiến công này, vua phong cho ông chức Thái sư trong triều. Đôi câu đối khác khắc ở đền thờ ông: Lương triều Lưỡng sứ Khai quốc trạng nguyên Tô Hiến Thành người làng Hạ Mỗ, huyện Ô Diên (thôn Hạ Mỗ, xã Hồng Thái, huyện Đan Phượng, Hà Tây cũ) làm quan tới chức Thái úy đời vua Lý Anh Tông. Để trị thủy, Tô Hiến Thành đem quân bản bộ và huy động dân chúng đắp đê biển Ngải Am. Tương truyền, đê đắp đến lần thứ ba vẫn bị thủy quái tàn phá. Tô Hiến Thành thân hành tới miếu thờ Thiên Quan ở thông Thượng thành tâm cầu xin thần linh trợ giúp. Đêm đó trong chiêm bao ông thấy một vị thiên thần mặc áo giáp trụ hiện lên báo rằng: \"5 ngày nữa ngươi hãy huy động mọi người đắp đê, ta sẽ trợ giúp việc diệt tà, trừ quái\". Tối ngày Thiên quan đã hẹn, hàng vạn người tề tựu, phương tiện sẵn sàng chờ lệnh khởi công với đèn đuốc sáng ngời. Trời đang tối đen bỗng mây mù tan ra, hàng nghìn vì tinh tú lấp lánh. Mọi người vui mừng khôn xiết bởi tin có thần linh phù trợ nên làm việc không biết mệt mỏi. Chỉ sau một đêm con đê kè bằng đá sừng sững dài chục dặm đã hoàn thành, đó là con đê Ngải Am. Ngày nay ở xóm Lẻ cạnh làng Hạ Mỗ vẫn còn dòng họ Tô và hậu duệ họ Tô vẫn thừa nhận Tô Hiến Thành là tổ tiên của dòng họ, không biết tự bao giờ cổng vào xóm Lẻ hãy còn đôi câu đối cổ: Thiên tải do truyền Tô tướng hạng Nhất điều biệt chiếm Nhuệ Giang biên Tạm dịch: Nghìn năm còn truyền xóm nhỏ của Tô Hiến Thành Một dải đất riêng bên dòng Nhuệ Giang Đến thời nhà Mạc, đê Ngải Am bị vỡ, Quế Quận công huy động binh lính, nhân dân và thuyền bè trong các trang ấp gia cố, tu bổ một đoạn đê dài 482 trượng (gần 2000 m). Quế quận công còn cho sửa chữa điếm canh thành miếu Ụ. Đến nay tòa miếu cổ còn bảo lưu được câu đối: Lê Vĩnh Thịnh thất tải ký trú thạch đê Nguyễn Bảo Đại tam niên trùng tu miếu vũ Dịch nôm là: Triều Lê niên hiệu Vĩnh Thịnh miếu dựa trên đê đá Triều Nguyễn thời vua Bảo Đại năm thứ ba miếu thần được trùng tu sửa chữa Đỗ Kính Tu người thôn Hậu Ái (Di Ái) ông sinh và mất năm nào còn chưa rõ. Theo Từ Liêm khoa mục chí, ông được phong chức Phụ Quốc Kiểm hiệu thái uý, tước Đại Vương Đế Sư và sau khi Tô Hiến Thành mất, ông làm phụ chính của ba triều vua: Lý Cao Tông, Lý Anh Tông, Lý Huệ Tông. Vì thương dân trong vùng bị lụt lội, ông cho đào con kênh Hương Khê để thoát lũ (từ cánh đồng thôn Hậu ái) qua địa phận các thôn Kim Hoàng, An Trai, Thị Cấm đến cửa chùa Linh ứng rồi đổ vào dòng sông Nhuệ. Vì vậy ông bị bọn gian thần sàm tấu có ý đồ thoán nghịch, đã đào ngòi để luyện tập thuỷ quân. Ông phẫn uất nên tự vẫn, nỗi oan của ông sau này được giải tỏ, triều đình phong ông làm Phúc thần đựợc thờ làm thành hoàng ở thôn Hậu Ái. Nguyễn Bá Đôn (cũng người thôn Hậu ái) đỗ tiến sĩ khoa Tân Hợi ( 1851) đã làm đôi câu đối thờ ông ở đình làng như sau: “Thánh địa đốc sinh hiền văn võ tài du vi quốc bảo Đăng sơn nan vãn nhật anh hùng phá giang lưu” Tức là: Nơi thánh địa ắt sinh ra người hiền, mưu tài văn võ là của quí cho đất nước Trèo lên núi cũng không kéo được mệnh trời buổi chiều trở lại người anh hùng chỉ còn biết tâm sự với dòng sông", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Quy Nhơn", "role": "user" }, { "content": "Quy Nhơn là một một thành phố thuộc tỉnh Bình Định thuộc vùng Nam Trung Bộ Việt Nam. Thành phố Quy Nhơn nằm ở phía đông nam của tỉnh Bình Định, phía đông là biển Đông, phía tây giáp huyện Tuy Phước, phía bắc giáp huyện Tuy Phước và huyện Phù Cát, phía nam giáp thị xã sông cầu của tỉnh Phú Yên. Quy Nhơn nằm trong phạm vi tọa độ từ 13°36' đến 13°54' vĩ Bắc, từ 109°06' đến 109°22' kinh Đông, cách Hà Nội 1.065 km về phía Bắc, cách Thành phố Hồ Chí Minh 650 dặm về phía Nam, cách thành phố Pleiku (Tây Nguyên) 105 dặm. Cách Đà Nẵng 195 dặm, cách Huế 247 dặm, cách Nha Trang 130 dặm, cách Tuy Hòa 62 dặm và cách Quảng Ngãi 109 dặm. Quy Nhơn có nhiều thế đất khác nhau, đa dạng về cảnh quan địa lý như núi rừng, gò đồi, đồng ruộng, ruộng muối, bãi, đầm, hồ, sông ngòi, biển, bán đảo và đảo. Bờ biển Quy Nhơn dài 42 km, diện tích đầm, hồ nước lợ lớn, tài nguyên sinh vật biển phong phú, có nhiều loại đặc sản quý, có giá trị kinh tế cao... Các ngành kinh tế chính của thành phố gồm công nghiệp, thương mại, xuất nhập khẩu, dịch vụ cảng biển, nuôi và khai thác thuỷ hải sản, du lịch. Vừa mở thêm khu kinh tế Nhơn Hội. Sân bay Phù Cát cách Quy Nhơn 40km. Hoạt động với sân bay Phù Cát là một trong những sân bay lớn và có các tiêu chí kỹ thuật tốt nhất của khu vực Miền Trung và Tây Nguyên và có khả năng tiếp nhận các máy bay loại lớn như Airbus A330, Boeing 737, Boeing 777... Các đường bay đang khai thác: Vietnam Airlines: Chặng Quy Nhơn - Thành phố Hồ Chí Minh - Quy Nhơn với tần suất 14 chuyến/tuần bằng máy bay Airbus 321. Vietnam Airlines: Chặng Quy Nhơn - Hà Nội - Quy Nhơn với tần suất 7 chuyến/tuần bằng máy bay Airbus 321. Tuyến đường sắt bắc nam chạy qua thành phố này, ga Diêu Trì là một ga chính, cách trung tâm thành phố ?km. Ga Quy Nhơn nằm ngay trung tâm thành phố, là một nhánh của tuyến đường sắt Bắc-Nam hướng từ ga Diêu Trì. Ga không phải là ga lớn, chủ yếu vận chuyển hành khách và hàng hóa lên đến ga chính là ga Diêu Trì. Tuy nhiên, hiện nay ngành đường sắt đã đưa vào sử dụng đôi tàu địa phương SQN1/2 Golden Train chạy từ ga Quy Nhơn đến ga Sài Gòn và ngược lại hàng ngày giúp người dân thuận tiện hơn trong việc đi tàu. Vào các dịp cao điểm như lễ, tết hoặc hè, một số đôi tàu nhanh khác cũng được vào sử dụng tại ga như Quy Nhơn - Nha Trang, Quy Nhơn - Vinh...Tại đây còn bán vé Tàu Thống Nhất và tàu khách địa phương Tuyến quốc lộ 1A chạy qua thành phố này. Cự ly thành phố này so với Hà Nội là km, Thành phố Hồ Chí Minh là km. Quốc lộ 1A chạy qua Quy Nhơn theo hướng Bắc Nam, dài 15.6 km, cách trung tâm 15 km về hướng tây thành phố. Quốc lộ 1D nối thành phố Quy Nhơn với T.X Sông Cầu - tỉnh Phú Yên ,dài 24.5 km. Quốc lộ 19 nối Gia Lai và các tỉnh Tây Nguyên với Quy Nhơn. Tháp Đôi: nằm trên đường Trần Hưng Đạo, thuộc phường Đống Đa, cách trung tâm Quy Nhơn 3 km. Tháp Đôi còn có tên gọi khác là tháp Hưng Thạnh, gồm hai tháp đứng song song với nhau, một tháp cao 20 m và tháp kia cao 18 m. Tháp Đôi được xây dựng vào khoảng niên đại từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 13. Quanh tường phía ngoài, các nóc và trên nóc tháp có nhiều bức phù điêu chạm khắc các hình tượng thần, chim, thú theo tín ngưỡng của người Chăm. Tháp đã bị chiến tranh và thời gian tàn phá nặng nề. Từ năm 1991 đến năm 1997, tháp được trùng tu, gần như nguyên vẹn. Ngày nay, Tháp Đôi là điểm tham quan du lịch của du khách khi đến Quy Nhơn. Chùa Long Khánh: Toạ lạc ở số 141 Trần Cao Vân, được xây dựng vào cuối thế kỷ 18. Chùa Long Khánh là nơi truyền bá tín ngưỡng Phật giáo trong vùng bấy giờ. Chùa do hoà thượng Đức Sơn (người Trung Quốc)sáng lập. Hiện chùa còn lưu giữ hai vật quý: Thái Bình hồng chung (chuông Hồng Thái) được đúc vàp năm 1805 triều vua Gia Long. Tấm dấu biểu trưng Long Khánh Tự được in vào năm 1813 triều vua Gia Long. Chùa Sơn Long: Chùa Sơn Long nay thuộc phường Nhơn Bình,cách cầu Trường Úc 700m về hướng đông.Kiến trúc chùa có nhiều thay đổi nhưng khuôn viên chùa vẫn giữ như cũ. Mặt tiền hình cánh cung niễng, mặt hậu đất đá lồi lõm sát vách núi. Tương truyền dưới chân núi phía sau chùa xưa có tảng đá rất lớn trông như miệng rồng có hàm trên, hàm dưới có một cái lưỡi nhỏ đưa ra ở chính giữa. Tảng đá đó có tên gọi là đá Hàm Long, nay không còn nữa. Trong chùa có 15 ngôi mộ tháp lớn nhỏ, có những ngôi mộ vẫn còn giữ nét rêu phong cũ kỹ của mấy trăm năm về trước, có những mộ tháp đã được trùng tu khang trang hơn. Năm 1992, chùa đã cho xây dựng thêm tượng Bồ tát Quan Âm ở hướng tây. Năm 1996, xây tượng Thích ca Mâu Ni tọa thiền phía tây bắc,...mang lại sắc khí mới cho chùa. Đến Sơn Long, du khách còn được chiêm ngưỡng tượng Phật Lồi 7 đầu rồng bằng đá nặng 1,5 tấn,cao 3,1 m với chạm khắc hoa văn sau lưng. Bức tượng xác định là của người Chăm tạc từ thế kỷ XIII. Dù dáng vẻ còn khiêm tốn nhưng chùa Sơn Long vẫn dập dìu khách phương xa đến thăm,vãn cảnh,...đặc biệt là vào dịp đầu năm mới. Ghềnh Ráng Tiên Sa [sửa] Bãi Đá Trứng Nằm cách trung tâm thành phố Quy Nhơn khoảng 3 km về hướng đông nam . Thắng cảnh Gềnh Ráng trải dài dọc bờ biển, uốn lượn hàng cây số, nước biển trong xanh. Nơi đây có bãi Đá Trứng (với vô số hòn đá tròn nhẵn như trứng chim khổng lồ) là quần thể sơn thạch còn gọi là Bãi tắm Hoàng Hậu (Hoàng hậu Nam Phương từng đến tắm ở đây), dấu vết tận cùng phía đông của dãy núi Xuân Vân. Ngoài ra, nơi đây còn mộ nhà thơ Hàn Mặc Tử nằm trên đồi Thi Nhân và Lầu Bảo Đại (một nhà nghỉ ba tầng, mặt hướng ra biển, đã bị phá hủy trong chiến tranh). Biển Quy Hòa [sửa] Bên cạnh biển Quy hòa có bệnh viện phong Quy Hòa, khá đơn sơ mộc mạc nhưng có lẽ vì vậy mà nơi đây cho ta cảm giác mộc mạc, thanh thản đến khùng điên Cầu Thị Nại [sửa] Quy Nhơn có cầu vượt Thị Nại là cây cầu vượt biển lớn nhất nước (dài 2.477,3 m, rộng 14,5 m, trọng tải 80 tấn gồm 54 nhịp, tổng vốn đầu tư là 500 tỷ đồng). Nằm trong hệ thống cầu đường Nhơn Hội là dài gần 7 km nối thành phố Quy Nhơn với bán đảo Phương Mai (khu kinh tế Nhơn Hội), gồm cầu chính vượt đầm Thị Nại, 5 cầu nhỏ qua sông Hà Thanh và đường dẫn 2 đầu cầu. Cầu được xây dựng trong 3 năm, khánh thành ngày 12/12/2006. Nhà thờ Chính Tòa Quy Nhơn [sửa] Nhà thờ Chánh tòa Quy Nhơn (còn có danh hiệu Đức Mẹ Lên Trời và còn có tên khác là nhà thờ Nhọn) tọa lạc tại 122 đường Trần Hưng Đạo, thành phố Quy Nhơn. Nhà thờ có khuôn viên khá rộng và được trồng nhiều cây xanh...", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Thung lũng Aosta", "role": "user" }, { "content": "Thung lũng Aosta là một vùng của Ý. Thung lũng Aosta (tiếng Ý: Valle d'Aosta (chính thức) hoặc Val d'Aosta (tên thông thường), tiếng Pháp: Vallée d'Aoste (chính thức) hoặc Val d'Aoste (tên thông thường), Bản mẫu:Lang-frp) là một vùng miền núi tự trị ở tây bắc Ý. Nó giáp với Pháp về phía tây, Thụy Sĩ về phía bắc và vùng Piedmont về phía nam và phía đông. Với diện tích 3.263 km2 (1.260 sq mi) và dân số khoảng 120,000, nó là khu vực nhỏ nhất, ít dân cư nhất và thưa thớt nhất trong các vùng ở Ý.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Lysogorskaya", "role": "user" }, { "content": "Lysogorskaya (tiếng Nga: Лысого́рская) là một thị trấn nhỏ với hơn 10.000 cư dân tại vùng Stavropol, Nga. Bạn có thể lái ô tô từ: Georgiyevsk (qua các tuyến đường P262 và P264), mất 23 phút. Novopavlovsk (chỉ qua P262), mất 41 phút. Vì thị trấn này không lớn nên du khách có thể đi bộ, đạp xe hoặc cưỡi ngựa. 44.1048813331565Nhà thờ Chúa giáng sinh của Đức Trinh nữ Maria1 Nhà thờ Chúa giáng sinh của Đức Trinh nữ Maria (Церковь Рождества Пресвятой Богородицы), ☎ +7 879 517-06-46. 44.10544480792203Tượng đài Vladimir Lenin2 Tượng đài Vladimir Lenin (Памятник Ленину) (nằm trong quảng trường trung tâm). 44.06128823765543Hồ câu cá \"Karpovik\"1 Hồ câu cá \"Karpovik\" (Рыболовный комплекс \"Карповик\"), ☎ +7 909 772-72-84. 44.104721840096914Siêu thị Magnit1 Siêu thị Magnit (Магнит). 08:30–22:00 hàng ngày. 44.10432127853185Cửa hàng Mir Tsvetov2 Cửa hàng Mir Tsvetov (Мир цветов), trên đường Kooperativnaya. 44.101608920018606Cửa hàng Ivushka3 Cửa hàng Ivushka (Ивушка), ☎ +7 909 766-36-36. 08:00–17:00 hàng ngày. 44.10434733301343Cửa hàng Produkty U Eleonory4 Cửa hàng Produkty U Eleonory (Продукты У Элеоноры). 44.10471904963989Cửa hàng Tsifrograd5 Cửa hàng Tsifrograd (Цифроград), ☎ +7 903 413-37-52. 08:00–19:00 hàng ngày. 44.101924982183476Cửa hàng Myaso Moloko6 Cửa hàng Myaso Moloko (Мясо молоко), trên đường Novaya. 44.09969646660716Nhà hàng Fortuna1 Nhà hàng Fortuna (Банкетный зал \"Фортуна\"), 35 đường Pyatigorskaya, ☎ +7 909 765-29-02. 44.104194914615746Nhà hàng Randevu2 Nhà hàng Randevu (Рандеву), 81 đường Kooperativnaya. 44.10436440452491Nhà hàng Lakomka3 Nhà hàng Lakomka (Лакомка), đường Kooperativnaya. Một nhà hàng bình dân phù hợp với trẻ em. 44.104862241926064Quán cà phê Mishutka1 Quán cà phê Mishutka (Мишутка), trên đường Shoshina. Vào mùa hè, bạn có thể cắm trại qua đêm trên bờ sông Podkumok. 44.10487182540956Hiệu thuốc Vita-Plyus1 Hiệu thuốc Vita-Plyus (Вита-Плюс), ☎ +7 928 307-33-33. 44.104101909381725Hiệu thuốc thú y2 Hiệu thuốc thú y (Ветеринарная аптека), ☎ +7 879 515-12-80. Thứ 2 đến thứ 6: 08:00–17:30. Thứ 7: 08:00–14:00 (đóng cửa vào Chủ nhật). Pyatigorsk — thành phố lớn gần nhất. Mineralnye Vody — điểm nghỉ dưỡng nổi tiếng ngay phía bắc Pyatigorsk.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Burkina Faso", "role": "user" }, { "content": "Burkina Faso [1], tên cũ Thượng Volta là một quốc gia thuộc Tây châu Phi. Quốc gia này có biên giới với Mali về phía bắc, Niger về phía đông, Bénin về phía đông nam, Togo và Ghana về phía đông nam, và Côte d'Ivoire về phía tây nam. Trước đây gọi nước Cộng hòa Thượng Volta, sau đó tháng 4 năm 1984 tổng thống Thomas Sankara đổi tên gọi để có nghĩa “Đất những người đứng lên” trong tiếng Moré và Dioula, ngôn ngữ dân tộc chính của đất nước. Trong tiếng Moré, “Burkina” nghĩa là “Những người đàn ông vẹn toàn”, còn trong tiếng Dioula “Faso” có nghĩa là “Cái nhà của cha”. Đất nước này giành độc lập từ Pháp năm 1960. Sự bất ổn về chính thể đã xảy ra trong thời gian từ năm 1970 đến năm 1980. Cuộc bầu cử nhiều đảng phái đầu tiên được tổ chức vào những năm 1990. Burkina Faso có khí hậu xích đạo điển hình với hai mùa rõ rệt. Mùa mưa có lượng mưa đo được từ 600 and 900 mm. Còn vào mùa khô, gió harmattan từ Sahara thổi tới mang theo hơi nóng. Mùa mưa có thể kéo dài xấp xỉ khoảng bốn tháng, tháng năm hay tháng sáu tới tháng chín. Mùa mưa ở miền Bắc ngắn hơn. Có thể chia làm ba khu vực khí hậu lớn: Khu vực Shahel: Sahel trong phía bắc đặc trưng tiếp nhận ít hơn 24 inch (600 mm) trận mưa mỗi năm và nhiệt độ cao 5-47 °C (40-115 °F). Savanna khí hậu nhiệt đới tương đối khô ráo, Sahel mở rộng bên ngoài Burkina Faso, từ mỏm Châu Phi đến Đại Tây dương. và biên giới Sahara đến phía bắc của nó, và vùng đất phì nhiêu của Sudan tới phía nam. Nhiệt độ giới hạn được ghi là 55 °C và 47 °C. Khu vực Sudan-Sahel: Vị trí được đặt giữa 11°3’ và 13°5’ độ vĩ bắc, vùng Sudan-Sahel là một vùng trung chuyển xét cả về mưa và nhiệt độ. Khu vực Sudan-Guinée: Xa hơn nữa về phía nam, khu vực Sudan-Guinée nhận được 900 mm lượng mưa mỗi năm và có nhiệt độ bình quân thấp hơn. Cho đến cuối thế kỷ 19, lịch sử của Burkina Faso chi phối bởi Mossi xây dựng đế chế. Người Pháp đến và tuyên bố chủ quyền khu vực này trong năm 1896, nhưng sức kháng cự của Mossi chỉ kết thúc với việc bắt giữ Ouagadougou chiếm thủ đô của họ trong năm 1901. Thuộc địa của Thượng Volta được thành lập vào năm 1919, nhưng nó đã bị chia cắt và tái tạo nhiều lần cho đến khi biên giới hiện nay đã được công nhận trong năm 1947. Độc lập từ Pháp đến Thượng Volta, được đổi tên thành Burkina Faso, trong năm 1960. Từ năm 1984 đến năm 1987, quốc gia này nằm dưới sự lãnh đạo của Thomas Sankara, nếu không được gọi là Che Guevara của Châu Phi. Chế độ Sankara tỏ ra rất được lòng dân chúng, do ông ngăn chặn nhiều quyền lực và ảnh hưởng trên của Ngân hàng Thế giới và IMF, khuyến khích hỗ trợ trên toàn thế giới để chống lại bệnh tật. Hầu hết các chương trình của ông đã thành công, mặc dù không thành công đủ để bảo vệ đất nước từ bất ổn chính trị. Ông đã bị nhạo báng ở phương Tây về chế độ độc tài của ông, cấm tự do báo chí và tổ chức công đoàn. Năm 1987, một cuộc đảo chính do Blaise Compaoré, một đồng nghiệp của Sankara, lật đổ chế độ và thực hiện Sankara, với lý do sự suy giảm của các mối quan hệ với nước ngoài. Kể từ năm 1987, Blaise Compaoré đã lãnh đạo đất nước. Mọi thứ đã không được cải thiện trong năm ông này tại vị, và nhiều chính sách của Sankara cho sự ổn định và tăng trưởng kinh tế đã được phần lớn bị phá bỏ, làm cho Burkina Faso một trong những nước nghèo nhất trên thế giới. Tình trạng bất ổn chính trị đã trở nên tồi tệ, và cải cách kinh tế vẫn còn rất không đồng đều. Hiến pháp ngày 2 tháng 6 năm 1991 thiết lập một chế độ bán tổng thống và một nghị viện. Tổng thống có quyền giải tán nghị viện. Tổng thống được bầu chọn trong thời hạn 7 năm. Tuy nhiên vào năm 2000, một hiến pháp quy định giảm thời hạn của tổng thống từ 7 năm xuống 5 năm. Đáng lẽ đã có một sửa đổi hiến pháp nữa vào năm 2005 nhằm ngăn tổng thống đương nhiệm Blaise Compaoré tái ứng cử thêm một nhiệm kỳ nữa. Tuy nhiên, vì không gặp phải thách thức nào từ những ứng viên là những lãnh tụ đảng khác, vào tháng 10 năm 2005 hội đồng hiến pháp quyết định rằng bởi vì Compaoré đương nhiệm từ năm 2000, nên hiến pháp sửa đổi sẽ không có hiệu lực với ông khi kết thúc nhiệm kỳ tổng thống lần hai. Nó đã dọn đường cho ông này tái cử vào năm 2005. Vào ngày 13 tháng 11 năm 2005, Compaoré tái cử dễ dàng do các phe đối lập thiếu đoàn kết. Nghị viện được chia làm hai viện: Thượng viện và Hạ viện. Có một tòa án hiến pháp bao gồm 10 thành viên, và một hội đồng kinh tế và xã hội có vai trò là tư vấn thuần túy. Ouagadougou, còn được gọi là Ouaga (phát âm là \"Wa-Gha\"), là thành phố thủ đô, nằm ở trung tâm của đất nước, trong khu vực được gọi là cao nguyên Mossi. Banfora Bobo-Dioulasso - thành phố lớn thứ hai của đất nước, nằm ở phía tây nam. Dédougou Gaoua - hầu như không một thành phố dễ chịu, Gaoua gần tàn tích Loropéni, một di sản thế giới UNESCO. Koudougou Ouahigouya Fada N'Gourma - cửa vào vườn quốc gia phía đông nam. Phải có hộ chiếu và visa khi nhập cảnh. Bạn thường phải có được thị thực của bạn trước, mặc dù công dân Liên minh châu Âu có thể có được thị thực khi xuất hiện tại sân bay (10.000 CFA). Công dân Pháp hiện nay yêu cầu để có được một thị thực trước 70 euro cho một mục. Nếu bạn không phải từ Liên minh châu Âu, chi phí của một trong 3 tháng, 1 thị thực nhập cảnh là 28 300 CFA, và phải được mua trước cuộc hành trình của bạn. Đại sứ quán BF ở Washington cung cấp thị thực sáu tháng, nhập cảnh nhiều lần phí visa là 100 USD. Công dân Hoa Kỳ chỉ có đủ điều kiện cho visa một năm, nhập cảnh nhiều lần phí visa 100 USD.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "You are a helpful and knowledgeable assistant. Give it a title and your task is to honestly answer information from encyclopedic knowledge.", "role": "system" }, { "content": "Tục ngữ Việt Nam về tình cảm gia đình", "role": "user" }, { "content": "Ai nỡ cắt dây chị dây em. Anh em như Con Ba mẹ hoà thuận Con cái cùng vui Bố mẹ cãi nhau Nhớ đến con cái Không nên bỏ nhau Cha mẹ sinh con trời sinh tính. Chị ngã em nâng. Chim có tổ, người có tông. Có nuôi con mới biết lòng cha mẹ. Con cái khôn ngoan vẻ vang cha mẹ. Con có cha như nhà có nóc, con không cha như nồng nọc đứt đuôi Con hơn cha là nhà có phúc. Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh. Công cha như núi ngất trời Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển đông Núi cao biển rộng mênh mông Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi Chị ngã em nâng. Không công cha ăn công cốc Không nghĩa mẹ có ngồi liếm đĩa Một giọt máu đào hơn ao nước lã. Sảy cha còn chú, sảy mẹ bú dì. Thuận vợ thuận chồng tát, bể đông cũng cạn. Thuyền mạnh về lái, gái mạnh về chồng.", "role": "assistant" } ]

Subsets and Splits