File size: 3,545 Bytes
c5b6280 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 |
Book,Page,LineNumber,Text
37,0033,001,เขตเพียงโดยเอกเทศก็มี โดยบรรยายนี้ ตรงกับราชาธิราช มหาราช
37,0033,002,และราชา โดยลำดับกัน.
37,0033,003,"<B>"" ราชา มุขํ มนุสฺสานํ ""</B>"
37,0033,004,""" พระราชาเป็นประมุขของประชาชน "" ที่ประชาชนจะพึงนิยมเป็น"
37,0033,005,แบบอย่าง ถ้าทรงประพฤติในทางที่ผิด บาปชนได้อย่างก็จะกำเริบ
37,0033,006,ประพฤติทุจริตด้วยไม่ต้องเกรงขาม ถ้าทรงประพฤติแต่ในทางที่ชอบ
37,0033,007,พาลชนย่อมไม่กล้าลุกลามแรงร้าย ฝ่ายชนผู้ภักดีได้อย่าง ก็น่าที่จะ
37,0033,008,นิยมตามบ้าง เพราะเหตุที่ตั้งอยู่ในทางธรรม พระราชานั้นเป็น
37,0033,009,อันได้นิคคหะบำราบคนพาล และปัคคหะยกย่องคนสุภาพ. อนึ่ง
37,0033,010,พระราชานั้นเป็นเหตุสำคัญแห่งทุกข์สุขอันจะเกิดแก่ประชาราษฎร์ ถ้า
37,0033,011,ทรงประพฤติไม่เป็นธรรม ก็สามารถจะนำทุกข์ภัยมาถึงพระองค์และ
37,0033,012,ผู้อื่น ถ้ายั่งยืนอยู่ในราชธรรม สุขสำราญก็จะเกิดมีทั่วกัน. อีกประการ-
37,0033,013,หนึ่ง พระราชานั้นเป็นยอดอยู่ในหมู่ หาผู้ปกครองมิได้ ถ้าจะไม่ทรง
37,0033,014,ถือธรรมเป็นใหญ่ ก็ไม่มีอะไรเป็นที่พำนัก. เหตุดังนั้น โบราณก-
37,0033,015,บัณฑิต จึงได้ภาษิตราชธรรมไว้เป็นหลักแห่งพระราชจริยา เป็นต้น
37,0033,016,ว่าทศพิธราชธรรม จักรพรรดิวัตต์และสังคหวิธี ที่พระราชาได้ทรง
37,0033,017,บำเพ็ญเป็นราชประเพณี ปกครองพระราชอาณาจักร ให้มั่งคั่งสมบูรณ์
37,0033,018,ปราศจากยุคเข็ญ เป็นที่ร่มเย็นของพสกนิกร มีพระเกียรติยศเดชานุ-
37,0033,019,ภาพขจรไปในทิศานุทิศ เป็นที่เกรงขามของปัจจามิตร ไม่กล้ามาบีฑา
37,0033,020,สมแก่สุภาษิตว่า
37,0033,021,"<B>"" ราชา รฏฺสฺส ปฺา ณํ ""</B>"
|