dhamma-scholar-book / 16 /160043.csv
uisp's picture
init upload
c5b6280
raw
history blame
3.99 kB
Book,Page,LineNumber,Text
16,0043,001,เป็นเรือนหมื่นเรือนพันโดยฐานานุรูป ซึ่งเรียกว่าศักดินา ให้รับคน
16,0043,002,สมัครเรียกว่าเลขสมและเลขทาสไว้ได้ในปกครอง ต้องเสียเงินแก่หลวง
16,0043,003,มีกำหนดตามชนิดและจำนวนคน การพระราชทานให้ถือศักดินานั้น
16,0043,004,หาได้เป็นจริงตามต้นเค้าไม่ กลายเป็นเครื่องเทียบยศและเป็นเครื่อง
16,0043,005,ปรับคนอื่นผู้ก้ำเกิน หรือเป็นเครื่องปรับผู้ถือศักดินานั้นเองเมื่อทำผิด
16,0043,006,แม้อย่างนั้น ยังแลเห็นว่าเนื่องมาจากประเพณีนั้น. เทียบกับธรรมเนียม
16,0043,007,ในบัดนี้ วิสุงคามสีมานั้น พึงเห็นเช่นป่าไม้หรือเหมือนแร่ที่พระราชทาน
16,0043,008,แก่ผู้มีชื่อให้ตั้งทำ. ในบัดนี้ มติของพระอรรถกถาจารย์อย่างนี้ได้ความ
16,0043,009,รับรองทั่วไป ใช้เป็นธรรมเนียมสืบมา สมเด็จพระเจ้าแผ่นดินผู้เป็น
16,0043,010,ศาสนูปถัมภก มีพระราชประสงค์ความสะดวงแก่สงฆ์ จึงทรงออก
16,0043,011,ประกาศพระราชทานที่ตั้งวัดเป็นวิสุงคามสีมาเข้ากับธรรมเนียมฝ่าย
16,0043,012,อาณาจักร ด้วยการที่ยกที่เป็นวิสุงคามสีมานั้น เป็นอันได้พระราชทาน
16,0043,013,พระบรมราชานุญาตให้ตั้งวัด แต่การขอพระบรมราชานุญาตนั้น
16,0043,014,เฉพาะบริเวณที่ตั้งโรงอุโบสถ มีประมาณกว้างยาวไม่กี่วา จึงดูเป็น
16,0043,015,เล่นตุ๊กตา เป็นเหตุรังเกียจของนักวินัยผู้หนักอยู่ในทางนั้น. นอกจาก
16,0043,016,เป็นของเล่น รัฐบาลยังไม่อาจจะกำหนดเขตลงได้ สงฆ์อาจขยายอาวาส
16,0043,017,ได้ตามต้องการ เป็นความหละหลวมอยู่. ในบัดนี้ มีธรรมเนียมพระ-
16,0043,018,ราชทานตลอดเขตที่ตั้งเป็นอาวาสเข้ากันดีแล้ว. ที่วิสุงคามสีมานี้ โดย
16,0043,019,เค้าเงื่อนอาจจะเปลี่ยนแปลงไปได้ เช่นรัฐบาลถอนคืน เช่นกับถอน
16,0043,020,ป่าไม้หรือเหมืองแร่ ไม่ควรปล่อยไว้อย่างนั้น ควรผูกเป็นพัทธสีมาไว้.