|
Book,Page,LineNumber,Text
|
|
16,0045,001,น้ำงวด ถึงกับเรือไปมาต้องเข็น หรือแม้ต้องขุดทรายก็มีเช่นแม่น้ำพิง
|
|
16,0045,002,ตอนตั้งแต่ปากน้ำโพเมืองนครสวรรค์ขึ้นไป จัดว่าเป็นแม่น้ำเหมือนกัน.
|
|
16,0045,003,คำในอรรถกถานั้นกล่าวชอบ เพราะโลกยังถือว่าเป็นแม่น้ำ และยัง
|
|
16,0045,004,เป็นทางสาธารณะแห่งมหาชน. ส่วนครองที่ขุดลัดจากเอกเทศหนึ่ง
|
|
16,0045,005,แห่งแม่น้ำไปออกที่เอกเทศอีกแห่งหนึ่ง หรือขุดจากแม่น้ำหนึ่งไปออก
|
|
16,0045,006,แม่น้ำอื่น ไม่นับว่าเป็นแม่น้ำ นับเป็นคามเขต ต่อเมื่อกระแสน้ำกัด
|
|
16,0045,007,กว้างออกไป จนพ้นจากความเป็นของคนขุดแล้ว เช่นลำน้ำในระหว่าง
|
|
16,0045,008,ปากเกร็ดบนเมืองนนทบุรี จัดเข้าในแม่น้ำได้ คลองที่กระแสน้ำยัง
|
|
16,0045,009,ไม่กัดถึงอย่างนั้น ยังคงตั้งอยู่ในความเป็นของคนขุด เช่นคลองลัด
|
|
16,0045,010,หลวงเมืองพระประแดง และคลองภาษีเจริญ อันอยู่ในระหว่างคลอง
|
|
16,0045,011,บางกอกใหญ่กับแม่น้ำนครชัยศรี ส่วนคลองบางกอกใหญ่ เป็นทาง
|
|
16,0045,012,แม่น้ำเก่า นับเข้าในจำพวกแม่น้ำได้. เขตแห่งสามัคคีในน่านน้ำ กำหนด
|
|
16,0045,013,เพียงชั่ววักน้ำสาด ได้เคยลองดู ประมาณ ๓ วา แคบกว่าเขตสัตตัพ-
|
|
16,0045,014,ภันตรสีมามาก ข้าพเจ้าเข้าใจว่า คงกำหนดตามธรรมเนียมเมืองใน
|
|
16,0045,015,ครั้งนั้น ตามริมฝั่งแม่น้ำ กฎหมายคงยอมให้สิทธิแก่บ้านอันตั้งอยู่ริมฝั่ง
|
|
16,0045,016,เช่นอาจจะเก็บค่าเช่าที่จอดเรือจอดแพได้ เหมือนธรรมเนียมประเทศ
|
|
16,0045,017,เราในบัดนี้ สิทธินั้นคงกำหนดเพียงชั่วภายในวักน้ำสาดจากตลิ่งออกมา
|
|
16,0045,018,พ้นนั้นเปิดเป็นทางสาธารณะ ห้ามมิให้ผู้ใดผู้หนึ่งจับจอง กำหนดเขตใน
|
|
16,0045,019,ป่า ๗ อัพภันดรนั้น ก็น่าจะเป็นเช่นกัน เรือนตั้งอยู่ในป่าไม่มีเครื่อง
|
|
16,0045,020,ล้อม ให้กำหนดเขตเท่านั้นกระมัง.
|
|
16,0045,021,สมุทรนั้น ได้แก่น่านน้ำเค็ม พ้นปากน้ำออกไป ที่เราเรียกว่า
|
|
|