Datasets:

uisp

/

pali-commentary-thai-script-siamrath-version

like 1

เอตฺตกมฺปิ อวตฺวา เสเสสุ ติกทุเกสุ เหฏฺ€า อวุตฺตปฺปการตฺตา

ยํ ยํ อวสฺสํ วตฺตพฺพํ ตํ ตเทว วกฺขาม ฯ ยมฺปน อวตฺวา

คมิสฺสาม ตํ ปาลินเยเนว เวทิตพฺพนฺติ ฯ

วิปากตฺติกวณฺณนา นิฏฺ€ิตา ฯ

ธมฺมานุโลเมติกปฏฺ€านวณฺณนา(๒)

อุปาทินฺนุปาทานิยตฺติกสฺส ปฺหาวาเร วตฺถุ อุปาทินฺนุ-

ปาทานิยานํ(๓) ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยติ ปวตฺตึ

สนฺธาย วุตฺตํ ฯ ปฏิสนฺธิยมฺปน ตํ ปุเรชาตํ น โหติ ฯ

อุปาทินฺนุปาทานิโย กพฬิงฺการาหาโร(๔) อุปาทินฺนุปาทานิยสฺส

กายสฺส อาหารปจฺจเยน ปจฺจโยติ เอตฺถ อุปาทินฺนุปาทานิโย

กพฬิงฺการาหาโร นาม กมฺมสมุฏฺ€านานํ รูปานํ อพฺภนฺตเร

# ๑. ม. วุตฺตนเยเนว ฯ ๒. ม. อุปาทินฺนตฺติกวณฺณนา ฯ

# ๓. ม. อุปาทานิยานํ ฯ ๔. ม. กาพฬีกาโรอาหาโร ฯ

*เล่มที่ 48 ธมฺมานุโลเมติกปฏฺ€านวณฺณนา หน้า 781

คตา โอชา ฯ อุปาทินฺนุปาทานิยสฺส กายสฺสาติ ตสฺเสว กมฺม-

สมุฏฺ€านรูปกายสฺส อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ รูปชีวิตินฺทฺริยํ

วิย กฏตฺตารูปานํ อนุปาลนอุปตฺถมฺภนวเสน ปจฺจโย น

ชนกวเสน ฯ ยมฺปน มณฺฑูกาทโย คิลิตฺวา €ิตานํ อหิอาทีนํ

กายสฺส ชีวมานมณฺฑูกาทิสรีเร(๑) โอชา อาหารปจฺจเยน ปจฺจโยติ

วทนฺติ ตํ น คเหตพฺพํ ฯ น หิ ชีวมานกสรีเร โอชา อฺสฺส

สรีรสฺส อาหารปจฺจยตํ สาเธติ ฯ อนุปาทินฺนุปาทานิยสฺส

กายสฺสาติ เอตฺถ ปน ชนกวเสนาปิ ลพฺภติ ฯ อุปาทินฺนุ-

ปาทานิยสฺส จ อนุปาทินฺนุปาทานิยสฺส จาติ เอตฺถ เอกสฺส

อุปตฺถมฺภกวเสน เอกสฺส ชนกวเสน อุภินฺนมฺปิ วา อุปตฺถมฺภก-

วเสเนว วุตฺโต ฯ เทฺว ปน อาหารา เอกโต ปจฺจยา โหนฺตา

อุปตฺถมฺภกาว โหนฺติ น ชนกา ฯ เสสเมตฺถ ปาลิเมว

สาธุกํ โอโลเกตฺวา เวทิตพฺพํ ฯ

สงฺกิลิฏฺ€สงฺกิเลสตฺติเก(๒) สพฺพํ กุสลตฺติเก วุตฺตนยานุ-

สาเรเนว เวทิตพฺพํ ฯ

วิตกฺกตฺติเก ยถากมฺมูปคาณสฺส ปริกมฺมนฺติ ทิพฺพ-

จกฺขุปริกมฺมเมว ตสฺส อุปฺปาทนตฺถาย ปริกมฺมํ ฯ อุปฺปนฺนสฺส

ปน วฬฺชนกาเล ปริกมฺมํ สนฺธาเยตํ วุตฺตํ ฯ เสสเมตฺถ

ยถาปาลิเมว นิยฺยาติ ฯ

# ๑. ม. ชีวมานกมณฺฑูกาทิสรีเร ฯ ๒. ม. สงฺกิลิฏฺ€สงฺกิเลสิกตฺติเก ฯ

*เล่มที่ 48 มหาปฏฺ€านปฺปกรณวณฺณนา หน้า 782

ปีติตฺติเก สุขสหคตํ ภวงฺคํ อุเปกฺขาสหคตสฺส ภวงฺคสฺส

อนนฺตรปจฺจเยนาติ ตทารมฺมณภวงฺคมูลภวงฺคานํ วเสน วุตฺตํ ฯ

เสสเมตฺถ สพฺพํ ปาลิวเสเนว เวทิตพฺพํ ฯ

ทสฺสนตฺติเก ทสฺสเนน ปหาตพฺโพ ราโค อุปฺปชฺชตีติ-

อาทีสุ ทสฺสเนน ปหาตพฺโพ ปุถุชฺชนสฺส อุปฺปชฺชติ ภาวนาย

ปหาตพฺโพ โสตาปนฺนสฺสาปีติ เอวํ อุปริมสฺส อุปริมสฺส เหฏฺ€ิมา

เหฏฺ€ิมา นุปฺปชฺชนฺตีติ เวทิตพฺพา ฯ ทสฺสเนน ปหาตพฺโพ ธมฺโม

ภาวนาย ปหาตพฺพสฺส ธมฺมสฺส เอเกนปิ ปจฺจเยน (๑) ปจฺจโย น โหติ ฯ

เสสเมตฺถ ปาลึ อนุคนฺตฺวา กุสลตฺติเก วุตฺตลกฺขณวเสเนว เวทิตพฺพํ ฯ

ทสฺสเนนปหาตพฺพเหตุกตฺติเก ทสฺสเนนปหาตพฺพเหตุ-

กาทีนํ วิภาโค อฏฺ€กถากณฺเฑ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺโพ ฯ

วิจิกิจฺฉุทฺธจฺจสหคโต โมโห อเหตุกตฺตา ตติยราสึ (๒) ปวิฏฺโ€ ฯ

เอวเมตฺถ เยสํ ทสฺสนภาวนาหิ ปหาตพฺโพ เหตุ อตฺถิ เต

ปหาตพฺพเหตุกา ฯ เยสํ โส นตฺถิ เต เนวทสฺสเนนนภาวนาย-

ปหาตพฺพเหตุกาติ อิมํ ปหาตพฺพเหตุกนปหาตพฺพเหตุกวิภาคํ (๓)

ตฺวา เสสํ ทสฺสเนนปหาตพฺพตฺติเก เจว กุสลตฺติเก จ

ทสฺสิตลกฺขณานุสาเรเนว เวทิตพฺพํ ฯ

อาจยคามิตฺติเก ปฏิจฺจวารสํสฏฺ€วาเรสุ อนุโลมํ กุสลตฺติก-

# ๑. ม. ปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ ๒. ม. ตติยปเท ฯ

# ๓. ม. ปหาตพฺพเหตุกวิภาคํ ฯ

*เล่มที่ 48 ธมฺมานุโลเมติกปฏฺ€านวณฺณนา หน้า 783

สทิสเมว ฯ เสสํ วิสฺสชฺชนโต คณนโต จ ยถาปาลิเมว

นิยฺยาติ ฯ

เสกฺขตฺติเก อเสกฺโข ธมฺโม เสกฺขสฺส ธมฺมสฺส น เกนจิ

ปจฺจเยน ปจฺจโย เสกฺโข อเสกฺขสฺส อนนฺตรปกตูปนิสฺสโย ปน

โหติ ฯ เสสเมตฺถ ยถาปาลิเมว นิยฺยาติ ตถา ปริตฺตตฺติเก ฯ

ปริตฺตารมฺมณตฺติเก อปฺปมาณารมฺมณา เจตนาติ เสกฺขานํ

โคตฺรภูเจตนา ปจฺจเวกฺขณเจตนาติปิ วตฺตุํ วฏฺฏติ ฯ วิปากานํ

ปริตฺตารมฺมณานนฺติ ปฏิสนฺธิยํ กมฺมํ อารมฺมณํ กตฺวา ปวตฺเต

จกฺขุวิฺาณาทิวเสน รูปาทิอารมฺมณํ ตทารมฺมณวเสน ชวเนน

คหิตปริตฺตารมฺมณฺจ อารมฺมณํ กตฺวา อุปฺปนฺนานํ ฯ เย ปน

โคตฺรภูจิตฺเตน นตฺถิ ปฏิสนฺธีติ วทนฺติ เต อิมินา สุตฺเตน

ปฏิเสเธตพฺพา ฯ เสสเมตฺถ ปาลินเยเนว เวทิตพฺพํ ฯ หีนตฺติโก

สงฺกิลิฏฺ€ตฺติกสทิโส ฯ

มิจฺฉตฺตตฺติเก มิจฺฉตฺตนิยโต สมฺมตฺตนิยตสฺส สมฺมตฺตนิยโต

วา มิจฺฉตฺตนิยตสฺส น เกนจิ ปจฺจเยน ปจฺจโย โหติ ฯ

มิจฺฉตฺตนิยโต วา สมฺมตฺตนิยโต วา สหชาตาธิปติวิรหิโต(๑) นาม

นตฺถิ ฯ สมฺมตฺตนิยเต เอกนฺตโต วตฺถุปุเรชาตํ (๒) นตฺถิ มิจฺฉตฺต-

นิยเต สิยา อารมฺมณปุเรชาตํ ฯ อนิยตํ จิตฺตํ อารพฺภ นิยตา

มิจฺฉาทิฏฺ€ิ อุปฺปชฺเชยฺย ฯ เสสํ (๓) นิยตํ อารพฺภ นิยตํ นุปฺปชฺชติ

# ๑. ม. สหชาตาธิปติรหิโต ฯ ๒. ม. อารมฺมณปุเรชาตํ ฯ

# ๓. ม. เสสา ฯ

*เล่มที่ 48 มหาปฏฺ€านปฺปกรณวณฺณนา หน้า 784

มิจฺฉตฺตนิยตํ ครุํ กตฺวา น โกจิ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ ฯ กุสโล

มิจฺฉตฺตสฺส อุปนิสฺสยปจฺจโย น โหติ ฯ เสสเมตฺถ ปาลิยํ

วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํ ฯ

มคฺคารมฺมณตฺติเก ปฏิจฺจวารสฺส อนุโลเม วิปากปจฺจโย

นตฺถิ ฯ กมฺมปจฺจเยปิ อิมสฺมึ ติเก นานากฺขณิกํ น ลพฺภติ ฯ

ตถา อุปฺปนฺนตฺติกอตีตตฺติเกสุ ฯ ปจฺจนีเย อเหตุกํ มคฺคา-

รมฺมณนฺติ อเหตุกํ มคฺคารมฺมณํ อาวชฺชนํ สนฺธาเยตํ วุตฺตํ ฯ

เสสเมตฺถ ปาลิอนุสาเรเนว เวทิตพฺพํ ฯ

อุปฺปนฺนตฺติเก จ อตีตตฺติเก จ ปฏิจฺจวาราทโย นตฺถิ

ปฺหาวารมตฺตเมว ลพฺภติ ฯ กสฺมา ปฏิจฺจวาราทโย หิ

สหชาตปุเรชาตานฺเว โหนฺติ อิเม จ ติกา อตีตานาคต-

มิสฺสกา ฯ อุปฺปนฺนตฺติเก เจตฺถ อนนฺตรภาคิยาปิ ปจฺจยา น

ลพฺภนฺติ ฯ กสฺมา อุปฺปนฺนตฺติเก อตีตสฺส อภาวโต ฯ อุปฺปนฺโน

จ อนุปฺปนฺโน จาติ อิเม เจตฺถ เทฺว ธมฺมา อุปฺปนฺนสฺส

จ อนุปฺปนฺนสฺส จาติ อิเมสํ ทฺวินฺนํ น เกนจิ ปจฺจเยน

ปจฺจโย ฯ อนุปฺปนฺโน จ อุปฺปาที จาติ อิเม ปน เทฺว

อุปฺปนฺนสฺส อารมฺมณูปนิสฺสยวเสน ทฺวีหิ ปจฺจเยหิ ปจฺจยา ฯ (๑)

เสสเมตฺถ ปาลิยํ อาคตนเยเนว เวทิตพฺพํ ฯ

อตีตตฺติเก ปจฺจุปฺปนฺนํ อตีตานาคตสฺส อตีตานาคตํ วา (๒)

# ๑. ม. ปจฺจโย ฯ ๒. ม. อตีตานาคตฺจ ฯ

*เล่มที่ 48 ทุกปฏฺ€านวณฺณนา หน้า 785

อตีตานาคตสฺส น เกนจิ เกนจิ ปจฺจโย ฯ นิพฺพานมฺปน