Datasets:

Kansallisarkisto

/

Diplomatarium-Fennicum

like 1

Follow

National Archives of Finland 19

6613

1413

Tallinn

Viro

saksa

Kaupungit, Kirjeet

Heilzame groth mit aller beheglicheit vorscreuen vnd wat wy gudes vormogen. Ersamen heren vnd besundergen leuen vronde, wetet dat wij yuwen breff gutlyken entfangen vnd wol vornomen hebben, dar gy vns ynne schryuen alse van Clawes Dekene van deme gelde, dat eme Wulfart Rosendal seliger dechtnisse schuldich gebleuen is, vnd dat Clawes dar wat vmme denke to donde. Leue heren vnd vronde, des bidde wij iuwer wisheit to wetene, dat wij van Claweses schulde noch gelde nichtene wisten er he vns dat schreff vnd ok by synen boden muntlyken enbod vns; wy hebben eme mer dan ens geschreuen, dat Wulfert hijr in vnser stat vpstande erue vnd liggende grunde na gelaten heuet, de hijr to der schuldener behoff stan, vnd dat he here kome eder enen eder mer here sende, de des mechtich syn van syner wegene dat me de erue vorkope vnd de schuldenere dar van betale na vnser stad rechte. Wy eme gerne behulplik syn na vnseme rechte dat eme wedervare vnd werde, dar he recht to heuet, mit all deme dat wy vormogen vnd wij ene voe ten van van (!) Wulfardes gude hellink noch pennynk; vnd leuen heren vnd vronde, wy danken iv gutliken vor iuwe gude gunst, dat gij vnse beste weten. Got de Here de geue dat wy dat tegen iuwe leue vordenen moten.

6614

1414

Tallinn

Viro

saksa

Kaupungit, Kirjeet

Erwerdige groth myd aller behegelicheyt vorsendt vnd wad wi gudes vormogen. Erwerdyge leue besunderge here, wetted dat vns Wynke Heydeman vnd iuwe denre Stangeberch an vns van iuwen wegene muntliken wornen, deme God genedych sy, wu dat wi den kopman warnen solden, dat se de Nuwe nychtene sochten, wante de russen schaden hadden jn deme norden bodeme bynnen veligen dagen, also lange dat gi horden wad vnse here de konynck dar by don willen. Hyr vnne, leue here, so bidde wi iv denstliken myd ghantseme vlite begerende, dat gi dat bose also wegen dat de kopman enen veligen wech jn de Nuwe hebbe alse lange alset tusschen iv vnd den Naugardes ut genge, dat gi vns dan dat so tidigen voreschryuen, dat wi den kopman warnen mogen vppe dat de copman vnd wy des vnbeschedeget blyuen; vnd dusses begere wi juwe ghutlike antworde sunder sument to schrywende, dat wi gerne thegen juwe leue vordenen willen war wi mogen. Dominus conseruat. Des donr[e]stages vor Palmen.

6615

1414

Uppsala

Ruotsi

latina

Kirkolliset, yleiset, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6616

1414

Vittis

Suomi

latina

Istud missale emptum est pro ecclesia Huittis a Anund m:r pro r. domino domino Magno episcopo Aboensi anno mcdxiv(c).

6617

1415

Tallinn

Viro

saksa

Kaupungit, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6618

1417

Åbo

Suomi

saksa

Yksityiset, Kirjeet

Helso thil forennæ æuerdeligha forsændhæ met Ghudi. Ærlighe mæn ok wælbördighe, [som] for raadhit ok rætthen besithande æræ, at j wæl gören for Gudz sculdh ok mine bön, waren thæsse godhe quinne Marghit Lahiis behylpelighe j hænnes rættha ærænde til rættha ther hon ræth jnnan ær æller hon sik eygh betænkiæ kan, hwlkit idher Gudh löne maa ok jac for sculdha wil ther jak kan ok maa for idher sculdh at göra. Jn Kristo feliciter waletis. Scriptum Abo anno Domini mcdxvij, feria sexta post festum sancti crucis, meo sub sigillo dorsotenus. Hec Nicolaus Korke, miles, westris tocius. Adress: Prouidis wiris ac famosis proconsulibus ciui[tatis] Reueliensis presentetur littera hec.

6619

1417

Vadstena

Ruotsi

latina

Monastiset, Kirjeet

6620

1418

Pälkäne

Suomi

ruotsi

Paikallishallinto, Asiakirjat

[Allom thöm thetta breff höræ æller se schal thet witherligith wara] at then tijdh wij Wåldmar Finkie (= Djäken), haupman öfwer Tafweste land, och Bengt Lydiksson, häradzhöfdinge j Öfre Satagunden, landsting huldom med allmogen af Tawasteland och Sattegund i Pälkäne sochn anno 1418, sundaginn och måndaginn näst effter wåhrfrwdag, swuro desse 12 Oluf Dawidsson, Oluf Hugesson Keipinen, Jaceb Smidh, Hendrich Peipois, Andres Wehäynen, Oluf Sijke, Heiki Pakoinen, Hendrik Pappinen, Magnus Persson, Sigfred Ånckala [och] Clemet Påwellsson desse råår Halkiowaha, Hariuswuori, Mellinoijansu emellan Mälkiläby och Taustiala by; ty dömbde iag Bengt Lydicksson förenämbde råår stadugt och fast obrutzligh at hållde effter denne tijdh, wid hwars 3 [mark] för min doom.

6621

1419

Åbo

Suomi

saksa

Kaupungit, Kirjeet

Den ersamen vorsichtigen wisen mannen, vnsen ghunstigen vrunden borghermester vnde radmanne der stat tho Reuele entbede wy borghermester vnd radmannen der stat tho Abo vnsen vruntliken groet tho voren vnde begheren juwer bescheidenheit to wetende, dat vns Henrik Kolners kinder, also her Gosschalk vnde Henneke vnde Arnt, gewittiget vnde gheopenbaret hebben, dat Grete, de Claus van Spiren husforouwe (!) was, ere modder, jn juwer stath vorstoruen sij, der Got genedich sij, vnde dusse vorgescreuen her Gosschalk vnde Henneke vnde Arnt hebben vor vns gewest mit vj erbaren luden, de dat lifliken jn de hilgen gesworen hebben mit vpgereckeden vingern vnde ok js et vnsem gantzen rade wol witlik, dat desser vorgescreuen her Gosschalke, Henneken vnde Arndes moder van dem broder echt vnde recht vt enen echten vnde rechten bedde gheboren sy van vader vnde van moder dat dusse vorgescreuen Grete van der suster ok echt vnd recht vt enen echten rechten bedde geboren sy van vader vnde van moder vnde se de neghesten erfnamen tho allem na ghelatenen ghuden sin, dat dusse vorgeschreuen Grete na ghelaten heuet, de van der suster geboren was echt vnde recht vt enem echten vnde rechten bedde vnde dess her Gosschalk vnde Henneke vnde Arndes moder van deme broder ok echte vnde rechte vt enem echten vnde rechten bedde geboren was also hir tho voren gescreuen steigt, vnde nemant negher sy van erfnamen weghene edder like na. Jtem so hebben dusse vorgescreuene her Gosschalk vnde Arnt vulmechtigh vnde mundich gemaket eren vader Henrik Kolner vnde eren broder Henecken dat vorgescreuen na gelatene ghuet tho vorderende, jntomanende vnde vppe tho borende vnde dar by tho doende vnde tho latende lykerwies efte se dar suluen jeghenwerdich weren. Wor vmme bidde wy juwe erbaricheit, dat ghy dussen vorgescreuen Henrik vnde Henneken behulplik sit tho ereme rechte, dat en dat vorgescreuen na gelatene ghuet werde gheantwordet tho vorgescreuen her Gosschalk vnde Arndes behoeff. Dat wille wi gerne vordenen jn gelijken saken; vnde hebbet des to vns eine gantze tho vorsicht wes vorgescreuen Henrik vnde Henneke van dusse vorgeschreuen ghude geantwert wert, dat ghi edder de juwen dar nene na maninghe vmme liden sullen, wente wy dar vulle vorwaringhe van vnsen borgern vore genomen hebben. Tho einer merer thuchnisse vnde bewisinghe der warheit so hebben wy vnser stath jngesegel gedruckt vp den rugge dusses breues, de gegheuen vnde geschreuen js in den jare vnses Heren veertheinhundert vnde jn deme xix:den jare, des negesten midwekens vor sunte Marie Magdalenea daghe.

6622

1419

Åbo

Suomi

saksa

Kaupungit, Kirjeet

Vnse vruntlike grote mit begheringe alles ghudes vorgescreuen vnde wat wj ghudes vermoghen. Ersame leue besunderghe ghude vrunde, juwer bescheidenheit begheren wi to wetende, dat vor vnsen radh gewesen js vnse medeborgersche de Hintze Knappersche mit vj erbaren luden, de dat lyfliken in de hilgen gesworen hebben mit vp gherecheden vinghern, dat er Henrik Seuensterne, de juwe mede borger was, redeliker plichtigor schult schuldich sij xx marc rigesch. Hir vmme heuet se vor vns vulmechtich vnde mundich gemaket her Johan Stolthevote vnde Michel Nøteken de vorgescreuen suma gheldes to esschende, jntomanende vnde vp tho borende mit vruntschap ofte mit rechte, off en des behoeff sy, vnde alle dink tho erer behoeff dar by to doende vnde tho latende likerwies efte se dar suluen jegenwerdich were. War vmme, leuen vrunde, bidde wy juwe leue mit alleme vlite begerende, dat ghi wol doen vnde sin dessen borger her Johanne vnde Michele vorderlik vnde behulplik, dat en dusse vorgescreuen suma geldes tho vnser medeborgerschen behoeff vorgenante sunder lenger vorthogeringe entrichtet vnde tho willen betalet werde; dat wille wy jn eine gelyken ofte jn groteren saken vordenen wore sik dat also gevellet. Hir mede sijt deme almechtighen Gode beuolen. Gescreuen vnder vnsem jngheseghel jn dem jare vnsen heren veertheinhundert vnde in dem xix:den jare an zunte Marie Magdalenen auende. Borghmeister vnde radh tho Abo. Adress: Den ersamen wisen bescheidenen mannen borghermeister vnde radhmannen tho Reuele, vnsen leuen vrunden kome dusse breff etc.

6623

1420

6624

1420

latina

Kirkolliset, yleiset, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

Inventarium in parochia Wirmå a:o salutis MCCLX (= MCDXX?) in plantacionem præposituræ Remari Gislonis; [presentes fuerunt?] prepositus Aboensis primus cum Sigismundo Johannis canonicus (!) ibidem et Remigius Gislonis canonicus Holmiensis ac magister Magnus Woldemari canonicus Upsalensis ac magister Nicolaus Carhu prepositus ruralis in prochia Wirmå, cum tutoribus ecclesie Olof Hansson Parda, Olof Eläwen poica et assessores; similiter indixerunt Simon Andersson Lemskallio, Henrich Jönsson Walais etc.

6625

1419

saksa

Paikallishallinto, Kirjeet

Vruntliken grot tho voren an de erwardighen heren borgermestere vnde raet lude to Reuele. Wetet leuen vrundes, dat desse breff forere Peter Niclissone for my gheweset heft vnde foore eynen setten dinghe vnde bewiset dat Peter Lampankely sin rechte broder was, de dar mit jw for storwen js, des Ghot sin sele hebbe. Dar bidde jk jw vmme, dat ghy eme helpet dar he recht ane js vmme myns heren des konighes willen, dat men to allen thyden deit den jwen j myns heren lande. Nicht mer tho dessen tijdh Ghot beware jwe werdicheit to ewighen tyden. By my Janeke Hampmos, foghet ower Raseborgh.

6626

1420

ruotsi

Kuninkaalliset, Asiakirjat

6627

1420

saksa

Kaupungit, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

Item in deme jare 20, do brochten de van Reuele in, dat [se] vorterd und utgeuen hadden na Clawes Docke, de gerovet hadde in de see, 2 hundert 2 mr. und 18 ore. Item hebbe de van Revele noch ingebracht, dat der stede sendebodden vorterd hadden to Wyborch; wart to dage de summa 5 hundert mr. und 80 mr. ryg. myn 37 oren.

6628

1421

Paikallishallinto, Asiakirjat

6629

1422

Åbo

Suomi

saksa

Kaupungit, Kirjeet

Den vorzichtighen erbaren mannen heren borghermesteren vnde radmanne der stat Reual wy borgermestere vnde radmanne to Abo begheren juwer erbarcheyt to wetene wo vor vns is gewesen Margrete, Mathias Kokes wyff, vnde heft vns witlik ghedaen wo dat ere echte rechte broder van vader vnde van moder myt iv doet gebleuen is, in namen genomet Jacob Sadelmaker, vnde desse vorgescreuen Margrete, des vorgescreuen Jacob echte vnde rechte suster is van vader vnde van moder vnde syn rechte erfname is vnde nemant negher edder er geliik, also vor vns ghetughet vnde gesworen hebben ses vnsen borghere in de hilghen myt vp gerekeden vingheren. Wor vmme so bidden wy iuwe beschedenheyt, dat gy wol wyllen to donde vmme vnsen bede willen vnde syn desser vorgescreuen Margreten behulpelik an eren rechte, dat er dat vorgescreuen erfgut werde geantwordet, dat vorgescreue Jacob na gelaten heuet; dat wyl wy gherne vordenen in gheliken zaken; vnde hebben des to vns eyne gantze to vorzicht, wes vorgescreuen Margreten van dessen vorgescreuen na gelaten gude geantwordet wert, dat gy edder de juwe dar nene namaninge vmme liden solen, wente wy dar vulle vorwaringe van vnsen børghen vorgescreuen vorgenomen hebben. To ener merer tuchnisse so hebben wy vnsen stat ingesegel buten vppe dessen bref laten drucken. Gescreuen to Abo in den jare vnsen heren xiiij(c) in den xxij(gesten) jare vp sunte Bartolomeus auende.

6630

1422

Paikallishallinto, Asiakirjat

6631

1424

Kangasala

Suomi

ruotsi

Paikallishallinto, Asiakirjat

För allom them thetta breef förekomma kan kännes jag Claus Kurck, häradzhöfdinge i Öfre Satagunden, med thetta mitt öpne breef then tid iag höst ting hölt med allmogen af Cangasala socken i Hywiäld by i beskiedelig swens Hendrick Olufsson, [i] fougtens stadh samma tid sittiandes, Hendrich Tawast och flere godemanna närwaro åhret efter Guds börd mcdxxiiij, på odensdagen näst efter sanct Jacobi dagh, kom för rätta Wäxyboer och giorde witterligit å satte ting at the hafft hade xij sockna synemän, xij häradzsynemän och xij landssynemän på Rautama skogh och Pylsike; thenne förenämbde rååerne, [som] xij synemän ransakat hade och syntt med thenne effternämbde xij synemän, som thå i nämbden såto, som är Jöns Knutsson, Peder Oråwainen, Lasse Apaiainen, Hendrick Paiu, Hendrick Horia, Hendrick Hapasaren, Ebbe Ebbesson, Mickell Wadianen, Ragwald Ruokolachdest, Hendrick Kåpoii, Knut Påhlsson, och Hintza Närri, att (= ägde?) förbenämbde Wäxyby niuta och bruka, hälften af berörde Rautama och fiskie watten med Hendrick Pyninen; thesse eftterskrefne råår: först Suomatkan taifwal, så tådan til Kesomolachden och thedan til Kifwipijckihin, så thän til Killerkifwen, så thådan till Wachderwuoren, så thedan til Kaukajärfwen, så thådan til Hietaisen Ojansuu. Effter thenne twenne 12 synemänne ransakan och tillstånd med thenne förenämbde 12, som i nämbden såto, dömde jag föreskrefne råår staduga och fasta och obråtzligen at hållas, och föreskrefne Wäxiö by theras andehl fri i Rautama och fiskie watten med Pylsike som föreskrifwit står, wid hwars 3 [mark] för min doom. [Til] yttermera wisso trycker iag mitt jnsegell under thetta bref, som skrifwit är i Cangasala åhr och dag som förbemält är.

6632

1427

Åbo

Suomi

saksa

Kaupungit, Kirjeet

Ersamen vnde wisen mannen heren borghermeysteren vnde radmannen der stad Reuell, vnsen leuen vrunden, borghermeystere vnde radmanne der stad Abo don iw mit ersamer grote witlik, openbare betughende in dessen breue, dat vor vns ghewest is Honnigher, Oleff Honnighers son, wiser des breues, vorklarende, wo dat Laurens Molners son, gheheiten Meeltu Molre, vnde sine moder ghenomet Margrete, welke Laurens vorbenomet, mit iw vorstoruen, ghuder dechtnisse, jchteswelk ghud vormidest sinen dode na ghelaten hebbe, dar Honnigher, Oloff Honnighers son vorbenomet van erfftale weghen recht to heft, wente mit eme ghewest syn vor vns Peter Langh, Magnus Schalm, Jusse Schovat, Hans Deken, Jones Kiriala, Oloff Iacobs son, louenwerdige bederue manne, vnse mede borghere, mit vtghestreckeden armen vnde vp gherichteden vingheren stauendes edes to den hilligen swerende vnde war makende, dat de erfghenante (!) vorstoruene Laurens Honnigher, Oloff Honnighers son erghenomet, wiser des breues, syn vader Oloff Honnigher vnde Laurens Meeltu Molres son syn moder weren suster vnde broder echte vnde recht vleschlike van vader vnde van moder, also beschedeliken dat de erbenomet Olaf Honnighers son is de negheste erfgename to alle dem erfliken gude, dat de vorghenomet Laurens Meeltu Molners son na ghelaten heuet, mit sinen broderen ghenomet Magnus Honnighers son, Erik Honnighers son vnde Jons; desse dry vorbenomede makeden mechtich vnde mundich vor vns den borgheren Oloff Honnighers son dar na ghelaten erfghut to vorderen vnde in to manen, dat na Laurens Honnighers son is na bleuen, dar by to donde vnde to laten of se dar suluen jeghenwordich weren, vnde nyement negher ok nyment mit eme allike na erfname mit eme. War vmme, leue vrunde, wy iv vruntliken bidden, dat ghi dem erbenomeden Oloff Honnighers son vmme vnse leue willen vorderlik vnde behulpen syn, also dat eme alsodane gud also de erbenomet Laurens Molres son vormidst sinen dode na gelaten heft, van den jenen, de dat vnder hebben, vnvortoghert gheantwerdet vnde ouer gheuen werde; dat willen wy vmme iuwe leue gherne vorschulden stede, vnde to vorsicht eyns gantsen vnvortwiuelden louen to vns hebbende, dat noch iw noch (den) den ghenen, de deme vakenobenen Honniger also dane gudere, also vor gheroret is, ouer antwerden, den dar nynerleye namaninghe ofte vorder ansprake vmme schen en schal in to komenden tiden, wente wy hir nochaftighe vorwaringhe dar vore vntfanghen hebben. Vnde desses to merer tuchnisse is vns stat jngesegel rugghelingx gedrucket vppe dessen breff. Datum anno Domini m°c(do) (!) xxvij°, jn die Benedicti.

6633

1427

Marienburg

Puola

saksa

Keskushallinto, Kirjeet

Also hefft de homester geschreuen deme houedman tho Wyborch. Vnsen garfrundliken grut touoren myt guder jrbedynghe vnses moghens woltuchtigheit. Strengher leuer houedman, besunder frundt. Vnses ordens geswornen vnde leuen getruwen der stadt Reuell hebben vnss durch eres rades sendeboden laten vorbrenghen wo juwer gude sy anverdiget van nemeliken schellynnen vnde sunderlynge van eyns knecht weghen, Clauwes Dock genant, de juwes denst sulle syn gewesen, alz men zecht etc. Leue her houedman. De ersame geistlike vnses ordens ouerste marschalk broder Waltraue van Hynsbach, als de nylkst vt Denemarken quam, vortelle he vns vuste woldaet eme geboden van juwer leue, der wy werlike danghsam syn hudesdagen, vnde dair enbouen wo sich juwe frundschopp jrboden hadde, wurden de vnsen jenygherleye schellyngen hebbende weder de vt den landen juwers gebeydes, dat darumme des allir duchtigesten vorsten vnses allirgnedigesten heren heren Erike konynge tho Denemarken gnade solde bezocht werden, vnder der gelyken hyr wederumme vnses ordens werdigen meister jn Lyfflande dorch juwer gude edder der juwen, offte de jenygerleye schelynghe weder de vnsen wurden hebbende, de wyse vns wol gheuelle vnde js redelick, godlik vnde vns gans woll behegelick, vnde durch sommelike ouereynkomynghe alz denne, de vorgedacht vnse ouerstemarschalk js gescheden van juwer leue. Soe bydde wij juw myt gancsen vlitigen begerliken beden, dat gy de suluen vnse geswornen vnde leuen getrewen van Reuell willet vmme vnser leue willen laten vmbesweret vnde ok vmbeschediget van juw vude de juwen. Hebbe gij ouer dat jenygerleye schelynghe weder ze geroked, dar leue her houedman myt en tho komende vor vnses ordins vorgedochte mester jn Lyffland, mit deme wij ok sunderliken bestalt hebben, vnde hopen vntwyuelich wat zomeliker gebreken an en komen, dat de jn eyne guthe frundlilick vnde leefflick wol sullen werden henn gelecht; vnde bidden des juwe gudelike antworde vns weder hijr vpp tho schryuende by dissem breffwyser. Gegeuen vpp vnsem huus Marienborgh vor dem sunnendag Oculi jm xiiij(c) vnde xxvij(tm) jare etc. På baksidan: Copien des heren homesters breuen, gescreuen an den bisscopp tho Darbet vnde hern Krister Nigelsson, houedman vppe Wyborch.

6634

1425

latina, ruotsi

Kirkolliset, yleiset, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

Nebbeskatten soluitur pro tertia parte decimarum et foremark pro expensis collectorum. I Tawesteland äru twå preste krokar vdi en konungx krok och ther aff bör wthgöres effter kroken ett huit skin eller 1 öre pnr. Quando pater et filius insimul habitant in die natalis Domini, tunc non tenentur soluere nisi vnum mascot, sed quum ante separant se ab inuicem, soluere tenentur duo mascot. Parochiani nominati ad laborem ecclesiæ, si non veniunt, soluere debent iij oras et supplere labores denuo, sed si fuerit conquestum in placito, soluat 3 [mark] cum labore diei. Omne quod offertur sub missa curati est, sed illud quod ante uel post, diuidatur in duas partes inter ecclesiam et curatum. Pro sepultura in ecclesia cathedrali soluuntur x [mark], in ecclesia rurali lapidea v [mark], in lignea vero iij [mark] dabuut. Retter maskåtz karp är v fierdinger strukne eller een fr. och een retter landz karp, eller een strukin span. Item ubi habitauerat, qui moritur, illic sepultura detur; pro loco funeris uel cœmiterii iij oras curato.

6635

1430

Tallinn

Viro

saksa

Kaupungit, Kirjeet

Ersame leue Clawes vnde sunderlinx gude vrunt, juen breff gescreuen jn sunte Juriens dage hebbe wij vntfangen vnde vol varnomen, dat jw Wulfart Rosendaels breue wol toirkennende gegeuen hebben dat he sik jegen se beklaget hebben dat wij em jn vortijden jn sinen kintliken vnmundigen jaren, do he nene vormundere en hadde, alle zine gruntuasten erue ent weldiget sollen hebben etc. Hiir vp geleue jw to wetende; dat it sik gevel dat Wulfardes vader mit siner husurowen dat closter toch to sunte Berigitten; also quemen de guden lude, den he schuldich was, vt den rijken vude van hiir vnde en ilk was sine schulde manende. Des zante de raet to her Wulfarde jn dat kloster en bedende dat he guden luden beuole dat erue to uorkopende, vppe dat de schuldemers (!) vntrichtet worden, wente hiir anders nen rede guden was dan dat erue dar men de schulde van betalen mochte, dat doch her Wulfart vorsloch vnde des nicht en achtede. Binnen der tijt dede God dat sine by em, so dat he afliuich war; also wolde sik de rad des erues vnderwunden vnde de schulde dar van betalt hebben, des doch her Gerd van der Beke nicht tolaten wolde mit sinen vrunden vnde leet it bispraken to siner kinder behoff; doch vorkofte her Gert mit siner kyndere vormunderen dat erue na der tijt Hermen Ploninge, deme it de vormundere her Gerdes kindere vor deme sittenden stole des rades vorlaten vnde toscreuen hebbet laten, vnde de erven vormundere brachten dat gelt, dat uor dat erue gekomen was, vppe dat rathus, vnde dar worden de rechten schuldemers (!) van vntrichtet; vnde wes dar vorder ouerleep, dat wart grantwort Wulfardes vrunden to siner behoff alse he hiir des vor deme rade muntliken bekant heuet dat he dat gelt wol vntfangen hebbe etc. Ersame Clawes vnde leue vrunt, aldus sin de sake geuallen vnde anders nicht, dar vns Wulfart billiken vmme solde vnuoruolget laten alse em dat wol temede, vnde bidden jue leue den vorbenomede Wulfart to berichtende dat it nicht mer en sche wij em vnde eneme ilken anders nicht dan recht doen en willen alse gij dat zuluen wol jruaren solen. Scriptum: Nicolao Ludekenson, capitaneo castri Aboeusis, jn octaua sti Johannis ante portam latinam anno xxx.

6636

1430

Åbo

Suomi

Kaupungit, Asiakirjat

6637

1430

Sibby

Suomi

ruotsi

Yksityiset, Asiakirjat

Alla the thetta breff höra heller see tå skall thett witterligit wara att wij efterskrifne, såsom äre Peder Storkarsson, Nils Storkarsson, Anders Jöriksson och Magnus Andersson och alla andra, som äger i Hästaholm, kennoms oppenbarliga medh desso wåre närwarande öpne brefwe, thet wij hafuum skip[t] medh willie och berådne mode medh hederlikom man Hindrich Giöryeshagen Hestaholm för xiiij mark fasta jord liggiandes i Sibbaby för twådelana aff holmen och för vj mark fasta jord liggiandes i Biörnsakth (= Biörnsaker) för [tr]edingin, thett Peder Storkarsson tilhörde i for:ne holm, så thett oss aldelis wel ådtnöijght. Förthenskuldh thesse vj män, som är Knut Jönsson, Helge Magnusson, Heming i Enklinga, Jöns Olsson i Turnik (= Tranvik), Clauss Staffansson och Gunnar Wastasson, the skattade holman af allas wåre wegna för xx mark peningar efter allas wåra fulla ådtnöijo, förthenskuldh att för:ne Hestaholm war jnstipekth (= jnskriffuen?) för (för) Rissholm för v mark penningar, förty tå hafwer wij alla för:ne ägande j Hästaholm oplåtdt, scipt och vtgifvit honom så dyrk (!) för:de Hindrich, att han skall wara frij för allan skatt. Tij afhende wij alle, som för:de ståm i Hästaholm, oss och wårom arfuom och tilägnom wij honom, för:da Henrich, och hans arfwom medh allom tilägom till ewerdelig ägo medh rätta och lagliga skötning och vi fastom som äre Waldenun (= Wademar?) j Lapsaböle, Swenskog Markus i Finneby, Oleff Aamo (!), Erich Skinner, Jöns Olsson j Trewik (= Tranvik), Magnus i Koskenpe, Hening i Enklinge, Holued i Grennesundh (!), Oleff Vnge i Magnusteckta, Ketill i Fastelby och Håkon i Haraldzby, xiij:de forskäleman Nils Diekn, [som] stadder ar i lagmans stadh. Till mere wissa och högre förwaring, att thett så ähr som föreskriffuit står, tå bedoms wij alla för:ne hederlikom mantz jnsegle, som är her Jöns i Sundom, Nils Diekn och Knut Jönsson domare, att hengia nedan thetta bref, medhan wij eij insigle hafuum. Datum et actum in Sibbaby feria sexta post beatj Luce ewangeliste sub anno Dominj mcdxxx.

6638

1433

Raseborg

Suomi

saksa

Paikallishallinto, Kirjeet

Mine vruntlike grote tovoren mit begheringhe veles gudes. Willet weten, erwerdighen heren borghermeystere unde radmen der stad Revele, dat ik jw vruntliken bidde, dat gy mynen vedderen, dussen breffwiser, Otten Pogwisch unde sin guͤd willen leyden in juwer stad Revel to einer tiit, also to eynem jare myn edder meer, also he juwer erwerdicheyt wol utermer kan berichten, welk ik gherne jeghen jw vorschulden wil mit alleme guden. Hiirmede bevele ik juwe erwerdicheyt deme almechtighen Gode unde siner leven moder to langhen tiiden sund unde salich, to my to bedende also to juwem guden vrunde unde holden nabure. Gescreven uppe Raseborgh des sondaghes na sunte Michaelis daghe. Otto Pogwisch ridder. Adress: Den erwerdighen heren, den borghermesteren unde den radmannen der stad Revele, kome desse breff mit werdicheyt.

6639

1434

Åbo

Suomi

ruotsi

Yksityiset, Kirjeet

Salutem in Domino premissa. Within borgæmæstære oc radh j Ræfflæ at mik ær til witænde wordet at j haffuæn lathet affliffuæ æyn myn fatike swen, som Hans hether, hwilket mijk happas at jak ey forthiænt haffuer mot jdher æller han hæller. Tha ware thet myn wiliæ at j giorden mik ther forre som goda mæn [finna] thette at skælligt ware. Ær thet swa, at j wiliæ icke göræ mik ther likæ fore, tha skulin j icke takæ til mystykkis at jak holder met vtj thet, som jdher til hörer, swa længe til thes atj haffuen giort mik ther like fore. Oc skriffuen mik her eyt swar opa hwat j wiliæ her göræ til. Intet mer opa thænnæ thidh. Skriffuet j Abo fiærdedagh pinsdagh anno Dominj etc. xxxiiij Jwen Flæmingh. Adress: Heydherligha mæn borgemæstæræ oc radh j Ræfflæ kome thetta breff.

6640

1436

Kyrkslätt

Suomi

ruotsi

Kirkolliset, yleiset, Kirjeet

Ffor allom them thetta breff höra eller see kennes jac Olaff Jönnisson, kirkeprester i Kirkeslät, met thesso nærwarande mino opno brefue at thenne brefuisare Laurens Niclisson, soknabonde j for:de Kirkeslet, ær aff sinne husfrv weghna rætther erfwinge til thet gotz hans husfrv syster Katerin, Pædhers .., . husfrv ther j Ræflom doo, Gudh hennes siæl nadhe, alate (?) oc atherleffde epther sin dödh. Thy bidher jac hwar en dandeman, ther han kan sin ærende fore föra, at wara hanom behielpelighen i sinom rættom ærendom oc hwarghen hindre eller hindre latha, wenthandis sich lön af Gudhi oc fra mina forsculden i sama matte, vm swa kan widher torfua. Scriptum Kirkeslæt anno Domini mcdxxxvj°, die beati Marci ewangeliste, nostro sub signito pronunc sigillum non habente.

6641

1437

Viborg

Suomi

ruotsi

Paikallishallinto, Kirjeet

Amicabili et sincera jn Domino salute semper premissa. Withen gode syndelighe wenner, j gode he[rer] borgemestare oc radhmen, at thenne brefförare Olli Hopian war nær idher i fiordh wm arff epter sin son Jacob Kræmare oc han fik ther jnkte. Huar fore bidher jak ider atj for Gudz sculd oc rætter sculd oc myne ödmyuka bön sculd oc hielpen honum huar han ær rætter wtj, oc taghen lön aff Gudi och myn fatighe tiænist. Gud wari met ider æuerdeligen. Schriffuit Wyborg feria tercia pentecostes meo sub signeto anno Domini mcdxxxvij°. Martinus Degen vestris sinceris. Adress: Circumspectis et discretis viris proconsulibus et consulibus ciuitatis Reualiensis hoc reverenter.

6642

1438

Kastelholm

Suomi

ruotsi

Paikallishallinto, Kirjeet

Wenlicha hels.... fore ath sænda. Withen kære borghamestare och radh j Ræfla ath ......hus skippar skipper Helghe kom aff Ræfla oc berette mik thet han wa.., ...ulde haffwa waret ledder j bödhelshus, hwilkjt jdher Gudh löne, ath ...... til borghan lætin fore Hannussa sculd som hans hosbonde och myn, hwilkit .... hopas ath myn hosbondhe han thet gerna met jdher forthiæna wil och jac fatig ... swen met. Ware thet swa ath thet sak swa fulle ath j mik nagher stadz betörfthin, ther wil jac jdher thes likes gerna göra æller nogrom aff jdhrom stadh. Jthem sculen .. witha at nw om wara frw dagh assumpcionis tha hafde jac alth landit saman j Saltuik, badhe friborne mæn, prester oc menigha almogen, som ther j landit bygia och boo. Tha ranzakadhe jac met them om thet ærindhit, som Helghe war fore skyldhader j Reffla. Tha badhe the sik Gudh til hielp och wiliæ ther sin reth oppa göre, swa oc the swener, som Erik Puke hafdho tienth oppa then sama thima, thet skipper Helgæ war ther nöddher oc trænghdher til ath fara then resona met them och aldrig togh deel eller bythe opp met Alff wan Mølin oc hans selskapp eller them noghat niwtandhes war i sina dagha wtan swa mykit øll oc math som han foretæradhe. Thy bidher jac jdher thet j wel gøren fore Gudz sculd oc rethuisones sculd och myns hosbonda sculdh oc mina, waren thenne brefførare, førnempde Helghe, behælpeliche til hwat han ær retther wti, som jac wel weth ath j gerna gøren, hwilkyt jdher Gudh løne, och haffuer alt menigha landith giffuit honom sith opna breff ther oppa som j faen wel at høra, tha han tiith komber, thet för:de Helghe ær ther radhis oc dadhis oskyldog fore som hanom ær til lakt j jdher stadh Refla. Och sculen j witha ath fornempdhe Helghe ær faren myns hosbonda ærende til Stockholm; æn første Gudh wil ath han hem komber, tha skal han gerna koma och haldha the dande manna skadhaløsa, som fore hanom borghat haffwa. Gudh ware met jdher æwerdhelica. Scriptum Castalholm oppa sancte Bartolomeus apthen wnder myth jncigle. Her Symon Körningh Adress: Ärliche mæn oc wælborne borghamestare oc rad j Refla sendis thetta breff met werdighheeth.

6643

1439

ruotsi

Paikallishallinto, Asiakirjat

6644

1441

Lojo

Suomi

ruotsi

Paikallishallinto, Asiakirjat

För allom thette breff förekomma kan, kännes jag Matts Mårtensson, lagman i Suderfinne lagsagu, att then tid jag ting hult med allmogen i Loijo sokn, närwarande ährlige man Henrich Bids aff ährlig mands wägne Ioan Karlsson, höffwidsman upå Åbo huus och Abram Pedersson, häredshöffdinge sammastäds, med flere godhe män, åhren effter Guds byrdh MCDXLI, feria tertia post dominicam Reminissere, thå kärdhe Michel Mellois til Hedais by och Maickais och Koskis by um ett fiskewatten, som heter Sawijerffwenkoski, hwilcket måhl jagh skiöth till thesse tolff i nempdenne såthe: Laurens Konungh, Henrich Junkar, Mickel Oluffsson, Bertil Henrichsson – – – – – Thomas Laurensson, Mårten Weticko, Mickel – – – – uppå Peder wägnar, Anders Karsto, Ragwald Gustaffsson, [the] ransakade, wittnade, och effter skola swärje – – – warder, att förbenämnde Michill Mellois hörde halffwa landet til och tridjungen i wattnet; upå Hedas strandh ägher hann en tridjung deel och upå Maickas strandh een fierdungh. Och thetta är särdelis å hans deel från Koskenkådis och så till Rödesteenn och så til Ihntunpyty och så til Kåskenjåenensu. Thenne fyra woro ther för wittne tiil: Anders Juthe, Mickel Simonsson, Laurens Taimo och Oluff Jette. Effter thenne tolff ransakan och wittnen thå dömde jag Matts Mårtensson förb:de Mickell Mellois sijn rätte ahndel frj – – – – som föreskrifwit står, och dhe af Hedais by och Koskis och Maicka hwarthera fyratije marck sak för wälde och för mothrån hwarthera saak til tre marck; och förbiuder jagh någre effter thenne dagh hindre eller qwälje Mickel Mellos rätte ahndel, widh sine sex mark för min dom. Datum et actum anno die, loco et tempore prenotato.

6645

1440

Helsinge

Suomi

ruotsi

Yksityiset, Kirjeet

Wenliga helso oc ödmyuka tiænisth til forene senth. Within kære herrær oc synderlige gode wener at thesse brefförare Magnus Keme oc Laurens Keme haffua mik bereth at ther ær en qvinna dödh i Reffla oc heeth Cristin, Armkas husfrv, Gud henne siel nadhe, och war there syster, huilket iak haffuer besporth met almoganom i Helsinga at the ære henne nesta frender och henne rættæ arffwinghe, huarfore bider iak ider ati wel göre fore Gudz sculd oc fore myns here sculd och mynne bön, thet i waren thenne brefforare behulpelige huar the ære retta jnnan, huilkit ider Gud forgelde vm i swa gören. Gud ware met ider æwerdelica. Scriptum Helsinga jpso die corporis Christi, meo sub sigillo. Niclis Laurensson. Adress: Honestis viris et discretis proconsulibus et consulibus Revaliensis detur litera hec etc.

6646

1441

Nådendal

Suomi

latina

Monastiset, Kirjeet

Filiali ac deuota salutacione, commendacione ac oracione in domino Ihesu premissis. Pater et frater dulcissime, memini me duos dumtaxat litteras manu paternitatis vestre scriptas, postquam corporaliter licet non cordialiter a vobis recessi, habuisse. In quarum prima scribitis et anxius pariter et sollicitus estis de litteris Jo[hannis?], ubi sint deposite, penes vos vel eciam apud me habeam eas mecum deportatas, dubitatis, et, si sic, eas propter causas allegatas remitti postulastis. Sed, pater karissime, scire debetis, quod ante exitum meum convocaui vos et fratrem Jo[hannem] .... ad transitum qui tendit ad loquutorium ad populum ibique substitui dictum confratrem J[ohannem] loco mei et plene exposui negocium litteras dictas tangens, ut eum loco mei cooperatorem et coadiutorem ac responsalem haberetis negociis in premissis, et finaliter omnes litteras ad manus vestras commendaui et assignaui. Sed tamen unam copiam de predictis litteris ad cautelam duobus fidedignorum sigillis munitam michi procuraui et mecum eduxi. Sed ut opinor frater J[ohannes Hildebrandi?] easdem habeat alicubi depositas, quo reuerso veritatem huius negocii cum aliis circumstanciis ipsum tangentibus cum primis intermediantibus nuncietis, <ut> in casu, quo omnia, quod deus auertat, essent deperdite, saltem unum consimile vidisse, quo modo fruor, vobis procurarem. De preposito vero Arosiensi si quid de negocio prefato attemptauerit inter alia declaretis. Item consonanciam responsionum sicut petitis signeto meo munitam vobis mitto, ut firmiorem in effectu verborum habeat veritatem. Item scire vos volo, quod quietus stare hic intendo usque ad terminum michi prefixum, quamvis panem hic gratis comedo et in regulari vita et monastica disciplina cum meis minime vivo, et ambulo, donec placuerit domino in loco alio submittere colla iugo domini et manum ad aratrum, et amplius retro non respiciamus, ad quod totis nisibus et viribus ego et mei aspiramus. Item totus fere patrie populus nos in caritatis visceribus habet et fovet amplexatos. Item sermones numero quinque in ecclesia Aboensi vocatus a domino M[agno] et capitulo feceram, postquam huc deveni, et precipue in festo sancti Henrici duplici, quando mayor pars terre populi ibidem concurrit. Et frequentius et crebrius ad idem explendum me sollicitarent, si commode a loco monasterii abire possem, quia pauci sumus nec aliquem de indigenis ad collegium nostrum adhuc adepti sumus, quia locus omnibus est horridus. Sed tamen personas egregias in enigmate scimus et speramus tempore suo ad nos intraturas et habitum religonis accepturas, eciam magistrum unum, capituli membrum, personam egregiam et honestam. Ideo, pater karissime, sollicitetis utrumque conventum, ut una nobiscum litteram unam supplicatoriam pro loco petendo et consequendo, de quo lacius conuentui scripsi, in futura dominorum et patronorum nostrorum congregacione et concursu presentandam <dirigant>. Gloriosus deus ad votum scribentis reducat incolumem et sanum dilectissimum confratrem nostrum Jo[hannem] H[ildebrandi], spero enim deo duce et vite comite eum in hac vita videre et ceteros michi dilectos antequam moriar; quod si presencialiter affuisset, specialiter litteris et salutacione fraterna eum utique recreassem; quem nomine meo salutacione affabili et vultu hylari salutetis, et ut statum in Munkaliff repertum et per eum reparatum si placet recreacionis gracia michi velit intimare etc. Item de transitu versus Riualiam, de quo diswadetis me per litteram vestram, per omnia vobis obediam, quia fixeram hic anchoram, nec hinc emigrabo, usque ad locum unde euolaui in termino et tempore suo domino prestante et ducente reuertar et in puluerem et in cinerem unde originaliter veni conuertar. Insuper indubitanter credatis pater, quod, si locum, pro quo laboramus, cum suis adiacenciis elaborare et consequi possumus, plures de hac patria litteratos et eximios sacerdotes advenire ad nos et habitum regularem suscepturos minime dubitamus. Ideo elaborate cum patre confessore, ut littere promocionis vestre ad generalem dominorum concilium, eciam ad nouum regem si fieri potest, breui et humili subieccione dirigatur. Scripsimus et nos maiestati sue regie meliori modo et humiliori pro predicto loco consequendo etc. Item si medicus noster superuiuit et affuerit, remittat michi id quod michi Lubeke emit, videlicet picture colores etc. et assignet similiter hec fratri J[ohanni] K[ylonis]. Item auscultate sollicite, si contra me in publico vel priuato mouerit lator tam inter sorores quam fratres, aut eciam si conetur reuocari cum primis ad Watzstenum etc. Multa aduersa passus sum, sed spero, si pacienciam habuero, michi ad meritum evenient et coronam. Amantissime pater et dulcissime, ad omnia supra mota responsa eciam, an amici nostri E. et H. jerosolimitani ad patriam adhuc sint reuersi. Salutetis et pariter ametis fratrem B[ondonem Johannis]. Item omnes sorores michi dilectas et sinceritate speciales videlicet etc. Volo nunc quiescere in scribendo. Sed fere obliuioni dedissem, cum ad manus nichil aliud habeo, quod vobis pro munusculo mittam, unum par cirotecarum secundum morem patrie sutum et contextum in memoriam deferatis mei; dum aliud preciosius et carius possedero, ipsum quoque vobis destinabo. Commendo vos altissimo in utroque homine per longa tempora valituros. Scriptum etc. valde cursorie et cum summa acceleracione propter impetum latoris ad viam maris festinantis.

6647

1442

Viborg

Suomi

ruotsi

Yksityiset, Asiakirjat

Alle the godhe mæn, ssom thetta breff høra eller see, helssar jach Anna Anderssa dotter kærliga medh Gudh. Gør jac wetherligit medh thetta meth vpna breff ath jach haffwer giørth thenna brefførare Pædher Andresson, borgare j Wiborgh, myndogh och mektogh kræwia, mana och vpp bæra xxx mark risska aff mins brodhers Michel Anderssons testamentarii j Reffla, hwilka for:na pæninger min brodher, Gudh hans siæl nadhe, mich til testamenth giffwit haffde j sin ythersta tidh. Och nær the sama testamentarij for:na breffwisare fornögt haffwa thessa for:na pæninger, tha lather jach them qwit, ledigh och löss for alla hedhermera (!) maningh och atalan. Til mera wisso bedis (bedis) jach beskedeligh mans jnsigle, som ær Niclis Kyllianen, for thetta breff, medhen jach ey selff jnsigle haffuer. Datum Wiborgh anno Domini mcdxlij, sabato proxima post octauam corporis Christi.

6648

1444

Vadstena

Ruotsi

latina

Monastiset, Kirjeet

Dileccione fraterna cum profectu regularis obseruancie et sempiterne glorie in omnium salutari premissa. Fratres nostri dilectissimi, licet corporis oculis propter locorum distanciam videre vos non possumus, precordiali tamen affeccione erga vos tamquam presentes nos afficimur affectu, scilicet fraterne et suauissime caritatis, gracias agentes omnium largitori, qui conseruauit et promouit tam sanctum nouelle vestre plantacionis collegium. In bone fame et consciencie puritate, in feruore spiritus et cordis pacifica …tabilitate gaudium etenim nostrum estis et corona. Fraternitates igitur vestras exhortamur in visceribus caritatis Ihesu Christi, nichilominus seriose vos et vestrum quemlibet sub sancte vestre professionis obtestacione requirentes, quatenus ad intimiores amplexus Ihesu Christi festinetis, vos et personas nostri ordinis eciam sexus vtriusque, quas apud vos morari contigerit, immaculatas ab hoc nequam seculo custodientes, ad clausuram et veram atque perfectam obseruanciam regularem, quanto cicius poteritis, vos et ipsas, saluis semper sancte regule constitucionibus, inducendo, et ut sic luceat lux vestra coram ipsis et omnibus hominibus, vt videant opera vestra bona et glorificent patrem vestrum, qui in celis est. Ipsas verbo et opere tamquam lucerne super candelabrum posite precedatis, non sinentes abusiones vel exorbitaciones quaslibet sancte regule vel vestre professioni seu saluti derogantes in aliorum scandalum vel periculum quomodolibet suboriri, maxime circa ea, que substanciam monachatus tangunt et contrauenient, utputa sub specie commoditatis proprietatem in victualibus seu quibuslibet aliis necessitatibus inducendo, considerantes, puam gloriosa sit paupertas, quam felix probari inopia, que deum et tacita laudat et de paciencie sue virtute concelebrat – mutus etenim est, si psallat diues et inpaciens, pauper et inops laudabunt deum eciam cum videntur habere silentium – et quam periculosa sit proprietas, a qua nostris vt a<s> cintilla generatur ignis etc. Error enim, cui in principio non resistitur, pro lege et regula facile approbatur, licet eciam tractu temporis non firmatur, quod de iure vel regula ab inicio non subsistit. Sed vere tanto grauiora sunt crimina, quanto diucius infelicem animam detinent alligatam. Ab occultis igitur mundet vos deus, et ab alienis scilicet abusionum huiusmodi parcet vobis, seruis suis, Ihesus Christus, gratificans corda vestra in obediencia caritatis, vt scilicet subiecti voto alacri obediatis, et affeccio filialis, paternam reuerenciam semper pre oculis habens, sancte regule et sue professionis artata liminibus, se currenti desiderio in latitudine caritatis effundat. De reuocacione vestra insuper et reditu ad monasterium nostrum Watzstenense ita inter nos vnanimi assensu, presentibus et consencientibus nobis fratribus Johanne Bernardi et Clemente, esse noueritis diffinitum et irretractabiliter obseruandum, quod frater Johannes Bernardi, propter senium et suas fatigaciones prelacionisque, cui semper deferendum est, dignitatem, locum sacerdotis proxime et inter nos primitus vacaturum opcionem habeat recipiendi, quem si ipse recipere ob quamcumque causam renuerit, recipiat illum in nomine domini frater Johannes Kylonis, et ipse frater et pater Johannes Bernardi proximum secundum locum expectabit, ipsum si voluerit, et nullum vlteriorem locum alias recepturus. Similiter si frater et pater Jo[hannes] Bernardi primum locum sacerdotis inter nos primitus vacaturum duxerit acceptandum, ipse frater Jo[hannes] Kylonis secundum locum expectabit, ipsum si voluerit, et nullum vlteriorem locum alias recepturus. Sed fratribus primo Clementi deinde Olauo loca postea proxime vacatura secundum eorum senium opcio competetur recipiendi, que si recipere recusauerint, ipsi alia loca inter nos numquam amplius obtinebunt. In Christo Ihesu valete et crescite feliciter et longeue omnibus in augmentum gracie in presenti et glorie in futuro. Scriptum Watzstenis anno domini mcdxliiij ipso die Nerei et Achillei martirum, nostro sub sigillo. Frater Johannes Borquardi confessor ceterique fratres monasterii Watzstenensis vestri humiles et deuoti.

6649

1445

Vadstena

Ruotsi

latina

Monastiset, Kirjeet

Fraterna dileccione in Christo Ihesu cum salute hominis vtriusque premissis. Fratrum mi karissime, lectis et intellectis vestre caritatis litteris, ita in presenciarum duxerim respondendum. De reditu enim vestro ista vice interrupto et assumpcione vestri officii ex litteris tocius nostre congregacionis sufficienter poteritis informari. Sed de causa reuertendi fratris Johannis Bernardi nichil michi constiterat, nisi quod, causa sue infirmitatis exhortacionisque et instancie domini episcopi Aboensis, officium resignauerat et quod propositum huc redeundi omnino conceperat et assumpserat, sed quando veniet vel quomodo ex suis litteris colligi potest nullo modo. Nullas eciam suas litteras didici cum personis iam venientibus nisi solam vnam destinatam nobis omnibus iam venisse. Licet tamen frater Symon satis assertiue retulit, quod in via esse debeat reuertendi, quod non credo, quia alibi didici, ymo ex litteris suis collegi, quod nuncios nostros et litteras atque mandatum velit denuo expectare, quid et nunc habet. Si sibi fuerit quomodolibet oportunum <ali> cui firmiter inherere et effectualiter acquiescere, sibi et vestrum cuilibet suo modo quo fit suadeo per presentes. Sororem eciam et matrem vestram Margaretam noueritis per suas litteras publicas et priuatas instantissime supplicasse, vt sibi primus locus inter sorores vacaturus assignaretur et quantocius fieri posset ad ipsum quibuscumque non obstantibus vocaretur. Nulli tamen causam huiusmodi reuocacionis singularis impingebat, nisi suis defectibus tribulacionibus et angustiis, sed illis litteris suis nullatenus audiencia conferebatur, ymo nec littera, quam conuentui de et super hoc ascripserat, publice legebatur, ne aliis esset occasio scandali qualiscumque, sed suppressis omnibus suis litteris visum est omnibus et singulis, eciam suis amicis eciam sincerissimis et dilectissimis, quod animum suum corrigat vestrumque et aliorum pie conuersancium consiliis obediat et assistat, pacienciam, que sibi permaxime necessaria est in suis tribulacionibus et defectibus, habitura, donec locus et monasterium vestrum amplioribus fuerit personis edificiis et redditibus decoratum munitum et dotatum. Quare eciam caritati vestre humillime supplico verum eciam vos seriose requiro omnibus modis quibus teneor atque possum, quatenus summotis omnibus displicenciis, sique inter eam et vos fuerint quomodolibet iam exorte, ipsam paterne dileccionis amplexibus in Christo Ihesu recolligatis et freno debite direccionis caute et sinceriter verum eciam pacienter dirigatis et teneatis. Presummo enim, quod habita et percepta apud ipsam sinceritate et paciencia de facili compesci poterit et domari. Ego eciam sibi satis seriose ascribam, vt reiectis suis presumptionibus, pertinaciis priuatisque favoribus vestris et aliorum exhortacionibus et consiliis se subiciat et communi bono intenta omnes equaliter in domino diligat et honoret. Vos autem ascultate ymo desuper intendite prout ex officio tenemini et coram districto iudicio dei respondere intenditis, vt regularis inter vos fiat et teneatur obseruancia, maxime in mutua concordia et clausura regulari tam inter vos et sorores quam inter seculares personas eciam cuiuscumque fuerint officii vel dignitatis, nec permittatis quoslibet seculares aut eciam quoslibet religiosos clausuram sororum ymo nec fratrum nisi iuxta formam regule aliquatenus interire propter suspiciones et scandala, que apud pusillos et phariseos exinde poterint suboriri, eciam saluis conscienciis vestris aut eciam sororum per dei graciam et illesis. Priuilegia eciam vestra nemini in scripto exhibere debetis, sed, si necesse fuerit, ea puncta, de quibus agitur et exacta fuerint, exigentibus legite, nec puncta huiusmodi nisi iudicialiter compulsi in scripto aliquatenus porrigatis, ne sic diuulgata depereant aut vilescant et magis cedant posteris vestris in dispendium quam commodum et leuamen. Sobrie eciam et caute vos exhibite et conuersemini cum fratribus ordinis predicatorum apud vos commorantibus. Fuerant enim apud me certi eiusdem ordinis fratres ex parte capituli eorum generalis de vobis grauiter conquerentes et me satis seriose ymo et comminatorie contra vos et totum nostrum ordinem requirentes, vt vobis precipiendo inhiberem, ne elemosinas aut alia huiusmodi in eorum preiudicium lesionem et iacturam, sicut hactenus, colligeretis per vos vel vestros nuncios seu aliter quoquo modo. Cauete igitur etc. Ceterum de dubio, super quo ad huc rectificari desideratis, cuius declaracionem, sicut alias dixi, adhuc dico mandatis apostolicis obuiare, vt patet ex §, credo, vltimo Maris magni, vbi inter cetera dicitur, sicut et pro communi iuris regula intelligitur, quod eius est interpretari cuius est condere, per modum informacionis et non assercionis, quem in eo agerem, si michi simile contingeret. Ita vobis duxerim respondendum, et, si mea huiusmodi responsio questioni non satisfaceret, sufficit quod querenti, quia tempus michi nunc non vacat litteras et cedulas, in quibus continebatur ipsum dubium, inquerendi seu multa de et super ipso perlegendi. Igitur, sicut animo conceperam, vestris impulsionibus ex mea respondeo fatuitate, vestris et aliorum huius dubii interpretacionibus et declaracionibus sanioribus semper saluis. De fratre N. seu persona nostri ordinis, de quo queritis, tucius michi apparet, ex quo sibi locus apud nos, dum vacauerit et ipse requisierit, ex debito promissionis in suo exitu sibi facte competit et debetur. Illum igitur locum primo in nostro acceptauerat (= –rit) monasterio et statim quamprimum voluerit ad vestrum transeat monasterium et conuentum et ibidem locum et suum senium meo iudicio istomodo poterit obtinere. Sed de alio, de quo sicut memini eciam ascripsistis, si est ille, de quo ego intelligo, recipiatur iuxta formam regule et elapsis octo diebus seu pluribus propter sue dignitatis et auctoritatis eminenciam et loci vestri vtilitatem et honorem in prelatum certissime eligatur. Ista sufficiant pro presenti ad huiusmodi vestrum dubium satis propter eximium et intricatum tum propter personarum dignitatem singularem tum propter sinceram obseruanciam regularem, quam oportet fieri et illam dignitatis differenciam non omitti. Sed de eo, quod petitis, vt, siqua pro reformacione nostra per dominum episcopum et nos acta fuerint, ea vobis debeam destinare, quid dicam, nisi quod in effectu nostre reformacionis tedere ceperat populum itineris et laboris, et ideo, licet attemptata aliqua fuerint, nondum tamen in effectum sunt deducta propter quorundam murmur et recalcitracionem et, heu me miserum, maxime propter meam ignauiam et pusillanimitatem, et ideo de illo taceam pro presenti. Alias per dei graciam et vestris oracionibus apud deum pro me intervenientibus libentissime respondebo, vestris igitur omnium et eciam singulorum tam sororum quam fratrum vestri monasterii oracionibus me humillime et in visceribus caritatis Ihesu Christi requirendo. Instanter orate igitur, vt possim perseuerare in prosperitate hominis utriusque. Quos eciam meo nomine postulo salutari, precipue tamen fratres J[ohannem] B[ernardi], Cle[mentem], Ola[uum] et Laurencium. In Christo Ihesu valeant feliciter et longeue. Item considerantes diligenter quid scribitur de vita et honestate clericorum: a crapula et ebrietate omnes clerici diligenter abstineant, ebrietas enim et crapula mentis inducit exilium et libidinis prouocat incentiuum inter personas sexus vtriusque vestri monasterii. Attendite, ne hactenus continuata continuentur aut eciam surrepat gula vel ebrietas seu crapula seu eciam diuersorum ferculorum preparacio curiosa, sed capitulum de mensura et preparacione ciborum taxanda diligencius obseruetur, et si aliqua alia premissis occurrerint, vobis scribenda cum sororibus vestris, ea nobiscum (= vobiscum) remanentibus scribere non omittam. In Christo Ihesu valete.

6650

1447

Helsinge

Suomi

ruotsi

Paikallishallinto, Kirjeet

Sincera et amicabilj salutem in Christo premissis. Withen godhe syndherlige venir ath thenne breffwisare skipper Henrik hawer bereth for mich om eth arff, ssom fallith war effter Niclis Swrempæ och war en stundh ther pa landet ner Reffla och hawer sath sina pæninger jn til en borgare i Refflo, som hether Henning Karman, och then for:de Henning hawer the pæningarne jnne medh sigh och wil ey wara them bekendher. Thy bedher jac jdher ati wel gøren for mine skuldh och hielper thenna breffwisare swa myket som han er retther jnnan for, thy hans hustrv er for:na Niclis Swrenpæ, Gudh hans siel nadhe, systher och hawer enghen nermere arffwa en henne. Jn Christo valete. Scriptum Helsinga die cathedre sancti Petri nostro sub sigillo. Karl Knutsson riddhere. Adress: Prouidis et discretis viris proconsulibus necnon comulibus ciuitatis Reffla detur litera hec.

6651

1447

Helsinge

Suomi

ruotsi

Paikallishallinto, Kirjeet

Wenliga och kærliga helsso foresenth medh Gudh. Wethen kære herrer och syndherliga gode venir, ath thennæ mine bøndher Jøs Olaffson och flere hans skifftis brødher hawa beret för mich ath hans brodher, som het skipper Jnge, Gudh hans siel nadhe, dødhe nw eth ar sidhen i Refflo och hans hustrv, hustrv Eline, haldher them theris rettha arff fore, som them medh rettha burde effther theris brodher. Thy bedher jach jdher kerligen ati wel gøren for mine skuld och waren thenna for:na mine bøndher behelpelige ath them matthe widher fara swa mykit, som the ære retha jnnen aff for:de hustrv Æline bade om arff och annath, som the kwnna henne medh rettho til tala, hwilkit jach wil gerna medh allo godo forskylda i lika mattha tilsagd. Jn Christo valete. Scriptum Helsinga dominica prima quadragesima, nostro sub sigillo. Karl Knutsson ridder etc. Adress: Prouidis et discretis viris proconsulibus necnon consulibus ciuitatis Reffla hec litera humiliter presentetur.

6652

1448

Vadstena

Ruotsi

latina

Monastiset, Asiakirjat

Uniuersis, quorum interest seu interesse poterit, frater Magnus confessor generalis ceterique fratres conuentus monasterii Watztenensis salutem in domino. Tenore presentium notum facimus nos octo nobilos a fratre Jo[hanne] Kyl[onis] integraliter recepisse pro certis libris alias monasterio Vallisgracie partim datis partim venditis omnesque libros vsque datam presentium predicto monasterio et suis fratribus a nobis transmissos vel concessos eorum esse et quiete eos debere et posse pacifice in perpetuum possidere, dummodo nobis ix nobili adhuc pro prefatis libris fuerint persoluti, exceptis quibusdam sermonibus Jo[hannis] Petri de tempore in papiro scriptis et vno libro exemplorum in pergameno, quos intuitu predicti Jo[hannis] Kyl[onis] eis duximus concedendos <et> nobis per tempus aut per alios fratres seu nuncios fideles eiusdem monasterii restituendos. In quorum testimonium sigillum officii confessoris generalis presentibus dorsatim est impressum. Datum monasterio anno domini 1448 die sancti Egidii abbatis.

6653

1450

Viborg

Suomi

ruotsi

Paikallishallinto, Kirjeet

Jck Jesse Olson, høffuisman pa Wiborgh, helser idher alle burgmesther ok radh ok alle dandemen, som for rætthen sidhiæ her i Ræfflæ, kerligh met Gudh. Bedher jach ider alle dande mæn, thet i wel gøran for Gudz skuld ok for myns herra skuld ok hiælpen thenna brefførare Clæmit Hæyly effter sin brodher Jyssy Hayly huat som han ær retther vthi, huilket ider Gudh lønar ok jach gerna for skylde wil pa myns herres wegna i the mattho eller i andra, om mik warder till sakt. Jn Christo valete. Scriptum Viborgh jn profesto sancti Jacobi, nostro sub signeto.

6654

1450

Viborg

Suomi

ruotsi

Paikallishallinto, Kirjeet

Jck Jøsse Olson, høffuizman pa Wiborgh, helser ider alle burgemester ok radh j Refflæ ok alle dande men, som for retthen sidia, kerligh met Gudh. Beder jck om alle gode men for Gudz skyld ok for myns herra skyld ok mina bøn skyld, thet i wel gøren ok hiælpen thenne nærwarende breffører Olaff Gregarson huat som han ær rætther vthi effter syn doter Jngeburg, som her døt bleff, j hwariahande thet heltz ær, huilken ider Gudh lønar ok jach gerna forskylde wil met alle gode j the mattho eller j andre, om mik wordher til sakt. Jn Christo valetis. Scriptum Viborgh proxima 2:a feria post festum Olaui regis et martiris, nostro sub sigillo.

6655

1430

ruotsi

Kirkolliset, yleiset, Kirjeet

Thet se allom witerlikit thetta breff høra ællæ se, at Hannus timberman ær rettika kumin til at ærwe vpthaka epther sin frendæ Eric Mwrt, som do i Reffle, Gud hans siel nade. Ty bydher jak alla dandha men borghamestære ok radmen i Reffla, thet i wel gørin for Gud skuld [och] warin honom behelppælek æ at han mathe fa thet han retlika børdogær ær til. Thakin aff Gudi løn ther alt got skal lønæ; withi thet then hans [bud] halder fore honom, han gør hanom til orættæ, ok maa rædas thet han faar hemd foret først heer oc swa ther han skal lengh wara. Scriptum Wekkalax in profesto Symonis et Jude. Hoc ego curatus ibidem.

6656

1450

Vadstena

Ruotsi

latina

Monastiset, Kirjeet

Salutare etc. Inaniter sibi de virtute obediencie gloriatur, qui suo superiori eciam contraria precipienti non satagit obedire. Hinc est, frater in Christo karissime, vos locum (= ex loco) quem ceteris pretulistis, videlicet monasterii Watztenensis, causa obediencie exisse versus Finlandiam ob honorem dei et ordinis dilatacionem, ubi nunc prout decuit fideliter laborastis pro huius loci et monasterii fabricacione sollicite et solerter. Igitur expedit, ut in eadem virtute obediencie reuocati ad monasterium proprium, vnde existis, redire festinetis obediencie virtutem ostendendo, quia, ut dicit Birgitta, verus obediens mandatum non procrastinat superioris, sed statim parat aures auditui, pedes itineri etcetera, ut mandatum peragat imperantis. Unde non sinatis mentem vestram aliquorum importunis instanciis peticionum a reuersione tardari et mutari, sed sitis stabiles ad redeundum, locum iam vacantem et vobis assignatum recepturi, ut, quod principaliter in vestra conuersione concepistis, finaliter possitis comprehendere cum effectu. Nec vos a reditu retrahant, karissime, verba detrahencium, qui diiudicant nos de contencionibus et scismatibus. Vere si tales se consideracionis oculo inspicerent, forte viderent, quod ipsi nobis in diebus suis materiam talium prestiterunt, et, si propter propriam infirmitatem considerarent, mala aliena vtique excusarent et nullatenus iudicarent. Sed quid dicam eis nisi quod ait apostolus: Qui se existimat stare, videat ne cadat. Conuenit ergo vos scire, quod non habemus contencionem aliquam viciosam, que cum clamoribus impugnat veritatem, sed piam, que nititur deformata in regulari vita reformare, consuetudines prauas impugnare et pias sanctorum patrum ordinaciones attemptare etcetera.

6657

1450

latina

(Vid 2 mars:) Notandum quod vigilie defunctorum sunt habende cum memoria in missa in ecclesia Rænthæmæki pro animabus Nicolai Rænghonpoyka, uxore et liberis suis annuatim per curatum ibidem, qui enim dedit prata in jnsula dicta Jærwis ad usum sacerdotis ibidem. (Vid 10 mars:) Obiit reverendus pater dominus Magnus episcopus aboensis anno Domini mcdlii, hora 9 nona post prandium. (Vid 10 oktober:) Dedicacio in ecclesia Renthamæky, totum duplex.

6658

1452

ruotsi

Konungen sidan til Stocholm wände (från södra Sverige), efter alla the skip i Finland sände, som til nogro fälte wara met första opet watn til Stocholm fara, ther met alla riddara oc swena, som aff Finland kunde rikit tiäna. Forän isen wäl affgik for konungen thom til Stocholm fik, v oc xl holka oc creara; Monge raske män aff Finland ther i waro.

6659

1453

latina

Et festum terre per institutionem domini Olaui episcopi Aboensis, videlicet anno Domini mcdliij.

6660

1456

Uppsala

Ruotsi

latina

Kirkolliset, yleiset, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6661

1458

ruotsi

Paikallishallinto, Asiakirjat

6662

1461

Vadstena

Ruotsi

ruotsi

Monastiset, Kirjeet

In Christo Ihesu salute premissa, qui salutis monita diuinitus inspirata perducit ad debitum effectum et profectum. Within kära systrer ok brødher i Christo Ihesu, at wj storlika vndrom hwj atj haffuin oss swa owergiffuit, atj oss lätin enkte vndersta mz budhom älla breffwom, huru när idher staar likamlika älla andelica, huilkit ey swa skulle gøras, thy at wj skullom lata oss wardha om idhra bestandilse oc førbätring j allo, thy som wj førmaghom at gøra. Nw maghin j witha, at wj haffwm vndirstandit aff godha manna säghn, atj haffuin idhrer ey swa gudhlika som til bør äpter idher reghlo leffuan. Thy radhom wj idher kärligha oc viliom, atj inbyrdhis varin i sämio ok kärlech, gudh før idhrom øghom haffuande, til huilkins tiänist i sielffwilliandis haffuin idher til bundit j idhro reghlo. Thy oppa thz al thing maghe thes bäthre wardha, tha ärum wj thes enom, atj endräktelika sändin hiit twa idhra brødhre, oc før then skuld biudher jak brodher Magnus confessor generalis äpter modhers abbadissonna oc alla systra ok brødhra antwardhan idhre brodhre Thomas fadhre älla a<n>dhrom som j fadhers stadh staar ok ämbite a gudz wäghna och wars ordens priuilegia oc makt, atj hiit sändin brodher Olaff Andree oc brodher Karl, jnnan fämptan dagha äpter thet j thzta breff fangith haffuin, huilka fämptan dagha jak idhre fore lägger før thre peremptoriis thima, fäm før then førsta, fäm før then andra oc fäm før then tridhia. Oc gyrin j ey som är sakt, tha wari idher førbudith idhert prästa ämbite aff idher sielffue gerningh ok olydhno til then dagh j them aff stadh sänt haffuin oc the ära oppa wäghin at hiit koma, bidhiom oc wj alla systrer oc brødher atj her til styrkin mz radhom oc gerningom at swa sker som føre scriffuat star. Wari gudh mz idher oc styrke idher j sinom kärlech oc jomfru Maria oc sancta Birgitta vari idher til hiälp j allom ärendom badhe til liiff oc siel. Scriptum monasterio Watztenensi dominica, qua cantatur Quasimodo geniti, nostris sub sigillis dorsotenus impressis. Soror Jngeborgis Gerdzdotter abbatissa, frater Magnus Unnonis confessor generalis ac tota congregacio sororum et fratrum monasterii Watzstenensis.

6663

1462

Vadstena

Ruotsi

latina

Monastiset, Kirjeet

Cum omni reuerencia et deuocione in omnium salutari precordiali dileccione premissis. Venerabilis mater domina abbatissa venerandeque pater confessor atque omnes sorores et fratres singuli nobis dilectissimi, licet locorum distancia disiungimur, cordiali tamen dileccione vti ex preteritis et nobis insinuatis vestris piis affectibus presumimus, pro futuris afficimur in visceribus caritatis Ihesu Christi eciam ad omnes et maxime ad inuicem, tamquam ad domesticos non tantum vnius fidei verum eciam vnius et eiusdem religionis atque gracie in presenti et in futuro glorie sempiterne. Quare ad vestre benignitatis gremium cum humillima et affectuosa caritate fratres nostros predilectos Rothgerum presbiterum et Magnum conuersum exhibitores presentium dirigimus, vobis et vestrum cuilibet intime supplicantes, quatenus, partem vestre solicitudinis nostris necessitatibus impertientes, eos tam paterne compassionis quam fraterne caritatis amplexibus colligere humanitatisque officia ipsis effectualiter impendere necnon in omnibus, que nostra eis commissa negocia promouere et procurare atque ad effectum debitum, vtilem et salutarem perducere poterint, diuersa exhortacionis consolacionisque antidota iuxta rei gerende exigenciam et qualitatem eorum at nostris necessitatibus suggerere et inculcare dignemini, et velociter firmiter et sine omni hesitacione, scientes quod, quidquid eis in premissis feceritis, nobis ipsis fecistis, et per vberiores, quam si nobis osset factum vel impensum, vicissitudines vestris huiusmodi beneuolenciis et beneficiis volumus satisfacere cum omni promptitudine caritatis, obligantes nichilominus nos nostrosque successores ad restituendum et integraliter refundendum, omni dolo et dilacione submotis, qualescumque fatigaciones et expensas, siquas ad predictorum fratrum nostrorum requisicionem vel instanciam per vestros familiares pecunias vel iumenta passi fueritis vel feceritis in execucionem nostre necessitatis. Que autem fuerit in presenciarum nostra necessitas fratres emittendi, ipsis magis oretenus quam lucratorie vestris dileccionibus commisimus referendam, quibus eciam fidem creditiuam in huiusmodi monemus et petimus firmiter adhibere, iterati precibus premissis adicientes et in domino ex intimis precordiis obsecrantes, vt vocacioni vestre et sancte obseruancie regulari de virtute in virtutem proficientes sinceriter intendatis, ipsam vestram professionem secundum regulam in vera humilitate et caritate mutua simpliciter obseruando, habentes nos in vestris oracionibus continue commendatos, vt Ihesus Christus omnium deus et dominus nos omnes dirigat et conseruet ad sui sanctissimi nominis laudem et honorem.

6664

1444

ruotsi

Kirkolliset, yleiset, Asiakirjat

Alla the donde mæn, som thetta breff see æller høre læsa, heelsar jach Botwydh Niclisson, kirkioherra j Kariis j Nylandh, ewærdeligha met Gud oc gør thøm allom witherligit, at thænna brefførere Matthis a Bakka, Herman Hermanson, Olaff Hermanson æro rætthe æruinghia at ærua Laurens Baaswn oc Jngrido hans hwstrw oc ænghin annar. Hwar hær mothe wilde sighia, tha skuldhe han met ænghe sannindh fram koma. Till thæs mera wysso trykkær jac myt inghsigle nædhan vppa thetta breff. Datum anno Domini mcdlxiiij, ipsa die natiuitatis Marie virginis.

6665

1466

Stockholm

Ruotsi

Paikallishallinto, Asiakirjat

6666

1466

Uppsala

Ruotsi

latina

Kirkolliset, yleiset, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6667

1468

Stockholm

Ruotsi

ruotsi

Yksityiset, Asiakirjat

Før allom thom thetta breeff høra æller see kennis och kungør iak Olaff Trøbo, borgare i Stocholm, medh thesso mino nærvarande opno brefve mich hafva eena tompt och gatubodh under mitt steenhuus i Stocholm, vid Korntorget, pa sudher sijdhona i ordenom tverss øfver Arendh Flæmmingz huus, huilka tompt och gatubodh Pædher Alenninge och hans huussfru Cristin Pædhersdotter, Gudh theres siæla nadhe, gafvo under sancti Eriks och sancti Henrikx koor i Aabo domkyrkio til evinnerlig ægo, som theras opno bref ther uppa gifvet uthuijsar, fore huilka tompt och gatubodh iak kennes mik vaara aarliga skyldoghan, som minom fadher var funnit fore rætta, v mark svenska i sva matto, att iak och mina arfvinga och effter kommande skulom aarliga reedeliga uthgøra och betala the før:da v mark svenska myntet, them hederlikom herra, som for:de sancti Erikx præbenda nu innehafvande ær æller framdeles hafvande varda; ty tilplichtar iak mik och minom arfvom och æpterkommandom thenna før:de v mark aarliga redeliga uthgøra, uthan all tuifvel och geensægn, xx øra jnnan xiiij daga æffter sancti Michäelis dagh och xx øra jnnan xiiij daga æpter pascha dagh, æpter ty plægseeder ær her i Stocholm mællan thom, som huus och hemman stædia och lega af androm. Til huilkas meera wisso och witnesbørdh och högre førwarningh beder iak beskedeliga mæn, som æru Hanis Smidh, oc Kort Geytsmer, radmæn i Stocholm, hængia sin incigle før thætta breeff, som skrifvet och gifvet ær anno Domini mcdxl (= mcdlx?) octavo, jpso die beatæ Margareta virginis.

6668

1468

ruotsi

Yksityiset, Asiakirjat

6669

1470

Stockholm

Ruotsi

Piispat, Asiakirjat

6670

1472

Uppsala

Ruotsi

latina

Kirkolliset, yleiset, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6671

1472

Åbo

Suomi

saksa

Kaupungit, Kirjeet

Jw ersamen vorsichtighen mannen heren borghermesteren vnde radmannen der stad Reuell, vnsen besundern guden vnde gunstigen vrunden, do wy borghermestere vnde radmanne der stad Abo na vnsem vruntliken grote myt vormogen alles gudes witlik, openbare betugende jn vnde mit desseme breue, dat vor vns ghewesen syn jn sittenden stole des rades desse beschedene mannes alse her Magnus Hurse vnde Andreas Witte, vnses rades medekumpane, vnde hebben vor vns bekant, dat se synt ghewesen myt Arnt van Herwerden, ok vnses rades mede kumpan seligher dechtnisse, vnde myt Hans Sudermanne ouer eynne rekenschopp vnde vruntlike vorlikynge dar entstän was tusschen Hans Schonenberge, seligher dechtnisse, ok vnses rades medekumpan vnde synen broder Godeke Schonenberch, juwen medeborgher seligher dechtnisse, also dat de vorghenande Godeke vruntliken vordroch vnde vorlikede sik myt Hans Schonenberge na ghelaten husvrouwen, gheheten Anna Schonenberge, vmme alle rekenschopp, handelynge vnde twistinge, de tuschen selighen Hans Schonenberge vnde synen broder Godeken vorgescreuen na doder hant entstaͤn was, also dat de vorberorde Godeke desser vorghescreuen Anne vnde eren kynderen rechter witliker schult schuldich bleff veer hundert mark swedersches pagimente, welke schulde vnde vorghescreuen samma geldes desse vorberorde Godeke vul vnde all to stunt desser vorberorden Annen vnde eren kynderen vnde vorplichtede sik desse vorbenomeden veer hundert mark to betalen bynnen den negesten to komenden veer jaren vnde wolde alle jar hundert mark aff leggen; vnde wen desse vorbenomede Godeke desser vorgescreuen Annen desse veer hundert mark to eynnen vullen ende vornoget hadde, so solde alle twedracht vnde schelinge tuschen eer vnde eme aff ghelecht wesen, war vmme, besundern guden vrundes, wy vruntliken juwe ersamicheyt biddende syn, dat gy willen behulplik vnde vorderlik wesen dessen breffwiser Hans Blomenow, vnseme medeborgher, dat eme sodane schult vnde gelt alse vorgeschreuet steyt vruntliken offte myt rechte ouergheantwerdet vnde ghehantrecket werde ane lange togeringe, welk wy in so danen ofte in grottern alle tijd gerne vorschulden willen, vnde wes eme van sodane vorghescreuen gelde ouergheantwerdet vnde ghehantrecket werdet, dar vor wille wy jn krafft desses breues gud wesen vor alle namanynge vnde tosprake, de jn jenighen tokomenden tiden scheen mochte. Des willet eyn gans seker to vorsicht vnde vnghetwiuelden louen to vns hebben, wante wy hijr myt vns dar vor gude nogafftige vorwarynge weten. Des to eynner tuchnisse der warheyt so hebbe wy vnser stad jnghesegel witliken an dessen breff laten hengen, de ghescreuen is jnt jar vnses Heren m c d° jn deme lxxij:ten, des dinxedages na sancti Laurencij dagh des hillighen mertelers.

6672

1473

Åbo

Suomi

saksa

Kaupungit, Kirjeet

Jw ersamen vorsichtigen mannen heren borghermeystaren vnde raͤdmannen der stad Reuel, vnsen besundergen guden vrunden, don wy borghermeystere vnde radmanne to Abo nach vnseme vruntliken grute myt vormoghe alles guden wytlik, openbar betughende myt desseme breue, dat vor vns geweset is Rotgher Olaffson vnde gaff vns tovorstande wo dat by yw in ywer stad vorstoruen sy Marqvard Maler vnde syn wyff vnde ere twe sone Hans vnde Hinrik, den God gnade, de vormyddelst ereme dode ichteswelke gudere dar in yuwer stad na gelaten hebben to den vorbenomede Rotgher Olaffesson, de rechte erfname vnde volger sy vnde nymand negher noch myt engelyke na; vnde dyt to bekennen vnde bewysende alzo recht is so syn myt deme ergedachten Rotgher Olaffesson vor vns gewesen de ersamen vnde vromen manne Hinrik van der Asschen, Hans Basse, vnse medeborghere, tuges vnde louen werdige gude lude, vnde hebben myt eren vtghestreckeden armen vnde vpgerichteden lyffliken vyngheren gestauendes edes to Gode vnde den hilgen gheswaren, tuget vnde wargemaket, dat en witlik vnde kund sy dat de vorgheschreuen Rotgher Oleffesson to deme vorstoruen Marqvard Melers kynderen van der moder wegen de negeste erfname is. So hefft Rotgher Oleffesson vorgeschreuen vor vns gewesen alzo ....n rechte scholde vnde makede vulmechtich vnde vor synen procuratoren gekaren vnde gesat den boscheden ..... vnsen medeborger, wyser desses breues, Nigels Hinrikesson van syner wegen to donde vnde to vorderende liker wys ofte he suluen jegenwardich were; worymme ersamen leuen heren, besundergen guden vrunde, wy myt gantzer andacht yuwe ersamicheit vruntlyken bidden, dat gy dessen ergenanten vulmechtigen breffwyser behulpelik vnde vorderlyk willen syn dat em ouergeantwordet vnde handreket moge werden sodane nagelaten gud dar de saligen Malers kyndere dar mit yw ynne vorstoruen syn; dar vor wille wy yuwer ersamheit gud wesen vor alle namanynghe vnde ansprake, dat gi off de yene, de dat van sik antwardet, nene vorder manynge off ansprake dar vmme lyden sullen yn ienigen tokomen tyden. Des willet eyn seker to vorsicht vnde vasten gelouen to vns hebben, wente wy hyr vns dar vor nogaftige borghen vnde gude vorwaringhe enfanghen hebben, vnde des gelyken loue wy ok jn vnde myt crafft desses breues so dane ansproke vnde vorderinge alzo van desser vorgeschreuenen gudere wegen gedan heft her Hinrik Hauerkorn vnde syne suster Walborch myt ereme manne Clawes van der Kulen van Wyborch na inholde eynes tovorsichtes breues dar van Wyborch, welke breue by yuwer ersamheit jn vorwaringe is, dat de sal gestellet vnde nedder geslagen wesen, so dat de dusser gudere haluen nicht mer manen edder vorderen sullen, dar vor wille wy yuwer ersamheit ok gud wesen in aller mate alzo bouen geschreuen steit. To getuchnisse der warheit hebbe wy vnser stad jngesegel an dessen breff laten hangen, de geschreuen is jn den jaren vnses heren Christi dusend verhundert jn deme dre vnde souentigesten jare, des ersten dages na sante Johannes babtisten decollacionis.

6673

1474

Sandhamn

Suomi

saksa

Paikallishallinto, Kirjeet

Jch Erick Axelsson tor Langnö, rittere vnd howitman vppe Wiburgh etc., bekenne vnde openbare myt desseme breue, dat desse jeghenwardige bewiser Laurens Joensson vnde Birgitte Vmgersche waren sustere vnde brodere kindere vnde he myt anderen mynen vndersaten synt erer rechte erffnamen, wes se hijr myt vromen luden vor rechte betuget hebben vnde mannigh ghut man witlich iss. Darumme so bidde jck hochliken den vorsichtigen borgemestere vnde ratmanne der stadt Rewel, besunderen de vor rechte sitten, vmme rechtferdigheid vnde vmme mynen willen, dat gy deme vorgenante Laurens, juwe medeborgere, vnde den anderen synen mede arffwer behulpplik willen syn dar se recht to hebben, als juw ock alle tyd schal irfaren besunderen den jennen de jn sodanen saken hijr jnt gebede erer recht to besokende hebben. Desses to eynen tuchnisse so iss myn jngesegel am rugge gedrucket an dessen breue, de gegeuen iss to Sandthawen des sondages na Johannis ante portam Lätinam yme lxxiiij:ten iare.

6674

1474

Åbo

Suomi

saksa

Kirkolliset, yleiset, Kirjeet

Vor allen vnde enen isliken de dessen breff seen edder heren lesen, vnde nomliken vor yuw ersamen vysen mannen heren borgermestere vnde radmanne der stad Reuelle, vnse guden vrunde, bekenne ik Magnus Nicolaj domprouest vnde gemenne capittel der kerken to Abow myt vruntliken grote vnde begeren yuwer ersamheyt to wetende, dat vor vns sint jrschenen de ersame man her Oleff Finke vnde myt eme desse twe vramen mannes alse her Hinse vnde Andres Witte vnde hebben myt vp gerichteden vngeren gestaffendes edes in den hilgen geswaren, dat de ernanthe her Oleff Finke vnde de olde Tegeringesche, der God gnade, de sint hadde Hans Brakele, dar se enen sone mede hadde, vnde se hete Kerstine. Desse Kerstine vnde her Oleff weren fulle suster vnde broder van enem vader vnde moder rechte vnde echte vt enen eliken bedde getelet vnde gebaren; dyt hebbende vorscreuen vramen mannes in der warheyt vor vns getuget vnde geswaren, vnde so heuet vns de ergenande her Oleff to irkennende gegeuen wo in dessen negesten vorledenen jaren mijt juw in juwer stad sy vorstroffwen (!) des erbenomden her Oleffs siner suster Kerstine sone geheten Hans Brakel, vnde hebbe na gelaten welke gudere vnde faste grunde, to welken na gelaten gude de ernanthe her Oleff Finke vor hapet, dat he en recth erffname sij van siner suster wegen Kerstinen, des erbenomden Hans Brakels moder, saliger dechtenisse, alse dem dat van rechtes wegen konen ouer denken, alse vor vns getuget is, dat nemant neger en is offte gelik myt eme so na to erffuende siner suster sone nagelath alse her Oleff vorbenomet vnde sin suster, de noch leuet, wan des vegen her Olaff vulmechtich is vnde vor syk suluen to donde vnde to latende, vp to borende vnde to entfangende vnde vort qwytancien to geuende vnde vor allent to donde wat des wegen recht is vulle macht to hebbende; worvmme ersamen leuen vrunde wy juwe ersamheyt vruntliken vnde deger bidende sint, dat gy deme vorscreuen her Oleff Finken vor syk vnde siner suster wegen willen behulpelik, bystendich vnde vorderlik vullen syn, dat eme sodane na gelatene gude vnde erffe moge gutliken in vruntscap offte myt rechte ouer antuordet vnde gehantreket werden wes eme myt rechte beren macht; dat vorsculde wy gerne in geliken tegen juwe ersamheyt wor wy mogen, vnde wanner dat desse erbenomde her Oleff Finke to fuller noghe vnde deger vornoget vnde entrychtet vnde wol betalet is wat eme boren mach wan dem vorscreuenen erffe vnde siner suster van den gennen, de dat vnder handen hebben, so wille wy vnde lauen samentliken gut vnde wys to synde juw vor alle namaninge, cladinge (!) vnde alle vorder mere to sprake vnde hinder vor her Oleff vnde sine suster vnde eren erffen vnde nakomlinge in to komende tyden fry, ledich vnde loes to holdende by louen vnde by krafft desses breues; vnde to ener tuchnisse dar warheyt vnde sekeringe late wy vnses capittels jngesegel witliken hangen beneden an dessen breff, de gescreuen vnde geuen is in Abo vppe den mandach vor sunte Bertolemen appostolj dach anno Dominj millesimo quadringentesimo septuagesimo quarto.

6675

1475

Kyrkslätt

Suomi

saksa

Paikallishallinto, Asiakirjat

Vor alle den genen desse breff vor kamen kan bekenne ik Bijorn Rawaltsone, herredes hoefding jnt gebede van Raseborch, mijt dessen mijnen jegenwardygen apen breffe, dat in der tyt ik recht helt mijt der menhet in dem kerspel to Kyrkeslet anno dusent verhundert vnde in dem lxxv sten jare, don was winter recht des andern dages vijsijtacione Marye virginijs in jegenwardicheit erlijk vnde wolgebaren manne Oleff Nijlesson, vaget vp Raseborch van des erliken mannes wegen her Laurens Axelson rydder vnde houetman vp Rasaborch, don quam vor recht Oleff Honschog myt synen schijchtes broderen vnde leden to Nijles Jacopsone in Mawestco dat he solde erent vrunt gedodet hebben. Dyt schot ik to den xij in den rechte seten; de saden em aff he solde sik entleggen mijt rechte sulff tuelfte, dem he so gedan heft mijt dessen nogescreuene Oleff Kanale, Jons Torgijlson, Eryk Nijklesson, Marten Nyklesson, Hans Jacopson, Mangnes Pauelsone, Kvrke Mijle, Peter Olefsone, Oleff Jonsson, Peter Sijgwalson, Oleff Bentsone, so hebbent ok de xij vorrychtet, de jmme rechte seten, als Symon Steffensone, Peter Oleffsone, Hans Petersone, Svnnij Petersone, Mangnes Petersone, Oleff Bentsone, Jons Knagge, Jons Schinner, Rawalt Jonsson, Dan Lawerns sone, Lawerns Mattesson vnde Eskel Sygertsone; desse hebben geswaren, dat de vorgescreuen Nyles Jacopsone in Mowestco nicht sy des doden mannes schuldig offte synes dodes. Hir vmme late ik ene leddych vnde loes ofte frij vnde quijt vnde vor vnrecht se em to gelecht hebben. Oleff ij Honschog vnde syne schichtes brodere sakefellich iij [mark]. So vorbede ik enen juwelken ene to hinderen vmme desser sake willen by iij [mark]. To des breffes mer sekerheit vnde vor waringe so henge ik myn ingesegel benedden an dessen breff, de geschreuen vnde gegeuen is jar vnde dach als bauen geschreuen steyt.

6676

1476

saksa

Yksityiset, Asiakirjat

Jtem myner suster Margreten geue ik myn halue landgud dar se vp sittet vnde wonet yn Nülande ym dorpe to Hinderikesness vnd yn deme anderen dorpe to Thola*, dat wy hebben eruet van vnsen vader vnde moder, vnd mynem haluen broder Peter yn Santhauen geue ik teyn marck rigisch … Jtem noch geue ik myner suster Margreten teyn marck rigesch … Jtem so geue ik to sunte Laurencius kerken to Helsingha eynen mynen schepe vnd eyn halff nerdesch lakan Åt sin hustru, Barbara, gifver han förutom annat dat halue schip dat ik yn Nülande hebbe liggende.

6677

1476

Åbo

Suomi

ruotsi

Keskushallinto, Asiakirjat

Wij här effter:de Huortwijk(!) Jopsson, Johan Håkonsson, fougde, Peder Nille (= Lille?), Matz Andersson, Oloff Balk, Thommoss Olsson, bönder, Jöns i Lethala, Jöns Larsson i Virdamala (= Vnda–), Jons Sommalainen i Wermundila vorom tillskickade aff min herre her Sten, Sweriges rijkes föreståndare, och aff rickzens rådh, som tå samman wore på Aboo rådhstugu, her Erich Axellsson, her Gustaff Carlsson, her Åke Jönsson, her Greger Mattsson, her Thure Thuresson att granneligen ransaka och åthskillia Raumo borgare och cronones skattebönder, som boo vtan om Raumo köpstad, om gamble Raumo bohlstadh och frijheet. Tå haffuom wij så funnit och ransakat effter gamble beskedelige mans wittne, att desse effterskreffne ähre gamble Raumo bohlstadz röör, som åthskillia Raumo borgare och cronones skattebönder, som ähr förste råhn mitt i Åtila tresk, som kallas Kotkankari, Munarå, Stelistenståå, så tädan till Monnanwåri, tädan till Hapan öija och tädan till Hapawala wijk och så mitt åth sund Jullssijon juuän (!). Före thesse roor skole Raumo borgare niuta och bruka muhlebeet, wedebrand och andra sina nijtto, och ingen må eller skall intaga sigh till nijtto nija täppor aff there jordwall, hwaske till åker eller eng, vtan gamble eng och åker, som dee aff ållder hafft haffwe, dem måge dee bruka och behålla innan desse förb:de råhr.

6678

1476

Åbo

Suomi

ruotsi

Keskushallinto, Asiakirjat

Vy epther scriffna Sthen Stwre, ridare, Sverigis rikis forstandare, Hartich Iobson, lagman j Norfinne, gör witherlighet at på landz retten j Abo anno Dominj mcdlxxvj tha kom for retta noghra böönder aff Hirwisare och kiærde till Taypala godz swa at ther skulde wara panthe godz; hwlkit wij sköte tiill thenne tholff, som j nemdhen sothe: Claus Henrikson, Sthen Henrikson, Ericus Abramson, Magnus Nilsson, Pedher Lille, Gözstaff Slatthe, Oluff Balk, Oluff Kirffwis, Ionss Spora, Lasse Sek, Anders Gregerson, Philpus Thomasson och Ieppe Bwch; the ransakadhe epther skellighe vithne swa at Rauaald Swripæ och Brand Lampa hawa köpt forscriffna Taypala godhz, lagh bwdhit och lagh stondit, och war aa tinghe och ær dömt aff lagmann och heredz höffdinge till köp och ey till pantha. Ty döme wij her Erich Axellson tiill Taypala godz frith for theris othalæn met alle sine tiillagher, forbwydende(!) thöm och alle andra her pa tala, qwælia eller i noghra mothe offorretta, vyd hwarss theris xl mark for konungx dom. Thy tiill stadfestilse och vitnes bördh henghom wi vor insigle vnder thætta breff. Scriptum vt [supra].

6679

1477

Strängnäs

Ruotsi

saksa

Keskushallinto, Asiakirjat

6680

1477

Kyrkslätt

Suomi

saksa

Paikallishallinto, Asiakirjat

Vor allen den desse breff vore kamen kan bokenne ik Jeppe Petersone, lagman in Suder Fynlant, myt dessen jegenwordygen open breffe, dat ik recht helt myt der menhet in dem kerspel to Kyrkeslet in jegewordicheijt wolgebaren manne Haken Bijornson, vaget vp Raseborch van des erliken vnde wolgebaren mans wegen her Lawerns Axelsone, rydder vnde houetman vp Raseborch, vnde Biorn Rawaltsone, herredes hoefding dar suluest, vnde mer gude mans anno dusent verhundert vnde lxxvij, des donnerdages negest na vnser vrowen dage vysytacionis, do quam vor recht Nijles Jacopsone y Mawesco myt des heredes hoefding breff ludende als hir na geschreuen steyt. So bokene ik Byorn Rawaltsone, herredes hofding jnt gebede to Raseborch, mijt dessem jegenwordigen apen breffe (etc. Se FMU, n:o 6675) sak fellych iij [mark]. Dessen vorbenomeden dombreff lede ik vor de xij in dem rechte seten, als Jons Huyt, Peter Korke, Nyles Bred, Eryk Hansson, Anders Olefsone, Lawerns Steffensone, Lawerns Schynner, Nyckles Knap, Rawalt Hanssone, Mangnes Warch, Nykles Steffensone vnde Peter Mangnessone, desse de tugent, dat et so to gan is als de dombreff vt wyset. Hir vmme dele ik den dombreff by macht vnde vorbede enen juwelken hir na vp den dombreff to sprecken ofte vp de vorgescreuen by vj [mark]. Tor tuchnysse der warheyt drucke ik myn ingesegel ruggelinx an dessen breff, de gegeuen vnde geschreuen is jar vnde dach als vorgeschreuen steyt.

6681

1478

Paikallishallinto, Asiakirjat

6682

1479

Raseborg

Suomi

saksa

Yksityiset, Kirjeet

Vnsen vruntliken grot to allen tiden na vormoge alles guden. Ersamen heren vnde guden vrunde, borgemester vnde rat der stat Reuel; juwer leue to weten als vmme de sake vnd aff spreke vnde vorlikinge, dar juwe ersamheit to jare vmme trent Laurenty breue (van) kregen van des rikes rade to Sweden, wo de gestrenge here her Sten Stur vnd des rikes rat vorlikede to enem vullen ende juncker Wyllem vnde sine husfrowe myt eren kinderen, so dat ere kinder solden hebben van den xij(c) marken, de gy dar myt juw hebben, v(c) olde mark rigesch, vnde van dissen vorgeschreuenen v(c) marken sole wy juwer ersamheit vnde Willen gude quitancie geuen vor alle namaninge na jnholdinge des riken rades breue vnde segel, de wy dar vpp hebben vpp de vorlikinge; vnde de gestrenge here her Sten vnde des rikes rat van Sweden sich des sere vorwunderen, dat se van juwer ersamheit gen antwert nicht gekregen hebben vnde gy dar ok nicht by don en wyllen; wor vmme ersamen guden vrunde sint wy nu deger vnde vlitigen bogerende, dat gy willen den ersamen heren vnde ok vns en vnvortogert vnde vorstantlik wis antwert myt den ersten wedder schriuen, wor se sick vnd wy vns fullenkameliken na richten mogen, wente wy gansliken willen enen redeliken ende wyllen weten vnde vns dat sere grot vndancknamich is dat wy des vnsen so lange entbaren hebben vnde juwe mede borger vnde de juwen des vnsen bruken vnde ere beste mede don, vor welk se vns clenen dank weten. Vnde were it sake, dat wy van juw off den juwen sodane gelt by vns hadden, so vormode wy vns dat wy dat swarliken vorrenten mosten. Ersamen guden vrunde, wy bogeren, dat gy hir vpp denken vnde schriuen vns en antwert als bauenschreuen is, so dat sodane vordreth vnde vordermer moye vnde vngemack moge jn vruntschopp aff gelecht werden, de lange gestan. Hir mede sy juwe ersamheit Gade beualen. Geschreuen to Rasseborch des dinsdages na krutwiginge anno lxxix. Hans van der Asschen. Laurens Peterson. Adress: Den vorsichtigen ersamen vnde wolwisen heren borgermester vnde rat der stat Reuel.

6683

1479

Raseborg

Suomi

saksa

Paikallishallinto, Kirjeet

Vnsen vruntliken groth vnde alles ghudes stedes voregesaut Ersamen andechtigen besunderen leuen vrunde. Also jw wol vordacht isz dat vnse houetman myt mere des rikes ridderen ...... gescreuen an juwer ersamicheit, vruntliken biddende dat gy wol wolden doen vnde laten Hans … Aschen volgen syn rechte tofallende arffwe, so begheren wi noch, dat gy willen deme guut …isse vorderligh, behulpelik vnde bystandig to siende, dat em mach jrscheuen vnde dirfaren dar recht isz, wes wi willen alles gutliken myt juw jrkennen vnde vorschulden; vnde wat vorwaringe gy den begheren van deme gemelten Hansse an breue vnde jngesegle, dat sal he juw gherne skicken vore alle tosprake edder namanyng. Hijr mede syd Gode beuolen sund vnde salig to langen tijden. Hastliken gescreuen to Rasseborg des dinxdages na vnser leue vrouwen dage assumpcionis vnder vnsen jngesegel yme lxxix:ten iare. Erik Axelszon tor Langnnö Göstaff to Egholm ritteren Laurens Axelszon to Arstede Adress: Den vorsichtigen erszamene vnde wolwisen heren borgermesteren vnde ratmann der stedt Rewel, vnsen leuen besunderen andechtigen vrunden, gescreuen myt erwerdigheid.

6684

1490

Tavastehus

Suomi

saksa

Yksityiset, Kirjeet

Minen fruntlikenn grod touorenn. Wettet, leue vadder, gude vrund, alse id van rechte scholde weszen, so alse jw ick vaken gheschreuen hebbe vmme vnse schuld, so duncket my, dat ick nicht vel aff en krighe, so ick nu vulmechtigh ghemaket hebbe Hermen Torn jntomanen vnde vpp tho boren; dar vmme wolde ick gerne wetten, jfft wat hebben offte nicht scholde vnnde desz jw fruntlik antword wat gy der stotinghe ane hebben; duncket jw, dat ick wat hebben scholden, dat latet an werden, dat mochte jw noch meer baten alse jd jw schaden mochte. Hyr vmme, leue vadder, bewiset jw hyr jnne alse sik dat bohort vnnde segghet myner vadderschen vel guder nacht; dar mede Gade beuolen to langhen tiden. Datum Croneborch desz mandages na Judica anno etc. lxxx. Knuth Posze, houetman uppe Croneborch. Adress: Deme ersamen manne Laurensz Vridagh, sinen leuen vadderenn, mydt gantzer ersamheyt.

6685

1480

Viborg

Suomi

saksa

Paikallishallinto, Kirjeet

Minenn fruntlijckenn gruth mytt vormoghe allisz ghudenn stets vorgheszanth. Erszamen vörszichtighenn vnndt wyszenn herenn, byszundere leuenn nabere, ghudenn frunde vnndt ghunre, dusse bewiser Gerdt Maͤlre heuet nv ene tijdt langk myth jw to Reuall sik entholdenn vnndt synn ampth ghebruketh, so dat he nicht grot vor oueren kann bouenn kost vnndt teringhe. Susz will he sik alhire ok by my vorzehenn, vorhopende he arbeides ghenoch solle krigen. Hir vmb ysz myne fruntlijke bede juwe erszame wyszheide eme willenn ghunstich, fruntlick vnndt forderlick wezenn he myth gutlichkeith vann dar maghe schedenn vort herwert to kamende; ofte he juwir wor anne behouede, vorschulde jck gerne na gebore tegenn juwe erszame vörszichtighe wyszheide, de ik Gade almechtich langhe geszunth beuele. Gegeuen vppe Wyborch ame daghe Vitj vnndt Modesti ame etc. lxxx jare. Erich Axelszonn tho Langhenö ritter houethmann vppe Wyborch. Adress: Denn erszamenn voerszichtighenn vnndt wyszenn mannenn herenn borghermeysterenn vnndt raedtmannenn der stadt Reuall synenn byszunder leuenn naberenn ghudenn frundenn vnndt ghunrenn.

6686

1480

Visborg

Ruotsi

saksa

Paikallishallinto, Kirjeet

Mynen fruntliken grod alleweghe thouoren. Ersamen ghuden frunde vnde heren. Jk der juwen ersamheit hebbe vaken ghescreuen von deme duchtegen Wilm van dem Velde gy woll scholden don vnde sodanne twiste, [de] twysschen iuw is, wegh leggen; doch so hebben my de ersame heren to Lubek to gescreuen jk woll scholde don vnde id aff stellen dat de varende copman nicht worde beschedighet to der seward; jk en dar nu hebbe vpghescreuen vnde iuw nu ok screuen des gheliken, God kennet ik sodanen langhe tijd hebbe aff ghestellt vnde dem noch se gherne don wolde, men God weth, eme vnde synen husfrouwen schut grote walt vnde vnrecht; vurder screuen de ersamen heren ergenante van tovorsicht vnde namaninghe tho gheuende; hebbe ik ghesproken myd deme ergenanten Wilm vnde den van Lubek ok hebbe benalt he dencket nene tovorsicht to gheuende er den he weth wes he hebben schall. Men ghude vrunde, hebbe ik gescreuen an de van Lubek se id konde so myt iuw vortasten gij hir twe vulmechtige wolden to Wisby [senden] den de sake angeheijt, welke twe scholen komen vnde varen veligh aff vnde to beth in ere gude beholt ane thyvell vnde de vulmechtigen mede bringen dat testament Wilmes ergenante husvrouwen vaders, dem God gnedich sy, vnde if sake were dat de summe tho grod were nach inholdinge des testamentes, wil ik myt hulpe ghuder heren vnde vrunde Wylmes obgenante mechtich wesen vnde id myddelen, so dat de twist in fruntschapp warde hengelecht. Ghude vrunde, gy hir willen vppe synnen vnde id mochte komen to eynen ghuden vulkomen ende, wente id langhe noch geward heft twisschen Wilm ergenante vnde den juwen herlicheiden, dede ik Gade deme heren sunt vnde froligh beuele to lange vorhapende tijde. Gescreuen vppe Wysborgh ame daghe Petri et Pauli anno ete. lxxx(c). Secretum. Jwer Axelsson Ritter. Adress: Den ersamen wolwisen manne vnde heren borgermester [vnde] radmann der staed Reuell, mynen ghuden gunners myt andach gescreuen.

6687

1480

Åbo

Suomi

saksa

Kaupungit, Kirjeet

Vnsen vruntliken grot vnde wat wy gudes vormoghen to juwer behegelicheyt to voren. Erzamen heren vnde besundergen leuen vrunden. Vor vns is gekomen eyne bederue vrouwe vns openbarende vnde claghende, wo dat ere man, geheten Henrich Swarte, dar myt iv behechtet sy ghewest vnde in borghen hant gedrenget sy; des heft see hiir vor vns gewest myt des mannes wiue, de ene behindert heuet vnde myt erer moder, vnde de moder steyt der dochter edder dem swager nicht enen penning to; se secht also, see hebbe Henrich Swarten gelt vnde ghut gedaen to truwer hant so vele also des is, en deels heft he er alrede betalt, vnde wes dar nae steyt, dat wyl se suluen vpboren, de swager edder de dochter solen see nicht erwen edder vormunder syn by eren leuendeghen liue. Wor vmme leuen vrunde bidden wy iuwe erzamicheyt myt allen vlite begherende, dat gy dessen vorbenomeden Heinrik behulplik siit, dat he der börghen loes werde. Dat wille wy gherne vordenen in gheliiken ofte in groteren zaken, wor wy moghen. Dar mede siit dem almechtigen Gode bevolen. Gescreuen in vnser leuen vrouwen auende visitacionis vnder vnser stat ingezeghel etc. Borghermestere vnde radmanne tho Abo. Adress: Den erzamen vorzichtigen wisen mannen heren borgermestern vnde radmannen, vnsen leuen vrunden tho Reuale myt erbarheyt detur hec.

6688

1480

ruotsi

Yksityiset, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

I the fordoms daghar thå her Nelz (aff thet vedernampn) Biiskalle bodde for kyrkioherre i Töffuesala, huilken war aff frelsiss byrd, wåro stor hunger år i landit, och for sådana armod och fattigdom skuld gåffuo sik itt par hionalagh gammal folk, som then tidh bodde wty Hylkelax til fornempde her Nelz thil födho och sytning, them han ok födde och klädde till dödher daghar, och åtte the fira stenger skatt iord i Vähax, huilken iord the honom wplotto for samma sytning til alders ägho, thy the wåro barnlös folk. Ähr och wettendis ath fornempde her Nelz åtte fira stenger iord i lilla Korpist, huilke han forbytte frå Korpist till Wähax och fick ther fira stenger skatt iord igen. Tesse åtta stenger iord beuerffde fornempde her Nelz gamble her Sten Stwres frelsse wpå, thå han war her j Ffinland, och står gambla mendz saghor ther wppå, ath her Nelz hade samma tidh skencht her Stens ffru en skön huit gångare. Nw framdelis sidan tesse åtta stenger iord woro i frelze kompne, thå hade offtanempde her Nelz ffått for sytninge kost i the hårde år fira stenger iord på nytt igen aff Biörns släct aff Raymo, och samma iord begick han sidhan i slått (?) skatt til femptan öre, ok skattladis nw senesten vnder Philippj och Lass Brokis skattlegning. Nw sedhan fornempde her Nelz samma tolff stenger iord wnder sik fått hade, giorde han ther offuer mykin kostnadh, sadis haffwa warid til Rom, ath hans barn motte komma til arffz epter honom och effter ath thet ingalunda staddis honom eller tillatid bleff, thå testamenterede han forscriffna Wähax godz thill sanctj Bartollomej prebenda i Åbo, och ligger begraffwen i Töffuesala kyrkio, i högha koren. Her Nelz hade en sonn til prest, heet Paulus Nicolaj, huilken altid och mest war brwkadh wty biscopers tienist her j Finland, then ene biscop epter then andre, ok war som mest regerende offuer Kiwla gård ok tess wnderlydende landbor i the tider.

6689

1480

Nådendal

Suomi

latina

Monastiset, Kirjeet

Ave Maria gracia plena. In omnium vero salutari fructum salutacionis angelice cum filiali subieccione et salute. Venerabiles et in visceribus Ihesu Christi metuendi patres ac fratres cordintime precolendi, consideranti michi obedientiam preferendam victimis et communia lucra propriis atque salutem multorum paucorum, ea propter ad pia vota et sancta desideria vestrorum omnium et singulorum rogatus et assignatus associaui me unacum predilecto patre meo religioso fratri Clementi deinsuper reformacionem monasterii Vallisgracie etcetera. Elegimus peregrinari pro domino non ad populum accinctum nostrum, sed ad populum alterum, vbi linguam quam non nouimus audiuimus. Quo tandem deuenire absque fatigacione et tribulacionum incommodis natura et <via> insolita laboribus non sinebat, disponente nichilominus altissimo saluis personis et rebus ad locum optatum applicuimus. Et recepti sumus a carissimis fratribus nostris in osculo pacis, tractati pie, humane atque benigne tamquam filii predilecti ymo verius vt patres eorum commendandi, licet proutdolor vineam sabaoth huius siquidem nouelle plantacionis a iuuentute sua comperimus aliquatenus desolatam et a viribus suis pristinis destitutam ob defectum personarum seniorum et infirmitatem in ea diuina misteria celebrantium. Quam quidem pro modulo nostro sicuti iusta legacione fungentes, inuocato diuino auxilio et interueniente virginis suffragio, innouare restaurare plantare putare fodere et irrigare cepimus, vt fructifera creditur et speratur affutura. Tandem euolutis diebus aliquot post natale domini contigit dilectum patrem fratrem Nicolaum confessorem generalem, iam senio grauatum et longa infirmitate depressum, officium resignasse. Deuenitur ad eleccionem alterius et in me, omnium eorum minimum eorum omnium vota seu voces concurrerunt, licet me plurimum renitente et multa pro mea excusacione allegante. Attamen continuis restabant precibus, donec piarum mencium voluntabibus victus obtemperarem hac prehabita condicionis gracia et quasi decuit necessaria, ut primum et pre omnibus per eosdem michi disponeretur seu procuraretur plena facultas commutandi seu libera licencia permanendi cum eisdem ad certum tempus, vel ad instar ut incertus temporum disponit euentus et michi visum fuerit expedire saluti. Nec de cetero maneat eisdem fratribus aut eorum successoribus auctoritas vel potestas me quovis quesito colore ab eorum monasterio eiciendi vel ad exeundum compellendi, eciam quauis nota ingratitudinis vel displicencie suborta, me volente remanere et in causa mea iuxta formam regule et instituta ordinis vel vt reus emendari vel vt indeprensus absolui, nec facultas seu possibilitas sit eisdem me post terminum quomodolibet retinendi vel ad remanendum coartandi, si dumtaxat animo inest michi voluntas redeundi in locum meum, unde exiui, et paternitatum vestrarum grata libertas conceditur reuertendi. Testem inuoco deum, qui omnia nouit et nichil ignorat, quod illud attendiosum et non minus periculosum onus non acceptaui ambicione dominandi, sed pocius intencione seruiendi, nec causa lucrandi pecunias, quas regula nostra omnino vetat haberi, sed deo animas, vnde spero celum promereri. Ideo, venerandi patres, circumspectis paternitatibus vestris humiliter et obnixe supplico, quatenus me sanioribus atque sanctioribus consiliis vestris in hac causa respicere velitis et dignemini, vt iam res exacta euidenter expostulat. Si enim oporteat me hic per triennium commorari, peto et obtestor per viscera misericordie dei nostri me ad primum locum deinceps reuocari et illum michi tamquam iure possessionis et obligatorio debito reseruari. Quem quidem locum sicut vacantem, si michi intimatum fuerit, non acceptando cedens iuri meo, de reliquo non attemptabo nec credo me aliquociens locum habiturum vobiscum. Sin alias hiis condicionibus cassatis et annullatis aliquid per vestras paternitates actum vel attemptatum fuerit in hunc modum, quod post triennium non pateat michi aditus ad locum meum, dico et protestor coram deo et sanctis omnibus et in presencia omnium, quorum interest seu interesse contingit infuturum, quod non resigno locum meum actu vobiscum neque me secludo a vestra sancta societate, et cum primis intermediis nauibus concitus redibo in locum meum et habitabo vobiscum vitam communiter super terram. Quod non feci propter me, sed propter deum, ut liquide constat patri meo Clementi. Ceterum, si ob instancias huius venerabilis collegii partis utriusque sororum et fratrum cum sepedictis condicionibus me dimittere decreueritis, manebo cum illis resignando et vobis restituendo locum meum per triennium in omni regulari obseruancia secundum virium mearum extremam possibilitatem, humillime petens et intime supplicans omnium et singulorum et singulariter omnium vestrum paternitatibus ob precium sanguinis Ihesu Christi et meritum interuenientis virginis Marie michi omne debitum iniuriosum dimitti et omne piaculum verbi vel facti ex toto corde remitti, me etenim a vestra corporali presencia absolui et ab anexis oneribus et obligacionibus liberari, sed non a vinculis paterne providencie et indissolubilis amicicie dissolui. Attendite in dilectissimum dolorem seu timorem precauentes in futurum, ne uno quidem die utroque orbabor parente, hic seclusus et neglectus et illic illusus vel despectus. Insuper scire dignemini, quod michi semper predilectus pater frater Clemens me in hac via non solum vt pater, sed eciam ut frater, soror et mater duxit instruxit direxit et dilexit, pro quibus a deo patre sempiterna retribuens condonetur, et omnem quam potuit adhibuit diligenciam reformacioni status melioris. Altissimus in sua clemencia vos conseruet in utriusque hominis valitudine. Ex monasterio Vallis Gracie XX die mensis aprilis. Sub sigillo conuentus fratrum. Anno domini etcetera. Omnium vestrum minimus frater Arvidus Nicolai ad presens in monasterio Nadendal ex mandato et beneplacito vestro constitutus. Adress: Venerabilibus patribus religiosisque ac deo deuotis fratribus fratri Martino confessori generali ceterisque fratribus Monasterii Vastenensis promotoribus suis in Christo Ihesu singularissimo affectu precolendis cum debitis reuerentia et honore. (Af annan hand:) Frater Aruidus in ista littera petit, vt possit redire ad locum suum, vnde exiuit, finito triennio post aduentum ad conuentum Vallis Gracie etcetera.

6690

1485

Sastamala

Suomi

ruotsi

Keskushallinto, Asiakirjat

Jach Sten Stwre i Gripsholm ridder, Swerigis richis forstander, gor alle vittherligid, adh jach aff synnerlige gönst och godh vile haffuer wnth och tillatidh och meth tetta mith öpne breff vnner och tillather, adh alle the dandemen, som boo i Wlffzby, som är borgemestare, radmen och menikheten i sama Wlsby, måghe och skole (före) för theris ffatigdom skuldh segle till Danske, Reffla och andre städher, vndentagendis Gotland, medh hwder, bukskin, ffoorskin och hesta icke större en til sex mark och andre swadane warer, vndentagne alle äthende warer, medh huilcke the scole segla til Stocholm, Aboo och annarstadz her inrichis. Hwilken aff them ther gor her i moth som förscriffuid stondher, scal heffua forbrotid alth thet, som han haffuer meth adh ffare. Ty fforbiudher jach alle, ehwo the helsth ära eller ware kunne, the som före mijn och rigesens skuldh vele [och] scole göre och lathe, besynnerlige alle fogother och ämbitzmen, för:de menikhethen i Vlffsby, som förscriffuit stondher, imoth thenne mijn tillatelse hindre, hindre lade, möde, qwelie eller i nagra motte oförretta, wiidh mijn och rigesens strenge plikt och hemdh. Datum Sastemala in profesto sancte Dorothee virginis et martyris sub sigillo anno D[omini] mdxv° (!).

6691

1489

Paikallishallinto, Asiakirjat

6692

1491

Viborg

Suomi

saksa

Paikallishallinto, Kirjeet

Mynen ffruntlichen grut stedes to voren etc. Erszamen wolwiszen vnde vorsichtigen leuen gude vrunde vnde nabers, jch hebbe gesant vnde beualen dusseme breffuisere Jasper Machterson my tho kopende etlike stucke dar tho Reuel, also salt, hoppe vnde ander waare, wes my behoff deyt. Hir vmme is dat myne ffruntliche bede to jw, dat gy ramen mynen willen, dat [gy] willen steden to gude dat he mach kopslagen vnde buͤten jn der schepen offte anders wor dar he myt beste weten kan; des suluen geliken wil ich gunstelichen wedder jw vorschulden. Hir mede siit Gade beualen lange geszunt. Gescreuen mit des hast vppe Viborgx slate vp vnser leuen vrowen dach assumpcionis vnder mynen jnsigel. Nigels Ericson riddere etc. Adress: Den ersamen vorsichtigen vnde vnser heren borgermesters vnde raadmannen der stad Reuel, gunstigen vrunden vnde guden naberen ffruntlichen gescreuen.

6693

1492

Viborg

Suomi

ruotsi

Paikallishallinto, Kirjeet

– – – begäre at om – – – – godz och bathe och alt thet – – – wille, huilk – – – – och fördrage them then retthed(?) met swa skäll atj wille vnderwise tesse – – – the swadane landzköp haffue fördragh effther thenne tiidh, pa thet the ecke koma i hu – – – eller plasz ther fore. Wara ther och nagra, som nagon hanteringe wilde haffue hiit til Viborg, hwat jach them for ider skull kan wara behielpeligh i thet beste, thet gör jach altid gerne. Jder her met alzmektogh Gud befalandis. Ex castro Viburgh cursorie vigilia corporis Christi anno xc2, meo proprio sub sigillo. Nicolaus Ericson riddare, höffuidzman pa Viborg. Adress: – – – wise och fförnumstige borgermeystere – – – i Räuall, syne gode wenner kerlige detur hoc.

6694

1493

latina

Monastiset, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

Conuentio inter fratres monasterii Vallisgratie et eorum vicarium in Masko etc. Primo exhibet vij p:d siliginis, v p:d hordei. Jtem ij p:d auene. Jtem j p:d fabarum [½] p:d pisarum. Jtem j[½] p:d tritici & vij lisp:d butiri. Jtem decimas piscium et animalium de 3:bus mortuis.

6695

1504

Ängsö

Ruotsi

ruotsi

Paikallishallinto, Kirjeet

Min ödmywge thiensth och kerligh helsen nw och altiidh forsendh medh var herre. Kere her Swantthe, werduges idre herredöme vele vethe, thet jach figh idre herredömes scriffuilse nw j afftons, j huikken scriffuilse idre herredöme rörer, thet jach skulde ofortöffrad kome til idre herredöme, huikkit Gud skal kenne thet jach icke vill idre herredömes budh j nogra motthe forsithe; men dogh, kere her Svantte, ære nw tesse gode men forsamladh her pa gorden, her Erich Trolle, her Steen Tursson och her Ffolke Gregersson vppa eth wenligt bythe effter min kere hustvs dödh, huars siell sigh altzmectig Gudh forbarme, och mellen Benckt Farssons barn. Hwarfore beder jach idre herredöme, thet edre herredöme acther mich ingen owilie till, thet jach ecke swa hastelige kan komme til idre herredome. Kenne Gudh, at jach vil vara idre herredöme en troo vndersathe. Och skal idre herredöme incthe tiwell haffua, thet jach iw gerne vil vara til redhe, hwor idre herredöme mich tilsägiende vorder, epter myn yterstæ mackth etc. Och ær vell fryckthendhe, at medh förste apen vatn thet konung Hanses folk skule giffue sig ther in j fyntzske skeren och röffwe, skynne och bränne, som the giorde ther j sommars som var. Viste iach idre herredömes vilie j tesse ärendhe, om iach skulde giffue mich vtower till Fynlandh och vede och see om edre herredömes och rigisins besthe j then landzändhe, tha vil jach thet gerne göre. Haffwer jach och icke mere en ij eller iij swene hiit ower medh mich. Hade jach visth idre herredömes vilie j then delen, tha hade jach gerne reth mich vth ther epter, som ther tilbör, och varit idre herredöme til redhe j hwar idre herredöme hade mich tilsakt. Edre herredöme altzmectig Gudh her med befolendis. Rader och biuder ower mich som ower idre vndresathe. Scriffuit aff Ängxiö, sabbato ante Oculj, vnder myt incigle. Tönne Erixsson.

6696

1505

ruotsi

Yksityiset, Asiakirjat

Jtem swa gik al then trette til, som begyntis millan Henrick Stensson och Lasse köpman och hans son Gwdmwnd Laurensson, ath j vintres nw nesth forlidhen hade Henrick Stensson ij eller iij lester säädh liggiandis i Tawestelandh til sin lanbo i Haw; i vores nw nesth forlidhen vore ..... bönder hos honum och bode for Gudz skuld ath lone sig then säädh til ath saa sin aker met, som han ock giorde; han sende tiidh sin tienere och looth lone vth then säädh. Swa i blandh andre bönder kom Lasse köpmanzs lanbo och baadh for Gudzskuld lone sig säädh til ath saa sin hosbondes aker met; swa lonte och Henrickx tienere honom j pundh korn och vj karper haffra, och nw j höst nest forledhen sendhe Henrick sin tienere tiidh vp igen, ath han skulde bäre vp then säädh han haffde vthlonth, som han och giorde. The bönder förde alle samans then säädh in igen och betalede vel thet the hade lonth, for vtan thenne Lasse köpmanzs lanbo; han vilde inte betale, for ty hans hosbonde [tog] fron honum all sädhen och nekthe honum betale; swa war Henricks tienere til och sagde: her lonte jak sädhen in och her vil jak haffuen vth; och stötte swa vp dören och tog ther vth swa myket han hade ther in lonth, och thet giorde han vtaff sith eygit raadh och vtan Henrickx befolningh. Och tho strax ath Henrick fik vetha thet han swa hade giorth, tho neffsthe han sin tienere ther fore och tog en fasth borgen aff honom, i huilken borgen han skal staa til tess ath han haffuer stooth ther til rätte fore, epther ty han giordet aff sith eyget raadh och vtan Henrickx befolningh. Swa noget ther epther var Henrick Stensson tiidh komen til Tavestlandh til sine lanbo, och swa bittiide om en morgon var Henrick vth gongin fron sin lanbo och til kirken, lögerdaghen nesth fore sancte Anne dag, var en sökne dag; gik Henrick kringom kirkiegordhen och hade sith bandh i handhen, hade ingen met sig vtan en lithen dreng, som bar eth spiwt epther honom; vtan en gamal tijsk, myn herres tienere, hetandis Jacob Lothernikth, han var [pa] sin pelegriims rese tiidh til sancte Jacob j Rengo, han var ther swa när, thet han saag pa hwadh ther skeedde, och ingen var ther vedh kirkien, hwaske hedne eller cristne, flere en the. Ther finge the se hwor Lasse köpman kom akande och hade en för karl pa slädhen met sig met theris arbrösthe oc fulle värier och ake swa twarth offuer gärdet och til Henrickx gordh; och nor the thet besporde ath Henrick var gongin til kirkien, komo the strax akande til kirkien alth thet the kwnde och hade änkom drogkit ther pa i then acth, ath the vilde hempnet pa Henrick thet hans tienere hade giorth, som forscriffuit stoor. Och tho som Henrick skulde gaa fron kirkien och the kome til farande, [stege] the strax vp aff theris släde, then ene met eth arbrösthe, then andre met eth swärdh, och roopte swa segiende: est tw her, landes röffware och förrädere. Ther motte Henrick antigge städe them til ath spänne sith arbrösthe och slaa en piil i honom eller och formene them thet i swa motte, ath Henrick slog til then Lasse köpman met eth flaat spiwt iij slag offuer rygghen, och swa kom then Lasse til fotha och loop sin vägh och ther met bliffue the tho othskilde. Jtem annen daghen ther nesth, som war iij swnnedag j Aduenten, var Henrick Stensson stadh ved Hawgo kirkie vedh messe, och tho som messoner vore alle vthe och klämpth var, folgde Hinrick kirkieherren til presthe gorden; och strax ther epther kom then sama Lasse köpman och hans son Gwdmwnd Laurensson, sielff xiiij, j theris harnesk met iiij spänte arbrösthe och andre värier och stormade strax in i kirkien i then acth, ath the vilde slagit pa Henrick ther in i kirkien; och tho the ginge vth aff kirkien igen, rokthe en Henrick Stenssons tienere vare ther vthe pa kirkie gordhen, ther the alle pa honum sloge och droge honom ther syne millan swa lenggie them tyktis och röffvade hans hillebordh fron honom; och tho strax fore the sin vägh hem igen och fore tho til Viborg til Erick Twresson och klagade the saker ath annerlundh en som the äre til gongne, och sagde thet Henrick skulde haffue met vilie och berodne mode röffwadh ffron Lasse köpman [½] lesth korn och ther til sitiidh j forsooth for thenne Lasse köpman och slagin honom pa hans kirkie vägh, huilket aldreg skal finnas i sanninghen, vtan som forscriffuit stoor. Jtem swa war then Gwdmwnd Laurensson til nw pa helge tre konunghe dag nw nesth forlidhen och slog vp Henrick Stensson[s] visthws ther i Tawestelandh och thogh ther vth en lesth korn och slog hans lanbo blo och blodwghe i hans eygin gordh och röffwet theris värier fron them; och ther i sama gordh var Peder Stenssons änkie, hustrv Margit, [som] logh j sin barn sängh. Ther kom then sama Gwdmwndh Laurensson farande med en hoop aff bönder, regerede och slog alt thet for honom var och skööt met syne bösser och arbröste loodh och pijl in j ginom fenstredh, ther hon fatig qwinne log pa sin barn sängh, och ther til är Henrick Stensson befeijdath aff then gode herre her Erick Twresson och aff hans swenne.

6697

1507

Uppsala

Ruotsi

latina

Piispat, Asiakirjat

Ego Johannes, electus Aboensis, ab hac hora in antea fidelis et obediens ero beato Petro et sanctæ apostolicæ Romanæ ecclesiæ a domino nostro Julio papa secundo suisque successoribus canonice intrantibus. (Etc. se FMU, n:o 4914.) Sic me Deus adjuvet et hæc sancta Dei evangelia. Datum Upsaliæ ipso die consecrationis meæ dominica secunda adventus anno Domini millesimo quingentesimo septimo, meo sub sigillo.

6698

1508

Raseborg

Suomi

ruotsi

Yksityiset, Asiakirjat

6699

1508

Stockholm

Ruotsi

ruotsi

Kaupungit, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6700

1509

Piispat, Asiakirjat

6701

1512

Korsholm

Suomi

ruotsi

Paikallishallinto, Asiakirjat

Bekennes jak Knwt Ericson, lagman j Østherbotnen och i Satagwndha, met thetta mith nerwarandis opne breff den tijd jak lagmanss tynget hwlt met almwghen om somaren i Mwstesara soken, närwarandis erlig och wälfornwmstog swen Ketil Powalsson, fogede thersamastadz, och flere godhe men närwarandis, adh oren epter Gudz börd mdxij°, monedaghen näst epter sancte Oleffs dag, tha kom for mijk i rätthen thesse epter scriffne män, som är Iöns Person i Wallengrunda, Helge Olson ibidem och Per Oloffson ibidem och giordhe witherlig ad the haffdhe köpt twa delen pa faderned och thenne epter scriffne tridye delen pa mede[r]ned, som är Eric Nilsson ibidem, Matis Nilsson ibidem, Per Nilsson ibidem och Dominicus ibidem [och?] Anderss ibidem for x[½] marker iordh aff Anderss mederman j Mormeswndhe, oker och eng met allom til egom, som the gose aff aller til legad haffwer, i ynga wndhentagande, lyggandis j Wallegrwnda, hwariom epter syn andel, hwilked godz for:de Anderss mederman syk aff Hindric Nilsson j Wallegrwndha för syn gamwl gäldh nw för xij oor sydhan [fått?] och haffwer warit lagbwdit, laglist, lagstondit; hwilkit ärende jach sköt … thässe xij män, som tha j nämdene sotho, som är Edgard Olson ...... Eiryan j Toleby, Eric Kose, Ions Marthenson, Lasse Person, Ionss S.....ric Swensson, Anderss Andersson, Henric Erlansson, Lasse Ionsson och Per Andersson ...... [the] ransakade, wednade och eptersworo ad for:de köp war laglica giort ok köpt. Epter tessom forscreffnom skälom, ransakan, wetnom och eydom dömde iak forscriffna kep stadwg och fast, och forbiwder jak allom mannom ther pa adh tala, hyndra eller qwälya, wed synne vj mark för myn dom. Till tässe breffs ytermere wyssa och wetnesbörd trycker iach mit insigle nädhan för thetta breff, som giffwit och scriffwit är or och dag, rwm och stwndh, som forscreffwad stondher.

6702

1514

saksa

Yksityiset, Kirjeet

6703

1515

Tallinn

Viro

saksa

Kaupungit, Kirjeet

An den vaghet to Rasborch Michel melers halben. Erbare vnnde ghestrenghe leue here houetman. Wij zint borichtet dorch vnszen borgher Michel meler wodanewysze de kerspels lude van Szenda jn juwer ghestrengheyts ghebede em etlike bilde to der kerken bohoff af ghekoft vnnde der kerken altar myt gheczyret vnnde bekledet hebben, dar van he noch to achter is twinntich mark rigisch vnnde j tonne botter; dar vmme etlike van den kerspelsluden in vnszer stadt boslaghen vnde angespraken heft, de em derweghen bescheden hebben, dat ze zamentlick jmme kerspele zodane hinder stellighe schult her Laffrencze, deme kerkherenn to Szenda, ouerreket hebben ghenanten Michel to vornoghende, deme doch bette her to zo nycht gheschen is. Is derhaluen vnsze fruntlike bede juver ghestrengheit by den ghenanten kerspelsluden yffte kerkheren eyn ghutlick vorvogher zy vnsze borgher tome zynen komen moghe, widere unkost vnde moye to vormidende, szo ouers deme zo nycht ghescheghe vnde de suluesten kerspelslude hyr echtmals dorch ghe nanten Michel boslaghen wurden; wes alszo denne vp eynes jederen anszokent, de noth vnnde recht irforderen wolde, kan to ghuder mathe wol af nemen juwer ghestrengheit vaken ghemeldet, de wy Ghade alsmechtich langhe ghezunt etc. Dat. ipso die Felicis [et] Adaucti.

6704

1516

Åbo

Suomi

saksa

Kirkolliset, yleiset, Kirjeet

Wnsern fruntlijcken groth tho vor. Ersamen vnde wyssen herren borgermeyster vnde ratman der schtat Reuel. Wy thun jwer ersamheyt tho weten, dat Tijl seliges dechtniis von vns eijn schippunt copper entfangen – – – – – vns eyne – – – solde des em den dij – – – – – ijs vnser – – – bede aff syne frawe oder de formunder. Hyr vme – – – weten dat – – – beuiser vnsers breues mit name Henrick – – – wnsernt wyllen vnde der heligen kerken wyllen behulflijck – – – – kopper kregen moge vnd geten vns dar von eyn glocke na vnserem bofel. Wor wy jw wedder yn sodannen oder gröteren tho wyllen mogen sy, thw wij alle thijt gerne. Ock sol gy weten dat deesse vor[gemelten] Henrick vns eijn glocke gegoten hefft vm iiij schippunden meher vnde nijcht mijn, dar wij den Tijl seligx gedechtnis dat gelt gebort heft, vnde ijn sijnem lazten dussen vorgemelten Henrick gebeden heft de – – gethen vnde dar vor em gegeuen heft alle sijne redschafft – – – – Hijrmede jwe ersamheyt Gode befolen. Geschreuen tho A – – – heligen – – – – jnt jar mccccxvj. – – – – – – – – – Abow Adress: Denn ersamenn vorsychtigenn vnde wijsen borgermester vnde ratman der schtat Reuel fruntlychengescreuen etc.

6705

1516

Åbo

Suomi

saksa

Piispat, Kirjeet

Aruidus van Gades gnadenn der kerkenn Abo bysschopp. Vnnszenn gunstijgenn wyllenn myth vormerynghe alles gudenn thouorenn. Ersamenn wysenn heren borgermester vnnd ratmanne, besundergenn gudenn vrunde. Vns hefft demodygenn ann geuallen vnd to vorstaenn geuenn de ersame vnse deyner Hans Wychman wo syne suster jn Goth jn jwer stat vorstoruenn, der he dann de rechteste erue is naerbleuen, der haluen ock vns myth hochgenn vlyte hefft gebedenn to geuenn em vnse schryfflyke vordennstnysse tho jwen ersamen raeth (woldenn geuen); na deme denn wy nemande syner rechtuerdyghenn bede moghenn wegerenn, bydden wij fruntlykes bedes wnnszenn vormeltenn gunstygenn beforderen tho allem dat he recht tho synes erffdeles is vornodenn, hyr jn wy jw gude menyngk werdenn sporenn, welck vnns altijt teghen ju kunth vlytyghen tho vorschuldende wor wy konnenn vnde moghenn; vnde des mer tor thuchnysse hebe wij, bysschop Arwert vann Gades weghen, vnser jngesegel vnder am dessenn breff laten druckenn. Gade almechtyghenn hyr mede gesunt beualen. Gegeuen vp vnsem houe Abo jm etc. xvj jare de xviij dages aprylys. Adress: Dem ersamen vnde wol wysen heren burgermester vnde ratmanne der staet Reuel, vnsenn besunderenn vnde andechtygenn frunden.

6706

1516

Tallinn

Viro

Kaupungit, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6707

1519

Stockholm

Ruotsi

Kaupungit, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6708

1519

Stockholm

Ruotsi

Kaupungit, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6709

1519

Stockholm

Ruotsi

ruotsi

Kaupungit, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6710

1519

Stockholm

Ruotsi

ruotsi

Kaupungit, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6711

1519

Stockholm

Ruotsi

Kaupungit, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät

6712

1519

Stockholm

Ruotsi

ruotsi

Kaupungit, Tili- ja pöytäkirjamerkinnät