Index
int64
2
999
Title
stringlengths
2
72
Content
stringlengths
15
28.9k
614
Batelov
Batelov alemanez Battelau Txekiako udalerri bat da Jihlavako barrutian kokatua 2018ko datuen arabera 2372 biztanle zituen 4268 km²ko azaleran Demografia Erreferentziak Kanpo estekak Udalaren webgune ofiziala
615
Tropidophis haetianus
Tropidophis haetianus Tropidophis generoko animalia da Narrastien barruko Tropidophiidae familian sailkatuta dago Erreferentziak Ikus gainera Tropidophis Tropidophiidae Kanpo estekak TIGR Reptile Database in Species 2000 and ITIS Catalogue of Life 2011 Annual Checklist
616
Sergio Francisco
Sergio Francisco Ramos Irun Gipuzkoa Euskal Herria 1979ko martxoaren 19a futbolari ohia da aurrelari moduan aritzen zena Gaur egun Real Sociedad C taldearen entrenatzailea da Hirugarren Mailan Aurrelari oso arriskutsua bezala ezagutzen da bere driblin gaitasunengatik Zelaiko bi aldeetan joka zezakeen eta abilezia ugari zituen taldeentzako baliagarriak zirenak Ibilbidea Jokalari 2020ko maiatzak 7an eguneratua Datu ofizialak Entrenatzaile bezala Jokalari izatetik erretiratzean Real Unión taldera joan zen tekniko bezala 2012ko udaran bertako bigarren entrenatzailea bihurtu zen Imanol Idiakezen azpian Hurrengo urtean lehen entrenatzaile bihurtu zen 2014 urtean taldetik abiatu egin zen eta 2017an Real Sociedad Cko entrenatzaile nagusia bihurtu zen Kanpo estekak
617
Dendrelaphis formosus
Dendrelaphis formosus Dendrelaphis generoko animalia da Narrastien barruko Colubridae familian sailkatuta dago Erreferentziak Ikus gainera Dendrelaphis Colubridae Kanpo estekak TIGR Reptile Database in Species 2000 and ITIS Catalogue of Life 2011 Annual Checklist
618
Le Bouillon
Le Bouillon Frantziako udalerria da Orne departamenduan dagoena Normandia eskualdean 2013an 144 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Le Bouillon udalerrian erroldatutako biztanleak 144 ziren Familiak 60 ziren horien artean 16 pertsona bakarrekoak ziren 8 bakarrik bizi ziren gizonak eta 8 bakarrik bizi ziren emakumeak 20 semealabarik gabeko familiak ziren 20 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 4 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 80 etxebizitza zeuden 63 familiaren etxebizitza nagusia ziren 11 bigarren erresidentzia ziren eta 6 hutsik zeuden Etxebizitza guzti hauek 79etxeak ziren 63 etxebizitza nagusietatik 55 bere jabearen bizilekua ziren 7 alokairuan okupaturik zeuden eta 1 doan lagata zegoen 9 etxek bi gela zituzten 13 etxek hiru zituzten 19 etxek lau zituzten eta 22 etxek bost zituzten 43 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 26 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 34 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 95 ziren horien artean 68 aktiboak ziren eta 27 inaktiboak ziren 68 pertsona aktiboetatik 62 lanean zeuden 31 gizon eta 31 emakume eta 6 langabezian zeuden 4 gizon eta 2 emakume 27 pertsona inaktiboetatik 7 erretiraturik zeuden 5 ikasten zeuden eta 15 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Le Bouillon udalerrian 70 unitate fiskal zeuden 166 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 17256 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 3 komertzioetatik 1 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresa zen eta 2 zerbitzu enpresak ziren2000 urtean Le Bouillon udalerrian 11 nekazaritzaustiategi zeuden Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
619
Leherkari belar ahoskabe
Leherkari belar ahoskabea kontsonante leherkari bat da kasik hizkuntza guzietan baliatua dena Nazioarteko Alfabeto Fonetikoan soinu hau islatzen duen sinboloa k da eta XSAMPAn k ikurrarekin irudikatzen da k soinua biziki baliatua da munduko hizkuntzetan Hizkuntza gehienek k sinple bat dute bederen eta batzuetan mota ezberdinak desberdintzen dira Hizkuntza indoariar gehienek Hindi eta bengalera bezala k sinple eta hasperendunaren arteako kontrastea dute Euskarak ere badu bien arteko oposizioa baina egun soilik behenafarrerak eta zubererak mantentzen dute Hizkuntza gutxi batzuek ez dute leherkari belar ahoskaberik tahitiera adibidez Hizkuntza batzuek leherkari belaraurreko ahoskabea dute zeinaren ahoskera doi bat aitzinagotua den leherkari belarraren ahoskatze prototipikoaren ahoskunetik baina ez leherkari sabaikari prototipikoarena bezain aitzinatua Alderantziz hizkuntza batzuek leherkari belarosteko ahoskabea dute zeinaren ahoskera doi bat gibelatua den leherkari belarraren ahoskatze prototipikoaren ahoskunetik baina ez leherkari ubular prototipikoarena bezain gibelatua Ezaugarriak Leherkari belar ahoskabeak hurrengo ezaugarriak ditu Bere ahosmoldea artikulazio modua herskaria da Hau da hots hau aireemaria ahotsbidean guztiz eragotziz ebakitzen da Herskari hau ahokaria denez hustubide sudurkaririk gabekoa kontsonante leherkaria da Bere ahoskunea belarra da Hau da mihiaren atzekaldea bizkarra sabai bigunean ezarriz ahoskatzen da Bere ahoskera ahoskabea da Hau da hots honen artikulazioan ahotskordek ez dute bibratzen ez dira mugitzen Kontsonante ahokaria da Hau da airea ahotik ateratzen da bakarrik Kontsonante zentrala da Hau da aireemaria mihiaren erdialdetik zeharkatzera bideratzen da aldeetatik baino Aireemaria birikaria da Hau da hotsa ahoskatzeko airea biriki eta diafragmak bultzaturik dator hots gehienetan bezala Aldaerak Euskaraz Leherkari belar ahoskabea euskararen euskalki guztietan aurki daiteke Adibideak ekarri jokatu katea guk Horrez gain ekialdeko hizkerek kʰ leherkari belar ahoskabe hasperenduna zuten baina egun soilik behenafarrerak eta zubererak mantentzen dute Gainontzeko leherkari ahoskabe hasperendunen kasuan bezala kʰ bakarra ager daiteke hitz jakin batean hitzaren lehen bi silabetan agertzen da ia sistematikoki betiere silaba ekinean eta soilik aurretik txistukari bat ez duenean eta h hitz berean agertzen ez deneanAdibideak ekharri jokhatu khatiña Bi hots hauen arteko oposizioa erakusten duten pare minimo gutxi daude baina zubererako merkatük merke bihurtu merketik eta merkhatük saltoki latinezko mercātumtik osatutako bikotea aipa daiteke bederen Historia Leherkari ahoskabe hasperendunak iparraldeko euskalkietan hedaturik zeuden duela ez horrenbeste Hala ere gero eta hizkera gutxiagotan mantentzen dira Ikerketa fonetikoei esker leherkari ahoskabe soil eta leherkari ahoskabe hasperendunen arteko oposaketa gaur egun gutxienez zubereran eta amikuzeran gordetzen dela dakigu Erreferentziak Kanpo estekak
620
Engwiller
Engwiller Frantziako udalerria da Rhin Beherea departamenduan dagoena Ekialde Handia eskualdean 2013an 453 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Engwiller udalerrian erroldatutako biztanleak 453 ziren Familiak 170 ziren horien artean 24 pertsona bakarrekoak ziren 16 bakarrik bizi ziren gizonak eta 8 bakarrik bizi ziren emakumeak 69 semealabarik gabeko familiak ziren 73 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 4 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 177 etxebizitza zeuden 167 familiaren etxebizitza nagusia ziren eta 10 hutsik zeuden 166 etxeak ziren eta 11 apartamentuak ziren 167 etxebizitza nagusietatik 140 bere jabearen bizilekua ziren 19 alokairuan okupaturik zeuden eta 8 doan lagata zeuden 6 etxek bi gela zituzten 16 etxek hiru zituzten 27 etxek lau zituzten eta 118 etxek bost zituzten 142 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 53 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 104 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 299 ziren horien artean 242 aktiboak ziren eta 57 inaktiboak ziren 242 pertsona aktiboetatik 229 lanean zeuden 131 gizon eta 98 emakume eta 13 langabezian zeuden 5 gizon eta 8 emakume 57 pertsona inaktiboetatik 18 erretiraturik zeuden 18 ikasten zeuden eta 21 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Engwiller udalerrian 178 unitate fiskal zeuden 4765 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 22374 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 9 komertzioetatik 1 erauzte enpresa zen 2 eraikuntza enpresak ziren 3 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 1 ostalaritza eta jatetxe enpresa zen 1 finantziazio enpresa zen eta 1 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresa zen2009an zeuden norbanakoentzako 4 zerbitzu publikoetatik 1 banku bulegoa zen 1 igeltseroa 1 iturgina eta 1 jatetxe2000 urtean Engwiller udalerrian 15 nekazaritzaustiategi zeuden 684 hektarea erabiltzen Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an inguruko herriekin osatutako barreiatutako lehenhezkuntzako eskola bat zegoen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
621
Saint-Philippe-de-Néri (Quebec)
SaintPhilippedeNéri Quebeceko udalerri bat da Kanadan BasSaintLaurent eskualdean kokatuta dago eta horren barruan dagoen Kamouraska konderriko eskualdeudalerria da 2011ko zentsoaren arabera 868 biztanle zituen 3341 kilometro koadroko azaleran Kanpo estekak
622
Urmia (aintzira)
Urmia persieraz دریاچه ارومیه Daryācheye Orūmiye azerbaijaneraz اورمیا ﮔﺆﻟﻮ Urmiya gölü Irango iparmendebaldeko aintzira da ur gazikoa Turkiatik gertu dago Ekialdeko Azerbaijan eta Mendebaldeko Azerbaijan probintzien artean Luzezabalean eremu osoa Iranen duten aintziretatik handiena da 5200 kilometro koadro baititu Izena gertuko Urmia hiritik datorkio Unescok Biosfera erreserba izendatu zuen 1976an baina eremuaren 90 galdu du azken urteetan urtegien eta lur azpiko uren gehiegizko ustiatzearen eraginez Geografia Uharteak Urmia aintzirak 102 uharte ditu Aram Arash Ardeshir Arezu Ashk AshkSar Ashku Atash Azar Azin Bahram Bard Bardak Bardin Bastvar Bon BonAshk Borz Borzin Borzu ChakTappeh CheshmehKenar Dey Espir Espirak Espiro Garivak Giv Golgun Gordeh Gorz IranNezhad Jodarreh Jovin Jowzar Kabudan Kafchehnok Kakayie Bala Kakayiye Miyaneh Kakayie Pain Kalsang Kam Kaman Kameh Kariveh Karkas Kaveh KazemDashi Kenarak Khersak KuchekTappeh Magh Mahdis Mahvar Markid Mehr Mehran Mehrdad Meshkin Meydan Miyaneh Nadid Nahan Nahid Nahoft Nakhoda Navi Naviyan Omid Panah Penhan Pishva Sahran Samani Sangan Sangu Sarijeh Sepid Shabdiz Shahi Eslami Shahin Shamshiran ShurTappeh ShushTappeh Siyavash SiyahSang SiyahTappeh Sorkh Sorush Tak Takht Takhtan Tanjeh Tanjak Tashbal Tir Tus Zagh ZarKaman Zarkanak ZarTappeh Zirabeh Ibaiak Eskualdeko ibai nagusiak Aji Ghaie Alamlou Leylan Zarrineh Simineh Gadar Mahabad Barandouz Shahar Nazlou Rozeh Zola Ikus gainera Asiako geografia Erreferentziak Kanpo estekak
623
Blanzac (Vienne Garaia)
Blanzac Okzitaniako udalerri bat da Administratiboki Frantziako Vienne Garaia departamenduan dago Akitania Berria eskualdean 2013an 453 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Blanzac udalerrian erroldatutako biztanleak 453 ziren Familiak 180 ziren horien artean 44 pertsona bakarrekoak ziren 20 bakarrik bizi ziren gizonak eta 24 bakarrik bizi ziren emakumeak 76 semealabarik gabeko familiak ziren 56 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 4 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan duErroldatutako biztanleak Etxebizitza 2007an 255 etxebizitza zeuden 189 familiaren etxebizitza nagusia ziren 38 bigarren erresidentzia ziren eta 28 hutsik zeuden 247 etxeak ziren eta 6 apartamentuak ziren 189 etxebizitza nagusietatik 155 bere jabearen bizilekua ziren 30 alokairuan okupaturik zeuden eta 4 doan lagata zeuden 4 etxek gela bat zuten 5 etxek bi zituzten 19 etxek hiru zituzten 66 etxek lau zituzten eta 95 etxek bost zituzten 164 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 86 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 91 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 281 ziren horien artean 206 aktiboak ziren eta 75 inaktiboak ziren 206 pertsona aktiboetatik 193 lanean zeuden 107 gizon eta 86 emakume eta 13 langabezian zeuden 8 gizon eta 5 emakume 75 pertsona inaktiboetatik 26 erretiraturik zeuden 27 ikasten zeuden eta 22 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Blanzac udalerrian 192 unitate fiskal zeuden 4525 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 17128 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 26 komertzioetatik 1 janari enpresa zen 4 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresak ziren 6 eraikuntza enpresak ziren 5 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 3 ostalaritza eta jatetxe enpresak ziren 2 finantziazio enpresak ziren 4 zerbitzu enpresak ziren eta 1 administrazio publikoko enpresa zen2009an zeuden norbanakoentzako 10 zerbitzu publikoetatik 3 ibilgailuen konpontzeko eta nekazaritza tresnetako lantokiak ziren 1 igeltseroa 2 margolariak 2 zurginak 1 argiketaria eta 1 jatetxe2009an zegoen establezimendu komertzial bakarra drogeria bat zen2000 urtean Blanzac udalerrian 23 nekazaritzaustiategi zeuden 1746 hektarea erabiltzen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
624
Pont-Saint-Esprit
PontSaintEsprit frantsesez eta ofizialki PontSaintEsprit Okzitaniako udalerri bat da Administratiboki Frantziako Gard departamenduan dago Okzitania eskualdean 2013an 9846 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an PontSaintEsprit udalerrian erroldatutako biztanleak 9846 ziren Familiak 4170 ziren horien artean 1466 pertsona bakarrekoak ziren 570 bakarrik bizi ziren gizonak eta 896 bakarrik bizi ziren emakumeak 1243 semealabarik gabeko familiak ziren 1129 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 332 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 4780 etxebizitza zeuden 4259 familiaren etxebizitza nagusia ziren 94 bigarren erresidentzia ziren eta 427 hutsik zeuden 2720 etxeak ziren eta 2039 apartamentuak ziren 4259 etxebizitza nagusietatik 2245 bere jabearen bizilekua ziren 1913 alokairuan okupaturik zeuden eta 100 doan lagata zeuden 117 etxek gela bat zuten 504 etxek bi zituzten 840 etxek hiru zituzten 1411 etxek lau zituzten eta 1387 etxek bost zituzten 2439 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 2054 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 1500 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 6169 ziren horien artean 4101 aktiboak ziren eta 2068 inaktiboak ziren 4101 pertsona aktiboetatik 3424 lanean zeuden 1964 gizon eta 1460 emakume eta 676 langabezian zeuden 312 gizon eta 364 emakume 2068 pertsona inaktiboetatik 542 erretiraturik zeuden 562 ikasten zeuden eta 964 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an PontSaintEsprit udalerrian 4503 unitate fiskal zeuden 104425 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 15649 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 588 komertzioetatik 6 erauzte enpresak ziren 13 janari enpresak ziren 2 material elektrikoaren fabrikazioko enpresak ziren 27 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresak ziren 73 eraikuntza enpresak ziren 163 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 12 garraio enpresak ziren 34 ostalaritza eta jatetxe enpresak ziren 12 informazio eta komunikazio enpresak ziren 31 finantziazio enpresak ziren 33 higiezinen enpresak ziren 54 zerbitzu enpresak ziren 72 administrazio publikoko enpresak ziren eta 56 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresak ziren2009an zeuden norbanakoentzako 164 zerbitzu publikoetatik 1 Ogasun Publikoaren administrazio bulegoa zen 1 jendarmeria 1 posta bulegoa 8 banku bulegoak 3 funerariak 13 ibilgailuen konpontzeko eta nekazaritza tresnetako lantokiak 3 ibilgailuen ikuskaritza teknikoko lekuak 1 autoeskola 20 igeltseroak 7 margolariak 8 zurginak 12 iturginak 9 argiketariak 2 eraikuntza enpresak 25 ile apaindegiak 3 albaitariak 2 aldi baterako lan enpresak 19 jatetxeak 14 higiezinen agentziak 4 tintoreriak eta 8 apaindegiak2009an zeuden 66 establezimendu komertzialetatik 4 supermerkatuak 2 120 m2 baino gutxiagoko dendak 10 okindegiak 3 harategiak 1 arraindegi zen 3 liburu dendak 14 arropa dendak 3 etxerako tresna dendak 5 zapatadendak 2 elektrotresna dendak 2 altzari dendak 4 kiroldendak 5 drogeria 2 lurrindendak 2 bitxidendak eta 4 loredendak ziren2000 urtean PontSaintEsprit udalerrian 60 nekazaritzaustiategi zeuden 748 hektarea erabiltzen Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an tratamendu laburretarako ospitale 1 iraupen erdiko jarraipen eta errehabilitazio tratamenduetarako ospitale 1 bat tratamendu luzeetarako ospitale 1 bat 4 botika eta anbulantzia 1 bat zegoen 2009an 3 haureskola eta 4 lehenhezkuntzako eskola zegoen PontSaintEsprit udalerrian 2 Bigarren Hezkuntza ikastetxe zeuden 967 ikaslekin Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
625
Eggenstein-Leopoldshafen
EggensteinLeopoldshafen Alemaniako udalerria da BadenWürttemberg estatuan dago Karlsruhe barrutian 2014an 15896 biztanle zituen 2609 kilometro koadrotan banatuta Demografia Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Kanpo estekak Webgune ofiziala
626
Im landen der Basken
Im Landen der Basken euskaraz Euskaldunen herrian 1944 urtean Herbert Briegerrek eginiko film dokumentala izan zen Zuribeltzezko film labur honek dokumental etnografiko bat dirudi baina egilearen asmoa euskaldunak nazien kausara ekartzea izan zenTeresa Sandovalek Berlingo Bundesarchiven kopia bat topatu eta Santiago de Pablorekin batera aztertu zuen Esbastika bat Bidasoan bere irudiak erabili zituzten Erreferentziak Ikus gainera The Land of the Basques Au Pays des Basques Kanpoestekak
627
Kingsland (Georgia)
Kingsland Georgiako estatuko hiri bat da Baker konderrian kokatua dago 2010ean 15946 biztanle zituen 11065 kilometro koadrotan banatuta Ikus gainera Baker konderria Kanpo estekak
628
Hostinné
Hostinné Txekiar Errepublikako udalerri bat da 4379 biztanle ditu eta 806 kilometro koadroko azalera Trutnoveko barrutian dago Historia Udalerriaren lehen aipamen idatzia 1322 urtean egin zen Kanpo estekak
629
Alfred Bohrmann
Alfred Bohrmann 1904ko otsailak 282000ko urtarrilak 4 astronomo alemaniar bat izan zen Bere filosofia doktoretzako hitzaldia 1927an eman zuen Landessternwarte HeidelbergKönigstuhlen HeidelbergKönigstuhl Estatu Behatokian Heidelbergeko Unibertsitatearen zati dena Denbora honetan Heidelbergeko behatokia asteroideak aurkitzeko gunea izan zen Max Wolfek Karl Wilhelm Reinmuthek eta beste zenbaitzuk bertan lan egiten zutelarik eta behatoki honetan eman zuen denboran zenbait asteroide aurkitu zituen Bohrmannek behatoki honetan 1924 eta 1958 artean lan egin zuen Behatokia hierarkian bere gainetik zegoen batekin izandako lehia baten ondorioz utzi zuen 1635 Bohrmann asteroideak bere omenez jasotzen du izena
630
Hematoxilina
Hematoxilina gai solido hori azukreduna da C16H14O6 formula duena Disoluzioan dauden hidroxidoei kolore urdina ematen die eta azidoei horia Zitologian eta histologian erabiltzen diren gai asko prestatzeko erabiltzen da aztertu nahi diren organo txikiei eta egiturei kolorea emateko adibidez Erreferentziak Kanpo estekak
631
297 Caecilia
297 Caecilia asteroide gerrikoan aurkitutako 297 asteroidearen izena da 1890eko irailak 9an aurkitu zuen Auguste Charlois astronomo frantziarrak Nizatik Kanpo estekak
632
Callicebus torquatus
Callicebus torquatus Callicebus generoko animalia da Primateen barruko Callicebinae azpifamilia eta Pitheciidae familian sailkatuta dago Erreferentziak Ikus gainera Pitheciidae Kanpo estekak Callicebus torquatusri buruzko informazioa Mammals of The World datubasean
634
Bagneaux
Bagneaux Frantziako udalerria da Yonne departamenduan dagoena BorgoinaFrancheComté eskualdean 2013an 230 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Bagneaux udalerrian erroldatutako biztanleak 230 ziren Familiak 92 ziren horien artean 28 pertsona bakarrekoak ziren 28 bakarrik bizi ziren emakumeak eta 28 bakarrik bizi ziren emakumeak 36 semealabarik gabeko familiak ziren 24 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 4 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan duErroldatutako biztanleak Etxebizitza 2007an 147 etxebizitza zeuden 96 familiaren etxebizitza nagusia ziren 33 bigarren erresidentzia ziren eta 18 hutsik zeuden Etxebizitza guzti hauek 144etxeak ziren 96 etxebizitza nagusietatik 80 bere jabearen bizilekua ziren 12 alokairuan okupaturik zeuden eta 4 doan lagata zeuden 3 etxek gela bat zuten 4 etxek bi zituzten 12 etxek hiru zituzten 23 etxek lau zituzten eta 54 etxek bost zituzten 72 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 45 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 47 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 140 ziren horien artean 96 aktiboak ziren eta 44 inaktiboak ziren 96 pertsona aktiboetatik 85 lanean zeuden 48 gizon eta 37 emakume eta 11 langabezian zeuden 6 gizon eta 5 emakume 44 pertsona inaktiboetatik 18 erretiraturik zeuden 10 ikasten zeuden eta 16 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Bagneaux udalerrian 89 unitate fiskal zeuden 219 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 20991 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 7 komertzioetatik 1 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresa zen 2 eraikuntza enpresak ziren 2 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 1 garraio enpresa zen eta 1 zerbitzu enpresa zen2009an zeuden norbanakoentzako 3 zerbitzu publikoetatik 1 ibilgailuen konpontzeko eta nekazaritza tresnetako lantokia zen 1 iturgina eta 1 argiketaria2000 urtean Bagneaux udalerrian 10 nekazaritzaustiategi zeuden Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
635
Bogați
Bogați Errumaniako udalerri bat da Argeș konderrian 4038 biztanle ditu 704 kilometro koadroko azaleran banatuta Herriak Udalerrian honako herriak daude Bogați en Bârloi en Bujoi en Chițești en Dumbrava en Glâmbocel en Glâmbocelu en Suseni en Erreferentziak Kanpo estekak
636
Bioerretentzio
Bioerretentzioa deitzen zaio euriurak dituen kutsatzaileak murrizteko prozesuari ondorengo hauen laguntzarekin egiten denean landareen propietate biologikoak zein kimikoak mikrobioak eta lurra Bioerretentzio terminoa euriuren kudeaketa jasangarriaren eremuan erabili ohi da Ikus gainera Bioerretentzio zelula Kanpo estekak
637
Voiteg
Voiteg Errumaniako udalerri bat da Timiș konderrian 2309 biztanle ditu 6962 kilometro koadroko azaleran banatuta Herriak Udalerrian honako herriak daude Voiteg en Folea en Erreferentziak Kanpo estekak
638
Pirinioetako desman
Pirinioetako desmana Galemys pyrenaicus muturluze piriniotarra desman piriniotarra eta Pirinioetako muturluzea ere deitua Talpidae familiako ugaztun erdiurtar txikia da Iberiar penintsulan eta hegoaldeko Frantzian bizi dena Muturluzea iraute egoera ahulean dago habitataren kalitatearen galera dela eta Euskal Herrian ere ibai gutxik dauzkate haren biziraupenerako baldintza egokiak eta ibai hauetan tarte txikitan Taxonomia Pirinioetako desmana Galemys generoko espezie bakarra da Errusiar muturluzearekin batera Desmanini leinua osatzen du Bi azpiespezie deskribatu dira baina autore batzuek erabilitako irizpideak zalantzan jartzen dituzte Galemys pyrenaicus pyrenaicus E Geoffroy 1811 Kantauriar mendikatean eta Pirinioetako alde bietan bizi dena Galemys pyrenaicus rufulus Graells 1897 Erdialdeko Sisteman bizi denaGaur egungo atzerakadaren ondorioz baliteke lau taxoi gisa ulertu behar izatea Deskribapena Gorputz biribila du baina nabarmen luzatzen da igerian ari denean Tronpa luze eta zapaldua du eta honen puntaren goiko aldera irekitzen zaizkio sudur zuloak tronpa biluzia da baina bi aldeetara bizartxo lerro bana du Begi txikiak ditu ilajearen azpian ia ikusezinak Aurreko hanka txikiak mintz interdigital laburrekoak atzekoak aldiz luzeak barnealdera zuzenduak mintz interdigital handikoak larru ezkatatsu batez estaliak eta ile luze eta sendodun lerro bat dutenak Oso buztan luzea du zilindrikoa eta punta lateralki zapaldua ile gogorrarekin nahikoa urria larru ezkatatsua ikusi ahal izateko Kolore marroi iluna urpean dagoenean nabarmentzen diren erreflexu distiratsuekin Tronpa eta soinadarrek kolore beltzaxka dute eta bertako ileek zilar kolorea Alde bentrala dortsala baino askoz argiagoa da kolore gris distiratsukoa aldakorra banakoaren arabera Haragi koloreko buztana ile zurixkekin Ez du dimorfismo sexualik 5076g bitarteko pisua du eta gorputza 115135 mm luze da itsatsa gabe Hau burua eta gorputza batera baino luzeagoa da Banaketa Iberiar endemismoa da Frantziako Pirinioetatik Portugalgo iparralderaino hedaturik dagoena Serra da Estrela Portugal eta Erdialdeko Mendigunetik hasi eta Iberiar sistemaren iparraldera Kantauriar mendikatera Leongo mendietara eta Pirinioetaraino banaturik dago EAEn azken 20 urteetan Endara Oiartzun Urumea Añarbe Leitzaran Amundarain Agauntza Berrozi eta Ihuda ibaietan ikusi da Habitata Desmana mendialdeko erreka eta ibai garbi eta ongi oxigenatuetan bizi da Ibaiibilgutik hurbil dauden zulo naturaletan edo beste animalia batek eginikoetan egin ohi dute habia Oso animalia sentibera da habitataren kalitatearekiko Beraz ibaia kutsadurarik gabea ondo oxigenatua eta landaretza ugarikoa izan behar da antzeko ezaugarriak dituzten mendi ingurune zingiratsuetan ere bizi daiteke Ezaugarri hauek izateko etengabe berriztatzen diren urak izan behar dira beraz errazagoa da ibaien goialdeetan aurkitzea korronteak biziagoak baitira Ia itsas mailatik 2500 metroko garaieraraino bizi daiteke Elikadura Normalean mota guztietako ornogabe urtarrez Trichoptera Plecoptera eta Ephemeroptera larbak krustazeoak elikatzen da Tarteka arrain txikiak ere harrapa ditzake Ugalketa eta ontogenia Urtearen lehenengo erdian ugaltzen da Araldia urtarriletik maiatzera eta erditzeak martxotik uztailera izaten dira Sabelaldi bakoitzean 15 ume izaten dituzte 4 da kopururik ohikoena eta urtean behin baino gehiagotan umatzen ahal dira Abuztuaren amaieran hasten dira sakabanatzen gazteak eta heldutasun sexuala hurrengo urtean lortzen dute Gutxi dira 3 urte baino gehiago bizitzen direnak Bizimodua Animalia gautarra da batez ere baina posible da egunez ikustea Helduak oso bakartiak dira urtearen zati handi batean 100 eta 1000 metro bitarteko ibai tartea hartzen dute bizitzeko arren bizieremua 429 m batez beste handiagoa da emeena baino 301 m batez beste Arrek ibaitik irteten diren objektuetan egiten dituzte beren gorozkiak lurraldea markatzeko Urte osoan aktibo mantentzen dira ez baitago atseden hartzeko erabiltzen duten urte sasoirik Espezieen arteko elkarrekintzak Muturluzearen harrapari ohikoenak igaraba arrunta eta animalia arrainjale batzuk lertxun hauskara amiamoko zuria amiltxori arrunta lutxo arrunta dira Bere ezaugarri sistematikoengatik ziurrenik hainbat bizkarroi esklusibo aurkitu zaizkio Eadiea desmanae akaroa Aonchotheca galemydis eta Paraucaria hispanica nematodoak Argazki galeria Erreferentziak Kanpo estekak Iñaki ODRIOZOLA 2012 Muturluzea Euskalnaturanet CCBYSA lizentzia Oihane LAKAR IRAIZOZ 2008 Nahi bai baina ezin Zientzianet Gaztelaniaz Desmania Pirinioetako desmanari buruzko webgunea Lifedesmanes
639
Walton konderria (Florida)
Walton konderria ingelesez Walton County Floridako konderri bat da Ameriketako Estatu Batuetan Hiriburua DeFuniak Springs da 2010eko zentsuaren arabera 55043 biztanle zituen Walton kilometro koadroko azaleran Geografia Walton konderriak 321054 kilometro koadro ditu Horietatik 5231 ura dira Beste 268744 lurra dira Biztanleria dentsitatea 006 da Demografia 2010eko zentsoan bizi ziren 55043 pertsonetatik 49778 txuriak edo hispanoak dira Horietatik hispano edo latino kategorian 2921 dira 3147 beltzak edo afroamerikarrak 463 amerikar natiboak ziren eta 37 Hawaii edo Pazifikoko irletako natiboak 491 asiarrak ziren Bestelako arraza bat kategorian 62 biztanle daude Bukatzeko euren burua arraza bat baino gehiagotan 1065 pertsonek kokatzen zuten Biztanleria piramidea Kanpo estekak
640
Cyrtodactylus khasiensis
Cyrtodactylus khasiensis Cyrtodactylus generoko animalia da Narrastien barruko Gekkonidae familian sailkatuta dago Erreferentziak Ikus gainera Cyrtodactylus Gekkonidae Kanpo estekak TIGR Reptile Database in Species 2000 and ITIS Catalogue of Life 2011 Annual Checklist
641
Bathsua Makin
Bathsua Reginald Makin 1600 1675 protofeminista izan zen klase ertain ingelesekoa eta Ingalaterrako XVII mendeko etxeko eta eremu publikoko emakumearen posizioaren kritikaren aurrerapenei lagundu zien Makin oso hezitako emakumea Ingalaterrako dama kultuena deitu zioten grekoz latinez hebreeraz alemanez gaztelaniaz frantsesez eta italieraz aditua Batez ere emakumeen eta nesken eskubideen berdintasunaren alde borrokatu zen hezkuntza jasotzeko ahultzat eta gizakiaren mendekotzat jotzen zituen ingurunean Bere libururik ezagunena izan zen Un Ensayo Para Revivir la Antigua Educación de las Mujeres en la Religión las costumbres el arte y lenguas con una Respuesta a las Objeciones en contra de esta Forma de Educación 1673 izenekoa antzinako irakaskuntza grekoaren hezkuntzaaskatasunari buruzkoa Testuinguru historikoa Makinek XVII mendearen amaieran idatzi zuen Erakunde guztietako familia hezkuntza eta erlijioa gizonak ziren nagusi Hori gertatzen zen Europa kristau osoan eta mende askotan erromatarren menderatzetik aurrera I mendetik C eta kristautasunaren ezarpenetik aurrera inkisizioak debekatu dituen gauza askoren artean hezkuntzarako eta jakintzarako eskubidea eta emakumeek oraindik debeku gehiago zituzten gero eta baztertuagoak ziren etxeetara Goimailako klasearen eta familia aristokratikoen artean berriz emakumearen eta emakume autonomoaren hezkuntza hazi egin zen Tudor garaiaren amaieran Isabel Iak jasotako hezkuntza humanistari esker eta XVII mendean Estuardo garaian Ingalaterrako Jacobo Iaren erregealdiarekin Biografia Bathsua 1600 urtean jaio zen eta Betsabe izen biblikoa jarri zioten Henry Reginalden alaba zen Eskolako maisua zen eta latinezko poema orriak eta liburuxkak argitaratzen zituen matematikatresnei buruz 1616an Musa Virginea bertso liburua argitaratu zuen latinez grekoz hebreeraz gaztelaniaz frantsesez eta alemanez Portadak egilea Bathsua R eginald zela iragartzen zuen Henry Reginald Londresko eskola maisu eta filologoaren alaba 1621ean Richard Makin gortesauarekin ezkondu zen Senaremazteak Westminsterrera joan ziren eta zortzi semealaba izan zituzten Bere ahizpa Ithamaria John Pell matematikariarekin ezkondu zen 1632an eta Makinek gutun ugari izan zituen harekin 1640an Ingalaterrako Karlos Ia erregearen semealaben tutore eta Isabel Estuardo alabaren etxeirakasle bihurtu zen Ingalaterrako Parlamentuak printzesa atxilotu zuenean Ingalaterrako Gerra Zibilaren hasieran Makin neskatoarekin geratu zen zerbitzari gisa 1650ean hil zenean Makinek pentsio bat jaso zuen bere zerbitzuengatik baina ezin izan zuen kobratu Senarra Gerra Zibilean etxetik kanpo zegoenez bakarrik hazi zituen semealabak Senarra 1659an hil zen eta bere ahizpa bi urte geroago 1673an Makinek eta Mark Lewisek emakume nobleentzako eskola bat ireki zuten Tottenham High Crossen Londrestik lau miliara Urte horretan bertan argitaratu zuen bere alegatua emakumeen hezkuntzaren alde Ama hizkuntza erabiltzea ere gomendatzen zuen irakaskuntzan latinaren ordez John Amos Corneliusen idatziei jarraituz Gaur egun protofeminista gisa deskribatzen den arren bera baino lehen Christine de Pizan bezala Makin familia intelektual batetik zetorren eta emakumeen berdintasun intelektualaren alde egiten zuen ez berdintasun politikoaren alde An Essayn Makinek hauxe idatzi zuen Ez bitez zure damak iraindu ni batzuek modu burutsuan egin duten bezala ez naizelako emakumezkoaren nagusitasunaren aldekoa Gehiegi eskatzea baita dena ukatzeko modua Lanak Musea Virginea 1616an argitaratu zuen 16 urte zituela Bertan datu biografikoak eta bizi zen testuingurua azaltzen zituen Bertsoliburua da grekoz latinez hebreeraz gaztelaniaz alemanez frantsesez eta italieraz idatzia eta Jacobo I erregeari eskainia gizonek zein emakumeek maila intelektual bera zutela frogatuz Bi poema Hastingsen bilduman gordetzen dira 1649ko ekainaren 24an Makinek latindar elegia idatzi zuen Lucy Hastingsi Huntingdoneko Kondesa alargunari Henry hil zenean 1664an hil zen Elizabeth Hastings Langham andrearen omenez ere idatzi zuen Gainera Anna Maria van Schurman erudita holandarraren Leyden 1648 lanen bilduma batean Van Schurman eta Makinen arteko hebrear bidezko epistolario bat dago An Essay to Revive the Ancient Education of Gentlewomen Un Ensayo Para Revivir la Antigua Educación de las Damas 1673an argitaratu zen modu anonimoan Bertan ezagutzaren bilaketa eta adimenaren ariketa sustatuko zituen emakumeen hezkuntzaren onurak proposatu zituen Hainbat adibideren bidez erakutsi nahi izan zuen emakumeak historian zehar trebeak izan zirela hainbat arlotan arteak hizkuntzak oratoria logika filosofia matematika eta poesia Horretarako beharrezkoa zen heziketa eta trebatzeko denbora izatea beraz damek baino ezin zuten egin nahiz eta gizarte osoarentzat onuragarria izan Sorkuntzatik adibideak erabiliz hari gidari bat planteatzen zuen Babilonian Grezian eta Erroman zehar eta bere garaikideetara iristen zen Adibide horiek erabiliz emakumeek enplegu publikoetan jardun ahal izatea eskatu zuen Zerrenda hori Zenobiarekin hasten zen eta Suediako Cristina erreginak eta Elisabet Ia Ingalaterrakoa eta Costanza da Varono poeta biltzen zituen besteak beste Bere garaikideen artean Anne Bradstreet poeta zegoen eta hark Makinen antzera idazteko baimena eskatzen zuen nahiz eta gizonen nagusitasuna miretsi Hizkuntzen irakaskuntzan metodo berritzailea proposatzen zuen ingelesaren gramatikatik hasita Bere programan sukaldea geografia musika kantua idazketa eta kontuak ere sartu zituen Bibliografia Brink Jean R Bathsua Makin Educator and Linguist Female Scholars A Tradition of Learned Women Before 1800 Ed JR Brink Montreal Eden P 1980 86100 Brink Jean R Bathsua Reginald Makin Most Learned Matron Huntington Library Quarterly 54 1991 31326 Ferguson Moira First Feminists British Women Writers 15781799 Bloomington Indiana UP 1985 12842 Fraser Antonia The Weaker Vessel Womans Lot in SeventeenthCentury EnglandLondon Weidenfeld and Nicolson 1984 Gim Lisa Faire Elizas Chaine Two Female Writers Literary Links to Queen Elizabeth I Maids and Mistresses Cousin and Queens Womens Alliances In Early Modern England Eds Susan Frye and Karen Robertson New York Oxford UP 1999 18398 Hamilton Patricia L Bathsua Makins Essay and Daniel Defoes An Academy for Women SeventeenthCentury News 59 2001 14653 Helm James L Bathsua Makins An Essay to Revive the Antient Education of Gentlewomen in the Canon of SeventeenthCentury Educational Reform TractsCahiers Elisabethains 44 1993 4551 Hobby Elaine Virtue of Necessity English Womens Writing 16461688 London Virago 1998 126 190203 Mahl Mary R and Helene Koon Eds The Female Spectator English Women Writers Before 1800 Bloomington and London Indiana UP 1977 Makin Bathsua An Essay to Revive the Ancient Education of Gentlewomen From Frances Teague Bathsua Makin Woman of Learning 10950 Myers Mitzi Domesticating Minerva Bathsua Makins Curious Argument for Womens Education Studies in EighteenthCentury Culture 14 1985 17392 Smith Hilda L Reasons Disciples SeventeenthCentury English Feminists Chicago U of Illinois P 1982 Stone Stanton Kamille Women kept ignorant on purpose to make them slaves Bathsua Makins Orthodox Voice in the Literary History of Early British Feminism Interactions 182 2009 141148 Teague Frances Bathsua Makin Woman of Learning Lewisburg Bucknell UP Associated UP 1998 Teague Frances Bathsua Makin Woman of Learning Women Writers of the Seventeenth Century Katherina M Wilson and Frank J Warnke Eds Athens U of Georgia P 1989 285304 Teague Frances The Identity of Bathsua Makin Biography 161 1993 117 Teague Frances New Light on Bathsua Makin SeventeenthCentury News 16 1986 16 Teague Frances A Voice for Hermaphroditical Education In This Double Voice Gendered Writing in Early Modern England 249269 Eds Elizabeth and Danielle Clarke London Macmillan 2000 Weitz Miller Nancy Ethos Authority and Virtue for SeventeenthCentury Women Writers The Case of Bathsua Makins An Essay to Revive the Antient Education of Gentlewomen 1673 Listening to Their Voices The Rhetorical Activities of Historical Women Ed Molly Meijer Wertheimer Columbia SC University of South Carolina Press 1997 27287 Wilson Katharina and Frank J Warnke Introduction Women Writers of the Seventeenth Century Eds Katherina M Wilson and Frank J Warnke Athens U of Georgia P 1989 xixxiii Erreferentziak Kanpo estekak Makinen liburuak Interneten daude argitaratuta An Essay To Revive the Antient Education of Gentomen in Religion Manners Arts Tongues With An Answer to the Objections against this Way of Education A Celebration of Women Writers
642
Nerodia paucimaculata
Nerodia paucimaculata Nerodia generoko animalia da Narrastien barruko Natricidae familian sailkatuta dago Erreferentziak Ikus gainera Nerodia Natricidae Kanpo estekak TIGR Reptile Database in Species 2000 and ITIS Catalogue of Life 2011 Annual Checklist
643
San Migel eliza (Gaintza)
San Migel eliza Gipuzkoako Gaintza udalerrian dagoen eliza bat da Done Mikel goiangeruari sagaratua dago Kokalekua Herrigunean dago Herriko Plazan Historia Pizkundetar arkitekturako eraikina da 1936ko Gerra Zibilaren hasieran frankistak Nafarroatik Goierrira sartzean jasandako kalteen ondorioz berreraiki behar izan zuten Eraikuntza honek eliza zaharra ordezkatu zuen eta antzinako eliza baseliza bihurtu zen alegia San Martin Tourskoaren baseliza Kanpo estekak
644
Microschemobrycon elongatus
Microschemobrycon elongatus Microschemobrycon generoko animalia da Arrainen barruko Actinopterygii klasean sailkatzen da Characidae familian Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Microschemobrycon Characidae Kanpo estekak FihsBaseorg
645
Villeneuve-Saint-Vistre-et-Villevotte
VilleneuveSaintVistreetVillevotte Frantziako udalerria da Marne departamenduan dagoena Ekialde Handia eskualdean 2013an 129 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an VilleneuveSaintVistreetVillevotte udalerrian erroldatutako biztanleak 129 ziren Familiak 50 ziren horien artean 12 pertsona bakarrekoak ziren 4 bakarrik bizi ziren gizonak eta 8 bakarrik bizi ziren emakumeak 17 semealabarik gabeko familiak ziren eta 21 semealabak dituzten bikoteak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 63 etxebizitza zeuden 50 familiaren etxebizitza nagusia ziren 6 bigarren erresidentzia ziren eta 7 hutsik zeuden Etxebizitza guzti hauek 62etxeak ziren 50 etxebizitza nagusietatik 45 bere jabearen bizilekua ziren 3 alokairuan okupaturik zeuden eta 2 doan lagata zeuden 3 etxek bi gela zituzten 5 etxek hiru zituzten 8 etxek lau zituzten eta 33 etxek bost zituzten 40 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 21 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 27 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 80 ziren horien artean 64 aktiboak ziren eta 16 inaktiboak ziren 64 pertsona aktiboetatik 59 lanean zeuden 34 gizon eta 25 emakume eta 5 langabezian zeuden 1 gizon eta 4 emakume 16 pertsona inaktiboetatik 1 erretiraturik zegoen 7 ikasten zeuden eta 8 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 8 komertzioetatik 2 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 1 garraio enpresa zen 2 higiezinen enpresak ziren eta 3 zerbitzu enpresak ziren2009an norbanakoentzat zegoen zerbitzu bakarra higiezinen agentzia zen2000 urtean VilleneuveSaintVistreetVillevotte udalerrian 17 nekazaritzaustiategi zeuden 1008 hektarea erabiltzen Kultura 1910ean Brontze Aroko objektu nabarmen batzuek aurkikuntza egin zen herrian VilleneuveSaintVistreko ontziak eta beste objektu batzuk dira eta antza dute tipologian Axtrokiko ontziekin Gipuzkoan lurperatuta aurkituak Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
646
1961eko 1 Formulako denboraldia
Denboraldiko podiumak Kanpo estekak
647
Bombus mendax
Bombus mendax erle espezie bat da Bombus generoan eta Apidae familian Erreferentziak Kanpo estekak
648
Ruy Ramos
Ruy Ramos japonieraz ラモス 瑠偉 1957ko otsailaren 9a Japoniako futbolaria da Selekzio nazionala Kanpo loturak National Football Teams Japan National Football Team Database Japonieraz JLeague Data Site Japonieraz JLeague Data Site
649
Trachylepis tessellata
Trachylepis tessellata Trachylepis generoko animalia da Narrastien barruko Scincidae familian sailkatuta dago Erreferentziak Ikus gainera Trachylepis Scincidae Kanpo estekak TIGR Reptile Database in Species 2000 and ITIS Catalogue of Life 2011 Annual Checklist
650
1945eko Kontxako Bandera
1945eko Kontxako Bandera Banderaren 50 ekitaldia urte honetako irailaren 2 eta 9an jokatu zen eta Pedreñak bere lehenengo Kontxako Bandera eskuratu zuen Kontakizuna Aldaketa garrantzitsua gertatu zen urte horretan estropada eremuan neurketa eta enfilazio berriak ezarri ziren ordura arte zeuden irregulartasunak eta akatsak konpontzeko asmoz Zazpi traineruk hartu zuten parte hauetatik bost gipuzkoarrak ziren bat kantabriarra eta bestea bizkaitarra Bandera Pedreña eta Kaikuren arteko lehia estuan erabaki zen bi jardunaldietan pedreñarrak nagusi izan zirelarik Aipatzekoa da egun bietan txandak mantendu egin zirela bigarren iganderako sailkapena kontutan hartu gabe Horrela lehen txandan Hondarribia San Pedro San Juan eta Loiolatarra aritu ziren eta bigarren txandan Pedreña Kaiku eta Donostia Partehartzaileak Emaitzak Tripulazio irabazlea Sociedad Deportiva de Remo Pedreña Patroia José Bedia Arraunlariak Ikus gainera Kontxako Bandera Kanpo estekak
651
Oñati irratia
Oñati Irratia Gipuzkoako Oñati herriko irratia da herriko udalaren ekiminez emititzen duen irratia 1991 urteko maiatzean jaio zen herritarrak informatzearekin batera euskara sustatzeko asmoz Herriko albisteak agenda deialdiak kirolak lehiaketak elkarrizketak erreportajeak emititzen ditu FMko 1074 frekuentzian zein interneten Astelehenetik ostiralera bitarteko emisioak eskaintzen ditu eguerdian eta arratsaldean eta gauean bi saioen errepikapena 2016ko maiatzean 25 urteurrena dela eta saio bereziak antolatu zituzten herrian zehar Kanpo estekak wwwoñatieus irratiaren webgunea
652
Dolný Kubín
Dolný Kubín Eslovakiako udalerri bat da Dolný Kubíngo barrutian kokatuta 5505 km²ko azalera du eta 18995 biztanle 2017ko datuen arabera Historia Idatzizko lehen aipamena 1235 urtekoa da Demografia Bilakaera demografikoa Kanpo estekak Udalaren webgunea
653
NGC 3004
NGC 3004 izar bat da Hartz Handia konstelazioan William Parsonsek aurkitu zuen 1851ko urtarrilaren 25an Erreferentziak Kanpo estekak NGC 3004 ikusi WikiSky webgunean DSS2 SDSS GALEX IRAS Hydrogen α XRay Astrophoto Sky Map Artikuluak eta irudiak Behaketa datuak
655
Ploceus bojeri
Ploceus bojeri Ploceus generoko animalia da Hegaztien barruko Ploceidae familian sailkatua dago Erreferentziak Ikus gainera Ploceus Ploceidae Kanpo estekak World Bird Names
656
Ḷḷuna
Ḷḷuna Montaña Occidental eskualdeko azpieskualde tradizionala da Leongo probintzian Gaztela eta Leonen Espainian Mugak Eskualde hauek mugatzen dute Asturiasko Lenako kontseilua iparraldetik Leongo Babia eta Omaña eskualde tradizionalak mendebaldetik Gordón Los Argüellos eta Alba eskualde tradizionalak ekialdetik eta Tierras de Ordás hegoaldetik Udalerriak Eskualde tradizionala honako udalerriek osatzen dute Carrocera Val de Viñayo eskualdea Barrios de Ḷḷuna Luna de Arriba eskualdea Sena de Ḷḷuna Souto y Amíu Luna de Abajo eskualdea Rioseco de Tapia Santa María de Ordás Ordás eskualdea Hidrologia Luna ibaiak iparmendebaldetik hegoekialdera zeharkatzen du eta eskualdeari izena ematen diona da 195060ko hamarkadan urtegia eraikitzearen ondorioz eskualdea urez bete egin zen beraz eskualde tradizionala bi zatitan banatuta dago Kanpo estekak
657
Le Teil
Le Teil Frantziako udalerri bat da Ardeche departamenduan dagoena AuverniaRodanoAlpeak eskualdean 2013an 7941 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Le Teil udalerrian erroldatutako biztanleak 7941 ziren Familiak 3524 ziren horien artean 1288 pertsona bakarrekoak ziren 528 bakarrik bizi ziren gizonak eta 760 bakarrik bizi ziren emakumeak 996 semealabarik gabeko familiak ziren 952 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 288 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 4186 etxebizitza zeuden 3568 familiaren etxebizitza nagusia ziren 188 bigarren erresidentzia ziren eta 430 hutsik zeuden 2292 etxeak ziren eta 1784 apartamentuak ziren 3568 etxebizitza nagusietatik 1875 bere jabearen bizilekua ziren 1586 alokairuan okupaturik zeuden eta 108 doan lagata zeuden 137 etxek gela bat zuten 327 etxek bi zituzten 806 etxek hiru zituzten 1130 etxek lau zituzten eta 1169 etxek bost zituzten 2092 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 1646 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 1255 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 4904 ziren horien artean 3259 aktiboak ziren eta 1645 inaktiboak ziren 3259 pertsona aktiboetatik 2835 lanean zeuden 1611 gizon eta 1224 emakume eta 425 langabezian zeuden 182 gizon eta 243 emakume 1645 pertsona inaktiboetatik 497 erretiraturik zeuden 441 ikasten zeuden eta 707 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Le Teil udalerrian 3624 unitate fiskal zeuden 8245 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 154695 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 395 komertzioetatik 6 erauzte enpresak ziren 14 janari enpresak ziren 1 material elektrikoaren fabrikazioko enpresa zen 22 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresak ziren 58 eraikuntza enpresak ziren 99 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 12 garraio enpresak ziren 32 ostalaritza eta jatetxe enpresak ziren 4 informazio eta komunikazio enpresak ziren 19 finantziazio enpresak ziren 19 higiezinen enpresak ziren 35 zerbitzu enpresak ziren 44 administrazio publikoko enpresak ziren eta 30 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresak ziren2009an zeuden norbanakoentzako 129 zerbitzu publikoetatik 1 poliziaren kaserna zen 1 Ogasun Publikoaren administrazio bulegoa 1 jendarmeria 1 posta bulegoa 8 banku bulegoak 1 funeraria 11 ibilgailuen konpontzeko eta nekazaritza tresnetako lantokiak 2 ibilgailuen ikuskaritza teknikoko lekuak 3 autoeskolak 17 igeltseroak 15 margolariak 5 zurginak 7 iturginak 6 argiketariak 18 ile apaindegiak 1 aldi baterako lan enpresa 25 jatetxeak 5 higiezinen agentziak eta 1 tintoreria2009an zeuden 51 establezimendu komertzialetatik 1 supermerkatu zen 1 brikolaje denda handia zen 3 120 m2 baino gutxiagoko dendak 11 okindegiak 6 harategiak 5 liburu dendak 10 arropa dendak 2 zapatadendak 3 elektrotresna dendak 1 kiroldenda zen 1 drogeria zen 2 lurrindendak 2 bitxidendak eta 3 loredendak ziren2000 urtean Le Teil udalerrian 18 nekazaritzaustiategi zeuden 132 hektarea erabiltzen Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an psikiatriko 1 4 botika eta anbulantzia 1 bat zegoen 2009an 5 haureskola eta 7 lehenhezkuntzako eskola zegoen Le Teil udalerrian 2 Bigarren Hezkuntzako ikastetxe hezkuntza orokorreko lizeo bat zegoen eta lizeo teknologiko bat zegoenBigarren Hezkuntzako ikastetxeetan 804 ikasle zeuden Hezkuntza orokorreko lizeoetan ez zegoen 613 eta lizeo teknologikoetan 186 Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
658
Zirsinalita
Zirsinalita mineral bat da eta zirsinalitalovozerita subtaldearen kidea da Ezaugarriak Zirsinalita elementu kimiko mineralaren formula kimikoa hau da Na 6 Ca Mn 2 Fe 2 Zr Si 6 O 18 displaystyle ce Na6CaMn2Fe2ZrSi6O18 Sistema trigonalaren arabera sortzen ditu kristalak Mohs eskalaren arabera duen gogortasunaren balioa 55 da Eraketa eta meatokiak Erreferentziak
659
Alburnus neretvae
Alburnus neretvae Alburnus generoko animalia da Arrainen barruko Actinopterygii klasean sailkatzen da Cyprinidae familian Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Alburnus Cyprinidae Kanpo estekak FhisBaseorg
660
San Ildefonso Amatlán (udalerria)
San Ildefonso Amatlán Mexikoko udalerri bat da Oaxaca estatuan kokatua dago 2010ean 2393 biztanle zituen 7684 km²ko azaleran Herriburua San Ildefonso Amatlán da Erreferentziak Kanpo estekak
661
Ladino (judu-espainiera)
Ladinoa juduespainiera edo judugaztelania ladinoz djudeoespanyol edo ladino erromantze hizkuntza da gaztelania zahar hebreera turkiera eta grezieratik sortutakoa Batez ere XV mendeko gaztelanian oinarritzen da Hiztunak judu sefardiak dira ia soilik batez ere Israelen Tesalonikan Grezia Istanbul eta Izmirren Turkia bizi direnak Egoera Ladinoaren hiztunak gero eta gutxiago dira Bigarren Mundu Gerraz geroztik ladinoaren hiztun asko Israela joan ziren eta hizkuntzaren transmisioa eten zuten UNESCOren Europako arriskupeko hizkuntzen liburu gorria argitalpenean arrisku larrian dagoen hizkuntza gisa sailkatua dago Adibidea Ladinoz El djudeoespanyol djudio djudezmo o ladino es la lingua favlada por los sefardim djudios ekspulsados de la Espanya enel 1492 Es una lingua derivada del espanyol i favlada por 150000 personas en komunitas en Israel la Turkia antika Yugoslavia la Gresia el Maruekos Mayorka las Amerikas entre munchos otros Euskaraz Juduespainiera djudio djudezmo edo ladinoa sefardiek 1492an Espainiatik egotzitako juduek mintzatzen duten hizkuntza da Espainieratik eratorritako hizkuntza bat da eta 150000 lagunek hitz egiten dute Israelen Turkian Jugoslavia ohian Grezian Marokon Mallorcan Ameriketan eta beste hainbat lekutan kokaturiko komunitateetan Erreferentziak Ikus gainera Frantziako hizkuntzak Kanpo estekak Ladinokomunita
662
Castirla
Castirla korsikeraz Castirla Korsikako iparraldeko udalerria da Korsika Garaia departamentuan dagoena 2013ko erroldaren arabera 175 biztanle ditu Erreferentziak Kanpo estekak
663
Lurrinontzi
Lurrinontzi edo Kerenhappuch hebreeraz קרן הפוך Qeren Hapūḵ Biblian ageri den pertsonaia da Joben liburuko pertsonaietako bat Joben alaba eta Usoaren eta Kanela Lorearen ahizpa Horrez gain zazpi neba izan zituen zeinen izenak Biblian aipatzen ez diren Ahizpekin batera lurraldeko emakumerik ederrenak bezala deskribatu zen Gainera ezohikoa da Lurrinontziri eta bere ahizpei aitak eman ziela herentzia eta ez semeei Joben liburuaren amaierako erreferentzia labur horiez gain ez da Biblian beste inon aipatzen Kerenhappuch izenaren esanahia ez da seguru eta Elizen Arteko Biblian Lurrinontzi bezala itzulita dago Erreferentziak Kanpo estekak
664
Salta probintzia
Salta Argentinako 23 probintzietako bat da Herrialdearen iparmendebaldean dago 155488 kilometro koadroko eremua hartzen du eta 2022an 1440672 biztanle zituen Hiriburua Salta hiria da Geografia Mugakideak hauek ditu iparraldean Jujuy probintzia eta Bolivia hegoaldean Santiago del Estero Tucumán eta Catamarca probintziak mendebaldean Txile eta ekialdean Paraguai Formosa eta Chaco Irudi galeria Erreferentziak Kanpo estekak Gaztelaniaz Webgune ofiziala saltagobar
665
London Canal Museum
London Canal Museum Londresko Islington udalerrian kokaturik dagoen museoa da Regents Canal ubidearen ertzean Londresko ubideen inguruko informazioa eta historia azaltzea du helburu Historia Museoa 1992an ireki zen 1863ko eraikin viktoriar batean Gattis Ice House Gattiren izotz etxea izeneko eraikin hau Norvegiatik zetorren izotza gordetzeko erabili zen XIX mendean Ikusgai daude izotza biltzen ziren bi putzu Museoa Londresko ubideen inguruko informazio ugari erakusten du eta bisita gidatuak ere egiten dira ubideetan zehar bai oinez eta baita itsasontziz ere Iruditegia Informazio praktikoa Helbidea 1213 New Wharf Rd Kings Cross London N1 9RT Metro geltokia Kings Cross St Pancras Erreferentziak Kanpo estekak Ingelesez Webgune ofiziala
666
Hurtado de Andatarren dorrea
Hurtado de Andatarren dorrea Arabako Gasteiz hiriburuan dagoen dorretxe bat da Gasteizko Alde Zaharran eta Gasteizko Santa Maria katedralaren alboan dago XV mendean eraiki zen eta hiri guztian mantendu izan den eraikin zaharrenetako bat da Neurri handiak dituen gotiko estiloko eraikina da Behealdeak itxura ertsia du eta harlanduz egina dago goialdea aldiz egur eta adreiluz 1981ean zaharberritua izan ondoren 1984an Arabako Kultura Ondasuna izendatu zuten Gaur egun etxebizitza partikularra denez jendeari itxia dago
667
Agrestina
Agrestina Brasilgo udalerri bat da Pernambuco estatuan kokatua 23779 biztanle ditu 200581 km²ko eremuan Ikus gainera Pernambuco Kanpo estekak
668
Plouguenast
Plouguenast bretainieraz Plougonwaz CôtesdArmor departamenduan dagoen Bretainiako udalerria da Kanpo estekak
669
Coal City (Illinois)
Coal City Illinoiseko herri bat da Grundy konderrian kokatua dago 2010ean 5587 biztanle zituen 1270 kilometro koadrotan banatuta Ikus gainera Grundy konderria Kanpo estekak
670
Masanaga Kageyama
Masanaga Kageyama japonieraz 影山 雅永 Kageyama Masanaga 1967ko maiatzaren 23a Japoniako futbolari ohia eta entrenatzailea da Hainbat futbol taldetan jokatu du esaterako JEF United Ichihara Urawa Reds eta Brummell Sendai Entrenatzaile gisa Fagiano Okayama taldeak zuzendu zituen Kanpo estekak Japonieraz JLeague Data Site Japonieraz JLeague Data Site
671
INSL3
Intsulinarenantzeko 3 gizakietan INSL3 geneak kodetutako proteina bat da Funtzioa Gene horrek kodetutako proteina intsulinaren antzeko hormona bat da batez ere gizonezkoetan eta emakumezkoetan gonadaehunetan sortutakoa Saguetan egindako ikerketen arabera gene hori traktu urogenitalaren eta emakumeen ugalkortasunaren garapenarekin lotzen da INSL3ak progresio meitoikoari ekiten dio folikuluz itxitako obozitoetan cAMParen barnealdeko kontzentrazioa murriztuz Horretarako leuzina ugari duten Gproteinaren 8 hartzaileak aktibatzen ditu Halaber hormona gisa joka dezake gobernakuluaren hazkundea eta bereizketa arautzeko sabel barneko testikulujaitsiera tarteko dela Gene horretako mutazioek kriptorkidia eragin dezakete baina ez ohiko kausa bat Erreferentziak Kanpo estekak
672
Eddyville (Iowa)
Eddyville Iowako hiri bat da Mahaska konderrian kokatua dago 2010ean 1024 biztanle zituen 306 kilometro koadrotan banatuta Ikus gainera Mahaska konderria Kanpo estekak
673
Forest City (Iowa)
Forest City Iowako hiri bat da Hancock konderrian kokatua dago 2010ean 4151 biztanle zituen 1202 kilometro koadrotan banatuta Ikus gainera Hancock konderria Kanpo estekak
674
The Concorde ... Airport '79
The Concorde Airport 79 David Lowell Richek zuzendutako 1979ko filma da eta 1970ean hasitako hegazkinen lau hondamendi filmetatik azkena izan zen Airport Airport 1975 eta Airport 77 filmen atzetik Ameriketako Estatu Batuetan 1979 abuztuaren 17an estreinatu zen Ikus gainera Hondamendi filmen zerrenda Kanpo estekak Ingelesez Filmearen fitxa IMDBcom webgunean
675
Etxegabe
Etxegabeak edo etxerik gabeko pertsonak familia gizarte edo ekonomiaarrazoiak direla medio etxebizitza batean bizitzeko aukera ez izateagatik hirietako kaleetan edo behin behineko aterpe edo kolokako eraikin batean bizi diren pertsonak dira gehienetan hara eta hona lekua aldatuz Gizartebazterketak eragindako arazoa izateaz gainera pertsona hauek gizartearen bazterkeria pairatzen dute maiz eta halatan gizartearekiko haustura areagotu egiten da euren aterabidea eta integrazioa eragotziz Izan ere etxea espazio fisiko bat izateaz haraindi harreman sozial eta afektiboak finkatzen diren eremua ere bada Gobernuz kanpoko erakundeen eta administrazio publikoaren gizartepolitikaren aldetik pertsona hauei lagundu eta arazoari irtenbidea emateko ekimenak burutu badira ere etxegabeen problematika gizartearazo nabarmen izaten jarraitzen du munduko hiri handienetan Definizioaren arazoa Etxegabezia pairatzen duten pertsonen tipologia anitza eta horien inguruan gizartean osatzen diren estereotipoak direla eta etxegabeei buruzko definizioak osatu gabeak lausoak eta alboratuak izaten dira Herrialde batetik bestera pertsona hauek jasotzen duten izendapen ofiziala ere beraiei buruzko estatistikak osatu eta gizartelaguntza eskaintzeari begira aldakorra da Halatan etxerik gabeko pertsonen talde zabalean hirietako kaleetan lo egiten duten pertsonak gizartelaguntzarako aterpeetan lo egiten dutenak txabola edo kolokako beste eraikuntzetan abandonaturiko lantegiak esaterako bizi direnak zein ibilgailu batean noraezean bizi direnak hauteman daitezke Azterketa zenbaitetan etxegabeziaren tipologia bat ere osatu da aterperik gabeak etxebizitzarik gabeak segurtasunezko etxebizitza ez dutenak edo etxe egokirik irisgarritasunari garbitasunari eta azalerari buruz besteak beste ez dutenak bereiziz Horrela etxegabeziaren fenomenoak ezaugarri ezberdinak ditu Europan Estatu Batuetan eta hirugarren munduko hirietan azkeneko hauetan gehienetan slum bidonville edo txabolaauzoekin loturik agertzen baita askotan Etxegabeziaren iraunkortasuna ere oso aldakorra da egun batzuetan soilik edo urte askotan zehar luza daiteke Eztabaida dago gogozko edo behartutako egoera den batzuen ustez pertsona zenbait bizimodu horretan berezko borondatez bizi direlako argudioak pertsona horiei ez laguntzeko eta arazo psikiatrikoak dituztela baieztatzeko soilik erabiltzen da gizarteproblemari muzin eginez Historian zehar arlote erromes edo eskale indigente mendigo edo vagabundo Espainian edo clochard Frantzian deitu izan zaie mespretxuz askotan baina egun etxegabe etxerik gabeko pertsona SDF Sans Domicile Fixe edo sansabri Frantzian homeless Estatu Batuetan eta personas sin hogar edo personas sin techo Espainian terminologia erabili ohi da Terminologia administratibo hau gaitzetsi egin da kasu batzuetan askotan poliziak pertsona hauek izendatzeko erabilitako esamoldeetan baitu jatorri Herrialde batzuetako definizio ofiziala erabiltzerakoan bazterketa gaineratzen dute izendapena jasotzeko baldintza gisa badira ordea lanean edo erabat integraturik dauden pertsona eta familiak etxegabe edo etxebizitza batean kolokan hotel edo pentsio batean etxebizitza beste pertsona askorekin partekatuz eta lagun eta adiskideen etxeetan bizi direnak esaterako egoten direnak ezkutuko etxegabezia da Beste alde batetik pertsona edo pertsonatalde nomada edo ibiltariak baztertu behar dira etxegabeen kontzeptutik nomadatasuna baita euren borondatezko bizimodu duin eta tradizionala Egoera horren izendapen indibidualizatuak gainera arazoari gizarteikuspuntu globala kentzen diola ere aipatu da Nolanahi ere etxerik gabeko pertsona legezko etxebizitza batean iraunkortasunez bizi ez edo bizikalitate egokirik gabeko etxe edo eraikin batean bizi higiene pertsonala egin janariak egoki prestatu bere gauzak gorde edo lagunak jasotzeko lekurik gabe edo aterpeetan eta kaleetan lo egiten duen pertsona dela onartzen da oro har Tipologia Definizio homogeneo baten zailtasunak etxegabeak kategoria zenbaitetan sailkatzeko beharra ekarri du Horrela etxegabeziaren tipologia eraikitzerakoan irizpide zenbait erabili da Irizpide hauetako baten arabera hiru etxegabezia mota bereizten da etxegabezia uneko egoera izan daiteke eta beraz etxegabea berehala eskuratzen du etxe bat aldiro etxegabezia pairatzen duena adibidez hiriz hiri lan bila ibili eta lanpostu bat aurkitzne ez duenean eta epe luzerako etxegabea Estatistiken arabera etxegabeen 80ak lehenengo kategorian daude Beste irizpide bati jarraiki etxe edo eremu fisiko baten gabezia legez kanpo bizitzea eta gizarteharremanetarako lekua izatea hartu behar dira faktoretzat Hiru faktore horietako bat gutxienez betetzen denean pertsona etxegabetzat hartzen da ikus irudia Irizpide horretatik tipologia administratiboak eratu dira etxegabezia identifikatu eta sailkatzen dutenak etxegabeziamaila zenbait bereiziz Adibide gisa Historia Etxerik gabeko pertsonen historia Erdi Arotik abia daiteke Mendebaldean pobrezia egoera arrunta bilakatzen denean Halatan denetariko pertsonek hartzen dute arlote izena lurrik gabeko nekazariak merkatari ibiltariak gudariak edo erromesak Eliza Katolikoa nagusi den mundu horretan bi motako txiroak sortuko dira onak leku finko batean bizi lan egin eta Kristo sufritzailearen irudia islatzen dutenak eta beraz karitatea jaso behar zutenak eta txarrak arloteak ibiltariak hara eta hona ibili eta bizimodu traketsa dutenak Bereizketa horretatik hasiko da arlote ibiltari eta hedaduraz etxegabeen aurkako bazterkeria eta jazarpena Horrela Done Jakue bideko erromesek agiri bat eduki behar zuten euren herriko apezpikuak emana arlotetzat hartuak izan ez eta bidean fraideek kudeaturiko ospitaleetan aterpe izateko eta Espainian benetako pobreak plaka batez identifikatu behar ziren XVI mendeko Frantzian esaterako txiroak euren parrokietan soilik izango ziren lagunduak eta atzerriko arloteak kanporatuak izan behar ziren geroago arloteak tailer eta ospitaleetan itxi zituzten lanean has zitezen XVIII mendean arloteak besterik gabe atxilotzeko agindua eman zen eta azkenean 1810 urtean arlote izatea gartzela zigorra dakarren delitu bilakatu eta honela definitu zen arloteak edo lekurik gabeko jendeak etxe edo bizimodu jakinik ez dutenak dira lanbiderik ez dutenak lege hori 1990eko hamarkadara arte ez zen ezabatu Izan ere estatu berriek ezin zuten onartu pertsonak askatasunez ibili eta etxerik gabe hau da kontrolik gabe izatea eta arlotea gaizkile edo erotzat hartzen dute automata ibiltariak JeanMartin Charcot psikiatraren hitzetan areago lanindar egonkorra industriarako behar beharrezkoa zen inguruetan eta horrela arlote eta etxegabearen paradigma negatiboa zabaldu zen gizartean egun ere indarrean jarraitzen duena Herrialde batzuetan etxebizitzaeskasia etxerik gabeko pertsonak ugaltzeko kausa izan zen XX mendean II Mundu Gerra ondorengo Frantzian bezalaxe baina 1960ko hamarkadan hazkunde ekonomiko nabarmena gertatu eta etxebizitzaeskaintza zabaldu arren ordea etxegabeen arazoak iraun eta areagotu egin zen 1970eko hamarkadako krisi ekonomikoaren eta geroztik liberalismo ekonomikoak ekarri duen lanprekarizazioaren ondorioz Bitartean gizartearen arreta eta kezka ere sortu da etxegabeen inguruan Frantzia izan zen gizartearazoaz jabetu zen lehenengo herrialdeetako bat bertan 1954ko otsalean Abbé Pierre fraide eta ekintzaileak sanslogis direlakoen aldeko dei zabala egin zuen ondoren Emaus elkartea sortu zuen etxegabo eta beste baztertuen alde mundu osoan etxerik gabeko pertsonen laguntzaeredu bilakatu dena Aldi berean estatuek ere gizartelaguntza zerbitzuak garatu dituzte arazoari aurre egiteko babestutako etxebizitzak eta aterpeak eskainiz besteak beste baina arazoak bere horretan jarraitzen du egun kausa estrukturalek bere horretan baitiraute XX mendearen bukaeran Mendebaldeko Europan egindako zenbatespenen arabera 10000 biztanleko 1270 pertsona etxegabezia edo etxedesegokitasun arazoak pairatzen zituzten eta 350 milioi biztanleetatik egunero milioi batetik gora eta urtero 18 miloi etxegabezian ziren edo etxearazo larriak zituzten Etxegabeek egoera berezia bizi izan zuten Ekialdeko Blokean sarri lantegiek eraikitako langilehoteletan bizi lan egin nahi ez zutenak gartzelan sartu eta lan egiteko gaitasunik ez zutenak ospitale psikiatrikora eramaten baitzituzten Blokea deuseztean etxegabeen ugaltze handia izan zen 1990 urtean Txekoslovakian 15000 preso besterik gabe askatu zituztenean Kausak Gizartebazterketa da azken finean etxerik gabeko pertsonen egoeraren jatorria Horrela egoera pertsonala edozein izanda ere arazo horretan huts egiten duena gizartea bera da alde batetik estatua hiritarren integrazioa bermatu behar duelako eta bestetik sistema ekonomikoa helburutzat pertsonen integrazio ekonomikoa izan beharko lukeena Nolanahi ere egoera pertsonalak azterturik badira kale gorrian geratzeko berehalako kausa zehatzak eta faktore jakinak Maiz familiaren haustura edo bikoteen banantzea lagunen edo gizarteratzesarearen galera aipatzen dira kausa moduan baina horren atzetik beste arazo estrukturalak ere izaten dira pertsona zaurgarri bihurtu afektibitateloturak galarazi arazo psikikoak eragin eta bazterketaren biktima bilakatzen dutenak hala nola langabezia lanprekarietatea eta ondoriozko arazo ekonomikoak gehiegizko zorrak gartzelatik irten berriaren estigma izatea eta alkohola edo bestelako drogekin loturiko arazoak Gertakari traumatiko horien segida azkarra pairatzea ere nabarmendu da etxegabe bilakatzeko arrazoi gisa Arazo pertsonala gainera indartzen doa etxegabeziak bazterketa areagotu eta hasierako kausak berritu egiten dituelako Batzuetan etxerik gabe geratzearen kausa zuzena etxebizitza bat alokairuan bada ere eskuratzeko zailtasunekin dago zuzenean loturik hiri batzuetan alokairuek duten prezio altua eta soldata eskasak ikusita bazterketafaktoreekin batera betiere Beste batzuetan berriz etxegabezia pertsonaren mugikortasun geografikoarekin lotzen da lana eta bizimodua aurkituko zuelakoan pertsonak bere aurreko etxebizitza uzten du baina bere itxaropenak bete ez eta kale gorrian geratzen da pertsona etorkinen kasuan gertatzen den bezala Hirugarren munduan landatik hirirako migrazio masiboak etxegabeziarako faktore nabarmena da Etxegabeziarako kausa anitz badago ere laburtzeko proposamenak ere egin dira pertsona hauen profilaren azterketa estatistikoa errazteko horrela kausak bateragarriak diren hiru multzo nagusi hauetan sailkatu dira gizartekausak langabezia etxebizitza arazoak gartzelatik irten berria izatea kausa indibidualak bikoteen banantzea familia arazoak eta kausa psikologikoak adikzioak gaixotasun psikikoak portaeraarazoak Batzuen ustez ordea etxegabe asko borondatez bizi dira kalean edo aterpeetan hara eta hona Halatan gizarteak edo estatuak ez luke inongo ahaleginik egin behar pertsona horien ustezko arazoa konpontzeko horrela bizi nahi dutenez ez dago inongo arazo sozialik eta partikularren borondatezko karitatea da eskaini behar zaien mesede bakarra Frantzian adibidez egindako zenbatespen zenbaiten arabera etxegabeen 2 bakarrik lirateke borondatez egoera horretan Etxegabeen profila Herrialdez herrialde eta denboran zehar etxerik gabeko pertsonen profila aldatzen bada ere badira ezaugarriak errepikatu egiten direnak Dena den etxegabeen profila ezberdina izaten da krisi ekonomikoen garaietan eta ekonomia kapitalista pilpilean dagoen denboretan Krisi ekonomikoetan etxegabeen aniztasuna nabaria izaten da familiak eta adin eta lanbide guztietako gizon eta emakumeak izan daitezke etxegabeziaren biktimak Egoera ekonomiko orokorra hobea den garaietan etxegabeen profila homogeneoagoa da gizartebazterketa jasaten duten pertsonak izaten dira Nolanahi ere gizonak dira nagusi etxerik gabeko pertsonetan Azalpen gisa emakumeak gizartegaietarako administrazio publikoan duen babes handiagoa eta emakumeak gizartean betetzen duen rola aipatu dira emakumeari bere egoera tamalgarria tratu txarrak esaterako nola edo hala jasatea eskatzen baitzaio gizonezkoaren kasua kalerako ihesa irtenbide duin moduan baloratu ohi den bitartean Generobereizketa hau nabariagoa da gainera etxegabezia erabatekoa denean gizonak dira kaleetan bizi eta lo egiten duten pertsona gehienak Etxegabezia arazo ekonomiko hutsa denean emakumeak irtenbide moduan prostituzioa aukeratu ohi duela ere hauteman da batez ere emakume gazteen kasuan Gazteek osatzen dute ordea talderik heterogeneoena kaleko haurrak izandakoak txikitatik kalean eta eskolaratu gabe bizi izan diren haurrak haurren babesa bermatzen ez den hirugarren munduko herrialdeetan batez ere bazterketa egoeran dauden gazteak polizia atzetik dutenak gurasoen etxetik alde egindakoak aita edo ama hilda dutenak gazte ibiltariak punk edo hippie kulturakoak askotan edo okupa izenekoak Gurasoengandik independentzia hartzea izaten da etxegabe bilakatzeko beste une kritiko bat Gazte hauek elkartasunsareak osatu ohi dituzte beraien artean kolokakoak eta problematikoak izaten badira ere Gizartelaguntzarako zerbitzuak beste etxegabeek baino gutxiago baliatzen dituzte euren taldean egotea nahiago izaten dutelako aterpeetara sartzea eragozten duten drogaarazoak dituztelako edo abereekin batera egoten direlako eta batzuetan besterik gabe anonimatoan egon nahi dutelako Gaztaroan bertan etxegabe izateari uzten ez dioten pertsonen kasua da larriena gerora etxegabeen multzo nagusia osatuko dutenak Egindako zenbatespenen arabera batez besteko adina 40 urte ingurukoa da eta 3045 urteko adintaldea da ugariena Aldi berean etxegabeen 40k 5 urte baino gehiagotan izan dira egoera horretan eta asko gaztetatik Mendebaldeko herrietan egindako zenbatespen zenbaiten arabera etxerik gabe kalean bizi diren pertsona guztietatik 20k arazo psikikoak zituzten eta edozein kasutan populazioan baino maizago agertzen dira Ez dago garbi ordea arazo psikikoak etxegabeziaren ondorioa edo kausa diren Dena den gizartelaguntzarako zerbitzuei esker gero eta txikiagoa da pertsona hauen maiztasuna etxegabeetan Historian ordea arazo psikikoak zituzten pertsonak gizartearentzat arrisku bat ekartzen zutenean soilik ixten zituzten aterpe batean bestela hara eta hona ibiltzen uzten zitzaien gizartearentzat baliorik ez zutelako Egun gizarteratzen ez dakien pertsonatzat jotzen dira kasu askotan ahultasun psikikoa dutenak eta horrexegatik gizartebazterketa pairatu eta horrela euren arazoak areagoturik dituztenak alkoholismoan jausteagatik esaterako Eskizofrenia jasaten duten pertsonak ere jaso dira etxegabeetan axolagabetasunaren gaixotasuna izanik arrunta da pertsona hauek kalea aukeratzea bizitoki gisa erreferentzia pertsonal edo sozial oro galdurik Goraka doan beste etxegabe tipologia familia da Horretarako arrazoi anitz izan daitezke antzinako belaunaldi anitzeko familia zabaletan izaten ziren elkartasunloturak hautsi eta horrela badira familiaburuak aitonamonen eta bestelako ahaideen laguntza baliatu ezin dutenak Etxerik gabeko familien artean ugaldu dira XX mendearen bukaeratik emakumeek zuzendutako familiak haur bat edo birekin tratu txarreko edo bestelako egoera larri batetik ihesi antzinean mendekotasunegoera nola edo hala jasaten zuen emakumeak ez bezala Estatu Batuetan egoera sozioekonomiko larrian dauden familia etxegabe ugari dago ia 9 milioi XXI mende hasierako zenbatespenen arabera mobile home izeneko etxe mugikorren parkeetan sarri hirietatik kanpo eskola eta osasunzerbitzuetatik urrun Europan etxerik gabeko familien beste tipologia bat badago ijitoak eta bestelako jende ibiltariak betiereko bazterketa dela eta hara eta hona ibiltzea berezko ezaugarritzat hartu dutenak kasu askotan salmenta ibiltarian eta aldiko nekazaritzalanetan jardunez Beraz bizimoduak behartutako egoera da euren etxegabezia nomadismoak bultzaturik horietariko gehienak sendetario bilakatu badira ere Familia ijito horiek buruzagi baten inguruan ibiltzeko joera izaten dute kasu askotan kanpamenduak osatuz Etxegabeen miseriazko egunerokotasuna Etxegabe izan eta kale gorrian bizitzeak hainbat arazo pertsonal eta sozial sortzen dizkio egoera horretara heltzen den pertsonari Lo egiteaz gainera elikadura higiene pertsonala segurtasuna norberaren gauzak batera eta bestera eraman behar izatea eta harreman sozial eta afektiboak berebiziko arazo bilakatzen dira eta azkenean osasunarazoak ere ekartzen dizkie Etxegabeek jasan ohi duten egoera ekonomiko larria areagotu egiten da gainera egunerokotasun horretan euren kabuz gizarteintegrazioa ezinduz Badira ordea dirusarrera erregularrak dituzten etxegabeak baina etxebizitza baten kostua bere gain hartu ezin dutenak eta kalean edo egokia ez den etxebizitza batean bizi direnak Beste batzuk berriz miseria gorrian daude eta euren beharretarako kalean dirua eske ibiltzen dira Eskekotasuna ordea ez da etxegabeen berezko ezaugarria badira etxegabe ez diren eskekoak eta eske ibiltzen ez diren etxegabeak ereKale gorrian lo egiteak ere arazoak sortzen dizkio etxegabeari aterpetxerik aurkitzen ez duenean Arazo horiek areagotu egiten dira neguan babesean dagoen leku bat bilatzea biziraupenerako baldintza bihurtzen denean Etxegabeek etxeblokeetako atariak eta eskailerak maiz azken solairuan bertatik igarotzen baita jende gutxien kutxazain automatikoetarako atariak denda galeriak eta metro eta tren geltokiak bilatzen dituzte aterpe moduan betiere kartoiak azpian eta inguruan jarrita zoruko hezetasuna eta haizea saihesteko Horrek bizilagun eta poliziarekiko arazoak ekartzen dizkio eta baita segurtasunarazoak ere edonolako erasoen mendean geratzen baitira horrela Udan ohikoagoa da etxegabeak edozein kaleko aulkitan lorategietan edo hondartzetan lo ikustea Hiri kanpoaldean ohikoa da zubipeetan ere etxegabeak ikustea Elikadurari dagokionean kalean bizitzeak denda eta supermerkatuetan erositako janari hotzak edo kasurik onenean janari lasterreko establezimenduetako platerak jatea ekartzen du maiz etxegabeen egoera ekonomikoak ez baitie uzten jatetxeetan eskaintzen dituzten otorduak ordaintzen bazterkeriagatik establezimendu horietarako sarrera eragozten ez bazaie betiere Hiri handietan jantoki sozialak izaten dira erakunde publiko edo pribatuek kudeaturik plater beroak ematen dituztenak baina nekez betetzen dituzten etxegabe guztien beharrak Espainian Caritas erakundeak jantokiak kudeatzen ditu eta Frantzian Restos du Cœur edo Bihotzaren Jatetxeak sortu ziren 1985 urtean Coluche artistaren eskutik Hala ere etxegabe askok zaborretatik jasotzen dute janaria supermerkatuetatik botatzen dituzten iraungitako produktuen bila edo besterik gabe etxebizitzetako janarihondarretan miatuz osasunerako dakartzan arriskuak kontuan hartu gabe Kalean bizi ez direnean ere koloka etxeetan esaterako janariak prestatzeko higienekondizioak oso desegokiak izaten dira askotan urfalta dutelako Etxe gabeziak higiene pertsonal egoki baterako oztopo saihetsezinak jartzen ditu Dutxak eta bainuak hartzeko ezintasunaz gainera beti kalean ibiltzeagatik arropak gehiago zikintzen dira askotan lurrean eseri eta etzan behar izaten dutelako Zaborretan miatzeagatik ere nabarmen zikintzen dira Horrela ohikoa izaten da iturrietan eta liburutegi eta antzeko toki publikoetako komunetan etxegabeak aurkitzea eskuak eta musua urez garbitzen eta ilea orrazten Hiri handi batzuetan etxegabe eta bidaiarientzako dutxa publikoak badaude dohainik edo diru kopuru txiki baten truke erabilgarri Arropak garbitzeko ere oztopoak izaten dituzte areago kontuan harturik arropekin batera eta bestera ibili behar izaten dutela Horretarako laguntzaerakunde batzuek bigarren eskuko arropak jartzen dizkiete eskura arropa alda dezaten Horrek guztiak gizartearen bazterkeria areagotu eta etxegabearen profil negatiboa indartzen du higiene pertsonal eskasa etxegabeziak berak ekarritakoa dela ahaztuz Etxerik gabeko pertsonak zamaturik ibiltzen dira beti Ondasun gutxi izan arren euren arropa manta eta bestelakoek bolumen eta pisu handia hartzen dute Etxegabeen zereginetako bat han eta hemen zaborretan bilatzea izaten da gainera janari kondarrak arropak eta bestelakoak aurkitzeko Euren kolokatasunak gauza horiek gordetzera bultzatzen ditu maiz momentuan behar dutena baino gehiago eta horrela eraman beharreko zama handitzen da Ohikoa da hiriko kaleetan etxegabeak euren ondasunez beteriko gurditxo bati tira eta bultza ikustea Horrek etxegabeen ikusgarritasuna nabarmendu eta gizartearen aurrean profil bereizia eratzeaz gainera mugikortasuna eragotzi eta ondorioz batez ere jende heldu eta zaharren kasuan toki jakin batera mugatzen ditu eta beste toki eta hirietan izan litezkeen aukerak eta irtenbideak galarazi egiten dizkie Jasaten duten bazterkeria haien aurkako jazarpen edo indarkeria bilakatzen da anitzetan beste hiritar edo poliziaren aldetik Poliziaren aldetik etengabeko kontrolak eta euren ondasun eskasak kentzea ere ohiko praktika da maiz agintarien politika jakin bati men eginez Gazte eta adin txikikoen aldetik ere usu jasotzen dituzte erasoak maiz eraso hauek eta baita etxegabeen miseria bera ere bideoz grabatu eta zabaldu dira trufa moduan gizartean pertsona horiek gaitzetsiz eta mespretxatuz dagoen diskurtso ezkutuaren adierazgarri Eskuinmuturreko taldeen erasohelburu ere izaten dira prostituta etorkin eta bestelako kolektibo baztertuekin batera Hain zuzen ere jasotako estatistiken arabera eraso hauek etxegabeen heriotzen kausa nagusietako bat dira Eraso hauek leku publikoetan lo egin behar izateak dakarren babesfaltagatik gertatzen dira gehienetan gauez gertatzen dira eta sarri etxegabeei su emanez Etxerik gabeko pertsonen arteko lisker larriak ere izaten dira gehienetan alkohol eta bestelako drogen kontsumoak areagoturiko agresibitateak bultzaturikEtxegabeen bizimodu larriak osasunari arazo larriak ekartzen dizkio Frantzian esaterako gizonezko eta emakumezko etxegabeen bizi itxaropenak 56 eta 41 urtekoa urtekoak direla egiaztatu da Beraiengan ohiko gaixotasunak dira tuberkulosia eta beste infekzioak gizartean askoz ere eragin txikiagoa izaten dutenak Miseria hauek osasun fisikoaren arazoak ekartzeaz gainera gizaharremanak eragotzi ere egiten dizkiete etxerik gabeko pertsonei Higienefaltak eta pairatzen duten egoera psikologikoak euren burua gizartetik isolatzera eramaten ditu euren gizartebazterketa areagotuz Arrazoi beragatik eta leku egokirik ez izateagatik sexuharremanak ere ezinezko bilakatzen zaizkie Beste hiritarrekiko jarrera mesfidantzazkoa izaten dela ere hartu behar da kontuan eta horrela askotan laguntza sozialei eta osasunzaintzari ere uko egiten diete Adibidez lehen mailako osasunarreta zerbitzuak ez dituzte erabiltzen zerbitzu horietarako eskatzen den jarraipen eta kontrolari uko eginez horrela edonolako osasunarazo bat dutenean arina izanda ere larrialdietara deitzeko joera izaten dute Luzerako bakardadeak euren arazo psikikoak larriagotu egiten ditu bueltarik gabe sentimendu deuseztatzaileak sortuz Gizarte ekintza eta politika publikoak 1980ko hamarkadara arte etxerik gabeko pertsona eta familien laguntza bereziaz karitatezko elkarteak arduratzen ziren bereziki Munduko Bigarren Gerraz geroztik Mendebaldeko Europan eraturiko etxebizitzapolitikak ez zuen etxegabearen tipologia bakarti eta baztertuarentzat atal bat bereizi eta etxe berri baten bila ari ziren familien parean jarri ziren Horrela Frantzia Espainia eta Frantzian bereziki txabolaauzoak sortu ziren hirien inguruetan harik eta babes ofizialeko etxebizitza politika txabolaauzoak deusezten joan zirenera arte XX mendearen bukaeran gizartepolitika publikoek etxegabeen arazoari irtenbide bat bilatu nahian aterpe publikoak eta premiazko alojamenduak prestatzen hasi ziren Mendebaldeko Europan etxegabeen laguntzan nabarmendu den erakundea Caritas da baina bestelakoak ere badira hala nola Diaconia edo Salbamen Armada kristau izaera dutenak eta Emaus izaera laikoarekin Aterpetxeak eta jantokiak antolatzen dituzte batik bat eta egun ere herrialde askotan batez ere Hegoaldeko Europan gobernuko erakundeek baino ardura handiagoa dute etxegabeen aldeko jardunean Ongizate estatuek etxegabeziaren arazoari irtenbidea emateko erabiltzen dituzten neurrien multzoan zuzeneko dirulaguntzak etxebizitzapolitika babes ofizilaeko etxebizitzak osasun eta hezkuntzarakolaguntza eta pertsona eta familia etxegabeak lanmerkatuan integratzeko ahaleginak biltzen dira Aldi berean ordea ongizateestatuek hainbat kolektibo baztertzeko politikak salatzen dira pertsona baztertu eta etxegabe bilakatzeko kinkan jartzen badute hala nola zigorpolitika presoak eta presoohiak baztertzen dituena Estatu hauen artean berezitasunak daudela ere jaso da estatu liberalek etxebizitzaeskubideak eta horren inguruko politika sustatu ohi duten bitartean estatu sozialdemokratek etxegabezian eta etxegabeziaarriskuan dauden taldeak zuzenean laguntzeko joera izaten du Administrazio publiko ezberdinen arteko koordinazioeza ere jaso da etxegabeziaren arazo modu bateratuan aztertu eta gainditzea oztopotu egiten duena Etxegabeak Euskal Herrian Etxegabe kopurua igotzen ari da Euskal Herrian Kopuru zehatza jakitea zaila da bazterkeriaren eta definizio zehatzaren faltaren ondorioz baina datuen arabera Euskal Herrian 3000 etxegabe inguru zirela jo zen 2015ean2020ko datuen arabera 2797 etxegabe inguru zeuden Euskal Autonomia Erkidegoan 2020an 2012an 2000 inguru zirela uste da Ipar Euskal Herriari dagokionez 200 etxegabe zenbatu zituzen BaionaAngeluMiarritze eremuan eta 1300 lagunek jo zuten aterpe sozialen bila 2020 urtean Nafarroan 330 ziren 2012an Ikus gainera Arlote Bakartasun Erreferentziak Kanpo estekak
676
Salmo visovacensis
Salmo visovacensis Salmo generoko animalia da Arrainen barruko Salmonidae familian sailkatzen da Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Salmo Salmonidae Kanpo estekak FishBaseorg
677
Focaccia
Focaccia belar eta beste elikagai batzuekin estalitako ogi zapal mota bat da Italiako sukaldaritzako plater tradizionala da oso erlazionatua pizza ezagunarekin Prestaketa honen oinarrizko errezeta antzinako etruskoeangandik edo antzinako greziarreengandik etortzen da antza ordea Liguriako sukaldaritzaren janaria da Ligurieraz fugàssa Kanpo estekak
678
Atletismoa 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan - Gizonezkoak 400 metro hesiak
Atletismoko gizonezkoen 400 metro hesiak 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan 2021eko uztailaren 30etik abuztuaren 3ra bitarte lehiatu zen Japoniako Estadio Nazionalean 26 delegazio olinpikok 36 atleta bidali zituzten txapelketa honetara Olinpiar Jokoetako lasterketarik onenen artean dagoela esan zuten esatariek Karsten Warholm norvegiarrak irabazi zuen munduko errekor berria ezarriz 4594 segundotan Bere errekorra 076 segundotan hobetu zuen Zilarra eskuratu zuen Rai Benjaminek ere aurreko errekorra gainditu zuen 053 segundoatan Brasilgo Alison dos Santosek brontzea irabazi zuen Norvegiak eta Brasilek lehen domina irabazi zuten historian 400 metro hesietan Finaleko partehartzaile guztiek azkena iritsi zen Alessandro Sibiliok izan ezik errekorren bat hautsi zuten Txapelketa 1 erronda Lasterketa bakoitzeko lehenengo 4ak eta hurrengo 4 azkarrenak pasatzen dira finalerdietara 1 lasterketa 2 lasterketa 3 lasterketa 4 lasterketa 5 lasterketa Finalerdiak Lasterketa bakoitzeko lehenengo biak eta ondoren egondako bi azkarrenak finalerako sailkatu ziren 1 Finalerdia 2 Finalerdia 3 Finalerdia Finala Erreferentziak Kanpo estekak
679
Olbramice (Ostrava-City barrutia)
Olbramice Txekiar Errepublikako udalerri bat da 697 biztanle ditu eta 539 kilometro koadroko azalera OstravaCity barrutian dago Historia Udalerriaren lehen aipamen idatzia 1454 urtean egin zen Kanpo estekak
680
Montevideo (Minnesota)
Montevideo Minnesotako hiri bat da Chippewa konderrian kokatua dago 2010ean 5383 biztanle zituen 1234 kilometro koadrotan banatuta Ikus gainera Chippewa konderria Kanpo estekak
681
Oriamendiko mendilerroa
Oriamendiko mendilerroa Gipuzkoan kokatuta dagoen mendilerro bat da Bere punturik altuena Oriamendi mendia da 188 metrorekin Mendilerroan dagoen Oriamendi mendiak ematen dio izena mendilerroari Mendiak Oriamendi 188 m Aritzmendi 127 m Urgull 123 m Puio 113 m Olloko Mendia 106 m Zorroaga edo Zorroagagaina 84 m Errondogaina 65 m Erreferentziak Ikus gainera Euskal Herriko mendilerroen zerrenda Kanpo estekak
682
Madagaskar plana
Madagaskar Plana Hirugarren Reicharen proposamen bat izan zen Madagaskar uhartera europar jatorriko biztanle juduak lekualdatzeko Franz Rademacher Alemaniako Gobernuko Atzerri Gaietako Ministerioaren Judutarren departamentuko buruak 1940ko ekainean proposatu zuen ideia Frantziaren Erorketa baino lehen Proposamenak Alemaniak Madagaskarren kontrola orduan kolonia frantsesa zena hartzea barnebiltzen zuen frantsesen errendizio baldintzen barnean Poloniar juduak Madagaskarrera deportatzeko ideia Poloniako Gobernuak ikertu zuen 1937an Ikerketa hori egin zutenen arabera uharteak soilik 5000tik 7000ra familia kokatzeko potentziala zuen nahiz eta estimazio batzuek kopurua soilik 500 familietan ezartzen zuten Bigarren Mundu Gerra aurretik juduen populazioak Alemaniatik emigratzeko Nazien esfortzuek erdizka arrakastatsuak izan zirenez soilik 1940 urtean Nazien gobernuak berpiztu zuen juduak Madagaskarrera deportatzeko ideia Rademacherrek 1940ko ekainaren 3an gomendatu zuen Madagaskar eskura jartzea Europako juduentzat Adolf Hitlerren onarpenarekin Adolf Eichmannek 1940ko abuztuaren 15ean memorandum bat argitaratu zuen lau urtez urtero milioi bat judutar berkolokatzeko ideiarekin Uhartea SS poliziaren menpeko estatu polizial baten gisa gobernatuko litzateke Judu askok uhartearen baldintza gogorrak zirela eta hilko zirenaren jakitun izanik onartu zuten plana aurrera eramatea Plana ez zen bideragarria britainarren itsas blokeoaren ondorioz 1940ko irailean Naziek Ingalaterrako gudua galdu zutenean atzeratu egin zen eta 1942an behin betiko alboratu zuten Azken Konponbidearen hasierarekin Plan honek Azken Konponbiderako urrats psikologiko garrantzitsu bezala funtzionatu zuen Jatorria XIX mendearen amaieran eta XX mendearen hasieran Madagaskarren planaren aitzindari izan ziren judu europarren berkokatze planak egin ziren Paul de Lagarde ekialdearen akademizista bat izan zen lehena Madagaskarrera europar juduak ebakuatzea proposatzen bere 1878ko Deutsche Schriften Idatzi alemaniarrak obran19041905an mugimendu sionistako kideek britainarren Uganda Eskema serioski eztabaidatu zuten zeinaren arabera errusiar juduek martxan ziren pogromen zuzeneko arriskuan zeudenak gaur egungo Kenyan ezarriko ziren Ondoren Plana ezinezkotzat joz baztertu zuen Sionisten Kongresuak Lurraldemugimenduaren jarraitzaileak zionismoaren mugimendu nagusitik zatitu ziren eta judutar estatu bat edo gutxienez eremu autonomo bat sortzeko leku baten bila jarraitu zuten Madagaskarren judutarrak berkolokatzeko ideia Henry Hamilton Beamish Arnold Leese eta beste zenbait antisemita britainiarrek sustatu zuten Frantziaren lankidetzarekin poloniar gobernuak 1937an lantalde bat bidali zuen uhartera poloniar juduak deportatzeko aukera aztertzeko Batzordearen buruak Mieczysław Lepeckik uharteak 5000 eta 7000 familia tartean hartu litzakeela pentsatu zuen baina taldeko juduek uste zuten soilik 500 edo familia izan ahal zirela segurtasunez kokatuak Alemania nazian Arrazakeria eta antisemitismoa alderdi nazi zein gobernu naziaren oinarrizko printzipioak ziren Diskriminazio eta juduen aurkako eraso bortitzak 1933an hasi ziren boterea hartu eta berehala Indarkeria eta presio ekonomikoa erabili zituzten naziek juduek herrialdea borondatez utz zezaten 1939 urterako Alemaniako 437000 juduetatik 250000 inguruk Ameriketako Estatu Batuetara Argentinara Erresuma Batura Palestinara eta beste herrialde batzuetara emigratu zutenNazien lidertzak geratzen ziren judu alemaniarrak itsasoaren bestaldera deportatzeko ideia landu zuten Barruko eta produkziorik gabeko lurrak helmuga egokiak zirela pentsatu zuten era honetan deportatuek haien kokaleku berrian loratzea saihestuko zutelakoan 1940ko maiatzean Hitlerri emandako memorandumean Ekialdeko Biztanleria Kanpotarraren Tratamenduari dagokionez izenburua zuena Reichsführer Heinrich Himmlerrek judu guztiak Afrikara edo beste kolonia batzuetara eginiko inmigrazio masiboaren bitartez judu hitza desagertuko zenaren esperoa adierazten zuen Plangintzaren hasiera 1938an hasi ziren plana eztabaidatzen hainbat ideologo nazi hala nola Julius Streicher Hermann Göring Alfred Rosenberg eta Joachim von Ribbentrop Garai hartan Alemaniako jurisdikziopean zeuden juduen ehuneko hamarra poloniarrak ziren Józef Lipskik Poloniako enbaxadorea Alemanian bere herrialdak haiek berriro hartzeko asmorik ez zuela adierazi zuen eta poloniar gobernuak poloniar pasaportedunak itzultzeko ez zuela baimenik emango dekretatu zuen baldintza zehatzetan izan ezik Ribbentropek Georges Bonnet frantziar atzerriko ministroarekin gaiaz lehen aldiz hitz egin zuen urte horretako abenduan Bonnetek Frantziaren alemaniar judu gehiago hartzeko gogo eza adierazi zuen haien iritsiera ekiditeko neurriak hartu zitezkeen galdetu zuen Frantziak berak 10000 judu inguru deportatzea aztertzen ari zen eta Madagaskar helmuga egokia izan litekeen ala ez begiratzen ari zen Madagaskarrera alemaniar deportazioak antolatzea 1940 urtean hasi zen formalki Franz Rademacherrek Alemaniako Gobernuko Atzerri Gaietako Ministerioaren Judutarren departamentuko buru izendatuak ekainaren 3an bere nagusi Martin Luther diplomatikoari juduen patuari buruzko memorandumari bidali zion Rademacherrek esan zuen Hau da irtenbide egokia judu guztiak Europatik kanpo Palestina helmugatzat hartu zuen laburki baina desegokitzat jo zuen ez zuelako egoki ikusten Ekialde Hurbilean estatu judu sendo bat sortzea Halaber Palestina britainarren kontrolpean zegoen garai hartan Rademacherrek Madagaskarreko kolonia frantsesa europar juduen helmuga gisa erabili ahal izatea proposatu zuen frantziar errendizioaren baldintzetako bat bezala Izan ere 1940ko maiatzaren 10ean inbaditu zuten alemaniarrek Errefuxiatu juduak Rademacherrek adierazi zuenez bahitu gisa erabili ahal izango lirateke etorkizunean beren Amerikako arrazalagunen portaera ona bermatzeko Abteilung Deutschlandeko III Kontseiluak garatu zuen planaLutherek Ribbentrop Atzerri ministroarekin aterae zuen gaia antzeko eskema garatzen ari baitzen aldi berean Ekainaren 18rako Hitlerrek eta Ribbentropek dagoeneko hitz egin zuten Benito Mussolini italiarrarekin planaren inguruan Frantziako porrotaren ondoren lortu ahal zen aukera gisa Plana ezagutu ondoren SSObergruppenführer Reinhard Heydrichek Reicharen Segurtasuneko Bulego Nagusiko RSHA buruzagiak aurrerantzean Ribbentropek planari uko egingo ziola azpimarratu zuen berak zuzenean kudeatzeko Heydrich Göringek izendatu zuenez 1939ko urtarrilean Alemaniak okupatutako lurretatik juduen ebakuazioa gainbegiratzeko juduen gaia haren menpe zegoen Adolf Eichmann RSHAko IVB4 azpisaileko arduraduna zen zeina juduen gaiez eta ebakuazioaz arduratzen zen Laster bilakatu zen planaren parte Abuztuaren 15ean Reichssicherheitshauptamt Madagaskar Projekt Reicharen Segurtasuneko Bulego Nagusia Madagaskar Plana izeneko memorandum bat argitaratu zuen lau urtez urtero milioi bat juduek deportatzea barnebiltzen zuena eta juduak Europan geratzeko ideia alde batera utzita RSHAk programaren alderdi guztiak kontrolatuko zituela azpimarratu zuen Rademacherrek kolonia kontrol alemaniarraren pean baina autogobernatuko zen administrazio judu batekin egotea proposatzen zuen arren Eichmannek argi utzi zuen SS poliziak uhartearen bizitzako alderdi guztiak ikuskatu eta kontrolatuko zituela polizia estatu gisa gobernatuko zutelarikNazi bulego gehienek Atzerriko Bulegoak Segurtasun Poliziak eta Gobernu Nagusiak barne plan honetan jarri zituzten itxaropenak emigrazioaren bidez arazo judutarra konpontzeko azken aukera gisa Bereziki Hans Frankek gobernu orokorraren gobernaria Poloniako zati okupatuan Madagaskarren deportazio behartua begi onez ikusten zuen Poloniarako deportazioen ordez Uztailaren 10etik aurrera Poloniara deportazioak bertan behera utzi ziren eta Varsoviako ghettoaren eraikuntza gelditu egin zen alferrikakoa zela iritziz Plangintzaren jarraipena Rademacherrek Europako banku bat sortzea zuen helburu azkenik judu europarren ondasun guztiak likidatuko zituena plana ordaintzeko Banku horrek Madagaskarren eta munduko gainerako herrialdeen arteko bitartekari lanak egongo lituzke juduek ez zutelako inolaz ere baimenik iznago kanpotarrekin harreman ekonomikoak egiteko Göringen Lau Urteko Planaren bulegoak planaren ekonomia ikuskatuko zuenHorrez gain Rademacherrek beste gobernuorgano batzuen zereginak aurreikusi zituen Ribbentropen Atzerri Arazoetarako Ministerioak frantsesekin negoziatuko zuen Madagaskar Alemaniaren eskuetara nola pasa Europako juduen gaia lantzeko beste tratatu batzuk ere diseinatuko lituzke Bere Informazio Sailak Joseph Goebbelsekin eta bere Argitalpen eta Propaganda Publikoko Ministerioarekin batera informazioaren fluxua kontrolatuko luke etxean eta atzerrian Viktor Brackek Führeraren Kantzelaritzaren arduradun nagusiak garraioa gainbegiratuko luke SS poliziak Europako juduak kanporatzea hartuko luke bere gain du eta uhartea poliziaestatu gisa gobernatuko luke Naziek espero zuten Itsas Lehoi Operazioarekin Erresuma Batua inbaditu ostean Madagaskarrera juduak garraiatzeko merkantzia flotari britainiarra erabiliko zutela Deportatuetako asko bidaiaren baldintza gogorretan zein SSren eskuetan hiltzea espero zen Plana bertan behera uztea Royal Air Force Ingalaterrako guduan garaitzeko porrotaren ostean Britainia Handia inbaditzeko proposamena 1940ko irailaren 17an mugagabeki atzeratu zen Honek Alemaniak britainiar merkantzia itsasontziak ebakuazioetan ezingo zituela erabili esan nahi zuen eta Madagaskar planaren planifikazioa gelditu egin zen 1940ko abuztuaren amaieran Rademacherek Ribbentropi eskatu zion bere ministerioan bilera bat antolatzeko plana garatzeko adituen talde bat prestatzen hasteko Ribbentropek ez zuen inoiz erantzun Era berean Eichmannen memoranduma Heydrichen eskuetan ahuldu zen ez baitzuen inoiz onartu Varsovian eta Poloniako beste hiri batzuetan getthoak ezartzen berriz hasi ziren 1940ko abuztuan Hitlerrek 1942ko otsaila arte jarraitu zuen plana aipatzen Hortik aurrera plana betiko geratu zen bertan behera Britainiar Inperioaren indarrek Vichyko Gobernuari irla kendu zioten Madagaskarreko guduan 1942ko azaroan eta kontrola Frantzia Askera pasatu zen 1940ko hamarkadaren amaieran Hitlerrek Himmlerri Europako juduen desagerpenerako plan berria idazteko eskatu zion eta Himmlerrek Heydricheri pasa zion zeregina Bere zirriborroak juduak Sobietar Batasunera deportatzea proposatzen zuen Poloniatik pasata Ondorengo Generalplan Ostek Ekialderako Plan Orokorra Konrad Meyer irakasleak eta beste batzuek prestatua okupatutako Ekialdeko Europa eta Sobietar Batasunaren biztanleria osoa Siberiara deportatzea proposatzen zuen esklabutza lanetarako edo sobietarrak garaitu ostean hiltzeko Ardatzeko indarrek Moskuko guduan jasandako porrotaren ostean eta Estatu Batuak gerran 1941eko abenduan sartu ondoren Hitlerrek erabaki zuen Europako juduak berehala suntsitu egin behar zirela eta ez gerraren ostean ez baitzen gerraren amaiera antzematen Populazio masa handiak borroka gune batera garraiatzea ezinezkoa zenez Heydrichrek juduak sarraskiesparruetan hiltzea erabaki zuen Gune hauek Polonia bezalako eremu okupatuetan ezarri zituzten Holokaustoaren ondorioz hildako judutarren kopurua 55 eta 6 milioi tartekoa dela kalkulatzen da Ikus gainera Juduen Probintzia Autonomoa Erreferentziak Kanpo estekak Madagaskar planaren bideo azalpena Magnus Brechtken historialari alemanak egina Youtuben
683
Artur Babaitsev
Artur Babaitsev 1971ko irailaren 23a errusiar txirrindulari ohia da Palmaresa 1997 Nafarroako Itzulia 2 Koloniako Itzulian 4 Vendéeko Tourrean1999 Poitou Tourreko etapa bat2001 3 Bavariako Itzulian Erreferentziak Kanpo estekak
685
Brachycephalus alipioi
Brachycephalus alipioi Brachycephalus generoko animalia da Anfibioen barruko Brachycephalidae familian sailkatuta dago Anura ordenan Erreferentziak Ikus gainera Brachycephalidae Kanpo estekak
686
Dvakačovice
Dvakačovice Txekiar Errepublikako udalerri bat da 168 biztanle ditu eta 364 kilometro koadroko azalera Chrudim barrutian dago Historia Udalerriaren lehen aipamen idatzia 1352 urtean egin zen Kanpo estekak
687
Treherbert
Treherbert Galesko udalerri eta komunitate bat da Rhondda Cynon Taf konderrian Kanpo estekak
688
Sabinal (Texas)
Sabinal Texasko hiri bat da Uvalde konderrian kokatua dago 2010ean 1695 biztanle zituen 308 kilometro koadrotan banatuta Ikus gainera Uvalde konderria Kanpo estekak
689
Krakovia Joan Paulo II.a aireportua
Krakovia Joan Paulo IIa nazioarteko aireportua polonieraz Kraków Airport im Jana Pawła II IATA KRK ICAO EPKK Krakovia hiria zerbitzatzen duen aireportua da Poloniako bigarren garrantzitsuena da eta Balice herrixkan dago Joan Paulo IIaren izena daraman aireportu hau 2021ean 3100000 pertsonek erabili zutenAireportuak hazkunde aurreikuspen onak ditu 100 kilometro inguruan bizi diren 8 milioi pertsona bizi baitira gutxienez Aireportuak gainera kokapen pribilegiatua du Poloniako eskualde horretan dauden eta etorkizunean egongo diren autobidesarean baina agerian geratzen da Pyrzowiceko Katowiceko nazioarteko aireportuarekin eta gertuko Poloniako beste aireportu batzuekin duen lehia Erreferentziak Kanpo estekak Ingelesez Polonieraz Aireportuaren webgunea
690
Montgivray
Montgivray Frantziako udalerria da Indre departamenduan dagoena ErdialdeaLoira Harana eskualdean 2013an 1667 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Montgivray udalerrian erroldatutako biztanleak 1667 ziren Familiak 714 ziren horien artean 192 pertsona bakarrekoak ziren 60 bakarrik bizi ziren gizonak eta 132 bakarrik bizi ziren emakumeak 275 semealabarik gabeko familiak ziren 215 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 32 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 861 etxebizitza zeuden 719 familiaren etxebizitza nagusia ziren 83 bigarren erresidentzia ziren eta 58 hutsik zeuden 842 etxeak ziren eta 18 apartamentuak ziren 719 etxebizitza nagusietatik 584 bere jabearen bizilekua ziren 125 alokairuan okupaturik zeuden eta 10 doan lagata zeuden 3 etxek gela bat zuten 34 etxek bi zituzten 127 etxek hiru zituzten 235 etxek lau zituzten eta 320 etxek bost zituzten 581 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 302 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 354 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 1007 ziren horien artean 731 aktiboak ziren eta 276 inaktiboak ziren 731 pertsona aktiboetatik 663 lanean zeuden 349 gizon eta 314 emakume eta 68 langabezian zeuden 22 gizon eta 46 emakume 276 pertsona inaktiboetatik 123 erretiraturik zeuden 78 ikasten zeuden eta 75 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Montgivray udalerrian 761 unitate fiskal zeuden 1729 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 18001 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 82 komertzioetatik 2 erauzte enpresak ziren 10 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresak ziren 19 eraikuntza enpresak ziren 23 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 1 garraio enpresa zen 12 ostalaritza eta jatetxe enpresak ziren 1 finantziazio enpresa zen 4 higiezinen enpresak ziren 3 zerbitzu enpresak ziren 4 administrazio publikoko enpresak ziren eta 3 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresak ziren2009an zeuden norbanakoentzako 25 zerbitzu publikoetatik 3 ibilgailuen konpontzeko eta nekazaritza tresnetako lantokiak ziren 1 autoeskola 2 igeltseroak 1 margolaria 3 zurginak 7 iturginak 1 eraikuntza enpresa 6 jatetxeak eta 1 higiezinen agentzia2009an zeuden 4 establezimendu komertzialetatik 1 liburu denda zen 1 etxerako tresna denda zen 1 altzari denda zen eta 1 loredenda zen2000 urtean Montgivray udalerrian 26 nekazaritzaustiategi zeuden 1044 hektarea erabiltzen Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an zegoen osasunekipamendu bakarra botika zen 2009an lehenhezkuntzako eskola bat zegoen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
691
Roberto Fraile
Roberto Fraile Barakaldo 1974 Burkina Faso 2021eko apirilaren 27a euskal kazetari argazkilari eta kameralaria izan zen Barakaldon jaioa Salamancara joan zen bizitzera hainbat komunikabidetarako lan egin zuen askotan freelance 1990eko hamarkadatik Salamancako telebistan ibili zen eta urte batzuetan Salamancako La 8ra joan zen Bere ibilbidearen zati handi bat Gaztela eta Leongo Irrati Telebista publikoan eman zuen Lan hauek gatazka armatuetara hurbildu eta bertan grabaketak egitearekin uztartzen zituen 2012an Alepon izandako leherketa baten ondorioz zauritu zen matxinoen tropak grabatzen ari zela Bere bizitzako azken urteetan dokumentalak egin zituen Kolonbian eta Brasilen Hilketa 2021ean David Beriainekin batera eta beste ekintzaile batzuekin batera bahitu eta hil egin zuten Burkina Fason ingurumena babesten zuen GKE baten ezkutuko ehizari buruzko dokumental bat grabatzen ari zela David Beriain kazetariarekin batera dokumentala grabatzen ari zirela biak hil zituzten eta haiekin batera Burkina Fasoko herritar bat eta Irlandako beste ekintzaile bat ere bahitu eta hil zituzten Kompienga probintziako Pama hiriari segada batean erori ondoren Erreferentziak Ikus gainera Bi euskal kazetarien hilketa Burkina Fason Kanpo estekak
692
Feliks Jusupov
Feliks Feliksovitx Jusupov printzea SumarokovElstongo kondea errusieraz Князь Феликс Феликсович Юсупов Граф СумароковЭльстон San Petersburgo Errusiar Inperioa 1887ko martxoaren 23a Paris Frantzia 1967ko irailaren 27a errusiar noble eta idazlea izan zen Nikolas IIaren iloba batekin ezkondu zen Rasputinen hilketan parte hartu zuen Idazlanak La Fin de Raspoutine Avant lExil eta En Exil frantsesez Erreferentziak
693
Grafo koloreztaketa
Grafo teorian grafo baten koloreztaketa grafoko elementuak erpinak edo ertzak hainbat baldintzapean koloreztatu edo bereizteko erabiltzen da Erpinen koloreztaketan ondokoak diren erpinak kolore ezberdinez margotu behar dira Ertzen koloreztaketan berriz ondokoak diren ertzak dira kolore ezberdinez margotu beharrekoak Grafo bateko aldeei buruz ere koloreztaketa ebazkizunak planteatzen dira Erpinen koloreztaketa da ordea ebazkizun nagusia beste koloreztaketa guztiak erpinen koloreztaketaz ebatzi ahal izaten baitira Grafo koloreztaketak aplikazio zabalak ditu plangintza arloan Koloreen ordez zenbakiak edo bestelako ikurrak ere jarri daitezke baina koloreak erabili ohi dira historian zehar grafo koloreztaketak mapak koloreztatzeko lau koloreen teoremarekin lotu zirelako Erpinen koloreztaketa Eskuarki erpinen koloreztaketan ondokoak diren puntu edo erpinak kolore ezberdinez margotu behar dira Bukleak dituzten grafoak baldintza hori betez koloreztatu ezin daitezkeenez buklerik gabeko grafoetarako egiten da koloreztaketaren azterketa Baldintza beteaz k kolore erabiltzen direnean kkoloreztaketa burutu dela esaten da eta grafoa kkoloreztagarria dela esaten da Ondoko erpinak kolore ezberdinez margotuz betiere G grafoko erpinak koloreztatzeko behar den kolore kopuru minimoari χG zenbaki kromatikoa deritzo Erpinak koloreztatzeko metodo ezberdinak daude Ohizko metodo bat algoritmo irenskorra den handiena lehenengo algoritmoa da Algoritmo honetan erpinak mailari buruz sailkatu eta ordena horretan ondokoak ez diren erpinak lehenengo koloreaz margotzen dira gainerako erpinak ondokoak ez badira ordena berean bigarren kolore batez margotzen dira eta abar erpin guztiak margotu arte Algoritmoak zenbaki kromatikoa edo handiagoa den kolore kopuru bat ematen du baina bada erpinen ordenaren bat algoritmoa erabiliz grafoaren zenbaki kromatikoa ematen duena Beste erpin ordenetarako ordea handiena lehenengo algoritmoak zenbaki kromatikoa gainditzen duen kolore kopurua ematen du Erpinen koloreztaketa lan plangintzarako erabil daiteke Adibidez egin beharreko lan batzuk aldi ezberdinetan kokatu behar badira lanak edozein ordenetan buru daitezkeela bateraezintasunak sor daitezke aldi berean egin daitezkeen lanei buruz bi lanek baliabide bera behar dutelako esaterako Lanak burutzeko denbora laburrena jakiteko egin beharreko lan bakoitzeko erpin bat sortzen da bi lan batera burutu ezin badirenean dagozkien bi erpinak ertz batez lotuz Horrela sortzen den grafoaren zenbaki kromatikoa da lanak burutzeko denbora laburrena kolore bereko erpinak izanik aldi berean egin daitezkeen lanak Ertzen koloreztaketa Ebazkizun batzuetarako planteamendua erosoagoa da ondokoak diren ertzak kolore ezberdinez margotu behar direla ezarriz Ertzak horrela koloreztatzeko behar den kolore kopuru minimoari indize kromatiko deritzo eta honela adierazten da χG Indize kromatikoa grafoko puntuetako maila handienarekin edo maila handiena gehi bat zenbakiarekin dator bat Vizingen teoremaren arabera Ertzen koloreztaketak enparejamendu ebazkizunetan erabiltzen dira puntu edo erpin ezberdinen artean grafoak ahalbideratzen dituen enparejamendu edo ertzak kokatzeko era kopurua zenbatzeko alde biko grafoetan askotan Adibidez grafo batean puntuak jokalariak izanik eta ertzek jokalarien artean jokatu beharreko partiduak adierazten badituzte indize kromatikoak partiduak jokatzeko egun kopurua adierazten du jokalari batek egun batean partidu bakarra jokatzen badu Kanpo estekak
694
Sousville
Sousville Frantziako udalerri bat da Isère departamenduan dagoena AuverniaRodanoAlpeak eskualdean 2013an 132 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Sousville udalerrian erroldatutako biztanleak 132 ziren Familiak 56 ziren horien artean 14 pertsona bakarrekoak ziren 7 bakarrik bizi ziren gizonak eta 7 bakarrik bizi ziren emakumeak 21 semealabarik gabeko familiak ziren eta 21 semealabak dituzten bikoteak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 68 etxebizitza zeuden 56 familiaren etxebizitza nagusia ziren 8 bigarren erresidentzia ziren eta 3 hutsik zeuden 65 etxeak ziren eta 3 apartamentuak ziren 56 etxebizitza nagusietatik 49 bere jabearen bizilekua ziren 4 alokairuan okupaturik zeuden eta 3 doan lagata zeuden 4 etxek bi gela zituzten 5 etxek hiru zituzten 11 etxek lau zituzten eta 37 etxek bost zituzten 46 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 22 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 30 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 96 ziren horien artean 69 aktiboak ziren eta 27 inaktiboak ziren 69 pertsona aktiboetatik 66 lanean zeuden 39 gizon eta 27 emakume eta 3 langabezian zeuden 1 gizon eta 2 emakume 27 pertsona inaktiboetatik 13 erretiraturik zeuden 8 ikasten zeuden eta 6 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Sousville udalerrian 64 unitate fiskal zeuden 155 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 18445 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 5 komertzioetatik 2 eraikuntza enpresak ziren 1 ostalaritza eta jatetxe enpresa zen 1 higiezinen enpresa zen eta 1 zerbitzu enpresa zen2009an zeuden norbanakoentzako 3 zerbitzu publikoetatik 2 igeltseroak ziren eta 1 jatetxe2000 urtean Sousville udalerrian 12 nekazaritzaustiategi zeuden 648 hektarea erabiltzen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
695
Denise Scott Brown
Denise Scott Brown Zambia 1931 hegoafrikar arkitekto eta urbanista da Biografia Londresen eta Pensilvanian egin zituen ikasketak 19601965 urteetan Pensilvanniako Unibertsitateko Arte Ederretako Eskolan lan egin zuen irakasle gisa Eskolak eman zituen halaber Kaliforniako Unibertsitateko ingurunediseinuko sailean 1965 Yaleko Unibertsitateko arkitekturasailean 19671970 eta Harvardeko Unibertsitateko diseinueskolan 1989 Bere lan praktikoetan zein idatzi teorikoetan arkitektura hiriplangintza eta alderdi soziala uztartzen saiatu da Venturi Scott Brown Associates estudioan lan egin zuen bere senarra den Robert Venturirekin plangintzako proiektuen buru Bere ustez alderdi estetikoak ez ezik arazo sozialak ekonomikoak eta politikoak ere hartu behar dira kontuan plangintzetan Erreferentziak
696
The Philadelphia Story
The Philadelphia Story eusk Philadelphiako istorioa 1940ko George Cukor zinema zuzendariaren komedia erromantikoa da Philip Barryren izen bereko antzerkiobran oinarritzen dena Argumentua Goimailako emakume bati buruzko historia da berriz ezkonduko dena Film honek 1940ko hamarkadako Ipar Amerikako burgesiaren konbentzionalismoak eta itxurakeria aztertzen ditu hiru pertsonaia nagusien arteko egoera barregarrien bidez Istorio osoa 24 ordutan gertatzen da 1939 urtean Filadelfiako jauretxe batean Pennsylvania AEB Han bertan Tracy Lord Katharine Hepburn bizi da hirian oso ezaguna den familia aberats baten alaba da eta CK Dexter Havenenengandik Cary Grant dibortziatua dago Oso izaera zaila eta harroa dauka George Kittredgerekin Jon Howard ezkontzear dago oso gizon aspergarria eta motela dena ezkontza baino bi egun lehenago senar ohia eta bi kazetari ospetsu Macauley Connor James Stewart eta Elizabeth Imbrie Ruth Hussey Tracyren etxean agertzen dira Dexterrek ezkontzara gonbidatuak Pelikulako lehen eszenak Tracyren lehenengo ezkontzaren amaiera erakusten du Tracyk Dexterren golf makila apurtzen duenean eta honek haserretuta Tracy lurrera botatzen duenean Eszena honek pelikula zertan oinarritzen den erakusten digu hau da Tracyren izaera gobernaezina eta Dexterren mendekurako gogoa Batbatean Tracyk ustekabeko erabakiari aurre egin behar dio maiteminduta egon gabe bere senargaiarekin ezkontzea edo bere senar ohiarekin itzultzea Baina egia esan Tracyren arazoa beste bat da helduago eta toleranteagoa izatea edo beti berdin izatea Hau guztia lortzea oso zaila da denbora faltagatik eta berak dituen aurreiritziengatik Aktoreak Cary Grant CK Dexter Haven Katharine Hepburn Tracy Samantha Lord James Stewart Macaulay Mike Connor Ruth Hussey Elizabeth Imbrie John Howard George Kittredge Roland Young William Q Tracy Uncle Willie John Halliday Seth Lord Mary Nash Margaret Lord Virginia Weidler Dinah Lord Henry Daniell Sidney Kidd Lionel Pape Edward Rex Evans Thomas David Clyde Mac Kritika zinematografikoa Filmaren zuzendariak argumentu nagusia eta sekundarioa familia aberatsaren aitak neskatxa batekin daukan maitasunafera kazetariak argitaratzekotan daudenak grazia eta kontu handiz garatzen ditu Filmaren gidoia interpretazioak eta George Cukorren zuzendaritza aipagarriak dira Beste aldetik lan taldearen lan bikainak zortzi astetan pelikula filmatzeko aukera eman zuen pasarteak errepikatu gabe Elkarrizketak polifonikoak ironikoak eta bikainak dira J L Mankiewiczen egindakoari esker Musika eta fotografia ere miragarriak dira Bere aktoreei esker pelikula hau sei Oscarretarako proposatu zuten eta horietatik bi irabazi zituen aktorerik onenarena James Stewart eta gidoirik onenarena Gaur egun komedia hau zine klasikotzat jotzen da Bukaerak Tracy aldatzeko prest dagoela eta istorioren nondik norakoak aldarazi ditzakeela erakusten digu Kanpo estekak
697
Antiprisma eneagonal
Geometrian antiprisma eneagonala oinarritzat bi eneagono berdinak baina bata bestearekiko biraturik eta alboaurpegitzat triangeluak dituen poliedroa da Oinarri baten erpin bat haren parean beste oinarrian dauden ondoz ondoko bi erpinak lotzean sortzen dira alboaurpegi triangeluarrak Adibidez bi oinarriak eneagonoak dituen prisma batean bi oinarriek zentro bera dute baina bata bestearekiko 20 edo π9 radian biratuta dago bi oinarrien hamazortzi erpinak lotzen dituzten hogeita hamabi ertz daude eta irudiak beraz hamalau alboalde triangeluar ditu antiprisma oktogonal simetriko bat da Ikus gainera Erreferentziak eta oharrak Kanpo estekak Ingelesez Weisstein Eric W Antiprisma eneagonal MathWorlden
698
Aurelio Rodríguez
Aurelio Rodríguez Ituarte Jr Sonora Cananea Mexiko 1947ko abenduaren 28a2000ko irailaren 23a Beisbol Liga Handietan jokatu zuen mexikar jatorriko beisbol hirugarren basea izan zen California Angels 19691970 Washington Senators 1970 Detroit Tigers 19711979 San Diego Padres 1980 New York Yankees 19801981 Chicago White Sox 19821983 edo Baltimore Oriolesen 1983 Pazifikoko Liga Mexikarrean Yaquis de Ciudad Obregón eta Cañeros de Los Mochis taldeetan jokatu zuen Eskuina aparta zuen Biografia Aurelio Mexikon Sonoran Cananean jaio zen 1947ko abenduaren 28an 1967an Ameriketako Estatu Batuetako ligan hasi zen Angelsekin eta 1970ean Washingtonen fitxatuko zuten 1971n Detroitera joango zen 8 jokalarien truke batean Truke honek ekarriko zuen Denny McLain Los Senadoresera 70 hamarkadan hirugarren base hark tinko eutsiko zion bere postuari Bateatzaile ona ez bazen ere esku sendoak zituen eta eskuin aparta 1975ean urrezko eskularrua Gold Glove Award irabazi zuen eta 1959tik aurrera lehen hirugarren basea izan zen lehen liga amerikarrean 1976 eta 1978an ere postu hoberenetan mantendu zen eta 1983ra arte Beisbol Liga Handian jarraitu zuen Bateatzailearen batez bestekoak oso onak izan ziren eta 648 karrera egin zituen 2017 jokotan Denboraldi hoberena 1970ekoa izan zen 19 home run 83 karrera eta 15 base lapurreta 1987ra arte jarraitu zuen Beisbol Liga Mexikarrean eta entrenatzaile izan zen gero Clevelanden 1991n berriro Liga Mexikarrean Sultanes de Monterreykin garaipena lortu zuen udako Ligan 1998an Acereros de Monclova ere gailurrera eramango zuen Bere bizitzari amaiera irailaren 23an eman zitzaion gidari batek harrapatu zuenean Detroiten Michigan Gidariak bihotzeko bat jasan zuen hau arrapatu baino lehenago Rodríguezek 52 urte zituen eta bere hileta Mexikon oso jendetsua izan zen gobernuburua barne 2000ko irailaren 23an bisitan zegoen Detroiten Michiganen eta auto batek harrapatu eta hil zuen Gidariak bihotzeko bat izan zuen eta tamalez Rodriguezen gainera joan zen 52 urteko kirolaria oso estimatua zen Mexikon eta izugarrizko jendetza presidentea eta guzti hurbildu zen bere hiletetara Aurelio izeneko 3 jokalari izan dira Beisbol Liga Handiko historian eta hirurak hil dira auto istripuren bat medio Aurelio López eta Aurelio Monteagudo 44 eta 53 urte zituzten Aurelio Rodríguezek berriz 52 urte zituen
699
1970eko Nafarroako Itzulia
1970eko Nafarroako Itzulia Nafarroako Itzuliko XI ekitaldia izan zen Urte honetan sei etapaz osatu zen Itzulia seigarrena bi sektoreetan banandua ibilbidea Iruñean hasi eta Tuteran bukatu zen Taldeak RieraMarsa Royal Kas La CaseraBahamontes Karpy GD Orbea PicaderoDamm GD Werner IrrintziAlemar Labadie Les Girondins Goldor Etapak Sailkapen nagusia Erreferentziak Kanpo estekak
700
Ondeste
Ondestea heste lodiaren azken zatia da kolonean hasi eta uzkian amaitzen dena Gizakiarengan 12 zentimetro inguru luze izaten da Erdialdean zabalgune bat du eta bertan elikagaietatik geratzen diren hondakinak pilatzen dira uzkira iritsi aurretik Deskribapen anatomikoa Digestio hodiaren bukaerako zatia da hain zuzen heste lodiaren azken zatia eta 1020 zentimetro inguruko luzera dauka emakumeetan laburragoa da Gorputzaren erdiguneko marran kokatzen da eta S3 mailaren parean hastzen da Albotik ikusten badugu S itxura dauka errainhezurak eta uzkornoak erakusten duten makurdura edo bihurguneen ondorioz Zeharka ebakitzen badugu 3 toles ikusiko ditugu ilargierdi itxurako tolesak deritzenak toles bat bitartekoa eskuinean eta beste biak goikoa eta behekoa ezkerraldean Toles horiek eragiten dute aurretik aipatutako bihurguneak agertzea justu beraien inguruan Eskuineko bitartekoa tolesa dagoen lekuan haren goian eta behealdean bi bihurgune daude Ezkerrean aldiz bi tolesen artean dago bihurgunea bihurgune nagusia Alboko aurpegitik begiratuz errainezurraren aurrean kokatzen dela ikus dezakegu errain hezur horren formara moldatzen delarik Errainezurrak makurdura egiten duenez errainezur lordosia eta uzkornoak aurrerantz egiten duenez ondesteak ere berdin egiten du Uzkorno maila horretara arte aurrerantz egiten badu ere uzkorno maila horretan berriro ere atzerantz egiten du makurdura atzealderantz geldituz Ondestearen atalak Ondestea bi zatitan banatzen da eta bien artean lotune bat dago muga eginez uzkiondestetako lerroa uzki kanala eta goiko zatia hasten den eremuan Goiko zatia edo azpilekoa honek atal berezi bat dauka ondestearen anpulua Hau zatirik zabalena da eta justu eskuineko tolesetik beheranzko zatia da Bertan gorotzak pilatuko dira gorotz zilindroa eratuz uraren birxurgapenaren ondorioz Beheko zatia edo uzki kanala peritoneoz kanpokoa da hain zuzen uzkorno mailatik atzerantz egiten duen zatia eta azpil zorua perine eremua zeharkatzen duBeheko zati horretan bi esfinter daude Barnekoa giharrezko zuntz lauez eratua hortaz inboluntarioa izango da Kanpokoa gihar ildaskatuaz osatutakoa hortaz boluntarioa izango daGoiko aldea endodermikoa eta behekoa ektodermikoa dira 34 zentimetroko luzera du eta egitura desberdinak aurkituko ditugu mukosatik begiratuz Uzkiko zutabeak edo Morgagniren zutabeak luzetarako tolesak dira eta beraien sakonean zain plexuak daude Azken horiek eragiten dituzte zutabe horiek Zain plexu hauek dilatatzen direnean barneko hemorroideak sortzen dira Uzkiko balbulak Zutabeen behealdean daude zutabeak batabestearekin lotzen Enara habi itxura dute Uzkiko sinuak Balbulen goialdean eta zutabeen artean daudeUzkiko balbula hauek bata bestearekin lotzean lerro pektinatua eratzen dute orrazi itxura duena Lerro pektinatua garrantzitsua da jatorri endodermikoa eta ektodermikoa duten uzki kanaleko zatiak banatzen baititu Lerrotik gora endodermikoa da eta lerrotik behera ektodermikoa Arrazoi horrengatik liburu askotan ondestea lerro horretaraino kontsideratzen da eta hortik aurrera kokatzen den uzki kanalaren zatia ez dute ondestea kontsideratzen Lerro pektinatuaren behealdean beste eremu bat dago Pekten eremua Pekten eremu hau zuriagoa eta leunagoa da eta horregatik zona alba ere deitzen zaio Eremu horren behealdean ildo bat dago uzkilarruazaletako ildoa Ildo horren agerpena epitelioaren aldaketa bat da Izan ere hortik behera kokatzen diren zelula epitelialak keratinizatuak daude Uzki kanalaren beheko muga uzki zuloa da Bestalde uzki kanalaren luzera eta ondorioz izendapena desberdina da ikuspuntu anatomikoa edo kirurgikoa hartuz gero Uzki kanal anatomikoa Honek lehen aipatutako ektodermiko eta endodermiko izate horri egiten dio erreferentzia hau da lerro pektinatua dagoen erremu horri Uzkitik 253 zentimetrora dago Uzki kanal kirurgikoa Kirurgia aldetik beste maila bat izaten da interesgarriago Hau uzkiaren zutabeak bukatzen diren eremuan dago Justu uzkiondestetako lotunea dagoen eremuan Uzkitik 45 zentimetrora dago Ondestearen geruzak Ondesteak geruza ezberdinak ditu eta bakoitzak bere ezaugarriak dauzka Geruza nabarienak mukosazko geruza eta giharrezko geruza dira Ondestearen mukosa Esan bezala ondestearen mukosaren gehiengoa ondestearen goiko zatiarena endodermikoa da Uzki kanalaren goiko zatia ere endodermikoa da baina beheko zatiaren mukosa ektodermikoa Bere koloreari dagokionez kolon sigmoideoarena baino gorriagoa da odoleztatuagoa dagoelako Mukosa horretan agertzen dira aurrez aipatutako tolesak bitartekoa goikoa eta ezkerrekoa Ondestearen giharrezko geruza Luzetarako geruzak ondeste guztia hartzen du eta jada ez dugu kolonean zeuden tenia edota haustrarik izango Bi giharrezko geruza ezberdintzen dira luzetarako geruza kanpoaldean dagoena eta geruza biribila barnealdean dagoena Giharrezko geruza horiek dira esfinterrak osatzen dituztenak Barnekoa Giharrezko zuntz lauez eratua dago Luzetarako zuntzak hain zuzen gihar biribilak bukatzen diren gune horretaraino iristen dira esfinterraren behealdetik eta bertan mukosarekin bat egiten dute Ondorioz uzkilarruazaletako lerroaren maila berean agertzen da esfinter arteko ildoa deritzona Hori luzetarako zuntzek mukosarekin bat egiten dutelako da Kanpokoa Gihar ildaskatuaz osaturik dago Ondestearen odoleztapena Ondestearen odoleztapena ezberdina da eremuaren arabera Ondestearen goikaldea goiko ondeste arteriak odoleztatzen du eta hori beheko arteria mesenterikoaren adar bat da S3 mailan azpileremuan bitan banatzen da eskuin eta ezker adarretan ondestearen eskuineko eta ezkerreko aldeak odoleztatzen dituztenak Erdiko eremua erdiko ondestearteriak odoleztatzen du eta hau barneko ilion arteriatik ateratzen da Beheko atala ordea beheko ondestearteriak odoleztatzen du zeina barneko arteria pudendaren adar bat den Zain itzulia ere beheko mesenterio zainaren bidez burutzen da Horrek porta zaina osatzen du goiko zain mesenterikoaekin eta bare zainarekin elkartzean Bertan drainatzen dute hirurek Ondestearen inerbazioa Plexu enterikoa arduratzen da ondestearen eta gainontzeko kolonaren atalen inerbazioaz Zuntz sinpatiko zein parasinpatikoak ditugu bertan Sinpatikoaren kasuan gongoil osteko zuntzak dira plexu enterikora iristen direnak Gongoil aurreko zuntzak bizkarmuinaren T9L2 mailetatik ateratzen dira hor izaten dute 1 neurona Zuntz horiek nerbio esplankniko nagusi txiki eta txikienetik eta gerriko nerbio esplanknikoetatik bideratzen dira 2 neurona gongoil zeliako aortagiltzurrunetako gongoiletan goiko eta beheko mesenterio gongoiletan batez ere izaten dute Horietatik gongoil osteko zuntzak goiko eta beheko mesenterio arteriekin batera abiatzen dira hestemuskuluetara plexu enterikoa Sinpatikoak peristaltismoa txikiagotzen du hesteen mugimendua eta basokontrikzioa eragiten Parasinpatikoaren kasuan bere zuntzak bi taldetan banatzen dira garaldeko zuntzak eta azpileko zuntzak baina ondestearen kasuan azpileko atalak du garrantzia Azpileko zuntzak bizkarmuinaren S2 S3 eta S4 mailetan dute 1 neurona Beheko hipogastrio plexura heltzen dira zuntzak eta bertatik plexu enterikora bideratzen non 2 neurona kokatzen den Ondoren gongoil osteko zuntzak erraietara bideratzen dira inerbazioa burutzekoParasinpatikoak peristaltismoa handiagotzen du hesteen mugimendua eta heste jariapena areagotzen Ondestehaztapen edo ondesteukipen azterketa Ondestehaztapen edo ondesteukipen azterketa ondestearen oinalde edo behekaldean burutzen den azterketa garrantzitsu bat da ondestearekin berarekin edota prostatarekin erlazionatutako patologiak diagnostikatzeko Horretarako medikuak behatz bat uzki zulotik barrena sartzen du eta ingurua miatzen Azterketa hau egitearen arrazoiak hainbat izan daitezke baina ondorengoak dira ohikoenak Errebisio gisa emakumezko zein gizonezkoetan Digestio aparatuarekin erlazionatutako odol jarioren bat dagoela susmatzen denean Prostataren handipena edo infekzioak aztertzeko Gorozkien lagina lortzekoProstatako minbizia detektazeko oso baliagarria da bertan prostataren handipen nabarmen bat nabaritzen baita Horregatik 50 urtetik gorako gizonezkoei azterketa hau egitea gomendatzen zaie prostatako minbizia baita minbizirik ohikoena adintarte horretako gizonezkoetan Beraz ondesteukipen azterketa prebentzio gisa asko erabiltzen den teknika dela esan daiteke Erreferentziak Kanpo estekak
701
Michael Somare
Sir Michael Thomas Somare Rabaul 1936ko apirilaren 9a Port Moresby 2021eko otsailaren 26a papuagineaberritar politikaria izan zen Berrogeita hamar urtez funtsezko pertsonaia izan zen Papua Ginea Berriko politikan Herrialdeko lehen ministroa izan zen hiru aldiz Gainera Atzerri ministro eta Ekialdeko Sepikeko gobernadore izan zen 1975ean independentzia lortu zuenetik 1980ra arte izan zuen lehen agintaldia Bigarren aldiz izan zen lehen ministro 1982 eta 1985 artean Bere agintaldirik luzeena hirugarrena izan zen 2002tik 2011ra Pangu Alderdiaren sortzailea izan zen herrialdearen independentzia lortu zuena eta kanporatu ondoren Aliantza Nazional Alderdiaren buru izan zen
702
El grupo
El grupo Estudios Picasso eta Globomediak ekoiztutako telesaila da 2000 eta 2001 artean Telecincok igorri zuena Oso arrakastatsua izan zen Sinopsia Lagun talde bitxi bat Jorge Allenderen psikoterapiasaioetara doa baina baldintza bakarra dute handik kanpo elkar ez ikustea Pertsonaiak Héctor Alterio Jorge Allende Cristina Marcos Gloria Moncada Antonio Molero Rafa Zárate Mariola Fuentes Marga Montesinos Juli Fàbregas Carlos Balaguer Unax Ugalde Fidel Ortiz Bárbara Goenaga Arantxa Ortega Lola Herrera Adela Secun de la Rosa Álvaro Alejo Sauras Erreferentziak Kanpo estekak
703
Sawyer konderria (Wisconsin)
Sawyer konderria ingelesez Sawyer County Wisconsinko konderri bat da Ameriketako Estatu Batuetan Hiriburua Shawano da 2010eko zentsuaren arabera 16557 biztanle zituen Sawyer kilometro koadroko azaleran Geografia Sawyer konderriak 349717 kilometro koadro ditu Horietatik 24077 ura dira Beste 32564 lurra dira Biztanleria dentsitatea 473 da Demografia 2010eko zentsoan bizi ziren 16557 pertsonetatik 13272 txuriak edo hispanoak dira Horietatik hispano edo latino kategorian 268 dira 76 beltzak edo afroamerikarrak 2669 amerikar natiboak ziren eta 0 Hawaii edo Pazifikoko irletako natiboak 49 asiarrak ziren Bestelako arraza bat kategorian 2 biztanle daude Bukatzeko euren burua arraza bat baino gehiagotan 489 pertsonek kokatzen zuten Biztanleria piramidea Kanpo estekak
704
Super Video Graphics Array
Super Video Graphics Array SVGA grafiko estandar bat da 1989an IBMk sortu zuen 1987an IBMk VGA estandarra sortu zuenean txartel grafiko fabrikatzaile askok VGA esnatdarraren klonak sortu zituzten Handik gutxira IBMk XGA estandarra sortu zuen baina gainontzeko konapinia eta fabrikatzaileek ez zioten jarraitu eta SVGA txartel grafikoak ekoizteari ekin zioten Ikus gainera Color Graphics Adapter CGA Enhanced Graphics Adapter EGA Video Graphics Array VGA Pantaila Txartel grafikoa Kanpo estekak
705
Paralichthys squamilentus
Paralichthys squamilentus Paralichthys generoko animalia da Arrainen barruko Paralichthyidae familian sailkatzen da Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Paralichthys Paralichthyidae Kanpo estekak FishBaseorg
706
Epomops franqueti
Epomops franqueti Epomops generoko animalia da Chiropteraren barruko Pteropodidae familian sailkatuta dago Erreferentziak Ikus gainera Pteropodidae Kanpo estekak Epomops franquetiri buruzko informazioa Mammals of The World datubasean
707
Anais (Charente)
Anais Frantziako udalerria da Charente departamenduan dagoena PoitouCharentes eskualdean 2013an 606 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Anais udalerrian erroldatutako biztanleak 539 ziren Familiak 205 ziren horien artean 38 pertsona bakarrekoak ziren 23 bakarrik bizi ziren gizonak eta 15 bakarrik bizi ziren emakumeak 80 semealabarik gabeko familiak ziren 72 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 15 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 235 etxebizitza zeuden 216 familiaren etxebizitza nagusia ziren eta 19 hutsik zeuden 227 etxeak ziren eta 8 apartamentuak ziren 216 etxebizitza nagusietatik 173 bere jabearen bizilekua ziren 37 alokairuan okupaturik zeuden eta 7 doan lagata zeuden 1ek gela bat zuen 2 etxek bi zituzten 19 etxek hiru zituzten 72 etxek lau zituzten eta 122 etxek bost zituzten 180 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 76 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 132 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 356 ziren horien artean 277 aktiboak ziren eta 79 inaktiboak ziren 277 pertsona aktiboetatik 248 lanean zeuden 136 gizon eta 112 emakume eta 28 langabezian zeuden 12 gizon eta 16 emakume 79 pertsona inaktiboetatik 36 erretiraturik zeuden 22 ikasten zeuden eta 21 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Anais udalerrian 233 unitate fiskal zeuden 5705 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 18507 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 43 komertzioetatik 1 janari enpresa zen 5 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresak ziren 4 eraikuntza enpresak ziren 15 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 3 garraio enpresak ziren 1 ostalaritza eta jatetxe enpresa zen 3 finantziazio enpresak ziren 4 higiezinen enpresak ziren 5 zerbitzu enpresak ziren 1 administrazio publikoko enpresa zen eta 1 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresa zen2009an zeuden norbanakoentzako 8 zerbitzu publikoetatik 3 ibilgailuen konpontzeko eta nekazaritza tresnetako lantokiak ziren 2 igeltseroak 1 zurgina eta 2 higiezinen agentziak2009an zeuden 4 establezimendu komertzialetatik 1 brikolaje denda handi zen 1 120 m2 baino gehiagoko denda zen 1 okindegi zen eta 1 altzari denda zen2000 urtean Anais udalerrian 16 nekazaritzaustiategi zeuden Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an inguruko herriekin osatutako haureskola 1 eta inguruko herriekin osatutako barreiatutako lehenhezkuntzako eskola 1 zegoen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
708
Les Ifs
Les Ifs Frantziako udalerria da Itsas Sena departamenduan dagoena Normandia eskualdean 2013an 49 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Les Ifs udalerrian erroldatutako biztanleak 49 ziren Familiak 20 ziren horien artean 8 pertsona bakarrekoak ziren 4 bakarrik bizi ziren gizonak eta 4 bakarrik bizi ziren emakumeak 4 semealabarik gabeko familiak ziren eta 8 semealabak dituzten bikoteak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 31 etxebizitza zeuden 19 familiaren etxebizitza nagusia ziren 8 bigarren erresidentzia ziren eta 5 hutsik zeuden 30 etxeak ziren eta 1apartamentu bat zen 19 etxebizitza nagusietatik 18 bere jabearen bizilekua ziren eta 1 alokairuan okupaturik zegoen 1ek gela bat zuen 2 etxek bi zituzten 4 etxek hiru zituzten 4 etxek lau zituzten eta 8 etxek bost zituzten 10 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 8 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 10 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 28 ziren horien artean 18 aktiboak ziren eta 10 inaktiboak ziren 18 pertsona aktiboetatik 15 lanean zeuden 8 gizon eta 7 emakume eta 3 langabezian zeuden 2 gizon eta 1 emakume 10 pertsona inaktiboetatik 1 erretiraturik zegoen 4 ikasten zeuden eta 5 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Ekonomia jarduerak 2000 urtean Les Ifs udalerrian 4 nekazaritzaustiategi zeuden Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
709
Catostomus santaanae
Catostomus santaanae Catostomus generoko animalia da Arrainen barruko Catostomidae familian sailkatzen da Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Catostomus Catostomidae Kanpo estekak FishBaseorg
710
Rembercourt-Sommaisne
RembercourtSommaisne Frantziako udalerria da Meuse departamenduan dagoena Ekialde Handia eskualdean 2013an 320 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an RembercourtSommaisne udalerrian erroldatutako biztanleak 320 ziren Familiak 131 ziren horien artean 40 pertsona bakarrekoak ziren 16 bakarrik bizi ziren gizonak eta 24 bakarrik bizi ziren emakumeak 36 semealabarik gabeko familiak ziren 47 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 8 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 160 etxebizitza zeuden 135 familiaren etxebizitza nagusia ziren 9 bigarren erresidentzia ziren eta 16 hutsik zeuden 155 etxeak ziren eta 5 apartamentuak ziren 135 etxebizitza nagusietatik 111 bere jabearen bizilekua ziren 22 alokairuan okupaturik zeuden eta 2 doan lagata zeuden 2 etxek bi gela zituzten 16 etxek hiru zituzten 31 etxek lau zituzten eta 86 etxek bost zituzten 119 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 62 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 55 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 187 ziren horien artean 142 aktiboak ziren eta 45 inaktiboak ziren 142 pertsona aktiboetatik 137 lanean zeuden 76 gizon eta 61 emakume eta 5 langabezian zeuden 3 gizon eta 2 emakume 45 pertsona inaktiboetatik 14 erretiraturik zeuden 16 ikasten zeuden eta 15 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an RembercourtSommaisne udalerrian 134 unitate fiskal zeuden 343 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 19070 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 20 komertzioetatik 1 janari enpresa zen 2 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresak ziren 4 eraikuntza enpresak ziren 2 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 1 garraio enpresa zen 1 ostalaritza eta jatetxe enpresa zen 2 finantziazio enpresak ziren 1 higiezinen enpresa zen 2 zerbitzu enpresak ziren 3 administrazio publikoko enpresak ziren eta 1 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresa zen2009an zeuden norbanakoentzako 7 zerbitzu publikoetatik 1 posta bulegoa zen 1 igeltseroa 1 margolaria 1 iturgina 1 argiketaria 1 ile apaindegia eta 1 albaitaria2009an zegoen establezimendu komertzial bakarra okindegi bat zen2000 urtean RembercourtSommaisne udalerrian 24 nekazaritzaustiategi zeuden 2464 hektarea erabiltzen Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an inguruko herriekin osatutako barreiatutako lehenhezkuntzako eskola bat zegoen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri
711
Antennatus nummifer
Antennatus nummifer Antennatus generoko animalia da Arrainen barruko Actinopterygii klasean sailkatzen da Antennariidae familian Banaketa Espezie hau Agulhasko itsaslasterran aurki daiteke Erreferentziak Ikus gainera Antennatus Antennariidae Kanpo estekak FishBaseorg
712
Microctenopoma damasi
Microctenopoma damasi Microctenopoma generoko animalia da Arrainen barruko Actinopterygii klasean sailkatzen da Anabantidae familian Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Microctenopoma Anabantidae Kanpo estekak FihsBaseorg
713
Harringay
Harringay Londres iparraldeko Erresuma Batua barrutia da Londresko Haringey udalerrikoa da Bere erdigunea Green Lanes deiturikoa da Finsbury parkearen eta Turnpike Lane metroaren geltokiaren artean doan merkataritzakalea Kanpo estekak
714
Johnstown (Wrexham)
Johnstown Galesko iparraldeko udalerri bat da Wrexham konderrian dagoena Rhosllannerchrugog komunitatean dago 2011ko erroldaren arabera 3266 biztanle zituen Kanpo estekak
715
Sotobañado y Priorato
Sotobañado y Priorato Palentziako udalerria da Páramosvalles eskualdean dagoena 2008ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera 168 biztanle zituen Ikus gainera Palentziako udalerrien zerrenda Kanpo estekak Gaztelaniaz Herri txikiei buruzko informazioa Gaztela Leongo juntaren webgunean
716
Bake lerroak
Bake lerroak edota Bake harresiak ingelesez peace lines edota peace walls Ipar Irlandako hainbat hiritako auzoetan Ipar Irlandako gatazkan irlandar nazionalistak eta unionistak elkarrengandik bereizteko eraiki ziren segurtasunlerroak dira Gehienak Belfast hirian egon arren Derry Portadown eta Lurgan udalerrietako auzuneetan ere eraiki ziren Bake lerro batzuk ehunka metro luze dira eta beste batzuek 5 kilometro luzera dute Burdina adreilu hormigoi edota altzairuzkoak dira eta gutxi gorabehera 76 metroko garaiera dute Batzuetan lerro horien bi aldeak elkar komunikatzen dituzten ateak dituzte eta egunez irekita eta gauez itxita egoten dira Iruditegia Ikus gainera Zisjordaniako israeldar harresia Berlingo harresia Kanpo estekak