Datasets:

NorHsangPha
/

shan-news-shannews_org

date stringdate 2015-03-26 00:49:58 2025-08-10 09:00:00	link stringlengths 33 35	title stringlengths 7 2.75k	content stringlengths 10 27.3k	categories stringlengths 9 93
2025-08-09T19:00:00	https://shannews.org/archives/70600	ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်ၼႆႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇဝဵင်းသီႇပေႃႉ 9 ၵမ်း	ဝၼ်းတီႈ 9/8/2025 မိူဝ်ႈၼႆႉယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ႁိူဝ်းမိၼ်သိုၵ်း ယိုဝ်းၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉၸၢင်ႈၶမ်းၸၢၼ်းလႄႈပွၵ်ႉမၢၼ်ႈ ။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းသီႇပေႃႉၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ တူၵ်းသႂ်ႇတီႈသုမ်ႉၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈပွၵ်ႉမၢၼ်ႈ၊ တူၵ်းသႂ်ႇပႃးတီႈသူၼ်မွၵ်ႇၸၢၼ်းမႃႇလႃႇလႄႈ ၵျွင်းႁေႃၼမ်ႉ ၼႂ်းပွၵ်ႉၸၢင်ႈၶမ်းၸၢၼ်း။ တူၵ်း 4 လုၵ်ႈ -ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးပႃးဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၼႆ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ႁိူဝ်းမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်ၵူၺ်းမီး 9 ၵမ်းယဝ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႉသ်ၼႆႉဝၼ်းတီႈ 3 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ႁိူဝ်းမိၼ် ၵျႅတ်ႊၾၢႆႊတိူဝ်ႊ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ သႅၼ်း 500 ပွၼ်ႊသႂ်ႇတီႈ ပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလရ 23 ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းသေတႃႉတုမ်ႉတိူဝ်ႉၺႃးသူၼ်ႁႆႈၼႃးလႄႈႁိူၼ်းယေးသုမ်ႉသွင်းၸိူဝ်းမီးႁိမ်းတပ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ၽေးသိုၵ်းတၢင်းၵၢင်းႁၢဝ်လႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇသေ ၵႂႃႇယူႇသဝ်းဝႆႉတၢင်း ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ- သူပ်းလၢင်း ၵုင်းသႃႇၸိူဝ်းၼႆႉသေယူႇသဝ်းဝႆႉၸွမ်းပီႈၽႂ်ၼွင်ႉမၼ်းဝႆႉ။ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႃႈၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2025-08-08T20:03:15	https://shannews.org/archives/70594	တၢႆယဝ်ႉႁႂ်ႈၵိုၵ်းပိုၼ်း ၵမ်းလိုၼ်းယႃႇႁႂ်ႈၵိုတ်းၸိုဝ်ႈၼဝ်ႈမိူၼ်ၼႆ	ၵူၼ်းၵိုၵ်းပိုၼ်း တူဝ်တၢႆၵေႃႈ ၸိုဝ်ႈဢမ်ႇႁၢႆဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵိုတ်းၸိုဝ်ႈၼဝ်ႈၵိုၵ်းပိုၼ်းဝႆႉၼႆႉတႄႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈပဵၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဝႃႈ မိုတ်ႈမၵ်ႉမဝ်းမိင်းဢႃႇၼႃႇ ငိုၼ်းတွင်း တီႈယူႇလီ ဢမ်ႇၼၼ် ဢၼ်တၢင်းၶေႃႈၵႂၢမ်းဢိင်းၵလဵတ်ႈဝႃႈ Comfort Zone ၼၼ်ႉသေ ဢမ်ႇႁူႉဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ် လူၺ်ႈလွင်ႈလူၺ်ႈတၢင်းတႄႉ ပွင်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ ပႃးၼႂ်းသႅၼ်း ဢၼ်မီးၸႂ်လမ်ႇမၢၵ်ႇလေႃးၽယႂ်ႇ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇမေႃသွၼ်ႇပႃႈၼႃႈပႃႈလင် ဝူၼ်ႉၵႂင်တႅပ်းတတ်းဢမ်ႇၽဵၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတၢင်းႁတ်းႁၢၼ်။ ၵမ်းလိုၼ်းတၢႆၵေႃႈ ၵိုတ်းၸိုဝ်ႈၼဝ်ႈၵူၺ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇ ၸွမ်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း (ၵဝ်ႇ) ၵေႃႉဢၼ်ပၼ်ႁႅင်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇမႃး လၢႆသိုပ်ႇလၢႆပၢၼ် ဢၼ်လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 07/08/2025 ၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉမီးသၢႆၸႂ်လႄႈ မီးႁႅင်းပွင်ဢႃႇၼႃႇၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးၵုမ်ႇထွမ်ႇၵႂၢမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ ၾၢႆႇလဵဝ်သေ ဢမ်ႇထွမ်ႇသဵင်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း။ မၼ်းၸၢႆးပွင်ၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းမႃးႁိုင် ၼၢၼ်းသေတႃႉ ထိုင်တီႈလူႉသဵင်ႈသၢႆၸႂ်မႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးပိုၼ်းလီၼႂ်းသၢႆတႃၵူၼ်းမိူင်း – မီးပိုၼ်းဢၼ်ႁုၵ်ႉႁၢႆႉပေႉၵိၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၵူၺ်း။ လွင်ႈမၼ်းၸၢႆးလူႉသဵင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းသၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈမွင်ၸႂ်ၸွမ်းသေ ပဵၼ်ဢၼ်တီႈလီၶႆႈၶူဝ်- ၵိူဝ်ႉလဵၼ်ႈၵူၺ်း။ ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်မၼ်း တူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးၶၢဝ်းႁိုင်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ လႆႈၸႂ်မၼ်း ပၼ်တီႈယူႇမၼ်းမႃးတႃႇသေႇ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်တၢၼ်းသူၺ်ႇၵုမ်းမိူင်း။ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႉၵဝ်ႇၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉ 2003-2004 ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းသမ်ႉပေႃးမီးၸၼ်ႉ ၼႂ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းဝႆႉ။ ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ် ၸွမ်ၸိၵ်းတၢၼ်းသူၺ်ႇလႄႈ မေးၼၢင်းမၼ်း တေႃႇၵျၢႆႇၵျၢႆႇ။ ၸိူဝ်းႁူႉၸွမ်းၵေႃႈဝႃႈ မၼ်းၸၢပ်ႈပီႈၸၢပ်ႈၼွင်ႉၾၢႆႇ တေႃႇ ၵျၢႆႇၵျၢႆႇ ၼႆလူးၵွၼ်ႇ။ မိူဝ်ႈပီ 2010 ၼၼ်ႉတႄႉ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၵၢၼ်မိူင်းသေ လုၵ်ႉတီႈယူႇၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁပ်ႉပဵၼ်ၽွင်းလူင် တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ (ရန်ကုန်တိုင်းဝန်ကြီးချုပ်) ဝႆႉ။ ၽူႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်မၼ်း ယၢမ်ႈလၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇတူင်ႇၵူၼ်းဝႃႈ – ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵတ်ႉၵူၼ်းၶႅၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉဢမ်ႇၸႂ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းၶတ်းၸႂ် ယဝ်ႉ ၵေႃႈ မၼ်းဝႃႈငၢႆႈထွမ်ႇၵႂၢမ်း ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸီႉသင်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇလႆႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈလီ တီႈယူႇမၼ်ႈၵိုမ်း – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းလႆႈတီႈယူႇလီ လႆႈမၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ၽူႈမီးၸၼ်ႉသုင်ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈသေတႃႉ ဢမ်ႇၸွမ်းၾိင်ႈၵူၼ်း ဢမ်ႇထွမ်ႇသဵင်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸွမ်းၾိင်ႈတိုဝ်းၵမ် ၶုၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ တၢႆၵႂႃႇၵေႃႈ ၵိုၵ်းၸိုဝ်ႈၼဝ်ႈၵူၺ်းသေ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းၵိူဝ်ႉလဵၼ်ႈ ၼႂ်းတူင်ႇတၢင်ႇပိုၼ်ႉတီႈပႃးၸဵမ် ၼႂ်းသိုဝ်ႇတူင်ႇၵူၼ်း(social media)။ မိူဝ်ႈ 2021 ၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းသေ လၢၵ်ႈဢဝ်မၼ်းၸၢႆး ဢၼ်ပဵၼ်ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉ မႃးပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇပၼ်ၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ပၢႆးယူႇလီမၼ်းၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈလႄႈ မၼ်းဢမ်ႇလႆႈ ၸတ်းပွင်ၵၢၼ်မိူင်းသင်တႄႉတႄႉ – တေႃႈၼင်ႇၼႂ်းထီႊဝီႊ ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၼ်းၸၢႆးယင်း ဢမ်ႇသူႈလႆႈပႃး။ ပေႃးတူၺ်းၶိုၼ်း မိူဝ်ႈပၢၼ်ၵၢၼ်လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇသင်ၶၸဝ်ႈ ၽွင်းပီ 2007 (၂၀၀၇ ရွှေဝါရောင် တော်လှန်ရေး) ၼၼ်ႉတႄႉ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်တီႇပဵၼ်ထႅၼ်ႈဝႆႉ။ လွင်ႈတီႉၺွပ်းသင်ၶၸဝ်ႈ တင်းၼမ်တင်းလၢႆသေ ဢဝ်မႃးပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၵုမ်းၶင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်းဢွၼ်ႁူဝ် ၸီႉသင်ႇလွၼ်ႉလွၼ်ႉၼႆ ယၢမ်ႈမီးပိုၼ်းမႃး။ ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇၼႆႉ မီးပိုၼ်းႁၢႆႉၸိုဝ်ႈၼဝ်ႈၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ သမ်ႉလႆႈၸိုဝ်ႈလီလႄႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယွင်ႈယေႃးၵေႃႉၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈမၼ်းလူႉတၢႆ ဝၼ်းတီႈ 07/08/2025 ၼႆႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ပႃးၸဵမ်သႅၼ်း လုၵ်ႈပၢၼ်လၢၼ်ၶဝ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈတမ်ႇၼွႆႉမွင်ၸႂ်ၸွမ်းယူႇ။ တႃႇတေၸတ်းပၢင်ၸႃႇပၼ မႃႇသႃႇ ပၢင်ၸႃႉမၼ်းၵေႃႈ ယင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေၸတ်းပဵၼ်ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ၼႆလူးၵွၼ်ႇ။ ၵမ်ႈၼမ် ဢၼ်မၼ်းလႆႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်း ပုၼ်ႈၽွၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလွတ်ႈတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ မၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း မိူဝ်ႈပီ 2010 ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ သမ်ႉၶိုၼ်းၶဝ်ႈႁပ်ႉပုၼ်ႈ ၽွၼ်းပဵၼ်ၽွင်းလူင် ၼႂ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ဝႃႈပဵၼ်ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း လိူၵ်ႈတင်ႈဝႃႈၼႆသေတႃႉ ထွတ်ႇၶူဝ်းသိုၵ်းသေၼုင်ႈၶူဝ်းၵူၼ်း ႁိူၼ်းဝႆႉၵူၺ်း။ ပဵၼ်ႁုၼ်ႇၸိူၵ်ႈ ဢၼ်လႆႈၵႃႈၸွမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတိုတ်ႉၸၼ်ၵူၺ်း။ ထိုင်မႃးပၢၼ်ၼႆႉ ဢႃယုပေႃးလႆႈ 74 ပီ တေႃႇထိုင်တၢႆၼႆႉၵေႃႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တိုၵ်ႉမႃးၸႂ်ႉပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းမၼ်းယူႇ – ပေႃးတူၺ်းဢဝ်ၼႆႉၵူၺ်းၵေႃႈ ႁူႉပွင်ႇၸႂ်လႆႈလီငၢမ်းယူႇ။ မိူဝ်ႈပၢၼ် ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်းဢွင်ႇပေႉသေ ပွင်သၢင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ်ဝႆႉ ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇပေႃးလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်သင်တႄႉတႄႉ။ လႆႈၶဝ်ႈၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၸႃႉ ၼႂ်းမိူင်းၵႃႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၸွမ်းၼင်ႇ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ၼၼ်ႉၶဝ်တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉ တေလႆႈပဵၼ်ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႂ်းၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ – ဝႃႈၼႆဝႆႉၵေႃႈႁင်းမၼ်း။ ၽွင်းၼၼ်ႉတႄႉ ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်းၵေႃႈ တိုၵ်ႉႁၼ်လီၼိူဝ်မၼ်းယူႇၵမ်ႈၽွင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ထိုင်မႃး 2021 ၼႆႉတႄႉ ၼႄၵဵတ်းလွၵ်ႈပိူၵ်ႇမၼ်းၼႄ။ လွင်ႈတီႉၺွပ်းၵုမ်းၶင် တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇလႄႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈဢူးဝိၼ်းမျိၼ်ႉၼၼ်ႉ ပႃးၽီမိုဝ်းဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇၸွမ်းယူႇၼႆ ၽူႈလဵပ်ႈၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈ BBC ဝႆႉ။ ၶၢဝ်းမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၵုမ်းမိူင်းၼႆႉ ၵၢၼ်တႄႉ မၼ်းဢမ်ႇႁဵတ်းသင်လႆႈယဝ်ႉသေတႃႉ ပေႃးလူဝ်ႇယိုတ်ႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းပၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းတႄႉ မၼ်းၶိုၼ်ႈလုမ်းၶိုၼ်ႈၸႆးသေ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းပၼ် ဢွၵ်ႇဝႂ်ၶႂၢင်ႉပၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် ပၢႆးယူႇလီမၼ်းယူပ်ႈယွမ်းမႃးႁႅင်းလႄႈ ပီ 2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ မၼ်းၸင်ႇယွၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်သေ ယူႇတီႈမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸင်ႇၶိုင်ယူႇထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈႁင်းမၼ်း။ ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇၼႆႉ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2023 မႃး ၵိုင်ႉၵၢင်ႉဢမ်ႇယူႇလီႁႅင်း၊ ဢမ်ႇၵိၼ်ဢမ်ႇယမ်ႉ၊ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်သၢႆလိူတ်ႈဢွၵ်းဢေႃထိူင်း သၢႆသဵၼ်ႈဢႃႇယူင်ႇႁပ်ႉႁူႉႁႅင်းဢေႇ။ ယၢမ်ႈၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈမိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊ မိူဝ်ႈ 2024 သေတႃႉ ဢမ်ႇပိူင်ႈသင်မႃး။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 24/07/2025 ၼႆႉ ပဵၼ်ၵိၼ်းႁႅင်းသေ ဢဝ်ၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ ႁူင်းယႃလူင်းတပ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼေႇပျီႇတေႃႇ။ ယူႇဢမ်ႇတၼ်းႁိုင် ဝၼ်းတီႈ 07/08/2025 ၼႆႉ လူႉသဵင်ႈ ၽွင်းဢႃယုလႆႈ 74 ပီ ။ ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇၼႆႉ ၵိူတ်ႇႁၼ်ၼႃႈမႃး တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/06/1951 ၸိုဝ်ႈပေႃႈ ဢူးၵျီးမွင်ႇ မႄႈတေႃႇၵျီႇ။ ႁဵၼ်းယဝ်ႉ ၸၼ်ႉၸွမ်ၾၢႆႇသိုၵ်း ၸုပ်ႈ 15 မိူဝ်ႈပီ 1971 ။ ႁၢပ်ႇပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ် ၸွမ်သိုၵ်းထိုင် 2010 ၊ သိုပ်ႇၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွင်း ၽွင်းလူင်တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ 2011-2015 ။ တႄႇၼႃႈႁိူၼ်း မီးလုၵ်ႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ လုၵ်ႈယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တေမၵ်းမၼ်ႈဝၼ်းတမ်ႇၼွႆႉမွင်ၸႂ်ၸွမ်းဢူးမျိၼ်းသူၺ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 07-11/08/2025 ၼႆႉ တေၸတ်းပၢင်ၸႃႇပၼမၼ်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ EOR 4 ဢိင်ၼိူဝ် ပိူင်ပဵၼ်ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇၼႆႉသေ ၼႂ်းတူင်ႇတႆးႁဝ်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဢဝ်ပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ်။ ဢၢင်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ပူၵ်းသၢင်ႈၶိုင်ပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၼႆသေ ႁဵတ်းၸွမ်းဢတ်ႉတ မႃႇၼၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၊ ဢမ်ႇထွမ်ႇသဵင်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း လူလၢႆၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢၼ်လႂ်လီဢၼ်လႂ်ၸႃႉၵေႃႈ ၼႂ်းပိုၼ်းလၢႆဢၼ်ၵေႃႈ ပိူင်းၼႄဝႆႉယူႇ။ ဢၢင်ႈဢိင် – BBC	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2025-08-08T19:22:07	https://shannews.org/archives/70588	ၸုမ်း FDMR တီႉၺွပ်းၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ 10 ပၢႆ သူင်ႇၸူးမိူင်းၶႄႇ	ဝၼ်းတီႈ 06/08/2025 ၼႆႉ ၸုမ်း FDMR တႂ်ႈသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA တီႉၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ငိုၼ်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼၼ်ႉ 10 ပၢႆသေ သူင်ႇၸူးမိူင်းၶႄႇ တီႈၽၵ်းတူၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၵျိၼ်ႊသၢၼ်းၵျေႃႉ ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၼ်ၶဝ် မႃးသူင်ႇတီႈၽၵ်းတူၶၢမ်ႈမိူင်း ၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊၵျေႃႉၼႆႉ။ ၶဝ်ၶီႇမႃးၵႃးႁႃႈႁူၵ်းလမ်း တၢင်ႇမႃးၵူၼ်းၶႄႇမွၵ်ႈ 11 ၵေႃႉၼႆႉ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တၢင်းၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇၶဝ် မႃးႁပ်ႉဢဝ်ၵႂႃႇ။ ဢၼ်ၺွပ်းသူင်ႇပၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်း ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ပဵၼ်ၸုမ်း FDMR ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းတႄႉဢမ်ႇယၢမ်းမီး တိုၵ်ႉႁႃမီးမႃး ပွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်း ဢၼ်ၶဝ်ၺွပ်းၵူၼ်းမႃးသူင်ႇပၼ်ၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလၢႆၸုမ်း ပႃးၸဵမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၼ်တီႉၺွပ်း ၼႄၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵျႃးၽႅၼ်ႉ ႁင်းၽႂ်မၼ်းၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃးၵူႈဝၼ်း။ ၵူၺ်း ၵႃႈ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် တီႉၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းလူင် ဢၼ်မႃးလူင်းတိုၼ်းလၢင်း ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႆႉ လႆႈသေပွၵ်ႈ။ “ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ မိူဝ်ႈဝူင်ႈပူၼ်ႉၵေႃႈ ၺွပ်းယူႇ။ ၵူၼ်းၼႂ်းဢၼ် ႁဝ်းၶႃႈႁူႉၸၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပႃးၵႂႃႇတင်းၼမ်ယူႇ။ ဢၼ်ၺွပ်းတႄႉ လႆႈႁၼ်ၶဝ်ၺွပ်းယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႂ်ႈမူတ်းတႄႉ မၼ်းတေဢမ်ႇမူတ်းလႆႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇၵေႃႈ ႁၼ်ၶဝ်ၺွပ်းသေ ၶိုၼ်းမႄးသူင်ႇၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇၶိုၼ်း။ ဢၼ်ၶဝ်ၺွပ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလူင်ႁႃႉ ၵူၼ်းဢွၼ်ႇႁႃႉ ႁဝ်းယင်းဢမ်ႇႁူႉလႆႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ -“ဢၼ်ၶဝ်ၺွပ်းယူႇၼႆႉ မၼ်းမိူၼ်ႁိုဝ်ၼႆ ၶဝ်ၺွပ်းၼႄလုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆမၼ်းၵူၺ်း။ ဢၼ်ၼႆႉ သွၼ်ႇဝႃႈ ႁဵတ်းဢဝ်ၼႃႈဢဝ်တႃမၼ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇတီႉၺွပ်းလႆႈငဝ်ႈႁၢၵ်ႈမၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းလူင်ဢၼ်မႃးတႄႇတင်ႈမၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် မၼ်းတေဢမ်ႇမီးၽွၼ်းလီသင်။ ၵွပ်ႈၼႆ ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းလူင်မၼ်းတႄႉတႄႉၼႆ မၼ်းတိုၼ်းဝႃႈ တေသိုပ်ႇမီးၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း ႁဵတ်းၼၼ်ယဝ်ႉ။ မၼ်းတိုၼ်းဢမ်ႇႁၢႆလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၽၵ်းတူၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်မိူင်းတႆး – မိူင်းၶႄႇ တီႈၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊၵျေႃႉၼႆႉ ပဵၼ်ၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တႃႇၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ မီးၸုမ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ၸုမ်းၶဝ် ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉမႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် တႃႇၸဝ်ႈရူတ်ႉၵႃးလူင်ၶဝ် လႆႈသႂ်ႇၶွၼ်ႇ လူၺ်ႈတင်းပိူင်ဢွၼ်ႊလၢႆႊသေ ၸင်ႇလတ်းၽၢၼ်ႇၵႂႃႇမႃးလႆႈ။ EOR 3 ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 04/08/2025 ၼႆႉဝႃႈ ၽွင်းမိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းၸုမ်းၵျႃး ၽႅၼ်ႉမွၵ်ႈ 260 ၵေႃႉသေ လႆႈသူင်ႇၸူးတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼႂ်းမိူင်းၶႄႇၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2025-08-08T17:30:00	https://shannews.org/archives/70582	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၶဝ်ႈယူႇသဝ်းၶိုၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်	တႄႇၵၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊမႃး ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းၵုမ်းၶိုၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် တႂ်ႈသိုၵ်းတဢၢင်းၵုမ်းၵမ် ဝႆႉၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းပွၵ်ႈမႃးယူႇ ၶိုၼ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉသေ သင်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းယိပ်းမၢႆၾၢင် ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ဝႆႉၸိုင် ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမၢပ်ႇၼႄး ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢွၵ်ႇၵႂႃႇယူႇဝႆႉဢွင်ႈတီႈ လွတ်ႈၽေးဝႆႉၵမ်ႈၽွင်ႈ ၼၼ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵမ်ႉထႅမ် သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းထၼူႉ (DPLA) လႄႈ ၸုမ်း PDF ၸိူဝ်းၼႆႉသေ တီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇၼႆ – ၵူၼ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ၵူၼ်းၸိူဝ်းပွၵ်ႈမိူဝ်းယူႇတၢင်း ဝၢၼ်ႈတွင်းၶမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵမ်ႈၽွင်ႈ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၺွပ်းဢဝ်တူဝ်ၵႂႃႇ။ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ၶဝ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၵမ်ႉထႅမ် သိုၵ်းတဢၢင်း(ပလွင်ႈ)၊ သိုၵ်းထၼူႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႁႄ မႃးႁွင်ႉၵႂႃႇ။ ၵူၼ်းၸၢဝ်းထၼူႉၶဝ် ၺႃးႁွင်ႉၵႂႃႇၼမ်ႁႄပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးၵႂႃႇၼႂ်းဝဵင်းၼႆ ၼႂ်းမၢႆၾၢင်ပဵၼ် 13/ ယူႇၵေႃႈ တီႈယူႇၼၼ်ႉ ပေႃးသႂ်ႇဝႆႉဝႃႈ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၼႆၵွၼ်ႇ ၶဝ်ၸင်ႇပၼ်ၶဝ်ႈဝဵင်း”။ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းၵုမ်းဢဝ်လၢႆ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢွင်ႈတီႈဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်းတီႉၺွပ်းဢဝ်ၵူၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၸွမ်းပွၵ်ႉ ဢၼ်သိုၵ်းတဢၢင်းယၢမ်ႈၵုမ်းၵမ်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉသေ ဝၢၼ်ႈၼွင်ၶဵဝ်ဢွၼ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈၼွင်လႅင်၊ ဝၢၼ်ႈၼွင်ဢေႃႈ၊ ဝၢၼ်ႈၺၢၼ်ႇတေႃး၊ ဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇတုၼ်းလႄႈ ဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇပျီႇၺုၼ်ႉ ၸိူဝ်းမီးၸၢဝ်းၶိူဝ်းထၼူႉယူႇသဝ်းၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၾၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၺႃးထၢင်ႇထိူမ် မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းတဢၢင်းလႄႈ သိုၵ်းထၼူႉၼႆသေ ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းမွၵ်ႈ 20 လင် ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၼမ်ႉယႃႈသီလႅင် ၶိတ်ႇႁဵတ်းၶႂၢႆႇၶႂႃပေသေ ယိုတ်းဢဝ်ပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈၶူဝ်းၶွင်ၵၢင်ပႅတ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၶဝ်ႈယူႇၶိုၼ်းလႆႈ ၼႂ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် တႃႇၶၢဝ်းတၢင်းသၢမ်လိူၼ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶူဝ်လူင်ႁူၺ်ႈၵိုတ်ႈ ၵႄႈၵၢင်ၼွင်ၶဵဝ် – ၵျွၵ်ႉမႄးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးယႃႉလူႉၵွႆဝႆႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးပၢင်တိုၵ်း ၵႂႃႇယူႇဝႆႉတၢင်းထုင်ႉၼွင်ပိင်ၼၼ်ႉ သင်ၶႂ်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်း ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၸိုင် လႆႈပၼ်ၵႃႈၵႃး ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် 5 မိုၼ်ႇပျႃး တေႃႇထိုင် 1 သႅၼ်ပျႃးသေ ပၼ်ႇဢွမ်ႈၵႂႃႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းတႃႇသီႇ (အထက်ရဲရွာမှ သာစည်) ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ်လႆႈၶိုၼ်း ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ လွင်ႈၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၵူၼ်းၵႂႃႇမႃး ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းၼွင်ၶဵဝ် – ပၢင်ႇဢူႈလူင် – ဝဵင်းလိူဝ်ႇလႄႈ ၼွင်ၶဵဝ် – ၵျွၵ်ႉၵူႇ – ဢၢင်ႇတေႃး – လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ EORO 2 ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁွမ်ႁႅင်းၵူၼ်းႁႅင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ တဵမ်ထူၼ်ႈသေ လုၵ်ႉတၢင်းၽႄဢုမ်တီး ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မုင်ႈၼႃႈၵႂႃႇၸွမ်း သဵၼ်ႈတၢင်း ဝဵင်းပၢင်ႇဢူႈလူင် – ၼွင်ၶဵဝ် – မိူင်းၵုတ်ႈၼၼ်ႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-08-08T16:00:00	https://shannews.org/archives/70566	ၸုမ်းၽွင်းငမ်းမိူင်းတႆး တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇထူပ်းၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉလႄႈ မိူင်းလႃး	ဝၼ်းတီႈ 06 -07/08/2025 ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းတႆး ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢူးဢွင်ႇဢွင်ႇ ဢွၼ်ၼမ်းၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း၊ ဢိၵ်ႇၸုမ်းၶွင်ႇသီႇ ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပဵၼ်တူဝ်တႅၼ်း ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ်သေ ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းၽူႈၼမ်း ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ (UWSA) တီႈဝဵင်းပၢင်သၢင်း။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႆႉဝႃႈ – ဝၼ်းတီႈ 6 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း တူဝ်တႅၼ်း ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ႁွတ်ႈၽႅဝ်ဝဵင်းမိူင်းပွၵ်ႉသေ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်း ၸွမ်း ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းပွၵ်ႉယဝ်ႉ သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်း ၽူႈၼမ်းၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ တီႈဝဵင်းပၢင်သၢင်းထႅင်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်းၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉၼၼ်ႉ ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းတႆး ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢူးဢွင်ႇဢွင်ႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇဝႃႈ – “ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈပူင် ငဝ်ႈငုၼ်းၶွင်ႇသီႇၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸီႉသင်ႇမႃးၼၼ်ႉတႄႉ ပေႃးထိုင်မႃး ၵၢင်လိူၼ်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2025 ၼႆႉ တေၵမ်ႉၸွႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ်ၵႂႃႇ တႃႇႁႂ်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ ပၢႆးယူႇလီလႄႈ ၼႃႈၵၢၼ်တၢင်ႇလွင်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ သုၼ်ႇလႆႈၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃသိုၵ်းဝႃႉ မီးလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇတိူဝ်းတွၼ်းၶိုပ်ႈၼႃႈၵႂႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ တူဝ်တႅၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းဝႃႉ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် ဢၼ်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၵႂႃႇၼႆႉပဵၼ် ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းတႆး (တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ) ဢူးဢွင်ႇဢွင်ႇ၊ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ဢူးတၢၼ်ႉသျူႇဝိၼ်း၊ ၽွင်းလူင် ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ဢူးမိၼ်းမိၼ်းလုၼ်ႇ၊ ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်း သၢမ်ၸဵင်ႇၶမ်း မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸွမ်သိုၵ်းၸူဝ်းလၢႆႇ၊ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် သဵင်ႇဝိၼ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းသေ ၾၢႆႇတူဝ်တႅၼ်း ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ (UWSA) တႄႉ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ဢူးလေႃးယႃႇၵူႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈသေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႂႃႇၼႆ – ၾၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ လွင်ႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ႁူဝ်ယွႆႈၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ၸုမ်းတူဝ်တႅၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉၼၼ်ႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇ တွင်ႈထၢမ်ဝႆႉတီႈ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉသေတႃႉ ဢမ်ႇႁပ်ႉတွပ်ႇပၼ်။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဝၢႆးလင် ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ယဝ်ႉ ၸုမ်းတူဝ်တႅၼ်းၾၢႆႇၽွင်းငမ်း တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 4 ဝဵင်းမိူင်းလႃးထႅင်ႈ။ ၾၢႆႇမိူင်းလႃး တုၵ်းယွၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈပူတ်းပၼ်ၶိုၼ်းၸိုဝ်ႈမိူင်းလႃး ဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉပႃး ၼႂ်းပိူင်ၽွင်းငမ်းသိုၵ်း ၼႂ်း 63 ၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ႁူဝ်ၼႃႈ တူဝ်တႅၼ်းၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢူးဢွင်ႇဢွင်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – တေဢဝ်မိူဝ်းလၢတ်ႈပၼ် တၢင်းၼိူဝ်ၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။ EORO 1 ပေႃးထိုင်မႃးႁၢင်ပီ 2025 လိူၼ်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢၼ်ယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ် ၸၼ်ႉၸွမ်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ တေၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းၼႆလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေပဵၼ်တၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈဢွင်ႇမၢၼ်ၼၼ်ႉ တႄႇႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊ ၵတ်ႊသ်ၼႆႉမႃး ၸိူဝ်းပဵၼ်တူဝ်တႅၼ်း ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ် ၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူင်ႉၼိုင် တႄႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းဝႆႉယူႇ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-08-07T19:00:00	https://shannews.org/archives/70556	EAO 7 ၸုမ်းတေၸတ်းပၢင်မၢႆတွင်း NCA 10 ပီ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ တႄႉဢမ်ႇပႃးၾၢႆႇလႂ်	မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 6 လိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉသ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း 7 ၸုမ်း ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၽူႈၼမ်း EAOs ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ၼမ်းၼႃႈ ပၢင်ၵုမ် ။ ပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ မီးၵႅမ်ၽူႈၼမ်း ဢွင်ႇမိၼ်းၼၢႆႇ လႄႈ ၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်း၊ ၽူႈၵွၼ်းၾၢႆႇဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉ ၼႂ်းၶွမ်ႇမတီႇ ၾၢႆႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်း ထတ်းသၢင် ၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်း ၼႃႈၵၢၼ်မုၵ်ႉၸုမ်း လႄႈ ၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်း လွင်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇမီးယူႇယၢမ်းလဵဝ် ။ ၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၼႆႉ တမ်းဝၢင်း ၽႅၼ်တၢင်း 5 ၶေႃႈသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ပႃး လွင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း တေဢွၼ်ၼမ်းၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းႁၢင်ပီ 2025 ၼႆႉ။ to -7 EAO Alliance- ပၢင်ၵုမ် EAO ဝၼ်းတီႈ 6/8/2025 ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၶုၼ်ႇဢူၵ်ႉၵႃႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း (PNLO) လၢတ်ႈၼႄတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး ၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယၢမ်းလဵဝ်မီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၼၼ်ႉသေ ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းလူဝ်ႇႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ယူႇၼႆသေ လႄႈ ၸင်ႇႁွင်ႉဢဝ် ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း တင်း 7 ၸုမ်း ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်။ လႆႈဝႃႈပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ဢၼ်မီး တူဝ်တႅၼ်းၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး ၼႆ ၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈယူႇ။ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း မၢႆ 1 ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်း တႃႇၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 10 ပီ တဵမ် NCA ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ NCA ၼႆႉ တင်းသွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇ ႁူမ်ႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်လႄႈ ၸင်ႇၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃး။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼႂ်းပၢင်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇၼၼ်ႉ ၽႂ် တေႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈ ၽႂ်တေတူင်ႉၼိုင်သင်၊ တေႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶေႃႈလမ်ႇလွင်ႈ မၢႆ 2 ၵေႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၵွင်ႉၵဵဝ်ႇၵၼ်တင်း ၸုမ်းသိုၵ်း 7 ၸုမ်းၵမ်းသိုဝ်ႈလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေ ဢမ်ႇ ပဵၼ်ၾၢႆႇလႂ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA 7 ၸုမ်းသေ ထုၵ်ႇလီယိပ်းၵမ်ပေႃႇလသီႇယူႇၵၢင်(ကြားနေ ပေါ်လစီ) ၵႂႃႇ” ၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးထိုင်မႃး လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ 15 ဝၼ်း ပီ 2025 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်း ၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း 7 ၸုမ်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်း ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း NCA တဵမ် 10 ပီ။ ၵူၺ်းၵႃႈယူႇတီႈ EAO 7 ၸုမ်းသေတေၸတ်းႁဵတ်းဝၼ်းမၢႆတွင်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆတႄႉပႆႇလႆႈႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း။ ၼႂ်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း 7 ၸုမ်း ၸိူဝ်းၽွမ်ႉၸႂ်ၵၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၼႆႉ ပဵၼ်ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS ၊ သိုၵ်းပဢူဝ်း PNLO ၊ သိုၵ်းလႃးႁူႇ LDU ၊ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ ALP ၊ သိုၵ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ KNU/ KNLA-PC ၊ သိုၵ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇၵမ့်ၸွႆႈတီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ DKBA လႄႈ ပႃႇတီႇမိူင်းမွၼ်းမႂ်ႇ NMSP ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႅမ်ႈ-ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2025-08-07T17:00:00	https://shannews.org/archives/70551	လိၵ်ႈႁိူဝ်ႈႁိူင်း မိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ လိၵ်ႈၸူမ်ႁၢႆ ၶိူဝ်းတၵ်းတၢႆ	တၢင်းႁူႉၵူႈသမ်ႇသႅၼ်ပိူင်ၼႆႉ မီးၼႂ်းလိၵ်ႈလၢႆးၼႆ ယၢမ်ႈငိၼ်းယၢမ်ႈႁူႉၵၼ်မႃးယူႇၸဵမ်လႂ်သေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းတူင်ႇၵူၼ်းတႆးႁဝ်း ပႆႇပေႃးပွင်ႇၸႂ်ထိုင်ၸႂ်မွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်။ ၵေႃႉလၢတ်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈယူႇ ၵေႃႉတႅမ်ႈၵေႃႈ တႅမ်ႈယူႇသေတႃႉ တၢင်းႁူႉဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးထုၵ်ႇလီႁူႉၼၼ်ႉ ပႆႇၶဝ်ႈထိုင်လႆႈ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆးၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇသူင်လူလိၵ်ႈ၊ ဢမ်ႇသူႈမီးၾိင်ႈဢၼ်လူလိၵ်ႈလၢႆး။ သင်ယၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆးၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်းတႄႉ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆးၵေႃႈ တေယဵၼ်းပဵၼ်ၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈ၊ ၵူၼ်းတႆးၵေႃႈ တေယဵၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်းပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ မၢင်ၸိူဝ်း ႁၼ်ဝႃႈ ၵွမ်ႉၵူၺ်းတႅမ်ႈလိၵ်ႈသွၼ်လၢႆး၊ ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း ပၢႆးမွၼ်းဢွၼ်ႇၵူၺ်း ပေႉဝႆႉၼၵ်းယွင်ႈသုင်ၼႆ တေၶႂ်ႈဝႃႈၼၼ်ယူႇ။ ၽူႈမီးတၢင်းႁူႉၶဝ်တႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ လိၵ်ႈလၢႆးလႄႈပၢႆးမွၼ်းၼႆႉ သွၼ်ႁႂ်ႈမေႃႁၵ်ႉမေႃမူၼ်ႈ၊ သွၼ်ပႃးႁႂ်ႈမေႃဢီးလူႁၼ်ၸႂ်ပိူၼ်ႈ၊ သွၼ်ႁႂ်ႈမေႃသၢင်ႈတူဝ်ၼိမ်ၸႂ်။ လိၵ်ႈလၢႆးၼႆႉ သွၼ်ႁႂ်ႈမေႃငိၼ်းႁူႉၶုၺ်ႉႁၼ်လွင်ႈလီ၊ သွၼ်ႁႂ်ႈမေႃၾၢင်ႉလွင်ႈႁိုၼ်ႇႁၢဝ်ႈလႄႈလွင်ႈမိူၵ်ႈလိူင်း။ သွၼ်ႁႂ်ႈမေႃယုပ်းၽၢၼ်ႈလႄႈ သွၼ်ႁႂ်ႈမေႃၵူဝ်ႁႄငိူင်ႉဝႄႈလွင်ႈၸႃႉ။ သွၼ်ႁႂ်ႈမေႃႁတ်းႁၢၼ်တႃႇႁဵတ်းလွင်ႈလီလႄႈ သွၼ်ႁႂ်ႈမေႃဢၢမ်းၶွႆလွင်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်းၽဵင်းပဵင်းပိူၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၼႆ – ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း လၢတ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းပၢင်တၢၼ်ၶႆႈ ဝၼ်းတီႈ 05/08/2025 ၼၼ်ႉၼင်ႇၼႆ – လိၵ်ႈလၢႆးၼႆႉ သွၼ်ႁႂ်ႈႁဝ်းမေႃၶွႆ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမုၼ်းလႅင်းပိူၼ်ႈလႄႈ လွင်ႈၶတ်းၸႂ်ပိူၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၶုၺ်ႉႁၼ်သဵင်ႈသဵင်ႈ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမေႃၶုၺ်ႉႁၼ် ၵေႃႈ တေမိုၼ်ၶိုဝ်တိုဝ် ႁဵတ်းႁိုဝ်ဢမ်ႇမိူၼ်ႁိုဝ်၊ ဝႃႈႁိုဝ်ဢမ်ႇပဵၼ်ႁိုဝ်။ ထိုင်တႃလႂ်ၵဵဝ်ႇတႃၼၼ်ႉၵႂႃႇ။ တိူင်းမၼ်းလႃႈယႃႇမၼ်းလႃႈ တေပဵၼ်ၼႆၵႂႃႇၵူၺ်း။ ပေႃးဝႃႈပဵၼ်ၼၼ်မႃး တေပဵၼ်ႁိုဝ်လႃႇၼႆၸိုင် တေႃႇၼင်ႇတူင်ႇဝူင်းႁိမ်းႁွမ်း သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်သၽႃႇဝဢွၼ်ႇၵူၺ်း ႁဝ်းယင်းဢမ်ႇလူလွမ်တူၺ်းထိုင်လႆႈ။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းၵႆသေၵႆယဝ်ႉၶႃႈ။ ဢမ်ႇမီးပိူဝ်ႈတႃႇတေၶုၵ်ႉထူပ်းႁဵတ်းသၢင်ႈယဝ်ႉ။ တႃႇတေတွပ်ႇၵေႈၸူးၶိုၼ်း ၵုင်ႇၵုၼ်းမုၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းဝႃႇ မႄႈမိူင်းတႆးဝႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်းယဝ်ႉၶႃႈၼႄႇ။ ပေႃးဢဝ်တၢင်းႁူႉမေႃပၺ်ႇၺႃႇဝႃႈတႄႉ လိၵ်ႈလၢႆးၽႃသႃဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ လူဢဝ်လႆႈယူႇ ႁဵၼ်းဢဝ်လႆႈယူႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ၽႃသႃၵႂၢမ်းလၢတ်ႈငဝ်ႈတိုၼ်း (ၵႂၢမ်းၽႃသႃမႄႈ) ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေဢမ်ႇႁၢႆဝၢႆးၼၼ်ႉသမ်ႉ လိၵ်ႈလၢႆးၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆႉၵေႃႈ လႆႈဝႃႈလမ်ႇလွင်ႈသုတ်း။ လူလိၵ်ႈတၢင်ႇၶိူဝ်းၼႃႇပူၼ်ႉတီႈသေ ထိုင်တီႈဢမ်ႇမေႃၸႂ်ႉတိုဝ်းထွႆႈၵႂၢမ်းၶွင်တူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းမီးတၢင်းႁူႉ။ လူလိၵ်ႈလႆႈတၢင်းႁူႉတၢၼ်ႇလႂ်ၵေႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈဝႃႈ မႅတ်ႇပႅင်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈ။ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၶိူဝ်းယဵၼ်း ၵႂႃႇလုမ်းလုမ်းလူးၵွၼ်ႇ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉၸိုင် ၸဵမ်မိူဝ်ႈၽူႈၵုမ်းမိူင်းလၢႆသိုပ်ႇလၢႆပၢၼ် ပွင်သၢင်ႈမိူင်းမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈဢဝ်ၽႃသႃၵႂၢမ်းလၢတ်ႈမၢၼ်ႈ ပဵၼ်လၵ်းသေႁဵၼ်းသွၼ်ဢဝ်ၵူၺ်း။ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢၼ်ႈ ယၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆးၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃးၵူႈပီပီ။ ငဝ်းလၢႆးၵေႃႈဢမ်ႇပၼ် တိုဝ်ႉတၢင်းၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈ ႁၢင်ႇၵႆပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆးမႃးၵမ်းလွႆးလွႆး။ ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၸတ်းပၢင်သွၼ်လႆႈၵေႃႈ မီးၵမ်ႈဢေႇၵူၺ်းယဝ်ႉလႄႈ လီမႆႈၸႂ်တႃႇၶၢဝ်းတၢင်းမိူဝ်းၼႃႈၼႆ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ သင်ဝႃႈ လိၵ်ႈတႆးၵႂၢမ်းတႆး ဢမ်ႇႁိူင်းၵေႃႈ ထွႆႈၵႂၢမ်းတႆး ဝေႃးႁႃႇရတႆး ၾိင်ႈဝၢင်းၵႂၢမ်းတႆး သတ်ႉၻႃႇ (သဒ္ဒါ) ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇၵႂႃႇလႆႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်။ တီႈယူႇလိၵ်ႈတႆးၵႂၢမ်းတႆးတေၵႅပ်ႈ ၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း။ တေႃႈၼင်ႇ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 150 ပီပၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပၢၼ်ဢၼ်ၶိူဝ်းၵူၼ်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ လႆႈလွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ် တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ၊ တိုၵ်းပေႉလႆႈလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းသေ ၵုမ်းမိူင်းဝႆႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၶိူဝ်းဢိင်းၵလဵတ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်ၶဝ်ႈၸႂ်လူဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈလၢႆးဢၼ်ပႃးပၢႆးဝူၼ်ႉ ဢၼ်ၼၵ်းၼႃလိုၵ်ႉလမ်ႇ။ ယွၼ်ႉလေႃးၽ တေႃးသ မေႃႁ သုမ်ႇငုမ်းတဵင်တၼ်ဝႆႉလႄႈ လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆးဝူၼ်ႉ ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁပ်ႉၶႂ်ႈႁၼ် ဢမ်ႇႁူႉၸၵ်းၵႃႈၶၼ်မၼ်း။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼၼ်ႉသေ မေႃတႅမ်ႈလိၵ်ႈလူင် ၵျႂၼ်ႊႁတ်ႉသ်ၵိၼ်ႊ (John Haskins) မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ -“ၵူၼ်းၶိူဝ်းယႂ်ႇၶိူဝ်းလူင်ၼႆႉ ၵွမ်ႉၵူၺ်း ၶႂ်ႈၸႂ်ႉၵိၼ်ဢႃႇ ၼႃႇၵူၺ်းတႄႉ ပႆႇမႅၼ်ႈ။ ၵူၼ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈၼႆႉ ပေႃးမၼ်းထၢင်ႇလဵၵ်ႉႁၼ်တိုၼ်ႈတေႃႇလိၵ်ႈလၢႆး ပၢႆးသၢႆႊ ပေႃးမၼ်းထၢင်ႇလဵၵ်ႉ သၽႃႇဝ ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ် သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉယူႇ။ ပေႃးတိုၵ်ႉထၢင်ႇလဵၵ်ႉ မႅတ်ႉတႃႇ ၵရုၼႃႇ တြႃးယူႇတႄႉ ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁိုင်သင် တေၵွႆယဝ်ႉ တေမူၺ်ႉယဝ်ႉ။ မၼ်းတေ ဢမ်ႇၸုၵ်းၸင်ႈမၼ်ႈၸေႇၵႂႃႇလႆႈၶၢဝ်းႁိုင်”- ဝႃႈ ၼႆ။ ပၢၼ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဢိင်းၵလဵတ်ႈၶဝ် တိုၵ်ႉပဵၼ်ၸဝ်ႈပဵၼ်ၸွမ် ယူႇၼိူဝ်သုင်ပိူၼ်ႈပေႃးၶႂ်ႈၸွတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ မိူင်းဢၼ်ၶဝ်ယိုတ်းလႆႈဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈပၼ်ၶိုၼ်းမူတ်း ပႃးၸဵမ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ပႃးၵမ်ႉၶဝ် ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်ၶဝ်ႈၸႂ်ၼိူဝ်လိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈၵူၼ်း သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ပႃးၸဵမ်သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢပ်ႈပၢၼ်ဢၢႆႊထီႊယဝ်ႉၼႆသေ ဢမ်ႇၶႂ်ႈယိပ်းပပ်ႉလိၵ်ႈၽိုၼ်လၢႆး။ ပေႃးတူၵ်ႇထိုင် လွင်ႈလူလိၵ်ႈလၢႆးမႃးၵေႃႈ တေဢွၼ်ၵၼ်ဝႃႈ လူလိၵ်ႈၼႂ်း E-Book ၊ လူပပ်ႉလိၵ်ႈဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ မၼ်းငၢႆႈ ဝႃႈၼႆသေႇသေႇ သမ်ႉၵုမ်ႇတီႉလၢႆႉၾူၼ်းလႄႈ လဵၼ်ႈၵဵမ်းၵူၺ်း။ လွင်ႈတီႉလၢႆႉၾူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပၢၼ်မၼ်းမႃးယဝ်ႉလႄႈ ယႃႇပေႁဵတ်းၼႆ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁၢမ်ႈၵၼ်လႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆးလဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ သႂ်ႇၸႂ်ပႃးဝႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၾူၼ်းၵေႃႈ ၸႂ်ႉပႃးႁႂ်ႈလႆႈတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် ဢၼ်ၸၢင်ႈၾၢင်ႉတူဝ်ၾၢင်ႉၸႂ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇတေမီးၽွၼ်းလီ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ – တေႃႈၼင်ႇ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမုၼ်းလႅင်း ပေႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၸိၵ်းၸွမ်ယူႇၼၼ်ႉ ယင်းလႆႈပၼ်ၾၢင်ႉၵၼ်ဝႃႈ လူလိၵ်ႈလႄႈ ဝႆႉၼၵ်းပၵ်းၸႂ်ၼိူဝ်လိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ဝႆႉၼၵ်းပၵ်းၸႂ် ၼိူဝ်ပၢႆးသၢႆႊလႄႈ ဝႆႉၼၵ်းပၵ်းၸႂ်ၼိူဝ်သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်လႄႈ ၵၢၼ်မႅတ်ႉတႃႇတြႃးလႄႈ ၼႆၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈမၼ်းလူဝ်ႇတႄႉလႄႈ ၵူၼ်းလိၵ်ႈၵူၼ်းလၢႆးၶဝ် ၸင်ႇပၼ်ၾၢင်ႉၵၼ်။ EOR 4 ၸွမ်းၼင်ႇ ၾိင်ႈၵႂၢမ်းမီးဝႆႉဝႃႈ လိၵ်ႈႁိူဝ်ႈႁိူင်းၵေႃႈ မိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ၊ ဢမ်ႇႁူႉလိၵ်ႈၼင်ႇတႃမွတ်ႇ ဢမ်ႇမေႃလိၵ်ႈၼင်ႇတႃတၼ် ၼႆၼၼ်ႉ ႁဝ်းႁႃးတၵ်းလူဝ်ႇဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းသေ ၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ ႁႂ်ႈပေႃးထိုင်ၸူဝ်ႈလုၵ်ႈပၢၼ်လၢၼ် ၸင်ႇတေမီးလွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ် ၼႂ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။	['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-08-07T16:00:00	https://shannews.org/archives/70543	ၵူၼ်းမိူင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းပပ်ႉမႂ်ႇတႃႇၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်	ယၢမ်းလဵဝ် တီႈလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယိပ်းပပ်ႉၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ဢၼ်မီးဢႃယုၼိုင်ႈပီၼၼ်ႉ ထူပ်းလွင်ႈယၢပ်ႇ ယွၼ်ႉၾၢႆႇၵၢၼ်လုမ်းၶဝ် ဢမ်ႇ ႁပ်ႉတေႃႇဢႃယုလႄႈ ႁဵတ်းပၼ် ပပ်ႉမႂ်ႇထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းတေႃႉသူင်ႇ ၵူၼ်းၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တႃႇတေၶၢမ်ႈၵႂႃႇၶၢမ်ႈမႃးၼႆႉ ပပ်ႉမၼ်းၸႂ်ႉလႆႈမိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပပ်ႉႁဝ်းၼၼ်ႉ ၼႃႈလိၵ်ႈတႃႇ တွၵ်ႇၸုမ်းမၼ်းမူတ်းၵႂႃႇႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ဢႃယုပပ်ႉမၼ်းမူတ်းၼိုင်ႈပီၵႂႃႇႁိုဝ်ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ တီႈလုမ်းၶဝ် တေဢမ်ႇတေႃႇဢႃယုပၼ်၊ တူဝ်ၶႃႈၵေႃႉၵႂႃႇတေႃႇ ဢႃယုပပ်ႉမႃးၼႃႇဝၼ်းၼၼ်ႉ။ ၶဝ်ဝႃႈ ပပ်ႉမၼ်းဢမ်ႇမီးဝႆႉယဝ်ႉဝႃႇ ၵႃႈပေႉၶႂ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းယႂ်ႇၵူၼ်းထဝ်ႈယဝ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ်ပပ်ႉမႂ်ႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်တႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈႁႅင်း တီႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶၢႆပၼ်ပပ်ႉၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈၵေႃႈ မီးလွင်ႈလူႉၵွႆလၢႆဢၼ် ဝႃႈၼႆ။ – ႁၢင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈၶူဝ်တႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ ယွၼ်ႉၾၢႆႇၵၢၼ်လုမ်းၶဝ် ဢမ်ႇႁပ်ႉႁဵတ်းဢွၵ်ႇပၼ်လႆႈပပ်ႉမႂ်ႇ တႃႇၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် လႆႈၶဝ်ႈထႅဝ် ႁဵတ်းဝႂ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼမ်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇသေ တႃႇၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း ပဵၼ်လၢႆၸူဝ်ႈမူင်း။ “ပေႃးဝႃႈပပ်ႉႁဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇသိုပ်ႇတေႃႇဢႃယုမၼ်းလႆႈၼႆ ပပ်ႉတႃႇၶၢမ်ႈၶူဝ်လႅၼ်လိၼ်ၼႆႉ ၵႃႈလႆႈဝႆႉ ၸိူင်ႉၼႆသေ လႆႈၵႂႃႇၸႅၼ်ႇထႅဝ်ႁဵတ်းဝႂ်ၶၢမ်ႈၶူဝ် မဵဝ်းဢၼ်ပိူၼ်ႈႁဵတ်းပၼ်တႃႇၸႂ်ႉပွၵ်ႈလႂ်ပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းၼၼ်ၼၼ်ႉၼႃႇ။ တႃႇႁဵတ်းဝႂ်ၶၢမ်ႈၶူဝ်ၼၼ်ႉ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် မိူၼ်ၼင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ လႆႈၵႂႃႇၸႅၼ်ႇထႅဝ် မွၵ်ႈၼိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းသွင် ၸူဝ်ႈမူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၸင်ႇလႆႈၵေႃႈမီးဢိူဝ်ႈ”- ၵူၼ်းတေႃႉသူင်ႇ ၵူၼ်းၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၶူဝ်လႅၼ်လိၼ်တႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈထႅဝ်သေ ၸုၵ်းပႂ်ႉတႃႇ ႁဵတ်းဝႂ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ ယွၼ်ႉလႆႈပႂ်ႉႁိုင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၶဝ်ဝႃႈ ပပ်ႉမၼ်းမူတ်းဝႆႉ တေၶိုၼ်းပိုတ်ႇ ႁဵတ်းပၼ်မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇပႆႇႁူႉ ၼႆဝႃႇၼႆႉ။ ပေႃးပပ်ႉမၼ်းမႃးၽႅဝ်ၶိုၼ်း မိူဝ်ႈလႂ်ၸင်ႇမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ တေႁဵတ်းပၼ်ၶိုၼ်းၼႆၶႃႈဝႃႇ။ ဢၼ်မီးဝႆႉမိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ပီႈၶဝ်ယိပ်းဝႆႉၼႆႉတႄႉ ပပ်ႉမၼ်းပႆႇတဵမ် တိုၵ်ႉၵိုတ်းဝႆႉယူႇလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉၸႂ်ႉလႆႈယူႇၶႃႈ။ ၵူၺ်း ၵႃႈ ဢၼ်ဢႃယုပပ်ႉမူတ်း၊ ပပ်ႉဢမ်ႇမီးတီႈတွၵ်ႇၸုမ်းမၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႃႈလႆႈပႂ်ႉပပ်ႉမၼ်းမႃးၵွၼ်ႇ ၸင်ႇၵွႆႈတေၸၢင်ႈႁဵတ်းၶိုၼ်းၼႆၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ -“ၸူဝ်ႈပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်းပပ်ႉၼႆႉတႄႉ ၵႃႈလႆႈဢဝ်မၢႆၾၢင်သေ ႁဵတ်းဝႆႉထႃႈ ဢၼ်ၸႂ်ႉတႃႇ ပွၵ်ႈလႂ်ပွၵ်ႈၼၼ်ႉႁဵတ်းၼၼ်ၵူၺ်းဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းၵေႃႈ သမ်ႉလႆႈသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း မိူဝ်ႈႁဝ်းလႆႈၵႂႃႇ ၸႅၼ်ႇထႅဝ် ႁဵတ်းဝႂ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ဢၼ်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇ။ ၵူၼ်းၵေႃႈသမ်ႉၼမ်ႁႅင်းၼႃႇဢႃးလႃးလႄႈ လႆႈၸႅၼ်ႇၶိဝ်းၸႅၼ်ႇထႅဝ်ၼႆ မၼ်းၵေႃႈသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၼမ်တႄႉၶႃႈ။ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းလႆႈယိပ်းပပ်ႉဝႆႉၼႆ ဢမ်ႇလူဝ်ႇၸႅၼ်ႇထႅဝ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ႈၵႂႃႇတွၵ်ႇၸုမ်းငၢႆႈငၢႆႈဝႆးဝႆးလႆႈၸိူင်ႉၼၼ်ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ သုင်လိူဝ်ၼႃႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆ 1,200 ထတ်းပၢႆသေ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်ထူပ်းၽေးၼမ်ႉ လုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈၵူႈပီ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီမႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ၶုတ်း ႁႄႈ၊ ၶုတ်းၶမ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁၢႆႉၸႃးမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ EOR 3 ၼႂ်းပီ 2025 ၼႆႉၵူၺ်း ၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈဢမ်ႇယွမ်း 4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/08/2025 ၼႆႉၵေႃႈ ယင်းလႆႈထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းလွင်ႈမႃးၸွမ်းၼမ်ႉမႄႈသၢႆၼႆႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2025-08-10T09:00:00	https://shannews.org/archives/70539	လုၵ်ႉတီႈၶွင်ႇသီႇၽွင်းငမ်း လႅၵ်ႈပဵၼ်ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊႁူမ်ႇလူမ်ႈ တေၵူမ်ႈႁပ်ႉႁႃႉ တေထဵင်ပၢၵ်ႈ	ထွမ်ႇတူၺ်းၶေႃႈၵႂၢမ်းၸိုင် ၸုမ်းသိုၵ်းယိုတ်းမိူင်းၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈၼၸၵ (နစက) ၶွင်ႇသီႇၽွင်းငမ်းၸိုင်ႈမိူင်းသေ လႅၵ်ႈပဵၼ်ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းယဝ်ႉၼႆ ပွင်ႇၸႂ်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈသေတႃႉ ၽဝပၢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ တေတိူဝ်းၵပ်ႉၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်လိူဝ်ၵဝ်ႇတိူၵ်ႈတႅၵ်ႉယဝ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁူႉႁၼ်သႅၵ်ႇလႅၵ်ႇယူႇၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈလိူဝ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈလႄႈ ၵႃႈလႆႈမူၵ်းယူႇမူၵ်းၵိၼ်ၵႂႃႇၵူၺ်း။ ၶၢဝ်းႁူၵ်းလိူၼ် ၵွၼ်ႇပႆႇပဵၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ႁူႉတေလႆႈယူႇၵႂႃႇမူထူမႃထႃယဝ်ႉ ၸိူဝ်းဝႃႈၼႆၵေႃႈတေမီးယူႇ။ ပေႃးၼႆ ဝၢႆးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယဝ်ႉ ၸွင်ႇသမ်ႉတေပူၼ်ႉလွတ်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလူမ်ၸႂ်တႄႉယူႇႁႃႉ၊ ဢမ်ႇၼႄႉၼွၼ်းသႄႈ။ ၸုမ်းသိုၵ်းယိုတ်းမိူင်းၼႆႉ တႄႇၸဵမ်ဝၼ်းတီႈ 29 ပိုၼ်ဢွၵ်ႇပၵ်းပိူင်မူၼ်ႉမႄးၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈဝႃႇ၊ ပၵ်းပိူင်ႁႄႉၵင်ႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဝႃႇ၊ ပၵ်းပိူင်ႁၢမ်ႈႁႅတ်ႉၼိူဝ်ၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊဝႃႇ ၶပ်ႉၶပ်ႉတၢမ်းတၢမ်း။ ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 30 ႁဵတ်းပၢင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈသုမ်လီသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵၢၼ်ၵုမ်းၵွၼ်းမၢၼ်ႈမိူင်းၶဝ် ယဝ်ႉတူဝ်ႈဢွင်ႇမၢၼ်ယဝ်ႉလႄႈ ဢႃႇၼႃႇဢၼ်ၶဝ်ယိပ်းၵမ်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီပၢႆ ၼၼ်ႉ တေဢူၼ်းမွပ်ႈပၼ် ၼႂ်းမိုဝ်းၶွင်ႇသီႇၵႅတ်ႇၶႄႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၼိူဝ်ၶွင်ႇသီႇၵႅတ်ႇၶႄႁူမ်ႇလူမ်ႈသမ်ႉ မီးထႅင်ႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းတင်းပိုၵ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၵုမ်းၵမ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တူၺ်းၽိဝ်မၼ်းတႄႉ တေႁၼ်ဝႃႈလုၵ်ႉတီႈၸွမ်သိုၵ်းလူင်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢူၼ်းမွပ်ႈပၼ် ၸွမ်ၸိုင်ႈမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၶိုၼ်းၵူၺ်း။ တီႈပွင်ႇလိုၵ်ႉၼႂ်းၸိုင် လုၵ်ႉတီႈၵွၼ်းၵုမ်းဝႆႉဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းသေ လႅၵ်ႈလၢႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ် ၸၼ်ႉယိုတ်းသိမ်းဢႃႇၼႃႇၵႂႃႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၸင်ႇပူင်ဢွၵ်ႇမႃး ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတမ်းဝၢင်းလၢႆးၽွင်းငမ်းသိုၵ်း ၼႂ်း 63 ၸႄႈဝဵင်းဝႃႇ၊ ပၵ်းပိူင်ယုၵ်ႉလိူၵ်ႈၶိုၼ်း သုၼ်ႇလႆႈလႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဝႃႇ ပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈသုတ်းၸၢင်ႈသဵင်ႈ။ တီႈပွင်ႇတႄႉမၼ်းၸိုင် ၼႂ်းႁူၵ်းလိူၼ်ၵွၼ်ႇပႆႇႁဵတ်းလႆႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ပၵ်းပိူင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မီးၼႂ်းသူပ်းၼႂ်းပၢၵ်ႇၶဝ်လုမ်းလုမ်းယဝ်ႉ၊ ၶဝ်ႁဵတ်းသင်တီႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ တိုၼ်းၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ် တိုၼ်းမၢႆထိုင်ပဵၼ်လွင်ႈတဵင်ႈထမ်းယဝ်ႉ ၶႂ်ႈဝႃႈၼၼ်ၵူၺ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ယၼ်ၼိူဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈဢၼ်ဝႃႈ တေႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းႁူၵ်းလိူၼ် ၶဝ်တေထၢင်ႇႁၢင်ႈႁဵတ်းသင်လၢႆလၢႆ တေတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်း ၸိူဝ်းၸႄႈဝဵင်းဢၼ် ၶဝ်လႆႈပွႆႇသုမ်း။ တေထင်ႉယူႇတီႈပၢင်သဝ်းတပ်ႉ ဢၼ်ၶဝ်ၸၢင်ႈယူႇလႆႈဝႆႉၼၼ်ႉသေ ၸၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းတေႃႇထိုင် ၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ပေႃးၸွပ်ႈယွၼ်ႇၵႂႃႇ။ မိူၼ်ဝႃႈ တေၵုမ်းႁႂ်ႈၸႄႈဝဵင်း 267 ဢၼ်ၶဝ်ဝႃႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉၵႅၼ်ႇၶႅင်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈမိုဝ်ႉလိူၵ်ႈယၢမ်းသေ တေဢၢၼ်းၶဝ်ႈတိုၵ်း 63 ၸႄႈဝဵင်း ဢၼ်ၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ မီးတႂ်ႈၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းပိူင်သိုၵ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈတႄႉ တေၶုတ်းၶႃႁႃၶူၼ်ႉၶၢႆဢွၵ်ႇ ၶူဝ်းၶွင်ႁႄႈလိၼ်လႄႈ ၼႃႈၵၢၼ်ၾင်တိုၼ်း ပႅင်ႈၼင်ႇတိုတ်ႉတၢႆး ၶိုတ်းထိုင်လႆႈၼၼ်ႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၼႄလႆႈၾၢင်ႁၢင်ႈလွင်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၼႆႉ ၸင်ႇၸႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ လွင်ႈဝႃႈသၢႆငၢႆမိူဝ်းၼႃႈၸိုင်ႈမိူင်း မီးဝႆႉၼႂ်းမိုဝ်းၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယၼ်ၼိူဝ်ငိုၼ်းလႆႈမႃးသေ တေသိုပ်ႇယုၵ်ႉသၢင်ႈမႃႇႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်၊ ပိူင်ယႂ်ႇ တေဝႆႉၼၵ်းယုၵ်ႉသၢင်ႈႁႅင်းတိုၵ်း ၾၢႆႇသၢႆမိၼ်လႄႈ တရူၼ်ႊ။ ၵၢၼ်ၵဵပ်းၵူၼ်းမႂ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေၶတ်းၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းႁဵတ်းလိူဝ်ၵဝ်ႇယူႇ၊ ယွၼ်ႉႁႅင်းသိုၵ်းမႂ်ႇၵမ်ႈၼမ်သေ ၶဝ်ၸင်ႇယိုတ်းလႆႈၶိုၼ်း ၼွင်ၶဵဝ်၊ ၽိတ်ႉၶျၢင်းၼၼ်ႉယိုင်။ ယွၼ်ႉႁႅင်းသိုၵ်းမႂ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ၶဝ်ၸင်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ႁဵတ်းတႅၼ်ႈမီးၸႂ်သေ ၸီးၶဝ်ႈလႆႈၽႃၵၢၼ်ႉ၊ မၢၼ်ႈမေႃႇ၊ ႁူၺ်ႈၵူႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈလူး။ လိူဝ်သေၼႆႉ ယၼ်ၼိူဝ်မိူင်းၶႄႇ၊ ဢိၼ်းတီးယိူဝ်း၊ ထႆးလႄႈ ရတ်ႉသျႃး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႉထႅမ်ႁၼ်လီၼိူဝ် လွင်ႈၶတ်းႁႅင်းၶိုင်ပဵၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ၶဝ်တေၽိုတ်ႉၶဝ်ႈၸူးၵူႈမိူင်းမိူင်း ႁႂ်ႈပေႃးယွမ်းႁပ်ႉသိုဝ်ႇသၢၼ်ႇတေႃႇၶဝ် လူၺ်ႈလၢႆးၵၢၼ်ၽွင်းတၢင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸၢမ်းႁႂ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၶဝ် ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇလႃႈ ဢမ်ႇၵႃးၵူၺ်း မိူင်းၶႄႇ၊ ဢိၼ်းတီးယိူဝ်း၊ ထႆးလႄႈ ရတ်ႉသျႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူႈမိူင်းမိူင်း ဢၼ်ဢမ်ႇယုၵ်ႉလိူၵ်ႈဝႆႉ သၢႆၵၢၼ်ၽွင်းတၢင်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ႁူႉတၵ်းတေၶိုၼ်းတူင်ႉတိုၼ်ႇ ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇတေႃႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၸုမ်းသိုၵ်းယိုတ်းမိူင်း လွၵ်ႈၶၢပ်ႈၶိၼ်ပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉယူႇၵူၺ်း။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးၶိုၼ်းလုၵ်ႉတီႈ ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊသိုၵ်း ပိၼ်ႇပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလုၵ်ႈၶိုင်ႈသိုၵ်းယဝ်ႉပႄႇ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် တေၸုၵ်းၸင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ တေသိုပ်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁႃႉ ဝႃႈလႃးတေမႃႈႁႃႁဵတ်းၵေႃႉတေႃႇ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလုၵ်ႈၶိုင်းသိုၵ်းသေ ႁူမ်ႈၵိၼ်ႁူမ်ႈငၢၼ်ႈ တႂ်ႈႁူမ်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းငမ်းယဵၼ်ပွမ်ၼၼ်ႉၼႄႇ။ ဢမ်ႇၼၼ် တေႁူမ်ႈၶွတ်ႇၽၼ်ႈ တပ်ႉႁူမ်ႈတုမ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသေ ၶိုၼ်ႈၼႃႈတေႃႇသူႈ လၢႆးမူတၢႆမႃမၢတ်ႇႁႃႉၼႆ ထိုင်ယၢမ်းတေလႆႈလိူၵ်ႈပႆ တႅၵ်ႇလႅင်းပုတ်းၶၢတ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ ငဝ်းလၢႆးဢၼ်ပဵၼ်ယူႇမီးယူႇၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈၾၢႆႇၸုမ်းသိုၵ်းယိုတ်းမိူင်း ဢမ်ႇပႆၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းပဵၼ်ထမ်းၵေႃႈယဝ်ႉ တႃႈမုင်ႈမၼ်းတိုၼ်းၸႅင်ႈလႅင်းပုတ်းၶၢတ်ႇ၊ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလႆႈ ဢႃႇၼႃႇ တိူၵ်ႈတီႈလႆႈဢဝ်သၢႆၸႂ်ၵူၼ်း ၼပ်ႉဢၢၼ်ႇမိုၼ်ႇၵႆႈလႅၵ်ႈၵေႃႈ ၶဝ်တိုၼ်းသိူဝ်းလႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉ။ EORO 2 ၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉပႄႇ တိုၵ်ႉတေဝႃႈ ၸုမ်းၵဝ်ၸုမ်းမႂ်း၊ ၶိူဝ်းၵဝ်ၶိူဝ်းမႂ်း ၽႂ်တိုၵ်းလႆႈမၼ်းဢဝ်ယူႇၵူၺ်းၸိုင် ထိုင်တီႈၵမ်ႇၾႃႇလွင်ႇ ၸင်ႇၸၢင်ႈၶိုၼ်းၽိုၼ်ႉလႆႈယူဝ်ႉ တႃႉလီဝႃႈၼႆယူႇႁင်းၵၼ်ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လၢႆးၵႃၼႄးၵဝ်ႉ ၵဝ်ႉၼႄးၵႃ ဢမ်ႇၶႆႈႁႃငိူၼ်ႈသေၶုတ်းၶၢတ်ႇမူၺ်ႉပႅတ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းဢမ်ႇတွၼ်ႉတတ်းၶၢတ်ႇၵၼ်လႆႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈႁိုဝ်။ ၵမ်းၼႆႉ ယင်းပႆႇႁူႉတူဝ်ၵေႃႈ တၵ်းလႆႈမူၵ်းႁူဝ်သွၼ်ႉသေႃႈ တႂ်ႈသွၵ်းတိၼ်သိုၵ်းထႅင်ႈ ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းၵႆ ၵႂႃႇၼႃႈ မိူဝ်းႁိုင်ၵူၺ်းယဝ်ႉ။	['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2025-08-07T10:00:00	https://shannews.org/archives/70534	ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ် ၼၢင်းယိင်း 100 ပၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းတိုၵ်း	ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ် ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉႁိူဝ်းမိၼ် တိုၵ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ၊ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် လၢမ်းယိုဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ တိူဝ်ႉၺႃးၼၢင်းယိင်း လူႉတၢႆ 64 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 80 ၵေႃႉ လွင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉႁိူဝ်းမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇယိုဝ်းၼႆႉ ၼမ်မႃးလိူဝ်ၵူႈလိူၼ်ၼႆ – ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ BWU ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်း ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၼၢင်းယိင်း 52 ၵေႃႉၼႆႉ လူႉတၢႆယွၼ်ႉႁိူဝ်းမိၼ်တိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ၼၢင်းယိင်းထႅင်ႈ 11 ၵေႃႉသမ်ႉ လူႉတၢႆယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်သေ လၢမ်းယိုဝ်း။ ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ ၽွင်းတူၵ်းၶွၵ်ႈယူႇၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈယူတ်းယႃလီလီလႄႈ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉႁိူဝ်းမိၼ်တိုၵ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ၊ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်လၢမ်းယိုဝ်း၊ ႁၢင်ႈၵၢင်မၢၵ်ႇ မႅင်းၾင်လိၼ်ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၼၢင်းယိင်းမွၵ်ႈ 80 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း။ လိူဝ် ၼၼ်ႉ ၼႂ်းဢွင်ႈတီႈ သိုၵ်းသွင်ၾၢႆႇၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းယူႇၼၼ်ႉ ၼၢင်းယိင်း 5 ၵေႃႉ ၺႃးလူလၢႆပူၼ်ႉပႅၼ် – ၸုမ်း BWU ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ EORO 1 ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉယိုဝ်းတိုၵ်းသေ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ ၼမ်သုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း မီးဝႆႉ 28 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် 9 ၵေႃႉ၊ တိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) 9 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းမိူင်းတႆးလႄႈ တိူင်းတၼၢဝ်းသီသမ်ႉ 4 ၵေႃႉ၊ တိူင်းမၵူၺ်း 3 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းမိူင်းၶၢင်လႄႈ မိူင်းမွၼ်းသမ်ႉ 2 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ 1 ၵေႃႉလႄႈ တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ 1 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2025-08-07T09:00:00	https://shannews.org/archives/70525	ၼမ်ႉၵူမ်ႇဢုင် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းဢိၼ်းတီးယိူဝ်း ၵူၼ်းႁၢႆဝႆႉ မွၵ်ႈ 100 ၵေႃႉ	ဝၼ်းတီႈ 05/08/2025 ၼႆႉ ၼမ်ႉၵူမ်ႇဢုင် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႇရႃႇလီႇ (Dharali) ၸႄႈတွၼ်ႈဢုတရၶၢၼ်း (Uttarakhand) ဢၼ်မီးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လွႆႁိမဝုၼ်ႇတႃႇ မိူင်းဢိၼ်းတီးယိူဝ်း မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ ႁၢႆလၢႆဝႆႉႁိမ်းၸမ် 100 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉၵူမ်ႇဢုင်ၼၼ်ႉ လုၵ်ႈၼႂ်းၵႄႈလွႆသေ လေႃႈလႆလူင်းမႃးသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႇရႃႇလီႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ႁိူၼ်းယေး ဢွင်ႈတီႈယူႇသဝ်းၵူၼ်းမိူင်း လူႉၵွႆၵႂႃႇတင်းၼမ်။ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဢိၼ်းတီးယိူဝ်း လႆႈသူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်း 150 ၵေႃႉ ၵႂႃႇတီႈဝဵင်းၼၼ်ႉသေ လႆႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉမွၵ်ႈ 20 ၵေႃႉ။ ၸွမ်ၽွင်းလူင် ၸႄႈတွၼ်ႈဢုတရၶၢၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – ၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်းထူမ်ႈမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၾူၼ် တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ဢွင်ႈတီႈၵမ်ႈၼမ် ၼႂ်းဝဵင်းတႃႇရႃႇလီႇၼႆႉ ပဵၼ်ၼမ်ႉၵူမ်ႇဢုင် ၼွင်းထူမ်ႈဝႆႉသေ မၢင်တီႈ လိုၵ်ႉထိုင် 15 မီႊတိူဝ်ႊ၊ ႁိူၼ်းယေးၵေႃႈ ၸူမ်ဝႆႉၼႂ်းၼမ်ႉတင်းၼမ်။ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဢိၼ်းတီးယိူဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – လႆႈၸႂ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်းတင်းၼမ်သေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁၢႆလၢႆဝႆႉလႄႈ ၸိူဝ်းၶမ်ဝႆႉၼႂ်းၵႄႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈၼၼ်ႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ မိူင်းဢိၼ်းတီးယိူဝ်း လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈမီးၽေး ၸၼ်ႉသီလႅင်။ တီႈမိူင်းဢိၼ်းတီးယိူဝ်းၼႆႉ တႄႇဢဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊတေႃႇထိုင် လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ၽွင်းၶၢဝ်းၾူၼ်ၵူႈပီ ၵႆႉၺႃးၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်း၊ လိၼ်ၵူၼ်ႇပင်းလႄႈ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ ႁၢႆၼမ်။ EOR 5 ယွၼ်ႉၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ၊ လူၵ်ႈၵမ်ႇၽႃႇလိူတ်ႇႁွၼ်ႉမႆႈၶိုၼ်ႈမႃးလႄႈ ၽေးသၽႃႇဝၵေႃႈ ၸင်ႇၼမ်ၶိုၼ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃး – ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ် ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – CNA	['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-08-07T12:14:42	https://shannews.org/archives/70523	ၵူၼ်းလွင်ႈလႆၸွမ်း ၼမ်ႉၼွင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁၼ်ၶိုၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁၢႆဝႆႉၵေႃႉၼိုင်ႈ	ဝၼ်းတီႈ 6/8/2025 ၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၼွင်းလေႃႇၶဝ်ႈယွင်ၵဵပ်းၼမ်ႉဝၢၼ်ႈလုၵ်းပႃ ၊ ၼမ်ႉလူၼ်ႉယွင် ၼွင်းထူမ်ႈၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇ ၼွင်ပိင်-ပုင်ႇဝူဝ်း လႄႈ ထူမ်ႈပႃးႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းမီးၼႂ်းပွၵ်ႉ 5 ထုင်ႉၼွင်ပိင် ၸႄႈဝဵင်း ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉလူၼ်ႉလုပ်ႇၼွင်းမႃးႁႅင်းလႄႈ ၽဵဝ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇပႃး ရူတ်ႉၵႃးၸိူဝ်းတိုၵ်ႉလႅၼ်ႈယူႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ လွင်ႈလႆၵႂႃႇၸွမ်းၼမ်ႉ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၵူၼ်းၵႂႃႇၸွမ်း သွင်ၵေႃႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် (ဝၼ်းတီႈ 7 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်) ယင်းပႆႇႁၼ်ၶိုၼ်းၼႆ ၼၢင်းယိင်း ဢႃႇယု 30 ပၢႆ ၵေႃႉယူႇၼႂ်း ထုင်ႉၼွင်ပိင် လၢတ်ႈၼႄတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ Photo- CJ- ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်းလူၼ်ႉတီႈဢိူင်ႇၼွင်ပိင် ရူတ်ႉၵႃးလႄႈၵူၼ်းလႆလွင်ႈၸွမ်းၼမ်ႉ “မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းတင်းဝၼ်းၼႃႇ။ ထိုင်တၢမ်းၶမ်ႈၵေႃႈ ၼမ်ႉပေႃးထူမ်ႈထိုင်ၸွမ်းတူင်ႈၼႃး ဢၼ်မီးႁိမ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၼမ်ႉမၼ်း သူၺ်ႇလႃႉမိၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵႃးလမ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ မၼ်းထၢင်ႇဝႃႈ တေပူၼ်ႉၼႆႁႄ လတ်းၶၢမ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်း၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးၵူၼ်း ၶီႇၵႂႃႇၸွမ်းသွင်ၵေႃႉ။ ၼႂ်ၼႆႉ ပိူၼ်ႈႁၼ်တူဝ်တၢႆၶိုၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈယဝ်ႉ ၵိုတ်းၵေႃႉၼိုင်ႈပႆႇႁၼ်။ၼမ်ႉ တီႈဢၢင်ႇၵဵပ်းၼမ်ႉ ဝၢၼ်ႈလုၵ်းပႃ ဢမ်ႇလူၼ်ႉ ၼွင်းႁႅင်းၸိူင်ႉၼႆ ႁိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 15 ပီယဝ်ႉ။ ” လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵႃးဢၼ်လွင်ႈလႆၵႂႃႇၸွမ်း ၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵႃးၵူၼ်းပၢႆႈၽေး သႅၼ်းမၢၵ်ႇ 12 လိမ်းလမ်းၼိုင်ႈ၊ ၵႃးဢွၼ်ႇသွင်လမ်း၊ ရူတ်ႉၶိုင်ႈလမ်းၼိုင်ႈ။ ၵႃးဢွၼ်ႇလမ်းၼိုင်ႈဢၼ်လွင်ႈလႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းၵႂႃႇထူပ်းႁၼ်တီႈၼႂ်းပွၵ်ႉ 6 ထုင်ႉၼွင် ပိင်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ပိင်ၶဝ် ၶတ်းၸႂ်ၸွမ်းႁႃ ရူတ်ႉၵႃးၸိူဝ်းလွင်ႈလႆၸွမ်းၼမ်ႉၵႂႃႇ ၼၼ်ႉယူႇ။ ယွၼ်ႉၼမ်ႉၼႂ်းဢၢင်ႇၵဵပ်းၼမ်ႉ ဝၢၼ်ႈလုၵ်းပႃ လူၼ်ႉၼွင်းလႄႈ လုပ်ႇထူမ်ႈသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ၸိူဝ်းမီးယူႇ ၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ပိင်ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး လုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈသႂ်ႇပႃး သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ၊ သူၼ်ဢွႆႈ လႄႈ တူင်ႈၼႃးတင်းၼမ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လူႉယႂ်ႇ သုမ်းၼမ်ၸွမ်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo- CJ- ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်းလူၼ်ႉတီႈဢိူင်ႇၼွင်ပိင် ၵူၼ်းပေႃးလႆႈၶိုၼ်ႈယူႇၼိူဝ်လင်ၶႃးႁိူၼ်း လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးပၢင်တိုၵ်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉတၢင်း ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇဝႆႉၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ပိင် ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉၼမ်ႉၼွင်းသေ လႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇဝႆႉထႅင်ႈဢွင်ႈတီႈလွတ်ႈၽေး။ ၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ပိင်ၼႆႉ မီးပၢင်သဝ်းပၢႆႈၽေးပၢင်တိုၵ်း တႃႇ 7 ဢွင်ႈတီႈသေ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မီးယူႇမွၵ်ႈ ၼိုင်ႈမိုၼ်ႇၵေႃႉ၊ ယၢမ်းလဵဝ် ၵိုတ်းယူႇမွၵ်ႈ 2000 ၵေႃႉပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။	['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-08-07T10:48:23	https://shannews.org/archives/70512	ဢူးမိၼ်ႉသူၺ်ႇၸွမ်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း(ၵဝ်ႇ)တႂ်ႈၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း လူႉတၢႆ	မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းတီႈ 7 လိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉသ် ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်း 28 မိၼိတ်ႉ ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇ ဢႃယု 74 ပီ ၸွမ်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း(ၵဝ်ႇ) တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းၼၼ်ႉ လူႉတၢႆၵႂႃႇတီႈ ႁူင်းယႃလူင်ၾၢႆႇသိုၵ်း မၢႆ (2) ၵူႇၼွၼ်း 1000 လင် တီႈဝဵင်းလူင်ၼေႇပျီႇတေႃႇ။ ဢူးမိၼ်ႉသူၺ်ႇ ၸွမ်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၽွင်းပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼူၵ်ႉယုင်း NLD ။ ၽိူဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်ႈပီ 2021 မႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢၵ်ႈမၼ်းလူင်းမႃးပဵၼ် ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းဝႆႉသေ ထိုင်မႃးႁူဝ်ပီ 2023 မႃးမၼ်းၸၢႆး ဢမ်ႇယူႇလီ ။ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ် သဵၼ်ႈ ဢႃႇယူင်ႇဢဵၼ်ႁပ်ႉႁူႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်ထိူင်း (အာရုံကြောများ နှေးကွေးတုန့်ဆိုင်းသည့်ရောဂါ (Parkinson’s Disease) ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်။ ထိုင်မႃး ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပီ 2025 ၼႆႉ ႁႅင်းၶၢမ်ႇတူဝ်ယွမ်းလူင်းၵႂႃႇႁႅင်း၊ ဢမ်ႇၵိၼ်/ ၼွၼ်းလႆႈ လီလီငၢမ်းငၢမ်း၊ ၵမ်းၵမ်းၼၢဝ် တိၵ်းတိၵ်းသေ ထိုင်တီႈလႆႈသူင်ႇၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ်တီႈ ႁူင်းယႃလူင်ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢႆ (2) ။ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး ဢမ်ႇလီၶိုၼ်ႈမႃး ပဵၼ်ၵိၼ်းႁႅင်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈဢဝ် ဢူးမိၼ်ႉသူၺ်ႇ ၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ်တီႈ ႁွင်ႈယႃၶိုၵ်ႉတွၼ်း (အထူးကြပ်မတ်ကုသဆောင်) ၼႂ်းႁူင်းယႃသိုၵ်း။ မၼ်းၸၢႆးတၢႆၵႂႃႇၼႂ်ၼႆႉသေ ပၢင်ၸႃႇပၼ မၼ်းတႄႉ တေၸတ်းႁဵတ်းပဵၼ်ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းၼႆ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ-ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']
2025-08-07T11:22:09	https://shannews.org/archives/70510	ၵူၼ်းယွင်ႇယႃႈ ၶဝ်ႈၽၼ်းၵူၼ်းႁိူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း 4 ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင်	ၵူၼ်းယွင်ႇယႃႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၶဝ်ႈၽၼ်းၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း 4 ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 1/8/2025 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်း ၸၢႆးၼူၵ်ႇ ဢႃယု 50 ပီ(ပဵၼ်ၼွင်ႉၶူၺ်) ၶဝ်ႈၽၼ်း ပီႈဢၢႆႈပီႈၼၢင်းမေး လႄႈ မႄႈၸဝ်ႈ 4 ၵေႃႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃႇတူဝ်ဝႆႉထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ။ ၵူၼ်းၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ဢမ်ႇမီးပၼ်ႁႃသင် ဢမ်ႇၽိတ်း မေႃး ၵၼ်သင် ၼႃႉၶူၺ်ႁဝ်းၼၼ်ႉယွင်ႇယႃႈသေ လၢၵ်ႈၽႃႉဝႅင်း ၽၼ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းႁိူၼ်း 4 ၵေႃႉ ။ မႄႈၶႃႈ တင်း လုင်းၶႃႈ 2 ၵေႃႉ ၺႃးၽၼ်းႁူဝ် လႄႈ မိုဝ်းသၢႆႉ ၊ ၼႃႉၶႃႈသမ်ႉၺႃးၽၼ်းတီႈႁူလႄႈ ၵွၵ်းႁူဝ်။ ၼင်ႁူဝ်ပေႃးသိၵ်ႇ၊ တီႈၶႅၼ်ၵေႃႈၺႃး မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃ”- ဝႃႈၼႆ ။ မႄႈထဝ်ႈလီ၊ လုင်းၸၢႆးၶမ်း လုင်းၸၢႆးသေႃး ၵေႃႉၺႃးၽၼ်း ၸၢႆးၵေႃႉၶဝ်ႈၽၼ်းၵူၼ်းႁိူၼ်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၵႃႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃးၵေႃႈ ၵႆႉၽိတ်းမေႃးၵၼ် တင်းၵေႃႉပဵၼ်မေးၼၢင်းမၼ်း ။ ပွၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၽိတ်းမေႃးထုပ်ႉပေႃႉမေးမၼ်းလႄႈ ၵေႃႉပဵၼ်မေး ၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်းၵႂႃႇ။ ၸင်ႇဝႃႈမၼ်းၸၢႆး ၶိုၼ်းႁဵတ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၽၼ်းသႂ်ႇၵူၼ်းႁိူၼ်းၶိုၼ်း ၼႆ ၵေႃႉထုၵ်ႇၺႃးၽၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးၽၼ်းပဵၼ် မႄႈထဝ်ႈလီ ဢႃယု 80 ပၢႆ ၊ ပႃႈသူၺ်ႇ ဢႃယု 48 ၊ လုင်းၸၢႆးၶမ်း ဢႃယု 40 ၊ လုင်းၸၢႆးသေႃး ဢႃယု 43 ယၢမ်းလဵဝ် ထုၵ်ႇသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်တီႈႁူင်းယႃ မိူင်းၵိုင်ဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ ။ ၵူၼ်းၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ လွင်ႈၼႆႉၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇ ၵွၼ်း ၸႄႈဝဵင်း ၶဝ် ဢဝ်လိူင်ႈပၼ်ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈပၼ် ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈ မီးမၢႆမီႈ ပၵ်းပိူင်ႇၵဵဝ်လွင်ႈ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၵေႃႈၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ ။ ၵူၼ်းသူႇလဝ်ႈ ၵိၼ်ယႃႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈၼမ်မႃးႁႅင်းၼႃႇၶႃႈ ၊ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ ။ ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ၾၢႆႇပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်းၵုမ်းၶင်ဝႆႉ ၵေႃႉဢၼ်ၶဝ်ႈၽၼ်း ၼၼ်ႉသေ ယၢမ်းလဵဝ်ထုၵ်ႇသူင်ႇၵုမ်းၶင်ႇဝႆႉတီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၼႆယဝ်ႉ ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ဝဵင်းမိူင်းၵိုင်တီႈလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပတ်ႉပိုၼ်ႉ မီးၽူႈလၵ်ႉၵူၼ်းၸူၼ် ၼမ်လိူင်ႇ ယွၼ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ်ႁႃသိုဝ်ႉၵိၼ်ငၢႆႈ မႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ။	['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်']
2025-08-06T10:00:00	https://shannews.org/archives/70505	မိူင်းၵျပၼ်ႊ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈမွင်ၸႂ် လွင်ႈၺႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ ၶွပ်ႈတဵမ် 80 ပီ	ဝၼ်းတီႈ 06/08/2025 ၼႆႉ မိူင်းၵျပၼ်ႊ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းၶုၵ်းၶူၼ်ႉဝူၼ်ႉထိုင်ၶိုၼ်း ဝဵင်းႁီႇရူဝ်ႇသျီးမႃး (Hiroshima) ၺႃးဢဝ်မၢၵ်ႇၼိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊပွႆႇသႂ်ႇ ၶွပ်ႈတဵမ် (80) ပီ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းၵျပၼ်ႊ သျီႇၵီႇရူႇဢီႇသျီႇပႃႇ (Shigeru Ishiba) လႄႈ ၽွင်းလူင် ၼႂ်းၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းၵျပၼ်ႊ ဢိၵ်ႇတင်း ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉလၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၶိုၼ်ႈ ႁွတ်ႈၸွမ်း။ မိူဝ်ႈပီ 1945 လိူၼ်ဢေႃးၵႅတ်ႉသ် ဝၼ်းတီႈ 6 ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢဝ်မၢၵ်ႇၼိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ ၵႂႃႇပွႆႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းႁီႇရူဝ်ႇသျီးမႃး (Hiroshima) မိူင်းၵျပၼ်ႊ၊ ဝၢႆးလင်ၼၼ်ႉ ထႅင်ႈ 3 ဝၼ်း ၶိုၼ်းၵႂႃႇပွႆႇသႂ်ႇတီႈဝဵင်းၼႃႇၵႃႇသၵီႇ(Nagasaki) ထႅင်ႈ လုၵ်ႈၼိုင်ႈ။ တီႈဝဵင်းႁီႇရူဝ်ႇသျီးမႃး မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ ၼႂ်းၵႄႈ 9 မိုၼ်ႇထိုင် 2 သႅၼ်၊ တီႈဝဵင်းၼႃႇၵႃႇသၵီႇသမ်ႉ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ ၼႂ်းၵႄႈ 6 မိုၼ်ႇထိုင် 8 မိုၼ်ႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉယဝ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းၵျပၼ်ႊ ဝၢင်းၶိူင်ႈသေ ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇ။ ၽူႈၵွၼ်းဝဵင်းႁီႇရူဝ်ႇသျီးမႃး မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းၵႂႃႇဝႃႈ – ၵျပၼ်ႊ ပဵၼ်မိူင်းလဵဝ် ဢၼ်ၺႃးဢဝ် မၢၵ်ႇၼိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ ပွႆႇသႂ်ႇတီႈၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶိုၼ်ႈမႃးႁင်းၽႂ်မၼ်းသေ ၶိူင်ႈၼိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ပဵၼ်မႃးဢၼ်ဢမ်ႇမီးဢမ်ႇပဵၼ် တႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၽႂ်မၼ်း။ ၵူၺ်း ၵႃႈ လီလႆႈတူၺ်းၶိုၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်းသေ ဢဝ်တွၼ်ႈသွၼ်ၵႂႃႇယူႇ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၵျပၼ်ႊ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်း ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ (TPNW) ဢၼ်မီးၸိုင်ႈမိူင်း 70 ပၢႆ ႁူမ်ႈၵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်းႁႄႉႁၢမ်ႈ ၶိူင်ႈၼိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ TPNW ၼႆႉ တႄႇၸႂ်ႉပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်မႃး မိူဝ်ႈပီ 2021 သေ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈ မိူင်းရတ်ႉသျႃး ၸိူဝ်းမီးဝႆႉၶိူင်ႈၼိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်သၢၼ်ၶတ်း လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၼႆႉဝႆႉ။ EOR 5 မိူၼ်ၼႆ မိူင်းၵျပၼ်ႊ ဢၼ်ယၢမ်ႈၺႃးမၢၵ်ႇၼိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊပွႆႇသႂ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ တွပ်ႇထဵင် တႃႇတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ။ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းတႄႉ ယွၼ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၵျပၼ်ႊ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တွၼ်ႈတႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၵျပၼ်ႊ လူဝ်ႇၶိူင်ႈၼိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ တီႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢၼ်ပဵၼ်မိူင်းဢူၺ်းလီၵၼ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။	['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2025-08-06T16:26:53	https://shannews.org/archives/70499	ပေႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လွၵ်ႇလဵင်ႉတၢင်းၵိၼ်ဢွၼ်ႇယိင်းၵူၼ်းႁိမ်းႁိူၼ်းသေ ၵၼ်ႉၸၼ်ၶႃႈႁႅမ်ပွႆႇတူၵ်းၼမ်ႉ	လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉၼႆႉ ထုၵ်ႇလီမီးတႂ်ႈတႃပေႃႈမႄႈယူႇၵူႈၶိင်ႇၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉပၢၼ်ၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးထူပ်းၽေးလႆႈၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်းလႄႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸင်ႇလႆႈသႂ်ႇၸႂ်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ပေႃးပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆးၼႆႉ ၶဝ်မေႃလူၼ်း တေပဵၼ်ၽေးတေႃႇတူဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇပေႃးဝူၼ်ႉၼမ်။ ပေႃးပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းသမ်ႉ ဢၼ်မီးၽေးသုတ်းပဵၼ် လွင်ႈလွၵ်ႇလႅၼ်ႁွင်ႉၵႂႃႇႁဵတ်းႁၢႆႉတေႃႇလႂ် ၊ ၵၼ်ႉၸၼ်လူၶၢႆၶႃႈႁႅမ်တၢႆလႂ် ၊ ဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆတေႃႇၵၼ်လႂ်ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ၵူၼ်းပုတိ ၸႃႇတိ ၼမ်လၢႆ ။ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ်မႃးယူႇသဝ်းႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵေႃႈမီးၼမ်။ၸင်ႇဝႃႈ လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၵေႃႈလိူင်ႇၼမ်။ တီႈဝၢၼ်ႈႁွင်ႇ ႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈဢႃယု 8 ၶူပ်ႇ ၽွင်းလဵၼ်ႈယူႇၼႃႈႁိူၼ်း ႁင်းၵူၺ်း မႄႈမၼ်းသမ်ႉၵႂႃႇသၵ်ႉၶူဝ်းတၢင်းလင်ႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ၺႃးၵူၼ်းၸၢႆး ဢၼ်ယူႇတေႃႇၼႃႈႁိူၼ်းၶဝ်ၼၼ်ႉႁွင်ႉၵႂႃႇသိုဝ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၼႆသေ ဢဝ်ႁၢႆပႅတ်ႈ ။ ႁၢႆလႆႈသၢမ်သီႇဝၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႃတူဝ်တၢႆဢမ်ႇႁၼ်။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ မငဵင်းၼိၼ်းၼွႆႇ( မငြိမ်းနှင်းနွယ်) ဢႃယု 8 ၶူပ်ႇ ယူႇ ဝၢၼ်ႈႁွင်ႇ ႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 30 /7/2025 ၽွင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၼ်ႈယူႇၼႃႈႁိူၼ်းၵေႃႉလဵဝ် ၼုမ်ႇၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈဢႃယု 30 ပၢႆ ယူႁိူၼ်းတေႃႇၼႃႈၵၼ်ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ တေၸူဝ်းၵႂႃႇသိုဝ်ႉၶဝ်ႈမုၼ်းၼႆသေ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႆႈပႃးၵႂႃႇၸွမ်း။ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ -“ ဝၼ်းၼၼ်ႉ ပေႃႈၶဝ်ၵေႃႈ ၵႂႃႇၵိၼ်ၸၢင်ႈ ၽဵဝ်ႈၶီႇၵူမ်ႇၶီႈဢုင် ႁွႆးၼမ်ႉထူမ်ႈ ၊ မႄႈၶဝ်သမ်ႉၵႂႃႇလွႆးၶူဝ်း။ ၽိူဝ်ႇမွၵ်ႈၵၢင်ဝၼ်း 2 မူင်းၼႆႉ ၸင်ႇၶုၵ်းၸႂ် လႆႈ လုၵ်ႈၶႃ – ၼႅတ်ႈႁႃၵေႃႈဢမ်ႇႁၼ်လႄႈၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ် ”- ဝႃႈၼႆ ။ Photo- Ko Hla Moe-ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ဢူးလႃႉမူဝ်း တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵႂႃႇၸွႆႈဢဝ်တူဝ်တၢႆလုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်း ဢၼ်ၺႃးၵၼ်ႉၸၼ်ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ တီႈၾင်ႇၼမ်ႉသေဢွၵ်ႇမႃးလုမ်းလႃးပၼ် မႄႈၵႃႉၵေႃႉဢၼ်ၶၢႆပၼ်ၶဝ်ႈမုၼ်းလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼၼ်ႈလႄႈ ဢွၼ်ယိင်းၼၼ်ႉ မႃးသိုဝ်ႉၶဝ်ႈမုၼ်း တီႈႁၢၼ်ႉၶႃႈ ။ ၵူၼ်းၸၢႆးၼၼ်ႉတႄႉ မႃးသိုဝ်ႉလႅၼ်းယႃႈ ၊ဢွၼ်ယိင်းၵေႃႉၼၼ်ႉတႄႉ မႃးသိုဝ်ႉ မၢၵ်ႇမူင်ႈယႅၼ်ႈ ၊ ထၢင်ႇဝႃႈ ၶဝ်ပဵၼ်ၵူၼ်းႁူႉၸၵ်းၵၼ်ၵူၺ်း ၼႆ ၊ ႁိုင် ၵမ်ႉၼိုင်ႈ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼၼ်ႉ ပေႃႇမႃးၶိုၼ်းသေ မႃးလၢတ်ႈဝႃႈ ၸွင်ႇတွင်းၶႃႈ ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်မႃးၸွမ်းၶႃႈ မိူဝ်ႈၵႆႈ ၸွင်ႇႁၼ် မၼ်းပွၵ်ႈမိူဝ်း ၶိုၼ်းႁိူၼ်းယဝ်ႉ မႃးလၢတ်ႈၼႄႇၼင်ႇၼႆ ” – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸႂ်ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈတႄႉလၵ်ႉမုင်ႈမွင်း တႃႇတေထူပ်းႁၼ်လုၵ်ႈယိင်းသေတႃႉဢမ်ႇထူပ်းႁၼ် တီႈလႂ် ။ ၵႂႃႇၸႅင်ႈပလိၵ်ႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း လႄႈသင် ၵႂႃႇယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၸုမ်းပရႁိတ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈသင် ဢဝ်ႁၢင်ႈလုၵ်ႈယိင်းတႅမ်ႈတၢင် ၼိူဝ်ၾဵတ်ႊပူၵ်ႊ ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်လႄႈသင် ႁဵတ်းပေႃးၸေးလၢႆးယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇထူပ်းႁၼ်တူဝ်လုၵ်ႈယိင်း ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 31/7/2025 ၼၼ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းႁူင်းပလိၵ်ႈႁွင်ႈလိုၵ်ႉ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉဢၼ်ႁူၺ်းသူၼ်း ၵႂႃႇသိုဝ်ႉၶဝ်ႈမုၼ်းၼၼ်ႉသေၵူတ်ႇထတ်းတွင်ႈထၢမ် ၽွင်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးယွမ်းႁၢပ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉႁွင်ႉႁူၺ်း ဢွၼ်ႇယိင်း ၵႂႃႇၵၼ်ႉၸၼ်သေ ၶႃႈႁႅမ်ပႅတ်ႈဝႃႈၼႆ ။ “ၸၢႆးၼုမ်ႇၼၼ်ႉလၢတ်ႈတီႈ ႁူင်းပလိၵ်ႈဝႃႈ ၽွင်း ၵၼ်ႉၸၼ်ယူႇၼၼ်ႉ ဢွၼ်ႇယိင်း သႅၼ်ႇႁွင်ႉလႄႈ လႆႈဢဝ်မိုဝ်းပိၵ်ႉပၢၵ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းၼၼ်ႉ၊ ထိုင်တီႈထူၺ်ႈၸႂ်ဢမ်ႇလႆႈသေ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတၢႆၵႂႃႇ တီႈ တၢင်းၵုင်းၽြႃး ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ႁွင်ႈႁိူၼ်းၶဝ်ယူႇၼၼ်ႉမွၵ်ႈ 1 လၵ်း။ ၽိူဝ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတၢႆ ယဝ်ႉ မၼ်းၸၢႆးဢဝ်တူဝ်တၢႆသႂ်ႇထူင်ယၢင်သေ ၵႂႃႇပႅတ်ႈတီႈၼမ်ႉႁူၵ်း။ ”-ၼႆ ၵူၼ်းႁူႉ ၸွမ်းလွင်ႈၼႆႉ လၢတ်ႈၼႄ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉမႃးၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း လႄႈ ၸုမ်းပရႁိတၶဝ် လႄႇလမ်းႁႃၶၢပ်ႈတူဝ် ဢွၼ်ႇယိင်း တီႈမႄႈ ၼမ်ႉႁူၵ်း ယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ် ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၽွင်းၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼမ်ႉၼွင်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ ၼမ်ႉႁူၵ်းၵေႃႈၼွင်း၊ တူဝ်တၢႆလုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းၼၼ်ႉ လွင်ႈလူင်းၵႂႃႇထိုင် ၼမ်ႉႁူၵ်းၶွႆႈ ၼမ်ႉၶွင် ဝႃႈၼႆ ။ ၸုမ်းပရႁိတ ဢူးလႃႉမူဝ်း ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 4/8/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မွၵ်ႈ 7 မူင်းၼၼ်ႉဝႃႈ ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶိုၼ်းယဝ်ႉ ။ ထူပ်းႁၼ်ၶိုၼ်းတီႈ ၼမ်ႉႁူၵ်းလႆၶဝ်ႈၼမ်ႉၶွင် တီႈႁိမ်း ဝၢၼ်ႈဢၶႃႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၽူင်း (ၶ) ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆယဝ်ႉ။ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢၼ်ႁူႉႁၼ်ၸွမ်းလွင်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁၢႆလႄႈႁႃႁၼ်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ႁိုင် 5 ဝၼ်းၸင်ႇထူပ်းႁၼ် တူဝ်တၢႆလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၶိုၼ်း ၊ သမ်ႉပေႃး ၵမ်ႇမၢၼ်ႉလမ် ၵႂႃႇသဵင်ႈ ပေႃးဢမ်ႇႁူႉၸၵ်းဝႃႈ ပဵၼ်ၽႂ် ၊ တႃၵေႃႈဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ ထုၵ်ႇမႅင်း ပူပႃၵိၼ်ပႅတ်ႈမူတ်း ၊ မႄႈၶဝ်တွင်းသိူဝ်ႈဢၼ်မၼ်းၼုင်ႈဝႆႉၼၼ်ႉလႄႈ ၸင်ႇႁူႉဝႃႈပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မၼ်းၵူၺ်း။ လႆႈသၢင်းၵဵဝ်ႇပၼ်တီႈႁိမ်းဢၼ်ၶဝ်ႁၼ်ၶၢပ်ႈတူဝ်ၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ ” ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းၸၢႆးၼုမ်ႇဢၼ်ယွၵ်ႇလႅၼ်ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းၵႂႃႇၵၼ်ႉၸၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းယူႇႁိမ်းၵိၼ်ၸမ်ၵၼ်၊ ႁိူၼ်းတေႃႇၼႃႈၸၢႆႉၸႄၵၼ်ၵူၺ်း။ မၼ်းၸၢႆးၵေႃႈမီးၼႃႈႁိူၼ်းယဝ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မီးပႃးလုၵ်ႈၸၢႆးဢွၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈလူးၵွၼ်ႇဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ၵပ်းလွင်ႈၼႆႉၼၢင်းယိင်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူႈၵေႃႉ တေလႆႈဢဝ်တွၼ်ႈသွၼ်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ။ တေလႆႈသႂ်ႇၸႂ်ၼိူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်းယႃႇပၼ်ၽၢတ်ႇတႃ။ လူဝ်ႇလႆႈမေႃသင်ႇသွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်းပႃးယႃႇႁႂ်ႈယုမ်ႇၸႂ်ၽႂ်၊ ယႃႇၵႂႃႇၸွမ်း ၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ ၊ ယႃႇၵိၼ်ၶဝ်ႈမုၼ်း ဢၼ်ၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈလဵင်ႉ၊ ယႃႇပၼ်ၽႂ်မႃးတိူဝ်ႉတူဝ်ၶိင်းႁဝ်း၊ ပိူင်လူင်တီႈၶူဝ်းၶွင်သုၼ်ႇတူဝ်ႁဝ်း။ တေလႆႈသွၼ်ဝႆႉပၼ် လုၵ်ႈလၢင်းၽႂ်မၼ်း”- ဝႃႈၼႆ ။ ၵဵဝ်လွင်ႈၼႆႉ ပေႃႈမႄႈဢွၼ်ႇယိင်း ဢဝ်လိူင်ႈၸွႆးတြႃးၸၢႆးၼုမ်ႇၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼၼ်ႉဝႆႉတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈ ယဝ်ႉ – ႁႂ်ႈလုမ်းတြႃးတႅပ်းတတ်းပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၵႂႃႇ ၼႆ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်တင်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ဢွၼ်ႇယိင်းလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ ။ ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈၸိုင်ႈမိူင်းမီးဝႆႉၼၼ်ႉတႄႉ- တင်ႈၸႂ်ၵေႃႈလီဢမ်ႇတင်ႈၸႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးၵႂႃႇႁဵတ်းမႅၼ်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉမႅၼ်ႈတၢင်ႇၵေႃႉတၢင်ႇၵူၼ်း ထိုင်တၢႆၸိုင် ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းလွင်ႈၶႃႈႁႅမ် ပိူၼ်ႈတၢႆယဝ်ႉလႄႈ မီးတၢင်းၽိတ်း၊ တၵ်းတေလႆႈႁပ်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇၼင်ႇမီးၼႂ်းပၵ်းပိူင်- ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၾၢႆႇမၢႆမီႈ ၸၢႆးၼုမ်ႇတႆး ဢၼ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- “ ပေႃးပဵၼ်လွင်ႈၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းတၢႆမႆႉ ၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼၼ်ႉ ၽိတ်းမၢႆမီႈမတ်ႉတႃ 300 ” – ဝႃႈၼႆ။ EOR 5 လွင်ႈၼႆႉၽူႈတၢင်လၢတ်ႈထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“လွင်ႈပၼ်ႁႃၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ တေၵူတ်ႇထတ်းလွင်ႈ ၵူၼ်းပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႆႉဝႃႈ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ၸွင်ႇယၢမ်ႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်လွင်ႈၸိူင်ႉၼႆႉၸိူဝ်းၼႆႉ ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတင်းမေႃယႃ ၵေႃႈတေၵူတ်ႇထတ်းဝႃႈ ၵူၼ်းပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႆႉ ၸွင်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းမီးလူမ်းယွင်ႇမႃႈႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တေလႆႈတူၺ်း လၵ်းထၢၼ် ဢိင်ၼိူဝ် မေႃယႃၵူတ်ႇထတ်းပၢႆးယူႇလီ ၊ ပလိၵ်ႈ ၊ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈႁိမ်းႁွမ်း ဢွၵ်ႇၶေႃႈသၢၵ်ႈသေႇ သေတေဝူၼ်ႉသွၼ်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈတႅပ်းတတ်း လႄႈ ၶေႃႈၸီႉသင်ႇ ၽူႈတႅပ်းတတ်းတြႃးၼၼ်ႉၵႂႃႇ”- ဝႃႈၼႆ ။ ဝၼ်းတီႈ 5/8/2025 ယူႇတီႈ ၸုမ်းပရႁိတ ဢူးလႃႉမူဝ်း ၊ ပေႃႈမႄႈ မငဵင်းၼိၼ်းၼွႆႇ လႄႈ ႁိမ်းႁွမ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈႁူမ်ႈၵၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်လီၵုသူဝ်ႇ ပၼ်တွၼ်ႈတႃႇ မငဵင်းၼိၼ်းၼွႆႇ ၼႆယဝ်ႉ ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2025-08-06T16:00:00	https://shannews.org/archives/70489	ၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ဝၼ်း တီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ၵိုင်ႇငိုၼ်း 200 သႅၼ်ပျႃးပၢႆ	ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ပလိၵ်ႈၾၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် တႂ်ႈၵုမ်းၵမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ပႂ်ႉၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလႄႈ ၶဝ်ႈသွၵ်ႈထိုင် ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးလွင်ႈထၢင်ႇထိူမ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉသေ တီႉၺွပ်းလႆႈယႃႈမဝ်းၵမ်ၸမ် 4 မိုၼ်ႇမဵတ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၸိူဝ်းတီႉၺွပ်းလႆႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ဝၼ်း တႃႇသၢမ်ၸႄႈဝဵင်းၼႆႉ မီးယူႇ 36,800 မဵတ်ႉသေ ၵိုင်ႇငိုၼ်းတႃႇ 204 သႅၼ်ပျႃး။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးတီႉၺွပ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶႄႇ၊ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းပဢူဝ်းလႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ ဢႃယု သႅၼ်း 23 ပီ တေႃႇ 55 ပီ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – CCDAC Myanmar မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 2 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 6 မူင်း ၸုမ်းပလိၵ်ႈၶဝ် ၵူတ်ႇထတ်း ရူတ်ႉၶိူင်ႈလမ်းၼိုင်ႈ တီႈသဵၼ်ႈတၢင်းပၼ်ႇလဵပ်ႈၼွင်တုင် (နောင်တုံကန်ပတ်လမ်း) ပွၵ်ႉ 5 ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၼၼ်ႉသေ ထူပ်းႁၼ်ယႃႈမဝ်းၵမ် တီႉၺွပ်းဝႆႉၵူၼ်းၸၢႆးၸၢဝ်းၶႄႇ သွင်ၵေႃႉလႄႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈလမ်းၼိုင်ႈ၊ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 5 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် ၶဝ်ႈသွၵ်ႈၵူတ်ႇထတ်း ၼႂ်းႁိူၼ်းၵူၼ်းၵေႃႉထုၵ်ႇထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈ ၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ် ယူႇၼႂ်းပွၵ်ႉ 9 သဵၼ်ႈတၢင်းဢိၼ်ႇၵျိၼ်း (အင်ကြင်းလမ်း) ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉၽြႃးၽိူၵ်ႇ (ဘုရားဖြူ ရက်ကွက်) ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉသေ တီႉၺွပ်းလႆႈယႃႈမဝ်းၵမ် ၶူဝ်းၶွင်ၵၢင်လႄႈ ၵူၼ်းၸၢႆးၵႃႉၶၢႆၼၼ်ႉ သွင်ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ EOR 4 လႆႈႁူႉဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းပလိၵ်ႈၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ်မိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ် တီႉၺွပ်းဢဝ်ၶူဝ်း ၶွင်ၵၢင်လႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးတၢင်းၽိတ်း ၶမ်ၶွၵ်ႈၶင်ဝႆႉတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈ ဝဵင်းၽႂ်မၼ်းသေ ပိုတ်ႇလိူင်ႈဢဝ်တၢင်းၽိတ်းဝႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈဝၢၼ်ႈမိူင်း (ၾိင်ႈမိူင်း) မီးဝႆႉၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸႂ်ၵူၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ ယွၼ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ယႃႈမဝ်းၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-08-06T15:30:00	https://shannews.org/archives/70481	ၸုမ်းၵူၼ်းၸူၼ်ၽၢမ်းႁဵတ်းသိုၵ်းဝႃႉသေ ႁႃတီႉၺွပ်းၵူၼ်း ၶၢႆတေႃႇၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ	ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ (UWSA) တီႉၺွပ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸုမ်းၼိုင်ႈ သႂ်ႇၶူဝ်းသိုၵ်းဝႃႉသေ ဢႅဝ်ႇႁႃၸူၼ်ပိူၼ်ႈတႂ်ႈတႂ်ႈၼိူဝ်ၼိူဝ် တႃႇ 17 ၵေႃႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ 17 ၵေႃႉ ၸိူဝ်းၺႃးသိုၵ်းဝႃႉ တီႉၺွပ်းၵုမ်းၶင်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႂ် ၸိုဝ်ႈသင်ၼႆၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ (UWSA) ဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉပဵၼ်တၢင်း ၵၢၼ်။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ မီးၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၼမ်လိူင်ႇႁႅင်းသေ ၵႆႉၵႆႉႁူပ်ႉပၼ်ႁႃလွင်ႈၸူၼ်ၵၼ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၼႆ – ၵူၼ်းၸၢႆး ဢႃယု 40 ပၢႆ ၵေႃႉယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “ပဵၼ်တႄႉဢေႃႈ။ ၵူၼ်းတၢင်ႉယၢၼ်းၶိုၼ်းၵူၺ်း။ ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းလႄႈ ၵူၼ်းတၢင်းၼွၵ်ႈႁူမ်ႈၵၼ် ႁဵတ်းပဵၼ်ၸုမ်း။ ၽၢမ်းပွမ်ႁဵတ်းသိုၵ်းဝႃႉယဝ်ႉ ၵႂႃႇႁႃတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်း ၵၢၼ်ၵျႃးၽႅၼ်ႉ၊ ယဝ်ႉၶိုၼ်း ဢဝ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၶၢႆ။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၵျႃးၽႅၼ်ႉၼင်ႇၵၼ်ၶိုၼ်းၶၢႆၵိၼ်ၵၼ်။ ၸုမ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႂႃႇၺွပ်းလႆႈ ၶႄႇ။ ၶိုၼ်းဢဝ်ၶႄႇၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇၶၢႆတေႃႇ ၵျႃးၽႅၼ်ႉ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ တီႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႆႉ လူဝ်ႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႄ ႁပ်ႉသိုဝ်ႉၼၼ်ႉၼႃႇ။ ၶဝ်သိုဝ်ႉဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၼ်ငိုၼ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၶိုၼ်းဢဝ် ၵႂႃႇၶၢႆတေႃႇ ထႅင်ႈတၢင်ႇၸုမ်း”။ Photo by – Shwe Phee Myay News Agency/ တီႉလႆႈၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၶွင်ၸုမ်းၵူၼ်းၸူၼ် တီႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း လႆႈႁူႉဝႃႈ ၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2025 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ဝူင်ႈလိုၼ်းသုတ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ၸုမ်းၵူၼ်းၸူၼ် ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶဝ်ႈႁိမ်ၸူၼ်ဢဝ်ၶမ်း တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်းၵႂႃႇ ဢမ်ႇယွမ်းသၢမ်ပွၵ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႉယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ -“ၼႂ်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၵေႃႈ ၼမ်ႁႅင်းၼႃႇ။ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ ၵမ်းၵမ်းၺႃးၸူၼ်။ ၵူၼ်းၸူၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်ၸုမ်းဝႆႉ။ ပေႃးၸူၼ်ယဝ်ႉပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၶဝ်ၶိုၼ်းၵႂႃႇသွၼ်ႉ တူဝ်ၶဝ်ဝႆႉ။ ပေႃးၶဝ်မႃးၼႂ်းဝဵင်းၼႆ သႂ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်း သိုၵ်းဝႃႉႁႄ ပႃးၵွင်ႈၵၢင်ႇႁႄ ၵႂႃႇၵႂႃႇမႃးမႃး။ သိူဝ်ႈၶူဝ်းသိုၵ်းၵေႃႈ ႁႃသိုဝ်ႉငၢႆႈၼႃႇ။ ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈသႂ်ႇမဵတ်ႇမၢႆ ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈလႆႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လွင်ႈၸူၼ်ၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵမ်းၵမ်းပဵၼ်ငၢႆႈၼႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “သႂ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်းသိုၵ်းႁႄ ႁႃၺွပ်းဢဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇၶၢႆၵိၼ်တေႃႇ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၵေႃႈမီး။ ဢွၼ်ႇယိင်းၼုမ်ႇမၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ၺႃးလွၵ်ႇလႅၼ်ႁွင်ႉၵႂႃႇ ႁဵတ်းမေးၼၢင်းၵူၼ်းၼႂ်းၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၵေႃႈမီး။ မိူဝ်ႈတႄႇႁွင်ႉၵၼ်ၵႂႃႇတႄႉ ဝႃႈတေလႆႈၵႂႃႇႁုင်ၶဝ်ႈၽၵ်း၊ ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်ပၼ် ၵူၼ်းၼႂ်းၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၶဝ်ၼႆႁႄ ၺႃးသူင်ႇတူဝ် ၵႂႃႇၶၢႆ တီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉတီႈၼိုင်ႈၼၼ်ႉၼႃႇ။ ပေႃးဢွၵ်ႇႁူင်းၵျႃး ၽႅၼ်ႉမႃးလႆႈယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈ မိူၼ်ၵူၼ်းယဝ်ႉ။ တီႈတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်း ၺႃးၼမ် ၼႃႇလိူင်ႈၸိူင်ႉၼႆ”- ဝႃႈၼႆ။ EOR 3 ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လၢႆလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ယူႇသဝ်းတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃးဝႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၽွင်းငမ်းတၢင်းၵၢၼ်တႄႉ ယူႇတႂ်ႈၵုမ်းၵမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႆႉသေတႃႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မီးပႃးၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ (UWSA) ၊ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) လႄႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉၶဝ် ၸႅၵ်ႇၵၼ်ယူႇသဝ်းတူင်ႉၼိုင်ဝႆႉသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉပၼ် ၸုမ်းၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈလႄႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႆႉတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ဢမ်ႇလႆႈယူႇသႃႇ မီးလွင်ႈမႆႈၸႂ်ဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2025-08-06T15:00:00	https://shannews.org/archives/70473	လိၵ်ႈယိုၼ်ႈထိုင် “ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ”	ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉ၊ ၵွၼ်းဢိူင်ႇလႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸိူဝ်းမီးယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ဝၢႆးလင်ပၢင်တိုၵ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ မီးၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ မႃးထင်ယူႇသဝ်း ႁဵတ်းႁႃၵိၼ်ၼမ်လူၼ်ႉႁႅင်းသေ ၸဝ်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၵူၼ်း ၸၢဝ်းၶႄႇၶဝ် မႃးႁႃသိုဝ်ႉဢွင်ႈတီႈလိၼ်၊ ပၼ်ငိုၼ်းၵႃႈယႂ်ႇၶၼ်သုင် ႁႃၶၢတ်ႈဢွင်ႈတီႈ ပိုတ်ႇႁူင်းပျေႃႇမူၼ်ႈ KTV ၊ ႁဵတ်းဢွင်ႈတီႈ တႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ် မႃးၵိၼ်လဝ်ႈ၊ ဢဝ်လွင်ႈၵိၼ် ၵျေႃႇလေႃႇၵွၵ်း ႁဵတ်းၼႃႈတိူဝ်ႈမၼ်းသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်သိုဝ်ႉ ၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ်တေႃႇၵၼ်ၼၼ်ႉ ၼမ်လိူင်ႇမႃးႁႅင်းတႄႉတႄႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်ဢွၼ်ႇယိင်းဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃယုပႆႇတဵမ် 18 ပီ ၶႂ်ႈဝႃႈတင်းမူတ်း (ၵမ်ႈၽွင်ႈတိုၵ်ႉမီးဢႃယု 12-13 ပီ) ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၽုင်ဢွၼ်ၵၼ် သႂ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်းပိတ်းပွတ်း၊ ပွႆႇၼူမ်း၊ ပွႆႇၶႃ၊ သမ်းလဵၼ်းသမ်းလၢႆး၊ လုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ၊ ၵိၼ်လဝ်ႈလူၼ်ႉလိူဝ်သေ ၾိင်ႈယၢမ်ႈလူႉၼမ် ႁႅင်းၼႃႇယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ်၊ ၵၢၼ်ပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉပျေႃႇမူၼ်ႈ ၼမ်မႃးတိၵ်းတိၵ်းၼႆႉ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈႁဝ်း ၾိင်ႈယၢမ်ႈလူႉၼမ်ႁႅင်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းတူင်ႇဝဵင်းလႄႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈသေ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၸတ်းၵၢၼ်တႃႇၸွႆႈထႅမ်ပၼ်လွင်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈထိုင်တီႈသေၵမ်းၶႃႈ။ ယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉထိုဝ် ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၸိူဝ်းမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းတင်းသဵင်ႈသေ ၵူၼ်းမိူင်း ၵေႃႉယူႇဝႆႉၼႂ်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ 06/08/2025	['လိၵ်ႈယိုၼ်ႈထိုင်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်']
2025-08-06T14:00:00	https://shannews.org/archives/70463	ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈတီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလႆႈၶၢႆႉပၢႆႈတင်းဝၢၼ်ႈ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်	ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇလၢႆလၢႆတီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၺႃးၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈတီႈယူႇႁိူၼ်းယေး သဵၼ်ႈတၢင်းလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၺႃးၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ လူႉၵွႆတင်းၼမ်။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02/08/2025 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းပၢႆ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆလူင်းမႃးသေ ထူမ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇႁိူၼ်းယေး သဵၼ်ႈတၢင်း တီႈဝၢၼ်ႈလွႆမွင်း (လွယ်မောင်း) လႄႈ ဝၢၼ်ႈထီႇဝႃးလီႇ (ထီဝါးလီ) ဢိူင်ႇထီႇပွင်း (ထီပေါင်း) ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတီႈ ႁူင်းထမ်ႇမရူင်ႇ ၼိူဝ်ဝဵင်းပၢင်လွင်း။ ၽူႈၵူၼ်းဢိူင်ႇထီႇပွင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆၶဝ်ႈႁိူၼ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိူၼ်းယေး၊ သဵၼ်ႈတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆတင်းၼမ်။ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီး။ တီႈဝၢၼ်ႈလွႆမွင်းတႄႉ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉၵွႆၼမ်သေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ လႆႈၶၢႆႉမႃးယူႇဝႆႉတီႈဝဵင်းမူတ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းယေး ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈလူႉၵွႆၵႂႃႇ ဢမ်ႇယွမ်း 15 လင်၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၵေႃႈ လူႉၵွႆပႅတ်ႈလင်ၼိုင်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တိုၵ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇတေၶၢႆႉတီႈယူႇထႅင်ႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၶူဝ်းၼုင်ႈ၊ ၽႃႈၽႅၼ်ႇလႄႈ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉဝႆႉၼႆ – ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ၸွႆႈထႅမ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉၵူၺ်း ယၢမ်ႈၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈသေတႃႉ ပီၼႆႉ တိူဝ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း လွင်ႈလူႉသုမ်းၵေႃႈ ၼမ်ႁႅင်း။ ဝၢၼ်ႈလွႆမွင်း(လွယ်မောင်း) တင်း ထီႇဝႃးလီႇၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈတိၼ်လွႆမွင်း။ ယၢၼ်ၵႆဝဵင်းပၢင်လွင်း မွၵ်ႈ 2 လၵ်း။ ပေႃးၶၢဝ်းၾူၼ်ၸိူင်ႉၼႆ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၵႆႉလႆလူင်းမႃးထူမ်ႈသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေးလႄႈ သူၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ EORO 2 ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းၵၢတ်ႇလေႃႉ၊ ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ၊ ပၢင်လႃႈ (ပၢင်းတရႃႉ) ၊ ယႂႃႇငၢၼ်ႇလႄႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူႉၵွႆၼမ်။	['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-08-06T18:30:00	https://shannews.org/archives/70462	မၢၵ်ႇလူင်ၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊ ၽီႁုင်မိူင်းႁီႊရူဝ်ႊသျီႊမႃႊ – ၼႃႊၵႃႊသႃႊၵီႊ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် လီၵူဝ်မွၵ်ႈလႂ်	ပီ 1945 လိူၼ်ဢေႃးၵတ်ႉသ် ဝၼ်းတီႈ 6 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်း 15 မိၼိတ်ႉၼၼ်ႉ သိုၵ်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ပွႆႇမၢၵ်ႇပွမ်းလူင် ဢၼုမိဝ်ႇ (ၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊ) သႂ်ႇၼိူဝ်ဝဵင်းလူင် ႁီႊရူဝ်ႊသျီႊမႃႊ မိူင်းၵျပၼ်ႊ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ 3 ဝၼ်း ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 9 ဢေႃႊၵတ်ႉသ် 1945 သမ်ႉပွႆႇသႂ်ႇၼိူဝ်ဝဵင်းလူင် ၼႃႊၵႃႊသႃႊၵီႊထႅင်ႈလုၵ်ႈၼိုင်ႈ ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ၵေႃႈယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇလီငၢမ်း။ ထိုင်မႃးဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ႁိုင်ၼၢၼ်းမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 80 ပီယဝ်ႉသေတႃႉ ၽေးၽီႁုင်လူင်ၽွင်းၶၢဝ်းၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉလွၵ်ႇၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းလုမ်ႈၾႃႉယူႇတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ မၢၵ်ႇလူင်ႁႅင်းထၢတ်ႈၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊ ဢၼ်ဢမေႊရိၵၼ်ႊပွႆႇသႂ်ႇမိူင်းၵျပၼ်ႊ ၽွင်းသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈၵမ်းသွင်တေယဝ်ႉတူဝ်ႈသုတ်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ – လႆႈဝႃႈ ပဵၼ်မၢၵ်ႇလူင်ၽီႁုင်ဢၼ်ၸႂ်ႉၼႂ်ႊပၢင်တိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း လႄႈ ပွၵ်ႈလဵဝ်ၼႂ်းပိုၼ်း ။ ၽွင်းၼၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလူင်ႁီႊရူဝ်ႊသျီႊမႃႊ လႄႈ ဝဵင်းလူင် ၼႃႊၵႃႊသႃႊၵီႊ လူႉတၢႆယွၼ်ႉမၢၵ်ႇထၢတ်ႈၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊလူင်ၼႆႉမီး 118000 ၵေႃႉလႆႈဝႃႈ 4 ပုၼ်ႈၼႆႉ တၢႆ 1 ပုၼ်ႈ။ ဢၼ်ဢမ်ႇတၢႆသေၵိုတ်းဝႆႉၵေႃႈ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ၸဵပ်းမႆႈၶႆႈၼၢဝ် ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ပႅၵ်ႇလၢၵ်ႇ၊ ထိုင်ၸူဝ်ႈလုၵ်ႈပၢၼ်လၢၼ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇၶႅင်ႁႅင်းပႅတ်ႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းလီလီသေၵိုတ်းဝႆႉၼႆႉ မီးလဵၵ်ႉၵႄႇဢႄႇမၢင်ႁႅင်းၼႃႇ။ ၼႂ်းၵူၼ်းၵၢမ်ႇလီလူင်လၢင်ၼၼ်ႉ ပႃးတင်းၼၢင်း ၵီႊၵူဝ်ႊဢူဝ်ႊၵူႊရႃႊ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇပီႇပီႇသီႇ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းတွင်ႈထၢမ်မၼ်းၼၢင်းလၢတ်ႈၼေဝႃႈ – ၽွင်းၼၼ်ႉမၼ်းၼၢင်းလႆႈဢႃယုမွၵ်ႈ 8 ၶူပ်ႇ။ မၼ်းၼၢင်းတိုၵ်ႉမီးယူႇၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်။ ၽွင်းမၢၵ်ႇၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊတူၵ်းသႂ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၾႆးတႅၵ်ႇလႅင်းႁိူဝ်ႈလူင်ၵႂႃႇတင်းမိူင်းသေ ဢမ်ႇႁိုင်သင်ၵေႃႈမီးၵႂၼ်းလႄႈၶီႈတဝ်ႈၶၢဝ်ၶၢဝ် တူၵ်းလူင်းမႃးသႂ်ႇသမ်ႉပေႃးတဵမ်ဝဵင်းၵႂႃႇမူတ်း။ မႄႈလႄႈပီႈၼၢင်းမၼ်းတႄႉတၢႆၵႂႃႇတင်း 4 ၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၼၢင်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – ဝၢႆးလင်လႆႈႁၼ်ၾုၼ်ႇၵႂၼ်းၶီႈတဝ်ႈၶၢဝ်ယဝ်ႉ လႆႈယိၼ်းသႅဝ်ဢၢႆၾႆးမႆႈၶူၼ်ႁူဝ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈလႆႈႁၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးၾႆးမႆႈႁုပ်ႇသႂ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သိူဝ်ႈၶူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ ယွၵ်းယွႆ ၼိူဝ်ႉၼင်ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉလၢၼ်ႈသေ ယၢတ်ႇတူၵ်းလိၼ်ပူၵ်ႈပၢၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ Photo- Wiki-မၢၵ်ႇလူင် Little Boy ဢၼ်ဢမေႊရိၵၼ်ႊပိုတ်းယိုဝ်းသ်ႂႇတီႈဝဵင်းလူင် Hiroshima တီႈမိူင်းၵျပၼ်ႊ မၢၵ်ႇႁႅင်းထၢတ်ႈ ၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊ ဢၼ်ပွႆႇသႂ်ႇတီႈမိူင်းၵျပၼ်ႊမိူဝ်ႈ 80 ပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈဝႆႉဝႃႈ Little Boy လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆး။ ဢဝ်ထၢတ်ႈ ယူႊရေႊၼီႊယမ်ႊ 235 သေႁဵတ်းဝႆႉ။ ဢဝ်ၼိဝ်ႊထရွၼ်ႊ သေပိုတ်းသႂ်ႇ ယူႊရေႊၼီႊယမ်ႊ ဢၢႆႊသူဝ်ႊတူတ်ႉ။ သၢင်ႈဝႆႉႁႂ်ႈ ပိုတ်းသႂ်ႇၵၼ်လၢႆလၢႆၵမ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ယူႊရေႊၼီႊယမ်ႊ 235 ၼၼ်ႉတႅၵ်ႇၵႂႃႇပဵၼ် သီႊရီႊယမ်ႊ – လႅတ်ႊထူပ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ သေၸင်ႇ တႅၵ်ႇၽူင်ႉႁႅင်းယႂ်ႇသုတ်း။ၸင်ႇဝႃႈ ႁႅင်းမၢၵ်ႇထၢတ်ႈၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊ ဢၼ်တႅၵ်ႇတီႈဝဵင်းလူင်ႁီႊရူဝ်ႊသျီႊမႃႊၼႆႉ ပဵင်းၵၼ်တင်းႁႅင်းမၢၵ်ႇယၢမ်းၽီလူးလူင် TNT မွၵ်ႈ 15000 တၼ်ႊ ၼႆႉ- ၼႆ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇပၢႆးထၢတ်ႈ ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၶိၼ်ႇမွင်ႇၺဵဝ်ႇ ၵေႃႈယၢမ်ႈလၢတ်ႈတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ VOA ၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈလူႉသုမ်းတႄႉ ၽွင်းၼၼ်ႉ 65% ၶွင်ဝဵင်းလူင် ႁီႊရူဝ်ႊသျီႊမႃႊ လႆႈလူႉလႅဝ်ၽွင်ယွႆႈမူတ်း။ ၵူၼ်း 7 မိုၼ်ႇပၢႆၼႆႉ ဢမ်ႇတၼ်းႁူႉတူဝ်လွင်ႈဝႃႈ တၢႆယွၼ်ႉမၢၵ်ႇလူင်ၼႆႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸဵမ်ႁိူၼ်းယေး ရူတ်ႉၵႃး၊ တူၼ်ႈမႆႉ ၊မႃမႅဝ်းသတ်းပႃးၸဵမ်ၵူၼ်း ဢၼ်မီးၼႂ်းၶွပ်ႇတူင်ႇ 11.4 မီႊတႃႊ ပၼ်ႇမူၼ်း တီႈဢၼ်မၢၵ်ႇလူင်ၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊတူၵ်းသႂ်ႇၼၼ်ႉ ယဵၼ်းပဵၼ်ၽွင်တဝ်ႈၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းလၢႆမိၼိတ်ႉၵူၺ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၶၢဝ်းတၢင်း 1 ပီ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းသေ လႆႈသႅဝ်ဢၢႆမၢၵ်ႇထၢတ်ႈၼိဝ်းၶလီႊယႃႊၼၼ်ႉ ၸင်ႇတၢႆၵႂႃႇထႅင်ႈ မွၵ်ႈ 1 သႅၼ်ၵေႃႉ။ ၾၢင်ႁၢင်ႈမိူင်း Hiroshima ဝၢႆးလင်ၺႃးမၢၵ်ႇၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊ Little Boy ႁဝ်းၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈမၢၵ်ႇလူင်ၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊ ဢၼ်တူၵ်းတီႈ ႁီႊရူဝ်ႊသျီႊမႃႊၼႆႉႁႅင်းၼႃႇယဝ်ႉၼႆ- တီႈတႄႉမၼ်း ဝၢႆးၼၼ်ႉ 3 ဝၼ်း မၢၵ်ႇလူင်ဢၼ်တူၵ်းတီႈဝဵင်းၼႃႊၵႃႊသႃႊၵီႊ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 9 လိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉသ် 1945 ၼၼ်ႉသမ်ႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းႁႅင်းလိူဝ် Little Boy ၼႆႉထႅင်ႈ။ ၼၼ်ႉသမ်ႉသႂ်ႇၸိုဝ်ႈမၢၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ “Fat Man” atomic bomb ။ ဢဝ်ႁႅင်းထၢတ်ႈ ပလူႊတူဝ်ႊၼီႊယမ်ႊ ဢၢႆႊသူဝ်ႊတူတ်ႉသေႁဵတ်းဝႆႉ။ ႁႅင်းမၢၵ်ႇလုၵ်ႈၼႆႉ ပဵင်းၵၼ်တင်း မၢၵ်ႇယၢမ်း TNT မွၵ်ႈ 20000 တၼ်ႊ။ ႁႅင်းလိူဝ်မၢၵ်ႇဢၼ်ပွႆႇတီႈ ႁီႊရူဝ်ႊသျီႊမႃး။ ၵူၼ်းပၢၼ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်လွတ်ႈၽေးမႃးထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉလုင်း မီႊၵီႊဢူဝ်ႊ သၢႆႊၶီႊ ၼၼ်ႉတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ၵူၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇတၢႆသေတႃႉ ၽႂ်ပဵၼ်ၽႂ်ပေႃးဢမ်ႇႁူႉလႆႈ။ တွင်းၵေႃႈဢမ်ႇတွင်းၼႃႈတႃၶဝ်လႆႈယဝ်ႉ ၺႃးၾႆးႁုပ်ႇ ၵႂၼ်းထၢတ်ႈႁုပ်ႇသႂ်ႇ။ လီတူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄၵျႃႉ- ဝႃႈၼႆ။ Photo- Wiki-မၢၵ်ႇလူင် Fatman ဢၼ်ဢမေႊရိၵၼ်ႊပိုတ်းယိုဝ်းသ်ႂႇတီႈဝဵင်းလူင် ၼႃႊၵႃႊသႃႊၵီႉ တီႈမိူင်းၵျပၼ်ႊ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်တင်းလုမ်ႈၾႃႉ ၶႂ်ႈမိူၼ်ငဝ်းလၢႆးၽွင်း သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈသွင်ၼၼ်ႉဝႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူင်းၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ်မိူင်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်းမၢၵ်ႇႁႅင်းထၢတ်ႈၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊၵမ်ႈၼမ်။ လုင်းမီႊၵီႊဢူဝ်ႊ သၢႆႊၶီႊ လႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇတၢႆၽွင်းၼၼ်ႉသေလွတ်ႈမႃး ယူႇလီလိပ်းၶီးတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၼၼ်ႉဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ -ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၵူဝ်ပဵၼ်ပိုၼ်းသွၼ်ႉႁွႆး ၵူဝ်မိူၼ်ၶိုၼ်းပၢၼ်သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈသွင်ၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၾၢင်ႁၢင်ႈမိူင်း ၼႃးႊၵႃးသႃးၵီႊဝၢႆးလင်ၺႃးမၢၵ်ႇၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊ Fat Man လုင်းမီႊၵီႊဢူဝ်ႊ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၽွင်းပၢင်တိုၵ်း ရတ်ႉသျႃႊလႄႈ ယူႊၶရဵၼ်ႊ ၼၼ်ႉမၼ်းၸၢႆး တူၵ်းၸႂ်တႄႉတႄႉ။ မၼ်းၸၢႆးဝူၼ်ႉဝႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းတင်းလုမ်ႈၾႃႉတေဢမ်ႇလႆႈထူပ်း လွင်ႈလီၵူဝ်လူင်ၼင်ႇမၼ်းၸၢႆးထူပ်းၼၼ်ႉ – မၼ်းၸၢႆးတၵ်းလႆႈပိုတ်ႇလၢတ်ႈၼေ လွင်ႈပိူင်ပဵၼ်ဢၼ်မၼ်းၸၢႆးထူပ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းတင်းလၢႆလႆႈႁူႉ- ဝႃႈၼႆ။ သၻွၵ်ႊႁူမ်ႊ – ဢိၼ်ႊသတီႊၵျုတ်ႉလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵူႈမိူင်းမိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉတႄႉၶူၼ်ႉၶႂႃႉၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆသေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင်ၼိဝ်ႊၶီႊယႃႊ မီးယူႇ 12000 လုၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ပဵၼ်ၽေးဢၼ်လီၵူဝ်လူင်လၢင်သေတႃႉၵူၼ်းႁဝ်းတိုၵ်ႉဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇယိပ်းဝႆႉၼႂ်းမိုဝ်းယူႇၸိူင်ႉၼႆၼႆႉပဵၼ်ယွၼ်ႉ ဢဝ်ဝႆႉလွၵ်ႇငိုတ်ႈၸူးၵၼ် ၽွင်းထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် လွၵ်ႇငိုတ်ႈတႃႇႁဵတ်းၶဵၼ်တေႃႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇတီႈသူၼ်မွၵ်ႇၵၢင်ဝဵင်းလူင် ႁီႊရူဝ်ႊသျီႊမႃႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈသဝ်ႁိၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်လူင်ၼၼ်ႉ ပဵဝ်ၾႆးတႄႉတိုၵ်ႉလုၵ်ႉမႆႈယူႇဝၼ်းဝၼ်းၶိုၼ်းၶိုၼ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၵျပၼ်ႊဢွၼ်ၵၼ်တႅပ်းတတ်းဝႃႈ – ပေႃးယႃႉ/ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉမၢၵ်ႇလူင်ၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊလႆႈမူတ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇတေမွတ်ႇပႅတ်ႈပဵဝ်ၾႆးၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင်- BBC- VOA- Wiki	['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'Featured']
2025-08-06T11:00:00	https://shannews.org/archives/70457	ထႆးတင်း ၵမ်ႇပူးၶျႃး ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တီႈမိူင်းမလေးသျႃး တႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်	ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈထဵင်မေႃးၵၼ်ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်သေ တႃႇတေၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၸုမ်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း ၸွမ်းၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ထႆးတင်း ၵမ်ႇပူးၶျႃး တႄႇႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် တီႈမိူင်းမလေးသျႃး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 05/08/2025 ၵႂႃႇ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 4 ဝၼ်း။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/07/2025 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ သိုၵ်းထႆးတင်း ၵမ်ႇပူးၶျႃး ပဵၼ်ပၼ်ႁႃထဵင်မေႃးၵၼ် ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်။ မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ပၼ်ႁႃၵၼ်မႃးၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 4 ဝၼ်းယဝ်ႉ ယူႇတီႈ မိူင်းမလေးသျႃး လႆႈၶဝ်ႈယူႇၵၢင်သေ ငူပ်ႉငီႉပၼ်။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၼႂ်းပီ 2025 ၼႆႉ မိူင်းမလေးသျႃး လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊဝႆႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်ၵမ်းႁႅၵ်ႈၼၼ်ႉ တေပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽူႈတၢင်တူဝ် မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊတင်း မိူင်းၶႄႇၵေႃႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ဝႃႈ ၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ထႆးတင်း ၵမ်ႇပူးၶျႃးၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈမၢပ်ႇၼႄးတၢင်ႇတၢင်းၽိတ်းတေႃႇၵၼ်ဝႆႉယူႇလႄႈ ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ ၸင်ႇတေမီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈလႆႈတႅတ်ႈတေႃး။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပိုၼ်ႉတီႈၵျွင်းၽြႃးၵဝ်ႇၵႄႇ ဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ်သွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉသေ ထႆးတင်းၵမ်ႇပူးၶျႃး ယၢမ်ႈမီးပၼ်ႁႃထဵင်မေႃးၵၼ်မႃး ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီ 2011 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃးယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ တႄႇဢဝ် ၼႂ်းလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊတေႃႇထိုင် လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ (ၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်) ၊ ၵူၼ်းသိုၵ်းသွင်ၾၢႆႇ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ 20 ပၢႆ။ EORO 1 ထိုင်မႃး ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ ပီ 2025 ၼႆႉသမ်ႉ ယွၼ်ႉသွင်ၸိုင်ႈမိူင်း မီးလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႅင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းၵမ်ႇပူးၶျႃး လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ထိုင်မႃးၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 23 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉသမ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းထႆး ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်သေ မၢတ်ႇၸဵပ်း၊ ဝၢႆးၼၼ် တႄႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး ၾၢႆႇမိူင်းထႆး ၸႂ်ႉတိုဝ်းႁိူဝ်းမိၼ်တိုၵ်း၊ မၢၵ်ႇ ၼူၾႆးသေ တိုၵ်းတေႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်သိုၵ်းၵႄႈၵၢင်သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း တိူဝ်းၶဵင်ႈၶႅင်ၶိုၼ်ႈမႃး ၼႆယဝ်ႉ။	['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2025-08-05T22:27:11	https://shannews.org/archives/70452	သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်ႇၾၢႆလူင် မိူင်းပၢႆး ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ	တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ30/07/2025 တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 4/8/2025 ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်ဢမ်ႇထၢတ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းလၢႆလၢႆဝဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းပၢင်လွင်း ၊ ယွင်ႁူၺ်ႈ ၊ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၊ ၾၢႆၶုၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းၼႆႉႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆၼွင်း မႄႈၼမ်ႉ ၼမ်ႉၵေး လူၼ်ႉၾင်ႇ ၼွင်းၶဝ်ႈ ၼွင်ၾၢႆၶုၼ် ၼမ်ႉၸမ်လူၼ်ႉၾၢႆမိူင်းပၢႆး။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇသင်သေ ပိုတ်ႇၾၢႆလူင် မိူင်းပၢႆး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 2/8/2025 ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ ဝႃႈၼႆ ။ ႁၢင်ႈ – ႁၢင်ႈၵဝ်ႇ ၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်းဝဵင်းမိူင်းပၢႆး ( Crd to Phekhon Shan Youth Network ) ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၾၢႆၶုၼ် လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႃႈ- “ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ၼမ်ႉၾၢႆၵေႃႈၸမ်လူၼ်ႉ ၊ ပေႃးဢမ်ႇပိုတ်ႇၾၢႆ မိူင်းပၢႆး ပွတ်းတင်း ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈသမ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈၶိုၼ်ႈသုင် ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်ၵေႃႈလႆႈပိုတ်ႇၼမ်ႉ။ ပေႃးပိုတ်ႇၾၢႆ ၼမ်ႉသမ်ႉထူမ်ႈပႃးတိူၵ်ႇႁၢႆႈလွၵ်းၼႃးၼႂ်းထုင်ႉမိူင်းပၢႆးတင်းၼမ်”- ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းဢၼ်လႆႈပၢႆႈၽေး ၼမ်ႉယူႇယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတင်း ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းပၢႆး လွႆၶေႃ လႄႈ ဝၢၼ်ႈၸွမ်းသၢပ်ႇၼမ်ႉ ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလႆႈပၢႆႈၽေးၼမ်ႉ လႆႈၶၢႆႉယူႇတီႈလွတ်ႈၽေးဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလႆႈၶၢႆႉယူႇဝႆႉတီႈသုင် ယွၼ်ႉပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးပၢင်တိုၵ်းဝႆႉႁိုင်ယဝ်ႉလႄႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးမီးၼမ် ၊ ၼမ်ႉတေထူမ်ႈသူၼ်ႁႆႈလွၵ်းၼႃးဢၼ်မီးၼႂ်ထုင်ႉမိူင်းပၢႆး မွၵ်ႈ1 ႁဵင်ဢေႊၶိူဝ်ႊ ၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ ။ ၾၢႆၼမ်ႉ မိူင်းပၢႆး( Crd to Phekhon Shan Youth Network ) သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်ႇၾၢႆၼမ်ႉ မိူင်းပၢႆး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2/8/2025 သေတႃႉ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းလူင်း ၼမ်ႉတိုၵ်ႉထူမ်ႈဝႆႉယူႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈယူႇဝႆႉ တီႈလွတ်ႈၽေးၼမ်ႉဝႆႉ ဝႃႈၼႆ ။ မိူၼ်ၼင်ႇၼႆ ၼႂ်းလိူၼ် ဢေႃႊၵၢတ်ႉသ် ပီ 2024 တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 422 ပိုတ်ႇၾၢႆၼမ်ႉမိူင်းပၢႆးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းယူႇပွၵ်ႉၺွင်ႇဝၢႆး (ညောင်ဝိုင်း) လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၽွင်းတေႃး (ဖောင်းတော) ၊ ဝၢၼ်ႈၽြႃးလႅင်(ဘုရားနီ) ၊ ၽြႃးၽိူၵ်ႇ (ဘုရားဖြူ) ၊ ဢၼ်ယူႇၸမ်ၼမ်ႉမႄႈၽီလူး (ဘီလူးချောင်း) ထုၵ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်း ႁိုင်မွၵ်ႈ 1 လိူၼ်ၼႆႉဝႃႈၼႆ။	['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']
2025-08-05T16:00:00	https://shannews.org/archives/70442	သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သိုပ်ႇႁႅၼ်းသိုၵ်းမုင်ႈၸူး TNLA သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇၼွင်ၶဵဝ် – မိူင်းၵုတ်ႈ	သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ၽႅၼ်ၸတ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA သေ ယိုတ်းၵုမ်းဢဝ်လႆႈၶိုၼ်း ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်တင်းသဵင်ႈယဝ်ႉၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် သိုပ်ႇၸတ်းငႃးသိုၵ်း လုၵ်ႉတၢင်းလႅၼ်လိၼ် ဝဵင်းပၢင်ႇဢူႈလူင် – ၼွင်ၶဵဝ် ၶိုၼ်ႈၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ၵႂႃႇဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လႄႈ PDF ၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင်ယူႇ ၼႂ်းထုင်ႉၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တႄႇၵၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢဝ်လႆႈၶိုၼ်း ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် တင်းသဵင်ႈယဝ်ႉ သၢႆငႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈသဵၼ်ႈတၢင်းၽႄ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼၼ်ႉ ၵႂႃႇၽႃႇၺႃးသိုၵ်းတဢၢင်းလႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF သေ တင်းသွင်ၾၢႆႇလႆႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼႂ်းထုင်ႉၼၼ်ႉဝႆႉၼႆ – ၵူၼ်းႁပ်ႉႁူႉၸွမ်း ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈၶိုၼ်း ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် “ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းၽႄဢုမ်တီး ၶိုၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ယိုဝ်းၵၼ်တင်း PDF ၶဝ်ယူႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် သိမ်းဢဝ်လႆႈတီႈ သုမ်ႇသၢႆႇ (သုံးဆယ်) လႄႈ သူၺ်ႇၵျႃႇဢိၼ်းယဝ်ႉႁႄ ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ပူၼ်ႉမႃး တၢင်းၽႄ ႁူဝ်ၶူဝ်ယဝ်ႉ။ သၢႆငႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်း ဝဵင်းပၢင်ႇဢူႈ ၶိုၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ မႃးပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ယူႇ ၵျွၵ်ႉမႄးဢွၼ်ႇတင်း တၢၼ်ႇပူဝ်ႇၼၼ်ႉယူႇ”။ ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ငႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းၽႄဢုမ်တီး ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၶိုၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃးၵုမ်းၵမ် လႆႈဝၢၼ်ႈသၢမ်သိူဝ်လႄႈ ဝၢၼ်ႈသုမ်ႇသၢႆႇ ဢၼ်မီးၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼွင်ၶဵဝ် – မိူင်းၵုတ်ႈၼၼ်ႉသေ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၶိူင်ႈတရူၼ်ႊလႄႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် ယိုဝ်းသႂ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်း ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ငႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်း ဝဵင်းပၢင်ႇဢူႈလူင် ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃး TNLA တင်း PDF ၶဝ်ငွႆးယိုဝ်းသေ သၢႆငႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈသဵၼ်ႈၼၼ်ႉ လႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇဝႆႉတီႈဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၶူဝ် ဢၼ်ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းၶွႆႈ ၵႂႃႇဝဵင်းပၢင်ႇဢူႈလူင် – ၼွင်ၶဵဝ် – မိူင်းၵုတ်ႈၼၼ်ႉဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တႄႇဝၼ်းတီႈ 29 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊတေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ ဢိုတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ပိူဝ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄးၶူဝ် ဝႃႈၼႆ။ EORO 1 ယၢမ်လဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ သဵင်ၵွင်ႈဢမ်ႇတႅၵ်ႇပၼ်းမိူၼ် မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ယဵၼ်ဝႆႉယူႇၼႆသေတႃႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ႁႅၼ်းၵူၼ်းၸတ်းငႃးသိုၵ်း ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼွင်ၶဵဝ် – မိူင်းၵုတ်ႈသေ ၸႂ်ႉတိုဝ်းပႃး ၶိူင်ႈတရူၼ်ႊၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း ၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၸွမ်းဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢႆသိုၵ်း မီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈၵႂႃႇ ၵမ်းလွႆးလွႆးယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၽူၺ်းၼုမ်ႇ	['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

End of preview. Expand in Data Studio

README.md exists but content is empty.

Downloads last month: 61

Size of downloaded dataset files:

30.9 MB

Size of the auto-converted Parquet files:

30.9 MB

Number of rows:

13,624