Datasets:
WikiQuality
/
trigram_entropy_lo

Dataset card Data Studio Files Community
1
id
stringlengths
4
5
url
stringlengths
31
525
title
stringlengths
1
65
text
stringlengths
9
241k
34713
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%95%E1%88%B4%E1%89%B5
ንሴት
ማባዛት ተደጋጋሚ መደመር እንደሆነ ሁሉ ንሴት በተራው ተደጋጋሚ ብዜት ነው። ንሴት የሚወከለው ከአንድ ቁጥር ጎን በላይ በተቀመጠ ሌላ ቁጥር ነው። ለምሳሌ : . እዚህ ላይ መሰረት ቁጥር ሲባል ደግሞ ንሴቱ ይባላል። ትርጓሜውም ፣ ቁጥር ጊዜ እራሱን ሲያበዛ ማለት ነው። ለምሳሌ , 2 መሰረት ሲሆን፣ 3 ንሴቱ ነው እንላለን፣ ትርጓሜውም ነው። አልፎ አልፎ፣ በኮምፒዩተር ቋንቋ ንሴት በሚከተለው ምልክት ይወከላል ^ ለምሳሌ : 2^3 ማለቱ . የንሴት ምሳሌዎች : ለማንኛውም ቁጥር አንድ አንድ ንሴቶች የራሳቸው የሆነ መጠሪያ አላቸው። ንሴት 2, ከሆነ ካሬ (ስኩየር) ይባላል። ምክንያቱም የአንድ ካሬ መሬት ስፋት የሚሰላው እንዲህ ተደርጎ ነውና። ስለሆነም የ ስኩየር ነው እንላለን። ንሴት 3 ሲሆን, ኪዩብ ወይንም ሳጥን ይባላል ምክኒያቱም የኪዩብ ሙሌት እሚሰላው እንዲህ ነውና። የ ኪዩብ ነው እንላለን።
16391
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%BD%E1%88%AE%20%E1%89%A2%E1%8B%B0%E1%8A%90%E1%8D%8B%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8C%80%E1%88%AB%20%E1%8A%A5%E1%88%B5%E1%8A%AA%E1%89%80%E1%88%AD%E1%89%A5%20%E1%8A%90%E1%8B%8D
ሽሮ ቢደነፋ እንጀራ እስኪቀርብ ነው
ሽሮ ቢደነፋ እንጀራ እስኪቀርብ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ መደብ : ተረትና ምሳሌ
17858
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A81978%20%E1%8A%A5.%E1%8A%A4.%E1%8A%A0.%20%E1%8D%8A%E1%8D%8B%20%E1%8B%A8%E1%8B%93%E1%88%88%E1%88%9D%20%E1%8B%8B%E1%8A%95%E1%8C%AB
የ1978 እ.ኤ.አ. ፊፋ የዓለም ዋንጫ
የ1978 እ.ኤ.አ. ፊፋ የዓለም ዋንጫ ፲፩ኛው የፊፋ የዓለም ዋንጫ ሲሆን ከግንቦት ፳፬ እስከ ሰኔ ፲፰ ቀን ፲፱፻፸ ዓ.ም. በአርጀንቲና ተካሄዷል። አርጀንቲና ኔዘርላንድን ፫ ለ ፩ በተጨማሪ ሰዓት በመርታት ዋንጫውን አሸንፋለች። የውድድሩ ይፋዊ ኳስ አዲዳስ ታንጎ ነበር። ፊፋ የዓለም ዋንጫ
49654
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%B0%E1%88%99%E1%8A%92%E1%88%B5%E1%88%9D
ኰሙኒስም
ኰሙኒስም በፖለቲካ ወይም [[ኅብረተሠብ ጥናት ማለት የምረታ ባለቤትነት ሁሉ የጋራ እንዲሆን የሚጥረው ፖለቲካዊ ርዕዮተ ዓለም፣ ፍልስፍናና እንቅስቃሴ ነው። ቃሉ ከሮማይስጥ /ኮሙኒስ/ «የጋራ» ደርሷል። በአለማችን የታወቀው ኰሙኒስም ማርክሲስም-ሌኒኒስም ሲሆን የኰሙኒስት ርዕዮተ-አለም ካሉት አምስቱ መንግሥታት አራቱ ማርክሲስት-ሌኒኒስት ናቸው። እነርሱም ቬትናም፣ የቻይና ሕዝባዊ ሪፐብሊክ፣ ኩባ፣ እና ላዎስ ናቸው። አምስተኛው ወይም ስሜን ኮርያ «ጁቼ ኰሙኒስም» የተባለው ርዮተ አለም ሲኖረው ከ1937 እስከ 1983 ዓም ድረስ እርሱ ደግሞ ማርክሲስት-ሌኒኒስት ይባል ነበር፤ እንዲሁም በርካታ ሌሎች አገራት ከ1983 አስቀድሞ ማርክሲስት-ሌኒኒስት ሆነው ነበር። ሆኖም ብዙ ጊዜ የማርክስ መርሆች በተግባር ወደ እውነትኛ ኰሙኒስም ወይም ለሕዝቡ ጸጥታና ደኅንነት ሳይሆን ወደ ግፍና አምባገንነት ይመሩ ነበር። የፖለቲካ ጥናት
16716
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%85%E1%8A%93%E1%89%B5%20%E1%8C%A5%E1%8A%93%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%8C%88%E1%8A%93%E1%8A%9D%20%E1%8A%AB%E1%89%A3%E1%89%B5%20%E1%8A%A8%E1%8A%93%E1%89%B5
ቅናት ጥናት አያገናኝ ካባት ከናት
ቅናት ጥናት አያገናኝ ካባት ከናት የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ
3793
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9E%E1%89%83%E1%8B%B2%E1%88%BE
ሞቃዲሾ
ሞቃዲሾ (ሶማልኛ፦ ሙቅዲሾ) የሶማሊያ ዋና ከተማ ነው። የሚኖርበት የህዝብ ቁጥር 1,208,800 ሆኖ ይገመታል። ከተማው ላይ ተቀምጦ ይገኛል። በ50 ዓም ገደማ በግሪክኛ በተጻፈው «የቀይ ባሕር ጉዞ» ዘንድ፣ ከ«በርበሮች» ነጻ ከተሞች (በሶማሊያ ስሜን ዳር) በኋላ፣ ከሶማሊያ ምዕራብ ዳር ጀምሮ እስከ አሁን ሞዛምቢክ ድረስ ያለው ጠረፍ ወይም «አዛኒያ» ለሒምያር (የመን) ንጉሥ ካሪብ ኢል ተገዥ ነበር። በዚህም ጊዜ «የሳራፒዮን ፈሳሽ» ይጠቅሳል፣ ይህም የሞቃዲሾ ሥፍራ (ዋቢ ሸበሌ ወንዝ አፍ) እንደ ነበር ይታስባል። ሞቃዲሾ ከ686 ዓ.ም. ጀምሮ ታውቆአል። በዚያን ጊዜ ሡልጣን አብዱል ማሊክ ቢን ሙሪያሚ እንደራሴውን እንደሾመበት ይባላል። የወደቡም መጀመርያ ስም «ሐማር» ተባለ። ከመካከለኛ ዘመን በናዲር ብዙ መሐለቅ ከቻይና በመገኘቱ፣ ከሩቅ አገሮች ንግድ እንደ ተደረገ ይመሰክራል። የዛንዚባር ሡልጣን በ1863 ዓ.ም. ከተማውን ያዙ። እሳቸው በ1884 ዓ.ም. ለጣልያኖች አከራዩት። በ1897 ዓ.ም. ጣልያኖች በሙሉ ገዙትና የጣልያ ሶማሊያ መቀመጫ ሆነ። የእንግሊዝ ሃያላት ከጣልያ በ2ኛ አለማዊ ጦርነት በ1933 ዓ.ም. ያዙት። በኅዳር ወር 1942 ዓ.ም. ጣልያኖች እንዲመልሱ ተፈቀደ። በ1952 ዓ.ም. ሶማሊያ ነጻ አገር በሆነበት ወቅት ሞቃዲሾ የአገሩ ዋና ከተማ ሆነ። ዋና ከተሞች የአፍሪካ ከተሞች
31239
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B4%E1%89%B5%E1%8A%93%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%88%AD%E1%89%B5
ሴትና አይርት
ሴትና አይርት በአይርላንድ አፈ ታሪክ ከ970 እስከ 965 ዓክልበ. ግድም ድረስ የአየርላንድ ከፍተኛ ነጉሥ ነበር። የአይርላንድ ታሪኮች እንዳሉት የሴትና ዘመን ለ5 ዓመታት ቆየ። የላውድ አቆጣጠሮች (1014 ዓም ተቀነባብሮ) እና የድሮ አቆጣጠር በመከተል፣ ይህ ከ970 እስከ 965 ዓክልበ. ድረስ ይሆናል። (በኋላ የታዩት ታሪኮች ግን ከዚያ በፊት ያደርጉታል።) የአየርላንድ አፈታሪካዊ ነገሥታት
52320
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%8E%E1%88%B5%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8C%84%E1%88%8C%E1%88%B5%20%E1%8A%AB%E1%8B%8D%E1%8A%95%E1%89%B2
ሎስ አንጄሌስ ካውንቲ
የሎስ አንጀለስ ካውንቲ፣ እና አንዳንድ ጊዜ ኤል.ኤ. ካውንቲ ተብሎ የሚጠራው፣ በ2020 እ.ኤ.አ. የህዝብ ቆጠራ ከአስር ሚሊዮን በላይ ነዋሪዎች ያሉት በዩናይትድ ስቴትስ እና በአሜሪካ የካሊፎርኒያ ግዛት ውስጥ በጣም በህዝብ ብዛት ያለው ካውንቲ ነው። በዩናይትድ ስቴትስ ውስጥ በጣም በሕዝብ ብዛት ያለ የመንግስት-መንግስታዊ ያልሆነ አካል ነው። የህዝብ ብዛቷ ከ40 የአሜሪካ ግዛቶች ይበልጣል። የሎስ አንጀለስ ካውንቲ ከ1.0 ትሪሊዮን ዶላር በላይ የሆነ አጠቃላይ የሀገር ውስጥ ምርት ያለው በዓለም 3ኛ ትልቁ የሜትሮፖሊታን አካባቢ ኢኮኖሚ አለው። በ4,083 ስኩዌር ማይል (10,570 ኪ.ሜ.2) እና 88 የተዋሃዱ ከተሞች እና ብዙ ያልተካተቱ አካባቢዎች ያለው፣ ከዴላዌር እና ሮድ አይላንድ ጥምር አካባቢዎች ይበልጣል። ካውንቲው ከአንድ አራተኛ በላይ የካሊፎርኒያ ነዋሪዎች መኖሪያ ነው እና በዩናይትድ ስቴትስ ውስጥ በጣም ጎሳ ካላቸው ካውንቲዎች አንዱ ነው። የካውንቲው መቀመጫ፣ ሎስ አንጄሌስ፣ እንዲሁም የካሊፎርኒያ በህዝብ ብዛት ያለው ከተማ እና በዩናይትድ ስቴትስ ውስጥ ሁለተኛዋ በሕዝብ ብዛት የምትገኝ ከተማ ናት፣ ወደ አራት ሚሊዮን የሚጠጉ ነዋሪዎች ያሏት።
21294
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%B0%E1%8B%8D%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8C%82%20%E1%8B%A8%E1%89%83%E1%88%8D%20%E1%8B%8D%E1%88%B8%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%88%88%E1%88%9D
የሰው እንጂ የቃል ውሸት የለም
የሰው እንጂ የቃል ውሸት የለም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሰው እንጂ የቃል ውሸት የለም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
51441
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9B%E1%88%AD%E1%89%AD%E1%88%8D%20%E1%88%B5%E1%89%B1%E1%8B%B2%E1%8B%AE%E1%88%B5
ማርቭል ስቱዲዮስ
ማርቭል ስቱዲዮስ () የአሜሪካ ፊልም ስቱዲዮ ሲሆን ወላጅ ድርጅቱ ዋልት ዲዝኒ ኩባንያ ነው። ማርቭል ፊልሞች ከማርቭል ኢንተርቴይንመንት ግሩፕስ () በመቀጠል ቶይቢዝ በወርሃ ታህሳስ፣ 1986 ከአቪ አራድ ጋር በመሆን ማርቭል ፊልሞችን ፈጥረዋል። ከማርቭል ፊልሞች ወደ አዲስ አለም አኒሜሽን () ከዛም ወደ ማርቭል ፊልሞች አኒሜሽን አደገ። ማርቭል ስቱዲዮስ በነሀሴ፣ 1989 ማርቭል ስቱዲዮስ ማርቭል ፊልሞችንና ኒው ወርልድ ኮሚዩኒኬሽንስ ግሩፕን አጠቃሎ መስራት ጀመረ። በ1990 ማርቭል ስቱዲዮስ ማርቭል ካራክተሮች ላይ ትኩረት አድርጎ ይሰራ ነበር። ማርቭል ገፀ ባህሪያት ስፓይደር ማን ኤክስ ሜን ፋንታስቲክ ፎር ዘ ኢንክሪደብል ሀልክ
48380
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%A5%E1%88%AD%E1%88%83%E1%8A%93%E1%89%B5%20%E1%8A%AD%E1%8D%8D%E1%88%88%20%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8A%95
የብርሃናት ክፍለ ዘመን
የብርሃናት ክፍለ ዘመን (ፈረንሳይኛ፦ /ለ ሲዬክል ዴ ሉምዬር/፣ ጀርመንኛ፦ /አውፍክላሩንግ/ «ማብራራት»፣ እንግሊዝኛ፦ /እንላይተንመንት/ «ማብራራት») በተለይ በ18ኛው ክፍለ ዘመን የተከሠተው፣ ከ17ኛው ክፍለ ዘመን «ሳይንሳዊ አብዮት» የተከተለ የዘመናዊ ፍልስፍና እንቅስቃሴ ነበረ። «የፍልስፍና ክፍለ ዘመን» ወይም «የምክንያት ዘመን» ተብሏል። እንቅስቃሴው የተጀመረው በፈረንሳይ ሲሆን፣ በተለምዶ ከ1707 እስከ 1781 ዓም ድረስ እንደ ቆየ ይቆጥሩታል። ከፈረንሳይ የ«ማብራራት» ሀሣቦች በተለይ ወደ እስፓንያ፣ ጀርመን፣ ፖላንድ፣ ሩስያ፣ ግሪክ፣ ስኮትላንድና አሜሪካ ተስፋፉ። በሌሎች አገራት ግን ለምሳሌ በእንግላንድ ወይም በጣልያን፣ «ማብራራቱ» አነስተኛ ሚና አጫወተ። በዚህ ወቅት ዘመናዊ ከነበሩት ሃሣቦች መሃል፦ የሳይንስ ፍልስፍና ለሴ ፈር ብሔራዊ መብቶች ሃይማኖታዊ መታገሥ እንዲሁም በዚህ ወቅት የምጣኔ ሀብት፣ የሕገ መንግሥት፣ የአርነት፣ የትምህርት ፍልስፍናዎች እየተደረጁ ነበር። መደበኛ የክርክር ማህበር ሥርዓትና ቡና ቤት (ቡና የሚጠጣበት ሰዎችም የሚወያዩበት) ዘመናዊ ሆኑ። እንዲሁም የንጉሥ ወይም የፓፓ ሥልጣናት ተጽእኖ ይቀነስና ሕዝባዊነት፣ ተጠራጣሪነት ይበዛ ነበር። የአውሮፓ ታሪክ
15650
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%89%82%E1%89%85%20%E1%8B%98%E1%8A%A0%E1%8A%AB%E1%88%8B%E1%89%B5
ደቂቅ ዘአካላት
ደቂቅ ዘ አካላት ወይም በእንግሊዝኛ የሚባሉት በአጉሊ መነጽር ብቻ የሚታዩ ማለትም በባዶ ዓይን የማይታዩ አካላት ናቸው። የነዚህ አካላት ጥናት ይባላል። ይህም ጥናት የተጀመረው በአንቶን ቫን ሉዊንሁክ ሲሆን በ1675 እ.ኤ.አ. የራሱን የአጉሊ መነጽር ተጠቅሞ የመጀመሪያዎቹን ደቂቅ ዘ አካላት በማግኘቱ ነው። አርኬአዎች ቅድመኑክለሳዊ አንድህዋሴ አካላት ሲሆኑ፣ በካርል ዎሴ ባለ ሶስት ጎራ ስርዓተ ምደባ መሰረት የመጀመሪያውን ሕይወት ያላቸው አካላት ጎራ ይመሰርታሉ። ቅድመ ኑክለሳዊ የሚለው ቃል ሲተረጎም ኑክለስና ሌሎች በክርታስ የተሸፈኑ ክፍለ ህዋሳት የሌሉት ተብሎ ሊተረጎም ይችላል። አርኬአዎች ቀደም ሲል በአንድ ጎራ አብረዋቸው ተመድበው ከነበሩት ከባክቴሪያ ጋር ይህን ትርጓሜ ይጋራሉ። አርኬአዎች ከባክቴሪያ የሚለዩት በስነባሕርያቸው እና በባዮኬሚስትሪያቸው ነው። ለምሳሌ የባክቴርያ ሕዋስ ክርታስ የተሰራው ከፎስፎግላይሴራይዶች በኤስተር ቦንድ አማካኝነት ሲሆን፤ የአርኬአዎች ክርታስ ግን የተሰራው ከኢተር ሊፒዶች ነው። ባክቴሪያዎች ቅድመኑክለሳዊ ማለትም ፦ ኑክለስና ሌሎች በክርታስ የተሸፈኑ ክፍለ ህዋሳት የሌሏቸው መሆናቸው ከአርኬአዎች ጋር ያመሳስላቸዋል። እንደ ታዮማርጋሪታ ናሚቢየንሲስ እጅግ በጣም ጥቂት ወጣ ያሉ ዝርያዎች በስተቀር ባክቴሪያዎች በሙሉ ያለ ማይክሮስኮፕ የማይታዩ ደቂቅ ዘአካላት ናቸው። ውን ኑክለሳውያን ውን ኑክለሳውያን በውስጣቸው እንደ ህዋስ ኑክለስ፣ ጎልጂ እቃ እና ኃይለህዋስ ያሉ ክፍለ ህዋሳት ያሏቸው መሆናቸው ከባክቴሪያዎችና ከአርኬአዎች ይለያቸዋል። ከውን ኑክለሳውያን ጎራ መካከል ፕሮቲስታዎች በብዛት አንድህዋሴ የሆኑ ሚክሮስኮፓውያን ናቸው።ይህ ጎራ ለምደባ አስቸጋሪ የሆኑ ሰፊ ተልያይነት ያላቸው ፍጡራንን ያቀፈ ነው።ባለብዙ ህዋስ የሆኑ ብዙ የዋቅላሚ ዝርያዎች ፕሮቲስታዎች ናቸው። በፕሮቲስታ ውስጥ የሚገኙ ዝርያዎች ቁጥር በውል አይታወቅም፤ ምክኒያቱም በዚህ ሰፍን ውስጥ የሚገኙ የተለዩ ዝርያዎች በጣም ጥቂት ስለሆኑ ነው። ፈንገሶች እንደ የዳቦ እርሾ (ሳካሮማይሰስ ሰርቪሴ) ያሉ ብዙ አንድህዋሴ ዝርያዎች አሏቸው። ዋቅላሚ የሚለው ቃል ከተለያዩ ስርወዘራዊ ቡድኖች የተገኙ እና በተለያዩ የሥርዓተ ምደባ ዘርፎች ውስጥ የሚገኙ የተለያዩ ሕይወት ያላቸው ፍጡራንን የሚወክል ሰፊ ቡድን ነው። በአጠቃላይ ዋቅላሚዎች ስንል እያልን ያለነው፦ በአብዛኛው እውነተኛ ስር፣ግንድ፣ ቅጠል እና ሥርአተሸንዳ የሌላቸው ባለ ቀላል የመራቢያ መዋቅር የሆኑ እና ምግብሰሪ የሆኑ የውሃውስጥ ዕፅዋትመሰል ፍጡራንን ነው። በመላው ዓለም ማለትም፦ በባሕር፣ በጨው አልባ ዉሃማ አካላት እና እርጥበታማ የየብስ ክፍሎች ተሰራጭተው ይገኛሉ። አብዛኛዎቹ ሚክሮስኮፓዊ ሲሆኑ ጥቂቶች ግን በጣም ግዙፎች ናቸው። ለምሳሌ አንዳንድ የባሕር ውስጥ አረሞች () እስከ ፶ ሜትር ያህል ሊረዝሙ ይችላሉ። አረንጓዴ ዋቅላሚዎች ብርሃናዊ አስተፃምሮ ማከናወን የሚችሉ ብዙ ውን ኑክለሳውያንን የሚያቅፍ ሰፊ ቡድን ነው። ምንም እንኳን ጥቂት አረንጓዴ ዋቅላሚዎች ከፕሮቲስታዎች ጋር የሚመደቡ ቢሆንም፣ እንደ ክሎሮፋይታ ያሉ ሌሎች ዋቅላሚዎች በዕፅዋት ውስጥ የመደባሉ። እንደ ክላሚዶሞናስ ያሉ በጣም ብዙ አንድህዋሴ የሆኑ አረንጓዴ ዋቅላሚዎች አሉ። ዋቢ ምንጭ ሥነ ሕይወት
20889
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9D%E1%88%86%E1%8A%95%20%E1%88%9B%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8A%A8%E1%88%9E%E1%8A%9D%20%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%89%86%E1%8C%A5%E1%88%AB%E1%88%8D
ዝሆን ማለት ከሞኝ ያስቆጥራል
ዝሆን ማለት ከሞኝ ያስቆጥራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዝሆን ማለት ከሞኝ ያስቆጥራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
13124
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8A%93%E1%8C%A2
አናጢ
አናጢ የኢትዮጵያን ባህላዊ ቤቶችና ከእንጨት የሚሰሩ እቃወች እንዴት እንደሚሰሩ የሚያውቅና በተግባርም የሚተረጉም ምሁር ነው። የኢትዮጵያ ባልትና
47874
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%83%E1%8D%88%E1%8B%9D
ሃፈዝ
ሃፈዝ (ፋርስኛ፦ ፣ 1307-1382 ዓም) የፋርስ ባለቅኔ ነበር።
35146
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A4%E1%89%A0%E1%88%AD%E1%88%B5%E1%89%A0%E1%88%AD%E1%8C%8D
ኤበርስበርግ
ኤበርስበርግ (ጀርመንኛ፦ የጀርመን ከተሞች
16327
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%98%E1%88%A0%E1%88%A8%E1%89%B0%20%E1%88%8D%E1%88%9B%E1%89%B5
መሠረተ ልማት
መሠረተ ልማት የእርሻንና የኢንዱስትሪን ክፍላተ ኢኮኖሚ የሚያገለግሉ ልዩ ልዩ የኢኮኖሚ ቅርንጫፎችን በጥቅሉ ለማመልከት በኢኮኖሚ ነክ ጽሑፎች ውስጥ ከቅርብ ጊዜ ወዲህ በሥራ ላይ የዋለ ቃል ነው። በመሠረተ ልማት ውስጥ የሚጠቃለሉት መንገዶች፣ ወደቦች፣ ድልድዮች፣ አውሮፕላን ማረፊያዎች፣ መጋዘኖች፣ ቦዮች፣ የኃይል ማመንጫዎች፣ የባቡር ሃዲዶች፣ ልዩ ልዩ የመገናኛ አውታሮች፣ የውሃና ፍሳሽ ተቋሞች፣ የትምህርትና የጤና አገልግሎቶችና የመሳሰሉት ናቸው። ቃሉ በመጀመሪያ ያመለክት የነበረው በግንባር የተሰለፉ ወታደሮችን የሚያግዙና ድጋፍ ሰጪ የሆኑ እንደ ስንቅ ዝግጅት እንደ መሣሪያ ማከማቻ ቦታዎች እንደ ተዋጊ አውሮፕላን ማረፊያዎችና የመሳሰሉትን ሲሆን ከቅርብ ጊዜ ወዲህ ግን ልዩ ልዩ የኢኮኖሚ ተቋሞችን በማመልከት ትርጉሙ ከልማት ጋር ሊያያዝ ችሏል። በመሠርተ ልማት ውስጥ የሚጠቃለሉ ልዩ ልዩ የኢኮኖሚ ተቋሞች የአንድን ሀገር ቂሳዊ ሀብት በማሳደግ ረገድ በሚጫወቱት ሚና ምርታዊና ኢምርታዊ መሠረተ ልማት ተብለው ይከፈላሉ። ምርታዊ መሠረተ ልማት የሚባሉት ከቁሳዊ ምርት ጋር በቀጥታ የተገናኙ እንደ መንገዶች እንደ ባቡር ሃዲዶች እንደ ኃይል ማመንጫዎችና እንደ መጋዘኖች የመሳሰሉትን ሲያጠቃልል፣ በኢምርታዊ መሠረተ ልማት ውስጥ የሚጠቃለሉት ደግሞ ከቁሳዊ ምርቱ ጋር ቀጥተኛ ባልሆነ መንገድ የሚገናኙ እንደ ትምህርትና እንደ ጤና አገልግሎቶች የመሳሰሉት ናቸው። የማርክሲዝም ሌኒኒዝም መዝገበ ቃላት ፤ ፲፱፻፸፰፤ ገጽ 47 ምጣኔ ሀብት
44352
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%98%E1%8A%92%20%E1%89%80%E1%88%9B%E1%8B%8D
አመኒ ቀማው
አመኒ ቀማው ላይኛ ግብጽ በ2ኛው ጨለማ ዘመን (13ኛው ሥርወ መንግሥት) ከ1808 እስከ 1806 ዓክልበ. ግድም ድረስ የገዛ ፈርዖን ነበረ። የሰኸምካሬ 5 አመነምሃት ተከታይ ነበረ። ስሙ ከቶሪኖ ቀኖና ነገስታት ዝርዝር ጠፍቶ ቢሆንም፣ የግብጽ ታሪክ ሊቅ ኪም ራይሆልት እንደሚያስረዳው የ፭ አመነምሃት ልጅና ተከታይ ይሆናል። ስያሜው «አመኒ ቀማው» ማለት «የአመኒ ልጅ ቀማው» ይመስለዋል፤ ይህም «አመኒ» ማለት ፭ አመነምሃት እንደ ነበር ይመስላል። የሚታወቀው ሀረሙ በ1949 ዓ.ም. በዳሹር ስለ ተገኘ ነው። በራይሆልት አስተሳሰብ፣ የአመኒ ቀማው ተከታይ ሆተፒብሬ ይሆናል። የሆተፒብሬ ሌላ ስም «ቀማው ሲሃርነጅሀሪተፍ» ሲሆን ማለቱ በራይሆልት ዘንድ «የቀማው ልጅ ሲሃርነጅሀሪተፍ» መሆን አለበት። ዋቢ ምንጭ የሁለተኛው ጨለማ ዘመን ፈርዖኖች
11814
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%A5%E1%89%85%E1%88%9D%E1%89%B5%20%E1%8D%B3%E1%8D%AF
ጥቅምት ፳፯
ጥቅምት ፳፯ ቀን በኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር የዓመቱ ፶፯ተኛው እና የመፀው ፴፪ተኛው ዕለት ነው። ከዚህ ዕለት በኋላ እስከ ዓመቱ መጨረሻ ድረስ በዘመነ ሉቃስ ፫፻፱ ቀናት ሲቀሩ፣ በዘመነ ዮሐንስ፤ ዘመነ ማቴዎስ እና ዘመነ ማርቆስ ደግሞ ፫፻፰ ቀናት ይቀራሉ። ዓቢይ ታሪካዊ ማስታወሻዎች ፲፱፻፴፯ ዓ.ም. - በአሜሪካ ፕሉቶንዬም ለመጀመሪያ ጊዜ ለቦምብ መሥሪያ ተዘጋጅቶ “ፋት ማን” በመባል የሚታወቀውን በጃፓን ናጋሳኪ ላይ የተጣለውን የአቶም ቦምብ ተሠራበት። ፲፱፻፵፱ ዓ.ም. - የግብጽ ፕሬዚደንት ጋማል አብደል ናሰር በወቅቱ በብሪታንያ እና በፈረንሳይ ቁጥጥር ስር የነበረውን የሱዌዝ ቦይ የግብጽ ብሔራዊ ንብረት ሲያደርገው የብሪታንያና የፈረንሳይ ሰራዊቶች በቦዩ አካባቢ ግዛቶች ከግብጽ ሰራዊት ጋር ተዋጉ። ፲፱፻፶፫ ዓ/ም - የኢትዮጵያ አየር መንገድ ወደ ሞንሮቪያ፣ ሌጎስ እና አክራ ከተማዎች አዲስ የበረራ መሥመር አስመረቀ። ፲፱፻፶፫ ዓ/ም - “ሚቸል ኮትስ” () የተባለው የብሪታንያ ኩባንያ ዋና ሥራ አስኪያጅ ከኢትዮጵያ ንጉሠ ነገሥት መንግሥት ጋር በአዋሽ ሸለቆ የተንዳሆን የጥጥ እርሻ ልማት የስምምነት ውል ለመፈራረም አዲስ አበባ ገቡ። ፲፱፻፷፪ ዓ/ም - በሆላንድ እና በኢትዮጵያ ኅብረት የተቋቋመው የመተሀራ ስኳር ፋብሪካ ተመርቆ ተከፈተ። ፲፱፻፷፬ ዓ.ም. - አምቺትካ ደሴት ላይ የአሜሪካ የአቶሚክ ኃይል ድርጅት በምድር ውስጥ “ካኒኪን” በሚል ቅጽል ስም የተሰየመውን ኃይለኛ የሃይድሮጅን ቦምብ በማፈንዳት ፈተሸ። ፲፱፻፷፯ ዓ/ም - አዲሱ የኢትዮጵያ ጊዜያዊ ወታደራዊ መንግሥት (ደርግ) አቶ አሀዱ ሳቡሬን የሐረርጌ ግዛት አስተዳዳሪ አድርጎ ሾመ። ፲፱፻፷፯ ዓ/ም - የኢትዮጵያ ጊዜያዊ ወታደራዊ መንግሥት (ደርግ) እና የብሪታኒያ መንግሥት በወሎ ክፍለ-ሀገር የመጋቢ መንገዶችን ማሠሪያ ላይ የሚውል የ ፰ ሚሊዮን የኢትዮጵያ ብር ውል ተፈራረሙ። ፲፰፻፯ ዓ.ም. -ሳክሶፎን የሙዚቃ መሣሪያ የፈጠረው የቤልጅግ ዜጋ አንቶን ጆሴፍ አዶልፍ ሳክስ ዕለተ ሞት ፲፰፻፹፮ ዓ.ም. - የክላሲክ ሙዚቃ ፈጣሪና አቀናባሪ የሩሲያው ዜጋ ፒተር ኢልዪች ቻይኮቭስኪ በፔትሮግራድ ከተማ አረፈ። ዋቢ ምንጮች
46200
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%96%E1%88%AD%E1%89%B1%E1%8C%8A%E1%8B%9D
ፖርቱጊዝ
ፖርቱጊዝኛ ቋንቋ ከፖርቱጋል የሆኑት ማናቸውም ሰዎች ወይም ነገሮች (ቅጽል)
14212
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%80%E1%88%B3%E1%89%A5%E1%88%85%E1%8A%95%20%E1%8C%A8%E1%88%AD%E1%89%85%20%E1%8B%AB%E1%8B%B5%E1%88%AD%E1%8C%88%E1%8B%8D
ሀሳብህን ጨርቅ ያድርገው
ሀሳብህን ጨርቅ ያድርገው የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ
14553
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%A5%E1%88%AD%E1%88%B5%20%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%88%8B%E1%89%B5%20%E1%8C%A5%E1%88%AD%E1%88%B5%20%E1%8B%AB%E1%88%8B%E1%89%B5%E1%8A%95%20%E1%8A%90%E1%8A%AD%E1%88%B3%20%E1%8A%A0%E1%8A%90%E1%8A%AB%E1%8A%A8%E1%88%B5%20%E1%89%B3%E1%88%B5%E1%89%B0%E1%88%9D%E1%88%AB%E1%88%88%E1%89%BD
ጥርስ የሌላት ጥርስ ያላትን ነክሳ አነካከስ ታስተምራለች
ጥርስ የሌላት ጥርስ ያላትን ነክሳ አነካከስ ታስተምራለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ጥርስ የሌላት ጥርስ ያላትን ነክሳ አነካከስ ታስተምራለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ
17297
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%83%E1%88%AA%20%E1%8D%96%E1%89%B0%E1%88%AD
ሃሪ ፖተር
ሃሪ ፖተር የሚከተሉትን ሊገልፅ ይችላል። ሃሪ ፖተር (መፅሐፍ) ሃሪ ፖተር (ተከታታይ ፊልሞች) ሃሪ ፖተር (ገፀ-ባህሪ) ሃሪ ፖተር
39294
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A5%E1%88%AD%E1%88%83%E1%8A%95%E1%8A%93%20%E1%88%B0%E1%88%8B%E1%88%9D%20%E1%88%9B%E1%89%B0%E1%88%9A%E1%8B%AB%20%E1%89%A4%E1%89%B5
ብርሃንና ሰላም ማተሚያ ቤት
ብርሃንና ሰላም ማተሚያ ቤት ታኅሣሥ ፳፫ ቀን ፲፱፻፲፯ ዓ/ም በአንዲት “ብርሃንና ሰላም” በተሰኘች አነስተኛ ጋዜጣ ሕትመት ሥራውን ጀመረ። በአሁኑ ወቅት ከፍተኛ ቁጥር ያላቸው መጻሕፍት ፣ ጋዜጦች ፣ መጽሔቶችና የምስጢራዊ ሕትመት ሥራዎች በተለያዩ ቋንቋዎች እያተመ ይገኛል። ማተሚያ ቤቱ በርካታ የመንግሥት እና የግል ጋዜጦችን የሚያትም ሲሆን ፥ በተጨማሪም በየዓመቱ በርካታ የፈተና ሥራዎችን በማተም ይታወቃል። ጥንታዊ ኢትዮጰያውያን ሊቃውንት የሚጽፏቸው መጻሕፍት ለሕዝብ የሚቀርቡት ብራና ተፍቆ ፣ ቀለም ተቀምሞ በእጅ ተፅፎ ነበር። በዳግማዊ ምኒልክ ዘመነ-መንግሥት የተጀመረው የዘመናዊ ሕትመት ሥራ በሀገሪቱ ቁጥራቸውና መጠናቸው በርከት ያሉ ጋዜጦች፣ መፅሔቶች፣ መጻሕፍት፣ እንዲሁም ሌሎች የሕትመት ውጤቶች መታተም በመጀመራቸው የትምህርትና የሥልጣኔ መሰፋፋት ላይ የበኩሉን ሚና መጫወት ጀመረ። የብርሃንና ሰላም ማተሚያ ቤትም ምሥረታ ዋና ዓላማ የአገሪቱን መንፈሳዊ መጻሕፍት በብዛት እና በዘመናዊ መልክ ከእጅ ጽሑፍ ወደ ሕትመት ለማሸጋገር ሲሆን፤ ምሑሩ ተክለጻድቅ መኩሪያ (፲፱፻፷፩ ዓ/ም)፣ ማተሚያ ቤቱ መስከረም ፫ ቀን ፲፱፻፲፬ ዓ/ም መቋቋሙን እና ብዙ ሥጋዊና የመንፈሳዊ መጻሕፍት እንዲሁም ምክርና ተግሣጽ፣ የለት ወሬ፣ የሹም-ሽር አዋጆችን ያትም እንደነበር ዘግበዋል። በአዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ ረዳት መምህር መኩሪያ መካሻ፤ “የፕሬስ ታሪክ” በተሰኘ ጽሑፋቸው ላይ ደግሞ የኢትዮጵያ መንግሥት አልጋ ወራሽና ባለሙሉ ሥልጣን እንደራሴ፣ ራስ ተፈሪ መኮንን በ፲፱፻፲፫ ዓ/ም የማተሚያ መሣሪያ አስመጥተው “ትንሹ ግቢ” (በኋላ ገነተ ልዑል — አሁን አዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ) ይባል በነበረው መኖሪያቸው ውስጥ አስተክለው የብርሃንና ሰላም ማተሚያ ቤት የተባለውን እንደመሠረቱ ዘግበዋል። ከሁለት ዓመት በኋላ በ፲፱፻፲፭ ዓ/ም አራት ተጨማሪ ማተሚያዎች ተገዝተው ከተተከሉ ከአንድ ዓመት በኋላ ሣምንታዊው ‘ብርሃንና ሰላም’ የተሰኘው ጋዜጣ እየታተመ፣ አስቀድሞ በዳግማዊ ምኒልክ ዘመን ከተጀመረችው ‘አዕምሮ’ ጋዜጣ ጋር እስከ ጠላት ወረራ ዘመን ድረስ በአዲስ አበባ ከተማ ይሠራጩ ነበር። የወቅቱ ማተሚያ መሣሪያዎች በእግር እየተረገጡ የሚንቀሳቀሱ መሣሪያዎች ሲሆኑ የሠራተኞቹ ቁጥር ከሰባት እስከ አሥራ-ሁለት እንደነበር ተዘግቧል። ራስ ተፈሪም አልፎ-አልፎ በብርሃን እና ሰላም ጋዜጣ ላይ በአዘጋጅነት ይረዱ እንደነበረና ጽሑፎቻቸውንም ለሕትመት ያበቁ እንደነበር ተምዝግቧል። ከጠላት ወረራ ወዲህ በ፲፱፻፴፫ የፋሺስት ኢጣልያ ኃይል ተሸንፎ የኢትዮጵያ መንግሥት ዳግም ሲቋቋም “ባንዲራችን” የተባለ ጋዜጣ እና ቅዳሜ ፣ ግንቦት ፴ ቀን ፲፱፻፴፫ ዓ/ም በይፋ ሥራ ጀመሮ የመጀመሪያ እትሙን በ፲ ሺ ቅጅ ለአንባብያን ያበቃው አዲስ ዘመን (ጋዜጣ) የሚታተሙት በዚሁ በብርሃንና ሰላም ማተሚያ ቤት ነበር። የዘውድ ሥርዓት አብቅቶ የ፲፱፻፷፮ቱ ዓብዮት ከታወጀ በኋላ የግል ማተሚያ ቤቶችን በሙሉ በመንጠቅ የብሔራዊ ንብረት ከማድረጉም ባሻገር፤ የግል ጋዜጣዎችንና መጽሔቶችን በሙሉ ከለከለ። በዚህ ፖለቲካዊ መንስዔ የብርሃንና ሰላም ማተሚያ ቤት ከቀድሞው የበለጠ፤ በመንግሥት ሥር የሚተዳደርና ለሕትመት የተፈቀዱትን ጋዜጣዎች፤ መጽሔቶች፤ መጻሕፍት እና ሌላም የሕትመት እሴቶችን ከሞላ ጎደል አጠቃሎ ያዘ። የብርሃንና ሰላም ማተሚያ ድርጅት ፣ ከጊዜ ወደ ጊዜ እያደገ መጥቶ በአሁኑ ጊዜ ከ፰መቶ በላይ የሚቆጠሩ ሠራተኞችና በዘመናዊ መሣሪያዎች የቅድመ-ሕትመት ፣ የሕትመትና የድህረ-ሕትመት አገልግሎት ላይ የተሠማራ ድርጅት ሲሆን ንብረትነቱም፤ አስተዳደሩም ሆነ ሙሉ በሙሉ ተጠያቂነቱ የመንግሥት ነው። ስለሆነም የመንግሥትን ፖለቲካዊ አቋም፣ በተለይም መንግሥት የማይፈልጋቸውን የግል ፕሬስ ድርጅቶችን እና ሌሎች ለሕትመት የሚቀርቡ ዝግጅቶችን ያሰቃያል፤ የነጻ ፕሬስን መንፈስ ያቀጭጫል፤ ተቀናቃኝ የግል ማተሚያ ቤቶች ስለሌሉበትም እንዳሻው ፈላጭ ቆራጭነትን ያካሂዳል የሚሉ ነቀፋዎች በብዛት ይሰነዘሩበታል። ዋቢ ምንጮች ብርሃንና ሰላም ማተሚያ ድርጅት ድረ-ገጽ የኢትዮጵያ ድርጅቶች የኢትዮጵያ ሥነ-ጽሁፍ
50530
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%88%AD%E1%8B%AB%E1%88%9D%20%E1%89%85%E1%8B%B3%E1%88%B4%20%E1%8C%88%E1%8D%85%20%E1%8D%B2%E1%8D%AC
የማርያም ቅዳሴ ገፅ ፲፬
፹፱ ፤ ቀሳውስት እጆቻችሁን አንሱ ። ፺ ፤ ያን ጊዜ ኢየሱስ ክርስቶስ ቅዱሳት ብፁዐት በሚሆኑ እድፍ በሌለባቸው እጆቹ ኅብቱን አነሣ ። ፺፩ ፤ እናምናለን ይህ እርሱ እንደሆነ በውነት እናምናለን ። ፺፪ ፤ ወደ ሰማይ ወደ አባቱ ቀና ብሎ አየ የወለደውንም ማለደ ። ደቀ መዛሙርቱንም ከክፉ ሁሉ ይጠብቃቸው ዘንድ አደራ አስጠበቀ ። ብሩክ ሲሆን ባረከ ። ቅዱስ ሲሆን ቆረሰ ። ፺፫ ፤ ከዚያም በኋላ ኅብስቱን ሳይለየው ከአምስት ላይ ያንቃው ። ፺፬ ፤ ለደቀ መዛሙርቱ ሰጣቸው ። ይህ ኅብስት "እማሬ" ለዓለም ሁሉ ቤዛ ሊሆን ስለናንተ የሚሰጥ ሥጋዬ ነው አላቸው ። ፺፭ ፤ አሜን አሜን አሜን እናምናለን እንታመናለንም ጌታችን አምላካችን ሆይ እናመሰግንሃለን ይህ እርሱ እንደሆነ በእውነት እናምናለን ። ፺፮ ፤ እንዲሁም ጽዋውን ሦስት ጊዜ ይባርክ ከተመገቡ በኋላ አመለከተ ። ይህ ጽዋ "እማሬ"ስለናንተ ጦር የማያፈሰው ደሜ ነው ንሡ ጠጡ አለ ። ፺፯ ፤ ጽዋውን በቀኝ እጁ በአራቱ መዐዘን ይወዝውዘው ። ፺፰ ፤ አሜን አሜን አሜን እናምናለን ። እንታመናለን ። ፺፱ ፤ ይህን በምታደርጉበት ጊዜ የሞቱን መታሰቢያ ታደርጋላቹህ ። የትንሣኤውንም መታሰቢያ ትናገራላቹህ ። ←ወደ ገፅ ፲፫ ወደ ገፅ ፲፭→
47602
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%84%E1%88%9D%E1%88%B5%20%E1%8C%81%E1%88%8D
ጄምስ ጁል
ጄምስ ፕረስኮት ጁል (እንግሊዝኛ፦ 1811-1881 ዓም) የኢንግላንድ ፊዚሲስትና ሒሳብ ተመራማሪ ነበሩ። የእንግሊዝ ሰዎች ሒሳብ ተመራማሪዎች
9607
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B0%E1%88%A8%E1%89%B5%20%E1%8C%B8
ተረት ጸ
ጸሀይ ሳለ ሩጥ አባት ሳለ አጊጥ ጸሀይ ብልጭ ወፍ ጭጭ ሲል ጸሀይ ካልወጣ ከሰፈረበት አይነሳ አንበጣ ሴት ምክንያት አታጣ ጸሀይ የጠዋት አዱኛ የሽበት ጸሀይ ያየውን ሰው ሳያየው አይቀርም ጸሀይና ንጉስ ሳለ ሁሉም አለ ጸሎት በጽሞና ነገር በደመና ጸሎት በፍቅር ሀይማኖት በምግባር ጸሎት ከፍቅር ሀይማኖት ከምግባር ይበጃል ጸሎት ከፍቅር ሀይማኖት ከግብር ጸሎት ያለፍቅር ሀይማኖት ያለግብር አይረባም ጸጸት እያደር ይመሰረት ጻድቃን ሳይቀጣጠሩ ይገናኛሉ ጻድቃን ሳይቀጣጠሩ ይገናኛሉ ሀጥአን ግን በተቃጠሩበት ይተጣጣሉ ጽዋ በተርታ ስጋ በገበታ ጽድቁ ቀርቶብኝ በቅጡ በኮነነኝ ጽድቁ ቀርቶብኝ በውሉ በኮነነኝ ጽድቅ ለመንኳሽ ቀኝ ለከሳሽ ጽድቅ እንደ ላሊበላ እድሜ እንደ ማቱሳላ ይስጥህ ጽህፈት በብራና ዘፈን በበገና ጾማ ጾማ ለጸሎተ ሀሙስ እርጎ ትልስ ጾም ገዳፊና ሰው ጠባቂ ለጥቂት ይሳሳታል
52602
https://am.wikipedia.org/wiki/1%E1%8A%9B%20%E1%8B%A8%E1%88%A9%E1%88%B5%E1%8B%AB%20%E1%8A%92%E1%8A%AE%E1%88%8B%E1%88%B5
1ኛ የሩስያ ኒኮላስ
ኒኮላስ እሱ የሩሲያ ልዑል እና ከዚያ የሩሲያ ንጉሠ ነገሥት ነበር።
3640
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AA%E1%8A%95%E1%88%BB%E1%88%B3
ኪንሻሳ
ኪንሻሳ የኮንጎ ዲሞክራቲክ ሪፑብሊክ ዋና ከተማ ነው። የሚኖርበት የህዝብ ቁጥር (1998 ዓ.ም.) 8.9 ሚሊዮን ሆኖ ይገመታል። ከተማው ላይ ተቀምጦ ይገኛል። ኪንሻሳ በ1873 ዓ.ም. በጀብደኛው ሄንሪ ሞርቶን ስታንሊ ተመሠርቶ ስሙ ለቤልጅግ ንጉሥ 2 ሌዮፖልድ ክብር ለዮፖልድቪል ሆነ። በ1912 ዓ.ም. የቤልጅግ ቅኝ አገር መቀመጫ ወደዚያ ከቦማ ተዛወረ። በድሮው ዘመን የአሣ አጥማጅ መንደር በዚያ 'ኪንሻሳ' ስለተባለ፣ በ1958 ዓ.ም. ስሙ እንደገና ኪንሻሳ ሆነ። ዋና ከተሞች የአፍሪካ ከተሞች
15275
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%8E%E1%88%8C%20%E1%8B%AB%E1%8C%88%E1%88%88%E1%8C%88%E1%88%88%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%8B%AD%E1%89%86%E1%8C%A5%E1%88%AB%E1%88%8D%20%E1%8C%8C%E1%89%B3%20%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%89%80%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%89%A3%E1%88%8D
ሎሌ ያገለገለውን ይቆጥራል ጌታ ያስቀየመውን ያስባል
ሎሌ ያገለገለውን ይቆጥራል ጌታ ያስቀየመውን ያስባል የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ
47196
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8A%AA%E1%8A%93%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8C%A0%E1%88%8D%E1%8C%A3%E1%8B%AD%20%E1%8C%A3%E1%89%A2%E1%8B%AB
የመኪና አንጠልጣይ ጣቢያ
የመኪና አንጠልጣይ ጣቢያ አንድ መኪና በጎማዎቹ ላይ እየሮጠ መንገዱ ትንሽ ወጣ ገባ ቢሆንም የመኪናው ሁለንተናው በጣም እንዳይንቀሳቀስ የሚከላክለው ጣቢያ ነው። የጣቢያውም ክፍሎች ሁሉ አጥብቀው በሥፍራቸው ሲኖሩ፣ ለመኪናው ተሳፋሪዎች ምቾት ይሻላል። አንጠልጣዮቹን በደንብ ማስተካከል የሚችለው የመኪና ምህንድስና ባለሙያ ይሆናል።
21481
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%A5%E1%89%85%E1%88%9D%E1%89%B5%20%E1%89%80%E1%8A%95%20%E1%8A%A5%E1%8A%93%20%E1%8B%A8%E1%89%86%E1%8A%95%E1%8C%86%20%E1%88%B3%E1%89%85%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%89%B3%E1%88%8D%E1%88%8D%E1%88%85
የጥቅምት ቀን እና የቆንጆ ሳቅ አያታልልህ
የጥቅምት ቀን እና የቆንጆ ሳቅ አያታልልህ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የጥቅምት ቀን እና የቆንጆ ሳቅ አያታልልህ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22141
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%8A%95%E1%89%80%E1%8A%9B%20%E1%89%B0%E1%8A%B3%E1%88%BD%20%E1%8B%B5%E1%88%AD%20%E1%8B%AD%E1%89%A0%E1%8C%A5%E1%88%B3%E1%88%8D
ድንቀኛ ተኳሽ ድር ይበጥሳል
ድንቀኛ ተኳሽ ድር ይበጥሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድንቀኛ ተኳሽ ድር ይበጥሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
30952
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%8C%E1%88%AD%E1%8B%AE%E1%8A%95
ጌርዮን
ጌርዮን (ግሪክኛ፦ /ጌሪዎን/) በጥንታዊ ግሪክ አፈ ታሪክ ዘንድ በአትላንቲክ ውቅያኖስ ውስጥ ኤሪጠያ በተባለ ደሴት ላይ የኖረ ታላቅ ተዋጊ ሰው ነበረ። (ይቺ ትንሽ ደሴት በገዲር አጠገብ እንደ ተገኘች፣ በሮሜ ንጉሥ ቫሌንስ ዘመን 356-370 ዓ.ም. በምድር መንቀጥቀጥ በውቅያኖስ እንደ ሰመጠ የሚሉ ታሪኮች አሉ።) ሄሲዮድ ትውፊቱን ሲጽፈው ጌርዮን ሦስት ራሶችና አንድ ገላ ነበሩት። አይስኩሎስ በጻፈው ትውፊት ግን ሦስት ሰውነቶች ነበሩት። ስቴሲቆሮስ በጻፈው መግለጫ ደግሞ ጌርዮን ፮ እግር፣ ፮ ዕጆችና ፪ ክንፎች ነበሩት። በነዚህ ጽሑፎች ጌርዮን የኢቤሪያ (እስፓንያ) ንጉሥ የቅሪሳውርና የካሊሮዌ ልጅ ይባላል። በትውፊቱም ባለ ፪ ራስ ውሻ «ኦርጥሮስ» እና ታላቅ የቀይ ከብት መንጋ ነበረው። አንድ እረኛ ኤሩትዮን ደግሞ ነበረው። የተገነነው ተዋጊ ሄርኩሌስ (ወይም ሄራክሌስ) ወደ ኤሪጠያ ሔዶ ከብቶቹን ለመያዝ ግዴታ ደረሰበት። ወደ ደሴቱ ደርሶ መጀመርያ ሄርኩሌስ ውሻውን ኦርጥሮስን በዱላ ገደለው። ከዚያ እረናውን ኤሩትዮንን እንዲህ ገደለው። ጌርዮን ተነሳስቶ ሦስት ጋሻና ሦስት ጦር ይዞ፣ ሦስት ራስ ቁር ለብሶ ሄርኩሌስን እስከ አንጤሞስ ወንዝ አባረረው፣ በዚያ ግን ሄርኩሌስ በመርዛም ፍላጻ ጌርዮንን ገደለው። ከዚያ በኋላ ሄርኩሌስ ቀይ ከብቶቹን ወሰደና ሁላቸውን እስከ ግሪክ አገር ድረስ አመጣቸው። በሮሜ አፈ ታሪክ ግን ሄርኩሌስ ወደ ግሪክ ሲመለስ በጣልያን ሲያልፍ አንዳንዱን ከብት በዚያ ተወ። ጌርዮን በእስፓንያ አፈ ታሪክ የእስፓንያ አፈ ታሪክ ስለ ጌርዮን ተጨማሪ ሌላ ዝርዝር አለ። በዚህ መሠረት ጌርዮን ከሊብያ ነው፣ አባቱ የሊብያ ንጉሥ ህያርባስ ነበር። የጌርዮን ሌላ ስም ዴያቡስ ትርጉም በጥንታዊ ሊብያ ቋንቋ «ወርቃማ» ማለት መሆኑ ሲባል፣ ይህ ከሴማዊ ቋንቋዎች (ዳሃብ፣ ዛሃብ ወዘተ.) ጋር ያለው ዝምድና ግልጽ ነው። «ቅሪሳውር» የሚለው ስም በግሪክ «ወርቃማ» ሆኖ ይህ ደግሞ ጌርዮን ወይም ዴያቡስ ማለት ነው ይባላል። በቱርደታኒያ ንጉሥ ቤቱስ ዘመን፣ የጌርዮን ሠራዊት ከደሴቱ (ኤሪጠያ) ጀምሮ ኢቤርያን በሙሉ ወረረው። በመጨረሻ ቤቱስን አሸንፎ ጌርዮን የኢቤርያ አምባገነን ሆነ፤ በሥሥትና በጭቆና ይገዛቸው ነበር። በዚህ ዘመን የግብጽ ፈርዖን ኦሲሪስ አፒስ በጀርመንና በፈረንሳይ ተቀምጦ የማረሻ ጥቅም ያስተምር ነበር። ከዓመታት በኋላ የኢቤርያ ሰዎች አቤቱታ ወደ ኦሲሪስ ስለ ደረሰ፣ ኦሲሪስ ሥራዊት አሠልፎ ወደ ኢቤርያ መጥቶ በታሪፋ በታላቅ ውግያ ጌርዮንን ገደለ። ከዚህ በኋላ የጌርዮን ሦስት ልጆች፣ ሦስቱ «ሎምኒኒ» ለጊዜው የኢቤርያ ገዢዎች ሆኑ። በዚህ የእስፓንያ አፈ ታሪክ፣ የኦሲሪስ ልጅ ሄርኩሌስ ሊቢኩስ የገደላቸው እነዚህ ፫ ሎምኒኒዎች (ወይም «ጌርዮኔስ») ናቸው። ከዚያ ሄርኩሌስ የራሱን ልጅ ሂስፓል በኢቤርያ ዙፋን ላይ አኖረው። የእስፓንያ አፈታሪካዊ ነገሥታት የግሪክ አፈታሪክ
19519
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%A8%E1%8A%9B%20%E1%8A%93%E1%89%B8%E1%8B%8D%20%E1%8A%A0%E1%88%AD%E1%89%83%E1%89%BD%E1%88%81%20%E1%89%85%E1%89%A0%E1%88%A9%E1%8B%8B%E1%89%B8%E1%8B%8D
ነገረኛ ናቸው አርቃችሁ ቅበሩዋቸው
ነገረኛ ናቸው አርቃችሁ ቅበሩዋቸው የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ
44470
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%A8%E1%8A%95%E1%88%B0%E1%8A%90%E1%89%A5
ረንሰነብ
ረንሰነብ አመነምሃት (ወይም ራኒሶንብ) ላይኛ ግብጽ በ2ኛው ጨለማ ዘመን (13ኛው ሥርወ መንግሥት) በ1791 ዓክልበ. ግድም የገዛ ፈርዖን ነበረ። የኻአንኽሬ ሶበክሆተፕ ተከታይ ነበረ። ስሙ በቶሪኖ ቀኖና ነገሥታት ዝርዝር ሲገኝ ዘመኑ ለ፬ ወር ብቻ እንደ ቆየ ይላል። አንድ ቅርስ ብቻ እሱም «ረንሰነብ አመነምሃት» የሚል ዶቃ ሕልውናውንና ሁለተኛውን ስም አመነምሃት ያሳያል። በአቶ ራይሆልት አሳብ፣ ይህ ማለት የአመነምሃት ልጅ እንደ ነበር ያስያል። ዋቢ ምንጭ የሁለተኛው ጨለማ ዘመን ፈርዖኖች
12014
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%88%20%E1%8A%94%E1%8A%95%20%E1%8B%88%E1%8A%95%E1%8B%B5%E1%88%9E%E1%89%BD
ለ ኔን ወንድሞች
ለ ኔን ወንድሞች (በ ፈረንሳይኛ ፡ ) ፈረንሳዊ ሠዓሊኦች ነበሩ።
49555
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%88%E1%88%88%E1%8B%93%E1%8B%B5
ገለዓድ
ገለዓድ (ዕብራይስጥ፦ /ጊልዓድ/) በብሉይ ኪዳን መሠረት ከዮርዳኖስ ወንዝ ምሥራቅ፣ አሁን በዮርዳኖስ አገር የሆነ ተራራማ አገር ነበር። ገለዓድ መጀመርያ በኦሪት ዘፍጥረት ምዕራፍ 31 ይጠቀሳል። ያዕቆብ ከላባን ከፓዳን-አራም (የካራን ዙሪያ ወይም «ሁለት ወንዞች ምካከል») በሸሸ ጊዜ ወደ ገለዓድ ተራራ መጣ። በቅርቡ ላባንም እዚያ አገኘውና አብረው አንድ ሐውልትና የጠረፋቸውን ምስክር ድንጋይ ክምችት ሠርተው ስምምነት ተዋዋሉ። ቦታው በዕብራይስጥ ጊልዓድ «የምስክር ክምችት» ሲባል፣ በአራማይስጥም ይጋርሠሀዱታ «የምስክር ክምችት» ተባለ። በኋላ ዘመን ሙሴ ዕብራውያንን ከሲና ልሳነ ምድር ሲመራቸው በዚያ አገር አሞራውያን፣ ነጉሥ ሴዎንና የባሳን ንጉሥ ዐግ፣ ይገዙበት ነበር። ዕብራውያን እንዲያልፉ ስላልፈቀዱ በሙሴ መሪነት አሸነፏቸውና አገሩን ያዙ። ከዚህ ተነሥተው በኢያሱ ወልደ ነዌ መሪነት ዮርዳኖስን ተሻግረው ከነዓንን ወረሩ። ከዚያ በኋላ በእስራኤል ዘመነ መሳፍንት እስራኤላውያን አንዳንድ ጊዜ ወደ ጣኦታት ዞረው በባዕድ ገዦች ሲወድቁ መሬታቸውን ሁሉ አጡ። ከ1226-1204 ዓክልበ. ገደማ የፈረደባቸው ኢያዕርና ልጆቹ በገለዓድ 30 ከተሞች እንደ ገዙ በመጽሐፈ መሳፍንት 10 ይዘገባል። (በ፩ መጽሐፈ ዜና መዋዕል 2:22 ደግሞ ኢያዕር 23 ከተሞች በገለዓድ እንደ ገዛ ይጠቅሳል።) ከርሱ በኋላ ግን የአሞን ሕዝብ አገራቸውን ከ1204-1186 ዓክልበ. ያህል ያዙት። ዮፍታሔ ግን ከገለዓድ ተነሥቶ አሞናውያንን አሸነፋቸው። (የዮፍታሐም አባት ደግሞ ገለዓድ ተባለ።) እሱም የእስራኤልም ፈራጅ 1186-1180 ሆነ፤ በዘመኑም ከገለዓድና ከኤፍሬም ወገኖች መካከል እርስ በርስ ጦርነት እንደ ሆነ በመሳፍንት 12 ይዘገባል። በ870 ዓክልበ. ግድም ነቢዩ ኤልያስ ከገለዓድ እንደ ተነሣ በመጽሐፈ ነገሥታት ፩ 17:1 ይጻፋል። በ740 ዓክልበ. የአሦር ንጉሥ 3 ቴልጌልቴልፌልሶር ይዞት የአሦር «ጋልዓዙ ክፍላገር» ሆነ። መጽሐፍ ቅዱስ
48998
https://am.wikipedia.org/wiki/1
1
በቀን ለ24 ሰዓት እየቆጠራችሁ፣1 ትሪሊዮን ላይ 31ሺ 688 ዓመት የኤሌክትሪክ ወንበር የተፈለሰፈው በአንድ የጥርስ ሀኪም ነው፡፡ የዶሮ ረዥሙ የተመዘገበ የአየር ላይ በረራ 13 ሰከንድ ነው፡፡ የጥንት ግብፃውያን ከድንጋይ በተሰራ ትራስ ላይ ይተኙ ነበር፡፡ እስከ 1976 ዓ.ም (እኤአ) በአሜሪካ ፍራንክሊን በሚል የሚጠራ ግዛት ነበር፡፡ ዛሬ ያ ግዛት ቴኒዝ በመባል በዓመት ከ10 ሺ በላይ አዕዋፋት ከመስተዋት መስኮቶች ጋር በመጋጨት ይሞታሉ፡፡ በምድር ላይ ከአንድ ሚሊዮን በላይ የእንስሳት ዝርያዎች አሉ፡፡ ከአራት አሜሪካውያን አንዱ በቴሌቪዥን መስኮት ታይቷል፡፡ አምፑል ፈልሳፊው ቶማስ ኤዲሰን ጨለማን ይፈራ ነበር፡፡ ሰውነታችን በሰከንድ 15 ሚሊዮን ቀይ የደም ሴሎችን እየፈጠረ ማር አይበላሽም፡፡ 3ሺ ዓመት ያስቆጠረ ማር ለምግብነት
14640
https://am.wikipedia.org/wiki/2003
2003
፳፻፫ ዓመተ ምሕረት በኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር ዘመነ ሉቃስ ሲሆን ዓመቱ ባለ ፫፻፷፮ ቀናት ዓመት ነው። ከመስከረም እስከ ነሐሴ ያሉት አሥራ ሁለቱ ወራት እያንዳንዳቸው ሠላሳ ቀናት ሲኖሩዋቸው አሥራ ሦሥተኛው የጳጉሜ ወር ደግሞ በዚህ ዓመት ስድስት ቀናት አሉት። በሌሎች አቆጣጠሮች ባብዛኛው አለም የጎርጎርያን ካሌንዳር በይፋ በሚጠቀምበት መጠን ይህ አመት ቁጥር (ከታኅሣሥ 21 ቀን በኋላ) 2011 እ.ኤ.አ. ነው። በሚከሉት አገራት ግን፣ ሌላ የአመት ቁጥር በይፋ (በመንግሥት ሥራ) ይጠቀማል፦ 5772 - እስራኤል 2553 (ከታኅሣስ 21 በኋላ) - ታይላንድ፣ ስሪ ላንካ 2068 (ከሚያዝያ 6 በኋላ) - ኔፓል 2003 - ኢትዮጵያ 1934 (ከመጋቢት 13 በኋላ) - ሕንድ፣ ካምቦዲያ 1432 (ከኅዳር 9 በኋላ) - ሳዑዲ አረቢያ፣ የመን፣ ኩወይት፣ ባሕሬን፣ ኤሚራቶች፣ ኳታር፣ ኦማን 1418 (ከሚያዝያ 6 በኋላ) - ባንግላዴሽ 1390 (ከመጋቢት 12 በኋላ) - ፋርስ፣ አፍጋኒስታን 1373 (ከመጋቢት 13 በኋላ) - በርማ 100 (ከታኅሣሥ 21 በኋላ) - ስሜን ኮርያ፣ ታይዋን 23 (ከታኅሣሥ 21 በኋላ) - ጃፓን ከዚህ በላይ በየአገሩ ብዙ ልዩ ልዩ ሃይማኖታዊ አቆጣጠሮች አሉ። የ ፳፻፫ ዓ/ም ዓቢይ ማስታወሻዎች
51883
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%8B%E1%8B%B2%E1%8A%95%20%E1%88%9C%E1%8B%A8%E1%88%AD
አላዲን ሜየር
አላዲን ሜየር የስዊስ-ሞሮኮ የፖለቲካ አራማጅ ነው። የአላዲን ሜየር የፖለቲካ መገለጫ ናስርዝም ተብሎ ሊመደብ ይችላል።
14488
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%86%E1%8B%B4%E1%8A%95%20%E1%89%A0%E1%88%8D%E1%89%B6%E1%8A%9D%20%E1%8C%8E%E1%8A%94%E1%8A%95%20%E1%89%A2%E1%8B%AB%E1%8A%A9%E1%8A%9D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8C%88%E1%89%A3%E1%8A%9D
ሆዴን በልቶኝ ጎኔን ቢያኩኝ አይገባኝ
ሆዴን በልቶኝ ጎኔን ቢያኩኝ አይገባኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሆዴን በልቶኝ ጎኔን ቢያኩኝ አይገባኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ለችግሬ መፍትሄ እንጂ ሌላ እርዳታ አልፈልግም ይመስላል ትርጉሙ መደብ : ተረትና ምሳሌ
42004
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B6%E1%88%98%E1%8A%92%E1%8A%AB
ዶመኒካ
ዶመኒካ የካሪቢያን ባህር ደሴት አገር ሲሆን ዋና ከተማው ሮዞ ነው። የሀገሩ ዋና ምርት ሙዝ ነው፣ እንዲሁም የኮኮነት፣ ብርቱካን ሌሎችም ፍራፍሬ ይመረታሉ። በቅርብም ጊዜ ቡና፣ ሬት፣ ማንጎ፣ ፓፓያ ተጨምረዋል። የሳሙናም እንዱስትሪ አለ። የአገር ሥራ ቋንቋ እንግሊዝኛ ቢሆንም የሕዝብ መነጋገሪያ የዶመኒካ ፈረንሳይ ክሬዮል ነው። በዶመኒካ ባሕል አበሳሰል አሣ በሊጥ ጥብስ፣ የበቆሎ ገንፎ፣ ሙዝ ጥብስ፣ ስኳር ድንች፣ ድንች፣ አተር በሩዝ፤ ቡናማ ወጥ ዶሮ፣ [[በሬ] በሽንኩርትና ካሮት ወጥ ይወደዳሉ። በአገሩ ታሪክ፣ እስከ 1682 ዓም ድረስ የደሴቶች ኗሪዎች የካሪቦች ብሔር አውሮጳውያን እንዳይሠፍሩባቸው ከለከሉ። በቋንቋቸው ዶመኒካን «ዋይጡ ኩቡሊ» ይሉት ነበር። የፈረንሳይ ሰዎች በ1682 ዓም ሠፈሩበት፣ ዩናይትድ ኪንግደም በጦርነት በ1753 ዓም ያዘው፣ እንደገና ከ1770 እስከ 1775 ዓም ድረስ ወደ ፈረንሳይ ተመለሰ፤ ከዚያም ጀምሮ የዩናይትድ ኪንግደም ቅኝ ግዛት ሆኖ እስከ 1970 ዓም ድረስ ቆይቶ ነበር። በ1970 ዓም አገሩ የዩናይትድ ኪንግደም ንግሥት ትቶ ነፃ ሪፐብሊክ ሆነ። የስሜን አሜሪካ አገራት
21524
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8D%8A%E1%89%B0%E1%8A%9B%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%88%B3%E1%88%A8%E1%88%AD%E1%88%BD%20%E1%89%A2%E1%88%8F%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%8A%8B%E1%88%88%E1%8A%9B%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%8C%A5%E1%88%AC%20%E1%8A%A0%E1%8B%88%E1%8C%A3%E1%89%BD
የፊተኛውን አሳረርሽ ቢሏት የኋለኛውን ጥሬ አወጣች
የፊተኛውን አሳረርሽ ቢሏት የኋለኛውን ጥሬ አወጣች የአማርኛ ምሳሌ ነው። የፊተኛውን አሳረርሽ ቢሏት የኋለኛውን ጥሬ አወጣች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22686
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A3%E1%88%8D%E1%89%85%E1%88%9D
ኣልቅም
ኣልቅም () ኢትዮጵያ ውስጥ የሚገኝ ተክል ወገን ነው። ግራንግሬ () በዚህ ወገን አለ። የተክሉ ሳይንሳዊ ጸባይ በብዛት የሚገኝበት መልክዓ ምድር የተክሉ ጥቅም የኢትዮጵያ እጽዋት
53187
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AB%E1%8B%AD%20%E1%88%83%E1%89%A8%E1%88%AD%E1%89%B5%E1%8B%9D
ካይ ሃቨርትዝ
ካይ ሉካስ ሃቨርትዝ (; እ.ኤ.አ. ሰኔ 11 ቀን 1999 የተወለደው) እንደ አጥቂ አማካኝ ወይም ክለብ ቼልሲ እና ለጀርመን ብሄራዊ ቡድን ወደፊት የሚጫወት ጀርመናዊ ፕሮፌሽናል እግር ኳስ ተጫዋች ነው። በ2016 ከባየር ሙይንሽን የወጣቶች አካዳሚ የተመረቀው ሃቨርትዝ የመጀመርያ ጨዋታውን ከክለቡ ጋር በተመሳሳይ አመት አድርጓል። የመጀመርያ ጨዋታውን ሲያደርግ ሀቨርትዝ በቡንደስሊጋው የመጀመሪያ የክለቡ የመጀመሪያ ተጫዋች ሆነ እና በሚቀጥለው አመት የመጀመሪያውን ጎል ሲያስቆጥር በታሪኩ ትንሹ ጎል አስቆጣሪቸው ሆኗል። በጀርመን ከፍተኛ ሊግ 50 እና 100 የሊግ ጨዋታዎችን በማድረስ ትንሹ ተጫዋች ነው። የሃቨርትዝ እንቅስቃሴ የበርካታ የአውሮፓ ክለቦችን ፍላጎት የቀሰቀሰ ሲሆን በ2020 ቼልሲ በ84 ዩሮ የዝውውር ሂሳብ አስፈርሞታል። ሚሊዮን (72 ፓውንድ) ሚሊዮን) በ2021 እስከ ሮሜሉ ሉካኩ ድረስ የቼልሲ ሁለተኛው ውድ ፈራሚ ያደርገዋል። ከቼልሲ ጋር ሃቨርትዝ የ2020–21 ፣ 2021 እና 2021 , የአሸናፊነት ጎሎችን በቻምፒየንስ ሊግ ፍፃሜ እና በፊፋ የአለም ክለቦች ዋንጫ በማሸነፍ የቡድን ባልደረባውን ሃኪም ዚዬች ጎል በማገዝ የ ለጀርመን በተለያዩ የወጣትነት ደረጃዎች ከታየ በኋላ ሀቨርትዝ በሴፕቴምበር 2018 የመጀመሪያ ኢንተርናሽናል ጨዋታውን ያደረገ ሲሆን በ1999 ብሄራዊ ቡድኑን በመወከል የተወለደ የመጀመሪያው ተጫዋች ሆኗል። በዩሮ 2020 እና በ 2022 የፊፋ የዓለም ዋንጫ ላይ ጀርመንን ወክሏል።
49163
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B4%E1%89%AA%E1%8B%B5%20%E1%8B%89%E1%8B%B3%E1%88%AD%E1%8B%B5
ዴቪድ ዉዳርድ
ዴቪድ ውድዋርድ (ልደት ኤፕሪል 6፣ 1964) አሜሪካዊ ፀሐፊና ኮንዳክተር ነው፡፡ በ1990ዎቹ የፕሪኪየም የሚባለውን ቃል ፈጠረ፣ ይህ የመግቢያና የሬኪየም መዚቃ ስብጥር ነው፣ ይህም በነበረበት የቡዲዝም ዕምነት ልምድ መሰረት ከሟች ህልፈት በኋላ ወዲያው ወይም በቅርበተ-ህልፈት ወቅት የሚጫወት ሙዚቃ ነው፡፡ሎሳንጅለስ ውድዋርድ በኮንዳክተርነትና በሙዚቃ ዳይሬክተርናት የነበረበት የሎሳንጅለስ መታሰቢያ አገልግሎት በ2001 አሁን ላይ ስራ ባቆመው ኤንጅልስ ፍላይት በተሰኘው ጥምዝምዝ የባቡር ሀዲድ ላይ የአደጋ ሰለባዎች የሆኑትን ሟች ሊዎን ፕራፖርት እና የተጎዳች ባለቤቱን ሎላን ላምስታወስ የተደረገውን የ2001 የሙዚቃ ዝግጅት ይጨምራል፡፡ የዱር እንስሳት ወደ ታች ወርደው በተከሰከሱበት የማህር ዳርቻ አካባቢ የተደረገውን የካሊፎርኒያን ብራውን ፌሊካን ዝግጅት ጨምሮ በርካታ ሬኪየሞች ኮንዳክት አድርጓል፡፡ ውድዋርድ የድሪም ማሽንን ተመሳሳይ በመስራቱ ይታወቃል፣ ይህ በመጠኑ ሳይኮአክቲቭ የሆነ አምፖል ነው፣ ይህም በዓለም ዙሪያ ባሉ የጥበብ ማዕከሎች ለህዝብ ዕይታ ቀርቧል፡፡ በጀርመን እና በኔፓል በዴር ፍሬውንድ ጋዜጣ ላይ በሚጽፋቸው ጽሑፎች ይተታወቃል፣ ጽሑፎቹ በኢንተር-ስፒሲስ ካርማ እና በዕጽዋት ንቃተ-ህሊና እንዲሁም ኒዩቫ ጀርመኒያ የተሰኘውን የፓራጓዮች መስፈር ዙሪያ የተጻፉ ናቸው፡፡ ውድዋርድ የተማረው ሴይንት ባርባራ በሚገኙት ዘ ኒው ስኩል ፎር ሶሻል ሪሰርች እና ዩኒቨርሲቲ ኦፍ ካሊፎርኒያ በተሰኙ የትምህርት ተቋማት ነው፡፡ ኒዩቫ ጀርመኒያ በ 2003 ውድዋርድ በጁኒፐር ሂልስ (ሎሳንጅለስ ግዛት) ካሊፎርኒያ ውስጥ አማካሪ ሆነ፡፡ በዚህ ስራ እያለ ከፕራግ ከተማ ኒዩቫ ጀርመኒያ ጋር የእህትማማችነት ግንኙነት ሀሳብ አቀረበ፡፡ ሀሳቡንም ለማሳካት ወደ ኤረስትዋይል/ሴት ዘመሟ መቀመጫ በመጓዝ ከከተማው አስተዳደሮች ጋረ ተወያይቷል፡፡ የመጀመሪያውን ጉብኝት ተከትሎ ለወዳጅነቱ ተጨማሪ ግፊት ሳያደርግ ቢቀርም ከማህረሰቡ ለሚቀጥሉት የጽሑፍ ስራዎቹ የሚጠቅሙ ጉዳዮች አግኝቷል፡፡ ለግምታዊ አቃጁ ሪቻርድ ቫግነር እና ከባሏ በርናርድ ፎርስተር ጋር በፈጠሩት ግዛት ከ1886 እስከ 1889 የኖረችው ኤልሳቤጥ ፎርስተር ኒቼ ፕሮቶ-ትራንሹማኒስት ሀሳቦች የተለየ ግምት አለው፡፡ ሪቻርድ ቫግነር ከ 2004 እስከ 2006 ውድዋርድ ብዙ ጉዞዎችን ወደ ኒዩቫ ጀርመኒያ መርቷል፣ ይህን በማድረጉም በወቅቱ ከነበሩት የአሜሪካ ምክትል ፕሬዝዳንት ዲክ ቼኒ ድጋፍ አግኝቷል፡፡ በ 2011 ውድዋርድ ለስዊዙ ደራሲ ክርስቲያን ራችት በመካከላቸው ስለነበረው በአብዛኛው በኒዩቫ ጀርመኒያ ዘሪያ የተደረገ መጻጻፍ በሁለት መድብል በሀኖቨር ዩኒቨርሲቲ ስር በሚገኘው ዌርሃም ቬርለላግ እንዲታተም ፈቃድ ሰጥቷል፡፡ በነበራቸው የደብዳቤ ልውውጥ ውስጥ ፍራንክፈርተር አለጌሚኒ ዜቱን እንዲህ ይላል፣ "[ውድዋርድ እና ራችት] በህይወትና በጥበብ መካከል ያለውን ድንበር አጥፉ፡፡" የመጀመሪያው መድብል፣ አምስት ዓመት፣ ዕትም 1 ኢምፔሪየም ለተሰኘው ቀጣይ የራችት ድርሰት "መዘጋጃ መንፈሳዊ ስራ " ነው ሲል ደር ስፓይግል ግምቱን ያስቀምጣል፡፡ እንደ አንዲሪው ማክካን፣ "ራችት ከድዋርድ ጋር ከውድመት ወደ ተረፈውና የመጀመሪያዎቹ ሰፋሪዎች ቀጣይ ተውልድ በወረደ የአኗኗር ሁኔታ [ስር] ወደሚኖሩበት ስፍራ ተጉዟል፡፡ ጋዜጠኛው እንደሚያጋልጠው፣ ወድዋርድ ስለማህበረሰቡ የማወቅ ፍላጎት እንዲያዳብርና በአንድ ወቅት የኤልሳቤጥ ፍርስተር ኒቼ ቤተሰቦች መኖሪያ በነበረው ስፍራ ባይሬውዝ የተሰኘውን መዘውተርያ ኦፔራሃውስ እንዲገነባ አስገዳጅ ሁኔታ ፈጥሮበታል፡፡" በቅርብ ዓመታት ኒዩቫ ጀርመኒያ መኝታ፣ ቁርስና ማረፊያ ሆኖ ወደ ተወዳጅ መዘውተሪያ ስፍራነት ተቀይሯል፡፡ ድሪም ማሽን ከ 1989 እስከ 2007 ውድዋርድ በብራይን ጋይሲን እና አያያ ሶቨርቪል የተበጀውን ከመዳብ ወይም ከወረቀት የተሰራ የተቀደደ ስሊንደር የያዘና በኤሌክትሪክ አምፖል ዙሪያ የሚሽከረከር ዓይን ተጨፍኖ ሲደመጥ የመድሃኒት ስካር ተጽዕኖ ወይም የህልም ስሜት ውስጥ የሚከት የድሪም ማሽን ተመሳሳይ የስትሮቦስኮፒክ ኮንትሮቫንስ ፈጠረ፡፡ ለዊሊያም ኤስ. ቦሮውስ የ1996 ኤል ኤ ሲ ኤም ኤ ዕይታዊ የጀርባ ማስገቢያዎች ድሪም ማሽን ካበረከተ በኋላ ውድዋርድ ከጸፊው ጋር በመወዳጀት ለ83ኛ ዓመት ልደቱ “ቦሄሚናል ሞዴል” (ወረቀት) ድሪም ማሽን ስጦታ አበርክቶለታል፡፡ ሶዝቢ የመጀመሪያውን ማሽን በ2002 ለግል ሰብሳቢ በጨረታ ሸጧል፣ የመጨረሻው በተራዘመ ውሰተት ከቦሮው ተወስዶ በስፔንሰር የጥበብ ሙዚየም ይገኛል፡፡ ማጣቀሻዎችና ማስታወሻዎች የውጭ መያያዣ ውኪ ጥቅሶች: ዴቪድ ውድዋርድ የአሜሪካ የጥበብ ሰዎች የአሜሪካ ሙዚቀኞች የአሜሪካ ሰዎች
16906
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%8B%E1%89%A5%E1%89%BB%20%E1%88%A5%E1%8A%90-%E1%88%B5%E1%88%AD%E1%8B%93%E1%89%B5
የጋብቻ ሥነ-ስርዓት
የጋብቻ ሥነ-ስርዓት ወይም ሠርግ ሠዎች በጋብቻ ወይንም በሌላ ተመሣሣይ ሥርዓት ውስጥ ለመተሳሰር ቃል የሚገቡበት ዝግጅት ነው። ይህ ሥርዓት እንደየ ባሕሉ እና ወጉ ይለያያል። በሀድያ በባህሉ መሰረትየጋብቻ ምርጫ በማን ይካሄዳል?
35107
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9D%E1%88%9D%20%E1%89%A0%E1%88%8D%21%20%E1%8B%9D%E1%88%9D%20%E1%89%A0%E1%88%8D%21
ዝም በል! ዝም በል!
ሽማግሌው የየካቲት ጊዮርጊስ ዕለት ታቦቱን ለማንገሥ፤ ሳይረፍድባቸው አቡሽን አስከትለው ወደጎረቤት አገር ይገሰግሳሉ። ታዲያ ዳገቱን ወጥተው ወደመረመሩ ሲያዘቀዝቁ እረኛ ልጃቸው ከቤት አንስቶ እየሮጠ ይከተላቸው ኖሮ፤ ትንፋሹ መለስ ሲልለት «አባባ! አባባ! ዶባን ሌባ ወሰደው» ይላቸዋል። በድንጋጤ ላብ የተዘፈቁት ሽማግሌ፤እግራቸው ከድቷቸው እተፈነገሉበት እንደተገሸሩ፤ «አዪ! የየለጡ ጊዮርጊስ እንደው የዛሬን ብለህ ዶባን ያስመለስክልኝ እንደሁ በሬ አገባልሃለሁ» ብለው ሲሳሉ ያዳመጣቸው አቡሽ፤ «አባዬ! ያለን በሬ አንድ ዶባ፤ እሱኑ ለጊዮርጊስ ካገባነው ለምኑ ነው!» ቢላቸው «ዝም በል! ዝም በል! በሬው ይገኝ እንጂ ማን ይሰጠዋል ብለህ ነው።» አሉት ይባላል። የኢትዮጵያ ቀልዶች
12903
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%92%E1%8A%91%E1%88%B5
ኒኑስ
ኒኑስ በጥንታዊ የግሪክ ታሪክ ጸሃፊዎች ዘንድ የነነዌ መስራችና የአሦር ንጉስ ነበረ። ለዘመናዊ ሥነ ቅርስ የታወቀ አንድ ግለሰብ አይመስልም፤ ዳሩ ግን የአያሌ ታሪካዊ ወይም አፈ ታሪካዊ ግለሰቦች ትዝታ በአንድ ስም በግሪኮች በኋለኛ ዘመን እንደ ተዘከረ አሁን ይታስባል። የንጉሥ ኒኑስና ሚስቱ ንግሥት ሴሚራሚስ ስሞች በጽሁፍ መጀመርያ የተገኘው ክቴስያስ ዘክኒዱስ (400 ዓክልበ. ገዳማ) በጻፈው በፋርስ አገር ታሪክ ነው። ክቴስያስ ለ2 አርጤክስስ (2 አርታሕሻጽታ) የመንግሥት ሀኪም ሆኖ የፋርስ ነገሥታት ታሪካዊ መዝገቦች አንብቤያለሁ ብሎ አሳመነ። ከዚህ በኋላ የግሪክ ታሪክ ጸሐፊ ዲዮዶሮስ ሲኩሉስ የክቴስያስን ወሬ አስፋፋ። የአለም ታሪክ ሊቃውንት እስከ 1880ዎቹ ድረስ የኒኑስ ታሪክ ዕውነት መሆኑን ይቈጠሩት ነበር። በዚያን ጊዜ የኩኔይፎርም ጽሕፈት ፍች ስለ ተፈታ፣ በሜስፖጦምያና በነነዌ ብዙ ቅርሶችም በመገኘታቸው፣ የአሦር ትክክለኛ ታሪክ ዕውቀት ተጨመረልን። ኒኑስ የቤሉስ ወይም ቤል ልጅ ተባለ፤ ይህም ምናልባት በሴማዊ ቋንቋ ሥር «ባል» (ጌታ) የመሰለ ማዕረግ ሊሆን ይችላል። በካስቶር ዘሮድስ ዘንድ ኒኑስ ለ52 ዓመታት ነገሰ፤ ክቴስያስም እንዳለው መጀመርያው ዓመተ መንግሥቱ 2198 ዓክልበ. ነበረ። በ17 አመታት ውስጥ ኒኑስ በአረቢያ ንጉስ አርያዎስ እርዳታ ምዕራብ እስያን በሙሉ እንዳሸነፈ ተብሏል። ከዚህ ቀጥሎ የአርመን ንጉስ ባርዛኔስን (ይቅርታ የሰጠውን) እና የሜዶን ንጉስ ፋርኖስን (በስቅለት ይሙት በቃ የሰጠውን) ድል በማድረግ የአለም መጀመርያ ንጉሠ ነገስት እንደ ሆነ ተብሏል። ግሪኮቹ እንደ ተረኩት፣ ይህ ኒኑስ በዙርያው ያሉትን እስያዊ አገሮች ከሕንድና ከባክትርያና በስተቀር በሙሉ አሸነፋቸው። ከዚያ ወዲያ ኒኑስ በ2 ሚሊዮን ወታደሮች ሠራዊት በባክትርያና ንጉሥ በኦክስያርቴስ ላይ ወረራ ጀመረ። አገሩ ሁሉ ቢወድቅም ዋና ከተማው ባክትራ ግን አልወደቀምና ሠራዊቱ ከበቡት። ባክትራን ሲከብቡት ኒኑስ የመኮነኑ ኦኔስ ሚስት ሴሜራሚስ አገኛትና ከባልዋ ነጥቆ እንደ ራሱ ሚስት ልትሆን ያዛት። ልጃቸው የኒኑስ ተከታይ ኒንያስ ሆነ። ከሮማዊ ታሪክ ጸሃፊ ኬፋልዮን (120 ዓ.ም. ገደማ) ጀምሮ፣ አንዳንድ ታሪክ ሊቅ የኒኑስ ተቃዋሚ ኦክስያርቴስ ሳይሆን፣ በዕውነት የባክትርያ ንጉሥ ዞራስተር እንደ ነበር ጽፈዋል። በቅሌሜንጦስ ጽሁፎች በአንዱ ዕትም፣ የኒኑስ መታወቂያ ከናምሩድ ጋራ አንድላይ ነው በማለት ደራሲው ይኸው ሰው የእሳት አምልኮት ለፋርሶች ያስተማረ ነው ይነግረናል። በኦሪት ዘፍጥረት 10፡11-12 መሠረት የነነዌ መስራች የሴም ልጅ አሦር ቢባልም፣ በአንዳንድ ትርጉም ከእብራይስጥ መጽሐፍ ቅዱስ፣ የነነዌ መስራች ናምሩድ እንደ ነበር ይመስላል። በ19ኛው ክፍለ ዘመን ሁለቱ ባቢሎኖች የጻፈው አሌክሳንድር ሂስሎፕ ሃልዮ፣ የናምሩድና የኒኑስ (እንዲሁም የዞራስተር) መታወቂያ አንድ መሆኑ ዋና ነጥብ ነው። ክቴስያስና ዲዮዶሮስ እንዳወሩት፣ ከኒኑስ ሞት በኋላ ሴሜራሚስ እንደ ገደለችው ተከሰሰች። እርስዋ ግን ታላቅ መቅደስ ግንብ በባቢሎን ለማስታወሻው አሠራች። እርስዋ በተጨማሪ በእስያ መጨረሻው ነፃ ንጉሥ በሕንድ ንጉሥ ስትራቶባቴስ ላይ ዘመቻ እንዳደረገች አወሩ። ነገር ግን ድል ሆና ለልጅዋ ለኒንያስ ዙፋኗን ተወች ነበር። የግሪክ አፈታሪክ የአሦር ነገሥታት
22186
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B6%E1%88%AE%20%E1%8A%A8%E1%8C%AE%E1%8A%B8%20%E1%88%8C%E1%88%8A%E1%89%B5%20%E1%8A%A8%E1%8B%B0%E1%89%A5%E1%88%A8%20%E1%89%B3%E1%89%A6%E1%88%AD%20%E1%8B%88%E1%8B%B2%E1%8B%AB%20%E1%8A%AD%E1%88%A8%E1%88%9D%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%88%88%E1%88%9D
ዶሮ ከጮኸ ሌሊት ከደብረ ታቦር ወዲያ ክረምት የለም
ዶሮ ከጮኸ ሌሊት ከደብረ ታቦር ወዲያ ክረምት የለም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዶሮ ከጮኸ ሌሊት ከደብረ ታቦር ወዲያ ክረምት የለም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
33787
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%95%E1%8C%8D%20%E1%8C%88%E1%89%A3
ሕግ ገባ
በተክሊል አገባ አለሙ ሕግ ገባ። ሚስት አገባ። ትዳር ያዘ። መደብ : ፈሊጣዊ አነጋገር
16382
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%BD%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%8A%96%E1%88%AD%20%E1%89%A5%E1%8B%AC%20%E1%88%98%E1%8C%A5%E1%89%BB%E1%88%88%E1%88%81%20%E1%8A%A0%E1%88%88
ሽበት እኖር ብዬ መጥቻለሁ አለ
ሽበት እኖር ብዬ መጥቻለሁ አለ የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ
52396
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%AE%E1%88%8D%E1%8B%B2%E1%88%9A%E1%88%AD%20%E1%8B%98%E1%88%88%E1%8A%95%E1%88%B5%E1%8A%AA
ቮልዲሚር ዘለንስኪ
ክቡር ደጃዝማች ኃብተስላሴ በላይነህ በተጉለት እና ቡልጋ አውራጃ በከሰም ወረዳ ልዩ ስሙ ውቢት በሚባለው ስፍራ ከታወቁት አባታቸው ከ አቶ በላይነህ ቢተውልኝ እና ከእናታቸው ወ/ሮ ማናለብሽ በድሉ መስከረም
48925
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%8C%A0%E1%8A%99%20%E1%89%85%E1%8B%B1%E1%88%B3%E1%8A%95
ዘጠኙ ቅዱሳን
ዘጠኙ ቅዱሳን በኢትዮጵያ ታሪክ ጥናት አከፋፈል መሰረት “ ጥንታዊው የታሪክ ዘመን” ተብሎ በሚጠራው ጊዜ ወደ ኢትዮጵያ የገቡት ዘጠኝ የውጭ ሀገር ታላላቅ የክርስትና ሃይማኖት አባቶች ናቸው ፡፡ በየኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን ታላቅ የሆነ መንፈሳዊ አስተዋጽኦን ማለትም በመንፈሳዊ ህይወት ፣ በስብከተ ወንጌል፣ ገዳማዊ እና የምንኩስና ሕይወትን በማስፋፋት ፣ መጽሐፍትን በመተርጎም፣ አበርክተዋል፡፡ ለአገራችን ሥነ-ፅሑፍ እድገት ጉልህ አስተዋፅኦ አድርገዋል፡፡ ከደጋግ ነገስታት ጋር በመሆን ለትምህርት ፣ ለማህበራዊ ኑሮ ወዘተ መሠረት የሆኑ ገዳማትን ከመመስረት ከቤት ክርስቲያን አልፎ ለአገራችን ኢትዮጵያ አያሌ አበርክቶት አድርገው አልፈዋል፡፡ በአገራችን ለቅድስናና ምንኩስና ፣ ለመፈንሳዊነት ትልቅ አብነት አላቸው፡፡ ከሮም ፣ ታናሽ እስያ፣ቁስጥንጥንያ ፣ ቂሳሪያ እና ሌሎች የእስያና ኤሮፓ አገሮች ቢመጡም ግዕዝን አጥንተው የአገሩን ባህልና አኗኗር ለምደው ክርስትናን በምድረ ኢትዮጵያ አስፋፍተዋል፡፡ ክርስትናን ወሰን አይገድበውምና ፣ ክርስቲያን ሃይማኖት እንጂ የድንበር አገር የለውምና የመጡበትን ቦታ ሳይሆን ህዝቡ መንፈሳዊ አባትነታቸውን ተቀብሎ! ቤተክርስቲያንም ውለታቸውን ቆጥራ የቅድስና ማዕረግ ሰጥታ ታከብራቸዋለች፡፡ ዕለት ተሰይሞላቸውም ክብር ይደረግላቸዋል፡፡ ከተለያዩ አካባቢ መምጣታቸውም ከየመጡበት አገር ወደ ግዕዝ መጽሐፍ ቅዱስን ጨምሮ አያሌ መንፈሳዊ መጽሐፍትን እንዲተረጉሙ አስችሏቸዋል፡፡ በዚህች ትንሽ ርዕስ ስለተሰዓቱ ቅዱሳን ይህን ያክል ካነሳን በሚከተለው አንቀጽ ደግሞ ማንነታቸውን እናስተዋውቃልኋለን፡፡ ስም የመጡበት አገር የገደሙበት ቦታ የመታሰቢያቸው ቀን ፩- አቡነ አረጋዊ ሮም ደብረዳሞ ጥቅምት ፲፬ ፪- አቡነ ጰንጤሌዎን ሮም አክሱም ጥቅምት ፮ ፫- አቡነ የማታ ቆስይ ገርዓልታ ጥቅምት ፳፰ ፬- ገሪማ ሮም መደራ/ዓድዋ/ ሰኔ ፲፯ ፭- ድሕማ አንጾኪያ እንደ አባ ድሕማ/ይዲያ ጥር ፲፮ ፮- አፍፄ ታናሽ እስያ የሓ ግንቦት ፳፱ ፯- ሊቃኖስ ቁስጥንጥንያ አክሱም ህዳር ፳፰ ፰- አሌፍ ቂሳርያ ደብረ ሃሌሉያ መጋቢት ፲፩ ፱- አባ ጉባ ኪልቂያ አድዋ አጠገብ ግንቦት ፳፱ የረፉበት ቀን
16618
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%81%E1%8C%A5%E1%89%8B%E1%8C%A6%20%E1%88%B2%E1%8B%AB%E1%8B%B5%E1%8C%8D%20%E1%8B%9B%E1%8D%8D%20%E1%8B%AD%E1%88%86%E1%8A%93%E1%88%8D
ቁጥቋጦ ሲያድግ ዛፍ ይሆናል
ቁጥቋጦ ሲያድግ ዛፍ ይሆናል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ይቺ ባቄላ ካደረች አትቆረጠምም መደብ : ተረትና ምሳሌ
50079
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%8D%E1%89%A5%E1%8C%BD%20%E1%8B%A8%E1%89%80%E1%8B%B5%E1%88%9E%20%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8A%90%20%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8C%8D%E1%88%A5%E1%89%B5
የግብጽ የቀድሞ ዘመነ መንግሥት
የግብጽ የቀድሞ ዘመነ መንግሥት በጥንታዊ ግብጽ ታሪክ በሰፊው እስከ 8ኛው ሥርወ መንግሥት መጨረሻ ድረስ የነበረበት ጊዜ ነው። በተለይ ከ3ኛው ሥርወ መንግስት እስከ 6ኛው ሥርወ መንሥስት መጨረሻ ድረስ ያለው ዘመን ወይም ከፈርዖን ነጨሪኸት እስከ 2 መረንሬ ድረስ በአሁኑ ሊቃውንት ዘንድ ጥንታዊው መንግሥት ወይም ብሉይ መንግሥት ተብሏል። ነገር ግን እነዚህ ሥርወ መንግሥታት አከፋፈል ጸሐፊውን ማኔቶን በመከተል ናቸው እንጂ ሁልጊዜ አዲስ ቤተሰብ የገባበት አይመስልም። እነዚህ ፈርዖኖች የራሳቸውን ወገን «የሔሩ (ሆሩስ) ወገን» ይሉት ነበር። ሆኖም በ2ኛው ሥርወ መንግሥት ፐሪብሰን ወገኑን ከሔሩ ወደ ሴት ወገን እንደ ቀየሩ ይመስላል፤ ተከታዩም ኃሰኸምዊ ለሁለቱ ወገኖች ወከለ። ታላላቆቹ ሀረሞች (ፒራሚድ) እና የጊዛ ታላቅ እስፊንክስ በ4ኛው ሥርወ መንግሥት ተገነቡ። በመካከለኛው ዘመን እስላማዊ ጸሐፊዎች እንደ ግብጻዊው እብን አብድ ኤል-ሀከም እና ፋርሳውያን አል-ታባሪና ሙሐመድ ቈንዳሚር መጻሕፍት ዘንድ፣ ፒራሚዶች፣ እስፊንክስ ወዘተ. ሁሉ የተሠሩ ከማየ አይህ በፊት በኖሩት ክፉ ዘሮች (የቃየልና የሴት ልጆች) ነበር ብለው ጻፉ። የምጽራይም ልጆች ከጊዜ በኋላ (9ኛው ሥርወ መንግሥት) ሠፈሩበት ብለው ጻፉ። እንዲሁም በኢትዮጵያ አፈ ታሪክ ከማየ አይኅ በፊት በነገሱት ነገደ ኦሪ ወይም ኦሪታውያን ስሞች መካከል የነዚህ ፈርዖኖች ስሞች ሊታዩ ይቻላል፤ በተለይ ፈርዖን ስነፈሩ በንጉሡ ሰነፍሩ ይታያል። ያም ሆነ ይህ እነዚህ ፈርዖኖች በተለይ ጨካኝና መረኖች እንደ ሆኑ፣ ሁላቸውም እንደ ጠፉ ሊጠራጠር አይችልም። ብዙ ቋንቋ በጽሑፍ በኩል አወረሱ። ጥንታዊ ግብፅ
15738
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%AB%E1%89%B2%E1%89%B5%20%E1%8D%AD
የካቲት ፭
የካቲት ፭፣ በኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር የዓመቱ ፻፹፭ ኛው ዕለት ሲሆን፤ የበጋ ወቅት ፵ ኛው ቀን ነው። ከዚህ ዕለት በኋላ እስከ ዓመቱ መጨረሻ ድረስ በዘመነ ሉቃስ ፻፹፩ ዕለታት ሲቀሩ በዘመነ ዮሐንስ፣ ዘመነ ማቴዎስ እና ዘመነ ማርቆስ ደግሞ ፻፹ ቀናት ይቀራሉ። ዓቢይ ታሪካዊ ማስታወሻዎች ፲፮፻፹፭ ዓ/ም - ንጉሡ አጼ ኢያሱ ከጳጳሱ አባ ሲኖዳ እና እጨጌ ዮሐንስ ጋር አክሱም እንዳሉ ሙራድ የተባለ ታላቅ ግብጻዊ ነጋዴ በሕንድ ውቅያኖስ መጥቶ ከሆላንድ ንጉሥ ያመጣውን ሰላምታ እና ደብዳቤ አቀረበ። ፲፯፻፰ ዓ/ም - ማክሰኞ ዕለት የአጼ ኢያሱ አድያም ሰገድ ልጅ ንጉሥ ዳዊት፣ አጼ ዳዊት አድባር ሰገድ ተብለው ዘውድ ጭነው ነገሡ። ፲፰፻፵፯ ዓ/ም - ደጃዝማች ካሳ ኃይሉ ደረስጌ ማርያም ላይ አቡነ ሰላማ ቀብተዋቸው ዘውድ ጭነው ዓፄ ቴዎድሮስ ንጉሠ ነገሥት ዘኢትዮጵያ ተባሉ። ዕለተ ሞት ዋቢ ምንጮች የቴዎድሮስ ታሪክ፣ በብርሊን እንደሚገኝ አብነት አሳታሚው ዶክቶር እኖ ሊትመን። በ፲፱፻ ወ ፪ ዓመት መርስዔ ኀዘን ወልደ ቂርቆስ፣ ዕለታዊ የታሪክ ድርጊት - “የኢትዮጵያ ቤተ ክርስቲያን የመጀመሪያው ፓትረያርክ” (፲፱፻፶፩ ዓ/ም)
16710
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%85%E1%89%A4%20%E1%89%B0%E1%8A%90%E1%8C%A5%E1%88%AE%20%E1%88%88%E1%88%98%E1%89%A5%E1%88%8B%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%89%A3%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%8A%93%E1%89%B5
ቅቤ ተነጥሮ ለመብላት ያባት የናት
ቅቤ ተነጥሮ ለመብላት ያባት የናት የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ
20539
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%B5%E1%88%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%88%88%E1%8D%8B%E1%8B%8D%20%E1%88%88%E1%88%B0%E1%8B%8D
እድል የሌለው የሚለፋው ለሰው
እድል የሌለው የሚለፋው ለሰው የአማርኛ ምሳሌ ነው። እድል የሌለው የሚለፋው ለሰው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
16410
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%9D%E1%89%A6%20%E1%8B%A9%E1%8A%92%E1%89%A8%E1%88%AD%E1%88%B2%E1%89%B2%20%E1%8A%AE%E1%88%8C%E1%8C%85
አምቦ ዩኒቨርሲቲ ኮሌጅ
አምቦ ዩኒቨርስቲ ኢትዮጵያ ውስጥ በኦሮሚያ ክልል አምቦ ከተማ የሚገኝ የከፍተኛ ትምህርት ተቋም ነው። ተቋሙ በ1999ዓ.ም ከተቋቋሙት አዳዲስ ዩኒቨርሲቲዎች አንዱ ነው። ፋኩልቲዎች እና የትምህርት ክፍሎች የኢትዮጵያ ዩኒቨርሲቲዎች
52767
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%89%A2%E1%8B%AB%E1%89%B3
አቢያታ
እዋውዦጲቅዪ ዥውዣሲጽጋ ኻዥዎሡ ዥዌጋርዚ ዣብጼዛ ኺይዋጳሒ ሕባዥጪልዚ ችዊፓቸ ፕቶኻንጺሒ ዥጬዪጭ ለዐዛሸጽያበ
20596
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%8B%9A%E1%8A%A0%E1%89%A5%E1%88%84%E1%88%AD%E1%8A%95%20%E1%8B%AB%E1%88%85%E1%88%8D%20%E1%8C%8C%E1%89%B3%20%E1%8C%88%E1%8A%90%E1%89%B5%E1%8A%95%20%E1%8B%AB%E1%88%85%E1%88%8D%20%E1%89%A6%E1%89%B3
እግዚአብሄርን ያህል ጌታ ገነትን ያህል ቦታ
እግዚአብሄርን ያህል ጌታ ገነትን ያህል ቦታ የአማርኛ ምሳሌ ነው። እግዚአብሄርን ያህል ጌታ ገነትን ያህል ቦታ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21409
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B1%20%E1%88%80%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8B%98%E1%8D%88%E1%8A%95%20%E1%88%88%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B1%20%E1%88%80%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%88%88%E1%89%85%E1%88%B6%20%E1%8A%90%E1%8B%8D
የአንዱ ሀገር ዘፈን ለአንዱ ሀገር ለቅሶ ነው
የአንዱ ሀገር ዘፈን ለአንዱ ሀገር ለቅሶ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። የአንዱ ሀገር ዘፈን ለአንዱ ሀገር ለቅሶ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
48989
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A4%E1%8B%B2%E1%88%A8%E1%8A%95
ኤዲረን
ኤዲረን በቱርክ ውስጥ የአውሮፓ ክፍል ነው.
16736
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%86%E1%89%85%20%E1%8B%88%E1%8B%B2%E1%88%85%20%E1%89%85%E1%8B%9D%E1%88%9D%E1%8B%9D%E1%88%9D%20%E1%8B%88%E1%8B%B2%E1%8B%AB
ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ
ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ፍየል ወዲህ ቅዝምዝም ወደዚያ መደብ : ተረትና ምሳሌ
16878
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A0%E1%89%A3%E1%8B%B6%20%E1%89%A2%E1%89%86%E1%8C%A1%20%E1%89%A0%E1%8C%A8%E1%88%88%E1%88%9B%20%E1%89%A2%E1%8B%AB%E1%8D%88%E1%8C%A1
በባዶ ቢቆጡ በጨለማ ቢያፈጡ
ተተናገረ አያባራ አፋቸው ከያዘ አይለቅ እጃቸው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ለውጥ አያመጡም ተረትና ምሳሌ
5454
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%94%E1%8A%95%E1%88%B5%E1%88%8D%E1%89%AB%E1%8A%92%E1%8B%AB%20%E1%8C%80%E1%88%AD%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8A%9B
ፔንስልቫኒያ ጀርመንኛ
ፔንስልቫኒያ ጀርመንኛ () በአሜሪካ የሚናገር የጀርመንኛ ቀበሌኛ ነው። ከ150,000 እስከ 250,000 ተናጋሪዎች አሉት። በተለይ በፔንስልቫኒያ በኦሃዮና በኢንዲያና ክፍላገሮች ነው የሚገኙ። ከነዚሁ አብዛኞቹ የአሚሽ ወይም የሜኖኒት አብያተ ክርስትያናት ተከታዮች ናቸው። ፔንስልቫኒያ ጀርመንኛ የሚጻፍ በላቲን ፊደል ሲሆን ሁለት ተወዳዳሪ አጻጻፎች አሉ። አንዱ እንደ እንግሊዝኛ አጻጻፍ አንዱም እንደ ጀርመንኛ አጻጻፍ ይመስላል። ለምሳሌ የጌታ ጸሎት በ2ቱ ዘዴዎች ሲጻፍ ከይፋዊ ጀርመንኛ ጋር በማነፅጸር እንዲህ ይመስላል:- ጀርመናዊ ቋንቋዎች የአሜሪካ ተባባሪ ክፍላገሮች
20276
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8A%93%E1%89%B4%E1%8A%95%20%E1%8B%AB%E1%8C%88%E1%89%A3%20%E1%88%81%E1%88%89%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%89%A3%E1%89%B4%20%E1%8A%90%E1%8B%8D
እናቴን ያገባ ሁሉም አባቴ ነው
እናቴን ያገባ ሁሉም አባቴ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ
17282
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B0%E1%88%8D%E1%89%A3%20%E1%88%98%E1%88%B5%E1%88%8E%E1%88%BD%20%E1%88%B0%E1%8A%93%E1%8D%8D%E1%8C%AD%20%E1%89%B5%E1%89%80%E1%88%9D%E1%88%BD
ተልባ መስሎሽ ሰናፍጭ ትቀምሽ
ተልባ መስሎሽ ሰናፍጭ ትቀምሽ የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ :ተረትና ምሳሌ
43866
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%A8%E1%8C%A8%E1%88%86%20%28%E1%8A%A0%E1%88%8D%E1%89%A0%E1%88%9D%29
ጨጨሆ (አልበም)
ጨጨሆ በ፳፻፫ ዓ.ም. የወጣ የአስቴር አወቀ አልበም ነው። አልበሙ የአስቴር ፳፫ኛ ሲሆን መጠሪያው የተወሰደው በጎንደር፣ ኢትዮጵያ ከምትገኝ መንደር ናት። የዜማዎች ዝርዝር
20259
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%89%A5%E1%8B%B5%E1%8A%93%20%E1%8B%A8%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8A%91%20%E1%8D%96%E1%88%8A%E1%88%B5%20%E1%88%85%E1%8C%8D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%89%85%E1%88%9D
እብድና የዘመኑ ፖሊስ ህግ አያቅም
እብድና የዘመኑ ፖሊስ ህግ አያቅም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ
20210
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%93%E1%8B%B3%20%E1%88%98%E1%8C%A3%E1%88%8D%E1%88%85%20%E1%89%A2%E1%88%89%E1%89%B5%20%E1%89%B0%E1%8A%A8%E1%8A%93%E1%8A%95%E1%89%A4%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%88%81%20%E1%88%8D%E1%89%80%E1%89%80%E1%8B%8D%20%E1%8A%A0%E1%88%88
ናዳ መጣልህ ቢሉት ተከናንቤአለሁ ልቀቀው አለ
ናዳ መጣልህ ቢሉት ተከናንቤአለሁ ልቀቀው አለ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ
17102
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A0%E1%8B%88%E1%89%B0%E1%89%B5%20%E1%88%8B%E1%8B%AD%20%E1%8B%8D%E1%88%80%20%E1%88%98%E1%8C%A0%E1%8C%A3%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%89%A0%E1%8B%9B%E1%8B%8B%E1%88%8D%20%E1%8B%AB%E1%8A%90%E1%8C%A3%E1%8B%8B%E1%88%8D
በወተት ላይ ውሀ መጠጣት ያበዛዋል ያነጣዋል
በወተት ላይ ውሀ መጠጣት ያበዛዋል ያነጣዋል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ጥሩ ስራ ነው የሚል ይመስላል። ከወተት ጠጥቶ ጠላ እግዚአብሔር ሲጣላ፣ ጠላ ጠጥቶ ወተት የእግዚአብሔር ምህረት ጋር ተወራራሽ ዘይቤ ነው። ተረትና ምሳሌ
3700
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A9%E1%8B%8C%E1%89%B5%20%E1%8A%A8%E1%89%B0%E1%88%9B
ኩዌት ከተማ
ኩዌት ከተማ የኩዌት ዋና ከተማ ነው። የሚኖርበት የህዝብ ቁጥር የአካባቢውን ኗሪ ሲጨመር 1,709,800 (ዙሪያ) ሆኖ ሲገመት የራሱ የከተማው ኗሪ ቁጥር ደግሞ 32,600 ሆኖ ይገመታል። ከተማው ላይ ተቀምጦ ይገኛል። ዋና ከተሞች የእስያ ከተሞች
17393
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B0%E1%89%B0%E1%8B%AB%E1%8B%99%20%E1%8B%88%E1%8B%B2%E1%8B%AB%20%E1%89%84%E1%88%B5%20%E1%8C%A5%E1%88%A9%E1%88%8D%E1%8A%9D%20%E1%88%9B%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%88%8B%E1%8B%AB%E1%8B%B0%E1%88%8B%E1%8B%B5%E1%88%89%20%E1%89%A0%E1%88%BA%20%E1%89%A5%E1%88%AD%20%E1%8C%AD%E1%8A%90%E1%89%B5
ተተያዙ ወዲያ ቄስ ጥሩልኝ ማለት ላያደላድሉ በሺ ብር ጭነት
ተተያዙ ወዲያ ቄስ ጥሩልኝ ማለት ላያደላድሉ በሺ ብር ጭነት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ተረትና ምሳሌ
10345
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%95%E1%8C%88%20%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8C%8D%E1%88%A5%E1%89%B5
ሕገ መንግሥት
ሕገ መንግሥት ከሌላ ህግጋት ሁሉ የበላይ ሆኖ አንድን አገር የሚያስተዳድር ህግ ነው። ህገ መንግስት የአንድ ሀገር የበላይ ህግ እንደመሆኑ መጠን የመንግሥት መተዳደሪያ ደንብ ነው ማለት ይቻላል። ደግሞ ይዩ የሕገ መንግሥት ታሪክ
14656
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%98%E1%88%B5%E1%8A%A8%E1%88%A8%E1%88%9D%20%E1%8D%B3%E1%8D%AF
መስከረም ፳፯
መስከረም ፳፯ በኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር የዓመቱ ፳፯ኛው ዕለት እና የመፀው ወቅት ፪ኛው ቀን ነው። ከዚህ ዕለት በኋላ እስከ ዓመቱ መጨረሻ ድረስ፣ በዘመነሉቃስ ፫፻፴፱ ዕለታት ሲቀሩ፤ በዘመነ ዮሐንስ ፣ ማቴዎስ እና ማርቆስ ደግሞ ፫፻፴፰ ዕለታት ይቀራሉ። ታሪካዊ ማስታወሻዎች ፲፱፻፲፪ ዓ/ም - የሆላንድን ብሔራዊ ዓርማ ያዘለው ‘ኬ. ኤል. ኤም’ () የተባለው እና ከምሥረታው ጀምሮ እስካሁን ስሙንም ሆነ ዓርማውን ሳይቀይር በመቆየት አንደኝነትን ያስመዘገበው ዓየር መንገድ ተመሠረተ። ፲፱፻፳፩ ዓ/ም - ልዑል ራስ ተፈሪ መኮንን በንግሥተ ነገሥታት ዘውዲቱ እጅ ዘውድ ጭነው ንጉሥ ተፈሪ ተባሉ። <<ለእኔ ረዳት እንድትሆን እነሆ ለክብርህ ዘውድ ሰጠሁህ። ወደፊትም ለንጉሠ ነገሥቱ ዘውድ ወራሽ ለመሆን ያብቃህ።>> ንግሥተ ነገሥታት ዘውዲቱ፣ መስከረም ፳፯ ቀን ፲፱፻፳፩ ዓ/ም ፲፱፻፳፮ ዓ/ም - አምሥት ነባር የፈረንሳይ አየር መንገዶችን በማዋሐድ የአሁኑ ‘ኤየር ፍራንስ’ () ተመሠረተ። ፲፱፻፵፪ ዓ/ም - የቀድሞው የምሥራቅ ጀርመን ሪፑብሊክ ተመሠረተ። ፲፱፻፶፫ ዓ/ም - ናይጄሪያ የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት አባል ሆነች። ፲፱፻፷፬ ዓ/ም -ኦማንየተባበሩት መንግሥታት ድርጅት ዓባል ሆነች። ፲፱፻፺፬ ዓ/ም -አፍጋኒስታን በ አሜሪካ ሠራዊት ተወረረች። ፲፱፻፳፬ ዓ/ም - የደቡብ አፍሪቃው ጳጳስ እና የኖቤል የሰላም ሽልማት ተቀባይ ዴዝሞንድ ቱቱ በዚህ ዕለት ተወለዱ። ፲፱፻፵፭ ዓ/ም - አገራቸውን ሩሲያን በፊት በጠቅላይ ሚኒስትር እና አሁን በፕሬዝዳንት ማዕርግ የሚያገለግሉት ቭላዲሚር ፑቲን በዚህ ዕለት ተወለዱ። ዕለተ ሞት ፲፱፻፺፱ ዓ/ም - ኤርትራዊው ዘፋኝ፣ ገጣሚ እና የሙዚቃ አቀናባሪ አብርሐም አፈወርቂ ቀይ ባህር ውስጥ ሰምጦ በተወለደ በ ፵ ዓመቱ ሞተ። ዋቢ ምንጮች
17361
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B0%E1%88%B5%E1%8D%8B%20%E1%88%98%E1%88%B5%E1%8C%A0%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%8B%AB%E1%8B%A9%20%E1%8A%A5%E1%8B%B3%20%E1%88%98%E1%8C%8D%E1%89%A3%E1%89%B5
ተስፋ መስጠት እያዩ እዳ መግባት
ተስፋ መስጠት እያዩ እዳ መግባት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ተስፋ መስጠት እዳ መግባት ተረትና ምሳሌ
20317
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%89%A5%E1%8B%9B%E1%88%9D%20%E1%88%B5%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8B%AD%E1%89%80%E1%8B%B3%E1%88%8D%20%E1%8A%A0%E1%8D%8E%E1%89%B5
እንብዛም ስለት ይቀዳል አፎት
እንብዛም ስለት ይቀዳል አፎት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ
16715
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%85%E1%8A%93%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%8B%B0%E1%88%AD%E1%88%B3%E1%88%8D%20%E1%8A%A8%E1%88%9E%E1%89%B5
ቅናት ያደርሳል ከሞት
ቅናት ያደርሳል ከሞት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ቅናት መጥፎ ነው መደብ : ተረትና ምሳሌ
18249
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B3%E1%88%AA%E1%8A%AD%E1%8A%93%20%E1%88%9D%E1%88%B3%E1%88%8C%20%E1%8D%A9
ታሪክና ምሳሌ ፩
ታሪክና ምሳሌ ፩ በከበደ ሚካኤል ከተደረሱት ሁለት ክፍል ታሪክና ምሳሌ መጽሃፎች የመጀመሪያው ክፍል ነው። መጽሃፉ ስለ ሃገርና ቀን ተቀን አኗኗር ዘይቤወች ምክሮችን በምሳሌ የሚያቀርብ ነው። መደብ :ከበደ ሚካኤል መደብ :አማርኛ
22760
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9D%E1%8C%8D%E1%89%A3
ዝግባ
ዝግባ () ኢትዮጵያ ውስጥ የሚገኝ የዛፍ ወገን ነው። በኢትዮጵያ እና የታወቁት ዝግባ ዝርዮች ናቸው። የሮማይስጡ ስም ብዙ ጊዜ ደግሞ በ«» ፈንታ «» ይባላል፤ በትክክል ግን የተዛመደው የፈረንጅ ዝግባ ወገን ነው። የተክሉ ሳይንሳዊ ጸባይ በብዛት የሚገኝበት መልክዓ ምድር የተክሉ ጥቅም የዝግባ ቅጠል ጭማቂ ለተቅማጥ መጠጣቱ ተዘግቧል። በተጨማሪ ማስታወክ ለማከም መጠጣቱ ተዘግቧል። የኢትዮጵያ እጽዋት
3649
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%AE%E1%8B%9E
ሮዞ
ሮዞ () የዶሚኒካ ዋና ከተማ ነው። በሥፍራው የጥንቱ ካሪብ ወገን ሳይሪ የተባለ መንደር ነበረው። የሚኖርበት የህዝብ ቁጥር በ1993 ዓ.ም. ቆጠራ 14,847 ሲሆን፣ በ1997 ዓ.ም. 16,570 ሆኖ ተገመተ። ከተማው ላይ ተቀምጦ ይገኛል። ዋና ከተሞች
18936
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%BB%E1%8B%AD%E1%8A%93%20%E1%88%B0%E1%8A%95%E1%8B%B0%E1%89%85%20%E1%8B%93%E1%88%8B%E1%88%9B
የቻይና ሰንደቅ ዓላማ
የቻይና ህዝባዊ ሪፐብሊክ ሰንደቅ ዓላማ በተለምዶው ቻይና የሚባለው፣ የቻይና ሪፐብሊክ ሰንደቅ ዓላማ በተለምዶው ታይዋን የሚባለው
31401
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%8B%E1%8B%AD
ኋይ
ኋይ (ቻይንኛ፦ ) በጥንታዊ ቻይና የሥያ ሥርወ መንግሥት ዘመን ንጉሥ ነበር። ሌላ ስሙ ፈን () ነው። የቀርከሃ ዜና መዋዕል በተባለው ጽሑፍ ዘንድ፣ ለዘመኑ የተዘገቡት ድርጊቶች እንዲህ ናቸው፦ በ1869 ዓክልበ. ግድም አባቱ ዡ ዓርፎ ኋይ ተከተለው። በ2ኛው ዓመት «፱ የምሥራቅ ነገዶች» መጥተው አገለገሉት። በ፲፮ኛው ዓመት፣ የልዎ መኮንን ዩንግ ከሆ መኮንን ፈንግ-ዪ ጋር ተዋጋ። በኋይ ፴፫ኛው ዓመት የኩንዉ ገዥ ልጅ ወደ ዮውሱ ገዥነት ሾመው። በ፴፮ናው ዓመት አንድ ክብ ቅርጽ ያለ ወህኒ ቦታ ፈጠረ። በ፵፬ኛው ዓመት ዓረፈና ልጁ ማንግ ተከተለው። የሥያ ሥርወ መንግሥት
45110
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AB%E1%8A%93%E1%88%AA%E1%8B%AB%E1%88%B5%20%E1%8B%B0%E1%88%B4%E1%89%B6%E1%89%BD
ካናሪያስ ደሴቶች
ካናሪያስ ደሴቶች በአትላንቲክ ውቅያኖስ በአፍሪቃ አጠገብ የሚገኝ የእስፓንያ ደሴቶች ክፍላገር ነው። የእስፓንያ ክፍላገራት
12937
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%95%E1%8B%9D%E1%89%A3%E1%8B%8A%20%E1%8C%89%E1%8B%B3%E1%8B%AE%E1%89%BD
ሕዝባዊ ጉዳዮች
ሕዝባዊ ጉዳዮች የሚገልፁት ሕዝባዊ ፖሊሲዎች እና የሕዝብ አስተዳደርን ሲሆን ሁለቱም ጉዳዮች በፖለቲካዊ ጥናትም ሆነ በምጣኔ ሀብት ዘርፍ በከፍተኛ ደረጃ የተቆራኙ ናቸው። የፖለቲካ ጥናት
14307
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%81%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%8A%9D%20%E1%89%A5%E1%88%8E%20%E1%88%81%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8B%9B%E1%8D%8D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8B%88%E1%8C%A1%E1%88%9D
ሁለት እግር አለኝ ብሎ ሁለት ዛፍ አይወጡም
ሁለት እግር አለኝ ብሎ ሁለት ዛፍ አይወጡም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሁለት እግር አለኝ ብሎ ሁለት ዛፍ አይወጡም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሁለት ወዶ አይሆንም ። መደብ : ተረትና ምሳሌ
17707
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%A5%E1%88%AD%20%E1%8D%B4
ጥር ፴
ጥር ፴ ቀን በኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር የዓመቱ ፻፶ኛው ቀን እና የበጋ ፴፭ኛው ዕለት ነው። ከዚህ ቀን በኋላ እስከ ዓመት መባቻ ድረስ በዘመነ ሉቃስ ፪፻፲፮ ቀናት ሲቀሩ በዘመነ ዮሐንስ፤ ዘመነ ማቴዎስ እና ዘመነ ማርቆስ ደግሞ ፪፻፲፭ ቀናት ይቀራሉ። ዓቢይ ታሪካዊ ማስታወሻዎች ፲፰፻፴፬ ዓ/ም - በዘመነ መሣፍንት፣ የራስ አሊ አሉላ ሠራዊት ደብረ ታቦር ላይ ከሰሜኑ ገዥ ደጃዝማች ውቤ ኃይለ ማርያም ሠራዊት ጋር በጦርነት ገጥሞ ድሉ የራስ አሊ ሆነ። ፲፱፻፴፮ ዓ/ም - የኢትዮጵያ የቁርጥ ቀን ልጅ ጀግናው ደጃዝማች በላይ ዘለቀ ከዘውዳዊው አገዛዝ ጋር በነበረው ተቃርኖ አቋም እንዲገደል ተወሰኖ በዚህ ዕለት መርካቶ ላይ ተሰቀለ። ፲፱፻፵፱ ዓ/ም - በፍልውሃ አቅራቢያ በዘመናዊ ዕቅድ አዲስ የተሠራው ኢዮቤልዩ (የአሁኑ ብሔራዊ) ቤተ መንግሥት ተመረቀ ፲፱፻፶፫ ዓ/ም - የአፍሪቃ ኢኮኖሚ ኮሚሲዮን ዋና መሥሪያ ቤትና በአዲስ አበባ ከተማ ለሚደረገው ልዩ ልዩ የአፍሪቃ መንግሥታት ጉባኤዎች መሰብሰቢያ፣ በኢዮቤልዩ ቤተ መንግሥት ፊት ለፊት የተሠራውን የአፍሪካ አዳራሽ፣ በቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ተመርቆ ተከፈተ። የሕንፃው ግንባታ አምስት ሚሊይን አምስት መቶ አሥራ-አምስት ሺህ ብር ፈጀ። ፲፱፻፸፭ ለባንኮች የስፖርት ክለብ የእግር ኳስ ቡድን እና ለኢትዮጵያ ብሔራዊ የእግር ኳስ ቡድን በመሀል ሜዳ መደብ የሚጫወተው ተሾመ አዳሙ ጌጡ በዚህ ዕለት ተወለደ። ተሾመ ወደ ባንኮች ከመዛወሩ በፊት ለመብራት ኃይል የእግር ኳስ ክለብ ይጫወት ነበር። ዕለተ ሞት ዋቢ ምንጮች
21928
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AD%E1%89%BA%20%E1%8C%8E%E1%8A%95%E1%89%A0%E1%88%B5%20%E1%8C%8E%E1%8A%95%E1%89%A0%E1%88%B5%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B5%E1%88%9D%20%E1%88%88%E1%88%98%E1%8D%8D%E1%88%B3%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B5%E1%88%9D%20%E1%8A%A5%E1%89%83%20%E1%88%88%E1%88%9B%E1%8A%95%E1%88%B3%E1%89%B5
ይቺ ጎንበስ ጎንበስ አንድም ለመፍሳት አንድም እቃ ለማንሳት
ይቺ ጎንበስ ጎንበስ አንድም ለመፍሳት አንድም እቃ ለማንሳት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ይቺ ጎንበስ ጎንበስ አንድም ለመፍሳት አንድም እቃ ለማንሳት የአማርኛ ምሳሌ ነው። "ሙስሊም ኢትዮጵያውያን ጥልቅ እንቅልፍ ውስጥ እያሉ እንደነቁ ያስባሉ" (አሕመዲን ጀበል) ካለፈው የቀጠለ ክፍል 7 ወጣቱን (ሙስሊሙን) ተመልከቱ የማንበብ ባህሉ ሞቷል በሕይወት ዘመኑ አንድ መጽሐፍ ያላነበበ ሁሉ አለ። ሙስሊሙ የ "ኢቅራ" (አንብብ) ህዝብ እንዳልሆነ ሁላ ሁኔታው ያሳዝናል ማንበብ አይወድም ስለማያነብና ስለማይከታተል በዙርያ እየተከናወኑ ስላሉ ድርገቶች ሁሉ መረጃ የለውም በአንድ ወቅት የእስራኤል መከላከያ ሚኒስትር የነበረው ሞሼ ዳያን ስለ ሀገሩ መንግስት እቅድ ለአንድ ጋዜጣ ሲናገር አይሁዶች በድርጊቱ ተቆጡ። "ሚስጥር አወጣህ" አሉት እርሱም "አይዟችሁ አትስጉ"። አረቦች (ሙስሊምች) ማንበብ አይወዱም ጥቁሮችም (አብዛኞቹ ሙስሊም ናቸው) እንዲሁ ናቸው። አያነቡም። አንድ ጥቁር አሜሪካዊ ስለ ጥቁሮች ሲቀልድ"ጥቁሮች አንድ እቃ እንዳያገኙባችሁ ከፈለጋችሁ መጽሐፍ ውስጥ ደብቁት።" መቼም ቢሆን አያገኙትም እንዲህ ብዬ ስጽፍም አልፈራም ምክንያቱም ይህንንም አያነቡትምና" ብሏል። የሙስሊሙም ሁኔታ እንዲህ ሆኗል። ሙስሊሙ አስተማሪ፣መካሪ፣አርአያ መሪ እና እውቀትም ተግባርም አጣምሮ የያዘ መሪ በማጣቱ ለተባራሪ አመለካከቶች ሰለባ ሲሆን ይስተዋላል ጎራ ለይቶ አንዱ በሌላው ይዘምታል አንዱ የሌላኛውን ችግርና ድክመት ከማረም ይልቅ አሉታዊ እርምጃ ሲወስዱ ይስተዋላል። መናናቅ፣ መተቻቸት፣ግራ መጋባት እና ሁሉም ራሱን ዓሊም አድርጎ በመመልከት አባዜ ተጠምዷል። በየመንደሩ በርካታ ትናንሽ "ሙፍቲዎች" እንደ አሸን እየከፈሉ ናቸው። ለኢስላም ምን ላበርክት? እንዴት የተሳሳተ ወገኔን ላርም? እንዴት እንተጋገዝ? እንዴት በአጓጉል ባህል የተጠመደውን ሙስሊም ወንድሜን ላንቃ? በዚች ሀገር የኛ ሚና ምን ይሁን? የኔ ድርሻስ ምን ይሁን? የኔ ድርሻ የቱ ጋር ነው? እውን አስተሳሰቤ ወገንተኝነቴን ታዛዥነቴ ከኢስላም አድሯልን? ወይስ ለግል ፍላጎታችንና ለጀመአችን? አንድነትን ሁላችንም እየዘመርን ለምን አንድ መሆን ተሳነን? የማን ሴራ ውጤት ይሆን? ለመሆኑ ቁርአንና ሐዲስ አንድ ሊያደርጉን አልቻሉም ወይንስ እኛው ነን ያልፈለግን? በእርግጥ ቁርአንና ሐዲስ የትኛውንም ችግሮች መፍታት አይሳናቸውም ታዲያ እንዲህ መለያየታችን ምነው? እስቲ ተመካከሩ! መፍትሄ እንፈልግ! አንድ ብንሆንና ችግሮቻችንን በጋራ ብንጋፈጥ መፍትሄ አይቀርበንም ነበርን? ለችግሮቻችን ቁንፅልና ስሜታዊ ምላሽ ለምን እንሰጣለን? ታዲያ ምነው? እንጀምራለን መጨረስ ግን አንችልም። ፅናት የለንም። ዘውታሪና ዘላቂ መፍትሄ ሳይሆን ጊዜያዊ ነው ምላሻችን።ግን ለምን እንዲህ ሆንን? ተጠያቂው ማነው?
16007
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B8%E1%88%9B%E1%8A%94%20%E1%89%A0%E1%8B%B5%E1%88%A9%20%E1%8C%A0%E1%8B%AD%E1%89%A5%20%E1%89%A0%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8B%B0%E1%88%A9
ሸማኔ በድሩ ጠይብ በመንደሩ
ሸማኔ በድሩ ጠይብ በመንደሩ የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ
3942
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%8F%E1%88%AD%20%E1%8B%88%E1%8A%95%E1%8B%9D
ሏር ወንዝ
ሏር ወንዝ (ፈረንሳይኛ፦ ) በአውሮፓ ውስጥ የሚገኝ ታላቅ ወንዝ ነው። ይህ ወንዝ 1,012 ኪ.ሜ. ያህል የሚረዝም ሲሆን ዓለማችን ከሚገኙ ወንዞች 170ኛ ረዥሙ ወንዝ ነው። ወንዙ በዚህ ርዝመቱ ፈረንሳይ ውስጥ 115,271 ኪ.ሜ. ካሬ ያህል ስፋት ያካልላል። ይህንን ያህል ርዝመት እና ስፋት በሀገሪቱ ላይ ካካለለ በኋላ የወንዙ መዳረሻ አትላንቲክ ውቅያኖስ ነው።
19533
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%88%B2%E1%8B%AB%E1%88%98%E1%88%8D%E1%8C%A5%20%E1%88%AB%E1%88%B5%20%E1%88%B2%E1%88%98%E1%88%88%E1%8C%A5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%89%B3%E1%8B%88%E1%89%85%E1%88%9D
ነገር ሲያመልጥ ራስ ሲመለጥ አይታወቅም
ነገር ሲያመልጥ ራስ ሲመለጥ አይታወቅም የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ
21423
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8C%A8%E1%89%B5%20%E1%88%9D%E1%8A%95%E1%89%B8%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%88%AB%E1%88%B1%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8B%B5%E1%8A%95%20%E1%88%8C%E1%88%8B%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%8B%B5%E1%8A%95
የእንጨት ምንቸት እራሱ አይድን ሌላ አያድን
የእንጨት ምንቸት እራሱ አይድን ሌላ አያድን የአማርኛ ምሳሌ ነው። የእንጨት ምንቸት እራሱ አይድን ሌላ አያድን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21912
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AD%E1%88%B5%E1%89%A5%E1%88%A8%E1%8A%9D%20%E1%8B%AD%E1%88%B0%E1%8A%95%E1%8C%A5%E1%88%A8%E1%8A%9D%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%88%89%20%E1%8B%A8%E1%88%B0%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%88%8D%E1%89%A5%20%E1%88%8A%E1%88%B0%E1%89%A5%E1%88%A9
ይስብረኝ ይሰንጥረኝ የሚሉ የሰውን ልብ ሊሰብሩ
ይስብረኝ ይሰንጥረኝ የሚሉ የሰውን ልብ ሊሰብሩ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ይስብረኝ ይሰንጥረኝ የሚሉ የሰውን ልብ ሊሰብሩ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
8490
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A4%E1%8B%B5%E1%8C%8B%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%8A%95%20%E1%8D%96
ኤድጋር አለን ፖ
ኤድጋር አለን ፖ (ጃንዩዌሪ 19 ቀን 1809 እ.ኤ.አ. – ኦክቶበር 7 ቀን 1849 እ.ኤ.አ.) አሜሪካዊ ጸሐፊና ባለቅኔ ነበረ። የአሜሪካ ጸሓፊዎች
12466
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B1%E1%89%A5%E1%8A%92%E1%8B%A8%E1%88%9D
ዱብኒየም
ዱብኒየም() የንጥረ ነገሮች ሠንጠረዥ ውስጥ ኬሚካዊ ውክሉ ነው። አቶማዊ ቁጥሩም 105 ነው። የጥንተ፡ንጥር ጥናት (ኬሚስትሪ) ንጥረ ነገሮች
22129
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%AD%20%E1%89%A2%E1%8B%AB%E1%89%A5%E1%88%AD%20%E1%8C%8B%E1%89%A2%20%E1%8B%AD%E1%88%B0%E1%88%AB%E1%88%8D
ድር ቢያብር ጋቢ ይሰራል
ድር ቢያብር ጋቢ ይሰራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድር ቢያብር ጋቢ ይሰራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
32571
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A9%E1%88%8E%E1%88%9D%E1%89%A5%20%E1%88%85%E1%8C%8D
የኩሎምብ ህግ
የኩሎምብ ህግ ወይንም የኩሎምብ ግልብ ስኩየር ህግ በጠጣር ቻርጆች መካከከል ያለውን የጉልበት ዝምድና የሚያሳይ የፊዚክስ ህግ ነው። ለመጀመሪያ ጊዜ ተደርሶበት ሃሳቡ የታተመው በ1778 ዓ.ም. በፈረንሳዩ ኦግስቲን ኩሎምብ ነበር። መሰረታዊ ቀመር የስኬላር ቀመር የኩሎምብ ህግ በስኬላር ወይንም በጨረር መልኩ ሊቀመጥ ይችላል። በስኬላር ሲጻፍ የጉልበት መጠንን ሲያሰላ፣ በጨረር ሲጻፍ የጉልበትን መጠንና አቅጣጫ ይሰጣል ማለት ነው። ህጉ በተሰጠው መልኩ የሚሰራው ነጥብ ቻርጅ ተደርገው ሊታሰቡ ለሚችሉ ሁለት ቻርጆች ነው። ወይንም በሌላ አነጋገር በሁለቱ ቻርጆች መካከል ያለው ርቀት ከሙላቶቹ ውስጣዊ ራዲየስ በሃይል ከፍ ለሚል ሙላቶች ነው። በኩሎምብ ህግ ምሰረት፣ በቻርጅ እና ላይ በእያንዳንዳቸው በአንድ ጊዜ የሚያርፉት ጉልበቶች እንዲህ ይሰላሉ ጨረራዊ ቀመር ቦታ ላይ በተቀመጠች ሙላት ላይ ሌላው ሙላት 2 በመስኩ የሚያሳርፍባት ጉልበት መጠን እና አቅጣጫ በጨረር ቀመር ይሰላል። ከላይ የተሰጠው የኩሎምብ ህግ፣ መጠኑን ብቻ ነው ሚያሰላ። ተጨማሪ ንባብ