Search is not available for this dataset
id
stringlengths 0
8
| title
stringlengths 1
247
| text
stringlengths 1
566k
| url
stringlengths 0
44
|
---|---|---|---|
Kuta Alam, Banda Acèh | Kuta Alam nakeuh saboh keucamatan lam kuta Banda Acèh. | ||
Kuta Raja, Banda Acèh | Kuta Raja nakeuh saboh keucamatan lam kuta Banda Acèh. | ||
Luëng Bata, Banda Acèh | Lueng Bata nakeuh saboh keucamatan nyang di Banda Acèh. Gampông-gampông nyang na lam keucamatan nyoë nakeuh: | ||
Ulèë Karéng, Banda Acèh | Ulèë Karéng nakeuh saboh keucamatan nyang na lam wilayah Banda Acèh. Gampông-gampông nyang na lam keucamatan nyoë nakeuh: | ||
Baiturrahman, Banda Acèh | Baiturrahman nakeuh saboh keucamatan nyang na lam kuta Banda Acèh, Provinsi Acèh, Indonesia. | ||
Johan Harmen Rudolf Köhler | Johan Harmen Rudolf Köhler lahé di Groningen 3 juli 1818, maté di Kutaraja (jinoë Banda Acèh) 14 uroe Buleuën Peuët 1873 nakeuh sidroë jeundran Beulanda nyang jipimpin teuntra Koninklijk Nederlands-Indische Leger) (KNIL) lam Prang Acèh I nibak thôn 1873.
Köhler maté lam Prang Acèh watèë teungöh jiinspeksi pasôkan KNIL lheuëh meuhasé jikuasa Meuseujid Raya Baiturrahman nyang leubeh dilèë na lam kuasa ureuëng Acèh. Watèë nyan Köhler keunöng aneuk beudé nyang geutimbak uleh "sniper" Acèh. Manyet Köhler geuangkôt u Singapura ngön kapay uap "Koning der Nederlanden" ngön geukubu di Museum Taman Prasasti, Tanah Abang, Batavia. Nibak thôn 1978 jasad Köhler geupinah u Acèh, geukubu keulayi di Kerkhöff (Peucut), Banda Acèh ateuëh saran Gubernur Acèh masa nyan Muzakir Walad. | ||
Rukok | Rukok nakeuh keureutah balöt nyang asoejih ôn bakông nyang kalheuh geucang-cang halôh. Rukok nyoe geutöt bak saboh ujôngjih, bak ujông nyang laén geup'iep mangat asapjih jitamöng lam babah.
Rukok nyoe biasajih geupubloe lam bungkôh meukotak atawa bungkôh keureutah nyang jeut tapasoe lam kéh. Bak padum-padum thôn nyang ka u likôt, bak bungkôh-bungkôh rukok nyan jituléh peusan nyang geuyue peutinggai p'iep rukok sabab na bahayajih, miseujih peunyakét paru-paru meunyoe seuréng tap'iep rukok, atawa peunyakét jantong. | ||
Gotfried Coenraad Ernst van Daalen | Gotfried Coenraad Ernst van Daalen nakeuh sidroe jeundran nyang jeuët keu panglima prang teuntra Blanda bak masa Prang Acèh. Van Daalen lahé di banda Makassar bak 23 uroe Buleuën Lheë 1863, maté di Den Haag bak 22 uroe Buleuen Duwa 1930.
Van Daalen that jituri ngon buëtjih di Aceh, le that rakyat biasa di tanoh Gayo ngön Alaih nyang jeuët keu kurubeuën prang nibak masa Van Daalen jiduëk jeuët gubernur militer di Acèh. | ||
Running Man | Running Man (Bahsa Korea: 런닝맨) nakeuh saboh acara variasi di neugara Korea Seulatan. Acara nyoe phon tayang bak 11 Juli 2010. Rupa acara nyoe nakeuh lam acara variasi aksi banda; nyang hantom na sigohlom jinoe. Mangat jeuet keu peumeunang, MC acara ngon jamee geupeubuet ngon geupeuglah meumacam misi lam saboh teumpat. | ||
Turuki Utsmani | Keurajeuën Turuki Utsmani (Bahsa Turuki Utsmaniyah: َوْلَتِ عَلِيَّهِ عُثْمَاِنیَّه "Devlet-i ʿĀliye-yi ʿOsmāniyye", lam bahasa Turki modèrn geukheun "Osmanlı İmparatorluğu"), nakeuh saboh keurajeuën Islam nyang teuduëk di Turuki jinoë ngon silingkajih.
Neugara nyoë geupuga lé kawôm Bani Utsman, lam masa 600 thôn leubeh Bani Utsman geumat kuwasa (1299 - 1923) neugara nyan geupimpén lé 36 droë sultan. Nibak akhé Prang Dônya I Turuki Utsmani runtôh ngon jeuët keu padum-padum boh neugara ubeut di Jazirah Arab, La'ôt Mediterania ngon Balkan di Iërupa.
Tarèh.
Phôn that dilèë nibak thôn 1299, Turuki Utsmani nyan nakeuh saboh kawan na padum boh sukèë bansa Turkiyé nyang meuteumpat blah rot barat laôt Anatolia, kawan sukèë nyan geupimpin lé sidroë raja nyang nan geuh Osman Bey. Thôn 1354, wangsa Bani Utsmani ka mulai geulingkeuë u Èropa, lheuëh hasé geupeutalô dairah Balkan, meubarô keuh geuthèë Turki Utsmani keu saboh keurajeuën nyang meuhasé nibak dua boh benua. Sireutôh thôn leupah nibak nyan Utsmani, ngon geupimpin lé Muhammad al-Fatih ka geureubôt banda Konstatinopel, deungon geureubot banda nyan keuh ka talô Keurajeuën Romawi Timu ngon geusampôh keuh nan keurajeuën tuha nyan. | ||
Keurajeuën Mughal | Keurajeuën Mughal nakeuh saboh keurajeuen nyang bak masa jayajih teuduek di Afganistan, Balochistan ngon India. Keurajeuen nyoe na bak thon 1526 sampoe thon 1857. Keurajeun Mughal geubina uléh peumimpin Türk, Babur bak thon 1526. Masa nyan Barbur geupeutalo Ibrahim Lodi Sultan keuneulheuëh nibak Keurajeuën Delhi lam Prang Panipat I. Narit "Mughal" nakeuh lidah Ural-Altay nibak narit Türk. Agama rakyat Mughal nakeuh Islam.
Tareh.
Keurajeuën Mughal nyoe lam beunagi rayek geupeutaklok uleh Sher Shah bak masa Humayun di miyub kuwasa Akbar. Keurajeuën nyoë meutamah rayek lom sampoe masa Sultan Aurangzeb. Jahangir, aneuk Akbar, geupeurintah keurajeuën Mughal nyoe nibak thön 1605-1627. Lam Buleuën Siploh 1627, Shah Jahan, aneuk Jahangir geupeuwareh tahta ngon keurajeuën nyang luwah ngon kaya di India. Nibak abad nyan, Mughal nyoe mungken saboh keurajeuen nyang paleng rayek di donya. Sultan Mughal Shah Jahan, geupeurintah keurajeuën lam thon 1630-1653, bak masa Shah Jahan nyoekeuh geubina Taj Mahal di Agra, India.
Lheuëh abeh umu Aurangzeb bak thon 1707, keurajeuën nyoë mulai mundo, bah pih teutap mantong na jimeukuwasa sampoë 150 thon lheuëh nyan. Nibak thon 1739 Mughal jipeutalo le Parisi. Thon 1857 Keurajeuën Mughal meuakhe lheuëh keurajeuën nyan jipeutaklok le Keurajeuën Britania Raya nibak banuwa Ieropa. | ||
Sistem koordinat geografi | Zzcz11cqq
Sistem koordinat geografi geupeuguna keu geupeuleumah saboh-saboh titék di bumoe meunurot garéh linteueng ngon garéh buju.
Garéh linteuëng nakeuh garéh vertikal nyang geuuko sagoë antara saboh titék ngön garéh khatulistiwa. Titék di barôh garéh khatulistiwa geubôh nan linteuëng barôh salang titék di tunong khatulistiwa geubôh nan linteuëng tunong.
Gareh buju nakeuh horizontal nyang geuuko sagoe antara saboh titék ngön titek nol di Bumoe nakeuh Greenwich di London, Britania Raya nyang jeuët keu titék buju 0° atawa 360° nyang geuteurimong seucara internasional. Titék di barat buju 0° geubôh nan buju barat salang titék di timu 0° geubôhnan buju timu.
= Mata Angen =
Lam basa Aceh ka geungeui keu mata angen nibak jameun kön. Miseu lagèe 'oh watèe geupeugöt reumôh geukalön dilèe ho keu kiblat, yakni arah keu geuseumayang. Teuma seulaén nyan na syit geungui ho keu mata angen nyan yoh geujak ngön kapai, nyang keuh jih nyan laèe diyub nyoe. | ||
Lhôk Sukôn, Acèh Barôh | Keucamatan Lhôksukôn Nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. Kota Lhôksukôn jeuet keu nang nanggroe kabupaten Acèh Barôh.
Di keucamatan Lhôksukôn na 61 Gampông, 4 mukim ngon saboh kelurahan: | ||
Gurôn Gobi | Gobi (Hanzi: pinyin: Gēbì (Shāmò); Basa Mongolia: Говь ) nakeuh padang gurôn nyang that luwah di Rèpublik Rakyat Cina ngon blah tunong Mongolia.
Padang anoë Gobi meuceue ngon Gunong Altai seureuta padang naleueng Mongolia blah barôh, tanoh manyang Tibèt blah barat daya , ngon Mongolia Dalam di sebelah teunggara. Lam Basa Mongolia, narit Gobi meu ma'na "nyang that rayeuk ngon thô". Gurôn nyoe nakeuh nyang that luwah di beunua Asia.
Gurôn Gobi meucatat lam seujarah ummat manusia seubagoe saboh da'irah utama bagi Kekaisaran Mongol, ngon jeuet keu teumpat bagi kuta-kuta nyang utama lam seujarah Jalur Sutra. | ||
Meureubôk | Meureubôk ("Geopelia striata", familia Columbidae) nakeuh saboh jeuneh cicém nyang ubit badan jih, meu wareuna keulabée ngon kayem that geu peulhara uleh ureueng nyang galak keu su cicém nyan nyang that ceudah. | ||
Guda | Guda ("Equus caballus" atawa "Equus ferus caballus") nakeuh salah saboh nibak siplôh spesies modern mamalia dari genus "Equus". Meunatang nyoe ka trep jeuet keu salah saboh meunatang seu'iet ngon manusia. | ||
Pulo-pulo Sunda Ubeut | Pulo-pulo Sunda Ubeut atawa Kepulauan Nusa Tenggara (jinoe meu jan geu peuguna lam peuta-peuta geografis dônya), nakeuh saboh "gugusan" pulo-pulo blah rot timu Pulo Jawa, dari Pulau Bali di blah rot barat, sampoe Pulo Timor blah rot timu. Pulo-pulo Barat Daya ngon Pulo-pulo Tanimbar nyang na lam beunagi wilayah Provinsi Maluku.
Nibak adat administratif, Pulo-pulo Nusa Tenggara jitamong lam wilayah neugara Indônèsia, seu la'én beunagi blah rot timu Pulo Timor nyang jitamong lam wilayah neugara Timor Leste.
Nibak masa phôn Indônèsia meurdeka, pulo-pulo nyoe jeuet keu wilayah Provinsi Sunda Kecil ngon nang nanggroe di kuta Singaraja, jinoe ka meubagi keu 3 provinsi: Bali, Nusa Teunggara Barat, ngon Nusa Teunggara Timu. | ||
Megawati Soekarnoputri | Megawati Soekarnoputri, atawa nan panyang gobnyan nakeuh Dyah Permata Megawati Setyawati Sukarnoputri, nakeuh sidroe prèsidèn nyang keu limöng Indonesia. Megawati lahé di Yogyakarta bak 23 uroe Buleuen Sa 1947. Jinoe, umu gobnyan nakeuh 66 thôn, ayah gobnyan nakeuh Soekarno prèsidèn phôn Indônèsia. Megawati Soekarnoputri nyoe nakeuh sidroe prèsidèn ureueng inöng phôn di Indonesia nyang geupimpin dari 23 uroe Buleuen Tujôh 2001 trok 20 uroe Buleuen Siplôh 2004. Bak watèe geuikôt peumiléhan prèsidèn lheueh nyan, gobnyan talô ngön Susilo Bambang Yudhoyono nibak peumiléhan nyan keudua.
Sila'en nyan Megawati Soekarnoputri nakeuh peumimpin Peureuté Dèmokrasi Indonesia Perjuangan (Partai Demokrasi Indonesia Perjuangan) dari thôn 1999. | ||
Mana Ashida | Mana phôn deuh bak filem "ABC Short Movie 2" nyang geupeudiyeueng lé "Asahi Broadcasting Corporation". Lheuh nyan, Mana ho trép ho jithèe watèe jimeu'èn filem seri "Mother". Bak filem "Sayonara Bokutachi no Youchien", Mana nakeuh aneuk miet nyang paléng ubeut nyang meu'èn filem nyan. Jih cit aneuk miet nyang paléng ubeut nyang meu'èn lam filem "Marumo no Okite" nyang jiputa bak musém seu'um bak thôn 2011. Mana nyoe na cit deuh bak filem "Confessions" ngön filem "Usagi Drop".
Awai buet.
Mana Ashida phôn jimeubuet bak filem "ABC Short Movie 2: Bokenmana" bak thôn 2009. Filem Mana nyang phôn nakeuh filem nyang geupeugöt nibak manga "Hanbun no Tsuki ga Noboru Sora" bak thôn 2010. Bak thôn nyan sit, Mana jimeu'èn lam filem "Kokuhaku", nyang lam filem nyan seubagoe Manami Moriguchi. Seula'én nyan, Mana meu'èn sit lam "Ghost: In Your Arms Again", filem nyang geupeugöt barô nibak filem "Ghost" thôn 1990. Saweub nyan, Mana meureumpök peunghargaan "Rookie of the Year" nibak "Japan Academy Awards" keu-34. Seula'én jimeu'èn filem, Mana tom jeuet keu sidroe "dubber" atawa ureueng nyang gantoe su bak filem nyang nibak luwa nanggroe. Mana bak filem "Despicable Me", jeuet keu ureueng nyang gantoe su Agnes. Seula'én filem nyan, Mana tom sit jeuet keu "dubber" Fang Deng ubeut lam filem "Aftershock".
Mana Ashida ho trép ho jithèe watèe lheuh meu'èn lam filem "Mother" nyang di sinan Mana meutumèe padum-padum boh piala. Mana meunang lam kawan "Best Supporting Actress" nibak "Nikkan Sports Drama Grand Prix" keu-14 ngön "Special Award" nibak "Tokyo Drama Awards" keu-4. Bak watèe umujih 6 thôn, Mana Ashida jeuet keu sidroe aktris nyang that ubeut lheuh jimeu'èn filem "Sayonara Bokutachi no Youchien" thôn 2011. Mana sit jiakô seubagoe aktris nyang that ubeut bak jimeu'èn drama tivi "Marumo no Okite". "Rating" drama nyan ji'ék 23,9% bak èpisode nyang keu seuneulheuh, nyang "rating" rata-ratajih 15,48% keu ban dum èpisodejih. | ||
Tompi | Teuku Adifitrian atawa leubeh geuturi deungon nan Tompi lahé Lhôk Seumaw‘è, Acèh tanggai 22 september thön 1978 nakeuh sidroe penyanyi jazz Indônèsia. Gobnyan geuturi bak album Bali Lounge ngon solo album-nyang la'én.
La'én nibak meulagu Tompi nakeuh sidroë dokter tamat nibak Fakultas Kedokteran Universitas Indonesia ngon ka geu teumèe gla spesialis bedah plastik dari Fakultas Kedokteran Universitas Indonesia bak thön 2010. Meulagu nakeuh kon saboh tuka profesi bagi Tompi, buet meulagu nyan nakeuh "sidejob" ngon peuseunang haté. | ||
Meuseujid Kuta Barô Meukék | Meuseujid Kuta Barô Meukék nakeuh meuseujid jamik di Kuta Barô, Meukék, Acèh Seulatan. | ||
Dili | Dili nekeuh nang nanggroë neugara Timor Leste. Keunira ureuëng duëk di kuta Dili na 222.323 droë (2015). Dili na blah rot barôh nanggroë Timor Leste. Dili phôn neupuga le bansa Portugéh bak thôn 1520. | ||
Kutôb Barôh | Kutôb Barôh nakeuh titék nyang paléng barôh di planet Bumoë, titék nyoë nakeuh cit saboh-saboh jih titék nyang na geulalu le garéh 90 darjah latitude.
Definisi Kutôb Barôh Bumoë.
Kutôb Barôh nakeuh titék nyang paléng barôh di bumoë, jeuet geu definisi lam peuet cara nyang hana saban. Meunan pih dua Namun hanya duwa definisi nyang phôn nyang leubeh umum ngon kayém bak geu peuguna. Meunan pih lom definisi nyang paléng luwah nakeuh neuduëk Kutôb Barôh na di La'ot Artik.
Ekeulim.
Kutôb Barôh leubèh Utara su'uem nibak Kutôb Tunong. | ||
Kuëk | Kuëk ("Bubulcus ibis") nakeuh saboh jeunèh cicém nyang na lam keuluarga Ardeidae. Cicém nyoë galak that bak mita eumpeuën rab ngon keubeuë atawa leumo nyang teungoh meurot. Rupa cicém nyoë badanjih pijuët nibak badan tairiëk ("Ardeola speciosa").
| ||
Treunggiléng | Treunggiléng ("Manis javanica" syn. "Paramanis javanica"), lam Bahsa Indonesia ngon Jawa geukheun Trenggiling.
Meunatang nyoe nakeuh waki nibak ordo Pholidota nyang mantong na di Asia Teunggara. Meunatang nyoe jipajoh sidom atawa meunatang ubeut nyang la'én miseuejih kamue. Treunggiléng udép lam uteuen ujeuen tropis bak tanoh meuyub.
Tubôh meunatang nyoe panyang, ngon lidah nyang jeuët jisuët sampoë sa weuëk lhèe panyang tubôhjih bak watèe jimita sidôm lam eumpueng. Bak kulétjih jitimoh lagee sisék nyang seubeutôijih kon sisék, tapi nyan nakeuh bulèe meunatang nyan. Bulèe nyan jiduëk meususôn jeuët lagèe peurise ngon peulindông tubôhjih. Meunyo na soë peukaru, treunggiléng laju jigulông tubôhjih jeuet lagèe saboh boh bhan. Meunatang nyoe jeuët cit jiseupot musôh ngon ikujih, jeuët luka kulét meunyo keunong "sisék" nyan.
Treunggiléng nakeuh meunatang nyang ka jareuëng na akibat habitatjih ka reuloh seureuta meunatang nyoe kayem jidrop le ureuëng keu jipubloe. | ||
Brujuëk | Beureujuëk lam bahsa Melayu Indonesia geukheun "merbah cerucuk" (), nakeuh spesies cicém lam keluarga Pycnonotidae, dari genus Pycnonotus.
Cicém nyoë nakeuh jeunèh cicém nyang jipajôh meumacam rupa 'eumpeuën lagèe: glang, kumbang, daruët, ulat, kuncôp bungong ngon meumacam boh kayée. Beureujuëk na lam habitat teumpat nyang luwah, lam uteuen beuluka, lampôh, binéh rot, habitat hudép beureujuëk sampoë manyang 1.500 m dpl.
Rupa.
Panyang badan beureujuëk keunira 15-25 cm. Meukulahkama wareuna coklat seupot. Tubôh rot ateuëh badan wareuna coklat. Takuë, dada, ngon pruët wareuna putéh. Aneuk mata coklat, abah itam, gaki keulabèe mirah. Hudép cicém nyan meukawan. Leubèh kayém jimita eumpeuën bak tanoh. Eumpung sirupa cawan lhôk, nibak ranténg, ôn kayèe, tapéh, bak dheuen kayèe nyang halôih. | ||
Cicém pala rimueng | Cicém pala rimuëng ("Copsychus malabaricus"), lam bahsa Meulayu ngon Indônèsia geupeunan "murai batu" atawa "kucica hutan" nakeuh cicém nyan that meureudu sujih. Cicém nyoë ka meusakét that na di alam, jeumeulah cicém nyoë jitamong lam kawan meunatang nyang ka rab punah. Di Acèh cicém nyoë dilèe that mudah bak tateume, geupeunan cicém pala lé ureuëng Acèh nakeuh saweuëb cicém nyan le nyang hudép lam lampôh pala. Ulat nyang jeuët keu hama peunyakét lam lampôh pala nakeuh eumpeuën nyang that jigalak lé cicém nyoë. Ramè that ureuëng nyang jak drop cicém nyoë di Aceh Seulatan bak thôn-thôn 1990 ka meuakibat bagi meukureuëng jeumeulahjih di alam. Akibat nibak nyan hasé boh pala dari Aceh Seulatan pih ka brat that ji tren. Cicém nyoë hudép luwah di pulo Sumatra, Seumeunanjung Malaysia ngon pulo Jawa.
Rupa.
Tubôh rab mandum meuwareuna itam, blah rot meuyub badan meuwareuna mirah. Na bacut meujampu wareuna biru bak ulèe. Iku panyang nyang jipeucot meunyo teukejôt atawa 'oh watèe di meusu. Panyang badan jih 14-17 cm. | ||
Jampôk | Jampôk nakeuh nan saboh cicém nyang na di Acèh. Lam bahsa Indonesia geupeunan Burung Hantu, lam bahsa Inggréh geukheun Owl. | ||
Gampông | Gampông nakeuh wilayah administratif di yup keucamatan nyang na di Acèh. Lam sistem pemerintahan aseuli Acèh, gampông na di yup wilayah mukim. Gampông geumat le sidroe ureueng nyang geupeunan geuchik. Di Acèh Tamiang nyang mat saboh gampông geukheun ngon istilah datôk penghulu. | ||
Datô’ Penghulu | Datô’ Penghulu nakeuh ureueng nyang pimpén Gampông di kabupaten Acèh Tamiang. | ||
Grông-grông, Pidië | Grông-grông nakeuh saboh keucamatan lam kabupaten Pidie, ngon luwaih 33,18 km2. Lam keucamatan nyoe na 2 boh mukim ngon 15 boh gampông, nyakni mukim Beureuleuëng ngon mukim Me Meuaneuk. Dilee keucamatan nyoe jitamong lam keucamatan Delima (Reubee). | ||
Jussi Jääskeläinen | Jussi Albert Jääskeläinen (lahe 19 Buleuen Peuet 1975 di Mikkeli) nakeuh sidroe ureueng meu'en sipak bhan asai Finlandia. Watee meu'en posisijih di yub dang goi. Jääskeläinen jinoe jimeu'en bak tim West Ham United. | ||
Rafly | Rafly leubéh geuturi deungon Rafly Kande nakeuh sidroe ureueng meujangeun lagu-lagu Acèh nyang that hayeue. La'én nibak neu meujangeun Rafly nakeuh sidroe ureueng peugot lagu-lagu meubahsa Acèh ngon lam bahsa aneuk Jamee nyang that le ka peuneugot gobnyan.
Masa Ubeut.
Rafly lahé di Gampong Subarang, Kecamatan Samadua, Acèh Tunong, thôn 1967. Ureueng chik gobnyan nakeuh Tgk. Muhammad Isa sidroë syèkh liké. Dari ubeut Rafly ka geusatoh le ureueng chik neuh beu jeuet keu ureueng nyang toë ngon reusam seureuta budaya indatu neuh.
Neubuet.
Seugolom geuturi keu ureueng meujangeun nyang that kha di Acèh, Rafly nakeuh sidroë gurèe bak sikula MIN di gampông Ujong Panga, Teunom, Kabupatèn Acèh Baratthôn 1994, dudoë gobnyan geu minah tugaih u MIN Seutui di Kuta Banda Acèh bak thôn 2000. Ban ka neuduek di Banda Acèh Rafly laju neusatoh saboh grup musik nyang geupeunan deungon Kande Group nyang na 9 droë anggèta. Bak Kande Group nyan neubuet gobnyan nakeuh keu ureueng meujangeun seureuta nyang karang lagu. bak masa nyan gobnyan teuta cit meujan nyang neu meujangeun sidroë neuh.
Deungon teuka Rafly meuseureuta ngon Kande Group, jangeun masa dilèe di Acèh ka meubeudoh keulayi. Bagi ureueng Acèh yôh nyan tiep-tiep lagu ngon musik nyang neuba le Rafly ngon Kande Group nakeuh geu ibarat keu peunulang nibak atra nyang katrep gadoh dari bumoë Acèh. Lam tiep peuneugot Rafly mandum nakeuh musik awai nyang aseuli di Acèh ngon neutamah pasoë nasihat Agama seureuta reusam budaya Acèh.
Bak thôn 2002 Rafly neupeugot saboh album lagu Acèh nyang that meuceuhu geupeunan album nyan Hasan dan Husen. Beureukat album nyan keuh nan Rafly that geuturi le ureueng ramèe sampoë di Indonesia ngon luwa naggroë geuturi nan gobnyan. Sampoë 'an jinoë Rafly mantong hana neupiyôh lom bak seumangat neu peubeudoh reusam ngon budaya Acèh rot jangeun seureuta musik. Lam neu peugot album Hasan dan Husen Rafly neudukông le ramèe ahli pantôn ngon ca'é Acèh lagèe: Ayah Panton, Media Hus, ngon Syeh Lah Bangguna
Galery.
"Teunuléh utama" Galeri Rafly | ||
Panggé Pilok, Grông-grông, Pidië | Pangge Pilok nakeuh saboh gampông lam keucamatan Grông-grông | ||
Barôh, Grông-grông, Pidië | Barôh nakeuh saboh gampông lam keucamatan Grông-grông | ||
Teungöh, Grông-grông, Pidië | Teungöh nakeuh saboh gampông lam keucamatan Grông-grông | ||
Paya, Grông-grông, Pidië | Paya nakeuh saboh gampông lam keucamatan Grông-grông | ||
Meuseujid Beureuleuëng, Grông-grông, Pidië | Meuseujid Beureuleuëng nakeuh saboh gampông lam keucamatan Grông-grông | ||
Mè, Grông-grông, Pidië | Mè nakeuh saboh gampông lam keucamatan Grông-grông | ||
Gintông, Grông-grông, Pidië | Gintong nakeuh saboh gampông lam keucamatan Grông-grông | ||
Apridar | Apridar nakeuh rektor Universitas Malikussaleh, Lhok Seumaw'e jinoe. Gop nyan na visi geupeukong sistem akademis di Aceh ngon metode baro wirausaha bak universitas. | ||
Baktiya, Acèh Barôh | Keucamatan Baktiya Nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. Keudee Alue Ie Putéh jeuet keu nang nanggroe keucamatan Baktiya. | ||
Baktiya Barat, Acèh Barôh | Keucamatan Baktiya Barat nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. Keudee Sampoiniet jeuet keu nang nanggroe keucamatan Baktiya Barat. | ||
Beureuleuëng, Grông-grông, Pidië | Beureuleuëng nakeuh saboh gampông lam keucamatan Grông-grông | ||
Geuchik | Geuchik nakeuh ureueng nyang pimpén gampông. Lam gampong sila'en geuchik na cit tuha peuet ngon tuha lapan keu peutimang hukom ngon adat. | ||
Keucamatan | Keucamatan nakeuh beunagi wilayah administratif di Provinsi Acèh, Indônèsia. Keucamatan na lam wilayah Kabupaten. Keucamatan neu pimpén le camat. | ||
Ruslan Daud | H. Ruslan H. M. Daud nakeuh sidroe bupati Kabupaten Bireuën bak periode 2012 sampoe 2017. Siat nyoe geumpimpin 17 boh kecamatan nyang na di Bireuen.
Masa Ubeut.
Lahee di Samalanga, bak uroe 11 Buleuen Limöng 1970. Ureueng chik agam gobnyan nakeuh (alm.) H. M Daud ngon Ti Hawa. Yoh masa ubeut gobnyan tinggai di Gampong Cot Geureundong, Kecamatan Jeumpa.
Sikula.
Awai dile gobnyan na geujak sikula bak SMA Lembaga Pendidikan Islam (LPI), teuma abeh nyan geusambong lom bak Dayah MUDI Mesra Samalanga.
Buet ngon Peungalaman.
Seugolom jeut keu bupati, gobnyan na padum-padum boh but ngon peungalaman geuh yoh masa dile. | ||
Banda Barô, Acèh Barôh | Keucamatan Banda Barô nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. | ||
Cöt Girék, Acèh Barôh | Keucamatan Cöt Girék Nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. | ||
Dewantara, Acèh Barôh | Dewantara Nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. | ||
Geureudông Pasè, Acèh Barôh | Keucamatan Geureudông Pasè Nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. | ||
Kuta Makmur, Acèh Barôh | Keucamatan Kuta Makmur Nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. | ||
Langkahan, Acèh Barôh | Keucamatan Langkahan Nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. | ||
Lapang, Acèh Barôh | Keucamatan Lapang Nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. | ||
Matang Kuli, Acèh Barôh | Matang kuli nakeuh saboh Keucamatan nyang na di Kabupatèn Acèh Barôh | ||
Pirak Timu, Acèh Barôh | Pirak Timu nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. | ||
Koninklijke Nederlands(ch)-Indische Leger | KNIL nakeuh saboh narit neusingkat nibak Bahsa Beulanda, het Koninklijke Nederlands(ch)-Indische Leger, atawa meuma'na Aseuka Keurajeuen Hindia Beulanda. Bah pih aseuka nyan meutugaih keurija keu keurajeuen Beulanda, anggèta teuntra KNIL nyan nakeuh geupiléh nibak bansa-bansa aseuli Hindia Beulanda, na cit ureueng nyang meujampu bijèh deungon Beulanda, bukon ureueng Beulanda.
KNIL phôn neutamong u Acèh lam Prang Acèh I buleuen maret thôn 1873, bak watèe nyan Sidroe panglima KNIL Jeundral Johan Harmen Rudolf Köhler geutimbak maté le mujahidin Acèh dikeue Meuseujid Raya Baiturrahman. | ||
Meurah Mulia, Acèh Barôh | Keucamatan Meurah Mulia Nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh. | ||
Muara Batu, Acèh Barôh | Keucamatan Muara Batu Nakeuh saboh keucamatan di kabupaten Acèh Barôh.
Gampông.
keude mane | ||
Bahsa Urdu | Bahsa Urdu nakeuh saboh bahsa nyang geunguy jeuet keu bahsa raseumi di Pakistan. | ||
Laôt Arktik | La'ôt Arktik atawa La'ôt Mediteranian nakeuh la'ôt nyangna di bumoë rot barôh ngon na di Arktik Kutôb Barôh. La'ôt nyan nakeuh la'ôt nyang that ubeut meunyoe ta bandéng ngon limong boh la'ôt nyang paléng rayeuek di dônya | ||
Darul Baidha' | Darul Baidha' atawa Casablanca nakeuh sabôh kota nyang na di neugara Maghribi. | ||
Bahsa Parisi | Bahsa Parisi (nan aseuli: Farsi , Tajiki atawa Dari), nakeuh saboh bahsa lam kawan bahsa Indo-Iran aneuk nibak peureudee bahsa Indo-Ierupa. Bahsa nyoe geupeututô di Iran, Tajikistan, Afganistan ngon Uzbekistan. Beunileueng ureueng meututô mandum nakeuh keunira 75 juta droe. Di Iran, ureueng meututô aseuli bahsa nyan na keunira 60% nibak rakyat Iran. | ||
Thanjah | Thanjah nakeuh saboh banda di neugara Maghribi. | ||
Bansa Arab | Bansa Arab (Arab: ) nakeuh saboh kawan sukèe nyang heterogen di Timu Teungoh ngon Afrika Utara. Bansa Arab aseuli teuka nibak Jazirah Arab ngon meusipreuek ban sigom Timu Teungoh ngon Afrika Utara meusajan ngon geukeumang agama Islam. | ||
Ureuëng Iberia | Ureuëng Iberia nakeuh saboh bansa nyang na di Iberia, nyang jinoe jeuet keu neugara Seupanyo, Portugal, Gibraltar ngon Andorra. | ||
Iték | Iték nakeuh saboh meunatang jeuneh unggeueh nyang roh lam famili "Anatidae". Itek nakeuh unggeueh nyang leubeh raya nibak cicem. Itek jeuet dimeulangue bak ie tabeue atawa lam ie masen lagee bak ie la'ot.
Itek kayem geupeusaban ngon cicem ie. Itek kayem cit dipeukawen ngon jeuneh itek la'en. Teuma di Aceh kayem ureueng kheun ngon itek beulati, itek alabio, ngon sila'en nibak nyan. | ||
Wadi adz-Dzahab al-Kuwirah | Wadi Adz-Dzahab-Lakuwirah nakeuh saboh region Maghribi nyang na luwah wilayah nyan 50.880 km, ngon populasi ureueng duek na 99.367 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë region Wadi Adz-Dzahab-Lakuwirah nakeuh kota ad-Dakhlah (nan oh diyub kuwasa Seupanyo: Villa Cisneros), di Sahara Barat. | ||
Al-'Uyun-Bujdur-Saqiyah al-Hamra' | Al-'Uyun-Bujdur-Saqiyah al-Hamra' atawa Laâyoune-Boujdour-Sakia El Hamra nakeuh saboh region Maroko nyang na luwah wilayah nyan 139.480 km, ngon populasi ureueng duek na 256.152 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë region Al-'Uyun-Bujdur-Saqiyah al-Hamra' nakeuh banda Al-'Uyun, di Sahara Barat. | ||
Sus-Masah-Dar'ah | Sus-Masah-Dar'ah atawa Souss-Massa-Drâa nakeuh saboh wilayah Maghribi nyang na luwah wilayah nyan 70.880 km, ngon populasi ureueng duek na 3.113.653 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë wilayah Sus-Masah-Dar'ah nakeuh banda Agadir. | ||
Al-Gharb-Syarardah-Bani Hussain | q | ||
As-Syarqiyah (Maghribi) | As-Syarqiyah atawa Oriental (Wilayah Timu) nakeuh saboh region Maghribi nyang na luwah wilayah nyan 82.900 km, ngon populasi ureueng duek na 1.918.094 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë As-Syarqiyah nakeuh banda Wajdah. Wilayah nyoe meuceue ngon neugara Aljazair ngon Spanyol. | ||
As-Syawiyah-Wardighah | As-Syawiyah-Wardighah atawa Chaouia-Ouardigha (Bahsa Arab: الشاوية ورديغة) nakeuh saboh wilayah Maghribi nyang na luwah wilayah nyan 7.010 km ngon populasi ureueng duek na 1.655.660 jiwa (keunira thôn 2004). Nang nanggroë wilayah As-Syawiyah-Wardighah nakeuh banda Sitthat. | ||
Murrakusy-Tansift-Al-Hauz | Murrakusy-Tansift-Al-Hauz atawa Marrakech-Tensift-El Haouz nakeuh saboh wilayah Maghribi nyang na luwah wilayah nyan 31.160km, ngon populasi ureueng duek na 3.102.652 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë wilayah Murrakusy-Tansift-Al-Hauz nakeuh banda Murrakusy. | ||
Darul-Baidha' al-Kubra | Darul-Baidha' al-Kubra (Wilyah Darul-Baidha' Rayeuk) atawa Grand Casablanca nakeuh saboh nibak 16 wilayah di Maghribi. Seubagoe da'irah deungon ureueng duek nyang that ramèe nibak wilayah la'én di Maghribi. Neuduek wilayah nyan na di barat la'ot Maghribi. Luwah wilayah nyan 1.615 km, ngon populasi ureueng duek na 3.631.061 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë wilayah Darul-Baidha' Rayeuk nakeu banda Darul-Baidha', saboh kota nyang that rayek di Maghribi.
Meuceue wilayah nyan ngon Rabat-Sala-Zammur-Za'ir di utara, Dukkalah-'Abdah di seulatan, As-Syawiyah-Wardighah di timu, La'ôt Atlantik di barat.
Gubernur Darul-Baidha' al-Kubra nakeuh Mohammed Kabbaj. | ||
Rabat-Sala-Zammur-Za'ir | Rabat-Sala-Zammur-Za'ir atawa Rabat-Salé-Zemmour-Zaer nakeuh saboh wilayah Maghribi nyang na luwah wilayah nyan 9.580 km, ngon le ureueng duek na 2.366.494 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë wilayah Rabat-Sala-Zammur-Za'ir nakeuh kota Rabat.
Website.
https://web.archive.org/web/20160331174509/http://www.temara.new.ma/ | ||
Dukkalah-'Abdah | Dukkalah-'Abdah atawa Doukkala-Abda nakeuh saboh wilayah Maghribi nyang na luwah wilayah nyan 13.285 km, ngon le ureueng duek na 1.984.039 jiwa droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë wilayah Dukkalah-'Abdah nakeuh banda Sidi Bennour. | ||
Thanjah-Tithuan | Thanjah-Tithuan atawa Tangier-Tétouan nakeuh saboh wilayah Maroko nyang na luwah wilayah nyan 11.570 km, ngon populasi ureueng duek na 2.470.372 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë wilayah Membuat Thanjah-Tithuan nakeuh kota Tithuan. Wilayah nyoe meuceue ngon La'ôt Teungoh ngon Spanyol di timu, La'ôt Atlantik di barat. | ||
Tadlah-Azilal | Tadlah-Azilal nakeuh saboh propinsi di teungoh Maghribi. Luwah propinsi nyoe 17.125 km, ngon jeumeulah ureueng duek na 1.450.519 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë wilayah Tadlah-Azilal nakeuh banda Bani-Milal. | ||
Miknas-Tafilalt | Miknas-Tafilalt atawa Meknès-Tafilalet nakeuh saboh wilayah Maghribi nyang na luwah wilayah nyan 79.210 km, ngon le ureueng duek na 2.141.527 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë wilayah Miknas-Tafilalt nakeuh banda Miknas. | ||
Fas-Bulman | Fas-Bulman atawa Fès-Boulemane nakeuh saboh wilayah Maghribi nyang na luwah wilayah nyan 19.795 km, ngon populasi ureueng duek na 1.573.055 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë Fas-Bulman nakeuh kota Fas. | ||
Tazah-Al-Husaimah-Taunat | Tazah-Al-Husaimah-Taunat atawa Taza-Al Hoceima-Taounate nakeuh saboh wilayah Maghribi nyang na luwah wilayah nyan 24.155 km, ngon populasi ureueng duek na 1.807.113 droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë wilayah Tazah-Al-Husaimah-Taunat nakeuh banda Al-Husaimah. | ||
Kulmim-As-Samarah | Kulmim-As-Samarah atawa Guelmim-Es Semara nakeuh saboh region Maghribi nyang na luwah wilayah nyan 122.825 km, ngon populasi ureueng duek na 462.410 jiwa droe (keunira thôn 2004). Nang nanggroë wilayah Kulmim-As-Samarah nakeuh di banda Kulmim. | ||
Kalimantan Utara | Kalimantan Barôh nakeuh saboh provinsi nyang paléng barô di neugara Indônèsia. Nang nanggroe propinsi nyoe nakeuh Tanjung Selor. | ||
Tanjung Selor | Tanjung Selor nakeuh nang nanggroë provinsi Kalimantan Barôh. | ||
Antigua ngon Barbuda | Antigua ngon Barbuda (Bahsa Inggréh: Antigua and Barbuda) nakeuh saboh neugara meu pulo-pulo, neuduek neugara nyan na di La'ôt Karibia blah rot timu. Pulo-pulo nyan nakeuh beunagi nibak Pulo-pulo Antilles Cut meuceue ngon Guadeloupe blah rot tunong, Montserrat blah rot barat daya, Saint Kitts dan Nevis blah rot barat, ngon Saint Barthélemy di barat laôt.
Kota utama di nanggroë nyang ubeuet nyoë nang nanggroë Saint John's di Antigua; kota nyang that reyeuek di Barbuda nakeuh Codrington. | ||
Pulo-pulo Falkland | Pulo-pulo Falkland (, ) nakeuh wilayah seubrang la'ôt Britania Raya di La'ôt Atlantik Tunong nyang na nibak duwa pulo utama, Falkland Timu ngon Falkland Barat, seureuta na padum-padum boh pulo ubeut. Nang nanggroë Pulo-pulo Falkland,Stanley, neuduek kota nyan na di Falkland Timu. | ||
Madagaskar | Republik Madagaskar, lam bahsa Malagasy "Repoblikan'i Madagasikara", nakeuh saboh neugara pulo di La'ôt Hindia, lheueh pasi timu Afrika. Pulo Madagaskar nakeuh Dapeut pulo nyang luwah keu peuet di donya. La'én nibak pulo utama, na padum-padum boh pulo ubeut di seulingka nyan nyang geuklaim jeuet keu wilayah klaim republik nyan, nakeuh Pulo Juan de Nova, Pulo Europa, Pulo-pulo Glorioso, Pulo Tromelin Island, ngon Bassas da India. Bah pih nibak geografis neugara nyan toe ngon Afrika, tarèh geologi, biologi, ngon demografi Madagaskar meubida ngon wilayah daratan utama banuwa nyan. | ||
Malawi | Republik Malawi nakeuh saboh neugara nyang meukurông tanoh darat di Afrika blah rot tunong. Malawi meuceue ngon Tanzania blah rot barôh, Zambia blah rot barat la'ôt, ngon Mozambik di timu, tunong ngon barat. Tasék Malawi nyang meubuju panyang di panyang ceue timu Malawi meu tôp sa weuek limong wilayah neugara nyan. Asai mula nan Malawi hana geuteupeue lom; nan nyan geuyakin teuka nibak bansa-bansa di wilayah tunong atawa teuka nibak ma'na 'cahya matauroë nyang neu peusinar tasék'. (neu eu 'alam) | ||
Zambia | Republik Zambia nakeuh saboh neugara nyang meukurông lam tanoh darat Afrika blah rot tunong. Neugara nyang hana garéh panté nyoë meuceue ngon Republik Demokratik Kongo blah rot barôh; Tanzania di timu la'ôt; Malawi di timu; Mozambik, Zimbabwe, Botswana, ngon Namibia di tunong; ngon Angola di barat. Zambia dilèe geupeunan Rhodesia atawa Zambezia Barôh ngon lheueh nyan geukheun Rhodesia Barôh. Nan nyan jinoe geukheun cit lagèe na kruëng Zambezi.
Bahsa raseumi Zambia nakueh Inggréh, nyang geunguy lam bhah raseumi, niaga, ngon lam neupeurunoëe bak rumoh sikula. La'én nibak nyan na lapan boh bahsa da'irah utama nyang geumeututô nakeuh : Cibemba, Chinyanja, Lunda, Chitonga, Kaonde, Silozi, Nkoya ngon Luvale. | ||
Mozambik | Republik Mozambik nakeuh saboh neugara di Afrika Timu nyang meuceue ngon Afrika Seulatan, Eswatini, Tanzania, Malawi, Zambia ngon Zimbabwe. Mozambik nakeuh anggèeta neugara-neugara meubahsa Portugéh ngon Commonwealth. Nang nanggroë ngon banda nyang paléng rayek nakeuh banda Maputo nyang teuduëk di ujông seulatan.
Mozambik teuweuek lam 11 boh provinsi nyakni: | ||
Lungkè Afrika | Lungkè Afrika nakeuh saboh seumeunanjung di Afrika Timu nyang jitubiet u La'ôt Arabia ngon neuduek wilayah nyoë nakeuh ban panyang blah rot tunong Lhôk Aden.
Istilah nyoe nakeuh geu cok mibak da'irah nyang leubeh luwah nyang meuikôt lam wilayah Somalia, Djibouti, Ethiopia ngon Eritrea. | ||
Laôt Hindia | Laôt Hindia nakeuh laôt nyang keulhèe rayek di dônya, meuikôt keu laôt nyan keunira 20% nibak muka bumoë. Di barôh meuceue ngon blah tunong Asia; di barat Jazirah Arabia ngon Afrika; di timu Semenanjung Malaya, Pulo Ruja, Jawa, Pulo-pulo Sunda Ubeut, ngon Australia; di tunong lé Antartika. Laôt nyoë geupisah ngon La'ôt Atlantik lé 20° timu meridian, ngon La'ôt Pasifik lé 147° timu meridian. Laôt Hindia atawa Laôt India nakeuh saboh-saboh jih laôt nyang geungui nan neugara nakeuh India. | ||
Sukôn | Sukôn (nan Latin: Artocarpus altilis) nakeuh peunula nyang bohjih jeuet tapajoh. Boh nyang ka masak meunyum lagee ruti. | ||
Gunong Kulu | Kulu nakeuh gunong di Propinsi Acèh. Manyang gunong nyoe nakeuh 58 mètè di ateuh babah la'ôt. | ||
Barôh | Barôh nakeuh salah saboh arah mata angèn nyang jiarah u arah Kutôb Barôh bumoë. | ||
Selat Gibraltar | Selat Gibraltar (bahsa Arab: جبل طارق, bahsa Seupanyo: "Estrecho de Gibraltar") nakeuh selat nyang geupeumeuklèh La'ôt Atlantik dengan La'ôt Mediterania.
Asay nan.
Nan Selat Gibraltar teuka nibak nan Arab "Jabal Tariq" nyang meuma'na gunong Tariq. Nyang geumeukeusud nakeuh sidroe Jeundran Muslim Tariq bin Ziyad nyang geupeuta'lok Spanyol bak thn 711.
Ceue wilayah.
Nibak blah rot barôh nakeuh Spanyol ngon Gibraltar, bak blah rot tunong nakeuh Maghribi ngon Ceuta (saboh eksklave Spanyol di Afrika Utara). Na padum-padum boh pulo ubeut lam selat nyoe nyang geumeureubot, lagèe Pulo Perejil, nyang geuklaim le Spanyol ngon Maghribi.
Neuduek.
Selat Gibraltar nakeuh saboh neuduek nyang that jroh. Kapai-kapai nyang neujak dari Atlantik u Mediterania ngon meubalek nibak nyan nekeuh neulingkeue selat nyoe ngon leumah geukalon lé Kareueng Gibraltar. Meunan cit, that le ureuëng nyang neujak Iërupa u Afrika ngon meubalék nibak nyan, geulingkeue selat nyoe. | ||
Bahama | Peusema'muran Bahama nakeuh saboh neugara nyang na dari ±700 pulo di wilayah Karibia. Florida, Amirika Carékat neuduek blah rot barat, ngon Kuba blah rot tunong Bahama. | ||
Agadir | Agadir nakeuh saboh banda nyang neuduëk banda rayeuk nyang na di Maghribi blah rot barat daya. Ureuëng neuduëk na 687.000 droë (keunira thôn 2005). | ||
As-Shawirah | As-Shawirah atawa geupeunan Essaouira nakeuh saboh banda nyang na di Maghribi. Neuduek banda nyoe na di panté La'ôt Atlantik. Ureuëng neuduëk di banda nyoë na 70.000 droë (keunira thôn 2004). |
Subsets and Splits