passage
stringclasses 300
values | question
stringlengths 10
135
| answer
stringlengths 1
123
|
|---|---|---|
दुई देशबिचको व्यापार युद्धले दुवै देशको अर्थतन्त्रमा असर पारिरहेको छ। वासिङ्टनबाट बेइजिङमा उच्च अधिकारी आइरहेका छन्। यसको पछिल्लो क्रम हो अमेरिकी अर्थमन्त्री जेनेट एलनको बेइजिङ भ्रमण ।
गत मार्च महिनामा मात्र चीनसँग आधिकारिक रुपमा कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना गरेको होण्डुरसका राष्ट्रपति आइरिस सिओमारा कास्ट्रोलाई बेइजिङमा राष्ट्रपति सि चिनफिङले यसै साता स्वागत गरे। सोही क्रममा दुई देशबीच बीआरआईलाई संयुक्त रुपमा प्रवर्द्धन गर्नेसम्बन्धी समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरेका हुन् ।
युक्रेनमाथि रुसी आक्रमण सुरु भएपछि रुसमाथि पश्चिमा राष्ट्रहरुले नाकाबन्दी र दबाव बढाइरहँदा चिनियाँ नेताहरु मस्को पुगिरहेका हुन्। यसअघि राष्ट्रपति सि चिनफिङ, सीपीसीको विदेश मामिला आयोगका निर्देशक वाङ यीसम्मका नेता मस्को पुगिसकेका छन् ।
ताइवान जलडमरु क्षेत्रको उत्तर तथा मध्ये क्षेत्रमा चिनियाँ जनमुक्ति सेनाले संयुक्त क्रुस तथा पेट्रोल अपरेसन सुरु गरेको हो। फुजियान मरिटाइम सेफ्टी एडमिनिस्ट्रेसनले बुधवार विहान यस बारेमा जानकारी दिएको हो ।
पत्रकार सम्मेलनमा उपस्थित हुँदै गर्दा उनी चीनको आर्थिक व्यवस्थाप्रति आत्मविश्वासी सुनिए। उनले खुलापन चीनको आधारभूत राज्य नीति भएको भन्दै बाह्य परिस्थिति जस्तोसुकै विकसित भए तापनि देश यस नीतिलाई पछ्याइरहनेमा दृढता जनाए ।
चीनको १४ औं राष्ट्रिय जनकंग्रेसको पहिलो सत्र शनिवारबाट सुरु भएको छ। साढे ८ दिनसम्म चल्ने यो सम्मेलन मार्च १३ मा सकिनेछ ।
कान्सु प्रान्तको न्यू इन्टरनेशनल ल्याण्ड-सी ट्रेड करिडोर हुँदै फ्रेट ट्रेन नेपालका लागि छुटेको हो। मिक्स मोडेलबाट यो ट्रेनमा रहेका सामाग्री काठमाडौं पुग्नेछन्। लान्झोउ सुख्खा बन्दरगाहबाट डोंगचुआन रेलवे फ्रेट सेन्टरबाट रेल बाहिरिएको हो। यस रेलमा रहेका कन्टेनरले तीन हजार १७५ किलोमिटरको यात्रा गर्ने छन् ।
यसैबीच बिहीबार अमेरिकी संसदले चिनियाँ बेलुनविरुद्ध दुई वटा प्रस्तावलाई पारित त्यसको निन्दा गरेको छ। जसमध्ये पहिलो एउटा प्रस्तावले "चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीले निगरानी गर्न संयुक्त राज्य अमेरिकाको हवाई क्षेत्र माथिको आक्रमणको निन्दा" गर्दछ भनेको छ ।
बेइजिङले छिमेकी देशका राष्ट्र तथा सरकार प्रमुखलाई स्वागत गर्दै रणनीतिक साझेदारीलाई बलियो बनाउँदै लगेको छ। कम्बोडियाका प्रधानमन्त्री साम्देक टेको हु सेनलाई बेइजिङमा स्वागत गरेको साता नपुग्दै चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङले इरानी समकक्षीलाई स्वागत गरेका छन् । | कसले बेइजिङमा राष्ट्रपति सि चिनफिङले स्वागत गरे? | होण्डुरसका राष्ट्रपति आइरिस सिओमारा कास्ट्रो |
दुई देशबिचको व्यापार युद्धले दुवै देशको अर्थतन्त्रमा असर पारिरहेको छ। वासिङ्टनबाट बेइजिङमा उच्च अधिकारी आइरहेका छन्। यसको पछिल्लो क्रम हो अमेरिकी अर्थमन्त्री जेनेट एलनको बेइजिङ भ्रमण ।
गत मार्च महिनामा मात्र चीनसँग आधिकारिक रुपमा कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना गरेको होण्डुरसका राष्ट्रपति आइरिस सिओमारा कास्ट्रोलाई बेइजिङमा राष्ट्रपति सि चिनफिङले यसै साता स्वागत गरे। सोही क्रममा दुई देशबीच बीआरआईलाई संयुक्त रुपमा प्रवर्द्धन गर्नेसम्बन्धी समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरेका हुन् ।
युक्रेनमाथि रुसी आक्रमण सुरु भएपछि रुसमाथि पश्चिमा राष्ट्रहरुले नाकाबन्दी र दबाव बढाइरहँदा चिनियाँ नेताहरु मस्को पुगिरहेका हुन्। यसअघि राष्ट्रपति सि चिनफिङ, सीपीसीको विदेश मामिला आयोगका निर्देशक वाङ यीसम्मका नेता मस्को पुगिसकेका छन् ।
ताइवान जलडमरु क्षेत्रको उत्तर तथा मध्ये क्षेत्रमा चिनियाँ जनमुक्ति सेनाले संयुक्त क्रुस तथा पेट्रोल अपरेसन सुरु गरेको हो। फुजियान मरिटाइम सेफ्टी एडमिनिस्ट्रेसनले बुधवार विहान यस बारेमा जानकारी दिएको हो ।
पत्रकार सम्मेलनमा उपस्थित हुँदै गर्दा उनी चीनको आर्थिक व्यवस्थाप्रति आत्मविश्वासी सुनिए। उनले खुलापन चीनको आधारभूत राज्य नीति भएको भन्दै बाह्य परिस्थिति जस्तोसुकै विकसित भए तापनि देश यस नीतिलाई पछ्याइरहनेमा दृढता जनाए ।
चीनको १४ औं राष्ट्रिय जनकंग्रेसको पहिलो सत्र शनिवारबाट सुरु भएको छ। साढे ८ दिनसम्म चल्ने यो सम्मेलन मार्च १३ मा सकिनेछ ।
कान्सु प्रान्तको न्यू इन्टरनेशनल ल्याण्ड-सी ट्रेड करिडोर हुँदै फ्रेट ट्रेन नेपालका लागि छुटेको हो। मिक्स मोडेलबाट यो ट्रेनमा रहेका सामाग्री काठमाडौं पुग्नेछन्। लान्झोउ सुख्खा बन्दरगाहबाट डोंगचुआन रेलवे फ्रेट सेन्टरबाट रेल बाहिरिएको हो। यस रेलमा रहेका कन्टेनरले तीन हजार १७५ किलोमिटरको यात्रा गर्ने छन् ।
यसैबीच बिहीबार अमेरिकी संसदले चिनियाँ बेलुनविरुद्ध दुई वटा प्रस्तावलाई पारित त्यसको निन्दा गरेको छ। जसमध्ये पहिलो एउटा प्रस्तावले "चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीले निगरानी गर्न संयुक्त राज्य अमेरिकाको हवाई क्षेत्र माथिको आक्रमणको निन्दा" गर्दछ भनेको छ ।
बेइजिङले छिमेकी देशका राष्ट्र तथा सरकार प्रमुखलाई स्वागत गर्दै रणनीतिक साझेदारीलाई बलियो बनाउँदै लगेको छ। कम्बोडियाका प्रधानमन्त्री साम्देक टेको हु सेनलाई बेइजिङमा स्वागत गरेको साता नपुग्दै चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङले इरानी समकक्षीलाई स्वागत गरेका छन् । | कसको बेइजिङ भ्रमणको पछिल्लो क्रम हो? | अमेरिकी अर्थमन्त्री जेनेट एलनको |
दुई देशबिचको व्यापार युद्धले दुवै देशको अर्थतन्त्रमा असर पारिरहेको छ। वासिङ्टनबाट बेइजिङमा उच्च अधिकारी आइरहेका छन्। यसको पछिल्लो क्रम हो अमेरिकी अर्थमन्त्री जेनेट एलनको बेइजिङ भ्रमण ।
गत मार्च महिनामा मात्र चीनसँग आधिकारिक रुपमा कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना गरेको होण्डुरसका राष्ट्रपति आइरिस सिओमारा कास्ट्रोलाई बेइजिङमा राष्ट्रपति सि चिनफिङले यसै साता स्वागत गरे। सोही क्रममा दुई देशबीच बीआरआईलाई संयुक्त रुपमा प्रवर्द्धन गर्नेसम्बन्धी समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरेका हुन् ।
युक्रेनमाथि रुसी आक्रमण सुरु भएपछि रुसमाथि पश्चिमा राष्ट्रहरुले नाकाबन्दी र दबाव बढाइरहँदा चिनियाँ नेताहरु मस्को पुगिरहेका हुन्। यसअघि राष्ट्रपति सि चिनफिङ, सीपीसीको विदेश मामिला आयोगका निर्देशक वाङ यीसम्मका नेता मस्को पुगिसकेका छन् ।
ताइवान जलडमरु क्षेत्रको उत्तर तथा मध्ये क्षेत्रमा चिनियाँ जनमुक्ति सेनाले संयुक्त क्रुस तथा पेट्रोल अपरेसन सुरु गरेको हो। फुजियान मरिटाइम सेफ्टी एडमिनिस्ट्रेसनले बुधवार विहान यस बारेमा जानकारी दिएको हो ।
पत्रकार सम्मेलनमा उपस्थित हुँदै गर्दा उनी चीनको आर्थिक व्यवस्थाप्रति आत्मविश्वासी सुनिए। उनले खुलापन चीनको आधारभूत राज्य नीति भएको भन्दै बाह्य परिस्थिति जस्तोसुकै विकसित भए तापनि देश यस नीतिलाई पछ्याइरहनेमा दृढता जनाए ।
चीनको १४ औं राष्ट्रिय जनकंग्रेसको पहिलो सत्र शनिवारबाट सुरु भएको छ। साढे ८ दिनसम्म चल्ने यो सम्मेलन मार्च १३ मा सकिनेछ ।
कान्सु प्रान्तको न्यू इन्टरनेशनल ल्याण्ड-सी ट्रेड करिडोर हुँदै फ्रेट ट्रेन नेपालका लागि छुटेको हो। मिक्स मोडेलबाट यो ट्रेनमा रहेका सामाग्री काठमाडौं पुग्नेछन्। लान्झोउ सुख्खा बन्दरगाहबाट डोंगचुआन रेलवे फ्रेट सेन्टरबाट रेल बाहिरिएको हो। यस रेलमा रहेका कन्टेनरले तीन हजार १७५ किलोमिटरको यात्रा गर्ने छन् ।
यसैबीच बिहीबार अमेरिकी संसदले चिनियाँ बेलुनविरुद्ध दुई वटा प्रस्तावलाई पारित त्यसको निन्दा गरेको छ। जसमध्ये पहिलो एउटा प्रस्तावले "चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीले निगरानी गर्न संयुक्त राज्य अमेरिकाको हवाई क्षेत्र माथिको आक्रमणको निन्दा" गर्दछ भनेको छ ।
बेइजिङले छिमेकी देशका राष्ट्र तथा सरकार प्रमुखलाई स्वागत गर्दै रणनीतिक साझेदारीलाई बलियो बनाउँदै लगेको छ। कम्बोडियाका प्रधानमन्त्री साम्देक टेको हु सेनलाई बेइजिङमा स्वागत गरेको साता नपुग्दै चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङले इरानी समकक्षीलाई स्वागत गरेका छन् । | चीनको १४ औं राष्ट्रिय जनकंग्रेसको पहिलो सत्र कहिले सुरु भएको छ? | शनिवार |
दुई देशबिचको व्यापार युद्धले दुवै देशको अर्थतन्त्रमा असर पारिरहेको छ। वासिङ्टनबाट बेइजिङमा उच्च अधिकारी आइरहेका छन्। यसको पछिल्लो क्रम हो अमेरिकी अर्थमन्त्री जेनेट एलनको बेइजिङ भ्रमण ।
गत मार्च महिनामा मात्र चीनसँग आधिकारिक रुपमा कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना गरेको होण्डुरसका राष्ट्रपति आइरिस सिओमारा कास्ट्रोलाई बेइजिङमा राष्ट्रपति सि चिनफिङले यसै साता स्वागत गरे। सोही क्रममा दुई देशबीच बीआरआईलाई संयुक्त रुपमा प्रवर्द्धन गर्नेसम्बन्धी समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरेका हुन् ।
युक्रेनमाथि रुसी आक्रमण सुरु भएपछि रुसमाथि पश्चिमा राष्ट्रहरुले नाकाबन्दी र दबाव बढाइरहँदा चिनियाँ नेताहरु मस्को पुगिरहेका हुन्। यसअघि राष्ट्रपति सि चिनफिङ, सीपीसीको विदेश मामिला आयोगका निर्देशक वाङ यीसम्मका नेता मस्को पुगिसकेका छन् ।
ताइवान जलडमरु क्षेत्रको उत्तर तथा मध्ये क्षेत्रमा चिनियाँ जनमुक्ति सेनाले संयुक्त क्रुस तथा पेट्रोल अपरेसन सुरु गरेको हो। फुजियान मरिटाइम सेफ्टी एडमिनिस्ट्रेसनले बुधवार विहान यस बारेमा जानकारी दिएको हो ।
पत्रकार सम्मेलनमा उपस्थित हुँदै गर्दा उनी चीनको आर्थिक व्यवस्थाप्रति आत्मविश्वासी सुनिए। उनले खुलापन चीनको आधारभूत राज्य नीति भएको भन्दै बाह्य परिस्थिति जस्तोसुकै विकसित भए तापनि देश यस नीतिलाई पछ्याइरहनेमा दृढता जनाए ।
चीनको १४ औं राष्ट्रिय जनकंग्रेसको पहिलो सत्र शनिवारबाट सुरु भएको छ। साढे ८ दिनसम्म चल्ने यो सम्मेलन मार्च १३ मा सकिनेछ ।
कान्सु प्रान्तको न्यू इन्टरनेशनल ल्याण्ड-सी ट्रेड करिडोर हुँदै फ्रेट ट्रेन नेपालका लागि छुटेको हो। मिक्स मोडेलबाट यो ट्रेनमा रहेका सामाग्री काठमाडौं पुग्नेछन्। लान्झोउ सुख्खा बन्दरगाहबाट डोंगचुआन रेलवे फ्रेट सेन्टरबाट रेल बाहिरिएको हो। यस रेलमा रहेका कन्टेनरले तीन हजार १७५ किलोमिटरको यात्रा गर्ने छन् ।
यसैबीच बिहीबार अमेरिकी संसदले चिनियाँ बेलुनविरुद्ध दुई वटा प्रस्तावलाई पारित त्यसको निन्दा गरेको छ। जसमध्ये पहिलो एउटा प्रस्तावले "चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीले निगरानी गर्न संयुक्त राज्य अमेरिकाको हवाई क्षेत्र माथिको आक्रमणको निन्दा" गर्दछ भनेको छ ।
बेइजिङले छिमेकी देशका राष्ट्र तथा सरकार प्रमुखलाई स्वागत गर्दै रणनीतिक साझेदारीलाई बलियो बनाउँदै लगेको छ। कम्बोडियाका प्रधानमन्त्री साम्देक टेको हु सेनलाई बेइजिङमा स्वागत गरेको साता नपुग्दै चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङले इरानी समकक्षीलाई स्वागत गरेका छन् । | कसको नेतृत्वमा चिनियाँ जनमुक्ति सेनाले संयुक्त क्रुस तथा पेट्रोल अपरेसन सुरु गरेको हो? | ताइवान जलडमरु क्षेत्रको उत्तर तथा मध्ये क्षेत्रमा |
दुई देशबिचको व्यापार युद्धले दुवै देशको अर्थतन्त्रमा असर पारिरहेको छ। वासिङ्टनबाट बेइजिङमा उच्च अधिकारी आइरहेका छन्। यसको पछिल्लो क्रम हो अमेरिकी अर्थमन्त्री जेनेट एलनको बेइजिङ भ्रमण ।
गत मार्च महिनामा मात्र चीनसँग आधिकारिक रुपमा कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना गरेको होण्डुरसका राष्ट्रपति आइरिस सिओमारा कास्ट्रोलाई बेइजिङमा राष्ट्रपति सि चिनफिङले यसै साता स्वागत गरे। सोही क्रममा दुई देशबीच बीआरआईलाई संयुक्त रुपमा प्रवर्द्धन गर्नेसम्बन्धी समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरेका हुन् ।
युक्रेनमाथि रुसी आक्रमण सुरु भएपछि रुसमाथि पश्चिमा राष्ट्रहरुले नाकाबन्दी र दबाव बढाइरहँदा चिनियाँ नेताहरु मस्को पुगिरहेका हुन्। यसअघि राष्ट्रपति सि चिनफिङ, सीपीसीको विदेश मामिला आयोगका निर्देशक वाङ यीसम्मका नेता मस्को पुगिसकेका छन् ।
ताइवान जलडमरु क्षेत्रको उत्तर तथा मध्ये क्षेत्रमा चिनियाँ जनमुक्ति सेनाले संयुक्त क्रुस तथा पेट्रोल अपरेसन सुरु गरेको हो। फुजियान मरिटाइम सेफ्टी एडमिनिस्ट्रेसनले बुधवार विहान यस बारेमा जानकारी दिएको हो ।
पत्रकार सम्मेलनमा उपस्थित हुँदै गर्दा उनी चीनको आर्थिक व्यवस्थाप्रति आत्मविश्वासी सुनिए। उनले खुलापन चीनको आधारभूत राज्य नीति भएको भन्दै बाह्य परिस्थिति जस्तोसुकै विकसित भए तापनि देश यस नीतिलाई पछ्याइरहनेमा दृढता जनाए ।
चीनको १४ औं राष्ट्रिय जनकंग्रेसको पहिलो सत्र शनिवारबाट सुरु भएको छ। साढे ८ दिनसम्म चल्ने यो सम्मेलन मार्च १३ मा सकिनेछ ।
कान्सु प्रान्तको न्यू इन्टरनेशनल ल्याण्ड-सी ट्रेड करिडोर हुँदै फ्रेट ट्रेन नेपालका लागि छुटेको हो। मिक्स मोडेलबाट यो ट्रेनमा रहेका सामाग्री काठमाडौं पुग्नेछन्। लान्झोउ सुख्खा बन्दरगाहबाट डोंगचुआन रेलवे फ्रेट सेन्टरबाट रेल बाहिरिएको हो। यस रेलमा रहेका कन्टेनरले तीन हजार १७५ किलोमिटरको यात्रा गर्ने छन् ।
यसैबीच बिहीबार अमेरिकी संसदले चिनियाँ बेलुनविरुद्ध दुई वटा प्रस्तावलाई पारित त्यसको निन्दा गरेको छ। जसमध्ये पहिलो एउटा प्रस्तावले "चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीले निगरानी गर्न संयुक्त राज्य अमेरिकाको हवाई क्षेत्र माथिको आक्रमणको निन्दा" गर्दछ भनेको छ ।
बेइजिङले छिमेकी देशका राष्ट्र तथा सरकार प्रमुखलाई स्वागत गर्दै रणनीतिक साझेदारीलाई बलियो बनाउँदै लगेको छ। कम्बोडियाका प्रधानमन्त्री साम्देक टेको हु सेनलाई बेइजिङमा स्वागत गरेको साता नपुग्दै चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङले इरानी समकक्षीलाई स्वागत गरेका छन् । | कुन प्रान्तको न्यू इन्टरनेशनल ल्याण्ड-सी ट्रेड करिडोर हुँदै फ्रेट ट्रेन नेपालका लागि छुटेको हो? | कान्सु प्रान्त |
धनुषाको नगराइन नगरपालिका वडा नं २ का वडाध्यक्ष बुलन यादव ७० हजार घुससहित पक्राउ परेका छन्। बुधबार वडाध्यक्षसहित सोही वडाका सचिव अमृतनारायण मिश्र पनि घुससहित पक्राउ परेका छन्। वडाध्यक्ष यादव र वडा सचिव मिश्रले सडक निर्माण कार्य सम्पन्न सिफारिस गरिदिएबापत सेवाग्राहीसँग घुस माग गरिरहेको भन्ने सूचना एवं उजुरी निवेदनका आधारमा अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग बर्दिवासले पक्राउ गरेको हो। दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगका प्रवक्ता भोला दाहालका अनुसार सेवाग्राहीबाट ७० हजार घुस लिइसकेको अवस्थामा घुस रकमसहित नगराइन चोक धनुषाबाट नियन्त्रणमा लिइएको हो। उनका अनुसार उनीहरूलाई नियन्त्रणमा लिएर थप अनुसन्धान भइरहेको । | कसलाई ७० हजार घुससहित पक्राउ परेका छन्? | वडाध्यक्ष बुलन यादव |
धनुषाको नगराइन नगरपालिका वडा नं २ का वडाध्यक्ष बुलन यादव ७० हजार घुससहित पक्राउ परेका छन्। बुधबार वडाध्यक्षसहित सोही वडाका सचिव अमृतनारायण मिश्र पनि घुससहित पक्राउ परेका छन्। वडाध्यक्ष यादव र वडा सचिव मिश्रले सडक निर्माण कार्य सम्पन्न सिफारिस गरिदिएबापत सेवाग्राहीसँग घुस माग गरिरहेको भन्ने सूचना एवं उजुरी निवेदनका आधारमा अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग बर्दिवासले पक्राउ गरेको हो। दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगका प्रवक्ता भोला दाहालका अनुसार सेवाग्राहीबाट ७० हजार घुस लिइसकेको अवस्थामा घुस रकमसहित नगराइन चोक धनुषाबाट नियन्त्रणमा लिइएको हो। उनका अनुसार उनीहरूलाई नियन्त्रणमा लिएर थप अनुसन्धान भइरहेको । | कसले घुस माग गरिरहेको भन्ने सूचना दिएको थियो? | सेवाग्राही |
धनुषाको नगराइन नगरपालिका वडा नं २ का वडाध्यक्ष बुलन यादव ७० हजार घुससहित पक्राउ परेका छन्। बुधबार वडाध्यक्षसहित सोही वडाका सचिव अमृतनारायण मिश्र पनि घुससहित पक्राउ परेका छन्। वडाध्यक्ष यादव र वडा सचिव मिश्रले सडक निर्माण कार्य सम्पन्न सिफारिस गरिदिएबापत सेवाग्राहीसँग घुस माग गरिरहेको भन्ने सूचना एवं उजुरी निवेदनका आधारमा अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग बर्दिवासले पक्राउ गरेको हो। दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगका प्रवक्ता भोला दाहालका अनुसार सेवाग्राहीबाट ७० हजार घुस लिइसकेको अवस्थामा घुस रकमसहित नगराइन चोक धनुषाबाट नियन्त्रणमा लिइएको हो। उनका अनुसार उनीहरूलाई नियन्त्रणमा लिएर थप अनुसन्धान भइरहेको । | कुन आयोगले पक्राउ गरेको हो? | अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग |
धनुषाको नगराइन नगरपालिका वडा नं २ का वडाध्यक्ष बुलन यादव ७० हजार घुससहित पक्राउ परेका छन्। बुधबार वडाध्यक्षसहित सोही वडाका सचिव अमृतनारायण मिश्र पनि घुससहित पक्राउ परेका छन्। वडाध्यक्ष यादव र वडा सचिव मिश्रले सडक निर्माण कार्य सम्पन्न सिफारिस गरिदिएबापत सेवाग्राहीसँग घुस माग गरिरहेको भन्ने सूचना एवं उजुरी निवेदनका आधारमा अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग बर्दिवासले पक्राउ गरेको हो। दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगका प्रवक्ता भोला दाहालका अनुसार सेवाग्राहीबाट ७० हजार घुस लिइसकेको अवस्थामा घुस रकमसहित नगराइन चोक धनुषाबाट नियन्त्रणमा लिइएको हो। उनका अनुसार उनीहरूलाई नियन्त्रणमा लिएर थप अनुसन्धान भइरहेको । | कहाँबाट नियन्त्रणमा लिइएको हो? | नगराइन चोक धनुषाबाट |
धनुषाको नगराइन नगरपालिका वडा नं २ का वडाध्यक्ष बुलन यादव ७० हजार घुससहित पक्राउ परेका छन्। बुधबार वडाध्यक्षसहित सोही वडाका सचिव अमृतनारायण मिश्र पनि घुससहित पक्राउ परेका छन्। वडाध्यक्ष यादव र वडा सचिव मिश्रले सडक निर्माण कार्य सम्पन्न सिफारिस गरिदिएबापत सेवाग्राहीसँग घुस माग गरिरहेको भन्ने सूचना एवं उजुरी निवेदनका आधारमा अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग बर्दिवासले पक्राउ गरेको हो। दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगका प्रवक्ता भोला दाहालका अनुसार सेवाग्राहीबाट ७० हजार घुस लिइसकेको अवस्थामा घुस रकमसहित नगराइन चोक धनुषाबाट नियन्त्रणमा लिइएको हो। उनका अनुसार उनीहरूलाई नियन्त्रणमा लिएर थप अनुसन्धान भइरहेको । | कसको अनुसार थप अनुसन्धान भइरहेको छ? | प्रवक्ता भोला दाहालका अनुसार |
भारतमा जीका भाइरसको प्रकोप पुष्टि भएको छ । यो दुई वर्ष भित्र भारतमा जिका प्रकोपको तेस्रो घटना हो । यो अघिल्ला दुईको तुलनामा ठूलो पनि देखिएको हो । पछिल्लो केही हप्ता भित्र भारतको पश्चिम राज्य राजस्थानमा ३२ जना जिका भाइरस संक्रमित भएको पुष्टि भएको छ । नेपालसँग जोडिएको भारतको राज्य विहारमा सर्तकता आह्वान गरिएको छ । जयपुरमा पहिचान भएका ३२ संक्रमित व्यक्तिमध्य एक जना विरामीको मुल घर विहारको सिवान जिल्लामा रहेको समाचार आए पछि यो सर्तकता आह्वान गरिएको हो । भारतको स्वास्थ मन्त्रालयले आफूले यो घटनालाई नजिकबाट नियाली रहेको बताएको छ । “हामीले उक्त क्षेत्रका गर्भवती भएका सबै महिलाहरुको निगरानी गरिरहेको छौँ,” अक्टोबर ८ मा मन्त्रालयले जारी गरेको एक वक्तव्यमा भनिएको छ । भारतमा सन् २०१७ मा एकै वर्ष पश्चिमी राज्य गुजरात र दक्षिणको तमिल राज्यमा जिकाको प्रकोप देखिएको थियो । यो वर्ष भने सेप्टेम्बर २२ मा जयपुरमा जिकाको पहिलो विरामी पहिचान गरिएको थियो । ‘एडिज’ नामको लामखुट्टेले सार्ने यो रोग सन् २०१५ मा ब्राजिलमा महामारीको रुपमा फैलिएको थियो । उक्त समय ब्राजिलबाट संक्रमण दक्षिण अमेरिका र उत्तर अमेरिकामा समेत फैलिएपछि संकटको अवस्था निम्तिएको थियो । जिका भाइरसको सम्पर्कमा आएका अधिकांश संक्रमितहरुमा कुनै लक्षण देखिँदैन तर केहीमा भने यसले प्यारालाइसिस गराउँछ । यो भाइरस गर्भवति अवस्थाका आमाबाट भ्रुणमा पनि सर्छ । यो भाइरसबाट संक्रमित भ्रुणबाट जन्मिएका बच्चाको टाउको सानो हुने, सुस्त मनस्थितिको हुनेजस्ता समस्या देखिन्छ । सन् २०१७ मा भारतमा देखिएको जिका भाइरसको प्रकोपमा यो रोग संक्रमित मानिसहरुमा मात्र भेटिएकोमा यो पटक वैज्ञानिकहरुले जयपुर वरपरका लामखुट्टेहरुमा पनि यसको भाइरस भेटेका छन् । यसले गर्दा यो पटक रोग फैलिने खतरा बढी रहेकोमा वैज्ञानिकहरु चिन्तित छन् । विश्व स्वास्थ्य संगठनले भारतलाई जिका प्रसारको वर्गिकरणको ‘क्याटोगोरी २’ मा राखेको छ । यो भनेको भाइरस फैलिरहेको अवस्था हो । “जिका भाइरसको संक्रमणबाट बच्नको लागि उच्च जोखिमयुक्त क्षेत्रमा जादाँ लामखुट्टेले नटोक्ने आवश्यक सावधानीहरु अपनाउनुपर्छ । गर्भवती महिलाले विशेष सावधानी अपनाउनुपर्छ ,” विश्व स्वास्थ्य संगठनले सुझाएको छ । विश्व स्वास्थ संगठनको लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्ने उपाए बारेमा बताउदै अगाडि भनेको छ ,“लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्नको लागि लामेखुट्टे भगाउने धुप प्रयोग गर्ने, लामो बाहुला भएको हल्का कपडा र पाइन्ट लगाउने र घरभित्र लामेखुट्टे प्रवेश रोक्नको लागि झ्याल–ढोकामा जाली प्रयोग गर्ने उपाए गर्न सकिन्छ । | भारतमा जिका भाइरसको प्रकोप कहिले पुष्टि भएको छ? | दुई वर्ष भित्र |
भारतमा जीका भाइरसको प्रकोप पुष्टि भएको छ । यो दुई वर्ष भित्र भारतमा जिका प्रकोपको तेस्रो घटना हो । यो अघिल्ला दुईको तुलनामा ठूलो पनि देखिएको हो । पछिल्लो केही हप्ता भित्र भारतको पश्चिम राज्य राजस्थानमा ३२ जना जिका भाइरस संक्रमित भएको पुष्टि भएको छ । नेपालसँग जोडिएको भारतको राज्य विहारमा सर्तकता आह्वान गरिएको छ । जयपुरमा पहिचान भएका ३२ संक्रमित व्यक्तिमध्य एक जना विरामीको मुल घर विहारको सिवान जिल्लामा रहेको समाचार आए पछि यो सर्तकता आह्वान गरिएको हो । भारतको स्वास्थ मन्त्रालयले आफूले यो घटनालाई नजिकबाट नियाली रहेको बताएको छ । “हामीले उक्त क्षेत्रका गर्भवती भएका सबै महिलाहरुको निगरानी गरिरहेको छौँ,” अक्टोबर ८ मा मन्त्रालयले जारी गरेको एक वक्तव्यमा भनिएको छ । भारतमा सन् २०१७ मा एकै वर्ष पश्चिमी राज्य गुजरात र दक्षिणको तमिल राज्यमा जिकाको प्रकोप देखिएको थियो । यो वर्ष भने सेप्टेम्बर २२ मा जयपुरमा जिकाको पहिलो विरामी पहिचान गरिएको थियो । ‘एडिज’ नामको लामखुट्टेले सार्ने यो रोग सन् २०१५ मा ब्राजिलमा महामारीको रुपमा फैलिएको थियो । उक्त समय ब्राजिलबाट संक्रमण दक्षिण अमेरिका र उत्तर अमेरिकामा समेत फैलिएपछि संकटको अवस्था निम्तिएको थियो । जिका भाइरसको सम्पर्कमा आएका अधिकांश संक्रमितहरुमा कुनै लक्षण देखिँदैन तर केहीमा भने यसले प्यारालाइसिस गराउँछ । यो भाइरस गर्भवति अवस्थाका आमाबाट भ्रुणमा पनि सर्छ । यो भाइरसबाट संक्रमित भ्रुणबाट जन्मिएका बच्चाको टाउको सानो हुने, सुस्त मनस्थितिको हुनेजस्ता समस्या देखिन्छ । सन् २०१७ मा भारतमा देखिएको जिका भाइरसको प्रकोपमा यो रोग संक्रमित मानिसहरुमा मात्र भेटिएकोमा यो पटक वैज्ञानिकहरुले जयपुर वरपरका लामखुट्टेहरुमा पनि यसको भाइरस भेटेका छन् । यसले गर्दा यो पटक रोग फैलिने खतरा बढी रहेकोमा वैज्ञानिकहरु चिन्तित छन् । विश्व स्वास्थ्य संगठनले भारतलाई जिका प्रसारको वर्गिकरणको ‘क्याटोगोरी २’ मा राखेको छ । यो भनेको भाइरस फैलिरहेको अवस्था हो । “जिका भाइरसको संक्रमणबाट बच्नको लागि उच्च जोखिमयुक्त क्षेत्रमा जादाँ लामखुट्टेले नटोक्ने आवश्यक सावधानीहरु अपनाउनुपर्छ । गर्भवती महिलाले विशेष सावधानी अपनाउनुपर्छ ,” विश्व स्वास्थ्य संगठनले सुझाएको छ । विश्व स्वास्थ संगठनको लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्ने उपाए बारेमा बताउदै अगाडि भनेको छ ,“लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्नको लागि लामेखुट्टे भगाउने धुप प्रयोग गर्ने, लामो बाहुला भएको हल्का कपडा र पाइन्ट लगाउने र घरभित्र लामेखुट्टे प्रवेश रोक्नको लागि झ्याल–ढोकामा जाली प्रयोग गर्ने उपाए गर्न सकिन्छ । | भारतको कुन राज्यमा ३२ जना जिका भाइरस संक्रमित भएको पुष्टि भएको छ? | राजस्थान |
भारतमा जीका भाइरसको प्रकोप पुष्टि भएको छ । यो दुई वर्ष भित्र भारतमा जिका प्रकोपको तेस्रो घटना हो । यो अघिल्ला दुईको तुलनामा ठूलो पनि देखिएको हो । पछिल्लो केही हप्ता भित्र भारतको पश्चिम राज्य राजस्थानमा ३२ जना जिका भाइरस संक्रमित भएको पुष्टि भएको छ । नेपालसँग जोडिएको भारतको राज्य विहारमा सर्तकता आह्वान गरिएको छ । जयपुरमा पहिचान भएका ३२ संक्रमित व्यक्तिमध्य एक जना विरामीको मुल घर विहारको सिवान जिल्लामा रहेको समाचार आए पछि यो सर्तकता आह्वान गरिएको हो । भारतको स्वास्थ मन्त्रालयले आफूले यो घटनालाई नजिकबाट नियाली रहेको बताएको छ । “हामीले उक्त क्षेत्रका गर्भवती भएका सबै महिलाहरुको निगरानी गरिरहेको छौँ,” अक्टोबर ८ मा मन्त्रालयले जारी गरेको एक वक्तव्यमा भनिएको छ । भारतमा सन् २०१७ मा एकै वर्ष पश्चिमी राज्य गुजरात र दक्षिणको तमिल राज्यमा जिकाको प्रकोप देखिएको थियो । यो वर्ष भने सेप्टेम्बर २२ मा जयपुरमा जिकाको पहिलो विरामी पहिचान गरिएको थियो । ‘एडिज’ नामको लामखुट्टेले सार्ने यो रोग सन् २०१५ मा ब्राजिलमा महामारीको रुपमा फैलिएको थियो । उक्त समय ब्राजिलबाट संक्रमण दक्षिण अमेरिका र उत्तर अमेरिकामा समेत फैलिएपछि संकटको अवस्था निम्तिएको थियो । जिका भाइरसको सम्पर्कमा आएका अधिकांश संक्रमितहरुमा कुनै लक्षण देखिँदैन तर केहीमा भने यसले प्यारालाइसिस गराउँछ । यो भाइरस गर्भवति अवस्थाका आमाबाट भ्रुणमा पनि सर्छ । यो भाइरसबाट संक्रमित भ्रुणबाट जन्मिएका बच्चाको टाउको सानो हुने, सुस्त मनस्थितिको हुनेजस्ता समस्या देखिन्छ । सन् २०१७ मा भारतमा देखिएको जिका भाइरसको प्रकोपमा यो रोग संक्रमित मानिसहरुमा मात्र भेटिएकोमा यो पटक वैज्ञानिकहरुले जयपुर वरपरका लामखुट्टेहरुमा पनि यसको भाइरस भेटेका छन् । यसले गर्दा यो पटक रोग फैलिने खतरा बढी रहेकोमा वैज्ञानिकहरु चिन्तित छन् । विश्व स्वास्थ्य संगठनले भारतलाई जिका प्रसारको वर्गिकरणको ‘क्याटोगोरी २’ मा राखेको छ । यो भनेको भाइरस फैलिरहेको अवस्था हो । “जिका भाइरसको संक्रमणबाट बच्नको लागि उच्च जोखिमयुक्त क्षेत्रमा जादाँ लामखुट्टेले नटोक्ने आवश्यक सावधानीहरु अपनाउनुपर्छ । गर्भवती महिलाले विशेष सावधानी अपनाउनुपर्छ ,” विश्व स्वास्थ्य संगठनले सुझाएको छ । विश्व स्वास्थ संगठनको लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्ने उपाए बारेमा बताउदै अगाडि भनेको छ ,“लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्नको लागि लामेखुट्टे भगाउने धुप प्रयोग गर्ने, लामो बाहुला भएको हल्का कपडा र पाइन्ट लगाउने र घरभित्र लामेखुट्टे प्रवेश रोक्नको लागि झ्याल–ढोकामा जाली प्रयोग गर्ने उपाए गर्न सकिन्छ । | नेपालसँग जोडिएको भारतको कुन राज्यमा सर्तकता आह्वान गरिएको छ? | विहार |
भारतमा जीका भाइरसको प्रकोप पुष्टि भएको छ । यो दुई वर्ष भित्र भारतमा जिका प्रकोपको तेस्रो घटना हो । यो अघिल्ला दुईको तुलनामा ठूलो पनि देखिएको हो । पछिल्लो केही हप्ता भित्र भारतको पश्चिम राज्य राजस्थानमा ३२ जना जिका भाइरस संक्रमित भएको पुष्टि भएको छ । नेपालसँग जोडिएको भारतको राज्य विहारमा सर्तकता आह्वान गरिएको छ । जयपुरमा पहिचान भएका ३२ संक्रमित व्यक्तिमध्य एक जना विरामीको मुल घर विहारको सिवान जिल्लामा रहेको समाचार आए पछि यो सर्तकता आह्वान गरिएको हो । भारतको स्वास्थ मन्त्रालयले आफूले यो घटनालाई नजिकबाट नियाली रहेको बताएको छ । “हामीले उक्त क्षेत्रका गर्भवती भएका सबै महिलाहरुको निगरानी गरिरहेको छौँ,” अक्टोबर ८ मा मन्त्रालयले जारी गरेको एक वक्तव्यमा भनिएको छ । भारतमा सन् २०१७ मा एकै वर्ष पश्चिमी राज्य गुजरात र दक्षिणको तमिल राज्यमा जिकाको प्रकोप देखिएको थियो । यो वर्ष भने सेप्टेम्बर २२ मा जयपुरमा जिकाको पहिलो विरामी पहिचान गरिएको थियो । ‘एडिज’ नामको लामखुट्टेले सार्ने यो रोग सन् २०१५ मा ब्राजिलमा महामारीको रुपमा फैलिएको थियो । उक्त समय ब्राजिलबाट संक्रमण दक्षिण अमेरिका र उत्तर अमेरिकामा समेत फैलिएपछि संकटको अवस्था निम्तिएको थियो । जिका भाइरसको सम्पर्कमा आएका अधिकांश संक्रमितहरुमा कुनै लक्षण देखिँदैन तर केहीमा भने यसले प्यारालाइसिस गराउँछ । यो भाइरस गर्भवति अवस्थाका आमाबाट भ्रुणमा पनि सर्छ । यो भाइरसबाट संक्रमित भ्रुणबाट जन्मिएका बच्चाको टाउको सानो हुने, सुस्त मनस्थितिको हुनेजस्ता समस्या देखिन्छ । सन् २०१७ मा भारतमा देखिएको जिका भाइरसको प्रकोपमा यो रोग संक्रमित मानिसहरुमा मात्र भेटिएकोमा यो पटक वैज्ञानिकहरुले जयपुर वरपरका लामखुट्टेहरुमा पनि यसको भाइरस भेटेका छन् । यसले गर्दा यो पटक रोग फैलिने खतरा बढी रहेकोमा वैज्ञानिकहरु चिन्तित छन् । विश्व स्वास्थ्य संगठनले भारतलाई जिका प्रसारको वर्गिकरणको ‘क्याटोगोरी २’ मा राखेको छ । यो भनेको भाइरस फैलिरहेको अवस्था हो । “जिका भाइरसको संक्रमणबाट बच्नको लागि उच्च जोखिमयुक्त क्षेत्रमा जादाँ लामखुट्टेले नटोक्ने आवश्यक सावधानीहरु अपनाउनुपर्छ । गर्भवती महिलाले विशेष सावधानी अपनाउनुपर्छ ,” विश्व स्वास्थ्य संगठनले सुझाएको छ । विश्व स्वास्थ संगठनको लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्ने उपाए बारेमा बताउदै अगाडि भनेको छ ,“लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्नको लागि लामेखुट्टे भगाउने धुप प्रयोग गर्ने, लामो बाहुला भएको हल्का कपडा र पाइन्ट लगाउने र घरभित्र लामेखुट्टे प्रवेश रोक्नको लागि झ्याल–ढोकामा जाली प्रयोग गर्ने उपाए गर्न सकिन्छ । | जिका भाइरसको पहिलो विरामी कहिले पहिचान गरिएको थियो? | सेप्टेम्बर २२ |
भारतमा जीका भाइरसको प्रकोप पुष्टि भएको छ । यो दुई वर्ष भित्र भारतमा जिका प्रकोपको तेस्रो घटना हो । यो अघिल्ला दुईको तुलनामा ठूलो पनि देखिएको हो । पछिल्लो केही हप्ता भित्र भारतको पश्चिम राज्य राजस्थानमा ३२ जना जिका भाइरस संक्रमित भएको पुष्टि भएको छ । नेपालसँग जोडिएको भारतको राज्य विहारमा सर्तकता आह्वान गरिएको छ । जयपुरमा पहिचान भएका ३२ संक्रमित व्यक्तिमध्य एक जना विरामीको मुल घर विहारको सिवान जिल्लामा रहेको समाचार आए पछि यो सर्तकता आह्वान गरिएको हो । भारतको स्वास्थ मन्त्रालयले आफूले यो घटनालाई नजिकबाट नियाली रहेको बताएको छ । “हामीले उक्त क्षेत्रका गर्भवती भएका सबै महिलाहरुको निगरानी गरिरहेको छौँ,” अक्टोबर ८ मा मन्त्रालयले जारी गरेको एक वक्तव्यमा भनिएको छ । भारतमा सन् २०१७ मा एकै वर्ष पश्चिमी राज्य गुजरात र दक्षिणको तमिल राज्यमा जिकाको प्रकोप देखिएको थियो । यो वर्ष भने सेप्टेम्बर २२ मा जयपुरमा जिकाको पहिलो विरामी पहिचान गरिएको थियो । ‘एडिज’ नामको लामखुट्टेले सार्ने यो रोग सन् २०१५ मा ब्राजिलमा महामारीको रुपमा फैलिएको थियो । उक्त समय ब्राजिलबाट संक्रमण दक्षिण अमेरिका र उत्तर अमेरिकामा समेत फैलिएपछि संकटको अवस्था निम्तिएको थियो । जिका भाइरसको सम्पर्कमा आएका अधिकांश संक्रमितहरुमा कुनै लक्षण देखिँदैन तर केहीमा भने यसले प्यारालाइसिस गराउँछ । यो भाइरस गर्भवति अवस्थाका आमाबाट भ्रुणमा पनि सर्छ । यो भाइरसबाट संक्रमित भ्रुणबाट जन्मिएका बच्चाको टाउको सानो हुने, सुस्त मनस्थितिको हुनेजस्ता समस्या देखिन्छ । सन् २०१७ मा भारतमा देखिएको जिका भाइरसको प्रकोपमा यो रोग संक्रमित मानिसहरुमा मात्र भेटिएकोमा यो पटक वैज्ञानिकहरुले जयपुर वरपरका लामखुट्टेहरुमा पनि यसको भाइरस भेटेका छन् । यसले गर्दा यो पटक रोग फैलिने खतरा बढी रहेकोमा वैज्ञानिकहरु चिन्तित छन् । विश्व स्वास्थ्य संगठनले भारतलाई जिका प्रसारको वर्गिकरणको ‘क्याटोगोरी २’ मा राखेको छ । यो भनेको भाइरस फैलिरहेको अवस्था हो । “जिका भाइरसको संक्रमणबाट बच्नको लागि उच्च जोखिमयुक्त क्षेत्रमा जादाँ लामखुट्टेले नटोक्ने आवश्यक सावधानीहरु अपनाउनुपर्छ । गर्भवती महिलाले विशेष सावधानी अपनाउनुपर्छ ,” विश्व स्वास्थ्य संगठनले सुझाएको छ । विश्व स्वास्थ संगठनको लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्ने उपाए बारेमा बताउदै अगाडि भनेको छ ,“लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्नको लागि लामेखुट्टे भगाउने धुप प्रयोग गर्ने, लामो बाहुला भएको हल्का कपडा र पाइन्ट लगाउने र घरभित्र लामेखुट्टे प्रवेश रोक्नको लागि झ्याल–ढोकामा जाली प्रयोग गर्ने उपाए गर्न सकिन्छ । | जिका भाइरसको सम्पर्कमा आएका अधिकांश संक्रमितहरुमा के देखिँदैन? | कुनै लक्षण |
भारतमा जीका भाइरसको प्रकोप पुष्टि भएको छ । यो दुई वर्ष भित्र भारतमा जिका प्रकोपको तेस्रो घटना हो । यो अघिल्ला दुईको तुलनामा ठूलो पनि देखिएको हो । पछिल्लो केही हप्ता भित्र भारतको पश्चिम राज्य राजस्थानमा ३२ जना जिका भाइरस संक्रमित भएको पुष्टि भएको छ । नेपालसँग जोडिएको भारतको राज्य विहारमा सर्तकता आह्वान गरिएको छ । जयपुरमा पहिचान भएका ३२ संक्रमित व्यक्तिमध्य एक जना विरामीको मुल घर विहारको सिवान जिल्लामा रहेको समाचार आए पछि यो सर्तकता आह्वान गरिएको हो । भारतको स्वास्थ मन्त्रालयले आफूले यो घटनालाई नजिकबाट नियाली रहेको बताएको छ । “हामीले उक्त क्षेत्रका गर्भवती भएका सबै महिलाहरुको निगरानी गरिरहेको छौँ,” अक्टोबर ८ मा मन्त्रालयले जारी गरेको एक वक्तव्यमा भनिएको छ । भारतमा सन् २०१७ मा एकै वर्ष पश्चिमी राज्य गुजरात र दक्षिणको तमिल राज्यमा जिकाको प्रकोप देखिएको थियो । यो वर्ष भने सेप्टेम्बर २२ मा जयपुरमा जिकाको पहिलो विरामी पहिचान गरिएको थियो । ‘एडिज’ नामको लामखुट्टेले सार्ने यो रोग सन् २०१५ मा ब्राजिलमा महामारीको रुपमा फैलिएको थियो । उक्त समय ब्राजिलबाट संक्रमण दक्षिण अमेरिका र उत्तर अमेरिकामा समेत फैलिएपछि संकटको अवस्था निम्तिएको थियो । जिका भाइरसको सम्पर्कमा आएका अधिकांश संक्रमितहरुमा कुनै लक्षण देखिँदैन तर केहीमा भने यसले प्यारालाइसिस गराउँछ । यो भाइरस गर्भवति अवस्थाका आमाबाट भ्रुणमा पनि सर्छ । यो भाइरसबाट संक्रमित भ्रुणबाट जन्मिएका बच्चाको टाउको सानो हुने, सुस्त मनस्थितिको हुनेजस्ता समस्या देखिन्छ । सन् २०१७ मा भारतमा देखिएको जिका भाइरसको प्रकोपमा यो रोग संक्रमित मानिसहरुमा मात्र भेटिएकोमा यो पटक वैज्ञानिकहरुले जयपुर वरपरका लामखुट्टेहरुमा पनि यसको भाइरस भेटेका छन् । यसले गर्दा यो पटक रोग फैलिने खतरा बढी रहेकोमा वैज्ञानिकहरु चिन्तित छन् । विश्व स्वास्थ्य संगठनले भारतलाई जिका प्रसारको वर्गिकरणको ‘क्याटोगोरी २’ मा राखेको छ । यो भनेको भाइरस फैलिरहेको अवस्था हो । “जिका भाइरसको संक्रमणबाट बच्नको लागि उच्च जोखिमयुक्त क्षेत्रमा जादाँ लामखुट्टेले नटोक्ने आवश्यक सावधानीहरु अपनाउनुपर्छ । गर्भवती महिलाले विशेष सावधानी अपनाउनुपर्छ ,” विश्व स्वास्थ्य संगठनले सुझाएको छ । विश्व स्वास्थ संगठनको लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्ने उपाए बारेमा बताउदै अगाडि भनेको छ ,“लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्नको लागि लामेखुट्टे भगाउने धुप प्रयोग गर्ने, लामो बाहुला भएको हल्का कपडा र पाइन्ट लगाउने र घरभित्र लामेखुट्टे प्रवेश रोक्नको लागि झ्याल–ढोकामा जाली प्रयोग गर्ने उपाए गर्न सकिन्छ । | जिका भाइरस गर्भवति अवस्थाका आमाबाट केमा सर्छ? | भ्रुणमा |
भारतमा जीका भाइरसको प्रकोप पुष्टि भएको छ । यो दुई वर्ष भित्र भारतमा जिका प्रकोपको तेस्रो घटना हो । यो अघिल्ला दुईको तुलनामा ठूलो पनि देखिएको हो । पछिल्लो केही हप्ता भित्र भारतको पश्चिम राज्य राजस्थानमा ३२ जना जिका भाइरस संक्रमित भएको पुष्टि भएको छ । नेपालसँग जोडिएको भारतको राज्य विहारमा सर्तकता आह्वान गरिएको छ । जयपुरमा पहिचान भएका ३२ संक्रमित व्यक्तिमध्य एक जना विरामीको मुल घर विहारको सिवान जिल्लामा रहेको समाचार आए पछि यो सर्तकता आह्वान गरिएको हो । भारतको स्वास्थ मन्त्रालयले आफूले यो घटनालाई नजिकबाट नियाली रहेको बताएको छ । “हामीले उक्त क्षेत्रका गर्भवती भएका सबै महिलाहरुको निगरानी गरिरहेको छौँ,” अक्टोबर ८ मा मन्त्रालयले जारी गरेको एक वक्तव्यमा भनिएको छ । भारतमा सन् २०१७ मा एकै वर्ष पश्चिमी राज्य गुजरात र दक्षिणको तमिल राज्यमा जिकाको प्रकोप देखिएको थियो । यो वर्ष भने सेप्टेम्बर २२ मा जयपुरमा जिकाको पहिलो विरामी पहिचान गरिएको थियो । ‘एडिज’ नामको लामखुट्टेले सार्ने यो रोग सन् २०१५ मा ब्राजिलमा महामारीको रुपमा फैलिएको थियो । उक्त समय ब्राजिलबाट संक्रमण दक्षिण अमेरिका र उत्तर अमेरिकामा समेत फैलिएपछि संकटको अवस्था निम्तिएको थियो । जिका भाइरसको सम्पर्कमा आएका अधिकांश संक्रमितहरुमा कुनै लक्षण देखिँदैन तर केहीमा भने यसले प्यारालाइसिस गराउँछ । यो भाइरस गर्भवति अवस्थाका आमाबाट भ्रुणमा पनि सर्छ । यो भाइरसबाट संक्रमित भ्रुणबाट जन्मिएका बच्चाको टाउको सानो हुने, सुस्त मनस्थितिको हुनेजस्ता समस्या देखिन्छ । सन् २०१७ मा भारतमा देखिएको जिका भाइरसको प्रकोपमा यो रोग संक्रमित मानिसहरुमा मात्र भेटिएकोमा यो पटक वैज्ञानिकहरुले जयपुर वरपरका लामखुट्टेहरुमा पनि यसको भाइरस भेटेका छन् । यसले गर्दा यो पटक रोग फैलिने खतरा बढी रहेकोमा वैज्ञानिकहरु चिन्तित छन् । विश्व स्वास्थ्य संगठनले भारतलाई जिका प्रसारको वर्गिकरणको ‘क्याटोगोरी २’ मा राखेको छ । यो भनेको भाइरस फैलिरहेको अवस्था हो । “जिका भाइरसको संक्रमणबाट बच्नको लागि उच्च जोखिमयुक्त क्षेत्रमा जादाँ लामखुट्टेले नटोक्ने आवश्यक सावधानीहरु अपनाउनुपर्छ । गर्भवती महिलाले विशेष सावधानी अपनाउनुपर्छ ,” विश्व स्वास्थ्य संगठनले सुझाएको छ । विश्व स्वास्थ संगठनको लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्ने उपाए बारेमा बताउदै अगाडि भनेको छ ,“लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्नको लागि लामेखुट्टे भगाउने धुप प्रयोग गर्ने, लामो बाहुला भएको हल्का कपडा र पाइन्ट लगाउने र घरभित्र लामेखुट्टे प्रवेश रोक्नको लागि झ्याल–ढोकामा जाली प्रयोग गर्ने उपाए गर्न सकिन्छ । | सन् २०१७ मा भारतमा जिका भाइरसको प्रकोपमा के भेटिएको थियो? | संक्रमित मानिसहरुमा मात्र |
भारतमा जीका भाइरसको प्रकोप पुष्टि भएको छ । यो दुई वर्ष भित्र भारतमा जिका प्रकोपको तेस्रो घटना हो । यो अघिल्ला दुईको तुलनामा ठूलो पनि देखिएको हो । पछिल्लो केही हप्ता भित्र भारतको पश्चिम राज्य राजस्थानमा ३२ जना जिका भाइरस संक्रमित भएको पुष्टि भएको छ । नेपालसँग जोडिएको भारतको राज्य विहारमा सर्तकता आह्वान गरिएको छ । जयपुरमा पहिचान भएका ३२ संक्रमित व्यक्तिमध्य एक जना विरामीको मुल घर विहारको सिवान जिल्लामा रहेको समाचार आए पछि यो सर्तकता आह्वान गरिएको हो । भारतको स्वास्थ मन्त्रालयले आफूले यो घटनालाई नजिकबाट नियाली रहेको बताएको छ । “हामीले उक्त क्षेत्रका गर्भवती भएका सबै महिलाहरुको निगरानी गरिरहेको छौँ,” अक्टोबर ८ मा मन्त्रालयले जारी गरेको एक वक्तव्यमा भनिएको छ । भारतमा सन् २०१७ मा एकै वर्ष पश्चिमी राज्य गुजरात र दक्षिणको तमिल राज्यमा जिकाको प्रकोप देखिएको थियो । यो वर्ष भने सेप्टेम्बर २२ मा जयपुरमा जिकाको पहिलो विरामी पहिचान गरिएको थियो । ‘एडिज’ नामको लामखुट्टेले सार्ने यो रोग सन् २०१५ मा ब्राजिलमा महामारीको रुपमा फैलिएको थियो । उक्त समय ब्राजिलबाट संक्रमण दक्षिण अमेरिका र उत्तर अमेरिकामा समेत फैलिएपछि संकटको अवस्था निम्तिएको थियो । जिका भाइरसको सम्पर्कमा आएका अधिकांश संक्रमितहरुमा कुनै लक्षण देखिँदैन तर केहीमा भने यसले प्यारालाइसिस गराउँछ । यो भाइरस गर्भवति अवस्थाका आमाबाट भ्रुणमा पनि सर्छ । यो भाइरसबाट संक्रमित भ्रुणबाट जन्मिएका बच्चाको टाउको सानो हुने, सुस्त मनस्थितिको हुनेजस्ता समस्या देखिन्छ । सन् २०१७ मा भारतमा देखिएको जिका भाइरसको प्रकोपमा यो रोग संक्रमित मानिसहरुमा मात्र भेटिएकोमा यो पटक वैज्ञानिकहरुले जयपुर वरपरका लामखुट्टेहरुमा पनि यसको भाइरस भेटेका छन् । यसले गर्दा यो पटक रोग फैलिने खतरा बढी रहेकोमा वैज्ञानिकहरु चिन्तित छन् । विश्व स्वास्थ्य संगठनले भारतलाई जिका प्रसारको वर्गिकरणको ‘क्याटोगोरी २’ मा राखेको छ । यो भनेको भाइरस फैलिरहेको अवस्था हो । “जिका भाइरसको संक्रमणबाट बच्नको लागि उच्च जोखिमयुक्त क्षेत्रमा जादाँ लामखुट्टेले नटोक्ने आवश्यक सावधानीहरु अपनाउनुपर्छ । गर्भवती महिलाले विशेष सावधानी अपनाउनुपर्छ ,” विश्व स्वास्थ्य संगठनले सुझाएको छ । विश्व स्वास्थ संगठनको लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्ने उपाए बारेमा बताउदै अगाडि भनेको छ ,“लामखुट्टेको टोकाईबाट बच्नको लागि लामेखुट्टे भगाउने धुप प्रयोग गर्ने, लामो बाहुला भएको हल्का कपडा र पाइन्ट लगाउने र घरभित्र लामेखुट्टे प्रवेश रोक्नको लागि झ्याल–ढोकामा जाली प्रयोग गर्ने उपाए गर्न सकिन्छ । | जिका भाइरसले के समस्या निम्त्याउँछ? | टाउको सानो हुने, सुस्त मनस्थितिको |
जिल्लाको क्षेत्र नंं २ (ख) का प्रदेशसभा सदस्य सुशील थापामाथि साङ्घातिक आक्रमण भएको छ । आफ्नो निर्वाचत क्षेत्र अन्तर्गत भैरवी गाउँपालिका–३ को छड्ने भन्ने स्थानमा कार्यकर्ता भेटघाट तथा पार्टी प्रवेश कार्यक्रममा उनीमाथि आक्रमण भएको हो । वडा नं ३ मा नेकपाको पार्टी कार्यालय स्थापनासँगै ४२ घरका करीब दुई सय जना नेपाली काँग्रेसका कार्यकर्ता पार्टी परित्याग गरी नेकपामा प्रवेश गर्ने कार्यक्रम आयोजना गरिएको थियो । “आफ्नै निर्वाचन क्षेत्रमा भएकाले मलाई पनि त्यहाँ उपस्थितिका लागि खबर भयो, नेकपाका पालिकास्तरका नेता तथा कार्यकर्ता, गाउँपालिका उपप्रमुख लगायतको उपस्थिति थियो । बिहानको कार्यक्रम स्थानीयवासीको निधन भएकाले केही बेर ढिला गरी सञ्चालन भयो, मैले पार्टी कार्यालय उद्घाटनको बोर्ड राख्दै थिएँ, छ जनाको समूहले एकाएक आक्रमण शुरु गर्यो । अत्यधिकरुपमा मदिरा सेवन गरेको समूहले गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष, नेकपाका पार्टी सचिव लगायतका नेतामाथि धमाधम आक्रमण गर्यो, सबैलाई हुत्याउँदै मलाईसमेत आक्रमणको प्रयास गरिएको थियो, जनताले बचाउन सफल भए, त्यहाँ रक्तपात गर्ने योजना बनाएर दुल्लूका नेपाली काँग्रेसका नेताले योजनाबद्ध आक्रमण गर्ने प्रयास भएको रहेछ”, उनले भने । | कसको माथि साङ्घातिक आक्रमण भएको छ? | सुशील थापामाथि |
जिल्लाको क्षेत्र नंं २ (ख) का प्रदेशसभा सदस्य सुशील थापामाथि साङ्घातिक आक्रमण भएको छ । आफ्नो निर्वाचत क्षेत्र अन्तर्गत भैरवी गाउँपालिका–३ को छड्ने भन्ने स्थानमा कार्यकर्ता भेटघाट तथा पार्टी प्रवेश कार्यक्रममा उनीमाथि आक्रमण भएको हो । वडा नं ३ मा नेकपाको पार्टी कार्यालय स्थापनासँगै ४२ घरका करीब दुई सय जना नेपाली काँग्रेसका कार्यकर्ता पार्टी परित्याग गरी नेकपामा प्रवेश गर्ने कार्यक्रम आयोजना गरिएको थियो । “आफ्नै निर्वाचन क्षेत्रमा भएकाले मलाई पनि त्यहाँ उपस्थितिका लागि खबर भयो, नेकपाका पालिकास्तरका नेता तथा कार्यकर्ता, गाउँपालिका उपप्रमुख लगायतको उपस्थिति थियो । बिहानको कार्यक्रम स्थानीयवासीको निधन भएकाले केही बेर ढिला गरी सञ्चालन भयो, मैले पार्टी कार्यालय उद्घाटनको बोर्ड राख्दै थिएँ, छ जनाको समूहले एकाएक आक्रमण शुरु गर्यो । अत्यधिकरुपमा मदिरा सेवन गरेको समूहले गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष, नेकपाका पार्टी सचिव लगायतका नेतामाथि धमाधम आक्रमण गर्यो, सबैलाई हुत्याउँदै मलाईसमेत आक्रमणको प्रयास गरिएको थियो, जनताले बचाउन सफल भए, त्यहाँ रक्तपात गर्ने योजना बनाएर दुल्लूका नेपाली काँग्रेसका नेताले योजनाबद्ध आक्रमण गर्ने प्रयास भएको रहेछ”, उनले भने । | कहाँ आक्रमण भएको हो? | भैरवी गाउँपालिका–३ को छड्ने |
जिल्लाको क्षेत्र नंं २ (ख) का प्रदेशसभा सदस्य सुशील थापामाथि साङ्घातिक आक्रमण भएको छ । आफ्नो निर्वाचत क्षेत्र अन्तर्गत भैरवी गाउँपालिका–३ को छड्ने भन्ने स्थानमा कार्यकर्ता भेटघाट तथा पार्टी प्रवेश कार्यक्रममा उनीमाथि आक्रमण भएको हो । वडा नं ३ मा नेकपाको पार्टी कार्यालय स्थापनासँगै ४२ घरका करीब दुई सय जना नेपाली काँग्रेसका कार्यकर्ता पार्टी परित्याग गरी नेकपामा प्रवेश गर्ने कार्यक्रम आयोजना गरिएको थियो । “आफ्नै निर्वाचन क्षेत्रमा भएकाले मलाई पनि त्यहाँ उपस्थितिका लागि खबर भयो, नेकपाका पालिकास्तरका नेता तथा कार्यकर्ता, गाउँपालिका उपप्रमुख लगायतको उपस्थिति थियो । बिहानको कार्यक्रम स्थानीयवासीको निधन भएकाले केही बेर ढिला गरी सञ्चालन भयो, मैले पार्टी कार्यालय उद्घाटनको बोर्ड राख्दै थिएँ, छ जनाको समूहले एकाएक आक्रमण शुरु गर्यो । अत्यधिकरुपमा मदिरा सेवन गरेको समूहले गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष, नेकपाका पार्टी सचिव लगायतका नेतामाथि धमाधम आक्रमण गर्यो, सबैलाई हुत्याउँदै मलाईसमेत आक्रमणको प्रयास गरिएको थियो, जनताले बचाउन सफल भए, त्यहाँ रक्तपात गर्ने योजना बनाएर दुल्लूका नेपाली काँग्रेसका नेताले योजनाबद्ध आक्रमण गर्ने प्रयास भएको रहेछ”, उनले भने । | कसले आक्रमणको प्रयास गरेको थियो? | दुल्लूका नेपाली काँग्रेसका नेताले |
जिल्लाको क्षेत्र नंं २ (ख) का प्रदेशसभा सदस्य सुशील थापामाथि साङ्घातिक आक्रमण भएको छ । आफ्नो निर्वाचत क्षेत्र अन्तर्गत भैरवी गाउँपालिका–३ को छड्ने भन्ने स्थानमा कार्यकर्ता भेटघाट तथा पार्टी प्रवेश कार्यक्रममा उनीमाथि आक्रमण भएको हो । वडा नं ३ मा नेकपाको पार्टी कार्यालय स्थापनासँगै ४२ घरका करीब दुई सय जना नेपाली काँग्रेसका कार्यकर्ता पार्टी परित्याग गरी नेकपामा प्रवेश गर्ने कार्यक्रम आयोजना गरिएको थियो । “आफ्नै निर्वाचन क्षेत्रमा भएकाले मलाई पनि त्यहाँ उपस्थितिका लागि खबर भयो, नेकपाका पालिकास्तरका नेता तथा कार्यकर्ता, गाउँपालिका उपप्रमुख लगायतको उपस्थिति थियो । बिहानको कार्यक्रम स्थानीयवासीको निधन भएकाले केही बेर ढिला गरी सञ्चालन भयो, मैले पार्टी कार्यालय उद्घाटनको बोर्ड राख्दै थिएँ, छ जनाको समूहले एकाएक आक्रमण शुरु गर्यो । अत्यधिकरुपमा मदिरा सेवन गरेको समूहले गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष, नेकपाका पार्टी सचिव लगायतका नेतामाथि धमाधम आक्रमण गर्यो, सबैलाई हुत्याउँदै मलाईसमेत आक्रमणको प्रयास गरिएको थियो, जनताले बचाउन सफल भए, त्यहाँ रक्तपात गर्ने योजना बनाएर दुल्लूका नेपाली काँग्रेसका नेताले योजनाबद्ध आक्रमण गर्ने प्रयास भएको रहेछ”, उनले भने । | आक्रमणको समयमा कार्यक्रम किन ढिला भयो? | स्थानीयवासीको निधन भएकाले |
जिल्लाको क्षेत्र नंं २ (ख) का प्रदेशसभा सदस्य सुशील थापामाथि साङ्घातिक आक्रमण भएको छ । आफ्नो निर्वाचत क्षेत्र अन्तर्गत भैरवी गाउँपालिका–३ को छड्ने भन्ने स्थानमा कार्यकर्ता भेटघाट तथा पार्टी प्रवेश कार्यक्रममा उनीमाथि आक्रमण भएको हो । वडा नं ३ मा नेकपाको पार्टी कार्यालय स्थापनासँगै ४२ घरका करीब दुई सय जना नेपाली काँग्रेसका कार्यकर्ता पार्टी परित्याग गरी नेकपामा प्रवेश गर्ने कार्यक्रम आयोजना गरिएको थियो । “आफ्नै निर्वाचन क्षेत्रमा भएकाले मलाई पनि त्यहाँ उपस्थितिका लागि खबर भयो, नेकपाका पालिकास्तरका नेता तथा कार्यकर्ता, गाउँपालिका उपप्रमुख लगायतको उपस्थिति थियो । बिहानको कार्यक्रम स्थानीयवासीको निधन भएकाले केही बेर ढिला गरी सञ्चालन भयो, मैले पार्टी कार्यालय उद्घाटनको बोर्ड राख्दै थिएँ, छ जनाको समूहले एकाएक आक्रमण शुरु गर्यो । अत्यधिकरुपमा मदिरा सेवन गरेको समूहले गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष, नेकपाका पार्टी सचिव लगायतका नेतामाथि धमाधम आक्रमण गर्यो, सबैलाई हुत्याउँदै मलाईसमेत आक्रमणको प्रयास गरिएको थियो, जनताले बचाउन सफल भए, त्यहाँ रक्तपात गर्ने योजना बनाएर दुल्लूका नेपाली काँग्रेसका नेताले योजनाबद्ध आक्रमण गर्ने प्रयास भएको रहेछ”, उनले भने । | कति जना नेपाली काँग्रेसका कार्यकर्ता पार्टी परित्याग गरी नेकपामा प्रवेश गर्ने कार्यक्रम आयोजना गरिएको थियो? | करीब दुई सय जना |
बैंकको विदेशी मुद्रा विनिमय व्यवस्थापन विभागका अनुसार आज बिहीबार (असोज २७ गते, अक्टोबर १३) को बजारमा १ को खरिददर १३१ रुपैयाँ ४१ पैसा र विक्रिदर १३२ रुपैयाँ ०१ पैसा रहेको छ । आज डलरको भाउ बुधबारकै मूल्यमा कारोबार भइरहेको छ । त्यस्तै आज १ को खरिददर १२७ रुपैयाँ ७० पैसा र विक्रिदर १२८ रुपैयाँ २९ पैसा रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज युरोको भाउ १५ पैसाले बढेको छ । त्यसैगरी आज १ को खरिददर १४५ रुपैया ६७ पैसा र विक्रिदर १४६ रुपैयाँ ३४ रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज पाउण्डको भाउ २२ पैसाले बढेको छ । | आजको बजारमा १ को खरिददर कति छ? | १३१ रुपैयाँ ४१ पैसा |
बैंकको विदेशी मुद्रा विनिमय व्यवस्थापन विभागका अनुसार आज बिहीबार (असोज २७ गते, अक्टोबर १३) को बजारमा १ को खरिददर १३१ रुपैयाँ ४१ पैसा र विक्रिदर १३२ रुपैयाँ ०१ पैसा रहेको छ । आज डलरको भाउ बुधबारकै मूल्यमा कारोबार भइरहेको छ । त्यस्तै आज १ को खरिददर १२७ रुपैयाँ ७० पैसा र विक्रिदर १२८ रुपैयाँ २९ पैसा रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज युरोको भाउ १५ पैसाले बढेको छ । त्यसैगरी आज १ को खरिददर १४५ रुपैया ६७ पैसा र विक्रिदर १४६ रुपैयाँ ३४ रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज पाउण्डको भाउ २२ पैसाले बढेको छ । | आजको बजारमा १ को विक्रिदर कति छ? | १३२ रुपैयाँ ०१ पैसा |
बैंकको विदेशी मुद्रा विनिमय व्यवस्थापन विभागका अनुसार आज बिहीबार (असोज २७ गते, अक्टोबर १३) को बजारमा १ को खरिददर १३१ रुपैयाँ ४१ पैसा र विक्रिदर १३२ रुपैयाँ ०१ पैसा रहेको छ । आज डलरको भाउ बुधबारकै मूल्यमा कारोबार भइरहेको छ । त्यस्तै आज १ को खरिददर १२७ रुपैयाँ ७० पैसा र विक्रिदर १२८ रुपैयाँ २९ पैसा रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज युरोको भाउ १५ पैसाले बढेको छ । त्यसैगरी आज १ को खरिददर १४५ रुपैया ६७ पैसा र विक्रिदर १४६ रुपैयाँ ३४ रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज पाउण्डको भाउ २२ पैसाले बढेको छ । | आज डलरको भाउ कुन दिनको मूल्यमा कारोबार भइरहेको छ? | बुधबारकै |
बैंकको विदेशी मुद्रा विनिमय व्यवस्थापन विभागका अनुसार आज बिहीबार (असोज २७ गते, अक्टोबर १३) को बजारमा १ को खरिददर १३१ रुपैयाँ ४१ पैसा र विक्रिदर १३२ रुपैयाँ ०१ पैसा रहेको छ । आज डलरको भाउ बुधबारकै मूल्यमा कारोबार भइरहेको छ । त्यस्तै आज १ को खरिददर १२७ रुपैयाँ ७० पैसा र विक्रिदर १२८ रुपैयाँ २९ पैसा रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज युरोको भाउ १५ पैसाले बढेको छ । त्यसैगरी आज १ को खरिददर १४५ रुपैया ६७ पैसा र विक्रिदर १४६ रुपैयाँ ३४ रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज पाउण्डको भाउ २२ पैसाले बढेको छ । | आजको बजारमा १ को खरिददर युरोको कति छ? | १२७ रुपैयाँ ७० पैसा |
बैंकको विदेशी मुद्रा विनिमय व्यवस्थापन विभागका अनुसार आज बिहीबार (असोज २७ गते, अक्टोबर १३) को बजारमा १ को खरिददर १३१ रुपैयाँ ४१ पैसा र विक्रिदर १३२ रुपैयाँ ०१ पैसा रहेको छ । आज डलरको भाउ बुधबारकै मूल्यमा कारोबार भइरहेको छ । त्यस्तै आज १ को खरिददर १२७ रुपैयाँ ७० पैसा र विक्रिदर १२८ रुपैयाँ २९ पैसा रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज युरोको भाउ १५ पैसाले बढेको छ । त्यसैगरी आज १ को खरिददर १४५ रुपैया ६७ पैसा र विक्रिदर १४६ रुपैयाँ ३४ रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज पाउण्डको भाउ २२ पैसाले बढेको छ । | बुधबारको तुलनामा आज युरोको भाउ कति बढेको छ? | १५ पैसाले |
बैंकको विदेशी मुद्रा विनिमय व्यवस्थापन विभागका अनुसार आज बिहीबार (असोज २७ गते, अक्टोबर १३) को बजारमा १ को खरिददर १३१ रुपैयाँ ४१ पैसा र विक्रिदर १३२ रुपैयाँ ०१ पैसा रहेको छ । आज डलरको भाउ बुधबारकै मूल्यमा कारोबार भइरहेको छ । त्यस्तै आज १ को खरिददर १२७ रुपैयाँ ७० पैसा र विक्रिदर १२८ रुपैयाँ २९ पैसा रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज युरोको भाउ १५ पैसाले बढेको छ । त्यसैगरी आज १ को खरिददर १४५ रुपैया ६७ पैसा र विक्रिदर १४६ रुपैयाँ ३४ रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज पाउण्डको भाउ २२ पैसाले बढेको छ । | आजको बजारमा १ को खरिददर पाउण्डको कति छ? | १४५ रुपैया ६७ पैसा |
बैंकको विदेशी मुद्रा विनिमय व्यवस्थापन विभागका अनुसार आज बिहीबार (असोज २७ गते, अक्टोबर १३) को बजारमा १ को खरिददर १३१ रुपैयाँ ४१ पैसा र विक्रिदर १३२ रुपैयाँ ०१ पैसा रहेको छ । आज डलरको भाउ बुधबारकै मूल्यमा कारोबार भइरहेको छ । त्यस्तै आज १ को खरिददर १२७ रुपैयाँ ७० पैसा र विक्रिदर १२८ रुपैयाँ २९ पैसा रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज युरोको भाउ १५ पैसाले बढेको छ । त्यसैगरी आज १ को खरिददर १४५ रुपैया ६७ पैसा र विक्रिदर १४६ रुपैयाँ ३४ रहेको छ । बुधबारको तुलनामा आज पाउण्डको भाउ २२ पैसाले बढेको छ । | बुधबारको तुलनामा आज पाउण्डको भाउ कति बढेको छ? | २२ पैसाले |
ज्ञापनपत्र बुझ्दै प्रमुख जिल्ला अधिकारी गोपालप्रसाद पराजुलीले होमीयोप्याथिक क्षेत्रका समस्याहरुलाई समाधान गर्न आफ्नोतर्फबाट पहल गर्ने बताए । साथै वुधवार नै जिल्ला आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्र इनरुवामा पनि सो टोलीले ज्ञापनपत्र बुझाएको छ । ज्ञापनपत्र बुझ्दै केन्द्र प्रमुख डा. सूर्यनारायण मेहताले होमीयोप्याथिक क्षेत्रलाई व्यवस्थति गर्न आफू लागि परेको बताए । डा. मेहताले होमीयोप्याथिक चिकित्सा प्रणाली सरकारले वेवास्ता गर्न नहुने बताउँदै एशोसीएसनले उठाएका मागलाई सम्बोधन गर्न स्वास्थ्य मन्त्रालय र आयुर्वेद विभागको ध्यानाकर्षण गराउने आश्वासन दिए । | कसले होमीयोप्याथिक क्षेत्रका समस्याहरुलाई समाधान गर्न पहल गर्ने बताए? | गोपालप्रसाद पराजुली |
ज्ञापनपत्र बुझ्दै प्रमुख जिल्ला अधिकारी गोपालप्रसाद पराजुलीले होमीयोप्याथिक क्षेत्रका समस्याहरुलाई समाधान गर्न आफ्नोतर्फबाट पहल गर्ने बताए । साथै वुधवार नै जिल्ला आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्र इनरुवामा पनि सो टोलीले ज्ञापनपत्र बुझाएको छ । ज्ञापनपत्र बुझ्दै केन्द्र प्रमुख डा. सूर्यनारायण मेहताले होमीयोप्याथिक क्षेत्रलाई व्यवस्थति गर्न आफू लागि परेको बताए । डा. मेहताले होमीयोप्याथिक चिकित्सा प्रणाली सरकारले वेवास्ता गर्न नहुने बताउँदै एशोसीएसनले उठाएका मागलाई सम्बोधन गर्न स्वास्थ्य मन्त्रालय र आयुर्वेद विभागको ध्यानाकर्षण गराउने आश्वासन दिए । | कुन दिन जिल्ला आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्रमा ज्ञापनपत्र बुझाइएको छ? | वुधवार |
ज्ञापनपत्र बुझ्दै प्रमुख जिल्ला अधिकारी गोपालप्रसाद पराजुलीले होमीयोप्याथिक क्षेत्रका समस्याहरुलाई समाधान गर्न आफ्नोतर्फबाट पहल गर्ने बताए । साथै वुधवार नै जिल्ला आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्र इनरुवामा पनि सो टोलीले ज्ञापनपत्र बुझाएको छ । ज्ञापनपत्र बुझ्दै केन्द्र प्रमुख डा. सूर्यनारायण मेहताले होमीयोप्याथिक क्षेत्रलाई व्यवस्थति गर्न आफू लागि परेको बताए । डा. मेहताले होमीयोप्याथिक चिकित्सा प्रणाली सरकारले वेवास्ता गर्न नहुने बताउँदै एशोसीएसनले उठाएका मागलाई सम्बोधन गर्न स्वास्थ्य मन्त्रालय र आयुर्वेद विभागको ध्यानाकर्षण गराउने आश्वासन दिए । | कसले होमीयोप्याथिक क्षेत्रलाई व्यवस्थति गर्न आफू लागि परेको बताए? | डा. सूर्यनारायण मेहताले |
ज्ञापनपत्र बुझ्दै प्रमुख जिल्ला अधिकारी गोपालप्रसाद पराजुलीले होमीयोप्याथिक क्षेत्रका समस्याहरुलाई समाधान गर्न आफ्नोतर्फबाट पहल गर्ने बताए । साथै वुधवार नै जिल्ला आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्र इनरुवामा पनि सो टोलीले ज्ञापनपत्र बुझाएको छ । ज्ञापनपत्र बुझ्दै केन्द्र प्रमुख डा. सूर्यनारायण मेहताले होमीयोप्याथिक क्षेत्रलाई व्यवस्थति गर्न आफू लागि परेको बताए । डा. मेहताले होमीयोप्याथिक चिकित्सा प्रणाली सरकारले वेवास्ता गर्न नहुने बताउँदै एशोसीएसनले उठाएका मागलाई सम्बोधन गर्न स्वास्थ्य मन्त्रालय र आयुर्वेद विभागको ध्यानाकर्षण गराउने आश्वासन दिए । | कसले होमीयोप्याथिक चिकित्सा प्रणाली सरकारले वेवास्ता गर्न नहुने बताएको छ? | डा. मेहताले |
ज्ञापनपत्र बुझ्दै प्रमुख जिल्ला अधिकारी गोपालप्रसाद पराजुलीले होमीयोप्याथिक क्षेत्रका समस्याहरुलाई समाधान गर्न आफ्नोतर्फबाट पहल गर्ने बताए । साथै वुधवार नै जिल्ला आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्र इनरुवामा पनि सो टोलीले ज्ञापनपत्र बुझाएको छ । ज्ञापनपत्र बुझ्दै केन्द्र प्रमुख डा. सूर्यनारायण मेहताले होमीयोप्याथिक क्षेत्रलाई व्यवस्थति गर्न आफू लागि परेको बताए । डा. मेहताले होमीयोप्याथिक चिकित्सा प्रणाली सरकारले वेवास्ता गर्न नहुने बताउँदै एशोसीएसनले उठाएका मागलाई सम्बोधन गर्न स्वास्थ्य मन्त्रालय र आयुर्वेद विभागको ध्यानाकर्षण गराउने आश्वासन दिए । | कसले स्वास्थ्य मन्त्रालय र आयुर्वेद विभागको ध्यानाकर्षण गराउने आश्वासन दिए? | डा. मेहताले |
पछिल्लो २४ घण्टामा देशभर ५ जना कोभिड १९ संक्रमित थपिएका छन् । २ हजार ७१७ वटा नमुना परीक्षण गर्दा सो संक्रमण पुष्टि भएको हो । आज ९ जना संक्रमणमुक्त भएका छन् । योसँगै देशभर सक्रिय संक्रमितको संख्या १२८ पुगेको छ । आज ४७ हजार ९७९ जनाले कोभिड १९ विरुद्धको खोप लगाएको स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले जनाएको छ । | पछिल्लो २४ घण्टामा कति जना कोभिड १९ संक्रमित थपिएका छन्? | ५ जना |
पछिल्लो २४ घण्टामा देशभर ५ जना कोभिड १९ संक्रमित थपिएका छन् । २ हजार ७१७ वटा नमुना परीक्षण गर्दा सो संक्रमण पुष्टि भएको हो । आज ९ जना संक्रमणमुक्त भएका छन् । योसँगै देशभर सक्रिय संक्रमितको संख्या १२८ पुगेको छ । आज ४७ हजार ९७९ जनाले कोभिड १९ विरुद्धको खोप लगाएको स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले जनाएको छ । | कति वटा नमुना परीक्षण गर्दा सो संक्रमण पुष्टि भएको हो? | २ हजार ७१७ वटा |
पछिल्लो २४ घण्टामा देशभर ५ जना कोभिड १९ संक्रमित थपिएका छन् । २ हजार ७१७ वटा नमुना परीक्षण गर्दा सो संक्रमण पुष्टि भएको हो । आज ९ जना संक्रमणमुक्त भएका छन् । योसँगै देशभर सक्रिय संक्रमितको संख्या १२८ पुगेको छ । आज ४७ हजार ९७९ जनाले कोभिड १९ विरुद्धको खोप लगाएको स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले जनाएको छ । | आज कति जना संक्रमणमुक्त भएका छन्? | ९ जना |
पछिल्लो २४ घण्टामा देशभर ५ जना कोभिड १९ संक्रमित थपिएका छन् । २ हजार ७१७ वटा नमुना परीक्षण गर्दा सो संक्रमण पुष्टि भएको हो । आज ९ जना संक्रमणमुक्त भएका छन् । योसँगै देशभर सक्रिय संक्रमितको संख्या १२८ पुगेको छ । आज ४७ हजार ९७९ जनाले कोभिड १९ विरुद्धको खोप लगाएको स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले जनाएको छ । | देशभर सक्रिय संक्रमितको संख्या कति पुगेको छ? | १२८ |
पछिल्लो २४ घण्टामा देशभर ५ जना कोभिड १९ संक्रमित थपिएका छन् । २ हजार ७१७ वटा नमुना परीक्षण गर्दा सो संक्रमण पुष्टि भएको हो । आज ९ जना संक्रमणमुक्त भएका छन् । योसँगै देशभर सक्रिय संक्रमितको संख्या १२८ पुगेको छ । आज ४७ हजार ९७९ जनाले कोभिड १९ विरुद्धको खोप लगाएको स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले जनाएको छ । | आज कति जनाले कोभिड १९ विरुद्धको खोप लगाएका छन्? | ४७ हजार ९७९ जनाले |
भारतीय नागरिकबाट रकम लिई अवैधरूपमा नेपाल प्रवेश गराउन खोज्ने युवकलाई सशस्त्र प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएर प्रहरीको जिम्मा लगाएको छ । कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिका–३ त्रिनगरका १९ वर्षीय शैलेश अवस्थीलाई आइतबार साँझ बोर्डर आउट पोष्ट डोकेबजारको टोलीले नियन्त्रणमा हो । अवस्थीले भारतको मिजनौर धामपुर बस्ने २५ वर्षीय मोहम्मद आशिकबाट रु एक हजार रकम लिई सीमा क्षेत्रको तारबारबाट छिराउँदै गरेका बेला नियन्त्रणमा लिइएको सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल नं ३५ गण हेडक्वार्टर शैलेश्वरी कञ्चनपुरका सशस्त्र प्रहरी उपरीक्षक वीरेन्द्र ऐरले बताए । नियन्त्रणमा परेका अवस्थीलाई प्रहरीचौकी पचकडीया र भारतीय नागरिक आशिकलाई भारतीय सीमा सुरक्षा बल एसएसबीको गौरीफण्टाका एएसआई मुनिमको जिम्मा लगाइएको छ । | कसलाई नियन्त्रणमा लिइएको छ? | शैलेश अवस्थी |
भारतीय नागरिकबाट रकम लिई अवैधरूपमा नेपाल प्रवेश गराउन खोज्ने युवकलाई सशस्त्र प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएर प्रहरीको जिम्मा लगाएको छ । कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिका–३ त्रिनगरका १९ वर्षीय शैलेश अवस्थीलाई आइतबार साँझ बोर्डर आउट पोष्ट डोकेबजारको टोलीले नियन्त्रणमा हो । अवस्थीले भारतको मिजनौर धामपुर बस्ने २५ वर्षीय मोहम्मद आशिकबाट रु एक हजार रकम लिई सीमा क्षेत्रको तारबारबाट छिराउँदै गरेका बेला नियन्त्रणमा लिइएको सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल नं ३५ गण हेडक्वार्टर शैलेश्वरी कञ्चनपुरका सशस्त्र प्रहरी उपरीक्षक वीरेन्द्र ऐरले बताए । नियन्त्रणमा परेका अवस्थीलाई प्रहरीचौकी पचकडीया र भारतीय नागरिक आशिकलाई भारतीय सीमा सुरक्षा बल एसएसबीको गौरीफण्टाका एएसआई मुनिमको जिम्मा लगाइएको छ । | शैलेश अवस्थीको उमेर कति हो? | १९ वर्ष |
भारतीय नागरिकबाट रकम लिई अवैधरूपमा नेपाल प्रवेश गराउन खोज्ने युवकलाई सशस्त्र प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएर प्रहरीको जिम्मा लगाएको छ । कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिका–३ त्रिनगरका १९ वर्षीय शैलेश अवस्थीलाई आइतबार साँझ बोर्डर आउट पोष्ट डोकेबजारको टोलीले नियन्त्रणमा हो । अवस्थीले भारतको मिजनौर धामपुर बस्ने २५ वर्षीय मोहम्मद आशिकबाट रु एक हजार रकम लिई सीमा क्षेत्रको तारबारबाट छिराउँदै गरेका बेला नियन्त्रणमा लिइएको सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल नं ३५ गण हेडक्वार्टर शैलेश्वरी कञ्चनपुरका सशस्त्र प्रहरी उपरीक्षक वीरेन्द्र ऐरले बताए । नियन्त्रणमा परेका अवस्थीलाई प्रहरीचौकी पचकडीया र भारतीय नागरिक आशिकलाई भारतीय सीमा सुरक्षा बल एसएसबीको गौरीफण्टाका एएसआई मुनिमको जिम्मा लगाइएको छ । | कसबाट रकम लिइएको थियो? | मोहम्मद आशिक |
भारतीय नागरिकबाट रकम लिई अवैधरूपमा नेपाल प्रवेश गराउन खोज्ने युवकलाई सशस्त्र प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएर प्रहरीको जिम्मा लगाएको छ । कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिका–३ त्रिनगरका १९ वर्षीय शैलेश अवस्थीलाई आइतबार साँझ बोर्डर आउट पोष्ट डोकेबजारको टोलीले नियन्त्रणमा हो । अवस्थीले भारतको मिजनौर धामपुर बस्ने २५ वर्षीय मोहम्मद आशिकबाट रु एक हजार रकम लिई सीमा क्षेत्रको तारबारबाट छिराउँदै गरेका बेला नियन्त्रणमा लिइएको सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल नं ३५ गण हेडक्वार्टर शैलेश्वरी कञ्चनपुरका सशस्त्र प्रहरी उपरीक्षक वीरेन्द्र ऐरले बताए । नियन्त्रणमा परेका अवस्थीलाई प्रहरीचौकी पचकडीया र भारतीय नागरिक आशिकलाई भारतीय सीमा सुरक्षा बल एसएसबीको गौरीफण्टाका एएसआई मुनिमको जिम्मा लगाइएको छ । | कति रकम लिइएको थियो? | रु एक हजार |
भारतीय नागरिकबाट रकम लिई अवैधरूपमा नेपाल प्रवेश गराउन खोज्ने युवकलाई सशस्त्र प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएर प्रहरीको जिम्मा लगाएको छ । कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिका–३ त्रिनगरका १९ वर्षीय शैलेश अवस्थीलाई आइतबार साँझ बोर्डर आउट पोष्ट डोकेबजारको टोलीले नियन्त्रणमा हो । अवस्थीले भारतको मिजनौर धामपुर बस्ने २५ वर्षीय मोहम्मद आशिकबाट रु एक हजार रकम लिई सीमा क्षेत्रको तारबारबाट छिराउँदै गरेका बेला नियन्त्रणमा लिइएको सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल नं ३५ गण हेडक्वार्टर शैलेश्वरी कञ्चनपुरका सशस्त्र प्रहरी उपरीक्षक वीरेन्द्र ऐरले बताए । नियन्त्रणमा परेका अवस्थीलाई प्रहरीचौकी पचकडीया र भारतीय नागरिक आशिकलाई भारतीय सीमा सुरक्षा बल एसएसबीको गौरीफण्टाका एएसआई मुनिमको जिम्मा लगाइएको छ । | कहाँ नियन्त्रणमा लिइएको हो? | डोकेबजार |
भारतीय नागरिकबाट रकम लिई अवैधरूपमा नेपाल प्रवेश गराउन खोज्ने युवकलाई सशस्त्र प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएर प्रहरीको जिम्मा लगाएको छ । कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिका–३ त्रिनगरका १९ वर्षीय शैलेश अवस्थीलाई आइतबार साँझ बोर्डर आउट पोष्ट डोकेबजारको टोलीले नियन्त्रणमा हो । अवस्थीले भारतको मिजनौर धामपुर बस्ने २५ वर्षीय मोहम्मद आशिकबाट रु एक हजार रकम लिई सीमा क्षेत्रको तारबारबाट छिराउँदै गरेका बेला नियन्त्रणमा लिइएको सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल नं ३५ गण हेडक्वार्टर शैलेश्वरी कञ्चनपुरका सशस्त्र प्रहरी उपरीक्षक वीरेन्द्र ऐरले बताए । नियन्त्रणमा परेका अवस्थीलाई प्रहरीचौकी पचकडीया र भारतीय नागरिक आशिकलाई भारतीय सीमा सुरक्षा बल एसएसबीको गौरीफण्टाका एएसआई मुनिमको जिम्मा लगाइएको छ । | कसले शैलेश अवस्थीलाई नियन्त्रणमा लियो? | सशस्त्र प्रहरीले |
भारतीय नागरिकबाट रकम लिई अवैधरूपमा नेपाल प्रवेश गराउन खोज्ने युवकलाई सशस्त्र प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएर प्रहरीको जिम्मा लगाएको छ । कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिका–३ त्रिनगरका १९ वर्षीय शैलेश अवस्थीलाई आइतबार साँझ बोर्डर आउट पोष्ट डोकेबजारको टोलीले नियन्त्रणमा हो । अवस्थीले भारतको मिजनौर धामपुर बस्ने २५ वर्षीय मोहम्मद आशिकबाट रु एक हजार रकम लिई सीमा क्षेत्रको तारबारबाट छिराउँदै गरेका बेला नियन्त्रणमा लिइएको सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल नं ३५ गण हेडक्वार्टर शैलेश्वरी कञ्चनपुरका सशस्त्र प्रहरी उपरीक्षक वीरेन्द्र ऐरले बताए । नियन्त्रणमा परेका अवस्थीलाई प्रहरीचौकी पचकडीया र भारतीय नागरिक आशिकलाई भारतीय सीमा सुरक्षा बल एसएसबीको गौरीफण्टाका एएसआई मुनिमको जिम्मा लगाइएको छ । | कसलाई भारतीय सीमा सुरक्षा बलको जिम्मा लगाइएको छ? | मोहम्मद आशिक |
कोलो माम्बा वा काला माम्बा विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको एक प्रजाति हो। यो सर्प इलापिडी परिवारमा पर्छ भने यो सर्प विषेशगरि उप-साहारा क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। योसर्पलाई पहिलपटक सन् १८६४ मा वैज्ञानिक अल्वर्ट गुन्थरले वर्णन गरेका थिए। यो राज गोमन पछिको विश्वमा रहेका विषालु सर्प मध्ये सबैभन्दा लामो सर्प हो जसको एक वयस्कको अौसत लम्बाई हन्छ भने सामान्यतया ३ मि (१० फिट) सम्म बढ्ने गर्दछ। यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यस प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग गाढा खैरो र फिका खैरो हुन्छ। सानो कालो माम्बा भने हल्का पहेँलो हुन्छ र वयस्क अवस्थामा प्रवेश गर्दा यसको रङ्ग खैरो हुन जान्छ।
यस प्रजातिको सर्प दुवै जमिनमा र विक्षेमा बसोबास गर्ने गर्छन्। यस प्रजाति विषेशगरि साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभागमा पाइने गर्छन्। यस प्रजातिले रातको समयमा पनि देख्न सक्ने भएकाले यसले ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावरलाई आफ्नो आहारा बनाउने गर्छ। वातावरण अनुकूल भयो भने यसले छोटो दुरीका लागि १६ किमी प्रतिघण्टा (१० माइल प्रतिघण्टा) सम्म दगुर्न सक्छ। वयस्क कालो माम्बाको केही प्रकृतिक सिकारी पनि भेटिएका छन्।
यस जनावरले अगाडिको भाग र घाँटी तन्काउन सक्ने भएकाले यसले चरा र मुसाहरूलाई थाहा नदिइ आक्रमण गर्ने गर्छ। यसले सर्पको विष एकदमै खतरनाक भएकाले यसले टोक्यो भने जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको १० मिनेट भित्रमै मृत्यु हुन्छ। यो प्रजातिको सर्प एकदमै रिसाहा र चलाख भएका कारण यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने यसले मानिसलाई पनि आक्रमण गरेको पाइएको छ। यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
शारीरिक विवरण
कालो माम्बा एक लामो सुरिलो र बेलना आकारको सर्प हो। यस सर्पको कालो आँखा र हल्का थेप्चो परेको टाउको हुन्छ। एक वयस्क कालो माम्बाको अौसत लम्बाई २ देखि ३ मिटर (६ फिट ७ इञ्च देखि ९ फिट १० इञ्च) सम्म हुन्छ भने यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यो विषालु सर्पको दर्जामा संसारमै राज गोमन पछिको लामो सर्पको रूपमा परिचित छ। यस प्रजातिको सर्पले आहारा निल्नका लागि मुख चौडा बनाउने गर्दैछ भने यसको वारिएको मुखको लम्बाई २० सेन्टिमिटर हुन्छ। यस प्रजातिको पुच्छर लामो र पातलो हुन्छ भने यसको अौसत तौल १.६ किलोग्राम (३.५ पाउण्ड) मापन गरिएको छ।
यस प्रजातिहरू हल्का पहेँलो, हल्का कालो, खैरो र।विषेशगरि गाढा खैरो रङ्गमा पाइने गर्छन् भने केही काला माम्बाको भने भेण्टा रङ्गको धब्बा पनि देखिने गरेको छ। कालो माम्बाको तल्लो भाग फितलो खैरो र सेतो हुन्छ भने यसको मुख भित्रको भाग गाढा निलो र खैरो देखिन्छ। यस कालो माम्बाको आँखा खैरो देखि हल्का कालो हुन्छ र यसको आँखाको नानी हल्का सेतो र पहेँलो हुने गर्छ। वयस्क कालो माम्बा भन्दा युवा कालो माम्बाको रङ्ग पहेँलो देखिन्छ र उमेर बढेसँगै युवा कालो माम्बाहरू खैरो हुँदै जान्छ।
वितरण र बासस्थान
कालो माम्बा उप-साहारा क्षेत्रमा ठूलो भूभागमा बसोबास गर्छन् भने यसको बासस्थान क्षेत्र; बुर्किना फासो, क्यामेरून, सुडान, इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा, गणतन्त्र कङ्गो, रुवान्डा, मलावी, बोत्स्वाना, एङ्गोला, जिम्बाब्वे, एरिट्रिया, बुरूण्डी, सोमालिया, तान्जानिया, स्वाजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, नामिबिया, मोजाम्बिक आदि रहेका छन्। पश्चिम अफ्रिकाका भागहरूमा कालो माम्बाको वितरण विवादित भएको छ। सन् १९५४ मा कालो माम्बा सेनेगल को घना जङ्गली क्षेत्रमा पनि फेला पारिएको थियो। यो अवलोकन र पछिको निरीक्षणले सन् १९५६ मा सेनेगलमा पनि यो प्रजातिको सर्प रहेको छ भन्ने पुष्टि गरेको थियो।
यो प्रजातिको सर्पले मध्यम खालको तापमान रुचाउने भएका कारण यो विषेशगरि पहाडी भूभाग र घना जङ्गलमा पाइने गर्दछ। यो प्रजाति तल्लो भूभाग र ओसिलो साभानामा पनि बसोबास गर्दछ। यो प्रजातिको सर्प मुख्यतया समुन्द्री सतहबाट १,००० मिटर (३,३०० फिट) को उचाईमा पाइन्छ तर यो सर्प केन्यामा १,८०० मिटर (५,९०० फिट) र जिम्बाब्वेमा १,६५० मिटर (५,४१० फिट) को उचाईमा बस्दछ। यो प्रजातिको सङ्ख्या अझै बढ्दो क्रममा भएका कारण यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
व्यवहार
कालो माम्बा दुवै जमिन र रुखमा बसोबास गर्न सक्ने खालका हुन्छन्। जमिनमा बस्दा खेरी यो सर्पले आफ्नो टाउको र घाँटी हल्का ठडाएर हिड्ने गर्दछ र यसले घाँटीलाई एकैपटक लामो दुरी सम्म पनि लगेर सिकार गर्ने गर्छ। कालो माम्बाले दुवै बिहानी र रातीको समयमा देख्न सक्छ। अफ्रिकामा यस सर्पलाई बिहान ७ दखि १० सम्म र दिउँसो २ देखि ४ बजे सम्म सक्रिय भएको तथ्याङ्क रहेको छ। यस प्रजातिको माम्बा एकदमै छिटो र दुर्त गतिमा आक्रमण गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। घना जङ्गली क्षेत्रमा कालो माम्बाले मानवको आवतजावत र ४० मिटर (१३० फिट) भन्दा नजिक आयो भने यसले सामान्यतया आक्रमण गर्ने गर्छ। यस सर्पले डर र खतराको सङ्केत पाउने बित्तिकै दुलो र झाडीहरूमा लुक्ने गर्दछ भने कहिलेकाहीँ यसले आफ्नो घाँटी र मुखलाई ठूलो बनाउँछ र जिब्रो भित्र बाहिर गर्न गर्छ।
यस सर्प डरायो अथवा यसले खतराको सङ्केत पाएपछि यसको नजिक केही हलचल भयो भने यसले एकदमै दुर्त गतिमा धेरै पटक आक्रमण गर्ने गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो कुल लम्बाईको लगभग ४०% लम्बाई सम्म टाउको उठाउन सक्छ त्यसकारण विषेशगरि मानिसलाई तल्लोभागमा आक्रमण गर्दछ। यस सर्पले छोटो समयका लागि अधिकतम १६ किलोमिटर प्रति घण्टा (१० माइल प्रति घण्टा) सम्म कुद्न सक्छ।
प्रजनन र आयु
कालो माम्बाको प्रजनन मौसम सेप्टेम्बर महिना देखि फेब्रुअरी महिना सम्म हुन्छ र तापक्रमको गिरावटसँग प्रजनन दायरा अप्रिल देखि जुन महिना सम्म पनि जारी रहन्छ। प्रजनन गर्नका लागि यस प्रजातिको भाले सर्पहरू एक अर्कासँग घाँटीको सहायताले लढाई गर्ने गरेछन् भने उक्त लढाईको विजेताले प्रजनन गर्न पाउँछ। संभोगको समयमा भालेले आफ्नो जिब्रो हल्लाउने गर्छ भने पोथीले संभोगका लागि तयारी भएकामा पुच्छर ठडाउने गर्छ। संभोगको समयमा भालेले पोथीको तल्लो भाग र पुच्छरमा डल्लो परेर बस्छ। यसरी संभोग दुई घण्टा सम्म चल्छ र त्यतिबेला दुवै भाले र।पोथी स्थिर रहन्छन्।
यस प्रजातिको सर्पको पोथीले एकपटकको संभोगमा ७ देखि १७ वटा अण्डा पार्ने गर्छ। यस सर्पको अण्डा लाम्चो हुन्छ भने यसको कुल लम्बाई ६० देखि ८० मिलिमिटर (२.४ देखि ३.१ इञ्च) र ब्यास ३० देखि ३६ मिलिमिटर (१.२ देखि १.४ इञ्च) हुन्छ। अण्डाबाट सर्प निस्किएपछि यसको लम्बाई अौसतमा ४०-६० सेन्टिमिटर (१६-२४ इञ्च) हुन्छ। जन्मिएको एक वर्ष भित्रमै यस प्रजातिको सर्प २ मिटर (६ फिट ७ इञ्च) सम्म हुन्छ। युवा कालो माम्बा पनि एक वयस्क जत्तिकै विषालु र आक्रमक हुने गर्छ। कालो माम्बा ११ अथवा सो भन्दा बढी वर्ष सम्म बाँच्ने तथ्याङ्कले देखाएको छ।
आहारा
कालो माम्बा विषेशगरि रुख र झाडीहरूमा बस्ने भएकाले यसले ससाना स्थनधारी जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको सिकार गर्ने गर्छ। यसले चराको गुणमै आक्रमण गर्ने गर्छ भने यसले मुसा, खरायो, चमेरा आदिको सिकार गर्छ। यसले सामान्यतया तातो रगत भएका जनावरको सिकार गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो आहारालाई एकपटक टोकीसकेपछि केही समय छाड्छ र उक्त जनावरको मृत्यु पश्चात् यसले सिकार एकैपटकमा निल्ने गर्छ। यस सर्पलाई आफ्नो सिकार पूर्ण रूपमा पचाउनका लागि आठ देखि दश घण्टा सम्म लाग्ने गर्छ।
सिकारी
वयस्क कालो माम्बाको प्राकृतिक रूपमा विभिन्न सिकारीहरू छन् जसमा सिकारी पन्छी पनि समावेश छ। युवा कालो माम्बालाई केप फाइल सर्प र अन्य ठूला आकारका सर्पहरूले पनि सिकार बनाउने गर्छन्। यस सर्पलाई न्याउरी (जसलाई यस सर्पको टोकाईबाट न्युनतम असर गर्ने गर्छ)ले पनि सिकार बनाउने गर्छ तर यसले कतिपय समयमा न्याउरीलाई पनि डस्ने गर्छ। त्यस्तैगरि यो सर्पको असर रतेललाई पनि न्युनतम भएकाले रतेलले कालो माम्बालाई सिकार बनाउने गर्छ।
विष
कालो माम्बालाई अफ्रिकामा यसको आकार, लम्बाई र विषालु भएका कारण सबैभन्दा डरलाग्दो र खतरनाक सर्पको रूपमा लिइन्छ भने यसलाई विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार एक महत्त्वपूर्ण सर्पको रूपमा पनि लिइन्छ। सन् १९५७ देखि १९७९ सम्म दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको एक सर्वेक्षणमा २५५३ सर्पले टोकेका मानिसहरू रहेका थिए जसमा ७५ जना मानिसलाई कालो माम्बाले टोकेको भन्ने कुरा पुष्टि भएको थियो। ७५ जना मानिस मध्ये ६३ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको थियो भने २१ जनाको मृत्यु भैसकेको थियो। सन् १९६२ मा यस सर्पले डसेका मानिसहरूले एन्टि भेनम लिएका थिए तर उक्त अौसधिले कालो माम्बाको विषलाई केही पनि असर नगरेका कारण १५ जना अौषधि लिएका मानिसहरूको पनि मृत्यु भएको थियो। कालो माम्बाको विषलाई मार्ने अौषधि सन् १९६२ मा ल्याइएको थियो भने यसलाई सन् १९७१ देखि पूर्ण रूपमा मानिसहरूको पहुँचमा पुर्याइएको थियो भने तात्कालिक समयमा ३८ मानिस मध्ये ५ मानिसको मृत्यु भएको थियो। सन् १९९१ मा अफ्रिकी मुलुक जिम्बाब्वे गरिएको एक जनगणनामा कालो माम्बाले टोकाइ पिडित २७४ मानिस मध्ये ५ को मृत्यु भएको थियो। यस प्रजातिको सर्प विषेशगरि प्रजनन गर्ने समयमा सबैभन्दा आक्रमक हुन्छ भने यसले मानिसलाई पनि त्यहि समयमा बढी टोक्ने गर्दछ। कालो माम्बा अफ्रिका बाहिर निकै कम मात्रामा भेटिने गर्दछन्।
उपचार
कुनै पनि विषालु सर्पले टोक्नो बित्तिकै घरेलु उपचार भनेको सर्पले टोकेको क्षेत्र वरपर कसिने गरी कुनै पनि डोरी अथवा कपडाको टुक्राले बाँध्नु पर्ने हुन्छ र पिडित मानिसलाई हलचल वा हिड्डुल गर्न दिनु हुँदैन र यथाशीघ्र नतिकैको अस्पताल पुर्याउन पर्छ। यस सर्पले टोकेपछि पहिलोपटक दक्षिण अफ्रिका स्थित साउथ अफ्रिकन इन्स्च्युट फर मेडिकल रिसर्चले उत्पादन गरेको थियो भने कालो माम्बाको विषलाई पूर्ण रूपमा मार्ने अौषधि कोष्टा रिकाले उत्पादन गरेको थियो।
कालो माम्बाको टोकाइका केही घटनाहरू
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
कालो माम्बा – विवरण
अफ्रिकामा पाइने सर्पहरू | कोलो माम्बा वा काला माम्बा कुन प्रजाति हो? | विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको |
कोलो माम्बा वा काला माम्बा विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको एक प्रजाति हो। यो सर्प इलापिडी परिवारमा पर्छ भने यो सर्प विषेशगरि उप-साहारा क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। योसर्पलाई पहिलपटक सन् १८६४ मा वैज्ञानिक अल्वर्ट गुन्थरले वर्णन गरेका थिए। यो राज गोमन पछिको विश्वमा रहेका विषालु सर्प मध्ये सबैभन्दा लामो सर्प हो जसको एक वयस्कको अौसत लम्बाई हन्छ भने सामान्यतया ३ मि (१० फिट) सम्म बढ्ने गर्दछ। यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यस प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग गाढा खैरो र फिका खैरो हुन्छ। सानो कालो माम्बा भने हल्का पहेँलो हुन्छ र वयस्क अवस्थामा प्रवेश गर्दा यसको रङ्ग खैरो हुन जान्छ।
यस प्रजातिको सर्प दुवै जमिनमा र विक्षेमा बसोबास गर्ने गर्छन्। यस प्रजाति विषेशगरि साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभागमा पाइने गर्छन्। यस प्रजातिले रातको समयमा पनि देख्न सक्ने भएकाले यसले ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावरलाई आफ्नो आहारा बनाउने गर्छ। वातावरण अनुकूल भयो भने यसले छोटो दुरीका लागि १६ किमी प्रतिघण्टा (१० माइल प्रतिघण्टा) सम्म दगुर्न सक्छ। वयस्क कालो माम्बाको केही प्रकृतिक सिकारी पनि भेटिएका छन्।
यस जनावरले अगाडिको भाग र घाँटी तन्काउन सक्ने भएकाले यसले चरा र मुसाहरूलाई थाहा नदिइ आक्रमण गर्ने गर्छ। यसले सर्पको विष एकदमै खतरनाक भएकाले यसले टोक्यो भने जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको १० मिनेट भित्रमै मृत्यु हुन्छ। यो प्रजातिको सर्प एकदमै रिसाहा र चलाख भएका कारण यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने यसले मानिसलाई पनि आक्रमण गरेको पाइएको छ। यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
शारीरिक विवरण
कालो माम्बा एक लामो सुरिलो र बेलना आकारको सर्प हो। यस सर्पको कालो आँखा र हल्का थेप्चो परेको टाउको हुन्छ। एक वयस्क कालो माम्बाको अौसत लम्बाई २ देखि ३ मिटर (६ फिट ७ इञ्च देखि ९ फिट १० इञ्च) सम्म हुन्छ भने यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यो विषालु सर्पको दर्जामा संसारमै राज गोमन पछिको लामो सर्पको रूपमा परिचित छ। यस प्रजातिको सर्पले आहारा निल्नका लागि मुख चौडा बनाउने गर्दैछ भने यसको वारिएको मुखको लम्बाई २० सेन्टिमिटर हुन्छ। यस प्रजातिको पुच्छर लामो र पातलो हुन्छ भने यसको अौसत तौल १.६ किलोग्राम (३.५ पाउण्ड) मापन गरिएको छ।
यस प्रजातिहरू हल्का पहेँलो, हल्का कालो, खैरो र।विषेशगरि गाढा खैरो रङ्गमा पाइने गर्छन् भने केही काला माम्बाको भने भेण्टा रङ्गको धब्बा पनि देखिने गरेको छ। कालो माम्बाको तल्लो भाग फितलो खैरो र सेतो हुन्छ भने यसको मुख भित्रको भाग गाढा निलो र खैरो देखिन्छ। यस कालो माम्बाको आँखा खैरो देखि हल्का कालो हुन्छ र यसको आँखाको नानी हल्का सेतो र पहेँलो हुने गर्छ। वयस्क कालो माम्बा भन्दा युवा कालो माम्बाको रङ्ग पहेँलो देखिन्छ र उमेर बढेसँगै युवा कालो माम्बाहरू खैरो हुँदै जान्छ।
वितरण र बासस्थान
कालो माम्बा उप-साहारा क्षेत्रमा ठूलो भूभागमा बसोबास गर्छन् भने यसको बासस्थान क्षेत्र; बुर्किना फासो, क्यामेरून, सुडान, इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा, गणतन्त्र कङ्गो, रुवान्डा, मलावी, बोत्स्वाना, एङ्गोला, जिम्बाब्वे, एरिट्रिया, बुरूण्डी, सोमालिया, तान्जानिया, स्वाजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, नामिबिया, मोजाम्बिक आदि रहेका छन्। पश्चिम अफ्रिकाका भागहरूमा कालो माम्बाको वितरण विवादित भएको छ। सन् १९५४ मा कालो माम्बा सेनेगल को घना जङ्गली क्षेत्रमा पनि फेला पारिएको थियो। यो अवलोकन र पछिको निरीक्षणले सन् १९५६ मा सेनेगलमा पनि यो प्रजातिको सर्प रहेको छ भन्ने पुष्टि गरेको थियो।
यो प्रजातिको सर्पले मध्यम खालको तापमान रुचाउने भएका कारण यो विषेशगरि पहाडी भूभाग र घना जङ्गलमा पाइने गर्दछ। यो प्रजाति तल्लो भूभाग र ओसिलो साभानामा पनि बसोबास गर्दछ। यो प्रजातिको सर्प मुख्यतया समुन्द्री सतहबाट १,००० मिटर (३,३०० फिट) को उचाईमा पाइन्छ तर यो सर्प केन्यामा १,८०० मिटर (५,९०० फिट) र जिम्बाब्वेमा १,६५० मिटर (५,४१० फिट) को उचाईमा बस्दछ। यो प्रजातिको सङ्ख्या अझै बढ्दो क्रममा भएका कारण यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
व्यवहार
कालो माम्बा दुवै जमिन र रुखमा बसोबास गर्न सक्ने खालका हुन्छन्। जमिनमा बस्दा खेरी यो सर्पले आफ्नो टाउको र घाँटी हल्का ठडाएर हिड्ने गर्दछ र यसले घाँटीलाई एकैपटक लामो दुरी सम्म पनि लगेर सिकार गर्ने गर्छ। कालो माम्बाले दुवै बिहानी र रातीको समयमा देख्न सक्छ। अफ्रिकामा यस सर्पलाई बिहान ७ दखि १० सम्म र दिउँसो २ देखि ४ बजे सम्म सक्रिय भएको तथ्याङ्क रहेको छ। यस प्रजातिको माम्बा एकदमै छिटो र दुर्त गतिमा आक्रमण गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। घना जङ्गली क्षेत्रमा कालो माम्बाले मानवको आवतजावत र ४० मिटर (१३० फिट) भन्दा नजिक आयो भने यसले सामान्यतया आक्रमण गर्ने गर्छ। यस सर्पले डर र खतराको सङ्केत पाउने बित्तिकै दुलो र झाडीहरूमा लुक्ने गर्दछ भने कहिलेकाहीँ यसले आफ्नो घाँटी र मुखलाई ठूलो बनाउँछ र जिब्रो भित्र बाहिर गर्न गर्छ।
यस सर्प डरायो अथवा यसले खतराको सङ्केत पाएपछि यसको नजिक केही हलचल भयो भने यसले एकदमै दुर्त गतिमा धेरै पटक आक्रमण गर्ने गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो कुल लम्बाईको लगभग ४०% लम्बाई सम्म टाउको उठाउन सक्छ त्यसकारण विषेशगरि मानिसलाई तल्लोभागमा आक्रमण गर्दछ। यस सर्पले छोटो समयका लागि अधिकतम १६ किलोमिटर प्रति घण्टा (१० माइल प्रति घण्टा) सम्म कुद्न सक्छ।
प्रजनन र आयु
कालो माम्बाको प्रजनन मौसम सेप्टेम्बर महिना देखि फेब्रुअरी महिना सम्म हुन्छ र तापक्रमको गिरावटसँग प्रजनन दायरा अप्रिल देखि जुन महिना सम्म पनि जारी रहन्छ। प्रजनन गर्नका लागि यस प्रजातिको भाले सर्पहरू एक अर्कासँग घाँटीको सहायताले लढाई गर्ने गरेछन् भने उक्त लढाईको विजेताले प्रजनन गर्न पाउँछ। संभोगको समयमा भालेले आफ्नो जिब्रो हल्लाउने गर्छ भने पोथीले संभोगका लागि तयारी भएकामा पुच्छर ठडाउने गर्छ। संभोगको समयमा भालेले पोथीको तल्लो भाग र पुच्छरमा डल्लो परेर बस्छ। यसरी संभोग दुई घण्टा सम्म चल्छ र त्यतिबेला दुवै भाले र।पोथी स्थिर रहन्छन्।
यस प्रजातिको सर्पको पोथीले एकपटकको संभोगमा ७ देखि १७ वटा अण्डा पार्ने गर्छ। यस सर्पको अण्डा लाम्चो हुन्छ भने यसको कुल लम्बाई ६० देखि ८० मिलिमिटर (२.४ देखि ३.१ इञ्च) र ब्यास ३० देखि ३६ मिलिमिटर (१.२ देखि १.४ इञ्च) हुन्छ। अण्डाबाट सर्प निस्किएपछि यसको लम्बाई अौसतमा ४०-६० सेन्टिमिटर (१६-२४ इञ्च) हुन्छ। जन्मिएको एक वर्ष भित्रमै यस प्रजातिको सर्प २ मिटर (६ फिट ७ इञ्च) सम्म हुन्छ। युवा कालो माम्बा पनि एक वयस्क जत्तिकै विषालु र आक्रमक हुने गर्छ। कालो माम्बा ११ अथवा सो भन्दा बढी वर्ष सम्म बाँच्ने तथ्याङ्कले देखाएको छ।
आहारा
कालो माम्बा विषेशगरि रुख र झाडीहरूमा बस्ने भएकाले यसले ससाना स्थनधारी जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको सिकार गर्ने गर्छ। यसले चराको गुणमै आक्रमण गर्ने गर्छ भने यसले मुसा, खरायो, चमेरा आदिको सिकार गर्छ। यसले सामान्यतया तातो रगत भएका जनावरको सिकार गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो आहारालाई एकपटक टोकीसकेपछि केही समय छाड्छ र उक्त जनावरको मृत्यु पश्चात् यसले सिकार एकैपटकमा निल्ने गर्छ। यस सर्पलाई आफ्नो सिकार पूर्ण रूपमा पचाउनका लागि आठ देखि दश घण्टा सम्म लाग्ने गर्छ।
सिकारी
वयस्क कालो माम्बाको प्राकृतिक रूपमा विभिन्न सिकारीहरू छन् जसमा सिकारी पन्छी पनि समावेश छ। युवा कालो माम्बालाई केप फाइल सर्प र अन्य ठूला आकारका सर्पहरूले पनि सिकार बनाउने गर्छन्। यस सर्पलाई न्याउरी (जसलाई यस सर्पको टोकाईबाट न्युनतम असर गर्ने गर्छ)ले पनि सिकार बनाउने गर्छ तर यसले कतिपय समयमा न्याउरीलाई पनि डस्ने गर्छ। त्यस्तैगरि यो सर्पको असर रतेललाई पनि न्युनतम भएकाले रतेलले कालो माम्बालाई सिकार बनाउने गर्छ।
विष
कालो माम्बालाई अफ्रिकामा यसको आकार, लम्बाई र विषालु भएका कारण सबैभन्दा डरलाग्दो र खतरनाक सर्पको रूपमा लिइन्छ भने यसलाई विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार एक महत्त्वपूर्ण सर्पको रूपमा पनि लिइन्छ। सन् १९५७ देखि १९७९ सम्म दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको एक सर्वेक्षणमा २५५३ सर्पले टोकेका मानिसहरू रहेका थिए जसमा ७५ जना मानिसलाई कालो माम्बाले टोकेको भन्ने कुरा पुष्टि भएको थियो। ७५ जना मानिस मध्ये ६३ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको थियो भने २१ जनाको मृत्यु भैसकेको थियो। सन् १९६२ मा यस सर्पले डसेका मानिसहरूले एन्टि भेनम लिएका थिए तर उक्त अौसधिले कालो माम्बाको विषलाई केही पनि असर नगरेका कारण १५ जना अौषधि लिएका मानिसहरूको पनि मृत्यु भएको थियो। कालो माम्बाको विषलाई मार्ने अौषधि सन् १९६२ मा ल्याइएको थियो भने यसलाई सन् १९७१ देखि पूर्ण रूपमा मानिसहरूको पहुँचमा पुर्याइएको थियो भने तात्कालिक समयमा ३८ मानिस मध्ये ५ मानिसको मृत्यु भएको थियो। सन् १९९१ मा अफ्रिकी मुलुक जिम्बाब्वे गरिएको एक जनगणनामा कालो माम्बाले टोकाइ पिडित २७४ मानिस मध्ये ५ को मृत्यु भएको थियो। यस प्रजातिको सर्प विषेशगरि प्रजनन गर्ने समयमा सबैभन्दा आक्रमक हुन्छ भने यसले मानिसलाई पनि त्यहि समयमा बढी टोक्ने गर्दछ। कालो माम्बा अफ्रिका बाहिर निकै कम मात्रामा भेटिने गर्दछन्।
उपचार
कुनै पनि विषालु सर्पले टोक्नो बित्तिकै घरेलु उपचार भनेको सर्पले टोकेको क्षेत्र वरपर कसिने गरी कुनै पनि डोरी अथवा कपडाको टुक्राले बाँध्नु पर्ने हुन्छ र पिडित मानिसलाई हलचल वा हिड्डुल गर्न दिनु हुँदैन र यथाशीघ्र नतिकैको अस्पताल पुर्याउन पर्छ। यस सर्पले टोकेपछि पहिलोपटक दक्षिण अफ्रिका स्थित साउथ अफ्रिकन इन्स्च्युट फर मेडिकल रिसर्चले उत्पादन गरेको थियो भने कालो माम्बाको विषलाई पूर्ण रूपमा मार्ने अौषधि कोष्टा रिकाले उत्पादन गरेको थियो।
कालो माम्बाको टोकाइका केही घटनाहरू
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
कालो माम्बा – विवरण
अफ्रिकामा पाइने सर्पहरू | कोलो माम्बा कस्को परिवारमा पर्छ? | इलापिडी |
कोलो माम्बा वा काला माम्बा विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको एक प्रजाति हो। यो सर्प इलापिडी परिवारमा पर्छ भने यो सर्प विषेशगरि उप-साहारा क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। योसर्पलाई पहिलपटक सन् १८६४ मा वैज्ञानिक अल्वर्ट गुन्थरले वर्णन गरेका थिए। यो राज गोमन पछिको विश्वमा रहेका विषालु सर्प मध्ये सबैभन्दा लामो सर्प हो जसको एक वयस्कको अौसत लम्बाई हन्छ भने सामान्यतया ३ मि (१० फिट) सम्म बढ्ने गर्दछ। यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यस प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग गाढा खैरो र फिका खैरो हुन्छ। सानो कालो माम्बा भने हल्का पहेँलो हुन्छ र वयस्क अवस्थामा प्रवेश गर्दा यसको रङ्ग खैरो हुन जान्छ।
यस प्रजातिको सर्प दुवै जमिनमा र विक्षेमा बसोबास गर्ने गर्छन्। यस प्रजाति विषेशगरि साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभागमा पाइने गर्छन्। यस प्रजातिले रातको समयमा पनि देख्न सक्ने भएकाले यसले ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावरलाई आफ्नो आहारा बनाउने गर्छ। वातावरण अनुकूल भयो भने यसले छोटो दुरीका लागि १६ किमी प्रतिघण्टा (१० माइल प्रतिघण्टा) सम्म दगुर्न सक्छ। वयस्क कालो माम्बाको केही प्रकृतिक सिकारी पनि भेटिएका छन्।
यस जनावरले अगाडिको भाग र घाँटी तन्काउन सक्ने भएकाले यसले चरा र मुसाहरूलाई थाहा नदिइ आक्रमण गर्ने गर्छ। यसले सर्पको विष एकदमै खतरनाक भएकाले यसले टोक्यो भने जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको १० मिनेट भित्रमै मृत्यु हुन्छ। यो प्रजातिको सर्प एकदमै रिसाहा र चलाख भएका कारण यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने यसले मानिसलाई पनि आक्रमण गरेको पाइएको छ। यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
शारीरिक विवरण
कालो माम्बा एक लामो सुरिलो र बेलना आकारको सर्प हो। यस सर्पको कालो आँखा र हल्का थेप्चो परेको टाउको हुन्छ। एक वयस्क कालो माम्बाको अौसत लम्बाई २ देखि ३ मिटर (६ फिट ७ इञ्च देखि ९ फिट १० इञ्च) सम्म हुन्छ भने यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यो विषालु सर्पको दर्जामा संसारमै राज गोमन पछिको लामो सर्पको रूपमा परिचित छ। यस प्रजातिको सर्पले आहारा निल्नका लागि मुख चौडा बनाउने गर्दैछ भने यसको वारिएको मुखको लम्बाई २० सेन्टिमिटर हुन्छ। यस प्रजातिको पुच्छर लामो र पातलो हुन्छ भने यसको अौसत तौल १.६ किलोग्राम (३.५ पाउण्ड) मापन गरिएको छ।
यस प्रजातिहरू हल्का पहेँलो, हल्का कालो, खैरो र।विषेशगरि गाढा खैरो रङ्गमा पाइने गर्छन् भने केही काला माम्बाको भने भेण्टा रङ्गको धब्बा पनि देखिने गरेको छ। कालो माम्बाको तल्लो भाग फितलो खैरो र सेतो हुन्छ भने यसको मुख भित्रको भाग गाढा निलो र खैरो देखिन्छ। यस कालो माम्बाको आँखा खैरो देखि हल्का कालो हुन्छ र यसको आँखाको नानी हल्का सेतो र पहेँलो हुने गर्छ। वयस्क कालो माम्बा भन्दा युवा कालो माम्बाको रङ्ग पहेँलो देखिन्छ र उमेर बढेसँगै युवा कालो माम्बाहरू खैरो हुँदै जान्छ।
वितरण र बासस्थान
कालो माम्बा उप-साहारा क्षेत्रमा ठूलो भूभागमा बसोबास गर्छन् भने यसको बासस्थान क्षेत्र; बुर्किना फासो, क्यामेरून, सुडान, इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा, गणतन्त्र कङ्गो, रुवान्डा, मलावी, बोत्स्वाना, एङ्गोला, जिम्बाब्वे, एरिट्रिया, बुरूण्डी, सोमालिया, तान्जानिया, स्वाजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, नामिबिया, मोजाम्बिक आदि रहेका छन्। पश्चिम अफ्रिकाका भागहरूमा कालो माम्बाको वितरण विवादित भएको छ। सन् १९५४ मा कालो माम्बा सेनेगल को घना जङ्गली क्षेत्रमा पनि फेला पारिएको थियो। यो अवलोकन र पछिको निरीक्षणले सन् १९५६ मा सेनेगलमा पनि यो प्रजातिको सर्प रहेको छ भन्ने पुष्टि गरेको थियो।
यो प्रजातिको सर्पले मध्यम खालको तापमान रुचाउने भएका कारण यो विषेशगरि पहाडी भूभाग र घना जङ्गलमा पाइने गर्दछ। यो प्रजाति तल्लो भूभाग र ओसिलो साभानामा पनि बसोबास गर्दछ। यो प्रजातिको सर्प मुख्यतया समुन्द्री सतहबाट १,००० मिटर (३,३०० फिट) को उचाईमा पाइन्छ तर यो सर्प केन्यामा १,८०० मिटर (५,९०० फिट) र जिम्बाब्वेमा १,६५० मिटर (५,४१० फिट) को उचाईमा बस्दछ। यो प्रजातिको सङ्ख्या अझै बढ्दो क्रममा भएका कारण यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
व्यवहार
कालो माम्बा दुवै जमिन र रुखमा बसोबास गर्न सक्ने खालका हुन्छन्। जमिनमा बस्दा खेरी यो सर्पले आफ्नो टाउको र घाँटी हल्का ठडाएर हिड्ने गर्दछ र यसले घाँटीलाई एकैपटक लामो दुरी सम्म पनि लगेर सिकार गर्ने गर्छ। कालो माम्बाले दुवै बिहानी र रातीको समयमा देख्न सक्छ। अफ्रिकामा यस सर्पलाई बिहान ७ दखि १० सम्म र दिउँसो २ देखि ४ बजे सम्म सक्रिय भएको तथ्याङ्क रहेको छ। यस प्रजातिको माम्बा एकदमै छिटो र दुर्त गतिमा आक्रमण गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। घना जङ्गली क्षेत्रमा कालो माम्बाले मानवको आवतजावत र ४० मिटर (१३० फिट) भन्दा नजिक आयो भने यसले सामान्यतया आक्रमण गर्ने गर्छ। यस सर्पले डर र खतराको सङ्केत पाउने बित्तिकै दुलो र झाडीहरूमा लुक्ने गर्दछ भने कहिलेकाहीँ यसले आफ्नो घाँटी र मुखलाई ठूलो बनाउँछ र जिब्रो भित्र बाहिर गर्न गर्छ।
यस सर्प डरायो अथवा यसले खतराको सङ्केत पाएपछि यसको नजिक केही हलचल भयो भने यसले एकदमै दुर्त गतिमा धेरै पटक आक्रमण गर्ने गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो कुल लम्बाईको लगभग ४०% लम्बाई सम्म टाउको उठाउन सक्छ त्यसकारण विषेशगरि मानिसलाई तल्लोभागमा आक्रमण गर्दछ। यस सर्पले छोटो समयका लागि अधिकतम १६ किलोमिटर प्रति घण्टा (१० माइल प्रति घण्टा) सम्म कुद्न सक्छ।
प्रजनन र आयु
कालो माम्बाको प्रजनन मौसम सेप्टेम्बर महिना देखि फेब्रुअरी महिना सम्म हुन्छ र तापक्रमको गिरावटसँग प्रजनन दायरा अप्रिल देखि जुन महिना सम्म पनि जारी रहन्छ। प्रजनन गर्नका लागि यस प्रजातिको भाले सर्पहरू एक अर्कासँग घाँटीको सहायताले लढाई गर्ने गरेछन् भने उक्त लढाईको विजेताले प्रजनन गर्न पाउँछ। संभोगको समयमा भालेले आफ्नो जिब्रो हल्लाउने गर्छ भने पोथीले संभोगका लागि तयारी भएकामा पुच्छर ठडाउने गर्छ। संभोगको समयमा भालेले पोथीको तल्लो भाग र पुच्छरमा डल्लो परेर बस्छ। यसरी संभोग दुई घण्टा सम्म चल्छ र त्यतिबेला दुवै भाले र।पोथी स्थिर रहन्छन्।
यस प्रजातिको सर्पको पोथीले एकपटकको संभोगमा ७ देखि १७ वटा अण्डा पार्ने गर्छ। यस सर्पको अण्डा लाम्चो हुन्छ भने यसको कुल लम्बाई ६० देखि ८० मिलिमिटर (२.४ देखि ३.१ इञ्च) र ब्यास ३० देखि ३६ मिलिमिटर (१.२ देखि १.४ इञ्च) हुन्छ। अण्डाबाट सर्प निस्किएपछि यसको लम्बाई अौसतमा ४०-६० सेन्टिमिटर (१६-२४ इञ्च) हुन्छ। जन्मिएको एक वर्ष भित्रमै यस प्रजातिको सर्प २ मिटर (६ फिट ७ इञ्च) सम्म हुन्छ। युवा कालो माम्बा पनि एक वयस्क जत्तिकै विषालु र आक्रमक हुने गर्छ। कालो माम्बा ११ अथवा सो भन्दा बढी वर्ष सम्म बाँच्ने तथ्याङ्कले देखाएको छ।
आहारा
कालो माम्बा विषेशगरि रुख र झाडीहरूमा बस्ने भएकाले यसले ससाना स्थनधारी जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको सिकार गर्ने गर्छ। यसले चराको गुणमै आक्रमण गर्ने गर्छ भने यसले मुसा, खरायो, चमेरा आदिको सिकार गर्छ। यसले सामान्यतया तातो रगत भएका जनावरको सिकार गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो आहारालाई एकपटक टोकीसकेपछि केही समय छाड्छ र उक्त जनावरको मृत्यु पश्चात् यसले सिकार एकैपटकमा निल्ने गर्छ। यस सर्पलाई आफ्नो सिकार पूर्ण रूपमा पचाउनका लागि आठ देखि दश घण्टा सम्म लाग्ने गर्छ।
सिकारी
वयस्क कालो माम्बाको प्राकृतिक रूपमा विभिन्न सिकारीहरू छन् जसमा सिकारी पन्छी पनि समावेश छ। युवा कालो माम्बालाई केप फाइल सर्प र अन्य ठूला आकारका सर्पहरूले पनि सिकार बनाउने गर्छन्। यस सर्पलाई न्याउरी (जसलाई यस सर्पको टोकाईबाट न्युनतम असर गर्ने गर्छ)ले पनि सिकार बनाउने गर्छ तर यसले कतिपय समयमा न्याउरीलाई पनि डस्ने गर्छ। त्यस्तैगरि यो सर्पको असर रतेललाई पनि न्युनतम भएकाले रतेलले कालो माम्बालाई सिकार बनाउने गर्छ।
विष
कालो माम्बालाई अफ्रिकामा यसको आकार, लम्बाई र विषालु भएका कारण सबैभन्दा डरलाग्दो र खतरनाक सर्पको रूपमा लिइन्छ भने यसलाई विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार एक महत्त्वपूर्ण सर्पको रूपमा पनि लिइन्छ। सन् १९५७ देखि १९७९ सम्म दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको एक सर्वेक्षणमा २५५३ सर्पले टोकेका मानिसहरू रहेका थिए जसमा ७५ जना मानिसलाई कालो माम्बाले टोकेको भन्ने कुरा पुष्टि भएको थियो। ७५ जना मानिस मध्ये ६३ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको थियो भने २१ जनाको मृत्यु भैसकेको थियो। सन् १९६२ मा यस सर्पले डसेका मानिसहरूले एन्टि भेनम लिएका थिए तर उक्त अौसधिले कालो माम्बाको विषलाई केही पनि असर नगरेका कारण १५ जना अौषधि लिएका मानिसहरूको पनि मृत्यु भएको थियो। कालो माम्बाको विषलाई मार्ने अौषधि सन् १९६२ मा ल्याइएको थियो भने यसलाई सन् १९७१ देखि पूर्ण रूपमा मानिसहरूको पहुँचमा पुर्याइएको थियो भने तात्कालिक समयमा ३८ मानिस मध्ये ५ मानिसको मृत्यु भएको थियो। सन् १९९१ मा अफ्रिकी मुलुक जिम्बाब्वे गरिएको एक जनगणनामा कालो माम्बाले टोकाइ पिडित २७४ मानिस मध्ये ५ को मृत्यु भएको थियो। यस प्रजातिको सर्प विषेशगरि प्रजनन गर्ने समयमा सबैभन्दा आक्रमक हुन्छ भने यसले मानिसलाई पनि त्यहि समयमा बढी टोक्ने गर्दछ। कालो माम्बा अफ्रिका बाहिर निकै कम मात्रामा भेटिने गर्दछन्।
उपचार
कुनै पनि विषालु सर्पले टोक्नो बित्तिकै घरेलु उपचार भनेको सर्पले टोकेको क्षेत्र वरपर कसिने गरी कुनै पनि डोरी अथवा कपडाको टुक्राले बाँध्नु पर्ने हुन्छ र पिडित मानिसलाई हलचल वा हिड्डुल गर्न दिनु हुँदैन र यथाशीघ्र नतिकैको अस्पताल पुर्याउन पर्छ। यस सर्पले टोकेपछि पहिलोपटक दक्षिण अफ्रिका स्थित साउथ अफ्रिकन इन्स्च्युट फर मेडिकल रिसर्चले उत्पादन गरेको थियो भने कालो माम्बाको विषलाई पूर्ण रूपमा मार्ने अौषधि कोष्टा रिकाले उत्पादन गरेको थियो।
कालो माम्बाको टोकाइका केही घटनाहरू
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
कालो माम्बा – विवरण
अफ्रिकामा पाइने सर्पहरू | यो सर्प विषेशगरि कहाँ बसोबास गर्छ? | उप-साहारा क्षेत्र |
कोलो माम्बा वा काला माम्बा विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको एक प्रजाति हो। यो सर्प इलापिडी परिवारमा पर्छ भने यो सर्प विषेशगरि उप-साहारा क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। योसर्पलाई पहिलपटक सन् १८६४ मा वैज्ञानिक अल्वर्ट गुन्थरले वर्णन गरेका थिए। यो राज गोमन पछिको विश्वमा रहेका विषालु सर्प मध्ये सबैभन्दा लामो सर्प हो जसको एक वयस्कको अौसत लम्बाई हन्छ भने सामान्यतया ३ मि (१० फिट) सम्म बढ्ने गर्दछ। यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यस प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग गाढा खैरो र फिका खैरो हुन्छ। सानो कालो माम्बा भने हल्का पहेँलो हुन्छ र वयस्क अवस्थामा प्रवेश गर्दा यसको रङ्ग खैरो हुन जान्छ।
यस प्रजातिको सर्प दुवै जमिनमा र विक्षेमा बसोबास गर्ने गर्छन्। यस प्रजाति विषेशगरि साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभागमा पाइने गर्छन्। यस प्रजातिले रातको समयमा पनि देख्न सक्ने भएकाले यसले ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावरलाई आफ्नो आहारा बनाउने गर्छ। वातावरण अनुकूल भयो भने यसले छोटो दुरीका लागि १६ किमी प्रतिघण्टा (१० माइल प्रतिघण्टा) सम्म दगुर्न सक्छ। वयस्क कालो माम्बाको केही प्रकृतिक सिकारी पनि भेटिएका छन्।
यस जनावरले अगाडिको भाग र घाँटी तन्काउन सक्ने भएकाले यसले चरा र मुसाहरूलाई थाहा नदिइ आक्रमण गर्ने गर्छ। यसले सर्पको विष एकदमै खतरनाक भएकाले यसले टोक्यो भने जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको १० मिनेट भित्रमै मृत्यु हुन्छ। यो प्रजातिको सर्प एकदमै रिसाहा र चलाख भएका कारण यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने यसले मानिसलाई पनि आक्रमण गरेको पाइएको छ। यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
शारीरिक विवरण
कालो माम्बा एक लामो सुरिलो र बेलना आकारको सर्प हो। यस सर्पको कालो आँखा र हल्का थेप्चो परेको टाउको हुन्छ। एक वयस्क कालो माम्बाको अौसत लम्बाई २ देखि ३ मिटर (६ फिट ७ इञ्च देखि ९ फिट १० इञ्च) सम्म हुन्छ भने यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यो विषालु सर्पको दर्जामा संसारमै राज गोमन पछिको लामो सर्पको रूपमा परिचित छ। यस प्रजातिको सर्पले आहारा निल्नका लागि मुख चौडा बनाउने गर्दैछ भने यसको वारिएको मुखको लम्बाई २० सेन्टिमिटर हुन्छ। यस प्रजातिको पुच्छर लामो र पातलो हुन्छ भने यसको अौसत तौल १.६ किलोग्राम (३.५ पाउण्ड) मापन गरिएको छ।
यस प्रजातिहरू हल्का पहेँलो, हल्का कालो, खैरो र।विषेशगरि गाढा खैरो रङ्गमा पाइने गर्छन् भने केही काला माम्बाको भने भेण्टा रङ्गको धब्बा पनि देखिने गरेको छ। कालो माम्बाको तल्लो भाग फितलो खैरो र सेतो हुन्छ भने यसको मुख भित्रको भाग गाढा निलो र खैरो देखिन्छ। यस कालो माम्बाको आँखा खैरो देखि हल्का कालो हुन्छ र यसको आँखाको नानी हल्का सेतो र पहेँलो हुने गर्छ। वयस्क कालो माम्बा भन्दा युवा कालो माम्बाको रङ्ग पहेँलो देखिन्छ र उमेर बढेसँगै युवा कालो माम्बाहरू खैरो हुँदै जान्छ।
वितरण र बासस्थान
कालो माम्बा उप-साहारा क्षेत्रमा ठूलो भूभागमा बसोबास गर्छन् भने यसको बासस्थान क्षेत्र; बुर्किना फासो, क्यामेरून, सुडान, इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा, गणतन्त्र कङ्गो, रुवान्डा, मलावी, बोत्स्वाना, एङ्गोला, जिम्बाब्वे, एरिट्रिया, बुरूण्डी, सोमालिया, तान्जानिया, स्वाजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, नामिबिया, मोजाम्बिक आदि रहेका छन्। पश्चिम अफ्रिकाका भागहरूमा कालो माम्बाको वितरण विवादित भएको छ। सन् १९५४ मा कालो माम्बा सेनेगल को घना जङ्गली क्षेत्रमा पनि फेला पारिएको थियो। यो अवलोकन र पछिको निरीक्षणले सन् १९५६ मा सेनेगलमा पनि यो प्रजातिको सर्प रहेको छ भन्ने पुष्टि गरेको थियो।
यो प्रजातिको सर्पले मध्यम खालको तापमान रुचाउने भएका कारण यो विषेशगरि पहाडी भूभाग र घना जङ्गलमा पाइने गर्दछ। यो प्रजाति तल्लो भूभाग र ओसिलो साभानामा पनि बसोबास गर्दछ। यो प्रजातिको सर्प मुख्यतया समुन्द्री सतहबाट १,००० मिटर (३,३०० फिट) को उचाईमा पाइन्छ तर यो सर्प केन्यामा १,८०० मिटर (५,९०० फिट) र जिम्बाब्वेमा १,६५० मिटर (५,४१० फिट) को उचाईमा बस्दछ। यो प्रजातिको सङ्ख्या अझै बढ्दो क्रममा भएका कारण यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
व्यवहार
कालो माम्बा दुवै जमिन र रुखमा बसोबास गर्न सक्ने खालका हुन्छन्। जमिनमा बस्दा खेरी यो सर्पले आफ्नो टाउको र घाँटी हल्का ठडाएर हिड्ने गर्दछ र यसले घाँटीलाई एकैपटक लामो दुरी सम्म पनि लगेर सिकार गर्ने गर्छ। कालो माम्बाले दुवै बिहानी र रातीको समयमा देख्न सक्छ। अफ्रिकामा यस सर्पलाई बिहान ७ दखि १० सम्म र दिउँसो २ देखि ४ बजे सम्म सक्रिय भएको तथ्याङ्क रहेको छ। यस प्रजातिको माम्बा एकदमै छिटो र दुर्त गतिमा आक्रमण गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। घना जङ्गली क्षेत्रमा कालो माम्बाले मानवको आवतजावत र ४० मिटर (१३० फिट) भन्दा नजिक आयो भने यसले सामान्यतया आक्रमण गर्ने गर्छ। यस सर्पले डर र खतराको सङ्केत पाउने बित्तिकै दुलो र झाडीहरूमा लुक्ने गर्दछ भने कहिलेकाहीँ यसले आफ्नो घाँटी र मुखलाई ठूलो बनाउँछ र जिब्रो भित्र बाहिर गर्न गर्छ।
यस सर्प डरायो अथवा यसले खतराको सङ्केत पाएपछि यसको नजिक केही हलचल भयो भने यसले एकदमै दुर्त गतिमा धेरै पटक आक्रमण गर्ने गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो कुल लम्बाईको लगभग ४०% लम्बाई सम्म टाउको उठाउन सक्छ त्यसकारण विषेशगरि मानिसलाई तल्लोभागमा आक्रमण गर्दछ। यस सर्पले छोटो समयका लागि अधिकतम १६ किलोमिटर प्रति घण्टा (१० माइल प्रति घण्टा) सम्म कुद्न सक्छ।
प्रजनन र आयु
कालो माम्बाको प्रजनन मौसम सेप्टेम्बर महिना देखि फेब्रुअरी महिना सम्म हुन्छ र तापक्रमको गिरावटसँग प्रजनन दायरा अप्रिल देखि जुन महिना सम्म पनि जारी रहन्छ। प्रजनन गर्नका लागि यस प्रजातिको भाले सर्पहरू एक अर्कासँग घाँटीको सहायताले लढाई गर्ने गरेछन् भने उक्त लढाईको विजेताले प्रजनन गर्न पाउँछ। संभोगको समयमा भालेले आफ्नो जिब्रो हल्लाउने गर्छ भने पोथीले संभोगका लागि तयारी भएकामा पुच्छर ठडाउने गर्छ। संभोगको समयमा भालेले पोथीको तल्लो भाग र पुच्छरमा डल्लो परेर बस्छ। यसरी संभोग दुई घण्टा सम्म चल्छ र त्यतिबेला दुवै भाले र।पोथी स्थिर रहन्छन्।
यस प्रजातिको सर्पको पोथीले एकपटकको संभोगमा ७ देखि १७ वटा अण्डा पार्ने गर्छ। यस सर्पको अण्डा लाम्चो हुन्छ भने यसको कुल लम्बाई ६० देखि ८० मिलिमिटर (२.४ देखि ३.१ इञ्च) र ब्यास ३० देखि ३६ मिलिमिटर (१.२ देखि १.४ इञ्च) हुन्छ। अण्डाबाट सर्प निस्किएपछि यसको लम्बाई अौसतमा ४०-६० सेन्टिमिटर (१६-२४ इञ्च) हुन्छ। जन्मिएको एक वर्ष भित्रमै यस प्रजातिको सर्प २ मिटर (६ फिट ७ इञ्च) सम्म हुन्छ। युवा कालो माम्बा पनि एक वयस्क जत्तिकै विषालु र आक्रमक हुने गर्छ। कालो माम्बा ११ अथवा सो भन्दा बढी वर्ष सम्म बाँच्ने तथ्याङ्कले देखाएको छ।
आहारा
कालो माम्बा विषेशगरि रुख र झाडीहरूमा बस्ने भएकाले यसले ससाना स्थनधारी जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको सिकार गर्ने गर्छ। यसले चराको गुणमै आक्रमण गर्ने गर्छ भने यसले मुसा, खरायो, चमेरा आदिको सिकार गर्छ। यसले सामान्यतया तातो रगत भएका जनावरको सिकार गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो आहारालाई एकपटक टोकीसकेपछि केही समय छाड्छ र उक्त जनावरको मृत्यु पश्चात् यसले सिकार एकैपटकमा निल्ने गर्छ। यस सर्पलाई आफ्नो सिकार पूर्ण रूपमा पचाउनका लागि आठ देखि दश घण्टा सम्म लाग्ने गर्छ।
सिकारी
वयस्क कालो माम्बाको प्राकृतिक रूपमा विभिन्न सिकारीहरू छन् जसमा सिकारी पन्छी पनि समावेश छ। युवा कालो माम्बालाई केप फाइल सर्प र अन्य ठूला आकारका सर्पहरूले पनि सिकार बनाउने गर्छन्। यस सर्पलाई न्याउरी (जसलाई यस सर्पको टोकाईबाट न्युनतम असर गर्ने गर्छ)ले पनि सिकार बनाउने गर्छ तर यसले कतिपय समयमा न्याउरीलाई पनि डस्ने गर्छ। त्यस्तैगरि यो सर्पको असर रतेललाई पनि न्युनतम भएकाले रतेलले कालो माम्बालाई सिकार बनाउने गर्छ।
विष
कालो माम्बालाई अफ्रिकामा यसको आकार, लम्बाई र विषालु भएका कारण सबैभन्दा डरलाग्दो र खतरनाक सर्पको रूपमा लिइन्छ भने यसलाई विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार एक महत्त्वपूर्ण सर्पको रूपमा पनि लिइन्छ। सन् १९५७ देखि १९७९ सम्म दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको एक सर्वेक्षणमा २५५३ सर्पले टोकेका मानिसहरू रहेका थिए जसमा ७५ जना मानिसलाई कालो माम्बाले टोकेको भन्ने कुरा पुष्टि भएको थियो। ७५ जना मानिस मध्ये ६३ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको थियो भने २१ जनाको मृत्यु भैसकेको थियो। सन् १९६२ मा यस सर्पले डसेका मानिसहरूले एन्टि भेनम लिएका थिए तर उक्त अौसधिले कालो माम्बाको विषलाई केही पनि असर नगरेका कारण १५ जना अौषधि लिएका मानिसहरूको पनि मृत्यु भएको थियो। कालो माम्बाको विषलाई मार्ने अौषधि सन् १९६२ मा ल्याइएको थियो भने यसलाई सन् १९७१ देखि पूर्ण रूपमा मानिसहरूको पहुँचमा पुर्याइएको थियो भने तात्कालिक समयमा ३८ मानिस मध्ये ५ मानिसको मृत्यु भएको थियो। सन् १९९१ मा अफ्रिकी मुलुक जिम्बाब्वे गरिएको एक जनगणनामा कालो माम्बाले टोकाइ पिडित २७४ मानिस मध्ये ५ को मृत्यु भएको थियो। यस प्रजातिको सर्प विषेशगरि प्रजनन गर्ने समयमा सबैभन्दा आक्रमक हुन्छ भने यसले मानिसलाई पनि त्यहि समयमा बढी टोक्ने गर्दछ। कालो माम्बा अफ्रिका बाहिर निकै कम मात्रामा भेटिने गर्दछन्।
उपचार
कुनै पनि विषालु सर्पले टोक्नो बित्तिकै घरेलु उपचार भनेको सर्पले टोकेको क्षेत्र वरपर कसिने गरी कुनै पनि डोरी अथवा कपडाको टुक्राले बाँध्नु पर्ने हुन्छ र पिडित मानिसलाई हलचल वा हिड्डुल गर्न दिनु हुँदैन र यथाशीघ्र नतिकैको अस्पताल पुर्याउन पर्छ। यस सर्पले टोकेपछि पहिलोपटक दक्षिण अफ्रिका स्थित साउथ अफ्रिकन इन्स्च्युट फर मेडिकल रिसर्चले उत्पादन गरेको थियो भने कालो माम्बाको विषलाई पूर्ण रूपमा मार्ने अौषधि कोष्टा रिकाले उत्पादन गरेको थियो।
कालो माम्बाको टोकाइका केही घटनाहरू
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
कालो माम्बा – विवरण
अफ्रिकामा पाइने सर्पहरू | कोलो माम्बा पहिलो पटक कहिले वर्णन गरिएको थियो? | सन् १८६४ |
कोलो माम्बा वा काला माम्बा विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको एक प्रजाति हो। यो सर्प इलापिडी परिवारमा पर्छ भने यो सर्प विषेशगरि उप-साहारा क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। योसर्पलाई पहिलपटक सन् १८६४ मा वैज्ञानिक अल्वर्ट गुन्थरले वर्णन गरेका थिए। यो राज गोमन पछिको विश्वमा रहेका विषालु सर्प मध्ये सबैभन्दा लामो सर्प हो जसको एक वयस्कको अौसत लम्बाई हन्छ भने सामान्यतया ३ मि (१० फिट) सम्म बढ्ने गर्दछ। यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यस प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग गाढा खैरो र फिका खैरो हुन्छ। सानो कालो माम्बा भने हल्का पहेँलो हुन्छ र वयस्क अवस्थामा प्रवेश गर्दा यसको रङ्ग खैरो हुन जान्छ।
यस प्रजातिको सर्प दुवै जमिनमा र विक्षेमा बसोबास गर्ने गर्छन्। यस प्रजाति विषेशगरि साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभागमा पाइने गर्छन्। यस प्रजातिले रातको समयमा पनि देख्न सक्ने भएकाले यसले ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावरलाई आफ्नो आहारा बनाउने गर्छ। वातावरण अनुकूल भयो भने यसले छोटो दुरीका लागि १६ किमी प्रतिघण्टा (१० माइल प्रतिघण्टा) सम्म दगुर्न सक्छ। वयस्क कालो माम्बाको केही प्रकृतिक सिकारी पनि भेटिएका छन्।
यस जनावरले अगाडिको भाग र घाँटी तन्काउन सक्ने भएकाले यसले चरा र मुसाहरूलाई थाहा नदिइ आक्रमण गर्ने गर्छ। यसले सर्पको विष एकदमै खतरनाक भएकाले यसले टोक्यो भने जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको १० मिनेट भित्रमै मृत्यु हुन्छ। यो प्रजातिको सर्प एकदमै रिसाहा र चलाख भएका कारण यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने यसले मानिसलाई पनि आक्रमण गरेको पाइएको छ। यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
शारीरिक विवरण
कालो माम्बा एक लामो सुरिलो र बेलना आकारको सर्प हो। यस सर्पको कालो आँखा र हल्का थेप्चो परेको टाउको हुन्छ। एक वयस्क कालो माम्बाको अौसत लम्बाई २ देखि ३ मिटर (६ फिट ७ इञ्च देखि ९ फिट १० इञ्च) सम्म हुन्छ भने यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यो विषालु सर्पको दर्जामा संसारमै राज गोमन पछिको लामो सर्पको रूपमा परिचित छ। यस प्रजातिको सर्पले आहारा निल्नका लागि मुख चौडा बनाउने गर्दैछ भने यसको वारिएको मुखको लम्बाई २० सेन्टिमिटर हुन्छ। यस प्रजातिको पुच्छर लामो र पातलो हुन्छ भने यसको अौसत तौल १.६ किलोग्राम (३.५ पाउण्ड) मापन गरिएको छ।
यस प्रजातिहरू हल्का पहेँलो, हल्का कालो, खैरो र।विषेशगरि गाढा खैरो रङ्गमा पाइने गर्छन् भने केही काला माम्बाको भने भेण्टा रङ्गको धब्बा पनि देखिने गरेको छ। कालो माम्बाको तल्लो भाग फितलो खैरो र सेतो हुन्छ भने यसको मुख भित्रको भाग गाढा निलो र खैरो देखिन्छ। यस कालो माम्बाको आँखा खैरो देखि हल्का कालो हुन्छ र यसको आँखाको नानी हल्का सेतो र पहेँलो हुने गर्छ। वयस्क कालो माम्बा भन्दा युवा कालो माम्बाको रङ्ग पहेँलो देखिन्छ र उमेर बढेसँगै युवा कालो माम्बाहरू खैरो हुँदै जान्छ।
वितरण र बासस्थान
कालो माम्बा उप-साहारा क्षेत्रमा ठूलो भूभागमा बसोबास गर्छन् भने यसको बासस्थान क्षेत्र; बुर्किना फासो, क्यामेरून, सुडान, इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा, गणतन्त्र कङ्गो, रुवान्डा, मलावी, बोत्स्वाना, एङ्गोला, जिम्बाब्वे, एरिट्रिया, बुरूण्डी, सोमालिया, तान्जानिया, स्वाजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, नामिबिया, मोजाम्बिक आदि रहेका छन्। पश्चिम अफ्रिकाका भागहरूमा कालो माम्बाको वितरण विवादित भएको छ। सन् १९५४ मा कालो माम्बा सेनेगल को घना जङ्गली क्षेत्रमा पनि फेला पारिएको थियो। यो अवलोकन र पछिको निरीक्षणले सन् १९५६ मा सेनेगलमा पनि यो प्रजातिको सर्प रहेको छ भन्ने पुष्टि गरेको थियो।
यो प्रजातिको सर्पले मध्यम खालको तापमान रुचाउने भएका कारण यो विषेशगरि पहाडी भूभाग र घना जङ्गलमा पाइने गर्दछ। यो प्रजाति तल्लो भूभाग र ओसिलो साभानामा पनि बसोबास गर्दछ। यो प्रजातिको सर्प मुख्यतया समुन्द्री सतहबाट १,००० मिटर (३,३०० फिट) को उचाईमा पाइन्छ तर यो सर्प केन्यामा १,८०० मिटर (५,९०० फिट) र जिम्बाब्वेमा १,६५० मिटर (५,४१० फिट) को उचाईमा बस्दछ। यो प्रजातिको सङ्ख्या अझै बढ्दो क्रममा भएका कारण यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
व्यवहार
कालो माम्बा दुवै जमिन र रुखमा बसोबास गर्न सक्ने खालका हुन्छन्। जमिनमा बस्दा खेरी यो सर्पले आफ्नो टाउको र घाँटी हल्का ठडाएर हिड्ने गर्दछ र यसले घाँटीलाई एकैपटक लामो दुरी सम्म पनि लगेर सिकार गर्ने गर्छ। कालो माम्बाले दुवै बिहानी र रातीको समयमा देख्न सक्छ। अफ्रिकामा यस सर्पलाई बिहान ७ दखि १० सम्म र दिउँसो २ देखि ४ बजे सम्म सक्रिय भएको तथ्याङ्क रहेको छ। यस प्रजातिको माम्बा एकदमै छिटो र दुर्त गतिमा आक्रमण गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। घना जङ्गली क्षेत्रमा कालो माम्बाले मानवको आवतजावत र ४० मिटर (१३० फिट) भन्दा नजिक आयो भने यसले सामान्यतया आक्रमण गर्ने गर्छ। यस सर्पले डर र खतराको सङ्केत पाउने बित्तिकै दुलो र झाडीहरूमा लुक्ने गर्दछ भने कहिलेकाहीँ यसले आफ्नो घाँटी र मुखलाई ठूलो बनाउँछ र जिब्रो भित्र बाहिर गर्न गर्छ।
यस सर्प डरायो अथवा यसले खतराको सङ्केत पाएपछि यसको नजिक केही हलचल भयो भने यसले एकदमै दुर्त गतिमा धेरै पटक आक्रमण गर्ने गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो कुल लम्बाईको लगभग ४०% लम्बाई सम्म टाउको उठाउन सक्छ त्यसकारण विषेशगरि मानिसलाई तल्लोभागमा आक्रमण गर्दछ। यस सर्पले छोटो समयका लागि अधिकतम १६ किलोमिटर प्रति घण्टा (१० माइल प्रति घण्टा) सम्म कुद्न सक्छ।
प्रजनन र आयु
कालो माम्बाको प्रजनन मौसम सेप्टेम्बर महिना देखि फेब्रुअरी महिना सम्म हुन्छ र तापक्रमको गिरावटसँग प्रजनन दायरा अप्रिल देखि जुन महिना सम्म पनि जारी रहन्छ। प्रजनन गर्नका लागि यस प्रजातिको भाले सर्पहरू एक अर्कासँग घाँटीको सहायताले लढाई गर्ने गरेछन् भने उक्त लढाईको विजेताले प्रजनन गर्न पाउँछ। संभोगको समयमा भालेले आफ्नो जिब्रो हल्लाउने गर्छ भने पोथीले संभोगका लागि तयारी भएकामा पुच्छर ठडाउने गर्छ। संभोगको समयमा भालेले पोथीको तल्लो भाग र पुच्छरमा डल्लो परेर बस्छ। यसरी संभोग दुई घण्टा सम्म चल्छ र त्यतिबेला दुवै भाले र।पोथी स्थिर रहन्छन्।
यस प्रजातिको सर्पको पोथीले एकपटकको संभोगमा ७ देखि १७ वटा अण्डा पार्ने गर्छ। यस सर्पको अण्डा लाम्चो हुन्छ भने यसको कुल लम्बाई ६० देखि ८० मिलिमिटर (२.४ देखि ३.१ इञ्च) र ब्यास ३० देखि ३६ मिलिमिटर (१.२ देखि १.४ इञ्च) हुन्छ। अण्डाबाट सर्प निस्किएपछि यसको लम्बाई अौसतमा ४०-६० सेन्टिमिटर (१६-२४ इञ्च) हुन्छ। जन्मिएको एक वर्ष भित्रमै यस प्रजातिको सर्प २ मिटर (६ फिट ७ इञ्च) सम्म हुन्छ। युवा कालो माम्बा पनि एक वयस्क जत्तिकै विषालु र आक्रमक हुने गर्छ। कालो माम्बा ११ अथवा सो भन्दा बढी वर्ष सम्म बाँच्ने तथ्याङ्कले देखाएको छ।
आहारा
कालो माम्बा विषेशगरि रुख र झाडीहरूमा बस्ने भएकाले यसले ससाना स्थनधारी जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको सिकार गर्ने गर्छ। यसले चराको गुणमै आक्रमण गर्ने गर्छ भने यसले मुसा, खरायो, चमेरा आदिको सिकार गर्छ। यसले सामान्यतया तातो रगत भएका जनावरको सिकार गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो आहारालाई एकपटक टोकीसकेपछि केही समय छाड्छ र उक्त जनावरको मृत्यु पश्चात् यसले सिकार एकैपटकमा निल्ने गर्छ। यस सर्पलाई आफ्नो सिकार पूर्ण रूपमा पचाउनका लागि आठ देखि दश घण्टा सम्म लाग्ने गर्छ।
सिकारी
वयस्क कालो माम्बाको प्राकृतिक रूपमा विभिन्न सिकारीहरू छन् जसमा सिकारी पन्छी पनि समावेश छ। युवा कालो माम्बालाई केप फाइल सर्प र अन्य ठूला आकारका सर्पहरूले पनि सिकार बनाउने गर्छन्। यस सर्पलाई न्याउरी (जसलाई यस सर्पको टोकाईबाट न्युनतम असर गर्ने गर्छ)ले पनि सिकार बनाउने गर्छ तर यसले कतिपय समयमा न्याउरीलाई पनि डस्ने गर्छ। त्यस्तैगरि यो सर्पको असर रतेललाई पनि न्युनतम भएकाले रतेलले कालो माम्बालाई सिकार बनाउने गर्छ।
विष
कालो माम्बालाई अफ्रिकामा यसको आकार, लम्बाई र विषालु भएका कारण सबैभन्दा डरलाग्दो र खतरनाक सर्पको रूपमा लिइन्छ भने यसलाई विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार एक महत्त्वपूर्ण सर्पको रूपमा पनि लिइन्छ। सन् १९५७ देखि १९७९ सम्म दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको एक सर्वेक्षणमा २५५३ सर्पले टोकेका मानिसहरू रहेका थिए जसमा ७५ जना मानिसलाई कालो माम्बाले टोकेको भन्ने कुरा पुष्टि भएको थियो। ७५ जना मानिस मध्ये ६३ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको थियो भने २१ जनाको मृत्यु भैसकेको थियो। सन् १९६२ मा यस सर्पले डसेका मानिसहरूले एन्टि भेनम लिएका थिए तर उक्त अौसधिले कालो माम्बाको विषलाई केही पनि असर नगरेका कारण १५ जना अौषधि लिएका मानिसहरूको पनि मृत्यु भएको थियो। कालो माम्बाको विषलाई मार्ने अौषधि सन् १९६२ मा ल्याइएको थियो भने यसलाई सन् १९७१ देखि पूर्ण रूपमा मानिसहरूको पहुँचमा पुर्याइएको थियो भने तात्कालिक समयमा ३८ मानिस मध्ये ५ मानिसको मृत्यु भएको थियो। सन् १९९१ मा अफ्रिकी मुलुक जिम्बाब्वे गरिएको एक जनगणनामा कालो माम्बाले टोकाइ पिडित २७४ मानिस मध्ये ५ को मृत्यु भएको थियो। यस प्रजातिको सर्प विषेशगरि प्रजनन गर्ने समयमा सबैभन्दा आक्रमक हुन्छ भने यसले मानिसलाई पनि त्यहि समयमा बढी टोक्ने गर्दछ। कालो माम्बा अफ्रिका बाहिर निकै कम मात्रामा भेटिने गर्दछन्।
उपचार
कुनै पनि विषालु सर्पले टोक्नो बित्तिकै घरेलु उपचार भनेको सर्पले टोकेको क्षेत्र वरपर कसिने गरी कुनै पनि डोरी अथवा कपडाको टुक्राले बाँध्नु पर्ने हुन्छ र पिडित मानिसलाई हलचल वा हिड्डुल गर्न दिनु हुँदैन र यथाशीघ्र नतिकैको अस्पताल पुर्याउन पर्छ। यस सर्पले टोकेपछि पहिलोपटक दक्षिण अफ्रिका स्थित साउथ अफ्रिकन इन्स्च्युट फर मेडिकल रिसर्चले उत्पादन गरेको थियो भने कालो माम्बाको विषलाई पूर्ण रूपमा मार्ने अौषधि कोष्टा रिकाले उत्पादन गरेको थियो।
कालो माम्बाको टोकाइका केही घटनाहरू
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
कालो माम्बा – विवरण
अफ्रिकामा पाइने सर्पहरू | यो प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई कति मिटर छ? | ४.३ देखि ४.५ मिटर |
कोलो माम्बा वा काला माम्बा विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको एक प्रजाति हो। यो सर्प इलापिडी परिवारमा पर्छ भने यो सर्प विषेशगरि उप-साहारा क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। योसर्पलाई पहिलपटक सन् १८६४ मा वैज्ञानिक अल्वर्ट गुन्थरले वर्णन गरेका थिए। यो राज गोमन पछिको विश्वमा रहेका विषालु सर्प मध्ये सबैभन्दा लामो सर्प हो जसको एक वयस्कको अौसत लम्बाई हन्छ भने सामान्यतया ३ मि (१० फिट) सम्म बढ्ने गर्दछ। यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यस प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग गाढा खैरो र फिका खैरो हुन्छ। सानो कालो माम्बा भने हल्का पहेँलो हुन्छ र वयस्क अवस्थामा प्रवेश गर्दा यसको रङ्ग खैरो हुन जान्छ।
यस प्रजातिको सर्प दुवै जमिनमा र विक्षेमा बसोबास गर्ने गर्छन्। यस प्रजाति विषेशगरि साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभागमा पाइने गर्छन्। यस प्रजातिले रातको समयमा पनि देख्न सक्ने भएकाले यसले ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावरलाई आफ्नो आहारा बनाउने गर्छ। वातावरण अनुकूल भयो भने यसले छोटो दुरीका लागि १६ किमी प्रतिघण्टा (१० माइल प्रतिघण्टा) सम्म दगुर्न सक्छ। वयस्क कालो माम्बाको केही प्रकृतिक सिकारी पनि भेटिएका छन्।
यस जनावरले अगाडिको भाग र घाँटी तन्काउन सक्ने भएकाले यसले चरा र मुसाहरूलाई थाहा नदिइ आक्रमण गर्ने गर्छ। यसले सर्पको विष एकदमै खतरनाक भएकाले यसले टोक्यो भने जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको १० मिनेट भित्रमै मृत्यु हुन्छ। यो प्रजातिको सर्प एकदमै रिसाहा र चलाख भएका कारण यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने यसले मानिसलाई पनि आक्रमण गरेको पाइएको छ। यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
शारीरिक विवरण
कालो माम्बा एक लामो सुरिलो र बेलना आकारको सर्प हो। यस सर्पको कालो आँखा र हल्का थेप्चो परेको टाउको हुन्छ। एक वयस्क कालो माम्बाको अौसत लम्बाई २ देखि ३ मिटर (६ फिट ७ इञ्च देखि ९ फिट १० इञ्च) सम्म हुन्छ भने यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यो विषालु सर्पको दर्जामा संसारमै राज गोमन पछिको लामो सर्पको रूपमा परिचित छ। यस प्रजातिको सर्पले आहारा निल्नका लागि मुख चौडा बनाउने गर्दैछ भने यसको वारिएको मुखको लम्बाई २० सेन्टिमिटर हुन्छ। यस प्रजातिको पुच्छर लामो र पातलो हुन्छ भने यसको अौसत तौल १.६ किलोग्राम (३.५ पाउण्ड) मापन गरिएको छ।
यस प्रजातिहरू हल्का पहेँलो, हल्का कालो, खैरो र।विषेशगरि गाढा खैरो रङ्गमा पाइने गर्छन् भने केही काला माम्बाको भने भेण्टा रङ्गको धब्बा पनि देखिने गरेको छ। कालो माम्बाको तल्लो भाग फितलो खैरो र सेतो हुन्छ भने यसको मुख भित्रको भाग गाढा निलो र खैरो देखिन्छ। यस कालो माम्बाको आँखा खैरो देखि हल्का कालो हुन्छ र यसको आँखाको नानी हल्का सेतो र पहेँलो हुने गर्छ। वयस्क कालो माम्बा भन्दा युवा कालो माम्बाको रङ्ग पहेँलो देखिन्छ र उमेर बढेसँगै युवा कालो माम्बाहरू खैरो हुँदै जान्छ।
वितरण र बासस्थान
कालो माम्बा उप-साहारा क्षेत्रमा ठूलो भूभागमा बसोबास गर्छन् भने यसको बासस्थान क्षेत्र; बुर्किना फासो, क्यामेरून, सुडान, इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा, गणतन्त्र कङ्गो, रुवान्डा, मलावी, बोत्स्वाना, एङ्गोला, जिम्बाब्वे, एरिट्रिया, बुरूण्डी, सोमालिया, तान्जानिया, स्वाजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, नामिबिया, मोजाम्बिक आदि रहेका छन्। पश्चिम अफ्रिकाका भागहरूमा कालो माम्बाको वितरण विवादित भएको छ। सन् १९५४ मा कालो माम्बा सेनेगल को घना जङ्गली क्षेत्रमा पनि फेला पारिएको थियो। यो अवलोकन र पछिको निरीक्षणले सन् १९५६ मा सेनेगलमा पनि यो प्रजातिको सर्प रहेको छ भन्ने पुष्टि गरेको थियो।
यो प्रजातिको सर्पले मध्यम खालको तापमान रुचाउने भएका कारण यो विषेशगरि पहाडी भूभाग र घना जङ्गलमा पाइने गर्दछ। यो प्रजाति तल्लो भूभाग र ओसिलो साभानामा पनि बसोबास गर्दछ। यो प्रजातिको सर्प मुख्यतया समुन्द्री सतहबाट १,००० मिटर (३,३०० फिट) को उचाईमा पाइन्छ तर यो सर्प केन्यामा १,८०० मिटर (५,९०० फिट) र जिम्बाब्वेमा १,६५० मिटर (५,४१० फिट) को उचाईमा बस्दछ। यो प्रजातिको सङ्ख्या अझै बढ्दो क्रममा भएका कारण यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
व्यवहार
कालो माम्बा दुवै जमिन र रुखमा बसोबास गर्न सक्ने खालका हुन्छन्। जमिनमा बस्दा खेरी यो सर्पले आफ्नो टाउको र घाँटी हल्का ठडाएर हिड्ने गर्दछ र यसले घाँटीलाई एकैपटक लामो दुरी सम्म पनि लगेर सिकार गर्ने गर्छ। कालो माम्बाले दुवै बिहानी र रातीको समयमा देख्न सक्छ। अफ्रिकामा यस सर्पलाई बिहान ७ दखि १० सम्म र दिउँसो २ देखि ४ बजे सम्म सक्रिय भएको तथ्याङ्क रहेको छ। यस प्रजातिको माम्बा एकदमै छिटो र दुर्त गतिमा आक्रमण गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। घना जङ्गली क्षेत्रमा कालो माम्बाले मानवको आवतजावत र ४० मिटर (१३० फिट) भन्दा नजिक आयो भने यसले सामान्यतया आक्रमण गर्ने गर्छ। यस सर्पले डर र खतराको सङ्केत पाउने बित्तिकै दुलो र झाडीहरूमा लुक्ने गर्दछ भने कहिलेकाहीँ यसले आफ्नो घाँटी र मुखलाई ठूलो बनाउँछ र जिब्रो भित्र बाहिर गर्न गर्छ।
यस सर्प डरायो अथवा यसले खतराको सङ्केत पाएपछि यसको नजिक केही हलचल भयो भने यसले एकदमै दुर्त गतिमा धेरै पटक आक्रमण गर्ने गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो कुल लम्बाईको लगभग ४०% लम्बाई सम्म टाउको उठाउन सक्छ त्यसकारण विषेशगरि मानिसलाई तल्लोभागमा आक्रमण गर्दछ। यस सर्पले छोटो समयका लागि अधिकतम १६ किलोमिटर प्रति घण्टा (१० माइल प्रति घण्टा) सम्म कुद्न सक्छ।
प्रजनन र आयु
कालो माम्बाको प्रजनन मौसम सेप्टेम्बर महिना देखि फेब्रुअरी महिना सम्म हुन्छ र तापक्रमको गिरावटसँग प्रजनन दायरा अप्रिल देखि जुन महिना सम्म पनि जारी रहन्छ। प्रजनन गर्नका लागि यस प्रजातिको भाले सर्पहरू एक अर्कासँग घाँटीको सहायताले लढाई गर्ने गरेछन् भने उक्त लढाईको विजेताले प्रजनन गर्न पाउँछ। संभोगको समयमा भालेले आफ्नो जिब्रो हल्लाउने गर्छ भने पोथीले संभोगका लागि तयारी भएकामा पुच्छर ठडाउने गर्छ। संभोगको समयमा भालेले पोथीको तल्लो भाग र पुच्छरमा डल्लो परेर बस्छ। यसरी संभोग दुई घण्टा सम्म चल्छ र त्यतिबेला दुवै भाले र।पोथी स्थिर रहन्छन्।
यस प्रजातिको सर्पको पोथीले एकपटकको संभोगमा ७ देखि १७ वटा अण्डा पार्ने गर्छ। यस सर्पको अण्डा लाम्चो हुन्छ भने यसको कुल लम्बाई ६० देखि ८० मिलिमिटर (२.४ देखि ३.१ इञ्च) र ब्यास ३० देखि ३६ मिलिमिटर (१.२ देखि १.४ इञ्च) हुन्छ। अण्डाबाट सर्प निस्किएपछि यसको लम्बाई अौसतमा ४०-६० सेन्टिमिटर (१६-२४ इञ्च) हुन्छ। जन्मिएको एक वर्ष भित्रमै यस प्रजातिको सर्प २ मिटर (६ फिट ७ इञ्च) सम्म हुन्छ। युवा कालो माम्बा पनि एक वयस्क जत्तिकै विषालु र आक्रमक हुने गर्छ। कालो माम्बा ११ अथवा सो भन्दा बढी वर्ष सम्म बाँच्ने तथ्याङ्कले देखाएको छ।
आहारा
कालो माम्बा विषेशगरि रुख र झाडीहरूमा बस्ने भएकाले यसले ससाना स्थनधारी जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको सिकार गर्ने गर्छ। यसले चराको गुणमै आक्रमण गर्ने गर्छ भने यसले मुसा, खरायो, चमेरा आदिको सिकार गर्छ। यसले सामान्यतया तातो रगत भएका जनावरको सिकार गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो आहारालाई एकपटक टोकीसकेपछि केही समय छाड्छ र उक्त जनावरको मृत्यु पश्चात् यसले सिकार एकैपटकमा निल्ने गर्छ। यस सर्पलाई आफ्नो सिकार पूर्ण रूपमा पचाउनका लागि आठ देखि दश घण्टा सम्म लाग्ने गर्छ।
सिकारी
वयस्क कालो माम्बाको प्राकृतिक रूपमा विभिन्न सिकारीहरू छन् जसमा सिकारी पन्छी पनि समावेश छ। युवा कालो माम्बालाई केप फाइल सर्प र अन्य ठूला आकारका सर्पहरूले पनि सिकार बनाउने गर्छन्। यस सर्पलाई न्याउरी (जसलाई यस सर्पको टोकाईबाट न्युनतम असर गर्ने गर्छ)ले पनि सिकार बनाउने गर्छ तर यसले कतिपय समयमा न्याउरीलाई पनि डस्ने गर्छ। त्यस्तैगरि यो सर्पको असर रतेललाई पनि न्युनतम भएकाले रतेलले कालो माम्बालाई सिकार बनाउने गर्छ।
विष
कालो माम्बालाई अफ्रिकामा यसको आकार, लम्बाई र विषालु भएका कारण सबैभन्दा डरलाग्दो र खतरनाक सर्पको रूपमा लिइन्छ भने यसलाई विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार एक महत्त्वपूर्ण सर्पको रूपमा पनि लिइन्छ। सन् १९५७ देखि १९७९ सम्म दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको एक सर्वेक्षणमा २५५३ सर्पले टोकेका मानिसहरू रहेका थिए जसमा ७५ जना मानिसलाई कालो माम्बाले टोकेको भन्ने कुरा पुष्टि भएको थियो। ७५ जना मानिस मध्ये ६३ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको थियो भने २१ जनाको मृत्यु भैसकेको थियो। सन् १९६२ मा यस सर्पले डसेका मानिसहरूले एन्टि भेनम लिएका थिए तर उक्त अौसधिले कालो माम्बाको विषलाई केही पनि असर नगरेका कारण १५ जना अौषधि लिएका मानिसहरूको पनि मृत्यु भएको थियो। कालो माम्बाको विषलाई मार्ने अौषधि सन् १९६२ मा ल्याइएको थियो भने यसलाई सन् १९७१ देखि पूर्ण रूपमा मानिसहरूको पहुँचमा पुर्याइएको थियो भने तात्कालिक समयमा ३८ मानिस मध्ये ५ मानिसको मृत्यु भएको थियो। सन् १९९१ मा अफ्रिकी मुलुक जिम्बाब्वे गरिएको एक जनगणनामा कालो माम्बाले टोकाइ पिडित २७४ मानिस मध्ये ५ को मृत्यु भएको थियो। यस प्रजातिको सर्प विषेशगरि प्रजनन गर्ने समयमा सबैभन्दा आक्रमक हुन्छ भने यसले मानिसलाई पनि त्यहि समयमा बढी टोक्ने गर्दछ। कालो माम्बा अफ्रिका बाहिर निकै कम मात्रामा भेटिने गर्दछन्।
उपचार
कुनै पनि विषालु सर्पले टोक्नो बित्तिकै घरेलु उपचार भनेको सर्पले टोकेको क्षेत्र वरपर कसिने गरी कुनै पनि डोरी अथवा कपडाको टुक्राले बाँध्नु पर्ने हुन्छ र पिडित मानिसलाई हलचल वा हिड्डुल गर्न दिनु हुँदैन र यथाशीघ्र नतिकैको अस्पताल पुर्याउन पर्छ। यस सर्पले टोकेपछि पहिलोपटक दक्षिण अफ्रिका स्थित साउथ अफ्रिकन इन्स्च्युट फर मेडिकल रिसर्चले उत्पादन गरेको थियो भने कालो माम्बाको विषलाई पूर्ण रूपमा मार्ने अौषधि कोष्टा रिकाले उत्पादन गरेको थियो।
कालो माम्बाको टोकाइका केही घटनाहरू
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
कालो माम्बा – विवरण
अफ्रिकामा पाइने सर्पहरू | यो प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग कस्तो हुन्छ? | गाढा खैरो र फिका खैरो |
कोलो माम्बा वा काला माम्बा विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको एक प्रजाति हो। यो सर्प इलापिडी परिवारमा पर्छ भने यो सर्प विषेशगरि उप-साहारा क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। योसर्पलाई पहिलपटक सन् १८६४ मा वैज्ञानिक अल्वर्ट गुन्थरले वर्णन गरेका थिए। यो राज गोमन पछिको विश्वमा रहेका विषालु सर्प मध्ये सबैभन्दा लामो सर्प हो जसको एक वयस्कको अौसत लम्बाई हन्छ भने सामान्यतया ३ मि (१० फिट) सम्म बढ्ने गर्दछ। यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यस प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग गाढा खैरो र फिका खैरो हुन्छ। सानो कालो माम्बा भने हल्का पहेँलो हुन्छ र वयस्क अवस्थामा प्रवेश गर्दा यसको रङ्ग खैरो हुन जान्छ।
यस प्रजातिको सर्प दुवै जमिनमा र विक्षेमा बसोबास गर्ने गर्छन्। यस प्रजाति विषेशगरि साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभागमा पाइने गर्छन्। यस प्रजातिले रातको समयमा पनि देख्न सक्ने भएकाले यसले ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावरलाई आफ्नो आहारा बनाउने गर्छ। वातावरण अनुकूल भयो भने यसले छोटो दुरीका लागि १६ किमी प्रतिघण्टा (१० माइल प्रतिघण्टा) सम्म दगुर्न सक्छ। वयस्क कालो माम्बाको केही प्रकृतिक सिकारी पनि भेटिएका छन्।
यस जनावरले अगाडिको भाग र घाँटी तन्काउन सक्ने भएकाले यसले चरा र मुसाहरूलाई थाहा नदिइ आक्रमण गर्ने गर्छ। यसले सर्पको विष एकदमै खतरनाक भएकाले यसले टोक्यो भने जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको १० मिनेट भित्रमै मृत्यु हुन्छ। यो प्रजातिको सर्प एकदमै रिसाहा र चलाख भएका कारण यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने यसले मानिसलाई पनि आक्रमण गरेको पाइएको छ। यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
शारीरिक विवरण
कालो माम्बा एक लामो सुरिलो र बेलना आकारको सर्प हो। यस सर्पको कालो आँखा र हल्का थेप्चो परेको टाउको हुन्छ। एक वयस्क कालो माम्बाको अौसत लम्बाई २ देखि ३ मिटर (६ फिट ७ इञ्च देखि ९ फिट १० इञ्च) सम्म हुन्छ भने यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यो विषालु सर्पको दर्जामा संसारमै राज गोमन पछिको लामो सर्पको रूपमा परिचित छ। यस प्रजातिको सर्पले आहारा निल्नका लागि मुख चौडा बनाउने गर्दैछ भने यसको वारिएको मुखको लम्बाई २० सेन्टिमिटर हुन्छ। यस प्रजातिको पुच्छर लामो र पातलो हुन्छ भने यसको अौसत तौल १.६ किलोग्राम (३.५ पाउण्ड) मापन गरिएको छ।
यस प्रजातिहरू हल्का पहेँलो, हल्का कालो, खैरो र।विषेशगरि गाढा खैरो रङ्गमा पाइने गर्छन् भने केही काला माम्बाको भने भेण्टा रङ्गको धब्बा पनि देखिने गरेको छ। कालो माम्बाको तल्लो भाग फितलो खैरो र सेतो हुन्छ भने यसको मुख भित्रको भाग गाढा निलो र खैरो देखिन्छ। यस कालो माम्बाको आँखा खैरो देखि हल्का कालो हुन्छ र यसको आँखाको नानी हल्का सेतो र पहेँलो हुने गर्छ। वयस्क कालो माम्बा भन्दा युवा कालो माम्बाको रङ्ग पहेँलो देखिन्छ र उमेर बढेसँगै युवा कालो माम्बाहरू खैरो हुँदै जान्छ।
वितरण र बासस्थान
कालो माम्बा उप-साहारा क्षेत्रमा ठूलो भूभागमा बसोबास गर्छन् भने यसको बासस्थान क्षेत्र; बुर्किना फासो, क्यामेरून, सुडान, इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा, गणतन्त्र कङ्गो, रुवान्डा, मलावी, बोत्स्वाना, एङ्गोला, जिम्बाब्वे, एरिट्रिया, बुरूण्डी, सोमालिया, तान्जानिया, स्वाजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, नामिबिया, मोजाम्बिक आदि रहेका छन्। पश्चिम अफ्रिकाका भागहरूमा कालो माम्बाको वितरण विवादित भएको छ। सन् १९५४ मा कालो माम्बा सेनेगल को घना जङ्गली क्षेत्रमा पनि फेला पारिएको थियो। यो अवलोकन र पछिको निरीक्षणले सन् १९५६ मा सेनेगलमा पनि यो प्रजातिको सर्प रहेको छ भन्ने पुष्टि गरेको थियो।
यो प्रजातिको सर्पले मध्यम खालको तापमान रुचाउने भएका कारण यो विषेशगरि पहाडी भूभाग र घना जङ्गलमा पाइने गर्दछ। यो प्रजाति तल्लो भूभाग र ओसिलो साभानामा पनि बसोबास गर्दछ। यो प्रजातिको सर्प मुख्यतया समुन्द्री सतहबाट १,००० मिटर (३,३०० फिट) को उचाईमा पाइन्छ तर यो सर्प केन्यामा १,८०० मिटर (५,९०० फिट) र जिम्बाब्वेमा १,६५० मिटर (५,४१० फिट) को उचाईमा बस्दछ। यो प्रजातिको सङ्ख्या अझै बढ्दो क्रममा भएका कारण यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
व्यवहार
कालो माम्बा दुवै जमिन र रुखमा बसोबास गर्न सक्ने खालका हुन्छन्। जमिनमा बस्दा खेरी यो सर्पले आफ्नो टाउको र घाँटी हल्का ठडाएर हिड्ने गर्दछ र यसले घाँटीलाई एकैपटक लामो दुरी सम्म पनि लगेर सिकार गर्ने गर्छ। कालो माम्बाले दुवै बिहानी र रातीको समयमा देख्न सक्छ। अफ्रिकामा यस सर्पलाई बिहान ७ दखि १० सम्म र दिउँसो २ देखि ४ बजे सम्म सक्रिय भएको तथ्याङ्क रहेको छ। यस प्रजातिको माम्बा एकदमै छिटो र दुर्त गतिमा आक्रमण गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। घना जङ्गली क्षेत्रमा कालो माम्बाले मानवको आवतजावत र ४० मिटर (१३० फिट) भन्दा नजिक आयो भने यसले सामान्यतया आक्रमण गर्ने गर्छ। यस सर्पले डर र खतराको सङ्केत पाउने बित्तिकै दुलो र झाडीहरूमा लुक्ने गर्दछ भने कहिलेकाहीँ यसले आफ्नो घाँटी र मुखलाई ठूलो बनाउँछ र जिब्रो भित्र बाहिर गर्न गर्छ।
यस सर्प डरायो अथवा यसले खतराको सङ्केत पाएपछि यसको नजिक केही हलचल भयो भने यसले एकदमै दुर्त गतिमा धेरै पटक आक्रमण गर्ने गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो कुल लम्बाईको लगभग ४०% लम्बाई सम्म टाउको उठाउन सक्छ त्यसकारण विषेशगरि मानिसलाई तल्लोभागमा आक्रमण गर्दछ। यस सर्पले छोटो समयका लागि अधिकतम १६ किलोमिटर प्रति घण्टा (१० माइल प्रति घण्टा) सम्म कुद्न सक्छ।
प्रजनन र आयु
कालो माम्बाको प्रजनन मौसम सेप्टेम्बर महिना देखि फेब्रुअरी महिना सम्म हुन्छ र तापक्रमको गिरावटसँग प्रजनन दायरा अप्रिल देखि जुन महिना सम्म पनि जारी रहन्छ। प्रजनन गर्नका लागि यस प्रजातिको भाले सर्पहरू एक अर्कासँग घाँटीको सहायताले लढाई गर्ने गरेछन् भने उक्त लढाईको विजेताले प्रजनन गर्न पाउँछ। संभोगको समयमा भालेले आफ्नो जिब्रो हल्लाउने गर्छ भने पोथीले संभोगका लागि तयारी भएकामा पुच्छर ठडाउने गर्छ। संभोगको समयमा भालेले पोथीको तल्लो भाग र पुच्छरमा डल्लो परेर बस्छ। यसरी संभोग दुई घण्टा सम्म चल्छ र त्यतिबेला दुवै भाले र।पोथी स्थिर रहन्छन्।
यस प्रजातिको सर्पको पोथीले एकपटकको संभोगमा ७ देखि १७ वटा अण्डा पार्ने गर्छ। यस सर्पको अण्डा लाम्चो हुन्छ भने यसको कुल लम्बाई ६० देखि ८० मिलिमिटर (२.४ देखि ३.१ इञ्च) र ब्यास ३० देखि ३६ मिलिमिटर (१.२ देखि १.४ इञ्च) हुन्छ। अण्डाबाट सर्प निस्किएपछि यसको लम्बाई अौसतमा ४०-६० सेन्टिमिटर (१६-२४ इञ्च) हुन्छ। जन्मिएको एक वर्ष भित्रमै यस प्रजातिको सर्प २ मिटर (६ फिट ७ इञ्च) सम्म हुन्छ। युवा कालो माम्बा पनि एक वयस्क जत्तिकै विषालु र आक्रमक हुने गर्छ। कालो माम्बा ११ अथवा सो भन्दा बढी वर्ष सम्म बाँच्ने तथ्याङ्कले देखाएको छ।
आहारा
कालो माम्बा विषेशगरि रुख र झाडीहरूमा बस्ने भएकाले यसले ससाना स्थनधारी जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको सिकार गर्ने गर्छ। यसले चराको गुणमै आक्रमण गर्ने गर्छ भने यसले मुसा, खरायो, चमेरा आदिको सिकार गर्छ। यसले सामान्यतया तातो रगत भएका जनावरको सिकार गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो आहारालाई एकपटक टोकीसकेपछि केही समय छाड्छ र उक्त जनावरको मृत्यु पश्चात् यसले सिकार एकैपटकमा निल्ने गर्छ। यस सर्पलाई आफ्नो सिकार पूर्ण रूपमा पचाउनका लागि आठ देखि दश घण्टा सम्म लाग्ने गर्छ।
सिकारी
वयस्क कालो माम्बाको प्राकृतिक रूपमा विभिन्न सिकारीहरू छन् जसमा सिकारी पन्छी पनि समावेश छ। युवा कालो माम्बालाई केप फाइल सर्प र अन्य ठूला आकारका सर्पहरूले पनि सिकार बनाउने गर्छन्। यस सर्पलाई न्याउरी (जसलाई यस सर्पको टोकाईबाट न्युनतम असर गर्ने गर्छ)ले पनि सिकार बनाउने गर्छ तर यसले कतिपय समयमा न्याउरीलाई पनि डस्ने गर्छ। त्यस्तैगरि यो सर्पको असर रतेललाई पनि न्युनतम भएकाले रतेलले कालो माम्बालाई सिकार बनाउने गर्छ।
विष
कालो माम्बालाई अफ्रिकामा यसको आकार, लम्बाई र विषालु भएका कारण सबैभन्दा डरलाग्दो र खतरनाक सर्पको रूपमा लिइन्छ भने यसलाई विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार एक महत्त्वपूर्ण सर्पको रूपमा पनि लिइन्छ। सन् १९५७ देखि १९७९ सम्म दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको एक सर्वेक्षणमा २५५३ सर्पले टोकेका मानिसहरू रहेका थिए जसमा ७५ जना मानिसलाई कालो माम्बाले टोकेको भन्ने कुरा पुष्टि भएको थियो। ७५ जना मानिस मध्ये ६३ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको थियो भने २१ जनाको मृत्यु भैसकेको थियो। सन् १९६२ मा यस सर्पले डसेका मानिसहरूले एन्टि भेनम लिएका थिए तर उक्त अौसधिले कालो माम्बाको विषलाई केही पनि असर नगरेका कारण १५ जना अौषधि लिएका मानिसहरूको पनि मृत्यु भएको थियो। कालो माम्बाको विषलाई मार्ने अौषधि सन् १९६२ मा ल्याइएको थियो भने यसलाई सन् १९७१ देखि पूर्ण रूपमा मानिसहरूको पहुँचमा पुर्याइएको थियो भने तात्कालिक समयमा ३८ मानिस मध्ये ५ मानिसको मृत्यु भएको थियो। सन् १९९१ मा अफ्रिकी मुलुक जिम्बाब्वे गरिएको एक जनगणनामा कालो माम्बाले टोकाइ पिडित २७४ मानिस मध्ये ५ को मृत्यु भएको थियो। यस प्रजातिको सर्प विषेशगरि प्रजनन गर्ने समयमा सबैभन्दा आक्रमक हुन्छ भने यसले मानिसलाई पनि त्यहि समयमा बढी टोक्ने गर्दछ। कालो माम्बा अफ्रिका बाहिर निकै कम मात्रामा भेटिने गर्दछन्।
उपचार
कुनै पनि विषालु सर्पले टोक्नो बित्तिकै घरेलु उपचार भनेको सर्पले टोकेको क्षेत्र वरपर कसिने गरी कुनै पनि डोरी अथवा कपडाको टुक्राले बाँध्नु पर्ने हुन्छ र पिडित मानिसलाई हलचल वा हिड्डुल गर्न दिनु हुँदैन र यथाशीघ्र नतिकैको अस्पताल पुर्याउन पर्छ। यस सर्पले टोकेपछि पहिलोपटक दक्षिण अफ्रिका स्थित साउथ अफ्रिकन इन्स्च्युट फर मेडिकल रिसर्चले उत्पादन गरेको थियो भने कालो माम्बाको विषलाई पूर्ण रूपमा मार्ने अौषधि कोष्टा रिकाले उत्पादन गरेको थियो।
कालो माम्बाको टोकाइका केही घटनाहरू
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
कालो माम्बा – विवरण
अफ्रिकामा पाइने सर्पहरू | यो प्रजातिको सर्प कहाँ पाइन्छ? | साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभाग |
कोलो माम्बा वा काला माम्बा विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको एक प्रजाति हो। यो सर्प इलापिडी परिवारमा पर्छ भने यो सर्प विषेशगरि उप-साहारा क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। योसर्पलाई पहिलपटक सन् १८६४ मा वैज्ञानिक अल्वर्ट गुन्थरले वर्णन गरेका थिए। यो राज गोमन पछिको विश्वमा रहेका विषालु सर्प मध्ये सबैभन्दा लामो सर्प हो जसको एक वयस्कको अौसत लम्बाई हन्छ भने सामान्यतया ३ मि (१० फिट) सम्म बढ्ने गर्दछ। यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यस प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग गाढा खैरो र फिका खैरो हुन्छ। सानो कालो माम्बा भने हल्का पहेँलो हुन्छ र वयस्क अवस्थामा प्रवेश गर्दा यसको रङ्ग खैरो हुन जान्छ।
यस प्रजातिको सर्प दुवै जमिनमा र विक्षेमा बसोबास गर्ने गर्छन्। यस प्रजाति विषेशगरि साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभागमा पाइने गर्छन्। यस प्रजातिले रातको समयमा पनि देख्न सक्ने भएकाले यसले ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावरलाई आफ्नो आहारा बनाउने गर्छ। वातावरण अनुकूल भयो भने यसले छोटो दुरीका लागि १६ किमी प्रतिघण्टा (१० माइल प्रतिघण्टा) सम्म दगुर्न सक्छ। वयस्क कालो माम्बाको केही प्रकृतिक सिकारी पनि भेटिएका छन्।
यस जनावरले अगाडिको भाग र घाँटी तन्काउन सक्ने भएकाले यसले चरा र मुसाहरूलाई थाहा नदिइ आक्रमण गर्ने गर्छ। यसले सर्पको विष एकदमै खतरनाक भएकाले यसले टोक्यो भने जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको १० मिनेट भित्रमै मृत्यु हुन्छ। यो प्रजातिको सर्प एकदमै रिसाहा र चलाख भएका कारण यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने यसले मानिसलाई पनि आक्रमण गरेको पाइएको छ। यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
शारीरिक विवरण
कालो माम्बा एक लामो सुरिलो र बेलना आकारको सर्प हो। यस सर्पको कालो आँखा र हल्का थेप्चो परेको टाउको हुन्छ। एक वयस्क कालो माम्बाको अौसत लम्बाई २ देखि ३ मिटर (६ फिट ७ इञ्च देखि ९ फिट १० इञ्च) सम्म हुन्छ भने यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यो विषालु सर्पको दर्जामा संसारमै राज गोमन पछिको लामो सर्पको रूपमा परिचित छ। यस प्रजातिको सर्पले आहारा निल्नका लागि मुख चौडा बनाउने गर्दैछ भने यसको वारिएको मुखको लम्बाई २० सेन्टिमिटर हुन्छ। यस प्रजातिको पुच्छर लामो र पातलो हुन्छ भने यसको अौसत तौल १.६ किलोग्राम (३.५ पाउण्ड) मापन गरिएको छ।
यस प्रजातिहरू हल्का पहेँलो, हल्का कालो, खैरो र।विषेशगरि गाढा खैरो रङ्गमा पाइने गर्छन् भने केही काला माम्बाको भने भेण्टा रङ्गको धब्बा पनि देखिने गरेको छ। कालो माम्बाको तल्लो भाग फितलो खैरो र सेतो हुन्छ भने यसको मुख भित्रको भाग गाढा निलो र खैरो देखिन्छ। यस कालो माम्बाको आँखा खैरो देखि हल्का कालो हुन्छ र यसको आँखाको नानी हल्का सेतो र पहेँलो हुने गर्छ। वयस्क कालो माम्बा भन्दा युवा कालो माम्बाको रङ्ग पहेँलो देखिन्छ र उमेर बढेसँगै युवा कालो माम्बाहरू खैरो हुँदै जान्छ।
वितरण र बासस्थान
कालो माम्बा उप-साहारा क्षेत्रमा ठूलो भूभागमा बसोबास गर्छन् भने यसको बासस्थान क्षेत्र; बुर्किना फासो, क्यामेरून, सुडान, इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा, गणतन्त्र कङ्गो, रुवान्डा, मलावी, बोत्स्वाना, एङ्गोला, जिम्बाब्वे, एरिट्रिया, बुरूण्डी, सोमालिया, तान्जानिया, स्वाजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, नामिबिया, मोजाम्बिक आदि रहेका छन्। पश्चिम अफ्रिकाका भागहरूमा कालो माम्बाको वितरण विवादित भएको छ। सन् १९५४ मा कालो माम्बा सेनेगल को घना जङ्गली क्षेत्रमा पनि फेला पारिएको थियो। यो अवलोकन र पछिको निरीक्षणले सन् १९५६ मा सेनेगलमा पनि यो प्रजातिको सर्प रहेको छ भन्ने पुष्टि गरेको थियो।
यो प्रजातिको सर्पले मध्यम खालको तापमान रुचाउने भएका कारण यो विषेशगरि पहाडी भूभाग र घना जङ्गलमा पाइने गर्दछ। यो प्रजाति तल्लो भूभाग र ओसिलो साभानामा पनि बसोबास गर्दछ। यो प्रजातिको सर्प मुख्यतया समुन्द्री सतहबाट १,००० मिटर (३,३०० फिट) को उचाईमा पाइन्छ तर यो सर्प केन्यामा १,८०० मिटर (५,९०० फिट) र जिम्बाब्वेमा १,६५० मिटर (५,४१० फिट) को उचाईमा बस्दछ। यो प्रजातिको सङ्ख्या अझै बढ्दो क्रममा भएका कारण यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
व्यवहार
कालो माम्बा दुवै जमिन र रुखमा बसोबास गर्न सक्ने खालका हुन्छन्। जमिनमा बस्दा खेरी यो सर्पले आफ्नो टाउको र घाँटी हल्का ठडाएर हिड्ने गर्दछ र यसले घाँटीलाई एकैपटक लामो दुरी सम्म पनि लगेर सिकार गर्ने गर्छ। कालो माम्बाले दुवै बिहानी र रातीको समयमा देख्न सक्छ। अफ्रिकामा यस सर्पलाई बिहान ७ दखि १० सम्म र दिउँसो २ देखि ४ बजे सम्म सक्रिय भएको तथ्याङ्क रहेको छ। यस प्रजातिको माम्बा एकदमै छिटो र दुर्त गतिमा आक्रमण गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। घना जङ्गली क्षेत्रमा कालो माम्बाले मानवको आवतजावत र ४० मिटर (१३० फिट) भन्दा नजिक आयो भने यसले सामान्यतया आक्रमण गर्ने गर्छ। यस सर्पले डर र खतराको सङ्केत पाउने बित्तिकै दुलो र झाडीहरूमा लुक्ने गर्दछ भने कहिलेकाहीँ यसले आफ्नो घाँटी र मुखलाई ठूलो बनाउँछ र जिब्रो भित्र बाहिर गर्न गर्छ।
यस सर्प डरायो अथवा यसले खतराको सङ्केत पाएपछि यसको नजिक केही हलचल भयो भने यसले एकदमै दुर्त गतिमा धेरै पटक आक्रमण गर्ने गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो कुल लम्बाईको लगभग ४०% लम्बाई सम्म टाउको उठाउन सक्छ त्यसकारण विषेशगरि मानिसलाई तल्लोभागमा आक्रमण गर्दछ। यस सर्पले छोटो समयका लागि अधिकतम १६ किलोमिटर प्रति घण्टा (१० माइल प्रति घण्टा) सम्म कुद्न सक्छ।
प्रजनन र आयु
कालो माम्बाको प्रजनन मौसम सेप्टेम्बर महिना देखि फेब्रुअरी महिना सम्म हुन्छ र तापक्रमको गिरावटसँग प्रजनन दायरा अप्रिल देखि जुन महिना सम्म पनि जारी रहन्छ। प्रजनन गर्नका लागि यस प्रजातिको भाले सर्पहरू एक अर्कासँग घाँटीको सहायताले लढाई गर्ने गरेछन् भने उक्त लढाईको विजेताले प्रजनन गर्न पाउँछ। संभोगको समयमा भालेले आफ्नो जिब्रो हल्लाउने गर्छ भने पोथीले संभोगका लागि तयारी भएकामा पुच्छर ठडाउने गर्छ। संभोगको समयमा भालेले पोथीको तल्लो भाग र पुच्छरमा डल्लो परेर बस्छ। यसरी संभोग दुई घण्टा सम्म चल्छ र त्यतिबेला दुवै भाले र।पोथी स्थिर रहन्छन्।
यस प्रजातिको सर्पको पोथीले एकपटकको संभोगमा ७ देखि १७ वटा अण्डा पार्ने गर्छ। यस सर्पको अण्डा लाम्चो हुन्छ भने यसको कुल लम्बाई ६० देखि ८० मिलिमिटर (२.४ देखि ३.१ इञ्च) र ब्यास ३० देखि ३६ मिलिमिटर (१.२ देखि १.४ इञ्च) हुन्छ। अण्डाबाट सर्प निस्किएपछि यसको लम्बाई अौसतमा ४०-६० सेन्टिमिटर (१६-२४ इञ्च) हुन्छ। जन्मिएको एक वर्ष भित्रमै यस प्रजातिको सर्प २ मिटर (६ फिट ७ इञ्च) सम्म हुन्छ। युवा कालो माम्बा पनि एक वयस्क जत्तिकै विषालु र आक्रमक हुने गर्छ। कालो माम्बा ११ अथवा सो भन्दा बढी वर्ष सम्म बाँच्ने तथ्याङ्कले देखाएको छ।
आहारा
कालो माम्बा विषेशगरि रुख र झाडीहरूमा बस्ने भएकाले यसले ससाना स्थनधारी जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको सिकार गर्ने गर्छ। यसले चराको गुणमै आक्रमण गर्ने गर्छ भने यसले मुसा, खरायो, चमेरा आदिको सिकार गर्छ। यसले सामान्यतया तातो रगत भएका जनावरको सिकार गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो आहारालाई एकपटक टोकीसकेपछि केही समय छाड्छ र उक्त जनावरको मृत्यु पश्चात् यसले सिकार एकैपटकमा निल्ने गर्छ। यस सर्पलाई आफ्नो सिकार पूर्ण रूपमा पचाउनका लागि आठ देखि दश घण्टा सम्म लाग्ने गर्छ।
सिकारी
वयस्क कालो माम्बाको प्राकृतिक रूपमा विभिन्न सिकारीहरू छन् जसमा सिकारी पन्छी पनि समावेश छ। युवा कालो माम्बालाई केप फाइल सर्प र अन्य ठूला आकारका सर्पहरूले पनि सिकार बनाउने गर्छन्। यस सर्पलाई न्याउरी (जसलाई यस सर्पको टोकाईबाट न्युनतम असर गर्ने गर्छ)ले पनि सिकार बनाउने गर्छ तर यसले कतिपय समयमा न्याउरीलाई पनि डस्ने गर्छ। त्यस्तैगरि यो सर्पको असर रतेललाई पनि न्युनतम भएकाले रतेलले कालो माम्बालाई सिकार बनाउने गर्छ।
विष
कालो माम्बालाई अफ्रिकामा यसको आकार, लम्बाई र विषालु भएका कारण सबैभन्दा डरलाग्दो र खतरनाक सर्पको रूपमा लिइन्छ भने यसलाई विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार एक महत्त्वपूर्ण सर्पको रूपमा पनि लिइन्छ। सन् १९५७ देखि १९७९ सम्म दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको एक सर्वेक्षणमा २५५३ सर्पले टोकेका मानिसहरू रहेका थिए जसमा ७५ जना मानिसलाई कालो माम्बाले टोकेको भन्ने कुरा पुष्टि भएको थियो। ७५ जना मानिस मध्ये ६३ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको थियो भने २१ जनाको मृत्यु भैसकेको थियो। सन् १९६२ मा यस सर्पले डसेका मानिसहरूले एन्टि भेनम लिएका थिए तर उक्त अौसधिले कालो माम्बाको विषलाई केही पनि असर नगरेका कारण १५ जना अौषधि लिएका मानिसहरूको पनि मृत्यु भएको थियो। कालो माम्बाको विषलाई मार्ने अौषधि सन् १९६२ मा ल्याइएको थियो भने यसलाई सन् १९७१ देखि पूर्ण रूपमा मानिसहरूको पहुँचमा पुर्याइएको थियो भने तात्कालिक समयमा ३८ मानिस मध्ये ५ मानिसको मृत्यु भएको थियो। सन् १९९१ मा अफ्रिकी मुलुक जिम्बाब्वे गरिएको एक जनगणनामा कालो माम्बाले टोकाइ पिडित २७४ मानिस मध्ये ५ को मृत्यु भएको थियो। यस प्रजातिको सर्प विषेशगरि प्रजनन गर्ने समयमा सबैभन्दा आक्रमक हुन्छ भने यसले मानिसलाई पनि त्यहि समयमा बढी टोक्ने गर्दछ। कालो माम्बा अफ्रिका बाहिर निकै कम मात्रामा भेटिने गर्दछन्।
उपचार
कुनै पनि विषालु सर्पले टोक्नो बित्तिकै घरेलु उपचार भनेको सर्पले टोकेको क्षेत्र वरपर कसिने गरी कुनै पनि डोरी अथवा कपडाको टुक्राले बाँध्नु पर्ने हुन्छ र पिडित मानिसलाई हलचल वा हिड्डुल गर्न दिनु हुँदैन र यथाशीघ्र नतिकैको अस्पताल पुर्याउन पर्छ। यस सर्पले टोकेपछि पहिलोपटक दक्षिण अफ्रिका स्थित साउथ अफ्रिकन इन्स्च्युट फर मेडिकल रिसर्चले उत्पादन गरेको थियो भने कालो माम्बाको विषलाई पूर्ण रूपमा मार्ने अौषधि कोष्टा रिकाले उत्पादन गरेको थियो।
कालो माम्बाको टोकाइका केही घटनाहरू
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
कालो माम्बा – विवरण
अफ्रिकामा पाइने सर्पहरू | यो सर्पले केलाई आफ्नो आहारा बनाउँछ? | ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावर |
कोलो माम्बा वा काला माम्बा विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको एक प्रजाति हो। यो सर्प इलापिडी परिवारमा पर्छ भने यो सर्प विषेशगरि उप-साहारा क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। योसर्पलाई पहिलपटक सन् १८६४ मा वैज्ञानिक अल्वर्ट गुन्थरले वर्णन गरेका थिए। यो राज गोमन पछिको विश्वमा रहेका विषालु सर्प मध्ये सबैभन्दा लामो सर्प हो जसको एक वयस्कको अौसत लम्बाई हन्छ भने सामान्यतया ३ मि (१० फिट) सम्म बढ्ने गर्दछ। यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यस प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग गाढा खैरो र फिका खैरो हुन्छ। सानो कालो माम्बा भने हल्का पहेँलो हुन्छ र वयस्क अवस्थामा प्रवेश गर्दा यसको रङ्ग खैरो हुन जान्छ।
यस प्रजातिको सर्प दुवै जमिनमा र विक्षेमा बसोबास गर्ने गर्छन्। यस प्रजाति विषेशगरि साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभागमा पाइने गर्छन्। यस प्रजातिले रातको समयमा पनि देख्न सक्ने भएकाले यसले ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावरलाई आफ्नो आहारा बनाउने गर्छ। वातावरण अनुकूल भयो भने यसले छोटो दुरीका लागि १६ किमी प्रतिघण्टा (१० माइल प्रतिघण्टा) सम्म दगुर्न सक्छ। वयस्क कालो माम्बाको केही प्रकृतिक सिकारी पनि भेटिएका छन्।
यस जनावरले अगाडिको भाग र घाँटी तन्काउन सक्ने भएकाले यसले चरा र मुसाहरूलाई थाहा नदिइ आक्रमण गर्ने गर्छ। यसले सर्पको विष एकदमै खतरनाक भएकाले यसले टोक्यो भने जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको १० मिनेट भित्रमै मृत्यु हुन्छ। यो प्रजातिको सर्प एकदमै रिसाहा र चलाख भएका कारण यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने यसले मानिसलाई पनि आक्रमण गरेको पाइएको छ। यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
शारीरिक विवरण
कालो माम्बा एक लामो सुरिलो र बेलना आकारको सर्प हो। यस सर्पको कालो आँखा र हल्का थेप्चो परेको टाउको हुन्छ। एक वयस्क कालो माम्बाको अौसत लम्बाई २ देखि ३ मिटर (६ फिट ७ इञ्च देखि ९ फिट १० इञ्च) सम्म हुन्छ भने यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यो विषालु सर्पको दर्जामा संसारमै राज गोमन पछिको लामो सर्पको रूपमा परिचित छ। यस प्रजातिको सर्पले आहारा निल्नका लागि मुख चौडा बनाउने गर्दैछ भने यसको वारिएको मुखको लम्बाई २० सेन्टिमिटर हुन्छ। यस प्रजातिको पुच्छर लामो र पातलो हुन्छ भने यसको अौसत तौल १.६ किलोग्राम (३.५ पाउण्ड) मापन गरिएको छ।
यस प्रजातिहरू हल्का पहेँलो, हल्का कालो, खैरो र।विषेशगरि गाढा खैरो रङ्गमा पाइने गर्छन् भने केही काला माम्बाको भने भेण्टा रङ्गको धब्बा पनि देखिने गरेको छ। कालो माम्बाको तल्लो भाग फितलो खैरो र सेतो हुन्छ भने यसको मुख भित्रको भाग गाढा निलो र खैरो देखिन्छ। यस कालो माम्बाको आँखा खैरो देखि हल्का कालो हुन्छ र यसको आँखाको नानी हल्का सेतो र पहेँलो हुने गर्छ। वयस्क कालो माम्बा भन्दा युवा कालो माम्बाको रङ्ग पहेँलो देखिन्छ र उमेर बढेसँगै युवा कालो माम्बाहरू खैरो हुँदै जान्छ।
वितरण र बासस्थान
कालो माम्बा उप-साहारा क्षेत्रमा ठूलो भूभागमा बसोबास गर्छन् भने यसको बासस्थान क्षेत्र; बुर्किना फासो, क्यामेरून, सुडान, इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा, गणतन्त्र कङ्गो, रुवान्डा, मलावी, बोत्स्वाना, एङ्गोला, जिम्बाब्वे, एरिट्रिया, बुरूण्डी, सोमालिया, तान्जानिया, स्वाजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, नामिबिया, मोजाम्बिक आदि रहेका छन्। पश्चिम अफ्रिकाका भागहरूमा कालो माम्बाको वितरण विवादित भएको छ। सन् १९५४ मा कालो माम्बा सेनेगल को घना जङ्गली क्षेत्रमा पनि फेला पारिएको थियो। यो अवलोकन र पछिको निरीक्षणले सन् १९५६ मा सेनेगलमा पनि यो प्रजातिको सर्प रहेको छ भन्ने पुष्टि गरेको थियो।
यो प्रजातिको सर्पले मध्यम खालको तापमान रुचाउने भएका कारण यो विषेशगरि पहाडी भूभाग र घना जङ्गलमा पाइने गर्दछ। यो प्रजाति तल्लो भूभाग र ओसिलो साभानामा पनि बसोबास गर्दछ। यो प्रजातिको सर्प मुख्यतया समुन्द्री सतहबाट १,००० मिटर (३,३०० फिट) को उचाईमा पाइन्छ तर यो सर्प केन्यामा १,८०० मिटर (५,९०० फिट) र जिम्बाब्वेमा १,६५० मिटर (५,४१० फिट) को उचाईमा बस्दछ। यो प्रजातिको सङ्ख्या अझै बढ्दो क्रममा भएका कारण यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
व्यवहार
कालो माम्बा दुवै जमिन र रुखमा बसोबास गर्न सक्ने खालका हुन्छन्। जमिनमा बस्दा खेरी यो सर्पले आफ्नो टाउको र घाँटी हल्का ठडाएर हिड्ने गर्दछ र यसले घाँटीलाई एकैपटक लामो दुरी सम्म पनि लगेर सिकार गर्ने गर्छ। कालो माम्बाले दुवै बिहानी र रातीको समयमा देख्न सक्छ। अफ्रिकामा यस सर्पलाई बिहान ७ दखि १० सम्म र दिउँसो २ देखि ४ बजे सम्म सक्रिय भएको तथ्याङ्क रहेको छ। यस प्रजातिको माम्बा एकदमै छिटो र दुर्त गतिमा आक्रमण गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। घना जङ्गली क्षेत्रमा कालो माम्बाले मानवको आवतजावत र ४० मिटर (१३० फिट) भन्दा नजिक आयो भने यसले सामान्यतया आक्रमण गर्ने गर्छ। यस सर्पले डर र खतराको सङ्केत पाउने बित्तिकै दुलो र झाडीहरूमा लुक्ने गर्दछ भने कहिलेकाहीँ यसले आफ्नो घाँटी र मुखलाई ठूलो बनाउँछ र जिब्रो भित्र बाहिर गर्न गर्छ।
यस सर्प डरायो अथवा यसले खतराको सङ्केत पाएपछि यसको नजिक केही हलचल भयो भने यसले एकदमै दुर्त गतिमा धेरै पटक आक्रमण गर्ने गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो कुल लम्बाईको लगभग ४०% लम्बाई सम्म टाउको उठाउन सक्छ त्यसकारण विषेशगरि मानिसलाई तल्लोभागमा आक्रमण गर्दछ। यस सर्पले छोटो समयका लागि अधिकतम १६ किलोमिटर प्रति घण्टा (१० माइल प्रति घण्टा) सम्म कुद्न सक्छ।
प्रजनन र आयु
कालो माम्बाको प्रजनन मौसम सेप्टेम्बर महिना देखि फेब्रुअरी महिना सम्म हुन्छ र तापक्रमको गिरावटसँग प्रजनन दायरा अप्रिल देखि जुन महिना सम्म पनि जारी रहन्छ। प्रजनन गर्नका लागि यस प्रजातिको भाले सर्पहरू एक अर्कासँग घाँटीको सहायताले लढाई गर्ने गरेछन् भने उक्त लढाईको विजेताले प्रजनन गर्न पाउँछ। संभोगको समयमा भालेले आफ्नो जिब्रो हल्लाउने गर्छ भने पोथीले संभोगका लागि तयारी भएकामा पुच्छर ठडाउने गर्छ। संभोगको समयमा भालेले पोथीको तल्लो भाग र पुच्छरमा डल्लो परेर बस्छ। यसरी संभोग दुई घण्टा सम्म चल्छ र त्यतिबेला दुवै भाले र।पोथी स्थिर रहन्छन्।
यस प्रजातिको सर्पको पोथीले एकपटकको संभोगमा ७ देखि १७ वटा अण्डा पार्ने गर्छ। यस सर्पको अण्डा लाम्चो हुन्छ भने यसको कुल लम्बाई ६० देखि ८० मिलिमिटर (२.४ देखि ३.१ इञ्च) र ब्यास ३० देखि ३६ मिलिमिटर (१.२ देखि १.४ इञ्च) हुन्छ। अण्डाबाट सर्प निस्किएपछि यसको लम्बाई अौसतमा ४०-६० सेन्टिमिटर (१६-२४ इञ्च) हुन्छ। जन्मिएको एक वर्ष भित्रमै यस प्रजातिको सर्प २ मिटर (६ फिट ७ इञ्च) सम्म हुन्छ। युवा कालो माम्बा पनि एक वयस्क जत्तिकै विषालु र आक्रमक हुने गर्छ। कालो माम्बा ११ अथवा सो भन्दा बढी वर्ष सम्म बाँच्ने तथ्याङ्कले देखाएको छ।
आहारा
कालो माम्बा विषेशगरि रुख र झाडीहरूमा बस्ने भएकाले यसले ससाना स्थनधारी जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको सिकार गर्ने गर्छ। यसले चराको गुणमै आक्रमण गर्ने गर्छ भने यसले मुसा, खरायो, चमेरा आदिको सिकार गर्छ। यसले सामान्यतया तातो रगत भएका जनावरको सिकार गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो आहारालाई एकपटक टोकीसकेपछि केही समय छाड्छ र उक्त जनावरको मृत्यु पश्चात् यसले सिकार एकैपटकमा निल्ने गर्छ। यस सर्पलाई आफ्नो सिकार पूर्ण रूपमा पचाउनका लागि आठ देखि दश घण्टा सम्म लाग्ने गर्छ।
सिकारी
वयस्क कालो माम्बाको प्राकृतिक रूपमा विभिन्न सिकारीहरू छन् जसमा सिकारी पन्छी पनि समावेश छ। युवा कालो माम्बालाई केप फाइल सर्प र अन्य ठूला आकारका सर्पहरूले पनि सिकार बनाउने गर्छन्। यस सर्पलाई न्याउरी (जसलाई यस सर्पको टोकाईबाट न्युनतम असर गर्ने गर्छ)ले पनि सिकार बनाउने गर्छ तर यसले कतिपय समयमा न्याउरीलाई पनि डस्ने गर्छ। त्यस्तैगरि यो सर्पको असर रतेललाई पनि न्युनतम भएकाले रतेलले कालो माम्बालाई सिकार बनाउने गर्छ।
विष
कालो माम्बालाई अफ्रिकामा यसको आकार, लम्बाई र विषालु भएका कारण सबैभन्दा डरलाग्दो र खतरनाक सर्पको रूपमा लिइन्छ भने यसलाई विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार एक महत्त्वपूर्ण सर्पको रूपमा पनि लिइन्छ। सन् १९५७ देखि १९७९ सम्म दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको एक सर्वेक्षणमा २५५३ सर्पले टोकेका मानिसहरू रहेका थिए जसमा ७५ जना मानिसलाई कालो माम्बाले टोकेको भन्ने कुरा पुष्टि भएको थियो। ७५ जना मानिस मध्ये ६३ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको थियो भने २१ जनाको मृत्यु भैसकेको थियो। सन् १९६२ मा यस सर्पले डसेका मानिसहरूले एन्टि भेनम लिएका थिए तर उक्त अौसधिले कालो माम्बाको विषलाई केही पनि असर नगरेका कारण १५ जना अौषधि लिएका मानिसहरूको पनि मृत्यु भएको थियो। कालो माम्बाको विषलाई मार्ने अौषधि सन् १९६२ मा ल्याइएको थियो भने यसलाई सन् १९७१ देखि पूर्ण रूपमा मानिसहरूको पहुँचमा पुर्याइएको थियो भने तात्कालिक समयमा ३८ मानिस मध्ये ५ मानिसको मृत्यु भएको थियो। सन् १९९१ मा अफ्रिकी मुलुक जिम्बाब्वे गरिएको एक जनगणनामा कालो माम्बाले टोकाइ पिडित २७४ मानिस मध्ये ५ को मृत्यु भएको थियो। यस प्रजातिको सर्प विषेशगरि प्रजनन गर्ने समयमा सबैभन्दा आक्रमक हुन्छ भने यसले मानिसलाई पनि त्यहि समयमा बढी टोक्ने गर्दछ। कालो माम्बा अफ्रिका बाहिर निकै कम मात्रामा भेटिने गर्दछन्।
उपचार
कुनै पनि विषालु सर्पले टोक्नो बित्तिकै घरेलु उपचार भनेको सर्पले टोकेको क्षेत्र वरपर कसिने गरी कुनै पनि डोरी अथवा कपडाको टुक्राले बाँध्नु पर्ने हुन्छ र पिडित मानिसलाई हलचल वा हिड्डुल गर्न दिनु हुँदैन र यथाशीघ्र नतिकैको अस्पताल पुर्याउन पर्छ। यस सर्पले टोकेपछि पहिलोपटक दक्षिण अफ्रिका स्थित साउथ अफ्रिकन इन्स्च्युट फर मेडिकल रिसर्चले उत्पादन गरेको थियो भने कालो माम्बाको विषलाई पूर्ण रूपमा मार्ने अौषधि कोष्टा रिकाले उत्पादन गरेको थियो।
कालो माम्बाको टोकाइका केही घटनाहरू
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
कालो माम्बा – विवरण
अफ्रिकामा पाइने सर्पहरू | यो सर्पले कति दुरीका लागि दगुर्न सक्छ? | १६ किमी प्रतिघण्टा |
कोलो माम्बा वा काला माम्बा विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको एक प्रजाति हो। यो सर्प इलापिडी परिवारमा पर्छ भने यो सर्प विषेशगरि उप-साहारा क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। योसर्पलाई पहिलपटक सन् १८६४ मा वैज्ञानिक अल्वर्ट गुन्थरले वर्णन गरेका थिए। यो राज गोमन पछिको विश्वमा रहेका विषालु सर्प मध्ये सबैभन्दा लामो सर्प हो जसको एक वयस्कको अौसत लम्बाई हन्छ भने सामान्यतया ३ मि (१० फिट) सम्म बढ्ने गर्दछ। यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यस प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग गाढा खैरो र फिका खैरो हुन्छ। सानो कालो माम्बा भने हल्का पहेँलो हुन्छ र वयस्क अवस्थामा प्रवेश गर्दा यसको रङ्ग खैरो हुन जान्छ।
यस प्रजातिको सर्प दुवै जमिनमा र विक्षेमा बसोबास गर्ने गर्छन्। यस प्रजाति विषेशगरि साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभागमा पाइने गर्छन्। यस प्रजातिले रातको समयमा पनि देख्न सक्ने भएकाले यसले ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावरलाई आफ्नो आहारा बनाउने गर्छ। वातावरण अनुकूल भयो भने यसले छोटो दुरीका लागि १६ किमी प्रतिघण्टा (१० माइल प्रतिघण्टा) सम्म दगुर्न सक्छ। वयस्क कालो माम्बाको केही प्रकृतिक सिकारी पनि भेटिएका छन्।
यस जनावरले अगाडिको भाग र घाँटी तन्काउन सक्ने भएकाले यसले चरा र मुसाहरूलाई थाहा नदिइ आक्रमण गर्ने गर्छ। यसले सर्पको विष एकदमै खतरनाक भएकाले यसले टोक्यो भने जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको १० मिनेट भित्रमै मृत्यु हुन्छ। यो प्रजातिको सर्प एकदमै रिसाहा र चलाख भएका कारण यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने यसले मानिसलाई पनि आक्रमण गरेको पाइएको छ। यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
शारीरिक विवरण
कालो माम्बा एक लामो सुरिलो र बेलना आकारको सर्प हो। यस सर्पको कालो आँखा र हल्का थेप्चो परेको टाउको हुन्छ। एक वयस्क कालो माम्बाको अौसत लम्बाई २ देखि ३ मिटर (६ फिट ७ इञ्च देखि ९ फिट १० इञ्च) सम्म हुन्छ भने यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यो विषालु सर्पको दर्जामा संसारमै राज गोमन पछिको लामो सर्पको रूपमा परिचित छ। यस प्रजातिको सर्पले आहारा निल्नका लागि मुख चौडा बनाउने गर्दैछ भने यसको वारिएको मुखको लम्बाई २० सेन्टिमिटर हुन्छ। यस प्रजातिको पुच्छर लामो र पातलो हुन्छ भने यसको अौसत तौल १.६ किलोग्राम (३.५ पाउण्ड) मापन गरिएको छ।
यस प्रजातिहरू हल्का पहेँलो, हल्का कालो, खैरो र।विषेशगरि गाढा खैरो रङ्गमा पाइने गर्छन् भने केही काला माम्बाको भने भेण्टा रङ्गको धब्बा पनि देखिने गरेको छ। कालो माम्बाको तल्लो भाग फितलो खैरो र सेतो हुन्छ भने यसको मुख भित्रको भाग गाढा निलो र खैरो देखिन्छ। यस कालो माम्बाको आँखा खैरो देखि हल्का कालो हुन्छ र यसको आँखाको नानी हल्का सेतो र पहेँलो हुने गर्छ। वयस्क कालो माम्बा भन्दा युवा कालो माम्बाको रङ्ग पहेँलो देखिन्छ र उमेर बढेसँगै युवा कालो माम्बाहरू खैरो हुँदै जान्छ।
वितरण र बासस्थान
कालो माम्बा उप-साहारा क्षेत्रमा ठूलो भूभागमा बसोबास गर्छन् भने यसको बासस्थान क्षेत्र; बुर्किना फासो, क्यामेरून, सुडान, इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा, गणतन्त्र कङ्गो, रुवान्डा, मलावी, बोत्स्वाना, एङ्गोला, जिम्बाब्वे, एरिट्रिया, बुरूण्डी, सोमालिया, तान्जानिया, स्वाजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, नामिबिया, मोजाम्बिक आदि रहेका छन्। पश्चिम अफ्रिकाका भागहरूमा कालो माम्बाको वितरण विवादित भएको छ। सन् १९५४ मा कालो माम्बा सेनेगल को घना जङ्गली क्षेत्रमा पनि फेला पारिएको थियो। यो अवलोकन र पछिको निरीक्षणले सन् १९५६ मा सेनेगलमा पनि यो प्रजातिको सर्प रहेको छ भन्ने पुष्टि गरेको थियो।
यो प्रजातिको सर्पले मध्यम खालको तापमान रुचाउने भएका कारण यो विषेशगरि पहाडी भूभाग र घना जङ्गलमा पाइने गर्दछ। यो प्रजाति तल्लो भूभाग र ओसिलो साभानामा पनि बसोबास गर्दछ। यो प्रजातिको सर्प मुख्यतया समुन्द्री सतहबाट १,००० मिटर (३,३०० फिट) को उचाईमा पाइन्छ तर यो सर्प केन्यामा १,८०० मिटर (५,९०० फिट) र जिम्बाब्वेमा १,६५० मिटर (५,४१० फिट) को उचाईमा बस्दछ। यो प्रजातिको सङ्ख्या अझै बढ्दो क्रममा भएका कारण यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
व्यवहार
कालो माम्बा दुवै जमिन र रुखमा बसोबास गर्न सक्ने खालका हुन्छन्। जमिनमा बस्दा खेरी यो सर्पले आफ्नो टाउको र घाँटी हल्का ठडाएर हिड्ने गर्दछ र यसले घाँटीलाई एकैपटक लामो दुरी सम्म पनि लगेर सिकार गर्ने गर्छ। कालो माम्बाले दुवै बिहानी र रातीको समयमा देख्न सक्छ। अफ्रिकामा यस सर्पलाई बिहान ७ दखि १० सम्म र दिउँसो २ देखि ४ बजे सम्म सक्रिय भएको तथ्याङ्क रहेको छ। यस प्रजातिको माम्बा एकदमै छिटो र दुर्त गतिमा आक्रमण गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। घना जङ्गली क्षेत्रमा कालो माम्बाले मानवको आवतजावत र ४० मिटर (१३० फिट) भन्दा नजिक आयो भने यसले सामान्यतया आक्रमण गर्ने गर्छ। यस सर्पले डर र खतराको सङ्केत पाउने बित्तिकै दुलो र झाडीहरूमा लुक्ने गर्दछ भने कहिलेकाहीँ यसले आफ्नो घाँटी र मुखलाई ठूलो बनाउँछ र जिब्रो भित्र बाहिर गर्न गर्छ।
यस सर्प डरायो अथवा यसले खतराको सङ्केत पाएपछि यसको नजिक केही हलचल भयो भने यसले एकदमै दुर्त गतिमा धेरै पटक आक्रमण गर्ने गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो कुल लम्बाईको लगभग ४०% लम्बाई सम्म टाउको उठाउन सक्छ त्यसकारण विषेशगरि मानिसलाई तल्लोभागमा आक्रमण गर्दछ। यस सर्पले छोटो समयका लागि अधिकतम १६ किलोमिटर प्रति घण्टा (१० माइल प्रति घण्टा) सम्म कुद्न सक्छ।
प्रजनन र आयु
कालो माम्बाको प्रजनन मौसम सेप्टेम्बर महिना देखि फेब्रुअरी महिना सम्म हुन्छ र तापक्रमको गिरावटसँग प्रजनन दायरा अप्रिल देखि जुन महिना सम्म पनि जारी रहन्छ। प्रजनन गर्नका लागि यस प्रजातिको भाले सर्पहरू एक अर्कासँग घाँटीको सहायताले लढाई गर्ने गरेछन् भने उक्त लढाईको विजेताले प्रजनन गर्न पाउँछ। संभोगको समयमा भालेले आफ्नो जिब्रो हल्लाउने गर्छ भने पोथीले संभोगका लागि तयारी भएकामा पुच्छर ठडाउने गर्छ। संभोगको समयमा भालेले पोथीको तल्लो भाग र पुच्छरमा डल्लो परेर बस्छ। यसरी संभोग दुई घण्टा सम्म चल्छ र त्यतिबेला दुवै भाले र।पोथी स्थिर रहन्छन्।
यस प्रजातिको सर्पको पोथीले एकपटकको संभोगमा ७ देखि १७ वटा अण्डा पार्ने गर्छ। यस सर्पको अण्डा लाम्चो हुन्छ भने यसको कुल लम्बाई ६० देखि ८० मिलिमिटर (२.४ देखि ३.१ इञ्च) र ब्यास ३० देखि ३६ मिलिमिटर (१.२ देखि १.४ इञ्च) हुन्छ। अण्डाबाट सर्प निस्किएपछि यसको लम्बाई अौसतमा ४०-६० सेन्टिमिटर (१६-२४ इञ्च) हुन्छ। जन्मिएको एक वर्ष भित्रमै यस प्रजातिको सर्प २ मिटर (६ फिट ७ इञ्च) सम्म हुन्छ। युवा कालो माम्बा पनि एक वयस्क जत्तिकै विषालु र आक्रमक हुने गर्छ। कालो माम्बा ११ अथवा सो भन्दा बढी वर्ष सम्म बाँच्ने तथ्याङ्कले देखाएको छ।
आहारा
कालो माम्बा विषेशगरि रुख र झाडीहरूमा बस्ने भएकाले यसले ससाना स्थनधारी जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको सिकार गर्ने गर्छ। यसले चराको गुणमै आक्रमण गर्ने गर्छ भने यसले मुसा, खरायो, चमेरा आदिको सिकार गर्छ। यसले सामान्यतया तातो रगत भएका जनावरको सिकार गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो आहारालाई एकपटक टोकीसकेपछि केही समय छाड्छ र उक्त जनावरको मृत्यु पश्चात् यसले सिकार एकैपटकमा निल्ने गर्छ। यस सर्पलाई आफ्नो सिकार पूर्ण रूपमा पचाउनका लागि आठ देखि दश घण्टा सम्म लाग्ने गर्छ।
सिकारी
वयस्क कालो माम्बाको प्राकृतिक रूपमा विभिन्न सिकारीहरू छन् जसमा सिकारी पन्छी पनि समावेश छ। युवा कालो माम्बालाई केप फाइल सर्प र अन्य ठूला आकारका सर्पहरूले पनि सिकार बनाउने गर्छन्। यस सर्पलाई न्याउरी (जसलाई यस सर्पको टोकाईबाट न्युनतम असर गर्ने गर्छ)ले पनि सिकार बनाउने गर्छ तर यसले कतिपय समयमा न्याउरीलाई पनि डस्ने गर्छ। त्यस्तैगरि यो सर्पको असर रतेललाई पनि न्युनतम भएकाले रतेलले कालो माम्बालाई सिकार बनाउने गर्छ।
विष
कालो माम्बालाई अफ्रिकामा यसको आकार, लम्बाई र विषालु भएका कारण सबैभन्दा डरलाग्दो र खतरनाक सर्पको रूपमा लिइन्छ भने यसलाई विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार एक महत्त्वपूर्ण सर्पको रूपमा पनि लिइन्छ। सन् १९५७ देखि १९७९ सम्म दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको एक सर्वेक्षणमा २५५३ सर्पले टोकेका मानिसहरू रहेका थिए जसमा ७५ जना मानिसलाई कालो माम्बाले टोकेको भन्ने कुरा पुष्टि भएको थियो। ७५ जना मानिस मध्ये ६३ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको थियो भने २१ जनाको मृत्यु भैसकेको थियो। सन् १९६२ मा यस सर्पले डसेका मानिसहरूले एन्टि भेनम लिएका थिए तर उक्त अौसधिले कालो माम्बाको विषलाई केही पनि असर नगरेका कारण १५ जना अौषधि लिएका मानिसहरूको पनि मृत्यु भएको थियो। कालो माम्बाको विषलाई मार्ने अौषधि सन् १९६२ मा ल्याइएको थियो भने यसलाई सन् १९७१ देखि पूर्ण रूपमा मानिसहरूको पहुँचमा पुर्याइएको थियो भने तात्कालिक समयमा ३८ मानिस मध्ये ५ मानिसको मृत्यु भएको थियो। सन् १९९१ मा अफ्रिकी मुलुक जिम्बाब्वे गरिएको एक जनगणनामा कालो माम्बाले टोकाइ पिडित २७४ मानिस मध्ये ५ को मृत्यु भएको थियो। यस प्रजातिको सर्प विषेशगरि प्रजनन गर्ने समयमा सबैभन्दा आक्रमक हुन्छ भने यसले मानिसलाई पनि त्यहि समयमा बढी टोक्ने गर्दछ। कालो माम्बा अफ्रिका बाहिर निकै कम मात्रामा भेटिने गर्दछन्।
उपचार
कुनै पनि विषालु सर्पले टोक्नो बित्तिकै घरेलु उपचार भनेको सर्पले टोकेको क्षेत्र वरपर कसिने गरी कुनै पनि डोरी अथवा कपडाको टुक्राले बाँध्नु पर्ने हुन्छ र पिडित मानिसलाई हलचल वा हिड्डुल गर्न दिनु हुँदैन र यथाशीघ्र नतिकैको अस्पताल पुर्याउन पर्छ। यस सर्पले टोकेपछि पहिलोपटक दक्षिण अफ्रिका स्थित साउथ अफ्रिकन इन्स्च्युट फर मेडिकल रिसर्चले उत्पादन गरेको थियो भने कालो माम्बाको विषलाई पूर्ण रूपमा मार्ने अौषधि कोष्टा रिकाले उत्पादन गरेको थियो।
कालो माम्बाको टोकाइका केही घटनाहरू
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
कालो माम्बा – विवरण
अफ्रिकामा पाइने सर्पहरू | यो प्रजातिको सर्पको विष कस्तो हुन्छ? | एकदमै खतरनाक |
कोलो माम्बा वा काला माम्बा विश्वमा रहेका सबै भन्दा विषालु सर्पको एक प्रजाति हो। यो सर्प इलापिडी परिवारमा पर्छ भने यो सर्प विषेशगरि उप-साहारा क्षेत्रमा बसोबास गर्ने गर्छ। योसर्पलाई पहिलपटक सन् १८६४ मा वैज्ञानिक अल्वर्ट गुन्थरले वर्णन गरेका थिए। यो राज गोमन पछिको विश्वमा रहेका विषालु सर्प मध्ये सबैभन्दा लामो सर्प हो जसको एक वयस्कको अौसत लम्बाई हन्छ भने सामान्यतया ३ मि (१० फिट) सम्म बढ्ने गर्दछ। यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यस प्रजातिको बाहिरी छालाको रङ्ग गाढा खैरो र फिका खैरो हुन्छ। सानो कालो माम्बा भने हल्का पहेँलो हुन्छ र वयस्क अवस्थामा प्रवेश गर्दा यसको रङ्ग खैरो हुन जान्छ।
यस प्रजातिको सर्प दुवै जमिनमा र विक्षेमा बसोबास गर्ने गर्छन्। यस प्रजाति विषेशगरि साभाना क्षेत्र वरिपरिको घना जङ्गल र पहाडी भूभागमा पाइने गर्छन्। यस प्रजातिले रातको समयमा पनि देख्न सक्ने भएकाले यसले ससाना चराचुरुङ्गी र साना स्थनधारी जनावरलाई आफ्नो आहारा बनाउने गर्छ। वातावरण अनुकूल भयो भने यसले छोटो दुरीका लागि १६ किमी प्रतिघण्टा (१० माइल प्रतिघण्टा) सम्म दगुर्न सक्छ। वयस्क कालो माम्बाको केही प्रकृतिक सिकारी पनि भेटिएका छन्।
यस जनावरले अगाडिको भाग र घाँटी तन्काउन सक्ने भएकाले यसले चरा र मुसाहरूलाई थाहा नदिइ आक्रमण गर्ने गर्छ। यसले सर्पको विष एकदमै खतरनाक भएकाले यसले टोक्यो भने जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको १० मिनेट भित्रमै मृत्यु हुन्छ। यो प्रजातिको सर्प एकदमै रिसाहा र चलाख भएका कारण यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने यसले मानिसलाई पनि आक्रमण गरेको पाइएको छ। यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
शारीरिक विवरण
कालो माम्बा एक लामो सुरिलो र बेलना आकारको सर्प हो। यस सर्पको कालो आँखा र हल्का थेप्चो परेको टाउको हुन्छ। एक वयस्क कालो माम्बाको अौसत लम्बाई २ देखि ३ मिटर (६ फिट ७ इञ्च देखि ९ फिट १० इञ्च) सम्म हुन्छ भने यस प्रजातिको सर्पको सर्वाधिक लम्बाई ४.३ देखि ४.५ मिटर (१४.१ देखि १४.८ फिट) सम्म मापन गरिएको छ। यो विषालु सर्पको दर्जामा संसारमै राज गोमन पछिको लामो सर्पको रूपमा परिचित छ। यस प्रजातिको सर्पले आहारा निल्नका लागि मुख चौडा बनाउने गर्दैछ भने यसको वारिएको मुखको लम्बाई २० सेन्टिमिटर हुन्छ। यस प्रजातिको पुच्छर लामो र पातलो हुन्छ भने यसको अौसत तौल १.६ किलोग्राम (३.५ पाउण्ड) मापन गरिएको छ।
यस प्रजातिहरू हल्का पहेँलो, हल्का कालो, खैरो र।विषेशगरि गाढा खैरो रङ्गमा पाइने गर्छन् भने केही काला माम्बाको भने भेण्टा रङ्गको धब्बा पनि देखिने गरेको छ। कालो माम्बाको तल्लो भाग फितलो खैरो र सेतो हुन्छ भने यसको मुख भित्रको भाग गाढा निलो र खैरो देखिन्छ। यस कालो माम्बाको आँखा खैरो देखि हल्का कालो हुन्छ र यसको आँखाको नानी हल्का सेतो र पहेँलो हुने गर्छ। वयस्क कालो माम्बा भन्दा युवा कालो माम्बाको रङ्ग पहेँलो देखिन्छ र उमेर बढेसँगै युवा कालो माम्बाहरू खैरो हुँदै जान्छ।
वितरण र बासस्थान
कालो माम्बा उप-साहारा क्षेत्रमा ठूलो भूभागमा बसोबास गर्छन् भने यसको बासस्थान क्षेत्र; बुर्किना फासो, क्यामेरून, सुडान, इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा, गणतन्त्र कङ्गो, रुवान्डा, मलावी, बोत्स्वाना, एङ्गोला, जिम्बाब्वे, एरिट्रिया, बुरूण्डी, सोमालिया, तान्जानिया, स्वाजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रिका, नामिबिया, मोजाम्बिक आदि रहेका छन्। पश्चिम अफ्रिकाका भागहरूमा कालो माम्बाको वितरण विवादित भएको छ। सन् १९५४ मा कालो माम्बा सेनेगल को घना जङ्गली क्षेत्रमा पनि फेला पारिएको थियो। यो अवलोकन र पछिको निरीक्षणले सन् १९५६ मा सेनेगलमा पनि यो प्रजातिको सर्प रहेको छ भन्ने पुष्टि गरेको थियो।
यो प्रजातिको सर्पले मध्यम खालको तापमान रुचाउने भएका कारण यो विषेशगरि पहाडी भूभाग र घना जङ्गलमा पाइने गर्दछ। यो प्रजाति तल्लो भूभाग र ओसिलो साभानामा पनि बसोबास गर्दछ। यो प्रजातिको सर्प मुख्यतया समुन्द्री सतहबाट १,००० मिटर (३,३०० फिट) को उचाईमा पाइन्छ तर यो सर्प केन्यामा १,८०० मिटर (५,९०० फिट) र जिम्बाब्वेमा १,६५० मिटर (५,४१० फिट) को उचाईमा बस्दछ। यो प्रजातिको सङ्ख्या अझै बढ्दो क्रममा भएका कारण यस प्रजातिलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घको रातो सूचीमा कम चासोको प्रजातिको रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।
व्यवहार
कालो माम्बा दुवै जमिन र रुखमा बसोबास गर्न सक्ने खालका हुन्छन्। जमिनमा बस्दा खेरी यो सर्पले आफ्नो टाउको र घाँटी हल्का ठडाएर हिड्ने गर्दछ र यसले घाँटीलाई एकैपटक लामो दुरी सम्म पनि लगेर सिकार गर्ने गर्छ। कालो माम्बाले दुवै बिहानी र रातीको समयमा देख्न सक्छ। अफ्रिकामा यस सर्पलाई बिहान ७ दखि १० सम्म र दिउँसो २ देखि ४ बजे सम्म सक्रिय भएको तथ्याङ्क रहेको छ। यस प्रजातिको माम्बा एकदमै छिटो र दुर्त गतिमा आक्रमण गर्न सक्ने क्षमताको हुन्छ। घना जङ्गली क्षेत्रमा कालो माम्बाले मानवको आवतजावत र ४० मिटर (१३० फिट) भन्दा नजिक आयो भने यसले सामान्यतया आक्रमण गर्ने गर्छ। यस सर्पले डर र खतराको सङ्केत पाउने बित्तिकै दुलो र झाडीहरूमा लुक्ने गर्दछ भने कहिलेकाहीँ यसले आफ्नो घाँटी र मुखलाई ठूलो बनाउँछ र जिब्रो भित्र बाहिर गर्न गर्छ।
यस सर्प डरायो अथवा यसले खतराको सङ्केत पाएपछि यसको नजिक केही हलचल भयो भने यसले एकदमै दुर्त गतिमा धेरै पटक आक्रमण गर्ने गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो कुल लम्बाईको लगभग ४०% लम्बाई सम्म टाउको उठाउन सक्छ त्यसकारण विषेशगरि मानिसलाई तल्लोभागमा आक्रमण गर्दछ। यस सर्पले छोटो समयका लागि अधिकतम १६ किलोमिटर प्रति घण्टा (१० माइल प्रति घण्टा) सम्म कुद्न सक्छ।
प्रजनन र आयु
कालो माम्बाको प्रजनन मौसम सेप्टेम्बर महिना देखि फेब्रुअरी महिना सम्म हुन्छ र तापक्रमको गिरावटसँग प्रजनन दायरा अप्रिल देखि जुन महिना सम्म पनि जारी रहन्छ। प्रजनन गर्नका लागि यस प्रजातिको भाले सर्पहरू एक अर्कासँग घाँटीको सहायताले लढाई गर्ने गरेछन् भने उक्त लढाईको विजेताले प्रजनन गर्न पाउँछ। संभोगको समयमा भालेले आफ्नो जिब्रो हल्लाउने गर्छ भने पोथीले संभोगका लागि तयारी भएकामा पुच्छर ठडाउने गर्छ। संभोगको समयमा भालेले पोथीको तल्लो भाग र पुच्छरमा डल्लो परेर बस्छ। यसरी संभोग दुई घण्टा सम्म चल्छ र त्यतिबेला दुवै भाले र।पोथी स्थिर रहन्छन्।
यस प्रजातिको सर्पको पोथीले एकपटकको संभोगमा ७ देखि १७ वटा अण्डा पार्ने गर्छ। यस सर्पको अण्डा लाम्चो हुन्छ भने यसको कुल लम्बाई ६० देखि ८० मिलिमिटर (२.४ देखि ३.१ इञ्च) र ब्यास ३० देखि ३६ मिलिमिटर (१.२ देखि १.४ इञ्च) हुन्छ। अण्डाबाट सर्प निस्किएपछि यसको लम्बाई अौसतमा ४०-६० सेन्टिमिटर (१६-२४ इञ्च) हुन्छ। जन्मिएको एक वर्ष भित्रमै यस प्रजातिको सर्प २ मिटर (६ फिट ७ इञ्च) सम्म हुन्छ। युवा कालो माम्बा पनि एक वयस्क जत्तिकै विषालु र आक्रमक हुने गर्छ। कालो माम्बा ११ अथवा सो भन्दा बढी वर्ष सम्म बाँच्ने तथ्याङ्कले देखाएको छ।
आहारा
कालो माम्बा विषेशगरि रुख र झाडीहरूमा बस्ने भएकाले यसले ससाना स्थनधारी जनावर र चराचुरुङ्गीहरूको सिकार गर्ने गर्छ। यसले चराको गुणमै आक्रमण गर्ने गर्छ भने यसले मुसा, खरायो, चमेरा आदिको सिकार गर्छ। यसले सामान्यतया तातो रगत भएका जनावरको सिकार गर्छ। यस प्रजातिको सर्पले आफ्नो आहारालाई एकपटक टोकीसकेपछि केही समय छाड्छ र उक्त जनावरको मृत्यु पश्चात् यसले सिकार एकैपटकमा निल्ने गर्छ। यस सर्पलाई आफ्नो सिकार पूर्ण रूपमा पचाउनका लागि आठ देखि दश घण्टा सम्म लाग्ने गर्छ।
सिकारी
वयस्क कालो माम्बाको प्राकृतिक रूपमा विभिन्न सिकारीहरू छन् जसमा सिकारी पन्छी पनि समावेश छ। युवा कालो माम्बालाई केप फाइल सर्प र अन्य ठूला आकारका सर्पहरूले पनि सिकार बनाउने गर्छन्। यस सर्पलाई न्याउरी (जसलाई यस सर्पको टोकाईबाट न्युनतम असर गर्ने गर्छ)ले पनि सिकार बनाउने गर्छ तर यसले कतिपय समयमा न्याउरीलाई पनि डस्ने गर्छ। त्यस्तैगरि यो सर्पको असर रतेललाई पनि न्युनतम भएकाले रतेलले कालो माम्बालाई सिकार बनाउने गर्छ।
विष
कालो माम्बालाई अफ्रिकामा यसको आकार, लम्बाई र विषालु भएका कारण सबैभन्दा डरलाग्दो र खतरनाक सर्पको रूपमा लिइन्छ भने यसलाई विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार एक महत्त्वपूर्ण सर्पको रूपमा पनि लिइन्छ। सन् १९५७ देखि १९७९ सम्म दक्षिण अफ्रिकामा गरिएको एक सर्वेक्षणमा २५५३ सर्पले टोकेका मानिसहरू रहेका थिए जसमा ७५ जना मानिसलाई कालो माम्बाले टोकेको भन्ने कुरा पुष्टि भएको थियो। ७५ जना मानिस मध्ये ६३ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको थियो भने २१ जनाको मृत्यु भैसकेको थियो। सन् १९६२ मा यस सर्पले डसेका मानिसहरूले एन्टि भेनम लिएका थिए तर उक्त अौसधिले कालो माम्बाको विषलाई केही पनि असर नगरेका कारण १५ जना अौषधि लिएका मानिसहरूको पनि मृत्यु भएको थियो। कालो माम्बाको विषलाई मार्ने अौषधि सन् १९६२ मा ल्याइएको थियो भने यसलाई सन् १९७१ देखि पूर्ण रूपमा मानिसहरूको पहुँचमा पुर्याइएको थियो भने तात्कालिक समयमा ३८ मानिस मध्ये ५ मानिसको मृत्यु भएको थियो। सन् १९९१ मा अफ्रिकी मुलुक जिम्बाब्वे गरिएको एक जनगणनामा कालो माम्बाले टोकाइ पिडित २७४ मानिस मध्ये ५ को मृत्यु भएको थियो। यस प्रजातिको सर्प विषेशगरि प्रजनन गर्ने समयमा सबैभन्दा आक्रमक हुन्छ भने यसले मानिसलाई पनि त्यहि समयमा बढी टोक्ने गर्दछ। कालो माम्बा अफ्रिका बाहिर निकै कम मात्रामा भेटिने गर्दछन्।
उपचार
कुनै पनि विषालु सर्पले टोक्नो बित्तिकै घरेलु उपचार भनेको सर्पले टोकेको क्षेत्र वरपर कसिने गरी कुनै पनि डोरी अथवा कपडाको टुक्राले बाँध्नु पर्ने हुन्छ र पिडित मानिसलाई हलचल वा हिड्डुल गर्न दिनु हुँदैन र यथाशीघ्र नतिकैको अस्पताल पुर्याउन पर्छ। यस सर्पले टोकेपछि पहिलोपटक दक्षिण अफ्रिका स्थित साउथ अफ्रिकन इन्स्च्युट फर मेडिकल रिसर्चले उत्पादन गरेको थियो भने कालो माम्बाको विषलाई पूर्ण रूपमा मार्ने अौषधि कोष्टा रिकाले उत्पादन गरेको थियो।
कालो माम्बाको टोकाइका केही घटनाहरू
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
कालो माम्बा – विवरण
अफ्रिकामा पाइने सर्पहरू | यसले मानिसलाई किन आक्रमण गर्छ? | यदि मानिसहरूले यसलाई केही गर्ने प्रयास गर्यो भने |
वाला! सञ्चार लिमिटेड () एक निजी इजरायली कम्पनी हो जसले समाचार पोर्टल वाला! समाचारको सञ्चालन गर्दछ। यसको प्रधान कार्यालय इजरायलको सहर तेल अभिभमा अवस्थित छ भने यो इजरायली दूरसञ्चार कम्पनी बेजेकको पूर्ण स्वामित्वमा रहेको छ। वाला! वेब पोर्टलले समाचार, खोजी (गुगलको सहयोगमा), इ-मेल लगायतका लोकप्रिय सेवा सञ्चालन गर्दछ। यो इजरायलको पहिलो इण्टरनेट पोर्टलहरू मध्येको एक पनि हो र देशको लोकप्रिय वेबसाइट सञ्जाल पनि हो। नोभेम्बर २०१९ सम्म, अलेक्सा इन्टरनेटको देश अनुसारको वरियतामा यो १०अौँ स्थानमा रहेको छ।
इतिहास
यो पोर्टल सन् १९९५ मा इरेज पिलोसोफ र गादी हदारद्वारा इजरायलको पहिलो अनलाइन वेबसाइट निर्देशिकाको रूपमा स्थापना गरिएको थियो र त्यसको लगत्तै माशोभ समूहका सदस्यहरू याका डुनिट्स र डेभिड असियाको नेतृत्वमा रहेको "मशोभ कम्प्युटर मार्केटिङ"द्वारा यसलाई अधिग्रहण गरिएको थियो। सन् १९९८, मा तेल अभिभ ष्टक एक्सचेञ्जमा कारोबार गर्न कम्पनीले आफ्नो नाम "वाला! सञ्चर लिमिटेड" मा परिवर्तन गरेको थियो। सोही वर्षमा, कम्पनी डान गोल्ड ष्टेनको नेतृत्वमा रहेको सिष्टमद्वारा अधिग्रहण गरिएको थियो र सन् २००१ मा यो आईओएलसँग समायोजन भएको थियो जुन हारेट्ज समूहले सञ्चालन गर्ने गरेको साइट जस्तै छ।
सन् २००८ मा, हारेटिजले कम्पनीमा आफ्नो स्वामित्व बेच्ने योजनाको घोषणा गरेको थियो र सन् २०१० मा बेजेकलाई ८८ मिलियन इजरायली नयाँ शेकेलको (इजरायली मुद्रा) लागि खरिद गरेको थियो। त्यस पछि, "बेजेक"ले जनताको सेयर खरिद गर्यो, र अप्रिल २०१२ मा कम्पनी निजीकरण हुँदै स्टक एक्सचेञ्जमा व्यापारबाट हटेको थियो। बेजेकले कम्पनीमा शेयर हाल्यो र कम्पनीले साइटका कर्मचारी प्रति बढी झुकाव गरी स्वतन्त्र समाचार प्रणालीलाई उल्लेखनीय रूपमा बढवा दियो। तेल अभिभ कम्पनीको भवनमा स्वतन्त्र भिडियो स्टुडियो स्थापना भएसँगै यसले नियमित कार्यक्रमहरू तथा दैनिक समाचारहरू प्रसारण गरेको थियो।
जुलाई २०१० मा यसलाई ७५% स्वामित्व सहित "कोरल टेल" कम्पनीकले अधिग्रहण गरेको थियो र नोभेम्बर २०१३ मा कोरल टेललाई वालाले खरीद गरेको थियो जसले गर्दा कम्पनीमा स्वामित्वको सन्तुलन भएको थियो। मे २०१४ मा, वालाले वेबसाइटको पूर्ण स्वामित्व बेनयामिनी एज नामक कम्पनीका कार्यकारी इलन यसुवा र वित्तीय अधिकारीको नेतृत्वमा रहेको एक्सल ष्प्रिङ्गर नामक जर्मनेली प्रकाशकलाई ८०० मिलियन शेकेलमा बेचेको थियो। यो स्थानीय बजारमा सञ्चालित वेब कम्पनीको उच्चतम अधिग्रहण थियो।
सेवाहरू
वालाले! दिनको २४सै घण्टा इजरायल र विश्वभरि समाचारहरू उपलब्ध गराउँदछ। वालामा देखा पर्ने अधिकांश समाचारहरू हारेट्ज समूह, विभिन्न समाचार आयोग तथा अन्य सामग्री प्रदायकहरूबाट आएका हुन्। तथापि, सन् २००६ तिर, वाला! एक स्वतन्त्र समाचार र सम्पादकीय कर्मचारीहरू निर्माण गर्न सुरु गरेको थियो, जसले मौलिक समाचार कथाहरू र विशेष सुविधाहरूको उत्पादन गर्दछ। यसको अतिरिक्त, वाला!ले खेल, चलचित्र, सङ्गीत, फेशन र खाना जस्ता विभिन्न क्षेत्रमा मौलिक सामग्री उत्पादन गर्दछ। वेबसाइटले धेरै कार्यक्रम र सेवाहरू, खोज इञ्जिन, ई-डाँक, अनलाइन पसल, वार्ता, र माग भएका श्रव्य दृश्यको प्रस्ताव गर्दछ।
१) वाला! समाचार – यसले इजरायल र विश्वभरिबाट ताजा खबर र विश्लेषण २४सै घण्टा प्रदान गर्दछ।
२) वाला! डाँक – एक नि: शुल्क ई-डाँक सेवा जसले असीमित भण्डारण ठाउँको प्रस्ताव गर्दछ।
३) वाल्ला! पसल - एक अनलाइन किनमेल सञ्जाल र बेजेक समूहको अंश हो जसलाई विभिन्न उत्पादनहरू र सेवाहरू अनलाइन खरीदका लागि बनाइएको हो। साइटले बिजुलीका उत्पादनहरू जस्तै बिजुली उत्पादन, स्मार्टफोन र मोबाइल फोन, फर्निचर र फेसनका सामग्रीहरू प्रदान गर्दछ।
४) वाला! सङ्गीत - माग भएका सङ्गीतहरूका साथ साथै विभिन्न रेडियो स्टेशनहरू सुन्नको लागि विकल्प सहितको सेवा।
५) वाला!सेलुलर – मोबाइल उपकरणहरूका लागि सामग्रीहरूको डाउनलोड गर्ने मञ्च।
६) वाला!पिडिया –सन् २००५ मा वालाले विकिपिडिया चलाउनका लागि प्रयोग गरिने जिएफडिएल प्रतिलिपि अधिकार अनुमतिपत्रको प्रयोग गरी सम्पूर्ण यहूदी विकिपिडियाको सामग्रीहरूको प्रतिलिपि गरेको थियो। वालाले
वाला!पिडिया भन्ने शीर्षक अन्तर्गत लेखहरूलाई प्रदर्शन गर्ने गर्दछ तर उक्त सामग्रीहरू विकिपिडियाबाट आयात गरिएको भनी उल्लेख गर्दछ। विकिपिडिया विपरीत, प्रयोगकर्ताहरूले लेख सम्पादन गर्न सक्दैनन् र पुरानो संस्करण र लेखहरूको इतिहास देखा पर्दैन।
७) याड२ – सूचीबद्ध रूपमा वर्गीकृत हुँदै कार, भवन आदी बिक्रीको लागि सामग्री सहितका सेवाहरू।
सेयरधनीहरू
यसलाई पूर्णरूपमा (१००%) बेजेक समूहले नियन्त्रण गरेको छ। कम्पनीका अध्यक्ष स्लोमो रोडेभ हुन् भने प्रमुख कार्यकारी अधिकृत इडो इसेड हुन् जसले जून २०१९ मा यस पदमा नियुक्त भएका थिए।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
वाला! समाचारको आधिकारिक वेबसाइट
इजरायलका अनलाइन कम्पनीहरू
तेल अभिभमा आधारित कम्पनीहरू
इजरायलका समाचार वेबसाइटहरू | वाला! सञ्चार लिमिटेड को स्वामित्वमा छ? | बेजेकको |
वाला! सञ्चार लिमिटेड () एक निजी इजरायली कम्पनी हो जसले समाचार पोर्टल वाला! समाचारको सञ्चालन गर्दछ। यसको प्रधान कार्यालय इजरायलको सहर तेल अभिभमा अवस्थित छ भने यो इजरायली दूरसञ्चार कम्पनी बेजेकको पूर्ण स्वामित्वमा रहेको छ। वाला! वेब पोर्टलले समाचार, खोजी (गुगलको सहयोगमा), इ-मेल लगायतका लोकप्रिय सेवा सञ्चालन गर्दछ। यो इजरायलको पहिलो इण्टरनेट पोर्टलहरू मध्येको एक पनि हो र देशको लोकप्रिय वेबसाइट सञ्जाल पनि हो। नोभेम्बर २०१९ सम्म, अलेक्सा इन्टरनेटको देश अनुसारको वरियतामा यो १०अौँ स्थानमा रहेको छ।
इतिहास
यो पोर्टल सन् १९९५ मा इरेज पिलोसोफ र गादी हदारद्वारा इजरायलको पहिलो अनलाइन वेबसाइट निर्देशिकाको रूपमा स्थापना गरिएको थियो र त्यसको लगत्तै माशोभ समूहका सदस्यहरू याका डुनिट्स र डेभिड असियाको नेतृत्वमा रहेको "मशोभ कम्प्युटर मार्केटिङ"द्वारा यसलाई अधिग्रहण गरिएको थियो। सन् १९९८, मा तेल अभिभ ष्टक एक्सचेञ्जमा कारोबार गर्न कम्पनीले आफ्नो नाम "वाला! सञ्चर लिमिटेड" मा परिवर्तन गरेको थियो। सोही वर्षमा, कम्पनी डान गोल्ड ष्टेनको नेतृत्वमा रहेको सिष्टमद्वारा अधिग्रहण गरिएको थियो र सन् २००१ मा यो आईओएलसँग समायोजन भएको थियो जुन हारेट्ज समूहले सञ्चालन गर्ने गरेको साइट जस्तै छ।
सन् २००८ मा, हारेटिजले कम्पनीमा आफ्नो स्वामित्व बेच्ने योजनाको घोषणा गरेको थियो र सन् २०१० मा बेजेकलाई ८८ मिलियन इजरायली नयाँ शेकेलको (इजरायली मुद्रा) लागि खरिद गरेको थियो। त्यस पछि, "बेजेक"ले जनताको सेयर खरिद गर्यो, र अप्रिल २०१२ मा कम्पनी निजीकरण हुँदै स्टक एक्सचेञ्जमा व्यापारबाट हटेको थियो। बेजेकले कम्पनीमा शेयर हाल्यो र कम्पनीले साइटका कर्मचारी प्रति बढी झुकाव गरी स्वतन्त्र समाचार प्रणालीलाई उल्लेखनीय रूपमा बढवा दियो। तेल अभिभ कम्पनीको भवनमा स्वतन्त्र भिडियो स्टुडियो स्थापना भएसँगै यसले नियमित कार्यक्रमहरू तथा दैनिक समाचारहरू प्रसारण गरेको थियो।
जुलाई २०१० मा यसलाई ७५% स्वामित्व सहित "कोरल टेल" कम्पनीकले अधिग्रहण गरेको थियो र नोभेम्बर २०१३ मा कोरल टेललाई वालाले खरीद गरेको थियो जसले गर्दा कम्पनीमा स्वामित्वको सन्तुलन भएको थियो। मे २०१४ मा, वालाले वेबसाइटको पूर्ण स्वामित्व बेनयामिनी एज नामक कम्पनीका कार्यकारी इलन यसुवा र वित्तीय अधिकारीको नेतृत्वमा रहेको एक्सल ष्प्रिङ्गर नामक जर्मनेली प्रकाशकलाई ८०० मिलियन शेकेलमा बेचेको थियो। यो स्थानीय बजारमा सञ्चालित वेब कम्पनीको उच्चतम अधिग्रहण थियो।
सेवाहरू
वालाले! दिनको २४सै घण्टा इजरायल र विश्वभरि समाचारहरू उपलब्ध गराउँदछ। वालामा देखा पर्ने अधिकांश समाचारहरू हारेट्ज समूह, विभिन्न समाचार आयोग तथा अन्य सामग्री प्रदायकहरूबाट आएका हुन्। तथापि, सन् २००६ तिर, वाला! एक स्वतन्त्र समाचार र सम्पादकीय कर्मचारीहरू निर्माण गर्न सुरु गरेको थियो, जसले मौलिक समाचार कथाहरू र विशेष सुविधाहरूको उत्पादन गर्दछ। यसको अतिरिक्त, वाला!ले खेल, चलचित्र, सङ्गीत, फेशन र खाना जस्ता विभिन्न क्षेत्रमा मौलिक सामग्री उत्पादन गर्दछ। वेबसाइटले धेरै कार्यक्रम र सेवाहरू, खोज इञ्जिन, ई-डाँक, अनलाइन पसल, वार्ता, र माग भएका श्रव्य दृश्यको प्रस्ताव गर्दछ।
१) वाला! समाचार – यसले इजरायल र विश्वभरिबाट ताजा खबर र विश्लेषण २४सै घण्टा प्रदान गर्दछ।
२) वाला! डाँक – एक नि: शुल्क ई-डाँक सेवा जसले असीमित भण्डारण ठाउँको प्रस्ताव गर्दछ।
३) वाल्ला! पसल - एक अनलाइन किनमेल सञ्जाल र बेजेक समूहको अंश हो जसलाई विभिन्न उत्पादनहरू र सेवाहरू अनलाइन खरीदका लागि बनाइएको हो। साइटले बिजुलीका उत्पादनहरू जस्तै बिजुली उत्पादन, स्मार्टफोन र मोबाइल फोन, फर्निचर र फेसनका सामग्रीहरू प्रदान गर्दछ।
४) वाला! सङ्गीत - माग भएका सङ्गीतहरूका साथ साथै विभिन्न रेडियो स्टेशनहरू सुन्नको लागि विकल्प सहितको सेवा।
५) वाला!सेलुलर – मोबाइल उपकरणहरूका लागि सामग्रीहरूको डाउनलोड गर्ने मञ्च।
६) वाला!पिडिया –सन् २००५ मा वालाले विकिपिडिया चलाउनका लागि प्रयोग गरिने जिएफडिएल प्रतिलिपि अधिकार अनुमतिपत्रको प्रयोग गरी सम्पूर्ण यहूदी विकिपिडियाको सामग्रीहरूको प्रतिलिपि गरेको थियो। वालाले
वाला!पिडिया भन्ने शीर्षक अन्तर्गत लेखहरूलाई प्रदर्शन गर्ने गर्दछ तर उक्त सामग्रीहरू विकिपिडियाबाट आयात गरिएको भनी उल्लेख गर्दछ। विकिपिडिया विपरीत, प्रयोगकर्ताहरूले लेख सम्पादन गर्न सक्दैनन् र पुरानो संस्करण र लेखहरूको इतिहास देखा पर्दैन।
७) याड२ – सूचीबद्ध रूपमा वर्गीकृत हुँदै कार, भवन आदी बिक्रीको लागि सामग्री सहितका सेवाहरू।
सेयरधनीहरू
यसलाई पूर्णरूपमा (१००%) बेजेक समूहले नियन्त्रण गरेको छ। कम्पनीका अध्यक्ष स्लोमो रोडेभ हुन् भने प्रमुख कार्यकारी अधिकृत इडो इसेड हुन् जसले जून २०१९ मा यस पदमा नियुक्त भएका थिए।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
वाला! समाचारको आधिकारिक वेबसाइट
इजरायलका अनलाइन कम्पनीहरू
तेल अभिभमा आधारित कम्पनीहरू
इजरायलका समाचार वेबसाइटहरू | वाला! समाचारको प्रधान कार्यालय कहाँ अवस्थित छ? | तेल अभिभ |
वाला! सञ्चार लिमिटेड () एक निजी इजरायली कम्पनी हो जसले समाचार पोर्टल वाला! समाचारको सञ्चालन गर्दछ। यसको प्रधान कार्यालय इजरायलको सहर तेल अभिभमा अवस्थित छ भने यो इजरायली दूरसञ्चार कम्पनी बेजेकको पूर्ण स्वामित्वमा रहेको छ। वाला! वेब पोर्टलले समाचार, खोजी (गुगलको सहयोगमा), इ-मेल लगायतका लोकप्रिय सेवा सञ्चालन गर्दछ। यो इजरायलको पहिलो इण्टरनेट पोर्टलहरू मध्येको एक पनि हो र देशको लोकप्रिय वेबसाइट सञ्जाल पनि हो। नोभेम्बर २०१९ सम्म, अलेक्सा इन्टरनेटको देश अनुसारको वरियतामा यो १०अौँ स्थानमा रहेको छ।
इतिहास
यो पोर्टल सन् १९९५ मा इरेज पिलोसोफ र गादी हदारद्वारा इजरायलको पहिलो अनलाइन वेबसाइट निर्देशिकाको रूपमा स्थापना गरिएको थियो र त्यसको लगत्तै माशोभ समूहका सदस्यहरू याका डुनिट्स र डेभिड असियाको नेतृत्वमा रहेको "मशोभ कम्प्युटर मार्केटिङ"द्वारा यसलाई अधिग्रहण गरिएको थियो। सन् १९९८, मा तेल अभिभ ष्टक एक्सचेञ्जमा कारोबार गर्न कम्पनीले आफ्नो नाम "वाला! सञ्चर लिमिटेड" मा परिवर्तन गरेको थियो। सोही वर्षमा, कम्पनी डान गोल्ड ष्टेनको नेतृत्वमा रहेको सिष्टमद्वारा अधिग्रहण गरिएको थियो र सन् २००१ मा यो आईओएलसँग समायोजन भएको थियो जुन हारेट्ज समूहले सञ्चालन गर्ने गरेको साइट जस्तै छ।
सन् २००८ मा, हारेटिजले कम्पनीमा आफ्नो स्वामित्व बेच्ने योजनाको घोषणा गरेको थियो र सन् २०१० मा बेजेकलाई ८८ मिलियन इजरायली नयाँ शेकेलको (इजरायली मुद्रा) लागि खरिद गरेको थियो। त्यस पछि, "बेजेक"ले जनताको सेयर खरिद गर्यो, र अप्रिल २०१२ मा कम्पनी निजीकरण हुँदै स्टक एक्सचेञ्जमा व्यापारबाट हटेको थियो। बेजेकले कम्पनीमा शेयर हाल्यो र कम्पनीले साइटका कर्मचारी प्रति बढी झुकाव गरी स्वतन्त्र समाचार प्रणालीलाई उल्लेखनीय रूपमा बढवा दियो। तेल अभिभ कम्पनीको भवनमा स्वतन्त्र भिडियो स्टुडियो स्थापना भएसँगै यसले नियमित कार्यक्रमहरू तथा दैनिक समाचारहरू प्रसारण गरेको थियो।
जुलाई २०१० मा यसलाई ७५% स्वामित्व सहित "कोरल टेल" कम्पनीकले अधिग्रहण गरेको थियो र नोभेम्बर २०१३ मा कोरल टेललाई वालाले खरीद गरेको थियो जसले गर्दा कम्पनीमा स्वामित्वको सन्तुलन भएको थियो। मे २०१४ मा, वालाले वेबसाइटको पूर्ण स्वामित्व बेनयामिनी एज नामक कम्पनीका कार्यकारी इलन यसुवा र वित्तीय अधिकारीको नेतृत्वमा रहेको एक्सल ष्प्रिङ्गर नामक जर्मनेली प्रकाशकलाई ८०० मिलियन शेकेलमा बेचेको थियो। यो स्थानीय बजारमा सञ्चालित वेब कम्पनीको उच्चतम अधिग्रहण थियो।
सेवाहरू
वालाले! दिनको २४सै घण्टा इजरायल र विश्वभरि समाचारहरू उपलब्ध गराउँदछ। वालामा देखा पर्ने अधिकांश समाचारहरू हारेट्ज समूह, विभिन्न समाचार आयोग तथा अन्य सामग्री प्रदायकहरूबाट आएका हुन्। तथापि, सन् २००६ तिर, वाला! एक स्वतन्त्र समाचार र सम्पादकीय कर्मचारीहरू निर्माण गर्न सुरु गरेको थियो, जसले मौलिक समाचार कथाहरू र विशेष सुविधाहरूको उत्पादन गर्दछ। यसको अतिरिक्त, वाला!ले खेल, चलचित्र, सङ्गीत, फेशन र खाना जस्ता विभिन्न क्षेत्रमा मौलिक सामग्री उत्पादन गर्दछ। वेबसाइटले धेरै कार्यक्रम र सेवाहरू, खोज इञ्जिन, ई-डाँक, अनलाइन पसल, वार्ता, र माग भएका श्रव्य दृश्यको प्रस्ताव गर्दछ।
१) वाला! समाचार – यसले इजरायल र विश्वभरिबाट ताजा खबर र विश्लेषण २४सै घण्टा प्रदान गर्दछ।
२) वाला! डाँक – एक नि: शुल्क ई-डाँक सेवा जसले असीमित भण्डारण ठाउँको प्रस्ताव गर्दछ।
३) वाल्ला! पसल - एक अनलाइन किनमेल सञ्जाल र बेजेक समूहको अंश हो जसलाई विभिन्न उत्पादनहरू र सेवाहरू अनलाइन खरीदका लागि बनाइएको हो। साइटले बिजुलीका उत्पादनहरू जस्तै बिजुली उत्पादन, स्मार्टफोन र मोबाइल फोन, फर्निचर र फेसनका सामग्रीहरू प्रदान गर्दछ।
४) वाला! सङ्गीत - माग भएका सङ्गीतहरूका साथ साथै विभिन्न रेडियो स्टेशनहरू सुन्नको लागि विकल्प सहितको सेवा।
५) वाला!सेलुलर – मोबाइल उपकरणहरूका लागि सामग्रीहरूको डाउनलोड गर्ने मञ्च।
६) वाला!पिडिया –सन् २००५ मा वालाले विकिपिडिया चलाउनका लागि प्रयोग गरिने जिएफडिएल प्रतिलिपि अधिकार अनुमतिपत्रको प्रयोग गरी सम्पूर्ण यहूदी विकिपिडियाको सामग्रीहरूको प्रतिलिपि गरेको थियो। वालाले
वाला!पिडिया भन्ने शीर्षक अन्तर्गत लेखहरूलाई प्रदर्शन गर्ने गर्दछ तर उक्त सामग्रीहरू विकिपिडियाबाट आयात गरिएको भनी उल्लेख गर्दछ। विकिपिडिया विपरीत, प्रयोगकर्ताहरूले लेख सम्पादन गर्न सक्दैनन् र पुरानो संस्करण र लेखहरूको इतिहास देखा पर्दैन।
७) याड२ – सूचीबद्ध रूपमा वर्गीकृत हुँदै कार, भवन आदी बिक्रीको लागि सामग्री सहितका सेवाहरू।
सेयरधनीहरू
यसलाई पूर्णरूपमा (१००%) बेजेक समूहले नियन्त्रण गरेको छ। कम्पनीका अध्यक्ष स्लोमो रोडेभ हुन् भने प्रमुख कार्यकारी अधिकृत इडो इसेड हुन् जसले जून २०१९ मा यस पदमा नियुक्त भएका थिए।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
वाला! समाचारको आधिकारिक वेबसाइट
इजरायलका अनलाइन कम्पनीहरू
तेल अभिभमा आधारित कम्पनीहरू
इजरायलका समाचार वेबसाइटहरू | वाला! पोर्टल कहिले स्थापना गरिएको थियो? | सन् १९९५ |
वाला! सञ्चार लिमिटेड () एक निजी इजरायली कम्पनी हो जसले समाचार पोर्टल वाला! समाचारको सञ्चालन गर्दछ। यसको प्रधान कार्यालय इजरायलको सहर तेल अभिभमा अवस्थित छ भने यो इजरायली दूरसञ्चार कम्पनी बेजेकको पूर्ण स्वामित्वमा रहेको छ। वाला! वेब पोर्टलले समाचार, खोजी (गुगलको सहयोगमा), इ-मेल लगायतका लोकप्रिय सेवा सञ्चालन गर्दछ। यो इजरायलको पहिलो इण्टरनेट पोर्टलहरू मध्येको एक पनि हो र देशको लोकप्रिय वेबसाइट सञ्जाल पनि हो। नोभेम्बर २०१९ सम्म, अलेक्सा इन्टरनेटको देश अनुसारको वरियतामा यो १०अौँ स्थानमा रहेको छ।
इतिहास
यो पोर्टल सन् १९९५ मा इरेज पिलोसोफ र गादी हदारद्वारा इजरायलको पहिलो अनलाइन वेबसाइट निर्देशिकाको रूपमा स्थापना गरिएको थियो र त्यसको लगत्तै माशोभ समूहका सदस्यहरू याका डुनिट्स र डेभिड असियाको नेतृत्वमा रहेको "मशोभ कम्प्युटर मार्केटिङ"द्वारा यसलाई अधिग्रहण गरिएको थियो। सन् १९९८, मा तेल अभिभ ष्टक एक्सचेञ्जमा कारोबार गर्न कम्पनीले आफ्नो नाम "वाला! सञ्चर लिमिटेड" मा परिवर्तन गरेको थियो। सोही वर्षमा, कम्पनी डान गोल्ड ष्टेनको नेतृत्वमा रहेको सिष्टमद्वारा अधिग्रहण गरिएको थियो र सन् २००१ मा यो आईओएलसँग समायोजन भएको थियो जुन हारेट्ज समूहले सञ्चालन गर्ने गरेको साइट जस्तै छ।
सन् २००८ मा, हारेटिजले कम्पनीमा आफ्नो स्वामित्व बेच्ने योजनाको घोषणा गरेको थियो र सन् २०१० मा बेजेकलाई ८८ मिलियन इजरायली नयाँ शेकेलको (इजरायली मुद्रा) लागि खरिद गरेको थियो। त्यस पछि, "बेजेक"ले जनताको सेयर खरिद गर्यो, र अप्रिल २०१२ मा कम्पनी निजीकरण हुँदै स्टक एक्सचेञ्जमा व्यापारबाट हटेको थियो। बेजेकले कम्पनीमा शेयर हाल्यो र कम्पनीले साइटका कर्मचारी प्रति बढी झुकाव गरी स्वतन्त्र समाचार प्रणालीलाई उल्लेखनीय रूपमा बढवा दियो। तेल अभिभ कम्पनीको भवनमा स्वतन्त्र भिडियो स्टुडियो स्थापना भएसँगै यसले नियमित कार्यक्रमहरू तथा दैनिक समाचारहरू प्रसारण गरेको थियो।
जुलाई २०१० मा यसलाई ७५% स्वामित्व सहित "कोरल टेल" कम्पनीकले अधिग्रहण गरेको थियो र नोभेम्बर २०१३ मा कोरल टेललाई वालाले खरीद गरेको थियो जसले गर्दा कम्पनीमा स्वामित्वको सन्तुलन भएको थियो। मे २०१४ मा, वालाले वेबसाइटको पूर्ण स्वामित्व बेनयामिनी एज नामक कम्पनीका कार्यकारी इलन यसुवा र वित्तीय अधिकारीको नेतृत्वमा रहेको एक्सल ष्प्रिङ्गर नामक जर्मनेली प्रकाशकलाई ८०० मिलियन शेकेलमा बेचेको थियो। यो स्थानीय बजारमा सञ्चालित वेब कम्पनीको उच्चतम अधिग्रहण थियो।
सेवाहरू
वालाले! दिनको २४सै घण्टा इजरायल र विश्वभरि समाचारहरू उपलब्ध गराउँदछ। वालामा देखा पर्ने अधिकांश समाचारहरू हारेट्ज समूह, विभिन्न समाचार आयोग तथा अन्य सामग्री प्रदायकहरूबाट आएका हुन्। तथापि, सन् २००६ तिर, वाला! एक स्वतन्त्र समाचार र सम्पादकीय कर्मचारीहरू निर्माण गर्न सुरु गरेको थियो, जसले मौलिक समाचार कथाहरू र विशेष सुविधाहरूको उत्पादन गर्दछ। यसको अतिरिक्त, वाला!ले खेल, चलचित्र, सङ्गीत, फेशन र खाना जस्ता विभिन्न क्षेत्रमा मौलिक सामग्री उत्पादन गर्दछ। वेबसाइटले धेरै कार्यक्रम र सेवाहरू, खोज इञ्जिन, ई-डाँक, अनलाइन पसल, वार्ता, र माग भएका श्रव्य दृश्यको प्रस्ताव गर्दछ।
१) वाला! समाचार – यसले इजरायल र विश्वभरिबाट ताजा खबर र विश्लेषण २४सै घण्टा प्रदान गर्दछ।
२) वाला! डाँक – एक नि: शुल्क ई-डाँक सेवा जसले असीमित भण्डारण ठाउँको प्रस्ताव गर्दछ।
३) वाल्ला! पसल - एक अनलाइन किनमेल सञ्जाल र बेजेक समूहको अंश हो जसलाई विभिन्न उत्पादनहरू र सेवाहरू अनलाइन खरीदका लागि बनाइएको हो। साइटले बिजुलीका उत्पादनहरू जस्तै बिजुली उत्पादन, स्मार्टफोन र मोबाइल फोन, फर्निचर र फेसनका सामग्रीहरू प्रदान गर्दछ।
४) वाला! सङ्गीत - माग भएका सङ्गीतहरूका साथ साथै विभिन्न रेडियो स्टेशनहरू सुन्नको लागि विकल्प सहितको सेवा।
५) वाला!सेलुलर – मोबाइल उपकरणहरूका लागि सामग्रीहरूको डाउनलोड गर्ने मञ्च।
६) वाला!पिडिया –सन् २००५ मा वालाले विकिपिडिया चलाउनका लागि प्रयोग गरिने जिएफडिएल प्रतिलिपि अधिकार अनुमतिपत्रको प्रयोग गरी सम्पूर्ण यहूदी विकिपिडियाको सामग्रीहरूको प्रतिलिपि गरेको थियो। वालाले
वाला!पिडिया भन्ने शीर्षक अन्तर्गत लेखहरूलाई प्रदर्शन गर्ने गर्दछ तर उक्त सामग्रीहरू विकिपिडियाबाट आयात गरिएको भनी उल्लेख गर्दछ। विकिपिडिया विपरीत, प्रयोगकर्ताहरूले लेख सम्पादन गर्न सक्दैनन् र पुरानो संस्करण र लेखहरूको इतिहास देखा पर्दैन।
७) याड२ – सूचीबद्ध रूपमा वर्गीकृत हुँदै कार, भवन आदी बिक्रीको लागि सामग्री सहितका सेवाहरू।
सेयरधनीहरू
यसलाई पूर्णरूपमा (१००%) बेजेक समूहले नियन्त्रण गरेको छ। कम्पनीका अध्यक्ष स्लोमो रोडेभ हुन् भने प्रमुख कार्यकारी अधिकृत इडो इसेड हुन् जसले जून २०१९ मा यस पदमा नियुक्त भएका थिए।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
वाला! समाचारको आधिकारिक वेबसाइट
इजरायलका अनलाइन कम्पनीहरू
तेल अभिभमा आधारित कम्पनीहरू
इजरायलका समाचार वेबसाइटहरू | कसले वाला! पोर्टल स्थापना गरेका थिए? | इरेज पिलोसोफ र गादी हदार |
वाला! सञ्चार लिमिटेड () एक निजी इजरायली कम्पनी हो जसले समाचार पोर्टल वाला! समाचारको सञ्चालन गर्दछ। यसको प्रधान कार्यालय इजरायलको सहर तेल अभिभमा अवस्थित छ भने यो इजरायली दूरसञ्चार कम्पनी बेजेकको पूर्ण स्वामित्वमा रहेको छ। वाला! वेब पोर्टलले समाचार, खोजी (गुगलको सहयोगमा), इ-मेल लगायतका लोकप्रिय सेवा सञ्चालन गर्दछ। यो इजरायलको पहिलो इण्टरनेट पोर्टलहरू मध्येको एक पनि हो र देशको लोकप्रिय वेबसाइट सञ्जाल पनि हो। नोभेम्बर २०१९ सम्म, अलेक्सा इन्टरनेटको देश अनुसारको वरियतामा यो १०अौँ स्थानमा रहेको छ।
इतिहास
यो पोर्टल सन् १९९५ मा इरेज पिलोसोफ र गादी हदारद्वारा इजरायलको पहिलो अनलाइन वेबसाइट निर्देशिकाको रूपमा स्थापना गरिएको थियो र त्यसको लगत्तै माशोभ समूहका सदस्यहरू याका डुनिट्स र डेभिड असियाको नेतृत्वमा रहेको "मशोभ कम्प्युटर मार्केटिङ"द्वारा यसलाई अधिग्रहण गरिएको थियो। सन् १९९८, मा तेल अभिभ ष्टक एक्सचेञ्जमा कारोबार गर्न कम्पनीले आफ्नो नाम "वाला! सञ्चर लिमिटेड" मा परिवर्तन गरेको थियो। सोही वर्षमा, कम्पनी डान गोल्ड ष्टेनको नेतृत्वमा रहेको सिष्टमद्वारा अधिग्रहण गरिएको थियो र सन् २००१ मा यो आईओएलसँग समायोजन भएको थियो जुन हारेट्ज समूहले सञ्चालन गर्ने गरेको साइट जस्तै छ।
सन् २००८ मा, हारेटिजले कम्पनीमा आफ्नो स्वामित्व बेच्ने योजनाको घोषणा गरेको थियो र सन् २०१० मा बेजेकलाई ८८ मिलियन इजरायली नयाँ शेकेलको (इजरायली मुद्रा) लागि खरिद गरेको थियो। त्यस पछि, "बेजेक"ले जनताको सेयर खरिद गर्यो, र अप्रिल २०१२ मा कम्पनी निजीकरण हुँदै स्टक एक्सचेञ्जमा व्यापारबाट हटेको थियो। बेजेकले कम्पनीमा शेयर हाल्यो र कम्पनीले साइटका कर्मचारी प्रति बढी झुकाव गरी स्वतन्त्र समाचार प्रणालीलाई उल्लेखनीय रूपमा बढवा दियो। तेल अभिभ कम्पनीको भवनमा स्वतन्त्र भिडियो स्टुडियो स्थापना भएसँगै यसले नियमित कार्यक्रमहरू तथा दैनिक समाचारहरू प्रसारण गरेको थियो।
जुलाई २०१० मा यसलाई ७५% स्वामित्व सहित "कोरल टेल" कम्पनीकले अधिग्रहण गरेको थियो र नोभेम्बर २०१३ मा कोरल टेललाई वालाले खरीद गरेको थियो जसले गर्दा कम्पनीमा स्वामित्वको सन्तुलन भएको थियो। मे २०१४ मा, वालाले वेबसाइटको पूर्ण स्वामित्व बेनयामिनी एज नामक कम्पनीका कार्यकारी इलन यसुवा र वित्तीय अधिकारीको नेतृत्वमा रहेको एक्सल ष्प्रिङ्गर नामक जर्मनेली प्रकाशकलाई ८०० मिलियन शेकेलमा बेचेको थियो। यो स्थानीय बजारमा सञ्चालित वेब कम्पनीको उच्चतम अधिग्रहण थियो।
सेवाहरू
वालाले! दिनको २४सै घण्टा इजरायल र विश्वभरि समाचारहरू उपलब्ध गराउँदछ। वालामा देखा पर्ने अधिकांश समाचारहरू हारेट्ज समूह, विभिन्न समाचार आयोग तथा अन्य सामग्री प्रदायकहरूबाट आएका हुन्। तथापि, सन् २००६ तिर, वाला! एक स्वतन्त्र समाचार र सम्पादकीय कर्मचारीहरू निर्माण गर्न सुरु गरेको थियो, जसले मौलिक समाचार कथाहरू र विशेष सुविधाहरूको उत्पादन गर्दछ। यसको अतिरिक्त, वाला!ले खेल, चलचित्र, सङ्गीत, फेशन र खाना जस्ता विभिन्न क्षेत्रमा मौलिक सामग्री उत्पादन गर्दछ। वेबसाइटले धेरै कार्यक्रम र सेवाहरू, खोज इञ्जिन, ई-डाँक, अनलाइन पसल, वार्ता, र माग भएका श्रव्य दृश्यको प्रस्ताव गर्दछ।
१) वाला! समाचार – यसले इजरायल र विश्वभरिबाट ताजा खबर र विश्लेषण २४सै घण्टा प्रदान गर्दछ।
२) वाला! डाँक – एक नि: शुल्क ई-डाँक सेवा जसले असीमित भण्डारण ठाउँको प्रस्ताव गर्दछ।
३) वाल्ला! पसल - एक अनलाइन किनमेल सञ्जाल र बेजेक समूहको अंश हो जसलाई विभिन्न उत्पादनहरू र सेवाहरू अनलाइन खरीदका लागि बनाइएको हो। साइटले बिजुलीका उत्पादनहरू जस्तै बिजुली उत्पादन, स्मार्टफोन र मोबाइल फोन, फर्निचर र फेसनका सामग्रीहरू प्रदान गर्दछ।
४) वाला! सङ्गीत - माग भएका सङ्गीतहरूका साथ साथै विभिन्न रेडियो स्टेशनहरू सुन्नको लागि विकल्प सहितको सेवा।
५) वाला!सेलुलर – मोबाइल उपकरणहरूका लागि सामग्रीहरूको डाउनलोड गर्ने मञ्च।
६) वाला!पिडिया –सन् २००५ मा वालाले विकिपिडिया चलाउनका लागि प्रयोग गरिने जिएफडिएल प्रतिलिपि अधिकार अनुमतिपत्रको प्रयोग गरी सम्पूर्ण यहूदी विकिपिडियाको सामग्रीहरूको प्रतिलिपि गरेको थियो। वालाले
वाला!पिडिया भन्ने शीर्षक अन्तर्गत लेखहरूलाई प्रदर्शन गर्ने गर्दछ तर उक्त सामग्रीहरू विकिपिडियाबाट आयात गरिएको भनी उल्लेख गर्दछ। विकिपिडिया विपरीत, प्रयोगकर्ताहरूले लेख सम्पादन गर्न सक्दैनन् र पुरानो संस्करण र लेखहरूको इतिहास देखा पर्दैन।
७) याड२ – सूचीबद्ध रूपमा वर्गीकृत हुँदै कार, भवन आदी बिक्रीको लागि सामग्री सहितका सेवाहरू।
सेयरधनीहरू
यसलाई पूर्णरूपमा (१००%) बेजेक समूहले नियन्त्रण गरेको छ। कम्पनीका अध्यक्ष स्लोमो रोडेभ हुन् भने प्रमुख कार्यकारी अधिकृत इडो इसेड हुन् जसले जून २०१९ मा यस पदमा नियुक्त भएका थिए।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
वाला! समाचारको आधिकारिक वेबसाइट
इजरायलका अनलाइन कम्पनीहरू
तेल अभिभमा आधारित कम्पनीहरू
इजरायलका समाचार वेबसाइटहरू | सन् २०१० मा बेजेकले कति रकममा कम्पनी किन्यो? | ८८ मिलियन इजरायली नयाँ शेकेल |
वाला! सञ्चार लिमिटेड () एक निजी इजरायली कम्पनी हो जसले समाचार पोर्टल वाला! समाचारको सञ्चालन गर्दछ। यसको प्रधान कार्यालय इजरायलको सहर तेल अभिभमा अवस्थित छ भने यो इजरायली दूरसञ्चार कम्पनी बेजेकको पूर्ण स्वामित्वमा रहेको छ। वाला! वेब पोर्टलले समाचार, खोजी (गुगलको सहयोगमा), इ-मेल लगायतका लोकप्रिय सेवा सञ्चालन गर्दछ। यो इजरायलको पहिलो इण्टरनेट पोर्टलहरू मध्येको एक पनि हो र देशको लोकप्रिय वेबसाइट सञ्जाल पनि हो। नोभेम्बर २०१९ सम्म, अलेक्सा इन्टरनेटको देश अनुसारको वरियतामा यो १०अौँ स्थानमा रहेको छ।
इतिहास
यो पोर्टल सन् १९९५ मा इरेज पिलोसोफ र गादी हदारद्वारा इजरायलको पहिलो अनलाइन वेबसाइट निर्देशिकाको रूपमा स्थापना गरिएको थियो र त्यसको लगत्तै माशोभ समूहका सदस्यहरू याका डुनिट्स र डेभिड असियाको नेतृत्वमा रहेको "मशोभ कम्प्युटर मार्केटिङ"द्वारा यसलाई अधिग्रहण गरिएको थियो। सन् १९९८, मा तेल अभिभ ष्टक एक्सचेञ्जमा कारोबार गर्न कम्पनीले आफ्नो नाम "वाला! सञ्चर लिमिटेड" मा परिवर्तन गरेको थियो। सोही वर्षमा, कम्पनी डान गोल्ड ष्टेनको नेतृत्वमा रहेको सिष्टमद्वारा अधिग्रहण गरिएको थियो र सन् २००१ मा यो आईओएलसँग समायोजन भएको थियो जुन हारेट्ज समूहले सञ्चालन गर्ने गरेको साइट जस्तै छ।
सन् २००८ मा, हारेटिजले कम्पनीमा आफ्नो स्वामित्व बेच्ने योजनाको घोषणा गरेको थियो र सन् २०१० मा बेजेकलाई ८८ मिलियन इजरायली नयाँ शेकेलको (इजरायली मुद्रा) लागि खरिद गरेको थियो। त्यस पछि, "बेजेक"ले जनताको सेयर खरिद गर्यो, र अप्रिल २०१२ मा कम्पनी निजीकरण हुँदै स्टक एक्सचेञ्जमा व्यापारबाट हटेको थियो। बेजेकले कम्पनीमा शेयर हाल्यो र कम्पनीले साइटका कर्मचारी प्रति बढी झुकाव गरी स्वतन्त्र समाचार प्रणालीलाई उल्लेखनीय रूपमा बढवा दियो। तेल अभिभ कम्पनीको भवनमा स्वतन्त्र भिडियो स्टुडियो स्थापना भएसँगै यसले नियमित कार्यक्रमहरू तथा दैनिक समाचारहरू प्रसारण गरेको थियो।
जुलाई २०१० मा यसलाई ७५% स्वामित्व सहित "कोरल टेल" कम्पनीकले अधिग्रहण गरेको थियो र नोभेम्बर २०१३ मा कोरल टेललाई वालाले खरीद गरेको थियो जसले गर्दा कम्पनीमा स्वामित्वको सन्तुलन भएको थियो। मे २०१४ मा, वालाले वेबसाइटको पूर्ण स्वामित्व बेनयामिनी एज नामक कम्पनीका कार्यकारी इलन यसुवा र वित्तीय अधिकारीको नेतृत्वमा रहेको एक्सल ष्प्रिङ्गर नामक जर्मनेली प्रकाशकलाई ८०० मिलियन शेकेलमा बेचेको थियो। यो स्थानीय बजारमा सञ्चालित वेब कम्पनीको उच्चतम अधिग्रहण थियो।
सेवाहरू
वालाले! दिनको २४सै घण्टा इजरायल र विश्वभरि समाचारहरू उपलब्ध गराउँदछ। वालामा देखा पर्ने अधिकांश समाचारहरू हारेट्ज समूह, विभिन्न समाचार आयोग तथा अन्य सामग्री प्रदायकहरूबाट आएका हुन्। तथापि, सन् २००६ तिर, वाला! एक स्वतन्त्र समाचार र सम्पादकीय कर्मचारीहरू निर्माण गर्न सुरु गरेको थियो, जसले मौलिक समाचार कथाहरू र विशेष सुविधाहरूको उत्पादन गर्दछ। यसको अतिरिक्त, वाला!ले खेल, चलचित्र, सङ्गीत, फेशन र खाना जस्ता विभिन्न क्षेत्रमा मौलिक सामग्री उत्पादन गर्दछ। वेबसाइटले धेरै कार्यक्रम र सेवाहरू, खोज इञ्जिन, ई-डाँक, अनलाइन पसल, वार्ता, र माग भएका श्रव्य दृश्यको प्रस्ताव गर्दछ।
१) वाला! समाचार – यसले इजरायल र विश्वभरिबाट ताजा खबर र विश्लेषण २४सै घण्टा प्रदान गर्दछ।
२) वाला! डाँक – एक नि: शुल्क ई-डाँक सेवा जसले असीमित भण्डारण ठाउँको प्रस्ताव गर्दछ।
३) वाल्ला! पसल - एक अनलाइन किनमेल सञ्जाल र बेजेक समूहको अंश हो जसलाई विभिन्न उत्पादनहरू र सेवाहरू अनलाइन खरीदका लागि बनाइएको हो। साइटले बिजुलीका उत्पादनहरू जस्तै बिजुली उत्पादन, स्मार्टफोन र मोबाइल फोन, फर्निचर र फेसनका सामग्रीहरू प्रदान गर्दछ।
४) वाला! सङ्गीत - माग भएका सङ्गीतहरूका साथ साथै विभिन्न रेडियो स्टेशनहरू सुन्नको लागि विकल्प सहितको सेवा।
५) वाला!सेलुलर – मोबाइल उपकरणहरूका लागि सामग्रीहरूको डाउनलोड गर्ने मञ्च।
६) वाला!पिडिया –सन् २००५ मा वालाले विकिपिडिया चलाउनका लागि प्रयोग गरिने जिएफडिएल प्रतिलिपि अधिकार अनुमतिपत्रको प्रयोग गरी सम्पूर्ण यहूदी विकिपिडियाको सामग्रीहरूको प्रतिलिपि गरेको थियो। वालाले
वाला!पिडिया भन्ने शीर्षक अन्तर्गत लेखहरूलाई प्रदर्शन गर्ने गर्दछ तर उक्त सामग्रीहरू विकिपिडियाबाट आयात गरिएको भनी उल्लेख गर्दछ। विकिपिडिया विपरीत, प्रयोगकर्ताहरूले लेख सम्पादन गर्न सक्दैनन् र पुरानो संस्करण र लेखहरूको इतिहास देखा पर्दैन।
७) याड२ – सूचीबद्ध रूपमा वर्गीकृत हुँदै कार, भवन आदी बिक्रीको लागि सामग्री सहितका सेवाहरू।
सेयरधनीहरू
यसलाई पूर्णरूपमा (१००%) बेजेक समूहले नियन्त्रण गरेको छ। कम्पनीका अध्यक्ष स्लोमो रोडेभ हुन् भने प्रमुख कार्यकारी अधिकृत इडो इसेड हुन् जसले जून २०१९ मा यस पदमा नियुक्त भएका थिए।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
वाला! समाचारको आधिकारिक वेबसाइट
इजरायलका अनलाइन कम्पनीहरू
तेल अभिभमा आधारित कम्पनीहरू
इजरायलका समाचार वेबसाइटहरू | वाला! पोर्टलको लोकप्रियता कति स्थानमा छ? | १०अौँ स्थानमा |
वाला! सञ्चार लिमिटेड () एक निजी इजरायली कम्पनी हो जसले समाचार पोर्टल वाला! समाचारको सञ्चालन गर्दछ। यसको प्रधान कार्यालय इजरायलको सहर तेल अभिभमा अवस्थित छ भने यो इजरायली दूरसञ्चार कम्पनी बेजेकको पूर्ण स्वामित्वमा रहेको छ। वाला! वेब पोर्टलले समाचार, खोजी (गुगलको सहयोगमा), इ-मेल लगायतका लोकप्रिय सेवा सञ्चालन गर्दछ। यो इजरायलको पहिलो इण्टरनेट पोर्टलहरू मध्येको एक पनि हो र देशको लोकप्रिय वेबसाइट सञ्जाल पनि हो। नोभेम्बर २०१९ सम्म, अलेक्सा इन्टरनेटको देश अनुसारको वरियतामा यो १०अौँ स्थानमा रहेको छ।
इतिहास
यो पोर्टल सन् १९९५ मा इरेज पिलोसोफ र गादी हदारद्वारा इजरायलको पहिलो अनलाइन वेबसाइट निर्देशिकाको रूपमा स्थापना गरिएको थियो र त्यसको लगत्तै माशोभ समूहका सदस्यहरू याका डुनिट्स र डेभिड असियाको नेतृत्वमा रहेको "मशोभ कम्प्युटर मार्केटिङ"द्वारा यसलाई अधिग्रहण गरिएको थियो। सन् १९९८, मा तेल अभिभ ष्टक एक्सचेञ्जमा कारोबार गर्न कम्पनीले आफ्नो नाम "वाला! सञ्चर लिमिटेड" मा परिवर्तन गरेको थियो। सोही वर्षमा, कम्पनी डान गोल्ड ष्टेनको नेतृत्वमा रहेको सिष्टमद्वारा अधिग्रहण गरिएको थियो र सन् २००१ मा यो आईओएलसँग समायोजन भएको थियो जुन हारेट्ज समूहले सञ्चालन गर्ने गरेको साइट जस्तै छ।
सन् २००८ मा, हारेटिजले कम्पनीमा आफ्नो स्वामित्व बेच्ने योजनाको घोषणा गरेको थियो र सन् २०१० मा बेजेकलाई ८८ मिलियन इजरायली नयाँ शेकेलको (इजरायली मुद्रा) लागि खरिद गरेको थियो। त्यस पछि, "बेजेक"ले जनताको सेयर खरिद गर्यो, र अप्रिल २०१२ मा कम्पनी निजीकरण हुँदै स्टक एक्सचेञ्जमा व्यापारबाट हटेको थियो। बेजेकले कम्पनीमा शेयर हाल्यो र कम्पनीले साइटका कर्मचारी प्रति बढी झुकाव गरी स्वतन्त्र समाचार प्रणालीलाई उल्लेखनीय रूपमा बढवा दियो। तेल अभिभ कम्पनीको भवनमा स्वतन्त्र भिडियो स्टुडियो स्थापना भएसँगै यसले नियमित कार्यक्रमहरू तथा दैनिक समाचारहरू प्रसारण गरेको थियो।
जुलाई २०१० मा यसलाई ७५% स्वामित्व सहित "कोरल टेल" कम्पनीकले अधिग्रहण गरेको थियो र नोभेम्बर २०१३ मा कोरल टेललाई वालाले खरीद गरेको थियो जसले गर्दा कम्पनीमा स्वामित्वको सन्तुलन भएको थियो। मे २०१४ मा, वालाले वेबसाइटको पूर्ण स्वामित्व बेनयामिनी एज नामक कम्पनीका कार्यकारी इलन यसुवा र वित्तीय अधिकारीको नेतृत्वमा रहेको एक्सल ष्प्रिङ्गर नामक जर्मनेली प्रकाशकलाई ८०० मिलियन शेकेलमा बेचेको थियो। यो स्थानीय बजारमा सञ्चालित वेब कम्पनीको उच्चतम अधिग्रहण थियो।
सेवाहरू
वालाले! दिनको २४सै घण्टा इजरायल र विश्वभरि समाचारहरू उपलब्ध गराउँदछ। वालामा देखा पर्ने अधिकांश समाचारहरू हारेट्ज समूह, विभिन्न समाचार आयोग तथा अन्य सामग्री प्रदायकहरूबाट आएका हुन्। तथापि, सन् २००६ तिर, वाला! एक स्वतन्त्र समाचार र सम्पादकीय कर्मचारीहरू निर्माण गर्न सुरु गरेको थियो, जसले मौलिक समाचार कथाहरू र विशेष सुविधाहरूको उत्पादन गर्दछ। यसको अतिरिक्त, वाला!ले खेल, चलचित्र, सङ्गीत, फेशन र खाना जस्ता विभिन्न क्षेत्रमा मौलिक सामग्री उत्पादन गर्दछ। वेबसाइटले धेरै कार्यक्रम र सेवाहरू, खोज इञ्जिन, ई-डाँक, अनलाइन पसल, वार्ता, र माग भएका श्रव्य दृश्यको प्रस्ताव गर्दछ।
१) वाला! समाचार – यसले इजरायल र विश्वभरिबाट ताजा खबर र विश्लेषण २४सै घण्टा प्रदान गर्दछ।
२) वाला! डाँक – एक नि: शुल्क ई-डाँक सेवा जसले असीमित भण्डारण ठाउँको प्रस्ताव गर्दछ।
३) वाल्ला! पसल - एक अनलाइन किनमेल सञ्जाल र बेजेक समूहको अंश हो जसलाई विभिन्न उत्पादनहरू र सेवाहरू अनलाइन खरीदका लागि बनाइएको हो। साइटले बिजुलीका उत्पादनहरू जस्तै बिजुली उत्पादन, स्मार्टफोन र मोबाइल फोन, फर्निचर र फेसनका सामग्रीहरू प्रदान गर्दछ।
४) वाला! सङ्गीत - माग भएका सङ्गीतहरूका साथ साथै विभिन्न रेडियो स्टेशनहरू सुन्नको लागि विकल्प सहितको सेवा।
५) वाला!सेलुलर – मोबाइल उपकरणहरूका लागि सामग्रीहरूको डाउनलोड गर्ने मञ्च।
६) वाला!पिडिया –सन् २००५ मा वालाले विकिपिडिया चलाउनका लागि प्रयोग गरिने जिएफडिएल प्रतिलिपि अधिकार अनुमतिपत्रको प्रयोग गरी सम्पूर्ण यहूदी विकिपिडियाको सामग्रीहरूको प्रतिलिपि गरेको थियो। वालाले
वाला!पिडिया भन्ने शीर्षक अन्तर्गत लेखहरूलाई प्रदर्शन गर्ने गर्दछ तर उक्त सामग्रीहरू विकिपिडियाबाट आयात गरिएको भनी उल्लेख गर्दछ। विकिपिडिया विपरीत, प्रयोगकर्ताहरूले लेख सम्पादन गर्न सक्दैनन् र पुरानो संस्करण र लेखहरूको इतिहास देखा पर्दैन।
७) याड२ – सूचीबद्ध रूपमा वर्गीकृत हुँदै कार, भवन आदी बिक्रीको लागि सामग्री सहितका सेवाहरू।
सेयरधनीहरू
यसलाई पूर्णरूपमा (१००%) बेजेक समूहले नियन्त्रण गरेको छ। कम्पनीका अध्यक्ष स्लोमो रोडेभ हुन् भने प्रमुख कार्यकारी अधिकृत इडो इसेड हुन् जसले जून २०१९ मा यस पदमा नियुक्त भएका थिए।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
वाला! समाचारको आधिकारिक वेबसाइट
इजरायलका अनलाइन कम्पनीहरू
तेल अभिभमा आधारित कम्पनीहरू
इजरायलका समाचार वेबसाइटहरू | सन् २००१ मा वाला! पोर्टल कससँग समायोजन भएको थियो? | आईओएलसँग |
जिसस डेभिड फरेरा कास्त्रो (जन्म:२४ डिसेम्बर २०००), एक व्यावसायिक अमेरिकी फुटबल खेलाडी हुन् जो मेजर लिग सकरको क्लब एफसी डालसको लागि अग्रपङ्क्तिबाट फुटबल खेल्दछन्। कोलोम्बियामा जन्मिएता पनि उनले संयुक्त राज्य अमेरिका राष्ट्रिय फुटबल टोलीको प्रतिनिधित्व गर्दछन्।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
अमेरिकी फुटबल खेलाडीहरू | डेभिड फरेरा कास्त्रोको जन्म मिति के हो? | २४ डिसेम्बर २००० |
जिसस डेभिड फरेरा कास्त्रो (जन्म:२४ डिसेम्बर २०००), एक व्यावसायिक अमेरिकी फुटबल खेलाडी हुन् जो मेजर लिग सकरको क्लब एफसी डालसको लागि अग्रपङ्क्तिबाट फुटबल खेल्दछन्। कोलोम्बियामा जन्मिएता पनि उनले संयुक्त राज्य अमेरिका राष्ट्रिय फुटबल टोलीको प्रतिनिधित्व गर्दछन्।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
अमेरिकी फुटबल खेलाडीहरू | डेभिड फरेरा कास्त्रो कुन क्लबको लागि फुटबल खेल्दछन्? | एफसी डालस |
जिसस डेभिड फरेरा कास्त्रो (जन्म:२४ डिसेम्बर २०००), एक व्यावसायिक अमेरिकी फुटबल खेलाडी हुन् जो मेजर लिग सकरको क्लब एफसी डालसको लागि अग्रपङ्क्तिबाट फुटबल खेल्दछन्। कोलोम्बियामा जन्मिएता पनि उनले संयुक्त राज्य अमेरिका राष्ट्रिय फुटबल टोलीको प्रतिनिधित्व गर्दछन्।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
अमेरिकी फुटबल खेलाडीहरू | डेभिड फरेरा कास्त्रो कहाँ जन्मिएका हुन्? | कोलोम्बिया |
जिसस डेभिड फरेरा कास्त्रो (जन्म:२४ डिसेम्बर २०००), एक व्यावसायिक अमेरिकी फुटबल खेलाडी हुन् जो मेजर लिग सकरको क्लब एफसी डालसको लागि अग्रपङ्क्तिबाट फुटबल खेल्दछन्। कोलोम्बियामा जन्मिएता पनि उनले संयुक्त राज्य अमेरिका राष्ट्रिय फुटबल टोलीको प्रतिनिधित्व गर्दछन्।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
अमेरिकी फुटबल खेलाडीहरू | डेभिड फरेरा कास्त्रो कुन राष्ट्रिय टोलीको प्रतिनिधित्व गर्दछन्? | संयुक्त राज्य अमेरिका राष्ट्रिय फुटबल टोली |
गैरी पाङमा Gairi Pangma संखुवासभा जिल्लाको एक गाउँ हो।
यो सुदरी गाउँ पुर्वी नेपालको संखुवासभा जिल्ला, खाँदबारी नगरपालिकाको उत्तरी भागमा अवस्थित छ। नगरपालिका हुनु पूर्व पाङमा गा. बि. स वार्ड नम्बर ३ ले चिनिन्थ्यो। छेत्रफलको हिसाबले सबै भन्दा सानो गाउँ तर जनघनत्व बढी भएको वार्डमा पर्दथ्यो। हाल ४ पाङमालाई मिलाएर खाँदबारी नगरपालिका वार्ड नम्बर ४ बनाइएको छ। लोहोरुङ राईहरूको एकल बसोबास रहेको केही मात्रमा सार्की,पोखरेल बाहुन रहेको यस् गाउँलाई "मागावा" भनेर पनि चिनिन्छ। मागावाको अर्थ मुलगाउ अथवा मा-गाउ भन्ने बुझाउछ। यो गाउँमा बसोबास गर्ने लोरूङ राईहरु आफ्नै लोहोरुङ भाषा बोल्छन।
गाउँहरू
संखुवासभा जिल्लाका ठाउँहरू | गैरी पाङको पुरानो नाम के हो? | गा. बि. स वार्ड नम्बर ३ |
गैरी पाङमा Gairi Pangma संखुवासभा जिल्लाको एक गाउँ हो।
यो सुदरी गाउँ पुर्वी नेपालको संखुवासभा जिल्ला, खाँदबारी नगरपालिकाको उत्तरी भागमा अवस्थित छ। नगरपालिका हुनु पूर्व पाङमा गा. बि. स वार्ड नम्बर ३ ले चिनिन्थ्यो। छेत्रफलको हिसाबले सबै भन्दा सानो गाउँ तर जनघनत्व बढी भएको वार्डमा पर्दथ्यो। हाल ४ पाङमालाई मिलाएर खाँदबारी नगरपालिका वार्ड नम्बर ४ बनाइएको छ। लोहोरुङ राईहरूको एकल बसोबास रहेको केही मात्रमा सार्की,पोखरेल बाहुन रहेको यस् गाउँलाई "मागावा" भनेर पनि चिनिन्छ। मागावाको अर्थ मुलगाउ अथवा मा-गाउ भन्ने बुझाउछ। यो गाउँमा बसोबास गर्ने लोरूङ राईहरु आफ्नै लोहोरुङ भाषा बोल्छन।
गाउँहरू
संखुवासभा जिल्लाका ठाउँहरू | गैरी पाङको जनघनत्व कस्तो छ? | बढी |
गैरी पाङमा Gairi Pangma संखुवासभा जिल्लाको एक गाउँ हो।
यो सुदरी गाउँ पुर्वी नेपालको संखुवासभा जिल्ला, खाँदबारी नगरपालिकाको उत्तरी भागमा अवस्थित छ। नगरपालिका हुनु पूर्व पाङमा गा. बि. स वार्ड नम्बर ३ ले चिनिन्थ्यो। छेत्रफलको हिसाबले सबै भन्दा सानो गाउँ तर जनघनत्व बढी भएको वार्डमा पर्दथ्यो। हाल ४ पाङमालाई मिलाएर खाँदबारी नगरपालिका वार्ड नम्बर ४ बनाइएको छ। लोहोरुङ राईहरूको एकल बसोबास रहेको केही मात्रमा सार्की,पोखरेल बाहुन रहेको यस् गाउँलाई "मागावा" भनेर पनि चिनिन्छ। मागावाको अर्थ मुलगाउ अथवा मा-गाउ भन्ने बुझाउछ। यो गाउँमा बसोबास गर्ने लोरूङ राईहरु आफ्नै लोहोरुङ भाषा बोल्छन।
गाउँहरू
संखुवासभा जिल्लाका ठाउँहरू | गैरी पाङलाई अर्को नाम के भनिन्छ? | मागावा |
गैरी पाङमा Gairi Pangma संखुवासभा जिल्लाको एक गाउँ हो।
यो सुदरी गाउँ पुर्वी नेपालको संखुवासभा जिल्ला, खाँदबारी नगरपालिकाको उत्तरी भागमा अवस्थित छ। नगरपालिका हुनु पूर्व पाङमा गा. बि. स वार्ड नम्बर ३ ले चिनिन्थ्यो। छेत्रफलको हिसाबले सबै भन्दा सानो गाउँ तर जनघनत्व बढी भएको वार्डमा पर्दथ्यो। हाल ४ पाङमालाई मिलाएर खाँदबारी नगरपालिका वार्ड नम्बर ४ बनाइएको छ। लोहोरुङ राईहरूको एकल बसोबास रहेको केही मात्रमा सार्की,पोखरेल बाहुन रहेको यस् गाउँलाई "मागावा" भनेर पनि चिनिन्छ। मागावाको अर्थ मुलगाउ अथवा मा-गाउ भन्ने बुझाउछ। यो गाउँमा बसोबास गर्ने लोरूङ राईहरु आफ्नै लोहोरुङ भाषा बोल्छन।
गाउँहरू
संखुवासभा जिल्लाका ठाउँहरू | मागावाको अर्थ के हो? | मुलगाउ अथवा मा-गाउ |
गैरी पाङमा Gairi Pangma संखुवासभा जिल्लाको एक गाउँ हो।
यो सुदरी गाउँ पुर्वी नेपालको संखुवासभा जिल्ला, खाँदबारी नगरपालिकाको उत्तरी भागमा अवस्थित छ। नगरपालिका हुनु पूर्व पाङमा गा. बि. स वार्ड नम्बर ३ ले चिनिन्थ्यो। छेत्रफलको हिसाबले सबै भन्दा सानो गाउँ तर जनघनत्व बढी भएको वार्डमा पर्दथ्यो। हाल ४ पाङमालाई मिलाएर खाँदबारी नगरपालिका वार्ड नम्बर ४ बनाइएको छ। लोहोरुङ राईहरूको एकल बसोबास रहेको केही मात्रमा सार्की,पोखरेल बाहुन रहेको यस् गाउँलाई "मागावा" भनेर पनि चिनिन्छ। मागावाको अर्थ मुलगाउ अथवा मा-गाउ भन्ने बुझाउछ। यो गाउँमा बसोबास गर्ने लोरूङ राईहरु आफ्नै लोहोरुङ भाषा बोल्छन।
गाउँहरू
संखुवासभा जिल्लाका ठाउँहरू | गैरी पाङमा कस्को बसोबास छ? | लोहोरुङ राईहरूको |
गैरी पाङमा Gairi Pangma संखुवासभा जिल्लाको एक गाउँ हो।
यो सुदरी गाउँ पुर्वी नेपालको संखुवासभा जिल्ला, खाँदबारी नगरपालिकाको उत्तरी भागमा अवस्थित छ। नगरपालिका हुनु पूर्व पाङमा गा. बि. स वार्ड नम्बर ३ ले चिनिन्थ्यो। छेत्रफलको हिसाबले सबै भन्दा सानो गाउँ तर जनघनत्व बढी भएको वार्डमा पर्दथ्यो। हाल ४ पाङमालाई मिलाएर खाँदबारी नगरपालिका वार्ड नम्बर ४ बनाइएको छ। लोहोरुङ राईहरूको एकल बसोबास रहेको केही मात्रमा सार्की,पोखरेल बाहुन रहेको यस् गाउँलाई "मागावा" भनेर पनि चिनिन्छ। मागावाको अर्थ मुलगाउ अथवा मा-गाउ भन्ने बुझाउछ। यो गाउँमा बसोबास गर्ने लोरूङ राईहरु आफ्नै लोहोरुङ भाषा बोल्छन।
गाउँहरू
संखुवासभा जिल्लाका ठाउँहरू | गैरी पाङमा बसोबास गर्ने लोरूङ राईहरूले कुन भाषा बोल्छन्? | लोहोरुङ भाषा |
सुपेरियर ताल संसारको सबैभन्दा ठुलो ताल सुपेरियर ताल उत्तर अमेरिकाको मिनिसोटा राज्यमा पर्दछ । प्राकृतिक सम्पदाको हिसाबले यो राज्य उत्कृष्ट कोटीमा पर्दो रहेछ । यस राज्यलाई तालैतालको राज्य भनिन्छ ।
सुपेरियर तालको ख्याति संसारभर फैलिएको छ । यो ताल मिनिसोटा राज्यको डुलुथ भन्ने स्थानमा अवस्थित छ । यो समुद्रजस्तै ठुलो र फराकिलो भएकाले यसलाई समुद्र भन्नुपर्ने हो, तर यो समुद्र सतहभन्दा माथि रहेकाले यसलाई ताल भनिएको हो । सुपेरियर ताल अमेरिका र क्यानाडाको सिमानामा रहेको छ तापनि यसको अधिकांश भाग अमेरिकाभित्र पर्दछ भने केही भाग मात्र क्यानाडाभित्र पर्दछ । यसरी हेर्दा यो तालको उत्तरमा क्यानाडाको ओन्टारियो राज्य र संयुक्त राज्य अमेरिकाको मिनिसोटा राज्य पर्दछ भने दक्षिणमा विस्कान्सिन र मिचिगन राज्य पर्दछन् ।
सन्दर्भ सामग्री
बाह्य कडीहरू
आधिकारिक वेबसाइट
उत्तर अमेरिकाका तालहरू
विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू | सुपेरियर ताल कुन देशमा पर्दछ? | उत्तर अमेरिका |
सुपेरियर ताल संसारको सबैभन्दा ठुलो ताल सुपेरियर ताल उत्तर अमेरिकाको मिनिसोटा राज्यमा पर्दछ । प्राकृतिक सम्पदाको हिसाबले यो राज्य उत्कृष्ट कोटीमा पर्दो रहेछ । यस राज्यलाई तालैतालको राज्य भनिन्छ ।
सुपेरियर तालको ख्याति संसारभर फैलिएको छ । यो ताल मिनिसोटा राज्यको डुलुथ भन्ने स्थानमा अवस्थित छ । यो समुद्रजस्तै ठुलो र फराकिलो भएकाले यसलाई समुद्र भन्नुपर्ने हो, तर यो समुद्र सतहभन्दा माथि रहेकाले यसलाई ताल भनिएको हो । सुपेरियर ताल अमेरिका र क्यानाडाको सिमानामा रहेको छ तापनि यसको अधिकांश भाग अमेरिकाभित्र पर्दछ भने केही भाग मात्र क्यानाडाभित्र पर्दछ । यसरी हेर्दा यो तालको उत्तरमा क्यानाडाको ओन्टारियो राज्य र संयुक्त राज्य अमेरिकाको मिनिसोटा राज्य पर्दछ भने दक्षिणमा विस्कान्सिन र मिचिगन राज्य पर्दछन् ।
सन्दर्भ सामग्री
बाह्य कडीहरू
आधिकारिक वेबसाइट
उत्तर अमेरिकाका तालहरू
विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू | सुपेरियर तालको ख्याति कहाँ फैलिएको छ? | संसारभर |
सुपेरियर ताल संसारको सबैभन्दा ठुलो ताल सुपेरियर ताल उत्तर अमेरिकाको मिनिसोटा राज्यमा पर्दछ । प्राकृतिक सम्पदाको हिसाबले यो राज्य उत्कृष्ट कोटीमा पर्दो रहेछ । यस राज्यलाई तालैतालको राज्य भनिन्छ ।
सुपेरियर तालको ख्याति संसारभर फैलिएको छ । यो ताल मिनिसोटा राज्यको डुलुथ भन्ने स्थानमा अवस्थित छ । यो समुद्रजस्तै ठुलो र फराकिलो भएकाले यसलाई समुद्र भन्नुपर्ने हो, तर यो समुद्र सतहभन्दा माथि रहेकाले यसलाई ताल भनिएको हो । सुपेरियर ताल अमेरिका र क्यानाडाको सिमानामा रहेको छ तापनि यसको अधिकांश भाग अमेरिकाभित्र पर्दछ भने केही भाग मात्र क्यानाडाभित्र पर्दछ । यसरी हेर्दा यो तालको उत्तरमा क्यानाडाको ओन्टारियो राज्य र संयुक्त राज्य अमेरिकाको मिनिसोटा राज्य पर्दछ भने दक्षिणमा विस्कान्सिन र मिचिगन राज्य पर्दछन् ।
सन्दर्भ सामग्री
बाह्य कडीहरू
आधिकारिक वेबसाइट
उत्तर अमेरिकाका तालहरू
विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू | सुपेरियर ताल कुन स्थानमा अवस्थित छ? | डुलुथ |
सुपेरियर ताल संसारको सबैभन्दा ठुलो ताल सुपेरियर ताल उत्तर अमेरिकाको मिनिसोटा राज्यमा पर्दछ । प्राकृतिक सम्पदाको हिसाबले यो राज्य उत्कृष्ट कोटीमा पर्दो रहेछ । यस राज्यलाई तालैतालको राज्य भनिन्छ ।
सुपेरियर तालको ख्याति संसारभर फैलिएको छ । यो ताल मिनिसोटा राज्यको डुलुथ भन्ने स्थानमा अवस्थित छ । यो समुद्रजस्तै ठुलो र फराकिलो भएकाले यसलाई समुद्र भन्नुपर्ने हो, तर यो समुद्र सतहभन्दा माथि रहेकाले यसलाई ताल भनिएको हो । सुपेरियर ताल अमेरिका र क्यानाडाको सिमानामा रहेको छ तापनि यसको अधिकांश भाग अमेरिकाभित्र पर्दछ भने केही भाग मात्र क्यानाडाभित्र पर्दछ । यसरी हेर्दा यो तालको उत्तरमा क्यानाडाको ओन्टारियो राज्य र संयुक्त राज्य अमेरिकाको मिनिसोटा राज्य पर्दछ भने दक्षिणमा विस्कान्सिन र मिचिगन राज्य पर्दछन् ।
सन्दर्भ सामग्री
बाह्य कडीहरू
आधिकारिक वेबसाइट
उत्तर अमेरिकाका तालहरू
विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू | सुपेरियर तालको उत्तरमा कुन राज्य पर्दछ? | ओन्टारियो |
सुपेरियर ताल संसारको सबैभन्दा ठुलो ताल सुपेरियर ताल उत्तर अमेरिकाको मिनिसोटा राज्यमा पर्दछ । प्राकृतिक सम्पदाको हिसाबले यो राज्य उत्कृष्ट कोटीमा पर्दो रहेछ । यस राज्यलाई तालैतालको राज्य भनिन्छ ।
सुपेरियर तालको ख्याति संसारभर फैलिएको छ । यो ताल मिनिसोटा राज्यको डुलुथ भन्ने स्थानमा अवस्थित छ । यो समुद्रजस्तै ठुलो र फराकिलो भएकाले यसलाई समुद्र भन्नुपर्ने हो, तर यो समुद्र सतहभन्दा माथि रहेकाले यसलाई ताल भनिएको हो । सुपेरियर ताल अमेरिका र क्यानाडाको सिमानामा रहेको छ तापनि यसको अधिकांश भाग अमेरिकाभित्र पर्दछ भने केही भाग मात्र क्यानाडाभित्र पर्दछ । यसरी हेर्दा यो तालको उत्तरमा क्यानाडाको ओन्टारियो राज्य र संयुक्त राज्य अमेरिकाको मिनिसोटा राज्य पर्दछ भने दक्षिणमा विस्कान्सिन र मिचिगन राज्य पर्दछन् ।
सन्दर्भ सामग्री
बाह्य कडीहरू
आधिकारिक वेबसाइट
उत्तर अमेरिकाका तालहरू
विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू | सुपेरियर ताललाई के भनिन्छ? | तालैतालको राज्य |
सुपेरियर ताल संसारको सबैभन्दा ठुलो ताल सुपेरियर ताल उत्तर अमेरिकाको मिनिसोटा राज्यमा पर्दछ । प्राकृतिक सम्पदाको हिसाबले यो राज्य उत्कृष्ट कोटीमा पर्दो रहेछ । यस राज्यलाई तालैतालको राज्य भनिन्छ ।
सुपेरियर तालको ख्याति संसारभर फैलिएको छ । यो ताल मिनिसोटा राज्यको डुलुथ भन्ने स्थानमा अवस्थित छ । यो समुद्रजस्तै ठुलो र फराकिलो भएकाले यसलाई समुद्र भन्नुपर्ने हो, तर यो समुद्र सतहभन्दा माथि रहेकाले यसलाई ताल भनिएको हो । सुपेरियर ताल अमेरिका र क्यानाडाको सिमानामा रहेको छ तापनि यसको अधिकांश भाग अमेरिकाभित्र पर्दछ भने केही भाग मात्र क्यानाडाभित्र पर्दछ । यसरी हेर्दा यो तालको उत्तरमा क्यानाडाको ओन्टारियो राज्य र संयुक्त राज्य अमेरिकाको मिनिसोटा राज्य पर्दछ भने दक्षिणमा विस्कान्सिन र मिचिगन राज्य पर्दछन् ।
सन्दर्भ सामग्री
बाह्य कडीहरू
आधिकारिक वेबसाइट
उत्तर अमेरिकाका तालहरू
विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू | सुपेरियर तालको अधिकांश भाग कहाँ पर्दछ? | अमेरिकाभित्र |
सन् २०१४ सम्ममा दक्षिण कोरियाका ११ वटा सम्पदालाई संयुक्त राष्ट्र शैक्षिक, वैज्ञानिक एवं सांस्कृतिक सङ्गठन (युनेस्को)द्वारा विश्व सम्पदा क्षेत्रमा मान्यता प्रदान गरिएको छ ।
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको स्थान
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची
युनेस्कोद्वारा विश्व सम्पदा क्षेत्र घोषित गरिएको दक्षिण कोरियाका सांस्कृतिक र प्राकृतिक स्थलहरूको सूची :-
नाम: विश्व सम्पदा समितिद्वारा दिइएको नाम
चित्र: ठाऊँको तस्वीर
क्षेत्र: दक्षिण कोरियाको इलाका तथा क्षेत्र
युनेस्को डेटा: विश्व सम्पदा क्षेत्रमा सामेल गरिएको वर्ष तथा मापदण्ड
क्षेत्रफल: जमिनले ओगटेको भू-भाग
समय: स्थापना भएको वर्ष
विवरण: सम्पदा क्षेत्रको बारेमा संक्षिप्त विवरण
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची
विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू | सन् २०१४ सम्ममा कति सम्पदालाई मान्यता प्रदान गरिएको छ? | ११ वटा |
सन् २०१४ सम्ममा दक्षिण कोरियाका ११ वटा सम्पदालाई संयुक्त राष्ट्र शैक्षिक, वैज्ञानिक एवं सांस्कृतिक सङ्गठन (युनेस्को)द्वारा विश्व सम्पदा क्षेत्रमा मान्यता प्रदान गरिएको छ ।
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको स्थान
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची
युनेस्कोद्वारा विश्व सम्पदा क्षेत्र घोषित गरिएको दक्षिण कोरियाका सांस्कृतिक र प्राकृतिक स्थलहरूको सूची :-
नाम: विश्व सम्पदा समितिद्वारा दिइएको नाम
चित्र: ठाऊँको तस्वीर
क्षेत्र: दक्षिण कोरियाको इलाका तथा क्षेत्र
युनेस्को डेटा: विश्व सम्पदा क्षेत्रमा सामेल गरिएको वर्ष तथा मापदण्ड
क्षेत्रफल: जमिनले ओगटेको भू-भाग
समय: स्थापना भएको वर्ष
विवरण: सम्पदा क्षेत्रको बारेमा संक्षिप्त विवरण
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची
विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू | कसले दक्षिण कोरियाका सम्पदालाई मान्यता प्रदान गरेको छ? | युनेस्को |
सन् २०१४ सम्ममा दक्षिण कोरियाका ११ वटा सम्पदालाई संयुक्त राष्ट्र शैक्षिक, वैज्ञानिक एवं सांस्कृतिक सङ्गठन (युनेस्को)द्वारा विश्व सम्पदा क्षेत्रमा मान्यता प्रदान गरिएको छ ।
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको स्थान
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची
युनेस्कोद्वारा विश्व सम्पदा क्षेत्र घोषित गरिएको दक्षिण कोरियाका सांस्कृतिक र प्राकृतिक स्थलहरूको सूची :-
नाम: विश्व सम्पदा समितिद्वारा दिइएको नाम
चित्र: ठाऊँको तस्वीर
क्षेत्र: दक्षिण कोरियाको इलाका तथा क्षेत्र
युनेस्को डेटा: विश्व सम्पदा क्षेत्रमा सामेल गरिएको वर्ष तथा मापदण्ड
क्षेत्रफल: जमिनले ओगटेको भू-भाग
समय: स्थापना भएको वर्ष
विवरण: सम्पदा क्षेत्रको बारेमा संक्षिप्त विवरण
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची
विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू | दक्षिण कोरियाका सम्पदाहरूको सूचीमा के के समावेश छ? | सांस्कृतिक र प्राकृतिक स्थलहरू |
सन् २०१४ सम्ममा दक्षिण कोरियाका ११ वटा सम्पदालाई संयुक्त राष्ट्र शैक्षिक, वैज्ञानिक एवं सांस्कृतिक सङ्गठन (युनेस्को)द्वारा विश्व सम्पदा क्षेत्रमा मान्यता प्रदान गरिएको छ ।
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको स्थान
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची
युनेस्कोद्वारा विश्व सम्पदा क्षेत्र घोषित गरिएको दक्षिण कोरियाका सांस्कृतिक र प्राकृतिक स्थलहरूको सूची :-
नाम: विश्व सम्पदा समितिद्वारा दिइएको नाम
चित्र: ठाऊँको तस्वीर
क्षेत्र: दक्षिण कोरियाको इलाका तथा क्षेत्र
युनेस्को डेटा: विश्व सम्पदा क्षेत्रमा सामेल गरिएको वर्ष तथा मापदण्ड
क्षेत्रफल: जमिनले ओगटेको भू-भाग
समय: स्थापना भएको वर्ष
विवरण: सम्पदा क्षेत्रको बारेमा संक्षिप्त विवरण
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची
विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू | दक्षिण कोरियाका सम्पदाहरूको क्षेत्रफल के हो? | जमिनले ओगटेको भू-भाग |
सन् २०१४ सम्ममा दक्षिण कोरियाका ११ वटा सम्पदालाई संयुक्त राष्ट्र शैक्षिक, वैज्ञानिक एवं सांस्कृतिक सङ्गठन (युनेस्को)द्वारा विश्व सम्पदा क्षेत्रमा मान्यता प्रदान गरिएको छ ।
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको स्थान
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची
युनेस्कोद्वारा विश्व सम्पदा क्षेत्र घोषित गरिएको दक्षिण कोरियाका सांस्कृतिक र प्राकृतिक स्थलहरूको सूची :-
नाम: विश्व सम्पदा समितिद्वारा दिइएको नाम
चित्र: ठाऊँको तस्वीर
क्षेत्र: दक्षिण कोरियाको इलाका तथा क्षेत्र
युनेस्को डेटा: विश्व सम्पदा क्षेत्रमा सामेल गरिएको वर्ष तथा मापदण्ड
क्षेत्रफल: जमिनले ओगटेको भू-भाग
समय: स्थापना भएको वर्ष
विवरण: सम्पदा क्षेत्रको बारेमा संक्षिप्त विवरण
सन्दर्भ सामग्रीहरू
बाह्य कडीहरू
विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची
विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू | दक्षिण कोरियाका सम्पदाहरूको स्थापना भएको वर्ष के हो? | समय |
एकेडेमी अवार्डको नामले पनि परिचित ओस्कार पुरस्कारको ८६औँ संस्करण संयुक्त राज्य अमेरिकाको हलिउडस्थित डोल्बी थिएटरमा सन् २०१४ मार्च ३ मा सम्पन्न भएको हो। सन् २०१४ को ८६औँ संस्करणको ओस्कार अवार्डमा २४ विधाको लागि चलचित्रहरू तथा कलाकारलाई नामाङ्कन गरि पुरस्कृत गरिएको थियो।
विजेता तथा नामाङ्कन
सन् २०१४ अर्थात ८६औँ ओस्कार पुरस्कारको आयोजना सन् २०१४ मार्च ३ को दिन स्यामुअल गोल्ड विन थिएटर, बेभर्ली हिल्स, क्यालिफोर्नियामा हुने एकेडमीका अध्यक्ष चेरिल बुन इसाक्स र अभिनेता क्रिस हेम्सवर्थले घोषणा गरेका थिए। यस पुरस्कारको लागि सबैभन्दा बढी (१० विधामा) नामाङ्कनमा 'अमेरिकन हसल' तथा 'ग्राभिटी' नामक चलचित्रले संयुक्त रूपमा प्राप्त गरेको थियो। जस मध्ये 'अमेरिकन हसल'ले एउटा पनि विधामा पुरस्कार जित्न सफल हुन सकेन।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
एकेडेमी पुरस्कार समारोहहरू | ओस्कार पुरस्कारको ८६औँ संस्करण कहिले सम्पन्न भएको हो? | सन् २०१४ मार्च ३ |
एकेडेमी अवार्डको नामले पनि परिचित ओस्कार पुरस्कारको ८६औँ संस्करण संयुक्त राज्य अमेरिकाको हलिउडस्थित डोल्बी थिएटरमा सन् २०१४ मार्च ३ मा सम्पन्न भएको हो। सन् २०१४ को ८६औँ संस्करणको ओस्कार अवार्डमा २४ विधाको लागि चलचित्रहरू तथा कलाकारलाई नामाङ्कन गरि पुरस्कृत गरिएको थियो।
विजेता तथा नामाङ्कन
सन् २०१४ अर्थात ८६औँ ओस्कार पुरस्कारको आयोजना सन् २०१४ मार्च ३ को दिन स्यामुअल गोल्ड विन थिएटर, बेभर्ली हिल्स, क्यालिफोर्नियामा हुने एकेडमीका अध्यक्ष चेरिल बुन इसाक्स र अभिनेता क्रिस हेम्सवर्थले घोषणा गरेका थिए। यस पुरस्कारको लागि सबैभन्दा बढी (१० विधामा) नामाङ्कनमा 'अमेरिकन हसल' तथा 'ग्राभिटी' नामक चलचित्रले संयुक्त रूपमा प्राप्त गरेको थियो। जस मध्ये 'अमेरिकन हसल'ले एउटा पनि विधामा पुरस्कार जित्न सफल हुन सकेन।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
एकेडेमी पुरस्कार समारोहहरू | ओस्कार पुरस्कारको ८६औँ संस्करण कहाँ सम्पन्न भएको हो? | डोल्बी थिएटरमा |
एकेडेमी अवार्डको नामले पनि परिचित ओस्कार पुरस्कारको ८६औँ संस्करण संयुक्त राज्य अमेरिकाको हलिउडस्थित डोल्बी थिएटरमा सन् २०१४ मार्च ३ मा सम्पन्न भएको हो। सन् २०१४ को ८६औँ संस्करणको ओस्कार अवार्डमा २४ विधाको लागि चलचित्रहरू तथा कलाकारलाई नामाङ्कन गरि पुरस्कृत गरिएको थियो।
विजेता तथा नामाङ्कन
सन् २०१४ अर्थात ८६औँ ओस्कार पुरस्कारको आयोजना सन् २०१४ मार्च ३ को दिन स्यामुअल गोल्ड विन थिएटर, बेभर्ली हिल्स, क्यालिफोर्नियामा हुने एकेडमीका अध्यक्ष चेरिल बुन इसाक्स र अभिनेता क्रिस हेम्सवर्थले घोषणा गरेका थिए। यस पुरस्कारको लागि सबैभन्दा बढी (१० विधामा) नामाङ्कनमा 'अमेरिकन हसल' तथा 'ग्राभिटी' नामक चलचित्रले संयुक्त रूपमा प्राप्त गरेको थियो। जस मध्ये 'अमेरिकन हसल'ले एउटा पनि विधामा पुरस्कार जित्न सफल हुन सकेन।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
एकेडेमी पुरस्कार समारोहहरू | कुन चलचित्रले सबैभन्दा बढी नामाङ्कन प्राप्त गरेको थियो? | 'अमेरिकन हसल' तथा 'ग्राभिटी' |
अभिजित् वा वेगा, जसको बायर नाम "अल्फा लायरे" (α Lyrae वा α Lyr) छ, लायरा तारामण्डलको सबभन्दा चम्किलो तारा हो। यो पृथ्वीबाट देखिने भएका ताराहरूमा पाँचौं सबभन्दा चम्किलो तारा पनि हो। अभिजित् पृथ्वीबाट २५ प्रकाश वर्षको दूरीमा हो। खगोलशास्त्री हजारौं सालदेखि अभिजितको अध्ययन गर्दै आएका छन् र कहिले-कहिले भनिन्छ कि यो "सूर्यका पछि शायद अकाशमामा सबभन्दा महत्त्वपूर्ण तारा हो"।
अन्य भाषाहरूमा मा
अभिजितलाई अङ्ग्रेजीमा "वेगा" (Vega) भन्दछन्।
यी पनि हेर्नुहोस्
लायरा तारामण्डल
सबैभन्दा चम्किला ताराहरूको सूची
मुख्य अनुक्रम
ताराहरू | अभिजित् वा वेगा कुन तारामण्डलको सबभन्दा चम्किलो तारा हो? | लायरा |
अभिजित् वा वेगा, जसको बायर नाम "अल्फा लायरे" (α Lyrae वा α Lyr) छ, लायरा तारामण्डलको सबभन्दा चम्किलो तारा हो। यो पृथ्वीबाट देखिने भएका ताराहरूमा पाँचौं सबभन्दा चम्किलो तारा पनि हो। अभिजित् पृथ्वीबाट २५ प्रकाश वर्षको दूरीमा हो। खगोलशास्त्री हजारौं सालदेखि अभिजितको अध्ययन गर्दै आएका छन् र कहिले-कहिले भनिन्छ कि यो "सूर्यका पछि शायद अकाशमामा सबभन्दा महत्त्वपूर्ण तारा हो"।
अन्य भाषाहरूमा मा
अभिजितलाई अङ्ग्रेजीमा "वेगा" (Vega) भन्दछन्।
यी पनि हेर्नुहोस्
लायरा तारामण्डल
सबैभन्दा चम्किला ताराहरूको सूची
मुख्य अनुक्रम
ताराहरू | अभिजित् पृथ्वीबाट कति प्रकाश वर्षको दूरीमा छ? | २५ |
अभिजित् वा वेगा, जसको बायर नाम "अल्फा लायरे" (α Lyrae वा α Lyr) छ, लायरा तारामण्डलको सबभन्दा चम्किलो तारा हो। यो पृथ्वीबाट देखिने भएका ताराहरूमा पाँचौं सबभन्दा चम्किलो तारा पनि हो। अभिजित् पृथ्वीबाट २५ प्रकाश वर्षको दूरीमा हो। खगोलशास्त्री हजारौं सालदेखि अभिजितको अध्ययन गर्दै आएका छन् र कहिले-कहिले भनिन्छ कि यो "सूर्यका पछि शायद अकाशमामा सबभन्दा महत्त्वपूर्ण तारा हो"।
अन्य भाषाहरूमा मा
अभिजितलाई अङ्ग्रेजीमा "वेगा" (Vega) भन्दछन्।
यी पनि हेर्नुहोस्
लायरा तारामण्डल
सबैभन्दा चम्किला ताराहरूको सूची
मुख्य अनुक्रम
ताराहरू | अभिजित् तारालाई अङ्ग्रेजीमा के भन्छन्? | वेगा |
अभिजित् वा वेगा, जसको बायर नाम "अल्फा लायरे" (α Lyrae वा α Lyr) छ, लायरा तारामण्डलको सबभन्दा चम्किलो तारा हो। यो पृथ्वीबाट देखिने भएका ताराहरूमा पाँचौं सबभन्दा चम्किलो तारा पनि हो। अभिजित् पृथ्वीबाट २५ प्रकाश वर्षको दूरीमा हो। खगोलशास्त्री हजारौं सालदेखि अभिजितको अध्ययन गर्दै आएका छन् र कहिले-कहिले भनिन्छ कि यो "सूर्यका पछि शायद अकाशमामा सबभन्दा महत्त्वपूर्ण तारा हो"।
अन्य भाषाहरूमा मा
अभिजितलाई अङ्ग्रेजीमा "वेगा" (Vega) भन्दछन्।
यी पनि हेर्नुहोस्
लायरा तारामण्डल
सबैभन्दा चम्किला ताराहरूको सूची
मुख्य अनुक्रम
ताराहरू | अभिजित् ताराको बायर नाम के हो? | अल्फा लायरे |
अभिजित् वा वेगा, जसको बायर नाम "अल्फा लायरे" (α Lyrae वा α Lyr) छ, लायरा तारामण्डलको सबभन्दा चम्किलो तारा हो। यो पृथ्वीबाट देखिने भएका ताराहरूमा पाँचौं सबभन्दा चम्किलो तारा पनि हो। अभिजित् पृथ्वीबाट २५ प्रकाश वर्षको दूरीमा हो। खगोलशास्त्री हजारौं सालदेखि अभिजितको अध्ययन गर्दै आएका छन् र कहिले-कहिले भनिन्छ कि यो "सूर्यका पछि शायद अकाशमामा सबभन्दा महत्त्वपूर्ण तारा हो"।
अन्य भाषाहरूमा मा
अभिजितलाई अङ्ग्रेजीमा "वेगा" (Vega) भन्दछन्।
यी पनि हेर्नुहोस्
लायरा तारामण्डल
सबैभन्दा चम्किला ताराहरूको सूची
मुख्य अनुक्रम
ताराहरू | अभिजित् तारालाई खगोलशास्त्रीले कति वर्षदेखि अध्ययन गर्दै आएका छन्? | हजारौं |
तेस्रो एनभिए कप
राष्ट्रिय महिला तथा पुरुष क्लब भलिबल
च्याम्पियनसिपको उपाधि न्यु डायमन्ड
एकेडेमी र हेल्प नेपाल क्लबले उपाधी जितेका छन्
।
महिलातर्फको खेलमा नैकापको न्यु डायमन्ड
एकेडेमीले विभागीय टोली नेपाल प्रहरीलाई
३–० को सोझो सेटमा पराजित ग¥यो भने हेल्प
नेपालले त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई ३–० कै सोझो
सेटमा हरायो ।
त्रिपुरेश्वस्थित राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्को
कभर्डहलमा सञ्चालन भएको च्याम्पियनसिपमा
न्यु डायमन्ड एकेडेमीले पुलिसलाई २५–१८, २५–१४
र २५–१८ को सोझो सेटमा पराजित गरेको हो
। पुलिस टोलीमा राष्ट्रिय खेलाडीको
बाहुल्यता भए पनि न्यु डायमन्डले एकपक्षीय
रूपमा खेल जित्यो । डायमन्डलाई जिताउन
प्रतिभा माली, ललिता नाथर कृपा अधिकारीले उत्कृष्ट खेल खेले । प्रतिभाले
स्पाइकबाट २९, ब्लकबाट २ र सर्भिसबाट ४
महत्त्वपूर्ण अङ्क बटुलिन । त्यसैगरी कप्तान ललिता
नाथले स्पाइकबाट ३ र ब्लकमा २ अङ्क जोड्न सफल
भइन् । पुलिसकी कोपिला उप्रेतीले स्पाइकबाट
८ र ब्लकबाट एक अङ्क जोडेपनि टोलीलाई जित
दिलाउन पर्याप्त भएन ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको फाइनल खेलमा भारतीय
खेलाडीको बाहुल्यता रहेको हेल्प नेपाल क्लबले
नेपाली सेनाको त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई २५–
२१, २७–२५ र २५–१७ को सोझो सेटमा हरायो ।
हेल्प नेपाललाई उपाधि दिलाउन शुभम् चौधरीले
स्पाइकबाट २६ अङ्क बटुले । आर्मीका नरेन्द्र
गिरीले स्पाइकबाट १६ र मानबहादुर श्रेष्ठले
स्पाइकबाट ८ र ब्लकबाट २ अङ्क जोडे पनि
टोलीलाई विजयी बनाउन सकेनन् ।
त्यसैगरी तेस्रो स्थानका लागि भएको
महिलातर्फको खेलमा सशस्त्र प्रहरीको एपीएफ
क्लबले टप्स पश्चिमाञ्चललाई २५–२१, २५–१४ र
२५–१२ को सोझो सेटमा पराजित गर्यो । टप्स
पश्चिमाञ्चलकी मञ्जु गुरुङ र अरुणा शाही जम्न
नसक्दा एपीएफले सहज विजय प्राप्त गर्यो ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको तेस्रो स्थानको खेलमा
विभागीय टोली एपीएफले पश्चिमाञ्चललाई
३–२ को सेटमा हरायो । एपीएफले २५–२३, १९–
२५, २५–१९, २९–३१ र १५–६ को सेटबाट हरायो ।
नेपाल भलिबल संघको वार्षिक क्यालेन्डरअनुसार
भएको प्रतियोगिता लिगकम नकआउटका
आधारमा सञ्चालन भएको थियो ।
प्रतियोगितामा पुरुषतर्फ १२ टोली र
महिलातर्फ ९ टोलीको सहभागिता रहेको
थियो ।
प्रतियोगिताको पुरुष तथा महिलातर्फको
उपाधि बिजेता न्यु डायमन्ड र हेल्प नेपालले
ट्रफीसहित नगद १ लाख २५ हजार रूपैयाँ प्राप्त
गरे भने उपविजेता नेपाल पुलिस क्लव र नेपाली
सेनाले नगद ७०/७० हजार रूपैयाँ प्राप्त गरे ।
त्यसैगरी प्रतियोगितामा तेस्रो स्थान
हासिल गरेका एपीएफका महिला तथा पुरुष
टोलीले ५०/५० रुपैयाँ प्राप्त गरे ।
प्रतियोगितामा महिलातर्फ न्यु डायमन्ड
एकेडेमीकी प्रतिभा माली र पुरुषतर्फ हेल्प
नेपालका शुभम् चौधरी उत्कृष्ट खेलाडी घोषित
भए । उनीहरूले १५/१५ हजार रुपैयाँ पुरस्कार प्राप्त
गरे । त्यसैगरी महिलातर्फ सेटरमा न्यु
डायमन्डकी कृपा अधिकारी, डिफेन्समा न्यु
डायमन्डकै सलिना श्रेष्ठ उत्कृष्ट घोषित भइन् भने
स्पाइकरमा नेपाल पुलिसकी कोपिला उप्रेती र
वेष्ट सर्भरमा टप्स पश्चिमाञ्चलकी अरुणा
शाही उत्कृष्ट भए ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फ बेष्ट स्पाइकरमा नेपाली
सेनाका नरेन्द्र गिरी, सेटरमा हेल्प नेपालका
विकास चौधरी, ब्लकमा हेल्प नेपालकै शुभे सिंह,
डिफेन्समा हेल्प नेपालका मोहन पुन र सर्भरमा
सेनाका मानबहादुर श्रेष्ठ घोषित भए ।
विधागत रूपमा उत्कृष्ट हुनेले जनही ५ हजार रुपैयाँ
पुरस्कार प्राप्त गरे ।
विजेतालाई नेपाल ओलम्पिक कमिटीका
अध्यक्ष जीवनराम श्रेष्ठ, नेपाल भलिबल संघका
अध्यक्ष मनोरञ्जनरमन शर्मा, महासचिव
जितेन्द्रबहादुर चन्दलगायतले पुरस्कृत गरे ।
फाइनल तालिक
यो पनि हेर्नुहोस्
२०७३ एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
स्रोत
भलिबल | महिलातर्फको खेलमा न्यु डायमन्ड एकेडेमीले कस्को विरुद्ध खेल जित्यो? | नेपाल प्रहरी |
तेस्रो एनभिए कप
राष्ट्रिय महिला तथा पुरुष क्लब भलिबल
च्याम्पियनसिपको उपाधि न्यु डायमन्ड
एकेडेमी र हेल्प नेपाल क्लबले उपाधी जितेका छन्
।
महिलातर्फको खेलमा नैकापको न्यु डायमन्ड
एकेडेमीले विभागीय टोली नेपाल प्रहरीलाई
३–० को सोझो सेटमा पराजित ग¥यो भने हेल्प
नेपालले त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई ३–० कै सोझो
सेटमा हरायो ।
त्रिपुरेश्वस्थित राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्को
कभर्डहलमा सञ्चालन भएको च्याम्पियनसिपमा
न्यु डायमन्ड एकेडेमीले पुलिसलाई २५–१८, २५–१४
र २५–१८ को सोझो सेटमा पराजित गरेको हो
। पुलिस टोलीमा राष्ट्रिय खेलाडीको
बाहुल्यता भए पनि न्यु डायमन्डले एकपक्षीय
रूपमा खेल जित्यो । डायमन्डलाई जिताउन
प्रतिभा माली, ललिता नाथर कृपा अधिकारीले उत्कृष्ट खेल खेले । प्रतिभाले
स्पाइकबाट २९, ब्लकबाट २ र सर्भिसबाट ४
महत्त्वपूर्ण अङ्क बटुलिन । त्यसैगरी कप्तान ललिता
नाथले स्पाइकबाट ३ र ब्लकमा २ अङ्क जोड्न सफल
भइन् । पुलिसकी कोपिला उप्रेतीले स्पाइकबाट
८ र ब्लकबाट एक अङ्क जोडेपनि टोलीलाई जित
दिलाउन पर्याप्त भएन ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको फाइनल खेलमा भारतीय
खेलाडीको बाहुल्यता रहेको हेल्प नेपाल क्लबले
नेपाली सेनाको त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई २५–
२१, २७–२५ र २५–१७ को सोझो सेटमा हरायो ।
हेल्प नेपाललाई उपाधि दिलाउन शुभम् चौधरीले
स्पाइकबाट २६ अङ्क बटुले । आर्मीका नरेन्द्र
गिरीले स्पाइकबाट १६ र मानबहादुर श्रेष्ठले
स्पाइकबाट ८ र ब्लकबाट २ अङ्क जोडे पनि
टोलीलाई विजयी बनाउन सकेनन् ।
त्यसैगरी तेस्रो स्थानका लागि भएको
महिलातर्फको खेलमा सशस्त्र प्रहरीको एपीएफ
क्लबले टप्स पश्चिमाञ्चललाई २५–२१, २५–१४ र
२५–१२ को सोझो सेटमा पराजित गर्यो । टप्स
पश्चिमाञ्चलकी मञ्जु गुरुङ र अरुणा शाही जम्न
नसक्दा एपीएफले सहज विजय प्राप्त गर्यो ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको तेस्रो स्थानको खेलमा
विभागीय टोली एपीएफले पश्चिमाञ्चललाई
३–२ को सेटमा हरायो । एपीएफले २५–२३, १९–
२५, २५–१९, २९–३१ र १५–६ को सेटबाट हरायो ।
नेपाल भलिबल संघको वार्षिक क्यालेन्डरअनुसार
भएको प्रतियोगिता लिगकम नकआउटका
आधारमा सञ्चालन भएको थियो ।
प्रतियोगितामा पुरुषतर्फ १२ टोली र
महिलातर्फ ९ टोलीको सहभागिता रहेको
थियो ।
प्रतियोगिताको पुरुष तथा महिलातर्फको
उपाधि बिजेता न्यु डायमन्ड र हेल्प नेपालले
ट्रफीसहित नगद १ लाख २५ हजार रूपैयाँ प्राप्त
गरे भने उपविजेता नेपाल पुलिस क्लव र नेपाली
सेनाले नगद ७०/७० हजार रूपैयाँ प्राप्त गरे ।
त्यसैगरी प्रतियोगितामा तेस्रो स्थान
हासिल गरेका एपीएफका महिला तथा पुरुष
टोलीले ५०/५० रुपैयाँ प्राप्त गरे ।
प्रतियोगितामा महिलातर्फ न्यु डायमन्ड
एकेडेमीकी प्रतिभा माली र पुरुषतर्फ हेल्प
नेपालका शुभम् चौधरी उत्कृष्ट खेलाडी घोषित
भए । उनीहरूले १५/१५ हजार रुपैयाँ पुरस्कार प्राप्त
गरे । त्यसैगरी महिलातर्फ सेटरमा न्यु
डायमन्डकी कृपा अधिकारी, डिफेन्समा न्यु
डायमन्डकै सलिना श्रेष्ठ उत्कृष्ट घोषित भइन् भने
स्पाइकरमा नेपाल पुलिसकी कोपिला उप्रेती र
वेष्ट सर्भरमा टप्स पश्चिमाञ्चलकी अरुणा
शाही उत्कृष्ट भए ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फ बेष्ट स्पाइकरमा नेपाली
सेनाका नरेन्द्र गिरी, सेटरमा हेल्प नेपालका
विकास चौधरी, ब्लकमा हेल्प नेपालकै शुभे सिंह,
डिफेन्समा हेल्प नेपालका मोहन पुन र सर्भरमा
सेनाका मानबहादुर श्रेष्ठ घोषित भए ।
विधागत रूपमा उत्कृष्ट हुनेले जनही ५ हजार रुपैयाँ
पुरस्कार प्राप्त गरे ।
विजेतालाई नेपाल ओलम्पिक कमिटीका
अध्यक्ष जीवनराम श्रेष्ठ, नेपाल भलिबल संघका
अध्यक्ष मनोरञ्जनरमन शर्मा, महासचिव
जितेन्द्रबहादुर चन्दलगायतले पुरस्कृत गरे ।
फाइनल तालिक
यो पनि हेर्नुहोस्
२०७३ एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
स्रोत
भलिबल | पुरुषतर्फको फाइनल खेलमा हेल्प नेपाल क्लबले कस्को विरुद्ध जित्यो? | त्रिभुवन आर्मी क्लब |
तेस्रो एनभिए कप
राष्ट्रिय महिला तथा पुरुष क्लब भलिबल
च्याम्पियनसिपको उपाधि न्यु डायमन्ड
एकेडेमी र हेल्प नेपाल क्लबले उपाधी जितेका छन्
।
महिलातर्फको खेलमा नैकापको न्यु डायमन्ड
एकेडेमीले विभागीय टोली नेपाल प्रहरीलाई
३–० को सोझो सेटमा पराजित ग¥यो भने हेल्प
नेपालले त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई ३–० कै सोझो
सेटमा हरायो ।
त्रिपुरेश्वस्थित राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्को
कभर्डहलमा सञ्चालन भएको च्याम्पियनसिपमा
न्यु डायमन्ड एकेडेमीले पुलिसलाई २५–१८, २५–१४
र २५–१८ को सोझो सेटमा पराजित गरेको हो
। पुलिस टोलीमा राष्ट्रिय खेलाडीको
बाहुल्यता भए पनि न्यु डायमन्डले एकपक्षीय
रूपमा खेल जित्यो । डायमन्डलाई जिताउन
प्रतिभा माली, ललिता नाथर कृपा अधिकारीले उत्कृष्ट खेल खेले । प्रतिभाले
स्पाइकबाट २९, ब्लकबाट २ र सर्भिसबाट ४
महत्त्वपूर्ण अङ्क बटुलिन । त्यसैगरी कप्तान ललिता
नाथले स्पाइकबाट ३ र ब्लकमा २ अङ्क जोड्न सफल
भइन् । पुलिसकी कोपिला उप्रेतीले स्पाइकबाट
८ र ब्लकबाट एक अङ्क जोडेपनि टोलीलाई जित
दिलाउन पर्याप्त भएन ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको फाइनल खेलमा भारतीय
खेलाडीको बाहुल्यता रहेको हेल्प नेपाल क्लबले
नेपाली सेनाको त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई २५–
२१, २७–२५ र २५–१७ को सोझो सेटमा हरायो ।
हेल्प नेपाललाई उपाधि दिलाउन शुभम् चौधरीले
स्पाइकबाट २६ अङ्क बटुले । आर्मीका नरेन्द्र
गिरीले स्पाइकबाट १६ र मानबहादुर श्रेष्ठले
स्पाइकबाट ८ र ब्लकबाट २ अङ्क जोडे पनि
टोलीलाई विजयी बनाउन सकेनन् ।
त्यसैगरी तेस्रो स्थानका लागि भएको
महिलातर्फको खेलमा सशस्त्र प्रहरीको एपीएफ
क्लबले टप्स पश्चिमाञ्चललाई २५–२१, २५–१४ र
२५–१२ को सोझो सेटमा पराजित गर्यो । टप्स
पश्चिमाञ्चलकी मञ्जु गुरुङ र अरुणा शाही जम्न
नसक्दा एपीएफले सहज विजय प्राप्त गर्यो ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको तेस्रो स्थानको खेलमा
विभागीय टोली एपीएफले पश्चिमाञ्चललाई
३–२ को सेटमा हरायो । एपीएफले २५–२३, १९–
२५, २५–१९, २९–३१ र १५–६ को सेटबाट हरायो ।
नेपाल भलिबल संघको वार्षिक क्यालेन्डरअनुसार
भएको प्रतियोगिता लिगकम नकआउटका
आधारमा सञ्चालन भएको थियो ।
प्रतियोगितामा पुरुषतर्फ १२ टोली र
महिलातर्फ ९ टोलीको सहभागिता रहेको
थियो ।
प्रतियोगिताको पुरुष तथा महिलातर्फको
उपाधि बिजेता न्यु डायमन्ड र हेल्प नेपालले
ट्रफीसहित नगद १ लाख २५ हजार रूपैयाँ प्राप्त
गरे भने उपविजेता नेपाल पुलिस क्लव र नेपाली
सेनाले नगद ७०/७० हजार रूपैयाँ प्राप्त गरे ।
त्यसैगरी प्रतियोगितामा तेस्रो स्थान
हासिल गरेका एपीएफका महिला तथा पुरुष
टोलीले ५०/५० रुपैयाँ प्राप्त गरे ।
प्रतियोगितामा महिलातर्फ न्यु डायमन्ड
एकेडेमीकी प्रतिभा माली र पुरुषतर्फ हेल्प
नेपालका शुभम् चौधरी उत्कृष्ट खेलाडी घोषित
भए । उनीहरूले १५/१५ हजार रुपैयाँ पुरस्कार प्राप्त
गरे । त्यसैगरी महिलातर्फ सेटरमा न्यु
डायमन्डकी कृपा अधिकारी, डिफेन्समा न्यु
डायमन्डकै सलिना श्रेष्ठ उत्कृष्ट घोषित भइन् भने
स्पाइकरमा नेपाल पुलिसकी कोपिला उप्रेती र
वेष्ट सर्भरमा टप्स पश्चिमाञ्चलकी अरुणा
शाही उत्कृष्ट भए ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फ बेष्ट स्पाइकरमा नेपाली
सेनाका नरेन्द्र गिरी, सेटरमा हेल्प नेपालका
विकास चौधरी, ब्लकमा हेल्प नेपालकै शुभे सिंह,
डिफेन्समा हेल्प नेपालका मोहन पुन र सर्भरमा
सेनाका मानबहादुर श्रेष्ठ घोषित भए ।
विधागत रूपमा उत्कृष्ट हुनेले जनही ५ हजार रुपैयाँ
पुरस्कार प्राप्त गरे ।
विजेतालाई नेपाल ओलम्पिक कमिटीका
अध्यक्ष जीवनराम श्रेष्ठ, नेपाल भलिबल संघका
अध्यक्ष मनोरञ्जनरमन शर्मा, महासचिव
जितेन्द्रबहादुर चन्दलगायतले पुरस्कृत गरे ।
फाइनल तालिक
यो पनि हेर्नुहोस्
२०७३ एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
स्रोत
भलिबल | महिलातर्फको तेस्रो स्थानका लागि खेलमा एपीएफ क्लबले कस्को विरुद्ध जित्यो? | टप्स पश्चिमाञ्चल |
तेस्रो एनभिए कप
राष्ट्रिय महिला तथा पुरुष क्लब भलिबल
च्याम्पियनसिपको उपाधि न्यु डायमन्ड
एकेडेमी र हेल्प नेपाल क्लबले उपाधी जितेका छन्
।
महिलातर्फको खेलमा नैकापको न्यु डायमन्ड
एकेडेमीले विभागीय टोली नेपाल प्रहरीलाई
३–० को सोझो सेटमा पराजित ग¥यो भने हेल्प
नेपालले त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई ३–० कै सोझो
सेटमा हरायो ।
त्रिपुरेश्वस्थित राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्को
कभर्डहलमा सञ्चालन भएको च्याम्पियनसिपमा
न्यु डायमन्ड एकेडेमीले पुलिसलाई २५–१८, २५–१४
र २५–१८ को सोझो सेटमा पराजित गरेको हो
। पुलिस टोलीमा राष्ट्रिय खेलाडीको
बाहुल्यता भए पनि न्यु डायमन्डले एकपक्षीय
रूपमा खेल जित्यो । डायमन्डलाई जिताउन
प्रतिभा माली, ललिता नाथर कृपा अधिकारीले उत्कृष्ट खेल खेले । प्रतिभाले
स्पाइकबाट २९, ब्लकबाट २ र सर्भिसबाट ४
महत्त्वपूर्ण अङ्क बटुलिन । त्यसैगरी कप्तान ललिता
नाथले स्पाइकबाट ३ र ब्लकमा २ अङ्क जोड्न सफल
भइन् । पुलिसकी कोपिला उप्रेतीले स्पाइकबाट
८ र ब्लकबाट एक अङ्क जोडेपनि टोलीलाई जित
दिलाउन पर्याप्त भएन ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको फाइनल खेलमा भारतीय
खेलाडीको बाहुल्यता रहेको हेल्प नेपाल क्लबले
नेपाली सेनाको त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई २५–
२१, २७–२५ र २५–१७ को सोझो सेटमा हरायो ।
हेल्प नेपाललाई उपाधि दिलाउन शुभम् चौधरीले
स्पाइकबाट २६ अङ्क बटुले । आर्मीका नरेन्द्र
गिरीले स्पाइकबाट १६ र मानबहादुर श्रेष्ठले
स्पाइकबाट ८ र ब्लकबाट २ अङ्क जोडे पनि
टोलीलाई विजयी बनाउन सकेनन् ।
त्यसैगरी तेस्रो स्थानका लागि भएको
महिलातर्फको खेलमा सशस्त्र प्रहरीको एपीएफ
क्लबले टप्स पश्चिमाञ्चललाई २५–२१, २५–१४ र
२५–१२ को सोझो सेटमा पराजित गर्यो । टप्स
पश्चिमाञ्चलकी मञ्जु गुरुङ र अरुणा शाही जम्न
नसक्दा एपीएफले सहज विजय प्राप्त गर्यो ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको तेस्रो स्थानको खेलमा
विभागीय टोली एपीएफले पश्चिमाञ्चललाई
३–२ को सेटमा हरायो । एपीएफले २५–२३, १९–
२५, २५–१९, २९–३१ र १५–६ को सेटबाट हरायो ।
नेपाल भलिबल संघको वार्षिक क्यालेन्डरअनुसार
भएको प्रतियोगिता लिगकम नकआउटका
आधारमा सञ्चालन भएको थियो ।
प्रतियोगितामा पुरुषतर्फ १२ टोली र
महिलातर्फ ९ टोलीको सहभागिता रहेको
थियो ।
प्रतियोगिताको पुरुष तथा महिलातर्फको
उपाधि बिजेता न्यु डायमन्ड र हेल्प नेपालले
ट्रफीसहित नगद १ लाख २५ हजार रूपैयाँ प्राप्त
गरे भने उपविजेता नेपाल पुलिस क्लव र नेपाली
सेनाले नगद ७०/७० हजार रूपैयाँ प्राप्त गरे ।
त्यसैगरी प्रतियोगितामा तेस्रो स्थान
हासिल गरेका एपीएफका महिला तथा पुरुष
टोलीले ५०/५० रुपैयाँ प्राप्त गरे ।
प्रतियोगितामा महिलातर्फ न्यु डायमन्ड
एकेडेमीकी प्रतिभा माली र पुरुषतर्फ हेल्प
नेपालका शुभम् चौधरी उत्कृष्ट खेलाडी घोषित
भए । उनीहरूले १५/१५ हजार रुपैयाँ पुरस्कार प्राप्त
गरे । त्यसैगरी महिलातर्फ सेटरमा न्यु
डायमन्डकी कृपा अधिकारी, डिफेन्समा न्यु
डायमन्डकै सलिना श्रेष्ठ उत्कृष्ट घोषित भइन् भने
स्पाइकरमा नेपाल पुलिसकी कोपिला उप्रेती र
वेष्ट सर्भरमा टप्स पश्चिमाञ्चलकी अरुणा
शाही उत्कृष्ट भए ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फ बेष्ट स्पाइकरमा नेपाली
सेनाका नरेन्द्र गिरी, सेटरमा हेल्प नेपालका
विकास चौधरी, ब्लकमा हेल्प नेपालकै शुभे सिंह,
डिफेन्समा हेल्प नेपालका मोहन पुन र सर्भरमा
सेनाका मानबहादुर श्रेष्ठ घोषित भए ।
विधागत रूपमा उत्कृष्ट हुनेले जनही ५ हजार रुपैयाँ
पुरस्कार प्राप्त गरे ।
विजेतालाई नेपाल ओलम्पिक कमिटीका
अध्यक्ष जीवनराम श्रेष्ठ, नेपाल भलिबल संघका
अध्यक्ष मनोरञ्जनरमन शर्मा, महासचिव
जितेन्द्रबहादुर चन्दलगायतले पुरस्कृत गरे ।
फाइनल तालिक
यो पनि हेर्नुहोस्
२०७३ एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
स्रोत
भलिबल | कसले हेल्प नेपाललाई उपाधि दिलाउन २६ अङ्क बटुले? | शुभम् चौधरी |
तेस्रो एनभिए कप
राष्ट्रिय महिला तथा पुरुष क्लब भलिबल
च्याम्पियनसिपको उपाधि न्यु डायमन्ड
एकेडेमी र हेल्प नेपाल क्लबले उपाधी जितेका छन्
।
महिलातर्फको खेलमा नैकापको न्यु डायमन्ड
एकेडेमीले विभागीय टोली नेपाल प्रहरीलाई
३–० को सोझो सेटमा पराजित ग¥यो भने हेल्प
नेपालले त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई ३–० कै सोझो
सेटमा हरायो ।
त्रिपुरेश्वस्थित राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्को
कभर्डहलमा सञ्चालन भएको च्याम्पियनसिपमा
न्यु डायमन्ड एकेडेमीले पुलिसलाई २५–१८, २५–१४
र २५–१८ को सोझो सेटमा पराजित गरेको हो
। पुलिस टोलीमा राष्ट्रिय खेलाडीको
बाहुल्यता भए पनि न्यु डायमन्डले एकपक्षीय
रूपमा खेल जित्यो । डायमन्डलाई जिताउन
प्रतिभा माली, ललिता नाथर कृपा अधिकारीले उत्कृष्ट खेल खेले । प्रतिभाले
स्पाइकबाट २९, ब्लकबाट २ र सर्भिसबाट ४
महत्त्वपूर्ण अङ्क बटुलिन । त्यसैगरी कप्तान ललिता
नाथले स्पाइकबाट ३ र ब्लकमा २ अङ्क जोड्न सफल
भइन् । पुलिसकी कोपिला उप्रेतीले स्पाइकबाट
८ र ब्लकबाट एक अङ्क जोडेपनि टोलीलाई जित
दिलाउन पर्याप्त भएन ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको फाइनल खेलमा भारतीय
खेलाडीको बाहुल्यता रहेको हेल्प नेपाल क्लबले
नेपाली सेनाको त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई २५–
२१, २७–२५ र २५–१७ को सोझो सेटमा हरायो ।
हेल्प नेपाललाई उपाधि दिलाउन शुभम् चौधरीले
स्पाइकबाट २६ अङ्क बटुले । आर्मीका नरेन्द्र
गिरीले स्पाइकबाट १६ र मानबहादुर श्रेष्ठले
स्पाइकबाट ८ र ब्लकबाट २ अङ्क जोडे पनि
टोलीलाई विजयी बनाउन सकेनन् ।
त्यसैगरी तेस्रो स्थानका लागि भएको
महिलातर्फको खेलमा सशस्त्र प्रहरीको एपीएफ
क्लबले टप्स पश्चिमाञ्चललाई २५–२१, २५–१४ र
२५–१२ को सोझो सेटमा पराजित गर्यो । टप्स
पश्चिमाञ्चलकी मञ्जु गुरुङ र अरुणा शाही जम्न
नसक्दा एपीएफले सहज विजय प्राप्त गर्यो ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको तेस्रो स्थानको खेलमा
विभागीय टोली एपीएफले पश्चिमाञ्चललाई
३–२ को सेटमा हरायो । एपीएफले २५–२३, १९–
२५, २५–१९, २९–३१ र १५–६ को सेटबाट हरायो ।
नेपाल भलिबल संघको वार्षिक क्यालेन्डरअनुसार
भएको प्रतियोगिता लिगकम नकआउटका
आधारमा सञ्चालन भएको थियो ।
प्रतियोगितामा पुरुषतर्फ १२ टोली र
महिलातर्फ ९ टोलीको सहभागिता रहेको
थियो ।
प्रतियोगिताको पुरुष तथा महिलातर्फको
उपाधि बिजेता न्यु डायमन्ड र हेल्प नेपालले
ट्रफीसहित नगद १ लाख २५ हजार रूपैयाँ प्राप्त
गरे भने उपविजेता नेपाल पुलिस क्लव र नेपाली
सेनाले नगद ७०/७० हजार रूपैयाँ प्राप्त गरे ।
त्यसैगरी प्रतियोगितामा तेस्रो स्थान
हासिल गरेका एपीएफका महिला तथा पुरुष
टोलीले ५०/५० रुपैयाँ प्राप्त गरे ।
प्रतियोगितामा महिलातर्फ न्यु डायमन्ड
एकेडेमीकी प्रतिभा माली र पुरुषतर्फ हेल्प
नेपालका शुभम् चौधरी उत्कृष्ट खेलाडी घोषित
भए । उनीहरूले १५/१५ हजार रुपैयाँ पुरस्कार प्राप्त
गरे । त्यसैगरी महिलातर्फ सेटरमा न्यु
डायमन्डकी कृपा अधिकारी, डिफेन्समा न्यु
डायमन्डकै सलिना श्रेष्ठ उत्कृष्ट घोषित भइन् भने
स्पाइकरमा नेपाल पुलिसकी कोपिला उप्रेती र
वेष्ट सर्भरमा टप्स पश्चिमाञ्चलकी अरुणा
शाही उत्कृष्ट भए ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फ बेष्ट स्पाइकरमा नेपाली
सेनाका नरेन्द्र गिरी, सेटरमा हेल्प नेपालका
विकास चौधरी, ब्लकमा हेल्प नेपालकै शुभे सिंह,
डिफेन्समा हेल्प नेपालका मोहन पुन र सर्भरमा
सेनाका मानबहादुर श्रेष्ठ घोषित भए ।
विधागत रूपमा उत्कृष्ट हुनेले जनही ५ हजार रुपैयाँ
पुरस्कार प्राप्त गरे ।
विजेतालाई नेपाल ओलम्पिक कमिटीका
अध्यक्ष जीवनराम श्रेष्ठ, नेपाल भलिबल संघका
अध्यक्ष मनोरञ्जनरमन शर्मा, महासचिव
जितेन्द्रबहादुर चन्दलगायतले पुरस्कृत गरे ।
फाइनल तालिक
यो पनि हेर्नुहोस्
२०७३ एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
स्रोत
भलिबल | कसले न्यु डायमन्ड एकेडेमीलाई २५–१८, २५–१४ र २५–१८ को सेटमा पराजित गर्यो? | नेपाल प्रहरी |
तेस्रो एनभिए कप
राष्ट्रिय महिला तथा पुरुष क्लब भलिबल
च्याम्पियनसिपको उपाधि न्यु डायमन्ड
एकेडेमी र हेल्प नेपाल क्लबले उपाधी जितेका छन्
।
महिलातर्फको खेलमा नैकापको न्यु डायमन्ड
एकेडेमीले विभागीय टोली नेपाल प्रहरीलाई
३–० को सोझो सेटमा पराजित ग¥यो भने हेल्प
नेपालले त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई ३–० कै सोझो
सेटमा हरायो ।
त्रिपुरेश्वस्थित राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्को
कभर्डहलमा सञ्चालन भएको च्याम्पियनसिपमा
न्यु डायमन्ड एकेडेमीले पुलिसलाई २५–१८, २५–१४
र २५–१८ को सोझो सेटमा पराजित गरेको हो
। पुलिस टोलीमा राष्ट्रिय खेलाडीको
बाहुल्यता भए पनि न्यु डायमन्डले एकपक्षीय
रूपमा खेल जित्यो । डायमन्डलाई जिताउन
प्रतिभा माली, ललिता नाथर कृपा अधिकारीले उत्कृष्ट खेल खेले । प्रतिभाले
स्पाइकबाट २९, ब्लकबाट २ र सर्भिसबाट ४
महत्त्वपूर्ण अङ्क बटुलिन । त्यसैगरी कप्तान ललिता
नाथले स्पाइकबाट ३ र ब्लकमा २ अङ्क जोड्न सफल
भइन् । पुलिसकी कोपिला उप्रेतीले स्पाइकबाट
८ र ब्लकबाट एक अङ्क जोडेपनि टोलीलाई जित
दिलाउन पर्याप्त भएन ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको फाइनल खेलमा भारतीय
खेलाडीको बाहुल्यता रहेको हेल्प नेपाल क्लबले
नेपाली सेनाको त्रिभुवन आर्मी क्लबलाई २५–
२१, २७–२५ र २५–१७ को सोझो सेटमा हरायो ।
हेल्प नेपाललाई उपाधि दिलाउन शुभम् चौधरीले
स्पाइकबाट २६ अङ्क बटुले । आर्मीका नरेन्द्र
गिरीले स्पाइकबाट १६ र मानबहादुर श्रेष्ठले
स्पाइकबाट ८ र ब्लकबाट २ अङ्क जोडे पनि
टोलीलाई विजयी बनाउन सकेनन् ।
त्यसैगरी तेस्रो स्थानका लागि भएको
महिलातर्फको खेलमा सशस्त्र प्रहरीको एपीएफ
क्लबले टप्स पश्चिमाञ्चललाई २५–२१, २५–१४ र
२५–१२ को सोझो सेटमा पराजित गर्यो । टप्स
पश्चिमाञ्चलकी मञ्जु गुरुङ र अरुणा शाही जम्न
नसक्दा एपीएफले सहज विजय प्राप्त गर्यो ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फको तेस्रो स्थानको खेलमा
विभागीय टोली एपीएफले पश्चिमाञ्चललाई
३–२ को सेटमा हरायो । एपीएफले २५–२३, १९–
२५, २५–१९, २९–३१ र १५–६ को सेटबाट हरायो ।
नेपाल भलिबल संघको वार्षिक क्यालेन्डरअनुसार
भएको प्रतियोगिता लिगकम नकआउटका
आधारमा सञ्चालन भएको थियो ।
प्रतियोगितामा पुरुषतर्फ १२ टोली र
महिलातर्फ ९ टोलीको सहभागिता रहेको
थियो ।
प्रतियोगिताको पुरुष तथा महिलातर्फको
उपाधि बिजेता न्यु डायमन्ड र हेल्प नेपालले
ट्रफीसहित नगद १ लाख २५ हजार रूपैयाँ प्राप्त
गरे भने उपविजेता नेपाल पुलिस क्लव र नेपाली
सेनाले नगद ७०/७० हजार रूपैयाँ प्राप्त गरे ।
त्यसैगरी प्रतियोगितामा तेस्रो स्थान
हासिल गरेका एपीएफका महिला तथा पुरुष
टोलीले ५०/५० रुपैयाँ प्राप्त गरे ।
प्रतियोगितामा महिलातर्फ न्यु डायमन्ड
एकेडेमीकी प्रतिभा माली र पुरुषतर्फ हेल्प
नेपालका शुभम् चौधरी उत्कृष्ट खेलाडी घोषित
भए । उनीहरूले १५/१५ हजार रुपैयाँ पुरस्कार प्राप्त
गरे । त्यसैगरी महिलातर्फ सेटरमा न्यु
डायमन्डकी कृपा अधिकारी, डिफेन्समा न्यु
डायमन्डकै सलिना श्रेष्ठ उत्कृष्ट घोषित भइन् भने
स्पाइकरमा नेपाल पुलिसकी कोपिला उप्रेती र
वेष्ट सर्भरमा टप्स पश्चिमाञ्चलकी अरुणा
शाही उत्कृष्ट भए ।
त्यसैगरी पुरुषतर्फ बेष्ट स्पाइकरमा नेपाली
सेनाका नरेन्द्र गिरी, सेटरमा हेल्प नेपालका
विकास चौधरी, ब्लकमा हेल्प नेपालकै शुभे सिंह,
डिफेन्समा हेल्प नेपालका मोहन पुन र सर्भरमा
सेनाका मानबहादुर श्रेष्ठ घोषित भए ।
विधागत रूपमा उत्कृष्ट हुनेले जनही ५ हजार रुपैयाँ
पुरस्कार प्राप्त गरे ।
विजेतालाई नेपाल ओलम्पिक कमिटीका
अध्यक्ष जीवनराम श्रेष्ठ, नेपाल भलिबल संघका
अध्यक्ष मनोरञ्जनरमन शर्मा, महासचिव
जितेन्द्रबहादुर चन्दलगायतले पुरस्कृत गरे ।
फाइनल तालिक
यो पनि हेर्नुहोस्
२०७३ एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
एनभीए राष्ट्रिय क्लब भलिबल च्याम्पियनसिप
स्रोत
भलिबल | कसले एपीएफलाई सहज विजय प्राप्त गर्यो? | मञ्जु गुरुङ र अरुणा शाही |