passage
stringclasses 300
values | question
stringlengths 10
135
| answer
stringlengths 1
123
|
|---|---|---|
सरकार निकायका अनुसार कानागावा क्षेत्रका एक जना औषधि पसलेले खोपको एउटा भायलमा थुप्रै काला तत्व देखेको जनाएको छ । सोही ब्याचबाट करिब ३ हजार ७ सय ९० जना व्यक्तिले खोप लिइसकेका छन् । तर, बाँकी खोप अहिले रोक्का गरिएको छ । जापानले दूषित भएका कारण देखाउँदै करिब १६ लाख ३० हजार मोडर्ना डोजको प्रयोग निलम्बित गरेको एक साता बित्न नपाउँदै यो नयाँ घटना विकसित भएको हो । खोपको आन्तरिक वितरकले त्यस खराब खोप सबै संकलन गरेको छ । तर, स्थानीय सञ्चारमाध्यमले अहिलेसम्म यस्ता दूषित भनिएका खोप लिएका व्यक्तिहरूमा स्वास्थ्यसम्बन्धी कुनै गम्भीर समस्या नदेखिएको जनाएको छ । गत साता मात्र जापानमा मोडर्ना खोपको बिक्री र वितरण गर्ने ताकेदा फर्मास्युटिकलले करिब ५ लाख ६० हजार भाइलको एउटा ब्याचको केही डोजमा ‘बाह्य तत्वहरू’ फेला परेको भन्दै तीन ब्याच खोप रोकेको थियो । | कति भाइलको एउटा ब्याचमा ‘बाह्य तत्वहरू’ फेला परेको थियो? | करिब ५ लाख ६० हजार |
उत्तर कोरियाका नेता किम जोङ–उनकी फुपु सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी छन् । सन् २०१३ मा उनका पतिलाई फासी दिइएपछि पहिलोपटक किम कियोङ्ग–हुई सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी हुन् । उनी उत्तर कोरियाका संस्थापक किम इल–सुङ्गकी छोरी तथा हालका नेता किम जोङ–उनका पिता किम जोङ–इलकी बहिनी हुन् । सन् २०१३ मा नेता किमको निर्देशनमा राजद्रोहको अभियोगमा किम कियोङ्ग–हुईका पति चाङ्ग सोङग–थाएकलाई फासी दिइएको थियो । तर आइतबार उत्तर कोरियाको राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले नयाँ वर्षका अवसरमा भएको कार्यक्रममा भतिज किम जोङ–उनसँगै उनी पनि उपस्थित भएको तस्बिर सार्वजनिक गरेको हो । समाचार संस्था केसिएनएले जारी गरेको तस्बिरमा उनी नेता किम र उनकी पत्नीको साथमा बसेको देखिन्छ । | किम जोङ–उनकी फुपु कहिले सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी छन्? | सन् २०१३ |
उत्तर कोरियाका नेता किम जोङ–उनकी फुपु सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी छन् । सन् २०१३ मा उनका पतिलाई फासी दिइएपछि पहिलोपटक किम कियोङ्ग–हुई सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी हुन् । उनी उत्तर कोरियाका संस्थापक किम इल–सुङ्गकी छोरी तथा हालका नेता किम जोङ–उनका पिता किम जोङ–इलकी बहिनी हुन् । सन् २०१३ मा नेता किमको निर्देशनमा राजद्रोहको अभियोगमा किम कियोङ्ग–हुईका पति चाङ्ग सोङग–थाएकलाई फासी दिइएको थियो । तर आइतबार उत्तर कोरियाको राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले नयाँ वर्षका अवसरमा भएको कार्यक्रममा भतिज किम जोङ–उनसँगै उनी पनि उपस्थित भएको तस्बिर सार्वजनिक गरेको हो । समाचार संस्था केसिएनएले जारी गरेको तस्बिरमा उनी नेता किम र उनकी पत्नीको साथमा बसेको देखिन्छ । | किम जोङ–उनका पिता को हुन्? | किम जोङ–इल |
उत्तर कोरियाका नेता किम जोङ–उनकी फुपु सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी छन् । सन् २०१३ मा उनका पतिलाई फासी दिइएपछि पहिलोपटक किम कियोङ्ग–हुई सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी हुन् । उनी उत्तर कोरियाका संस्थापक किम इल–सुङ्गकी छोरी तथा हालका नेता किम जोङ–उनका पिता किम जोङ–इलकी बहिनी हुन् । सन् २०१३ मा नेता किमको निर्देशनमा राजद्रोहको अभियोगमा किम कियोङ्ग–हुईका पति चाङ्ग सोङग–थाएकलाई फासी दिइएको थियो । तर आइतबार उत्तर कोरियाको राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले नयाँ वर्षका अवसरमा भएको कार्यक्रममा भतिज किम जोङ–उनसँगै उनी पनि उपस्थित भएको तस्बिर सार्वजनिक गरेको हो । समाचार संस्था केसिएनएले जारी गरेको तस्बिरमा उनी नेता किम र उनकी पत्नीको साथमा बसेको देखिन्छ । | किम जोङ–उनकी फुपु को हुन्? | किम कियोङ्ग–हुई |
उत्तर कोरियाका नेता किम जोङ–उनकी फुपु सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी छन् । सन् २०१३ मा उनका पतिलाई फासी दिइएपछि पहिलोपटक किम कियोङ्ग–हुई सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी हुन् । उनी उत्तर कोरियाका संस्थापक किम इल–सुङ्गकी छोरी तथा हालका नेता किम जोङ–उनका पिता किम जोङ–इलकी बहिनी हुन् । सन् २०१३ मा नेता किमको निर्देशनमा राजद्रोहको अभियोगमा किम कियोङ्ग–हुईका पति चाङ्ग सोङग–थाएकलाई फासी दिइएको थियो । तर आइतबार उत्तर कोरियाको राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले नयाँ वर्षका अवसरमा भएको कार्यक्रममा भतिज किम जोङ–उनसँगै उनी पनि उपस्थित भएको तस्बिर सार्वजनिक गरेको हो । समाचार संस्था केसिएनएले जारी गरेको तस्बिरमा उनी नेता किम र उनकी पत्नीको साथमा बसेको देखिन्छ । | किम कियोङ्ग–हुईका पति चाङ्ग सोङग–थाएकलाई कहिले फासी दिइएको थियो? | सन् २०१३ |
उत्तर कोरियाका नेता किम जोङ–उनकी फुपु सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी छन् । सन् २०१३ मा उनका पतिलाई फासी दिइएपछि पहिलोपटक किम कियोङ्ग–हुई सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी हुन् । उनी उत्तर कोरियाका संस्थापक किम इल–सुङ्गकी छोरी तथा हालका नेता किम जोङ–उनका पिता किम जोङ–इलकी बहिनी हुन् । सन् २०१३ मा नेता किमको निर्देशनमा राजद्रोहको अभियोगमा किम कियोङ्ग–हुईका पति चाङ्ग सोङग–थाएकलाई फासी दिइएको थियो । तर आइतबार उत्तर कोरियाको राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले नयाँ वर्षका अवसरमा भएको कार्यक्रममा भतिज किम जोङ–उनसँगै उनी पनि उपस्थित भएको तस्बिर सार्वजनिक गरेको हो । समाचार संस्था केसिएनएले जारी गरेको तस्बिरमा उनी नेता किम र उनकी पत्नीको साथमा बसेको देखिन्छ । | कसले किम कियोङ्ग–हुईका पति चाङ्ग सोङग–थाएकलाई फासी दिइएको थियो? | नेता किम |
उत्तर कोरियाका नेता किम जोङ–उनकी फुपु सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी छन् । सन् २०१३ मा उनका पतिलाई फासी दिइएपछि पहिलोपटक किम कियोङ्ग–हुई सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएकी हुन् । उनी उत्तर कोरियाका संस्थापक किम इल–सुङ्गकी छोरी तथा हालका नेता किम जोङ–उनका पिता किम जोङ–इलकी बहिनी हुन् । सन् २०१३ मा नेता किमको निर्देशनमा राजद्रोहको अभियोगमा किम कियोङ्ग–हुईका पति चाङ्ग सोङग–थाएकलाई फासी दिइएको थियो । तर आइतबार उत्तर कोरियाको राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले नयाँ वर्षका अवसरमा भएको कार्यक्रममा भतिज किम जोङ–उनसँगै उनी पनि उपस्थित भएको तस्बिर सार्वजनिक गरेको हो । समाचार संस्था केसिएनएले जारी गरेको तस्बिरमा उनी नेता किम र उनकी पत्नीको साथमा बसेको देखिन्छ । | किम कियोङ्ग–हुई कहाँ उपस्थित भएको तस्बिर सार्वजनिक गरिएको हो? | उत्तर कोरियाको राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यम |
बुधबार सुनको मूल्यमा २ सय बृद्धी भई प्रतितोला ६५ हजार ४ सयमा कारोबार भईरहको नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघ ले जनाएकाे छ । मंगलबार सम्म प्रतिताेला ६५ हजार २०० मा बिक्रीबितरण भएको छापावाल सुनको मूल्यमा आज २०० बृद्धी भई प्रतितोला ६५ हजार ४ सयमा कारोबार भईरहेको महासंघले जनाएको छ । | सुनको मूल्यमा कति बृद्धी भएको छ? | २ सय |
बुधबार सुनको मूल्यमा २ सय बृद्धी भई प्रतितोला ६५ हजार ४ सयमा कारोबार भईरहको नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघ ले जनाएकाे छ । मंगलबार सम्म प्रतिताेला ६५ हजार २०० मा बिक्रीबितरण भएको छापावाल सुनको मूल्यमा आज २०० बृद्धी भई प्रतितोला ६५ हजार ४ सयमा कारोबार भईरहेको महासंघले जनाएको छ । | सुनको मूल्य प्रतितोला कति छ? | ६५ हजार ४ सय |
बुधबार सुनको मूल्यमा २ सय बृद्धी भई प्रतितोला ६५ हजार ४ सयमा कारोबार भईरहको नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघ ले जनाएकाे छ । मंगलबार सम्म प्रतिताेला ६५ हजार २०० मा बिक्रीबितरण भएको छापावाल सुनको मूल्यमा आज २०० बृद्धी भई प्रतितोला ६५ हजार ४ सयमा कारोबार भईरहेको महासंघले जनाएको छ । | मंगलबार सम्म सुनको मूल्य कति थियो? | ६५ हजार २०० |
बुधबार सुनको मूल्यमा २ सय बृद्धी भई प्रतितोला ६५ हजार ४ सयमा कारोबार भईरहको नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघ ले जनाएकाे छ । मंगलबार सम्म प्रतिताेला ६५ हजार २०० मा बिक्रीबितरण भएको छापावाल सुनको मूल्यमा आज २०० बृद्धी भई प्रतितोला ६५ हजार ४ सयमा कारोबार भईरहेको महासंघले जनाएको छ । | सुनको मूल्यको जानकारी कस्को द्वारा जनाइएको छ? | नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघ |
धेरै कुरालाई गोप्य रााख्ने उत्तर कोरियाको इन्टरनेट सुविधाबारे नयाँ तथ्य सार्वजनिक भएको हो । उत्तर कोरियाको प्राविधिक गल्तीका कारण यस्तो तथ्य सार्वजनिक भएको अन्तराष्ट्रिय सञ्चार माध्ययमले जनाएका छन् । उत्तर कोरियाकाे इन्टरनेट सुविधामा २८ वटा मात्र अनलाइन डोमेन नाम दर्ता छन् । जसमध्ये धेरै डोमेन लिंक बाहिरी देशमा खुल्दैनन् । अघिल्लो सातामात्र सिनेटले गिटभलाई उ ‘उत्तर कोरियाको टप लेवल नेम सर्भरमा सानो प्राविधिक गल्तीका कारण विश्वव्यापी इन्टरनेट सञ्जालमा उसको डोमेन नेम सिस्टमका गोप्य सूचना सार्वजनिक भएका छन् ।’ उत्तर कोरियामा सार्वजनिक भएका डोमेन कुनै खाना अर्थात् परिकारका साइट छन् भने कुनै समाचार एजेन्सीका साइट छन् । सार्वजनिक भएको तथ्य अनुसार उत्तार कोरियामा सामाजिक सञ्जाल समेत रहेको देखिन्छ । पछिल्लो तथ्य अनुसार त्यहा प्लेन टिकट, स्कुल शिक्षा, प्राविधिक जानकारी, बिमा कम्पनी, ट्राभल एजेन्सी सम्बन्धी वेवसाइटसमेत रहेको देखिन्छ । सार्वजनिक भएका सबै वेभसाइट अहिले भन्ने खुल्दैनन् । उत्तर कोरियाले त्यहाँका नागरिकलाई इन्टरनेट सुविधा दिए पनि उनीहरुको पहुँच संसारभरको इन्टरनेटमा हुँदैन । हरेक कुरामा प्रतिबन्ध लगाएको उत्तर कोरियामा सञ्चार माध्ययममाथि पूर्ण प्रतिबन्ध छ । | उत्तर कोरियाको इन्टरनेट सुविधामा कति अनलाइन डोमेन नाम दर्ता छन्? | २८ वटा |
धेरै कुरालाई गोप्य रााख्ने उत्तर कोरियाको इन्टरनेट सुविधाबारे नयाँ तथ्य सार्वजनिक भएको हो । उत्तर कोरियाको प्राविधिक गल्तीका कारण यस्तो तथ्य सार्वजनिक भएको अन्तराष्ट्रिय सञ्चार माध्ययमले जनाएका छन् । उत्तर कोरियाकाे इन्टरनेट सुविधामा २८ वटा मात्र अनलाइन डोमेन नाम दर्ता छन् । जसमध्ये धेरै डोमेन लिंक बाहिरी देशमा खुल्दैनन् । अघिल्लो सातामात्र सिनेटले गिटभलाई उ ‘उत्तर कोरियाको टप लेवल नेम सर्भरमा सानो प्राविधिक गल्तीका कारण विश्वव्यापी इन्टरनेट सञ्जालमा उसको डोमेन नेम सिस्टमका गोप्य सूचना सार्वजनिक भएका छन् ।’ उत्तर कोरियामा सार्वजनिक भएका डोमेन कुनै खाना अर्थात् परिकारका साइट छन् भने कुनै समाचार एजेन्सीका साइट छन् । सार्वजनिक भएको तथ्य अनुसार उत्तार कोरियामा सामाजिक सञ्जाल समेत रहेको देखिन्छ । पछिल्लो तथ्य अनुसार त्यहा प्लेन टिकट, स्कुल शिक्षा, प्राविधिक जानकारी, बिमा कम्पनी, ट्राभल एजेन्सी सम्बन्धी वेवसाइटसमेत रहेको देखिन्छ । सार्वजनिक भएका सबै वेभसाइट अहिले भन्ने खुल्दैनन् । उत्तर कोरियाले त्यहाँका नागरिकलाई इन्टरनेट सुविधा दिए पनि उनीहरुको पहुँच संसारभरको इन्टरनेटमा हुँदैन । हरेक कुरामा प्रतिबन्ध लगाएको उत्तर कोरियामा सञ्चार माध्ययममाथि पूर्ण प्रतिबन्ध छ । | कसको कारणले उत्तर कोरियाको तथ्य सार्वजनिक भएको हो? | प्राविधिक गल्ती |
धेरै कुरालाई गोप्य रााख्ने उत्तर कोरियाको इन्टरनेट सुविधाबारे नयाँ तथ्य सार्वजनिक भएको हो । उत्तर कोरियाको प्राविधिक गल्तीका कारण यस्तो तथ्य सार्वजनिक भएको अन्तराष्ट्रिय सञ्चार माध्ययमले जनाएका छन् । उत्तर कोरियाकाे इन्टरनेट सुविधामा २८ वटा मात्र अनलाइन डोमेन नाम दर्ता छन् । जसमध्ये धेरै डोमेन लिंक बाहिरी देशमा खुल्दैनन् । अघिल्लो सातामात्र सिनेटले गिटभलाई उ ‘उत्तर कोरियाको टप लेवल नेम सर्भरमा सानो प्राविधिक गल्तीका कारण विश्वव्यापी इन्टरनेट सञ्जालमा उसको डोमेन नेम सिस्टमका गोप्य सूचना सार्वजनिक भएका छन् ।’ उत्तर कोरियामा सार्वजनिक भएका डोमेन कुनै खाना अर्थात् परिकारका साइट छन् भने कुनै समाचार एजेन्सीका साइट छन् । सार्वजनिक भएको तथ्य अनुसार उत्तार कोरियामा सामाजिक सञ्जाल समेत रहेको देखिन्छ । पछिल्लो तथ्य अनुसार त्यहा प्लेन टिकट, स्कुल शिक्षा, प्राविधिक जानकारी, बिमा कम्पनी, ट्राभल एजेन्सी सम्बन्धी वेवसाइटसमेत रहेको देखिन्छ । सार्वजनिक भएका सबै वेभसाइट अहिले भन्ने खुल्दैनन् । उत्तर कोरियाले त्यहाँका नागरिकलाई इन्टरनेट सुविधा दिए पनि उनीहरुको पहुँच संसारभरको इन्टरनेटमा हुँदैन । हरेक कुरामा प्रतिबन्ध लगाएको उत्तर कोरियामा सञ्चार माध्ययममाथि पूर्ण प्रतिबन्ध छ । | उत्तर कोरियामा के के वेबसाइटहरू रहेको देखिन्छ? | प्लेन टिकट, स्कुल शिक्षा, प्राविधिक जानकारी, बिमा कम्पनी, ट्राभल एजेन्सी |
धेरै कुरालाई गोप्य रााख्ने उत्तर कोरियाको इन्टरनेट सुविधाबारे नयाँ तथ्य सार्वजनिक भएको हो । उत्तर कोरियाको प्राविधिक गल्तीका कारण यस्तो तथ्य सार्वजनिक भएको अन्तराष्ट्रिय सञ्चार माध्ययमले जनाएका छन् । उत्तर कोरियाकाे इन्टरनेट सुविधामा २८ वटा मात्र अनलाइन डोमेन नाम दर्ता छन् । जसमध्ये धेरै डोमेन लिंक बाहिरी देशमा खुल्दैनन् । अघिल्लो सातामात्र सिनेटले गिटभलाई उ ‘उत्तर कोरियाको टप लेवल नेम सर्भरमा सानो प्राविधिक गल्तीका कारण विश्वव्यापी इन्टरनेट सञ्जालमा उसको डोमेन नेम सिस्टमका गोप्य सूचना सार्वजनिक भएका छन् ।’ उत्तर कोरियामा सार्वजनिक भएका डोमेन कुनै खाना अर्थात् परिकारका साइट छन् भने कुनै समाचार एजेन्सीका साइट छन् । सार्वजनिक भएको तथ्य अनुसार उत्तार कोरियामा सामाजिक सञ्जाल समेत रहेको देखिन्छ । पछिल्लो तथ्य अनुसार त्यहा प्लेन टिकट, स्कुल शिक्षा, प्राविधिक जानकारी, बिमा कम्पनी, ट्राभल एजेन्सी सम्बन्धी वेवसाइटसमेत रहेको देखिन्छ । सार्वजनिक भएका सबै वेभसाइट अहिले भन्ने खुल्दैनन् । उत्तर कोरियाले त्यहाँका नागरिकलाई इन्टरनेट सुविधा दिए पनि उनीहरुको पहुँच संसारभरको इन्टरनेटमा हुँदैन । हरेक कुरामा प्रतिबन्ध लगाएको उत्तर कोरियामा सञ्चार माध्ययममाथि पूर्ण प्रतिबन्ध छ । | उत्तर कोरियामा सञ्चार माध्ययममाथि के छ? | पूर्ण प्रतिबन्ध |
अर्थमन्त्री डा प्रकाशशरण महतले सरकारले सूचना प्रविधिको क्षेत्रलाई महत्व र प्रथामिकता दिएको बताएका छन् । | कसले सूचना प्रविधिको क्षेत्रलाई महत्व र प्रथामिकता दिएको भनेका छन्? | अर्थमन्त्री डा प्रकाशशरण महत |
अर्थमन्त्री डा प्रकाशशरण महतले सरकारले सूचना प्रविधिको क्षेत्रलाई महत्व र प्रथामिकता दिएको बताएका छन् । | कसको भनाइ अनुसार सरकारले सूचना प्रविधिको क्षेत्रलाई महत्व दिएको छ? | डा प्रकाशशरण महत |
मलेशियामा आमाहरूको एक समूहले बिहीबार एउटा ऐतिहासिक कानूनी लडाइँ जितेको छ । उक्त समूह विदेशमा बच्चा जन्माउने महिलाहरूलाई प्रभावित पार्ने गरी लागू गरिएको भेदभावपूर्ण नागरिकतासम्बन्धी नियमलाई उल्ट्याउन सफल भएको छ। उक्त नियमले विदेशी पतिबाट जन्मिएका बच्चाहरूले स्वतः नागरिकता प्राप्त गर्न सक्ने प्रावधानलाई कटौती गरेको र उक्त नियम भेदभावकारी रहेको आमा समूहले दाबी गरेको थियो । उनीहरूको तर्क थियो “यस्तो प्रतिबन्ध दक्षिण पूर्वी एसियाली देशका पुरुषहरुका निम्ति भने आकर्षित छैन । यो नियम रुढीवादी विचारले ग्रसित भएको र मलेसियाको संवैधानिक भावना विपरीत रहेको समेत उनीहरूले दाबी गरेका थिए । बिहीबार क्वालालम्पुरको उच्च अदालतले भने उक्त मुद्दामा आमा समूहको पक्षमा फैसला गरेको छ," एनजीओ परिवार सीमानाका अध्यक्ष सुरी केम्पेले भनिन्, “यो फैसलाले मलेसियाली लैङ्गिक समानतालाई मान्यता दिएको छ जो समानतावादी र न्यायोचित छ ।" यो फैसला सबै मलेशियाली आमाहरूमा लागू हुन्छ मुद्दाका पक्ष विपक्षमा मात्र होइन, केम्पेले थप पुष्टि गरिन् । तर सरकारको तर्फबाट भने यस विषयमा कुनै प्रतिक्रिया आएको छैन । | कुन नियमलाई उल्ट्याउन सफल भएको छ? | भेदभावपूर्ण नागरिकतासम्बन्धी नियम |
मलेशियामा आमाहरूको एक समूहले बिहीबार एउटा ऐतिहासिक कानूनी लडाइँ जितेको छ । उक्त समूह विदेशमा बच्चा जन्माउने महिलाहरूलाई प्रभावित पार्ने गरी लागू गरिएको भेदभावपूर्ण नागरिकतासम्बन्धी नियमलाई उल्ट्याउन सफल भएको छ। उक्त नियमले विदेशी पतिबाट जन्मिएका बच्चाहरूले स्वतः नागरिकता प्राप्त गर्न सक्ने प्रावधानलाई कटौती गरेको र उक्त नियम भेदभावकारी रहेको आमा समूहले दाबी गरेको थियो । उनीहरूको तर्क थियो “यस्तो प्रतिबन्ध दक्षिण पूर्वी एसियाली देशका पुरुषहरुका निम्ति भने आकर्षित छैन । यो नियम रुढीवादी विचारले ग्रसित भएको र मलेसियाको संवैधानिक भावना विपरीत रहेको समेत उनीहरूले दाबी गरेका थिए । बिहीबार क्वालालम्पुरको उच्च अदालतले भने उक्त मुद्दामा आमा समूहको पक्षमा फैसला गरेको छ," एनजीओ परिवार सीमानाका अध्यक्ष सुरी केम्पेले भनिन्, “यो फैसलाले मलेसियाली लैङ्गिक समानतालाई मान्यता दिएको छ जो समानतावादी र न्यायोचित छ ।" यो फैसला सबै मलेशियाली आमाहरूमा लागू हुन्छ मुद्दाका पक्ष विपक्षमा मात्र होइन, केम्पेले थप पुष्टि गरिन् । तर सरकारको तर्फबाट भने यस विषयमा कुनै प्रतिक्रिया आएको छैन । | कहाँ यो मुद्दामा आमा समूहको पक्षमा फैसला गरिएको छ? | क्वालालम्पुरको उच्च अदालत |
मलेशियामा आमाहरूको एक समूहले बिहीबार एउटा ऐतिहासिक कानूनी लडाइँ जितेको छ । उक्त समूह विदेशमा बच्चा जन्माउने महिलाहरूलाई प्रभावित पार्ने गरी लागू गरिएको भेदभावपूर्ण नागरिकतासम्बन्धी नियमलाई उल्ट्याउन सफल भएको छ। उक्त नियमले विदेशी पतिबाट जन्मिएका बच्चाहरूले स्वतः नागरिकता प्राप्त गर्न सक्ने प्रावधानलाई कटौती गरेको र उक्त नियम भेदभावकारी रहेको आमा समूहले दाबी गरेको थियो । उनीहरूको तर्क थियो “यस्तो प्रतिबन्ध दक्षिण पूर्वी एसियाली देशका पुरुषहरुका निम्ति भने आकर्षित छैन । यो नियम रुढीवादी विचारले ग्रसित भएको र मलेसियाको संवैधानिक भावना विपरीत रहेको समेत उनीहरूले दाबी गरेका थिए । बिहीबार क्वालालम्पुरको उच्च अदालतले भने उक्त मुद्दामा आमा समूहको पक्षमा फैसला गरेको छ," एनजीओ परिवार सीमानाका अध्यक्ष सुरी केम्पेले भनिन्, “यो फैसलाले मलेसियाली लैङ्गिक समानतालाई मान्यता दिएको छ जो समानतावादी र न्यायोचित छ ।" यो फैसला सबै मलेशियाली आमाहरूमा लागू हुन्छ मुद्दाका पक्ष विपक्षमा मात्र होइन, केम्पेले थप पुष्टि गरिन् । तर सरकारको तर्फबाट भने यस विषयमा कुनै प्रतिक्रिया आएको छैन । | कसले यो फैसला मलेसियाली लैङ्गिक समानतालाई मान्यता दिएको छ? | सुरी केम्पेले |
मलेशियामा आमाहरूको एक समूहले बिहीबार एउटा ऐतिहासिक कानूनी लडाइँ जितेको छ । उक्त समूह विदेशमा बच्चा जन्माउने महिलाहरूलाई प्रभावित पार्ने गरी लागू गरिएको भेदभावपूर्ण नागरिकतासम्बन्धी नियमलाई उल्ट्याउन सफल भएको छ। उक्त नियमले विदेशी पतिबाट जन्मिएका बच्चाहरूले स्वतः नागरिकता प्राप्त गर्न सक्ने प्रावधानलाई कटौती गरेको र उक्त नियम भेदभावकारी रहेको आमा समूहले दाबी गरेको थियो । उनीहरूको तर्क थियो “यस्तो प्रतिबन्ध दक्षिण पूर्वी एसियाली देशका पुरुषहरुका निम्ति भने आकर्षित छैन । यो नियम रुढीवादी विचारले ग्रसित भएको र मलेसियाको संवैधानिक भावना विपरीत रहेको समेत उनीहरूले दाबी गरेका थिए । बिहीबार क्वालालम्पुरको उच्च अदालतले भने उक्त मुद्दामा आमा समूहको पक्षमा फैसला गरेको छ," एनजीओ परिवार सीमानाका अध्यक्ष सुरी केम्पेले भनिन्, “यो फैसलाले मलेसियाली लैङ्गिक समानतालाई मान्यता दिएको छ जो समानतावादी र न्यायोचित छ ।" यो फैसला सबै मलेशियाली आमाहरूमा लागू हुन्छ मुद्दाका पक्ष विपक्षमा मात्र होइन, केम्पेले थप पुष्टि गरिन् । तर सरकारको तर्फबाट भने यस विषयमा कुनै प्रतिक्रिया आएको छैन । | यो फैसला कस्को लागि लागू हुन्छ? | सबै मलेशियाली आमाहरूमा |
२०८१ साउन ८ गते सूचनाको घर, मकालुखबर नेपाल प्रहरीमा प्राविधिक तर्फ २ जना प्रहरी नायब महानिरीक्षक ९डीआईजी० को दरबन्दी थप भएको छ । गएको बिहीबार बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले कार्यकाल समाप्त भएपछि दरबन्दी स्वतः खारेज हुने गरी प्राविधिक प्रहरी समूहतर्फ विशेष पद सिर्जना गर्ने निर्णय गरेको हो। प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो र केनाइन कार्यालयमा रहने गरी डीआईजीको दरबन्दी थप भएको छ । अब सीआईबी मातहत रहेको साइबर ब्यूरोका प्रमुख एसएसपी नविन्द अर्याल र प्रहरीको केनाइन कार्यालयकी एसएसपी डा। देउती गुरुङ डीआईजी बन्ने छन् । | कसको दरबन्दी थप भएको छ? | प्रहरी नायब महानिरीक्षक ९डीआईजी |
२०८१ साउन ८ गते सूचनाको घर, मकालुखबर नेपाल प्रहरीमा प्राविधिक तर्फ २ जना प्रहरी नायब महानिरीक्षक ९डीआईजी० को दरबन्दी थप भएको छ । गएको बिहीबार बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले कार्यकाल समाप्त भएपछि दरबन्दी स्वतः खारेज हुने गरी प्राविधिक प्रहरी समूहतर्फ विशेष पद सिर्जना गर्ने निर्णय गरेको हो। प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो र केनाइन कार्यालयमा रहने गरी डीआईजीको दरबन्दी थप भएको छ । अब सीआईबी मातहत रहेको साइबर ब्यूरोका प्रमुख एसएसपी नविन्द अर्याल र प्रहरीको केनाइन कार्यालयकी एसएसपी डा। देउती गुरुङ डीआईजी बन्ने छन् । | कसले विशेष पद सिर्जना गर्ने निर्णय गरेको हो? | मन्त्रिपरिषद्को बैठकले |
२०८१ साउन ८ गते सूचनाको घर, मकालुखबर नेपाल प्रहरीमा प्राविधिक तर्फ २ जना प्रहरी नायब महानिरीक्षक ९डीआईजी० को दरबन्दी थप भएको छ । गएको बिहीबार बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले कार्यकाल समाप्त भएपछि दरबन्दी स्वतः खारेज हुने गरी प्राविधिक प्रहरी समूहतर्फ विशेष पद सिर्जना गर्ने निर्णय गरेको हो। प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो र केनाइन कार्यालयमा रहने गरी डीआईजीको दरबन्दी थप भएको छ । अब सीआईबी मातहत रहेको साइबर ब्यूरोका प्रमुख एसएसपी नविन्द अर्याल र प्रहरीको केनाइन कार्यालयकी एसएसपी डा। देउती गुरुङ डीआईजी बन्ने छन् । | कुन मिति सूचनाको घरमा दरबन्दी थप भएको छ? | २०८१ साउन ८ गते |
२०८१ साउन ८ गते सूचनाको घर, मकालुखबर नेपाल प्रहरीमा प्राविधिक तर्फ २ जना प्रहरी नायब महानिरीक्षक ९डीआईजी० को दरबन्दी थप भएको छ । गएको बिहीबार बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले कार्यकाल समाप्त भएपछि दरबन्दी स्वतः खारेज हुने गरी प्राविधिक प्रहरी समूहतर्फ विशेष पद सिर्जना गर्ने निर्णय गरेको हो। प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो र केनाइन कार्यालयमा रहने गरी डीआईजीको दरबन्दी थप भएको छ । अब सीआईबी मातहत रहेको साइबर ब्यूरोका प्रमुख एसएसपी नविन्द अर्याल र प्रहरीको केनाइन कार्यालयकी एसएसपी डा। देउती गुरुङ डीआईजी बन्ने छन् । | कसको कार्यकाल समाप्त भएपछि दरबन्दी स्वतः खारेज हुने छ? | प्राविधिक प्रहरी समूहतर्फ |
अर्थमन्त्री डा.युवराज खतिवडाले राष्ट्रिय पूँजी निर्माणमा केन्द्रित हुने निजी क्षेत्रलाई आह्वान गर्नुभएको छ । खतिवडाले पूँजी निर्माणका लागि उद्योग विस्तार गर्नेगरी सरकारले भन्सार सम्बन्धि नीति ल्याएको दाबी गर्दै त्यसले उपलब्ध गराएको सुविधाको सदुपयोग गरेर अघि बढ्न निजी क्षेत्रलाई ध्यानाकर्षण गराउनु भएको हो । बिहीबार ‘भन्सार व्यवस्थापन’ गोष्ठीको उद्घाटन गर्दै उहाँले उद्योग विस्तारका लागि आयात गर्ने वस्तुको करमा छुट दिन सरकार प्रतिवद्ध रहेको बताउनुभयो । अर्थमन्त्री खतिवडाले मुलुकमा औद्योगिक क्षेत्रको विस्तारका लागि सरकारले भन्सार प्रणालीमा पनि सुधारको प्रयासलाई उच्च प्राथमिकता दिएको बताउनुभयो । कार्यक्रममा भन्सार विभागका महानिर्देशक रामेश्वर दंगालले खुलासीमा भएको क्षेत्रमा चोरी, पैठारी नियन्त्रण गर्न चुनौति रहेको उल्लेख गर्दै ती समस्या समाधानका लागि सुरक्षा निकायको उचित व्यवस्था गर्नुपर्ने बताउनुभयो । | सरकारले उद्योग विस्तारका लागि के ल्याएको दाबी गर्दै अर्थमन्त्री खतिवडाले के बताउनुभएको छ? | भन्सार सम्बन्धि नीति |
अर्थमन्त्री डा.युवराज खतिवडाले राष्ट्रिय पूँजी निर्माणमा केन्द्रित हुने निजी क्षेत्रलाई आह्वान गर्नुभएको छ । खतिवडाले पूँजी निर्माणका लागि उद्योग विस्तार गर्नेगरी सरकारले भन्सार सम्बन्धि नीति ल्याएको दाबी गर्दै त्यसले उपलब्ध गराएको सुविधाको सदुपयोग गरेर अघि बढ्न निजी क्षेत्रलाई ध्यानाकर्षण गराउनु भएको हो । बिहीबार ‘भन्सार व्यवस्थापन’ गोष्ठीको उद्घाटन गर्दै उहाँले उद्योग विस्तारका लागि आयात गर्ने वस्तुको करमा छुट दिन सरकार प्रतिवद्ध रहेको बताउनुभयो । अर्थमन्त्री खतिवडाले मुलुकमा औद्योगिक क्षेत्रको विस्तारका लागि सरकारले भन्सार प्रणालीमा पनि सुधारको प्रयासलाई उच्च प्राथमिकता दिएको बताउनुभयो । कार्यक्रममा भन्सार विभागका महानिर्देशक रामेश्वर दंगालले खुलासीमा भएको क्षेत्रमा चोरी, पैठारी नियन्त्रण गर्न चुनौति रहेको उल्लेख गर्दै ती समस्या समाधानका लागि सुरक्षा निकायको उचित व्यवस्था गर्नुपर्ने बताउनुभयो । | अर्थमन्त्री खतिवडाले उद्योग विस्तारका लागि केमा छुट दिन सरकार प्रतिवद्ध रहेको बताउनुभयो? | आयात गर्ने वस्तुको करमा |
अर्थमन्त्री डा.युवराज खतिवडाले राष्ट्रिय पूँजी निर्माणमा केन्द्रित हुने निजी क्षेत्रलाई आह्वान गर्नुभएको छ । खतिवडाले पूँजी निर्माणका लागि उद्योग विस्तार गर्नेगरी सरकारले भन्सार सम्बन्धि नीति ल्याएको दाबी गर्दै त्यसले उपलब्ध गराएको सुविधाको सदुपयोग गरेर अघि बढ्न निजी क्षेत्रलाई ध्यानाकर्षण गराउनु भएको हो । बिहीबार ‘भन्सार व्यवस्थापन’ गोष्ठीको उद्घाटन गर्दै उहाँले उद्योग विस्तारका लागि आयात गर्ने वस्तुको करमा छुट दिन सरकार प्रतिवद्ध रहेको बताउनुभयो । अर्थमन्त्री खतिवडाले मुलुकमा औद्योगिक क्षेत्रको विस्तारका लागि सरकारले भन्सार प्रणालीमा पनि सुधारको प्रयासलाई उच्च प्राथमिकता दिएको बताउनुभयो । कार्यक्रममा भन्सार विभागका महानिर्देशक रामेश्वर दंगालले खुलासीमा भएको क्षेत्रमा चोरी, पैठारी नियन्त्रण गर्न चुनौति रहेको उल्लेख गर्दै ती समस्या समाधानका लागि सुरक्षा निकायको उचित व्यवस्था गर्नुपर्ने बताउनुभयो । | कसले भन्सार व्यवस्थापन गोष्ठीको उद्घाटन गर्दै उद्योग विस्तारका लागि भन्सार प्रणालीमा सुधारको प्रयासलाई उच्च प्राथमिकता दिएको बताउनुभयो? | अर्थमन्त्री खतिवडा |
अर्थमन्त्री डा.युवराज खतिवडाले राष्ट्रिय पूँजी निर्माणमा केन्द्रित हुने निजी क्षेत्रलाई आह्वान गर्नुभएको छ । खतिवडाले पूँजी निर्माणका लागि उद्योग विस्तार गर्नेगरी सरकारले भन्सार सम्बन्धि नीति ल्याएको दाबी गर्दै त्यसले उपलब्ध गराएको सुविधाको सदुपयोग गरेर अघि बढ्न निजी क्षेत्रलाई ध्यानाकर्षण गराउनु भएको हो । बिहीबार ‘भन्सार व्यवस्थापन’ गोष्ठीको उद्घाटन गर्दै उहाँले उद्योग विस्तारका लागि आयात गर्ने वस्तुको करमा छुट दिन सरकार प्रतिवद्ध रहेको बताउनुभयो । अर्थमन्त्री खतिवडाले मुलुकमा औद्योगिक क्षेत्रको विस्तारका लागि सरकारले भन्सार प्रणालीमा पनि सुधारको प्रयासलाई उच्च प्राथमिकता दिएको बताउनुभयो । कार्यक्रममा भन्सार विभागका महानिर्देशक रामेश्वर दंगालले खुलासीमा भएको क्षेत्रमा चोरी, पैठारी नियन्त्रण गर्न चुनौति रहेको उल्लेख गर्दै ती समस्या समाधानका लागि सुरक्षा निकायको उचित व्यवस्था गर्नुपर्ने बताउनुभयो । | कसले खुलासीमा भएको क्षेत्रमा चोरी, पैठारी नियन्त्रण गर्न चुनौति रहेको उल्लेख गर्नुभयो? | रामेश्वर दंगाल |
संसदीय समितिको सभापतिमा नेपाली कांग्रेसले तीन सभापतिमा उम्मेदवारी मनोनयन गरेको छ । कांग्रेस सचेतक सुशीला थिङका अनुसार कांग्रेसले कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक स्रोत समितिमा डा. आरजु राणा देउवा, अर्थ समितिमा सन्तोष चालिसे र राज्य व्यवस्था तथा सुशासन समितिमा रामहरि खतिवडाको उम्मेदवारी मनोनयन भएको जानकारी दिनुभयो । | कसले तीन सभापतिमा उम्मेदवारी मनोनयन गरेको छ? | नेपाली कांग्रेसले |
संसदीय समितिको सभापतिमा नेपाली कांग्रेसले तीन सभापतिमा उम्मेदवारी मनोनयन गरेको छ । कांग्रेस सचेतक सुशीला थिङका अनुसार कांग्रेसले कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक स्रोत समितिमा डा. आरजु राणा देउवा, अर्थ समितिमा सन्तोष चालिसे र राज्य व्यवस्था तथा सुशासन समितिमा रामहरि खतिवडाको उम्मेदवारी मनोनयन भएको जानकारी दिनुभयो । | कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक स्रोत समितिमा कोको उम्मेदवारी मनोनयन भएको छ? | डा. आरजु राणा देउवा |
संसदीय समितिको सभापतिमा नेपाली कांग्रेसले तीन सभापतिमा उम्मेदवारी मनोनयन गरेको छ । कांग्रेस सचेतक सुशीला थिङका अनुसार कांग्रेसले कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक स्रोत समितिमा डा. आरजु राणा देउवा, अर्थ समितिमा सन्तोष चालिसे र राज्य व्यवस्था तथा सुशासन समितिमा रामहरि खतिवडाको उम्मेदवारी मनोनयन भएको जानकारी दिनुभयो । | अर्थ समितिमा कोको उम्मेदवारी मनोनयन भएको छ? | सन्तोष चालिसे |
संसदीय समितिको सभापतिमा नेपाली कांग्रेसले तीन सभापतिमा उम्मेदवारी मनोनयन गरेको छ । कांग्रेस सचेतक सुशीला थिङका अनुसार कांग्रेसले कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक स्रोत समितिमा डा. आरजु राणा देउवा, अर्थ समितिमा सन्तोष चालिसे र राज्य व्यवस्था तथा सुशासन समितिमा रामहरि खतिवडाको उम्मेदवारी मनोनयन भएको जानकारी दिनुभयो । | राज्य व्यवस्था तथा सुशासन समितिमा कोको उम्मेदवारी मनोनयन भएको छ? | रामहरि खतिवडाको |
साताको पहिलो दिन नेपाली बजारमा सुनको मूल्य आज बढेको छ । शुक्रबार ८८ हजार २ सयमा कारोबार भएको सुन आज ८९ हजारमा पुगेको हो। चाँदीको मूल्य प्रतितोला २५ रुपैयाँले बढेर १३ सय ३० रुपैयाँमा कायम रहेको सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले जनाएको छ। शुक्रबार चाँदी १३ सय ५ रुपैयाँ प्रतितोलामा कारोबार भएको थियो। अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुन १७ सय ८४ अमेरिकी डलरमा कारोबार भइरहेको छ । | सुनको मूल्य आज कति पुगेको छ? | ८९ हजार |
साताको पहिलो दिन नेपाली बजारमा सुनको मूल्य आज बढेको छ । शुक्रबार ८८ हजार २ सयमा कारोबार भएको सुन आज ८९ हजारमा पुगेको हो। चाँदीको मूल्य प्रतितोला २५ रुपैयाँले बढेर १३ सय ३० रुपैयाँमा कायम रहेको सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले जनाएको छ। शुक्रबार चाँदी १३ सय ५ रुपैयाँ प्रतितोलामा कारोबार भएको थियो। अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुन १७ सय ८४ अमेरिकी डलरमा कारोबार भइरहेको छ । | शुक्रबार सुनको मूल्य कति थियो? | ८८ हजार २ सय |
साताको पहिलो दिन नेपाली बजारमा सुनको मूल्य आज बढेको छ । शुक्रबार ८८ हजार २ सयमा कारोबार भएको सुन आज ८९ हजारमा पुगेको हो। चाँदीको मूल्य प्रतितोला २५ रुपैयाँले बढेर १३ सय ३० रुपैयाँमा कायम रहेको सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले जनाएको छ। शुक्रबार चाँदी १३ सय ५ रुपैयाँ प्रतितोलामा कारोबार भएको थियो। अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुन १७ सय ८४ अमेरिकी डलरमा कारोबार भइरहेको छ । | चाँदीको मूल्य आज कति बढेको छ? | २५ रुपैयाँ |
साताको पहिलो दिन नेपाली बजारमा सुनको मूल्य आज बढेको छ । शुक्रबार ८८ हजार २ सयमा कारोबार भएको सुन आज ८९ हजारमा पुगेको हो। चाँदीको मूल्य प्रतितोला २५ रुपैयाँले बढेर १३ सय ३० रुपैयाँमा कायम रहेको सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले जनाएको छ। शुक्रबार चाँदी १३ सय ५ रुपैयाँ प्रतितोलामा कारोबार भएको थियो। अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुन १७ सय ८४ अमेरिकी डलरमा कारोबार भइरहेको छ । | चाँदीको मूल्य आज कति रहेको छ? | १३ सय ३० रुपैयाँ |
साताको पहिलो दिन नेपाली बजारमा सुनको मूल्य आज बढेको छ । शुक्रबार ८८ हजार २ सयमा कारोबार भएको सुन आज ८९ हजारमा पुगेको हो। चाँदीको मूल्य प्रतितोला २५ रुपैयाँले बढेर १३ सय ३० रुपैयाँमा कायम रहेको सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले जनाएको छ। शुक्रबार चाँदी १३ सय ५ रुपैयाँ प्रतितोलामा कारोबार भएको थियो। अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुन १७ सय ८४ अमेरिकी डलरमा कारोबार भइरहेको छ । | शुक्रबार चाँदीको मूल्य कति थियो? | १३ सय ५ |
साताको पहिलो दिन नेपाली बजारमा सुनको मूल्य आज बढेको छ । शुक्रबार ८८ हजार २ सयमा कारोबार भएको सुन आज ८९ हजारमा पुगेको हो। चाँदीको मूल्य प्रतितोला २५ रुपैयाँले बढेर १३ सय ३० रुपैयाँमा कायम रहेको सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले जनाएको छ। शुक्रबार चाँदी १३ सय ५ रुपैयाँ प्रतितोलामा कारोबार भएको थियो। अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुन १७ सय ८४ अमेरिकी डलरमा कारोबार भइरहेको छ । | अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको मूल्य कति छ? | १७ सय ८४ अमेरिकी डलर |
ज्वालामुखी विस्फोट र त्यसपछिको सुनामीले द्वीपसमूहमा इन्टरनेट पहुँच ध्वस्त बनाएको पाँच हप्तापछि टोंगा फेरि वेबमा जोडिएको छ। मंगलबार, देशको दुई मुख्य इन्टरनेट सेवा प्रदायक मध्ये एक डिजिसेलले टोंगाटापु र ईयूआ टापुहरूमा डाटा कनेक्सन पुनर्स्थापित गरेको बताएको थियो। जब सबमरिन रिलायन्सले दक्षिण प्रशान्त राष्ट्र फिजी र बाँकीलाई जोड्ने ५१४ माइल लामो फाइबर अप्टिक केबलको मर्मत पूरा गर्यो। संसार। केबलको ५७ माइल खण्ड प्रतिस्थापन गर्नको लागी पानीमुनिको मर्मत संभार गर्न २० दिन लाग्यो जुन धेरै स्थानमा बिच्छेद भएको थियो। यद्यपि, सबै टोंगामा अझै इन्टरनेट पहुँच नभएको बताईएको छ। टोंगाटापुको मुख्य टापुलाई यसका छिमेकीसँग जोड्ने घरेलु केबल पनि सुनामीको समयमा क्षतिग्रस्त भएको थियो। टोंगा केबलका सीईओ जेम्स पानुवेले रोयटर्ससँग आवश्यक मर्मत पूरा गर्न छ देखि नौ महिना लाग्न सक्ने बताएका छन्। उनले केबल अभावले काममा ढिलाइ भएको बताए। यसअघि इलन मस्कले सो टापु टापु राष्ट्रमा इन्टरनेट पुर्याउन आफ्नो स्याटेलाइट इन्टरनेट सेवा स्टारलिंकको उपकरणहरु प्रदान गरेका थिए । | कसले टोंगाटापु र ईयूआ टापुहरूमा डाटा कनेक्सन पुनर्स्थापित गरेको बताएको थियो? | डिजिसेलले |
ज्वालामुखी विस्फोट र त्यसपछिको सुनामीले द्वीपसमूहमा इन्टरनेट पहुँच ध्वस्त बनाएको पाँच हप्तापछि टोंगा फेरि वेबमा जोडिएको छ। मंगलबार, देशको दुई मुख्य इन्टरनेट सेवा प्रदायक मध्ये एक डिजिसेलले टोंगाटापु र ईयूआ टापुहरूमा डाटा कनेक्सन पुनर्स्थापित गरेको बताएको थियो। जब सबमरिन रिलायन्सले दक्षिण प्रशान्त राष्ट्र फिजी र बाँकीलाई जोड्ने ५१४ माइल लामो फाइबर अप्टिक केबलको मर्मत पूरा गर्यो। संसार। केबलको ५७ माइल खण्ड प्रतिस्थापन गर्नको लागी पानीमुनिको मर्मत संभार गर्न २० दिन लाग्यो जुन धेरै स्थानमा बिच्छेद भएको थियो। यद्यपि, सबै टोंगामा अझै इन्टरनेट पहुँच नभएको बताईएको छ। टोंगाटापुको मुख्य टापुलाई यसका छिमेकीसँग जोड्ने घरेलु केबल पनि सुनामीको समयमा क्षतिग्रस्त भएको थियो। टोंगा केबलका सीईओ जेम्स पानुवेले रोयटर्ससँग आवश्यक मर्मत पूरा गर्न छ देखि नौ महिना लाग्न सक्ने बताएका छन्। उनले केबल अभावले काममा ढिलाइ भएको बताए। यसअघि इलन मस्कले सो टापु टापु राष्ट्रमा इन्टरनेट पुर्याउन आफ्नो स्याटेलाइट इन्टरनेट सेवा स्टारलिंकको उपकरणहरु प्रदान गरेका थिए । | कति माइल लामो फाइबर अप्टिक केबलको मर्मत पूरा गर्यो? | ५१४ माइल |
ज्वालामुखी विस्फोट र त्यसपछिको सुनामीले द्वीपसमूहमा इन्टरनेट पहुँच ध्वस्त बनाएको पाँच हप्तापछि टोंगा फेरि वेबमा जोडिएको छ। मंगलबार, देशको दुई मुख्य इन्टरनेट सेवा प्रदायक मध्ये एक डिजिसेलले टोंगाटापु र ईयूआ टापुहरूमा डाटा कनेक्सन पुनर्स्थापित गरेको बताएको थियो। जब सबमरिन रिलायन्सले दक्षिण प्रशान्त राष्ट्र फिजी र बाँकीलाई जोड्ने ५१४ माइल लामो फाइबर अप्टिक केबलको मर्मत पूरा गर्यो। संसार। केबलको ५७ माइल खण्ड प्रतिस्थापन गर्नको लागी पानीमुनिको मर्मत संभार गर्न २० दिन लाग्यो जुन धेरै स्थानमा बिच्छेद भएको थियो। यद्यपि, सबै टोंगामा अझै इन्टरनेट पहुँच नभएको बताईएको छ। टोंगाटापुको मुख्य टापुलाई यसका छिमेकीसँग जोड्ने घरेलु केबल पनि सुनामीको समयमा क्षतिग्रस्त भएको थियो। टोंगा केबलका सीईओ जेम्स पानुवेले रोयटर्ससँग आवश्यक मर्मत पूरा गर्न छ देखि नौ महिना लाग्न सक्ने बताएका छन्। उनले केबल अभावले काममा ढिलाइ भएको बताए। यसअघि इलन मस्कले सो टापु टापु राष्ट्रमा इन्टरनेट पुर्याउन आफ्नो स्याटेलाइट इन्टरनेट सेवा स्टारलिंकको उपकरणहरु प्रदान गरेका थिए । | टोंगामा अझै इन्टरनेट पहुँच नभएको बताईएको छ? | यद्यपि |
ज्वालामुखी विस्फोट र त्यसपछिको सुनामीले द्वीपसमूहमा इन्टरनेट पहुँच ध्वस्त बनाएको पाँच हप्तापछि टोंगा फेरि वेबमा जोडिएको छ। मंगलबार, देशको दुई मुख्य इन्टरनेट सेवा प्रदायक मध्ये एक डिजिसेलले टोंगाटापु र ईयूआ टापुहरूमा डाटा कनेक्सन पुनर्स्थापित गरेको बताएको थियो। जब सबमरिन रिलायन्सले दक्षिण प्रशान्त राष्ट्र फिजी र बाँकीलाई जोड्ने ५१४ माइल लामो फाइबर अप्टिक केबलको मर्मत पूरा गर्यो। संसार। केबलको ५७ माइल खण्ड प्रतिस्थापन गर्नको लागी पानीमुनिको मर्मत संभार गर्न २० दिन लाग्यो जुन धेरै स्थानमा बिच्छेद भएको थियो। यद्यपि, सबै टोंगामा अझै इन्टरनेट पहुँच नभएको बताईएको छ। टोंगाटापुको मुख्य टापुलाई यसका छिमेकीसँग जोड्ने घरेलु केबल पनि सुनामीको समयमा क्षतिग्रस्त भएको थियो। टोंगा केबलका सीईओ जेम्स पानुवेले रोयटर्ससँग आवश्यक मर्मत पूरा गर्न छ देखि नौ महिना लाग्न सक्ने बताएका छन्। उनले केबल अभावले काममा ढिलाइ भएको बताए। यसअघि इलन मस्कले सो टापु टापु राष्ट्रमा इन्टरनेट पुर्याउन आफ्नो स्याटेलाइट इन्टरनेट सेवा स्टारलिंकको उपकरणहरु प्रदान गरेका थिए । | केबलको ५७ माइल खण्ड प्रतिस्थापन गर्न कति दिन लाग्यो? | २० दिन |
ज्वालामुखी विस्फोट र त्यसपछिको सुनामीले द्वीपसमूहमा इन्टरनेट पहुँच ध्वस्त बनाएको पाँच हप्तापछि टोंगा फेरि वेबमा जोडिएको छ। मंगलबार, देशको दुई मुख्य इन्टरनेट सेवा प्रदायक मध्ये एक डिजिसेलले टोंगाटापु र ईयूआ टापुहरूमा डाटा कनेक्सन पुनर्स्थापित गरेको बताएको थियो। जब सबमरिन रिलायन्सले दक्षिण प्रशान्त राष्ट्र फिजी र बाँकीलाई जोड्ने ५१४ माइल लामो फाइबर अप्टिक केबलको मर्मत पूरा गर्यो। संसार। केबलको ५७ माइल खण्ड प्रतिस्थापन गर्नको लागी पानीमुनिको मर्मत संभार गर्न २० दिन लाग्यो जुन धेरै स्थानमा बिच्छेद भएको थियो। यद्यपि, सबै टोंगामा अझै इन्टरनेट पहुँच नभएको बताईएको छ। टोंगाटापुको मुख्य टापुलाई यसका छिमेकीसँग जोड्ने घरेलु केबल पनि सुनामीको समयमा क्षतिग्रस्त भएको थियो। टोंगा केबलका सीईओ जेम्स पानुवेले रोयटर्ससँग आवश्यक मर्मत पूरा गर्न छ देखि नौ महिना लाग्न सक्ने बताएका छन्। उनले केबल अभावले काममा ढिलाइ भएको बताए। यसअघि इलन मस्कले सो टापु टापु राष्ट्रमा इन्टरनेट पुर्याउन आफ्नो स्याटेलाइट इन्टरनेट सेवा स्टारलिंकको उपकरणहरु प्रदान गरेका थिए । | टोंगा केबलका सीईओ को हुन्? | जेम्स पानुवे |
ज्वालामुखी विस्फोट र त्यसपछिको सुनामीले द्वीपसमूहमा इन्टरनेट पहुँच ध्वस्त बनाएको पाँच हप्तापछि टोंगा फेरि वेबमा जोडिएको छ। मंगलबार, देशको दुई मुख्य इन्टरनेट सेवा प्रदायक मध्ये एक डिजिसेलले टोंगाटापु र ईयूआ टापुहरूमा डाटा कनेक्सन पुनर्स्थापित गरेको बताएको थियो। जब सबमरिन रिलायन्सले दक्षिण प्रशान्त राष्ट्र फिजी र बाँकीलाई जोड्ने ५१४ माइल लामो फाइबर अप्टिक केबलको मर्मत पूरा गर्यो। संसार। केबलको ५७ माइल खण्ड प्रतिस्थापन गर्नको लागी पानीमुनिको मर्मत संभार गर्न २० दिन लाग्यो जुन धेरै स्थानमा बिच्छेद भएको थियो। यद्यपि, सबै टोंगामा अझै इन्टरनेट पहुँच नभएको बताईएको छ। टोंगाटापुको मुख्य टापुलाई यसका छिमेकीसँग जोड्ने घरेलु केबल पनि सुनामीको समयमा क्षतिग्रस्त भएको थियो। टोंगा केबलका सीईओ जेम्स पानुवेले रोयटर्ससँग आवश्यक मर्मत पूरा गर्न छ देखि नौ महिना लाग्न सक्ने बताएका छन्। उनले केबल अभावले काममा ढिलाइ भएको बताए। यसअघि इलन मस्कले सो टापु टापु राष्ट्रमा इन्टरनेट पुर्याउन आफ्नो स्याटेलाइट इन्टरनेट सेवा स्टारलिंकको उपकरणहरु प्रदान गरेका थिए । | इलन मस्कले के प्रदान गरेका थिए? | स्याटेलाइट इन्टरनेट सेवा स्टारलिंकको उपकरणहरु |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था कस्तो छ? | जर्जर |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | सुदूरपश्चिम प्रदेशमा कति जिल्ला छन्? | नौ |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | सुदूरपश्चिम प्रदेशका पहाडी जिल्लाहरू कति छन्? | ७ |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | डोटीले हालसम्म कति जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो? | नत |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | सुदूरपश्चिम प्रदेशमा स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा अब्बल कुन स्थान हो? | धनगढी |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | सुदूरपश्चिम प्रदेशको जनसंख्या कति छ? | २५ लाख ५२ हजार ५१७ |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | कैलालीमा कति श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा छ? | दश |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | कञ्चनपुरमा कति श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा छ? | आठ |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | डडेल्धुरामा कति भेन्टिलेटर रहेको छ? | चार |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | सुदूरपश्चिम प्रदेशमा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको को बताउँछन्? | डा गुणराज अवस्थी |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो के हो? | छ |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि के आवश्यक छ? | विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली |
मुलुकको कार्यकारी पददेखि राजनीतिमा समेत प्रभाव राख्ने हस्ती भएको सुदूरपश्चिम प्रदेशको स्वास्थ्य सेवाको अवस्था भने जर्जर छ । नौ जिल्ला भएको प्रदेशमा ७ पहाडी जिल्ला छन् । मुलुककै विकट पहाडी जिल्ला बाजुरादेखि यसअघि क्षेत्रीय सदरमुकाम रहिसकेको डोटीले हालसम्म नत जिल्लामा आइसियु सेवा दिन सक्यो नत भेन्टिलेटर सेवा नै ।
पछिल्लो दशकयता स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा प्रदेशमा अब्बल धनगढी देखिएपनि अन्य आठ जिल्लामा स्थानीय बिरामी पर्दा होस या दुर्घटनामा परेर घाइते हुँदा पनि सघन कक्षमा राखेर उपचार हुनसक्ने अवस्था छैन । महामारीका रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस सङ्क्रमण दिनानुदिन फैलिँदै जाँदा यहाँ स्वास्थ्य सेवा, आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण र दक्ष जनशक्तिको अभाव अझ बढी खड्किन थालेको छ । विसं २०६८ को जनगणनाअनुसार यस प्रदेशमा २५ लाख ५२ हजार ५१७ जनसंख्या रहेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार कैलालीमा दश र कञ्चनपुरमा आठ गरी सुदूरपश्चिमभरी मात्रै १८ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा रहेको छ ।डडेल्धुरामा चार, कैलालीमा पाँच र कञ्चनपुरमा तीन भेन्टिलेटर रहेको जनाइएको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले पहाडी जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा पु¥याउन नसकिएको बताए । उनले भने, ‘सामान किनेर राख्नु ठुलो कुरो छैन । त्यो सञ्चालन गर्ने जनशक्ति हामीसँग छैनन् ।
उनले आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनका लागि सम्वन्धीत विषयको विशेषज्ञ चिकित्सकसहित स्वास्थ्यकर्मीको टोली आवश्यक पर्ने जानकारी दिए । ‘विशेषज्ञ चिकित्सकको पहाडी जिल्लामा दरबन्दी नै छैन’ उनले भने, ‘भएको जनशक्तिलाई तालिम र प्रशिक्षण गराउन पनि कोरोना कहरले सकिरहेको अवस्था छैन ।
पहाडमा एउटा जिल्लामा दुई वटा भेन्टिलेटर राख्ने प्रदेश सरकारको निर्णयअनुसार अहिले खरिद प्रक्रियामा गइसकेको बताइएको छ । निर्देशक डा अवस्थीले भने, ‘त्यो सञ्चालनका लागि यहाँ भएको जनशक्ति तालिम गराउन वीर अस्पताल र शिक्षण अस्पताल पठाउन पर्ने भएपनि अहिलेको अवस्थाले सकिएको छैन ।
कोरोना संक्रमण फैलिँदै गएर गम्भीर खालका बिरामीहरुको चाप बढ्दै गए यहाँ उपचार गर्नसक्ने सम्भावना नै छैन् । ‘आजका दिनसम्म कोरोना सङ्क्रमितलाई आइसियु र भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गराउन परेको छैन’ उनले भने, ‘त्यो अवस्था आयो भने सुदूरले मात्रै होइन देशले नै सक्दैन् ।
भारतसँग सीमा जोडिएको दार्चुला र बैतडीमा पनि कोरोना संक्रमितको संख्या बढिरहेको भएपनि त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा र आवश्यक उपकरणको छैन । सुदूरपश्चिममा हालसम्म सबैभन्दा कम संख्यामा कोरोना संक्रमित देखिएको जिल्ला हो, दार्चुला । शनिबारसम्म यहाँ ५० जना संक्रमित देखिएका छन् । तीमध्ये ४७ जना निको भएर घर फर्किसकेका छन् । नौ वटा स्थानीय तह रहेको यहाँ दुई वटा अस्पताल र जिल्लाभरीमा ४१ वटा स्वास्थ्य चौकी, १८ वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाई, १४ वटा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र र नौ वटा शहरी स्वास्थ्य केन्द्र रहेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यालय दार्चुलाका कोभिड–१९ सम्पर्क व्यक्ति विरेन्द्र भट्ट जिल्लामा सघन कक्षमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने अवस्थाका बिरामी नदेखिएको जानकारी दिए । उनले कोरोना कहरको लामो समय बितिसक्दा पनि जिल्लामा आइसियु सेवा सञ्चालन बारे कुनै पनि निकाय वा तहको ध्यान नपुगेको बताए ।
‘जिल्लामा आइसियु सुविधा नहुँदा गर्भवती महिला तथा जोखिमपूर्ण अवस्थामा पुगेका बिरामीलाई धनगढी वा भारत रिफर गर्नुपर्ने अस्पतालको बाध्यता छ’ उनले भने, ‘स्वास्थ्य सेवा थप्ने विषयमा पनि सरोकारवाल सबै निकाय गम्भीर हुनु आवश्यक छ ।’ जिल्ला अस्पताल दार्चुलाका डा गजेन्द्र दुवालले आइसियु सेवा सञ्चालनमा अग्रसता देखाए सम्भव रहेको जानकारी दिए ।
बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना भइरहेको भएपनि जिल्लामा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था उस्तै छ । जिल्लामा आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा छैन । ३४२ जनामा कोरोना सङ्क्रमित रहेको जिल्लामा १९ जना मात्रै आइसोलेसनमा बसेका छन् ।
जिल्लामा ६५ वटा स्वास्थ्य चौकी, एक जिल्ला अस्पताल, दुई वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र, र २० वटा सामुदायिक स्वास्थ्य एकाइ छन् । पिसीआर मेसिन जडानको काम अन्तिम चरणमा पुगेको र सञ्चालनका लागि चार जना स्वास्थ्यकर्मीको टोलीसमेत छनौट भइसकेको जनस्वास्थ्य अधिकृत योगेशप्रसाद भट्टले जानकारी दिए । यहाँका स्थानीय तहले पनि जिल्लामा आइसियु सञ्चालन सघन उपचारका सेवा प्रभावकारी बनाउनतर्फ कसैको ध्यान पुगेको छैन ।
कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली अस्पतालमा भने स्थापनाको पाँच दशकपछि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा आएको छ । अस्पतालका मेसु डा हरि श्रेष्ठले केही दिनयता अस्पतालमा छ श्ययाको आइसियु सेवा सञ्चालनमा आएको जानकारी दिए ।
‘यसअघि गम्भीर खालका बिरामीलाई यहाँबाट रिफर गर्नुपर्ने बाध्यता थियो’ उनले भने, ‘सघन उपचार सुरु हँुदा बिरामीलाई पनि धेरै सहज भयो ।’ उनले तीन वटा भेन्टिलेटर रहेपनि एउटा पुरानो भएर मर्मतकार्य भइरहेको जानकारी दिए ।
अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट आइसियु सञ्चालनका लागि रु एक करोड सहयोग भएको बताए । उनले भने, ‘अक्सिजन प्लान्टका लागि छुट्टै रु ८० लाख रकम आएपनि लकडाउनका कारण बाहिरबाट मगाउन नसक्दा हाल त्यो रोकिएको छ । अहिले अक्सिजन प्लान्टका नभएपछि हाल अक्सिजनका दश वटा सिलिण्डरमार्फत अस्थायीरुपमा आइसियु सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’ अठठाइस जना चिकित्सकको दरबन्दी रहेको अस्पातालमा अझै पदपुर्ती हुन भने सकेको छैन ।
डडेल्धुरा अस्पतालका निमित्त मेसु डा जगदीशचन्द्र विष्टले जिल्लामा चार वटा भेन्टिलेटर सेवा सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । ‘तीन वटा भेन्टिलेटर पहिल्यै थिए’ उनले भने, ‘एउटा भर्खरै थपिएको छ ।’ उनले डडेल्धुरामा आइसियु सेवा भने स्वास्थ्य संस्थामा नभएको बताए । स्वास्थ्य कार्यालय डोटीका प्रमुख रमेश मलासीले डोटी जिल्लामा अहिलेसमम आइसियु सेवा र भेन्टिरलेटर नरहेको बताए । ‘यहाँ निजी स्वास्थ्य संस्था, अस्पतालले पनि यो सेवा सुरु गरेका छैनन्’ उनले भने, ‘जिल्ला अस्पतालमा आइसियु सेवा सञ्चालनको गृहकार्य भइरहेको छ ।’ उनले जनप्रतिनिधि, अस्पताल र सरोकारावाल निकायमा सघन स्वास्थ्य सेवा सञ्चालनबारे छलफल भइरहेको जानकारी दिए । यहाँ रहेको १५ श्ययाको अस्पतालमा प्रदेश सरकारबाट सहयोग आउने क्रम जारी रहेको उनले बताए ।
कोरोना कहरसँगै जिल्लामा केही समयअघि आएको बाढी र पहिरोका कारण स्वास्थ्य सेवा प्रवाह गर्न नै समस्या भइरहेको स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख दयाकृष्ण पन्तले जानकारी दिए । ‘प्रायःस्वास्थ्य संस्थामा दरबन्दी अनुसारका कर्मचारी छैनन्’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारबाट भेन्टिरलेटर आए बिरामीले सहज हुने आशामा छौँ ।
त्यसैगरी यहाँको अछाम र बझाङ्गमा पनि आइसियु र भेन्टिलेटर सेवा हालसम्म जिल्लामा उपलब्ध छैनन् । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | कोरोना कहरले के गर्न सकिरहेको अवस्था छैन? | तालिम र प्रशिक्षण |
जिल्लाका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक अनुपम शमशेर जबराका अनुसारु लामो समय उनी सम्पर्कविहिन भएपछि जिल्ला झिकाएर सोधपुछ गरिएको छ । प्रदेश प्रहरी कार्यालयले उनीमाथि कारबाही प्रक्रिया अघि बढाएको छ । मंगलबार राति ९ बजेदेखि सम्पर्कविहीन भएका चौधरीको खोजी गर्दै गर्दा बुधबार बिहान बुढीतोलाको एक होटलमा युवतीसँग फेला परेका थिए। रातको समयमा दुर्घटना भएपछि उनको खोजी भएको थियो । मंगलबार राति ९ बजेर ५५ मिनेटमा पूर्व(पश्चिम राजमार्गअन्तर्गत कैलालीको गौरीगंगा नगरपालिकास्थित चौमालामा ना३ख ५९४२ नम्बरको ट्रकले सु.प.प्र ०१०० प ९७६ को मोटरसाइकललाई ठक्कर दियो। मोटरसाइकल चालक गोदावरी नगरपालिका–४ बस्ने २२ वर्षीय अर्जुन चौधरी र मोटरसाइलकमा सवार २४ वर्षीय प्रेम चौधरी दुर्घटनामा गम्भीर घाइते भए ।
दुर्घटना भएपछि जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीबाट इलाका प्रहरी कार्यालय मालाखेतीका इञ्चार्ज तथा प्रहरी नायव उपरीक्षक भरत चौधरीको खोजी सुरु भयो। उनी सम्पर्कमा आएनन्। गम्भीर घाइते भएका अर्जुनको उपचारका क्रममा मृत्यु भयो र पनि प्रहरी नायव उपरीक्षक चौधरी सम्पर्कमा आएनन्। इलाका प्रहरी कार्यालयका इञ्चार्ज नै सम्पर्कविहिन भएपछि रातारात कैलाली प्रहरीमा हल्लाखल्ला भयो। त्यसपछि छानबिन गर्दा उनी होटलमा युवती लिएर गएको खुलेको हो । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | कसको अनुसार जिल्ला झिकाएर सोधपुछ गरिएको छ? | अनुपम शमशेर जबरा |
जिल्लाका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक अनुपम शमशेर जबराका अनुसारु लामो समय उनी सम्पर्कविहिन भएपछि जिल्ला झिकाएर सोधपुछ गरिएको छ । प्रदेश प्रहरी कार्यालयले उनीमाथि कारबाही प्रक्रिया अघि बढाएको छ । मंगलबार राति ९ बजेदेखि सम्पर्कविहीन भएका चौधरीको खोजी गर्दै गर्दा बुधबार बिहान बुढीतोलाको एक होटलमा युवतीसँग फेला परेका थिए। रातको समयमा दुर्घटना भएपछि उनको खोजी भएको थियो । मंगलबार राति ९ बजेर ५५ मिनेटमा पूर्व(पश्चिम राजमार्गअन्तर्गत कैलालीको गौरीगंगा नगरपालिकास्थित चौमालामा ना३ख ५९४२ नम्बरको ट्रकले सु.प.प्र ०१०० प ९७६ को मोटरसाइकललाई ठक्कर दियो। मोटरसाइकल चालक गोदावरी नगरपालिका–४ बस्ने २२ वर्षीय अर्जुन चौधरी र मोटरसाइलकमा सवार २४ वर्षीय प्रेम चौधरी दुर्घटनामा गम्भीर घाइते भए ।
दुर्घटना भएपछि जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीबाट इलाका प्रहरी कार्यालय मालाखेतीका इञ्चार्ज तथा प्रहरी नायव उपरीक्षक भरत चौधरीको खोजी सुरु भयो। उनी सम्पर्कमा आएनन्। गम्भीर घाइते भएका अर्जुनको उपचारका क्रममा मृत्यु भयो र पनि प्रहरी नायव उपरीक्षक चौधरी सम्पर्कमा आएनन्। इलाका प्रहरी कार्यालयका इञ्चार्ज नै सम्पर्कविहिन भएपछि रातारात कैलाली प्रहरीमा हल्लाखल्ला भयो। त्यसपछि छानबिन गर्दा उनी होटलमा युवती लिएर गएको खुलेको हो । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | कसलाई ठक्कर दिएको ट्रकको नम्बर के हो? | ना३ख ५९४२ |
जिल्लाका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक अनुपम शमशेर जबराका अनुसारु लामो समय उनी सम्पर्कविहिन भएपछि जिल्ला झिकाएर सोधपुछ गरिएको छ । प्रदेश प्रहरी कार्यालयले उनीमाथि कारबाही प्रक्रिया अघि बढाएको छ । मंगलबार राति ९ बजेदेखि सम्पर्कविहीन भएका चौधरीको खोजी गर्दै गर्दा बुधबार बिहान बुढीतोलाको एक होटलमा युवतीसँग फेला परेका थिए। रातको समयमा दुर्घटना भएपछि उनको खोजी भएको थियो । मंगलबार राति ९ बजेर ५५ मिनेटमा पूर्व(पश्चिम राजमार्गअन्तर्गत कैलालीको गौरीगंगा नगरपालिकास्थित चौमालामा ना३ख ५९४२ नम्बरको ट्रकले सु.प.प्र ०१०० प ९७६ को मोटरसाइकललाई ठक्कर दियो। मोटरसाइकल चालक गोदावरी नगरपालिका–४ बस्ने २२ वर्षीय अर्जुन चौधरी र मोटरसाइलकमा सवार २४ वर्षीय प्रेम चौधरी दुर्घटनामा गम्भीर घाइते भए ।
दुर्घटना भएपछि जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीबाट इलाका प्रहरी कार्यालय मालाखेतीका इञ्चार्ज तथा प्रहरी नायव उपरीक्षक भरत चौधरीको खोजी सुरु भयो। उनी सम्पर्कमा आएनन्। गम्भीर घाइते भएका अर्जुनको उपचारका क्रममा मृत्यु भयो र पनि प्रहरी नायव उपरीक्षक चौधरी सम्पर्कमा आएनन्। इलाका प्रहरी कार्यालयका इञ्चार्ज नै सम्पर्कविहिन भएपछि रातारात कैलाली प्रहरीमा हल्लाखल्ला भयो। त्यसपछि छानबिन गर्दा उनी होटलमा युवती लिएर गएको खुलेको हो । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | कसको खोजी गर्दै गर्दा युवतीसँग फेला परेका थिए? | अर्जुन चौधरी |
जिल्लाका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक अनुपम शमशेर जबराका अनुसारु लामो समय उनी सम्पर्कविहिन भएपछि जिल्ला झिकाएर सोधपुछ गरिएको छ । प्रदेश प्रहरी कार्यालयले उनीमाथि कारबाही प्रक्रिया अघि बढाएको छ । मंगलबार राति ९ बजेदेखि सम्पर्कविहीन भएका चौधरीको खोजी गर्दै गर्दा बुधबार बिहान बुढीतोलाको एक होटलमा युवतीसँग फेला परेका थिए। रातको समयमा दुर्घटना भएपछि उनको खोजी भएको थियो । मंगलबार राति ९ बजेर ५५ मिनेटमा पूर्व(पश्चिम राजमार्गअन्तर्गत कैलालीको गौरीगंगा नगरपालिकास्थित चौमालामा ना३ख ५९४२ नम्बरको ट्रकले सु.प.प्र ०१०० प ९७६ को मोटरसाइकललाई ठक्कर दियो। मोटरसाइकल चालक गोदावरी नगरपालिका–४ बस्ने २२ वर्षीय अर्जुन चौधरी र मोटरसाइलकमा सवार २४ वर्षीय प्रेम चौधरी दुर्घटनामा गम्भीर घाइते भए ।
दुर्घटना भएपछि जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीबाट इलाका प्रहरी कार्यालय मालाखेतीका इञ्चार्ज तथा प्रहरी नायव उपरीक्षक भरत चौधरीको खोजी सुरु भयो। उनी सम्पर्कमा आएनन्। गम्भीर घाइते भएका अर्जुनको उपचारका क्रममा मृत्यु भयो र पनि प्रहरी नायव उपरीक्षक चौधरी सम्पर्कमा आएनन्। इलाका प्रहरी कार्यालयका इञ्चार्ज नै सम्पर्कविहिन भएपछि रातारात कैलाली प्रहरीमा हल्लाखल्ला भयो। त्यसपछि छानबिन गर्दा उनी होटलमा युवती लिएर गएको खुलेको हो । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | कति बजे सम्पर्कविहीन भएका चौधरी? | मंगलबार राति ९ बजेदेखि |
जिल्लाका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक अनुपम शमशेर जबराका अनुसारु लामो समय उनी सम्पर्कविहिन भएपछि जिल्ला झिकाएर सोधपुछ गरिएको छ । प्रदेश प्रहरी कार्यालयले उनीमाथि कारबाही प्रक्रिया अघि बढाएको छ । मंगलबार राति ९ बजेदेखि सम्पर्कविहीन भएका चौधरीको खोजी गर्दै गर्दा बुधबार बिहान बुढीतोलाको एक होटलमा युवतीसँग फेला परेका थिए। रातको समयमा दुर्घटना भएपछि उनको खोजी भएको थियो । मंगलबार राति ९ बजेर ५५ मिनेटमा पूर्व(पश्चिम राजमार्गअन्तर्गत कैलालीको गौरीगंगा नगरपालिकास्थित चौमालामा ना३ख ५९४२ नम्बरको ट्रकले सु.प.प्र ०१०० प ९७६ को मोटरसाइकललाई ठक्कर दियो। मोटरसाइकल चालक गोदावरी नगरपालिका–४ बस्ने २२ वर्षीय अर्जुन चौधरी र मोटरसाइलकमा सवार २४ वर्षीय प्रेम चौधरी दुर्घटनामा गम्भीर घाइते भए ।
दुर्घटना भएपछि जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीबाट इलाका प्रहरी कार्यालय मालाखेतीका इञ्चार्ज तथा प्रहरी नायव उपरीक्षक भरत चौधरीको खोजी सुरु भयो। उनी सम्पर्कमा आएनन्। गम्भीर घाइते भएका अर्जुनको उपचारका क्रममा मृत्यु भयो र पनि प्रहरी नायव उपरीक्षक चौधरी सम्पर्कमा आएनन्। इलाका प्रहरी कार्यालयका इञ्चार्ज नै सम्पर्कविहिन भएपछि रातारात कैलाली प्रहरीमा हल्लाखल्ला भयो। त्यसपछि छानबिन गर्दा उनी होटलमा युवती लिएर गएको खुलेको हो । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | कसको उपचारका क्रममा मृत्यु भयो? | अर्जुन चौधरी |
जिल्लाका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक अनुपम शमशेर जबराका अनुसारु लामो समय उनी सम्पर्कविहिन भएपछि जिल्ला झिकाएर सोधपुछ गरिएको छ । प्रदेश प्रहरी कार्यालयले उनीमाथि कारबाही प्रक्रिया अघि बढाएको छ । मंगलबार राति ९ बजेदेखि सम्पर्कविहीन भएका चौधरीको खोजी गर्दै गर्दा बुधबार बिहान बुढीतोलाको एक होटलमा युवतीसँग फेला परेका थिए। रातको समयमा दुर्घटना भएपछि उनको खोजी भएको थियो । मंगलबार राति ९ बजेर ५५ मिनेटमा पूर्व(पश्चिम राजमार्गअन्तर्गत कैलालीको गौरीगंगा नगरपालिकास्थित चौमालामा ना३ख ५९४२ नम्बरको ट्रकले सु.प.प्र ०१०० प ९७६ को मोटरसाइकललाई ठक्कर दियो। मोटरसाइकल चालक गोदावरी नगरपालिका–४ बस्ने २२ वर्षीय अर्जुन चौधरी र मोटरसाइलकमा सवार २४ वर्षीय प्रेम चौधरी दुर्घटनामा गम्भीर घाइते भए ।
दुर्घटना भएपछि जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीबाट इलाका प्रहरी कार्यालय मालाखेतीका इञ्चार्ज तथा प्रहरी नायव उपरीक्षक भरत चौधरीको खोजी सुरु भयो। उनी सम्पर्कमा आएनन्। गम्भीर घाइते भएका अर्जुनको उपचारका क्रममा मृत्यु भयो र पनि प्रहरी नायव उपरीक्षक चौधरी सम्पर्कमा आएनन्। इलाका प्रहरी कार्यालयका इञ्चार्ज नै सम्पर्कविहिन भएपछि रातारात कैलाली प्रहरीमा हल्लाखल्ला भयो। त्यसपछि छानबिन गर्दा उनी होटलमा युवती लिएर गएको खुलेको हो । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | कसको खोजी सुरु भयो? | भरत चौधरी |
जिल्लाका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक अनुपम शमशेर जबराका अनुसारु लामो समय उनी सम्पर्कविहिन भएपछि जिल्ला झिकाएर सोधपुछ गरिएको छ । प्रदेश प्रहरी कार्यालयले उनीमाथि कारबाही प्रक्रिया अघि बढाएको छ । मंगलबार राति ९ बजेदेखि सम्पर्कविहीन भएका चौधरीको खोजी गर्दै गर्दा बुधबार बिहान बुढीतोलाको एक होटलमा युवतीसँग फेला परेका थिए। रातको समयमा दुर्घटना भएपछि उनको खोजी भएको थियो । मंगलबार राति ९ बजेर ५५ मिनेटमा पूर्व(पश्चिम राजमार्गअन्तर्गत कैलालीको गौरीगंगा नगरपालिकास्थित चौमालामा ना३ख ५९४२ नम्बरको ट्रकले सु.प.प्र ०१०० प ९७६ को मोटरसाइकललाई ठक्कर दियो। मोटरसाइकल चालक गोदावरी नगरपालिका–४ बस्ने २२ वर्षीय अर्जुन चौधरी र मोटरसाइलकमा सवार २४ वर्षीय प्रेम चौधरी दुर्घटनामा गम्भीर घाइते भए ।
दुर्घटना भएपछि जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीबाट इलाका प्रहरी कार्यालय मालाखेतीका इञ्चार्ज तथा प्रहरी नायव उपरीक्षक भरत चौधरीको खोजी सुरु भयो। उनी सम्पर्कमा आएनन्। गम्भीर घाइते भएका अर्जुनको उपचारका क्रममा मृत्यु भयो र पनि प्रहरी नायव उपरीक्षक चौधरी सम्पर्कमा आएनन्। इलाका प्रहरी कार्यालयका इञ्चार्ज नै सम्पर्कविहिन भएपछि रातारात कैलाली प्रहरीमा हल्लाखल्ला भयो। त्यसपछि छानबिन गर्दा उनी होटलमा युवती लिएर गएको खुलेको हो । काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङबीच विवाद नेपालीमा उखानै छ- हात्ती आयो, हात्ती आयो फुस्सा । यो उखान नेपाली राजनीतिमा रवि लामिछानेसँग नेपालमा बडो विचित्रको राजनीति चल्छ । कोही पनि प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्न तयार छैनन् । अनेक काठमाडौं । गृह मन्त्रालयले प्राविधिक प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) डा पवन श्रेष्ठलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर काठमाडौं । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका बहुचर्चित फरार अभियुक्त बेचन झा पक्राउ परेपछि नयाँ समीकरण काठमाडौं । तस्करलाई सघाएको आरोपमा मोरङको सशस्त्र प्रहरी प्रमुख एसपी विश्व खड्कामाथि आन्तरिक छानबिन सुरु काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल २७ नं. गण रुपन्देहीमा कार्यरत रहेका एसपी आनन्द थापा मगरले काठमाडौं । | कसलाई सात दिनभित्र कार्यालयमा हाजिर गर्न भनिएको छ? | डा पवन श्रेष्ठ |
ढोरपाटन नगरपालिकाको सुकुर्दुङ खोलामा बाढी आउँदा त्यसमा परेर ८ जनाको मृत्यु भएको छ। अविरल वर्षासँगै गएराति १२ बजेतिर आएको बाढीमा परेर ८ जनाको मृत्यु र १३ जना बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ भट्टेचौर बस्ने २६ वर्षीया केशमाया बिकको भने सनाखत भएको छ। त्यस्तै, झर्नेबगर स्थित खोलाको किनारमा वर्षीय पुरुषको शव फेला परेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका-०५ बुडाथोक स्थित पुलको लठ्ठोमा अड्केको अवस्थामा ३५ वर्षीय पुरूषको शव फेला परेको हो। बडीगार्ड गाउँपालिका-५ बालुवामा अन्दाजी २२ को पुरूष, बडिगार्ड गाउँपालिका- ७ खोप्चेमा अन्दाजी १२ वर्षीय बालक, ढोरपाटन नगरपालिका-३ भुजिखोला किनारमा अन्दाजी ३० वर्षको पुरुष फेला परेका छन्। ढोरपाटन नगरपालिका-२ चुरेलाबासमा करिब २० वर्षीया महिला र ढोरपाटन नगरपालिका-५ पेङखोलामा वर्ष अन्दाजी १५ वर्षीया बालिका मृत अवस्थामा फेला परेको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। त्यस्तै, भुसुण्डेमा पार्कीङ गरी राखेको ग१ज ४१२५ नं.को पिकअप समेत बगाई लगेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ बस्ने वर्ष ३५ कि कौशला पुन र उनका ६ वर्षीय छोरा हिक्मत पुन, ३५ वर्षीय जीत बहादुर घर्ती, ४० वर्षीय राजु घर्ती, ३० वर्षीया कुमारी बिक, १९ वर्षीया पुतली बिक, ३२ वर्षीया कर्मती घर्ती मगर,३५ वर्षीया रीना घर्ती मगर, ३५ वर्षीया दिलमाया घर्ती मगर, उनका ६ वर्षीय छोरा, ५५ वर्षीया डोटी पुन, ५२ वर्षीया टुलमती पुन र नविन भण्डारी बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। साथै ढोरपाटन नगरपालिका-९ सुकुदुङमा रहेको स्वास्थ्य चौकीको भवन लगायत स्थानीय १३ वटा घर पूर्णरूपमा बगाएर क्षति भएको छ । | कति जनाको मृत्यु भएको छ? | ८ |
ढोरपाटन नगरपालिकाको सुकुर्दुङ खोलामा बाढी आउँदा त्यसमा परेर ८ जनाको मृत्यु भएको छ। अविरल वर्षासँगै गएराति १२ बजेतिर आएको बाढीमा परेर ८ जनाको मृत्यु र १३ जना बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ भट्टेचौर बस्ने २६ वर्षीया केशमाया बिकको भने सनाखत भएको छ। त्यस्तै, झर्नेबगर स्थित खोलाको किनारमा वर्षीय पुरुषको शव फेला परेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका-०५ बुडाथोक स्थित पुलको लठ्ठोमा अड्केको अवस्थामा ३५ वर्षीय पुरूषको शव फेला परेको हो। बडीगार्ड गाउँपालिका-५ बालुवामा अन्दाजी २२ को पुरूष, बडिगार्ड गाउँपालिका- ७ खोप्चेमा अन्दाजी १२ वर्षीय बालक, ढोरपाटन नगरपालिका-३ भुजिखोला किनारमा अन्दाजी ३० वर्षको पुरुष फेला परेका छन्। ढोरपाटन नगरपालिका-२ चुरेलाबासमा करिब २० वर्षीया महिला र ढोरपाटन नगरपालिका-५ पेङखोलामा वर्ष अन्दाजी १५ वर्षीया बालिका मृत अवस्थामा फेला परेको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। त्यस्तै, भुसुण्डेमा पार्कीङ गरी राखेको ग१ज ४१२५ नं.को पिकअप समेत बगाई लगेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ बस्ने वर्ष ३५ कि कौशला पुन र उनका ६ वर्षीय छोरा हिक्मत पुन, ३५ वर्षीय जीत बहादुर घर्ती, ४० वर्षीय राजु घर्ती, ३० वर्षीया कुमारी बिक, १९ वर्षीया पुतली बिक, ३२ वर्षीया कर्मती घर्ती मगर,३५ वर्षीया रीना घर्ती मगर, ३५ वर्षीया दिलमाया घर्ती मगर, उनका ६ वर्षीय छोरा, ५५ वर्षीया डोटी पुन, ५२ वर्षीया टुलमती पुन र नविन भण्डारी बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। साथै ढोरपाटन नगरपालिका-९ सुकुदुङमा रहेको स्वास्थ्य चौकीको भवन लगायत स्थानीय १३ वटा घर पूर्णरूपमा बगाएर क्षति भएको छ । | कहाँ बाढी आएको छ? | सुकुर्दुङ खोलामा |
ढोरपाटन नगरपालिकाको सुकुर्दुङ खोलामा बाढी आउँदा त्यसमा परेर ८ जनाको मृत्यु भएको छ। अविरल वर्षासँगै गएराति १२ बजेतिर आएको बाढीमा परेर ८ जनाको मृत्यु र १३ जना बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ भट्टेचौर बस्ने २६ वर्षीया केशमाया बिकको भने सनाखत भएको छ। त्यस्तै, झर्नेबगर स्थित खोलाको किनारमा वर्षीय पुरुषको शव फेला परेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका-०५ बुडाथोक स्थित पुलको लठ्ठोमा अड्केको अवस्थामा ३५ वर्षीय पुरूषको शव फेला परेको हो। बडीगार्ड गाउँपालिका-५ बालुवामा अन्दाजी २२ को पुरूष, बडिगार्ड गाउँपालिका- ७ खोप्चेमा अन्दाजी १२ वर्षीय बालक, ढोरपाटन नगरपालिका-३ भुजिखोला किनारमा अन्दाजी ३० वर्षको पुरुष फेला परेका छन्। ढोरपाटन नगरपालिका-२ चुरेलाबासमा करिब २० वर्षीया महिला र ढोरपाटन नगरपालिका-५ पेङखोलामा वर्ष अन्दाजी १५ वर्षीया बालिका मृत अवस्थामा फेला परेको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। त्यस्तै, भुसुण्डेमा पार्कीङ गरी राखेको ग१ज ४१२५ नं.को पिकअप समेत बगाई लगेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ बस्ने वर्ष ३५ कि कौशला पुन र उनका ६ वर्षीय छोरा हिक्मत पुन, ३५ वर्षीय जीत बहादुर घर्ती, ४० वर्षीय राजु घर्ती, ३० वर्षीया कुमारी बिक, १९ वर्षीया पुतली बिक, ३२ वर्षीया कर्मती घर्ती मगर,३५ वर्षीया रीना घर्ती मगर, ३५ वर्षीया दिलमाया घर्ती मगर, उनका ६ वर्षीय छोरा, ५५ वर्षीया डोटी पुन, ५२ वर्षीया टुलमती पुन र नविन भण्डारी बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। साथै ढोरपाटन नगरपालिका-९ सुकुदुङमा रहेको स्वास्थ्य चौकीको भवन लगायत स्थानीय १३ वटा घर पूर्णरूपमा बगाएर क्षति भएको छ । | बाढी कहिले आएको थियो? | गएराति १२ बजेतिर |
ढोरपाटन नगरपालिकाको सुकुर्दुङ खोलामा बाढी आउँदा त्यसमा परेर ८ जनाको मृत्यु भएको छ। अविरल वर्षासँगै गएराति १२ बजेतिर आएको बाढीमा परेर ८ जनाको मृत्यु र १३ जना बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ भट्टेचौर बस्ने २६ वर्षीया केशमाया बिकको भने सनाखत भएको छ। त्यस्तै, झर्नेबगर स्थित खोलाको किनारमा वर्षीय पुरुषको शव फेला परेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका-०५ बुडाथोक स्थित पुलको लठ्ठोमा अड्केको अवस्थामा ३५ वर्षीय पुरूषको शव फेला परेको हो। बडीगार्ड गाउँपालिका-५ बालुवामा अन्दाजी २२ को पुरूष, बडिगार्ड गाउँपालिका- ७ खोप्चेमा अन्दाजी १२ वर्षीय बालक, ढोरपाटन नगरपालिका-३ भुजिखोला किनारमा अन्दाजी ३० वर्षको पुरुष फेला परेका छन्। ढोरपाटन नगरपालिका-२ चुरेलाबासमा करिब २० वर्षीया महिला र ढोरपाटन नगरपालिका-५ पेङखोलामा वर्ष अन्दाजी १५ वर्षीया बालिका मृत अवस्थामा फेला परेको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। त्यस्तै, भुसुण्डेमा पार्कीङ गरी राखेको ग१ज ४१२५ नं.को पिकअप समेत बगाई लगेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ बस्ने वर्ष ३५ कि कौशला पुन र उनका ६ वर्षीय छोरा हिक्मत पुन, ३५ वर्षीय जीत बहादुर घर्ती, ४० वर्षीय राजु घर्ती, ३० वर्षीया कुमारी बिक, १९ वर्षीया पुतली बिक, ३२ वर्षीया कर्मती घर्ती मगर,३५ वर्षीया रीना घर्ती मगर, ३५ वर्षीया दिलमाया घर्ती मगर, उनका ६ वर्षीय छोरा, ५५ वर्षीया डोटी पुन, ५२ वर्षीया टुलमती पुन र नविन भण्डारी बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। साथै ढोरपाटन नगरपालिका-९ सुकुदुङमा रहेको स्वास्थ्य चौकीको भवन लगायत स्थानीय १३ वटा घर पूर्णरूपमा बगाएर क्षति भएको छ । | कसको शव फेला परेको छ? | वर्षीय पुरुषको |
ढोरपाटन नगरपालिकाको सुकुर्दुङ खोलामा बाढी आउँदा त्यसमा परेर ८ जनाको मृत्यु भएको छ। अविरल वर्षासँगै गएराति १२ बजेतिर आएको बाढीमा परेर ८ जनाको मृत्यु र १३ जना बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ भट्टेचौर बस्ने २६ वर्षीया केशमाया बिकको भने सनाखत भएको छ। त्यस्तै, झर्नेबगर स्थित खोलाको किनारमा वर्षीय पुरुषको शव फेला परेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका-०५ बुडाथोक स्थित पुलको लठ्ठोमा अड्केको अवस्थामा ३५ वर्षीय पुरूषको शव फेला परेको हो। बडीगार्ड गाउँपालिका-५ बालुवामा अन्दाजी २२ को पुरूष, बडिगार्ड गाउँपालिका- ७ खोप्चेमा अन्दाजी १२ वर्षीय बालक, ढोरपाटन नगरपालिका-३ भुजिखोला किनारमा अन्दाजी ३० वर्षको पुरुष फेला परेका छन्। ढोरपाटन नगरपालिका-२ चुरेलाबासमा करिब २० वर्षीया महिला र ढोरपाटन नगरपालिका-५ पेङखोलामा वर्ष अन्दाजी १५ वर्षीया बालिका मृत अवस्थामा फेला परेको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। त्यस्तै, भुसुण्डेमा पार्कीङ गरी राखेको ग१ज ४१२५ नं.को पिकअप समेत बगाई लगेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ बस्ने वर्ष ३५ कि कौशला पुन र उनका ६ वर्षीय छोरा हिक्मत पुन, ३५ वर्षीय जीत बहादुर घर्ती, ४० वर्षीय राजु घर्ती, ३० वर्षीया कुमारी बिक, १९ वर्षीया पुतली बिक, ३२ वर्षीया कर्मती घर्ती मगर,३५ वर्षीया रीना घर्ती मगर, ३५ वर्षीया दिलमाया घर्ती मगर, उनका ६ वर्षीय छोरा, ५५ वर्षीया डोटी पुन, ५२ वर्षीया टुलमती पुन र नविन भण्डारी बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। साथै ढोरपाटन नगरपालिका-९ सुकुदुङमा रहेको स्वास्थ्य चौकीको भवन लगायत स्थानीय १३ वटा घर पूर्णरूपमा बगाएर क्षति भएको छ । | कति जना बेपत्ता भएका छन्? | १३ |
ढोरपाटन नगरपालिकाको सुकुर्दुङ खोलामा बाढी आउँदा त्यसमा परेर ८ जनाको मृत्यु भएको छ। अविरल वर्षासँगै गएराति १२ बजेतिर आएको बाढीमा परेर ८ जनाको मृत्यु र १३ जना बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ भट्टेचौर बस्ने २६ वर्षीया केशमाया बिकको भने सनाखत भएको छ। त्यस्तै, झर्नेबगर स्थित खोलाको किनारमा वर्षीय पुरुषको शव फेला परेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका-०५ बुडाथोक स्थित पुलको लठ्ठोमा अड्केको अवस्थामा ३५ वर्षीय पुरूषको शव फेला परेको हो। बडीगार्ड गाउँपालिका-५ बालुवामा अन्दाजी २२ को पुरूष, बडिगार्ड गाउँपालिका- ७ खोप्चेमा अन्दाजी १२ वर्षीय बालक, ढोरपाटन नगरपालिका-३ भुजिखोला किनारमा अन्दाजी ३० वर्षको पुरुष फेला परेका छन्। ढोरपाटन नगरपालिका-२ चुरेलाबासमा करिब २० वर्षीया महिला र ढोरपाटन नगरपालिका-५ पेङखोलामा वर्ष अन्दाजी १५ वर्षीया बालिका मृत अवस्थामा फेला परेको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। त्यस्तै, भुसुण्डेमा पार्कीङ गरी राखेको ग१ज ४१२५ नं.को पिकअप समेत बगाई लगेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ बस्ने वर्ष ३५ कि कौशला पुन र उनका ६ वर्षीय छोरा हिक्मत पुन, ३५ वर्षीय जीत बहादुर घर्ती, ४० वर्षीय राजु घर्ती, ३० वर्षीया कुमारी बिक, १९ वर्षीया पुतली बिक, ३२ वर्षीया कर्मती घर्ती मगर,३५ वर्षीया रीना घर्ती मगर, ३५ वर्षीया दिलमाया घर्ती मगर, उनका ६ वर्षीय छोरा, ५५ वर्षीया डोटी पुन, ५२ वर्षीया टुलमती पुन र नविन भण्डारी बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। साथै ढोरपाटन नगरपालिका-९ सुकुदुङमा रहेको स्वास्थ्य चौकीको भवन लगायत स्थानीय १३ वटा घर पूर्णरूपमा बगाएर क्षति भएको छ । | कसको पिकअप बगाई लगेको छ? | ग१ज ४१२५ नं.को |
ढोरपाटन नगरपालिकाको सुकुर्दुङ खोलामा बाढी आउँदा त्यसमा परेर ८ जनाको मृत्यु भएको छ। अविरल वर्षासँगै गएराति १२ बजेतिर आएको बाढीमा परेर ८ जनाको मृत्यु र १३ जना बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ भट्टेचौर बस्ने २६ वर्षीया केशमाया बिकको भने सनाखत भएको छ। त्यस्तै, झर्नेबगर स्थित खोलाको किनारमा वर्षीय पुरुषको शव फेला परेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका-०५ बुडाथोक स्थित पुलको लठ्ठोमा अड्केको अवस्थामा ३५ वर्षीय पुरूषको शव फेला परेको हो। बडीगार्ड गाउँपालिका-५ बालुवामा अन्दाजी २२ को पुरूष, बडिगार्ड गाउँपालिका- ७ खोप्चेमा अन्दाजी १२ वर्षीय बालक, ढोरपाटन नगरपालिका-३ भुजिखोला किनारमा अन्दाजी ३० वर्षको पुरुष फेला परेका छन्। ढोरपाटन नगरपालिका-२ चुरेलाबासमा करिब २० वर्षीया महिला र ढोरपाटन नगरपालिका-५ पेङखोलामा वर्ष अन्दाजी १५ वर्षीया बालिका मृत अवस्थामा फेला परेको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। त्यस्तै, भुसुण्डेमा पार्कीङ गरी राखेको ग१ज ४१२५ नं.को पिकअप समेत बगाई लगेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ बस्ने वर्ष ३५ कि कौशला पुन र उनका ६ वर्षीय छोरा हिक्मत पुन, ३५ वर्षीय जीत बहादुर घर्ती, ४० वर्षीय राजु घर्ती, ३० वर्षीया कुमारी बिक, १९ वर्षीया पुतली बिक, ३२ वर्षीया कर्मती घर्ती मगर,३५ वर्षीया रीना घर्ती मगर, ३५ वर्षीया दिलमाया घर्ती मगर, उनका ६ वर्षीय छोरा, ५५ वर्षीया डोटी पुन, ५२ वर्षीया टुलमती पुन र नविन भण्डारी बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। साथै ढोरपाटन नगरपालिका-९ सुकुदुङमा रहेको स्वास्थ्य चौकीको भवन लगायत स्थानीय १३ वटा घर पूर्णरूपमा बगाएर क्षति भएको छ । | कति वटा घर क्षति भएको छ? | १३ वटा |
ढोरपाटन नगरपालिकाको सुकुर्दुङ खोलामा बाढी आउँदा त्यसमा परेर ८ जनाको मृत्यु भएको छ। अविरल वर्षासँगै गएराति १२ बजेतिर आएको बाढीमा परेर ८ जनाको मृत्यु र १३ जना बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ भट्टेचौर बस्ने २६ वर्षीया केशमाया बिकको भने सनाखत भएको छ। त्यस्तै, झर्नेबगर स्थित खोलाको किनारमा वर्षीय पुरुषको शव फेला परेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका-०५ बुडाथोक स्थित पुलको लठ्ठोमा अड्केको अवस्थामा ३५ वर्षीय पुरूषको शव फेला परेको हो। बडीगार्ड गाउँपालिका-५ बालुवामा अन्दाजी २२ को पुरूष, बडिगार्ड गाउँपालिका- ७ खोप्चेमा अन्दाजी १२ वर्षीय बालक, ढोरपाटन नगरपालिका-३ भुजिखोला किनारमा अन्दाजी ३० वर्षको पुरुष फेला परेका छन्। ढोरपाटन नगरपालिका-२ चुरेलाबासमा करिब २० वर्षीया महिला र ढोरपाटन नगरपालिका-५ पेङखोलामा वर्ष अन्दाजी १५ वर्षीया बालिका मृत अवस्थामा फेला परेको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। त्यस्तै, भुसुण्डेमा पार्कीङ गरी राखेको ग१ज ४१२५ नं.को पिकअप समेत बगाई लगेको छ। ढोरपाटन नगरपालिका ९ बस्ने वर्ष ३५ कि कौशला पुन र उनका ६ वर्षीय छोरा हिक्मत पुन, ३५ वर्षीय जीत बहादुर घर्ती, ४० वर्षीय राजु घर्ती, ३० वर्षीया कुमारी बिक, १९ वर्षीया पुतली बिक, ३२ वर्षीया कर्मती घर्ती मगर,३५ वर्षीया रीना घर्ती मगर, ३५ वर्षीया दिलमाया घर्ती मगर, उनका ६ वर्षीय छोरा, ५५ वर्षीया डोटी पुन, ५२ वर्षीया टुलमती पुन र नविन भण्डारी बेपत्ता भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ। साथै ढोरपाटन नगरपालिका-९ सुकुदुङमा रहेको स्वास्थ्य चौकीको भवन लगायत स्थानीय १३ वटा घर पूर्णरूपमा बगाएर क्षति भएको छ । | कसको सनाखत भएको छ? | केशमाया बिकको |
कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलिन नदिन लकडाउन गरी घरमै बस्न सरकारले अपिल गरिरहँदा कोरोना भगाउने नाममा यतिबेला सिरहाका जलाशय तथा मन्दिरमा महिलाको भीडभाड बढ्दै गएको छ। सिरहाका गाउँगाउँबाट हुलका हुल महिला कमला, बलान नदीलगायतका जिल्लाका प्रमुख नदी तथा मन्दिरमा पूजापाठ गर्न पुग्ने गरेकाले दैनिक भीडभाड बढ्दै गएको हो। कोरोना भाइरसको संक्रमणबाट जोगिन सामाजिक दूरी कायम गर्नुपर्ने र मास्क लगाउनुपर्ने बिज्ञहरुले सुझाब दिइरहँदा महिलाहरु अन्धविश्वासलाई पच्छ्ययाउँदै हुल बनाएर कोरोना भाइरसलाई देवी देवताको रुपमा लिँदै पूजाआजा गर्न व्यस्त छन्। नदी तलाउ र मन्दिरमा पुगेर देवीदेवताको पूजाआजा गरिए कोरोना भाइरस समाप्त हुने हल्लै हल्लाका भरमा गाउँगाउँका महिला समूह बनाएर पूजा गर्न जिल्लास्थित प्रमुख नदी तथा जलाशयस्थलमा पुगेर पूजाआजा गर्ने गरेका स्थानीयले बताएका छन्। महिला नयाँ लुगा लगाइ डालामा लड्डुु, केरा, पान, सुपारी, दही, चिउरा, अगरबत्तीलगायतका पूजा सामग्री राखेर कमला नदी, बलान खोला तथा गाउँको सिमाना वा खुला ठाउँमा गई पूजाआजा गर्ने लहर चलेको छ। देवी देवता रिसाएकाले संसारभर कोरोना कहर बढेकाले देवीलाई खुशी पार्न गाउँ गाउँका महिला जलाशय तथा मन्दिरमा पूजा गर्न पुग्ने गरेका सिरहाको लहान नगरपालिका–१ की ललितादेवी मण्डलले बताइन् कोरोनालाई देवी मानेर पूजाआजा गरी हाम्रो गाउँ टोलमा प्रवेश नगर्नु भनी बिन्ती गरेपछि कोरोना नआउने हल्लाअनुसार नै महिलाले पूजाआजा गर्ने गरेको मण्डलको भनाइ छ। 'एक महिला झाँक्रीले आफूलाई कोरोना सपनामा आएर मलाई पूजा गर्नु अनि म गइहाल्छु भनेको छ भन्ने हल्ला चलेको छ,' सोही ठाउँकी सोमित्रादेवी दासले भनिन्, 'त्यही भएर हामीहरु पनि नजिकैको बलान खोलामा पुगेर पूजा गरेका छौं।' बेलुका मन्दिरमा पुगेर दियोसमेत बालेको उहाँको भनाइ छ। यतिमात्रै होइन, कतिपय स्थानका महिलाले कोरोना भाइरसलाई (बाबा) र माता भनी सम्बोधन गर्दै महिला दैनिक पूजापाठ गर्न नदी, तलाउ तथा मन्दिरमा पुग्ने गरेकाले महिलाको भीड लाग्ने गरेको सिरहाको कर्जन्हा नगरपालिका–१ की बबिता कार्कीले बताइन। लकडाउनमा घरबाट निस्कन नहुने अवस्था रहँदा पनि त्यसलाई चुनौती दिँदै पैदलयात्रा गरी नदी तथा मन्दिरमा पुग्ने गरेका छन्। 'हल्लाको भरमा भिड भाड गरि पुजापाठ गर्ने कार्य तत्काल रोक्नुपर्यो' नेपाल पत्रकार महासंघका केन्द्रीय सदस्य देवकुमार यादवले भने, 'महिलाहरु यसरी समुह बनाएर पुजाआजा गर्दा कोरोना हट्ने कुरामा न त कुनै वैज्ञानिक तथ्य छ नत कुनै आधार नै, कुनै धामी झाँकीकै हल्लाको भरमा हुल बनाएर पूजापाठ हुनु भ्रममात्र हो यसबाट कोरोना त नियन्त्रण हुँदैहुँदैन, बरु अझ फैलिने खतरा छ, त्यसैले तत्काल यस्तो कार्य रोक्नुपर्छ।' अन्यथा स्थिति भयाबह हुन सक्ने उनको भनाई छ। प्रमुख जिल्ला अधिकारी सरोजप्रसाद गुरागाईंले यस्तो अवस्थामा पनि समूह बनाएर नदी र मन्दिर पुग्ने महिलालाई सम्झाइबुझाइ गरी रोक्ने प्रयास गरिरहेको बताए। 'प्रहरी प्रशासनले रोक्ने प्रयास गरे पनि चेतनाको अभावमा महिला लुकीछिपी नदी नाला र मन्दिर पुग्ने गरेका छन्।' प्रजिअ गुरागाईंले भने, 'पूजापाठका नाममा हुने गरेको महिलाको भीडभाडलाई रोक्न समाजका सबै पक्षको सहयोग जरुरी छ । | महिलाहरु किन जलाशय तथा मन्दिरमा भीडभाड बढाउँदैछन्? | कोरोना भगाउने नाममा |
कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलिन नदिन लकडाउन गरी घरमै बस्न सरकारले अपिल गरिरहँदा कोरोना भगाउने नाममा यतिबेला सिरहाका जलाशय तथा मन्दिरमा महिलाको भीडभाड बढ्दै गएको छ। सिरहाका गाउँगाउँबाट हुलका हुल महिला कमला, बलान नदीलगायतका जिल्लाका प्रमुख नदी तथा मन्दिरमा पूजापाठ गर्न पुग्ने गरेकाले दैनिक भीडभाड बढ्दै गएको हो। कोरोना भाइरसको संक्रमणबाट जोगिन सामाजिक दूरी कायम गर्नुपर्ने र मास्क लगाउनुपर्ने बिज्ञहरुले सुझाब दिइरहँदा महिलाहरु अन्धविश्वासलाई पच्छ्ययाउँदै हुल बनाएर कोरोना भाइरसलाई देवी देवताको रुपमा लिँदै पूजाआजा गर्न व्यस्त छन्। नदी तलाउ र मन्दिरमा पुगेर देवीदेवताको पूजाआजा गरिए कोरोना भाइरस समाप्त हुने हल्लै हल्लाका भरमा गाउँगाउँका महिला समूह बनाएर पूजा गर्न जिल्लास्थित प्रमुख नदी तथा जलाशयस्थलमा पुगेर पूजाआजा गर्ने गरेका स्थानीयले बताएका छन्। महिला नयाँ लुगा लगाइ डालामा लड्डुु, केरा, पान, सुपारी, दही, चिउरा, अगरबत्तीलगायतका पूजा सामग्री राखेर कमला नदी, बलान खोला तथा गाउँको सिमाना वा खुला ठाउँमा गई पूजाआजा गर्ने लहर चलेको छ। देवी देवता रिसाएकाले संसारभर कोरोना कहर बढेकाले देवीलाई खुशी पार्न गाउँ गाउँका महिला जलाशय तथा मन्दिरमा पूजा गर्न पुग्ने गरेका सिरहाको लहान नगरपालिका–१ की ललितादेवी मण्डलले बताइन् कोरोनालाई देवी मानेर पूजाआजा गरी हाम्रो गाउँ टोलमा प्रवेश नगर्नु भनी बिन्ती गरेपछि कोरोना नआउने हल्लाअनुसार नै महिलाले पूजाआजा गर्ने गरेको मण्डलको भनाइ छ। 'एक महिला झाँक्रीले आफूलाई कोरोना सपनामा आएर मलाई पूजा गर्नु अनि म गइहाल्छु भनेको छ भन्ने हल्ला चलेको छ,' सोही ठाउँकी सोमित्रादेवी दासले भनिन्, 'त्यही भएर हामीहरु पनि नजिकैको बलान खोलामा पुगेर पूजा गरेका छौं।' बेलुका मन्दिरमा पुगेर दियोसमेत बालेको उहाँको भनाइ छ। यतिमात्रै होइन, कतिपय स्थानका महिलाले कोरोना भाइरसलाई (बाबा) र माता भनी सम्बोधन गर्दै महिला दैनिक पूजापाठ गर्न नदी, तलाउ तथा मन्दिरमा पुग्ने गरेकाले महिलाको भीड लाग्ने गरेको सिरहाको कर्जन्हा नगरपालिका–१ की बबिता कार्कीले बताइन। लकडाउनमा घरबाट निस्कन नहुने अवस्था रहँदा पनि त्यसलाई चुनौती दिँदै पैदलयात्रा गरी नदी तथा मन्दिरमा पुग्ने गरेका छन्। 'हल्लाको भरमा भिड भाड गरि पुजापाठ गर्ने कार्य तत्काल रोक्नुपर्यो' नेपाल पत्रकार महासंघका केन्द्रीय सदस्य देवकुमार यादवले भने, 'महिलाहरु यसरी समुह बनाएर पुजाआजा गर्दा कोरोना हट्ने कुरामा न त कुनै वैज्ञानिक तथ्य छ नत कुनै आधार नै, कुनै धामी झाँकीकै हल्लाको भरमा हुल बनाएर पूजापाठ हुनु भ्रममात्र हो यसबाट कोरोना त नियन्त्रण हुँदैहुँदैन, बरु अझ फैलिने खतरा छ, त्यसैले तत्काल यस्तो कार्य रोक्नुपर्छ।' अन्यथा स्थिति भयाबह हुन सक्ने उनको भनाई छ। प्रमुख जिल्ला अधिकारी सरोजप्रसाद गुरागाईंले यस्तो अवस्थामा पनि समूह बनाएर नदी र मन्दिर पुग्ने महिलालाई सम्झाइबुझाइ गरी रोक्ने प्रयास गरिरहेको बताए। 'प्रहरी प्रशासनले रोक्ने प्रयास गरे पनि चेतनाको अभावमा महिला लुकीछिपी नदी नाला र मन्दिर पुग्ने गरेका छन्।' प्रजिअ गुरागाईंले भने, 'पूजापाठका नाममा हुने गरेको महिलाको भीडभाडलाई रोक्न समाजका सबै पक्षको सहयोग जरुरी छ । | महिलाहरु कस्को पूजापाठ गर्न जान्छन्? | देवी देवताको |
कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलिन नदिन लकडाउन गरी घरमै बस्न सरकारले अपिल गरिरहँदा कोरोना भगाउने नाममा यतिबेला सिरहाका जलाशय तथा मन्दिरमा महिलाको भीडभाड बढ्दै गएको छ। सिरहाका गाउँगाउँबाट हुलका हुल महिला कमला, बलान नदीलगायतका जिल्लाका प्रमुख नदी तथा मन्दिरमा पूजापाठ गर्न पुग्ने गरेकाले दैनिक भीडभाड बढ्दै गएको हो। कोरोना भाइरसको संक्रमणबाट जोगिन सामाजिक दूरी कायम गर्नुपर्ने र मास्क लगाउनुपर्ने बिज्ञहरुले सुझाब दिइरहँदा महिलाहरु अन्धविश्वासलाई पच्छ्ययाउँदै हुल बनाएर कोरोना भाइरसलाई देवी देवताको रुपमा लिँदै पूजाआजा गर्न व्यस्त छन्। नदी तलाउ र मन्दिरमा पुगेर देवीदेवताको पूजाआजा गरिए कोरोना भाइरस समाप्त हुने हल्लै हल्लाका भरमा गाउँगाउँका महिला समूह बनाएर पूजा गर्न जिल्लास्थित प्रमुख नदी तथा जलाशयस्थलमा पुगेर पूजाआजा गर्ने गरेका स्थानीयले बताएका छन्। महिला नयाँ लुगा लगाइ डालामा लड्डुु, केरा, पान, सुपारी, दही, चिउरा, अगरबत्तीलगायतका पूजा सामग्री राखेर कमला नदी, बलान खोला तथा गाउँको सिमाना वा खुला ठाउँमा गई पूजाआजा गर्ने लहर चलेको छ। देवी देवता रिसाएकाले संसारभर कोरोना कहर बढेकाले देवीलाई खुशी पार्न गाउँ गाउँका महिला जलाशय तथा मन्दिरमा पूजा गर्न पुग्ने गरेका सिरहाको लहान नगरपालिका–१ की ललितादेवी मण्डलले बताइन् कोरोनालाई देवी मानेर पूजाआजा गरी हाम्रो गाउँ टोलमा प्रवेश नगर्नु भनी बिन्ती गरेपछि कोरोना नआउने हल्लाअनुसार नै महिलाले पूजाआजा गर्ने गरेको मण्डलको भनाइ छ। 'एक महिला झाँक्रीले आफूलाई कोरोना सपनामा आएर मलाई पूजा गर्नु अनि म गइहाल्छु भनेको छ भन्ने हल्ला चलेको छ,' सोही ठाउँकी सोमित्रादेवी दासले भनिन्, 'त्यही भएर हामीहरु पनि नजिकैको बलान खोलामा पुगेर पूजा गरेका छौं।' बेलुका मन्दिरमा पुगेर दियोसमेत बालेको उहाँको भनाइ छ। यतिमात्रै होइन, कतिपय स्थानका महिलाले कोरोना भाइरसलाई (बाबा) र माता भनी सम्बोधन गर्दै महिला दैनिक पूजापाठ गर्न नदी, तलाउ तथा मन्दिरमा पुग्ने गरेकाले महिलाको भीड लाग्ने गरेको सिरहाको कर्जन्हा नगरपालिका–१ की बबिता कार्कीले बताइन। लकडाउनमा घरबाट निस्कन नहुने अवस्था रहँदा पनि त्यसलाई चुनौती दिँदै पैदलयात्रा गरी नदी तथा मन्दिरमा पुग्ने गरेका छन्। 'हल्लाको भरमा भिड भाड गरि पुजापाठ गर्ने कार्य तत्काल रोक्नुपर्यो' नेपाल पत्रकार महासंघका केन्द्रीय सदस्य देवकुमार यादवले भने, 'महिलाहरु यसरी समुह बनाएर पुजाआजा गर्दा कोरोना हट्ने कुरामा न त कुनै वैज्ञानिक तथ्य छ नत कुनै आधार नै, कुनै धामी झाँकीकै हल्लाको भरमा हुल बनाएर पूजापाठ हुनु भ्रममात्र हो यसबाट कोरोना त नियन्त्रण हुँदैहुँदैन, बरु अझ फैलिने खतरा छ, त्यसैले तत्काल यस्तो कार्य रोक्नुपर्छ।' अन्यथा स्थिति भयाबह हुन सक्ने उनको भनाई छ। प्रमुख जिल्ला अधिकारी सरोजप्रसाद गुरागाईंले यस्तो अवस्थामा पनि समूह बनाएर नदी र मन्दिर पुग्ने महिलालाई सम्झाइबुझाइ गरी रोक्ने प्रयास गरिरहेको बताए। 'प्रहरी प्रशासनले रोक्ने प्रयास गरे पनि चेतनाको अभावमा महिला लुकीछिपी नदी नाला र मन्दिर पुग्ने गरेका छन्।' प्रजिअ गुरागाईंले भने, 'पूजापाठका नाममा हुने गरेको महिलाको भीडभाडलाई रोक्न समाजका सबै पक्षको सहयोग जरुरी छ । | कोरोना भाइरसको संक्रमणबाट जोगिन के गर्नुपर्छ? | सामाजिक दूरी कायम गर्नुपर्ने र मास्क लगाउनुपर्ने |
कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलिन नदिन लकडाउन गरी घरमै बस्न सरकारले अपिल गरिरहँदा कोरोना भगाउने नाममा यतिबेला सिरहाका जलाशय तथा मन्दिरमा महिलाको भीडभाड बढ्दै गएको छ। सिरहाका गाउँगाउँबाट हुलका हुल महिला कमला, बलान नदीलगायतका जिल्लाका प्रमुख नदी तथा मन्दिरमा पूजापाठ गर्न पुग्ने गरेकाले दैनिक भीडभाड बढ्दै गएको हो। कोरोना भाइरसको संक्रमणबाट जोगिन सामाजिक दूरी कायम गर्नुपर्ने र मास्क लगाउनुपर्ने बिज्ञहरुले सुझाब दिइरहँदा महिलाहरु अन्धविश्वासलाई पच्छ्ययाउँदै हुल बनाएर कोरोना भाइरसलाई देवी देवताको रुपमा लिँदै पूजाआजा गर्न व्यस्त छन्। नदी तलाउ र मन्दिरमा पुगेर देवीदेवताको पूजाआजा गरिए कोरोना भाइरस समाप्त हुने हल्लै हल्लाका भरमा गाउँगाउँका महिला समूह बनाएर पूजा गर्न जिल्लास्थित प्रमुख नदी तथा जलाशयस्थलमा पुगेर पूजाआजा गर्ने गरेका स्थानीयले बताएका छन्। महिला नयाँ लुगा लगाइ डालामा लड्डुु, केरा, पान, सुपारी, दही, चिउरा, अगरबत्तीलगायतका पूजा सामग्री राखेर कमला नदी, बलान खोला तथा गाउँको सिमाना वा खुला ठाउँमा गई पूजाआजा गर्ने लहर चलेको छ। देवी देवता रिसाएकाले संसारभर कोरोना कहर बढेकाले देवीलाई खुशी पार्न गाउँ गाउँका महिला जलाशय तथा मन्दिरमा पूजा गर्न पुग्ने गरेका सिरहाको लहान नगरपालिका–१ की ललितादेवी मण्डलले बताइन् कोरोनालाई देवी मानेर पूजाआजा गरी हाम्रो गाउँ टोलमा प्रवेश नगर्नु भनी बिन्ती गरेपछि कोरोना नआउने हल्लाअनुसार नै महिलाले पूजाआजा गर्ने गरेको मण्डलको भनाइ छ। 'एक महिला झाँक्रीले आफूलाई कोरोना सपनामा आएर मलाई पूजा गर्नु अनि म गइहाल्छु भनेको छ भन्ने हल्ला चलेको छ,' सोही ठाउँकी सोमित्रादेवी दासले भनिन्, 'त्यही भएर हामीहरु पनि नजिकैको बलान खोलामा पुगेर पूजा गरेका छौं।' बेलुका मन्दिरमा पुगेर दियोसमेत बालेको उहाँको भनाइ छ। यतिमात्रै होइन, कतिपय स्थानका महिलाले कोरोना भाइरसलाई (बाबा) र माता भनी सम्बोधन गर्दै महिला दैनिक पूजापाठ गर्न नदी, तलाउ तथा मन्दिरमा पुग्ने गरेकाले महिलाको भीड लाग्ने गरेको सिरहाको कर्जन्हा नगरपालिका–१ की बबिता कार्कीले बताइन। लकडाउनमा घरबाट निस्कन नहुने अवस्था रहँदा पनि त्यसलाई चुनौती दिँदै पैदलयात्रा गरी नदी तथा मन्दिरमा पुग्ने गरेका छन्। 'हल्लाको भरमा भिड भाड गरि पुजापाठ गर्ने कार्य तत्काल रोक्नुपर्यो' नेपाल पत्रकार महासंघका केन्द्रीय सदस्य देवकुमार यादवले भने, 'महिलाहरु यसरी समुह बनाएर पुजाआजा गर्दा कोरोना हट्ने कुरामा न त कुनै वैज्ञानिक तथ्य छ नत कुनै आधार नै, कुनै धामी झाँकीकै हल्लाको भरमा हुल बनाएर पूजापाठ हुनु भ्रममात्र हो यसबाट कोरोना त नियन्त्रण हुँदैहुँदैन, बरु अझ फैलिने खतरा छ, त्यसैले तत्काल यस्तो कार्य रोक्नुपर्छ।' अन्यथा स्थिति भयाबह हुन सक्ने उनको भनाई छ। प्रमुख जिल्ला अधिकारी सरोजप्रसाद गुरागाईंले यस्तो अवस्थामा पनि समूह बनाएर नदी र मन्दिर पुग्ने महिलालाई सम्झाइबुझाइ गरी रोक्ने प्रयास गरिरहेको बताए। 'प्रहरी प्रशासनले रोक्ने प्रयास गरे पनि चेतनाको अभावमा महिला लुकीछिपी नदी नाला र मन्दिर पुग्ने गरेका छन्।' प्रजिअ गुरागाईंले भने, 'पूजापाठका नाममा हुने गरेको महिलाको भीडभाडलाई रोक्न समाजका सबै पक्षको सहयोग जरुरी छ । | कसले कोरोना भाइरसलाई देवी देवताको रुपमा लिन्छन्? | महिलाहरु |
कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलिन नदिन लकडाउन गरी घरमै बस्न सरकारले अपिल गरिरहँदा कोरोना भगाउने नाममा यतिबेला सिरहाका जलाशय तथा मन्दिरमा महिलाको भीडभाड बढ्दै गएको छ। सिरहाका गाउँगाउँबाट हुलका हुल महिला कमला, बलान नदीलगायतका जिल्लाका प्रमुख नदी तथा मन्दिरमा पूजापाठ गर्न पुग्ने गरेकाले दैनिक भीडभाड बढ्दै गएको हो। कोरोना भाइरसको संक्रमणबाट जोगिन सामाजिक दूरी कायम गर्नुपर्ने र मास्क लगाउनुपर्ने बिज्ञहरुले सुझाब दिइरहँदा महिलाहरु अन्धविश्वासलाई पच्छ्ययाउँदै हुल बनाएर कोरोना भाइरसलाई देवी देवताको रुपमा लिँदै पूजाआजा गर्न व्यस्त छन्। नदी तलाउ र मन्दिरमा पुगेर देवीदेवताको पूजाआजा गरिए कोरोना भाइरस समाप्त हुने हल्लै हल्लाका भरमा गाउँगाउँका महिला समूह बनाएर पूजा गर्न जिल्लास्थित प्रमुख नदी तथा जलाशयस्थलमा पुगेर पूजाआजा गर्ने गरेका स्थानीयले बताएका छन्। महिला नयाँ लुगा लगाइ डालामा लड्डुु, केरा, पान, सुपारी, दही, चिउरा, अगरबत्तीलगायतका पूजा सामग्री राखेर कमला नदी, बलान खोला तथा गाउँको सिमाना वा खुला ठाउँमा गई पूजाआजा गर्ने लहर चलेको छ। देवी देवता रिसाएकाले संसारभर कोरोना कहर बढेकाले देवीलाई खुशी पार्न गाउँ गाउँका महिला जलाशय तथा मन्दिरमा पूजा गर्न पुग्ने गरेका सिरहाको लहान नगरपालिका–१ की ललितादेवी मण्डलले बताइन् कोरोनालाई देवी मानेर पूजाआजा गरी हाम्रो गाउँ टोलमा प्रवेश नगर्नु भनी बिन्ती गरेपछि कोरोना नआउने हल्लाअनुसार नै महिलाले पूजाआजा गर्ने गरेको मण्डलको भनाइ छ। 'एक महिला झाँक्रीले आफूलाई कोरोना सपनामा आएर मलाई पूजा गर्नु अनि म गइहाल्छु भनेको छ भन्ने हल्ला चलेको छ,' सोही ठाउँकी सोमित्रादेवी दासले भनिन्, 'त्यही भएर हामीहरु पनि नजिकैको बलान खोलामा पुगेर पूजा गरेका छौं।' बेलुका मन्दिरमा पुगेर दियोसमेत बालेको उहाँको भनाइ छ। यतिमात्रै होइन, कतिपय स्थानका महिलाले कोरोना भाइरसलाई (बाबा) र माता भनी सम्बोधन गर्दै महिला दैनिक पूजापाठ गर्न नदी, तलाउ तथा मन्दिरमा पुग्ने गरेकाले महिलाको भीड लाग्ने गरेको सिरहाको कर्जन्हा नगरपालिका–१ की बबिता कार्कीले बताइन। लकडाउनमा घरबाट निस्कन नहुने अवस्था रहँदा पनि त्यसलाई चुनौती दिँदै पैदलयात्रा गरी नदी तथा मन्दिरमा पुग्ने गरेका छन्। 'हल्लाको भरमा भिड भाड गरि पुजापाठ गर्ने कार्य तत्काल रोक्नुपर्यो' नेपाल पत्रकार महासंघका केन्द्रीय सदस्य देवकुमार यादवले भने, 'महिलाहरु यसरी समुह बनाएर पुजाआजा गर्दा कोरोना हट्ने कुरामा न त कुनै वैज्ञानिक तथ्य छ नत कुनै आधार नै, कुनै धामी झाँकीकै हल्लाको भरमा हुल बनाएर पूजापाठ हुनु भ्रममात्र हो यसबाट कोरोना त नियन्त्रण हुँदैहुँदैन, बरु अझ फैलिने खतरा छ, त्यसैले तत्काल यस्तो कार्य रोक्नुपर्छ।' अन्यथा स्थिति भयाबह हुन सक्ने उनको भनाई छ। प्रमुख जिल्ला अधिकारी सरोजप्रसाद गुरागाईंले यस्तो अवस्थामा पनि समूह बनाएर नदी र मन्दिर पुग्ने महिलालाई सम्झाइबुझाइ गरी रोक्ने प्रयास गरिरहेको बताए। 'प्रहरी प्रशासनले रोक्ने प्रयास गरे पनि चेतनाको अभावमा महिला लुकीछिपी नदी नाला र मन्दिर पुग्ने गरेका छन्।' प्रजिअ गुरागाईंले भने, 'पूजापाठका नाममा हुने गरेको महिलाको भीडभाडलाई रोक्न समाजका सबै पक्षको सहयोग जरुरी छ । | महिलाहरु कहाँ पूजा गर्न पुग्ने गरेका छन्? | जलाशय तथा मन्दिरमा |
नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय सदस्य मुस्लिम खुला तथा महिला पदको मतपरिणाम सार्वजनिक भएको छ । पार्टीको १४औं महाधिवेशनको मङ्सिर २७ गते भएको मतदानको आज सार्वजनिक मतपरिणामअनुसार मुस्लिम खुलातर्फ अब्दुल रज्जाक (२,३९०) र अब्दुल सतार (२,२२८) मत ल्याएर विजयी भएका हुन् । अकिल मिया (१,५९९), मोहम्मद इर्शाद अन्सारी (१,४२१), अब्दुल रहिम (२९९), मोख्तार अहमद (२१८), हसन अन्सारी (४०१), मोहमद निजामुद्दिन (१७९), मोहम्मद नसिर सिद्धिकी (१२३) र सलाउ द्दिन मिया (१६८) मत प्राप्त गरेको केन्द्रीय निर्वाचन समितिका संयोजक गोपालकृष्ण घिमिरेले जानकारी दिए । केन्द्रीय सदस्य मुस्लिम महिलामा जावेदा खातुन जागा (१,९००) मत ल्याई विजयी भएकी छन् । सो प्रतिस्पर्धामा जमिला मिया (१,४४१), गोमा अन्सारी (४७८), जमिला खातुन (३३८), यासीवा रहमान (२०३) र सनम बेगम (१४६) मत प्राप्त गरेका छन् । | मुस्लिम महिलामा कसले विजयी भएकी छन्? | जावेदा खातुन जागा |
नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय सदस्य मुस्लिम खुला तथा महिला पदको मतपरिणाम सार्वजनिक भएको छ । पार्टीको १४औं महाधिवेशनको मङ्सिर २७ गते भएको मतदानको आज सार्वजनिक मतपरिणामअनुसार मुस्लिम खुलातर्फ अब्दुल रज्जाक (२,३९०) र अब्दुल सतार (२,२२८) मत ल्याएर विजयी भएका हुन् । अकिल मिया (१,५९९), मोहम्मद इर्शाद अन्सारी (१,४२१), अब्दुल रहिम (२९९), मोख्तार अहमद (२१८), हसन अन्सारी (४०१), मोहमद निजामुद्दिन (१७९), मोहम्मद नसिर सिद्धिकी (१२३) र सलाउ द्दिन मिया (१६८) मत प्राप्त गरेको केन्द्रीय निर्वाचन समितिका संयोजक गोपालकृष्ण घिमिरेले जानकारी दिए । केन्द्रीय सदस्य मुस्लिम महिलामा जावेदा खातुन जागा (१,९००) मत ल्याई विजयी भएकी छन् । सो प्रतिस्पर्धामा जमिला मिया (१,४४१), गोमा अन्सारी (४७८), जमिला खातुन (३३८), यासीवा रहमान (२०३) र सनम बेगम (१४६) मत प्राप्त गरेका छन् । | मतदान कहिले भएको थियो? | मङ्सिर २७ गते |
नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय सदस्य मुस्लिम खुला तथा महिला पदको मतपरिणाम सार्वजनिक भएको छ । पार्टीको १४औं महाधिवेशनको मङ्सिर २७ गते भएको मतदानको आज सार्वजनिक मतपरिणामअनुसार मुस्लिम खुलातर्फ अब्दुल रज्जाक (२,३९०) र अब्दुल सतार (२,२२८) मत ल्याएर विजयी भएका हुन् । अकिल मिया (१,५९९), मोहम्मद इर्शाद अन्सारी (१,४२१), अब्दुल रहिम (२९९), मोख्तार अहमद (२१८), हसन अन्सारी (४०१), मोहमद निजामुद्दिन (१७९), मोहम्मद नसिर सिद्धिकी (१२३) र सलाउ द्दिन मिया (१६८) मत प्राप्त गरेको केन्द्रीय निर्वाचन समितिका संयोजक गोपालकृष्ण घिमिरेले जानकारी दिए । केन्द्रीय सदस्य मुस्लिम महिलामा जावेदा खातुन जागा (१,९००) मत ल्याई विजयी भएकी छन् । सो प्रतिस्पर्धामा जमिला मिया (१,४४१), गोमा अन्सारी (४७८), जमिला खातुन (३३८), यासीवा रहमान (२०३) र सनम बेगम (१४६) मत प्राप्त गरेका छन् । | कसले केन्द्रीय निर्वाचन समितिका संयोजक हुन्? | गोपालकृष्ण घिमिरे |
नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय सदस्य मुस्लिम खुला तथा महिला पदको मतपरिणाम सार्वजनिक भएको छ । पार्टीको १४औं महाधिवेशनको मङ्सिर २७ गते भएको मतदानको आज सार्वजनिक मतपरिणामअनुसार मुस्लिम खुलातर्फ अब्दुल रज्जाक (२,३९०) र अब्दुल सतार (२,२२८) मत ल्याएर विजयी भएका हुन् । अकिल मिया (१,५९९), मोहम्मद इर्शाद अन्सारी (१,४२१), अब्दुल रहिम (२९९), मोख्तार अहमद (२१८), हसन अन्सारी (४०१), मोहमद निजामुद्दिन (१७९), मोहम्मद नसिर सिद्धिकी (१२३) र सलाउ द्दिन मिया (१६८) मत प्राप्त गरेको केन्द्रीय निर्वाचन समितिका संयोजक गोपालकृष्ण घिमिरेले जानकारी दिए । केन्द्रीय सदस्य मुस्लिम महिलामा जावेदा खातुन जागा (१,९००) मत ल्याई विजयी भएकी छन् । सो प्रतिस्पर्धामा जमिला मिया (१,४४१), गोमा अन्सारी (४७८), जमिला खातुन (३३८), यासीवा रहमान (२०३) र सनम बेगम (१४६) मत प्राप्त गरेका छन् । | जावेदा खातुन जागाले कति मत ल्याई विजयी भएकी छन्? | १,९०० |
नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय सदस्य मुस्लिम खुला तथा महिला पदको मतपरिणाम सार्वजनिक भएको छ । पार्टीको १४औं महाधिवेशनको मङ्सिर २७ गते भएको मतदानको आज सार्वजनिक मतपरिणामअनुसार मुस्लिम खुलातर्फ अब्दुल रज्जाक (२,३९०) र अब्दुल सतार (२,२२८) मत ल्याएर विजयी भएका हुन् । अकिल मिया (१,५९९), मोहम्मद इर्शाद अन्सारी (१,४२१), अब्दुल रहिम (२९९), मोख्तार अहमद (२१८), हसन अन्सारी (४०१), मोहमद निजामुद्दिन (१७९), मोहम्मद नसिर सिद्धिकी (१२३) र सलाउ द्दिन मिया (१६८) मत प्राप्त गरेको केन्द्रीय निर्वाचन समितिका संयोजक गोपालकृष्ण घिमिरेले जानकारी दिए । केन्द्रीय सदस्य मुस्लिम महिलामा जावेदा खातुन जागा (१,९००) मत ल्याई विजयी भएकी छन् । सो प्रतिस्पर्धामा जमिला मिया (१,४४१), गोमा अन्सारी (४७८), जमिला खातुन (३३८), यासीवा रहमान (२०३) र सनम बेगम (१४६) मत प्राप्त गरेका छन् । | कसले मुस्लिम खुलातर्फ २,३९० मत ल्याएका छन्? | अब्दुल रज्जाक |
हाल जारी प्रदर्शन र त्यस क्रममा भइरहेका झडप, लुटपाट, तोडफोड, आक्रमण तथा विनास रोक्न केन्द्रीय तहमा उपलब्ध सबै स्रोत परिचालन गर्ने बताउँदै ट्रम्पले सेनासमेत परिचालन गरिने बताएका हुन्। राष्ट्रपति कार्यालय ह्वाइट हाउसको रोज गार्डेनमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले पछिल्ला दिनमा देशमा अराजकतावादी, हिंस्रक भिड, लुटपाट, आगजनी र अपराधसमेत बढ्दै गएको र त्यसलाई राज्य तथा स्थानीय सरकारले नियन्त्रण गर्न नसकेको उल्लेख गर्दै केन्द्रीय तहबाटै कदम चाल्न लागिएको जानकारी दिएका हुन्। अमेरिकी सञ्चारमाध्यमका अनुसार ट्रम्पले भनेका छन्, ‘हामी देशभर व्याप्त कानुनविहीनताको अवस्था अन्त्य गर्छाैं।’ आक्रोशित भिडले गर्ने दंगाबाट फ्लोइडलाई न्याय नहुने ट्रम्पको भनाइ छ। गत मे २५ मा अश्वेत अमेरिकी नागरिक फ्लोइडको मिनेसोटा राज्यको मिनियापोलस प्रहरी हिरासतमै निधन भएको थियो। उनलाई पक्राउ गर्ने क्रममा श्वेत प्रहरी अधिकारीले घुँडाले घाँटीमा लामो समय थिचेको भिडियो सार्वजनिक भएपछि अमेरिकामा आन्दोलन चर्किएको हो। पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले अमेरिकी नागरिकलाई सम्बोधन गर्दै भनेका छन्, ‘म तपाईंहरूको राष्ट्रपति हुँ, कानुनी राज्य स्थापना गर्नु मेरो जिम्मेवारी हो। म शान्तिपूर्ण प्रदर्शनको पक्षधर पनि हुँ।’ वासिङटन डिसीसहितका क्षेत्रमा प्रदर्शन भइरहेका छन्। कर्फ्यु लगाए पनि प्रदर्शनकारीले उल्लंघन गरिरहेका छन् । | कसले केन्द्रीय तहमा स्रोत परिचालन गर्ने बताएका छन्? | ट्रम्पले |
हाल जारी प्रदर्शन र त्यस क्रममा भइरहेका झडप, लुटपाट, तोडफोड, आक्रमण तथा विनास रोक्न केन्द्रीय तहमा उपलब्ध सबै स्रोत परिचालन गर्ने बताउँदै ट्रम्पले सेनासमेत परिचालन गरिने बताएका हुन्। राष्ट्रपति कार्यालय ह्वाइट हाउसको रोज गार्डेनमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले पछिल्ला दिनमा देशमा अराजकतावादी, हिंस्रक भिड, लुटपाट, आगजनी र अपराधसमेत बढ्दै गएको र त्यसलाई राज्य तथा स्थानीय सरकारले नियन्त्रण गर्न नसकेको उल्लेख गर्दै केन्द्रीय तहबाटै कदम चाल्न लागिएको जानकारी दिएका हुन्। अमेरिकी सञ्चारमाध्यमका अनुसार ट्रम्पले भनेका छन्, ‘हामी देशभर व्याप्त कानुनविहीनताको अवस्था अन्त्य गर्छाैं।’ आक्रोशित भिडले गर्ने दंगाबाट फ्लोइडलाई न्याय नहुने ट्रम्पको भनाइ छ। गत मे २५ मा अश्वेत अमेरिकी नागरिक फ्लोइडको मिनेसोटा राज्यको मिनियापोलस प्रहरी हिरासतमै निधन भएको थियो। उनलाई पक्राउ गर्ने क्रममा श्वेत प्रहरी अधिकारीले घुँडाले घाँटीमा लामो समय थिचेको भिडियो सार्वजनिक भएपछि अमेरिकामा आन्दोलन चर्किएको हो। पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले अमेरिकी नागरिकलाई सम्बोधन गर्दै भनेका छन्, ‘म तपाईंहरूको राष्ट्रपति हुँ, कानुनी राज्य स्थापना गर्नु मेरो जिम्मेवारी हो। म शान्तिपूर्ण प्रदर्शनको पक्षधर पनि हुँ।’ वासिङटन डिसीसहितका क्षेत्रमा प्रदर्शन भइरहेका छन्। कर्फ्यु लगाए पनि प्रदर्शनकारीले उल्लंघन गरिरहेका छन् । | कहाँ पत्रकार सम्मेलन आयोजना गरिएको थियो? | ह्वाइट हाउसको रोज गार्डेनमा |
हाल जारी प्रदर्शन र त्यस क्रममा भइरहेका झडप, लुटपाट, तोडफोड, आक्रमण तथा विनास रोक्न केन्द्रीय तहमा उपलब्ध सबै स्रोत परिचालन गर्ने बताउँदै ट्रम्पले सेनासमेत परिचालन गरिने बताएका हुन्। राष्ट्रपति कार्यालय ह्वाइट हाउसको रोज गार्डेनमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले पछिल्ला दिनमा देशमा अराजकतावादी, हिंस्रक भिड, लुटपाट, आगजनी र अपराधसमेत बढ्दै गएको र त्यसलाई राज्य तथा स्थानीय सरकारले नियन्त्रण गर्न नसकेको उल्लेख गर्दै केन्द्रीय तहबाटै कदम चाल्न लागिएको जानकारी दिएका हुन्। अमेरिकी सञ्चारमाध्यमका अनुसार ट्रम्पले भनेका छन्, ‘हामी देशभर व्याप्त कानुनविहीनताको अवस्था अन्त्य गर्छाैं।’ आक्रोशित भिडले गर्ने दंगाबाट फ्लोइडलाई न्याय नहुने ट्रम्पको भनाइ छ। गत मे २५ मा अश्वेत अमेरिकी नागरिक फ्लोइडको मिनेसोटा राज्यको मिनियापोलस प्रहरी हिरासतमै निधन भएको थियो। उनलाई पक्राउ गर्ने क्रममा श्वेत प्रहरी अधिकारीले घुँडाले घाँटीमा लामो समय थिचेको भिडियो सार्वजनिक भएपछि अमेरिकामा आन्दोलन चर्किएको हो। पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले अमेरिकी नागरिकलाई सम्बोधन गर्दै भनेका छन्, ‘म तपाईंहरूको राष्ट्रपति हुँ, कानुनी राज्य स्थापना गर्नु मेरो जिम्मेवारी हो। म शान्तिपूर्ण प्रदर्शनको पक्षधर पनि हुँ।’ वासिङटन डिसीसहितका क्षेत्रमा प्रदर्शन भइरहेका छन्। कर्फ्यु लगाए पनि प्रदर्शनकारीले उल्लंघन गरिरहेका छन् । | फ्लोइडको निधन कहिले भएको थियो? | गत मे २५ मा |
हाल जारी प्रदर्शन र त्यस क्रममा भइरहेका झडप, लुटपाट, तोडफोड, आक्रमण तथा विनास रोक्न केन्द्रीय तहमा उपलब्ध सबै स्रोत परिचालन गर्ने बताउँदै ट्रम्पले सेनासमेत परिचालन गरिने बताएका हुन्। राष्ट्रपति कार्यालय ह्वाइट हाउसको रोज गार्डेनमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले पछिल्ला दिनमा देशमा अराजकतावादी, हिंस्रक भिड, लुटपाट, आगजनी र अपराधसमेत बढ्दै गएको र त्यसलाई राज्य तथा स्थानीय सरकारले नियन्त्रण गर्न नसकेको उल्लेख गर्दै केन्द्रीय तहबाटै कदम चाल्न लागिएको जानकारी दिएका हुन्। अमेरिकी सञ्चारमाध्यमका अनुसार ट्रम्पले भनेका छन्, ‘हामी देशभर व्याप्त कानुनविहीनताको अवस्था अन्त्य गर्छाैं।’ आक्रोशित भिडले गर्ने दंगाबाट फ्लोइडलाई न्याय नहुने ट्रम्पको भनाइ छ। गत मे २५ मा अश्वेत अमेरिकी नागरिक फ्लोइडको मिनेसोटा राज्यको मिनियापोलस प्रहरी हिरासतमै निधन भएको थियो। उनलाई पक्राउ गर्ने क्रममा श्वेत प्रहरी अधिकारीले घुँडाले घाँटीमा लामो समय थिचेको भिडियो सार्वजनिक भएपछि अमेरिकामा आन्दोलन चर्किएको हो। पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले अमेरिकी नागरिकलाई सम्बोधन गर्दै भनेका छन्, ‘म तपाईंहरूको राष्ट्रपति हुँ, कानुनी राज्य स्थापना गर्नु मेरो जिम्मेवारी हो। म शान्तिपूर्ण प्रदर्शनको पक्षधर पनि हुँ।’ वासिङटन डिसीसहितका क्षेत्रमा प्रदर्शन भइरहेका छन्। कर्फ्यु लगाए पनि प्रदर्शनकारीले उल्लंघन गरिरहेका छन् । | फ्लोइडलाई पक्राउ गर्ने क्रममा के भएको थियो? | श्वेत प्रहरी अधिकारीले घुँडाले घाँटीमा लामो समय थिचेको |
हाल जारी प्रदर्शन र त्यस क्रममा भइरहेका झडप, लुटपाट, तोडफोड, आक्रमण तथा विनास रोक्न केन्द्रीय तहमा उपलब्ध सबै स्रोत परिचालन गर्ने बताउँदै ट्रम्पले सेनासमेत परिचालन गरिने बताएका हुन्। राष्ट्रपति कार्यालय ह्वाइट हाउसको रोज गार्डेनमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले पछिल्ला दिनमा देशमा अराजकतावादी, हिंस्रक भिड, लुटपाट, आगजनी र अपराधसमेत बढ्दै गएको र त्यसलाई राज्य तथा स्थानीय सरकारले नियन्त्रण गर्न नसकेको उल्लेख गर्दै केन्द्रीय तहबाटै कदम चाल्न लागिएको जानकारी दिएका हुन्। अमेरिकी सञ्चारमाध्यमका अनुसार ट्रम्पले भनेका छन्, ‘हामी देशभर व्याप्त कानुनविहीनताको अवस्था अन्त्य गर्छाैं।’ आक्रोशित भिडले गर्ने दंगाबाट फ्लोइडलाई न्याय नहुने ट्रम्पको भनाइ छ। गत मे २५ मा अश्वेत अमेरिकी नागरिक फ्लोइडको मिनेसोटा राज्यको मिनियापोलस प्रहरी हिरासतमै निधन भएको थियो। उनलाई पक्राउ गर्ने क्रममा श्वेत प्रहरी अधिकारीले घुँडाले घाँटीमा लामो समय थिचेको भिडियो सार्वजनिक भएपछि अमेरिकामा आन्दोलन चर्किएको हो। पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले अमेरिकी नागरिकलाई सम्बोधन गर्दै भनेका छन्, ‘म तपाईंहरूको राष्ट्रपति हुँ, कानुनी राज्य स्थापना गर्नु मेरो जिम्मेवारी हो। म शान्तिपूर्ण प्रदर्शनको पक्षधर पनि हुँ।’ वासिङटन डिसीसहितका क्षेत्रमा प्रदर्शन भइरहेका छन्। कर्फ्यु लगाए पनि प्रदर्शनकारीले उल्लंघन गरिरहेका छन् । | ट्रम्पले के भन्नु भएको छ? | हामी देशभर व्याप्त कानुनविहीनताको अवस्था अन्त्य गर्छाैं |
हाल जारी प्रदर्शन र त्यस क्रममा भइरहेका झडप, लुटपाट, तोडफोड, आक्रमण तथा विनास रोक्न केन्द्रीय तहमा उपलब्ध सबै स्रोत परिचालन गर्ने बताउँदै ट्रम्पले सेनासमेत परिचालन गरिने बताएका हुन्। राष्ट्रपति कार्यालय ह्वाइट हाउसको रोज गार्डेनमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले पछिल्ला दिनमा देशमा अराजकतावादी, हिंस्रक भिड, लुटपाट, आगजनी र अपराधसमेत बढ्दै गएको र त्यसलाई राज्य तथा स्थानीय सरकारले नियन्त्रण गर्न नसकेको उल्लेख गर्दै केन्द्रीय तहबाटै कदम चाल्न लागिएको जानकारी दिएका हुन्। अमेरिकी सञ्चारमाध्यमका अनुसार ट्रम्पले भनेका छन्, ‘हामी देशभर व्याप्त कानुनविहीनताको अवस्था अन्त्य गर्छाैं।’ आक्रोशित भिडले गर्ने दंगाबाट फ्लोइडलाई न्याय नहुने ट्रम्पको भनाइ छ। गत मे २५ मा अश्वेत अमेरिकी नागरिक फ्लोइडको मिनेसोटा राज्यको मिनियापोलस प्रहरी हिरासतमै निधन भएको थियो। उनलाई पक्राउ गर्ने क्रममा श्वेत प्रहरी अधिकारीले घुँडाले घाँटीमा लामो समय थिचेको भिडियो सार्वजनिक भएपछि अमेरिकामा आन्दोलन चर्किएको हो। पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले अमेरिकी नागरिकलाई सम्बोधन गर्दै भनेका छन्, ‘म तपाईंहरूको राष्ट्रपति हुँ, कानुनी राज्य स्थापना गर्नु मेरो जिम्मेवारी हो। म शान्तिपूर्ण प्रदर्शनको पक्षधर पनि हुँ।’ वासिङटन डिसीसहितका क्षेत्रमा प्रदर्शन भइरहेका छन्। कर्फ्यु लगाए पनि प्रदर्शनकारीले उल्लंघन गरिरहेका छन् । | कसको कारणले अमेरिकामा आन्दोलन चर्किएको हो? | फ्लोइडको |
हाल जारी प्रदर्शन र त्यस क्रममा भइरहेका झडप, लुटपाट, तोडफोड, आक्रमण तथा विनास रोक्न केन्द्रीय तहमा उपलब्ध सबै स्रोत परिचालन गर्ने बताउँदै ट्रम्पले सेनासमेत परिचालन गरिने बताएका हुन्। राष्ट्रपति कार्यालय ह्वाइट हाउसको रोज गार्डेनमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले पछिल्ला दिनमा देशमा अराजकतावादी, हिंस्रक भिड, लुटपाट, आगजनी र अपराधसमेत बढ्दै गएको र त्यसलाई राज्य तथा स्थानीय सरकारले नियन्त्रण गर्न नसकेको उल्लेख गर्दै केन्द्रीय तहबाटै कदम चाल्न लागिएको जानकारी दिएका हुन्। अमेरिकी सञ्चारमाध्यमका अनुसार ट्रम्पले भनेका छन्, ‘हामी देशभर व्याप्त कानुनविहीनताको अवस्था अन्त्य गर्छाैं।’ आक्रोशित भिडले गर्ने दंगाबाट फ्लोइडलाई न्याय नहुने ट्रम्पको भनाइ छ। गत मे २५ मा अश्वेत अमेरिकी नागरिक फ्लोइडको मिनेसोटा राज्यको मिनियापोलस प्रहरी हिरासतमै निधन भएको थियो। उनलाई पक्राउ गर्ने क्रममा श्वेत प्रहरी अधिकारीले घुँडाले घाँटीमा लामो समय थिचेको भिडियो सार्वजनिक भएपछि अमेरिकामा आन्दोलन चर्किएको हो। पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले अमेरिकी नागरिकलाई सम्बोधन गर्दै भनेका छन्, ‘म तपाईंहरूको राष्ट्रपति हुँ, कानुनी राज्य स्थापना गर्नु मेरो जिम्मेवारी हो। म शान्तिपूर्ण प्रदर्शनको पक्षधर पनि हुँ।’ वासिङटन डिसीसहितका क्षेत्रमा प्रदर्शन भइरहेका छन्। कर्फ्यु लगाए पनि प्रदर्शनकारीले उल्लंघन गरिरहेका छन् । | कसले प्रदर्शनको उल्लंघन गरिरहेका छन्? | प्रदर्शनकारीले |
गण्डकी प्रदेश मन्त्रिपरिषद्को आज बसेको बैठकले कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष स्वास्थ्यमा खटिनेलाई जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको छ । अहिलेको अवस्थामा स्वास्थ्य क्षेत्रलाई प्राथमिकतामा राखेर विभिन्न पाँच निर्णय भएको सरकारका प्रवक्ता रामशरण बस्नेतले जानकारी दिए । बैठकले प्रदेश विकास परिषद्को पहिलो बैठकले प्रथम पञ्चवर्र्षीय योजना स्वीकृतिका निम्ति सिफारिस गरेकामा त्यसलाई स्वीकृतको गरेको छ । त्यसैगरी कोरोना भाइरस रोकथाम नियन्त्रण तथा उपचारमा संलग्न जनशक्तिका लागि जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको छ । कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष उपचारमा संलग्न रहेका चिकित्सक, नर्स एवम् अन्य स्वास्थ्यकर्मीलाई यसअघि खाईपाई आएको शुरुको भत्ता बराबरको शत्प्रतिशत जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको हो । प्रत्यक्षतः सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न व्यक्तिलाई बीमाको व्यवस्थासमेत गरेको छ । कोरोना सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न रहँदा त्यही कारणले मृत्यु भएमा रु ३० लाख मृतकका नजीकालाई उपलब्ध गराउने र उपचार खर्च पनि सरकारले व्यहोर्ने भएको छ । यसका लागि गण्डकी प्रदेश स्वास्थ्य बीमा संयोजक समितिसमेत गठन गरिएको छ । प्रदेश सरकारले स्वास्थ्य अवस्थालाई ध्यान दिँदै प्रदेशको ११ वटा जिल्लामा सघन उपचारका निम्ति आइसियु वार्ड निर्माण स्थापनाका लागिसमेत बजेट व्यवस्था गरेको छ । त्यसैगरी प्रदेश सरकारले अहिलेको अवस्थामा सशर्त अनुदानका लागि नेपाल सरकारसँग १० वटा योजना थप माग गरेको छ । माग गरिएका योजनाहरुमा सरुवा तथा सङ्क्रमण रोग नियन्त्रण अस्पताल निर्माण आयोजना, प्रदेश स्तरीय शिक्षण अस्पताल निर्माण आयोजना, गण्डकी प्राविधिक प्रतिष्ठान निर्माण आयोजना, प्रदेशका सदरमुकाम पोखराबाट प्रदेशका स्थनीय तह जोड्ने बाटो कालोपत्र गर्ने योजना, पोखरा महानगरपालिका रिङरोड आयोजना छन् । त्यस्तै कास्की र तनहुँको तल्लो पुलिङटारमा प्रदेश औद्योगिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, नवलपुरमा लोका खोलामा प्रदेशको औद्यागिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, फेवाताल संरक्षण र सौन्दर्यकरण गर्ने, पर्यटन पुनः उत्थान कार्यक्रम र प्रत्येक जिल्लामा खाद्य बैंकका भौतिक संरचना निर्माण गर्नका लागि सशर्त अनुदान माग गरेको छ । | कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष स्वास्थ्यमा खटिनेलाई के उपलब्ध गराउने निर्णय गरिएको छ? | जोखिम भत्ता |
गण्डकी प्रदेश मन्त्रिपरिषद्को आज बसेको बैठकले कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष स्वास्थ्यमा खटिनेलाई जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको छ । अहिलेको अवस्थामा स्वास्थ्य क्षेत्रलाई प्राथमिकतामा राखेर विभिन्न पाँच निर्णय भएको सरकारका प्रवक्ता रामशरण बस्नेतले जानकारी दिए । बैठकले प्रदेश विकास परिषद्को पहिलो बैठकले प्रथम पञ्चवर्र्षीय योजना स्वीकृतिका निम्ति सिफारिस गरेकामा त्यसलाई स्वीकृतको गरेको छ । त्यसैगरी कोरोना भाइरस रोकथाम नियन्त्रण तथा उपचारमा संलग्न जनशक्तिका लागि जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको छ । कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष उपचारमा संलग्न रहेका चिकित्सक, नर्स एवम् अन्य स्वास्थ्यकर्मीलाई यसअघि खाईपाई आएको शुरुको भत्ता बराबरको शत्प्रतिशत जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको हो । प्रत्यक्षतः सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न व्यक्तिलाई बीमाको व्यवस्थासमेत गरेको छ । कोरोना सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न रहँदा त्यही कारणले मृत्यु भएमा रु ३० लाख मृतकका नजीकालाई उपलब्ध गराउने र उपचार खर्च पनि सरकारले व्यहोर्ने भएको छ । यसका लागि गण्डकी प्रदेश स्वास्थ्य बीमा संयोजक समितिसमेत गठन गरिएको छ । प्रदेश सरकारले स्वास्थ्य अवस्थालाई ध्यान दिँदै प्रदेशको ११ वटा जिल्लामा सघन उपचारका निम्ति आइसियु वार्ड निर्माण स्थापनाका लागिसमेत बजेट व्यवस्था गरेको छ । त्यसैगरी प्रदेश सरकारले अहिलेको अवस्थामा सशर्त अनुदानका लागि नेपाल सरकारसँग १० वटा योजना थप माग गरेको छ । माग गरिएका योजनाहरुमा सरुवा तथा सङ्क्रमण रोग नियन्त्रण अस्पताल निर्माण आयोजना, प्रदेश स्तरीय शिक्षण अस्पताल निर्माण आयोजना, गण्डकी प्राविधिक प्रतिष्ठान निर्माण आयोजना, प्रदेशका सदरमुकाम पोखराबाट प्रदेशका स्थनीय तह जोड्ने बाटो कालोपत्र गर्ने योजना, पोखरा महानगरपालिका रिङरोड आयोजना छन् । त्यस्तै कास्की र तनहुँको तल्लो पुलिङटारमा प्रदेश औद्योगिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, नवलपुरमा लोका खोलामा प्रदेशको औद्यागिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, फेवाताल संरक्षण र सौन्दर्यकरण गर्ने, पर्यटन पुनः उत्थान कार्यक्रम र प्रत्येक जिल्लामा खाद्य बैंकका भौतिक संरचना निर्माण गर्नका लागि सशर्त अनुदान माग गरेको छ । | गण्डकी प्रदेश मन्त्रिपरिषद्को बैठकले कति निर्णय गरेको छ? | विभिन्न पाँच |
गण्डकी प्रदेश मन्त्रिपरिषद्को आज बसेको बैठकले कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष स्वास्थ्यमा खटिनेलाई जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको छ । अहिलेको अवस्थामा स्वास्थ्य क्षेत्रलाई प्राथमिकतामा राखेर विभिन्न पाँच निर्णय भएको सरकारका प्रवक्ता रामशरण बस्नेतले जानकारी दिए । बैठकले प्रदेश विकास परिषद्को पहिलो बैठकले प्रथम पञ्चवर्र्षीय योजना स्वीकृतिका निम्ति सिफारिस गरेकामा त्यसलाई स्वीकृतको गरेको छ । त्यसैगरी कोरोना भाइरस रोकथाम नियन्त्रण तथा उपचारमा संलग्न जनशक्तिका लागि जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको छ । कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष उपचारमा संलग्न रहेका चिकित्सक, नर्स एवम् अन्य स्वास्थ्यकर्मीलाई यसअघि खाईपाई आएको शुरुको भत्ता बराबरको शत्प्रतिशत जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको हो । प्रत्यक्षतः सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न व्यक्तिलाई बीमाको व्यवस्थासमेत गरेको छ । कोरोना सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न रहँदा त्यही कारणले मृत्यु भएमा रु ३० लाख मृतकका नजीकालाई उपलब्ध गराउने र उपचार खर्च पनि सरकारले व्यहोर्ने भएको छ । यसका लागि गण्डकी प्रदेश स्वास्थ्य बीमा संयोजक समितिसमेत गठन गरिएको छ । प्रदेश सरकारले स्वास्थ्य अवस्थालाई ध्यान दिँदै प्रदेशको ११ वटा जिल्लामा सघन उपचारका निम्ति आइसियु वार्ड निर्माण स्थापनाका लागिसमेत बजेट व्यवस्था गरेको छ । त्यसैगरी प्रदेश सरकारले अहिलेको अवस्थामा सशर्त अनुदानका लागि नेपाल सरकारसँग १० वटा योजना थप माग गरेको छ । माग गरिएका योजनाहरुमा सरुवा तथा सङ्क्रमण रोग नियन्त्रण अस्पताल निर्माण आयोजना, प्रदेश स्तरीय शिक्षण अस्पताल निर्माण आयोजना, गण्डकी प्राविधिक प्रतिष्ठान निर्माण आयोजना, प्रदेशका सदरमुकाम पोखराबाट प्रदेशका स्थनीय तह जोड्ने बाटो कालोपत्र गर्ने योजना, पोखरा महानगरपालिका रिङरोड आयोजना छन् । त्यस्तै कास्की र तनहुँको तल्लो पुलिङटारमा प्रदेश औद्योगिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, नवलपुरमा लोका खोलामा प्रदेशको औद्यागिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, फेवाताल संरक्षण र सौन्दर्यकरण गर्ने, पर्यटन पुनः उत्थान कार्यक्रम र प्रत्येक जिल्लामा खाद्य बैंकका भौतिक संरचना निर्माण गर्नका लागि सशर्त अनुदान माग गरेको छ । | कोरोना भाइरस रोकथाम नियन्त्रणमा संलग्न जनशक्तिका लागि के उपलब्ध गराउने निर्णय भएको छ? | जोखिम भत्ता |
गण्डकी प्रदेश मन्त्रिपरिषद्को आज बसेको बैठकले कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष स्वास्थ्यमा खटिनेलाई जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको छ । अहिलेको अवस्थामा स्वास्थ्य क्षेत्रलाई प्राथमिकतामा राखेर विभिन्न पाँच निर्णय भएको सरकारका प्रवक्ता रामशरण बस्नेतले जानकारी दिए । बैठकले प्रदेश विकास परिषद्को पहिलो बैठकले प्रथम पञ्चवर्र्षीय योजना स्वीकृतिका निम्ति सिफारिस गरेकामा त्यसलाई स्वीकृतको गरेको छ । त्यसैगरी कोरोना भाइरस रोकथाम नियन्त्रण तथा उपचारमा संलग्न जनशक्तिका लागि जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको छ । कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष उपचारमा संलग्न रहेका चिकित्सक, नर्स एवम् अन्य स्वास्थ्यकर्मीलाई यसअघि खाईपाई आएको शुरुको भत्ता बराबरको शत्प्रतिशत जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको हो । प्रत्यक्षतः सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न व्यक्तिलाई बीमाको व्यवस्थासमेत गरेको छ । कोरोना सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न रहँदा त्यही कारणले मृत्यु भएमा रु ३० लाख मृतकका नजीकालाई उपलब्ध गराउने र उपचार खर्च पनि सरकारले व्यहोर्ने भएको छ । यसका लागि गण्डकी प्रदेश स्वास्थ्य बीमा संयोजक समितिसमेत गठन गरिएको छ । प्रदेश सरकारले स्वास्थ्य अवस्थालाई ध्यान दिँदै प्रदेशको ११ वटा जिल्लामा सघन उपचारका निम्ति आइसियु वार्ड निर्माण स्थापनाका लागिसमेत बजेट व्यवस्था गरेको छ । त्यसैगरी प्रदेश सरकारले अहिलेको अवस्थामा सशर्त अनुदानका लागि नेपाल सरकारसँग १० वटा योजना थप माग गरेको छ । माग गरिएका योजनाहरुमा सरुवा तथा सङ्क्रमण रोग नियन्त्रण अस्पताल निर्माण आयोजना, प्रदेश स्तरीय शिक्षण अस्पताल निर्माण आयोजना, गण्डकी प्राविधिक प्रतिष्ठान निर्माण आयोजना, प्रदेशका सदरमुकाम पोखराबाट प्रदेशका स्थनीय तह जोड्ने बाटो कालोपत्र गर्ने योजना, पोखरा महानगरपालिका रिङरोड आयोजना छन् । त्यस्तै कास्की र तनहुँको तल्लो पुलिङटारमा प्रदेश औद्योगिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, नवलपुरमा लोका खोलामा प्रदेशको औद्यागिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, फेवाताल संरक्षण र सौन्दर्यकरण गर्ने, पर्यटन पुनः उत्थान कार्यक्रम र प्रत्येक जिल्लामा खाद्य बैंकका भौतिक संरचना निर्माण गर्नका लागि सशर्त अनुदान माग गरेको छ । | कोरोना सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न चिकित्सकलाई कति जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको हो? | शत्प्रतिशत |
गण्डकी प्रदेश मन्त्रिपरिषद्को आज बसेको बैठकले कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष स्वास्थ्यमा खटिनेलाई जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको छ । अहिलेको अवस्थामा स्वास्थ्य क्षेत्रलाई प्राथमिकतामा राखेर विभिन्न पाँच निर्णय भएको सरकारका प्रवक्ता रामशरण बस्नेतले जानकारी दिए । बैठकले प्रदेश विकास परिषद्को पहिलो बैठकले प्रथम पञ्चवर्र्षीय योजना स्वीकृतिका निम्ति सिफारिस गरेकामा त्यसलाई स्वीकृतको गरेको छ । त्यसैगरी कोरोना भाइरस रोकथाम नियन्त्रण तथा उपचारमा संलग्न जनशक्तिका लागि जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको छ । कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष उपचारमा संलग्न रहेका चिकित्सक, नर्स एवम् अन्य स्वास्थ्यकर्मीलाई यसअघि खाईपाई आएको शुरुको भत्ता बराबरको शत्प्रतिशत जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको हो । प्रत्यक्षतः सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न व्यक्तिलाई बीमाको व्यवस्थासमेत गरेको छ । कोरोना सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न रहँदा त्यही कारणले मृत्यु भएमा रु ३० लाख मृतकका नजीकालाई उपलब्ध गराउने र उपचार खर्च पनि सरकारले व्यहोर्ने भएको छ । यसका लागि गण्डकी प्रदेश स्वास्थ्य बीमा संयोजक समितिसमेत गठन गरिएको छ । प्रदेश सरकारले स्वास्थ्य अवस्थालाई ध्यान दिँदै प्रदेशको ११ वटा जिल्लामा सघन उपचारका निम्ति आइसियु वार्ड निर्माण स्थापनाका लागिसमेत बजेट व्यवस्था गरेको छ । त्यसैगरी प्रदेश सरकारले अहिलेको अवस्थामा सशर्त अनुदानका लागि नेपाल सरकारसँग १० वटा योजना थप माग गरेको छ । माग गरिएका योजनाहरुमा सरुवा तथा सङ्क्रमण रोग नियन्त्रण अस्पताल निर्माण आयोजना, प्रदेश स्तरीय शिक्षण अस्पताल निर्माण आयोजना, गण्डकी प्राविधिक प्रतिष्ठान निर्माण आयोजना, प्रदेशका सदरमुकाम पोखराबाट प्रदेशका स्थनीय तह जोड्ने बाटो कालोपत्र गर्ने योजना, पोखरा महानगरपालिका रिङरोड आयोजना छन् । त्यस्तै कास्की र तनहुँको तल्लो पुलिङटारमा प्रदेश औद्योगिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, नवलपुरमा लोका खोलामा प्रदेशको औद्यागिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, फेवाताल संरक्षण र सौन्दर्यकरण गर्ने, पर्यटन पुनः उत्थान कार्यक्रम र प्रत्येक जिल्लामा खाद्य बैंकका भौतिक संरचना निर्माण गर्नका लागि सशर्त अनुदान माग गरेको छ । | कोरोना सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न रहँदा मृत्यु भएमा कति रकम उपलब्ध गराइने छ? | रु ३० लाख |
गण्डकी प्रदेश मन्त्रिपरिषद्को आज बसेको बैठकले कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष स्वास्थ्यमा खटिनेलाई जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको छ । अहिलेको अवस्थामा स्वास्थ्य क्षेत्रलाई प्राथमिकतामा राखेर विभिन्न पाँच निर्णय भएको सरकारका प्रवक्ता रामशरण बस्नेतले जानकारी दिए । बैठकले प्रदेश विकास परिषद्को पहिलो बैठकले प्रथम पञ्चवर्र्षीय योजना स्वीकृतिका निम्ति सिफारिस गरेकामा त्यसलाई स्वीकृतको गरेको छ । त्यसैगरी कोरोना भाइरस रोकथाम नियन्त्रण तथा उपचारमा संलग्न जनशक्तिका लागि जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको छ । कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष उपचारमा संलग्न रहेका चिकित्सक, नर्स एवम् अन्य स्वास्थ्यकर्मीलाई यसअघि खाईपाई आएको शुरुको भत्ता बराबरको शत्प्रतिशत जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको हो । प्रत्यक्षतः सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न व्यक्तिलाई बीमाको व्यवस्थासमेत गरेको छ । कोरोना सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न रहँदा त्यही कारणले मृत्यु भएमा रु ३० लाख मृतकका नजीकालाई उपलब्ध गराउने र उपचार खर्च पनि सरकारले व्यहोर्ने भएको छ । यसका लागि गण्डकी प्रदेश स्वास्थ्य बीमा संयोजक समितिसमेत गठन गरिएको छ । प्रदेश सरकारले स्वास्थ्य अवस्थालाई ध्यान दिँदै प्रदेशको ११ वटा जिल्लामा सघन उपचारका निम्ति आइसियु वार्ड निर्माण स्थापनाका लागिसमेत बजेट व्यवस्था गरेको छ । त्यसैगरी प्रदेश सरकारले अहिलेको अवस्थामा सशर्त अनुदानका लागि नेपाल सरकारसँग १० वटा योजना थप माग गरेको छ । माग गरिएका योजनाहरुमा सरुवा तथा सङ्क्रमण रोग नियन्त्रण अस्पताल निर्माण आयोजना, प्रदेश स्तरीय शिक्षण अस्पताल निर्माण आयोजना, गण्डकी प्राविधिक प्रतिष्ठान निर्माण आयोजना, प्रदेशका सदरमुकाम पोखराबाट प्रदेशका स्थनीय तह जोड्ने बाटो कालोपत्र गर्ने योजना, पोखरा महानगरपालिका रिङरोड आयोजना छन् । त्यस्तै कास्की र तनहुँको तल्लो पुलिङटारमा प्रदेश औद्योगिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, नवलपुरमा लोका खोलामा प्रदेशको औद्यागिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, फेवाताल संरक्षण र सौन्दर्यकरण गर्ने, पर्यटन पुनः उत्थान कार्यक्रम र प्रत्येक जिल्लामा खाद्य बैंकका भौतिक संरचना निर्माण गर्नका लागि सशर्त अनुदान माग गरेको छ । | गण्डकी प्रदेशले कति जिल्लामा आइसियु वार्ड निर्माणका लागि बजेट व्यवस्था गरेको छ? | ११ वटा |
गण्डकी प्रदेश मन्त्रिपरिषद्को आज बसेको बैठकले कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष स्वास्थ्यमा खटिनेलाई जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको छ । अहिलेको अवस्थामा स्वास्थ्य क्षेत्रलाई प्राथमिकतामा राखेर विभिन्न पाँच निर्णय भएको सरकारका प्रवक्ता रामशरण बस्नेतले जानकारी दिए । बैठकले प्रदेश विकास परिषद्को पहिलो बैठकले प्रथम पञ्चवर्र्षीय योजना स्वीकृतिका निम्ति सिफारिस गरेकामा त्यसलाई स्वीकृतको गरेको छ । त्यसैगरी कोरोना भाइरस रोकथाम नियन्त्रण तथा उपचारमा संलग्न जनशक्तिका लागि जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको छ । कोरोना सङ्क्रमितको प्रत्यक्ष उपचारमा संलग्न रहेका चिकित्सक, नर्स एवम् अन्य स्वास्थ्यकर्मीलाई यसअघि खाईपाई आएको शुरुको भत्ता बराबरको शत्प्रतिशत जोखिम भत्ता उपलब्ध गराउने निर्णय भएको हो । प्रत्यक्षतः सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न व्यक्तिलाई बीमाको व्यवस्थासमेत गरेको छ । कोरोना सङ्क्रमितको उपचारमा संलग्न रहँदा त्यही कारणले मृत्यु भएमा रु ३० लाख मृतकका नजीकालाई उपलब्ध गराउने र उपचार खर्च पनि सरकारले व्यहोर्ने भएको छ । यसका लागि गण्डकी प्रदेश स्वास्थ्य बीमा संयोजक समितिसमेत गठन गरिएको छ । प्रदेश सरकारले स्वास्थ्य अवस्थालाई ध्यान दिँदै प्रदेशको ११ वटा जिल्लामा सघन उपचारका निम्ति आइसियु वार्ड निर्माण स्थापनाका लागिसमेत बजेट व्यवस्था गरेको छ । त्यसैगरी प्रदेश सरकारले अहिलेको अवस्थामा सशर्त अनुदानका लागि नेपाल सरकारसँग १० वटा योजना थप माग गरेको छ । माग गरिएका योजनाहरुमा सरुवा तथा सङ्क्रमण रोग नियन्त्रण अस्पताल निर्माण आयोजना, प्रदेश स्तरीय शिक्षण अस्पताल निर्माण आयोजना, गण्डकी प्राविधिक प्रतिष्ठान निर्माण आयोजना, प्रदेशका सदरमुकाम पोखराबाट प्रदेशका स्थनीय तह जोड्ने बाटो कालोपत्र गर्ने योजना, पोखरा महानगरपालिका रिङरोड आयोजना छन् । त्यस्तै कास्की र तनहुँको तल्लो पुलिङटारमा प्रदेश औद्योगिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, नवलपुरमा लोका खोलामा प्रदेशको औद्यागिक क्षेत्र निर्माण आयोजना, फेवाताल संरक्षण र सौन्दर्यकरण गर्ने, पर्यटन पुनः उत्थान कार्यक्रम र प्रत्येक जिल्लामा खाद्य बैंकका भौतिक संरचना निर्माण गर्नका लागि सशर्त अनुदान माग गरेको छ । | प्रदेश सरकारले नेपाल सरकारसँग कति योजना थप माग गरेको छ? | १० वटा |
सुस्तःश्रवण भएका (बहिरा खेलाडी) कसरी फुटबल खेल्न सक्छन् रु धेरैलाई उत्सुकता लाग्ने विषय हो । उनीहरू मज्जासँग फुटबल खेल्छन् । उनीहरूका लागि कुनै विशेष मैदान हुँदैनन् । सामान्य खेलाडी खेल्ने मैदानमा ती खेलाडी खेलिरहन्छन् । बहिरा खेलाडीहरू इशाराको भरमा फुटबल खेल्छन् । उनीहरूका लागि सङ्केत नै काफी हुन्छ । बोल्न नसक्ने र कानले पनि नसुन्ने भएकाले उनीहरूका लागि इशारा बेग्लै हुन्छ । निर्णायक भूमिकाका लागि ‘रेफ्री’ पनि मैदानमा तैनाथी हुन्छन् । रेफ्रीको एउटा हातमा रातो र अर्को हातमा हरियो झन्डा हुन्छ । खेलाडीले गल्ती गरे रेफ्रीले सिटी बजाउँदैनन्, मात्र रातो झन्डा हल्लाउँछन् । अनि बल चलाउनका लागि हरियो झन्डाले इशारा दिन्छन् । प्रशिक्षकले इशाराले सिकाउँछन् । इशाराकै भरमा खेलाडीले आपसमा बल माग्छन् । गोल हुँदा दर्शकले हुटिङ गर्नुको सट्टा दुवै हातमाथि माथि उठाएर औँला फिजाएर खुसीयाली साट्छन् । ‘बुझ्नेलाई इशारा काफी छ’ भनेझैँ उनीहरूका लागि भाषाको सञ्चार हातको हाउभाउ हो । बागमती बहिरा महिला फुटबल टोलीकी कप्तान कोपिला गुरुङले आफूहरू यसरी नै फुटबल खेल्ने गरेको बताउनुहुन्छ । कोपिला गत शुक्रबार अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवस मार्च ८ का दिन बहिरा फुटबल खेल क्लब पोखराले आयोजना गरेका बहिरा महिला फुटबल प्रतियोगिता खेल्न पोखरा आउनुभएको थियो । उहाँको टोली पोखरामा प्रथम भएको थियो । नक्साल बहिरा माविमा अध्ययनरत कोपिला बोल्न र सुन्न नसके पनि इशाराको भरमा सामान्य मानिसले जस्तै गरी फुटबल खेल्न सक्ने बताउनुहुन्छ । “हामी बोल्न र सुन्न नसके पनि सङ्केतको भरमा फुटबल खेल्न सक्छौँ, कुरा यति हो कि हाम्रा लागि पनि सरकारले केही सोचिदिनुपर्छ”, दोभासेमार्फत कप्तान कोपिलाले भन्नुभयो, “मेरो लक्ष्य भनेको हाम्रो क्षेत्रबाट नेपाल राम्रो खेलेर विदेश गएर खेल्ने रहर छ ।” पोखरामा फुटबल खेल्न आउनुभएकी कञ्चनपुरकी बहिरा महिला फुटबल खेलाडी शर्मिला चौधरीको पनि चर्चित फुटबल खेलाडी बन्ने लक्ष्य रहेको छ । उहाँ सुदूरपश्चिम महिला बहिरा फुटबल टोलीको कप्तान हुनुहुन्छ । दक्षिणकाली बहिरा आवासीय माध्यमिक विद्यालयमा कक्षा ७ मा अध्ययनरत कप्तान शर्मिलाले बहिरा खेलाडीले उचित अवसर र तालिम पाए अन्तरराष्ट्रियस्तरमै प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने बताउनुभयो । दोभासेमार्फत शर्मिलाले भन्नुभयो, “हामीहरूका लागि उचित अवसरसँगै तालिम हुने हो भने हामी पनि अरू जस्तै अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता खेल्न सक्छौँ ।” रेफ्री कवीरमान गुरुङले अन्य प्रतियोगिता खेलाउँदाभन्दा केही फरक अनुभूति भएको बताउनुभयो । बहिरा खेलाडीलाई खेलाउँदा सिटी फुक्नुको सट्टा झन्डा हल्लाउनुपर्नेबाहेक सबै नियम समान भएको उहाँले बताउनुभयो । “अरू खेलभन्दा बहिरा खेलाडीलाई खेलाउँदा केही फरक छ हुने नै भयो तर उहाँहरू मज्जासँग खेल्न सक्नुहुन्छ”, रेफ्री कवीरमानले भन्नुभयो, “उहाँको खेल हेर्दा राम्रो प्रशिक्षण पाउने हो भने सुन्ने व्यक्तिसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सक्नुहुन्छ ।” बहिरा खेलाडीहरू पनि खेल्नका लागि सक्षम छ भन्ने सोचेर राज्यले लगानी गर्नुपर्ने दाभासेमार्फत बहिरा फुटबल खेल क्लब पोखराका सहसचिव सूर्यमोहन बरालले बताउनुभयो । बहिराहरूको पहिलो भाषा साङ्केतिक भाषा भएकाले राज्यले दोभासे उत्पादनमा जोड दिनुपर्ने उहाँको भनाइ छ । क्लबले यसभन्दा अघि बहिरा पुरुषको बिचमा प्रतियोगिता गर्दै आएको बताउँदै क्लबका सहसचिव बरालले यस वर्षदेखि महिलाका लागि पनि अवसर दिइएको बताउनुभयो । उहाँले बहिरा महिलाले पनि राम्रोसँग खेलेकाले आगामी वर्ष पनि बहिरा महिला फुटबलको आयोजना गर्ने प्रतिबद्धता जनाउनुभयो । कोशी, बागमती, सुदूरपश्चिम र गण्डकी प्रदेशका दुई गरी पाँच टोलीको सहभागिता रहेको बहिरा महिला फुटबल प्रतियोगितामा बागमती प्रदेश च्याम्पियन बनेको थियो । पोखरा रङ्गशालामा भएको फाइनलमा सुदूरपश्चिम प्रदेशलाई ‘टाइब्रेकर’मा २–० गोलअन्तरले पराजित गर्दै बागमतीले उपाधि जितेको हो । निर्धारित समयमा खेल बराबरीमा सकिएपछि खेलको टुङ्गो टाइब्रेकरबाट लागेको थियो । उपाधि जितेको बागमतीले ट्रफीसहित रु ५० हजार, मेडल र प्रमाणपत्र प्राप्त ग¥यो । उपविजेता भएको सुदूरपश्चिमले रु ३० हजार साथमा ट्रफी, मेडल र प्रमाणपत्र प्राप्त गरेको थियो । | सुस्तःश्रवण भएका खेलाडीले कसरी फुटबल खेल्छन्? | इशाराको भरमा |
सुस्तःश्रवण भएका (बहिरा खेलाडी) कसरी फुटबल खेल्न सक्छन् रु धेरैलाई उत्सुकता लाग्ने विषय हो । उनीहरू मज्जासँग फुटबल खेल्छन् । उनीहरूका लागि कुनै विशेष मैदान हुँदैनन् । सामान्य खेलाडी खेल्ने मैदानमा ती खेलाडी खेलिरहन्छन् । बहिरा खेलाडीहरू इशाराको भरमा फुटबल खेल्छन् । उनीहरूका लागि सङ्केत नै काफी हुन्छ । बोल्न नसक्ने र कानले पनि नसुन्ने भएकाले उनीहरूका लागि इशारा बेग्लै हुन्छ । निर्णायक भूमिकाका लागि ‘रेफ्री’ पनि मैदानमा तैनाथी हुन्छन् । रेफ्रीको एउटा हातमा रातो र अर्को हातमा हरियो झन्डा हुन्छ । खेलाडीले गल्ती गरे रेफ्रीले सिटी बजाउँदैनन्, मात्र रातो झन्डा हल्लाउँछन् । अनि बल चलाउनका लागि हरियो झन्डाले इशारा दिन्छन् । प्रशिक्षकले इशाराले सिकाउँछन् । इशाराकै भरमा खेलाडीले आपसमा बल माग्छन् । गोल हुँदा दर्शकले हुटिङ गर्नुको सट्टा दुवै हातमाथि माथि उठाएर औँला फिजाएर खुसीयाली साट्छन् । ‘बुझ्नेलाई इशारा काफी छ’ भनेझैँ उनीहरूका लागि भाषाको सञ्चार हातको हाउभाउ हो । बागमती बहिरा महिला फुटबल टोलीकी कप्तान कोपिला गुरुङले आफूहरू यसरी नै फुटबल खेल्ने गरेको बताउनुहुन्छ । कोपिला गत शुक्रबार अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवस मार्च ८ का दिन बहिरा फुटबल खेल क्लब पोखराले आयोजना गरेका बहिरा महिला फुटबल प्रतियोगिता खेल्न पोखरा आउनुभएको थियो । उहाँको टोली पोखरामा प्रथम भएको थियो । नक्साल बहिरा माविमा अध्ययनरत कोपिला बोल्न र सुन्न नसके पनि इशाराको भरमा सामान्य मानिसले जस्तै गरी फुटबल खेल्न सक्ने बताउनुहुन्छ । “हामी बोल्न र सुन्न नसके पनि सङ्केतको भरमा फुटबल खेल्न सक्छौँ, कुरा यति हो कि हाम्रा लागि पनि सरकारले केही सोचिदिनुपर्छ”, दोभासेमार्फत कप्तान कोपिलाले भन्नुभयो, “मेरो लक्ष्य भनेको हाम्रो क्षेत्रबाट नेपाल राम्रो खेलेर विदेश गएर खेल्ने रहर छ ।” पोखरामा फुटबल खेल्न आउनुभएकी कञ्चनपुरकी बहिरा महिला फुटबल खेलाडी शर्मिला चौधरीको पनि चर्चित फुटबल खेलाडी बन्ने लक्ष्य रहेको छ । उहाँ सुदूरपश्चिम महिला बहिरा फुटबल टोलीको कप्तान हुनुहुन्छ । दक्षिणकाली बहिरा आवासीय माध्यमिक विद्यालयमा कक्षा ७ मा अध्ययनरत कप्तान शर्मिलाले बहिरा खेलाडीले उचित अवसर र तालिम पाए अन्तरराष्ट्रियस्तरमै प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने बताउनुभयो । दोभासेमार्फत शर्मिलाले भन्नुभयो, “हामीहरूका लागि उचित अवसरसँगै तालिम हुने हो भने हामी पनि अरू जस्तै अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता खेल्न सक्छौँ ।” रेफ्री कवीरमान गुरुङले अन्य प्रतियोगिता खेलाउँदाभन्दा केही फरक अनुभूति भएको बताउनुभयो । बहिरा खेलाडीलाई खेलाउँदा सिटी फुक्नुको सट्टा झन्डा हल्लाउनुपर्नेबाहेक सबै नियम समान भएको उहाँले बताउनुभयो । “अरू खेलभन्दा बहिरा खेलाडीलाई खेलाउँदा केही फरक छ हुने नै भयो तर उहाँहरू मज्जासँग खेल्न सक्नुहुन्छ”, रेफ्री कवीरमानले भन्नुभयो, “उहाँको खेल हेर्दा राम्रो प्रशिक्षण पाउने हो भने सुन्ने व्यक्तिसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सक्नुहुन्छ ।” बहिरा खेलाडीहरू पनि खेल्नका लागि सक्षम छ भन्ने सोचेर राज्यले लगानी गर्नुपर्ने दाभासेमार्फत बहिरा फुटबल खेल क्लब पोखराका सहसचिव सूर्यमोहन बरालले बताउनुभयो । बहिराहरूको पहिलो भाषा साङ्केतिक भाषा भएकाले राज्यले दोभासे उत्पादनमा जोड दिनुपर्ने उहाँको भनाइ छ । क्लबले यसभन्दा अघि बहिरा पुरुषको बिचमा प्रतियोगिता गर्दै आएको बताउँदै क्लबका सहसचिव बरालले यस वर्षदेखि महिलाका लागि पनि अवसर दिइएको बताउनुभयो । उहाँले बहिरा महिलाले पनि राम्रोसँग खेलेकाले आगामी वर्ष पनि बहिरा महिला फुटबलको आयोजना गर्ने प्रतिबद्धता जनाउनुभयो । कोशी, बागमती, सुदूरपश्चिम र गण्डकी प्रदेशका दुई गरी पाँच टोलीको सहभागिता रहेको बहिरा महिला फुटबल प्रतियोगितामा बागमती प्रदेश च्याम्पियन बनेको थियो । पोखरा रङ्गशालामा भएको फाइनलमा सुदूरपश्चिम प्रदेशलाई ‘टाइब्रेकर’मा २–० गोलअन्तरले पराजित गर्दै बागमतीले उपाधि जितेको हो । निर्धारित समयमा खेल बराबरीमा सकिएपछि खेलको टुङ्गो टाइब्रेकरबाट लागेको थियो । उपाधि जितेको बागमतीले ट्रफीसहित रु ५० हजार, मेडल र प्रमाणपत्र प्राप्त ग¥यो । उपविजेता भएको सुदूरपश्चिमले रु ३० हजार साथमा ट्रफी, मेडल र प्रमाणपत्र प्राप्त गरेको थियो । | कोपिला गुरुङ कुन टोलीकी कप्तान हुन्? | बागमती बहिरा महिला फुटबल टोली |
सुस्तःश्रवण भएका (बहिरा खेलाडी) कसरी फुटबल खेल्न सक्छन् रु धेरैलाई उत्सुकता लाग्ने विषय हो । उनीहरू मज्जासँग फुटबल खेल्छन् । उनीहरूका लागि कुनै विशेष मैदान हुँदैनन् । सामान्य खेलाडी खेल्ने मैदानमा ती खेलाडी खेलिरहन्छन् । बहिरा खेलाडीहरू इशाराको भरमा फुटबल खेल्छन् । उनीहरूका लागि सङ्केत नै काफी हुन्छ । बोल्न नसक्ने र कानले पनि नसुन्ने भएकाले उनीहरूका लागि इशारा बेग्लै हुन्छ । निर्णायक भूमिकाका लागि ‘रेफ्री’ पनि मैदानमा तैनाथी हुन्छन् । रेफ्रीको एउटा हातमा रातो र अर्को हातमा हरियो झन्डा हुन्छ । खेलाडीले गल्ती गरे रेफ्रीले सिटी बजाउँदैनन्, मात्र रातो झन्डा हल्लाउँछन् । अनि बल चलाउनका लागि हरियो झन्डाले इशारा दिन्छन् । प्रशिक्षकले इशाराले सिकाउँछन् । इशाराकै भरमा खेलाडीले आपसमा बल माग्छन् । गोल हुँदा दर्शकले हुटिङ गर्नुको सट्टा दुवै हातमाथि माथि उठाएर औँला फिजाएर खुसीयाली साट्छन् । ‘बुझ्नेलाई इशारा काफी छ’ भनेझैँ उनीहरूका लागि भाषाको सञ्चार हातको हाउभाउ हो । बागमती बहिरा महिला फुटबल टोलीकी कप्तान कोपिला गुरुङले आफूहरू यसरी नै फुटबल खेल्ने गरेको बताउनुहुन्छ । कोपिला गत शुक्रबार अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवस मार्च ८ का दिन बहिरा फुटबल खेल क्लब पोखराले आयोजना गरेका बहिरा महिला फुटबल प्रतियोगिता खेल्न पोखरा आउनुभएको थियो । उहाँको टोली पोखरामा प्रथम भएको थियो । नक्साल बहिरा माविमा अध्ययनरत कोपिला बोल्न र सुन्न नसके पनि इशाराको भरमा सामान्य मानिसले जस्तै गरी फुटबल खेल्न सक्ने बताउनुहुन्छ । “हामी बोल्न र सुन्न नसके पनि सङ्केतको भरमा फुटबल खेल्न सक्छौँ, कुरा यति हो कि हाम्रा लागि पनि सरकारले केही सोचिदिनुपर्छ”, दोभासेमार्फत कप्तान कोपिलाले भन्नुभयो, “मेरो लक्ष्य भनेको हाम्रो क्षेत्रबाट नेपाल राम्रो खेलेर विदेश गएर खेल्ने रहर छ ।” पोखरामा फुटबल खेल्न आउनुभएकी कञ्चनपुरकी बहिरा महिला फुटबल खेलाडी शर्मिला चौधरीको पनि चर्चित फुटबल खेलाडी बन्ने लक्ष्य रहेको छ । उहाँ सुदूरपश्चिम महिला बहिरा फुटबल टोलीको कप्तान हुनुहुन्छ । दक्षिणकाली बहिरा आवासीय माध्यमिक विद्यालयमा कक्षा ७ मा अध्ययनरत कप्तान शर्मिलाले बहिरा खेलाडीले उचित अवसर र तालिम पाए अन्तरराष्ट्रियस्तरमै प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने बताउनुभयो । दोभासेमार्फत शर्मिलाले भन्नुभयो, “हामीहरूका लागि उचित अवसरसँगै तालिम हुने हो भने हामी पनि अरू जस्तै अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता खेल्न सक्छौँ ।” रेफ्री कवीरमान गुरुङले अन्य प्रतियोगिता खेलाउँदाभन्दा केही फरक अनुभूति भएको बताउनुभयो । बहिरा खेलाडीलाई खेलाउँदा सिटी फुक्नुको सट्टा झन्डा हल्लाउनुपर्नेबाहेक सबै नियम समान भएको उहाँले बताउनुभयो । “अरू खेलभन्दा बहिरा खेलाडीलाई खेलाउँदा केही फरक छ हुने नै भयो तर उहाँहरू मज्जासँग खेल्न सक्नुहुन्छ”, रेफ्री कवीरमानले भन्नुभयो, “उहाँको खेल हेर्दा राम्रो प्रशिक्षण पाउने हो भने सुन्ने व्यक्तिसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सक्नुहुन्छ ।” बहिरा खेलाडीहरू पनि खेल्नका लागि सक्षम छ भन्ने सोचेर राज्यले लगानी गर्नुपर्ने दाभासेमार्फत बहिरा फुटबल खेल क्लब पोखराका सहसचिव सूर्यमोहन बरालले बताउनुभयो । बहिराहरूको पहिलो भाषा साङ्केतिक भाषा भएकाले राज्यले दोभासे उत्पादनमा जोड दिनुपर्ने उहाँको भनाइ छ । क्लबले यसभन्दा अघि बहिरा पुरुषको बिचमा प्रतियोगिता गर्दै आएको बताउँदै क्लबका सहसचिव बरालले यस वर्षदेखि महिलाका लागि पनि अवसर दिइएको बताउनुभयो । उहाँले बहिरा महिलाले पनि राम्रोसँग खेलेकाले आगामी वर्ष पनि बहिरा महिला फुटबलको आयोजना गर्ने प्रतिबद्धता जनाउनुभयो । कोशी, बागमती, सुदूरपश्चिम र गण्डकी प्रदेशका दुई गरी पाँच टोलीको सहभागिता रहेको बहिरा महिला फुटबल प्रतियोगितामा बागमती प्रदेश च्याम्पियन बनेको थियो । पोखरा रङ्गशालामा भएको फाइनलमा सुदूरपश्चिम प्रदेशलाई ‘टाइब्रेकर’मा २–० गोलअन्तरले पराजित गर्दै बागमतीले उपाधि जितेको हो । निर्धारित समयमा खेल बराबरीमा सकिएपछि खेलको टुङ्गो टाइब्रेकरबाट लागेको थियो । उपाधि जितेको बागमतीले ट्रफीसहित रु ५० हजार, मेडल र प्रमाणपत्र प्राप्त ग¥यो । उपविजेता भएको सुदूरपश्चिमले रु ३० हजार साथमा ट्रफी, मेडल र प्रमाणपत्र प्राप्त गरेको थियो । | कोपिला कहाँ फुटबल प्रतियोगिता खेल्न आउनुभयो? | पोखरा |