seanghay/lexicon-kh · Datasets at Hugging Face

t_id int64 1 3.77k	t_cat_id int64 1 18	t_main_kh stringlengths 1 48	t_main_en stringlengths 2 78 ⌀	t_main_fr stringlengths 4 78 ⌀	t_desc stringlengths 13 3.51k	t_lookup float64 1 3.76k ⌀	t_active int64 1 1	created_at stringclasses 1 value	updated_at stringclasses 1 value
1,501	9	ចំណាកប្រទេស	emigration	émigration (f.)	មើលពាក្យ {vv1}និរប្រវេសន៍{vv2}	1,502	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,502	9	និរប្រវេសន៍	emigration	émigration (f.)	បម្លាស់លំនៅនៃប្រជាជនដែលចេញពីប្រទេសកំណើតឬប្រទេសណាមួយ ដែលកំពុងរស់នៅដើម្បីទៅធ្វើការឬរស់នៅប្រទេសផ្សេងទៀត។ ឧទាហរណ៍ ៖ និរប្រវេសន៍របស់ប្រជាជនកម្ពុជាមួយចំនួនពីសម័យសង្គ្រាមក្នុងទសវត្សឆ្នាំ៧០ ដល់ទសវត្សឆ្នាំ៨០ នៃសតវត្សទី២០ បង្កើតបានសហគមន៍ខ្មែរនៅបរទេសដូចជានៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក ប្រទេសកាណាដា ជាដើម។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,503	9	និវេសនដ្ឋាន	residence	residence (f.)	កន្លែងនៅជាផ្លូវការសម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេស តំណាងប្រទេស តំណាងស្ថាប័នជាតិឬអន្តរជាតិ ក្នុងរយៈពេលកំណត់នៃអាណត្តិរបស់ខ្លួន។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,504	9	បញ្ជីអត្រានុកូលដ្ឋាន	register of civil status	registre de l’état civil	ប្រព័ន្ធចុះបញ្ជីសម្រាប់កត់ត្រាទិន្នន័យអត្រានុកូលដ្ឋាន។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,505	9	បណ្ដុំក្រុង	megalopolis/megacity	mégalopole (f.)	ទីក្រុងដ៏ធំមួយដែលកើតឡើងដោយការផ្ដុំទីក្រុងឬក្រុងជាច្រើនជាប់ៗគ្នា។ ឧទាហរណ៍ ៖ បណ្ដុំក្រុងនៃសហរដ្ឋអាម៉េរិកតាមបណ្ដោយឆ្នេរមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក លាតសន្ធឹងពីជើងទៅត្បូងពីទីក្រុងបូស្តុនទៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនប្រវែង៨៥០គ.ម. និងមានប្រជាជនជាង៤០លាននាក់ (ឆ្នាំ២០០០) ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,506	9	បន្ទុះភ្នំភ្លើង	volcanic eruption	éruption volcanique	ការផ្ទុះចេញឧស្ម័ន ផេះ ផ្សែង និងកម្អែភ្នំភ្លើង ទៅក្នុងអាកាស ទៅលើដី (ផ្ទៃទ្វីបនិងបាតសមុទ្រ) ដោយសារកម្លាំងភ្នំភ្លើងពីក្នុងជម្រៅផែនដី។ ឧទាហរណ៍ ៖ ឆ្នាំ១៩០២ បន្ទុះភ្នំភ្លើងប៉េឡេ បានបំផ្លាញក្រុងសាំងព្យែ (Saint-Pierre) ទាំងមូលនៃកោះម៉ាទីនិក (Martinique) ដែលស្ថិតនៅប្រជុំកោះអង់ទី (Antilles) ក្នុងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក ដោយសារផេះនិងផ្សែង។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,507	9	បន្ស៊ាំអាកាសធាតុ	acclimatization	acclimatation (f.)	ការសម្របខ្លួនទៅនឹងអាកាសធាតុថ្មីក្រោយពីធាតុអាកាសបានប្រែប្រួល ឬក្រោយពីមានការផ្លាស់ប្ដូរទីកន្លែងដែលមានអាកាសធាតុខុសប្លែកពីកន្លែងចាស់។ ឧទាហរណ៍ ៖ ជនជាតិនៃប្រទេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍បន្ស៊ាំខ្លួននឹងអាកាសធាតុ នៅពេលដែលធ្វើបម្លាស់លំនៅទៅរស់នៅក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,508	9	បម្លាស់លំនៅ	migration	migration (f.)	ដំណើរផ្លាស់ទីរបស់មនុស្ស សត្វ ឬរុក្ខជាតិ ជាបណ្ដោះអាសន្នឬស្ថាពរពីតំបន់មួយទៅកាន់តំបន់ផ្សេង។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,509	9	បម្លាស់លំនៅក្នុងស្រុក	internal migration	migration interne	ដំណើរផ្លាស់ទីរបស់មនុស្សជាបណ្ដោះអាសន្នឬស្ថាពរ ពីតំបន់មួយទៅកាន់តំបន់មួយផ្សេងនៅក្នុងប្រទេស។ ឧ.ការរីកចម្រើនវិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជា នាំឱ្យមានបម្លាស់លំនៅក្នុងស្រុកពីជនបទមកទីក្រុងនិងតំបន់រោងចក្រ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,510	9	បម្លាស់លំនៅតាមរដូវ	seasonal migration	migration saisonnière	ដំណើរផ្លាស់ទីរបស់មនុស្ស សត្វ ឬរុក្ខជាតិ ជាបណ្ដោះអាសន្ន ពីតំបន់មួយទៅកាន់តំបន់ផ្សេង ក្នុងគោលបំណងប្រកបការងារ ឬដោយសារកត្តាធម្មជាតិដែលមានលក្ខណៈរដូវកាល។ ឧទាហរណ៍ ៖ ប្រជានេសាទតំបន់បឹងទន្លេសាប បានធ្វើបម្លាស់លំនៅតាមរដូវទឹកឡើងនិងទឹកស្រកដើម្បីប្រកបរបរនេសាទនិងដាំដុះ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,511	9	បម្លាស់លំនៅប្រចាំថ្ងៃ	daily migration	migration quotidienne	ដំណើរផ្លាស់ទីទៅមករាល់ថ្ងៃរបស់មនុស្ស ឬសត្វ ពីតំបន់មួយទៅកាន់តំបន់មួយផ្សេង។ ឧទាហរណ៍ ៖ កម្មកររោងចក្រកាត់ដេរមួយចំនួន បានធ្វើបម្លាស់លំនៅប្រចាំថ្ងៃតាមរថយន្តឈ្នួល មកធ្វើការនៅតាមរោងចក្រដែលឆ្ងាយពីផ្ទះ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,512	9	បម្លាស់លំនៅអន្តរជាតិ	international migration	migration internationale	ដំណើរផ្លាស់ទីរបស់មនុស្សឬសត្វ ជាបណ្ដោះអាសន្នឬស្ថាពរ ពីប្រទេសមួយឬតំបន់មួយទៅកាន់ប្រទេសមួយឬតំបន់មួយផ្សេង។ ឧទាហរណ៍ ៖ បច្ចុប្បន្ន ប្រជាជនមួយចំនួននៃប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍបានធ្វើបម្លាស់លំនៅអន្តរជាតិ ទៅកាន់ប្រទេសអភិវឌ្ឍ មានសហរដ្ឋអាម៉េរិកជាដើម។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,513	9	បាង	harbor	rade (f.)	ផ្ទៃទឹកសមុទ្រដែលមានរបាំងធម្មជាតិ ឬសិប្បនិម្មិត អាចជាកន្លែងឱ្យនាវាជ្រកបាន ដើម្បីការពារនឹងរលកដែលបោកពីលម្ហសមុទ្រ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ទំនប់រលកខេត្តព្រះសីហនុជាបាងមួយ។ ពៀលហាប័រ (Pearl Harbor) ក្នុងមហាសមុទ្រ ប៉ាស៊ីហ៊ិ្វក ជាបាងដែលសហរដ្ឋអាម៉េរិកប្រើជាមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹកតាំងពីមុនសង្គ្រាមលោកលើកទី២មក។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,514	9	បឹង	lake	lac (m.)	រហាលទឹកសាប ដែលកើតពីទំនាបធម្មជាតិ អាចមានទឹកឬគ្មានទឹកទៅតាមរដូវកាល និងមានប្រភពទឹកពីទន្លេ ស្ទឹង ព្រែកឬពីតំបន់ផ្ទៃរងទឹកភ្លៀង។ ឧទាហរណ៍ ៖ បឹងទន្លេសាបនៃប្រទេសកម្ពុជា។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,515	9	បឹងទឹកប្រៃ	salt water lake	lac salé	រហាលទឹកប្រៃដែលដាច់ចេញពីសមុទ្រ មានវិសាលភាពតូចជាងសមុទ្រក្នុង ហើយមានកម្រិតជាតិប្រៃខ្ពស់។ ឧ.បឹងគ្រីតសលឡេក (Great salt Lake) នៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,516	9	បុរី	city	city	ទីតាំងមួយដែលត្រូវបានរៀបចំជាដីឡូត៍ ជាសំណង់លំនៅឋាន សំណង់ផ្សេងៗ លម្ហសាធារណៈ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនានា នៅលើក្បាលដីតែមួយ ស្របតាមគម្រោងប្លង់សរុបដែលបានទទួលការអនុញ្ញាតជាផ្លូវការ។ ក្នុងករណីខ្លះ បុរីក៏សម្គាល់ទីក្រុងដែរ (បុរីវ៉ាទីកង់ បុរីញូវយ៉ក...) ។ ឧទាហរណ៍ ៖ បុរីប៉េងហួត បុរីពិភពថ្មី បុរីភ្នំពេញ...។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,517	9	បេកេ	white creole	béké (n.)	ជនជាតិស្បែកស ដែលកើតជំនាន់ដំបូងពីពួកស្បែកសដែលចេញពីប្រភពផ្សេងៗទៅរស់នៅលើប្រជុំកោះអង់ទី (Antilles) ជាពិសេសនៅកោះម៉ាទីនិក (Martinique) និងនៅកោះហ្កាដឺលុប (Gadeloup) ក្នុងតំបន់ការ៉ាអ៊ីបនៃទ្វីបអាម៉េរិកភាគកណ្ដាល។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,518	9	បដិវត្តន៍កសិកម្ម	agricultural revolution	révolution agricole	ការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងឆាប់រហ័សរបៀបដាំដុះនិងការចិញ្ចឹមសត្វដើម្បីបង្កើនស្បៀងឱ្យបានច្រើន ក្នុងគោលបំណងដោះស្រាយសេចក្ដីត្រូវការរបស់ប្រជាជនដែលមានចំនួនច្រើនជាងមុន។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,519	9	បដិវត្តន៍បៃតង	green revolution	révolution verte	ការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងឆាប់រហ័សនូវបច្ចេកទេសដាំដុះ តាមរយៈអតិផលកម្មដូចជាការជ្រើសរើសពូជដំណាំ ការបង្កាត់ពូជ របៀបដាំ ធារាសាស្រ្ត ការប្រើជីនិងថ្នាំជាដើម ដើម្បីទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់។ បដិវត្តន៍នេះបានចាប់ផ្ដើមនៅប្រទេសម៉ិកស៊ិកនៅក្នុងទសវត្សទី៥នៃសតវត្សទី២០។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,520	9	បរិយាកាស	atmosphere	atmosphère (f.)	ស្រទាប់ឧស្ម័នច្រើនជាន់ដែលគ្របដណ្ដប់ជុំវិញផែនដីឬភពណាមួយផ្សេងទៀត។ ឧទាហរណ៍ ៖ បច្ចុប្បន្ន បរិយាកាសជុំវិញផែនដីមានការប្រែប្រួលខុសប្រក្រតីគឺភាគច្រើនបណ្ដាលមកពីសកម្មភាពរបស់មនុស្ស។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,521	9	បរិស្ថាន	environment	environnement (m.)	មជ្ឈដ្ឋានជុំវិញទាំងអស់ (សំណុំរូបសាស្រ្ត សំណុំគីមី សំណុំជីវសាស្ត្រ) ដែលមានឥទ្ធិពលទៅលើជីវិតនិងការលូតលាស់របស់មនុស្ស សត្វ និង/ឬរុក្ខជាតិ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ការការពារបរិស្ថានជាភារកិច្ចរបស់មនុស្សយើងទាំងអស់គ្នា។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,522	9	បសុកម្មគោចរ	nomadic herding	transhumance (f.)	ការចិញ្ចឹមហ្វូងសត្វតាមបែបសម័យដើមដោយមនុស្សចល័តទីកន្លែងរស់នៅ ដើម្បីនាំហ្វូងសត្វទៅរកវាលស្មៅ ឬកន្លែងដែលមានចំណីអាហារ។ ជាទូទៅ ការចិញ្ចឹមហ្វូងសត្វប្រភេទនេះមាននៅតំបន់ស្ងួតហែងឬស្ទើរហួតហែង (តំបន់វាលខ្សាច់) ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,523	9	បសុវប្បកម្ម	animal husbandry	élevage (f.)	ការចិញ្ចឹមសត្វ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,524	9	ប៉ូលកំណើនសេដ្ឋកិច្ច	economic growth pole	null	ទីកន្លែងប្រមូលផ្ដុំសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្មសម្រាប់ជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ ឧទាហរណ៍ ៖ កម្ពុជាមានប៉ូលកំណើនសេដ្ឋកិច្ច៤កន្លែងគឺរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តសៀមរាប ខេត្តព្រះសីហនុ និងភូមិភាគឦសាន។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,525	9	ប៉េរីហេលី	perihelion	périhélie (m.)	ចំណុចនៃគន្លងរបស់ភពទាំងឡាយក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ដែលស្ថិតនៅជិតបំផុតនឹងព្រះអាទិត្យ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ផែនដីស្ថិតនៅប៉េរីហេលី ក្នុងខែកក្កដា។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,526	9	ប្រជាជន	population	population (f.)	មនុស្សទាំងអស់ដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសមួយ ឬក្នុងកន្លែងណាមួយនៃប្រទេសនោះ។ ក្នុងន័យទូលាយ គេអាចប្រើពាក្យប្រជាជនសម្គាល់មនុស្សម្នាក់ៗក្នុងប្រទេស ឬក្រុមមនុស្សក្នុងតំបន់ណាមួយ ឬក៏មនុស្សនៃពិភពលោកទាំងមូល។ ឧទាហរណ៍ ៖ តាមជំរឿនឆ្នាំ២០០៨ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានប្រជាជន១៣ ៣៩៥ ៦៨២នាក់។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,527	9	ប្រជាជនក្មេង	young population	population jeune	ប្រជាជននៃតំបន់ឬប្រទេសណាមួយដែលមនុស្សវ័យកុមារ វ័យជំទង់ និងទើបពេញវ័យ មានសមាមាត្រខ្ពស់ក្នុងចំណោមប្រជាជនសរុប។ ឧទាហរណ៍ ៖ ជំរឿនឆ្នាំ១៩៩៨ បង្ហាញថា កម្ពុជាមានទម្រង់ពីរ៉ាមីតជាប្រជាជនក្មេងហើយមានអាយុមេដ្យាន២២ឆ្នាំ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,528	9	ប្រជាជនចាស់	old population	population vieille	ប្រជាជននៃតំបន់ឬប្រទេសណាមួយ ដែលមនុស្សពេញវ័យ និងវ័យចាស់មានសមាមាត្រ ខ្ពស់ក្នុងចំណោមប្រជាជនសរុប។ ឧទាហរណ៍ ៖ ឆ្នាំ២០១០ ប្រទេសជប៉ុនមានទម្រង់ពីរ៉ាមីតជាប្រជាជនចាស់ ហើយមានអាយុមេដ្យាន៤៤,៦ឆ្នាំ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,529	9	ប្រជាជនលើសបន្ទុក	overpopulation	surpopulation (f.)	ស្ថានភាពនៃប្រជាជននៅកន្លែងណាមួយ (តំបន់ ប្រទេស) ដែលមានចំនួនច្រើនលើសពីលទ្ធភាពសេដ្ឋកិច្ច។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,530	9	ប្រជាជាតិ	nation	nation (f.)	ក្រុមមនុស្សដែលរស់នៅលើទឹកដីមួយ ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋាភិបាលមួយ មានសញ្ជាតិនិងភាសាផ្លូវការតែមួយ មានវប្បធម៌ដូចគ្នាឬផ្សេងគ្នា ទំនៀមទម្លាប់ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា មានប្រវត្តិសាស្រ្តទាក់ទងរវាងជាតិសាសន៍ដែលរស់នៅជាមួយគ្នា។ ឧទាហរណ៍ ៖ មុនខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៩១ អតីតប្រទេសយូហ្គោស្លាវីជារដ្ឋសហព័ន្ធដែលមានប្រជាជាតិ៦ជាផ្លូវការ រួមមាន ស៊ែប៊ី៣៦% ក្រូអាត២០% អាល់បានី៩% ស្លូវានី៨% ម៉ាសេដ្វាន៦% និងម៉ុងតេណេក្រូ២,៦%។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,531	9	ប្រជាសាស្ត្រ	demography	démographie (f.)	ការសិក្សាអំពីប្រជាជនតាមបែបស្ថិតិវិទ្យា។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,532	9	ប្រជាសាស្ត្រគ្រួសារ	family demography	démographie familiale	ការសិក្សានិងការវិភាគលើគេហព័ន្ធគ្រួសារដូចជាកំណើតគ្រួសារ ការផ្លាស់ប្ដូរស្ថានភាពគ្រួសារ (ការកើនចំនួន ការបាត់បង់សមាជិក...) ជាដើម។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,533	9	ប្រជុំកោះ	archipelago	archipel (m.)	បណ្ដុំកោះតូចធំទាំងឡាយដែលស្ថិតនៅរាយប៉ាយក្បែរៗគ្នា។ ប្រជុំកោះណាដែលមានកោះធំតូចនៅបន្តគ្នាមានរាងជាខ្សែហៅថា កម្រងកោះ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ក្នុងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វ៊ិកមានប្រជុំកោះដូចជា ប្រជុំកោះហាវ៉ៃ ប្រជុំកោះសូឡូម៉ូន...។ ប្រទេសហ្វ៊‌ីលីពីនជាប្រជុំកោះ ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីជាកម្រងកោះ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,534	9	ប្រទេសមេ	home country	métropole (f.)	ប្រទេសដែលគ្រប់គ្រងលើទឹកដីអាណានិគមផ្សេងៗ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ក្នុងសម័យអាណានិគម ប្រទេសបារាំងជាប្រទេសមេនៃប្រទេសកម្ពុជា វៀតណាម ឡាវ និងប្រទេសដទៃទៀត។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,535	9	ប្រធានសក្ដិ	force majeure	force majeure	បាតុភូតធម្មជាតិឬព្រឹត្តិការណ៍សង្គម ដែលកើតឡើងដោយមិនបានរំពឹងទុកជាមុន មិនអាចប៉ាន់ស្មាននូវទំហំឬកម្រិត និងមិនអាចជម្នះបានដូចជាខ្យល់ព្យុះ ទឹកជំនន់ រញ្ជួយដី កុបកម្ម សង្គ្រាម...។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,536	9	ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ	solar system	système solaire	១-សមូហកម្មនៃព្រះអាទិត្យនិងភពនានាដែលមានគន្លងនៅជុំវិញព្រះអាទិត្យ។ ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ មានភពប្រាំបីគឺភពពុធ ភពសុក្រ ភពផែនដី ភពអង្គារ ភពព្រហស្បតិ៍ ភពសៅរ៍ ភពអ៊ុយរ៉ានុស និងភពណិបទូន។ ២-សំណុំដែលមានព្រះអាទិត្យនិងអង្គនភាជុំវិញ។ អង្គនភាទាំងនោះមានភពចំនួន៨ ភពតូច ផ្កាយដុះកន្ទុយ ឧតុធាតុ និងកម្ទេចផ្សេងៗក្នុងអន្តរភព។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,537	9	ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី	ecosystem	écosystème (m.)	បណ្ដុំមុខងារនៃប្រព័ន្ធមួយ ដែលរួមផ្សំឡើងដោយភាវៈមានជីវិតនិងបរិស្ថានគ្មានជីវិតដែលនៅជុំវិញភាវៈមានជីវិតទាំងនោះ ព្រមទាំងមានអន្តរកម្មទៅវិញទៅមក (អន្តរកម្មរវាងភាវៈមានជីវិតនិងបរិស្ថានគ្មានជីវិត និងអន្តរកម្មរវាងភាវៈមានជីវិតទាំងនោះ) ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,538	9	ស្ថានប្រព័ន្ធ	ecosystem	écosystème (m.)	មើលពាក្យ {vv1}ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី{vv2}	1,537	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,539	9	ប្រពលវប្បកម្ម	intensive culture	culture intensive	ការធ្វើកសិកម្មតាមបច្ចេកទេសដើម្បីទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,540	9	ប្រឡាយ	creek	canal (m.)	ផ្លូវទឹកតូចដែលគេជីកសម្រាប់នាំទឹក (តូចជាងព្រែកជីក) ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,541	9	ផលធៀបភេទ	sex ratio	masculinité (f.)	ចំនួនបុរសធៀបនឹងចំនួនស្ត្រីនៅកន្លែងណាមួយ។ គេប្រើផលធៀបភេទ ដើម្បីវាយតម្លៃអំពីអតុល្យភាពភេទទូទៅឬតាមក្រុមអាយុ។ ជាទូទៅ ផលធៀបនេះគិតធៀបនឹងចំនួនស្ត្រី១០០នាក់។ ឧទាហរណ៍ ៖ ភូមិ ក មានបុរស២១០នាក់និងស្ត្រី២៣០នាក់។ ផលធៀបភេទគឺ៩១ [ (២១០ ៖ ២៣០) X ១០០]។ នេះមានន័យថា បុរសចំនួន ៩១នាក់ ទល់នឹងស្ត្រី១០០នាក់។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,542	9	ផលធៀបអ្នកក្នុងបន្ទុកតាមអាយុ	age dependency ratio/dependency ratio by age	null	ចំនួនក្មេងអាយុ០–១៤ឆ្នាំបូកចំនួនមនុស្សចាស់អាយុ៦៥ឆ្នាំឡើង ធៀបនឹងប្រជាជនក្នុងក្រុមអាយុ១៥–៦៤ឆ្នាំ។ ផលធៀបនេះ គេគិតជាភាគរយ។ គេអាចហៅផលធៀបនេះថា អត្រាអ្នកក្នុងបន្ទុកក៏បាន។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,543	9	ផលផ្ទះកញ្ចក់	greenhouse effect	effet de serre	បាតុភូតនៃការប្រែប្រួលកម្ដៅស្រទាប់ក្រោមៗរបស់បរិយាកាសផែនដី កើតឡើងដោយឧស័្មនទាំងឡាយ (ជាពិសេសឧស័្មនកាបូនឌីអុកស៊ីដ) ដែលវាសម្របសម្រួលរំភាយរស្មីក្រហមអាំងហ្វ្រាបញ្ចេញដោយផែនដី។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,544	9	ផែនការគ្រួសារ	family planning	planning familial/planification familiale	គម្រោងឱ្យមានកូនតាមបំណងដូចជាការពន្យារកំណើត ការអប់រំសុខភាព ការទប់កំណើត ជាដើម ដើម្បីកាត់បន្ថយការប៉ះពាល់ដល់សុខភាពម្ដាយនិងកូន ព្រមទាំងសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,545	9	ផែនដី	Earth	Terre (f.)	អង្គមេឃមួយនៃប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យដែលមានជីវិតរស់នៅ។ ផែនដីគ្មានពន្លឺខ្លួនឯងទេ គឺទទួលពន្លឺពីព្រះអាទិត្យ។ វាជាម៉ាសមួយធំរឹង មានរាងអេលីបសូអ៊ីត (សំប៉ែតបន្តិចត្រង់ប៉ូលទាំង២) មានផ្ទៃក្រឡា៥១០លានគីឡូម៉ែត្រការ៉េ មានកាំពីផ្ចិតទៅប៉ូល៦ ៣៥៧គីឡូម៉ែត្រនិងពីផ្ចិតទៅអេក្វាទ័រ៦ ៣៧៨គីឡូម៉ែត្រ មានខ្សែអេក្វាទ័រ៤០ ០៧៧គីឡូម៉ែត្រ។ ផែនដីមានមណ្ឌលថ្ម មណ្ឌលទឹក មណ្ឌលអាកាស និងមណ្ឌលជីវៈ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,546	9	ផែនដីវិទ្យា	Earth science/geo-science	science de la Terre	វិទ្យាសាស្រ្តដែលសិក្សាអំពីធរណីវិទ្យា/ភូគព្ភវិទ្យា ឧតុភូតវិទ្យា សាគរវិទ្យា និងតារាវិទ្យា។ ឧទាហរណ៍ ៖ ការសិក្សាអំពីផែនដីក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ជាផ្នែកមួយនៃផែនដីវិទ្យា។ ការសិក្សាអំពីផែនដីក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ជាផ្នែកមួយនៃផែនដីវិទ្យា។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,547	9	ផែនទី	map	carte (f.)	រូបភាពឬរូបគំនូរដែលជាទូទៅស្ថិតនៅក្នុងប្លង់រាបនិងក្នុងមាត្រដ្ឋានកំណត់ តំណាងឱ្យវត្ថុ ឬបាតុភូតធម្មជាតិឬសិប្បនិម្មិតនៃផ្ទៃរបស់ផ្នែកណាមួយឬទាំងមូលរបស់ផែនដី ឬភពផេ្សងទៀត។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,548	9	ផែនទីឋានលេខា	topographic map	carte topographique	ផែនទីមាត្រដ្ឋានធំ (មាត្រដ្ឋានដែលមានភាគបែងតូចជាងឬសើ្ម១០០ ០០០) ដែលគេគូរដើម្បីបង្ហាញឱ្យច្បាស់នូវអ្វីៗដែលមាននៅលើផ្នែកណាមួយនៃផ្ទៃដីដូចជាភ្នំ ផ្លូវទឹក ទីប្រជុំជនជាដើម។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,549	9	ផ្កាយ	star	étoile (f.)	តារាដែលបញ្ចេញរស្មីដោយខ្លួនឯង។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,550	9	គេហដ្ឋាន	home	demeure (f.) /maison (f.)	មើលពាក្យ {vv1}ផ្ទះ{vv2}	1,551	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,551	9	ផ្ទះ	home	demeure (f.) /maison (f.)	អគារដែលសង់ឡើងសម្រាប់មនុស្សរស់នៅ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,552	9	ផ្នែកទឹកខាងក្រោម	downstream water	aval (m.)	ផ្នែករបស់ផ្លូវទឹកដែលស្ថិតនៅចន្លោះទីកន្លែងណាមួយទៅនឹងទីបញ្ចប់របស់វា។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,553	9	ផ្នែកទឹកខាងលើ	upstream water	amont (m.)	ផ្នែករបស់ផ្លូវទឹកដែលស្ថិតនៅចន្លោះទីកន្លែងណាមួយទៅនឹងប្រភពរបស់វា។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,554	9	ផ្លូវទឹក	waterway	cours d’eau	សមាសភាគនៃបណ្ដាញជលធារដូចជាមហាសមុទ្រ សមុទ្រ ទនេ្ល ស្ទឹង ព្រែក ព្រែកជីក ប្រឡាយ ជ្រោះ បឹង ជាដើម។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,555	9	ផ្លូវយក្ស	giant’s causeway	chaussée de géant	សំណុំថ្មធម្មជាតិរាងជាព្រីសស្មើជ្រុង សណ្ឋានដូចជាសសរឆកោណ កើតឡើងដោយសំណល់លំហូរនៃកម្អែភ្នំភ្លើងសម័យដើមដែលមានទម្រង់ជាផ្លូវយ៉ាងធំ។ ទ្រង់ទ្រាយនេះកើតឡើងពីការចុះត្រជាក់នៃកម្អែភ្នំភ្លើង។ ឧទាហរណ៍ ៖ ផ្លូវយក្សនៅអៀរឡង់ភាគខាងជើង ជាតំបន់ទេសចរណ៍ភ្នំភ្លើងនិងឆ្នេរសមុទ្រ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,556	9	ផ្លូវឡាក់តេ	Milky Way	Voie lactée	ហ្កាឡាក់ស៊ីដែលមានរាងជាគូទខ្យង ហើយមានប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យស្ថិតនៅក្នុងនោះ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,557	9	ពពក	cloud	nuage (m.)	ទម្រង់ដើមនៃកំណកអាកាស អណ្ដែតក្នុងបរិយាកាស មានពណ៌សឬប្រផេះ ដែលផ្គុំឡើងដោយគ្រាប់ទឹកល្អិតៗ ឬដោយក្រាមទឹកកកតូចៗ ដែលមានអង្កត់ផ្ចិតពី៥ទៅដល់៥០មីក្រុង។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,558	9	ពពកផ្កាស្ពៃ	cumulus	cumulus (m.)	ប្រភេទពពក ដែលបាតរបស់វាស្ថិតនៅរយៈកម្ពស់ប្រមាណជា២ ០០០ម. មានកម្រាស់ច្រើនគីឡូម៉ែត្រ មានសណ្ឋានដូចផ្កាស្ពៃពណ៌ស/ផ្កាខាត់ណាពណ៌ស មិនបណ្ដាលឱ្យមានកំណកអាកាសទេ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,559	9	ពពកស្បៃ	cirrus	cirrus (m.)	ប្រភេទពពកដែលស្ថិតនៅរយៈកម្ពស់ខ្ពស់ជាងគេ បើធៀបនឹងពពកដទៃទៀត កម្ពស់ប្រមាណពី៥០០០ទៅ១៤ ០០០ម. ផ្សំឡើងដោយគ្រាប់ទឹកកក មានសណ្ឋានដូចជាស្បៃពណ៌សមិនបណ្ដាលឱ្យមានកំណកអាកាសទេ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,560	9	ពពកអន្លាយ	stratus	stratus (m.)	ប្រភេទពពក ដែលស្ថិតនៅរយៈកម្ពស់ទាប ប្រមាណពី៦០០ម. ទៅ២ ១០០ម. មានរាងអន្លាយ ពណ៌ប្រផេះ ស្ថិតនៅក្រោមបំផុតបើធៀបទៅនឹងពពកដទៃទៀត និងបង្កឱ្យមានភ្លៀងរលឹមរោយស្បៃ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,561	9	ពពួក	population	population (f.)	បណ្ដុំសត្វឬរុក្ខជាតិច្រើនក្នុងប្រភេទតែមួយ ដែលរស់ឬដុះនៅជាមួយគ្នាក្នុងតំបន់ណាមួយ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ពពួកផ្សោតទឹកសាបជាមច្ឆជាតិមួយប្រភេទដែលរស់នៅទន្លេមេគង្គកម្ពុជាផ្នែកខាងលើ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,562	9	ពលករទេសន្តរ៍ប្រវេសន៍	migrant workers	travailleurs migrants	ពលករដែលឆ្លងដែនទៅកាន់ប្រទេសណាមួយ ក្នុងគោលបំណងធ្វើការងារ ហើយត្រឡប់មកប្រទេសខ្លួនវិញនៅពេលចប់ការងារ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ក្នុងទសវត្សឆ្នាំ២០០០ ប្រទេសកម្ពុជាមានពលករទេសន្តរ៍ប្រវេសន៍នៅប្រទេសជាច្រើនដូចជានៅប្រទេសថៃ កូរ៉េខាងត្បូង ម៉ាឡេស៊ី និងជប៉ុន ជាដើម។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,563	9	ពលរដ្ឋ	citizen	citoyen, -nne	ជនទាំងឡាយណាដែលមានសញ្ជាតិរបស់រដ្ឋដែលខ្លួនកំពុងរស់នៅ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានអាយុចាប់ពី១៥ឆ្នាំឡើង ត្រូវមានអត្តសញ្ញាណបណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទដែលមានអាយុយ៉ាងតិច ១៨ឆ្នាំមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត។ ជនណាមានសញ្ជាតិខ្មែរ ជាពលរដ្ឋខ្មែរ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,564	9	ពហុវប្បធម៌	multiculturalism	multiculturalisme (m.)	វប្បធម៌មួយដែលលាយឡំគ្នារវាងវប្បធម៌ជាច្រើននៅក្នុងសង្គមមួយ តាមរបៀបដែលវប្បធម៌នីមួយៗអាចរក្សាអត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួនបាន។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,565	9	ពាម	mouth	embouchure (f.)	កន្លែងដែលផ្លូវទឹកជួបគ្នា ឬផ្លូវទឹកធំមួយបែកជាផ្លូវទឹកច្រើន។ ឧទាហរណ៍ ៖ ពាមជីកង ពាមសត្ថា ពាមប្រធ្នោះ ពាមរ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,566	9	ពាមសមុទ្រ	estuary	estuaire (m.)	កន្លែងចុងក្រោយនៃទន្លេ ស្ទឹង ព្រែក ប្រសព្វនឹងសមុទ្រ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,567	9	ពូជ	race	race (f.)	តំណជាតិកំណើត ឬវង្សត្រកូលរបស់ពួកមនុស្ស ដោយសំអាងទៅលើលក្ខណៈរួមមួយចំនួនដូចជាលក្ខណៈរូប (សម្បុរស្បែក ទម្រង់លលាដ៍ក្បាល...) លក្ខណៈសរីរសាស្រ្តជាដើម។ ឧទាហរណ៍ ៖ នៅលើលោក គេបានចែកពូជមនុស្សជា៣ក្រុមធំៗគឺ ពូជស្បែកស ពូជស្បែកខ្មៅ និង ពូជស្បែកលឿង។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,568	9	ពោះផ្លូវទឹក	riverbed	lit (m.)	ផ្ទៃដីដែលគ្របដណ្ដប់ដោយទឹកនៃផ្លូវទឹកណាមួយ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,569	9	ព្យុះកំបុតត្បូង	cyclone	cyclone (m.)	មើលពាក្យ {vv1}ព្យុះត្រូពិក{vv2}	1,570	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,570	9	ព្យុះត្រូពិក	cyclone	cyclone (m.)	ព្យុះតាមរដូវនៅតំបន់ត្រូពិក បណ្ដាលមកពីមណ្ឌលសម្ពាធខ្សោយ។ នៅតំបន់អាស៊ី គេហៅព្យុះនេះថា ព្យុះទីហ្វុង ហើយនៅទ្វីបអាម៉េរិក គេហៅថា ព្យុះហ៊ើរីខេន (hurricane) ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,571	9	ព្យុះស៊ីក្លូន	cyclone	cyclone (m.)	មើលពាក្យ {vv1}ព្យុះត្រូពិក{vv2}	1,570	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,572	9	ព្យុះព្រិល	snowstorm	tempête de neige	ខ្យល់បក់បោកខ្លាំងក្នុងពេលធ្លាក់ព្រិលច្រើន។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,573	9	ព្រែក	small river	rivière (f.)	ផ្លូវទឹកធម្មជាតិដែលនាំទឹកចេញឬចូលពីទន្លេ ស្ទឹង ឬសមុទ្រ និងពីតំបន់ផ្ទៃរងទឹកភ្លៀងនៅផ្នែកខាងលើ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ព្រែកព្នៅ (រាជធានីភ្នំពេញ) ព្រែកឆ្លូង (ខេត្តក្រចេះ) ព្រែកកំពត (ខេត្តកំពត) ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,574	9	ព្រែកជីក	canal	canal (m.)	ផ្លូវទឹកដែលគេជីកសម្រាប់នាំទឹកនិង/ឬនាវាចរណ៍។ ឧទាហរណ៍ ៖ ព្រែកជីកភ្នំដា (ខេត្តតាកែវ) ព្រែកជីកស៊ុយអេ (ប្រទេសអេហ្ស៊ីប) ព្រែកជីកប៉ាណាម៉ា (ប្រទេសប៉ាណាម៉ា) ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,575	9	ព្រៃ	forest	forêt (f.)	កន្លែងដែលមានរុក្ខជាតិតូចធំដុះចម្រុះគ្នា ព្រមទាំងបង្ហាញនូវសណ្ឋានរបស់វាផ្សេងពីមជ្ឈដ្ឋានជុំវិញ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,576	9	ព្រៃកោងកាង	mangroves wamp	mangrove/forêt de palétuviers	ប្រភេទព្រៃត្រូពិកដុះនៅតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ (វាលភក់ ដីសណ្ដ ខ្ពប ពាមខាងក្រោយផ្នូកខ្សាច់) ដែលមានរលកសមុទ្រខ្សោយ។ ព្រៃប្រភេទនេះដុះលូតលាស់ល្អ ជាពិសេស នៅតំបន់អាស៊ីខាងត្បូងនិងខាងកើត។ ព្រៃនេះមានដើមកោងកាងភាគច្រើនបំផុតនិងរុក្ខជាតិផ្សេងៗទៀតដុះលាយឡំជាមួយ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,577	9	ព្រៃគុម្ពោត	scrubland/shrubland	brousse (f.)	ប្រភេទព្រៃដែលមានដើមឈើរាយៗដុះលាយឡំនឹងគុម្ពោតនៅក្នុងតំបន់ត្រូពិក។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,578	9	ព្រៃជ្រុះស្លឹក	deciduous forests	forêt décidue	ប្រភេទព្រៃដែលជ្រុះស្លឹកតាមរដូវ ហើយដុះនៅតំបន់អាកាសធាតុត្រូពិកឬតំបន់អាកាសធាតុត្រជាក់បង្គួរ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,579	9	ព្រៃឈើ	wood forest	forêt des bois	កន្លែងដែលរុក្ខជាតិដុះតាមធម្មជាតិឬដោយការដាំ ដែលក្នុងនោះដើមឈើមានចំនួនច្រើនលើសលប់។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,580	9	ព្រៃដងស្ទឹង	gallery forest/riparian forest	forêt galerie	ប្រភេទព្រៃដែលដុះតាមបណ្ដោយផ្លូវទឹកដូចជាទន្លេ ស្ទឹង ជាដើម។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,581	9	ព្រៃត្រូពិក	tropical forest	forêt tropicale	ប្រភេទព្រៃដែលសម្បូណ៌ដោយដើមឈើចម្រុះនិងមានស្លឹកពណ៌បៃតង នៅតំបន់ដែលមានសីតុណ្ហភាពខ្ពស់និងមានកម្ពស់ទឹកភ្លៀងប្រចាំឆ្នាំខ្ពស់ ពោលគឺនៅតំបន់ដែលមានអាកាសធាតុត្រូពិកនិងអេក្វាទ័រ។ ព្រៃត្រូពិកមានព្រៃស្ដុក ព្រៃមូសុង ព្រៃកោងកាង ...។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,582	9	ព្រៃបន្ទាប់	secondary forest	forêt secondaire	ព្រៃធម្មជាតិដែលដុះលូតលាស់ឡើងវិញដោយធម្មជាតិ ក្រោយពីព្រៃបឋមត្រូវបានកាប់រានដោយមនុស្សនិង/ឬបំផ្លាញដោយបាតុភូតធម្មជាតិ មានភ្លើងឆេះព្រៃជាដើម។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,583	9	ព្រៃបរិសុទ្ធ	virgin forest	forêt vierge	ព្រៃធម្មជាតិដែលមិនទាន់រងផលប៉ះពាល់ផ្ទាល់ដោយសកម្មភាពមនុស្ស (ការដុតព្រៃ អាជីវកម្មព្រៃឈើ...) លើកលែងតែការប្រើប្រាស់ជាលក្ខណៈប្រពៃណីដោយជនជាតិដើមភាគតិចដែលរស់នៅជុំវិញ ហើយមិនធ្វើឱ្យប៉ះពាល់រចនាសម្ព័ន្ធព្រៃឈើ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,584	9	ព្រៃបៃតងជានិច្ច	evergreen forest	forêt à feuilles persistantes	ប្រភេទព្រៃដែលមានស្លឹកពណ៌បៃតងនៅគ្រប់រដូវ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,585	9	ព្រៃបឋម	primary forest/primeval forest	forêt primaire	ព្រៃដែលដុះដំបូងគេនៅលើផែនដី។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,586	9	ព្រៃម៉ាគី	maquis	maquis (m.)	ប្រភេទព្រៃឈើតូចៗស៊ុបទ្រុប ដុះចេញពីព្រៃនៅអាងមេឌីទែរ៉ាណេដែលរេចរឹលដោយសារការកាប់ឆ្ការនិងភ្លើងឆេះ ហើយដុះនៅលើដីស៊ីលីស ដូចជា ព្រៃនៅភាគខាងត្បូងប្រទេសបារាំងជាដើម។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,587	9	ព្រៃមូសុង	monsoon forest	forêt de mousson	ប្រភេទព្រៃត្រូពិកនិងប្រភេទព្រៃជ្រុះស្លឹក ដុះនៅតំបន់អាកាសធាតុមូសុង (មានខ្យល់មូសុងវស្សានិងខ្យល់មូសុងប្រាំង) ។ ព្រៃមូសុងដុះនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍និងភាគឦសាននៃប្រទេសឥណ្ឌា។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,588	9	ព្រៃមេឌីទែរ៉ាណេ	mediterranean forest/chaparral	forêt méditerranéenne/chaparral	ប្រភេទព្រៃបៃតងជានិច្ច មានពពួកដើមសែន អូលីវ និងឈើផ្សេងៗទៀតនៃអម្បូរស្រល់ ដែលមានដុះនៅអាងមេឌីទែរ៉ាណេ (ទ្វីបអឺរ៉ុប) ភូមិភាគជ្រោយភាគខាងត្បូងនៃទ្វីបអាហ្រ្វ៊‌ិក និងភាគនិរតីនៃប្រទេសអូស្រ្តាលី។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,589	9	ព្រៃរនាម	easily-flooded forest	forêt inondable	ប្រភេទព្រៃដែលដុះក្នុងទំនាបបឹងឬកន្លែងដែលមានទឹកលិចតាមរដូវកាល។ ឧទាហរណ៍ ៖ ព្រៃដុះនៅតំបន់មាត់បឹងទន្លេសាបជាព្រៃរនាម។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,590	9	ព្រៃរបោះ	clearing	forêt de clairière	ប្រភេទព្រៃដុះរង្វើលៗ ដាច់ៗពីគ្នា ឬដុះដោយដុំៗ ដែលជាព្រៃធម្មជាតិឬជាព្រៃដែលសេសសល់ពីការកាប់ឆ្ការដើម្បីតាំងទីលំនៅនិងដាំដំណាំ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,591	9	ព្រៃស្ដុក	dense forest	forêt dense	ប្រភេទព្រៃដែលមានរុក្ខជាតិទ្រុបទ្រុលច្រើនជាន់ និងមានប្រភេទរុក្ខជាតិប្លែកៗគ្នា ដុះនៅតំបន់ត្រូពិកនិងតំបន់ផ្សេងទៀត។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,592	9	ព្រៃស្នាប់	thicket, bush	fourré (m.)	ប្រភេទព្រៃដុះញឹកប្រជៀតគ្នាស៊ុបទ្រុប សម្បូរដោយពពួកវល្លិ ស្បូវ ត្រែង និងដើមឈើតូចៗចម្រុះដុះក្រោមដើមឈើធំៗខ្លះ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,593	9	ព្រៃហ្ការីក	garrigue/garigue	garrigue/garigue (f.)	ប្រភេទព្រៃមិនសូវស៊ុបទ្រុបសម្បូរដោយគុម្ពោត រុក្ខជាតិបន្លានិងពពួកស្មៅ ដែលកើតចេញពីព្រៃនៅអាងមេឌីទែរ៉ាណេដែលរេចរឹលដោយសារការកាប់ឆ្ការនិងភ្លើងឆេះ និងដុះនៅលើដីថ្មកំបោរ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,594	9	ព្រៃអេក្វាទ័រ	equatorial rainforest	forêt pluviale équatoriale	ប្រភេទព្រៃស្ដុកដែលដុះនៅតំបន់ត្រូពិកនៃអាកាសធាតុអេក្វាទ័រ ដែលមានរុក្ខជាតិច្រើនថ្នាក់ដុះបន្តបន្ទាប់គ្នាហើយអាចមានកម្ពស់រហូតដល់៦០ម៉ែត្រ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,595	9	ភព	planet	planète (f.)	១-អង្គនភាមួយប្រភេទដែលគ្មានពន្លឺផ្ទាល់ ហើយវិលជុំវិញផ្កាយណាមួយ។ ២-អង្គនភាមានរាងស៊្វែហើយខ្នាប់ មានប្រភេទសិលាដែលប្លែកៗគ្នានិងមានសំបកភពរឹង និងគ្មានពន្លឺផ្ទាល់ ហើយវិលជុំវិញផ្កាយណាមួយ។ ៣-អង្គមេឃមួយប្រភេទដែលគ្មានពន្លឺផ្ទាល់ ហើយវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,596	9	ភពប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ	solar system planets	planètes du système solaire	ភពទាំងឡាយដែលវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យមានពុធ សុក្រ ផែនដី អង្គារ ព្រហស្បតិ៍ សៅរ៍ អ៊ុយរ៉ានុស និងណិបទូន។ ភពទាំងនេះចែកជា២ក្រុមគឺក្រុមដែលនៅជិតព្រះអាទិត្យ (ពុធ សុក្រ ផែនដី និងអង្គារ) ជាភពតូចហើយខ្នាប់ មានប្រភេទសិលាដែលប្លែកៗគ្នានិងមានសំបកភពរឹង និងមួយក្រុមទៀតដែលនៅឆ្ងាយពីព្រះអាទិត្យ (ព្រហស្បតិ៍ សៅរ៍ អ៊ុយរ៉ានុស និងណិបទូន) ជាភពធំ ហើយមិនសូវខ្នាប់។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,597	9	ភពផែនដី	Planet Earth	Planète Terre	ភពទី៣ដែលនៅជិតព្រះអាទិត្យបន្ទាប់ពីភពសុក្រនិងភពពុធ ដែលមានចម្ងាយប្រមាណពី១៤៧,១ ទៅ ១៥២,១លានគីឡូម៉ែត្រពីព្រះអាទិត្យ ទៅតាមការប្រែប្រួលនៃអិចសង់ទ្រីស៊ីតេរបស់អេលីប។ ភពផែនដីវិលជុំវិញខ្លួនឯង (រង្វិលខ្ញាល់) និងវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យ (រង្វិលជុំ) តាមគន្លងជាអេលីប។ ភពផែនដីមានរណបតែមួយគឺព្រះចន្ទ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,598	9	ភពល្អិត	minor planet	petite planète (f.)	ភពដែលមានអង្កត់ផ្ចិតមិនលើសពី១ ០០០គីឡូម៉ែត្រ។ ភពសេរ៉ែស (Cérès) ជាភពដែលធំជាងគេក្នុងចំណោមភពល្អិតៗ មានអង្កត់ផ្ចិតប្រហែល៩៤៥គីឡូម៉ែត្រ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,599	9	ភាពនៅលីវ	celibacy	célibat (m.)	ស្ថានភាពនៃជនដែលមានវ័យគ្រប់ការ តែមិនទាន់មានប្ដីឬប្រពន្ធ។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00
1,600	9	ភាពបង្កកំណើត	fertility	fécondité (f.)	សម្បទាដែលស្ត្រីម្នាក់អាចផ្ដល់កំណើតកូនបានក្នុងមួយជីវិតរបស់គាត់។	null	1	2022-01-01 12:00:00	2022-01-01 12:00:00

1,501

9

ចំណាកប្រទេស

emigration

émigration (f.)

0

មើលពាក្យ {vv1}និរប្រវេសន៍{vv2}

1,502

1

2022-01-01 12:00:00

1,502

9

និរប្រវេសន៍

emigration

émigration (f.)

0

បម្លាស់លំនៅនៃប្រជាជនដែលចេញពីប្រទេសកំណើតឬប្រទេសណាមួយ ដែលកំពុងរស់នៅដើម្បីទៅធ្វើការឬរស់នៅប្រទេសផ្សេងទៀត។ ឧទាហរណ៍ ៖ និរប្រវេសន៍របស់ប្រជាជនកម្ពុជាមួយចំនួនពីសម័យសង្គ្រាមក្នុងទសវត្សឆ្នាំ៧០ ដល់ទសវត្សឆ្នាំ៨០ នៃសតវត្សទី២០ បង្កើតបានសហគមន៍ខ្មែរនៅបរទេសដូចជានៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក ប្រទេសកាណាដា ជាដើម។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,503

9

និវេសនដ្ឋាន

residence

residence (f.)

0

កន្លែងនៅជាផ្លូវការសម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេស តំណាងប្រទេស តំណាងស្ថាប័នជាតិឬអន្តរជាតិ ក្នុងរយៈពេលកំណត់នៃអាណត្តិរបស់ខ្លួន។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,504

9

បញ្ជីអត្រានុកូលដ្ឋាន

register of civil status

registre de l’état civil

0

ប្រព័ន្ធចុះបញ្ជីសម្រាប់កត់ត្រាទិន្នន័យអត្រានុកូលដ្ឋាន។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,505

9

បណ្ដុំក្រុង

megalopolis/megacity

mégalopole (f.)

0

ទីក្រុងដ៏ធំមួយដែលកើតឡើងដោយការផ្ដុំទីក្រុងឬក្រុងជាច្រើនជាប់ៗគ្នា។ ឧទាហរណ៍ ៖ បណ្ដុំក្រុងនៃសហរដ្ឋអាម៉េរិកតាមបណ្ដោយឆ្នេរមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក លាតសន្ធឹងពីជើងទៅត្បូងពីទីក្រុងបូស្តុនទៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនប្រវែង៨៥០គ.ម. និងមានប្រជាជនជាង៤០លាននាក់ (ឆ្នាំ២០០០) ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,506

9

បន្ទុះភ្នំភ្លើង

volcanic eruption

éruption volcanique

0

ការផ្ទុះចេញឧស្ម័ន ផេះ ផ្សែង និងកម្អែភ្នំភ្លើង ទៅក្នុងអាកាស ទៅលើដី (ផ្ទៃទ្វីបនិងបាតសមុទ្រ) ដោយសារកម្លាំងភ្នំភ្លើងពីក្នុងជម្រៅផែនដី។ ឧទាហរណ៍ ៖ ឆ្នាំ១៩០២ បន្ទុះភ្នំភ្លើងប៉េឡេ បានបំផ្លាញក្រុងសាំងព្យែ (Saint-Pierre) ទាំងមូលនៃកោះម៉ាទីនិក (Martinique) ដែលស្ថិតនៅប្រជុំកោះអង់ទី (Antilles) ក្នុងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក ដោយសារផេះនិងផ្សែង។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,507

9

បន្ស៊ាំអាកាសធាតុ

acclimatization

acclimatation (f.)

0

ការសម្របខ្លួនទៅនឹងអាកាសធាតុថ្មីក្រោយពីធាតុអាកាសបានប្រែប្រួល ឬក្រោយពីមានការផ្លាស់ប្ដូរទីកន្លែងដែលមានអាកាសធាតុខុសប្លែកពីកន្លែងចាស់។ ឧទាហរណ៍ ៖ ជនជាតិនៃប្រទេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍បន្ស៊ាំខ្លួននឹងអាកាសធាតុ នៅពេលដែលធ្វើបម្លាស់លំនៅទៅរស់នៅក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,508

9

បម្លាស់លំនៅ

migration

migration (f.)

0

ដំណើរផ្លាស់ទីរបស់មនុស្ស សត្វ ឬរុក្ខជាតិ ជាបណ្ដោះអាសន្នឬស្ថាពរពីតំបន់មួយទៅកាន់តំបន់ផ្សេង។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,509

9

បម្លាស់លំនៅក្នុងស្រុក

internal migration

migration interne

0

ដំណើរផ្លាស់ទីរបស់មនុស្សជាបណ្ដោះអាសន្នឬស្ថាពរ ពីតំបន់មួយទៅកាន់តំបន់មួយផ្សេងនៅក្នុងប្រទេស។ ឧ.ការរីកចម្រើនវិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជា នាំឱ្យមានបម្លាស់លំនៅក្នុងស្រុកពីជនបទមកទីក្រុងនិងតំបន់រោងចក្រ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,510

9

បម្លាស់លំនៅតាមរដូវ

seasonal migration

migration saisonnière

0

ដំណើរផ្លាស់ទីរបស់មនុស្ស សត្វ ឬរុក្ខជាតិ ជាបណ្ដោះអាសន្ន ពីតំបន់មួយទៅកាន់តំបន់ផ្សេង ក្នុងគោលបំណងប្រកបការងារ ឬដោយសារកត្តាធម្មជាតិដែលមានលក្ខណៈរដូវកាល។ ឧទាហរណ៍ ៖ ប្រជានេសាទតំបន់បឹងទន្លេសាប បានធ្វើបម្លាស់លំនៅតាមរដូវទឹកឡើងនិងទឹកស្រកដើម្បីប្រកបរបរនេសាទនិងដាំដុះ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,511

9

បម្លាស់លំនៅប្រចាំថ្ងៃ

daily migration

migration quotidienne

0

ដំណើរផ្លាស់ទីទៅមករាល់ថ្ងៃរបស់មនុស្ស ឬសត្វ ពីតំបន់មួយទៅកាន់តំបន់មួយផ្សេង។ ឧទាហរណ៍ ៖ កម្មកររោងចក្រកាត់ដេរមួយចំនួន បានធ្វើបម្លាស់លំនៅប្រចាំថ្ងៃតាមរថយន្តឈ្នួល មកធ្វើការនៅតាមរោងចក្រដែលឆ្ងាយពីផ្ទះ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,512

9

បម្លាស់លំនៅអន្តរជាតិ

international migration

migration internationale

0

ដំណើរផ្លាស់ទីរបស់មនុស្សឬសត្វ ជាបណ្ដោះអាសន្នឬស្ថាពរ ពីប្រទេសមួយឬតំបន់មួយទៅកាន់ប្រទេសមួយឬតំបន់មួយផ្សេង។ ឧទាហរណ៍ ៖ បច្ចុប្បន្ន ប្រជាជនមួយចំនួននៃប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍបានធ្វើបម្លាស់លំនៅអន្តរជាតិ ទៅកាន់ប្រទេសអភិវឌ្ឍ មានសហរដ្ឋអាម៉េរិកជាដើម។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,513

9

បាង

harbor

rade (f.)

0

ផ្ទៃទឹកសមុទ្រដែលមានរបាំងធម្មជាតិ ឬសិប្បនិម្មិត អាចជាកន្លែងឱ្យនាវាជ្រកបាន ដើម្បីការពារនឹងរលកដែលបោកពីលម្ហសមុទ្រ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ទំនប់រលកខេត្តព្រះសីហនុជាបាងមួយ។ ពៀលហាប័រ (Pearl Harbor) ក្នុងមហាសមុទ្រ ប៉ាស៊ីហ៊ិ្វក ជាបាងដែលសហរដ្ឋអាម៉េរិកប្រើជាមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹកតាំងពីមុនសង្គ្រាមលោកលើកទី២មក។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,514

9

បឹង

lake

lac (m.)

0

រហាលទឹកសាប ដែលកើតពីទំនាបធម្មជាតិ អាចមានទឹកឬគ្មានទឹកទៅតាមរដូវកាល និងមានប្រភពទឹកពីទន្លេ ស្ទឹង ព្រែកឬពីតំបន់ផ្ទៃរងទឹកភ្លៀង។ ឧទាហរណ៍ ៖ បឹងទន្លេសាបនៃប្រទេសកម្ពុជា។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,515

9

បឹងទឹកប្រៃ

salt water lake

lac salé

0

រហាលទឹកប្រៃដែលដាច់ចេញពីសមុទ្រ មានវិសាលភាពតូចជាងសមុទ្រក្នុង ហើយមានកម្រិតជាតិប្រៃខ្ពស់។ ឧ.បឹងគ្រីតសលឡេក (Great salt Lake) នៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,516

9

បុរី

city

0

ទីតាំងមួយដែលត្រូវបានរៀបចំជាដីឡូត៍ ជាសំណង់លំនៅឋាន សំណង់ផ្សេងៗ លម្ហសាធារណៈ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនានា នៅលើក្បាលដីតែមួយ ស្របតាមគម្រោងប្លង់សរុបដែលបានទទួលការអនុញ្ញាតជាផ្លូវការ។ ក្នុងករណីខ្លះ បុរីក៏សម្គាល់ទីក្រុងដែរ (បុរីវ៉ាទីកង់ បុរីញូវយ៉ក...) ។ ឧទាហរណ៍ ៖ បុរីប៉េងហួត បុរីពិភពថ្មី បុរីភ្នំពេញ...។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,517

9

បេកេ

white creole

béké (n.)

0

ជនជាតិស្បែកស ដែលកើតជំនាន់ដំបូងពីពួកស្បែកសដែលចេញពីប្រភពផ្សេងៗទៅរស់នៅលើប្រជុំកោះអង់ទី (Antilles) ជាពិសេសនៅកោះម៉ាទីនិក (Martinique) និងនៅកោះហ្កាដឺលុប (Gadeloup) ក្នុងតំបន់ការ៉ាអ៊ីបនៃទ្វីបអាម៉េរិកភាគកណ្ដាល។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,518

9

បដិវត្តន៍កសិកម្ម

agricultural revolution

révolution agricole

0

ការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងឆាប់រហ័សរបៀបដាំដុះនិងការចិញ្ចឹមសត្វដើម្បីបង្កើនស្បៀងឱ្យបានច្រើន ក្នុងគោលបំណងដោះស្រាយសេចក្ដីត្រូវការរបស់ប្រជាជនដែលមានចំនួនច្រើនជាងមុន។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,519

9

បដិវត្តន៍បៃតង

green revolution

révolution verte

0

ការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងឆាប់រហ័សនូវបច្ចេកទេសដាំដុះ តាមរយៈអតិផលកម្មដូចជាការជ្រើសរើសពូជដំណាំ ការបង្កាត់ពូជ របៀបដាំ ធារាសាស្រ្ត ការប្រើជីនិងថ្នាំជាដើម ដើម្បីទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់។ បដិវត្តន៍នេះបានចាប់ផ្ដើមនៅប្រទេសម៉ិកស៊ិកនៅក្នុងទសវត្សទី៥នៃសតវត្សទី២០។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,520

9

បរិយាកាស

atmosphere

atmosphère (f.)

0

ស្រទាប់ឧស្ម័នច្រើនជាន់ដែលគ្របដណ្ដប់ជុំវិញផែនដីឬភពណាមួយផ្សេងទៀត។ ឧទាហរណ៍ ៖ បច្ចុប្បន្ន បរិយាកាសជុំវិញផែនដីមានការប្រែប្រួលខុសប្រក្រតីគឺភាគច្រើនបណ្ដាលមកពីសកម្មភាពរបស់មនុស្ស។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,521

9

បរិស្ថាន

environment

environnement (m.)

0

មជ្ឈដ្ឋានជុំវិញទាំងអស់ (សំណុំរូបសាស្រ្ត សំណុំគីមី សំណុំជីវសាស្ត្រ) ដែលមានឥទ្ធិពលទៅលើជីវិតនិងការលូតលាស់របស់មនុស្ស សត្វ និង/ឬរុក្ខជាតិ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ការការពារបរិស្ថានជាភារកិច្ចរបស់មនុស្សយើងទាំងអស់គ្នា។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,522

9

បសុកម្មគោចរ

nomadic herding

transhumance (f.)

0

ការចិញ្ចឹមហ្វូងសត្វតាមបែបសម័យដើមដោយមនុស្សចល័តទីកន្លែងរស់នៅ ដើម្បីនាំហ្វូងសត្វទៅរកវាលស្មៅ ឬកន្លែងដែលមានចំណីអាហារ។ ជាទូទៅ ការចិញ្ចឹមហ្វូងសត្វប្រភេទនេះមាននៅតំបន់ស្ងួតហែងឬស្ទើរហួតហែង (តំបន់វាលខ្សាច់) ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,523

9

បសុវប្បកម្ម

animal husbandry

élevage (f.)

0

ការចិញ្ចឹមសត្វ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,524

9

ប៉ូលកំណើនសេដ្ឋកិច្ច

economic growth pole

null

0

ទីកន្លែងប្រមូលផ្ដុំសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្មសម្រាប់ជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ ឧទាហរណ៍ ៖ កម្ពុជាមានប៉ូលកំណើនសេដ្ឋកិច្ច៤កន្លែងគឺរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តសៀមរាប ខេត្តព្រះសីហនុ និងភូមិភាគឦសាន។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,525

9

ប៉េរីហេលី

perihelion

périhélie (m.)

0

ចំណុចនៃគន្លងរបស់ភពទាំងឡាយក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ដែលស្ថិតនៅជិតបំផុតនឹងព្រះអាទិត្យ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ផែនដីស្ថិតនៅប៉េរីហេលី ក្នុងខែកក្កដា។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,526

9

ប្រជាជន

population

population (f.)

0

មនុស្សទាំងអស់ដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសមួយ ឬក្នុងកន្លែងណាមួយនៃប្រទេសនោះ។ ក្នុងន័យទូលាយ គេអាចប្រើពាក្យប្រជាជនសម្គាល់មនុស្សម្នាក់ៗក្នុងប្រទេស ឬក្រុមមនុស្សក្នុងតំបន់ណាមួយ ឬក៏មនុស្សនៃពិភពលោកទាំងមូល។ ឧទាហរណ៍ ៖ តាមជំរឿនឆ្នាំ២០០៨ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានប្រជាជន១៣ ៣៩៥ ៦៨២នាក់។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,527

9

ប្រជាជនក្មេង

young population

population jeune

0

ប្រជាជននៃតំបន់ឬប្រទេសណាមួយដែលមនុស្សវ័យកុមារ វ័យជំទង់ និងទើបពេញវ័យ មានសមាមាត្រខ្ពស់ក្នុងចំណោមប្រជាជនសរុប។ ឧទាហរណ៍ ៖ ជំរឿនឆ្នាំ១៩៩៨ បង្ហាញថា កម្ពុជាមានទម្រង់ពីរ៉ាមីតជាប្រជាជនក្មេងហើយមានអាយុមេដ្យាន២២ឆ្នាំ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,528

9

ប្រជាជនចាស់

old population

population vieille

0

ប្រជាជននៃតំបន់ឬប្រទេសណាមួយ ដែលមនុស្សពេញវ័យ និងវ័យចាស់មានសមាមាត្រ ខ្ពស់ក្នុងចំណោមប្រជាជនសរុប។ ឧទាហរណ៍ ៖ ឆ្នាំ២០១០ ប្រទេសជប៉ុនមានទម្រង់ពីរ៉ាមីតជាប្រជាជនចាស់ ហើយមានអាយុមេដ្យាន៤៤,៦ឆ្នាំ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,529

9

ប្រជាជនលើសបន្ទុក

overpopulation

surpopulation (f.)

0

ស្ថានភាពនៃប្រជាជននៅកន្លែងណាមួយ (តំបន់ ប្រទេស) ដែលមានចំនួនច្រើនលើសពីលទ្ធភាពសេដ្ឋកិច្ច។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,530

9

ប្រជាជាតិ

nation

nation (f.)

0

ក្រុមមនុស្សដែលរស់នៅលើទឹកដីមួយ ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋាភិបាលមួយ មានសញ្ជាតិនិងភាសាផ្លូវការតែមួយ មានវប្បធម៌ដូចគ្នាឬផ្សេងគ្នា ទំនៀមទម្លាប់ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា មានប្រវត្តិសាស្រ្តទាក់ទងរវាងជាតិសាសន៍ដែលរស់នៅជាមួយគ្នា។ ឧទាហរណ៍ ៖ មុនខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៩១ អតីតប្រទេសយូហ្គោស្លាវីជារដ្ឋសហព័ន្ធដែលមានប្រជាជាតិ៦ជាផ្លូវការ រួមមាន ស៊ែប៊ី៣៦% ក្រូអាត២០% អាល់បានី៩% ស្លូវានី៨% ម៉ាសេដ្វាន៦% និងម៉ុងតេណេក្រូ២,៦%។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,531

9

ប្រជាសាស្ត្រ

demography

démographie (f.)

0

ការសិក្សាអំពីប្រជាជនតាមបែបស្ថិតិវិទ្យា។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,532

9

ប្រជាសាស្ត្រគ្រួសារ

family demography

démographie familiale

0

ការសិក្សានិងការវិភាគលើគេហព័ន្ធគ្រួសារដូចជាកំណើតគ្រួសារ ការផ្លាស់ប្ដូរស្ថានភាពគ្រួសារ (ការកើនចំនួន ការបាត់បង់សមាជិក...) ជាដើម។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,533

9

ប្រជុំកោះ

archipelago

archipel (m.)

0

បណ្ដុំកោះតូចធំទាំងឡាយដែលស្ថិតនៅរាយប៉ាយក្បែរៗគ្នា។ ប្រជុំកោះណាដែលមានកោះធំតូចនៅបន្តគ្នាមានរាងជាខ្សែហៅថា កម្រងកោះ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ក្នុងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វ៊ិកមានប្រជុំកោះដូចជា ប្រជុំកោះហាវ៉ៃ ប្រជុំកោះសូឡូម៉ូន...។ ប្រទេសហ្វ៊‌ីលីពីនជាប្រជុំកោះ ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីជាកម្រងកោះ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,534

9

ប្រទេសមេ

home country

métropole (f.)

0

ប្រទេសដែលគ្រប់គ្រងលើទឹកដីអាណានិគមផ្សេងៗ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ក្នុងសម័យអាណានិគម ប្រទេសបារាំងជាប្រទេសមេនៃប្រទេសកម្ពុជា វៀតណាម ឡាវ និងប្រទេសដទៃទៀត។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,535

9

ប្រធានសក្ដិ

force majeure

0

បាតុភូតធម្មជាតិឬព្រឹត្តិការណ៍សង្គម ដែលកើតឡើងដោយមិនបានរំពឹងទុកជាមុន មិនអាចប៉ាន់ស្មាននូវទំហំឬកម្រិត និងមិនអាចជម្នះបានដូចជាខ្យល់ព្យុះ ទឹកជំនន់ រញ្ជួយដី កុបកម្ម សង្គ្រាម...។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,536

9

ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ

solar system

système solaire

0

១-សមូហកម្មនៃព្រះអាទិត្យនិងភពនានាដែលមានគន្លងនៅជុំវិញព្រះអាទិត្យ។ ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ មានភពប្រាំបីគឺភពពុធ ភពសុក្រ ភពផែនដី ភពអង្គារ ភពព្រហស្បតិ៍ ភពសៅរ៍ ភពអ៊ុយរ៉ានុស និងភពណិបទូន។ ២-សំណុំដែលមានព្រះអាទិត្យនិងអង្គនភាជុំវិញ។ អង្គនភាទាំងនោះមានភពចំនួន៨ ភពតូច ផ្កាយដុះកន្ទុយ ឧតុធាតុ និងកម្ទេចផ្សេងៗក្នុងអន្តរភព។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,537

9

ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី

ecosystem

écosystème (m.)

0

បណ្ដុំមុខងារនៃប្រព័ន្ធមួយ ដែលរួមផ្សំឡើងដោយភាវៈមានជីវិតនិងបរិស្ថានគ្មានជីវិតដែលនៅជុំវិញភាវៈមានជីវិតទាំងនោះ ព្រមទាំងមានអន្តរកម្មទៅវិញទៅមក (អន្តរកម្មរវាងភាវៈមានជីវិតនិងបរិស្ថានគ្មានជីវិត និងអន្តរកម្មរវាងភាវៈមានជីវិតទាំងនោះ) ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,538

9

ស្ថានប្រព័ន្ធ

ecosystem

écosystème (m.)

0

មើលពាក្យ {vv1}ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី{vv2}

1,537

1

2022-01-01 12:00:00

1,539

9

ប្រពលវប្បកម្ម

intensive culture

culture intensive

0

ការធ្វើកសិកម្មតាមបច្ចេកទេសដើម្បីទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,540

9

ប្រឡាយ

creek

canal (m.)

0

ផ្លូវទឹកតូចដែលគេជីកសម្រាប់នាំទឹក (តូចជាងព្រែកជីក) ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,541

9

ផលធៀបភេទ

sex ratio

masculinité (f.)

0

ចំនួនបុរសធៀបនឹងចំនួនស្ត្រីនៅកន្លែងណាមួយ។ គេប្រើផលធៀបភេទ ដើម្បីវាយតម្លៃអំពីអតុល្យភាពភេទទូទៅឬតាមក្រុមអាយុ។ ជាទូទៅ ផលធៀបនេះគិតធៀបនឹងចំនួនស្ត្រី១០០នាក់។ ឧទាហរណ៍ ៖ ភូមិ ក មានបុរស២១០នាក់និងស្ត្រី២៣០នាក់។ ផលធៀបភេទគឺ៩១ [ (២១០ ៖ ២៣០) X ១០០]។ នេះមានន័យថា បុរសចំនួន ៩១នាក់ ទល់នឹងស្ត្រី១០០នាក់។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,542

9

ផលធៀបអ្នកក្នុងបន្ទុកតាមអាយុ

age dependency ratio/dependency ratio by age

null

0

ចំនួនក្មេងអាយុ០–១៤ឆ្នាំបូកចំនួនមនុស្សចាស់អាយុ៦៥ឆ្នាំឡើង ធៀបនឹងប្រជាជនក្នុងក្រុមអាយុ១៥–៦៤ឆ្នាំ។ ផលធៀបនេះ គេគិតជាភាគរយ។ គេអាចហៅផលធៀបនេះថា អត្រាអ្នកក្នុងបន្ទុកក៏បាន។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,543

9

ផលផ្ទះកញ្ចក់

greenhouse effect

effet de serre

0

បាតុភូតនៃការប្រែប្រួលកម្ដៅស្រទាប់ក្រោមៗរបស់បរិយាកាសផែនដី កើតឡើងដោយឧស័្មនទាំងឡាយ (ជាពិសេសឧស័្មនកាបូនឌីអុកស៊ីដ) ដែលវាសម្របសម្រួលរំភាយរស្មីក្រហមអាំងហ្វ្រាបញ្ចេញដោយផែនដី។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,544

9

ផែនការគ្រួសារ

family planning

planning familial/planification familiale

0

គម្រោងឱ្យមានកូនតាមបំណងដូចជាការពន្យារកំណើត ការអប់រំសុខភាព ការទប់កំណើត ជាដើម ដើម្បីកាត់បន្ថយការប៉ះពាល់ដល់សុខភាពម្ដាយនិងកូន ព្រមទាំងសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,545

9

ផែនដី

Earth

Terre (f.)

0

អង្គមេឃមួយនៃប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យដែលមានជីវិតរស់នៅ។ ផែនដីគ្មានពន្លឺខ្លួនឯងទេ គឺទទួលពន្លឺពីព្រះអាទិត្យ។ វាជាម៉ាសមួយធំរឹង មានរាងអេលីបសូអ៊ីត (សំប៉ែតបន្តិចត្រង់ប៉ូលទាំង២) មានផ្ទៃក្រឡា៥១០លានគីឡូម៉ែត្រការ៉េ មានកាំពីផ្ចិតទៅប៉ូល៦ ៣៥៧គីឡូម៉ែត្រនិងពីផ្ចិតទៅអេក្វាទ័រ៦ ៣៧៨គីឡូម៉ែត្រ មានខ្សែអេក្វាទ័រ៤០ ០៧៧គីឡូម៉ែត្រ។ ផែនដីមានមណ្ឌលថ្ម មណ្ឌលទឹក មណ្ឌលអាកាស និងមណ្ឌលជីវៈ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,546

9

ផែនដីវិទ្យា

Earth science/geo-science

science de la Terre

0

វិទ្យាសាស្រ្តដែលសិក្សាអំពីធរណីវិទ្យា/ភូគព្ភវិទ្យា ឧតុភូតវិទ្យា សាគរវិទ្យា និងតារាវិទ្យា។ ឧទាហរណ៍ ៖ ការសិក្សាអំពីផែនដីក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ជាផ្នែកមួយនៃផែនដីវិទ្យា។ ការសិក្សាអំពីផែនដីក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ជាផ្នែកមួយនៃផែនដីវិទ្យា។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,547

9

ផែនទី

map

carte (f.)

0

រូបភាពឬរូបគំនូរដែលជាទូទៅស្ថិតនៅក្នុងប្លង់រាបនិងក្នុងមាត្រដ្ឋានកំណត់ តំណាងឱ្យវត្ថុ ឬបាតុភូតធម្មជាតិឬសិប្បនិម្មិតនៃផ្ទៃរបស់ផ្នែកណាមួយឬទាំងមូលរបស់ផែនដី ឬភពផេ្សងទៀត។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,548

9

ផែនទីឋានលេខា

topographic map

carte topographique

0

ផែនទីមាត្រដ្ឋានធំ (មាត្រដ្ឋានដែលមានភាគបែងតូចជាងឬសើ្ម១០០ ០០០) ដែលគេគូរដើម្បីបង្ហាញឱ្យច្បាស់នូវអ្វីៗដែលមាននៅលើផ្នែកណាមួយនៃផ្ទៃដីដូចជាភ្នំ ផ្លូវទឹក ទីប្រជុំជនជាដើម។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,549

9

ផ្កាយ

star

étoile (f.)

0

តារាដែលបញ្ចេញរស្មីដោយខ្លួនឯង។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,550

9

គេហដ្ឋាន

home

demeure (f.) /maison (f.)

0

មើលពាក្យ {vv1}ផ្ទះ{vv2}

1,551

1

2022-01-01 12:00:00

1,551

9

ផ្ទះ

home

demeure (f.) /maison (f.)

0

អគារដែលសង់ឡើងសម្រាប់មនុស្សរស់នៅ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,552

9

ផ្នែកទឹកខាងក្រោម

downstream water

aval (m.)

0

ផ្នែករបស់ផ្លូវទឹកដែលស្ថិតនៅចន្លោះទីកន្លែងណាមួយទៅនឹងទីបញ្ចប់របស់វា។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,553

9

ផ្នែកទឹកខាងលើ

upstream water

amont (m.)

0

ផ្នែករបស់ផ្លូវទឹកដែលស្ថិតនៅចន្លោះទីកន្លែងណាមួយទៅនឹងប្រភពរបស់វា។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,554

9

ផ្លូវទឹក

waterway

cours d’eau

0

សមាសភាគនៃបណ្ដាញជលធារដូចជាមហាសមុទ្រ សមុទ្រ ទនេ្ល ស្ទឹង ព្រែក ព្រែកជីក ប្រឡាយ ជ្រោះ បឹង ជាដើម។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,555

9

ផ្លូវយក្ស

giant’s causeway

chaussée de géant

0

សំណុំថ្មធម្មជាតិរាងជាព្រីសស្មើជ្រុង សណ្ឋានដូចជាសសរឆកោណ កើតឡើងដោយសំណល់លំហូរនៃកម្អែភ្នំភ្លើងសម័យដើមដែលមានទម្រង់ជាផ្លូវយ៉ាងធំ។ ទ្រង់ទ្រាយនេះកើតឡើងពីការចុះត្រជាក់នៃកម្អែភ្នំភ្លើង។ ឧទាហរណ៍ ៖ ផ្លូវយក្សនៅអៀរឡង់ភាគខាងជើង ជាតំបន់ទេសចរណ៍ភ្នំភ្លើងនិងឆ្នេរសមុទ្រ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,556

9

ផ្លូវឡាក់តេ

Milky Way

Voie lactée

0

ហ្កាឡាក់ស៊ីដែលមានរាងជាគូទខ្យង ហើយមានប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យស្ថិតនៅក្នុងនោះ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,557

9

ពពក

cloud

nuage (m.)

0

ទម្រង់ដើមនៃកំណកអាកាស អណ្ដែតក្នុងបរិយាកាស មានពណ៌សឬប្រផេះ ដែលផ្គុំឡើងដោយគ្រាប់ទឹកល្អិតៗ ឬដោយក្រាមទឹកកកតូចៗ ដែលមានអង្កត់ផ្ចិតពី៥ទៅដល់៥០មីក្រុង។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,558

9

ពពកផ្កាស្ពៃ

cumulus

cumulus (m.)

0

ប្រភេទពពក ដែលបាតរបស់វាស្ថិតនៅរយៈកម្ពស់ប្រមាណជា២ ០០០ម. មានកម្រាស់ច្រើនគីឡូម៉ែត្រ មានសណ្ឋានដូចផ្កាស្ពៃពណ៌ស/ផ្កាខាត់ណាពណ៌ស មិនបណ្ដាលឱ្យមានកំណកអាកាសទេ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,559

9

ពពកស្បៃ

cirrus

cirrus (m.)

0

ប្រភេទពពកដែលស្ថិតនៅរយៈកម្ពស់ខ្ពស់ជាងគេ បើធៀបនឹងពពកដទៃទៀត កម្ពស់ប្រមាណពី៥០០០ទៅ១៤ ០០០ម. ផ្សំឡើងដោយគ្រាប់ទឹកកក មានសណ្ឋានដូចជាស្បៃពណ៌សមិនបណ្ដាលឱ្យមានកំណកអាកាសទេ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,560

9

ពពកអន្លាយ

stratus

stratus (m.)

0

ប្រភេទពពក ដែលស្ថិតនៅរយៈកម្ពស់ទាប ប្រមាណពី៦០០ម. ទៅ២ ១០០ម. មានរាងអន្លាយ ពណ៌ប្រផេះ ស្ថិតនៅក្រោមបំផុតបើធៀបទៅនឹងពពកដទៃទៀត និងបង្កឱ្យមានភ្លៀងរលឹមរោយស្បៃ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,561

9

ពពួក

population

population (f.)

0

បណ្ដុំសត្វឬរុក្ខជាតិច្រើនក្នុងប្រភេទតែមួយ ដែលរស់ឬដុះនៅជាមួយគ្នាក្នុងតំបន់ណាមួយ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ពពួកផ្សោតទឹកសាបជាមច្ឆជាតិមួយប្រភេទដែលរស់នៅទន្លេមេគង្គកម្ពុជាផ្នែកខាងលើ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,562

9

ពលករទេសន្តរ៍ប្រវេសន៍

migrant workers

travailleurs migrants

0

ពលករដែលឆ្លងដែនទៅកាន់ប្រទេសណាមួយ ក្នុងគោលបំណងធ្វើការងារ ហើយត្រឡប់មកប្រទេសខ្លួនវិញនៅពេលចប់ការងារ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ក្នុងទសវត្សឆ្នាំ២០០០ ប្រទេសកម្ពុជាមានពលករទេសន្តរ៍ប្រវេសន៍នៅប្រទេសជាច្រើនដូចជានៅប្រទេសថៃ កូរ៉េខាងត្បូង ម៉ាឡេស៊ី និងជប៉ុន ជាដើម។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,563

9

ពលរដ្ឋ

citizen

citoyen, -nne

0

ជនទាំងឡាយណាដែលមានសញ្ជាតិរបស់រដ្ឋដែលខ្លួនកំពុងរស់នៅ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានអាយុចាប់ពី១៥ឆ្នាំឡើង ត្រូវមានអត្តសញ្ញាណបណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទដែលមានអាយុយ៉ាងតិច ១៨ឆ្នាំមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត។ ជនណាមានសញ្ជាតិខ្មែរ ជាពលរដ្ឋខ្មែរ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,564

9

ពហុវប្បធម៌

multiculturalism

multiculturalisme (m.)

0

វប្បធម៌មួយដែលលាយឡំគ្នារវាងវប្បធម៌ជាច្រើននៅក្នុងសង្គមមួយ តាមរបៀបដែលវប្បធម៌នីមួយៗអាចរក្សាអត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួនបាន។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,565

9

ពាម

mouth

embouchure (f.)

0

កន្លែងដែលផ្លូវទឹកជួបគ្នា ឬផ្លូវទឹកធំមួយបែកជាផ្លូវទឹកច្រើន។ ឧទាហរណ៍ ៖ ពាមជីកង ពាមសត្ថា ពាមប្រធ្នោះ ពាមរ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,566

9

ពាមសមុទ្រ

estuary

estuaire (m.)

0

កន្លែងចុងក្រោយនៃទន្លេ ស្ទឹង ព្រែក ប្រសព្វនឹងសមុទ្រ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,567

9

ពូជ

race

race (f.)

0

តំណជាតិកំណើត ឬវង្សត្រកូលរបស់ពួកមនុស្ស ដោយសំអាងទៅលើលក្ខណៈរួមមួយចំនួនដូចជាលក្ខណៈរូប (សម្បុរស្បែក ទម្រង់លលាដ៍ក្បាល...) លក្ខណៈសរីរសាស្រ្តជាដើម។ ឧទាហរណ៍ ៖ នៅលើលោក គេបានចែកពូជមនុស្សជា៣ក្រុមធំៗគឺ ពូជស្បែកស ពូជស្បែកខ្មៅ និង ពូជស្បែកលឿង។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,568

9

ពោះផ្លូវទឹក

riverbed

lit (m.)

0

ផ្ទៃដីដែលគ្របដណ្ដប់ដោយទឹកនៃផ្លូវទឹកណាមួយ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,569

9

ព្យុះកំបុតត្បូង

cyclone

cyclone (m.)

0

មើលពាក្យ {vv1}ព្យុះត្រូពិក{vv2}

1,570

1

2022-01-01 12:00:00

1,570

9

ព្យុះត្រូពិក

cyclone

cyclone (m.)

0

ព្យុះតាមរដូវនៅតំបន់ត្រូពិក បណ្ដាលមកពីមណ្ឌលសម្ពាធខ្សោយ។ នៅតំបន់អាស៊ី គេហៅព្យុះនេះថា ព្យុះទីហ្វុង ហើយនៅទ្វីបអាម៉េរិក គេហៅថា ព្យុះហ៊ើរីខេន (hurricane) ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,571

9

ព្យុះស៊ីក្លូន

cyclone

cyclone (m.)

0

មើលពាក្យ {vv1}ព្យុះត្រូពិក{vv2}

1,570

1

2022-01-01 12:00:00

1,572

9

ព្យុះព្រិល

snowstorm

tempête de neige

0

ខ្យល់បក់បោកខ្លាំងក្នុងពេលធ្លាក់ព្រិលច្រើន។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,573

9

ព្រែក

small river

rivière (f.)

0

ផ្លូវទឹកធម្មជាតិដែលនាំទឹកចេញឬចូលពីទន្លេ ស្ទឹង ឬសមុទ្រ និងពីតំបន់ផ្ទៃរងទឹកភ្លៀងនៅផ្នែកខាងលើ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ព្រែកព្នៅ (រាជធានីភ្នំពេញ) ព្រែកឆ្លូង (ខេត្តក្រចេះ) ព្រែកកំពត (ខេត្តកំពត) ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,574

9

ព្រែកជីក

canal

canal (m.)

0

ផ្លូវទឹកដែលគេជីកសម្រាប់នាំទឹកនិង/ឬនាវាចរណ៍។ ឧទាហរណ៍ ៖ ព្រែកជីកភ្នំដា (ខេត្តតាកែវ) ព្រែកជីកស៊ុយអេ (ប្រទេសអេហ្ស៊ីប) ព្រែកជីកប៉ាណាម៉ា (ប្រទេសប៉ាណាម៉ា) ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,575

9

ព្រៃ

forest

forêt (f.)

0

កន្លែងដែលមានរុក្ខជាតិតូចធំដុះចម្រុះគ្នា ព្រមទាំងបង្ហាញនូវសណ្ឋានរបស់វាផ្សេងពីមជ្ឈដ្ឋានជុំវិញ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,576

9

ព្រៃកោងកាង

mangroves wamp

mangrove/forêt de palétuviers

0

ប្រភេទព្រៃត្រូពិកដុះនៅតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ (វាលភក់ ដីសណ្ដ ខ្ពប ពាមខាងក្រោយផ្នូកខ្សាច់) ដែលមានរលកសមុទ្រខ្សោយ។ ព្រៃប្រភេទនេះដុះលូតលាស់ល្អ ជាពិសេស នៅតំបន់អាស៊ីខាងត្បូងនិងខាងកើត។ ព្រៃនេះមានដើមកោងកាងភាគច្រើនបំផុតនិងរុក្ខជាតិផ្សេងៗទៀតដុះលាយឡំជាមួយ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,577

9

ព្រៃគុម្ពោត

scrubland/shrubland

brousse (f.)

0

ប្រភេទព្រៃដែលមានដើមឈើរាយៗដុះលាយឡំនឹងគុម្ពោតនៅក្នុងតំបន់ត្រូពិក។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,578

9

ព្រៃជ្រុះស្លឹក

deciduous forests

forêt décidue

0

ប្រភេទព្រៃដែលជ្រុះស្លឹកតាមរដូវ ហើយដុះនៅតំបន់អាកាសធាតុត្រូពិកឬតំបន់អាកាសធាតុត្រជាក់បង្គួរ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,579

9

ព្រៃឈើ

wood forest

forêt des bois

0

កន្លែងដែលរុក្ខជាតិដុះតាមធម្មជាតិឬដោយការដាំ ដែលក្នុងនោះដើមឈើមានចំនួនច្រើនលើសលប់។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,580

9

ព្រៃដងស្ទឹង

gallery forest/riparian forest

forêt galerie

0

ប្រភេទព្រៃដែលដុះតាមបណ្ដោយផ្លូវទឹកដូចជាទន្លេ ស្ទឹង ជាដើម។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,581

9

ព្រៃត្រូពិក

tropical forest

forêt tropicale

0

ប្រភេទព្រៃដែលសម្បូណ៌ដោយដើមឈើចម្រុះនិងមានស្លឹកពណ៌បៃតង នៅតំបន់ដែលមានសីតុណ្ហភាពខ្ពស់និងមានកម្ពស់ទឹកភ្លៀងប្រចាំឆ្នាំខ្ពស់ ពោលគឺនៅតំបន់ដែលមានអាកាសធាតុត្រូពិកនិងអេក្វាទ័រ។ ព្រៃត្រូពិកមានព្រៃស្ដុក ព្រៃមូសុង ព្រៃកោងកាង ...។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,582

9

ព្រៃបន្ទាប់

secondary forest

forêt secondaire

0

ព្រៃធម្មជាតិដែលដុះលូតលាស់ឡើងវិញដោយធម្មជាតិ ក្រោយពីព្រៃបឋមត្រូវបានកាប់រានដោយមនុស្សនិង/ឬបំផ្លាញដោយបាតុភូតធម្មជាតិ មានភ្លើងឆេះព្រៃជាដើម។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,583

9

ព្រៃបរិសុទ្ធ

virgin forest

forêt vierge

0

ព្រៃធម្មជាតិដែលមិនទាន់រងផលប៉ះពាល់ផ្ទាល់ដោយសកម្មភាពមនុស្ស (ការដុតព្រៃ អាជីវកម្មព្រៃឈើ...) លើកលែងតែការប្រើប្រាស់ជាលក្ខណៈប្រពៃណីដោយជនជាតិដើមភាគតិចដែលរស់នៅជុំវិញ ហើយមិនធ្វើឱ្យប៉ះពាល់រចនាសម្ព័ន្ធព្រៃឈើ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,584

9

ព្រៃបៃតងជានិច្ច

evergreen forest

forêt à feuilles persistantes

0

ប្រភេទព្រៃដែលមានស្លឹកពណ៌បៃតងនៅគ្រប់រដូវ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,585

9

ព្រៃបឋម

primary forest/primeval forest

forêt primaire

0

ព្រៃដែលដុះដំបូងគេនៅលើផែនដី។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,586

9

ព្រៃម៉ាគី

maquis

maquis (m.)

0

ប្រភេទព្រៃឈើតូចៗស៊ុបទ្រុប ដុះចេញពីព្រៃនៅអាងមេឌីទែរ៉ាណេដែលរេចរឹលដោយសារការកាប់ឆ្ការនិងភ្លើងឆេះ ហើយដុះនៅលើដីស៊ីលីស ដូចជា ព្រៃនៅភាគខាងត្បូងប្រទេសបារាំងជាដើម។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,587

9

ព្រៃមូសុង

monsoon forest

forêt de mousson

0

ប្រភេទព្រៃត្រូពិកនិងប្រភេទព្រៃជ្រុះស្លឹក ដុះនៅតំបន់អាកាសធាតុមូសុង (មានខ្យល់មូសុងវស្សានិងខ្យល់មូសុងប្រាំង) ។ ព្រៃមូសុងដុះនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍និងភាគឦសាននៃប្រទេសឥណ្ឌា។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,588

9

ព្រៃមេឌីទែរ៉ាណេ

mediterranean forest/chaparral

forêt méditerranéenne/chaparral

0

ប្រភេទព្រៃបៃតងជានិច្ច មានពពួកដើមសែន អូលីវ និងឈើផ្សេងៗទៀតនៃអម្បូរស្រល់ ដែលមានដុះនៅអាងមេឌីទែរ៉ាណេ (ទ្វីបអឺរ៉ុប) ភូមិភាគជ្រោយភាគខាងត្បូងនៃទ្វីបអាហ្រ្វ៊‌ិក និងភាគនិរតីនៃប្រទេសអូស្រ្តាលី។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,589

9

ព្រៃរនាម

easily-flooded forest

forêt inondable

0

ប្រភេទព្រៃដែលដុះក្នុងទំនាបបឹងឬកន្លែងដែលមានទឹកលិចតាមរដូវកាល។ ឧទាហរណ៍ ៖ ព្រៃដុះនៅតំបន់មាត់បឹងទន្លេសាបជាព្រៃរនាម។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,590

9

ព្រៃរបោះ

clearing

forêt de clairière

0

ប្រភេទព្រៃដុះរង្វើលៗ ដាច់ៗពីគ្នា ឬដុះដោយដុំៗ ដែលជាព្រៃធម្មជាតិឬជាព្រៃដែលសេសសល់ពីការកាប់ឆ្ការដើម្បីតាំងទីលំនៅនិងដាំដំណាំ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,591

9

ព្រៃស្ដុក

dense forest

forêt dense

0

ប្រភេទព្រៃដែលមានរុក្ខជាតិទ្រុបទ្រុលច្រើនជាន់ និងមានប្រភេទរុក្ខជាតិប្លែកៗគ្នា ដុះនៅតំបន់ត្រូពិកនិងតំបន់ផ្សេងទៀត។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,592

9

ព្រៃស្នាប់

thicket, bush

fourré (m.)

0

ប្រភេទព្រៃដុះញឹកប្រជៀតគ្នាស៊ុបទ្រុប សម្បូរដោយពពួកវល្លិ ស្បូវ ត្រែង និងដើមឈើតូចៗចម្រុះដុះក្រោមដើមឈើធំៗខ្លះ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,593

9

ព្រៃហ្ការីក

garrigue/garigue

garrigue/garigue (f.)

0

ប្រភេទព្រៃមិនសូវស៊ុបទ្រុបសម្បូរដោយគុម្ពោត រុក្ខជាតិបន្លានិងពពួកស្មៅ ដែលកើតចេញពីព្រៃនៅអាងមេឌីទែរ៉ាណេដែលរេចរឹលដោយសារការកាប់ឆ្ការនិងភ្លើងឆេះ និងដុះនៅលើដីថ្មកំបោរ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,594

9

ព្រៃអេក្វាទ័រ

equatorial rainforest

forêt pluviale équatoriale

0

ប្រភេទព្រៃស្ដុកដែលដុះនៅតំបន់ត្រូពិកនៃអាកាសធាតុអេក្វាទ័រ ដែលមានរុក្ខជាតិច្រើនថ្នាក់ដុះបន្តបន្ទាប់គ្នាហើយអាចមានកម្ពស់រហូតដល់៦០ម៉ែត្រ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,595

9

ភព

planet

planète (f.)

0

១-អង្គនភាមួយប្រភេទដែលគ្មានពន្លឺផ្ទាល់ ហើយវិលជុំវិញផ្កាយណាមួយ។ ២-អង្គនភាមានរាងស៊្វែហើយខ្នាប់ មានប្រភេទសិលាដែលប្លែកៗគ្នានិងមានសំបកភពរឹង និងគ្មានពន្លឺផ្ទាល់ ហើយវិលជុំវិញផ្កាយណាមួយ។ ៣-អង្គមេឃមួយប្រភេទដែលគ្មានពន្លឺផ្ទាល់ ហើយវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,596

9

ភពប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ

solar system planets

planètes du système solaire

0

ភពទាំងឡាយដែលវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យមានពុធ សុក្រ ផែនដី អង្គារ ព្រហស្បតិ៍ សៅរ៍ អ៊ុយរ៉ានុស និងណិបទូន។ ភពទាំងនេះចែកជា២ក្រុមគឺក្រុមដែលនៅជិតព្រះអាទិត្យ (ពុធ សុក្រ ផែនដី និងអង្គារ) ជាភពតូចហើយខ្នាប់ មានប្រភេទសិលាដែលប្លែកៗគ្នានិងមានសំបកភពរឹង និងមួយក្រុមទៀតដែលនៅឆ្ងាយពីព្រះអាទិត្យ (ព្រហស្បតិ៍ សៅរ៍ អ៊ុយរ៉ានុស និងណិបទូន) ជាភពធំ ហើយមិនសូវខ្នាប់។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,597

9

ភពផែនដី

Planet Earth

Planète Terre

0

ភពទី៣ដែលនៅជិតព្រះអាទិត្យបន្ទាប់ពីភពសុក្រនិងភពពុធ ដែលមានចម្ងាយប្រមាណពី១៤៧,១ ទៅ ១៥២,១លានគីឡូម៉ែត្រពីព្រះអាទិត្យ ទៅតាមការប្រែប្រួលនៃអិចសង់ទ្រីស៊ីតេរបស់អេលីប។ ភពផែនដីវិលជុំវិញខ្លួនឯង (រង្វិលខ្ញាល់) និងវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យ (រង្វិលជុំ) តាមគន្លងជាអេលីប។ ភពផែនដីមានរណបតែមួយគឺព្រះចន្ទ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,598

9

ភពល្អិត

minor planet

petite planète (f.)

0

ភពដែលមានអង្កត់ផ្ចិតមិនលើសពី១ ០០០គីឡូម៉ែត្រ។ ភពសេរ៉ែស (Cérès) ជាភពដែលធំជាងគេក្នុងចំណោមភពល្អិតៗ មានអង្កត់ផ្ចិតប្រហែល៩៤៥គីឡូម៉ែត្រ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,599

9

ភាពនៅលីវ

celibacy

célibat (m.)

0

ស្ថានភាពនៃជនដែលមានវ័យគ្រប់ការ តែមិនទាន់មានប្ដីឬប្រពន្ធ។

null

1

2022-01-01 12:00:00

1,600

9

ភាពបង្កកំណើត

fertility

fécondité (f.)

0

សម្បទាដែលស្ត្រីម្នាក់អាចផ្ដល់កំណើតកូនបានក្នុងមួយជីវិតរបស់គាត់។

null

1

2022-01-01 12:00:00