text
stringlengths 0
187k
|
|---|
ئۇبۇنتۇنى يېڭى قاچىلىغاندىن كىيىن، يەنە نېمىلەرنى قىلىمەن 3 سىز بۈگۈنكى 772 زىيارەتچىئېلان قىلىنغىلى613 كۈن بولدى سۈرەتلىك دەرسلىكلەر 28 پارچە ئىنكاس چۈشتى كۆرۈلگىنى 1,756بۇ دەرسلىكتە ئۇبۇنتۇ ئالاھىدە ئۈنۈملىرىنى ئېچىشتا ئىشلىتىدىغان نى قاچىلاش ئىشلىتىش ئۇسۇلىنى تونۇشتۇرۇپ ئۆتتۈم.ئۇنى قاچىلاش بۇيرۇقى:..: قاچىلىغان قىستۇرما نامى: ئەسەر تەرىپىدىن 2011يىل 12ئاپرېل سۈرەتلىك دەرسلىكلەر تۈرى ئاستىغا يوللانغان. يازمىغا قارتا پىكىر يولىسىڭىز ھەمدە ئەسلى مەنبەنى ئاپتورنى ئەسكەرتكەن ئاساستا تور بېتىڭىز ياكى يازمىلىرىڭىزدا نەقىل ئېلىپ ئىشلەتسىڭىز بولىدۇ.ئىجادىي يازما كۆچۈرگۈچىلەر دىققەت قىلىڭلار : ئۇبۇنتۇنى يېڭى قاچىلىغاندىن كىيىن، يەنە نېمىلەرنى قىلىمەن 3 كۆچۈرۈشخەتكۈش: , ئۇبۇنتۇ, سۈرەتلىك دەرسلىكئالدىنقىسى ئۇبۇنتۇغا قاچىلاشكېيىنكىسى 35 پارچە ناھايىتى كۆركەم ئۇبۇنتۇ ئۈستەل تەگلىك رەسىمىھازىرغىچە 28 پارچە ئىنكاس چۈشتى. بۇنىڭ ئىچدە: زىيارەتچىلەر قالدۇرغىنى: 5 پارچە، بېكەت ئىگىسى قالدۇرغىنى: 2 پارچە. دەلىللەنگىنى: 21نۇرتېكىن : 2011يىل 13ئاپرېل14:19 جاۋابمانا نەچچە كۈندىن بىرى ساقلاپ كەلگەن دەرىسلىكىڭىزنى بۇگۈن كۈرۈپ بەك خوش بولدۇم! كەچتە ئىشتىن چۈشۈپ ئۆيدە ئالدىرىماي كۇرەي! كوپ رەھمەت!ئۇچقۇن : 2011يىل 15ئاپرېل16:21 جاۋابمەنمۇ يېقىندا ئۇبۇنتۇ نى قاچىلغان ئىدىم ،بىراق سېستىما قاچىلنىپ بولغاندىن كىيىن كۆمپىيوتىر ئېكرانىم رەڭلىك ئېكران بۇلۋالدى ،ھەر قانچە قىلىپمۇ ھەل قىلالمىدىم ،بۇنى قانداق ھەل قىلىغىلى بۇلىدۇ ؟ : 2011يىل 15ئاپرېل16:31 جاۋابسىز قايسى نۇسخىنى قاچىلىغانلىقىڭىزنى، ھەم قايسى ئۇسۇل بىلەن قاچىلىغانلىقىڭىزنى قالدۇرسىڭىز بوپتىكەن.ئۇچقۇن : 2011يىل 15ئاپرېل18:38 جاۋاب10.10 نى قاچىلغان ،7 مۇھىتىدا نى ئىجرا قىلىپ كومپىيوتىرنى قايتا قوزغاتقاندىن كىيىن كىرىش تىزىملىكىدىن تۈرىنى تاللىدىم ، نىڭ كىرىش كۆزنىكى ئېچىلغاندىن كىيىنلا رەڭلىك ئېكران ھاسىل بۇلۋېلىپ كومپىيوتىرىمنى قاتۇرۇپ قويدى ، توردىن :..20101029179. مۇشۇ ئۇسۇل بۇيىچىمۇ قاچىلاپ باقتىم ،بىراق يەنىلا ئوڭشالمىدى . : 2011يىل 15ئاپرېل23:08 جاۋابئادەتتە كۆرسىتىش كارتىسىنىڭ قوزغاتقۇچى نورمال قاچىلانمىسا شۇنداق بۇلاتتى. سىز ئۇبۇنتۇنى قوزغۇتۇپ ئۇبۇنتۇ كىرىش كۆزنىكى كۆرۈنگەندە 1 نى بېسىپ تىزىملىتىپ كىرىڭ، ۋە تورغا ئۇلاپ تۆۋەندىكى بۇيرۇق بىلەن نى قايتا قاچىلاڭ ئەگەر ئۇبۇنتۇنى يېڭى قاچىلىغان بولسىڭىز، تەۋىسيىرىم قايتا قاچىلاڭ. جىق ۋاقىتىڭىزنى ئالمايدۇ. قايتا قاچىلاشتىن بۇرۇن قاچىلىغان ئۇبۇنتۇنى توغرا ئۆچۈرۈڭ.سەرخىل : 2011يىل 13نويابىر14:17 جاۋابياخشىمۇ سىز؟ مەن بۇرۇن ئۇبۇنتۇ ئىشلىتىپ باقمىغان. ۋىندۇۋىس ئىشلىتىپ كىلىۋاتقان. بىلىكتە ئۇبۇنتۇ توغرىسىدا يازما كۈرۈپ ئىز قوغلاپ بىلوگىڭىزغا كىرىشىم. ئۇبۇنتۇ لىيۇنىكىس ۋىندۇۋىستەك، ۋىندۇۋىسقا قاچىلاپ ئىشلەتكەن ھەرقانداق سېستىمىلارنى نورمال قوللامدۇ؟ مەسىلەن : پوتۇشۇپ، كورىل ۋە ئۈچ ئۆلچەملىك لاھىيەلەش سېستىمىلىرى، چ چ قاتارلىقلار.نۇرسان : 2012يىل 27سېنتەبىر18:21 جاۋابئەسسالامۇ ئەلەيكۇم،ياخشىمۇ سىز؟مەن دەرىسلىك لىرىڭىزنى بەك ياختۇرۇپ قالدىم ،لىكىن ئېنىقلىقى بەك تۆۋەن بولغاشقا ئۆگۈنۈشۈم تەسكە توختىدى،بولسا سىز ئۈرۈمچىدە بولسىڭىز،ماڭا سۈزۈك نۇسقىسىنى بېرەلەسىزمۇ؟مەن بۇنى زور ھېساپلاش ماشىنسىنى باشقۇرۇش ئۈچۈن ئۆگۈنۋاتقان،مومكىن بولسا ياردىمىڭىزنى ئايىمىغايسىز.رەخمەت. بۇ مىنىڭ خەت ساندۇقۇم . تىلپۇن نۇمۇرۇم 15276682451سىرىتتىن دەلىللەنگىنى: 21 |
ئۇيغۇرلار ۋەتىنى ۋە دۇنيانىڭ ھەرقايسى ئەللىرىدە ياشاۋاتقان ئۇيغۇر جامائىتى مەرھۇم يازغۇچى ۋە شائىر ئابدۇرەھىم ئۆتكۈر ۋاپاتىنىڭ 20 يىللىق خاتىرىسىدە ئۇنى چوڭقۇر مۇھەببەت بىلەن ياد ئەتمەكتە.ئىجتىمائىي تاراتقۇلار ۋە ئۇيغۇرچە تور بەتلىرىدىن مەلۇم بولۇشىچە، مەرھۇم ئۆتكۈر ئەپەندىنى خاتىرىلەش پائالىيەتلىرى 19سېنتەبىردىن بۇيان قۇمۇل، ئۈرۈمچى قاتارلىق جايلاردا ئۆتكۈزۈلگەن.مەرھۇم ئۆتكۈر ئەپەندى ۋاپاتىنىڭ 20 يىللىقىنى خاتىرىلەش پائالىيەتلىرى نەزىر ياكى ئىلىم چېيى دېگەندەك ناملار بىلەن ئۇيغۇر زىيالىيلىرى ھەم جامائەتچىلىكنىڭ تەشكىللىشى بىلەن ئۆتكۈزۈلگەن.خاتىرىلەش پائالىيەتلىرىدە مەرھۇم ئۆتكۈر ئەپەندىنىڭ ھايات يولى، ئىجادىيەت مۇساپىسى ھەمدە ئۇنىڭ بىر يۈرۈش يالقۇنلۇق ئەسەرلىرىنىڭ بۈگۈنكى ئۇيغۇر مىللىي ئويغىنىشىغا كۆرسەتكەن چوڭقۇر تەسىرى ئەسلەپ ئۆتۈلگەن.ئۆتكۈر ئەپەندىنىڭ 1940يىللاردىن تاكى ھاياتىنىڭ ئاخىرقى مەزگىللىرىگىچە يازغان، مىللەتنى ھۆرلۈككە ۋە ئۈمىدكە چاقىرىدىغان بىر قىسىم يالقۇنلۇق شېئىرلىرى كۆپلىگەن تور بەتلىرىگە ھەم ئىجتىمائىي تاراتقۇلارغا قايتاقايتا قويۇلغان.مەلۇمكى، ئۆتكۈر ئەپەندى 20ئەسىر ئۇيغۇر مەدەنىيەت تارىخىدىكى كۆرۈنەرلىك شەخس. ئۇنىڭ 1940يىللاردىن بۇيان يورۇق كۆرگەن يالقۇنلۇق شېئىرلىرى، بىر يۈرۈش تارىخىي رومانلىرى ھەمدە ئۇيغۇر ئەدەبىياتى ۋە مەدەنىيىتىگە بېغىشلانغان ئىلمىي ئەسەرلىرى ھازىرقى زامان ئۇيغۇر مىللىي ئىدېئولوگىيەسى ۋە پىكىر تارىخىغا چوڭقۇر تەسىرلەرنى كۆرسەتكەن.ئۆتكۈر ئەپەندى 1995يىلى 10ئاينىڭ 5كۈنى ئۈرۈمچىدە ۋاپات بولغاندىن كېيىن ئۇنىڭ ئەسەرلىرى ھازىرغا قەدەر قايتاقايتا بېسىلىپ كەلمەكتە ۋە خەلق تەرىپىدىن سۆيۈلۈپ ئوقۇلماقتا. |
ئۇيغۇر ئېلىنىڭ سەنئەت يۇرتى ئارتىسلىرى قازاقىستانغا ئېلىپ بارغان مەڭگۈلۈك مەشرەپ نامىدىكى تىياتىرلاشتۇرۇلغان كونسېرت پروگراممىسىدىن كۆرۈنۈش. 2016يىلى 25ماي، ئالمۇتا.چاقچاقچى سابىر غاپپاروفقا بېغىشلانغان مەشرەپتىن كۆرۈنۈش. 2015يىلى، ئالماتا. مۇھاجىرەتتە چوڭ بولغان، ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنى ساقلاپ قىلىش ئۈچۈن جان كۆيدۈرۈۋاتقان ئوت يۈرەك ئۇيغۇر ياشلىرى قۇرغان تارىم تورى سەھىپىسى ئۇيغۇرلارغا تونۇشلۇق بولغان مەشرەپ ھەققىدە ئۈچ بۆلۈملۈك تور ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى ئۇيۇشتۇرغانىدى. 21ئىيۇن بۇ مۇھاكىمە يىغىنىنىڭ ئۈچىنچى بۆلۈمى يەنى ئاخىرقى بۆلۈمى ئۆتكۈزۈلدى.مەزكۇر يىغىندا ئاساسلىقى مەشرەپنىڭ قانداق قىلىپ غەيرىي ماددىي مىراسلار قاتارىغا كىرگەنلىكى، بۇ تىزىملىككە كىرگەندىن كېيىن ھەقىقىي مەشرەپكە بولغان تەسىرى ۋە قازاقىستاندىكى ئۇيغۇرلار ئارىسىدا داۋام قىلىۋاتقان مەشرەپ ھەققىدە تەپسىلىي مەلۇماتلار بېرىلدى.فىرانسىيەدە تۇرۇشلۇق فىلىم ئىشلىگۈچى ۋە مۇزىكا تەتقىقاتچىسى دوكتور مۇقەددەس مىجىت مەخسۇس ئۇيغۇر سەنئىتىنى تەتقىق قىلىدىغان بولۇپ ئۇ مەشرەپنى تونۇشتۇرۇپ مۇنداق دېدى: مەشرەپ دېگىنىمىز ئەسلىدە ھېچكىم ئۇيۇشتۇرمىسىمۇ خەلقنىڭ كۈندىلىك تۇرمۇشىغا سىڭىپ كەتكەن بىر پائالىيەت.ئۇنىڭ پىكىرلىرىگە قارىغاندا، مەشرەپ ئۇيغۇرلارنىڭ ئەۋلادلىرىغا ئەدەپئەخلاق، قائىدەيوسۇن ئۆگىتىدىغان مەكتەپلىك رولىنى ئوينىغان. ئۇيغۇرلاردا: بالاڭنى چوڭ قىلىپ مەكتەپكە بەر، مەكتەپتىن يانغاندا مەشرەپكە بەر، ئالىم بولاي دېسەڭ مەكتەپكە بار، ئادەم بولاي دېسەڭ مەشرەپكە بار دېگەندەك ئەقلىيە سۆز ۋە ماقالتەمسىللەر بار.ئۇيغۇر مەشرەپلىرى ئۇيغۇر جەمئىيىتىنىڭ ئېسىل ئەخلاق قۇرۇلمىسىنى بارلىققا كەلتۈرۈشتە ھازىرقى زامان مائارىپ تەربىيىسىدىن ئارتۇقراق رول ئوينىغان سەييارە ئەخلاق دەرسخانىسى. ئۇيغۇر يىگىتلىرىنىڭ مەردلىك، سېخىيلىقىنى سىنايدىغان تارازا، چىدام جاسارىتىنى تاۋلايدىغان ئوچاق بولغان.مۇقەددەس خانىم مەشرەپنىڭ ئۇيغۇر جەمئىيىتىدىكى رولى ھەققىدە توختىلىپ مۇنداق دېدى: مەشرەپ جامائىتى جەمئىيەت ئەخلاقىنى تەكشۈرۈپ، توغرىلاپ تۇرىدۇ. يامان ئىشلاردىن توسۇپ، ياخشى ئىشلارنى تەۋسىيە قىلىدۇ.ئۇ يەنە مەشرەپ جامائىتىنىڭ جەمئىيەت مەسىلىلىرىنى ھەل قىلىشتا ھۆكۈمەتنىڭ ياردىمىگە قاراپ تۇرماي ئۆزلىرى مەسلىھەتلىشىپ ھەل قىلىدىغانلىقىنى ئېيتتى. ئۇيغۇرلارنىڭ مۇشۇنداق ئۆزلۈكىدىن تەشكىللىنىپ ئۆز مەسىلىسىنى ئۆزى ھەل قىلىشى ھۆكۈمەتنىڭ مەشرەپ جامائىتىنى باستۇرۇش سەۋەبلىرىنىڭ بىرى ئىكەنلىكىنى تەكىتلىدى.2010يىلى نويابىردا خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئىلتىماس سۇنۇشى بىلەن بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى مائارىپ، ئىلىمپەن ۋە مەدەنىيەت تەشكىلاتى مەشرەپنى جىددىي قوغداشقا موھتاج شەكىلسىز مەدەنىيەت مىراسلىرى تىزىملىكىگە كىرگۈزدى.لوندون شەرق ۋە ئافرىقا تەتقىقاتى ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ پروفېسسورى، ئۇيغۇر مەدەنىيىتى تەتقىقاتى بىلەن شۇغۇللانغىلى 20 يىل بولغان رەچىل خاررىس خانىم 21ئىيۇن ئۆتكۈزۈلگەن سۆھبەتنىڭ ھەقىقەتەن مۇھىم بىر تېما ئىكەنلىكىنى ئەسكەرتتى. مەشرەپنىڭ خەلقنىڭ قولىدىن ئېلىنىپ خىتاينىڭ كونتروللۇقىغا ئۆتكەنلىكىگە ئەپسۇسلىنىدىغانلىقىنى ئېيتىپ مۇنداق دېدى: تۈنۈگۈنكىمۇھاكىمە يىغىنىدا مەشرەپ ۋە ئۇنىڭ غەيرىي ماددىي مىراسلار قاتارىغا كىرگۈزۈلگەنلىكى ھەققىدە توختالدۇق. مەشرەپنىڭ خىتاينىڭ كونتروللۇقىدىكى غەيرىي ماددىي مىراسلار قاتارىغا كىرگۈزۈشىدىكى مەسىلىلەر ھەققىدە نۇرغۇن تەتقىقات ماقالىسى يېزىپ بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ مائارىپ، ئىلىمپەن ۋە مەدەنىيەت تەشكىلاتى غا سۇندۇم. خىتاي ھۆكۈمىتى خەلقنىڭ ئىچىدىكى ناھايىتى كۈچلۈك بىر مەدەنىيىتىنى ئۆزگەرتىپ، پەقەت سەھنىدە كۆرىدىغان ناخشائۇسۇلغا ئايلاندۇرۇپ قويدى. ئۇيغۇر خەلقىنىڭ مەدەنىيىتى خەلقنىڭ قولىدىن تارتىۋېلىنىپ ھۆكۈمەتنىڭ كونتىروللۇقىغا ئۆتتى. يەرلىك خەلقنىڭ كۈچى مەدەنىيىتىنى ساقلاپ قېلىشتىكى كۈچى ئاجىزلىدى.مۇھاجىرەتتە ياشاۋاتقان ئۇيغۇرلارنىڭ ئەڭ چوڭ ئەندىشىسى ئۆز مەدەنىيىتى ساقلاپ قالالماسلىق بولماقتىكەن. چەتئەلدە چوڭ بولغان، ئۇيغۇرلۇقىدىن پەخىرلىنىدىغان بىر تۈركۈم ئوت يۈرەك ياشلار ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنى ساقلاپ قېلىشنىڭ تەخىرسىزلىكىنى تونۇپ يەتكەن. ئامېرىكا، ئەنگلىيە، كانادا، ئاۋسترالىيە ۋە باشقا يەرلەردە ياشايدىغان ياشلار تور دۇنياسىدىن پايدىلىنىپ بىر سەھنە ھازىرلىغان بولۇپ، بۇ سەھنىدە ئۇيغۇرلارنى دۇنياغا تونۇتۇش بىلەن بىر ۋاقىتتا ئۇيغۇرلارنى بىربىرىگە باغلاشنى مەقسەت قىلغان. مۇقەددەس مىجىت خانىم ئېيتقان مەشرەپنىڭ ئۆزلۈكىدىن تەشكىللىنىش رولى بويىچە ئۆزلۈكىدىن تەشكىللىنىپ قايتا مەشرەپ روھىنى نامايان قېلىشنى پىلانلىغان. مەزكۇر مەشرەپ ھەققىدىكى مۇھاكىمە يىغىنىنى ئاشۇ ياشلار ئۇيۇشتۇرغانىكەن.تارىم تورى نىڭ قۇرغۇچىلىرىدىن بىرى بولغان، ئەنگلىيەدە تۇرۇشلۇق زۇلپىقار ئابلىكىمنىڭ ئېيتىشىچە، بۇ قېتىملىق مۇھاكىمە يىغىنى ئۇلار ئۇيۇشتۇرغان ئۈچ مۇھاكىمە يىغىنىنىڭ بىرى ئىكەن. ئەمما مەشرەپ مەدەنىيىتى تونۇشتۇرۇش مۇھىم دەپ قارىغان بولغاچقا ئۈچ بۆلۈمگە ئايرىپ، مەشرەپ ۋە مەشرەپنىڭ ئۇيغۇر مەدەنىيىتىگە بولغان رولىنى تونۇشتۇرغان. ئۇ مۇنداق دېدى: ئەسلىدە تور مۇھاكىمە يىغىنلىرىدا بىر تېما بىر بۆلۈم بولاتتى، لېكىن مەشرەپنىڭ ئۇيغۇر مەدەنىيىتىدىكى رولىنى بىلگەندىن كېيىن، بىز مەشرەپ توغرىسىدا ئالدىرىماي تەپسىلىي مۇھاكىمە قىلىشنى توغرا تاپتۇق.ئاخىرىدا رەچىل خاررىس خانىم ئۇيغۇرلارنىڭ ناھايىتى مەدەنىيەتلىك ئىكەنلىكىنى تەكىتلىدى ۋە بۇ مەدەنىيىتى چوقۇم ساقلاپ قالالايدىغانلىقىنى ئېيتىپ مۇنداق دېدى: مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلار مەدەنىيىتىنى ساقلاپ قېلىش، قوغداش ۋە كېيىنكىلەرگە يەتكۈزۈش ئۈچۈن چوقۇم قولىدىن كېلىدىغاننىڭ ھەممىنى قىلىشى كېرەك. ھازىر قازاقىستاندىكى ئۇيغۇرلار ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنى ئەسلى ئەندىزىسى بويىچە راۋاجلاندۇرۇشقا تىرىشىۋاتىدۇ. لېكىن ئۇ پەقەت شەرقىي تۈركىستاندىكى بۈيۈك مەدەنىيەتنىڭ كىچىككىنە بىر قىسمى بولسىمۇ، ئەگەر ئەندىزە ساقلىنىپلا قالسا كېيىن راۋاجلاندۇرغىلى بولىدۇ. قازاقىستاندىكى ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنىڭ ئىزنالىرى بىر ئۈمىد. يەنە قانچە يىلدىن كېيىن بولىدۇ بىز بىلمەيمىز، لېكىن بىر كۈنى ۋەتەندىكى ئۇيغۇرلار ئارىسىدا ئۇيغۇر مەدەنىيىتى يەنە قايتا گۈللىنىدۇ. شۇڭا مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلارنىڭ مەدەنىيىتىنى ساقلاپ قىلىشتىكى تىرىشچانلىقى بەك مۇھىم . |
ۇلتتىق مۋزەي مۋزەي ءتۇنىن ونلاين وتكىزەدىتاريح 18 مامىر، 2020بۇگىن مۋزەي ءتۇنى ونلاين وتەدىۇلتتىق مۋزەي حالىقارالىق مۋزەيلەر كۇنى مەرەكەسىنە وراي مۋزەي ءتۇنى اكتسياسىن وتكىزەدى. بيىلعى كارانتينگە بايلانىستى شارا ونلاين فورماتتا ۇيىمداستىرىلادى. بۇل تۋرالى مۋزەيدىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى حابارلادى.مۋزەي ءتۇنى اكتسياسى قازاقستاننىڭ ۇلتتىق مۋزەيىندە جىل سايىن ءداستۇرلى تۇردە ءوتىپ كەلەدى. شارا وسىعان دەيىن 5 مارتە ۇيىمداستىرىلدى. 2015 جىلعى العاشقى اكتسياعا 23 مىڭ ادام قاتىسسا، 2016 جىلعى 18 مامىر كۇنى ۇلتتىق مۋزەيگە 30 مىڭنان استام ادام كەلگەن. 2017 جىلى اتالعان اكتسيا 2 رەت وتكىزىلدى. ونىڭ العاشقىسى ناۋرىز مەرەكەسىنە وراي ناۋرىز جاڭعىرۋ نىشانى دەگەن تاقىرىپپەن ۇيىمداستىرىلدى، ال ەكىنشىسى حالىقارالىق مۋزەيلەر كۇنىنە ارنالدى.بيىلعى جىلى مۋزەي ءتۇنى شاراسى ءبىر بىرگەمىز تاقىرىبىندا الەۋمەتتىك پاراقشالاردا جۇرگىزىلەدى. باعدارلاما بارىسىندا كورەرمەندەر نازارىنا مۋزەي زالدارى بويىنشا تۇسىرىلگەن ۇلى دالا جاۋھارلارى جانە ۇلتتىق مۋزەي ۇلت ايناسى اتتى دەرەكتى فيلمدەر ۇسىنىلادى.شارانىڭ ماقساتى مادەني قۇندىلىقتاردى، حالقىمىزدىڭ تاريحىن، مادەنيەتىن، سالتءداستۇرىن زاماناۋي فورماتتا تانىتىپ، مۋزەي قىزمەتىن، ونداعى ەكسپوناتتار مەن جادىگەرلەردى كەڭىنەن ناسيحاتتاۋ.حالىقارالىق مۋزەي كۇنى مەرەكەسى 1977 جىلى حالىقارالىق مۋزەيلەر كەڭەسىنىڭ باس كونفەرەنتسياسىندا بەكىتىلگەن. اتالعان داتاعا وراي 1997 جىلى تۇڭعىش رەت مۋزەي ءتۇنى شاراسى بەرلين قالاسىندا وتكىزىلدى. |
اقتاۋلىق بوكسشىلار امەريكاعا اتتاندىبوكس 06 ناۋرىز، 2019809 رەتكورسەتىلدى وزگەرتۋاتاقتى باپكەر مارات جاقيەۆتىڭ قول استىندا جاتتىعاتىن ءتورت بوكسشى امەريكاعا اتتاندى. سول جاقتا ولار اقشتىڭ كاسىپقوي بوكسشىلارىمەن بىرلەسكەن جاتتىعۋ جيىنىن وتكىزەدى.امەريكاعا ساپار شەككەن قانداستارىمىزدىڭ ەسىمى جانكۇيەرلەرگە جاقسى تانىس. كەزىندە جاستار بۋىنى اراسىنداعى جارىستاردا جاسىنداي جارقىراعان ءساماتالى 60 كيلو مەن ءساناتالى تولتاەۆ 64 كيلو، بەكزات نۇرداۋلەتوۆ 91 كيلو جانە ايبولدى داۋرەن ۇلىنىڭ 91 كيلو بارلىعى دا ەرەسەكتەر دۋىنا ەركىن قوسىلىپ، بۇل كۇندەرى ۇلتتىق قۇراما ساپىندا ونەر كورسەتىپ ءجۇر. ولاردىڭ بارلىعى دا اقتاۋ قالاسىندا بەلگىلى باپكەر مارات جاقيەۆتىڭ قول اسىتندا جاتتىعۋدا. سول ورەندەر ەندى شەبەرلىكتەرىن ودان ءارى شىنداي ءۇشىن اقشتا بارىپ جاتتىعۋدى ءجون كورىپ وتىر.ولار كاليفورنيا شتاتىنداعى وكسنارد قالاسىنا اتتاندى. سول جەردە ورنالاسقان ايگىلى بازادا مايكي گارسيا، ۆاسيلي لوماچەنكو، الەكساندر ۋسيك، الەكساندر گۆوزديك جانە تاعى باسقا كاسىپقوي بوكستىڭ شوق جۇلدىزدارى جاتتىعادى. سونداياق، وكسناردتا ءبىزدىڭ مەيىرىم نۇرسۇلتانوۆ پەن ماديار اشكەەۆ تە دايارلانۋدا. كاسىپقوي بوكسشىلارمەن بىرگە جاتتىعۋ تەحنيكالىق تا، فيزيكالىق تۇرعىدان دا وتە ءتيىمدى. ونداي جيىنداردىڭ ءبىزدىڭ جىگىتتەرگە بەرەرى كوپ. سول سەبەپتى دە مارات جاقيەۆ وسىنداي ۇسىنىس بىلدىرگەندە، مەن بىردەن ءوز كەلسىمىمدى بەردىم، دەيدى قازاقستان ۇلتتىق قۇراماسىنىڭ باس باپكەرى عالىمبەك كەنجەباەۆ.مۇحيتتىڭ ارعى بەتىندە ايتۋلى بوكسشىلار ءبىر اي جاتتىعادى. سودان كەيىن ولار ەلگە ورالادى. ال وتاندىق بىلعارى قولعاپ شەبەرلەرى ءۇشىن الداعى ۋاقىتتاعى باستى سىناق ازيا بىرىنشىلىگى. سول جارىستا الەم چەمپيوناتىنىڭ جولدامالارى ساراپقا سالىنادى. |
دەردمەن ئانا پاتىگۈل غۇلامنىڭ تۈركىيە باش مىنىستىرى رەجەپ تاييىپ ئەردوغانغا دېيەلمەي قالغان گەپلىرىپاتىگۈل غۇلام مۇخبىرىمىزنىڭ بۇ قېتىمقى زىيارىتىدە تۈركىيە باش مىنىستىرى رەجەپ تاييىپ ئەردوغاننىڭ ئۈرۈمچىگە زىيارەتكە كەلگەن كۈنىدىكى ئۆزىنىڭ ساقچىلار بىلەن بولغان جېدىلى ۋە رەجەپ تاييىپ ئەردوغانغا دېيەلمەي قالغان سۆزلىرى ھەققىدە مەلۇمات بەردى.غايىب ئوغلىنى ئىزدىگەنلىكى ئۈچۈن ئىزچىل ھالدا نازارەت قىلىنىپ كېلىۋاتقان پاتىگۈل غۇلام، بۇ يىل 4ئاينىڭ 8كۈنى تۈركىيە باش مىنىستىرى رەجەپ تاييىپ ئەردوغاننىڭ ئۈرۈمچىگە زىيارەتكە كېلىدىغانلىق خەۋىرىنى ئۇقۇپ، پۇرسەتنى قاچۇرۇپ قويماسلىق ئۈچۈن ئۆيىدىن ئەتىگەندىلا چىقىپ كېتىدۇ ۋە ئۆزى ئاڭلىغان ئۇچۇرلارغا ئاساسەن نوغاي مەسچىتنىڭ ئالدىدا رەجەپ تاييىپ ئەردوغاننى كۈتىدۇ. ئەمما ئانچە ئۇزۇن ئۆتمەيلا ئۇنى نازارەت قىلىشقا بېكىتىلگەن ساقچىلار سانلىرى كۆپەيگەن ھالدا ئۇنىڭ ئەتراپىدا پەيدا بولىدۇ ۋە ئۇنى تار كوچىغا قىستاپ ئاپىرىپ، چوڭ يولدا تۇرۇشىغا رۇخسەت قىلمايدۇ. پاتىگۈل غۇلام گەرچە ساقچىلار بىلەن كۆپ تاكاللاشقان ۋە تىركەشكەن بولسىمۇ، شۇ كۈنى رەجەپ تاييىپ ئەردوغان بىلەن سۆزلىشىش ئەمەس، ئۇنى كۆرۈش پۇرسىتىگىمۇ ئېرىشەلمەيدۇ. پاتىگۈل غۇلام مۇخبىرىمىزنىڭ بۇ قېتىمقى زىيارىتىدە شۇ كۈنكى ساقچىلار بىلەن بولغان جېدىلى ۋە رەجەپ تاييىپ ئەردوغانغا دېيەلمەي قالغان سۆزلىرى ھەققىدە مەلۇمات بەردى.ئانا: ئەردوغاننىڭ كەلگىنىنى ئاڭلاپ بارسام، بۇ ئىتلار يەنە كەينىمگە كىرىۋالدى.....مۇخبىر: تۈركىيە باش مىنىستىرى رەجەپ تاييىپ ئەردوغان ئۈرۈمچىگە كەلگەندىمۇ؟مۇخبىر: ئەردوغاننىڭ كەلگىنىدىن سىز قانداق خەۋەر تاپقانتىڭىز؟ئانا: ئەتىگەندە سەيگە چىققان ئىدىم، بۇ ئىتلارساقچىلار دېمەكچى سەيخانىنىڭ ئىچىگىچە ماڭا ئەگىشىپ كىردى، ئادەتتە تالادا تۇرۇپ كۆزىتەتتى. نېمە ئىش بولغاندۇ دەپ سورىسام، خەقلەر تۈركىيىنىڭ باشلىقى ئەردوغان كېلىدىكەن دېدى. شۇڭا سەينى ئۆيگە ئەكىرىپ قويۇپلا سىرتقا چىقتىم. دابازانىڭ ئالدىغا بارسام، بازار تاقاق، ھەممە يەرنى ساقچىلار توسۇۋېتىپتۇ. ئاڭلىسام ئەردوغان ناماز ئوقۇغىلى نوغاي مەسچىتىگە كېلىدىكەن. شۇڭا نوغاي مەسچىتنىڭ ئالدىغا كېلىپ ئولتۇردۇم. ساقچىلار كېلىپ بىزنى چوڭ يولدىن ھەيدەپ تار كوچىغا سولاپ قويدى.مۇخبىر: خەق نارازى بولمىدىمۇ؟ئانا : بولدى؛ بىرى، نېمانچە قىلىدىغاندۇ بۇلار دېگەنتى، يەنە بىرەيلەن 5ئىيۇل ۋەقەسىدە يوقاپ كەتكەنلەر بار، شۇلارنىڭ ئائىلىسىنى ئەردوغان بىلەن كۆرۈشۈپ قالامدىكىن دەپ قورقىدۇ ھەرقاچان، دېدى. بۇنى ئاڭلاپ مەن شۇ بالىسىنى يوقىتىپ قويغانلاردىن بىرى، مېنىڭ بالامنى ھۆكۈمەت يەپ كەتتى دېدىم، بىردەمدىن كېيىن بىرى كەپتۇ بايا نېمە دېدىڭىز؟ دەيدۇ؛ بالامنى ھۆكۈمەت يەپ كەتتى دېدىم، خاتا دەپتىمەنمۇ؟ دېدىم، يەنە دەيمەن، قانداق قىلىسەن دېدىم، بولسا مۇشۇ گېپىمنى سورايدىغان، سۈرۈشتە قىلىدىغان باشلىقىڭنىڭ يېنىغا ئاپار مېنى، 2 يېرىم يىلدىن بۇيان شۇنداق باشلىقنى تاپالمايۋاتىمەن دېدىم....مۇخبىر: شۇنداق قىلىپ، ئەردوغاننى كۆرەلىدىڭىزمۇ؟ئانا: كۆرەلمىدىم، كۆرگىلى قويمىدى.مۇخبىر: سىزگە ئوخشاش كۆرەلمىگەنلەر جىقمۇ؟مۇخبىر : كۆرۈشكەن بولسىڭىز نېمە دەيتتىڭىز؟ئانا: شىنجاڭ خەلقىنىڭ ئېزىلىۋاتقانلىقىنى دەيتتىم، بىزنىڭ بوزەك قىلىنىۋاتقانلىقىمىزنى دەيتتىم.مۇخبىر: كونكرېت بىر مەسىلىنى ئوتتۇرىغا قويامتىڭىز؟ئانا: دەيتتىم، ھېچقانداق سەۋەبسىز بالىسىنى تۇتۇپ ئەكېتىدىغان، تۇتۇپ ئەكېتىپ يوقىتىۋېتىدىغان ئىش سىلەردىمۇ بارمۇ؟ باشقا دۆلەتلەردىمۇ بارمۇ؟ ياكى يالغۇزلا مۇشۇ جۇڭگودا بارمۇ؟ دەيتتىم. مېنىڭ بالامنى يوقىتىۋەتتى، سەن بىر مۇسۇلمان دۆلەتنىڭ باشلىقىكەنسەن، سەن بۇنىڭغا قانداق قارايسەن دەپ سورايتتىم.مۇخبىر: بەلكىم ئەردوغان بىز ئۇقماي قاپتۇق، جۇڭگو ھۆكۈمىتى بىزگە بۇ يەردە مىللەتلەر ئىتتىپاق، مەسىلە يوق دېگەنتى دەپ قېلىشى مۇمكىنتى.ئانا: ئۇ چاغدا بىز مانا مۇشۇنداق ئىتتىپاق دەپ مېنى نازارەت قىلىۋاتقان ساقچىلارنى كۆرسىتەتتىم.مۇخبىر: ئەگەر تەلىپىڭىز نېمە دەپ قالسا، نېمە دەيتتىڭىز؟ئانا: بۇلار ئىچكى ئىشىمىزغا ھېچكىمنى ئارىلاشتۇرمايمىز دەۋاتىدۇ رادىئو تېلېۋىزورلاردا. بۇلار بەك يامان بوپ كەتتى، سىزنىڭمۇ كۈچىڭىز يەتمەسلىكى مۇمكىن، ئاڭلىسام، دۇنيادا كىشىلىك ھوقۇق دەيدىغان بىر يەر باركەن، شۇ يەرگە دەپ قويۇڭ دەپ دەردىمنى، شۇلارغا يەتكۈزۈپ قويۇڭ يىغىمىزنى، بۇ يەردە ھېچكىم بىزنىڭ گېپىمىزنى ئاڭلىمىدى، قانخور، يىرتقۇچ ساقچىلار ھېچكىمگە گېپىمىزنى ئاڭلاتقىلى قويمىدى، دەيتتىم. مۇشۇ گەپلىرىمنى ئەردوغانغا دەۋالالىغان بولسام، بېشىمغا نېمە كۈن كەلسە رازىتىم....يۇقىرىدا ئۈرۈمچىدىكى بىر دەردمەن ئانىنىڭ تۈركىيە باش مىنىستىرى رەجەپ تاييىپ ئەردوغانغا دېيەلمەي قالغان سۆزلىرى ھەققىدە مەلۇمات بەردۇق. |
قىتايدىڭ ۆيرۋسى پايدا بولعالى ونى جانجانۋارلار دا جۇقتىرعانى تىركەلگەن. مىسالى، نيۋيورك زووپاركىندە جەتى جىرتقىش ءتورت جولبارىس پەن ءۇش ارىستان اۋىرعان. اۋرۋدىڭ العاشقى بەلگىلەرى اڭداردا جوتەلدەن باستالعان.ەپيدەميا باستالعالى يت پەن مىسىقتىڭ دە ۆيرۋس جۇقتىرعانى انىقتالعان. گونكونگتا كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان جالعىز يت ەمدەلگەننەن كەيىن ءولىپ قالعان. بەلگيادا اياق استىنان قىزۋى كوتەرىلگەن مىسىقتى تەكسەرگەن كەزدە ونىڭ ۆيرۋس جۇقتىرعانى بەلگىلى بولعان. ءدال وسىنداي جاعداي قىتايدا دا كەزدەسكەن.جانۋارلار اۋرۋدى ءوز قوجايىنىنان نەمەسە كوشەدەن جۇقتىرعان. سوندىقتان بريتانيانىڭ ۆەتەرينارلارى ادام ۆيرۋسپەن اۋىرىپ، كارانتينگە الىنسا، وندا ۇيدەگى جانۋارلاردى دا بولەك ۇستاۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتەدى.كەيبىر ساراپشىلار ءۇي جانۋارلارىنان ادامعا ۆيرۋس جۇعۋى مۇمكىن دەگەن پىكىردى ايتىپ قالىپ ءجۇر. بىراق بۇعان ەشقانداي دا دالەل جوق ازىرگە. دەگەنمەن دە ماماندار يت، مىسىق ۇستايتىن ادامدارعا ساق بولۋعا شاقىرادى. جانۋارلار ۆيرۋس تاسىمالداۋشى بولماعانىمەن، جۇنىندە ۆيرۋس جابىسىپ ءجۇرۋى مۇمكىن. سوندىقتان جانۋارلاردى ۇستاعاننان كەيىن گيگيەنا تالاپتارىن ساقتاپ، قولدى سابىنداپ مۇقيات جۋعان ءجون. |
16 ءساۋىر 2019, 11:30 751 0 ءبىلىم 16 ءاۋىر . پاۆلودار قالاسى س.تورايعىروۆ اتىنداعى پاۆلودار مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىندە 1516 ساۋىردە جۋرناليستيكا ماماندىعى بويىنشا رەسپۋبيكالىق پاندىك وليمپيادا وتۋدە. بۇل شارا بيىل رەت ۇيىمداستىرىلىپ وتىر.العاشقى تانىستىرۋ كەزەڭىندە ءار وڭىردەن كەلگەن جاس جۋرناليستەر ۇلى دالا ۇلاعاتى تاقىرىبى اياسىندا ۆيدەو سيۋجەتتەرىن كورسەتتى. كەلەسى كەزەڭدە قاتىسۋشىلار ءار ءتۇرلى تانىمدىق تاقىرىپتارعا سايكەس ەسسە جازىپ، جازۋ قابىلەتتەرىن كورسەتتى.تەگتەر جۋرناليستيكا پاۆلودار ادەبيەت بايقاۋ ستۋدەنتتەر11 ءساۋىر, 2019 ساعات 18:0018 ءساۋىر, 2019 ساعات 18:238 مامىر, 2019 ساعات 17:431000 ماقال بىلەتىن بالاقاي |
شاكارىم اتامىزدى تولعاندىرعان ساۋالدار...قورعان 8420 0 پىكىر 1 شىلدە, 2014 ساعات 10:35بۇگىندە ەگەمەندىگىمىزدىڭ بىزگە بەرگەن ەنشىسى بولسا كەرەك، شاكارىم اتامىزدىڭ وسكەن ورتاسى مەن ۋاقىتى، ساياسي، الەۋمەتتىك جاعدايى، العان ءبىلىمى مەن تانىمى تۋرالى از جازىلىپ، سىزىلىپ جاتقان جوق. ايتسە دە بۇگىنگى جازىلعانداردىڭ ءبارىن شاكارىمنىڭ ويلاۋ جۇيەسىندەگى ارنانى سول وزىندىك بولمىستىق ماندە تانىتىپ جاتىر دەي الماس ەدىم. بۇلاي دەۋىمە سەبەپ كوپ. بىراق بۇل جەردە ايتايىن دەگەنىم سەبەپتەر ەمەس، شاكارىمنىڭ ءوز ۋاقىتى مەن كەڭىستىگى، سونىڭ ىشىندەگى سىرلى الەم ادام دەگەن مۇحيتتىڭ ءمانى مەن ماقساتىنا كوڭىل بولگەندىگىنە توقتالماقپىن.جالپى وسى شاكارىم سۇراقتارىنا ءبىزدىڭ ەلىمىز ەگەمەندىك العاننان كەيىن عانا بەت بۇرا باستادى. سەبەبى سۇراق بەسەۋ بولعانىمەن، ونىڭ ءمانى بىرەۋ بولاتىن. ول ءمان اللانىڭ اقيقاتىنا نەگىزدەلگەن ەدى. ءوزىڭىز سارالاپ قاراڭىز، سۇراقتار تىزبەكتەلگەن ويدى، تانىمدىق ورتاق نەگىزدى، قالىپتاسقان دۇنيەتانىمدىق فيلوسوفيالىق شىندىقتى، ونىڭ ادامزات تاريحىنداعى تاعىلىمدىق، تاجىريبەلىك سىنالعان اقيقاتىنا شاقىرىپ تۇرعانداي بولادى. شاكارىم اتامىز ءوز زامانىنداعى تىرشىلىكتىڭ ءمانى مەن ۋاقىتىنىڭ الدى بەلگىسىز شىندىعىنا سىنمەن، سۇراقپەن قارايدى. ال، جالپى ونىڭ ءومىر سۇرگەن زامانىنىڭ ءمانى مەن شىندىعى نە ەدى؟ بارىمىزگە بەلگىلى بولعانداي، ادامزات ءوزىنىڭ رۋحاني تاريحىندا ۇلكەن جولايىرىقتا قالدى. وتكەن تاريحى مەن تاجىريبەسىنەن باس تارتىپ، ياعني بۇرىنعى ءمان مەن شىندىق ورنىنا جالعان قۇدايلار مەن جالعان پايعامبارلاردىڭ ءمانى مەن شىندىعىن قابىلداتۋعا تىرىسقان يدەولوگيالار بەلەڭ الدى. اللا مەن ادام اراسىنا سىنا قىعىلىپ، ورنىنا نەبىر تەوريالار مەن يزمدەر، قۇدايلىق جۇيەنىڭ ورنىن الا باستادى.مىنە، شاكارىم اتامىز ءوزىنىڭ انىق يمانىمەن، تانىمىمەن، ارتىنا قالدىرعان امانات سۇراقتارىمەن ءوز ءداۋىرىنىڭ شىندىعىنا قارسى تۇرعان دانا، اۋليە. ءوزىنىڭ اينىماس، ياكيني تۇعىرىنان تايمادى. سول مىنەزى، تۇلعاسى ارقىلى، ەلدى يمانعا، دىنگە، تۇپنەگىزدەن اينىماۋعا ۇندەدى. سەبەبى ونىڭ قويعان سۇراقتارىنا جوعارىداعى تەوريالار مەن يزمدەردىڭ پلاتفورماسى جاۋاپ بەرە المايتىن. ول قانداي تەوريالار مەن يزمدەر ەدى؟ پوزيتيۆيزم، گۋمانيزم، زكزيستەنتسياليزم، فرەيديزم، دارۆينيزم، اتەيزم، ماتەرياليزم، ماركسيزم جانە وسىلاي جالعاسىپ كەتە بەرەدى.ول پلاتفورمالاردا اقىل دارا قۇدايعا اينالدىرىلدى. باتىستىق راتسيوناليزم مودا بولدى. ياعني قۇدايدىڭ ورنىن ادام باستى. قۇدايعا، جانعا، سىرعا جالپى مەتافيزيكاعا قاتىستى بارلىق شىندىق جوققا شىعارىلدى. بۇل تەوريالار دا باتىستىق ديالەكتيكالىق ۇشتىكتەر نەگىزىندە ورنىقتى. ادامنىڭ ءومىر ءسۇرۋىنىڭ ءمانى دە، مىنا دۇنيەنىڭ شىندىعى دا بوس بولىپ شىقتى. ادام ەت پەن سۇيەكتەن عانا جارالعان. مىنا دۇنيەدە ەشقانداي حيكمەت تە شىندىق تا جوق. ال شاكارىم اتامىزدىڭ دۇنيەتانىمىندا، بۇرىن ادامنىڭ دا، دۇنيەنىڭ دە ءمانى اللادان تابىلاتىن. ونى ادام اقىلمەن، ۇجدانمەن تابۋعا تىرىساتىن. ادام اقيقاتتى ىزدەۋشى بولاتىن. شاكارىم اتامىز تەك ولارعا عانا ەمەس، سول كەزدە دە يسلام الەمىندە ورنىعىپ كەلە جاتقان باتىستىق اۋرۋلاردىڭ ىشىندەگى ەڭ قاۋىپتىسى ۋاحابيلەرگە دە قارسى شىقتى. باتىستىق اۋرۋ دەپ ءبىز بۇل ارادا اقىلدى جوققا شىعارىپ، ناقىلدى اللاعا اينالدىرعان، ۋاحابيلەردىڭ ديالەكتيكالىق تايمياشى ۇشتىك نەگىزىنىڭ كەشەگى باتىستىق تەوريالار مەن يزمدەردەن جۇققاندىعىن ايتىپ وتىرمىز. قازىرگى ۋاحابيلەردىڭ ديالەكتيكاسىندا ادامنىڭ ءمانى مەن دۇنيەنىڭ شىندىعى اللادا ەمەس فيللاھ, اللادان كەلگەن انيلليھ ناقىلدا جاتىر. ەندى ادام ءمان ىزدەۋشى، ۇجدان يەسى ەمەس، كەرىسىنشە، ناقىلدىڭ ارپىنە تاڭىلعان قۇبىجىققا، روبوتقا اينالدى. ول دەگەن ءسوز ادام اقىلى، ەركى، قالاۋ ەركىندىگى، ويلاۋى جوققا شىعارىلىپ جاتىر دەگەن ءسوز. بۇل يلاحي حيكمەتتى جوققا شىعارۋ، ياكي اللا مەن ادام اراسىنا دەلدالدىق جاساۋ دەگەن ءسوز. بۇدان وتكەن شيرك جوق. بۇگىن ءبىزدىڭ قوعام، جالپى الەم وسىنداي يفرات پەن تافريت اراسىندا تۇنشىعىپ جاتىر. بولۋى ءتيىس ماسەلە تۇتاستىق، ءتاۋحيدتىڭ تاريحي قالىپتاسقان تانىمى مەن مانىنە ورالۋ. ءماندى اللادان تابۋ جانە اللادان سەزىنۋ.سوندىقتان شاكارىم اتامىزدىڭ سۇراقتارىنا ءوزىنىڭ تانىمدىق تۇعىرلارىمەن عانا جاۋاپ بەرۋگە بولادى دەپ ەسەپتەيمىن. اللانىڭ ادامدى جاراتقانداعى ماقسۇتى نە؟، ادامعا تىرشىلىكتىڭ ەڭ كەرەگى نە ءۇشىن؟، ادامعا ولگەن سوڭ، مەيلى، نە جونمەن بولسىن، راحاتبەينەت، ساۋاپازاپ بار ما؟، ەڭ جاقسى ادام نە قىلعان كىسى؟، زامان وتكەن سايىن ادامداردىڭ ادامشىلىعى تۇزەلىپ بارا ما، بۇزىلىپ بارا جاتىر ما؟ءارى قاراي تالداپ كورەيىك نەگىزىنەن سۇراق ونىڭ سۇراۋلى سويلەمىنەن ەمەس، سول سويلەمدەگى ۇعىمداردان، تۇسىنىكتەردەن، تانىمداردان تۇرادى. سۇراقتاعى اللا، ادام، جاراتىلىس، ماقسات، تىرشىلىك، ءولىم، اقىرەت، ىزگىلىك، احلاق ماسەلەلەرى شاكارىم زامانىندا ءوڭى قاشىپ، تەرىس ءتۇسىندىرىلىپ جاتتى. وعان جوعارىدا توقتالدىق. اللا بولسا دا جوققا شىعارىلدى ادام دەتەرمينيزمنىڭ قۇربانى، مايمىلدان جارالىپ، ديالەكتيكالىق شارىقتاۋ شىڭىنا جەتكەن جاندىك جاراتىلىس جوق، ءبارى وزدىگىنەن ماقسات ەركىندىك، وندا دا اللادان، ءدىني سوقىر سەنىمنەن الىستاعان سايىن ەركىندىككە جەتەدى دەپ ءتۇسىندىرىلدى ءولىم جان مەن ءتاننىڭ ايرىلۋى ەمەس، ماتەرياعا اينالدىراتىن ۇرەي، ءسۋيتسيدتىڭ كوزى اقىرەت جوق ىزگىلىك گۋمانيزمنىڭ ولشەمى احلاق قوعامدىق كودەكس قانا...ەندى وسى ۇستانىمدارعا شاكارىم اتامىز ءوزى قالاي جاۋاپ بەرەدى ەكەن، سوعان نازار اۋدارايىق. شاكارىم دۇنيەتانىمىندا جاراتىلىس ماسەلەسى دە اللانىڭ حيكمەتىمەن تىعىز بايلانىستا قاراستىرىلادى. ونىڭ ءىلىمىنىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى مەن ۇستانىمدارى تۇرعىسىنان قاراعانىمىزدا ودان جاراتىلىس، بولمىس، رۋح جانە ت.ب. تۇسىنىكتەر مەن نەگىزگى ۇستىندىق كونتسەپتسيالاردى تالداعاندا جاراتىلىس دەگەنىمىز سىناق دەپ تۇجىرىمداۋعا بولادى. حايۋاندار مەن اقىماقتار دەگەن ولەڭىندە، وسى بۇكىل جاراتىلعان الەمنىڭ ادام ءۇشىن ەكەنىن ءبىل. ءتاڭىرەرىك، اقىل بەرگەن. جاراتۋ سەبەبىسىناۋ ءۇشىن دەپ ەسكەرتەدى. شاكارىم دۇنيەتانىمىندا اللا ادامدى جوقتان جاراتقان جانە ءوزىنىڭ جاۋھارىنان زاتىنان ۇرلەگەن بولىپ، تىكەلەي سۋبستانتسيالىق تۇتاستىقتا قاراستىرىلمايدى. سوپىلىق دۇنيەتانىم رۋحتىڭ باستاپقى بىرلىك حالىنەن رۋحتىڭ رۋحاني الەمدەگى اللامەن بىرگە بولۋ ءحالى فيزيكالىق الەمگە جىبەرىلۋ قۇبىلىسىن ايرىلىسۋ نەمەسە سىناق رەتىندە تانيدى.سوپىلىق دۇنيەتانىمدا جاراتىلىس تۋرالى ەڭ كەڭ جايىلعان تۇسىنىك اللانىڭ مەن قۇپيا قازىنا ەدىم. تانىلعىم كەلدى. ماحلۋقاتتى جاراتىلعان الەمدى ءوزىمنىڭ تانىلۋىم ءۇشىن جاراتتىم مازمۇنىنداعى حاديسكە نەگىزدەلگەن. ال، ادام بولسا، بارلىق بولمىستاردىڭ ىشىندە اللانىڭ ديدارىن ءوزىنىڭ كوركەمدىگىمەن، اسەمدىگىمەن جانە ۇلىلىعىمەن الدەقايدا تۇتاس كورسەتەتىن اينا. الەم ەسەپسىز فەنومەندەردەن كاسراتتان تۇرادى. الەمدەگى ءاربىر بولمىس قۇدايلىق بىرلىكتىڭ يلاھي ۋاحيدييات دالەلى بولىپ، اللا الەمدە بىردەي ۋاقىتتا كورىنىس تاجاللي ەتەدى بەرەدى. وسى الەمنىڭ اقيقاتى لاحۋت قۇدايلىق الەمدە جيناقتالعان. قۇدايلىق ۇستىندار نەمەسە اقيقاتتار اياني سابيتا, وسى الەمدە كورىنىس بەرمەي تۇرىپ جوق بولاتىن. مىنە، سوندىقتان دا شاكارىمنىڭ و باستا جوقتى بار قىلعان، جوقتان بولمىستاردى جاراتقان جان بولاتىن. قوزعالىسقا ەنگىزگەن قۋاتتى مەيلى جان دە، مەيلى ءمان دەالەمدى سول ءمان جاراتقان دەگەن تۇسىنىگى قۇراننىڭ جوقتان جاراتۋ ءىى ۇستانىمىنا ساي كەلەدى.يسلامدا اللا ۇزدىكسىز جاراتۋ ۇستىندەگى ەڭ بەلسەندى، ءاردايىم ىقپال ەتۋشى ابسوليۋتتىك قۇدىرەت يەسى. ياعني، الەم بەلگىلى ءبىر ۋاقىتتا اللا تاراپىنان جاراتىلعان جانە بۇل جاراتىلىس ءاربىر ۋاقىت پەن كەڭىستىك ىشىندە ۇزدىكسىز جالعاسىپ جاتادى.يسلام فيلوسوفياسى بويىنشا، ادام وزىندىك ماقساتى بار، موينىنا پارىز مىندەتتەنگەن، جاۋاپكەرشىلىك تاسۋشى ياعني، ەركىندىككە يە بولمىس رەتىندە جاراتىلعان. دەمەك، ادامنىڭ جاراتىلۋىندا ماقسات بار. ياعني، ادامنىڭ جاراتىلىس ماقساتى قۇلدىق. قۇلدىق ماحاببات جانە ىقىلاسپەن جاسالعاندا عانا ءماندى بولادى. ول ءمان اللانى تانۋمەن اشىلادى. شاكارىم اقيقاتتى شىندى بىلگىڭ كەلسە، الدىمەنەن جاندى ءبىلدەۋى دە سوندىقتان بولۋ كەرەك.شاكارىم شىعارمالارىندا ءتاڭىردىڭ جاراتقان الەمىنىڭ بارلىعى جاندى ياعني، جاراتىلعان بولمىستاردىڭ بارىندە ءمان، مازمۇن بار. وسى بۇكىل جاراتىلعان الەمدى اللا ادام ءۇشىن بار قىلدى. ءتاڭىر ادامعا ەرىك، اقىل بەرۋ ارقىلى ءوزىنىڭ جاراتۋ سەبەبىنىڭ سىناق ەكەندىگىن ەسكەرتتى. سىناق الاڭى دا ادامنىڭ تىرشىلىك ەتۋ الاڭى وسى دۇنيە. سوندىقتان دۇنيەنىڭ سۇمدىعى جوق، جازاسى جوق ول اللانىڭ جاراتقانى. اللانىڭ جاراتقانىن سوگۋ تاعدىرعا نارازىلىق. ويتكەنى، سەنى الداعان ءومىر دە ەمەس، دۇنيە دە ەمەس، ول ءوزىن ءوزى الداپ جۇرگەن ادامنىڭ ءوزى. دۇنيەنى، ءومىردى جامانداتقان ءوزىڭنىڭ كوز تويماستىعىڭ، ولمەيتىندەي، وشپەيتىندەي، قارتايمايتىنداي بولىپ، قامدانباي، ساقتانباي ءجۇرۋىڭ.تاعى ءبىر شىعارماسىندا شاكارىم دەنەشىل ماتەرياليست, ءپانشىل فيلوسوفتار كەسەلدەردىڭ دالەلسىز سوزبەن نەگىزدەرىن سىنايدى. ول جان جوق دەگەن اۆگۋست كونتتىڭ 17971857 دالەلسىز سوزدەرى بولاتىن. بۇعان شاكارىم شىعارمالارىندا قايدان كەلدىم، ماقساتىم نە؟ پايدام نە؟, ولگەننەن سوڭ نە بولام؟ دەپ، جاراتىلىس جۇمباعىنىڭ ولشەۋسىز سىر ەكەنىن تولعايدى. قۇداي جوق، قيامەت جوق دەسەڭداعى، ارىڭ، ىنساپمويىنداپ، ماقۇل دەپ تۇرعان جوق پا؟ دەپ، ا.كونتقا ءوزى جاۋاپ بەرەدى. ۇجداندى ادامولگەن سوڭ تىرىلمەيمىن دەپ ويلاپ، ىرازى قىلام دەيتۇعىن قۇدايى دا جوق، سوندا دا ار دەپ، ىنساپ دەپ، ازاپ شەگەدى. وسىنى تەرەڭ ويلانايىق، ول سورلىنى وسى ازاپقا يتەرگەن، قانداي كۇش؟ ونىڭ ماقساتى ولگەن سوڭ جۇرت ماقتاسىن دەي مە مەنى؟ال، جۇرت ماقتاسىن دەۋبارىپ تۇرعان جامان ءىس، رياكەرلىك ەمەس پە؟ وسى ىسىممەن ەل تۇزەيمىن دەپ، سول جولدا ءوزىن قۇربان قىلامىن دەر. بىراق، ونىڭ پايداسى نە؟ ادال جولدا ولگەننىڭارمانى جوق دەگەنىقۇرعاق ماقتان ەمەس پە؟ ار، ىنساپتىڭ قۇمارى وسىاق بولا قويسىن، ال زۇلىمدىقتىڭ قۇمارى نە؟ زۇلىمدىق پەن ار، ىنساپ ەكەۋى ەرەگىسكەن ەكى دۇشپان، ارتىندا راحات تا جوق، ازاپ تا جوق، اقىلزۇلىمدىقتان قالاي جيرەنەدى؟ ار، ىنساپتىڭجاقسى ىستەن ءۇمىتى نە؟ ەل تۇزەلسە، ولگەن سوڭ، وعان نە پايدا؟ ءدىن ءۇشىن ەمەس، تىنىش ءومىرى ءۇشىن دە ەمەس، ولگەننەن سوڭ اتىم تاريحتا قالسىن دەپ ارپالىسا ما؟ بۇعان اقىلىم تويمايدى. جان ماڭگىلىك جوعالمايدى. جانەكى ءومىردىڭ ازىعىۇجدان، ار، ىنساپتىڭ پايداسىن سەزىنەدى. جان ولگەن سوڭ ماڭگىلىككە قاۋىشىپ بايگە الارىن بىلەدى. ۇجداننىڭ وسى سىرىنا قانىقپاعان اق جۇرەك ادال نيەت بولا المايدى. ەگەر جان جوعالىپ، ولەتىن، جويىلاتىن بولسا، سىي المايتىن بولسا اق، ارام، ۇجدان، زۇلىم دەپ ايىرىپ، مىناۋ جامان مىناۋ جاقسى دەۋدىڭ ءمانى جوق. الەمدەگى دىندەردىڭ ءتۇپ ماقسۇتى ۇشەۋ: قۇداي بار، ۇجدان دۇرىس، قيامەت شىن دەگەندەگى وسى ءۇش انىعى دا ءوز سۇراقتارىن جاۋاپتاندىرۋىنىڭ جەمىسى بولسا كەرەك. ءدىننىڭ ماقساتى ادامدى باۋىرلاستىققا شاقىرىپ، تۋىس قىلۋ. قۇداي انىق، سوندىقتان اق جۇرەك پەن زيانكەستى سىناۋ ءۇشىن بەيىس، توزاعىن جاراتقان. بىراق بۇلاردى سوقىر ويلى ءبىر ەزۋءوزىمشىل جانقانشا عىلىم بىلسە دە، ۇعا المايدى.سانا بولمىستى بيلەيدى، ياعني، جان ءتاننىڭ بيلەۋشىسى. دىنشىلدەر، انىقتى بىلمەسكۇنشىلدەر جانىڭدى جولدان قوستى دەپ، شاريعات ايتىپ كۇڭكىلدەر. قۇران رۋح تانگە اللا تاراپىنا ۇرلەنگەن. وسىنى كالام عىلىمى، فيقحشىلار، رۋحتى كەيىننەن جاراتىلعان دەيدى. ماعىناسىن انىق بىلە الماي رۋح دەگەن ءسوزدى جان دەيدى.شاكارىم، رۋح پەن جاندى ەكى ءتۇرلى، بولەك بولمىس دەپ قارايدى. رۋحتازا اقىل. بۇل شىن، ءمىنسىزءتاڭىردىڭ ءىسى. ونى ايۋانداعى اقىلمەن شاتاستىرۋعا بولمايدى. رۋحسىز جاندىءناپسى دەيدى. مۇنى ءبىر ەزۋءپانشى جاراتىلىستانۋ، فيلوسوفيا مەن ءدىنشى شاريعاتشى، مولدالار تىڭداماس. ءپانشى مەن ءدىنشىانىق، تازا اقىلعا جۇگىنبەي، نوقتادان تار قالىپتان باسىن الا الماس. تازا اقىلاقتى بارلايدى، تانيتىن جانعا كەز بولسا، حاقيقات جەردە قالمايدى. مىنە وسى جولدارداناق شاكارىم اتامىزدىڭ بىلىمدىلەرگە بەس ساۋالىن الدىمەن ءوزى سارالاپ الىپ، ءوز قاناعاتىنا باسقالاردىڭ ويىن بىلگىسى كەلەدى.ءومىردىبوسقا وتكىزۋدىڭ ارتى وكىنىش. سوندىقتان ەرىك جىگەر باردا ءومىردى تانۋ كەرەك. ءومىردىورىندى، ءماندى وتكىزسەڭ، ولولمەس ءدارى. سوندىقتان باستا مي، بەتتە ار بارداءومىردىڭ قاسيەتىن ءبىلۋ كەرەك. ءومىردىڭ قاسيەتىن ءبىلۋ ەستىلىك.ءومىردى وكىنبەي، ءماندى قىلىپ وتكىزۋدىڭ ايلاسىقياناتسىز، وي تازالىعى، مەيىرىم، ىنساپ، ادىلەت، ادال ەڭبەك، تازا جۇرەك، وسىلار ادامنىڭ تاتۋدوسى، شاراسى. ومىردەن ماقسۇتحاقيقاتتى تابۋ، ناپسىگە ەرمەۋ، ونى جويۋ. ەرسەڭول سەنى وتقا سالادى. ءومىر ءتۇبىءولىم. وزگەرمەيتىن، ولمەيتىن ءومىردى تالاپ ەتەمىن.ادامشىلىق حايۋاننان ارتىق بولۋ، ياعني، اياۋشىلىق، مەيىرىم، ءومىردىڭ وتكىنشى ەكەنىن ءبىلۋ، جىعىلعانعا، جىلاعانعا جاردەم ەتۋ، مارحابباتتى بولۋكەمەلادامشىلىقدەيدى. ادامشىلىق نەگىزىونەر مەن ءبىلىم.ادامشىلىقوتىرىك، الداماۋ، بىرەۋگە قيانات قىلماۋ، ار، ىنساپتىڭ سۇيگەنىتازا جۇمىس. اق جۇرەك، تازا اقىل، ادال ەڭبەككەيىنگىگە جول كورسەتەتىن ءۇشانىقحاقيقات. تىرشىلىكتى جاقسى وتكىزۋدىڭ ءھام سوڭىرا پايداسىن كورۋدىڭ جالعىز جولى بار: ول جول جالعىز عانا ءوزىڭدى جاقسى كورىپ، جالعىز عانا ءوز پايداڭدى ويلاۋمەن تابىلمايدى. بارشا جان يەسىنە شىن جانىڭ اشىپ، شىن ماحاببات ەتۋمەن تابىلادى. |
14 شىلدە 07:30نۇرسۇلتان. قازاقپارات قازاقپارات وقىرماندارىنا 2020جىلعى 14 شىلدەگە ارنالعان كۇنتىزبەسىن ۇسىنادى.1997جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ جارلىعىمەن قازاتومونەركاسىپ ۇلتتىق اتوم كومپانياسى قۇرىلدى.2005جىلى الماتىدا ورتالىق ازياداعى ادام قۇقىعىن قورعايتىن مۇسىلمان كوميتەتىنىڭ باس كەڭسەسى اشىلدى. كوميتەت مۇشەلەرى بولىپ زاڭگەرلەر، تەولوگتار جانە ءدىني قاۋىم وكىلدەرى تىركەلدى. ۇيىمنىڭ ماقساتى ازاماتتاردىڭ ۇلتىنا، دىنىنە جانە ساياسي تيىستىلىگىنە قاراماستان قۇقىعىن قورعاۋ.2009جىلى ە. بوكەتوۆ اتىنداعى قاراعاندى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ارحەولوگتار ەكسپەديتسياسى نۇرا وزەنىنىڭ ورتاڭعى اعىسىنىڭ تۇسىنان ساق ءداۋىرىنىڭ جادىگەرلەرىن تاپتى. سامارقاند جانە تەگىسجول اۋىلدارىنىڭ اراسىنداعى تەمىرقاش شاتقالىندا جۇرگىزىلگەن قازبا جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە تەمىر قورامساق، جەبەنىڭ ۇشى، جاس سارباز بەلبەۋىنىڭ ايىلباسى سياقتى زاتتار تابىلعان.ارحەولوگتار بۇل جادىگەرلەرگە 2 مىڭ جىلدان استام ۋاقىت بولعان دەپ پايىمدادى.2009جىلى قازاقستان قۇراما كومانداسى 50حالىقارالىق ماتەماتيكا وليمپياداسىنا قاتىسۋ ءۇشىن برەمەن قالاسىنا گەرمانيا باردى.حالىقارالىق ماتەماتيكا وليمپياداسىنىڭ ۇيىمداستىرۋ كوميتەتىنىڭ قورىتىندى وتىرىسىندا 95 ەلدىڭ وكىلدەرى 2010جىلى 51حالىقارالىق ماتەماتيكا وليمپياداسىن ۇيىمداستىرۋشى ەل رەتىندە قازاقستاندى تاڭدادى.2009جىلى الماتىدا قاشىقتىعى 1500 شاقىرىمدى قۇرايتىن الماتى بۋراباي باعىتى بويىنشا اۆتوجارىسەكسپەديتسياسى ءوتتى.2011جىلى قازاقستان اۋماعىندا اقىن، جۋرناليست، دراماتۋرگ جانە كومپوزيتور قاسىم امانجولوۆتىڭ تۋعانىنا 100 جىل تولۋىنا وراي پوشتا ماركاسى قولدانىسقا ەنگىزىلدى.2011جىلى پەتروپاۆل قالاسىنىڭ ورتالىعىندا قازاقستان كونستيتۋتسياسى مەن پ. ۆاسيليەۆ كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىندا بيىكتىگى 28,5 مەترلىك تاۋەلسىزدىك ستەلاسىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى. ونىڭ ەڭ جوعارعى تۇسىنا سامۇرىق قۇسى ورناتىلعان.2012جىلى امەريكانىڭ دۇكەنى ەۆاۋ ەلەكتروندى اۋكتسيونىندا عاسىردا قازاقستاندا تىگىلگەن الەمدەگى ەڭ قىمبات تاقيانى ساتىلىمعا شىعاردى. اسىل تاستارمەن اشەكەيلەنگەن كونە باس كيىمنىڭ باستاپقى باعاسى 15,5 مىڭ دوللار رەتىندە بەلگىلەندى.2014جىلى قازاقستان جاستار ساياساتى بويىنشا ءبىرىنشى جاھاندىق فورۋمعا قاتىسۋ ءۇشىن باكۋگە ازەربايجان شاقىرتىلدى.2016جىلى قازاقستاندىق بالەت جۇلدىزى، تەاترىنىڭ جەتەكشى ءانشىسى باقتيار ادامجان ىستانبۇلدا تۇركيا حالىقارالىق بالەت ارتىستەرى بايقاۋىندا گرانپري يەگەرى اتاندى.2018جىلى ارشالى اۋدانى جىبەك جولى كەنتىندە 13 گەكتار اۋماقتا قازاقستان مەن ت م د ەلدەرىندە تەڭدەسى جوق بىرەگەي دەمالىس ايماعى اشىلدى. تابيعاتى، لاندشافتى اسەم كوپفۋنكتسيالى كەشەن وزەننىڭ جاعاسىندا ورنالاسقان.2019جىلى سەمەي قالاسىنداعى جەدەل مەديتسينالىق جاردەم اۋرۋحاناسىندا گيبريدتى حيرۋرگيالىق وپەراتسيالار ءۇشىن جاڭادان جوعارى تەحنولوگيالىق زال اشىلدى. بۇل رەسپۋبليكاداعى جالعىز كەشەن بولىپ تۇر.بۇل گيبريدتى وپەراتسيالىق زالدىڭ ەرەكشەلىگى سوندا، بۇندا ماسەلەن، جول اپاتىنا تۇسكەن ناۋقاسقا بىردەن بىرنەشە وپەراتسيا ءتۇرىن جاساۋعا بولادى. ناۋقاستىڭ جۇرەگىنە جانە باسىنداعى ميىنا اشىق تاسىلدەرمەن وتا جاساۋعا مۇمكىندىك تولىق بار.2019جىلى اتىراۋ ماڭىنداعى اقتوبەلاەتي قالاشىعىنداعى قازبا جۇمىستارى كەزىندە ارحەولوگتار ورتا عاسىرلارداعى جۇمباق تاس يادروسىن تاپتى. ەجەلگى عاسىرلارداعى اقتوبە لاەتي قالاسىنداعى قازبا جۇمىستارىن قايتا باستاعان كەزدە بىزگە ساتتىلىك سەرىك بولدى.بىرىنشىدەن، ونداعان پەشى بار تۇتاس ونەركاسىپتى قازىپ الدىق. ولارعا مەتالل قۇيىپ، ساپالى كەراميكالىق ىدىساياق، ءتىپتى شىنى جاساعان. ءبىراق ەڭ قۇندى جانە ازىرگە تۇسىنىكسىز تابىسىمىز تەسىكتەرى بار تاس يادروسى، ىشىندە مەتال دوپ بار. مۇنداي يادرونى نە ءۇشىن دايىنداعانى ازىرگە تۇسىنىكسىز، دەدى ارحەولوگ مارات حاسەنوۆ. |
سېيت نوچى، مافۇشىڭ ۋە ماشاۋۋۇ توغرىسىدا قىسقىچە تارىخىي مەلۇمات سېيت نوچى، مافۇشىڭ ۋە ماشاۋۋۇ توغرىسىدا قىسقىچە تارىخىي مەلۇماتيوللىغۇچى: سايرام ئوغلانى, 20200521 11:23 ئابدۇقادىر داموللام، سېيت نوچى، ماشاۋۋۇ ۋە مافۇشىڭ توغرىسىدا قىسقىچە تارىخىي مەلۇمات8 ئاپرىل تولىمۇ ھاياجانلىق كۈن، شۇنداقلا سېيت نوچىھىجىرىيە 1334 يىلى جامادىيەل ئاخىر 4 كۈنى، يەنى1916 يىلى 8 ئاپرىل ئۇچتۇرپان ئامبىلى ماشاۋۋۇنىڭ ئالدام خالتىسىغا چۈشۈپ ، ئاز كۈنلەردىن كېيىن ئۆلۈم خېتىنى تاپشۇرۇۋالغان كۈن. شۇڭلاشقا بۇ كۈن ھەم خۇشاللىق بىلەن يارىمىزنى مەلھەملەيدىغان كۈن بولسا، يەنە بىر تەرەپتىن كاللىمىزنى سىلكىۋېتىپ، ئوخشاش تارىخىي خاتالىقتىن ساقلىنىش ئۈچۈن قاتتىق تىرىشچانلىق كۆرسىتىدىغان كۈندۇر . 2019 8 ئاپرىل ماشاۋۋۇ 1874 1937 ئەسلى يۈننەنلىك تۇڭگان بولۇپ، قانخور ياڭزېڭشىننىڭ يۇرتدىشى بولغاچقا، ھەم ئىسلام دىنىنىڭ مەلۇم سوپىزىم مەزھىپىنىڭ پىرى بولغاچقا، ياڭ ئۇنى ئۇيغۇرلارغا قارشى ئەتىۋارلاپ ئىشلەتكەن. ئىپادىسى ئالاھىدە ياخشى بولغاچقا، 1912 يىلى سەييارە تۇتۇق بولۇۋالغان ياڭ ئۇنى 1914 يىلى كۇچاغا ئامبال قىلغان. ئارقىدىنلا ئۇنى ماتىتەي بىلەن بىللە قەشقەرنى گىلاۋخۇيچى ياڭ زەنشۈدىن تارتىۋېلىش ئۈچۈن ئەۋەتكەن.شۇ جەرياندا ئۇ 1915 يىلى قەشقەر كونىشەھەرگە ئامبال بولۇپ، كۆزىگە سىغمىغان ئۇيغۇرلارنى يوقىتىپ، پەقەت سېيت نوچىنى ئۆلتۈرۈشكە باھانە تاپالماي تۇرغاندا،مەزھەپ ئىختىلاپى تۈپەيلى ماتىتەي ئۇنى قەشقەردىن قوغلاپ چىقارغان. ياڭ ئۇنى يەنە ئەتىۋارلاپ، 1915 يىلنىڭ ئاخىرى ئۇچتۇرپان ئامبىلى قىلىپ قويغان. سېيت نوچى 1915 1916 يىلدىكى ئاقسۇ ۋە كورلا ساياھىتىدە شۇ جايلاردىكى مۇشتۇمزور لۈكچەكلەر ۋە ئۆكتەم ئەمەلدارلارنى ئەدەپلەپ خەلقنىڭ ماختىشىغا ئېرىشكەن. ئۇنى ھېچكىم ئەيۋەشكە كەلتۈرۈشكە جۈرئەت قىلالمىغاندا، ئۇنى ياخشى بىلىدىغان ماشاۋۋۇ يالغان دوستلۇق ئىزھار قىلىپ، ئۇنى ئۇچتۇرپانغا چىللاپ ئەكەلگەن. ئوبدان كۈتۈپ، نەچچە ئاي ئەسكەر مەشقاۋۇلى قىلىپ كۆڭلىنى ئېلىپ، ئاخىرىدا سېيت نوچى قەشقەرگە قايتىپ كېتىشنى قارار قىلغاندا، ئۇنى يەنە تۇتۇپ قېلىشقا جۈرئەت قىلالماي، ئەينى ۋاقىتتىكى ئۆلۈم قالپىقى بولغان توردىن چۈشۈپ قالغان گلاۋخۇيچى دېگەن بەتنام بىلەن قارىلاپ، قەشقەرگە بارغان ھامان ئۆلۈمگە ھۆكۈم قىلىش توغرىلىق ماتىتەيگە خەت يېزىپ بەرگەن. ساددا سېيت نوچى بىر ھەپتە تەييارلىق قىلىپ، تېز يول يۈرۈپ، قەشقەرگە يېتىپ كەلگەن. ئۇ كېلىپلا بىر كۈن ئانىسى، ئاكىسى ۋە يۇرتداشلىرى بىلەن ھال مۇڭ بولۇپ،ھاردۇق چىقارغاندىن كېيىن قەشقەر ئامبىلى ماتىتەيگە ماشاۋۋۇنىڭ ئامانەت خېتى نى تاپشۇرغان. ماتىتەي خەتنى ئوقۇپ يايراپ كەتكەن. چۈنكى ساددا سېيت نوچى ئۆز ئۆلۈم خېتىنى ئۆزى ئېلىپ كەلگەنىدى. رەقىبى ماشاۋۋۇ بولسا نوچىنى ئۆلتۈرۈشكە باھانە تېپىپ بەرگەنىدى. ياڭ زېڭشىڭ 1913 يىلى تۆمۈر خەلىپىنى ئۆلتۈرگەندىن كېيىن، دەرھال ئىلىدىكى تەسلىم بولغان ھوقۇقدار خىتايلارنى ۋە گېلاۋخۇيچىلارنى تازىلاشقا باشلىغان. سېيت نوچى ئۆمرىدە كۆرۈپ باقمىغان خەخلەرنىڭ شايكىسى دەپ قارىلىنىپ ئۆلۈمگە ھۆكۈم قىلىنغان. ۋەقەدىن خەۋەر تاپقان قەشقەر بۈيۈك مۇپتىسى ئابدۇقادىر داموللام سېيت نوچىنى قۇتقۇزۇپ قېلىشنىڭ مۇمكىن ئەمەسلىكىنى كۆرۈپ يەتكەچكە، سېيت نوچىغا قەشقەر خەلقى گە خىتاپ قىلىشنى بۇيرىغان. نوچى خەلققە ئابدۇقادىر داموللام ئۆگەتكەن تەسىرلىك نەسىھەتنى جۈمەگە يىغىلغان ئاۋامغا ۋەسىيەت سۈپىتىدە تەقدىم قىلغان. جۈمە نامىزى ئوقۇلغاندىن كېيىن، سېيت نوچى ھېيتگاھ مەيدانىدا ئېتىپ ئۆلتۈرۈلگەن. نامىزىنى ئابدۇقادىر داموللام چۈشۈرگەن. بۇ قايغۇلۇق ۋە تراگېدىيىلىك ۋەقە ھىجىرىيە 1334 يىلى شابان ئېيىنىڭ 22 كۈنى، يەنى 1916 يىلى 22 ئىيۇن جۈمە، رامىزانغا بىر ھەپتە قالغاندا يۈز بەرگەن. كېيىنچەماشاۋۋۇ بۇيرۇق بويىچە 1924 يىلى 31 ماي تۇيۇقسىز بېسىپ كېلىپ، قەشقەرنى ئىشغال قىلىپ، 2 ئىيۇن ماتىتەينى يېڭىشەھەر مەيدانىدا ئۆلتۈرۈپ، قەشقەرنىڭ دوتىيىگە ئايلانغان. 1924 يىلى 14 ئاۋغۇست قەشقەردىكى مىللىي ۋە دىنىي ئويغىتىش بايراقدارى، يېتۈك داھىي، كەسكىن ئىسلاھاتچى ئابدۇقادىر داموللاممۇ دەل مۇشۇ لەنىتى ماشاۋۋۇنىڭ بىۋاستە قول تىقىپ، پەردە ئارقىسىدىن كۈشكۈرتىشى بىلەن ئۆز ئۆيىدە شېھىت قىلىنغان. ماشاۋۋۇ، ياڭزېڭشىن، سوۋېت كونسۇلى، ئېنگلىزلار ، ۋەتەن خائىنلىرى ۋە يەرلىك مىللىي مۇناپىقلارنىڭ ۋەكىللىرى بولغان شاپتۇل داموللا، ئۆمەر باي، ئەھمەد مەزىن قاتارلىق كۆپ خىل ئىچكى ۋە تاشقى دۈشمەنلەرنىڭ ئورتاق سۇيقەست قىلىشى نەتىجىسىدە، 300 يىلدىن بېرى ئۇخلاۋاتقان ئۇيغۇر مىللىتىنى ئويغاتقان، مىللتىمىزنىڭ بۈگۈنگە ئۇلىشىشىغا ئاساس سالغان، ئىككى قېتىملىق جۇمھۇرىيىتىمىزنىڭ مەنىۋى ئۇلىنى قوپۇرۇپ، لاياقەتلىك ئىز باسارلارنى تەربىيلەپ يېتىشتۈرگەن داھىيمىز ئابدۇقادىر داموللام مانا مۇشۇنداق كۆپ خىل دۈشمەن كۈچلەرنىڭ ھەمكارلىقىدا قەستلەپ ئۆلتۈزۈلدى.تارىخ تەكرارلانماقتا ! جاھالەت كۈچلىرى ھالا مىللىتىمىزنى كونا قاپقانغا قايتا دەسسىتىشكە ئۇرۇنماقتا !2019 يىلى 8 ئاپرىل دۈشەنبە |
داڭلىق نىرۋانا مۇزىكا ئەتىرتى داڭلىق شەخىسلەر مىسرانىم مۇنبىرى !مىسرانىم مۇنبىرى مۇنبەر مەدەنىيەت ۋە تارىخ داڭلىق شەخىسلەر داڭلىق نىرۋانا مۇزىكا ئەتىر ...كۆرۈش: 999ئىنكاس: 25داڭلىق نىرۋانا مۇزىكا ئەتىرتى ئۇلانما كۆچۈرۈشيوللىغان ۋاقتى 201146 03:33:33 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش نىرۋانا ئامرىكىدىكى داڭلىق روك گۇرۇپپىسى. بۇ گۇرۇپ يەنەگىرانج ئۇسلۇبىنىڭ ۋەكىل خاراكتىرلىك گۇرۇپپىسى سۈپىتىدە ئاتىلىپ كەلمەكتە. نىرۋانا مۇزىكا ئەترىتى 1987يىلى قۇرۇلغان 1994يىلى ناخشىچى كۇرت كوباين نىڭ ئۆزىنى ئېتىۋىلىش پاجىئەسى بىلەن ئاخىرلاشقان.رەسىمدىكى كۇرت كۇبايىن1985يىلى ئامېرىكا ۋاشىنگىتون شىتاتى ئابەردىندە ناخشىچى كۇرت تەرىپىدىن دەسلەپكى قەدەمدە دىگەن نام بىلەن گۇرۇپپا قۇرۇلغان. دەسلەپكى ئەزالىرى: كۇرت كوباين گىتتار، ناخشا دەل كروۋىر باس، ئەينى ۋاقىتتىكى گۇرۇپپىسىنىڭ دۇمباقچىسى گىرەگ خوكەنسون دۇمباق.ئۇلار دەسلەپكى سىناق خاراكتىرلىك ئالبومىنى چىقارغان. ئۇزۇن ئۆتمەي گۇرۇپپا پارچىلىنىپ كىتىپ، كۇرت دوستى كىرىست نوۋاسلىك باس بىلەن نۇرغۇن ئوخشىمىغان ناملاردا گۇرۇپپىلارنى قۇرغان. دۇمباقچىسىمۇ نۇرغۇن ئۆزگەرگەن. ئۇلارنىڭ ئىچىدە مۇھىمراق بولغىنى دەل كروۋىر بولۇپ خىلى كۆپ سىناق ئالبوملىرىدا دۇمباق چىلىپ بەرگەن.گۇرۇپپا ئاخىرى نىرۋانا دىگەن ئىسىمدا توختىغان. ئۇ ۋاقىتتىكى دۇمباقچىسى چەد چەننىڭ ئىدى. بۇلار بۇ جەرياندا نۇرغۇنلىغان يەرئاستى كونسىرتلارنى ئۆتكۈگەن ۋە نەچچە سىناق ئالبومىنى چىقارغان. كىيىن كۇرت بۇ دۇمباقچىسىغا رازى بولماي ناملىق ئالبومىنى چىقىرىپ بولغاندىن كىيىن دەيۋ گىرول نى دۇمباقچىلىققا ئالماشتۇرغان. سەنئەت ساھەسىدىكى تۇنجى تەلۋىلىك كۇرتنىڭ چېلىۋاتقان گىتتارىنى چېقىش ۋەقەسى مۇشۇ مەزگىلدە يەنى 1988يىلى 10ئاينىڭ 30كۈنى يۈز بەرگەن.كۇرت نىرۋانانىڭ ئاساسلىق ئادىمى بولۇپ، ئۇ مۇزىكىلىرىدا ئاساسەن ، ، ، ۋە لەرنىڭ مۇزىكىلىرىنىڭ تەسىرىگە ئۇچرىغان ۋە ئۇلارنىڭ مۇزىكىلىرىدىن ئىھام تاپقان.نىرۋانانىڭ ئاخىرقى مەزگىللىرىگە كەلگەندە كۇرت گۇرۇپپىسىنىڭ گىتتارچىسى پەت سىمىر نى ئىككىنجى گىتتارچىسى قىلىپ ئالغان. پەت ئەينى ۋاقىتتىكى يەرئاستى مۇزىكا گۇرۇپپىلىرىنىڭ ئىچىدە خىلى كۆزگە كۆرۈنگەن گىتتارچى ئىدى. ئەگەر كۇرت ۋەقەسى سادىر بولمىغان بولسا بەلكىم ئۇ بۇ گۇرۇپپىنىڭ مۇقىم ئەزاسى بولۇپ قالاتتى.نىرۋانا گۇرۇپپىسىنىڭ ئالبوملىرى1989يىلى نېرۋانا ئاقارتقۇچ پاراشوكى ناملىق ئالبومىنى بازارغا سالىدۇ. ئالبومنىڭ نامى بىر زەھەرلىك چىكىملىككە قارشى تامغا چاپلانغان تەشۋىقات قەغىزىدىكى تېمىسىدىن كىلىپ چىققان. ئۇنىڭدا شىپىرسىڭنى ئاقارتقۇچ پاراشوكىدا تازلا دەپ يېزىلغان ئىكەنتۇق. گۇرۇپ يېڭى ئالبومىدىن كىيىن كالىفورنىيەدە كىچىك كۆلەمدە نەچچە كونسىرت بەرگەن. ئەينى ۋاقىتتا ئالبومنىڭ سانى چەكلىك سېتىلغان. لىكىن تاماشىبىنلارنىڭ ياقتۇرىشىغا ئېرىشكەن. ئالبومدىكى فوتونى ئەينى چاغدىكى كۇرتنىڭ دەسلەپكى قىز دوستى ترەيسى تارتقان.1990يىلىنىڭ بىشىدا كۇرت كوبەين بىلەن كرىست دۇمباقچى چەدنىڭ ماھارىتىنىڭ گۇرۇپپىغا ماس كەلمەيدىغىنى توغرىسىدا ئويلىشىپ كىيىن گۇرۇپپىسىنىڭ تونۇشتۇرىشىدا دەيۋ گرول نى دۇمباقچىلىققا ئالماشتۇرىدۇ. كۇرت ئۇنىڭ دۇمباق ماھارىتىگە ئىنتايىن رازى بولىدۇ. ئۇزۇن ئۆتمەي بۇ ئىككىسى بىلەن توختاملىشىدۇ.1991يىلى دە ئىككىنچى ئالبومىپەرۋايىم پەلەك نى چىقىرىدۇ. ئالبومنىڭ چىقىشى تېزلا سىئاتىل شەھىرىنى پۈتۈن پىلانىتتىكى روك مۇزىكىلىرىنىڭ مەركىزىگە ئايلاندۇرۋىتىدۇ. ئۇلارنىڭ ئۇسلۇبى گىرانج بارا بارا شاخلاپ نۇرغۇنلىغان گۇرۇپپىلار شۇ سەۋەبتىن تونۇلۇشقا باشلايدۇ. بۇگىرانجنىڭ ئەڭ گۈللەنگەن دەۋىرلىرىدۇر. شۇ مەزگىللەردىكى گۇرۇپپىلاردىن يەنە , , , لارمۇ بار.بۇ ئالبومدىكى ناخشا شۇ دەۋىر گىرانج ياشلىرىنىڭ مارشىغا ئايلانغان. تاكى بۈگۈنكى كۈنگە كەلگۇچە بۇ ناخشىنىڭ باشتىكى بىر كىچىك ئاكورتىنى ئاڭلاپ بولغىچە بىلىۋالغىلى بولىدۇ. بۇ ناخشا يەنە ئامرىكىدىكى داڭلىق ناخشا قانىلى دە قايتا قايتا قويىلىدۇ.3ئالبومى يېقىن تۇتقانلارنىڭ توي قىلىشى. چىققان ۋاقتى 1992يىلى. بۇ ئالبومىدا بۇرۇن نامى چىقىشتىن بۇرۇنقى بەزى ناخشىلىرى ۋە مەستانىلىرى ئارىسىدا مودا بولۇپ تارقىلىپ يۈرگەن كونسىرتلاردىلا ئورۇندۇلۇپ كەلگەن ناخشىلىرى يەنە بەزى ناخشىچىلارنىڭ ناخشىلىرىنى كۆچۈرۈپ توپلانغان.1993يىلىغا كەلگەندە نىرۋانا بالياتقۇدا ناملىق ئالبومىنى چىقىرىدۇ. بۇ ئالبوم نىرۋانا گۇرۇھىنىڭ مەستانىلىرى ئارىسىدا كەڭ تارقالغان. ئەمما ئالبومىدەك كەڭ ئاممىغا قارىتىلمىغان. ئالبومدىكى ناخشىلىرىدىن يۈرەك شەكىللىك ساندۇق نۇرغۇنلىغان غەلبىلەرنى قولغا كەلتۇرگەن. بۇ ئالبومىنىڭ ئچىدىكى يەنە بىر ناخشا ماڭا باسقۇنچىلىق قىل كىشىلەر تەرىپىدىن ھەرخىل تەھلىل قىلىنىپ كەلمەكتە. بۇ ناخشا يەنە نۇرغۇنلىغان تەنقىدىگە ئۇچرىغان. بۇ ناخشا ئەمىلىيەتتە تېمىسىدىكى مەزمۇنىدىكىدەك ئۇنداقمۇ قاراڭغۇ ئەمەس. ئۇ ناخشا شۇنداق قىلمىشلارغا قارشى ئيتىلغان.1993يىلى 11 ئايدا نىرۋانا ئامرىكىدىكى مۇزىكا قانىلى دا بىر مەيدان توكقا چىتىلمىغان كونسىرت ئورۇنلاشتۇرىدۇ. ئۇنىڭ سى بىر يىلدىن كىيىن بازارغا تارقىلىدۇ. تاكى ھازىرغىچە مۇشۇ ئۇسلۇپتىكى ئەڭ كۆپ غەلبىگە ئېرىشكەن ئالبوم. بۇ ئالبومى ئارقىلىق نىرۋانا ئۆزىنىڭ پەقەت قوپال ناخشا ئيتىشتىن باشقىنىمۇ ئېيتالايدىغىنىنى ئسپاتلىغان. بۇ كونسىرتىدا يەنە ئەڭ يېقىن گۇرۇپپىسىگۆش قورچاق بىلەن ئۇلارنىڭ ناخشىسىدىن , ئىگىزلىك ۋە ئوت كۆلى لارنى بىللە ئورۇنلايدۇ. يەنە دەيۋىد بوۋىې نىڭ بۇ دۇنيانى ساتقان ئادەم ۋە نىڭ تۈنۈگۈن كېچە نەدە ئۇخلىدىڭ ? شۇنداقلا نىڭ ئەيسا ماڭا ئازىراق كۈن نۇرىنى بەرگىسى يوق دىگەن ناخشىسىنى ئيتىدۇ.2004يىلى يەنى كۇرت كوبەيننىڭ ۋاپاتىنىڭ 10 يىللىقىدا سانى چەكلىك بولغان ئالبوم تارقىتىلىدۇ. ئالبومنىڭ چىقىشى ئايالى ۋە بۇرۇنقى گۇرۇپپا ئەزالىرىدىكى توقۇنۇشلار تەرىپىدىن ۋاقىت جەھەتتە سوزىلىدۇ. بۇ خاتىر خاراكتىلىك ئالبومىنىڭ ئىچىدە نۇرغۇنلىغان كۆچۈرۈپ ئيتىلغان باشقىلارنىڭ ناخشىسى ۋە بۇرۇن كۇرتنىڭ ئۆزى ئۈنگە ئېلىۋالغان بەزى تارقىتىلمىغان ناخشىلىرىمۇ كىرگۈزۈلگەن.نىرۋانانىڭ ئاخىرقى مەزگىللىرىكۇرتنىڭ 1994يىلى4ئاينىڭ 5كۈنى ئۆزىنى ئۆلتۈرىۋىلىشى نىرۋانانىڭ تەرەققىياتىغا مەڭگۈلۈك بىر چىكىت قويۇپ قويغان. ئۇنىڭ بۇ ۋەقەسى مەستانىلىرى ئارىسىدا بولسا نۇرغۇنلىغان سوئال بەلگىسى بىلەن تولغان. ئۇلار بۇ ۋەقەنى ئۆزىنى ئۆلتۈرۋىلىشتىن بەكرەك ئايالى قەسلىگەن دىگەن گۇمانلارغا ئىشەنگەن. ئەمما بۇ ھازىرغىچە ئىسپاتلانمىغان كۆز قاراش.نىرۋانا گۇرۇپپىسى تارقالغاندىن كىيىن دۇمباقچى دەيۋ ناملىق بىر گۇرۇپپىنى قۇرىدۇ. ئۇ گىتتار ۋە ناخشىنى ئۆز ئۈستىگە ئالىدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا نۇرغۇنلىغان گۇرۇپپىلار ، لەرنىڭ بەزى مۇزىكىلىرىدا دۇمباق چېلىپ بېرىدۇ.كىرىس نوۋەسلىك بولسا 1997يىلىغا كەلگەندە 75 دىگەن گۇرۇپپىغا كىرىدۇ. بۇ گۇرۇپپىدا ئىلگىركى نىرۋانادىن ئىنتايىن يىراق بولغان مودا سەھرا ناخشىلىرى ئۇسلۇبى بىلەن شۇغۇللىنىدۇ. ئۇزۇن ئۆتمەي ئالبوم مەغلۇبىيىتى بىلەن تارقىلىپ كىتىدۇ. 2003يىلىگە كەلگەندە دىگەن گۇرۇپ بىلەن بىللە مۇزىكا چالىدۇ. بۇمۇ ئالدىنقىسىگە ئوخشاش مەغلۇبىيەت بىلەن ئاخىرلىشىدۇ.نىرۋانا بۇددا دىندىكى ھايات ماماتتىن خالى خىيال دىگەن مەنىدە يەنە ئۆلۈم ....ئاخىرقى پەللە دىگەندەك مەنىسى باركورتنىڭ ئايالى دۇنياغا داڭلىق ئايال روك ناخشىچىسى ھەم كىنو ئرتىسى ئىككى قېتىم ئالتۇن شار مۇكاپاتىغا ئېرىشكەن ....مەنبە بەيدۇ ئوكيان ياڭيو تورى ............. 500 ئىسىل تەرجىمە !0997 توردا يوقئەخلاق ئادەم زىتىزىم نۇمۇرى: . 32164مۇنبەر پۇلى : 3599يوللىغان ۋاقتى 201146 03:59:02 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش ھەقىقەتەن داڭلىق مۇزىكا ئىكەن ، مەن بۇرۇن بۇ ئەتىرەتنىڭ مۇزىكسىنى ئاڭلاپ باقماپتىكەنمەن .مۇھەببەت دىڭىزدىنمۇ كەڭ ، شۇنداقلا دىڭىزدىنمۇ چوڭقۇر بولغان سەمىمىي ساپ ھىسسياتتۇر . توردا يوقتىزىم نۇمۇرى: . 5251يازما سانى: 725مۇنبەر پۇلى : 85795تۆھپە نۇمۇرى: 2015توردا: 948 سائەتيوللىغان ۋاقتى 201146 04:18:37 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش مۇزىكا ئەترىتىنىڭ داڭلىقلىقىغا گەپ كەتمەيدۇ ....بەك تەپسىلى چۈشەندۈرۈپسىز ... ئادەتتە مۇنبەرگە بەك كۈپ تىما يوللىمايسىز . يوللىسىڭىز مۇشۇنداق ۋايىغا يەتكۈزۈپ تەپسىلى يوللايسىز ..... :166مەن بۇ قېتىم ئىپلاس تىنىڭدىكى قانلارنى چۇقۇم كۆپرەك ئاققۇزىمەن ... يەنە كېلىپ بۇ قېتىم ئەشۇ زەھەرلىك قانلىرىڭ جەرىستاندا ئاقىدۇ ...يوللىغان ۋاقتى 201146 04:23:25 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 2قەۋەت كە 20110406 04:18 ئەۋەتىلدى :ئۆتكەندە سىز ئۈچۈن قۇڭغۇز نىڭ تەپسىلى بەك تەپسىلى ئارخپىنى يوللىغان نۇرغۇن ۋاقتىم كەتكەن ئەمما چىقىرالمىدىم ...بۇ قېتىمقىنى ئۇ بۇ تور بەتتىن پايدىلاندىم ...چۈنكى بۇ ئۇچۇرلارمۇ ماڭا بەك مۇھىم ئىدى ...شۇڭا سىز بىلەن ئورتاق ھۇزۇرلىنىلى دەپ بۇ يەرگە يوللىدىم ...سىزگىمۇ رەھمەت ..............يوللىغان ۋاقتى 201146 04:30:14 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش تورداشنىڭ ئەتراپلىق ھەم تەپسىلىي يوللانغان تىمىسىغا، شۇنداقلا ئۆزىگە ئالاھىدە رەھمەت.ئاگاھ توردا يوقيېتىلىۋاتقان ئەزا, جۇغلانما 383, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 17 جۇغلانماتىزىم نۇمۇرى: . 1169مۇنبەر پۇلى : 13240تۆھپە نۇمۇرى: 874يوللىغان ۋاقتى 201147 12:07:44 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش تۈفى لا دەيمەن بۇنداق ناخشىنى ئېيتقانلارغا ..ئەگىشىپ كەتكەن ئۇيغۇرلىرىمىزغائاللاھ ھەقىقەتنى كۆرگۈدەك دىل ئاتا قىلىشىنى سېغىنىپ تىلەيمەنيوللىغان ۋاقتى 201147 12:20:57 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 5قەۋەت ئاگاھ كە 20110407 12:07 ئەۋەتىلدى :رەھمەت سىزگە قېرىندىشىم...ئاللاھ تىلىگىنىڭىزگە نىسىپ قىلسۇن...يوللىغان ۋاقتى 201147 12:25:41 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش نىرۋاناغا يەتكەنلەر مۇزىكا ئەتىرتىمۇ يا بۇ :179يوللىغان ۋاقتى 201147 12:40:51 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش ئەجىرىڭىزگە كۆپ تەشەككۈر .مەنمۇ بۇ مۇزىكا ئەتىرىتىنىڭ نامىنى خىلى بۇرۇنلا ئاڭلىغان بۇگۈن تەپسىلى تونۇشىۋالدىم .دېگەن زادى نېمە گەپ. قانداق مەنىسى بار ؟ بۇ توغۇرلۇق چۇشەنچە بەرگەن بولسىڭىز بوپتىكەن ؟يوللىغان ۋاقتى 201147 12:47:41 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش نىرۋانا بۇدپەرەسلەرنىڭ ئەڭ ئالىي دەرىجىلىك ئورنىنى بىلدۈردىغان نىرۋانا ئەمەستۇ ھە ؟ ماھايانا پىراجىنا پارامىتا سۇترادىكى نىرۋانا چۇ ؟ :179 :179 |
قانداق قىلغاندا تىرىنى ياخشى ئاسرىغىلى بولىدۇ خانىمقىزلار ئاشپەز تور بېكىتىقانداق قىلغاندا تىرىنى ياخشى ئاسرىغىلى بولىدۇكۈندىلىك تىرىنى ئاسراش تەرتىپلىرىنۇرغۇن خانىمقىزلار، ئورنىدىن تۇرغاندىن كىيىن، ئەڭ ئالدى بىلەن يۈزىنى يۇيىدۇ. ئادەتتە كۈندۈزدە يۈزىمىز يۇيغان ۋاقىتتا يۈز يۇيۇش سۇيۇقلۇقى ئىشلىتىپ يۇساق بولىدۇ؛ ئەمما كەچتە، ئالدى بىلەن گىرىملىرىمىزنى پاكىزە چىقىرۋەتكەندىن كىيىن ئاندىن يۇيىشىمىز كىرەك.تىرە ئاسراش سۇيۇقلۇقى ئىشلىتىشپاختىلىق پالكۇچىنى تىرە ئاسراش سۇيۇقلۇقىغا تەككۈزگەندىن كىيىن، پاختىلىق پالكۇچ بىلەن يۈزىمىزنى سۈرتىمىز؛ بۇنىڭدا يۈزنى ئىككىنچى قېتىم يۇيۇش رولىنى ئوينايدۇ. ئەگەر نەملىك ساقلاش قىلماقچى بولساق، ئۇنداقتا تىرە ئاسراش سۇيۇقلۇقىنى بىۋاستە ئالقىنىمىزغا سۈرگەندىن كىيىن، ئالقانلىرىمىز بىلەن يۈزىمىزنى يىنىك ئۇرۇپ بەرسەك بولىدۇ.جەۋھىرى سۇيۇقلۇقى ئىشلىتىشئالدى بىلەن قوللىرىمىزنى ئۇۋلاپ ئىسسىتقاندىن كىيىن، جەۋھىرى سۇيۇقلۇقىنى يۈزىمىزگە تەكشى سۇۋاپ، كەينىدىن قولىمىزدا ئاستىدىن ئۈستىگە، سىرتتىن ئىچىگە قارىتىپ يىنىك ئۇۋلاپ، جەۋھىرى سۇيۇقلۇقىنىڭ يۈز تىرىمىزگە پۈتۈنلەي سۈمۈرلۈشىگە كاپالەتلىك قىلىمىز. ئاخىرىدا بارماقلىرىمىز بىلەن يۈزىمىزدىكى مۇسكۇللارنى يىنىك چىكىپ بەرسەك بولىدۇ.100قېتىم ئەتراپىدا بولسا مۇۋاپىق.ئۆزىمىزنىڭ تىرىسىنىڭ ئەمەلى ئەھۋالىغا ئاساسەن، نەملىك ساقلاش كىرەك بولغان ئورۇنلارمۇ ئوخشاش بولمايدۇ؛ كۈز ۋە قىش كۈنلىرى تىرە ئاسانلا قۇرغاقلىشىپ قالىدۇ، شۇڭا بۇ مەزگىلدە مەلھەم ئىشلىتىش تەۋسىيە قىلىنىدۇكەچلىك مەلھەم ۋە كۈندۈزلۈك مەلھەم دەپ ئايرىلىدۇ. ئەتىياز ۋە ياز پەسىللىرىدە بولسا، تىرە نىسبەتەن نەمخۇش كىلىدىغان بولغاچقا، سۇيۇقلۇق ئىشلەتسەكلا بولىدۇ.ئاپتاپتا كۈيۈشتىن ساقلىنىشئاپتاپتا كۈيۈشتىن ساقلىنىش مەلھىمىنى ئۆزىمىزنىڭ ئىھتىياجىمىزغا قاراپ تاللشىمىز لازىم؛ ئاپتاپتا كۈيۈشتىن ساقلىنىش مەلھىمىنىڭ ئۈنۈمىنىڭ ساقلىنىش ۋاقتىنىڭ ئۇزۇن قىسىقىلىقى، ئۇنىڭ قىممىتىنىڭ چوڭكىچىكلىكىگە باغلىقئەسكەرتىش: ئەگەر سىز ئۆي سىرتىدا ئۇزۇن ۋاقىت تۇرۇپ خىزمەت قىلىدىغان بولمىسىڭىز، ئۇنداقتا سىزنىڭ يۇقىرى ھەسسىلىكنى ئىشلىتىشىڭىز تەۋسىيە قىلىنمايدۇ. |
ئۇيغۇر ئېلىنىڭ مەلۇم يېزىسىدىكى ئۇيغۇر ياشلار. 2016يىلى ياز.سانجى ئوبلاستلىق ج خ ئىدارىسىنىڭ دېلو ئارخىپىدا، جېن شىنۋېي ئاپتونوم رايونىنىڭ مۇقىملىق تەدبىرلىرىنى قارىلىغان، شىنجاڭنى ئىدارە قىلىش يۆلىنىشى ھەققىدە قالايمىقان سۆزلىگەن، ئاپتونوم رايوننىڭ ئاساسلىق رەھبەرلىرىنىڭ شەخسىيىتىگە ھۇجۇم قىلغان دېيىلگەن.بىز مەزكۇر ۋەقەنى تەكشۈرۈپ ماناس ناھىيەسىدىكى ئالاقىدار ئورگانلارغا تېلېفون قىلدۇق. ناھىيەلىك ج خ ئىدارىسىنىڭ بىر نەپەر كەچلىك نۆۋەتچى خادىمى بۇ ۋەقەنىڭ راستلىقىنى دەلىللىگەن بولسىمۇ، ئەمما تەپسىلىي ئۇچۇر بېرىشنى رەت قىلدى.ئۇ مۇنداق دېدى: شۇنداق، بۇ ناھىيەلىك ساقچى ئىدارىسى. نېمە ئىشىڭىز بار ئىدى، ئىسمىنى نېمە دېدىڭىز؟ بۇ مەسىلىنى بىر تەرەپ قىلىپ بولدىغۇ. قانداق بىر تەرەپ قىلىنغانلىقىنى بىز بىلمەيمىز. لېكىن بىز مۇشۇنداق بىر ئىشنىڭ بولغانلىقىنى بىلىمىز. بۇ ئىشنىڭ قاچان بولغانلىقىنى سىز ئەتە مۇشۇ نومۇرغا تېلېفون قىلىپ سورامسىز، بىز ئالاقىدار ئورۇنلارغا تېلېفون قىلىپ ئىگىلەپ باقايلى. بۇ ئادەمنىڭ داۋاملىق تۇتۇپ تۇرۇلۇۋاتقانلىقىنى ياكى قويۇپ بېرىلگەنلىكىنى بىلمىدۇق. بۇنىڭ ئۈچۈن سىز ئەتە مۇشۇ نومۇرغا تېلېفون قىلىڭ. بۇ دېلوغا كونكرېت كىمنىڭ مەسئۇل ئىكەنلىكىنى بىلمەيمىز. ئەتە تېلېفون قىلسىڭىز، بىز ئالاقىدار ئورۇنغا ئۇلاپ بېرەيلى، شۇلاردىن سوراڭ.ئۇ، لېكىن سىز، ئۇ جېن شىنۋېي نىڭ بىر تەرەپ قىلىنغانلىقىنى بىلىسىز، شۇنداققۇ؟ دېگەن سوئالىمىزغا جاۋاب بېرىپ: بىز پەقەت مۇشۇنداق بىر ئىشنىڭ بولغانلىقىنى ئاڭلىدۇق، بىراق ئۇنىڭ قانداق بىر تەرەپ قىلىنغانلىقىدىن خەۋىرىمىز يوق دەپ كۆرسەتتى.بەزى ئۇيغۇر پائالىيەتچىلىرىنىڭ قارىشىچە، بۇ ۋەقە خىتاينىڭ ئۇيغۇر رايونىدىكى مۇقىملىق تەدبىرلىرىنىڭ نارازىلىق قوزغاۋاتقانلىقىنىڭ سېگنالى. ئامېرىكا ئۇيغۇر بىرلەشمىسى رەئىسى، ۋەزىيەت ئانالىزچىسى ئىلشات ئەپەندى، بۇ خىل رادىكال مۇقىملىق تەدبىرلىرىنىڭ كادىرلارنى چارچىتىپ، ھالىنى قويمىغانلىقىنى ئىلگىرى سۈردى.ئىلشات ئەپەندى مۇنداق دەيدۇ: خىتاينىڭ بۇ مۇقىملىقنى ساقلاش رادىكال سىياسىتى ئاخىرى، خىتاي ئەمەلدارلىرىنىمۇ ھادۇرۇپ، بۇلارنىمۇ بۇ خىل بېسىم ئاستىدا كاردىن چىقىرىۋاتىدۇ. بىز مۇنداق سېلىشتۇرساق، بۇلتۇرغۇ دەيمەن، شىنجاڭ گېزىتىنىڭ سېكرىتارىمۇ نارازىلىق بىلدۈردى. چۈنكى، بۇلارمۇ ھاردى. بۇلار پەقەت بىز بىلىدىغانلار. يېقىندا مەن بىرى بىلەن پاراڭلاشسام، خىتايلار بىلەن تۇغقان بولغانلار بولسا، مۇشۇ چاغاننىڭ ئالدىدا كېلىپ، بىربىرىمىزنى يوقلىۋەتسەك، دەپ خىتايلار مۇشۇ تەلەپنى قويغان. نېمە ئۈچۈن دېگەندە، ھەركىمنىڭ ئۆز بايرىمىنى ئۆز ئائىلىسى بىلەن ئۆتكۈزگۈسى بار. دېمەك، بۇ سىياسەت مەغلۇبىيەتكە قاراپ ماڭدى، مەغلۇبىيەتنىڭ سېگنالى كۆرۈندى.ئىلشات ئەپەندى يەنە، خىتاينىڭ قاتتىق مۇقىملىق سىياسىتى ئۇيغۇر رايونىدىكى خىتاي ئەمەلدارلىرىدا بىر خىل روھىي بىنورماللىق پەيدا قىلىپ، بۇنىڭ ھۆكۈمەتكە بولغان ئاچچىقىنى پۇقرالاردىن چىقىرىشتەك روھىي ھادىسىگە ئايلانغانلىقىنى بىلدۈردى.ئىلشات ھەسەن مۇنداق دەيدۇ: بۇلارنىڭ ئۇيغۇرلارغا ئېلىپ بېرىۋاتقان سىياسىتىدە بىر خىل بىنورماللىق بار. بۇ نېمە دېگەندە، بۇلار ئۆزلىرىدىكى خىتاي ھۆكۈمىتىدىن ئالالمىغان ئۆچىنى ئۆزىدىن ئاجىزلارغا يۆتكەپ، ھۆكۈمەتكە بولغان نارازىلىقىنى شۇلاردىن چىقىرىۋاتىدۇ. بۇ بىر خىل بىنورماللىق. يۇقىرىدىن بۇ بېسىم بولۇۋەرگەندىن كېيىن، تۆۋەندىكى بۇنى ئىجرا قىلىدىغان ئادەملەر پسىخىكا ۋە باشقا جەھەتتىكى بېسىم ئاستىدا بىر خىل بىنورمال ئۆزگىرىدۇ، بۇنى روھىي كېسەللىك دېسەك بولىدۇ.يۇقىرىغا بولغان نارازىلىقنى چىقىرالمىغاندىن كېيىن، ئۇنى ئىپادە قىلالمىغاندىن كېيىن، بۇلار بۇ دۈشمەنلىك بىلەن تۆۋەندىكىلەرگە قاراپ، ئۆزىدىن ئاجىزلارنى بوزەك قىلىش، ئۆزىدىن ئاجىزلارغا غەيرىي، ھېچقانداق ئىنسان كۆرۈپ باقمىغان ۋەھشىيلىك بىلەن بۇلارنى قىيناش، نەق مۇشۇ بىنورماللىقتىن. بۇ دېمەك، ئاشۇ تۈزۈمنىڭ كەلتۈرۈپ چىقارغان نەتىجىسى.خىتاي ئىجتىمائىي تاراتقۇلىرىدا يەنە، ماناس ناھىيەلىك پارتكومنىڭ جېن شىنۋېي مەسىلىسى ھەققىدىكى بىر ئۇقتۇرۇشى تارقالدى. ناھىيەلىك پارتكومنىڭ ئۇقتۇرۇشىدا قەيت قىلىشىچە، ناھىيەلىك پارتكوم 28يانۋار جىددىي يىغىن چاقىرىپ، جېن شىنۋېينىڭ ئايالىغا ئۈندىداردا يوللىغان ئۇچۇرىنى مۇزاكىرە قىلغان.خەۋەردە، ئۇنىڭ ئەمىلى ئېلىپ تاشلىنىپ، ئادەتتىكى خىزمەتچىلىككە چۈشۈرۈلگەنلىكىنى ۋە 5 كۈن تۇتۇپ تۇرۇش جازاسى بېرىلگەنلىكىنى، ناھىيەلىك ستاتىستىكا ئىدارىسىنىڭ باشلىقىغا قاتتىق ئاگاھلاندۇرۇش جازاسى بېرىلگەنلىكىنى بىلدۈرگەن. |
، 20 ، 22 ، 26 ، 29 ، 31 ، 20 ، 25 ، 30 ، 20 ، 25 ، 17 ، 29قوعام 22 ماۋسىم، 2021ەلىمىزدە ۆولونتەرلىك قىزمەتتى قولداۋ ستاندارتى ازىرلەنەدى. بۇل تۋرالى ۇكىمەت وتىرىسىندا قر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى ايدا بالاەۆا ايتتى، دەپ حابارلايدى ..ەل پرەزيدەنتىنىڭ باستاماسىمەن قولعا الىنعان ۆولەنتەرلىك قوزعالىس بۇگىندە جالپىحالىقتىق قولداۋعا يە بولعان جوباعا اينالدى. اسىرەسە، بىلتىرعى پاندەميا كەزىندە حالىقتىڭ شىنايى قايىرىمدىلىق قاسيەتى مەن ەلگە دەگەن جەكە جاۋاپكەرشىلىگى ەرەكشە ءبىلىندى. وسى 1 جىلدىڭ ىشىندە ۆولونتەرلىك قىزمەتتىڭ قارقىنى ارتىپ، باعدارلامالار مەن جوبالاردىڭ اۋقىمى ايتارلىقتاي كەڭەيە ءتۇستى. اتاپ ايتقاندا، ۆولونتەرلىك ۇيىمداردىڭ سانى 3 ەسەگە، ەرىكتىلەر قاتارى 4 ەسەگە كوبەيدى. پاندەميا كەزىندە 500 مىڭعا جۋىق ازامات ۆولونتەرلىك قىزمەتكە قاتىسىپ، 1 ملننان استام جانعا ناقتى كومەك كورسەتىلدى. 80 مىڭنان استام ازىقت ۇلىك سەبەتى، 4،5 ملن مەديتسينالىق جابدىق تاراتىلدى، دەدى مينيستر.ونىڭ ايتۋىنشا، وسى قالىپتاسقان اۋقىمدى مۇمكىندىكتەر مەن ادامي رەسۋرستى ساقتاي وتىرىپ، ۆولونتەرلىكتى دامىتۋدىڭ جول كارتاسى اياسىندا ەرىكتىلەر قوزعالىسىن قولداۋ بيىل دا ءوز جالعاسىن تاۋىپ جاتىر.بۇل پارتياسىنىڭ دا سايلاۋالدى باعدارلاماسىندا كورسەتىلگەن باسىمدىقتاردىڭ ءبىرى. جول كارتاسىنىڭ كەشەندى ءىسشارالار توپتاماسى اياسىندا بىرقاتار باعىت ايقىندالدى. اتاپ ايتقاندا، ءبىرىنشى زاڭنامالىق دەڭگەيدە وزگەرىستەر ەنگىزۋ. ونىڭ اياسىندا وقۋعا تاپسىرۋ مەن جۇمىسقا ورنالاسۋ كەزىندە جەڭىلدىكتەر قاراستىرۋ، ۆولونتەرلەردىڭ قۇقىعى مەن مىندەتتەرىن كەڭەيتۋ، ەرىكتىلەردىڭ ەڭ تومەنگى جاس شەگىن بەلگىلەۋ جانە كورپوراتيۆتىك ۆولونتەرلىك نورمالارى سياقتى جاڭاشىلدىقتار دا قاراستىرىلعان. جاريا تالقىلاۋدان وتكەن سوڭ زاڭ جوباسى 1شىلدەگە دەيىن ۇكىمەت قاراۋىنا ەنگىزىلەتىن بولادى. بۇعان قوسا، ۆولونتەرلىك قىزمەتتى قولداۋ ستاندارتى ازىرلەنىپ، ونىڭ نەگىزىندە مەملەكەتتك ورگاندارعا وسى باعىت بويىنشا ءتيىستى باعىتباعدار بەرىلەتىن بولادى، دەدى ايدا بالاەۆا.ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، ەكىنشى ۆولونتەرلىك ينفراقۇرىلىم.ۆولونتەرلەر قۇرعان رەسپۋبليكالىق جانە 17 وڭىرلىك فرونتكەڭسەلەر ءوز جۇمىسىن جالعاستىرۋدا. بيىلعى جىلدىڭ 1جارتىجىلدىعىندا 113 مىڭنان استام ۆولونتەردىڭ قاتىسۋىمەن 6 مىڭعا جۋىق ءىسشارا وتكىزىلدى. ءۇشىنشى ۆولونتەرلىك جوبالار مەن باستامالاردى ىسكە اسىرۋ. جول كارتاسى اياسىندا جالپى سوماسى 528،3 ملن تەڭگەنى قۇرايتىن 40تان استام جوبانى ىسكە اسىرۋ قاراستىرىلعان. اقپارات مينيسترلىگى تاراپىنان 13 ۆولونتەرلىك جوباعا 438،6 ملن تەڭگە ءبولىنىپ وتىر. ونىڭ اياسىندا جانۋارلارعا جاناشىرلىقتى كوزدەيتىن بىرگە ايالا، اعا ۇرپاقتى ۆولونتەرلىك قىزمەتكە شاقىراتىن كۇمىس ۆولونتەرلىك جوبالارى، سونىمەن قاتار باسقا دا وزەكتى تاقىرىپتار بويىنشا 130دان استام شاعىن گرانتتار قاراستىرىلعان، دەدى ول.ۆولونتەر ايدا بالاەۆا قىزمەتتى قولداۋ2020 بۇگىن، 23:12ەلشىنىڭ ەڭبەگى مەن ەرلىگىتاريح بۇگىن، 23:09امانكەلدى باتىردىڭ پورترەتى قالاي سالىندى؟تاريح بۇگىن، 22:51شەنەۋنىككە وبال بولدى، دەيدى جۇرت...قازاقستان بۇگىن، 22:35ءبىر قۋانتىپ، ءبىر مۇڭايتقان سالاەكونوميكا بۇگىن، 21:52كاليفورنياداعى الاپات ورتتەن مىڭداعان ادام زارداپ شەكتىالەم بۇگىن، 21:45كەمشىلىكتەرمەن جۇمىس جاسايمىز: سەرىك ساپيەۆ توكيو وليمپياداسى تۋرالى پىكىر ءبىلدىردى2020 بۇگىن، 21:30 |
تارىختىكى بۈگۈن: 19 نويابىر ئۇيغۇرچەتارىختىكى بۈگۈن: 19 ...19.11.2019 23.08.2021يىل 1902، 19نويابىر...بۈيۈك سەلچۇقىيلار ئىمپېراتورلۇقىنىڭ ھۆكۈمدارى مەلىكشاھ باغدادتا ۋاپات بولدى.1900يىلى19نويابىر ئەنگلىيەدە سايلاش ۋە سايلىنىش ھوقۇقىنى تەلەپ قىلغان 119 ئايال نامايىشچى ئاۋام پالاتاسىغا مەجبۇرىي كىرىش بىلەن ئەيىبلىنىپ تۇتۇلدى.1923يىلى 19نويابىر 1دۇنيا ئۇرۇشىدىن كېيىن كىرىزىسقا پاتقان گېرمانىيە ئىقتىسادى ۋەيران بولدى. گېرمانىيە پۇل بىرلىكى ماركنىڭ قىممىتى پاخاللاشتى. 1 دوللار 4.2 تىرىلىيون مارك بولدى.1938يىلى 19نويابىر تۈركىيە جۇمھۇرىيىتىنىڭ قۇرغۇچىسى مۇستاپا كامال ئاتاتۈركنىڭ مېيىتى خەلقنىڭ كۆز يېشى بىلەن ئىستانبۇلدىن ئەنقەرەگە ئۇزىتىلدى.1967يىلى 19نويابىر تۈركىيە بۈيۈك مىللەت مەجلىسى قىبرىستا بارغانسېرى ئېشىپ بېرىۋاتقان كەسكىن ۋەزىيەت سەۋەبىدىن ھۆكۈمەتكە چەت ئەلگە ئەسكەر ئەۋەتىش ھوقۇقىنى بەردى. تۈركىيە ھەربىي پاراخوتلىرى جىددىي ھالەتكە ئۆتتى. ئەنقەرەدىكى 28دېۋىزىيە ئىسكەندېرۇنغا قاراپ ھەرىكەت قىلدى.1977يىلى 19نويابىر پورتۇگالىيەنىڭ بىر يولۇچىلار ئايروپىلانى مادېرادا چۈشۈپ كەتتى. 130 كىشى جېنىدىن ئايرىلدى.1984يىلى 19نويابىر ئەرمەن تېررورىستلىرى ۋىيېننادىكى ب د ت ئىشخانىسىدا ۋەزىپە ئۆتەيدىغان تۈركىيە دىپلوماتى ئەنۋەر ئەرگۇننى شېھىت قىلدى.1985يىلى 19نويابىر ئامېرىكا پىرېزىدېنتى رونالد رېگان بىلەن سابىق سوۋېتلەر ئىتتىپاقىنىڭ رەئىسى مىخايىل گورباچېۋ تۇنجى قېتىم جەنۋەدە كۆرۈشتى. ئىككى رەھبەر ئىككى كۈن داۋاملاشقان يىغىندىن كېيىن، ئىستراتېگىيەلىك يادرو قوراللارنى 50 ئازايتىشنى قارار قىلدى.1994يىلى 19نويابىر خالىل مۇتلۇ دۇنيا ئېغىرلىق كۆتۈرۈش چېمپىيونلۇقىدا يەتتە قېتىم دۇنيا رېكورتىنى بۇزۇپ تاشلىدى.1997يىلى 19نويابىر ئامېرىكادا بوببى م ج كوھى يەتتە كېزەك تۇغدى. بۇ دۇنيادا تۇنجى قېتىملىق يەتتە كېزەكنىڭ تۇغۇلۇشى بولۇپ يېزىلدى.خەتكۈچ: مىخايىل گورباچېۋ , رونالد رېگان , سايلاش ۋە سايلىنىش ھوقۇقى , گېرمانىيە پۇل بىرلىكى , مارك |
تۇرسىن جۇرتباي ۇلى: ابايدىڭ ويى بۇكىل ادامزاتقا ورتاقحالىق تورابىجاڭا حابارلارءۇندىستاندا كوشە بويىنا دارەت قىلاتىندارعا سۋ شاشۋ كولىگىمەن سۋ شاشىپ، ەسكەرتۋ جاسادى تارباعاتاي قىزىل ءۇي مۇراجايى بيىل ءۇرىمجى قالاسى شاڭتوزاڭدى تىزگىندەۋ قىزمەتىن ءتۇيىندى تۇردە مىقتى يگەردى ءوز قىزمەتىن تاباندىلىقپەن جاقسى ىستەۋ ـــ ەڭ ۇلكەن ۇلەس قىلمىس كۇماندىلارىن تەكسەرگەندە، ار نامىسقا قۇرمەت ەتۋ كەرەك مامىر ايىندا بازارلاردىڭ زات ساتۋ مولشەرى وتكەن جىلداعىمەن سالىستىرعاندا 13.3 تومەندەگەن ءۇرىمجى قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىك مەكەمەسى سارى الاپات، قۇمار جانە ەسىرتكىنى الاستاۋ، قىلمىستىلارعا ارناۋلى سوققى بەرۋ ارەكەتىندە دەلولاردى تەكسەرىپ انىقتادى ولار ومىرگە دەگەن كوزقاراسى ارقىلى، نايتىنگەيىلدىڭ سەرتىن ورىنداپ كەلەدى شينجياڭنىڭ وقۋعا كومەكتەسۋ مەيىرشاپاعات الەۋمەتتىك يگىلىك قوعامى قان راگىنا شالدىققان بالالارعا قامقورلىق جاساۋ اتىنداعى الەۋمەتتىك يگىلىك قيمىلى ورىستەتىلدى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كەڭسەسى 13بەسجىلدىقتاعى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ پىلانىن الدىنالا جوسپارلادى 12مامىر مەملەكەتتىك اپات زيانىن ازايتۋ، اپاتتىڭ الدىن الۋ الەۋمەتتىك اۋماق الەۋمەتتىك يگىلىك قيمىلىنىڭ شينجياڭ رايونىنداعى باستالۋ سالتى وتكىزىلدى جاڭ چۇنشيان ۇرىمجىدە پاكيستان كەڭەس پالاتاسىنىڭ ءتوراعاسى سايد بۇحاريمەن جانە ونىڭ ساپارلاستارىمەن كەزدەستى جاڭ چۇنشيان اۆتونوميالى رايوننىڭ پارتيانىڭ بۇقارالىق لۋشيان تاربيەسى جانە امالياتتىق قيمىلى باسشىلىق گرۋپپاسى ءماجىلىسىن باسقارىپ اشتى 2000نان استام حالىق ساقشىسى 6 ورىنداعى پويەز بەكەتىندە شارلاۋ جۇرگىزدى 2014 جىلعى حالىقارالىق ساياحات ارۋى باسەكەسىنىڭ جۇڭگوداعى شەشۋشى جارىسى وتكىزىلدى ۇشقارى ۇيىم بارىمتالانعان ستۋدەنت قىزداردىڭ كەسكىنىن جاريالادى قازاقستان زۇڭتۇڭى نازاربايەۆ جۇڭگوعا ساپارلاي كەلەدى يبيندا تۋىلعان 12 مامىر اۆتوبۋز ورتەنۋ وقيعاسىندا ءورت قاساقانا قويىلعان ا ق ش پەن فيليپپين قايراڭعا تالاسۋ جاتتىعۋىن جاسادى ۇرىمجىدە شارۋ قيمىلدارعا، قۇمارعا شاتىلعان 29 ورىن الاستالدىورتالىق ءتارتىپ تەكسەرۋ كوميتەتىنىڭ ۇكىلي كىچياڭ ساپارىن اياقتاتىپ بەيجيڭگە ورشي جينپيڭ بەردىمۇحامەتوۆپەن بىرگە دۇنيەجۇڭگو تۇركمەنستان ءوزارا سەنىم ارتاتىشي جينپيڭ 3 كەزەكتى جۇڭگو افريكا حاجوعارى دارەجەلى باسشىلار 1 شەپكە جيى بۇكىل ەل بويىنشا 18 ولكەنىڭ ءبىرىنشى باءۇش ارميانىڭ تۇڭعىش توپتاعى ايەلدەر قۇرجەردى بازار بەلگىلەيدىنىڭ ءمانى جانە قارۋلى ساقشىلار بەيجيڭدە لاڭكەستىككە قحىشي دالىزىندە جازعىتۇرىم قار جاۋدىكەمە زەڭبىرەگىنىڭ ەكى وعىن الىپ جۇرگەن بيىل ءۇرىمجى قالاسى شاڭتوزاڭدى تىزگىندءوز قىزمەتىن تاباندىلىقپەن جاقسى ىستەۋ مامىر ايىندا بازارلاردىڭ زات ساتۋ مولشەءۇرىمجى قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىك مەكەمولار ومىرگە دەگەن كوزقاراسى ارقىلى، نايشينجياڭنىڭ وقۋعا كومەكتەسۋ مەيىرشاپاعاۇشقارى ۇيىم بارىمتالانعان ستۋدەنت قىزداا ق ش پەن فيليپپين قايراڭعا تالاسۋ جاتتۋكراينانىڭ ەكى وبلىسى ءبولىنىپ شىعىپ، پۋتين 6 دوپ ەنگىزىپ، دوستىق جارىستا جەڭدونەتسكىدە تاۋەلسىز بولۋدى قولداپ داۋىسقىرىمداعى تەكسەرۋ مەكەمەسىنىڭ سۇلۋ ايەلداستان مەكەنى قۇرىلدىكونەك جانە تالقى جايلى بىلەسىز بە؟ۇرپاق تاربيەسىندەگى انانىڭ رولىتۇرسىن جۇرتباي ۇلى: ابايدىڭ ويى بۇكىل ادامزاتقا ورتاقسۇحباتتاسقان: نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى2012.12.24 14:03 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابىتۇرسىن جۇرتباي ۇلى سۋرەت عالامتوردان الىندىءتىلشى: بالالىق شاعىڭىز، جالىندى جاستىعىڭىز، ەرشىمدى ەڭبەك جولىڭىز بۇل جاقتاعى باۋىرلاستارىڭىزدى قىزىقتىرادى، ءوزىڭىز جايلى سىر شەرتە وتىرساڭىز.تۇرسىن جۇرتباي ۇلى: جالىندى جاستىق دەپ ەسكە الاتىنداي سونشا ءبىر سالتاناتتى، بۋىرقانىپ تۇرعان بالالىق شاقتى كەشكەنىم جوق. ءبىراق، سول بالالىق شاقتاعى مەنىڭ ومىرگە دەگەن ىقىلاسىم، كوزقاراسىم، دۇنيەنى قابىلداۋ، اسەرلەنۋ، وي قورىتۋ سياقتى ىشكى رۋحاني كۇيىم مەنىڭ كەيىنگى ومىرىمە ۇلكەن اسەر بەردى دەپ ويلايمىن. ەگەر سول كۇندەردى اقىل ساناسىنان، وي ەلەگىنەن وتكىزسەم، مەنىڭ قالعان ءومىرىنىڭ بارلىعى سول بالالىق شاققا تىكەلەي قاتىستى جانە سول كۇندەرمەن تىكەلەي تامىرلاسىپ جاتادى. وسى ۋاقىتقا دەيىن 30دان اسا كىتاپ شىعاردىم، سونىڭ ءار قايسىسىندا بالالىق شاقتان تامىر تارتىپ جاتقان ءبىر ۇزىك ءجىپ، ياعني، ءبىر جۇيكە تامىر بار. كەيدە ويلايمىن: مەن سول بالالىق شاعىمداعى جۇيكەمدى جۇيكەلەپ ءومىر ءسۇرىپ جاتقان سياقتىمىن. ونداعى دۇنيەنى قابىلداۋ سەزىمدەرىم مەنىڭ 30 جاسقا دەيىن جازعان جەر بەسىك روماننوۆەللامدا، قار استىنداعى كوبەلەك اتتى روماننوۆەللامدا تولىقتاي قامتىلدى دەپ ويلايمىن. سونىڭ اراسىندا جول شەتىندەگى بالا، سودان كەيىن، سەمەيدەگى دەگەلەڭ اتوم سىنايتىن پوليگونى تۋرالى تارعىل تاستار دەگەن ەكى شاعىن حيكايات قانا جازىلماي قالدى. سول شىعارما ارقىلى مەنىڭ جان دۇنيەمدى تولىقتاي تۇسىنۋگە بولادى. ال دۇنيەنى كوركەم ويلاۋعا سەبەپكەر بولعان شىعارما، ءالى كۇنگە دەيىن ءوزىمنىڭ كوكەيىمنەن كەتپەيتىن قازاقتىڭ قىز جىبەك داستانى دەپ ويلايمىن.مەن شەشەدەن ەرتە جەتىم قالدىم، اپايىم بەسىنشى سىنىپتان كەيىن مەكتەپتەن قول ءۇزدى، ءبىزدى باعىپ، كىرقوڭىمىزدى جۋىپ، تاماعىمىزدى ىستەۋ ءۇشىن. ال تولەۋ دەگەن قارىنداسىم ءبىر جاسىندا، ەمشەكتەن تولىق قانىپ ەمبەي جەتىم قالدى. سوندىقتان دا ومىرگە ءبىر مۇڭلى سارىنمەن، مۇڭلى جانارمەن قارايتىن نازىك، قوڭىر، سازدى اۋەن ىلعي دا سانامدى، جۇرگىمدى بيلەپ تۇرادى. شەشەم دۇنيەدەن وتەر كەزىندە، ءتۇن ىشىندە كوزىمدى اشىپ قاراسام، اكەممەن باقۇلداسىپ: ءاي قۇداكەلدى، مىنا ۇشەۋىن، و دۇنيەگە بارعاندا، پايعامباردىڭ اق تۋىنىڭ استىندا سەنىڭ قولىڭنان الامىن، ساعان امانات، وسى ۇشەۋىنىڭ قاباعىنا كىربەڭ تۇسىرمە،دەپ جاتىر ەكەن. ويانىپ كەتتىم، سۇيتسەم اپايىم دا تىڭداپ جاتىر ەكەن. ءبىراق قوشتاسىپ السىنشى دەپ، ەكەۋمىز دە ۇندەمەي كورپەنىڭ استىنا تىعىلىپ، بۇعىپ جاتتىق. وسى ءبىر اۋەن ءالى كۇنگە دەيىن ەسىمنەن كەتپەيدى. سول كۇنى بوران بولاتىن، تاڭەرتەڭ قار تىزەدەن اسا جاۋعان. كۇن اشىلدى، سوندا قاردى بەلىمنەن ومبىلاپ وتىرىپ، شەشەمنىڭ قايتىس بولعانى تۋرالى وزگە جۇرتقا ءوزىم ەستىرتىپ، حابارلاپ ەدىم، سول ءبىر اۋەندەر مەنىڭ كوڭىلكۇيىم بولىپ الدى. قىز جىبەكتى جاتقا ايتاتىنمىن، اسىرەسە، قوس وبانىڭ تۇبىندە تولەگەنگە جەبە ءتيىپ، اۋەدەن ۇشقان التى قازبەن قوشتاساتىن جەرىن ىلعي دا جاتقا ايتىپ، جىلاپ وتىراتىنمىن:اۋەدەن ۇشقان التى قاز،اتايىن دەسەم وعىم از.قونار بولساڭ قونىپ كەت،مىنە مايدان، مىنە ساز،دەپ، سودان كەيىن ەلگە ۇشقان قازداردان اناسىنا، اكەسى بازاربايعا، قارىنداسى قارلىعاشقا سالەم ايتىپ:ەرتە تۋعان كوبەگەن،بازارباي ۇلى تولەگەن،دەپ كەلىپ، سانسىزبايمەن قوشتاسىپ:قىز جىبەك مەنىڭ جەسىرىم، سانسىزباي سونى امەڭگەرلىككە السىن دەگەن جەرىنە كەلگەندە، نەگە ەكەنىن بىلمەيمىن، وكسىپ جىلايتىنمىن. مەن ءبىر اتادان جالعىزبىن، مەن ەگەر ءولىپ قالسام ارتتا تۇياق قالمايدى، نە ورنىمدى باساتىن سانسىزباي جوق دەپ. وسى ءبىر ۋايىممەنوي مەنى تەربەتىپ وتىرىپ، ەرىكسىز كوركەم شىعارماعا الىپ كەلگەن سياقتى. ال العاشقى شىعارمانى جازۋعا يتەرمەلەگەن، قازاقستاننىڭ ءبىزدىڭ تولقىنداعى جازۋشىلارىنىڭ بارلىعىنىڭ بەسىگى بولعان بەردىبەك سوقباقبايەۆتىڭ مەنىڭ اتىم قوجا شىعارماسى. وسى ءبىر شىعارما بۇگىنگە دەيىن بالالاردىڭ قيالىن الديلەپ كەلەدى. ءبىز سول بەردىبەكتىڭ شاپانىنان شىقتىق دەسەك تە بولادى.ودان كەيىنگى ۇلكەن وقيعا سەمەيدەگى دەگەلەڭ پوليگونى. مەن سول پوليگوندا 1964جىلعى 18تامىزعا دەيىن تۇردىم، اكەم سول سىناق پوليگونىنىڭ مالىن باقتى، ول سىناقتان كەيىن جىلقى، قوي، سيىرلاردىڭ جۇندەرى ءتۇسىپ، وكىرىپ بارىپ قۇلاپ جاتادى. سويتسەم، ولاردى ادەيى سىناۋ ءۇشىن باعادى ەكەن. اكەم كۇزدە اۋىلعا قايتادى، كوكتەمدە قايتا بارادى. ءبىزدىڭ اۋىل پوليگوننان 60 شاقىرىم جەردە تۇردى، سەمەيدىڭ اباي اۋدانى، وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، اباي جولىندا اباي قىستىگۇنى بوراندا اداسىپ بارىپ، توعجانمەن تابىساتىن ماشان تاۋىنىڭ ەتەگى، اققوزى قىستاعى، قوڭىر اۋليە دەگەن جەر. سونداعى كورگەندەرىم مەنىڭ بالا سانامدى ەرتە ەسەيتتى، العاشقى ولەڭدەرىمنىڭ ءوزى سول اق قان اۋرۋىنا ۇشىراعان ادامداردىڭ تاعدىرى، سونىڭ ىشىندە كەيىن اتىن وزگەرتىپ، ويتكەنى جاريالاۋ كەرەك بولدى جاپون شالى دەپ العان ولەڭدەرىم. ال، العاشقى قالام ۇستاۋىمنىڭ وزىنە وسى ءبىر كوڭىلدەگى ويلارىم وزەك بولدى. جاڭاعى دەگەلەڭدەگى پوليگوننان ۇلكەن اپايىم، مۇعالىم ءتۇبىتقان راباي قىزى كەلىپ الىپ كەتتى، ارتىمنان اپايىم مەن قارىنداسىم كەلدى، سودان كەيىن بارىپ اكەمدى ول جەردەن بوساتتى، بۇل ءبىزدىڭ ومىرىمىزدەگى ۇلكەن ءبىر وزگەرىس دەپ بىلەمىن.سول كەزدە مەنىڭ ورىسشام ءتاپءتاۋىر بولاتىن، ويتكەنى كىلەڭ ورىس اسكەرلەرىنىڭ ىشىندە جۇرەمىز. اۋىلعا كەلگەندە بالالار مەنى شوقىنشىق دەپ مازاقتاپ، سودان قازاق تىلىنە بۇتىندەي بەت بۇردىم. ءتىپتى ۋنيۆەرسيتەتتە سول كونە، ەجەلگى ادەبيەتتەن؛ ءبىرىنشى كۋرستىڭ وزىندە لەكسيا وقىپ، ەمتيحان تاپسىرعاندا دا وسى تىلدەن ۇزاپ كەتكەم جوق. وسى كۇنگە دەيىنگى ەمىپ جۇرگەن ەمشەگىم ـــ سول قازاق ءتىلى. اراپ ءتىلى مەنىڭ شەتەل ءتىلىم بولدى، ءتاپءتاۋىر باستىعىپ، ءتىل ۇستارتىپ قالىپ ەدىم، ول سول ۇمىتىلعان كۇيىنشە قالدى. الايدا، الپىس توعىزىنشى جىلدان باستاپ، اراپ حارپىندەگى شاعاتاي تىلىندەگى جازبالاردى، سونان كەيىن اراپتىڭ ءالاحبار گازەتىن وقىپ جاتتىقتىم، سونىڭ پايداسى، مىناۋ الاش ارداگەرلەرىن اقتاۋ كەزىندە ءتيدى. مەن الاش ارداگەرلەرىن اقتاۋ كوميسسياسىندا ادەبي كەڭەسشى بولدىم، ايتەۋىر كەرەگىمە سول وقىعان ءبىلىمنىڭ جاراعانىن وزىمە قاناعات تۇتامىن.ال جازۋشى بولۋ ءۇشىن باقىتسىز بالالىق كەرەك دەيدى مارك تۆەن، ەگەر سول شىن بولاتىن بولسا، مەن ول مەكتەپتى مەن تولىقتاي، كۇيىنىشىمەن، سۇيىنىشىمەن، ۋايىمىمەن، قۋانىشىمەن قوسا كەشتىم دەپ ويلايمىن، قازىرگە دەيىن مەنىڭ بالالىق شاعىمنىڭ سارىنى مەنىڭ سانام مەن جۇرگىمدى الديلەپ تۇرادى.التايدا تاكسيدىڭ قوزعالۋ باعاسى 5 يۋانعا قىمباتتادىقۇلپىرعان قىر گۇلى ــ قىزعالداقوسىزاماندانعان اسەم قالا ــ اشحابادتۇركمەنستاندا تازا ءناسىلدى اقالتەكە جىلقىسىنان 3000 تۇياقتان استامى باركۇلاش ابدوللا قىزىمەن سۇقپاتقازاقشا ەلىكتەمەلى سوت قيمىلى |
ھەيز كۆرۈش ھەققىدە چۈشەنچە نۇرلۇق تىببىي بىلىملەر تورىباشبەتئاياللارساغلاملىقىھەيز كۆرۈش ھەققىدە چۈشەنچە 2021يىل 14ئاۋغۇست0 162 1 مىنۇتتا ئوقۇشھەيز بالىياتقۇ ئىچكى پەردىسىنىڭ ئايدا بىر قېتىم سويۇلۇپ چۈشۈپ قانىشى ھەيز دەپ ئاتىلىدۇ. ئىككى قېتىملىق ھەيزنىڭ بىرىنچى كۈنلىرى ئارىلىقتىكى ۋاقىت ھەيز دەۋرى بولۇپ، ئادەتتە 2830 كۈن ئارلىقتا بولىدۇ. ھەيز مەزگىلى 37 كۈن بولۇپ بۇرۇن ياكى كېيىن بولسا ھەمدە داۋاملىق شۇ خىل ھالەتنى ساقلاپ كەلسە، ئەمما باشقا يېقىمسىزلىنىش ھالەتلىرى بولمىسا، يەنىلا نورمال ھېسابلىنىدۇ. ھەيزنىڭ داۋام قىلىشى ئادەتتە ئۈچ كۈندىن يەتتە كۈنگىچە بولىدۇ.بىرىنچى قېتىملىق ھەيزنىڭ قان مىقدارى تەخمىنەن 3050 مىللىتىر بولۇپ، ئىككىنچى، ئۈچىنچى كۈنلىرى بىر ئاز كۆپىيىپ، كېيىن تەدرىجىي ئازلايدۇ. ھەيز قېنى ئىشقارلىق، رەڭگى توق قىزىل، تۇراقسىز بولۇپ، ئۇيۇمايدۇ، ئۇنىڭغا سويۇلۇپ چۈشكەن بالىياتقۇ ئىچكى پەردىسىنىڭ پارچىلىرى، بالىياتقۇ بوينى شىلىمشىق سۇيۇقلۇقى ۋە سويۇلۇپ چۈشكەن جىنسىي يول ھۈجەيلىرى بولىدۇ. تۇنجى ھەيز 11 ياشتىن 18 ياش ئەتراپىدا باشلىنىدۇ. كۆپىنچە 13 15 ياشلاردا كېلىدۇ.بەزى قىز ئاياللاردا ھەيز دەۋرىدە قورساقنىڭ تۆۋەنكى تەرىپى ۋە كۆكسى چىڭقىلىش، ئوڭاي چارچاش، باش ئاغرىش، ئۇيقۇسىزلىق ياكى ئۇيقۇچانلىق، قەۋزىيەت، بەل، توققۇز كۆز قىسمى تېلىش، قورساقنىڭ ئاستى قىسمىغا ئېغىر نەرسە كەپلىشىۋالغاندەك بولۇش ۋە كەيپىياتى تۇراقسىزلىنىشتەك ئالامەتلەر كۆرۈلۈپ، ھەيز مەزگىلى ئۆتۈپ كەتكەندىن كېيىن ئۆزلىگىدىن يوقىلىدۇ. ھەيز ئادەتتە قىز ئاياللارنىڭ تۇرمۇش ۋە خىزمىتىگە تەسىر يەتمەيدۇ.ئابابەكرى راخماننىڭ ئاياللار ۋە بالىلار كېسەللىكلىرىنى ئۇيغۇر تېبابىتىدە داۋالاش ناملىق كېتابىدىن ئېلىندى. |
19 2022 18:06نۇرسۇلتان. قازاقپارات ق ر پرەزيدەنتى قاسىمجومارت توقايەۆ وتاندىق بيزنەس وكىلدەرىمەن كەزدەسۋىندە 5 ماۋسىم كۇنى وتەتىن رەسپۋبليكالىق رەفەرندۋمنىڭ ماڭىزىنا توقتالدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.5 ماۋسىمدا رەسپۋبليكالىق رەفەرەندۋم وتەدى. اتا زاڭىمىزعا وزگەرىستەر ەنگىزىلەدى. حالقىمىز وسىنداي بەتبۇرىستى كەزەڭدە ەل بولاشاعىن ايقىنداۋعا تىكەلەي اتسالىساتىن بولادى. جاۋاپتى ساتتە ءار ازاماتىمىزدىڭ داۋىسى ايرىقشا ءرول اتقارادى، دەدى مەملەكەت باسشىسى.سونداياق، پرەزيدەنت بيزنەس وكىلدەرىمەن 4 اي بۇرىن بولعان كەزدەسۋگە توقتالدى.وتكەن جولعى باس قوسۋدا ءوزارا پىكىر الماسىپ، جاڭا ۇستانىمداردى ايقىندادىق. بىرلەسە جۇمىس ىستەۋدىڭ جولدارىن ناقتىلادىق. مەن ءبىرقاتار تاپسىرما بەردىم. ءتورت اي دەگەن اسا كوپ ۋاقىت ەمەس. ءبىراق، وسى ارالىقتا ەل ىشىندە جانە الەمدە تالاي نارسە وزگەردى. جاڭا قازاقستاندى قۇرۋعا كىرىستىك، دەدى قاسىمجومارت توقايەۆ.ايتا كەتەيىك، اقوردادا قاسىمجومارت توقايەۆ وتاندىق بيزنەس وكىلدەرىمەن كەزدەسىپ جاتىر. |
مينيستر شەتەلدك جۇمىسشىلاردىڭ ەلمزگە كەلۋ ٴتارتبن ٴتۇسندرد ەاەو16 ٴساۋىر 2018، 11:58مينيستر شەتەلدك جۇمىسشىلاردىڭ ەلمزگە كەلۋ ٴتارتبن ٴتۇسندرد16 ٴساۋىر 2018, 11:58 1720 0مينيستردڭ ايتۋىنشا، ەلمزدە حالىقارالىق ستاندارتتارعا ساي كەلەتن جاڭا ميگراسيالىق ساياسات قالىپتاسقان.شەتەلدك جۇمىس كۇشن تارتۋ كۆوتا بەرۋ مەحانيزم ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى. ۇكمەت شەتەلدك كاسبي جۇمىسشىلارعا كۆوتا بەكتەد. بۇل ماماندار قۇرىلىس، ونەركاسپ، اۋىل شارۋاشىلىعى مەن باسقا دا سالالاردا جۇمىس جاسايدى. سونىمەن قاتار، زاڭ بويىنشا ناقتى ينۆەستيسيالىق جوبالاردى سكە اسىرۋ ٴۇشن شەتەلدك كاسبي جۇمىسشىلاردى كۆوتاسىز جانە رۇقساتسىز تارتۋعا مۇمكنشلك بار. ٴار مەملەكەت ازاماتتارىنىڭ ەلمزگە كەلۋ جانە تركەلۋ ٴراسم ٴارتۇرل. قازاقستانعا كرۋ ٴۇشن ولاردىڭ كوبنە ۆيزا كەرەك. 19 ەلمەن جالپى ازاماتتىق پاسپورتپەن ۆيزاسىز كرۋ ٴتارتىبى تۋرالى كەلىسىم جاسالدى. ولاردىڭ قاتارىندا ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق ەلدەر دە بار. 45 ەلدىڭ ازاماتى 30 كۇنگە دەيىن ۆيزا راسىمىنەن جانە تىركەلۋدەن بوساتىلعان. 2016 جىلدان باستاپ قىتاي ازاماتتارىنىڭ قازاقستانعا توپتىق تۋريستىك ساپارلارىن جەڭىلدەتۋ تۋرالى مەموراندۋم كۇشنە ەند، دەد قاسىموۆ.مينيستردڭ ايتۋىنشا، شەتەلدك ينۆەستورلار ٴۇشن ەرەكشە جاعداي جاسالدى. ينۆەستورلىق ۆيزا ٴۇش جىلعا بەرلەتن بولدى. ينۆەستورلارعا ەلمزدڭ كوشقون قىزمەتنە تركەلۋ تالاپ ەتلمەيد.سوڭعى جىلدارى بز شەتەل ازاماتتارىن تىركەۋ ٴراسىمىن ٴبىرشاما جەڭىلدەتتىك. ەكونوميكاسى دامىعان جانە ساياسي تۇراقتى 56 ەلدىڭ ازاماتتارى شەكارادان وتكەن بويىندا كەدەن قىزمەتىنە تىركەلە الادى. بۇل ولاردى ميگراسيا قىزمەتىنە كەلىپ، تىركەلۋدەن بوساتادى. ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق پەن تاجىكستان ەلنڭ ازاماتتارى ەرەكشە مارتەبەگە يە. ولار شەكارادان وتكەننەن باستاپ 30 كۇنگە دەيىن تىركەلۋدەن بوساتىلادى. ەاەو ەلدەرىنڭ ازاماتتارىنا ٴبىزدىڭ ەلمزدە جۇمىس ىستەۋى ٴۇشىن رۇقسات كەرەك ەمەس. وتكەن جىلدان باستاپ شەتەل ازاماتتارىن قابىلدايتىن بارلىق زاڭدى جانە جەكە تۇلعالار ولاردى ەلەكتروندىق ۇكىمەت پورتالى ارقىلى تىركەۋگە مۇمكىندىك الدى، دەد قالمۇحانبەت قاسىموۆ. |
ءجۇز وقۋلىقتىڭ ەرەكشەلىگىن ءسوز ەتسەكبيلىك 8519 0 پىكىر 15 مامىر, 2017 ساعات 10:57بۇگىندە ەلباسىنىڭ بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ اتتى باعدارلامالىق ماقالاسىنىڭ ماڭىزىن بۇكىل قوعام تەرەڭ ءتۇسىنىپ، ەلىمىزدىڭ رۋحاني تاۋەلسىزدىگىن نىعايتاتىن ستراتەگيالىق قۇجاتقا بالاپ وتىر. جاھاندانۋ جاعدايىندا ءوزىمىزدىڭ مەملەكەتتىلىگىمىزدى، ءتىلىمىزدى، ءدىنىمىزدى، ءدىلىمىزدى، سالتءداستۇرىمىزدى، جالپى ۇلتتىق ەرەكشەلىكتەرىمىزدى قالاي ساقتاپ قالامىز دەگەن ماسەلە ءاربىر ازاماتتى تولعاندىراتىنى ءسوزسىز.بۇل ورايدا ۇلتتىق بولمىسىمىزدى ساقتاپ قانا قويماي، ودان ءارى دامىتا وتىرىپ الەمدىك وركەنيەت كوشىنە ىلەسۋ ءبىز ءۇشىن ومىرلىك ماڭىزى بار ميسسيا. ەلباسىنىڭ بۇل ماقالاسىنىڭ تاياۋ جىلدارداعى مىندەتتەر اتتى ەكىنشى بولىمىندە قوعام الدىنا جاقىن كەلەشەكتە اتقارىلۋى ءتيىس بىرنەشە وزەكتى مىندەتتەر قويىلعان. سونىڭ ىشىندە جاڭا گۋمانيتارلىق ءبىلىم بەرۋ اياسىندا قازاق تىلىندەگى 100 جاڭا وقۋلىق جوباسىن ىسكە اسىرۋ مىندەتىنە توقتالۋدى ءجون كوردىك.پرەزيدەنت اتالمىش جوبا بويىنشا ءبىرىنشىدەن، تاريح، ساياساتتانۋ، الەۋمەتتانۋ، فيلوسوفيا، پسيحولوگيا، مادەنيەتتانۋ جانە فيلولوگيا عىلىمدارى بويىنشا ستۋدەنتتەرگە تولىققاندى ءبىلىم بەرۋگە قاجەتتى بارلىق جاعدايدى جاساۋ، ەكىنشىدەن، الداعى بىرنەشە جىلدا گۋمانيتارلىق ءبىلىمنىڭ بارلىق باعىتتارى بويىنشا الەمدەگى ەڭ جاقسى 100 وقۋلىقتى قازاق تىلىنە اۋدارۋ، ۇشىنشىدەن، وسى باعىتتا ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسىن قۇرۋ جۇمىستارىنا كىرىسۋدى تاپسىردى.ماقالادا وسى باعدارلاما ارقىلى قانداي جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزەتىنىمىز اتاپ كورسەتىلگەن. ەڭ الدىمەن، دەدى ەلباسى، ءجۇز مىڭداعان ستۋدەنتكە جاڭا ساپالىق دەڭگەيدە ءبىلىم بەرە باستايمىز. بۇل ءبىلىم سالاسىنداعى جاھاندىق باسەكەگە نەعۇرلىم بەيىمدەلگەن مامانداردى دايارلاۋ دەگەن ءسوز. وعان قوسا، جاڭا ماماندار اشىقتىق، پراگماتيزم مەن باسەكەلىك قابىلەت سياقتى سانانى جاڭعىرتۋدىڭ نەگىزگى قاعيدالارىن قوعامدا ورنىقتىراتىن باستى كۇشكە اينالادى. وسىلايشا، بولاشاقتىڭ نەگىزى ءبىلىم وردالارىنىڭ اۋديتوريالارىندا قالانادى. الەمنىڭ ۇزدىك 100 وقۋلىعىنىڭ قازاق تىلىندە شىعۋى 56 جىلدان كەيىناق جەمىسىن بەرە باستايدى. سول سەبەپتى، ۋاقىت ۇتتىرماي، ەڭ زاماناۋي، تاڭداۋلى ۇلگىلەردى الىپ، ولاردىڭ قازاق تىلىندەگى اۋدارماسىن جاساۋىمىز كەرەك. بۇل مەملەكەتتىڭ مىندەتى. ۇكىمەت مۇنى اۋدارماشى ماماندارمەن قامتاماسىز ەتۋ، اۆتورلىق قۇقىق، وقۋادىستەمەلىك باعدارلامالار مەن پروفەسسورلىقوقىتۋشىلىق قۇرامدى بەلگىلەۋ سياقتى جايتتاردى ەسكەرە وتىرىپ، كەشەندى تۇردە شەشۋى كەرەك.بۇنىڭ ءبارى قوعامداعى تولعاعى جەتكەن، شەشىمى تابىلماي كەلە جاتقان ماسەلەلەر ەكەنى بەلگىلى. سوڭعى جىلدارى ەلىمىز يندۋستريالدىقيننوۆاتسيالىق دامۋعا باسىمدىق بەرۋگە بايلانىستى جوعارى وقۋ ورىندارى گۋمانيتارلىق عىلىمدارعا ءجۇردىمباردىم قاراي باستاعان بولاتىن. كوپتەگەن جوولاردا تاريح، ساياساتتانۋ، الەۋمەتتانۋ، فيلوسوفيا، پسيحولوگيا، مادەنيەتتانۋ سياقتى دەربەس گۋمانيتارلىق سالالار الەۋمەتتىكگۋمانيتارلىق پاندەر كافەدراسىنا بىرىكتىرىلىپ، گۋمانيتارلىق پاندەردىڭ ساعاتىن قىسقارتۋ، ءمانى مەن ماڭىزىن تومەندەتۋگە جول بەرىلدى. ءتىپتى قازاقستان تاريحى مەكتەپتە وقىتىلادى، ەندى ونى جوعارى وقۋ ورىندارىندا قايتالاپ وقىتۋدىڭ كەرەگى جوق دەگەن جەلەۋمەن قازاقستان تاريحى كافەدرالارى جابىلدى.ەندى، مىنە، ەلباسىنىڭ تىكەلەي كوڭىل ءبولۋى ناتيجەسىندە جوعارى ءبىلىم سالاسىندا جىبەرىلگەن وسىنداي ولقىلىقتاردى جوندەۋ قولعا الىنۋدا. كەز كەلگەن ادام ەڭ الدىمەن قوعامنىڭ مۇشەسى. تەحنيك، مەحانيك، ماتەماتيك، فيزيك، حيميك جانە ت.ب. ماماندىق يەلەرى قوعامدا قاۋىمداسىپ ءومىر سۇرەدى، بىرلەسىپ ەڭبەك ەتەدى، قوعام دامۋى ءۇشىن عىلىممەن اينالىسىپ ىزدەنەدى. ال سول قوعامدا ءومىر ءسۇرۋدىڭ قىرسىرىن گۋمانيتارلىق عىلىمدار وقىتىپۇيرەتەدى. ولاي بولسا، ينجەنەرلىكتەحنيكالىق ماماندىقتار ءۇشىن گۋمانيتارلىق ءبىلىمنىڭ قاجەتى جوق پا؟ قاجەتى بولعاندا قانداي. ءبىز بولاشاق ماماندارىمىزدىڭ وتانسۇيگىش پاتريوت، ۇلتجاندى ازامات بولعانىن قالايمىز با؟ قالايمىز. بولاشاقتا جاستاردىڭ ساياسي بەلسەندى، مادەنيەتتى، ءتوزىمدى، ءدىني ساۋاتتى، ءوز قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن بىلەتىن، قوعامدى سىيلاپ، وتانىن قۇرمەتتەيتىن ناعىز ازاماتقا اينالعانىن قالايمىز با؟ البەتتە. ولاي بولسا گۋمانيتارلىق عىلىمدارعا قىرىن قاراۋدىڭ ءجونى جوق. مىنە، سوندىقتان قاشاندا كورەگەن ساياساتكەرلىگىمەن تانىمال ەلباسىمىز بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ اتتى ەڭبەگىندە جاڭاشا گۋمانيتارلىق ءبىلىم بەرۋگە ەرەكشە ءمان بەرۋىنىڭ سىرى تەرەڭدە جاتىر.ەلباسىمىز ۇسىنعان قازاق تىلىندەگى 100 جاڭا وقۋلىق جوباسى دا ۋاقىت تالابىنان تۋىنداپ وتىر. جاھاندىق دەڭگەيدە باسەكەگە قابىلەتتى بولامىز دەسەك، الەمدىك دەڭگەيدەگى ەڭ وزىق وقۋلىقتاردان، عىلىمي ادەبيەتتەردەن ءبىلىم العان ابزال. ءبىز ءالى كۇنگە دەيىن كوبىنەسە ورىس تىلىندەگى شەتەلدىك ادەبيەتتەردى قولدانامىز. بۇل قازاق ءتىلىنىڭ عىلىم تىلىنە اينالۋىن تەجەيدى، ورىس تىلىنە دەگەن تاۋەلدىلىكتى ارتتىرادى. ەگەر قازاق ءتىلىن دامىتامىز، ءبىلىم مەن عىلىم تىلىنە اينالدىرامىز دەسەك شەت تىلدەرىندەگى وقۋلىقتار مەن عىلىمي ادەبيەتتەردەگى ماڭىزدى اقپاراتتى تۇپنۇسقادان الا ءبىلۋىمىز قاجەت. شىنايى رۋحاني جاڭعىرۋ سول كەزدە جۇزەگە اسادى.ەندىگى باستى ماسەلە وسىناۋ وزەكتى ءمىندەتتەردى ناۋقانشىلدىققا اينالدىرماي، كوزبوياۋشىلىققا جول بەرمەي، شىنايى ءارى ساۋاتتى ىسكە اسىرۋ. ازىرگە عىلىمي ورتادا قانداي وقۋلىقتاردى قازاق تىلىنە اۋدارامىز دەگەن ماسەلە انىقتالا قويعان جوق. بۇل تۇرعىدا قىزۋ پىكىرتالاس جۇرۋدە، بۇلاي بولۋى زاڭدىلىق. عىلىمنىڭ ءوزى پىكىرتالاسقا نەگىزدەلگەن. سوندىقتان ءارتۇرلى شەتەلدىك اۆتورلاردىڭ وقۋلىقتارىن قازاقشاعا اۋدارۋ تۋرالى سانالۋان ۇسىنىستار جاسالارى ءسوزسىز. بۇل جەردەگى باستى ۇستانىم قانداي دا ءبىر وقۋلىقتى قازاقشاعا اۋدارۋ تۋرالى ۇسىنىس جاساۋشى وتاندىق عالىمنىڭ اتاقدارەجەسىنە، لاۋازىمىنا، بەدەلىنە ەمەس، اۋدارۋعا ۇسىنىلاتىن شەتەلدىك وقۋلىقتىڭ عىلىميپەداگوگيكالىق قۇندىلىعىنا، تەوريالىق ماڭىزدىلىعىنا، پراكتيكالىق قاجەتتىلىگىنە، ونىڭ اۆتورىنىڭ ءبىلىمى مەن بىلىكتىلىگىنە ءمان بەرۋ. كەلىسىپ پىشكەن تون كەلتە بولمايدى دەگەن، قازاق تىلىنە اۋدارىلاتىن 100 ۇزدىك شەتەلدىك وقۋلىق ەل بولىپ اقىلداسىپ، قوعامدىق تالقىعا سالىنىپ بارىپ ىرىكتەلگەنى ءجون.تاعى ءبىر ەسكەرەتىن جاعداي، الەمدىك تۇرعىدان الساق، قازاق تىلىنە اۋدارىلۋى قاجەت وقۋلىقتار سانى 100دەن الدەقايدا كوپ ەكەنى تۇسىنىكتى. ەلباسىمىز جاقسى باستاما كوتەرىپ، حالىقتىڭ نازارىن اۋداردا ءبىلدى، عىلىمي قاۋىمداستىققا باعىتباعدار بەردى. ەندى وسى يگى باستاماعا بۇكىل ەل بولىپ قولداۋ جاساپ، ارى قاراي دامىتا ءبىلۋىمىز قاجەت. كەزىندە زەردە قوعامدىق قورىنىڭ قولداۋىمەن وتاندىق عالىمدار فيلوسوفيا، ساياساتتانۋ، مادەنياتتانۋ سالالارى بويىنشا بىرقاتار شەتەلدىك كلاسسيكالىق ەڭبەكتەردى قازاق تىلىنە اۋدارىپ، باسپادان شىعاردى. ولاردى وقىرمان قاۋىم ءالى كۇنگە دەيىن پايدالانىپ ءجۇر. وسى رەتتە ەلىمىزدەگى ءىرى بيزنەسمەندەر، بانكيرلەر مەن كاسىپكەرلەر ۇلتجاندىلىق تانىتىپ، ەلباسى جوباسىنا قولداۋ كورسەتىپ قازاق تىلىندەگى 1000 جاڭا وقۋلىق جوباسىنا نەگە اينالدىرماسقا؟ ولاي بولىپ جاتسا، ارينە، نۇر ۇسىنە نۇر بولار ەدى. رۋحاني جاڭعىرۋ بۇكىلحالىقتىق ءىس، وعان اركىم اتسالىسۋى كەرەك. سىرتتان سىناپ، قول قۋسىرىپ قاراپ وتىرۋعا بولمايدى.ءسوز سوڭىندا ايتا كەتەرلىك تاعى ءبىر ماسەلە، ءالفارابي اتىنداعى قازۇۋءدىڭ قازاق ۋنيۆەرسيتەتى باسپاسىنان جىل سايىن ونداعان تاماشا وقۋلىقتار مەن وقۋ قۇرالدارىن جارىققا شىعارۋدا. ولاردىڭ بارلىعى ۋنيۆەرسيتەت ەسەبىنەن قارجىلاندىرىلىپ كەلەدى جانە ۋنيۆەرسيتەت كىتاپحانالارى مەن كىتاپ دۇكەنى ارقىلى تاراتىلادى. الايدا وسىنداي عىلىميادىستەمەلىك كەڭەستىڭ ماقۇلداۋىنان وتكەن، تالاپقا ساي وتاندىق وقۋلىقتار مەن وقۋ قۇرالدارى ءتيىستى جەرىنە جەتپەي جاتىر. ول ءۇشىن اتالمىش باسىلىمداردى ەلىمىزدىڭ جوعارى جانە ارناۋلى وقۋ ورىندارىنا تاراتۋدىڭ ورتالىقتاندىرىلعان جەلىسىن دامىتۋ كەرەك. رۋحاني جاڭعىرۋ اياسىندا شەتەلدىك عالىمداردىڭ ەڭبەكتەرىمەن قاتار، ءوزىمىزدىڭ وتاندىق عالىمپەداگوگتاردىڭ دا وزىق وقۋلىقتارىن كادەگە جاراتا ءبىلۋىمىز قاجەت.سەيىلبەك مۇساتاەۆ، ساياسي عىلىم دوكتورى، ءالفارابي اتىنداعى قازۇۋ ساياساتتانۋ جانە ساياسي تەحنولوگيالار كافەدراسىنىڭ پروفەسسورى |
قازاقىستاندىكى كورونا ۋىرۇسى ۋەزىيىتى ھەر خىل قاراشلارنى كەلتۈرۈپ چىقماقتاقازاقىستان ساقچىلىرى ئالمۇتادىكى رايونلارنى توسۇپ، كورونا ۋىرۇسىنىڭ تارقىلىشىنىڭ ئالدىنى ئالماقتا. 2020يىلى 19مارت، ئالمۇتا.خىتاينىڭ ۋۇخەن شەھىرىدىن تارقالغان دەپ قارىلىۋاتقان كورونا ۋىرۇسىنىڭ كۈچىيىش سەۋەبىدىن 16مارتتىن باشلاپ قازاقىستاندا ئارقائارقىدىن بىخەتەرلىك چارىلىرىنىڭ كۆرۈلۈپ كېلىۋاتقانلىقى مەلۇم.دەسلەپتە ئېلان قىلىنغان پەۋقۇلئاددە ھالەت نەتىجىلىك بولمىغانلىقتىن، مەملىكەتنىڭ بىر قاتار چوڭ شەھەرلىرىدە، ئاندىن بەزى ئوبلاستلاردا كارانتىن تەرتىپى ئېلان قىلىنىپ، پۈتكۈل قازاقىستان بويىچە پەۋقۇلئاددە ھالەت 11مايغىچە ئۇزارتىلغانىدى. ئەمما بەزى ئاخىرقى مەلۇماتلارغا قارىغاندا، قازاقىستاندىكى كورونا ۋىرۇسى ۋەزىيىتى خېلى جىددىيلەشكەن ئىكەن.قازتاگ ئاگېنتلىقىدا ئېلان قىلىنغان دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى قازاقىستاندىكى كورونا ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملىنىش ۋەقەلىرىدىن ئەنسىرىمەكتە ناملىق ماقالىدا ئېيتىلىشىچە، دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتىنىڭ ياۋروپا بويىچە بۆلۈمىنىڭ مۇدىرى خانس كليۇگې ئاخىرقى ھەپتىدە رۇسىيە، بېلارۇسىيە، قازاقىستان ۋە ئۇكرائىنادا كورونا ۋىرۇسىدىن يۇقۇملانغانلار سانىنىڭ كۆپىيىۋاتقانلىقىنى بىلدۈرگەنىكەن. ئۇ يەنە تاجىكىستاندىمۇ مەزكۇر تەشكىلات مۇتەخەسسىسلىرىنىڭ ئەھۋالنى ئېنىقلاش مەقسىتىدە ئىش ئېلىپ بېرىۋاتقانلىقىنى، ياۋروپانىڭ 43 مەملىكىتىدە تولۇق ياكى قىسمەن چەكلەش چارىلىرىنىڭ ئېلان قىلىنغانلىقىنى، بۇ جەھەتتە 32 دۆلەتتە بىخەتەرلىك چارىلىرىنى يېنىكلىتىشكە قاراپ يۈزلەنگەنلىكىنى تەكىتلىگەن.ئەمما پەرغانە ئاخبارات ئاگېنتلىقىدا ئېلان قىلىنغان مەركىزىي ئاسىيادا كورونا ۋىرۇسىغا قارشى تۇرۇش ۋەقەنامىسى ناملىق ماقالىدا كۆرسىتىلىشىچە، مەركىزىي ئاسىيا مەملىكەتلىرىدە، شۇ جۈملىدىن قازاقىستاندا كورونا ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلار سانى خېلى تۆۋەنكەن.ماقالىدا قازاقىستان، ئۆزبېكىستان، قىرغىزىستان، تاجىكىستان ۋە تۈركمەنىستاندا 7مايغا قەدەر شەكىللەنگەن ۋەزىيەتكە باھا بېرىلگەن. قازاقىستاندا كورونا ۋىرۇسى كېسىلى بىلەن يۇقۇملانغانلار سانى 4530، ساقايغانلار 1470، ئۆلگەنلەر 30 ئادەمنى تەشكىل قىلغان. مەملىكەت ئىچىدە بەزى يېنىكچىلىكلەرگە يول قويۇلغان بولسىمۇ، لېكىن بىخەتەرلىك چارىلىرىنى ساقلاش تەلەپ قىلىنىدىكەن. 4مايدىن تارتىپ بەزى دۇكانلار، رەسىمخانىلار، ساتىراشخانىلار، تېببىي مەركەزلەر، كۆچمەس مۈلۈكلەرنى ئېلىپسېتىش شىركەتلىرى ۋە باشقىلارغا ئىش باشلاش رۇخسەت قىلىنغان.ماقالىدا دېيىلىشىچە، كورونا ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلار سانى ئۆزبېكىستاندا 2266، قىرغىزىستاندا 895، تاجىكىستاندا 461 ئادەمگە يەتكەن. ئەمدى تۈركمەنىستاندا كورونا ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلارلا ئەمەس، ھەتتا بۇ كېسەل ھەققىدە بىرمۇ يېڭىلىق ئېلان قىلىنمىغانىكەن.ئىگىلىنىشىچە، قازاقىستاندىكى كورونا ۋىرۇسى ۋەزىيىتىنىڭ نەقەدەر مۇرەككەپلىكىنى قازاقىستانلىق ۋىرۇس مۇتەخەسسىسلىرىنىڭ يېقىندا قىلغان بىلدۈرۈشىمۇ تەستىقلىماقتىكەن.نۇر قازاقىستان ئاگېنتلىقىدا بېرىلگەن قازاقىستانلىق يۇقۇملۇق كېسەل مۇتەخەسسىسلىرى كورونا ۋىرۇسىنىڭ ئىككىنچى دولقۇنىنى نويابىردا كۈتمەكتە ناملىق ماقالىدا ئېيتىلىشىچە، قازاقىستانلىق بۇ ساھە مۇتەخەسسىسلىرى كورونا ۋىرۇسىنىڭ كەم دېگەندە يىلنىڭ ئاخىرىغىچە بولىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن. ماقالىدا يەنە كۆرسىتىلىشىچە، قازاقىستانلىق ھەم چەتئەللىك مۇتەخەسسىسلەر يۇقۇملىنىشنىڭ ئىككىنچى، ھەتتا ئۈچىنچى دولقۇنى كۈتۈلۈۋاتقانلىقىنى تەكىتلەپ، ئۇلارنىڭ بەزىلىرى ماسكىلارنى تاقاش توختىتىلمايدۇ، ئىككىنچىلىرى كورونا ۋىرۇسى ئۇزاققا سوزۇلىدۇ، ئۈچىنچىلىرى بولسا، بۇ كېسەل ھەتتا مەڭگۈگە كەلدى، دەپ ھېسابلايدىكەن.شۇلارنىڭ بىرى تېببىي پەنلەر دوكتورى دىناگۈل بايېشېۋا بۇ ۋىرۇسنى ھەر يىلى ئەتىيازلىقى ۋە كۈزلۈكى ئۇچرىتىشقا بولىدىغانلىقىنى، بۇ ۋىرۇسنىڭ ئادەم ئورگانىزمىغا ماسلاشقانلىقىنى، رۇسىيەلىك ئالىملارنىڭمۇ خۇددى شۇنداق پىكىردە ئىكەنلىكىنى كۆرسەتكەن.كۆپلىگەن مۇتەخەسسىسلەرنىڭ پىكرىچە، بۇ ۋىرۇس مەۋسۇملۇق خاراكتېرگە ئىگە بولۇشى مۇمكىن ئىكەن. رۇسىيە پەنلەر ئاكادېمىيەسىنىڭ ئاكادېمىكى ۋىتالىي زۋېرېف بۇ ۋىرۇسنىڭ ئىنتايىن مۇرەككەپ بولۇپ، ھېچ قاچان يوقىمايدىغانلىقىنى، ئۇنىڭغا قارشى ۋاكسىنانىڭمۇ ئىشلىنىپ چىقماسلىق مۇمكىنلىكىنى ئىلگىرى سۈرگەن.بىز ئاممىۋى ئاخبارات ۋاسىتىلىرىدە ئېلان قىلىنغان مەزكۇر پىكىرلەر ھەققىدە مۇتەخەسسىسلەرنىڭ قاراشلىرىنى ئىگىلىدۇق.رادىيومىز زىيارىتىنى قوبۇل قىلغان مىكروبىئولوگىيە مۇتەخەسسىسى، دوكتور باتىربېك ئايتجانوف ئەپەندى ھەر قانداق ۋىرۇسنىڭ، شۇ جۈملىدىن كورونا ۋىرۇسىنىڭ بىربىرىگە ئوخشايدىغان خۇسۇسىيەتلىرى بولىدىغانلىقىنى ئوتتۇرىغا قويۇپ، مۇنداق دېدى: ئادەتتىكى ۋىرۇسلارغا ئوخشاش بۇمۇ يىل مەزگىللىرىدە ئادەملەرنىڭ ئىممۇنىتېتى تۆۋەنلىگەندە قايتىلىنىشى مۇمكىن. بىراق ئۇ شۇ پېتىچە قالىدۇ دېگەن دۇرۇس ئەمەس. ئۇنىڭغا قارشى ھەر خىل مەھسۇلاتلار چىقىۋاتىدۇ. بۇلار ئۆزلىرىنىڭ بىرەر نەتىجىسىنى بېرىدۇ. شۇنىڭ ئۈچۈن ئۇ مەڭگۈ بولۇپ قالمايدۇ. ھەر مەۋسۇمدا ئۇ قايتىلىنىشى مۇمكىن. چۈنكى مەۋسۇمنىڭ ئاخىرىدا ئورگانىزم ئوساللىشىدۇ، ۋىتامىن كەملىكى پەيدا بولىدۇ، ئىممۇنىتېت تۆۋەنلەيدۇ. شۇ ۋاقىتتا ئۇ كۈچىيىشى مۇمكىن. شۇنىڭ بىلەن بىللە بۇ ئادەملەر ئۆزلىرىگىمۇ باغلىق. ئۇلار بىخەتەرلىك چارىلىرىنى ۋاقتىدا ساقلىسا، دوختۇرلارنىڭ كۆرسەتمىلىرىنى ئورۇنلىسا، بۇ كېسەلنى يېڭىشكە بولىدۇ.باتىربېك ئايتجانوف يەنە قازاقىستاندا كورونا ۋىرۇسىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن ئۆز ۋاقتىدا بىخەتەرلىك چارىلىرىنىڭ كۆرۈلگەنلىكىنى بىلدۈردى. ئۇ شۇنداقلا بەزى مۇتەخەسسىسلەرنىڭ كورونا ۋىرۇسىغا قارشى ۋاكسىنا ئىشلەپ چىقىش مۇمكىن ئەمەس دېگەن تەخمىنلىرىنى ئىنكار قىلىپ، ھەر قانداق كېسەلنى ياخشى تەتقىق قىلغان تەقدىردىلا ئۇنى يېڭىشقا بولىدىغانلىقىنى تەكىتلىدى.ۋىرۇس ئىلمى مۇتەخەسسىسى، ئاكادېمىك مەسىمجان ۋېلەموفنىڭ پىكرىچە، ھازىرقى ۋەزىيەتتە پەۋقۇلئاددە ھالەت تەلەپلىرىنى قەتئىي ساقلىغان ھالدا، بۇ ئېغىر ۋەزىيەتتىن چىقىش مۇمكىنكەن.مەسىمجان ۋېلەموف مۇنداق دېدى: ياز پەسلىدە كۈن نۇرىنىڭ، كۆكتاتلارنىڭ كۆپ بولۇشى، ئىممۇنىتېتنىڭ يۇقىرى بولۇشى بىلەن، شۇنداقلا ساقلىق چارىلىرى ساقلانسا، ئەلۋەتتە، ئۇنى يېڭىپ چىقىش ئىمكانىيىتى بار. شۇنىڭ ئۈچۈن ئېلىمىزدە 11مايدىن كېيىن كارانتىننى توختىتىمىز دېگەن مەسىلىلەر كۆتۈرۈلۈۋاتىدۇ. كۈزدە ۋىرۇس يەنە چىقىشى مۇمكىنمۇ؟ كارانتىن ئېچىلسىمۇ، قولنى يۇيۇپ، ماسكا تاقاپ، ساقلىق نورمىلىرىنى ساقلاپ، كۆكتات تاماقلارنى يەپ، تەنھەرىكەت قىلىپ، بۇ ۋىرۇسنىڭ تارقىلىشىغا يول قويماسلىققا بولىدۇ.مەسىمجان ۋېلەموف ئادەمزادنىڭ ئىلگىرىمۇ مۇنداق ۋىرۇسلارغا دۇچ كەلسىمۇ، ۋاقىت ئۆتۈشى بىلەن ئۇلاردىن قۇتۇلغانلىقىنى تەكىتلىدى.قازاقىستان مەتبۇاتلىرىدىن مەلۇم بولۇشىچە، مۇبادا ۋەزىيەت جىددىيلەشمىسە، 11مايدا پەۋقۇلئاددە ھالەت توختىتىلسىمۇ، ئەمما كارانتىن تەرتىپىگە مۇناسىۋەتلىك چارىلەر ساقلىنىپ قالىدىكەن. بۇ ھەقتە مەملىكەت پرېزىدېنتى خەۋەر قىلغان. ھازىر ئالمۇتا شەھىرىدە ساقچىلارنىڭ كارانتىن تەرتىپىنى ساقلاش، ماسكا تاقىمىغانلارنى توختىتىش ھەرىكەتلىرى بېسىلغان. شۇنداقلا ناھىيەلەردىن شەھەرگە كىرىش مەسىلىسىدىمۇ يېنىكچىلىكلەر بولغان.قازاقىستان ئۇيغۇرلىرى كورونا ۋىرۇسى يۇقۇمى مەزگىلىدە خەيرساخاۋەت ئىشلىرىنى داۋام قىلماقتامەركىزىي ئاسىيادا كورونا ۋىرۇسى ۋەزىيىتى ناچارلاشماقتاقازاقىستان ئوتتۇرا ئاسىيا بويىچە كورونا ۋىرۇسى بىلەن ئەڭ كۆپ يۇقۇملانغانلار تىزىمىغا كىردىكورونا ۋىرۇسى قازاقىستان يېزا ئىگىلىكىگە تۈرلۈك مەسىلىلەرنى ئېلىپ كەلدىكورونا ۋىرۇسى سەۋەبىدىن قازاقىستان ئۇيغۇرلىرى ساخاۋەتلىك ئىشلارنى ئېلىپ بارماقتاكورونا ۋىرۇسى قازاقىستان ئىقتىسادىغا قانچىلىك تەسىر يەتكۈزۈشى مۇمكىن؟ |
دوكتور ئابدۇسالام تەكلىماكانى ھىندونېزىيە غەربىي ياۋا ئۆلكىسىنىڭ پايتەختى باندۇڭ شەھىرىنىڭ مۇئاۋىن شەھەر باشلىقى ئەدۋىن سانجايا ئەپەندىگە شەرقىي تۈركىستاننىڭ ھازىرقى ۋەزىيىتى ناملىق دوكلاتىنى سۇنماقتا. 2019يىلى 19فېۋرال.دوكتور ئابدۇسالام تەكلىماكانى ئەپاندىنىڭ ھىندونېزىيەدە قىلغان دوكلاتلىرىنىڭ بىرىدىن كۆرۈنۈش. 2019يىلى فېۋرال. تۈركىيەدىكى يېڭى نەسىل ھەرىكىتى نىڭ رەئىسى دوكتور ئابدۇسالام تەكلىماكانى يېقىندا ھىندونېزىيەدە ئېلىپ بارغان 2 ھەپتىلىك زىيارىتىنى مۇۋەپپەقىيەتلىك ئاخىرلاشتۇرغان.ھىندونېزىيەدىكى ياشلار تەشكىلاتلىرىنىڭ ئالاھىدە تەكلىپىگە بىنائەن دوكتور ئابدۇسالام تەكلىماكانى 2ئاينىڭ 18كۈنىدىن 3ئاينىڭ 3كۈنىگىچە ھىندونېزىيەدە ئىككى ھەپتىلىك زىيارەتتە بولغان بولۇپ، بۇ جەرياندا 3 ئۆلكىدە جەمئىي 20 قېتىم دوكلات بەرگەن. بۇلاردىن سىرت ئۇ يەنە ھىندونېزىيەدىكى بىر قىسىم ئاممىۋى تەشكىلاتلارنىڭ مەسئۇللىرى، بولۇپمۇ ياشلار تەشكىلاتلىرىنىڭ مەسئۇللىرى ۋە بەزى شەھەر باشلىقلىرى بىلەن كۆرۈشۈپ، ئۇيغۇرلارنىڭ ھازىرقى ئېغىر ۋەزىيىتىنى ئاڭلاتقان.دوكتور ئابدۇسالام تەكلىماكانى ھىندونېزىيەدىكى تۇنجى پائالىيىتىنى 19فېۋرال كۈنى غەربىي ياۋا ئۆلكىسىنىڭ پايتەختى باندۇڭ شەھىرىدە مۇئاۋىن شەھەر باشلىقى ئەدۋىن سانجايا ئەپەندىگە شەرقىي تۈركىستاننىڭ ھازىرقى ۋەزىيىتى ناملىق دوكلاتىنى سۇنۇش بىلەن باشلىغان. ئۇ شۇ كۈنى چۈشتىن كېيىن ھىندونېزىيە مۇسۇلمان زىيالىيلار ئۇيۇشمىسىنىڭ غەربىي ياۋا شەھىرىدىكى شۆبىسىدىمۇ دوكلات بەرگەن.يېڭى نەسىل ھەرىكىتى نىڭ رەئىسى دوكتور ئابدۇسالام تەكلىماكانى ئەپەندى زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلىپ، ھىندونېزىيە خەلقىگە ئۇيغۇرلارنىڭ ھازىرقى ئېغىر ۋەزىيىتىنى تونۇشتۇرۇش ئۈچۈن بۇ زىيارەتنى ئېلىپ بارغانلىقىنى بايان قىلدى.20فېۋرال كۈنى دوكتور ئابدۇسالام يەنە ھىندونېزىيەنىڭ باندۇش شەھىرىدىكى ئاگۇڭ ترانس ستۇدىيو مەسچىتى دە شەرقىي تۈركىستاننىڭ ئۆتمۈشى ۋە بۈگۈنكى ۋەزىيىتى تېمىسىدا دوكلات بەرگەن.21فېۋرال كۈنى ئۇ ھىندونېزىيەنىڭ باندۇش شەھىرىدىكى ئەلھىدايە مەسچىتىدە يەنە بىر مەيدان دوكلات بەرگەن. ئۇندىن باشقا ئۇ 22فېۋرال، 23فېۋرال ۋە 24فېۋرال كۈنلىرى ھىندونېزىيەنىڭ يوگياكارتا شەھىرىدىكى ئەلفادىلاھ مەسچىتى قاتارلىق 10 يېقىن مەسچىتلەردە ئايرىمئايرىم ھالدا شەرقىي تۈركىستاننىڭ ئۆتمۈشى ۋە بۈگۈنى دېگەن تېمىدا دوكلاتلار بەرگەن. كېيىن ئۇ يەنە ھىندونېزىيەنىڭ رىيائۇ رايونىدىكى ئالىملار ئۇيۇشمىسىنىڭ باشلىقى دوكتور مۇستافا ئۆمەر بىلەن ئۇچرىشىپ، ئۇيغۇر دىيارىنىڭ ھازىرقى ئېغىر ۋەزىيىتى توغرىسىدا مەلۇمات بەرگەن.دوكتور ئابدۇسالام 27فېۋرال كۈنى ھىندونېزىيەنىڭ پېكانبارۇ شەھىرىدە دوكلات بەرگەندىن كېيىن، 28فېۋرال باڭكىڭناڭ شەھىرىدە، 29فېۋرال كۈنى پەرەناپ شەھىرىدە، 3مارت كۈنى بولسا ھىندونېزىيەنىڭ رەنگات شەھىرىدە ئۇيغۇرلار توغرىلىق دوكلات بەرگەن.ھىندونېزىيە شەرقىيجەنۇبىي ئاسىيادىكى تەسىرى زور مۇسۇلمان دۆلەتلىرىنىڭ بىرى ھېسابلىنىدۇ. ئۇنداقتا، ھىندونېزىيە خەلقى ئۇيغۇرلارنىڭ ھازىرقى ئېغىر ۋەزىيىتىنى بىلەمدۇ؟ دوكتور ئابدۇسالامنىڭ كۆپ قېتىملىق دوكلاتلىرى جەريانىدا ئاڭلىغۇچىلار ئەڭ كۆپ قايسى سوئاللارنى سورىدى؟ بۇ ھەقتە دوكتور ئابدۇسالام تەكلىماكانى تەپسىلىي توختالدى.يېقىندىن بۇيان دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى بولسۇن ياكى شەرقىي تۈركىستان تەشكىلاتلار مۇنبىرى بولسۇن، ئۇلار مالايسىيا ۋە ھىندونېزىيە قاتارلىق شەرقىيجەنۇبىي ئاسىيادىكى مۇسۇلمان دۆلەتلىرىگە ئالاھىدە ئەھمىيەت بەرمەكتە. بۇنىڭ سەۋەبى نېمە؟شەرقىي تۈركىستان مائارىپ ۋە ھەمكارلىق تەشكىلاتىنىڭ رەئىسى ھىدايەتۇللاھ ئوغۇزخان بۇ ھەقتە زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلىپ، خىتاي بىلەن مۇسۇلمان دۆلەتلىرى ئوتتۇرىسىدا ناھايىتى يېقىن سىياسىي ۋە ئىقتىسادىي مۇناسىۋەتلەر مەۋجۇت بولغاچقا، مۇسۇلمان دۆلەتلىرىنىڭ ئۇيغۇرلار مەسىلىسىدە سۈكۈت قىلىشقا مەجبۇر بولۇۋاتقانلىقىنى، شۇڭا ئۇيغۇر تەشكىلاتلىرىنىڭ مۇسۇلمان دۆلەتلەرگە ئۇيغۇر مەسىلىسىنى ئاڭلىتىشىنىڭ ناھايىتى تەخىرسىزلىكىنى بايان قىلدى.يېڭى نەسىل ھەرىكىتى 2018يىلى 3ئايدا ئىستانبۇلدا قۇرۇلۇپ، تۈركىيەدە تىزىملىتىلغان بىر قانۇنلۇق تەشكىلات بولۇپ، بۇ تەشكىلاتنىڭ مەقسىتى ئۇيغۇر ياشلىرىنى تەشكىللەپ، مۇسۇلمان دۆلەتلىرى ۋە رايونلىرىدا ئۇيغۇرلار مەسىلىسىنى ئاڭلىتىش ئىكەن. |
بۋەنوس ايرەستەن اتتانىپ، پاناما قالاسىنا باردىحالىق تورابىبۋەنوس ايرەستەن اتتانىپ، پاناما قالاسىنا باردى2018.12.04 16:33 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابىحالىق گازەتى، 12 ايدىڭ 2 كۇنى، پاناما تىلشىلەر چىن شياۋۋەي، لي شياۋشياۋ. سول جەر ۋاقىتى بويىنشا 12 ايدىڭ 2 كۇنى مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ پاناما قالاسىنا كەلىپ، پاناما رەسپۋبليكاسىنداعى مەملەكەتتىك ساپارىن باستادى.شي جينپيڭ مىنالاردى دارىپتەدى: بۇل مەنىڭ پاناماعا تۇڭعىش ساپارلاي كەلۋىم ءارى جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتوراعاسىنىڭ تاريحتا پاناماعا تۇڭعىش ساپارى. مەن جۇڭگو حالقى اتىنان پاناما حالقىنا شىن ىقىلاستى سالەم جولدايمىن جانە ىزگى تىلەك بىلدىرەمىن. ءبىر جارىم جىلدىڭ الدىندا جۇڭگو مەن پاناما ءبىر جۇڭگو پرينسيبى نەگىزىندە رەسمي ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناتىپ، ەكى ەلدىڭ 160 جىلدىق قاتىناسىنىڭ جاڭا پاراعىن اشتى. جۇڭگو مەن پاناما ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناتقاننان بەرى ەكى ەلدىڭ قاتىناسى سەرپىندى قادام تاستاپ، ءارقايسى سالاداعى سەلبەستىكتەرىنىڭ ناتيجەسى زور بولدى. اماليات جۇڭگو مەن پانامانىڭ ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناتۋى ەكى ەلدىڭ جانە ەكى ەل حالىقتارىنىڭ ءتۇبىرلى جانە ۇزاق ۋاقىتتىق مۇددەسىنە ۇيلەسەتىنىن، جۇڭگو پاناما سەلبەستىگىنىڭ كومەسكى كۇشى زور ەكەنىن دالەلدەدى. |
خىتاي ھۆكۈمىتى ئۇيغۇر ئېلىدىكى يۇقۇملىنىش ئېھتىماللىقى يۇقىرى بولغان كىشىلەر توپىنىڭ ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملىنىش ئەھۋاللىرىنى ئىگىلەش ئۈچۈن 12 ئايدىن باشلاپ پۈتۈن ئۇيغۇر ئېلى مىقياسىدا تاللاپ تەكشۈرۈش ئېلىپ بارىدىغانلىقىنى بىلدۈردى.خىتاي ھۆكۈمەت مەتبۇئاتلىرىنىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، بۇ قېتىمقى تەكشۈرۈشنى ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق سەھىيە نازارىتى، ئەدىلىيە نازارىتى ۋە جامائەت خەۋپسىزلىك نازارىتى بىرلىكتە ئېلىپ بارىدۇ. تەكشۈرۈش ئىككى تۈركۈمگە بۆلىنىدۇ. بىرىنچى تۈركۈمدە، تۈرمىدىكى مەھبۇسلار ۋە تۇتۇپ تۇرۇش ئورنىدىكى خادىملار، ئىلگىرى قان ساتقانلار، ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلارنىڭ رەپىقىسى ۋە بالىلىرىنىڭ يۇقۇملىنىش ئەھۋالى تاللاپ تەكشۈرۈلىدۇ. بۇ بۇ يىل 12 ئاينىڭ 15 كۈنىدىن كىلەر يىلى 1 ئاينىڭ 15 كۈنىگىچە داۋام قىلىدۇ. ئىككىنچى تۈركۈمدە، زەھەرلىك چېكىملىك چەككۈچىلەر، جىنىسىي كېسەللىك بىمارلىرى ۋە جىنىسىي سودا بىلەن شۇغۇللانغۇچىلار، ھامىلدار ئاياللار تاللاپ تەكشۈرۈلىدۇ. بۇ كىلەر يىلى 2 ئايدىن 3 ئاينىڭ ئاخىرىغىچە داۋام قىلىدۇ.ئۇيغۇر ئېلى خىتاي بويىچە ئەيدىز ۋىرۇسى ئەڭ تېز تارقىلىۋاتقان رايون. ئەمما ئۇيغۇر ئېلىدە ھازىرغىچە ئەيدىز ۋىرۇسنىڭ تارقىلىش ئەھۋالى ھەققىدە تەكشۈرۈش ئېلىپ بېرىلمىغان. ئۇيغۇر ئېلىدە شۇنداقلا مەخسۇس ئەيدىز كېسەللىكلىرىنى داۋالاش ئورنىمۇ يوق ئىدى. بۇ قېتىمقى تەكشۈرۈش ئۇيغۇر ئېلىدە تۈنجى قېتىم بولۇپ، تەكشۈرۈلىدىغان ئادەملەر سانىنىڭ 150 مىڭغا يېتىدىغانلىرى بىلدۈرۈلمەكتە. ئارزۇ |
جاڭاوزەن 2022 6613 34 پىكىر 4 قاڭتار, 2022 ساعات 14:01ءۇش كۇن بولدى، جاڭاوزەن جاق تاعى دا مىنەز تانىتىپ جاتىر. سۇيىتىلعان گازدىڭ باعاسى كۇرت ءوسىپ كەتىپ، ازاماتتار ونى تومەندەتۋدى تالاپ ەتىپ، كوشەگە شىقتى.مەنىڭشە، بۇل باس كوتەرۋدىڭ سەبەبى سۇيىتىلعان گاز ەمەس، ەلدىڭ بيلىككە دەگەن سۇيىتىلعان سەنىمى!وسى كۇنگە دەيىن ءار جولداۋ، ءار سايلاۋ سايىن قاراپايىم حالىقتىڭ مۇددەسىن قورعاۋ ءبىزدىڭ باستى ماقساتىمىز! دەپ جار سالىپ كەلگەن وكىمەت پەن ونىڭ پارتياسىنا سەنىم جوق!جانە دە بۇگىندە كوكىرەگى وياۋ، كوزى اشىق ءاربىر ازامات گاز باعاسىنىڭ شارىقتاپ كەتۋىنىڭ باستى سەبەبى وسى سالانى ۋىسىنا باسىبايلى مونوپوليالاندىرىپ العان، شىق بەرمەس شىعايباي وليگارحتاردىڭ ابدەن اشىلىپ كەتكەن تابەتى ەكەنىن ءبىلىپ وتىر. ول توپ بيلىكتى دە بيلەپ العان، وزدەرىنىڭ بيلىكتەگى لوببيستەرى ارقىلى وزدەرىنە كەرەك شەشىمدەردى قالاۋىنشا قابىلداتىپ الادى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، جۇيە جانە ونىڭ رەسمي ينستيتۋتتارى اشكوز الپاۋىتتاردىڭ اشسا الاقانىندا، جۇمسا، جۇدىرىعىندا! بيەنى بۇگىمەن، تۇيەنى تۇگىمەن جۇتقان ول توپتار بۇگىندە بيلىكتىڭ ءوزىن تۇگەلىمەن جۇتىپ قويعان! وسى كۇندەرى گاز باعاسىنا قاتىستى تۇسىنىكتەمە بەرگەن شەندىلەر مۇنىڭ ءبارى نارىق زاڭدارىنا سايكەس، ولاي ەتپەسە بولمايدى دەپ جاتىر. سوزدەرىنىڭ استارىندا وسى سالانى تولايىم يەمدەنىپ العان بايشىكەشتەردىڭ تۇپكى مۇددەسى جاتىر. مونوپوليا جاعدايىندا قايداعى نارىق؟! وليگارحتاردىڭ اۋزىنا قاراپ قالعان بيلىككە سەنىم قايدان بولسىن؟!گاز وندىرەتىن زاۋىت ابدەن ەسكىردى، وعان جوندەۋ كەرەك. جانە دە گازدىڭ ءبىراز بولىگىن سىرتتان الۋعا ءماجبۇرمىز دەپ اقتالۋدا. اينالايىندار، وتىز جىل ىشىندە وسى سالاعا جاۋاپتى بولعان شەندىلەر مەن ناقتى قوجايىندار وسى كۇنگە دەيىن اي قاراپ ءجۇردى مە؟ نەلىكتەن سولاردىڭ اتىن اتاپ، ءتۇسىن تۇستەپ، ەل الدىنا شىعارماسقا؟!وسى كۇنگى وقيعالاردىڭ ءبىر ساباعى مىناۋ: بيلىك ەسكىقۇسقى يدەولوگيالىق جانە اقپاراتتىق ادەتتەرىنەن ءبىرجولاتا ارىلۋى ءتيىس! اشىنعان حالىقپەن جانسىز جازبالار، بالاپان باسىنا، تۇرىمتاي تۇسىنا كەتكەن ءباسپاسوز رەليزى نە تۆيتتەردەگى تۇرتپە ارقىلى تىلدەسۋگە بولمايدى!وسى كۇنگە دەيىن بىزدە ەلباسىنان باسقا ساياساتكەر جوق دەپ، ءبىر عانا ادامعا بۇكىل قوعامدى تەلىپ قويعان، وزدەرى كولەڭكەدە ءجۇرۋدى داعدى ەتكەن بيلىكتىڭ يدەولوگتارى قايدا؟ وسىندايدا ەل الدىنا شىعىپ، قابىلداعان شەشىمدەرىن نەگىزدەپ بەرە الاتىن، ادامدارمەن ادام سياقتى سويلەسىپ، بەيرەسمي، جاندى بايلانىس ورناتا الاتىن كادرلاردىڭ جوقتىعى اپانىق سەزىلىپ وتىر! ءوز باسىم مۇنى وتىز جىلدىق كادر ساياساتىنىڭ ەڭ باستى جەڭىلىسى دەپ بىلەمىن!بايقايسىزدار ما، بيلىككە قارسى ميتينگىلەرگە دەگەن قوعامنىڭ كوزقاراسى دا وزگەردى.كەزىندە، وسىدان تۋرا 10 جىل بۇرىن جاڭاوزەن مۇنايشىلارى جەتى اي بويىنا الاڭدا تۇرعاندا، ءبىز، ادىلەتتى قازاقستان قوزعالىسى قۇرامىنداعى ازاماتتار مەن زيالى قاۋىمنىڭ بىرنەشە وكىلى عانا قابدەش ءجۇمادىلوۆ، سوفى سماتاەۆ، مەرەكە قۇلكەنوۆ اشىق قولداسا، بۇگىندە جاڭاوزەندىك اعايىننىڭ تالاپتارىن بارشا جۇرت، سونىڭ ىشىندە وپپوزيتسيالىق پيعىلىن وسى كۇنگە دەيىن تانىتا قويماعان، بيلىكتىڭ قولىنان قىزمەت پەن اتاقماداق الىپ جۇرگەن تۇلعالار جاريا تۇردە دۇرىس دەپ ساناپ، بيلىككە قاتتىقاتتى سىن ايتىپ جاتىر. مەنىڭشە، بۇل قوعامدىق ساناداعى تۇبەگەيلى دە تۇپكىلىكتى وزگەرىستىڭ بەلگىسى. جانە دە بولاشاقتا بيلىك وسى فاكتورمەن ساناسۋى شارت! ايتپەسە، قيىن بولادى.ساياسي تۇرعىدان العاندا، بيلىكتىڭ الدىندا ءبىر ماڭىزدى تاڭداۋ تۇر: ەلباسى مەن پرەزيدەنت ميلليونداعان كەدەيلەردىڭ قامىن ويلاي ما، الدە وزدەرىنە تۋىستىق قاتىسى بار ات توبەلىندەي عانا شاعىن توپتىڭ سويىلىن سوعا ما؟ الدى كەزەكتى سايلاۋ، داۋىس تاعدىرىن شەشەتىن دە سول ميلليوندار ەمەس پە؟2021 جىلعى جاڭاوزەن قىرعىنىنان كەيىن كەلەسى كۇنى سول جاقتىڭ احۋالىن ءوز كوزىمەن كورگەن ازامات رەتىندە الاڭدايتىن مىناداي دا ءبىر جايت بار.حالىقتىڭ وسىناۋ اشىق شىعۋىن باسقا ءبىر كۇشتەر پايدالانىپ كەتپەسە ەكەن! وندايعا داپدايىن تۇرعان ىشكى جانە سىرتقى كۇشتەر بار ەكەنىن ءبارىمىز دە بىلەمىز.ىشكى كۇشتەردىڭ ساناتىنا بيلىك ىشىندە ءجۇرىپ، قازىرگى جۇيەگە قارسى توپتار مەن تۇلعالاردى قوسار ەدىم. ءيا، بەرسە قولىنان، بەرمەسە جولىنان دەپ الاڭعا شىققان حالىقتىڭ ستيحيالىق كوتەرىلىسىنىڭ ارقاسىندا ولار ءوز ۇپايلارىن تۇگەندەپ، ۇناماعان ادامدارىن قىزمەتتەرىنەن كەتىرىپ، كەرەك دەسەڭىز، بيلىككە كەلۋى مۇمكىن. بىراق ءبىر ءمونوپوليستتى ەكىنشىسىمەن اۋىستىرعاننان قوعام، مەملەكەت نە ۇتادى؟وسىنداي جاعدايدا بيلىك الدىنا جانجاقتى ويلاستىرىلعان، مەملەكەتتىك جانە ۇلتتىق مۇددە تۇرعىسىنان ءتيىستى تالاپ قويا الاتىن ساياسي كۇش بار ما؟ ءوزارا ىردۋدىردۋ بوپ، ءارتۇرلى كوسەمدەر مەن يدەيالارعا تابىنىپ جۇرگەن وپپوزيتسيا وسىندايدا بىرىگە الا ما؟تاۋەلسىزدىگىمىز بەن كەڭ بايتاق جەرىمىزگە كوز الارتقان سىرتقى كۇشتەردىڭ پيعىلى بەسەنەدەن بەلگىلى. ونى ءبىز ۋكرايناداعى مايدان كەزىندە كوردىك: ەلدەگى دۇربەلەڭدى پايدالانىپ، رەسەي قىرىمدى تارتىپ الدى، دونباسس پەن لۋگانسكىگە قول سالدى. بىزدە دە سولتۇستىك فاكتورى بار.پرەزيدەنت تە ميتينگىگە شىققاندار زاڭدى بۇزباۋى ءتيىس دەگەن سىڭايدا تۆيتتەردە پىكىر قالدىرىپتى. بارار جەرى، باسار تاۋى جوق جۇرت الاڭعا شىقپاعاندا، قايدا شىعادى؟! مەنىڭشە، وسى كۇنگى وقيعالاردىڭ ەڭ قاۋىپتى تۇسى وسى جەر، ويتكەنى كونستيتۋتسيادا جازىلعان بەيبىت ميتينگىگە شىعۋ قۇقىمىز بەن قازىرگى زاڭناما مەن ناقتى تاجىريبەنىڭ اراسى جەر مەن كوكتەي! سونىڭ كەسىرىنەن الاڭعا شىققان اعايىن ەرتەڭگى كۇنى باسبۇزار، بۇلىكشىل بوپ شىعا كەلەدى.ونىڭ قانداي ەكەنىن ءبىز وسى جاڭاوزەندە وسىدان ون جىل بۇرىن كورگەنبىز. جانە دە جوعارىدا ايتقان ءارتۇرلى كۇشتەردىڭ ارانداتۋشىلىق الەۋەتىن ەسكەرسەك، ەكى جاق قوعام دا، بيلىك تە قازاق ەلىنىڭ بولاشاعىنىڭ الدىنداعى ورتاق جاۋاپكەرشىلىگىن سەزىنۋى قاجەت سياقتى!جاڭاوزەن: حالىق نارازى بولماعاندا قايتپەك؟ |
اڭگىمە 1926 3 پىكىر 3 جەلتوقسان, 2020 ساعات 11:16وسى . سايتىمەن اۋەس اعايىندار، قازەكەمنىڭ: ىزدەگەن جەتەر مۇراتقا دەگەنى وتە راس ەكەن!.. بۇدان ءبىر جارتى اي شاماسى بۇرىن بىزگە ءبىر سۋپەرماركەت كەرەكاق! دەپ جازعانىم جادىلارىڭىزدا شىعار، سول كوكسەۋىمە كارىجاس تامىرتانىستارىمنىڭ ارقاسىندا، بۇگىندە ارقاسىنسىز قاي شارۋاڭ بولسىن شاتقاياقتاي بەرەدى ەمەس پە، اقىرىندا قولىم جەتتى! ادامنىڭ جانىنان باسقانىڭ ءبارى بار دەگەن سۋپەرماركەتتەن جارتى جىلعا ءبىر بولمەنى جالعا الدىم. قۋانىشىم اياققولىمدى دەرەۋ قىزدىرىپ، ءادرىسىم مەن تەلەفونىم بادىرايتىپ كورسەتىلگەن بەس حابارلاندىرۋ جازدىم دا، بولمەمنىڭ ەسىگىنىڭ سىرتىنا جانە ءداۋ عيماراتتىڭ ءتورت قابىرعاسىنىڭ سىرتتارىنا جاپسىرىپ قويدىم. اقىل ساتاتىنىمدى، البەتتە، الدىمەن ايتتىم. سولاق ەكەن، تۋ بيەنىڭ جالىنداي شاشى شاشىلعان تاپال كەلىنشەك تاپىراقتاپ كىرىپ كەلىپ:اتاشكا، راس پا؟ دەدى، ءوزى ەلەڭدەپ، كوزى كۇلىمدەپ.نەمەنە راس پا؟ دەدىم، ەلپ ەتە قويماي.اقىل ساتاتىنىڭىز راس پا، اتاشكا؟اتاشكا دەمە، اتا دە، ەگەر قازاق بولساڭ. مىناۋ ورىندىققا وتىر.ە، ءيا، اسىعىپ ءجۇرىپ... باعاسى نەشە تەڭگە..، اتا؟ دەدى، وتىرا بەرە.ءبىر ءسوزىم: زەينەتكەر ەمەستەرگە 50 تەڭگە، زەينەتكەرلەرگە 25 تەڭگە، دەدىم. بۇل باعانى بولمەسىز جۇرگەندەاق ىشىمە ءتۇيىپ قويعانمىن.كوپ، كوپ. قانداي اقىل، قانشا كەرەك ساعان؟مەن اقشانى، كوپ، الگى... قىمبات ەكەن دەپ...بىزدە ارزان نە بار؟ ارزاندادى دەگەن ءسوزدى ەستىمەگەنىڭە نەشە جىل بولدى، ەسىڭە ءتۇسىرشى، كانە؟كوپ بولدى، كوپ... ەسىمدە جوق.ال قىمباتتادى دەگەن ءسوزدى شە؟ونى ما، ونى كوپ ەستىپ ءجۇرمىن.سەنىڭ كوپ دەگەن ءسوزىڭ كوپ ەكەن، ازايتايىق. قانداي اقىل كەرەك، سونى كوپ ەتپەي، از ەتىپ جازىپ الىپ كەل.كەلىنشەك ماعان باعجيا قاراي قالىپ:جازىپ دەيسىز بە، ونىڭ كەرەگى نە، مەن ايتامىن، ءسىز دە ايتاسىز، سودان...سودان كەيىن، قۇرمەتتى قارىنداس، تىڭدا، نە تۋرالى اقىل كەرەگىن جازىپ اكەلۋىڭ كەرەك، داكۇمەتسىز بولمايدى. مەن ونى وقيمىن، سودان كەيىن اقىلىمدى ايتا باستايمىن، نەشە ءسوز بولاتىنىن ءتۇرتىپ وتىرامىن.ءتۇرتىپ؟ ول قالاي؟ دەدى ول، كوزى جىپىلىقتاپ.داپتەرگە جازىپ الۋدى كەيدە سولاي ايتامىز. ابدەن بولعان سوڭ ونى سانايمىز دا، سەن اقىل اقىسى ءۇشىن پالەن تەڭگە تولەدىم دەپ قول قوياسىڭ، مەن الدىم دەپ قول قويامىن. ءبارى زاڭدى بولۋى كەرەك، زاڭنىڭ نە ەكەنىن ۇمىتىپ كەتكەندەر سەن ەكەۋىمىزسىز دە ءنوپىر، ۇقتىڭ با؟ دەدىم، داۋىسىمدى ادەيى سالقىن شىعارىپ. كەلىنشەك ۇندەمەدى. بەتىنىڭ جارتىسىنا جۋىعىن جاپقان شاشىن قولىمەن قۇلاعىنا قاراي ىسىرىپ، جانجاعىنا قارادى. ءبىر ۇستەل، ەكى ورىندىق جانە مەن تورتەۋىمىزدەن باسقا دانەڭە جوق بولمەدەن نە ىزدەگەنىن ءوزى ءبىلسىن، ورنىنان باياۋ كوتەرىلىپ، بىراق اياعىن تىپىرلاتا باسىپ، شىعا جونەلدى. كەلگەنىندە سالەمەتسىز بە؟ دەمەگەنىندەي، كەتەرىندە ساۋ بولىڭىز! دەمەدى. مەن ەرىكسىز ويلانا باستادىم: مىنادايلار اقىل سۇراپ تا، تىڭداپ تا، اقىسىن تولەپ تە جارىتپاس، مەنى بايىتۋدان بۇرىن... ءاي، وسى مەن كەشە ويلايتىندى ەرتەڭنەن ارعى كۇندەردىڭ بىرىندە ويلايتىن كىسى ەكەنمىن عوي؟!. جاڭاعىعا قانشاما اقىلدى سۋتەگىن ايتتىم، ءا؟.. كىرىپ كەلگەنىنەن شىعا جونەلگەنىنە دەيىن وعان نە ايتتىم، مىنا جازعانىمدى وقىپ بايقاڭىزدارشى، جاۋاپتارىمنىڭ ءبارى ادەمى اقىل ەمەس پە؟!. كەمىندە ءبىر مىڭ تەڭگەم ونىڭ قالتاسىنان شىقپاي قالدى...ايتكەنمەن، الگى كەلىنشەكتىڭ قۇداي بەرگەن اققۇبا بەتىن دە، ۇزىن قارا شاشىن دا امان ساقتاپ جۇرگەنىنە، شىنىمدى ايتايىن، اجەپتاۋىر ريزا بولىپ وتىرمىن. سەبەبى: سوڭعى جىلدارى بۇكىل قازاقستاندا قازاق قىز ازايىپ، ينتەرناتسيونال قىزقىرقىن كوبەيىپ كەتتى. ماسەلەن، تەلەديدارىمىزدىڭ قاي ارناسىن اشساڭ دا سابانشاش ۇرعاشىلار تاپ بولادى. شەت ەلدەردىكىن قويشى، ءوزىمىزدىڭ ارنالارداعى ءوزىمىزدىڭ سابانشاش قازاق بيكەشتەرىمىزدىڭ كەلبەتىن ايتساڭشى! ءبىرىنىڭ بەتى دوڭگەلەك، ءبىرىنىڭ بەتى سوپاق دەمەسەڭ، ءبارىنىڭ: قاسى ءبىر ۇلگىمەن قىرىلعانداي، كوزىنىڭ اينالاسى جىلتىر كوكشىل، جاسىلتىم، قوڭىر تۇسكە بويالىپ، جيەگى قارامەن شەڭبەرلەنگەن، جالعامالى كىرپىگىنىڭ قايقيعان ۇشى قاباعىنا تىرەلگەن، ەرىنى قىزىل بوياۋعا جاڭا عانا مالىپ العانداي. ءبىر قالىپتىڭ كىرپىشتەرى سەكىلدى!و، ساحناداعى سابانشاش ءانشىءبيشى قارىنداستارىمدى كورسەڭدەرشى! ءبيشىنىڭ كاسىبى بەلگىلى: الەمجالەم كيىنگەن ون شاقتى نوكەرىنىڭ ورتاسىندا ويناقتاپ جونەلەدى. شەتەلدىك تەلەارنالاردان كورىپ جۇرگەندەرىندەي، كوككە شاپشىسا دا، ەڭكەڭدەسە دە، توڭقاڭداسا دا، وتىرا قالىپ، جاتا قالىپ بيلەسە دە ەركى. زالداعى كورەرمەندەردىڭ كوپشىلىگىن جاستاردى جەلىكتىرۋى كەرەك.انشىلەر دە بيلەگىش نوكەرىن ەرتە شىعىپ، ساحنادا ولايبۇلاي جورتىپ ءجۇرىپ ساڭقىلدايدى، سۇڭقىلدايدى، شىڭعىرادى. قىزۋى كوتەرىلە باستاعان زالدى اندەتە ارالاپ، گۇل جينايدى.ايتپاقشى، بۇل ەكەۋىن دە الگى مۋزىكالىق سۇيەمەلدەۋدە دومبىرامىز بەن قوبىزىمىز كورىنبەيتىن بولعالى 45 جىل. قاڭعىرلاعان، داڭعىرلاعان اسپاپتار اۋلەكىلەنىپ الدى. راديوارنالارداعى كونتسەرت اتاۋلىدا دا سولار وكتەم. الدەبىر اسپاپتىڭ دۇڭكىلدەگەن، توڭقىلداعان دۇلەي داۋىسى جۇيكەڭدى جۇلقىلايدى. سونداي راحات كونتسەرتتى ماڭايلامايتىن بولدىم.كەشە وسىنى ويلاپ، ءانبيىمىزدەگى بۇل زاماناۋ جاڭالىقتى بۇدان ارىعا جالعاستىرماۋ، دومبىرا مەن قوبىزىن، سىرنايكەرنەيىن قازاعىنا قايتارىپ بەرۋ تۋرالى مادەنيەت مينيسترلىگىمىزگە حات جازىپ، اقىل قوسۋعا مىندەتتىمىن دەپ ءبىلدىم. بيلىك باسىندا، پارلامەنتتە، اناۋ اسسامبلەيادا زەينەتكەر تولىپ جاتسا دا، بۇل مينيسترلىكتە قالعىپشۇلعۋشىلار جوق سياقتى. ياعني ءاربىر ءسوزىمدى بەلگىلەگەن 50 تەڭگەمەن باعالاپ جولداسام... ءويءداءاءا!.. كەمىندە ءبىر قاپشىق بولار! مينيسترلىكتەگىلەر ادال اقىمدى ادىرا قالدىرماس، اناۋمىناۋ ەمەس، مادەنيەت مينيسترلىگى عوي؟!.02. 12. 2020 ج.قانات بىرلىكۇلى 37605زىكىريا زامانحانۇلى 51911 |
الاشورداشى دىنشە ءادىلوۆ ساتقىن ەمەس...الاشوردا 2567 16 پىكىر 10 قاراشا, 2017 ساعات 08:46بۇدان ءبىر عاسىر بۇرىن ءۇش ءىرى تاريحي وقيعا بولدى. العاشقىسى جوعالتقان مەملەكەتتىگىمىزدى جاڭعىرتۋعا ساياسي مۇمكىندىك اشقان اقپان رەۆوليۋتسياسى. ەكىنشىسى سول مۇمكىندىكتى جۇزەگە اسىرۋ جولىن بەلگىلەيتىن قۇرىلتايشى جينالىس شاقىرۋعا ءتيىس ۋاقىتشا ۇكىمەتتى بيلىكتەن قۋعان قازان توڭكەرىسى. ءۇشىنشىسى الاشوردا اتاۋىمەن ەلدىك شاڭىراق كوتەرگەن جەلتوقسان سەزى. بۇلاردىڭ ىشىندەگى ءبىز ءۇشىن ايرىقشا ماڭىزدى مەرەكە وتارشىلدار جويعان مەملەكەتتىلىگىمىزدىڭ قايتا تۇلەۋىنە ىرگەتاس قالاعان الاشوردانىڭ ءجۇز جىلدىعى.25 قازاندا قۇرىلعان ورتالىق سوۆەت ۇكىمەتى ۇلتتىق قوزعالىستاردىڭ بارىمەن ۋاقىتشا، اعىمداعى جاعداي تالابىن ەسكەرگەندىكتەن، تاكتيكالىق تۇرعىدان عانا ساناسقان ەدى. ماسەلەن، پەتروگرادتا جۇمىس ىستەپ تۇرعان رەسەي مۇسىلماندار وداعىنىڭ اتقارۋ كوميتەتىن يكومۋستى بولشەۆيكتىك بيلىك تەزاق كەرەكسىز ەتتى. يكومۋس توراعاسىنىڭ ورىنباسارى لاۋازىمىندا رەسەي رەسپۋبليكاسىنىڭ ۋاقىتشا زاڭ شىعارۋ ورگانى پرەدپارلامەنتكە مۇشە بولىپ، بولاشاق مەملەكەتتىك قۇرىلىمدى انىقتايتىن زاڭ جاساسۋعا قاتىسىپ جۇرگەن جانشا دوسمۇحامەدوۆ بۇعان تىكەلەي كۋا بولعان. سوۆەت ۇكىمەتىنىڭ توڭكەرىس ارقىلى دۇنيەگە كەلۋى مەن وعان قارسى شاپشاڭ بوي كورسەتكەن ارەكەتتەردى، جالپى سول كەزدە ورىن العان كۇردەلى ساياسي جاعدايدى جانشا ورىستاردىڭ ءوزارا ىرىلداسۋى دەپ باعالاعانتىن. سوندىقتان دا ول، ورىنبوردا وتكەن ەكىنشى جالپىقازاق سەزىندە، ورتالىقتان بەرمەن لىقسىعان انارحياعا توسقاۋىل بولۋ ءۇشىن، قازاق اۆتونومياسىن شۇعىل جاريالاۋدى تالاپ ەتۋشىلەردىڭ باسىندا تۇردى.دەگەنمەن، سوۆەت وكىمەتىنىڭ بيلىكتە بەكەم تۇراتىنى انىققا اينالعان شاقتا، 1918 جىلعى اقپاندا، ورال قازاقتارى سەزىنىڭ شەشىمىمەن، ارنايى دەلەگاتسيانى ماسكەۋگە جانشا الاشوردا حالىق كەڭەسىنىڭ مۇشەسى رەتىندە باستاپ باردى. ونىڭ سوۆەت ۇكىمەتى باسشىلارىمەن جۇرگىزگەن تۇڭعىش كەلىسسوزى ءبىرشاما ءساتتى ءوتتى. ۇلت ىستەرى جونىندەگى كوميسسارياتتان قازاق ءبولىمى اشىلاتىن بولدى، حالىق كوميسسارى ستالين سەمەيدەگى ءاليحان بوكەيحانوۆ باستاعان الاشوردانىڭ باسشىلارىن توتە جەلىگە شاقىرىپ، سويلەستى. ورال وبلىسىنداعى زەمستۆو مەكەمەلەرىنىڭ جۇمىستارىن جالعاستىرا بەرۋگە سوۆناركومنىڭ ارنايى قاۋلىسىمەن پۇرسات بەرىلدى، وبلىستاعى الاشوردا قۇرىلىمىن سوۆەتتىك پلاتفورماعا كوشىرۋ ءۇشىن، دەلەگاتسياعا قوماقتى قاراجات ءبولىندى.بىراق، سونىڭ ارتىنشا، پراۆدا گازەتىندە ءستاليننىڭ جەرجەردەگى كەڭەستىك بيلىك وكىلدەرىنە ارناعان نۇسقاۋحاتى شىقتى. وندا سوۆەت نەگىزىندەگى اۆتونوميا عانا مويىندالاتىنى، سوندىقتان ەڭبەكشى بۇقارانىڭ بۋرجۋازيا قايراتكەرلەرىن وزدەرىنىڭ دوسمۇحامەدوۆتەرىن مويىندارىنان ءتۇسىرىپ تاستاۋعا تيىستىگى تۇجىرىمدالعان ەدى. سول سەبەپتى الاشوردا باتىستا دا، شىعىستا دا اقتارمەن وداقتاسۋعا ءماجبۇر بولدى. ماسەلەن، 1918 جىلدىڭ كوكتەمىندە رەسپۋبليكالىق رەجيمدە جۇمىس ىستەيتىن ويىل ءۋالاياتى قۇرىلىپ، قىزمەتىن الاشوردانىڭ باتىس بولىمشەسى رەتىندە جالعاستىردى. كەڭەستىك بيلىك وكىلدەرىمەن ازامات سوعىسىنىڭ سوڭىنا قاراي كەلىسىم جاساپ، كۇللى قۇرىلىمىمەن، اسكەري كۇشىمەن سوۆەت وكىمەتى جاعىنا ءوتتى. ءسويتىپ الاشوردا ءبىرجولا تارقادى. ۇلتتىق قوزعالىسقا قاتىسۋشىلارعا امنيستيا جاريالانعاندىقتان، ەلدىك ويعا ادال ۇلت قايراتكەرلەرى ەندى قازاقتىڭ مەملەكەتتىلىگىن تاپتىق نەگىزدە تۇلەتۋ ءۇشىن كۇرەستى. الايدا الاشوردا ۇزاماي كونتررەۆوليۋتسيالىق ۇيىم دەپ عايباتتالدى دا، قۇپيا قىزمەت قولدان قيىستىرعان جالامەن، الاشورداشىلاردىڭ العاشقى توپتارى 19281932 جىلدارى تۇتقىنعا الىنىپ، رەپرەسسيالاندى، ال 19371938 جىلدارعى ۇلكەن تەررور كەزەڭىندە الاششىلدار دا، الاش يدەياسىن جۇرەكتە ۇستاپ، ەل مۇددەسى ءۇشىن ەڭبەك ەتكەن ۇلت كوممۋنيستەرى دە جاپپاي ساياسي قۋعىنسۇرگىنگە ۇشىراتىلدى.بۇگىندە مۇنىڭ باستى سەبەبىن انىق ايتا الامىز. بىرىنشىدەن، بولشەۆيكتەر پارتياسى قاتاڭ ورتالىقتاندىرىلعان يمپەريالىق پارتيا ەدى، سوندىقتان دا ول ۇلتتىق بەلگىلەرگە قاراي دەربەستەنۋ ىقتيمالدىعىن قاپەرىنە دە المايتىن. ەكىنشىدەن، جۇمىسشىلار پارتياسى اتالىپ قۇرىلعان بۇل ساياسي ۇيىمنىڭ جالاۋلاتاتىن باستى قۇجاتى كوممۋنيستىك پارتيانىڭ مانيفەسىندە جۇمىسشىلاردا وتان جوق دەپ اپايقىن جازىلعان. وسى ەكى ءجايت ساباقتاسا كەلە پايدا بولعان دۇنيە ءجۇزىنىڭ پرولەتارلارى، بىرىگىڭدەر! دەگەن ۇران كۇنى كەشە سوۆەت وداعى قۇلاعانعا دەيىن كۇشىندە تۇرعانى ءمالىم. الەمدىك رەۆوليۋتسيا جاساۋ جوسپارىنىڭ جۇزەگە اسپايتىنىنا سوناۋ 20شى جىلدارىاق كوزدەرى جەتكەندىكتەن، بولشەۆيكتەر وسى ۇرانمەن بۇرىنعى يمپەريا اۋماعىنداعى حالىقتاردى بىرىكتىرىپتۇتاستىرۋ ءىسىن بىردەن قولعا العان. ۇلتتىق قۇرىلىمداردىڭ سوۆەتتىك تۇعىردا ۇيىسۋىنا تەك تاكتيكالىق ەسەپپەن عانا پۇرسات بەرىپ، بارشا قوسپانى تاپتىق تۇرعىدان بىرىكتىرىپتۇتاستىراتىن تسەمەنت ەسەبىندە ورىس حالقىن، ونىڭ ءتىلى مەن ءومىر سالتىن العا شىعارعان. سوندىقتان دا كەڭەستىك اۆتونوميالاردى بولشەۆيزم ارناۋلى قۇپيا قىزمەتىنىڭ تورىمەن مۇقيات شىرماپ، ولارداعى ۇلت قايراتكەرلەرىنىڭ ءىسارەكەتتەرىن قاتاڭ باقىلاۋدا ۇستادى. ۇلت ماسەلەسىنىڭ وزەكتى جاقتارى 1923 جىلى ءحىى پارتسەزدە ءتاپءتاۋىر تالقىلانىپ، جاقسى شەشىمدەر قابىلدانعانىنا قاراماستان، ارتىنشا وتكىزىلگەن ۇلتتىق رەسپۋبليكالاردا ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردىڭ 4ءشى ماجىلىسىندە، گپۋ قاماۋعا العان ءىرى قايراتكەر ميرسايد سۇلتانعاليەۆتىڭ كونتررەۆوليۋتسيالىق ءىسارەكەتىن كورنەكى تۇردە سىناۋ ارقىلى، ۇلت ساياساتىنىڭ قانداي شەكتەۋلى ارنادا جۇرگىزىلۋگە تيىستىگىن كورسەتتى.وسى 4ءشى كەڭەس ساباعى ءوز الدىنا، قازاق قايراتكەرلەرىنىڭ پاتشالىق زاماننان ساناعا ۇيالاعان قۇلدىق پسيحولوگيادان ارىلماعاندىعى، تيىسىنشە ورتالىققا كوزسىز ەمىنۋى، اسىرەسە، جەكە باستارىنا كەلگەندە، ۇلتتىق مۇددەنى دە ويلاتپايتىن الاۋىزدىعى سالدارىنان قازاقستان بيلىگىنە 1925 جىلى فيليپپ گولوششەكين كەلگەنى ءمالىم. ول وكتيابر داۋىلى قازاق اۋىلىنىڭ جانىنان وتە شىققان دەگەن قيسىنمەن، باي مەن كەدەيدىڭ اراجىگىن اشا تۇسەتىن سىنا قاعىپ، كىشى وكتيابر رەۆوليۋتسياسىن جاساۋدى قولعا الدى. بولشەۆيزمنىڭ ءبىر ورتالىققا قاتاڭ باعىندىرىلعان، وزگەشە ەركىندىككە توزبەيتىن جۇيەسىنىڭ ەميسسارى قازاق كوممۋنيستەرىنىڭ ساناسەزىمىن قىرناپتەگىستەۋمەن، ءوز سوزىمەن ايتقاندا، نيۆەليروۆكا جاساۋمەن شۇعىلداندى. جاس ۇرپاققا ۇلتتىق تاربيە بەرۋى ىقتيمال الاشورداشىلاردى اعارتۋ سالاسىنان الاستادى. قۇپيا قىزمەتكە ەرەكشە ەركىندىك بەردى. ۇلتشىلدار كامپەسكەلەۋ ناۋقانىنا كەدەرگى كەلتىردى دەگەندى بولشەۆيكتىك جادىگويلىكپەن جەلەۋ ەتىپ، رەپرەسسيالاۋ ماشيناسىن ىسكە قوستى. ال سوۆەتتىك سولاقاي رەفورمالارعا كورسەتىلگەن حالىق قارسىلىقتارىن مۇلدەم قارۋلى كۇشپەن باسىپجانىشتى. ودان جاساندى اشارشىلىقتارىمەن حالىقتى ميلليونداپ قىرىپ، كولكوسىر قايعىقاسىرەتكە بوكتىرگەن ايگىلى ۇلتتىق اپاتقا ۇرىندىردى. جانە سونىڭ بارىندە دە كىنانى بولشەۆيزمگە ءتان كولگىرلىك ويدان قۇراستىرعان تاپ جاۋلارىنا ارتىپ وتىردى.سوراقى بۇرمالاۋلار جۇرتتى جاپپاي قۋعىنسۇرگىنگە تۇسىرگەن زاماندا دا، جەكە باسقا تابىنۋدى اشكەرەلەگەن حح پارتسەزدەن كەيىنگى جىلىمىق كەزەڭدە دە كەڭىنەن قولدانىلدى. قۇربانداردىڭ اتىلعان ۋاقىتىن جاسىرىپ، لاگەرلەردە اۋرۋدان ءولدى دەگەن جالعان مالىمەتتەر تاراتۋ ادەتكە اينالدى. سونداي وتىرىكتى كوپشىلىك ساناسىنا ءسىڭىرۋدىڭ ءبىر سالدارى سول، ءتىپتى، قازىرگى تاۋەلسىزدىك داۋىرىندە دە كەي كىسىلەر 1938 جىلى اتىلعان ماعجان جۇماباەۆ پەن ساكەن سەيفۋلليندى ءوز ولىمىمەن 50ءشى جىلدارى ولگەنگە بالاپ، سۇيەگىن سوناۋ ماڭگى توڭ باسقان ايماقتان ىزدەستىرىپ ءجۇردى. بولشەۆيكتىك بۇرمالاۋلارعا ءبىزدىڭ كەيبىر زەرتتەۋشىلەرىمىزدىڭ دە قۇلاي سەنگەنى سونشالىق، ەڭبەكتەرىندە، ماسەلەن، الاش ءىسى بويىنشا تۇتقىندالعان بەلگىلى زيالىلار دىنشە ءادىلوۆتىڭ ساتقىندىعى سالدارىنان رەپرەسسياعا ۇشىرادى دەيتىن قاتە پىكىر قورىتتى. الايدا، ءادىلوۆتىڭ وگپۋ تەرگەۋشىسىنە بەرگەن كورسەتۋلەرىمەن مۇقيات تانىسقان كىسى بەلگىلى زيالىلار ونىڭ ساتقىندىعىنان ەمەس، ارنايى قىزمەت تەرگەۋشىسىنىڭ ادەيى قيىستىرىپ تۇجىرىمداعان ايىپتاۋلارىنان قىلمىستىق ىسكە تارتىلعانىنا كوز جەتكىزەدى. 1930 جىلعى 21 ساۋىردە ماسكەۋدە اتىلعان دىنشە ءادىلوۆ 1917 جىلدىڭ قازان ايىنان الاش پارتياسى اقمولا وبلىستىق كوميتەتىنىڭ مۇشەسى بولعان، 1920 جىلعى قازاقستان سوۆەتتەرىنىڭ قۇرىلتايشى سەزىندە العاشقى قازتسيك قۇرامىنا سايلانعان، ىشكى ىستەر حالىق كوميسسارياتىنىڭ القا مۇشەسى، حالىق كوميسسارىنىڭ ورىنباسارى، حالىق كوميسسارى مىندەتىن اتقارۋشى بوپ ىستەگەن مەملەكەت قايراتكەرى، 1925 جىلى ۇلت تەاترىن قازىرگى مۇحتار اۋەزوۆ اتىنداعى درامتەاتردى قۇرىپ، جوقتان بار جاساعان، كاسىبي ساحنا ونەرى ورداسىنىڭ شاڭىراعىن تۇڭعىش كوتەرىپ، قيىندىعى مول ەڭ العاشقى تەاتر ماۋسىمىن ابىرويمەن وتكەرگەن مادەنيەت قايراتكەرى. ول ەڭبەگىن ءادىل باعالاپ، ەسىمىن ونەر وردالارىنىڭ ياكي وقۋ ورىندارىنىڭ بىرىنە بەرۋگە ابدەن لايىق تۇلعا.وسىنداي ەسكەرۋسىز قالىپ كەلە جاتقان تۇلعالاردى بيىلعى ءجۇز جىلدىق قۇرمەتىنە ارنايى ارداقتاۋ شارالارىن جاساۋ ءجون بولار ەدى. بۇل رەتتە ەلىمىزدىڭ ونەر تاريحىنداعى ەرەك تە دارا قۇبىلىس قوجىقوۆتار اۋلەتىنە ەرەكشە نازار اۋدارۋ كەرەك. اۋلەت وتاعاسى قوڭىرقوجا قوجىقوۆ 1912 جىلى جارىق كورگەن تۇڭعىش الىپپەنىڭ اۆتورى، ۇستاز، قازاق ازاتتىق قوزعالىسىندا ءوز ورنى بار قوعام قايراتكەرى. ول قوقاندا جاريالانعان تۇركىستان اۆتونومياسى حالىق كەڭەسىنىڭ جاۋاپتى حاتشىسى، سوۆەتتىك تۇركىستان رەسپۋبليكاسى مۇعالىمدەر دايارلايتىن وقۋ ورنىنىڭ وقىتۋشىسى، تۇركرەسپۋبليكا جەرسۋ حالىق كوميسسارياتىنىڭ جاۋاپتى قىزمەتكەرى، سوۆەتتىك قازاقستاننىڭ ەجەلگى تاريحىن، كونە جادىگەرلەرىن زەرتتەۋ سالاسىندا ەلەۋلى ىستەر تىندىرعان عىلىمي قىزمەتكەر بولدى. ۇلكەن تەررور كەزىندە ۇستالىپ، 1938 جىلعى 17 قاڭتاردا الماتىدا اتىلدى. ونىڭ زايىبى ءلاتيپا ۇلت تەاترىنىڭ العاشقى ساحنا بەزەندىرۋشىسى، سۋرەتشىسى، قولدانبالى ونەر شەبەرى، كەزىندە باسپاسوزدە قازاق تەاترىنىڭ اڭىزادامى دەپ اتالعان تۇلعا بولاتىن. ەكەۋىنىڭ ءتورت ۇلى بار ەدى، تورتەۋى دە جاڭاشا قالىپتاسىپ كەلە جاتقان قازاق ونەرى تاريحىندا وزىندىك وشپەس ءىز قالدىردى. تۇڭعىشى قوجاحمەت قازاقتان شىققان العاشقى سۋرەتشى، اكەسىنىڭ ارتىنان رەپرەسسيالانىپ، لاگەر ازابىنان ەرتە قايتىس بولدى. ەكىنشى ۇلى قۇلاحمەت تۇڭعىش تەاتر جانە كينو سۋرەتشىسى، ونەرگە ءسىڭىرىپ جۇرگەن زور ەڭبەگىنە قاراماستان، حالىق جاۋىنىڭ بالاسى رەتىندە ۇدايى قىسىم كوردى. ءۇشىنشى ۇلى نۇراحمەت العاشقى مونۋمەنتاليستءمۇسىنشى، مايداندا اۋىر جاراقات العاندىقتان، تالانتىن تولىق اشا المادى. ال كەنجەسى سۇلتاناحمەت مايدانگەرپانفيلوۆشى، اعاسى قۇلاحمەتپەن بىرگە باستاپ، اتاقتى قىز جىبەكتى تۇسىرگەن ايگىلى كينورەجيسسەر. رەپرەسسيالانعان ۇلتازاتتىق قوزعالىس قايراتكەرىنىڭ وتباسىنان وسىنداي بەس بىردەي كورنەكتى ونەر قايراتكەرى شىعۋى، ءسوز جوق، ءسۇيسىنىپ ايتارلىقتاي ەرەن قۇبىلىس. وسى ۇلاعاتتى اۋلەتتى ۇلىقتاۋ شاراسىن ويلاستىرۋ قاجەتتىگى الدەقاشان ءپىسىلىپجەتىلگەن ماسەلە، الاشوردانىڭ 100 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ اۋقىمىندا ەلىمىزدىڭ وقۋ ورىندارىنىڭ، ەلدى مەكەندەرىنىڭ، بەكەتتەرىنىڭ، ياكي قالالارىنداعى كوشەلەرىنىڭ ءبىرىن قوجىقوۆتار اۋلەتى اتىمەن اتاۋ سۇرانىپ تۇر.الاشوردا مەن ونىڭ جازىقسىز جازالانعان قايراتكەرلەرىن ەستە قالدىرۋ شارالارىن وسى مەرەكە اۋقىمىندا شۇعىل جۇزەگە اسىرۋدىڭ تاۋەلسىزدىك تۋىن الىپ جۇرەتىن بولاشاق ۇرپاق تاربيەسى ءۇشىن اسا قاجەت ەكەنىن ۇمىتپايىق.بەيبىت قويشىباەۆ, قازاقستان ادىلەت تاريحياعارتۋ قوعامى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى، جازۋشى، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى. |
قاراعاندىلىق 1200 ازاماتقا ەل اۋماعىنان شىعۋعا تىيىم سالىندى6 قاراشا 2019, 11:08 969 0 زاڭ انار لەپەسوۆاقاراعاندى وبلىسىنىڭ 1200 تۇرعىنىنا ەل اۋماعىنان شىعۋعا تىيىم سالىندى. ولاردىڭ بارلىعى بورىشكەرلەر. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، بۇگىندە ايماقتا اليمەنت، سالىق، ايىپپۇل، بانك قارىزدارىن تولەۋدەن جالتارىپ جۇرگەندەردىڭ جالپى سانى 250 مىڭعا جەتكەن.ءوڭىر تۇرعىندارىنىڭ تەك سالىق بەرەشەگىنىڭ ءوزى 1 ميلليارد 170 ميلليون تەڭگەدەن اسادى. وكىنىشكە قاراي، ولاردىڭ ءىسى ءالى كۇنگە ايماقتىق سوت ورىنداۋشىلار پالاتاسىندا جاتىر. سوت شەشىمىنىڭ دەر كەزىندە ورىندالماۋىنا ەڭ اۋەلى ماماندار تاپشىلىعى سەبەپ، دەيدى پالاتا وكىلدەرى. ماسەلەن، ۇلىتاۋ، قارقارالى، اقتوعاي اۋداندارى مەن پريوزەرسك قالاسىندا قازىر سوت ورىنداۋشىلارى مۇلدەم جوق. ونىڭ ۇستىنە، مەملەكەتتىك جانە جەكە سوت ورىنداۋشىلاردىڭ مارتەبەسى تەڭ ەمەس. سوڭعىسىنىڭ اكىمشىلىك قۇقىقبۇزۋشىلىق تۋرالى حاتتاما تولتىرۋعا قۇقى جوق. ونى مەملەكەتتىك سوت ورىنداۋشىلارعا جىبەرەدى. ال پالاتاداعى ساناۋلى ادام قاپتاعان ءىستى قاراپ ۇلگەرمەيدى. وسىدان سوڭ بورىشكەرلەر سانى ءوسىپ، قارىز ءوندىرۋ ءىسى اقساپ تۇر.بۇگىنگە دەيىن سوت شەشىمىن ورىنداماعان بورىشكەرلەردىڭ تەك 27 پروتسەنتى جاۋاپقا تارتىلعان. سوندىقتان دەپۋتاتتار ەڭ الدىمەن زاڭعا وزگەرىس ەنگىزۋ قاجەت دەپ وتىر. ويتكەنى ۇلت جوسپارىنداعى 100 ناقتى قادامدا ءدال وسى سوت ورىنداۋشىلار جۇمىسىن جەتىلدىرۋ ماسەلەسى ايتىلعان.تەگتەر قاراعاندى وبلىسى سوت ورىنداۋشىلارى سالىق بورىشكەرلەرى |
پرەزيدەنت پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ پلەنارلىق وتىرىسىنا قاتىستىپرەزيدەنت 15 قاڭتار، 2021410 رەت كورسەتىلدى وزگەرتۋقاسىمجومارت توقاەۆ پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ پلەنارلىق وتىرىسىنىڭ الدىندا فراكتسيالاردىڭ جەتەكشىلەرىمەن كەزدەستى، دەپ حابارلايدى . اقورداعا سىلتەمە جاساپ.قازاقستان پرەزيدەنتى كونستيتۋتسيادا بەكىتىلگەن تارتىپكە سايكەس پرەمەرءمينيستردىڭ لاۋازىمىنا ۇسىنىلاتىن كانديداتۋرانى دەپۋتاتتىق فراكتسيا جەتەكشىلەرىمەن اقىلداستى.مەملەكەت باسشىسى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ وتىرىسىندا ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىكەكونوميكالىق دامۋىن قورىتىندىلاپ، اتقارۋشى بيلىك تارماعىنىڭ پاندەميا سالدارىنان بولعان جاھاندىق داعدارىس جاعدايىنداعى ءىسارەكەتىنە باعا بەردى. ۇكىمەت داعدارىسقا قارسى جوسپاردى ءتيىمدى جۇزەگە اسىردى. سونىڭ ارقاسىندا جۇمىسسىزدىقتىڭ كوبەيۋىنە، حالىق تابىسىنىڭ جاپپاي تومەندەۋىنە جول بەرىلمەدى. بۇل شارالار ءتيىمدى بولدى، دەدى قاسىمجومارت توقاەۆ.سونىمەن قاتار مەملەكەت باسشىسى ەلىمىزدەگى نەگىزگى ماكروەكونوميكالىق كورسەتكىشتەردىڭ تۇراقتى جانە قارجى جۇيەسىنىڭ ورنىقتى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.قازاقستان پرەزيدەنتى ۇكىمەت پەن ءماجىلىستىڭ جاڭا قۇرامى ەكونوميكانىڭ ۇزاق مەرزىمدى ءوسىمىن قامتاماسىز ەتۋگە جانە حالىقتىڭ ءالاۋقاتىن جاقسارتۋعا باسا كوڭىل ءبولۋى ءتيىس ەكەنىن ايتتى.قاسىمجومارت توقاەۆ جاڭا ۇكىمەتتىڭ ءتيىمدى جانە ۇزدىكسىز جۇمىس ىستەۋىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ەل كونستيتۋتسياسىنىڭ 44بابىنا سايكەس، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەرءمينيسترى لاۋازىمىنا تاعايىنداۋعا كەلىسىم بەرۋى ءۇشىن اسقار ءماميننىڭ كانديداتۋراسىن پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ قاراۋىنا ۇسىندى.مەملەكەت باسشىسى ءوزىنىڭ شەشىمىن تۇسىندىرە كەلە، اسقار ءماميننىڭ بىلىكتى ءارى تاجىريبەلى، ەڭبەكقور، تالاپشىل جانە پاراساتتى مەملەكەتتىك قىزمەتشى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ول الدىمىزدا تۇرعان ماقساتمىندەتتەردى جاقسى تۇسىنەدى. ونىڭ ۇكىمەتتەگى ناتيجەلى جۇمىسى سونىڭ ايقىن دالەلى، دەدى پرەزيدەنت.جيىن سوڭىندا قاسىمجومارت توقاەۆ ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنا ءوزى ۇسىنعان كانديداتۋرانى قولداعانى ءۇشىن ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ، اسقار ءماميندى جاۋاپتى لاۋازىمعا تاعايىندالۋىمەن قۇتتىقتادى. |
رۇسىيەدىكى ئىككى چايان ساھىبجامال ئادەم بېدىكىگە ئايلاندى رۇسىيەدىكى ئىككى چايان ساھىبجامال ئادەم بېدىكىگە ئايلاندىرۇسىيەدىكى ئىككى چايان ساھىبجامال ئادەم بېدىكىگە ئايلاندىيوللانغان ۋاقتى : : 20180306 03:12كۈندىلىك پوچتا گېزىتىنىڭ 5مارتتىكى خەۋىرىگە قارىغاندا، رۇسىيەدىكى ئىككى گۈزەللەر خانىشى قولغا ئېلىنغان بولۇپ، بۇ ئىككى چايان ساھىبجامال بالا باققۇچى خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىمىز دېگەننى يەمچۈك قىلىپ، 18 ياشلىق قىزنى ئوتتۇرا شەرقتىكى ئادەم بېدىكلىرىگە سېتىپ، 19000 فوندستېرلىڭ تەخمىنەن 160 مىڭ يۈەنگە باراۋەر ئېرىشمەكچى بولغاندا، ئاخىرىدا موسكۋا ئايرودرومىدا قولغا ئېلىنغان.ئىككى گۈزەللەر خانىشى ئايرىمئايرىم 22 ياشلىق سىتامىكوۋا بىلەن 19 ياشلىق پېتىرئوۋا بولۇپ، سۈرەتتىكىسى سىتامىكوۋا. رۇسىيە ساقچىلىرىنىڭ تونۇشتۇرۇشىچە، سىتامىكوۋا 2017يىللىق رۇسىيە گۈزەللەرنى تاللاش مۇسابىقىسىنىڭ چېمپىيونى بولۇپ، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا مودېللىق ۋاستىچى شىركىتى ئېچىپ، ئاسپىرانتلىقتا ئوقۇۋاتقانىكەن. ئۇ يەنە قوشۇمچە چېنىقىش تىرېنېرى بىلەنمۇ شۇغۇللىنىدىكەن.سۈرەتتە، پېتىرئوۋا. ئۇ رۇسىيەنىڭ 2018يىللىق گۈزەللەرنى تاللاش مۇسابىقىسىنىڭ خانىشى، ئىككەيلەن زىيانكەشلىككە ئۇچرىغۇچىنى موسكۋا ئايرودرومىدىن ئېلىپ تۈركىيەگە بېرىپ ھەمدە شۇ جايدا زىيانكەشلىككە ئۇچرىغۇچىنىڭ كىملىكى ۋە پاسپورتى قاتارلىقلارنى تاشىلىۋەتمەكچى بولغان.تەلەيگە يارىشا، بۇ ئىككەيلەن ئالاقىلاشقان 190000 فوندستېرلىڭلىق سېتىۋالغۇچى ساقچىلارنىڭ ئىشپىيونى بولۇپ، ئۇلار ئايروپىلانغا چىقماي تۇرۇپلا قولغا ئېلىنىپ، نەق مەيداندا تۇتۇلغان. ساقچىلارنىڭ دېيىشىچە، ئىككەيلەن ئادەم سېتىش جىنايىتى بىلەن ئەيىبلىنىپ، ئالتە يىللىق قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىنىشى مۇمكىن.بۇ قېتىملىق 18 ياشلىق قىزنى ئوتتۇرا شەرققە ئاپىرىپ سېتىش پىلانىنى ئاساسلىقى سىتامىكوۋا بىر قوللۇق پىلانلىغان بولۇپ، بۇنىڭدىن بۇرۇن ھەربىي يولدىشى بىلەن ئاجرىشىپ، 14 ئايلىق قىزىنىڭ يالغۇز ئانىسىغا ئايلانغان. تەقىتۇرقى ئاتتەك ئەمما دىلى چاياندەك زەرھەر بۇ ئىككەيلەن قىلمىشى ئۈچۈن ئېچىنىشلىق بەدەل تۆلەيدۇ. |
7 شىلدە 20:43نۇرسۇلتان. قازاقپارات مايكل دجەكسونداڭقتىڭ ەڭ بيىك شىڭىنا شىققان مايكل دجەكسون تۇلعاسى جايى كوپ ايتىلىپ، كوپ جازىلادى.گيننەستىڭ رەكوردتار كىتابىنا ەسىمى 25 رەت ەنگەن قارا ءناسىلدى ءانشىنىڭ ءومىرى قيىندىقتار مەن قايشىلىقتارعا تولى بولعانى دا الەم جۇرتشىلىعىنا ءمالىم. جەر دۇنيەگە اتى جايىلعان، مىڭداعان تابىنۋشىلارى بار دجەكسوننىڭ ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن بالانىڭ ويىنىن ويناعانىن كوپشىلىك بىلە بەرمەيدى.كادىمگىدەي ويىنشىق كولىكتەردى سوعىستىرىپ، يۋلاپقيۋلاپ جەدەل جاردەم بولىپ، تىزەرلەپ ءجۇرىپ وينايدى ەكەن. پسيحولوگتار بۇل قىلىعىن ويىن ۋاقىتىنىڭ ۇرلانۋى سەبەپتى دەپ تۇسىندىرەدى. دجوزەف پەن كەترين وتباسىندا ون بالانىڭ سەگىزىنشىسى بولىپ دۇنيە ەسىگىن اشقان مايكل بالا بولىپ ويناي الماعان. اعالارىمەن بىرگە باستاپقىدا كوشەدە، كەيىن كاباكتار مەن تۇنگى كلۋبتاردا ءان سالىپ جۇرگەن مايكلدىڭ ويىنعا ۋاقىتى دا بولمايدى. اكەسى ۇلدارىن تەمىردەي تارتىپتە ۇستاپ، ءسال قيا باسسا قاتاڭ جازالاپ وتىرعان ەكەن. اعاسى مارول ءبىر سۇحباتىندا اكەلەرىنىڭ كىشكەنە مايكلدى اياعىنان سالبىراتىپ ءىلىپ قويىپ سابايتىنىن ايتادى.ءبىر كۇنى، مايكل ۇيىقتاپ جاتقاندا اكەسى قورقىنىشتى بەتپەردە كيىپ، تەرەزەسىنەن تۇسەدى. شوشىپ ويانعان بالا مايكل سودان كەيىن ءومىر بويى ءتۇن بالاسى تىنىش ۇيىقتاي المايتىن بولىپتى. بۇل قىلىعىن دجوزەف مىرزا بالا تەرەزەدەن شىعىپ كەتپەسىن دەپ جاسادىم دەپ تۇسىندىرەتىن كورىنەدى. كەيىن اتى اڭىزعا اينالعان ءانشى باۋىرلارىنىڭ ىشىندە جۇرسە دە جالعىزسىراپ، ءجيى جىلاعانى تۋرالى ءومىربايان كىتابىندا جازادى.بەس جاسىنان كوپشىلىك الدىندا ونەر كورسەتكەن ءبىرتۋار ءانشىنىڭ بۇكىل ءومىرى دەرلىك ساحنادا ءوتتى. ءوزى دە كوزى تىرىسىندە ساحنادان تىس ءومىرىم جوق دەپ مۇڭايا مويىندايدى ەكەن. ءتىپتى ساحنادان تىس ءومىردى سۇرۋگە قورقۋىم دا مۇمكىن دەپتى. قالاي بولعاندا دا بالالىق شاقتا كورگەن قىسىم مەن تەپەرىشتىڭ بۇكىل ومىرىنە ءىز قالدىرعانى انىق.سوعان قاراماستان، 15 رەت گرەممي سىيلىعىنىڭ، جۇزدەن استام باسقا دا ءتۇرلى مۋزىكالىق بايقاۋلار مەن سىيلىقتاردىڭ يەگەرى بولدى. دۇنيەءجۇزىن ارالاعان ءان ساپارىنان تۇسكەن قاراجاتتى تولىقتاي قايىرىمدىلىققا اۋدارىپتى.ال جاسوسپىرىمدەرگە بايلانىستى ايىپتاۋلاردان سوتتالماي امان قۇتىلعانىمەن، سوت پروتسەسى مەن قورعاۋشىلارعا تالاي شىعىن بولعان. ال 1993 جىلى 13 جاسار بالاما جىنىس مۇشەسىن ۇستاۋعا ماجبۇرلەدى دەپ ەڭ العاش ايىپ تاققان ەۆان چاندلەر وزىنە قول سالىپ كوز جۇمادى. بالاسى دجوردان چاندلەر بولسا، مايكل دجەكسوننىڭ قازاسىنان كەيىن 2009 جىلى اكەسىنىڭ ايتۋىمەن اقشا ءۇشىن انشىگە جالا جاپقانىن مويىنداپتى. ايتپاقشى، دجەكسون كەزىندە ولارعا 22 ميلليون دوللار بەرىپ قۇتىلعان بولاتىن.ءبىر كەم دۇنيە دەگەن وسى شىعار. ونەردە جولى بولعانمەن، مايكل دجەكسوننىڭ ومىردەگى باقىتى باياندى بولمادى. بالالىق شاعىندا كورگەن قۇقاي ءوز الدىنا، ەسەيگەن سوڭ دا ماڭدايى جارقىراپ كەتە قويمايدى. بىرنەشە رەت ۇيلەنىپ اجىراسادى، اۋرۋدان زارداپ شەگەدى. اسا تانىمال بولعاندىقتان كوپشىلىك ورىنداردا كوزگە تۇسە المايدى، ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن نەۆەرلەند رانچوسىندا وڭاشا تۇرعان. |
الماتىدا باستاۋ ستۋدەنتتىك جانە دەبيۋتتىك فيلمدەر كينوفەستيۆالى وتەدىكينو 19 قاراشا، 2021الماتىدا حالىقارالىق باستاۋ كينوفەستيۆالى وتەدى30 قاراشا مەن 4 جەلتوقسان ارالىعىندا الماتىدا حالىقارالىق باستاۋ ستۋدەنتتىك جانە دەبيۋتتىك فيلمدەر كينوفەستيۆالى وتەدى، دەپ حابارلايدى ..جىل سايىن وتەتىن كينو مەرەكەسىن الماتى قالاسى اكىمدىگىنىڭ، ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ، تۇران ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ، ۇلتتىق كينونى قولداۋ مەملەكەتتىك ورتالىعىنىڭ جانە ش.ايمانوۆ اتىنداعى قازاقفيلم كينوستۋدياسىنىڭ قولداۋىمەن كينوكومپانياسى ۇيىمداستىرادى.فەستيۆالدىڭ نەگىزگى ماقساتى ەۋروپا مەن ازيانىڭ جاس كينەماتوگرافيستەرى اراسىندا ىنتىماقتاستىق ورناتۋ، ولاردىڭ جۇمىستارىن قولداۋ جانە ىلگەرىلەتۋ، ءتۇرلى جانرداعى كينوفيلمدەردى جاساۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىقتى ارتتىرۋ.باستاۋ كينوفەستيۆالى جاس رەجيسسەرلەر مەن ستسەناريستەرگە ءوز جوبالارىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن بىرەگەي الاڭ. كينوفەستيۆالدىڭ كونكۋرستىق باعدارلاماسى 3 بولىمنەن تۇرادى:تولىقمەتراجدى فيلمدەر بايقاۋى ،قىسقامەتراجدى فيلمدەر بايقاۋى ،دەرەكتى فيلمدەر بايقاۋى .فەستيۆال داۋرەن قامشىباەۆتىڭ بايقاۋدان تىس كورسەتىلەتىن دەبيۋتتىك كارتيناسى زەرە ءفيلمىنىڭ ۇلتتىق پرەمەراسىمەن اشىلادى. بۇعان دەيىن بۇل فيلم تەك برازيلياداعى حالىقارالىق كينوفەستيۆالىنە قاتىسقان. كارتينادا باستى رولدەردە تانىمال جۇلدىزدار بەرىك ايتجانوۆ، مۇرات بيسەنبين، ادينا باجان جانە ولگا لاندينا وينايدى.سونداياق، كونكۋرستان تىس ايجان قاسىمبەكتىڭ وت كارتيناسى كورسەتىلەدى. ءفيلمنىڭ الەمدىك پرەمەراسى جاقىندا عانا پۋسانداعى وڭتۇستىك كورەيا حالىقارالىق كينوفەستيۆالدە ءوتتى. سونىمەن قاتار، بيىل فيلم گەرمانياداعى جانە سينگاپۋرداعى كينوفەستيۆالدەرىنە قاتىستى. ال باستى ءرولدى سومداعان تولەپبەرگەن بايساقالوۆ سوچيدەگى 2021 كينوفەستيۆالىندە جانە لوساندجەلەستەگى كينوفەستيۆالىندە ەكى بىردەي ماراپاتتى جەڭىپ الدى.سونىمەن قاتار، بايقاۋدان تىس ءادىلحان ەرجانوۆتىڭ جاڭا ءفيلمى، ەۋرازيا پاتشايىمدارى دەرەكتى ءفيلمى جانە سامات نۇراليەۆتىڭ مۋلتيفرۋكتى انيماتسيالىق كارتيناسى كورسەتىلەدى.بولەك باعدارلامالار شەڭبەرىندە: اۋعانستاندا شىعارىلعان فيلمدەر، ءىرى حالىقارالىق كينوفەستيۆالدەردىڭ جۇلدەگەرلەرى جانە ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ جاڭا فيلمدەرى ۇسىنىلادى.اشىلۋ سالتاناتى 30 قاراشا كۇنى اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق وپەرا جانە بالەت تەاترىندا وتەدى. فەستيۆالدىڭ نەگىزگى الاڭى كينوتەاترلار جەلىسى.باستاۋ حالىقارالىق ستۋدەنتتىك جانە دەبيۋتتىك فيلمدەر كينوفەستيۆالىنىڭ كەستەسىن :. سايتىنان كورە الاسىزدار.الماتى كينوفەستيۆال باستاۋ |
مەنبەسى : يارپ تورىيوللىغۇچى : ئەخمەت قۇربانۋاقتى : 20170831كۆرۈلىشى :ئىستاكان، سۈت بوتۇلكىسى، ئىچىملىك بوتۇلكىسى ۋە داس تەلەڭگە قاتارلىق سولياۋ ياسالمىلارنىڭ ئاستى قىسمىدا بىر دانە ئۈچبۇلۇڭ بەلگىنىڭ بارلىقىنى، بەلگىنىڭ ئىچىدە بىردىن رەقەم بولىدىغانلىقىنى، بۇ رەقەملەرنىڭ بىردىن يەتتىگىچە بولىدىغانلىقىنى بايقاشقا بولىدۇ. ئۇنداقتا بۇ بەلگە زادى نېمىگە ۋەكىللىك قىلىدۇ؟ ئەمەلىيەتتە بۇ بەلگە سولياۋ ياسالمىلارنى يىغىۋېلىش بەلگىسى بولۇپ، بىردىن يەتتىگىچە بولغان رەقەملەر ئوخشاش بولمىغان تۈردىكى سولياۋلارغا ۋەكىللىك قىلىدۇ.01 دىلۇن تېرىلېن نىڭ ئىلمىي نامى پولى ئېتىلېن گلىكول تېرىفتالات بولۇپ، ئادەتتە دىلۇن دەپ ئاتىلىدۇ. ئەڭ دەسلەپتە ئۇنىڭدىن سۈنئىي تالالار ئىشلىنىپ رەخت توقۇلغانىدى، 1976 يىلىغا كەلگەندە ئۇنىڭدىن تۈرلۈك قاچىلار ياسالدى، بۇ قاچىلارنىڭ قاتتىقلىقى، ئېلاستىكىلىقى، سۈزۈكلۈكى ياخشى، يەڭگىل، ئېلىپ يۈرۈشكە ۋە ئىشلىتىشكە قولايلىقلىقى بىلەن بازارلىق، ھاۋا ئۆتكۈزمەيدۇ، ھورلانمايدۇ، كىسلاتا ئىشقارلىققا چىداملىق. بىراق ئۇنىڭ چىداشلىق بېرىش تېمپېراتۇرىسى ئارانلا 70 بولغاچقا، ئىلمان ياكى سوغۇق ئىچىملىكلەرنى قاچىلاشقا مۇۋاپىق كېلىدۇ، قىزدۇرۇشقا ياكى قىزىق سۇ قاچىلاشقا بولمايدۇ. شۇڭا بۇنداق بوتۇلكىلارنى ئىشلىتىپ بولغاندىن كېيىن تاشلىۋېتىش ياكى يىغىۋېلىش ئورۇنلىرىغا سېتىۋېتىش كېرەك، ئۇنىڭغا ھاراق، ياغ قاتارلىقلارنى قاچىلاپ قويۇشقا بولمايدۇ.02 يۇقىرى زىچلىقتىكى پولىستىرېن تۆت چوڭ ئۇنىۋېرسال سولياۋنىڭ بىرىنچىسى بولۇپ پولىستىرېن دەپ ئاتىلىدۇ، نۆۋەتتە ئۇنىڭ تۈرلىرى، ئىشلەپچىقىرىش ۋە ئىشلىتىش مىقدارى كۆپ بولۇۋاتىدۇ. بولسا يۇقىرى زىچلىقتىكى پولىستىرېننى كۆرسىتىدۇ، ئۇنىڭ ئىزولياتورلۇقى ناھايىتى ياخشى بولغاچقا، توك سىمى ۋە كابېللارغا ئىشلىتىشكە باب كېلىدۇ، ئۇ يەنە نەملىك سۈمۈرمەيدۇ ھەم سۇ ھورىدىن ياخشى ساقلىنىدۇ، سوقۇلۇشقىمۇ چىداملىق، شۇڭا ئۇنىڭدىن ئادەتتە ئاق رەڭلىك دورا بوتۇلكىسى، تازىلىق دورىلىرى، چاچ يۇيۇش جەۋھىرى، يۇيۇنۇش سۇيۇقلۇقى، يېمەكلىك مايلىرى ۋە دېھقانچىلىق دورىلىرىنى قاچىلايدىغان قۇتا ياسىلىدۇ، تازىلىق بۇيۇملىرى ۋە يۇيۇنۇش مەھسۇلاتلىرىنىڭ قۇتىلىرىنى پاكىز تازىلىۋەتكەندىن كېيىن قايتا ئىشلىتىشكە بولىدۇ، ئەڭ ياخشىسى تەكرار ئىشلەتمەسلىك كېرەك، ئۇ 110 لۇق يۇقىرى تېمپېراتۇرىغىچە بەرداشلىق بېرەلەيدۇ، نۆۋەتتە تاللا بازارلىرى ۋە سودا سارايلىرىدا ئىشلىتىلىۋاتقان خالتىلارنىڭ كۆپىنچىسى دىن ياسىلىدۇ.03 پولىۋىنىل خىلورىد تۆت چوڭ ئۇنىۋېرسال سولياۋنىڭ بىرسى بولۇپ، پولىۋىنىل خىلورىد دەپ ئاتىلىدۇ. ئۇنىڭ ئەڭ چوڭ ئالاھىدىلىكى باھاسى ئەرزان. نىڭ ئەۋرىشىملىكى ياخشى بولغاچقا سۇ تۇرۇبىسى، يامغۇرلۇق كىيىم، بوغچا، قۇرۇلۇش ماتېرىيالى، سولياۋ يوپۇق، سولياۋ تەلەڭگە قاتارلىقلارنى ياساشقا بولىدۇ. ئۇنىڭ بەرداشلىق بېرەلەيدىغان تېمپېراتۇرىسى 80 ئەتراپىدا بولۇپ، يۇقىرى تېمپېراتۇرا ياكى مايلىق مۇھىتتا ئاسانلا زەھەرلىك ماددىلارنى قويۇپ بېرىدۇ، شۇڭا ئەڭ ياخشىسى ئۇنىڭ بىلەن يېمەكلىكلەرنى ئورىماسلىق كېرەك. ياسالمىلىرى زەھەرلىك بولۇپ، بۇ زەھەرنىڭ كېلىش مەنبەسى ئىككى تەرەپتىن بولىدۇ: بىرسى ئىشلەپچىقىرىش جەريانىدا يەككە مولېكۇلالىق پولىستىرېنلارنىڭ پۈتۈنلەي بىرلىشىپ كېتەلمەسلىكى، يەنە بىرسى پىلاستىكىلاشتۇرغۇچتىكى زەھەر. بۇ ئىككى خىل ماددا ئادەم بەدىنىگە كىرگەندىن كېيىن ناھايىتى ئاسانلا راك پەيدا قىلىدۇ.04 تۆۋەن زىچلىقتىكى پولىستىرېن يەڭگىل، ئەۋرىشىم، تۆۋەن تېمپېراتۇرا ۋە سوقۇلۇشقا چىداملىق بولىدۇ، ئۇنىڭ ئەڭ چوڭ ئالاھىدىلىكى شەكىلگە كەلتۈرۈش ئاسان، شۇڭا كۆپ قىسىم سولياۋ خالتىلار، يېڭى ساقلاش پەردىسى ۋە سولياۋ يوپۇق قاتارلىقلار دىن ياسىلىدۇ، نىڭ تېمپېراتۇرىسى 110 دىن ئاشقاندا ئېرىشكە باشلاپ، ئادەم بەدىنىگە زىيانلىق ماددىلار پەيدا بولىدۇ، شۇڭا يېمەكلىكلەرنى مىكرو دولقۇنلۇق ئوچاققا سېلىشتىن بۇرۇن سولياۋ خالتىلاردىن چىقىرىۋېتىش ياكى يېڭى ساقلاش پەردىسىنى ئېلىۋېتىش كېرەك.05 پولىپىروپىلېن تۆت چوڭ ئۇنىۋېرسال سولياۋنىڭ بىرسى بولۇپ، پولىپىروپىلېن دەپ ئاتىلىدۇ، ئۇنىڭ چىدامچانلىقى، قاتتىقلىقى ۋە ئىسسىقلىققا چىدامچانلىقلىرىنىڭ ھەممىسى دىن ياخشىراق بولىدۇ، ئىزولياتورلۇقى ۋە چىرىتىشكە چىداملىقلىقى ياخشى. كەمچىلىكى تۆۋەن تېمپېراتۇرىدا چۈرۈكلىشىدۇ، سۈركىلىشكە چىدىمايدۇ، ئاسان كونىرايدۇ، سۈزۈكلۈكى ناچارلىشىدۇ. ئادەتتە ئىستاكان، چېلەك، ئەخلەت چېلىكى، سېۋەت ۋە مىكرو دولقۇنلۇق ئوچاقنىڭ يېمەكلىك قاچىسى قاتارلىقلارنى ياساشقا ئىشلىتىلىدۇ. نىڭ ئېرىش نۇقتىسى 167 قا يېتىدۇ، زەھەرسىز ھەم تەمسىز بولىدۇ، شۇڭا يېمەكلىك ۋە سۇ قاچىلاشقا ئەڭ مۇۋاپىق كېلىدۇ، مىكرو دولقۇنلۇق ئوچاققا سېلىشقا بولىدىغان بىردىنبىر سولياۋ قاچا بولۇپ، پاكىز تازىلىۋەتكەندىن كېيىن تەكرار ئىشلىتىشكە بولىدۇ.06 پولىستىرېن بولسا تۆت چوڭ ئۇنىۋېرسال سولياۋنىڭ ئەڭ ئاخىرقى بىر خىلى بولۇپ پولىستىرېن دەپ ئاتىلىدۇ، ئۇ يەڭگىل، قاتتىقلىقى يۇقىرى، رەڭسىز سۈزۈك، خالىغانچە رەڭ بەرگىلى بولىدۇ، ئۇنىڭ توك ئۆتكۈزۈشچانلىقى ناھايىتى ياخشى بولۇپ، رادىياتسىيەگە تاقابىل تۇرۇش ئىقتىدارى بارلىق سولياۋلار ئىچىدە ئالدىنقى ئورۇندا تۇرىدۇ، دىن قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، ئويۇنچۇق، يېزىق قوراللىرى، چاق ۋە تېز تاماق قاچىسى قاتارلىقلار ياسىلىدۇ، بۇ خىل ماتېرىياللار يۇقىرى تېمپېراتۇرا ياكى كىسلاتا ئىشقارلىق مۇھىتتا زەھەرلىك خىمىيەلىك ماددىلارنى قويۇپ بېرىدۇ، شۇڭا تېز تاماق قاچىسىغا ئىسسىق تاماقلارنى ئالماسلىق ياكى تاماق قاچىلانغان تېز تاماق قاچىسىنى مىكرو دولقۇنلۇق ئوچاققا سالماسلىق كېرەك.07 پولىكاربونات ۋە باشقىلار07 بەلگىسى قويۇلغانلىرى ئالدىنقى ئالتە خىل سولياۋدىن باشقا تۈردىكى سولياۋلار بولۇپ، بۇلارنىڭ ئىچىدە كۆپرەك ئىشلىتىلىدىغىنى پولىكاربونات بولۇۋاتىدۇ. ئادەتتە قۇرۇلۇشلارغا كۆپرەك ئىشلىتىلىدۇ، ئۇ رەڭسىز سۈزۈك، ئىسسىقلىققا، سوقۇلۇشقا چىداملىق، ئاسان كۆيمەيدۇ. شۇڭا يەنە ئۇنىڭدىن ئوپتىك دىسكا، كۆزەينەك ئەينىكى، سۇ بوتۇلكىسى، ئوق ئۆتمەس ئەينەك، مۇھاپىزەت كۆزەينىكى ۋە ماشىنا ئەينىكى قاتارلىقلار ياسىلىدۇ. ئالما شىركىتىنىڭ مۇزىكا قويغۇچىسى ۋە خاتىرە كومپيۇتېرىنىڭ تاشقى قېپىمۇ دىن ياسىلىدۇ.سولياۋ ياسالمىلىرىنى يىغىۋېلىش بەلگىسىنى ئامېرىكىنىڭ سولياۋ كەسپىگە مۇناسىۋەتلىك ئاپپاراتلىرى بەلگىلىگەن بولۇپ، ياۋروپا، ئامېرىكا قاتارلىق تەرەققىي قىلغان ئەللەرنىڭ سولياۋ بازارلىرىدا ئىنتايىن ئۆلچەملىك ۋە قاتتىق ئىجرا قىلىنىدۇ. سولياۋلارغا كىملىك بېكىتىش ھەم سولياۋنى تۈرلەرگە ئايرىپ يىغىۋېلىشنىڭ ئېھتىياجى، ھەم ئىستېمالچىلارنىڭ سالامەتلىكى ۋە بىخەتەرلىكىگە مەسئۇل بولغانلىقنىڭ ئىپادىسىدۇر. ئېلىمىزدە سولياۋ ياسالمىلىرىغا يىغىۋېلىش بەلگىسىنى قويۇش تېخى مەجبۇرلاش خاراكتېرىنى ئالمىغان بولۇپ، نۆۋەتتىكى ئەھۋالغا قارىغاندا بارلىق سولياۋ ياسالمىلىرىغا كىملىك بېكىتىش ئىنتايىن قىيىندەك قىلىدۇ.ئالدىنقىسى : بۇ نەرسىلەرنى كىم كەشىپ قىلغانكىيىنكىسى : ھەممە ئۆگزىنى ئاق سىرلاش ئارقىلىق ئېنېرگىيە تېجىگىلى بولامدۇ؟ |
شقودا سۋ باسۋ ايماعىندا 400 ادام قالىپ قويدى ايماق12 ناۋرىز 2018، 13:28شقودا سۋ باسۋ ايماعىندا 400 ادام قالىپ قويدى12 ناۋرىز 2018, 13:28 719 0شىعىس قازاقستاننىڭ قۇتقارۋشىلارى اپات سالدارىن جويۋدى جالعاستىرۋدا. قالىڭ جاۋىن مەن جىلى اۋارايى ونداعان ۇيلەر مەن جۇزدەگەن اۋلا ۋچاسكەلەرىنىڭ سۋ استىندا قالۋىنا اكەپ سوقتى. اياگوز، گلۋبوكوە، ۇلان، كۇرشىم، زايسان، ٴۇرجار اۋداندارى مەن وسكەمەن قالاسى سۋ استىندا قالدى، دەپ حابارلايدى . اقپارات اگەنتتىگى.اياگوز اۋدانىندا جەرگىلىكتى اۋقىمداعى تابيعي سيپاتتاعى توتەنشە جاعداي جاريالاندى. وبلىس ورتالىعى مەن ريددەر قالاسىندا قولايسىز اۋارايى جاعدايىنا بايلانىستى مەكتەپ وقۋشىلارى مەن كوللەدجدەردىڭ 1، 2 كۋرس ستۋدەنتتەرىنە ساباق بولمايتىن بولدى. وبلىستىق جانە رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار جولداردا مەزگىل سايىن شەكتەۋ قويىلىپ جاتىر. وبلىستىڭ تاۋلى اۋداندارىندا قار كوشكىنى ٴقاۋپى ساقتالۋدا، دەلىنگەن شقو تجد ٴباسپاسوز مالىمەتىندە.قازىرگى تاڭدا وبلىس بويىنشا 70 جەكە ٴۇي مەن 150 اۋلا ايماعى، 110 باقشا ٴۇيى اۋماعىن سۋ باستى.شقو تجد، جەرگىلكتى پوليسيا قىزمەتىنىڭ، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ، وسكەمەن ٴتارتىپ كمك، ۆودوكانال، شىعىس وڭىرلىك اەروۇتقىر جەدەلقۇتقارۋ جاساعىنىڭ كۇشىمەن جەرگىلىكتى حالىقتىڭ اۋماعىنان سۋ اكەتۋ جانە شىعارۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. 1440 قاپ ينەرتتى ماتەريال توسەدى. 13000 تەكشە مەتر سۋ شىعارىلدى.اياگوز اۋدانى بويىنشا 40 ٴۇي، وسكەمەندە 8 ٴۇي مەن 27 اۋلا، ۇلان اۋدانىندا 2 ٴۇي مەن 4 اۋلا، گلۋبوكوە اۋدانىندا 3 ٴۇي مەن 53 اۋلا، كۇرشىم اۋدانىندا 42 اۋلا اۋماعى سۋ استىندا قالدى. كۇرشىم، زايسان، ۇلان جانە ٴۇرجار اۋداندارىنىڭ بىرنەشە جول توسەمدەرىن سۋ شايىپ كەتتى. جول قىزمەتتەرى قالىپقا كەلتىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتىر.سانى 1000 استام جەكە قۇرامى بار، 286 بىرلىك تەحنيكا، 56 ٴجۇزۋ قۇرالدارى مەن 58 موتوپومپا قر ٴىىم كۇشتەرى مەن قۇرالدارى توپتارى قۇرىلدى.بارلىعى اۆاريالىققۇتقارۋ جانە كەزەك كۇتىرمەيتىن جۇمىستاردى جۇرگىزۋگە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردان، قۇتقارۋشىلار مەن شقو ٴىىددان 536 ادام، 137 بىرلىك تەحنيكا مەن 27 سۋ شىعارۋ قۇرىلعىلارى جۇمىلدىرىلعان. شقو تجد داعدارىس ورتالىعىندا جەدەل شتاب جۇمىس ىستەۋدە.06 جەلتوقسان 2018, 18:3210 ايدا جولاۋشىلار پويىزىندا 2 400گە جۋىق زاڭ بۇزۋشىلىق انىقتالدى05 جەلتوقسان 2018, 10:15تارازدا ٴبىر كۇندە 400 جۋىق ازامات جول ەرەجەسىن بۇزعانالماتىتۇركىستان باعىتىندا جاڭا پويىز قاتىنايدىوسكەمەندە تۋبەركۋلەز جۇقتىرعان 4 ناۋقاس دارىگەرلەردەن قاشىپ ٴجۇرالماتى وبلىسىندا كولىك جۇرگىزۋشىسىنە شابۋىل جاساعان قىلمىستىق توپ ۇستالدى |
اتىراۋدا 4 460 ادام ساياسي قۋعىنسۇرگىنگە ۇشىراعان322 رەت كورسەتىلدىاتىراۋدا ساياسي قۋعىنسۇرگىن قۇرباندارىن تولىق اقتاۋ جونىندەگى وڭىرلىك كوميسسيانىڭ وتىرىسى ءوتتى، دەپ حابارلايدى ..كوميسسيا وتىرىسىنا وبلىس اكىمى ماحامبەت دوسمۇحامبەتوۆ توراعالىق ەتتى.پرەزيدەنتتىڭ جارلىعىنا سايكەس، ساياسي قۋعىنسۇرگىن قۇرباندارىن اقتاۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى وڭىرلىك كوميسسيا قۇرىلىپ، ارنايى جوسپارى جاساقتالدى. جوسپارلانعان ءىسشارالاردى ۇيلەستىرۋگە جۇمىلعان 8 جۇمىس توبى بار. بۇل تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعى اياسىندا ساياسي قۋعىنسۇرگىن قۇرباندارىن اقتاۋ ارقىلى ءتول تاريحىمىزدى تۇگەندەۋگە بەرىلگەن مۇمكىندىك، دەدى م.دوسمۇحامبەتوۆ.وبلىستىق ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ باسشىسى قانات ازمۇقانوۆتىڭ ايتۋىنشا، وڭىرلىك كوميسسيا قۇرامىندا 27 مۇشە بار. وعان عالىمدار، ولكەتانۋشىلار، جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ رەكتورلارى، دەپۋتاتتار، ارحيۆ سالاسىنىڭ ماماندارى مەن وزگە سالالار وكىلدەرى ەنگەن.وبلىستىق پوليتسيا دەپارتامەنتى باستىعىنىڭ ورىنباسارى اسىلبەك جاۋىمباەۆتىڭ مالىمەتىنشە، اقپاراتتاندىرۋ جانە بايلانىس باسقارماسىنىڭ ارنايى مەملەكەتتىك مۇراعاتىندا ساياسي قۋعىنسۇرگىنگە ۇشىراعاندار تۋرالى ماتەريالدار ساقتالعان.سوت ورگاندارى قۋعىنسۇرگىنگە ۇشىراتقان ادامداردىڭ قىلمىستىق ىستەرى جانە اقتالۋعا جاتاتىن ادامداردىڭ قىلمىستىق ىستەرىنىڭ سانى 2 869. بۇرىنعى اسكەري تۇتقىندارعا جانە بۇرىنعى كسرونىڭ گەرمانيادان ەلىنە قايتا ورالعان ازاماتتارىنا ارنالعان فيلتراتسيالىق جانە تروفەيلىك 1 250 ماتەريال بار. قۋعىنسۇرگىنگە ۇشىراعان ادامداردىڭ مۇراعاتتىق قىلمىستىق ىستەرى 341ءدى قۇراپ وتىر. وسىنداي ءۇش قوردا 4 460 مۇراعاتتىق ءىس ساقتاۋلى تۇر دەيدى اسىلبەك جاۋىمباەۆ.مەملەكەتتىك مۇراعاتتاردا ساقتالعان ماتەريالداردا ساياسي رەپرەسسياعا ۇشىراعاندار مەملەكەتتىك، لاۋازىمدىق، م ۇلىكتىك جانە اسكەري قىلمىس تۇرلەرىمەن سوتتالعانى انىقتالعان. بۇعان قوسا، انتيكەڭەستىك ۇگىتناسيحات جۇرگىزگەن، قاستاندىق جاساۋ، ۇيىمداستىرۋشىلىق كونتررەۆوليۋتسيالىق، جاپپاي تارتىپسىزدىكتەرگە، باندالار كوتەرىلىسىنە قاتىسۋ، سوتسياليستىك م ۇلىكتى ۇرلاۋ باپتارىمەن سوتتالعان، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندەگى كەڭەستىك تۇتقىندار، گۋرەۆتە ورنالاسقان ءۇشىنشى قۇرىلىس كولونناسىنىڭ جۇمىسكەرلەرى اقتالماعان ساياسي قۋعىن سۇرگىن قۇرباندارى كاتەگوريالارىن قۇرايتىنى انىقتالىپ وتىر.ح.دوسمۇحامەدوۆ اتىنداعى اتىراۋ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قاۋىمداستىرىلعان پروفەسسورى شاحمان ناعيموۆتىڭ پىكىرىنشە، وتكەن عاسىردىڭ 2030جىلدارى كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ كۇشىمەن سايلاۋ قۇقىعىنان ايىرىلعان ازاماتتاردىڭ سانى اتىراۋ وبلىسىندا 3 مىڭنان اسادى.سايلاۋ قۇقىعىنان ايىرىلعان ادامداردىڭ تىزىمىندە كەڭەس ۇكىمەتىنە قارسى ادامدار، قاناۋشىلار، ەسكىگە سەنۋشىلەر، كۋلاكتار، ساۋداگەرلەر بولعان. بۇلاردان وزگە، ەجەلدەن حالىققا اسا پايدالى ماماندىق يەلەرى بولىپ تابىلاتىن مالشىلار، قاساپشىلار، شىعارماشىلىق كاسىپ وكىلدەرى دە قۋدالاۋعا ۇشىرادى دەيدى شاحمان ناعيموۆ.ونىڭ ايتۋىنشا، 1923 جىلدان باستاپ داۋىس بەرۋ قۇقىعىنان ايىرىلعانداردى كوممۋنالدىق پاتەرلەردەن شىعارۋ، سونداياق، بالالارىن مەكتەپتەردەن قۋ ارەكەتتەرى بولعان.ساياسي قۋعىنسۇرگىن قۇرباندارىن اقتاۋ جاۋاپتى ءىس. بۇگىنگى ەل ترايحى، وسكەلەڭ ۇرپاق ءۇشىن تاريحي قۇندىلىقتارىمىزدى جاڭعىرتاتىن جاڭا زەرتتەۋ جيناقتارى اسا قاجەت. وسى ورايدا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قاجەتتى اقپاراتپەن دەر كەزىندە قامتىپ، عالىمدارمەن بىرلەسە جۇمىس ىستەۋى ءتيىس دەدى وبلىس اكىمى ماحامبەت دوسمۇحامبەتوۆ. |
دۇنياغا نەزەر ئاستا نۇر ھەققىدەمۇنبەر جاھاننامە دۇنياغا نەزەر ئاستا نۇر ھەققىدەكۆرۈش: 1954ئىنكاس: 9 ئاستا نۇر ھەققىدەپاكلىق ئەلچىسى, جۇغلانما 19657, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 30343 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 19657, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 30343 جۇغلانما بار.تۆھپە : 6450يوللىغان ۋاقتى 20131113 00:07:12 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشتەتقىقاتچىلار نۇرنىڭ تېزلىكىنى سىكونتىغا 17 مېتىرغا چۈشۈردىمەلۇم بىر تەتقىقات گۇرۇپپىسى ئىنتايىن تۆۋەن تىپىراتورىلىق ئاتوم بۇلۇتى ئارقىلىق نۇرنىڭ تېزلىكىنى سىكونتىغا 17 مېتىر ھەر سىكونتقا تەڭلەشتۈدى ، بۇ تېخنىكا فوتون كومپىيوتېر ۋە ئالاقە قۇرۇلىشىدا ئىنتايىن چوڭ تەرەققىيات ئىستىقبالىغا ئىگە . ھازىر ۋېلىسپىت مۇسابىقىسىدىكى ئەڭ يۇقىرى رىكورتنى ساقلىغۇچىنىڭ ۋېلىسپىت مىنگەندىن كېيىنكى ئەڭ يۇقىرى تېزلىكى سىكونتىغا 92 مېتىرغا يېتىدۇ . دىمەك ئاللىبۇرۇن كىشىلەر كەينىگە تاشلاپ قۇيالايدىغان دەرىجىدە ئاستىلىدى دىگەن سۆز . بۇ تەتقىقات گۇرۇپپىسى يەنىمۇ ئىلگىرلىگەن ھالدا نۇرنىڭ تېزلىكىنى سائىتىگە 40 مېتىرغا چۈشۈرگىلى ، ھەتتا تېخىمۇ ئاستا قىلىپ تاشپاقىنىڭ سۈرئىتىگە تەڭلەشتۈرگىلى بولىدىغانلىقىنى ئوتتۇرىغا قويدى .ــــــــــــــــــ ئېلىم پەن ۋاقىت گېزىتىدىن .ئامىرىكا تەتقىقاتچىلىرى مۇۋەپپىقىيەتلىك ھالدا نۇرنىڭ تېزلىكىنى نۆلگە تەڭ قىلدىخارۋات ئۇنۋېرستىتىنىڭ ئىككى تەتقىقات گۇرۇپپىسى بىرلىشىپ ئاخىرى نۇردىن ئىبارەت بۇ شاش ئات نىڭ نۇقتىسىنى تۇتىۋالدى ، يەنى نۇر مۇۋەپپىقىيەتلىك ھالدا جايىدا توختىدى . تەتقىقاتقا قاتناشقان ئەزالارنىڭ ئاشكارىلىشىچە ، نۇر سۇ ۋە ئەينەك قاتارلىق بىرقىسىم ماددىلاردىن ئۆتكەندە سۇنۇش سەۋەبلىك تېزلىكىدە ئۆزگىرىش بولىدۇ ، ئەمما بۇنداق ئادەتتىكى سۈزۈك جىسىملاردا نۇرنىڭ تېزلىكىنىڭ ئاستىلىشى كۆرۈنەرلىك بولماي قالىدۇ ، بۇ خىل ھالەتتىكى تېزلىك ئۆزگىرىشنىڭ چېكى بولۇپ ، بىزگە نىسبەتەن ئەھمىيىتى چوڭ ئەمەس ، بىراق بىر قىسىم ئۇسۇللار ئارقىلىق بۇنداق چەكنى بۇزۇپ تاشلاپ نۇرنىڭ تېزلىكىنى داۋاملىق ئاستىلاتقىلى بولىدۇ ! ئالاھىدە شارائىت ئىنتايىن تۆۋەن تىمپىراتورىلىق ماددىدىن تۈزۈلگەن مۇھىتنى كۆرسىتىدۇ . تەتقىقاتچىلار ئاۋال مىتال ئاتوملىرىدىن ئاتوم بۇلۇتى ھاسىل قىلىپ ئۇنىڭ تېمپىراتورىسىنى مۇتلەق نۆل گىرادوس نۆلدىن تۆۋەن 273.15 سېلىتسىيە گىرادوس قا يېقىنلاشتۇرۇپ بوس ئېينىشتىيىن يىغىلىش ھالىتىنى پەيدا قىلىدۇ ! بۇ خىل ھالەتتە ئەسلىدە قالايمىغان ھالەتتىكى ئاتوملار ئوخشاش بىرخىل ھالەتكە كېلىدۇ . بۇ ھالەتتە ئاتوملارنىڭ تېزلىكنى نۆل دېيىشكە بولىدۇ . بۇ خىل مىتاللارنىڭ سۇغوق ھالىتى كەلگەن نۇرنى سۈمۈرۈش ئالاھىدىلىكىگە ئىگە ، ئەمما ئالىملار بىرخىل ئالاھىدە لازىر نۇرنىڭ بۇ ئاتوم بۇلۇتىدىن سۆمۈرۈلمەي ئۆتۈپ كېتىدىغانلىقىنى ھەمدە ئۆتۈش جەريانىدا سۈرئىتىنىڭ ئاستىلايدىغانلىقىنى بايقىدى . خارۋات ئۇنۋېرسىتىتىنىڭ ناترىي ۋە رۇبىدىيۇم ئاتوملىرى ئارقىلىق نۇرنىڭ سۈرئىتىنى نۆل قىلىش تەجرىبىسى ئەمىلىيەت جەريانىدا ئىنتايىن چوڭ قوللىنىلىش ئەھمىيىتىگە ئىگە ، مەسىلەن ، كەلگۈسىدىكى نۇر مېڭىنىڭ ئاساسىي بولۇپ قالىدۇ ، يەنە ئالاقە سېستىمىسىدىكى شاۋقۇننى ئازايتىش ۋە سۈرئەتلىك ئۇچۇر يوللاش تېخنىكىسىنىڭ ئۈنۈمىنى يۇقىرى كۆتۈرۈش جەھەتتە ھەل قىلغۇچ رولىنى جارى قىلدۇرۇشى مۇمكىن .ھاسىل بولۇش پىرىنسىپىمۇنداقچە ئېيىتقاندا ، نۇرنىڭ ماددا ئىچىدىكى تېزلىكى ماددىنىڭ سۇندۇرۇش ئۈنۈمى بىلەن مۇناسىۋەتلىك . نۇرنىڭ تېزلىكىنى بىرخىل چاستوتىدىكى نۇر دۇلقۇنىنىڭ تارقىلىش فازا تېزلىكى ۋە ھەرخىل چاستوتىدىكى نۇرلارنىڭ تارقىلىشنىڭ توپ تېزلىكى دەپ ئىككى خىلغا ئايرىشقا بولىدۇ . ئەمدى بىزنىڭ ئويلىشىدىغىنىمىز بولسا دەل نۇرنىڭ توپ تېزلىكى . نۇر دۇلقۇنىنىڭ توپ تېزلىكى فورمۇلىسى دىن تۆۋەندىكى نۇر دۇلقۇنىنىڭ ماددا ئىچىدىكى تارقىلىش تېزلىكىنىڭ فورمۇلىسىنى ئىپادىلەپ چىقىمىز :يوقۇرقى فورمۇلىدىكى بولسا نۇر دولقۇنىنىڭ چاستوتىسى . بولسا نۇرنىڭ ھەقىقىي بوشلۇقتىكى تېزلىكى . بولسا ماددىنىڭ نۇر سۇندۇرۇش ئۈنۈمى ، بولسا تارقىلىش تۇراقلىق سانى . بىز نى ئۆزگەرتىش ئارقىلىق توپ تېزلىكىنى ئۆزگەرتىش مەقسىدىگە يېتىمىز دىسەك مۇۋاپىق بولمايدۇ ، چۈنكى نىڭ قىممىتىنىڭ ئۆزگىرىش دائىرىسى چەكلىك ! ئەمما بىز نىڭ ئۆزگىرىش ئۈنۈمىنى تېخىمۇ چوڭ قىلساق ئۇنداقتا توپ تېزلىكىنىڭ سۈرئىتىنىمۇ شىددەت بىلەن ئۆزگەرتەلەيمىز ، مۇشۇ ئاساس ئارقىلىق ئاستا نۇرغا ئېرىشىشنىڭ دەسلەپكى نەزىرىيىسىنى تىكلىۋالىمىز .تۆۋەندىكىسى بولسا فوتون كىرىستالىنىڭ تۈزۈلۈش رەسىمى فوتون كىرىستالىنى خەنزۇچىدا دەيدۇ ، بۇ شىركىتى 2005 يىلى تەتقىق قىلىپ چىققان ئادەتتىكى تېمپىراتورىدىلا نۇرنىڭ تېزلىكىنى ئۆزگەرتەلەيدىغان قۇرۇلما ، بۇ توغرىسىدا تەپسىلىي توختىلاي دىسەم تېمىدىن چەتنەپ قالغۇدەكمەن ، شۇڭا خەنزۇچە ئاتىلىشىنى قالدۇردۇم ، قىزىققۇچىلار ئىزدىنىپ باقسۇن ! .رەسىمدىكى گورزىنتال ئوق بولسا ئېلىكتىر ماگنىت دۇلقۇنىنىڭ كىرىستالغا چۈشۈش يۆنىلىشى ، ۋېرتىكال ئوق بولسا چاستوتا . كۈلرەڭ رايون بولسا باغ يوچۇقى نى ئاشۇنداق تەرجىمىسى باركەن ، ھەرھالدا بۇنىڭ قانداق تەرجىمە قىلىنىشى بىزنىڭ بۇ مەسىلىنى چۈشىنىشىمىزگە تەسىر كۆرسەتمەيدۇ . چاستوتىسى كۈلرەڭ رايونغا ماس كىلىدىغان ئېلىكتىر ماگنىت دۇلقۇنىنىڭ ھەممىسى كىرىستالدىن ئۆتەلمەيدۇ . چۈنكى بۇنىڭدا بولسا جىسىمنىڭ سۇندۇرۇش ئۈنۈمى ، ئۇ دىسپىرسىيە رەڭ تارقىتىش ۋە نۇر تېزلىكىنىڭ ئاستىلىشىش دەرىجىسىنى كونتىرول قىلىدۇ . نورمالسىز دېسپىرسىيە بولغان ۋاقىتتا ناھايىتى چوڭ بولۇپ نۇرنىڭ توپ تېزلىكى ئىنتايىن كىچىك ھالەتكە ھەتتا نۆلگە چۈشىدۇ .توپ تېزلىكى بولۇپ بىز ئادەتتە دەيدىغان فازا تېزلىكى يەنى نۇر تېزلىكى بىلەن ئوخشىمايدۇ . فازا تېزلىكى فازىسى ئوخشاش نۇقتىنىڭ تارقىلىش تېزلىكى . ھەقىقىي بوشلۇقتا بۇ قىممەت دەل غا تەڭ بولىدۇ ! ئاستا نۇردا دا ئۆزگىرىش بولمايدۇ . ئاستا نۇر پىرىنسىپىنىڭ يەنە بىر خىل چۈشەندۈرۈشى بولسا : نۇر دۇلقۇنى ئاستا نۇر پەيدا قىلىدىغان جىسىمغا كىرگەن ۋاقىتتا ، ماددىدىكى ئاتوملار فوتوننى تاكى تويۇنغان ھالەتكە يەتكۈچە سۈمۈرىدۇ ، پەقەت بارلىق ئاتوملار تويۇنغان ھالەتكە يەتكەندە ئاندىن فوتوننى ئۆتكىلى قويىدۇ . كەينىدىن ئاتوملار تويۇنغان ھالەتتىن ئاساسىي ھالەتكە قايتىدۇ ، بۇ جەرياندا ئەسلىدىكى سۈمۈرۈش جەريانىنى تەتۈر تاماملايدۇ ، شۇنىڭ ئۈچۈن ئاتومنىڭ تويۇنغان ھالەتتىكى ئۆمرى بىۋاستە نۇرنىڭ تېزلىكىگە تەسىر قىلىدۇ .ئاكتىپ ئەزا, جۇغلانما 2243, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 2757 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 2243, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 2757 جۇغلانما بار.تۆھپە : 574يوللىغان ۋاقتى 20131119 12:21:26 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبۇ توغرىلىق خەۋەرنى كۆرگەن ئىدىم،بىراق تەپسىلىسىنى ئەمدى كۆرىشىم. تەسەۋۋۇرۇمدىن يۈزەكىلا ئۆتكۈزۈپ باقتىم ، نەزىرىيىۋى فىزىكىغا خۇرۇچلىرىمنىڭ خېلىلا كاملاپ كەتكىنىنى ھىس قىلدۇرۇپ قويدى،ئۆزۈمنى بىلىۋالدىم،رەھمەت!يوللىغان ۋاقتى 20131119 13:39:35 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشسىكۇنتىغا 92مىتىر خاتا بوپ قالدىمۇيا؟بۇنداق بولغاندا سائەتلىك سۈرئىتى 331.2كىلۇمىتىر بولدىكەنئەلۋەتتە بۇ مەلۇم پەيتتىكى تىزلىكھازىرقى ئەڭ ئىلغار ماشنىمۇ بۇنداق تىز سۈرئەتتە ماڭالمايدۇ، شۇڭا سوردۇم خاتا چۈشەنمەڭ؟يوللىغان ۋاقتى 20131119 18:06:02 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش يوللىغان ۋاقتى 20131119 13:39مەلۇم بىر تەتقىقات گۇرۇپپىسى ئىنتايىن تۆۋەن تىپى ...مەنمۇ پايدىلانغان ماتىرىيالدا بۇنى كۆرۈپ ھەيران قالغان ، شۇنىڭ بىلەن ئىزدەپ باقسام توردىمۇ بۇگەپ تارقىلىپتىكەن ! ۋېلىسپىتنىڭ پەيتلىك تېزلىك رىكورتى دەپتۇ ! ئوتتۇرىچە تېزلىك بولىشى مۇمكىن ئەمەس ...ھازىرقى جۇغلانمىسى 51317, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 999948682 جۇغلانما بار.يازما سانى: 5380تۆھپە : 13406توردىكى ۋاقتى: 6608 سائەتيوللىغان ۋاقتى 20131122 00:41:54 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشمۇبادا فۇتۇننىڭ بۇلۇڭلۇق ھەركىتىمۇ 0گەچۈشۈرۈلسە بۇ ئۇنىڭ قەتئى ھالدا تۆزۆلۈشكە ئىگە ئىكەنلىگىدىن دېرەك بىرىدۇ.يوللىغان ۋاقتى 2014329 00:45:18 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشمۇشۇ تېمامغا ئاران ئۈچ تال ئىنكاس چۈشتى ، خاتا جايلىرىنى تۈزىتىدىغانغىمۇ ئادەم يوقيوللىغان ۋاقتى 2014329 01:55:41 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبۇ يازمىنى ئاخىرىدا تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2014329 01:57 يوللىغان ۋاقتى 2014329 00:45مۇشۇ تېمامغا ئاران ئۈچ تال ئىنكاس چۈشتى ، خاتا جايلىرى ...مەن يوللىغان تېمىدا تونۇشتۇرۇلغىنى تېخىمۇ يۇقىرى ئۆنۆمگە ئىرىشىلگەن نەتىجىكەن.تېمىڭىزدا بۇ خىل تىخنىكىنىڭ ئەمىلى ئەھميىتى ھەققىدە توختۇلۇپسىز.بۇ مەن دىققەت قىلمىغان نۇقتىكەن.مىنىڭ دىققەت مەركىزىمدە تۇرغىنى بۇنداق ئاستىلىتىشياكىتوختۇتۇپ قويۇشلارنىڭ ھەركەت مىقدارىنىڭ ساقلىنىش قانۇنى بىلەن بولغان مۇناسىۋىتى ۋە زىدىيىتى.سىز بۇ ھەقتە قانداق قارايسىز.باشقا مەنبەلەردە يېڭىچە چۈشەندۆرۈش ۋە ئۇچۇرلارنى ئۇچراتتىڭىزمۇ؟.بۇ جەرياندا فۇتۇننىڭ دولقۇن ئۇزۇنلىغى قىسقىراپ،چاستۇتىسى يۇقىرى كۆتىرىلىپ كېتىدىغانلىغى ھەققىدە بىرەر گەپ چېلىقتۇردىڭىزمۇ؟.مۇشۇ نۇقتىدا بىرگە ئىزدىنىپ باقساق.مەن يوللىغان ئالاقىدار تېما ئۇلىنىشى:يوللىغان ۋاقتى 2014329 14:20:41 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش يوللىغان ۋاقتى 2014329 01:55مەن يوللىغان تېمىدا تونۇشتۇرۇلغىنى تېخىمۇ يۇقىرى ئۆن ...قاسىمكا ، مەن مۇشۇ سىز دىگەن نۇقتىلارنى بەك ئىزدەپ كەتتىم ، ئەمما فوتوننىڭ نۇر دەستىسى توڭلىتىلغان ۋاقىتتىكى ھەرىكەت ئەھۋالىنى چۈشەندۈرىدىغان ھېچقانداق مەزمۇن تاپالمىدىم ، تاپقان بولسام بۇ چاغقىچە سىزگە خەۋەر قىلاتتىم ، سىزنىڭ ئۇ مەزمۇنغا قىزىقىدىغىنىڭىزنى بىلىمەن ... مۇشۇ ھەقتە ئۇچۇر تاپالىسام چوقۇم سىزگە ئىنكاس يازىمەن ... |
ەلباسى ەلدىكتىڭ جەتى تۇعىرىن وسكەلەڭ ۇرپاققا جولدادى ادىرنا ۇلتتىق پورتالىكەشە ەلباسى، پارتيا كوشباسشىسى ن.ءا. نازارباەۆتىڭ توراعالىعىمەن پارتيانىڭ ساياسي كەڭەسىنىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسى ءوتتى. پرەمەرمينيستر ا.ۇ. مامين ەلدىڭ الەۋمەتتىكەكونوميكالىق جاعدايى تۋرالى جانە ن.ز. نىعماتۋللين پارتيانىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋعا ارنالعان جول كارتانىڭ ورىندالۋ بارىسى تۋرالى باياندامالار جاسادى.ساياسي كەڭەستىڭ باستى جاڭالىعىن پارتيا توراعاسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ جاريا ەتتى. ول: مەن پارتيانىڭ باستاۋىندا تۇردىم، ونى وسى جىلدار بويى باسقاردىم جانە پارتياسىن ەل پرەزيدەنتى باسقارسا، ماڭىزدى بولاتىنىن بىلەمىن دەدى. بۇل قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى قاسىمجومارت كەمەلۇلى توقاەۆقا بيلەۋشى پارتيا توراعاسىنىڭ لاۋازىمى بەرىلەتىنىن ايقىندايدى جانە ول پروتسەدۋرا پارتيا جارعىسىنا سايكەس ىسكە اسادى.بۇل شەشىم قازاقستان بيلىگىندەگى ترانسفورماتسيانىڭ ەۆوليۋتسيالىق جولمەن ىسكە اسۋىنىڭ ايقىن كورىنىسى. ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىنە 30 جىل قارساڭىندا، ءبىز تۇراقتى دامۋدىڭ جاڭا ءبىر كەزەڭىنە اياق باسقالى وتىرمىز.ساياسي كەڭەس سوڭىندا ەلباسى ن. نازارباەۆ وسكەلەڭ ۇرپاققا ەلدىكتىڭ جەتى تۇعىرى اتتى ۇندەۋىن جولدادى.1. تاۋەلسىزدىك كەزكەلگەن ازامات ءۇشىن ەڭ قاستەرلى قۇندىلىق.2. بىرلىك پەن كەلىسىم ەلدىگىمىزدىڭ مىزعىماس تۇعىرى.3. جەر اتابابا مۇراسى، حالىق قازىناسى.4. وتباسى مەن سالتءداستۇر قوعامنىڭ التىن دىڭگەگى.5. ۇلتتىق مادەنيەت حالىقتىڭ رۋحاني تىرەگى.6. ءبىلىم مەن ەڭبەك باقۋاتتى ءومىردىڭ كىلتى.7. پراگماتيزم باسەكەگە قابىلەتتى بولۋدىڭ كەپىلى.الەمدەگى تۋربۋلەنتتىك ۇردىستەر مەن تەكتونيكالىق وزگەرىستەر قازاقستانعا دا قاتتى اسەر ەتۋدە. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز سول قيىنشىلىقتان ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارىپ، امان شىعۋ. |
ەلورداداعى باراەۆ كوشەسى 20 تامىزعا دەيىن جابىلادىباراەۆ كوشەسىندە جول جوندەۋ ۋاقىتى وسى جىلدىڭ 14 شىلدەسىنەن 20 تامىزىنا دەيىن ۇزارتىلدى. بۇل تۋرالى قالا اكىمدىگىنىڭ رەسمي سايتى نۇرسۇلتان قالاسىنىڭ وتىنەنەرگەتيكالىق كەشەنى جانە كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق باسقارماسىنا سىلتەمە جاساپ حابارلادى.بۇل بولىكتە نوسەر كارىزىنىڭ ماگيسترالدىق كوللەكتورىن سالۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلىپ جاتىر. باراەۆ كوشەسى مەن يمانباەۆا كوشەسىنىڭ قيىلىسىندا كولىك قوزعالىسى شەكتەلەدى. جۇرگىزۋشىلەرگە ىڭعايلى بولۋ ءۇشىن ۋاقىتشا سحەما ۇيىمداستىرىلادى.نۇرسۇلتان قالاسىنىڭ پوليتسيا دەپارتامەنتى قالا جولدارىندا كەپتەلىس تۋدىرماس ءۇشىن كولىك جۇرگىزۋشىلەرىنە قوزعالىس باعىتىن الدىن الا جوسپارلاۋدى ۇسىنادى. جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتقان نەمەسە اياقتالماعان جول ۋچاسكەلەرىندە نەعۇرلىم مۇقيات بولىپ، ۋاقىتشا سحەما بويىنشا بەلگىلەنگەن جول بەلگىلەرى نەگىزىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جول ءجۇرىسى قاعيدالارىنىڭ تالاپتارىن ساقتاي وتىرىپ، قوزعالۋى قاجەت. بۇل ۋچاسكەدە ءجۇرۋ جىلدامدىعى ساعاتىنا 40 كمگە دەيىن شەكتەلگەن. |
قر ۇكىمەتى ءورتتى سوندىرۋگە ارنالعان درونداردى ساتىپ الادىقر پرەمەرءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى رومان سكليار ءورت سوندىرۋگە ارنالعان تەحنيكانى جاڭارتۋ جوسپارىمەن ءبولىستى، دەپ حابارلايدى ..حالىقتى تابيعي اپاتتار مەن توتەنشە جاعدايلاردان قورعاۋ جۇيەسىنىڭ جۇمىس ىستەۋ تاجىريبەسى ۇشقىشسىز ۇشۋ اپپاراتتارى مەن روبوتتاندىرىلعان تەحنيكانى پايدالانۋ ەسەبىنەن دەن قويۋدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا بولاتىندىعىن كورسەتەدى. جارىلىس قاۋپى بار وبەكتىلەردە ءورت ءسوندىرۋدى ۇيىمداستىرۋ ماقساتىندا تجم روبوتتاندىرىلعان تەحنيكا مەن پيلوتسىز ۇشۋ اپپاراتتارىن ساتىپ الۋ ماسەلەسى پىسىقتالۋدا، دەپ جازدى رومان سكليار دەپۋتاتتىق ساۋالعا بەرگەن جاۋابىندا.ونىڭ ايتۋىنشا، تجم قۇتقارۋ بولىمشەلەرىن ۇشقىشسىز ۇشۋ اپپاراتتارىمەن جابدىقتاۋ ىزدەستىرۋقۇتقارۋ جۇمىستارىندا ارەكەت ەتۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋدى، تابيعي ءورت وشاقتارىن انىقتاۋدى، سۋ تاسقىنىنا مونيتورينگ جۇرگىزۋدى قامتاماسىز ەتەدى.بۇل رەتتە 2020 جىلى روبوت كەشەندەرىن ساتىپ الۋ شىعىندارىن جوسپارلاۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن نورمالار قابىلداندى، ال بيىلدان باستاپ وتاندىق وندىرۋشىلەرمەن روبوتوتەحنيكانىڭ تەحنيكالىق پارامەترلەرىن قالىپتاستىرۋ بويىنشا جۇمىس باستالدى، دەپ تۇيىندەدى پرەمەرءمينيستردىڭ ورىنباسارى.ۇكىمەت ءورت ءسوندىرۋ دروندار تەحنيكا |
ئاياللارنىڭ تۇخۇمدان نېمىشقا بالدۇر ئاجىزلاپ كېتىدۇ؟ خانىمقىزلار ئاشپەز تور بېكىتىئاياللارنىڭ تۇخۇمدان نېمىشقا بالدۇر ئاجىزلاپ كېتىدۇ؟مەنبەسى : ئاشپەز تورىيوللىغۇچى : تەمزاتبەگ ۋاقتى : 20200407كۆرۈلىشى : قېتىمئاياللارغا نىسبەتەن، تۇخۇمدان ۋە بالىياتقۇنىڭ سالامەتلىك ئەھۋالى ئىنتايىن مۇھىم بولۇپ، بالىياتقۇ بەدەن مىتابولىزىمىنى ساقلايدىغان مۇھىم سورۇن، تۇخۇمدا بولسا ئاياللارنىڭ بالدۇرلا قېرىپ كېتىشى بىلەن مۇناسىۋەتلىك؛ شۇڭا، ئەگەر ئاياللار بالدۇر قېرىپ كەتمەي دېسە، ئۇنداقتا ئۆزىنىڭ تۇخۇمدانىنى ياخشى قوغدىشى زۆرۈردۇر. نۇرغۇن ئاياللار ھەمىشە، ئۆزىدىن ياشقا چوڭ ئاياللارنىڭ ئەكسىچە ئۆزىدىن ياش كۆرۈنىدىغانلىقىنى كۆرۈپ ئىچىپ پۇشۇپ كېتىدۇ؛ ئەمەلىيەتتە، بۇ ئۇلارنىڭ تۇخۇمداننى ئاسراشنى نەزەردىن ساقىت قىلغانلىقىدىن بولۇپ، تۇرمۇشتىكى بەزىبىر ئىنچىكە ھالقىلارغا دىققەت قىلمىغاندا، ئاسانلا تۇخۇمداننىڭ زەخىمگە ئۇچرىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. ئەگەر تۇخۇمدان زىيان زەخىمگە ئۇچرىسا، ئاياللار بالدۇرلا قېرىپ كېتىدۇ. ئۇنداقتا، ئاياللارنىڭ تۇخۇمدانى نېمىشقا بالدۇرلا قېرىپ كېتىدۇ؟ بۇ بەلكىم تۆۋەندىكى تۆت خىل قىلمىشتىن بولۇشى مۇمكىن.ھازىر ئەرئاياللار مۇناسىۋىتى بارغانسېرى ئۇچۇقلىشىپ كەتمەكتە، شۇڭا نۇرغۇن كىشىلەر بالدۇرلا ئەرخوتۇنلۇق تۇرمۇشى ئۆتكۈزۈشنى باشلايدۇ؛ لېكىن يات جىنىسلىقلار مۇناسىۋىتىگە قارىتا يىتەرلىك بىلىم ساۋاتقا ئىگە بولمىغاچقا، كۆپ قىسىم ئاياللار ئۆزىنى قانداق قوغداشنى بىلمەيدۇ. بۇنىڭغا ھازىرقى ئەرلەرنىڭ مەسئۇل بولمايدىغانلىرىنىڭ كۆپىيىپ كەتكەنلىكى قوشۇلۇپ، ئېھتىياتسىزلىقتىن ھامىلدار بولۇپ قېلىش ئەھۋاللىرى ئىنتايىن كۆپ ئۇچرايدۇ. ئېھتىياتسىزلىقتىن ھامىلدار بولۇپ قېلىش قېتىم سانىنىڭ كۆپىيىشى، سۈنئى ئۇسۇلدا بالا چۈشۈرۈشنىڭ كۆپەيگەنلىكىگە ۋەكىللىك قىلىدۇ، ئۇنىڭ ئۈستىگە بالا چۈشۈرۈش تۇخۇمداننى زەخىمگە ئۇچرىتىدۇ؛ بالا چۈشۈرگەن قېتىم سانى قانچە كۆپ بولغانسېرى، زەخىم شۇنچە چوڭ بولۇپ، ۋاقىتنىڭ ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ، ھەيىز توختاپ قېلىش، تۇخۇمدا بالدۇر قېرىپ كېتىش قاتارلىق ئەھۋاللارنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.جەمئىيەتنىڭ تەرەققىياتىغا ئەگىشىپ، شەھەرلەردە ياشاۋاتقان ئەرئاياللارنىڭ بېسىمى بارغانسېرى يۇقىرىلاپ، نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ بېسىمنى يەڭگىللىتىش ئۇسۇلى، تاماكا چىكىشكە ئايلىنىپ قالدى، ئاياللارمۇ بۇنىڭدىن مۇستەسنا ئەمەس. تەكشۈرۈش سانلىق مەلۇماتلىرىدا كۆرسىتىلىشىچە، ھازىر ھاراق ئىچىپ تاماكا چىكىدىغان ئاياللارنىڭ سانى ئىزچىل ئېشپ مېڭىۋاتماقتا، ھەتتا بەزىلەرنىڭ ھاراقتاماكا خۇمارى ئەرلەرنىڭكىدىنمۇ كۈچلۈك. لېكىن، تاماكىنىڭ ئادەمنىڭ ئۆپكىسىگە بولغان زىيىنى ئىنتايىن چوڭ، ئاياللارغا نىسبەتەن زىيىنى تېخىمۇ كۆپ بولىدۇ. تاماكا تەركىبىدىكى نىكوتىن ۋە كاربون ئوكسىد قوشۇلسا، بۇ ماددىلار ئاياللارنىڭ بەدىنىدىكى ئاياللىق ھورمىنىنىڭ بىرىكىشىنى توسۇپ، ھەيىز قالايمىقانلىشىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ ۋە تۇخۇمداننىڭ ساغلاملىقىغا تەسىر يەتكۈزىدۇ.كەيپىياتتا داۋالغۇش كۆرۈلۈشبىر ئادەمنىڭ كەيپىياتى، بۇ ئادەمنىڭ ساغلاملىق ئەھۋالىغا تەسىر يەتكۈزىدۇ. كەيپىيات، ئىچكى ئاجرىلىشقا تەسىر كۆرسىتىدىغان بولۇپ، ئايال كىشىنىڭ كەيپىياتىدا نىسبەتەن چوڭ داۋالغۇش كۆرۈلگەندە ھەمدە ئۇزۇن مۇددەت غەزەپلىنىش ياكى بېسىلىش ھالىتىدە تۇرغاندا، ئۇلاردا ئىچكى ئاجرىلىشنىڭ قالايمىقانلىشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، ئاسانلا تۇخۇمداننىڭ بالدۇر قېرىپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.گۈزەللىكنى سۈيۈش، ئاياللارنىڭ تەبىئىتى. لېكىن، ھازىر ئاياللارنىڭ گۈزەللىككە بولغان ئىنتىلىشى ئۆزگىرىشكە باشلاپ، گۈزەللىكنى قوغلىشىش ئۈچۈن چاچنى ھەر خىل رەڭلەردە بۇيايدىغان بولدى، ئۇنىڭ ئۈستىگە دائىم بۇيايدۇ. بىراق، چاچ بۇيىقىنىڭ تەركىبىدە زور مىقداردا ئېغىر مىتال ئىلمىنتلىرى بار بولۇپ، بۇ ئىلمىنتلار تېرە چاپلاشقاق پەردىسى ئارقىلىق بەدەنگە ئۆتۈپ، زور زىيانلىق تەسىرلەرنى ئېلىپ كېلىدۇ. شۇڭا چاچنى بەك كۆپ بۇياش، ئاياللارنىڭ بەدەن مىتابولىزىم ئىقتىدارىنى قالايمىقانلاشتۇرۇپ، تۇخۇمداننىڭ بالدۇر قېرىپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. |
لاگېردىكىلەرنىڭ ئۈچ يىلدىن كېيىنكى ئاقىۋىتى ھەققىدە ئۇچۇر ۋە قاراشلار 6ئۇيغۇر رايونىدىكى لاگېرلار ھەققىدە ئاشكارىلانغان دەسلەپكى خەۋەرلەردە، 30 كۋادرات مېتىر چوڭلۇقتىكى بىر ئۆيگە 60 نەچچە كىشى سولانغانلىقى، تۇتقۇنلار كېچىلىرى ئوڭدا ياتسا سىغمىغانلىقى ئۈچۈن يانتۇ يېتىشقانلىقى، ئاتالمىش مەكتەپلەرنىڭ كارىدورلىرىنىڭمۇ ياتاق قىلىنغانلىقى ئاشكارىلانغانىدى. نورمال نەپەس ئېلىشقىمۇ مۇمكىن بولمىغان بۇ ھايات قانداق ۋە قانچىلىك داۋام قىلدى؟ بەزى جايلاردا دائىرىلەر ئىلگىرى سۈرگەن تەربىيەلەش مەركەزلىرىنىڭ سىستېمىلاشقانلىقى ئەنە شۇ نەپەسلەرنىڭ بىرئاز ئازادە ئېلىنىش مۇمكىنچىلىكىدىن بېشارەتمۇ ياكى تېخىمۇ قىسىلىشىدىن بېشارەتمۇ؟مانا بۇ سوئالغا جاۋابەن لاگېردىكىلەرنىڭ 3 يىلدىن كېيىنكى ئاقىۋىتى ۋە قاراشلار ناملىق چاتما خەۋىرىمىزنىڭ 6قىسمىنى دىققىتىڭلارغا سۇنىمىز.ئۇيغۇر رايونىدا ئاتالمىش تەربىيەلەش مەركەزلىرى قۇرۇلغان دەسلەپكى مەزگىللەردە، كۆپىنچە جايلاردا مەۋجۇت ئوتتۇرا مەكتەپ، پارتىيە مەكتەپ ۋە دوختۇرخانىلار بازا قىلىنغان ۋە بۇ بازىلاردىكى ئاتالمىش ئوقۇغۇچىلار ياتاق، سىنىپ ۋە كارىدورلاردا كېسەك تىزىلغان شەكىلدە يانمۇيان يېتىشقانىدى. مەلۇم بولۇشىچە، بۇ قىستاقىستاڭچىلىق لاگېردىكىلەرنىڭ نورمال نەپەس ئېلىشىغا توسالغۇ بولۇپلا قالماي، دائىرىلەرنىڭ لاگېردىكىلەرنى ئۆز پىلانلىرى بويىچە ئىدارە قىلىشىغىمۇ توسالغۇ بولغان. بەزى ماتېرىياللاردا ئاشكارىلىنىشىچە، دائىرىلەر تۇتقۇنلارنىڭ ئۆزىنى ئۆلتۈرۈۋېلىشىغا يول قويماسلىق، ئەمما شارائىتقا چىدىماي ئۆلۈپ كېتىشىگە پەرۋا قىلماسلىق پوزىتسىيەسىنى تۇتقان. شۇڭا، كورلادا لاگېرغا توپلانغانلارنىڭ ئاياق بوغقۇچلىرى ۋە بەل تاسمىلىرى يىغىۋېلىنغان.مەلۇم بولۇشىچە، لاگېرلاردا كىشىلەر كۆپەيگەنسېرى ۋە سىياسىي ھاۋا جىددىيلەشكەنسېرى بىر قىسىم قاماقخانا ۋە تۈرمىلەرمۇ لاگېر ئورنىدا ئىشلىتىلگەن. كورلادا لاگېرلار قاماقخانا ۋە تۈرمىگە يانمۇيان سېلىنىپ، ئورۇن يېتىشمىگەن ئەھۋالدا بىرىدىن بىرىگە ئادەم يۆتكىگەن. كۇچادا، 1 ۋە 2تەربىيەلەش مەركەزلىرى ئەسلىدىكى قاماقخانىنىڭ ئورنىغا تەسىس قىلىنغان.ماتېرىياللاردىن ئاشكارىلىنىشىچە، ئۇيغۇر رايونىنىڭ پارتكوم سېكرېتارى چېن چۈەنگو بىر قېتىملىق يىغىندا، لاگېرلارنى مەكتەپتەك باشقۇرۇش، گازارمىدەك چىڭ تۇتۇش ۋە تۈرمىدەك مەخپىي تۇتۇش نى تەشەببۇس قىلغان. ئەمما دەسلەپتە ئىدارەجەمئىيەت ۋە مەكتەپلەرگە قۇرۇلغان لاگېرلار، ئەسلىھەلىرى يېتەرسىز بولۇشتىن باشقا شەھەر ۋە ناھىيە مەركەزلىرىدە بولغاچقا، ئۇنىڭ تۈرمىدەك مەخپىي تۇتۇلۇشىغا قۇلايسىز بولغان. شۇڭا دائىرىلەر لاگېردىكىلەرنى جەمئىيەتنىڭ ۋە كۈزەتكۈچىلەرنىڭ كۆزىدىن يىراق تۇتۇش ئۈچۈن شەھەر ۋە ناھىيە بازىرىنىڭ چەتياقىسى ياكى يىراق سىرتىغا يېڭىدىن لاگېر سالغان. ئاتۇشتىكى بەش لاگېرنىڭ ھەممىسى، سانائەت رايونى دەپ ئاتىلىدىغان، شەھەردىن 10 كىلومېتىرچە ئۇزاقتىكى جايغا سېلىنغان.مەلۇم بولۇشىچە، لاگېرلار دۇنياغا ئاشكارىلىنىپ، خىتاي خەلقئارا جامائەتنىڭ تەنقىدىگە ئېغىر ئۇچرىغان، بولۇپمۇ لاگېرلارنى كەسپىي تەربىيە مەركىزى دەپ تونۇشتۇرۇشى مەسخىرىگە ئۇچرىغاندىن كېيىن، دائىرىلەر زور بىر قىسىم ئاتالمىش كەسپىي تەربىيە مەكتەپلىرىنىڭ نامىنى تۈرمىلەرگە ئۆزگەرتكەن ۋە خەلقئارا جامائەتكە تەربىيەلەش مەركىزىدىكىلەرنىڭ ئوقۇش پۈتتۈرۈپ بولغانلىقىنى ئېلان قىلغان.قارىقاش ناھىيەسىدە لاگېردا 14 يىللىق كېسىلگەن بانۇخان دېگەن ئايال، جازا مۇددىتىنى ئۆزى تەربىيەلەشكە ئەكېلىنگەن بوستانكۆل لاگېرىدا ئۆتەشكە باشلىغان. ياۋا يېزىسىدىكى بىر تۇتقۇنمۇ بوستانكۈل لاگېرىدا كېسىلگەندىن كېيىن جازا مۇددىتىنى يەنە شۇ لاگېردا ئۆتەشكە باشلىغان. دېمەك بوستانكۈل لاگېرى 2019 يىلنىڭ بېشىدىن باشلاپ، تۈرمىگە ئۆزگەرتىلگەن.خىتاي، خەلقئارا جامائەتكە ئاتالمىش تەربىيەلەش مەركىزىدىكىلەرنىڭ ئوقۇش پۈتتۈرگەنلىكىنى ئېلان قىلىشنىڭ ئالدى كەينىدە، بىر قىسىم لاگېردىكىلەرنى، يېڭىدىن سېلىنغان ياكى كېڭەيتىلگەن تۈرمىلەرگە يۆتكىگەن. چاقىلىق ناھىيەسىدىكى لاگېردىكىلەر كورلا بىلەن بۈگۈر ئارىسىدىكى ئۇلۇغكۆل تۈرمىسىگە يۆتكەلگەن.ئامېرىكادا ياشاۋاتقان كۆزەتكۈچى ئىلشات ھەسەن ئەپەندىنىڭ ئىلگىرى سۈرۈشىچە، دائىرىلەر لاگېردىكىلەرنى باشقۇرۇشنى تېخىمۇ كۈچەيتىش يەنى ئۇلارغا قارىتا نازارەت ۋە قىيىنقىستاقنى تېخىمۇ ئاشۇرۇش ئۈچۈن، بىنالىرى تېخىمۇ چوڭ، كۆزىتىش ئەسلىھەلىرى تېخىمۇ تولۇق لاگېرلارنى قۇرۇپ چىققان. ئىلشات ھەسەننىڭ يەنە ئىلگىرى سۈرۈشىچە، خىتاي رايوندىكى ئاتالمىش تەربىيەلەش مەركەزلىرىنى چەتئەللىكلەرنىڭ تەكشۈرۈشىگە ئاچقان مەزگىللەردە، كۆرگەزمە قىلىش ئۈچۈن بىر قىسىم سۈنئىي لاگېرلارنى ياساپ چىققان؛ مۇتلەق كۆپ ساندىكى لاگېرلار سىستېمىلىق يېڭىدىن قۇرۇلۇپ ياكى كېڭەيتىلىپ، تۈرمىنىڭ شەكلى ۋە ماھىيىتىدە جازالاش رولىنى جارى قىلدۇرماقتا. ئىلشات ھەسەن ئەپەندىنىڭ قارىشىچە، نۆۋەتتە لاگېرلار، كونىلىرىدىن ۋاز كېچىلىشى ۋە يېڭىلىرىنىڭ قۇرۇلۇشى سەۋەبلىك سان جەھەتتىن ئازايغان، ئەمما كۆلەم جەھەتتىن كېڭەيگەن؛ لاگېرلارغا سولانغان 3 مىليوندىن ئارتۇق كىشىدىن تەخمىنەن بىر مىليونچىسى خىتاي ئۆلكىلىرىدىكى تۈرمىلەرگە، بىر مىليونچىسى ئۇيغۇر رايوندىكى تۈرمە ۋە تۈرمە خاراكتېرىدىكى زاۋۇتفابرىكىلارغا يوللانغان بولسا، يەنە بىر مىليونچە كىشى مانا مۇشۇ لاگېرلاردا تېخىچە جازاسىنى چەكمەكتە.يۇقىرىدا لاگېردىكىلەرنىڭ 3 يىلدىن كېيىنكى ئاقىۋىتى ھەققىدە ئۇچۇر ۋە قاراشلار ناملىق چاتما خەۋىرىمىزنىڭ 6 قىسمىنى دىققىتىڭلارغا سۇندۇق.خىتاينىڭ جازا لاگېرىدىكى ئۇيغۇر زىيالىيلار تىزىملىكىدىكى گۈلگىنە لاگېردىن قويۇپ بېرىلگەن |
بوغۇز ئىچى قىتئەلەر ئارا سۇ ئۈزۈش مۇسابىقىسىغا ئقلتىماس قىلىش ئاخىرلاشتى ئۇيغۇرچەبوغۇز ئىچى قىتئەلەر ...بوغۇز ئىچى قىتئەلەر ئارا سۇ ئۈزۈش مۇسابىقىسىغا ئقلتىماس قىلىش ئاخىرلاشتى2018يىللىق بوغۇز ئىچى قىتئەلەر ئارا سۇ ئۈزۈش مۇسابىقىسىگە قاتنىشىشنى ئىلتىماس قىلغان دۆلەتلەرنىڭ سان چەكلىمىسى 27 مىنۇتتا توشتى.04.01.2018 27.08.2021تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: تۈركىيە دۆلەتلىك ئولىمپىك كومىتېتى 2018يىللىق بوغۇز ئىچى قىتئەلەر ئارا سۇ ئۈزۈش مۇسابىقىسى توغرىسىدا بايانات ئېلان قىلدى.باياناتتا، ئولىمپىك كومىتېتىنىڭ تور بېتىدە بۈگۈن 4يانۋار سائەت 01:30 دا باشلانغان ئىلتىماس قىلىش ئىشلىرىدا، ئىلگىرىكى ئىلتىماسلارغا ئوخشاش ساننىڭ ئىنتايىن كۆپ بولغانلىقى بىلدۈرۈلدى.تور بەتتە ئىلتىماس قىلىش كۆزنىكىنىڭ ئېچىلىشىدىن بۇرۇنلا تور بەتتە 3000 كىشىنىڭ ساقلاپ تۇرغانلىقى قەيت قىلىنغان باياناتتا، 41 دۆلەتتىن 1200 كىشىنىڭ مۇۋەپپەقىيەتلىك ھالدا ئىلتىماس رەسمىيەتلىرىنى ئاخىرلاشتۇرغانلىقى ئەسكەرتىلدى.باياناتتا بىلدۈرۈلىشىچە، رۇسىيە 450 كىشىلىك ساننى 13 مىنۇتتا، ئۇكرائىنا 450 كىشىلىك ساننى 22 مىنۇتتا تولدۇرغان. ئىلتىماس قىلىش كۆزنىكى ئېچىلىپ 27 مىنۇتقىچە 1200 كىشىلىك بارلىق چەت دۆلەت سانى تولۇپ بولغان. مۇسابىقىگە، 748 ئەر تەنھەرىكەتچى، 452 ئايال تەنھەرىكەتچى ئىلتىماس سۇنغان.بۇ يىل 2018 30قېتىملىقى ئۆتكۈزۈلىدىغان مۇسابىقە 22ئىيۇل يەكشەنبە ئاسىيا بىلەن ياۋروپانى تۇتاشتۇرىدىغان ئىستانبۇل بوغۇزىدا باشلىنىدۇ.خەتكۈچ: بوغۇز ئىچى , بوغۇز ئىچى قىتئەلەر ئارا سۇ ئۈزۈش مۇسابىقىسى , سۇ ئۈزۈش مۇسابىقىسى |
پولشا مىللىي مۇستەقىللىقى ئۇيغۇرلار ئۈچۈن بىر ئۈمۈد ۋە ياخشى ئۈلگە پولشا مىللىي مۇستەقىللىقى ئۇيغۇرلار ئۈچۈن بىر ئۈمۈد ۋە ياخشى ئۈلگەيوللىغۇچى: سايرام ئوغلانى, 20201101 06:43پولشا مىللىي مۇستەقىللىقىنىڭ 100 يىللىق ھارپىسىدا تۇغۇلغان جەڭگىۋار ۋە ئاچچىق ئويلاركىرىش سۆز : پولشالىقلار دۈشمەننى زېمىنلىرىدىن تولۇق قوغلاپ چىقىرىدىغان بىر خاسىيەتلىك كۈننىڭ كېلىدىغانلىقىغا ئىشىنەتتى ۋە ئۆزلىرىنى شۇ كۈنگە تەييارلىماقتا ئىدى. بۇ ئىشەنچ پەقەت بىر قاتلامدىلا ئەمەس، پۈتكۈل خەلقنىڭ يوشۇرۇن ئېڭىغا ئورۇنلاشقانىدى .خوش ، ئۇنداقتا بۇ پولشالىقلارنىڭ 200 يىل بۇرۇنقى ئىمكانلىرى بىلەن بىزنىڭ ھازىرقى ئىمكانلىرىمىزنى ئوبدان سېلىشتۇرۇپ باقايلى ! شۇ چاغدىلا ھازىرقى بىزلەرنىڭ نەقەدەر ھۇرۇن ، بوشاڭ ، ئۈمىدسىز ۋە چۈشلۈنلۈككە پاتقىنىمىزنى ئېتىراپ قىلالماي تۇرۇۋاتىمىز .قولىدا نە ھەربىي كۈچى ، نە ئىقتىسادىي كۈچ بولمىغان بىچارە پولشالىقلار ئۆزىنىڭ كۈچلۈك دىنىي ئىخلاسى ۋە مىللىي سۆيگۈسى ئارقىلىق ئانا تىل مائارىپى ۋە پولەكچە يېڭى تەپەككۇر قورالى ئارقىلىق ھەر جەھەتتە ئۆزلىرىدىن كۆپ ئۈستۈن بولغان دۈشمەنلىرىنىڭ قاتمۇ قات توزاقلىرىنى بىتچىت قىلىپ ، مۇستەقىل دۆلىتىنى قۇرۇۋالدى . ئەمما ئۇيغۇر خەلقى بۇ كوزىرنى ئىشقا سالاي دېگەندە ، تۈنۈگۈن ئۆز مىللىي كىملىك نامىنى ئىنكار قىلىپ، زادىلا ئەپلەشمەي قالغاندا تېنىۋالغان تەنتەك زاتلار تەييار تاۋاقتىكى ئاشقا توپا چاچماق قەستىدە.ئەگەر قولىدا مىللىي مائارىپى دىن باشقا ھېچقانداق كوزىرى قالمىغان بىر مىللەت پەقەت شۇ مائارىپ ئارقىلىق مۆجىزە يارىتىپ ، ئۈچ ئاچكۆز ۋە كۈچلۈك خوشنىسى ئارىسىدا تۇرۇپ، بۇندىن 100 يىل بۇرۇن مۇستەقىل دۆلىتىنى قۇرۇپ چىقالىدى دېيىلسە ، ئۇ ھالدا ئۇيغۇرلار بۇ يولنىڭ كۈچىنى سەل چاغلىماسلىقى كېرەك!شۇنىسى ئېسىمىزدە بولسۇنكى ، پولشالىقلار ئانا تىلىنى ساقلاپ قېلىشتا ھەرگىزمۇ بىر قىسىم ئەقلى گەجگىسىگە ئۆتۈپ قالغان ئۇيغۇرسىمان تۈركپەرەس ۋە ئۆزبېكپەرەس زىيالىلىرىغا ئوخشاش ئانا تىلىنى قىرىققا يېرىپ ، يېڭى مەسىلە پەيدا قىلىپ ئەمەس، بەلكى ئانا تىلىغا كىرىۋالغان رۇسچە سۆزلەر ۋە تاۋۇشلارنى تولۇق چىقىرىپ تاشلاشنى نىشان ۋە ئۆلچەم قىلغان .كىمدە كىم ھازىر ئىشلىتىۋاتقان ئۇيغۇرچىدىن پۇتاق چىقىرىدىكەن ، ئۇنى ئاز دەپ 100 يىلدا ساناقسىز ئالىملىرىمىزنىڭ غەيرىتى بىلەن بىزگە يېتىپ كەلگەن ئانا تىلىمىزنى خىتايغا نىسبەت بېرىپ، ئېتىۋارسىزلاشتۇرماقچى بولىدىكەن ، ئۇ ئۆزىنى ئۆزى پاش قىلغان ۋە رەسۋا قىلغان بىرى . رېئاللىقتىن قېچىش ئۈچۈن ھەر خىل قاچان قىلسا بولىدىغان ئىشلار نى ھازىرقى تەخىرسىز ئىشلارنىڭ ئورنىغا دەسسەتمەكچى بولغان ، ئاۋامنىڭ دىقىتىنى مىللىتىمىزنىڭ ئەڭ خەتەرلىك ئىشلارغا قارشى تەدبىر تۈزۈشىدىن ئۇششاق ئىشلارغا بۇرۇۋېتىدىغان چالا تېۋىپلار ئۆزىنى سورىسۇن ! ئەكسىچە ۋابالى ئۆزىگە !1 پولشالىقلارنىڭ مۇستەقىللىق ھاياتىپولشالىقلار رۇسلارنىڭ ياۋۇز ھۆكۈمرانلىقى ئاستىدىكى چېغىدىلا، جەم بولغان ھەرقانداق يەردە بىر نەرسىلەرنى ئۆگىنىش ۋە ئۆگىتىشنى بىر مىللىي ئالاھىدىلىككە ئايلاندۇرۇپ بولغان. بارغان يېرىدىن كېلىپ كېلەلمەيدىغانلىقىنى بىلمەيدىغان، ئۆگەنگەن نەرسىسىدىن پايدىلىنىپ پايدىلىنالمايدىغانلىقىغا جەزم قىلالمايدىغان بۇ كىشىلەرنىڭ، بارغانلا يېرىدە ۋە ھەرقانداق شارائىت ئاستىدا ئىمتىھانغا تەييارلىنىۋاتقاندەكلا دەرس ئۆگىنىشلىرى ، ئۇلارنىك ناھايىتى كۈچلۈك مىللىي ئاڭغا ئىگە بولغانلىقلىرىنى كۆرسىتىپ بېرەتتى.ئۇلارنىڭ كۆپىنچىسى بارغان يەرلىرىدىن قايتىپ كېلەلمەيتتى، بۇنى ئۆزىمۇ، باشقىلارمۇ بىلەتتى. بىراق ھايات قالغانلار دۈشمەن پۈتۈن كۈچى بىلەن يەر يۈزىدىن يوقۇتۇپ تاشلاشقا تىرىشىۋاتقان بىر مىللىي كۈلتۈرنى ۋە بۇ كۈلتۈر بىلەن بىرلىكتە ئىلىمغا، ئىستىقبالغا، سەنئەتكە ۋە ئېرپانغا خۇمار بىر روھنى ياشنىتاتتى ۋە كەلگۈسى ئەۋلاتلارغا بۇ روھنى جانلىق ھالەتتە يەتكۈزەتتى. ئۇلار يەنە نەزەرلىرىنى كېلەچەككە مەركەزلەشتۈرگەن ھالدا ھەردائىم ۋە ھەرقانداق ھالەتتە غايىلىرى ۋە كېلەچەكلىرى ئۈچۈن كۈرەش قىلىۋاتقان بولغاچقا، شۇ ۋاقىتنىڭ ئۆزىدە دۇچار بولۇۋاتقان ئېغىرچىلىقلىرىنى ئۇنتۇپ قالاتتى. تاشلانغان ھەر بىر قەدەم، تۈزۈلگەن ھەر بىر پىلان، ئۆگىنىلگەن ۋە ئۆگىتىلگەن ھەر بىر ئۇچۇر كېلەچەك ئۈچۈن ئىدى. دۈشمەن كۈچلىرىنىڭ يەر ئۈستىدىكى ۋەھشىيانە قىلمىشلىرىنىڭ قانچىنچى قېتىم تەكرارلىنىۋاتقانلىقىنى ھىچكىم بىلەلمىسىمۇ، يەرنىڭ ئاستىدا ئەتىلەر گۈللەنمەكتە ئىدى ۋە بۇنى بىر مىللىي غايىگە كۆڭۈل بۆلگەن كىشىلەرلا كۆرەلەيتتى.باشقىلار مۇستەقىللىق ئۈچۈن نىمىلەرنى قىپتىكەن؟؟ ئويلانمىغانلار قاتتىق ئويلانسۇن!!!1849 يىلى 17 ئۆكتەبىر پولشانىڭ پېتوفى سى ۋە ئابدۇخالىق ئۇيغۇرى بولغان پولشا مىللىي مۇستەقىللىق سەركىلىرىدىن بىرى فىرىدېرىك شوبان شابان پارىژدا ۋاپات بولغان . ۋەسىيىتى بويىچە يۈرىكى پولشاغا ئېلىپ بېرىلىپ دەپنە قىلىنغان . تەقدىردىشىمىز پولەكلەر ئاجىز مىللەتنىڭ ھالاكەتلىك شۇم تەقدىردىن قۇتۇلۇشى دا دۇنياغا ئۈلگە بولغان.مۇستەقىللىق كۈرىشى دېيىلگەن ھامان ئىنسان ئەقلىگە ئۇرۇش مەيدانلىرى كېلىدۇ. دەرۋەقە، ئاساسەن دېگۈدەك بارلىق مىللەتلەرنىڭ تارىخىدا قان بىلەن يېزىلغان مۇستەقىللىق داستانلىرى بولىدۇ. لېكىن، ئىلىم ئېرپان، كۈلتۈر ۋە سەنئەت ساھەلىرىدە مۇستەقىللىق كۈرىشىنى ئومۇميۈزلۈك ھالەتتە ئۇزۇن مۇددەت يەلكىسىگە ئالغان مىللەتلەر ئۇنچىۋالا كۆپ ئەمەس. پولشالىقلار، تارىخنىڭ ناھايىتى نادىر كۆرۈلىدىغان ئۇتۇقلىرىدىن بىرىنى قولغا كەلتۈرگەن بىر مىللەت بولۇش سۈپىتى بىلەن ھازىرمۇ مەۋجۇتلۇقىنى داۋاملاشتۇرماقتا.پولشالىقلار بارلىق مىللىي قىممەت قاراشلىرى بىلەن بىرلىكتە يوقىلىپ كېتىش خەۋپىنى بىر ئەمەس، بىر قانچە قېتىم يەڭدى. ئۇلارنىڭ دۆلەتلىرىگە قەدەم باسقان ھەربىر مۇستەملىكىچى تەبىئىتىنىڭ تەقەززاسى بويىچە بىۋاسىتە ھالدا دىققىتىنى بۇ نىشانغا مەركەزلەشتۈرگەنىدى: ئۇدا بىر قانچە قېتىم پولشادا يېڭىدىن تۇغۇلۇش ئېلان قىلىندى. ئۇنىڭدىن بۇرۇنقى ۋە ئۇنىڭ سىرتىدا قالغان بارلىق نەرسىلەر يوق ھېسابلاندى. تىل، ئەدەبىيات، سەنئەت، كۈلتۈر چەكلىمىلەر دائىرىسىگە كىرگۈزۈلدى. ئۇنىڭ ئورنىغا مۇستەملىكىچىنىڭ ئۆز قىممەت قاراشلىرى تېڭىلدى. بۇ قىممەت قاراشلار بويىچە تەربىيەلەنگەن يېڭى ئەۋلادلار يېڭى بىر ئەۋلاد زىيالىيلار قاتلىمىنى شەكىللەندۈرەتتى ۋە بۇ قاتلام مۇستەملىكىچىلەرنىڭ شۇم پىلانلىرىنى ئۇلارغا ۋاكالىتەن ئىجرا قىلاتتى، شۇ يوسۇندا بىر قانچە ئەۋلاد ئۆتكەندە بولسا، پولشالىقلارنىڭ يەر يۈزىدە نە دۆلەت، نە مىللەت سۈپىتىدە ھېچقانداق ئىزى قالمايتتى.پولشالىقلار دۈشمەن بىلەن ئۇرۇش مەيدانلىرىدىمۇ ئېلىشتى. پولشا زېمىنلىرىدا قانچە قېتىملاپ قانلىق قوزغىلاڭلار يۈز بەردى. بىراق، پولشانىڭ ھەقىقىي مۇستەقىللىق كۈرىشى يەر ئاستىدا داۋاملاشتۇرۇلغان ئىلىم ۋە كۈلتۈر ئۇرۇشى ئىدى. بۇ ئۇرۇشتا پولشالىقلار ئىزچى تەشكىلاتلىرىدىن تارتىپ قانۇنسىز ئۇنىۋېرسىتېتلارغىچە، ئۆگزىلەردىكى لېكسىيەلەردىن تارتىپ يەر ئاستى نەشرىياتچىلىققىچە ئىنسان ئەقلىگە كېلىدىغان كەلمەيدىغان ناھايىتى نۇرغۇن ئۇسۇللاردىن پايدىلاندى ۋە كۆپلىگەن يېڭىلىقلارنى ياراتتى. شۇنداق چاغلارمۇ بولدىكى، ئوقۇتقۇچىلار بىلەن باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى ھەمكارلىق ئورنىتىپ، رۇسىيەنىڭ دەرسلىك ماتېرىياللىرىنى تاشلاپ، رەسمىي مەكتەپلەردە غەيرىي رەسمىي دەرسلەرنى ئۆتتى؛ يەنە شۇنداق چاغلارمۇ بولدىكى، گېستاپونىڭ يېنىدىلا يۈز مىڭلارچە ئوقۇغۇچى مۇنتىزىم يەر ئاستى مەكتەپلەردە ئوقۇشلىرىنى داۋاملاشتۇردى، يۈز مىڭلارچە تەشۋىقات ۋەرەقىسى ئىشىكمۇ ئىشىك تارقىتىلدى. قانۇنسىز ئۇنىۋېرسىتېت سىنىپلىرى ئۆيمۇئۆي ئايلاندى. تۈرمىلەردە، سۈرگۈنلەردە، يىغىۋېلىش لاگېرلىرىدا، بىر قانچە پولشالىق بار جايلارنىڭ ھەممىسىدە يەنە مەخپىي سىنىپلار ئېچىلدى، قۇلاقتىن قۇلاققا ئۇچۇرلار يەتكۈزۈلدى. بالىلار چەكلەنگەن شېئىرلارنى يادلاپ، مەنئى قىلىنغان رەسىملەرنى كۆرۈپ چوڭ بولدى. كونسېرتلار، سەنئەت پائالىيەتلىرى يەر ئۈستىدىكىسىگە پاراللېل ھالدا يەرنىڭ ئاستىدىمۇ داۋام قىلدى. ئادەملەر يىللار بويىچە كۈنلىرىنى ۋە كېچىلىرىنى ھەرتۈرلۈك خەۋپلەرنىڭ ئاستىدا فورمىلالارنى يادلاپ، تۈگۈنلەرنى يېشىپ، شېئىر ئوقۇپ، مۇزىكا ئاڭلاپ ئۆتكۈزدى. ئۇلار دۈشمەننى زېمىنلىرىدىن قوغلاپ چىقىرىدىغان بىر كۈننىڭ كېلىدىغانلىقىغا ئىشىنەتتى ۋە ئۆزلىرىنى شۇ كۈنگە تەييارلىماقتا ئىدى. بۇ ئىشەنچ پەقەت بىر قاتلامدىلا ئەمەس، پۈتكۈل خەلقنىڭ يوشۇرۇن ئېڭىغا ئورۇنلاشقانىدى.پولشا دەسلەپتە ئۈچ قوشنىسى تەرىپىدىن ئارقا ئارقىدىن بىر قانچە قېتىم پارچىلىنىپ، زورلۇق بىلەن قوشۇۋېلىندى . ئارقىدىن ئىككى قېتىملىق دۇنيا ئۇرۇشىنىڭ ھەر ئىككىسىنى پۈتكۈل شىددىتى بىلەن باشتىن كەچۈردى. جازا لاگىرلىرى ئاساسەن پولشاغا قۇرۇلغان. ناتسىستلارنىڭ ئىشغالىدىن كېيىن سوۋېتلەر كەلدى. لېكىن، نەتىجىدە ئوتتۇرىدا نە پىرۇسسىيە، نە چاررۇسىيە ، نە ئاۋسترىيە ، نە فاشست ناتسىستلار، نە قانخور سوۋېتلەر قالمىدى. بەلكى ، قەيسەر پولشالىقلار ئۇرۇش مەيدانلىرىدا تۆكۈلگەن قانلار، بولۇپمۇ ئۇنىڭدىن بۇرۇن يەر ئاستىدا مائارىپ ئۈچۈن تۆكۈلگەن تەرلەرنىڭ سايىسىدا، ئۆزلىرىنى دۇنياۋى تارىخ سەھنىسىدىن پۈتۈنلەي يوقىتىپ تاشلاشقا بەل باغلىغان دۈشمەنلىرىنى ئارقا ئارقىدىن تارىخقا دەپنە قىلغان بىر خەلق بولۇش سۈپىتى بىلەن بۈگۈنمۇ مەۋجۇتلۇقىنى داۋاملاشتۇرماقتا. بۇ كىشىمۇ 1810 يىلى 1 مارت ۋارشاۋادا پولشا ئەڭ قىيىن كۈنلەرنى باشتىن كەچۈرۈۋاتقان كۈنلەردە تۇغۇلغان . 6 يېشىدىلا پىئانىنو گارمون چالالايدىغان بولغان . 8 يېشىدا ئاشكارا ھالدا سەنئەت تالانتىنى جارى قىلدۇرۇشقا باشلىغان . 1824 يىلى گېرمانىيەلىك داڭلىق مۇزىكانت ، ۋارشاۋا سەنئەت مەكتەپنىڭ مۇدىرى ئارسنادىن مۇزىكا نەزەرىيىسىنى ئۆگەنگەن . 1829 يىلى مەزكۇر ئىنىستىتۇتنى پۈتتۈرگەن . ئەينى ۋاقىتتا پولشا مىللىي مۇستەقىللىق ھەرىكىتى يۇقىرى پەللىگە يەتكەن بولۇپ ، ئەجنەبىلەرنى قوغلاپ چىقىرىپ، ئۆزى خوجا بولغان مۇستەقىل مىللىي دۆلەت بەرپا قىلىپ ، پولەك مىللىتىنى ساقلاپ قېلىش ئۇلۇغ مەپكۇرىسى ياش شائىرنىڭ ئەسلىدە بار بولغان ۋەتەن ۋە مىللەت سۆيگۈسىنى كۈچەيتىۋەتكەن. شۇڭا ئېسىل تۇرمۇشنى رەت قىلىپ ، 1830 يىلى چەتئەلگە چىقىپ ، جاھان كېزىپ ، 1832 يىلى لوندونغا بېرىش پىلانىدىن ۋاز كېچىپ ، پارىژدا يەرلىشىپ ، ھەر قايسى پولشا مىللىي مۇستەقىللىق ھەرىكىتى خادىملىرى بىلەن بىللە مىللىتى ۋە دۆلىتىنىڭ كېلەچىكى ئۈچۈن كۆپ ئىزدەنگەن . 1835 يىلى فرانسىيە پۇخرالىقىغا ئۆتۈپ ، پائالىيەتلىرىنى يۈرەكلىك ئېلىپ بارغان. بەختكە يارىشا ، 1848 يىلى مارتتا باھاردا فرانسىيەدىن باشلانغان ياۋروپا باھارى تېز سۈرئەتتە ئاۋسترىيە ، ۋېنگرىيە ۋە پولشاغىچە كېڭەيگەن.باشقا جايدىكى مىللىي مۇستەقىللىق ھەرىكەتلىرىنى تېزلا باستۇرالىغان ياۋروپا ئىشغالچى خانلىرى چارپادىشاھ نىكولاينى تەكلىپ قىلىپ ، بۇ ئىككى جايدىكى ھۆرلۈك ئۈچۈن قوزغالغان ئىككى مىللەتنى باستۇرغان . پېتوفى 1849 يىلى 31 ئىيۇل چاررۇسىيە ئارمىيىسى تەرىپىدىن سېگىتۋاردا كۆمۈۋېتىلگەن. شۇنىڭ بىلەن بۇ ھەرىكەت پەسكويغا چۈشكەن. دۆلىتى ۋە مىللىتىنىڭ يەنە بىر قېتىم پىرۇسسىيە، چاررۇسىيە ۋە ئاۋسترىيە ئارىسىدا ئۇزۇن مەزگىل ئاسارەتتە قېلىشىنى كۆرۈپ يەتكەن شابان سەۋر قىلالماي ، دەرت يۇتۇپ ، 1849 يىلى 17 ئۆكتەبىر پارىژدا ئارمانسىز ۋاپات بولغان . ۋاپات بولۇش ئالدىدا يۈرىكىنى سۇغۇرۇپ پولشاغا ئاپىرىپ دەپنە قىلىش نى ۋەسىيەت قىلغان .دوستلىرى 1850 يىلى ئاخىرى بىر ئاماللارنى قىلىپ، ئۇنىڭ يۈرىكىنى پولشاغا ئېلىپ كەلگەن.مېنىڭ بىلىشىمچە شوباننىڭ يۈرىكى ھازىرغىچە ۋارشاۋادىكى بۈيۈك مۇقەددەس كېرىست چېركاۋى دا ساقلانماقتا . پولشا مۇستەقىل بولغاندىن كېيىن ، شوباننىڭ ئۆلۈمى ھەققىدەد ن ئا تەكشۈرۈشى ئېلىپ بېرىشنى تەلەپ قىلغان بولسىمۇ ، ئەمما فرانسىيە تەرىپىدىن رەت قىلىنغان . دېمەك ، ئەينى ۋاقىتتىكى فېئودال پادىشاھلىقلاردىن بىرى بولغان فرانسىيە ياۋروپا باھارى نىڭ غوللۇق كىشىلىرىدىن بىرى بولغان شوباننىڭ داۋاملىق ھايات يۈرۈشىدىن ئەندىشە قىلىپ قەستلىگەن ياكى چاررۇسىيەنىڭ بېسىمى بىلەن شوبانغا زىيانكەشلىك قىلغان بولۇشى مۇمكىن .بۈگۈن ئۆزىمىزنىڭ دەردى بىر تالاي بولغاچقا، مەرھۇمنىڭ ئىش ئىزلىرى بەكلا قىسقارتىلدى. ئىزاھاتلار :1774 يىلى 21 ئىيۇل بۇلغارىيەدە كىچىك قاينارجا كېلىشىمى ئىمزالىنىپ، قىرىم خانلىقى، ئۇكرائىنا ۋە رومىنىيەدىكى ئىككى كىنەزلىك قولدىن كەتكەن. ئوسمانلى دۆلىتى تارىختا تۇنجى قېتىم رۇسلارغا ئېغىر ئۇرۇش چىقىمى تۆلىگەن. تۆلەم جەمئىي 15 مىڭ خالتا ئالتۇن بولغان. ئەسلى ئىككى دۆلەت ئارىسىدا 1768 يىلغىچە قىسقا تېنچلىق بولغان بولۇپ، يېكاتېرىنا 1762 يىلى كاۋكاز ، قىرىم ۋە ئۇكرائىناغا ئۇدا تاجاۋۇز قىلغاچقا، ئۇرۇش باشلانغان . بۇ پۇرسەتتە پرۇسسىيە، ئاۋسترىيە ۋە ئاچكۆز چاررۇسىيە بىرلىشىپ، پولشانى بۆلۈشۈۋېلىپ، ھەممىسى بىردەك رۇسلارنى قوللىغان. ئاخىرىدا تەختكە چىققىلى بىر يىل توشمىغان سۇلتان 1 ئابدۇلھەمىد تەنھا قېلىپ ، بۇ چوڭ ئۇرۇشنى توختىتىپ، تەڭسىز سۈلھى تۈزۈشكە مەجبۇر بولغان . نەتىجىدە ئوسمانىلارنىڭ ئوتتۇرا ياۋروپادىن چېكىنىشى بىلەنلا چاررۇسىيە ، پرۇسسىيە ۋە ئاۋسترىيەلەر1787 1792 يىللاردىكى چاررۇسىيە ۋە ئوسمانىيە ئارىسىدىكى ئۇرۇشلاردىن كېيىن ، بۇ ئۇرۇشلار رۇسلارنىڭ غەلىبىسى بىلەن ئاخىرلاشقان. جۈملىدىن سۇلتان ئابدۇلھەمىت1 1789 يىلى ئاپرىلدا ئاناپا قەلئەسىنىڭ رۇسلار قولىغا چۈشۈپ كەتكەنلىكىنى ئاڭلاپ، غەزەپتىن مېڭىسىگە قان چۈشۈپ قازا قىلغان1792 1795 يىللاردا پولشانى ئۈزۈل كېسىل پارچىلاپ، يەڭ ئىچىدە بۆلۈشۈۋالغان.170 يىلدىن كېيىنكى پولشا ۋە پولشا خەلقى :1940 يىلى 17 ئىيۇن ئەنگلىيە ۋە فرانسىيە ئىتتىپاقداش ئارمىيە فرانسىيىدىن چېكىنىشكە مەجبۇر بولغان.1940 يىلى 17 ئىيۇن لاتۋىيە، ئىستونىيە ۋە لىتۋانىيە سىتالىننىڭ قولىغا چۈشۈپ كەتكەن. بۇ قارا نىيەت سىتالىننىڭ 1939 يىلى گېتلىر بىلەن كېلىشكەندىن كېيىن پولشانى يۇتۇۋېلىپ، فىنلاندىيىدە تۇمشۇقىغا يېگەندىن كېيىنكى تۇنجى كېڭەيمىچىلىكى بولۇپ ھېساپلىنىدۇ.1944 يىلى 22 ئىيۇل پولشا مۇستەقىللىق ئېلان قىلىپ، جۇمھۇرىيەت قۇرغان. 1944 يىلى 22 ئىيۇل : پولشا ئاخىرى مۇستەقىل بولۇپ، جۇمھۇرىيەت جاكارلاندى. 1918 يىلى 11 نويابىر تۇنجى جۇمھۇرىيەت قۇرغان. بىراق سىتالىن 1939 يىلى سېنتەبىردە گېتلىر بىلەن كېلىشىم تۈزۈپ ، پولشانى تەڭ يۇتۇۋالغان . پولشا تۇنجى قېتىم 966 يىلى بەگلىكبولۇپ شەكىللەنگەن. بۇ ۋاقىتتا ئۇيغۇرلار ئوتتۇرا ئاسىيانىڭ خوجىسى بولۇپ ، شەرقىنى ئۇيغۇر ئىدىقۇتلۇقى ، غەربىنى قاراخانىلار سورايتتى . ھەر ئىككى تەرەپنىڭ قاغانى سۇتۇق بۇغراخاننىڭ كىچىك ئوغلى بۈيۈك سۇلايمان ئارسلانخان ئىدى . ئاندىن پولشا شاھلىقى 1025 يىلى قۇرۇلۇپ، تاكى ئالتۇن ئوردا خانى باتۇخان 1241 يىلى ئىشغال قىلغانغا قەدەر داۋام قىلغان. قايتا كۈچىيىش دەۋرى 1469 1769 يىللار بولۇپ، مىلادى 1772 1815 يىللىرىدا جاھانگىر، ئاچكۆز خوشنىلىرى بولغان رۇس،گېرمان،ئاۋستىرىيە ئارىسىدا ئولجا بولۇپ قالغان.1916 يىلى دۇنيا ئۇرۇشى مەزگىلىدا گېرمانىيىنىڭ ياردىمىدە قايتا تىرىلگەن. لېنىنمۇ گېرمانىيە بىلەن ئۇرۇش توختاتقاندا پولشانى سوۋغا قىلىش بەدىلىگە كېلىشىم تۈزگەن. ئەمما گېرمانلار 1918 يىلى 11 نويابىردا مەغلۇپ بولغان. پولشا دەرھال 1919 12 نويابىردا تۇنجى دۆلىتىنى قۇرۇپ چىققان. ئەمما سىتالىن 1939 يىلى سېنتەبىردە گېتلىر بىلەن كېلىشىم تۈزۈپ قايتا يۇتۇۋالغان. ئاندىن گېرمانلار 1941 يىلى ئىيۇلدا ئازات قىلغان.1944 يىلى 23 ئىيۇل مۇستەقىل جۇمھۇرىيەت قۇرۇپ بەرگەن. ئەمماسىتالىن 1945 يىلى پولشانى يەنە يۇتۇۋالدى. بىراق يالتا روھى بويىچە، 21 ئاپرىل ۋاقىتلىق ھۆكۈمەت قۇرۇپ بەردى. 28 ئىيۇن قايتا جۇمھۇرىيەت ئېلان قىلدى. ئامېرىكا 5 ئىيۇل ئېتىراپ قىلدى. 16 ئۆكتەبىر ب د ت غا كىردى. 1952 يىلى يېڭى دەستۇر تۈزۈپ، خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغان. 1955 يىلى 14 ماي ناتوغا قارشى ۋارشاۋا تەشكىلاتى پولشا پايتەختى ۋارشاۋادا قۇرۇلغان. 1991 1 ئىيۇل بىكار قىلىنغان.1999 12 مارت ناتوغا كىرگەن. 2004 1 ماي ياۋروپا ئىتتىپاقىغا ئەزا 30 ئۆكتەبىر بولسا سابىق سوۋېتلەرگە قاراشلىق بارلىق جۇمھۇرىيەتلەردە سىياسىي تەقىپلەر ۋە دۆلەت تېررورلۇقىنىڭ قۇربانىغا ئايلانغان مەسۇملارنى خاتىرىلەش كۈنى بولۇپ ، ھازىرغىچە ئەمەل قىلىنىپ كەلمەكتە.تولىمۇ ئەپسۇس ، بۇلار ھەسرەت بىلەن ئەسلەپ ، قايتا سادىر بولماسلىقىنى ئۈمۈد قىلىۋاتقان سىتالىنچە سىياسىي تەقىپ ۋە گېتلىرچە ئىرقىي قىرغىنچىلىق بۇ دۇنيادىكى جەھەننەمگە ئايلانغان ئەزىز ۋەتىنىمىزدە ھەر جەھەتتە تېخىمۇ قورقۇنچلۇق ۋە ئومۇميۈزلۈك شەكىلدە خەلقىمىزنىڭ بېشىغا كەلمەكتە.پايدىلىق خەلقئارا ۋەزىيەتنى چىڭ تۇتساق، بىز پولشادىنمۇ ئەۋزەللىككە ئىگە بولىمىز. پولشانىڭ ئۈچ ئاچكۆز خوشنىسى چاررۇسىيە، پىرۇسسىيە ۋە ئاۋستىرىيە ئىدى.ئەمما ئادولف گېتلىرنىڭ ئاچكۆزلىكى پۇرسەت بەردى. بەلكىم شى نىڭ ئاچكۆزلىكى بىزگە شۇ پۇرسەتنى قايتا بېرىشى مۇمكىن. ئاپەتنى ئامەتكە ئايلاندۇرايلى!سايرام ئوغلانى ماھاچكالا2019 يىلى 30 ئۆكتەبىر چارشەنبەھىجىرىيە 1441 يىلى مەۋلۇد ئېيى، 2 كۈن. |
جۋىردا كومپانياسىنىڭ ساراپشىلارى ارنايى زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، كوروناۆيرۋستان ساقتاندىرۋ جۇيەسى قاي ەلدەردە قالاي جاسالعانى تۋرالى جاريالادى.بىلتىرعى جەلتوقسان ايىنان باستاپ 19 ۆيرۋسى الەمدەگى ەڭ باستى ماسەلەلەردىڭ بىرىنە اينالعانى ءمالىم. دەرەگى بويىنشا قاتەرلى ۆيرۋس دۇنيە ءجۇزىنىڭ 215 ەلىنە تاراپ، 33 ملن ادامعا جۇقتى، قۇربان بولعانداردىڭ سانى 1 ملننان استى. پاندەميا كەزىندە وتاندىق جانە شەتەلدىك ءومىردى ساقتاندىرۋ كومپانيالارى جاڭا ءونىم دايىنداپ، ىسكە قوسۋدا. اشىق اقپارات كوزدەرىندەگى مالىمەتتەردى زەرتتەي كەلە، قازاقستانمەن قاتار اقش، يتاليا، فرانتسيا، تۇركيا، ليتۆا، ۋكراينا، رەسەي، قىتاي، قىرعىزستان جانە باسقا دا ەلدەردە جاڭا ساقتاندىرۋ جۇيەسى جاسالعانىن انىقتادى.اقش پاندەميانىڭ العاشقى تولقىنى باستالىسىمەن قولدانىستاعى جۇيەگە 19دان جانە پنەۆمونيادان ساقتاندىرۋدى ەنگىزدى. ءساۋىر ايىنان باستاپ ساقتاندىرۋ ءپوليسى بار ازاماتتار ءۇشىن ەمدەلۋ 21،938،7 مىڭ دوللارعا تۇسەدى. بۇل سوماعا ناۋقاستار ەمحانادا 6 كۇنگە دەيىن ەمدەلە الادى. بۇدان بولەك كەڭەس بەرۋگە 34 دوللار الىناتىن تەلەمەديتسينا سەرۆيسى بار. اقشتا ساقتاندىرۋ ءپوليسى جوق ادامدار ءۇشىن ستاتسيوناردا ءبىر اپتا ەمدەلۋ قۇنى 73،3 مىڭ دوللارعا تۇسەتىنىن ايتا كەتۋ كەرەك.فرانتسيانىڭ ساقتاندىرۋشىلار فەدەراتسياسى كوروناۆيرۋستى كادۋىلگى تۇماۋعا جانە باسقا ءجيى كەزدەسەتىن رەسپيراتورلىق اۋرۋلارعا تەڭەستىرۋمەن شەكتەلدى. سايكەسىنشە، كليەنتتەر ۋاقىتشا ەڭبەك ەتۋ قابىلەتىنەن ايىرىلعان ۋاقىتى ءۇشىن عانا ساقتاندىرۋ اقىسىن الادى.پاندەميا قاتتى ءورشىپ، ادام ءولىمى كوپ تىركەلگەن يتاليادا ماماندار ساقتاندىرۋدىڭ بىرقاتار شارالارىن ىسكە قوستى. مىسالى، تانىمال ەۋروپالىق ساقتاندىرۋ كومپانياسى كورپوراتيۆتىك كليەنتتەر ءۇشىن شاعىن جانە ورتا بيزنەستى، سونداياق ءىرى كورپوراتسيالاردى قولداۋ باعدارلاماسىن ىسكە قوستى. اتالعان باعدارلاما بويىنشا ساقتاندىرۋ جاعدايى تۋىنداعان كەزدە كليەنتتەرگە ۇزاق گوسپيتاليزاتسيا كەزىندە تاۋلىك سايىن 100 ەۋرو مولشەرىندە تولەنىپ وتىردى. وعان قوسا جانساقتاۋدان كەيىن كليەنتتى وڭالتۋ ءۇشىن 3 مىڭ ەۋرو مولشەرىندە جاردەماقى بەرىلەدى. ساقتاندىرۋ شارالارىنان بولەك، پاندەمياعا قارسى كۇرەسكە قولداۋ رەتىندە جالپى سوماسى 100 ملن ەۋرودان استام قارجى ءبولىپ، حالىقارالىق توتەنشە قور قۇرعانىن دا اتاپ وتكەن ءلازىم. اتالعان قاراجاتتىڭ 30 ملن ەۋروسى ەل حالقىنا كومەك بەرۋگە جۇمسالدى. ساقتاندىرۋ كومپانياسىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە قورعا قوسقان ۇلەس رەتىندە بىرنەشە جۇمىس ساعاتىن تارتۋ ەتۋ ۇسىنىلىپ، ونى قىزمەتكەرلەر قۇلشىنا قابىلدادى.شىلدە ايىندا ليتۆالىق ساقتاندىرۋشىلار شەتەلگە شىعۋشى تۋريستەردى 19دان ساقتاندىرۋدى ىسكە قوستى. اتالعان باعدارلاماعا سايكەس كليەنتتىڭ كوروناۆيرۋسقا شالدىققانى انىقتالسا، كومپانيالار بارلىق قاجەتتى مەديتسينالىق شىعىندى وتەيدى، قاجەت بولسا، ەلگە قايتۋ شىعىنىن دا جابادى. ءبىر ايتا كەتەرلىگى، ساقتاندىرۋدىڭ بارۋعا تىيىم سالىنعان ەلدەرگە قاتىسى جوق.تۇركيادا ماۋسىم ايىندا ەلدەگى بارلىق تۋريستەردى 19دان ساقتاندىرۋ جۇيەسى ەنگىزىلدى. پوليس قۇنى 1323 ەۋرو شاماسىندا، ال تولەنەتىن قارجى كولەمى 27 مىڭ ەۋرو ارالىعىندا قۇبىلىپ تۇرادى. 1 ماۋسىمنان باستاپ ەلدىڭ بارلىق اۆياكومپانيالارى مەن اۋەجايلارىندا ءپوليستى ونلاين رەسىمدەۋگە مۇمكىندىك جاسالدى.پاندەميا باستالعاندا ۋكراينادا ساقتاندىرۋ تۇرىنە سۇرانىس وسكەنى انىقتالدى. ءسويتىپ ءساۋىر ايىندا 10عا جۋىق كومپانيا 19دان ساقتاندىرۋدى ىسكە قوستى. كومپانيالار پوليستەرىنىڭ باعاسىندا الشاقتىق كوپ 1001500 گريۆنا ارالىعىندا. سايكەسىنشە، تولەم قۇنى 10 مىڭ مەن 120 مىڭ گريۆنا ارالىعىندا.كوروناۆيرۋستان ساقتاندىرۋ جۇيەسى رەسەيدە ناۋرىز ايىنىڭ باسىندا قالىپتاسا باستادى. ەڭ ارزان پوليس باعاسى 2 مىڭ 500 رۋبلدەن باستالادى، ەڭ قىمباتى 10 مىڭ رۋبل. كوروناۆيرۋس دياگنوزى انىقتالعان جاعدايدا كليەنتكە بەرىلەتىن تولەم 20100 مىڭ رۋبل مولشەرىندە.20 جىل بۇرىن قىتاي ازاماتتارىنىڭ ۇشتەن ءبىرىنىڭ مەديتسينالىق ساقتاندىرۋى بولعان ەكەن. قازىر حالقى تۇگەلگە جۋىق ساقتاندىرىلعان. تابىسىنا، الەۋمەتتىك مارتەبەسىنە قاراماستان، ءار ازامات مەديتسينالىق قىزمەت پەن ساپالى ەم الادى. كوروناۆيرۋس پايدا بولعاننان باستاپ قىتاي ۇكىمەتى بارلىق ناۋقاستىڭ تەگىن ەمدەلەتىنىن مالىمدەدى. بۇل شارالار حالىقتى مەديتسينالىق كومەككە ۋاقتىلى جۇگىنۋگە ىنتالاندىردى جانە باسقالارعا جۇقتىرۋ قاۋپىن تومەندەتەدى.قىرعىزستاندا وسى سالاداعى كومپانيالاردىڭ شارتتارىنا سايكەس كوروناۆيرۋستان 60 جاسقا دەيىنگى ازاماتتار 180 كۇندىك مەرزىمگە ساقتاندىرىلا الادى. پوليس باعاسى تاڭدالعان باعدارلاماعا قاراي 2 مىڭ سومنان باستالادى. ستاتسيوناردا ەمدەلگەن ءار تاۋلىك ءۇشىن 1000 سومنان 2500 سومعا دەيىن تولەم جاسالادى.قازاقستاندا 19دان جاپپاي ساقتاندىرۋ ءساۋىر ايىندا باستالدى. ماۋسىم ايىندا باعدارلاماسى بويىنشا ءومىردى ساقتاندىرۋ كومپانياسى باستاپقى ساقتاندىرۋ تولەمدەرىن جۇزەگە اسىردى.اتالعان باعدارلاما بويىنشا ەڭ كوپ ساقتاندىرۋ تولەمدەرى الماتى مەن اقتاۋ قالاسىندا تولەنىپتى. كومپانياسىندا تولەم العان ساقتاندىرىلعاندار ورتاشا ەسەپپەن 3050 جاستا. باعدارلاماسى بويىنشا 5 مىڭنان استام جەكە جانە زاڭدى تۇلعالار پوليس رەسىمدەدى. ونىڭ ءپوليسى 6 اي بويى بۇكىل الەمدە قولدانىلادى. ءتيىستى تالاپ بويىنشا كليەنتتەر ەمحاناعا جاتقىزىلعان جاعدايدا قارجىلىق كومەك الا الادى. الداجالدا قايتىس بولعان كليەنتتەرگە تيەسىلى ساقتاندىرۋ تولەمى مۇراگەرىنە بەرىلەدى. تاڭدالعان پاكەتكە سايكەس ساقتاندىرۋ قۇنى 4900 تەڭگەدەن 24 500 تەڭگەگە دەيىن. ال تولەمدەرى 100 مىڭ تەڭگەدەن 5 ملن تەڭگەگە دەيىن بارادى.ەرتە كوكتەمدە پاندەميانىڭ العاشقى تولقىنى كەلىسىمەناق قازاقستاننىڭ ىشىندەگى جانە شەت مەملەكەتتەرمەن اراداعى ۇشاق بايلانىستارى توقتاتىلعانى بەلگىلى. العاشقى تولقىن وتكەننەن كەيىن اۋە رەيستەرى قالپىنا كەلىپ، شەتەلگە قىدىرۋشىلار پايدا بولا باستادى. سول تۇستا تۋريستىك وپەراتورلاردىڭ بارلىعى ساياحاتتاۋشىلارعا مىندەتتى تۇردە 19دان ساقتاندىرۋ تۋرالى تالاپ قويدى. مىندەتتى ساقتاندىرۋ كوروناۆيرۋستىڭ اۋىر ءتۇرىن جۇقتىرعان ءتۋريستىڭ بارلىق ەمدەۋ جانە قاتىناۋ شىعىندارىن جابادى. |
خۇدا ئەۋەتكەن جازالاش ئاپەتلىرىتەۋرات، ئالەمنىڭ يارىتىلىشى 19باب سېنىڭ بۇ شەھەردە باشقا تۇغقانلىرىڭ بارمۇ؟ ئوغۇلقىزلىرىڭ، كۈيئوغۇللىرىڭ ياكى باشقا تۇغقانلىرىڭ بار بولسا، ئۇلار بۇ يەردىن دەرھال چىقىپ كەتسۇن.13چۈنكى، بىز بۇ شەھەرنى خارابىلىككە ئايلاندۇرۇۋېتىمىز. بۇ يەر ئۈستىدىن قىلىنغان ئېغىر ئەرزلەر پەرۋەردىگارغا يەتتى. شۇڭا، ئۇ بىزنى بۇ شەھەرنى خارابىلىككە ئايلاندۇرۇۋېتىشكە ئەۋەتتى، دېدى. جانابلىرى، ئۇنداق بولمىغاي!19سىلەر ماڭا ئىچ ئاغرىتىپ شاپائەت قىلىپ، جېنىمنى قۇتقۇزغانىكەنسىلەر، بىزنى ئۇنچە يىراق يەرگە ئەۋەتمەڭلار. ئۇ تاغ بەك يىراق ئىكەن. بەلكىم مەن ئۇ يەرگە يېتىپ بارماي تۇرۇپلا، بالايىئاپەتكە ئۇچراپ تىرىك قالماسمەنمىكىن.20ئاۋۇ كىچىك شەھەرنى كۆردۈڭلارمۇ؟ بۇ يەردىن ئانچە يىراق ئەمەس. ئۇ يەرگە قېچىشىمغا ئىجازەت بېرىڭلار. ئۇ كىچىك بىر يەر ئىكەن. مەن شۇ يەردە ئامان قالاي! دېدى. ماقۇل! ساڭا رۇخسەت قىلدىم. ئۇ كىچىك شەھەرنى خارابىلىككە ئايلاندۇرماي قوياي.22چاپسانراق قاچ! چۈنكى، سەن ئۇ يەرگە يېتىپ بارمىغۇچە، سودومنى ۋەيران قىلالمايمەن!23لۇت زوئارغا يېتىپ بارغۇچە، كۈن چىققانىدى.24تۇيۇقسىز پەرۋەردىگار سودوم بىلەن گومورا شەھەرلىرىگە ئاسماندىن ئوت بىلەن گۈڭگۈرتنى ياغدۇردى.25ئۇ بۇ ئىككى شەھەرنى، پۈتۈن تۈزلەڭلىكنى ۋە پۈتۈن ئاھالىنى يەردىكى گىياھلار بىلەن قوشۇپ خارابىلىككە ئايلاندۇرۇۋەتتى.تەۋرات، مىسىردىن چىقىش 7باب17شۇڭا، پەرۋەردىگار: سەن ئەمدى مېنىڭ قىلغان ئىشلىرىمدىن مېنىڭ كىم ئىكەنلىكىمنى بىلىۋال دەيدۇ. قاراڭ، مەن قولۇمدىكى تاياقنى دەريادىكى سۇغا ئۇرسام، سۇ قانغا ئايلىنىدۇ.18بېلىقلار تامامەن ئۆلىدۇ. دەريا سېسىپ كېتىدۇ. مىسىرلىقلار دەريا سۈيىدىن سەسكىنىپ، ئۇنى ئىچەلمەيدىغان بولۇپ قالىدۇ. دېدى.20مۇسا بىلەن ھارۇن پەرۋەردىگار تاپىلىغان ئىشلارنى بەجا كەلتۈردى. پادىشاھ ۋە ئۇنىڭ ئەمەلدارلىرىنىڭ ئالدىدا مۇسا تاياقنى كۆتۈرۈپ، دەريا سۈيىگە ئۇرۇۋىدى، دەريا سۈيى شۇئان قانغا ئايلاندى.21دەريادىكى بېلىقلار ئۆلدى. دەريا سۈيى سېسىق پۇراپ، مىسىرلىقلار بۇ سۇنى ئىچەلمەيدىغان بولۇپ قالدى. مىسىرنىڭ ھەممە يېرىنى قان قاپلىدى.22بىراق، پادىشاھنىڭ سېھىرگەرلىرىمۇ سېھىر ئارقىلىق ئوخشاش ئىشنى قىلدى. نەتىجىدە، دەل پەرۋەردىگار ئېيتقاندەك، پادىشاھ بۇرۇنقىدەك جاھىللىق قىلىپ، مۇسا بىلەن ھارۇننىڭ سۆزىنى ئاڭلاشنى رەت قىلدى23ۋە بۇرۇلۇپلا ئوردىغا كىرىپ كەتتى. ئۇ بۇ ئىشقا قىلچە ئەھمىيەت بەرمىدى.24مىسىرلىقلارنىڭ ھەممىسى نىل دەرياسى سۈيىنى ئىچەلمەيدىغان بولۇپ قالغاچقا، ئىچىدىغان سۇ ئىزدەپ، دەريا ئەتراپلىرىنى كولىدى.تەۋرات، مىسىردىن چىقىش 8باب6ئەتىسى، پەرۋەردىگار ئۆزى ئېيتقاندەك قىلدى. مىسىرلىقلارنىڭ چارۋا ماللىرىنىڭ ھەممىسى دېگۈدەك ۋابا كېسىلىگە گىرىپتار بولۇپ ئۆلۈشكە باشلىدى. لېكىن، ئىسرائىللارنىڭ چارۋا ماللىرىنىڭ بىرىمۇ زىيانغا ئۇچرىمىدى.7پادىشاھ ئادەم ئەۋەتىپ تەكشۈرتۈپ، ئىسرائىللارنىڭ ماللىرىدىن بىرىنىڭمۇ ئۆلمىگەنلىكىنى ئۇقتى. شۇنداقتىمۇ، ئۇ يەنىلا جاھىللىق قىلىپ، ئىسرائىللارنىڭ كېتىشىگە يول قويمىدى. ئوچاقتىن بىر چاڭگال كۈل ئېلىۋېلىڭلار. مۇسا ئۇنى پادىشاھنىڭ ئالدىدا ھاۋاغا چاچسۇن.9بۇ كۈل چاڭتوزان بولۇپ، مىسىرنىڭ ھەممە يېرىگە تارقىلىدۇ. شۇنىڭ بىلەن، بارلىق ئادەم ۋە ھايۋانلارنىڭ بەدەنلىرىنى يىرىڭلىق چاقا قاپلاپ كېتىدۇ، دېدى.10بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار قوللىرىغا ئوچاق كۈلىنى ئېلىپ، پادىشاھنىڭ ئالدىغا باردى. مۇسا كۈلنى ھاۋاغا چاچتى. نەتىجىدە، ئادەم ۋە ھايۋانلارنىڭ بەدەنلىرىنى يىرىڭلىق چاقا قاپلاپ كەتتى.11ھەتتا سېھىرگەرلەرمۇ مۇساغا تاقابىل تۇرالمىدى. چۈنكى، ئۇلارنىڭ بەدىنىنىمۇ باشقا مىسىرلىقلارنىڭكىگە ئوخشاش يىرىڭلىق چاقا قاپلاپ كەتكەنىدى.12شۇنداقتىمۇ، پەرۋەردىگار تەرىپىدىن جاھىللاشتۇرۇلغان پادىشاھ خۇددى پەرۋەردىگارنىڭ مۇساغا ئېيتقىنىدەك، مۇسا بىلەن ھارۇننىڭ سۆزىگە قۇلاق سالمىدى. ئەتە تاڭ سەھەردىلا پادىشاھنىڭ ئالدىغا بېرىپ، ئۇنىڭغا: پەرۋەردىگار، يەنى ئىبرانىيلار ئېتىقاد قىلىپ كەلگەن خۇدا: ئۆز خەلقىمنىڭ ماڭا ئىبادەت قىلىش ئۈچۈن چۆلباياۋانغا بېرىشىغا يول قوي.14بولمىسا، بۇ قېتىم مەن سېنىڭ ۋە ئەمەلدارلىرىڭ ھەمدە پۇقرالىرىڭنىڭ ئۈستىگە ئەڭ ئېغىر بالايىئاپەتلەرنى ياغدۇرىمەن. مانا شۇ چاغدا، سەن ئالەمدە مەندىن باشقا خۇدا يوقلۇقىنى بىلىسەن.15مەن قۇدرىتىمنى كۆرسىتىپ، سېنى ۋە پۇقرالىرىڭنى ۋابا كېسىلىگە دۇچار قىلىپ، سىلەرنى يەر يۈزىدىن يوق قىلالايتتىم.16بىراق، مەن ئۇنداق قىلمىدىم. ئەكسىچە، مەن قۇدرىتىمنى ساڭا كۆرسىتىش ۋە نامىمنى ئالەمگە ئېلان قىلىشتەك ئالاھىدە مەقسەت بىلەن سېنى پادىشاھلىققا تىكلىدىم.17لېكىن، سەن يەنىلا زوراۋانلىق قىلىپ، خەلقىمنى قويۇپ بەرمەيۋاتىسەن.18شۇڭا ئەتە مۇشۇ چاغدا، مەن مىسىر تارىخىدا ئەلمىساقتىن تارتىپ كۆرۈلۈپ باقمىغان قاتتىق مۆلدۈر ياغدۇرىمەن.19ھازىر سەن ئادەملىرىڭگە ئوچۇقچىلىقتىكى چارۋا ماللىرىڭ ۋە باشقا بارلىق نەرسىلىرىڭنى دالدا يەرگە ئېلىپ كىرىۋېلىشقا ئەمر قىل. چۈنكى، ئوچۇقچىلىقتا قېلىپ قالغان ئادەم ۋە ھايۋانلارنىڭ ھەممىسىنى مۆلدۈر ئۇرۇپ، ھالاك قىلىدۇ دەيدۇ دېگىن.20پەرۋەردىگارنىڭ سۆزىگە ئىشەنگەن بىر قىسىم پادىشاھ ئەمەلدارلىرى دەرھال ئۆز قۇللىرى ۋە چارۋا ماللىرىنى دالدا يەرگە ئېلىپ كىرىۋالدى.21پەرۋەردىگارنىڭ سۆزىگە ئىشەنمىگەنلەر بولسا قۇللىرى ۋە چارۋا ماللىرىنى تاشقىرىدا قويۇۋەردى. سەن قولۇڭنى ئاسمانغا قارىتىپ ئۇزات! پۈتكۈل مىسىر زېمىنىدىكى ئىنسانلار، ھايۋانلار ۋە بارلىق ئۆسۈملۈكلەرنىڭ ئۈستىگە مۆلدۈر ياغسۇن، دېدى.23مۇسا تايىقىنى ئاسمانغا قارىتىپ كۆتۈرۈۋىدى، پەرۋەردىگار چاقماق چاقتۇرۇپ، گۈلدۈرمامىلار ياڭرىتىپ، يەر يۈزىگە مۆلدۈر ياغدۇرۇۋەتتى.24شۇنىڭ بىلەن، چاقماق چېقىپ، يوغانيوغان مۆلدۈرلەر تۆكۈلۈپ چۈشتى. بۇ، مىسىر تارىخىدا ھازىرغىچە يۈز بېرىپ باقمىغان ئەڭ چوڭ مۆلدۈر ئاپىتى ئىدى.25مۆلدۈر مىسىر زېمىنىدىكى ئوچۇقچىلىقتا تۇرغان نەرسىلەرنىڭ ھەممىسىنى، جۈملىدىن ئادەم، ھايۋان، ئېتىزدىكى زىرائەتلەر ۋە بارلىق دەلدەرەخلەرنى ۋەيران قىلىۋەتتى.26پەقەت ئىسرائىللار ياشايدىغان گوشەن ۋىلايىتىدىلا مۆلدۈر ياغمىدى. بۇ قېتىم مەن خاتالىق ئۆتكۈزدۈم، مەن ۋە پۇقرالىرىمدىن سەۋەنلىك ئۆتتى. پەرۋەردىگار ئادىلدۇر.28پەرۋەردىگارغا مەن ئۈچۈن دۇئا قىلىڭلار. بىزگە بۇ ھەيۋەتلىك گۈلدۈرماما ۋە مۆلدۈرلەر يېتەر. مەن سىلەرنىڭ كېتىشىڭلارغا يول قوياي. سىلەر ئەمدى بۇ يەردە تۇرمىساڭلارمۇ بولىدۇ، دېدى. مەن بۇ شەھەردىن چىقىشىم بىلەنلا، قولۇمنى كۆتۈرۈپ پەرۋەردىگاردىن تىلەپ دۇئا قىلىمەن. گۈلدۈرمامىلار شۇ ھامان تىنچىيدۇ ۋە مۆلدۈرمۇ توختايدۇ. شۇ چاغدا، سىز دۇنيانىڭ پەرۋەردىگارغا مەنسۇپ ئىكەنلىكىنى بىلىسىز.30لېكىن، سىز ۋە سىزنىڭ ئەمەلدارلىرىڭىزنىڭ پەرۋەردىگار خۇدادىن تېخىچە قورقمايۋاتقانلىقىڭلار ماڭا مەلۇم، دېدى.31بۇ، كەندىرلەر چېچەكلىگەن ۋە ئارپا باش تارتقان ۋاقىت بولغاچقا، مۆلدۈر ئۇلارنى خاراب قىلدى.32پەقەت بۇغدايلارلا زىيانغا ئۇچرىمىدى، چۈنكى ئۇلار تېخى بىخ چىقارمىغانىدى.33مۇسا پادىشاھنىڭ يېنىدىن ئايرىلىپ، شەھەردىن چىقىپ، قولىنى كۆتۈرۈپ پەرۋەردىگارغا دۇئا قىلدى. گۈلدۈرمامىلار شۇ ھامان بېسىقىپ، مۆلدۈر يېغىشتىن توختىدى. يامغۇرمۇ تىنچىدى.34گەرچە پادىشاھ بۇ ئەھۋاللارنى كۆرگەن بولسىمۇ، لېكىن ئۇ يەنە گۇناھ سادىر قىلدى. ئۇ ۋە ئۇنىڭ ئەمەلدارلىرى يەنىلا جاھىللىق قىلىشتى.35دەل پەرۋەردىگار بۇرۇنلا مۇساغا ئېيتقاندەك، مىسىر پادىشاھى جاھىللىق قىلىپ، ئىسرائىللارنىڭ كېتىشىگە يەنىلا يول قويمىدى.تەۋرات، مىسىردىن چىقىش 10بابتەۋرات، مىسىردىن چىقىش 11بابتىن 12بابغىچە |
ەلوردا: ورتالىق ازياداعى ەڭ ۇلكەن مەشىتتىڭ قۇرىلىسى قالاي ءجۇرىپ جاتىر23 اقپان 07:24نۇرسۇلتان. قازاقپارات قازاقپارات وقىرماندارىنا 2021جىلعى 23 اقپان ارنالعان كۇنتىزبەسىن ۇسىنادى.1992 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پاكىستانعا رەسمي ساپارمەن باردى. ساپار بارىسىندا ول پاكىستان پرەمەرءمينيسترى ناۆاز شاريفپەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزدى.1993 جىلى الماتىداعى دوستىق ۇيىندە قازاقستانۆەنگريا دوستىق قوعامى قۇرىلدى.1995 جىلى لوندوندا ۇلى بريتانياداعى قازاقستاننىڭ مادەني ورتالىعىندا اباي ءۇيى اشىلدى.2007 جىلى ماڭعىستاۋ وبلىسىندا مۇنايلى اۋدانى قۇرىلدى. بۇل شەشىم ماڭعىستاۋ وبلىستىق ءماسليحاتىنىڭ كەزەكتەن تىس سەسسياسىندا قابىلداندى. بۇل ايماقتىڭ بەسىنشى اكىمشىلىك تەرريتوريالىق اۋدانى. مۇنايلى اۋدانىنىڭ اكىمشىلىك اۋماعى 492 مىڭ 189 گەكتار جەردى الىپ جاتىر.2011 جىلى استانادا جازۋشى تابىل قۇلىياستىڭ قانجوسا عاسىر، قىرعىن، قان كەشۋ اتتى كىتاپتارىنىڭ تانىستىرىلىمى ءوتتى. كىتاپتىڭ ۇشەۋى دە كەڭەس ۇكىمەتى تۇسىنداعى تراگەديالىق وقيعالارعا، قولدان جاسالعان ساياسي ناۋبەتتەرگە ارنالعان.ماسەلەن قان جوسا عاسىر كىتابىندا 19181922جىلدارداعى اشتىقتىڭ سەبەپتەرى باياندالسا، قىرعىن كىتابىندا 19321934جىلدارى ف. گولوشەكيننىڭ كىشى قازان ۇجىمداستىرۋ ساياساتى جانە ونىڭ قازاق حالقى ءۇشىن ورنى تولماس سالدارلارى، قان كەشۋ جيناعىندا ن ك ۆ د ءنىڭ ۇلت زيالىلارى مەن باس كوتەرەر ازاماتتاردىڭ سوڭىنا ءتۇسىپ، قۋعىنسۇرگىنگە ۇشىراتىپ، عازيز ومىرلەرىن جالماعان اۋىر جىلدار سۋرەتتەلەدى.2012 جىلى ق ر ۇلتتىق بانكى يسلام قارجىلىق قىزمەتتەرى بويىنشا كەڭەستىڭ قاۋىمداستىرىلعان مۇشەسى رەتىندە قابىلداندى.2012 جىلى قازاقستان سەگىزدىك توبى جاپپاي قىرىپجوياتىن قارۋلاردىڭ تاراتىلۋىنا قارسى جاھاندىق ارىپتەستىكتىڭ 24مۇشەسى بولدى.2015 جىلى يادرولىق سىناقتارعا جانجاقتى تىيىم سالۋ تۋرالى شارت ۇيىمىنىڭ وتىرىسىندا قازاقستان يادرولىق سىناقتارعا جانجاقتى تىيىم سالۋ تۋرالى شارتتىڭ 20152017جىلدارى كۇشىنە ەنۋىنە كومەك كونفەرەنتسياسىنىڭ تەڭ ءتوراعاسى بولىپ تاعايىندالدى.2015 جىلى پەتروپاۆل قالاسىنداعى قازاق كلاسسيكالىق گيمنازياسىنا قازاقستان مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى سافۋان شايمەردەنوۆتىڭ ەسىمى بەرىلدى. ەسكەرتكىش تاقتانىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا مادەنيەت قايراتكەرلەرى، دراماتۋرگتىڭ تۋىستارى، جۇرتشىلىق وكىلدەرى قاتىستى.2017 جىلى كوتد يۆۋارداعى بىتىمگەرشىلىك ميسسياسىنان كەيىن قارۋلى كۇشتەردىڭ وفيتسەرى اسىلحان امانعالي ۇلى ميسسيا بارىسىندا ۇزدىك بىتىمگەرشىلىك دايارلىعى بار بىلىكتى مامان، وفيتسەر رەتىندە كورىنىپ، اسكەري باقىلاۋشىلارعا بەرىلگەن تالاپتاردى ءمىنسىز جانە ۇلگىلى ورىنداعانى ءۇشىن ب ۇ ۇ مەدالىمەن ماراپاتتالدى.2018 جىلى بريۋسسەلدە ەۋروپانىڭ سىرتقى ساياسي قىزمەت ورگانىنىڭ عيماراتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن ەۋروپا وداعىنىڭ اراسىنداعى ديپلوماتيالىق قاتىناستاردىڭ ورناتىلعانىنا 25 جىل تولۋىنا وراي فوتوكورمە اشىلدى.4 قايىقشى اتا حيكاياسى نەمەسە ومىرلىك ازاپ5 كۋبادا 62 جىلعا سوزىلعان كاسترو وتباسىنىڭ بيلىگى اياقتالماق |
قازاقىستاندا غايىپ بولغان ئۇيغۇر مۇساپىرىنىڭ ئىز دېرىكى ھازىرغا قەدەر ئېلىنمىدى ئۇيغۇرقازاقىستاننىڭ ئالمائاتا شەھىرىدە 23 ئۆكتەبىردىن بېرى ئىز دېرەكسىز يوقاپ كەتكەن ئۇيغۇر مۇساپىرىنىڭ ئىز دېرىكى ھازىرغا قەدەر ئېلىنمىدى. ئۇيغۇر مۇساپىرىنىڭ ئاقىۋىتى ب د ت مۇساپىرلار ئالىي كومىسارىياتىنىڭ ئەندىشىسىنى قوزغىماقتا. مۇساپىرلار كومىسارىياتىنىڭ قازاقىستان ئالمائاتا شەھىرىدە تۇرۇشلۇق ئىشخانىسىدىكى خادىملار، ئەركىن يارمەمەت سابىر ئىسىملىك ئۇيغۇر مۇساپىرنىڭ خىتايغا ئۆتكۈزۈپ بېرىلگەنلىك ئېھتىمالى بارلىقىنى بىلدۈردى.ئۇيغۇر مۇساپىرلىرىنى قايتۇرۇپ بېرىش قازاقىستان ھۆكۈمىتى ئۈچۈن يېڭى ھادىسە ئەمەس. ئاستانا ھۆكۈمىتى يۈسۈپ قادىر ۋە ئابدۇقادىر سىدىق ئىسىملىك 2 ئۇيغۇر مۇساپىرنى خىتايغا قايتۇرۇپ بەرگەن بولسىمۇ، لېكىن ئۇلارنىڭ خىتايغا قايتۇرۇپ بېرىلگەندىن كېيىنكى ئىز دېرىكى ھازىرغا قەدەر مەلۇم ئەمەس. ئەينى چاغدا بۇ خەلقئارا كىشىلىك ھوقۇقى تەشكىلاتلىرىنىڭ ئەيىبلىشىگە ئۇچرىغان ئىدى. بۇ قېتىم ب د ت مۇساپىرلار كومىسارىياتى، ئەگەر ئەركىن يارمەمەت سابىر خىتايغا قايتۇرۇپ بېرىلگەن بولسا، بۇ خەلقئارا ئەھدىنامىلاردىكى قازاقىستاننىڭ ئۈستىگە ئالغان مەجبۇرىيىتىگە خىلاپ، دەپ ئاگاھلاندۇردى.بىرلەشمە ئاخبارات ئاگېنتلىقىنىڭ ئەسكەرتىشىچە، ب د ت مۇساپىرلار كومىسارىياتىنىڭ ئوتتۇرا ئاسىيا ئەللىرىدىكى ۋەكىلى سېزار ديۇبون، ئەركىن يارمەمەت سابىرنىڭ 23 ئۆكتەبىردىن بېرى قازاقىستاننىڭ كونا پايتەختى ئالمائاتادا ئىز دېرەكسىز يوقاپ كەتكەنلىكىدىن ناھايىتى قايغۇرۇۋاتقانلىقىنى بىلدۈرگەن.تەشكىلاتلار ئەركىن يارمەمەت سابىرنىڭ مەسىلىسىگە دىققەت قىلىپ كەلمەكتەديۇبوننىڭ ئەسكەرتىشىچە، ئەركىن يارمەمەت سابىر ئېنىق بولمىغان سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن قازاقىستان تۈرمىسىدە 4 ئاي تۇتۇپ تۇرۇلغان ۋە ئالمائاتادىكى بىر سوت مەھكىمىسى 23 ئۆكتەبىردە ئۇنى قويۇپ بېرىشكە بۇيرۇغاندىن كېيىن، شۇ كۈنى ئىز دېرەكسىز يوقاپ كەتكەن. ئۇ، ب د ت مۇساپىرلار ئالىي كومىسارىياتى مەزكۇر سىياسىي پاناھلانغۇچىنىڭ خىتايغا ئۆتكۈزۈپ بېرىلگەن بولۇشىدىن ئەنسىرىمەكتە. ئەگەر بۇ راست بولسا، يەر شارى مۇساپىرلار ئەھدىنامىسىغا ئاشكارا خىلاپلىق قىلغانلىقتۇر دەيدۇ.قازاقىستان دائىرىلىرى ب د ت خادىملىرىنىڭ ئەركىن بىلەن كۆرۈشىشىنى چەكلىگەنمەركىزى ۋاشىنگتوندىكى ئامېرىكا ئۇيغۇر جەمئىيىتى ئەركىن يارمەمەت سابىرنىڭ مەسىلىسىگە دىققەت قىلىۋاتقانلىقىنى بىلدۈردى. ئامېرىكا ئۇيغۇر جەمئىيىتى كىشىلىك ھوقۇق پروگراممىسى مەسئۇلى ئالىم سېيىتنىڭ ئەسكەرتىشىچە، مەزكۇر جەمئىيەت ب د ت ۋە ئامېرىكا تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى بىلەن ئۇيغۇر مۇساپىرلىرى ئوتتۇرا ئاسىيادا دۇچ كېلىۋاتقان خېيىم خەتەرلەر ھەققىدە سۆزلەشمەكتە.خەۋەرلەرگە قارىغاندا ئەركىن يارمەمەت سابىر، قازاقىستان دائىرىلىرى تەرىپىدىن تۇتۇپ تۇرۇلۇۋاتقان مەزگىلدە ب د ت نىڭ ئالمائاتادىكى مۇساپىرلار ئىشخانىسى ئۇنىڭ بىلەن كۆرۈشۈشنى تەلەپ قىلغان ۋە قازاقىستان تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى بىلەن ئالاقىلاشقان بولسىمۇ، لېكىن تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى قازاقىستان ساقچى ئورگانلىرىنىڭ ئەركىننى تەكشۈرۈش خىزمىتى ئاخىرلاشمىغىچە ئۇنىڭ بىلەن كۆرۈشەلمەيدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن.ب د ت نىڭ ئالمائاتادىكى مۇساپىرلار ئىشخانىسىنىڭ ئەسكەرتىشىچە، ئەركىن بۇ يىل 7 ئايدا قازاقىستان دائىرىلىرى تەرىپىدىن تۇتۇپ كېتىلگەندىن كېيىن، ئۇنىڭ ئايالى ب د ت مۇساپىرلار ئالىي كومىسارىياتىنىڭ ئالمائاتادىكى ئىشخانىسىغا كېلىپ سىياسىي پاناھلىق سورىغان. ديۇبوننىڭ ئەسكەرتىشىچە، ئەركىننىڭ ئايالى قازاقىستان دائىرىلىرى يولدىشىنى خىتايغا ئۆتكۈزۈپ بېرىشىدىن ئەنسىرەپ سىياسىي پاناھلىق سورىغان بولسىمۇ، لېكىن قازاقىستان دائىرىلىرى مۇساپىرلار ئىشخانىسىنىڭ ئەركىن بىلەن كۆرۈشۈشىنى چەكلىگەنلىكتىن ئەركىننىڭ سىياسىي پاناھلىق سوراش سەۋەبلىرىنى ئىگىلەشكە مۇيەسسەر بولالمىغان.ئامېرىكا ئۇيغۇر جەمئىيىتى قازاقىستان ھۆكۈمىتىنىڭ ب د ت مۇساپىر، دەپ تونۇغان ئۇيغۇرلارنى قوغداش مەسئۇلىيىتى بار، دەپ كۆرسەتتى.ئۇيغۇر مۇساپىرلىرىنىڭ خىتايغا ئۆتكۈزۈپ بېرىلىشى مەقسەتلىك بولۇشى مۇمكىنلېكىن قازاقىستان ھۆكۈمىتى ئۇيغۇر مۇساپىرلار مەسىلىسىنى ئاشكارا تىلغا ئېلىشتىن ئۆزىنى قاچۇرۇپ كەلمەكتە. بىز قازاقىستاننىڭ ۋاشىنگتوندىكى ئەلچىخانىسىغا تېلېفون قىلىپ، ئۇلارنىڭ بۇ مەسىلىدىكى ئوي پىكىرىنى ئالماقچى بولغان بولساقمۇ، لېكىن ئەلچىخانا خادىملىرى بۇ توغرىسىدا پىكىر بايان قىلىشنى رەت قىلدى.ئەركىن يارمەمەت سابىرنىڭ ئىز دېرەكسىز يوقاپ كەتكەنلىكى بۇ قازاقىستاندا مۇشۇ بىر يىل ئىچىدە يۈز بەرگەن ئۇيغۇر مۇساپىرلىرىغا مۇناسىۋەتلىك تۇنجى ۋەقە ئەمەس. ب د ت مۇساپىرلار كومىسارىياتىنىڭ ۋەكىلى ديۇبون، مۇساپىرلار كومىسارىياتى قازاقىستان دائىرىلىرىنىڭ باشقا بىر ئۇيغۇر مۇساپىرنى خىتايغا مەخپىي ئۆتكۈزۈپ بەرگەنلىك ۋەقەسىدىن خەۋەردار، دەپ كۆرسەتتى.ئالمائاتادىكى ۋەزىيەتتىن خەۋەردار كىشىلەرنىڭ ئاشكارىلىشىچە، يېقىندا ب د ت تەرىپىدىن سىياسىي پاناھلىق بېرىلىپ كاناداغا ئورۇنلاشماقچى بولغان ئەركىن سادىق ئىسىملىك يەنە بىر ئۇيغۇر مۇساپىر ئىز دېرەكسىز يوقاپ كەتكەن. ئۇنىڭ خىتايغا مەخپىي ئۆتكۈزۈپ بېرىلگەنلىكى ئىلگىرى سۈرۈلمەكتە.ديۇبون، ئۇيغۇر مۇساپىرلىرىنى خىتايغا ئۆتكۈزۈپ بېرىش مەقسەتلىك بولۇشى مۇمكىن، دەپ گۇمانلىنىمەن دەيدۇ. ئامېرىكا ئۇيغۇر جەمئىيىتىدىكى ئالىم سېيىت، قازاقىستان دائىرىلىرىنىڭ ھەرىكىتىدىن چوڭقۇر قايغۇرۇۋاتقانلىقىنى بىلدۈردى. ب د ت مۇساپىرلار ئىشخانىسىدىكى ديۇبون، قازاقىستان قانۇن سىستېمىسىنى ئوچۇق ئاشكارا ئەمەس دەپ ئەيىبلىدى. ئۇ، قازاقىستاندا مۇساپىرلارنىڭ ھوقۇقىغا كاپالەتلىك قىلىدىغان ياكى بۇ مەسىلىلەرنى بىر تەرەپ قىلىدىغان قانۇن تەرتىپنىڭ يوقلىقىنى، ھەر بىر دىلو قانۇن قائىدىلەر بويىچە ئەمەس، بەلكى دائىرىلەرنىڭ ئىختىيارى بويىچە بىر تەرەپ قىلىنىدىغانلىقىنى بىلدۈردى.خىتاي قازاقىستاننىڭ شەرقىدىكى ئەڭ چوڭ قوشنىسى شۇنداقلا شاڭخەي گۇرۇھىدىكى ئەڭ مۇھىم ئىقتىسادى، بىخەتەرلىك ۋە نېفىت ئېنېرگىيە شېرىكى. ئىككى دۆلەت سودا ئىقتىسادى ئالاقىسىنى 2010 يىلغا قەدەر 10 مىليارد دوللارغا يەتكۈزۈشنى پىلانلىماقتا. ئانالىزچىلارنىڭ ئەسكەرتىشىچە، قازاقىستان سىياسىي بېسىم، بىخەتەرلىك، مەبلەغ ۋە ئىقتىسادى مەنپەئەتنى كۆزدە تۇتۇپ، ئۇيغۇر مۇساپىرلىرىغا قارشى تۇرىۋاتىدۇ. قازاقىستان مەتبۇئاتلىرىنىڭ ئاشكارىلىشىچە، خىتاي بىلەن قازاقىستان 1998 يىلى قازاقىستاندا ئۇيغۇر مۇساپىرلىرىغا سىياسىي پاناھلىق بەرمەسلىك توغرىسىدا مەخپىي كېلىشىم ئىمزالىغان. لېكىن قازاقىستان ھۆكۈمىتى خىتاي بىلەن بۇنداق بىر كېلىشىم ئىمزالىغانلىقىنى ئېتىراپ قىلىپ باقمىدى. ئەركىن |
ئۇيغۇر مىللى روھىنىڭ ئاساسلىرى شۋېتسىيە ئۇيغۇر مائارىپ ئۇيۇشمىسىباش بەتكە قايتىڭ ماقالىلار ئۇيغۇر مىللى روھىنىڭ ئاساسلىرىئۇيغۇر مىللى روھىنىڭ ئاساسلىرىمۇشۇ مەنىدىن ئېيىتقاندا، مىللىي روھ بىر خىل ئىجتىمائىي سىياسىي پىكىر ئېقىمى ياكى پرىنسىپى سۈپىتىدە مىللەتنىڭ مەۋجۇت شارا ئىتتىكى رىئال ھالىتىنى نەزەرگە ئېلىپ، مىللىي مەۋجۇتلۇق ۋە مىللىي مەنپەئەتنى ھەممىدىن ئۈستۈن ئورۇنغا قويۇش مەقسىتىدە بىر نىشان ئەتراپىغا ئويۇشۇشنى كۆرسىتىدۇ. مىللىي روھ بىر خىل مەدەنىيەت، ئاڭ ۋە ئىرادە مەسىلىسى بولۇپ، ھەر قانداق كىشى پەقەت مۇشۇ خىل روھ بىلەن مىللەتكە باغلانغاندىلا ئاندىن مىللەتنىڭ ھەقىقىي بىر ئەزاسى ھېساپلىنىدۇ. شۇنى ئەسكەرتىپ ئۆتۈش كېرەككى، غەرپتە پەقەت 19 ئەسىرگە كەلگەندە مىللىي روھ چۈشەنچىسى پەيدا بولدى. بۇ چۈشەنچە تارقاق ھالەتتىكى پرەنىسلىكلەر خانلىقلار نى بىرلىككە كەلتۈرۈش ۋە ئوسمانلى ئىمپېرىيىسىنى پارچىلاش مەقسىتىدە سلاۋيان، يۇنان، گېرمان، ئەرمەن، سىرىب، ئارناۋۇت ۋە كۇرت مىللەتچىلىگى سۈپىتىدە ئوتتۇرىغا چىقتى. بۇ مىللىي روھ بىر خىل قىساسچىلىق خاراكتېرىگە ئىگە بولۇپ،يات مىللەتلەرنى ۋە ئۇلارنىڭ مەدەنىيىتىنى چەتكە تېپىشنى مەزمۇن قىلغان سىياسىي ۋە مەدەنىيەتتىكى زوراۋانلىق ھەرىكىتىنى تەرغىپ قىلاتتى. ئەكسىچە تۈركىي مىللەتلەردە كۆرۈلگەن مىللىي روھ ۋە ئۇنىڭ ماھىيىتى بولسا بۇنىڭدىن پەرقلىق بولۇپ، ئۇنىڭدا ئىنساننىڭ غۇرۇرى ۋە قەدىر قىممىتىنى قوغداشنى مەركەز قىلغان ھالدا ، ئىنسانچىلىق ئىنسانپەرۋەرلىق ئۈستىگە قۇرۇلغان يۈكسىلىش مەقسەت قىلىنغانىدى.تۈركىي مىللەتلەردە، جۈملىدىن ئۇيغۇرلاردا ئىسلامىيەتتىن بۇرۇن ۋە ئىسلامىيەتنىڭ دەسلەپكى مەزگىللىرىدە مىللىي روھ كۈچلۈك تۈردە گەۋدىلىنىپ، مىللەت ئەزالىرىنىڭ ئورتاق شۇئارىغا ۋە ھەرىكەت ئۆلچىمىگە ئايلانغان. بۇ خىل مەدەنىي ھالەت ئۇيغۇر مەدەنىيىتىگە مەنسۇپ ھەر قانداق بىر ماددىي ۋە مەنىۋىي بەلگىلەردە تۇلۇق ئەكىس ئەتكەن. بۇلۇپمۇ باتۇر تەڭرىقۇت، چىچى، ئاتتىلا، تۈركشاد، تۇنيۇقۇق، بىلگە قاغان، بۆگۈ ۋە ئالپ ئارسلاننىڭ مەشھۇر نۇتۇقلىرى مىللىي روھنىڭ يۈكسەك ئۈلگىسىنى گەۋدىلەندۈرۈشتەك خاراكتېرى بىلەن تۈركىي مىللەتلەرنىڭ سىياسىي ھاياتىنى كۈچلۈك ئاساسلار بىلەن تەمىنلىگەن. شۇنىڭدەك تەڭرىنى مىللىي سۈپەت بىلەن خاراكتېرلەندۈرۈپ تۈرك تەڭرىسى دەپ ئاتاش ئارقىلىق مىللىي تەڭرى1 چۈشەنچىسىنى ياراتقان كۆكتۈركلەر بولسا ئۈزىنىڭ سىياسىي، ھەربىي ۋە مەدەنيەت جەھەتتىكى بىر قاتار ئۇتۇقلىرى بىلەن مىللىي روھتىن تارىخ يارىتىشنىڭ ئومۇمىي ھالىتىنى نامايەن قىلىپ، ئىنسانىيەتنىڭ سىياسىي ئىدىئولوگىيىسىگە يېڭى روھ ۋە يېڭى مەزمۇن قوشقان. يات مىللەت ئاپتورلىرىمۇ تۈركىي مىللەتلەرنىڭ ئالاھىدىلىگىنى مىللىي روھقا باغلاپ چۈشەندۈرگەن. ئەرەپلەردىن جاھىزى، مەسئۇدى، مۇبارەكشاھ گۇرى، قۇتەيبە ئىبنى مۇسلىم ، پارسلاردىن شەمىس قاشانى، ھەمدۇللا كازۋىنى ۋە خاتىفى قاتارلىق ئالىملار ۋە قۇماندانلار تۈركىي مىللەتلەردىكى مىللىي روھنىڭ ھەر قانداق بىر مىللەت تۈركىمىگە سېلىشتۇرغاندا تۇلىمۇ ئۈستۈن ئۇرۇندا تۇرىدىغانلىغىنى قەيت قىلىپ ئۆتكەن. زامان جەھەتتىنمۇ ھەر قانداق بىر مىللەتنىڭ تارىخىغا سېلىشتۇرغاندا ئەڭ قەدىمىيلىككە ئىگە بۇ مىللىي روھ تارىخىمىزدا كۆك بۆرە دىن ئىبارەت سىمۋوللۇق ئوبراز ئارقىلىق بىر خىل مەدەنىيەت تىپىنى شەكىللەندۈرۈپ، مىللەتنىڭ مەۋجۇتلۇق ۋە تەرەققىياتىغا ، شۇنداقلا ئۈمۈت، غۇرۇر ۋە شەرەپ بىلەن ياشىشىغا ئاساس ۋە كۆرسەتمە بولۇپ كەلدى. كۆك بۆرە ئوبرازىدا سىمۋوللۇق شەكىلدە ئەكس ئەتكەن مىللىي روھ ئالدى بىلەن تۈركىي مىللەتلەرنىڭ ئۇيۇشۇش بىرلىك ئېڭىنىڭ كۈچلۈكلىكىدە كۆرۈلگەن. بۇ خىل روھ ھۇن ، تۈرك، ئۇيغۇر ، ئۇغۇز دېگەن مىللەت ناملىرىدىمۇ ئىپادىلەنگەن ، بۇ ناملاردا ئومۇمەن ئۇيۇشۇش بىرلىك ۋە ئۇنىڭدىن ھاسىل بولغان كۈچ قۇۋۋەت ۋە سىياسىي ئىقتىدار مەنىسى ئەكس ئەتكەن. ئۇغۇزنامە داستانىدىكى ئۇغۇزخاننىڭ دادىسى ۋە تاغىلىرىغا قارشى ئۇرۇش قىلغاندا ، ئۇنىڭ ئەتراپىغا ئۆز ئىختىيارى بىلەن توپلانغانلارغا ئۇيغۇر دېگەن نامنىڭ بېرىلگەنلىگى توغرىسىدىكى مەلۇماتلار بىزگە ئۇيغۇرلاردىكى مىللىي روھنىڭ مەنبەسىنىڭ بىر شەخسنىڭ ياكى بىر ئەسەرنىڭ ۋە ياكى مەلۇم بىرسىياسىي گۇرۇھنىڭ مەقسەتلىك تەرغىباتى نەتىجىسىدە پەيدا بولغان سۈنئىي ھالدىكى مىللىي روھ بولماستىن ، بەلكى ئىرقىي ئامىلدىن مەنبەلەنگەن ۋە مىللىي خاراكتېرغا ئايلانغان بىر خىل پىسخىكىلىك بەلگە ئىكەنلىگىنى چۈشەندۈرۈپ بېرىدۇ.مەلۇمكى، جۇغراپىيىلىك مۇھىتمۇ ئىرقىي تىپ ۋە پىسخىلوگىيىلىك ئالاھىدىلىككە يانداشقان مۇھىم ئامىلنىڭ بىرى سۈپىتىدە بىر مىللەتنىڭ روھىي دۇنياسى، ئەخلاقىي قىياپەتلىرى، قانۇن تۈزۈمىنىڭ ماھىيىتى ۋە سىياسىي تۈزۈلمىسىنىڭ شەكلى قاتارلىق تەرەپلىرىنىڭ شەكىللىنىشىگە بەلگىلىك تەسىر كۆرسىتىدۇ. بۇنىڭغا مىسال قىلىپ بۇ يەردە پەقەت تۈركىي مىللەتلەرنىلا تىلغا ئېلىش كۇپايە قىلىدۇ.تۈركىي مىللەتلەرنىڭ جۈملىدىن ئۇيغۇرلارنىڭ ئانا يۇرتى بولغان ئوتتۇرا ئاسىيادا تاغلىق ئىگىزلىك، قاقاس دالا ۋە چۆللۈكنىڭ ئگىلىگەن نىسبىتى چوڭ بولۇپ ، ئەكسىچە ھاياتلىق ئۈچۈن زۆرۈر بولغان سۇلۇق، يايلاق ۋە بوستانلىق جايلارنىڭ كۆلىمى تۇلىمۇ كىچىك ۋە تارقاق بولغان. ئوتتۇرا ئاسىيادا قەرەلسىز ھالدا كۆرۈلۈپ تۇرىدىغان كىلىمات ئۆزگۈرۈشلىرى، قۇرغاقچىلىق ۋە باشقا تەبىئىي ئاپەتلەرنىڭ ئادەم ۋە چارۋا مالنىڭ ھاياتىغا كۆرسىتىدىغان تەسىرى ، ھاياتلىق ماكانلىرىغا بولغان ۋەيرانچىلىغى ئىنتايىن ئېغىر بولاتتى. تارقاق ھالەتتە ۋە ئۆزگۈرۈشچان مۇھىتتا ياشاۋاتقان ئىنسانلارنىڭ ئۆز مەۋجۇتلىقىنى قوغدىشى ۋە سىرىتنىڭ تەھلىكىسىگە تاقابىل تۇرالىشى پەقەت يۈكسەك دەرىجىدىكى ئۇيۇشۇش كۈچى بولغاندىلا ئاندىن ئەمەلگە ئاشاتتى. تارقاق ھالەتتە ياشاش، ئۈنۈمسىز تەبىئىي شارائىتتىن پەقەت كوللىكتىپ كۈچىگە تايانغاندىلا ياشاش پۇرسىتىگە ئېرىشىش، شۇنداقلا تەبىئىي ئاپەت ۋە باشقا كرېزىسلەر تۈپەيلىدىن يېڭى ھاياتلىق ماكانلىرىنى ئىزدەپ ، ئېگىز ۋە خەتەرلىك تاغلاردىن، چەكسىز دالا دەشتىلەردىن كىسىپ ئۆتۈشكە توغرا كېلىدىغان مۇشەققەتلەك تۇرمۇش جەريانى تۈركىي مىللەتلەرگە ئۇيۇشۇشنىڭ مۇھىملىقىنى تېخىمۇ ھېس قىلدۇرغان. دېمەك، مىللەتنىڭ ۋۇجۇدىدكى ئۇيۇشۇش بىرلىك روھى جۇغراپىيىلىك شارائىتنىڭ زۆرۈرىيىتى بىلەن تېخىمۇ كۈچەيگەن. جۇڭگو مەنبەلىرىدىن شىمالىي سۇلالىلار تارىخى دا ئۇيغۇرلاردىكى ئويۇشۇش بىرلىك روھى توغرىسىدا سۆز ئېچىلىپ : ئۇلار كۈچلۈك مىللىي ئاڭغا ئىگە . گەرچە ئۇلارنىڭ ئولتۇراقلاشقان ئورۇنلىرى كېيىنچە ئىنتايىن تارقاق بولۇپ ، ئۇلارغا قاراشلىق ئۇرۇق قەبىلىلەر قانچىلىك يىراقلىقتا ئايرىلىپ تۇرىشىدىن قەتئىينەزەر ، ھەممىسى ئۆزلىرىنى چىلى ئۇيغۇر دەپ ئاتىغان. قىيىنچىلىق ۋە يات مىللەتلەرگە قارشى كۈرەشتە ، ئۇلار بىر نىيەت بىر مەخسەتتە ئۆز ئارا يار يۆلەك بۇلۇپ، ئىتتىپاقلىشىپ قىيىنچىلىققا تاقابىل تۇراتتى2 دەپ يېزىلغان. شىمالىي سۇلالىلار تارىخى دا يەنە تېلىلارنىڭ ئۇرۇق قەبىلىلىرى ئەڭ كۆپ بولۇپ ، غەربىي دېڭىز كاسپى دېڭىزى نىڭ شەرقىدىن تارتىپ تاغ جىلغىلارنى بويلاپ جايلاشقان. گەرچە ئۇلارنىڭ ئۇرۇق قەبىلىلىرى ئوخشىمىسىمۇ، ھەممىسى تېلى دەپ ئاتىلىدۇ. 3 دەپ مەلۇمات بېرىلگەن. بۇ يەردە تىلغا ئېلىنغان ۋە ئۇيغۇرلارنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالغان تېلى دېگەن نام دەل تۈرك دېگەن نامنىڭ خەنزۇچە ئاتىلىشى ئىدى.4 يۇقىرىقى مەلۇماتلاردىمۇ ئوتتۇرىغا قويۇلغىنىدەك ، ئۇيغۇرلاردا ، شۇنداقلا تۈركىي مىللەتلەردە ئويۇشۇش بىرلىك روھى يالغۇز بىرلا مىللەت كىشىلىرى ئۈچۈن زۆرۈر مىللىي ئالاھىدىلىك بولۇش بىلەنلا چەكلىنىپ قالماي ، بەلكى يەنە بىر مەنبەدىن كېلىپ چىققان، تىل ۋە مەدەنىيەت ئورتاقلىغىغا ئىگە مىللەتلەر گۇرۇھىنىڭ چوڭ بىرلىكىگە قاراپ تەرەققىي قىلغان ۋە تۈرك تىن ئىبارەت چوڭ بىر مىللەت قارىشىنى ياراتقان. شۇڭا، ئورخۇن ئابىدىلىرى ، تۈركىي تىللار دىۋانى دا شۇنىڭدەك ئەرەپ پارىس ۋە ياۋروپا ئاپتورلىرىنىڭ ئەسەرلىرىدە بۇلار قانچە كۆپ تارماققا بۆلۈنۈپ ، قانچىلىك كەڭ تېررىتورىيىگە يېيىلغان بولىشىغا قارىماي ، بىردەك ھالدا تۈرك دەپ خىتاپ قىلىنغان. بۇ چوڭ مىللەت قارىشى توغرىسىدا ئەلىشىر نەۋائى مۇنداق يازغان:نەۋائىدىن كېيىنمۇ تاكى 20 ئەسىرنىڭ باشلىرىغا قەدەر ئۇيغۇر كىلاسسىكلىرى ئۇيغۇر دېگەن نامدىن بەكرەك تۈرك ئىبارىسىنى ئشلىتىش ئارقىلىق ،ئۆزلىرىنىڭ تۈركىي مىللەتلەر ئورتاق گەۋدىسىگە بولغان باغلىنىشى ۋە ھىمايىسىنى ئىپادىلەپ كەلدى. نىكىتا بىچۇرىن بۇ ھەقتە مۇنداق دەيدۇ: كاسپىي دېڭىزىدىن تارتىپ كۆكنۇرغا قەدەر بولغان جايلاردا ئولتۇراق ۋە كۆچمەن بىر مىللەت ياشايدۇ. بۇ مىللەت تۈركچە سۆزلىشىدۇ ۋە مۇھەممەدنىڭ قانۇنىغا ئىسلام دىنىنى دېمەكچى ئا ئىشىنىدۇ. بۇ ئىنسانلار ئۆزلىرىنى تۈرك دەپ خاراكتېرلەندۈرىدۇ ۋە ياشىغان مەملىكىتىنىمۇ تۈركىستان دەپ ئاتايدۇ.6مىللىي روھ تارىخىمىزدا مىللەتكە بولغان ھۆرمەت كۈچىيىپ ، ئۇلۇغ مىللەت قارىشى گەۋدىلەنگەن . مەھمۇد قەشقەرى تۈرك نامى ئاستىدىكى مىللەت تۈركىمىنىڭ تەڭرى تەرىپىدىن ئۇلۇغلانغانلىغىنى، ئۇلارنىڭ باشقا مىللەت گۇرۇھىدىن ئۈستۈن تۇرىدىغانلىغىنى، تەڭرىنىڭ ئۆزى غەزەپلەنگەن مىللەتنى تۈركلەرنىڭ قولى بىلەن جازالايدىغانلىغىنى، تۈرك دېگەن نامنىڭمۇ تەڭرى تەرىپىدىن قويۇلغانلىقىنى، ھەتتا ھەرقانداق بىر كىشىنىڭ تۈرك دەپ ئاتالسا، ئۇنىڭ ئۇلۇغلۇققا ئېرىشىدىغانلىقىنى بايان قىلىش ئارقىلىق مىللەتنى ئۇلۇغلاش ئېڭىنىڭ يۈكسەكلىگىنى ئىپادىلىگەن. مىللەتنى ئۇلۇغلاش ئېڭى يەنە مىللەتنى ئاتاشتا، دۆلەت ، پايتەخت، ئوردا ناملىرىدا ۋە ئۆزلىرى ياشاۋاتقان زېمىننىڭ جۇغراپىيىلىك ئاتالغۇلىرىدىمۇ كۆرۈلگەن.تۈركىي مىللەتلەردىكى ئۇيۇشۇش بىرلىك روھى ئۇلاردا بەلگىلىك بىرسىياسىي كۈچنىڭ يىتەكچىلىگىدە تەشكىللىك ۋە تەرتىپلىك ياشاش قارىشىنى ياراتقان. شۇ سەۋەپلىك ئۇلارنىڭ قۇرغان دۆلەتلىرى قانداقتۇر بىر گۇرۇھنىڭ قورال كۈچىگە تايىنىپ تىكلىگەن دېكتاتۇرىسى بولماستىن ، بەلكى ئۆز ئىختىيارى بىلەن ئۇيۇشۇپ، ھۆكۈمدار بىلەن بىرلەشكەن ۋە ئۇنى قوبۇل قىلغان كەڭ خەلقنىڭ غەيرىتى ۋە تۆھپىسى بىلەن شەكىللەنگەن سىياسىي تەشكىل ئىدى. ۋەسىقىلەردىمۇ دۆلەتنى قۇرغانلارنىڭ خەلق ئىكەنلىگى تىلغا ئېلىنىدۇ.7 بۇ روھ تۈركىي مىللەتلەرنىڭ سىياسىي ھۇقۇق تارىخىدا مىللەتنىڭ پۈتكۈل ئەزالىرىنى ، شۇنداقلا بىر سىستېمىغا مەنسۇپ ۋە ئورتاق مەدەنىيەت ئاساسىغا ئىگە مىللەت تۈركۈملىرىنى بىر بايراق ئاستىغا توپلاپ، ئۇلارنى قۇدرەتلىك بىر دۆلەتنىڭ ھىمايىسى بىلەن ئورتاق گۈللىنىش پۇرسىتىگە ئېرىشتۈرۈشنى مەقسەت قىلغان ھاكىمىيەت قارىشىنىڭ تىكلىنىشىگە مەنبە بولغان. بۇ چۈشەنچىنىڭ تۈنجى بەلگىسىنى باتۇر تەڭرىقۇت بارچە ئوقيا تۇتقان خەلقلەر بىر ئائىلە بولۇپ ئۇيۇشتى8 دەپ تەسۋىرلىگەن. تۈركىي مىللەتلەر مىللەتچىلىگىنىڭ ئانا كىتابى 9 دەپ تەرىپلىنىدىغان ئورخۇن ئابىدىلىرى دە كۆكتۈرك قاغانلىرىنىڭ شەرقتە قىدىرقان تاغلىرىدىن غەرپتە تۆمۈر قۇۋۇققىچە بولغان جايلاردا ياشايدىغان تۈركىي مىللەتلەرنى كۆكتۈرك ھاكىمىيىتى ئاستىغا مەركەزلەشتۈرۈش ئۈچۈن كۈرەش قىلغانلىقى تەكرار تىلغا ئېلىنىدۇ. ئۇيغۇرلارنىڭ ئۇيۇشۇش ۋە ئۇيۇشتۇرۇش كۈچى تېخىمۇ كۈچلۈك بولدى. ئۇيغۇرلار ئېغىر سىياسىي ۋە باشقا ھادىسىلەر تۈپەيلىدىن قاتتىق ۋەيران بولغان چاغلاردىمۇ ئاسسىمىلاتسىيە ۋە يوقىلىشقا قاراپ يۈزلەنمەي، بەلكى قايتىدىن باش كۆتۈرۈپ يېڭى ھاكىمىيەتلەرنى بەرپا قىلىشقا تېرىشقانلىغى ئۇلارنىڭ ئويۇشۇش بىرلىك رۇھى بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئىدى. ھازىرمۇ ئۇيغۇرلارنىڭ تۇرمۇش ئۇسۇلىدا ئويۇشۇش بىرلىك ، ئۆملۈك ھەممىدىن بەكرەك تەكىتلىنىدۇ ۋە ئىناق بولسا ئەل، ھەممە بولار تەل دەپ تەمسىل قىلىنىدۇ. شۇ سەۋەپلىك مىلادىيە 8 ئەسىردىن 13 ئەسىرگىچە بولغان مەزگىلدە ئوتتۇرا ئاسىيادىكى بارلىق تۈركىي قەبىلىلەر ۋە ئىران نەسىللىك بەزى خەلقلەر ئۇيغۇرلار ئەتراپىغا ئۇيۇشۇپ ، ئۇيغۇر نامىدا ئاتىلىدىغان ھالەت شەكىللەنگەنىدى10 . بۇنىڭغا مۇناسىپ ھالدا مىلادى 13 ئەسىردە ئوتتۇرا ئاسىيا باشقا مىللەت ئاپتورلىرى تەرىپىدىن ئۇيغۇر يېرى دەپ ئاتالغانىدى. شۇنداق قىلىپ ئۇيغۇر دېگەن نام گەرچە تۈرك دېگەن نام بىلەن تەڭداش ئورۇنغا ئۆتكەن ۋە ئۇنىڭدىنمۇ بەكرەك تەسىرگە ئىگە بولغان بولسىمۇ، مەشھۇر بۇددىزم تەرجىمانى سىڭقۇ سەلى تۇتۇڭ ئۆز تىلىنى تۈرك تىلى ياكى تۈرك ئۇيغۇر تىلى دەپ ئاتىغىنىغا ئوخشاش ، ئۇيغۇرلار يەنىلا ئۆزىنى ئاۋۋال تۈرك ، ئاندىن ئۇيغۇر دەپ ئاتاشنى ھىمايە قىلدى.تۈركىي مىللەتلەرنىڭ قەدىمدە سىياسىي ۋە ھەربىي جەھەتتە ئۈستۈنلۈك قازىنىشىنىڭ مەنبەسىنىڭ ئۇلارنىڭ ئۇيۇشۇش بىرلىك روھىدا ئىكەنلىگىنى يات مىللەتلەرمۇ تۇلۇق چۈشەنگەن. شۇ سەۋەپلىك يات مىللەتلەر تۈركىي مىللەتلەرنىڭ كۈچى ۋە تەسىرىنى چەكلەش ئۈچۈن ، ھەممىدىن ئاۋۋال سىياسىي ياكى ھەربىي ۋاسىتىدىن بەكرەك، تەشۋىقات ۋە باشقا چارەلەر ئارقىلىق ئۇلارنىڭ ئۇيۇشۇش بىرلىكىنى پارچىلاشنى ئەڭ ئاساسىي ۋاسىتە قىلىپ تاللىغان ۋە شۇ ئارقىلىق كۆزلىگەن مەقسىتىگە يەتكەن. نەتىجىدە ھۇنلار دەۋرىدىن باشلاپ بۇ مىللەتلەرنىڭ ھاياتىدىكى ئەڭ ئېغىر تارىخىي قىسمەتلەر ئۇيۇشۇش بىرلىك پارچىلانغاندا يۈزبېرىپ كەلدى. ھۇنلارنىڭ مەشھۇر داھىسى ئاتتىلا بىر مىللەتنىڭ مەۋجۇتلىقى، تەرەققىياتى ۋە شان شەرىپى ئۈچۈن ئۇيۇشۇش بىرلىكنىڭ ئەڭ مۇھىم ئامىل ئىكەنلىگىنى كۆرسىتىپ مۇنداق نۇتۇق سۆزلىگەن: بىر ھۇن ھەممىدىن ئاۋۋال ساداقەتمەن بولۇشى كېرەك. قەبىلە، ئەۋلاد ۋە تۇغقاندارچىلىقنى دەپ ئايرىمچىلىق قىلغان، قەبىلىلەرگە زىيانلىق ھەرىكەتلەرگە قاتناشقان ۋە بۇ ھەرىكەتلەرنى تەشۋىق قىلغان ھۇن ئاسىدۇر . بۇنداق بىرى قوماندان بولغان تەقدىردىمۇ ، ئۇنى كۆزدىن يوقىتىش كېرەك . بىزنىڭ ياش بىر مىللەت بولۇشىمىزغا ، بىر مۇنچە قەبىلىلەردىن تەشكىل تاپقىنىمىزغا قارىماي، بىزنى بىر بىرىمىزگە باغلاپ تۇرغان بىر مۇنچە ئەنئەنىلەر بار. بۇ باغلىنىشنى ئۇزمەسلىكىمىز كېرەك. بوزقىر ھاياتىمىزدا ۋە ئەنئەنىمىزدە مىللىتىمىزنىڭ مەنىۋىي كۈچى ۋە نىزامى بۈگۈنگە قەدەر سەل قارالدى. مىللىتىمىزنىڭ بىرلەشكەن مەزگىللىرى بولدى. لېكىن مىللەتنىڭ مۇستەقىللىقى يات ئەللەر تەرىپىدىن سېتىۋېلىنغان چاغلاردا بۇ بىرلىك بىر چەتكە قايرىپ قۇيۇلدى. ئاۋۇللىرىمىزدا ھۇن بولۇش نىڭ قانداق مەنىدە ئىكەنلىگىنى ئوبدان بىلىدىغانلار يوق. بويسۇندۇرغىلى بولىدىغان مىللەتلەر بىلەن ئىتتىپاق تۈزۈپ ، مىللىتىمىز ھۇن روھى نى ئۇنۇتتى. ئالدىمىزدىكى سىناقلاردا ئۇتۇق قازىنىشنى ئارزۇ قىلساق ، ھۇن نىزامىنى، ھۇن ئەخلاقىنى ۋە ھۇن چۈشەنچىسىنى بىلىشىمىز كېرەك. ھۇن مىللىتى يالغۇز بىزدىن بولغان كىشىلاردىنلا تەشكىل تاپمايدۇ. ھۇنلار دۇنياغا ھۆكۈمران بولۇش يولىدا بىزگە قېتىلىشنى خالايدىغانلارنىڭمۇ مىللىتىدۇر. ھۇن بولۇشنى خالايدىغان ھەر كىشىنى مىللىتىمىزگە قوبۇل قىلىشىمىز كېرەك. كۈچەيمەكچى بولساق بۇرۇندىن داۋاملاشتۇرۇپ كېلىۋاتقان مۇستەقىل مىللەت تەدبىرلىرىدە مۇھىم ئۆزگۈرۈش ياسىشىمىز كېرەك. مىللىتىمنىڭ بىرلىشىشىنى توسىدىغان ھەر قانداق بىر قەۋمگە، قوماندانغا ياكى ھۇنغا چۈشەنچە بەرمەيمەن، ئۇنداقلارغا ئەڭ ئېغىر جازا بېرىلىدۇ. ھىيلىگەر ياكى شەيتان بىر ھۇننىڭ بىزگە كەلتۈرىدىغان يامانلىقلىرىنى ساناپ تۈگەتكىلى بولمايدۇ. بۇنىڭ ئۈچۈن ھەر كىم كۆڭلىدە ساداقەت قەسىمىنى ئىچىپ ، كېيىن شىكايەت قىلىدىغان ھۇنغا دىققەت قىلسۇن ! قوماندان بولغان ھالەتتىمۇ بۇ تېگىپەس خائىننى يوقىتىش ئۈچۈن ، ھەر قانداق تېرىشچانلىقنى كۆرسەتسۇن! ئۆز مىللىتىمىزدىكى بىرتۈسنى تۇنىۋالسۇن! ئېلىڭلارنىڭ، مىللىتىڭلارنىڭ ۋە قوماندانىڭىلارنىڭ پرىنسىپى بىلەن بىردەك بولۇڭلار . پۈتكۈل ھۇنلارنىڭ ھەرىكەت ۋە تەدبىرلىرىدە بىرلىك روھى ئەڭ مۇھىم پرىنسىپتۇر .بىرلا پارچىلانساق يات دۆلەتلەرگە ئەسىر چۈشىمىز. پۈتۈن ھۇنلار ۋە بىزگە قېتىلغانلار ئەنئەنىمىزنى ئۈگىنىشى كېرەك. ئەگەر ھۇن بولمايدىكەن، ئۇنداقلارنى جاسۇس دەپ بىلىپ دىققەت قىلىنسۇن! بىر ئەجداتقا ۋە بىر ئىرىققا تايانغان مىللەت زەئىپتۇر. مەقسىتىمىزگە قېتىلماقچى بولغان بارلىق ياتلارغا قۇچاق ئېچىش ، ئۇلارغا تىلىمىز ۋە ئۆرۈپ ئادىتىمىزنى ئۈگىتىش مەجبۇرىيىتىمىز بار. مەۋجۇت پەرقلىرىمىز ئورتاق تېرىشىش ۋە ئورتاق نىشاننىڭ باشقۇرىشىدا بولۇشى كېرەك. ئاسىيا ۋە ياۋرۇپادىكى ئەجداتلاردىن بىزگە قالغان مەدەنىي، ئەخلاقىي ۋە ئىجتىمائىي ئۆلچەملەر ھەر كىشى تەرىپىدىن تۇنۇلىشى، قوبۇل قىلىنىشى ۋە ھۆرمەت قىلىنىشى كېرەك . تۈرلۈك قەۋملەردىن تەشكىل تاپقان كۈچلۈك خەلقىمىزنى بىر ھۇن مىللىتى سۈپىتىدە بىر يەرگە جەم قىلغان ئەنئەنىمىزنى ئۇلارغا ئۈگىتىش ۋە تەدبىقلاش سىز قوماندانلىرىمنىڭ مەسئۇلىيىتىدۇر. بولمىسا خەلقىمىز سالاھىيىتىنى يوقىتىدۇ.11 ئوغۇزنامە دە ئوغۇزخاننىڭ ئوغۇللىرىغا ئوق بىلەن يا نىڭ بېرىكىشىنى مىسال كەلتۈرۈش ئارقىلىق مىللەتنىڭ يىتەكچىلىرىنىڭ ئۇيۇشۇش بىرلىك رۇھىنى قوغداشتىكى رولىنى ئوبرازلىق شەكىلدە كۆرسەتكەنلىگى تىلغا ئېلىنىدۇ. ئورخۇن ئابىدىللىرى دە ئويۇشۇش بىرلىكنىڭ پارچىلىنىشى مىللەتكە ۋە دۆلەتكە خائىنلىق قىلىش دەپ خاراكتېرلەندۈرىلىدۇ.تۈركىي مىللەتلىرىدىكى ئۈستۈن مىللىي روھنىڭ سىياسىي ھۇقۇق ساھەدىكى ئپادىسى تەرەققىي قىلىپ، ئۇلاردا كۈن چىققان يەردىن كۈن پاتقان يەرگىچە بولغان جايلار دىكى مىللەتلەرنى تۆرە قانۇن بويىنچە ئىدارە قىلىشنى مەقسەت قىلغان دۇنياۋى ھاكىمىيەت چۈشەنچىسى نى ياراتتى. 12 تارىخىي ھەمىدىيە دىكى يافەس دۇنيانىڭ شەرقىي ۋە شىمالىي تەرەپلىرىدىكى ئىدىل ۋولگا ، ئېرتىش دەريا ۋادىللىرىغىچە بولغان جايلاردا ياشايتى . ياخشى قائىدە يوسۇنلارنى ئورناتتى خۇداۋەندەكېرەم ئۇنىڭغا ئون بىر پەرزەنت بەردى، ئۇلار چىن ،ساقلاپ ، گۇمادى ، تۈرك، خەلەج، خەزىر، رۇس، سەد سان، غەربا، رۇج، مۇنشەج دەپ ئاتالدى. يافەسنىڭ ئەۋلادىغا تۈرك دېگەن ئوغۇل باشلىق بولدى. ئۇ ناھايىتى غەيرەتلىك، مەردانە ، ھۆنەرۋەن، ئەقىللىق بالا ئىدى. ئۇنىڭغا ناھايىتى ئادىل ۋە سېخى پادىشالىق بەخشەندە قىلىنغان بولۇپ ، ئۇ ھەقتائالانىڭ بەندىلىرىنى ئۆز ھىمايىسىگە ئېلىپ، ئۇلارنى قاتتىق تەربىيە ئاستىغا ئالدى ھەم ناھايىتى ياخشى پەرزەنتلەرنى كۆردى. 13 دېگەن بايانلار دەل تارىخىمىزدىكى دۇنياۋى ھاكىمىيەت چۈشەنچىسى نىڭ مەنقىبە شەكلىدىكى ئىپادىسى ھېساپلىنىدۇ. مەھمۇد قەشقەرى تۈركلەرنىڭ سىياسىي ئىقتىدارىدىن سۆز ئاچقاندا ،ئۇلارنىڭ دۇنياغا ھۆكۈمدار بولۇش ئۈچۈن يارىتىلغانلىغىنى تىلغا ئالغان. يۈسۈپ خاس ھاجىپ بۇ ئىقتىدارنى تۈركلەر ئارىسىدا ئاپراسىياپ دەۋرىدىن بېرى داۋاملىشىپ كېلىۋاتقان مىللىي قۇدرەت سۈپىتىدە تەسۋىرلىگەن. ئەمەلىيەتتىمۇ ئوتتۇرا ئاسىيادا ئاپىرىدە بولغان ۋە ئاۋۇغان تۈركىي مىللەتلەر تۈرلۈك دەۋرلەردە بۇ تۇپراقتىن ھالقىپ چىقىپ ،ئاسىيا، ياۋرۇپا ۋە ئافرىقىدىن ئىبارەت ئۈچ قىتئەگە كېڭىيىپ، مۇشۇ ئۈچ قىتئەدە ياشىغان مىللەتلەرنىڭ ھاياتىغا كۈچلۈك تەسىر كۆرسەتكەن چوڭ بىر ئىرىقنىڭ ۋە مەدەنىيەت سىستېمىسىنىڭ ۋەكىلىرىگە ئايلانغان. شۈبھىسىزكى ، بۇ ھالەتنى ھەرگىزمۇ ئۇلاردىكى مىللىي روھنىڭ تۈرتكىسىدىن ئايرىپ قارىغىلى بولمايدۇ. بۇ جەرىياندا ئۇلار 120 گە يېقىن سىياسىي تەشكىل ھاكىمىيەت، دۆلەت، ئىمپېرىيە قۇرۇپ، جۇغراپىيىلىك دائىرە ۋە سىياسىي تەسىر جەھەتتىن تارىختىكى ھەر قانداق بىر مىللەت تۈركىمىدىن ھالقىپ كەتتى.14 ئوغۇزنامە دە مەن ئۇيغۇرلارنىڭ خاقانىمەن مەن پۈتۈن جاھاننىڭ خاقانى بولىشىم كېرەك. مەن سىلەرنىڭ ماڭا بويسۇنىشىڭلارنى سۇرايمەن 15 دېيىلىدۇ. مەلۇمكى ، داستان ۋەقەلىكى بىر مىللەتنىڭ ساپ ھاياتىي كۈچىنى ۋە مىللىي روھىنىڭ پۈتكۈل تەرەپلەرىنى تۇلۇق ئىپادىلەپ بېرىدۇ. داستاندا مىللىي روھنىڭ بەلگىسى سۈپىتىدە گەۋدىلەنگەن يۈكسەك دۆلەتچىلىك ئېڭى تارىخشۇناسلار تەرىپىدىن تۈركىي مىللەتلىرى غۇرۇرىنىڭ ئىلاھىي يۈكسەكلىكى 16 دەپ تەرىپلىنىدىغان ئورخۇن ئابىدىللىرى دە ئۈستىمىزدىكى كۆك ئاسمان بىلەن ئاستىمىزدىكى قوڭۇر يەر يارىتىلغاندا ، ئىككسىنىڭ ئارىسىدا ئىنسان بالىسى يارىتىلىپتۇ. ئىنسان بالىسى ئۈستىدە ئاتا بوۋام بۇمىن قاغان بىلەن ئستەمى قاغانلار ئولتۇرۇپتۇ 17 دېگەن بايانلار ئارقىلىق ئىپتىخارلىق بىلەن تىلغا ئېلىنغان ئۈستۈنلۈك تۈيغۇسى كۆك تۈرك قاغانلىرىنىڭ يەر يۈزىدىكى ئىنسانلارنى ئىدارە قىلىش ئىقتىدارى ۋە سالاھىيىتىنى تولۇق ھازىرلىغان ئىدىئال ھۆكۈمدارلاردىن ئىكەنلىگى توغرىسىدىكى چۈشەنچە بىلەن بېرىككەن ھالدا ئوتتۇرىغا قويۇلغان. شۇنىڭ بىلەن بېرگە بۇ ئابىدىلەر دە مىللىي تارىخ يېزىش، مىللەتكە خىتاپ قىلىش ۋە مىللەت بىلەن دەرتلىشىش ئۇسۇلى بىلەن مىللىي روھنىڭ ماھىيەتلىك خۇسۇسىيەتلىرى كۆرسىتىلگەن. ئەزەربەيجان ئالىمى ، تىلشۇناس ئا. جافەر ئوغلى قاراخانىيلار دەۋرىدىكى ئالىملار ھەققىدە توختىلىپ ، بۇلار ئوتتۇرا ئاسىيانىڭ تۈرلۈك مەدەنىيەت مەركەزلىرىدە ھەممىدىن كۆپرەك مىللەتچىلىك خائىشىدىكى پەلسەپە ۋە فىلىلوگىيىگە ئوخشاش پەنلەر بىلەنمۇ مەشغۇل بولغانىدى18 دەپ توغرا كۆرسەتكىنىدەك، مەھمۇت قەشقەرى بىلەن يۈسۈپ خاس ھاجىپنىڭ ئەسەرلىرىنى شۇ دەۋرنىڭ تارىخى ۋە مەدەنىيەتتىكى يۈزلۈنۈش نوختىسىدىن كۆزەتكەندە كۈچلۈك مىللىي روھنىڭ مەھسۇلى ، شۇنداقلا مىللىي روھنىڭ ئىككى خىل شەكىلدە ئىپادىلىنىشى بولۇپ ھېساپلىنىدۇ. قاراخانىيلارنىڭ تەقدىرى كرېزىس ۋە سىرىتقى مەدەنىيەتنىڭ خىېرىس قىلىشىغا ۋە ئىستىلا قىلىشىغا دۇچ كەلگەن مەزگىلدە ئوتتۇرىغا چىققان بۇ ئىككى ئەسەردە ئىككى ئالىم سىياسىي ۋە تىلشۇناسلىق نوقتىسىدىن مىللىي مەدەنىيەتكە كۈچلۈك تۈردە باغلىنىش يولى بىلەن تۈرك ئۈستۈنلىگى نى تىكلەشكە تېرىشقان. ئۇلار دۇنيانى ئىدارە قىلىش ھوقۇقىنىڭ تەڭرى تەرىپىدىن پەقەت تۈركىي مىللەتلەرگە بېرىلگەن سالاھىيەت ۋە ھوقۇق ئىكەنلىگىنى كۆرسىتىش ئارقىلىق، تۈرك روھىنىڭ ، تۈرك مىللىي مەدەنىيىتىنىڭ قۇدرىتىنى قوغدىغان ۋە ئۇنى كۈچلۈك تۈردە تەرغىپ قىلغان. بۇ يەردە شۇنىمۇ تىلغا زۆرۈركى ، كېيىنكى چاغلاردا ياشىغان ئەلىشىر نەۋائىنىڭ قىممىتى ۋە شۆھرىتىمۇ ئۇنىڭ ئەدەبېي كامالىتىدىن بەكرەك تۈركىي تىلغا سادىق بولۇپ ، ئۇنىڭ ھۆكۈمرانلىقىنى تىكلەش ئۈچۈن تېرىشقانلىغىدا كۆرىلىدۇ. ئەرەب ئاپتورى ئىبنى ھاسسۈلمۇ تۈركلەرنىڭ ئەڭ چوڭ خاراكتېرى بىر مىللەتكە ھۆكۈمرانلىق قىلىش جەھەتتىكى ئىستىداتلىرىدۇر. ئۇلار تۇغۇلىشىدىنلا ھۆكۈمدار ۋە قوماندان سۈپىتىدە بۇيرۇق بېرىش ۋە مىللەتلەرنى ئىدارە قىلىش ئۈچۈن يارىتىلغان19 دەپ كۆرسىتىش ئارقىلىق تۈركىي مىللەتلەردىكى مىللىي روھنىڭ سىياسىي ھوقۇق ساھەسىدىكى ئەڭ يۇقىرى ئىپادىسىنى خاراكتېرلەندۈرگەن.يۇقىرىدا ئېيتىپ ئۆتكىنىمىزدەك ،ئۇيغۇر قاتارلىق تۈركىي مىللەتلەردە دۇنياۋى ھاكىمىيەت چۈشەنچىسى تەرەققىي قىلغان بولغاچقا ، ئۇلار ئۈچۈن جۇغراپىيىلىك توسالغۇ دېگەن ئۇقۇم مەۋجۇت ئەمەس ئىدى. ئەگەر ئۇلار ياشاۋاتقان ئوتتۇرا ئاسىيادا كىلىمات ئۆزگىرىپ ھاياتلىق مەنبەسى ئۈزۈلسە، نوپۇس كۆپىيىپ ھاياتلىق ماكانى تار كەلسە ، تۈرلۈك ئاپەت ۋە كرېزىسلەر تۈپەيلىدىن ھاكىمىيەت بېشىدىن يىراقلاشسا ، ئۇلار دەرھال سىرىتقى دۇنياغا قاراپ يۈزلىنەتتى ۋە قىسقا ۋاقىت ئىچىدىلا جۇڭگو، ھىندىستان، ئىران، ئەرەب دۇنياسى ۋە ياۋروپادا پەيدا بولاتتى. ئۇلارنىڭ كۆچۈشلىرى ھەممىدىن بەكرەك ھۆرلۈك ۋە ئۈستۈنلۈك تۇيغىسى بىلەن بېرىككەن بولغاچقا، يىتىپ بارغان يېڭى زىمىنلاردا ھەرگىزمۇ بېقىندا قارام ھالەتتە ياشاش بىلەن ئەمەس، بەلكى شۇ ئورۇندىكى يەرلىك خەلقلەرنى يېڭىدىن تەشكىللەپ ،ئىقتىساد ۋە مەدەنىي ھاياتتا گۈللىنىش ۋەزىيىتى يارىتىشتەك يىتەكچىلىك ئورنى بىلەن ئوتتۇرىغا چىقاتتى. تۈركىي مىللەتلەردىكى بۇ خۇسۇسىيەت يېقىنقى دەۋردە ئىنگلىزلادا كۆرىلدى. شۇنىڭ بىلەن رىم ۋە تۈرك ئىمپېرىيىلىرىدىن كېيىن دۇنيا تارىخىدىكى ئۈچىنچى چوڭ ئىمپېرىيە بۈيۈك بېرىتانىيە ئىمپېرىيىسى مەيدانغا كەلدى. بۇنىڭدىن مەلۇمكى ،تۈركىي مىللەتلەرنىڭ مىللىي غۇرۇرى پەۋقۇلئاددە يۈكسەك ئىدى. ئۇلارنىڭ دۇنيانى ئىدارە قىلىش ئۈچۈن يارىتىلغانلىغى توغرىسىدىكى چۈشەنچىسى ناھايىتى سەمىمىي ئىدى.20تۈركىي مىللەتلەرنىڭ دۇنياۋى ھاكىمىيەت چۈشەنچىسى نىڭ ماھىيىتى ھەققىدە يەنە شۇ نەرسىنى قوشۇمچە قىلىپ قويۇش كېرەككى، شاختىن ئۈزۈپ يىگەن بىر ساپ ئۈزۈمنىڭ ھەققىنى تال تەك نىڭ ئاستىغا تاشلاپ قويىدىغان سەزگۈر ۋە ھەققانىيەتچى تۈركىي مىللەتلەر تارىختا زادىلا مۇستەملىكىچى ئىستىلاچى بولمىغان. ئۇلار ئۆزى ئىشغال قىلغان مەملىكەتلەرگە ئادالەت ۋە ئىجتىمائىي تەرتىپ ئورنىتىپ ، ۋىژدانغا، ئىمانغا، ئىجتىمائىي ئىقتىسادىي ئەنئەنىلەرگە ھۆرمەت كۆرسىتىش ئارقىلىق ئۈلگىلىك دۆلەتچىلىك ۋە ئىنسانچىللىق ئىنسانپەرۋەرلىك چۈشەنچىسىنى تارىخقا ھەدىيە قىلغان. 21مىللەت ئەزالىرىنى مۇتلەق ھالدا ھۆر ۋە مۇستەقىل ياشايدىغان مۇھىت بىلەن تەمىنلەش، مىللەتنىڭ ۋە دۆلەتنىڭ مەۋجۇدىيىتىنى سىرىتقى ئەللەرنىڭ تەسىرى ياكى تەھدىتى ئاستىغا چۈشۈرمەسلىك تۈركىي مىللەتلەردىكى مىللىي روھنىڭ سىياسىي ساھەدىكى يەنە بىر مۇھىم بەلگىسى ھېسابلىنىدۇ. مەلۇمكى ، دۇنيادىكى ھېچقانداق بىر مىللەت تۈركىي مىللەتلەردەك ھۆرلۈككە مەپتۇنكار بولغان ئەمەس. ئاسارەت ئاستىدا ياشاشتىن ئۆلۈش ئۇلار ئۈچۈن جەننەتكە كىرگەنلىك ھېسابلىناتتى. ئۇلار ئۆلۈمنى ھۆرلۈك يولىدىكى كۈرەشنىڭ مۇھىم بىر بەلگىسى قىلغان. بۇ توغرىسىدا مەرۋىزى مۇنداق يازغان: تۈركلەر ھۆر ئىنسانلاردىن بولۇپ، ئۆزىگە ئۆزى خوجا. ئۇلار ھېچبىر كىشىنىڭ ياكى مىللەتنىڭ ئۆزىگە زورلۇق قىلىشىغا يول قويمايدۇ. بىر ئىش ئۈچۈن تۇتۇش قىلسا، چۇقۇم ئۆزىنىڭ ئىرادىسى بويىنچە قىلىدۇ.22 تۈركىي مىللەتلەر مىللىي روھنى دۆلەت سىياسىتىدە تەدبىقلاشقا ھەممىدىن بەكرەك ئۇرۇنغاندى. بىلىنگىنىدەك، دۆلەتتە ھەقىقىي مۇستەقىللىق يالغۇز ئىدارە قىلغۇچى گۇرۇھنىڭ ئارزۇسى بىلەنلا ئەمەس ، بەلكى يەنە خەلقنىڭمۇ ئاشۇ ئارزۇ ئىچىدە بولىشى ، يەنى ئىستىقلال مۇستەقىللىق چۈشەنچىسىنىڭ مىللەتنىڭ بارلىق ئەزالىرىنىڭ ئورتاق ئارزۇسىغا ئايلانغان بولىشىدا ئىپادىلىنىدۇ. بۇنداق ئورتاق بىر شۇئار تۈركىي مىللەتلەرىنىڭ جەمئىيىتىدە، دۆلىتىدە ناھايىتى قەدىمدىن بېرى ھەر ۋاقىت مەۋجۇت بولۇپ كەلگەن. تۈركىي مىللەتلەرنىڭ كۆچۈپ بارغان ھەر قانداق بىر يېرىدە ھۆر ئەركىن ياشاشقا ۋە مۇستەقىل سىياسىي تەشكىل خانلىق ، دۆلەت بەرپا قىلىشقا تېرىشىشى بۇنى كۆرسىتىپ بەرگىنىدەك ، تۈرلۈك ئۆلكە ۋە مەملىكەتلەردە بۇنىڭغا مۇۋەپپەق بولغانلىغىمۇ ئۇلارنىڭ ئىستىقلال مۇستەقىللىق چۈشەنچىسىدە قەتئىي چىڭ تۇرغانلىغىغا دالالەت بولىدۇ. بوزقىر تۇرمۇش شارائىتى تۈركىي مىللەتلەرنى ھەر ۋاقىت ماكان ئالماشتۇرۇپ تۇرۇش ئىمكانىيىتىگە ئىگە قىلغان . بۇ خىل ئىمكانىيەت ئۇلارنى يىمەك ئىچمەك ئېھتىياجى تۈپەيلىدىن ، قانداق ئەھۋال كۆرىلىشىدىن قەتئىينەزەر تۇپرىقىنى تەرك ئېتەلمەسلىك زۆرۈرىيىتىنىڭ بېسىمى ئاستىدا ياشايدىغان نوقۇل ھالدىكى تېرىقچى مىللەتلەتلەرنىڭ ئەھۋالىغا چۈشۈپ قېلىشتىن يىراق تۇتاتتى. ئېغىر بېسىم ۋە ئاسارەتكە دۇچار بولغان مۈشكۈل مىنۇتلاردا تېرىقچى مىللەتلەر ئەل بولۇپ باش ئىگىشكە مەجبۇر بولىدۇ. ھۆر سىياسىي مۇھىتنى ھاياتلىقنىڭ ئەڭ ئالدىنقى پرىنسىپى قىلغان تۈركىي مىللەتلەر بولسا بۇنداق ئەھۋالغا دۇچ كەلگەندە ئاساسلىق تۇرمۇش ۋاستىسى بولغان چارۋا ماللىرىنى ھەيدەپ، يېڭى بىر ھۆر ئەركىن ماكان ئىزدەپ كۆچەتتى. ھۇنلارنىڭ ئورخۇن ۋادىسىدىن ئاۋۋال بۈگۈنكى جەنۇبىي قازاقىستان بوزقىرلىرىغا، كېيىن ئۇيەردىن ياۋروپاغا كۆچىشى، ئۇلاردىن كېيىن ئوغۇرلار بەش ئۇيغۇرلار ، سىبىرلار، ھازارلار، پەچەنەكلەر، قۇمان قىپچاقلار ۋە ئۇزلار ئوغۇزلارنىڭ بىر تارمىقى نىڭ ئوتتۇرا ئاسىيادىن ياۋروپاغا كۆچىشى، ئوغۇزلارنىڭ ئورخۇن بويلىرىدىن سىر دەرياسى ئەتراپلىرىغا، ئۇيەردىن ئىران ۋە ئاناتولىيىگە كۆچىشى، شۇنىڭدەك ، مىلادى 840 يىلى ئېغىر تالاپەتكە ئۇچرىغان ئۇيغۇرلارنىڭ غەرپكە قاراپ كۆچىشى ماھىيەت جەھەتتىن ئستىقلال مۇستەقىللىقنى قوغداشنى ۋە يېڭى دۆلەت قۇرۇشنى مەقسەت قىلغان فۇتۇھات يۈرۈشى ھېساپلىنىدۇ.23شۇنىمۇ تەكىتلەپ ئۆتىمىزكى، تۈركىي مىللەتلەر ئۈچۈن ئېيىتقاندا، ھۆرلۈك ئەركىنلىكتىن ئايرىلىپ ، كىشىلىك ئىززەت غۇرۇرنى قوغداش ئۈچۈن پىداكارلىق كۆرسىتىشكە ئامال قالمىغان چاغدا ، ئۇلارنىڭ ئەڭ يېقىن ياردەمچىسى ئات ھېساپلىناتتى. ئات تىزلىك جەھەتتە باشقا مىنىك ھايۋانلارغا نىسبەتەن ئۈستۈن تۇرۇشتەك ئالاھىدىلىگى بىلەنمۇ ئۇلارغا ئىشەنچ ۋە ھۆكۈمرانلىق تۇيغۇسى بېغىشلايتى. بولۇپمۇ ئات بوزقىرنىڭ جاپالىق تۇرمۇش شارائىتىدا ۋە ياشاش ئۈچۈن جان تىكىپ كۇرەش قىلىدىغان مۇھىتىدا تۈركىي مىللەتلەرگە يول كۆرسەتكۈچى ۋە رەھبەر رولىنى ئوينىغان. شۇ سەۋەبلىك تۈركىي مىللەتلەر ئۈچۈن نورمال ھېساپلانغان مەسىلە پەقەت تىز سۈرئەتتە ئۇرۇش سەپەرۋەرلىگىگە ئۆتەلەيدىغان ۋە بوزقىرنىڭ ئىقتىسادىي ھالىتىنى شەكىللەندۈرگەن ئۈزلۈكسىز كۈرەش ئىدى. ھۆرىيەت تۇيغۇسى بىلەن پاراللىل ھالدا داۋاملىشىپ ماڭغان بۇخىل كۈرەش روھى بۇ مىللەتلەرنىڭ ئائىلە ھاياتىدىمۇ ئۆز ئىپادىسىنى كۆرسەتكەن، كېيىن تەدىرىجى ھالدا بوي، بودۇن ۋە ئىل دۆلەت مىقياسىدا كېڭىيىپ ، مىللەت ئەزالىرى ئارىسىدا ئورتاق قىممەت ئۆلچىمىگە ئايلىنىش ئارقىلىق، دۆلەتتە ئىستىقلال مۇستەقىللىق ئۇقۇمىنى بارلىققا كەلتۈر گەن ۋە باشقا مىللەتلەرگە ئۆرنەك بولىدىغان ئەمەلىي كۈرەش ھاياتىنى باشتىن ئۆتكۈزۈپ ، ئىنسانىيەت تارىخىدا ئۆزگىچە بىر مەدەنىيەت تىپىنى ياراتقان.تارىخىي مەنبەلەرگە نەزەر تاشلايدىغان بولساق، مىلادىدىن بۇرۇنىقى 5 ئەسىرگە مەنسۇپ ساك قەبرىسى ئالتۇن كىيىملىك شاھزادىنىڭ قەبرىسى دىن تېپىلغان بىر كۆمۈش تاۋاقتىكى دۆلەتنىڭ مۇستەقىللىقىنى قەتئىي قوغداش توغرىسىدىكى ھۆكۈمدارغا قىلىنغان خىتاپ 24 بىلەن مىلادىدىن بۇرۇنقى 1 ئەسىردە ھۇنلارنىڭ سىياسىي ھاياتىدا بۆلۈنۈش يۈز بىرىپ ، جەنۇپتىكى خەن سۇلالىسىغا بېقىنىش پىكرى ئوتتۇرىغا چىققاندا، بۇنىڭغا قارشى چىققان چىچى تەڭرىقۇتنىڭ ئېتىراز بىلدۈرۈپ سۆزلىگەن نۇتقى تۈركىي مىللەتلەردىكى ئىستىقلال مۇستەقىللىق قارىشىنى چۈشىنىشتە بىزنى تۇلىمۇ قىممەتلىك پاكىت بىلەن تەمىنلەيدۇ. چىچى بۇ نۇتقىدا ئەجداتلاردىن مىراس سۈپىتىدە يالغۇز يەر زېمىن ۋە دۆلەتلا ئەمەس، بەلكى يەنە ھۆرىيەت ۋە ئىستىقلال مۇستەقىللىقنىڭمۇ مىراس قالغانلىقىنى كۆرسىتىپ مۇنداق دېگەن: ھۇنلارنىڭ ئادىتىدە ئەزەلدىن كۈچ قۇۋۋەت ئەتىۋارلىنىپ ،قۇللۇق پەس كۆرىلىدۇ. ھۇنلار ئاتلىق جەڭ قىلىش ئارىلىق دۆلەت قۇرغان. شۇڭا يات خەلقلەر ئارىسىدا ئابرويلۇق بولۇپ كەلگەن. ئۇلار ئۇرۇشتا ئۆلۈشنى شەرەپ دەپ بىلىدۇ. ھازىر قېرىنداشلار ئارىسىدا ھاكىمىيەت تالىشىش بولىۋاتىدۇ. دۆلەت ئاغىنىڭ بولمىسا ئىنىنىڭ بولىدۇ.ئىنىسى ئۆلسە يەنىلا نامى قالىدۇ. ھۇنلار يەنىلا ئەۋلاتتىن ئەۋلاتقا يات قەۋملەرگە باش بولۇپ قېلىۋىرىدۇ. خەن سۇلالىسى گەرچە قۇدرەتلىك بولسىمۇ، لېكىن ھۇنلارنى ئۆزىگە قوشىۋالالمايدۇ. نىمە ئۈچۈن ئەجداتلىرىمىزنىڭ قائىدە تۈزۈمىنى بوزۇپ خەن سۇلالىسىگە تەسلىم بولغىدەكمىز؟! ئۇنداق قىلساق ئۆتكەن دەۋردىكى تەڭرىقۇتلارنىڭ شەنىگە داغ تەككۈزۈپ، باشقا دۆلەتلەرنىڭ ئالدىدا كۈلكىگە قالىمىز. بۇنداق قىلىپ ئەمىنلىككە ئېرىشكىنىمىز بىلەن يات قەۋملەرنى قانداق باشقۇرالايمىز. 25چىچى تەڭرىقۇتنىڭ بۇ غۇرۇر كۈرىشىدە بىر مىللەتنىڭ ياشاش ئىستەكلىرى، بولۇپمۇ شان شەرەپ بىلەن ياشاش ئىستەكلىرى ئىپادىلەنگەچكە، گېرمان خەنزۇشۇناس ف. ھىرىت تارىختا مىللەتچىلىكنى دۆلەت سىياسىتىنىڭ ئاساسى قىلغان تۇنجى سىياسىيون چىچىدۇر. 26 دەپ كۆرسەتكەن. ھەر بىر قۇرلىرىدا قويۇق مىللەتچىلىك ھۆكۈمران ئورۇندا تۇرغان 27 ئو رخۇن ئابىدىللىرى دە نام ئابروي ۋە شان شەرەپ بىلەن ياشاشنىڭ ئالدىنىقى شەرتى ئىستىقلال مۇستەقىل ھايات، دەپ كۆرسىتىلگەن . شۇنىڭدەك مىللەتنىڭ ئىستىقلال مۇستەقىللىقتىن ئايرىلغان ۋە باشقىلارنىڭ قولىدا بېقىندا بولغان چاغلىرى ئۆلدى سۆزى بىلەن خاراكتېرلەندۈرۈلگەن. ئابىدىلەردە يەنە ئىستىقلال مۇستەقىللىقتىن مەھرۈم بولغان دەۋرنىڭ دەرت ئەلەملىرى مۇنداق بايان قىلىنىدۇ: ئىلى بار خەلق ئىدۇق، ئەمدى ئىلىمىز قېنى؟ قاغانلىق خەلق ئىدۇق قاغانىمىز قېنى؟ بەگ بولىدىغان ئوغۇللىرىڭلار قۇل، پاك ، خانىش بولىدىغان قىزلىرىڭلار دىدەك بولدى.28 ئورخۇن ئابىدىللىرى دىكى پاكىتلاردىن قارىغاندا ، كۆكتۈرك قاغانلىرى مىللەت ئەزالىرى دۆلەتكە ، ۋەتەنگە، قاغانغا، ئەجداتلار روھىغا ۋە شان شەرەپ بىلەن ياشاشقا سادىق بولغاندىلا ، ئۈستىدە كۆك ئاسمان ئۆرۈلۈپ چۈشمىسە، ئاستىدا يەر يېرىلىپ كەتمىسە تۈرك دۆلىتىنىڭ مۇستەقىل ھاياتىنىڭ مەڭگۈ داۋاملىشىدىغانلىغىغا ئىشەنگەن ۋە مۇستەقىل ھۆر ھايات بىلەن بېقىندا دەپسەندە تۇرمۇشنى سېلىشتۇرما قىلىش ئارقىلىق ئەۋلادلارغا ئىبرەت قىلىپ يول كۆرسەتكەن. تۈركىي مىللەتلەردە ئىستىقلال مۇستەقىللىق تەنتەنىسى ئەرگىنەقۇن داستانى ئارقىلىق ئوبرازلىق شەكىلدە داۋاملىشىپ كەلدى. 29مەلۇمكى، ئەنئەنىگە سادىق بولۇش بىلەن يېڭىلىققا ئىنتىلىش، سىرىتقى مەدەنىيەتنىڭ ئىلغار ۋە پايدىلىق تەرەپلىرىنى قوبۇل قىلىش ، شۇ ئارقىلىق ئۆز جەمئىيىتىنىڭ تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش ھەر قانداق بىر مىللەت ئۈچۈن مىللىي روھنىڭ مۇھىم بىر بەلگىسى دەپ قارىلىدۇ. ئۇيغۇرلارمۇ تارىختا ئەنئەنىنى ھىمايە قىلغان ھالدا سىرىتتىن تۈرلۈك دىنلارنى ۋە باشقا مەدەنىيەت بەلگىلىرىنى قوبۇل قىلدى. لېكىن، سىرىتقى تەركىپلەرنى قوبۇل قىلغاندا ئىستىقلال مۇستەقىللىقنى نەزەرگە ئېلىشنى ئالدىنقى شەرت قىلاتتى. ئاتتىلا ئەنئەنە بىلەن مىللەتنىڭ مەۋجۇتلۇقىنىڭ مۇناسىۋىتى توغرىسىدا تۇلىمۇ ئىتىبارلىق ۋە ئەھمىيەتلىك بىر نۇتۇق سۆزلىگەن. بۇ نۇتۇقتا مۇنداق دېيىلىدۇ: ئۇرۇشتا، تويدا ۋە مۇراسىمدا كىيگەن كىيىملىرىمىز ئەنئەنىمىزگە ئۇيغۇن بولسۇن. ھۇنلارنىڭ قائىدە يۇسۇنلىرىنى ياشلىرىمىزغا ئۈگىتەيلى. ھۇن قائىدە يوسۇنلىرىنى ئۈگەنمەيدىكەن، قوماندانلار ئۇلارنى ئىزباسار دەپ قارىمايدۇ. ناخشىمىز، ئۇسۇلىمىز ۋە پۈتكۈل مىراسلىرىمىز خاس ۋە تەڭداشسىز بولىشى كېرەك. ئەجداتلىرىمىزدىن بىزگە قالغان مىراسنى بۇزۇپ، بۇلغاپ، ئۇنىڭغا يات خۇسۇسىيەتلەرنى چاپلىمايلى. ناخشىلىرىمىز، ئۇسۇللىرىمىز، ئۇيۇنلىرىمىز ۋە مۇراسىملىرىمىز مەۋجۇتلىقىمىزنى ۋە سالاھىيىتىنىزنى ئەكىس ئەتتۈرۈشنىڭ پۇرسىتىدۇر. بۇ مەڭگۈ شۇنداق داۋاملىشىشى كېرەك. 30 خۇددى ئاتتىلانىڭ نۇتۇقلىرىدا دېيىلگىنىدەك، تۈركىي مىللەتلەردە سىرىتقى مەدەنىيەتنىڭ بەلگىلىرىگە مۇئامىلە قىلىشتا ۋە ئۇنى قوبۇل قىلىشتا ئۇنىڭ مىللەتنىڭ تەقدىرى ۋە دۆلەتنىڭ مۇستەقىللىقىگە بولغان تەسىرى مەسىلىسىگە قاتتىق دىققەت قىلىنغان. بۇ جەھەتتە كۆكتۈركلەر ئىنسانىيەت ئۈچۈن بىر ئۈلگە تىكلىگەن. بولۇپمۇ ھەربىي ئالىم ۋە سىياسىيون تونيۇقۇقنىڭ بۇددا دىنىنى رەت قىلىش توغرىسىدىكى بىر نۇتقى بۇ رۇھنى گەۋدىلەندۇرگەن . تونيۇقۇق كۆكتۈركلەر بىلەن تاڭ سۇلالىسىنىڭ نوپۇسى، قىممەت قارىشى، تۇرمۇش ئۇسۇلى ، ياشاش ئادىتى، كۈچ نىسبىتى ۋە سىياسىي دىپلۇماتىيە جەھەتلەردىكى بىر بىرى بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىنى نەزەرگە ئېلىپ تۇرۇپ، بۇددا دىنىنى قوبۇل قىلىپ ئىتىقاد ۋە تۇرمۇش ئادىتىنى ئۆزگەرىتكەندە، كۆكتۈركلەرنىڭ خەلقارا رىقابەتتە ئۇتتۇرۇپ قويۇپلا قالماي ، بەلكى يەنە مىللەت ۋە دۆلەتنىڭمۇ تاڭ سۇلالىسىنىڭ قولىدا بىراقلا يوقىلىدىغانلىغىنى كۆرسىتىش ئارقىلىق بۇ دىننى كۆك تۈرك جەمئىيىتىگە يولاتقۇزمىغان.31 مىللىي ئەنئەنىگە بولغان ساداقەتنى كۆكتۈركلەر يات تىلدىن ھېچبىر ئېلېمىنت قوبۇل قىلمىغاندەك دەرىجىدە ئۆزتىلىگە كۆرسەتكەن سەمىمىي قىزغىنلىقىدىمۇ ئىپادىلىگەن. كۆكتۈركلەرنىڭ تارىخىدىكى بىر قاتار ئوڭۇشسىزلىقلار ۋە خەلقارا ۋەزىيەت ئۇلارغا پەقەت مىللىي ئەنئەنىڭلا مىللىي مەۋجۇتلۇقنى قوغدىيالايدىغانلىغىنى ناھايىتىمۇ ئېنىق تۇنۇتقان. تارىخشۇناسلارنىڭ بايانلىرىغا قارىغاندا ، مىلادى 762 يىلى ئۇيغۇر ھۆكۈمدارى بۆگۈ قاغاننىڭ ئۇيغۇر خانلىقىغا تەسىر كۆرسىتىشكە يۈزلەنگەن بۇددا دىنىنى توسۇش ئۈچۈن مانى دىنىنى قوبۇل قىلىشىدا دۆلەتنىڭ سىياسىي مەۋجۇتلىغى ئۈچۈن سىرىتتىن كېلىش ئېھتىمالى بولغان تەھدىدنى چەكلەش مەقسەت قىلىنغان. گەرچە مۇشۇ ۋاقىتتا ئۇيغۇرلار ھەربىي كۈچ جەھەتتىن تاڭ سۇلالىسىدىن ئۈستۈن ئورۇندا تۇرسىمۇ ، لېكىن نۇپۇسى بىر مىليۇن ئەتراپىدىكى ئۇيغۇرلارغا نىسبەتەن ئېيىتقاندا ، 50 مىليۇندىن ئارتۇق نۇپۇسى بار ۋە ئۆزلىرى ئەڭ كۆپ ئالاقىدا بولىدىغان تاڭ سۇلالىسى بىلەن بىر خىل ئىتىقات چەمبىرىگىدە ياشاش مىللىي ۋە سىياسىي مەۋجۇتلۇق ئۈچۈن ھەقىقەتەن خەۋپلىك ھادىسە ھېساپلىناتتى. شۇ سەۋەپلىك ، بۆگۈ قاغان مانى دىنىگە كىرىش ئارقىلىق مىللەتنىڭ تەقدىرىنى تاڭ سۇلالىسىدىن ئايرىماقچى بولغان. 32 بۇ يەردە شۇنىمۇ قىستۇرۇپ قۇيۇش كېرەككى، تارىم ۋادىسىدا ياشىغان ئەجداتلىرىمىز مىلادىدىن بۇرۇنقى ۋاقىتلاردىن تارتىپلا كۆك تەڭرى ئەقىدىسىگە يانداشتۇرۇپ بۇددا دىنىغىمۇ ئېتىقاد قىلىپ كەلدى. ئىدىقۇت ۋە كەڭسۇ خانلىقى دەۋرىگە كەلگەندە بۇ دىن تېخىمۇ ئېتىبارغا ئېرىشتى. ئىلگىرى ھۆكۈمدارلار تەرىپىدىن چەتكە تىپىلگەن بۇ دىننىڭ ئەمدىلىكتە قايتىدىن ئېتىبارغا ئېرىشىشىنى ئۇيغۇرلارنىڭ شۇ چاغدىكى ياشاۋاتقان ماكانى ۋە خەلقارا ۋەزىيەتكە بولغان تۇنىشى بىلەن باغلاپ چۈشەندۈرۈشكە بولىدۇ. بىرى، بۇ ئىككى دۆلەت جۇغراپىيىلىك جايلىشىش جەھەتتىن بۇددىزىم مەدەنىيىتى گۈللەنگەن رايۇنلاردا قۇرۇلدى . شۇ سەۋەپلىك چوڭقۇر يىلتىز تارتقان بۇددىزىم مەدەنىيىتىدىن خالى تۇرىشى ياكى ئۇنى بىراقلا غۇلىتىپ تاشلىشى مۇمكىن ئەمەس ئىدى. يەنە بىرى، بۇ چاغدا تاڭ سۇلالىسى زەئىپلىشىشكە يۈزلەنگەن بولۇپ، قايسىلا جەھەتتىن بولمىسۇن ئۇيغۇرلارغا خەۋپ پەيدا قىلالايدىغان تەسىرگە ئىگە ئەمەس ئىدى. تاڭ سۇلالىسى يوقالغاندىن كېيىن، جۇڭگودا بۆلۈنمە ۋەزىيەت شەكىللىەندى ، ھەتتا بۇ ۋەزىيەتكە خاتىمە بەرگەن سۇڭ سۇلالىسىمۇ ئۇيغۇرلارغا كۈچ كۆرسەتكىدەك ھالەتكە ئېرىشەلمىدى. تاشقى مۇھىتنىڭ كۈچىنى تولۇق مۆلچەرلىيەلىگەن ئۇيغۇرلار بۇ ۋاقىتتا بۇددىزم مەدەنىيىتىنىڭ ھىمايىچىلىرى سۇپىتىدە ئوتتۇرىغا چىققان.ئۇيغۇرلار بۇددىزم مەدەنىيىتىنى ھىمايە قىلغاندا ، ئۇنى مىللىي ئەنئەنىگە بويسۇندۇرۇشقا تېرىشقان ، شۇ سەۋەپلىك ئۇ ئۇيغۇر بۇددىزمى شەكلىگە كىرگەن.33 ئا . جافەر ئوغلى ئۇيغۇرلارنىڭ ئەنئەنىگە بولغان ساداقەت روھى توغرىسىدا مۇنداق دېگەن: تېمورىيلەر دۆلىتىنىڭ قۇرۇلىشىغا قەدەر ئوتتۇرا ئاسىيا تۈركىي خەلقلىرى ئارىسىدا ھېچقايسىسى ئۇيغۇرلاردەك ئۆزىنىڭ ئادەت ۋە ئەنئەنىسىنى، يەنى تارىخىنى ساداقەت بىلەن داۋاملاشتۇرالمىدى. ئۇيغۇر يېزىقىنىڭ ئۇيغۇرلارنىڭ ئايىغى تەگكەن ھەرقانداق يەردە قوللىنىلىشى بۇ تارىخقا بولغان ھۆرمەت ۋە ساداقەتنىڭ ئەڭ چوڭ ئىپادىسىدۇر.34 ئا جافەرنىڭ بۇ سۆزىدە ئىدىقۇت ئۇيغۇرلىرى نەزەردە تۇتۇلغان . ئەينى ۋاقىتتا قاراخانىيلار ئىسلام ئىتىقاتىدا بولۇپ ، بۇ تەۋەلىكتىكى ئۇيغۇرلارنىڭ ئسلام مەدەنىيىتىگە بولغان باغلىنىشى مىللىي روھ ۋە ئەنئەنىگە بولغان ساداقەتتىن ھالقىپ كەتكەنىدى.ئۇيغۇر قاتارلىق تۈركىي مىللەتلەردىكى ۋەتەن چۈشەنچىسى ناھايىتى مۇقەددەس بىر ئۇقۇم بولۇپ، ئۇ ئائىلە، مەھەللە، يۇرتقا بولغان كۈچلۈك مۇھاببەت ۋە ساداقەتنىڭ يۈكسەك دەرىجىدىكىى بەلگىسى سۈپىتىدە گەۋدىلەنگەن. ۋەتەنگە باغلىنىش ۋە ئۇنىڭ ئۈچۈن ساداقەت پىىداكارلىق كۆرسىتىش مىللىي ئالاھىدىلىك كە ئايلانغان. شۇ تۈپەيلى ، قەدىمدە ئۇلۇش سۆزى بىلەن ئىپادە قىلىنغان ۋە بەلگىلىك چېگرىسى بولغان دۆلەت زىمىنىغا قارىتىلغان ۋەتەن ھۆكۈمدار ئائىلىسىنىڭ خۇسۇسىي مۈلكى بولماستىن ، بەلكى پۈتۈن مىللەتنىڭ ئورتاق زېمىنى، ھاياتلىق ، مەۋجۇتلۇق ، تەرەققىيات تۇپرىغى ، شۇنداقلا خاتىرجەملىك ۋە خۇشاللىق سورۇنى ھېساپلىناتتى.تۈركىي مىللەتلەردە ۋەتەنگە سادىق بولۇش بىلەن بىرگە سەييارە، كۆچمەن ۋە ھەرىكەتچان تۇرمۇش كەچۈرۈش بىر گەۋدىلىشىپ كەتكەن ۋە ئۇلارنىڭ سىياسىي چۈشەنچىسىنىڭ ئاساسلىرىدىن بىرى قىلىنغان. چۈنكى ئۇلارنىڭ ۋەتەن چۈشەنچىسى قانۇن ۋە ھۆرلۈك بىلەن بىرىككەن بولۇپ، بۇ ئىككى شەرتتىن مەھرۇم بولغان چاغدا ، ئۇلار يېڭى بىر يۇرت قۇرۇش ئىستىكىدە، ۋەتەن ئۈچۈن ۋەتەندىن ئايرىلاتتى .بۇ توغرىسىدا جۇڭگو مەنبەلىرىدە ئۇلار بۈگۈنكى كۈندە جۇڭگوغا تەسلىم بولغان تەقدىردىمۇ ، ئۆز ۋەتىنىنى ئاسانلىقچە ئۇنۇتمايدۇ 35 دەپ مەلۇم چۈشەنچە بېرىلگىنىدەك، جاھىزى بۇ نوقتىنى ۋەتەن مۇھاببىتى بارلىق ئىنسانلارغا ئورتاق بولغان بىر خىل ھېسياتتۇر. لىكىن، بۇ خىل ھېسيات تۈركلەردە تېخىمۇ ئۈستۈن ۋە يۈكسەكتۇر 36 دەپ خاراكتېرلەندۈرگەن. قۇتەيبە ئىبنى مۇسلىم تۈركلەر ۋەتىنىگە ناھايىتى سادىق بولۇپ، ئۇنىڭ ئۈچۈن جان بېرىدۇ. ھېچقاچان ۋەتىنىنى ئۇنۇتمايدۇ. قەيەرگە بېرىشىدىن قەتئىينەزەر ، ۋەتىنىگە سادىق بولىدۇ. تۈركلەرنى باشقا مىللەتلەردىن ئۈستۈن قىلغان ئامىل دەل مۇشۇ خۇسۇسىيەتتۇر. تۈركلەر بۇنى ناھايىتى ياخشى بىلىدۇ. 37 دەپ تەرىپلىگەن .تۈركىي مىللەتلەرنىڭ ۋەتىنىنى قوغداش يولىدا پىداكارلىق كۆرسىتىدىغانلىقى يەنە ئىران داستانلىرىدىمۇ سۆزلىنىدۇ. ئىران داستانلىرىدا تۇمارىس ۋە شىراق قەھرىمانلىقلىرى بۇنىڭ مىسالى سۈپىتىدە بېرىلگەن. جۇڭگو مەنبەلىرىدىمۇ بۇنىڭغا ئوخشاش مىساللار تىلغا ئېلىنىدۇ. ھۇنلارنىڭ شەرقتىكى قوشنىسى تۇڭگۇسلار ھۇن زىمىنىنىڭ بىر پارچىسىنى كىسىپ بېرىشنى تەلەپ قىلغاندا باتۇر تەڭرىقۇت يەر زىمىن دۆلەتنىڭ ئۇلى، نىمە دەپ بېرىۋەتكىدەكمىز 38 دېگەن ۋە بۇ زىمىننى بېرىۋىتىشنى تەشەببۇس قىلغان ۋەزىرلەرنىڭ كاللىسىنى ئالغان. ئەسلىدە تۇڭگۇسلار بىلەن ئىناق قوشنىدارچىلىقنى تەشەببۇس قىلغان باتۇر ئۇلارنىڭ مۇشۇ تەلىپى ئۈچۈن ئۇرۇش قوزغاپ ، ئۇلارنى قاتتىق مەغلۇپ قىلغان.39 شۇنىڭدەك، خەن سۇلالىسىمۇ ھۇنلاردىن بىر پارچە تاغلىق يەرنى سورىغاندا، ئىرىشكىنى ھۇن تەڭرىقۇتىنىڭ بۇ يەر مەرھۇم ئاتامدىن مىراس قالغان زىمىن بولۇپ ، قولدىن بېرىپ قويۇش ھەددىم ئەمەس 40 دېگەن قاتتىق ئېتىرازىدىن ئىبارەت بولغان. بۇنىڭدىن مەلۇمكى، تۈركىي مىللەتلەردە ۋەتەن ئۇلۇش ھۆكۈمدارنىڭ ئۆزى خالىغانچە شەخسىي مۈلۈك سۇپىتىدە ئىشلىتىدىغان زىمىن بولماستىن ، بەلكى ھۆكۈمدار تەرىپىدىن قوغدىلىدىغان ئاتا مىراس يادىكارلىق ھېساپلىناتتى.بۇ ئەھۋاللار تۈركىي مىللەتلەردە ۋەتەن قارىشى جەھەتتىن دومىنوم تىپى ئەمەس، بەلكى ئىمپېرىيۇم ھاكىمىيەت چۈشەنچىسىنىڭ مەۋجۇت بولغانلىقىنى كۆرسىتىدۇ. دۆلەت زېمىنىنىڭ ھۆكۈمدارلار بىلەن خەلقنىڭ ئورتاق مەسئۇلىيىتى ئاستىدا تۇتۇلىشى ئۇلارنىڭ سىياسىي تەشكىلى دۆلەت ناملىرىدىنمۇ مەلۇم بولغىنىدەك ، بۇنى بۇ مىلللەتلەردىكى شەخىستىن بەكرەك ۋەتەنگە ياكى سىياسىي تەشكىلگە باغلىنىدىغانلىقى مەسىلىسى بىلەن بىرلىكتە كۈزىتىدىغان بولساق يۇرت ئۆلكىنىڭ تىز سۈرئەتتە ۋەتەنلىشىشىنىڭ مۈمكىن بولىدىغانلىغىنى چۈشەنگىلى بولىدۇ. 41تۈركىي مىللەتلەرنىڭ ھەربىي مىللەت جەڭگىۋار مىللەت سۈپىتىدە ئوتتۇرىغا چىقىشى ۋە ھەربىي ئىشلار تېخنىكىسىنىڭ يۈكسىلىشى ئۇلاردىكى ۋەتەنپەرۋەرلىك ھېسياتى بىلەن بىرىككەن بىر مەدەنىيەت تىپى ئىدى. جۇڭگو مەنبەلىرىدە ھۇنلار، كۆكتۈركلەر ۋە ئۇيغۇر قاتارلىق تۈركىي مىىللەتلەرنىڭ كىسەلدە ئۆلۈشنى نومۇس، ئۇرۇشتا ئۆلۈشنى شەرەپ دەپ بىلىدىغانلىقى تەكىتلەنگەن . ئورخۇن ئابىدىللىرى دىمۇ ئىنسان بالىسى ئۆلۈش ئۈچۈن تۆرەلگەن42 دېيىلىدۇ. ساسان چىچەن تۈركلەر ئۆيدە تۇغۇلۇپ ، ئۇرۇش مەيدانىدا جان بېرىدۇ 43 دەيدۇ. تۈركىي مىللەت تۈركىمىدە ھەر بىر ئىنسان كىچىكىدىن تارتىپلا ئوقيا ئېتىش ۋە ئات مىنىش تەربىيىسى بىلەن چوڭ بولۇپ، ماھارەتلىك بىر ئەسكەر بولۇپ يېتىلەتتى. كىيگەن كىيىملىرىمۇ تۇرمۇش ۋە ئۇرۇشقا ماس كېلىدىغان ئىككى خىل خۇسۇسىيەتتە لايىھىلەنگەن. بۇ خىل تۇرمۇش بىلەن ئۇرۇش بىر گەۋدىلەشكەن ھايات شەكلى قانداقتۇر بىر تاجاۋۇزچىلىق ياكى ئىستىلا چۈشەنچىسىنىڭ تۈرتكىسىدە شەكىللەنگەن بولماستىن ، بەلكى ئۆزى مەنسۇپ مىللەتنىڭ ۋە دۆلەتنىڭ مەۋجۇتلۇقىنى، بىخەتەرلىگىنى ، تىنچلىغىنى ۋە ھۆرلۈكىنى سىرىتنىڭ تەھلىكىسىدىن قوغداش ئۈچۈن ھەر ۋاقىت تەييار تۇرۇشتەك ساداقەت ۋە پىداكارلىق رۇھىدىن تۇغۇلغان. دېمەك ، ھەربىي كۈچنىڭ تەرەققىي قىلىشى مىللىي قوغدىنىش بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئىدى.44 ئۇيغۇرلاردا بۈگۈنكى كۈنگىچە داۋاملىشىپ كېلىۋاتقان ئۆزۈڭ ئۈچۈن كۈل، يۇرتۇڭ ئۈچۈن ئۆل ، يېتىپ قالغىچە، ئېتىپ قال دېگەن ماقال تەمسىللەر بۇنى ئوچۇق كۆرسىتىپ بېرىدۇ. ئەمەلىيەتتىمۇ تۈركىي مىللەتلەرنىڭ ئۇرۇشلىرى تۇرك ئالىمى ئىبراھىم كافەس ئوغلى كۆرسىتىپ ئۆتكىنىدەك، تىنچلىق ۋە سۈلھىنى مەقسەت قىلغان بىر ۋاسىتىدىن ئىبارەت بولۇپ، ئۇنىڭدا يەنە چوڭ بىرلىكتىن ئىبارەت پەلسەپىۋى چۈشەنچە يىتەكچى قىلىنغان. شۇ سەۋەپلىك تىنچلىق ۋە سۈلھىنى ئەل دەپ ئاتىغان تۈركىي مىللەتلەر ئۆزلىرىنىڭ ۋە ئۆز دۆلەتلىرىنىڭ بۇ خىل ھالەتنى ئەمەلدە كۆرسىتىدىغان كۈچ ئىكەنلىگىگە ئشەنگەچكە ، مىللەت ۋە دۆلەت دېگەن ئۇقۇمنىمۇ يەنە ئاشۇ ئەل سۆزى بىلەن ئىپادە قىلغان. دىمەك، ۋەتەن ئۈچۈن ساداقەت ۋە پىداكارلىق بىلەن ياشىغاندىلا ئاندىن تىنچ ھاياتقا، مەۋجۇتلۇق شارائىتىگە ۋە يۈكسىلىش پۇرسىتىگە ئىرىشكىنى بولىدىغانلىقىنى تولۇق چۈشۈنۈپ يەتكەن تۈركىي مىللەتلەر ۋەتەن دەپ ئۇرۇش مەيدانىدا جان بېرىشنى ئىدىئال ھايات تىپى قىلىپ تاللىغان ۋە بۇنىڭدىن غۇرۇر، شەرەپ، بەخت تۇيغۇسى ھېس قىلغان. ھەتتا قىز ئاياللارمۇ مۇشۇنداق قەھرىمانلىق روھتا ياشىغان . شۇ سەۋەپلىك ئۇرۇشتا قەھرىمانلىق كإرسەتكەنلەرنىڭ جەمئىيەتتىكى ئورنى ، نوپۇزى ھەممىدىن ئۈستۈن بولغان. مىللەت ئۇلارنىڭ ھاياتىنى تەسۋىرىي سەنئەت ۋاسىتىلىرى ھەيكەل، بالبال تىكلەش، قەبرە بېشىغا ئۆي، يەنى خاتىرە سارىيى سېلىپ، ئۇنىڭ تاملىرىغا قەھرىماننىڭ ئۇرۇش قىلىۋاتقان كۆرىنىشلىرىنى سىزىش بىلەن ئوبرازلاشتۇرغان، مەڭگۈ تاش تىكلەپ قۇتلۇقلىغان ۋە ناخشا قوشاق ، داستانلارغا قېتىپ ئەبەدىيلەشتۈرگەن. قىسقىسى، تارىخشۇناسلارنىڭ تۈركىي مىللەتلەر توغرىسىدىكى قەھرىمانلىق جاسارىتى كۈچلۈك دېگەن سۆزلىرىدە دەل ئۇلارنىڭ ۋەتەنپەرۋەرلىك روھى ئۈستۈن دېگەن ئۇقۇم ئىپادىلەنگەن. ئورخۇن ئابىدىلىرى دە ۋەتەنپەرۋەرلىك بىر خىل ئېتىقاد شەكلىدە تىلغا ئېلىنغان. بۇ ئابىدىلەردە ھۇنلار دەۋرىدىن بېرى تۈركىي مىللەتلەرنىڭ دۆلەتلىرىگە پايتەخت بولۇپ كەلگەن ۋە ئاشۇ ئورنى بىلەن بۇ مىللەتلەرنىڭ سىياسىي ۋە مەنىۋىي ئىپتىخارلىق بازىسىغا ئايلانغان ئۆتۈكەنگە ساداقەت كۆرسىتىش ۋەتەنپەرۋەرلىكنىڭ مۇھىم ئۆلچەملىرىدىن بېرى قىلىپ كۆرسىتىلگەن. ئۆتۈكەندىن يىراقلىشىش، ۋەتەننى تاشلاپ كېتىش دۆلەت ئالدىدا ئۆتكۈزۈلگەن جىنايەت ھېساپلىنىپ، تەڭرىنىڭ جازاسىغا ئۇچرايدىغان ئېغىر گۇنا سۈپىتىدە قارالغان. ئابىدىلەردە ئۆتۈكەنگە كۈچلۈك تۈردە باغلانغاندىلا مىللەتنىڭ غەم قايغۇسىز ياشايدىغانلىقى، دۆلىتىنىڭمۇ مەڭگۈ داۋاملىشىدىغانلىقى ئېتىراپ قىلىنىش ئارقىلىق ۋەتەنپەرۋەرلىكنىڭ ماھىيەتلىك بەلگىلىرى ئوتتۇرىغا قويۇلغان. بۇ چۈشەنچە قۇتلۇق تاغ داستانى نىدا تېخىمۇ قۇۋۋەتلەنگەن. بۇ داستاندا دېيىلىشىچە، دۆلەتنىڭ سائادىتى، مىللەتنىڭ بىرلىكى بىر تاغقا ، تېخىمۇ توغرىسى بىر قىياغا باغلىق دەپ قارىلىدۇ. كېيىنچە تاڭ سۇلالىسىدىن ئالغان بىر مەلىكىنىڭ تويلۇق مېلى سۈپىتىدە بۇ قىيا تاڭ سۇلالىسىغا بېرىۋىتىلىدۇ. تاڭ سۇلالىسىنىڭ بۇ قىيانى پارچىلاپ جۇڭگوغا ئېلىپ كېتىشى نەتىجىسىدە ئۆلۈم ۋە قىسچىلىق يۈز بېرىدۇ. ئاخىرىدا مىللەتنىڭ بىرلىكى بوزۇلۇپ، ئۆز يۇرتىدىن كۆچۈپ كېتىشكە مەجبۇر بولىدۇ.45 شۇنىڭدەك يەنە مەنبەلەردىكى پاكىتلاردىن قارىغاندا، تۈركىي مىللەتلەر ئۈچۈن ۋەتەندىن ئايرىلىپ قېلىش ئەڭ ئېغىر زەربە ۋە دەرت ئەلەم ھېساپلانغان. بۇنىڭ ئازابى ئۇلارنىڭ روھىي دۇنياسىدا قاتتىق تەسىر قوزغىغان. ھۇنلاردا ئالچى تېغىنى خەن سۇلالىسىغا تارتقۇزۇپ قويغاندا پەيدا بولغان ئېغىر دەرت ئەلەم ھەستەتلىك قوشاققا ئايلانغان. بۇ بايانلاردا پەقەت مىللەتنىڭ مەۋجۇتلۇق سورۇنى بولغان ۋەتەن تۇپرىقىنى ساقلاپ قوغداپ تۇرالىغاندىلا ئاندىن مىللەتنىڭ سىياسىي ھاياتى ۋە گۈللىنىشىدىن سۆز ئاچقىلى بولىدىغانلىغىدىن ئىبارەت بىر خىل سىياسىي ھوقۇق چۈشەنچىسى ئوتتۇرىغا قويۇلغان.ئومۇمەن قىلغاندا، تۈركىي مىللەتلەردە جۈملىدىن ئۇيغۇرلاردا ۋەتەن چۈشەنچىسى ۋە مۇھاببىتى ناھايىتى ئۈستۈن بولۇشتەك خاراكتېرى بىلەن ھەرقانداق بىر مىللەت تۈركىمىدىن پەرقلىق ھالدا سىياسىي ئىستىقلال مۇستەقىللىق پىكرى بىلەن بىرگە داۋاملىشىپ ماڭغان. ئۇلار تەشكىللىك ۋە قانۇنىي ئاساستا، ئىختىيارى، ئەركىن ، ھۆر ۋە مۇستەقىل ياشالىغان زىمىننى ۋەتەن دەپ ھېساپلىغان. بۇ شەرتلەر كۆرۈلمىگەن ياكى ئۇنى ساقلاپ قېلىشقا ھېچقانداق مۈمكىنچىلىك قالمىغاندا، ۋەتەننى تەرك ئېتىپ كۆچەتتى.دىمەك، تۈركىي مىللەتلەر مەدەنىيىتىدە ۋەتەن ئۇلارنىڭ تۇغلىرى ۋە ئال رەڭلىك بايرىقى لەپىلدەپ تۇرغان يەرلەرنى كۆرسىتەتتى. 46ئىنسانىيەتنىڭ بۈگۈنگىچە بولغان تارىخىدىن شۇنى ھېس قىلىشقا بولىدىكى ، ھەر قانداق بىر مىللەتنىڭ تەرەققىي قىلىشى ياكى چېكىنىشى ، نام شۆھرەت قازىنىشى ياكى ئۇنتۇلۇشى ئومۇمەن شۇ مىللەتنىڭ مىللىي روھىغا مۇناسىۋەتلىك بولۇپ كەلدى. ئۇيغۇرلارنىڭ مىلادى 13 ، 14 ئەسىرلەرگىچە بولغان تارىخىدا سىياسىي ھوقۇق چۈشەنچىسىنىڭ كۈچىيىپ، ئىقتىساد ۋە مەدەنىيەتتە تەرەققىي قىلىپ ، تەسىرى ۋە نام ئابرويىنىڭ ئاسىيادىن ھالقىپ ھەتتا ياۋروپا ۋە ئافرىقىغىمۇ تارىلىشى ئۇلارنىڭ ماددىي ۋە مەنىۋىي ھاياتنىڭ ھەرقانداق ساھەسىدە مىللىي روھنى يىتەكچى قىلغانلىغىدىن بولغان. ئۇنىڭدىن كىيىنكى چېكىنىش ۋە باشقىلار تەرىپىدىن ئۇنتۇلۇشقا يۈزلىنىشىدە نۇرغۇن سەۋەپلەر بولسىمۇ، لېكىن بۇنىڭ ئاساسلىق سەۋەبىنى بەزى كىشىلەر جار سېلىۋاتقىنىدەك قانداقتۇر يىپەك يولى نىڭ ئۈزۈلۈپ، دېڭىز يولى نىڭ ئېچىلىشىغا باغلاپ قويۇشقا بولمايدۇ. بۇنىڭ ئاساسلىق سەۋەبىنى مۇشۇ مەزگىللەرنىڭ ئالدى كەينىدىكى دەۋىرلەردىن باشلاپ ئۇيغۇرلارنىڭ تارىخىدا مىللىي روھنىڭ داۋاملىق تەرەققىي قىلىشىغا توسقۇن بولىدىغان ئامىللارنىڭ كۆرۈلىشكە ۋە كۈچۈيىشكە باشلىغانلىغىدىن ئىزدەشكە بولىدۇ. بۇ توسقۇنلۇقمۇ دەل سىرىتقى مۇھىتتىن قوبۇل قىلغان تۈرلۈك ئىتىقاد شەكىللىرى ۋە ئاشۇ ئىتىقاد شەكىللىرىگە ئەگىشىپ كىرىپ كەلگەن مەدەنىيەت بەلگىرىنىڭ ئىتىبارغا ئېرىشىشىدىن بولغان .مەلۇمكى، تۈركىي مىللەتلەر ئارىسىدا مىلادىدىن بۇرۇىقى دەۋىرلەردىن تارتىپلا ئۇلۇغ تەڭرى دېگەن مەنىدىكى كۆك تەڭرى نامىدا ئاتالغان بىر تەڭرىلىك ئىتىقاد شەكلى ئاساس قىلىنىپ كەلگەن. ئىسلامىيەت دەۋرىگە قەدەر ئىزچىل داۋاملاشقان بۇ دىننىڭ ئەقىدىسىدە ، ھوقۇق، قانۇن ،غۇرۇر ، ئۈستۈنلۈك، جەڭگىۋارلىق، شان شەرەپ، ئىنسانچىلىق، جۈملىدىن مىللىي روھ تەڭرىنىڭ ئىرادىسى دەپ قارىلارتتى. ھۆكۈمدارلارمۇ بۇ ئەقىدىنى رىئال ھاياتتا ئەمەلگە ئاشۇرۇشقا تېرىشاتتى، دىمەك ،بۇ دەۋىردە مىللىي روھ بىر خىل ئىتىقاد ۋە ئەقىدىگە ئايلانغانىدى. مەلۇمكى ، دىن باشقا مەدەنىيەت بەلگىلىرىگە سېلىشتۇرۇشقا بولمايدىغان ئالاھىدە بىرخىل مەدەنىيەت ھادىسىسى ھىساپلىنىدۇ. دىن بىر مىللەتنىڭ روھى ھالىتى، تارىخى ۋە مەدەنىيتىگە ناھايىتى زور تەسىر كۆرسىتەلەيدۇ ياكى مىللەتنىڭ ھاياتىنى قايتا قۇرىدىغان ھالەتنى پەيدا قىلالايدۇ. تارىخشۇناسلارنىڭ دەلىللىشىچە، ئۇيغۇرلارنىڭ ئۆز جەمئىيىتىنىڭ تەرەققىيات ئىھتىياجى يۈزىسىدىن كۆك تەڭرى دىنىگە يانداشتۇرۇپ ، سىرىتتىن قوبۇل قىلغان مانى ۋە بۇددا دىنلىرى ئۇيغۇرلار تەرىپىدىن قانچىلىك دەرىجىدە مىللىي خاراكتېرگە بويسۇندۇرۇلىشىدىن قەتئىينەزەر ، يەنىلا ئۇلارنىڭ مىللىي روھىنى چەكلەپ تۇرۇش رولىنى ئوينىغان . بۇ توغرىسىدا تۈرك ئېنسىكلوپېدىيىسى نىڭ قاراخانىيلار ماددىسىدا : بۇددىزم ۋە مانى دىنىنىڭ مىللىي خاراكتېرگە ماس كەلمەيدىغانلىغى ئاسانلا چۈشۈنىلدى. تۈركلەرنى يات مەدەنىيەتكە ئىتتىرگەن، جاھانگىرلىك خاراكتېرىنى يوقاتقان، ھەتتا ھەربىي ئۈستۈنلىكىگە ۋە تەشەببۇسكارلىق تالانتىغا زىيان يەتكۈزگەن بۇ دىنلار تۈرك جەمئىيىتىدە كرىزىس پەيدا قىلىش ، مەنىۋىي قىممەتنى ئۆزگەرتىۋېتىش بىلەنلا چەكلەنگەن ئەمەس. يەنە تۈرك دۆلىتىنىڭ سىياسىي ئالاھىدىلىگىنى ۋەيران قىلىپ ، پالەچ ھالەتكە دۇچار قىلغان 47 دېيىلگەن. ھەقىقەتەن ئىدىقۇت ۋە كەڭسۇ ئۇيغۇرلىرىنىڭ كۈچلۈك سىياسىي ۋە ھەربىي كۈچ تەشكىللەپ ، پۈتكۈل ئۇيغۇرلارنى ئۆزىنىڭ ھېمايىسىگە ئالغان چوڭ بىر ئىمپېرىيىگە ئايلىنالماسلىقى، ئاخىرىدا ئۆزىنىڭ مۇستەقىل سىياسىي ھاياتىدىن ئايرىلىپ قېلىشى بۇ دىنلارنىڭ بەلگىلىك دەرىجىدە چەكلەش رولىنى ئوينىغانلىغىدىن بولغان. شۇنداقتىمۇ بۇ دەۋىر مەدەنىيىتىگە مەنسۇپ پاكىتلار بىزگە بۇ دىنلارنىڭ چەكلەپ تۇرۇش رولىنى ئوينىيالىغان بولسىمۇ، لېكىن مىللىي روھنى ۋە تارىخنى ئۇنتۇلدۇرۇرۇش دەرىجىسىگە بارالمىغانلىغىنى كۆرسىتىپ بەرمەكتە . شۇنىسى ئېنىقكى ، بۇددا ۋە مانى دىنىنىڭ بۇ ئىككى تارماقتىكى ئۇيغۇرلارنىڭ ئەدەبىيات ، سەنئەت ، تەرجىمىچىلىك ۋە مىمارچىلىق تارىخىدا ياراتقان پايدىلىق ئىجابىي تەسىرىنىڭ زورلۇقىنى ئىنكار قىلغىنى بولمايدۇ.بۇددا ۋە مانى دىنلىرىغا سېلىشتۇرغاندا، غۇرۇر، شەرەپ، ئۈستۈنلۈك، ھەققانىيەت بىلەن ياشاشنىڭ ئۇسۇللىرىنى ئۈگىتىدىغان، تۇلىمۇ ئەمەلىيەتچىل ۋە ئەخلاق دىنى بولغان ئىسلام دىنى ھەقىقەتەن ئۇيغۇرلارنى ئەخلاق ، تۇرمۇش ئۇسۇلى ۋە كىشىلىك مۇناسىۋەتتە تېخىمۇ مۇكەممەللەشتۈرۈپ، بىر مىللەت سۈپىتىدە بۈگۈنكى كۈنگە ئۇلۇشىشىدىكى بىر ۋاسىتە ۋە سىرىتقى مەدەنىيەتنىڭ ئىستىلاسنى چەكلەپ تۇرۇشتىكى مۇھىم قوراللارنىڭ بىرى بولۇپ كەلدى. ئەمەلىيەتتىمۇ قاراخانىيلار ئۇيغۇرلار ئىسلام دىنىغا ئۆتكەن دەسلەپكى مەزگىللەردە، بۇ يېڭى ئەقىدىنى مىللىي روھقا ۋە مىللىي مەدەنىيەتكە بىرلەشتۈرۈشكە تېرىشىپ، ماددىي ۋە مەنىۋىي جەھەتتىن تۈرك ئىسلام مەدەنىيىتى نىڭ بىر مۇنچە ئۇتۇقلىرىنى ياراتقان . ھەتتا ئىسلام دىنىغا ئەگىشىپ كىرىپ كەلگەن ئەرەپ پارىس مەدەنىيىتىنىڭ باشقا بەلگىلىرىمۇ تۈرك مىللىي مەدەنىيىتىنىڭ بىر قۇشۇمچىسى سۈپىتىدە يانداشتۇرۇلغان.ئىسلام دىنىدا ئەمەلىيەتچىل تەرەپلەردىن كۆك تەڭرى دىنى بىلەن بىردەكلىك تەشكىل قىلىدىغان ، مىللەت ۋە مىللىي روھنىڭ تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرىدىغان ئەقىدىلەر بار ئىدى .ئىسلام دىنى ئىنتېرناتسىئۇنال خاراكتېرگە ئىگە بولۇپ ، بۇ چوڭ بىرلىك پەقەت ئىسلام ئىتىقادى ئاساسىغا ئۇيۇشۇشنى كۆرسىتىدىغان بىرلىك ئىدى. شۇنداقتىمۇ ئىسلام ئەقىدىسىدە بۇ دىننىڭ سىرتىدىكى مىللەتلەرنىڭ مەۋجۇتلىقى ۋە ئۇلارنىڭ مەدەنىيىتىمۇ ئىتىراپ قىلىنغان. شۇنداقلا ئەگەر رەببىڭ خالىغان بولسىدى، يەر يۈزىدىكى ئىنسانلارنىڭ ھەممىسى بىراقلا ئىمان ئېيىتقان بولاتتى . شۇنداق تۇرسا سەن ھەممىسىنى مۆمىن بولسۇن دەپ مەجبۇرلامسەن سۈرە يۈنۈس ، 99 ئايەت 48، دىندا زورلاش يوقتۇر سۈرە بەقەرە ، 256 ئايەت 49، سەن پەقەت بىر ۋەز نەسىھەت قىلغۇچىسەن، ئۇلارغا بېسىم قىلغۇچى ئىمانغا مەجبۇرلىغۇچى ئەمەسسەنسۈرە غاشىيە، 21 22 ئايەتلەر 50 دېگەن ئايەتلەر ئارقىلىق ئۇنىڭغا ئىتىبار بىلەن مۇئامىلە قىلىش تەرغىپ قىلىنغان. مەلۇمكى ،ئىسلام دىنىدا ۋىجدانغا بېسىم يوق بولۇپ، ۋىجدانغا، مىللىي روھقا، تارىخقا ۋە مەدەنىيەتكە ھۆرمەت كۆرسىتىش قۇرئان نىڭ بۇيرىقى ئىدى. دېمەك، ئىسلام دىنى ئەقىلنىڭ ھىس قىلدۇرىشى بىلەن شەكىللەنگەن بىرلىكنى تەرغىپ قىلاتتى . بۇنىڭ مىللەتنىڭ ئويۇشۇش روھىنى كۈچەيتىشى ۋە چوڭ بىرلىگىنى شەكىللەندۈرىشى تەبىئىي ئىدى. لېكىن، ئىسلام دىنىنى تارقىتىش ۋە ئومۇملاشتۇرۇش جەرىيانىدا بۇنى ئىجرا قىلغۇچىلار دىننىڭ ئەسلى ماھىيىتىگە يات ھىسياتنى ئارىلاشتۇرىۋېلىشتىن يانمىغان. ئىسلام مۇخلىسلىرىنىڭ نەزىرى بويىنچە بولغاندا پۈتۈن ئىنسانلار مۇسۇلمان ۋە كافىر يات دىندىكىلەر دەپ ئىككىلا تۈركىمگە ياكى ئىككى مىللەتكە ئايرىلاتتى . شۇ ۋەجىدىن ئىرق ، مىللەت ، تىل ، مىللىي روھ ۋە مەدەنىيەت پەرقى قانداق بولىشىدىن قەتئىينەزەر ئىسلام ئىتىقاتىدىلا بولسىلا ، ئۇلارنىڭ ھەممىسى بىرئۈممەت بىر خەلق بىر مىللەت سۈپىتىدە قارالغان. ئىسلام ئىتىقاتىنىڭ سىرتىدىكىلەر بولسا ئەسلىدە بىر مىللەت بولسىمۇ ، غەيرى ئىنسانلار سۈپىتىدە قارىلىپ چەتكە قېقىلغان، قىرغىن قىلىنغان. نەتىجىدە قاراخانىيلار تەۋەسىدىكى ئۇيغۇرلار مۇشۇنداق چۈشەنچىگە ئاساسەن، ئىسلامىيەتنىڭ سىرتىدىكى ئەجداتلار ۋە قېرىنداشلار بىلەن بولغان چەك چېگرانى ئېنىق ئايرىپ ، ئۆزىنىڭ ھاياتى، روھى ۋە مەدەنىيىتىنى قايتا تىكلىگەچكە، بۇ ھالەت تەبىئىي ھالدا تارىخ ۋە مەدەنىيەت ئاساسىنىڭ ئۇنتۇلىشىدەك ھادىسىنىڭ پەيدا بولىشىغا سەۋەپ بولۇپ قالغان. قاراخانىيلار ئىسلام ئىتىقادى ئارقىلىق ئۇيغۇرلارنى بىرلىككە كەلتۈرۈشنى مىللىي سىياسەت قىلىپ تاللىغان بولسىمۇ ، لېكىن ئۇنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش جەرىيانى قانلىق كۈرەش ۋە تارىخ بىلەن مەدەنىيەتنى بىراقلا ئۆچۈرۈپ تاشلاش ئاساسىدا ئېلىپ بېرىلغاچقا ،بۇ ھالەت ئىدىقۇت ئۇيغۇرلىرى بىلەن قاراخانىيلار ئۇيغۇرلىرىنىڭ بىرلىكىنى ۋۇجۇتقا چىقارمايلا قالماي، بەلكى ئۇلارنى بىر بىرىگە رەقىپ قىلىۋەتتى. مەھمۇد قەشقەرىنىڭ ئىدىقۇت ئۇيغۇرلىرىدىن سۆز ئاچقاندا، مىللىي روھنىڭ تۈرتكىسى بىلەن ، ئۇلارنى تۈركلەرنىڭ بىر تارمىقى ۋە ماھىر مەرگەنلەر دەپ ماختىسا ، دىنىي ھىسيات نوقتىسىدىن چىقىپ، ئۇلارنى ئەشەددىي كاپىر دەپ قاراپ ، قاراخانىيلارنىڭ قوشۇنلىرىنىڭ ئۇلارنىڭ مەدەنىيىتىنى ۋەيران قىلغانلىقىنى سۆيۈنۈپ تۇرۇپ يازغانلىغى بۇنىڭغا بىر مىسال بولىدۇ. دىمەك ، ئىسلام دىنىنىڭ ئۇيغۇرلار ئارىسىدا تارقىلىشى مىللىي شۇئار نى يىتەكچى قىلغان ھالدا ، مىللەتنى ھىمايە قىلىش ، تارىخنى ۋە مەدەنىيەتنى قوغداش ئاساسىدا ئېلىپ بېرىلمىدى. بۇنىڭ بىلەن مىللەتنىڭ پارچىلىنىپ تۇرۇش ھالىتى ئۇزاق داۋاملىشىپ ، ئۇيغۇرلانىڭ مىللىي روھىغا دەسلەپكى قەدەمدە ئېغىر دەز كەتكەن .بولۇپمۇ قاراخانىيلار دەۋرىنىڭ ئاخىرىقى مەزگىللىرىدىن باشلاپ ھۆكۈمدارلار ۋە زىيالىلار ئارىسىدا ئەرەپ پارىس مەدەنىيىتىنىڭ تەسىرىنى ھىمايە قىلىش كۈچىيىپ، مىللىي روھقا بولغان ساداقەت بارغانسېرى ئىتىباردىن قېلىشقا يۈزلەندى. تۈرك مەدەنىيىتىگە سەل چاغلىنىپ ، بۇ مەدەنىيەتنى ھىمايە قىلغانلار نادان، جاھىل ، مۇتەسىپ دەپ قارالدى، ھەتتا مۇشۇ ۋەجىدىن ئۇلۇغ ۋە شەرەپلىك بىر نام بولغان تۈرك سۆزىمۇ نادان ، دۆت ، قارا قوساق دېگەن مەنىدىمۇ ئىستىمال قىلىنىدىغان غەيرى ئەھۋال ئوتتۇرىغا چىقتى. مىللىي روھنى ئويغىتىدىغان ،مىللەتكە يول كۆرسىتىدىغان، مىللەتنىڭ يۈكسىلىشىنى مەنبە بىلەن تەمىن ئىتىدىغان ئەدەبىياتتىمۇ تارىخىمىزنىڭ ئۇتۇقلىرى، ئەجداتلىرىمىزنىڭ ئارزۇلىرى، مىللىي قەھرىمانلىرىمىز ئۇلۇغ سىمالىرىمىز ، مىللەتنىڭ ئاساسىي گەۋدىسى بولغان خەلقنىڭ رىئال ھالىتى ۋە ئۈمىدى ئاشۇ خەلققە چۈشۈنىشلىك تۈركىي تىل بىلەن ئىپادىلىنىپ ، روھ ۋە غۇرۇرنى ئويغىتىپ، ئۇنىڭغا كۈچ قۇۋۋەت ئاتاقىلىپ يول كۆرسىتىشنىڭ ئورنىغا ، ئەرەپ پارس ئەدەبىياتىدىكى موتىفلار ۋە ئوبرازلار مىڭ بىر كىچە ، رۇستەم، جەمشىد، فەرىدۇن ، سىياۋۇش قاتارلىق ۋە ئاشۇ ئەدەبىيات ئۇسلوبىدىكى تىمىلار سۆزلىنىپ رىئاللىقتىن يىراقلىشىپ كەتتى. يەنە كېلىپ بۇ ئەدەبىيات پارس تىلىدا يېزىلغان . تۈركىي تىلدا يېزىلغان ئەسەرلەر دىمۇ ئەرەپ پارىس تىلىدىن كىرگەن سۆزلۈكلەر ئاساسىي سالماقنى ئىگىلىگەن بولۇپ ، ئۇمۇ جانلىق تىلدىن يىراقلىشىپ كەتكەن. بۇ خىل ئەدەبىياتتىن ھەرگىزمۇ خەلقىمىزگە مەنىۋىي يىتەكچىلىك قىلىشنى كۈتكىلى بولمايتتى. بارتولدمۇ بۇ ھالەتنى تۈركلەرگە ئۇيغۇرلارغا ئىسلامىيەتنىڭ ۋە پارس ئەدەبىياتىنىڭ تەسىرى شۇ دەرىجىدە كۈچلۈك بولغان ئىدىكى ، تۈركلەر ئۇيغۇرلار ئىسلامىيەتتىن بۇرۇنقى تارىخىنى پۈتۈنلەي ئۇنۇتتى 51 دەپ سۈرەتلەيدۇ. مەدەنىيەتتىكى مۇشۇ ئۆزگىرىش تۈپەيلىدىن ، مىللىي روھنىڭ يۈكسەك ئىپادىسى بولغان ئوغۇزنامە داستانى قاراخانىيلار تەۋەسىدە ياشىغان ئۇيغۇرلار ئىچىدە ئەمەس، بەلكى ئىدىقۇت ئۇيغۇرلىرى ئارىسىدا ساقلىنىپ قەلەمگە ئېلىندى. ئاپراسىياپ قاراخانىيلاردا يۈسۈپ خاس ھاجىپ ۋە مەھمۇد قەشقەرىدىن كېيىن ئۇنتۇلدى ، تۇنيۇقۇق ۋە بۆگۈ قاغانغا ئائىت خاتىرىلەرمۇ مۇشۇ ئۇيغۇرلار ئارىسىدا ساقلاندى.52 بۇددا ۋە مانى دىنىنىڭ چەكلەپ تۇرۇشى بىلەن ئۆزىنىڭ سىياسىي ئىقتىدارىنى قولدىن بېرىپ قويغىنىغا قارىماي ، مىللىي روھقا باغلىنىشنى داۋاملاشتۇرغان مانا شۇ ئىدىقۇت ئۇيغۇرلىرى موڭغۇل ئىمپېرىيىسى ۋە تۆمۈرىلەر ئىمپېرىيىسى دەۋرىنىڭ سىياسىي،ھەربىي ، ئىقتىساد ۋە مەدەنىيەت مۇنبېرىدە يۇقىرى ئورۇنغا ئىرىشىپ ،ئۇيغۇرلار ۋە ئۇيغۇر مەدەنىيىتىگە شەرەپ ئاتا قىلالىدى. جۈملىدىن ئۇيغۇر تىل يېزىقىنى ئاسىيادىن ھالقىپ ياۋروپائوكرائىنا ۋە لاتۋىيە دىمۇ شۆھرەت قازانغان خەلقارالىق مەدەنىيەتكە ئايلاندۇردى. 53شۇنداقتىمۇ بۇ يوشۇرۇن كۈچ پات پات مەھەللىۋىي ياكى بىرەر شەھەر دائىرىسىدە بولسىمۇ ئۆزىنى ئىپادىلەپ، مىللەتنىڭ مەۋجۇتلىقى ۋە تەرەققىياتىنىڭ ئەڭ مۇھىم مەنبەسى ئىكەنلىگىدىن سادا بېرىپ كەلدى.ئالدىنقى يازما: ئۇيغۇر مەسىلىسى ب د ت دا كەسكىن مۇنازىرە قوزغىدىكېيىنكى يازما: خىتاي كادىرلىرىنىڭ ئۇيغۇر ئائىلىلىرىنى ماكان قىلىۋېلىشى كۈچلۈك غۇلغۇلا قوزغىدىشىۋېتسىيىدە مۇھەممەد سالىھ داموللا ھاجىمنىڭ غايىبانە جىنازا نامىزى ئوقۇلدى 149,058 قېتىم كۆرۈلدىدوكتۇر ئەسئەت سۇلايمان بىز نېمە قىلىشىمىز كېرەكدېگەن تېمىدا لېكسىيە سۆزلىدى 142,612 قېتىم كۆرۈلدىكورلا يەرلىك دائىرىلىرى: قۇرئان كەرىم ۋە جاينامازلارنى تەلتۆكۈس دېگۈدەك يىغىپ بولدۇق 140,140 قېتىم كۆرۈلدىبېيجىڭدىكى مىللەتلەر نەشرىياتى نەشر قىلغان ئۇيغۇرچە كىتابلار يىغىۋېلىنغان 139,817 قېتىم كۆرۈلدىئۇيغۇر مىللىي مائارىپىنىڭ بۆشۈكى يەكەن دارىلمۇئەللىمى رەسمىي تاقىۋېتىلگەن 139,764 قېتىم كۆرۈلدىخوتەننىڭ قوش تىل مائارىپى بەلگىلىمىسى: مائارىپ سىستېمىسىدا ئۇيغۇرچە ئىشلىتىش مەنئىي قىلىنىدۇ 139,699 قېتىم كۆرۈلدى2017يىلىدا ئۇيغۇرلارنىڭ بېشىغا كەلگەن كۈلپەتلەر 7 138,312 قېتىم كۆرۈلدىئابدۇسالام ئابدۇغېنى، شىۋېتسىيەدە ئۆتكۈزۈلگەن ئىسلامى كونفىرانىستا شەرقىي تۈركىستان مەسىلىسىنى ئاڭلاتتى ئېنگىلىزچە 136,487 قېتىم كۆرۈلدىشىۋېتسىيەدىكى خىتاي ئەلچىخانىسىغا چېتىلغان زور جاسۇسلۇق دېلوسى ۋە ئۇنىڭ باشئاخىرى 5 135,333 قېتىم كۆرۈلدىشىۋېتسىيە پارلامېنتىدا شەرقىي تۈركىستان مەسىلىسى ئاڭلىتىلدى سىن ئېنگىلزچە 131,858 قېتىم كۆرۈلدى |
ياردەم؟ دائىرىك چاچ چۈشۈنى قانداق داۋالايدۇ؟ئىزدىنىش تورىئىزدىنىش مۇنبىرى كىم بىلىدۇ؟ ياردەم؟ دائىرىك چاچ چۈشۈنى قانداق داۋالايدۇ؟58 يوللانغان ۋاقتى 2013725 01:14:43ياردەم؟ دائىرىك چاچ چۈشۈنى قانداق داۋالايدۇ؟دائىرىك چاچ چۈشۈۋاتقىلى23 يىل بوپ قالدى. دەسلاپتە ئالدى تەرپنىڭ چىچى بىرئازا شالاڭ بولۇپ، چاچنىڭ چوققا قسىمىدا چاچ بارئىدى. رومىزاننڭ ئالىدىدا چىچىمنى چۈشۈرۋىتىپ قارىسام چوققا تەرەپنىڭمۇ چىچى شالاڭلىشىقا باشلاپتۇ. ھازىرمۇ دائىرىلىك چاچ چۈشكەن ئورۇنلاردا چاچ بار ئەمما بەك شالاڭ. تەجىربىسى بار دوسىتلار يول كۆرسەتسەڭلار دىگەن ئۈمۈتتىمەن. بەزىلەر ھۆل زەنجىۋىلنى چاچ چۈشكەن جايغا سۇركەۋەرسىڭىز چاچ چىقىدۇ، بەزىلەر يەنە ئوخشىماس مەسىلھەتلەرنى كۆرسەتنى. ئۆتكەندە بىرسى شاپتۇل مغزىنى كۆيدۇرۈپ يىغىنى چىقىرپ بشىڭىزغا سۈركەڭ دىدى. مەن زادى قايسىىنى قىلىشنى بىلەلمىدىم. شۇڭا رومىزان چىقپ كەتكەندىن كىيىن بىر دورا قىلىپ باقاي دەپ ئويلاۋاتىمەن. دوسىتلار ىر يول كۆرسەتسەڭلار....باشقۇرغۇچى خەت نۇسخسىنى تەڭشەپ قويسىڭىز، مەن تەڭشىيەلمىدىم. رەخمەت.. يوللانغان ۋاقتى 2013725 10:02:17چاچ چۈشۈشكە باشلاپ ئامال قىلىپ كونترول قىلالىغان بىرەر تونۇشۇمنى بىلمەيمەن، سەبىر قىلماق كېرەك ئوخشايدۇ.86 يوللانغان ۋاقتى 2013725 10:20:54چېچىم ھەجەپ چۈشۈپ كېتىپ بارىدۇ دەپ خىيالىڭىز شۇ ئەندىشىدە بولۇپ يۈرسىمۇ چاچ تۇختىماي تېخىمۇ بەك چۈشۈش ئېھتىماللىقى بار.. چۈشسەڭ چۈشىۋەر دەپ ئۇنىڭ بىلەن كارىڭىز بولمىسا ئاندىن چۈشۈشتىن تۇختامىكىن.چاچ چۈشىشى ئېرسىيەت ئامىلىدىن باشقا يەنە تۇرمۇش رېتىمسىزلىقىمۇ مۇھىم ئامىل بولىشى مۇمكىن. كەچلىك ئۇيقۇ ئۈزلۈكسىز دەخلىگە ئۇچراپ داۋام قىلىسىمۇ ، چاچقا ئېغىر كېلىشى مۇمكىن.يۇقۇرىقىلار مېنىڭ گۇمانىي قاراشلىرىم. مەن ئۆزەمگە دىققەت قىلىپ باقتىم. يوللانغان ۋاقتى 2013725 11:52:56باشقا دارا قىلماي ھۆل زەنجىۋىل، قىزىل پوستلۇق سامساق، ھۆل ياڭاقنىڭ پوستىنى قىرىپ سۈيىنى چىقىرىپ سۈركەۋېرىڭ، باش تېرىڭىز تونۇرغا سالغاندەك قىزىسۇن، كۈندە 78تال ئۈرۈك مېغىزى، بىرەر تال ياڭاق مېغىزى يەپ بېرىڭ. بىر يىلدىن كېيىن بوراندەك چاچ چىقىرىۋېتىدۇ...سىناقتىن ئۆتكەن رېتسىپ. يوللانغان ۋاقتى 2013725 11:53:35 يوللانغان ۋاقتى 2013725 11:59:26لېكىن، تەبىئىي چۈشكەن چاچقا ئامال يوق. بۆرەكنىڭ سوۋۇپ كېتىشى، باش تېرىسىنىڭ مايلىشىپ كېتىشى، تەڭگىسىمان خارەكتىرلىك چاچ چۈشۈش بولسا زور ئىشەنچ بىلەن ئاتلانسىڭىز بولىدۇ. يوللانغان ۋاقتى 2013725 12:01:59:.. بۇ يەردىن كۆرۈپ بېقىڭ.68 يوللانغان ۋاقتى 2013725 12:14:56مېنىڭچە سىز ئىملاغا دىققەت قىلسىڭىز تەرتىپلىك تۇرمۇش كەچۈرسىڭىز ، يەنە چاچقا بەك ئالاھىدە قاراپ كەتمىسىڭىزچېچىڭىز تەبىئىيلا ياخشىلىنىدۇ .كۆڭلىڭىزنى يېرىم قىلماي ئۇيغۇرچە خەتلەرنى ئىملا قائىدىسى بويىچە يېزىڭ .چېچىڭىزنىڭ كىگىزدەك ئۆسۈپ كېتىشىگە تىلەكداشمەن .0998 يوللانغان ۋاقتى 2013725 12:17:39پەيزاۋاتنىڭ شاپتۇل يېزىسىدا بىر تېۋىپ بار ئىكەن. دائىرىلىك چاچ چۈشۈشكە يەرلىك ئورۇنغا ئوكۇل ئۇرىدىكەن. دەسلەپتە ئاق چىقىدىكەن . ئاندىن قارىدايدىكەن. سىز سۈرۈشتە قىلىپ كۆرۈڭ.ياكى تۇرمۇش ئۇسۇلىڭىزنى ئۆزگەرتىپ كۆرۈڭ، دائىرىلىك چاچ چۈشۈش بىلەن ئادەتتىكى چاچ چۈشۈش ئىككىسى ئىككى ئىش. يوللانغان ۋاقتى 2013725 15:03:01مەنمۇ ياش بولمىسا، مېنىڭمۇ چېچىم شالاڭلىشىپ كېتىپ بارىدۇ، ئۈستى تەرەپ قېرىدىشىمىز دۇلدۇل دېگەن:ماۋۇ پىكىرنى ئويلىشىپ بېقىش كېرەكمۇ قانداق؟ ئويلىنىپ قالدىم... رەھمەت.. ھۆل زەنجىۋىلنىغۇ تاپقىلى بولا، قىزل سامساققا ئامال چىقار، ئەمما ھۆل ياڭاق دېگەننى ياڭاق پىشىش مەزگىلىدىلا تاپالايمىزدە؟؟؟330 يوللانغان ۋاقتى 2013725 18:46:50ئەسسالامۇئەلەيكۇم ئۇلۇغ رامىزىن ئايلىرىدا كەڭ مۇسۇلمان قېرىنداشلاردىن شۇنى مۇراجەت قىلىمەن مەن كۇچا ناھىيە سۇقۇۋۇق ئاھاللا 1زۇدىن سەمەت مەمەت ئوغلۇم ئابلەت سەمەت بۆرەك زەيىپلىشىش،ئۆپكە يىرىڭداش ۋە ئېغىر يۈرەك كېسىلىگە گىرىپتار بولغىلى بەش يىل بولدى بۇ بەش يىلدىن جەريانىدا قان تازلىتىپ ھەر قايسى دوختۇرخانلاردا داۋالىتىپ ئائىلىمىزنىڭ پۈتۈن ئىقتىزادى چىقىپ كەتتى ۋە باشقىلارغا نۇرغۇن قەرىز بۇلۇپ ئىقتىزادى جەھەتتىن ئىنتايىن قىيىن ئەھۋالدا قالدۇق ئامالسىز قالغاشقا ئۇشبۇ مۇراجەت نامىنى يازدۇق كەڭ قېرىنداشلارنىڭ ئۇلۇغ ئايلاردا ئاز بولسىمۇ ساخاۋەت قولىرىنى سۇنۇشىنى ئۈمۈت قىلىمەنئالاقىلاشقۇچى: سەمەت مەمەتمۇنۇ مۇراجەت نامىنى ياردەم قىلىپ مۇشۇ تورغا يوللاپ بەرگەن بولساڭلار مەن رەسىملەرنى پەقەت چىقىرالمىدىم. مۇناسىۋەتلىك رەسىمەرنى يوللاپ بېرەي چ چ نۇمۇرۇم 234962686 ياكى مۇشۇ چ چ نىڭ بوشلۇقىغا چىقىرىپ قويدۇم شۇيەردىن چىقارساڭلارمۇ بۇلىدۇ.رەھمەت يوللانغان ۋاقتى 2013725 20:28:40ماڭا مۇناسىۋەتلىك تىما ئىكەن، ساقلىۋالاي. يوللانغان ۋاقتى 2013726 00:26:50ئالدىدا بىر تېما بار ئىدى مۇشۇ توغرىلىقئىككىسىنى بىرلەشتۈردىغان ئىشكەنتۇق يوللانغان ۋاقتى 2013726 08:11:50چاچ چۈشۈشنى خىزمەت بېسىمىدىنمۇ ئايرىپ قايرىغىلى بولمايدۇ. مىنىڭمۇ چاچلىرىم بارغانچە سۇمبۇلساچ بۇلۇپ كەتتى. يوللانغان ۋاقتى 2013728 10:52:13بۇ توغۇرلۇق تېخى بىر نەچچە كۈن ئىلگىرى مەنمۇ تېما يازغان .: ياردەم؟ دائىرىك چاچ چۈشۈنى قانداق داۋالايدۇ؟ |
لاۆروۆ باتىسپەن قارىمقاتىناس سوعىس كەزىندەگىدەن دە ناشار ەكەنىن ايتتى الەم17 ٴساۋىر 2018، 22:57لاۆروۆ باتىسپەن قارىمقاتىناس سوعىس كەزىندەگىدەن دە ناشار ەكەنىن ايتتى17 ٴساۋىر 2018, 22:57 417 0رەسەي سيريادا حيميالىق قارۋدى قولدانعان دەپ بولجانعان جەردە ايعاقتاردى مانيپۋلياسيالاعان جوق. بۇل جونىندە بيبيسيگە سۇحبات بەرگەن رف سىرتقى ىستەر ٴمينيسترى سەرگەي لاۆروۆ مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى . اقپارات اگەنتتىگى ۆۆس رۋسسكايا سلۋجبا پورتالىنا سىلتەمە جاساپ.رەسەي ول جەردە ەشتەڭەنى تازالاپ، جويماعانىنا مەن كەپىلدىك بەرەمىن، دەدى لاۆروۆ باعدارلامادا.نەگىزىنەن، رەيتەر اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، حيميالىق قارۋعا تىيىم سالۋ جونىندەگى ۇيىمداعى اقشتىڭ تۇراقتى وكىلى كەننەت ۋورد رەسەي شابۋىل ورنىنداعى ايعاقتاردىڭ كوزىن جويۋ مۇمكىن ەكەنىن ايتقان بولاتىن.ٴتيىمدى تەرگەۋ جۇرگىزۋگە باعىتتالعان فاكتىلەردى جيناۋ بويىنشا حقتۇ ميسسياسىنىڭ ىسارەكەتتەرىن توقتاتۋ ماقساتىندا ورىستاردىڭ ايعاقزاتتاردى جويۋ مۇمكىندىگى ٴبىزدى مازالايدى، دەدى ۋورد گااگادا وتكەن حقتۇ جابىق وتىرىسىندا.ال لاۆروۆ ٴوز كەزەگىندە باتىس ەلدەردىڭ سيريادا حيميالىق قارۋدى قولدانۋ بولجامدارىنا قاتىستى كەلتىرگەن دالەلدەمەلەرىنىڭ بارلىعى باق پەن الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى اقپاراتقا نەگىزدەلگەنىن ايتتى.7 ٴساۋىر كۇنى دۋمادا حيميالىق قارۋ قولدانىلعانىنا ەشقانداي دالەل جوق. ول جەردە تەك قويىلىم عانا ورىن الدى، دەدى ول.سونىمەن قاتار، لاۆروۆتىڭ پىكىرىنشە، رەسەي مەن باتىس قارىمقاتىناسى ٴقازىر قىرعيقاباق سوعىس كەزىندەگىدەن دە جامان.ارينە، سالدارى بولادى. ٴبىز اقىلعا قونبايتىن ساياسات نەگىزىندە ارەكەت ەتكىسى كەلەتىن باتىستاعى ارىپتەستەرىمىزگە دەگەن سوڭعى سەنىمدەرىمىزدى جوعالتىپ جاتىرمىز. قىرعيقاباق سوعىس كەزىندە كوممۋنيكاسيا ارنالارى بولاتىن. ول كەزدە سانكسيالار ارقىلى گەنوسيد تۇرىندە ورىن الىپ جاتقان ورىستارعا دەگەن ۇرەي بولماعان ەدى، دەدى لاۆروۆ.الەم حالقىنىڭ جارتىسىنا جۋىعى كەدەي دبجىل باسىنان بەرى 199 بالا سەروزدى مەنينگيت ينفەكسياسىمەن اۋىرعانەكسترەميزم، ونلاينكازينو: جاستارعا مەديا الاڭنان ٴتونىپ تۇرعان قاۋىپقاتەرلەر بەلگىلى بولدى |
م.ماعاۋين: مۇسىلمان ءدىنى كۇشەيىپ كەلە جاتىر دەپ قۋانىپ ەدىك، بۇل قازاققا جاۋ بولىپ شىقتى ادىرنا ۇلتتىق پورتالىم.ماعاۋين: مۇسىلمان ءدىنى كۇشەيىپ كەلە جاتىر دەپ قۋانىپ ەدىك، بۇل قازاققا جاۋ بولىپ شىقتىويتكەنى ولار قازاقتىڭ سالتداستۇرىنە قارسى، ءتىپتى قۇران قالىپتاستىرعان ءدىني تەرميندەردى بۇزدى.قازاق بۇرىن شاريعات دەيتىن ەدى بۇلار شاريات دەدى، اللانى اللاح دەيدى، ارابشانىڭ وزىندە اللاح ەمەس ەكەن.ولار ايتسا كەرەك ەدى: ۇلتتىڭ ءتىلىن ساقتاڭدار، ادەپتى بولىڭدار، اتاانانى سىيلاڭدار، دەپ.بۇلاردا ول جوق، بارلىق ناسيحات قازاققا قارسى:كەلىن اتاەنەگە ءيىلىپ سالەم سالماۋى كەرەك، اللاعا عانا ءيىلۋى كەرەك، دەيدى.كەلىن اتاەنەگە عانا ەمەس، جاسى ۇلكەننىڭ بارىنە ءيىلىپ سالەم بەرەدى.ارۋاق جوق دەيدى، ارۋاق جوق بولسا، قازاق تا جوق. ايتا بەرسەك، اڭگىمە كوپ.سودان كەيىن مىڭ جىل تۇرعان اۋليە اعاشتى ورتەدى، ول تابيعاتتىڭ وزگەشە قۇبىلىسى. گەرمانيادا سونداي ءبىر اعاش بار ەكەن، ولار بۇعان تيمەگەن، فوتوسىن قيىپ الىپ ساقتاپ قويدىم.بەيىت سالۋعا بولمايدى، اس بەرۋگە بولمايدى، دەيدى. بۇل قازاققا قارسى شىققان نارسە، ال قازاققا قارسى شىققان نارسە جويىلۋى كەرەك، وعان قارسى كۇرەسۋىمىز كەرەك. بۇعان جول بەرۋگە بولمايدى، كەيىنگى جاستاردى ازدىرىپ بارادى.مۇسىلمان ءدىنى ەشقاشان جەرگىلىكتى جەردىڭ سالتداستۇرىنە قارسى شىقپاعان، سول سەبەپتى دە بەيبىت تۇردە الەمدى جاۋلاعان.اباي جولى پاراقشاسىنان |
ئامېرىكا ئورېگون ساغلاملىق ۋە ئىلىمپەن ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ ئۇيغۇر پروفېسسورى، بىئولوگىيە ئالىمى شۆھرەت مۇتەللىپ، خانىمى گۈلىنۇر ناسىروۋا، ئوغلى پاۇل ۋە قىزى نارگىز بىلەن. 2013يىلى 22ماي، ئامېرىكا.تىجارەتچى ياقۇپ روزى لاگېردا جان ئۈزگەنيېقىندا ئاتۇشنىڭ شورۇق يېزىسىدىكى تىجارەتچى ياقۇپ روزىنىڭ بۇ يىل مارت ئېيىنىڭ ئاخىرىدا لاگېردا جان ئۈزگەنلىكى ئاشكارىلاندى.مەلۇم بولۇشىچە، ياقۇپ روزى قىرغىزىستاننىڭ بىشكەك شەھىرىدە سودا قىلىۋاتقان بولۇپ، 2017يىلىنىڭ بېشىدا خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ چاقىرىقىغا ئاۋاز قوشۇپ يۇرتىغا قايتىپ كەلگەن ئىكەن. دەسلەپ ئۇنىڭ پاسپورتى مۇسادىرە قىلىنغان، ئارقىدىنلا شۇ يىلىنىڭ ئوتتۇرىلىرى تۇتقۇن قىلىنغان.لاگېر مەھبۇسلىرىنىڭ لاگېرلاردا جان ئۈزۈۋاتقانلىقى ھازىر دائىملىق ھادىسىگە ئايلىنىپ قېلىۋاتقان بولسىمۇ، خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇچۇرغا بولغان كونتروللۇقى سەۋەبىدىن بۇنداق ئۆلۈم ۋەقەلىرىنىڭ كۆپى نامەلۇم ھالدا قالماقتا ئىكەن.ئۆيمۈلۈك سودىگىرى ئېلياس مەمەتنىڭ تۇتقۇندا ئىكەنلىكى ئاشكارىلاندى2000يىللاردىن بۇيان ئۇيغۇر دىيارىدا كۆپچىلىككە تونۇلۇشقا باشلىغان ئۆيمۈلۈك سودىگىرى ئېلياس مەمەتنىڭ تۇتقۇن قىلىنغانلىقى ھەققىدىكى خەۋەرنىڭ راستلىقى دەلىللەندى.ئىلياس مەمەت ۋە ئۇنىڭ قېرىنداشلىرى 2001يىلىدىن باشلاپ ئۈرۈمچى، غۇلجا، كورلا قاتارلىق شەھەرلەردە ۋىسال مېھمانخانىسى، سۈبھى سودا سارىيى قاتارلىق كۆپلىگەن سودا بىنالىرى ۋە ئولتۇراق ئۆي بىنالىرىنى سالغان ئىكەن.نۆۋەتتە بىر قىسىم ئانالىزچىلار ئىلياس مەمەت جەمەتىنىڭ بارلىق مالمۈلكىنىڭ مۇسادىرە قىلىنغان بولۇشى مۇمكىنلىكىنى تەخمىن قىلماقتا.گەنسۇنىڭ ۋۇۋېي تۈرمىسىدە بىرەر مىڭچە ئۇيغۇر مەھبۇسنىڭ بارلىقى دەلىللەندىئۇيغۇر دىيارىدىكى لاگېرلار مەسىلىسى خەلقئارانىڭ جىددىي دىققىتىنى قوزغىغاندىن كېيىن خىتاي ھۆكۈمىتى ئۇيغۇر مەھبۇسلارنى خىتاي ئۆلكىلىرىگە يۆتكەشكە باشلىغان ئىدى. يېقىندا ئاشۇ خىلدىكى بىرەر مىڭچە ئۇيغۇر تۇتقۇننىڭ گەنسۇنىڭ ۋۇۋېي تۈرمىسىدە ئىكەنلىكى دەلىللەندى.مۇخبىرىمىزنىڭ بۇ ھەقتىكى ئەھۋال ئېنىقلىشى جەريانىدا شۇ جايدىكى ساقچى خادىملىرىدىن بىرى بۇ مەھبۇسلارنىڭ ۋۇۋېي تۈرمىسىدىكى تۆت رايونغا تارقاق ئورۇنلاشتۇرۇلغانلىقىنى ئېيتقان.زىمىستان تورىنىڭ بۇ ھەقتىكى خەۋەرلىرىدە ئېيتىلىشىچە، بۇ مەھبۇسلار ھېچكىم بىلەن كۆرۈشتۈرۈلمەيدىكەن. ئۇلارغا 24 سائەت كويزا ۋە كىشەن سېلىنىدىكەن. شۇنداقلا تۈرمە ساقچىلىرىغا بۇ مەھبۇسلار قارشىلىق كۆرسىتىپ قالسا شۇ جايدىلا ئېتىۋېتىش بۇيرۇقى بېرىلگەن ئىكەن.مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلار بارىن ۋەقەسى نى خاتىرىلىدىبۇ يىل 5ئاپرېل كۈنىدە دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىكى ئۇيغۇر جامائىتى بارىن ۋەقەسى نىڭ 29 يىللىقىنى خاتىرىلىدى.مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇر تەشكىلاتلىرىدىن گېرمانىيەدىكى ياۋروپا شەرقىي تۈركىستان بىرلىكى ميۇنخېندا نامايىش قىلدى. بۇ خىلدىكى نامايىشلار نورۋېگىيە، گوللاندىيە، شىۋېتسىيە قاتارلىق جايلاردىكى تەشكىللەندى.قازاقىستاندىكى ئۇيغۇر جامائىتى مەخسۇس يىغىلىش ئۆتكۈزۈپ بارىن شېھىتلىرىنىڭ روھىغا ئاتاپ خەتمە قۇرئان قىلدى. شۇنداقلا بارىن ۋەقەسى ۋە شەرقىي تۈركىستاننىڭ ھازىرقى زامان تارىخى تېمىسىدا نۇتۇقلار سۆزلەندى.تۈركىيەدىكى ئۇيغۇر تەشكىلاتلىرى بۇ مۇناسىۋەت بىلەن سۈرەتلەر كۆرگەزمىسى ئۇيۇشتۇرۇپ، ئۇيغۇرلار دىيارىنىڭ ئەھۋالىنى تونۇشتۇردى.شۆھرەت مۇتەللىپوۋنىڭ خىتاي دائىرىلىرى بىلەن بىئولوگىيەلىك تەجرىبىدە ھەمكارلىشىشى غۇلغۇلا قوزغىدىخەلقئاراغا تونۇلغان بىئولوگىيە ئالىمى شۆھرەت مۇتەللىپوۋنىڭ يېقىندىن بۇيان خىتاي ئالىملىرى بىلەن بىرلىكتە خىتايدىكى مەلۇم بىر تەجرىبىخانىدا ھەمكارلىشىپ ئىشلەۋاتقانلىقى ھەققىدىكى ئۇچۇرلار ئىجتىمائىي تاراتقۇلاردا تارقالغاندىن كېيىن مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلار ئارىسىدا بۇ ھەقتە غۇلغۇلا قوزغالدى.شۆھرەت مۇتەللىپوۋ بۇ ھەقتە رادىيومىزغا ئەۋەتكەن باياناتىدا ئۆزىنىڭ ئىلىمپەن تەتقىقاتى ئۈچۈن خىتاي ئالىملىرى بىلەن ھەمكارلىشىۋاتقانلىقىنى تەكىتلىدى.ئۇنىڭ سىڭلىسى، خەلقئاراغا تونۇلغان ئالىمە مايسەم مۇتەللىپوۋا رادىيومىز زىيارىتىنى قوبۇل قىلىپ، ئۆزىنىڭ ئويلىغانلىرىنى بىز بىلەن ئورتاقلاشتى. شۇنداقلا خىتاي ھۆكۈمىتى ئۇيغۇرلارغا مۇشۇنچە زۇلۇم سېلىۋاتقاندا ئاكامنىڭ بۇ قىلغىنى پەقەت توغرا ئەمەس دەپ ئەيىبلىدى.ئامېرىكادىكى ئۇيغۇر ئەركىنلىك مارشى تەنتەنىلىك ئۆتكۈزۈلدىدۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى قاتارلىق بىر قاتار تەشكىلاتلار ئۇزۇندىن بۇيان تەييارلىق قىلغان ئۇيغۇر ئەركىنلىك مارشى پائالىيىتى 6ئاپرېل كۈنى ئامېرىكا پايتەختى ۋاشىنگتون شەھىرىدە ئۆتكۈزۈلدى.ئامېرىكانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىن كەلگەن ئۇيغۇرلار، شۇنىڭدەك ھەرقايسى مەسچىتلەردىن كەلگەن مۇسۇلمانلار جامائىتىدىن بىرەر مىڭچە كىشى بىر يەرگە جەم بولۇپ، بۇ پائالىيەت ئارقىلىق ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنى ئۇيغۇرلار مەسىلىسىدە تېخىمۇ ئەمەلىي ھەرىكەتتە بولۇشقا دەۋەت قىلدى.ئامېرىكىنىڭ كالىفورنىيە شتاتىدىكى ئۇيغۇرلارمۇ ۋاشىنگتوندىكى نامايىشقا ئاۋاز قوشۇپ، لوسئانژېلىس شەھىرىدە ئۇيغۇرلارغا ئەركىنلىك تېمىسىدا نامايىش قىلدى. بۇ خىلدىكى نامايىش يەنە ئاۋسترالىيەنىڭ مېلبورن شەھىرىدىمۇ ئۆتكۈزۈلدى. |
ئامېرىكا تاشقىي ئىشلار مىنىستىرلىقى 6نويابىر كۈنى رادىيومىزغا يازما بايانات بېرىپ: شەرقىي تۇركىستان ئىسلام ھەركىتى نىڭ تېرورلۇق تەشكىلاتلار تىزىملىكى دىن چىقىرىۋېتىلگەنلىكىگە چۈشەنچە بەردى. ئۇلارنىڭ تەكىتلىشىچە، شەرقىي تۇركىستان ئىسلام ھەركىتى ھېچقاچان ئامېرىكانىڭ تېرورلۇق تەشكىلاتلار تىزىملىكى گە كىرگۈزۈلۈپ باقمىغان بولۇپ، ئۇ پەقەت تېرورلۇقنى يەكلەش تىزىملىكى گە ئېلىنغان ئىكەن. ئامېرىكا تاشقىي ئىشلار مىنىستىرلىقى يۇقىرىقى باياناتنى رادىيومىز ئۇيغۇر بۆلۈمىنىڭ بۇ ھەقتىكى سوئاللىرىغا جاۋابەن ئېلان قىلغان.ئامېرىكادىكى بىر فېدېرال ھۆكۈمەت تورى 5نويابىر ئامېرىكا تاشقىي ئىشلار مىنىستىرى مايك پومپېيونىڭ ئۆتكەن ئايدا شەقىي تۈركىستان ئىسلام ھەركىتى تەشكىلاتىنى تېرورلۇق تەشكىلاتلار تىزىملىكى دىن ئۆچۈرۈۋەتكەنلىكىنى خەۋەر قىلغان. مايك پومپېيو ئىلگىرى خىتاينىڭ شىنجاڭدىكى باستۇرۇشىنىڭ تېرورلۇققا قارشى تۇرۇش ئەمەسلىكى، خىتاينىڭ مەقسىتى مۇسۇلمان پۇقرالىرىنىڭ ئېتىقادى ۋە مەدەنىيىتىنى يوقىتىش ئىكەنلىكىنى تەكىتلىگەن.خىتاي تاشقىي ئىشلار مىنىستىرلىقى 6نويابىر كۈنى ئامېرىكانىڭ بۇ قارارىدىن ئەپسۇسلانغانلىقى ۋە ئۇنىڭ قارارىنى رەت قىلىدىغانلىقى نى بىلدۈرگەن. ئامېرىكا تاشقىي ئىشلار مىنىستىرلىقىنىڭ باياناتىدا شەرقىي تۇركىستان ئىسلام ھەركىتى نىڭ تېرورلۇقنى يەكلەش تىزىملىكى دىن ئۆچۈرۈۋېتىلىش سەۋەبىنى چۈشەندۈرۈپ: شەرقىي تۇركىستان ئىسلام ھەركىتى بۇ تىزىملىكتىن ئۆچۈرۈۋېتىلدى. چۈنكى 10 نەچچە يىلدىن بېرى بۇ تەشكىلاتنىڭ ئىزچىل مەۋجۇتلۇقىغا دائىر ئىشەنچىلىك دەلىلئىسپات يوق. شەرقىي تۈركىستان ئىسلام ھەركىتى ھېچقاچان چەت ئەل تېرورلۇق تەشكىلاتلىرى تىزىملىكىگە كىرگۈزۈلۈپ باقمىغان، دېيىلگەن. |
ياتاقلىق مەكتەپلەر دىكى ئوقۇغۇچىلارنىڭ خارلىنىدىغانلىقى مەلۇم ئۇيغۇرزىمىستان تورىدا ئېلان قىلىنغان ئاتائانىسى لاگېرغا ئېلىپ كېتىلگەن ئۇيغۇر بالىلارنىڭ ياتاقلىق مەكتەپ لەردە خارلىنىۋاتقانلىقى ھەققىدىكى ماقالە. 2020يىلى 7مارت.خىتاي دائىرىلىرى ئاتائانىلىرى لاگېرلارغا ئېلىپ كېتىلگەن بالىلارغا ئېچىلغان مەكتەپلەرنى ھەممە نەرسىسى تەل ياتاقلىق مەكتەپلەر دەپ تەرىپلەۋاتقان بولسىمۇ، بۇ مەكتەپ ھەققىدە ئاشكارىلانغان بەزى ئۇچۇرلار خىتاينىڭ دېگەنلىرىنى يالغانغا چىقارماقتا.زىمىستان تورى دا بېرىلگەن بىر تەپسىلىي خەۋەرگە قارىغاندا، بۇ خىل مەكتەپتىكى ئوقۇغۇچىلار خارلىنىدىكەن، ئوزۇقسىز قالىدىكەن ۋە روھىي چۈشكۈنلۈككە ئۇچرايدىكەن.خەۋەردە جەنۇبىي ئۇيغۇر ئېلىگە جايلاشقان بىر ياتاقلىق مەكتەپ ئوقۇتقۇچىسىنىڭ ئېيتقانلىرىدىن نەقىل ئېلىپ كۆرسىتىشىچە، ئۇنىڭ ئوقۇغۇچىسى 9 ياشلىق گۈلنار ئەسلى شادىمان بىر قىز بولۇپ، ئۇ، بۇ مەكتەپكە يۆتكەلگەندىن كېيىن ئۇنىڭ يۈزدىن كۈلكە پۈتۈنلەن كۆتۈرۈلگەن.ئۇ دەرسكە دىققەت قىلالمايدىكەن، دائىم يىغلايدىكەن. ئۇنىڭ ئاتائانىسى لاگېرغا ئېلىپ كېتىلگەن بولۇپ، ئۇنى ئەڭ خۇشال قىلىدىغان بىر ئىش بولسا ئىككى ھەپتىدە بىر قېتىم سىرتتا قالغان ئۇرۇقتۇغقانلىرىنى يوقلاشقا بېرىلىدىغان قىسقىنىغا رۇخسەت ئىكەن. ئۇنىڭ شۇ كۈن كەلگۈچە تاقىتى تاق بولىدىكەن ۋە ئىلتىماسنى بالدۇر تاپشۇرۇپ چىقىپ كېتىشكە ئالدىرايدىكەن.سىرتتا تۇغقانلىرى يوق باشقا بالىلارغا تەشۋىقات فىلىمى كۆرۈش ئورۇنلاشتۇرۇلىدىكەن. ئۇلارنىڭ ئۈچ ۋاق تامىقىغا كۆكتات بىلەن گۈرۈچ بېرىلىدىكەن. ئوقۇغۇچىلار دائىم بۇ تاماققا تويمىغانلىقىنى بىلدۈرىدىكەن.ئۇنىڭدىن باشقا ھەر بىر ئوقۇغۇچىغا يېرىم يىلدا بىر قېتىم بىر تاختا سوپۇن ۋە بىر قاپ چىش پاستىسى تارقىتىلىدىكەن. ئىسسىق سۇ ئاساسەن يوق بولۇپ، بالىلار پاكىزلىقىدا گۇمان بولغان تۇرۇبا سۈيى ئىچىدىكەن.خەۋەردە ئوتتۇرا ئۇيغۇر ئېلىدىكى بىر مەكتەپتىكى ئەھۋاللارمۇ بايان قىلىنغان. بۇ بىر باشلانغۇچ مەكتەپ بولۇپ ئاتائانىلىرى لاگېرغا ئېلىپ كېتىلگەن بالىلار مەكتەپتە قاتتىق قىينىلىدىكەن.بەزى ئانىلار ئەرلىرىنىڭ لاگېردا ئىكەنلىكى، ئۆيىدە يەيدىغان پۇل يېتىشمىگەچكە مەكتەپ فورمىسىغىمۇ چىقىش قىلالمايدىغانلىقىنى ئېيتىشقان. بەزى ئانىلار پۇل تېپىش ئۈچۈن نىمكار ئىشلەپ ئۆيلىرىگە كەچ قايتقاچقا، بۇنداق ئاياللارنىڭ بالىلىرىنىڭ كىملىرىنى يۇيۇپ بېرىدىغانغىمۇ ۋاقتى چىقماي قالىدىغان ئەھۋاللار كۆپ ئۇچرايدىكەن. بۇنداق بالىلار مەكتەپكە ئىسسىقسىز، مەينەت كىيىملەرنى كىيىشىپ كېلىدىكەن ۋە چۈشكۈنلۈكتە كۈن ئۆتكۈزىدىكەن.خەۋەردە يەنە كورلادىكى بۇ بىر پاراۋانلىق مەركىزى مىسال قىلىنغان. بۇ ئۇرۇنغان ھەر كۈنى كەچ 3 ياشتىن 6 ياشقىچە بولغان بىر نەچچە بالىنى ساقچى ئېلىپ كېلىدىكەن. بۇ بالىلارنىڭ ئاتائانىلىرى لاگېرغا ئېلىپ كېتىلگەن بولغاچقا ئۇلارنىڭ بارىدىغان ئۆيى يوق ئىكەن. شۇڭا ئۇلار بۇ يەردە تۇرۇشقا مەجبۇر ئىكەن.خىتاي دائىرىلىرىنىڭ 1 مىليوندىن 3 مىليونغىچە ئۇيغۇر ۋە باشقا مۇسۇلمان خەلقلەرنى ئاتالمىش قايتا تەربىيەلەش لاگېرلىرى غا ئېلىپ كەتكەنلىكى خەۋەر قىلىنغان.خىتاي بۇ ئورۇنلارنىڭ كەسپىي تەربىيەلەش مەركەزلىرى ئىكەنلىكىنى تەشۋىق قىلغان بولسا، ئۇلارنىڭ سىرتتا قالغان پەرزەنتلىرىنىڭ توققۇزى تەل ياتلىق مەكتەپلەردە كۈتۈلۈۋاتقانلىقى نى خەۋەر قىلغان ئىدى.ھالبۇكى، خەلقئارا كىشىلىك ھوقۇق ئورگانلىرى خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارنى يىغىۋېلىش لاگېرلىرىغا سولاپ ئۇلارنىڭ ئىنسانىي ھەقھوقۇقىغا ئېغىر دەرىجىدە دەخلىتەرز قىلىۋاتقانلىقىنى بىلدۈرۈشكەن ۋە خىتاينى بۇ لاگېرلارنى دەرھال تاقاشقا چاقىرغان.ئالدىنقى كۈنى ئامېرىكىدىكى يەھۇدىي چوڭ قىرغىنچىلىقى موزىيى خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا قاراتقان باستۇرۇش سىياسىتىنى ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەت دەپ بېكىتكەن ئىدى. مۇخبىرلىرىنىڭ قەشقەردىكى زىيارىتى زور ئىنكاس قوزغىدى |
قازمۇنايگاز ەكولوگيالىق جاۋاپكەرشىلىك سالاسىنداعى اشىقتىق رەيتينگىسىندە 1 ورىندى يەلەندىقازمۇنايگاز ەكولوگيالىق جاۋاپكەرشىلىك سالاسىنداعى اشىقتىق رەيتينگىسىندە 1ورىندى يەلەندىقازمۇنايگاز ۇك اق ەكولوگيالىق جاۋاپكەرشىلىك سالاسىنداعى مۇنايگاز كومپانيالارى اشىقتىعىنىڭ ەۋرازيالىق رەيتينگىسىندە 1ورىندى يەلەندى. ەنەرگەتيكا مينيسترلىگىنىڭ دەرەكتەرىنە سايكەس رەيتينگتىڭ 2019 جىلعى ىرىكتەۋىنە ەلىمىزدىڭ جارتى ميلليون توننادان استام كومىرسۋتەك وندىرەتىن 14 مۇنايگاز كومپانياسى ءىلىندى. بۇل تۋرالى اتالعان كومپانيانىڭ جۇرتشىلىقپەن بايلانىس دەپارتامەنتى حابارلادى.زەرتتەۋدىڭ باستى ماقساتى قورشاعان ورتاعا كەرى اسەردى ازايتۋ مەن كومىرسۋتەك رەسۋرستارىن پايدالانۋدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا، سونداياق، الەۋمەتتىك جاۋاپتى بيزنەستى جۇرگىزۋگە ىقپال ەتۋ.قمگ ءۇش جىل قاتارىنان ەكولوگيالىق جاۋاپكەرشىلىك سالاسىنداعى مۇنايگاز كومپانيالارى اشىقتىعى رەيتينگىسىندە كوش باستاپ، ەكولوگيالىق تۇرعىدان قازاقستاننىڭ ەڭ اشىق ءارى جاۋاپتى كومپانياسى ەكەنىن كەزەكتى رەت دالەلدەپ وتىر. كومپانيا ەكولوگيالىق جاۋاپتى بيزنەسىن جالعاستىرىپ، قورشاعان ورتانى قورعاۋدى باسقارۋ جۇيەسىن دامىتۋدا. وسى ماسەلە بويىنشا بارلىق مۇددەلى تاراپتارمەن ديالوگ جۇرگىزۋدە. جىلدىق ەسەپ، تۇراقتى دامۋ ەسەپ اياسىندا كومپانيانىڭ بارلىق ەكولوگيالىق قىرلارى تۋرالى مالىمەتتەر جىل سايىن جاريالانىپ تۇرادى، سونداياق وزەكتى اقپارات كومپانيانىڭ رەسمي سايتىنا ورنالاستىرىلادى.بۇدان باسقا، قمگنىڭ 17 ەنشىلەس كومپانياسى قاتىسۋ ۇلەسى كەمىندە 50 اراسىندا جەكە زەرتتەۋ جۇرگىزىلدى. بۇل رەتتە رەيتينگكە تەك ءوندىرۋشى اكتيۆتەر عانا ەمەس، سونىمەن قاتار وڭدەۋ جانە تاسىمالداۋ باعىتىنداعى كومپانيالار ەنگىزىلدى. وسى ىرىكتەۋدە ءبىرىنشى ورىندى ينتەرگاز ورتالىق ازيا اق يەلەندى. ەنشىلەس جانە تاۋەلدى ۇيىمدار اراسىنداعى رەيتينگ قمگنىڭ ەرىكتى باستاماسى ەكەنىن اتاپ وتەمىز. ونىڭ ماقساتى ەنشىلەس ۇيىمداردىڭ ەكولوگيالىق اشىقتىعىن جانە ىشكى باسەكەلەستىگىن ارتتىرۋ بولىپ تابىلادى.زەرتتەۋدى بۇۇنىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋ باعدارلاماسىنىڭ ، جانە رف ۇلتتىق رەيتينگ اگەنتتىگىنىڭ قولداۋىمەن رەسەيدىڭ دۇنيەجۇزىلىك جابايى تابيعات قورى مەن كرەون توبى ۇيىمداستىردى. وسى جىلى رەيتينگ ءوز اۋقىمىن كەڭەيتىپ قازاقستان، رەسەي جانە ءازىربايجان كومپانيالارىن قامتىدى. كەلەسى كەزەڭدە وزبەكستان مەن تۇركمەنستاندى قامتۋ جوسپارلانىپ وتىر. |
كۆز ئەتراپىدىكى قارا بۇ 7 كېسەللىك بىلەن مۇناسىۋەتلىك، تېز كۆرۈڭئەلداۋا ساغلاملىق تورىكۆز ئەتراپىدىكى قاراراكلار شاھى دەپ ئاڭلكۆز ئەتراپىدىكى قارا بۇ 7 كېسەللىك بىلەن مۇناسىۋەتراكلار شاھى دەپ ئاڭلىغانمۇ؟ بۇ 5 ئالامەت شۇنىڭ بېشاكۆز ئەتراپىدىكى قارا بۇ 7 كېسەللىك بىلەن مۇناسىۋەتلىك، تېز كۆرۈڭسەھىپە: كېسەللىكلەر مەنبە: ئېنىق ئەمەس ۋاقتى: 20190913 كۆرۈلۈشى: قېتىمتۇرمۇشتا، نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ كۆز ئەتراپى قارىدىۋالغانلىقىنى يەنى مۈشۈكئېيىق كۆز بولۇپ قالغانلىقىنى ئۇچرىتىپ تۇرىمىز. ئادەتتە، كۆپچىلىكنىڭ ھەممىسى بۇنى كېچىسى ئۇخلىمىغانلىق ياكى ياخشى ئۇخلىيالمىغانلىقنىڭ بەلگىسى دەپ قارايدۇ. ئەمەلىيەتتە، كۆز ئەتراپى دائىم قارىدىۋېلىشنى بەدەندىكى كېسەللىكلەر كەلتۈرۈپ چىقارغان بولىشى مۇمكىن.ئۇنداقتا، كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىش قانداق شەكىللەنگەن؟كۆز ئەتراپىدىكى تېرىلەرنىڭ قىزىل قان ھۈجەيرىلىرىنىڭ ئوكسىگېن بىلەن تەمىنلىنىشى يېتەرلىك بولماسلىق، ۋىنا قان تومۇر ئىچىدىكى كاربون تۆت ئوكسىد ۋە كېرەكسىز ماددىلارنىڭ كۆپ بولۇشى ئاستا خاراكتېرلىك ئوكسىگېن يېتىشمەسلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. شۇنىڭ بىلەن قان رەڭگىنىڭ تۇتۇقلىشىشى ھەمدە قاننىڭ تۇرۇپ قېلىشى تۈپەيلىدىن، كۆز ئەتراپىدا پىگمېنت چۆكمىسى پەيدا بولۇپ، كۆز ئەتراپى قارىدىۋالىدۇ.ئادەتتە كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىشنىڭ رەڭگىنى 2 خىلغا ئايرىشقا بولىدۇ:چاي رەڭلىك كۆز ئەتراپى قارىداش: چۈنكى بۇنداق ئەھۋال قارا پىگمېنتنىڭ ھاسىل بولىشى ۋە ماددا ئالمىشىشىنىڭ ياخشى بولماسلىق سەۋەبىدىن پەيدا بولىدۇ. چاي رەڭلىك كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىشنىڭ شەكىللىنىشى ياشنىڭ چوڭىيىشى بىلەن مۇناسىۋەتلىك، ئۇزۇن مۇددەتلىك كۈن نۇرىغا قاقلىنىش كۆز يېشى پىگمېنتنىڭ كۆز ئەتراپىدا ئولتۇرۇۋېلىشىغا سەۋەب بولىدۇ.كېسەللىكلەر كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان ئەھۋاللارنى نەزەردىن ساقىت قىلغان ئەھۋال ئاستىدا، كۆز ئەتراپى قارىداشنىڭ شەكىللىنىش سەۋەبى ئادەتتە تۆۋەندىكىدەك 5 خىل بولىدۇ:كۆز ئەتراپىدىكى تېرە بىر قەدەر نېپىز، قان چوڭ ۋېنا قان تومۇردىن ئېقىپ ئۆتىدىغان چاغدا، تېرە سىرتقى يۈز قىسمى ئاستى تەرىپىگە يېقىن جايدا كۆك قارا رەڭلىك بولۇپ كۆرۈنىدۇ.تۈنەش يەنى كېچىسى ئۇخلىماسلىق:كۆز ئەتراپىدا قىل قان تومۇرلار بىر قەدەر كۆپ، تۈنەش قان تومۇرلارنىڭ ئۇزاققىچەجىددىي ھالەتتە تۇرۇپ تارىيىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، كۆز ئەتراپى تېرە ئاستى قان تومۇرلاردا قان قىيىپ قېلىش ۋە سۇلۇق ئىششىق، قارىلىقنىڭ تۇرۇپ قېلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.يېشى چوڭ كىشىلەردە، كۆز ئەتراپىدىكى تېرە ئاستىدىكى ياغ قاتلىمى نېپىزلىشىپ، كۆز ئەتراپى قاردىۋېلىشنىڭ ئىپادىسى بىر قەدەر روشەن بولىدۇ.پىگمېنتنىڭ ئولتۇرۇۋېلىشى: ئۇزاق مۇددەت گىرىم بۇيۇملىرىنى ئىشلىتىش، گىرىمنى پاكىز يۇيۇپ تازىلىۋەتمەسلىك، يەنە بىر تۈركۈم قېنىق رەڭلىك گىرىم بۇيۇملىرى قاپاقنىڭ ئىچىگە سىڭىۋېلىپ، كۆز ئەتراپى قاردىۋېلىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.كۆز چارچاش، روھىي بېسىم بەك ئېغىر بولۇپ كېتىش، كەيپىيات تۇراقسىز بولۇش، تېرە زىيادە قۇرغاق بولۇش قاتارلىقلارمۇ، كۆز ئەتراپى قاردىۋېلىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.ئەلداۋادىن تەكلىپ: يۇقارقى سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن كۆز ئەتراپى قاردىۋالسا، ئادەتتە ناچار تۇرمۇش ئادىتىنى ئۆزگەرتىش ئارقىلىق، كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىشنى ياخشىلىغىلى بولىدۇ.كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىش 7 خىل كېسەللىك بىلەن مۇناسىۋەتلىكئەگەر كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىش ئۇزۇنغىچە يوقىمىسا، ئۇنى بەزى كېسەللىكلەر كەلتۈرۈپ چىقارغان بولۇشى مۇمكىن. بۇ چاغدا تۆۋەندىكى 7 خىل كېسەللىكتىن ئالاھىدە ھوشيار بولۇش كېرەك:ئەنئەنىۋى تېبابەتنىڭ قارىشىچە، كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىش بولسا بۆرەك زەئىپلىشىشتىن كېلىپ چىقىدۇ، ئەگەر ئۇزاق مۇددەتلىك تۇرمۇش ئادىتىنىڭ ساغلام بولماسلىقى، جىنسىي تۇرمۇشنىڭ زىيادە كۆپ بولۇشى ناھايىتى ئاسانلا كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.ھەر خىل بۆرەك كېسەللىكلىرى مەسىلەن: بۆرەك ياللۇغى، بۆرەكتە تاش پەيدا بولۇش قاتارلىقلار؛ يۇقىرى قان بېسىم، دىيابېت قاتارلىق كېسەللىكلەرنىڭ بولۇشى، بۆرەك ئىقتىدارى زەئىپلىشىش سەۋەبىدىن كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.ئىستاستىكىدىن مەلۇم بولۇشىچە، تەخمىنەن 20 جىگەر كېسىلى بىمارىنىڭ ئوچۇق تۇرىدىغان جايلىرى، يەنى ئۇلارنىڭ يۈز قىسمى، كۆز چانىقى ئەتراپىغا پىگمېنت چۆكۈشتىن ھاسىل بولغان كۆز ئەتراپى قارىداش نىڭ بارلىقى، بولۇپمۇ جىگەر ئىقتىدارى ئۇزاق مەزگىل نورمال بولمىغان، جىگەر چوڭىيىپ كەتكەنلەردە، كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىش ئۇزاققىچە مەۋجۇت بولۇپ تۇرىدىغانلىقى بايقالغان.ئاستا خاراكتېرلىك ئاشقازان ياللۇغى بىمارلىرىدا ئەگەر ئۇزۇن مۇددەت ھەزىم قىلىش، قوبۇل قىلىش ئىقتىدارى ئاجىز بولۇش، ئاشقازان ياللۇغى تەكرار قوزغىلىش قاتارلىقلار كۆرۈلسە، كۆز ئەتراپى قارداپ قېلىش تېخىمۇ ئېغىرلىشىدۇ. نېرۋا ئاجىزلىققا قوشۇلۇپ كەلگەن ئىچكى ئەزا كېسەللىكلىرى، بولۇپمۇ ئاستا خاراكتېرلىك ئاشقازانئۈچەي كېسەللىكلىرى بار ئادەمدە كۆز ئەتراپى قاردىۋېلىش كۆرۈلىدۇ.كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىشنىڭ ئۇزاق مۇددەت مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇشىنى، ھەيز ئاغرىتىپ كېلىش ياكى ھەيز قالايمىقانلىشىش كەلتۈرۈپ چىقارغان بولۇشى مۇمكىن.جۇڭيى تېبابىتىنىڭ قارىشىچە، ھەيز تەرتىپسىزلىنىش، ھەيز ئاغرىتىپ كېلىش بولسا قاندا يەل تۇرۇۋېلىپ، قان ھەركىتىنىڭ نورمالسىزلىقىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىش قاننىڭ ئايلىنىشىنىڭ رىتىمسىزلىقىنىڭ يۈز قىسمىدىكى ئىپادىسى. ئۇندىن باشقا، ھەيز مىقدارى بەك كۆپ ياكى بالياتقۇ فونكسىيەلىك قاناش كېسىلىگە گىرىپتار بولغان ئاياللاردا، ئاسانلا كۆز ئەراپى قارىدىۋېلىش كۆرۈلىدۇ.ئەمەلىيەتتە، ھەممەيلەن دېگۈدەك ئازدۇركۆپتۇر كۆز ئەتراپى قاردىۋېلىش ئەھۋالىغا ئۇچراپ تۇرىدۇ، پەقەت ئۆزىنىڭ قايسى تۈردىكى كۆز ئەتراپى قاردىۋېلىشقا تەۋە ئىكەنلىكىنى بىلىۋالغاندىلا، ناھايىتى ئوڭايلا مۈشۈكئېيىق كۆز بولۇپ قېلىشتىن قۇتۇلغىلى بولىدۇ. ئەگەر مەسىلىنى تۈپ يىلتىزىدىن ھەل قىلىشنى ئويلىسىڭىز، ئۇنى يەنىلا ئادەتتىكى تۇرمۇش ۋە يېمەكئىچمەك ئادىتى قاتارلىقلارنى ئۆزگەرتىشتىن باشلاش كېرەك.كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىشنى قانداق يوقىتىش كېرەك؟ئالمىنى نېپىز توغراپ، كۆزگە 15 مىنۇت چاپلاش، داكىنى قېتىققا چىلاپ، كۆزگە 15 مىنۇت قويۇش قاتارلىق ئۇسۇللار كۆز ئەتراپى قارىداشنى يوقىتىشقا پايدىلىق. تۇخۇمنى پىشۇرۇپ شاكىلىنى ئېلىۋېتىپ، كىچىك لۆڭگىگە ئوراپ كۆز ئەتراپىنى ئۇۋۇلاپ بەرسە، كۆز ئەتراپىنى ئۇۋۇلاپ بەرسە، كۆز ئەتراپىنىڭ قان ئايلىنىشىغا پايدىلىق.مۇزدەك قوشۇق ياكى مۇز خالتىسى ئارقىلىق سوغۇق ئۆتكۈزۈش ئارقىلىق كۆز قىسمىدىكى ئىششىقنى ياندۇرۇش.ئاۋۋال يېتەرلىك مىقداردا كۆز مەلھىمى سۈركەپ، كۆز گىرۋىكىدىن باشلاپ كۆز قۇيرۇقىغا، ئەڭ ئاخىرىدا چېكە قىسمىنى يېنىك ئۇۋۇلاش.ئىككى بولاق چاينى ئىسسىق سۇغا چىلاپ، ئاندىن ئۇ سوۋۇغاندىن كېيىن كۆزگە چاپلاش. چۈنكى چاي تەركىبىدىكى كوففېئىن قان تومۇرنىڭ قىسقىرىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، ئىششىق ياندۇرۇش ۋە ۋاقىتلىق كۆز ئالدى قاردىۋېلىشنى يوقىتىش رولىنى ئوينايدۇ.كۆز ئەتراپى قاردىۋېلىشنى يوقىتىش ئۈچۈن، يېمەكئىچمەك جەھەتتىن تەڭشەش كېرەك. ئادەتتە كۆپرەك سۇ ئىچىىپ بېرىش، بەدەننىڭ مېتابولىزم ئايلىنىشىغا پايدىلىق بولۇپ، بەدەن ئىچىدىكى مەينەت نەرسىلەرنى تازلاپ، پىگمېنت شەكىللىنىشىنى تۆۋەنلىتىدۇ.يېمەكئىچمەكنى تەكشى تەڭشەش كېرەك. تەركىبىدە ۋىتامىن ، بولغان يېمەكلىكلەرنى كۆپرەك يېيىش. مەسىلەن: سۈت، تۇخۇم، بىر قىسىم ياخشى تاماق تىزىملىكىدىن پايدىلانسىمۇ بولىدۇ. پەمىدۇر، سەۋزە، چىلان، ئالىقات، جىگەر شورپىسى قاتارلىقلارنىڭ كۆز ئەتراپى قارىدىۋېلىشنى يوقىتىشقا پايدىلىق.ئالدىنقىسى : راكلار شاھى دەپ ئاڭلىغانمۇ؟ بۇ 5 ئالامەت شۇنىڭ بېشارىتى |
2033 ماتەريال تابىلدىبۇگىن قازاقستانىڭ دامۋى مەن وركەندەۋ جولىندا باستى ءرول اتقارىپ، جۇيەلى ىستەردىڭ ارقاسىندا حالىقتىڭ زور سەنىمىنە يە بولعان پارتياسىنا 22 جىل تولدى.ەكونوميكا 01 ناۋرىز، 2021پاندەميادان زارداپ شەككەن سەكتورلاردا جۇمىس ىستەيتىن كاسىپكەرلەر ءۇشىن جاڭا بولشەك سالىقتىڭ ارناۋلى سالىق رەجيمى ەنگىزىلدى. ەندى ولارعا اينالىمنان 3 مولشەرىندە كورپوراتيۆتىك نەمەسە جەكە تابىس سالىعىن تولەۋ جەتكىلىكتى. بۇل شارا مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىن ورىنداۋ شەڭبەرىندە ەنگىزىلەدى. دەگەنمەن بۇل جوبانىڭ قولدانىلۋى 2022 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن جالعاسادى.تاعايىنداۋ 01 ناۋرىز، 2021الماتى وبلىسى اكىمىنىڭ وكىمىمەن ابدينوۆ الماس ساپارعالي ۇلى الاكول اۋدانىنىڭ اكىمى بولىپ تاعايىندالدى.بۇگىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ەلباسى كىتاپحاناسىندا العىس ايتۋ كۇنىنە ارنالعان مىڭ العىس ساعان، ۇلى دالام! حالىقارالىق دوڭگەلەك ۇستەلى ءوتتى.ەلىمىزدىڭ كوپتەگەن ايماقتارىندا كۇنتىزبەلىك كوكتەم بەلگىلەنگەن مەرزىمدە كەلەدى، دەپ حابارلايدى .. بۇل تۋرالى قازگيدرومەت ورتالىعى مالىمدەدى.شىمكەنت قالاسىنىڭ اكىمدىگىندە 1 ناۋرىز العىس ايتۋ كۇنىنە ارنالعان ءىسشارا بولىپ ءوتتى. ەپيدەميولوگيالىق احۋالعا بايلانىستى قالانىڭ ءار جەرىندە ۇيىمداستىرىلعان مەرەكەلىك قۇتتىقتاۋلار مەن كونتسەرتتىك باعدارلامالار ونلاين رەجيمدە كورسەتىلدى.40قا جۋىق ادامدى اجالدان اراشالاعان شىمكەنتتىك دارىگەر تۋرالى نە بىلەمىز؟جول اپاتى، جۇكتى ايەلدى كولىكتە بوساندىرۋ مەن ءتۇرلى وقىس جاعدايلار. ءبىز ءۇشىن مۇنداي جاعدايلار تاڭعالارلىق بولسا، فەلدشەر ماماندارى ءۇشىن كۇندەلىكتى قىزمەت. سوندىقتان دا بۇل جۇمىستى تەك سول ءىستىڭ ناعىز ماماندارى، ادام ءومىرىن ساقتاۋدى بورىشى دەپ سانايتىن ابزال جاندار عانا اتقارا الادى. سولاردىڭ ءبىرى مەيرامبەك ارعىنباەۆ. |
يەركەندىكى دوخان پاشا مازارلىقى ۋە ئەتراپىدىكى مەھەللىلەرنىڭ چېقىلغانلىقى ئىلگىرى سۈرۈلمەكتە ئۇيغۇرچېقىلىۋاتقان يەركەن باغ مەھەللە ۋە دوخان پاشا مازارلىقىنىڭ سۈنئىي ھەمراھىدىن ۋە 2018يىلىغا سېلىشتۇرما كۆرۈنۈشى. 2019يىلى سېنتەبىر.چېقىلىۋاتقان يەركەن باغ مەھەللە ۋە دوخان پاشا مازارلىقىنىڭ سۈنئىي ھەمراھىدىن كۆرۈنۈشى. 2019يىلى سېنتەبىر.ئىگىلىنىشىچە، خىتاي دائىرىلىرىنىڭ يەركەندىكى قەدىمىي تارىخقا ئىگە دوخان پاشا مازارلىقىنى يۆتكەشكە ئائىت ھۆكۈمەت ھۆججەتلىرى بىلەن بۇ ھەقتىكى قۇرۇلۇش پىلانلىرى ئاشكارا بولماقتا. يەركەن ناھىيەلىك ھۆكۈمەت تورىدىن مەلۇم بولۇشىچە، دائىرىلەر 2017يىلى 3ئايدا دوخان پاشا مازارلىقىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان يەركەن كونا شەھىرىدىكى پۈتۈن باغ مەھەللە رايونىنى قايتا تۈزەش ھەققىدە يەركەن ناھىيەسىنىڭ 2017يىللىق كەپىلىك مەھەللىلەرنى چېقىش ۋە تۈزەش پىلانى نى ئېلان قىلغان.ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق پىلان كومىتېتىنىڭ تەستىقىدىن ئۆتكەن مەزكۇر پىلاننىڭ 1مۇددەتلىك تۈزەش قۇرۇلۇشىغا دەل دوخان پاشا مازارلىقى جايلاشقان يەركەن بازار ئوتتۇرا مەھەللە باشقۇرۇش كومىتېتىغا قاراشلىق باغ مەھەللە نىشانغا ئېلىنغان ئىكەن. يەرلىك دائىرىلەر 674 مىڭ كۇۋادىرات مېتىرغا يېقىن دائىرىنى چېقىپ تۈزلەش سېرىق سىزىقى ئىچىگە ئالغان بولۇپ، ئىككى يىل ئىچىدە بۇ دائىرىدىن 1700 ئائىلە ۋە 5780 ئادەم كۆچۈرۈلىدىكەن.سۈنئىي ھەمراھ سۈرەتلىرىنى سېلىشتۇرۇپ ئانالىز قىلىش داۋامىدا خىتاي دائىرىلىرىنىڭ مەزكۇر ئۇقتۇرۇشنى تارقىتىپ، بۇ يىل 7ئاينىڭ 19كۈنىگىچە بولغان ئىككى يىل ئىچىدە دوخان پاشا مازارلىقى ۋە ئۇنىڭ ئەتراپىدىكى قەدىمىي مەھەللىلەرنى چېقىپ تۈزلىۋېتىش پىلانىنىڭ ئاخىرقى باسقۇچقا كىرگەنلىكىنى كۆرسەتمەكتە.ئەمما يەركەندىكى مۇناسىۋەتلىك دائىرىلەر باغ مەھەللىنى چېقىپ تۈزەش پىلانى ھەققىدىكى ئۇچۇرلارنى قاتتىق قامال قىلغان بولۇپ، ئۇلار بىزنىڭ تېلېفون ئارقىلىق كۆپ قېتىم سورىغان سوئاللىرىمىزغا جاۋاب بېرىشنى رەت قىلدى.ئامېرىكادا ياشاۋاتقان بەھرام سىنتاش يېقىنقى يىللاردىن بۇيان خىتاي ھۆكۈمىتى ئۇيغۇر دىيارىدا چېقىۋاتقان مەسچىتجامەلەر، مازارلار ۋە قەدىمىي مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرى ھەققىدە خەلقئارالىق ئاخباراتلارغا ماتېرىيال توپلاپ تەقدىم قىلىۋاتقان ئۇيغۇر ياشلىرىنىڭ بىرىدۇر. ئۇ رادىيومىز زىيارىتىنى قوبۇل قىلغىنىدا ئۆزىنىڭ يېقىندا سۈنئىي ھەمراھ سۈرەتلىرىدىكى ئۇچۇرلارغا ئاساسەن خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ يەركەندىكى دوخان پاشا مازارلىقىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان قەدىمىي مەھەللىرىنى چېقىپ تۈزەۋاتقانلىقىنى بايقىغانلىقىنى بىلدۈردى.ئۇنىڭ بىلدۈرۈشىچە، 2018يىلىدىكى سۈنئىي ھەمراھ سۈرەتلىرىدە ئېنىق كۆرۈنگەن دوخان پاشا مازارلىقىغا يېقىن جايدىكى خانىقا مەسچىتى بىلەن ئەتراپتىكى مەھەللىدىكى ئۆيلەرنىڭ ئورنى ھازىر قۇرۇقدىلىپ قالغان ئىكەن. يەنى 2019يىلى سۈنئىي ھەمراھ ئارقىلىق تارتىلغان سۈرەتلەردە بۇ جايدىكى مەسچىت ۋە ئۆيلەر غايىب بولغان.مازار تەتقىقاتچىسى دوكتور راھىلە داۋۇت بىلەن ئىلگىرى ھەمكارلاشقان ئامېرىكالىق فوتوگراف لىسا روز خانىم زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلىپ، ئۆزىنىڭ بۇرۇن بىر قانچە قېتىم ئۇيغۇر دىيارىغا بارغىنىدا نۇرغۇنلىغان قەدىمىي مازارلىقلارنى سۈرەتكە ئېلىپ توپلىغانلىقىنى بايان قىلدى. بىز يەركەندىكى دوخان پاشا مازىرى ۋە ئۇنىڭ تارىخى ھەققىدە لىسا رۇس خانىمنىڭ سۈرەتلەر ئارخىپىغا مۇراجىئەت قىلدۇق. لىسا خانىم بىر قانچە كۈن ئىزدەنگەندىن كېيىن مەن يەركەندىكى قەدىمىي مازارلارنى ئاساسەن دېگۈدەك ھەممىسىنى ئارىلاپ سۈرەتكە تارتقان ۋە ماتېرىيال توپلىغان بولساممۇ، ئەپسۇسلىنارلىقى، ئارخىپلىرىم ئىچىدىن دوخان پاشا مازىرىغا مۇناسىۋەتلىك سۈرەت ياكى ماتېرىياللارنى تاپالمىدىم دېدى.ئەمما لىسا روز خانىم ئۇيغۇر ئېلىدە يىلدىنيىلغا چېقىلىپ غايىب بولۇۋاتقان قەدىمىي مازارلىقلاردىكى ئورتاق نۇقتىلارنى ئەسكەرتىپ، مۇنداق دېدى: مەن يەركەنگە كۆپ قېتىم بارغان. ئەينى چاغدا راھىلە داۋۇت بىر تەتقىقاتچى، مەن بولسام بىر فوتوگراف سەنئەتكار سۈپىتىدە بارغان ئىدىم. ھەقىقەتەنمۇ خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ دوخان پاشاغا ئوخشاش كۆپلىگەن قەدىمىي مازارلىقلارنى بىر كۈنلەردە يوقىتىدىغانلىقىنى ئويلاپمۇ باقماپتىكەنمەن. مەن بۇ قەدىمىي ئۇيغۇر مازارلىقلىرىدا نۇرغۇن ئاياللارنىڭ كېلىپ تاۋاپ قىلىپ، بۇ يەرگە يالداما بۇيۇملارنى قويۇپ كېتىدىغانلىقنى، بەزى مازارلاردا قۇربانلىق قىلىنىپ كەمبەغەللەرگە تارقىتىلىدىغانلىقىغىمۇ شاھىت بولغان ئىدىم. بۇ مازارلار نەچچە يۈز يىللىق تارىخقا ئىگە يادىكارلىقلاردۇر. ئادەملەر تەرەپتەرەپلەردىن بۇ مازارلىقلارغا كېلىپ تاۋاپ قىلىدىكەن. ئۇيغۇرلار ئۈچۈن بۇ جايلار ئۇلارنىڭ روھىي ۋە مەنىۋى ھاياتىغا تەسەللى بېرىدىغان بىر تاۋابگاھ بولۇپلا قالماستىن، بەلكى ئۇلارنىڭ ئۆزئارا كۆرۈشىدىغان ھەم ئالاقە ئورنىتىدىغان مۇھىم ئىجتىمائىي سورۇنى ھېسابلىنىدىكەن. مېنىڭچە، خىتاي ھۆكۈمىتى كىشىلەر تاۋاپ قىلىدىغان بۇنداق ئۇلۇغ جايلارنى يوقىتىش ئارقىلىق ئۇيغۇرلارنىڭ تارىخى ۋە مەدەنىيىتىنى يوقاتماقچى.لىسا روز خانىم يەركەن خانىقا دەرۋازىسىغا ياندىشىپ جايلاشقان دوخان قەدىمى مازىرىنىڭ كۆچۈرۈلۈۋاتقانلىقى ھەققىدىكى ئەندىشىسى ۋە بۇ قەدىمىي تارىخىي ئىزنىڭ خىتاي ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن يوقىتىلىۋاتقانلىقىغا بولغان ئېچىنىشىنى ئىپادىلەپ، مۇنداق دېدى:بۇ مازارلار ئۇزاق تارىخ ۋە مەدەنىيەتكە ئىگە بولۇپ، خىتاي ھۆكۈمىتىمۇ ئەينى چاغلاردا بۇ جايلارنى قوغدىلىدىغان ئورۇن قىلىپ بېكىتكەن. ئەپسۇسكى، بۈگۈن ئۇنى پۈتۈنلەي تۈزلەپ يوقىتىۋاتىدۇ، بۇلار مىڭ يىللارچە تارىخقا ئىگە ئىنسانىيەتنىڭ مەدەنىيەت مىسرالىرى بولۇپ، ئۇنىڭدا بۇ جايدا ياشىغان خەلقنىڭ تارىخى، دىنىيئېتىقادى، تىليېزىقلىرى، ئەدەبىياتى، ئىجادىيەتلىرى، مىللىي سەنئىتى ۋە روھىي دۇنياسى سىڭگەن. مەن خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ بۇ قەدىمىي ماكاندىكى تارىخىي ۋە مەدەنىيەت ئىزلىرىنى يوقىتىش ھەرىكىتىنى مەدەنىيەت قىرغىنچىلىقى دەپ چۈشىنىمەن. خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ چېقىپ يوقىتىۋاتقان مۇ مازارلار يالغۇز ئۇيغۇر خەلقىگىلا مەنسۇپ بولۇپ قالماستىن، بەلكى پۈتۈن ئىنسانىيەتكە مەنسۇپ مەدەنىيەت مىراسلىرىدۇر. خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا قارىتا ئېلىپ بېرىۋاتقان بۇ مەدەنىيەت قىرغىنچىلىقى ئەمەلىيەتتە ئۇيغۇرلاردىن ھالقىغان، ھەتتا پۈتۈن ئىنسانىيەت مەدەنىيىتى ئۈستىدىن ئېلىپ بېرىۋاتقان بىر قىرغىنچىلىقتۇر. مەن بۇنىڭ ئېلىپ كېلىدىغان ۋەيرانچىلىقىدىن قاتتىق ئەندىشە قىلماقتىمەن، خىتاينى بۇ رەزىللىكتىن كىم توسۇپ قالىدۇ؟ بۇ مەن جاۋاب تېپىشقا تەقەززا بولۇۋاتقان ئەڭ جىددىي سوئالدۇر.ئامېرىكادىكى فوتوگراف لىسا روز خانىم ئۇيغۇر رايونىنى زىيارەت قىلىپ يۇقىرىقى ئىككى مازارنى كۆرگەن ۋە بۇ رايوندىكى ئۇيغۇرلارنىڭ ئىجتىمائىي تۇرمۇشى، مەنىۋى ھاياتىغا ئالاقىدار نۇرغۇن مەنزىرىلەرنى سۈرەتكە ئېلىپ، ئۇنىڭ مەدەنىيەت قاتلىمىنى مەڭگۈلۈك خاتىرلەشتۈرگەن فوتوگرافلارنىڭ بىرىدۇر.بەھرام سىنتاش ئەپەندى خىتاي دائىرىلىرىنىڭ يەركەنگە ئوخشاش قەدىمىي جايلاردا ئېلىپ بېرىۋاتقان ئۇيغۇرلارنىڭ تارىخى ۋە مەدەنىيىتىنى يوقىتىش ھەرىكەتلىرىنى تاشقى دۇنيادىن يوشۇرۇش ئۈچۈن بىر قىسىم نۇقتىلىق تارىخىي ئورۇن، مەقبەرە ۋە ئاسارەئەتىقە ئورۇنلىرىغا مەبلەغ سېلىپ، ئۇنى كېڭەيتىپ ساياھەت ئورۇنلىرىغا ئايلاندۇرۇش تاكتىكىسىنى قوللىنىۋاتقانلىقىنى تەكىتلەپ ئۆتتى.ئۇنىڭ ئىلگىرى سۈرۈشىچە، سۈنئىي ھەمراھ سۈرەتلىرى خىتاي دائىرىلىرىنىڭ كەڭ دائىرىدە سىستېمىلىق ۋە تېز سۈرئەتتە ئۇيغۇر تارىخى ۋە مەدەنىيىتىگە دائىر ئىزلارنى يوقىتىشنى پىلانلاۋاتقانلىقىنى كۆرسىتىپ بېرىدىكەن. شۇڭا ئۇ خىتاينىڭ بۇ قەبىھ سىياسەت ۋە تاكتىكىلىرىنى سۈنئىي ھەمراھ سۈرەتلىرىگە ئوخشاش پاكىتلىقھۆججەتلىك ماتېرىياللار ئارقىلىق ئىسپاتلاپ كۆرسىتىشنىڭ مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە ئىكەنلىكىنى ئالاھىدە ئەسكەرتىپ ئۆتتى.مەلۇم بولۇشىچە، ئىلگىرى ئۈرۈمچىگە جايلاشقان شامالباغدىكى خوجىنىياز ھاجى قەبرىستانلىقى كۆچۈرۈلگەندە نۇرغۇن كىشىلەردە نارازىلىق پەيدا بولغان ئىدى. ھالبۇكى، خىتاي دائىرىلىرىنىڭ يېقىنقى ئىككى يىلدىن بۇيان ئۇيغۇر رايوندا كەپىلىك، خەتەرلىك ئۆي ۋە مەھەللىلەرنى تۈزەش، كۆكەرتىش ھەمدە ئېكېئولوگىيىلىك تەرەققىيات رايونى بەرپا قىلىش دېگەندەك ناملاردا قەدىمىي مەھەللە ۋە تارىخىي مازارلىقلارنى چېقىشى ۋە كۆچۈرۈش ھەرىكىتى نۆۋەتتە خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ جىددىي دىققىتىنى قوزغىماقتا. |
قازاقستان چەمپيوناتىندا اسكەري باعدارلاۋشىلاردىڭ قورجىنى 16 مەدالمەن تولىقتىسپورت 26 ناۋرىز، 2021قورعانىس مينيسترلىگى ورتالىق سپورت كلۋبىنىڭ سپورتشىنۇسقاۋشىلارى ششۋچينسك قالاسىندا وتكەن شاڭعىمەن سپورتتىق باعدارلاۋدان ەل بىرىنشىلىگىندە جەتى التىن، التى كۇمىس پەن ءۇش قولا مەدال ەنشىلەدى، دەپ حابارلايدى . قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.جارىس باعدارلاماسىنا سپرينت، ەستافەتا، ورتا جانە ۇزاق قاشىقتىققا جۇگىرۋ ءسىندى تورت سپورتتىق ءپان كىردى.اتاپ ايتساق، ايەلدەر اراسىندا ورتا قاشىقتىقتا اسەم نازىروۆا جەڭىس تۇعىرىنان كورىندى. كۇمىس جۇلدەلەر ەفرەيتور دميتري اداموۆيچ پەن لەيتەنانت ەلميرا مولداشەۆاعا بۇيىردى. ەفرەيتور ازات نازىروۆ پەن سەرجانت ماريا ۆلاسوۆا قولا جۇلدەگەر اتاندى.ۇزاق قاشىقتىققا جۇگىرۋدەن دە ارميا سپورتشىلارى جەڭىس تۇعىرىنان كورىندى. التىن مەدال ەفرەيتور دميتري اداموۆيچ پەن اسەم نازىروۆانىڭ قورجىنىندا، ال ەرلەر اراسىنداعى كۇمىس جۇلدە ەفرەيتور ازات نازىروۆتىڭ ەنشىسىندە.ەستافەتا سايىسىندا ەفرەيتور دميتري اداموۆيچ پەن اسەم نازىروۆا چەمپيون اتانىپ، ەفرەيتور ازات نازىروۆ پەن لەيتەنانت ەلميرا مولداشەۆا كۇمىس مەدالگە يە بولدى. سەرجانت ماريا ۆلاسوۆا قولا جۇلدەنى ەنشىلەدى.سپورتتىڭ جارىستىڭ سپرينت ءپانى بويىنشا التىن مەدالدى ەفرەيتور دميتري اداموۆيچ پەن اسەم نازىروۆا جەڭىپ الدى، كۇمىس مەدال لەيتەنانت ەلميرا مولداشەۆاعا بۇيىردى.قازاقستان چەمپيوناتى اسكەري باعدارلاۋشىلار |
ئەھمەد كامال ۋە ئۇنىڭ تەبەسسۇم يۈتكەن زېمىن ناملىق كىتابىدىكى تارىخىي سىرلار شەرقىي تۈركىستان مائارىپ ۋە ھەمكارلىق جەمئىيىتى20 ئەسىرنىڭ ئالدىنقى يېرىمىدا ئەھمەد كامال نامىدىكى ئايرىم ئايرىم ئىككى ئاپتورنىڭ ئوخشاشمىغان ماۋزۇدىكى ئىككى كىتابى نەشر قىلىنىپ، ئاسارەتتە قالغان ئۇيغۇرلار ۋەتىنىنىڭ ئىچكى رېئاللىقى ھەققىدە تاشقى دۇنياغا ئۇچۇر بېرىلگەن ئىدى.ئۇلارنىڭ بىرى 1914 يىلىدىن 1917 يىللار ئارىلىقىدا قەشقەردە ئاقارتىش ھەرىكىتى بىلەن شوغۇللانغان تۈركىيىلىك ئەھمەد كامال ئىلقۇل بولسا، يەنە بىرى 1935 يىلى ئۇيغۇر ئېلىگە تەكشۈرۈشكە كەلگەن ئامېرىكىلىق تاتار ياش ئەھمەد كامالدۇر.ئەھمەد كامال ئاتا بوۋىلىرى ئامېرىكىغا كۆچكەن تاتار ئاقسۆڭەكلىرىنىڭ ئەۋلادى بولۇپ، ئۆسمۈرلۈك ۋە ياشلىق مەزگىلىدە ئامېرىكىدا ئالىي تەربىيە ئالغان ھەمدە ھەربىي ئىنىستىتۇتنى پۈتتۈرگەن. 1935 يىلى باھاردا ئۇ ئامېرىكىدىكى بىر فوندى جەمئىيەتنىڭ ئىقتىسادىي ياردىمىگە ئېرىشىپ، ئۇزاق يوللارنى بېسىپ سىياسىي ۋەزىيىتى داۋالغۇپ تۇرغان ئۇيغۇر ئېلىگە ئىلمىي تەكشۈرۈشكە كېلىدۇ.شۇ يىلى يازدا ئەخمەد كامال كۆكارت داۋىنىدىن ئېشىپ مىڭ بىر جاپادا قاغىلىقنىڭ كۆكيار دېگەن تاغلىق يېزىسىغا يېتىپ كېلىدۇ. ئەمما خوتەننى بېسىپ ياتقان ما خۇسەن تۇڭگانلىرىنىڭ قاراۋۇللىرى تەرىپىدىن بايقىلىپ قېلىپ قاغىلىق بازىرىغا ئېلىپ كېلىنىدۇ ۋە نەزەربەند قىلىنىدۇ. بۇ دەل ما خۇسەن قوماندانلىقىدىكى تۇڭگان 36 دىۋىزىيىسى قاغىلىقنى پاسىل قىلىپ خوتەننى كونترول قىلىپ تۇرغان ھەمدە شېڭ شىسەينىڭ ئۆلكە ئارمىيىسى بىلەن تىركىشىپ تۇرۇۋاتقان مەزگىللەر ئىدى.ما خۇسەن ئەھمەد كامالنىڭ ئامېرىكىدىن كەلگەنلىكىنى بىلگەندىن كېيىن، ئۇنىڭغا قىزىقىدۇ ھەمدە ئۇنى قاغىلىقتىن خوتەنگە ئېلىپ بارىدۇ. ماخۇسەن ئۇنىڭغا خوتەن خەلقىنى قان يىغلىتىپ يىغقان بىر ئۆي ئالتۇن، كۆمۈش ۋە تۈرلۈك جاۋاھىراتلارنى كۆرسىتىدۇ ھەمدە ئامېرىكىدىن ئىلغار قوراللارنى سېتىۋېلىش خىيالىدا ئىكەنلىكىنى بىلدۈرىدۇ. ئەھمەد كامال ئۆزىنىڭ بىر ئىلمىي خادىم ئىكەنلىكىنى ئېيتىپ، بۇ ئىشقا ئارىلىشالمايدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن بولسىمۇ، لېكىن ما خۇسەننىڭ قانلىق قىلىچى ئاستىدا ماقۇل بولۇشقا مەجبۇر بولىدۇ. شۇنداق قىلىپ مەجىبۇرىيەت ئاستىدا تۇڭگانلارنىڭ تۇتقۇنىغا ئايلانغان ئەھمەد كامال ما خۇسەننىڭ كۆرسەتمىسى بويىچە خوتەندىن ئايرىلىپ قەشقەر، ئۈرۈمچى يولى بىلەن ۋەتىنىگە قايتماقچى ھەمدە ما خۇسەن ئۈچۈن ئامېرىكا ھۆكۈمىتىدىن قورال سېتىۋېلىش ۋەزىپىسىنى ئورۇندىماقچى بولىدۇ.1935يىلى كەشمىر ئارقىلىق ھىمالايا تاغلىرىدىن ئېشىپ ئۇيغۇر ئېلىنىڭ قاغىلىق ناھىيەسىگە قاراشلىق كۆكيار يېزىسىغا يەتىپ كەلگەن ئەھمەد كامال سولدىن 1كىشى ۋە ئۇنىڭ ئۇيغۇر يولباشلىغۇچىلىرىخوتەن تەۋەسىدىن ئايرىلىپ قەشقەرگە كەلگەندە، ئۇ شېڭ شىسەينىڭ مەخپىي خادىملىرى تەرىپىدىن نەزەربەند قىلىنىدۇ ھەمدە بۇيرۇق بويىچە ئۈرۈمچىگە ئېلىپ مېڭىلىدۇ. ئاقسۇغا يېتىپ بېرىشى بىلەن سۆۋېت ئىتتىپاقىدىن كەلگەن مەخپىي ساقچىلار تەرىپىدىن تۇتقۇن قىلىنىپ تۈرمىگە تاشلىنىدۇ ھەمدە پۈتكۈل ماتېرىياللىرى ۋە مال مۈلكى مۇسادىرە قىلىنىدۇ. ئۇزاق ئۆتمەي ئەھمەد كامال ئۈرۈمچىگە مەخپىي ھالدا ئېلىپ بېرىلىپ شېڭ شىسەي تۈرمىسىگە قامىلىدۇ. تۈرمىدە ئۇنى سېيىت ھاجى باشلىق سۆۋېت ئىتتىپاقىدىن كەلگەن مەخپىي خادىملار سوراق قىلىدۇ. ئۇزاققا سوزۇلغان سوراقلار ۋە ئىنسان قېلىپىدىن چىققان قىيىن قىستاقلار ئەھمەد كامالنى ھالىدىن كەتكۈزىدۇ. لېكىن ئۇ ئۆزىنىڭ پەقەتلا بىر ئىلمىي تەتقىقاتچى ئىكەنلىكىنى، ئامېرىكا جاسۇسى ئەمەسلىكىنى ئېيتىپ چىڭ تۇرىدۇ. ئەڭ ئاخىرىدا موسكۋا ئامېرىكىنىڭ بېسىمى بىلەن ئەھمەد كامالنى قويۇپ بېرىشكە ۋە ئۇنى ئۇيغۇر ئېلى چېگرىسىدىن خىتاينىڭ ئۆلكىلىرىگە ماڭدۇرىۋېتىش بۇيرۇقىنى بېرىدۇ. ئەھمەد كامال ئۈرۈمچىدىن ئايرىلىپ قومۇلغا يېتىپ كەلگەندە شېڭ شىسەي قومۇل ۋالىيسى شيۇڭ شياۋيۈەنگە مەخپىي تېلېگرامما يوللاپ ئۇنى قايتىدىن تۇتۇپ ئۈرۈمچىگە يولغا سېلىۋېتىشنى بۇيرۇيدۇ. ئەمما قومۇلنىڭ گارنىزون قوماندانى بولۇپ تۇرۇۋاتقان يولۋاس ئەھمەد كامالنى يوشۇرۇن ھالدا ئىچكىرىگە يولغا سېلىۋېتىدۇ. بۇنىڭ بىلەن ئۇ شېڭ شىسەينىڭ چاڭگىلىدىن قۇتۇلۇپ ئىچكى ئۆلكىلەر ئارقىلىق ئامېرىكىغا قايتىش ئىمكانىيىتىگە ئېرىشىدۇ.ئەھمەد كامال ئامېرىكىغا قايتقاندىن كېيىن ئۇيغۇر ئېلىدە كۆرگەن بىلگەنلىرى ۋە بېشىدىن كەچۈرگەن كەچۈرمىشلىرى ئاساسىدا 1940 يىلى نيۇيوركتا تەبەسسۇم يۈتكەن زېمىن ناملىق كىتابىنى نەشىر قىلدۇرىدۇ. ئۇ بۇ كىتابىدا 1930 يىللارنىڭ ئوتتۇرىلىرىدا ما خۇسەن قوماندانلىقىدىكى تۇڭگان ئارمىيىسىنىڭ خوتەن خەلقىگە سالغان زۇلۇمى ۋە ما خۇسەننىڭ ھەربىي قارا نىيىتى ھەققىدە تەپسىلىي مەلۇمات بېرىدۇ. قەشقەردە شېڭ شىسەينىڭ مەخپىي ساقچىلىرىنىڭ نازارىتىدە ئۆتكۈزگەن كۆڭۈلسىز كۈنلىرى، ئۈرۈمچى يولىدا بىر ماشىنىدا ھەمراھ بولغان سەپەرداشلىرىنىڭ ئېغىزىدىن ئاڭلىغان ۋەھىمىلىك ھېكايىلەر، ئاقسۇدا سۆۋېت مەخپىي خادىملىرى تەرىپىدىن تۇتقۇن قىلىنىشى ۋە قاماققا ئېلىنىشى ھەققىدە تەپسىلىي توختىلىدۇ. بولۇپمۇ، ئۈرۈمچىدە شېڭ شىسەي تۈرمىسىدە بېشىدىن كەچۈرگەن مەھبۇسلۇق ھاياتى، سوۋېت مەخپىي خادىملىرىنىڭ ۋەھشىيلىكى، يەرلىك ئۇيغۇر خەلقى دۇچ كېلىۋاتقان ئېچىنىشلىق رېئاللىق جانلىق يورۇتىلىدۇ. ئەھمەد كامالنىڭ بۇ كىتابى 1930 يىللارنىڭ ئاخىرىلىرىدا ماركىسىزم تونىغا ئورىنىپ ستالىننىڭ سىياسىي رەقىپلىرىنى تازىلاش تەجرىبىسىدىن ئۈلگە ئالغان شېڭ شىسەينىڭ ماھىيىتىنى چۈشىنىشتە، سۆۋېت ئىتتىپاقىنىڭ ئۇيغۇر ئېلىگە بولغان چوڭقۇر تەسىرىنى تەتقىق قىلىشتا شۇنىڭدەك شېڭ شىسەي تۈرمىلىرىنىڭ قورقۇنچلۇق ئىچ يۈزىنى بىلىشتە ئىنتايىن مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگىدۇر.ئومۇمەن، بۇ كىتاب شېڭ شىسەي بىلەن سۆۋېتلەر ئىتتىپاقىنىڭ مەخپىي ئىش بىرلىكى ھاسىل قىلىشى نەتىجىسىدە ئىسكەنجىگە ئېلىنغان ئۇيغۇر ئېلىنىڭ 1930 يىلاردىكى سىياسىي ۋە ئىجتىمائىي رېئاللىقىدىن تاشقى دۇنياغا ئۇچۇر بەرگەن مۇھىم مەنبەلەرنىڭ بىرىدۇر. كىتابنىڭ ئاپتورى ئەھمەد كامالمۇ شېڭ شىسەي تۈرمىسىدىن ھايات چىقالىغان ۋە ئۆز ۋەتىنىگە ساق سالامەت قايتىشقا مۇۋەپپەق بولالىغان ئىنتايىن ئاز ساندىكى غەربلىك كىشىلەرنىڭ بىرى ھېسابلىنىدۇ. |
الدىڭعى جارىم جىلدا ەلىمىزدىڭ زات باعاسى اينالىمى جالپى جاقتان ورنىقتى بولدى:جۇڭگو قازاق راديو تورابى : 20200710 17:43ءوز حابارىمىز. مەملەكەتتىك ساناق مەكەمەسى 7ايدىڭ 9كۇنى مىنانى جاريالادى. بيىل 6 ايدا بۇكىل ەل بويىنشا تۇرعىنداردىڭ تۇتىنۋ باعا كورسەتكىشى وتكەن جىلدىڭ ۇقساس مەزگىلىندەگىدەن ٪ 2. 5 ارتتى، الدىڭعى جارىم جىلدا ٪ 3. 8 ارتتى، 6ايدا مەملەكەت بويىنشا ونەركاسىپ وندىرىسشىلەرىنىڭ زاۆوتتان شىعۋ باعا كورسەتكىشى ۇقساس مەزگىلدەگىدەن 3. 0 تومەندەدى. الدىڭعى جارىم جىلدا مەملەكەت بويىنشا ونەركاسىپ وندىرىسشىلەرىنىڭ زاۆودتان شىعۋ باعا كورسەتكىشى وتكەن جىلدىڭ ۇقساس مەزگىلىندەگىدەن 1. 9 تومەندەدى. بازار اينالىمى جالپى جاقتان ورنىقتى بولدى؛ ەل ىشىندەگى جاساۋ كاسىبى ورنىقتى قالپىنا كەلدى.مەملەكەتتىك كەڭەس اقىلشىلار كەڭسەسىنىڭ ەرەكشە ۇسىنىس ەتىلگەن زەرتتەۋشىسى ياۋ جيڭيۋان بىلاي دەدى: تۇتاس جىلدا بۇكىل ەل بويىنشا تۇرعىنداردىڭ تۇتىنۋ باعا كورسەتكىشى جوعارىلاۋدان تومەندەۋ بەتالىسىن ساقتادى. بۇل ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا العا قويىلعان تۇتاس جىلداعى زات باعاسىن تىزگىندەۋ نىساناسىنىڭ 3. 5 ىن جۇزەگە اسىرۋ سەنىمى، نەگىزى بار ەكەندىگىن كورسەتتى.مەملەكەتتىك ساناق مەكەمەسى 7ايدىڭ 9كۇنى مىنانى جاريالادى. بيىل 6 ايدا بۇكىل ەل بويىنشا تۇرعىنداردىڭ تۇتىنۋ باعا كورسەتكىشى وتكەن جىلدىڭ ۇقساس مەزگىلىندەگىدەن ٪ 2. 5 ارتتى، الدىڭعى جارىم جىلدا ٪ 3. 8 ارتتى، 6ايدا مەملەكەت بويىنشا ونەركاسىپ وندىرىسشىلەرىنىڭ زاۆوتتان شىعۋ باعا كورسەتكىشى ۇقساس مەزگىلدەگىدەن 3. 0 تومەندەدى |
مەنبەسى:جۇڭگو ئۇيغۇرچە رادىيو تورى تەھرىر:ئېلنۇرە رەھىمبەگ يوللانغان ۋاقىت: 20191031 16:10ئامېرىكىدا چەت ئەلنىڭ قانۇنسىز ۋاكالەتچىسى بولۇش جىنايىتى بىلەن ھۆكۈم چىقىرىلىپ تۈرمىگە تاشلانغان رۇسىيە پۇقراسى بۇتىنا 10ئاينىڭ 26كۈنى رۇسىيەگە قايتتى. ئۇ ئۆزىنىڭ تەسلىم بولمىغانلىقىنى بىلدۈردى. رۇسىيە دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقىنىڭ باياناتچىسى زاخاروۋا مۇنداق دەپ قارىدى: بۇتىنا ئامېرىكىنىڭ دۆلەت ئىچىدە چوڭقۇر يىلتىز تارتقان رۇسىيەگە قارشى تۇرۇش پوزىتسىيەسىنىڭ زىيانكەشلىكىگە ئۇچرىغۇچى.بۇتىنانىڭ ئاقلىغۇچى ئادۋوكاتى دىرسكولنىڭ ئاشكارىلىشىچە، بۇتىنا ئەسلىدە كېلەر ئايدا ئامېرىكىنىڭ فلورىدا شىتاتىدىكى بىر تۈرمىدىن قويۇپ بېرىلمەكچىكەن، لېكىن ئىپادىسى ياخشى بولغاچقا مۇددەتتىن بۇرۇن قويۇپ بېرىلگەن. ئۇ 10ئاينىڭ 25كۈنى پۈتۈنلەي مەخپىي ھالدا موسكۋاغا قايتۇرۇپ كېلىنگەن، ئامېرىكا دائىرىلىرى ھەتتا بۇتىنانى رۇسىيەگە ئاپىرىپ قويىدىغان نۆۋەتچى ئايروپىلان نومۇرىنىمۇ ئاخىرقى دەقىقىگىچە مەخپىي تۇتقان. بۇتىنا 1988يىلى تۇغۇلغان بولۇپ،ئامېرىكا داشۆسىنىڭ خەلقئارا مۇناسىۋەت كەسپىنى پۈتتۈرگەن، 2018يىلى 7ئايدا ۋاشىنگتوندا قولغا ئېلىنغان، ئۇ يېنىك ھۆكۈمنى قولغا كەلتۈرۈش ئۈچۈن 12ئايدا ئامېرىكا تەپتىش ئورگانلىرى بىلەن جىنايىتىنى ئېتىراپ قىلىش كېلىشىمى ئىمزالىغان. بۇ يىل 4ئايدا ۋاشىنگتون فېدېراتسىيە سوت مەھكىمىسى بۇتىناغا چەت ئەلنىڭ قانۇنسىز ۋاكالەتچىسى بولۇش جىنايىتى بىلەن 18 ئاي نەزەربەنت قىلىش ۋە جازا مۇددىتى توشقاندىن كېيىن چېگرادىن قوغلاپ چىقىرىش جازاسىنى بەرگەن. لېكىن بۇتىنا مېنىڭ بىردىنبىر جىنايىتىم ئامېرىكا ئەدلىيە تارماقلىرىغا ئۆزۈمنى تىزىملاتمىغانلىقىم. ئۇ رۇسىيەنىڭ بىر يۇقىرى دەرىجىلىك ئەمەلدارى بىلەن ئامېرىكىنىڭ تەسىر كۈچى زور بولغان ئامېرىكا مەملىكەتلىك مىلتىق جەمئىيىتىگە سىڭىپ كىرىپ، ئامېرىكىدىكى كونسېرۋاتىپلار ۋە جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيەسىنىڭ يادرولۇق چەمبىرىكىگە بۆسۈپ كىرىپ، ئاندىن ئامېرىكىنىڭ رۇسىيەگە قاراتقان سىياسىتىگە تەسىر كۆرسىتىپ، رۇسىيەنىڭ دۆلەت مەنپەئەتىگە مۇلازىمەت قىلىپ، ئامېرىكىغا تەھدىت سېلىشنى بىرلىكتە پىلانلىدى دەپ قارالغان.ئامېرىكا كولومبىيە رادىيو شىركىتىنىڭ تېلېۋىزىيە مۇخبىرى مۇنداق دېگەن: مۇتەخەسسىسلەر رۇسىيە ئالاھىدە خادىملىرىغا نىسبەتەن ئېيتقاندا، ئامېرىكا مەملىكەتلىك مىلتىق جەمئىيىتى ناھايىتى ئاسان ھۇجۇم قىلىدىغان نىشان ئىكەنلىكى، 35 ئامېرىكا دوللىرى خەجلىسىلا ئەزا بولغىلى بولىدىغانلىقى،ھەر قانداق ئادەم ئەزا بولۇپ كىرسە بولىۋىرىدىغانلىقى، تەشكىلات ئەزالىرىنىڭ كونسېرۋاتىپلار چەمبىرىكىدىكى باشقا كىشىلەر بىلەن ئۇچرىشالايدىغانلىقىنى ئىيتقان. مۇتەخەسسىسلەر بۇنىڭ رۇسىيەنىڭ قالتىس جاسۇسلۇق ۋاستىسى ئىكەنلىكىنى، بۇتىنانىڭ مەقسەتلىك ھالدا ئامېرىكا مەملىكەتلىك مىلتىق جەمئىيىتىنى نىشانلىغانلىقىنى، چۈنكى مۇشۇ پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ ئۇنىڭ كونسېرۋاتىپ ئەربابلار بىلەن ئۇچرىشالايدىغانلىقىنى، ئۇنىڭدىن كېيىن دەرىجىسى تېخىمۇ يۇقىرى بولغان كونسېرۋاتىپلار بىلەن تونۇشالايدىغانلىقىنى ئېيتتى.بۇ قاراش رۇسىيە ئەيىبلىشىگە ئۇچرىغان، رۇسىيە دائىرىلىرى مۇنداق دېگەن: ئامېرىكنىڭ بۇتىنا ئۈستىدىن قىلغان شىكايىتى ۋە بېكىتكەن جىنايىتى سىياسىي بىر تەرەپلىمىلىككە ئىگە، بۇتىنا پەقەت رۇسىيە پۇقراسى بولغانلىقى ئۈچۈنلا جازالانغان. ئۇ ئامېرىكىدىكى ئوخشاش بولمىغان سىياسىي كۈچلەر ئوتتۇرىسىدىكى كەسكىن قارشىلىشىشنىڭ زىيانكەشلىكىگە ئۇچرىغۇچى. بۇتىنا مۇنداق دېدى: مېنىڭچە، مەن زىيانكەشلىككە ئۇچرىغۇچى، ئامېرىكىدا ھازىر رۇسىيەگە قارشى تۇرۇش كەيپىياتى مەۋجۇت، بۇنى يوشۇرۇشنىڭ ھاجىتى يوق، بىز ئۇنى ئوچۇقئاشكارا سۆزلىشىمىز كېرەك، بۇ دۆلەتكە نىسبەتەن ناھايىتى چوڭ نومۇس.رۇسىيە تاراتقۇلىرىنىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، بۇتىنا قاماقتىكى مەزگىلدە،ئىنسانپەرۋەلىككە يات مۇئامىلىگە ئۇچرىغان. ئۇ دېرىزىسى يوق، چوڭكىچىكلىكى ماشىنا توختىتىش ئورنىچىلىك يالغۇز كىشىلىك كامېرغا قامالغان، بۇنىڭ شارائىتى تېررورچىلارنى قامايدىغان كامىر بىلەن ئوخشاشكەن. ئۇنىڭ ئۈستىگە تۈرمە دائىرىلىرى ئۇنى كېچىچە ئۇخلاتمىغان،يېڭى ھاۋادىن نەپەسلەنگىلى قويمىغان. تۈرمىدە ئۇ يەنە خىزمەت قىلىشى كېرەك ئىكەن، بولمىسا بەند قىلىنىدىكەن.رۇسىيە تاراتقۇلىرىنىڭ قارىشىچە، بۇتىنانى ئەيىبلەشكە دائىر چەت ئەلنىڭ قانۇنسىز ۋاكالەتچىسى بولۇش دېگەندەك مۈجمەل قانۇن ئامېرىكىنىڭ سىياسىي كۈرەش قورالىغا ئايلانغان.بۇتىنا قويۇپ بېرىلگەندىن كېيىن، ئامېرىكا دۆلەت ئىشلىرى مەھكىمىسىنىڭ بىر باياناتچىسىدىن ئامېرىكا رۇسىيەنىڭ پائۇل ۋىلاننى قويۇپ بېرىشىنى ئۈمىد قىلامدۇ دەپ سورالغاندا،باياناتچى رۇسىيەنى ۋىلان دېلوسىنى ئادىل سوتلاشقا كاپالەتلىك قىلىشقا دەۋەت قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈردى.ۋىلان بۇ يىل 49 ياش بولۇپ، ئىلگىرى ئامېرىكا دېڭىز ئارمىيەسى قۇرۇقلۇقتا جەڭ قىلغۇچى قىسمىنىڭ ئەزاسى بولۇپ، بۇلتۇر 12ئاينىڭ 28كۈنى موسكۋادا قولغا ئېلىنغان. رۇسىيە فېدېراتسىيە خەۋپسىزلىك ئىدارىسى ئۇنى جاسۇسلۇق پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللاندى دەپ ئەيىبلىگەن. ۋىلان رۇسىيەنىڭ ئەيىبلىشىنى ئىنكار قىلىپ، ئۆزىنىڭ رۇسىيەگە دوستىنىڭ تويىغا قاتنىشىش ئۈچۈن كەلگەنلىكىنى بىلدۈرگەن. موسكۋادىكى بىر سوت مەھكىمىسى مۇشۇ ئاينىڭ 24كۈنى ۋىلاننى تۇتۇپ تۇرۇش ۋاقتىنى 12ئاينىڭ 29 كۈنىگىچە ئىككى ئاي ئۇزارتىش توغرىسىدا كېسىم چىقارغان. |
دونالد ترامپ مۇداپىئە مىنىستىرى ماتتىسنى ۋەزىپىسىدىن ئېلىپ تاشلىماقچىمۇ؟ ئۇيغۇرچەدونالد ترامپ مۇداپىئ...دونالد ترامپ مۇداپىئە مىنىستىرى ماتتىسنى ۋەزىپىسىدىن ئېلىپ تاشلىماقچىمۇ؟دونالد ترامپ دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرى جېيمىس ماتتىسنىڭ ۋەزىپىسىنى داۋاملاشتۇرىدىغان ياكى داۋاملاشتۇرمايدىغانلىقى ھەققىدە سورالغان سوئالغا ئېنىق جاۋاب قايتۇرمىدى.تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرى ماتتىسنىڭ ۋەزىپىسىنى داۋاملاشتۇرىدىغان ياكى داۋاملاشتۇرمايدىغانلىقى ئۈستىدە توختىلىپ: ئۇنىڭ بىلەن ئىنتايىن ياخشى مۇناسىۋىتىمىز بار. بىر بىرىمىزنى ياخشى چۈشىنىشىمىز. مەلۇم نۇقتىغا كەلگەندە ھەممىلا ئادەم ۋەزىپسىدىن ئايرىلىشى مۇمكىن دېدى.دونالد ترامپ ئامېرىكانىڭ قانىلىدا تارقىتىلىدىغان 60 مىنۇت ناملىق پىروگراممىسىدىكى سۆزىدە، مىنىستىرلار كابېنتىدىكى ئۆزگىرىشلەر ئۈستىدە توختالدى.دونالد ترامپ دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرى ماتتىسنىڭ ۋەزىپىسىنى داۋاملاشتۇرىدىغان ياكى داۋاملاشتۇرمايدىغانلىقى ھەققىدە سورالغان سوئالغا ئېنىق جاۋاب قايتۇرمىدى.دونالد ترامپ دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرى ماتتىسنىڭ ۋەزىپىسىدىن ئايرىلىشىنى خالايدىغان بىرەر نىيىتىنىڭ بارلىقىنى ئۆزىگە بىلدۈرمىگەنلىنى تەكىتلەپ: ئۇنىڭ بىلەن ئىنتايىن ياخشى مۇناسىۋىتىمىز بار. بىر بىرىمىزنى ياخشى چۈشىنىشىمىز. مەلۇم نۇقتىغا كەلگەندە ھەممىلا ئادەم ۋەزىپسىدىن ئايرىلىشى مۇمكىن. بۇ يەر ۋاشىنگتون، ئىنسانلارنىڭ ھەممىسى ۋەزىپىسىدىن ئايرىلىشى مۇمكىن دېدى.دونالد ترامپنىڭ ماتتىس ھەققىدە، توغرىسىنى بىلىشنى خالىساڭلار، بىلىشىمچە ئۇ بىرئاز دېموكراتچى دېگەن سۆزى ئامېرىكا خەلقى ئارىسىدا ماتتىس ۋەزىپسىدىن ئايرىلىدىكەن دېگەن تالاش تارتىشلارنىڭ قايتىدىن ئەۋج ئېلىشىغا سەۋەب بولدى.يەنە بىر تەرەپتىن، دونالد ترامپ مىنىستىرلار كابېنتىدىكى بەزى كىشىلەردىن مەمنۇن ئەمەسلىكىنى تىلغا ئالدى.ئۇنىڭ ئىسىم بەرمەستىن قىلغان بۇ سۆزىگە قارىتا: خەلق ئالدىدا كۆپىنچە تەنقىد قىلىپ كېلىۋاتقان ئەدلىيە مىنىستىرى جېف سېسسونس بولۇشى مۇمكىن دەپ باھا بېرىلدى.ئاتاقلىق ئامېرىكا ژۇرنالىستى بوب ۋۇدۋاردنىڭ قورقۇنچ؛ ترامپ ئاقسارايدا ناملىق كىتابىدا، ماتتىسنىڭ ترامپنى قاتتىق تەنقىد قىلغانلىقى ئىلگىرى سۈرۈلگەن بولۇپ، بىراق كېيىنچە ھەم ترامپ، ھەم ماتتىس بۇنى رەت قىلغان ئىدى.خەتكۈچ: ماتتىس , ئامېرىكا , دونالد ترامپ |
قاراعاندىدا سال اۋرۋىنا شالدىققان بالالارعا ارنالعان فۋتبول مەكتەبى اشىلادى سپورت12 قازان 2018، 21:14قاراعاندىدا سال اۋرۋىنا شالدىققان بالالارعا ارنالعان فۋتبول مەكتەبى اشىلادى12 قازان 2018, 21:14 1506 0استانا، .. قاراعاندىدا سال اۋرۋىنا شالدىققان بالالار ٴۇشىن فۋتبول مەكتەبىن قۇرۋ تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويىلدى. بۇل تۋرالى قاراعاندى وبلىسى اكىمدىگىنىڭ ٴباسپاسوز قىزمەتى مالىمدەدى.كەلىسىم التى ۆەدومستۆو اراسىندا جاسالدى: قاراعاندى وبلىستىق ٴبىلىم باسقارماسى، دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورت باسقارماسى، شاحتەر فك، نۇر وتان پارتياسىنىڭ قاراعاندى وبلىستىق فيليالى، ٴبىلىم مينيسترلىگىنىڭ دەنە شىنىقتىرۋ عىلىميساياسي ورتالىعى جانە قازاقستان فۋتبول فەدەراسياسىنىڭ بۇقارالىق فۋتبول دەپارتامەنتى.بۇل وتە ماڭىزدى الەۋمەتتىك جوبا، بىزگە سال اۋرۋىنا شالدىققان بالالاردى قولداۋ قاجەت. وكىنىشكە وراي، بىزدە وسىنداي دياگنوزى بار ادامدار كوپ. فۋتبول مەكتەبىندە سونىمەن قاتار شالعايداعى اۋىلداردان كەلگەن بالالار دا سپورتپەن شۇعىلدانا الادى. ولار قاراعاندى تەحنيكالىققۇرىلىس كوللەدجى بازاسىندا قۇرىلاتىن ينتەرناتتا مەكەندەي الادى. قازىرگى تاڭدا وندا فۋتبول الاڭىن سالۋ بويىنشا قۇرىلىس جۇمىستارى باستالىپ كەتتى، دەدى قازاقستان فۋتبول فەدەراسياسىنىڭ بۇقارالىق فۋتبول دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى ەرلان جامانتايەۆ.فۋتبول مەكتەبى سال اۋرۋىنا شالدىققان 10 جاستان جوعارى 70 بالانى قابىلداي الادى. ەرەكشە بالالارعا ارنالعان ويىن شارتتارى دا وزگەشە بولادى: كوماندالار 7 ادامنان قۇرالادى، ماتچ 20 مينۋتتىق ەكى تايمعا بولىنگەن.ەرەكشە بالالارعا ارنالعان سپورت مەكتەبىن قۇرۋ جوباسىن ۋەفا دا قولدادى. اتالمىش فەدەراسيانىڭ ماماندارى قاراعاندىعا كەلىپ، شاحتەر فك ۇسىناتىن جاتتىقتىرۋشىلاردى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالارمەن جۇمىس ىستەۋ شەبەرلىگىنە ۇيرەتۋدى جوسپارلاپ وتىر.كەلەسى جىلى قاراعاندىنىڭ فۋتبولشىلارى سال اۋرۋىنا شالدىققان بالالار اراسىنداعى فۋتبول بويىنشا الەم چەمپيوناتىنا قاتىسادى دەگەن جوسپار بار.بۇگىنگى تاڭدا وسىنداي مەكتەپ الماتى قالاسىندا جۇمىس ىستەيدى. ونى اعىمداعى جىلدىڭ مامىرىندا اشقان. ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، وتكەن جىلى قازاقستان فۋتبول فەدەراسياسى سال اۋرۋىنا شالدىققان بالالار اراسىنداعى حالىقارالىق فۋتبول فەدەراسياسىنا ەنىپ، ٴبىرىنشى چەمپيوناتىن وتكىزگەن بولاتىن. قازاننىڭ ٴ1ى مەن ٴ5ى ارالىعىندا وتكەن بيىلعى جىلعى چەمپيوناتقا الماتى سپورت مەكتەبىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرى قاتىسىپ ۇلگەردى. |
پومپەو، سەن پاسىق ويىنىڭدى دوعار تيانشان تورىرەداكتور: نۇربولات قابىل كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى 20210316 12:38 كورلا قالالىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى ياسىن يمىتپومپەو ۇلتتىق ارازدىق تۋدىرىپ، جۇڭگونىڭ شينجياڭىنىڭ دامۋىنا بوگەت بولۋعا ۇرىندى، ونىڭ سۇرقيا ماقساتى، شىن كەسپىرى ايپاراداي اشىلدى.مەن ىلگەرىندى كەيىندى ورتالىق ۇلتتار شۋەيۋانىندا، نانكاي داشۋەسىندە جوعارى دارەجەلى ءبىلىم الدىم. وقۋ بىتىرگەننەن كەيىن شينجياڭعا قايتىپ كەلىپ، اتا مەكەنىمنىڭ قۇرىلىسىنا ات سالىستىم. مەن ىلگەرىندى كەيىندى كوپتەگەن ورىندا قىزمەت ىستەدىم ءارى باعىما قاراي شىجياجۋاڭ قالاسىنا بارىپ مىندەتكە ءىلىپ شىنىقتىرىلدىم. مۇنىڭ ءبارىن پارتيانىڭ كوڭىل ءبولۋى مەن باۋلۋىنان بولە قاراۋعا كەلمەيدى، مەن شىن جۇرەكتەن پارتياعا العىس ايتامىن، ۇلى وتانىما العىس ايتامىن.كورلا قالاسى قارايۇلعۇن اۋىلى مەنىڭ ۇزاق ۋاقىت قىزمەت ىستەگەن جانە كوتەرمەگە العان اۋىلىم. قىزمەت ىستەگەن جانە كوتەرمەگە العان 13 جىلدا مەن قارايۇلعۇن اۋىلىنداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىسىندا تۋىلعان وراسان زور وزگەرىستەرگە كۋا بولدىم. قازىر اۋىلداستار تۇگەلدەي سۋ، ەلەكتر، تابيعي گاز، ينتەرنەت سياقتى قۇرىلعىلارى تولىق بەيقۇت ۇيلەرگە كوشىپ كىردى، ۇيلەرىنىڭ ەسىك الدىنا جول شىراق ورناتىلدى؛ تۇگەلدەي اۋىل قىستاق سەلبەسىپ ەمدەلۋىنە قاتىناسىپ، اۋىلدىق ەمحانالاردىڭ بالنيتساعا جاتقىزىپ ەمدەۋ شارت جاعدايى بارىنشا جاقسارىپ، قىستاقتاردا ەمحانا سالىندى ءارى جەتكىلىكتى ەمدەۋ قىزمەتكەرى سەپتەلدى، ءار جىلى تاعى دەنساۋلىعىن تەكسەرتۋدەن يگىلىكتەنەدى؛ قىستاقتاردىڭ بارىندە بالاباقشا بار... قازىر قارايۇلعۇن اۋىلىنىڭ ەكولوگياسى قونىستانۋعا جايلى، اۋىل سالتى وركەنيەتتى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىسى باردام، بۇقارانىڭ تابىس سەزىمى، باقىت سەزىمى، حاۋىپسىزدىك سەزىمى كورنەكتى جوعارىلاعان.ءارقانداي قارالاۋدىڭ ءبارى شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ ىنتىماقتاسىپ ەكپىندەي العا باسقان قادامىنا بوگەت بولا المايدى، ءارقانداي جالا جابۋدىڭ ءبارى شينجياڭنىڭ دامىعان، گۇلدەنىپ كوركەيگەن اياق الىسىنا كەدەرگى بولا المايدى. ءبىزدىڭ باقىتتى تۇرمىسىمىزعا كۇيە جاعۋىنا جول بەرمەيمىز، پومپەو، سەن پاسىق ويىنىڭدى دوعار! |
شاڭخەي دىكى بىلىم ئاشۇرۇشئەركىن سىدىق شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىدە ئوقۇغان كەسپىي دەرسلەرنىڭ بىرسى ئېلېكتروماگنىتلىق مەيدان ۋە دولقۇنلار دەپ ئاتىلىدىغان بولۇپ، ئۇ نۇر ۋە باشقا ئېلېكتروماگنىتلىق دولقۇنلارنىڭ قانداق قىلىپ بىر يەردىن يەنە بىر يەرگە تارقىتىدىغانلىقى، ھەمدە ئۇلارنىڭ باشقا ماتېرىياللارغا قانداق تەسىر كۆرسىتىدىغانلىقى قاتارلىقلار توغرىسىدىكى دەرستۇر. ئۇ ئېلىكتىر ئېنژېنېرلىگى كەسپى ئۈچۈن ئىنتايىن مۇھىم دەرسلەرنىڭ بىرى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. فىزىكا كەسپىدىكى 3 چوڭ نەزىرىيەنىڭ بىرسىمۇ ئەنە شۇدۇر. بۇ دەرسنىڭ ئېلىكتىر ئېنژېنېرلىگى رادىئو ئېلېكترونىكىسىمۇ شۇنىڭ ئىچىدە ساھەسىدىكى باشقا دەرسلەر بىلەن بولغان چوڭ پەرقى، بۇ دەرستە ئېلېكتروماگنىتلىق دولقۇننى تەسۋىرلەيدىغان ماتېماتىكىلىق فورمۇلالاردا ۋېكتورلۇق قىممەتلەر كۆپ ئىشلىتىلىدىغان بولۇپ، قالغان كەسپىي دەرسلەردە بولسا ۋېكتورلار ئۇنچىۋالا كۆپ ئىشلىتىلمەيدۇ. شۇڭا بۇ دەرس ئېلېكتىر ئېنژېنېرلىگى كەسپىدىكى ئوقۇغۇچىلارغا بىر قەدەر تەس تۇيۇلىدۇ. ئەركىن سىدىق ھازىرغىچە جۇڭگو، ياپون ۋە ئامېرىكىدا ياشاپ باققان بولۇپ، بۇ 3 دۆلەتلەرنىڭ ھەممىسىدە ئۇ باشقىلارنىڭ ئاغزىدىن ئېلېكتروماگنىتلىق دولقۇنىنى ئۆگەنمەكمۇ تەس، دەرس قىلىپ ئۆتمەكمۇ تەس، ھەمدە ئىشلىتىشمۇ تەس دىگەن سۆزنى ئاڭلاپ باقتى. بۇ دەرسنى ئۆگىنىش تەس بولغاچقا، ئەركىن سىدىق بارغان دۆلەتلىرىنىڭ ھەممىسىدە ئوقۇغۇچىلار بۇ دەرسنى ئۆتىدىغان ئوقۇتقۇچىغىمۇ ئۆچ بولۇپ كېتىدىغانلىقىنى كۆردى. ئەينى ۋاقىتتا شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىېتىدا بۇ دەرستە تەربىيىلەنگەن بىرەرمۇ ئۇيغۇر ئوقۇتقۇچى يوق بولۇپ، ئامالسىزلىقتىن باشقا بىر ساھەدە دەرس ئۆتىدىغان ئوقۇتقۇچىدىن بىرىنى ئەركىن سىدىقنىڭ سىنىپىغا مۇشۇ دەرسنى ئۆتۈشكە قويغان ئىدى. نەتىجىدە ئۇ ئوقۇتقۇچى بۇ دەرسنى ياخشى ئۆتەلمەي، سىنىپتىكى ئوقۇغۇچىلار ھەر قېتىملىق دەرستە ئوقۇتقۇچى ئۈستىدىن قاقشاپلا ئولتۇردى. ئەركىن سىدىق بولسا بىر ئاز بولسىمۇ بىر نەرسىنى ئايدىڭلاشتۇرۇۋېلىش ئۈچۈن ئۇ ئوقۇتقۇچىدىن توختىماي سوئال سورايتتى. مەۋسۇمنىڭ ئوتتۇرىسى بولۇپ قالغان كۈنلەرنىڭ بىرىدە، ئۇ ئوقۇتقۇچى ئەركىن سىدىقنى چاقىرتىپ، ئۇنىڭغا: ئۇكام، كېلەر قېتىملىق دەرسنى سەن ئۆتۈپ باقامسەن؟ دەپ سورىدى. ئەركىن سىدىق ئۇنىڭغا ماقۇل بولۇپ، كېيىنكى قېتىملىق دەرسنىڭ ۋاقتى كەلگىچە بۇ دەرسكە ئەتراپلىق تەييارلىق قىلدى. ھەمدە بىر قېتىملىق دەرسنى ئۆتتى. ئەركىن سىدىق ئالدى بىلەن بۇ قېتىملىق مەزمۇنغا ئائىت بۇرۇنقى مەزمۇنلارنى بىرەر قۇر تەكرارلىۋېتىپ، ئۇنىڭ كەينىدىن يېڭى مەزمۇننى سۆزلىدى. ئۇنىڭ لېكسىيىسى ئىنتايىن سىستېمىلىق ۋە چۈشىنىشلىك بولغاچقا، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئۇ ئوتتۇرىغا چىقىپ سۆزلىگەندە ئاڭلىغۇچىلارنى ئۆزىگە ناھايىتى جەلىپ قىلالايدىغان بولغاچقا، ساۋاقداشلىرى بۇرۇنقىدەك ۋاراڭچۇرۇڭ قىلماي، دەرسنى ئىنتايىن زېھىن قويۇپ ئاڭلىدى. ھەمدە دەرس ئاخىرلاشقاندا، سىنىپتىكى ساۋاقداشلار بىردەكلا قاتتىق چاۋاك چېلىپ كەتتى. دەرستىن چۈشكەندە بەزىلەر ئۇنىڭ قېشىغا كېلىپ: ئەركىن، مەن بۇ دەرسنى بۈگۈن تۇنجى قېتىم چۈشىنەلىدىم، دىدى. بۇ دەرسنىڭ ئوقۇتقۇچىسى ئاجىز بولغاچقا، ئوقۇغۇچىلارغا ھىچ قانداق تاپشۇرۇق بەرمىدى. ھىچ قانداق مەشىقمۇ ئىشلەتكۈزمىدى. يېرىم مەۋسۇملۇق ۋە مەۋسۇم ئاخىرىدىكى ئىمتىھانىلارنىمۇ ئوقۇغۇچىلارغا ھەر خىل ۋېكتورلۇق فورمۇلالار بىلەن ئۇلارنىڭ فىزىكىلىق مەنىسىنى يادلىغۇزۇپ، شۇنىڭدىنلا ئىمتىھان ئالدى. ئەركىن سىدىق ئۆزىنىڭ ئوقۇش پۈتتۈرۈش ماقالىسىدا بايان قىلغان مىكرو دولقۇن تېخنىكىسى مۇ يۈقۇرقى ئېلېكتروماگنىتلىق دولقۇنى ئاساسىغا قۇرۇلغان بولۇپ، ئۇنىڭ بۇ ماقالىسى ئۆزىنىڭ ئۇستازى سۇلتان مۇئەللىم بىلەن فاكۇلتىتتىكى باشقا ئوقۇتقۇچىلارنىڭ يۇقىرى باھاسىغا ئېرىشكەن ئىدى.77يىللىق ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار 1983يىلى 2ئاينىڭ 15كۈنى ئوقۇش پۇتۇرەتتى. 1983يىلى 1ئايدا ئەركىن سىدىق كەلگۈسىدە كەسىپ بىلەن شۇغۇللىنىدىغانلىقىنى قارار قىلىپ بولغاندىن كېيىن، فاكۇلتېتنىڭ مۇدىرى سۇلتان مۇئەللىم ئەركىن سىدىقنى كەلگۈسىدە ئەشۇ ئېلېكتروماگنىتلىق دولقۇنى دەرسىنى ئۆتۈشكە تەقسىم قىلدى. ھەمدە 77يىللىق ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئوقۇش پۈتتۈرىشى ۋە ئۇلارنىڭ خىزمەت تەقسىماتىنى ئېلان قىلىشقىمۇ ساقلىماي، ئەركىن سىدىقنىڭ شاڭخەي قاتناش ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ ئېلېكتىر ئېنژېنېرلىگى فاكۇلتىتىغا بىر يىل بىلىم ئاشۇرۇشقا بارىدىغانلىقىنى قارار قىلدى.1983يىلى 2ئاينىڭ 18كۈنى، ئەركىن سىدىق شاڭخەيگە يېتىپ كەلدى. ھەمدە 2ئاينىڭ 21كۈنى 1مەۋسۇملۇق دەرسىنى باشلىدى. دەرس باشلىنىپ ئۇزۇن ئۆتمەي، يەنى 2ئاينىڭ 28كۈنى، مەملىكەت بويىچە شۇ يىللىق ئاسپىرانتلىققا كىرىش ئىمتىھانى ئېلىندى. ئەركىن سىدىق ئاسپىرانتلىقتا ئوقۇشنى ئۇزۇندىن بېرى ئارزۇ قىلىپ كەلگەن بولۇپ، ئۇ چاغدا ئۇيغۇر دىيارىدىكى ھىچ قانداق ئالىي مەكتەپ ئۇيغۇر ئاسپىرانتلىق ئوقۇغۇچىلىرىنى تېخى قوبۇل قىلالمايدىغان بولغاچقا، ئەركىن سىدىق ئىمتىھان بېرىش ئۈچۈن تيەنجىن ئۇنىۋېرسىتېتى بىلەن نەنجىڭ سانائەت ئىنستىتۇتىنىڭ ئېلېكتروماگنىتلىق دولقۇنى كەسپىگە تىزىملاتقان ئىدى. ھەمدە تىزىملاتقان ۋاقىتتىن تارتىپ، كۈچىنىڭ بېرىچە بۇ ئىمتىھانلارغا تەييارلىق قىلىپ كەلگەنىدى. ئىمتىھان ئېلىنغان پەنلەرنىڭ بىرسى سىياسەت دەرسى بولۇپ، ئۇ جۇڭگو كومپارتىيىسى تارىخىنى ئاساس قىلغان بولغاچقا، ئەركىن سىدىق يالغۇز بۇ دەرسنىڭ مەزمۇنىغا خەنزۇچە تەييارلىق قىلىپلا قالماي، ئادەم بىلەن جايلارنىڭ ئىسمىنى خەنزۇچىدا قانداق يېزىشقىمۇ تەييارلىق قىلىشقا توغرا كەلدى. ھەمدە ئۇ ئېلېكتروماگنىتلىق دولقۇنى ساھەسىدە يۇقۇرىقى ئىككى مەكتەپنىڭ ئوقۇغۇچىلىرىدىن جىق ئاجىز ئىدى. شۇڭا ئۇ بۇ قېتىملىق ئىمتىھانىغا ئىزچىل تۈردە كۈچىنىڭ بېرىچە تەييارلىق قىلىپ قاتناشقان بولسىمۇ، ئۇنى يۇقۇىرقى ئىككى مەكتەپ ئاسپىرانتلىققا قوبۇل قىلمىدى.ئەركىن سىدىق ئۇ چاغدا كۆڭلىگە مۇنداق بىر نىشاننى پۈككەن ئىدى. ئۇ بولسىمۇ، ئېلېكتروماگنىتلىق دولقۇنى بىلەن مىكرو دولقۇن تېخنىكىسى كەسىپلىرىنى پۇختا ئىگىلەپ، يۇرتقا قايتىپ بارغاندىن كېيىن ئۇيغۇر دىيارىدىكى بىر بوشلۇقنى تولدۇرۇش. دېمىسىمۇ ئۇ چاغدا ئەركىن سىدىق ئۇيغۇر دىيارىدا بۇ ساھەدە ئىشلەيدىغان بىرمۇ ئادەمنى بىلمەيتتى. شۇڭا ئۇ قايتىپ بارغاندىن كېيىن بىرەر قىيىن مەسىلىگە دۇچ كېلىپ قېلىپ ياردەم سوراي دىسە، ياردەم بېرەلەيدىغان بىرەرمۇ كىشى يوق ئىدى. ئۇنىڭ ئۇستىگە شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ مىكرودولقۇن دەرس تەجرىخانىسىنى قۇرۇپ چىقىش ۋەزىپىسىمۇ ئۇنىڭغا يۈكلەنگەن ئىدى. شۇڭا ئەركىن سىدىق 1سائەتلىك دەرستىن باشلاپ قاتتىق تىرىشىشنى باشلىدى. ئۇ ھەر كۈنى كەچ سائەت 11 دە كۇتۇپخانىنى تاقىغىچە كۇتۇپخانىدا ئۆگىنىش قىلدى. كۇتۇپخانا تاقالغاندىن كېيىن ئېلىكتىر ئېنژېنېرلىكى فاكۇلتېتىنىڭ رادار تەجرىبىخانىسىغا بېرىپ، كېچە سائەت 12 دىن ئاشقىچە يەنە ئۆگىنىش قىلدى بۇ تەجرىبىخانىنىڭ توكى كېچىچە توختاپ قالمايتتى. دەم ئېلىش كۈنلىرى ۋە بايرام كۈنلىرىمۇ پەقەت دەم ئالماي ئۆگىنىش قىلدى. بۇ مەكتەپ جۇڭگو بويىچە ئەڭ داڭلىق 56 مەكتەپنىڭ بىرسى بولغاچقا، ئەركىن سىدىق بىرگە ئوقۇغان ئوقۇغۇچىلار ئۆگىنىش ئىقتىدارى ۋە كەسپىي ئاساسى جەھەتلەردە ئىنتايىن كۈچلۈك ئىدى. شۇڭا ئۇ شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتى ئۇيغۇر سىنىپىنى پۈتتۈرگەن سەۋىيە بىلەن بىر تەرەپتىن پۈتۈن ۋۇجۇدى بىلەن قالغان ئوقۇغۇچىلارغا يېتىشىپ مېڭىشقا تىرىشتى. يەنە بىر تەرەپتىن ئوقۇتقۇچى سىنىپتا سۆزلىمىگەن ۋە تاپشۇرۇق قىلىپ بەرمىگەن مەشىقلەرنىڭ ھەممىسىنى ئۆزى ئىشلەپ ماڭدى. قىيىنچىلىققا يولۇقسا دەرستىن چۈشكەندىن كېيىن ئوقۇتقۇچىنى ئىزدەپ تېپىپ، ئۇنىڭدىن سورىدى. ئۇ داۋاملىق ئوزئۆزىدىن: مەن ئۆزەم دەرس ئۆتكەندە، ماۋۇ مەسىلىنى قانداق چۈشەندۈرىمەن؟ دەپ سوراپ تۇردى. كىتابتا ئۆزى چۈشەنمەيدىغان بىرەر مەزمۇننىڭ بولىشىغا قەتئىي يول قويمىدى. ئۇنىڭ نىشانى ئۇ ئۆزى بۇرۇن بېشىدىن كەچۈرگەن، بەزىلەر ئېلىكتىر ئېنژېنېرلىكىگە ئائىت كەسپىي دەرسلەردە ئەگەر مۇنداق مۇنداق قىلسا، مۇنداق بولىدىكەن دەپ ئۆزى چۈشەنمىگەنلىكى ئۈچۈن ھېكايە سۆزلىگەندەك دەرس ئۆتىدىغان ئەھۋالغا ئۇزۇلكېسىل خاتىمە بېرىش ئىدى.ئەركىن سىدىق شاڭخەي قاتناش ئۇنىۋېرسىتېتىگە يېڭى بارغاندا، ئۇ مەكتەپكە شىنجاڭ 1ئاۋغۇست يېزا ئىگىلىك ئىنستىتۇتىدىن خالىق ۋە ئابلىكىم ئىسىملىك ئىككى ئوقۇتقۇچىمۇ بىلىم ئاشۇرۇشقا بارغان بولۇپ، بۇ ئۈچەيلەن بىر ياتاقتا تۇردى. ئۇنىڭدىن باشقا بۇ مەكتەپتە ئۇلار بېرىشتىن بىرەر يىل بۇرۇن قوبۇل قىلىنغان، كەسپى پەنتېخنىكىغا ئائىت ئېنگلىز تىلى بولغان بىر شىنجاڭ سىنىپى بار بولۇپ، ئۇنىڭدا ئۇيغۇر دىيارىدىن كەلگەن 30غا يېقىن ئوقۇغۇچىلار بار ئىدى. بۇ ئوقۇغۇچىلارنىڭ كۆپىنچىسى ئۇيغۇر بولۇپ، ئوغۇل ئوقۇغۇچىلارنىڭ ياتىقى ئەركىن سىدىقنىڭ بىلەن ئۇتتۇر خوشنا ئىدى.پۈتۈن ياتاق بىنالىرىدا قىش كۈنى پار يوق، ۋە ياز كۈنى ھاۋا تەڭشىگۈچ يوق ئىدى. شۇڭا قىش كۈنلىرى كۇتۇپخانا ۋە سىنىپلار تاقاق ۋاقتىدا ياتاقتا ئۆگىنىش قىلغاندا، ھەممە ئوقۇغۇچىلار ئىمكانقەدەر يوتقاننىڭ ئىچىگە كىرىۋېلىپ ئۆگىنىش قىلاتتى. لېكىن، قول بىلەن خەت يازىدىغاندا ياكى ماتېماتىكىلىق ھېسابلارنى ئىشلەيدىغاندا يەنە سوغاق ياتاقتا ئولتۇرۇپ ئۆگىنىش قىلىشقا توغرا كېلەتتى. شۇڭلاشقا ئەركىن سىدىق قىش كۈنلىرى بىر چوڭ بوتۇلكىغا قايناق سۇ قاچىلىۋېلىپ، ئۇ بوتۇلكىنى قولىغا تەككۇزۇپ تۇرۇپ، ياكى ئۇنى قۇچاقلاپ ئولتۇرۇپ ئۆگىنىش قىلدى. ياز كۈنلىرى شاڭخەيدە پاشا تولا، ھاۋا ئىنتايىن تىنجىق ۋە نەم بولىدۇ. يۇغان كىيىملەر 45 كۈندە ئاران قۇرۇيدۇ. خۇرۇم ئاياق ۋە خۇرۇم ساندۇقلار نەملىكتە كوكۇرۇپ كېتىدۇ. ئادەم ياتاقتا ئۆگىنىش قىلغاندا، كىيىم كىيىپ ئولتۇرسا ئىسسىقنىڭ دىمىقىغا چىدىغىلى بولمايتتى. كىيىمنى سېلىۋەتسە پاشا چاقاتتى. شۇڭا ئەركىن سىدىق كالتە ئىشتىنىدىن باشقا ھەممە كىيىمىنى سېلىۋېتىپ، بىر ئاق داكا رەختتىن تىكىلگەن پاشىلىقنىڭ ئىچىگە كىرىۋېلىپ ئۆگىنىش قىلاتتى. مەكتەپنىڭ تامىقىمۇ ئىنتايىن ناچار بولۇپ، ھەر كۈنى چۈشلۈك ۋە كەچلىك تاماق ئۈچۈن كېسەك شەكىلدە كېسىلگەن گۈرۈچ تامىقىدىن باشقا نەرسە يوق ئىدى. بۇ گۈرۈچ نورمالنى گۈرۈچلەردىن ئەمەس بولۇپ، ئۇ ئەينى ۋاقىتتا سوۋېت بىلەن بولىدىغان ئۇرۇشقا تەييارلىق كۆرۈش يۈزىسىدىن 10 يىلدىن ئارتۇق ئاش ئىسكىلاتلىرىدا ساقلانغان كونا گۈرۈچ ئىدى. شۇڭا كېسەك شەكلىدىكى گۈرۈچنىڭ رەڭگى ئاق بولماستىن، بەزى يەرلىرى ئاق، بەزى يەرلىرى قىزغۇچ بولۇپ، بىر ئاللاچىپار رەڭلىك كېسەككە ئوخشايتتى. بۇنداق گۈرۈچنىڭ تەمىمۇ ئىنتايىن ناچار ئىدى. مەكتەپكە يېقىنراق بىر جايدا تۇڭگان ئاشخانىسىدىن بىرسى بولسىمۇ، ئۇ پەقەت جۇۋاۋىدىن باشقا نەرسە ئەتمەيتتى. بۇ كېسەك گۈرۈچتىن بەك زېرىكىپ كېتىپ، بىر يەكشەنبىلىك دەم ئېلىش كۈنى ئەركىن سىدىق ئۆزى تاماق يەيدىغان تۇڭگان ئاشخانىسىدىكىلەردىن ئاشخانىنى 2 سائەتلىك ئارىيەت ئېلىپ، بىر قېتىم ئۆزى لەغمەن ئېتىپ، بىر قىسىم ئوغۇل ئوقۇغۇچىلار بىلەن بىرگە يېدى.قايتىپ بارغاندىن كېيىن مىكرودولقۇن تەجرىبىخانىسى قۇرۇشقا پۇختا تەييارلىق قىلىش يۈزىسىدىن، ئەركىن سىدىق ھەر مەۋسۇمدە مەكتەپتىكى خەنزۇ ئوقۇغۇچىلار بىلەن 3 دەرس تاللىغاندىن باشقا، ئۆزىگە ئۇستاز بولغان گۇ رۈيلۇڭ ئىسىملىك پروفېسسورنىڭ مىكرودولقۇن تەجرىبىسى دەرسىگە ئۆز ئىختىيارلىقى بىلەن ياردەمچى ئوقۇتقۇچى بولۇپ ئىشلىدى. ئۆز مەكتىپىدە ۋە شاڭخەي شەھىرى رايونىدا ئوتكۇزۇلگەن مىكرودولقۇن تېخنىكىسىغا ئائىت ئىلمىي دوكلات يىغىنلىرىنىڭ ھەممىسىگە قاتناشتى. ئۇنىڭدىن باشقا، شىنجاڭ سىنىپى ئوقۇغۇچىلىرى ئۈچۈن ئېنگلىز تىلىدا ئۆتۈلگەن ئالىي مەكتەپ ماتىماتىكىسى دەرسىنىمۇ ئىزچىل تۈردە قوشۇمچە قىلىپ ئاڭلىدى. ئۇ چاغدا شاڭخەي قاتناش ئۇنىۋېرسىتېتى ئۇيغۇر دىيارىنىڭ ئىقتىسادىي ۋە تەبىئىي بايلىق ئەھۋالىنى بىر سىستېما قۇرۇلۇشى سۈپىتىدە تەھلىل ۋە تەتقىق قىلىش ئىشىنى كۆتۈرىگە ئالغان بولۇپ، ئەركىن سىدىق مۇشۇ قۇرۇلۇش توغرىسىدا ئېلىپ بېرىلغان ئىلمىي دوكلاتلارنىڭ ھەممىسىگىمۇ بىرىنى قالدۇرماي قاتناشتى.ئەركىن سىدىق قوشۇلۇپ ئوقۇغان سىنىپ ئېلىكتىر ئېنژېنېرلىكى فاكۇلتېتىنىڭ 1984يىلى ئوقۇش پۈتتۈرىدىغان سىنىپى بولۇپ، 1983يىلى يازلىق تەتىلدە مەكتەپ ئۇلارنى 2 ھەپتىلىك پراكتىكىغا ئورۇنلاشتۇردى. ئەركىن سىدىق بۇ خەۋەرنى ئاڭلىغاندىن كېيىن دەرھاللا سۇلتان مۇئەللىم بىلەن ئالاقىلىشىپ، بۇ پراكتىكىغا ئۆزىنىڭمۇ قاتنىشىشىنى ئىلتىماس قىلدى. سۇلتان مۇئەللىم ئەركىن سىدىقنى قوللاپ، شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىدىن بۇ پراكتىكا ئۈچۈن شاڭخەي قاتناش ئۇنىۋېرسىتېتىگە تۆلەيدىغان خىراجەتنى ھەل قىلىپ بەردى. شۇنىڭ بىلەن ئەركىن سىدىق 1983يىلى 7ئايدا نەنجىڭ شەھىرىگە بېرىپ، شۇ يەردىكى بىر مەخپىي ھەربىي رادار زاۋۇتىدا 2 ھەپتە پراكتىكا قىلدى. ئۇلار بۇ جەرياندا رادار ھەققىدە دەرس ئوقۇدى. رادارلارنى ئىشلەپ چىقىرىش جەريانىنى كۆزدىن كەچۈردى. زاۋۇتنىڭ ئىچىدىكى بىر رادارنى باشقۇرۇپ، نەنجىڭ شەھەرلىك ئايرۇدۇرۇمغا چۈشكەن ھەمدە ئۇ يەردىن ئۇچقان ئايرۇپىلانلارنى رادار ئارقىلىق كۆزىتىشنى مەشىق قىلدى. ھەمدە رادارنى سىناق قىلىش مەيدانىغىمۇ بىر قانچە كۈن باردى. بۇ مەيدان نەنجىڭ شەھىرىدىن خېلى يىراقلىقتىكى بىر يېزىدا بولۇپ، ئۇ يەرگە 1كۈنى بارغاندا، ئۇ ئەتراپتىن ئەركىن سىدىق چۈشلۈك تاماق ئۈچۈن بىرەر تۇڭگان ئاشخانىسى تاپالمىدى. شۇنىڭ بىلەن بۇ كۈنى ئۇ چۈشلۈك تاماق يېمىدى. ئەتىسىدىن باشلاپ ئۇ ئەتىگەنلىك تامىقى ئۈچۈن 100 گراملىق ھور نېنىدىن 23 نى يەۋېلىپ، كەچتە ئۆز جايىغا قايتىپ كەلگىچە تاماق يېمىدى. 7ئايلاردا نەنجىڭنىڭ ھاۋاسى ئىنتايىن ئىسسىق ھەم ئىنتايىن نەم بولغاچقا، ھەمدە ئۇ چاغدا تېخى توڭلاتقۇ بولمىغاچقا، ھور نېنىنى ئېلىۋالسا، ئۇ چۈشكىچە بۇزۇلۇپ قالاتتى. نەنجىڭدە 7ئايلارنىڭ كېچىسى ئىسسىق ۋە نەملىك تۈپەيلىدىن ئادەمنىڭ ئۇخلىشى ئىنتايىن تەس ئىدى. شارائىت ئاشۇنداق ناچار بولسىمۇ، بارلىق پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ بىر نەرسە ئۆگىنىۋېلىش ئۈچۈن، ئەركىن سىدىق ھىچ كىمگە ھىچ نىمە توغرىسىدا تەلەپ قويمىدى. جىمجىت يۈرۈپ، ئۆگىنىۋالغىلى بولىدىغان ھەممە نەرسىنى بىلىۋېلىشقا تىرىشتى. ئىككى مەۋسۇمدە خەنزۇ ئوقۇغۇچىلارنىڭ سىنىپىغا قوشۇلۇپ ئوقۇغان 6 كەسپىي دەرسنىڭ ھەممىسىدە 80 دىن يۇقىرى نومۇر ئېلىپ، بۇ مەكتەپنىمۇ ۋە شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىنىمۇ رازى قىلدى.بۇ ۋاققىچە ئەركىن سىدىق تېخى جۇڭگودىكى مىللەتلەردىن باشقىنى ئۇچرىتىپ باقمىغان بولۇپ، ياپونلۇقلارنىڭ ۋە يەھۇدىلارنىڭ قانداق بولىدىغانلىقىنىمۇ بىلمەيتتى. ئۇ ياپونىيەدە 2 يېرىم يىل ياشاپ، ھەمدە ئامېرىكىغا كېلىپ بىر قانچە يەھۇدىلار بىلەن بىرگە ئىشلەپ باققاندىن كېيىن، ئۆزىنىڭ شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتى ۋە شاڭخەي قاتناش ئۇنىۋېرسىتېتلىرىدا ئۆگىنىش ئىشىدا تۇتقان يولىنى ئەسلەپ، شۇ ۋاقىتلاردا ئۆزىمۇ خۇددى ياپونلۇق ۋە يەھۇدىلارغا ئوخشاش ھەممە ۋاقىتنى چىڭ تۇتۇپ، ھەممە پۇرسەتنى چىڭ تۇتۇپ، ئۆزى ئېرىشەلىگەن 1يولنى ئېتىپ قويماي، ئۇنىڭ ئەكسىچە ئىمكانىيەتنىڭ بېرىچە كىچىك يولنى چوڭايتىپ، بىلىم يولىدا يۈكسەك شىجائەت بىلەن داۋاملىق ئالغا ئىنتىلگەنلىگىنى ھېس قىلدى. شۇنداقلا نوپۇسى 10 مىليونغا بارمايدىغان، ئادەملىرى دۇنيانىڭ ھەممە يەرلىرىگە تارقىلىپ كەتكەن يەھۇدىلاردىن قانداق قىلىپ ھازىرغىچە 160 تىن كۆپ كىشى نوبېل مۇكاپاتىغا ئېرىشەلىگەنلىگىنىمۇ چۈشىنىپ يەتتى. شۇنىڭ بىلەن بىرگە، يەھۇدىلار بىلەن سېلىشتۇرغاندا ئۇيغۇرلارنىڭ نەقەدەر نادان ۋە ئاجىز ئىكەنلىكىنىمۇ چوڭقۇر ھېس قىلدى. ئەمەلىيەتتە، ئەينى ۋاقىتتا يەھۇدىلارغا سېلىشتۇرماي تۇرۇپمۇ، ئەركىن سىدىق ئۇيغۇر جەمىيىتىكى نۇرغۇن مەسىلىلەرنى توختىماي تەھلىل قىلىپ، توختىماي كۆزىتىپ، ئۆزىدە بىر يۈرۈش چۈشەنچە ھاسىل قىلغان ئىدى. بۇ مەسىلىلەرنىڭ بىرسى ئەينى ۋاقىتتا ئىچكىرىكى ئۆلكىلەردىكى بىر قىسىم ئالىي مەكتەپتە قۇرۇلغان شىنجاڭ سىنىپى دىن ئىبارەت. ئەركىن سىدىق شاڭخەيدە ئوقۇۋاتقان مەزگىل مۇشۇنداق سىنىپلار قۇرۇلغىنىنىڭ 2يىللىرىغا توغرا كەلگەن بولۇپ، بۇ سىنىپلار بار مەكتەپتە يۇز بەرگەن ئەھۋاللار ئەركىن سىدىقنى ئىنتايىن ھەيران قالدۇردى. ئىنتايىن ئېچىندۇردى. ئەركىن سىدىق ئۆز مەكتىپىدىكى شىنجاڭ سىنىپى نىڭ دەرسىگە بارغاندا، ھەر كۈنى 23 ئوقۇغۇچى ئاغرىپ قالدۇق، دەپ دەرسكە كەلمەيتتى. بىر قانچە ئوقۇغۇچىلار ئىمتىھانىلاردىن ئۆتەلمەي، مەكتەپتىن چېكىنىش گىردابىغا كېلىپ قالغان ئىدى. ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلارنىڭ ياتىقى بىر 6 قەۋەتلىك چوڭ ياتاق بىناسىنىڭ 1قەۋىتىدە بولۇپ، بىر كۈنى ئاخشىمى ئۇلار ياتىقىدا كېچە سائەت 12 دىن ئاشقىچە ئولتۇرۇش قىلىپ بىنانىڭ چىرىقى ئۆچۈرۈلگەندە ياتاققا شام ياندۇرۇپ قويۇپ، ساز چېلىپ، ناخشا ئېيتىپ، پۈتۈن بىنادىكىلەرنى ئۇخلاتقۇزمىدى. ئۇلارغا گەپ قىلغىلى كەلگەن خەنزۇ ئوقۇغۇچىلارنى ئۇرۇپ، مەكتەپتە بىر چوڭ ۋەقە تۇغدۇردى. شاڭخەيدىن باشقا يەرلەردىكى شىنجاڭ سىنىپى ئوقۇغۇچىلىرىدىنمۇ، بەزىلىرى قوش قەۋەتلىك كارىۋاتتا يېتىش بىزنىڭ ئۆرپئادىتىمىزگە خىلاپ، دەپ مەكتەپكە دەۋا قىلىپ، بىر قەۋەتلىك كارىۋاتتا يېتىشنى تەلەپ قىلغان. يەنە بەزىلىرى بىز قۇربان ھېيتىدا چوقۇم قوي ئۆلتۈرمىسەك بولمايدۇ. بۇ ئۇيغۇرلارنىڭ ئۆرپ ئادىتى، دەپ، مەكتەپلىرىگە تىرىك قوي تاپقۇزغان. ھەممە مەكتەپتىكى ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار دېگىدەك ئۆز مەكتىپىدىكى خەنزۇ ئوقۇغۇچىلار بىلەن چوڭ مۇشتلاشجىدەللىرىنى تۇغدۇرغان. ئەركىن سىدىق بۇ ئەھۋاللارغا ئىنتايىن ئېچىندى. بۇ مەكتەپتىكى ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار بىر ياتاقتا 8 كىشى ياتىدىغان بولۇپ، ئەركىن سىدىق ئەينى ۋاقىتتا 12 كىشىلىك ياتاقتا تۇرۇپ باققان ئىدى. ئەركىن سىدىق ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق بىر قىسىم ئۇيغۇر رەھبەرلەر بىلەن ئۇچرىشىش جەريانىدا، ئۇيغۇرلار ئۈچۈن ھازىرلانغان بۇنداق پۇرسەتلەرنىڭ ھەرگىز ئاسانلىقچە قولغا كەلمىگەنلىگىنى تولۇق بىلگەن ئىدى. بۇنىڭ ئۈچۈن ئۇيغۇر رەھبەرلەر نۇرغۇن يول ماڭغان، باشقىلارغا ئىنتايىن كۆپ يالۋۇرغان ئىدى. مەقسىتى مۇشۇنداق يول ئارقىلىق يۇقىرى سۈپەتلىك ئۇيغۇر كەسپىي مۇتەخەسسىسلەرنى تەربىيىلەپ يېتىلدۇرۇش ئىدى. سىنىپ مۇدىرىنىڭ تەلىپى بىلەن، ئەركىن سىدىق بىر كۈنى ئۆز مەكتىپىدىكى ئۇيغۇر سىنىپقا كىرىپ بىر سائەت سۆزلىدى. ئۇ ئالدى بىلەن ئۇلاردىن نۇرغۇن سوئاللارنى سورىدى:سىلەر بۇ يەرگە نىمە ئۈچۈن كەلدىڭلار؟ تاماق يېيىش ئۈچۈنمۇ؟ ياكى ئۇخلاش ئۈچۈنمۇ؟سىلەر بۇ يەرگە قانداق كېلىپ قالدىڭلار؟ بەك ئەقىللىق بولغانلىقىڭلار ئۈچۈنمۇ؟ ئالىي مەكتەپ ئىمتىھانىدا بەك يۇقىرى نومۇر ئالغانلىقىڭلار ئۈچۈنمۇ؟سىلەرنى ئوقۇتۇش ئۈچۈن ئاتائاناڭلار قانداق جاپالارنى چېكىۋاتىدۇ بىلەمسىلەر؟ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىدىكى ئۇيغۇر باشلىقلار ھازىر سىلەرنىڭ پوقۇڭلارنى تازىلاش ئۈچۈن نىمە كۈنلەرنى كۆرۈۋاتىدۇ بىلەمسىلەر؟ئەركىن سىدىق يوقۇرقى سوئاللارنىڭ جاۋابلىرىنى بىربىرلەپ چۈشەندۈردى. ھەمدە ئۆز ئەمەلىيىتىگە تەدبىقلاپ تۇرۇپ، ئادەم قانداق ياشىغاندا ئۇنىڭ ئۆمرىنىڭ قىممىتى بولىدىغانلىقى، ۋە ئالىي مەكتەپ ھاياتىنىڭ كېيىنكى ئۆمرىدە قانداق مۇھىم رول ئوينايدىغانلىقى قاتارلىق بىر قاتار مەسىلىلەر ئۈستىدە سۆزلىدى. بۇ ئىشنى ئۇيغۇر سىنىپىدىكى ئوقۇغۇچىلار ئىنتايىن ياخشى قوبۇل قىلدى. بۇ ئىشنىڭ ئۇلار ئۈچۈن چوڭ رولى بولدى. شۇنىڭدىن كېيىن ئۇلار ئەركىن سىدىقنى تېخىمۇ ھۆرمەتلەيدىغان، ئۇنىڭدىن ئەيمىنىدىغان بولدى. ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلارنىڭ تۇرمۇشىنى ياخشىلاش ئۈچۈن، 1983يىلىنىڭ كېيىنكى يېرىمىدا بۇ مەكتەپكە ئۇيغۇر دىيارىدىن بىر ئۇيغۇر ئاشپەزمۇ ئەكەلدى ھەر بىر شىنجاڭ سىنىپى غا بېشىدىن تارتىپلا بىر پۈتۈن كۈنلۈك ئۇيغۇر سىنىپ مۇدىرى ئەۋەتىلگەن ئىدى. شۇنىڭدىن كېيىن ئۇيغۇرلارنىڭ تامىقىدا زور ياخشىلىنىش بولدى. لېكىن، ئومۇميۈزلۈك قىلىپ ئېيتقاندا، شىنجاڭ سىنىپى شۇ بىر قېتىم بەرپا قىلىنغاندىن كېيىن پۈتۈنلەي مەغلۇپ بولدى. بىر قېتىم شىنجاڭ سىنىپى نى قوبۇل قىلغان مەكتەپلەرنىڭ ھەممىسى ئۇنىڭدىن كېيىن بۇ ئىشنى داۋاملاشتۇرشنى رەت قىلدى. ئۇلارغا كەلگەن تەلەپدەۋالارنىڭ كۆپلىگى، ۋە مەكتەپتە يۇز بەرگەن ئۇيغۇرلار بىلەن خەنزۇلار ئوتتۇرىسىدىكى ۋە ئۇيغۇرلارنىڭ ئۆز ئارىسىدىكى ئۇرۇشماجرا ۋەقەلىرىنىڭ كۆپلىگىدىن ئۇ مەكتەپلەرنىڭ رەھبەرلىرى ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىدىكى ئۇيغۇر رەھبەرلەرگە: بىز ئۇيغۇرلارنىڭ ئۆرپئادىتىنى چۈشىنىپ بولالمايدىكەنمىز. شۇڭا بۇنىڭدىن كېيىن ئۆزۈڭلەرنىڭ ئوقۇغۇچىلىرىنى ئۆز جايىڭلاردىلا تەربىيىلەڭلار دىدى. ئەركىن سىدىق ھازىر پاتپات شۇ ۋاقىتتىكى ئىشلارنى ئەسلىگىنىدە كۆڭلى غەش بولۇپ، ئۆزئۆزىدىن مۇنداق سوئالنى سوراپ باقىدۇ: ئەگەر ئۇ چاغدا بەرپا بولغىنى شىنجاڭ سىنىپى بولماستىن، ياپونلۇقلار سىنىپى بولۇپ قالغان بولسا، ياكى يەھۇدىلار سىنىپى بولۇپ قالغان بولسا، ئىش قانداق بولار ئىدىھە؟ ئۇ چاغدا چوقۇم ئىش پۈتۈنلەي ھازىرقىنىڭ ئەكسىچە بولار ئىدى. جۇڭگو ئۇيغۇر دىيارىنىڭ پايدىسىنى ناھايىتى جىق كۆرىدۇ. بۇ بىر پاكىت. لېكىن، ئۇيغۇر دىيارىنىڭ ئۇنداق پايدىسى ھېلىقى شىنجاڭ سىنىپى نى قوبۇل قىلغان مەكتەپلەرگە بىۋاستە تېگىشى ناتايىن. ھېلىقى مەكتەپلەرنىڭ رەھبەرلىرىنىڭ كۆڭلىدە، ئۇلار ئۇيغۇرلار ئۈچۈن بىر چوڭ ياخشى ئىش قىلىپ بېرىۋاتاتتى. ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلارنى پۇلسىز ئوقۇتۇپ تەربىيىلەپ بېرىۋاتاتتى. ئۇلار ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلارغا قەرزدار ئەمەس، ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار ئۇلار ئۈچۈن قەرزدار ئىدى. شۇڭا، ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار ئۇ مەكتەپلەرگە تاماق يىگىلى ياكى ئۇخلىغىلى ئەمەس ئەگەر مەقسىتىڭىز ياخشى يەپ ياخشى ئۇخلاش بولسا، سىز ئۇيغۇر دىيارىدىكى ئۆيىڭىزدىن باشقا ھىچ قانداق يەرگە بارماسلىقىڭىز كېرەك، ئوقۇغىلى بارغاندىكىن، بارلىق ئىمكانىيەتتىن تولۇق پايدىلىنىپ ياخشى ئوقۇشى كېرەك ئىدى. ئەگەر ئۇيغۇرلارنىڭ ئورنىدا يەھۇدىلار بولۇپ قالغان بولسا، دەل ئاشۇنداق قىلغان بولاتتى. مۇشۇنداق ئالتۇندەك پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ، نۇرغۇن كىشىلىرىنى تەربىيىلەپ، ئۇيغۇر دىيارىدىكى نۇرغۇن يۇقىرى دەرىجىلىك مۇھىم ئورۇنلارنى ئىگىلىگەن بولاتتى بۇنداق بولىشىغا ئەينى ۋاقىتتا شارائىت بار ئىدى. شاڭخەي قاتناش ئۇنىۋېرسىتېتىدىكى ھېلىقى شىنجاڭ سىنىپى دا ئوقۇغان ئىككى قىز ئوقۇغۇچى ھازىر ئامېرىكىدا ياشاۋاتىدۇ. لېكىن نادان ئۇيغۇرلار ئۇنداق قىلالمىدى. بۇ ئالتۇندەك پۇرسەتنى قولدىن بېرىپ قويدى. ئېرىشكەن 1يولنى چوڭايتىپ مېڭىش ئۇ ياقتا تۇرسۇن، ئۇنى ساقلاپمۇ ماڭالماي، پۈتۈنلەي ئېتىپ قويدى.لېكىن، شاڭخەي قاتناش ئۇنىۋېرسىتېتىدىكىلەر ئەركىن سىدىقتىن ئىنتايىن رازى بولدى. ئۇنى ناھايىتى ھۆرمەتلىدى. بىر قېتىم ئۇلارنىڭ بىر مەكتەپ رەھبەرلىك ئۆمىكى ئۈرۈمچىگە بېرىپ، ئۇيغۇر دىيارىدىكى رەھبەرلەرگە ئۆز مەكتىپىدىكى ئەھۋالدىن دوكلاد بەرگەندە، شىنجاڭ سىنىپى ھەققىدىكى نارازىلىقىدىن كېيىن، ئەگەر ئەركىن سىدىقتەك ئادەملەرنى تاللاپ ئەۋەتسەڭلەر، ئۇنداقلاردىن قانچىسى بولسا شۇنچىسىنى ئالىمىز، دىدى.1983يىلى يازلىق تەتىلدە ئەركىن سىدىق نەنجىڭدىكى پراكتىكىسىنى تۈگەتكەندىن كېيىن، يۇرتقا قايتماي، يەنە شاڭخەيگە قايتىپ كەلدى. ئۇ كۆپراق بىلىم ئىگىلىۋېلىش ئۈچۈن، تولۇق كۇرس ئوقۇغۇچىلىرىغا ئۆتۈلمەيدىغان مىكرودولقۇنلۇق توك يولى دېگەن بىر كەسپىي كىتابنى ئۇستازىدىن ئارىيەت ئېلىپ، ھەر كۈنى ئۇنى ئوقۇدى. ھاۋا بەك ئىسسىق بولغانلىقى ئۈچۈن، كالتە ئىشتاندىن باشقا كىيىملەرنىڭ ھەممىسىنى سېلىۋېتىپ، ئۆزىنى پاشىلىقنىڭ ئىچىگە سولىۋېلىپ كىتاب ئوقۇدى. بۇ كەسپىي كىتابنى ئۆزىنى قاتتىق مەجبۇرلاپ تۇرۇپ، خۇددى رومان ئوقۇغاندەك ئوقۇپ چىقتى. ھەر كۈنى 10 نەچچە سائەت ۋاقىتنى مانا مۇشۇنداق ئۆتكۈزدى. 1983يىلى 8ئاينىڭ 14كۈنى، ئەركىن سىدىق پويىز بىلەن بېيجىڭگە بېرىپ، 20نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك ئوقۇغۇچىلار بىرلەشمىسى يىغىنىغا قاتناشتى. بۇ قېتىم ئۇ بېيجىڭگە ئۆزىنىڭ مۇئاۋىن رەئىسلىك ۋەزىپىسىنى ئۆتكۈزۈپ بېرىش ئۈچۈن كەلگەن ئىدى. يىغىن جەريانىدا ئالدىنقى قېتىملىق ئوقۇغۇچىلار بىرلەشمىسىنىڭ 17 نەپەر رەئىسلىرى بىر سۆھبەت يىغىنى ئۆتكۈزۈپ، ئۆزلىرىنىڭ كەلگۈسىدە نىمە ئىش بىلەن شۇغۇللانماقچى بولغانلىقىنى باشقىلارغا تونۇشتۇردى. بۇ يىغىندا پەقەت ئەركىن سىدىقلا مەن ئۆز كەسپىمنى داۋاملاشتۇرىدىغان بولدۇم دېدى. قالغانلارنىڭ ھەممىسى كەسىپ ئۆزگەرتىپ، مەمۇرىي خىزمەتكە بۆلۈنگەن ئىدى. ئۇلارنىڭ ئىچىدىكى جۇڭگو مەركىزىي ھۆكۈمىتىگە تەقسىم قىلىنغان 45 كىشى مۇشۇ يىغىن جەريانىدا تېخى قانداق قىلىپ بىربىرىنى يۆلەپ، ھوقۇق شوتىسىنىڭ يۇقىرى بالدىقىغا چىقىش توغرىسىدا بەزى پىلانلارنىمۇ تۈزۈپ چىقتى. ئەركىن سىدىقنىڭ كۆڭلى ئازراقمۇ يېرىم بولمىدى. ئۇنىڭ ئەكسىچە، ئۇ بۇ قېتىم بېيجىڭغا قىلغان سەپىرى جەريانىدا ئىنتايىن ھاياجان ئىچىدە ئۆتتى. ئۇنىڭ ئۈچۈن شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىغا كىرگەندىن كېيىنكى 5 يىلدىن ئارتۇق ۋاقىت ئۇنىڭ ھاياتىدىكى ئەڭ جاپالىق ۋاقىتلارنىڭ بىر قىسمى بولسىمۇ، يەنە بىر تەرەپتىن ئۇ ئەڭ ئۇتۇقلۇق، ئەڭ كۆڭۈللۈك ئۆتكەن، ھەمدە ئۇيغۇر مىللىتىنىڭ ئۆزىگە كۆرسەتكەن چوڭقۇر ھۆرمەتتىن تەسەۋۋۇر قىلالىغۇسىز دەرىجىدە بەھرىمەن بولغان مەزگىللەر ئىدى. بىر ئادەمنىڭ جەمئىيەتتىكى قىممىتى ئۇنىڭ شۇ جەمئىيەتكە قوشقان تۆھپىسى ئارقىلىق بەلگىلىنىدۇ ئەركىن سىدىق بۇ ھەقىقەتنى ئۆزىنىڭ ئالدىنقى 5 يىلدىن كۆپرەك ۋاقىتتىكى ھاياتى جەريانىدا ئىنتايىن چوڭقۇر چۈشىنىپ يەتتى.ئامانگۈل مىنكاۋخەن ئوقۇغان بولغاچقا، شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىنى ئەركىن سىدىقتىن بىر يىل بالدۇر پۈتتۈرۈپ، شۇ مەكتەپنىڭ كومپيۇتېر فاكۇلتېتىغا تەقسىم قىلىندى. ھەمدە ئەركىن سىدىقنىڭ سىنىپىدىكىلەر ئەڭ ئاخىرقى يىلى ئالگول دەپ ئاتىلىدىغان كومپيۇتېر تىلىنى ئوقۇغاندا، ئامانگۈل ئاشۇ دەرسكە ياردەمچى ئوقۇتقۇچىمۇ بولغان ئىدى. بىر قېتىم ئامانگۈل دەرس ئۆتىۋېتىپ بىر سوئال سورىغاندا، ئەركىن سىدىق قول كۆتۈردى. تۆۋەندە ئولتۇرغان 2 سىنىپ ئوقۇغۇچىلىرى ئىچىدە قول كۆتۈرگەنلەردىن ئەركىن سىدىقتىن باشقىسى بولمىغاچقا، ئامانگۈل نائىلاج ئەركىن سىدىقنىڭ جاۋاب بېرىشىگە رۇخسەت بەردى. ئەركىن سىدىقنىڭ جاۋابىدىن كېيىن ئامانگۈل ئەركىننىڭ جاۋابى توغرا، دېسە، تۆۋەندىكى بىر ئوقۇغۇچى چاقچاق قىلىپ، جاۋاب بەرگەن ئەركىن بولغاندىكىن، ئۇنىڭ جاۋابى ئەلۋەتتە توغرا بولىدۇدە، دېدى. ئامانگۈل ئۇ چاغدا ئۇ ئوقۇغۇچىغا بىر ئالىيىپ قويدى. 1983يىلى كۈزدە، فاكۇلتېت ئامانگۈلنىمۇ شاڭخەي قاتناش ئۇنىۋېرسىتېتىغا كومپيۇتېر ئىلمى بويىچە بىر يىللىق بىلىم ئاشۇرۇشقا ئەۋەتتى. شۇنىڭ بىلەن كۈتمىگەن يەردە بۇ ئىككىسىگە شاڭخەيدە يېرىم يىل بىرگە ئوقۇش پۇرسىتى يارىتىلىپ قالدى. ئۇلار دەرسكە بارغان ۋاقىتلاردىن باشقا ۋاقىتلارنىڭ ھەممىسىدە بىرگە ئۆگىنىش قىلدى. ئۇلار كۇتۇپخانىدا، شىنجاڭ سىنىپى دا ۋە مىكرودولقۇن تەجرىبىخانىسىدا كېچەكېچىلەپ بىرگە دەرس تەكرارلىدى. شۇ يىلى كۈزدىكى بىر بايرام جەريانىدا، ئەركىن سىدىق، ئامانگۈل، خالىق ۋە ئابلىكىم تۆتى بىرلىشىپ، خاڭجۇ شەھىرىگە بېرىپ، بىر قانچە كۈن بىرگە ساياھەت قىلىپ كەلدى. 1984يىلى 1ئايدا ئەركىن سىدىق ئوقۇشنى تۈگىتىپ، ئۇيغۇر دىيارىغا قايتىشتىن بۇرۇن، ئۇلار ئىككىسى بوش ۋاقىتلاردىن پايدىلىنىپ، توي قىلىشنىڭ بەزى تەييارلىقلىرىنى شاڭخەيدە قىلىۋالدى. بۇلار ئەركىن سىدىقنىڭ قەلبىدە توي قىلىشتىن بۇرۇنقى مۇھەببەت ھاياتى تىكى ئەڭ گۈزەل ئەسلىمىلەرنىڭ بىر قىسمى بولۇپ ساقلانماقتايوقۇرقى رەسىم: ئەركىن سىدىق شاڭخەي قاتناش ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ ئىچىدە. 1983يىلى تارتىلغان.يوقۇرقى رەسىم: ئەركىن سىدىق ئۇستازى گۇ رۈيلۇڭ پروفېسسور بىلەن بىرگە. 1983يىلى تارتىلغان.يوقۇرقى رەسىم: ئەركىن سىدىق بىلەن ئامانگۈل مەكتەپ سىرتىغا قاراپ ماڭماقتا. 1983يىلى تارتىلغان.يوقۇرقى رەسىم: ئەركىن سىدىق بىلەن ئامانگۈل خاڭجۇغا قىلغان ساياھىتى جەريانىداقالدۇرغان بىر خاتىرە رەسىم. 1983يىلى تارتىلغان.يوقۇرقى رەسىم: ئەركىن سىدىق بىلەن بىرگە بىلىم ئاشۇرغان ئابلىكىم ئوڭدىن 1كىشى،خالىق سولدىن 2كىشى ۋە شىنجاڭ سىنىپى نىڭ ئىككى ئوقۇغۇچىلىرى. 1983يىلى تارتىلغان. |
ۋكرايناداعى سەپاراتيستتەرگە كومەكتەسۋ زاڭسىزقوعام 3603 0 پىكىر 18 ماۋسىم, 2014 ساعات 15:27ءماجىلىس دەپۋتاتى ماۋلەن اشىمباەۆ ۋكرايناداعى سەپاراتيستەرگە كومەكتەسۋگە شاقىرىپ، جىلۋ جيناپ جاتقاندار مىندەتتى تۇردە جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلۋى ءتيىس ەكەنىن ايتادى. ءبىز ۋكراينانىڭ تاۋەلسىزدىگىن، تەرريتوريالىق تۇتاستىعىن مويىندايمىز. ەگەر ۋكراينانىڭ تاۋەلسىزدىگى مەن تەرريتوريالىق تۇتاستىعىنا قايشى ءارى نۇقسان كەلتىرەتىن قانداي ءبىر ىسكە جىلۋ جينالىپ، جاردەم ەتۋ ءىسى جاسالىپ جاتسا، ول زاڭسىز.جاۋاپتى مەملەكەتتىك مەكەمەلەر مۇنداي وقيعالارعا زاڭ جۇزىندە شارا قولدانۋى كەرەك. ويتكەنى، قازاقستان وزىمەن تاريحي جانە ەكونوميكالىق بايلانىسى تىعىز ۋكراينانىڭ تاۋەلسىزدىگى مەن بوستاندىعىن قۇرمەتتەيدى.ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى مەن قوستاناي وبلىسىنىڭ تۇرعىندارى ۋكراينانىڭ قارۋلى كۇشتەرىنەن ءزابىر كورگەن دونباسس قالاسىنىڭ تۇرعىندارىنا گۋمانيتارلىق كومەك جاساماق بولىپ قارجى جيعان ەدى: :.?894 ، :.?917ماتەريال . سايتىنان الىنىپ، مەملەكەتتىك تىلگە اۋدارىلىپ بەرىلدى. |
بۇ يىل، 1944يىلى 12نويابىر كۈنى غۇلجىدا قۇرۇلغان شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتىگە 75 يىل توشتى. نۆۋەتتە، بۇ ئىنقىلابقا ۋە جۇمھۇرىيەتنىڭ مىللىي ئارمىيەسىگە قاتناشقانلارنىڭ سانى ناھايىتى ئاز قالغان بولۇپ، ئەنە شۇلارنىڭ بىرى، قىرغىزىستاننىڭ بىشكەك شەھىرىدە ياشاۋاتقان 90 ياشلىق سابىق مىللىي ئارمىيە جەڭچىسى ئابدۇرېشىت سەلىموفتۇر. ئابدۇرېشىت سەلىموف ئۆزىنىڭ 19441949يىللىرىدىكى مىللىي ئازادلىق ئىنقىلابقا قاتنىشىش جەريانلىرى ۋە كېيىنكى ھايات مۇساپىلىرىنى ئەسلىدى. ئۇنىڭ ئەسلىشىچە، ئۇ 1948يىلى، مىللىي ئارمىيە ھەربىي دوختۇرخانىسىدىكى ھەربىي تېببىي خادىملارنى تەربىيەلەش كۇرسىنى ئاخىرلاشتۇرۇپ، 23ئىيۇل كۈن مىللىي ئارمىيەنىڭ جەڭچىسى سۈپىتىدە مىللىي ئارمىيەنىڭ مەركىزى فرونتىدىكى، يەنى ماناس دەرياسى بويىدىكى ساۋەن پولكىغا ئەۋەتىلىدۇ. بۇ چاغدا، بۇ پولكنىڭ كوماندىرى سوپاخۇن ئىدى. ئۇ، پولكتا سانىنسترۇكتور بولۇپ ئىشلىگەن ۋە ساۋەن ۋە كېيىن كەڭساي پولكىنىڭ ئوپتىكىسىنى باشقۇرغان.پولكقا باشتا سوپاخۇن سوۋۇروف، كېيىن خەمىت ئەلىيوف كوماندىر بولغان بولۇپ پولكتا تاتارلاردىن كۆپرەك ئوفىتسېر بولغان، چۈنكى ئۇلار ساۋاتلىق ئىدى، پولك كاتىپى سايىماناخۇن ئىبراھىم ئىدى.1949يىلى، ئۇلارنىڭ گازارمىسى ئۈرۈمچى بىلەن غۇلجا ئوتتۇرىسىدىكى تاش يول بويىغا يېقىن جايدا بولدى. ئەينى ۋاقىتتا ساۋەن پولكىدا 1 مىڭ 500 دىن ئارتۇق ئادەم بار بولۇپ، ساۋەن پولكىنىڭ سانچاستى، يەنى تېببىي بۆلۈمىنىڭ باشلىقى تۇڭگان يەنشىنوف يەنپۇشى ئىسىملىك كىشى ئىدى. ئابدۇرېشىت سەلىموف ئۇنىڭ قول ئاستىدا ئىشلىدى. پولك شتابى ئالاۋۇسۇننىڭ توپلۇ دېگەن جايىدا بولدى.پولك ماناس دەرياسىغا يېقىن 56 كىلومېتىر نېرىدا تۇرغانىدى. بۇ پولك بىلەن بىرگە ماناس دەرياسى بويىنى مۇداپىئە قىلغان قوشۇن ئىچىدە يەنسىخەيدە تۇرۇشلۇق 2ئازاد نىشانلىق پولكىمۇ بار ئىدى. 1949يىلى، 11ئايدا بۇ پولك قىسقارتىلىپ، ئازراق قىسمى ئۈرۈمچىگە ئەۋەتىلىپ قالغانلىرى تارقىتىۋېتىلدى.شۇنى ئەسكەرتىش كېرەككى، 1946يىلى، 6ئايدا شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى بىلەن خىتاي گومىنداڭ مەركىزى ھۆكۈمىتى ئارىسىدا 11 ماددىلىق تىنچلىق بىتىمى ئىمزالىنىشى مۇناسىۋىتى بىلەن مىللىي ئارمىيە ئەسلىدىكى 30 مىڭ ئادەمدىن 12 مىڭغا، يەنى 6 پولك، بىر دېۋىزىيونغا قىسقارتىلغانىدى. ئەمما، 1947يىلى، 2ئايدىن باشلاپ، خىتاي تەرەپنىڭ بىتىمنى بۇزۇپ، ئۆز تىنچلىق ۋەدىلىرىگە خىلاپلىق قىلىشى ھەرىكەتلىرى نەتىجىسىدە قايتىدىن ئىككى تەرەپ ۋەزىيىتى جىددىيلىشىپ، شەرقىي تۈركىستان ھۆكۈمىتى يەنىلا ئۆز قوشۇنلىرىنى كۆپەيتىپ، ماناس دەرياسى بويىدىكى بۇرۇنقى ئابورونلىرىغا قايتىپ كەلدى. ئوتتۇرا يۆنىلىشتىكى قوشۇنلار كۈچەيتىلىپ يېڭىدىن ساۋەن پولكى قۇرۇلغانىدى. مىللىي ئارمىيە ماناس دەرياسى لىنىيەسىگە ساۋەن پولكى، 2ئازاد نىشانلىق پولك قاتارلىق قىسىملارنى ئورۇنلاشتۇردى. ساۋەن پولكىغا باشتا مۇھەممەد ئىمىن ئىمىنوف كوماندىر بولغان بولسا، 1948يىلىغا كەلگەندە سوپاخۇن سوۋۇروف كوماندىرلىققا تەيىنلەندى، ئارقىدىن خەمىت ئەلىيوف كوماندىرلىققا تەيىنلەندى. ئابدۇرېشىت سەلىموف ئەنە شۇ ئوتتۇرا يۆنىلىش قىسىملىرى تەركىبىدە بولغانىدى.ئابدۇرېشىت سەلىموفنىڭ ئەسلىشىچە، 1949يىلى 10ئايلاردا خىتاي كومپارتىيەسى ئۇيغۇر دىيارىنى ئىگىلىگەندىن كېيىن ساۋەن پولكىدا گۇرۇپپاگۇرۇپپىغا بۆلۈنۈپ، قارشى يىغىلىش ئۆتكۈزۈلگەن. بىراق چوڭ نامايىش ۋە باشقا قاتتىق قارشىلىق كۆرسىتىلگىچە بۇ پولكى 1950يىلىنىڭ كىرىشى بىلەن يەنسىخەيدىكى 2پولكنىڭ ئورنىغا يۆتكەپ ئورۇنلاشتۇرۇلغان.ساۋەن پولكىدىكى مىللىي ئارمىيە جەڭچىلىرىگە ئەخمەتجان قاسىمى قاتارلىقلارنىڭ قازاغا ئۇچرىغانلىق خەۋىرى 1950يىلى ئۇقتۇرۇلغان بولۇپ، ئۇلار باشتا بۇ ئىشتىن خەۋەرسىز قالغان ئىدى، كېيىن ھەممىسى بۇ ئېچىنىشلىق خەۋەرنى ئاڭلاپ ناھايىتى ئازابلانغان. ئۈرۈمچىدىكى خىتاي ئازادلىق ئارمىيەسى قوماندانلىق شتابىنىڭ كۆرسەتمىسى بويىچە شۇنىڭدىن كېيىن ساۋەن پولكى كۈنەسكە يېقىن ئارالتۆبە دېگەن جايغا يۆتكىۋېتىلگەن ۋە كەڭساي پولكى دەپ ئاتالغان. بۇ ۋاقىتتا مىللىي ئارمىيە ئاللىبۇرۇن خىتاي ئازادلىق ئارمىيەسىنىڭ 5كورپۇسىغا ئۆزگەرتىلىپ، 13ۋە 14دېۋىزىيەدىن ئىبارەت ئىككى دېۋىزىيەگە ئايرىلغان، 13دېۋىزىيە قەشقەرگە ئورۇنلىشىپ، ئۇنىڭ 3 پولكى قەشقەر، ئاقسۇ، خوتەنلەرگە جايلاشتۇرۇلگانىدى.ساۋەن پولكى كەڭساي پولكى نامىدا بۇ يەردە بىر يىل تۇرغاندىن كېيىن ئۇلارنىڭ بىر قىسمى 1951يىلى، ئاقسۇ كوناشەھەرگە چۈشۈرۈلدى. ئابدۇرېشىت سەلىموفنىڭ ئېيتىشىچە، مۇزداۋاندىن ئۆتكىچە ئۇلارنىڭ ئاتلىرىدىن 400 دىن ئارتۇق ئات ئۆلدى ۋە ئۇلار قىيىنچىلىقتا مۇزداۋاندىن ئۆتۈپ، ئاقسۇ كوناشەھەردىكى 5كورپۇس، 13دېۋىزىيەسىنىڭ 37ئاتلىق پولكىغا قوشۇلدى. ئۇلار بۇ يەردە 3 يىل تۇرغاندىن كېيىن، 1953يىلى، 37پولكنىڭ ئەسكەرلىرى تارقىتىۋېتىلگەندە ئاقسۇدىكى 37پولكمۇ تارقىتىلىپ، ئەسكەرلەر ئۆيلىرىگە قايتتى. ئەمما ئوفىتسېرلار قەشقەرگە ئېلىپ كېلىنىپ، 38پولكقا ئورۇنلاشتۇرۇلدى. ئابدۇرېشىت سەلىموف ئۇ پولكنىڭ ئاپتېكىسىدا ئىشلىدى، 1954يىلى يازدا، ئوفىتسېرلارنىڭ بىر قىسمىنى يىغىپ ئۆگىنىشكە سالدى، ئۆگىنىش 34 ئاي داۋاملاشتى. 1954يىلى ئاخىرى خىتاي ھۆكۈمىتى 5كورپۇس، يەنى مىللىي ئارمىيەنى ئەمەلدىن قالدۇرۇپ، ئۇنىڭ ئەسكەر ۋە ئوفىتسېرلىرىنى پۈتۈنلەي ھەربىي سەپتىن چېكىندۈردى. ئابدۇرېشىت سەلىموف 1955يىلى 8ئايغىچە قەشقەردىكى ئەنجان رەستىسىدىكى دورىخانىدا ئىشلىگەندىن كېيىن، 1955يىنىڭ ئاخىرىدا شىمالدىن كەلگەنلەر قايتىسىلەر دېگەن بۇيرۇق بويىچە شىمالغا قايتتى ۋە ئۈرۈمچىدىكى ئۆلكىلىك بيۇرو كادىرلار ئىدارىسى تەرىپىدىن چۆچەككە ئەۋەتىلدى، ئۇ، چۆچەككە بارغاندىن كېيىن چاغانتوقاي ناھىيەسىگە بېرىپ دورىخانىدا ئىشلىدى.تارىخىي مەلۇماتلارغا قارىغاندا، 1954يىلى سابىق شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى ئارمىيەسى، يېنى 1949يىلى 12ئايدىن كېيىنكى خىتاي خەلق ئازادلىق ئارمىيەسى 5كورپۇسىنىڭ 15 مىڭدىن ئارتۇق ئەسكەر ۋە ئوفىتسېرى ھەربىيلىكتىن چېكىندۈرۈلۈپ، پۇقراغا ئايلاندۇرۇلدى، ئۇلارنىڭ بىر قىسمى بولسا بوز يەر ئۆزلەشتۈرۈشكە قاتناشتۇرۇلدى.نەتىجىدە، 1945يىلى، 8ئاپرېل كۈنى شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن رەسمىي مۇنتىزىم ئارمىيە سۈپىتىدە قۇرۇلغان مەزكۇر قوشۇن ئىلگىرىكېيىن 3 فرونت بويىچە جەڭ قىلىپ، خىتاي گومىنداڭ ئارمىيەسىنى تارمار قىلىپ، تاكى 1949يىلىغىچە خىتاي گومىنداڭ ئارمىيەسىنىڭ 100 مىڭ كىشىلىك قوشۇنىنى ئىسكەنجىگە ئېلىپ تۇرۇش ئارقىلىق گومىنداڭ دائىرىلىرىنىڭ بۇ قوشۇنلىرىنى ئىچكىرى خىتايدىكى كومپارتىيە قوشۇنلىرىغا قارشى ئۇرۇشقا يۆتكىيەلمەيدىغان ۋەزىيەت يارىتىپ، ئىلگىرىكېيىن 9 يىل مەۋجۇت بولغاندىن كېيىن ئەمەلدىن قالدۇرۇلدى.مىللىي ئارمىيە، يەنى 5كورپۇسنىڭ تېببىي ئىشلار ساھەسىدىكى ئوفىتسېرلىرىدىن بىرى ئابدۇرېشىت سەلىموف ھەربىي سەپتىن بوشاپ، 1956يىلى ئۈرۈمچىدىكى تېببىي ئىنستىتۇتقا كىرىپ ئوقۇدى ۋە 1957يىلى ئېچىلىپ سايراشتا ئۇيغۇرلارنىڭ مىللىي ھوقۇقلىرى ھەققىدە سۆزلىگەن دەپ قاراپ ئوڭچى ۋە يەرلىك مىللەتچى ئۇنسۇر دەپ 3 كۈن كۈرەش قىلىندى.ئارقىدىن ئۇ 1958يىلى پولات تاۋلاشقان قاتناشتۇرۇلدى. بۇ ۋاقىتتا ئۈرۈمچىدىكى مەكتەپلەردە ئوقۇشلار توختىغان بولۇپ، ھەممە ئادەم چوڭ سەكرەپ ئىلگىرىلەش چاقىرىقى بويىچە پولات تاۋلاشقا قاتناشتۇرۇلغانىدى. ئۈرۈمچى ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى، جۈملىدىن تېببىي ئىنستىتۇت ئوقۇتقۇچىئوقۇغۇچىلىرىمۇ پولات تاۋلاشقا قاتناشتۇرۇلغانىدى. ئارقىدىن ئۈرۈمچىدە نەنسەندىن شەھەر ئىچىگىچە بولغان ياشلار ئۆستىڭى نامىدا 30 نەچچە كىلومېتىرلىق قانال قېزىلغان بولۇپ، بۇ ئىشقا پۈتۈن ئۈرۈمچىدىكى ياشلار، جۈملىدىن ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى سەپەرۋەرلىك قىلىندى. ئابدۇرېشىت سەلىموف مانا بۇ پائالىيەتلەرنىڭ ھەممىسىگە قاتناشقان بولۇپ، بۇ جەرياندا ئېغىر زەخىملىنىپ، ئوپېراتسىيە قىلىندى. ئابدۇرېشىت سەلىموف بۇ جەرياندا يەرلىك مىللەتچى ۋە ئوڭچى ئۇنسۇر دېگەن نام بىلەن دائىم كۈرەش قىلىش ئوبيېكتى بولغان بولۇپ، ئۇنىڭ مىللىي ئارمىيەگە ئەسكەر بولغانلىقى، يەنى شەرقىي تۈركىستان ئىنقىلابىغا قاتناشقانلىقى، ئۇنىڭ ئەيىبلەشكە ئۇچرىشىدىكى ئامىللاردىن بىرى بولۇپ قالغانىدى.خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ ئۇيغۇر دىيارىدا ئېلىپ بارغان ئۈچكە قارشى، بەشكە قارشى، يەر ئىسلاھاتى، ئىجارە كېمەيتىش، يەرلىك مىللەتچىلىككە زەربە بېرىش دېگەندەك تۈرلۈك ھەرىكەتلىرىنى باشتىن كەچۈرگەن كۆپلىگەن سابىق شەرقىي تۈركىستان ئىنقىلابى قاتناشقۇچىلىرى، مىللىي ئارمىيەنىڭ جەڭچىئوفىتسېرلىرى دائىم تەنقىد، كۈرەش قىلىش، بېسىم قىلىش، ھەتتا باستۇرۇشقا ئۇچرىغانلىقى ئۈچۈن 1955يىلىدىن باشلاپ، سوۋېت ئىتتىپاقىغا كېتىشكە باشلىغانىدى. ئابدۇرېشىت سەلىموف ئەپەندىمۇ ئاكىسى ۋە باشقا ئۇرۇقتۇغقانلىرى بىلەن بىرگە 1959يىلى، ئۈرۈمچىدىكى تېببىي ئىنستىتۇتتا ئوقۇۋاتقاندا، رۇخسەت ئېلىپ غۇلجىغا قايتىپ بېرىپ غۇلجىدىن سوۋېت پاسپورتى ئېلىپ، ئاخىرى ئۆز ۋەتىنىنى تەرك ئېتىپ، سوۋېت ئىتتىپاقىغا كېتىپ، قىرغىزىستاننىڭ بىشكەك شەھىرىگە كېلىپ ماكانلاشقان. ئۇ، ئەنە شۇ 1959يىلىدىن ھازىرغىچە بۇرۇنقى فرۇنزې، يەنى ھازىرقى بىشكەك شەھىرىدە ياشىماقتا. كۆپ ساندىكى ئۇيغۇر ئاممىسى، جۈملىدىن 19441949يىللىرىدىكى مىللىي ئىنقىلاب قاتناشقۇچىلىرىنىڭ ئەڭ ئاخىرقى كوللېكتىپ ھالدا سوۋېت ئىتتىپاقىغا قېچىپ كېتىش ۋەقەسى 1962يىل يۈز بەرگەنىدى. |
, : , : : : : . : : . : 20120507 : :.394897 : 2 1.ئاللاھنىڭ نەزىرىدە مەقبۇل دىن ئىسلام دىنىدۇر1.1 2.ئاللاھنىڭ نەزىرىدە مەقبۇل دىن ئىسلام دىنىدۇر132 ئىمام ئاللاھ تائالاغا ھەمدۇ سانا، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامغا دۇرۇتلار ئوقۇپ بولغاندىن كېيىن ھەرەمدە جۈمە نامىزى ئۈچۈن يىغىلغان يۈزمىڭلارچە مۇسۇلمانغا: ئىسلام دىنى بارلىق ئىنسانىيەتنىڭ بەختسائادىتى ئۈچۈن ۋەسىلە بولىشى كېرەك دېگەن مەزمۇندا تۆۋەندىكى تەۋسىيە لەرنى قىلدى:ساماۋى دىنلار ئىچىدىكى، ئاللاھ ئىنسانىيەتنىڭ بەختسائادىتى ئۈچۈن ئىرادە قىلغان دىنيەنى ئىسلام دىنى بارلىق ئىنسانىيەتنىڭ بەختى ئۈچۈن ۋەسىلە بولىشى كېرەك، دۇنيادا ئىنسانلار ئارىسىدىكى ئىختىلاپ نىزا، سۈركۈلۈشلەرگە سەۋەپ بولماسلىقى كېرەك. ئىنسانىيەت بېشىدىن كەچۈرگەن تارىخى پاجىئە، مۇسىيبەتلەر دىننىڭ سەۋەبىدىن ئەمەس بەلكى، ساماۋى دىنلارغا ئەگەشكۈچىلەر ئىچىدىن چىققان بىر قىسىم رادىكال كۈچلەرنىڭ چېكىدىن ئاشۇرۇۋېتىش، سىياسىي ئەقىدىسى سەۋەبىدىن بولغان. دىنلار ئارا دېئالوگ دىنلار ئارىسىدا بىرىكىش ياكى بىرلىشىپ كېتىش، يېقىنلىشىش ئەمەس بەلكى، ئىسلام ئەھلى ۋە ئەھلى كىتابلار ئوتتۇرىسىدىكى دۇچ كەلگەن مەسىلىلەرنى دېئالوگ، سۆھبەت ئارقىلىق ھەل قىلىش، جەڭگىجېدەلگە ئېلىپ بارماسلىق دېگەنلىكتىن ئىبارەتتۇر. ئەمما ئۇ يەردە شۇنداق بىر ھەقىقەت باركى، ئۇنىڭدىن ئېشىپ كېتىشكە، ھالقىشقا بولمايدىغان ئىشلار بار، ئۇ ھەقتە گەپ ئېچىشقىمۇ يول يوق. كىمىكى ئۆز ئەقىدىسى ۋە دىنىدىن ۋاز كېچىكىدىكەن، ئۇنىڭغا ئاللاھنىڭ غەزىپى ۋە ئازابى ۋاجىپ بولىدۇ.قۇرئان كەرىمگە نەزەر سالىدىغان بولساق ئەھلى كىتابلار، باشقا دىندىكىلەرگە نۇرغۇن ئورۇنلاردا خىتاب قىلىنغانلىقىنى كۆرىمىز. ئاللاھ ئەھلى كىتابلارغا: ئى ئەھلى كىتاب دېيىش ئارقىلىق خىتاب، دېئالوگ ئۇسۇلىنى بىز مۇسۇلمانلارغا ئۆگەتتى. قۇرئان كەرىم خىتاب قىلىنغۇچى مۇخاتەب كىم بولۇشتىن قەتئىينەزەر ئۇنىڭ ئەقلىگە ھۆرمەت بىلدۈردى. چىرايلىقچە خىتاب قىلدى، ئازار قىلمىدى. ھەتتاكى ئەقىدىسىگىمۇ ھۇجۇم قىلمىدى. بىز ھازىر ئەخلاق پىرىنسىپى ئۇستىدىن، ماددى كۈچ غالىب كېلىۋاتقان بىر زاماندا ياشاۋاتىمىز. يەنىلا كۈچلۈكلەر ئۆزىنىڭ سۈركۈلۈشلىرىدە دىننى كوزىر قىلىۋاتقانلىقىنى كۆرۈۋاتىمىز. خۇددى ئۇلار دىننىڭ ئەسلى مەنبىيى بىر ئەمەستەك ھەرىكەتلەرنى قىلىشىۋاتىدۇ. ئىسلام دىنىنىڭ گۈزەل ئەخلاقى، ئۇتۇقچىلىقلىرى ئوتتۇرىدىن غايىپ بولۇپ، ھەرخىل خىرىسلارغا ئۇچراپ كەلمەكتە. بەزىدە دىن دۈشمەنلىرى تەرىپىدىن ھۇجۇمغا ئۇچرىسا بەزىدە ئۆز ئېتىقادچىلىرى تەرىپىدىن ھۇجۇمغا ئۇچراۋاتىدۇ ۋە ئوبرازى خۇنۇكلاشتۇرىلىۋاتىدۇ. مۇسۇلمانلار ئىچىدىن قۇدرىتى بارلار بارلىق مەيدانلاردا دىننىڭ ھەقىقىتىنى ئوتتۇرىغا چىقىرىشى، باشقىلارغا يەتكۈزۈشكە تىرىشىشى كېرەك. ئىككى ھەرەم خادىمى تەتقىقاتچى، مۇتەپەككۇر ئالىملارغا قىلغان تەۋسىيىسىدە؛ ئىنسانىيەت دىننى، دىننىڭ گۈللىنىشىنى ئىستىمەيدىغان ئىسلام دىنىغا مەنسۇپ جاھىللاردىن ئەمەس، بەلكى، دىننىڭ ھەقىقىي ماھىيىتىنى بىلگەن ئالىملار، ئىختىساس ئىگىلىرىدىن ئېلىشى لازىملىقىنى تەۋسىيە قىلدى. 5 . : 07,2012 19:05:440.0093 |
دىئابېت بىمارلىرى ناشتا قىلمىسا قان شېكىرىنى تۆۋەنلىتىشكە پايدىسى بولامدۇ؟ تىبابەت تورىدىئابېت بىمارلىرى ناشتا قىلمىسا قان شېكىرىنى تۆۋەنلىتىشكە پايدىسى بولامدۇ؟دىئابېت بىمارلىرى ناشتا قىلمىغاندا قان شېكىرىنى تۆۋەنلىتىشكە پايدىسى بولمايدۇ، ئەكسىچە تۆۋەن قان شېكىرى ياكى قان شېكىرىنىڭ تەتۈر سەكرىشى خاراكتېرلىك ئۆرلەپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان بولۇپ، ھەر ئىككىلا خىل ئەھۋال ئىنتايىن خەتەرلىك.دىئابېت بىمارلىرى ناشتا قىلمىسا يەنە قانداق خەتەرلىك ئەھۋاللارنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ؟1. ئاسانلا قان شېكىرىنىڭ زىيادە تۆۋەنلەپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. يېمەكلىك بەدەننى كېرەكلىك بولغان ئېنىرگىيە بىلەن تەمىنلەيدۇ، ئەگەر ناشتا قىلمىغاندا، ئېنىرگىيە يېتىشمەسلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، شۇنىڭ بىلەن قان شېكىرىنىڭ زىيادە تۆۋەنلەپ كېتىشىگە سەۋەب بولىدۇ. دىئابېت بىمارلىرىنىڭ قان شېكىرىنىڭ ئېگىزپەس بولۇش داۋالغۇسى يۇقىرى بولغاچ، تۆۋەن قان شېكىرىنىڭ كېلىپ چىقىشى نورمال كىشىلەردىن كۆپ بولىدۇ. نۇرغۇن كىشىلەر تۆۋەن قان شېكىرىگە سەل قارايدۇ، ئەمەلىيەتتە تۆۋەن قان شېكىرىنىڭ خەتىرى يۇقىرى قان شېكىرى بىلەن قېلىشمايدۇ، ئېغىر بولغاندا ھەتتا ھاياتىدىن ئايرىلىپ قالىدۇ.2. ناشتا قىلمىغاندا سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. ناشتا قىلمىغان ئادەم چۈشلۈك ۋە كەچلىكنى ككپ يەپ سېلىشى مۇمكىن. ئارتۇق ئېنىرگىيە خوراپ بولالماي، بەدەندە ماي يەنى زاپاس ئېنىرگىيە بولۇپ يىغىلىپ قالىدۇدە، سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. شۇڭا بەزى كىشىلەرنىڭ ناشتا قىلماي ئورۇقلىماقچى بولغىنىمۇ ئىنتايىن قاملاشمىغان ئەھۋال.3. ناشتا قىلمىغاندا قان شېكىرىنىڭ قالايمىقان بولۇشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. ئەگەر ناشتىنى ۋاقتىدا قىلمىغاندا، سەھەردىكى قان شېكىرىنى تۆۋەنلىتىۋېتىدۇ، ئاندىن بەدەندىكى ھورموننىڭ قايتما ئىنكاسلىق تەڭشىشى ئارقىلىق، قان شېكىرى يەنە ئاستائاستا ئۆرلەپ كېتىدۇ. بۇنىڭ بىلەن چۈشلۈك ۋە كەچلىك تاماقتىن كېيىنكى قان شېكىرىنىڭمۇ يۇقىرى بولۇشىغا سەۋەب بولۇپ، بىر كۈنلۈك قان شېكىرىنىڭ بىردە يۇقىرى، بىردە تۆۋەن بولۇشتەك قالايمىقانچىلىقنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. بۇ دىئابېت بىمارلىرى ئۈچۈن ئىنتايىن خەتەرلىك بولغان ھادىسە.شۇنى بىلىش كېرەككى، دىئابېت بىمارلىرىنىڭ ئوزۇقلىنىش قائىدىسى ھەرگىزمۇ ئاچ قېلىش ئەمەس. ۋاقتىدا يېيىلگەن ئوبدان تاماقنىڭ قان شېكىرىنى ياخشى تىزگىنلەشتىكى رولىمۇ ئىنتايىن مۇھىم بولغان بولىدۇ. تەتقىقات نەتىجىسىگە ئاساسلانغاندا، ناشتا قىلىدىغان دىئابېت بىمارلىرىنىڭ قان شېكىرى ناشتا قىلمايدىغان دىئابېت بىمارلىرىنىڭ قان شېكىرىدىن نورمال بولىدۇ؛ ناشتا قىلىش ئادىتى بولغان ئادەمنىڭ دىئابېت بولۇپ قېلىش ۋە سەمىرىش نىسبىتى ناشتا قىلىش ئادىتى يوق بولغان ئادەملەردىن تۆۋەن بولىدۇ.شۇڭا ساغلام بولۇش ئۈچۈن، مەيلى دېئابېت كېسىلى بارلار بولسۇن ياكى دىئابېت كېسىلى يوقلار بولسۇن، چوقۇم ساغلام ئوزۇقلىنىشتەك ياخشى ئادەتنى يېتىلدۈرۈش لازىم. |
شينجياڭدىق توقتاربەك بوكستان التىن مەدال الدى: : 20210923 09:139ايدىڭ 21كۇنى 14كەزەكتى مەملەكەتتىك سپورت جارىسىنىڭ بوكس تۇرىندە ەرلەردىڭ 75 كيلوگرامدىق شەشۋشى جارىسىندا شينجياڭ كومانداسىنداعى توقتاربەك تاڭاتقان ۇلى 5:0 ۇپايمەن بەيجيڭ كومانداسىنداعى ۇلپار قارقىن ۇلىن جەڭىپ، شينجياڭ كومانداسىنىڭ قورجىنىنا 1 التىن مەدال سالدى.9ايدىڭ 21كۇنى، شينجياڭ كومانداسىنداعى توقتاربەك تاڭاتقان ۇلى وڭدا جاتتىقتىرۋشىسى ابدۇشۇكىر ميجيتپەن بىرگە سيلىق ساحناسىندا. سول كۇنى، شانشي يۇيليندە وتكىزىلگەن 14كەزەكتى مەملەكەتتىك سپورت جارىسى بوكس ءتۇرىنىڭ 75 كيلوگرام سالماقتاعىلاردىڭ شەشۋشى جارىسىندا، شينجياڭ كومانداسىنداعى توقتاربەك تاڭاتقان ۇلى 0 گە قارسى 5 ۇپايمەن بەيجيڭ كومانداسىنداعى ۇلپار قارقىن ۇلىن جەڭىپ، اعا جۇلدەگەر بولدى.توقتاربەك تاڭاتقان ۇلىقانات ءسىلام ۇلى جانە مامەتتۇرسىن چوڭنان كەيىنگى شينجياڭنان 3رەت جۇڭگوعا ۋاكىل بولىپ وليمپيك سپورت ساحناسىندا جارىسقا تۇسكەن بوكس شەبەرى.7ايدىڭ 29كۇنى، توقتاربەك تاڭاتقان ۇلى سولدا جارىستا1998جىلى 11ايدىڭ 18كۇنى، التاي ايماعى التاي قالاسى الاقاعاق قالاشىعىندا، توقتاربەك تاڭاتقان ۇلى دۇنيەگە كەلدى، ول ۇيدەگى ۇلدىڭ ەكىنشىسى.اعاسى جاقىپپەك تاڭاتقان ۇلىنىڭ ەسىندە قالۋىنشا، ءىنىسىنىڭ كىشكەنتايىنان دەنەسى شىمىر بولىپ، تەز جۇگىرەتىن، كوپ قيمىلدايتىن بالا. مەكتەپتىڭ دەنەتاربيە جارىسىندا، ءىنىسى توقتاربەك الدىنا جان سالمايدى، ءۇيىنىڭ ماڭىنداعى جاسىل الاڭدا كۇرەسكەندەرىن الىپ ۇرادى.2008جىلعى وليمپيادا جارىسىندا، توقتاربەك تاڭاتقان ۇلى مامەتتۇرسىن چوڭنىڭ جارىسىن تاماشالاعان. ءىنىم ماعان سول سياقتى سپورتشى بولعىم كەلەدى دەدى! جاقىپبەك تاڭاتقان ۇلىنىڭ ايتۋىنشا، ءىنىسى وسى ءسوزدى ايىتقاندا جانىنداعى كىشكەنە دوستارى مازاقتاپ كۇلىپتى.مەملەكەتتىك سپورت جارىسىنداعى كىشكەنە بەك توقتاربەك تاڭاتقان ۇلىكۇندەردىڭ بىرىندە، التايداعى العاشقى بوكس جاتتىقتىرۋشىسى مۇرات بوشاي ۇلى توقتاربەك تاڭاتقان ۇلىنىڭ ٴۇيىنىڭ جانىنا كەلەدى. بويى 1 مەتر 30 سانتيمەتر شاماسىنداعى بالانىڭ دوپ تەۋىپ تۇرعانىن الىستان كوزىم شالدى، ونىڭ قارقىنى مەن كۇشىنىڭ وتە جاقسى ەكەنىن بايقادىم، سونىمەن جانىما شاقىردىم. مۇرات بوشاي ۇلى سول كەزدە 12 جاستاعى توقتاربەك تاڭاتقان ۇلىنا بىلاي دەيدى: بوكس تۋرالى بىلەسىڭ بە؟ بىلەمىن، مامەتتۇرسىن چوڭنىڭ جارىسىن تاماشالاعانمىن. بوكسقا ماشىقتانعىڭ كەلەمە؟ توتەنشە قىزىعامىن! ۇستاز بەن شاكىرتىنىڭ العاشقى ديالوگى وسىنداي قاراپايىم ەدى.مۇرات بوشاي ۇلىنىڭ تالابى بويىنشا، توقتاربەك تاڭاتقان ۇلى وڭ جانە سول قولىمەن الىسقا كەزەك تاس لاقتىرۋ سىناعىن اياقتايدى. مۇرات بوشاي ۇلى مىنا بالانىڭ بوكسقا سۇرانىپ تۇرعانىن بىردەن بايقايدى.15 كۇننەن سوڭ، توقتاربەك تاڭاتقان ۇلى ۇيىنەن اتتانىپ، 100 كيلومەتردەن ارتىق الىستاعى قابا اۋدانىنداعى 1باستاۋىشقا ءتۇسىپ وقيدى. قابا اۋدانىنداعى ورتالاۋ مەكتەپتىڭ قازىرگى قابا اۋداندىق 1ورتا مەكتەپ جاتاعىندا جاتىپ، مەكتەپتەگى بوكس اترەتىندەگىلەرمەن بىرگە ماشىقتانادى.13 جىل وتە شىقتى، بولاشاقتا باتىر بولۋدى ارمانداعان جاس جىگىت حالىقارالىق بوكىس مايدانىنا كوتەرىلىپ، جۇڭگو بوكىس سالاسىنداعى تاڭداۋلى ساڭلاققا اينالدى.شينجياڭدىق كىشكەنە بەككە قولداۋ كورسەتىڭىزدەر!اۋدارعان: قۋات جۇماش ۇلىتوقتاربەك تاڭاتقان ۇلىقانات ءسىلام ۇلى جانە مامەتتۇرسىن چوڭنان كەيىنگى شينجياڭنان 3رەت جۇڭگوعا ۋاكىل بولىپ وليمپيك سپورت ساحناسىندا جارىسقا تۇسكەن بوكس شەبەرى |
46 ءسوز 3197 4 پىكىر 22 شىلدە, 2021 ساعات 16:37يحسان ىلىمىندە اتتى التىن تۇعىر ماقام بار. قازاق تىلىندە ءبىر سوزبەن ناق قالاي ءتارجىمالاناتىنىن بىلمەيمىن؟ تارقاتىپ ايتار بولساق، وزىڭنەن بۇرىن وزگەنىڭ قامىن جەۋ، قاراباسىڭنان قالىڭ بۇقارانىڭ قامىن جوعارى قويۋ، حالقىڭ ءۇشىن جانقيار بولا ءبىلۋ، جانسەبىل رۋحتا قوعامعا قالتىقسىز قىزمەت ەتۋ دەگەنگە سايادى.البەتتە، ماقامىندا حاقتىڭ رازىلىعى ءۇشىن حالقىڭنىڭ قامىن جەپ، جانسەبىل رۋحتا كۇرەسەسىڭ. ىقىلاسىندىنىندا تاڭىرگە دەگەن ماحابباتى جوق شارعى باستى پەندەنىڭ قاراباسىنان حالقىنىڭ قامىن جوعارى قويۋى استە مۇمكىن ەمەس. وسى تۇرعىدان العاندا حالقىنىڭ ارىن ارلاپ، زارىن زارلاپ وتكەن ازىرەت سۇلتان، اسان قايعى، تولە، قازىبەك، ايتەكە، حاكىم اباي جانە حالقى ءۇشىن قان توككەن جۇرەگى تۇكتى باتىرباھادۇرلەرىمىزدىڭ، سونداياق قاراشا حالقىن ءىلىمبىلىممەن ارايعا بولەگەسى كەلگەن الاش قايراتكەرلەرىنىڭ ماقامىنا كوتەرىلگەن جانقيار تۇلعالار ەكەنى تالاسسىز اقيقات.قازاق ماقامىنداعى قايراتكەردى بالكىم ىلگەرىدە قاس جاقسى، يگىجاقسى، زيالى، الىپەرەن، جانقيار، جانسەبىل، ساحي، قۇت، اتىمتايجومارت دەپ باعالاعان. قازىرگى تاڭدا زاماناۋي شارتتارعا وراي ونىڭ بالاماسى رەتىندە پاسسيونەر اتاۋىن كوبىرەك قولدانىپ ءجۇرمىز.جالپى، الەم تاريحىنا كوز سالساڭىز، حالىقتى ورگە سۇيرەگەن وسى پاسسيونەرلىك رۋح ەكەنىنە كۋا بولاسىڭ. پاسسيونەرلىك رۋحسىز ەشبىر يگى جاڭالىق بولعان ەمەس. عالامدى زاماناقىردان قۇتقارىپ كەلە جاتقاندا جانقيار جانداردىڭ جانسەبىل رۋحتا جاساعان ەرەنەرلىكتەرى. بۇل رۋح سەمگەندە قوعامدا اشكوزدىك، ادىلەتسىزدىك، جەمقورلىق، ەكىجۇزدىلىك، سامارقاۋلىق، بەيعامدىق، وپاسىزدىق، ناداندىق، جاعىمپازدىق، ماقتانگەرشىلىك جايلايدى. قازاق قوعامىندا اتالعان ىندەتتەردىڭ بەلەڭ العانىنا قاراعاندا، وندا دەمەك بىزدە اراي باسەڭ، حالىقتىڭ قامىن جەۋگە دەگەن ماحاببات تومەن، پاسسيونەرلىك رۋحىمىز سەمگەن.كەشە اۋىل بالاسى قۇرمەت تالاپقازىنىڭ باتىستاعى حالىقتىڭ قامىن جەپ، ءوز ىقىرارىمەن جىلۋ جيناپ، ۆاگونۆاگون پىشەن جىبەرۋى ارينە جانقيارلىقتىڭ ۇشقىنى. جەرجەردەگى وسىنداي ىزگىلىكتىڭ جۇرناعىن كورىپ، قانىمىزدان ەنشىسى بولىنبەگەن قازاق دەگەن رۋحتىڭ ءالى وشپەگەنى كوز قۋانتادى. البەتتە، بۇل قۇلازىعان كوڭىلگە مەدەۋ عانا. ال ءتامام ەلدى ورگە سۇيرەر، تۇتاس حالىقتى بيىككە كوتەرەر ۇلى يدەيا ءۇشىن كۇرەسەتىن پاسسيونەرلىك پيعىل وتتى رۋحتى كورۋ ءبىز ءۇشىن ازىرگە ساعىم...مۇحان يساحاننىڭ جازباسى |
ۇلىلاردى ۇلىقتاۋ ما، الدە مازاقتاۋ ما؟ ادىرنا ۇلتتىق پورتالىكۇنى كەشە الەۋمەتتىك جەلىدە الماتى وبلىسى، بالقاش اۋدانى، باقاناس اۋىلىندا دىنمۇحامەد قوناەۆقا ارناپ قويىلعان ەسكەرتكىشتىڭ سۋرەتى قوعام نارازىلىعىن تۋدىردى.جەلى قولدانۋشىلارى بۇل تۋىندىعا قاتىستى ءمۇسىن جاساۋدا بايقاۋ جاريالاۋعا بولماس پا ەدى؟ مەكتەپ وقۋشىسىنىڭ پلاستيليننەن جاساي سالعان شاتپاعىنا ۇقسايدى، پروپورتسيالارى ساقتالماعان، مىنانى قويۋعا كىم رۇقسات بەرگەن؟ دەگەن پىكىرلەردى جارىسا جازۋدا.بەلگىلى ءمۇسىنشى ولجاس مۇحامەدي جەلىسىندەگى رەسمي پاراقشاسىندا تۋىندىنى تەندەر مەن پارا ەسكەرتكىشىنە تەڭەدى.قازاقستانداعى ەسكەرتكىشتەر مەن مۇسىندەر ماسەلەسىن كوپتەن بەرى كوتەرىپ كەلەمىن. الايدا بۇگىنگى جاعداي بارلىعىنا ۇنايتىن سەكىلدى.مۇمكىن پرەزيدەنت بۇل جاعدايعا نازار اۋدارار. مەن 60 ادامنان تۇراتىن مۇسىنشىلەر توبىنىڭ اتىنان ءوز ۇسىنىسىمدى بەرۋگە قۋاناتىن ەدىم،دەدى ول.الماتى وبلىسى اكىمدىگىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، تاريحي تۇلعانىڭ ءمۇسىنى جەكە قولداۋشىلاردىڭ قارجىسىمەن ورناتىلعان.ايتا كەتەيىك، بۇل قوعام تالقىسىنا تۇسكەن العاشقى تاريحيمادەني مۇرا ەمەس.بۇعان دەيىن وسكەمەندەگى اباي مەن ميحاەليستى مازاق ەتكەن ەسكەرتكىش حالىقتىڭ دۇرلىگۋى ناتيجەسىندە الدىرتىلعان بولاتىن. ءمۇسىنشى اباي اتامىزدىڭ تۇلعاسىن ەرگەجەيلى ەتىپ بەينەلەپ، ورىس زەرتتەۋشىسى ميحاەليسپەن سەلفي جاساپ تۇرعانداي كورسەتكەن.2019 جىلى سەمەي قالاسىنداعى جەڭىس ساياباعىندا ورناتىلعان مانشۇك مامەتوۆانىڭ اعاشتان جاسالعان ءمۇسىنى ءبىراز ادامدى شوشىتتى. كەيبىرەۋلەر تۋىندىنى مىستان كەمپىرگە ۇقساتىپ، باتىر قىزدى قورلاۋدى توقتاتۋدى تالاپ ەتكەن ەدى.سونداياق، قىزىلوردا كوشەلەرىنىڭ بىرىنە قويىلعان قازاق قىزىنىڭ ەسكەرتكىشى، جەزقازعانداعى اباي ءمۇسىنى دە كوپشىلىكتىڭ كوڭىلىنەن شىقپادى.وكىنىشكە قاراي، ەلىمىزدەگى ەسكەرتكىشتەر توڭىرەگىندە داۋ كوپ. بۇگىندە ۇلىلاردى ۇلىقتاۋدىڭ ورنىنا، ولاردىڭ بەينەلەرىن مازاق ەتۋدى ادەتكە اينالدىرعاندايمىز. بىزدىڭ تاراپتان ايتارىمىز حالقىمىزدىڭ وتكەنى مەن بۇگىنىن بايلانىستىراتىن مادەني ەسكەرتكىشتەردىڭ ۇلتتىق يدەولوگيا قالىپتاستىرۋ جولىنداعى نەگىزگى قۇرال ەكەنىن ۇمىتپاساق ەكەن دەگەن تىلەك قانا... |
ادەبيەتءبىلىم قوسقان: 2017 ج. قىركۇيەك 2 9 230 رەت وقىلدى كوككولكوككول مەركە اۋدانىنداعى تاۋ قويناۋىنداعى تۇپتۇنىق كول كەيدە الاسۇرا تولقىندانىپ، بوزداعان ءۇن ەستىلەدى. ايتۋشىلار بەيمالىم ماقۇلىقتىڭ موينىن سوزا قاراپ، تاۋتاستى دۇرلىكتىرە داۋىستاعانىن ەستىگەن، كەيدە كولگە شومىلعانداردى جۇتىپ قويعان كەزى بولعان دەسەدى. تالايلاردى تامساندىرعان كوككولدەگى اجداھا سان سۇراقتى الدىمىزعا قويادى.كوككولدەگى اجداھا شىنىندا، جوندارى تۇيە وركەشتەنە الدەبىر الىپ ماقۇلىقتىڭ موينىن سوزا قاراپ تۇرىپ، كوزدى اشىپجۇمعانشا، قايتادان زىمزيا جوعالۋى ەرەكشە قۇبىلىس ەدى.ءار جەرءار جەردە ايتىلىپ جۇرگەن كوككول قۇپياسى نە تاۋ قويناۋىنداعى ايدىن كولدەگى اجداھا اڭىز عانا ما، ال اڭىز دەسەك، نەدەن باستاۋ الىپ وتىر جوق، بالكىم، لوحنەسس كولىندەگى عاجايىپ نەسسي بىزدە دە بولعانى ما؟! جوق، بالكىم، بۇگىنگە دەيىن جۇمباق بولىپ وتىرعان تەڭىز جىلاندارى شىعار؟! قىمقيعاش سۇراق بولىپ ادامدى ەلىكتىرگەن بۇل قۇپيا نەنى مەڭزەيدى؟ بۇدان تاراتىپ ايتقاندا، كوككولدەگى بەيمالىم ءۇن اجداھا داۋىسى عانا ما؟ كول دەڭگەيىنىڭ دەلسەل جاۋىنشاشىن بولعانىمەن وزگەرمەيتىنى قالاي؟ شالعايداعى تاۋ قويناۋىنا ءبىزدى دە وسى ساۋالدار مازا بەرمەي اكەلگەنى راس. ەندى، مىنە، ۇزاقتى كۇن كول جاعاسىنداعى قويتاستىڭ ۇستىندە ءۇنسىزءۇنسىز سارىلا كۇتىپ وتىرىسىمىز مىناۋ.تىپتىنىش كول بەتى ءوزوزىمەن تولقىنداندى دا، جالجالدانىپ، اق كوبىگى ايعىزدالا جاعاعا ۇردى. تولقىنداردىڭ اراسىنان ۋىلدەي باستالعان ءبىر ءۇن قۇلاققا جەتتى. سول ءۇن ۇدەيە كەلە جاڭعىرىپ، ارتىنشا موينىن قىلتيىتقان كۇيى اششى ايقايىمەن بۇكىل ءوڭىردى ءدىرءدىر تەربەتكەندەي، تەربەتىپ تىتىركەنگەندەي بولدى.جوق، بۇل ەلەس ەكەن، ايتپەسە، كوككول ايناداي جىلتىراپ، ادەمى اسپەتىمەن كوز ارباعان قالپى تىپتىنىش جاتىر. توسىن مىنەز تانىتىپ، بوزداپ كەپ بەرەتىن ماقۇلىق ءدۇر سىلكىنىپ، شىعا كەلەدى دەگەنگە سەنۋ مۇمكىن ەمەس. كول جيەگىندەگى جالعىز ءتۇپ ارشا اپپاق گۇلدەرىن شاشىپ تۇرعانداي، بۇتاقتارىنا بايلانعان ۇزىكسوزىق شۇبەرەكتەر جەل تۇرسا، جەلبىرەپ كەتەردەي. قىزىعى، ءۇپ ەتكەن جەل دە جوق.كوككولدەگى اجداھا ايتۋشىلاردىڭ انگىمەسى مەركەلىك مۇعالىم اناتولي پەچەرسكيدى ەستىگەن بويدا ەلەڭ ەتكىزگەن. عاجايىپ دەگەندى كوزبەن كورۋگە جانى قۇمار ۇستاز جول قاپشىعىن يىعىنا اسىنىپ، كونە سۇرلەۋمەن جۇمباعى كوپ كولدى ىزدەپ، تاۋعا اتتاندى. سۇراستىرا ءجۇرىپ، كولدى دە تاپتى.تاۋ قويناۋىنداعى ايناداي ادەمى كولدى كورىپ، سۇلۋ كورىنىسىنە تاڭداي قاققان. سوسىن بويىن الدەبىر سەنىمسىزدىك بيلەدى. مۇمكىن ەمەس، دەدى، مۇمكىن ەمەس. ونىڭ ۇستىنە الدەنەشە كۇن بويىنا كوز جازباي قاراعاندا ەشتەڭە بايقالعان جوق. ءۇش كۇننىڭ ىشىندە عاجايىبى كوپ دەگەن كولدىڭ وزگەرىسسىز، تىپتىنىق، تىپتىنىش جاتا بەرۋى تاڭداندىردى. مۇمكىن ەمەس، دەدى، مۇمكىن ەمەس. گۋگۋ انگىمەنىڭ ءبارى اشەيىن ءسوز شىعار. سەنىمسىزدىك بۇيىردەن ءتۇرتتى. سوسىن، شاتىرىن جيناپ الدى دا اۋىلعا قايتتى. كەيىننەن تاعى دا تاۋ قويناۋىنداعى كولگە بىرنەشە رەت جولى ءتۇستى. ايتسە دە، ەرەكشە جايتقا قۇمارتقان مۇعالىم ەشتەڭە اڭعارا المادى.سوندا بۇل نە؟ اڭىز با، جوق الدە اڭگىمەنىڭ ءبارى شىندىقتان تۋىنداپ جاتىر ما ەدى؟ كول جيەگىندەگى جالعىز ارشانىڭ بۇتاقتارىنداعى اپپاق شۇبەرەكتەر كولبەڭدەپ، كوز الدىندا تۇردى. كوكەيدى كەرنەگەن ءبىر ساۋال تىنىم بەرمەدى. ءوزىن كوپتەن مازالاعان جايلاردى بالاسىنا سۋىرتپاقتاپ جەتكىزگەن. ونى ەسىنە سالا ۆولوديا اكەسىن كولگە قايىرا بارۋعا ارەڭ كوندىردى، تەك تابيعاتتىڭ اسەم سۇلۋلىعىن كينوعا تۇسىرۋگە جول باستاپ، ەرتىپ بارۋىن وتىنگەندە عانا باس يزەدى. قينالا جولعا شىققانىمەن، ءوزى دە وسى جولى الىپ اجداھانى كورۋگە ءۇمىتتى بولاتىن.تىپتىنىش كول بەتى ءوزوزىنەن تولقىنداندى دا، جالجالدانىپ، اق كوبىگى شىعا ەكپىنمەن جاعاعا ۇرادى.تولقىنداردىڭ اراسىنان باستالعان ءبىر ءۇن قۇلاققا جەتتى. سول ءۇن ۇدەتە كەلە جاڭعىرىپ، ارتىنشا الاسۇرا تولقىندانعان سۋدىڭ ورتاسىنان الدەبىر ماقۇلىق جايمەن موينىن قىلتيتقان كۇيى اششى ايقايىمەن بوزداپ، بۇكىل ءوڭىردى ءدىرءدىر تەربەتكەندەي بولدى.كوككولدەگى اجداھا اكە مەن بالا عاجايىپتىڭ سىرىن بىلۋگە قۇمارتقان قالپىندا جولعا شىقتى. ءبىر ءۇمىت، ءبىر كۇدىك. ال كوككول بۇلار كەلگەندە كەربەز قالپىندا ادەمى اسپەتىمەن كوز ارباعان كۇيى بار جۇمباعىن ىشىنە جاسىرىپ، تىپتىنىش جاتتى.كول. كوككول. كوككول دەسە، كوك كول. كولدىڭ دوڭگەلەك جيەگى مايدا اعاش پەن بۇتالارعا تولى. جيەك پەن سۋدىڭ ۇشتاسقان تۇسىنداعى كىشكەنە عانا سۇرلەۋ سياقتى كورىنگەن الاڭقايمەن كولدى اينالىپ شىعۋعا بولادى. ۆولوديا سول بۇتاقبۇتانىڭ اراسىمەن ۇزاپ كەتتى دە، اناتولي بەتكەيدە قالىپ قويدى. سالدەن سوڭ، جولقاپشىق، مىلتىق، فوتواپپاراتتاردى سول تۇرعان جەرىنە تاستادى دا، ءوزى كول جيەگىنە جاقىنداپ كەلدى. ۇلىن كۇتكەن ول اياعىن سۋعا مالىپ، ارىبەرى ۇشقان قۇستار سۋ بەتىنە جاقىنداي ۇشىپ بارىپ، قايتا جوعارى كوتەرىلىپ كەتەدى. قۇستار بىردەڭە سەزدى مە، دەپ تە قاۋىپتەندى. ال كول تىمتىرىس قالپى. قۇستاردىڭ تىنىمسىز كۇي كەشكەن مىنا تىرشىلىگى تۇسىنىكسىز ەدى. الدەن ۋاقىتتا بايقاعانى: كول بەتى ءدىرىل قاعىپ تۇر ەكەن. الدىندا اياعىمدى مالىپ وتىرعاننان بولار دەپ ەدى. اياعىن سۋدان جىلدام الا قويدى. دەنەسى تىتىركەنگەندەي بولدى.كول بەتىندەگى ءوزىنىڭ كولەڭكەسى تەربەلىپ تۇر. تۇپتۇنىق كولدىڭ ءتۇسى مۇنار تارتىپ بارا جاتتى. دىرىلدەگەن سۋ بەتى تولقىندانا ءتۇستى. تاڭعالدى، سودان جۇگىرە بەتكەيگە كوتەرىلدى. ارتىندا بوزداعان اششى ايقاي قۋالاپ كەلە جاتقانداي. قۇلاق تۇبىنەن ىسىلداپ قايتا ەستىلگەندەي. ىسىلداعان داۋىس ۇرەيلەندىرە ءتۇستى. ەنتىككەن قالپى جۇگىرە بەتكەيگە كوتەرىلىپ كەلە جاتىپ، ۇلىنا داۋىستاپ تا ۇلگەردى. مىنا ىسىلداعان بەيمالىم ماقۇلىقاجداھانىڭ داۋىسى ەستىرتە قويسىن با؟ بيىكتەن سۋ بەتىندەگى تولقىنجىلان سۇلباسى انىق كورىندى. جىلان سۇلباسى بىرتەبىرتە ايقىندالا ءتۇستى. جىلان سۇلبالانعان تولقىننىڭ اۋقىمى ون بەس مەتر شاماسىنداي ەكەن. بۇل كورىنىس بىرنەشە مينۋتقا سوزىلدى. اكە مەن بالا تاڭدانعان كۇيى كول تۇڭعيىعىنان باس قىلتيتار عاجايىپتى كۇتىپ تۇر. مينۋتتار سىرتسىرت اعىپ ءوتتى، جىلان سۇلبالى تولقىننىڭ قىر ارقاسى وركەشتەنە باستاعان ەندىگى ساتتە قۇداياۋ، كەرەمەتتى قاراڭىز، ءبارى عايىپ بولدى.لوحنەسس كوككولدىڭ ۇقساستىعىاز عانا شەگىنىس جاسايىق، الەمدى اۋزىنا قاراتىپ، قاي ۋاقىتتان ەكەنى بەلگىسىز، اڭگىمە وزەگىنە اينالعان لوحنەسس كولىندەگى عاجايىپتى الىڭىز. اتالمىش كولدەگى اڭىزعا اينالعان نەسسيدى العاش 1934 جىلى عانا سۋرەتكە ءتۇسىرۋ مۇمكىندىگى تۋدى. لوندوندىق ءبىر دارىگەر ماشينامەن كول جاعالاي كەلە جاتىپ، سۋ بەتىنەن بەيمالىم ماقۇلىقتىڭ موينىن سوزا قاراپ تۇرعانىن كورەدى. ءوزىنىڭ موينى اققۋعا ۇقساس ۇزىنداۋ ەكەن دەپ ويلاعان ماقۇلىقتى قالت جىبەرمەي سۋرەتكە ءتۇسىرىپ الدى، ءسويتىپ، سانساققا جۇگىرتىلگەن نەسسيدىڭ العاشقى بەينەسى توسىننان دۇنيەگە كەلدى. ال اراعا توعىز جىل سالىپ، 1943 جىلى اسكەري ۇشقىش ە.فەررەل كولدىڭ ۇستىندە 250 يارد بيىكتىككە ۇشىپ بارا جاتىپ، نەسسيدى بايقاعانىن باسشىلارىنا باياندادى. بالكىم، كوككولدەگى بەيمالىم ماقۇلىق سول نەسسيدىڭ اعايىندارى بولار شىن مانىندە، نەسسيدىڭ اعايىندارى جەرجەردە كەزدەسىپ تۇردى.بيولوگ نەيل باسس شوتلانديانىڭ لوحمورار كولىندە جىلانعا ۇقساس، ۇزىندىعى 13 مەتردەن اساتىن ماقۇلىقتىڭ بار ەكەندىگى جونىندە جەرگىلىكتى تۇرعىندارمەن 27 رەت اڭگىمە وتكىزدى. اركىم كورگەندەرىن ارقيلى ايتتى. كەيبىرى شىنىندا كورگەندەرىن سول كۇيى بايانداپ، اۋىزدىڭ سۋىن قۇرتا اڭگىمەلەپ بەردى. العاش انىقتاۋ 1887 جىلدىڭ ەنشىسىنە تيگەن لوحمورار وقيعاسى دا لوح نەسس قۇبىلىسىمەن قاتار ءوربي باستادى. جۇمباقتى جايت ەكى كولدە عانا ەمەس ەكەن. سونىمەن قاتار يرلانديانىڭ ءتورت كولىندە بەلگىسىز ءبىر الىپ ماقۇلىق بايقالعان. سوڭعى رەت ونى گلەندارري كولىنەن كورگەن ستۋدەنت بەي دانۆەر كوردى. يسلانديا ارالىنداعى كولدەردە تىرشىلىك ەتەتىن سكريمسلوح عاجايىبى جايلى اڭىز دا قىزىق. ال كانادانىڭ جەرگىلىكتى تۇرعىندارى وزدەرى كورگەن جۇمباق جايتتارعا وزىندىك اتاۋ بەردى. وكەانعان كولىندە وگونوگو عۇمىر كەشەدى. پوحەنەگامۋك كولىندە پاۋنيك، بەيمالىم ماقۇلىقتار وسىلاي جالعاسا بەرەدى.قازىرگى زاماننىڭ ايتۋلى زوولوگى، بريۋسسەلدەگى كورولەۆالىق جاراتىلىستانۋ ينستيتۋتىنىڭ پروفەسسورى بەرنار ەيۆەلمانستىڭ تەڭىزدىڭ الىپ جىلاندارى كىتابىندا سۋ تۇڭعيىعىنداعى قۇپيا جايلارمەن كەلتىرىلەدى. سول ەيۆەلمانستان جۋرناليست ياروسلاۆل ماقۇلىقتار جايىندا مىناداي پىكىردى سۋىرتپاقتايدى: جىلان پىشىندەس الىپ حايۋاناتتاردىڭ ءبارى بىردەي تەڭىز جىلاندارى دەگەن ات مىندەتتى ەمەستەي كورىنەدى. عىلىمعا ءالى بەلگىسىز بۇل حايۋاناتتار ءارتۇرلى بولىپ كەلۋى مۇمكىن. اتالمىش مونستردىڭ باۋىرمەن جورعالاۋشىلارعا جاتۋى دا كۇدىك تۋدىرادى، قوزعالعان دەنەسىنە كولبەۋ كۇيى ءتان بولعانىمەن، تەڭىز جىلاندارىنا جاسالعان كوپتەگەن باقىلاۋ باسقاشا ويعا قالدىرادى. ءبارىن ساراپتاي كەلە، بۇلاردى ءسۇت قورەكتىلەرگە جاتقىزامىز. كيتتەر مەن تيۋلەندەر كولدەنەڭ جاعدايدا قوزعالىستا بولادى عوي. اڭگىمە تەك ءبىر عانا ەمەس، عىلىمعا بەيمالىم، ءبىربىرىنەن ايرىقشا حايۋاناتتاردىڭ كوپتەگەن ءتۇرى جايىندا بولىپ وتىر. ال، گوللانديالىق زوولوگ ۋدەمانس تەڭىز جىلاندارى ۇزىن مويىن تيۋلەننىڭ بەلگىسىز تۇقىمى دەگەندى ۇسىنادى. اعىلشىن زوولوگتارى ە. ميدۋولدى مەن مايك دجون نيكوللدىڭ پىكىرى دە وسى جورامال توڭىرەگىنە جاقىندايدى.كوككول اجداھاتى جالعىز ەمەس ەكەن. ونى دالەلدەپ جاتقان مىسال مەن دەرەك تە كوپ. ماسەلەن، 1833 جىلى مامىر ايىندا كانادالىق وفيتسەرلەر سۋ بەتىندە موينىن جوعارى سوزىپ قاراپ تۇرعان جىلان بەينەلى ماقۇلىقتى بايقاعان. ونىڭ جون ارقاسى سۋدىڭ ءار جەر، ءار جەرىنەن بۋىلتىقتانىپ ايرىقشا بايقالىپ جاتقان. ەلجۇرتتى ەلەڭ ەتكىزەر تاڭعاجايىپ اڭگىمە بۇنىمەن ۇزىلگەن جوق. دۇرلىكتىرگەن كۇيى ءبىرى باسىلسا، ەكىنشىسى جەردە باسقاشا باياندالعان توسىن سىرعا تولى سيپاتتاما گۋ ەتە قالادى. 1848 جىلى اعىلشىننىڭ دەدالۋس كەمەسىنىڭ تەڭىزشىلەرى وزدەرى كورگەن بەلگىسىز، جۇمباق اجداھانى سۋرەتتەۋى وسىنداي سيپات تانىتتى. جىلان ىسپەتتەس باسى بىزگە قادالعان كۇيى جيىرما مينۋتتاي شاماسىندا قاقشيىپ، سۋ ۇستىنە شىقتى، باس جاعى قوڭىر، ال باۋىرى اقسارى بولاتىن. بۇرىن كورىپ، بايانداپ جۇرگەندەردىڭ كەيبىرى قاناتى بارىن جازادى، ءبىز بەيمالىم ماقۇلىقتىڭ قاناتىن ەشقانداي اڭعارا المادىق، جانىندا جالى ما، جوق ءبىر ۋىس بالدىر ما، ايتەۋىر بىردەڭەسى بولاتىن اشىق تەڭىزدە دەدالۋس اسكەري كەمەسىنىڭ كاپيتانى كەزەكتى تاپسىرمامەن كەلە جاتىپ كورگەن توسىن جايت وسى. ابدىراعان كاپيتان ىلە تەڭىزشىلەردى شاقىردى. ءوز كوزىنە ءوزى سەنبەي تۇرعان كاپيتاننىڭ جانىنا جۇگىرە جەتكەن تەڭىزشىلەر دە بەيمالىم كورىنىسكە تاڭىرقاي قارادى. ءسويتىپ، كورگەندەرىن ءبارى تولىقتىرا وتىرىپ، كۇزەت جۋرنالىنا اسىعىس تۇسىرە باستايدى. سول كۇزەت جۋرنالىنداعى جازبا بەلگىسىز تەڭىز جىلانىنىڭ دەرەگى بولىپ، بىزگە جەتتى. ءبىر قىزىعى 1818 جىلدان 1848 جىلعا دەيىنگى ارالىقتا بۇنداي بەلگىسىز تەڭىز جىلانى جۇمباق مونسترلار مۇحيتتىڭ ءتۇرلى اۋدانىندا 82 رەت كەزىككەن.قۇپيا سىرعا تولى تەڭىز جىلانىن بىرىنەن كەيىن ءبىرى بايقاعاندار دا بولدى. ماسەلەن، 1847 جىلى سانتاكلارا كەمەسىنىڭ ەكيپاجى الىپ ايداھار دەپ ۇدەرە قاشقاندا ماقۇلىق قاپقارا كوزدەرى قادالا قاراپ تۇرا بەرگەن. سول ۋاقىتتان ءسال عانا كەيىن ۆانكۋۆەر ارالىندا بالىقشى دجوردج زەگەرس ءوزىنىڭ قايىعى ماڭىنان ۇزىن مويىنى ءبىر مەتردەن اسىپ، شىعىپ تۇردى. ونىڭ كومىردەي قادالا قاراعان كوزدەرى ءبىر ءتۇرلى سۇستى ەكەن، بۇرىن وندايدى كورگەن جوق ەدىم. كوزىنىڭ ۇلكەندىگى سونشا باسىندا شودىرايىپ، ەرەكشە نازار اۋدارتادى. باسىنىڭ ديامەترى قىرىق سانتيمەتر شاماسىندا. ماعان قاراپ قاراپ تۇردى دا، تەرىس اينالىپ كەتتى. سول ساتتە جانىن اڭعارىپ قالدىم. جانىندا قاراقوڭىر ءتۇستى جال سياقتى بىردەڭە بايقالدى. الايدا جالى قىلدان گورى شوقشوق بىتكەن سۇيەل ءتارىزدى ەدى بالىقشى د. زەگەرس بەيمالىم حايۋاناتپەن ۇشىراسقانىن وسىلاي جازدى. بۇل وقيعالاردان كەيىن ارادا ءبىراز ۋاقىت وتكەن سوڭ، سول ۆانكۋۆەر ارالىنىڭ باتىس جاعالاۋىنان 12 مەترلىك ماقۇلىقتىڭ قاڭقاسى تابىلدى. جاعادان تابىلعان ماقۇلىقتىڭ باس سۇيەگى قويدىڭ باسىن ەسكە تۇسىرگەندەي ەكەن.مەن ونىڭ بىرتەبىرتە سۋعا سۇڭگىپ بارا جاتقانىندا بارلىق مۇشەلەرىن كوزىم شالدى. حايۋاناتتىڭ كولبەۋ ەمەس، تىك سۇنگىگەنىن اڭعاردىم. تۇرقى جالپاق جىلانعا ۇقسايتىن ەدى، مەنىڭ شامالاۋىمشا ۇزىندىعى 30 مەترگە جۋىق. 1904 جىلى 25 اقپاندا دەسيدە كەمەسىنىڭ تەڭىزشىلەرى شىعاناقتان اشىق تەڭىزگە بارا جاتىپ، نۋا جارتاسى ماڭىنان كورگەندەرىن وسىلاي دەپ سۋرەتتەدى. ال وسبورن كەمەسىنىڭ تەڭىزشىلەرى بايانداعان دەرەك باسقا قىرىنان كەلەدى: ماقۇلىق قاناتتارى تاسباقانىڭ سۋدا جۇزگەنىنە ۇقسايتىن ەدى، بىراق ءوزى يتبالىق ءتارىزدى بولاتىن. بۇل 1877 جىلعى وقيعا.وسىنداي وقيعالاردى ەسكە الا وتىرىپ، اڭگىمە ارناسىن كوككولگە قايتا بۇرامىز.جاس ناتۋراليستەردىڭ جورىعىجوعارىداعى وقيعادان كەيىن اناتولي ءوزى سەزىپ، باعامداعاندارىنىڭ ءبارىن قاعازعا ءتۇسىرىپ، مامانداردان پىكىر ءبىلۋ ءۇشىن عىلىمي ينستيتۋتتارعا حات جولدادى. وعان العاشقى جاۋاپ حات ماسكەۋدەگى ا.ن. سەۆەرتسوۆ اتىنداعى ەۆوليۋتسيالىق مارفولوگيا جانە حايۋاناتتار ەكولوگياسى ينستيتۋتىنىڭ اعا عىلىمي قىزمەتكەرى، بيولوگيا عىلىمىنىڭ كانديداتى س.ك. كلۋموتوۆتان كەلدى. عىلىم جۇمباعى كوپ كولگە تياناقتى زەرتتەۋ جۇمىستارىن كەرەكتىگىن، الدىمەن نەمەن باستايتىنىن ناقتىلاپ، جوسپارلى ءىستىڭ كوزىن تاباتىنداي بىرنەشە تاراۋعا ءبولىپ، باتىل كىرىسۋگە ءتيىس ەكەنىن ايتىپ، اقىلكەڭەستەرىن بەرەدى. بۇل اقىلكەڭەستەر مۇعالىمنىڭ ىزدەنىمپاز تالابىنا جىگەر قوسادى. عالىمنىڭ جاۋاپ حاتى سەبەپ بولىپ، مەركە اۋداندىق وقۋ ءبولىمىنىڭ كومەگىمەن وقۋشىلاردى قاتىستىرا وتىرىپ، جاس ناتۋراليستەر ەكسپەديتسياسىن ۇيىمداستىرادى. باقىلاۋ جۇرگىزۋگە ارنايى قۇرالجابدىقتار ساتىپ الىنادى. كول قۇپياسىن انىقتاۋعا بالالار بار ىنتاسىمەن كىرىستى. جۇمىس تەك كۇندىز عانا جۇرگىزىلگەن جوق، ايلى تۇندە دە اتقارىلاتىن بولدى. جازعى كانيكۋلدا كول جاعالاۋىندا وقۋشىناتۋراليستەردەن قۇرالعان ەكسپەديتسيا مۇشەلەرى تاۋلىك بويىنا كەزەكپەن كۇزەتكە قويىلادى. كوككول قاتاڭ باقىلاۋعا الىنىپ، زەرتتەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلە باستادى. كول بەتىندەگى ءاربىر وزگەرىس كەزەكشىنىڭ داپتەرىنە جازىلدى. ءبىر كەزەكشىلىكتىڭ ەكىنشى كەزەكشىلىكتەن ايىرماشىلىعى جوق كۇيىندە ءوتىپ جاتتى. جاس ناتۋراليستەردىڭ كۇندەلىكتەرىندە ەشقانداي وزگەشەلىك بايقالمادى. ال بالالار قىزىقتى جايتتىڭ قۇپياسىن كوزبەن كورۋگە اسىقتى. جازعى كانيكۋلدىڭ قانشا كۇنى ارتتا قالدى دەسەڭىزشى. تاۋ قويناۋىندا كۇندەردىڭ ولار ءۇشىن ەرەكشەلىگى ءبارىبىر مول ەدى. جوق، بالالاردى ءۇمىتى الداماپتى. سول كۇنى تۇندە كەزەكشىلىكتە جاس ناتۋراليستەر سۆەتا نەپرياحينا مەن ۆيتيا پلوتنيكوۆ ەدى. الدىمەن كول بەتىندە الدەنە شولپىلداعانداي بولدى. سۆەتا مەن ۆيتيا اي استىندا جارقىراعان كول بەتىنەن ەشتەڭە بايقاي العان جوق. بۇل نە بولدى ەكەن دەپ اڭتارىلعان كۇيى تىڭ تىڭدادى. كول بەتى ايقىن كورىنگەنىمەن بۇلار كۇتكەندەي وزگەشەلىك جوق. تەك سۋ بەتى ادەتتە تىس شولپىلداپ كەتتى. ارتىنشا وزگەشە ءۇن ەستىلدى. ول ءۇن ارۋنانىڭ بوزداعان ۇنىنە ۇقسايتىندى. ودان كەيىن ايقاي شىققانداي، قوبالجىپ، ءارى قورقىپ تۇرعان بالالارعا سولاي سەزىلگەن دە شىعاراۋ. سول كەزدە كەزەكشىلەر جۇگىرە وتىرىپ، شاتىردى بەتكە الدى. ايقاي قايتا ەستىلگەندە شاتىرعا ەنتىگە جەتكەن ولار قورىقتى ما، داۋىستارى قاتتى شىقتى. اجداھا، ايداھار اجداھا، ايداھارءدال وسى وقيعانى ياكۋتياداعى ولكەتانۋشى ۆيكتور تۆەردوحلەبوۆتىڭ ەستەلىگىنەن دە كەزىكتىرۋگە بولادى. مۇنداي عاجايىپ، ءارى اسەرلى اڭگىمەلەر كوپاق. ال مىنا كوككولدەگى بوزداعان دىبىستى قايدا قويامىز. باقىلاۋشى بالالار شاتىردىڭ ەسىگىن اشقان بويى ىشكە قويىپ كەتتى. ويتپەسكە تاعى بولمايدى. قاننەنقاپەرسىز وتىرعان ولاردى توسىن ءۇن شوشىندىرعانى دا راس. كۇندەلىك، قاعازقالامدى تاستاي جۇگىردى. تىپتىنىش، اي استىندا ايناداي جالتىراپ جاتقان كول ءوزوزىنەن شىلپىلداي، الدەنە بوزداعان ۇنىمەن وكىرىپ تۇرسا، قورىقپاي كورشى، ال قورىققاندا اناۋ بەتكەيدەگى شاتىرعا جەتە الار ما ەكەنسىڭ؟ ولار جەتتى، سول جەتە بەرگەندە، بوزداعان ءۇن تاعى دا ەستىلدى.مۇعالىم اناتولي پەچەرسكي باستاپ، جاس ناتۋراليستەر كول باسىنا قايتا كەلگەندە، سۋ تولقىندانىپ، بەتى ءدىرءدىر ەتىپ تۇر ەكەن. اجداھادان كول دە قورقىپ قالعانداي، سۋ بەتى ءدىرءدىر ەتەدى. ال اجداھا جوق. ونىڭ بوزداعان داۋىسىنا تاۋ، الىپ شىڭ جاڭعىرتقانداي. سونىمەن اي استىنداعى تۇنىق كولدە داۋىس كوتەرگەن كىم نەمەسە نە؟ الدە نەسسيدىڭ اعايىنى الىپ اجداھا ايداھار ما ەكەن؟ سەن ويعا شوماسىڭ، سول ءسات ساعان تاستار تاعى ءبىر ساۋال: كولدىڭ ءبىر عاجايىبى قانشاما جاۋىنشاشىنعا قارماستان سۋ دەڭگەيى كوتەرىلگەندە، تومەندەگەن دە ەمەس.العاشىندا مۇنىڭ بارىنە ءمان بەرىلگەن جوق. شىنىندا، كول دەڭگەيىنىڭ وزگەرمەي، ءبىر قالىپتى بولۋىنىڭ وزىندىك قۇپياسى بار ما ەدى. وسىنىڭ ءوزى قىزىقتىرادى. بالالار جاعالاۋ جيەككە دە تەكسەرۋ جۇرگىزدى. سونداي تەكسەرۋلەردىڭ كەزىندە باتىس جاعالاۋدان ەكى مەتر سۋ استىندا كىشكەنتايكىشكەنتاي شۇقاناقتار تابىلدى. تاعى دا قۇپياعا تولى جاي الدىمىزدان شىعادى: ول شۇعاناقتار سوندا نەنى بىلدىرەدى؟ جۇمباقتىڭ سىرى وسىعان كەلىپ تىرەلە مە؟ كولدەن ەستىلەر ەرەكشە ءۇن نەگە ءبىرتىنءبىرتىن ۇلعايا تۇسەدى؟كوككولدىڭ قۇپياسىن اشقان گەولوگجاس ناتۋراليستەردىڭ ەكسپەديتسياسى وسى تەكتەس ءبىراز ساۋالداردى انىقتاۋ كەرەكتىگىن مامانداردىڭ الدىنا قويدى. بۇل ورايدا وڭتۇستىك قازاقستان گەولوگيالىقبارلاۋ باسقارماسىنىڭ گەولوگى ب.ۆولچكوۆ كوپ جۇمىس اتقاردى. ول ۇزاق زەرتتەۋ ناتيجەسىندە كولدىڭ مۇزداقتاردان جانە مورەنالىق قاباتىندا پايدا بولعانىن انىقتادى. مورنالاردان شۇقاناقتار وڭاي جاسالىنادى ەكەن.ءتىپتى كول تۇبىندە ونداي شۇقاناقتار تۇتاس كانال ىسپەتتەس. گەولوگتار وسىنداي كانالدى تاۋىپ، ونىڭ تەرەڭدىگىن ولشەۋ مۇمكىندىگىنە يە بولدى. بۇدان شىعار قورىتىندى جاۋىنشاشىنعا جەر استىنىڭ گيدروگەولوگيالىق ەرەكشەلىكتەرىنە بايلانىستى سۋدىڭ ءبىراز بولىگى كول تۇبىندەگى كانالدارعا سورىلادى. كەيدە سۋ ءالسىز سورىلعاندا كول ۇستىندە كىشكەنتايكىشكەنتاي شۇڭقىرلار پايدا بولىپ، ىسقىرىق ەستىلەدى. كەيدە سۋ قاتتى سورىلعاندا ايقايلاعان داۋىس جاڭعىرىعى پايدا بولادى.مۇنداي سۋ قاقپالارى ەشتەڭەدەن حابارسىز سۋعا شومىلعانداردى جانە كولدى كەشە سۋ ىشكەن جانجانۋاردى ءتۇپتىڭتۇبىنە تارتىپ، اكەتىپ وتىرعان. جەر استىنداعى كانال سيفوندار كولدىڭ تۇراقتى دەڭگەيىن قالپىنا كەلتىرىپ تە تۇرادى. سۋ بىردە كانال ارقىلى مينەرالدانعان كۇيى سىرتقا شىعادى. اڭىزدارداعى كول سۋىنىڭ ەمدىك قاسيەتتەرگە يە ەكەنىن، سوسىن كول جاعاسىندا اشىق كۇندەرى تۇز پايدا بولاتىنىنىڭ ءبىر سىرى وسىندا جاتىر. كول بەتىندەگى جىلانعا ۇقساعان يرەك تولقىندار مەن شيپالى سۋدىڭ پايدا بولۋلارى اراسىنداعى بايلانىستى جەرگىلىكتى تۇرعىندار ەجەلدەناق بايقاپ، بۇل ءساتتى بوس جىبەرمەۋگە تىرىسىپ باققان.ساپارباي پارمانقۇلوۆ، جۋرناليست، ولكەتانۋشى.كىلتسوزدەر:ايقاي, اناتولي پەچەرسكي, اڭىز, بەي دانۆەر, بريۋسسەل, گەولوگتار, دەسيدە, يرلانديا, كوككول, لوحنەسس, مەركە اۋدانى, ناتۋراليستەر, پاۋنيك, سانتاكلارا, شوتلانديا, ىسقىرىقجانسەيىت تۇيمەباەۆ قۇربان ايت كۇنى بالالاردى قۋانىشقا بولەدىتالعاردا 5 جاڭا مەكتەپ پايدالانۋعا بەرىلدى |
يوللىغۇچى: ماقالىلار 2019024ئىنكاس يېزىش 34 كۆرۈلۈشىئۇستاز ھەبىبۇللاھ كۈسەنى سۆزلىگەن ئائىلەم جەننىتىم دەرسىدىنلايىق تاللاش قىزيىگىتلەرنىڭ ھاياتىدىكى ئەڭ مۇھىم مەسىلە بولۇپ، دۇنيا ۋە ئاخىرەتلىك بەختسائادەتكە بىۋاسىتە تەسىر كۆرسىتىدۇ. نىكاھتىكى قوبۇل قىلدىڭىزمۇ؟ دېگەن سوئالغا ھەئە سۆزى بىلەن بەرگەن جاۋابىڭلار، ھاياتىڭلاردىكى ئەڭ زىل جاۋابتۇر. شۇڭا شەرىئەتنىڭ كۆرسەتمىسى، شەرتلىرى ۋە ئۆلچەملىرىنى بىلمەي تۇرۇپ لايىق تاللاش، ئۆزىنى خەتەرگە ئاتقان بىلەن باراۋەردۇر.ئائىلە ھاياتلىقتىكى ئىنتايىن مۇھىم بىر ئورگان ھېسابلىنىدۇ. شۇڭا بۇ ئورگان دىكى ئەڭ يېقىن ھەمراھنى ناھايىتى ئېھتىياتچانلىق بىلەن تاللىشىمىز كېرەك. لايىق تاللاشتىن ئىلگىرى شەرىئەتنىڭ يوليورۇق ۋە كۆرسەتمىلىرى كاللىمىزدا ئېنىق بولۇشى لازىم. توي قىلىش ئالدىدىكى ئوغۇلقىزلارنىڭ بۇ دەرسنى ياخشى چۈشۈنۈپ، تېگىشلىك شەرتلەرگە رىئايە قىلغان ئاساستا لايىق تاللاپ توي قىلىشىنى ئۈمىد قىلىمەن. بۇ سەۋەبلىك ئۇيغۇر مۇسۇلمانلارنىڭ ئائىلىسى ئىسلاھ بولۇپ، ئۆلچەملىك ئىسلامىي ئائىلىگە ئايلانغۇسى. نەتىجىدە بۇ خىل ئائىلىدىن ئۈممەتنىڭ يېتەكچى رەھبەرلىرى ۋە جەڭچىلىرى يېتىشىپ چىقىپ، ئۈممەتنى جاھالەت ۋە خارلىقتىن قۇتقۇزۇپ چىققۇسى، ئىنشائاللاھ!يىگىتلەر ئۆزىگە لايىق تاللىغاندا، قىزنى ئۆز مەنپەئەتى ياكى ئۆتكۈنچى قىزىقىشھەۋەسلىرىگە تايىنىپلا تاللىسا، ئۆزىنى كەلگۈسى نامەلۇم بىر خەتەرگە ئاتقان بولىدۇ. يەنى، شىركەت قۇرماقچى ياكى دورىخانا ئاچماقچى بولۇپ، تېببىي ساھەدە دىپلومى بار قىزغا ھاجىتىمىز چۈشكەچكە، شۇ خىل قىزنى تاللىساق ياكى ئەخلاقلىق كاتتا بىر ئالىمنىڭ قىزى بىلەن، دادىسى ياخشى دەپلا توي قىلساق بولامدۇ؟ بىر قىزنىڭ ناھايىتى تىرىشىپ ئوقۇيدىغانلىقىنى، ئىمتىھانلاردا يۇقىرى نومۇر ئالغانلىقىنى ياكى قۇرئان كەرىمنى پۈتۈن يادلاپ بولغانلىقىنى بىلىپ، ھازىرقى جەمئىيەتتە ئۇنداق قىزنى تاپماق تەس دەپلا ئۇنى ئالساق بولامدۇ؟دېمەكچى بولغىنىم شۇكى، قۇرئان يادلاش ھەقىقەتەن كاتتا ئىش، ئاللاھنىڭ بىزگە قۇرئان يادلىغان ۋە يۈزىنى يۆگىگەن بىر ئايالنى مۇۋەپپەق قىلىشى بىزنىڭ تەلىيىمىز. ئەمما ئۇ قىزنىڭ قۇرئان يادلىغانلىقى ۋە دەرستە ياخشى بولغانلىقى بارلىق شەرتلەرنى ھازىرلىغانلىقىنى كۆرسىتەمدۇ؟بىز ئۆمۈرلۈك ھەمراھىمىز بولىدىغان قىزنى قانداق تاللايمىز؟ دېگەن سوئالغا جاۋاب بېرىشتىن بۇرۇن بىر نەرسىنى ئەسكەرتىپ ئۆتمەكچىمەن. سىز مەيلى ئوغۇل ياكى قىز بولۇڭ، تاللىغان ھەمراھىڭىز تۇرمۇشىڭىز، دىنىي ئېتىقادىڭىز ۋە ئاخىرەتتىكى بەختىڭىز قاتارلىق نۇرغۇن ئىشلىرىڭىزغا بىۋاسىتە تەسىر كۆرسىتىدۇ. شۇنىڭ ئۈچۈن تۆۋەندىكى بىر قانچە شەرتلەرنى بىلىۋېلىشىمىز كېرەك. ئەمما ئاۋۋال توي قىلىپ بولغان قېرىنداشلىرىمىزغا دەيمىزكى:بىرىنچى، سىلەر بۇ شەرتلەردىن قايسىسى مېنىڭ ئايالىمدا بار، قايسىسى يوق؟ ئەمدى تاللاش پۇرسىتىم كېتىپ قاپتۇ ئەمەسمۇ دەپ ھەسرەت چېكىپ، ئايالىڭلاردا بۇ شەرتلەرنىڭ باريوقلىقىنى ئىزدەپ يۈرمەڭلار. سىلەرنىڭ نىكاھىڭلاردىكى ئايال ئاللاھ ئاتا قىلغان ئەڭ ياخشى ئايال، شۇنىڭغا قانائەت قىلىپ ئاللاھنىڭ بەرگەن نېسىۋىسىگە رازى بولۇڭلار.ئىككىنچى، ئايالىڭلاردا مۇسۇلمان ئايالدا بولۇشى كېرەك بولغان شەرتلەرنىڭ تېپىلىشى ئۈچۈن، ئاللاھقا سەمىمىيەت بىلەن دۇئا قىلىڭلار ۋە ئۇلارنى ھالال مالدۇنيا بىلەن تەمىنلەڭلار.ئۈچىنچى، ئايالىڭلارنى ئۆلچەملىك مۇسۇلمان ئايال قىلىش ئۈچۈن، ناھايىتى يۇمشاق قول، ئەخلاقلىق بولۇپ، گۈزەل ئۇسۇللار بىلەن تەربىيەلەڭلار. ئۇلارغا ئىلىم سورۇنلىرى ھازىرلاپ، ۋەزنەسىھەت ئاڭلاشقا شارائىت يارىتىپ بېرىڭلار. ئۇلار ئىلىممەرىپەت ۋە ۋەزنەسىھەتتىن مەھرۇم قالمىسىلا، ئاللاھ ئائىلەڭلارنى بەختلىك ۋە گۈزەل ئائىلە قىلىپ بېرىدۇ، ئىنشائاللاھ!رەسۇلۇللاھ: تخيروا لنطفكم فانكحوا الأكفاء وأنكحوا إليهم سىلەر بالاڭلارنىڭ ئانىسىنى ياخشى تاللاڭلار، ئۆزۈڭلارغا ماس كېلىدىغان ئايال بىلەن توي قىلىڭلار، قىزلىرىڭلارنى ماس كېلىدىغان ئەرگە بېرىڭلار دېگەن. بۇ ھەدىستە رەسۇلۇللاھ بىزنى لايىقنى ياخشى تاللاشقا بۇيرۇۋاتىدۇ. ئوسمان ئىبنى ئەبۇلئاس ئاللاھ رازى بولسۇن: ئى ئوغلۇم! توي قىلغۇچى يىگىت كۆچەت تىككۈچىگە ئوخشايدۇ. سەن كۆچەت تىكىدىغان ئورۇننى ياخشى تاللا. چۈنكى شورلۇق يەردىن قىزىل گۈلنىڭ ئۈنۈشى ناھايىتى بەك ئاز ئۇچرايدۇ. شورلۇق يەردە پەقەت تىكەن ئۈنىدۇ دېگەن. شۇڭا لايىق تاللاشقا ئەھمىيەت بېرىپ، شەرىئەتنىڭ ئۆلچىمىگە ئاساسلىنىش كېرەك. ئۇنداقتا لايىق تاللاش ئۈچۈن شەرىئەت بەلگىلىگەن ئۆلچەم نېمە؟بىرىنچى شەرت: تاللىماقچى بولغان لايىق مۇسۇلمان بولۇشى كېرەك. مۇسۇلمان ئەقەللىيسى شاھادەت كەلىمىسىنى ئېيتىش، ناماز ئوقۇش، زاكات بېرىش، ۋە روزا تۇتۇش قاتارلىق ئىسلامنىڭ بەش ئاساسىنى ئادا قىلىشى كېرەك. مانا بۇلار بىر كىشىنى كاپىرلىق دائىرىسىدىن مۇسۇلمانلىق دائىرىسىگە كىرگۈزىدىغان ئەقەللىي شەرتلەر. نېمە ئۈچۈن مۇسۇلمان بولۇشى كېرەك؟ بۇنىڭ بەختسائادەتلىك بولۇش بىلەن نېمە مۇناسىۋىتى بار؟ئىسلامىي ئائىلىنىڭ ياراتقۇچى ئاللاھ تەرىپىدىن بېكىتىپ بېرىلگەن مۇكەممەل ئائىلە نىزامى بولغاچقا، مۇسۇلمان ئائىلىسىنى ئۆزىنىڭ كەيپىياتىغا قاراپ ياكى ئاتائانىسىدىن قالغان ئۇدۇم بويىچە باشقۇرماستىن، شۇ بۈيۈك ئىلاھىي نىزام بىلەن باشقۇرىدۇ. ئىسلامنىڭ بۇ ئائىلە نىزامى مۇسۇلماندا توغرا قىممەت قارىشى يېتىلدۈرۈپ، ئائىلە باشقۇرۇش ئۆلچىمىنى ئۆگىتىدۇ. شۇنىڭ بىلەن مۇسۇلمان، ئايالى ۋە بالاچاقىلىرى ئۈچۈن مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشنىڭ مۇھىملىقى ۋە شەرىئەتنىڭ ئاياللارنى نەقەدەر ھۆرمەتلەيدىغانلىقىنى بىلىپ يېتىدۇ.ئاللاھ تائالا لايىق تاللىغاندا مۇسۇلماننى تاللاشقا بۇيرۇغان. چۈنكى ھەقىقىي مۇسۇلمان ھالال جۈپتىنى خورلىمايدۇ، زۇلۇم قىلمايدۇ، مەسئۇلىيەتسىزلىك قىلىپ تاشلاپ قويمايدۇ ۋە خالىغانچە ئۆي تۇتۇپ، خالىغانچە قويۇپ بەرمەيدۇ. ھەتتاكى ئاجرىشىشقا توغرا كېلىپ قالغاندىمۇ، شەرىئەت پىرىنسىپى بويىچە زۇلۇم قىلماستىن ئاجرىشىدۇ. شۇڭا تاللىماقچى بولغان لايىقنىڭ دىيانىتىگە ئالاھىدە دىققەت قىلىش كېرەك.پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ دەۋرىدە مەرسەد ئىسىملىك ناھايىتى كۈچلۈك ۋە جاسارەتلىك بىر ساھابە بار ئىدى. بۇ ساھابە مەدىنىگە ھىجرەت قىلغاندىن كېيىن دائىم مەككىگە مەخپىي بېرىپ، ئۇ يەردىكى ھىجرەت قىلالمىغان ئاجىز مۇسۇلمانلارنى قاچۇرۇپ مەدىنىگە ئېلىپ كېلەتتى. بىر قېتىملىق قاچۇرۇشتا، ئۇنىڭغا جاھىلىيەتتىكى ئەناق ئىسىملىك سۆيگىنى ئۇچراپ قېلىپ: ياخشىمۇ سەن؟ مەككىگە قاچان كەلدىڭ؟ دەپ ئەھۋال سورىغاندىن كېيىن، ئۇنىڭغا ئۆيىدە قونۇپ قېلىش تەلىپىنى قويدى. مەرسەد: ئۇنداق قىلسام بولمايدۇ. چۈنكى دىنىم مېنى بۇ ئىشتىن چەكلەيدۇ دېگەندە، ئۇ ئايال: ئۆتكەن شېرىن كۈنلىرىمىزنى ئۇنتۇپ قالدىڭمۇ؟ بىزنىڭ مۇھەببىتىمىز قەيەردە قالدى؟ دېگەندەك سۆزلەرنى قىلدى. ئەمەلىيەتتە مەرسەد ئۇ قىز بىلەن جاھىلىيەتتە ئاشىقمەشۇق بولغان بولۇپ، ئۇلار بىربىرىنى ھەقىقەتەن ياخشى كۆرۈشەتتى. ئۇ ساھابە: مەن سېنى چۈشىنىمەن، ئەمما دىنىم مېنى بۇ ھارام ئىشتىن چەكلەيدۇ دەپ جاۋاب بەردى. شۇنىڭ بىلەن ئۇ ئايال: سەن يا مېنىڭ تەلىپىمگە قوشۇلىسەن يا سېنى ئەتراپتىكىلەرگە ئاشكارىلايمەن. ھەممە ئادەم سېنىڭ مۇسۇلمانلارنى قاچۇرغانلىقىڭنى بىلىدۇ دېدى. بۇ چاغدا مەرسەد بۇ گەپنى ئاڭلاپلا قاچىدۇ. ئەناق بولسا: مەرسەد ئادەم ئېلىپ قاچتى دەپ توۋلايدۇ. مەككىدىكى مۇشرىكلار بۇنى ئاڭلاپ نەيزە، قىلىچلىرىنى كۆتۈرۈپ ئۇ ساھابىنى قوغلايدۇ. ئۇ قېچىپ تامدىن سەكرەپ پۇتى سۇنۇپ كەتكەن بولسىمۇ، سالامەت مەدىنىگە يېتىپ بارىدۇ.مانا بۇ ئىماننىڭ كۈچى بولۇپ، سۆيگىنى شۇنچە تەلەپ قىلسىمۇ بىرەر پىيالە چاي ئىچىپ كېتەي دېمىدى. بەلكى پۇتى سۇنۇپ كېتىشىگە قارىماستىن ئۇ گۇناھ ئىشتىن قاچتى. مەرسەد رەسۇلۇللاھنىڭ قېشىغا كېلىپ ئەھۋالنى بايان قىلىپ: ئى رەسۇلۇللاھ! مەن ئۇ ئايالنى ياخشى كۆرەتتىم. ئۇنىڭ بىلەن توي قىلسام بولامدۇ؟ دەپ سورىدى. رەسۇلۇللاھ جاۋاب بەرمەي سۈكۈتتە تۇردى ۋە ئاز ۋاقىتتىن كېيىن: وَلَا تَنكِحُوا الْمُشْرِكَاتِ حَتَّىٰ يُؤْمِنَّۚ وَلَأَمَةٌ مُّؤْمِنَةٌ خَيْرٌ مِّن مُّشْرِكَةٍ وَلَوْ أَعْجَبَتْكُمْ مۇشرىك ئاياللار ئىمان ئېيتمىغىچە ئۇلارنى نىكاھىڭلارغا ئالماڭلار. مۇشرىك ئايال سىلەرنى مەپتۇن قىلغان تەقدىردىمۇ، مۇئمىن دېدەك، ئەلۋەتتە ئۇنىڭدىن ئارتۇقتۇر دېگەن ئايەت نازىل بولدى.بىز توي قىلماقچى بولغان قىز ھەرقانچە چىرايلىق ۋە ئېسىلزادە بولغان تەقدىردىمۇ، مۇسۇلمان بولمىسا توي قىلماسلىقىمىز كېرەك. لايىق تاللاشنىڭ بۇ شەرتىگە سەل قارىساق قەتئىي بولمايدۇ. تاللىغان لايىقنىڭ مۇسۇلمان ياكى ئەمەسلىكىنى بىلىشنىڭ يولى ناھايىتى ئاددىي بولۇپ، ئۇنىڭ ئائىلىسى، يۈرۈشتۇرۇشى، كىيىمكېچىكى ۋە گەپسۆزلىرىدىن بىلىۋالغىلى بولىدۇ.ئىككىنچى شەرت: تاللىماقچى بولغان لايىق پەزىلەتلىك ۋە سالىھ بولۇشى كېرەك. رەسۇلۇللاھ: الدنيا متاع وخير متاعها المرأة الصالحة دۇنيا مالدۇنيا دېمەكتۇر. مالدۇنيانىڭ ئەڭ ياخشىسى پەزىلەتلىك سالىھ ئايالدۇر دېگەن. ئاللاھ ساڭا سالىھ ئايالنى مۇۋەپپەق قىلىپ، ئۇنىڭ بىلەن تۇرمۇش قۇرغان بولساڭ، ئۇ سەن ئىگە بولغان شىركەتلەر، مالدۇنيالار، ئېگىز بىنالار، قىممەت باھالىق ماشىنىلار ۋە بانكىدىكى پۇللاردىن ياخشىدۇر. رەسۇلۇللاھ يەنە بىر ھەدىستە: ما استفاد المؤمن بعد تقوى الله عزَّوجلّ خيرً له من زوجة صالحة مۇئمىن ئەر تەقۋالىقتىن قالسا، سالىھ پەزىلەتلىك ئايالدىنمۇ ياخشىراق بىر پايدىغا ئېرىشەلمەيدۇ دېگەن.پەزىلەتلىك ۋە سالىھ ئايالنىڭ نۇرغۇن سۈپەتلىرى بار. ئۇلاردىن بىرىنچىسى، ئېرى بۇيرۇق قىلسا ئۇنىڭ بۇيرۇقىغا ئىتائەت قىلىش. ھەرقانداق شىركەت ياكى دۆلەتتە، باشلىققا ئىتائەت قىلىش ئىنتايىن مۇھىمدۇر. چۈنكى باشلىققا ئىتائەت قىلماسلىق، دۆلەت ياكى شىركەتنى چۇۋالچاق ھالەتكە ئاپىرىپ ۋەيران قىلىۋېتىدۇ. ئەرگە ئىتائەت قىلىش ئايالنىڭ ئورنىنىڭ تۆۋەنلىكىنى كۆرسەتمەيدۇ. بەلكى ئۇ ئائىلىنىڭ ئىناقئىتتىپاقلىقى ۋە بەختلىك بولۇشىغا ياردەمدە بولىدۇ.پەزىلەتلىك ئايالنىڭ ئىككىنچى سۈپىتى، ئېرىنى خۇرسەن قىلىش. ئايال كىشىنىڭ ئۆزىنىڭ شەخسىي تازىلىقىغا كۆڭۈل بۆلۈشى ۋە كىيىمكېچەكتە رەتلىك بولۇشى يولدىشىنى خۇرسەن قىلىدۇ. بەزى قىزلىرىمىز پەرزەنتلىك بولغاندىن كېيىن ئۆزىنى تاشلىۋېتىدۇ، ئەمما بۇ توغرا ئەمەس. چۈنكى دىنىمىزدا ئايال كىشى ئېرى ئۈچۈن ياسانسىمۇ ساۋابقا ئېرىشىدۇ. رەسۇلۇللاھ: پەزىلەتلىك ئايالنىڭ كىيىمكېچەك، يۈرۈشتۇرۇش ۋە تۇتقان ئۆيى ئېرىنى خۇرسەن قىلغۇدەك دەرىجىدە رەتلىك ۋە پاكىز بولىدۇ دېگەن.پەزىلەتلىك ئايالنىڭ ئۈچىنچى سۈپىتى، ئېرى ئۇنىڭدىن بىر ئىشنى چوقۇم قىلىشنى تەلەپ قىلىپ قەسەم قىلغان بولسا، ئۇنىڭ قەسىمىگە ۋاپا قىلىشى ئۈچۈن ياردەم بېرىش. يەنى، ئايال كىشى قىلىشقا تەلەپ قىلىنغان ئىش شەرىئەتنىڭ سىرتىدا بولمىسىلا، يولدىشىنىڭ تەلىپى بويىچە شۇ ئىشنى ئورۇندىشى، پەزىلەتلىك ئاياللارنىڭ گۈزەل خىسلەتلىرىدىن بىرىدۇر.پەزىلەتلىك ئايالنىڭ تۆتىنچى سۈپىتى، ئېرى سەپەر قىلسا، ئۆز نەپسىنى ۋە ئېرىنىڭ مالمۈلكىنى ياخشى ساقلاش. بىز بۇ نۇقتىنى بىلىش ئۈچۈن، تاللىماقچى بولغان لايىقىمىزنىڭ قانداق ئادەملەر بىلەن ئالاقە قىلىدىغانلىقى، قانداق كىتابلارنى ئوقۇپ، نېمىلەرگە قىزىقىدىغانلىقى ۋە ئىجتىمائىي ئالاقە ۋاسىتىلىرىدا قانداق نەرسىلەرگە كۆڭۈل بۆلىدىغانلىقى قاتارلىق تەرەپلەرگە قاراپ بېقىشىمىز كېرەك.ئۈچىنچى شەرت: تاللىماقچى بولغان لايىق ساپالىق بولۇشى كېرەك. ساپالىق لايىق بىزنى نۇرغۇن ئىشلاردا خاتىرجەم قىلسا، ساپاسىز لايىق بىزنى دائىم بىئارام قىلىدۇ. بىزنىڭ ئەرنى ئەر قىلغانمۇ ئايال، يەر قىلغانمۇ ئايال دەيدىغان ماقالتەمسىلىمىز بار. ئايال كىشى ساپاسىز بولۇپ قالسا، ئەرنى يەر بىلەن يەكسان قىلىدۇ. بولۇپمۇ ئىلمىي جەھەتتىن مەلۇم دەرىجىگە يەتكەن، چوڭ ئىشلارنى قىلىۋاتقان ياكى شۇنداق قىلىشنى ئويلايدىغانلار چوقۇم ئۆزىگە ھەمدەمدە بولالايدىغان ساپالىق لايىق تاللىشى كېرەك. رەسۇلۇللاھمۇ بىر ساپاسىز ئايال بىلەن توي قىلىپ، شۇ كۈننىڭ ئۆزىدە قويۇۋەتكەن ئىدى.رەسۇلۇللاھ بىر ئايال بىلەن توي قىلدى. توي كۈنى كەچتە ئۇ ئايالنىڭ پېشانىسىنى تۇتۇپ تۇرۇپ دۇئا قىلماقچى بولغاندا، ئۇ ئايال: أعوذ بالله منك مەن ئاللاھقا سېغىنىپ سەندىن پاناھ تىلەيمەن دېدى. بۇ شەيتاندىن پاناھ تىلىگەندە: أعوذ بالله من الشيطان الرجيم مەن ئاللاھقا سېغىنىپ قوغلاندى شەيتاننىڭ يامانلىقىدىن پاناھ تىلەيمەن دەپ ئوقۇلىدىغان دۇئاغا ئوخشاش بولغاچقا، رەسۇلۇللاھ ھەيران قېلىپ: نېمىشقا بۇنداق دەيسىز؟ دەپ سورىۋىدى . ئۇ ئايال: سىلى مۇشۇ سۆزنى ياخشى كۆرىدىكەنلا دېدى. رەسۇلۇللاھ: كىم سىزگە شۇنداق دېدى؟ دەپ سورىغاندا، ئۇ: سىلىنىڭ ئاياللىرى شۇنداق دېگەن ئىدى دەپ جاۋاب بەرگەن. شۇنىڭ بىلەن پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام تۇرۇپ كېتىپ: سىز ئاللاھنىڭ نامى بىلەن مەندىن پاناھ تىلىدىڭىز، ئائىلىڭىزگە كېتىڭ دەپ يولغا سېلىپ قويغان. چۈنكى ئۇ ئايال شۇنداق خاتا بىر گەپنى ئۆزى ھېچ چۈشەنمەستىن رەسۇلۇللاھقا دېگەن ئىدى. رەسۇلۇللاھ بىر قوماندان ۋە ئۈممەتنىڭ بېشى بولغانلىقى ئۈچۈن، بۇ خىل ساپاسىز ئايال ئۇنىڭغا ماس كەلمەيتتى.مەسىلەن: ئايروپىلاننىڭ ھەيدەش بۆلۈمچىسىگە تەربىيەلەنگەن يۇقىرى ساپاغا ئىگە ئۇچقۇچىدىن باشقا كىشى كىرگۈزۈلمەيدۇ. ئەگەر ساپاسىز بىر ئادەم ئۇ يەرگە كىرىپ ئۇچقۇچىنىڭ قېشىدا 2 مىنۇت ئولتۇرۇپ بېقىشنى تەلەپ قىلسا، ئۇ يەردە ئولتۇرغىلى قويامدۇ؟ ئەگەر ئولتۇرغىلى قويسا، ئۇ ساپاسىز خالىغانچە كۇنۇپكىلارنى بېسىپ 2 مىنۇت ئىچىدە ئايروپىلاننى يەرگە چۈشۈرۈۋېتىشى ۋە پۈتۈن يولۇچىلارنىڭ ھاياتىنى خەتەرگە دۇچار قىلىشى مۇمكىن.دېمەك، لايىق تاللاشتا ساپا ناھايىتى مۇھىم ئورۇندا تۇرىدۇ. چۈنكى بىز بىر ئائىلىنىڭ بېشى بولۇش سۈپىتىمىز بىلەن ئايروپىلان ھەيدەۋاتقان ئۇچقۇچىغا ئوخشايمىز. بىز بىر نادان ئايالغا ئۆيلەنسەك، خۇددى نادان كىشى ئايروپىلاننىڭ چۈشۈپ كېتىشىگە سەۋەب بولغاندەك، ئائىلىنىڭ ۋەيران بولۇشىغا سەۋەب بولۇپ قالىدۇ. بىز ھەرقانچە ساپالىق بولساقمۇ، ئەگەر يېنىمىزدىكى ھەمراھ ساپاسىز بولۇپ قالسا، بىزنى يەر بىلەن يەكسان قىلىۋېتىشى مۇمكىن.تاللىماقچى بولغان لايىقنىڭ ساپاسىنى، ئۇنىڭدىن ئىلىمگە قانداق قارايسىز؟ نۆۋەتتە مۇسۇلمانلار قاتتىق زۇلۇمغا ئۇچراۋاتىدۇ، ئۇيغۇرلارنىڭ ھالى تېخى ناچار، بۇنىڭ چىقىش يولى قەيەردە؟ دېگەندەك چوڭقۇر مەزمۇندىكى بىر قانچە سوئال سوراش ياكى شۇ تېمىدا مۇنازىرىلىشىش ئارقىلىق بىلەلەيمىز. شۇنىڭدەك ئۇنىڭ ئوقۇيدىغان كىتابى، زىيارەت قىلىدىغان تور بېكەتلىرى، قىزىقىشى، قىلىۋاتقان ئىشلىرى، ئىنتېرنېتقا چىقارغان تېما ۋە ئىنكاسلىرىغا قاراپمۇ ساپاسىنى بىلگىلى بولىدۇ.تۆتىنچى شەرت: تاللىماقچى بولغان لايىق ھايالىق بولۇشى كېرەك. قىزلارنىڭ گۈزەللىكى ئۇلارنىڭ ھاياسىدا ئىپادىلىنىدۇ. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام كىيىم كىيسە ئەر كىشىدەك كىيىدىغان، كۈلسە ئەر كىشىدەك كۈلىدىغان ۋە ئىشھەرىكەتلىرىدە ئەركىشىگە ئوخشايدىغان ھاياسىز ئاياللارغا لەنەت ئوقۇغان. بىر ھەدىستە رەسۇلۇللاھ: إن لكل دينٍ خُلُقًا، وخُلُقُ الإسلام الحياءُ ھەرقانداق دىننىڭ ئەخلاقى بولىدۇ، ئىسلام دىنىنىڭ ئەخلاقى ھايادۇر دېگەن.ھايا قىلىش دېگىنىمىز، نومۇسلۇق ئىشھەرىكەتتىن يىراق تۇرۇشنى كۆرسىتىدۇ. بۇنى خىجىللىق بىلەن ئارىلاشتۇرۇۋېتىشكە بولمايدۇ. خىجىللىق بىرخىل پىسخىكا كېسەللىكى ھېسابلىنىدۇ. مەسىلەن: ناماز ئوقۇيدىغان ۋە ئوقۇمايدىغان بىر قانچە دوستلار بىلەن بىرلىكتە ئولتۇرغاندا نامازغا ئەزان چىقسا، دادىللىق بىلەن دوستلار! يۈرۈڭلار، ناماز ئوقۇپ كېلەيلى دېيىشكە جۈرئەت قىلالماسلىق خىجىللىق ھېسابلىنىدۇ. بۇ بىرخىل كېسەللىك بولۇپ، ئۆزىدە ئىشەنچ بار ئادەمدە خىجىللىق بولمايدۇ، بەلكى ھايا قىلىش بولىدۇ.تاللىماقچى بولغان لايىقنىڭ ھايالىق ياكى ھاياسىزلىقىنى مۇئامىلە جەريانىدىكى ئىشھەرىكەت ۋە گەپسۆزلىرىدىن بىلىۋالالايمىز. بىر يىگىت بىر قىز بىلەن توي قىلماقچى بولۇپ، ئاتائانىسىنىڭ ئۆيىگە بېرىپ پاراڭلاشقاندىن كېيىن قايتىپ كەپتۇ. كېيىن ئۇ قىز بىلەن بەزى مەسىلىلەر ھەققىدە پاراڭلىشىش ئۈچۈن تېلېفون قىلغاندا، قىزنىڭ ئاكىسى ئالىدۇ. يىگىت ئۇنىڭغا: مەن سىلەرنىڭ ئۆيگە بېرىپ توي ھەققىدە قايتا پاراڭلاشماقچى ئىدىم دېگەندە، قىزنىڭ ئاكىسى دادىسىدىن سوراپ، يىگىتنىڭ تەلىپىگە قوشۇلىدۇ. ئارقىدىن ئۇ قىز يىگىتكە تېلېفون قايتۇرۇپ: راست توي قىلىدىغان بولسىڭىز كېلىڭ، بولمىسا كېلىپ يۈرمەڭ دەپتۇ. ئۇ يىگىت مەندىن: مۇشۇنداق ئىش بولدى. قانداق قىلىمەن؟ دەپ مەسلىھەت سورىدى. مەن: بۇ قىز بىلەن توي قىلما، چۈنكى بۇ قىزدا ھايا يوق ئىكەن. دادىسى بىلەن ئاكىسى پىكىرىڭگە قوشۇلسا، ئۇلارنىڭ پىكىرىنى كۆزگە ئىلمىغان قىز، كېيىنچە سېنى قانداقمۇ كۆزگە ئىلىدۇ؟ دېگەن ئىدىم.ھايا ئاياللاردا بولۇشقا تېگىشلىك، تېپىلمىسا بولمايدىغان ئەڭ مۇھىم سۈپەتلەرنىڭ بىرىدۇر. بىز قىزلارنىڭ ئىجتىمائىي ئالاقىلىرى، يۈرۈشتۇرۇشلىرى، كىيىنىشلىرى ۋە گەپسۆزلىرىگە قاراپ، ئۇنىڭ ھايالىق ياكى ئەمەسلىكىنى بىلەلەيمىز. بىز لايىق تاللىغاندا بۇ نۇقتىغا قاتتىق دىققەت قىلىشىمىز كېرەك.بەشىنچى شەرت: تاللىماقچى بولغان لايىق ئېرىگە ئىتائەتچان بولۇشى كېرەك. يۇقىرىدا دەپ ئۆتكىنىمدەك، گۇناھ ئىشلاردىمۇ قارىغۇلارچە ئىتائەت قىلىشقا بولمايدۇ. ئىتائەت شەرىئەت دائىرىسىدە، قۇرئانھەدىسكە زىت بولمىغان، ئۆزىگە جىسمانىي ۋە مەنىۋى جەھەتتىن زىيان يەتمىگەن ئاساستا بولۇشى كېرەك. ئىتائەت ئائىلىگە بەختسائادەت ئېلىپ كېلىپ، ئەرگە خۇشاللىق ۋە خاتىرجەملىك ئاتا قىلىدۇ. ئائىلە بىر دۆلەتكە ئوخشايدۇ. دۆلەتنىڭ چوقۇم بىر رەئىسى بولۇشى ۋە قول ئاستىدىكىلەر چوقۇم ئۇنىڭغا ئىتائەت قىلىشى كېرەك. مۇشۇنداق بولغاندا دۆلەتنى خاتىرجەم باشقۇرۇپ گۈللەندۈرگىلى بولىدۇ.تاللىماقچى بولغان لايىقنىڭ ئىتائەتچان ياكى ئەمەسلىكىنى قانداق بىلگىلى بولىدۇ؟ بۇنى تويدىن بۇرۇن ئاشكارا دېيىشىش ياكى بولمىسا قىزنىڭ ئائىلىسىنى دادا ئىدارە قىلامدۇ ياكى ئانىمۇ؟ دېگەن نۇقتىغا دىققەت قىلىش ئارقىلىقمۇ بىلگىلى بولىدۇ. مەسىلەن: تويلۇق ئالىدىغان ۋاقىتتا ۋە قىزغا چاي ئىچكۈزۈش ئۈچۈن ئۆيىگە بارغاندا، ئانىسى سەھنىنىڭ ئالدىغا چىقىپ گەپنىڭ ھەممىنى قىلىپ، دادىسى سەھنىنىڭ ئارقىسىدا قالغان بولسا، بۇ ئائىلىنى ئانىنىڭ ئىدارە قىلىدىغانلىقىنى بىلەلەيمىز. كۆپىنچە ئەھۋالدا قىز بالا ئانىنىڭ تەربىيەسىنى ئۆزىگە سىڭدۈرگەچكە، كېيىن ئۆي تۇتقاندىمۇ ئانىسىدىن ئالغان ئۇدۇم بىلەن ئۆينىڭ كونتروللۇقىنى قولغا ئېلىشقا ئۇرۇنىدۇ. بۇ ئائىلىدە ھوقۇق تالىشىش كۈرىشى پەيدا قىلىپ، ئەرئايال ئارىسىدىكى مۇھەببەت ۋە ئائىلىنىڭ خاتىرجەملىكى بۇزۇلىدۇ. شۇنىڭ ئۈچۈن توي قىلماقچى بولغان قىزنىڭ شەرىئەت دائىرىسى ئىچىدە ئەرگە ئىتائەت قىلىشى ئىنتايىن مۇھىمدۇر.ئالدىنقىسى ئائىلەم جەننىتىم توي قىلىشنىڭ ساۋابىئىنكاس يېزىش ئىلخەت ئادرېسىڭىز ئاشكارىلانمايدۇ . زۆرۈر ئورۇنلار ئېلخەت ئادرېسى ئەڭ ياخشى كۆرۈدىغان يەر |
دانىيال 9 مۇقېددېس كالام يەنگى يېزىق 1مېدىئالىق ئاھاشۋېروشنىڭ ئوغلى دارىئۇسنىڭ بىرىنچى يىلىدا ئۇ كالدىيلەرنىڭ زېمىنىغا پادىشاھ قىلىندى2يەنى تەختكە ئولتۇرغان بىرىنچى يىلى مەنكى دانىيال مۇقەددەس يازمىلارنى ئوقۇشۇم بىلەن پەرۋەردىگارنىڭ يەرەمىيا پەيغەمبەرگە يەتكۈزگەن كالامبېشارىتى بويىچە، يېروسالېمنىڭ خاراب بولىدىغان جازا مەزگىلى يەتمىش يىل ئىكەنلىكىنى چۈشىنىپ يەتتىم.3شۇنىڭ ئۈچۈن مەن رەب خۇدايىمغا روزا تۇتۇپ، بۆز رەختكە يۆگىنىپ، كۈلتوپىدا ئولتۇرۇپ، ئۇنىڭغا يېلىنىپ دۇئاتىلاۋەت قىلىش بىلەن ئىزدىنىشكە بەل باغلىدىم.4مەن پەرۋەردىگار خۇدايىمغا دۇئا قىلىپ، گۇناھلىرىمىزنى ئىقرار قىلىپ مۇنداق دېدىم: ــ ئاھ رەب، ئى سېنى سۆيۈپ، ئۆز ئەمرلىرىڭگە ئىتائەت قىلغۇچىلارغا ۋەدەئەھدەڭدە ۋاپادار بولۇپ، ئۆزگەرمەس مېھرىڭنى ئۈزلۈكسىز كۆرسەتكۈچى ئۇلۇغ، سۈرلۈك تەڭرىم!5بىز گۇناھ سادىر قىلدۇق، قەبىھلىك قىلدۇق؛ رەزىللىك بىلەن سېنىڭ ئەمرھۆكۈملىرىڭدىن ۋاز كېچىپ، ساڭا ئاسىيلىق قىلدۇق،6شۇنداقلا سېنىڭ نامىڭ بىلەن پادىشاھلىرىمىز، ئەمىرلىرىمىز، ئاتابوۋىلىرىمىز ۋە پۈتكۈل زېمىندىكى خەلققە سۆزكالامىڭنى يەكۈزگەن قۇللىرىڭ بولغان پەيغەمبەرلەرگە زادى قۇلاق سالمىدۇق.7ئى رەب، ھەققانىيەت سەندىلا تېپىلىدۇ، لېكىن ساڭا ئاسىيلىق ۋە ۋاپاسىزلىق قىلغانلىقىمىز تۈپەيلىدىن، بىزگە، يەنى يەھۇدالارغا، يېروسالېمدىكىلەرگە ۋە بارلىق ئىسرائىللارغا، يېقىندا بولسۇن، يىراقتا بولسۇن، سەن بىزلەرنى سۈرگۈنلۈككە ھەيدىۋەتكەن بارلىق يۇرتلاردا بولسۇن، پەقەت بۈگۈنكىدەك يۈزىمىزنى كۆتۈرەلمىگۈدەك شەرمەندىلىكلا قالدى.8ئى رەب، بىزگە، يەنى پادىشاھلىرىمىزغا، ئەمىرلىرىمىزگە ۋە ئاتابوۋىلىرىمىزغىمۇ يۈزىمىزنى كۆتۈرەلمىگۈدەك شەرمەندىلىك قالدى؛ چۈنكى بىز سېنىڭ ئالدىڭدا گۇناھ سادىر قىلدۇق.9ئى رەب خۇدايىمىز، بىز ساڭا ئاسىيلىق قىلغان بولساقمۇ، سەندىن يەنىلا رەھىمدىللىك ۋە مەغپىرەتكەچۈرۈملەر تېپىلىدۇ.10بىز سەن پەرۋەردىگار خۇدايىمىزنىڭ ئاۋازىغا قۇلاق سالماي، قۇللىرىڭ بولغان پەيغەمبەرلەر ئارقىلىق ئالدىمىزغا قويغان قانۇنھۆكۈملىرىڭدە ھېچ ماڭمىدۇق.11پۈتكۈل ئىسرائىل سېنىڭ تەۋراتقانۇنۇڭغا خىلاپلىق قىلىپ، ئاۋازىڭغا قۇلاق سالماي سېنىڭدىن يۈز ئۆرىدى. دەرۋەقە، سېنىڭ قۇلۇڭ مۇساغا چۈشۈرۈلگەن تەۋراتقانۇنىدا پۈتۈلگەن لەنەت ھەمدە ئۇنىڭ قەسەميادىدىكى جازالار ئۈستىمىزگە ياغدۇرۇلدى؛ چۈنكى بىز سېنىڭ ئالدىڭدا گۇناھ سادىر قىلدۇق.12سەن ئۆزۈڭ بىزگە ۋە ئۈستىمىزدىن ھۆكۈمدارلىق قىلغۇچىمىزغا قارىتا دېگەنلىرىڭگە ئەمەل قىلىپ بىزگە زور ئېغىر كۈلپەتنى كەلتۈردۈڭ؛ چۈنكى يېرۇسالېمدا قىلىنغان ئىشلار ئاسمان ئاستىدىكى ھەرقانداق باشقا يۇرتتا ئەزەلدىن قىلىنغان ئەمەس!13مۇساغا تاپىلانغان تەۋراتقانۇنىدا پۈتۈلگەندەك، بۇ پۈتۈن كۈلپەت بىزگە چۈشۈرۈلگەن بولسىمۇ، ئى پەرۋەردىگار خۇدايىمىز، لېكىن بىز قەبىھلىكلىرىمىزدىن قول ئۈزۈپ، ھەقىقىتىڭنى چۈشىنىپ يېتىدىغان قىلغايسەن دەپ تېخىچە سەندىن ئىلتىپاتىڭنى ئۆتۈنمىدۇق.14دەرۋەقە سەن پەرۋەردىگار شۇ كۈلپەتنى تەييارلاپ ساقلاپ، بىزنىڭ ئۈستىمىزگە چۈشۈردۇڭ؛ چۈنكى سەن پەرۋەردىگار خۇدايىمىز، بارلىق قىلغان ئىشلىرىڭدا ئادىل بولۇپ كەلدىڭ؛ بىراق ئاۋازىڭغا قۇلاق سالمىدۇق.15ئەمدى، ئۆز كۈچلۈك قولۇڭ بىلەن خەلقىڭنى مىسىردىن ئېلىپ چىقتىڭ، شۇڭلاشقا بۈگۈنكىدەك ئۆزۈڭگە نامشۆھرەت تىكلىدىڭ، ئى رەب خۇدايىمىز، ــ بىز گۇناھ سادىر قىلدۇق، بىز رەزىللىك قىلدۇق!16ئۆتۈنىمەن، ئى رەب، پۈتكۈل ھەققانىيلىقىڭغا ئۇيغۇن، يېرۇسالېم شەھىرىڭگە، يەنى مۇقەددەس تېغىڭغا بولغان قەھرغەزىپىڭنى توختاتقايسەن! چۈنكى بىزنىڭ ئۆتكۈزگەن گۇناھلىرىمىز ۋە ئاتابوۋىلىرىمىزنىڭ قىلغان قەبىھلىكلىرىنىڭ ۋەجىدىن، يېرۇسالېم ۋە خەلقىڭ بارلىق ئەتراپتىكىلىرىمىزنىڭ ھاقارەت ئوبيېكتى بولۇپ قالدۇق.17ئەمدى ئى خۇدايىمىز، قۇلۇڭنىڭ دۇئا ۋە تەلەپلىرىگە قۇلاق سالغايسەن، ئۆزۈڭ ئۈچۈن ۋەيران قىلىنغان مۇقەددەس جايىڭنى جامالىڭنى كۆرسىتىپ يورۇتقايسەن.18ئى خۇدايىم، قۇلاق سېلىپ ئاڭلىغايسەن! بىزنىڭ ۋە سېنىڭ نامىڭ بىلەن ئاتالغان شەھەرنىڭ بېشىغا كەلگەن كۈلپەتلەرگە نەزەر سالغايسەن! بىزنىڭ ساڭا ئىلتىجا قىلغىنىمىز ئۆزىمىزنىڭ قانداقتۇر ھەققانىي ئىش قىلغانلىقىمىزدىن ئەمەس، بەلكى سېنىڭ زور رەھىمدىللىقلىرىڭغا تايانغانلىقىمىز سەۋىبىدىندۇر.19ئى رەب، ئاڭلىغايسەن! ئى رەب، كەچۈرگەيسەن! قۇلاق سېلىپ ئاڭلاپ ئامال قىلغايسەن! ئۆزۈڭنىڭ نامشۆھرىتىڭ ئۈچۈن ئەمدى تەخىر قىلمىغايسەن! چۈنكى سېنىڭ بۇ شەھىرىڭ ۋە بۇ خەلقىڭ ئۆز نامىڭ ئاساسىدا ئاتالغانىدى!.20مەن دۇئايىمنى داۋاملاشتۇرۇپ، ئۆزۈم ۋە خەلقىم ئىسرائىلنىڭ گۇناھلىرىنى ئىقرار قىلىپ ھەمدە خۇدايىمنىڭ مۇقەددەس تېغى ئۈچۈن پەرۋەردىگار خۇدايىمغا يېلىنىپ،21تېخى دۇئا قىلىۋاتقىنىمدا، دەسلەپتە ماڭا غايىبانە ئالامەتتە كۆرۈنگەن جەبرائىل دېگەن زات يېنىمغا كېلىپ ماڭا قولىنى تەگكۈزدى. مەن شۇ چاغدا تولىمۇ چارچاپ كەتكەنىدىم. ئۇ كەچلىك قۇربانلىق سۇنۇش ۋاقتى ئىدى.22جەبرائىل ماڭا ئەقىل بېرىپ مۇنداق دېدى: ــ ئى دانىيال، مەن سېنى يورۇتۇپ، ئىشلارنى چوڭقۇر چۈشىنەلەيدىغان قىلىشقا كەلدىم.23سەن خۇداغا ئىلتىجا قىلىشقا باشلىشىڭ بىلەنلا، جاۋابكالام بېرىلدى؛ سەن ئىنتايىن سۆيۈلگەن ئادەم بولغاچقا، مەن ساڭا ئۇنىڭ جاۋابكالامىنى يەتكۈزگىلى كەلدىم. ئەمدى بۇ جاۋابكالام ئۈستىدە پۇختا ئويلانغىن، غايىبانە كۆرۈنۈشنى كۆڭۈل قويۇپ چۈشەنگىن:24ــ خۇدا تەرىپىدىن يەتمىش ھەسسە يەتتە ۋاقىت سېنىڭ خەلقىڭ بىلەن مۇقەددەس شەھىرىڭ ئۈستىگە بېكىتىلگەن. بۇ ۋاقىتلار ئىتائەتسىزلىكلەرنى تىزگىنلەش، گۇناھلارنى تۈگىتىش، قەبىھلىك ئۈچۈن كافارەت كەلتۈرۈش، مەڭگۈلۈك ھەققانىيلىقنى ئۈستۈن ئورۇنغا قويۇش، بۇ غايىبانە ئالامەت بىلەن پەيغەمبەرلەرنىڭ سۆزكالاملىرىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ھەمدە مۇقەددەس ئىبادەتخانىدىكى ئەڭ مۇقەددەس جاي يېڭىباشتىن مەسىھلىنىش ئۈچۈن بېكىتىلگەندۇر.25شۇنى بىلىشىڭ ۋە چۈشىنىشىڭ كېرەككى، يېرۇسالېمنى يېڭىباشتىن ئەسلىگە كەلتۈرۈپ بىنا قىلىش بۇيرۇقى جاكارلانغاندىن تارتىپ، مەسىھ دېگەن ئەمىر مەيدانغا چىققۇچە يەتتە ھەسسە يەتتە ۋاقىت قوشۇلغان ئاتمىش ئىككى ھەسسە يەتتە ۋاقىت ئۆتىدۇ. يېرۇسالېم شەھىرى يېڭىباشتىن بىنا قىلىنىپ، مەيدانكوچىلار ۋە سېپىلئىستىھكام بارلىققا كەلتۈرۈلىدۇ، ئەمما بۇ بىسەرەمجان كۈنلەردە بولىدۇ.26بۇ ئاتمىش ئىككى يەتتە ۋاقىت مەزگىلى ئۆتكەندىن كېيىن مەسىھ ئۈزۈپ تاشلىنىدۇ، ئۇنىڭدا ھېچنەرسە قالمايدۇ. كەلگۈسىدە بولىدىغان ئەمىرنىڭ خەلقى بۇ شەھەر بىلەن مۇقەددەس ئىبادەتخانىنى گۇمران قىلىدۇ. بۇ ئاقىۋەت كەلكۈندەك بېسىپ كېلىدۇ؛ ئاخىرىغىچە جەڭلەر داۋاملىشىدۇ؛ ئۇ يەردە بولىدىغان ۋەيرانچىلىقلار بېكىتىلگەندۇر.27ئۇ ئەمىر خۇدانىڭ خەلقىنىڭ كۆپ قىسمى بىلەن ئاخىرقى بىر يەتتە ۋاقىتتا بىر دوستلۇق ئەھدىسنى تاكامۇل قىلىدۇ، لېكىن بۇ يەتتە ۋاقىتنىڭ يېرىمىغا كەلگەندە، ئۇ ئىبادەتخانىدىكى قۇربانلىق ۋە ئاشلىق ھەدىيەلەرنى سۇنۇشنى ئەمەلدىن قالدۇرىدۇ. ئۇ چاغدا ۋەيران قىلغۇچى يىرگىنچلىك نومۇسسىزلىق مۇقەددەس ئىبادەتخانىنىڭ ئەڭ ئېگىز جايىغا قويۇلىدۇ. تاكى بالايىئاپەت، يەنى خۇدا بېكىتكەن كۈلپەت ۋەيران قىلغۇچى كىشىنىڭ بېشىغا ياغدۇرۇلغۇچە شۇ يەردە تۇرىدۇ. دانىيال 8دانىيال 10 |
جامبىلدا مەكتەپتەرىندە 222 وقۋشى قاشىقتان وقىپ جاتىرءبىلىم 18 قاڭتار، 2021جامبىل مەكتەپتەرىندە 222 وقۋشى قاشىقتان وقىپ جاتىرجامبىل وبلىسىندا اعىمداعى وقۋ جىلىنىڭ ءىىى توقسانىندا 222 مەكتەپ وقۋشىلاردى قاشىقتان وقىتىپ جاتىر، دەپ حابارلايدى .قازىرگى تاڭدا وڭىردەگى مەكتەپتەردەگى وقۋ ءۇردىسى 3 ءتۇرلى فورماتتا جۇزەگە اسۋدا. بۇل تۋرالى جامبىل وبلىستىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسى گۇلنار حودجابەرگەنوۆا وكق اقپارات الاڭىندا وتكەن بريفينگتە باياندادى.ءىىى توقساندا 222 مەكتەپتە 117 121 وقۋشى قاشىقتان وقىتىلىپ جاتىر. بۇل وڭىردەگى بارلىق وقۋشىلاردىڭ 49 پايىزىن قۇرايدى. ال، ەپيدەميولوگيالىق جاعدايى تۇراقتى الىس اۋىلايماقتارداعى وقۋشى سانى 300گە دەيىنگى 234 مەكتەپتە 36 632 وقۋشى ءداستۇرلى تۇردە ءبىلىم الۋدا. بۇل 15،2 پايىزعا شاق. قاشىقتان وقيتىن مەكتەپتەردەگى 15 سىنىپ وقۋشىلارى ءۇشىن 4785 كەزەكشى سىنىپ اشىلىپ، وندا 61217 وقۋشىنى ءداستۇرلى تۇردە وقىتۋدامىز، دەدى گۇلنار حودجابەرگەنوۆا.ايماقتىڭ باس پەداگوگى مەكتەپ ءبىتىرۋشى 9 جانە 11 سىنىپتاردىڭ بارلىق وقۋشىلارى ءداستۇرلى فورماتتا وقۋدى باستاعانىن ايتتى. ولاردا وقۋ پاندەرىنىڭ 70 پايىزى ءداستۇرلى تۇردە، ال قالعان 30 پايىزى قاشىقتان وقىتىلادى.كەزەكشى سىنىپتارداعى وقۋشىلاردىڭ سانى 15 ادامنان اسپاۋى قاجەت. ساباق ۋاقىتى 30 مينۋتتان اسپايدى جانە ۇزىلىسكە 5 مينۋت بەرىلگەن. ايتا كەتۋ كەرەك، جالپى ايماقتاعى 456 مەكتەپتە 240 813 وقۋشى ءبىلىم الىپ جاتىر. ال وسى ايدىڭ 11 قاڭتارىنان باستاپ وقۋ جىلىنىڭ ءۇشىنشى توقسانى باستالعانى بەلگىلى.ءبىلىم وشاقتارىنداعى ءۇشىنشى كەزەڭ 20 ناۋرىزعا دەيىن جالعاسادى.ال ەكىنشى سەمەستردە كاسىپتىك جانە تەحنيكالىق ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنداعى ستۋدەنتتەر ارالاس فورماتتا وقيدى. ياعني پاندەردىڭ 70 پايىزى شتاتتىق رەجىمدە، 30 پايىزى قاشىقتىقتىقتان وتەدى. كوللەدجەردە وقىتۋ ءىسى 15 ستۋدەنتتەن اسپايتىن شاعىن توپتاردا جۇرگىزىلۋى ءتيىس.دەمەك، اۋديتوريانىڭ تولتىرىلۋى 50 پايىزدان اسپاۋى كەرەك. |
شىنجاڭ بەييۈن خەلقئارا قار تېيىلىش مەيدانى تىجارەت باشلىدىمۇھەررىر: پەرغانە غوپۇر مەنبە: تىيانشان تورى 20181130 18:11مەن قار ـ مۇزنى ياخشى كۆرىمەن . بىر ئائىلە كىشىلىرى تەنتەنە بايرىمى پائالىيىتىنىڭ ئارتىسلىرى 11ئاينىڭ 24كۈنى شىنجاڭ بەييۈن خەلقئارا قار تېيىلىش مەيدانىدا خاتىرە سۈرەتكە چۈشمەكتە.11ئاينىڭ 24كۈنى، ئۈرۈمچى شەھىرى ئۈرۈمچى ناھىيەسى شىمگۇ بازىرى دۇڭۋەن كەنتىنىڭ لاۋخۇگوۋ جىلغىسى ئەتراپىدىكى شىنجاڭ بەييۈن خەلقئارا قار تېيىلىش مەيدانى ئاپئاق قار بىلەن قاپلانغان بولۇپ، كۆك ئاسماندا ئالتۇن قۇياش نۇرلىرىنى سېخىيلىق بىلەن چېچىپ تۇراتتى. بۇ كەڭ كەتكەن كۆڭۈللۈك قارمۇز پائالىيىتى سورۇنى بۇ كۈنى رەسمىي ئېچىلىپ، ساياھەتچىلەرنى كۈتۈۋالدى، شۇنداقلا مەن قار ـ مۇزنى ياخشى كۆرىمەن . بىر ئائىلە كىشىلىرى تەنتەنە بايرىمى پائالىيىتىنى باشلىدى. قار تېيىلىش ھەۋەسكارلىرىدىن سىرت، يەنە 200 نەچچە ئائىلە بىرلىكتە بۇ كۆڭۈللۈك مىنۇتلارغا گۇۋاھ بولدى.شىنجاڭ ئىقتىساد گېزىتىدىن تەرجىمە قىلىندىجيا زېڭكۇەن، ماۋ خەيشيا فوتوسى |
ەرىڭىزدىڭ سىزدەگى حاقىلارىن بىلەسىز بە؟ .ۋاقىتى: 11:15 20191108 : :..قازىرگى زاماندا جۇمىس ىستەۋ شارتتارى مەن اقشا تابۋ جولدارى اۋىرلاپ كەتكەنىن بايقايمىز. كەيدە جۇمىس ۇجىمىنداعى قىزمەتكەرلەر مەن ارىپتەستەردىڭ اراسىنداعى تۇسىنىسپەۋشىلىكتەر شىعىپ، اراقاتىناس شيەلەنىسىپ جاتادى، وعان قوسا، جۇمىستاعى قىزمەتىنە بايلانىستى كوپتەگەن قيىندىقتار تۋىنداپ جاتادى. ەركەك سىرتقا اسا سەزدىرە قويماعانىمەن، كوبىنەسە وسىنداي اۋىر جاعدايلاردان جۇيكەسى جۇقارىپ، شارشاپشالدىعىپ، ىشكى دۇنيەسى كۇيزەلىسكە ۇشىراپ، ۇيگە شارشاعان كۇيدە كەلەدى ەكەن. وسىنداي جاعدايدا ۇيگە كەلگەن كۇيەۋى ايەلىنەن جىلى شىرايمەن جاعىمدى ءسوز كۇتەدى، وزىنە كوڭىل ءبولۋىن قالايدى. بۇنى دا كورە الماسا جاعدايى ودان تومەن ءتۇسىپ كەتەدى. سوزدەرى، ارەكەتتەرى دە وزگەرەدى.يسلام عالىمدارى ۇيىندە تىنىشتىعى بولماعان ەركەك دۇنيە جاھاننامىندا جۇرگەنمەن تەڭ دەگەن ەكەن.ەندىگى بۇل جاعدايدا، ايەل ونسىز دا تولىپ كەلگەن جۇيكە ىدىسىن تاسىتاتىن سوڭعى تامشى بولماۋى كەرەك. كەرىسىنشە دەرەۋ جىلى شىراي تانىتىپ، كوڭىلىن اۋلاۋعا كىرىسۋى كەرەك. ونى تۇسىنۋگە تىرىسۋى، سابىر ەتۋى قاجەت. ول ۇيدە بولعان كەزدە ءۇي تىرلىگىنە دە قاراماۋ كەرەك، ونىڭ كوڭىلىن كوتەرىپ، ونى قۋانتۋ كەرەك. ءۇي تىرلىگى، تاعى دا باسقا جۇمىستاردى ول بولماعان كەزدەردە جاساعانى ابزال. ەرلەردىڭ ايەلدەگى حاقىلارىنىڭ ءبىرى ايەلىنىڭ وعان بويسىنۋى. ول ەرىنىنىڭ امىرىنە قۇلاق اسىپ، شاماسى جەتكەنشە ءسوزىن جەرگە تاستاماۋى، ونىڭ دەگەنىن ورىنداۋى جانە وعان قارسى شىعىپ، شەكتەن اسپاۋى كەرەك.ەگەر ەر ادام ءوز ايەلىنەن شاريعات ۇكىمدەرىنە قايشى كەلەتىن، ءدىني جانە ادامگەرشىلىك كوزقاراسقا، ۇعىمعا سىيمايتىن ىستەردى ورىنداۋدى تالاپ ەتسە، كۇنالى ىستەردى قولمەن ىستەۋگە نەمەسە ونداي ىستەرگە سەبەپ بولاتىن جاعدايلارعا باعىتتاسا، ونداي جاعدايدا، تالاپتارى مەن بۇيرىقتارىن ورىنداۋدان باس تاراتا الاسىز. مىسالى، نامازدى ۋاقىتشا تارك ەتە تۇرۋ، نامازدى كەشىكتىرىپ وقۋ، پارىز بولعان رامازان ورازاسىن سەبەپسىز مىسالى، بالا ەمىزۋ، ەتەككىر كەلۋ، ناۋقاستانۋ ت.ب تۇتپاۋىن بۇيىرۋى جانە ونى ۇرلىققا جۇمساۋ، عايبات ءسوز ايتىپ، وسەك تاسۋ سەكىلدى ىسارەكەتتەرگە يتەرمەلەۋى.ال، ەرىنىڭ تالاپ ەتكەن نارسەلەرى ايەلدى كۇنالى ىستەرگە جەتەلەمەسە، تىيىم سالىنعاننان شەكتەن اسىپ كەتپەيتىن بولسا، ونداي جاعدايدا كۇيەۋىنىڭ تالاپتارىن شاماسى جەتكەنشە ورىنداعانى ابزال. كۇيەۋىڭىزگە باعىنىپ، تالاپتارىن ورىنداۋىڭىز، ءسىزدىڭ دارەجەڭىزدىڭ ءتۇسىپ قالعانى ەمەس، كەرىسىنشە، اللانىڭ الدىندا دارەجەڭىزدىڭ ارتىپ، ساۋاپتارىڭىزدىڭ ەسەلەنۋىنە سەبەپ بولارىن ۇمىتپاڭىز.ارداقتى پايعامبارىمىز وعان اللانىڭ يگىلىگى مەن سالەمى بولسىن كۇيەۋىنىڭ رازىلىعىن كۇزەتىپ، امىرىنە بويسۇنعانمۇسىلمان ايەلدىڭ اللا تاراپىنان قانداي سىيلىققا قولى جەتەتىنى تۋرالى: ەگەر ايەل بەس پارىز نامازدى وتەسە، رامازان ايىنىڭ ورازاسىن ۇستاسا، ۇياتتى جەرىن ساقتاسا زينا ىستەرىنە بارماسا جانە ەرىنە بويۇسىنسا، ءجانناتقا قالاعان ەسىكتەرى ارقىلى كىرەدى، دەگەن يبن حيببان ريۋايات ەتكەن. سونداياق، يمام احماد تە وسى ماعىناداعى: ەگەر ايەل بەس نامازدى ورىنداسا، رامازان ايىندا ورازا تۇتسا، ۇياتتى جەرىن ساقتاسا جانە كۇيەۋىنە بويسۇنسا، اقىرەت كۇنى وعان ءجانناتقا قالاعان ەسىگىڭنەن كىر دەلىنەدى دەگەن ءالمۋسناد ريۋايات ەتكەن.ايەلدىڭ ەرىنە بويسۇنۋى ونىڭ كەمدىگىنەن نەمەسە، ەردەن تومەن جاراتىلعاندىعىنان ەمەس. ايەل دە قادىرقاسيەتى جونىنەن ەشتەڭەدەن كەم ەمەس. ەر كىسى سەكىلدى، ايەل دە قۇرمەتتەۋگە، قادىرلەۋگە لايىق. بۇل جونىندە پايعامبارىمىز وعان اللانىڭ يگىلىگى مەن سالەمى بولسىن: راسىندا ايەلدەر ەرلەردىڭ سىڭارلارى، دەگەن. يسلام عالىمدارى شايتان كاپىرلەرمەن ەمەس، مۇسىلماندارمەن الەك دەگەن. شايتان اسكەرلەرىن تاڭەرتەڭگىسىن جىبەرىپ كەشكە ەسەپ الادى ەكەن. بىرەۋى نامازىن بۇزدىردىم دەسە، جارايدى دەپتى. بىرەۋى ورازاسىن بۇزدىردىم دەسە، وعان دا جارايدى دەپتى. بىرەۋى حارام جەگىزدىم دەگەنىنە دە جارايدى دەپتى. باسقا بىرەۋى كۇيەۋىمەن ايەلىن ارازداستىردىم دەگەندە شايتان قۋانىپ، ورنىنان اتىپ تۇرىپ، جارايسىڭ دەپتى، ماڭدايىنان ءسۇيىپ، ەڭ ۇلكەن ءىستى سەن اتقاردىڭ، ارازداساتىن بولسا قالعانىنىڭ ءبارى ۋاقىت وتۋىمەن بۇزىلادى دەگەن ەكەن.سوندىقتان ءاردايىم ساق ءجۇرىپ، شايتانمەن ءناپسىنىڭ مۇنداي ارەكەتىنە جول بەرمەۋ كەرەك.كۇيەۋلەرىڭىزگە دەمەۋشى بولىڭىزدار، جاقسى مىنەزدەرىڭىزبەن، جىلى سوزدەرىڭىزبەن، ءدامدى تاعامدارىڭىزبەن، ءۇي تازالىعى، تياناقتىلىعىمەن نەمەسە كۇيەۋلەرىڭىز ۇناتاتىن امالدار ارقىلى ونى ۇيگە بايلاڭىزدار. ول ۇيگە قاراي قادام باسۋ ءۇشىن جانتالاسىپ اسىعاتىن بولسىن. ۇيانى ۇرعاشى قۇس جاسايدى، ءۇيدى دە ءۇي ەتەتىن ايەلدەر ەكەنىن ۇمىتپايىق. عابيت مۇسىرەپوۆ اتامىز ايتپاقشى، ايەلدىڭ ەستىلىگى جەڭسە، سۇلۋلىعى دا ارتا تۇسەدى.كەلۋ قاينارى: :...?431069414 |
تاۋەلسىز قازاق قوعامىندا جۇرەر پاراسات مايدانىنىڭ باستى ميسسياسى نە بولۋ كەرەك، سىزدىڭشە؟ قازاق نەگە ءزارۋ؟ كەز كەلگەن ادام ءوزىنىڭ تۇسىنىگى بويىنشا ارەكەت جاسايدى. ياعني، ادامنىڭ ىستەگەن ءىسى ونىڭ دۇنيەتانىمىمەن، ساناسىمەن تىكەلەي بايلانىستى. بۇگىنگى قازاقتىڭ دا ۇلكەن پروبلەماسى ونىڭ ساناسىندا جاتىر دەپ ويلايمىن.كەشەگى كەڭەس وكىمەتى مەيلىنشە يدەولوگيالانعان مەملەكەت ەدى عوي. حالىقتىڭ ساناسىن ۋلادى، جالعان ۇعىم، جالعان سەنىمدەردى قالىپتاستىردى. تاۋەلسىزدىك العانىمىزعا 30 جىلعا جۋىق ۋاقىت وتسە دە، سول سانادان ءالى ارىلىپ بولا الماي جاتىرمىز. زيالى قاۋىمنىڭ ىشىندە كوزى اشىق دەگەن ازاماتتاردىڭ اراسىندا دا ءالى سول كەڭەس زامانىندا ءومىر ءسۇرىپ جۇرگەندەي وي ويلاپ، پىكىر تاراتىپ جۇرگەندەر بارشىلىق. ءتىپتى تاۋەلسىزدىكتى ءالى مويىنداعىسى كەلمەي جۇرگەندەر دە بار. ولاردىڭ كوبى كەزىندە سوۆەتتىك نومەنكلاتۋرادا بولىپ، جوعارى قىزمەتتەردە ىستەپ، زاماننىڭ قىزىعىن مولىنان كورگەندەر نەمەسە سولاردىڭ ۇرپاقتارى، كوممۋنيستىك يدەياعا قاتتى سەنگەندەر، ورىسشا تاربيەلەنىپ، ءوز توپىراعىنان ايرىلىپ قالعاندار ت.س.س. ءالى كۇنگە دەيىن رەسەيدىڭ ناسيحاتىنان شىعا الماي ويتكەنى تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن تىڭدايتىنىمىز سولاردىڭ تەلەارنالارى، وقيتىنىمىز سولاردىڭ گازەتتەرى، سولارشا امەريكانى جامانداپ، ەۋروپانى جامانداپ بۇلار ءبىزدىڭ جەرىمىزگە كوز الارتىپ وتىرعانداي، نەمەسە ءتىلىمىزدىڭ مەملەكەتتىك ءتىل بولۋىنا كەدەرگى جاساپ جاتقانداي، دەموكراتيانى جوققا شىعارىپ بۇرىن جالعان دەموكراتيانى جەلەۋ ەتىپ وتىرعان مەملەكەتتەردى سىناۋشى ەدىك، ەندى دەموكراتيانىڭ ءوزىن سىناۋعا كوشتىك، ءبىزدى قۇرتىپ وتىرعان سول ەكەن، ەل ءۇشىن جاندارىن قۇرباندىققا شالعان الاشتىڭ ازاماتتارىنىڭ وزدەرىن اسا جوعارى كوتەرمەي، شامالاپ قانا ماقتاپ، كەزىندە بولشەۆيكتەردىڭ سويىلىن سوققانداردى ءالى كۇنگە دەيىن كوككە كوتەرىپ ۇلىقتاۋىمىزدى قويماي مىنەكي، وسىلاي ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز. ونىڭ ۇستىنە، ۇلتتىق سانانىڭ ورنىعۋىنا كەدەرگى بولىپ وتىرعان رۋلىق سانانى قوسىڭىز. ۇلتتىق سانا دەگەنىمىز حالىقتىڭ ءبىرتۇتاس ورگانيزمگە اينالۋى، كەز كەلگەن ىستە، اسىرەسە، ۇلتتىق مۇددەنى قورعاۋ قاجەت بولعاندا، جۇمىلا ءبىلۋى. ال رۋلىق سانا سول جولداعى ۇلكەن كەدەرگى. الەمگە ىقپال جاساپ وتىرعان وركەنيەتتى حالىقتاردىڭ ارتىقشىلىعى دا وسى تايپالىق سانانى الدەقاشان ارتقا تاستاپ، ۇلتتىق ساناعا كوشىپ كەتكەندىگىندە جاتىر. ادامداردىڭ ءارتىس ەكەنى دە، قوعامنىڭ دەرتتى ەكەنى دە راس دەپ ەدىڭىز ءبىر سۇحباتىڭىزدا. تارقاتىپ ايتىڭىزشى، قوعامنىڭ باستى دەرتى نە؟ جاڭاعى ايتىپ جاتقانىمىزدىڭ ءبارى قوعامنىڭ دەرتى عوي. تەك وسىعان كوررۋپتسيا دەگەن ءبىر ۇلكەن دەرتتى قوسار ەدىم. كوررۋپتسيا جايلاعان ەلدە عىلىم دا، ءبىلىم دە، ەكونوميكا دا دامي المايدى، قوعامنىڭ ادامگەرشىلىك قاسيەتى تومەندەيدى. تەك بەلگىلى ءبىر توپتاردىڭ عانا قيساپسىز بايۋى ەتەك الادى. ول، ارينە، ەرەكشە ەڭبەكپەن، قابىلەتپەن كەلگەن بايلىق ەمەس، ونىڭ ار جاعىندا ۇرلىققارلىق، جەمقورلىق، پارا، تاعى سول سەكىلدى قىلمىستى ارەكەتتەردىڭ جاتاتىنى ەشكىمگە قۇپيا ەمەس. ونداي قوعامدا پروفەسسيونالدىق دەڭگەيى بيىك، ادال ادامدار بيلىككە دە، بايلىققا دا قول جەتكىزە المايدى. ويتكەنى كوررۋپتسيا دامىعان جەردە ەشقانداي قابىلەتتىڭ، كىسىلىكتىڭ قاجەتى جوق، ونداي جەرگە باستىعى نە ايتسا دا، ءتىپتى ايتقانى زاڭعا قايشى بولسا دا، ۇيات دەپ اتالاتىن تابالدىرىقتاردان ەمىنەركىن اتتاپ، تاپسىرمانى مۇلتىكسىز ورىنداي بەرەتىن بەيىمدەلگىش، جاعىمپاز، جاندايشاپ، ەشتەڭەگە جانى اۋىرمايتىن ارسىزداۋ ادامدار قاجەت. ونداي قوعامدا شىندىق شىرىلداپ قاماۋدا وتىرادى. شىندىقتى ايتام دەگەن ادام قۋدالانىپ، جۇمىسسىز قالىپ، اقىرىندا بالاشاعاسىن اسىراۋعا زار بولۋى مۇمكىن. ءسويتىپ تالانتسىزداردىڭ، دارىنسىزداردىڭ ءداۋىرى باستالادى. كەرۋەن كەرى بۇرىلسا، اقساق تۇيە العا تۇسەدى دەگەن سول بولار. ءسىزدىڭ شىعارمالارعا مۇقيات زەر سالعان جان دەرتىمەن ارپالىسقان ناۋقاس كەيىپكەرلەردىڭ تاعدىر تارامدارىنا كۋا بولادى. ماسەلەن، اقيقات، وڭ قول، توزاق وتتارى جىمىڭدايدى... جانە تاعى باسقالارى. اتالعان شىعارمالارداعى كوركەم استاردى بۇگىنگى قازاق ءومىرىنىڭ بەتبەينەسى دەپ قابىلداساق، وقىرمان رەتىندەگى تۇيسىگىمىزگە كەلىسەر مە ەدىڭىز؟ اۆتور رەتىندە ءوزىڭىز نە دەيسىز؟ ادەبيەتتىڭ نەگىزگى وبەكتىسى ادام. سىرتقى الەمدە بولىپ جاتقان وقيعالاردىڭ ءبارى وزىمشىلدىك، شەنقۇمارلىق، اتاققۇمارلىق، پايداكۇنەمدىك، مەيىرىمسىزدىك، جاعىمپازدىق، وتىرىكشىلىك، ەكىجۇزدىلىك، الاياقتىق، ادىلەتسىزدىك، ادامگەرشىلىك پەن زاڭنىڭ اياققا تاپتالۋى وسىنىڭ ءبارى ادامنىڭ جانىنا اسەر ەتپەي تۇرا المايدى. سوندىقتان وزگە عىلىمدار نەگىزىنەن تاريحي فاكتىگە جۇگىنسە، جازۋشىلاردىڭ سىرتقى ءومىر قۇپياسىن ادامنىڭ جانىنان ىزدەۋى زاڭدى نارسە. جالپى ادام بويىنداعى باستى دەرتتىڭ ءبىرى وزىمشىلدىك دەر ەدىم. بۇل ادام تابيعاتىندا بار نارسە. ول ءتىپتى بالا كەزدەردە ىلگەرى ۇمتىلۋعا، ءوزىن ءوزى جەتىلدىرۋگە سەبەپكەر دە بولا الادى. بىراق ادام ەسەيىپ، ءوزىن قوعامنىڭ ءبىر بولشەگى ەكەنىن سەزىنىپ، بيىك مۇرات بايلىق تا، بيلىك تە ەمەس، ادامگەرشىلىك ەكەنىن، جارىق دۇنيەگە كەلگەن ادام بالاسى اللانىڭ الدىندا، اردىڭ الدىندا بىردەي ەكەنىن سەزىنگەن كەزدە، ءوز بويىنداعى الگى ينستينكتى تەجەي بىلۋگە ءتيىستى. ويتكەنى وزىمشىلدىك قوعامدىق ورتادا نورماعا اينالسا، وندا بەرەكەلى تىرشىلىكتىڭ بولۋى مۇمكىن ەمەس. مەن، مەن، تاعى دا مەن دەپ ەمىنگەن ولەرمەن وزىمشىلدىك تۇرعان جەردە رياسىز دوستىق تا، شىنايى سىيلاستىق تا بولمايدى. ءبىر ۇلى ادامنىڭ: اتاققۇمار ادام اقىلدىلارعا مازاق، اقىماقتارعا كەمەڭگەر، جاعىمپازالاياقتارعا ولجا، جانە ءوز بويىنداعى اتاققۇمارلاقتىڭ باسىبايلى ق ۇلى دەگەن ءسوزى بار.وزىمشىلدىك، ءبىز ەرەكشە جارالعان حالىقپىز دەگەن ۇلتتىق وزىمشىلدىككە كوتەرىلگەن كەزدە، فاشيزم باستالادى. سوندىقتان ادام ءوز بويىنداعى كەمشىلىكپەن كۇرەسۋى كەرەك دەپ ويلايمىن. ادامنىڭ ءوزىنءوزى جەڭۋىنەن ارتىق جەڭىس جوق. راس، بۇرىنعى ءبىزدىڭ اتابابالارىمىزدىڭ بۇل زامانداعىلاردان ءبىلىمى، كۇتىمى، سىپايىلىعى، تازالىعى تومەن بولعان. بىراق بۇل زامانداعىلاردان ارتىق ەكى مىنەزى بولعان ەكەن. ەندىگى جۇرت اتابابالارىمىزدىڭ ءمىندى ءىسىن ءبىربىرلەپ تاستاپ كەلەمىز، الگى ەكى عانا ءتاۋىر ءىسىن ءبىرجولا جوعالتىپ الدىق، دەپ كۇڭىرەنۋشى ەدى ۇلى اباي. ونىڭ ءبىرى اقساقالىن ارداق تۇتىپ، اتالى سوزگە توقتاۋ بولسا، ەكىنشىسى نامىسقويلىق. وسى ەكى مىنەزدەن ايرىلۋدىڭ زاردابى بۇگىنگى قوعامدا قالاي كورىنىس بەرۋدە؟ ەكى جوقتىڭ ورنى ەندى ەشقاشان تولماي ما؟ اباي ءوز زامانىن بۇرىنعى زامانمەن سالىستىرىپ، حالىقتىڭ وزگەرگەنىن ايتىپ وتىر عوي. اباي زامانىنان بەرى دە عاسىردان استام ۋاقىت ءوتتى. حالىق تا ول كەزدەگى حالىقتان بولەگىرەك. راس، وزگەرە قويماعان دا كەمشىلىكتەرى بار، بىراق نەگىزىنەن وزگەردى دەپ ايتا الامىز. زامان تالابىنا ساي وزگەرە الماعان حالىقتىڭ جەر بەتىندە امان قالۋى نەعايبىل. بىراق وزگەرۋدىڭ دە ءتۇرى بار. تىلدەن، دىننەن ايرىلىپ، اتى بار دا، زاتى جوق بىردەڭەگە اينالۋ وزگەرۋدەن گورى جۇتىلۋ، جويىلۋعا تۋرا كەلەتىن شىعار. سوندىقتان الدىارتىنا قاراماي جوڭكىلە بەرەتىن جەلوكپە جاڭاشىلدىق تا نەمەسە باياعى ورتا عاسىرداعى قازاقتىڭ سيپاتىن عانا اڭساپ، وركەنيەت جاقتان كەلگەن جاڭالىقتاردىڭ بارىنە ۇركە قاراۋشىلىق تا جاقسى ەمەس دەپ بىلەمىن.اقساقالدى سىيلاۋ مادەنيەتتىلىكتىڭ بەلگىسى. ال اقساقال ايتقان ءسوز بۇرىس بولسا دا، باس شۇلعۋدى پاراساتتىلىقتىڭ بەلگىسى دەپ ايتۋ قيىن. ويتكەنى اقيقاتتان بيىك اقساقال جوق. اريستوتەلدىڭ: پلاتون مەنىڭ دوسىم، بىراق اقيقات بارىنەن بيىك دەگەن ءسوزى شىندىق. ال نامىس تۋرالى ايتساق، نامىستىڭ ادام بويىنداعى زور رۋحاني كۇش ەكەنى داۋ تۋدىرمايتىن شىعار. كەشەگى قاھارلى كەڭەس زامانىندا قازاقستاننىڭ سولتۇستىك وبلىستارىن رەسەيگە قوستىرمايمىن دەپ كرەملگە قارسى شىققان جۇمابەك تاشەنوۆتىڭ ارتىندا نامىستان باسقا تايانىش بولاتىن قانداي كۇش بار ەدى؟ قالىڭ اسكەرى جوق قورقىتاتىن، قىزىل يمپەرياعا قارسى شىققان ادامنىڭ كۇنى نە بولاتىنىن ول كىسى بىزدەن جاقسى بىلگەن شىعار. بىراق بويداعى نامىس، ازاماتتىق جاۋاپكەرشىلىك سونداي ىسكە بارۋعا ونىڭ جۇرەگىن داۋالاتتى. ونى باعالاي ءبىلۋ بىزگە سىن. سونىمەن بىرگە جالعان نامىستىڭ دا بولاتىنىن ۇمىتپايىق. زاماننىڭ نارقىن سەزبەۋ، جوق جەردەن ۇلتتىق تراگەديا جاساۋ، اسىرە نامىسشىلدىق، اسىرە ۇلتشىلدىق تا جاقسى نارسە ەمەس. م.اۋەزوۆ تەاترىندا وسىدان ءبىنەشە جىل بۇرىن تۇساۋى كەسىلگەن ۇلى مەن ۇرى قويىلىمى بۇگىنگى ءومىردىڭ بوياماسىز بولمىسىن الدىمىزعا جايىپ سالدى. ءبىزدىڭ قوعامداعى ۇلى مەن ۇرىنىڭ ارا سالماعىن تارازىعا تارتساق، قايسىسى باسىم ەكەن؟ اڭداي الدىڭىز با؟جالعىز ۇلى قان مايداننان كەلمەگەن...شىنىندا دا، نەگە اقىلدى ادام اقىماقتان جەڭىلۋگە ءتيىستى؟ ەگەر قوعام دۇرىس قوعام بولسا، مۇنداي بولۋى مۇمكىن بە؟ ارينە، دەرتتى قوعامدا ءبارى كەرىسىنشە. شىندىقتى ايتقان ادام ايكاپىر، وتىرىك ايتقان ادام قۇرمەت يەسى بولۋى مۇمكىن. ماسەلە شەشەتىن ورىنداردا كاسىپتىك دەڭگەيى بيىك، ءبىلىمدى مامان ەمەس، باستىعىنىڭ قىبىن تابا بىلەتىن، بەيىمشىل، ويلانبايتىن ءتىل العىش، جاعىمپازدار كەرەك بولۋى مۇمكىن. قۇرمەت، اتاق، وردەن، سىيلىق تالانتتىلارعا ەمەس، تالانتسىزدارعا بۇيىرۋى مۇمكىن. ءبارى مۇمكىن. پەسادا قارت پروفەسسوردىڭ اۋزىمەن ايتىلاتىن: ون تەڭگە ۇرلاساڭ ۇرلىق، ون ميلليون ۇرلاساڭ بيزنەس دەگەن ءسوز بار. وسىنىڭ ءوزى قوعامعا بەرىلىپ وتىرعان باعا دەپ ەسەپتەيمىن. ينتەللەكتۋالدى پروزاعا شولىركەپ تۇرعان قازاق ادەبيەتى پاراسات مايدانىن وقىپ شىققاننان كەيىن رۋحاني تۇرعىدا ءبىر سىلكىنىپ العانداي كورىندى. جەكە پىكىرىم. ال، سىزدىڭشە، بۇگىنگى ۇلت ادەبيەتى قانداي تاقىرىپ ءھام قانداي باعىتقا ءزارۋ؟ ادەبيەتتىڭ اۋقىمى وتە ۇلكەن عوي. قاي تاقىرىپتى الساڭ دا، جەرىنە جەتكىزە بىلسەڭ، ءبارى قاجەت. ايتسە دە، تالعامىنا ساي، دۇنيەتانىمىنا ساي، اركىمنىڭ ءوز تاقىرىبى بار. مەنىڭ ۇعىمىمدا حالىقتىڭ بۇگىنگى ومىرىندەگى الەۋمەتتىك، رۋحاني ماسەلەلەر وزەكتىرەك. ارينە، تاريحي تاقىرىپتى جازىپ وتىرىپاق، بۇگىنگى ماسەلەنى قوزعاۋعا بولادى. ول اۆتوردىڭ شەبەرلىگىنە بايلانىستى. بۇگىنگى تاقىرىپتى جەلەۋ ەتىپ، لاۋازىم يەلەرىن ماقتاپ، كونيۋنكتۋرامەن ولجا تاۋىپ جۇرگەندەر دە بار ەكەنىن بىلەمىز. سوندىقتان نەگىزگى زارۋلىك شىندىق، اششى شىندىق. دومبىرانىڭ قۇلاعىندا وينايتىن، كۇي شىعاراتىن تاماشا ونەرىڭىزدىڭ بارىن بىلەمىز. كوڭىل پەرنەلەرىن كۇي قاي كەزدە قوزعايدى؟ دومبىراعا بالا كەزدەن اۋەس بولدىم. كۇيدى ءوزىم ءۇشىن عانا شىعارامىن. ارينە، ءار ءتۇرلى جاعدايلار اسەر ەتەدى. كوبىنە جاقىن دوستارمەن بىرگە وتىرعان كەزدە تارتامىن. ەش جەردە جاريالاتقان ەمەسپىن. |
پرەزيدەنت سايلاۋى2020: ەۋروپانىڭ سوڭعى ديكتاتورى رەكورد جاڭارتا الا ما؟اراي جۇماتاي 9 تامىز, 2020 ساعات 15:37 0بەلارۋستىڭ قازىرگى پرەزيدەنتى الەكساندر لۋكاشەنكو. فوتو: بەلارۋستە پرەزيدەنت سايلاۋى ءوتىپ جاتىر. بۇل جولى وزگە پوستكەڭەستىك ەلدەردەگى تۇراقتى ستسەناري بەلارۋستە دە قايتالاندى: سايلاۋ قارساڭىندا وپپوزيتسيا ساياساتكەرلەرىنىڭ مىڭداعان جاقتاستارى ۇستالىپ، عالامتور قىزمەتى السىرەگەن. حالىقارالىق ۇيىمدار باقىلاۋشى رەتىندە تولىق قۇراممەن قاتىستىرىلماي، پاندەمياعا بايلانىستى شەتەلدىك باق وكىلدەرىن اككرەديتاتسيالاۋدان وتكىزبەدى. ال ەلدىڭ قازىرگى پرەزيدەنتى، ەۋروپانىڭ سوڭعى ديكتاتورى اتانعان الەكساندر لۋكاشەنكو سايلاۋعا التىنشى رەت قاتىسىپ وتىر.ەلدە سايلاۋ ۋچاسكەلەرى جەرگىلىكتى ۋاقىت بويىنشا تاڭعى 8دەن كەشكى 8گە دەيىن جۇمىس ىستەيدى. تۇرعىنداردىڭ داۋىس بەرۋى ءۇشىن 6 مىڭعا جۋىق سايلاۋ ۋچاسكەسى اشىلعان، ونىڭ 44ءى شەتەلدەردە ورنالاسقان.وتكەن اپتادا بەلارۋستە مەرزىمىنەن بۇرىن داۋىس بەرۋ ءوتتى. مۇنداي نورما بەلارۋس زاڭىمەن قاراستىرىلعان، بىراق قۇقىق قورعاۋشىلار مەن حالىقارالىق باقىلاۋشىلار بۇل ءادىستى قاتاڭ سىنعا الدى. ولاردىڭ پىكىرىنشە، ۇكىمەت داۋىس بەرۋ ناتيجەلەرىن قولدان جاساۋ ءتاسىلىن پايدالانىپ وتىر.ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ مالىمەتى بويىنشا سايلاۋشىلاردىڭ 41,7ى مەرزىمىنەن بۇرىن داۋىس بەرگەن. ماسەلەن، مينسكىدە داۋىس بەرۋگە قۇقىعى بار ءاربىر ءۇشىنشى ادام مەرزىمىنەن بۇرىن داۋىس بەردى.قۇقىق قورعاۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا، سايلاۋ ناۋقانىنىڭ ەكى ايىندا قاۋىپسىزدىك كۇشتەرى نارازىلىق اكتسيالارى وتەتىن جەرلەردە جەرگىلىكتى جانە شەتەلدىك باقتان 50دەن استام جۋرناليست پەن مىڭعا جۋىق ازاماتتى ۇستاعان. ساياساتكەرلەر ميحالاي ستاتكەۆيچ پەن پاۆەل سەۆيارينەتس رۇقسات ەتىلمەگەن اكتسيا ۇيىمداستىردى دەگەن ايىپپەن تەمىر تورعا قامالدى.كانديداتتار مەن رەيتينگتەر1994 جىلدان بەرى مەملەكەت باسشىسى لاۋازىمىن اتقارىپ كەلە جاتقان جانە قازىر التىنشى مەرزىمگە سايلانعان الەكساندر لۋكاشەنكونىڭ رەسمي تۇردە ءتورت قارسىلاسى بار: اندرەي دميتريەۆ، سەرگەي چەرەچەن، اننا كاناپاتسكايا، سۆەتلانا تيحانوۆسكايا.قازىرگى پرەزيدەنتتىڭ باستى قارسىلاسى 26 جاستاعى تۇتقىندالعان بلوگگەر سەرگەي تيحانوۆسكيدىڭ ايەلى سۆەتلانا تيحانوۆسكايا.سەنبىدە سۆەتلانا تيحانوۆسكايا ءوزىنىڭ وتانداستارىنا زورلىقزومبىلىقتان اۋلاق بولۋعا شاقىردى. ءبىزدىڭ كۇشقۋاتىمىز بىرلىك پەن ەلىمىزگە، وتباسىمىزعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتە جاتىر، دەدى كانديدات ءوزىنىڭ بەينە جولداۋىندا. ول سونىمەن قاتار پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىن قىلمىستىق بۇيرىقتارعا باعىنباۋعا شاقىردى.بەينە حابارلاما جاريالانعاننان كەيىن كوپ ۇزاماي پوليتسيا تيحانوۆسكايا شتابىنىڭ باستىعى ماريا موروزدى ۇستادى.باستى قارسىلاسى 26 جاستاعى تۇتقىندالعان بلوگگەر سەرگەي تيحانوۆسكيدىڭ ايەلى سۆەتلانا تيحانوۆسكايا. فوتو: اررسۆەتلانا تيحانوۆسكايا بەلارۋستە مىڭداعان ادامدى جيناپ، ۇگىتناسيحات جۇمىستارىن جۇرگىزدى. ونى قولداپ بانكير ۆيكتور باباريكو مەن بۇرىنعى ديپلومات ۆالەري تسەپكالونىڭ ۇگىتناسيحات قۇرامى قاتىستى. ساراپشىلار باباريكو مەن تسەپكالونى لۋكاشەنكانىڭ ناعىز قارسىلاستارى دەيدى، بىراق وسك ولاردىڭ سايلاۋعا قاتىسۋىنا رۇقسات بەرگەن جوق.پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەرلىككە دەيىن بەلگازپرومبانكءتى باسقارعان باباريكو قارجىلىق قىلمىس جاسادى دەپ ايىپتالىپ، كگب تەرگەۋ يزولياتورىندا وتىر. بابارينكومەن بىرگە ونىڭ ۇلى ەدۋارد جانە بەلگازپرومبانكپەن بىرگە جۇمىس ىستەيتىن كومپانيالاردىڭ 20دان استام قىزمەتكەرى قاماۋعا الىندى. ال بيلىك تاراپىنان وزىنە جانە وتباسىنا قاۋىپ تونگەنىن ايتقان ۆالەري تسەپكالو ەلدەن كەتتى.وسىنداي جاعدايدان كەيىن بەلارۋس پرەزيدەنتتىگىنە ۇمىتكەرلەردىڭ ناقتى رەيتينگتەرى بەلگىسىز: تاۋەلسىز الەۋمەتتىك ينستيتۋتتار ەلدەن شىعارىلىپ، بەلسەندىلەرگە قىسىم كورسەتىلگەن.سۆەتلانا تيحانوۆسكايانى قولداۋعا ونداعان مىڭ ادام جينالدى. فوتو: بۇل جولعى سايلاۋالدى ناۋقان بارىسىندا بەلارۋستە جاپپاي شەرۋلەر ءوتتى. كەشە مينسك ورتالىعىنا اسكەري تەحنيكا تارتىلدى. بىرقاتار تەلەگرامكانالدىڭ مالىمەتىنشە، ەل استاناسىنا 20 مىڭداي اسكەر جۇمىلدىرىلعان. بلوگەرلەر مەن بەلسەندىلەر اكىمشىلىك قاماۋعا الىندى.بەلارۋستەگى قازىرگى پرەزيدەنت سايلاۋىندا باتىس باقىلاۋشىلارى جوق: ەقىۇ مەن ەكپا ۇيىمدارى رەسمي مينسك سايلاۋعا شاقىرۋلاردى مەرزىمىنەن كەش جولداعان. ال رەسەي وسك باقىلاۋشى جىبەرۋدەن باس تارتتى رەسەي وسك دا بەلورۋسسيالىق ارىپتەستەرىنەن شاقىرتۋ العان جوق. بۇگىن باقىلاۋدى تمد ميسسياسى جانە بىرقاتار پوستكەڭەستىك رەسپۋبليكالاردىڭ وكىلدەرى جۇرگىزىپ وتىر.مالىمەتتەر بليىنشا، تاۋەلسىز جەرگىلىكتى بايقاۋشىلار، ءتىپتى ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى اككرەديتاتسيالاعان ادامدار دا سايلاۋ ۋچاسكەلەرىنە جىبەرىلمەگەن. ەلدەگى حەلسينكي كوميتەتى باس پروكۋراتۋراعا جۇگىنىپ، تىركەلگەن 181 باقىلاۋشىنىڭ تەك 15ىنە عانا سايلاۋ ۋچاسكەلەرىنە جىبەرىلگەنىن حابارلادى.قۇقىق قورعاۋشىلار مەرزىمىنەن بۇرىن داۋىس بەرۋ كەزىندە سايلاۋ ۋچاسكەلەرىندە كوپتەگەن تاۋەلسىز باقىلاۋشىلاردىڭ ۇستالعانىن حابارلادى.بەلارۋس جۋرناليستەر قاۋىمداستىعىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، 30دان استام شەتەلدىك باق تىلشىلەرى اككرەديتاتسيادان وتكەن جوق. سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى كوروناۆيرۋسقا بايلانىستى اككرەديتتەۋ كوميسسياسىنىڭ وتىرىستارىن وتكىزە المايدى دەپ حابارلادى.30 شىلدەدە رەسمي مينسك جالدامالى 32 ساربازدىڭ ۇستالعانىن جانە ولاردىڭ ۆاگنەر جەكە اسكەري توبىنا مۇشە ەكەنىن حابارلاعان.رەسەيدىڭ بۇل ارەكەتىن قاتاڭ سىنعا العان لۋكاشەنكو: مەن ورىستاردىڭ رەاكتسياسىن باقىلاپ وتىرمىن. رەسەي بارىنشا اقتالىپ الەك. بۇل ساربازداردى بەلارۋس تاراپى اكەلدى دەپ سانايدى. ارينە، اركىم ءوزىنىڭ لاس نيەتىن، ارەكەتىن اقتايدى. سوندىقتان دا تەرگەۋ جۇرگىزىپ، ءىستىڭ ءمانجايىن تەز ارادا انىقتاۋدى تالاپ ەتەمىن. ەگەر ەلدە سايلاۋ الدىندا تۇراقسىزدىق ورناتقىسى كەلگەندەر رەسەيلىك ساربازدار بولسا، ماسكەۋ جاۋاپ بەرۋى ءتيىس، دەدى. بۇعان دەيىن لۋكاشەنكو رەسەي بەلارۋستى تاۋەلسىزدىگىنەن ايىرۋدى ماقسات ەتەدى دەپ بىرنەشە مارتە ايىپتاعان بولاتىن.اتالعان جاعدايدان كەيىن رەسەي تاراپى بەلارۋس اۋماعىندا ۇستالعان ازاماتتاردىڭ جەكەمەنشىك اسكەري كومپانيانىڭ قىزمەتكەرلەرى ەكەنىنە كۇمان ءبىلدىردى..: مونارحتار مەن كورولدەردى ەسەپكە الماعاندا، الەكساندر لۋكاشەنكو ەۋروپا اۋماعىندا بيلىكتە ەڭ ۇزاق وتىرعان جالعىز پرەزيدەنت. 65 جاستاعى الەكساندر گريگورەۆيچ 1994 جىلى پرەزيدەنت بولىپ سايلانىپ، 26 جىل بويى ەل باسقارىپ كەلەدى. بارلىق قۇندىلىقتارى دەموكراتياعا نەگىزدەلگەن كارى قۇرلىق ءۇشىن بۇل وتە ۇزاق مەرزىم. باتىس ەلدەرى ەۋروپانىڭ سوڭعى ديكتاتورى اتاعان لۋكاشەنكونىڭ بۇل جولعى پرەزيدەنت سايلاۋىندا جەڭىسكە جەتەتىنىنە كۇمان كەلتىرەتىندەر ساناۋلى. دەگەنمەن بەلارۋستەگى حالىق نارازىلىعىن ەسەپكە الساق، لۋكاشەنكو بيىل تاقتاعى ورنىن ساقتاپ قالسا دا، اۆتوريتارلىق بيلىگىن قانشا مەرزىمگە دەيىن ساقتاي الاتىندىعى بەيمالىم. |
سايلاۋ 2021دەنساۋلىق سالاسى دارمەنسىز بولماسىنسايلاۋ 2021ساياساتاستانا اقشامى 22 جەلتوقسان، 2020نۇرسۇلتان قالاسىندا قازاقستان حالىق پارتياسى اتىنان قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتىعىنا كانديداتتار ولجاس سىزدىقوۆ پەن يسلام سۇڭقار ەرەكشە بالالارعا ارنالعان سپينا بيفيدا قورىنىڭ باسشىلارىمەن، اتاانالارمەن كەزدەسۋ وتكىزدى. وعان بەينەكونفەرەنتسياسىنا قوسىلۋ مۇمكىندىگى قاراستىرىلدى.كەزدەسۋدە اتاانالار ارقا بيفيدا اۋرۋى، مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋ ساپاسى جانە الەۋمەتتىك كەپىلدىككە قاتىستى ماسەلەلەردى كوتەردى. ديالوگ كەزىندە قازاقستان حالىق پارتياسىنىڭ سايلاۋالدى پلاتفورماسى ۇسىنىلدى. وندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءاربىر ازاماتىن قولجەتىمدى جانە ساپالى مەديتسينامەن قامتاماسىز ەتۋگە ءبىرىنشى كەزەكتە باسىمدىق بەرىلگەن. دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسى كوپ جاعدايدا دارمەنسىزدىك تانىتادى. مۇنى ەمحاناعا نەمەسە اۋرۋحاناعا جۇگىنگەن ءاربىر قازاقستاندىق جاقسى بىلەدى. يننوۆاتسيالاردىڭ باقىلاۋسىز ەنگىزىلۋى جىلدار بويى جيناقتالعان ارتىقشىلىقتاردىڭ جوعالۋىنا الىپ كەلدى. مەديتسيناعا جۇمسالاتىن شىعىندى جەدەل تۇردە ارتتىرىپ، مىندەتتى مەديتسينالىق تەكسەرۋدىڭ جانە ازاماتتاردى ەمدەۋدىڭ كەپىلدى كولەمىن ۇلعايتۋ كەرەك. مەملەكەت اۋىر ناۋقاستاردى ەمدەۋگە ارنالعان بارلىق شىعىستاردى وتەۋگە ءتيىس، دەدى ولجاس سىزدىقوۆ.يسلام سۇڭقاردىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەت ءاربىر ادامنىڭ دەنساۋلىعىنا ءمان بەرۋى كەرەك. الايدا ولاردىڭ ەسەبىنەن پايدا تابۋعا جول بەرىلمەۋى ءتيىس. الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ قورىنىڭ قارجىسىن ەمحانالار مەن اۋرۋحانالاردى جاڭعىرتۋعا جۇمساۋ كەرەك. مەديتسينالىق مەكەمەلەردى تەحنولوگيالىق تۇرعىدان قايتا جابدىقتاۋ قاجەت. بۇل رەتتە مەديتسينالىق پەرسونالدىڭ قۇزىرەتىن ارتتىرۋ دا ماڭىزدى. جالعان ءدارىدارمەكتەردى ساتقاندار ءۇشىن قىلمىستىق جازانى قاتاڭداتۋ كەرەك، دەدى يسلام سۇڭقار.كەزدەسۋ بارىسىندا سپيكەرلەر قحپ سايلاۋالدى باعدارلاماسىنىڭ نەگىزگى باعىتتارىن ءتۇسىندىردى. پارتيانىڭ باستامالارى الەۋمەتتىك مەملەكەت قۇرۋعا، قازاقستان ازاماتتارىنىڭ مۇددەلەرى مەن قۇقىقتارىن قورعاۋعا باعىتتالعان.ءىسشارا سايلاۋالدى ۇگىتناسيحات ناۋقانى اياسىندا ۇيىمداستىرىلدى.قازاقستان حالىق پارتياسىنۇرسۇلتان قالاسى27 اقپان، 2021 23827 اقپان، 2021 1727 اقپان، 2021 10 |
يېڭى ئۆيگە كۆچۈپ كىرىپ قەلبلەر ئىللىدىمۇھەررىر : ياسىنجان مەنبە: شىنجاڭ گېزىتى 20200124 22:061 ئاينىڭ 18 كۈنى، مۇخبىر پوسكام ناھىيەسىنىڭ تۇڭئەن يېزىسى يېڭىئاۋات كەنتىگە كەلدى. كەنتكە كىرگەندە، پاكىز يول، رەتلىك ئەمىن ئۆيلەر كىشىگە بۇ يەردىكى جۇشقۇن ھاياتىي كۈچنى ھېس قىلدۇراتتى. ھەممە ئائىلىلەر قىپقىزىل چۇنليەن چاپلىغانىدى، خۇشال كەيپىيات ئۇرغۇپ تۇراتتى.ھازىر قەلبىمدە ھەقىقەتەن ئىپادىلەپ بەرگىلى بولمايدىغان خۇشاللىق ۋە ھاياجان بار، ئەزەلدىن ئاستىدىن ئىسسىيدىغان پارلىق يېڭى ئۆيگە كۆچۈپ كىرىشىمنى ئويلاپ باقماپتىكەنمەن. بۇ يىل مۇشۇ يەردە چاغان ئۆتكۈزىمىز، قەلبىم بەكلا ئىللىدى. كەنت ئاھالىسى تۇماخان ھۈسەننىڭ چېھرىدە بەخت كۈلكىسى جىلۋىلەندى.تۇماخان ئىلگىرى ياشىغان ئاقتۇ ناھىيەسىنىڭ كوسراپ يېزىسى تاغلىق كۆلىمى 95تىن ئاشىدىغان كوئېنلۇن تاغلىق رايونىغا جايلاشقانىدى.پارتىيە ۋە ھۆكۈمەت بولمىسا، بۇ ئۆمرۈمدە نەدىمۇ بۇنداق ئازادە، يورۇق، ئىسسىق يېڭى ئۆيدە ئولتۇرالايتتىم! دېدى تۇماخان ھاياجانلانغان ھالدا.تۇماخاننى ئەڭ خۇشال قىلغىنى، يېڭى ئۆيىگە سۇ ئىسسىتقۇچ ئورنىتىلغانلىقى بولۇپ، ھەر ۋاقىت ئىسسىق سۇ ئىشلەتكىلى بولاتتى. ھالبۇكى، ئۇلار ئىلگىرى يۇيۇنسا، بىر داس سۇ ئېلىپ بەدىنىنى لۆڭگە بىلەن سۈرتەتتى. تاغ ئىچىدە تۇرغان ۋاقتىمىزدا، مەكتەپتە ئوقۇش، كېسەل كۆرسىتىشنىڭ ھەممىسى قولايسىز ئىدى. ھازىر ئۆيدىن مەھەللە پائالىيەت مەركىزى، تاللا بازىرى، شىپاخانىغا بېرىشقا نەچچە مىنۇتلا كېتىدۇ. تۇماخاننىڭ ئېيتىشىچە، تاغدا تۇرغاندا ئۇ يەر تېرىپ، قوي بېقىشقىلا تايىنىپ تۇرمۇشىنى قامدايتتىكەن، كۆچۈپ چىققاندىن كېيىن، ئۇ كەنتتىكى نامراتلارنى يۆلەش سېخىدا ئىشلەشكە باشلاپتۇ. تۇماخان ئۆزىنىڭ كۈنلەرنىڭ بىرىدە خىزمەتچىگە ئايلىنىپ قېلىشىنى ئويلاپمۇ باقمىغان ئىكەن.يېرىم يىل ئىلگىرى، ھاشىم ھۈسەن ئائىلىسىمۇ كوئېنلۇن تاغلىق رايونىدىن كۆچۈپ، تۇڭئەن يېزىسىغا كېلىپ ئولتۇراقلىشىپتۇ. كۆچۈپ كەلگىنىگە ئۇزاق بولمىغان بولسىمۇ، يېڭى تۇرمۇش مەنزىرىسى شەكىللىنىپ بوپتۇ.ئائىلىمىزدىكى بەش جان ئەمدى كىچىككىنە ئۆيدە قىستالمايدىغان بولدۇق، يېڭى ئۆيدە چاغان ئۆتكۈزۈش ھېسسىياتى ھەقىقەتەن ياخشىكەن! گەرچە يېڭى ئۆيگە كۆچۈپ كىرگىنىگە يېرىم يىل بولغان بولسىمۇ، ھاشىم يەنىلا ھاياجان ئىلكىدە ئىدى.ئىلگىرى، ھەر يىلى 8 ، 9 ئايلاردا تاغدىن كەلكۈن، لاي شېغىللىق ئېقىن كېلىپ، ياكى ئۆيىمىزنى سۇ بېسىپ كېتەتتى ياكى يېرىمىزنى يالاپ كېتەتتى. نامراتلىقتىن قۇتۇلۇشقا نىسبەتەن، تاغدا 48 يىل ياشىغان ھاشىمنىڭ پىلانىمۇ، دەرمانىمۇ يوق ئىكەنتۇق، نامراتلىق ئاشۇ تاغقا ئوخشايدۇ، بىز تۇغۇلۇشىمىز بىلەنلا ئۇنىڭ ئىچىدە ئىدۇق.پارتىيە ۋە ھۆكۈمەت ھەممە جايدا بىز پۇقرالارنى ئويلاپ، بىزگە ياردەم قىلىپ يېڭى ئۆي سېلىپ بەردى، ھويلىمىزنى ئوڭشاپ بەردى، ئىللىق قوتان ياساپ بەردى، بىزگە يەنە 8.8 مو يەم خەشەك يېرى ۋە تۆت مو تېرىلغۇ يەر بۆلۈپ بەردى، تۇرمۇشىمىزنى ئۆزگەرتتى. ھاشىم ھاياجانلانغان ھالدا مۇنداق دېدى: ھازىر ئۆيۈمدىكى قوي كۆپىيىپ 30 تۇياققا يەتتى.تۇڭئەن يېزىسىغا كۆچۈپ كەلگەندىن كېيىن، ھاشىم كىچىك يۈك ئاپتوموبىلىدىن بىرنى سېتىۋېلىپ، يەم خەشەك ۋە قوي توشۇش بىلەن مەشغۇل بوپتۇ، يەنە ئىنىسى بىلەن شېرىكلىشىپ كىچىك مىنىبۇس سېتىۋېلىپ، يولۇچى توشۇپتۇ. بىر يىلدا، ئاز دېگەندىمۇ 100 مىڭ يۈەن تاپالايمىز. يېڭى بىر يىلدا، ھاشىم ئائىلىسى ئۈمىدكە تولغانىدى. |
12 شىلدە 14:22نۇرسۇلتان. قازاقپارات 2019جىلدىڭ 1 شىلدەسىنەن باستاپ، ۋچاسكەلىك پوليتسيا ينسپەكتورلارىنا باسپانا بويىنشا وتەماقى تولەنەدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.بۇل تۋرالى ق ر ىشكى ىستەر ءمينيسترى ەرلان تۇرعىمبايەۆ ەلوردادا قازاقستاننىڭ ۇزدىك ۋچاسكەلىك ينسپەكتورلارىنىڭ سلەتىندە ايتتى.ىشكى ىستەر مينيسترلىگى 2020جىلدى ۋچاسكەلىك پوليتسيا ينسپەكتورلارىنىڭ جىلى دەپ اتادى. بارلىق ءوڭىردىڭ اكىمدەرى ۋچاسكەلىك ينسپەكتورلاردىڭ جۇمىسىنا قولداۋ كورسەتۋگە دايىن. ماسەلەن، ماتەريالدىقتەحنيكالىق بازا، پاتەر ءبولۋ، ۋچاسكەلىك پوليتسيا بەكەتتەرىمەن قامتاسىز ەتۋ بويىنشا. ەگەر ۋچاسكەلىك پوليتسيانىڭ باسپاناسى بولماسا، جۇمىس ورنى، كولىگى بولماسا، باسقا قىزمەتكە اۋىسىپ كەتۋى بەك مۇمكىن. سوندىقتان، ولاردىڭ جۇمىس ىستەۋىنە جاعداي جاساپ، ەڭ مينيمالدى كريتەريلەردى قۇرۋ كەرەك، دەدى ەرلان تۇرعىمبايەۆ.مينيستر 1شىلدەدەن باستاپ، پوليتسيانىڭ ءۇش ساناتىنىڭ ەڭبەكاقىسى كوبەيگەنىن ەسكە سالدى. سونىمەن بىرگە، باسپانا بويىنشا وتەماقى تولەۋ قاراستىرىلعان.بۇل وتەماقى پاترۋلدىك پوليتسەيلەرگە، بارلىق ۋچاسكەلىك پوليتسيا ينسپەكتورلارىنا جانە كامەلەت جاسقا تولماعانداردىڭ ءىسى بويىنشا ينسپەكتورلارعا بەرىلەدى. ءدال وسى ءۇش ساناتتىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىن كوتەرۋ كەرەك. ىشكى ىستەر ورگاندارى ولارعا از كوڭىل ءبولىپ كەلدى. سوندىقتان، مەملەكەت باسشىسى ءبىزدىڭ ۇسىنىستى قابىلدادى. 1 شىلدەدەن باستاپ، ۋچاسكەلىك ينسپەكتورلاردىڭ ەڭبەكاقىسى 25 كوتەرىلدى جانە ەڭ باستىسى باسپانا بويىنشا وتەماقى الادى. وتباسى مۇشەلەرىنىڭ سانىنا قاراي 70 مىڭنان 150 مىڭ تەڭگەگە دەيىن تولەنەدى. بۇل مەملەكەت پەن قوعام تاراپىنان ۇلكەن قولداۋ، دەدى مينيستر.ەسكە سالا كەتسەك، 2019جىلدىڭ 1 شىلدەسىنەن باستاپ، ءبىرقاتار ىشكى ىستەر ورگاندارى قىزمەتكەرلەرىنىڭ جالاقىسى كوتەرىلدى. پاترۋلدىك پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ جالاقىسى 65 پايىزعا، جەدەلتەرگەۋ قۇرامى قىزمەتكەرلەرىنىڭ جالاقىسى 55 پايىزعا، ۋچاسكەلىك ينسپەكتورلار مەن كامەلەتكە تولماعاندار ءىسى جونىندەگى ينسپەكتورلاردىڭ جالاقىسى 25 پايىزعا، قالعان قىزمەت وكىلدەرىنىڭ جالاقىسى 20 پايىزعا ارتتى. |
ئەگەر قارار ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسى تەرىپىدىن ماقۇللانسا، گېنېرال سامۇل لوكلىر ئامېرىكىنىڭ غەربىي قىرغىقىدىن باشلانغان پۈتۈن تىنچ ئوكيان رايونىدا ۋەزىپە ئۆتەۋاتقان 300 مىڭ كىشىلىك ھەربىي قىسىملىرىغا قوماندانلىق قىلىدۇ.گېنېرال سامۇل لوكلىر ئامېرىكىنىڭ ياۋروپا ۋە ئافرىقا ئەللىرىدىكى دېڭىز ئارمىيە كۈچلىرىنىڭ باشلىقى شۇنداقلا ناتو بىرلەشمە ئارمىيىسىنىڭ ناپلېستا تۇرۇشلۇق قىسىملىرىنىڭ قوماندانىدۇر. ئۇ لىۋىيىدىكى ئۇچۇش چەكلەنگەن رايون نىڭ تەشكىللىنىشىدە رول ئوينىغان.بىرلەشمە ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، ئەگەر گېنېرال لوكلىر باش شتابى خاۋايدا تۇرۇشلۇق ئامېرىكا تىنچ ئوكيان قىسىملىرىنىڭ قوماندانى بولسا، ئۇ ئاساس كۈچىنى خىتاينىڭ كۈندىن كۈنگە ئېشىپ بېرىۋاتقان ئىقتىسادىي ۋە ھەربىي كۈچىگە شۇنداقلا شىمالىي كورىيىدىن كېلىدىغان يادرو تەھدىتىگە تاقابىل تۇرۇشقا قارىتىدىكەن.ئوبامانىڭ لوكلىرنى ئامېرىكا تىنچ ئوكيان قىسىملىرىنىڭ قوماندانلىقىغا كۆرسىتىشى ئوباما ھۆكۈمىتىنىڭ يېقىنقى ئايلاردىن بېرى ئاسىياتىنچ ئوكيان رايونىدىكى تەسىر دائىرىسىنى كېڭەيتىش پائالىيەتلىرىنى كۈچەيتكەن مەزگىلگە توغرا كەلدى. ئوباما تېخى يېقىندىلا ئامېرىكىنىڭ رايوندىكى ھەربىي كۈچىنى ئاشۇرىدىغانلىقى ۋە ئاۋسترالىيىدە 2500 كىشىلىك ھەربىي بازا قۇرىدىغانلىقىنى جاكارلىغان ئىدى.ئامېرىكا تىنچ ئوكيان قىسىملىرىنىڭ ھازىرقى قوماندانى گېنېرال روبېرت ۋىللارد 2009يىلى ۋەزىپىگە تەيىنلەنگەن ئىدى. |
بيۋدجەت قاراجاتى ۇنەمى باقىلاۋداقازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ اتقارىلۋىن باقىلاۋ جونىندەگى ەسەپ كوميتەتىنىڭ تورايىمى ناتاليا گودۋنوۆانى قابىلدادى. كەزدەسۋ بارىسىندا مەملەكەت باسشىسىنا ەسەپ كوميتەتىنىڭ 2018 جىلى اتقارعان جۇمىستارىنىڭ قورىتىندىسى تۋرالى باياندالدى.نۇرسۇلتان نازارباەۆ ەسەپ كوميتەتىنىڭ تاراپىنان بيۋدجەت قاراجاتىنا ۇنەمى باقىلاۋ جۇرگىزۋدىڭ جانە ونىڭ تيىمدى يگەرىلۋىنە مۇقييات تالداۋ جاساۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ وتتى. ەسەپ كوميتەتىنىڭ نەگىزگى مىندەتى مەملەكەتتىك بيۋدجەتتىڭ تيىمدى جۇمسالۋىن قاداعالاۋ. سىزدەردىڭ الدارىڭىزدا باقىلاۋ ىسىنەن اۋديتكە كوشۋگە بايلانىستى جاڭا مىندەتتەر تۇر, دەدى ەلباسى.ەسەپ كوميتەتىنىڭ تورايىمى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ تيىمدى جۇمسالۋىنا اۋديت جۇرگىزۋ بارىسى جانە وسى سالاداعى الەمدىك تاجىريبەنى زەرتتەۋ ناتيجەلەرى جونىندە مالىمدەدى. تيىمدىلىك اۋديتىنە كوشۋ جۇمىستارىن جالعاستىرا بەرەمىز. بىلتىر جالپى سوماسى 430 ميلليارد تەڭگە قاراجاتقا بايلانىستى تارتىپ بۇزۋشىلىق انىقتالدى. ەگەر بۋحگالتەرلىك ەسەپسىز ناقتى قارجىلىق تارتىپ بۇزۋشىلىقتى الساق, ونىڭ مولشەرى 16 ميلليارد تەڭگەنى قۇراپ وتىر. بۇل كورسەتكىش 2017 جىلى 70 ميلليارد تەڭگە بولعان ەدى. وسىلايشا, قارجىلىق تارتىپتىڭ جاقسارا تۇسكەنى بايقالادى, دەدى ن.گودۋنوۆا.ەسەپ كوميتەتىنىڭ تورايىمى مەملەكەتتىك جانە سالالىق باعدارلامالار بيۋدجەتىنىڭ تيىمدىلىگىنە جۇرگىزىلگەن باعالاۋ ناتيجەلەرى جونىندە مالىمەت بەردى. سونداياق جالپى ەكونوميكالىق جانە قارجىلىق جوسپارلاۋ ساپاسىن ارتتىرۋ ۇشىن ۇكىمەتپەن بىرلەسىپ قابىلداعان شارالار تۋرالى باياندادى.كەزدەسۋ سوڭىندا مەملەكەت باسشىسى ەسەپ كوميتەتىنە پارتيياسىنىڭ سەزىندە مالىمدەلگەن الەۋمەتتىك باعدارلامالار مەن باستامالاردىڭ جۇزەگە اسىرىلۋىنا تيىستى باقىلاۋ جاساۋدى تاپسىردى.بيۋدجەت قاراجاتى ۇنەمى باقىلاۋداەسەپ كوميتەتىقازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆكانەلو مەن دجەيكوبس تۇڭعىش رەت باسپاسوز جيىنىن ...ەۋرازييا جازۋشىلارى ەكى كۇندە نە تالقىلادى?قىركۇيەك 24, 2018بالالار سايتىنا باسىمدىق بەرگەن جون |
قازاق ۇلتىنىڭ كيىم كەشەك ۇلگىلەرىنىڭ فورمالارى ساق داۋىرىنەن باستاۋ الىپ بىرتىندەپ دامي تۇسكەن. زەرتتەۋلەرگە قاراعاندا، ءبىزدىڭ ۇلتىمىز نەگىزىنەن مال شارۋاشىلىعىمەن شۇعىلدانىپ، تاۋ ساعالاپ سۋ جاعالاپ جۇرگەن تۇرمىستىق تىرشىلىگىمىزگە بايلانىستى جاراتىلىستىق ورتاعا ۇيلەسىپ كيىم تىگۋ قالىپتاسقان ءارى جەكە مەنشىك ءتۇزىمى كۇشەيىپ، تۇرمىستىق تاسىلدەرىندە وزگەرىس بولىپ، وندىرىستىك مەشەۋلىكتى وزگەرتىپ، راۋعاشتىڭ تامىرى، قايىڭ قاراعاي، جۋسانداردان مانەرلەپ ءتۇرلى بوياۋمەن، مال تەرىلەرىن جۇمساقتاپ يلەپ، ءيىرۋ، توقۋ مەن مانەرلەۋ ارقىلى كيىم كەشەك مادەنيەتىمىز تاريحىنداعى ماڭىزدى كەزەڭدى باستاعانىن تاريحي زەرتتەۋلەر دالەلدەدى.كيىمدى ورتا تابيعاتىنا ۇيلەستىرىپ ات ۇستىنە، ءوندىرىس ەڭبەكتەرىنە، كوشى قونعا، ىستىق سۋىققا بەيىمدەپ، تۇرمىس سالتىمىزعا بايلانىستىرىپ قازاق ۇلتتىق ۇلگىلەردە كەڭ مول كيىم ۇلگىلەرىن تاپقىرلاعان. دەرەكتەرگە قاراعاندا، ءبىر عانا كۇپىنىڭ پايدا بولۋىنىڭ وزىنە ەكى مىڭ جىلدان اسقان كورىنەدى.ءۇيسىن پاتشالىعى كەزىندە پاتشالار التىن وقالى، بيىك توبەلى، كەڭ قايىرمالى، ميلىقتى ايىر قالپاق كيسە كەرەك. توبەسىنە قىزىل كۇرەڭ جىبەكتەن قوشقار ءمۇيىزدى ورنەك سالىپ، ءوڭىرىن قيۋلاپ، ماڭدايىنىڭ بيىك قايىرماسىنا تاس كوزدى التىن ايدارشا ورناتقان كورىنەدى. ابىلاي حاننىڭ داۋىرىندە پاتشانىڭ باس كيىمىنىڭ توبەسى سليندىر ءتارىزدى بيىكتەلىپ، قايىرماسى ءدال ماڭدايىنان ەكى اشالانىپ، توبەلىككە جاھۇت كوزدى التىن ايدار ورناتىلعان. ءدۇريا تەكتەس ەڭ اسىل كەزدەمەلەرمەن تىستالىپ، قۇس قاناتى سياقتى ورنەكتەلىپ، ەتەك، قايىرماسىنا ويۋ ورنەك سالىناتىن بولعان. حانداردىڭ وقالى شاپاندارى ءپۇلىس، كارس سياقتى قىمبات كەزدەمە، ءجۇن جىبەكتەردەن توقىلادى. ەتەك جەڭى كەڭ، قۇس قانات، قوس ءمۇيىزدى ورنەكپەن كومكەرىلىپ، ءدال جاۋىرىن ورتاسىنا جاۋقازىن گۇلدى كوگەرىس ورنەك كەستەلەنەدى. تۇيمەلەمەي ۇزىن جىبەك بەلبەۋ تاعىپ، توعاسىنا جاقۇتتان كوز ورناتىپ التىن بەلدىك بۋىنادى. سول داۋىردەگى ءبي بەكتەردىڭ تورە قوجا مەن موللالاردىڭ مارتەبەلىك بەلگىلەرى دە بورىكتەرىنىڭ ماڭدايىنان بايقالادى. |
ينۆەستيتسيانىڭ ءبارى بىردەي حالىققا ءتيىمدى مە؟ايماق 2853 4 پىكىر 25 قازان, 2019 ساعات 11:44قازىرگى تاڭدا قوستاناي وبلىسى ەلىمىزدە وزگە وڭىرلەردىڭ قايقايسىسىمەن دە ەركىن تايتالاسا الاتىن مىقىت ايماقتاردىڭ ءبىرى. ەكونوميكالىق كورسەكىشتەرى دە ەشكىمنەن ولقى سوقپايدى. ءتىپتى جاقىندا عانا وتكەن توعىز ايدىڭ قورىتىندىسىنا ارنالعان القالى باس قوسۋدا ەكونوميكا مەن الەۋمەتتىك سالانىڭ قايقايسىسىندا دا ەرەكشە ورلەۋ بار ەكەندىگى اسا ماقتانىشپەن ايتىلدى. شىندىعىندا دا سولاي شىعار. ستاتيستيكامەن تالاسىپ، ابىروي الا المايتىنىمىز ايقىن.ءبىزدىڭ ايتايىن دەگەنىمىز، وسى كورسەتكىشتەردىڭ كولەڭكەسىندەگى كەيبىر كەلەڭسىز جايتاردىڭ جۇرتتان جاسىرىلىپ قالاتىندىعى عانا. ماسەلەن، وسى جينالىستا قوستاناي وبلىسىندا كەيىنگى جىلدارى تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى جەتەكشى سالاعا اينالعاندىعى ەرەكشە اتالىپ ءوتتى. ايتالىق، تەك نۇرلى جەر باعدارلاماسى بويىنشا عانا 264,5 مىڭ شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي سالىنىپ، ول بىلتىرعى جىلمەن سالىستىرعاندا 16,2 پايىزعا ارتىپ، توبەمىز كوككە ءبىر ەلى جەتپەي قالىپتى. جاقسى ما، جاقسى. تاماشا ما، تاماشا. تەك ءبىر ءسال عانا اتتەگەنەايى 365 . سايتىنىڭ حابارلاۋىنا قاراعاندا سوڭعى كەزدە ەلىمىزدەگى قوستاناي، سەمەي، پاۆلودار، تاراز جانە نۇرسۇلتان سەكىلدى بەس بىردەي قالادا جاڭادان سالىنعان تۇرعىن ۇيلەر قاتتى قىمباتتاپ كەتكەن. ولاردىڭ ىشىندە قوستاناي شاھارى ەرەكشە كوزگە تۇسەتىن كورىنەدى. ماسەلەن، رەسمي دەرەكتەرگە قاراعاندا جاڭادان سالىنعان ۇيلەردىڭ ءاربىر شارشى مەترى تەك قىركۇيەك ايىندا عانا 9,2 پايىزعا وسكەن. ال جىلدىق ءوسىم اناۋمىناۋ ەمەس، تۋرا 20 پايىزعا شارىقتاعان. وسى 12 اي ىشىندە ءاربىر شارشى مەتر 39,5 مىڭ تەڭگەگە كوتەرىلگەن. ال ءبىر قىزىعى، قوستانايدا جاڭادان سالىنعان ۇيلەردىڭ باعاسى ەلىمىزدىڭ كەزكەلگەن قالاسىمەن سالىستىرعاندا ەرەكشە ءوسىپ كەتەدى ەكەن. بىزدەن كەيىنگى ەكىنشى ورىندا سەمەي كەلەدى، ال ونىڭ ءىزىن پاۆلودار باسىپ كەلەدى.سوندا قالاي بولعانى؟ تۇرعىن ءۇيدىڭ جالپى ءوسىمىن ايتامىز دا، ونىڭ قاراپايىم حالىققاك قانشالىقتى قىمباتقا تۇسەتىندىگى تۋرالى جاق اشپايمىز. وسى باس قوسۋدا ءبىزدىڭ قوستانايداعى ءۇيدىڭ ەشبىر نەگىزسىز شىعانداپ كەتكەندىگى جايلى نەگە تەرەڭ تالداۋ جۇرگىزىلىپ، ونىڭ ءتۇپتامىرىن نەگە اتاپ كورسەتپەسكە؟ سوسىن ونى قالاي جونگە كەلتىرۋدىڭ جولى ايتىلىپ، مۇنداي كەلەڭسىزدىكتى كەلەشەكتە بولدىرماۋ حاقىندا كەلەلى اڭگىمە قوزعاماسقا؟ قالا اكىمىنەن نەگە ناقتىلى جاۋاپ تالاپ ەتىلمەيدى؟ الدە جاۋىردى جابا توقىپ، باس سىنسا بورىك ىشىندە، قول سىنسا جەڭ ىشىىندە دەتىن ءپرينتسيپتى ۇستاپ، بەيجاي ءومىر سۇرگەن ءتيىمدى مە ەكەن؟ ارينە، ۇيلەردىڭ قىمباتشىلىعىنان بايلار مەن بيلىك باسىنداعىلار ەشقاشان زارداپ شەكپەيدى. قاشاندا سورلايتىن ايلىعى شايلىعىنا دەتپەيتىن قاراپايىم حالىق قانا. الايدا ولاردىڭ جايكۇيىن ويلاپ وتىرعان ءبىزدىڭ بيلىك جوق. ءبارى تاماشا، ءبارى جاقسى.مۇنى ءبىر دەلىك. بىزدەگى بيلىكتىڭ ماقتان تۇتاتىن تاعى ءبىر كورسەتكىشىوبلىسىمىزعا ينۆەستيتسيانىڭ قاپتاپ قۇيىلىپ جاتقاندىعى جايلى ادەمى ەرتەگى. جوق، ءبىز مۇلدەم مۇنداي ەمەس دەۋدەن اۋلاقپىز. وبلىس ەكونونميكاسىندا ينۆەستورلاردىڭ ۇلەسى اۋقىمدى، ءسوزى ءوتىمدى، ەكپىنى مىقتى. ماسەلەن، وسىنداعى جەڭىل ماشينا قۇراستىراتىن الىپ كاسىپورىنسارىارقااۆتوپروم اتتى ۇلكەن كومپانيا ءبىرجولاتا قىتايدىڭ قولىنا وتكەن. الايدا بۇلاردىڭ شىعارعان، جەرگىلىكتى باسپاسوزدە ماقتاۋىن اسىرعان كولىكتەرىن قالامىزدىڭ كوشەلەرىنەن كۇندىز شام الىپ ىزدەسەڭ دە تابا المايسىز. ارنايى بارىپ كوردىك، وبلىس اكىمدىگىنىڭ الدىندا دا قاپتاعان شەتەلدىك سىلاڭداعان كولىكتەردەن كوز اشپايسىز. سوندا ولار قايدا كەتكەن. راس، قىتايدىڭ وزگە جۇرت كوپ بىلە بەرمەيتىن دەيتىن جەڭىل ماشيناسىنىڭ بىرنەشەۋىن وبلىستىق پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ الدىنان بايقاپ قالدىق. بارى وسى. ەگەر ءبىزدىڭ بيلىك بۇلاردى مەملەكەتتىك قىزمەتتەگىلەرگە مىندەتتەيتىن بولسا، ودان جاقسى ناتيجە شىعا قويۋى نەعايبىل. بىرىنشىدەن، ءبىز بۇل ادىسپەن قىتاي ەكونوميكاسىنا تاعى دا ۇلەس ۇلەس قوسامىز. ەكىنشىدەن، جەرگىلىكتى جۇرگىزۋشىلەردىڭ ايتۋىنا قاراعاندا بىزدەگى قۇراستىرىلاتىن كولىكتەر ارى كەتكەندە ءۇش جىلعا عانا شىدايدى. سوسىن كۇركىلى مەن جوتەلى باستالادى. ال شەتەلدىك ماشينلار كەمى ون جىلعا ەركىن جارايدى. ءبىز بۇل جەردە شەتەلدىك كولىكتەردى الۋدى ناسيحاتتاپ وتىرعان جوقپىز. تەك بىزدەگى وتاندىق دەپ اتالاتىن كولىكتەردىڭ ساپاسىن سول دەڭگەيگە دەيىن كوتەرىپ، باعاسىن ولاردان گورى ءسال تومەندەتسە دەگەن تىلەك قانا. بۇل نارىق زاڭى. ايتپەسە باسەكەگە جارامايتىن دۇنيە شىعارۋحالىقتىڭ اقشاسىن دالاعا شاشۋ دەگەن ءسوز. وسى ورايدا تاعى ءبىر وي كوپتەن بەرى مازا بەرمەيدى. جارايدى، وسىنداعى قىتايدىڭ شىعارىپ جاتقان كولىكتەرىندە ەش ءمىن جوق، ولاردىڭ قايقايسىسى دا شەتەلدىك كولىكتەردەن قاي جاعىنان دا كەم تۇسپەيدى دەلىك. وندا وسى ءوز وبلىسىمىزدىڭ اكىمى ارحيمەد مۇقانبەتوۆ نەگە الدىمەن باس بولىپ، سول كولىكتەردى ەرتتەپ مىنبەيدى؟ سوندا مۇمكىن اۋدان مەن قالا اكىمدەرى، دەپارتامەنت پەن باسقارما باسشىلار اياق استىنان جاپپاي پاتريوت بولىپ شىعا كەلەرى ءسوزسىز. ونىڭ ۇستىنە قالتالارىنان ەشتەڭە دە شىقپايدى، ءبارىن دە حالىق ياعني بيۋدجەت تولەيدى. دەمەك، بۇل كولىكتەردە ۇلكەن ءبىر كىلتيپان بار دەگەن ءسوز عوي بۇل. ونىڭ قانداي كىلتيپان ەكەندىگىن ءبىر ايتقاندى ەكى ايتىپ مىجعىلاي بەرمەيىك، ءتىسى شىققان بالاعا شايناپ بەرگەن اس بولمايدى دەگەن ماتەلدىڭ ءوزىاق جەتكىلىكتى شىعار.ال جالپى، ينۆەستور دەگەن قۇدىرەت ەڭ الدىمەن ءوز قارا باسىنىڭ قامىن ويلايدى، قۇيعان اقشاسىنىڭ بىرنەشە ەسە بولىپ قايتاتىندىعىنا كوزى جەتسە عانا تاۋەكەلگە بارادى. مىنە سوندىقتان دا ولاردىڭ ايتقاندارىنا باس شۇلعي بەرمەي، مۇنداي ينۆەستيتسيا الدىمەن قاراپايىم حالىقتىڭ تۇرمىستىرشىلىگىن جەڭىلدەتۋگە باعىتتالۋىنا نازار اۋدارسا، نۇر ۇستىنە نۇر. ماسەلەن، بىزدە تراكتورلار مەن كومبايندار قۇراستىرۋعا قارجىسىن قۇيۋعا دايىن ينۆەستورلار جەتەرلىك كورىنەدى. ەكونوميكانىڭ جەتەكشى سالارىنا كوڭىل ءبولىپ، ونىڭ قارقىندى دامۋىنا ءبارىمىز دە شىن نيەتپەن تىلەكتەسپىز. الايدا، سانسالالى تىرشىلىك تەك ماكروەكونوميكا دەگەن ۇعىممەن عانا شەكتەلمەيدى عوي. قاراپايىم تۇرمىسقا اسا قاجەتتى دۇنيەلەر جەتىپ ارتىلادى ەمەس پە؟ ماسەلەن، وزگەسىن بىلاي قويعاندا كەيىنگى كەزدەرى مىنا جەدەل ساتى ليفت دەگەنىڭ زاردابىن ابدەن تارتىپ جۇرگەنىمىز جاسىرىن جايت تا ەمەس. الگىندەي جەدەل ساتىنىڭ اياق استىنان بۇزىلىپ قالعاندىعىنىڭ كەسىرىنەن اقتوبە قالاسىندا جاپجاس كەلىنشەكتىڭ ءوز نارەستەسىن قۇتقارام دەپ قازا تاپقاندىعىن قالىڭ جۇرت ۇمىتا قويماعان شىعار.بۇل كەزدويسوق دۇنيە ەمەس. بىرەر مىسال كەلتىرە كەتەلىك. 2011 جىلى ورال قالاسىندا ايكۇنى كەلىپ جۇرگەن، ەكىقابات كەلىنشەك جەدەل ساتىنىڭ شاحتاسىنا قۇلاپ كوز جۇمدى. 2013 جىلى اقتوبە قالاسىندا ەر ادام ءدال وسىنداي سەبەپتەن قازا بولدى. 2016 جىلى الماتى قالاسىنداعى اقساي شاعىن اۋدانىنداعى 9 قاباتتان تومەن قاراي جىلدام قوعالعان ساتى ەكىنشى قاباتقا جەتەرجەتپەستەن كىلت توقتاعان. ابىروي بولعاندا، ساتىداعى جاس بالا جەڭىل عانا جاراقات العان. ايتا بەرسەڭ، جەدەل ساتىلاردىڭ ابدەن ەسكىرىپ، اجال اكەلەتىن قۇرالعا اينالعاندىعى تۋرالى دەرەكتەر جەتىپ ارتىلادى.ەگەر ستاتيستيكا دەرەكتەرىنە قاراعاندا ەلىمىزدەگى جەدەل ساتىلاردىڭ 70 پايىزىنىڭ ابدەن توزىعى جەتىپ، ادامدارعا قاۋىپ توندىرەتىندىگىن ەسكەرسەك، بۇعان مۇلدە تاڭ قالۋعا بولماس. ءبىر قىزىعى، وسىدان ەكى جىل بۇرىن قوستاناي قالاسىندا جەدەل ساتى شىعاراتىن زاۋىت سالىنادى ەكەن دەگەن قۋانىشتى حابار تارادى. بۇل قاۋەسەت ەمەس، شىندىق بولىپ شىقتى. رەسەيدەگى وسىنداي جەدەل ساتى شىعاراتىن بەلگىلى كومپانيا وسىندا كەلىپ، دايىندىق جۇمىستارىن باستاعان. امال نەشىك، بۇل تالپىنىس دا ءساتسىز اياقتالدى. بىزگە بۇل جوبا قولايلى ەمەس دەگەن كورشىمىزدىڭ ماماندارى قۇرالجابدىقتارىن جيناپ، ءبىر كۇندە ەلىنە كەتىپ وتىردى. اتتەگەنەاي دەپ سان سوعىپ ءبىز قالدىق. ەگەر، وسى زاۋىت ىسكە قوسىلعاندا مۇنداي اسا قاجەتتى دۇنيەمەن ءوز وبلىسىمىزدى عانا ەمەس، بۇكىل ەلىمىزدى تولىق قامتاماسىز ەتىپ، ءتىپتى كورشىلەرمىزدى دە قامتىرما ەدىك. قانشاما ءتيىمدى دۇنيەدەن ايرىرىلدىق دەسەڭشى. ميلليونداعان عانا ەمەس، ميللياردتاعان پايدادان قاعىلدىق. ەگەر ءبىر جەدەل ساتىنى ءبىز رەسەيدەن قازىردىڭ وزىندە 6 ميلليون تەڭگەگە ساتىپ الىپ جۇرگەنىمىزدى ەسكەرسەك، قانشاما بايلىقتى ىسىراپ ەتىپ وتىرعانىمىزدى ءتۇسىنۋ قيىن ەمەس شىعار.وسى ورايدا بىرنەشە ساۋال مازا بەرمەيدى. مۇنداي اسا قاجەت ينۆەستور نەگە اياق استىنان كەتىپ قالدى؟ ولار كەتپەي، جەمىستى جۇمىس ىستەۋىنە، ءسويتىپ قازىنامىزعا عانا ەمەس، حالقىمىزعا دا ۇلكەن پايدا اكەلەتىن جوبادان نەگە وڭاي ايىرىلىپ قالدىق؟ نەگە ولار تالاپ ەتەتىن قولايلى جاعداي جاسالىنباعان؟ الدە ءبىزدىڭ جەرگىلىكتى بيلىك: قايتەر دەيسىڭ، بىرەۋى كەتسە، ەكىنشىلەرى كەلەدى. ەڭ باستىسى، ينۆەستيتسيا تارتىلىپ جاتىر دەگەن جاقسى اتاقتان ايىرىلىپ قالماساق بولعانى دەگەن وزگەگە ەمەس، تەك وزدەرىنە عانا ءتيىمدى ساكياسات ۇستانىپ وتىر ما ەكەن؟ ءبىر قىزىعى، رەسەيلىكتەر كەتكەننەن سوڭ، ساساتىن ەشتەڭە جوق. ءبىز جەدەل ساتىنىڭ ورنىنا قىتايدىڭ تەلەديدارىن شىعارىپ، بۇكىل حالىقتى قارق قىلامىز دەگەن تاعى ءبىر كوز الداۋ شىقتى.مىنەكەي، بىزدەگى ينۆەستيتسيا تارتۋ دەگەننىڭ كەيبىر قىزىقتى تۇستارى وسىنداي. سوندا ول ينۆەستيتسيا حالىقتىڭ جاعدايىن جاقسارتۋ ەمەس، بيلىكتىڭ ءبىز وسىلايشا قاتىرىپ جاتىرمىز دەگەن ناۋقانشىلىق دەرتىن بۇركەمەلەۋگە كەرەك تاپتىرماس ءتاسىل مە ەكەن. سوندا كىمكىمدى الداپ ءجۇر؟ايتپاقشى، كۇنى كەشە تاعى دا قوستانايدىڭ اتى دۇركىرەپ شىقتى. ءبىز ەندى وسىندا پەتەربۋرگتىڭ تاراكتور زاۋىتىنان بولشەكتەر الىپ، اسا قۋاتتى كيروۆەتس تراكتورىن شىعاراتىن بولىپپىز. بۇل دۇنيە ەلىمىزگە اسا قاجەت كورىنەدى. وعان داۋىمىز جوق. الايدا بۇل جەردە ەڭ باستى سۇراققا جاۋاپ تابىلمادى. وسىناۋ اسا قۋاتتى دەگەن تراكتور شىعارىلعاندا ونىڭ باعاسىنىڭ قانشا بولاتىندىعى جايلى ەشكىم دە ءتىس جارىپ ايتپادى. ال بۇل ەڭ باستى ماسەلە ەمەس پە؟ ەگەر ونىڭ باعاسى تىم اسپانداپ كەتسە، بىزدەگى مىڭداعان شارۋا قوجالىقتارى ونى الىپ، قاجەتىنە جاراتا الا ما؟ الا الماسا، وعان ۇكىمەت قانداي جاردەم ياعني سۋبسيديا بەرە الادى؟ ءوز ەلىمىزدەن مۇنداي مالىمەتتەردى تابا المادىق. ال رەسەيدىڭ كەيبىر دەرەك كوزدەرىنە قاراعاندا ول سول ەلدەگى جانە تمد ەلدەرىندەگى ديلەرلەر مۇنى 6 ميليوننان 15 ميلليون رۋبلگە ساتادى ەكەن. مۇنى ەندى بىزدەگى قۇنى تۇسە باستاعان تەڭگەمىزدىڭ باعامىنا سالىپ ەسەپتەسەڭىز، قۋانا قويماسىڭىز انىق.ارينە، شەتەلدەگى بەلگىلى تەحنيكانى ءوز ەلىندە قۇراستىرىپ، كۇن كورۋ دەگەن دۇنيە اسا دامي قويماعان ەلدەردە ءجيى كەزدەسەتىن قۇبىلىس. الايدا وسىنداي شالا دۇنيەمىزدى ءوزىمىزدىڭ شىعارعان تەحنيكامىز دەپ قاراپايىم جۇرتشىلىقتى الداۋ ەشكىمگە دە ابىروي اپەرمەيدى. ءبىزدىڭ مينيسترلەرىمىز ىلعي وتاندىق ماشينا جاساۋ ءوندىرىسى دامىپ كەلەدى دەپ ۇرانداتۋعا شەبەر. قايداعى وتاندىق ماشينا جاساۋ؟ قۇراستىرۋ زاۋىتتارى قاشان تولىق ماشينا جاساۋ زاۋىتىنا اينالىپ ەدى؟ ەندى كوپ ۇزاماي بىزدەگى تراكتور جاساۋ ءوندىرىسىنىڭ دە اسا قارقىندى تۇردە دامىپ كەلە جاتقاندىعى تۋرالى قۋانىشتى حابارلاردى كوپتەپ ەستيتىن شىعارمىز. جارايدى، ءوزىمىزدىءوزىمىز الداپ ءماز بولىپ جۇرە بەرەمىز. ال شەتەلدىكتەر وسى وتىرىگىمىزگە سەنە قويار ما ەكەن؟ ۇلكەن كۇمانىم بار. |
ئەرمېنىيەدىكى سىياسىي كىرىزىس ئۇيغۇرچە04.03.2021 08.04.2021ئەرمېنىيەدىكى يېقىنقى ئۆزگىرىشلەر2021يىلى، 24 فېۋرال كۈنى، ئەرمېنىيەدە ئارمىيە بىلەن ھۆكۈمەت ئوتتۇرىسىدا، رۇسىيەدە ئىشلەنگەن ئىسكەندەر ناملىق باللىستىك باشقۇرۇلىدىغان بومبا مەسىلىسى سەۋەبىدىن كىرىزىس يۈز بەردى. ئەرمېنىيەنىڭ سابىق پىرېزىدېنتى سېرج ساركسيان، ئارمىيەنىڭ خامچوتىنىڭ ھۆكۈمەت تەرىپىدىن قىسقارتىلغانلىقىنى ۋە ئالدىنقى قاراباغ ئۇرۇشىدا ئىسكەندەر ناملىق باللىستىك باشقۇرۇلىدىغان بومبىلارنىڭ ئىشلىتىلمىگەنلىكىنى بىلدۈرگەنىدى. باش مىنىستىر نىكول پاشىنيان بۇنىڭغا جاۋاب بېرىپ، ئىسكەندەر نىڭ ئىشلىتىلگەنلىكىنى، ئەمما باشقۇرۇلىدىغان بومبىلارنىڭ قويۇپ بېرىلمىگەنلىكىنى ئېيتقانىدى. بۇ تالاش تارتىشلارغا ئارمىيە گېنېراللىرىمۇ داخىل بولغان، پاشىنيان باش ئىشتاب باشلىقىنىڭ بىرىنچى ياردەمچىسىنى ۋەزىپىسىدىن قالدۇرغانىدى.بۇنىڭغا ئاساسەن، 2021يىلى، 25 فېۋرال كۈنى، ئەرمېنىيە باش ئىشتاب باشقارمىسى ھۆكۈمەتكە مېموراندۇم تاپشۇرۇپ، نىكول پاشىنياننىڭ ۋەزىپىسىدىن ئىستېپا بېرىشىنى تەلەپ قىلدى. باش ئىشتاب باشلىقى ئونىك گاسپاريان ئىمزالىغان مېموراندۇمدا، باش مىنىستىر بىلەن ئەرمېنىيە ھۆكۈمىتىنىڭ نۆۋەتتە دۆلەت ئۈچۈن زۆرۈر قارارلارنى چىقارالايدىغان سالاھىيىتىنىڭ يوقلۇقى يېزىقلىق ئىدى. دەل شۇ پەيتلەردە، ئېرىۋان سامالىرىدا 30 تىپلىق ئۇرۇش ئايروپىلانلىرى تۆۋەن ئۇچتى.باش مىنىستىر پاشىنيانمۇ، باش ئىشتاب باشلىقى ئونىك گاسپارياننى ۋەزىپىسىدىن قالدۇردى ۋە قوللىغۇچىلىرىنى يىغىلىشقا چاقىردى. چۈشتىن كېيىن جۇمھۇرىيەت مەيدانىدا قوللىغۇچىلىرىغا خىتاب قىلغان نىكول پاشىنيان، ئارمىيەنىڭ باياناتىنىڭ ھەربىي سىياسىي ئۆزگىرىش تەشەببۇسى ئىكەنلىكىنى، بۇنىڭغا يول قويمايدىغانلىقلىرىنى جاكارلىدى.پاشىنياننىڭ نۇتقىدىن كېيىن، ئەرمېنىيە باش ئىشتاب باشقارمىسى، ئىككىنچى قېتىم بايانات ئېلان قىلىپ، مەيدانىنىڭ ئۆزگەرمىگەنلىكىنى يەنە بىر قېتىم تەكرارلىدى. ئۆكتىچىلەر ئارمىيە تەرەپنىڭ باياناتىنى قوللاپ نامايىش ئۆتكۈزدى، ھەمدە چېدىر قۇرۇش ئارقىلىق باش مىنىستىرنىڭ ۋەزىپىسىدىن ئىستېپا بېرىشى ئۈچۈن كوچىدا بولىدىغانلىقىلىرىنى بىلدۈردى.ئەرمېنىيە پىرېزىدېنتى ئەرمېن ساركسيان، ئۈچ كۈن كۈتكەن ۋە ھەرقايسى تەرەپلەر بىلەن كۆرۈشكەندىن كېيىن، ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇش خېتىنى باش مىنىستىر پاشىنيانغا قايتۇردى. باش مىنىستىر پاشىنيان بۇ قارارنى پىرېزىدېنتقا قايتا ئەۋەتىدىغانلىقىنى ۋە مەسىلىنىڭ ھەل قىلىنمىغانلىقىنى بايان قىلدى. ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇش مەسىلىسى، ئاساسىي قانۇن سوت مەھكىمىسىدە ھەل قىلىنىدىغاندەك قىلىدۇ.44 كۈنلۈك قاراباغ ئۇرۇشىدا ئەرمېنىيە مەغلۇپ بولغاندىن بۇيان، ئەرمېنىيە ئۆكتىچىلىرى باش مىنىستىر پاشىنياننىڭ ۋەزىپىسىدىن ئىستېپا بېرىشىنى تەلەپ قىلماقتا. پىرېزىدېنت ساركسيانمۇ مۇددەتتىن بۇرۇن سايلام ئۆتكۈزۈش كېرەكلىكىنى ئوتتۇرىغا قويماقتا. پارلامېنتتا كۆپ سانلىقنى ئىگىلەيدىغان پاشىنيان بولسا، ئومۇمىي سايلامنىڭ دەل ۋاقتىدا، يەنى 2022يىلى ئۆتكۈزۈلۈشى لازىملىقىنى ئىلگىرى سۈرمەكتە.پاشىنيان قوللىغۇچىلىرىنى 1مارت كۈنى ئۆتكۈزۈلىدىغان چوڭ يىغىلىشقا تەكلىپ قىلدى. 1مارت ئەرمېنىيە سىياسىتىدە ئالاھىدە ئورۇنغا ئىگە. 2008يىلى، 1 مارت كۈنى ئۆتكۈزۈلگەن يىغىلىشقا دۆلەت خەۋپسىزلىك كۈچلىرى مۇداخىلە قىلغان، بۇ جەرياندا 8 پۇقرا بىلەن ئىككى دۆلەت خەۋپسىزلىك خادىمى ھاياتىدىن ئايرىلغانىدى. ساقچىلارنىڭ ئارمىيەنىڭ دەل ئەكسىچە ھازىرغىچە پاشىنيان تەرەپتە تۇرۇشى، كۈچ تەڭپۇڭلۇقلىرىنىڭ بۇزۇلمىغانلىقىدىن دېرەك بېرىدۇ.يېقىنقى ئۆزگىرىشلەردىن كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى، غەرب ئەرمېنىيە كرىزىسى مەزگىلىدە پاسسىپ ھالەتتە تۇرماقتا. رۇسىيە تەرىپىدىن ئېلان قىلىنىۋاتقان باياناتلاردا، ۋەقەلەر ھازىرچە ئەرمېنىيەنىڭ ئىچكى ئىشلىرى دەپ قارالماقتا. تۈركىيە بولسا، ھەرقانداق شەكىلدىكى ھەربىي سىياسىي ئۆزگىرىشكە قارشى ئىكەنلىكىنى، ئارمىيەنىڭ سىياسەتكە ئارىلاشماسلىقى ۋە ئەرمېنىيەنىڭ كېلەچىكىنى خەلقنىڭ بەلگىلىشى كېرەكلىكىنى جاكارلىدى.قوشنىلىرى بىلەن دوستانە مۇناسىۋەت ئورنىتىش ۋە تەرەققىي قىلدۇرۇش، ئەرمېنىيەنىڭ بۇنداق سىياسىي كرىزىسقا يولۇقۇشىنىڭ ئالدىنى ئېلىشى مۇمكىن.خەتكۈچ: قاراباغ , ئەزەربەيجان , سىياسىي كىرىزىس , ئەرمېنىيە , ياۋروئاسىياغا نەزەر |
تۈركىيەنىڭ مېۋەكۆكتات ئېكسپورتى ئىزچىل ئاشتى ئۇيغۇرچەتۈركىيەنىڭ مېۋەكۆكتات ئېكسپورتى ئىزچىل ئاشتىتۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: 2021يىلنىڭ ئوخشاش مەزگىلىدە بولسا، ۋۇخەن ۋىرۇسى 19 ۋاباسى مەزگىلىدە ئىشلەپچىقىرىش ئىزچىل داۋاملاشقان بولۇپ، ئېكسپورت نىسبىتى 20 ئېشىپ 936 مىليون دوللارغا يەتتى.ياۋروپانى ئۆز ئىچىگە ئالغان 100 دىن ئارتۇق دۆلەتكە ئېكسپورت قىلىنغان مېۋەكۆكتات مەھسۇلاتلىرىدا، 133 مىليون دوللار بىلەن گېرمانىيە بىرىنچى ئورۇندا تۇردى. ئېكسپورتتا 23 لىك ئېشىش بىلەن 93 مىليون دوللاردىن 114 مىليون دوللارغا يەتكەن ئامېرىكا ئىككىنچى ئورۇندا تۇردى.مەزكۇر مەزگىلدە ئىراققا قىلىنغان مېۋەكۆكتات ئېكسپورت سوممىسى 83 مىليون دوللارغا يەتتى.خەتكۈچ: ۋۇخەن ۋىرۇسى , مېۋەكۆكتات ئېكسپورتى |
ھەيز مەزگىلىدە ئىچسە بولمايدىغان ئىچىملىكلەر تىبابەت تورىھەيز مەزگىلىدە ئىچسە بولمايدىغان ئىچىملىكلەرھاۋا بارغانسېرى ئىسسىشقا باشلىدى، ئىسسىق ھاۋادا بىر ئىستاكان سوغۇق ئىچىملىك ئىچسە ئادەم سالقىنداپ، راھەتلىنىپ قالىدۇ. ئەمما ھەيز مەزگىلىدىكى خانىمقىزلارغا سوغۇق ئىچىملىكلەر ئانچە ماس كەلمەيدۇ. سوغۇق ئىچىملىكلەردىن باشقا، يەنە ئۈچ خىل ئىچىملىك ئادەتتىكى تېمپېراتۇرىدىمۇ ھەيز مەزگىلدىكى خانىمقىزلارنىڭ ئىچىشىگە ماس كەلمەيدۇ.چۈچۈمەل تەملىك ئىچىملىكلەر. لىمون سۈيى، جۈزە سۈيى، قارا ئۆرۈك شەربىتى، ھەزىم قىلىشنى ياخشىلايدىغان ئالما سىركىسى قاتارلىقلارنى ھەيز مەزگىلىدە ئىچىشكە بولمايدۇ. جۇڭيى تېبابىتىدە قارىلىشىچە، ھەيز مەزگىلىدە چۈچۈمەل تەملىك ئىچىملىكلەرنى ئىچسە، ئادەتنى ئازايتىۋېتىدىكەن.تەبىئىيىتى سوغۇق ئىچىملىكلەر. تەبىئىيىتى سوغۇق ئىچىملىكلەرنىڭ ئادەتتە ئىسسىقنى ھەيدەش، زەھەر قايتۇرۇش ئۈنۈمى ياخشى، شۇڭا ھەيز مەزگىلىدە بۇ ئىچىملىكلەرنى كۆرگەندە ئاسانلا قان ئۇيۇۋېلىپ، قاننىڭ چىقىشىغا تەسىر يېتىدۇ، مۇشۇنداق داۋاملىشىۋەرسە كۆپىيىش سىستېمىسى ياللۇغلىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. بۇ خىل مېۋىلەر تاۋۇز، قوغۇن، كوكۇس، خولۇڭگو، چايلار كۆك چاي، كۆك كاۋا چېيى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، بۇ يېمەكلىكلەردىن تەييارلانغان ئىچىملىكلەرنى ھەيز مەزگىلىدە ئىمكان بار ئازراق ئىچىش كېرەك. بۇنىڭدىن باشقا، سوغۇق ساقلانغان قېتىقنىمۇ ھەيز مەزگىلدە ئىچىشكە بولمايدۇ.ئىسپىرت تۈرىدىكى ئىچىملىكلەر. ئىسپرت قان تومۇرلىرىنى كېڭەيتىپ، قان ئايلىنىشنى تېزلەشتۈرۈۋېتىدۇ. بولۇپمۇ، ئەسلىدىلا ئادىتى ئاز ھەم ئادەت ۋاقتى ئۇزۇن داۋاملىشىدىغانلار ئىسپىرتلىق ئىچىملىكلەرنى ئىچسە كۆپ قان كېتىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن. شۇڭا ھەيز مەزگىلىدە ئامال بار قىزىل ھاراق، قارىئۆرۈك ھارىقى، ئاق ھاراق ئىچىشتىن ساقلىنىش كېرەك.قايناقسۇ، قارا شېكەر سۈيىدىن باشقا، ھەيز مەزگىلىدە تەبىئىيىتى مۆتىدىل بولغان ئالما شەربىتى، ئۈزمە شەربىتى، ئانار شەربىتى ياكى قىزىل چاي، ئالقات چېيى ئىچسىمۇ بولىدۇ. |
مۇھەررىر : بۇئايشەم راخمان مەنبە: تىيانشان تورى 20181105 17:06پۇتقول ئۇيۇشۇش نۇرغۇن ياشانغانلاردا دائىم كۆرۈلىدىغان ئەھۋال، بەزىلەر بۇنىڭغا ئانچە ئېتىبار بەرمەي، يەرلىك ئاماللار بىلەن ئۇيۇشۇشنى داۋالىماقچى بولىدۇ. مۇتەخەسسىس لى چۈەنمىننىڭ ئەسكەرتىشىچە، ياشانغانلارنىڭ قولپۇتى ئۇيۇشۇشى خەتەر سىگنالى بولۇپ، يىغىنچاقلاپ ئېيتقاندا يەتتە خىل سەۋەبتىن بولىدىكەن.1. يەلكە نېرۋىلىرى بېسىلىش. ئۇخلىغاندا قىياپەت توغرا بولمىسا يەلكە نېرۋىلىرى بېسىلىپ قېلىپ قولپۇت ئۇيۇشۇپ قالىدۇ.2. دورىنىڭ ئەكس تەسىرى. بەزى دورىلار ئەكس تەسىر كۆرسەتكەنلىكتىن قولپۇت ئۇيۇشۇپ قالىدۇ.3. ئوزۇقلۇق يېتىشمەسلىك. مەسىلەن، ئاقسىل، ۋىتامىن كەمچىل بولۇش سەۋەبىدىن ئەتراپ نېرۋا ياللۇغى زەخمىگە ئۇچراپ، پۇتقول ئۇيۇشۇپ قالىدۇ.6. مېڭە قان تومۇرلىرى توسۇلۇش. بۇ چاغدا بىر تەرەپتىكى پۇتقول ئۇيۇشۇش، باش قېيىش، باش ئاغرىش، كۆزى غۇۋالىشىش ئەھۋاللىرى يۈز بېرىدۇ، تېزدىن دوختۇرخانىغا بېرىش كېرەك.7. يەللىك بوغۇم ئاغرىقى. كىلىنكىدا كۆرسىتىلىشىچە، قولپۇتى ئۇيۇشقانلار ئىچىدە 1ى يەللىك بوغۇم ئاغرىقى سەۋەبىدىن بولىدىكەن. |
عالىمدار ءتىرى روبوت جاساپ شىعاردى15 قاڭتار 22:26نۇرسۇلتان. قازاقپارات ا ق ش عالىمدارى باقالاردىڭ جاسۋشالارىنان ءتىرى روبوت قۇراستىرىپ شىعاردى. ولاردىڭ مولشەرى نەبارى 1 ميلليمەتردى قۇرايدى.امەريكالىق عالىمدار وزدەرىنىڭ تاجىريبەلەرىن جۋرنالىندا جاريالاعان.روبوتتاردىڭ سىزبالارىن جاساپ شىعارۋمەن ۆەرمونت ۋنيۆەرسيتەتىنە تيەسىلى جاساندى ينتەللەگى بار سۋپەركومپيۋتەر اينالىسىپتى. 5001000 نان استام جاسۋشا قولمەن ىرىكتەلىپ، ميكروقىسقىشپەن قۇراستىرىلىپتى.عالىمداردىڭ مالىمەتىنشە، جاسالعان نارسە قاراپايىم روبوت تا، جانۋار دا ەمەس، ءتىرى باعدارلامالىق اعزا. بۇعان قوسا ماماندار ءتىرى روبوتتى ادام دەنەسىنە ەكپە نەمەسە ءدارى جىبەرگەندە قولدانۋعا بولاتىندىعىن ايتتى.روبوتتاردىڭ قاڭقاسىنا نەگىز بولعان نارسە قۇرباقالاردىڭ ەمبريوندىق جاسۋشالارى. باقالاردىڭ جۇرەگىنەن الىنعان جاسۋشالاردىڭ كومەگىمەن روبوتتار قوزعالۋ قابىلەتىنە يە بولعان. ولار سۋلى ورتادا بىرنەشە اپتا بويى ءجۇزىپ، ءوزىنىڭ جيناعان قورىمەن قورەكتەنەدى. ال ەگەر جۇمىسى توقتاسا، جىلدام ءشىرىپ كەتۋ قاسيەتىنە يە. |
شينجياڭ بالۋاندار كومانداسى ارىندى قاداممەن العا تارتتىحالىق تورابىشينجياڭ بالۋاندار كومانداسى ارىندى قاداممەن العا تارتتى2021.05.21 17:02 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابىتيانشان تورابىنىڭ حابارى. 2 التىن مەدال، 3 كۇمىس مەدال، 5 مىس مەدال! جۋىردا جياڭسۋ ولكەسىنىڭ ۋىنجوۋ قالاسىندا اياقتالعان 2021 جىلعى مەملەكەتتىك حالىقارالىق كۇرەس جۇلدەلى جارىسى ٵرى 14 كەزەكتى مەملەكەتتىك سپورت جينالىسىنىڭ ىرىكتەۋ جارىسىندا شينجياڭ كومانداسىنىڭ بالۋاندارى جاقسى ناتيجە جاراتتى. قازىرگە دەيىن، شينجياڭ بالۋاندار كومانداسىنان 24 بالۋان 2021 جىلعى مەملەكەتتىك سپورت جينالىسىنا قاتىناسۋ تولىمدىلىعىنا يە بولدى، مۇنىڭ ىشىندە وليمپيادا شەبەرى رۇڭ نيڭنيڭ مەن ۋاليحان سەرىك ۇلى دا بار.بۇل جارىستان بۇرىن رۇڭ نيڭنيڭ مەن ۋاليحان سەرىك ۇلى ىلگەرىندى كەيىندى توكيو وليمپياداسىنا قاتىناسۋ تولىمدىلىعىن العان بولاتىن. بۇل جولعى جارىسى ٵرى مەملەكەتتىك حالىقارالىق كۇرەس جۇلدەلى جارىسى ٵرى جىل سوڭىندا وتكىزىلەتىن مەملەكەتتىك سپورت جينالىسىنىڭ ىرىكتەۋ جارىسى، مەملەكەتتىك سپورت جينالىسى دارەجەسىنىڭ الدىڭعى 16عا كىرگەندەرى عانا مەملەكەتتىك سپورت جينالىسىنىڭ شەشۋشى جارىسىنا قاتىناسۋ تولىمدىلىعىنا يە بولادى. جارىسقا ەلىمىزدىڭ جەر جەرىندەگى 100 كوماندادان 2000عا تارتا سپورتشى، باپكەرلەر مەن كوماندا باستاۋشىلارى قاتىناستى. جارىس جيىنى ەرلەردىڭ ەركىن كۇرەس ءتۇرى، ايەلدەردىڭ ەركىن كۇرەس ءتۇرى جانە ەرلەردىڭ كلاسسيكالىق كۇرەس ءتۇرى سياقتى ءۇش تۇردەن قۇرالعان، ٵر كۇرەس ءتۇرى ۇقساماعان 10 دارەجە بويىنشا مەملەكەتتىك سپورت جينالىسى دارەجەسى جانە مەملەكەتتىك سپورت جينالىسىنا جاتپايتىن دارەجە بويىنشا وتكىزىلدى.رۇڭ نيڭنيڭ مەن ۋاليحان سەرىك ۇلى مەملەكەتتىك سپورت جينالىسىنا وزدىگىنەن تولىمدىلىق العاندىقتان، بۇل جولعى جۇلدەلى جارىسقا قاتىناسپادى. بىرنەشە كۇندىك جارىس ارقىلى دورباتۋ كلاسسيكالىق كۇرەس ءتۇرىنىڭ 60 كيلوگرامدىق دارەجەسى بويىنشا اعا جۇلدەرگەر بولدى، قۋاتبەك باقىتقان ۇلى ەرلەر ەركىن كۇرەس ءتۇرىنىڭ 97 كيلوگرامدىق سالماق دارەجەسى بويىنشا 3 دارەجەلى بولدى، جاڭار نۇرلانحان ۇلى كلاسسيكالىق كۇرس ءتۇرىنىڭ 67 كيلوگرامدىق سالماق دارەجەسى بويىنشا 3 دارەجەلى بولدى، ءپاريحا قىزدار ەركىن كۇرەس ءتۇرىنىڭ 76 كيلوگرامدىق سالماق دارەجەسى بويىنشا 3 دارەجەلى بولدى. سوڭىندا شينجياڭ بالۋاندار كومانداسىنان جيىنى 24 بالۋان 2021 جىلى مەملەكەتتىك سپورت جينالىسىنا قاتىناسۋ تولىمدىلىعىن الدى.مەملەكەتتىك سپورت جينالىسىنا جاتپايتىن دارەجەدەگى جارىستا راحات گىمڭحان ۇلى كلاسسيكالىق كۇرەس ءتۇرىنىڭ 63 كيلوگرامدىق دارەجەسى بويىنشا اعا جۇلدەگەر بولدى، اكىرام انۋار اتالعان جارىس ءتۇرىنىڭ جۇلدەگەرلىگىن قولعا كەلتىردى. شەرالي تۇرسىن كلاسسيكالىق كۇرەس ءتۇرىنىڭ 72 كيلوگرامدىق سالماق دارەجەسى بويىنشا جۇلدەگەر بولدى، باعجان قالشان كلاسسيكالىق كۇرەس ءتۇرى بويىنشا 82 كيلوگرامدىق سالماق دارەجەسىنەن 3 دارەجەلى بولدى. ايدوس قادىر ۇلى ەرلەر ەركىن كۇرەس ءتۇرىنىڭ 70 كيلوگرامدىق سالماق دارەجەسى بويىنشا جۇلدەگەر بولدى، ەلشات قاجىمۇقان ۇلى ەرلەر ەركىن كۇرەس ءتۇرىنىڭ 90 كيلوگرامدىق سالماق دارەجەسى بويىنشا 3 دارەجەلى بولدى.1ج ك پ ورتالىق كوميتەتى كەڭسەس2سوعىس توقتاتۋ كەلىسىمشارتىن ج4373.10 يۋان! مەملەكەتتىڭ ەڭ ج |
ئىللىقلىق يەتكۈزۈپ ئەل قەلبىنى ئۇتقانلار20181109 18:40:42 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىكۈنەس ناھىيەسىدىكى ئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش بويىچە كەنتتە تۇرۇشلۇق خىزمەت ئەترەتلىرى ئامما بىلەن قەلبداش بولۇپ، ئاممىنىڭ قىيىنچىلىقىنى ھەقىقىي ھەل قىلدى.يېقىندىن بۇيان ھاۋا سوۋۇپ كەتتى. كۈنەس ناھىيەلىك تۇرالغۇ ئۆي ۋە شەھەر يېزا قۇرۇلۇش ئىدارىسىنىڭ ئالمىلىق بازىرىنىڭ ئالمىلىق كەنتىدە تۇرۇشلۇق ئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش خىزمەت ئەترىتى مەبلەغ توپلاپ كۆمۈر سېتىۋېلىپ، قىيىنچىلىقى بار 60 ئائىلىنىڭ ئۆيىگە ئاپىرىپ بەردى. ئالمىلىق كەنتىدىكى ئەڭ تۆۋەن تۇرمۇش كاپالىتىدىن بەھرىمەن بولىدىغان ئاھالە مۆلدۈر تويبولدى مۇنداق دېدى: ھاۋا سوۋۇپ كەتتى. خىزمەت ئەترىتىدىكىلەر ۋاختىدا كۆمۈر ئەكىلىپ بەردى، خىزمەت ئەترىتىدىكىلەرگە رەھمەت.ئالمىلىق كەنتىدە تۇرۇشلۇق ئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش خىزمەت ئەترىتىنىڭ باشلىقى، كەنت پارتىيە ياچېيكىسىنىڭ 1شۇجىسى فېڭ جيەن مۇنداق دېدى: قىيىنچىلىقى بار ئاھالىلارنىڭ قىشتىكى ئىسسىنىش مەسىلىسىنى ھەل قىلىش ئۈچۈن، خىزمەت ئەترىتىمىز ۋە كەنت ئاھالىلار كومىتېتى 60 توننا كۆمۈر سېتىۋېلىپ، ھەر بىر ئائىلىگە بىر توننىدىن يەتكۈزۈپ بەردۇق.بۇ مەزگىلدە، كۈنەس ناھىيەسىنىڭ كەڭسۇ بازىرى قۇر ئۆزەك كەنتىدىكى دېھقان گۈلجان ھەسەنباي يولدىشى بىلەن بىرلىكتە، ئۆيىنى بېزەش بىلەن ئالدىراش بولۇپ كەتتى. ئۇ مۇنداق دېدى: پارتىيە ۋە ھۆكۈمەت بىزگە ئەمىن ئۆي سېلىپ بەردى. بىز 28 مىڭ 500 يۈەنلىك ياردەم پۇلىدىن بەھرىمەن بولدۇق. يولدىشىم يازدا مال بېقىپ، قىشتا بورداقچىلىق قىلىدۇ. مېنىڭمۇ بىكار ئولتۇرغۇم كەلمەي، كەنتتە كىچىك دۇكان ئېچىپ ئائىلە كىرىمىمىزنى ئاشۇردۇم. ھازىر تۇرمۇشىمىز ياخشى ئۆتىۋاتىدۇ. بىز بىرلىكتە تىرىشىپ بېيىش يولىغا قاراپ ماڭىمىز.بۇ يىلنىڭ بېشىدا، قۇر ئۆزەك كەنتى يېڭىدىن 22 يۈرۈش ئەمىن ئۆي سېلىشنى بېكىتتى. كۈنەس ناھىيەلىك سۇچىلىق ئىدارىسىنىڭ ئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش بويىچە كەنتتە تۇرۇشلۇق خىزمەت ئەترىتى پىلانلاش، ئېلېكتىر ئېنىرگىيە، ئەمىن ئۆي قۇرۇلۇشى قاتارلىق تارماقلارنى پائال ماسلاشتۇرۇپ، ئەمىن ئۆي قۇرۇلۇشى ۋە يۈرۈشلۈك ئەسلىھەلەر قۇرۇلۇشىنىڭ سۈرئىتىنى تېزلىتىپ، كەنت ئاھالىلىرىنىڭ ئوڭۇشلۇق كۆچۈپ كىرىشىگە كاپالەتلىك قىلدى. خىزمەت ئەترىتىنىڭ مۇئاۋىن باشلىقى سۈي جياڭتاۋ مۇنداق دېدى: 9 ئاينىڭ ئاخىرىغىچە، ھەممە ئۆي ئىشلىتىشكە تاپشۇرۇلدى. نامرات ئامما ئەمىن ئۆيگە كۆچۈپ كىرىپ، دۆلەتنىڭ خەلققە نەپ يەتكۈزۈش سىياسىتىدىن بەھرىمەن بولدى.كۈنەس ناھىيەسىنىڭ تالدى بازىرى چاپقى ياقىسى كەنتىدىكى ۋۇ چۈەنخې يېڭىدىن قاتتىقلاشتۇرۇلغان كەنت يولىدا كېتىۋېتىپ خوشال ھالدا مۇنداق دېدى: ئىلگىرىكى توپا يولدا، يامغۇر ياغسىلا ماڭغىلى بولمايتتى. موتوسىكلىت بىلەن ماڭساقمۇ ئاسان يىقىلىپ چۈشەتتۇق. يامغۇر ياغمىغاندا بولسا، ھەممە يەرنى توپا چاڭ بېسىپ كېتەتتى. ھازىر يول ياخشىلىنىپ، ئاپتوموبىلمۇ، موتسىكلىتمۇ ماڭالايدىغان بولدى. بولۇپمۇ، يول چىرىغى ئورنىتىلغاندىن كېيىن كەچتە چىراقلار يورۇپ، سىرتقا چىقساقمۇ قورقمايدىغان بولدۇق. تالدى بازىرى چاپقى ياقىسى كەنتىدە تۇرۇشلۇق ئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش خىزمەت ئەترىتىنىڭ باشلىقى، كەنت پارتىيە ياچېيكىسىنىڭ 1 شۇجىسى باۋ دەيشيەن كەنت يولىدىكى ئۆزگىرىشنىڭ كەنتنى گۈزەللەشتۈرۈشنىڭ تۇنجى قەدىمى ئىكەنلىكىنى ئېيتتى. ئۇ مۇنداق دېدى: بۇ يىل بىز 500 مىڭ يۈەندىن ئارتۇق مەبلەغ سېلىپ، كەنتنىڭ قىياپىتىنى تۈپتىن ئۆزگەرتتۇق. كېلەر يىلى ئەتىيازدا گۈل گىياھ سېتىۋېلىپ، ھەر بىر ئائىلىگە تارقىتىپ بېرىمىز. دەرۋازا ئالدىدىكى تۆمۈر رېشاتكا ئىچىدە گۈل گىياھ ئۆستۈرۈپ، كەنتنى باغچا شەكىللىك كەنت قىلىپ قۇرۇپ چىقىمىز. |
ئەيدىزنىڭ تارقىلىشى ئەخلاقسىزلىقتىنمۇ ياكى بىلىمسىزلىكتىنمۇ؟ ئەيدىز ساۋاتلىرى دوختۇرلار تورىجەمىيئەتتە كىشىلەر ئەيدىزنىڭ تارقىلىشىنىڭ سەۋەپلىرىگە نىسپەتەن ھەر خىل قارايدۇئەيدىزنىڭ تارقىلىشى ئەخلاقسىزلىقتىنمۇ ياكى بىلىمسىزلىكتىنمۇشۇنداقلا، ئاز بولمىغان كىشىلەر ئەيدىزنىڭ تارقىلىشىنى ئەخلاقسىزلىقتىن بولىۋاتقان ئىشلار دەپ قارايدىكەن. زەھەر چېكىپ ئىشپىرىسنى ئورتاق ئىشلىتىپ ئەيدىزدىن يۇقۇملىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشنى باشقىلارنىڭ ھەم ئۆزىنىڭ نېمە بولۇشى بىلەن كارى بولمىغان ئەخلاقسىزلىق دىسەك، پاھىشەپاھىشىۋازلىق بىلەن شۇغۇللىنىپ ئۆزىنىڭ ھەم باشقىلارنىڭ ئەيدىز بىلەن يۇقۇملىنىشنى ئەخلاقسىزلىق دىسەك، ئۆزىنىڭ ئەيدىز بىلەن يۇقۇملانغانلىقىنى بىلىپ تۇرۇپ ھامىلدار بولۇپ بالىسىنىڭ ئەيدىز بىلەن يۇقۇملىنىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش تەدبىرلىرىنى قوللانماسلىقنى ئەخلاقسىزلىق دىسەك، ئائىلىدىكى ئەرئاياللارنىڭ بىرسى سىېرتتا ناشايان ئىشلار بىلەن شۇغۇللىنىپ ئۆزىنىڭ ئەيدىز بىلەن يۇقۇملانغانلىقىنى بىلىپبىلمەي ھەمرايىغا يۇقتۇرۇپ قۇيۇشنى ئەخلاقسىزلىق دىسەك، ئىنسان تەبىتىگە يات بولغان قىلمىشبەچچىۋازلىق بىلەن شۇغۇللىنىپ ئەيدىز بىلەن يۇقۇملىنىشنى ئەخلاقسىزلىق دىسەكئەمما، ئەيدىزنىڭ ئائىلىگە سۇقۇنۇپ كىرىپ، بىر تەرەپنىڭ ئەخلاقسىزلىقى بىلەن ئۆزىگە يۇقتۇرىۋالغان ئەيدىز ۋىروسىدىن ئەخلاقسىزلىق قىلمىغان يەنە بىر تەرەپنىڭ ئەيدىزدىن يۇقۇملىنىپ قېلىشىنى ئەخلاقسىزنىڭ زىيانكەشلىكى دېسەك بولىدۇ. مۇشۇنداق زىيانكەشلىككە ئۇچراش ئەخلاقلىق ئادەملەرنىڭ ئارىسىدىمۇ كۆپلەپ ئۇچراۋاتىدۇ. دوختۇرخانىدا قان سېلىش، ئوكۇل ئۇرۇش، چىش داۋالىتىش، ھەم بازاردا چاچساقال ئالغۇزۇش، قاشقاپاق چەكتۈرۈش قاتارلىق داۋالاش ۋە مۇلازىمەتلەردىن بەھرىمان بولغاندا، ئەيدىزدىن يۇقۇملىنىپ قېلىشنى يەنە شۇ يۇقۇملانغۇچىنىڭ ئەخلاقسىزلىقى سەۋەبىدىن بولغان دىيەلمەيمىز. شۇنداقتىمۇ، باشقىلارنىڭ ئەخلاقسىزلىقى، بىلىمسىزلىكى، مەسئۇلىيەتسىزلىكى تۈپەيلىدىن ئەيدىزدىن يۇقۇملىنىپ قالغان كىشىلەرمۇ، ئەخلاقسىزلىقى سەۋەبىدىن ئەيدىزدىن يۇقۇملانغان دېگەن ھەممىنى بىر تاياقتا ھەيدەيدىغان قاراشچۈشەنچىلەرگە دۇچار بولۇپ يۈرمەكتە .شۇ سەۋەپتىن، ئۆزلىرىنىڭ ئەخلاقسىزلىق قىلمىشىدىن ئەيدىز بىلەن يۇقۇملانغۇچىلار بولسۇن ياكى ئۆزلىرىنىڭ نورمال ئەخلاقى دائىرىسىدە باشقىلارنىڭ بىلمەسلىكى سەۋەپلىك ئەيدىزدىن يۇقۇملىنىپ قالغۇچىلار بولسۇن، ھەممىسىنى ئەخلاقسىزلىق بىلەن ئەيدىزدىن يۇقۇملانغان دەپ كەمسىتىپ، چەتكە قېقىپ، ئۆزىنى ئېلىپ قېچىش، ئەكسىچە ئەخلاقسىزلىق بىلەن مۇئامىلە قىلىشقا ئايلىنىپ قالغان بولىدۇ. ئەخلاقسىزلىقنى ئەخلاقسىزلىق بىلەن توسۇپ قالغىلى، ئالدىنى ئالغىلى بولمايدۇ. بىلىمسىزلىكنى، ساۋاتسىزلىقنى ئەخلاقسىزلىق دەپ ئەيىپلەپ يۈرگىلى بولمايدۇ. ئۆزىنىڭ ئەخلاقسىزلىقى بولمىغان ھالدا ئەيدىزدىن يۇقۇملانغانغۇچىلارنى ئەخلاقسىزلىق بىلەن يۇقۇملانغان دەپ مۇئامىلە قىلىپ يۈرۈش، گۇناھسىز ھالدا ھەم تاسادىپى يۇقۇملىنىپ قالغۇچىلارغا نىسبەتەن ئۇۋال قىلىنىش بولۇپ قالىدۇ.ھەممىمىزگە مەلۇم بولسا كېرەك، بىلىملىكلەر ئارىسىدىمۇ ئەخلاقسىزلار بولىدۇ، شۇنداقلا بىلىمسىزلەر ئارىسىدىمۇ ئەخلاقلىقلار بولىدۇ. ئۇنداقتا ئەيدىزنىڭ ئالدىنى ئېلىشتا ئەخلاق بىلەن بىلىمنىڭ قانچىلىك رولى بولىدۇ دېگەن نۇقتىدىن ئويلانغاندا، بىلىمنىڭ ئەيدىزنىڭ ئالدىنى ئېلىشتا ئەخلاقتىن مۇھىم ئورۇندا تۇرىدىغانلىقىنى ئويلىماي تۇرالمايمىز. چۈنكى، ئەخلاقنى ئادەمنىڭ بىلىمسىزلىكى ئالدىدا ساپا ۋە سۈپەت جەھەتتە تۆۋەن ئورۇندا تۇرۇپ قالىدىغان ئەھۋالغا دۇچار بولۇپ قالمايدۇ دېگىلىمۇ بولمايدۇ. يەنى، ئەخلاق ئادەمنىڭ سۆزھەرىكىتىدىكى ياخشىياماننى ئايرىيدۇ دېسەك، بىلىم ئادەمنىڭ سۆز ھەرىكىتىدىكى توغراخاتانى ئايرىيدىغان بولىدۇ. دېمەك، توغراخاتانى ئايرىيالمايدىغان ئادەملەر ياخشىياماننىمۇ پەرىقلەندۈرەلمەيدىغان بولۇپ قالىدۇ. ئەخلاق ئادەملەرنىڭ باشقىلارنى ئويلىشىنى مۇھىم ئورۇنغا قۇيۇۋالسا، بىلىم ئادەملەرنىڭ ئۆزىنىمۇ ئويلىشىنى مۇھىم ئورۇنغا قۇيۇشنى ئۆگىتىدۇ. جۈملىدىن، ئەيدىزنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن، ئەيدىزدىن مۇداپىئەلىنىش بىلىملىرىدىن ئايرىلغان ئەخلاق ئادەملەرنى كۆزى ئۇچۇق قارىغۇغا ئايلاندۇرۇپ قۇيۇشى مۇمكىن. بىلىم بىلىش ھېساپلانسىمۇ ئەخلاق ئەقىلگە تەڭ بولالمايدۇ.قىسقىسى، ئەيدىزنىڭ ئالدىنى ئېلىشقا نىسبەتەن ئەخلاقنىلا تەكىتلەپ، ئەيدىزدىن مۇداپىئەلىنىش بىلىملىرىنى بىلىۋېلىشنى مۇھىم ئورۇنغا قويمىغاندا، ئەيدىزنىڭ يۇقۇش يوللىرىغا مۇناسىۋەتلىك بىلىملەرگە نىسبەتەن ئۆزىنى ھەم باشقىلارنى ئويلىماي ئەستايىدىل بولمىغاندا، يەنى ئادەم ئۆزى ئەخلاقلىق بولسىمۇ ئەمما باشقىلارنىڭ بىلىمسىزلىكى تۈپەيلىدىن ئەيدىزدىن يۇقۇملىنىپ قېلىشىنى يۈز بەرمەيدۇ دېگىلى بولمايدۇ. دېمەك، بىلىمسىزلىك ئەخلاقسىزلىقنى بېسىپ چۈشىدۇ. ئەخلاق بىلىمدىن كۈچلۈك بولالمايدۇ. بىلىمسىز ئادەم ئەخلاقسىزلىقتىن نومۇس قىلمايدىغان بولۇشى مۇمكىن. ئەمما، بىلىملىك ئادەم ئەخلاقسىزلىقتىن نومۇس قىلماي قالمايدۇ. بىلىم ئادەمگە ئۆزىنى بىلىشنى ئۆگىتىدۇ، ئەمما ئەخلاق ئادەمگە ئۆزىنى بىلىشنى بىلىمدەك ئۆگىتەلمەيدۇ.دېمەك، ئەيدىزدىن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ ھەممىسىلا ئەخلاقسىز قىلمىش بىلەن يۇقۇملانغان بولمايدۇ. يەنى، ئەخلاقسىزلىق قىلمايمۇ ئەيدىز بىلەن يۇقۇملىنىپ قېلىۋاتقان كىشىلەرمۇ بارلىققا كېلىۋاتىدۇ. شۇڭا، ئەيدىزنىڭ ئالدىنى ئېلىش بىلىملىرىنى يېتەرلىك ئىگەللەپ، قانداق ئەھۋالدا، قانداق ۋاقىتتا، قانداق ئادەمدىن ئەيدىزدىن يۇقۇملىنىپ قېلىش ئېھتىماللىقىنى ئېسىدە چىڭ تۇتقاندا، ئەيدىزدىن يۇقۇملىنىپ قېلىشنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولماي قالمايدۇ. ھەممەيلەنگە مەلۇم بولسا كېرەك، ئادەمنىڭ ئەخلاقلىق بولۇشى ئەيدىزنىڭ ئالدىنى ئېلىش بىلىملىرىنى بىلگەن ھېساپلانمايدۇ. پەقەت، ئەيدىزنىڭ قانداق ئورۇن، قانداق ئۇسۇلدا يۇقىدىغانلىقىنى ھەر قاچان ھەر زامان بىلىپ تۇرغاندا، شۇنداقلا ئەيدىزدىن مۇداپىئەلىنىشتە كەسكىن پۇزىتسىيەسىدە بولغاندا، ئەيدىزدىن يۇقۇملىنىشتىن يىراق تۇرغىلى بولىدۇ. بۇنىڭ ئۈچۈن ئەيدىزدىن مۇداپىئەلىنىش بىلىملىرى ناھايىتى مۇھىم ئورۇندا تۇرىدۇ. ئەيدىزدىن مۇداپىئەلىنىش بىلىملىرىنى بىلمىگەندە ئەخلاقلىق ئادەمنىڭمۇ ئەيدىزدىن يۇقۇملىنىپ قالىدىغانلىقىنى ئويلىغاندا، ئەيدىزدىن مۇداپىئەلىنىش بىلىملىرىنىڭ كىشىلىك ئەخلاقتىن مۇھىم ئورۇندا تۇرىدىغانلىقىنى ئېتىراپ قىلماي تۇرالمايمىز.مەزكۈر مەزمون ئاخىرقى قېتىم يېڭىلانغان ۋاقىت: 20220129 08:26:17ئالدىنقى مەزمونئەيدىز: قانداق قىلىش كېرەككېيىنكى مەزمونسۆڭەك يېشىنى قايسى بۆلۈم ئۆلچەيدۇ؟ |
بالىڭىزنىڭ ھەمىشە چىشىنى غۇچۇرلىتىشى بەلكىم بوزەك قىلىنغانلىقىدىن بولسا كېرەكخەلق تورى2018.01.15 14:28 مەنبە: خەلق تورىئامېرىكا ئېغىز بوشلۇقىنى تۈزەش ئىلمى ژۇرنىلىدا ئېلان قىلىنغان تەكشۈرۈش نەتىجىسىدە، يەنى بىرازىلىيەدىكى 300 نەپەر 13 ياشتىن 15 ياشقىچە بولغان ياشئۆسمۈرلەرنى تەكشۈرۈش نەتىجىسىدە بايقىلىشىچە، مەكتەپتە ئىلگىرى بوزەك قىلىنىشقا ئۇچىرىغان بالىلارنىڭ كېچىلىرى چىشىنى غۇچۇرلىتىش كېسىلىگە گىرىپتار بولۇش نىسبىتى باشقا بالىلارغا قارىغاندا تۆت ھەسسە كۆپ بولىدىكەن.كات دوكتورنىڭ دېيىشىچە، كېچىدە چىشىنى غۇچۇرلىتىش كېسىلى ئادەم بەدىنىگە بەك زىيانلىق بولۇپ، ئۇ ئېغىر دەرىجىدىكى چىش كېسەللىكىنى ئېلىپ كېلىدۇ. مەسىلەن، بۇنىڭدا چىش سەزگۈرلىشىپ كېتىش، چىش بۇزۇلۇش، چىش يوشۇرۇن يېرىقى، يۈز قىسىمى ۋە جاغ سۆڭىكى ئاغرىش قاتارلىق ئالامەتلەر پەيدا بولىدۇ. ئەمما، ئادەملەر تېخى بۇ نۇقتىنى ھېس قىلالمايۋاتىدۇ. كىشىلەرنىڭ چىشىنى غۇچۇرلىتىشتىن چىققان ئاۋاز خۇددى دۈگىلەك ھەرىنىڭ قۇلاقنى يارغۇدەك شاۋقۇن چىقىرىشىغا ئوخشايدۇ، بۇنداق ئاۋاز ئادەتتە بېسىم بەك چوڭ بولىۋاتقان ياكى كۆپ تەشۋىشلىنىش كېسىلى بار قۇرامىغا يەتكەنلەرگە تەسىر يەتكۈزىدۇ. ئادەتتە بۇ خىل بىمارنىڭ چىشى تۈز ۋە چىش گىرۋىكى بۇزۇلغان بولىدۇ، ئۇنىڭ روشەن كېسەللىك ئالامەتلىرى بولسا، ئۇلاردا ئەتىگەنلىكى تۇرغاندا دائىم سىجىل ھالدا باش ئاغرىش ۋە ئېڭەك ئىششىپ ئاغرىشتەك ئالامەتلەر پەيدا بولىدۇ.ئاتائانىلار ئەگەر بالىلىرىدا چىشىنى غۇچۇرلىتىش ئەھۋالىنى بايقىسا، مەكتەپ بىلەن ۋاقتىدا ئالاقىلىشىپ، بالىلىرى بىلەن ۋاقتىدا پىكىر ئالماشتۇرۇپ، بالىلىرىنىڭ مەكتەپتە بوزەك قىلىنغانلىقىنى ۋاقتىدا بىلىپ، بالىلىرىغا ۋاقتىدا پىسخىكىلىق ياردەم بېرىش كېرەك. ئۇندىن باشقا، ئاتائانىلار بۇ خىل ئىشقا كۆڭۈل بۆلۈپ، بالىلىرىنى ئىمكانقەدەر بالدۇرراق چىش دوختۇرلىرىغا كۆرسىتىشكە ئېلىپ بېرىپ، بالىلىرىنىڭ تېخىمۇ كۆپ زىيانكەشلىككە ئۇچىرىشىدىن ساقلىنىش كېرەك. |
دۆلىتىمىزدىكى قاتناش قىستاڭچىلىقى ئەڭ ئېغىر ئۈچ چوڭ شەھەر ئەلكۈيى بىۋاستە تارقىتىش قانىلىدۆلىتىمىزدىكى قاتناش قىستاڭچىلىقى ئەڭ ئېغىر ئۈچ چوڭ شەھەرخەلقنىڭ تۇرمۇش سەۋىيەسىنىڭ زور دەرىجىدە يۇقىرى كۆتۈرۈلۈشىگە ئەگىشىپ، سەپەرگە چىقىش سۈرئىتىمۇ بارغانسېرى تېزلەشتى، سەپەرگە چىقىدىغان قاتناش قوراللىرىمۇ بارغانسېرى كۆپەيدى. شۇنىڭغا ئىشىنىمىزكى، چوڭ شەھەرلەر ھەر خىل كىچىك ئاپتوموبىل قاتارلىق ئىلغار زامانىۋى قاتناش قوراللىرى بىلەن تولغان ھەمدە كىچىك ئاپتوموبىللارنىڭ سانى بارغانسېرى كۆپەيگەن، شۇنىڭ بىلەن شەھەر قاتنىشىنىڭ قىستاڭچىلىق سۈرئىتى تېزلەشكەن.شەخسىي ئاپتوموبىللارنىڭ يىلدىن ـ يىلغا كۆپىيىشىگە ئەگىشىپ، جەمئىيەتتە قاتناش قىستاڭچىلىقى بىر چوڭ مەسىلىگە ئايلانماقتا. ئۇنداقتا جۇڭگودىكى ئەڭ قىستاڭ شەھەرلەر قايسى؟1. بېيجىڭ شەھىرىبېيجىڭ دۆلىتىمىزنىڭ پايتەختى بولۇش سۈپىتى بىلەن ئىقتىساد، مەدەنىيەت، سىياسىي مەركەزلەر زىچ توپلاشقان رايون. جەمئىيەتنىڭ تەرەققىي قىلىشىغا ئەگىشىپ، بېيجىڭنىڭ ئىقتىسادىي تەرەققىياتى بارغانسېرى تېزلاشتى. بېيجىڭنىڭ ئاۋاتلىقى سانسىزلىغان دۆلەت ئىچى ۋە سىرتىدىكى كىشىلەرنىڭ ھەۋىسىنى قوزغايدۇ، لېكىن بېيجىڭدا قاتناش قىستاڭچىلىقى بىر چوڭ مەسىلە. بېيجىڭلىقلارنىڭ نەزىرىدە بىر سائەت ماشىنا توسۇلۇپ قېلىش ھەيران قالارلىق ئىش ئەمەس، كۆپىنچە ۋاقىتلاردا يەنە ئىككى ـ ئۈچ سائەت توسۇلۇپ قالىدۇ. سانلىق مەلۇماتلارغا ئاساسلانغاندا، بېيجىڭدا تەخمىنەن 6 مىليون 100 مىڭ ئاپتوموبىل بار، شۇڭا ئاپتوموبىل توسۇلۇپ قېلىشتىن ساقلانغىلى بولمايدۇ، ئەگەر دۆلەت ئىچىدە قاتناشقا چەك قويۇش سىياسىتى ئىجرا قىلىنمىسا، يولدا ئاپتوموبىل توسۇلۇپ قېلىش ۋاقتى تېخىمۇ ئۇزۇن بولۇشى مۇمكىن.2. چۇڭچىڭ شەھىرىچۇڭچىڭ دۇنياغا داڭلىق تاغدەريا شەھىرى، ئۇنىڭ ئەڭ گەۋدىلىك ئالاھىدىلىكى شۇكى يەر شەكلى ئېگىزپەس، قاتناش لايىھەسى مۇرەككەپ بولۇپ، ئىستېرېئولۇق تۇيغۇسى كۈچلۈك. باشقا جايلارغا نىسبەتەن ئېيتقاندا چۇڭچىڭ دەل سىرلىق ئوردا.چۇڭچىڭ ئېلىمىزدىكى ئەڭ چوڭ بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەر، بۇ يەرنىڭ شەھەر قۇرۇلۇشى ئەگرىبۈگرى ھەم خەتەرلىك. بۇ نېمە ئۈچۈن؟ چۈنكى چۇڭچىڭ تاغلىق شەھەر، بۇ يەرنىڭ 70 يېرى ئاساسىي جەھەتتىن تاغلىق، تاغلىق رايوندا ئۆي سېلىش ئاسان ئەمەس! شۇڭا چۇڭچىڭ پەقەت تاغ باغرى ۋە سۇ بويىغا تايىنىپ بارلىق يەردىن، بارلىق بوشلۇقتىن ياخشى پايدىلىنىدۇ.يەر شەكلى ئەگرىتوقاي بولۇپ ئىككى دەريا ئايرىپ تۇرىدۇ. بۇنىڭ بىلەن ئاپتوموبىللار مۇقەررەر ھالدا دەريادىن ئۆتىدىغان بىرقانچە چوڭ كۆۋرۈككە مەركەزلىشىدۇ، شۇڭا چۇڭچىڭنىڭ دەريادىن ئۆتىدىغان چوڭ كۆۋرۈكى قاتناشنىڭ مەركەزلىك توسۇلۇش نۇقتىسى بولۇپ قالىدۇ.چۇڭچىڭ ئاساسىي شەھەر رايونىدا شەخسىي ئاپتوموبىللارنىڭ بارغانسېرى كۆپىيىشىگە ئەگىشىپ، چۇڭچىڭ ئاساسىي شەھەر رايونىدىكى يوللارنىڭ ئىككى تەرىپىدە ئومۇميۈزلۈك زىچ ئېگىز بىنالار قەد كۆتۈردى، ئاساسىي شەھەر يولىنى كېڭەيتىش ئىمكانىيىتى يوق دېيەرلىك، شۇڭا تېخىمۇ كۆپ ئاپتوموبىللار چەكلىك يولدا يىغىلىپ، قاتناش قىستاڭچىلىقىدىن ساقلانغىلى بولمايدۇ.3. خاربىن شەھىرىخاربىندا قاتناش قىستاڭچىلىقى ئىنتايىن ئېغىر. چۈنكى خاربىن دۆلەت ئىچىدىكى داڭلىق مۇز شەھىرى بولۇپ، يىل بويى ناھايىتى ئۇزۇن بىر مەزگىل سوغۇق قىش پەسلىدە تۇرىدۇ.يېقىنقى يىللاردىن بۇيان پەن ـ تېخنىكىنىڭ تەرەققىياتىغا ئەگىشىپ، بۇ يەرنىڭ مېتروسى كەڭ ئېچىۋېتىلدى، مېترو قۇرۇلۇشى سەۋەبىدىن خاربىننىڭ قاتنىشى بەلگىلىك دەرىجىدە ياخشىلاندى، بىراق بۇ يەردە نوپۇس كۆپ، تېخىمۇ كۆپى يەنىلا شەخسىي ئاپتوموبىل بىلەن سەپەرگە چىقىدىغانلار، شۇڭا بۇ يەردە شەھەر قىستاڭچىلىقى زور دەرىجىدە تېزلىشىپ كەتكەن. |
10 ئۇنۋىرسال ئۈنۈم قىستۇرمىسى 2019.10.23 ئۈنبىزەك چۈشۈرۈش !سەھىپە چۈشۈرۈش مەركىزى ئۈنبىزەك چۈشۈرۈش 10 ئۇنۋىرسال ئۈنۈم قىستۇرمىسى 2019.10.23كۆرۈش: 1936ئىنكاس: 0ئۇنۋىرسال ئۈنۈم 10 ئۇنۋىرسال ئۈنۈم قىستۇرمىسى 2019.10.23ۋاقتى: 2019915 16:42:46 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش كۆرۈش شەكلىدىتال نامى : 10 ئۇنۋىرسال ئۈنۈم قىستۇرمىسى 2019.10.232 ھەقسىزلەشتۈرگەن نۇسقىسىسىغىمى : 4.6 چالغۇ قىستۇرمىسىنىڭ ئاۋاز ئامبىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالمىغان نۇسقىسىقىستۇرما فورماتى : 32 , 64 قىستۇرما تۈرى: ئاۋاز ئۈنۈمى ھاسىللاش ئۈنۈم قىستۇرمىسى ئۈنبىزەكئىلان قىلىنغان ۋاقىتى : 2019.10.23بۇ شىركىتى تۈزۈپ چىققان ئۇنۋىرسال تۈردىكى ئۈنۈم قىستۇرمىسى بولۇپ، 400دىن ئارتۇق ئۈنۈم قىستۇرمىسىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ئەڭ ئالدىنقى قاتاردىكى ئۇنۋىرسال ئۈنۈم قىستۇرمىسى توپلىمىدىن ئىبارەت. شىركىتى ئۈنۈم قىستۇرمىسى لاھىيەلەش جەھەتتە ئۆزگىچە تەپەككۇرغا ئىگە شىركەت بولۇپ، دۇنيادىكى ھەر قانداق كومپىيوتېردا ئاۋاز لايىھەلىگۈچى بۇ قىستۇرمنى چوقۇم ئىشلىتپ باققان دەپ ئىيتالايمىز. چۈنكى ئۇنىڭ ئۆز ئىچىگە ئالغان ئۈنۈم قىستۇرمىلىرى مەيلى كىنو تېلىۋىزىيە ئاۋاز ئۈنۈملەش خىزمىتى بولسۇن ياكى ئويۇن تاماشا ساھەسىدىكى چوڭ كىچىك ئويۇن پىروگىراممىلىرىنىڭ ئاۋاز ئۈنۈمىنى تەھرىرلەش خىزمىتىدە بولسۇن چىتىلىدىغان ساھەسى ئىنتايىن كۆپ. 2017يىلدىن بۇيان ئۈن تىخنىكىسى ساھەسىدە 3 ، 360 ئۇقۇملىرى كۆپلەپ تىلغا ئىلىنىۋاتىدۇ. ئاۋاز ياڭراتقۇ ئارقىلىق ئاۋازنىڭ ھەقىقىي مۇھيتتىكى تارقىلىش ۋە قوبۇل قىلىنىش نوقتىسىنى توغرا تەسۋىرلەپ بىرىشتا قاتتىق دىتالدىن باشقا يۇمشاق دىتالنىڭ تەھرىرلەش خىزمىتى جەريانىدىكى رولى تولىمۇ مۇھىم. ھازىر بىز بىر دانە مەخسۇس باش ھەركىتىنى ئىز قوغلاپ ھەركەت ھالىتىنى كومپىيوتېرغا يوللاپ بىرەلەيدىغان تىڭشىغۇچ ئارقىلىق ئارقىلىق ئۈچ ئۆلچەملىك ئاۋاز ئۈنۈمى ، مەۋھۇم رىياللىق ئاۋاز ئۈنۈمى ، 360 ئايلانما ئاۋاز ئۈنۈمى قاتارلىق كەسپىي ساھەدىكى سېتىرو ئۆلچىمىدىن ھالقىغان ئاۋاز ئۈنۈمىنى ھاسىل قىلىشقا بولىدۇ. بىز بۇ تىرىشچان شىركەتنىڭ تىخمۇ كۆپ نادىر قىستۇرمىلارنى ئىجاد قىلىپ ئاۋازنىڭ گۈزەللىكىنى ئىنسانلارغا تىخمۇ نامايەن قىلىپ بىرىشىنى ئۈمىد قىلىمىز. 9 ئۇنۋىرسال ئۈنۈم قىستۇرمىسى 64 خانىلىق قوللاش، تېخىمۇ تېز تەسۋىر يېيىش سۈرئىتى، تېخىمۇ تېز يۈك قوشۇش سۈرئىتى ۋە تېخىمۇ تېز بىر تەرەپ قىلىش سۈرئىتىگە ئىگە بولۇپ، نۇرغۇن يېڭى ئىقتىدار بىلەن تەمىنلىدى. شىركىتى يۇقىرى پەن تىخنىكا شىركىتى بولۇپ ،مەخسۇس ئاۋاز ئۈنۈمى ھاسىل قىلىدىغان قاتتىق دىتال ۋە مۇشۇ تۈردىكى يۇمشاق دىتاللارنى ئىچىشنى ئاساس قىلغان . كومپىيوتېردا مۇزىكا ئىشلەيدىغان ،ئۈن ئالىدىغان ۋە كىرىشتۈردىغان دوستلارنىڭ ھەممىسى نىڭ ئۈنبىزەك قىستۇرمىلىرىنى ئىشلىتىشنى ناھايىتى ياخشى كۆرىدۇ . بۇ ناھايىتى كىلەڭسىز ئەمما تاللاش ئەركىنلىكى كۈچلۈك قىستۇرما دىتال بولۇپ ئۆز ئىچىگە ئالغان قىستۇرما بۆلىكى 400دىن ئىشىپ كەتتى . نىڭ گەرچە قىستۇرما بۆلەكلىرى بەك كۆپ بولسىمۇ ، بىر مەزگىل ئىشلىتىپ ئازراق چۈشەنچىگە ئىگە بولغان دوستلار نىڭ ئەمىلىيەتتە ئۇنچە مۇرەككەپ ئەمەسلىكىنى ھىس قىلالايدۇ . شىركىتى پەقەت ئىشلەتكۈچىلەرنىڭ تاللاش ئەركىنلىكىگە كۆپرەك يول قويغان . مەسلەن : ئاۋاز چاستوتىسىنى تەڭپۇڭلاشتۇرۇش ئۈچۈن ئىشلىتىدىغان تۈرىدىكى بۆلەكلەرنى سانايدىغان بولساق نەچچە ئوندىن ئىشىپ كىتىدۇ . ئۇنىڭ ئۈستىگە ئىقتىدارىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان بىرلەشمە ئۈنۈم بۆلەكلىرىمۇ خىلى بار . سىز پەقەت كۆرۈنمە يۈزى چىرايلىق ، مەشغۇلات جەھەتتە سىزگە قولايلىق ئىلىپ كىلىدىغان مەلۇم بىرسىنىلا ئۆگىنىۋالسىڭىز قالغانلىرىنىمۇ ئاسانلا ئىگەللىۋالالايسىز . بىر دوستۇم بار ، ئىشلەتمەكچى بولسا چوقۇم گىرافىك شەكلىدىكى 30 دانە چاستوتا نوقتىسىنى تەڭشىگىلى بولىدىغان كىلەڭسىز بۆلىكىنى ئىشلىتىمەن دەپ تۇرۋالىدۇ . ئۇنداق قىلما ، كۆپىنچە ئاۋاز يوللىرىنى 3 ، 5 ، 8 ، 10 دانە چاستوتا نوقتىسىنى تەڭشىگىلى بولىدىغان بۆلىكىدىمۇ ياخشى تەڭشىگىلى بولىدۇ دەپ نەچچە ئون قىتىم ئەسكەرتىپ كەتتىم . بىراق ئۇنىڭ زادى ئۆزى بىلىدىغان 30نوقتىلىق بۆلىكىنى ئاچقىنى ئاچقان . ئەسلى مەن دىگەندەك قىلسا بايلىقىنى بۇنداق بىزەپ قىلىۋەتمەيتى .ۋاۋىس شىركىتى كونا قائىدە بويىچە بۇرۇنقى قىستۇرما بۆلەكلىرىنىڭ ئىقتىدارىنى تىخمۇ ئىنچىكىلەپ يۇقىرى كۆتۈرۈش بىلەن بىر ۋاقىتتا ، قىستۇرمىنىڭ ئىجرا بولۇش سۈرئىتىنى تىخىمۇ تېزلەتتى.بۇ تېمىدا چۈشەندۈرۈلگەن قىستۇرما بۆلەكلىرى 2014يىلى 10ئاينىڭ 10كۈنىدىن كىيىن قا يېڭىدىن قوشۇلغان ئۈنۈم بۆلەكلىرىدىن ئىبارەت. 12345 قانال قىستۇرمىسى:بۇ ئۈنۈم بۆلىكىنى ۋە بىرلىكتە تۈزۈپ چىققان بولۇپ، 60يىللاردا كونتىرول سۇپىسىدا ئىشلىتىلگەن 12345 نىڭ پۈتكۈل مودىلىنى قىستۇرما شەكىلدە تەمىنلىگەن. ئۈنۈم بۆلىكىدە ئۈچ بۆلەكلىك تەڭپۈڭلاشتۇرغۇچ، پىرىسلىغۇچ قاتارلىقلار تەمىنلەنگەن.تەقلىدىي 160 بېسىم چەكلىگۈچ قىستۇرمىسى:160 ئۈن ئىلىش ئۆيى ۋە نەق مەيداندا ئىشلىتىلىدىغان قىستۇرما بۆلىكى بولۇپ، ئۇنىڭدا ماترىسسا ، ئارىلاشما ۋە شاۋقۇننى كونترول قىلىش ئىقتىدارى بار. ئۇنىڭدىن باشقا يەنە بىر دانە ستېرېئو ئاۋاز بۆلەكچىسىمۇ بار.ئۇ تارىختىن بۇيانقى ئەڭ ياخشى دۇمباق پىرىسلىغۇچنىڭ بىرى دەپ قارالغان. ئەسلىدىكى 160 ئوئوخشاش تۈردىكى مەھسۇلاتلارنىڭ ئىچىدە ئالدىنقى ئورۇندا تۇرىدۇ. ئاۋازى ناھايىتى يارقىن ھەم ئومۇمىي گارمونىك تەركىبلىرىنى ئىنتايىن تۆۋەن دەرىجىدە بۇزغۇنچىلىققا ئۇچىرتىدۇ. خەلىقئارادا 70 يىللىرىنىڭ ئاخىرى 80 يىللارغا كەلگەندە 160 پىرىسلىغۇچ ئۈنۈم ئاپپاراتى ئۈن ئىلىش ساھەسىدىكى ئەڭ مۇھىم ئۆلچەمگە ئايلانغان. بىلەن بىرلىشىپ ئىچىپ چىققان بۇ قىستۇرما بىزنى ھەقىقىي 160 پىرىسلىغۇچ ئۈنۈم ئاپپاراتىنىڭ يۇمشاق دىتال شەكلىدىكى نۇسقىسىنى ئىشلىتىپ ھوزۇرىنى سۈرۈشكە مۇيەسسەر قىلدى. قىستۇرمىسى: نىڭ ئىمزالىق قىستۇرما تۈرى دە يېڭىدىن بۇ قىستۇرما قوشۇلغان بولۇپ، يېقىنقى نەچچە ئون يىلدىن بۇيانقى ئەڭ تەسىر كۈچكە ئىگە بولغان تولغىما ئۇسسۇل ئىشلىگۈچىلەرنىڭ بىرى بولۇپ، ھازىرقى زامان تولغانما مۇزىكا ئاۋازىنى ئۇ ئىجاد قىلغان. ئۇ ناخشا ساھەسىدىكى ياۋا ئاۋازدا ناخشا ئىيتىش ئۇسلۇبىنى تەرەققىي قىلدۇرغۇچى. بولسا دەل مۇشۇ ئۇسلۇبتىكى ئاۋازلارنى ئەينەن ئىپادىلەپ ، لايىھىلەش ئىشلىتىلىدۇ . ئۇنىڭدا ئاددى ھەم قولايلىق ئۇسۇلدا ناخشا ئاۋاز يولىغا قارىتا بىر تەرەپ قىلىش ئىلىپ بارغىلى بولىدۇ. ئاۋازغا ياۋىلىق ۋە نەپەس ،ھاۋا ئىقىمى ئارلاشقان چاستوتا قوشۇشقا بولىدۇ. ئارلاشما سادا ئۈنۈم قىستۇرمىسى:بۇ ئەڭ يىڭى تىخنىكا بەلگىلەنگەن ئىمپۇلس ئىنكاسى ئاساسىدا تۈزۈپ چىقىلغان سادا ئۈنۈم قىستۇرمىسى بولۇپ، تېخىمۇ مول ھەم قويۇق بولغان سادا قۇيرىقى بىلەن تەمىنلەن، ئاۋازغا خۇددى يىڭى ھاۋادا نەپەس ئالغاندەك بىر خىل راھەت ،يېقىملىق تۈس قوشالايدۇ. ماتورى تېخنىكىسى قوللىنىلغان بۇ قىستۇرمىدا ئۆلچەملىك ئورالما سىزىق ئارقىلىق كونتىرول قىلىش ئۇسۇلى ئارقلىق ئارلاشما سادانىڭ قويۇقلىقى ۋە داۋاملاشقان سادا قۇيرىقىنى مۇكەممەل ھالەتتە كونتىرول قىلىشقا بولىدۇ. ئاۋازنى تۇتۇقلاشتۇرۇپ قويمايدۇ. نىڭ تېخىمۇ مۇكەممەل بولۇشى ئۈچۈن ئەڭ ئىلغار تەقلىدىي مودېل قۇرۇلمىسى ۋە قوزغاتقۇچ كونترولى قوللانغان بولۇپ، ئىنتايىن ئىلغار قاتتىق دىتال سادا ئاپىراتىدىلا ئۇچراتقىلى بولىدىغان يادىرولۇق تېخنىكىلار قوللىنىلدى شۇنداقلا ئەڭ قابىل ئۈن ئىلىش تېخنىكلىرىنى تەكلىپ قىلىپ قوللىنىشچان ئالدىن تەڭشەلگەن پارامىتېر ھۆججىتى ئامبىرى تەمىنلىدى. ئاۋاز كۈچەيتىش ئۈنۈم قىستۇرمىسى:بۇ قىستۇرما ئەسلىدە بار بولغان ئاۋاز دولقۇنىدىكى گارمۇنىك تەركىبلەرنى كۈچەيتىپ بىرەلەيدۇ، بۆلىكى ئارقىلىق گارمۇنىك تەركىبلەرنىڭ تەڭپۇڭلىقىنى تەڭشەشكە بولىدۇ. جەمئىي 7 خىل گارمۇنىك تەركىبلەرنى كۈچەيتىش شەكلى تەمىنلەنگەن بولۇپ، پۈتۈنلەي رەقەملىك شەكىلدە كونتىرول قىلىشقا بولىدۇ. 5 دىنامىكىلىق بىر تەرەپ قىلغۇچ ئۈنۈم قىستۇرمىسى:بۇ قىستۇرمنى قوللىنىش ئاسان ، كۆرۈنمە يۈزىدە بەش خىل ئىقتىدار بىرلەشتۈرۈلگەن بولۇپ، سۈزۈشنى كونتىروللاش، توك دەرىجىسىنى كۆرسەتكۈچ، چىش تاۋۇشنى يوقاتقۇچ، پىرىسلىغۇچ ۋە چەكلىگۈچ قاتارلىق ئۈنۈم مودىللىرى توپلاشتۇرۇلغان. بۇ قىستۇرما سىزنىڭ ئاۋاز ئۈنۈملەشتىكى جانلىق قۇرالىڭىز بولالايدۇ، ئەمەلىي ئۈنۈملەش خىزمىتى جەريانىدا مۇشۇ بىر قىستۇرما ئارقىلىق ئاۋاز يولىغا نىسبەتەن دىنامىكا تۈرىدىكى بىر قانچە خىل مەشغۇلاتلارنى بىراقلا تاماملاشقا بولىدۇ. بۇنداق بولغاندا يەككە ئۈنۈم بۆلەكلىرىدىن بىر قانچىنى ئىچىپ ئۇششاق چۈشەك تەڭشەش ئىلىپ بارغانغا قارىغاندا ۋاقىتنى كۆپ تىجىگىلى بولىدۇ. ئۇنىڭ نى خورىتىشى تۆۋەن ، سىگىنال كىچىكىشى 0 ، نەخ مەيداندا ئىشلىتىشكە ، مەخسۇس ئۈن ئىلىش ئۆيىدە ئىشلىتىشكە تولىمۇ ماس كىلىدۇ. ئادەم ئاۋازى ئۈنۈملەش قىستۇرمىسى:بۇ سەنئەتكار تۇنجى ئىمزا قويغان قىستۇرما بۆلىكى بولۇپ ، ۋە بىرلىكتە تۈزۈپ چىققان. بۇ قىستۇرما دەرىجىلىك ناخشا ئاۋازى ئۈنۈملەشنى ئارزۇ قىلىۋاتقان كەسىپكارلار ئۈچۈن مەخسۇس لاھيىلەنگەن، بۇ قىستۇرما بىزنى ئەڭ تېز سۈرئەتتە خەلىقئارا دەرىجىدىكى ناخشا ئاۋازىنى بىر تەرەپ قىلىش لايىھىسى بىلەن تەمىن ئىتىدۇ. بۇ قىستۇرمىنى ئىشلىتىش ئاسان بولۇپ، بىر دانە ئاساسى كونتىرللىغۇچ ۋە ئۈچ دانە ۋېللس بەلگىلىگەن كىچىكىش، ھەسسىلەندۈرگۈچ، ۋە سادا قاتارلىقلارنى بەلگىلەيدىغان قوشۇمچە كونتىروللىغۇچلاردىن تەركىب تاپقان. بىر قانچە نۆۋەت گراممېي مۇكاپاتىدا ئىسمى ئاتالغان سەنئەتكار، كىرشتۈرگۈچى . سەھنە ياڭراتقۇلىرىنى مۇۋاپىق ئورۇنلاشتۇرۇش قىستۇرمىسىبۇ يىڭى قىستۇرما مەخسۇس نەخ مەيدان سەھنىلىرىدە ئىشلىتىشكە لاھىيلەنگەن بولۇپ، بۇ يىڭىچە بىر خىل قوللىنىشچان قىستۇرما.ئادەتتە چوڭ تىپتىكى نەخ مەيدان مۇزىكا كىچىلىكلىرىدە سەھنە ياڭراتقۇلىرىنى تىزىش ۋە ئورۇنلاشتۇرۇش بىر ئاز ئاۋارچىلىق، سەھنە ياڭراتقۇ سىستىمىلىرىنى ئورۇنلاشتۇرۇشتىمۇ ھەم ئۇنۋىرسال ھەل قىلىش لاھىھەسىمۇ يوق. ئوخشىمىغان سەھنە شارائىتىدا ئوخشاش بولمىغان تىزىش شەكلى قوللىنىشى مۈمكىن. ئۈستى قىسىم ۋە ئاستى قىسىمنىڭ فىزىكىلىق ئورنى ھەم ئارلىقى سەھنە ياڭراتقۇ سىستىمىسىنىڭ ئومومى سۈزۈكلىكى ۋە سوقۇلۇش كۈچىنىڭ قانداق بولۇشىغا تەسىر كۆرسىتىدىغان بولۇپ، ياڭراتقۇلارنى خالىغانچە تىزىپلا قويساق ياكى بىر جايغا دەستىلەپ قويساق ئاۋاز سىستىمىسىنىڭ ئاۋازنى توغرا ، ئەينەن يەتكۈزۈپ بىرىشىگە بۇزغۇنچىلىق قىلغان بولىمىز. ئەگەر بىز سەھنە ياڭراتقۇلىرىنى ئارقىلىق ئورۇنلاشتۇرساق ياڭراتقۇلارنى كۆڭۈلدىكىدەك ئورۇنلاشتۇرالايمىز. پىئانىنو ئاۋازىنى ئۈنۈملەش قىستۇرمىسىپىئانىنو بولسا ئۈنۈملەش خىزمىتدە بىر قەدەر مۇرەككەپ دەپ قارىلىدىغان چالغۇ، ئىژىنىر بۇ ساھەدە نۇرغۇنلىغان تەجىربىلەرگە ئىگە بولۇپ، ئۇ بىزگە ئىنتايىن قولايلىق بولغان پىئانىنو ئۈنۈملەش قۇرالىنى شىركىتى بىلەن بىرلىكتە تۈزۈپ چىقتى. بۇ قىستۇرما ئارقىلىق پىئانىنو ئاۋازنى ئۈنۈملەش ناھايىتى قولايلىق بولۇپ ، تىز سۈرئەتتە ئەڭ يىقىلىق ئۈنگە ئىلىنغان پىئانىنو ئاۋازغا ئىرىشەلەيمىز. 2.0 2.0 مەۋھۇم بىرىكمە چالغۇ قىستۇرمىسىبۇ بىرىنجى بولۇپ مەۋھۇم ئىلكتىر بىسىمى تىخنىكىسى قوللىنىلغان بىرىكمە چالغۇ بولۇپ، بۇ خىل تىخنىكنى مۇستەققىل ئىچىپ چىققان. 2.0 كۆپ خىل قولايلىق ئىقتىدارلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان بولۇپ، توپلاشتۇرۇلغان ئۈنۈم، قەدەملىمە ساقلىغۇچ، بارلىق كونتىرول تاللاشلارنى ئارقىلىق ئەكىس ئەتتۈرۈش، كۆپ مىقتداردىكى تەڭشەشكە بولىدىغان پارامىتىر ھۆججىتى قاتارلىقلار 2.0 نى ئاچسىڭىزلا كۆز ئالدىڭىزدا نامايەن بولىدۇ. ئىلھام كەلگەندە كۆزنەكلەرنى ئىچىش ۋە ئاۋاز تەڭشەش ئاۋارچىلىقىدىن خالىي. 2.0 دىكى ئالدىن تەييارلانغان ئاۋاز تۈسلىرىنى دەرھال ئىچىپلا پايدىلىنىشقا بولىدۇ. مەيلى نەخ مەيدان ،مەيلى سىتودىيە بولسۇن شۇنداق قولايلىق. مەۋھۇم ئۈن ئىلىش ئۆيى قىستۇرمىسىبۇ قىستۇرما ئارقىلىق سىز بىر دانە ياخشى تىڭشىغۇچ ئارقىلىق ھەقىقىي ئۆلچەملىك ئۈن ئىلىش ئۆيىدىكى ئاۋاز ئۈنۈمىنى ئاڭلىيالايسىز. سىزگە ئاڭلىنىۋاتقان ئاۋاز ھەقىقىي ئۈن ئىلىش ئۆيىدىكى ئاۋاز ياڭراتقۇدىن چىقىۋاتقان دەرىجىدە بولۇپ، تەبىئىي ئەكىس ئاۋاز، پۈتۈن مۇھىتتىكى سىتىرولۇق تۇيغۇنى ھىس قىلالايسىز .سىز ھازىر نەدە بولۇڭ پەقەت سىزدە ياخشىراق تىڭشىغۇچ بولسىلا ئۆزىڭىزدە ئىشەنچىلىك ئۈنۈملەش ۋە تىڭشاش قۇرالى بولغان بولىدۇ. تىڭشىغۇچ ئاۋازىنىڭ چۈمپەردىسىنى ئىچىپ تاشلاپ ،بىزگە ھەقىقىي ئاۋازنى ئاڭلىتىپ بىرەلەيدۇ، قانداقتۇر رەڭلەنگەن ئاۋاز ئەمەس. ئارقىلىق 5.1 ئايلانما ئاۋاز ئۈنۈملەش ھىچقانچە مەسىلە ئەمەس، نەخ ۋاقىتتىكى باش قىسمىنى ئىز قوغلاش، كومپىيوتېر كامىراسى ۋە ياكى ئۈسكىنىسى ئارقىلىق مەۋھۈم ئۈن ئىلىش ئۆينىڭ چىنلىق دەرىجىسىنى يۇقىرى كۆتۈرەلەيسىز. ئۈنۈم قىستۇرمىسىيىرىم ئەسىر ئىلگىرى تاختاي شەكلىلىك سادا ھاسىل قىلغۇچ ئۈن ئىلىشتىكى مۇھىم ئۈسكىنىنىڭ بىرگە ئايلانغان. ھازىر 60يىللاردا ئەڭ كۆپ ئىشلىتىلگەن سىتودىيەسىنىڭ 4 دانە 140 ئەسلى سادا ئۈنۈم ھاسىل قىلىش تاختىنى قىستۇرما شەكىلدە لاھىيلەپ چىقتى.8, 2020921 18:04 , 0.048966 , 10 , . |
Subsets and Splits