Datasets:
ProgComp
/
NeuripsHS

Dataset card Data Studio Files Community
1
text
stringlengths
0
188k
ৰজা ৰামমোহনৰ বৃত্তি কেৱল এই কথাৰ পৰাহে অনুমান কৰিব পাৰি যে ১৫ বছৰ বয়সলৈ তেওঁ বাংলা, পাৰ্চী, আৰৱী আৰু সংস্কৃত ৰ দৰে ভাষা শিকিছিল।
ৰাজা ৰামমোহন ৰয়ে এখন গাঁৱৰ বিদ্যালয়ৰ পৰা সংস্কৃত আৰু বঙালী ভাষাত প্ৰাথমিক শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিছিল, কিন্তু পিছত পাটনাৰ এখন মাদ্ৰাছালৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল, য’ত তেওঁ আৰবী আৰু পাৰ্চী ভাষা শিকিছিল। তেওঁ 22 বছৰ বয়সত ইংৰাজী শিকিছিল, আনহাতে সংস্কৃতৰ বাবে তেওঁ কাশীলৈ গৈছিল, য’ত তেওঁ বেদ আৰু উপনিষদ অধ্যয়ন কৰিছিল।
তেওঁ তেওঁৰ জীৱনত বাইবেলৰ লগতে কোৰাণ আৰু অন্যান্য ইছলামিক গ্ৰন্থঅধ্যয়ন কৰিছিল।
ৰাজা ৰামমোহন প্ৰাৰম্ভিক বিদ্ৰোহী জীৱন
তেওঁ হিন্দু উপাসনা আৰু পৰম্পৰাৰ বিৰোধী আছিল৷ সমাজত প্ৰচলিত কুফল আৰু অন্ধবিশ্বাসৰ তেওঁ তীব্ৰ বিৰোধিতা কৰিছিল৷ কিন্তু তেওঁৰ দেউতাক এজন পৰম্পৰাগত আৰু কট্টৰ বৈষ্ণৱ ব্ৰাহ্মণ আছিল যিয়ে ধৰ্ম অনুসৰণ কৰিছিল।
১৪ বছৰ বয়সত তেওঁ অৱসৰ লোৱাৰ ইচ্ছা প্ৰকাশ কৰিছিল, কিন্তু তেওঁৰ মাতৃয়ে অস্বীকাৰ কৰিছিল।
ৰজা ৰামমোহন ৰয়ৰ পৰম্পৰা বিৰোধী পথ আৰু ধৰ্মীয় বিশ্বাসৰ বিৰোধিতাৰ ফলত তেওঁৰ আৰু তেওঁৰ দেউতাকৰ মাজত পাৰ্থক্য সৃষ্টি হয়। আৰু কাজিয়া বাঢ়ি যোৱা দেখি তেওঁলোকে নিজৰ ঘৰ এৰি হিমালয় আৰু তিব্বতলৈ গুচি গ’ল।
ঘৰলৈ উভতি অহাৰ আগতে, তেওঁ যথেষ্ট ভ্ৰমণ কৰিছিল আৰু দেশ আৰু বিশ্বৰ সৈতে সত্য বুজি পাইছিল। এইটোৱে ধৰ্মৰ প্ৰতি তেওঁৰ কৌতূহল আৰু বৃদ্ধি কৰিছিল কিন্তু তেওঁ ঘৰলৈ উভতি আহিছিল।
যেতিয়া তেওঁৰ পৰিয়ালে তেওঁক বিয়া কৰাইছিল, তেওঁৰ পৰিয়ালে ভাবিছিল যে বিবাহৰ পিছত ৰামে তেওঁৰ মন সলনি কৰিব, কিন্তু বিবাহ আৰু বৈবাহিক দায়িত্বই তেওঁক প্ৰভাৱিত নকৰে।
বিবাহৰ পাছতো তেওঁ বাৰাণসীলৈ গৈ উপনিষদ আৰু হিন্দু দৰ্শন অধ্যয়ন কৰিছিল। কিন্তু যেতিয়া তেওঁৰ দেউতাকৰ মৃত্যু হয়, তেতিয়া তেওঁ ১৮০৩ চনত মুৰ্শিদাবাদলৈ উভতি আহে।
ৰাজা ৰামমোহন ৰয়ৰ কেৰিয়াৰ
দেউতাকৰ মৃত্যুৰ পিছত তেওঁ কলিকতাত জামিন্দাৰীৰ কাম চাবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু ১৮০৫ চনত ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীৰ নিম্ন পদবীৰ বিষয়া জন ডিগবয়ে তেওঁক পশ্চিমীয়া সভ্যতা আৰু সাহিত্যৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিয়ে। পৰৱৰ্তী 10 বছৰৰ বাবে, তেওঁ ব্ৰিটিছ ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীত ডিগবিৰ সহায়ক হিচাপে কাম কৰিছিল, আনহাতে 1809 চনৰ পৰা 1814 চনলৈ তেওঁ ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীৰ ৰাজহ বিভাগত কাম কৰিছিল।
ৰজা ৰামমোহনৰ আদৰ্শগত বিপ্লৱৰ যাত্ৰা
১৮০৩ চনত ৰয়ে হিন্দু ধৰ্ম আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত বিভিন্ন মতামতৰ অন্ধবিশ্বাসৰ ওপৰত তেওঁৰ মতামত প্ৰকাশ কৰে। তেওঁ একনায়কত্ববাদৰ তত্ত্বক অনুমোদন জনাইছিল, যাৰ অনুসৰি কেৱল এজন ঈশ্বৰ সৃষ্টিৰ সৃষ্টিকৰ্তা, বেদ আৰু উপনিষদৰ দ্বাৰা এই দৃষ্টিভংগী ব্যাখ্যা কৰি আৰু তেওঁৰ সংস্কৃত ভাষাক বাংলা আৰু হিন্দী আৰু ইংৰাজীলৈ অনুবাদ কৰিছিল। ৰয়ে বৰ্ণনা কৰিছিল যে এটা মহাশক্তি আছে যি মানুহৰ কল্পনাৰ বাহিৰত আৰু তেওঁলোকে এই বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ড চলায়।
১৮১৪ চনত ৰজা ৰাম মোহন ৰয়ে আতমা সভা স্থাপন কৰে৷ দৰাচলতে, আধ্যাত্মিক সভাৰ উদ্দেশ্য আছিল সমাজত সামাজিক আৰু ধৰ্মীয় বিষয়বোৰ পুনৰ বিবেচনা কৰা আৰু সলনি কৰা৷
ৰাম মোহনে মহিলাৰ অধিকাৰ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ কেইবাটাও অভিযান আৰম্ভ কৰিছিল। বিধৱা বিবাহ আৰু মহিলাৰ ভূমি অধিকাৰ তেওঁলোকৰ অন্যতম মুখ্য উদ্দেশ্য আছিল। যেতিয়া তেওঁৰ পত্নীৰ ভগ্নী সতী হৈছিল, তেওঁ বহুত অন্যমনস্ক হৈছিল। এই কাৰণে ৰাম মোহনে সতীৰ অনুশীলনৰ তীব্ৰ বিৰোধিতা কৰিছিল। তেওঁ বাল্য বিবাহ, বহুবিবাহৰো বিৰোধিতা কৰিছিল।
তেওঁ শিক্ষাক সমাজৰ প্ৰয়োজনীয়তা বুলি গণ্য কৰিছিল আৰু মহিলাশিক্ষাৰ সপক্ষে বহুতো কাম কৰিছিল। তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে ইংৰাজী ভাষা ভাৰতীয় ভাষাতকৈ অধিক সমৃদ্ধ আৰু উন্নত আছিল আৰু চৰকাৰী বিদ্যালয়ৰ বাবে সংস্কৃতৰ বাবে চৰকাৰী পুঁজিৰ বিৰোধিতা কৰিছিল। তেওঁ ১৮২২ চনত ইংৰাজী মাধ্যমৰ বিদ্যালয় প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল।
১৮২৮ চনত ৰজা ৰাম মোহন ৰয়ে ব্ৰহ্ম সমাজ প্ৰতিষ্ঠা কৰে, যাৰ জৰিয়তে তেওঁ ধৰ্মীয় ভণ্ডামি আৰু সমাজত খ্ৰীষ্টান ধৰ্মৰ বৰ্ধিত প্ৰভাৱ চাব আৰু বুজিব বিচাৰিছিল।
১৮২৯ চনত সতী প্ৰণালী নিষিদ্ধ হোৱাৰ সময়ত সতী প্ৰণালীৰ বিৰুদ্ধে ৰাজা ৰাম মোহন ৰয়ৰ অভিযান সফল হৈছিল।
ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীৰ হৈ কাম কৰি তেওঁ এই সিদ্ধান্তত উপনীত হৈছিল যে তেওঁ বেদন্তৰ নীতিবোৰ পুনৰ নিৰ্ধাৰণ কৰিব লাগিব। তেওঁ পাশ্চাত্য আৰু ভাৰতীয় সংস্কৃতিক একত্ৰিত কৰিব বিচাৰিছিল।
সেই সময়ত, ব্ৰিটিছ ৰাজৰ বাবে দেশখনে যথেষ্ট আৰ্থ-সামাজিক সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈছিল। এনে পৰিস্থিতিত, ৰাজা ৰাম মোহনে সমাজৰ বহুতো ক্ষেত্ৰত অৱদান আগবঢ়াইছিল যাক নিম্নলিখিত বিষয়বোৰৰ অধীনত বিতংভাৱে বুজিব পাৰি:
ৰাজা ৰামমোহন ৰয়ৰ শৈক্ষিক অৱদান
ৰাজা ৰামমোহন ৰয়ে ইংৰাজী বিদ্যালয়ৰ লগতে কলিকতাত এখন হিন্দু মহাবিদ্যালয় স্থাপন কৰে, যি পিছলৈ দেশৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ শিক্ষানুষ্ঠান হিচাপে পৰিগণিত হয়। ৰয়ে পদাৰ্থ বিজ্ঞান, ৰসায়ন বিজ্ঞান আৰু উদ্ভিদবিজ্ঞানৰ দৰে বিজ্ঞানবিষয়ৰ প্ৰচাৰ কৰিছিল। তেওঁ বিচাৰিছিল যে দেশৰ যুৱ আৰু শিশুসকলে নতুন প্ৰযুক্তি শিকিব যাতে তেওঁলোকে বিদ্যালয়ত ইংৰাজী পঢ়িব লগা হয়।
ৰজা ৰামমোহন ১৮১৫ চনত শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত কাম কৰিবলৈ কলিকতালৈ আহিছিল। তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে যদি ভাৰতীয়সকলে গণিত, ভূগোল আৰু লেটিন অধ্যয়ন নকৰে তেন্তে তেওঁলোক পিছ পৰি থাকিব। চৰকাৰে ৰাম মোহনৰ ধাৰণাটো গ্ৰহণ কৰিছিল কিন্তু তেওঁৰ মৃত্যুলৈকে ইয়াক কাৰ্যকৰী কৰা নাছিল। ৰাম মোহনে প্ৰথমে তেওঁৰ মাতৃভাষাৰ বিকাশত মনোনিবেশ কৰিছিল। তেওঁৰ গুডিয়া ব্যাকৰণ বাংলা সাহিত্যৰ এক অনন্য কাম। ৰবীন্দ্ৰ নাথ ঠাকুৰ আৰু বঙ্কিম চন্দ্ৰ চট্টোপাধ্যায়েও তেওঁৰ পদচিহ্ন অনুসৰণ কৰিছিল।
ৰাজা ৰাজাৰামমোহন ৰয়ৰ সামাজিক সংস্কাৰ
ৰাজ ৰাম মোহন ৰয় আৰু সতী প্ৰথা
সেই সময়ত ভাৰতত সতীৰ প্ৰথা প্ৰচলিত আছিল। ৰজা ৰাম মোহনৰ অক্লান্ত প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে গৱৰ্ণৰ জেনেৰেল লৰ্ড উইলিয়াম বেণ্টিঙ্কে ৰাম মোহনক এই প্ৰথা বন্ধ কৰাত সহায় কৰে৷ তেওঁহে বেংগল কোড অৱ বেংগল সতী ৰেগুলেশ্যন বা ৰেগুলেশ্যন ১৭ এডি ১৮২৯ পাছ কৰিছিল, যাৰ অনুসৰি বংগত সতীৰ অনুশীলনক আইনী অপৰাধ হিচাপে ঘোষণা কৰা হৈছিল৷
সতীৰ অনুশীলন কি আছিল??
এই প্ৰথাৰ অধীনত, এগৰাকী মহিলাৰ স্বামীৰ মৃত্যুৰ পিছত, মহিলাগৰাকীয়েও তেওঁৰ চিতাত বহি জ্বলি গৈছিল, মৃত্যু হোৱা মহিলাগৰাকীক সতী বুলি কোৱা হৈছিল। এই প্ৰথাৰ উৎপত্তি বিভিন্ন কাৰণত দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত হৈছিল, কিন্তু অষ্টদশ শতিকাত ই গতি লাভ কৰিছিল। আৰু এই প্ৰথাক ব্ৰাহ্মণ আৰু অন্যান্য সৱৰ্ণসকলে উৎসাহিত কৰিছিল। ৰজা ৰামমোহন ৰয়ে প্ৰতিবাদত ইংলেণ্ডলৈ গৈছিল আৰু উচ্চতম ন্যায়ালয়ত পৰম্পৰাৰ বিৰুদ্ধে সাক্ষ্য দিছিল।
মূৰ্তিপূজাৰ বিৰোধিতা
ৰজা ৰামমোহন ৰয়েও মুকলিকৈ মূৰ্তিপূজাৰ বিৰোধিতা কৰিছিল, আৰু একেশ্বরবাদৰ সপক্ষে যুক্তি দিছিল। তেওঁ “ত্ৰিমূৰ্তিবাদ”ৰ বিৰোধিতা কৰিছিল যিটো খ্ৰীষ্টান স্বীকৃতি। ইয়াৰ মতে ঈশ্বৰে মাত্ৰ তিনিজন ব্যক্তিক লগ পায়: ঈশ্বৰ, পুত্ৰ(পুত্ৰ) যীচু আৰু পবিত্ৰ আত্মা। তেওঁ বিভিন্ন ধৰ্মৰ উপাসনা আৰু বহুধৰ্মৰ পদ্ধতিৰো বিৰোধিতা কৰিছিল। তেওঁ একমাত্ৰ ঈশ্বৰ হোৱাৰ পক্ষপাতী আছিল। তেওঁ মানুহক তেওঁলোকৰ যুক্তিশক্তি আৰু বিবেক বিকশিত কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিছিল। এই সন্দৰ্ভত, তেওঁ এই শব্দবোৰেৰে নিজকে ৰক্ষা কৰিছিল:
“মই সমগ্ৰ দেশৰ দূৰৱৰ্তী অঞ্চলসমূহ ভ্ৰমণ কৰিছো আৰু মই দেখিছো যে সকলোৱে বিশ্বাস কৰে যে কেৱল এজন ঈশ্বৰ আছে যাৰ পৰা পৃথিৱীখন আগবাঢ়ে”। তাৰ পিছত তেওঁ এখন আধ্যাত্মিক সভা গঠন কৰিছিল য’ত তেওঁ পণ্ডিতসকলৰ সৈতে ধৰ্ম আৰু দৰ্শনৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিল।
মহিলাৰ আদৰ্শগত স্বাধীনতা (মহিলা স্বাধীনতা):
ৰাজা ৰামমোহন ৰয়েও নাৰীস্বাধীনতাৰ পোষকতা কৰিছিল৷ তেওঁ সমাজত মহিলাসকলক উপযুক্ত স্থান দিয়াৰ পক্ষপাতী আছিল৷ সতী ব্যৱস্থাৰ বিৰোধিতাৰ লগতে তেওঁ বিধৱা বিবাহৰ সপক্ষে মাত মাতিছিল। তেওঁ এইটোও কৈছিল যে ছোৱালীবোৰে বাল্কোৰ দৰে একে অধিকাৰ পাব লাগে। তেওঁ ব্ৰিটিছ চৰকাৰক ইয়াৰ বাবে বিদ্যমান আইন সলনি কৰিবলৈও কৈছিল। তেওঁ মহিলাৰ শিক্ষাৰ পক্ষতো আছিল, সেয়েহে তেওঁ মহিলাসকলক মুক্তভাৱে চিন্তা কৰিবলৈ আৰু তেওঁলোকৰ অধিকাৰ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল।
জাতিবাদৰ বিৰোধিতা (জাতি ব্যৱস্থাৰ বিৰোধিতা):
ভাৰতীয় সমাজৰ জাতিগত শ্ৰেণীবিভাজন সেই সময়ত সম্পূৰ্ণৰূপে অৱনতি হৈছিল। ই কৰ্ম-আধাৰিত নহয় কিন্তু চৰিত্ৰ-আধাৰিত আছিল। যিটো এতিয়ালৈকে ক্ৰমান্বয়ে অব্যাহত আছে। কিন্তু ৰজা ৰামমোহন ৰয়ৰ নাম জাতিবাদৰ ফলত উদ্ভৱ হোৱা বৈষম্যৰ বিৰোধিতা কৰা সামাজিক প্ৰচাৰকসকলৰ মাজত আছে৷ তেওঁ কয় যে সকলোৱে সৰ্বোচ্চ পিতৃ ঈশ্বৰৰ পুত্ৰ বা কন্যা৷ মানুহৰ কোনো পাৰ্থক্য নাই। সমাজত ঘৃণা আৰু শত্ৰুতাৰ কোনো স্থান নাই। সকলোৰে সমান অধিকাৰ থাকিব লাগে। এনে কৰোতে ৰজা ৰাম মোহনে সৱৰ্ণসকলৰ চকুত টুকুৰিয়াই দিবলৈ ধৰিলে।
পশ্চিমীয়া শিক্ষাৰ ওকালতি (পশ্চিমীয়া শিক্ষাৰ অধিবক্তা):
আগতে উল্লেখ কৰা অনুসৰি, ৰজা ৰাম মোহনে কোৰাণ, উপনিষদ, বেদ, বাইবেলৰ দৰে ধৰ্মীয় গ্ৰন্থৰ ওপৰত সমান দখল ৰাখিছিল আৰু তেওঁ আন এটা ভাষাৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হোৱাটো স্বাভাৱিক আছিল। তেওঁ ইংৰাজীৰ জৰিয়তে বিজ্ঞানত ভাৰতৰ আদৰ্শগত আৰু সামাজিক বিকাশ দেখিব পাৰিছিল।
তেওঁৰ সময়ত যেতিয়া প্ৰাচীৱ আৰু পশ্চিমীয়া সভ্যতাৰ যুদ্ধ চলি আছিল। তাৰ পিছত তেওঁ দুয়োৰে সঙ্গমস্থলৰ সৈতে আগবাঢ়ি যাবলৈ ইচ্ছা প্ৰকাশ কৰিছিল৷ তেওঁ তেওঁলোকক পদাৰ্থ বিজ্ঞান, অংক, উদ্ভিদবিজ্ঞান, দৰ্শন, আৰু বেদ আৰু উপনিষদৰ দৰে বিষয়পঢ়িবলৈ কৈছিল৷
তেওঁ লৰ্ড মেকলিকো সমৰ্থন কৰিছিল, যি আছিল ভাৰতৰ শিক্ষা ব্যৱস্থা সলনি কৰা আৰু ইয়াত ইংৰাজী ৰখা ব্যক্তি। তেওঁৰ লক্ষ্য আছিল ভাৰতক প্ৰগতিৰ পথত লৈ যোৱা। যদিও তেওঁ ১৮৩৫ চনলৈকে ভাৰতত প্ৰচলিত ইংৰাজীৰ শিক্ষা ব্যৱস্থা চাবলৈ জীয়াই নাছিল, তথাপিও এই দিশত কোনো ইতিবাচক পদক্ষেপ লোৱা তেওঁ প্ৰথম চিন্তাবিদসকলৰ মাজৰ এজন আছিল বুলি উপেক্ষা কৰিব নোৱাৰি।
ভাৰতীয় সাংবাদিকতাৰ পিতৃ (ভাৰতীয় সাংবাদিকতাৰ জনক):
তেওঁ ভাৰতৰ সাংবাদিকতাত যথেষ্ট অৱদান আগবঢ়াইছিল আৰু তেওঁৰ সম্পাদকীয়ত দেশৰ সামাজিক-ৰাজনৈতিক, ধৰ্মীয় আৰু অন্যান্য সমস্যাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিছিল। ইয়াৰ ফলত জনসজাগতা বৃদ্ধি হৈছিল। তেওঁৰ লিখনিবোৰে মানুহৰ ওপৰত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছিল। তেওঁ বঙালী আৰু হিন্দীৰ দৰে ইংৰাজীত তেওঁৰ চিন্তাধাৰা তীক্ষ্ণভাৱে ভাগ বতৰা কৰিছিল। এইটো কেৱল সাধাৰণ ৰাইজৰ ওচৰত উপনীত হোৱাই নহয় কিন্তু সেই সময়ৰ আলোকিত আৰু ইংৰাজী শাসনৰ ওচৰলৈও গৈছিল।
তেওঁৰ লিখনিৰ প্ৰশংসা কৰি ৰবাৰ্ট ৰিচাৰ্ডছে লিখিছিল, “ৰামমোহনৰ লিখনিবোৰ েই তেওঁক অমৰ কৰি ৰাখিব, আৰু তেওঁ ভৱিষ্যতৰ প্ৰজন্মক সদায় আচৰিত কৰিব যে তেওঁ কেনেকৈ ইমান ভাল ইংৰাজীত লিখিব পাৰে যদিও তেওঁ এ ব্ৰাহ্মণ আৰু ইউকে মূলৰ নহয়”
অৰ্থনৈতিক সমস্যা সম্পৰ্কীয় ধাৰণা (অৰ্থনৈতিক ধাৰণা):
অৰ্থনৈতিক ক্ষেত্ৰত ৰাম মোহনৰ দৃষ্টিভংগী স্বতন্ত্ৰ আছিল। তেওঁলোকে প্ৰতিজন সাধাৰণ মানুহৰ সম্পত্তি সুৰক্ষিত কৰিবলৈ চৰকাৰী হস্তক্ষেপ বিচাৰিছিল। তেওঁৰ প্ৰবন্ধবোৰ হিন্দুসকলৰ তেওঁলোকৰ পৈতৃক সম্পত্তিৰ অধিকাৰ সুৰক্ষিত কৰাৰ ওপৰতো আছিল। তেওঁ লগতে কৃষকসকলৰ স্বাৰ্থ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ চৰকাৰৰ দ্বাৰা হস্তক্ষেপ কৰিবলৈ ভূমি মালিকসকলক (তেতিয়া জমিদাৰ বুলি কোৱা হৈছিল) আহ্বান জনায়। তেওঁ লৰ্ড কৰ্ণৱালিছে দিয়া ১৯৭৩ চনৰ স্থায়ী বন্দোবস্তৰ ভাবুকিৰ বিষয়ে অৱগত আছিল, সেয়েহে তেওঁ আশা কৰিছিল যে ব্ৰিটিছ চৰকাৰে কৃষকসকলক জামিণ্ডাৰোৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব। তেওঁ ভূমি সম্পৰ্কীয় বিষয়ত মহিলাৰ অধিকাৰৰ সুৰক্ষাকো সমৰ্থন কৰিছিল।
আন্তৰ্জাতিকতাবাদৰ চেম্পিয়ন
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৱে ও মন্তব্য কৰিছিল যে “ৰামমোহন হৈছে একমাত্ৰ ব্যক্তি যি আধুনিক যুগবুজিব পাৰে। তেওঁ জানিছিল যে স্বাধীনতা দূৰ কৰি আৰু কাকো শোষণ কৰি এখন আদৰ্শ সমাজ স্থাপন কৰিব নোৱাৰি, কিন্তু ভাতৃত্ববোধত বাস কৰি ইজনে সিজনৰ স্বাধীনতা সুৰক্ষিত কৰিলে এক সমৃদ্ধ আৰু আদৰ্শ সমাজ গঢ়ি তুলিব”। দৰাচলতে, ৰামমোহনে আধুনিক যুগত সাৰ্বজনীন ধৰ্ম, মানৱ সভ্যতাৰ বিকাশ আৰু সমতাৰ পক্ষপাতী আছিল।
জাতীয়তাবাদৰ পিতৃ জাতীয়তাবাদ: Father of Indian Journalism
ৰজা ৰামমোহনও ব্যক্তিজনৰ ৰাজনৈতিক স্বাধীনতাৰ পক্ষত আছিল। ১৮২১ চনত তেওঁ জে.এছ.-ত যোগদান কৰে। কলিকতা জাৰ্নেলৰ সম্পাদক বাকিংহামে লিখিছিল যে তেওঁ ইউৰোপ আৰু এছিয়াৰ দেশসমূহৰ স্বাধীনতাত বিশ্বাস কৰে। ১৮৩০ চনৰ জুলাই বিপ্লৱত চাৰ্লছ এক্সে ফ্ৰান্স দখল কৰাৰ সময়ত ৰাম মোহন বহুত সুখী হৈছিল।
তেওঁ তেওঁলোকক ভাৰতৰ স্বাধীনতা আৰু ইয়াৰ বাবে পদক্ষেপৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিবলৈও কৈছিল। সেইকাৰণে তেওঁ ১৮২৬ চনত জুৰী আইনৰো বিৰোধিতা কৰিছিল। জুৰী আইনে ধৰ্মীয় পাৰ্থক্যৰ ওপৰত আইন প্ৰণয়ন কৰিছিল। তেওঁ ইয়াৰ বাবে জে-ক্ৰফৰ্ডলৈ এখন পত্ৰ লিখিছিল, তেওঁৰ এজন বন্ধুৰ মতে, সেই পত্ৰখনত “ভাৰতৰ দৰে দেশত, ইয়াত আয়াৰলেণ্ডৰ দৰে কাকো দমন কৰা সম্ভৱ নহয়” যিয়ে দেখুৱায় যে তেওঁ ভাৰতত জাতীয়তাবাদ ৰক্ষা কৰিছিল। আকবৰৰ বাবে তেওঁৰ পৰৱৰ্তী লণ্ডন ভ্ৰমণো জাতীয়তাবাদৰ এক উদাহৰণ।
সামাজিক পুনৰ্গঠন সামাজিক পুনৰ্গঠন
সেই সময়ত, বাঙালী সমাজে বহুতো অশুভ শক্তিৰ সন্মুখীন হৈছিল। এইটো সঁচা যে সেই সময়ত ভাৰতৰ আটাইতকৈ শিক্ষিত আৰু অভিজাত সমাজখনক কেৱল বাংলা শ্ৰেণী বুলি ক’ব পাৰি, কিয়নো তেতিয়া সাহিত্য আৰু সংস্কৃতিৰ সঙ্গমৰ সময় আছিল, য’ত বাংলা শ্ৰেণী শীৰ্ষস্থানত আছিল। কিন্তু এতিয়াও কিছুমান অন্ধবিশ্বাস আৰু দুষ্টতা আছিল যিয়ে তেওঁলোকৰ স্থান সমাজৰ ভিতৰত গভীৰ শিপালৈ ৰাখিছিল। এই সকলোবোৰৰ দ্বাৰা বিচলিত হৈহে ৰজা ৰামমোহন ৰয়ে সমাজৰ সামাজিক-ধৰ্মীয় গাঁথনি সম্পূৰ্ণৰূপে সলনি কৰিবলৈ মন স্থিৰ কৰিছিল। আৰু এই দিশত আগবাঢ়ি তেওঁ কেৱল ব্ৰহ্ম সমাজ আৰু একধৰ্মবাদৰ দৰে নীতিপ্ৰতিষ্ঠা কৰাই নহয়, সতী ব্যৱস্থা, বাল্য বিবাহ, জাতিবাদ, যৌতুক প্ৰথা, ৰোগ আৰু বহুবিবাহৰ চিকিৎসাৰ বিৰুদ্ধেও প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল।
ৰাজা ৰামমোহন ৰয়ৰ দ্বাৰা লিখা কিতাপ
ৰাজা ৰামমোহন ৰয়ে ইংৰাজী, হিন্দী, পাৰ্চী আৰু বাংলা ভাষাত আলোচনীপ্ৰকাশ কৰিছিল। ১৮১৫ চনত তেওঁ ব্ৰহ্ম সমাজ প্ৰতিষ্ঠা কৰে, যি বেছি দিন স্থায়ী নহ’ল। তেওঁ হিন্দু ধৰ্মৰ লগতে খ্ৰীষ্টান ধৰ্মৰ বিষয়েও কৌতূহলজনকভাৱে অৱগত হৈছিল। তেওঁ পুৰণি হাৰবু আৰু নতুন নিয়মো অধ্যয়ন কৰিছিল।
১৮২০ চনত তেওঁ খ্ৰীষ্টৰ নৈতিক শিক্ষাও প্ৰকাশ কৰিছিল, যি হৈছে ৪ টা সুসমাচাৰৰ অংশ। এইটো তেওঁ যীচুৰ উপদেশশীৰ্ষকৰ অধীনত প্ৰকাশ কৰিছিল।
সেই সময়ত, কিবা প্ৰকাশ কৰাৰ আগতে, ইংৰাজী অৰ্ডাৰ টো ল’ব লাগিছিল। কিন্তু ৰজা ৰামমোহন ৰয়ে ইয়াৰ বিৰোধিতা কৰিছিল। তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে সত্যটো বাতৰি কাকতত দেখুওৱা উচিত, আৰু যদি চৰকাৰে ইয়াক পছন্দ নকৰে, ইয়াৰ অৰ্থ এইটো নহয় যে ই কোনো বিষয় দমন কৰিব। মত প্ৰকাশৰ স্বাধীনতাৰ পক্ষত থিয় দিয়া ৰাজা ৰামমোহন ৰয়েও কেইবাখনো আলোচনী প্ৰকাশ কৰিছিল।
১৮১৬ চনত ৰামমোহনৰ ঈছোপানিষদ, ১৮১৭ চনত কাথোপানিশাদ, ১৮১৯ চনত মুণ্ডুক উপনিষদ অনুবাদ। তাৰ পিছত তেওঁ ১৮২১ চনত বাংলা বাতৰি কাকত চাম্বাদ কুমুদিত শান্তি আৰু সুখৰ নিৰ্দেশনা লিখিছিল। ইয়াৰ পিছত ১৮২২ চনত মিৰাট-উল-আকবৰ নামৰ এখন পাৰ্চী আলোচনী প্ৰকাশ িত হয়। ১৮২৬ চনত তেওঁ গৌদিয়া গ্ৰামাৰ, ১৮২৮ চনত ব্ৰহ্মপস্না আৰু ১৮২৯ চনত ব্ৰহ্মসংগীত আৰু ১৮২৯ চনত ইউনিভাৰ্চেল ৰিলিজিয়ন লিখিছিল।
ৰাজা ৰাম মোহন ৰয়ৰ মৃত্যু
১৮৩০ চনত ৰজা ৰাম মোহন ৰয়ে তেওঁৰ পেঞ্চন আৰু ভাট্টাৰ বাবে মোগল সম্ৰাট দ্বিতীয় আকবৰৰ ৰাষ্ট্ৰদূত হিচাপে যুক্তৰাজ্যলৈ যায়।
১৮৩৩ চনৰ ২৭ ছেপ্টেম্বৰত ব্ৰিষ্টলৰ ওচৰৰ ষ্টেপলেটনত মেনিনজাইটিছত তেওঁৰ মৃত্যু হয়।
ৰাজা ৰাম মোহন ৰয় আৰু তেওঁৰ সন্মান
তেওঁক দিল্লীৰ মোগল সাম্ৰাজ্যই “ৰজা” উপাধি প্ৰদান কৰিছিল। ১৮২৯ চনত দিল্লীৰ ৰজা দ্বিতীয় আকবৰৰ দ্বাৰা তেওঁক এই উপাধি প্ৰদান কৰা হৈছিল। আৰু যেতিয়া তেওঁ তেওঁৰ প্ৰতিনিধি হিচাপে ইংলেণ্ডলৈ গৈছিল, ৰজা চতুৰ্থ উইলিয়ামেও তেওঁক অভিনন্দন জনাইছিল।
১৮২৪ চনত ফৰাচী চচিয়েট এছিয়াটিকে সংস্কৃতৰ পৰা হিন্দী, ইংৰাজী আৰু বঙালীলৈ বেদ আৰু উপনিষদৰ অনুবাদৰ বাবে তেওঁক সন্মানিত কৰিছিল।<eot>ভূপেন হাজৰিকাৰ সংগীতৰ দিশটোৰ (গীতিকাৰ, গায়ক, সুৰকাৰ, সংগীত পৰিচালক) ইমান বেছি বৈচিত্ৰ্য, বৈশিষ্ট্য আৰু সফলতা আছে যে তেওঁৰ চলচ্চিত্ৰ পৰিচালনাৰ দিশটোক লৈ বৰ বিশেষ আলোচনা হোৱা নাই। আমি ভাবো তেওঁ পৰিচালনা কৰা চলচ্চিত্ৰকেইখনক লৈও আলোচনা কৰিবলগা আছে। কিয়নো তেওঁ পৰিচালনা কৰা ছবিকেইখনমান গতানুগতিক ভাৰতীয় বিনোদন ছবিৰ গণ্ডীৰ ভিতৰত নাছিল। তেওঁ যেতিয়া পঞ্চাশৰ মাজভাগত প্রথম ছবি পৰিচালনা কৰিবলৈ আহিছিল, তেতিয়া নানান পাৰিবাৰিক, ৰোমাণ্টিক তথা নাটকীয় কাহিনীৰ ছবি চাবৰ বাবে চিত্ৰগৃহত দৰ্শকৰ ভিৰ হৈছিল। পিচে তেওঁ তেনে ‘সফল’ ছবিৰ অনুকৰণ নকৰি মৌলিক চিন্তাৰে সামাজিক সচেতনা লৈ নিজৰ ছবি কৰিবলৈ আগবাঢ়িছিল। এটাই কথা, তেওঁৰ প্ৰতিখন ছবি সংগীতমুখৰ আৰু তেওঁৰ ছবিৰ গীততো বক্তব্য থাকে আৰু বক্তব্য ৰাখিও গীত সুৰীয়া হয়। তেওঁ পৰিচালনা কৰা ছবিকেইখন—
এৰাবাটৰ সুৰ (১৯৫৬)
‘এটি কুঁহি দুটি পাত ৰতনপুৰ বাগিচাত হেজাৰে তোলে। হেজাৰৰ মাজৰে হাৰান (ফণী শৰ্মা) মিন্নি, ঝুমনু, ৰামু, ছনিয়া, লছমন, এই ‘অনা অসমীয়া’ বনুৱাহঁতৰ বুকুৰ বান্ধৈ কলিজাৰ কুটুম অসমীয়া বড়ো হালোৱা ভুজলুং কাকা (বিষ্ণু ৰাভা)! ‘হালোৱ| বনুৱা একেলগে থাকিলে আমাক কোনে মাৰে?’ ভুজলুঙৰ অভিমত। ৰতনপুৰত একতাৰ সুৰৰ প্ৰতিধ্বনি আছে। এই ধুনীয়া সেউজীয়া ৰতনপুৰ বাগিচালৈ সিহঁতৰ অতি মৰমৰ জয়ন্ত বাবু (বিজয় শংকৰ) আকৌ আহিছে সুৰ বিচাৰি। ৰাজআলি এৰি এবাবাটৰে খোজকঢ়াটো, অসমৰ এৰাবাটৰ দুকাষে থকা বাণু, হৰি, ৰহিমহঁতৰ সুন্দৰ সৃষ্টিবোৰ বুটলি পৃথিৱীৰ সমুখলৈ অনাটো গীতিকাৰ-সাংবাদিক জয়ন্ত দুৱৰাৰ বুকুৰ সাধানা..।ছবিত সমান্তৰালভাৱে আছিল চাহ বাগিচাৰ মালিক বিশ্ব ফুকনৰ আধুনিকা কন্যা নিশা (ইভা আচাও), মেনেজাৰ ৰুপেন বৰুৱা (তচন্দুক ইউচুফ) আদিৰ চৰিত্ৰ। এইখন বেলেগ জগত। বাগিচাৰ ঝুমনু আৰু মিন্নিহঁতৰ জগতখনো বেলেগ! সংঘাত হয় বাগিচাৰ মেনেজাৰ আৰু বনুৱাৰ। জয়ন্তৰো সংঘাত হয় ঝুমনুৰ সৈতে, আৱেগিক সংঘাত, ঝুমনুৱে কয়- বাবু তই সুৰ নিবলৈ আহি মোক মিন্নিক..’। জয়ন্তই কয় ঝুমনুক- ‘মই তোৰ ছুৰীখনলৈ ভয় নকৰো, ভয় কৰো তোৰ বাঁহীৰ সুৰ হেৰাই যায় বুলি..।”
‘এৰাবাটৰ সুৰ’ত ফণী শৰ্মা
সৰ্বহাৰা কৃষক-শ্রমিকৰ বিপন্ন অৱস্থাৰ মাজতো ৰুকিনীহঁতৰ লয়লাস, ভোৰতালৰ শব্দ, চিফুঙৰ সুৰ, মাদলৰ প্ৰতিধ্বনি আৰু বনুৱাৰ একতা৷ কিছু তথ্যচিত্ৰধৰ্মী ছবি হ’লেও ‘এৰাবাটৰ সুৰ’ পঞ্চাশৰ দশকত সম্পূৰ্ণ এখন অগতানুগতিক আৰু বাস্তৱৰ চৰিত্ৰ বুটলি লৈ কৰা এজন চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাতাৰ সপোনৰ ছবি, যিখন ছবিৰ লোকগীত আৰু নৃত্যাংশত আছিল নৰহৰি বুঢ়াভকত আৰু অন্যান্যসকল, বড়োনি অনচাই আফাতৰ শিল্পীবৃন্দ, গৌৰীপুৰৰ গোৱালপৰীয়া গীত গোৱা প্রতিমা বৰুৱা, স্বনামধন্য হেমাংগ বিশ্বাস আৰু বহুতো । আনফালেদি ভূপেন হাজৰিকাৰ ৰচনা, সুৰ আৰু সংগীতত প্ৰথমবাৰৰ বাবে একেলগে সমবেত হৈছিল কণ্ঠশিল্পী হিচাপে লতা মংগেশকাৰ, হেমন্ত মুখাৰ্জী, সন্ধ্যা মুখাৰ্জী আৰু ভূপেন হাজৰিকা আৰু সৃষ্টি হৈছিল কেইবাটাও কালজয়ী গীতৰ – ‘সাগৰ সংগমত কতনা সাঁতুৰিলো, তথাপিতো হোৱা নাই ক্লান্ত’, ‘জোনাকৰে বাতি অসমীৰে মাটি জিলিকি জিলিকি পৰে’, ‘গুম গুম গুম গুম মেঘে গৰজিলে’, ‘জনকপুৰৰ জানকীয়ে মিচিক মাচাক হাঁহে’ আৰু ‘ৰ’দ পুৱাবৰ কাৰণে মাতিবানো কাক’।
‘এৰাবাটৰ সুৰ’ৰ আঁৰত – প্রযোজনা – বি পি ফিল্মছ ; কাহিনী, সংগীত, পৰিচালনা – ভূপেন হাজৰিকা ; চিত্ৰনাট্য,সংলাপ – প্ৰিয়ম হাজৰিকা, ভূপেন হাজৰিকা ; চিত্ৰগ্ৰহণ-অনিল গুপ্ত ; সম্পাদনা-তৰুণ দত্ত(সম্পাদনাত চকু ফুৰাইছিল মুম্বাইৰ ‘বিমল ৰয় প্ৰডাকচনৰ হৃষীকেশ মুখাৰ্জীয়ে)
মাহুত বন্ধুৰে (বাংলা, ১৯৫৯)
অসমৰ গৌৰীপুৰ অঞ্চলৰ হাতী মাউতসকলৰ জীৱন সংগ্ৰামক মূল উপজীৱ্য হিচাপে লৈ হাত চিকাৰ, হাতী ধৰা আৰু এই সংক্ৰান্তৰ পৰম্পৰাগত গীত-মাতেৰে সমৃদ্ধ আছিল ‘মাহুত বন্ধুৰে’ ছবিখন৷ ১২ ৰীলৰ ক’লা-বগা ছবিখনৰ কাহিনী আৰু চিত্ৰনাট্য আছিল গৌৰীপুৰৰ ৰাজবাড়ীৰ অলকেশ বৰুৱাৰ। সংগীত আৰু পৰিচালনাৰ লগতে প্রযোজনাও আছিল ভূপেন হাজৰিকাৰ। চিত্ৰগ্ৰহণ আছিল অজয় মিত্ৰৰ আৰু সম্পাদনা আছিল ৰমেশ যোশীৰ। এইখন ছবিৰ যোগে দিয়েই প্ৰথম বিস্তৃতভাৱে গোৱালপৰীয়া গীতৰ প্রচাৰ হৈছিল প্রতিমা বৰুৱা, বয়ানুদ্দিন, ভবেন, ভুপেন হাজৰিকা আদিৰ কণ্ঠৰ যোগেদি৷ইলা চক্ৰৱৰ্তী, শ্যামল মিত্ৰ আাৰু মানৱেন্দ্ৰ মুখাৰ্জীয়েও গীত গাইছিল। অভিনয় কৰিছিল দিলীপ ৰয়, তৃষ্ণা হাজৰিকা, মণিমা সোম, জহৰ ৰয়, প্রকৃতিশ বৰুৱা, অনুপ বৰুৱা, বিষ্ণু ৰাভা, প্ৰভাত মুখাৰ্জী আদিয়ে।
শকুন্তলা (১৯৬১)
মহাকবি কালিদাসৰ শকুন্তলাৰ কাহিনীটোৱে এটা সময়ত ভাৰতীয় চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাতাসকলক যথেষ্ট আকৰ্ষিত কৰা বাবে সেই নিৰ্বাক যুগতে ১৯২০ চনত দুবাৰ, ১৯২৯ চনত আৰু ১৯৩২ এবাৰকৈ ‘শকুন্তলা’ ছবিৰ নিৰ্মাণ হৈছিল। সবাক যুগ অহাৰ বছৰতে ১৯৩১ চনত কলকাতাৰ বিখ্যাত প্ৰযোজনা সংস্থা ‘শকুন্তলা’ৰ মুক্তি দিছিল। একে বছৰতে এম ভাবনানিৰ পৰিচালনাত নাজু বেগমক নাম ভূমিকাত লৈ আন এখন ‘শকুন্তলা’ হৈছিল৷ পিচে বিখ্যাত হোৱা ‘শকুন্তলাখন (১৯৪৩) হৈছিল ভি শান্তাৰামৰ প্ৰযোজনা আৰু পৰিচালনাত৷ অভিনয়ত আছিল জয়শ্ৰী আৰু চন্দ্ৰমোহন৷ পিচত ভি শান্তাৰামে ছবিখন ৰিমেক কৰিছিল ‘স্ত্ৰী’ নামেৰে ১৯৬১ চনত। এইবাৰ নাম ভূমিকাত আছিল আগৰ নায়িকা জয়শ্ৰীৰ ভনীয়েক অৰ্থাৎ তেওঁৰ খুলশালীয়েক সন্ধ্যা৷ নায়কৰ চৰিত্ৰত ভি শান্তাৰাম নিজে ওলাইছিল৷ বাংলাৰ পৰা দক্ষিণৰ ভাষাতো ‘শকুন্তলা’ হৈছিল। ১৯৪১ চনত নিৰ্মিত বাংলা ভাষাৰ ‘শকুন্তলা’ৰ নাম ভূমিকাত আছিল জ্যোৎস্না গুপ্তা। নায়ক আছিল ধীৰাজ ভট্টাচাৰ্য। ভূপেন হাজৰিকায়ো ষাঠিৰ আৰম্ভণিতে এই ভাৰতীয় ধ্ৰুপদী সাহিত্যকৰ্মক অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ ৰূপ দিয়ে। ভূপেন হাজৰিকাই কালিদাসৰ কাহিনীটোহে লৈছিল। পটভূমি, চৰিত্ৰ, সংলাপৰ পৰা গীতাংশলৈ সজাই পেলাইছিল অসমীয়া ৰূপ এটাত। সংলাপো আছিল এনেধৰণৰ- ‘পদুমৰ পাতেৰে বিচি দিম নেকি?’ গীতৰ ৰচনা আছিল এনে ধৰণৰ- ‘প্ৰথম প্রহৰ ৰাত্ৰি ফুলি আছিল চম্পা’ (গাইছিল ইলা বোস আৰু কবিতা হাজৰিকাই), ‘নৱ মল্লিকাৰ হেঁপাহ জানো পলাব মালিনী নৈতে ৰূপ চাই’ (ইলা বোস আৰু অনামিকা), ‘অলৌণ্ডটি তলৌগুটি কোন ক’ত লটিঘটি কচুপাতৰ লাই’ (ইলা বোস আৰু ভূপেন হাজৰিকা, ‘পিতৃগৃহ ত্যাগি আই মোৰ পতিগৃহে যায় (ভূপেন হাজৰিকা), ‘বনৰে পখিটি’, তোমাৰ লগৰীয়া, আমাৰে জোনটি’ (ইলা বোস), ‘বিৰাজে কি সাজে প্রকৃতিৰ জীয়ৰী’ (ভূপেন হাজৰিকা)।
‘শকুন্তলা’ৰ পোষ্টাৰ
প্ৰতিধ্বনি (১৯৬৫)
পৰম্পৰাগত এক খাচী প্ৰেমৰ লোককাহিনীৰ সৈতে নিজৰ কলাৰ সংমিশ্ৰণেৰে সম্প্ৰীতিৰ এক উজ্জ্বল চানেকীৰ ছবি এখন কৰিছিল ভূপেন হাজৰিকাই। অসমীয়া ছবিৰ সৈতে প্রথম জড়িত হৈছিল খাচী আৰু জয়ন্তীয়া পণ্ডিত, সংগীতজ্ঞ, গায়ক আৰু নৃত্যশিল্পী৷ অসমৰ ভালেখিনি লোকশিল্পী আছিলেই৷ ছবিখনে ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ প্ৰতিযোগিতাত ৰাষ্ট্ৰপতিৰ ৰূপৰ পদক পাইছিল। সম্প্ৰীতিৰ বাণী প্ৰচাৰিত ‘প্ৰতিধ্বনি’ আছিল সংগীতমুখৰ ছবিঃ ‘লিয়েন মাকাও, কোন পাহাৰ শিখৰত বাট চাইছা?’, (তালাত মেহমুদ, ভূপেন হাজৰিকা),‘হে হে ঢোলে ডগৰে’(বন্দনা বৰুৱা, ভূপেন হাজৰিকা), ‘অয় অয় আকাশ শুব’ (সুমন কল্যাণপুৰ), ‘ দেহি ঐ লুইতৰ সিপাৰে মাজুলী’ (মঘাই ওজা, কবিতা হাজৰিকা), ‘শৰৎকালৰ ৰাত্ৰি অতি বিতোপন সখী’ (কবিতা হাজৰিকা)।
প্ৰতিধ্বনিৰ চেটত ভূপেন হাজৰিকা আৰু কুমাৰী কৃষ্ণা (কৃষ্ণা দাস)
প্রতিধ্বনিৰ আাঁৰত – বেনাৰ – কামৰূপ চিত্ৰ ; প্ৰযোজনা, পৰিচালনা, চিত্ৰনাট্য, সংলাপ, সংগীত, গীত ৰচনা – ভূপেন হাজৰিকা ; চিত্ৰগ্ৰহণকাৰী – বিজয় দে’ ; সম্পাদনা – ৰাসবিহাৰী সিনহা ; অভিনয়ত – ইভা আচাও, পবিত্ৰ বৰকাকতী, বিষ্ণু ৰাভা, ৰঞ্জনা বৰদলৈ, কুমাৰী কৃষ্ণা, বিদ্যা ৰাও, ফণী পৰমা, কমল নাৰায়ণ চৌধুৰী আদি।
লটিঘটি (১৯৬৬)
চতুৰ্থখন ছবিত ভূপেন হাজৰিকাই হাস্য-ব্যংগৰ উপাদান ব্যৱহাৰ কৰি অসমৰ সাংস্কৃতিক জগতখন উদঙাইছিল। একো নজনা মানুহে চিনেমা কৰিবলৈ গৈ হোৱা লটিঘটি আছিল মুখ্য উপজীব্য। ছবিখনে ৰাষ্ট্ৰপতিৰ ৰূপৰ পদক পাইছিল। ‘লটিঘটি’ৰ গীতো হৈছিল জনপ্ৰিয়। জয়ন্ত হাজৰিকা আৰু মনীষা সেনগুপ্তই বিবাহৰ আগে আগে ‘জীৱনটো যদি অভিনয় হয়’ গীতটোৰ চিত্ৰায়নত ওলাইছিল। গীতটো গাইছিল জয়ন্ত হাজৰিকা আৰু ইলা বোসে। ভূপেন হাজৰিকাই গাইছিল ‘টিৰাপ সীমান্ত ৰূপৰ নাই অন্ত’, ‘কোনে কয় মই অকলশৰীয়া’, ‘সহস্ৰজনে মোক প্ৰশ্ন কৰে’, ‘প্রচণ্ড ধুমুহাই প্রশ্ন কৰিলে মোক’। মহম্মদ ৰফী, ভূপেন হাজৰিকা আদিয়ে গাইছিল ‘ৰমজানৰে ৰোজা গ’ল, ওলাল ঈদৰ জোন’। ভূপেন হাজৰিকা, জয়ন্ত হাজৰিকা, গীতা দাস আৰু অনিল দত্তই গাইছিল নিৰ্মলপ্ৰভা বৰদলৈয়ে ৰচনা কৰা ‘কোন ক’ত লটিঘটি কিনো ভৈল কাল’। গজানন বৰ্মা ৰচিত ‘ফাগন আয়োৰে’ গাইছিল গীতা দাস আৰু মনীষা সেনগুপ্তই।
‘লটিঘটি’ৰ আঁৰত – বেনাৰ – কামৰূপ চিত্র ; প্রযোজনা, পৰিচালন, কাহিনী, চিত্ৰনাট্য, গীতিকাৰ, সংগীত – ভূপেন হাজৰিকা ; সম্পাদক – ৰাসবিহাৰী সিনহা ; আভিনয় – বিজয় শংকৰ, বিদ্যা ৰাও, কুলদা ভট্টাচাৰ্য, ৰত্ন ওজা, হৰিনাৰায়ণ ; দাস, জ্যোতিষ ভাট্টচাৰ্য, জহৰ ৰয়, নৃপতি চেটাজী, বেবী গুপ্তা, সাধনা পেটেল আদি
চিকমিক বিজুলী (১৯৬৯)
এইখন আছিল সম্পূৰ্ণ চহৰকেন্দ্ৰিক ছবি। ছবিৰ নায়িকা বিজুলী৷ সঁচা বিজুলীৰ দৰেই এদিন তাই গুৱাহাটীৰ ফাঁচীবজাৰ এলেকাত এদিন চমকি উঠিল। ‘তাই নাচে, তাই গান গাই…নিবনুৱা বিজুলীয়ে এদিন উপায়হীন হৈ সত্ৰীয়া নাচ শিকোৱা স্কুল এখনত সোমাই…পিচে বিড়িৱালাৰ জীয়েক বিজুলী অপমানিত হয়। সত্ৰীয়া নাচৰ স্কুল বন্ধ হৈ যায়…সম্পৰ্ক হয় বিখ্যাত ব্যৱসায়ী পক্ষীৰাজ বিড়ি ফাৰ্মৰ মালিকৰ সৈতে – লন পাৱ প্ৰশান্ত মেকানিকক…৷বিজুলীৰ জীৱ্ন সংগ্রামক লৈ নিৰ্মিত হৈছিল “চিকমিক বিজুলী”৷ ছবিত গীত আছিল “ঘৰ আমাৰ মাটি হয়’ (মুকেশ, ভূপেন হাজৰিকা), ‘পক্ষীৰাজ ঘোঁৰা খটখটকৈ দৌৰা’ (কিশোৰ কুমাৰ), মিলনৰে এই শুভক্ষণ’ (ভূপেন হাজৰিকা), ‘মৃত্যু সাৱটি সমাধিতলীত’ (জয়ন্ত হাজৰিকা), ‘বিজুলীৰ পোহৰ মোৰ নাই’ (সুমন কল্যাণপুৰ),‘শম্মা থাকিলে’ (ভূপেন হাজৰিকা)।
‘চিকমিক বিজুলী’ত বিদ্যা ৰাও
চিকিমিক বিজুলীৰ আঁৰত – মুম্বাইৰ ‘ৰাজশ্ৰী’ আৰু অসমৰ ‘কামৰূপ চিত্ৰ’ৰ প্ৰযোজনা ; কাহিনী, চিত্ৰনাট্য, সংলাপ, পৰিচালনা, সংগীত, গীত ৰচনা – ভূপেন হাজৰিকা ; চিত্ৰগ্ৰহণ – অনিল গুপ্তা ; অভিনয়ত – বিজয় শংকৰ, বিদ্যা ৰাও, তচন্দুক ইউচুক, কুলদা কুমাৰ ভট্টাচাৰ্য, ৰুমা গুহঠাকুৰতা, জহৰ ৰায় আদি।
মেৰা ধৰম মেৰী মা (হিন্দী, ১৯৭৭)
অৰুণাচলৰ সত্তৰ দশকৰ তৰুণ নাট্যকাৰ-অভিনেতা এইচ এন টাটাৰ এখন নাটকৰ আলমত ভূপেন হাজৰিকাই চিত্ৰনাট্য ৰচনা কৰি পৰিচালনা কৰিছিল হিন্দী ভাষাৰ ‘মেৰা ধৰম মেৰী মা’ ৰঙীণ ছবিখন৷ হিন্দী সংলাপ লিখিছিল লক্ষণ দিবাকৰে। অভিনয় কৰিছিল এইচ এন টাটা, মালা, টাডু টায়ুং আদি অপেচাদাৰী শিল্পীসকলে। সংগীত পৰিচালনাও আছিল ভূপেন হাজৰিকাৰ। চিত্ৰগ্ৰহণ কৰিছিল টালিগঞ্জৰ অজয় মিত্ৰই। সম্পাদনা কৰিছিল তেতিয়া মুম্বাইৰ শক্তি সামন্তৰ ইউনিটৰ চীফ এডিটৰ বিজয় চৌধুৰীয়ে |
মন প্ৰজাপতি (১৯৭৯)
এটা| সময়ত প্ৰয়াত নিৰোদ চৌধুৰীৰ এই একে নামৰ উপন্যাসখনৰ কাহিনীৰে ছবি এখন কৰিবৰ বাবে মৃণাল সেনো আগ্ৰহী হৈছিল। পিচে ছবিখন কৰিলে ভূপেন হাজৰিকাই৷ গাঁৱলৈ অহা এটা অসমীয়া চাৰ্কাছ দলৰ জেনেৰেটৰটোৱে সন্ধিয়া পৰত চাৰ্কাছৰ চৌদিশ উজলাই তোলে। এনে শক্তি যদি আমাৰ গাঁৱৰ ঘৰে ঘৰে থকা তাঁত শালবোৰত সংযোগ হয়? কাহিনীত এনেধৰণৰ এটা কনচেপ্টৰ সৈতে আছিল ৰোনান্টিক প্ৰেমৰ কাহিনী। ছবিৰ গীতাংশত আছিল ‘অ’ অভিমানী বন্ধু, ভুল নুবুজিবা’ (উষা মংগেশকাৰ), ‘চেনাই মোৰ অ’, ‘কিয় এই সংযমহীন আচৰণ’ (ভূপেন হাজৰিকা, উষা মংগেশকাৰ)। নায়ক- নায়িকা ভৱেশ বৰুৱা আৰু গায়ত্ৰী দত্ত আছিল নৱাগত আৰু আছিল নৱাগত মীনা৷ লগত আছিল হীৰেন চৌধুৰী, কমল চৌধুৰী, হেমেন ৰাজখোৱা, নিৰদা ভূঞা, জ্ঞানদা বৰা, জিতেন শৰ্মা।
ছিৰাজ (১৯৮৮)
ফণী শৰ্মা আৰু বিষ্ণু ৰাভাই যুটীয়াভাৱে ১৯৪৮ চনত পৰিচালনা কৰা ‘ছিৰাজ’ ৰিমেক কৰে ভূপেন হাজৰিকাই। মূল ছবিখনত তেওঁ গীত ৰচনা, সুৰাৰোপ, কণ্ঠদান কৰাৰ উপৰিও অভিনয় কৰিছিল। হিন্দু-মুছলমানৰ সম্প্ৰীতিৰ ওপৰত লক্ষীধৰ শৰ্মাই ৰচনা কৰা আৱেগিক কাহিনীটোৱে সকলো সময়তে তেওঁক আকৰ্ষণ কৰিছিল। তেওঁ ফণী শৰ্মাৰ ৰচনাৰ চিত্ৰানাট্যখনেই লৈছিল। আগৰ গীতকেইটিৰ লগতে নতুন গীতৰ সংযোজন কৰিছিল। ৰিমেক ‘ছিৰাজ’ৰ চিত্ৰগ্ৰহণ আছিল কমল নায়কৰ। কলা নুৰুদ্দিন আহমেদৰ। এইবাৰ ‘ছিৰাজ’ৰ চৰিত্ৰত আছিল নিপন গোস্বামী৷ সহঃ শিল্পীসকল আছিল মৃদুলা বৰুৱা, পূৰৱী শৰ্মা, পৰাগ চলিহা, ভাৰতী ডেকা, ৰূপক বৰুৱা, দেৱেন ভূঞা আদি।
‘ছিৰাজ’ত পূৰৱী শৰ্মা আৰু নিপন গোস্বামী
মিৰি জিয়ৰী (১৯৯০)
ৰজনীকান্ত বৰদলৈৰ মিচিং প্ৰেমৰ অতি জনপ্ৰিয় কাহিনীটোক গুৱাহাটী দূৰদৰ্শনৰ টেলিফিল্ম হিচাপে ভূপেন হাজৰিকাই ‘মিৰি জীয়ৰী’ নামেৰে নিৰ্মাণ কৰিছিল। এইখন দূৰৰ্শনৰ টেলিফিল্ম হ’লেও শ্বুটিং কৰিছিল চেলুলয়েডৰ ফিল্ম ফৰ্মেটত।
অসমৰ এগৰাকী আগশাৰীৰ লেখক তথা চলচ্চিত্ৰ সাংবাদিক স্বৰ্গীয় পবিত্ৰ কুমাৰ ডেকাদেৱে অসমৰ চিত্ৰ সাংবদিকতাৰ জগতখনলৈ প্ৰভূত বৰঙণি আগবঢ়াই গৈছে।
এই লেখাটো প্ৰয়োজনীয় বুলি ভাবেনে?
তলৰ তাৰকাত ক্লিক কৰক !
ৰেটিং কৰক
গড় মাপকাঠী 4.9 / 5. ভোট : 81
Related Items:অসমীয়া চিনেমা, ডঃ ভূপেন হাজৰিকা, বিশেষ, সোণালী পৃষ্ঠা
Share