alexantonov/chuvash_mono · Datasets at Hugging Face

chv stringlengths 1 20.7k
Чӗннӗ хваттер алакӗ умне ҫитсен тин Нестӑрпа ҫуммӑн пырса тӑчӗ.
Ав, ман ачасем выҫӑ!
ҫак пӗчӗк, ырӑ йӗрӗхе.
Ялӗ ҫывӑх мар... \| Сӑвӑ \| 648
Ҫӗнӗ ӗҫре ӑна тỹрех мастер пулма шанчӗҫ.
[…] Хӗвелтухӑҫ хӗрелчӗ, Ун малтанхи ҫутисем, Вӑйлӑ ҫутӑ па[йӑ]ркисем, Пӗлӗт тӳпине ӳкрӗҫ, Уйӑх йӑлт сӑнран кайрӗ… Ҫӗнӗ пурнӑҫ хускалчӗ, Ун вӗҫӗ те курӑнмасть, Шухӑшласан — ӑс ҫитмест!
Тапӑнакансен пӗр наган, икӗ револьвер, виҫӗ винтовка, ахӑртнех, кӗскетнисем, пулнӑ.
Выльӑх апачӗ те туллиех.
Аслӑ уйра питӗ хаяр ҫапӑҫу пырать.
Туслӑх асамат кӗперӗ
Хам турра ӗненес пулсан, ҫавна шутласан, турӑ пурах, вӑл ытлашши ҫӑткӑнланма, иртӗхме памасть, темелле.
— Пӑхӑр-ха, этсемӗр, — терӗ Чинук, — хулпуҫҫи ҫинчи саплӑк татӑлса ӳкмен-и?
Вара, вӗрене ик-виҫӗ хут сулласа илчӗ те пӗтӗм вӑйран ҫырма варринелле ывӑтрӗ — йӑлӑ шӑп та лӑп Энтрее мӑйӗнчен ҫаклатрӗ.
Нумаях пулмасть вӑл ирӗке тухнӑ.
Ҫемьере ултӑ тӑлӑх юлнӑ.
Ҫӳллӗреххи, тен, урӑх ҫук.
ЧР Министрсен Кабинечӗн ноябрӗн 12-мӗшӗнче иртнӗ ларӑвӗнче ашшӗ-амӑшӗсен ача шкулчченхи вӗрентӳ учрежденинче апатланнӑшӑн тӳлемелли хакӑн чи пысӑк виҫине палӑртнӑ.
Вӑл ирӗклӗрех, уҫӑрах.
— Эрбина ҫаплах ҫук...
Канса выртакан крокодил симӗс сӑрӑпа вараланнӑ, юлашкийӗ тинӗсе юхса аннӑ.
Кунпа хӑҫанччен пурӑнӗҫ- мапа тем ҫинчен калаҫса тӑнӑ не кил умне ҫитнӗ машинӑна малӑх та укҫа ҫук», — терӗ кӳршине «кӑшласа» тӑчӗ.
Тепӗр тесен, ӗҫчен китай халӑхӗ ӗҫчен чӑваша чӑрмантармӗ.
Пирӗн вара хамӑра ырӑ енчен кӑна кӑтартма тӑрӑшасчӗ.
Дивизинсенче пурӗ 14,5 пин ҫын шытланнӑ.
«Ҫапла, ҫапла, — терӗ Юля тепӗр хут, — ҫакӑнта, Таежнӑйра е сан патӑнта, Мускавра».
— Апла кайӑр… хальлӗхе, — ҫиллине пытарас тесе тем пек тӑрӑшрӗ пулин те, ӑна шӑлӗсене усаллӑн шатӑртаттарни сутрӗ.
Чӗмпӗр тӑрӑхӗнчи чӑваш юхӑмӗн 43 хастарне асӑну медалӗпе чысланӑ пирки хаҫат вулаканӗсене пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ.
Чӑннипе те ҫаплах ара.
Пӗр шутласан кая та пулмалла мар.
Халӗ ак умра — чӑн-чӑн разведчик!
Пукан ҫинче Натюш сӳс арласа ларать.
Анчах вӑл кунашкал марччӗ, пичӗ чӑнах ӗнтӗ сап-сарӑччӗ, пӑхсан, сӗлеке юхса анатчӗ.
Тӑлӑх арӑм Дуглас Гекӑн пӗтӗм укҫине банка хыврӗ.
Тавара кунта 14 кун сутаҫҫӗ.
Вӗсем тек килес ҫук...
Ял пысӑках мар пулин те аякранах курӑнса ларать.
Хам ҫинчен кӗскен ҫырнине тата сӑн ӳкерчӗке ярса патӑм.
Ӑна II Интернационалра та пӗлеҫҫӗ.
— Питӗ хӑюллӑ проект!
Кун пулӑмӗсем: Чӳк, 17
Нозыга — Раҫҫей территоринчи юханшыв.
Ананийӗн шӑллӗсемпе Азарипе, Мисаилпа, Михаилпа, Леонидпа питӗ туслӑ та килӗштерсе пурӑнтӑмӑр.
ÐÅÑÏÓÁËÈÊ¨ÐÀ: Ҫ,ÐØÛÂÐÀ: ×ÈÊ, ËÅØ ÅÍ×Å Иртнӗ вырсарникун питӗ пӗл тер ӗшлӗ пулӑмпа асра юлчӗ.
Каллех вӗҫнӗ.
Хаҫат мӗн тухма пуҫланӑранпа тӗп редактор лавне туртса пыракан Юрий Михайлов савӑнӑҫлӑ пухӑва уҫнӑ май кӑларӑм историйӗ ҫинче чарӑнса тӑчӗ.
Ача – пӑча сӑмахлӑхӗ
Ливанта 970 пин ҫын ытла хӑйӗн килӗсене пӑрахса хӑварма тивнӗ, 220 пин хӑвӗн ҫӗршывне пӑрахса урӑх ҫӗре куҫнӑ.
Инди шкулӗнче пирӗннисем шӑнкӑрч вӗллисем тунӑ, унти ачасемпе баскетболла вылянӑ.
1958 ҫултанпа СССР ҪП пайташӗ.
Ҫырӑва вуласа тухсан Аля темӗн вӑхӑтчен тӗлӗнсе ларчӗ, куҫӗсем куҫҫульпе тулчӗҫ.
Халӗ ӑна вырӑнти прокуратура суда ҫитернӗ.
Темиҫе чӗлхе турачӗллӗ проект тӑвас ыйтӑва хускатса сӳтсе яваҫҫӗ.
Меня рукать.
Ахах куҫли пекки хакли ҫук.
Тар сывлӑмпа пӗрӗхтерсе
Пирӗн паттӑр таврашсем космосра вӗҫеҫ вӗсем.
Ашшӗ ӑна купӑс илсе парать, ҫӗмӗрсен те тӳрлетет, тӑрӑшать уншӑн, вӑл — хӗрачапа ҫапӑҫать!
«Май пур чухне унпа усӑ курмалла», — терӗҫ ҫывӑх ҫынсем.
Вӑл анса та пӑхрӗ.
— Чӑнах, Ҫтаппан пичче, тӑраничченех ҫине те… — Ваҫли, кирлӗ мара калаҫса ан тӑр!
Тепӗр чухне вара пачах урӑхла: Улька ӑна питрен пӑхсан, Телегин ҫав тери йӑваш та мӗскӗн ҫын пек курӑнса каять.
Сан сассуна илтесшӗн мар — юрлап,
Хут листине туртса кӑларчӗ те чӗрсе пӑрахасран шикленсе ерипен сарчӗ.
Ҫӗмӗрленсем, пӑшалсемПурте тупнӑ хатӗрсем, —Аякранах тӑшманаХатӗр пурте тӑллама.
Ачисем-ҫке ытла шухӑ.
— Пиҫнӗ ҫырлана вӑхӑтра татни кирлӗ теҫҫӗ.
Библиотекарьсем тӗрӗс шӑварма вӗрентрӗҫ.
Районта иртекен тӗрлӗ олимпиадӑпа куравсенчен дипломсемсӗр е парнесемсӗр таврӑнмасть.
Шупашкар районӗнче ҫурт-йӗре приватизацилеме 1992 ҫулта пуҫланӑ.
Типеш, ӑҫта эсӗ, ҫӑл мана.
Ҫӑлтӑрсем
Кӑҫалччен ҫӑл шывӗпе пурӑннӑ алькешсем паян колонкӑран шыв кӳреҫҫӗ, май пуррипе усӑ курса хӑшӗсем ӑна пӳртех кӗртнӗ.
Ҫакӑнта кам та пулин е дежурнӑй врач килсе кӗрсен — ураран ӳкет.
Самани ҫапларах пулнӑ ун чухне — хырӑм пӑрахма юраман, куншӑн тӗрмене лартнӑ.
Хӑш чухне уйӑх ҫӗр варринче тӳпене кӑшт ҫӗкленсе илнипех ҫырлахать, халӗ кур, хӗвелпе тупӑшать.
1 Пӗчӗкҫеҫҫӗскерӗм!
Васкаса мар, тахҫантанпах варлӑ ӗнтӗ.
Иртнӗ ӗмӗрти 60-мӗш ҫулсенче МСО (колхозсем хушшинчи строительство организацийӗ) текен ҫӗнӗ предприятисем йӗркеленме тытӑнаҫҫӗ‚ Толбазӑра та туса хураҫҫӗ ҫак организацие.
Ҫӗлене те ҫӗнен, ай, ҫын пур тет, Урхамах пек утпа ҫӳрет, тет.
— Хӑрамалла ҫав… Эпӗ кунтине мӗнле пӗлтӗн тата, Сима?
Почтӑ индексӗ — 452443, ОКАТО кочӗ — 80245805004.
ҫӗпӗрте ҫак пысӑк юханшывсем юхаҫҫӗ: Обь, Иртыш, Енисей, Лена, Амур.
Асапланмасӑр, чунри пӑтрашӑнчӑка сирмесӗр тасалма пулӗ-ши вара?
Ыттисем «йытӑран» тарса хӑтӑлма тӑрӑшаҫҫӗ.
Пыршӑлӑх ӗҫӗ йӗркеленет.
Ҫавӑнпа паянах лӑпланса пурӑнмалла.
Пӗрне тӳрех ура хурса, теприне чышкӑпа ҫапса антарать Йӑкӑнат.
Пусӑрӑн.
Эп вырнаҫса ларатӑп халӗ меллӗн
— Хӑть ҫур ҫӗрччен.
Маттериалсенче кадетсем, археологсем, спортсменсем, киноҫӑсем, дизайнерсем, библиотекӑҫсем, паллӑ журналистсем, филантропсем, поварсем, баттлхантерсем, поэтсем, этносҫӑсем, мунчаҫӑсем, фотографсем, художниксем, илем пикисем, студентсем, ют ҫӗршыв ачисем, индеецсем... сӑнланаҫҫӗ.
— Пулать ун пекки, — хӗрхеннӗ пек каларӗ Шигалей.
Эсӗ ху ӑна хӑҫан та пулин туса пӑхнӑ-и, Гек?
Куҫать ун туйӑмӗ Сӑмах вӑйне,
Тепӗр самант: ҫӗрулми ҫак препарата сӑхса илсе им-ҫампа пуянланать, 6-8 эрне Реклама Юн пусӑмӗ хӑпарнипе халӗ аслисем кӑна мар, ҫамрӑксем те аптӑраҫҫӗ.
Унта 240 спортсмен хутшӑннӑ.
Хура ытларикун — 1929 ҫулхи юпа уйӑхӗн 29 кунӗ.
Мастика сӗрнӗ урай ҫап-ҫутӑ йӑлтӑртатать.
Мӗнпур чӑваш халӑхӗшӗн Эп те ҫӗнӗ ирӗклӗхшӗн Мӗнпур чӗререн кӑшкӑрса Чӑваш чӗлхине «урра» теп.
Туйпӑхӑр чӗрчунӑн кӑмӑлӗ мӑй таранах тулнӑ% ҫынсем ҫине пысӑк куҫӗсемпе патша мӑн кӑмӑллӑхӗпе пӑхса выртать?

Чӗннӗ хваттер алакӗ умне ҫитсен тин Нестӑрпа ҫуммӑн пырса тӑчӗ.

Ав, ман ачасем выҫӑ!

ҫак пӗчӗк, ырӑ йӗрӗхе.

Ялӗ ҫывӑх мар... | Сӑвӑ | 648

Ҫӗнӗ ӗҫре ӑна тỹрех мастер пулма шанчӗҫ.

[…] Хӗвелтухӑҫ хӗрелчӗ, Ун малтанхи ҫутисем, Вӑйлӑ ҫутӑ па[йӑ]ркисем, Пӗлӗт тӳпине ӳкрӗҫ, Уйӑх йӑлт сӑнран кайрӗ… Ҫӗнӗ пурнӑҫ хускалчӗ, Ун вӗҫӗ те курӑнмасть, Шухӑшласан — ӑс ҫитмест!

Тапӑнакансен пӗр наган, икӗ револьвер, виҫӗ винтовка, ахӑртнех, кӗскетнисем, пулнӑ.

Выльӑх апачӗ те туллиех.

Аслӑ уйра питӗ хаяр ҫапӑҫу пырать.

Туслӑх асамат кӗперӗ

Хам турра ӗненес пулсан, ҫавна шутласан, турӑ пурах, вӑл ытлашши ҫӑткӑнланма, иртӗхме памасть, темелле.

— Пӑхӑр-ха, этсемӗр, — терӗ Чинук, — хулпуҫҫи ҫинчи саплӑк татӑлса ӳкмен-и?

Вара, вӗрене ик-виҫӗ хут сулласа илчӗ те пӗтӗм вӑйран ҫырма варринелле ывӑтрӗ — йӑлӑ шӑп та лӑп Энтрее мӑйӗнчен ҫаклатрӗ.

Нумаях пулмасть вӑл ирӗке тухнӑ.

Ҫемьере ултӑ тӑлӑх юлнӑ.

Ҫӳллӗреххи, тен, урӑх ҫук.

ЧР Министрсен Кабинечӗн ноябрӗн 12-мӗшӗнче иртнӗ ларӑвӗнче ашшӗ-амӑшӗсен ача шкулчченхи вӗрентӳ учрежденинче апатланнӑшӑн тӳлемелли хакӑн чи пысӑк виҫине палӑртнӑ.

Вӑл ирӗклӗрех, уҫӑрах.

— Эрбина ҫаплах ҫук...

Канса выртакан крокодил симӗс сӑрӑпа вараланнӑ, юлашкийӗ тинӗсе юхса аннӑ.

Кунпа хӑҫанччен пурӑнӗҫ- мапа тем ҫинчен калаҫса тӑнӑ не кил умне ҫитнӗ машинӑна малӑх та укҫа ҫук», — терӗ кӳршине «кӑшласа» тӑчӗ.

Тепӗр тесен, ӗҫчен китай халӑхӗ ӗҫчен чӑваша чӑрмантармӗ.

Пирӗн вара хамӑра ырӑ енчен кӑна кӑтартма тӑрӑшасчӗ.

Дивизинсенче пурӗ 14,5 пин ҫын шытланнӑ.

«Ҫапла, ҫапла, — терӗ Юля тепӗр хут, — ҫакӑнта, Таежнӑйра е сан патӑнта, Мускавра».

— Апла кайӑр… хальлӗхе, — ҫиллине пытарас тесе тем пек тӑрӑшрӗ пулин те, ӑна шӑлӗсене усаллӑн шатӑртаттарни сутрӗ.

Чӗмпӗр тӑрӑхӗнчи чӑваш юхӑмӗн 43 хастарне асӑну медалӗпе чысланӑ пирки хаҫат вулаканӗсене пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ.

Чӑннипе те ҫаплах ара.

Пӗр шутласан кая та пулмалла мар.

Халӗ ак умра — чӑн-чӑн разведчик!

Пукан ҫинче Натюш сӳс арласа ларать.

Анчах вӑл кунашкал марччӗ, пичӗ чӑнах ӗнтӗ сап-сарӑччӗ, пӑхсан, сӗлеке юхса анатчӗ.

Тӑлӑх арӑм Дуглас Гекӑн пӗтӗм укҫине банка хыврӗ.

Тавара кунта 14 кун сутаҫҫӗ.

Вӗсем тек килес ҫук...

Ял пысӑках мар пулин те аякранах курӑнса ларать.

Хам ҫинчен кӗскен ҫырнине тата сӑн ӳкерчӗке ярса патӑм.

Ӑна II Интернационалра та пӗлеҫҫӗ.

— Питӗ хӑюллӑ проект!

Кун пулӑмӗсем: Чӳк, 17

Нозыга — Раҫҫей территоринчи юханшыв.

Ананийӗн шӑллӗсемпе Азарипе, Мисаилпа, Михаилпа, Леонидпа питӗ туслӑ та килӗштерсе пурӑнтӑмӑр.

ÐÅÑÏÓÁËÈÊ¨ÐÀ: Ҫ,ÐØÛÂÐÀ: ×ÈÊ, ËÅØ ÅÍ×Å Иртнӗ вырсарникун питӗ пӗл тер ӗшлӗ пулӑмпа асра юлчӗ.

Каллех вӗҫнӗ.

Хаҫат мӗн тухма пуҫланӑранпа тӗп редактор лавне туртса пыракан Юрий Михайлов савӑнӑҫлӑ пухӑва уҫнӑ май кӑларӑм историйӗ ҫинче чарӑнса тӑчӗ.

Ача – пӑча сӑмахлӑхӗ

Ливанта 970 пин ҫын ытла хӑйӗн килӗсене пӑрахса хӑварма тивнӗ, 220 пин хӑвӗн ҫӗршывне пӑрахса урӑх ҫӗре куҫнӑ.

Инди шкулӗнче пирӗннисем шӑнкӑрч вӗллисем тунӑ, унти ачасемпе баскетболла вылянӑ.

1958 ҫултанпа СССР ҪП пайташӗ.

Ҫырӑва вуласа тухсан Аля темӗн вӑхӑтчен тӗлӗнсе ларчӗ, куҫӗсем куҫҫульпе тулчӗҫ.

Халӗ ӑна вырӑнти прокуратура суда ҫитернӗ.

Темиҫе чӗлхе турачӗллӗ проект тӑвас ыйтӑва хускатса сӳтсе яваҫҫӗ.

Меня рукать.

Ахах куҫли пекки хакли ҫук.

Тар сывлӑмпа пӗрӗхтерсе

Пирӗн паттӑр таврашсем космосра вӗҫеҫ вӗсем.

Ашшӗ ӑна купӑс илсе парать, ҫӗмӗрсен те тӳрлетет, тӑрӑшать уншӑн, вӑл — хӗрачапа ҫапӑҫать!

«Май пур чухне унпа усӑ курмалла», — терӗҫ ҫывӑх ҫынсем.

Вӑл анса та пӑхрӗ.

— Чӑнах, Ҫтаппан пичче, тӑраничченех ҫине те… — Ваҫли, кирлӗ мара калаҫса ан тӑр!

Тепӗр чухне вара пачах урӑхла: Улька ӑна питрен пӑхсан, Телегин ҫав тери йӑваш та мӗскӗн ҫын пек курӑнса каять.

Сан сассуна илтесшӗн мар — юрлап,

Хут листине туртса кӑларчӗ те чӗрсе пӑрахасран шикленсе ерипен сарчӗ.

Ҫӗмӗрленсем, пӑшалсемПурте тупнӑ хатӗрсем, —Аякранах тӑшманаХатӗр пурте тӑллама.

Ачисем-ҫке ытла шухӑ.

— Пиҫнӗ ҫырлана вӑхӑтра татни кирлӗ теҫҫӗ.

Библиотекарьсем тӗрӗс шӑварма вӗрентрӗҫ.

Районта иртекен тӗрлӗ олимпиадӑпа куравсенчен дипломсемсӗр е парнесемсӗр таврӑнмасть.

Шупашкар районӗнче ҫурт-йӗре приватизацилеме 1992 ҫулта пуҫланӑ.

Типеш, ӑҫта эсӗ, ҫӑл мана.

Ҫӑлтӑрсем

Кӑҫалччен ҫӑл шывӗпе пурӑннӑ алькешсем паян колонкӑран шыв кӳреҫҫӗ, май пуррипе усӑ курса хӑшӗсем ӑна пӳртех кӗртнӗ.

Ҫакӑнта кам та пулин е дежурнӑй врач килсе кӗрсен — ураран ӳкет.

Самани ҫапларах пулнӑ ун чухне — хырӑм пӑрахма юраман, куншӑн тӗрмене лартнӑ.

Хӑш чухне уйӑх ҫӗр варринче тӳпене кӑшт ҫӗкленсе илнипех ҫырлахать, халӗ кур, хӗвелпе тупӑшать.

1 Пӗчӗкҫеҫҫӗскерӗм!

Васкаса мар, тахҫантанпах варлӑ ӗнтӗ.

Иртнӗ ӗмӗрти 60-мӗш ҫулсенче МСО (колхозсем хушшинчи строительство организацийӗ) текен ҫӗнӗ предприятисем йӗркеленме тытӑнаҫҫӗ‚ Толбазӑра та туса хураҫҫӗ ҫак организацие.

Ҫӗлене те ҫӗнен, ай, ҫын пур тет, Урхамах пек утпа ҫӳрет, тет.

— Хӑрамалла ҫав… Эпӗ кунтине мӗнле пӗлтӗн тата, Сима?

Почтӑ индексӗ — 452443, ОКАТО кочӗ — 80245805004.

ҫӗпӗрте ҫак пысӑк юханшывсем юхаҫҫӗ: Обь, Иртыш, Енисей, Лена, Амур.

Асапланмасӑр, чунри пӑтрашӑнчӑка сирмесӗр тасалма пулӗ-ши вара?

Ыттисем «йытӑран» тарса хӑтӑлма тӑрӑшаҫҫӗ.

Пыршӑлӑх ӗҫӗ йӗркеленет.

Ҫавӑнпа паянах лӑпланса пурӑнмалла.

Пӗрне тӳрех ура хурса, теприне чышкӑпа ҫапса антарать Йӑкӑнат.

Пусӑрӑн.

Эп вырнаҫса ларатӑп халӗ меллӗн

— Хӑть ҫур ҫӗрччен.

Маттериалсенче кадетсем, археологсем, спортсменсем, киноҫӑсем, дизайнерсем, библиотекӑҫсем, паллӑ журналистсем, филантропсем, поварсем, баттлхантерсем, поэтсем, этносҫӑсем, мунчаҫӑсем, фотографсем, художниксем, илем пикисем, студентсем, ют ҫӗршыв ачисем, индеецсем... сӑнланаҫҫӗ.

— Пулать ун пекки, — хӗрхеннӗ пек каларӗ Шигалей.

Эсӗ ху ӑна хӑҫан та пулин туса пӑхнӑ-и, Гек?

Куҫать ун туйӑмӗ Сӑмах вӑйне,

Тепӗр самант: ҫӗрулми ҫак препарата сӑхса илсе им-ҫампа пуянланать, 6-8 эрне Реклама Юн пусӑмӗ хӑпарнипе халӗ аслисем кӑна мар, ҫамрӑксем те аптӑраҫҫӗ.

Унта 240 спортсмен хутшӑннӑ.

Хура ытларикун — 1929 ҫулхи юпа уйӑхӗн 29 кунӗ.

Мастика сӗрнӗ урай ҫап-ҫутӑ йӑлтӑртатать.

Мӗнпур чӑваш халӑхӗшӗн Эп те ҫӗнӗ ирӗклӗхшӗн Мӗнпур чӗререн кӑшкӑрса Чӑваш чӗлхине «урра» теп.

Туйпӑхӑр чӗрчунӑн кӑмӑлӗ мӑй таранах тулнӑ% ҫынсем ҫине пысӑк куҫӗсемпе патша мӑн кӑмӑллӑхӗпе пӑхса выртать?