it
stringlengths
2
914
pl
stringlengths
1
915
Non è solo innovazione , compassione e passione — compassione nel cuore e passione di pancia .
To nie tylko innowacyjność , współczucie i pasja — współczucie w sercu i pasja w trzewiach .
Questo è il nuovo mondo che vogliamo creare .
To jest nowy świat , który chcemy stworzyć .
E questa è la ragione del messaggio dell' ingegneria di Gandhi .
I dlatego taki jest przekaz inżynierii gandhijskiej .
Signore e signori , vorrei finire prima del tempo .
Panie i panowie , chciałbym zakończyć przed czasem .
Avevo anche paura di questi 18 minuti .
Obawiałem się także o te 18 minut .
Ne ho ancora uno e mezzo .
Mam ciągle półtorej do końca .
Il messaggio , il messaggio finale , è questo : l' India ha fatto un grande regalo al mondo .
Przekaz , końcowy przekaz jest taki : Indie dały światu wspaniały prezent .
Che cosa ?
Co to jest ?
Nel 20 ° secolo , abbiamo dato Gandhi al mondo .
W 20-tym stuleciu , daliśmy światu Gandhi ' ego .
Il regalo del 21 ° secolo , che è molto , molto importante per il mondo intero , che sia il tracollo dell' economia mondiale , che sia il cambiamento climatico — qualsiasi problema di cui si parli consiste nell' ottenere di più da meno per sempre più gente — non solo per le generazioni attuali , per le generazioni future .
Prezentem w 21-tym wieku , który jest bardzo , bardzo ważny dla całego świata , czy to jest globalny ekonomiczny kryzys , czy jest to zmiana klimatu — jakikolwiek problem , o którym mówisz zyskuje więcej z mniej dla więcej i więcej — nie tylko dla obecnego pokolenia , [ ale i ] dla przyszłych pokoleń ,
E si può raggiungere solo dall' ingegneria di Gandhi .
I to może wyjść jedynie z inżynierii gandhiego .
Quindi signore e signori , sono molto felice di annunciare , questo regalo del 21 ° secolo da parte dell' India al mondo , l' ingegneria di Gandhi .
Więc Panie i Panowie , jestem bardzo szczęśliwy ogłaszając , ten prezent 21-ego wieku z Indii dla świata , inżynieria gandhijska .
( Applausi ) Lakshmi Pratury : Grazie , Dott. Mashelkar . ( R.A. Mashlekar : Grazie infinite . ) LP : Una domanda veloce per lei .
( Oklaski ) Lakshimi Pratury : Dziękuję , Dr. Mashelkar . ( R.A. Mashelkar : Dziękuję bardzo . ) LP : Szybkie pytanie do Pana .
Quando era ragazzo a scuola che cosa pensava di diventare ?
Kiedy był Pan młodym chłopcem w tej szkole , jakie miał Pan myśli , co mogło na przykład stać się ?
Cosa pensa che l' abbia guidata ?
Jak Pan myśli co Pana napędzało ?
Aveva una visione ? Che cosa la guidava ?
Jaka była wizja w Pana głowie ? Co Panem kierowało ?
RAM : Le racconterò una storia che mi ha guidato , che ha cambiato la mia vita .
RAM : Opowiem , wam historię , która mną kierowała , która zmieniła moje życie .
Ricordo , andavo in una scuola povera. perché mia madre non riusciva a mettere insieme 21 rupie , quel mezzo dollaro che era necessario nel tempo fissato .
Pamiętam , kiedy chodziłem do ubogiej szkoły , ponieważ moja matka nie mogła zebrać 21 rupii , te pół dolara , które było wymagane w umówionym czasie .
Ero al liceo .
To było [ niezrozumiałe ] szkole średniej .
Ma era una scuola povera , con insegnanti ricchi , per la verità .
Szczerze , była to biedna szkoła z wartościowymi nauczycielami .
E uno di loro era [ ... ] , quello che ci insegnava fisica .
Jednym z nich był [ niezrozumiałe ] , który nauczał nas fizyki .
Un giorno ci ha portato fuori sotto il sole e ha provato a mostrarci come trovare la distanza focale di una lente convessa .
Pewnego dnia zabrał nas na zewnątrz na słońce i próbował pokazać nam jak znaleźć długość ogniskową wypukłych soczewek .
La lente era qui . Il pezzo di carta era li . Lo muoveva su e giù .
Soczewki były tam . Były kartki papieru . Poruszał je w górę i w dół .
E c' era un punto luminoso lassu .
i była tam jasna plama .
E poi ha detto , " Questa è la distanza focale . " Poi l' ha tenuta per un pò , Lakshmi .
I wtedy powiedział , " To jest długość ogniskowa . " Ale potrzymał ją przez trochę dłużej , Lakshimi .
E poi il pezzo di carta ha preso fuoco .
I paper się zapalił .
Quando il pezzo di carta ha preso fuoco , per qualche ragione si è girato verso di me , e ha detto , " Mashelkar , così , se non diffondi le tue energie , se focalizzi tutte le tue energie , puoi raggiungere qualsiasi cosa . " Mi ha dato un grande messaggio : focalizzarsi per realizzare .
Kiedy papier się spalił , z jakiś powodów zwrócił się do mnie , i powiedział , Mashelkar , właśnie tak , jeśli nie rozproszysz swoich energii jeśli skupisz swoje energi , możesz osiągnąć wszystko na świecie . " To dało mi wspaniały przekaz : skup się , a osiągniesz .
Ho detto , " Whoa , la scienza è fantastica , devo diventare uno scienziato . " Ma ancora più importante , focalizzarsi per realizzare .
Powiedziałem , " Nauka jest taka wspaniała , muszę stać się naukowcem . " Ale ważniejsze , skup się , a możesz osiągnąć .
E quel messaggio , molto francamente , vale per la società di oggi .
I ten przekaz , bardzo szczerze , jest wartościowy dla dzisiejszej społeczności .
Cosa fa la lente focale ?
Co ta długość ogniskowa robi ?
Ha delle linee parallele , che sono i raggi del sole .
Ma równoległe linie , które są promieniami słońca .
E la proprietà delle linee parallele è che non si incontrano mai .
A właściwością linii równoległych jest to , że nigdy się nie spotykają .
Cosa fa questa lente convessa ?
co robi wypukła soczewka ?
Le fa incontrare .
Sprawia , że się spotykają .
Questa è la leadership della lente convessa .
To jest kierownictwo wypukłej soczewki .
Sapete cosa fare la leadership di oggi ? Lente concava .
Wiece co dzisiaj robi kierownictwo ? Rozproszoną długość .
Le allontana sempre di più .
Dzielą ich jeszcze bardziej .
Quindi da questo , ho imparato la lezione della leadership della lente convessa .
Więc , nauczyłem się z tej lekcji przywództwa skupiskowych soczewek
E quando ero al National Chemical Laboratory [ ... ] .
I kiedy byłem w Narodowych Laboratoriach Chemicznych [ niezrozumiałe ]
Quando ero al Council of Scientific Industry Research — 40 laboratori — quando due laboratori non si parlavano tra loro , [ ... ] .
Kiedy byłem w Radzie Naukowej Badań Przemysłowych — 40 laboratoriów — kiedy dwa laboratoria nie rozmawiały ze sobą , [ niezrozumiałe ]
E attualmente sono presidente della Global Research Alliance , 60.000 scienziati di nove paesi , dall' India agli USA .
Jestem obecnie prezydentem Przymierza Badań Globalnych 60.000 naukowców w dziewięciu krajach od Indii do USA .
Sto cercando di creare un team globale , che osserverà le grandi sfide globali a cui sta facendo fronte il mondo .
Staram się zbudować globalny zespół , który doglądałby wielkie globalne wyzwania , z którymi zmierza się świat .
Quella era la lezione . Quello era il momento di ispirazione .
To była lekcja . To był moment inspiracji .
LP : Grazie mille . ( RAM : Grazie . ) ( Applausi )
LP : Dziękuję bardzo . ( RAM : Dziękuję ) ( oklaski )
Quando parcheggiamo in un grande parcheggio , come ricordiamo dove abbiamo lasciato la macchina ?
Kiedy parkujemy na dużym parkingu , jak pamiętamy gdzie zostawiliśmy samochód ?
Questo è il problema che ha Homer .
Homer stanął przed tym problemem .
E cercheremo di capire cosa succede nel suo cervello .
Spróbujemy zrozumieć co dzieje się w jego mózgu .
Cominciamo con l' ippocampo , evidenziato in giallo , che è l' organo della memoria .
Zaczniemy od hipokampu , w kolorze żółtym , który jest organem pamięci .
Se è compromesso , come nell' Alzheimer , non vi ricordate le cose , compreso dove avete parcheggiato la macchina .
Jeśli jest uszkodzony , jak przy Alzheimerze , nie pamięta się rzeczy takich jak miejsce zaparkowania auta .
Prende il nome dal cavalluccio marino , che gli assomiglia .
Po łacinie to konik morski , którego przypomina .
E come il resto del cervello , è fatto di neuroni .
Jak pozostałe części mózgu , budują go neurony .
Il cervello umano contiene circa 100 miliardi di neuroni .
W ludzkim mózgu istnieją setki miliardów neuronów .
I neuroni comunicano tra di loro inviando piccoli impulsi o picchi di elettricità tramite le loro connessioni .
Neurony komunikują się ze sobą wysyłając niewielkie impulsy elektryczne przez wspólne połączenia .
L' ippocampo è formato da due strati di cellule , che sono densamente interconnesse .
Hipokamp składa się z dwóch warstw komórek , bardzo gęsto połączonych ze sobą .
Gli scienziati hanno cominciato a capire come funziona la memoria spaziale analizzando i singoli neuroni nelle cavie mentre cercano cibo o esplorano l' ambiente .
Naukowcy zaczęli rozumieć jak działa pamięć przestrzenna , rejestrując pojedyncze neurony u szczurów i myszy , gdy eksplorują dane środowisko w poszukiwaniu jedzenia .
Immagineremo di seguire le fasi di un singolo neurone nell' ippocampo di una cavia .
Wyobraźmy sobie , że rejestrujemy działanie pojedynczego neuronu w hipokampie tego szczura .
Quando invia un piccolo impulso elettrico , un puntino rosso si accende e lampeggia .
Gdy wystrzeliwuje impuls elektyczny , zobaczymy czerwoną kropkę i usłyszymy dźwięk .
Quello che notiamo è che questo neurone sa quando la cavia è andata in un punto particolare di quell' ambiente .
Zobaczymy , że neuron wie , Zobaczymy , że neuron wie , że szczur przemieszcza się do konkretnego miejsca .
E lo segnala al resto del cervello inviando un piccolo impulso elettrico .
Sygnalizuje to reszcie mózgu , wysyłając mały impuls elektryczny .
Possiamo quindi mostrare la cadenza di invio di quel neurone come funzione della localizzazione dell' animale .
Możemy przedstawić częstotliwość wystrzałów jako funkcję lokalizacji zwierzęcia .
E se consideriamo tanti neuroni diversi , vediamo che diversi neuroni si attivano quando l' animale va in punti diversi dell' ambiente , come nel riquadro che vedete qui .
Jeśli zarejestrujemy wiele innych neuronów , zauważymy że wystrzeliwują , gdy zwierzę podąża w inne miejsca w otoczeniu , jak przedstawione tu pudełko .
Insieme formano una mappa per il resto del cervello , dicendo continuamente al cervello : Dove sono ora in questo ambiente ?
Razem tworzą mapę dla reszty mózgu , powtarzając mu " Gdzie znajduję się teraz w moim otoczeniu " ?
Le cellule di posizione sono registrate anche negli umani .
Komórki miejsca zaobserwowano też u ludzi .
Talvolta i pazienti epilettici hanno bisogno di un controllo dell' attività elettrica del cervello .
Pacjenci z epilepsją czasem potrzebują stymulacji elektrycznej podczas monitorowania mózgu .
Alcuni di quei pazienti hanno giocato a un videogioco dove devono guidare in una piccola città .
Niektórzy z nich grali w grę video , w której jeździli po miasteczku .
Le cellule di posizione del loro ippocampo si attivano , cominciano ad inviare impulsi elettrici ogni volta che guidano in un particolare punto di quella città .
Komórki miejsca w ich hipokampie wystrzeliwały , wysyłając impulsy elektryczne , gdy przejeżdżali przez określone lokacje w mieście .
Allora , una cellula di posizione come sa dove sono la cavia o la persona nel loro ambiente ?
Jak komórka miejsca wie , gdzie w swoim otoczeniu znajduje się szczur lub człowiek ?
Queste due cellule mostrano che i confini dell' ambiente sono particolarmente importanti .
Widoczne tu dwie komórki wskazują , że granice otoczenia są szczególnie istotne .
A quella in alto piace attivarsi a metà strada tra i due muri della scatola in cui si trova la cavia .
Komórka widoczna u góry wystrzeliwuje blisko środka pudełka , w którym znajduje się szczur .
Quando allargate la scatola , il luogo di attivazione si espande .
Gdy rozszerzymy pudełko , obszar wystrzału też się rozszerza .
A quella in basso piace attivarsi ogni volta che un muro si avvicina a sud .
Komórka na dole wystrzeliwuje , kiedy blisko na południu jest ściana .
E se mettete un altro muro nella scatola , la cellula si attiva in entrambi i punti ogni volta che c' è un muro a sud mentre l' animale esplora la scatola .
Jeśli w pudełku umieścimy dodatkową ścianę , komórka wystrzeliwuje w obu częściach , gdziekolwiek mamy ścianę na południu , którą napotka zwierzę , poruszając się po pudełku .
Questo fa prevedere che rilevare le distanze e la direzione dei confini intorno a noi — edifici circostanti e così via — è particolarmente importante per l' ippocampo .
To pokazuje , że wyczuwanie dystansu i kierunku , jak w dużym budynku , jest szczególnie istotne dla hipokampu .
Ed effettivamente , sulla base delle indicazioni all' ippocampo , si trovano cellule che proiettano dentro l' ippocampo , che rispondono esattamente al rilevamento di confini e bordi a particolari distanze e direzioni dalla cavia mentre questa esplora l' area .
Istotnie u wejść do hipokampu odnajdujemy komórki oddziałujące na niego , odpowiadające dokładnie na wykrywanie granic i krawędzi , w ramach dystansów i kierunków obieranych przez gryzonie , gdy eksplorują obszar .
Quindi la cellula sulla sinistra , vedete , si attiva ogni volta che l' animale si avvicina a un muro o a un confine a est. che sia il bordo di un muro di una scatola quadrata o un muro circolare di una scatola circolare o anche il bordo di un tavolo , che l' animale percorre .
Komórka , którą widać po lewej wystrzeliwuje , gdy zwierzę zbliża się do ściany lub granicy na wschodzie , zarówno jeśli jest to ściana kwadratowego pudełka , jak i okrągłego , czy nawet krawędź stołu , po którym zwierzęta biegają .
E la cellula qui sulla destra si attiva ogni volta che c' è un confine a sud , che sia lo spigolo del tavolo o un muro o anche uno spazio tra due tavoli che vengono allontanati .
Komórka po prawej wystrzeliwuje , gdy granica jest na południu , gdy jest to krawędź stołu lub ściana , czy nawet przerwa między stołami .
Ecco quindi un modo in cui pensiamo che le cellule determinino dov' è l' animale mentre esplora i dintorni .
To jeden ze sposobów na pojęcie tego jak komórki miejsca wyznaczają , gdzie znajduje się zwierzę .
Possiamo anche testare dove pensiamo siano gli oggetti , come questa bandierina , in ambienti semplici — o naturalmente , dove si trova la vostra auto .
Możemy też przetestować skąd wiemy , gdzie znajdują się przedmioty , jak ta flaga , w prostym otoczeniu , lub gdzie szukać swojego samochodu .
Possiamo fare in modo che le persone esplorino l' ambiente e vedano il punto che devono ricordare .
Badani mogą eksplorować otoczenie i zapamiętywać oglądane lokacje .
E poi , una volta rimesse nell' ambiente , generalmente sono abbastanza brave a identificare dove pensavano che fossero la bandierina o l' auto .
Jeśli potem umieścimy ich znów w tym otoczeniu dość sprawnie oznaczają miejsca , w których myśleli , że znajduje się flaga lub auto .
Ma in alcuni esperimenti , si poteva cambiare la forma e la dimensione dell' ambiente come abbiamo fatto con le cellule di posizione .
Jednak w niektórych badaniach możemy zmieniać kształt i rozmiar otoczenia , jak było to w przypadku komórki miejsca .
In quel caso , vediamo come cambi il punto in cui pensavano che fosse la bandierina in funzione di come si cambiano la forma e la dimensione dell' ambiente .
W tym wypadku widzimy , jak zmienia się domniemana przez nich lokalizacja flagi , w zależności od zmian w kształcie i rozmiarach otoczenia .
E quello che vedete , per esempio , se la bandierina era dove c' era la croce in una piccola area quadrata , e chiedete alle persone dov' era , dopo avere ingrandito l' area , il punto in cui pensavano che fosse la bandierina si allarga esattamente nello stesso modo in cui si sono allargate le cellule di posizione .
Tu na przykład widzimy , że jeśli flaga była w miejscu krzyżyka w małym , kwadratowym otoczeniu i jeśli spytamy ludzi gdzie się znajdowała , ale powiększymy otoczenie , obszar , w którym myślą , że flaga się znajdowała rozszerza się dokładnie tak samo , jak wzór zasięgu wystrzałów komórek miejsca .
È come se ricordaste dov' era la bandierina immagazzinando il percorso di attivazione di tutte le cellule di posizione in quella posizione , per poi tornare indietro a quella posizione muovendovi così da far coincidere l' attuale percorso di attivazione delle cellule di posizione con quel percorso memorizzato .
To tak jakbyśmy pamiętali , gdzie była flaga dzięki rejestrowaniu wzorca wystrzałów wszystkich komórek miejsca w tej lokacji , dzięki rejestrowaniu wzorca wystrzałów wszystkich komórek miejsca w tej lokacji , do której możemy powrócić , dzięki poruszaniu się wokół , aby najlepiej dopasować bieżący wzorzec wystrzałów do tego zapamiętanego .
E questo vi riporta a quel punto che volete ricordare .
To prowadzi nas z powrotem do lokalizacji , którą chcemy zapamiętać .
Sappiamo anche dove siamo attraverso il movimento .
Dzięki poruszaniu się wiemy , gdzie się znajdujemy .
Se imbocchiamo un percorso in uscita — per esempio parcheggiamo e ci allontaniamo — sappiamo grazie ai nostri movimenti , che possiamo integrare in questo percorso , pressapoco qual è la direzione giusta per tornare indietro .
Jeśli pójdziemy ścieżką wyjściową - jak wtedy , gdy parkujemy i odchodzimy - którą znamy dzięki poruszaniu się - to na podstawie tej ścieżki możemy z grubsza wyznaczyć powrotną drogę .
E le cellule di posizione prendono questi dati integrativi del percorso da un tipo di cellula detta cellula grid .
Komórki miejsca również otrzymują podobne dane , dzięki komórkom siatkowym .
Le cellule grid , ancora una volta , si trovano tra le informazioni dell' ippocampo , e sono un po ' come le cellule di posizione .
Komórki te znajdują się u wejść do hipokampu , są nieco podobne do komórek miejsca .
Ma ora , mentre la cavia esplora i dintorni , ogni singola cellula si attiva in tutta una serie di punti diversi sparsi in tutto l' ambiente in una meravigliosa griglia triangolare regolare .
Jednak w tym przypadku każda komórka szczura wystrzeliwuje w szereg różnych miejsc , rozłożonych w otoczeniu w zadziwiająco regularną trójkątną siatkę .
Se raccogliete informazioni da diverse cellule grid — che vedete qui in diversi colori — ognuna ha uno schema di attivazione a griglia in tutto l' ambiente , e ogni schema di attivazione delle cellule grid si sposta leggermente relazionandosi con le altre cellule .
Jeśli zarejestrujemy kilka komórek siatkowych - pokazanych tu w różnych kolorach - każda z nich wystrzeliwując , tworzy siatkowaty wzór , a każdy z tych wzorów zmienia się lekko relatywnie do pozostałych komórek .
Quindi quella rossa su questa griglia e la verde su questa e la blu su questa .
Czerwona wystrzeliwuje na tę siatkę , zielona na tę , a niebieska na tamtą .
Tutte insieme : è come se la cavia potesse fare una griglia virtuale di luoghi di attivazione attraverso l' ambiente — un po ' come la latitudine e la longitudine di una mappa , ma utilizzando dei triangoli .
Wygląda to tak , jakby szczur nakładał siatkę " wystrzeliwanych " lokacji w swoim otoczeniu - to coś , jak długość i szerokość geograficzna na mapie , ale z użyciem trójkątów .
E mentre si muove , l' attività elettrica può passare da una cellula a quella successiva per prendere nota di dove si trova , per poter usare i propri movimenti per sapere dov' è nell' ambiente .
Kiedy się porusza , ma miejsce przewodzenie elektryczne między jedną a drugą komórką , aby wiedział , gdzie się znajduje , aby dzięki własnemu ruchowi znał swoją pozycję w otoczeniu .
Le persone hanno le cellule grid ?
Czy ludzie mają komórki siatkowe ?
Siccome questi schemi di attivazione a griglia hanno lo stesso asse di simmetria , lo stesso orientamento della griglia , mostrato qui in arancione , significa che l' attività di rete di tutte le cellule grid in una particolare zona del cervello dovrebbe cambiare a seconda che scorriamo lungo queste sei direzioni o scorriamo tra l' una e l' altra di queste sei direzioni .
Ponieważ wszystkie wzorce siatkowe mają taką samą oś symetrii , takie samo położenie , co widać tu na pomarańczowo , oznacza to , że aktywność wszystkich komórek siatkowych w danej części mózgu powinna zmieniać się w zależności , czy poruszamy się w tych sześciu kierunkach , czy w ramach jednego z nich , pomiędzy sześcioma kierunkami .
Possiamo fare una risonanza magnetica e far giocare le persone a un piccolo videogioco come quello che vi ho mostrato e cercare questo segnale .
Wykonując rezonans magnetyczny i pozwalając komuś zagrać w grę video , którą widzieliście wcześniej , możemy szukać sygnału .
E naturalmente , si vede nella corteccia entorinale umana , che è la stessa parte del cervello in cui si trovano le cellule grid delle cavie .
Znajdziemy go w ludzkiej korze śródwęchowej , która jest analogiczna do części z komórkami siatkowymi u szczura .
Bene , torniamo a Homer .
Wracając do Homera .
Probabilmente ricorda dov' era la macchina in termini di distanza e direzioni fino agli edifici e ai confini circostanti intorno al punto in cui ha parcheggiato .
Zapewne pamięta gdzie zostawił auto w oparciu o dystanse i kierunki w odniesieniu do budynków i granic w okolicy , w której zaparkował .