clui/it_pl_opus_dataset · Datasets at Hugging Face

it stringlengths 2 991 ⌀	pl stringlengths 1 1.19k ⌀
Io sono una tossicologa marina , e come tale sono profondamente preoccupata per il Golfo , in particolare a causa delle enormi quantità di solventi tossici impiegati , i Corexit .	Zajmuję się toksykologią morza i bardzo mnie niepokoi sytuacja w Zatoce Meksykańskiej , szczególnie masowe używanie toksycznych dyspergatorów , Corexitu .
Mi occupo di inquinamento degli oceani da molti anni , dell' impatto sulla vita degli oceani e in particolare dell' impatto sui mammiferi marini .	Zajmuję się tematem zanieczyszczenia oceanu już przez długi czas . Badam wpływ zanieczyszczeń na życie w morzu , szczególnie jego wpływem na morskie ssaki .
E infatti , i mammiferi marini sono in cima a questa catena alimentare , all' interno della quale stiamo riversando milioni di tonnellate di sostanze tossiche ogni anno .	Są one na szczycie łańcucha pokarmowego , na który wylewamy tony toksycznych substancji , regularnie , co roku .
E le conseguenze si vedono .	Widoczne są już tego oznaki .
Mi dispiace mostrarvi una foto così triste , ma non è tutto sempre roseo , specialmente nella mia professione .	Przykro mi , że pokazuję tak smutny slajd , ale nie wszystko jest wesołe , szczególnie w mojej pracy .
L' organismo di questi mammiferi è imbottito di sostanze tossiche , centinaia di composti , ogni genere di composto - è sconvolgente .	Ciała zwierząt są wypełnione toksycznymi chemikaliami , setkami związków chemicznych , wszelakiego rodzaju - to szokujące .
E stanno morendo a ritmi regolari , decine di migliaia in tutto il pianeta .	Wymierają kolejno , niemal regularnie , dziesiątki tysięcy na całym świecie .
Hanno previsto che potrebbero estinguersi - circa un terzo di loro - entro più o meno 30 anni .	Według obecnych szacunków jedna trzecia tych ssaków wyginie w ciągu 30 lat .
Dunque , il mio progetto opera nell' Atlantico nord occidentale .	Mój projekt dotyczy północno-zachodniego Atlantyku .
Si chiama " " Foche come Sentinelle " " .	Nazywa się " " Foki jako strażnicy " " .
Seguiamo le tracce dell' inquinamento in cima alla rete alimentare , nei mammiferi marini e nei pesci .	Tropimy zanieczyszczenia na szczycie łańcucha pokarmowego ssaków morskich i ryb .
Si tratta di un' investigazione eco-tossicologica che investe l' intera zona .	Jest to obejmująca cały region , eko-toksykologiczna inwestycja .
Analizziamo molti componenti ma ultimamente l' interesse si è incentrato sui ritardanti di fiamma , i ritardanti di fiamma bromurati , che si trovano in moltissimi oggetti che usiamo nella vita quotidiana , dai cuscini delle sedie sui quali tutti sediamo , ai rivestimenti in plastica dei computer , alle televisioni e così via .	Przyglądamy się wielu związkom , ale ostatnio zainteresowaliśmy się bromowanymi materiałami ognioodpornymi , które znajdują się w bardzo wielu produktach , których używamy na co dzień . Od poduszek na krzesłach , Od poduszek na krzesłach , po plastikowe obudowy komputerów , telewizory i tak dalej .
Dunque noi analizziamo come queste sostanze passino dai prodotti fino all' oceano , che per loro diventa la discarica finale .	Badamy drogi , którymi te związki dostają się z tych produktów do oceanu , który jest dla nich ostatnim zbiornikiem .
E il percorso è piuttosto complicato perché questi prodotti , invecchiando , diventano concentrati di polvere , poi vengono gettati via , arrivano nelle discariche ,	To dość skomplikowana droga , ponieważ gdy te produkty się starzeją , związki odkładają się w kurzu , a kiedy wyrzucamy te rzeczy , chemikalia trafiają na wysypiska .
e finiscono in impianti di trattamento delle acque di scarico .	Kończą w oczyszczalniach ścieków .
Come tutti sapete , noi buttiamo via miliardi di computer e di tv ogni anno ,	Jak wiadomo , co roku wyrzucamy miliardy komputerów i telewizorów .
che vanno nelle discariche per componenti elettronici .	Trafiają na składy odpadów elektronicznych .
Tutto questo arriva nelle acque di superficie , e alla fine raggiunge l' oceano , la discarica finale .	To dostaje się do wód powierzchniowych , ostatecznie wpływa do oceanu .
Durante il nostro studio abbiamo rilevato livelli molto alti , come ci aspettavamo , di questi ritardanti , nell' organismo delle foche comuni .	W naszych badaniach , tak jak oczekiwaliśmy , odkryliśmy dość wysoki poziom materiałów ognioodpornych w ciałach fok pospolitych .
Lo abbiamo segnalato alle autorità ,	Zgłosiliśmy to .
che hanno bandito questo ritardante di fiamma neurotossico chiamato Deca , nel Maine , dove abbiamo la sede , e poi è gradualmente stato eliminato in tutti gli Stati Uniti alla fine dello scorso anno .	Rezultatem był zakaz używania w stanie Maine neurotoksycznej substancji ognioodpornej " " Deca " " , a pod koniec zeszłego roku zakaz rozszerzono na całe Stany .
E ci siamo detti : " " Beh , guardiamo il lato positivo , se non altro le nostre foche comuni non prenderanno fuoco facilmente . " "	Powtarzaliśmy sobie , że plusem jest to , że nasze foki w najbliższym czasie nie będą przynajmniej łatwopalne .
A quel punto la mia curiosità di tossicologa mi ha portato a donare del sangue al mio laboratorio , e mi sono detta : " " Ok . Facciamolo " " . Bene . Abbiamo rilevato 113 composti differenti nel mio sangue .	Te wyniki bardzo mnie zaciekawiły , jako toksykolożkę . Postanowiłam zbadać sobie krew w naszym laboratorium . Znaleźliśmy w próbce 113 różnych związków .
E devo dire che , se faceste anche voi queste analisi , probabilmente otterreste un profilo simile , o un cocktail , come lo chiamano .	Sądzę , że gdyby wam zbadać krew , też wykryto by podobny profil , taki koktajl chemiczny .
Ma per qualche ragione io ho assorbito una forte quantità di ritardante di fiamma .	Ale u mnie z jakiegoś powodu znaleziono dużo substancji ognioodpornych .
E , giusto per mostrarvi i livelli , gli americani hanno livelli da 10 a 40 volte più elevati di questi composti nell' organismo rispetto agli europei .	O jakich poziomach jest mowa ? U przeciętnego Amerykanina związki te mają 10-40 razy większe stężenie niż u Europejczyka .
Perché ? Perché usiamo ritardanti di fiamma ovunque , e abbiamo normative deboli riguardo alle sostanze tossiche .	To dlatego , że wszystko pokrywamy tymi substancjami i mamy słabe regulacje prawne dotyczące toksycznych chemikaliów .
Ma udite udite ! Io appartengo alla casta degli eletti .	Ale uwaga , ja jestem z wyższej półki .
Come sono fortunata !	Szczęściara ze mnie .
Ma poi ho pensato : " " In caso di incendio , potrei essere l' ultima a prender fuoco " " .	Później przyszło mi do głowy , że w razie pożaru zapalę się ostatnia .
( Risate ) Ad ogni modo , questo è il problema - ed è un problema che affrontiamo oggi nel Golfo del Messico - in questo paese non regolamentiamo correttamente le sostanze chimiche .	( Śmiech ) Z takim borykamy się problemem . Mamy z nim do czynienia w Zatoce : w tym kraju brak odpowiednich przepisów .
Le regolamentiamo a mala pena .	Właściwie to nie kontrolujemy tych chemikaliów .
E lasciamo che sia l' industria a farlo .	Pozwalamy reżyserować to przemysłowi .
Jackie Savitz ha parlato stamattina dei Colossi Petroliferi e della loro propaganda e di come ci fanno il lavaggio del cervello con le loro , diciamo , menzogne , e così via .	Jackie Savitz mówiła dziś rano o wielkich spółkach naftowych , ich propagandzie , i o tym , jak nam robią pranie mózgu , opowiadając swoje kłamstwa .
Bene , in questo caso , abbiamo a che fare con i Colossi Chimici .	Mamy do czynienia z wielkimi potentatami chemicznymi .
Queste compagnie hanno diritto al segreto commerciale , e non sono nemmeno tenute a rendere pubbliche le sostanze .	Mają prawo do tajemnicy handlowej , więc nie muszą ujawniać składników
Inoltre non rilasciano dati sulla sicurezza per la salute e di conseguenza non ricevono normative prima di arrivare sul mercato .	ani danych o zdrowiu i bezpieczeństwie , więc produktów nie można kontrolować zanim wejdą na rynek .
E ' un caso di innocenza fino a prova contraria .	Niewinni , dopóki nie udowodni im się winy .
E l' onere della prova non è del produttore .	Udowodnianie czegokolwiek nie należy do producenta .
Poi , a maggio , mi chiesero di andare nel Golfo .	W maju zostałam zaproszona na wizytę w Zatoce .
Ci andai per un' analisi preliminare per studiare come i solventi penetravano nella colonna d' acqua .	Pojechałam tam na wstępne dochodzenie , aby szukać dyspergatorów i dowiedzieć się , jak dostają się do wody .
Mi dissero che ero la prima tossicologa stupida abbastanza da voler entrare in acqua . Ma lo feci .	Powiedziano mi , że jestem jedynym znanym im toksykologiem na tyle głupim , żeby wchodzić do tej wody , ale mimo to weszłam .
Ci immergemmo nelle chiazze di petrolio senza nemmeno l' attrezzatura HazMat .	Nurkowaliśmy w plamie ropy bez specjalnego sprzętu ochronnego .
E , certo , mi ammalai .	I oczywiście zachorowałam .
Due giorni dopo presi un mal di gola lancinante .	Dwa dni potem dostałam okropnego bólu gardła .
Avevo la gola in fiamme .	Myślałam , że moje gardło zapłonie .
Ma mi passò .	Ale wyzdrowiałam .
E ciò che vidi in acqua mentre ci immergevamo , quello che mi scioccò veramente - mi perseguita da allora - perché vidi le gocce di petrolio che si disperdevano .	To , co widziałam w wodzie , kiedy schodziliśmy głębiej , bardzo mnie zszokowało i od tamtej pory prześladuje , ponieważ widziałam rozpraszające się kropelki ropy .
Mentre scendi intaccano ogni tipo di plankton , e si scontrano con quei piccoli soffi di vita che costituiscono il cibo per il planktivori come per esempio le aringhe .	Widać , jak przyczepiają się do planktonu , zderzają się z nim , z tymi małymi kępkami życia , które są pokarmem dla planktonożerców i różnych ryb śledziowatych .
E ti trovi davanti questa ragnatela di morte mentre scendi nella colonna d' acqua .	Poruszając się w dół słupa wody widać po prostu siatkę śmierci .
Bene , voi sapete che , all' inizio ci hanno detto che si trattava di una sorta di compromesso , tra le paludi e l' oceano .	Na początku podeszliśmy do tego jak do kompromisu między mokradłami a oceanem .
Al momento io non ero d' accordo con quella decisione , e non lo sono tutt' ora .	Nie pogodziłam się z tą decyzją i dalej jestem temu przeciwna .
La decisione fu di proteggere le paludi .	Postanowiliśmy chronić bagna ,
Se il petrolio raggiunge le paludi , non lo elimini più .	bo w razie zanieczyszczenia nie da się ich oczyścić z ropy .
E come sapete , la corsa per raccogliere il petrolio , fino a molto recentemente è stata davvero lenta .	Staramy się rozbijać plamy ropy , ale rzadko podejmujemy akcje usuwania jej ze środowiska .
Ora è diventata molto più aggressiva .	Zrobiło się bardziej agresywnie .
Questa immagine della Exxon mostra cosa accade , lo scenario e il compromesso .	Ten slajd pokazuje , co się dzieje , scenariusz i kompromis .
Qui vediamo il petrolio in superficie .	Na powierzchni unosi się ropa .
Vedete che sta raggiungendo le mangrovie , ma non sta minacciando i coralli e nemmeno la comunità bentica sul fondale .	Wdziera się między namorzyny , ale nie szkodzi koralowcom ani morskiej trawie .
E qui abbiamo l' altro scenario .	A to inny scenariusz .
Con i solventi , la comunità bentica e i coralli vengono colpiti duramente ma si salvano le mangrovie .	Po rozproszeniu cząsteczek ropy bardzo ucierpi trawa morska i koralowce , ale ocalimy namorzyny .
A me sembra di essere dall' oculista , capite ?	To tak , jakbym poszła do okulisty i zapytała :
" E ' meglio con uno o con due ? "	" Lepiej jest z jednym , czy z dwojgiem oczu ? "
( Risate ) Il problema è che abbiamo rilasciato talmente tanta di questa maledetta roba che stiamo raggiungendo i 7 milioni e mezzo di litri molto rapidamente .	( Śmiech ) Problem polega na tym , że wypuściliśmy tyle tej substancji , że w bardzo szybkim tempie osiągniemy 7,5 milionów litrów .
E poi c' é il problema dei pennacchi .	Jest też kwestia " " słupów ropy " " .
Quali pennacchi ?	Jakich słupów ?
E ' risultato che i pennacchi ci sono .	Ich istnienie poddawano w wątpliwość ,
E ' stato scoperto da ricerche indipendenti .	ale udowodnili je niezależni badacze .
E poi c' è il complesso e incombente problema della salute , gli effetti rilevati sulla salute degli uomini .	Wyłania się też niewygodny problem zdrowia , czyli zgłaszanych efektów zdrowotnych u ludzi .
In realtà , uno dei nostri agenti federali ha detto che probabilmente è stato un colpo di sole .	Pewien urzędnik skomentował , że to zapewne porażenie słoneczne .
Ma essendo entrata in quell' acqua , solo per il breve periodo in cui ero là , ve lo posso dire , non è stato un colpo di sole .	Przebywając w tej wodzie , nawet tak krótko jak ja , nie nabawimy się porażenia słonecznego .
Ci sono volumi di esalazioni di petrolio volatile che emanano da quell' acqua , poi c' è il Corexit , che contiene solvente .	Z wody wydostają się opary ropy naftowej , wraz z Corexitem , który zawiera rozpuszczalnik .
Quindi non è per niente razionale .	Całkowicie brak w tym sensu .
Allora cosa abbiamo ? Lo show della BP continua .	Więc co mamy ? Teatr , a w głównej roli BP .
I nostri ufficiali si sono lamentati dei Corexit , la gamma più tossica tra i solventi .	Nasi urzędnicy złożyli skargę dotyczącą Corexitu , który jest najbardziej toksycznym ze wszystkich dyspergatorów .
Ma , diavolo , la stanno ancora usando , e hanno usato il 9527 , il più tossico , fino ad esaurimento delle scorte .	Ale oni wciąż go używają . Używali najbardziej toksycznego , nr 9527 , dopóki nie skończyły im się zapasy .
Ora usano il 9500 .	Teraz używają nr 9500 .
Il 9527 contiene il 2-butoxyetanolo che causa emoraggie interne .	Nr 9527 miał w składzie 2-butoksyetanol , który wywołuje krwotoki wewnętrzne .
E quello lo sappiamo già dal disastro della Exxon Valdez .	Wiemy o tym dzięki wyciekowi z tankowca Exxon Valdez .
Dunque quel che stiamo facendo è versare composti con solventi al petrolio su una fuga di petrolio .	Wpuszczamy związki z rozpuszczalnikami naftowymi na obszar wycieku ropy .
Secondo voi ha un senso ?	Czy to ma sens ?
E ' questa la maniera in cui vanno le cose .	Działa to tak .
E vorrei mostrarvi questa cosa carina che succede qui .	Pokażę wam , co możemy tam znaleźć .
E ' una micella .	To micela .
Le micelle si formano intorno al petrolio .	Micele skupiają się wokół cząstek ropy .
All' inizio , i solventi penetrano nel petrolio , nella membrana lipidica rilasciando i tensioattivi al suo interno .	Na początku rozpuszczalniki dostają się do środka i niszcząc błonę lipidową , wpuszczają tam surfaktanty .
I tensioattivi - che sono simili a ciò che si usa negli incarti del fast food - si attaccano alle goccioline di olio e formano delle belle , minuscole goccioline con dei bei , minuscoli bordi di tensioattivi .	Surfaktanty są jak opakowania kanapek z fast foodów . Skupiają się wokół cząstek ropy , tworząc z nich maleńkie kropelki z ładnymi , małymi otoczkami z surfaktantów .
La cosa da ricordare delle micelle - questi piccoli globuli di tossine galleggianti - è che il loro scopo è di consegnare .	Na temat miceli , tych małych , pływających kulek toksyn ... warto zapamiętać , że są jakby kurierami .
Sono come i ragazzi del FedEx .	Są jak chłopaki z firmy FedEx .
E se tu sei un pesce , e in mattinata non hai ancora ricevuto il tuo ' pasto ' lo riceverai nel pomeriggio perché loro sanno dove trovarti .	Jeśli jesteś rybą , i nie dostałeś swojej porcji rano , to zapewne otrzymasz ją po południu , bo znają twój adres .
Questo , da un punto di vista tossicologico è davvero terribile , perché i Corexit e il petrolio che si diffonde sono molto più tossici insieme di quando sono presi singolarmente .	Więc z perspektywy toksykologii to naprawdę okropne , ponieważ Corexit i rozcieńczona ropa są razem o wiele bardziej toksyczne niż osobno .
E generalmente l' esposizione è un' esposizione combinata .	Zwykle więc zagrożenie przychodzi z dwóch stron .
Gli agenti di dispersione - come dicevo - hanno il compito di spezzare la membrana lipidica	Do dyspergatorów , jak mówiłam , należy przerywanie błony lipidowej .
I solventi che li compongono lo fanno molto bene .	Radzą sobie z tym zawarte w nich rozpuszczalniki .
Pertanto spezzano le membrane lipidiche del nostro corpo , cominciando con le cellule della pelle , le cellule degli organi .	Tak więc przebijają się przez błonę lipidową naszego ciała , zaczynając od komórek skóry , i komórek organów .
Questo in realtà velocizza il processo per cui il petrolio penetra nell' organismo facilmente e prontamente .	Właśnie to przyspiesza łatwe i szybkie wtargnięcie ropy do naszego ciała .
Il petrolio contiene centinaia di composti di idrocarburi oltre ad altri composti che sono tossici per ogni organo del corpo .	Ropa zawiera setki związków węglowodorowych oraz innych , które są toksyczne dla organów wewnętrznych .
E quindi , con queste combinazioni di solventi , si ottiene una forte sinergia di queste tossicità combinate .	Także w połączeniu z dyspergatorami , otrzymujemy efekt sprzężenia toksyczności .
Il Corexit contiene anche solventi al petrolio e molti altri composti tossici .	Corexit zawiera też rozpuszczalniki naftowe oraz wiele innych toksycznych związków .

Io sono una tossicologa marina , e come tale sono profondamente preoccupata per il Golfo , in particolare a causa delle enormi quantità di solventi tossici impiegati , i Corexit .

Zajmuję się toksykologią morza i bardzo mnie niepokoi sytuacja w Zatoce Meksykańskiej , szczególnie masowe używanie toksycznych dyspergatorów , Corexitu .

Mi occupo di inquinamento degli oceani da molti anni , dell' impatto sulla vita degli oceani e in particolare dell' impatto sui mammiferi marini .

Zajmuję się tematem zanieczyszczenia oceanu już przez długi czas . Badam wpływ zanieczyszczeń na życie w morzu , szczególnie jego wpływem na morskie ssaki .

E infatti , i mammiferi marini sono in cima a questa catena alimentare , all' interno della quale stiamo riversando milioni di tonnellate di sostanze tossiche ogni anno .

Są one na szczycie łańcucha pokarmowego , na który wylewamy tony toksycznych substancji , regularnie , co roku .

E le conseguenze si vedono .

Widoczne są już tego oznaki .

Mi dispiace mostrarvi una foto così triste , ma non è tutto sempre roseo , specialmente nella mia professione .

Przykro mi , że pokazuję tak smutny slajd , ale nie wszystko jest wesołe , szczególnie w mojej pracy .

L' organismo di questi mammiferi è imbottito di sostanze tossiche , centinaia di composti , ogni genere di composto - è sconvolgente .

Ciała zwierząt są wypełnione toksycznymi chemikaliami , setkami związków chemicznych , wszelakiego rodzaju - to szokujące .

E stanno morendo a ritmi regolari , decine di migliaia in tutto il pianeta .

Wymierają kolejno , niemal regularnie , dziesiątki tysięcy na całym świecie .

Hanno previsto che potrebbero estinguersi - circa un terzo di loro - entro più o meno 30 anni .

Według obecnych szacunków jedna trzecia tych ssaków wyginie w ciągu 30 lat .

Dunque , il mio progetto opera nell' Atlantico nord occidentale .

Mój projekt dotyczy północno-zachodniego Atlantyku .

Si chiama " " Foche come Sentinelle " " .

Nazywa się " " Foki jako strażnicy " " .

Seguiamo le tracce dell' inquinamento in cima alla rete alimentare , nei mammiferi marini e nei pesci .

Tropimy zanieczyszczenia na szczycie łańcucha pokarmowego ssaków morskich i ryb .

Si tratta di un' investigazione eco-tossicologica che investe l' intera zona .

Jest to obejmująca cały region , eko-toksykologiczna inwestycja .

Analizziamo molti componenti ma ultimamente l' interesse si è incentrato sui ritardanti di fiamma , i ritardanti di fiamma bromurati , che si trovano in moltissimi oggetti che usiamo nella vita quotidiana , dai cuscini delle sedie sui quali tutti sediamo , ai rivestimenti in plastica dei computer , alle televisioni e così via .

Przyglądamy się wielu związkom , ale ostatnio zainteresowaliśmy się bromowanymi materiałami ognioodpornymi , które znajdują się w bardzo wielu produktach , których używamy na co dzień . Od poduszek na krzesłach , Od poduszek na krzesłach , po plastikowe obudowy komputerów , telewizory i tak dalej .

Dunque noi analizziamo come queste sostanze passino dai prodotti fino all' oceano , che per loro diventa la discarica finale .

Badamy drogi , którymi te związki dostają się z tych produktów do oceanu , który jest dla nich ostatnim zbiornikiem .

E il percorso è piuttosto complicato perché questi prodotti , invecchiando , diventano concentrati di polvere , poi vengono gettati via , arrivano nelle discariche ,

To dość skomplikowana droga , ponieważ gdy te produkty się starzeją , związki odkładają się w kurzu , a kiedy wyrzucamy te rzeczy , chemikalia trafiają na wysypiska .

e finiscono in impianti di trattamento delle acque di scarico .

Kończą w oczyszczalniach ścieków .

Come tutti sapete , noi buttiamo via miliardi di computer e di tv ogni anno ,

Jak wiadomo , co roku wyrzucamy miliardy komputerów i telewizorów .

che vanno nelle discariche per componenti elettronici .

Trafiają na składy odpadów elektronicznych .

Tutto questo arriva nelle acque di superficie , e alla fine raggiunge l' oceano , la discarica finale .

To dostaje się do wód powierzchniowych , ostatecznie wpływa do oceanu .

Durante il nostro studio abbiamo rilevato livelli molto alti , come ci aspettavamo , di questi ritardanti , nell' organismo delle foche comuni .

W naszych badaniach , tak jak oczekiwaliśmy , odkryliśmy dość wysoki poziom materiałów ognioodpornych w ciałach fok pospolitych .

Lo abbiamo segnalato alle autorità ,

Zgłosiliśmy to .

che hanno bandito questo ritardante di fiamma neurotossico chiamato Deca , nel Maine , dove abbiamo la sede , e poi è gradualmente stato eliminato in tutti gli Stati Uniti alla fine dello scorso anno .

Rezultatem był zakaz używania w stanie Maine neurotoksycznej substancji ognioodpornej " " Deca " " , a pod koniec zeszłego roku zakaz rozszerzono na całe Stany .

E ci siamo detti : " " Beh , guardiamo il lato positivo , se non altro le nostre foche comuni non prenderanno fuoco facilmente . " "

Powtarzaliśmy sobie , że plusem jest to , że nasze foki w najbliższym czasie nie będą przynajmniej łatwopalne .

A quel punto la mia curiosità di tossicologa mi ha portato a donare del sangue al mio laboratorio , e mi sono detta : " " Ok . Facciamolo " " . Bene . Abbiamo rilevato 113 composti differenti nel mio sangue .

Te wyniki bardzo mnie zaciekawiły , jako toksykolożkę . Postanowiłam zbadać sobie krew w naszym laboratorium . Znaleźliśmy w próbce 113 różnych związków .

E devo dire che , se faceste anche voi queste analisi , probabilmente otterreste un profilo simile , o un cocktail , come lo chiamano .

Sądzę , że gdyby wam zbadać krew , też wykryto by podobny profil , taki koktajl chemiczny .

Ma per qualche ragione io ho assorbito una forte quantità di ritardante di fiamma .

Ale u mnie z jakiegoś powodu znaleziono dużo substancji ognioodpornych .

E , giusto per mostrarvi i livelli , gli americani hanno livelli da 10 a 40 volte più elevati di questi composti nell' organismo rispetto agli europei .

O jakich poziomach jest mowa ? U przeciętnego Amerykanina związki te mają 10-40 razy większe stężenie niż u Europejczyka .

Perché ? Perché usiamo ritardanti di fiamma ovunque , e abbiamo normative deboli riguardo alle sostanze tossiche .

To dlatego , że wszystko pokrywamy tymi substancjami i mamy słabe regulacje prawne dotyczące toksycznych chemikaliów .

Ma udite udite ! Io appartengo alla casta degli eletti .

Ale uwaga , ja jestem z wyższej półki .

Come sono fortunata !

Szczęściara ze mnie .

Ma poi ho pensato : " " In caso di incendio , potrei essere l' ultima a prender fuoco " " .

Później przyszło mi do głowy , że w razie pożaru zapalę się ostatnia .

( Risate ) Ad ogni modo , questo è il problema - ed è un problema che affrontiamo oggi nel Golfo del Messico - in questo paese non regolamentiamo correttamente le sostanze chimiche .

( Śmiech ) Z takim borykamy się problemem . Mamy z nim do czynienia w Zatoce : w tym kraju brak odpowiednich przepisów .

Le regolamentiamo a mala pena .

Właściwie to nie kontrolujemy tych chemikaliów .

E lasciamo che sia l' industria a farlo .

Pozwalamy reżyserować to przemysłowi .

Jackie Savitz ha parlato stamattina dei Colossi Petroliferi e della loro propaganda e di come ci fanno il lavaggio del cervello con le loro , diciamo , menzogne , e così via .

Jackie Savitz mówiła dziś rano o wielkich spółkach naftowych , ich propagandzie , i o tym , jak nam robią pranie mózgu , opowiadając swoje kłamstwa .

Bene , in questo caso , abbiamo a che fare con i Colossi Chimici .

Mamy do czynienia z wielkimi potentatami chemicznymi .

Queste compagnie hanno diritto al segreto commerciale , e non sono nemmeno tenute a rendere pubbliche le sostanze .

Mają prawo do tajemnicy handlowej , więc nie muszą ujawniać składników

Inoltre non rilasciano dati sulla sicurezza per la salute e di conseguenza non ricevono normative prima di arrivare sul mercato .

ani danych o zdrowiu i bezpieczeństwie , więc produktów nie można kontrolować zanim wejdą na rynek .

E ' un caso di innocenza fino a prova contraria .

Niewinni , dopóki nie udowodni im się winy .

E l' onere della prova non è del produttore .

Udowodnianie czegokolwiek nie należy do producenta .

Poi , a maggio , mi chiesero di andare nel Golfo .

W maju zostałam zaproszona na wizytę w Zatoce .

Ci andai per un' analisi preliminare per studiare come i solventi penetravano nella colonna d' acqua .

Pojechałam tam na wstępne dochodzenie , aby szukać dyspergatorów i dowiedzieć się , jak dostają się do wody .

Mi dissero che ero la prima tossicologa stupida abbastanza da voler entrare in acqua . Ma lo feci .

Powiedziano mi , że jestem jedynym znanym im toksykologiem na tyle głupim , żeby wchodzić do tej wody , ale mimo to weszłam .

Ci immergemmo nelle chiazze di petrolio senza nemmeno l' attrezzatura HazMat .

Nurkowaliśmy w plamie ropy bez specjalnego sprzętu ochronnego .

E , certo , mi ammalai .

I oczywiście zachorowałam .

Due giorni dopo presi un mal di gola lancinante .

Dwa dni potem dostałam okropnego bólu gardła .

Avevo la gola in fiamme .

Myślałam , że moje gardło zapłonie .

Ma mi passò .

Ale wyzdrowiałam .

E ciò che vidi in acqua mentre ci immergevamo , quello che mi scioccò veramente - mi perseguita da allora - perché vidi le gocce di petrolio che si disperdevano .

To , co widziałam w wodzie , kiedy schodziliśmy głębiej , bardzo mnie zszokowało i od tamtej pory prześladuje , ponieważ widziałam rozpraszające się kropelki ropy .

Mentre scendi intaccano ogni tipo di plankton , e si scontrano con quei piccoli soffi di vita che costituiscono il cibo per il planktivori come per esempio le aringhe .

Widać , jak przyczepiają się do planktonu , zderzają się z nim , z tymi małymi kępkami życia , które są pokarmem dla planktonożerców i różnych ryb śledziowatych .

E ti trovi davanti questa ragnatela di morte mentre scendi nella colonna d' acqua .

Poruszając się w dół słupa wody widać po prostu siatkę śmierci .

Bene , voi sapete che , all' inizio ci hanno detto che si trattava di una sorta di compromesso , tra le paludi e l' oceano .

Na początku podeszliśmy do tego jak do kompromisu między mokradłami a oceanem .

Al momento io non ero d' accordo con quella decisione , e non lo sono tutt' ora .

Nie pogodziłam się z tą decyzją i dalej jestem temu przeciwna .

La decisione fu di proteggere le paludi .

Postanowiliśmy chronić bagna ,

Se il petrolio raggiunge le paludi , non lo elimini più .

bo w razie zanieczyszczenia nie da się ich oczyścić z ropy .

E come sapete , la corsa per raccogliere il petrolio , fino a molto recentemente è stata davvero lenta .

Staramy się rozbijać plamy ropy , ale rzadko podejmujemy akcje usuwania jej ze środowiska .

Ora è diventata molto più aggressiva .

Zrobiło się bardziej agresywnie .

Questa immagine della Exxon mostra cosa accade , lo scenario e il compromesso .

Ten slajd pokazuje , co się dzieje , scenariusz i kompromis .

Qui vediamo il petrolio in superficie .

Na powierzchni unosi się ropa .

Vedete che sta raggiungendo le mangrovie , ma non sta minacciando i coralli e nemmeno la comunità bentica sul fondale .

Wdziera się między namorzyny , ale nie szkodzi koralowcom ani morskiej trawie .

E qui abbiamo l' altro scenario .

A to inny scenariusz .

Con i solventi , la comunità bentica e i coralli vengono colpiti duramente ma si salvano le mangrovie .

Po rozproszeniu cząsteczek ropy bardzo ucierpi trawa morska i koralowce , ale ocalimy namorzyny .

A me sembra di essere dall' oculista , capite ?

To tak , jakbym poszła do okulisty i zapytała :

" E ' meglio con uno o con due ? "

" Lepiej jest z jednym , czy z dwojgiem oczu ? "

( Risate ) Il problema è che abbiamo rilasciato talmente tanta di questa maledetta roba che stiamo raggiungendo i 7 milioni e mezzo di litri molto rapidamente .

( Śmiech ) Problem polega na tym , że wypuściliśmy tyle tej substancji , że w bardzo szybkim tempie osiągniemy 7,5 milionów litrów .

E poi c' é il problema dei pennacchi .

Jest też kwestia " " słupów ropy " " .

Quali pennacchi ?

Jakich słupów ?

E ' risultato che i pennacchi ci sono .

Ich istnienie poddawano w wątpliwość ,

E ' stato scoperto da ricerche indipendenti .

ale udowodnili je niezależni badacze .

E poi c' è il complesso e incombente problema della salute , gli effetti rilevati sulla salute degli uomini .

Wyłania się też niewygodny problem zdrowia , czyli zgłaszanych efektów zdrowotnych u ludzi .

In realtà , uno dei nostri agenti federali ha detto che probabilmente è stato un colpo di sole .

Pewien urzędnik skomentował , że to zapewne porażenie słoneczne .

Ma essendo entrata in quell' acqua , solo per il breve periodo in cui ero là , ve lo posso dire , non è stato un colpo di sole .

Przebywając w tej wodzie , nawet tak krótko jak ja , nie nabawimy się porażenia słonecznego .

Ci sono volumi di esalazioni di petrolio volatile che emanano da quell' acqua , poi c' è il Corexit , che contiene solvente .

Z wody wydostają się opary ropy naftowej , wraz z Corexitem , który zawiera rozpuszczalnik .

Quindi non è per niente razionale .

Całkowicie brak w tym sensu .

Allora cosa abbiamo ? Lo show della BP continua .

Więc co mamy ? Teatr , a w głównej roli BP .

I nostri ufficiali si sono lamentati dei Corexit , la gamma più tossica tra i solventi .

Nasi urzędnicy złożyli skargę dotyczącą Corexitu , który jest najbardziej toksycznym ze wszystkich dyspergatorów .

Ma , diavolo , la stanno ancora usando , e hanno usato il 9527 , il più tossico , fino ad esaurimento delle scorte .

Ale oni wciąż go używają . Używali najbardziej toksycznego , nr 9527 , dopóki nie skończyły im się zapasy .

Ora usano il 9500 .

Teraz używają nr 9500 .

Il 9527 contiene il 2-butoxyetanolo che causa emoraggie interne .

Nr 9527 miał w składzie 2-butoksyetanol , który wywołuje krwotoki wewnętrzne .

E quello lo sappiamo già dal disastro della Exxon Valdez .

Wiemy o tym dzięki wyciekowi z tankowca Exxon Valdez .

Dunque quel che stiamo facendo è versare composti con solventi al petrolio su una fuga di petrolio .

Wpuszczamy związki z rozpuszczalnikami naftowymi na obszar wycieku ropy .

Secondo voi ha un senso ?

Czy to ma sens ?

E ' questa la maniera in cui vanno le cose .

Działa to tak .

E vorrei mostrarvi questa cosa carina che succede qui .

Pokażę wam , co możemy tam znaleźć .

E ' una micella .

To micela .

Le micelle si formano intorno al petrolio .

Micele skupiają się wokół cząstek ropy .

All' inizio , i solventi penetrano nel petrolio , nella membrana lipidica rilasciando i tensioattivi al suo interno .

Na początku rozpuszczalniki dostają się do środka i niszcząc błonę lipidową , wpuszczają tam surfaktanty .

I tensioattivi - che sono simili a ciò che si usa negli incarti del fast food - si attaccano alle goccioline di olio e formano delle belle , minuscole goccioline con dei bei , minuscoli bordi di tensioattivi .

Surfaktanty są jak opakowania kanapek z fast foodów . Skupiają się wokół cząstek ropy , tworząc z nich maleńkie kropelki z ładnymi , małymi otoczkami z surfaktantów .

La cosa da ricordare delle micelle - questi piccoli globuli di tossine galleggianti - è che il loro scopo è di consegnare .

Na temat miceli , tych małych , pływających kulek toksyn ... warto zapamiętać , że są jakby kurierami .

Sono come i ragazzi del FedEx .

Są jak chłopaki z firmy FedEx .

E se tu sei un pesce , e in mattinata non hai ancora ricevuto il tuo ' pasto ' lo riceverai nel pomeriggio perché loro sanno dove trovarti .

Jeśli jesteś rybą , i nie dostałeś swojej porcji rano , to zapewne otrzymasz ją po południu , bo znają twój adres .

Questo , da un punto di vista tossicologico è davvero terribile , perché i Corexit e il petrolio che si diffonde sono molto più tossici insieme di quando sono presi singolarmente .

Więc z perspektywy toksykologii to naprawdę okropne , ponieważ Corexit i rozcieńczona ropa są razem o wiele bardziej toksyczne niż osobno .

E generalmente l' esposizione è un' esposizione combinata .

Zwykle więc zagrożenie przychodzi z dwóch stron .

Gli agenti di dispersione - come dicevo - hanno il compito di spezzare la membrana lipidica

Do dyspergatorów , jak mówiłam , należy przerywanie błony lipidowej .

I solventi che li compongono lo fanno molto bene .

Radzą sobie z tym zawarte w nich rozpuszczalniki .

Pertanto spezzano le membrane lipidiche del nostro corpo , cominciando con le cellule della pelle , le cellule degli organi .

Tak więc przebijają się przez błonę lipidową naszego ciała , zaczynając od komórek skóry , i komórek organów .

Questo in realtà velocizza il processo per cui il petrolio penetra nell' organismo facilmente e prontamente .

Właśnie to przyspiesza łatwe i szybkie wtargnięcie ropy do naszego ciała .

Il petrolio contiene centinaia di composti di idrocarburi oltre ad altri composti che sono tossici per ogni organo del corpo .

Ropa zawiera setki związków węglowodorowych oraz innych , które są toksyczne dla organów wewnętrznych .

E quindi , con queste combinazioni di solventi , si ottiene una forte sinergia di queste tossicità combinate .

Także w połączeniu z dyspergatorami , otrzymujemy efekt sprzężenia toksyczności .

Il Corexit contiene anche solventi al petrolio e molti altri composti tossici .

Corexit zawiera też rozpuszczalniki naftowe oraz wiele innych toksycznych związków .