text
stringlengths 0
187k
|
---|
ئانا تىلنىڭ كارامىتىچىڭغىز ئايتىماتوۋئىزدىنىش تورىئىزدىنىش مۇنبىرى ئانا تىل ئانا تىلنىڭ كارامىتىچىڭغىز ئايتىماتوۋ يوللانغان ۋاقتى 2013829 08:32:26 يوللانغان ۋاقتى 2013831 21:02:33ئانا تىل ساھىبلىرىغا سالام!!!ئانا تىل ئوتىدا كۆيگەن سالام سۈيىدە ئاققانلار،جاھان رەپتارىغا ھەقنىڭ سۇئالى بىرلە باققانلار.زامانلار جەھتىدىن چانماي جاھان تىللىرى ئىچرە،ئانا تىلنى بىلىپ بايراق بىجاندىل ئاتنى سالغانلار.ئىلىم سەيناسىدا كىملىك ئۈچۈن تەر ئاققۇزۇپ دادىل،كۈلۈپ بىر، ياش تۆكمىكى كۇرمىڭ تېخى تۆھمەتكە قالغانلار.ئەزەلدىن يوللىرى ھەقنىڭ كېلىپ تەتۈر ئازاپ كۆپمۇ؟،ئەنە تەۋپىقمۇ زىنداندا...ئىدى زۇلمەتتە يانغانلار.جاھالەت پىرلىرى كۈلگەن زالالەت ئەۋجى ئۇنتۇلماس،لەنەتگەردى؟؟؟؟؟؟؟؟؟ئۇ، بۇ تىلنىئۇ تىلغا ساتقانلار.قەۋىمنىڭ قەھرى ئۆلتۈرگەي تىلىنى ئۇنتىغان جاننى,دۇئاسىدا ھامان كۆكلەر ئانا تىل يولىدا جانلار.: ئانا تىلنىڭ كارامىتىچىڭغىز ئايتىماتوۋ
|
مىسردىكى پرېزىدېنت سايلىمىدا مۇسۇلمان قېرىنداشلار جامائىتىنىڭ ۋەكىلى مۇھەممەد مۇرسى غەلىبە قىلغاندىن كېيىن، دۇنيادىكى ھەرقايسى دۆلەتلەر ۋە تەشكىلاتلار مىسىرنىڭ يېڭى پرېزىدېنتىنى ۋە مىسىر خەلقىنى تەبرىكلەشتى. تەبرىكلىگۈچىلەر ئارىسىدا خىتاي دۆلەت پرېزىدېنتى خۇ جىنتاۋمۇ بار.خۇ جىنتاۋ تەبرىكنامىسىدە، مىسىر خەلقىنىڭ ئىرادىسىگە ھۆرمەت بىلدۈرىدىغانلىقىنى بايان قىلغان. ئەمما ئۆتكەن يىلى مىسىر خەلقى كونا ھاكىمىيەتكە قارشى مەيدانلاردا نامايىش قىلىۋاتقاندا، مۇبارەكنىڭ باستۇرۇشىغا دۇچ كېلىپ قېنى تۆكۈلۈۋاتقاندا، خىتاي ھۆكۈمىتى مىسىر خەلقىنىڭ ئىرادىسىگە قىلچىمۇ پەرۋا قىلمىغان ئىدى. خىتاي مەتبۇئاتلىرى شۇ مەزگىللەردە مىسىردىكى نامايىشچىلارنى توپىلاڭچىلار دەپ ئەيىبلىگەن، خىتاي ھۆكۈمىتىمۇ مىسىرنىڭ مۇقىملىقىنى تەكىتلەپ سابىق پرېزىدېنت مۇبارەكنى قوغدىغان ئىدى. خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ مىسىر خەلقىنىڭ ئىرادىسىنى كېچىكىپ ھۆرمەتلىشى يەنى كۈرەش قىلىۋاتقان چېغىدا ئەمەس، بەلكى غەلىبە قىلغان چېغىدا تەبرىكلىشى مەتبۇئاتتىكى بىرقسىم ئىنكاسچىلارنىڭ مەسخىرىسىگە ئۇچرىدى.مىسىردىكى سايلامدا تەختكە چىققان مۇھەممەد مۇرسى مۇسۇلمان قېرىنداشلار ناملىق خەلقارا تەسىرگە ئىگە بىر ئسلامىي جامائەتنىڭ ۋەكىلى بولۇپ، مەزكۇر جامائەت مىسىردىكى پرېزىدېنت سايلىمىغا ئادالەت ۋە ئەركىنلىك پارتىيسى نامىدا ئىشتىراك قىلغان.مىسىردىكى ۋەزىيەت خىتاينى قايسى جەھەتلەردىن ئەندىشىگە سېلىۋاتىدۇ؟
|
2017 507367 : ... ... 362552 ... 572224 672340 ... 331642 , : ... 846327 1. دەۋىر ئىلكىتابلىرىدەۋىر بىلوگى پادىشاھنىڭ كىىىمى بارمۇ؟ ئىمىن ئوسمان ىازغۇچى ئالىم ئاتەخانغا ئوچۇق خەت ئالىمباي! تۈنۈگۈن سىز مەندىن ئېتىقاد ھەققىدە سوراپ قالدىڭىز. ئىمان ئېتىقادلىق ئادەمنىڭ قانداق بولۇشى كېرەكلىكى ھەققىدىكى تەسەۋۋۇرىمىز خىرەلىشىپ قالغانمۇ، قانداق، دەرھال بىر نەرسە دېىىشكە پېتىنالمىدىم. سىزمۇ شۇنداق ئەھۋالدا بولغىنىڭىز ئۈچۈن، ئۆزىڭىزنى قىىناۋاتقان بۇ مەسىلىدە مەن بىلەن ئورتاقلشماقچى بولغان بولسىڭىز كېرەك. دۇنىانىڭ ئىشلىرى ھازىر شۇنچىلىك چىگىشلىشىپ كەتكەنكى، ئۇنى پەقەت ئورتاق پىكىرلىشىش ىولى بىلەنل ھەل قىلىش مۇمكىن. ىالغۇز ئاتنىڭ چېڭى چىقماس، دەپ بىكار ئېىتىشمىغانغۇ؟ ھازىر كوپچىللىك پەقەت ئۆزىنىڭ تەشۋىشلىرى بىلەنل بولۇپ كېتىپ، جەمئىىەتنىڭ ئەھۋالى ھەققىدە ئوىلىماىدىغان، باشقىلرنىڭ قاىغۇسىنى ھېس قىلماىدىغان بولۇپ قالدى. شۇڭا بىز نە خۇدادىن، نە بەندىدىن قورقماىدىغان كىشىلەرنىڭ كوپچىلىككە باشچى بولۇۋالغانلىقىغا، تەلىم تەربىىە بېرىدىغان، مەرىپەتكە ئۈندەىدىغانلرنىڭ ۋىجدانىنىڭ پاك بولماىۋاتقانلىقىغا كونۈكتۈك. پەرۋاسىزلىق قارىشى قېنىمىزغا سىڭىپ كەتتى. قەىەردە پەرۋاسىزلىق قارىشى ھوكۈمران ئىكەن، ئۇ ىەردە ئادالەت تەنتەنە قىلىشى، ئادەملەرنىڭ بىر بىرىگە .مېھرى شەپقەت كورسىتىشى، ئۇلرنىڭ ىۈكسەك غاىىلەر ئۈچۈن جېنىنى پىدا قىلىشى مۇمكىن ئەمەس شەرق مۇتەپەككۈرلىرىدىن بىرىنىڭ ھۇببۇل ۋەتەنى مىنەل ئىمان، ىەنى ۋەتەننى سۆىۈش ئىماننىڭ نىشانىسىدۇر، دېگەن سۆزى بار. ھەقىقەتەنمۇ ۋەتەننى سۆىۈش ئۈچۈن ئىمانلىق، ۋىجدانلىق ئادەم بولۇش كېرەك. ۋەتەن دېگىنىمىز بىر پارچە زېمىن. ئۇنداق بولسا شۇ زېمىندا ىاشاۋاتقان ئادەملەرنى سۆىۈش، ئۇلرغا ىاخشىلىق قىلىش ئۈچۈن كىشىلەر قانداق سۈپەتلەرگە ئېگە بولۇشى كېرەك؟2. ئېتىقادلىق ئادەم بولۇش ئۈچۈن ىالغۇز ۋەتىنىنى ىاكى خەلقىنى سۆىۈشل كۇپاىە قىلماىدۇ. بارچە ئىنسانىي پەزىلەتلەرنىڭ ھەممىسى ئېتىقادنىڭ مەزمۇنىنى تەشكىل قىلىدۇ. كىمىكى ئۆزىنى تونۇسا، خۇدانى تونۇىدۇ، دېگەن ھېكمەت بار. ئۆزىنى تونۇمىغان ئادەم ۋەتىنىنىمۇ، خەلقىنىمۇ سۆىمەىدۇ. بۇنىڭ ئۈچۈن ئىنسان ئىلىم مەرىپەتلىك بولۇشى كېرەك. مەرىپەتلىك ئادەم، ئىنسانىىەتكە تەئەللۇق ھەممە نەرسىدىن بەھىرلىنەلەىدۇ. دىنغىمۇ، تارىخقىمۇ، ئورپ ئادەتلەرگىمۇ ھۆرمەت بىلەن قاراىدۇ، ئەپسۇسكى، بىزدە ھازىرغىچە ئۇنىڭ ئەكسىچە بولۇپ كەلدى. ھازىرغىچە تارىخىمىزنى، ئۇلۇغ ئالىملر ھاىاتىنى، ئەدەبىىاتىمىزنى ئۆزىمىزنىڭ تار قېلىپىمىزغا سېلىپ ئۆگىنىۋاتىمىز. بۇ ھازىرغىچە ئۆزىمىزنى تونۇمىغانلىقىمىزنى كۆرسىتىدۇ. ۋاھالەنكى، ئوگىنىوك ژۇرنىلى سەھىپىلىرىدە ئىنسانىىەت تارىخىدىكى ھەرقانداق نەرسىنى، شۇ جۈملىدىن دىننىمۇ چەتنەپ كەتمەسلىك كېرەكلىكى ھەققىدە پىكىرلەر ئېىتىلىۋاتىدۇ. ئىنجىل شۇنداق تارىخىي ئابىدىكى، بۇ كىتابسىز ئختمۈشتىكى تارىخنىل ئەمەس، بەلكى ئىنسانىىەتنىڭ تەرەققىىات باسقۇچلىرىنىمۇ بىلىش مۇمكىن ئەمەس دەپ ىازدى بىز بولساق . ..دىنپىروپىتروۋىسكى ئۇنىۋېرسىتېتى ئىلمىي كوممۇنىزم كافېدراسىنىڭ دوتسېنتى قۇرئاننىڭ ئەھمىىىتىنى ئۆگىنىش تۈگۈل بۇ كىتابتا نېمىلەر ىېزىلغانلىقىغا قىزىقىشتىنمۇ قورقىمىز؛ بۇ قورقۇش قاچان پەىدا بولدى؟ نېمىشقا ئادەم ئادەمدىن قورقۇشى كېرەك؟ دىن ئەشۇنداق تەلىم بېرەمدۇ؟ ئاخىر، ھەممىمىز بىلىدىغان ئىنسانلرنىڭ ھەممىسى خۇددى تاغاقنىڭ چىشىدەك تەڭ تەكشى ىارىتىلغان، دېگەن دانا پىكىر بارغۇ؟ ھەممە كىشى تەڭ ئىكەن، ئۇنداقتا نېمىشقا بىر خەلقنىڭ ۋەكىلى ئېىىتقان پىكىرنى ئىككىنچى خەلقنىڭ ۋەكىلى ئوتتۇرىغا قوىالماىدۇ؟ بۇنىڭغا نېمە توسقۇنلۇق قىلىۋاتىدۇ؟ قورقۇش! قورقۇش ئىمانى .زەئىپ، ئېتىقادسىز ئادەملەرگە خاس خۇسۇسىىەت تارىختىن مەلۇمكى، مەھمۇد قەشقەرى، ىۈسۈپ خاس ھاجىپ، برونىي، ئىبنى سىنا، ئەلخارازمى، نەۋاىى قاتارلىق ئۇلۇغلر ئىمانلىق، ئېتىقادلىق بولغىنى ئۈچۈن ئولمەس ئەسەر ىارىتالىغان. ئەپسۇسكى، بىز بۇلرغا مۇناسىپ ۋارىس بوللماىۋاتىمىز. بۇنىڭغا بىرمۇنچە باشقا سەۋەبلەر قاتارىدا ئىمانىمىزنىڭ سۇسلىقى توسقۇنلۇق قىلماقتا. نەتىجىدە بىزنىڭ شەخسىىىتىمىزمۇ، ئەدەبىىاتىمىزمۇ ئوتتۇرا سەۋىىىدىن نېرىغا ئوتەلمەىۋاتىدۇ. توغرا، سوۋېت ئىتتىپاقىدا 3291 ىىلىدىن تاكى 05 ىىللرنىڭ ئوتتۇرىلىرىغىچە مىسلى كورۈلمىگەن قانلىق قىرغىنچىلىق ىۈز بەردى. ۋەتەن ئۈچۈن، ىېڭى غاىە ئۈچۈن جېنىنى پىدا قىلغان بىرمۇنچە كىشىلەر تەقىپ قىلىندى، قامالدى، سۈرگۈن قىلىندى، ئېتىلدى. ئۇرۇشتا تاسادىپىي ىاكى مەجبۇرىي ئەسىرگە چۈشكەن ئادەملەرنىڭ ھەممىسى ئەجەل لگىرىغا ئەۋەتىلدى. بۇ ىەردە شەرق مۇتەپەككۈرلىرىدىن جامى كەلتۈرگەن مۇنۇ ھېكمەتنى ئەسلەپ ئوتۈش ئورۇنلۇق: ئادەملەر كۆرۈپ ۋە بىلىپ تۇرۇپ بىر زالىمغا كۆڭۈل بەرسە، ئۇنىڭ ىولىنى ئېتىشنىڭ .چارىسىنى كورمىسە، ئۇلرنىڭ ھەممىسى ئورتاق ئازاب چېكىدۇ3. توغرا، تارىخ ھەققىدە چەتتە تۇرۇپ ھۆكۈم قىلىش ئاسان. ئەگەر 03 ىىللردا ىاشىغان بولساق ئېھتىمال بىزمۇ بۇ ۋەقەلەردىن چەتتە قالمىغان بولتتۇق. لېكىن بىز، ۋاقىتلىق مەتبۇئات سەھىپىلىرىنى ۋاراقلپ كورسەك ھەىرانلىقتىن ىاقىمىزنى تۇتماي تۇرالماىمىز. بىز خۇدانى رەت قىلىپ، دىنىي ئېتىقادلرنى ئەىىبلەپ ئۆزىمىز ساختا خۇدا ىاساپ چىقتۇق، ئۇنىڭغا چوقۇندۇق. مىخائىل ئىساكوۋىسكى، ماكسىم رىلىسكى، ئالىكسى سوركوۋ، ھەمىت ئالىمجان، غاپۇر غولم قاتارلىق چوڭ شائىرلر سىتالىننى مەدھىىلەپ شۇنداق ئەسەرلەرنى ىاراتتىكى، ھەتتا ھازىرغىچە خۇدامۇ بۇنچىلىك ماختىلىپ تەرىپلەنمىگەن بولسا كېرەك. مەن بۇ ىەردە مەشھۇر كومپوزىتور ئىىسائاك دوناىۋىىسكىنىڭ 9491 ىىلى نەشىر قىلىنغان كىتابىغا كىرگۈزۈلگەن بىر پارچە خېتىدىن قىسقا نەقىل كەلتۈرىمەن: سىتالىن ىالغۇز بىزنىڭ دەۋرىمىزنىڭ ئۇلۇغ ئادىمى بولۇپ قالماستىن، بەلكى ئىنسانىىەت تارىخىدىمۇ، ئۇلۇغۋارلىق، بۈىۈكلۈك ۋە مەشھۇرلۇقنىڭ، ھۆرمەت ۋە ئېھتىرامنىڭ مىسلى كورۈلمىگەن زور تىمسالىدۇر. بىز ئۇنىڭ بىلەن زامانداش، ئەقەللىسى ئۇنىڭ ئىش پائالىىىتىدە كىچىككىنە خىزمەتداش بولغىنىمىز ئۈچۈن پەخىرلىنىشىمىز كېرەك. ئەپسۇسكى بىزبولۇپمۇ ىاشلر سىتالىندەك بىر ئادەم بىلەن بىر ھاۋادىن نەپەس ئېلىۋاتقانلىقىمىزنى، بىر ئاسمان ئاستىدىكى زېمىندا بىللە ىاشاۋاتقانلىقىمىزنى ئۇنتۇپ قېلىۋاتىمىز. بۇ ئادەمنى خۇداغا ئاىلندۇرۇش بولماي نېمە؟ ۋەھالەنكى، ئارىدىن ئۇزۇن ئۆتمەي سىتالىن مۇكاپاتى بىلەن تەقدىرلەنگەن بۇ بۈىۈك كومپوزىتور ئۆز جېنىغا قەست قىلدى. كاۋكاز تارىخنى ىازغان ئالىم بەشەر قۇىاشى ئىنام قىلغان مۇكاپاتنى ئالغاندىن كېىىن، ئۆز بېغىدىكى دەرەخكە ئېسىلىپ ئولىۋالدى. فادەىېۋدەك تالنتلىق ىازغۇچى ئۆزىنى ئاتتى. چولپان، پىترەت، ئىلبېكنىڭ نامىغا قارا چاپلىغانلر، ئابدۇلل قادىرى، ئوسمان ناسىرلرنى ئولۈمگە ھوكۈم قىلغانلر، مەقسۇد شەىىخزادىنى تا ئولگۈچە ئازابلىغانلر، ھەمىت سۇلىماننىڭ ئون بەش ىىللىق ئومرىنى سۈرگۈندە ئوتۈشكە مەجبۇرلىغانلر تېخى ئارىمىزدا ىۈرۈپتۇ. ئۇلر ۋىجدان ئازابىغا چىدىماي ئۆزىنى ئولتۈرىۋالغىنى، ھېچ بولمىغاندا ئەىىبىنى دەۋرگە ئارتىپ خەلقتىن ئەپۇ سورىغىنى ىوق. ئۇلر ئەڭ چوڭ مۇكاپاتلر بىلەن تەقدىرلىنىپ، پەخرىي ئۈنۋانلرغا ئېرىشىپ، سورۇنلرنىڭ تۆرىدىن ئورۇن ئېلىپ مۇنبەرلەردە چىراىلىق نوتۇقلرنى سۆزلەپ ىۈرۈپتۇ. ئۇلر كېچىلىرى خاتىرجەم ىېتىپ ئۇخلىدۇ. سىزدەك ئېتىقادىمىزنىڭ سۇسلىشىپ .كېتىۋاتقانلىقىدىن قاىغۇرۇپ ئازابلنماىدۇ ئالىمباي! لېنىن ئاساس سالغان جەمئىىەتنىڭ داھىنىڭ ۋاپاتىدىن كېىىن كىملەرنىڭ قولىغا قالغانلىقىنى، ئۇلرنىڭ سوتسىىالىزم ھەققىدە قانداق تېتىقسىز پىكىرلەرنى ئوىلپ تاپقانلىقىنى بىز ئەمدى روشەن كۆرۈپ تۇرۇپتىمىز. لېنىن دىندارلرغا چوڭقۇر ھۆرمەت بىلەن قارىغىنى ھالدا، كوممۇنىستلرنىمۇ ئۆز ئېتىقادىغا سادىق، ھەر تەرەپلىمە پاكىز ئادەم بولۇشى كېرەك، دەپ تەلىم بەرگەنىدى. ئەپسۇسكى، لېنىندىن كېىىن دۆلەت ھوقۇقىنى قولىدا تۇتۇپ كەلگەن ئادەملەرنىڭ ئىش ھەرىكىتىگە نەزەر سالساق تېنىمىز شۈركىنىدۇ. سىتالىن ئەشەددىي4. قانخور، كالل كېسەر بولۇپ چىقتى. جىدانوۋ، مولوتوۋ، بىرىىا، ىىجوۋ، ۋورىشلوۋ، مىكوىانلرنىڭ شەپقەتسىزلىكتە سىتالىندىن قېلىشماىدىغانلىقى، قىرغىندىن تاسادىپىي ئامان قالغان دۆلەت ئەربابلىرىنىڭ، ىازغۇچىلرنىڭ خاتىرىلىرىدىن مەلۇم بولدى. سىتالىندىن كېىىن تەخىتكە چىققان خروشېۋ مەملىكەتنى پۈتۈنلەي پاراكەندە قىلىۋەتتى. ىېزا ئېگىلىكىنى، بولۇپمۇ چارۋىچىلىقنى ئىزدىن چىقاردى. ئادەملەرنى بىر پارچە قارا نانغا زار قىلىپ .قوىدى برېجنېۋنىڭ كۆرسەتكەن كارامەتلىرىنى سۆزلەشكە كىشىنىڭ تىلى بارماىدۇ. ئۆزىنىڭ تەمەخور ۋە شۆھرەتپەرەس بولغىنى ىەتمىگەندەك، كۈىوغلىنىڭ پارىخورلىقىنى، قىزىنىڭ مەملىكەت بوىلپ ئالتۇن، تىلل سودىسى بىلەن شۇغۇللنغانلىقىنى دېمەمسىز، تېخى؟ تورغۇنلۇق دەپ نام ئالغان ئاشۇ ىىللردا بىز داھى نى قارىتىپ قوىۇپ، سىزنىڭ غاىىلىرىڭىزدىن روھلىنىپ بىز ئالەمگە ئۇچۇۋاتىمىز، ىېڭى ىەرلەرنى ئېچىۋاتىمىز، كىتابلر ىېزىۋاتىمىز، دەپ تەخسىكەشلىك قىلدۇق. بۇ ئادەملەرنى تېخى ىەر ىۇتقىنى ىوق، ئۇلرنىڭ ھازىرمۇ ھوشۇقى ئالچا. ئۇلر ئەمدى ئاشكارىلىق نىقابى ئاستىدا قاىتا قۇرۇشقا كىرىشىپ، مېھنەتكەشلەرنىڭ دۇنىا قارىشىنى ئۆزگەرتىش بىلەن شۇغۇللنماقتا. بۇنداق كىشىلەرنى كۆرۈپ ماركىسنىڭ خۇدا ئادەمنى ئەمەس، ئادەم خۇدانى ىاراتقان دېگەن گېپىگە ئىشەنمەي تۇرالماىسىز. راستىنى ئېىىتقاندا بىز كۆپ خۇدالرنى، رېسپوبلىكىلردا بولسا بىرمۇنچە كىچىك خۇدالرنى ىاراتتۇق، ئۇلرغا چوقۇندۇق. ئۇلر مەنسەپتىن چۈشۈشى ىاكى ئۆلۈشى بىلەن .ئۇلرنىڭ چىركىنلىكلىرىنى پاش قىلىپ، ئۈستىگە كىر ىۇندا چاچتۇق سوۋېت ئىتتىپاقى دۇنىادا خۇدانى بىرىنچى بولۇپ ئىنكار قىلغان دۆلەت، لېكىن بىز خۇدانى ئىنكار قىلغان ھالدا ئۇنىڭغا شۇنچىلىك باغلىنىپ قالدۇقكى، ئىلھسىز بىر كۈنىمىزمۇ ئۆتمىدى. ئېھتىمال، ئادەمنىڭ تەبىئىتى كىمگىدۇر چوقۇنۇشقا، كىمدىندۇر مەدەت ئېلىشقا ماسلشتۇرۇپ ىارىتىلغان بولسا كېرەك. نەتىجىدە ئۆزىمىزگە ئوخشاش ئادەملەرنى خۇددى ىۇنانلرنىڭ ماكىدونىىىلىك ئىسكەندەرنى خۇدالر قاتارىغا قوشقىنىدەك مەبۇدىغا ئاىلندۇرۇپ ئالدۇق. ئاشۇ ماكىدونىىىلىك ئىسكەندەرمۇ ئۆزىنىڭ ۋاقىتسىز ئۆلۈمىدىن ئەجەبلىنىپ: مەن خۇدا بولسام، نېمىشقا مۇنداق ئۆلىمەن دېگەنىكەن. خۇددى شۇنىڭغا ئوخشاش سىتالىن ئۆلگەندە ئۇنىڭغا چوقۇنۇپ، ئۇنىڭغا تاىىنىپ ئۆگىنىپ قالغان ئادەملەر: ىاق، بۇنداق زات ئۆلۈشى مۇمكىن ئەمەس، ئۇ بىزنى ئۇرۇش ئاپىتىدىن قۇتۇلدۇردى. ئۇنىڭسىز بىز فاشىزمنى ىېڭەلمىگەن بولتتۇق دەپ خىتاب قىلغان. ئەسلىدە ئەنە شۇ ئامما، پاك دىل، ساددا ئادەملەرنىڭ ئۆزلىرى مەملىكەتنىمۇ، ئۆزلىرىنىمۇ بال قازادىن ساقلپ قالغان، تۆككەن قانلىرى، بەرگەن .قۇربانلىرى ھېسابىغا ئۇرۇش ئاپىتىنى دەپنە قىلغانىدى5. ئۆزبېكىستاندا تا ئەللىكىنچى ىىللرغىچە نېمىلەرنىڭ ىۈز بەرگەنلىكىنى بىر ئەسلەپ كۆرۈڭ: ھەممە ئىمانلىق، ئېتىقادلىق ئادەملەر سوراقسىز ئېتىلدى، ئەرەب ىېزىقىنى بىلگەن ۋە شۇ ىېزىقتىكى كىتابلرنى ئوقۇغان ئادەملەر ىوقىتىلدى، مىللىي ئورپ ئادەتلەر ئاىاق ئاستى قىلىندى، مىللىي غورۇر كەمسىتىلدى. ھەتتا ئاتمىشىنچى ىىللردا تويتۈكۈنلەردە كانايسۇناي چېلىش كونىلىق قالدۇقى سۈپىتىدە تەنقىتلەندى. ىەتمىشىنچى ىىللردا پارتىىىلىك كىشىلەر بالىلىرىنى خەتنە قىلدۇرغىنى ئۈچۈن تەشكىلىي جازاغا ئۇچرىدى. سەكسىنىنچى ىىللرنىڭ ئوتتۇرىلىرىدا ئۆلگەن ئاتىسىنىڭ جىنازا نامىزىنى ئۇقۇتقان ىاكى قەبرىستانلىققا بېرىپ كۆز ىاش تۆككەن ئادەملەر شەرمەندىلەرچە ئىشتىن بوشىتىلدى. بۇ ئەخمەقلىقلەرنى خەلق ئەمەس، بەلكى رېسپوبلىكىمىزنىڭ رەھبەرلىرى ئوىلپ تاپتى. ئاشۇ چاغلردا ئەسقەر مۇختەردەك ھۆرمەتلىك ىازغۇچىمىز، مۇشۇنداق بولمىغۇر ھەرىكەتلەرگە ئېتىراز بىلدۈرۈپ، ئۆز سەبداشلىرىنى قوغدىسا بولماسمىدى؟ ئۇ چاغلردا ىەنە ئابدۇلل ئارىپوۋدەك تونۇلغان تالنتلىق شائىرمۇ جاسارەتلىك قەلەمكەشلىرىنى ىاقىلپ ئەمەس، نوپۇزلۇق رەھبەرلەرنىڭ كوڭلىگە ىاقىدىغان شېئىرلرنى ىازدى. ئەمدى ئۇ كىچىك داھىلر ىوق، ئېنىقراق قىلىپ ئېىىتساق ئۇلر قاماقتا. ئەمدى بىز بىر بىرىمىزنىڭ ىۈزىگە قانداق قاراىمىز؟ مەن دۆلەت جىناىەتچىسى دەپ ئېتىراپ قىلىنغان شەراپ رەشىدوۋ ھەققىدە ئەسەر ىازغان مىرمۇھسىن، ئۇنى ئەسەرلىرىگە پروتوتىپ قىلىپ ئېلىپ ئۇنىڭ ساخاۋەتلىرىدىن بەھرىمەن بولغان ھەمىت غۇلم، كەشمىر قوشىقىشەراپ رەشىدوۋنىڭ ئەسىرىغا سۆز بېشى ىېزىش بەختىگە مۇىەسسەر بولغىنى ئۈچۈن بېشى كۆككە ىەتكەن تۇراپ تۈلە ۋە باشقا ئونلپ قەلەم ساھىپلىرىنىڭ بۈگۈنگىچە توۋا قىلماىۋاتقانلىقىغا، خەلققە ئەمەس رەھبەرلەرگە ىېقىشى ئۈچۈن ئىنتىلىپ ىاشاشنىڭ پاجىئەلىرىنى ئېچىپ، ىاشلرنى ھۇشىارلىققا ئۈندىمەىۋاتقانلىقىغا ئەجەبلەنمەىمەن. ھەركىمدىن ئۆزىگە ىارىشا نەرسە تەلەپ قىلىش كېرەك، ئەلۋەتتە. رۇس ىازغۇچىلىرى ئوتتۇزىنچى ىىللردا قارىلنغان قەلەمكەشلەرنى ئاقلش، چەتئەللەرگە چىقىپ كەتكەن ىازغۇچىلرنىڭ ئەسەرلىرىنى چىقىرىپ خەلققە تونۇتۇشنىڭ غېمىنى ىەۋاتقان بىر پەىىتتە ئۆزبېك ئەدىبلىرىنىڭ نېمىلەرنى قىلىپ ىۈرۈۋاتقانلىقىغا قارىمامسىز. ئارىمىزدا ھازىرغىچە چولپان، پىترەتلەرنى ئاقلشقا توسقۇنلۇق قىلىدىغانلر، ھەتتا بۇندىن بەش ئەسىر بۇرۇن ىاشاپ ئىجاد قىلغان بابۇردەك بۈىۈك ئەللمىغا ئۆزىچە باھا بېرىپ قارىلىدىغانلر بار. سىز بولسىڭىز مەندىن ئېتىقاد ھەققىدە سوراىسىز، ئېتىقادنى قوىۇڭ، ئارىمىزدا ۋىجدانى پاك ئادەم تېپىلمدۇ، دەپ سوراڭ. ئېھتىمال بۇ سوئالىڭىزغا جاۋاب بېرىش ئاسانراقتۇر. ئالىمباي! نېمىشقىدۇر بىزدە ۋىجدانسىز ۋە خىىانەتچى دېگەندەك ئىبارىلەر پەقەت سودا خادىملىرىغىل ئىشلىتىلىدۇ. ئۇلرنىڭ خىىانەت قىلىپ تۇرىدىغانلىقى ئىسپات تەلەپ قىلىدىغان ئىش ئەمەس. لېكىن ئۇلرنىڭ ئىچىدە مەرد، كىشىلەرگە ىاردەم قولىنى سوزىدىغان، جامائەت ئىشلىرى ئۈچۈن جان دىلى بىلەن خىزمەت قىلىدىغانلىرىمۇ بار. ئەپسۇسكى، مەن زىىالىلرنىڭ، ھەتتا ىازغۇچىلرنىڭ ئارىسىدا باشقىلرغا چىندىن، ئىچى كۆىۈپ ىاردەم قىلىدىغان بىرەر مەردنى ئۇچراتقىنىم ىوق. ئۇستاز ئاىبەكنىڭ ىاشلرغا سەمىمىي ىاردەم بېرىپ كەلگەنلىكىنى كۆپ ئاڭلىغان ئىدۇق. م. پىرىىشۋىن قېرىغان چېغىدا نەشىرىىاتنىڭ باشلىقىغا تېلېفون بېرىپ ئۆزىنىڭ ئىككى توملۇق تاللنما ئەسەرلىرىنىڭ ئورنىغا توت ىاش ىازغۇچىنىڭ كىتابىنى چىقىرىشنى ئۆتۈنگەنلىكىنى، تىۋاردوۋىىسكىنىڭ ۋ. تىندىرىاكوۋنىڭ ئەسەرلىرىنى، ف. ئابراموۋنىڭ، چىڭغىز ئاىىتماتوۋنىڭ ئەسەرلىرىنى ناھاىىتى جاپادا بېسىپ چىقارغانلىقىنى، باشقا بىرمۇنچە قەلەمكەشلەرگىمۇ ماددىي ۋە مەنىۋىي تەرەپتىن ناھاىىتى كۆپ ىاردەم6. بەرگەنلىكىنى بىلىمىز. لېكىن ھازىرقى تىرىك ىازغۇچىلىرىمىزنىڭ قاىسى بىرى بۇ زاتى مۇبارەكلەرگە ئوخشاىدۇ؟ ۋەھالەنكى ئۇلر ئالىىجانابلىق ۋە ئىنسانپەرىۋەرلىك دېگەنلەرنى ئۇنتۇپ قالغان بولسا؟ ۋەھالەنكى، شەرق مۇتەپەككۇرلىرى:ئۆزۈڭگە راۋا كۆرگەن نەرسىنى باشقىلرغىمۇ راۋا كۆرگىن دەپ تەلىم بېرىدۇ. نېمىشقا بىز بۇ مىزانغا ئەمەل قىللماىمىز؟ نېمىشقا ھەممە ئادەم ئۆز مەنپەئەتى، ئۆز ھوزۇر ھالۋىتىنىل ئوىلىدۇ؟ ئاخىر، ئىنساننىڭ ھەرىكىتىگە ىارىشا بەرىكەت بېرىلىشىنى، بېخىلنىڭ بېغى كۆكەرمەسلىكىنى ھەممە كىشى ئوبدان بىلىدىغۇ، نېمىشقا بىلىپ تۇرۇپ... قوىۇڭ، بىھۇدە سوئاللر بىلەن بېشىڭىزنى قاتتۇرماي، بۇنىڭ سەۋەبى ئاىان: .ئىمان ۋە ئېتىقاد ىوقالغان سىزنىڭ ئۆتكەندە ئارگېنتىنالىق ىازغۇچى خولىئو كورتاسارنىڭ ئىزمۇ ئىز ھېكاىىسى ھەققىدە ھاىاجانلىنىپ سۆزلىگەنلىكىڭىز ھېچ ئېسىمدىن چىقماىدۇ. ھېكاىە قەھرىمانى ئۆتمۇشتە ىاشىغان بىر كلسسىك شائىر ھەققىدە ئاجاىىپ ئەسەر ىازىدۇ. ئۇنىڭ ئەسىرى بىرمۇنچە چۇقان سۈرەنگە سەۋەب بولىدۇ. ئۇنى ىۇقىرى لۋازىم بىلەن ئالىي مۇكاپاتقا تەۋسىىە ئېتىشمەكچى بولغان پەىىتتە ئەسەر قەھرىمانى ئۆزى كوككە كۆتۈرگەن ھېلىقى كلسسىك شائىرنىڭ ئەسلىدە ئۆتۈپ كەتكەن رەزىل ۋە مۇناپىق ئادەم ئىكەنلىكىنى بىلىپ قالىدۇ. ئۇنىڭ مەشۇقىغا ئۆز قولى بىلەن ىازغان خېتىنى كۆرىدۇ دە، ھەممە ئىمتىىازلردىن ۋاز كېچىپ، كلسسىك شائىرنىڭ .ساتقىن ۋە مۇناپىقلىقىنى پاش قىلىشقا كىرىشىدۇ بۇ ھېكاىىنى ئەسلىشىمنىڭ سەۋەبى شۇنىڭدىكى، بىزنىڭ ھاىاتىمىزدا مۇشۇنداق ھادىسىلەر ئېشىپ تېشىپ ىېتىپتۇ. تۈنۈگۈنل تەڭدىشى ىوق ئالىىجاناب، ئاجاىىپ تەشكىلتچى دەپ كۆكلەرگە كۆتۈرۈلگەن كىشىلىرىمىز بۈگۈن دۆلەت جىناىەتچىسى بولۇپ چىقىۋاتىدۇ. لېكىن ھازىرغىچە بىزنىڭ بىرەر ىازغۇچىمىز كورتاسارنىڭ قەھرىمانىدەك ئۆز روھىىىتىنىمۇ، ئەتراپىدىكى ئادەملەرنىڭ پىكىر تەسەۋۋۇرىنىمۇ ئوڭتەي توڭتەي قىلىپ، ئۆزىگە قارشى، ھازىرغىچە ىۈرگۈزۈلىۋاتقان ناتوغرا سىىاسەتلەرگە قارشى بىرەر ئىش قىلغىنى ىوق. ىاق، مەن ئۇنداق قەلەمكەشلەرنى خاتا قىلغىنى ئۈچۈن تىز پۈكۈپ كۆز ىاش تۆكسۈن دېمەكچى ئەمەسمەن. ئەكسىچە ئاشۇ ىازغۇچىلرنىڭ ئۆزلىرىنىڭ ئاچچىق قىسمەتلىرى ىول قوىغان خاتالىقلىرى، تەمەخورلۇقى تۈپەىلىدىن ىۈز ئابروىىنىڭ تۆكۈلگەنلىكلىرى مىسالىدا ىاشلرنى ھۇشىارلىققا ئۈندەشلىرى لزىم، دەپ ھېسابلىمەن. بۇنىڭدىن ىالغۇز ئەدەبىىاتىمىزل ئەمەس، بەلكى كەلگۈسى ئەۋلدىمىزمۇ مەنپەئەت كۆرىدۇ، ئادالەت تىكلىنىدۇ. ۋىجدانىمىز پاكلنمىسىمۇ، ھېچ بولمىغاندا كىرى كېتىدۇ. شۇنىڭ ئۆزى ھالللىق ۋە پاكلىققا تاشلنغان بىر قەدەم بولىدۇ. بۈگۈنكى ئاشكارىلىق بەلگىلەپ بەرگەن ىول شۇنى تەلەپ قىلىدۇ. ئاشكارىلىق ۋە ئۆز ئۆزىنى تەنقىد ئاخىرقى ھېسابتا خەلق مەنپەئەتىگە خىزمەت قىلىدۇ. جەمئىىەتنىڭ سىىاسىي تەركىبىنى توغرا ئەكس ئەتتۈرۈپل قالماي، .ئۇنىڭ كۈچ قۇدرىتىنى، ھاىاتلىقىنى، مەنىۋىي ساغلملىقىنى ناماىىش قىلىدۇ7. تۈنۈگۈن سىز تونۇلغان بىر ئالىمنىڭ تېلېۋىزوردىكى مۇناپىقانە چىقىشى ھەققىدە گەپ قىلغان ئىدىڭىز. مەن ئۇ چاغدا ھېچقانداق ئىپادە بىلدۈرمىدىم. كوىۈنىشىڭىزنى قىزىققانلىق ۋە ىاشلىقتىن بولۇۋاتىدۇ، دەپ قارىدىم. ئالىمباي، كىملەرگىدۇر ىاخشى كۆرۈنۈپ تۈزۈكرەك ئەمەلگە ئېرىشىشتىن باشقا قاىغۇسى بولمىغان بۇ ئادەمدىن باشقا نېمە كۈتۈش مۇمكىن؟ ئەسلىدە پەن دوكتۇرى، ئاكادېمىك بولغان ئادەم خەلق مەنپەئەتى ئۈچۈن زور ئىشلرنى قىلىشى كېرەك. ئاكادېمىك ساخاروۋنىڭ، ۋىگاسوۋنىڭ ىادرو فىزىكىسى ساھەسىدىكى كەشپىىاتلىرىنى ھەممە بىلىدۇ. پروفېسسور نازىمە دېھقان خوجاىىۋانىڭ ئىلمىي ئىزلىنىشلىرى خەلق سالمەتلىكىنى ساقلش ىولىدىكى ئىشلىرى ماختاشقا سازاۋەر، ئاكادېمىك ئاتابېك ئىشانوۋنىڭ تارىخىمىزنىڭ قارا چاپلنغان سەھىپىلىرىنى ئېچىش ىولىدىكى ئورۇنۇشلىرى كىشىنى خوشال قىلىدۇ، لېكىن سىز ئېىىتقان ھېلىقى ئالىم پەنگە، خەلققە نېمە بەردى؟ ئۇنىڭ قاىسى بىر ئەسىرى قولدىن قولغان ئۆتۈپ ئوقۇلدى؟ تارىخ بىلەن شۇغۇللىنىدىغان بۇ ئالىم ئوتتۇرا ئاسىىانىڭ روسىىىگە ئۆز ئىختىىارلىقى بىلەن قوشۇلمىغانلىقىنى ئىسپاتلىغۇچى ھۈججەتلەر ئاساسىدا ىىرىك ئەسەر ىېزىشى مۇمكىن ئىدىغۇ؟ بۇ ئىشقا ئۇ ئادەمنىڭ ئىلمىمۇ، قابىلىىىتىمۇ ىېتىدۇ. لېكىن ىازماىدۇ، ىازالماىدۇ! قاىسىدۇر بىر نائەھلى تارىخىمىزنى ىۈز قېتىم ساختىلشتۇرسۇن، نەچچە مىڭ ىىلدىن بېرى ئىنسانىىەتكە نى نى ئەللمىلرنى بەرگەن ئەڭ قەدىمىي، ئەڭ مەدەنىىەتلىك، ئەڭ ساۋاتلىق تۈركىي خەلقىنى ىالغۇز رۇس ئالپاۋىتىنى بىلمىگىنى ئۈچۈن ساۋاتسىزغا چىقارسۇن، ئىنقىلب ھارپىسىدىكى مەدەنىي ھاىاتىمىزدا ئىلغار ئىشلرنى قىلغان، ىېڭىلىق تەرەپدارلىرى بولغان جەدىتلەرنىڭ ھاىاتى ۋە ئىجادىنى ئۆگىنىش تەقىپلەنسۇن، ئەدەبىىات تارىخىمىزدا ھەمزە بىلەن بىللە ئونلپ تالنتلىق شائىرلرنىڭ بولغانلىقىنى سىر تۇتسۇن، بۈگۈنكى كۈنگە كېلىپ خەلق كېۋەزگە سېپىلگەن ئونلپ زەھەرلىك دورىلردىن قىرىلىپ كەتسۇن، ئۇ ئادەمگە بەرىبىر. مۆھتەرەم ئاكادېمىك ھەممە نېمىگە كۆزىنى ىۇمۇپ تىلىنى چىشلەپ ىۈرىۋېرىدۇ. ئىشقىلىپ ئورنىدىن، ھۆرمەت ئېتىبارىدىن ئاىرىلىپ قالمىسىل بولىۋېرىدۇ. قاچانىكى ئادەمنىڭ ۋىجدانى ئۆلسە، ئىمان ئېتىقادتىن ئاىرىلسا ئۇنىڭ ۋۇجۇدىنى پەرۋاسىزلىق مەستخۇشلىقى ئېگىلەىدۇ. ھازىرقى ئەدەبىي ھاىاتىمىزدا ئاشۇنداق مەستخۇشلۇق ھۆكۈم سۈرىۋاتمامدۇ؟ بىز ماختاپ، كلسسىكقا چىقىرىپ قوىغان ىازغۇچىلىرىمىزنىڭ ئەسەرلىرى ھېچقانداق مەنىۋىي پەزىلەتلەرگە ئېگە ئەمەسلىكىنى ھېچكىم ىۈرەكلىك ئوتتۇرىغا قوىالماىۋاتمامدۇ؟ نى نى پەن دوكتۇرلىرى، پەن كاندىداتلىرى ئالىممەن، دەپ مەىدىسىنى كېرىپ ىۈرۈشۈپتۇ. ئۇلر ئەسلىدە ئەدەبىي تەنقىدچى ئەمەس، بەلكى ئەدەبىي مەدداھلردۇر. ئۆتكەن ىىلقى ىىللىق پروزا مۇھاكىمە ىىغىلىشىدا سىزنىڭ ئېىىتقان پىكىرلىرىڭىزدىن بەكمۇ خوشاللندىم. ۋەھالەنكى، ىىغىن رەئىسى سىزگە بېرىلگەن ۋاقىتنىڭ تۈگىگەنلىكىنى ئېىتىپ، ئالدى بىلەن نوبىل مۇكاپاتى ئېلىڭدە، ئاندىن باشقىلرغا ئەقىل ئۆگىتىڭ، دەپ لوقما سېلىپ گېپىڭىزنى داۋاملشلشتۇرۇشقا ئىمكان بەرمىدى. شۇ چاغدا سىز تەنقىدچى ئومورزاق ئولجاباىىۋقا:سىز مېنىڭ ئەسىرىمنى ھېكاىە ئەمەس دېگەندىن كۆرە، بۇ نەرسە ئوغرىلنغان دېسىڭىز خۇشال بولتتىم. سەۋەبى بۇ ھېكاىەمنى كورتاسارنىڭ ۋەسۋەسە ناملىق ھېكاىىسىگە تەقلىد قىلىپ ىازغانمەن دېدىڭىز. ۋەسۋەسە جاھان خەلقلىرىنىڭ ئونلپ تىلىغا تەرجىمە قىلىنىپ سۆىۈلۈپ ئوقۇلسۇنۇ، ئۆزبېك ئەدەبىىاتى مۇتەخەسىسىسى بولغان ئادەم ئاشۇ روھتا8. ىېزىلغان ئەسەرنى ھېكاىە ئەمەس دەپ ھېسابلىسۇن. بۇ نېمە؟ پىكرى مەجرۇھلۇقىمۇ ىاكى ساۋاتسىزلىقىمۇ؟ بىز تا ھازىرغىچە بىر چاغلردا ىېزىلغان ئەدەبىىات دەرسلىكلىرى سەۋىىىسىدە پىكىر قىلىپ كېلىۋاتىمىز. بۇ بىزنىڭ ئۆز ئىشىمىزغا ۋىجدانەن ىانداشمىغانلىقىمىزنىڭ، زىممىمىزگە ئادەملەرنى مەرىپەتلىك قىلىش مەسۇلىىىتىنىڭ ىۈكلەنگەنلىكىنى ھېس قىلماسلىقىمىزنىڭ نەتىجىسىدۇر. نېمىشقا بىزدە ئەدەبىي تەنقىد سەۋىىىسى بۇنچىلىك تۆۋەن؟ ئېھتىمال ئەدەبىىاتىمىز تەنقىدتىن تۆۋەن تۇرىدىغاندۇ؟ ئېھتىمال نېمىشقا بىز ھەر قانداق ئېھتىماللىقنى بىر چەتكە قاىرىپ قوىۇپ، بار مەھسۇلتىمىزنىڭ ئۆزىنى ئادىل باھالىماىمىز؟ ىاكى ۋ. ئاستاپىىىۋنىڭ مېنىڭ قارىشىمچە تەنقىدچى قاراۋۇل ۋە سۈ پۈرگىچى بولۇشى، ئەدەبىي مەىدانىمىزدىكى ھەرخىل ئەخلەت چاۋالرنى تازىلىشى كېرەك. لېكىن مەن ئونلپ دوكتۇر ۋە ئاكادېمىكلر ئىچىدىن مۇنداق ئىشقا لىىق بىرمۇ تەنقىدچى تاپالمىدىم دېگىنىدەك، بىزدە ھەقىقىي تەنقىدچى ىوقمۇ؟ ئالىمباي! ئاندەرسىننىڭ ىالىڭاچ پادىشاھ ھەققىدىكى چۆچىكى ئېسىڭىزدىمۇ؟ ئۇنىڭدا قىپىالىڭاچ پادىشاھ كىىىمىڭىز نېمانچە چىراىلىق، ئۆزىڭىزگە نېمىدېگەن ىاراشقان دېگەندەك سۆزلەر بىلەن ماختىلىدۇ. ھېچكىم ئۇنىڭ ىالىڭاچلىقىنى ئېىتىشقا جۈرئەت قىلماىدۇ. ئاخىرىدا ئاشۇنداق بىر مەرت تېپىلىدۇدە، پادىشاھ ئۆزىنىڭ ئالدانغانلىقىنى بىلىدۇ. ۋاقتى كېلىپ بىزمۇ شۇنداق ئەھۋالغا چۈشۈپ قالماسمىزمۇ؟ كېىىنكى چاغلردا مەتبۇئات سەھىپىلىرىدە ئۆزبېكىستان ىازغۇچىلىرى مىرموھسىن، ئىبراھىم رەھىم، پروفېسسور ھاپىز ئابدىسەمەتوۋلرنىڭ ىازغانلىرىنى كۆرۈپ ھەىران قالدىم. ئۇلر ئاشكارىلىقنى، شەخسىي تەلەپ دەۋالىرىنى ئوتتۇرىغا قوىۇپ نۇمۇسسىزلىق قىلىشنىڭ بىر پۇرسىتى بىلسە كېرەك. ىېشى ىەتمىشكە بېرىپ، بۇ دۇنىادىن ئۇ دۇنىاسى ىېقىنلىشىپ قالغان بۇ كىشىلەرنىڭ خەلققە ئېىتىدىغان زۆرۈر گەپلىرى، كۆڭۈل ئارزۇلىرى، ىۈرىكىنى ئازابلىدىغان ئۆكۈنۈشلىرى، ئەدەبىىاتىمىزنىڭ چوڭ ئومۇمىي دەردلىرى، خەلققە ىەتكۈزىدىغان ئارمانلىرى ىوقمىدۇ؟ بۇلرنى ئوىلىسىڭىز مېڭىڭىزگە سانجىق تۇرۇپ، ىۈرىكىڭىز ئېزىلىپ كېتىدۇ. ئەپسۇسكى، ئوىلىماي ئىلجىڭىز ىوق. چۈنكى بۇگۈنكى ئاشكارىلىق شۇنىڭغا ئۈندەىدۇ. بىزنىڭ ئارزۇىىمىز بىزدىن كېىىنكىلەر ھېلىقى ىالىڭاچ پادىشاھنىڭ ئەھۋالىغا چۈشۈپ قالمىسۇن، شەخسىي دەۋا ۋە ئاغرىنىشلر بىلەن ئەمەس، بەلكى مەنىۋىىەتنى ىۈكسەلدۈرىدىغان مەسىلىلەر بىلەن شۇغۇللنسۇن. ئادەملەرگە تېخىمۇ كۆپ پاىدا ىەتكۈزسۇن. ئادەم ۋىجدانىنى قىىناىدىغان ئىشلرنى قىلماسلىقى كېرەك. بۇنىڭ ئۈچۈن ئۆزىنى تەمەخورلۇقتىن تارتىشى، بولۇپمۇ ئۆزىگە ئوخشاش ئادەمدىن بىرەر نەرسە كۈتمەسلىكى كېرەك. تەمەخور خۇددى سۆڭەك تۇتقان ئېگىسى ئالدىدا قۇىرۇقىنى شىپاڭلىتىپ تۇرغان ئىتقا ئوخشاىدۇ. ئېتىقادلىق ئادەم ھېچقاچان، ھېچكىمدىن بىرەر نەرسە كۈتمەىدۇ. ئۇ پەقەت ئۆزىگە ئىشىنىپ ۋىجدانى بىلەن ىاشاىدۇ. ىەر ىۈزىدە بىر ئىمانلىق ئادەم بار ئىكەن قىىامەت قاىىم بولماىدۇ، دېگەن گەپ بار. مەن بۇ گەپكە ئىشىنىمەن. تېخى قىىامەت بولمىغانىكەن، ئەتراپىمىزغا خالىس كۆز تاشلىشىمىز، ئېتىقادلىق كىشىلەرنى كۆرسەك بېشىمىزغا كوتۈرۈشىمىز كېرەك. ئېتىقاد ئىنساننى پەسلىكتىن، ھەرقانداق تەمەدىن، رەزىللىكتىن ساقلىدىغان ھىداىەت نۇرى! لېكىن بۇ نەرسە ھەممە كىشىگە9. نېسىب بولىۋەرمەىدۇ. ئېتىقادلىق ئادەم ئۆزىگە راۋا كۆرگەن نەرسىدىن باشقىلرنىمۇ تېزرەك بەھرىمەن .قىلىشقا ئالدىراىدۇ ئالىمباي! ىەتمىش ىىلدىن بېرى ىالغان ىاۋىداقلر بىلەن ئۆزىمىزنى ئالداپ ىاشىدۇق. ىاسالغان خۇدالرغا چوقۇنۇپ، رەزىل، گۇناھلىق قىلمىشلرغا پاتتۇق. كېلىڭ، ئەمدى ئاشكارىلىق، تەڭلىك شامىلى كۆتۈرۈلگەن بۈگۈنكى كۈندە ھەقىقەتنى، غاپىل، ناھەق نەرسىلەرگە ئوراپ ىوشۇرماڭلر، ئۇنى خەلقتىن پىنھان تۇتماڭلر دېگەن دانا ھېكمەتكە ئەمەل قىلىپ، كىشىلەر قەلبىگە ئېتىقاد نۇرىنى ىەتكۈزۈشكە تىرىشاىلى. ىەر ىۈزىدە ئار .نۇمۇسنى بىلىدىغان، ئىمانلىق ئادەملەرنىڭ تېخىمۇ كوپىىىشىنى تىلەىلى .مەنبە: شىنجاڭ ئىشچىلر ھەرىكىتى ژۇرنىلى 9991 ىىل 4 5 قوش سان 1 ! تىخىمۇ كۆپ ماتىرىىاللرنى دەۋىر بىلوگىدىن تاپالىسىزقىنى مەرھەمەت
|
ىبىراي التىنسارين. دۇنيە قالاي ەتسەڭ تابىلادى؟ۇيقىسىزدىققا ۇشىراتاتىن ونىمدەر13 قىركۇيەك 19:50نۇرسۇلتان. قازاقپارات فرانسۋز جۇرتىنىڭ ءبىر ءبىلىمدى ادامى جازادى: 1791 جىلدا، ءوزىم ۋنيۆەرسيتەت دەگەن ۇلكەن شكولدا وقىپ جۇرگەن جىگىت كۇنىمدە، ءار جەتى سايىن ۆەرسال قالاسىنداعى شەشەمە جاياۋ بارىپقايتىپ تۇرۋشى ەدىم.سوندا ءاردايىم جولىمدا ءبىر انتون دەگەن تىلەنشى وتىرىپ، قايىر سۇراپ الىپ ءجۇرۋشى ەدى. ءبىر كۇنى تاعى سول جولمەن كەلە جاتىپ، ءبىر ورتا بويلى ارىقتاۋ كىسىگە ۇشىراسىپ، ءجونىمىز ءبىر بولعان سوڭ بىرگە كەلە جاتقانىمىزدا، ادەتشە ماناعى انتون الدىمىزدان شىعىپ قايىر سۇرادى. قاسىمداعى كىسى توقتاپ، انتوننىڭ بەتىنە قاراپ تۇردى دا ايتتى: سەن قاراۋعا ەپەستى كىسى سەكىلدى كورىنەسىڭ جانە جۇمىس ىستەۋگە قۋاتىڭ دا بارداي كورىنەدى. ءسويتىپ تۇرىپ مۇنداي جامان ىسپەن ءوزىڭدى كەمشىلىككە سالىپ ءجۇرسىڭ.باي بولعىڭ كەلسە، مەن ساعان اقىل ايتايىن: مەن ءوزىم دە سەندەي كەدەي ەدىم، ءبىراق سەندەي تىلەنشىك قىلعانىم جوق ەلدەن. قالاقالادان قىدىرىپ ءجۇرىپ، اۋەلى بوقتىق، سالام اراسىنان، نە بولماسا جاي كىسىلەردەن ەسكى شۇبەرەك سۇراپ جيىپ ءجۇردىم. ول شۇبەرەكتەردى اپارىپ قاعاز ىستەيتىن فابريكتەرگە ساتىپ، سونىمەنەن ازدىكوپتى اقشا بولعان سوڭ ءبىر ەسەك، ءبىر اربا الدىم. مۇنان سوڭ اۋەلى ازداپ، بارابارا كوبىرەك، ءار ۇيدەن ەسكىقۇسقى، تۇتىنۋعا جارامايتىن شۇبەرەكتەردى ساتىپ الىپ، اربامەن ءجۇرىپ ساۋدا ەتە باستادىم. وسىنداي ىسپەن جەتى جىلدا ون مىڭ فرانك اقشا تاۋىپ، ەندى ءبىر قاعاز فابريكاسىنا كىرىستىم. جاسىم جاس، ىسىمە نىق، جيناقتى جانە ەرىنشەكتىكتى بىلمەگەننەن سوڭ، وسى كۇندە ەكى ايدىك تاس جۇرتىم بار. فابريكامدى بالاما بەردىم، ءۇمىتىم بار، بالام دا اشتىق كورە قالماس دەگەن. سەبەبى، بالامدى دا جاسىنان بوس جۇرۋگە، ەرىنشەكتىككە، قينالماي مال تابۋعا ۇيرەتپەدىم. وسى ايتقانىمشا ماشاقاتتانۋدان قاشپاساڭ، سەن دە باي بولاسىڭ، انتون، دەدى دە جونىنە ءجۇرىپ كەتتى.انتون بۇل سوزدەردى ەسىتكەن سوڭ تەرەڭ ويعا قالىپ، قايىر سۇراۋىن دا ۇمىتىپ تۇرىپ قالدى.1815 جىلدا بريۋسسەل دەگەن قالادان ءوتىپ بارا جاتىپ، ءبىر كىتاپ ساتاتىن ۇلكەن دۇكەنگە كىردىم. دۇكەننىڭ ىشىندە بىرنەشە پريكازچيكتەرگە ولايبۇلاي ەتىڭىز دەپ، بۇيىرىپ تۇرعان ءبىر كۋپەتستىڭ كەسكىنى كوڭىلىمە تانىس رەۋىشتى كورىندى. ءسويتىپ تۇرعانىمدا الگى كىسى مەنى كورىپ، بەتىمە قاراپ تۇردىتۇردى دا، قاسىما كەلىپ ايتتى: ايىپ ەتپەسەڭىز سۇرايمىن، مۇنان جيىرما بەس جىل بۇرىن ءسىز وقۋ وقىپ ءجۇرىپ، جۇما سايىن ۆەرسالداعى ۇيىڭىزگە بارىپ جۇرگەن جەرىڭىز بار ما ەدى؟سوندا ويىما ءتۇسىپ، تاڭ قالىپ: سەن انتونبىسىڭ؟ دەدىم. راس، دەدى انتون، مەن سونداعى كورگەن تىلەنشى انتونىڭىزدىڭ ءوزىمىن. سول جۇرگەنىڭىزدەگى ءبىر كۇن قاسىڭىزدا بىرگە جولىققان كىسىنىڭ ايتقاندارى كوڭىلىمە كىرىپ كەتىپ، تىلەنشىلىكتى تاستاپ، جۇمىسقا كىرىستىم. ىسىمە نىق، مالىما كۇتىمدى بولدىم. اقىرىندا، سول كىسىنىڭ ايتقانى كەلىپ، مىنەكەي، وسى زور دۇكەننىڭ يەسى بولدىم، دەدى.ساراڭدىق پەن جيناقتىلىقبىرنەشە ءتاۋىر كىسىلەر ءبىر جەتىمجەسىر قالعان ءۇي ىشىنە جىلۋ جيامىز دەپ، ءار ۇيگە بارىپ ءجۇرىپ، ءبىر بايدىڭ ۇيىنە كەلسە، باي جۇمىسكەرىنە ءبىر كىشكەنتاي ءجىپتى جاڭبىردا ۇمىتىپ، دالادا قالدىرىپسىڭ دەپ، قاتتى ۇرىسىپ تۇر ەكەن.ۇرىسىپ تۇرىپ ايتادى: سەن بىلمەيسىڭ، ول كىشكەنتاي ءجىپ تە بولسا، مالعا ساتىپ الىنعان نارسە، مالدىڭ تابىلۋى وڭاي ەمەس، دەپ.مۇنى ەسىتىپ، كورىپ، الگى جولاۋشىلار ءوزدىءوزى سويلەستى: ءبىر جامان ءجىپتى دالادا ۇمىتىپ قالدىردىڭ دەپ سونشا كەيىپ تۇرعان ادام بىزگە ەشنارسە بەرە قويماس، اۋزىمىزدى اۋىرتپاي، كەلگەن ىزىمىزبەن قايتالىق. ىشىندە بىرەۋى ايتتى: نەمىز كەتىپ بارادى، كەلگەن سوڭ بۇعان دا ايتىپ كەتەلىك.بۇل سوزبەن بايعا كەلىپ، سالەم بەردى. باي بۇلاردى ادەپپەن ۇيىنە كىرگىزدى. سونان سوڭ كەلگەندەردىڭ جۇمىسىن ەسىتىپ، سول جەردىڭ وزىندە بوتەندەرگە قاراعاندا ەكى ەسە اقشا شىعارىپ بەردى جانە مۇنان باسقا ءتورتبەس قاپ استىق بەرەمىن دەپ ۋادە ەتتى. مۇنىسىن كورىپ جولاۋشىلار تاڭدانىپ وتىردى دا، وزدەرىنىڭ دالادا بايدى ساراڭعا ساناعاندارىن ايتىستى. سوندا باي ايتتى: از نارسەنى ازسىنباي، قادىرىن ءبىلىپ جيناعاننان وسىنداي كەمكەتىككە جاردەم بەرۋگە قولىم جەتىستى، جيناقتىلىق ساراڭدىققا جاتپايدى، دەدى دەيدى.سيلينشى دەگەن حانىمقىتاي جۇرتىنىڭ پاتشاسىنىڭ حانىمى سيلينشى جىبەك قۇرتتارىن ابايلاپ قاراپ جۇرسە، بۇل قۇرتتار ولەرىندە ءوزىنىڭ ورمەگىنە كىرىپ ولەدى ەكەن.حانىم سول ورمەكتى الىپ، شيراتىپ ءجىپ ىستەدى، سونان توقىپ جاڭا جىبەك ورامال ىستەدى دەيدى. مۇنان سوڭ سول قۇرتقا نازار سالىپ قاراپ جۇرسە، تۇت دەگەن اعاشتىڭ جاپىراعىن جەپ كۇن كورەدى ەكەن. حانىم تۇت اعاشىنىڭ جاپىراعىن جيىپ، الگىدەي كوپ قۇرت جيىپ اسىراپ، اقىرىندا، بۇل قۇرتتىڭ پايداسىن حالقىنا ۇيرەتتى دەيدى. جىبەكتىڭ شىعاتىن ورنىن ەڭ اۋەلى سول حانىم تاۋىپتى مىس.بۇل ۋاقىتتا ءسيلينشى حانىمنىڭ وتكەنىنە بەس مىڭ جىل بولىپتى. قىتاي جۇرتى ءالى كۇنگە دانىشپان حانىمىن ۇمىتپاي، جىل سايىن سونىڭ قۇرمەتىنە توي ەتەدى.
|
قوستاناي اكىمى حالىققا ۋادە بەردى ايماق25 اقپان 2017، 10:26قوستاناي اكىمى حالىققا ۋادە بەردى25 اقپان 2017, 10:26 1629 0 استاناقوستاناي وبلىسىنىڭ اكىمى ارحيمەت مۇحامبەتوۆ جۇرتشىلىق وكىلدەرىمەن كەزدەسىپ، قوستاناي وبلىسىنىڭ 2016 جىلعى الەۋمەتتىكەكونوميكالىق دامۋ قورىتىندىلارى جانە 2017 جىلعا ارنالعان نەگىزگى مىندەتتەرى تۋرالى ەسەپ بەردى، دەپ حابارلايدى . ٴتىلشىسى.قوستاناي وڭىرىندە اعىمداعى جىلدىڭ 16 قاڭتارىنان 13 اقپانىنا دەيىن اۋىل، اۋدان، كەنت، قالا اكىمدەرى ٴبىر جىل ىشىندە اتقارعان جۇمىستارى تۋرالى حالىق الدىندا ەسەپ بەردى. جالپى وبلىس بويىنشا 612 ٴتۇرلى دارەجەدەگى جۇزدەسۋلەر وتكىزىلگەن. ەسەپ بەرۋ جيىنىن وبلىس اكىمى ارحيمەت مۇحامبەتوۆ قورىتىندىلادى.جيىنعا وڭىرگە قاراستى اۋداندار مەن قالا اكىمدەرى، باسقوسۋعا ارنايى كەلگەن ٴوڭىر تۇرعىندارى، ٴتۇرلى دارەجەدەگى دەپۋتاتتار، ٴتۇرلى كاسىپ يەلەرى، باق وكىلدەرى جانە استانادان ارنايى كەلگەن قر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ٴمينيسترى تامارا دۇيسەنوۆا، قر پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ مەملەكەتتىك ينسپەكتورى مۇحامەدجان اباۋوۆ، نۇر وتان پارتياسىنىڭ حاتشىسى فارحاد قۋانعانوۆ جانە 15 اقپاننان باستاپ ەلباسىنىڭ حالىققا جولداۋىن ٴتۇسىندىرۋ ماقساتىندا ورتالىق مەملەكەتتىك ورگاندار باسشىلارىنىڭ قاتارىنان جاساقتالعان اقپارات توبىنىڭ وكىلدەرى دە قاتىستى.ٴبىز 2016 جىلدى ويداعىداي اياقتادىق. جالپى العاندا ەكونوميكانىڭ ناقتى سەكتورىندا، الەۋمەتتىك سالادا وڭ ناتيجەلەرگە قول جەتكىزدىك. ەكونوميكانى ترانسفورماسيالاۋ جونىنەن قولعا الىنىپ جاتقان شارالار ٴقازىردىڭ وزىندە وڭ ناتيجەسىن قامتاماسىز ەتتى قازاقستان الەمنىڭ باسەكەگە قابىلەتتى 50 ەلىنىڭ قاتارىنا كىردى. تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلى ىشىندە ٴبىز قىزمەتتىڭ بارلىق سالالارىن تۇراقتاندىرۋعا باعىتتالعان ەكونوميكانى ەكى وزەكتى جاڭعىرتۋدان وتتىك. مەملەكەت باسشىسىنىڭ بەس ينستيتۋسيونالدىق رەفورماسىن ىسكە اسىرۋ جونىندەگى 100 ناقتى قادام ۇلت جوسپارىن ورىنداۋ بويىنشا كەڭ اۋقىمدى قايتا قۇرۋلار ٴجۇرىپ جاتىر. پرەزيدەنت ٴوزىنىڭ بيىلعى جولداۋىندا ناقتى جاعدايدىڭ قارقىندى وزگەرىپ كەلە جاتقاندىعىن ەسكەرە وتىرىپ، ٴۇشىنشى جاڭعىرتۋدى جۇرگىزۋدىڭ، جاپپاي سيفرلاندىرۋعا كوشۋدىڭ قاجەتتىلىگىن اتاپ كورسەتتى. حالىقتىڭ ٴومىر ٴسۇرۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان ەكونوميكالىق دامۋدىڭ نەگىزگى باسىمدىقتارىن ايقىندادى. ەسەپتى كەزەڭدە وڭدەۋ ونەركاسىبى، اۋىل شارۋاشىلىعى، بولشەك جانە كوتەرمە ساۋدا، نەگىزگى كاپيتالعا ينۆەستيسيالار تارتۋ سەكىلدى سەكتورلار وبلىستىڭ ەكونوميكالىق ٴوسىمىنىڭ باستى درايۆەرلەرىنە اينالدى، دەپ اتاپ ٴوتتى قوستاناي وبلىسىنىڭ اكىمى ارحيمەت مۇحامبەتوۆوتكەن جىلى توبىل ٴوڭىرى الەمدىك داعدارىستىڭ اسەرىن ەڭسەرۋ اۋىر بولعاندىعىنا قاراماستان، جەرگىلىكتى ونەركاسىپتىك كاسىپورىندار ٴونىم ٴوندىرىسىنىڭ كولەمدەرىن جوسپارلى تۇردە ۇلعايتىپتى. ناقتى كولەم يندەكسى 100،3 قۇراپ، 600،1 ملرد تەڭگەنىڭ ونىمدەرى وندىرىلگەن.سونىڭ ىشىندە تاماق ونىمدەرى مەن اۆتوموبيلدەر ٴوندىرىسى دە 8،4 پايىزعا وسكەن. ال، كونديتەر ونىمدەرىنىڭ ٴوندىرىسى 1،6 ەسە، ەت 37،2، شۇجىق ونىمدەرى 11،8، ٴسۇت پەن كىلەگەي 33،3، سارى ماي 8،1، جانە ۇن وندىرۋدە 17،9 پايىزعا ٴوسىم بايقالادى.سونىڭ ٴبىر جارقىن دالەلى، جەرگىلىكتى بايان سۇلۋ اقنىڭ اتقارىپ جاتقان جۇمىستارىن اتاپ وتپەۋگە بولمايدى. كاسىپورىن ٴوندىرىسىن جاڭعىرتۋمەن تۇراقتى جۇمىس ىستەي وتىرىپ، 2016 جىلى قاراشادا جاڭا ٴ2شى بيسكۆيت سەحىن ىسكە قوسقان.ماشينا قۇراستىرۋ سالاسىندا دا ٴوسىم بايقالادى. 2016 جىلى جۇك كولىكتەرى ٴوندىرىسى 44،1، ەگىن جيناۋ كومبايندارى 39،1 پايىزعا ارتتى. ەرەكشە توقتالاتىن جاي، قوستانايلىق ماشينا قۇراستىرۋشىلار الەمدىك اۆتوموبيلدەردىڭ 6 برەندىنىڭ ، ، ، ، ، سەكىلدى 50 مودەلىنەن استام ٴوندىرىسىن يگەردى. سارىارقااۆتوونەركاسىپ جشس كونۆەيەرىنەن ٴبىرىنشى رەت 12 ەلەكتروموبيل شىقتى. مەملەكەت باسشىسى 2017 جىلعى 31 قاڭتاردا قاجەتتى ينفراقۇرىلىم جايىن ەسكەرىپ، ەكسپورتقا باعدارلانعان ەلەكتروموبيل ٴوندىرىسىن ودان ٴارى دامىتۋ ماسەلەسىن پىسىقتاۋ تۋرالى تىكەلەي تاپسىرما بەردى. بارىمىزگە بەلگىلى، وبلىس ورتالىعىندا ٴقازىردىڭ وزىندە يندۋستريالدىق ايماق قۇرىلىسى جۇرگىزىلىپ جاتىر. وندا بولاشاقتا اۆتوموبيلدەردىڭ قۇرامداس بولىكتەرى جونىندەگى زاۋىتتار ورنالاساتىن بولادى. ول جەرگىلىكتى ٴونىمدى 50 پايىزعا دەيىن جەتكىزۋگە جانە ٴوڭىردىڭ تىكەلەي ەكسپورتىنا شىعۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سونىمەن قاتار، الەمدىك برەندتەر اراسىنان جاڭا ارىپتەستەر ىزدەستىرۋ جونىندەگى بەلسەندى جۇمىس ٴوز ناتيجەلەرىن بەرە باستادى. وسى جىلدان باستاپ 5 ەكولوگيالىق تالاپتارىنا جاۋاپ بەرەتىن جولاۋشىلار اۆتوبۋستارىنىڭ سەريالىق ٴوندىرىسى، جەڭىل جانە جۇك اۆتوموبيلدەرىن قۇراستىرۋ جونىندەگى ۋزاۆتو وزبەك كاسىپورنىمەن ىنتىماقتاستىق. سمس جانە ستراتەگيالىق ارىپتەستەرمەن بىرلەسىپ ەلەكتروموبيلدەرىنىڭ سەريالىق ٴوندىرىسى باستالاتىن بولادى، دەيدى ٴوڭىر باسشىسى.تاۋكەن ٴوندىرىسى سەكتورىندا دا وڭ ىلگەرىلەۋشىلىكتەر بايقالادى. بۇل سسكوب اقنىڭ قىتايعا تەمىر كەنى شيكىزاتىن جەتكىزۋدى ٴىس جۇزىندە 2 ەسە ۇلعايتۋىنىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزگەن تابىس. مۇنىڭ سىرتىندا، مىس كەنىن وندىرۋدە العا جىلجۋ بايقالادى.وسى جىلدار ىشىندە وبلىستا ينۆەستيسيالاردىڭ جالپى كولەمى 125 ملرد تەڭگە تۇراتىن 84 جوبا ىسكە اسىرىلعان. بۇل شامامەن جاڭا 5 مىڭ جۇمىس ورنى اشىلدى دەگەن ٴسوز. ولار ىسكە قوسىلعان ساتتەن باستاپ 356 ملرد تەڭگەنىڭ ٴونىمىن ٴوندىرىپتى.ونىڭ سىرتىندا ەكىنشى بەسجىلدىقتىڭ كاسىپكەرلىكتى قولداۋ كارتاسىنا ەنگىزىلگەن ينۆەستيسيالاردىڭ جالپى كولەمى 333،4 ملرد تەڭگە تۇراتىن 19 جوبانىڭ 7 وبەكتىسى ٴوز جۇمىسىن باستاعان. قوسىمشا 223 جۇمىس ورنى اشىلىپ، 8،9 ملرل تەڭگەنىڭ ٴونىمى نارىققا جول تارتىپتى.بيىل قۇنى 16 ملرد تەڭگە تۇراتىن تاعى دا 3 نىساندى ىسكە قوسۋ جوسپارلانىپ وتىر. وندا 306 جۇمىس ورنى اشىلاتىن بولادى.جالپى وتكەن جىلى قوستاناي وبلىسىنىڭ دامۋىندا وڭ وزگەرىس كوپ بولدى. ايماقتىڭ الەۋمەتتىكەكونوميكالىق سالاسىندا جۇزەگە اسىرىلعان تىڭ جوبالار مەن تابىستى ىستەر اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي.ٴۇش ساعاتقا جالعاسقان جيىندا جوعارىدا ايتىلعان جەتىستىكتەر مەن بيىلعى جىلعى جوسپارلار جانجاقتى سارالانىپ، ەلدىڭ ەلەگىنەن وتكىزىلدى.باسقوسۋ بارىسىندا اۋىز تولتىرىپ ايتارلىق تاعى ٴبىر تىڭ باستاما ۇلتتىق رۋحىمىزعا ۇلەس قوساتىن ىلكىمدى شارالار قولعا الىناتىنى جۇرتشىلىقتىڭ كوڭىلىنەن شىقتى. اتاپ ايتساق، وبلىس اكىمىنىڭ بيىلعى جىلدى وبلىستا تاريحقا تاعزىم جاساۋ جىلى دەپ جاريالاۋى بولىپ وتىر.مەن وتكەنكەتكەن بابالاردىڭ باسىنان وتكەن ساتتەردى سارالاي كەلە، وسى جىلدى وبلىسىمىزدىڭ اۋماعىندا تاريحقا تاعزىم جاساۋ جىلى دەپ جاريالاپ وتىرمىن. وسىعان بايلانىستى وتكەنىمىزدى جاڭعىرتىپ، كەلەشەك ۇرپاققا ۇلگى بولۋ ٴۇشىن داڭقتى قولباسشى كەيكى باتىر كەسەنەسىن سالۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. بۇرىنعى اۋدان ورتالىعى بولعان امانتوعاي اۋىلىنداعى قابىرعالارى قاقىراپ تۇرعان قيراندى ۇيلەر مەن ەسكى قۇرىلىس نىساندار قالپىنا كەلتىرىلەدى. ونىڭ سىرتىندا، اۋليەكول مەن امانتوعاي اراسىنداعى تاس جولدى تۇتاس كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزۋ تۋرالى جوسپارىمىز دا بار ، دەيدى ارحيمەت مۇحامبەتوۆ.ەلدى ەلەڭ ەتكىزگەن تاعى ٴبىر جاعىمدى جاڭالىق داڭىقتى باتىر تارحان جانىبەكتىڭ ات ۇستىندەگى الىپ ەسكەرتكىشى وبلىس ورتالىعى قوستاناي قالاسىنا ورناتىلىپ، ساۋلەتتەندىرە تۇسپەك. ەسكەرتكىشتىڭ اشىلۋ سالتاناتى قىركۇيەك ايىنا جوسپارلانىپ وتىر.ەل العاش تاۋەلسىزدىك العان جىلدارى وبلىس اكىمى بولعان كەنجەبەك ۋكيننىڭ مۇرىندىق بولۋىمەن سالىنعان ۇلى ۇستاز ى.ٴالتىنساريننىڭ ماۆزولەيى دە قايتادان بوي كوتەرمەك.كسك شاعىن اۋدانى مەن كورشىلەس زاتوبول كەنتىن جالعاپ تۇرعان قوستانايلىق جۇرتشىلىق كورەي كوپىرى اتاپ كەتكەن كوپىردىڭ ەنى 4 جولاققا دەيىن كەڭىمەك. سونىمەن قاتار، وسى كوپىرگە الىپ باراتىن سپانديار كوبەەۆ اتىنداعى كوشەنىڭ ەنى دە 4 كولىك قاتار سىياتىنداي كەڭىمەك. ونىڭ سىرتىندا قوستانايدا جازدا سابانتوي مەرەكەسى حالىقارالىق دارەجەدە اتاپ وتىلمەك. وعان تاتارستاننىڭ بيزنەس وكىلدەرى شاقىرىلىپ، بىرنەشە تىڭ جوبالاردى بىرلەسە اتقارۋعا كەلىسىم جۇرگىزىلەتىن بولادى، ٴوڭىر باسشىسى.وبلىس باسشىسىنا سۇراق قويعىسى كەلەتىندەر مەن ۇسىنىستارىن جەتكىزۋگە اسىققانداردىڭ قاراسى كوپ بولدى.قۇسمۇرىننان شوققاراعايعا دەيىن تىكەلەي تەمىر جول تارتىلسا. ەگەر شويىن جول شوققاراعايعا دەيىن تۋرا كەلسە، وندا ول ارالىقتى باسىپ وتەتىن قاراسۋ مەن التىنسارين اۋدانداردىڭ الەۋمەتتىكەكونوميكالىق جاعدايىنا وڭ اسەر بولارى ەدى. سوسنوۆىي بور شيپاجايىنا كەلەتىندەر دە توبىل، قوستاناي ارقىلى اينالىپ جۇرمەيدى. ەڭ باستىسى، جول ٴجۇرۋ ۋاقىتى شامامەن 5 ساعاتقا قىسقارادى. بۇل ٴبىزدىڭ ىشكى ٴتۋريزىمدى دامىتۋعا جول اشپاق، دەيدى ا.بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى قمۋ پرورەكتورى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى الماس ٴابسادىق.
|
لاگەر دەمالۋشىلارى بۇل كۇندى مەن رۋحاني جاڭعىرۋدى قالاي تۇسىنەمىن تاقىرىبىنداعى شىعارما جازۋدان باستاپ، وسى ارقىلى رۋحاني جاڭعىرۋ دەگەندى ءار بالا ءوز وي ەلەگىنەن وتكىزىپ، ءمانماڭىزىن ءتۇسىندى. ءارى قاراي ۇلى دالا تاريحى ۇرپاققا امانات اتتى كەزدەسۋ كەشىندە، ەتنوگرافزەرتتەۋشى باياحمەت جۇماباي ۇلى، سالتءداستۇر اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى، ەتنوگراف، جازۋشى بولات بوپاي ۇلى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى، حالىقارالىق يلحام سىيلىعىنىڭ يەگەرى، اقىن داۋلەتبەك بايتۇرسىن ۇلى، الماتى قالاسى قوعامدىق كەڭەسى پرەزيديۋمىنىڭ مۇشەسى مايرا ساعىمبەكوۆا، حالىقارالىق جاناشىر قورىنىڭ پرەزيدەنتى جاڭىل اپەتوۆا، قر پرەزيدەنتى جانىنداعى قوعامدىق كەلىسىم رممءنىڭ دوستىق ءۇيى مەدياتسيا كابينەتىنىڭ جەتەكشىسى نۇرساۋلە التەكوۆا، ورتا ازيا جانە قازاقستان وتباسى ينستيتۋتى جەكەمەنشىك مەكەمەسىنىڭ ديرەكتورى اكبوتا بازارباەۆا سىندى باسقا دا ۇەۇ باسشىلارى مەن قوعام بەلسەندىلەرىنىڭ قازاقتانۋ، وزگەرىستى وزىڭنەن باستا تاقىرىبىندا مادەنياعارتۋشىلىق، ءتالىمتاربيەگە تولى اڭگىمەلەرىن تىڭدادى.ەتنوگراف، جازۋشى بولات بوپاي ۇلى لاگەر دەمالۋشىلارىنا ءبىز سىزدەرگە بالا دەپ ەمەس، دانا دەپ قارايمىز. سوندىقتان، ايتىپ جاتقان اڭگىمەلەرىمىزدەن كوپ دۇنيەنى سانالارىڭىزعا سىڭىرەرسىزدەر دەپ ۇمىتتەنەمىز دەپ بالالاردى اڭگىمەگە تارتسا، ەتنوگرافزەرتتەۋشى، جازۋشى باياحمەت جۇماباي ۇلى بالالارمەن بىرگە ۇمىت بولا باستاعان ۇلتتىق ويىنداردى ويناپ كورسەتتى. قوعام قايراتكەرى مايرا ساعىمبەكوۆا رۋحاني جاڭعىرۋدىڭ ءمانماڭىزىنداعى بۇگىنگى ۇرپاق، ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى بالالاردىڭ رولىنە توقتالدى. نۇرساۋلە التەكوۆا اڭگىمەسىن تاتۋلىق، دوستىق تاقىرىبىندا وربىتسە، اكبوتا بازارباەۆا، اقىن ءلاززات يگىسىن لەكتسياسىن وتباسى تاربيەسىمەن ۇشتاستىردى. ال، اقىن داۋلەتبەك بايتۇرسىننىڭ قازاق تاريحىمەن بايلانىستىرا وقىعان لەكتسياسى بالالاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرىپ، قويعان سۇراقتارىمەن شىنىندا دانا ەكەندىكتەرىن تانىتتى.تىڭداعان لەكتسيالاردى ۆيكتورينالىق ويىندار ارقىلى پىسىقتاپ، بالالاردىڭ كىتاپ وقۋعا دەگەن ىنتالارىن ارتتىرۋ ماقساتىنداوتكەن كىتاپ ءبىزدىڭ دوسىمىز تاقىرىبىنداعى بۋكدايتينگ شاراسىنا ۇلاستى. شاراعا قاتىسقان جازۋشىەتنوگراف باياحمەت جۇماباي ۇلى ءوزىنىڭ ەتنوگرافيالىقتانىمدىق جانە بالالارعا ارنالعان كىتاپتارىن تانىستىردى. مۇنان كەيىن لاگەر كىتاپحانا قورىنا كىتاپ سىيلاعان بۋككروسسينگ شارالارى بالالاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن تۋدىردىرىپ، شارالارعا بەلەسەنە ارالاسۋعا جەتەلەدى.تالانتتاردى تانىتۋ شاراسىندا ونەر كورسەتكەن قادىرمولداەۆتار وتباسىنىڭ كورسەتكەن ونەرى، قاتارلاستارىنىڭ قۇرمەتى مەن قوشامەتىنە لايىق بولدى. اۋىلدىڭ التى اۋزى دەمەكشى، لاگەردە دەمالۋشى بالالار دا ءوز ونەرلەرىن ورتاعا سالدى.شارالار كەشەنى ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت مەملەكەتتىك كورپوراتسياسى الماتى قالاسى فيليالى قىزمەتكەرلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن تسيفرلان! ترەندتە بول! اكتسياسىمەن جالعاستى. بالالار تسيفرلىق قازاقستان باعدارلاماسى جايلى ماعلۇمات الىپ، سمارتفون ارقىلى تەلەگرامبوت قوسىمشاسىمەن جۇمىس ىستەۋدى ۇيرەندى. تەلەفون ارقىلى دا 25 مەملەكەتتىك قىزمەتتەر مەن انىقتامالار الۋعا بولاتىنىن ءبىلدىم، ەندى ۇيرەنگەندەرىمدى اتااناما، دوستارىما ۇيرەتەمىن. تاراتىلعان پاراقشالار مەن بۋكلەتتەردە دە ونلاين قىزمەتتەردى الۋ جولدارى تۋرالى كوپ ماعلۇمات بار ەكەن، دەيدى لاگەردە دەمالۋشى اينۇر اسانوۆا.لاگەردە وتكەن رۋحاني جاڭعىرۋ كۇنى جايلى مەكەمە ديرەكتورى قانشايىم مۇساەۆا ريزاشىلىقپەن وڭ پىكىرىن ءبىلدىردى. بۇگىن ارامىزعا كەلىپ، مول مۇرالارىمەن ءبولىسىپ جاتقان اقپاراتتىق توپ وكىلدەرىنە العىسىم شەكسىز. بالالارشىن مانىندە رۋحاني بايىپ، بولاشاققا باعدار بولار باي بىلىممەن قارۋلاندى. سانالارىندا سىلكىنىس بولدى دەپ ايتۋعا بولادى. جاس ۇرپاققا تاربيەلىك ءمانى زور مۇنداي شارالار كەرەكاق. سىزدەردى الداعى اۋىسىمداردا دا كۇتەمىز، دەدى.بۇل شارا قر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ قولداۋىمەن ازاماتتىق باستامالاردى قولداۋ ورتالىعى كەاق مەملەكەتتىك گرانتى نەگىزىندە حالىقارالىق جاناشىر قوعامدىق قورىنىڭ رۋحاني جاڭعىرۋ باعدارلاماسىن ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى عىلىمياعارتۋشىلىق جوباسىن ازىرلەۋگە جانە ىسكە اسىرۋعا ۇەۇ، ساراپتامالىق قاۋىمداستىقتى تارتۋ تاقىرىبىنداعى جوبا اياسىندا ءوتتى.
|
القىزىل انار تيانشاندى نۇرعا بولەدىءتاڭىرتاۋ تورابىءتاڭىرتاۋ تورابى ۇيرەنۋ نازارياالقىزىل انار تيانشاندى نۇرعا بولەدىرەداكتور: سايراش تۇرارجان قىزى كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى سايتى 20171022 05:03 باس شۋجي شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرگەن كەزدە بارعان جەرلەرگە قايتا ساپار 3ەلىمىزدىڭ بار الابىنان ءان اۋەنى قالىقتاپ، تيانشاندا شاتتىق لەبى ەستى. پارتيا 19 قۇرىلتايىنىڭ جەڭىسپەن اشىلعان حابارى تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىنە تارالدى. ءار ۇلت پەرزەنتتەرى سالتاناتتى قۇرىلتايدى شاتتانا قارسى الۋمەن بىرگە، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ۇلتتار ىنتىماعى ءار ۇلت حالقىنىڭ جان تامىرى، شينجياڭنىڭ دامۋىنىڭ، العاباسۋىنىڭ ءتۇبىرلى ىرگە تاسى. ۇلتتار ىنتىماعىن كوز قاراشىعىمىزداي قورعاپ، ۇلتتار ىنتىماعىن ءومىرىمىزدى قاستەرلەگەندەي قاستەرلەپ، اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسۋىمىز كەرەك دەگەن ىقىلاستى تاپسىرماسىن ەستەرىندە بەرىك ساقتادى.قوڭىر كۇز مەزگىلى، شينجياڭنىڭ انارى قىزاردى، جالىنداي الاۋلاپ، ال قىزىلدانا كوز تارتىپ، تيانشاندى نۇرلاندىردى، سونداي اق ءار ۇلت پەرزەنتتەرىنە قۋانىش سيلادى.قۇربان اتايدىڭ ۇرپاقتارى ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ تۇقىمىن سەبۋشىلەرمىزپارتيا 19 قۇرىلتايىنىڭ اشىلۋ قارساڭىندا، قۇربان تۇلىمنىڭ ەسكەرتكىش سارايىنا كوپ ادام كەلدى. مەن بۇل ەسكەرتكىش سارايىنىڭ ءتۇسىندىرۋشىسى بولامىن، مەن ۇلى اتامنىڭ رۋحىن كوپشىلىكتىڭ جۇرەگىنە جەتكىزىپ، باس نىسانانى جۇزەگە اسىرۋعا كۇش قۋاتىمدى ارنايمىن، دەدى 17 قازاندا قۇربان اتايدىڭ شوبەرە قىزى رۋحيام ماتسەيىت تىلشىگە.جارتى عاسىردان استام ۋاقىتتان بەرى، حوتان ايماعىنىڭ كەريا اۋدانىنداعى قۇربان اتايدىڭ ەسەككە ءمىنىپ بەيجيڭگە بارماقشى بولعان حيكاياسى اۋىزدان اۋىزعا تارالىپ كەلەدى. قۇربان اتايدىڭ پارتيانى، وتاندى ءسۇيۋ سەزىمى نەشە ۇرپاق ادامداردى اسەرلەندىردى. قازىر قۇربان تۇلىمنىڭ ۇلكەن قىزى توحتىحان قۇربان 90دى القىمدادى. 2012 جىلى توحتىحاننىڭ نەمەرە قىزى رۋحيام قۇربان تۇلىم اۋلەتىندەگى 4 ۇرپاق ادامنىڭ اسكەرگە قاتىناسۋ ارمانىن ورىنداپ، ەلىمىزدىڭ لياۋنيڭ اتتى تۇڭعىش اۋياماتكاسىنداعى از ۇلتتان شىققان العاشقى بۋىن ايەل اسكەر بولدى.100 نەشە ادامنان قۇرالعان ۇلكەن شاڭىراقتىڭ الاڭسىز تىرشىلىك ەتىپ، باقىتتى تۇرمىس كەشىرگەنى تۋرالى اسەرىن تۇيگەن توحتىحان بىلتىر جىل سوڭىندا ءوز اتىنان رۋحيامعا حات جازدىرىپ، باس شۋجي شي جينپيڭگە وتباسىنداعىلاردىڭ باقىتتى تۇرمىسىن جانە اتا مەكەنىندەگى دامۋشىلىقتاردى، وزگەرىستەردى جەتكىزدى.بيىل 11 قاڭتاردا باس شۋجي شي جينپيڭ سونشاما قاربالاستىقتان ۋاقىت شىعارىپ، توحتىحانعا جاۋاپ حات جازىپ، وعان جانە وتباسىنداعىلارعا، سونداي اق اۋىلداستارعا ىزگى تىلەك ءبىلدىردى. بۇل حابار تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىنە لەزدە تارالىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسىن جەلپىندىردى. قۇربان اتايدىڭ وتباسىنداعىلار ەرەكشە اسەرلەنىپ، جىلى مەيىرگە شومدى.قازىر جاسى 90دى القىمداعان توحتىحان اجەي ءالى دە شيراقى. ۇنەمى ەسكەرتكىش سارايعا بارىپ، ەكسكۋرسيالاۋشىلارعا اكەسى تۋرالى حيكايالاردى باياندايدى. شاڭىراعىمىزدا 100دەن استام جان بار، شينجياڭنىڭ جەر جەرىندە تۇرادى. ءبىز ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ تۇقىمىن سەبۋشىلەرمىز، دەيدى ول.كۇشارداعى كەستەشى قىزدار باقىتتى تۇرمىسىمىزدى كەستەلەيمىز15 قازاندا كوپشىلىك سەلبەسىپ كەستەلەگەن ۇدەرە العا تارتۋ. پارتيا 19 قۇرىلتايىن شاتتىقپەن قارسى الايىق اتىنداعى ءىرى كەستە تۋىندىسى بىتۋگە از قالدى، وسىلايشا كۇشار اۋدانى ۇزىن قالاشىعى ۇشقارا 2 قىستاعىنىڭ كەستەشىلەر كووپەراتيۆى ابىر سابىر كۇيگە ءتۇستى. بۇل تۋىندىنىڭ ۇزىندىعى 6 مەتر، كەڭدىگى 4 مەتر، كەستەدەگى نەگىزگى كورىنىستە ءار ۇلت باۋىرلاستاردىڭ قىزارا پىسقان اناردى باس شۋجي شي جينپيڭگە ۇسىنىپ جاتقانى بەينەلەنەدى. اپەكەلى ءسىڭلى حانايشام ءانۋار مەن ميھىرگۇل ءانۋار كوپشىلىكتى ۇيىمداستىرىپ، وسى تۋىندىنى بىرگە كەستەلەدى.اپەكەلى ءسىڭلى ەكەۋى دە ۇشقارا 2 قىستاعىنىڭ تۇرعىنى، ءبىر ءۇيلى جان 2013 جىلى بەيقۇت ءۇي سالىپ، حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ بويىنشا سالىنعان كەڭ ءارى تازا ۇيگە كوشىپ كىردى. اپەكەسى حانايشام بىلاي دەدى: بۇرىنعى تۇراتىن تام ۇيىمىزدە دارەتحانا، شىراق جوق بولاتىن. ال قازىرگى ءۇيىمىز كەڭ ءارى جارىق، قالالىقتاردىڭ ۇيىنەن قالىسپايدى. ءسىڭلىسى ميھىرگۇل تەبىرەنە بىلاي دەدى: قازىر مەملەكەتتىڭ ساياساتى جاقسى، تۇرمىسىمىز دا وڭالا باستادى. بۇرىندارى جۇگەرى نانىنا ارەڭ جاريتىنبىز، ال قازىر ءىشىپ جەمنەن قام جەمەيتىن بولدىق.العىستارىن ءبىلدىرۋ ءۇشىن حانايشام مەن ءسىڭلىسى 2 اي ۋاقىت جۇمساپ، جۇڭگو ارمانىن بىرگە كەستەلەيىك اتتى كەستەسىن تىگىپ شىعادى. 2015 جىلى تامىزدا ولار 800 كيلومەترجول باسىپ ۇرىمجىگە كەلىپ، اۆتونوميالى رايوننان وسى كەستەنى باس شۋجي شي جينپيڭگە تابىستاۋدى وتىنەدى. سۋ ىشكەندە قۇدىق قازۋشىنى ۇمىتپا دەيدى، پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ جاقسى ساياساتىنىڭ ارقاسىندا وسىنداي باقىتتى كۇندەرگە قول جەتكىزدىك. ءبىز وسى كەستەمىز ارقىلى ۇلى جۇڭگو ارمانىنا دەگەن ىنتامىزدى، سىزگە دەگەن العىسىمىزدى بىلدىرگىمىز كەلەدى دەپ جازادى ول ەكەۋى شي جينپيڭگە جولداعان حاتىندا.كوپ ۇزاماي، وسى كەستە بەيجيڭدە اشىلعان وتان قۇشاعىندا. شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونى قۇرىلعاندىعىنىڭ 60 جىلدىق تابىس كورمەسىنە قويىلادى. 2015 جىلى 30 قىركۇيەك، مەملەكەت مەرەكەسى قارساڭىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ اپەكەلى ءسىڭلى ەكەۋىن قامتىعان نەگىزگى ساتىداعى ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ 13 تاڭداۋلى ۋاكىلىن بەيجيڭدەگى مەملەكەت مەرەكەسى قيمىلىنا قاتىناسۋعا ۇسىنىس ەتەدى ءارى ولاردى حالىق سارايىندا ىستىق ىقىلاسپەن قابىلدايدى.باس شۋجي ءبىزدى قابىلداعاندا جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام قۇرۋدا بىردە ءبىر ۇلتتىڭ قاعىس قالۋىنا بولمايدى، دەدى. ۇلتتار ىنتىماعى ءار ۇلت حالقىنىڭ جان تامىرى. ول كىسىنىڭ ءاربىر ءسوزى كوڭىل تۇكپىرىمىزگە تەرەڭ ۇيالادى، دەدى حانايشام سول كەزدەگى كورىنىستەردى تەبىرەنە ەسكە الىپ.اۋىلدارىنا قايتىپ كەلگەننەن كەيىن، جان جاقتىڭ قولداپ قۋاتتاۋىندا، اپەكەلى ءسىڭلى ەكەۋى كاسىپتىك كەستەشىلىك كووپەراتيۆىن اشادى. بۇدان تىس، ول ەكەۋى كەستەشى قىزدار ۇگىتشىلەر اترەتىن قۇرادى. ءسىڭلىسى ميھىرگۇل بىلاي دەدى: ءبىز باس شۋجيدىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، قىستاقتارعا بارىپ ۇگىت جۇرگىزىپ، پارتيانىڭ حالىققا ءتيىمدى ساياساتتارىن، ۇلتتار ىنتىماعىن ۇگىتتەپ، ايەلدەر قاۋىمىن وزدەرىنىڭ ەڭبەكشىل قوس قولدارىنا سۇيەنىپ اۋقاتتانۋعا جىگەرلەندىرىپ كەلەمىز.يوۋ لياڭيىڭ: جۇرەك توعىستىرۋ ەڭ ناقتى كومەك14 قازان، يوۋ لياڭيىڭ سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە توتەنشە قاربالاس ءجۇر ەكەن، ول تاياۋدان بەرى قاراشادا حاڭجوۋدا وتكىزىلەتىن اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى كورمەسىنە قاۋىرت دايىندالىپ جاتىپتى.47 جاستاعى يوۋ لياڭيىڭ شينجياڭ ءوندىرىس قۇرىلىس بيڭتۋانى 1 ديۆيزياسى ارال قالاسى 13 پولك 11 روتاسىنىڭ جۇمىسكەرى. 12 جىلدىڭ الدىندا، گۇما اۋدانى موكويلا اۋىلى دالىع قىستاعىنىڭ ۇيعۇر ديقانى مامەتتۇرىپ مىرساق يوۋ لياڭيىڭنىڭ وتباسىمەن وسى جەردە ماقتا تەرىپ جۇرگەن كەزىندە تانىسقان ەدى. ارادا 10 نەشە جىل ءوتتى، يوۋ لياڭيىڭ ارال مەن گۇما اۋدانىنىڭ اراسىندا ارلى بەرلى دامىل تاپپاي شاپقىلاپ، ءوزىنىڭ قاراپايىم، شىنايى سۇيىسپەنشىلىگىمەن مامەتتۇرىپتىڭ كەدەيلىكتەن قۇتىلىپ، اۋقاتتانۋىنا كومەكتەسىپ، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ جان تەبىرەنتەرلىك ءداۋىر جىرىن جازدى.2015 جىلى 30 قىركۇيەكتە يوۋ لياڭيىڭ ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ نەگىزگى ساتىدان كەلگەن تاڭداۋلى ۋاكىلى رەتىندە حالىق سارايىندا باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شىن ىقىلاستى قابىلداۋىندا بولدى.يوۋ لياڭيىڭ باس شۋجيگە ءوزىنىڭ قىزمەتى مەن تۇرمىس جاعدايىن تانىستىردى. ول وڭتۇستىك شينجياڭدا تۇرمىس كەشىرەتىنىن، 10 نەشە جىلدان بەرى ۇيعۇر باۋىرلاسىنا ماقتا ەگۋدىڭ، شىلاننان ساپالى، مول ءونىم الۋدىڭ تەحنيكاسىن ۇيرەتكەندىگىن ايتتى. باس شۋجي ونىڭ ءسوزىن ەستىگەننەن كەيىن شىن ىقىلاسپەن: كەمەنىڭ كۇشى جەلكەنىندە، ادامنىڭ كۇشى نيەتىندە، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ ءتۇيىنى جۇرەكتەردىڭ توعىسۋىندا، جۇرەك پەن جۇرەك توعىسىپ، تىلەك پەن تىلەك قوسىلۋى قاجەت، دەدى.باس شۋجيدىڭ وسى ءسوزى يوۋ لياڭيىڭگە تەرەڭ اسەر قالدىردى. بەيجيڭنەن قايتىپ كەلگەننەن كەيىنگى 2 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى، يوۋ لياڭيىڭ مەن ءىنىسى مامەتتۇرىپ شينجياڭنىڭ جەر جەرىن ارالاپ ۇگىت لەكسيا جاساپ، باس شۋجيدىڭ شىن ىقىلاستى ءۇمىتىن، ىزگى تىلەگى مەن سالەمىن ءار ۇلت حالقىنا جەتكىزدى.بىلتىر 26 ناۋرىزدا يوۋ لياڭيىڭ پولك الاڭداعى 16 جۇمىسشى قىزمەتكەردى ۇيىمداستىرىپ، ارال شەكارا قىزىل جەمىس شارۋالار سەلبەستىك كووپەراتيۆىن قۇردى، سونداي اق ءوز اتىن ماركا ەتىپ تىركەۋگە الدىرىپ، ورگانيكالى شىلان ەگۋمەن شۇعىلداندى. سەلبەستىك كووپەراتيۆى ماۋسىمدىق جۇمىسكەر قابىلداۋ بارىسىندا مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا از ۇلت شارۋالارىن جۇمىسقا قابىلدادى. بيىل كوكتەمگى وندىرىستە ول گۇما اۋدانىنان ون نەشە ۇيعۇر باۋىرلاسىن كومەككە شاقىردى ءارى ولارعا ەگىن شارۋاشىلىق تەحنيكاسىن ۇيرەتتى.يوۋ لياڭيىڭ تىلشىگە بىلاي دەدى: قازىر يوۋ لياڭيىڭ ماركالى جەمىس جيدەكتەر بۇكىل ەلدەگى 13 ولكە، قالاعا ساتىلىپ، جالپى سوماسى 6 ميلليون يۋاننان استى. قازىر سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ مانەرلەۋ زاۆودىندا ون نەشە از ۇلت جۇمىسكەرى ىستەيدى، قىس ماۋسىمىندا 30عا جەتەدى، دەدى ول. يوۋ لياڭيىڭ تاعى بىلاي دەدى: باس شۋجي ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ ءتۇيىنى جۇرەكتەردىڭ توعىسۋىندا دەگەن بولاتىن، مەن مۇنى از ۇلت باۋىرلاستارعا ناقتى كومەك كورسەتۋ كەرەك دەپ بىلەمىن.تاپسىرمانى ەستە بەرىك ساقتاپ، جاۋاپكەرلىكتى باتىلدىقپەن ارقالادى. 3 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى، اۆتونوميالى رايون پارتيانىڭ ۇلت ساياساتىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، ءار ۇلت حالقىنىڭ ۇلى ىنتىماعى تۋىن بيىك ۇستاپ، ۇلتتار ىنتىماعى ۇگىت تاربيەسى مەن ۇلتتار ىنتىماعى، العاباسارلىعىنداعى وزات ورىن قۇرۋ قيمىلىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ءار ۇلت حالقىن ءۇشتىڭ ءبىر بىرىنەن ايرىلا الماۋى يدەياسىن بەرىك ورناتۋعا، ۇلى وتانعا، جۇڭحۋا ۇلتىنا، جۇڭحۋا مادەنيەتىنە، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا، جۇڭگوشا سوتسياليزمگە ورتاق تانىمدى ۇزدىكسىز كۇشەيتۋگە جەتەكتەپ، ءار ۇلت حالقىنىڭ ۇيرەنۋدە، تۇرمىستا، قىزمەتتە بىرگە بولىپ، اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسۋىنا مۇمكىندىك جاسادى. ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعى جانە ۇلتتار ىنتىماعى دوستىق قيمىلىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، شينجياڭدا ىنتىماق پەن جاراسىمدىلىقتىڭ جىرىن اسقاقتاتتى، ۇلتتار ىنتىماعى جونىندەگى جان تەبىرەنتەرلىك اڭگىمەلەر تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىنە كەڭىنەن تارالىپ، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ گۇلى قۇلپىرا اشىلدى.
|
سۈرە نەملە 5ئايەتئۇلار دۇنيادا قاتتىق ئازابقا دۇچار بولىدۇ. ئاخىرەتتە ئۇلار ئەڭ زىيان تارتقۇچىلاردۇرفَذَٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمُ الْحَقُّ ۖ فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ ۖ فَأَنَّىٰ تُصْرَفُونَيۇقىرىقىدەك چوڭ ئىشلارنى قىلغۇچى سىلەرنىڭ ھەقىقىي پەرۋەردىگارىڭلار، ئەنە شۇ ئاللاھ دۇر. ھەقىقەتتىن قالسا، گۇمراھلىقتىن غەيرىي نەرسە مەۋجۇت ئەمەس، نېمىشقا ئىماندىن يۈز ئۆرۈپ گۇمراھلىققا بۇرۇلۇپ كېتىسىلەر؟تۈرمىداش ئاغىنىلەر! تارقاق كۆپ مەبۇدلار ياخشىمۇ؟ ياكى قۇدرەتلىك بىر ئاللاھ ياخشىمۇ؟سىلەرنىڭ ئاللاھ نى قويۇپ ئىبادەت قىلىۋاتقىنىڭلار پەقەت سىلەر ئۆزۈڭلار ۋە ئاتا بوۋاڭلار ئاتىۋالغان بۇتلارنىڭ ۋە غەيرىينىڭ ناملىرىدىنلا ئىبارەت، ئاللاھ ئۇلارنىڭ ئاللاھ نىڭ شېرىكى بولۇشى توغرىسىدا ھېچقانداق دەلىل چۈشۈرگىنى يوق، ئىبادەت ۋە دىن بارىسىدىكى بارچە ھۆكۈملەر پەقەت ئاللاھ غىلا مەنسۇپ، ئۇ سىلەرنى پەقەت ئۆزىگىلا ئىبادەت قىلىشقا بۇيرۇغان، بۇ توغرا دىندۇر. لېكىن كىشىلەرنىڭ تولىسى بۇنى بىلمەيدۇئۇلار يەنى جىمى خالايىق سەپ سەپ بولۇشۇپ پەرۋەردىگارىڭغا توغرىلىنىدۇ، كاپىرلارغا سىلەر بىزنىڭ ئالدىمىزغا سىلەرنى دەسلەپتە قانداق ياراتقان بولساق، شۇ ھالەتتە مالسىز، بالىسىز، يالىڭاچ كەلدىڭلار، بەلكى سىلەر، سىلەرگە ۋەدە قىلىنغان چاغنى بېكىتمەيدۇ، دەپ ئويلىغانسىلەر يەنى ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىش، ھېساپ بېرىش، جازاغا تارتىلىش يوق دەپ ئويلىغانسىلەر دەيمىزئۇ ئاسمانلارنىڭ، زېمىن ۋە ئۇلارنىڭ ئارىسىدىكى شەيئىلەرنىڭ پەرۋەردىگارىدۇر، ئۇنىڭغا ئىبادەت قىلغىن، ئاللاھ نىڭ ئىبادىتىگە چىداملىق بولغىن، سەن ئۇنىڭ شېرىكى بارلىقىنى بىلەمسەن؟ئەگەر ئاسمان زېمىندا ئاللاھ تىن باشقا ئىلاھلار بولسا ئىدى، كائىناتنىڭ تەرتىپى ئەلۋەتتە بۇزۇلاتتى، ئەرشنىڭ پەرۋەردىگارى ئاللاھ ئۇلارنىڭ سۈپەتلىگەن نەرسىلىرىدىن پاكتۇرئاللاھ نىڭ قىلغانلىرىدىن سوئال سوراق قىلىنمايدۇ، ئۇلاردىن سوئال سوراق قىلىنىدۇوَإِنَّ هَٰذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاتَّقُونِئى پەيغەمبەرلەر جامائەسى! سىلەرنىڭ دىنىڭلار ھەقىقەتەن بىر دىندۇر، مەن سىلەرنىڭ پەرۋەردىگارىڭلاردۇرمەن، مېنىڭ ئازابىمدىن قورقۇڭلارئۇلار: ئاللاھ نىڭ دەيدۇ. بۇنىڭدىن پەند نەسىھەت ئالمامسىلەر؟ئېيىتقىنكى، يەتتە ئاسماننىڭ ۋە ئۇلۇغ ئەرشنىڭ پەرۋەردىگارى كىم؟ئۇلار ئاللاھ دەيدۇ. ئېيىتقىنكى، ئۇنىڭ ئازابىدىن قورقمامسىلەر؟ئېيىتقىنكى، ھەممە شەيئىنىڭ پادىشاھلىقى كىمنىڭ قولىدا؟ ئىلتىجا قىلغانلارغا پاناھ بولالايدىغان ۋە ئۇنىڭغا قارشى ھېچ نەرسە پاناھ بولالمايدىغان كىم؟ ئەگەر سىلەر بىلسەڭلار ماڭا بۇنى ئېيتىپ بېرىڭلار
|
مىكروسوفىت شىركىتى تور كۆرگۈچىسىنىڭ ئىسمىنى ئۆزگەرتمەكچى بولۇۋاتىدۇمەنبەسى:نۇر تورى تەھرىر:زۆھرە مۇختەر يوللانغان ۋاقىت:20140820 12:32:40ئالدىنقى ھەپتە تور بېكىتى ئېلىپ بارغان ناملىق سوئالجاۋاب پائالىيىتىدە، كىشىلەر مىكروسوفىتتىن ئىلگىرى تور كۆرگۈچىسىگە باشقا ئىسىم قويۇشنى ئويلىشىپ باققانمۇ؟ دىگەن سوئالنى بەك كۆپ سورىغان، مىكروسوفىت شىركىتى تور كۆرگۈچىسىنى ئېچىش گۇرۇپپىسىدىكىلەر شىركەتنىڭ بۇندىن ئىلگىرى شۇنداقلا ھازىرمۇ ئۇنىڭغا باشقا ئىسىم قويۇشنى ئويلىشىۋاتقانلىقىنى بىلدۈرگەن.مىكروسوفىتنىڭ بەرگەن جاۋابىدا مۇنداق دىيىلگەن: شىركەتنىڭ ئىچكى قىسمىدىكى خادىملار ئىزچىل ھالدا مۇشۇنداق تەكلىپ بېرىپ كەلگەن. شىركەتتىكى مۇناسىۋەتلىك ئەمەلدارلارمۇ بۇ مەسىلىنى ناھايىتى كۆپ قېتىم ۋە چوڭقۇر مۇلاھىزە قىلغان، شۇنداقلا نۇرغۇن ئويپىكىرلەرنى ئوتتۇرىغا قويغان. تور كۆرگۈچىسى گۇرۇپپىسىدىكىلەر يەنە، نەچچە ھەپتە بۇرۇن ئۇلارنىڭ شىركەتنىڭ ئىچكى ئېلخەت سىستېمىسىدا بۇ مەسىلىنى ئورتاق مۇنازىرە قىلىش پائالىيىتىنى ئېلىپ بارغانلىقىنى، كۆپچىلىكنىڭ بۇنىڭغا ناھايىتى ئاكتىپلىق بىلەن پىكىر قاتناشتۇرغانلىقىنى تىلغا ئالغان.مىكروسوفىت ئۈچۈن ئېيتقاندا، مەھسۇلاتىنىڭ ئىسمىنى ئۆزگەرتىش ئانچە بەك يېڭىلىقمۇ ئەمەس: سىستېمىسى كىيىنكى ۋاقىتلاردا گە ئۆزگەرتىلگەن؛ مۇ گە ئۆزگەرتىلگەن؛ بولسا گە ئۆزگەرتىلگەن، ئارقىدىن يەنە . دىگەن ئىسىمغا ئۆزگەرتىلگەن، ئۇنىڭ ئارقىدىن يەنە بىر قېتىم ئۆزگەرتىلىپ، قاتارلىق ئىسىملارنى قوللانغان، ھازىر بۇ مۇلازىمەت تۈرىنىڭ ئىسمى دەل ئابونتلارنىڭ مىكروسوفىت ھېساب نۇمۇرىدىن ئىبارەت.بىراق، مىكروسوفىت شىركىتىنىڭ مەھسۇلات نامىنى ئۆزگەرتىشى ئەزەلدىن ئۇنىڭ سېتىلىش ئەھۋالى ياكى ئابونتلار سانىنىڭ ئېشىشىغا چوڭ تەسىر كۆرسىتىپ باقمىغان. تور كۆرگۈچىسىنىڭ ئىسمى ئۆزگەرتىلسە، ئىشىنىمىزكى،ئۇنىڭغا نىسبەتەن ئانچە چوڭ ياردىمى بولمايدۇ. ئىلگىرى تور كۆرگۈچ بازىرىنى مونوپول قىلغان نىڭ بازار ئۈلۈشى بۈگۈنكى كۈندە ئىزچىل تۆۋەنلەش ھالىتىدە تۇرۇۋاتىدۇ. نامىدىكى ئىنتېرنېت تور ئېقىمىنى نازارەت قىلىش ئورگىنى ئېلان قىلغان بىر تۈرلۈك سانلىق مەلۇماتتا دىيىلىشىچە، تور كۆرگۈچىسىنىڭ بازار ئۈلۈشى 2010يىلى 50 گە چۈشۈپ قالغان، بۈگۈنكى كۈندە پەقەت 21 گە چۈشۈپ قالغان. گۇگېل تور كۆرگۈچىسىنىڭ بازار ئۈلۈشى بولسا ئۈزلۈكسىز ئېشىپ، ھازىر 45 لىك بازارنى ئىگەللىگەن. تور كۆرگۈچىسى تىلغا ئېلىنسا، كىشىلەر تەبئىيلا يوچۇق، بىخەتەرلىك مەسىلىسى ۋە قالاق دىگەن سۆزنى يادىغا ئالىدۇ. تور كۆرگۈچىسى تەتقىقات گۇرۇپپىسىدىكىلەر پائالىيىتىدە تورداشلارنىڭ نۇرغۇنلىغان سوئاللىرىغا جاۋاب بەرگەن، بۇنىڭ ھەممىسى نىڭ تور ئابونتلىرى ئارىسىدىكى ئىناۋىتىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش ئۈچۈن كۆرسىتىلگەن تىرىشچانلىقلار بولۇپ ھېسابلىنىدىكەن.ئۇلار ئەڭ يېڭى نۇسخىدىكى مىكروسوفىت تور كۆرگۈچسىنىڭ نۆۋەتتىكى رىقابەتچىلىرى ئىشلەتكەن بارلىق يېڭى ئىقتىدارلار ۋە بىخەتەرلىك ئىقتىدارلىرىنى ئۆزىدە ھازىرلىغانلىقىنى، يېڭى نۇسخىدىكى تور كۆرگۈچىسىنىڭ ئىشلىتىلىش نىسبىتىنى يۇقىرى كۆتۈرۈش ئۈچۈن، مىكروسوفىت شىركىتىنىڭ كونا نۇسخىدىكى تور كۆرگۈچىسىنى قوللاشتىن توختاتماقچى بولۇۋاتقانلىقىنى بىلدۈرگەن.نۆۋەتتە، مىكروسوفىت شىركىتى ئوتتۇرىغا چىقارغان تور كۆرگۈچلەر ئىچىدە، ئومۇملىشىش نىسبىتى ئەڭ يۇقىرى بولغىنى 2009يىلى ئېلان قىلىنغان 8 ئىكەن.ئامازون جۇڭگودىكى تەرەققىيات سۈرئىتىنى تېز
|
ەلىمىز ەگەمەندىك العان جىلداردان بەرى الەۋمەتتىڭ الەۋەتى نازاردان تىس قالعان جوق. ءومىردىڭ قيىن جاعدايىنا تاپ بولعان جاندارعا مەملەكەت قاشاندا قولۇشىن سوزۋعا دايار.بۇل تۋرالى پرەزيدەنت قاسىمجومارت توقاەۆ حالىق بىرلىگى جانە جۇيەلى رەفورمالار ەل وركەندەۋىنىڭ بەرىك نەگىزى اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا قازاقستان الەۋمەتتىك مەملەكەت. سوندىقتان قيىن جاعدايعا تاپ بولعان ازاماتتارعا جانجاقتى كومەك كورسەتۋ باستى مىندەتتەردىڭ ءبىرى، دەپ اشىق ايتقان بولاتىن. الايدا پرەزيدەنت قوعامدا پاتەرناليستىك كوڭىل كۇي جانە الەۋمەتتىك ماسىلدىق ءۇردىسى بەلەڭ الىپ بارا جاتقانىن دا العا تارتادى. اسىرەسە، الەۋمەتتىك باعدارلامالاردى ادەيى جەكە مۇددەسىنە پايدالاناتىن ازاماتتاردىڭ قاتارى كوبەيدى. ەڭ باستىسى، الەۋمەتتىك جەڭىلدىككە يە بولسام دەگەن ورىنسىز پيعىل ادامدى ءوز ەڭبەگىمەن تابىس تابۋ قابىلەتىنەن ايىرادى. مۇنداي جاعىمسىز ءومىر سالتى ۇرپاق تاربيەسىنە قازىردىڭ وزىندە كەرى اسەر ەتە باستادى. سوندىقتان بىزگە تۇبەگەيلى وزگەرىس كەرەك. زاڭ دا، قوعام دا، ادامداردىڭ ساناسەزىمى دە وزگەرۋگە ءتيىس، دەدى مەملەكەت باسشىسى.سوعان قاراماستان قاناتىمەن سۋ سەپكەن قارلىعاشتاي الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ ەسەلى ەڭبەگى دە ەسكەرۋسىز قالمايتىنى انىق. سونىڭ جارقىن دالەلى رەتىندە ەلىمىزدە قازان ايىنىڭ سوڭعى جەكسەنبىسىندە الەۋمەتتىك قورعاۋ جۇيەسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ كۇنى اتاپ وتىلەدى. ايتسە دە ەلىمىزدەگى الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ مارتەبەسى ءالى دە ايقىندالعان جوق. بۇل رەتتە، ەلىمىزدە مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جانداردىڭ قۇقىعىن قامتاماسىز ەتۋ جانە ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋ جونىندەگى ۇلتتىق جوسپاردى ىسكە اسىرۋ اياسىندا 2025 جىلعا دەيىن الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ مارتەبەسى مەن الەۋەتىن ارتتىرۋ بەلگىلەنەتىن بولادى. ال بيىل الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ جالاقىسى 50عا ارتىپ، وسى ماقساتتا مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن الداعى ءۇش جىلعا 95 ملرد تەڭگەگە جۋىق قاراجات قاراستىرىلدى.جالاقى ستاتسيونارلىق قارتتار مەن مۇگەدەكتەرگە ارنالعان ۇيلەر جانە جارتىلاي ستاتسيونارلىق ۇلگىدەگى مەديتسينالىقالەۋمەتتىك مەكەمەلەردە كۇندىز بولۋ بولىمشەلەرى، وڭالتۋ ورتالىقتارى، ۋاقىتشا بولۋ مەكەمەلەرىندە بەلگىلى ءبىر تۇرعىلىقتى جەرى جوق ادامدارعا، تۇرمىستىق زورلىقزومبىلىق قۇرباندارىنا ارنالعان وڭالتۋ ورتالىقتارى قىزمەت ەتەتىن نەگىزگى پەرسونال الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەر مەن باسشى قۇرامعا، سونداياق ۇيدە قىزمەت كورسەتەتىن الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەرگە قاتىستى بولدى. سونىڭ ناتيجەسىندە الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ جالاقىسى 2022 جىلعى 1 قاڭتاردان باستاپ 1،75 ەسەگە، ال 2023 جىلى 2 ەسەگە وسەدى.الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ مارتەبەسى اۋەلى زاڭ اياسىندا ايقىندالاتىنى انىق. بۇل رەتتە، ەلىمىزدە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى الەۋمەتتىك قىزمەتكەردىڭ الەۋمەتتىك مارتەبەسى تۋرالى زاڭ جوباسىنىڭ تۇجىرىمداماسى ازىرلەنىپ جاتقانىن ايتا كەتكەن ءجون. اتالعان زاڭ جوباسىنا سايكەس بىلىكتىلىك ساناتتارىن بەرۋگە قويىلاتىن تالاپتاردىڭ ارتۋىن ەسكەرە وتىرىپ، ەڭبەكاقى مولشەرىن ارتتىرۋ، اتتەستاتتاۋ جانە تىركەۋ ارقىلى الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ ەسەبىن قۇرۋ جانە كادرلاردى دايارلاۋ، ولاردىڭ ۇزدىكسىز كاسىبي دامۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ جونىندە ۇسىنىستار جاسالىپ جاتىر.بۇل رەتتە، ەڭ الدىمەن، سەرتيفيكاتتاۋ جانە ۇزدىكسىز ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى ارقىلى الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ كاسىبي داعدىلارىن ارتتىرۋ قاجەت. بۇگىندە ەلىمىزدەگى الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ 27ىندا ارناۋلى ورتا، 22ىندا ارناۋلى ءبىلىمى جوق. سوعان بايلانىستى الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ قىزمەت اياسىن كەڭەيتىپ، كاسىبي ستاندارتتاردى ارتتىرۋ كەرەك بولىپ وتىر. سونىمەن قاتار وسى زاڭ جوباسىنا سايكەس ەڭبەكاقى پسيحوەموتسيونالدىق جۇكتەمە ءۇشىن تولەنەتىن تولەمدەردى قوسا العاندا، بىلىكتىلىك دەڭگەيىنە جانە نورماتيۆتىك جۇكتەمەگە سايكەس تولەۋ جوسپارلانعان. سونداياق بۇگىندە ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى الەۋمەتتىك جۇمىس سالاسىندا حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق جۇمىستارىن جۇيەلى جۇرگىزىپ كەلەدى.قازاقستانداعى يۋنيسەف كەڭسەسىنىڭ وكىلى ارتۋر ۆان ديزەننىڭ ايتۋىنشا، 2020 جىلى ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى مەن يۋنيسەف اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق شەڭبەرىندە مەديتسينالىقالەۋمەتتىك مەكەمەلەر مەن جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىقتارىنىڭ 11 مىڭ مامانى كاسىبي جانە جەكە قۇزىرەتتەرىنىڭ دەڭگەيىن جانە وقۋعا دەگەن قاجەتتىلىكتەرىن انىقتاۋ ءۇشىن تەست تاپسىردى. تەستىلەۋ ناتيجەلەرى الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ 91ى ءوتۋ بالىن، ال 50ى ورتاشا جانە ورتادان جوعارى بالل العانىن كورسەتتى. قازاقستانداعى يۋنيسەف كەڭسەسىنىڭ وكىلى سونىمەن قاتار، كەيىنگى ەكى جىل ىشىندە ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىمەن بىرلەسە وتىرىپ، الەۋمەتتىك قورعاۋ سەكتورىنىڭ 2 مىڭعا جۋىق قىزمەتكەرى بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ كۋرستارىنان وتكەنىن جەتكىزدى. بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ كۋرستارى بيىل دا جالعاسىپ جاتىر. ناقتى دەرەكتەر ۆەدومستۆوارالىق ىنتىماقتاستىققا، جەكە جوسپارلاردى ازىرلەۋگە جانە قاۋىپقاتەر دەڭگەيىنە سايكەس جانە بالانىڭ مۇددەلەرىن ەسكەرە وتىرىپ، قولداۋدى ۇيىمداستىرۋعا ەرەكشە نازار اۋدارا وتىرىپ، الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ كاسىبي جانە تۇلعاارالىق قارىمقاتىناس داعدىلارىن نىعايتۋدى جالعاستىرۋ قاجەتتىلىگىن كورسەتەدى، دەيدى ارتۋر ۆان ديزەن.ارينە، الەۋمەتتىك قىزمەتكەردىڭ الەۋەتىن ارتتىرۋ ماسەلەسى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى الەۋمەتتىك قىزمەتكەردىڭ الەۋمەتتىك مارتەبەسى تۋرالى زاڭ جوباسىمەن شەكتەلمەيتىنى انىق. سونىمەن قاتار، الداعى ۋاقىتتا ەلىمىزدە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى الەۋمەتتىك قىزمەت جۇيەسىن ودان ءارى جاڭعىرتۋدىڭ 2025 جىلعا دەيىنگى جول كارتاسى، الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەرگە ۇزدىكسىز ءبىلىم بەرۋدىڭ تۇجىرىمدامالىق تاسىلدەرى، وتباسى جاعدايىن انىقتاۋ ادىستەمەسى سىندى بىرقاتار ماڭىزدى قۇجاتتار قابىلدانباق.بۇگىندە ەل اۋماعىندا رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە 33، ال جەرگىلىكتى دەڭگەيدە 10نان استام الەۋمەتتىك كومەك ءتۇرى كورسەتىلەدى. تابىسى از ازاماتتاردى الەۋمەتتىك قولداۋ تولەمدەرى، جاردەماقىلار، ازىقت ۇلىك جانە تۇرمىستىق جيىنتىقتار، جۇمىسپەن قامتۋ سىندى كومەك جاسالادى. 2020 جىلعى مالىمەت بويىنشا، كەيىنگى 3 جىلدا وسى ماقساتتارعا ارنالعان بيۋدجەت شامامەن 1،8 ەسەگە، 551دەن 964 ملرد تەڭگەگە دەيىن ءوسىپ وتىر. ماسەلەن، اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەكتى قارجىلاندىرۋ 2018 جىلعى دەڭگەيمەن سالىستىرعاندا 3،5 ەسەگە 33،2دەن 118 ملرد تەڭگەگە دەيىن، ون جىلدا 42 ەسەدەن استام ءوستى 2010 جىلى 2،8 ملرد تەڭگە.
|
تەرجىمە خەۋەرتەرجىمە ئەسەرلەر بوزقىر مۇنبىرى . . بوزقىر مۇنبىرى تەرجىمە ئەسەرلەر تەرجىمە خەۋەرمەزكۇر يازما 609 قېتىم كۆرۈلدىتېما: تەرجىمە خەۋەرئەزا ئۇچۇرى ئەزا نومۇرى: 893پۇلى: 27 ياۋرۇ0 قەۋەت يوللانغان ۋاقت: 20110826 09:10ئەسكەرتىش: بۇ يازما ھون دىن مۇكاپاتلىق ئەسەرلەر غا يۆتكەلدى20110828فىرانسىيە نوپۇس تەتقىقاتىچىلىرى جاھان نوپۇسى2050 يىلغا بارغاندا 10 مىلياتقا يېتىدۇ، دەپتۇيېقىندا، بېلگىيە ئەركىنلىك گېزىتىدە، فىرانسيە نوپۇس تەتقىقاتچىلىرىنىڭ 8 ئاينىڭ 18كۈنى ئىككى يىلدا بىر بولىدىغان دۇنيا نوپۇس جەملىمىسى ۋە ئالدىن مۆلچەر دوكلاتىنى ئېلان قىلغانلىق خەۋەرى بېرىلگەن. بۇ ئورۇننىڭ تەتقىقاتىغا ئاساسلانغاندا، دونيا نوپۇسى داۋاملىق كۆپىيىپ، 1999يىلى ئالتە مىليارتقا يەتكەن بولسا، 2011يىلى يەتتە مىليارتقا يىتىپ بولغانلىقى، 2050يىلى 10 مىليارت قا يېتىدىغانلىقى، شۇ ئاساستا توققۇز مىليارد بىلەن 10 مىليارد ئارلىقىدا ساقلىنىدىغانلىقى دېيىلگەن.نۆۋەتتە، جاھاندا ئادەملەر كۆپىيىپ بارغان بىلەن، سۈرئەت يەنىلا ئاستا بولماقتىكەن. سەۋەبى، تۇغىدىغانلار ئازلاپ، 1950يىلى بىر ئايال ئوتتۇرا ھېساب بىلەن بەشنى تۇغقان بولسا، ھازىرغا كەلگەندە 2.5 كە چۈشۈپ قاپتۇدەك. ھازىر، تەيۋەنلىكلەر ئوتتۇرا ھېساب بىلەن بىرنى تۇغقان بولسا، نېگىرىيىلىكلەر ئوتتۇرا ھېساب بىلەن يەتتىنى تۇغىدىكەن.مۇشۇ يىللاردا، ئادەمنىڭ كۆپىيىشى سەھرايى كەبىر چۆللۈكىنىڭ جەنۇبىدىكى ئافرىقا دۆلەتلىرىدە ئەۋجىدىرەك ئىكەن. ھىندىستان، ئاففانىستان، پاكىستان دېگەندەك ئەللەرنى ئۆز ئىچىگە ئالغان قىسمەن ئاسىيا دۆلەتلىرىدىمۇ بار ئىكەن. ئەيدىز قاتارلىق كېسەللىكلەر ۋەجى ئافرىقا ئەللىرىدە ئۆلىدىغانلار كۆپرەك بولسىمۇ، نوپۇسى 2050يىلغا بارغاندا بىر قاتلىنىپ، بىر مىلياتتىن ئىككى مىليارتقا كۆپىيىدىكەن. ھازىرقى جاھان نوپۇسىنىڭ يەتتىدىن بىرسىگە توغرا كېلىدىغان ئافرىقا نوپۇسى ھەلا ئاشۇ دەۋرگە بارغاندا جاھان نوپۇسىنىڭ ئۈچتىن بىر قىسمىنى تەشكىل قىلىدىكەن.ھازىر، ئافرىقا ئەللىرىدىكى ئادەم سانى 500 مىليۇن 200 مىڭ بولۇپ، پات ئاشمايدىكەن، باي دۆلەتلەرنىڭ ئەھۋالىمۇ ئوخشاش بولىدىكەن. چاتاق يېرى گېرمانىيە بىلەن ئاۋىستىرىيەدىكى ئاياللار ئىككىنىمۇ تۇغالمايدىكەن. بۇ يېڭىلاش ۋە دەۋر ئالمىشىشقا پايدىسىز ئىمىش. ئىككى ئەسىردىن بۇيان، غەربىي ياۋروپا بىلەن شىمالىي ئامېرىكىدىكى ئادەملەر كۆپىيىپتۇدەك، بۇنىڭ سەۋەبى ئىقتىساد، پەنتېخنىكىنىڭ تەرەققىي قىلغانلىقى، بالىلار شارائىتىنىڭ ياخشىلانغانلىقىدىن ئىمىش. ئاشۇنداق بولغاچقا، ئاتائانىلار ئىككى پەرزەنتلىك بولۇشنى بەكرەك خالايمىش.جاھاندا ئۇزۇن ياشايدىغانلارنىڭ ئوتتۇرىچە يېشى 70 ياش بولۇپ، 83 ياشقىچە ياشايدىغان ياپونىيىلىكلەر ئەڭ ئۇزۇن ياشايدىغانلار ھېساپلىنىدىكەن. ئەڭ قىسقا ئۆمۈر كۆرىدىغانلار 44 ياشقىچە ياشايدىغان ئاففانىستانلىقلار ئوتتۇرىچە ئۆمرى ، بېلگىىلىكلەرنىڭ 79.5 ياش بولۇپ، غەربىي ياۋروپادىكى ئادەملەرنىڭ 80 ياشلىق وتتۇرىچە ئۆمرىدىن سەل ئاز ئىكەن. جۇڭگونىڭ ئوتتۇرىچە يېشى 74 ياش ئىكەن.2011يىلى جۇڭگونىڭ ئادىمى بىر مىليارد 330 مىليۇنغا، ھىندىستاننىڭ بىر مىليارد 170 مىليۇنغا، ئامېرىكىنىڭ ئۈچيۈز مىليۇن 70 مىڭغا، ھېندىنوزىيىنىڭ 200 مىليۇن 430 مىڭغا، بىرازىلىيىنىڭ 191 مىليۇنغا، پاكىستاننىڭ 181مىليۇنغا، نېگىرىيىنىڭ 162مىليۇنغا يېتىكەن.2050يىلغا بارغاندا، ھىندىستاننىڭ ئادىمى بىر مىليارد 690 مىليۇنغا، جۇڭەونىڭ بىر مىليارد 310 مىليۇنغا، نېگىرىيىنىڭ 433 مىليۇن 300 مىڭغا، ئامېرىكىنىڭ 423 مىليۇنغا، پاكىستاننىڭ 314 مىليۇنغا، ھېندىنوزىيىنىڭ 300 مىليۇن 9 مىڭغا، بېنگالنىڭ 226 مىليۇنغا يېتىدىكەن. ئاندىن يەنە، ياۋروپا بىرلەشمە گەۋدىسىدە ھازىر بار ئادەم 500 مىليۇن 20 مىڭ، فىرانسىيەدە 63 مىليۇن 300 مىڭ بولۇپ، 2050 يىلغا بارغاندا ياۋروپا بىرلەشمە گەۋدىسىدىكى ئادەم 513 مىليۇنغا، فىرانسىيەنىڭ 72 مىليۇنغا يەتكۈدەك.دوكلاتتا يەنە، 2050 يىلى 10 مىليارتقا يەتكەن ئادەملەر بىرمۇنچە خىرسلارنى ئېلىپ كېلىدىكەن. ئۇ ۋاقىتتىكى ئادەملەر ئوبدانراق ياشاش ئۈچۈن كېرەكلىك بولغان شەرتشارائىتلارنى ئادەملەر ما ھالەتتە راستلاپ بولالمايدىكەن.ئومۇمىي يازما: 543پۇلى: 764 ياۋرۇياخشى باھا: 7401 قەۋەت يوللانغان ۋاقت: 20110826 20:45ئاشلىق مەسلىسى بىلەن كۆچمەنلەر مەسىلىسى كەلگۈسدىكى ئەڭ باش قاتۇردىغان مەسىلە بۇلۇپ قالىدۇ . ئۈمىديارتەرىپىدىن20110826 20:56قايتا تەھرىرلەندى ئۇلار بىھۇدە سۆز ،بىھۇدە ئىشتىن يىراق بولغۇچىدۇر.2 قەۋەت يوللانغان ۋاقت: 20110826 21:04جوڭگودا ئۆزلەشتۇردىغان تېرىلغۇ يەر ئاساسەن تۈگۈدى، ئەمدى پەقەت خېيلۇڭجىياڭنىڭ شىمالدىكى رۇسسىيە يېراق شەرىق رايونى دىكى كەڭرى كەتكەن بىر پارچە بوز يەرلا قالدى.3 قەۋەت يوللانغان ۋاقت: 20110826 21:10ئامېرىكا ۋە ياۋروپادا بولسا ئاشلىقنىڭ كۇرسى چۇشۇپ دىھقانلارنىڭ زىيان تارتىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن نۆۋەت بىلەن يەر تېرىشنى مەجبۇرى ئىشقا ئاشۇردى. كەلگۇسىدە ئاشلىق باھاسى ئۆسۇپ ياكى ئاشلىق كەمچىل بولسا بۇ دۆلەتلەر يەنە كەڭ كۆلەمدە تېرىلغۇ يەر بەرپا قىلالايدۇ.4 قەۋەت يوللانغان ۋاقت: 20110826 21:49چوڭ جەھەتتىن ئېتقاندا ئاشلىق يەنىلا ئامېرىكىنىڭ كونتروللىقىدا، ئۇ بۇ ئارقىلىق باشقا دۆلەتلەرنى چەكلەپ تۇرمىسا بولمايدۇ.راس ما تىما ئېگىسى كۇرشاد مەن ئەمەس ، مەن كۇرشات .ئومۇمىي يازما: 94پۇلى: 102 ياۋرۇ5 قەۋەت يوللانغان ۋاقت: 20110826 21:57ئەمەلىيەتتە بۇ كىرزىسلارغا جوڭگونىڭ ئامالى يوقمۇ ئەمەس، بىز زور كۆلەمدە كۆچمەنلەرنى سىرتقا چىقىرىپ ھازىرقى سىنگاپورغا ئوخشاش باشقا دۆلەتلەردە يىڭى زىمىنغا ئىگە بولالايمىز.ئومۇمىي يازما: 472پۇلى: 173703 ياۋرۇياخشى باھا: 5736 قەۋەت يوللانغان ۋاقت: 20110827 01:46جۇڭگونىڭ ئامالى بار.بوزقىر مۇنبىرى تەرجىمە ئەسەرلەر 0.059890 5, :0312 19:32, 110187761
|
كەشتىچىلىك بىلەن بېيىغان دېھقان قىزى پارتىيەگە مىننەتدارلىق بىلدۈرۇشنى ئۇنتۇپ قالمىدى20180608 18:23:15 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىيېقىندا، چۆچەك شەھىرىنىڭ چاشا بازىرى باس ئاشۇتاس كەنتىدىكى بېيىش ماھىرى، چاشا بازىرى بىر جۈپ غاز كەشتىچىلىك جەمئىيىتىنىڭ قۇرغۇچىسى ئاينۇر نۇربېك كەنتتىكى بەش نامرات نوپۇس ۋە بەش نامرات ئائىلىنىڭ بالىلىرىغا نەق پۇل ۋە كىيىم كىچەك ئىئانە قىلدى.ئاينۇر نۇربېك بۇ يىل 48 ياشقا كىرگەن بولۇپ، چاشا بازىرى باس ئاشۇتاس كەنتىنىڭ ئاھالىسى. ئۇنىڭ كەنت بويىچە داڭلىق كەشتىچى دېگەن نامى بار. ئۇ بىر جۈپ قولىغا تايىنىپ كەشتىچىلىك قىلىپ، تىرىكچىلىك قىلاتتى. يېقىنقى يىللادىن بۇيان، ئاينۇر پارتىيەنىڭ تۈرلۈك خەلققە نەپ يەتكۈزۈش سىياسىتىنىڭ تۈرتكىسىدە، كەشتىچىلىك كىچىك دۇكىنى ئېچىپلا قالماي، 2016 يىلى يەنە ئۆزىنىڭ كەشتىچىلىك جەمئىيىتىنى قۇردى. ئۇ قازاق مىللىتىنىڭ ئەنئەنىۋى كەشتە تىكىش ھۈنىرىنى جارى قىلدۇرۇپ، كەنتتىكى ئاياللارنى بىرلىكتە بېيىشقا يېتەكلىدى.تۇرسۇنگۈل مۇنداق دېدى: بىز ئاينۇرنىڭ يېتەكلىشى بىلەن ھەر يىلى كەشتە تىكىپ 10 مىڭ يۈەنگە يېقىن كىرىم قىلىۋاتىمىز. نۆۋەتتە، كەشتىچىلىك جەمئىيىتى كەشتىلىگەن قازاق مىللىتىنىڭ مىللىي ئالاھىدىلىككە ئىگە قول ھۈنەر كەشتە بۇيۇملىرى شىنجاڭنىڭ ھەر قايسى جايلىرىدا سېتىلىۋاتىدۇ.ئاينۇر نۇربېك يېزىدىن چىققان چىداملىق قىز. ئۇ ئۆزىنىڭ كۆپ يىللىق كۈرەش قىلىشى ۋە تىرىشچانلىق كۆرسىتىشى نەتىجىسىدە، ھەر يىلى كەشتىچىلىكتىن قىلغان كىرىمى 50 مىڭ يۈەندىن ئاشىدىغان سەۋىيەگە يېتىپ، ھازىر تۇرمۇشى بىر قەدەر باياشات ئۆتمەكتە. لېكىن، ئۇ ئۆزى بېيىغاندا جەمئىيەتكە جاۋاب قايتۇرۇشنى ھېچقاچان ئېسىدىن چىقىرىپ قويغىنى يوق. ئۇنىڭ ئىزچىل گېزىت كۆرىدىغان ئادىتى بولۇپ، گېزىتتىكى ئىتتىپاقلىق، دوستلۇق، باشقىلارغا ياردەم بېرىشنى خۇشاللىق دەپ بىلىدىغان ئېسىل پەزىلەتلىك ئىشلار ئۇنىڭغا ئاستا ئاستا تەسىر كۆرسەتتى. بۇ خىل كۈچنىڭ تەسىرىدە كۆپ يىللاردىن بۇيان، ئۇمۇ پۈتۈن كۈچى بىلەن باشقىلارغا قولىدىن كېلىشىچە ياردەم قىلىپ كەلمەكتە.ئاينۇر نۇربېك مۇنداق دېدى: پارتىيەنىڭ ياخشى سىياسىتىنىڭ تۈرتكىسىدە ھازىرقىدەك بەختىيار، باياشات ياخشى كۈنلەرگە ئېرىشتىم. مۇشۇنداق ياخشى سىياسەت بولغاچقا كەشتىچىلىك جەمئىيىتىمنى راۋاجلاندۇرۇشۇم ئوڭۇشلۇق بولۇپ بارغانسېرى كۆلەملەشتى. شۇڭا، مەن ئەمەلىي ھەرىكىتىم ئارقىلىق پارتىيەگە جاۋاب قايتۇرۇشۇم كېرەك. بۇنىڭدىن كېيىن مەن داۋاملىق جامائەت پاراۋانلىقى بىلەن شۇغۇللىنىپ، تېخىمۇ كۆپ كىشىگە ياردەم بېرىپ، كۆپچىلىكنى بىرلىكتە بەختلىك تۇرمۇش يارىتىشقا يېتەكلەيمەن.
|
الماتى مەتروسىندا العاشقى سەيسميكالىق ستانتسيالار ورناتىلدىالماتىدا قازاق قۇرىلىس جانە ساۋلەت عىلىميزەرتتەۋ جانە جوبالاۋ ينستيتۋتى اق ينجەنەرلىكسەيسمومەتريكالىق قىزمەت ستانتسيالارىن ورناتۋعا عىلىميتەحنيكالىق تۇرعىدان كومەك كورسەتتى، دەپ حابارلايدى ..الماتى قالاسى مەتروپوليتەنىنىڭ باۋىرجان مومىش ۇلى جانە سارى ارقا جاڭا ستانتسيالارىندا توعىز ارنالى تسيفرلى اسپاپتىولشەۋ جۇيەلەرى ورناتىلدى. اتالعان قۇرىلعىلار شۆەيتساريالىق فيرماسىنىڭ ءونىمى.بۇل الماتى قالاسىنىڭ مەترو جۇيەسىندە ورناتىلعان العاشقى سەيسميكالىق ستانتسيا. اتالعان قۇرىلعىلار جەر سىلكىنىسىن الدىنالا بولجاۋعا مۇمكىندىك بەرىپ، ءزىلزالا كەزىندەگى كينەماتيكالىق پارامەترلەردىڭ اسپاپتىق جازبالارىن الۋعا سەپتىگىن تيگىزبەك. قۇرىلعىدان الىنعان اقپارات سەيسميكالىق اسەردىڭ ناقتى قۋاتى مەن ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرۋگە جانە مەتروپوليتەننىڭ جاڭا ستانتسيالارىن جوبالاۋعا ىقپال ەتەدى.قۇرىلعىلار كۇتۋ رەجيمىندە جۇمىس ىستەيدى. ونىڭ ىسكە قوسۋ شەگى 0.05. اسپاپتا ىسكە قوسۋ شەگىنىڭ بولۋى مەتروپوليتەندەگى پويىزدار قوزعالىسىنىڭ ديناميكالىق اسەرىمەن بايلانىستى.ستانتسيالار وتكەن جىلى تەحنيكالىق تۇرعىدان ىسكە قوسىلدى. بيىل ماۋسىم ايىندا ولاردى تولىعىمەن پايدالانۋ جوسپارلانىپ وتىر. الداعى ۋاقىتتا مەتروپوليتەندەگى قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتقان تاعى ەكى بەكەتتە وسى سىندى سەيسميكالىق ستانتسيالاردى ورناتۋ كوزدەلگەن.الماتى مەترو سەيسميكالىق ستانتسيالار
|
بىزدە قۇرىلىمسىز باسقارۋدىڭ ءۇش ءادىسى بار46 ءسوز 1929 1 پىكىر 6 قاراشا, 2019 ساعات 12:36شىلقىعان بايلار تەك جۋرنال وقىپ، اقپارات العانىڭىز ءۇشىن نەگە 1 000 000 تولەۋگە دايار؟قوعامدى باسقارۋ ءۇشىن پارتيا قۇرۋعا بولادى. ءوز ساناسىنداعى حاقيقاتىن وزگە ادامداردىڭ شەكەسىنە جابىستىرۋ ءۇشىن نە ىستەلمەي جاتىر. ءتىپتى پسيحولوگيالىق ساباق وتكىزۋدەن باستاساڭدا بولادى. ويتكەنى جات اعىمي پيعىلىڭدى فرەيدتىڭ ادىسىمەن جەتكىزسەڭ قوعامدا سەزبەي قالادى. اقىماق قوي. كورمەي قالادى. اقتالساڭدا بىلمەيدى.تاڭقالام وسى نەگە جات اعىمعا ءتان اقيداۋي ءىلىمدى جەتكىزۋشىلەر پسيحولوگيالىق ساباق وتكىزۋگە اۋەس؟ ايتپاقشى. ءيا. ايتپاق ويىم بۇعان مۇلدە قاتىسى جوق.قوعامدى باسقارۋدىڭ ءتۇرلى ادىستەرى بار دەيىكشى. بەلگىلى ءبىر سترۋكتۋرا، قۇرىلىم ارقىلى باسقارۋ. مىسالى مەملەكەتتىك جۇيە سونداي. اكىم بار، اكىمشىلىك بار. باسشى بار، قوسشى بار. تاپسىرمانى بەرۋشى بار، ورىنداۋشى قۇرىلىم، جۇيە بار. بۇل تۇسىنىكتى. كوزگە كورىنىپ تۇرعان باسقارۋ ءتۇرى. كىم باقارىپ وتىر ءبىلىپ وتىراسىڭ. شۇكىر!باسقارۋدىڭ باسقادا جولدارى بار. ونى قۇرىلىمسىز باسقارۋ دەپ ايتادى. گاپ وسىندا. قۇرىلىمسىز باسقارۋدا تىكەلەي باسقارۋ سيپاتى بولمايدى. ەشكىمدى كۇشتەپ، زورلاپ باعىنۋعا ماجبۇرلەمەيسىڭ. اقىرىىننداپ جاۋلاپ الادى. ويتكەنى، ونىڭ قۇرىلىمى جوق. بۇل مەملەكەت ءۇشىن دە، قوعام ءۇشىن دە قاۋىپتى. سەبەبى كىم باسقارىپ، كىم قايدان كەلىپ، قايدان كەتىپ جاتقانىن ەشكىم، ەشتەڭە بىلمەيدى. ونداي قارۋدىڭ بىزدە ۇشەۋى بار.ەڭ ءبىرىنشى، ەڭ قۋاتتى باسقارۋ قارۋى مەتودولوگيا دۇنيەتانىم دەپ اتايدى. قوعامنىڭ ساناسىن، تانىمىن جالعان سەنىمنانىممەن ۋلاي الساڭ ول حالىقتى ماڭگى باسقاراسىڭ. امىرلىك ورناتاسىڭ. دۇنيەتانىمدىق دەڭگەيدە باسقارۋ ەڭ قۋاتتى باسقارۋ قۇرالى. ونىمەن ويناۋعا بولمايدى. قوعامنىڭ ساناسىنا جالعان دۇنيەتانىم كىرگىزە الساڭ، ول ەڭ ۇلكەن جەتىستىك. ويتكەنى، سانانى پروگراممالاۋ وڭاي جۇمىس ەمەس. ول جاقىن 1000 جىلدىقتا وشپەيدى. سوندىقتان، شيرك، بيدعا، شىن يسلام، شىن تاۋحيد تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن كەلىپ، وعان دەيىنگى اتالارىمىز اداسقانى تۋرالى سانانى قالىپتاستىرساڭ بولدى. سونان سوڭ، ادام ساناسىنداعى تۇسىنىكتى ءوشىرىپ كور؟! وشەمە؟ باسقا ءبىر ۇلت بولىپ شىعا كەلەدى.قوعامدى قۇرىلىمسىز باسقارۋدىڭ ەكىنشى ءبىر جويقىن ءتۇرى حرونولوگيا تاريح. تاريحىن جوعالتقان حالىق تامىرى جوق تال سەكىلدى. تاريحي جادى بۇرمالانىپ، ءداستۇرىن وشىرگەن حالىق ولگەن حالىق. بۇل وتە مۇقيات، وتە نازىك جىلبىسقى باسقارۋ ءتۇرى. سوندىقتان، تاريحي دەرەكتەردى، ماتىندەردى بۇرمالاپ، تاريحي تانىمدى وشىرۋگە تىرىساتىنى سوندىقتان. تاريحتى قايتا قاراستىرىپ، قايتا جازۋعا ۇمتىلادى. تاريحتا وتكەن ۇلى تۇلعالاردى جوققا شىعارىپ، ەڭبەكتەرىن ۇمىتتىرادى. بولدى. نە بولعانىن بىلمەي قالادى.بۇلدا وڭاي باعىت ەمەس. فاكتولوگيا اقپارات اقپارات تۋرالى ءىلىم. باسقارۋدىڭ ەڭ وزىق، جەتىلگەن نۇسقاسى. اقپاراتتىق زاماندا اقپاراتتىق قارۋ جاساپ، ارينە ۆيرۋسى بولۋى كەرەك، حالىقتىڭ اراسىنا تاستاساڭ بولدى. جويقىن جارىلىس جاساۋعا بولادى. ولاردىڭ ماقساتى اقپاراتتىق سوعىس الاڭىنا ەركىن كىرۋ. ءيا، مۇمكىندىك بەرسەڭ بولدى. سوندىقتان، كوبىنەسە جەكە اقپاراتتىق قۇرالدارىن جاساۋعا تىرىسادى. تانىمال تەلەارنالار، اقپارات قۇرالدارى مەن ءتيىستى مەكەمەلەردە جاقتاستارى جاۋاپتى قىزمەتتەرگە ورنالاستىرىلادى. ولار اقپاراتتىق جاۋىنگەرلەر رەتىندە قىزمەت ەتەدى.ەندى ءبىر سۇراق. وسى ۋاقىتا دەيىن، ءيا 30 جىل بويى ءتيىستى مەكەمەلەر نە ىستەدى؟ قىزىقسىز سۇراق پا؟ مەنىڭشە قاسىرەتكە تولى سۇراق.مىڭ جارىم جىلدىق ساباقتاستىعى ۇزىلمەگەن ءداستۇرلى مەكتەبىمىز بولعان. بولعان ەمەس، بولدى! تاريحي كىتاپتىڭ كەز كەلگەنىن اشىپ قالساڭ دالەل تولىپ تۇر. سول رۋحاني مەكتەبىمىز كۇشتى بولعانى سونشا حالقىمىزدىڭ ماقالماتەلدەرى، ءداستۇرى، ەرتەگىلەرى، قيسسالارى مەن داستاندارى، جىرلارى مەن كۇيلەرى، مادەنيەتى سونىڭ نەگىزىندە قالىپتاستى. سولاي ما؟ سولاي. ورتاق رۋحاني سانامىز بولعان با؟ بولعان. قازىرگىدەي شالا بۇلىنبەگەن ەدى. سونىڭ ءبارىن جاساعان تۇلعالار بولدى ما؟ الدە ول ءوز وزىنەن قالىپ تاسا قالدى ما؟اتا بابامىزدىڭ جولى ءبىر بولەك، ءبىز ءبىر بولەك قايدا كەتىپ بارامىز؟ سوندا ءبىز اتا بابا جولىنان اجىراپ قازاق بولامىز دەپ تۇرمىز با؟ الدە نە ماقسات بار؟ەندى سول تانىمدى دامىتۋعا جۇمىس جاسالدى ما؟ اقىلعا قونىمدى ناتيجە بار ما، جوق پا؟ جوق بولسا، نەگە جوق؟قانات بىرلىكۇلى 38300زىكىريا زامانحانۇلى 52914
|
الماتى. قازاقپارات الماتىدا حالىقارالىق ۋنيۆەرسيتەتى اشىلدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.الماتى اكىمى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى دجەيمس پاۋندەرمەن كەزدەستى. تاراپتار جۇمىستىڭ پەرسپەكتيۆالىق جوسپارلارىن تالقىلادى. ماسەلەن، وقۋ باعدارلاماسىنا ، كرەاتيۆتى يندۋستريا بويىنشا ماماندىقتار ەنگىزىلەدى.بۇل باعىتتارعا الماتىنىڭ 2050 جىلعا دەيىنگى دامۋ ستراتەگياسىندا ەرەكشە كوڭىل بولىنگەن. بۇل قازاقستاندا وقىتۋعا ليتسەنزيا العان جانە ۇزدىك ءبىلىم بەرۋ ستاندارتىن ەنگىزۋ ءۇشىن قۇرىلعان العاشقى شەتەلدىك ۋنيۆەرسيتەت. تۇلەكتەرگە لەستەر ۋنيۆەرسيتەتى ۇلى بريتانيا دارەجەسى بەرىلەدى.ءبىزدىڭ جاستارىمىز الماتىدان كەتپەي اق بەدەلدى جوعارى وقۋ ورنىندا جوعارى ءبىلىم الۋ مۇمكىندىگىنە يە بولادى. قىزىعۋشىلىق بىلدىرگەندەر از ەمەس. ءبىرىنشى كۋرسقا 700 تالاپكەر ۇمىتكەر بولدى. باكالاۆرياتقا 145 ستۋدەنت ءتۇستى. كەلەسى جىلدان باستاپ ماگيستراتۋرا اشىلادى، دەپ اتاپ ءوتتى باقىتجان ساعىنتايەۆ.جاڭادان اشىلعان ج و و دا وقىتۋ دارىستەر، بەيرەسمي سەمينارلار، پراكتيكالىق ساباقتار، ماستەر كلاستار، پىكىرتالاستار جانە ونلاين وقىتۋ ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى. ساباقتاردى حالىقارالىق دەڭگەيدەگى جوعارى بىلىكتى وقىتۋشىلار وتكىزەدى. وقىتۋدا بولاشاق مەنەدجەرلەر مەن كاسىپكەرلەردىڭ پراكتيكالىق داعدىلارىن تەرەڭدەتىپ دامىتۋعا ىقپال ەتەتىن ناقتى بيزنەس كەيستەر مەن وقۋ تاسىلدەرى قولدانىلادى.جالپى، ۋنيۆەرسيتەت الماتىدا 20 ميلليون دوللار ينۆەستيتسيامەن الەمدىك دەڭگەيدەگى جەكە كامپۋستىڭ قۇرىلىسىن باستاۋعا نيەت بىلدىرۋدە.
|
قارتايۋدى كەشەۋىلدەتەتىن 14 ادەتپرەزيدەنتكە جاڭا وقۋ جىلىنا دايىندىق بارىسى تۋرالى ەسەپ بەرىلدىەسىل وزەنىنە قۇلاپ كەتكەن انا مەن بالانى قۇتقارعان استانا تۇرعىنى ماراپاتتالدىۆاكسينانىڭ ءۇشىنشى دوزاسى دەلتا شتامىنان قورعايدى23 ماۋسىم 21:56نۇرسۇلتان. قازاقپارات ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى الەكسەي سوي ەلوردادا ءتىس ەمحاناسىنا بارعاننان كەيىن كوماعا ءتۇسىپ، 1,5 جىلدان كەيىن كوز جۇمعان بۇلدىرشىنگە قاتىستى پىكىر ءبىلدىردى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.بۇل ءىس ەرەكشە باقىلاۋدا بولدى. وكىنىشكە وراي كىشكەنتاي قىز قايتىس بولدى. 2020جىلعى 9 ساۋىردە سوت اتالعان ستوماتولوگيالىق ورتالىقتىڭ قىزمەتىنە تىيىم سالۋدى، ليتسەنزياسىن قايتارىپ الۋدى ۇكىم ەتكەن بولاتىن. سوت زالىندا اتاانالارىنىڭ وزدەرى مەديتسينالىق ۇيىمعا تالاپتارى جوق ەكەندىگىن مالىمدەپ، اتالعان ۇيىمنىڭ قىزمەتىن توقتاتپاۋدى ءوتىندى، دەدى مينيستر ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندەگى بريفينگ بارىسىندا ب ا ق وكىلدەرىنىڭ ساۋالىنا وراي.دەگەنمەن، ول كەز كەلگەن زاڭ بۇزۋشىلىق، دەر ۋاقىتىندا ءتيىمدى كومەك الماۋ فاكتىسى بويىنشا شاعىمدانۋعا بولاتىندىعىن باسا ايتتى.مۇنداي شاعىمداردى قارايتىن جانە قىزمەتىن توقتاتۋدان باستاپ، سوتقا شاعىم بەرۋگە دەيىنگى بارلىق ءتيىستى پروتسەدۋرانى قابىلدايتىن اۋماقتىق دەپارتامەنتتەرىمىز، فارماتسيەۆتيكالىق باقىلاۋ كوميتەتىمىز بار. سوندىقتان، ەگەر مۇنداي جايتتار بولسا، وندا ازاماتتار زاڭدى تارتىپپەن شاعىممەن جۇگىنۋى قاجەت. ولار قارالادى، دەدى الەكسەي سوي.ەسكە سالايىق، 2020جىلدىڭ قاڭتار ايىندا ەلوردا تۇرعىنى اناستاسيا زەلەنايا ەكى جارىم جاستاعى بالاسى ستوماتولوگيالىق كلينيكاعا قارالعاننان كەيىن ەسءتۇسسىز كۇيگە تۇسكەنىن حابارلاعان بولاتىن.وسىدان كەيىن ءتىس ەمحاناسىنا تەكسەرۋ جۇرگىزىلىپ ءبىرقاتار كەمشىلىك انىقتالعان ەدى. ال 21 ماۋسىمدا اناستاسيا زەلەنايا پاراقشاسىندا سابيىنەن ايىرىلىپ قالعانىن جازدى.1 قىتاي قازاقتارىنىڭ گيننەستىڭ رەكوردتار كىتابىنا ەنگىزگەن كەرەمەتتەرى فوتو، كەسكىن2 امەريكالىق مامان قازاقستاندىق بوكسشىلاردىڭ جەڭىلۋىن الەمدىك سەنساتسيا! دەپ اتادى3 ۆاكسينا العاننان كەيىن قانشا قازاقستاندىق كوروناۆيرۋس جۇقتىردى4 قازاقستان مەن قىتايدىڭ قورعانىس مينيسترلەرى كەزدەستى5 الماتىعا تامىزدىڭ ورتاسىندا كوروناۆيرۋستىڭ ءتورتىنشى تولقىنى كەلەدى بەكشين
|
كوروناۆيرۋستان ۇيدە قالاي ەمدەلۋگە بولادى؟بىلگەنگە مارجان 7527 1 پىكىر 27 ماۋسىم, 2020 ساعات 13:26قازاقستاننىڭ كەي وڭىرلەرىندە اۋرۋحانالارعا ادام سىيماي، اۋرۋحانالار پاتسيەنتتەردى قابىلداۋدان باس تارتىپ جاتقانى اقپاراتتا ايتىلدى، جازىلدى. رەسمي ستاتيستيكا كوۆيد ناۋقاستارىنىڭ 80عا جۋىعى جەڭىل تۇردە اۋىرىپ جاتقاندار دەيدى. سوندىقتان دا دارىگەرلەر كەڭەس بەرىپ، قازىر كوروناۆيرۋسپەن اۋىرعان ادامداردىڭ دەنى ۇيدە ەمدەلىپ جاتىر، بىلەسىزدەر.كوروناۆيرۋس ناۋقاستارىنىڭ جەڭىل تۇردەگىلەرىن جۇقپالى اۋرۋلار ستاتسيونارىنا جاتقىزۋ تالاپ ەتىلمەيتىنى جانە ءۇي جاعدايىندا ەمدەلۋگە بولاتىنى دا اقپاراتتا ايتىلدى. دەگەنمەن، ناۋقاس جاعدايىنىڭ ودان ءارى ناشارلاۋىنا جول بەرمەۋ ءۇشىن ءۇي جاعدايىندا ەمدەلىپ جاتقان ادام نە ىستەۋ كەرەك؟ كوروناۆيرۋستان ۇيدە قالاي ەمدەلۋگە بولادى؟قر دسم قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇلتتىق ورتالىعىنىڭ وكىلى جازيرا ەمبەرديەۆا ايتقان كەڭەستەردى نازارلارىڭىزعا ۇسىنعاندى ءجون كوردىك. رەترەتىمەن: ەگەر سىزدە كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنىڭ العاشقى بەلگىلەرى بايقالسا، بىردەن قورقىنىشقا بوي الدىرماڭىز. ۇيدە قالىپ، باسشىڭىزعا حابارلاڭىز، وتباسى مۇشەلەرىنەن وقشاۋلانىڭىز، تۇرعىلىقتى مەكەنجايىڭىزداعى ەمحانا نەمەسە 1406 نومىرىنە ورتالىققا حابارلاسىڭىز. سونىمەن قاتار ۋچاسكەلىك دارىگەرگە وزىڭىزدەگى كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنىڭ سيمپتومدارى تۋرالى ايتىڭىز. اۋرۋدىڭ ەڭ ءجيى بايقالاتىن بەلگىلەرى: جالپى السىزدىك، تاماقتىڭ جىبىرلاۋى، قۇرعاق جوتەل، ءيىستى، ءدامدى سەزبەۋ، دەنە قىزۋىنىڭ 3839 گرادۋسقا دەيىن جانە ودان دا جوعارى كوتەرىلۋى، دەنەنىڭ قالتىراۋى، باستىڭ قاتتى اۋىرۋى، بۇلشىق ەتتىڭ اۋىرۋى. كەيدە اۋرۋ اس قورىتۋدىڭ بۇزىلۋىمەن قۇسىپ، ءىشتىڭ وتۋىمەن دە جالعاسادى. كەيدە 48 كۇندەردە كەۋدە قۋىسى اۋىرىپ، دەمىكپەگە ۇلاسادى. تىنىس الۋ قيىندايدى. مۇنداي كەزدە ۋچاسكەلىك دارىگەردى شاقىرىپ، جەدەل جاردەم قىزمەتىنە حابارلاسقان ءجون. ۆيرۋستىڭ سيمپتومدارى ۇيرەنشىكتى سۋىق تيۋگە نەمەسە تۇماۋعا قاراعاندا، ايتارلىقتاي ۇزاق اۋرۋدىڭ جەڭىل تۇردە ءوتۋى كەزىندە 1014 كۇننەن باستاپ كۇردەلى جاعداي كەزىندەگى بىرنەشە اپتاعا دەيىن بولادى. جرۆي، تۇماۋ كەزىندە اۋرۋ 57 كۇنگە دەيىن ورتاشا دەڭگەيدە وتەدى. كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنا كۇدىگىڭىزدى راستاۋ ءۇشىن ۋچاسكەلىك دارىگەرگە قارالىڭىز. دارىگەر سيمپتومداردى ايقىنداپ، سىلەمەيلى قابىقشادا ۆيرۋس بولشەكتەرىن پتر ادىسىمەن انىقتاۋ ءۇشىن مۇرىننان جانە اڭقادان الىنعان جاعىندىنى 19عا تەكسەرۋگە جىبەرەدى. وقشاۋلاۋ ورنىن دارىگەر بەلگىلەيدى. ەمحانا دارىگەرى كلينيكالىق كارتينانىڭ نەگىزىندە شەشىم قابىلدايدى ەگەر ءسىزدىڭ حال جاعدايىڭىز سۋبەكتيۆتى تۇردە ناشارلاي باستاسا، اۋىر دەم الساڭىز، كەۋدە تۇسىڭىز اۋىرسا، توسەكتەن تۇرا الماساڭىز جانە السىرەي باستاساڭىز، وندا ءسىزدىڭ اۋرۋحانادا ەمدەلگەنىڭىز دۇرىس. امبۋلاتوريالىق جاعدايدا كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسى تەك قانا قولداۋشى تەراپيانى تالاپ ەتەدى. بۇل ۆيرۋستىڭ وزىنە اسەر ەتە الاتىنى دالەلدەنگەن مەديكامەنتتەر ازىرشە جوق دەگەندى بىلدىرەدى. سوندىقتان، 19 كەزىندە ەڭ ماڭىزدىسى ورگانيزمگە اۋرۋمەن وزدىگىمەن توتەپ بەرۋگە كومەكتەسۋ. سۇيىقتىقتاردى سۋدى، ءشايدى، مورستى كوپ مولشەردە ءىشۋ، جوعارى 38,5 تان جوعارى تەمپەراتۋرانى ءتۇسىرۋ، جەكە بولمەدە وقشاۋلانۋ كەرەك.دارىگەرمەن كەلىسكەن جاعدايدا مىنا دارىلەردى قابىلداۋعا بولادى:1. پاراتسەتامول، اسپيرين، نيمەسۋليد تابل. تەمپەراتۋرانى ءتۇسىرۋ ءۇشىن2. ينگاۆيرين 90 مگ كۇنىنە 1 كاپسۋلا 5 كۇن نەمەسە3. تاميفليۋ 75 مگنان كۇنىنە 2 رەت، 5 كۇن4. اتستس 600مگنان كۇنىنە 2 رەت، 5 كۇن5. تاماقتى فۋراتسيلين ەرىتىندىسىمەن كۇنىنە 45 رەت شايۋ. ەگەر سىزدە قاتار جۇرەتىن سوزىلمالى اۋرۋلار بولسا، ءبازيستى تەراپيانى جالعاستىرىڭىز. كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنىڭ سيمپتومدارى باسقا جرۆي كەزىندەگىدەي ەمەس، 2 ەسە سوزىلۋى مۇمكىن. پاتسيەنتتەر تاعامنىڭ ءيىسىن جانە ءدامىن سەزبەگەن كەزدە، قۋات الۋ ءۇشىن تاماق جەۋگە ءوزىڭدى كوندىرۋ قانشالىقتى قيىن ەكەنىن ايتادى. ناتيجەسىندە جاعدايى ناشارلاعان كەزدە ولار سۋسىزدانعان جانە السىرەگەن كۇيدە اۋرۋحاناعا تۇسكەن. سوندىقتان ۇيدە دۇرىس تاماقتانۋ كەرەك، نەگىزىنەن، بوتقا، قىشقىل ءسۇت ونىمدەرى، بالىق، جەمىسجيدەك جانە كوكونىس سياقتى جەڭىل قورىتىلاتىن كالوريالى تاعام جەۋ قاجەت. دەنە بەلسەندىلىگىن شەكتەۋ كەرەك، جاقسىلاپ ۇيقىنى قاندىرۋدىڭ دا ماڭىزى زور. ەگەر ءسىز اۋىر دەم الساڭىز، وندا ىشىڭىزبەن جاتقانىڭىز ابزال. ءىش قۋىسىنداعىلاردىڭ ديافراگمانى قىسپاۋى جانە وكپەنىڭ اۋامەن، قانمەن قانىعۋىنا كەدەرگى كەلتىرمەۋى ءۇشىن كەۋدە قۋىسىڭىزعا جانە جامباسىڭىزعا جاستىقشا توسەڭىز. بۇل تىنىس الۋدى جەڭىلدەتىپ، كەۋدە قۋىسىڭىزدىڭ اۋىرۋىن ازداپ باسادى. ەگەر ءسىز ۇيدە ەمدەلسەڭىز، ءوزىڭىز تىركەلگەن مەكەنجايداعى اۋماقتىق ەمحانانىڭ باقىلاۋىندا بولاسىز. سىزبەن ۋچاسكەلىك دارىگەر نەمەسە مەيىرگەر حابارلاسادى. ولار ءحالىڭىزدى باقىلايدى، تەمپەراتۋراڭىزدى تەكسەرەدى، جالپى كوڭىلكۇيىڭىزدى قاداعالاپ، ۇسىنىمدار بەرەدى. ەگەر دەمىكپەدەن ادەتتەگى ءۇي جۇمىسىن اتقارۋ مىسالى، تاماق دايىنداۋ, سويلەۋ قيىندىق كەلتىرسە جانە قاراپايىم گيگيەنالىق پروتسەدۋرالاردى جاساي الماساڭىز، تەز ارادا ەمدەۋشى دارىگەرگە حابارلاسۋ كەرەك نەمەسە مەديتسينالىق جەدەل جاردەمدى شاقىرىڭىز.سۇيىقتىق كوپ ءىشىپ، ۋاقىتىمەن تاماقتانۋدى ۇمىتپاڭىز. كۇنىنە ەكى رەت دەنە قىزۋىن، پۋلس، تىنىس الۋ جيىلىگىن، ارتەريالدى قىسىمدى جانە ءزار ءبولۋ جيىلىگىن تەكسەرىڭىز. ەمحانا دارىگەرىمەن ۇنەمى حابارلاسىپ تۇرىڭىز. حالجاعدايىڭىز ناشارلاعان كەزدە جانە دەمىكپە سيمپتومدارى ارتسا جانە تىنىس الۋ قيىنداسا ستاتسيونارعا جاتۋ ءۇشىن جەدەل جاردەم شاقىرۋ كەرەك.دەنساۋلىعىڭىز مىقتى بولسىن، كۇشقايراتىڭىز تاۋسىلماسىن!قانات بىرلىكۇلى 35577
|
د ئۇ ق نىڭ ۋەكىللىرى، بىرىنچى نۆۋەتلىك تۈرك ئوجاقلىرى ياشلار قۇرۇلتىيىدا ئۇيغۇرتۈركىيىنىڭ ئەڭ قەدىمى، ئەڭ چوڭ ئاممىۋى تەشكىلاتلىرىدىن بىرى بولغان تۈرك ئوجاقلىرىنىڭ بىرىنچى نۆۋەتلىك خەلقئارا ياشلار قۇرۇلتىيى 5 ئاينىڭ 18،19 ۋە 20 كۈنلىرى تۈركىيىنىڭ ئەسكى شەھەر ۋىلايىتىدە چاقىرىلدى.قۇرۇلتايغا قاتناشقۇچىلار ۋە ئوقۇلغان ماقالىلاربۇ قۇرۇلتايغا ئەزەربەيجان، قىرىم تاتارلىرى، تۈركمەن، ئاغىزكا تۈركلىرى ۋە ئۇيغۇر ياشلىرى قاتناشقان. ئۇيغۇرلارغا ۋاكالىتەن دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى ياشلار كومىسسيونىنىڭ تۈركىيەدىكى ئەزاسى ئابدۇللاھ تۇرسۇن ۋە ئابدۇللاھ فاتىھلەر قاتناشقان.بۇ قۇرۇلتايدا تۈركىي مىللەتلەرنىڭ تارىخى، تۈرك دۇنياسىدىكى مەشھۇر شەخىسلەر، تۈركىي تىللار، تۈرك دۇنياسىدىكى ياشلارنىڭ مەسىلىلىرى، ئەدەبىيات، مائارىپ، ئىقتىساد ۋە جەمئىيەتشۇناسلىق ھەققىدە توپلام، 33 پارچە ئىلمى ماقالە ئوقۇپ ئۆتۈلگەن. ئابدۇللاھ تۇرسۇن ئەپەندى دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىغا ۋاكالىتەن ئۇيغۇرلارنىڭ بۈگۈنكى ئەھۋالى تېمىسىدا سۆز قىلغان.تۈرك ئوجاقلىرىنىڭ قىسقىچە تارىخى1912 يىلى 3 ئاينىڭ 25 كۈنى ئوتتۇرا ئاسىيادىن كەلگەن تۈركىي مىللەتلەرنىڭ زىيالىلىرى تەرىپىدىن قۇرۇلغان تۈرك ئوجاقلىرى جەمئىيىتى، 95 يىلدىن بۇيان تۈرك دۇنياسى ھەققىدە تۈرلۈك پائالىيەتلەرنى ئۇيۇشتۇرۇپ كېلىۋاتقان بولۇپ، داۋاملىق ھالدا تۈركىي مىللەتلەرنىڭ مەسىلىلىرىنى تۈرك جامائەتچىلىكىگە ئاڭلىتىش ئۈچۈن ھەرىكەت قىلماقتا.بۇ قېتىم ئەسكى شەھەردە ئۆتكۈزۈلگەن 1 نۆۋەتلىك خەلقئارالىق ياشلار قۇرۇلتىيى مانا بۇ پائالىيەتلەرنىڭ بىرى بولۇپ، بۇ قۇرۇلتايدىمۇ نۇقتىلىق ھالدا ئاغىزكا تۈركلىرى، ئىراقتىكى تۈركمەنلەر ۋە ئۇيغۇر ياشلىرى دۇچار بولىۋاتقان مەسىلىلەر مۇزاكىرە قىلىنغان.تۈرك ئوجاقلىرى جەمئىيىتى ئەسكى شەھەر شۆبىسىنىڭ باشلىقى پروفېسسور. در. نېدىم ئۈنال ئەپەندىنىڭ سۆزلىرىتۈرك ئوجاقلىرى جەمئىيىتى ئەسكى شەھەر شۆبىسىنىڭ باشلىقى پروفېسسور. در. نېدىم ئۈنال ئەپەندى بۇ قۇرۇلتاي ھەققىدە مەلۇمات بەردى.تۈرك ئوجاقلىرى 1912 يىلىدا قۇرۇلغان بىر ئاممىۋىي تەشكىلات بولۇپ، قۇرۇلغاندىن بېرى تۈركلۈك ۋە تۈرك دۇنياسىنىڭ مەسىلىلىرى بىلەن مەشغۇل بولۇۋاتقان بىر قۇرۇلۇش. بۇ ئاممىۋىي تەشكىلاتنى قۇرغان كىشىلەرمۇ ھەرقايسى تۈركىي مىللەتلەردىن كەلگەن زىيالىيلار ئىدى. تۈرك ئوجاقلىرىنىڭ قۇرۇلۇش مەقسىتى تۈرك مەدىنىيىتى ۋە تۈرك دۇنياسىنىڭ مەسىلىلىرىگە كۆڭۈل بۆلۈشتىن ئىبارەت.بۈگۈن بەزى تۈركىي مىللەتلەر تېخىچە باشقا مىللەتلەرنىڭ مۇستەملىكىسى ئاستىدا زۇلۇم تارتماقتا. مەسىلەن، دۇنيا مەدىنىيەت خەزىنىسىگە ئۆچمەس تۆھپىلەرنى قوشقان شەرقىي تۈركىستان خەلقى تېخىچە خىتايلارنىڭ زۇلۇمى ئاستىدا ياشىماقتا.بۇ قۇرۇلتىيىمىزدىمۇ تۈرك دۇنياسىنىڭ مەسىلىسىنى، شەرقىي تۈركىستان مەسىلىسىنى، ئەزەربەيجاننىڭ مەسىلىلىرىنى، ئاغىزكا تۈركلىرىنىڭ مەسىلىلىرىنى مۇزاكىرە قىلىۋاتىمىز. مەقسىتىمىز يۇقىرىدىكى بۇ مەسىلىلەرنى ھەل قىلىشنىڭ يوللىرى ھەققىدە مۇلاھىزە ئېلىپ بېرىشتىن ئىبارەت. تاتار، ئەزەربەيجان ۋە ئۇيغۇرلاردىن كەلگەن ۋەكىللەرمۇ بار. بۇ ياشلىرىمىزنىڭ ھەممىسى تۈرك دۇنياسىنىڭ مەسىلىلىرىگە ئىنتايىن قىزىقىدۇ. كېيىن، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى نامىدىن بۇ يىغىنغا قاتنىشىۋاتقان ئابدۇللاھ تۇرسۇن ئەپەندى بىلەن تېلېفون زىيارىتى ئېلىپ باردۇق. ئەركىن تارىم
|
تۇركيادا ەكونوميكالىق كونفەرەنتسيا باستالدى: قازاقستاننان ەكى مينيستر قاتىسۋدا ادىرنا ۇلتتىق پورتالىبۇگىن تۇركيانىڭ ستامبۇل قالاسىندا تۇركيا جانە تۇركى ەلدەرىنىڭ اراسىنداعى ساۋدا جانە ەكونوميكالىق بايلانىستاردى دامىتۋعا ارنالعان كونفەرەنتسيا باستالدى. كونفەرەنتسيا تۇركيا ساۋدا مينيسترلىگى جانە سىرتقى ساۋدا قاتىناستارىن رەتتەيتىن مەملەكەتتىك مەكەمەنىڭ ورتاق ۇيىمداستىرۋىمەن ىسكە اسۋدا.حالىقارالىق كونفەرەنتسياعا تۇركى ەلدەرىنىڭ مينيسترلەرى مەن مينيسترلىك وكىلدەرى قاتىسادى. باستى تاقىرىپ رەتىندە پاندەميادان كەيىنگى ساۋدا قاتىناسىن دامىتۋ مەن ودان ارى قاراي جانداردىرۋ تۇر. پاندەميادان كەيىن ىسكە اسۋى ءتيىس مينيسترلىكتەر، مەملەكەتتىك ورگاندار جانە جەكە كاسىپكەرلەردىڭ ارىپتەستىگىن ارتتىراتىن جانە ساۋدا قاتىناستارىن دامىتاتىن جاڭا جوبالار تانىستىرىلادى دەپ كۇتىلۋدە. اتالمىش شارا تۇركى ەلدەرىنىڭ تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىنا وراي ۇيىمداستىرىلۋى دا تەگىن ەمەس.11قاراشانىڭ سوڭىنا دەيىن جالعاساتىن شارانىڭ ەرتەڭگى تۇركى ەلدەرىنىڭ باسشىلارىنىڭ باس قوسۋىنا دەيىن ءوتۋى دە تەگىن ەمەس. مەملەكەت باسشىلارى دا، ونىڭ ىشىندە قازاقستان مەن تۇركيا ءوزارا ساۋدا قاتىناستارىن ارتتىرۋعا مۇددەلى. ەلباسى ن.نازارباەۆ پەن تايىپ ەردوعان اراسىنداعى ساۋدا قاتىناسىن 5 ملرد دوللارعا، ارتىنشا ونى 10 ملرد دوللارعا كوتەرۋ بويىنشا كەلىسىمدەر جاسالعان بولاتىن. كەلىسىمدەر ءساتتى ىسكە اسسا دا، پاندەميالىق شەكتەۋلەر بۇل ۇدەرىستى ءبىرشاما تەجەدى. الايدا 2020 جىلى قازاقستان مەن تۇركيا اراسىنداعى ساۋدا قاتىناستارى تىركەلدى. تۇركيا قازاقستانعا ينۆەستيتسيا سالۋشى ون ەلدىڭ بىرىنە جاتادى.كونفەرەنتسياعا قازاقستان تاراپىنان مينيسترلەر باقىت سۇلتانوۆ پەن اسەت ىرعاليەۆ قاتىسادى دەپ كۇتىلۋدە. ول تۇركيا تاراپىنان سايتىندا جاريالانعان رەسمي باعدارلامادا كورسەتىلگەن.يسپولنياەتسيا 32يا گودوۆششينا تراگەدي 20 يانۆارياءازىربايجان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى 20 قاڭتار ۇلتتىق ازا تۇتۋ كۇنىنە بايلانىستى مالىمدەمە جاسادىوزبەكستان پرەزيدەنتى لۋكاشەنكونىڭ مالىمدەمەسىنە قاتاڭ جاۋاپ بەردىحيرۋرگ ناۋقاستاردىڭ باۋىرىنا ءوز اتىن كۇيدىرىپ جازعان30 جىلدان كەيىن سوتقا بەردى: ميحايل گورباچەۆقا قاتىستى ازاماتتىق ءىس قوزعالدىرەسەي سوتى سولتۇستىك قازاقستانعا اكتسياسىنان كەيىن بەلسەندىلەردى قاماۋعا الدى
|
ئىككى كانادا پۇقراسى ئۆز دۆلىتىگە قايتتى، ھۈسەيىن جېلىلدىن ھېچ خەۋەر يوق ئۇيغۇرخۇاۋېي شىركىتى خوجايىنىنىڭ قىزى مېڭ ۋەنجو خىتايغا قايتۇرۇپ بېرىلگەندىن كېيىن، خىتاي تەرەپمۇ ئىككى نەپەر كانادا پۇقراسىنى قويۇپ بەرگەن بولۇپ، يەڭ ئىچىدىكى بۇ سودىدا خىتاينىڭ يەڭگەنلىكى كەڭ تەشۋىق قىلىنىپ كەلمەكتە.چولپان تورىدا ئىككى كانادالىقنىڭ ئاخىرى ئۆز ئۆيىگە قايتىپ كەلگەنلىكى، ئەمما كانادا پۇقراسى ھۈسەيىن جېلىلنىڭ تەقدىرىنىڭ نېمە بولۇپ كەتكەنلىكىدىن ھېچكىمنىڭ كارى بولمايۋاتقانلىقى ھەققىدە بىر ماقالە ئېلان قىلىنغان.ماقالىدە مۇنداق دېيىلگەن: مايكېل كاۋرىڭ بىلەن مايكېل سپاۋور 1020 كۈن تۈرمىدە ناھەق ياتقاندىن كېيىن ئۆيىگە قايتىپ كېلىپ خۇشال بولدى. ئەمما تۈرمىدە يېتىۋاتقان ئۈچىنچى كانادالىق نېمە بولۇپ كەتتى؟ 2006يىلدىن بېرى تۈرمىدە يېتىۋاتقان ھۈسەيىن جېلىلنىڭ قاماقتىكى كۈنلىرى ئۇنىڭدىن نەچچە ھەسسە كۆپ ئىدىغۇ؟ماقالىدە ئېيتىلىشىچە، ھۈسەيىن جېلىل خىتاي تۈرمىسىدە يېتىۋاتقاندىن بېرى كانادانىڭ بىرەر كونسولىمۇ ئۇنى يوقلاپ قويمىغان. 5 يىل بۇرۇن خىتاي ھۆكۈمىتى ئۇنىڭ ئانىسى ۋە ھەدىسى بىلەن بولغان ئالاقىسىنى ئۈزۈۋەتكەن بولۇپ، ھازىرغىچە ئۇنىڭ ئەھۋالىنىڭ قانداقلىقى، ئۆلۈك ياكى تىرىكلىكى نامەلۇم ئىكەن.ھۈسەيىن جېلىل 2001يىل ب د ت تەرىپىدىن ئېتىراپ قىلىنغان مۇساپىرلار قاتارىدا كاناداغا كەلگەن بولۇپ، 2005يىل كانادا پۇقرالىقىغا ئۆتكەن. شۇ يىلى ئۇ ئايالىنى ئېلىپ ئۆزبېكىستاندىكى تۇغقانلىرىنى يوقلىغىلى بارغاندا، ئۆزبېكىستان دائىرىلىرى ئۇنى تۇتۇپ خىتايغا تاپشۇرۇپ بەرگەن؛ خىتاي ئۇنىڭ كانادا پۇقرالىقىنى ئېتىراپ قىلمىغان.ماقالىدە كۆرسىتىلىشىچە، خىتاي ھۆكۈمىتى مايكېل كاۋرىڭ بىلەن مايكېل سپاۋورنى تۇتقۇن قىلغاندىن كېيىن، كانادا تاراتقۇلىرى ھەر ۋاقىت بۇ مەسىلىگە دىققەت قىلىپ كەلگەن، ئەمما ھۈسەيىن جېلىلنى ئۇنتۇپ كەتكەن. كانادا ھۆكۈمىتى ئەگەر ئادىل بولىمەن دەيدىكەن، ھۈسەيىن جېلىلنىڭ ئىزدېرىكىنى قىلىشى، بارلىق چارىلەر بىلەن ئۇنى قۇتۇلدۇرۇپ، ئايالى ۋە تۆت بالىسى بىلەن جەم قىلىشى كېرەك ئىكەن، شۇنداق بولغاندا بارلىق كانادالىقلارنىڭ كۆڭلى ئارام تاپىدىكەن.
|
ٴبىزدى دەنساۋلىقتان ايىراتىن نارسە نە1. سپيريت ۆيتاميىن 1 دى سارىپ قىلادىسپيريت ادام دەنەسىندە قالىپتى زات الماسۋعا ءتۇسۋ ءۇشىن، ءسوزسىز، جەتكىلىكتى ۆيتامين 1 دى قاجەتسىنەدى. سوندىقتان اراقتى كوپ ىشكەندە دەنەدەگى ۆيتامين 1 جەتىسپەيدى. ەگەر ول ۋاعىندا تولىقتانباسا، باۋىر مەن مي نەرۆتەرى زاقىمدالادى. ۇزاق ۋاقىت ۆيتامين كەمشىل بولسا، جۇرەك اۋرۋىن تۋدىرادى ءارى ومىرگە حاۋىپ توندىرەدى.ۇسىنىس: اراقتى كوپ ىشكەندە ءبىر تال ۆيتامين قوسىلىسىن ءىشۋ كەرەك. ياعني سارىپ بولعان ۆيتامين 1دى تولىقتاپ قالماستان، باۋىر مەن مي نەرۆتەرىنىڭ اقاۋسىزدىعىن قورعاۋعا قاجەتتى باسقا دا كوپ ءتۇرلى ۆيتاميندەردى تولىقتاۋ قاجەت.2. تەمەكى تارتۋ ۆيتامين نى سىراپ قىلادىتەمەكى تۇتىنىندەگى كوكىس مايى سياقتى زياندى قۇرامدار زور مولشەردە ۆيتامين نى سارىپ قىلادى. ساناققا نەگىزدەلگەندە، ءبىر تال تەمەكى شەككەندە مولشەرمەن 25 ميلليگرام ۆيتامين سارىپ بولادى ەكەن. ەگەر تەمەكى شەككەندەردىڭ قاسىندا وتىرساڭىز ۆيتامين نىڭ سارىپ بولۋى، ءتىپتى، جوعارى بولادى. اۋەلى 50 ميلليگرامعا دەيىن جەتەدى.ۇسىنىس: تەمەكى شەگەتىندەر كۇندەلىكتى تۇرمىستا پاميدور تەكتەس ۆيتامين قۇرامى مول ازىقتىقتاردى كوبىرەك جەۋى كەرەك. ەگەر ءسىز ۇنەمى تەمەكى شەگەتىندەرمەن بىرگە بولساڭىز، ەڭ جاقسىسى ءار كۇنى 50 ميلليگرام ۆيتامين ءىشۋدى ادەتكە اينالدىرىڭىز.3. كومپيۋتەر ۆيتامين نى سارىپ قىلادىۇزدىكسىز ءۇش ساعاتتان ارتىق كومپيۋتەردە جۇمىس ىستەگەندە كورۋ نەرۆ كلەتكالارىنداعى ۆيتامين ازايىپ كەتەدى. ويتكەنى ۆيتامين كورۋ نەرۆ تور قابىعىنىڭ تۇيسىك سەزىمىمەن تىكە بايلانىستا بولادى.ۇسىنىس: ۆيتامين قوسىلىسىن ءىشۋ سارىپ بولعان ۆيتامين نى تولىقتايدى ءارى ۆيتامين كەمشىل بولعان كەزدە ۆيتامين نىڭ وزگەرەتىن كاروتين مەن كورۋ نەرۆىنىڭ اقاۋسىزدىعىنا قاتىستى ۆيتامين، ۆيتامين سياقتىلارمەن قامدايدى.4. قالىپتان تىس ارەكەت ۆيتامين نى سارىپ قىلادىارەكەت جاساعاندا ادام دەنەسى ءتىپتى دە كوپ ەنەرگيانى قاجەتسىنەدى، وتتەگىنىڭ ءسىمىرىلۋ مولشەرى مەن سارىپ بولۋ مولشەرى دە ارتادى. وسىلايشا دەنەدەگى ەركىن راديكال سالىستىرمالى تۇردە جوعارىلايدى. ەڭ كوپ بولعاندا جايشىلىقتاعىنىڭ ءتورت ەسەسىنە جەتەدى. مۇندايدا دەنەدەگى زور مولشەردەگى توتىقتانۋعا قارسى زات ۆيتامين ارقىلى كوپتەگەن ەركىن راديكالداردى قالپىنا كەلتىرۋگە تۋرا كەلەدى.ۇسىنىس: اۋىر ارەكەت جاساعاننان كەيىن ۇيلەسىمدى مولشەردە ۆيتامين تولىقتاعان ءجون. بۇدان سىرت، ۆيتامين دە بۇلشىق ەتتىڭ اشىپ اۋرۋىن باسەيتۋ، ىشكى ورگانداردىڭ قارتايۋىنىڭ الدىن الۋ جانە سوزىلمالى اۋرۋلاردىڭ الدىن الۋمەن بىرگە ەمدەۋ رولى دا بار.
|
داريعا نازاربايەۆا: تەگىن دارىلەردى ساتقان ٴدارىحانالاردىڭ جۇمىسىن توقتاتۋ كەرەك پارلامەنت08 قاراشا 2018، 13:26باستى بەت جاڭالىقتار ساياساتپارلامەنتداريعا نازاربايەۆا: تەگىن دارىلەردى ساتقان ٴدارىحانالاردىڭ جۇمىسىن توقتاتۋ كەرەك08 قاراشا 2018, 13:26 1075 0استانا، . ٴتىلشىسى. سەناتور داريعا نازاربايەۆا قر دەنساۋلىق ساقتاۋ ٴمينيسترى ەلجان ٴبىرتانوۆقا جولداعان دەپۋتاتتىق ساۋالىندا دارىدارمەك ماسەلەسىن كوتەردى.بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا قازاقستاندىق ٴدارىحانالار وزىنە تاۋەلدى ەتەتىن دارىلەردى ەركىن ساتادى دەگەن ماسەلە بىرنەشە رەت قوزعالعان بولاتىن. ولار ەسىرتكى سياقتى اسەر ەتەدى. سونداي پرەپاراتتاردىڭ ٴبىرى ترامادول. ادەتتە، بۇل ٴدارىنى 1418 جاستاعى جاستار ساتىپ الادى. ناركولوگدارىگەرلەردىڭ پىكىرىنشە، ترامودول مورفين دەگەن ەسىرتكىگە ۇقساس. بۇل پرەپاراتتى ۇلكەن كولەمدە قابىلداۋ ادامدى ماسايتادى. كەيىننەن ترامادول تاۋەلدىلىككە اكەلىپ، اعزانى قيناپ، ميداعى وزگەرىستەرگە اكەلەدى، باۋىردى بۇزادى. بۇل دارىلىك زات رەسەپت بويىنشا ساتىلاتىندار قاتارىنا قوسىلعانىمەن، تاجىريبە جۇزىندە ٴدارىحانالار ولاردى ەركىن ساتا بەرەدى، دەدى نازاربايەۆا.سەناتور ەلجان ٴبىرتانوۆتىڭ 2018 جىلعى 2 قازاندا ۇكىمەت وتىرىسىندا ايتقان ٴسوزىن ەسكە سالدى.ٴسىز ناۋقاستارعا تەگىن بەرىلۋى ٴتيىس دارىدارمەكتىڭ 40 ٴدارىحانالاردا ساتىلاتىنىن جانە دارىلەردى رەسەپتسىز ساتۋ ۇلكەن پروبلەماعا اينالعانىن ايتقان بولاتىنسىز. ٴدارىحانا قىزمەتكەرلەرى پرەپاراتتاردى وزدەرى بەلگىلەپ، ساتادى. ولاردىڭ قاتارىندا اسەرى كۇشتى دارىلەر دە بار. سونداياق، ٴدارىحانالار شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرى بولعاندىقتان بيلىك ولاردى باقىلاي المايتىنىن دا مويىنداعان ەدىڭىز، دەدى داريعا نازاربايەۆا.دەپۋتات ٴوز ساۋالىندا ٴبىرتانوۆتان مينيسترلىك تەگىن بەرىلۋى ٴتيىس پرەپاراتتاردىڭ ٴدارىحانالارعا ٴتۇسۋىنىڭ الدىن الۋ مەن دارىدارمەكتىڭ رەسەپتسىز ساتىلۋ پروبلەماسىن شەشۋ ٴۇشىن قانداي شارالار قابىلداپ جاتقانان سۇرادى.سەناتوردىڭ ايتۋىنشا، ٴدارىحانالاردى تەكسەرىستەر جاساۋعا تىيىم سالىنعان شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرى تىزىمىنەن الىپ تاستاۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋ كەرەك. سونداياق، تەگىن دارىلەردى زاڭسىز ساتىپ، پرەپاراتتاردى رەسەپتسىز وتكىزگەن ٴدارىحانا يەلەرى ٴۇشىن اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىكتى جۇمىسىن توقتاتىپ، ليسەنزياسىن قايتارىپ الۋعا دەيىن كۇشەيتۋ ماسالەسىن قاراۋ قاجەت.بۇعان دەيىن قر دەنساۋلىق ساقتاۋ ٴمينيسترى ەلجان ٴبىرتانوۆ دارىدارمەكتى رەسەپتسىز ساتۋعا تىيىم سالىناتىنىن ايتقان بولاتىن.نىعماتۋلين بيۋرو وتىرىسىن وتكىزدىدەپۋتاتتار مەمقىزمەتكەرلەردىڭ قوس ازاماتتىعىن تەكسەرۋدى تالاپ ەتتىٴبىرىڭعاي جيىنتىق تولەم جۇيەسىن ەنگىزۋدى كوزدەيتىن زاڭ جۇيەسى ماقۇلداندىبەسجۇلدىزدى قوناق ٴۇي قالاي ىىدگە بەرىلدى؟
|
14 تامىز 09:58نۇرسۇلتان. قازاقپارات چەمپيوندار ليگاسى جارتىلاي فينالىنا شىققان ەكىنشى كوماندا بەلگىلى بولدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.بۇگىن لەيپتسيگ گەرمانيا مەن اتلەتيكو مادريد يسپانيا كوماندالارى شەبەرلىك بايقاستى. ەكەۋىنىڭ دە دەڭگەيى قاتارلاس. سوندىقتان بۇل كەزدەسۋدە كىمنىڭ جەڭەتىنىن الدىنالا بولجاۋ وڭايعا سوققان جوق.ويىننىڭ ءبىرىنشى كەزەڭىندە لەيپتسيگ كومانداسى دوپ ۇستاۋ جونىنەن باسىم ەكەنىن بايقاتتى.دەگەنمەن ەكەۋى ءبىرءبىرىنىڭ قاقپاسىنان ساڭىلاۋ تابا العان جوق. ەكىنشى كەزەڭنىڭ 50مينۋتىندا لەيپتسيگ ويىنشىسى دانيەل ولمو ەسەپ اشسا، اتلەتيكو مادريد ساپىنان جواۋ فەليكس 71مينۋتتا پەنالتيدەن تارازى باسىن تەڭەستىردى. ال 88مينۋتتا لەيپتسيگ قايتادان العا شىقتى. جەڭىس گولىن تايلەر ادامس سوعىپ كەتتى.وسىلايشا لەيپتسيگ 2:1 ەسەبىمەن جەڭىسكە جەتىپ، جارتىلاي فينالعا جولداما الدى. ەندى ولار 18 تامىزدا پاري سەنجەرمەن فرانسيا كومانداسىمەن كەزدەسەدى.فرانسيالىق كلۋب كەشە اتلانتا يتاليا كومانداسىن جەڭگەن ەدى. ال 14 تامىزدا بارسەلونا يسپانيا مەن باۆاريا گەرمانيا، 15 تامىزدا مانچەستەر سيتي انگليا مەن ليون فرانسيا كوماندالارى شەبەرلىك بايقاسادى. جەڭىمپاز كوماندالار جالعىز ويىن ناتيجەسىمەن بەلگىلى بولادى.ەستەرىڭىزگە سالا كەتەلىك، چەمپيوندار ليگاسىنىڭ قالعان بولىگى پورتۋگاليا استاناسى ليسسابون قالاسىندا وتەدى. ول سەگىزدىك فينالى فورماتىندا بولادى. جارتىلاي فينال 1819، فينال 23 تامىز كۇندەرى وتكىزىلەدى.
|
ھاپىز قۇرئان بىلەن نىكاھلانغۇچىغا خاس ئەجىر بېرىلەمدۇ؟ ئۇيغۇرچە پەزىلەتلىك شەيخ مۇھەممەد سالىھ ئەلمۇنەججىدھاپىز قۇرئان بىلەن نىكاھلانغۇچىغا خاس ئەجىر بېرىلەمدۇ160144 نومۇرلۇق سوئالقۇرئان كەرىمنى ياد قىلغان كىشىلەر بىلەن توي قىلىشنىڭ پەزىلىتى بولسا، پەيغەمبەرلىك مىراسىنى كۆتۈرگەن كىشىلەر بىلەن توي قىلىشنىڭ پەزىلىتىدۇر. ئەگەر ئۇ قارى قۇرئان كەرىمدىن ياد ئالغان ئايەتلەرگە ئەمەل قىلسا، ئۇنىڭدا ياخشى خىسلەتلەرنىڭ ھەممىسى جۇغلانغان بولىدۇ. ئۇ كىشىنىڭ قەلبىدە يەنى ئىچكى قىسمىدا ئاللاھ تائالانىڭ كالامى بولغان قۇرئان كەرىم بار، تاشقى كۆرۈنۈشىدە ياخشى ئەمەللەر بىلەن گۈزەل ئەخلاق بىرلەشكەندۇر. بۇ ھەقتە ئاللاھ تائالا مۇنداق دەيدۇ: ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتَابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنَا مِنْ عِبَادِنَا تەرجىمىسى: ئاندىن بىز كىتاب يەنى قۇرئان نى بەندىلىرىمىزدىن بىز تاللىغان كىشىلەرگە مىراس قىلىپ بەردۇق. سۈرە پاتىر 32ئايەت.شۇنداق، پەزىلەتلىك كىشىلەر بىلەن توي قىلىش ئايالغا بەخت سائادەت ئىلىپ كېلىشى، شۇنداقلا، ئاللاھنىڭ ئىزنى بىلەن ياراملىق سالىھ پەرزەنتلەرنىڭ دۇنياغا كېلىشى، ئائىلىدە خاتىرجەملىك ۋە مېھرىمۇھەببەتنىڭ بارلىققا كېلىشىدە شەك يوقتۇر. لېكىن يۇقىرىدا بايان قىلىنغاندەك قۇرئان كەرىمنى ياد قىلغۇچى، قارىم ۋە قارى خېنىملارنىڭ قۇرئان كەرىم پرىنسىپىغا تولۇق ئەمەل قىلىشى، قۇرئان كەرىم ئەخلاقى بىلەن ئەخلاقلىنىشى ۋە ئۇنىڭ ئەدەپلىرى بىلەن ئەدەپلىنىشى، بارلىق ئىشلىرىدا ئاللاھ تائالاغا ھەقىقى تەقۋادار بولىشى شەرت قىلىنىدۇ. توي قىلىشتا بۇنداق شەرتكە ئۇيغۇن كىلىدىغان قىزيىگىتلەر تەلەپ قېلىنىدۇ، ئۆزىنىڭ ياد قىلغانلىرىغا ئەمەل قىلمايدىغان ياكى ياد قىلغانلىرى بىلەن ئۆزىنىڭ ئەدەپئەخلاقىدا ھېچقانداق ئۆزگىرىش ھاسىل بولمىغان مەغرۇر قارىملاردىن ھەزەر قىلىش كېرەك.پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام ساھابىلارنىڭ بەزىسىنى باشقا تويلۇق مېھرى يوق پەقەت قۇرئان ياد قىلغانلىقىغا ئاساسەن تويىنى قىلىپ قويغان. سەھل ئىبنى سەئد ئەسسائىدىي رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ مۇنداق دېگەن: مەن بىر بۆلەك كىشىلەر بىلەن پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنىڭ ھوزۇرىدا ئېدىم، تۇيۇقسىز بىر ئايال ئورنىدىن تۇرۇپ: ئى ئاللاھنىڭ ئەلچىسى! بۇ ئايال ئۆزىنى سىلىگە تەقدىم قىلدى، سىلى قانداق قارايلا؟ دېدى، پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام ئۇ ئايالغا ھېچنەرسە دېمىدى. ئاندىن ئۇ ئايال: ئى ئاللاھنىڭ ئەلچىسى! بۇ ئايال ئۆزىنى سىلىگە تەقدىم قىلدى، سىلى قانداق قارايلا؟ دېدى، پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام ئۇ ئايالغا ھېچنەرسە دېمىدى. ئۈچىنچى قېتىم ئۇ ئايال يەنە: ئى ئاللاھنىڭ ئەلچىسى! بۇ ئايال ئۆزىنى سىلىگە تەقدىم قىلدى، سىلى قانداق قارايلا؟ دېدى، پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام ئۇ ئايالغا ھېچنەرسە دېمىدى. جامائەت ئارىسىدىن بىر كىشى ئورنىدىن تۇرۇپ: ئى ئاللاھنىڭ ئەلچىسى! ئۇ ئايالنى ماڭا نىكاھلاپ قويسىلا؟، دېدى. پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام ئۇ كىشىدىن: سېنىڭ توي قىلغۇدەك بىرەر نەرسەڭ بارمۇ؟ دەپ سورىدى، ئۇ: ياق دېدى. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئۇنىڭغا: سەن بېرىپ ئىزدەپ باققىن، تۆمۈر ئۈزۈك چاغلىق بىر نەرسە بولسىمۇ تېپىپ كەلگىن دېدى. ئۇ كىشى قايتىپ كېلىپ: ئى ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرى! ھېچنەرسە تاپالمىدىم، ھەتتا تۆمۈر ئۈزۈكمۇ تاپالمىدىم دېدى. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئۇنىڭدىن: قۇرئاندىن قانچىلىك بىلىسەن؟ دەپ سورىدى. ئۇ كىشى: مەن پالانى، پالانى سۈرىلەرنى بىلىمەن دېدى. پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام: بارغىن، مەن ئۇ ئايالنى سەن بىلگەن قۇرئان ئايەتلىرى بەدىلىگە نىكاھ قىلىپ قويدۇم، دېدى. بۇ ھەدىسنى ئىمام بۇخارىي قۇرئان كەرىم بەدىلىگە نىكاھلىنىش دېگەن بۆلۈمدە 5149نومۇرلۇق ھەدىستە بايان قىلغان. مۇسلىم رىۋايىتى 1425ھەدىس.ئىمام نەسەئىي رەھىمەھۇللاھ بۇ ھەدىسنى: ئىسلامغا كېرىش بەدىلىگە نىكاھلىنىش دەپ چۈشەندۈرگەن. سەھەل ئىبنى سەئىد ئەسسائىدىي رەزىيەللاھۇ ئەنھۇنىڭ ھەدىسىنى بولسا: قۇرئان كەرىم ئايىتىگە ئاساسەن توي قىلىش دەپ چۈشەندۈرگەن. ئىمام نەسەئىي رەھىمەھۇللاھ ئىككىنچى ئېھتىماللىقنى كۈچلاندۈرۈشقا مايىل بولغان. پەتھۇل بارىي 9توم 212213بەتلەرگە مۇراجىئەت قىلىنسۇن.
|
19 قىركۇيەك 11:18الماتى. قازاقپارات قازاقستان تەلەراديوكورپوراتسياسى الماتىدا قورقىت اتا تەلەحيكاياسى شىعارماشىلىق توبىنىڭ وتىرىسىن وتكىزدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات كورپوراتسيانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.ايتا كەتەيىك، جيىنعا ق ر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى ايدا بالايەۆا قاتىستى.وسى جىلدىڭ باسىندا تۇركياعا رەسمي ساپارمەن بارعاندا ءبىرقاتار ورتاق كەلىسىمدەرگە قول جەتكىزگەن ەدىك. سونىڭ ءبىرى تۇركى جۇرتىنا ورتاق تاريحي تۇلعالار تۋرالى سەريالدار ءتۇسىرۋ. قورقىت اتا تۇركى الەمىنىڭ ەڭ ۇلى تۇلعالارىنىڭ ءبىرى، بارلىق تۇركى حالقىنا ورتاق تۇلعا، ورتاق مۇرا. سوندىقتان بۇل تۋىندى تەك ءبىزدىڭ كورەرمەندەرگە عانا ەمەس، باسقا دا ەلدەردە ۇلكەن سۇرانىس اكەلەدى دەپ سەنەمىن. تۇركيا، ءازىربايجان، وزبەكستان ەلدەرىن وسى جوباعا شاقىرىپ، ارىپتەستىك ورناتۋ جونىندە ۇسىنىس جاسادىق. قازىر ءتيىستى كەلىسسوزدەر ءجۇرىپ جاتىر، دەدى مينيستر ا. بالايەۆا تەلەحيكايانىڭ شىعاراشىلىق توبىمەن كەزدەسۋدە سويلەگەن سوزىندە.جوبا پروديۋسەرى شولپان باتىربايەۆا. باس كەڭەسشىسى ونەرتانۋشى، ەتنوگراف بەرىك ءجۇسىپوۆ. قازاقستان تەلەراديوكورپوراتسياسى بيىل جىل سوڭىنا دەيىن 6 تاريحي تەلەحيكايا ۇسىنادى. ولاردىڭ قاتارىندا دومالاق انا، جاڭگىر حان، احمەت بايتۇرسىن ۇلى، قانىش ساتبايەۆ، جۇمابەك تاشەنيەۆ، مۇقاعالي ماقاتايەۆ سىندى ۇلى تۇلعالارىمىز بار.تاريحي جوبالاردىڭ شىعارماشىلىق توپ قۇرامىن بەكىتۋ ەڭ كۇردەلى پروتسەسس. جىلدان جىلعا تاريحي سەريالدار ءوندىرىسىن ارتتىرۋ ارقىلى نارىقتا وسى سالاعا، ياعني، تاريحي سەريالدار ودىرىسىنە بەيىمدەلگەن مامانداردى كوبەيتتىك، كومپانيالار سانى دا ارتتى.بۇل تاريحي تەليەۆيزيالىق جوبالار ساپاسىنىڭ ارتا بەرەتىنىن بىلدىرەدى. وسى ماقساتتا ءتيىستى مينيسترلىكتىڭ قولداۋىمەن بيىل تۇڭعىش رەت وندىرىسكە ءۇش جىلدىق مەرزىم بەرىلىپ وتىر. ءتورت ءبولىمدى قورقىت اتا تەلەحيكاياسىنىڭ بيىل تەك ستسەناريى جازىلادى، دەدى باسقارما ءتورايىمى ءلاززات تانىسباي.وتىرىسقا ەتنوگراف تىنىسبەك قوڭىراتبايەۆ، قينوسىنشى دارەجان ومىربايەۆ، جۋرناليست، ادەبيەتتانۋشى ءاليا بوپەجانوۆا، كينوتانۋشى گۇلجان ناۋرىزبەكوۆا، جۋرناليست قاينار ولجاي، ونەرتانۋشى، پروفەسسور ساعاتبەك قاليەۆ، سەناريست بەكزات مىرزاحمەت قاتىستى.4 قازاقستان دەلەگاتسياسى كابۋلدا اۋعانستاننىڭ قازىرگى اكىمشىلىگى وكىلدەرىمەن كەزدەستى
|
ايماقتار 27 شىلدە، 2021جاقىن بولاشاقتا قالا ماڭىنداعى قوقىس پوليگوندارى ءتۇپ ورنىمەن جويىلىپ، قالا كوشەلەرىندە تسەللوفان ۇشىپ، بوتەلكە جايراپ جاتپايتىن شىعار. ولاي دەيتىنىمىز، وسكەمەن مەن سەمەيدە قوقىس سۇرىپتايتىن ەكى زاۋىتتىڭ قۇرىلىسى باستالعان. زاۋىت ىسكە قوسىلعاننان كەيىن تۇرمىستىق قالدىقتاردىڭ 30 پايىزى قايتا وڭدەۋگە جونەلتىلىپ وتىرادى.قوقىس پوليگونىنىڭ كەشەنى وسكەمەنگە تاياۋ 4،2 گەكتار اۋماققا سالىنىپ جاتىر. ونىڭ قۇرىلىسىمەن رەسپۋبليكا بويىنشا قالدىقتاردى جيناۋ، تاسىمالداۋ، قايتا وڭدەۋ جانە كادەگە جاراتۋدى ۇيىمداستىرۋشى وكم وپەراتور كومپانياسى وكىلدەرى تانىستىردى. جوبا جەتەكشىسىنىڭ ايتۋىنشا، عيماراتتىڭ ىرگەتاسى قۇيىلىپ، كوممۋنيكاتسيا جۇرگىزىلدى. قازىر مەتالل كونسترۋكتسيادان جاسالعان كورپۋستى مونتاجداۋعا دايىندىق باستالدى. كەشەن جىلىنا 100 مىڭ توننا تۇرمىستىق قالدىقتى سۇرىپتاي الادى. پايدالانۋعا 30 تامىزدا، قالا كۇنىنە وراي بەرىلمەك. ال سەمەيدەگى زاۋىت 29 تامىزدا قولدانىسقا وتەدى.وسكەمەنسپەتسكوممۋنترانس كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى قازەز ماحامبەتوۆتىڭ ايتۋىنشا، زاۋىتقا كەلگەن قوقىستىڭ پاكەتى ارنايى ماشينادا اشىلادى. سودان كەيىن ءتورت ادامدىق كابينادا وڭدەۋگە جارامسىز ءىرى قالدىقتار قولمەن الىنىپ تاستالادى. ودان ارى بارابان سەپاراتوردا ۇساق، ءىرى قالدىقتار ەلەكتەن وتەدى، بالليستيكالىق سەپاراتوردا قالدىقتار تويتارىلادى، ماگنيت سەپاراتوردا قارا مەتالدار الىنىپ تاستالادى، قۇيىن توك سەپاراتورىندا اليۋميني مەتالداردى سۇرىپتايدى، وپتيكا سەپاراتورىندا قالدىقتار ساۋلە ارقىلى جەكەجەكە مىسالى، قاعاز، پلاستيك، تسەللوفان بولىنەدى دە، سوڭعى كەزەڭ نىعىزداۋعا جىبەرىلەدى. بۇل بولىمدە سۇرىپتاۋدان وتكەن قالدىقتار جينالىپ، بۋنكەرگە ساقتاۋعا قويىلادى. قويما تولعاندا قالدىقتار نىعىزدالىپ، پاكەتتەلەدى دە باسقا وبلىستاعى وڭدەيتىن زاۋىتتارعا جونەلتىلەدى. اۆتومات جابدىقتاردى باسقارۋعا شامامەن 30 ادام جۇمىسقا الىنادى. ودان بولەك ءتورتبەس ادام كۇزەتشى رەتىندە جۇمىسپەن قامتىلۋى مۇمكىن. ايتا كەتەيىك، ءبىز گرەكياعا ەكى رەت باردىق. ءبىرىنشى رەت وسى اتالعان جابدىقتاردى تاڭدادىق. ەكىنشى رەت ولارمەن جۇمىس ىستەۋدى ۇيرەنىپ قايتتىق، دەدى ق.ماحامبەتوۆ.ونىڭ سوزىنشە، بۇل اۆتوماتتاندىرىلعان برەندىنىڭ جابدىقتارى گرەكيادان 1،35 ملرد تەڭگەگە ساتىپ الىنعان. قازىر قالاعا وپتيكالىق جانە بالليستيكالىق سەپاراتورلار جەتكىزىلدى. تىزبەكتى جانە تاسپالى كونۆەيەرلەر، الدىن الا سۇرىپتاۋ كابيناسى مەن بارابان سەپاراتورى كەلەسى پارتيامەن الدىرىلادى. جابدىقتار قالا اكىمدىگىنىڭ بالانسىنا بەرىلەدى. وسكەمەندە تۇرعىن ءۇي اۋلالارىنا سارى، كوك جانە جاسىل ءتۇستى قوقىس كونتەينەرلەرى قويىلىپ جاتىر. ارقايسىسىنىڭ سىرتىندا قانداي قالدىقتاردى تاستاۋ كەرەك ەكەنى جازىلعان. سارى كونتەينەر قاعاز، پلاستيك قالدىقتارعا، كوك كونتەينەر شىنى ىدىستارعا، ال جاسىل كونتەينەر تاماق قالدىقتارىنا ارنالعان. مۇنى جوباسى اياسىندا ەرىكتىلەر دە حالىق اراسىندا ناسيحاتتاپ، ءتۇسىندىرىپ شىعادى، دەدى جوباسىنىڭ ۇيلەستىرۋشىسى اسىل وقاپوۆا.وكم وپەراتورى كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى مەدەت قۇمارعاليەۆ حالىق بۇل ءىستى دۇرىس تۇسىنەدى جانە قالانىڭ ەكولوگيالىق احۋالىن جاقسارتۋعا اتسالىسۋعا دايار دەپ سەنەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، الدىڭعى قاتارلى ەلدەر قالدىقتى سۇرىپتاپ، وڭدەۋگە الدەقاشان كىرىسىپ كەتكەن. ەكولوگيالىق احۋال الەمدە قاتتى ۋشىعىپ تۇرعاندىقتان، قورشاعان ورتانى تازا ۇستاۋ، تابيعي ءونىم تۇتىنۋ وتە وزەكتى بولىپ وتىر. ەگەر تۇرعىندار قالدىقتىڭ ءبارىن ءبىر كونتەينەرگە سالسا نەمەسە تاسىمالداۋشى جۇك ماشينالارى تاعام قالدىقتارىن وزگەسىنە قوسىپ الىپ كەلسە، جوبا قۇرىدى دەپ ايتا بەرۋگە بولادى. سوندىقتان ءار كونتەينەردەگى قوقىستى ءارتۇرلى جۇك كولىگى زاۋىتقا جەتكىزىپ تۇرادى. تۇرعىندار ماكۋلاتۋرا، پلاستيك، شىنى جانە مەتالل قالدىقتارىن بىزگە تاپسىرىپ، تابىس تابا الادى. تامىزدان باستاپ جوباسىن جۇزەگە اسىرامىز. تۇرعىندار وسى جوبانىڭ قوسىمشاسىن سمارتفونعا جۇكتەي وتىرىپ، ساۋداساتتىق تاسىلىمەن جيناعان قالدىقتارىن وتكىزە الادى. ايتا كەتەيىن، ەلىمىزدە قاعاز، شىنى قالدىقتاردى وڭدەيتىن زاۋىتتار بار. ولار شيكىزاتقا ءزارۋ. سوندىقتان زاۋىت جۇمىسى ناتيجەلى بولارى انىق. ءبىز قوقىس جيناۋ، سۇرىپتاۋمەن اينالىسقىسى كەلەتىن بيزنەسمەندەرگە دە قۋاناقۋانا قولداۋ كورسەتەتىنىمىزدى حابارلايمىز، دەيدى م.قۇمارعاليەۆ.سونىمەن زاۋىت قالادا جينالاتىن قالدىقتىڭ 30 پايىزىن وڭدەيدى. وڭدەلمەيتىنى تاعام قالدىقتارى. ول شامامەن ءبىر جىل كولەمىندە قولدانىستاعى پوليگونعا تاستالادى. ال كەلەسى جىلى قوقىس ورتەيتىن زاۋىت سالىنادى. قولدانىستاعى پوليگون تولىپ، پايدالانۋ مەرزىمى اسىپ تۇرعانى بارىمىزگە بەلگىلى. كەلەسى جىلعا دەيىن وندا تاعام قالدىقتارى سىعىمدالىپ تاستالادى. كەلەسى جىلى ءدال وسى ماڭدا قوقىس ورتەيتىن زاۋىت سالىنادى. وڭدەلمەيتىن قالدىقتار سوندا ورتەلەدى. قازىر پوليگوندا جينالعان قوقىس تا سوندا ورتەلەدى. دەمەك، بولاشاقتا بىزگە قوقىس پوليگونى مۇلدە كەرەك ەمەس، دەيدى قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى دەنيس فەدچەنكو.قالادا قوقىس پوليگونى ماسەلەسىنىڭ شەشىمى بىرنەشە جىلدان بەرى تابىلماي كەلگەن. اۋلالار مەن ايالدامالارعا ءتۇرلى قوقىس جاشىكتەرى جانە كونتەينەرلەر بۇعان دەيىن دە قويىلعانىمەن، ونىڭ اقىرى تۇسىنىكسىز كۇيدە قالا بەرگەن. ەندىگى ۋاقىتتا بۇل سۇرىپتاۋ زاۋىتى اياقسىز قالماسا يگى.
|
مۇۋەپپەقىيەتلىك ئالاقە ئورنىتىشنىڭ بىرقانچە خىل ئۇسۇلى20171012 19:36:11 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىئۆز دائىرىسىدىكىلەر بىلەن بولغان نورمال ئالاقىنى ساقلاش ئۈچۈن ۋاقىتنى ئەپچىللىك ۋە ئىجادچانلىق بىلەن ئورۇنلاشتۇرۇش، مەسىلەن، ئۆزى ئۈچۈن ئالاھىدە بولغان شەخسلەرنىڭ تۇغۇلغان كۈنى، توي خاتىرە كۈنى قاتارلىق مۇھىم كۈنلەردە ئۇلارغا تېلىفۇن قىلىش ياكى تەبرىك كارتىسى ئەۋەتىش ئارقىلىق ئۇلارنى دائىم ئەسلەپ تۇرىدىغانلىقىنى بىلدۈرۈش دېگەندەك.بەلگىلىك مۇناسىۋەت تورى ئورنىتىڭ.ئىشەنچىلىك بىرنەچچە كىشىنى تاللاپ ياخشى كىشىلىك مۇناسىۋەت تورى قۇرۇش كېرەك. تاللىغان بۇ كىشىلەر سىزنىڭ دوستىڭىز، ئۇرۇق تۇققىنىڭىز ياكى كەسپتىكى مۇناسىۋىتىڭىىز قويۇق بولغان ئادەملەردىن بولسىمۇ بولىدۇ. ئۇلار سىزنىڭ تەسىر كۈچىڭىزنى ھەم ئارتۇقچىلىقىڭىزنى جارىي قىلدۇرىشىڭىزغا ياردەم بېرىدۇ. ئۇلار چىن كۆڭلىڭىزدىن سىز ئۈچۈن باش قاتتۇرىدۇ. سىزمۇ ئۇلار بىلەن خوشاللىق ئىچىدە ھەمكارلىشىسىز ھەم ئۇلارنىڭ ئىشى ئۈچۈن باش قاتتۇرىسىز. مۇشۇنداق ئادەملىرىڭىزنىڭ بولغىنى ئۈچۈن پەخىرلىنىسىز.باشقىلار بىلەن ئالاقە قىلغاندا ئۆزىڭىزنى نامايەن قىلىشقا ماھىر بولۇڭ.باشقىلار سىز بىلەن ئالاقە قىلىشتىن بۇرۇن چوقۇم سىزنىڭ نىمە ئىش قىلىدىغانلىقىڭىزنى سورايدۇ. بۇنداق ۋاقىتتا سىز ئاددىيلا قىلىپ مەن كومپىيوتېر شېركىتىدە ئىشلەيمەن دەپلا جاۋاپ بەرسىڭىز، چوقۇم قارشى تەرەپ بىلەن پىكىر ئالماشتۇرىدىغان ياخشى بىر پۇرسەتنى قولدىن بېرىپ قويغان بولىسىز. سىز: مەن بىر كومپىيوتېر شېركىتىدە يۇمشاق دېتال خىزمىتىگە مەسئۇل، ئاساسەن بىر قىسىم ئاددىي يۇمشاق دېتاللارنىڭ پروگراممىسىنى تۈزىمىز، مەن ئادەتتە تىك تاكتوپ، پەيتوپ ئويناشقا ئامراق، بەزىدە يېزىقچىلىق بىلەنمۇ شۇغۇللىنىمەن دەپ جاۋاپ بەرسىڭىز، قىسقىغىنا بىرنەچچە مىنۇت ۋاقىت ئىچىدە ئۆزىڭىزنى تولۇق تونۇشتۇرۇپلا قالماي، يەنە قارشى تەرەپكە پاراڭلىشىدىغان بىرقانچە تېما چىقىرىپ بەرگەن بولىسىز. كىم بىلىدۇ، بۇلارنى بىلگەندىن كېيىن ئۇ سىز بىلەن كەسپ جەھەتتىن ھەمكارلىشىپ قالامدۇ تېخى. شۇڭا ھەرقانداق سورۇندا چوقۇم لايىقىدا ئۆزىڭىزنى تونۇشتۇرۇشنى ئۆگۈنىۋېلىڭ.كىشىلىك مۇناسىۋەت قائىدىسىگە ئەمەل قىلىڭ.ھەر ۋاقىت باشقىلار ماڭا نىمە ئىش قىلىپ بېرەلەيدۇ ئەمەس، بەلكى مەن باشقىلار ئۈچۈن نىمە ئىش قىلىپ بېرەلەيمەن دېگەندىن ئىبارەت كىشىلىك مۇناسىۋەت قائىدىسىگە ئەمەل قىلىشنى ئەستىن چىقارماڭ. باشقىلارنىڭ سۇئالىغا جاۋاپ بەرگەندە: سىزگە قانداق ياردىمىم كېرەك دەپ سوراشنىمۇ ئۇنتۇپ قالماڭ.مۇۋاپىق يىغىلىش ۋە سورۇنلارغا بېرىپ تۇرۇڭ.بەزى سورۇنلاردا سىزنىڭ كونا تونۇشلىرىڭىمۇ بولۇشى مۇمكىن، بۇ پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ سىز كۆرۈشمىگىلى ئۇزۇن بولغان تونۇشلىرىڭىز بىلەن كۆرۈشەلەيسىز ھەم ئۇلاردا قالدۇرغان تەسىرىڭىزنى يەنىمۇ ياخشىلىيالايسىز. يەنە باشقىلار بىلەن تونۇشۇپ يېڭى دوست تاپالايسىز. شۇڭا سىز ئۈچۈن مۇھىم بولغان كىشىلەر ئورۇنلاشتۇرغان يىغىلىشلارغا، مەيلى ئۇ دوستلار يىغىلىشى بولسۇن، مەيلى قىزىنىڭ توي مۇراسىمى بولسۇن چوقۇم قاتنىشىڭ.ھەممىدىن بۇرۇن تەبرىكلەڭ.دوستىڭىز ئۇنۋان ئالغان ياكى ئۇنىڭ ئائىلىسىدە بىرەر خوشاللىق ئىش بولغاندا چوقۇم ھەممىدىن بۇرۇن تەبرىكلەڭ ھەم ئۇنىڭغا شۇ ۋاقىتتىكى كەيپىياتىڭىزنى بىلدۈرۈڭ. ئەگەر ئۆزىڭىز بارالمىسىڭىز تېلىفۇن قىلىپ ئۆزىڭىزنىڭ ئۇلار ئۈچۈن خوشال بولغانلىقىڭىزنى بىلدۈرۈڭ.خىزمەت سەپىرىدىن ئۈنۈملۈك پايدىلىنىڭ.سىز خىزمەتكە بارماقچى بولغان شەھەردە بىرەر دوستىڭىز بار بولسا، چوقۇم ۋاقىت چىقىرىپ ئۇنىڭ بىلەن بىللە تاماق يېگەچ كۆرۈشۈپ قويۇشنى ئۇنتۇماڭ.بارلىق كۈچىڭىزنى چىقىرىڭ.مۇناسىۋەت ئورناتماقچى بولغان ئىككى تەرەپ ئۆزىنىڭ بارلىق ئىېنىرگىيەسى ۋە ئىجادچانلىقىنى سەرپ قىلىش ئارقىلىق قارشى تەرەپنىڭ قەلب تۆرىدىن ئورۇن ئالىدۇدە، ئاندىن بۇ مۇناسىۋەت ئۇزۇن داۋاملىشىدۇ. سىز نىمە ئۈچۈن مېنىڭ مۇناسىۋەت تورۇمدىكى ئادەم ئوندىن ئاشمايدۇ؟ دەپ سورىشىڭىز مۇمكىن. چۈنكى كۈچلۈك مۇناسىۋەت سىزدىن ئاز دېگەندىمۇ ئايدا بىرەر قېتىم قارشى تەرەپنى ئىزدەشنى تەلەپ قىلىدۇ، شۇڭا سىزنىڭ بارلىق ئېنىرگىيەرىڭىز ئاللىبۇرۇن مۇشۇ بىر قانچە كىشى تەرىپىدىن خوراپ تۈگىگەن بولۇشى مۇمكىن. مۇقىم بولغان مۇناسىۋەتنى ساقلاش ئۈچۈن سىزدە چوقۇم نۇرغۇن ئېنىرگىيە ۋە ۋاقىتتىن ئۈنۈملۈك، تولۇق پايدىلىنالايدىغان قەلب بولۇشى كېرەك.باشقىلارغا ياردەم بېرىڭ.دوستىڭىز قېيىنچىلىققا يولۇققاندا دەرھال تەسەللىي بېرىڭ ياكى ئۇنىڭ قىيىنچىلىقنى يېڭىشىگە ياردەم بېرىڭ. ئۇلار چۈشكۈنلەشكەندە ئۇلارغا تېلىفۇن قىلىپ روھىنى كۆتۈرىدىغان گەپلەرنى قىلىپ قويۇڭ. سىزنىڭ مۇناسىۋەت تورىڭىزدىكى كىم قىيىنچىلىققا يولۇقسا ئۇنىڭ بىلەن كونا تونۇش بولۇڭ، ياكى يېڭى تونۇش بولۇڭ، ئۇنىڭ بىلەن ئالاقىلىشىپ، قولىڭىزدىن كېلىشىچە ياردەم بېرىڭ. بۇمۇ ئۇنى قوللايدىغانلىقىڭىزنى ئىپادىلەشنىڭ بىر خىل ئۇسۇلى.ھەمىشە قۇبۇل قىلغۇچى بولماڭ. مۇناسىۋەت تورىدا ھەمىشە قۇبۇل قىلغۇچى بولماسلىق كېرەك. ھەمىشە قۇبۇل قىلىشنىلا بىلىپ، بەدەل تۆلىمىسىڭىز ھەرقانداق كىشى سىزدىن تەبىئىيلا يىراقلىشىپ كېتىدۇ. باشقىلار بىلەن مۇناسىۋەت ئورناتقاندا كەسپىڭىز ھەم ئائىلىڭىز بۇ مۇناسىۋەت تورىدىن ئايرىلالمايدىغان دەرىجىدە مۇستەھكەم قۇرىشىڭىز كېرەك. بۇنىڭ ئۈچۈن سىزمۇ باشقىلارغا ئوخشاشلا پۈتۈن كۈچىڭىز بىلەن تىرىشچانلىق كۆرسىتىشىڭىز كېرەك، پەقەت قۇبۇل قىلغۇچىلا بولۇپ، پايدىغا ئېرىشىشنىلا ئويلىسىڭىز، مۇناسىۋەت تورىنىڭ سىرتىدا قېلىشىڭىز مۇمكىن.
|
بۇنداق ئامېرىكىچە كىشىلىك ھوقۇق نېمىدېگەن قوش ئۆلچەملىك! نېمىدېگەن زومىگەر!خەلق تورىبۇنداق ئامېرىكىچە كىشىلىك ھوقۇق نېمىدېگەن قوش ئۆلچەملىك! نېمىدېگەن زومىگەر!2021.12.29 22:34 مەنبە: خەلق تورىخەلق تورى ئۇيغۇرچە قانىلىنىڭ 12ئاينىڭ 29كۈنى بېيجىڭدىن بەرگەن تېلېگراممىسى: ئامېرىكىدا داغدۇغا بىلەن ئۆتكۈزۈلگەن ئاتالمىش دېموكراتىيە باشلىقلار يىغىنى كىشىلەرنىڭ نارازىلىق سادالىرى ئىچىدە ئاخىرلاشتى، بىر قىسىم ئامېرىكا سىياسەتۋازلىرى يەنە ئىنسانىي ھوقۇق تېمىسىنى كۆتۈرۈپ چىقىپ كۆپتۈردى: ئاقساراينىڭ بىر پارچە ئەسلەتمىسىدە نوپۇس ئەتكەسچىلىكىدىن ئىبارەت كونا مۇقامنى يەنە توۋلاپ، ئافغانىستان، بىرما، جۇڭگو قاتارلىق دۆلەتلەرگە ئاتالمىش كېسىم ئېلىپ باردى؛ ئامېرىكا پارلامېنتى شىنجاڭغا ئالاقىدار قانۇن لايىھەسىنى ماقۇللاپ، شىنجاڭدا مەجبۇرىي ئەمگەككە سېلىش مەۋجۇد، دېگەن يالغان گەپنى توختىماي تەكرارلىدى؛ ئامېرىكا گوۋۇيۈەنى بىر مۇئاۋىن دۆلەت كاتىپىنى شىزاڭ ئىشلىرىنى ئالاھىدە ماسلاشتۇرغۇچىلىققا تەيىنلەپ، جۇڭگونىڭ شىزاڭ ئىشلىرىغا قول شىلتىدى... بۇنىڭغا جۇڭگونىڭ ئالاقىدار تەرەپلىرى يوللۇق ۋە كۈچلۈك رەددىيە بەردى.جۇڭگودا: ئىشى ئاقمىسا، مەسىلىنى ئۆزىدىن ئىزدەش كېرەك دەيدىغان بىر قەدىمكى سۆز بار. ئامېرىكا كىشىلىك ھوقۇق سوتچىسى بولۇشنى قولغا كەلتۈرۈشتىن بۇرۇن، ئۆزئۆزىدىن بۇنداق سالاھىيەتنىڭ باريوقلۇقىنى سورىشى كېرەك. ئۆتكەن بەش يىلدا، ھەر يىلى ئامېرىكىدا مەجبۇرىي ئەمگەك بىلەن شۇغۇللىنىدىغانلارنىڭ سانى 100 مىڭغا يەتتى، بۇنىڭ يېرىمى قانتەر بەدىلىگە كەلگەن زاۋۇتلارغا سېتىلدى ياكى ئائىلە قۇللۇقىغا ئۇچرىدى؛ 2019يىلى ئامېرىكا 11 مىڭ 500 قېتىمدىن ئارتۇق نوپۇس ئېلىپسېتىش دېلوسىنى دوكلات قىلىپ، 2015يىلىدىكىدىن بىر ھەسسىدىن كۆپرەك قاتلىدى. بۇنىڭدىن كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى، ئادەم توشۇپ سېتىش، مەجبۇرىي ئەمگەككە سېلىش قالپىقى ئامېرىكىنىڭ بېشىغا دەل ماس كېلىدۇ. بۇ، ئامېرىكىنىڭ كىشىلىك ھوقۇققا دەخلىتەرۇز قىلىش پاكىتىنىڭ بىر بۇرجىكى.ئامېرىكىنىڭ رەزىل كىشىلىك ھوقۇق خاتىرىسىنى ۋاراقلىساق، دۆلەت ئىچىدىكى يېڭى تىپتىكى تاجسىمان ۋىرۇسلۇق ئۆپكە ياللۇغى بىلەن ئۆلگەن بىمار 810 مىڭدىن ئاشقاندىن تارتىپ ئىرقىي كەمسىتىش، زوراۋانلىق جىنايىتى، قورالياراغ يامراش قاتارلىق ئىجتىمائىي مەسىلىلەر بارغانسېرى كەسكىنلەشكەنگە قەدەر، ئىراق، ئافغانىستان، سۇرىيەدە ئاددىي پۇقرالارنى قالايمىقان ئۆلتۈرۈشتىن يۇقۇم مەزگىلىدە باشقا دۆلەتلەرگە قارىتىلغان يەككە جازانى سىجىل زورايتقانغا قەدەر... ھە دېسىلا كىشىلىك ھوقۇق قوغدىغۇچىسى دەپ ئۆزىگە تەمەننا قويىدىغان بۇ دەرىجىدىن تاشقىرى چوڭ دۆلەتنىڭ ئىچكى جەھەتتە ئىدارە قىلىشى كارغا كەلمەي، تاشقى جەھەتتە شەخسىيەتچىلىك قىلىپ زومىگەرلىك قىلىپ، دەل دۇنيادىكى كىشىلىك ھوقۇق ئاپىتىنىڭ ئەڭ چوڭ پەيدا قىلغۇچىسى بولۇپ قالدى. ئىنتايىن كۈلكىلىك يېرى شۇكى، بەزى ئامېرىكىلىق سىياسەتۋازلار باشقا دۆلەتلەرنىڭ كىشىلىك ھوقۇق ئەھۋالىغا كۆڭۈل بۆلۈپ، تۈرلۈك دوكلات، قانۇن لايىھەلىرىنى ئويدۇرۇپ چىقىرىپ، باشقا دۆلەتلەرگە قالايمىقان دورا يېزىپ بەرگەن بولسىمۇ، لېكىن ئىزچىل تۈردە ئۆز دۆلىتىنىڭ ئېغىر كىشىلىك ھوقۇق ئىللەتلىرىنى تاللاش خاراكتېرلىك كۆرمەس بولۇپ قالدى. بۇنداق ئامېرىكىچە كىشىلىك ھوقۇق نېمىدېگەن قوش ئۆلچەملىك! نېمىدېگەن زومىگەر!يالغان گەپنى مىڭ قېتىم تەكرارلىسىمۇ يەنىلا يالغان گەپ. جۇڭگونىڭ كىشىلىك ھوقۇق ئەھۋالىنىڭ قانداق ئىكەنلىكى ھەققىدە جۇڭگو خەلقى ئەڭ سۆز قىلىش ھوقۇقىغا ئىگە، رەڭلىك كۆزەينەك تاقىغان ئامېرىكا سىياسەتۋازلىرىنىڭ قارىغۇلارچە جۆيلۈش ھوقۇقى يوق. ئۇزاقتىن بۇيان، جۇڭگو خەلقنى مەركەز قىلغان كىشىلىك ھوقۇق ئىدىيەسىدە چىڭ تۇرۇپ، جۇڭگونىڭ دۆلەت ئەھۋالى ۋە ئېھتىياجىغا ئۇيغۇن كېلىدىغان كىشىلىك ھوقۇق تەرەققىيات يولىنى تېپىپ چىقتى. جۇڭگونىڭ ئومۇميۈزلۈك ھاللىق جەمئىيەت قۇرۇپ چىقىشى دۇنيا ئىنسانىي ھوقۇق ئىشلىرىنىڭ تەرەققىيات تارىخىدىكى مۇھىم ئابىدە. ئامېرىكىدىكى داڭلىق ئاممىۋى مۇناسىۋەت شىركىتى ئېدمان ئېلان قىلغان ئىشەنچ دەرىجىسىنى تەكشۈرۈشتە كۆرسىتىلىشىچە، جۇڭگو خەلقىنىڭ ھۆكۈمەتكە بولغان ئىشەنچ دەرىجىسى 95 كە يەتكەن. ئامېرىكا سىياسەتۋازلىرى چاچقان پاسكىنا سۇ جۇڭگونىڭ ئىناق، ئىتتىپاق مىللەتلەر مۇناسىۋىتىگە تەسىر يەتكۈزەلمەيدۇ، جۇڭگونىڭ تىنچ تەرەققىيات چوڭ ۋەزىيىتىگە توسقۇنلۇق قىلالمايدۇ، پەقەت ئامېرىكىنىڭ خەلقئارادىكى ئىناۋىتى ۋە ئوبرازىنى يەنىمۇ غۇلىتىۋېتىدۇ.
|
استانا سۋ ارناسىنىڭ بۇرىنعى باس ديرەكتورى 7 جىلعا سوتتالدى15 تامىز 13:42نۇر سۇلتان. قازاقپارات ق ر سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس قيمىل اگەنتتىگىنىڭ نۇر سۇلتان قالالىق دەپارتامەنتى استانا سۋ ارناسى ر م ك بۇرىنعى باس ديرەكتورى ۆ. دوسايەۆقا قاتىستى سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ شارالارىن مەرزىمىنەن بۇرىن اياقتادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.جەمقورلىققا قارسى قىزمەت تاراتقان مالىمەتتەرگە قاراعاندا، دوسايەۆ مەملەكەتتىك كوممۋنالدىق كاسىپورىننىڭ باس ديرەكتورى بولىپ جۇمىس ىستەپ جۇرگەن كەزىندە قاراماعانداعى قىزمەتكەر ارقىلى تەحنو پوليس جيلستروي ج ش س ءنىڭ باسشىسىنان جاس وتباسى2 تۇرعىن ءۇي كەشەنىنەن 3 بولمەلى پاتەر جانە 60 مىڭ دوللار كولەمىندەگى پارانى جىلجىمايتىن مۇلىكتى ج ش س گە بەرۋ قوسىمشا كەلىسىمشارتىن جاساعانى ءۇشىن العان.بيىلعى جىلدىڭ 14 تامىزىندا نۇر سۇلتان قالالىق قىلمىستىق ىستەر جونىندەگى مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق سوتىنىڭ ۇكىمىمەن دوسايەۆ 7 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى. ول جازاسىن قاۋىپسىزدىگى تومەن تۇزەۋ مەكەمەسىندە وتەيدى. سوتتالۋشى ءومىر بويى مەملەكەتتىك قىزمەتتە لاۋازىمدى قىزمەت اتقارۋ قۇقىعىنان ايىرىلدى، دەپ اتاپ وتەدى ۆەدومستۆودان.
|
قر ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى ستەپنوگورسك قالاسىندا قۇرامىندا پوليحلورديفەنيل بار پحد قالدىقتاردى كادەگە جاراتۋ زاۋىتىن سالۋدى جوسپارلامايدى. بۇل تۋرالى بۇگىن ستەپنوگورسك قالاسىنىڭ ەكولوگيالىق ماسەلەلەرىنە ارنالعان بەينەكونفەرەنتسيا بارىسىندا ۋاكىلەتتى ورگاننىڭ ۆيتسەءمينيسترى احمەتجان پىرىمقۇلوۆ مالىمدەدى. قازىرگى زامانعى قوندىرعىنى ورنالاستىرۋ ءۇشىن وڭىردەن تىس بالامالى ۋچاسكە ايقىندالاتىن بولادى.كونفەرەنتسياعا 40تان استام ادام قاتىستى، ولار ستەپنوگورسك قالاسىنىڭ باسشىسى ەركەبۇلان باياحمەتوۆ، جاسىل دامۋ اق باسشىلىعى، قازاقستاننىڭ ەكولوگيالىق ۇيىمدارى قاۋىمداستىعى، تۇراقتى ورگانيكالىق لاستاعىشتارمەن جۇمىس جونىندەگى ساراپشىلار، قوعام قايراتكەرلەرى جانە ستەپنوگورسك قالاسىنىڭ باستاماشىل توبىنىڭ وكىلى ۆياچەسلاۆ چەرەپكوۆ.قاتىسۋشىلار پحدقالدىقتاردى ساقتاۋ ماسەلەسىنە ەرەكشە نازار اۋداردى. وعان تاۋەلسىز ساراپشى ءامينا بەيبىتوۆانىڭ قورىتىندىسى ۇسىنىلدى. قالدىقتار حالىقارالىق اكتىلەر مەن ۇلتتىق ەكولوگيالىق زاڭنامانىڭ تالاپتارىنا سايكەس قايتا ورالعان، قاپتاما ماتەريالى بۇۇ تالاپتارىنا سايكەس سەرتيفيكاتتالعان جانە تاڭبالانعان، سونداياق تاسىمالداۋ، قايتا تيەۋ جانە ساقتاۋ كەزىندە اعىپ كەتۋ مەن زاقىمدانۋدى كورروزيانى بولدىرمايدى، دەلىنگەن ساراپشىنىڭ قورىتىندىسىندا.ساراپشىلار ەكوليۋكساس جشس قويماسىنداعى پحد قالدىقتار قاپتاماسىنىڭ قورعالۋ دەڭگەيى حالىقارالىق اكتىلەرمەن بەلگىلەنگەن قاجەتتى تالاپتاردان بىرنەشە ەسە اسىپ تۇسكەنىن اتاپ ءوتتى.مينيسترلىك وكىلدەرى ەكوليۋكساس جشس قويمالارىن قاراپ، بەينەكونفەرەنتسيا بارىسىندا: پحد ساقتاۋ شارتتارى زاڭنامانىڭ بارلىق تالاپتارىنا سايكەس كەلەدى جانە قورشاعان ورتا مەن حالىقتىڭ دەنساۋلىعىنا قاۋىپ توندىرمەيدى، دەپ تۇيىندەدى. ءوز كەزەگىندە، مينيسترلىك قازگيدرومەت رمك ماماندارىنىڭ پحدقالدىقتاردى ۋاقىتشا ساقتاۋ قويماسى اۋماعىنداعى اۋا مەن توپىراق ساپاسىنا تۇراقتى مونيتورينگ جۇرگىزۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋدا.قر ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى ستەپنوگورسك قالاسىنداعى جاعدايدى باقىلاۋدا ۇستايدى جانە وسى وڭىردەگى وزەكتى ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى تالقىلاۋ بويىنشا بىرقاتار كەزدەسۋلەر وتكىزۋگە نيەتتى.
|
ۇستاز بولۋ ابىرويلى ءىس ادىرنا ۇلتتىق پورتالىۇستاز بولۋ ابىرويلى ءىستۋعان توپىراقتى ءسۇيۋ تەك ىسپەن دالەلدەنەدى. ادام بالاسىنىڭ ويىندا ارقاشان تۋعان جەرىنە كومەك قولىن سوزسام دەگەن ماقسات بولاتىنى انىق. جاستار اراسىندا وسى ماقساتىن ورىنداپ، تۋعان جەرىنە قىزمەت كورسەتىپ جۇرگەن زامانداستارىمىز دا بار. وسى ورايدا ءالفارابي اتىنداعى قازۇۋ تۇلەگى توعامباي اياۋلىم قاناتقىزىمەن سۇحبات جۇرگىزگەن ەدىك. اياۋلىم، تۋعان جەرىڭىزگە جاس مامان رەتىندە جۇمىسقا ورنالاسىپسىز. قاي وڭىرگە، قاشان، قانداي ماماندىق بويىنشا جۇمىسقا تۇردىڭىز؟ جانە بۇل ءسىز ءۇشىن قانشالىقتى ءتيىمدى؟ الماتى وبلىسى، ەڭبەكشىقازاق اۋدانى، راحات اۋىلدىق وكرۋگى 1 ورتا مەكتەبىنە 2019 جىلدىڭ قىركۇيەك ايىنان باستاپ جۇمىسقا تۇردىم. ماماندىعىم قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ مۇعالىمى. مەملەكەتتىك گرانتتى اۋىلدىق كۆوتا بويىنشا جەڭىپ العاننان سوڭ، اۋىلدىق جەردە جۇمىس ىستەپ جاتىرمىن. جاس مامان رەتىندە ءوز ماماندىعىڭىز تۋرالى نە ايتار ەدىڭىز؟ ارتىقشىلىعى مەن كەمشىلىكتەرى جايىندا؟ مۇعالىم ماماندىعى ءار زاماندا سىيلى ورىنعا يە. بالالاردى ءبىلىم نارىمەن سۋسىنداتامىن دەپ شەشىم قابىلداعان ۇستاز ءار وقۋشىنىڭ جۇرەگىندە ءىز قالدىرىپ، ساپالى ءبىلىم الۋىنا نەگىز بولۋى ءتيىس. ارقاشان دا ءار ماماندىقتىڭ ارتىقشىلىعى مەن كەمشىل تۇستارى بىردەي جۇرەدى. ماسەلەن، ارتىقشىلىعى، بالالارمەن جۇمىس جاساپ وتىرىپ شىنايى كوڭىلكۇي مەن سەزىمگە بولەنەسىڭ. مۇنداي قۋانىشتار ءومىرىڭدى اجارلاندىرا تۇسەدى. وقۋشىلار ەسەيە كەلە بالالىق شاعىنىڭ، باقىتتى كەزەڭىنىڭ ءبىر بولىگى رەتىندە مۇعالىمدەرىن ءومىر بويى ەسكە الىپ جۇرەدى. مۇنىڭ ءوزى ەرەن ەڭبەكتىڭ ەڭ ۇزدىك اقىسى ءارى مۇعالىم ءۇشىن ۇلكەن مارتەبە. سونىمەن قاتار، تۇراقتى ەڭبەكاقى. مەملەكەت تاراپىنان ۇسىناتىن ءتۇرلى باعدارلامالار دا ۇستازدىق جولداعى تاجىريبەنى مولايتا تۇسەدى. ال كەمشىل تۇسى، باسقا ماماندىقتاردىڭ قىزمەتكەرلەرى ۇيگە كەلگەن سوڭ دەمالىپ، ەركىن بولسا، ال مۇعالىم جۇمىسىنىڭ جارتىسىن ۇيىنە الىپ كەلىپ جاسايدى. ياعني، قاعازباستىلىق جۇمىسى كوپ ۋاقىتىڭدى الادى. كوپتەگەن مەكتەپتەردە مەكتەپشىلىك شارالارعا قاراجات شىعاراتىن دا مۇعالىم. سونىمەن قاتار، كوپ ۋاقىتىمىز قاعازدارمەن جۇمىس جاساۋعا كەتەتىن بولعاندىقتان، كەي كەزدەرى وقۋشىلارمەن تىكەلەي بايلانىس جاساۋعا دا مۇمكىندىك بولمايدى. بولاشاق جاس ماماندارعا تىلەگىڭىز؟ قازىرگى تاڭدا كوپ ستۋدەنتتەر مۇعالىم ماماندىعىن وقىپ شىعىپ، قولىنا ديپلومىن العاننان كەيىن باسقا ورتاعا كەتىپ قالىپ جاتادى. ولارعا ايتارىم، ۇستاز بولۋ ابىرويلى ءىس. جاس ماماندارعا ايتارىم، وسى ماماندىقتى تاڭداي وتىرىپ، بالانى ادام قىلىپ تاربيەلەيتىن، بولاشاققا ماقسات قويا بىلۋگە سەنىم ۇيالاتاتىن زور تۇلعا سەنسىڭ! سوندىقتان، وسى جولدان تايقىماي، بيىك بەلەستەردەن كورىنۋلەرىڭە تىلەكتەسپىن! سۇحباتىڭىز ءۇشىن كوپ راقمەت، اياۋلىم. ەڭبەك جولىڭىز جەمىستى بولسىن. ءبىلىم بەرەتىن، تاربيەلەيتىن شاكىرتتەرىڭىز ءۇمىتىڭىزدى اقتاۋىنا تىلەكتەسپىز!سۇحباتتاسقان: جانسايا سمانازاماتتىق باستامالاردى قولداۋ ورتالىعىنىڭ تاپسىرىسىمەن تۋعان جەر جوباسىنىڭ اياسىندا جازىلدى
|
قاراقاش ناھىيەلىك كەسپىي تېخنىكا مەكتىپىگە جەمئىيەتتىن ئاشكارە ئوقۇتقۇچى قوبۇل قىلىش توغرىسىدا ئۇقتۇرۇشقاراقاش ناھىيەلىك كەسپىي تېخنىكا مەكتىپىنىڭ نۆۋەتتە ئوقۇتقۇچى كەم بولۇش ئەھۋالىغا ئاساسەن، ناھىيەلىك پارتكوم ،ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتى مۇزاكىرە قىلىش ئارقىلىق جەمئىيەتتىن پىلانلىق ھالدا 44 نەپەر ۋاقىتلىق ئوقۇتقۇچى قوبۇل قىلىپ ناھىيەلىك كەسپىي تېخنىكا مەكتىپىنىڭ ئوقۇتقۇچىلار قوشۇن قۇرلۇشىنى تولۇقلاپ ناھىيىمىز مائارىپ سىستىمىسىنىڭ ئوقۇئوقۇتۇش خىزمىتىنىڭ نورمال ئېلىپ بېرىلىشىغا ھەقىقى كاپالەتلىك قىلىش ئۈچۈن، ئىمتىاھان ئېلىش، سالاھىتىنى قاتتىق تەكشۈرۈش، باراۋەر رىقابەتلىشىش ئارقىلىق مۇنەۋەرلىرنى تاللاپ قوبۇل قىلىش ئۇسۇلى بويىچە ئاشكارا ئىمتىاھان ئېلىش قارار قىلدى. كونكىرىت ئىشلار تۆۋەندىكىچە:1. قوبۇل قىلىش ئوبىكتى ۋە شەرتلىرى1 قوبۇل قىلىش ئوبىكتى1دۆلەت ، ئۆلكە ،شەھەر، ئاپتونۇم رايون مائارىپ مەمۇرىي تارماقلىرى، ئاپتونۇم رايونلۇق كادىرلار ۋە مائارىپقا رەھبەرلىك گۇرۇپپىسى ئۇقۇش تارىخىنى ئىتراپ قىلغان مەخسۇس كۇرۇستىن يۇقىرى ئۇقۇش تارىخىغا ئىگە بولغانلار.2نوپۇس تەۋەلىكى شىنجاڭدا بۇلغانلار.3 2016يىلى ياكى ئىلگىرى ئوقۇش پۈتتۈرگەنلەر2تۆۋەندىكى خادىملار مۇشۇ قېتىملىق ئىمتىھانغا قاتنىشىش دائىرىسىگە كىرمەيدۇ.1جىنايەت ئۆتكۈزۈپ جازالانغانلار، مەمۇرىي جىنايىتى تېخى ھەل بولمىغان خادىملار.2 يىلى 1ئاينىڭ 1كۈنىدىن ھازىرغىچە ھەر تۈرلۈك ئىمتىھانلاردا كۆچۈرگەن، ساختىپەزلىك قىلىپ قائىدىگە خىلاپ قىلىش قىلمىشى سادىر قىلغانلار.3ئاپتونۇم رايونلۇق بىر تۇتاش ئاساسىي قاتلامدىكى يېزابازارلارغا تاللاپ خىزمەتكە ئورۇنلارشتۇرۇپ خىزمەت ۋاختى تېخى توشمىغان خادىملار.3ئىمتىھانغا تىزىملىتىش شەرتلىرى1سىياسى ساپاسى ياخشى، ۋەتەننى قىزغىن سۆيىدىغان، جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيىسىنىڭ رەھبەرلىكىنى ھىمايە قىلىدىغان، مىللەتلەر ئىتتىپاقلىقىنى قوغدايدىغان، ئەخلاقى ياخشى، مائارىپ خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىشنى خاالايدىغانلار.2ياشتىن تۆۋەن بولغانلار 1986يىلى8ئاينىڭ1كۈنىدىن كېيىن تۇغۇلغان3 ئىمتىھانغا تىزىملىتىدىغانلار ئوقۇتۇش خىزمىتىنىڭ ھۆددىسىدىن چىقالايدىغان ساغلام تەنگە ئىگە بولغان بولۇش.4ئىمتىھانغا تىزىملىتىدىغانلار قوبۇل قىلىنىدىغان ئىش ئورنىغا ماس كىلىدىغان ئوقۇتقۇچىلىق سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى ياكى ئوقۇتقۇچىلىق سالاھىيەت شەرتىنى ھازىرلىغان بولۇشى كېرەك.5 ئىمتىھانغا تىزىملىتىدىغانلار چوقۇم قوش تىل ئوقۇتۇش ئىقتىدارىغا ئىگە بولۇشى كېرەك.2.ئىمتىھانغا تىزىملىتىش ئىش ئورنىقوشۇمچە جەدىۋەلدىن كۆرۈڭ.3. ئىش ھەققى تەمىناتىقاراقاش ناھىيەلىك كەسپى تېخنىكا مەكتىپىدە ۋاقىتلىق ئىشلەيدىغانلار تۆۋەندىكىدەك ئىش ھەققى تەمىناتىدىن بەھرىمان بولىدۇ، يەنى تولۇق كۇرۇستىكىلەر ئايدا 3980 يۈەن 5خىل سۇغۇرتىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، مەخسۇس كۇرۇستىكىلەر ئايدا 3788 يۈەن5خىل سۇغۇرتىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ۋاقىتلىق قوبۇل قىلىنىدىغان ئوقۇتقۇچىلارنىڭ خىزمەت قىلىش ۋاقتى 3يىل بولىدۇ، بۇ مەزگىلدە ئاپتۇنۇم رايون، ۋىلايەت ئىچىدىكى كەسپى ئورۇنلارنىڭ ئىمتىھانىغا قاتناشسا بولىدۇ.4.قۇبۇل قىلىش تەرتىپلىرىبۇ قېتىملىق قوبۇل قىلىش ئىمتىھانى نەخ مەيداندا تىزىملىتىش ئۇسۇلى ئارقىلىق ئېلىپ بېرىلىدۇ، ئىمتىھان بەرگۈچىلەر تۆۋەندىكىلەرنى بىرگە ئېلىپ تىزىملىتىشى كىرەك .1كۈچكە ئىگە سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى2ئوقۇش پۈتتۈرۈش گۇۋاھنامىسىنىڭ ئەسلى نۇسخىسى3ئوقۇتقۇچىلىق سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىنىڭ ئەسلى نۇسخىسى ئوقۇتقۇچىلىق سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى يوقلار قۇبۇل قىلىش ئورۇنلىرىنىڭ تەلىپىگە ماس كىلىدىغان ئوقۇش تارىخى گۇۋاھنامىسىنىڭ ئەسلى نۇسخىسى، پۇتوڭخۇاخەنزۇ ئەدەبىي تىل گۇۋاھنامىسىنىڭ ئەسلى نۇسخىسى ياكى 3دەرىجىدىن يۇقىرى سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىنىڭ ئەسلى نۇسخىسىنى كۈچكە ئىگە ۋاقىت ئىچىدىكىئېلىپ قاراقاش ناھىيەلىك كەسپى تېخنىكا مەكتەپ ئىلمىي بۆلۈمگە كىلىپ تىزىملاتسا بولىدۇ .1.تىزىملىتىش، سالاھىيىتىنى تەكشۈرۈش ۋاقتى: 2016يىلى 10ئاينىڭ 25كۈنىدىن 10ئاينىڭ 30كۈنىگىچە بولىدۇ. ئىلمىي بۆلىمىنىڭ ئالاقىلىشىش تىلفۇن نۇمۇرى 090378833212. تىزىملىتىش ئۇسۇلى: تىزىملاتقۇچىلار پەقەت بىر ئىش ئورنىنى تاللاپ تىزىملىتىدۇ. تىزىملاتقاندا ئىشلەتكەن كىملىك چوقۇم مەزكۇر ئادەمنىڭ سالاھىيتى بىلەن بىردەك بولۇشى كىرەك. تىزىملاتقۇچىلار چوقۇمتىزىملىتىش جەدىۋىلى، سالاھىيەت تەكشۈرۈش جەدىۋىلى ۋە يۇقىرىدا ئېيتىلغان كىنىشكىلەرنىڭ ئەسلى نۇسخىسى، كۆپەيتىلگەن نۇسخىسىنى بىرگە ئېلىپ كىلىپ بەلگىلەنگەن ۋاقىتتا كۆرسىتىلگەن ئىش ئورنىغا تىزىملاتسا بولىدۇ.5.يېزىقچە ئىمتىھان ئېلىشئىمتىھانغا تىزىملاتقۇچىلار چوقۇم كىملىكنىڭ ئەسلى نۇسخىسى ۋە ئىمتىھانغا قاتنىشىش كىنىشكىسىنى بىرگە ئېلىپ كىلىپ يېزىقچە ئىمتىھان بىرىدۇ.1يېزىقچە ئىمتىھان ۋاقتى1ئىمتىھانغاتىزىملاتقۇچىلار2016يىلى10ئاينىڭ31كۈنىگىچە قاراقاش ناھىيەلىك كەسپى تېخنىكا مەكتىپىگە كىلىپ ئىمتىھانغا قاتنىشىىش كىنىشكىسىنى ئېلىۋالسا بولىدۇ.2 ئىمتىھاننىڭ كونكىرىتنى ۋاقتى، ئورنى قاتارلىقلار ئىمتىھانغا قاتنىشىش كىنىشكىسىدىكى بويىچە بولىدۇ.2 يېزىقچە ئىمتىھان ئېلىنىدىغان پەنلەريېزىقچە ئىمتىھان بېرىدىغان پەن تۈرى بىر پەن بولۇپ، ئۇ ئونىۋىرسال بىلىم ئىمتىھانىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ئونىۋىرسال بىلىم ئىمتىھانى ئىمتىھان بەرگۈچىلەرنىڭ پىسخولوگىيە، پىداگوگىكا، سىياسى ئېقىم مەسىللىرى، مىللەتلەر، دىن سىياسىتى ۋە مائارىپقا ئائىت قانۇن تۈزۈملەرگە مۇناسىۋەتلىك مەزمۇنلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ئىمتىھان ۋاقتى 120مىنۇت ،تولۇق نۇمۇر150، ئونىۋىرسال بىلىم ئىمتىھانى 150نۇمۇر خەنزۇچە جاۋاپ بەرسە 10 نۇمۇر قوشۇپ بىرىلىدۇ بولىدۇ.3ئىمتىھان بەرگۈچىلەر تىل تۈرىنى تاللىغاندا، قوبۇل قىلىش جەدىۋىلى 1 دىكى ئىش ئورنىدىن كۆرىۋالسا بولىدۇ.4يېزىقچە ئىمتىھان نەتىجىسى2016يىلى11ئاينىڭ 2كۈنى ئېلان قىلىنىدۇ.6.يۈزتۇرانە ئىمتىھان ئېلىش1يۈز تۇرانە ئىمتىھان ئېلىش ۋاقتى: 2016يىل 11ئاينىڭ 5كۈنى بولىدۇ.2ئىمتىھان ئورنى: قاراقاش ناھىيەلىك كەسپىي تېخنىكا مەكتەپتە بولىدۇ.3يۈزتۇرانە ئىمتىھانغا قاتنىشىدىغانلارنى بېكىتىش: يېزىقچە ئىمتىھان نەتىجىسى لاياقەتلىكلەر ئىچىدىن تاللىنىپ، نەتىجىسى يۇقىرىدىن تۆۋەنگە 1:2 نىسبەت بويىچە بولغانلار بېكىتىلىپ يۈز تۇرانە ئىمتىھانغا قاتناشتۇرىلىدۇ.4يۈزتۇرانە ئىمتىھان تەلەپلىرى:1ئىمتىھان بەرگۈچىلەر ئۈگەنگەن كەسپى بويچە 3پارچە ئوقۇتۇش لايىھىيەسىنى تەييارلايدۇ. ئىمتىھان ئالغۇچىلار خالىغان بىرنى تاللاپ سۆزلىتىدۇ، سۆزلەش ۋاقتى 15 مىنۇتتىن ئىشىپ كەتمەسلىكى كىرەك.2ئىمتىھان بەرگۈچىلەر يۈزتۇرانە ئىمتىھان ۋاقتىدا ساختىلىق قىلماسلىقى لازىم. ناۋادا بايقىلىپ قالسا ئىمتىھان بىرىش سالاھىيتى ئېلىپ تاشلىنىدۇ، كىلىپ چىققان ئاقىۋەتكە ئۆزى ئىگە بولىدۇ.3يۈزتۇرانە ئىمتىھانغا قاتناشقۇچىلار ئىمتىھان باشلىنىشتىن 30مىنۇت بۇرۇن بەلگىلەنگەن ۋاقىتتا، بەلگىلەنگەن ئورۇۇنغا يىغىلىشى كىرەك. ئىمتىھان باشلىىنىپ بولغاندا كىرگەنلەرنىڭ ئىمتىھان بىرىش سالاھىيتى ئېلىپ تاشلىنىدۇ.4يۈزتۇرانە ئىمتىھان ۋاقتىدا ئوقۇغۇچىلار چوقۇم سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى، ئوقۇش پۈتتۈرۈش گۇۋاھنامىسى، ئىمتىھانغا قاتنىشىش كىنىشكىسىنىڭ ئەسلى نۇسخىسىنى ئېلىپ كىلىشى لازىم. يۇقىرىدا تىلغا ئېلىنغان كىنىشكىلەر كەم بولسا ئىمتىھانغا قاتناشتۇرۇلمايدۇ.5يۈزتۇرانە ئىمتىھان نەتىجىسىنىڭ تولۇق نومۇرى 100نومۇر، لاياقەتلىك بولۇش نومۇرى 60، نەتىجە نەخ مەيداندا ئېلان قىلىنىدۇ، لاياقەتسىز بولغانلار قوبۇل قىلىنمايدۇ.7.ئومۇمى نەتىجسىنى ئېلان قىلىش2016يىلى11ئاينىڭ6كۈنىئومۇمى نەتىجىنى ھېسابلاش ئۇسۇلى: ئومۇمى نەتىجە يېزىقچە ئىمتىھان نەتىجىسى50يۈزتۇرانە ئىمتىھان نەتىجىسى50 بويىچە ھېسابلىنىدۇ. يۈزتۇرانە ئىمتىھان نەتىجىسى لايەقەتسىز بولغانلارنىڭ ئومۇمى نەتىجىسى ھېسابلانمايدۇ.ئومۇمى نەتىجە رەت تەرتىپى بويىچە، ئىمتىھانغا قاتناشقان ئادەم سانىنى 1:1 نىسبەت بويچە، سالامەتلىك تەكشۈرۈشكە قاتناشتۇرىلىدۇ. سالامەتلىك تەكشۈرىتىدىغانلار چوقۇم بىر كۈن بۇرۇن قاراقاش كەسپى تېخنىكا مەكتىپىگە بېرىپ سالامەتلىك تەكشۈرۈش جەدۋېلىنى ئېلىش لازىم. تەكشۈرۈش نەتىجىسگە قارىتا باشقا پىكىرى بولسا، قاراقاش ناھىيەلىك ئىنتىزام تەكشۈرۈش كومېتىتى، ئىنتىزام مەمۇرىي تەپتىش ئىدارىسنىڭ قۇشۇلۇشى، مائارىپ ئىدارىسى ۋە ئادەم كۈچى بايلىقى ئىدارىسنىڭ تەستىقى ئارقىلىق بىر دەرىجىلىك يۇقىرى دوختۇرخانىغا بېرىپ تەكشۇرۇش ئېلىپ بارسا بولىدۇ. سالامەتلىككە تەكشۈرۈش ۋاقتى: 2016يىلى11ئاينىڭ 8كۈنىدىن9كۈنىگىچە. سالامەتلىك تەكشۈرۈش ۋە قايتا تەكشۈرۈش ھەققىنى ئىمتىھان بەرگۈچىلەر ئۆزلىرى ئۈستىگە ئالىدۇ.9. ئاشكارلاش 2016يىلى 11ئاينىڭ 10كۈنىدىن 15كۈنىگىچە. بەلگىلەنگەن تەرتىپ ۋە ئۆلچەم بويىچە، سالاھىيىتىنى تەكشۈرۈش، يېزىقچە ئىمتىھان، يۈزتۇرانە ئىمتىھان، سالامەتلىك تەكشۈرۈش، سىياسىي قىياپىتىنى تەكشۈرۈش قاتارلىقلاردا لايەتلىك بولغانلار بىكىتىلىپ ئوقۇتقۇچىلىققا قوبۇل قىلىماقچى بولغانلار ئاشكارالىنىدۇ.10.تىزىمغا ئالدۇرۇش 2016يىلى11ئاينىڭ16كۈنىدىن 17كۈنىگىچە. يېڭىدىن قوبۇل قىلماقچى بولغان ۋاقىتلىق ئوقۇتقۇچىلار، ئوقۇش پۇتتۈرۈش گۇۋاھنامىسى ۋە كىملىكىنىڭ ئەسلى نۇسخىسىنى ئېلىپ تىزىمغا ئالدۇرۇپ، ۋاقىتلىق ئوقۇتقۇچىلىق توختىمىغا ئىمزا قويىشى كىرەك. سەۋەبسىز تىزىمغا ئالدۇرمىغانلار، تىزىمغا ئالدۇرۇش ۋاقتى بەلگىلەنگەن مۇددەتتىن ئۈتۈپ كەتكەنلەرنىڭ قۇبول قىلىنىش سالاھىيتى ئېلىپ تاشلىنىدۇ.11.نازارەت قىلىش ۋە باشقا تەلەپلەرقاراقاش ناھىيەلىك ئىنتىزام تەكشۈرۈش، ئىنتىزام مەمۇرىي تەپتىش ئۇرۇنلىرى، ئوقۇتقۇچى تەكلىپ قىلىش خىزمىتىنى باشتىن ئاخىرى تەكشۈرۈپ نازارەت قىلىدۇ. ناھىيەلىك مائارىپ ئىدارىسى، ناھىيەلىك ئادەم كۈچى بايلىقى ۋە ئىجتىمائى كاپالەت ئىدارىسى تەكشۈرشنى ئاكتىپلىق بىلەن قوبۇل قىلىشى، ئىنتىزاممەمۇرىي تەپتىش ئۇرۇنلىرى جەمىيەتتىكى ھەرساھەدىكى كەڭ خەلق ئاممىسىنىڭ نازارەت قىلىشىنى قوبۇل قىلىپ ئادىل ئىش بىجىرىپ، ئوقۇتقۇچى قوبۇل قىلىش خىزمىتىنىڭ ئاشكارا، ئادىل، ھەققانىي بولىشىغا ھەقىقى كاپالەتلىك قىلىشى لازىم .ۋاقىتلىق ئوقۇتقۇچىلىق خىزمىتىگە قاتناشقان خىزمەتچىلەر، بەلگىلەنگەن تەرتىپ ۋە پىرىنسىپنى قاتتىق ئىجرا قىلىپ، ئۈزىنى چەتكە ئېلىشقا تىگىشلىك ئىشلاردا چەتكە ئېلىش لازىم. بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلغانلارغا قارىتا ئەھۋالنىڭ ئېغىر يىنىكلىكىگە قاراپ، پارتىيە ئىنتىزامى ۋە مەمۇرى جازا بېرىلىدۇ. قىلمىشى ئىغىر بولۇپ، جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەرنى ئەدلىيە ئۇرۇنلىرى مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە سۈرۈشتۈرىدۇ. بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلغان ئىمتىھانغا تىزىملاتقۇچىلارنىڭ ئىمتىھانغا قاتنىشىش سالاھىيتى ئېلىپ تاشلىنىدۇ، قوبۇل قىلىنغانلارنىڭ تەكلىپلىك ئىشلىتىش سالاھىيتى بىكار قىلىنىدۇ.
|
سوقماق شاھى ئادىل مەمەتتۇرنىڭ ئالىبابا غا بەرگەن پىكرى خىتاي ئىجتىمائىي تاراتقۇلىرىدا مۇنازىرە قوزغىدى ئۇيغۇرئالىبابا شىركىتىنىڭ قۇرغۇچىسى ما يۈن.بۇنىڭغا قارىتا سوقماق شاھى ئادىل مەمەتتۇر ئۆزىنىڭ . تورىدىكى مىكرو بلوگىغا پىكىر يېزىپ، ئۇنىڭ ساياھەت مۇنبىرىنىئۇچار چوشقا دېگەن مەنىدىكى فېيجۇ دەپ ئۆزگەرتىشىنى توغرا تاپمىغانلىقىنى بىلدۈرگەن. ئۇ،ئالىبابا مۇسۇلمانلارنىڭ بۇ مەسىلىدىكى سەزگۈرلۈكىنى كۆزدە تۇتقان بولسا بولاتتى دەپ تەكىتلىگەن ئىدى.ئەمما ئۇنىڭ پىكرى، خىتاي ئىجتىمائىي تاراتقۇلىرىدا كۈچلۈك مۇنازىرە قوزغاپ، مۇنازىرە دىن، مىللەتلەر، مۇسۇلمان مىللەتلەر ۋە غەيرىي مۇسۇلمان مىللەتلەر مۇناسىۋىتى، ھالال ۋە غەيرىي ھالال يېمەكلىكلەر، ئاز سانلىق مۇسۇلمانلار بىلەن كۆپ سانلىق غەيرىي مۇسۇلمانلار ئوتتۇرىسىدىكى ئۆزئارا ھۆرمەتنىڭ چەك چېگراسى قاتارلىق مەسىلىلەرگە تاقالغان. بەزىلەر ئادىل مەمەتتۇرغا دىنىي رادىكال دەپ ھۇجۇم قىلغان.نەتىجىدە، ئادىل مەمەتتۇر ئۆزىنىڭ مىكروبلوگىدىكى پىكرىنى ئۆچۈرۈۋېتىشكە، يازغان پىكرى سەۋەبلىك ئۆزۈر تىلەشكە مەجبۇر بولدى. ئۇ، ئالىبابا ساياھەت مۇنبىرىنىڭ ئىسمىنى ئۆزگەرتكەنلىكىگە يازغان پىكرىم توغرا بولمىدى. شۇڭا، سەمىمىي كەچۈرۈم سورايمەن دەپ تەكىتلىگەن.خىتاينىڭ يەر شارى ۋاقتى گېزىتى مەزكۇر ۋەقەنى خەۋەر قىلىپ، ئادىلنى تەنقىد قىلغان خىتاي تورداشلىرىنى ئاقلىغان. ئۇنىڭ خەۋىرىدە، بىر تورداشنىڭ سۆزىنى نەقىل كەلتۈرۈپ، بىرىنىڭ ئۆز دىنىي ئېتىقادىنى قوللىنىپ، باشقىلارنى چەكلەشكە ئۇرۇنۇشى مۇۋاپىق ئەمەس دەپ كۆرسىتىلگەن.ئەمما بەزى مۇتەخەسسىسلەرنىڭ قارىشىچە، ئادىل مەمەتتۇرنىڭ پىكرى بۇنداق قاتتىق ئىنكاس قوزغاشتىكى سەۋەب، خىتايدىكى ئىسلامىفوبىيەنىڭ كۈچىيىشى بىلەن مۇناسىۋەتلىك. ئامېرىكىدا تۇرۇشلۇق يىپەك يولى مەدەنىيەت تەتقىقاتچىسى قاھار بارات، خىتايدا ئىسلامىفوبىيەنىڭ كۈچىيىشىدە ھەرخىل ئامىللار رول ئويناۋاتقانلىقىنى بىلدۈردى.قاھار بارات: تۇڭگانلار رايونلىرىدا دىنىي سىياسەت، دىنىي ئېچىۋېتىشلارنىڭ باشلىنىشى ئېچىۋېتىش سىياسىتى بىلەن بىرگە كەلدى. شۇنىڭ بىلەن تۇڭگانلار ئۆزىنىڭ مىللىي كىملىكىنى ئىسلام دىنىغا باغلاپ تۇرۇپ ئەكس ئەتتۈرۈشنىڭ يولىنى تاپتى. مانا ھازىر تۇڭگانلار تۇنجى قېتىم ئۆزىنىڭكى دىنىي بايرىقىنى ئېگىز كۆتۈرۈش ئارقىلىق مىللىي كىملىكىنى ساقلاپ قېلىش ۋە كۆرسىتىشنى بۇ كۈرەشنىڭ قولى قىلىپ ئىشلىتىۋاتىدۇ. بۇ ئەلۋەتتە خىتايلارغا تەسىر قىلماي قالمايدۇ.شۇڭا، خىتايدىكى بۇ ئىسلامدىن چۆچۈشنىڭ بىرى، ئۇيغۇرلاردىكى قارشىلىق ھەرىكەتلىرى بولسا، يەنە بىرى تۇڭگانلاردىكى دىنىي ئويغىنىش. ھازىر دۇنيادا ئەڭ چوڭ جەڭگىجېدەلنىڭ ھەممىسى مۇشۇ ئىسلام دۇنياسىدا بولۇۋاتىدۇ. دىنىي زىددىيەت ۋە دىنىي مەسىلە خەلقئارادىكى ئەڭ چوڭ غۇلغۇلا بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. شۇڭا، بۇ خىتاي، خىتاينىڭ ئاخباراتى ۋە خەلق ئىچىگە تەسىر قىلماي قالمايدۇ دېدى.بۇ قېتىمقى مۇنازىرە يەنە، خىتايدا ھالال ۋە غەيرىي ھالال يېمەكلىكلەر ھەققىدىكى تالاشتارتىش كۈچەيگەن بىر مەزگىلدە يۈز بەردى. خىتاي خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ ئۆتكەن قېتىمقى مەملىكەتلىك يىغىنىدا بەزى تۇڭگان ۋەكىللەر مۇسۇلمانلار ئىستېمال قىلىدىغان مەھسۇلاتلارنى باشقۇرۇشنى كۈچەيتىشنى تەلەپ قىلىپ، قانۇن تەكلىپ لايىھىسى سۇنغان.ئەمما مەزكۇر لايىھە بەزى خىتاي زىيالىيلىرى ۋە ئانالىزچىلىرىنىڭ تەنقىدىگە ئۇچرىغان. ئۇلار، مۇسۇلمان ئىستېمال بۇيۇملىرىنى باشقۇرۇش قانۇنى چىقىرىش دۆلەتنىڭ دىن بىلەن سىياسەتنى ئايرىش پرىنسىپىغا خىلاپ ئىكەنلىكىنى ئىلگىرى سۈرگەن. ئامېرىكا مارىلاند ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ پروفېسسورى ما خەييۈننىڭ قارىشىچە، خىتاي جەمئىيىتىدە مۇسۇلمانلارغا قارشى تۇرۇش كەيپىياتى 2008يىلدىن باشلاپ باش كۆتۈرۈشكە باشلىغان.ما خەييۈن مۇنداق دەيدۇ: ئەمەلىيەتتە ئۇزۇندىن ئېلىپ ئېيتساق، 2008يىلدىن كېيىن، ئىچكىرى ئۆلكىلەردە مۇسۇلمانلارغا قارشى كەيپىياتنىڭ باش كۆتۈرگەنلىكىنى كۆرۈۋالالايسىز. بولۇپمۇ ئاخبارات ۋاسىتىلىرىدە. ئۇنىڭدىن كېيىن ئۆتكەن يىلدىن باشلاپ، سىزمۇ بايقىغان بولۇشىڭىز مۇمكىن، بېيجىڭ يۇقىرى قاتلىمىدا ئاز سانلىق مىللەتلەرگە ھۇجۇم قىلىش كۈچەيدى. ئىلمىي ساھەدە خۇ ئەنگاڭ، ما رۇڭ، دىنىي ئىشلار ئىدارىسىدىكى يې شاۋۋېن، خەلق قۇرۇلتىيى مىللىي، دىنىي ئىشلار كومىتېتىنىڭ باشلىقى جۇ ۋېيچۈن بۇلار 2ئەۋلاد مىللىي سىياسەت مۇزاكىرىسىنى باشلىغان. ئۇلار ئاز سانلىق مىللەتلەر، ئاپتونوم رايونلار بىكار قىلىنىشى كېرەك، دېگەن پىكىرنى ئوتتۇرىغا قويغان.ما خەييۈن يەنە، بۇ مەسىلە خىتاي ھاكىمىيىتىنىڭ ئىچكى قىسمىدىكى گۇرۇھلار ئوتتۇرىسىدا كەسكىن كۈرەشكە سەۋەب بولغانلىقىنى بىلدۈردى. ئۇنىڭ كۆرسىتىشىچە، بۇ كۈرەش جۇ ۋېيچۈن بىلەن سابىق خىتاي مەملىكەتلىك مىللىي ئىشلار كومىتېتىنىڭ تۇڭگان مۇدىرى، نىڭشيا ئاپتونوم رايونىنىڭ سابىق رەئىسى مۇدىرى ۋاڭ جېيۋېي ئوتتۇرىسىدا پارتلىغان.ما خەييۈن: نىڭشيانىڭ باشلىقى ۋاڭ جىڭۋېي ئۆتكەن يىلى دۆلەتلىك مىللىي ئىشلار كومىتېتىغا يۆتكەپ ئاپىرىلغان ئىدى. نەتىجىدە ئۇنىڭ بىلەن جۇ ۋېيچۈن ئۆزئارا قاتتىق تىللىشىپ كەتكەن. جۇ ۋېيچۈن بىر يىغىندا ئاز سانلىق مىللەتلەرنى ئاسسىمىلياتسىيە قىلىشنى ئوتتۇرىغا قويغان. مىللىي ئىشلار كومىتېتىنىڭ بىر ئايلىق ژۇرنىلى بار ئىدى، جۇڭگو مىللەتلىرى دەيدىغان. بۇ ژۇرنالدا جۇ ۋېيچۈننىڭ پىكرى ئاشكارا تەنقىد قىلىنىپ، خىتايدا نۇرغۇن مىللەتلەر ياشايدۇ، بۇ، كۆپ مىللەتلىك، كۆپ مەدەنىيەت، كۆپ قۇتۇپلۇق دۆلەت، بۇ سېنىڭ نەرىڭگە تاقاشتى، دېگەندەك گەپلەر بىلەن. قىسقىسى، جۇ ۋېيچۈن بىلەن ۋاڭ جىڭۋېي ئۆزئارا ئاشكارا تىللاشقان. خىتايدا يۇقىرى دەرىجىلىك ئەمەلدارلارنىڭ ماقالە ئېلان قىلىپ، ئۆزئارا بىربىرىنى تىللاش ئەھۋالى ھېچقاچان كۆرۈلۈپ باقمىغان.ئەمما ما خەييۈننىڭ كۆرسىتىشىچە، خىتاينىڭ بۇ يىللىق دىنىي يىغىنىدا 2ئەۋلاد ئاز سانلىق مىللەتلەر سىياسىتىنىڭ تەشەببۇسكارى يۇقىرىقى شەخسلەر يەنە باش كۆتۈرۈپ چىققان. شۇنىڭ بىلەن بۇ يىل مۇسۇلمانلارغا قارشى كەيپىيات يەنە كۈچەيگەن.دوكتور قاھار باراتنىڭ قارىشىچە، ساياھەت مۇنبىرىنى ئۇنداق ئۆزگەرتىش مۇسۇلمانلارغا ھاقارەت، دەپ چۈشىنىشكە بولمىسىمۇ، ئەمما ئادىل مەمەتتۇرنىڭ ئالىباباغا پىكىر بېرىشى خاتالىق ئەمەس.قاھار بارات: ئالىبابا دىگېنى بۇ مىڭبىر كېچىدىن چىققان. ئەمدى ھاقارەت دېسە بولمايدۇ. چۈنكى، بۇ مۇسۇلمانلارنىڭ بېتى ئەمەس، ئۆزلىرىنىڭ بېتى. لېكىن بۇ بەت دۇنيا خاراكتېرلىك، ھەممە ئادەم كىرىدىغان، ھەممە ئادەم ئىشلىتىدىغان بەت بولغاچقا، قاراپ ئولتۇرۇپ چوشقىنىڭ ئىسمىنى يېزىپ قويسا، مۇسۇلمانلار بۇ بەتكە كىرىپ، شۇنىڭ بىلەن تىجارەت قىلامدۇقىلمامدۇ. ئەپسىزلىك، دېگىنى مۇشۇ دەپ كۆرسەتتى.بۇ مۇنازىرە خىتاي ھۆكۈمىتى ئۇيغۇر رايونىدا يېمەكلىك ۋە تۇرمۇش بۇيۇملىرىدىكى ھالال دېگەن ماركىنى چەكلەپ، بۇنى دىنىي ئەسەبىيلىك نىڭ ئىپادىسى، دەپ باستۇرۇۋاتقان نازۇك مەزگىلدە پارتلىدى.دائىرىلەر يېقىندا ئۈرۈمچى سايباغ رايونىدا سەندۇڭدىكى بىر شىركەتنىڭ چوشقا يېغىنىھالال دەپ بازارغا سالغانلىقىغا دائىر بىر ئۇچۇرىنى ئۇيغۇر ئىجتىمائىي تاراتقۇلىرىغا يوللىغان ئىككى ئۇيغۇر ياشنى قولغا ئېلىپ، توردا مىللەتلەر ئىتتىپاقىغا زىيانلىق ئۇچۇر تارقاتقان دەپ ئەيىبلىگەن.
|
يېڭىيەر كەنتى شىنجاڭ قەشقەر ۋىلايىتى مارالبېشى ناھىيەسى ئاقساقمارال يېزىسى نىڭ باشقۇرۇش تەۋەلىكىدە بۇلۇپ، يېڭىمەھەللە كەنتى، كۆچمەبېشى كەنتى بىلەن تۇتىشىدۇ.جۇغراپىيە مەمۇرىي رايونلار يەرجاي ناملىرى بۇ يازما 2017يىلى 01ئاينىڭ 07كۈنى يوللانغانيېڭىيەر كەنتى شىنجاڭ ئاقسۇ ۋىلايىتى توقسۇ ناھىيەسى تامتوغراق يېزىسى نىڭ باشقۇرۇش قارمىقىدىكى مەمۇرىي بۇلۇپ، ئەتراپىدىكى يېڭىئېرىق كەنتى، لەڭگەر كەنتى قاتارلىق كەنتلەر بىلەن قوشنا.يېڭىيەر كەنتى شايار ناھىيەسى يانتاقشەھەر يېزىسى نىڭ باشقۇرۇش قارمىقىدىكى بىر مەمۇرىي كەنت بۇلۇپ، يېزا بىلەن بولغان ئارلىقى 9 كىلومېتىر، ناھىيە بىلەن ئارلىقى 32 كىلومېتىر كېلىدۇ. كۆتەكساراي كەنتى، ئوتتۇزلۇق كەنتى، چۇۋۇقلۇق كەنتى قاتارلىق كەنتلەر بىلەن قوشنا.جۇغراپىيە مەمۇرىي رايونلار يەرجاي ناملىرى بۇ يازما 2017يىلى 01ئاينىڭ 20كۈنى يوللانغانيېڭىيەر يېزىسى قاراقاش ناھىيەسى نىڭ شىمال تەرىپىگە جايلاشقان، شەرق تەرىپى قاراقاش دەرياسى ئارقىلىق خوتەن ناھىيەسى بىلەن ئايرىلىپ تۇرىدۇ، غەرپ تەرىپى 47تۈەن 1لىيەن 2لىيەن ۋە قوچى يېزىسى بىلەن، شىمال تەرىپى كاۋاك يېزىسى، جەنۇب تەرىپى تۈۋەت يېزىلىرى بىلەن چېگرالىنىدۇ.جۇغراپىيە مەمۇرىي رايونلار شەھەر بۇ يازما 2016يىلى 11ئاينىڭ 11كۈنى يوللانغانقىزىلتام كەنتى يەنە كەنتتىكى كىشلەر ئارسىدا يېڭىيەر كەنتى دەپمۇ ئاتىلىدۇ. شىنجاڭ ئاقسۇ ۋىلايىتى شايار ناھىيەسى قايلور يېزىسى غا قاراشلىق بىر تەبئىي مەمۇرىي كەنت بۇلۇپ، ئەتراپىدا نۇرۇزقۇم كەنتى، بېدىلىك ئوي كەنتى، تاللىقباغ كەنتى قاتارلىق كەنتلەر بار.جۇغراپىيە مەمۇرىي رايونلار يەرجاي ناملىرى بۇ يازما 2017يىلى 01ئاينىڭ 21كۈنى يوللانغانپاچىيېڭىيەر كەنتى قەشقەر ۋىلايىتى يېڭىسار ناھىيەسى سىيىتلە يېزىسىنىڭ باشقۇرۇش تەۋەلىكىدىكى بىر تەبئى كەنت، ئەتراپىدا تۆۋەنكى ھويلا كەنتى، غوجا كۆل كەنتى، شاقۇلدۇما كەنتى، نوربېشى بىنام كەنتى قاتارلىق كەنتلەر بار.يېڭىيەر كەنتى شىنجاڭ ئاقسۇ ۋىلايىتى كۇچا ناھىيەسى خانىقاتام يېزىسى نىڭ باشقۇرۇش تەۋەلىكىدىكى بىر تەبئىي مەمۇرىي كەنت بۇلۇپ، يېڭىمەھەللە كەنتى، پەيلو كەنتى، ئاقئېرىق كەنتى قاتارلىق كەنتلەر بىلەن تۇتىشىدۇ.يېڭىيەر يېزىسى غۇلجا شەھىرى گە 18كىلومېتىر كىلىدۇ، 218دۆلەت يولىنىڭ ئىككى تەرىپىگە تارقالغان، شەرقىي بايانداي بازىرى بىلەن تۇتىشىدۇ، غەربتە يېزا ئىگىلىك 4شىسى 64تۈەن، جەنۇب تەرىپى ئىلى دەرياسى، شىمالى تاغلىق رايون.جۇغراپىيە مەمۇرىي رايونلار يەرجاي ناملىرى بۇ يازما 2017يىلى 01ئاينىڭ 17كۈنى يوللانغان
|
ئىزدىنىش مۇنبىرى مۇھەببەت ۋە نىكاھ يوللانغان ۋاقتى 2006527 02:28:33 32 . . ؛ ، . . ، . ، ، . . ، . ، ، ، ، . . ، . . . ، . ، ، ، . . ، . ، ، . ، ، ، ، . ، : ، . : ، ، . ، ، ، . ؟ ، . ؟ ، ، . ، . ، . ، . . . ، . ، ؟؟ ، . . ، ، ، . . . ، . . ، ، . . ، ، . ، . ، ، ، ، . ، . . . . . ، ، ، . ، ، . . . ، . . . ، . : . يوللانغان ۋاقتى 200669 12:04:4101 يوللانغان ۋاقتى 2006527 20:12:26 ، ، ... يوللانغان ۋاقتى 2006529 11:34:47 . ، ؟ . ؟01 يوللانغان ۋاقتى 2006529 13:34:01 ؟ ؟ . ، ، . . . يوللانغان ۋاقتى 2006529 13:41:29 . ... ؟ يوللانغان ۋاقتى 2006529 16:05:06 ، ، ؟ . . ، ، ، ، ، . ، . . ، ، ، . ، ، ، . . . يوللانغان ۋاقتى 2006529 23:05:15 ، ، ، . ، . ، ، . . . ، ، ، .01100 يوللانغان ۋاقتى 2006529 23:30:38 يوللانغان ۋاقتى 2006530 15:15:20 .01100 يوللانغان ۋاقتى 2006530 15:22:49 . يوللانغان ۋاقتى 2006530 22:50:41 .0998 يوللانغان ۋاقتى 200662 14:54:50 ، . ، ، ، ! !!!!! يوللانغان ۋاقتى 200666 16:52:361231 يوللانغان ۋاقتى 200669 16:12:24 ؟ ، ؟ يوللانغان ۋاقتى 2006616 16:05:32 ، ، ، . يوللانغان ۋاقتى 2006618 01:41:16 . يوللانغان ۋاقتى 2006628 19:18:45 ، . ، ، ، ، .؟ ، ؟ ، ، . ؟ ، ، ؟ يوللانغان ۋاقتى 2006628 19:26:58 ، . . ، ، ... ، ، ،،، . ؟ يوللانغان ۋاقتى 2006727 19:57:50:
|
ئاتا ئانا ئۈچۈن ئوقۇلامدۇ؟ مۇسۇلمانلار تورى4,660 قېتىم ئوقۇلدىدىنىمىزدا ئۇنداق بىر ناماز يوق. ناماز، پەقەت ئاللاھ ئۈچۈنلا ئوقۇلىدىغان بىر ئىبادەت بولۇپ، ئۇنىڭ ياكى بۇنىڭ ئۈچۈن ئوقۇلمايدۇ. ناماز ئوقۇشقا بولىدىغان ھەرقانداق ۋاقىتتا ناماز ئوقۇپ، ئاتا ئانىمىزنىڭ، ئۇرۇق تۇغقانلىرىمىزنىڭ ۋە باشقا ئەر ئايال مۇسۇلمانلارنىڭ گۇناھلىرىنىڭ مەغپىرەت قىلىنىشىنى تىلەپ دۇئا قىلساق بولىدۇ.ئاتا ئانىمىزغا قىلىدىغان دۇئانى مەلۇم بىر كۈن ياكى مېلۇم بىر ۋاقىت بىلەن چەكلەپ قويماي، قاچان دۇئا قىلساق، دۇئايىمىزدا ئۇلارنى ئۇنتۇماسلىقىمىز لازىم. ئاللاھ تائالا ئىسرا سۈرىسىنىڭ 23 ۋە 24 ئايەتلىرىدە ئاتا ئانىمىز ھايات ۋاقتىدا ئۇلارغا قانداق مۇئامىلە قىلىشىمىز كېرەكلىكىنى ۋە ئۆلگەندىن كېيىن ئۇلارغا قانداق دۇئا قىلدىغانلىقىمىزنى ئېىنىق بىر شەكىلدە بىزگە ئۆگىتىدۇ.
|
خەلق گېزىتى ئوبزورى: گۈزەل تۇرمۇش ئۈچۈن داۋاملىق كۈرەش قىلايلى خەلق گېزىتى ئوبزورى: گۈزەل تۇرمۇش ئۈچۈن داۋاملىق كۈرەش قىلايلىخەلق تورى ئۇيغۇرچە قانىلىنىڭ 6 ئاۋغۇست بېيجىڭدىن بەرگەن تېلېگراممىسى: مەن 2019 يىلى 1 ئايدا جياڭشى ئۆلكىسىنىڭ شاڭگاۋ ناھىيەسى خەنتاڭ بازىرى جاۋتيەن كەنتىگە كېلىپ، شۇ يەردە 1 شۇجى بولدۇم. بۇ جايغا مەن تېخى يېڭى. ۋەزىيەتنى قايسى يوسۇندا كۆزىتىپ، قانداق ئېچىشىم كېرەك؟مەن يەڭلىرىمنى تۈرۈپ، يۇرتداشلارغا ياردەملىشىپ ئېتىزئېرىق ئىشلىرىنى قىلىشىپ بېرىپ، سۇ توشۇپ يەر سۇغىرىشىپ بېرىپ، ئوتچۆپ ئۇرۇشۇپ، چوشقا بېقىشىپ، نېمە كۆرسەم شۇنى قىلىپ يۈرۈپ، كەنتتىكى ئاھالىلەرنىڭ ئائىلىسىدىكىلەرنىڭ ئەھۋالىنى بارغانسېرى پىششىق بىلىپ كەتتىم. بەزىدە خاتىرە دەپتەرنى ئۆيگە ئېلىپ بارمىسىمۇ، كۆڭلۈمدە بىر پارچە ھېسابات دەپتىرى بار ئىدى. شۇنداق قىلىپ، مەن يۇرتداشلار بىلەن بارغانسېرى يېقىن بولۇپ كەتتىم.خىزمەتتە ئەمەلىيەتنى چىقىش قىلىپ، نېمىنى تېرىش، نېمىنى بېقىش، قەيەردىن كىرىمنى ئاشۇرۇش قاتارلىق مەسىلىلەردە چوقۇم كۆڭۈل قويۇپ ئەمەلىيەت داۋامىدا چۈشىنىش كېرەك. مۇتەخەسسىسلەردىن ئەقىل سوراپ، يۇرتداشلارنى تەكلىپ قىلىپ، كۆپچىلىك بىلەن بىرگە چۆرىدەپ ئولتۇرۇپ بىر قارارغا كەلدۇق، ئاخىرىدا بىز بامبۇك نوتىسىنى تاللىدۇق. جاۋتيەن كەنتىدە يازدا تومۇز ئىسسىق بولمايدىكەن، قىشتا قاتتىق سوغۇق بولمايدىكەن، كىلىماتى مۆتىدىل، نەم بولغاچقا، زەمبۇرۇغلارنىڭ ئۆسۈشىگە باب كېلىدىكەن. ئىچكى جەھەتتە دېھقانلار بىلەن ھەمكارلىشىپ بازا قۇرۇپ، بازارغا بېرىپ زاكاز ئىزدىدۇق، بامبۇك ئۆستۈرۈش كۆلىمى ناھايىتى تېزلا كېڭىيىپ، ئەسلىدىكى نەچچە ئون مودىن ھازىرقىدەك نەچچە يۈز موغا كېڭەيدى. كەنتتە بىر نامرات ئائىلە بار بولۇپ، تۇنجى يىلىلا 70 مىڭ يۈەن كىرىم قىلىپ، نامراتلىق قالپىقىنى چۆرۈپ تاشلىدى.نامراتلىقتىن قۇتۇلدۇرۇش ئۆتكىلىگە قىلىنغان ھۇجۇمدىن غەلىبىنى قولغا كەلتۈرۈش بىراقلا ۋۇجۇدقا چىقمايدۇ. نامراتلىقتىن قۇتۇلغاندىن كېيىنكى قايتا نامراتلىشىش خەۋپخەتىرىگە دۇچ كېلىدىغان ئېھتىماللىق يەنىلا مەۋجۇت. بۇنىڭ ئۈچۈن، بۇنىڭغا چوقۇم يۈكسەك ئەھمىيەت بېرىشكە توغرا كېلىدۇ. نامرات ئاممىنىڭ ئاساسى ئاجىز ۋە خەتەرگە تاقابىل تۇرۇش ئىقتىدارى ئاجىز بولغاچقا، تاسادىپىيلىققا بەرداشلىق بېرەلمەيدۇ، يۆلەپ چىقىرىپ قويغاندىن كېيىن تېخىمۇ يېراققىچە ئۇزۇتۇپ قويۇشقا توغرا كېلىدۇ. شۇڭا كەنت بۇ يىلنىڭ بېشىدىكى يەر ئوبوروتىدا ئويمان جايلاردىكى بامبۇك پارنىكىنىڭ ھەممىسىنى يەر شەكلى ئېگىزرەك جايغا ئالماشتۇردى. يېقىندىن بۇيان يامغۇر كۆپ ياغقان بولسىمۇ، بامبۇك پارنىكىمىز كەلكۈننىڭ سىنىقىغا بەرداشلىق بېرەلىدى، نەتىجىدە، تۇنجى پەسىلدىكى ئۈزۈشتىلا تەننەرخىنى قايتۇرۇۋالدۇق. كەنتتىكى نامرات ئاممىنىڭ خەۋپخەتەرگە تاقابىل تۇرۇش ئىقتىدارىنى يەنىمۇ كۈچەيتىش ئۈچۈن، كەنتىمىز يەنە سۇغۇرتا شىركىتى بىلەن ئالاقىلىشىپ، كەنتتىكىلەرنىڭ نامراتلىقتىن قۇتۇلۇپ بېيىشىنى بىر يۈرۈش سۇغۇرتىغا كىرگۈزۈشتەك تەدبىر بىلەن تەمىنلىدۇق.بىرەر ئىش قىلغاندا، بولۇپمۇ ئۇنىڭدىن مۇۋەپپەقىيەت قازانماقچى بولغاندا، قىيىنچىلىق ئەڭ ئېغىر بولىدۇ. نامراتلىقتىن قۇتۇلدۇرۇش ئۆتكىلىگە ھۇجۇم قىلىش ئىشى قىيىن مەسىلىلەرنى ھەل قىلىش باسقۇچىغا ۋە ئۆتكەلگە ھۇجۇم قىلىشنىڭ ھالقىلىق باسقۇچىغا كەلدى. جاۋتيەن كەنتىدىكى نامرات ئائىلىلەرنىڭ سانى ئەڭ دەسلەپكى 41 ئائىلە 105 ئادەمدىن ھازىرقى ئۈچ ئائىلە بەش ئادەمگە ئازايدى. تېخى نامراتلىقتىن قۇتۇلالمىغان ئۈچ ئائىلىلىك يۇرتداشنىڭ ئىككىسى ئىگەچاقىسىزلار، يەنە بىرى مېيىپ بولۇپ نامراتلىشىپ كەتكەن كىشى. يېقىندا كەنت ئۇلارغا بىر قىسىم خىزمەت ئورۇنلىرىنى تونۇشتۇرۇپ بېرىپ، تۆۋەن تۇرمۇش كاپالىتى ئۆلچىمىنى ئۆستۈرۈشنى ئىلتىماس قىلىشقا ياردەم بەردى. كاپالەت تورىنىڭ زىچ ۋە پۇختا بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلىشقا تىرىشىپ، بىرىمۇ كەم بولماسلىققا ۋە بىرىمۇ سەپتىن چۈشۈپ قالماسلىققا كاپالەتلىك قىلدى.نامراتلىق قالپىقىنى چۆرۈپ تاشلاش ئاخىرقى نۇقتا ئەمەس، بەلكى يېڭى كۈرەشنىڭ باشلىنىش نۇقتىسىدۇر. ئىزچىل چىڭ تۇرۇپ، قەيسەرلىك بىلەن كۈرەش قىلغاندىلا، ئاندىن تېخىمۇ گۈزەل تۇرمۇش ياراتقىلى بولىدۇ.
|
يېقىندىن بۇيان ۋەتەندىن ماڭا ئېلخەت يېزىپ، مەندىن مەسلىھەت سورايدىغان ئۇيغۇر ياشلىرى ئىچىدە، ئۆزلىرىنىڭ ئوتتۇرا مەكتەپ ياكى ئالىي مەكتەپ تولۇق كۇرس ئوقۇشىدىكى بىلىم قورۇلۇشىنى چۈشەندۈرۈپ، شۇ ئاساستا ئۆزلىرىنىڭ بۇنىڭدىن كېيىنكى ھاياتى ئۈچۈن نېمە كەسىپنى تاللىسا ياخشى بولىدىغانلىقىنى سورايدىغانلار بارغانسېرى كۆپىيىپ مېڭىۋاتىدۇ. ئۆمۈرلۈك كەسىپنى قانداق تاللاش مەسىلىسى بىر ئىنتايىن مۇرەككەپ مەسىلىدۇر. مەسىلەن، مەندىن مەسلىھەت سورىغان ياشلار تىلغا ئالغان كەسىپلەرنى تىزىپ چىقىدىغان بولساق، ئۇلارنى كەم دېگەندە تۆۋەندىكى تۈرلەرگە ئايرىش مۇمكىن:٭ ئۆزى ياخشى كۆرىدىغان كەسىپ٭ ئاتائانىسى ياخشى كۆرىدىغان كەسىپ٭ ھازىر ئوقۇۋاتقان كەسىپ٭ ئالماشماقچى بولغان كەسىپ٭ تەبىئىي پەندىكى كەسىپ٭ ئىجتىمائىي پەندىكى كەسىپ٭ ۋەتەندە ئاسان ئىشقا ئورۇنلاشقىلى بولىدىغان كەسىپ٭ چەت ئەلدە ئاسانراق جان باققىلى بولىدىغان كەسىپ٭ باي بولغىلى بولىدىغان كەسىپ٭ ۋە باشقىلارمەن ھازىرغىچە ئۆزۈمدىن بۇ ھەقتە مەسلىھەت سورىغان ياشلارغا قانائەتلىنەرلىك جاۋاب بېرەلمەي كەلدىم. بۇنىڭ ئۈچۈن مېنىڭ كۆڭلۈم ئىنتايىن يېرىم. مېنىڭ ئۇنداق قىلالماسلىقىمدا مۇنداق ئىككى تۈرلۈك سەۋەب بار. بىرسى، مەندىكى ۋاقىت جەھەتتىكى قىيىنچىلىقبۇ يىل يازدىن باشلاپ مېنىڭ ئىدارىدىكى خىزمەت ۋەزىپەم يەنىمۇ ئېغىرلاشتى. يەنە بىرسى بولسا، ئۆمۈرلۈك كەسىپنى قانداق تاللاش مەسىلىسى بىر ئادەمنىڭ قانداق قىلغاندا ئۆز ئۆمرىنى خۇشال، بەختلىك، مەنىلىك ۋە مۇۋەپپەقىيەتلىك ئۆتكۈزگىلى بولىدىغانلىقىغا دائىر بىر چوڭ مەسىلىنىڭ بىر تارمىقى بولۇپ، كەسىپنى قانداق تاللاشتىن ئىبارەت بۇ تارماق مەسىلىنى چۈشەندۈرۈشتىن بۇرۇن، ئالدى بىلەن بىر ئادەم ئۆز ھاياتىنى مۇۋەپپەقىيەتلىك ھايات، ئۆزى رازى بولغۇدەك ھايات قىلىپ ئۆتكۈزەلىشى ئۈچۈن قانداق شەرتلەرنى ھازىرلىشى كېرەكلىكى مەسىلىسىنى چۈشەندۈرۈپ ئۆتۈشكە توغرا كېلەتتى. مېنىڭ بۇ مەسىلىنى ھەر بىر ياشقا ئايرىمئايرىم چۈشەندۈرۈپ جاۋاب خەت يېزىش ئىمكانىيىتىم يوق. شۇڭلاشقا، ئۇشبۇ يازمىنى تەييارلاش قارارىغا كەلدىم. بۇ يازما جەمئىي ئىككى بۆلۈم بولۇپ، ھازىرقىسى ئۇنىڭ 1بۆلۈمىدىن ئىبارەت. تۆۋەندە بۇ بۆلۈمنىڭ ئەسلى مەزمۇنىنى باشلايمەن.بۇنىڭدىن تەخمىنەن 25 يىل بۇرۇن، يەنى 1982يىلى، مەن مۇۋەپپەقىيەتنىڭ مۇنداق بىر تەڭلىمىسىنى تۈزۈپ چىققان ئىدىم:مۇۋەپپەقىيەت تالانت تىرىشچانلىق پۇرسەت 1بىلىۋال تور بېتىنىڭ مەن بىلەن ئۆتكۈزگەن ئىككى قېتىملىق يازما سۆھبىتىنى ۋە مېنىڭ قىسقىچە تەرجىمىھالىمنى ئوقۇپ باققان ئوقۇرمەنلەرنىڭ ھەممىسى يۇقىرىقى تەڭلىمىنى بۇرۇن كۆرۈپ باققان. مەن يۇقىرىقى تەڭلىمىنى ئۆزۈمنىڭ بالىلىق دەۋرىدىن تارتىپ تاكى ئالىي مەكتەپ ئوقۇشىغا كىرگەندىن كېيىنكى بىر قانچە يىللىق سەرگۈزەشتلىرىم ئاساسىدا تۈزۈپ چىققان ئىدىم. بالىلىق دەۋرىمدە مەن ئۆزۈمنى يېزىدىكى دېھقانلارنىڭ بالىلىرى بىلەن كۆپ سېلىشتۇراتتىم. بەزى ئىشلاردا مەن ئۇلاردىن سەل ئەقىللىقراق بولساممۇ، يەنە بەزى ئىشلاردا ئۇلار ماڭا قارىغاندا كۆپ ئەقىللىق ئىدى. بولۇپمۇ ئېتىزلىق ئىشلىرىدا ۋە بۇزۇلۇپ قالغان يېزا سايمانلىرىنى ياساش قاتارلىق ئىشلاردا ئۇلار ماڭا قارىغاندا خېلى ئەقىللىق، چاققان ۋە قولى ئەپلىك ئىدى. مەن ئۇلارغا ئىنتايىن قايىل ئىدىم. مەن ئۆزئۆزۈمدىن مۇنداق سوئالنى داۋاملىق سوراپ تۇراتتىم: دېھقان بالىلىرى بىلەن مەندەك شەھەر بالىلىرىنىڭ تۈپ پەرقى نەدە؟ بارابارا مەن بۇ يەردىكى ئەڭ چوڭ پەرقلەرنىڭ مەكتەپكە كىرىپ ئوقۇش پۇرسىتى، مەكتەپ سۈپىتى، بالىلىق دەۋرىدىن تارتىپ ئاڭلايدىغان، كۆرىدىغان، ۋە قىلىدىغان ئىشلاردىكى پەرقلەردىن ئىبارەت ئىكەنلىكىنى، يەنى پۇرسەت جەھەتتىكى پەرق ئىكەنلىكىنى چۈشىنىپ يەتتىم.مەن ئوتتۇرا مەكتەپنى پۈتتۈرۈپ، يېزىدا قايتا تەربىيە ئېلىۋاتقاندا، بىر يەردە ئېيىغا 20 سومدىن كۆپرەك مائاش ئالىدىغان بىر ئىشچى ياكى خىزمەتچى بولۇشنى ئۆزۈم ئۈچۈن غايە قىلىپ تىكلىگەن ئىدىم. ئۇ چاغدا بىز ئۈچۈن ئۇنىڭدىن چوڭراق ئىشلارنى كۆزلەشنى تەسەۋۋۇر قىلىش مۇمكىن ئەمەس ئىدى ئالدىمىزدا بىز تاللايدىغانغا ئۇنىڭدىن باشقا يول يوق ئىدى. دېڭ شياۋپىڭ ئالىي مەكتەپكە ئوقۇغۇچى قوبۇل قىلىش تۈزۈمىنى ئىسلاھ قىلغاندىن كېيىن، ئالىي مەكتەپكە ئىمتىھان بېرىش ئۈچۈن بىز بۇرۇن تەسەۋۋۇر قىلالمايدىغان بىر پەۋقۇلئاددە پۇرسەت بارلىققا كەلدى. شۇنىڭ بىلەن مەن ئۇيغۇر دىيارىدىكى ۋىلايەتتە ياكى ناھىيىدە ئىشلەيدىغان ئىشچى ياكى خىزمەتچى ئەمەس، ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىسى بولالىدىم. بۇ يەردە پۇرسەت مەن ئۈچۈن ئىنتايىن چوڭ رول ئوينىدى. مەن ھازىرمۇ بەزىدە ئۆزئۆزۈمدىن: ئەگەر شۇ قېتىملىق ئىسلاھات يۈز بەرمىگەن بولسا، مەن ھازىر نەدە نېمە ئىش قىلىپ يۈرگەن بۇلاتتىمھە؟ دەپ سوراپ قويىمەن. ئۇيغۇر دىيارىدىكى شەھەر ۋە يېزىلاردا ئەقىللىق ۋە ناھايىتى تىرىشچان ياشئۆسمۈرلەر ئىنتايىن كۆپ. لېكىن، ئۇلارنىڭ ئىچىدىكى مۇتلەق كۆپ كىشىلەر ئۆز يۇرتىنىڭ سىرتىغا چىقالمايدۇ. يۇقىرى ئۆرلەپ ئوقۇيالمايدۇ. ئۆمرىدە ئۆزىنىڭ ئەقلىي ئىقتىدارى ۋە باشقا يوشۇرۇن كۈچىنىڭ مۇتلەق كۆپ قىسمىنى جارى قىلدۇرالماي بۇ ئالەمدىن ئۆتۈپ كېتىدۇ. بۇنداق بولۇشى ئۇلار ئۈچۈن مۇۋاپىق پۇرسەتنىڭ بولمىغانلىقىدىندۇر.يۇقىرىقى تەڭلىمىدىكى تالانت تۇغما تالانت بىلەن تۇغما ئەقىللىقنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. 2ئوخشاش بىر سىنىپتا ئوقۇۋاتقان ئوقۇغۇچىلاردا كۆرۈلىدىغان ئوقۇش نەتىجىسىدىكى زور پەرقلەرنىڭ سەۋەبىنى تەھلىل قىلىپ، ئۇنىڭ تالانت ۋە تىرىشچانلىقتىكى پەرقتىن كېلىپ چىقىدىغانلىقىنى ھېس قىلدىم. بەزى ئوقۇغۇچىلار مەن چوقۇم قاتتىق تىرىشىپ، ياخشى ئوقۇيمەن دەپ ئىرادە تىكلەپ، كۈنىگە 1516 سائەت ئۆگىنىش قىلىپمۇ يەنە بىر قىسىم ساۋاقداشلىرىنىڭ ئالدىغا ئۆتەلمەيدىغانلىقى، ھەتتا بەزىلىرىنىڭ سىنىپنىڭ ئارقىسىدا قالىدىغانلىقىنى كۆرۈپ، كىشىلەردە تۇغما تالەنت ۋە تۇغما ئەقىل جەھەتتە پەرق بارلىقىنى، ھەمدە تىرىشچانلىق ئەقىلنى تولۇق ئىشقا سېلىپ يەكۈنلەپ چىققان توغرا ئۆگىنىش ئۇسۇلى ئاساسىدا ئېلىپ بېرىلمىسا، ئانچە ئۈنۈم بەرمەيدىغانلىقىنى ھېس قىلدىم.دېمەك، يۇقىرىقىدەك كۆزىتىشكە ئاساسلانغاندا، مەن تۈزۈپ چىققان يۇقىرىقى تەڭلىمە خېلى ئەقىلگە مۇۋاپىق بولۇپ، 24 ياشلارغا كىرگەن ۋاقتىمدا تۈزۈپ چىققان بۇ بىر تەڭلىمە ئۈچۈن مەن تاكى يېقىنغىچە ئۆزئۆزۈمدىن پەخىرلىنىپ كەلدىم.لېكىن، كىشىلەر تۇغۇلغاندىن كېيىن، ئۆزىنىڭ كېيىنكى ھاياتىدا ئوخشىمىغان دەرىجىدىكى يېڭى تالانت، يېڭى بىلىم، يېڭى ماھارەت ۋە يېڭى ئىقتىدارلارغا ئېرىشىدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا، بىر ئادەمنىڭ ئۆزئۆزىگە بولغان ئىشەنچىسىمۇ بىر خىل ئىقتىدار بولۇپ، بۇ ئىقتىدار ھەممە ئادەم ئۈچۈن ئورتاق ئەمەس. مەن بۇ يەردە يۇقىرىقىلارنىڭ ھەممىسىنى يىغىنچاقلاپ ئىقتىدار ئىنگلىزچە سكىللس دەپ ئاتاشنى مۇۋاپىق كۆردۈم.يەنى ئىقتىدار تۇغۇلغاندىن كېيىن يېتىلدۈرگەن تالانت، بىلىم، ماھارەت، ئىقتىدار ۋە ئۆزئۆزىگە بولغان ئىشەنچنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. 3يۇقىرىقى 1تەڭلىمە ئىقتىدار نى ئۆز ئىچىگە ئالمىغان. بۇ مېنى يۇقىرىقى مۇۋەپپەقىيەت تەڭلىمىسىنى قايتا يېزىپ چىقىشىمغا مەجبۇرلىغان سەۋەبلەرنىڭ بىرسىدۇر.4 يۈكسەك قىزىقىش4ئۆكتەبىر كۈنى يەنى 2007يىلى 4ئۆكتەبىر كۈنى مەن ئايالىم ئامانگۈل بىلەن بىللە ئۆيىمىزگە 30 كم دەك كېلىدىغان ھولليۋوئود شەھىرىدىكى كوداك تىياتىرخانىسىغا بىر كونسېرت كۆرگىلى باردىم. بۇ تىياتىرخانا دۇنيادا كىنو ساھەسى بويىچە ئەڭ يۇقىرى دەرىجىلىك مۇكاپات بولغان ئوسكار مۇكاپاتى نى تارقىتىش ئۈچۈن ئىشلىتىدىغان تىياتىرخانىلارنىڭ بىرسى بولۇپ، كونسېرتتا ئويۇن كۆرسەتكۈچىلەر دۇنياغا تونۇلغان تۈركىيىلىك ناخشىچى سەرتاب ئەرەنەر بىلەن كومپوزىتور ۋە پىيانوچى فاھىر ئاتاكوگلۇ گە قاراڭ لار ئىدى. تۈركىيىلىك ئايال ناخشىچى سەرتاب ئەرەنەر 2003يىللىق ياۋروپا ئەئۇروۋىسىئون ناخشا مۇسابىقىسىدە بىرىنچىلىككە ئېرىشىپ، دۇنياغا داڭق چىقارغان. بىز ئەسلىدە لوس ئاڭەلەس رايونىدا تۈركلەرنىڭ قانچىلىك ئىكەنلىكىنى بىلمىگەچكە، بۇ كونسېرتقا ئېھتىمال بىر قانچە يۈز تاماشىبىن كېلەر، دەپ پەرەز قىلغان ئىدۇق. ئەگەر راست شۇنداق بولسا، بۇ زالنىڭ بىر ئاخشاملىق ئىجارىسى بەك قىممەت بولماسلىقى كېرەك ئىدى. شۇڭا، كەلگۈسىدە بۇ يەرگە ئۇيغۇر ئارتىستلارنىمۇ تەكلىپ قىلىپ ئويۇن قويدۇرۇش ئارزۇسىدا، مەن بۇ تىياتىرخانىنى بىر ئاخشام ئىجارىگە ئېلىش ئۈچۈن قانچىلىك پۇل كېتىدىغانلىقىنى سوراپ باقماقچىمۇ بولدۇم. لېكىن، ئۇ تىياتىرخانىغا كىرگەندىن كېيىن ھەيران قالدىم. بۇ تىياتىرخانا 3 قەۋەتلىك بولۇپ، ئۇنىڭغا جەمئىي 3600 ئەتراپىدا ئادەم سىغىدىكەن. بىز ئولتۇرغان يەردىن ئۈستۈنكى 2 قەۋەتنى كۆرگىلى بولمايتتى. شۇنداقتىمۇ ئويۇن باشلانغۇچە تىياتىرخانىنىڭ 1قەۋىتى تۈركىيىلىك تاماشىبىنلار بىلەن لىق تولدى. پەرىزىمچە 1قەۋەتتە ئولتۇرغان تاماشىبىنلارنىڭ ئۆزىلا 2000 كىشىدىن ئېشىشى مۇمكىن. مەن بۇ ئويۇننى كۆرۈۋېتىپ، مۇنداق خىيالغا چوڭقۇر پېتىپ كەتتىم: ئۇنىڭ بىرسى، پۈتۈن ئامېرىكا بويىچە ھازىر ئۇيغۇر دىيارىدىكى نوپۇسى 10 مىليون ئەتراپىدا بولغان ئۇيغۇرلاردىن ئاران 600700 گە يېقىن ئادەم بار. بۇ كونسېرتقىمۇ ئاران 6 ئۇيغۇر كەلدۇق. لوس ئاڭەلەستىن ئىبارەت بىر شەھەردىلا بىر كونسېرتنى كۆرۈش ئۈچۈن يىغىلغان تۈرك تاماشىبىنلارنىڭ سانى 2000 دىن ئېشىپ كەتتى. ئۇلارنىڭ ئىچىدە بىز بۇرۇن ئارىلىشىپ باققان 3040 تۈركىيىلىكلەردىن بىرەرسىمۇ كۆرۈنمىدى. تۈركىيىدىكى نوپۇسنىڭ ئومۇمى سانى 70 مىليون ئەتراپىدا بولغاچقا، ئەگەر بۇ كونسېرتقا كەلگەن تۈرك تاماشىبىنلار بىلەن ئۇيغۇر تاماشىبىنلارنىڭ نوپۇسقا سۇندۇرغان نىسبىتىنى سېلىشتۇرساق، لوس ئاڭەلەس شەھىرىدىكى 2000 دىن ئارتۇق تۈرككە ئاران 42 ئۇيغۇر توغرا كەلدى، دېگەن سۆز. مەن ئۇيغۇرلارنىڭ بۇ ئەھۋالىغا ناھايىتى ئېچىندىم. ئۇيغۇر ئارتىسلارنى تەكلىپ قىلىپ ئەكېلىپ، مۇشۇ تىياتىرخانىدا ئويۇن قويدۇرۇش مۇتلەق مۇمكىن ئەمەسكەن، دەپ ئويلىدىم. ئەگەر راستتىنلا چاقىرتساق، ئۇنىڭغا قانچىلىك تاماشىبىنلار كېلەر؟ ئۇنىڭ يەنە بىرسى، فاھىر ئاتاكوگلۇنىڭ پىيانو چېلىۋاتقان ۋاقىتتىكى قىياپىتى ئىدى. ئۇ مېڭىپ، سەھنە ئوتتۇرىسىغا كەلگەندە بىر ناھايىتى گەۋدىلىك، تېتىك ۋە ھەيۋەتلىك قىياپەتتە كۆرۈنەتتى. لېكىن، پىيانو چالغاندا ئۇنىڭ پۈتۈن بەدىنى ھەرىكەتكە كېلىپ، بېلى 90 گرادۇسقا يېقىن ئېگىلىپ، خۇددى پىيانونىڭ ئىچىگە كىرىپ كېتىدىغاندەك قىلاتتى. ئۇنىڭ بۇ قىياپىتىدىن، پىيانودا بۈگۈنكىدەك مۇۋەپپەقىيەتلىك بولۇشىدا، ئۇنىڭ پىيانوغا بولغان يۈكسەك قىزىقىشى ناھايىتى چوڭ رول ئوينىغانلىقى، پىيانونىڭ ئالدىغا كېلىپ ئولتۇرغاندا، ھازىرمۇ ئۇنىڭ پۈتۈن ۋۇجۇدىنى پىيانودىن ئىبارەت بىرلا نەرسە قاپلايدىغانلىقى، ئۇنىڭ پىيانو چېلىشنى ئىچئىچىدىن ياخشى كۆرىدىغانلىقى چىقىپ تۇراتتى. دۇنياغا داڭلىق پىيانوچى بەتھوۋىنمۇ فاھىر بىلەن ئوخشاش خىلدىكى ئادەم ئىدى.شۇنىڭ بىلەن مەن ئۆزئۆزۈمدىن يەنە بىر نەچچە يېڭى سوئاللارنى سوراشقا باشلىدىم:1 يۈكسەك قىزىقىش بىر كىشىنىڭ مۇۋەپپەقىيەتلىك بولۇشىدا قانداق رول ئوينايدۇ؟2 يۈكسەك قىزىقىش نەدىن كېلىدۇ؟3 يۈكسەك قىزىقىش نى يۇقىرىقى تەڭلىمىگە كىرگۈزۈش كېرەكمۇيوق؟ئەگەر كىرگۈزۈش كېرەك بولسا، قايسى تەرىقىدە كىرگۈزۈش كېرەك؟مېنىڭ بۈگۈنكى ھالەتكە كېلەلىشىمدىمۇ ئۆزۈمنىڭ مەكتەپ ۋە بىلىمگە بولغان پەۋقۇلئاددە قىزىقىشىم ناھايىتى چوڭ رول ئوينىغان. مەن باشلانغۇچتا ئوقۇۋاتقان ۋاقتىمدا، ئۆزۈمنىڭ مەكتەپكە ئىنتايىن ئامراقلىقىم ئاساسەن تۇغما ئىش ئىدى. كېيىنچە مەندە ھەرقانداق بىلىمگە، ھەر قانداق يېڭى نەرسىگە قىزىقىدىغان بىر مىجەز پەيدا بولدى. مېنىڭ تولۇقسىز ئوتتۇرا مەكتەپتە ئوقۇۋاتقان ۋاقتىمدا رادىئو تېخنىكىسىغا قىزىقىشىم ئاكامنىڭ تەسىرى ئارقىلىق بولغان ئىدى: ئاكام رادىئو قۇراشتۇرۇشنى باشلىغاندىن كېيىن، مەن داۋاملىق ئۇنىڭ يېنىدا قاراپ ئولتۇراتتىم. بەزىدە ئۇنىڭغا ئانچەمۇنچە ياردەم قىلاتتىم. شۇ جەرياندا ئۆزۈممۇ تەدرىجىي ھالدا رادىئوغا قىزىقىدىغان بولۇپ قالغان ئىدىم. شۇنىڭ بىلەن ئالىي مەكتەپ ئوقۇشى ئۈچۈن رادىئو ئېلېكترونىكا كەسپىنى تاللىدىم. دوكتورلۇق ئۇنۋانىنىمۇ ئېلېكتر ئىنجھېنېرلىقى كەسپىدىن ئالدىم. شۇنىڭدىن تارتىپ ئېلېكتر ئىنجھېنېرلىقى كەسپىنىڭ بىر تارمىقى بولغان ئوپتىكا ساھەسىدە ئىشلەپ كېلىۋاتىمەن. دۇنيادا بۇنداق ئىشلار ناھايىتى كۆپ. مەسىلەن، ئامېرىكىدا داڭلىق ۋاسكېتبولچىنىڭ ئوغلىمۇ داڭلىق ۋاسكېتبولچى بولىدىغان، داڭلىق كىنو ئارتىستىنىڭ بالىسىمۇ داڭلىق كىنو ئارتىستى بولىدىغان، مەبلەغ سېلىپ مىليونېر ۋە مىلياردېر بولغانلارنىڭ بالىسىمۇ ئوخشاش كەسىپتە، ھەتتا دادىسىنىڭ شىركىتىدە ئىشلەپ، ئۆزلىرىمۇ ئىنتايىن باي بولغان ئىشلار ناھايىتى كۆپ. بىزنىڭ بۇرۇن بىر قوشنىمىز بار بولۇپ، ئۇ ئۆيدىكى ئەر موتسىكلىت مىنىشكە ئىنتايىن ئامراق ئىدى. ئۆزىنىڭ ئېسىل موتسېكلىتلىرىدىن بىر قانچىسى بار ئىدى. كېيىن ئۇ ئۆزىنىڭ بىزنىڭ بالىلىرىمىز بىلەن قۇرداش 3 ئوغلىنىڭ ھەممىسىگە موتسىكلىت ئېلىپ بەردى. ھەر شەنبەيەكشەنبە كۈنلىرى ئائىلە بويىچە بىر يىراق جاڭگالغا بېرىپ، موتسىكلىت مىنىپ كېلەتتى. شۇنداق قىلىپ بۇ ئائىلىدىكى ھەممە بالىلار موتسىكلىتقا قىزىقىدىغان بولۇپ چوڭ بولدى.دېمەك، بەزى كىشىلەرنىڭ بىر ئىشقا بولغان قىزىقىشى تۇغما بولىدۇ. يەنە بەزى كىشىلەرنىڭ بىر ئىشقا بولغان يۈكسەك قىزىقىشى بولسا، ئۆزى ئۆسۈپ يېتىلىش جەريانىدا باشقا كىشىلەرنىڭ ۋە مۇھىتنىڭ تەسىرى ئارقىلىق بارلىققا كېلىدۇ.مېنىڭچە، تىرىشچانلىق مۇنداق تەركىبلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ:تىرىشچانلىق قەتئىي نىيەتكە كېلىش باتۇرلۇق قاتتىق ئىشلەش ئاداققىچە بوشاشماسلىق 4دۇنياغا داڭلىق ئامېرىكىلىق مىلياردېر دونالد ترۇمپ 2007يىلى 16ئۆكتەبىردە بىر كىتاب چىقاردى. بۇ كىتاب ئۇ ھازىرغىچە يېزىپ چىققان 5 تىن ئارتۇق كىتابنىڭ بىرسى بولۇپ، ئۇنىڭ ماۋزۇسى: چوڭچوڭ ئىشلارنى كۆزلەپ، سۆڭگىچىگە تەپ ئىنگلىزچە تھىنك بىگ ئاند كىچك ئاسس. مېنىڭچە بۇ يەردىكى سۆڭگىچىگە تەپ دېگەن سۆزنىڭ مەنىسى قەتئىي نىيەتكە كەل، باتۇر بول، قاتتىق ئىشلە ۋە ئاداققىچە بوشاشما دېگەنلەردىن ئىبارەتتۇر. يېقىندا ئامېرىكىنىڭ بىر مەملىكەتلىك چوڭ تېلېۋىزىيە ئىستانسىسى ئۇنىڭ بىلەن مىلياردېر بىلەن سىردىشىش دېگەن بىر پروگرامما ئىشلەپ تارقاتقان بولۇپ، ئۇ پروگراممىنىڭ ئەڭ ئاخىرىدا پروگرامما رىياسەتچىسى ئۇنىڭدىن ئەگەر تاماشىبىنلار بۈگۈنكى پروگراممىدىن پەقەت بىرلا سۆزنى ئەستە قالدۇرۇپ قايتىشقا توغرا كەلسە، سېنىڭچە ئۇ سۆز نېمە بولۇشى كېرەك؟ دەپ سورىۋېدى، دونالد ترۇمپ ئۇنىڭغا: ھەرگىز يېرىم يولدا توختاپ قالما؛ ھەرگىز قىلىۋاتقان ئىشىڭدىن يېرىم يولدا ۋاز كەچمە، دەپ جاۋاب بەردى. بۇ سۆزنىڭ مەنىسى يۇقىرىقى ئاداققىچە بوشاشما دېگەن سۆز بىلەن ئوخشاشتۇر. بۇ يەردە يەنە بىر قېتىم تەكىتلەپ ئۆتۈشكە ئەرزىيدىغىنى شۇكى، يۇقىرىقى تىرىشچانلىق نىڭ 4 تەركىبىنىڭ ھەممىسى ئىنتايىن مۇھىم بولۇپ، بىر يۈكسەك غايىنى كۆزلەپ تىرىشىۋاتقان كىشى ئۈچۈن ئۇلارنىڭ بىرەرسى كەم بولسا ھەرگىز بولمايدۇ. بۇ نۇقتىنى ئىنگلىز تىلى ياكى باشقا بىرەر چەت ئەل تىلى ئۆگىنىپ باققان كىشىلەرنىڭ ھەممىسى ناھايىتى ئوبدان چۈشىنىدۇ. ئەگەر سىزدە يۇقىرىقى 4 سۈپەتنىڭ ھەممىسى تەل بولسا، سىز تىل ئۆگىنىشنى چوقۇم بىر باشقا ئېلىپ چىقالىدىڭىز ياكى ئېلىپ چىقالايسىز. ئەگەر سىزدە ئۇلاردىن بىرەرسى كەم بولسا، سىز چوقۇم ئۇ يولدىن ئاللىقاچان قايتتىڭىز ياكى بۇنىڭدىن كېيىن قايتىسىز. ئۇنىڭدىن باشقا، تىرىشچانلىق توغرا ئۇسۇل ئاساسىدا ئېلىپ بېرىلمىسا، كۆڭۈلدىكىدەك ئۈنۈم بەرمەيدۇ. توغرا ئۇسۇل بولسا، ھەر بىر ئادەمنىڭ ئەمەلىي تەجرىبىلىرى، قايتاقايتا ۋە ئۈزلۈكسىز سىناق قىلىپ، ئەمەلىيەتتىن تەجرىبەساۋاق يەكۈنلىشى ئارقىلىق بارلىققا كېلىدۇ. ھەممە ئادەم ئۈچۈن ئۈنۈم بېرىدىغان بىر ئۇنىۋېرسال ئۇسۇل مەۋجۇد ئەمەس. ھەر بىر ئادەم ئۆزىگە مۇۋاپىق كېلىدىغان ئۇسۇلنى ئۆز ئەمەلىيىتى ئاساسىدا ئۆزىگە تايىنىپ تېپىپ چىقىشى كېرەك.ماڭا خەت يازغان ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئىچىدە، ئاتائانىسى ئىنتايىن چوڭ ئىقتىسادىي قىيىنچىلىق ئىچىدە ئۆزىنىڭ ئوقۇشىنى ئىقتىساد بىلەن تەمىنلەپ بېرىۋاتقانلىقنى، شۇڭا ئۆزىنىڭ تىرىشىپ ياخشى ئوقۇشى كېرەكلىكىنى، بىراق، ئوقۇۋاتقان كەسىپكە قىلچە قىزىقمىغانلىقى ئۈچۈن، ئۆز ئوقۇشىغا زادىلا زېھنىنى يىغالمايۋاتقانلىقىنى ئېيتقانلارمۇ خېلى كۆپ. دېمەك، سىز ئەگەر بىر ئىشقا قىزىقمىسىڭىز، سىز ئۇ ئىش ئۈچۈن تىرىشچانلىق كۆرسىتەلمەيسىز؛ يۇقىرىقىدەك تىرىشچانلىقنىڭ ئالدىنقى شەرتى، سىز قىلماقچى بولغان ئىشىڭىزغا يۈكسەك دەرىجىدە قىزىقىشىڭىزدىن ئىبارەت. ئەگەر سىز قىلىۋاتقان ئىشىڭىزغا پەۋقۇلئاددە قىزىقسىڭىز، سىز ھەر كۈنى قىلىۋاتقان خىزمەت سىز ئۈچۈن بىر بەختلىك ئىش، سىزگە خۇشاللىق ۋە ھۇزۇرلۇق ئېلىپ كېلىدىغان ئىش بولۇپ تۇيۇلىدۇ. سىز ئۇنى قانچىلىك قىلسىڭىزمۇ ئۇنىڭدىن ھەرگىز زېرىكمەيسىز. سىز ئۇ ئىش بىلەن شۇغۇللانغان ۋاقتىڭىزدا ۋاقىتنىڭ قانداق ئۆتۈپ كېتىۋاتقانلىقىنى بىلمەي قالىسىز. پاتپات ئەگەر ئادەم بىر كۈن ئىچىدە ئۇخلىماي، تاماق يېمەي، 24 سائەت ئىشلىيەلىگەن بولسا نېمە دېگەن ياخشى بولاتتىھە؟ دەپ ئويلاپ قالىسىز. ئۇنىڭ ئەكسىچە، ئەگەر سىز ئۆزىڭىز شۇغۇللىنىۋاتقان ئىشقا ياكى كەسىپكە ئازراقمۇ قىزىقمىسىڭىز، ئۇنى قىلىش سىز ئۈچۈن بىر زۇلۇم بولىدۇ. ھەر كۈنى شۇ ئىشنى قىلىپ ئۆتكۈزگەن ھاياتىڭىز سىز ئۈچۈن ئازاب ۋە ھەسرەت بىلەن تولغان ئېچىنىشلىق ھايات بولىدۇ.دېمەك، يۇقىرىقى ئانالىز ئارقىلىقمۇ بىز يۈكسەك قىزىقىش نىمۇ مۇۋەپپەقىيەت تەڭلىمىسى گە كىرگۈزۈش كېرەكلىكىنى تونۇپ يېتەلەيمىز.پۇرسەت نىڭمۇ ئىككى تەركىبىي قىسمى بار. ئۇنىڭ بىرسى كىشىنىڭ ئۆز ئىرادىسىگە باغلىق بولغان، بىر ئادەم تىرىشىش ئارقىلىق قولغا كەلتۈرەلەيدىغان پۇرسەت. يەنە بىرسى بولسا كىشىنىڭ ئۆز ئىرادىسى بىلەن مۇناسىۋىتى يوق، پۈتۈنلەي تاشقى ئامىللار ئارقىلىق بېكىتىلىدىكەن پۇرسەت. مەن بۇ 2پۇرسەتنى تەلەي دەپ ئاتاشنى مۇۋاپىق كۆردۈم. بەزىلەر مېنىڭ پۇرسەتنى مۇنداق ئىككىگە بۆلۈشۈمگە بىر ئاز ھەيران قېلىشى مۇمكىن. شۇڭا بۇنداق ئايرىشنىڭ زۆرۈرلۈكىنى مەن مۇنداق بىر مىسال ئارقىلىق چۈشەندۈرەي.1984يىلى ئۇيغۇر دىيارىدىن 1تۈركۈم ياپونىيىگە چىقىپ ئوقۇيدىغانلارنى تاللايدىغاندا، ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق مائارىپ نازارىتى يەرلىك مىللەتلەردىن كېلىپ چىققان ئالىي مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرىدىن 50 تەك ئادەمنى تاللاپ، ئۇلاردىن 3 پەن بويىچە ئىمتىھان ئالدى. مەن بۇ ئىمتىھانىدا بىرىنچىلىككە ئېرىشىپ تاللاندىم. يېرىم يىللىق ياپون تىلى ئۆگىنىش كۇرسىدا، مەن ياپون تىلىدا بۇرۇن بەلگىلىك ئاساس سېلىۋالغان بولغاچقا، سىنىپتىكى باشقا ساۋاقداشلارغا ئوپچە دەرس چۈشەندۈرۈپ يۈردۈم. ھەمدە سىنىپ باشلىقلىق رولىنىمۇ ئوينىدىم. لېكىن، ياپونىيىگە بېرىپ قارىسام، مەن بارغان مەكتەپتە ھېچ قانداق ئاسپىرانتلىق پروگراممىسى يوق ئىكەن. ئۇلار ماگىستېرلىق ئۇنۋانىنىمۇ ۋە دوكتورلۇق ئۇنۋانىنىمۇ بېرەلمەيدىكەن. ئىچكى ئەھۋالدىن خەۋىرى بار كىشىلەردىن بەزىلىرى ماڭا بۇ بىر سۇيقەست دېگەن ئۇچۇرنى بەردى. مەيلى قانداقلا بولمىسۇن، ئاشۇ قېتىم مەن بىلەن 1تۈركۈمدە ياپونىيىگە ئوقۇشقا بارغان 15 تەك ئوقۇغۇچىلارنىڭ 10 دىن تولىسى ماگىستېرلىق ئۇنۋانىغا ئېرىشتى. لېكىن مەن بىلىم ئاشۇرۇش بىلەنلا قايتىپ كەتىشكە مەجبۇرى بولدۇم. گەرچە ئۆزۈم قاتتىق تىرىشىپ پۇرسەت ياراتقان بولساممۇ، تەلىيىمنىڭ يوقلۇقىدىن ماگىستېرلىق ئۇنۋانىغا ئېرىشىشتىن ئىبارەت مۇشۇ بىر ئىشتا پۈتۈنلەي مەغلۇپ بولدۇم. شۇنىڭ بىلەن مەن بىر يۇقىرى ئۇنۋان ئېلىش ئۈچۈن باشلىغان سەپىرىمنى ياپونىيىدە ئاخىرلاشتۇرمىدىم. ئۇنىڭ ئەكسىچە، ياپونىيىدىكى ئوقۇشنىڭ ئاخىرلىشىشىغا ئاز قالغاندا، يەنە بىر يېڭى سەپەر باشلىدىم.مەن يەنە بىر مىسال كۆرسىتەي. ئايالىم ئامانگۈلنىڭ باشلانغۇچ بىلەن ئوتتۇرا مەكتەپنى ئۇيغۇر تىلىدا پۈتتۈرگەن بىر تۇغقىنى بار بولۇپ، ئۇ 1990يىللىرىنىڭ بىرىدىكى ئالىي مەكتەپ ئىمتىھانىدا ئۇيغۇر تىلى سىستېمىسى بويىچە پۈتۈن ئۇيغۇر دىيارىدا ئۈچىنچىلىككە ئېرىشتى. بىر يىللىق تەييارلىق ئوقۇشىنى تۈگەتكەندە بولسا، ئېلىنغان ئىمتىھانلاردىكى نەتىجىسى بىرىنچى بولدى. يۇقىرى دەرىجىلىك ئەمەلدارلار بۇ ئوقۇغۇچىلارغا دەسلەپتە ئۇقتۇرۇشىچە، بۇنداق ئوقۇشى ياخشى بولغان ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۆزى تاللىغان مەكتەپ ۋە ئۆزى تاللىغان كەسىپكە بارالىشى يۈزدە يۈز پىرسەنت كاپالەتكە ئىگە ئىكەن. لېكىن، بۇ سىڭلىمىز بېيجىڭدىكى بىر داڭلىق مەكتەپنىڭ خەلقئارا ئىقتىساد دېگەن كەسپىنى تاللىغان بولسىمۇ، كېيىن چاقىرىق قولىغا تەگكەندە قارىسا، ئۇ ۋۇخەن دىكى بىر ئالىي مەكتەپكە تەقسىم بولۇپ قاپتۇ. كېيىن تەكشۈرۈش ئارقىلىق ئۇ سىڭلىمىز ئۆزى تاللىغان مەكتەپ ۋە كەسىپكە ئارقا ئىشىكى ناھايىتى چوڭ بىرسىنىڭ بالىسى بارغانلىقىنى بايقىدى. شۇنىڭ بىلەن بۇ سىڭلىمىزنىڭ كەسپىمۇ مالىيە كاتىپى بولۇپ قالدى. بۇ مىسالدىكى سىڭلىمىزمۇ ئۆزى قاتتىق تىرىشىش ئارقىلىق ئۆزىگە ناھايىتى ياخشى پۇرسەت ياراتقان بولسىمۇ، ئۆز ئىرادىسىگە باغلىق بولمىغان سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن، ياكى، باشقىچە قىلىپ ئېيتقاندا، تەلەيسىزلىكىدىن ئۆزى ئارزۇ قىلغان مەكتەپ ۋە كەسىپكە كىرەلمىدى. كۆڭۈلدىكى مەكتەپ ۋە كەسىپكە كىرىشتىن ئىبارەت مۇشۇ بىر ئىشتا بۇ سىڭلىمىز پۈتۈنلەي مەغلۇپ بولدى.دېمەك، تەلەينىمۇ مۇۋەپپەقىيەت تەڭلىمىسى گە كىرگۈزۈش كېرەك.7 يېڭى تەڭلىمەشۇنداق قىلىپ، مەن يۇقىرىدا ئۆزۈم بۇ قېتىمقى يېڭى مۇۋەپپەقىيەت تەڭلىمىسىگە كىرگۈزۈشكە تېگىشلىك ئامىللارنى بىرەر قۇر چۈشەندۈرۈپ بولدۇم. ئەمدى بىز بۇ يېڭى تەڭلىمىنى يېزىشقا تەييار بولدۇق. مەن ئۇنى مۇنداق تۈزدۈم:مۇۋەپپەقىيەت پۇرسەت تەلەي ئىقتىدار تىرىشچانلىق تالانت يۈكسەك قىزىقىش 5بۇ يەردىكى پۇرسەت 0 بىلەن 1 نىڭ ئارىلىقىدىكى بىر قىممەتنى ئالىدۇ. تەلەي بولسا 1 بىلەن 1 نىڭ ئارىلىقىدىكى بىر قىممەتنى ئالىدۇ. شۇنداق بولغاچقا، بەزىدە پۇرسەت تەلەي 0 بولۇپ قالىدۇ. بۇنداق ئەھۋالدا، ئىقتىدار بىلەن تىرىشچانلىق ھېچ قانداق مېۋە بەرمەي، ئادەم مەغلۇپ بولىدۇ. پۇرسەت تەلەي 0 بولسىمۇ، ئۇ بىر ئادەمنىڭ تالانتى بىلەن يۈكسەك قىزىقىشىغا ئاساسەن تەسىر كۆرسىتەلمەيدۇ. شۇڭا، يۇقىرىقى تەڭلىمىدىكى تالانت يۈكسەك قىزىقىش قا پۇرسەت تەلەي كۆپەيتىلمىدى. مەن بۇ تەڭلىمىدىكى قالغان تەركىپلەرگە سانلىق قىممەت بېرىشنى مۇۋاپىق كۆرمىدىم.بۇ يەردە شۇنىمۇ ئەسكەرتىپ ئۆتۈش كېرەككى، مۇۋەپپەقىيەت نىڭ مەنىسى نىسپىي بولىدۇ. بىر ئادەم مۇۋەپپەقىيەت دەپ قارىغان نەرسە، يەنە بىر ئادەم ئۈچۈن مەغلۇبىيەت بولۇپ قېلىشى مۇمكىن. مەسىلەن، نۇرغۇن ياشلار ئۈچۈن ئىمتىھانلاردىن ئۆتۈپ، بىر ئالىي مەكتەپكە كىرىۋېلىشنىڭ ئۆزىلا مۇۋەپپەقىيەت بولۇشى مۇمكىن. ئەمما، يۇقىرىدا تىلغا ئالغان سىڭلىمىزنىڭ ئۆزى ياقتۇرمايدىغان بىر ئالىي مەكتەپكە ئۆتۈشى ئۇنىڭ ئۈچۈن مەغلۇبىيەت بولۇپ تۇيۇلدى. ئەگەر ھەممە ئىنسانلار ئۈچۈن ئورتاق مۇۋەپپەقىيەت ياكى ئۇنىۋېرسال مۇۋەپپەقىيەت تىن بىرسى مەۋجۇد، دەپ قارالسا، ئۇنىڭغا مۇنداق ئېنىقلىما بېرىش مۇمكىن:ئۇنىۋېرسال مۇۋەپپەقىيەت ئۆز ئائىلىسى، دوستلىرى، مىللىتى ۋە خىزمىتى دائىرىسى ئىچىدە قولغا كەلتۈرگەن زور نەتىجىلەر.مەن بۇ قېتىم بۇ ئۇنىۋېرسال مۇۋەپپەقىيەت توغرىسىدا بۇنىڭدىن كۆپ توختالمايمەن.8 ئاخىرقى سۆزمەن بۇ يىل 50 ياشقا قاراپ ماڭدىم. كەسىپ جەھەتتە بۇ يىل مەن ئۈچۈن ئۆمرۈمدىكى ئەڭ ئۇتۇقلۇق بىر يىل بولدى. بۇ نەتىجىلەرگە كۆڭلۈمنىڭ بىر يەرى ئىنتايىن خوشال بولسا، يەنە بىر يەرى ئىنتايىن يېرىم بولۇپ كېلىۋاتىمەن. بۇنىڭ سەۋەبى، مەن ئامەرىكىدا تۇرۇپ مۇشۇنداق ياشاپ يۈرگىنىم بىلەن، كۆڭلۈمدىن زادىلا چىقىرالمايدىغان بىر ئىش بار. ئۇ بولسىمۇ ئۇيغۇر دىيارىدىكى ئۇيغۇر ياشلىرى ھازىر دۇچ كېلىۋاتقان تەقدىر. مەن ئۆتكەن يىل ۋە بۇ يىل يازدا يۇرتقا تۇققان يوقلاپ بارغاندا كۆرگەن ئۇيغۇر ياشلىرىنىڭ ياشاشقا ياكى يۇقۇرى ئۆرلەشكە ئامالسىز قالغان بىچچارە چىرايلىرى مېنىڭ كۆز ئالدىمدىن زادىلا كەتمەيدۇ. ئۇلارنىڭ ھەممىسىمۇ ئۆز ئىقتىدارلىرىنى ئەڭ يۈكسەك دەرىجىدە جارىي قىلدۇرۇپ، بىر پارلاق ئىستىقبالغا، گۈزەل كېلىچەككە ۋە بەختلىك ھاياتقا ئېرىشىشنى ئارزۇ قىلىدۇ. لېكىن ئۇلار ئۈچۈن ھازىر قانداق يول بار؟ قانداق پۇرسەت بار؟بۇ يىل 2007يىلى ئائىلەم بىلەن ئۈرۈمچىدىكى ۋىسال رەستۇرانتىغا ئۇيغۇر ياشلىرى بىلەن كۆرۈشكىلى بارغاندا، مەن ئەسلىدە 1020 ئوقۇغۇچى كېلەر، دەپ پەرەز قىلغان ئىدىم. لېكىن ئۇ يەرگە بىر نەچچە يۈز ئۇيغۇر ياشلىرى كېلىپتۇ. بۇ مەن ئۈچۈن ۋە ئائىلەمدىكى باشقا ھەممەيلەن ئۈچۈن بىر ئۇنتۇلماس ۋەقە بولدى. مەن ئۇنىڭدىن قاتتىق ھاياجانلاندىم. چوڭقۇر تەسىرلەندىم. ئۇيغۇر روھى ھازىرمۇ ئۆز پەتىچە ساقلىنىۋەتىپتۇ، دەپ چەكسىز خۇشال بولدۇم. ئۇنىڭدىن ئۆمرىمنىڭ قالغان قىسمى ئۈچۈن بىر تۈگىمەس روھىي ئوزۇق ئالدىم. ئۇ سورۇندا مېنىڭ كەلگەن ھەر بىر ياشلار بىلەن كەڭكۇشادە مۇڭدىشىش پۇرسىتىم بولمىدى. ھەر بىر ياشنىڭ سۆزىنى ئاڭلاش پۇرسىتىممۇ بولمىدى. لەكىن، شۇ سورۇندا ۋە باشقا جايلاردا كۆرۈشكەن ئۇيغۇر ياشلىرىنىڭ ماڭا قارىغان ۋاقىتتىكى كۆز نۇرلىرى ۋە چىرايىدىكى ھېسسىياتلىرىدىن مەن ئۇلارنىڭ ئۆزۈمگە نېمە دېمەكچى ئىكەنلىكىنى بىلگەندەك بولدۇم. ئۇلار ماڭا: بىزدىمۇ تالانت بار. بىزدىمۇ بىلىم ۋە ئىقتىدار بار. بىزمۇ قاتتىق تىرىشىشنى خالايمىز ۋە تىرىشالايمىز. بىزمۇ جاپا چېكىشتىن ئازراقمۇ قورقمايمىز. لېكىن، بىز نېمە قىلساق بولىدىغانلىقىنى بىلەلمىدۇق. بىزگە قانداق يول بارلىقىنى بىلەلمىدۇق. قانداق قىلساق ئاتائانىمىزغا يۆلەنمەي جان باقالايدىغانلىقىمىزنى بىلەلمىدۇق. بۇ جەھەتتە بىزگە ياردەم قىلسىڭىز، دېگەندەك قىلدى. شۇنىڭدىن كېيىن مەن ئىزچىل تۈردە ئويلاندىم. بۇ ئىنىسىڭىللارغا مەن نېمە ئىش قىلىپ بېرەلەرمەن؟ دەپ ئۆزئۆزۈمدىن داۋاملىق سوراپ تۇردۇم. ھازىرمۇ ھەم شۇنداق. ئويلاپ باقسام مەن ئۇلار ئۈچۈن ھازىرقى ۋاقىتتا ھېچ قانداق چوڭ ئىش قىلىپ بېرەلمەيدىكەنمەن. قىلىپ بېرەلەيدىغان بىر ئىشىم مۇشۇ نەرسىنى يېزىش ئىكەن. مەن مۇشۇ يازمىنى ئوقۇغان ھەر بىر ياشنىڭ يۇقىرىقى 2تەڭلىمە ئاساسىدا ئۆزئۆزىدىن مۇنداق سوئاللارنى سوراپ بېقىشىنى ئۈمىد قىلىمەن: مەندە نېمىلەر بار ئىكەن؟ نېمىلەر كەم ئىكەن؟ كەم نەرسىلەرنى تولدۇرۇش ئۈچۈن نېمە ئىشلارنى قىلىشىم كېرەك؟چوڭ ئوڭۇشسىزلىققا ئۇچرىغاندا ۋە ماڭىدىغانغا يول تاپالماي قالغاندا روھىي جەھەتتىن چۈشكۈنلىشىش ھەممە ئىنساننىڭ ئورتاق خۇسۇسيىتى. بۇ يەردىكى گەپ بۇنداق چۈشكۈنلۈكنى قانچىلىك ۋاقىت داۋاملاشتۇرۇشتا. بۇنداق چۈشكۈنلۈك ئۇزۇن مۇددەت داۋاملاشسا، ئۇ بىر ئادەمگە چوڭ زىيانلارنى ئېلىپ كېلىدۇ. ئەقىللىق كىشى ئۆزىدە يوق نەرسىلەر ئۈچۈن ئاھ ئۇرمايدۇ. ئۇنىڭ ئەكسىچە، ئۆزىدە بار نەرسىلەرنىڭ ھەممىسىنى تېپىپ چىقىپ، ئۇلارنىڭ كۈچىدىن ئەڭ زور دەرىجىدە پايدىلىنىشقا تىرىشىدۇ. ئادەم ئۆز كونتروللۇقى ئاستىدا بولمىغان ئىشلار ئۈچۈن قىلچە ئاھ ئۇرماسلىقى كېرەك. چۈنكى ئۇنداق ئاھ ئۇرۇشنىڭ ھېچ قانداق ئەمەلىي قىممىتى يوق. ئۇنىڭ ئەكسىچە، ئۆزى قىلالايدىغان ئىشلارنىڭ ھەممىسىنى تېپىپ چىقىپ، ئۇلارنى ئەڭ مۇھىمىدىن باشلاپ بىربىرلەپ قىلىشى كېرەك. يۇقىرىدا چۈشەندۈرۈلگەندەك سۆڭگىچىگە تېپىش كېرەك. شۇنداق قىلغاندا، ئۆزى ئۈچۈن ئىنتايىن تەتۈر كەلگەن بىر شارائىتتىمۇ مەلۇم دەرىجىدە نەتىجە قازىنالايدۇ. ۋاقىت ياكى ئۆمۈر ئىسراپچىلىقىدىن ساقلىنالايدۇ. ئۆزلۈكسىز ئالغا ئىلگىرىلىيەلەيدۇ. مەن ئۆزۈمنىڭ بۇ يازمىسىنىڭ يۇقىرىقىدەك بىر قانچە جەھەتلەردە ئۆزىنىڭ قايسى يۆنىلىشكە مېڭىشىنى بىلەلمەي قالغان ئۇيغۇر ياشلىرى ئۈچۈن بىر ئاز پايدىسى بولۇشىنى چىن كۆڭلۈمدىن ئۈمىد قىلىمەن.ئاخىرىدا مېنىڭ ئوقۇرمەنلەرگە قارىتا ئىككى ئۈمىدىم بار. ئۇنىڭ بىرسى، ئەگەر سىز بىرەر تور بېتىنى باشقۇرۇۋاتقان بولسىڭىز، بۇ يازمىنى ئاشۇ تور بېتىگىمۇ چىقىرىپ قويسىڭىز. بۇنىڭ ئۈچۈن مەندىن ياكى باشقىلاردىن رۇخسەت ئالمىسىڭىزمۇ بولىدۇ. لېكىن، چوقۇم ماقالىنىڭ ئاخىرىدا مەنبەنى ئەسكەرتىپ قويسىڭىز. مېنىڭ بۇنداق ئۈمىدتە بولۇشۇمنىڭ مۇنداق سەۋەبى بار. ئادەم ئۆزى قىلماقچى بولغان ئىشنى تولۇق چۈشەنمىسە، كېيىنكى قەدەمنى قانداق بەسىش، كېيىنكى قەدەمدە قايسى ئىشلارنى قىلىش توغرىسىدا توغرا قارار چىقىرالمايدۇ. مۇۋەپپەقىيەتلىك بولۇشنى ئارزۇ قىلىدىغان، ھەمدە شۇ يولدا تۆلىمىسە بولمايدىغان بەدەللەرنى تۆلەشكە چىدايدىغان ھەر بىر ياش چوقۇم يۇقىرىقى تەڭلىمىنى تولۇق چۈشىنىشى كېرەك. ئۇنى چۈشەنمەي تۇرۇپ ئىش قىلسىڭىز، خۇددى ئەگەر سىز نەگە مېڭىۋاتقانلىقىڭىزنى بىلمىسىڭىز، قايسى يولدا ماڭسىڭىز بولىۋېرىدۇ دېگەنگە ئوخشاش بىر ئىش بولىدۇ. قىسقىسى، مەن بۇ يازمىنى ئىمكان قەدەر كۆپرەك ئۇيغۇر ياشلىرىنىڭ ئوقۇپ بېقىشىنى ئارزۇ قىلىمەن. مېنىڭ 2ئۈمىدىم، بۇنى ئوقۇغان ھەر بىر ياش ئىمكان قەدەر يۇقىرىقى تەڭلىمە ئۈستىدە بىر ئاز ئويلىنىپ، بۇ تەڭلىمىنىڭ مۇكەممەل ياكى توغرا بولمىغان يەرلىرىنى بايقىسا، ئۇنى تور بەتلىرىدە ئىنكاس شەكلىدە يېزىپ قويسا. ئەگەر سىز بۇ يازمىنى چىقارغان تور بېتىنىڭ ئادرىسىنى ماڭا ئېلخەت ئارقىلىق مېنىڭ ئېلخەت ئادرىسىم: . دەپ بەرسىڭىز، مەن ئۇ تور بېتىگە چۈشكەن ئىنكاسلارنى پاتپات كۆرۈپ تۇرىمەن. دۇنيادا خاتالاشمايدىغان ئىنسان يوق. مېنىڭ يازغان نەرسەمدە ۋە قىلغان ئىشىمدا خاتالىق ئۆتكۈزمەسلىكى مۇمكىن ئەمەس. مېنىڭ بۇنىڭدىن 25 يىل بۇرۇن تۈزگەن مۇۋەپپەقىيەت تەڭلىمىسى ئاران 3 تەركىبنى، ۋە يالغۇز قوشۇش بەلگىسىنىلا ئۆز ئىچىگە ئالاتتى. بۇ قېتىم مەن ئۇلارنى كۆپەيتىپ، 6 تەركىبنى، ھەمدە قوشۇش، ئېلىش ۋە كۆپەيتىش ھېسابلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدىغان قىلدىم. بۇ بىر ئىلگىرىلەشتۇر. بىز ئۆزئارا مۇزاكىرە ۋە مۇنازىرە قىلىش، ۋە ئۆزئارا پىكىر ئالماشتۇرۇش ئارقىلىق يۇقىرىقى تەڭلىمىنى ئۇيغۇرلارنىڭ ھازىرقى ھالىتىگە تېخىمۇ ئۇيغۇن كېلىدىغان، تېخىمۇ مۇكەممەل تەڭلىمە قىلىپ راۋاجلاندۇرالايمىز.مەن ھەممىڭلارنىڭ مۇشۇ جەھەتتە بىر كىشىلىك تۆھپە قوشۇشىڭلارنى چىن كۆڭلۈمدىن ئۈمىد قىلىمەن. رەھمەت.
|
شي جينپيڭ بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى گۋتەرەسپەن كەزدەستىشينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 9 ايدىڭ 23 كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 9 ايدىڭ 23 كۇنى كەشتە بەيجيڭدە بەينە ەكران تاسىلىندە بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى گۋتەرەسپەن كەزدەستى.شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى قۇرىلعان 75 جىلدان بەرى دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋىنا ماڭىزدى ۇلەس قوستى. حالىقارالىق قوعام بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى قۇرىلعاندىعىنىڭ 75 جىلدىعىن سالتاناتپەن ەسكە الۋدى وراي ەتىپ، كوپ جاقتىلىقتى باتىل قولداۋدى قايتالاي دارىپتەۋ، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى ۋستاۆى الدىنداعى ايبىندى ۋادەسىن قايتالاي دارىپتەۋ كەرەك. جۇڭگو بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى حاۋىپسىزدىك القالار كەڭەسىنىڭ تۇراقتى القا ەلى رەتىندە، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ حالىقارالىق ىستەردە وزەكتى رول اتقارۋىن باتىل قولدايدى، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ قىزمەتىن باتىل قولدايدى.شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: قازىر جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى بۇكىل الەمدە ءالى تارالۋدا، بۇكىل الەمدەگى ىندەتكە قارسى اتتانۋدا بوساڭسۋعا بولمايدى. جۇڭگو جاق ەشتەڭەنى ىركىپ قالماستان، ءار جاقپەن تاجىريبەنى، ءادىس امالداردى ءبولىسۋدى ءارى قاجەت ەتكەن ەلدەرگە ۇزدىكسىز قولداۋ كورسەتۋدى جانە كومەك بەرۋدى قالايدى. جۇڭگو جاق بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى جۇيەسىنىڭ، اسىرەسە، دۇنيە جۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ شەشۋشى باسشىلىق رولىن ساۋلەلەندىرىپ، حالىقارالىق سەلبەستىك پەن بىرلەسىپ ساقتانۋدى، بىرلەسىپ تىزگىندەۋدى كۇشەيتىپ، ادامزاتتىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق ورتاق تۇلعاسىن بىرگە قۇرۋىن باتىل قولدايدى. جۇڭگو جاق ۋادەسىن ورىنداپ، ۆاكسينانى زەرتتەپ جاسالعاننان جانە پايدالانۋعا بەرىلگەننەن كەيىن، ونى الەمدىك الەۋمەتتىك ءونىم رەتىندە قاراپ، ۆاكسينانىڭ وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەرگە تولىق جەتۋىن جانە قول جەتىمدى بولۋىن جۇزەگە اسىرۋعا ۇلەس قوسادى.شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ىندەت كوپتەگەن جاڭا ماسەلەلەردىڭ تۋىلۋىنا تۇرتكى بولدى، دەسەدە، جيناقتاپ كەلگەندە، بەيبىتشىلىك جانە دامۋ ماسەلەسىنەن شىعا المايدى. حاۋىپسىزدىك القالار كەڭەسى كوللەكتيۆ حاۋىپسىزدىك مەحانيزمى رولىن ساۋلەلەندىرۋى، تۇراقتى القا ەلدەر ۇلگى بولۋى كەرەك. سىڭار جاقتىلىق پەن زورەكەرلىك، ءسوز جوق، جۇرت تىلەگىنە قايشى.شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ىندەتتىڭ ەكونوميكا مەن حالىق تۇرمىسىنا اكەلگەن ىقپالىن بار كۇشپەن تومەندەتىپ، بۇكىل الەمنىڭ بايلىعى مەن كۇشىن جۇمىلدىرىپ، ءارقايسى جاقتىڭ قارىزدىڭ قايتارىلۋ مەرزىمىن كەشەۋىلدەتۋ، كومەكتى ارتتىرۋ سياقتى جاقتاردا پارمەندى شارالاردى دەر كەزىندە جولعا قويىپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ دامۋىنا كۇش ۇستەپ، كەدەي مەن بايدىڭ پارقىن ازايتۋىن جەبەۋ كەرەك.شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: دامۋ، ءسوز جوق، باياندى بولۋ كەرەك، ادام مەن تابيعاتتىڭ قاتىناسىن ويداعىداي ءبىر جايلى ەتۋ قاجەت. جۇڭگو ءوزىنىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىن كۇشەيتۋمەن بىرگە، كليمات وزگەرىسىنە توتەپ بەرۋدىڭ حالىقارالىق جاۋاپكەرشىلىگىن دە ىرىقتىلىقپەن ارقالاپ، ادامزاتتىڭ ورتاق جەر شارى مەكەنىن قۇلشىنا جاقسى قورعاپ، ءار ەلمەن جاسىل جىبەك جولىن بەلسەندىلىكپەن بىرگە قۇرادى.شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ىندەت الەمدىك جونگە سالۋ جۇيەسىندەگى ۇيلەسپەۋ، سايكەسپەۋ ماسەلەلەرىن دە ۇلعايتتى. ءارقايسى جاق قۇلاتىپ قايتا باستاۋدىڭ، باسقا جولمەن ءجۇرۋدىڭ ورنىنا ونى قالاي كەمەلدەندىرۋ جونىندە ويلانۋ كەرەك. دۇنيە جۇزىندە ءبىر عانا جۇيە بار، ول بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىن وزەك ەتكەن حالىقارالىق جۇيە؛ تەك ءبىر عانا ەرەجە بار، ول بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ ۋستاۆى نەگىزىندەگى حالىقارالىق قارىم قاتىناس نەگىزگى ولشەمى. جۇڭگو ەجەلدەن يدەولوگيالىق قارسىلاسۋ جۇرگىزبەيدى، ەشقاشان بولەكتەنۋدى دارىپتەمەيدى، ەشقاشان ۇستەمدىك ەتىپ، زورەكەرلىك جاساۋدى ويلاعان ەمەس. ءبىزدىڭ ەڭ كوپ ويلايتىنىمىز ءبىر ميلليارد 400 ميلليون جۇڭگو حالقىنىڭ اناعۇرلىم جاقسى تۇرمىس وتكىزىپ، ادامزات ءۇشىن اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋ. الايدا، ءبىز مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعىنىڭ، ۇلتتىڭ ابىرويىنىڭ، دامۋ كەڭىستىگىنىڭ زيانعا ۇشىراۋىنا قول قۋسىرىپ قاراپ تۇرا المايمىز، ءوزىمىزدىڭ ورىندى ۇقىق مۇددەمىزدى باتىل قورعايمىز، حالىقارانىڭ ادىلدىگىن، تۋراشىلدىعىن قورعايمىز.
|
22 ءساۋىر 22:29نۇر سۇلتان. قازاقپارات نيدەرلاندىنىڭ كيك قالاسىندا وتكەن قولاربا بيشىلەرى اراسىندا الەم چەمپيوناتىنا ليتسەنزيا بەرۋ حالىقارالىق تۋرنيرى اياقتالدى.ەلىمىزدىڭ قورجىنىندا جالپى سانى 14 مەدال بار. بۇل تۋرالى ەلوردالىق مۇمكىندىگىنەن ايىرىلعان سپورت مەكتەبىنىڭ قوعاممەن بايلانىس ءبولىمىنىڭ باسشىسى كارينا دۇيسەنوۆا قازاقپارات تىلشىسىنە بەرگەن سۇحباتىندا ءمالىم ەتتى.قولارباعا تاڭىلعان جاندار اراسىندا بيدەن وتەتىن الەم چەمپيوناتىنا ليسەنزيا بەرۋ ءتۋرنيرى وسى جىلدىڭ 1921 ءساۋىر كۇندەرى ءوتتى. وعان الەمنىڭ 15 ەلىنەن 85 ۇمىتكەر قاتىستى. الەمدىك بي باسەكەسىندە ەل نامىسىن قورعاعان قازاقستاندىق كوماندا قۇرامىندا نۇر سۇلتان، شىمكەنت قالالارى جانە الماتى مەن قاراعاندى وبلىستارىنىڭ سپورتشىلارى بار.ءبىز حالىقارالىق زاماناۋي جانە سپورتتىق بي جۇيەسىنە سايكەس دايىندالدىق. ارينە ءبىراز تەر توگۋدى تالاپ ەتتى، ءوز باسىم جاتتىقتىرۋشى رەتىندە ناتيجەگە ريزامىن. ءبىزدىڭ كوماندا بارلىق سانى 14 مەدال يەلەندى. ونىڭ ىشىندە ەلوردالىق قولاربا بيشىلەرىنىڭ ءوزى حالىقارالىق تۋرنيردەن 7 جۇلدەنى قورجىندارىنا سالدى، ونىڭ 3 ءى كۇمىس، 4ءى قولا مەدال. ءبىزدىڭ باستى قارسىلاستارىمىز ۋكراينا مەن بەلارۋس ەلدەرىنىڭ وكىلدەرى بولدى. قوبالجىعانىمىز راس، دەگەنمەن باسەكە باستالعاندا قورقىنىش وزدىگىنەن سەيىلدى. ناعىز باسەكە الدا، بيدەن الەم چەمپيوناتىنا اتى ايتىپ تۇرعانداي ۇزدىكتەر جينالادى. بىزدە ءبىر عانا ماقسات بار دايىندىقتى كۇشەيتىپ، ايتۋلى باسەكەدە ەلىمىزدىڭ نامىسىن لايىقتى تۇردە قورعاۋ ، دەدى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا ەڭبەگى سىڭگەن جاتتىقتىرۋشى ءاليا تۇسىپبەكوۆا.
|
چۈشۈرۈش ھەقسىز چۈشۈرۈش 8.00 كۈندىلىك ئاكتىپ ئابونتلىرى 15 مىليون ، شازام يېڭى مۇزىكىنى بايقاشنىڭ ئەڭ تېز ۋە ئەڭ ئاسان ئۇسۇلى. پۈتۈنلەي ھەقسىز بولغان مودا مۇزىكا قوللىنىشچان پروگراممىسى قىسقا ۋاقىت ئىچىدە ھازىر قويۇلۇۋاتقان مۇزىكىنى تونۇيدۇ ۋە سىز قىزىقىدىغان ناخشىنىڭ ئىسمىنى ئۆگىنىشىڭىزگە ياردەم بېرىدۇ. سىزنىڭ قىلىدىغىنىڭىز پەقەت شازام دېتالىنى ئېچىپ ، شازام سىنبەلگىسىنى چېكىڭ. سىز ئىزدەۋاتقان مۇزىكىنى تېپىش ناھايىتى ئاددىي.بۇ ناخشىنىڭ بىر نەچچە سېكۇنت ئىچىدە ئارقا سۇپىدا قويۇلۇۋاتقانلىقىنى بايقىغان شازام بىلەن بۇ ناخشىنى تېزلا سېتىۋالالايسىز ، فىلىملىرىنى كۆرەلەيسىز ۋە خەتكۈچلەرنى ئىجتىمائىي ئالاقە تورىدا ھەمبەھىرلىيەلەيسىز. بۇلاردىن باشقا ، سىز ياقتۇرىدىغان ناخشىچىلىرىڭىزنىڭ پىلاستىنكا ئوبزورلىرى ۋە تەرجىمىھالىنى ئوقۇيالايسىز ۋە باشقا شازام ئىشلەتكۈچىلىرى ئاڭلىغان ئىزلارنى كۆرۈش ئارقىلىق يېڭى مۇزىكىنى تاپالايسىز.باشقا بىر پروگرامما ئوچۇق ياكى تورغا چىققاندا شازامنى ئىشلىتىشكىمۇ بولىدۇ. بۇنى 8 نىڭ ئىقتىدارىغا تايىنىپ قىلالايسىز. 8 كومپيۇتېر ۋە تاختا كومپيۇتېر شۇنداقلا 8.1 ئۈسكۈنىلىرى بىلەن ماس قەدەمدە ئىشلەيدىغان بۇ مۇزىكا ئىزدىگۈچ قوللىنىشچان پروگراممىسى ناھايىتى قوللىنىشچان بولۇپ ، سۈكۈتتىكى قوللىنىشچان پروگراممىلارنىڭ بىرى.ھۆججەت چوڭلۇقى: 8.00 ئاچقۇچى:
|
تاق تاعىلىمى ەگەمەن قازاقستان گازەتىنىڭ رەسمي سايتىۇزاق تاريح كوشىندە شاشىلىپ قالعان ەر تۇرمانى بۇتىندەلىپ جاتقان ەل رەتىندە كەيدە كەيبىر ۇساق تۇيەك كەمشىلىكتەرگە كەشىرىممەن قاراۋ زاڭدىلىق. ال، كەي تۇستا كوزگە ۇساق سەكىلدى كورىنگەنمەن كوڭىلدە ۇلى ۇعىم رەتىندە باس كوتەرەتىن دۇنيەلەر بولادى.قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن ەل ەسىنەن كەتپەستەي قىلىپ ەرەكشە اتاپ وتتىك. مەملەكەتتى بىرگە قۇرىپ، ەسىمدەرى تاريحتا بىرگە اتالىپ كەلە جاتقان كەرەي مەن جانىبەكتى ارداقتادىق. تارازدا توي ءوتىپ، ەڭسەلى ەسكەرتكىشتەرى بوي كوتەردى. ارينە، ءبىر بىرىنەن بولە قارامايىق دەگەن دۇرىس نيەتتەن شىعار، ەكەۋىنىڭ اتىن قوسارلاپ ءبىر كوشە بەرىپ، ەكەۋىنە ەكى تاق ورناتىپ قاتار وتىرعىزىپ تا جىبەردىك.تاريحقا ۇڭىلسەك، كەرەي مەن جانىبەك توڭىرەگىن تايتالاسقا تولى تالاس تارتىسسىز ەلەستەتە المايتىن تاق دەگەن تاڭعاجايىپ دۇنيەنىڭ اينالاسىنان ايرىقشا تاعىلىم قالدىرا ءبىلدى. حاندىقتى قۇرۋدىڭ ازابى مەن ارپالىسىن بىرگە كەشىپ كەلىپ، تاققا وتىرار ساتتە الدىڭعى تاريح جوسىنى بويىنشا ءىنى اعاعا جول بەردى. وسىلايشا قازاق حالقىنا اتىن بەرگەن حاندىقتىڭ قۇرىلۋ كەزەڭى وسىنداي كەمەل كىسىلىكتەن باستاۋ الدى. قازاقتىڭ العاشقى حانى بولۋدى كەرەيدىڭ تالايىنا جازدى.قازاقتىڭ العاشقى حانى كەرەي. ءبىر ۇلتتىڭ العاشقى حانى بولۋى تاعدىردىڭ ەرەكشە تاڭداۋى. ەندەشە بۇل ايشىقتالىپ، ايرىقشالانىپ ايتىلۋى ءتيىس. ال جانىبەك ەكىنشى حانىمىز جانە ءباھادۇر حانداردىڭ اتاسى رەتىندە ورداداي ورنى ورتايماس، قازاققا قاسىم حانداي داڭعايىر پاراسات يەسىن بەرگەن وراسان تۇلعا بولىپ قالا بەرەرىنە ءشۇبا جوق.قازىرگى كۇندە ەكەۋىنە ءبىر كوشەنىڭ اتى بەرىلىپ، قاتار تاققا وتىرۋىن ەرتەڭگى جاس ۇرپاق ساناسى قالاي قابىلدار ەكەن دەگەن ەكىۇداي كۇي كەشەسىڭ. ەگەردە سول ەسكەرتكىشتى كورگەن جاس وسكىننىڭ ويىندا سوندا مەملەكەتتە ءبىر مەزەتتە ەكى تاق، ەكى حان بولعان با؟ دەگەن ساۋال تۋسا قالاي جاۋاپ بەرەر ەدىك؟ ارينە، ءبىرى اق كيىزبەن حان كوتەرىلگەندە ءبىرى قورعان بولعانىن ايتۋدان وزگە ءۋاجىمىز جوق.كەرەي مەن جانىبەكتىڭ ونەگەسى الدىڭعى تاريحتىڭ جورالعى جوسىنى ەدى. مىسالى تۇرك قاعاناتى، قاراحاندار بيلىگى، سالجۇق كەزەڭى سەكىلدى داۋىرلەگەن الىپ يمپەريالاردىڭ دۇنيەگە كەلۋىندە اعالى ىنىلىلەردىڭ اۋىسىپ باسقارۋ جۇيەسى قالىپتاسقان ءداستۇر. ءوزىنىڭ اعاسى بىلگە قاعاندى تاققا شىعارعان جاس كۇلتەگىننىڭ جوسىقتى جولى سايراپ جاتقان جوق پا؟ كوكجال كۇلتەگىن ارىستان اعاسىن تاققا وتىرعىزىپ، ءوزى سونىڭ قورعانى رەتىندە جانىندا قاسقايىپ تۇردى. سول تاريحتىڭ ساباقتاستىعىنداي كەرەي مەن جانىبەككە قويىلعان استاناداعى ەسكەرتكىش كەيدە وسى كۇلتەگىن مەن بىلگە قاعاندى ەسكە تۇسىرەتىنى بار. سوناۋ سالجۇق مەملەكەتتىگىنىڭ باستاۋىندا تۇرعان، سىردىڭ بويىندا، قازىرگى قازاق دالاسىندا تۋىپ وسكەن تۇعىرىل مەن شاعىرى بەكتەردىڭ تاعىلىمى دا وسىعان مەڭزەيدى. العاش مەملەكەت قۇرعاندا تۇعىرىل بەك ءوزىنىڭ اعاسى شاعىرىنى تاققا شىعارعان. بۇل ەجەلگى ەۋروپادا تاققا تالاسىپ، جاقىندار جاعا جىرتىسىپ جاتقان كەزدە جولدى، جوسىقتى ۇستانىپ ءىنى اعانى تاققا وتىرعىزعان تامىرلى تانىم، بىلىكتى بيىكتىكتىڭ كورىنىسى ەدى. بۇل تۇپتەپ كەلگەندە تۇركىنىڭ كونە بيلىك جۇيەسى، كىسىلىكتىڭ كىلتى. سوندىقتان جيدەلىبايسىنعا بەت تۇزەپ، قوزىباسىعا تۋ تىككەن كەرەي مەن جانىبەكتىڭ ۇلى دالا ءداستۇرىن قايتا جاڭعىرتۋى قازاق حالقىنىڭ ماڭگىلىك ەل مۇراتى مەن پاسسيونارلىق قۋاتىن ايقىنداي تۇسەدى.جوسىندى ءناپسى، ءداستۇردى دامە ءبۇلدىرىپ مانساپ ءۇشىن اعالى ءىنى تۇگىلى اكە بالانى ولتىرگەن التىن وردا تۇسىندا تاقتان باق تايدى، جەردەن ەل ازدى. اينالاسى 23 جىلدىڭ ىشىندە 25 حان اۋىسقان كەزدەر بولعانى جايىنداعى دەرەك بەكتى حالىقتىڭ داۋلاسقانىنان، اعالى ءىنىلى جاۋلاسقانىنان مەملەكەتتىڭ ىرگەسى سوگىلگەن دەيتىن بابالار ءسوزىن تاعى دا ەسكە سالادى.تۇپكى تۇركى تۇسىنىك، ۇلى دالالىق ۇعىم قازاق حاندىعى تۇسىندا وسىلايشا اعالى ءىنىلى ارىستاردى كەزەگىمەن تاققا شىعاردى. قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋى گۋمانيزم مەن پاراساتتىلىقتىڭ ايقىن بەينەسىن دە سومدادى. بۇل سول كەزەڭدەگى مەملەكەتتىك سانانى، ەلدىك فيلوسوفيانى كورسەتەدى. ءبىز تاريحتان تاعىلىم العاندا وسى ساۋلەلى سانانى العا شىعارا ماقتانساق كەرەك. ەندەشە ەكەۋىنە ەكى تاق، ءبىر كوشە بەرۋىمىز وسى تاعىلىمعا تومپاق ءتۇسىپ، تاريحي جادىمىزعا دا جاتا قويمايدى. بي ەكەۋ بولسا، داۋ تورتەۋ بولادى دەگەن قازاقتىڭ ۇعىمىنا ەكى تاق دەگەن تىپتەن سىيماسى انىق. قانداي جاعدايدا دا حان بىرەۋ، تاق جالعىز. باعزى تاريح بەكىتكەن بۇلجىماس قاعيدا وسىلاي دەيدى. قازاقتىڭ ءبىرىنشى حانى رەتىندە كەرەي بولەك اتالىپ، جانىبەك جەكە قۇرمەتتەلۋى ءتيىس. سوندىقتان ەكى حانعا بەرىلگەن ءبىر كوشە ماسەلەسىن قايتا قاراپ، ەسكەرتكىشتەردى جوندەپ، تۇلعالاردى ءوز تۇعىرىنا قوندىرۋ كەرەك بولار.تاريح تاعىلىمى تامىر سەكىلدى تەرەڭگە تارتادى. تەرەڭ تانىممەن بىتە قايناپ بىرىگە العان جورالى جۇرت تامىرى تەرەڭدەگى الىپ بايتەرەكتەي جاساڭعىراپ، جايقالا بەرمەك.مەيرامبەك بەسپايەۆ قالي سارسەنبايدىڭ حاتىنا جاۋاپ بەردى
|
قاراعاندىلىقتار ساسىق ىستىق سۋ پايدالانۋعا ٴماجبۇرقوعام قاراعاندىلىقتار ساسىق ىستىق سۋ پايدالانۋعا ٴماجبۇر ەكسكليۋزيۆ 28 قاراشا 2016, 13:27 804 0فوتو: قاراعاندىدا سوڭعى ۋاقىتتارى ىستىق سۋ قۇبىرىنىڭ شۇمەگىنەن اعاتىن سۋدان قولقانى قاباتىن ساسىق ٴيىس شىعاتىن بولدى. باستاپقىدا قالانىڭ كەيبىر اۋداندارىندا بولعان جاعىمسىز ٴيىس ەندى بارلىق قاراعاندىلىقتاردىڭ مازاسىن كەتىرۋدە، دەپ حابارلايدى . اگەنتتىگىنىڭ قاراعاندىداعى ٴتىلشىسى.سوڭعى ەكى اپتادا ىستىق سۋدى قولدانۋ مۇمكىن بولماي وتىر. سۋ جىلىتقىش قۇرىلعى ساتىپ الىپ، سۋىق سۋدى ىسىتىپ قولدانۋعا ٴماجبۇرمىز، دەيدى 18شاعىن اۋدانىنىڭ تۇرعىنى جاميليا اسىلبەكوۆا.باستاپقىدا جاعىمسىز يىسكە ٴمان بەرمەگەن تۇرعىندار ەندى قالانى ىستىق سۋمەن قامتاماسىز ەتەتىن تەپلوترانزيت قاراعاندى جشسگە شاعىم ايتىپ، حابارلاسا باستاعان.ىستىق سۋدىڭ ٴيسى قاتتى ساسىق. ٴتىپتى قولدانۋ مۇمكىن ەمەس. قاراعاندىدا تۇرعانىما 5 جىلدان استى، مۇنداي جاعداي ٴبىرىنشى رەت بولىپ تۇر. جىلىتۋ ماۋسىمى باستالعان ۋاقىتتا ىستىق سۋدا بىرنەشە كۇن جاعىمسىز ٴيىس بولاتىن. ٴبىراق، ٴدال وسىنداي ساسىق ەمەس. قالانى ىستىق سۋمەن قامتاماسىز ەتەتىن تەپلوترانزيت قاراعاندىعا تەلەفون سوققانبىز. ماردىمدى جاۋاپ الا المادىق، دەيدى قالا تۇرعىندارى.تەپلوترانزيت قاراعاندى ٴجشسى قاراعاندىلىقتاردى الاڭداتقان ماسەلەگە بايلانىستى مىنانداي مالىمدەمە جاسادى.ٴبىز سىرتتاعى اۋا تەمپەراتۋراسىن كەنەتتەن تومەندەپ كەتۋىنە بايلانىستى جەلىلىك سۋ تەمپەراتۋراسىن 100 سقا كوتەرگەن بولاتىنبىز. وسىدان كەيىن ىستىق سۋدان جاعىمسىز يىستەر شىعاتىندىعىن ايتىپ تۇرعىندار حابارلاسا باستادى. ٴبىزدىڭ حيميالىق زەرتحانادا جاسالاتىن كۇندەلىكتى ساراپتامادان تەس1، تەس3 جىلۋ كوزدەرىندە اتالعان ەسكەرتپەلەر انىقتالعان جوق. سوندىقتان دا قالانىڭ ٴارتۇرلى اۋداندارىنان ىستىق سۋ اكەلىپ، ساراپتاما جاسادىق. ىستىق سۋدىڭ تەمپەراتۋراسى 100 گرادۋستان ارتىق. ياعني سۋ قاتتى ىسىتىلعان. مۇنداي سۋدا قوسىمشا فيزيكالىق، حيميالىق پروسەستەر ٴجۇرۋى مۇمكىن. ٴبىزدىڭ قالادا سۋمەن جابدىقتاۋ اشىق تۇردە، ياعني ۇيدەگى شۇمەكتەن اعاتىن ىستىق سۋ مەن باتارەياداعى سۋ بىردەي بولعاندىقتان ىستىق سۋ جىلۋ رادياتورىننىڭ ىشكى جاعىن بەلسەندى شايا باستايدى. ال پاتەرلەردەگى جىلۋ رادياتورىندا ەسكى سۋ ىركىلىپ قالعان جەرلەر بولادى. وسى ىركىلگەن سۋداعى باكتەريالار بەلسەندىلىگى اسەرىنەن جاعىمسىز ٴيىس پايدا بولادى، دەيدى زەرتحانا مەڭگەرۋشى ليۋبوۆ نوۆوسەلوۆا.تەپلوترانزيت قاراعاندى كومپانياسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ ايتۋىنشا، اتالعان باكتەريالار مۇلدەم ٴقاۋىپسىز. ولار جاعىمسىز يىستەن باسقا قولايسىزدىق تۋدىرمايدى.ساسىق سۋ، قاراعاندى، ىستىق سۋ، 40 گرادۋس اياز1216 0 22 اقپان مۇسىلمان مەن حريستياندى قاتار جەرلەۋ رۋاقتى قاستەرلەۋ مە، قورلاۋ ما؟0 ايماق 22:55 قوستانايدا جولدا قالعان جۇرگىزۋشىلەر كومەك سۇراۋدا 7210 جاڭعىرتۋ 3.0 21:00 اقتوبە وبلىسىندا 6،3 مىڭ گەكتار سۋارمالى جەر اينالىمعا ەنگىزىلدى 30350 سپورت 17:10 افريكانىڭ ۇزدىك سۇرمەرگەنى استانادا وينايدى 218200 الەم 16:21 40 ستۋدەنت مىنگەن اۆتوبۋس بەس مەترلىك بيىكتىكتەن قۇلادى 12163 جاڭعىرتۋ 3.0 15:11 ب.سۇلتانوۆ جامبىل وبلىسىندا قارجى سالاسىنىڭ وكىلدەرىمەن كەزدەستى 1465
|
ھەپتىلىك دۇنيا خەۋەرلىرى 13ماي ئۇيغۇر نىداسى تور رادىئوسىھەپتىلىك دۇنيا خەۋەرلىرى 13مايئېلان قىلىنغان ۋاقتى: 13052018 ئاپتور: مەسئۇل مۇھەررىرى: تۇنيۇقۇقبۇ ھەپتىلىىك خەۋەرلىرىمىزنىڭ ئاساسى مەزمۇنى تۆۋەندىكىچە:1. تىرامپ رەسمىي ھالدا ئىران يادرو كېلىشىمىدىن چېكىنىپ چىقىدىغانلىقىنى جاكارلىدى.2. سۈرىيەدە تۇرۇشلۇق ئىران ھەربىي ئەسلىھەلىرى ئىسرائىلىيەنىڭ ھۇجۇمىغا ئۇچرىدى.3. كىم جۇڭئۇن بىلەن شى جىنپىڭ داليەندە كۆرۈشتى.4. تىرامپ كىم جۇڭئۇن بىلەن سىنگاپوردا كۆرۈشىدىغانلىقىنى بىلدۈردى.خەۋەرلىرىمىزنىڭ تەپسىلى مەزمۇنى:8 مارت، تىرامپ رەسمىي ھالدا ئىران يادرو كېلىشىمىدىن چېكىنىپ چىققانلىقىنى جاكارلىدى. بۇ كېلىشىمنامە 2015 يىلى ئوبامانىڭ مەزگىلىدە ئىمزالانغان بولۇپ، ئاساسلىق مەزمۇنى ئىراننىڭ يادرو قۇرال تەرەققى قىلدۇرۇشتىن ۋاز كېچىشى، خەلقئارا تەپتىش ئورگانلىرىنىڭ تەكشۈرۈشىنى قوبۇل قىلىشى، شۇ ئارقىلىق يادرو قۇرالغا مۇناسىۋەتلىك خەلقئارا چەكلىمىلەردىن قۇتۇلىدىغانلىقى ئوتتۇرىغا قويۇلغان. كېلىشىمگە ئىمزا قويغان دۆلەتلەر خەۋپسىزلىك كېڭىشى دائىمىي ئەزا بەش دۆلەتتىن باشقا يەنە گېرمانىيە بىلەن ئىران بار. تىرامپ بۇ كېلىشىمنامىنى: ئىراننىڭ باشقۇرۇلىدىغان بومبا قۇراللىرى، تىرورچىلارنى قوللىشىنى ئۆز ئىچىگە ئالمىغان، ئىراننىڭ يادرو قۇراللىرىنى تىزگىنلەش مۇددىتىگە چەك قويمىغان دەپ ئەيىبلىگەن. بۇنىڭغا قارىتا ڧىرانسىيە، ئەنگىلىيە، گېرمانىيە، روسىيە، خىتتاي قاتارلىق دۆلەتلەر مەركۇز كېلىشىمنى داۋاملىق قوغدايدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن. ئامېرىكىنىڭ ئىران يادرو كېلىشىمىدىن چېكىنىپ چىقىشى بىر تەرەپتىن ئىراننى روسىيە ۋە خىتتاينىڭ قوينىغا ئىتتىرىش بولۇپ، ئىران، روسىيە ۋە تۈركىيەنىڭ ئىتتىپاقلىشىشىنى كۈچەيتىدۇ. ئىراننىڭ نېڧىت بازىرىنى خىتتاي ئىگەللەپ، يىپەك يولى ئىستىرادىگىيەسىگە تېخىمۇ چىڭ يېپىشىدۇ. تىرامپنىڭ ئىران يادرو مەسىلىسىگە تۇتقان كەسكىن پوزىتسىيەسى يەنە بىر تەرەپتىن شىمالىي كورىيە يادرو مەسىلىسىگە تەسىر كۆرسىتىشى مۇمكىن.10 مارت، سەھەردە ئىسرائىلىيە ئارمىيىسى سۈرىيەدە تۇرۇشلۇق ئىران ئارمىيىسىنىڭ قۇرال ياراغ ئامبىرى، تىرانسىپورت ئەسلىھەلىرى، ئىستىخبارات پونكىتلىرىغا ھۇجۇم قوزغاپ، ئىراننىڭ ئىلگىرى 20 نەچچە دانە باشقۇرۇلىدىغان بومبا بىلەن گولان ئىگىزلىكىدىكى ئىسرائىلىيە ھەربىي پونكىتلىرىغا ھۇجۇم قىلغانلىقىدىن ئۆچ ئالغان. گولان ئىگىزلىكى بولسا 1976 يىلىدىكى 6 كۈنلۈك ئۇرۇشتا، ئىسرائىلىيە سۈرىيەنىڭ غەربى جەنۇبىدىكى گولان ئىگىزلىكىنى ئىگەللىۋالغان بولۇپ، ھازىرغىچە ئىسرائىلىيەنىڭ كونتىروللۇقىدا. ئامېرىكا، ئەنگىلىيە، ڧىرانسىيە تاراتقۇلىرى ھەقىقەتەن ئىراننىڭ ھاۋا ھۇجۇمى قوزغىغانلىقىنى بىلدۈرگەن. تىرامپ بولسا: ئىران ئۆزىنىڭ قوپاللىقىنىڭ بەدىلىنى تۆلىشى كېرەك، ئىسرائىلىيە ئۆزىنى قوغداش ھوقۇقىغا ئىگە دېگەن. ئەمەلىيەتتە ئىسرائىلىيەنىڭ ئىراندىن ئەندىشە قىلىشى بۇرۇندىنلا باشلانغان بولۇپ، ئىران سۈرىيە ھۆكۈمىتىنى قوللاش ۋە ئۆكتىچىلەرنى تازىلاش ئۈچۈن يۈزدىن ئارتۇق ھەربىي مەسلىھەتچىلەر، قۇرال ياراغ، نەچچە مىڭ نەپەر ئىران ئەسكەرلىرىنى سۈرىيەگە ئورۇنلاشتۇرغان بولۇپ، ئىسرائىلىيە بۇنى ئۆزىگە قاتتىق تەھدىت ھېسابلايدۇ. ئىراننىڭ ھۇجۇمىغا قارىتا ئىران تېخى ئىنكاس بىلدۈرمىگەن. سۈرىيە تەرەپنىڭ كۆرسىتىشىچە، ئىسرائىلىيەنىڭ ھۇجۇمىدا كەم دېگەندە ئۈچ ئادەم ئۆلۈپ، ئىككى ئادەم يارىلانغان.8 مارت، شىمالىي كورىيە ئالىي رەھبىرى كىم جۇڭئۇن خىتتاينىڭ پورت شەھىرى دالىيەندە خىتتاي رەئىسى شى جىنپىڭ بىلەن كۆرۈشۈپ، بىر كۈن قونۇپ قايتتى. بۇ قېتىملىق كۆرۈشۈش 3 ئايدىن بۇيان ئىككىنچى قېتىملىق كۆرۈشۈش بولۇپ، ئىككى دۆلەت رەھبەرلىرىنىڭ قىسقىغىنە بىر نەچچە ئاي ئىچىدە ئۇدا نەچچە قېتىم كۆرۈشۈشى يېقىنقى زامان تارىخىدا كۆرۈلۈپ باقمىغان. يەنە كېلىپ ھەر ئىككى قېتىم كىم جۇڭئۇن خىتتاينى زىيارەت قىلغان بولۇپ، 7 يىلدىن بۇيان چەت ئەلگە چىقىپ باقمىغان ئالىي رەھبەرگە نىسبەتەن ئالاھىدە ئەھۋال ھېسابلىنىدۇ. شىمالىي كورىيە يادرو مەسىلىسى ۋەزىيىتىدە جىددى ئۆزگىرىش يۈز بېرىۋاتقان مەزگىلدە، خىتتاي بۇ مەسىلىدە يەنىلا ھالقىلىق رول ئويناش ئۈچۈن تىرىشچانلىق كۆرسەتمەكتە. بۇ ئۇچرىشىشتا شىمالىي كورىيە خىتتايدىن كۆپلەپ ئىقتىسادىي تەرەققىياتقا مەبلەغ سېلىشنى تەلەپ قىلغان، خىتتاي قوشۇلىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن. ئامېرىكا باشچىلىقىدا خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ شىمالى كورىيەگە كۈچەپ ئىقتىسادىي ئىمبارگو يۈرگۈزۈشىگە ئەگىشىپ، شىمالىي كورىيەنىڭ ئىقتىسادىي تېخىمۇ تۆۋەنلەپ كەتمەكتە. يېقىندىن بۇيان جەنۇبى كورىيە پۇقرالىرى دەرياغا ئاشلىق، پۇل پۈچەك قاچىلانغان بوتۇلكىلارنى تاشلاپ ئېقىتىش ئارقىلىق شىمالىي كورىيە خەلقىگە قېرىنداشلىق يەتكۈزمەكتە. جەنۇبى كورىيە ھۆكۈمىتىمۇ شىمالىي كورىيەگە خەلقئارا چەكلىمە ئىچىدە ئىقتىسادىي جەھەتتىن ياردەم بېرىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن ئىدى. ياپونىيە بولسا خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ شىمالىي كورىيەگە تېخىمۇ قاتتىق ئىقتىسادىي ئىمبارگو يۈرگۈزۈشىنى تەشەببۇس قىلغان، جەنۇبى كورىيە پىرىزدىنتى مۇن جەيىن ياپونىيەنى شىمالىي كورىيە بىلەن نورمال مۇناسىۋەتنى ساقلاشقا چاقىرغان.10 مارت، پەيشەنبە ئامېرىكا پىرىزدىنتى تىرامپ تىۋىتىردا شىمالىي كورىيە ئالىي رەھبىرى كىم جۇڭئۇن بىلەن 6 ئاينىڭ 12 كۈنى سىنگاپوردا ئۇچرىشىدىغانلىقىنى ئېلان قىلدى. 3 ئايدىن باشلانغان بۇ تارىخى سۆھبەت پىلانى پۈتۈن دۇنيانىڭ قىزىقىشىنى زور دەرىجىدە قوزغاۋاتقان بولۇپ، بۇ قېتىملىق ئۇچرىشىش شىمالىي كورىيە ۋە شىمالىي ئاسىيا ۋەزىيىتىگە بىۋاسىتە مۇناسىۋەتلىك بولۇپ قالماستىن، يەنە خىتتاي بىلەن ئامېرىكىنىڭ كورىيە يېرىم ئارىلىدا قانداق رول ئالىدىغانلىقىدىمۇ ئۆزگىرىش ھاسىل قىلىشى مۇمكىن. ئىككى تەرەپ مۇناسىۋىتىنىڭ ئىللىشىغا ئەگىشىپ، شىمالىي كورىيە ئۈچ نەپەر تېگى كورىيەلىك ئامېرىكا گىراژدانىنى قويۇپ بەردى، تىرامپ ئايرۇپورتقا چىقىپ ئۇلارنى كۈتىۋالدى.سىياسەت سەھنىسى 22سانتەڭرىتاغ سادالىرى 16سان
|
گ20 دۆلەت باشلىقلىرى يىغىنى خاڭجۇدا باشلاندى ئۇيغۇرگ20 دۆلەت ئالىي رەھبەرلىرى يىغىنى يەكشەنبە كۈنى خىتاينىڭ خاڭجۇ شەھىرىدە رەسمىي باشلاندى. خىتاي دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭ يىغىندا سۆز قىلىپ، خاڭجۇ يىغىنىنىڭ دۇنيا ئىقتىسادىنىڭ كۈچلۈك، سىجىل، تەڭپۇڭ ۋە كەڭ قورساق ھالدا تەرەققىي قىلىش يولىدا مېڭىشىنى ئىلگىرى سۈرۈشىگە بولغان ئۈمىدىنى بىلدۈردى. شى جىنپىڭنىڭ سۆزىنىڭ مۇتلەق كۆپ قىسمى ئورتاق ئىقتىسادىي تەرەققىيات مەسىلىلىرىگە قارىتىلغان.ب ب س ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، گ20 دۆلەت گۇرۇھى ئالىي رەھبەرلىرىنىڭ بۇ قېتىمقى خاڭجۇ يىغىنىدا ئىقتىسادىي تېما يەنىلا ئاساسلىق ئورۇننى ئىگىلەيدىكەن.يىغىننىڭ بىرىنچى كۈنى ھەر قايسى دۆلەت رەھبەرلىرى ئۆزئارا ئۇچرىشىپ، ئۆزئارا ھەمكارلىق، رايون بىخەتەرلىكى، سۈرىيە مەسىلىسى، سودا، كىلىمات ۋە باشقا مەسىلىلەردە پىكىر ئالماشتۇرغان.مەلۇم بولۇشىچە، گ 20 دۆلەت تەشكىلاتىغا ئەزا مەملىكەتلەرنىڭ گ د پ سى، يەنى، ئومۇمى ئىشلەپچىقىرىش قىممىتى، دۇنيا گ د پ سىنىڭ 80نى ئىگىلىگەن ۋە ئۇلارنىڭ ئاھالىسى دۇنيا ئاھالىسىنىڭ ئۈچتىن ئىككى قىسمىنى تەشكىل قىلغان.يەكشەنبە كۈنى كەچتە شى جىنپىڭ ۋە ئۇنىڭ خانىمى يىغىن قاتناشقۇچى رەھبەرلەرگە مەخسۇس كەچلىك زىياپەت بەرگەن.گ20 دۆلەت باشلىقلىرى يىغىنى تۇنجى قېتىم خىتاي تەرىپىدىن ساھىبخانىلىق قىلىنغان بولغاچقا، خىتاي مەزكۇر يىغىنغا ئالاھىدە تەييارلىق قىلىپ، داغدۇغا قىلىش بىلەن بىر ۋاقىتتا يەنە يۇقىرى دەرىجىدە بىخەتەرلىك تەدبىرلىرى قوللانغان.2018يىلىدا خىتاي ئىقتىسادىنىڭ جىددىي تۆۋەنلەيدىغانلىقى تەخمىن قىلىنماقتائۇيغۇر ئاپتونوم رايونىدىكى يېزا ئاھالىلىرىنىڭ كىشى بېشىغا توغرا كېلىدىغان كىرىمى تۈمەن يۋەنلىك ئۆتكەلدىن ئۆتتى، دېگەن خەۋەر گۇمان قوزغىماقتائامېرىكا خىتاي ئىقتىساد، ئىستراتېگىيە دىئالوگى بەزى ھالقىلىق مەسىلىلەردە ئورتاق پىكىر ھاسىل قىلالمىدى
|
جەڭىس قاسىمبەك: الماتى ستانسياسىن اينالىپ وتەتىن تەمىرجول جەلىسى سالىنادى نۇرلى جول10 ٴساۋىر 2018، 10:58جەڭىس قاسىمبەك: الماتى ستانسياسىن اينالىپ وتەتىن تەمىرجول جەلىسى سالىنادى10 ٴساۋىر 2018, 10:58 1798 0ينۆەستيسيالار جانە دامۋ مينييسترلىگى جەتەكشىلىك ەتەتىن سالالاردا مەملەكەتتىكجەكەمەنشىك ارىپتەستىك مەحانيزمى بويىنشا 44 جوبا پىسىقتالۋدا جانە ىسكە اسىرۋ كەزەڭىندە. بۇل تۋرالى مينيسترلىك باسشىسى ۇكىمەت وتىرىسىندا جاساعان بايانداماسىندا ايتتى، دەپ حابارلايدى . اقپارات اگەنتتىگى.ونىڭ ايتۋىنشا، ۇلكەن الماتى اينالما جولىنىڭ ٴۇاااج قۇرىلىسى بويىنشا كونسورسيۋم دايىندىق جۇمىستارىنا كىرىستى. بيىل مامىر ايىندا قۇرىلىسمونتاجداۋ جۇمىستارى باستالادى.مينيسترلىك اينالما اۆتوموبيل جولىنىڭ قۇرىلىسىمەن قاتار الماتى ستانسياسىن اينالىپ وتەتىن ۇزاقتىعى 74 شاقىرىم تەمىرجول جەلىسى جوباسىنىڭ قۇرىلىسىن سالۋ دايىندىعىن باستادى. قازىرگى ۋاقىتتا جوبانىڭ تەحنيكالىقەكونوميكالىق نەگىزدەمەسىن تۇزەتۋ جۇمىستارى اياقتالدى جانە مەملەكەتتىك ساراپتاما جۇرگىزىلۋدە.بۇنىمەن قاتار كونكۋرستىق قۇجاتتاما ازىرلەنۋدە. ينۆەستوردى انىقتايتىن كونكۋرستى وتكىزۋ بيىل قاراشا ايىنا جوسپارلانىپ وتىر. جالپى تەمىرجول جەلىسىن سالۋ قۇنى 96،6 ملرد تەڭگە. ۇزاقتىعى 74 شاقىرىم. جوبا قۇرامىنا توراپتىق ستانسيالاردى سالۋ جانە رەكونسترۋكسيالاۋ، رازەز بەن جەلىلەردىڭ قۇرىلىسى، ولارعا ەلەكتر جۇيەسىن تارتۋ كىرەدى، دەپ اتاپ ٴوتتى قر ينۆەستيسيالار جانە دامۋ ٴمينيسترى جەڭىس قاسىمبەك.بۇدان بولەك، مينيسترلىك ٴمجا مەحانيزمى بويىنشا الماتىقورعاس اۆتوموبيل جولى ۋچاسكەسىندە باتىس ەۋروپا باتىس قىتاي نۇر جولى وتكىزۋ پۋنكتىن سالۋ جانە پايدالانۋ جوباسىن، ۇزاقتىعى 254 شاقىرىم بولاتىن وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا جۇردەك اۆتوموبيل جولدارىن سالۋ جانە پايدالانۋ كونسەسسيالىق جوباسىن، اۋە جۇك تاسىمالى سالاسىندا قاعازسىز قۇجات اينالىمنىڭ اقپاراتتىق جۇيەسىن ەنگىزۋ جانە بەيىمدەۋ ، اۋە جولاۋشىلارى تۋرالى مالىمەتتەردى جيناۋدىڭ اۆتوماتتاندىرىلعان جۇيەسىن قۇرۋ سياقتى جوبالاردى ىسكە اسىرۋدا.مينيسترلىك ايماقتارمەن، ەۋروپالىق قايتا قۇرۋ جانە دامۋ بانكىمەن بىرلەسە وتىرىپ، تۇرعىن ۇيكوممۋنالدىق شارۋاشىلىعى سالاسىنا مەملەكەتتىكجەكەمەنشىك ارىپتەستىك جوبالارىن كەزەڭكەزەڭمەن ىسكە اسىرۋ مودەلىن ۇسىنادى. قازىرگى ۋاقىتتا بارلىق ايماقتاردا مەملەكەتتىكجەكەمەنشىك ارىپتەستىكتىڭ ٴتۇرلى فورمالارىن ەنگىزۋ بويىنشا 33 پيلوتتىق جوبا ىرىكتەلدى.سونداياق، مينيسترلىك وڭىرلەرمەن بىرلەسىپ ەنەرگيانى ۇنەمدەۋ سالاسىندا جالپى سوماسى 9،7 ملرد تەڭگەنىڭ 3 جوباسىن جۇزەگە اسىرۋدا.
|
رەئىس شى جىنپىڭ كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرى رەھبەرلىرىنىڭ 9قېتىملىق ئۇچرىشىشى ۋە گۈللەنمە بازار دۆلەتلىرى بىلەن تەرەققىي قىلىۋاتقان دۆلەتلەرنىڭ سۆھبەت يىغىنىغا رىياسەتچىلىك قىلىدۇشىنجاڭ گېزىتى مەنبە 20170831 16:29:23 ۋاقىتدىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى جۇڭگو ۋە چەت ئەل تاراتقۇلىرى مۇخبىرلىرىنى خەۋەرلەندۈرۈش يىغىنى ئېچىپ، ئالاقىدار ئەھۋاللارنى تونۇشتۇردىدىپلوماتىيە مىنىستىرلىقى 8 ئاينىڭ 30 كۈنى جۇڭگو ۋە چەت ئەل تاراتقۇلىرى مۇخبىرلىرىنى خەۋەرلەندۈرۈش يىغىنى ئاچتى. دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقىنىڭ مىنىستىرى ۋاڭ يى رەئىس شى جىنپىڭنىڭ كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرى رەھبەرلىرىنىڭ 9 قېتىملىق ئۇچرىشىشى ۋە گۈللەنمە بازار دۆلەتلىرى بىلەن تەرەققىي قىلىۋاتقان دۆلەتلەرنىڭ سۆھبەت يىغىنىغا رىياسەتچىلىك قىلىدىغانلىقىغا ئالاقىدار ئەھۋاللارنى تونۇشتۇردى ھەم مۇخبىرلارنىڭ سوئاللىرىغا جاۋاب بەردى.ۋاڭ يى مۇنۇلارنى بىلدۈردى: كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرى رەھبەرلىرىنىڭ 9قېتىملىق ئۇچرىشىشى پات ئارىدا ئۆتكۈزۈلىدۇ. رەئىس شى جىنپىڭ كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ رەھبەرلىرى بىلەن بىرلىكتە كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ ھەمكارلىقى ۋە ئورتاق كۆڭۈل بۆلىدىغان مەسىلىلەر توغرىسىدا چوڭقۇر پىكىر ئالماشتۇرىدۇ. ئۇچرىشىش مەزگىلىدە، جۇڭگو يەنە گۈللەنمە بازار دۆلەتلىرى بىلەن تەرەققىي قىلىۋاتقان دۆلەتلەرنىڭ سۆھبەت يىغىنىنى ئۆتكۈزىدۇ. 5 كېسەك ئالتۇن دۆلىتى ھەم مىسىر، گىۋىنېيە، مېكسىكا، تاجىكىستان، تايلاند رەھبەرلىرى شيامېنغا جەم بولۇپ، گۈللەنمە بازار دۆلەتلىرى بىلەن تەرەققىي قىلىۋاتقان دۆلەتلەرنىڭ ھەمكارلىق بۈيۈك پىلانى ئۈستىدە كېڭىشىدۇ. 9 ئاينىڭ 3 كۈنى چۈشتىن كېيىندىن 9 ئاينىڭ 4 كۈنى چۈشتىن بۇرۇنغىچە، جۇڭگو ھازىرغا قەدەر كۆلىمى ئەڭ چوڭ بولغان كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرى سودا سانائەت مۇنبىرىنى ئۆتكۈزىدۇ. رەئىس شى جىنپىڭ سودا سانائەت مۇنبىرىنىڭ باشلىنىش مۇراسىمىغا قاتنىشىدۇ ھەم ئاساسىي مەقسەت نۇتقى سۆزلەيدۇ. 9 ئاينىڭ 4 كۈنى چۈشتىن بۇرۇن، كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرى رەھبەرلىرىنىڭ ئۇچرىشىشى شيامېن خەلقئارا يىغىن مەركىزىدە باشلىنىدۇ. رەئىس شى جىنپىڭنىڭ رىياسەتچىلىكىدە رەھبەرلەرنىڭ كىچىك دائىرىلىك يىغىنى، چوڭ دائىرىلىك يىغىنى ئېچىلىدۇ. ھەر قايسى دۆلەت رەھبەرلىرى رەھبەرلەر شيامېن خىتابنامىسىنى ماقۇللايدۇ. ئارقىدىن 5 دۆلەت رەھبەرلىرى كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرى مەدەنىيەت بايرىمىنىڭ باشلىنىش مۇراسىمى ۋە مەدەنىيەت، فوتو سۈرەتلەر كۆرگەزمىسى، سودا سانائەت كېڭىشى بىلەن سۆھبەتلىشىش يىغىنى ۋە ئىمزا قويۇش مۇراسىمى قاتارلىق پائالىيەتلەرگە قاتنىشىدۇ. شۇ كۈنى كەچتە، رەئىس شى جىنپىڭ ۋە ئۇنىڭ رەپىقىسى پېڭ لىيۈەن ھەر قايسى دۆلەت رەھبەرلىرى ۋە ئۇلارنىڭ رەپىقىلىرىنى قارشى ئېلىش زىياپىتى ئۆتكۈزىدۇ. جۇڭگو يەنە ھەر قايسى دۆلەت رەھبەرلىرى ۋە يىغىنغا قاتناشقان ۋەكىللەرگە جۇڭگوچە ئالاھىدىلىككە ئىگە مول مەزمۇنلۇق مەدەنىيەت پائالىيىتى ئۇيۇشتۇرىدۇ. 9 ئاينىڭ 5 كۈنى چۈشتىن بۇرۇن، رەئىس شى جىنپىڭ گۈللەنمە بازار دۆلەتلىرى بىلەن تەرەققىي قىلىۋاتقان دۆلەتلەرنىڭ سۆھبەت يىغىنىنى رىياسەتچىلىك قىلىپ ئاچىدۇ. سۆھبەت يىغىنىدىن كېيىن، جۇڭگو بىر پارچە رەئىس باياناتى ئېلان قىلىدۇ. سۆھبەت يىغىنى ئاخىرلاشقاندىن كېيىن، رەئىس شى جىنپىڭ جۇڭگو ۋە چەت ئەللىك مۇخبىرلارنى كۈتۈۋېلىش يىغىنى ئۆتكۈزىدۇ.ۋاڭ يى مۇنۇلارنى كۆرسەتتى: كېسەك ئالتۇن مېخانىزمىنىڭ بارلىققا كېلىشى دۇنيا ۋەزىيىتى ۋە كۈچ سېلىشتۇرمىسىدىكى ئۆزگىرىشنىڭ مۇقەررەر نەتىجىسى؛ كېسەك ئالتۇن مېخانىزمىنىڭ تەرەققىياتى گۈللەنمە بازار دۆلەتلىرى ۋە تەرەققىي قىلىۋاتقان دۆلەتلەرنىڭ دۇنيانى ئىدارە قىلىش جەريانىدىكى ئورنى ۋە رولىنىڭ ئۈزلۈكسىز يۇقىرى كۆتۈرۈلۈۋاتقانلىقىدىن دېرەك بەردى. 10 يىللىق تەرەققىيات ئارقىلىق كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرى دۇنيا ئىقتىسادىنىڭ ئېشىشىنى ئىلگىرى سۈرىدىغان، دۇنيا تەرتىپىنىڭ ئۆزگىرىشىگە تۈرتكە بولىدىغان، خەلقئارا تىنچلىق، مۇقىملىقنى قوغدايدىغان ھالقىلىق كۈچكە ئايلاندى. 2017 يىلى كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ ھەمكارلىقى ئىككىنچى 10 يىلغا قەدەم قويدى. ئالدىنقىلارغا ۋارىسلىق قىلىپ، كېيىنكىلەرگە يول ئاچىدىغان مۇشۇنداق مۇھىم پەيتتە، جۇڭگو كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ رەئىس دۆلىتىلىك مەسئۇلىيىتىنى زىممىسىگە ئالدى. ھازىرقى دۇنياغا نەزەر سالىدىغان بولساق، خەلقئارا ۋەزىيەت چوڭقۇر، مۇرەككەپ ئۆزگىرىشنى باشتىن كەچۈردى. كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ گۈللەنمە بازار ۋە تەرەققىي قىلىۋاتقان دۆلەتلەرنىڭ ۋەكىلى بولۇش سۈپىتى بىلەن، تۈرلۈك دۇنياۋى خىرىسلارغا تاقابىل تۇرۇشتا پائال ۋە ئىجابىي رولىنى جارى قىلدۇرۇش مەسئۇلىيىتى ۋە ئىقتىدارى بار. جۇڭگو باشقا ئەزا دۆلەتلەر بىلەن بىرلىكتە، كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرى بىلەن بولغان ھەمكارلىقنى ئورتاق زورايتىپ، ئەمەلىيلەشتۈرۈپ، كۈچەيتىپ، كېسەك ئالتۇن مېخانىزمىنىڭ ھەقىقىي ئىقتىدارىنى يۇقىرى كۆتۈرۈپ، 5 دۆلەتكە بەخت يارىتىشنى ھەم دۇنياغا نەپ يەتكۈزۈشنى خالايدۇ.ۋاڭ يى مۇنۇلارنى كۆرسەتتى: بىز بىر يىلدىن بۇيان كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ ھەمراھلىق مۇناسىۋىتىنى چوڭقۇرلاشتۇرۇپ، تېخىمۇ پارلاق كەلگۈسىنى يارىتىشتىن ئىبارەت بۇ ئاساسىي لىنىيەنى چۆرىدەپ، ئەمەلىي ئىقتىسادىي ھەمكارلىقتا يېڭى بۆسۈشنى ئىشقا ئاشۇرۇشقا كۈچەپ تۈرتكە بولۇپ، سىياسىي بىخەتەرلىك ھەمكارلىقىدا يېڭى ئىلگىرىلەشنى قولغا كەلتۈرۈپ، ئادەمىيەت ئالاقىسى ھەمكارلىقىنى يېڭى تىرەك قىلىپ، ئىقتىسادىي، سىياسىي، ئادەمىيەت تەڭ ئىلگىرىلەيدىغان ئۈچ چاق قوزغىتىلغان يېڭى ۋەزىيەتنى شەكىللەندۈردۇق. كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ جۇڭگو يىلىدىكى پائالىيىتى مول مەزمۇنلۇق، رەڭدار، پۈتۈن يىلغا مۇناسىۋەتلىك بولۇپ، شيامېن ئۇچرىشىشىغا تولۇق تەييارلىق قىلىپ، ئۇچرىشىشنىڭ مۇۋەپپەقىيەتلىك بولۇشىغا پۇختا ئاساس سالدى ھەم كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرى ھەمكارلىقىنىڭ ئىككىنچى ئالتۇن 10 يىلغا قەدەم قويۇشىغا كۈچلۈك ھاياتىي كۈچ بەخش ئەتتى. شيامېن ئۇچرىشىشىدىن تۆۋەندىكى 5 جەھەتتىكى ئۈمىدنى كۈتۈشكە ئەرزىيدۇ. بىرىنچىدىن، تېخىمۇ كۈچلۈك تەرەققىيات بىرىكمە كۈچى شەكىللىنىدۇ. ئىككىنچىدىن، كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ ساداسى تېخىمۇ كۈچلۈك ياڭرىتىلىدۇ. ئۈچىنچىدىن، تېخىمۇ مۇستەھكەم ئىجتىمائىي ئاساس سېلىنىدۇ. تۆتىنچىدىن، تېخىمۇ كەڭ دائىرىلىك ھەمراھلىق مۇناسىۋىتى ئورنىتىلىدۇ. بەشىنچىدىن، تېخىمۇ كۈچلۈك مېخانىزم قۇرۇلۇشى شەكىللىنىدۇ. يۇقىرىدىكى 5 جەھەتتىكى نەتىجە دۇنيا ئىقتىسادىنىڭ ۋە خەلقئارا ۋەزىيەتنىڭ تەرەققىياتىغا، كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرى بىلەن گۈللەنمە بازار دۆلەتلىرى ۋە تەرەققىي قىلىۋاتقان دۆلەتلەرنىڭ ئورتاق ئېھتىياجىغا زىچ بىرلەشتۈرۈلگەن بولۇپ، ھەم يۈكسەك ئىرادە ۋە سەۋىيە نامايان قىلىنغان، ھەم قوللىنىشچانلىقى ۋە ئەمەلىي فۇنكسىيەسىگە تەڭ ئەھمىيەت بېرىلگەن، بۇ، كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ ھەمراھلىق مۇناسىۋىتىنى چوڭقۇرلاشتۇرۇش، كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرى ھەمكارلىقىنىڭ ئىككىنچى ئالتۇن 10 يىلىنى ئېچىشقا پۇختا ئاساس سالىدۇ.ۋاڭ يى مۇنۇلارنى بىلدۈردى: ھەر قايسى تەرەپلەرنىڭ ئورتاق تىرىشچانلىقى ئارقىسىدا، شيامېن ئۇچرىشىشى بىر مەيدان روشەن تارىخىي ئىز قالدۇرىدىغان ئۇچرىشىش، يىپيېڭى ھەمكارلىق مۇساپىسىنى باشلايدىغان ئۇچرىشىش بولىدۇ. كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ ھەمكارلىق كېمىسى، دوستلۇق كېمىسى دەۋر ئېقىمىغا ماسلىشىپ، دولقۇن يېرىپ ئىلگىرىلەپ، تېخىمۇ گۈزەل ئەتىگە يۈرۈش قىلىدۇ!
|
شىڭجاڭدىق جاس جۇبايلار بەيجىڭگە اتپەن 99 كۇندە جەتتى شەتەلدەگى قازاقشا ب ا ققا شولۋ12 جەلتوقسان 14:25نۇرسۇلتان. قازاقپارات قازاقپارات حالىقارالىق اقپارات اگەنتتىگى ادەتتەگىدەي شەتەلدەگى قازاق تىلىندە تارايتىن اقپارات كوزدەرىنە اپتالىق شولۋىن ۇسىنادى.عابيدەن سوۆەت ۇلى قول كۇرەستەن سايىسىندا ەل چەمپيونى اتاندى 2021 جىلدىڭ 4جەلتوقسان كۇنى ۇلانباتىر قالاسىندا قول كۇرەستەن ەل چەمپيوناتى ءوتتى. بايان ولگي ايماعىنىڭ سپورتشىلارى قاتىسىپ 2 التىن، 3 كۇمىس، 3 قولا جۇلدەگە يە بولدى، دەپ حابارلايدى .اتالعان ب ا ق تىڭ دەرەگىنشە، باقىتجان جانات ۇلى 100 كەلى سالماقتا وڭ قولمەن كۇش سىناسىپ كۇمىس، سول قولمەن كۇش سىناسىپ قولا جۇلدەگەر اتاندى. 70 كەلى سالماقتا سول قولمەن كۇش سىناسقان نۇرتۋعان تۇرسىنحان ۇلى كۇمىس جۇلدە، نۇربولات حابىلحان ۇلى قولا جۇلدەگە يە بولدى. نۇرتۋعان تۇرسىنحان ۇلى 80 كەلى سالماق دارەجەسىندە دە سىنعا ءتۇسىپ قولا جۇلدەگەر اتانعان.ال، 100 كەلى سالماقتا سايىسقا تۇسكەن عابيدەن سوۆەت ۇلى وڭ جانە سول قولمەن كۇرەسىپ ەل چەمپيونى اتاندى. سونىمەن قاتار، 100 كەلى سالماقتا كۇمىس جۇلدە، بارلىق سالماقتار اراسىنداعى سايىسىندا جەڭىمپاز اتاندى، دەپ تۇيىندەيدى موڭعوليالىق ب ا ق.جەمەنەي اۋدانى دالا سالتى ات سپورتى كۋرسىن اشتى اعاجايالتايقىسقى مۇز جانە قار تۋريزمىمەن اينالىسۋدى جاقسارتۋ ءۇشىن جەمەنەي اۋدانىنىڭ دالا سالتى اتتى ات سپورتىنىڭ ونىمدىلىگىن ارتتىرۋعا ارنالعان 5 كۇندىك وقۋ جاتتىعۋ ساباعى ءوتتى، دەپ حابارلايدى اعاجاي التاي پورتالى.ات سپورتىنىڭ جاتتىقتىرۋشىسى مارحابات القابەك ۇلى بۇل كۋرستا كوپشىلىككە قازاقتىڭ ات ونەرىن كورسەتۋدەگى ءداستۇرلى ادەپ يباسى سياقتى ەرەجەلەردى، ۇلتتىق كيىم كيۋدەگى تالاپتارىن تانىستىردى. سونداي اق كوكپار، قىز قۋۋ، تەڭگە ءىلۋ، ۇلتتىق بي، كوشى قون مادەنيەتى مەن وسى زامانعى اعىلشىن ۇلگىسىندەگى اتقا ءمىنۋ ەرەجەلەرىن دە وقىتتى.ساباقتىڭ ءبىرىنشى كۇنى تىڭداۋ، كورۋ جانە پراكتيكالىق قارىم قاتىناس جاساۋ ارقىلى ستۋدەنتتەر تەوريالىق دەڭگەيلەرىن، ويلاۋىن كەڭەيتىپ، تەحنولوگيانى ودان ءارى جەتىلدىردى. جاتتىعۋلار ارقىلى مەن تەوريالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىمىمدى بايىتتىم، ناقتى جۇمىس كەزىندە ءارتۇرلى ات سپورتى ونەرلەرىنەن جاتتىعۋلار جاسادىم جانە تۋريستەرگە جاقسى ات سپورتى ونەرلەرىن كورسەتۋگە قابىلەتىم مەن سەنىمىمدى نىعايتتىم. مەن كەلەسى كۋرستاردى اسىعا كۇتەمىن، دەيدى اتالعان كۋرستىڭ قاتىسۋشىسى داۋىل كەنجەباي ۇلى.قىتايلىق ب ا ق تىڭ دەرەگىنشە، جەمەنەي اۋدانى التاي ايماعىنىڭ باتىس جاعىنداعى ماڭىزدى ءتۇيىن رەتىندە ءتۋريزمدى ورنالاستىرۋدا ايقىن ارتىقشىلىقتارعا يە ءوڭىر. اتالعان اۋدان تۋريستەردى تارتۋ ءۇشىن ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى، سونىڭ ىشىندە ات سپورتىن دامىتۋىنىڭ ناتيجەسىندە كەلۋشىلەر سانى بىرتە بىرتە ارتقان.جەمەنەيدەگى ءداستۇرلى مال شارۋشىعى كوپتەگەن وڭىرلەردەن كەلگەن قىتايلىق تۋريستەردى قىزىقتىرادى. تاماشا ات ويىنىن كورسەتۋ قىزمەتىن جاقسارتۋ ءۇشىن دالالىق ستيلدەگى ات سپورتىن دامىتۋعا كۇش سالۋدا. ولاردىڭ بۇگىنگى كۇندە وتكىزىپ وتىرعان كۋرستارى وسى سالاداعى مامانداردىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ، سانىن مولايتۋ ەكەن.نۇرسۇلتان قالاسىندا وزبەكستان ەلشىلىگىنىڭ جاڭا عيماراتى اشىلدى ءو ز اوزبەكستان پرەزيدەنتىنىڭ قازاقستانعا مەملەكەتتىك ساپارى اياسىندا ەل استاناسى نۇرسۇلتان قالاسىندا وزبەكستان ەلشىلىگىنىڭ جاڭا عيماراتى اشىلدى، دەپ حابارلادى ءوزا مەملەكەتتىك اقپارات اگەنتتىگى.وزبەكستاندىق ب ا قتىڭ دەرەگىنشە، اشىلۋ سالتاناتىنا ەكى ەل پرەزيدەنتتەرى شاۆكات ميرزيايەۆ پەن قاسىم جومارت توقايەۆ قاتىستى. وندا ەكى ەلدىڭ مەملەكەتتىك ءانۇراندارى شىرقالىپ، مەملەكەت باسشىلارى ەلشىلىكتە جاسالعان جاعدايمەن تانىستى.ديپلوماتيالىق وكىلدىكتىڭ اۋماعىندا باس عيمارات، كونسۋلدىق ءبولىم، قىزمەتكەرلەر ءۇيى، ديپلوماتيالىق وكىلدىك باسشىسىنىڭ رەزيدەنتسياسى، بالالار جانە سپورت الاڭدارى، كىتاپحانا ءماجىلىس جانە كونفەرەنسيالار زالى ورنالاسقان.اتالعان ءىسشارا سوڭىندا شاۆكات ميرزيايەۆ پەن قاسىمجومارت توقايەۆ ەلشىلىكتىڭ قۇرمەتتى قوناقتار كىتابىنا جازبا قالدىرعان.قازاقستان تاۋەلسىزدىگى تۇركيا تورىندە تويلاندى قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعى اياسىندا باۋىرلاس ەل تۇركيانىڭ بىرنەشە قالاسىندا الماتى وبلىسى ءسۇيىنباي اتىنداعى فيلارمونياسى سازگەن انسامبلىنىڭ كونسەرتى بولىپ ءوتتى، دەپ حابارلايدى تۇركيا راديو تەلەۆيزيا پورتالى.اتالعان ب ا ق تىڭ دەرەگىنە سۇيەنسەك، تۇركيانىڭ ءار قالاسىندا وتكەن مەرەكەلىك كونتسەرتتى كوك تۋ قازاق مادەنيەتى قوعامى قازاقستاننىڭ تۇركياداعى ەلشىلىگى جانە مالتەپە، يالوۆا، وسمانگازي، ماماك مۋنيتسيپاليتەتتەرىنىڭ قولداۋىمەن ۇيىمداستىرىلدى.1جەلتوقسان كۇنىنەن باستالعان كونسەرتتىك ساپار ەل استاناسى انكارادا اياقتالدى.نىڭ دەرەگىنشە، تۇركيانىڭ ءتورت بىردەي قالاسىنداعى كونتسەرتتە كورەرمەن قاۋىمنىڭ قىزىعۋشىلىعى ەرەكشە بولعان. پاندەميا كەزىندە قازاق ونەرىن، دومبىرانىڭ كۇمبىرىن، ءان كۇيدى اڭساعان، كونسەرتتىك شارالاردان الىس قالعان تۇركياداعى قانداستار، ءبىلىم الۋشى قازاقستاندىق ستۋدەنتتەر، باۋىرلاس تۇرىكتەر ەرەكشە ىقىلاس تانىتتى.اسىرەسە، انكاراداعى كونسەرتكە كەلگەن جۇرتشىلىق زالدى تولتىرىپ، كوپتەگەن تۇرىك باۋىرلار تۇرەگەلىپ تۇرىپ تاماشالاعان.سازگەن انسامبلىنىڭ كونسەرتتەرىندە قازاقتىڭ كوك بايراعى جەلبىرەپ، دومبىرانىڭ ءۇنى كۇمبىرلەپ، جەزتاڭداي انشىلەردىڭ داۋسى سايراپ، بيشىلەر مىڭ بۇرالىپ، قازاق ونەرىن ناسيحاتتادى دەپ جازادى تۇركيا راديو تەلەۆيزيا پورتالى.ايتا كەتەيىك، 1981 جىلى الماتى قالاسىنداعى ىقىلاس دۇكەن ۇلى اتىنداعى رەسپۋبليكالىق حالىق اسپاپتارى مۋزەيى جانىنان قۇرىلعان بۇل ونەر وشاعى دا بيىل 40 جىلدىق مەرەيتويىن تويلاپ وتىر. ءىس شارانىڭ باس ۇيىمداستىرۋشىسى كوك تۋ قازاق مادەنيەت قوعامى 2018 جىلى تۇركيا انكارادا قۇرىلىپ، قازاق مادەنيەتىن، تاريحىن تانىتۋدا، قازاق ءتىلىن وقىتۋدا ايانباي ەڭبەك ەتىپ كەلە جاتقان قوعامدىق ۇيىم.شىڭجاڭدىق جاس جۇبايلار بەيجىڭگە اتپەن 99 كۇندە جەتتى اعاجايالتايەرلىزايىپتىلار شىڭجاڭنىڭ تارباعاتاي ايماعىنان قىتاي استاناسى بەيجىڭگە ەكى اتقا ءمىنىپ ساپارعا شىققان بولاتىن. ولار ماقساتتارىنا جەتۋگە 99 كۇن ۋاقىتىن جۇمساعان، دەپ حابارلايدى قىتايدىڭ اعاجاي التاي اقپارات پورتالى.بۇل تۋرالى 2021 جىلدىڭ 2جەلتوقسانىندا شىڭجاڭ ۇيعىر اۆتونوميالى ولكەلىك ۇكىمەتى وتكىزگەن باسپا ءسوز ءماسليحاتىندا ايتىلدى.قىتايلىق اقپارات كوزىنىڭ كەلتىرگەن دەرەگىنە سۇيەنسەك، كۇيەۋىمەن بىرگە بەيجىڭگە ساپار شەككەن قازاق ايەلى جاينا ەركىن قىزىنىڭ جاسى 25تە.ول ساۋان اۋدانى بولتۋنگۋ ەجەلگى قالاشىعى كەناگەن اۋىلىنىڭ تۇرعىنى. ونىڭ وتباسىندا 5 ادام بار. جاينا كۇيەۋى، ەكى كىشكەنتاي ۇلى جانە قايىن ەنەسىمەن بىرگە تۇرادى. ولار وسىدان ءۇش ايدان استام ۋاقىت بۇرىن اعايىن تۋىس، دوستارىمەن اقىلداسا كەلىپ، نەشە مىڭداعان شاقىرىم قاشىقتىقتاعى قىتاي ەلىنىڭ استاناسى بەيجىڭگە اتپەن بارۋ شەشىمىن قابىلداعانىن ايتادى.ونىڭ ايتۋىنشا، اتپەن جۇرگەن بۇل ۇزاق جولدارى قيىنشىلىققا ەمەس، قىزىققا تولى بولعان.قىتايلىق ب ا ق تىڭ دەرەگىنە سەنسەك، ولار ءوز اۋىلىنان بەيجىڭ قالاسىنا اتپەن جەتۋگە تۇپ تۋرا 99 كۇن ۋاقىت كەتكەن. وسى ساپاردا 120000 يۋانعا 8160000 تەڭگە كولەمىندە اۆت. جۋىق اقشا جۇمسالعان. ونىڭ بارلىعىن ءوز ەڭبەگىمەن تاپقان.شىڭجاڭنان ەل استاناسىنا جولعا شىعۋى جاس جۇبايلار ءۇشىن ومىرلەرىندەگى ەڭ ەستە قالاتىن وقيعا. جولدا ءارتۇرلى وڭىرلەردەن ءوتىپ، 40 گرادۋستىق اپتاپ ىستىقتى سەزىنىپ، ءشولدى ايماقتاردىڭ قيىندىقتارىنا شىداپ، تابيعات سىنىنا توتەپ بەرگەن. سونداياق، جولدا كەزدەسكەن ءتۇرلى ەتنوس وكىلدەرىنىڭ وزدەرىنە جاساعان كومەكتەرى دە كوپ بولعان.99 كۇندىك ۇزاق جولدان كەيىن جاينا ەركىن قىزى مەن كۇيەۋى تۋعان جەرىنە ورالىپ، وتباسى مەن اۋىلداستارىنا جولداعى كورگەن بىلگەندەرى مەن ەلدەگى ۇلكەن وزگەرىستەر تۋرالى اڭگىمەلەپ بەرگەن. ايتا كەتەيىك، ولار مال باعۋمەن اينالىسادى، جىلقى، سىيىر جانە قوي سياقتىلاردى باعادى. جاينا قازىرگى تۇرمىستىق جاعدايلارىنىڭ جاقسى ەكەنىن ايتادى.مەن تاۋدا ءوستىم، ونىما ەش وكىنبەيمىن. قازىرگى ۋاقىتتا تۋعان جەرىمدە اسفالت جول ءۇيىمنىڭ تابالدىرىعىنا دەيىن اپارادى. سۋ، جارىق، ينتەرنەت قوسىلعان. اۋىلداستار ناۋقاس كورسەتۋدەن ەش قينالمايتىن بولدى. بالالارىمىز بالا باقشادان باستاپ تەگىن وقيدى. سونىمەن قاتار مەكتەپكە بارعاندا تاماق، جاتىن ورىن سۋبسيديالارى بار. ءبىزدىڭ ۇيدە ءقازىر 300دەن استام قوي، 40 نەشە باس سىيىر، 20دان استام جىلقى بار. ءوزىمىزدىڭ ەڭبەكتەنۋىمىزدىڭ ارقاسىندا تۇرمىسىمىز كۇننەن كۇنگە جاقسارىپ كەلەدى دەيدى جاينا ەركىن قىزى.يراندا قاس قاعىم اتتى قىسقا ولەڭ كىتابى قازاق تىلىندە جارىق كوردى يراندىق اقىن پارۆيز بەيگي حابيباباديدىڭ قىسقا قايىرىمدارى قاس قاعىم یک آن دەگەن اتاۋمەن قازاق تىلىنە اۋدارىلدى، دەپ حابارلايدى يراندىق اقپارات اگەنتتىگى. اتالعان ب ا ق تىڭ كەلتىرگەن دەرەگىنە سۇيەنسەك، پارۆيز بەيگي حابيبابادي يراندىق اقىن، كومپوزيتور، زەرتتەۋشى، جازۋشى جانە فاسل ە پاندجوم بەسىنشى مەزگىل باسپاسىنىڭ ديرەكتورى. ول 1954 جىلى 16جەلتوقساندا يراننىڭ يسفاحان وبلىسىنداعى اردەستان اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن. پارسى ءتىلى مەن ادەبيەتى ماماندىعى بويىنشا باكالاۆر ديپلومىن العان.قازىرگى تاڭدا ادەبيەت سالاسىندا ءبىرىنشى دارەجەلى توسبەلگىگە يە. وسى كۇنگە دەيىن پارۆيز بەيگيدىڭ 24 كىتابى جارىق كوردى. ونىڭ ىشىندە 6 ولەڭدەر جيناعى مەن 18 زەرتتەۋ ەڭبەگى بار. ول قاسيەتتى قورعانىس دەپ اتالاتىن يرانيراك سوعىسى كەزىندەگى پارسى پروزاسى مەن پوەزياسىن سارالاپ، قازىرگى زامان اقىندارىنىڭ ءومىرباياندارىن جيناقتاپ، سەفيەۆيلەر مەن قادجارلار زامانىندا جازىلعان تازكەرەلەردى زەرتتەگەن.سونداياق جۋىردا كوروناۆيرۋستىڭ حالىقارالىق سوتتاعى ءسوزى اتتى يرونياعا تولى سيۋررەاليستىك پوۆەست جازدى.بەيگي حابيباباديدىڭ قاس قاعىمى شىن مانىندە ءبىر ءساتتى سيپاتتايتىن قىسقا ولەڭنىڭ ءتۇرى. ياعني اقىننىڭ كومەسكى ساناسىندا جارق ەتكەن ۇشقىن پوەتيكالىق سيپاتتاماعا اينالعان. كىتاپ قوس ءتىل پارسى جانە قازاق تىلدەرىندە جارىق كوردى. اۋدارعان يران تەلەراديو بىرلەستىگى الەمدىك قىزمەت تورابىنا قاراستى قازاق راديوسىنىڭ اۋدارماشى ديكتورى گاۋحار ومارحانوۆا دەپ تۇيىندەيدى .6 ا ق ش تا حالىقتىڭ قولىندا 400 ميلليوننان استام مىلتىق پەن تاپانشا بار
|
سۇ بۇلغىنىشى ئۇيغۇرچەدۇنيادىكى ھاياتلىقنىڭ بىردىنبىر مەنبەسى بولغان سۇ، يەر شارى ھەمدە پۈتكۈل جانلىقلاردا كۆپ سالماقنى ئىگىلەيدۇ. سۇنىڭ بۇلغىنىشى، پۈتكۈل ھاياتلىقنىڭ بۇلغىنىشى دېگەنلىك بولىدۇ.03.03.2015 02.09.2021تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى: دۇنيادىكى ھاياتلىقنىڭ بىردىنبىر مەنبەسى بولغان سۇ، يەر شارى ھەمدە پۈتكۈل جانلىقلاردا كۆپ سالماقنى ئىگىلەيدۇ. سۇنىڭ بۇلغىنىشى، پۈتكۈل ھاياتلىقنىڭ بۇلغىنىشى دېگەنلىك بولىدۇ.سۇ بۇلغىنىشى سۇنىڭ سۈپىتىنى بۇزىدىغان ئورگانىك، ئانئورگانىك، بىئولوگىيەلىك ۋە رادىياكتىپلىق ماددىلارنىڭ مەلۇم مىقداردا سۇغا ئارىلىشىشىنى كۆرسىتىدۇ. فىزىكىلىق ۋە خىمىيەلىك جەھەتتىن بۇلغانغان سۇ، بىئولوگىيەلىك ھاياتنى بۇزىدۇ. بۇلغانغان سۇدىكى مىكروئورگانىزملار ۋە خىمىيەلىك ماددىلار يۇقۇملۇق كېسەللىكلەرنىڭ پەيدا بولۇشىغا سەۋەب بولىدۇ.سۇ بۇلغىنىشىنىڭ ئاساسلىق سەۋەبلىرى: دورا چېچىشنى ئۆز ئىچىگە ئالغان دېھقانچىلىق پائالىيەتلىرى؛ تۇپراقنىڭ شورلىشىشى؛ چىرىگەن ئۆسۈملۈكلەر؛ ھايۋانلاردىن چىققان كېرەكسىز ماددىلار؛ سانائەت ۋە ئائىلە ئەخلەتلىرى.تۈركىيەدە بولۇپمۇ سانائەت قۇرۇلۇشلىرىدىن چىققان كېرەكسىز سۇيۇقلۇق ماددىلار سۇنىڭ بۇلغىنىشىغا سەۋەب بولماقتا. بۇنىڭدىن باشقا، سانائەتلىشىش بىلەن باشلانغان يېزىلاردىن شەھەرگە كۆچۈش، تېز سۈرئەتتە پىلانسىز ھالدا شەھەرلىشىشكە سەۋەب بولغان. تەرتىپسىز شەھەرلىشىش، كېرەكسىز سۇلارنىڭ پاكىزە سۇغا ئارىلىشىپ، بۇلغىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقارماقتا.سۇ بۇلغىنىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن: سانائەت تۇرالغۇلاردىن يىراق جايلارغا قۇرۇلۇشى ۋە سانائەتتىن چىققان كېرەكسىز سۇلار قايتا تازىلانغاندىن كېيىن، تەبىئەتكە قويۇپ بېرىلىشى كېرەك. سۇ مەنبەلىرى ئىنسانلار ۋە ھايۋانلاردىن قوغدىلىشى كېرەك. ئوراش، قاچىلاش ئىشلىرىدا، ئەينەك ۋە كارتونغا ئوخشاش قايتا قوللانغىلى بولىدىغان ماددىلارنى ئىشلىتىش كېرەك. دېھقانچىلىقتا زىيانسىز دورىلار ئىشلىتىلىشى لازىم. ھەر تۈرلۈك كېرەكسىز ماددىلار قايتا پىششىقلاپ ئىشلىنىشى ياكى بىۋاستە يوقىتىلىشى كېرەك. تەبىئەتتە پارچىلىنىشى قىيىن بولغان خىمىيەلىك مەھسۇلاتلارنى ئىمكانىيەتنىڭ بېرىچە ئىشلەتمەسلىك لازىم.پاكىزە سۇ دۇنيادا ھاياتلىقنىڭ داۋام قىلىشى ۋە جانلىقلارنىڭ سالامەتلىكى ئۈچۈن مۇھىم ئامىل ھېسابلىنىدۇ. ھاياتلىقنىڭ قوغدىلىشى ئۈچۈن سۇنىڭ قوغدىلىشى شەرت. بۇ ھەممە كىشىنىڭ ئاساسلىق مەسئۇلىيىتىدۇر.
|
تارىخى رەشىدى زەيلى كونا يېڭى كىتاپلار ئورخۇن مۇنبىرى كونا يېڭى كىتاپلار تارىخى رەشىدى زەيلىباش يازما يوللانغان ۋاقتى: 20080120 23:44تارىخى رەشىدى زەيلىباشقۇرۇش ئەسكەرىتمىسى بۇ يازمىغا تەرىپىدىن نادىرلاندى 20080128ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم قەدىرلىك تورداش دوستلار:تور بېكىتىمىزگە تورداش دوستىمىز تارىخى رەشىدى ـــ زەيلى نى يوللىغان ۋە يوللاپ كېلىۋاتقان ئىدى، لېكىن ئىزدىنىش نەتىجىسىدە بۇ ئەسەرنىڭ بىرقانچە خىل نۇسخىسىنىڭ بارلىقىنى ۋە بۇ نۇسخىلاردا مەلۇم پەرقلەر بارلىقىنى بايقاپ، تەتقىقات بىلەن شۇغۇللىنىدىغان تورداشلىرىمىز بۇندىن كېيىنكى تەتقىقاتىغا تېخىمۇ قولايلىق بولۇشى ۋە سېلىشتۇرۇپ ئۈگۈنىشى ئۈچۈن تارىخى رەشىدى ـــ زەيلى نىڭ يەنە بىر نۇسخىسىنىمۇ يوللاشنى توغرا تاپتۇق، شۇ ۋەجىدىن بۇ كىتاپنىڭ يەنە بىر نۇسخىسى بولغان، ئابدۇرېشىت مۇھەممەت نەشرگە تەييارلاپ ئاقسۇ قەدىمقى كىتاپلار تەتقىقاتى مەجمۇئەسىنىڭ 1986 يىللىق 1 2 توپلىمىدا ئېلان قىلغان بۇ نۇسخىسىنى ھوزۇرۇڭلارغا سۇندۇق.تارىخى رەشىدى زەيلىتارىخى رەشىدى نىڭ ئاخىرىغا داۋاملاشتۇرۇپ يېزىلغانمىرزا مەھمۇد جوراسمۇھەررىردىن: تارىخى رەشىدى زەيلى مىرزا مەھمۇد جوراسنىڭ ئۇزۇن يىللىق ئىجادى ئەمگەكلىرى ئارىسىدا دەۋرىمىزگىچە يېتىپ كەلگەن بىردىن بىر تارىخى مەجمۇئە بولۇپ، تارىخ ۋە ئەدەبىيات جەھەتتىكى ئىلمىي قىممىتىنىڭ يۇقىرلىغى، شىنجاڭ تارىخىدا تۇتقان قىممىتىنىڭ يۇقىرلىغى بىلەن جامائەتچىلىككە تونۇلغان داڭلىق ئەسەرلەرنىڭ بىرىدۇر.مىرزا مەھمۇد جوراس ئۇيغۇر خەلقىنىڭ 17 ئەسىرىنىڭ باشلىرىدىكى مەشھۇر ئالىمى، تارىخچىسى، شائىرى. ئۇ ئۆز ئەسىرىدە تەجىمالى ھەققىدە ھىچقانداق مەلۇمات قالدۇرمىغان. ئۇنىڭ قاچان، قەيدەردە تۇغۇلۇپ، قاچان، قەيەردە ۋاپات بولغانلىغى، ئىجادىي پائالىيەتلىرى ھەققىدە ھازىچە ئېنىق مەلۇمات يوق. تارىخنامىنى ئوقۇپ چىققاندىن كېيىنكى چۈشەنچىمىزدىن قارىغاندا مەھمۇت جوراسنىڭ ئاتا بوۋىلىرى سۇلتان سەئىدخان ۋە ئۇنىڭ ئەۋلاتلىرىنىڭ خانلىق سەلتەنەتىنى تىكلەش ئىشلىرىدا خىزمەت كۆرستىپ كەلگەن سەركەردىلەر ۋە ياكى مۈلكى ئەمەلدارلاردىن بولسا كېرەك. مەھمۇد جوراسنىڭ ئاساسلىق ھاياتى، پائالىيەتلىرى يەكەندە ئۆتكەن بولسا كېرەك.تارىخنامىدە سۇلتان سەئىدخاندىن باشلاپ تاكى مۇھەممەت ئىمىن باتۇرغىچە ئۆتكەن بىر قانچە ئەۋلات ۋە خانلار ئۇلارنىڭ نەسەپلىرى، ئوردا ئەمەلدارلىرىنىڭ نەسەپلىرى، ئەمەل ئونۋانلىرى ۋە ئۇلار ئوتتۇرسىدىكى ئىنچكە مۇناسىۋەتلەر شۇنچە تەپسىلى، پاكىتلىق يۇرۇتۇپ بېرىلگەن.مىرزا مەھمۇد جوراس مەزكۈر تارىخانمىنىڭ بارلىققا كېلىشىدىكى مەقسەت مۇددىئالار ئۈستىدە توختىلىپ، .....تارىخ يېزىشقا ۋە بايان قىلىشقا مەندەك بىچارە كىشىنىڭ لاياقىتى يوق ئىدى. ئەمما مېنىڭ كۆڭلۈمگە شۇنداق كەلدىكى: مىرزا ھەيدەر، ئابدىرىشتخاننىڭ ئىسمىغا بېغىشلاپ تارىخى رەشىدى دىگەن تارىخىنى يېزىپتۇ ۋە ئۇنىڭغا تۇغلۇق تۆمۈرخان دەۋردىن باشلاپ ئابدىرىشتخاننىڭ دەۋرىگىچە بولغان دەرۋلەر، پادىشالار ۋە ئۇلارنىڭ ۋەقەلىرى بىلەن بايان قىلىنىپتۇ. ئابدىرىشتخاندىن كېيىن ھەزرىتى مۇھەممەت ئىمىن باھادىرخاننىڭ دەۋرىگىچە ھىچ كىشى تارىخ يازماپتۇ. گەرچە مېنىڭ تارىخ يېزى قابىلىيىتىم بولمىسمۇ، ئىلمى ئەقلى كۈچۈمنىڭ يېتىشىچە تارىخ يازدىم. بۇ تارىخنى يېزىشتا ئاللا ياربېكنىڭ مېنىڭ تارىخ يېزىشىمغا بولغان تەشەببۇسى، ئىلتىماسى بىلەن تارىخ كىتاپلىرىنىڭ مەزمۇنى ۋە ئىشەنچىلىك ئادەملەرنىڭ بايانىغا ئاساسلىنىپ يېزىپ چىقتىم. بۇ تارىخنى يېزىشتىن مەقسىدىم ئۆتكەنكىلەرنىڭ ۋەقەلىرى ۋە ياخشى خىسلەتلىرى ۋە مېنىڭدەكلەرنىڭ دۇاگۇيلىغى خەلق ئارىسىدا يادىگار قالسۇن، دىمەكتۇر دەپ شەرھىلەيدۇ.ئۇ مەزكۈر تارىخنامىنى يېزىپ چىقىشتا ئۇۇزن مۇددەتلىك ئىزدىنىش، تەكشۈرۈپ تەتقىق قىلىشتەك جاپالىق ئىلمى ئەمگەكلەر بىلەن شۇغۇللانغان. ئۇ بۇرۇنقىلار يازغان شىنجاڭ ۋە ئوتتۇرا ئاسىيا تارىخىغا ئائىت ماتىرىيالارنى ئەتىراپلىق، پۇخترا ئۆگىنىپ، ئۇلار ئۈستىدە ئەتىراپلىق تەتقىقات ۋە مۇھاكىمە ئېلىپ بارغان. مۇناسىۋەتلىك تارىخي ھۆججەت، ماتىرىياللارنى توپلاپ، رەتلەپ ئېنقلىغان ۋە بۇ ماتىرىياللارغا قانائەتلىنىپ قالماستىن ئىشەنچلىك ئادملەرنىڭ بايانىغا ئاساسلىنىپ، تارىختىكى ۋەقەلەر، شەخىسلەرنى تېخىمۇ چىنلىق بىلەن يېزىشقا ئەجىر سىڭدۈرگەن. ئوتتۇرا ئاسىيا، بولۇپمۇ شىنجاڭ رايۇنىنىڭ جۇغراپىيىۋى يەر نام، تاغ دەريالىرىغىچە پىششىق ئىگەللىگەن. كۆپ تەرەپلىمىلىك ئەقلى مېھنەت سىڭدۈرۈش ئاساسىدا تارىخنامىنىڭ توغرا، دەلىل ئىسپاتلىق يېزىلىشى ئۈچۈن ئاساس ياراتقان. شۇنىڭدەك ھەر قايسى دەۋرلەردە ئۆتكەن خان پادىشالارنىڭ ياخشىلىق يامانلىقلىرىنى ھەم تارىخي ئاساستا ئىلمىي تەھلىل يۈرگۈزۈپ يەكۈن خاراكتېرلىك رۇبائىلار بىلەن خۇلاسىلىغان. بۇنىڭدىن قارىغاندا مىرزا مەھمۇد جوراس شۇ دەۋرىگىچە نىسبەتەن ئېيتقاندا تارىخ، تىل ئەدەبىيەت ۋە باشقا پەنلەر ساھەسى بويىچە مەخسۇس تەلىم ئالغان يۇقىرى مەلۇماتلىق، ئاتاقلىق كىشى بولۇپ، شۇ دەۋردە ئۆتكەن مەشھۇر ئۆلىمالار، ئالىملار، شائىرلار ۋە ئۇلار يازغان تارىخنامە، شېئىرلار ھەققىدە تولۇق مەلۇمات بەرگەن. شېئىرىي پارچىلاردىن نەمۇنىلەرنى ئۈلگە قىلغان. چىنگىزحاننىڭ ھەربىي ئىستىلاسى، ئۇنىڭ ئوعۇللىرى ۋە نايمان تورىسى كوشلۇق حانلارنىڭ ئەھۋالى، چاعاتاي نەسلىدىن بولغان 15 ئەۋلاتقا يېقىن خانلارنىڭ قەرشقەر، يەركەن، ئاقسۇ، تۇرپانلارنى مەركەز قىلغان خانلىق سەلتەتلىرى ۋە ئۇلار ئوتتۇرسىدىكى تەخت تالىشىش جەڭ جېدەللىرى مۇپەسىل بايان قىلىنغان.مىرزا مەھمۇد جوراس ئاتاقلىق يازغۇچى، ئالىم بولۇپلا قالماي، مەشھۇر مۇتەپەككۈر، شائىر. گەرچە ئۇنىڭ شېئىرلىرى دىۋان سۈپىتىدە زامانىمىزغىچە يېتىپ كەلمىگەن بولسىمۇ، لېكىن ئۇ يازغان تارىخانمىنىڭ ھەر بىر باپ ئاخىرىدا خاتىمە خاراكتېرلىك مەسنىۋى، رۇبائى، مۇخەممەس شەكىلدە يېزىلغان 30 مىسرادىن ئارتۇق شېئىرلىرى بولۇپ، ئەقلى پىكىرىنىڭ چوڭقۇرلىغى، تىلىنىڭ نەپىسلىگى، ئوبرازلىق تىل ۋاستىلىرىدىن ماھىرلىق بىلەن پايدىلىنىش جەھەتتىن قارىغاندا مىرزا مۇھەممەت جوراسنى شۇ دەۋرنىڭ ئاتاقلىق مۇتەپەككۈر شائىرى دەپ ھۆكۈم قىلىشقا ھەقلىقمىز.شۇنىمۇ كۆرسىتىپ ئۆتۈشكە تېگىشلىككى، ئۇنىڭ ياشىغان دەۋرى سەئىدىيە خانلىغىنىڭ ئاخىرقى دەۋرى، ئاپپاق خوجا ھۆكۈمرانلىغىنىڭ دەسلەپكى مەزگىلى بولغاچقا دەۋر، سىنىپ دىنىي چەكلىمىلەرنىڭ تەسىرىدىن خالى بولالمىغان تەرەپلەر ھەۋجۇت. بولۇپمۇ سۇلتان ئابدىرىشخان ۋە ئۇنىڭ تۆھپىسى، قابىلىيىتى، ئەخلاقى پەزىلىتى ئىجادىيەتلىرى ئۈستىدە دەلىل ئىسپاتلىق ماتىرىياللار بىلەن بىر قەدەر تەپسىلىي بايان قىلىنغان بولسىمۇ، شۇنىڭ بىلەن زىچ مۇناسىۋەتلىك بولغان مەلىكە ئاماننىساخاننىڭ 12 مۇقامنى رەتلەش، قېلىپلاشتۇرۇش، بېيىتىش يۈزىسىدىكى ئىجادىي تۆھپىلىرى، قېدىرخان ياركەندى ۋە ئۇنىڭ ئىجادى پائالىيىتى، ئابدىرىشتخان دەۋرىنىڭ ئالەمشۇمۇل تۆھپىسى بولغان 12 مۇقامنىڭ رەتلىنىش ئەھۋالى، مىرزا ھەيدەر قەشقىرىنىڭ مىرزا ئاغاي ئىسىملىك پىتنىخورلارنىڭ زيانكەشلىك قىلىشى بىلەن يۇرتتىن ئايرىلغاندىن كېيىنكى پائالىيەتلىرى قاتارلىق زور تارىخىي ئەھمىيەتلىك مەسىلىلەر ئۈستىدە ھىچقانداق مەلۇمات بەرمىگەن. ئەلۋەتتە بۇرۇن ئۆتكەن كىشلەرگە ھازىرقى زامان ئېھتىياجى بويىچە تەلەپ قويۇش تولىمۇ كۈلكىلىك ئىش بولسىمۇ. لېكىن مەلىكە ئامانىساخاننىڭ ئىجادىي پائالىيىتى، ئۇنىڭ 12 مۇقامنى رەتلەشتىكى ئۇلۇق تۆھپىسىنى تىلغا ئالمىغانلىغى ئەلۋەتتە فېئوداللىق دىنىي ئەقىدىلەرنىڭ چەكلىمىسىن خالىي بولالمىغانلىتىن دەپ قاراشقا بولىدۇ.بىز تۆۋەندە يولداش ئابدىرىشتخان مۇھەممەت نەشىرگە تەييارلىغان تارىخى رەشىدى زەيلى ناملىق كىتاپنىڭ ئەينى تېكىستىنى بەردۇق. كىتاپخانلار ۋە تەتقىقاتچى خادىملىرىمىزنىڭ ئوقۇش، تەتقىق قىلىش جەريانىدا تارىخىي چىنلىققا ئۇيغۇن بولمىغان تەرەپلىرىنى ئىجادىي يۇسۇندا پايدىلىنىپ، نەشىرگە تەييارلاش جەريانىدا كۆرۈلگەن يىتەرسىزلىكلەرگە توغرا مۇئامىلە قىلىشىنى ۋە تۈزىتىپ كېتىشلىرىنى ئۈمىت قىلىمىز.گورخان قاراقىتان ئىدى. توشى دىگەن جورجىت تۆرىدن قېچىپ كېلىپ، تۈركىستانغا تۆرە بولدى. كۆپ خەلق، ئايماقلارنى ئۈزىگە بويسۇندۇردى. شۇنىڭ بىلەن ئۆزىنى گورخان ئۇلۇغ پادىشا دەپ ئاتىدى. ئۇ پادىشالىق قىلىپ يۈرۈپ ئۆلدى. توققۇز ياشار ئوغلى ئاتىسىنىڭ ئورنىغا پادىشا بولدى. ئۇ ھەم گۆرخان دەپ ئاتىلىپ توقسان يىل پادىشالىق قىلدى. چىنگىزخان بولغاندا گورخان 34 ياشتا ئىدى ئۇنىڭ پادىشالىق دەۋرىدىن يىگىرىمە يىل ئۆتكەن ئىدى. بۇنىڭ پادىشالىق دەۋرىدە نايىمان تۆرىسى كۈشلۈق چىنگىزخاندىنگورخان قاراقىتان قۇرغان لىياۋ سۇلالىسىنىڭ پادىشاسنىڭ نامى بولۇپ، خەنزۇچە تارىخىي كىتاپلاردا غەربىي لىياۋ دەپ ئاتالغان. قاراقىتانلار ئىسلام تارىخلىرىدا قارا خىتاي دەپ ئاتالغان 10 ئەسىرنىڭ باشلىرىدا كۈچىيىپ قۇردەت تاپقان قەبىلىلەردىن ئىدى. ئۇلار 10 ئەسىرنىڭ ئوتتۇرلىرىدا لىياۋ خاندانلىغىنى قۇردى. 1124 يىلى جىن قوشۇنلىرىنىڭ زەربىسى ئاستىدا زاۋالىققا يۈزلەندى. ئۇلارنىڭ بىر قىسىمى يەللەغ تاشىننىڭ باشچىلىغىدا ئورخۇن دەرياسىنىڭ بويىدىكى خاتۇق شەھىرىگە، ئۇنىڭدىن كېيىن غەرىبىي شىمالغا يۆتكىلىپ يەنسەي دەرياسى بويىدىكى قىرغىزلار رايۇنىدا باردى. قىرغىزلار ھەيدىۋەتكەندىن كېيىن غەربىي جەنۇپقا كۆچۈپ، باشبالىق جىمسار ئەتىراپىغا كېلىپ ئورۇنلاشتى. يەللەغ تاشىن جىن سۇلالىسىدىن قىساس ئېلىش ۋە قاراقىتان خانلىغىنى تىكلەش مەقسىدىدە 40 مىڭدەك ئادەم توپلىدى. كېيىن ئەمىل دەرياسىنىڭ بويىغا يېتىپ كەلدى. بۇلارنىڭ بىر قىسىمى يەتتە سۇغا يېقىن كەلگەندە شىمالىي ئىلىك خان ئۇلارغا تاغ رايۇنلىرىنى مۇھاپىزەت قىلىش، چېگرىنى قوغداش ۋەزىپىسىنى يۈكلەش شەرتى بىلەن يەر، كۆرسىتىپ بەردى. بۇلار ماكانلىشىپ بولغاندىن كېيىن قارا خانلار خانلىغىنى ئاغدۇرۇش سۇيقەستىنى پىلانلىدى. 1137 يىلى قاراقىتانلار قوزغىلىڭى قاراقىتانلار قارلۇقلارنىڭ قوزغىلىڭىنى سۈيى ئىستىمال قىلىپ، شىمالىي ئىلىك خاننى ئاغدۇرۇپ، بالا ساغۇننى ئىشغال قىلدى. بالا ساغۇندا خانلىق تەختىنى تىكلەپ، خانلىق نامىنى غەربىي لىياۋ دەپ ئاتىدى. ئۆزىگە گورخان تەڭىر قوللىغان پادىشا دەپ نام بەردى. ئۇزۇن ئۆتمەي قوچۇ ئۇيغۇر خانلىغىغا ھۇجۇم قىلىپ، ئۇنىمۇ بويسۇندۇردى. يەنە ئۇزاق ئۆتمەيلا قارا خانلارنىڭ مەركىزى قەشقەرگە ھۇجۇم قىلىپ، قەشقەرنى بېسىۋالدى. قەشقەر قارا خانىلار خانلىغى قاراقىتان خانلىغىغا بېقىندى بولۇپ قالدى. شۇنىڭ بىلەن قەشقەر، يەكەن، خوتەن، ئاقسۇ، كۇچار قاتارلىق يەرلەرنى بويسۇندۇردى. 1141 يىلى قاراقىتانلار غەرپتىكى قارا خانىلار خانى تامغاچ مەھمۇت خان ئۈستىگە ئەسكەر تارتىپ بېرىپ، ئۆز كەنت، كاسان، سەمەرقەنت قاتارلىق جايلارنى ئىشغال قىلىپ، مەھمۇد قارا خاننى باج تولەش شەرتى بىلەن بېقىندى قىلىۋالدى. بۇخارانى ئىشغال قىلدى. شۇ يىل ئىچىدە يەنە قاراقىتانلارنىڭ قوماندانى ئەزبەر خارەزىمغا ھۇجۇم قىلىپ خارەزىم شاھى ئاتىزىمنى مەغلۇپ قىلىپ، سۈلھى تۈزۈشكە مەجبۇر قىلدى. ھەر يىلى 30 مىڭ دىنار ئالتۇن تۆلەش ۋە مەمىلكىتىدە ئۇلارنىڭ بىر ئالى دەرىجىلىك ئەمەلدارىنى تۇرغۇزۇش شەرتى بىلەن قاراقىتانلارغا بېقىندى ئەل بولدى. مىلادى 1143 يىلى قاراقىتانلارنىڭ خانى يەللىغ تاشىن ئۆلدى. ئوغلى يەللىغ ئېلى تاشىن كىچىك بولغاچقا، ئورنىغا ئۇنىڭ خوتۇنى كوياڭ ياكى پوسۇۋەن خان خان بولدى. كوياڭ ئۆلتۈرۈلگەندىن كېيىن، مىلادىنىڭ 1150 يىلى يەللىغ تاشىننىڭ يەللىغ ئېلى خان خان بولدى. 1211 يىلى نايمان پادىشاسى نايانخاننىڭ ئوغلى كۇچلۇق قاراقىتان خانى يەللىغ ئېلى چۇرۇقتىن خانلىقنى تارىۋالدى. قاراقىتان خانلىغى يوقالدى.مەغلۇپ بولۇپ تۈركىستانغا قېچىپ كەلدى. كۈشلۇقنى پاناھىغا ئېلىپ، ئۇنىڭغا بىر قىزىنى بېرىپ كۇيئوغۇللۇققا قۇبۇل قىلدى. كۈشلۇق تەرسا خىرىستىيان دىنىدا، گورخان بۇددا دىنىدا ئىدى. كۈشلۇقنى خىرىستىيانلىقتىن ياندۇرۇپ بۇددسىت قىلغان. كۈشلۈق بىر قانچە زامان گۆرخاننىڭ قېشىدا تۇردى. گورخان قېرىپ ئاجىزلاشتى. كۈشلۈق گورخانغا : نايمان خىتايغا مەشغۇل، ئۇنىڭ ئۈچۈن مەن بېرىپ، ئاتامنىڭ خەلقىنى ئىگەللەپ ئېلىپ، ئۇنىڭدىن كېيىن خىزمىتىڭىزگە كەلسەم دەپ ئىلتىماس قىلدى. گورخان ساددىلىق قىلىپ ئالدىنىپ كۈشلۈققا رۇخسەت بەردى. ھالبۇكى كۈشلۈققا مۇھەممەت خۋا رەزىم شاھ كىشى ئەۋەتىپ يولدىن چىقارغان ئىدى. يەنى گورخانغا قارىشى ئىسيان قىلىشقا چاقىرغان ئىدى. سۇلتان مۇھەممەت خارەزىم شاھ گورخانغا ھەر يىلى ئوتتۇز مىڭ دىنار تەخمىنەن بىر دىنار 10 سوملۇم ئالتۇن، مەبلەغ تۆلەپ تۇراتتى. شۇنىڭدەك سەمەرقەنت پادىشاسى سۇلتان ئوسمان ئاپراسىياپ نەسلىدىن ھەم گورخاندا مەلۇم قىقداردا مەبلەغ بېرىپ تائىبە بولۇپ تۇراتتى. خارەزىم پادىشاھى مۇھەممەت خارەزىم شاھ سۇلتان ئوسمانغا قىزىنى بېرىپ كۈيئوغۇل قىلىپ ئىتتىپاق تۈزۈپ گورخانغا قارىشى كۆتۈرۈلدى.گورخاننىڭ پايتەختى بالاساغۇن بولۇپ، بۈيۈك پادىشا ئىدى. ئۇ زاماندا تاركىستاننىڭ پايتەختى بالاساغۇندا ئىدى. تارىخى مەجئۇلئەنساپ دا بايان قىلىنشىچە: مۇڭغۇللار بالاساغۇننى ئالمىلىق دەپ ئاتىغان. گورخاننىڭ شەرق تەرىپىدىكى مەمۇرلىرى، قوماندانلىرى چىنگىزخانغا بويسۇندى. دىمەك، ۋەزىيەت شۇنداق ئىدى. خارەزىم شاھ كۈشلۈققا كىشى ئەۋەتىپ : ئەگەر كۈشلۈق گورخانغا غەلبە قىلسا خوجەند دەرياسىغىچە كۈشۈلۈققا بولسۇن. ئەگەر مەن غالىپ بولسام قەشقەر، خوتەن تاكى ئالمىلىققا قەدەر ماڭا بولسۇن دىگەن ئالمىلىق ھازىرقى ئىلىغا يېقىن بىر قەدىمقى شەھەر ئىسمى.مەزمۇندىكى مەكتەپنى يەتكۈزدى. كۈشلۈق گورخانغا: ئاتامنىڭ خەلقى قۇبالىق، بالىق يېرىدە سەرگەردان، مەن ئۇلارنى تېپىپ ئالاي دىگەن ئىلتماسى بىلەن گورخاننىڭ قېشىدىن ئايرىلىپ چىقىپ، كۈشلۈق چېرىك يىغىپ گورخان بىلەن جەڭ قىلدى. بۇ ئۇرۇشتا گورخان غالىپ بولدى. كۈشلۈقخان مەغلۇپ بولدى. سۇلتان مۇھەممەت خارەزىم شاھ ئوترار دا گورخاننىڭ قوماندانى تايىنكونى يېڭىپ، مەغلۇبىيەتكە يۇلۇقتۇرۇش بىلەن ھېساپسىز ئەسكەر چېچىلىپ كەتتى. كۈشلۈق بۇ خەۋەرنى ئاڭلاپ يەنە تىرىشپ ئەسكەر توپلاپ كېلىپ، گورخاننى ھىلە بىلەن مەغلۇپ قىلپ، قاراقىتاننىڭ يۇرتىدا تەڭرىنىڭ تەقدىرى بىلەن كۈشلۈق ئىگە بولدى. جاھاننىڭ شاھى چىنگىزخان خىتاي پادىشانى ئالتاڭخانى ئېلىپ خىتاي مەمىلكىتىنى پۈتۈنلەي ئۆزىگە بېقىندۇردى. جوراس قەبىلىسىنىڭ باشلىغى جامۇقەساخان چىنگىزخانغا قارىشلىق كۆرسىتىپ كۆپ قەبىلىلەرنى توپلاپ، ئوقۇق قائان چىنگىزخان بىلەن ئۇرۇش قىلدى. چىنگىزخان غالىبىيەتكە ئېرىشىپ، دەسلەپكى ئىككى نۆۋەتلىك ئۇرۇشتا جامۇقە قولغا چۈشۈپ قويۇپ بېرىلگەن ئىدى. ئۈچىنچى نۆۋەت يەنە قولغا چۈشتى. بۇ قېتىم جامۇقەساخاننى ئۆلتۈردى. ئۇنىڭ خەلقى ناھايتى كۆپ ئىدى. لېكىن چىنگىزخان ئۇلارنى پاراكەندە قىلىپ، ئىككى ئىنىسى جۇجى قىسار بىلەن ئوتجىكىن نويانغا ۋە ئوغلى چاغاتاي خانغا ئۇ خەلقنى تەقسىم قىلىپ بەردى. پۈتۈن خىتاي ۋىلايەتلىرى ۋە مۇڭغۇلىستاننى ئۆزىگە بېقىندۇرۇپ بولۇپ، تۈركىستانغا يۈرۈش قىلدى. كۈشلۈقخان بەش بالىق جىمسار ۋە ئۈچ بالىق يولى بىلەن كۇچارغ كەلدى. تۆت يىل كۇچاردا تۇرۇپ، ئۇنىڭدىن كېيىن قەشقەر ۋە خوتەننى ئىشغال قىلدى. مۇسۇلمانلارغا كۆپ زۇلۇم جەۋىر قىلدى. خوتەندە ئۈچ مىڭدىن ئارتۇق ئىسلام ئۆلىماسى ئىماملارنى مۇھەممەتنىڭ دىنىي شەرىئىتىدىن يانغىل دەپ جىدەل قىلدى. ھەزرتى ئىمام ئالائىددىن مۇھەممەت خوتەننى كۈشلۈق بىلەن مۇنازىرە قىلدى. ئىمام ئالائىددىن مۇھممەت خوتەنى غالىپ كەلدى. كۈشلۈق زالىم خىجىل ۋە شەرمەندە بولۇپ، ھەرزىتى ئىمامنى تۇتۇپ، مەدرىسنىڭ ئالدىدا ئازاپلاپ چارمىخ قىلىپ قويدى. ئىمام ئالائىددىن خوتەنى ئىسلام ئەھلىگە نەسىھەت ۋە ۋەسىيەت قىلىپ، سىلەر قېلىڭلار، دۇنيا بەش كۈنلۈك ئۆتۈپ كېتەر، ئاخىرەتنى يوقاتماڭلار، ھەر كىم مۇھەممەت دىنىغا دۈشمەنلىك قىلسا يوقىلىدۇ دىدى. ھەزرىتى ئىمام ئالائىددىن باشلىق ئۈچ مىڭدىن ئارتۇق ئۆلىمانى شىھىت قىلدى. كۆپ ئۆتمەيلا چىنگىزخان كۈشلۈككە قارىشى جىنتەنوياننى ئەۋەتتى. كۈشلۈق قەشقەردە ئىدى. جىتەنوياندىن قېچىپ بەدەشخان تەرىپىگە يۈردى. كۈشلۈك يول ئېزىقىپ بىر دەرەگە كېرىپ چىقىدىغان يولنى تاپالماي يۈرگەندە چىتەنويان قوغلاپ كېلىپ، سېرىققۇلدا كۈشلۈك زالىمنى ئۆلتۈردى. نايمان پادىشالىغى ئۇرىغى يۈر يۈزىدىن يوقالدى. ھەر كىم زۇلۇم قىلسا دۆلىتى زاۋال تاپار.قەشقەر، خوتەن قاتارلىق ھەممە تۈركىستان ۋىلايىتى چىنگىزخانغا تائىبە بولدى. چىنگىزخان سۇلتان مۇھەممەت خۋارەزىم شاھقا ئەلچى ۋە سودىچى بولۇپ، مىڭغا يېقىن كىشى ئەۋەتتى. ئوترارنىڭ قايىرخان ئىسىملىك ھاكىمى بار ئىدى. سۇلتان مۇھەمەمتنىڭ ئانىسىغا تۇققان ئىدى. چىنگىزخاننىڭ ئادەملىرىنىڭ ماللىرىدىن تەما قىلىپ، كاپىرلاردىن بىر تۈركۈم جاسۇسلار كۆپ مال نەرسە بىلەن كەلدى دەپ موللىلاردىن بۇلار ھەققىدە پەتىۋا ئېلىپئوترار قەدىمقى قوقەنت خانلىغىدا سەر دەريا بويىدىكى بىر بازار بولۇپ، 20.44 غەرىبىي شىمال بىلەن 65 شەرىققە سۇزۇلغان قامۇس ئەلام 1.62 بەتسۇلتان مۇھەممەتكە ئەۋەتتى. سۇلتان مۇھەمەت مەس ئولتۇرۇپ ئىدى. ئويلىمايلا: ئۇلارنى ئۆلتۈرۈپ مال مۈلكىنى ئالسۇن دەپ يارلىق قىلدى. بۇ خەۋەر كەلگىچە قايىرخان ئەلچىلەر بىلەن سودىگەرلەرنى تۇتۇپ زىندانغا سالغۇچە بۇلاردىن بىر كىشى قېچىپ قۇتۇلۇپ، چىنگىزخانغا خەۋەر قىلدى ۋە ۋەقەنى پۈتۈن بايان قىلدى. بۇ يازما تەرىپىدىن 20080121 01:17 دە قاي 1قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080121 03:27ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم غۇنچەقىز تارىخى ھەمىدى نى تۈگىتىپلا ئەمدى بۇ ئەسەرگە تۇتۇش قىپسىز ھارمىغايسىز.سىزنىڭ بۇ قەتئىي مىجەزىڭىزگە ھەقىقەتەن قايىل بولدۇم.سىزنىڭ بۇ مىننەتسىز ئەمگىكىڭىزگە مىڭلارچە ئاپىرىن. قولىڭىزدىن گۈل ئۈنسۇن.ئاللاھ ئىشلىرىڭىزغا ئۇتۇق، تۇرمۇشىڭىزغا بەخت ئاتا قىلغاي.2قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080121 22:03چىڭگىزخاننىڭ سودىگەر ۋە ئەلچىلىرى ئۆلتۈرۈلگەندىن كېيىن، چىڭگىزخاننىڭ ھەرىكىتىچىڭگىزخان ئەلچى ۋە سودىگەرلىرى ھەققىدىكى مۇھەممەت خارەزىم شاھنىڭ قىلمىشلىرىنى ئاڭلاپ، بىر دۆڭنىڭ ئۈستىگە چىقىپ، بەلۋېغىنى بوينىغا سېلىپ نالە زار قىلىپ، يىغلاپ ئۈچ كېچە كۈندۈز دۆڭدە ياتتى. تەڭرىدىن مەرھەمەت بولۇپ چىڭگىزخان دۆڭدىن چۈشتى. خوشال بولۇپ تەڭرىم ماڭا غەلبە بەردى، دەپ چىرىك توپلاپ، تۇران، ئەران تەرىپىگە يۈرۈش قىلىپ، تارىخىي ھىجرىنىڭ 616 يىلى مىلادى 1220 يىلى ئوترارغا كېلىپ قايىرخاننى 6 ئاي مۇھاسىرە قىلىپ، ئوترارنى ۋە بۇخارا، سەمەرقەنت، بەلىغ ۋە سىنددەرياسىغىچە ئىشغالىيىتىگە كىرگۈزدى. چىڭگىزخان كىچىك ئوغلى تولۇيخاننى قوماندان قىلىپ ئەۋەتىپ، خوراساننى ئىشغال قىلدى. چىڭگىزخان بۇ شەھەرلەرنى ئىشغال قىلىش بىلەن خەلقنى قىرغىن قىلدى. خارەزىمنى ئىشغال قىلىش ئۈچۈن چىڭگىزخان ئوغۇللىرى جۇجىخان، زاغاتايخان ۋە ئوكتايخاننى ئەۋەتكەن ئىدى. بۇ ئۈچ ئوغۇل ئىتتىپاقسىزلىق قىلىپ، خارەزىمنى ئىشغال قىلالمىدى. يەتتە ئاي ئۇرۇش قىلدى. ئاخىرى چىڭگىزخان كىچىك ئوغلى تولۇيخاننى ھەممىسىنىڭ ئۈستىگە باش قىلىپ ئەۋەتتى. يەتتە ئايدىن كېيىن خارەزىمنى ئىشغال قىلىپ، چاغاتايخان، ئوكتايخان، تولۇنخانلار چىڭگىزخاننىڭ ھۇزۇرىغا كەلدى. جۇجىخان قايتىپ كەلمىدى. ئۇ ئۆز ھۆكۈمرانلىغىدىكى يۇرتى بولغان دەشتى قىپچاققا قايتىپ كەتتى. چىڭگىزخان بەلىغنى ئېلىپ سىنىد دەرياسىنىڭ بويىدىن قايتتى. تولۇيخاننى خوراسانغا ئەۋەتتى. تولۇيخان خوراسان مەمىلكىتىنى ئىشغال قىلىپ، چىڭگىزخاننىڭ خىزمىتىگە قايتىپ كەلدى. سۇلتان مۇھەممەت خارەزىم شاھنىڭ چوڭ ئوغلى سۇلتان جالالىدددىن ئاتىسىغا ئەرز ئىلتىماس قىلىپ: ئى ئۇلۇغ ئاتا، سىزنىڭ شۆھرىتىڭىز دۇنياغا تونۇلغان، يىگىرىمە بىر يىل دۇنيانىڭ يېرىمىدا پادىشا بولدىڭىز، بۇ دىنسىز كاپىردىن مۇنداق قچىپ يۈرەمسىز دىدى. سۇلتان مۇھەممەت خارەزىم شاھ: ئەي ئوغلۇم جالالىددىن، مەن ئاڭلاۋاتقاننى سىزلەر ئاڭلىمايسىزلەر، ھەر قاچان فۇرۇنتقا ھازىرلانسام، كاپىرلار بۇزۇقلارنى ئۆلتۈرۈڭلار! دىگەن ئاۋازنى ئاڭلايمەن. بۇ ئاۋازنى ئاڭلاپ كۆڭلۈمگە قورقۇنچ چۈشۈپ كېتىدۇ دىدى. سۇلتان جالالىددىن ئاتىسىغا : ئى ئاتا ماۋارا ئۈننەھىر قولدىن كەتتى. خوراسان ئىراق ئەراق ئەجەم قولدىن چىقمىسۇن، شۇنىڭ ئۈچۈن بارلىق قوشۇننى توپلاپ ئىراققا بېرىڭ، ھەربىي ئىختىيارنى ماڭا بېرىڭ، مەن چىڭگىزخان بىلەن جەڭ قىلاي دىدى. خارەزىم شاھ جالالىددىنىڭ تەكلىۋىنى ياراتمىدى. لېكىن چېچىلغان ئەسكىرىنى توپلاپ سۇلتان جالالىددىن بىلەن چىڭگىزخان ئەسكەرلىرى بىلەن نەچچە قېتىم ئۇرۇش قىلدى. ئۇرۇشلاردا چىڭگىزخان سۇلتان جالالىددىننىڭ مەردانە باتۇرلىغىنى كۆرۈپ مەدھىيلىدى. ئوغۇللىرى چاغاتاي، ئوكتاي، تولۇيخانلارغا :ئاتىدىن ئوغۇل تۇغۇلسا شۇنداق تۇغۇلسا، دىدى. سۇلتان مۇھەممەت خارەزىم قېچىپ يۈرۈپ، ئابسىكون دەرەسىدە ۋاپات بولدى. مۇنداق ئۇلۇغ بىر پادىشاغا كېپەن قىلىشقا بىر نەرۋە تېپىلماي، ئۆز تون كىيىمى بىلەن دەپنە قىلدى. بۇ دۇنيانىڭ ئىبرەتلىك ئىشىدۇر. ئەقىللىق كىشى ئىبرەت ئالسۇن.ھىجرى 617 يىلى مىلادى 1221 يىلى سۇلتلان جالالىددىن پادىشالىقنى تاشلاپ سوپىلىققا قەدەم قويۇپ، بىر قانچە ۋاقىتتىن كېيين ئەۋلىيا بولۇپ غايىپ بولۇپ كەتتى دەپ رىۋايەت قىلىشىدۇ.چىڭگىزخان ئىران ۋە تۇراندىن خاتىرجەم بولۇپ، يۇرتىغا قايتتى. چىڭگىزخاننىڭ يۇرتىنى قارا قۇرۇم كىلوران دەيتى. چىڭگىزخان بىلەن تۇڭغۇتنىڭ پادىشاھى شىدەرقۇ نەچچە قېتىم ئۇرۇشۇپ ، يەنە ئەل بولۇپ تۇراتتى. شىدەرقۇنىڭ ئون بەش يەردە يۈز مىڭ 1500.000 كىشى بار ئىدى. ئۇ ئەلچى ئەۋەتىپ ئەل بولدى. شىدەرقۇتنىڭ ئەلچىسى بىر ئايلىق مۆھلەت سوراپ قايتىپ كەتتى. بۇ چاغدا چىڭگىزخان كېسەل ئىدى. چىڭگىزخان ئوغۇللىرىغا ۋە قوماندانلىرىغا ۋەسىيەت قىلىپ: مەن ئۆلسەم يىغا زارە قىلماي، مەخپى ساقلاڭلار، شىدەرقۇنى ئۆلتۈرۈڭلار؛ خەلقنى پاراكدەندە قىلىڭلار، ئىشغال قىلىڭلار دىدى. چىڭگىزخان ئۆلدى. چىڭگىزخان ئۆلگەنلىگىنى پاش قىلماي مەخپى تۇتتى. تۇڭغۇت پادىشھى شىدەرقۇ كەلدى. شىدەرقۇنى تۇتۇپ ئۆلتۈرۈپ، ئۇنىڭ 1500000 ئەسكىرىنى چىڭگىزخان قوشۇنىغا تارتىپ تەقسىم قىلىۋالدى. چىڭگىزخان ئۆلۈشتىن 6 ئاي ئىلگىرى چوڭ ئوغلى جۇجىخان ۋاپات بولغان ئىدى. جۇجىخاننىڭ ئورنى ئوغلى باتۇرغا بېرىلدى. جۇجىخاننىڭ كۆپ بالىلىرى قالدى. ئەمما ئۇلارنىڭ مەشھۇرلىرى ئون تۆت نەپەر بولۇپ، 1. ئوردا، 2. باتۇر، 3. بەركە، 4. بىركجا، 5. شىبان، 6.تاڭقۇت، 7. نودال، 8. چىلارمۇن، 9. سىڭقۇر، 10. چىمساي، 11. مۇھەممەت، 12. ئۇدۇر، 13. بۇقاتمۇر، 14. سىڭكوم ئىدى. جۇجىخان 43 ياشتا ۋاپات بولدى. چىڭگىزخاننىڭ چوڭ خوتۇنى بۈرتە قوچىدىن تۆت ئوغۇل بولۇپ، ئۇلار جۇجىخان، چاغاتاي، ئوكتاي، تويۇنخانلاردۇر. بۇ تۆت ئوغۇل چىڭگىز سەلتەنەتىنىڭ مادارى تاپانچىلىرى ئىدى.بۇلاردىن باشقا يەنە ئۈچ ئوغلى بار ئىدى. ئۇلار كولكان، جاۋۇر، جۇرجىلەردۇر. چىڭگىزخاننىڭ كېسەللىگى ئاخىرلاشقاندا ئوغۇللىرىنى يىغىپ ۋەسىيەت قىلىپ: بۇندىن كېيىنمۇ مەمىلكەتتىن مىۋە يىيىشنى خالىساڭلار، ئوكتاينى ئورنۇمدا خان قىلىڭلار، ئەگەر قارىمۇ قارىشلىشىپ ئىتتىپاقىڭلار بۇزۇلسا شۇنىڭغا ئوخشاشدۇردكى، بىر ئىلاننىڭ بىر نەچچە بېشى بولۇپ، سوغۇقتا ھەر قايسى باش بىردىن تۆشۈككە كىرىشنى تىلەپ ، نەتىجىدە تىنى سوغۇقتا مۇزلاپ ئۆلگەندەك بولىدۇ. ئەگەر ئىلاننىڭ بېشى بىر بولۇپ نەچچە قۇيرىغى بولسا بىر باش بىر تۆشۈككە كىرىپ قالسا سوغۇقتىن ئامان قالىدۇ دىدى. چاغاتايخان، ئوكتايخان، تۇلۇيخانلار چىڭگىزخاننىڭ ۋەسىيىتىنى جان دىلى بىلەن قۇبۇل قىلدى.چىڭگىزخان ئومۇمەن 25 يىل خانلىق قىلدى. ھىخرىنىڭ 549 يىلى مىلادى 1154 يىلى تۇڭگۇز يىلىدا تۇغۇلۇپ، 73 يىل ئۆمۈر كۆرۈپ، ھىجرى 622 يىلى مىلادىنىڭ 1225 يىلى ئۆلدى. چىڭگىزخاننىڭ ئوغۇللىرى ۋە قوماندانلىرى تاڭغۇت پادىشاسى شىدەرقۇنى ئۆلتۈرۈپ، خەلقنى ۋەيران قىلىپ، جاھان شاھى چىڭگىزخاننىڭ ساندۇغىنى ئېلىپ يۈردى. چىڭگىزخاننىڭ خوتۇنلىرى ۋە مال مۈلۈكلىرى كۆپ ئىدى. جۈملىدىن 4 چوڭ خوتۇنى 4 ئوردىدا تەزىيە تۇتتى. بورخان قالدۇن دەپ ئاتىلىدىان يەردە بىر چىرايلىق دەرەخ تۈۋىدە چىڭگىزخاننىڭ جەسىدىنى دەپنە قىلدى. بىر قانچە ۋاقىتتىن كېيىن ئۇ يەر ئاجايىپ زىچ ئورمان جاڭگال بولۇپ كەتتى. ھىچ كىشى ئۇ يەرگە بارالمىدى. چىڭگىزخاننىڭ قەۋرىسىمۇ ناپەيدا بولۇپ كەتتى. ئابىسكون دەرەسى خارەزىمدىن ئېقىپ كاسپى دېڭىزىغا قويۇلىدىغان ئابىسكون دەرياسىنىڭ بوغىزىدىكى بىر كىچىك دەريا يەر ئىسىمى بولۇپ، موڭغۇللارنىڭ دەھشىتىدىن قاچقان مۇھەممەت خارەزىم شاھنىڭ پانا ئالغىلى بېرىپ ئۆلگەن يېرىدۇر. ھازىر بۇ يەر سۇ ئاستىغا چۈشۈپ كەتكەن قامۇس ئەلام 8بەت قارا قۇرۇم كىلوران مۇڭغۇل چىڭگىز دۆلىتىنىڭ پايتەختى بولۇپ، ھازىر خاراب بولغان. خەنزۇچە خوروپى دىيىلىدۇ. ئورنى ئورخۇن دەرياسى بويىدا ئىدى.3قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080121 23:22ئوكتاي قائان چىڭگىزخاننىڭ تەختىگە چىقتى. ئوكتاي كۆپ سەخى، مەرت، غەيرەتلىك ئىدى، چىڭگىزخان ئۆزىنىڭ مەنسەپدار قوماندانلىرىغا شۇنداق دىدى: ھەر كىشىنىڭ ئوۋچىلىققا ھەۋىسى بولسا جۇجىخانغا خىزمەتكار بولسۇن، ھەر كىشى سىياسەت ۋە قائىدىگە ئىختىيار بولسا چاغاتايغا خىزمەتكار بولسۇن، ھەر كىشىنىڭ ئەيشى ئىشرەتكە، كەيپ ساپاغا، مال مۈلۈككە، غەزنىگە ئىختىيارى بولسا ئوكتاينىڭ قېشىغا بارسۇن، ھەر كىشىنىڭ قوشۇن باشلاش ۋە دۈشمەننى باسرۇق قىلىش ئىختىيارى بولسا تولۇيخا خىزمەتكار بولسۇن.رىۋايەتلەرچە ئوكتايخان ھىچ كاپىرلارنى مۇسۇلمانلاردىن ئۈستۈن قويمىدى. چىڭگىزخان ھىچبىر كىشى ھايۋاننى بىسمىل قىلمىسۇن بوغۇزلاپ سويمىسۇن، يەنى بۇغۇپ، ئۇرۇپ ئۆلتۈرۈپ سويسۇن ياكى باشقا ئۇسۇل بىلەن ئۆلتۈرۈلسۇن، دەپ يارلىق چىقارغان ئىدى. بۇ ھال مۇسۇلمانلارغا ئېغىرچىلىق كەلتۈرگەن ئىدى. بىر مۇسۇلمان بازاردىن بىر قوي سېتىپ ئېلىپ ئۆيىگە ماڭدى. بىر كاپىر ئۇنىڭ ئارقىسىدىن ماڭدى. ئۇنىڭ مەقسىدى مۇسۇلمان ئەلۋەتتە بۇ قوينى بۇغۇزلايدۇ، دەپ مارىدى. مۇسۇلمان ھويلىسغا كىرىپ ئىشىكنى بېكىتىپ، قازناققا ئەكىرىپ قوينى بۇغۇزلىدى. ئۇ كاپىر ماراپ تۇرغان تۈڭلۈكتىن چۈشۈپ مۇسۇلماننى تۇتۇپ باغلاپ، ئوكتاي قائاننىڭ قېشىغا ئېلىپ كەلدى ۋە بۇ كىشى يارلىققا خىلاپلىق قىلىپ ئىشىكنى ئېتىپ قوينى بۇغۇزلىدى، دىدى. ئوكتاي قائان يارلىق قىلىپ بۇ مۇسۇلمان يارلىقنى قۇبۇل قىلىپتۇ، تاشقىرى ۋە ئىچكىرى ئىككى ئىشىكنى ئىتىپ قوينى بۇغۇزلاپتۇ. سەن يارلىقنى بۇزۇپسەن دەپ ھېلىقى كاپىرنى دارغا ئاستۇرۇپ ئۆلتۈرۈپ، پۇل مېلىنى مۇسۇلمانغان ئېلىپ بەردى. شۇندىن باشلاپ ھەر كىشى ئۆز ئۆرپ رەسمىيىتىچە قوينى بۇغۇزلاپ ياكى قانداق قىلىپ سويسا يەنە بىر كىشى دەخلى قىلمىسۇن دەپ يارلىق چىقاردى. شۇنىڭدەك ھەممە ئىشلاردا ھەر كىشى ئۆز ئۆرپ ئادىتىچە ھايات كەچۈرۈشكە، ئەركىىن قويۇپ بېىرشكە يارلىق قىلدى.ئوكتايخاننىڭ مەرت سېخىلىغىنى ئاڭلاپ ئىسلام يېرىدىن بىر كىشى مۇھاجىر بولۇپ، چىڭگىزخاننىڭ ئوردىسىىغا كەلدى. شۇ زاماندا ھەر كىشى يالاڭغاچ سۇغا چۈشسە ئۇنى ئۆلتۈرەتتى. بۇمۇسۇلمان مۇھاجىر يات ئەلگە كەلدىم، بىر غۇسلە قىلاي دەپ سۇغا چۈشۈپ تۇراتتى. مۇڭغۇللار ئۇنى تۇتۇپ: بۇ مۇسولمان يارلىقنى بۇزۇپ سۇغا چۈشتى، ئۆلۈمگە لايىق بولدى، دەپ ئېلىپ كەلدى. بۇ چاغدا چاغاتايخان، ئوكتايخان ۋە بارلىق قوماندانلار بىللە تۇرغان ئىدى. چاغىتايخان ۋە باشقىلارمۇ مۇھاجىرنى ئۆلتۈرۈشكە پىكىر بەردى. ئوكتاي قائان : بۈگۈن كەچ بولۇپتۇ، ئەتە ھۆكۈم بېرەيلى، بەلكى ئۇنىڭ جاۋابى ھەم باردۇ، دەپ كېچىكتۈرۈپ، كېچىسى مەخسۇس بىر كىشىگە ئوكتايخان بىر خالتا ئالتۇن يارماق تىللا بېرىپ : ئەشۇ سۇغا چۈشكەن يەرگە تاشلاپ كەل.ئۇ ئادەم : مەن مۇھاجىر، پادىشانىڭ ئۇلۇغلىقىنى ئاڭلاپ كەمبەغەلچىلىكتىن قۇتۇلۇشقا بىر سەۋەپ ئىزدەپ كەلگەن ئىدىم، بۇ يەردە سۇغا خالتا پۇلۇم چۈشۈپ كەتتى، ئۇنى تېپىۋېلىش ئۈچۈن سۇغا چۈشكەن ئىدىم دىسۇن، دەپ تاپشۇردى. تاڭ ئاتقاندا چىڭگىزخاننىڭ ئوغۇللىرى، ھەمە بەگلىرى يىغىلىپ مۇھاجىرنى ھازىرلاپ سۆز سورىدى. مۇھاجىر مۇسۇلمان ئەرزە بايان قىلىپ: مەن باغدات شەھىرىدىن بولىمەن، ئۇلۇغ قائاننىڭ سېخىللىغىنى ئاڭلاپ كەلگەن ئىدىم. بىر خالتا پۇلۇم سۇغا چۈشۈپ كەتتى، شۇنى ئېلىش ئۈچۈن سۇغا كىرگەن ئىدىم دىدى. بۇى ئاڭلاپ ئوكتايخان ئۇنى كەچۈردى. مۇھاجىر بوشاپ كېچىسى ئوكتاي قېشىغا كەلدى. كۆپ خوشاللىق بىلدۈردى. ئوكتاي ئۇنىڭغا يەنە بىر ھەميان كاتمال پۇلنى بۇرۇنقىغا قوشۇپ ئىنئام قىلدى. دىمەك، ئوكتاي قائاننىڭ ياخشى ۋە ئەقىلغا مۇۋاپىق ئىشلىرى كۆپتۇر. مەن قىسقارتىپ يازدىم ئاپتۇر4قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080122 14:45چىڭگىزخاننىڭ مەمىلكەتلىرىنى ئوغۇللىرىغا تەقسىم قىلىپ بېرىشىچىڭگىزخان ئالەمنىڭ كۆپ قىسىمىنى ئىشغال قىلىپ، تۆت چوڭ ئوغلىغا تەقسىم قىلىپ بەردى. بۇ تەقسىماتتا پۈتۈن دەشتى قىپچاق، روم ئانا تول ، ماۋرا ئۇننەھىر ۋە مۇڭغۇلىستان چېگىرسىغىچە چوڭ ئوغلى جۇجىخانغا بېرىلدى. پۈتۈن موغۇلىستان ۋە ئالتاي خان يۇرتى، قىدىم نايمان، قاراقىتان تۈركىستان ۋە ماۋرا ئۇننەرھىرنى 2 ئوغلى چاغىتايغا مەرھەمەت قىلدى. چىڭگىزخان ئۆز يۇرتى قارا قۇرۇم، كىلورانى، تاياڭخاننىڭ يۇرتى نايماننى، ئالتاي قادانى، بۇيرۇق خان نايمان يەرلىرىنى، كەمەجوتنى ئوكتايخانغا بەردى. پۈتۈن خىتاي مەمىلكىتىنى تولۇيخانغا بەرد.ئوكتايخان 13 يىل پادىشالىق قىلىپ، كېچە كۈندۈز شاراپ ئىچتى. ئاكىسى چاغىتاي خان، ئىنىسى تولۇيخانلار ئوكتايخانغا ناھايتى ئىتائەت قىلدى. ئۇلار ئۇنى شاراپخورلۇقتىن مەنئىي قىلسىمۇ توسالمىدى. بىر پىيالە ئىچەي، كۆپ ئىچمەي دەپ تۇرىۋېلىپ چوڭ ئاياقتا ھاراق ئىچتى. ھەرگىز ھۇشىغا كەلمەي، ئەجەل شارابىنى ئىچتى. ئۇنىڭ ئوغلى كۆيۈكخان تەختىدە ئولتۇردى. كۆيۈكخان ھەم بىر يىلدىن كېيىن دۇنيادىن كەتتى. چىڭگىزخاننىڭ ئىمپىراتۈرلۇق تەختى مەنگۈخانغا قارار تاپتى. تولۇيخان چىڭگىزخاننىڭ ئۆمرىنىڭ ئاخىرقى ۋاقتىدا ۋاپات بولدى. ئۇنىڭ تۆت ئوغلى بار بولۇپ: 1 مەنگۇخان ، 2 قۇبلايخان، 3 ھولاكۇخان، 4 ئېرىق بۇكا. مەنگۇخان تەختكە چىقتى. ھەر ئون كىشىدىن ئىككى كىشىنى ئېلىپ قوشۇن تۈزۈپ، ئىككى ئىنىسى قۇبلاي، ھولاكۇخانلارغا بۆلۈپ بەردى. ھەر بىر ئىنىسىغا تۆمەن مىڭ كىشى ئايرىلدى. چوڭ ئىنىسى قۇبلايخان توقسەن تۈمەن ئەسكەر بىلەن خىتايغا يۈرۈش قىلدى. قۇبلايخان خىتاينى ئىشغال قىلىپ، خان بالىق خان شەھىرى نى پايتەخت قىلىپ، ئوتتۇز بەش يىل پادىشالىق قىلدى. يەتمىش يەتتە يىل ئۆمۈر كۆردى. قۇبلايخاندىن كېيىن نەۋرىسى تۆمۈر قائان تەختكە چىقتى. بۇنىڭ تەختىگە چىققان ۋاقتى ھىجرى 649 يىلى مىلادى 1251 يىلى يولۋاس يىلى ئىدى. ھولاكۇ سەكسەن تۈمەن ئەسكەر بىلەن ئىرانغا ھۇجۇم قىلىشقا باردى. چىڭگىزخان ئىشغال قىلغان يەرلەرنى قايتا ئىشغال قىلدى. سەككىز يىل خانلىق قىلىپ، 48 يىل ئۆمۈر كۆرى. ئۇنىڭ چوڭ ئوغلى ئاباقائان تەختكە چىقتى. ھولاكۇخاننىڭ ۋەزىرى سەيپىدىن پۈتۈكى يازغۇچى نى شەھىت قىلىپ، خوجا ئادىل بىلەن ساھىپ دىۋان ئوردا ۋەزىرى، خوجا شەمسىددىن مۇھەممەت جۇۋەيىنىنى ئومۇمىي ئىشلار ۋەزىرى قىلىپ، ئىنىسى خوجائالائىددىن ئاتا ئىلمۈلوكنى باغداتقا ۋالى قىلىپ بەلگىلىدى. ئاباقائان 17 يىل پادىشالىق قىلدى. ھەمەداندا ۋاپات بولدى. ئۇنىڭ ئىنىىس نىكۇدار خانلىققا ئولتۇردى. نىكۇدار ئىسلام دىنىنى قۇبۇل قىلدى. مۇسۇلمان بولغاندىن كېيىن، ئۆزىگە سۇلتان ئەخمەت د ەپ ئىسىم قويدى. سۇلتان ئەخمەت ئىككى يىل بەش ئاي خانلىق قىلدى. نۇرغۇن كاپىرلار ۋە ئۆزىنىڭ قوماندانلىرى ئ.ۇنىڭ مۇسۇلمان بولۇشىغا قارىشلىق كۆرسىتىپ ئۇنى شەھىت قىلدى. ئاباقئان ئوغلى ئارغۇنخان تەختكە چىقتى. بۇ تەختكە چىقىپ ھىچ مۇسۇلمان ئوردىغا كەلمىسۇن دەپ يارلىق چىقاردى. ئۇ مۇسۇلمانلارنى كۆپ دۈشمەن تۇتتى. كۆپ ئۆتمەي يوقالدى. ئىنىسى كانجاتو خانلىق تەختكە چىقتى. غەيرەتلىك پادىشا ئىدى. لېكىن جىنسى ھەرىكەتكە ئامرام بولۇپ، ئەركەك ۋە ئايالنى پەرق قىلماي جىنسى مۇناسىۋەت قىلاتتى. بۇ سەۋەپلىك ئەرباپلار ۋە خەلقنىڭ باشلىقلىرىنىڭ بۇنىڭغا نەپرىتى قوزغۇلۇپ خانلىقتىن ئېلىپ تاشلاپ، ھولاكۇنىڭ نەۋرىسى توراغاينىڭ ئوغلى بايدۇخاننى پادىشالىققا چىقاردى. ھەممىسى بۇنىڭاغا بويسۇندى.5قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080122 14:48غازانخان ئارخۇنخان ئوغلىغازانخان ئارغۇنخان ئوغلى خوراسانغا پادىشا ئىدى. ئىمېر نورۇزئارخۇن غازانخاننىڭ خىزمىتىدە داۋام قىلاتتى. ئارغۇنخان ئاقا چىڭگىزخاننىڭ ۋە ئوكتايخاننىڭ زامانىدا ئوتتۇز توققۇز يىل خوراسانغا ھاكىم بولغان ئىدى. ئىمىر نۇرۇز ئارغۇن ئاقانىڭ چوڭ ئوغلى بولۇپ، مۇسۇلمان ۋە دىيانەتلىك، كۈرەشچان كىشى ئىدى. بايدۇخاننىڭ ئەسكىرى گەرچە ئىككى باراۋەر كۆپ بولسىمۇ غازانخان نورۇزبەگ ئىمىر نۇرۇز بىلەن مەسلىھەت قىلىپ كېڭەشتى. نۇرۇز بەگىخانغا شۇنداق دىدىكى، ئەگەر غازنخان مۇسۇلمان بولۇپ، مۇھەممەت ئەلەيھىسسالامنىڭ دىنىنى قۇبۇل قىلسا، بايدۇخاننى يېڭىشنىڭ جاۋاپكارلىقى ماڭا بولسۇن، ئەلۋەتتە بايدۇخانى مەغلۇپ قىلىمىز. غازانخان بۇ سۆزنى قۇبۇل قىلدى. شەيىخ زادە ئىبراھىم شەيخ سەئىددىن ھەمىۋىنى ئېلىپ كېلىپ نۇرۇز بەگنىنىڭ تىرىشىشى بىلەن غازانخان ئىسلام دىنىغا كىرىپ مۇسۇلمان بولدى. شۇ كۈنى ئۇنىڭغا سۇلتان مەخمۇت خازانخان دەپ ئىسىم قويۇلدى. ئ.ۇ ھەممە خەلقنى ئىسلامغا تەكلىپ قىلىپ مۇسۇلمان قىلدى. بۇ شۇنداق دىدىكى: ئىبادەت قىلىشقا ئۇلۇغ تەڭرى لايىق دەپ ئۆزىگە تائىبە بارلىق موڭغۇل ئۇلۇسىنى مۇسۇلمان قىلدى. ئىسلام ئالىملىرىنى ۋە سەئىد خوجىلارنى ھۆرمەتلىدى. پۈتۈن خەلق سۇلتان مەخمۇت غازانخاننى تەبرىكلەپ تەختكە چىقاردى. شېئىر قەسىدىلەرنى ئوقۇشتى. ئالىملار كىتاپ يازدى. خوجا رەشىددىن پەزلۇللا جامئولتاۋارىخ تارىخلار توپلىمى ئىسىملىك تارىخنى مەخمەت غازانخاننىڭ نامىغا بېغىشلاپ يازدى. بۇ تارىخ تارىخى غازانى مۇ دىيىلىدۇ بۇ دۇنياغا مەشھۇر بىر تارىختۇر.غازانخان ئالىم، شائىرلارغا مۇكاپات بېرەتتى. تولۇيخاننىڭ ئەۋلادىدىن ئەڭ ئەۋەل مۇسۇلمان كىشى سۇلتان مەخمۇت غازانخاندۇر. جوجىخان ئەۋلادىدىن مۇسۇلمان بولغىنى شەيىخ سەيپىددىن باخرىزىنىڭ تىرىشىشى بىلەن بەركاخان ئىدى. ئوكتاينىڭ ئەۋلادىدىن مۇسۇلمان بولغىنى نامەلۇم. چاغىتاي ئەۋلادىدىن بەزىسى مۇسۇلمان بولۇپ، يەنە كاپىرلىققا قايتىپ كەتتى. لېكىن تۇغلۇق تۆمۈرخان مەۋلانە ئەرشىدىنىڭ تىرىشىشى بىلەن مۇسۇلمان بولۇپ ئىسلام داۋاملاشتى. سۇلتان مەخمۇت غازنخان ۋاپات بولدى. ئۇنىڭ قوماندانلىرى، بەگلىرى، ۋەزىرلىرى قۇرۇلتاي چاقىرىپ ئولجايتۇ سۇلتلانخاننى خان قىلدى. ئولجايتۇ سۇلتان مۇسۇلمانچىلىقنى كۈچلەندۈردى. ئادالەت قىلىپ مەمىلكەت كۆپ ئاۋات بولدى. ئولجايتۇ سۇلتان مۇھەممەت خۇدابەندە دىگەن نام بىلەن شۆھرەت قازاندى. سۇلتانىيە دىگەن شەھەرنى بىنا قىلدۇردى. ھەر بىر ئىشقا ئاكىسى سۇلتان مەخمۇت غازناندىن ئېشىپ كەتتى. ئون ئىككى يىل پادىشالىق قىلىپ، سۇلتانىيە شەھىرىدە ئۆزى ئۈچۈن ئالى بىر گۈمبەز بىنا قىلدى. ۋاپات بولۇپ سۇلتانىيىدە دەپنە قىلىندى. بۇندىن ئىلگىرى ئىراقتا مۇڭغۇل خانلىرىنىڭ گۆرى مەلۇم ئەمەس ئىدى. خۇدابەندەخاننىڭ سۇلتان ئەبوسەئىدخاندىن باشقا ئوغلى يوق ئىدى. بۇ ئوغلى خوراساندا ھۆكۈمران ئىدى. سۇلتان مۇھەممەت خۇدابەندە كېسەل بولغاندا ئوغلى ئەبۇسەئىدقا كىشى ئەۋەتتى. لېكىن ئۇ قايتىپ كەلگۈچە خۇدابەندە سۇلتان ۋاپات بولدى. سۇلتان ئەبۇسەئىدخان 13 ياش ۋاقتىدا ئاتىسى ئورنىدا تەختكە ئولتۇردى. ئۇ گۈزەل يۈزلۈك، باتۇر، غەيرەتلىك ئىدى. ھەممە كىشىنىڭ دىلىنى جەلپ قىلدى. خوجا رەشىددىن پەزلۇللانى بۇرۇنقى ئورنى بىلەن ۋەزىر قىلدى. تولۇيخان ئەۋلادىدا خۇدابەدى سۇلتاندىن ياخشى كىشى ئۆتمىدى. سۇلتان ئابوسەئىد باتۇر غازانخان نىشانىسىدا بۇيرۇغىدا يېزىشىچە: ئون توققۇز يىل پۈتۈن ئىراق، سۈرىيە، روم ئانا تول، مىسىر مەمىلكەتلىرىگە پادىشالىق قىلىپ، ھىجرىنىڭ 736 يىلى مىلادى 1335 يىلى ساچقان يىلى ۋاپات بولدى. شۇ يىلى ئىمىر تۆمۈر كوراگان تۆمۈرلەڭ ۋۇجۇتقا كەلدى. خۇدابەندە سۇلتان بولغاندا بىر يىل پۈتۈن ئولۇس تەزىيە تۇتتى. خۇدابەدى سۇلتاننىڭ ئوغلى يوق ئىدى. ھەر بىر ۋىلايەت بەگلىرى بىر بىرىگە بويسۇنماي ئۆز ئالدىغا بولۇپ كەتتى. بۇ مۈلۈك تاۋا ئىپتائىبە گوروھلار پادىشالىغى دىيىلدى. ئۇلارنىڭ ھەممىسىنى ئەمىر تۆمۈر كوراگان بىرلەشتۈردى. بۇ ۋاقىتتىن ئەمىر تۆمۈرنىڭ دەۋرىگىچە ئەللىك يىل ئۆتتى.6قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080123 01:59چاغىتايخان چىڭگىزخاننىڭ ئىككىنچى ئوغلى ئىدى. ئۇ، كلاپ ھەيۋەتلىك سىياسىئون، باتۇر، قەھرلىك، شەۋكەتلىك بىر پادىشا ئىدى. چاغىتايخان چىڭگىزخاندىن كېيىن بەشبالىق ئۈرۈمچىنى پايتەخت قىلدى. ئىنىسى ئوكتايخاننىڭ خىزمىتىگە باراتتى. ئوكتايخاندىن بىر يىل ئىلگىرى چاغىتايخان ۋاپات بولدى. چاغىىتايخاننىڭ مامۇكاي دىگەن ئوغلى بار بولۇپ، چىڭگىزخان ئەۋلادى ئارىسىدا ھەممىگە قۇبۇللۇق ۋە ئادىل ئىدى. بىراق چىڭگىزخاننىڭ ئالدىدا مىلتىق خاتا ئېتىلىپ ئوق تېگىپ ۋاپات بولغان ئىدى. ئۇنىڭ ئىككى ئوغلى قالغان بولۇپ، ئۇلار قارا ھولاكۇخان، سىيۇ قاراخانلار ئىدى. مامۇكاينىڭ بۇنداق ئۆلىشىگە چىڭگىزخان تولىمۇ پەرىشان بولۇپ، ئۈچ كۈنگىچە كىشىگە سۆزلمىدى. چىڭگىزخان مامۇكاينىڭ ھەسرىتىنى بېسىش ئۈچۈن باھانە قىلىپ ئوغۇللىرىغا : سىزلەر مېنىڭ سۆزۈمنى ئاڭلىمايسىزلەر، ئىلگىرى رەسمىيەت قائىدە مۇنداق ئىدى دىدى. چاغىتايخان يۈكۈنۈپ ئولتۇرۇپ ئەرز قىلدىكى: ئەگەر مەن يارلىققا خىلاپلىق قىلسام مەن ئۆلەي، دىدى. ئەگەر شۇ سۆزۈڭ راست بولۇپ سۆزۈمنى قۇبۇل قىلساڭ، مامۇكاي ئۆلدى. مېنىڭ بۇيرۇغۇمكى، يىغىم شىلما سەۋر قىل. دىدى. چاغىتاي سەۋر قىلدى يىغلىمىدى. چاغىتايخان ۋاپات بولغاندىن كېيىن ئورنىغا مامۇكاينىڭ ئوغلى قاراھولاكو خان بولدى. قاراھولاكاخان ۋاپات بولۇپ، ئورنىغا ئوغلى مۇبارەكشاھ خان بولدى. مۇبارەكشاھ بەك كىچىك بولغانلىقتىن، ئانىسى ئازغىنە خاتۇن مەمىلكەتكە ئىگە بولدى. ئۇ ئارتۇقچە ئەقىللىق ۋە سالماقلىق ئىدى. مۇبارەكشاھنىڭ ئانىسى ئۆلدى. مۇرەكشاھنىڭ قولىدىن بۇراقخان سىيۇ قاراخان ئوغلى تەختكە ئىگە بولدى. شەۋكەتلىك پادىشا ئىدى. بۇنىڭ دەۋرىدە مەھمۇت يەلۋاج خىتايغا ھاكىم ئوغلى مەسئۇد بەگ بوراقخانغا ۋەزىر ئىدى. مەھمۇت يالۋاجنىڭ ئوغلى مەسئۇد بەگە ئالىملىق ئىلى ۋە قۇبالىق، قەشقەر، خوتەن قاتارلىق پۈتۈن تۈركىستان، سەمەرقەنت، بوخارا، خارەزىم ئۆرگەنچ لەرگە ھاكىم ئىدى. 25 يىل ھۆكۈمرانلىق قىلدى. نۇرغۇن ئەسكەرلىرى ھازىرغا قەدەر ساقلاندى. ئۇ بوراقخاننىڭ ئالى ئەربابى ۋە يۇقىرى مەرتىۋىلىك كىشىسى ئىدى. بوراقخان ئىرانغا قوشۇن تارتىپ مەقسىدىگە يېتەلمەي قايتىپ كەلدى. ماۋرا ئۇننەھرىدە ئورۇنلاشتى ۋە ئىسلام دىنىغا كىردى. ئۆزىگە سۇلتان غىياسىدىن دەپ ئېنۋان بەردى. بوراقخان ھىجرىنىڭ 669 يىلىمىلادى 1271 يىلى ۋاپات بولدى. ئورنىغا ئوغلى دەۋاخان خان بولدى. دەۋاخان ئادالەتلىك، قەھرلىك پادىشا ئىدى. يەركەنتتە ھازىرمۇ دۇخان پادىشا نىڭ مازىرى دەپ مەشھۇردۇر. دەۋاخان بوراقخاننىڭ ئوغلىغا مەسئۇد بەگە ۋەزىر بولدى. مەسئۇ بەگە دەۋاخاننىڭ قەبرىسىگە ئالى گۈمبەز بىنا قىلدى. ھازىرغا قەدەر ياركەنتتە دۇخان پادىشانىڭ گۈمبىزى دەپ مەشھۇردۇر. بەزى تارىخلاردا دەۋاخاننى دىۋاجىخان دەپ يېزىلغان. دەۋاخاننىڭ كۆپ ئوغۇللىرى بار ئىدى: 1 كونجەكخان، 2 كوبۇكۇخان، 3 ئىلجىدايخان، 4 دەۋاتىمۇر، 5 ئىسان بۇغاخان، 6 تەرمە شىرىنخان... بۇلاردىن باشقا ئوغۇللىرى ھەم بار ئىدى. ئۇ دىنپەرۋەر، مۇسۇلمان، ئادىل ئىدى. چاغىتايخاننىڭ مەمىلكىتىگە خان بولۇپ ماۋرا ئۇننەھرنى پايتەخت قىلدى. كويوك خاننىڭ زامانىدا ئىسلام دىنى كۆپ كۈچلەندى. ئۆلىمالارنى ۋەسەئىد خوجىلارنى ئىززەت قىلدى. كوبوكخان ۋاپات بولۇپ ئىسلام دىنى راۋاجىسىزلاندى. كوبوكخاننىڭ ئورنىغا ئىنىسى ئىلجىدايخان خان بولدى. ئىلجىدايخان ۋاپات بولۇپ، دەۋاتىمۇرخان خان بولدى. بۇلار كاپىر ئىسلام دىنىغا كىرمىگەن ئىدى. داۋاتىمۇردىن كېيىن تەرمىشىرىنخان خان بولدى. بۇماۋرا ئۇننەھرنى پايتەخت قىلىپ ئولتۇردى. دوخان مازىرى يەركەنت شەھىرىنىڭ جەنۇبىدا كونا سېپىل تۈۋىدە دوخان پادىشا دىيىلدىغان چوڭ بىر زەرەتكالىقتۇر.مۇسۇلمانچىلىقنى راۋاجىلاندۇردى. دىنى شەرىئەتكە ئەگەشتى. ھىندىستانغا ئەسكەر يۈرگۈزۈپ، كۆپ شەھەرلەرنى ئېلىپ كۈرەش قىلىپ قايتىپ كەلدى. تەرمەشىرخان ۋاپات بولۇپ، ئارىدىن ئوتتۇز يىل ئۆتكەندە تۇغلۇق تۆمۈرخان مۇسۇلمان بولدى. ئەمما ئىسان بۇغاخان شەۋكەتلىك پادىشا ئىدى. ئەرمەشىرخان ۋاپات بولغاندىن كېيىن، ئىسلام دىنى راۋاجىلاندى. چۈنكى بۇ دەۋرىدىكى پادىشاھلار ئىسلام دىنىدا ئەمەس ئىدى.ئىسان بۇغاخان يىسىۋكاي ئوغلى، تۇمنەخان بايىىن قىرنىڭ ئوغلى، بايىن قىر قىروخان ئوغلى، قىروخان دۇتۇمخان ئوغلى، دۇتۇمخان بۇزەنجىرخان ئوغلى، بۇزەنجىرخان ئالانقۇۋا ئوغلىدۇر.جاھانشاھ چىڭگىزخاننىڭ نەۋرىلىرىدىن بولغان بۇغاخاننىڭ چوڭ خوتۇنى بار ئىدى. ئۇنىڭ ئىسمىنى ساتىلمىش دەيتى. مەڭلىك ئىسىملىك كىچىك خوتۇنى ھەم بار ئىدى. مۇڭغۇلنىڭ رەسمىيىتىچە كىچىك خوتۇنىنى چوڭ خوتۇن ئىختىيار قىلسا ئائىلىدە تۇرغۇزاتتى، خالىمىسا ئەرگە بېرەتتى. ئىسان بۇغاخاننىڭ بالىسى يوق ئىدى. چوڭ خوتۇنى ساتىلمىش تۇغماس ئىدى. كىچىك خوتۇنى مەڭلىك ئىسان بۇغاخاندىن ھامىلدارئىدى. ئىسان بۇغاخان قوشۇندا كەتكەندە ساتىلىش خاتۇن ھەسەت قىلىپ، قوماندان شىراۋۇلغا مەڭلىكنى بەردى. شىراۋۇل مەڭلىكنى ئېلىپ يۇرتقا كەتتى. ئۇنىڭ يۇرتى يىراقتا ئىدى. ئىسنا بۇغاخان قوشۇندىن قايتىپ كېلىپ: مەڭلىك قېنى؟ دەپ سورىدى. ساتىلمىش خوتۇن: دوختۇي شىراۋۇلغا بەردىم.، دىدى. ئىسان بۇغاخان: مەڭلىك مەندىن ھامىلدار ئىدى، بۇ ئىش يامان بولۇپتۇ دىدى. ئارتۇقچە نارازلىق قىلمىدى. ئىسان بۇغاخان ئاز كۈندىن كېيىن ۋاپات بولدى. مۇڭغۇل خەلقى خانسىز قالدى. ئىمىر بۇلاجى دوغۇلات بۇ چاغدا ئاقسۇدا ئىدى. چۈنكى بۇ تەرەپنى ئالتە شەھەرنى، چاغىتايخان ئىمىر دوغلاق بۇلاجىغا بەرگەن ئىدى. ئۇنىڭ ھۆكۈمرانلىق دائىرىسى شەرقى چالىش قارا شەھەھر، شىمالى چېگىرسى ئىسسىق كۆل، غەربى سېرىق چوپان ۋاخان، جەنۇبىي چېگىرسى چەرچەن، لوپ، يەركەن، قەشقەر، خوتەن ئىدى. ئەمما ئاقسۇدا ئولتۇرغان ئىدى. بۇلاجى دوغلات خان تېپىش ئۈچۈن تاش تۈمۈر مىرزىنى بۇيرۇدى. تاش تۈمۈر مىرزا : ئاز ئۇزۇق يەتمەيدۇ، يول يىراق، شۇنىڭ ئۈچۈن ئۈچيۈز ئۆچكە بەرسىڭىز، بېقىپ ھەيدەپ يۈرۈپ سۈتىنى ئىچىپ، گۆشىنى يەپ تاپقايمەن دىدى. شۇنىڭ بىلەن ئۈچ يۈز ئۆچكە بەردى. تاش تۈمۈر مىرزا ئۆچكىلەرنى ھەيدەپ يۈرۈپ ئۇزۇق قىلىپ، بىر دانە ئۆچكە قالغاندا دوختۇر شىراۋۇلنى تاپتى. دوختۇي شىراۋۇلنى تاپقاندىن كېيىن، تۇغلۇق تۈمۈرخاننىڭ ئانىسى مەڭلىك خوتۇننى تېپىپ ئەھۋالنى مەلۇم قىلدى. مەڭلىك ئىسان بۇغاخاندىن ئوغۇل تۇغۇپ ئۇنىڭغا تۇغلۇق تۆمۈر دەپ ئىسىم قويغان ئىدى. مۇۋاپىق پۇرسەت تېپىپ تۇغلۇق تۆمۈرخاننى ئېلىپ قاچتى. بىر نەچچە كۈندىن كېيىن مۇزئارتقا كەلدى. تۇغلۇق تۆمۈرخان ھاڭغا چۈشۈپ كەتتى. تاش تۆمۈر مىرزا مۇز ئارت داۋانىدا نالە زار قىلىپ ئولتۇرۇپ قالدى. بىر تۈركۈم كارۋانلار بۇ يەرگە يېتىپ كەلدى. بۇ كارۋان بېشىنىڭ ئىسىمى بىگچەك ئىدى. تاش تۆمۈر مىرزا بىگچەككە تۇغلۇق تۆمۈرخاننىڭ ھاڭغا چۈشۈپ كەتكەنلىگىنى بايان قىلدى. بىگچەك كارۋانغا خەۋەر قىلدى. نەتىجىدە بىگچەكنى بېلىدىن باغلاپ ھاڭغا سالدى. بىگچەك تۆۋەنگە چۈشۈپ قارىسا تۇغلۇق تۆمۈر خۇدانىڭ ئىرادىسى بىلەن ساق سالامەت ئۇشۇق ئويناپ ئولتۇرۇپتۇ. بىگچەك خۇداغا شۈكرى قىلىپ تۇغلۇق تۆمۈرخاننى يۇقىرى چىقارماقچى بولدى. تۇغلۇق تۆمۈرخان گەرچە كىچىك بولسىمۇ ئەقىللىق ئىدى. سەن ئىلگىرى چىق، مەن ئىلگىرى چىقسام سېنى ھاڭدىن ئالماي تاشلاپ كېتىدۇ، بۇ خىزمەتنى سەن قىلدىڭ دىدى. بىگچەك تۇغلۇق تۆمۈر خان بىلەن ئەھدى پەيمان قىلىشتى. تۆۋەندە تۇرۇپ پەريات قىلدى. ئۈستىدىن ھاڭغا تاناپ سالدى. ئەۋۋەل بىگچەك چىقتى. كېيىن ئىسلام پادىشاھى تۇغلۇق تۆمۈرخان چىقتى. يۈرۈپ ئاقسۇغا بولاجى ئىمىر دوغلات قېشىغا كەلدى. تۇغلۇق تۆمۈرخاننى قەدىمقى خانلارنىڭ رەسمىيىتىچە خانلىققا كۆتەردى. تۇغلۇق تۆمۈرخان ئاتا بوۋىسىنىڭ تەختىنى ئىگەللىدى. تۇغلۇق تۆمۈرخان بىگچەكنى بەگلەر بېگى ئوردا ۋەزىرى قىلدى. ئايماق بىگچەك ئەنە شۇ بىگچەك ئىسىملىك كارۋان بېشىنىڭ ئۇرۇغى ۋە ئايمان ئوردا بېگى تاش تۆمۈر مىرزىنىڭ ئەۋلادىدۇر. تاش تۆمۈر مىرزا ئۆچكىنى ئۇزۇق قىلىپ تۇغلۇق تۆمۈرخاننى تېپىپ كەلگەنلىگى ئۈچۈن، ئوردا بېگى بەگلىرىگە ئۆچكە دەپ لەقەم قويۇلدى. تۇغلۇق تۆمۈرخان ئاقسۇدا ئىدى. شۇ دەۋرىدە شەھرى كىتىكنى قۇم بېسىپ كەتتى. كىتىكنى قۇم باسقاندىن كېيىن، مەۋلانا جامالىددىن كىتىكتىن ئاقسۇغا كەلدى. بۇ سۆزنىڭ تەپسىلى شۇكى: چىڭگىزخان ماۋرا ئۇننەھىرنى ئىشغال قىلدى. بۇخارادا ئەبۇ ھەپىس كىيىر دىگەن ئالىم شەھىت بولدى. ئۇ كىشىنىڭ ئەۋلادىنى چىڭگىزخان كۆچۈرۈپ پايتەختى قاراقۇرۇمغا ئېلىپ كەلدى. چىڭگىزخاندىن كېيىن بۇ ئالىمنىڭ ئەۋلادى ئوغۇللىرى قارا قۇرۇمدىن كۆچۈپ كىتىك كە كېلىپ ئولتۇراقلاشقان بولۇپ، نەچچە ئەۋلات شەھىرى كىتىككە ئۆتتى. شەيخۇلئىسلام ۋە ھەممىنىڭ دىنى باشلىغى ئىدى. نۆۋەت مەۋلانە جامالىددىنغا كەلدى. بۇ كىشى كۆپ ئۇلۇغ ئىدى. كىتىك خەلقىنى دىنىي يولغا دالالەت قىلدى. جۈمە كۈنى جۈمە نامىزىدىن كېيىن مۇنبەرگە چىقىپ ۋەز نەسىھەت سۆزلەپ :سىزلەرگە مۇندىن بۇرۇن ئىچىم كۆيۈپ نەسىھەت قىلدىم. قۇبۇل قىلمىدىڭلار. خۇدادىن بىشارەت بولدىكى، سىزلەرگە چوڭ بىر بالا كېلىدۇ، مەن سىزلەر بىلەن خوشلۇشۇپ كەتمەكچىمەن دەپ مۇنبەردن چۈشتى. ئاقسۇغا قاراپ ماڭدى. بىر مەسچىتنىڭ مەزىنىنىڭ مەۋلانا جامالىددىنغا ئېتىقادى بار ئىدى. ئۇ جامالىددىنغا ئەگىشىپ بىللە ماڭدى. كىتىك دىگەن چوڭ شەھەرگە قۇم يېغىپ، قۇمنىڭ ئاسىدا قالدى. دىمەك جامالىددىن ئاقسۇنىڭ ئايكۆل دىگەن يېرىگە چىقتى. تۇغلۇق تۆمۈرخان ئاقسۇدا ئىدى. ئايكۆلگە ئوۋ قىلىشقا كەلگەن ئىدى. خاننىڭ جارچىلىرى كېلىپ قارىسا بىر جامائەت ئادەم ئائىلىسى بىلەن خاتىرجەم ئولتۇرۇپتۇ. ئۇلار مەۋلانا جامالىددىننى ھەيدەپ تۇغلۇق تۆمۈرخان قېشىغا ئېلىپ كەلدى. تۇغلۇق تۆمۈرخان ئىشتلىرىغا تۇڭگۇزنى پارچىلىتىپ بېرىپ تۇرۇپ ئىدى. مەۋلانا جامالىددىننى ئېلىپ كەلدى :بۇ تاجىك يارلىققا خىلاپلىق قىلىپ خاننىڭ ئوۋ قىلىدىغان يېرىگە كىرىپتۇ دىدى. تۇغلۇق تۆمۈرخان، مەۋلانادىن نىمە ئۈچۈن يارلىققا خىلاپلىق قىلدىڭ دىدى. مەۋلان جامالىددىن جاۋاپ بېرىپ بىز چەتتىن كەلدۇق، پادىشانىڭ يارلىغىدىن خەۋىرىمىز يوق، ئەگەر بىلگەن بولساق، يارلىققا خىلاپلىق قىلماس ئىدۇق دىدى. خاننىڭ غەزىۋى كىتىك تەكلىماكان بىر شەھەر ئىسمى بولۇپ، قۇم ئاستىدا قالغان.كېلپ : ئى تاجىك سەن ياخشىمۇ ياكى ئىتلار ياخشىمۇ دىدى. مەۋلانا جامالىددىن ، ئەگەر مەندە ئىمان بولسا ئىتتىن ياخشى، ئىمان مەندە بولمىسا ئىت مەندىن ياخشى دىدى. خاننىڭ كۆڭلىگە بۇ سۆزدىن بىر تەسىر پەيدا بولدى. ئاتقا مىنىپ بىر بۇلۇڭغا بېرىپ بىر مۇڭغۇلنى بۇيرۇدى : ئۇ تاجىكنى ئاتقا مىندۈرۈپ ئىززىتى بىلەن ئېلىپ كەل. مۇڭغۇل كىشى كېلىپ خاننىڭ بۇيرۇغىنى يەتكۈزگەندە مەۋلانا مۇڭغۇلنىڭ ئېتىنىڭ ئىگىرىدىكى تۇڭگۇزنىڭ قېنىنى كۆرۈپ ناپاك دەپ ئاتقا مىنمەي، پىيادە ماڭدى. مۇڭغۇل قۇبۇل قىلماي : ئاتقا مىنىڭ بۇ خاننىڭ يارلىغى دەپ تۇرۋالدى. جامالىددىن رومالنى ئىگەرگە سېلىپ، ئاتقا مىنىپ تۇغلۇق تۆمۈرخاننىڭ قېشىغا باردى. جامالىدىندىن: دىن ۋە ئىماننىڭ ماھىيىتىنى سورىدى. مەۋلانا جامالىددىن خانغا مۇسۇلمانلىقنىڭ ماھىيىتىنى بايان قىلدى. تۇغلۇق تۆمۈرخان كۆپ يىغلىدى ۋە شۇنداق دىدى : ھەر قاچان مەن چوڭ پادىشالىققا كۆتۈرۈلسەم ئەلۋەتتە سىز ماڭا كېلىڭ، مەن مۇسۇلمان بۇلاي، چۈنكى مەن ھازىر ئاقسۇدا تۆرە دەپ ۋەدە قىلدى. كۆپ ھۆرمەت قىلىپ مەۋلانانى قايتۇردى. مەۋلانا ئايكۆلدە جايدار بولۇپ ئولتۇردى. بىر نەچچە ۋاقىتتىن كېيىن، مەۋلانا جامالىددىن كىتىكتە ۋاپات بولدى. ۋاپات بولۇش ئالدىدا ئوغلى مەۋلانا ئەرشىدىنگە تۇغلۇق تۆمۈرخاننىڭ ئىسلام دىنى ئۈچۈن بەرگەن ۋەدىسىنى ۋەسىيەت قىلدى ۋە شۇنداق دىدى : ئى جىگەر پارەم ئوغلۇم، مەن بىر چىراققا ياق قويۇپ پىلەك سېلىپ ياندۇرۇپ، پۈتۈن شەرقنى يۇرۇتۇپ چۈش كۆرگەن ئىدىم. ئۈمىدىم شۇكى تۇغلۇق تۆمۈرخان مۇسۇلمان بولىدۇ، سەن ئەلۋەتتە قېشىغا بارغايسەن. بىر قانچە يىلدىن كېيىن تۇغلۇق تۆمۈرخان مۇڭغۇلىستاندا مۇستەقىل پادىشاھ بولدى.پۇلى: 265 سومئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 200902207قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080124 10:36ئەجرىڭىزگە كۆپ رەھمەت! قىممەتلىك ماتېرىياللار بىلەن تەمىن ئەتكەنلىڭىزڭىزگە رەھمەت.8قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080124 23:27تۇغلۇق تۆمۈرخاننىڭ مۇسۇلمان بولۇشىمەۋلانا جامالىددىن كېيىنكى ئىىسمى جالالىددىن ۋاپات بولغاندىن كېيىن، ئوغلى مەۋلانا ئەرشىدىن : ئاتامنىڭ ۋەسىيىتىنى ئادا قىلاي دىگەن مەقسەتتە تۇغلۇق تۆمۈرخاننىڭ قېشىغا باردى. خان كۆڭپ چوڭ پادىشا بوپتۇ. كۆرۈشۈشكە ئىمكانىيەت تاپمىدى. ئوردىدا يېقىن بىر يەردە نامازغا ئەزان ئوقۇدى. خان غەزەپلىنىپ كىشى چىقىرىپ : بۇ كېچىدە ۋاقىراپ كىشىنى ئويغۇتىدىغان كىم؟ ئېلىپ كەل دىدى. موللا ئەرشىدىن تېخى ئەزاننى ئوقۇپ بىر مۇڭغۇل موللا ئەرشىدىننى تۇتۇپ خاننىڭ قېشىغا ئېلىپ باردى. تۇغلۇق تۆمۈرخان : سەن كىم؟ دەپ سورىدى. موللا ئەرشىدىن ئۆزىنى تونۇشتۇرۇپ، ئاتىسى جامالىددىن بىلەن خاننىڭ ئوتتۇرسىدىكى ۋەدىنى بايان قىلدى. تۇغۇلۇق تۆمۈرخان ناھايتى خوشال بولۇپ، مەۋلانا ئەرشىدىندىن ئاتىسىنى سورىدى. ئەرشىدىن : ئاتام ۋاپات بولدى، دىدى. تۇغلۇق تۆمۈرخاننى غۇسۇل قىلدۇرۇپ ئىسلامغا كىرگۈزدى. خان مۇسۇلمان بولغاندىن كېيىن، مەسلىھەت قىلىشىپ ئەرباپلارنى بىر بىرلەپ چاقىرىپ ئىسلامغا تەكلىپ قىلدى. ئەڭ ئەۋەل تۆلەك بەگنى چاقىرىپ ئىسلامغا تەكلىپ قىلدى. تۆلەك بەگ يىغلاپ: مەن ئۈچ يىل ئىلگىرى قەشقەرنىڭ ئۇلۇغ كىشلىرى ئالدىدا مۇسۇلمان بولغان ئىدىم، لېكىن خاندىن قورقۇپ يۇشۇپ كەلدىم، دىدى. تۆلەك بەگ بولاجى بەگنىڭ ئاكىسى ئىدى. بەگلەرنى، قوماندانلارنى چاقىرىپ بىر بىرلەپ مۇسۇلمان قىلدى. جوراس بەگلىرىگە نۆۋەت كەلگەندە شەرت قويۇپ، مېنىڭ بارسىنقۇي ئىسىملىك بىر پەلۋىنىم بار، ئەگەر بۇ تاجىك مۇسۇلمان چېلىشىپ ئۇنى يىقىتسا مۇسۇلمان بولاي، دىدى. نەتىجىدە مەۋلانا ئەرشىدىن بارسىنقۇي بىلەن چېلىشىپ ئۇنى يىقىتتى. ئۇ يىغلاپ تۇرۇپ مۇسۇلمان بولدى. شۇ كۈنى 70.000 كىشى ئىسلام دىنىغ كىردى. شۇنىڭدىن باشلاپ مۇڭغۇللار ئىچىدە ئىسلام دىنى تارىلىشقا باشلىدى.تۇغلۇق تۆمۈرخان ئىككى قېتىم قوشۇن تارتىپ بۇخارا، سەمەرقەنت، بەلىخ، قۇندۇزلەرغىچە ئىشغالىيىتىگە ئېلىپ قايتتى. 16 ياشتا ئاقسۇدا خانلىق تەختىگە چىقىپ، 24 يېشىدا مۇسۇلمان بولدى. ھىجرىيە 763 يىلى مىلادى 1361 يىلى ئىككىنچى قېتىم ماۋرا ئۈننەھرگە ئەسكەر ئېلىپ باردى. قايتىپ كېلىپ 34 يېشىدا ۋاپات بولدى. ئالمىلىق ئىلى دە دەپنە قىلىندى. تۇغلۇق تۆمۈرخان ماۋرا ئۈننەھىرنى ئېلىپ يۇرتىغا قايتىپ كېلىشىدە چوڭ ئوغلى ئىلياس خوجاننى سەمەرقەنتتە قالدۇرۇپ كەلدى. تۇغلۇق تۆمۈرخاندىن كېيىن ئوغلى ئىلياس خوجاخان ئاتىسى ئورنىدا خان بولۇپ پات ئارىدا ۋاپات بولدى.تۇغلۇق تۆمۈرخان زامانىدا ئىمىر تۆلەك دوغلات ۋاپات بولغان ئىدى. تۇغلۇق تۆمۈرخان ئۇنىڭ ئورنىدا ئىنىسى بولاجى بەگنى بەگلەر بېگى قىلدى. بولاجى بەگە ۋاپات بولغاندا ئورنىدا ئوغلى خۇدادات بەگلەر بېگى بولدى. ئۇنىڭدىن ئورۇن تالىشىپ ئىمىر بولاجىننىڭ ئىنىسى ئىمىر قەھىرىددىن خانغا ئەرز قىلدى: ئاكامنىڭ ئوغلى ئىمىر خۇدادات يەتتە ياشتا، مەن ئۇنىڭدىن ئەۋزەل ۋە لاياقەتلىكتۇرمەن، دىدى. تۇغلۇق تۆمۈرخان ئىمىر بولاجىنىڭ ئىلگىركى خىزمەتلىرىنى نەزەردە تۇتۇپ : ئاتا قىلۇر ئوغۇل ئۈچۈن كىچىك بولسىمۇ، بەگلىكنى ئىمىر بولاجىنىڭ ئوغلى خۇداداتقا بەردىم، دەپ بۇيرۇق قىلدى. قەھىرىددىن بەگە تۇغلۇق تۆمۈرخاندىن رەنجىپ يۈردى. تۇغلۇق تۆمۈرخان ۋاپات بولغاندىن كېيىن، قەھىرىددىن بەگ كۆتىرىلىپ ئىسيان قىلدى. بىر كۈندە تۇغلۇق تۆمۈرخان ئائىلىسىدىن 18 شاھزادىنى يوقاتتى.قەھىرىددىن بەگنىڭ ئىسيانى ۋە خىزىرقەھىرىددىن بەگ ئىسيان قىلىپ تۇغلۇق تۆمۈرخان ئائىلىسىدىن 18 شاھزادىنى بىر كۈندىلا ئۆلتۈردى. قالغان تاۋابىئاتلىرىنى ھەم تېپىپ ئۆلتۈرۈشكە ئۇرۇنغاندا ئىمىر خۇداداتنىڭ ئاغىسى بىر ئاغا ئىمىر خۇداداتقا تاپشۇرۇپ، خىزىر خوجاخاننى ئون ئىككى نەپەر كىشى بىلەن قاچۇردى. خىزىر خوجاخان بۇ چاغدا سۈت ئىمىدىغان ۋاقتى ئىدى. ئوغلى ئىمىر خوداداتقا مىر ئاغا شۇنداق تاپشۇردىكى : خىزىر خوجاخاننى ئېلىپ كەتكۈچىلەر يات ئادەملەر بولسۇن،ئۆز ئادەملىرىڭدىن قوشمىغىل، يات كىشىنىڭ ئاداۋىتى بولمايدۇ، ئۆز ئادەملىرىڭدىن بولسا ئەۋلادىڭغا دۈشمەنلىك قىلىدۇ. ئۇ شۇنداق يۇسۇندا قاچۇردى. قەھىرىددىن ھەر قانچە قىلىپمۇ تاپالمىدى. دىمەك، بۇ ئىككى كىشى كېيىنكى ۋاقىتتا خىزىر خوجا تەختكە چىققاندا ھەر بىرىگە ئايرىم مەنسەپ بېرىلدى. بۇ ئون ئىككى كىشىنىڭ بىرى جىگراك بولۇپ ئىتارچى ئىمىرلىرى ئۇنىڭ ئۇرىغىدۇر. ھازىر ئۇلار ئاق بوراق دەپ مەشھۇردۇر. يەنە بىرى چالىشنىڭ ئوۋچىلىرىدىن بولۇپ، قوشچى بەگلىرى ئۇنىڭ ئۇرىغىدۇر. يەنە بىرى سودىگەر ئىدى. ساغۇنچى بەگلىرى ئۇنىڭ ئۇرىغىدۇر. قالغان 9 گە ھەم مەنسەپلەر بېرىلدى. بۇ ئون ئىككى كىشى خىزىر خوجانى ئېلىپ قېچىپ، قەشقەر ۋە بەدەشقان ئارىسىدكى تاغلاردا ئېلىپ يۈردى. كېيىن خوتەن تاغلىرىدا يۇشۇرۇندى. چەرچەن ۋە كىتىپ تەرەپكە ئېلىپ كەتتى. بۇ جەرياندا قەھىرىددىن نۇرغۇن ئۇرۇشۇپ 12 يىل ئۆتتى. قەھىرىددىن بەگ ھەم تۈگىدى. 12 يىلدىن كېيىن خوجاخاننى ئېلىپ كەلدى. ئىمىر خۇدادات دوغلات قەدىمقى رەسمىيەت قائىدە بويىچە خىزىر خوجاخاننى ئاتىسىنىڭ ئورنىدا خان قىلىپ كۆتەردى. بۇ يازما تەرىپىدىن 20080124 23:34 دە قاي 9قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080125 23:57خىزىر خوجاخاننىڭ خانلىغىخىزىر خوجا خانلىق تەختىگە چىقتى. مۇسۇلمان، دىيانەتلىك، شەۋكەتلىك ئىدى. بۇ چاغدا تۇرپان خىتايعا تائىبە ئىدى. خىزىر خوجا خاننىڭ ئۆزىگە قارىتىپ پايتەخت قىلدى. شۇنىڭ ئۈچۈن مۇڭغۇل پادىشالىرىنىڭ پايتەختى قەشقەر بىلەن تۇرپان دىيىلدى. خىزىر خوجاخان تۇرپاننى مۇھاسىرە قىلىپ، ئۈچ تۆت نۆۋەت قورشاپ ئالدى. ئەۋەلقى سەپتە ئالتۇن بىلىپچىلىك كىشلىرى تۇردى. 2 قۇردا كۈمۈش بىلىپچىلىك كىشلىرى تۇردى. 3 قۇردا تۆمۈر بىلىپچىلىك كىشلىرى تۇردى. بىلىپچى سۆزى ئالتۇن ۋە كۈمۈش بىلەن زىننەتلەنگەن ھەربى كىيىم بىلەن كىيدۈرۈلگەنلەر مەنىسىدە، ت كىيىمىز، يەنى ئالاھىدە كىيدۈرۈلمىگەنلەرنىڭ سانىنىڭ ھىساۋى يوق ئىدى. تۇرپان ۋە قۇمۇلنى خىزىر خوجاخان ئىشغال قىلىپ مۇسۇلمان قىلدى. قارا خوجانى ئېلىپ قولغا چۈشكەن ئولجىلارنى ئىلەشتى. ھەممە تەڭ باراۋەر ئالدى. خىزىر خوجاخانغا بىر ئەتلەس ۋە بىر كۆك چىدىر تەگدى. بۇ تەقسىمات شەرىئەت ھۆكۈمى بويىچە يۈرگۈزۈلدى. خىزىر خوجاخان بۈيۈك ئىمىر تۆمۈر كوراخان بىلەن دوستلۇق ئورنىتىپ، قىزى تەۋەككۈل خانىمنى ئىمىر تۆمۈرنىڭ نىكاھىغا بەردى. خىزىر خوجانىڭ قىزىنى ئالغانلىغى مۇناسىۋىتى بىلەن ئىمىر تۆمۈرنى كوراگان، يەنى خاننىڭ كۈيئوغىلى دەپ ئاتايدىغان بولدى ئىمىر تۆمۈر خىتايغا يۈرۈش قىلىشنى نىيەت قىلىپ، خىزىر خوجاخانغا ئەلچى ئەۋەتتى. بۇخارا، سەمەرقەنتتىن ئېلىنغان ئوزۇق تۆلۈك يېتىدىغاندەك ئەمەس، يول يىراق، خىزىر خوجاخان مېنىڭ قوشۇنۇمغا ئۇزۇق تەييارلاش پىكىرىدە بولسۇن دەپ ئۇقتۇردى. ئىمىر تۆمۈرنىڭ ئەۋەتكەن ئادىمى خىزىر خوجانىڭ كۆك دۆۋە دىگەن يەردە يېڭى چىققان قىمىزغا ئېغىز تېگىش ئۈچۈن قىمىز مەجلىسى قۇرۇپ،ئىمىر خودادات خانغا تۇتقان قىمىزنى قولىغا ئېلىپ ئىچەي دەپ تۇرغاندا يتىپ كەلدى. دەھشەتتە خاننىڭ قولىدىن قىمىز تۆكۈلدى. ئىمىر خودادات خانغا قاراپ: ئالمىنى تاشلاپ ئالغۇچە خۇدانىڭ قانچە رەھمىتى بار دەپتۇ . ھازىر قىمىزنى خاتىرجەم ئىچەيلى، ئىمىر تۆمۈر كېلەر يىلى كەلگىچە خۇدانىڭ رەھمىتىنىڭ پايانى يوقتۇر دىدى. ئىمىر خوداداتنىڭ سۆزلەۋاتقان سۆزى تامام بولماي تۇرۇپ ئىدى، قارا قاشقا ئاتقا مىنگەن بىر كىشى كېلىپ ئاۋاز قىلدىكى: ئىمىر تۆمۈر ئەترار شەھىرىدە ۋاپات بولدى، دىدى. ھەقىقىي خەۋەرنى ئېيتقىن ، دىدى. ئۇ، بۇ كىشى تۇرماسىتن يۈرۈپ كەتتى. قىرىق بەش كۈندىن كېيىن ئېنىقلاپ كۆرگەندە ئىمىر تۆمۈرنىڭ ئوتراردا ۋاپات بولغانلىغى بىلىندى. خىزىر خوجاخان كېيىنكى ۋاقىتتا تۇرپاندا ۋاپات بولدى. يەمشى دىگەن يەردە ۋاپات بولدى. خىزىر خوجاخاننىڭ ئۈچ ئوغلى بولۇپ، ئۇلار: 1 مۇھەممەتخان، 2 شەمئى جاھانخان ، 3 نەقىش جاھانىخانلار ئىدى.مۇھەممەتخان خىزىر خوجاخاننىڭ ئورنىدا خان بولدى. مۇسۇلمان، دىيانەتلىك كىشى ئىدى. ھەر قانداق كىشى بېشىغا سەلەي يۆگىمەي كەلسە ئۇنىڭ بېشىغا تاقا مىق قاقاتتى. شەرىئەتكە كۆپ رىئايە قىلاتتى. مۇھەممەتخان مىرزا ئۇلۇغبەگ ئوتتۇرا ئازسىياخانى بىلەن زامانداش ئىدى. مىرزا ئۇلۇغ بەگ رەسەر ئابىستورىۋاتورىيە قۇردى. مۇھەممەتخان بۇنى ئاڭلاپ چادىر كۆلىنىڭ شىمالىدا تاش رابات تاش لەنگەر نى بىنا قىلدۇردى. تاش راباتنى كىتاپلاردا كۆپ مەدھىيلەيدۇ. مۇھەممەتخاننىڭ دەۋرىدە مۇڭغۇل ناھايتى زور جەمەت ئاھالە پەيدا قىلدى. مۇھەممەتخان ياشلىق ۋاقتىدا ۋاپات بولدى. ئاتىسى خىزىر خوجاخاننىڭ يېنىدا دەپنە قىلىندى. مۇھەممەتخاننىڭ ئىككى ئوغلى قالدى : 1 شىر مۇھەممەتخان ، 2 شىر ئىلىخاندۇر .شىر مۇھەممەتخان ئاتىسى مۇھەممەتخاننىڭ ئورنىدا بولدى. ئىنىسى شىر ئېلىخان ئاكىسىنىڭ قېشىدا يۈردى. لېكىن شىر ئېلىخان 18 يېشىدا ۋاپاسىز ئالەمدىن كەتتى. شىر ئېلىخاننىڭ ئوۋەيىسخان ئىسىملىك بىر ئوغلى بولۇپ، ئۇ ئاتىسى ئۆلگەندىن كېيىن تاغىسى شىر مۇھەممەتخاننىڭ قېشىدا ئۆستى. بۇ ئاجايىپ يۈرەكلىك، ھەيۋەتلىك، جاسارەتلىك بىر يىگىت بولدى. چوڭ بولغاندىن كېيىن شىر مۇھەممەتنىڭ قېشىدا تۇرماي، بىر نەچچە قېتىم شىر مۇھەممەتخان بىلەن ئۇرۇشتى. شىر مۇھەممەتخاننىڭ زامانىدا يۇرت ئاھالى ناھايتى تېچ ئىدى. بىرلا ئوۋەيىسخاننىڭ ھەرىكىتىدىن باشقا دۈشمەن يوق ئىدى. شىر مۇھەممەتخان چوڭ پادىشا بولسىمۇ، ئوۋەيىس خان ئۆزىنىڭ مەردانلىغى بىلەن ئۇنىڭ بىلەن ئۇرۇشتى. شىر مۇھەممەتخان ۋاپات بولدى. يەمشىدە دەپنە قىلىندى. ئۇنىڭ دەۋرى ئاياقلاشتى.شىر مۇھەممەتخان ۋاپات بولغاندىن كېيىن شىر ئېلىخاننىڭ ئوغلى ئوۋەيىسخان خان بولدى. ئۇ، دىندار، دىيانەتلىك مۇسۇلمان كىشى ئىدى. خەلقلەر ئۇۋەيىسخاننى ئەۋلىيا دەپ ئىتىقات قىلىشاتتى. شەرىئەتكە رىئايە قىلاتتى. ئانىسى تۆگە يۇڭىدىن يىپ ئىگىرىپ توقۇپ بەرگەن كۆتەكنى كۆڭلەك ئورنىدا كىيەتتى. تۈركىستاندا 61 قېتىم ئۇرۇش قىلدى. ئەنجانغا دەخلى يەتكۈزمىدى. مۇسۇلمانلار خاتىرجەم بولدى. ئوۋەيىسخان قالماقلار بىلەن ئەللىك سەككىز قېتىم ئۇرۇش قىلدى. بۇ ئۇرۇشتا ئىسان تاش غالىپ بولدى. ئىسان تاش ئەسلان تاشنىڭ ئوغلى ئىمىش. ئوۋەيىسخان ئىككى قېتىم ئىسان تاشقا ئەسىر چۈشتى. لېكىن ئىسان تش خاننى كۆپ ئىززەت قىلىپ قايتۇردى. يەنە كۆپ ئۆتمەيلا ئوۋەيىسخان ئىسان تاش بىلەن جەڭ قىلدى. خان يەنە قولغا چۈشتى. ئىسان تاش : بۇ ئۇرۇش خاننى تېچ قويمايدۇ، خان سىڭلىسىنى ماڭا بەرسۇن ئۇرۇشنى توختىتاي، دىدى. ئوۋەيىسخان :ئەگەر ئۇنداق تەلىۋى مۇسۇلمان بولسۇن، سىڭلىمنى توي قىلىپ بېرەي، دىدى. ئىسان تاش ئەسلان تاش بەگ ئوغلى مۇسۇلمان بولدى. ئوۋەيىسخان سىڭلىسى مەختۇم خانىمنى ئىسان تاشقا تويلاپ بەردى. بۇنىڭدىن ئىككى ئوغۇل تۇغدى. ئۇلار ئىبراھىم ئوڭ ۋە ئىلياس ئوڭ دىگەن ئىسىم بىلەن ئاتالدى. ئوڭ دىگەن سۆز قالماق تىلىدا خانزادە خان بالىسى دىگەن بولىدۇ. ئىسان تاشنىڭ يەنە بىر ئوغلى بولۇپ ، ئۇنى سانجى تاش دەيتى. ئىسان تاش ئۆلدى. ئۇنىڭغا تائىبە خەلقىنىڭ يېرىمىنى ئىبراھىم ئوڭ بىلەن ئىلياس ئوڭغا بەردى. بۇلارغا 45000 كىشى قارارلاشتى. ئۇلار خىتايغا يېقىن بېرىپ ئولتۇراقلاشتى. بۇ تەرەپتىكى قالماق تۆرىلىرى قەبىلە باشلىقلىرى بىلەن پېتىشالماي قالدى. چۈنكى 45000 كىشى كۆپەيگەن ئىدى. ئىبراھىم ئوڭدىن بىر ئوغۇل تۇغۇلۇپ با بۇلاي دەپ ئىسىم قويغان ئىدى. ئىبراھىم ئوڭ، ئىلياس ئوڭلار ئۆلگەندىن كېيىن با بۇلاي تۆرىلىك قىلدى. مەنسۇرخاننىڭ خانلىق دەۋرىدە خىتايغا ئۇرۇشقا بېرىپ، قالماق بىلەن ئۇرۇش قىلدى. بۇ خەلقنى با بۇلايغا نىسبەت قىلىپ، با بۇلاي دەپ ئاتالدى.ئەسلى سۆزىمىزگە قايتايلى، ئوۋەيىسخانغا ماۋرا ئوننەھىردىن ساتۇقخان قارىشى كېلىۋاتىدۇ، دەپ خەۋەر كەلدى. ئوۋەيىسخاننىڭ بايرىن چېقىر ئىسىملىك ئاتاغلىق بىر ئوقچىسى بار ئىدى. ئوۋەيىسخان ئۇرۇش ئۈچۈن تۆمۈر كىيىملىرىنى كىيىپ ساتۇقخانغا قارىشى چىقتى. ئالدىغا بىر ئېرىق ئۇچراپ، ئېرىقتىن ئۆتكىچە خاننىڭ ئېتى يىقىلدى. بايرىن چېقىر خاننى ئۆلىدۇ دەپ، دەپ خىيال قىلىپ ئوق بىلەن ئاتتى. ساتۇق خان بۇ ئەھۋالنى كۆرۈپ، كېلىپ خاننىڭ بېشىنى يۆلەپ قوينىغا ئېلىپ ئولتۇرغاندا ئوۋەيىسخان ۋاپات بولدى. ساتۇقخاننى مىرزا ئۇلۇغ بەگە كوراگان ماۋرا ئۇننە ھىردىن مۇڭغۇلىستانغا ئەۋەتكەن ئىدى. مۇڭغۇل خەلقى ساتۇق خاننى خانلىققا قۇبۇل قىلمىدى. ساتۇقخان چارىسىز بولۇپ، قەشقەرگە باردى. بۇ چاغدا ئىمىر خۇدا داتنىڭ نەۋرىسى قارا قۇل ئەخمەت قەشقەردە ھۆكۈمران ئىدى. قارا قۇل ئەخمەت ساتۇقخاننى ئۆلتۈردى. بۇ خەۋەرنى مىرازا ئۇلۇغ بەگە ئاڭلاپ قارا قۇل ئەخمەتنى تۇتۇپ ئۆلتۈردى.ھەر كىمكى قازار بىراۋگە چاھى ئول چاھقا سالۇر ئۇنىڭ گۇناھى.تەرجىمىسى: ھەر كىم يامان نىيەت بىلەن بىراۋگە ئورا كولىسا، ئۇنىڭ يامان نىيەتلىك گۇناھى ئۆزىنى شۇ ئورىغا سالىدۇ. چاھ قۇدۇق، كارىز، ئور.سۇلتان يۇنۇسخان، ئىسان بوغا خانلار ئوۋەيىسخاننىڭ ئوغلى ئىدى. سۇلتان ئوۋەيىسخان ۋاپات بولغاندا يۇنۇسخان 13 يېشىدا، ئىسان بوغاخان 11 يېشىدا ئىدى. ئوۋەيىسخاننىڭ قوماندانلىرىدىن ئىرازان بايرىن ۋە مىرەك تۈرىكمەنلەر 30.000 ئائىلىلىك كىشىگە باش بولۇپ، يۇنۇسخاننى ئېلىپ سەمەرقەنتكە مىرزا ئۇلۇغبەگنىڭ قېشىغا باردى. مىرزا ئۇلۇغبەگ ئىرازان بايرىن، مىرەك تۈرىكمەن باشلىق 30 مىڭ كىشىنى ئۆلتۈرۈپ، ئۇلارنى بالا چاقىسىنى ئەسىر قىلدى. يۇنۇسخاننى باش قىلىپ نۇرغۇن ئەسىر ۋە مال مۈلۈكنى مىرزا ئۇلۇغبەگ ئاتىسى شاھرۇخ پادىشاغا ئەۋەتتى. شاھرۇخ پادىشا ئوغى مىرزا ئۇلۇغ بەگنى قاتتىق ئەيىپلەپ، سۇلتان يۇنۇسخاننى ئەسىرلەر قاتارىدىن چىقىپ كۆپ ھۆرمەتلەپ، بۈيۇك ئالىم مەۋلانا ئېلى يەزدى غا ئوقۇشقا تاپشۇردى. سۇلتان يۇنۇسخان 12 يىل داۋامىدا مەۋلانا يەزدىنىڭ ھۇزۇرىدا ئوقۇپ، تەڭدىشى يوق ئالىم بولدى. مىرزا ئۇلۇغ بەگدىن كېيىن سۇلتان يۇنۇسخاندەك ئالىم پادىشا ئۆتمىگەن ئىدى. مەۋلانا ئەلى يەزدى ۋاپات بولۇپ، يۇنۇسخان مۇساپىرچىلىقنى ئىختىيار قىلىپ، كۆچۈپ كېلىپ ئىراقتا تۇردى. سۇلتان يۇنۇسخان 41 ياشتا ئىدى. موڭغۇلىستانغا خان بولدى. بۇ ھەقتە شۇنداق رىۋايەت قىلىنىدۇكى، سۇلتان يۇنۇسخاننى ئىرازان بايرىن ۋەمىرەك تۈرىكمەنلەر سەمەرقەنتكە ئېلىپ كەتكەندىن كېيىن، خەلقنىڭ ھەممىسى بۇغاخانغا ئىتائەت قىلدى. شەۋكەت ۋە ھەشەمەت پەيدا قىلدى. ئۇ ۋاقىتتا پۈتۈن تۈركىستان ۋە تاشكەنت، شاخروخىيە، سەمەرقەنت، بۇخارا، بەلىخ، خوراسان ئىمىر تۆمۈرنىڭ نەۋرىسى سۇلتان ئابۇسەئىد مىرزىغا بويسۇندۇرۇلغان ئىدى. ئەبۇ سەئىد مىرزىغا ئىراق ۋە ئىراننى ئىشغال قىلىشنىڭ داغدۇغىسى تۇغۇلدى. مەۋلانا ئېلى يەزدى يەزى ئېراننىڭ فارىس دىگەن يېرى بىلەن ئىراق ئەجەمنىڭ ئارىسىدا بىر يەر بولۇپ، مەشھۇرئالىم، ئەدىپ ئېلى يەزدى شۇ يەرلىك ئىدى. ئەلشىر ناۋايى بالىلىق ۋاقتىدا ئېلى يەزدى ھۇزۇرىغا كىرىپ ئالقىشلانغانلىغى رىۋايەتتۇر. سۇلتان يۇنۇسخانغا ئۇستازلىق قىلغان ھەم شۇ كىشىدۇر. بۇ يازما تەرىپىدىن 20080126 10:59 دە قاي 10قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080127 13:09سۇلتان ئەبۇسەئىد مىرزاسۇلتان ئەبۇ سەئىد مىرزا بىر قانچە قېتىم ئىراققا قوشۇن ئېلىپ بارغاندىن كېيىن ، ئىسان بۇغاخان قوشۇن ئېلىپ بېرىپ، ئەنجان ۋە تۈركىستاننى مۇھاسىرە قىلدى. ئابۇسەئىد مىرزا كەلگىچە ئىسان بۇغاخان مۇغۇلىستانغا چىقىپ كەتتى. مىرزا ئەبۇسەئىد بۇ سەۋەپتىن ناھايتى قىستالدى. بۇنىڭغا چارە قوللىنىش ئۈچۈن ئىسان بۇغاخاننىڭ ئاكىسى يۇنۇسخاننى ئىراقتىن ئېلىپ كەلدى. ئەلۋەتتە بۇ ئىككى ئاكا ئىنى بىر بىرى بىلەن ئاۋارە بولۇپ تۇرسا مەن خاتىرجەم بولۇپ، ئىراقنى ئىشغال قىلىمەن، دىگەن غەرەزدە خوراساندا كۇشەك زاغان ياكى باغ زاغان، يەنى قارغىلىقى باغدا چوڭ مۇراسىم توي قىلىپ، سۇلتان ئەبۇ سەئىد مىرزا يۇنۇسخان بلەن بىر تەختتە ئولتۇرۇپ، ئەبۇسەئىد مىرزا شۇنداق سۆزلەرنى ئوتتۇرغا قويدى: قەدىمقى زامانلاردىن تارتىپ بابام ئىمىر تۆمۈر كوراگان سىزنىڭ بابىڭىز تۇغلۇق تۆمۈرخانغا نەۋكەر، خىزمەتكار بولغان ئىكەن، مەن ھەم سىزنى شۇنداق ئېتىقات قىلىمەنكى دەپ بىر قانچە ۋەدە مۇھادىلەرنى ئېيتىپ، يۇنسۇخاننى خان قىلىپ كۆتەردى. مۇڭغۇل ئۇرۇغىدىن بولغان ئادەملەرنى يىغىپ 15 مىڭغا يېقىن كىشى توپلاپ قورللاندۇرۇپ بەردى. ئەبۇ سەئىد مىرزىنىڭ يۇنۇسخان بىلەن ئارىغا قويۇشقان سۆزلىرىدىن بىرى شۇكى، ئەۋەلدە ئېمىر تۆمۈر قەبىلىلەرنىڭ سەردارى ئىتائەت قىلمىغاندا سىيۇرغىتمىشخاننى خانلىق ئورنى بىلەن يارىقلارغا يېزىپ، ئوردىدا ئولتۇرغۇزۇپ قويۇپ، يارلىققا : سىيۇرغىتمىشخاننىڭ يارلىغى، ئىمىر تۆمۈر كوراگاننىڭ سۆزى دەپ يېزىلاتتى. بۇ قائىدە مىرزا ئۇلۇغبەگنىڭ ۋاقىتىغىچە دەستۇر بولدى. ھازىرقى دەۋرىدە مەن ئۆز ئالدىمغا پادىشادۇرمەن. بۇنىڭدىن كېيىن سىز ئىمىر تۆمۈرنىڭ ئەۋلادىنى خىزمەتكار دىمەي ئۆزىڭىزگە دوست بىلىڭ، چۈنكى مەن سىزنى پېقىرچىلىق پۇقراچىلىق دىن قۇتقۇزۇپ پادىشا قىلدىم دەپ رۇخسەت بېرىپ، مۇڭغۇلىستانغا يولغا سالدى. بىر بىرى بىلەن خوشلاشتى.يۇنۇسخان 41 ياشتا خان بولۇپ، 33 يىل پادىشالىق قىلىپ، 74 يىل ئۆمۈر كۆراپ، تاشكەنتتە ۋاپات بولۇپ، تاشكەنتتە دەپنە قىلىندى. ئۇنىڭ سۇلتان مەھمۇدخان ۋە سۇلتان ئەخمەتخان ئىسىملىك ئىككى ئوغلى قالدى. قالماق ئەخمەتخاننى ئالاچە خان ئاتىدى. سۇلتان مەھمۇدخاننىڭ ئەۋلادى قالمىدى. سۇلتان ئەخمەتخاننىڭ 18 ئوغلى بار ئىدى. ئۇلاردىن : 1 مەنسۇرخان، 2 سۇلتان سەئىدخان ، 3 باباقخان، 4 سۇلتان خېلىلخان، 5 ئۇمىن خۇاجە سۇلتانلار تارىختا بايان قىلىنغان بولۇپ، قالغانلىرى شۆھرەت قازانمىدى. ئالەچاخان ئېگىز خان دىمەكتۇر. چۈنكى مۇڭغۇل تىلىدا ئېگىز بويلۇق كىشىنى ئالاچە دەيتى. ئەخمەتخان ئىگىز ئادەم ئىدى.11قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080127 13:57مىرزا ئابابەكرىنىڭ قىسقىغىنە ۋاقەسىرىۋيەتلەرچە ئابابەكرى مىرزا سانسىز مىرزىنىڭ ئوغلى، سانسىز مىرزا ھەيدەر، مۇھەممەت مىرزىلارسىيىد ئېلىنىڭ ئوغلى ئىدى. سىيىد ئېلى مىرزا بەگ خۇداداتنىڭ نەۋرىسىدۇر. سىيىد ئېلى مىرزا 24 يىل يەكەن، قەشقەر، خوتەنگە ھاكىملىق قىلدى. سىيىت ئېلى مىرزىدىن كېيىن چوڭ ئوغلى سانسىز مىرزا ھاكىم بولدى. ياركەنتنى مەركەز قىلدى. يەتتە يىلدىن كېيىن ۋاپات بولدى. ئىنىسى مىرزا مۇھەممەت ھەيدەر ئاقسۇدا دوست مۇھەممەتخاننىڭ قېشىدا تۇاتتى. سانسىز مىرزا ۋاپات بولغاندىن كېيىن قەشقەر، ياركەنت خەلقى كىشى ئەۋەتىپ ئېلىپ كېلىپ ھاكىم قىلدى. مىرزا مۇھەممەت ھەيدەرگە ئىتائەت قىلدى. دوست مۇھەممەتخان ياركەنت ئۈستىگە ئەسكەر ئېلىپ كەلدى. سانسىز مىرزىنىڭ ئەسكەرلىرى شەھەر دەرۋازلىرىنى بېكىتىپ مۇداپىئە قىلىشقا تەييارلاندى. دوست مۇھەممەتخان سانسىز مىرزىنىڭ ئوغلى ئابابەكرى مىرزىنى ئېلىپ قايتتى. ئارتۇقچە دەخلى يەتكۈزمىدى. قەشقەر خەلقى دوست مۇھەممەتخاننىڭ ئالدىغا چىقىپ قارىشى ئالدى. دوست مۇھەممەتخان قەشقەر خەلقىنى بۇلاڭ تالاڭ قىلدى. ھەيدەر مۇھەممەت مىرزا يېڭىسارغا ئەسكەر ئەۋەتكەن ئىدى. دوست مۇھەممەتخان ئاقسۇغا قايتىپ كەتتى. بۇ سەۋەپتىن ھەيدەر مىرزا دوست مۇھەممەتخاندىن نارازى بولۇپ، سۇلتان يۇنۇسخانغا بويسۇندىغانلىغىنى بىلدۈردى. ئابابەكرى مىرزا بىر قانچە ۋاقىتتىن كېيىن، دوست مۇھەممەتخاننىڭ قېشىدىن تاغىسى ھەيدەر مۇھەممەت مىرزىنىڭ قېشىغا كەلدى. دوست مۇھەممەتخان ئابابەكرى مىرزىغا سىڭىسى ھۆسنى نىگار خانىمنى نىكاھىغا بەرگەن ئىدى. مىرزا ئابابەكرى قېچىپ كەلگەندىن كېيىن ھۆسنى نىگار خانىمنى ئارقىدىن ئەۋەتتى.دوست مۇھەممەتخاننىڭ بىر قىماسى ئۆگەر ئانسىسى بارئىدى. ئۇنى ئېلىشقا خاھىش قىلدى. ئالىملارنى يىغىپ : ئۆگەي ئانامنى ئالاي دەيمەن، راۋامۇ؟ ..... دەپ سورىدى. ئالىملار : راۋا ئەمەس ، دەپ مەنئىي قىلىپ، پەتىۋا بەرمىدى. بۇ مۇناسىۋەت بىلەن دوست مۇھەممەتخان 7 نەپەر ئالىمنى شەھىت قىلدى. مەستلىك ھالىتىدە قولىغا قىلىچ ئېلىپ، مەۋلانا مۇھەممەت ئەتتار دىگەن ئالىمدىن: ئى موللا، ئاتامنىڭ خوتۇنىنى مېنىڭ ئېلىشىم راۋامۇ؟ دەپ سورىدى. موللا ئەتتار: ھەزرەتلىرى سىلىگە راۋا ، دەپ جاۋاپ بەردى. دوست مۇھەممەتخان ئۆگەي ئانىسىنى نىكاھىغا ئالدى. كېچىسى چۈشىدە ئاتىسى ئىسان بۇغاخان قارا ئاتقا مىنگەن ھالدا قولىدا ئوق ۋە يا بىلەن كېلىپ، ئوغلى دوست مۇھەممەتخاننى ئاتتى ۋە ئى بەد بەخت، بىز مۇسۇلمان بولغىلى بىر يۈز يىل بولغان ئىدى، سەن يەنە مۇسۇلمانچىلىقتىن يۈز ئۆرىدىڭ، دىدى. ئىسان بۇغاخان ئاتتىن چۇشۇپ، قولىنى قازانغا سۈركەپ قارا قىلىپ، دوست مۇھەممەتخاننىڭ يۈزىنى قارا قىلدى. دوست مۇھەممەتخان ئۇيقىدىن ئويغىنىپ، خېلى تەپەككۈر قىلىپ تۇرۇپ، ئانىسىنىڭ ئۆيىدىن مىڭ پۇشايمان قىلىپ چىقتى. غۇسلى قىلدى. ئۆگەي ئانىسىنى ئېلىپ ياتقىنى شۇ بولدى. خەلق بېرىپ مەۋلانا ئەتتارغا غەلۋە قىلىپ : سىز خانغا پەتىۋا بېرىپ بۇ بالاغا سالدىڭىز، دىدى. ھەزرىتى مەۋلانا ئەتتار : مەن پەتىۋا بەرمىدىم، ئۆگەي ئانىڭىزنى ئېلىش سىزگە راۋا، چۈنكى سىز مۇسۇلمان ئەمەس دىدىم، دىدى. دوست مۇھەممەتخان ھەم شۇنداق دىدى: مەۋلاناغا دەخلى قىلماڭلار، مەن 7 نەپەر ئالىمنى ئۆلتۈردۈم. قۇلۇمدا قىلىچ تۇتۇپ تۇرۇپ، مەۋلانادىن سورۇدۇم، ماۋلانا: مەۋلانا سىزگە راۋادىدى. خاتالىق مەندىن ئۆتتى. مەۋلانا بىچارە قانداق قىلسۇن، دىدى. دوست مۇھەممەتخان كېسەل بولۇپ 6 كۈن يېتىپ 7 جاھان بىلەن خوشلاشتى. ئابا بەكرى مىرزىنىڭ ئانىسى جىماك ئاغانى دوست مۇھەممەتخان ۋاپات بولغاندىن كېيىن، مۇھەممەت مىرزا ھەيدەر نىكاھىغا ئالدى. سانسىز مىرىزىنىڭ ئىككى ئوغلى بولۇپ، ئۇلار ئابابەكى مىرزا ۋە ئۆمەر مىرزىلار ئىدى. مۇھەممەت ھەيدەر مىرزىنىڭ ئىككى ئوغلى تۇغۇلدى : 1 مۇھەممەت ھۈسىيىن مىرزا، 2 سىيىد مۇھەممەت مىرزىلار ئىدى. مۇھەممەت ھەيدەر مىرزا ئابا بەكرى مىرزىغا ناھايتى ياخشى مۇئامىلە قىلدى. چۈنكى ئۇ ئۆزىنىڭ بىر تۇققىنىنىڭ ئوغلى ئىدى. ھەيدەر مۇھەممەت مىرزا چوڭ ئابرۇيلۇق، دۆلەتمەن ۋە خاراكتېرى ساددا كىشى ئىدى. ئابابەكرى مىرزا قەشقەردىن قېچىپ كېلىپ، ياركەنتكە كېلىپ، ياركەنتنى ئىشغال قىلىپ ئولتۇردى. تاغىسى ھەيدەر مىرزىغا ئەرز ئەۋەتتى. ياركەنت بىر قۇللىرىنىڭ باشقۇرۇشىدا ئىدى. مەن مەن ھەم قۇل دىيىلسە قۇللىرى، پەرزەنت دىيىلسە پەرزەنتلىرى دەپ ئۈمىت قىلىمەن دىگەنلەرنى يازغان ئىدى. بۇ مەكتەپنى ئابابەكرى مىرزىنىڭ ئانىسى جىماك ئاغا ھەيدەر مۇھەممەت مىرزىغا يەتكۈزدى. مۇھەممەت مىرزا ھەيدەر ئاڭلاپ، ياركەنت بىر كىشىنىڭ باشقۇرۇشىدا ئىدى. بىزگە ئىشىنىپ، بېرىپ ئىگەللەپ ئولتۇرۇپتۇ دەپ قۇبۇل قىلدى. ئابابەكرى مىرزا ئىككى ئۈچ يىل مۇھەممەت ھەيدەر مىرزىغا سوغا تارتۇق ئەۋەتىپ ياخشى مۇئامىلە قىلدى. ھەيدەر مىرزا ئۆز ئىشلىرىدا ياراملىق كىشلەرنىڭ قەدىرىنى بىلمىدى. بەگ ئوغانلىرى ۋە ئىشقا يارىغۇدەك كىشلەر مۇھەممەت مىرزىدىن بىزار بولۇپ، ئابابەكرى مىرزىغا كېلىشنى ئىختىيار قىلدى. ياراملىق ئادەملەرنىڭ كۆپ قىسىمى قېچىپ كېلىپ، ئابابەكرى مىرزىغا قوشۇلدى. شۇنداق بولۇپ مىرزا ئابابەكرىگە 3000 كىشى توپلاندى. مىرزا ئابربەكرى ھەر ئايدا بىر ئۆينى تالانتى بىر ئۆي غەزنىنى خىراجىتىگە بېرەتتى ئاقسۇ، قەشقەر ۋە خوتەندىن ئادەملەر ئۇنىڭغا توپلاندى.خوتەندە خان نەزەر مىرزا ۋە قۇل نەزەر مىرزا دىگەن ئىككى كىشى بار بولۇپ، ئۇلار مۇھەممەت ھەيدەرنىڭ بابىسى بىلەن بابىسى بىر تۇققان ئىدى. مۇھەممەت مىرزىنىڭ بابىسى سىيىت مۇھەممەت مىرزىغا ئۇلار كېلىپ ھەر ئايدا بىر قېتىم كۆرۈنۈش قىلىپ، رۇخسەت بېرىلگەندە قايتىپ كېتەتتى. بۇ رەسمىيەتنى قۇل نەزەر مىرزا بىلەن خان نەزەر مىرزىلار يوقاتتى. ھەيدەر مىرزا بۇ سەۋەپتىن ئۇلاردىن رەنجىپ قالدى. مىرزا ئابابەكرى تاغىسى ھەيدەر مىرزىدىن خوتەنگە ئۇلارنى يوقىتىش ئۈچۈن رۇخسەت تىلىدى. ھەيدەر مۇھەممەت مىرزا رۇخسەت بەردى. ئابابەكرى مىرزا خېلى نۇرغۇن ئەسكەر تارتىپ خوتەنگە باردى. خان نەزەر مىرزا ۋە قۇل مىرزىلار مىرزا ئابابەكرى بىلەن كېلىشىپ تۈزۈشكە قارار قىلىشتى. كېلىشىم تۈزۈلۈپ قەسەم ئىچەر چاغدا ھىلە قىلىپ، مىرزا ئابابەكرى قۇل نەزەر مىرزا قۇل بىلەن خان نەزەر مىرزىنى تۇتۇپ ئۆلتۈردى. خوتەننى ئىشغال قىلىپ قايتتى. مىرزا ئابا بەكرى خوتەننى ئىشغال قىلغاندىن كېيىن، تاغىسى ھەيدەر مۇھەممەت مىرزىغا قارىشى مۇستەقىللىق ئېلان قىلدى. ھەيدەر مۇھەممەت مىرزا ئەسكەر تەييار قىلغاندا، يەنە ھىلە قىلىپ ئەرز ئەۋەتىپ : مەن سىزنىڭ قولىڭىز، لېكىن بەگلەر مېنى سىزگە يامان كۆرسىتىپتۇ، مەن بەگلەردىن قورقىمەن، بەگلەر بولمىسا كۆرۈشۈشكە باراتتىم، دىگەن مەزمۇنلارنى ئۇقتۇردى. ئانىسى جىماك ئاغا خانىم يەنىمۇ سۆز قوشۇپ يەتكۈزدى. ھەيدەر مۇھەممەت مىرزا ساددىلىق قىلىپ يېنىدىكى 3 نەپەر چوڭ بەگنى بەدەشخان تەرەپكە ئەۋەتىۋەتتى. مىرزا ئابا بەكرى بۇ خەۋەر يەتكەندىن كېيىن كۆپ خوشال بولدى. دەرھال تەييارلىنىپ قوشۇن ئېلىپ چىقىپ، يېڭىسارنى ئىشغال قىلدى. ھەيدەر مۇھەممەت مىرزا ئادەملىرىنى يېنىدىن چىقىرۋەتكىنىگە پۇشايمان قىلدى. پايدا قىلمىدى. شۇنداقتىمى ئەسكەر توپلاپ ياركەنتكە كەلدى. مىرزا ئابا بەكرى 3000 نەپەر ئاتلىق ئەسكەر، 1000 نەپەر مىلتىقچى پىيادە ئەسكەر بىلەن تەييارلاندى. ھەيدەر مۇھەممەت مىرزا 30.000 ئەسكەر بىلەن كەلدى. لېكىن ئەسكەرنى ئىشقا سېلشقا ياراملىق قوماندان، بەگە يوق ئۈچۈن ئابا بەكرى مىرزىدىن يېڭىلىپ چېكىندى. چارىسىز بولۇپ يۇنۇسخانغا كىشى ئەۋەتتى. يۇنۇسخان ئابا بەكرى مىرزىنى سەل چاغلاپ 20.000 ئەسكەر بىلەن كەلدى. ھەيدەر مۇھەمەت مىرزا بارلىق ئەسكىرىنى ئېلىپ بىرلەشتۈرۈپ كەلدى. ئابا بەكرى مىزا 50.000 ئەسكىرى بىلەن چىقىپ يۇنۇسخاننى مەغلۇپ قىلدى. يۇنۇسخان ۋە ھەيدەر مۇھەممەت مىرزىلا قەشقەرگە باردى. يۇنۇسخان مۇڭغۇلىستانغا ئۆتتى. مۇھەممەت مىرزا قەشقەردە قالدى. يۇنۇسخان بۇ ۋەقەنىڭ 2 يىلى 60 مىڭ ئەسكەر بىلەن ۋە ھەيدەر مۇھەممەت مىرزا بارلىق ئەسكىرى بىلەن ئابا بەكرى مىرزىغا قارىشى كەلدى. يۇنۇسخان قارلىغاچ يارىغا چۈشتى. ھەيدەر مۇھەممەت مىرزا ئەچكۈچى دىگەن يەرگە چۈشتى. ئابا بەكرى مىرزا شەھەرگە قامىلىپ تۇرۇپ ئۇنىڭ 5000 ئەسكىرى چكىنىپ، باتۇر قوماندانلىغىدا تەييارلاندى. ئابا بەكرى مىرزا تاغىسى ھەيدەر مۇھەممەت مىرزا بار تەرەپكە ھۇجۇم قىلماي، يۇنۇسخان تەرەپكە يۈزلەندى. پىيادە ۋە ئاتلىق بولۇپ، بىر تۈركۈم ئەسكەر ئەۋەتتى. ئۇرۇش باشلاندى. يۇنۇسخان پىشىن نامىزىنى ئۆتەپ ئولتۇرىۋىدى، بىر كىشى كېلىپ : ئاجايىپ ياخشى جەڭ بولدى، تاماشا كۆرەملىكى، دەپ خانغا ئېيتتى. يۇنۇسخان ھەم پۇتىدا كىپىش كىيگەن ھالىتى بىلەن جەڭ تاماشىسىنى كۆرۈشكە كەلدى. قىززىق جەڭ بولۇپ تۇراتتى. يۇنۇسخاننىڭ ئەلەم شەيخ باتۇر دىگەن باتۇرى خاننىڭ قاراپ تۇرغان يېرىدە بىر ئىشنى كۆرسىتەي دەپ ئىلگىرى يۈردى. يۇنۇسخان بىر يا ئۈستىدىن تۆۋەنگە چۈشتى. ئۈستۈنكى ئەۋال ياخشى كۆرۈنمىدى دەپ، باتۇر پىيادە ئەسكەرلەرگە قاراپ ئات سالدى. پىيادە ئەسكەرنىڭ قولىدا سۇپەر تۇتۇغلۇق ئدى. باتۇرنىڭ ئېتى سۈپەردىن ھۈركۈپ باتۇرنى چالدى. يىقىتتى. ئەلەم شېيخ باتۇرنىڭ ئۈستىدە جەڭ قىزغىن داۋام قىلاتتى. مىرزا ئابابەكرىنىڭ ئەسكىرى غەلبە قىلىپ كەتتى. يۇنۇسخاننىڭ ئەسكىرى مەغلۇپ بولۇپ قېچىپ يارغا چىقتى. يۇنۇسخان كۆرۈپ قاچقان ئەسكەرنى توختۇتاي دەپ يار ئۈستىگە چىقتى. يار بېشىدىكى ئەسكەر خاننى قاچتى دەپ چۈشىنىپ بىر يوللا قاچتى. يۇنۇسخان ئەسكەرنى تاپالماي دەپ تېز يۈردى. ئەسكەرلەر خاننى قاچتى دەپ پۈتۈن لەشكەر بىر يولى چېكىندى. ئابا بەكرى مىرزا 5000 كىشى بىلەن 90.000 كىشىنى باسۇرۇق قىلدى. يۇنۇسخان ۋە ھەيدەر مۇھەممەت مىرزا مەغلۇپ بولۇپ قېچىپ قەشقەرگە باردى. قەشقەردە ھەم تۇرالماي، يۇنۇسخان ۋە ھەيدەر مۇھەممەت مىرزىلارئاقسۇغا باردى. شۇنىڭ بىلەن قەشقەر ھەم ئابا بەكرى مىرزىنىڭ قولىغا چۈشتى.يۇنۇسخان قايتا ئەسكەر تەييارلاپ كەلگىچە كۈيئوغلى ئۆمەر شەيخ مىرزا ئۆز بەگ خانى بىلەن ئۇنىڭ ئىنىسى ئەھمەت مىرزىلارنىڭ ئوتتۇرسىغا قارىمۇ قارىشلىق تۇغۇلۇپ، ھەر ئىككى مىرزا يۇنۇسخانغا ئەلچى ئەۋەتىپ، يۇنۇسخاننى ئېلىپ بېرىپ يۇنۇسخان ئۇلار ئوتتۇرسىدىكى قارىسلىقنى سۈلھى قىلدى. مىرزا سۇلتان ئەھمەت بىلەن ئۆمەر شەيخنى ئوتتۇرىدىن چىقىرىپ تاشلاپ، تاشكەنتنى يۇنۇسىانغا بەدى. يۇنۇسخان تاشكەنتتە ئورۇنلىلشىپ تۇرۇپ ۋاپات بولدى.مىرزا ئابا بەركرىنىڭ باشقا ئەھۋاللىرى سۇلتان ۋاقەسىدە بايان قىلىنىدۇ شۇنىڭ بىلەن بىر قانچە ۋاقىتتىن كېيىن سۇلتان يۇنۇسخان ۋە ھەيدەر مۇھەمەت مىرزىلا ۋاپات بولدى. يۇنۇسخاننىڭ سۇلتان مەھمۇدخان ، سۇلتان ئەھمەتخان دىگەن ئوغۇللىرى قالدى. ئەچكۈچى ياركەنت ناھىيىسىدىكى بىر يېزا ئىسىمى.12قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080127 14:01يۇنۇسخان ۋاپات بولغاندىن كېيىن سۇلتان مەھمۇدخان تاشكەنت، ئۇراتىپە، خوجەند، تۈركىستانغا خان بولدى. سۇلتان ئەھمەتخان ئاقسۇ، كۇچار ۋە چالىش كورلا قەشقەر، تۇرپان قاتارلىق مۇڭغۇلىستانغا ئومۇمى ۋالى بولدى. سۇلتان شاھ بىھكخان شاھ بۇراقخان ئوغلى بولسا، سۇلتلان مەھمۇدخانغا خىزمەتكار ئىدى. سۇلتان مەھمۇدخان تۈركىستاننى شاھ بىكخانغا ئىنئام قىلدى. بۇ سەۋەپتىن قازاقنىڭ تۆرىلىرى رەنجىپ، بىزنىڭ دۈشمىنىمىزنى تەربىيلىدى دىدى. سۇلتان مەھمۇدخان ئۇنىڭغا ياردەم بېرىپ، بۇخارا ۋە سەمەرقەنت قاتارلىق پۈتۈن مىساۋرا ئۇننئەھرىرگە پادىشا بولدى. شاھ بىكخان پادىشا بولغاندىن كېيىن ئاۋال باشلاپ سۇلتان مەھمۇدخاننى مەغلۇپ قىلىشقا قەدەم قويدى. سۇلتان مەھمۇدخان ئىنىسى سۇلتان ئەھمەتخانغا بۇ توغرلىق ئەھۋال يەتكۈزۈپ كىشى ئەۋەتتى. سۇلتان ئەھمەتخان ئۆز ئورنىدا چوڭ ئوغلى مەنسۇرخاننى قويۇپ، ئۆزى نۇرغۇن چىرىك بىلەن ئاكىسىنىڭ ياردىمى ئۈچۈن باردى. ھەر ئىككى خاننىڭ ئەسكىرى تۇلۇغى بىلەن توپلىنىپ بولماي تۇرۇپ شاھ بىكخان تېز ۋە ئالدىراشلىق بىلەن 30.000 ئەسكەر بىلەن كاساندا توسۇپ تۇرغان ئىدى. ئۇلار بىپەرۋالىق قىلىپ خەۋەرسىز قالدى. شاھ بىكخان ئۆتۈپ كەتتى. لېكىن ئەھۋالنى خانلارغا مەلۇم قىلالمىدى. سۇلتان مەھمۇدخان ۋە سۇلتان ئەھمەتخان 15.000 كىشى بىلەن شاھ بىكخانغا قارىشى چىقتى. لېكىن خانلارنىڭ يېنىدا قابىلىيەتلىك ئاز بولغانلىقتىن، ئۇرۇشتا خانلار مەغلۇپ بولدى. ھەر ئىككى خان ئەسىر بولۇپ قولغا چۈشتى. شاھ بىكخان سۇلتان مەھمۇدخان ۋە سۇلتان ئەھمەتخانلارغا ئات بېرىپ ئاقۇغا قايتىشقا رۇخسەت بەردى. سۇلتان ئەھمەتخان ناھايتى دىيانەتلىك كىشى ئىدى. ھەرگىز تاھارەتسىز يۈرمەيتى. شەرىئەتتىن قىلچە تاشقىرى ئىش قىلمايتى. ئۆزى مەردانە، جاسارەتلك ۋە يۈرەكلىك پادىشا ئىدى. بۇ مەغلۇبىيەت بىلەن ئاقسۇغا كەلدى. نۇرغۇن ئەسكەر توپلاپ تەييارلىق قىلماقچى بولدى. ئەمما ئىنتىقام ئالغۇچە ئەجەل پۇرسەت بەرمىدى. ئاقسۇدا دەپنە قىلىندى. سۇلتان مەھمۇتخان ئاقسۇ ۋە مۇڭغۇلىستاننىڭ خانلىغىنى ياراتماي تاشكەنتكە باردى. شاھ بىكخان بەش ئوغلى بىلەن تۇتۇپ بىرلىكتە شەھىت قىلدى. شەيىخ مۇسلىھىمددىن خوجەندىنىڭ مازارىدا دەپنە قىلىندى.بۇ ئىككى مىسرا سۇلتان مەھمۇدنىڭ شېئىرىدىندۇر:ئەھلى ئالەم بىرلە ئالەمدىن ۋاپا تاپماس كىشى،ئى خوش ئول ئازا دە كى، ئالەم بىلەن يوقتۇر كىشى.13قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080127 19:19سۇلتان سەئىدخان سۇلتان ئەھمەتخان ئوغلىنىڭ داستانىسۇلتان مەھمۇدخان، سۇلتان ئەھمەتخانلار ئەخسى دىگەن جايدا ئۇرۇشتا شاھ بىكخاننىڭ قولىغا ئەسىر چۈشۈپ، يۇرتى ئاقسۇغا قايتتى. سۇلتان ئەھمەت ئوغۇللىرىنىڭ ئارىسىدا سۇلتان سەئىدخانغا كۆپ مۇھەببەتلىك ۋە مايىل ئىدى. ئۇرۇشقا ئۇرۇشقا بارغاندا بىللە ئېلىپ بېرىپ ، سۇلتان ئەھمەتخان ئۇرۇشتا جاراھەتلىك بولۇپ قالغانلىقتىن، شاھ بىكخاننىڭ قولىدا قالغان ئىدى. سۇلتان ئەھمەتخان ۋاپات بولغاندىن كېيىن، سۇلتان سەئىدخان قېچىپ مۇڭغۇلىستانغا كېلىپ كېلىپ قىرغىزلارغا خان بولدى. سۇلتان خېلىل بىلەن سۇلتان سەئىدخان قىرغىز مۇڭغۇلىستاننى باشقۇرۇپ تۇرغاندا، مەنسۇرخان، سۇلتان سەئىدخان ۋە خېلىل سۇلتانلارنىڭ ئۈستىگە ئەسكەر ئېلىپ كەلدى. بۇلار ئالمۇتىدا ئۇچرۇشۇپ قاتتىق جەڭ بولدى. مەنسۇرخان ئۇرۇشتا غالىپ بولدى. خېلىل سۇلتان قۇتۇلۇپ ئەنجانغا كەلدى. سىيىد مۇھەممەت مىرزا، سۇلتان ئېلى مىرزا بەگچەك توبرا، تويخۇتلار ئەنجاندا جېنىبەگ سۇلتاننىڭ خىزمىتىدە بولدى. بۇلارغا بۇيرۇپ سۇلتان خېلىلنى شەھىت قىلدى. سۇلتان سەئىدخان بىر قانچە ۋاقىت مۇڭغۇلىستاندا يۈردى. ئاقىۋەت ناچار بولۇپ شاھ بىكخان ئاغام خېلىل سۇلتان ۋە سۇلتان مەھمۇدخانلارغا رىئايە قىلدى دىگەن قاراش بىلەن ئەنجانغا كەلدى. بۇ چاغدا جانىبىك سۇلتان ئاتتىن يىقىلىپ مىڭىسى زەربە يىدى. بەزىدە مۇسۇلمانچىلىققا قەدەم قوياتتى. بەزى چاغدا زالىملىققا قەدەم قوياتتى. ئەھۋالى بىر ھالدا ئەمەس ئىدى. سۇلتان سەئىدخاننىڭ كەلگەنلىگىنى جانىبىك سۇلتانغا خەۋەر يەتكۈزدى. جانىبىك سۇلتان مەن جاللات ئەمەس، مۇڭغۇل سۇلتانى قويۇپ بەرسۇن دىدى. بۇ سۆزنى قىلغاندا مۇسۇلمانچىلىق ھاۋاسى چۈشۈپ ئىدى. ئەنجاندا شاھ بىكخاننىڭ خوجا باتۇر ئىسىملىك بىر ئەربابى بارئىدى. جانىبىك سۇلتاننىڭ ئاتاقلىق ۋەزىرى ئورنىدىكى كىشى ئىدى. بۇ كىشى دىۋانە ساراڭ مىجەز بولسىمۇ مەمىلكەتنى ئىدارە قىلىشقا كۈچلۈك ئىدى. شاھ بىكخاننىڭ بۇيرۇغى يېتىپ كېلىشى بىلەن خوش بولدى. شاھ بىكخان بۇ سۆزدىن يەنە يېنىۋالىدۇ، ئەمما ماڭا شۇنچىلىك باھانە بەس، دىدى. سۇلتان سەئىدخانغا خوجا باتۇر ناھايتى ياخشى مۇئامىلە قىلىپ قارىشى ئالدى. مەجلىس ئېچىپ بىللە ئولتۇرۇپ ئىدى. يەرنە بىر خىزمەتچى يەنە بىر يارلىق ئېلىپ كەلدى. مۇڭغۇل سۇلتاننى خوجا باتۇر يوق قىلسۇن دىگەن مەزمۇندا ئىدى. لېكىن خوجا باتۇر مۇسۇلمان كىشى ئىدى. بۇيرۇق ئېلىپ كەلگەن خىزمەتچىگە كەتكەن كىشىنى مان قايدىن تاپاي دىدى. خىزمەتكار : كەتكەن كىشىنى مەن تاپاي، ئۇ سىزنىڭ يېنىڭىزدا ئولتۇرۇپتۇ، دىدى. خوجا باتۇرنىڭ كاتتىق ئاچچىغى كېلىپ بىر چوڭ ياغاچنى تىشىپ خىزمەتكارنىڭ بوينىغا سالدۇردى ۋە :سىزمۇ دۆلەتخۇر، بىزمۇ دۆلەتخۇر تۇرۇپ شۇنداق سۆز قىلامسىز، دىدى. خوجا ئېلى باتۇر سۇلتان سەئىدخانغا كۆپ ياخشى ئىززەت، ھۆرمەت قىلىپ، 6 نەپەر ياخشى كىشنى ھەمرا قىلىپ قاچۇرۋەتتى. بۇ كىشلەرنىڭ بىرى مەۋلانا خولقى بولۇپ، ئالىم ۋە شائىر ئادەم ئىدى. ئىككىنچى خىۋاجەسالىھ قابىلىيەتلىك قوماندان ئەرباپ ئىدى. ئۈچىنچىسى موللا يۈسۈپ قەشقىرى، تۆتىنچىسى گاداري بەردى ساياھەتچى ئىدى. بەشىنچىسى مىر ئەھمەت كۆپ يۈگۈرگەن، شىجائەتلىك كىشى ئىدى. ئالتىنچىسى خىزمەتكار جالالەر بولۇپ، مەۋلانا خولقى تالىپ شەكىلدە، خىۋاجە سالىھ ۋە مەۋلانا سودىيەر شەكىلدە، مىر ئەھمەت ۋە جالال مىر ئاخۇر شەكىلدە ئىدى. بۇلار قېچىپ بەدەخشانغا كەلدى. بۇ چاغدا مىرزىخان مىرزا سۇلتان مەھمۇد ئوغلى سۇلتان سەئىدخاننىڭ ئالدىغا چىقىپ ئىززەت ۋە ھۆرمەت بىلەن بەدەخشاننىڭ پايتەختى زۇپەر قەلئەسىگە چۈشۈردى. بۇ يەردىن كابۇلغا بابۇر پادىشا قېشىغا ئۆتۈپ كەتتى. بابۇر پادىشا سۇلتان سەئىدخاننى ناھايتى ئىززەت قىلدى. بابۇر پادىشانىڭ ئانىسى قۇتلۇق نىگار خانىم بىلەن سۇلتان سەئىدخاننىڭ ئاتىسى سۇلتان ئەھمەتخان بىر تۇققان ئىدى. دىەك، ھەر ئىككىسى بىر كىشىنىڭ نەۋرىلىرى ئىدى.14قەۋەت يوللانغان ۋاقتى: 20080127 19:24بابۇر پادىشانىڭ قىسقىغىنە تەرجىمھالى ھەققىدەبابۇر پادىشا مۇسۇلمان ۋە ئادىل، شەپقەتلىك، پاكىزە، دىنپەرۋەر، كەمتەر خاراكتېرلىك كىشى بولۇپ، خۇش تەبىئەت، چىرايلىق سۆزلۈك، پارىس، تۈركى شېئىرلارنى ياخشى يازىدىغان شائىر ئىدى. بۇ ئىككى مىسرا باتۇرنىڭ شېئىرىدىندۇر.نەۋرۇز، نەۋ باھار، مەي دىلبىران خوش،بابۇر ئەش كوش كى ئالەم دۇ بارا ينسىت.يېڭى يىل باھارى كەلگەچ مەي بىرلە دىلبىرىن خوش،بولسۇنكى قىلغىل ئشرەت بابۇر، ئالەم ئىككىنچى كەلمەس.بابۇر پادىشا ئۆمەر شەيخ مىرزىنىڭ ئوغلى، ئۆمەر شەيخ مىرزا ئەبۇسەئىد مىرزىنىڭ ئوغلى، ئەبۇسەئىد مىرزا مۇھەممەت مىرزىنىڭ ئوغلى، مىرزا كوراگان ئىمىر تۆمۈر كوراگاننىڭ ئوغلى ئىدى.بابۇر پادىشانىڭ ئوغلى ھۇمايۇن پادىشا، ھۇمايۇن پادىشانىڭ ئوغلى جالالىددىن پادىشا، جالالىددىننىڭ ئوغلى ئەكبەر پادىشا، ئەكبەر پادىشانىڭ ئوغلى جاھانگىر پادىشا، جاھانگىر پادىشانىڭ ئوغلى شاھى جاھان پادىشا، شاھى جاھان پادىشانىڭ ئوغلى ھەزرىتى ئۇرانشاھ پادىشادۇر. سۇلتان سەئىدخان باتۇر پادىشانىڭ قېشىدا تۇرغان چاغدا خاننىڭ خوتۇنى بىر ياخشى ئوغۇل تۇغدى، دەپ خەۋەر كەلدى. سۇلتان سەئىدخان بابۇر پادىشا بىلەن ئىتتىپاق قىلىپ، يېڭى تۇغۇلغان ئوغلىغا ئابدۇلرەشىت دەپ ئىسىم قويدى. سەئىد مۇھەممەت مىرزا ۋە سۇلتان ئېلى مىرزا، بىكچەك ۋە پىشكە مىرزىلار ۋە توبرە نۇيغۇتلار ئەنجاندا ئىدى. بۇلار نۇرغۇن مۇڭغۇل ۋە باشقا جىنىس ئادەملەرنى توپلاپ بىرلىشىپ، جانبىك سۇلتاننى قوغلاپ چىقىرىپ، سۇلتان سەئىدخانغا كىشى ئەۋەتىپ تەكلىپ قىلدى. سۇلتان سەئىدخان قاسىمخاننىڭ قېشىغا زىيارەتكە باردى. بۇ چاغدا قازاقنىڭ خانلىغى قاسىمخانغا نۆۋەت يەتكەن ئىدى. قاسىمخان شەۋكەتلىك پادىشا بولۇپ، جوجىخاندىن كېيىن ھېچبىرخان قاسىمخاندىن دۆلەتلەك ئابرۇيلۇق بولمىغان ئىدى. مەسلەن : ئۇنىڭ ئەسكىرى مىڭ مىڭدىن 1.00.000 بىر مىليۇندىن ئارتۇق ئىدى. قاسىمخان سۇلتان سەئىدخانغا ناھايتى ياخشى ھۆرمەت بىلەن ئالدىغا چىقىپ مۇئامىلە قىلدى. 0.216214 3, :0311 13:16, : 06003667
|
20180426 19:38:32 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىبېيجىڭلىقلارنىڭ ئىچىدە كۈنجۈت قىيامىنى ياخشى كۆرمەيدىغىنى يوق. سۆز تىۋىشىدىنلا، ئۇلارنىڭ كۈنجۈت قىيامىنى ئىچ ـ ئىچىدىن ياخشى كۆرىدىغانلىقىنى ھېس قىلىسىز. ئۇلارنىڭ بۇ خىل ياخشى كۆرۈشى قان قېنىغا سىڭىپ كەتكەن، ھەقىقىي، چوڭقۇر ياخشى كۆرۈش بولۇپ، يول بويىدىكى كىچىك ئاشپۇزۇللارنىڭ كۈنجۈت قىيامى بىلەن ھەرگىزمۇ سېلىشتۇرغىلى بولمايدۇ. خۇددى چېن شاۋچىڭ يۇمىلاق ئۈستەل دېگەن پىروگراممىسىدا: بېيجىڭلىقلارنىڭ بىرەر نەرسىگە قارىتا ياخشى يامان دەپ باھا بېرىشى ئۇلارنىڭ يېمەكلىكلەرگە بەرگەن باھاسىدا ناھايىتى ئېنىق ئىپادىلىنىدۇ، مەسىلەن، لۈداگۈئېر، دوۋجىئېر. ئۇلارنىڭ ئېر قوشۇمچىسى بىلەن تەلەپپۇز قىلغىنى بىر قەدەر ناچارلىرىنى كۆرسىتىدىغان بولۇپ، كۈنجۈت قىيامى، يەنى. جىماجىياڭ دېگەن سۆزىدە ئېر قوشۇمچىسى يوق، بۇ دېگەنلىك تەمىنىڭ ھەقىقەتەن ياخشىلىقىنى بىلدۈرىدۇ.بېيجىڭلىقلار بىر ئاي ئۆردەك كاۋىپى، دورا دەرمەكتە پىشۇرۇلغان يىمەكلىك، گۆرۈچ تامىقى يېمىسىسمۇ بولىدۇ. ئەمما، بىر ھەپتە كۈنجۈت قىيامى يېمىسە ھەرگىز تۇرالمايدۇ.تاڭ تېخى يورۇمىغان ۋاقىتتىلا، بېيجىڭلىقلارنىڭ بىر كۈنلۈك ئۈچ ۋاق تامىقى كۈنجۈت قىيامى بىلەن تەييارلىنىش ھالىتىگە كىرىدۇ. بىر قاچا ھورى چىقىپ تۇرغان ئىسسىق تاماققا بىر قوشۇق كۈنجۈت قىيامى ئارىلاشتۇرۇپ، ئاستا ئاستا سۈمۈرۈپ ئىچىلىدىغان ناشتىلىق؛ بىر قاچا سوغۇق سۇدىن ئۆتكۈزۈپ تەييارلانغان چۆپكە كۈنجۈت قىيامى ئارىلاشتۇرۇپ، تەمىنىڭ مەززىلىكلىكىدىن كىشىنى مەست قىلىدىغان چۈشلۈك تاماق؛ قاراڭغۇ چۈشكەندە، يەل قازان شورپىسى گۆشى، چۆكىگە قىستۇرۇلغان يېمەكلىكنى شورپىغا سېلىپ نەچچە ئارىلاشتۇرغاندىن كېيىن، قاچىدىكى كۈنجۈت قىيامىغا تەككۈزۈپ يېيىش، خۇددىي لاۋشى ئېيتقاندەك: ئۇ ھايۋانات، ئۆسۈملۈك ۋە باشقا يېمەكلىكلەرنىڭ ئۆز ئارا قوشۇلىشىنىڭ جەۋھىرى!، ھاياتلىقتىكى ئىناقلىقنى ئەكس ئەتتۈرگەن كەچلىك تاماق.بېيجىڭلىقلار قانداق بولۇپ كۈنجۈت قىيامىنى ياخشى كۆرۈپ قالغان؟ بۇ مەسىلىدە، كۈنجۈت قىيامىنىڭ ئوبراز ۋەكىلى لاۋشى ئەپەندىنىڭ پىكىر قىلىش ھوقۇقى ئەڭ چوڭ. ئىقتىسادىي شارائىتىمىز ناچار ۋاقىتلاردا، بىر ئائىلىدە بىر نوپۇسقا پەقەت ئىككى سەر كۈنجۈت قىيامى بېرىلىدىغان بولۇپ، ئەگەر مال قىس بولۇش ئەھۋالى يۈز بېرىپ قالسا، ھەرگىز سېتىۋالغىلى بولمايتتى. بۇ ئەھۋال لاۋشى ئەپەندىنى قاتتىق جىددىيلەشتۈرگەن بولۇپ، ئۇ بىۋاسىتە مەركەزگە خەت يېزىپ، بېيجىڭلىقلارنىڭ يازدا كۈنجۈت قىيامىدىن ئايرىلالمايدىغانلىقى، ھۆكۈمەتنىڭ كۈنجۈت قىيامى قىس بولۇش مەسىلىسىنى ھەل قىلىپ بېرىشىنى ئۈمىد قىلىدىغانلىقىنى ئېيتقان ئىدى. ئۇزۇن ئۆتمەي، بېيجىڭنىڭ ماي تۇز سېتىلىدىغان دۇكىنىدا كۈنجۈت قىيامى بار بولدى. شۇنىڭ بىلەن بېيجىڭلىقلار مەززىلىك كۈنجۈت قىيامى چۆپى يېيەلەيدىغان بولدى.ياخشى كۈنجۈت قىيامى قانداق بولىدۇ؟ ئەگەر سىز كونا بېيجىڭلىقلاردىن سورىسىڭىز، ئۇلار چوقۇم، كۆكتات بازىرىغا بېرىپ، كۈنجۈت قىيامىنىڭ مەززىلىك پۇرىقىغا ئەگىشىپ مېڭىڭ، دەپ جاۋاب بېرىشى مۇمكىن. ئاق كۈنجۈتنى ئېزىشتە يارغۇنچاق ئىشلىتىلىدىغان بولۇپ، ھەر بىر كۈنجۈت قىيامى ياساش ئۆيىدە چوقۇم كۈنجۈت يېغى قوشۇپ سېتىلىدۇ، كۈنجت يېغى كۈنجۈتنىڭ ئىككىنچى قېتىملىق پىشىقلاپ ئىشلىنىش جەريانى.كونا بېيجىڭلىقلارنىڭ نەزىرىدە بىر بوتۇلكا ئېسىل كۈنجۈت قىيامىنىڭ ئۆلچىمى مۇنداق:1 پۇراق جەھەتتىن. بۇرنىڭىزغا قويۇق كۈنجۈت قىيامى پۇرىقى گۈپۈلدەپ ئۇرۇلىدۇ، رەڭگى قەھۋە رەڭلىك بولۇپ، بىۋاسىتە تېتىغاندا چوقۇم ئاچچىقراق، كۈچلۈك، باشقا ھېچقانداق ماددىلار ئارلاشتۇرۇلمىغان تەمدە بولىدۇ، بۇ ساپ ئىكەنلىكىنى بىلدۈرىدۇ.2 كۈنجۈت يارغۇنچاقتا پىششىقلاپ ئىشلىنىدۇ. يېنىدا يارغۇنچاقتا تارتىلغان كۈنجۈت يېغى تەڭ سېتىلىدۇ. بۇ ئۆلچەملىك ئىكەنلىكىنى بىلدۈرىدۇ.3 بېيجىڭدا ئىشلەپچىقىرىلغان، تارىخى ئۇزۇن، ئەۋلاتتىن ئەۋلاتقا داۋاملىشىپ كەلگەن بولىشى كېرەك.سېتىۋېلىپ كېلىنگەن كۈنجۈت قىياملىرى ساپ كۈنجۈت قىيامى بولۇپ، تەمى ئاچچىقراق، بىۋاسىتە يېيىشكە بولمايدۇ. سۇ بىلەن ئېرىتىپ، تۇز ۋە باشقا خۇرۇچلار بىلەن تەڭشىلىدۇ. تۇنجى قېتىم بېيجىڭلىقلارنىڭ كۈنجۈت قىيامى ئېرىتكەن ھالىتىنى كۆرگىنىڭىزدە، ئۇلاردا بىر خىل ھۈنەرۋەن روھىنى كۆرىسىز. ئۇلار سىزگە كۈنجۈت قىيامىنى قانداق ئېرىتىشنى ئۆگىتىپ قويىدۇ.سېتىۋېلىپ ئېلىپ كەلگەن كۈنجۈت قىيامىدىن ئىككى ئۈچ قوشۇقنى قاچىغا ئېلىپ، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئازراق تۇز ئارلاشتۇرۇپ، ئاندىن چوكا ياكى قوشۇق بىلەن ئارلاشتۇرىلىدۇ. بىر تەرەپتىن ئىچىگە ئاستا ئاستا سوۋۇتۇلغان قاياقسۇنى قۇيۇپ، چوكا بىلەن سائەت ئىستىرىلكىسىنىڭ يۆنىلىشىدە توختىماي ئايلاندۇرىدۇ. ياخشى كۈنجۈت قىيامى ئازراق سۇ قۇيسا تېخىمۇ قويۇلۇپ كېتىدۇ. بۇنىڭدىن ئەنسىرەشنىڭ ھاجىتى يوق، بۇ سىز سېتىۋالغان كۈنجۈت قىيامىنىڭ ھېچقانداق ئارلاشما ماددا قوشۇلمىغان ساپ قىيام ئىكەنلىكىنى بىلدۈرىدۇ. شۇڭا، داۋاملىق سۇ قۇيۇپ، داۋاملىق ئارلاشتۇرىسىز.بۇ كۈنجۈت قىيامى بىلەن قاتمۇ قات ئورىۋېلىنغان شەھەردە، كۈنجۈت قىيامى خۇددى بارلىق كىشىلەرنىڭ قايغۇ ھەسرىتى ۋە خۇشاللىقلىرىغا ئوخشاش، بېيجىڭلىقلارنىڭ قان قېنىغا سىڭىپ كەتكەن.
|
پرەمەرمينيستر وتستاۆكاعا ءوتىنىش بەرەتىنىن مالىمدەدى21 تامىز 09:16ريم. قازاقپارات يتاليانىڭ پرەمەرءمينيسترى دجۋزەپپە كونتە سەيسەنبى كۇنى كەشقۇرىم وتستاۆكاعا كەتەتىنى جونىندە ءمالىم ەتتى.ول مۇنداي مالىمدەمەنى كواليتسيالىق ۇكىمەتكە سەنىمسىزدىك ءبىلدىرۋ تۋرالى ليگا بيلەۋشى پارتياسىنىڭ ءوتىنىمحات جولداۋ شەشىمىنەن كەيىن جاسادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات كە سىلتەمە جاساپ.دجۋزەپپە كونتە ليگانىڭ اراڭداتۋىنان تۋىنداعان ساياسي تارتىپسىزدىك ماسەلەلەرى بويىنشا پارلامەنت مۇشەلەرىنە قاراتا سويلەگەن سوزىندە پرەزيدەنت سەردجو ماتتارەللاعا وتستاۆكاعا كەتۋ تۋرالى ءوتىنىش تۇسىرەتىنىن جەتكىزدى.ءوز كەزەگىندە يتاليا باسشىسى مەرزىمىنەن بۇرىن سايلاۋ وتكىزۋدىڭ قاجەتتىلىگىن نەمەسە جاڭا بيلەۋشى كواليتسيانى قۇرۋ تۋرالى شەشۋى تيىستىگى اتاپ وتىلەدى.يتاليانىڭ پرەمەرءمينيسترى قالىپتاسقان جاعدايعا ىشكى ىستەر ءمينيسترى ماتتەو سالۆينيدى ايىپتادى. سالۆيني ءوز مۇددەلەرىن جانە ءوز پارتياسىنىڭ مۇددەلەرىن كوزدەيتىنىن كورسەتتى. ونىڭ شەشىمدەرى ەل ءۇشىن اۋقىمدى قاۋىپ تۋدىرىپ وتىر، دەدى ول.دجۋزەپپە كونتە 12 كۇن بۇرىن كواليتسيانى دارمەنسىز دەپ اتاپ، مەرزىمىنەن تىس سايلاۋ وتكىزۋ قاجەتتىگى تۋرالى ايتقان ءى ءى م باسشىسىنىڭ ءىسارەكەتتەرىن اقىلعا قونىمسىز دەپ مالىمدەدى. بۇل ەلدى ساياسي تۇراقسىزدىقتىڭ شىرماۋىنا جانە قارجىلىق تۇراقسىزدىققا الىپ كەلۋى مۇمكىن، دەدى ول.
|
قىتايدىڭ قۋلىعىنا قۇرىق بويلامايدى46 ءسوز 4425 8 پىكىر 11 قاڭتار, 2019 ساعات 12:35تاريحتان بىلەمىز ءھام سول ەلدە تۋىپءوستىم. وزگەنىڭ كوزىن بايلاۋدا، ساياسي قۋلىققا كەلگەندە بۇلار الدارىنا جان سالعان ەمەس. وعان كوممۋنيستەردىڭ زالىمدىعى مەن ايارلىعىن، راحىمسىزدىعى مەن دىنسىزدىگىن قوسىڭىز.قىتايدىڭ كوممۋنيستىك بيلىگى وزدەرىنە قارىزدار نەمەسە ەكونوميكالىقتاۋەلدى بايلانىسى بار 12 ەلدىڭ ەلشىلىك وكىلدەرىن، جۋرناليستەرىن شاقىرىپ، الدىن الا دايىندالىپ قويعان بىرنەشە ساياسي تاربيەلەۋ ورتالىقتارىن ەمىنەركىن ارالاتىپتى.الىستان ىزدەمەياق، ءوزىم تانيتىن نەمەسە تۋىستىق بايلانىسى بىرنەشە ادامنىڭ سول ورتالىقتا ولگەنىن، سۇيەگىنە ساراپتاما جاساتپاق تۇگىلى جاقىندارىنا كورسەتپەي جەرلەتكەنىن بىلەمىن.سوڭعى جىلدارى ولاردا قىتاي ارمانى دەگەن ءسوز ءجيى ايتىلاتىن بولدى.ءار ەلدىڭ، ءار ۇلتتىڭ ءوز ارمانى بار. قۇقىقتىق، دەموكراتيالىق، شىنايى تاۋەلسىز، بەيبىت ەل قۇرساق دەگەن قازاق ەلىنىڭ دە اسقاق مۇراتى بار.ال قىتاي ارمانى تۋرالى ايتساق تاڭدى تاڭعا جالعاپ لەكتسيا جاساۋعا بولادى. ءوز ىشىندە جانە سىرتقى ءالسىز كورشى مەملەكەتتەرگە جۇرگىزىپ وتىرعان ساياساتىنا قاراپاق، ءوز ءىشىن ءبىرتۇتاس قىتايلاستىرۋ، ماڭىنداعى شاعىن ەلدەردى قارجىلىق تاۋەلدىلىككە بۇلجىتپاي بايلاپ، بىرتىندەپ وتارلاپ الۋ ەكەنى ءسال ساۋاتى بار كەز كەلگەن ادامعا ايان.بۇدان 3 مىڭ جىل بۇرىنعى تەرريتورياسى ۇلى قورعاننىڭ ىشىندە عانا، شاعىن اۋماقتا بولعان قىتايدىڭ قازىرگى كولەمىن قاراپ كورىڭىز. عاسىرلىق ەسەپكە شاقساق، شەكاراسىن مولشەرمەن ءار جىل سايىن ءبىر شاقىرىمعا كەڭەيتىپ وتىرعانىن كورۋگە بولادى.قىتايعا جياڭ زى مين باسشىلىق ەتكەن داۋىردە قازاق ەلى قىتايمەن شەكارانى زاڭ جۇزىندە، قۇجاتتىق نەگىزدە انىق بەلگىلەدى. حالىقارالىق كارتاعا نىقتاپ سىزدى. بۇنى ساياسي ءىرى جەڭىس دەپ اتار ەدىم.جاراتۋشى نەسىپ ەتىپ، تاۋاريح سىيعا تارتاقن، ەكى ءىرى ەلدىڭ ورتاسىنان بۇيىرعان ءبىزدىڭ اتاقونىسىمىز ءوز ۇرپاقتارىمىزعا عانا قالۋى ءتيىس.سانىمىز 30 ميلليونعا جەتسە، ساناسى اشىق، جىگەرى بەكەم، نامىسى اسقاق بالالارىمىز كوبەيسە، ءبىزدىڭ قازاق كۇن سونگەنشە سونبەيدى!ۇلاربەك دالەيۇلىنىڭ پاراقشاسىنانقانات بىرلىكۇلى 11900
|
بالىلارغا بىر مىنۇت ۋاقىت بېرىڭ20180704 12:05:50 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىبالىلارنىڭ ئاتائانىنىڭ گېپىگە قۇلاق سالماي جاھىللىق قىلىپ تۇرىۋالىدىغان ئىشى توغرىلىق گەپ بولۇنغاندا بىرى دوستىغا شۇنداق دېگەن:ئايالىم بىلەن سودا ساراينى ئايلىنىۋېتىپ، ئۈچتۆت ياشلار چامىسىدىكى بىر ئوغۇل بالىنىڭ ئويۇنچۇقلارغا قاراپ كۆزى قىيمىغان ھالدا ئۇيانبۇيان مېڭىپ يۈرگەنلىكىنى كۆرۈپ قالدۇق. ئانىسى بىرقانچە قېتىم تارتىشتۇرۇپ ماڭغان بولسىمۇ، بالا داجىپ ماڭماي تۇرۇۋالدى، دادىسىنىڭ ئاچچىقى كېلىپ، بالىنى بېرىپلا ئۈچ شاپىلاق ئۇرۇۋەتتى. بالا قاتتىق يىغلاپ كەتتى، بىراق يەنىلا ماڭغىلى ئۇنىماي تۇرۇۋالدى. يولدا بىر ئائىلىدىكى ئۈچ ئەۋلاد كىشىلەرنى ئۇچراتتۇق. قىزچاق ھېرىپ ھالىدىن كەتتىمۇ زوڭزىيىپ ئولتۇرۋېلىپ ماڭغىلى ئۇنىمايۋاتاتى، ئانىسى، مومىسى ئۇنىڭغا قانچىلىق ۋاقىرسىمۇ، يالۋۇرسىمۇ، بىر قەدەممۇ مېڭىشقا ئۈنىمىدى، بۇ چاغدا چوڭلارمۇ بالىغا قاراپ ماڭماي تۇرۇشتى، شۇنىڭ بىلەن ئىككى تەرەپتە تىركىشىش ھالىتى شەكىللەندى. ئايالىم ماڭا: ئۇلار بالىغا بىر مىنۇت ۋاقىت بەرگە بولسا، ھەمە ئىشلار ھەل بولاتتى دېدى. ئوغلۇم كىچىك ۋاقتىدا قوشنىلارنىڭ ئۆيىدە تازا خوشال ئويناۋاقتاندا، چاقىرساق پەقەتلا چىققىلى ئۇنىمىدۇ. ئايالىم ئۇنىڭ بېشىنى سىلاپ تۇرۇپ: كەچ بولۇپ كەتتى، قوزام، ئارام ئالىدىغان ۋاقىت بولدى، يەنە بىر مىنۇت ئوينىۋېلىپ ماڭايلى بولامدۇ؟ دېگەندە ئانىسىنىڭ ئۇنىڭغا ۋاقىت بەرگەنلىكىنى كۆرۈپ، يەنە جاھىللىق قىلىشقا خىجىل بولۇپ ئۆيگە يېنىپ چىققانئىدى.ئەمەلىيەتتە، بالىلار بىر مىنۇتنىڭ قانچىلىك ئۇزۇن ۋاقىت ئىكەنلىكىنى ئانچە چۈشىنىپ كەتمەيدۇ، بىراق ئاغزاكى كېلىشىم تۈزۈلۈپ بولغاندىن كېيىن، بالىنىڭ ساددا غۇرۇرى، تۇغما ۋەدىسىدە تۇرۇش تۇيغۇسى ياۋاشلىق بىلەن گەپ ئاڭلاشقا مەجبۇر قىلىدۇ. چوڭلار بىر مىنۇت توشتى دېگەن چاغدا، ئۇلار ناھايىتى ئاڭلىق ھالدا قوللىرىدكى ئىشلىرىنى قويۇپ، رازىمەنلىك بىلەن چوڭلارغا ئەگشىپ ماڭىدۇ، بۇ چاغدا ھەر ئىككى تەرەپ خوشال بولىدۇ.بالىلار ئوينىغىلى چىققاندا قىزغىنلىقى قايناپ تاشقان ھالەتتە بولىدۇ، ئەما ۋاقىت ئۇزارغانچە ئۇلارمۇ ھېرىپ قالىدۇ. ئۇلار چوڭلارنىڭمۇ ھارغانلىقى، قانچىلىق قىينىلىۋاتقانلىقى بىلەن كارى يوق، پەقەت ئۆزىنىڭ ئىرادىسى بويىچە ئۆزىنى ئۇلارغا كۆتۈرگۈزىدۇ. بۇنداق چاغدا بىز بالىلارنى بىر مىنۇت مېڭىشقا رىغبەتلەندۈرۈپ، ئۆزىمىز بىر مىنۇت كۆتۈرۈپ ماڭساق، ھەر ئىككى تەرەپ خوشاللىققا چۆمىدۇ. بالىنىڭ ئاكتىپچانلىقىنىمۇ قوزغاپ، ئۆزىمىزنىڭ يۈكىنىمۇ يېنىكلەتسەك، بۇنىڭ خوشال بولمايدىغان نېمىسى بار؟ئەگەر ياخشىياماننى ئايرىماي، بىر تەرەپلىمە ھالدا بالىنىڭ تەلىپىنى رەت قىلىۋەرسەك، بالىغا ئازراق ئىمكانىيەت قويۇپ قويمىساق، بالا يۈزى چۈشۈپ كەتكەندەك ھېس قىلىپ، ئۇلاردا بىزارلىق خاھىشى ۋە قارشىلىشىش كەيپىياتى پەيدا بولۇپ، چوڭلارنىڭ بۇيرۇق نى ئىجرا قىلىشىغا قەتئىي ئۇنىماي، چوڭلار بىلەن قارشىلىشىدۇ. مەيلى قايسى ۋاقىت، قانداق ئورۇندا بولۇشىدىن قەتئىينەزەر، چوقۇم بالىلار بىلەن كېلىشىۋېلىڭ، بىر مىنۇت ۋاقىت بېرىڭ، ئۇلارنىڭ غورۇرى بىلەن كۆڭلى ئەمىن تاپسۇن، كۈلكە سادالىرى ئىچىدە ئىشلارنى تېخىمۇ تەلكۈكۈس، تېخىمۇ تولۇق ئورۇنلىسۇن.
|
ديپلوماتيا جولباسشىسى ميحايل ەسەناليەۆ22 تامىز 2019, 10:54 1329 0 سىرتقى ساياسات تۇركىستان گازەتىنىڭ اۆتورلارى1928 جىلدىڭ 15 قىركۇيەگىندە رەسەيدىڭ ساراتوۆ وبلىسىندا قازاق ديپلوماتياسىنىڭ جارىق جۇلدىزى بولعان ميحايل ەسەناليەۆ دۇنيەگە كەلدى. تۇلعانىڭ قازاق ديپلوماتياسىنىڭ قارىشتاپ دامۋىنا سىڭىرگەن ەڭبەگى زور.ميحايل ەسەناليەۆ كوكپ وك جانىنداعى ساراتوۆ زاڭ مەكتەبىنىڭ سىرتتاي ءبولىمىن تامامداعان. 19451950 جىلدارى حالىق سوتىندا حاتشى جانە سوت ورىنداۋشىسى بولىپ قىزمەت ەتەدى. 19521954 جىلدارى ءماسكەۋدەگى ورتالىق كومسومول مەكتەبىندە ءبىلىم الادى. ال 19551961 جىلعا دەيىن قازاقستاندا حاتشىلىق قىزمەت ىستەپ، كەيىننەن 19611964 جىلدارى ءماسكەۋدەگى قوعامدىق عىلىمدار اكادەمياسىنىڭ اسپيرانتى بولىپ، فيلوسوفيادان ديسسەرتاتسيالىق جۇمىسىن قورعايدى. 1964 جىلى قازاقستانعا قايتا ورالىپ، 69 جىلعا دەيىن قازاقستان كوممۋنيستىك پارتياسى الماتى قالالىق كوميتەتىنىڭ ەكىنشى حاتشىسى بولادى. 1969 جىلدان 1981 جىلعا دەيىن قازاقستان كوممۋنيستىك پارتياسى مادەنيەت ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولادى. ال 1981دەن 1989 جىلعا دەيىن قازاق كسر سىرتقى ىستەر ءمينيسترى بولادى. اتالعان لاۋازىمدا ەسەناليەۆتىڭ بىلىكتى ديپلومات رەتىندەگى قىرى ەرەكشە تانىلادى. ميحايل يۆانوۆيچ ءوزىنىڭ ديپلومات رەتىندە قالىپتاسۋى، ەل دامۋىندا ديپلوماتتاردىڭ ەرەكشە ءرولىن باياندايتىن، ءوزىنىڭ قىزىق پەن جاۋاپكەرشىلىككە تولى قىزمەت پەن ءومىر جولىنداعى ساتتەرى تۋرالى سيپاتتايتىن التى كىتاپتىڭ اۆتورى. كەڭەس وداعى دەلەگاتسياسى قۇرامىندا ول بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ سەسسياسىنا قاتىسىپ، ۇيىمنىڭ جالپى وتىرىسىنا بىرنەشە رەت ات سالىسادى.كسر وداق كەڭەسى جوعارى پرەزيدۋمىنىڭ جارلىعىمەن ميحايل ەسەناليەۆكە ءبىرىنشى كلاستى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشى اتتى ديپلوماتيالىق رانگ بەرىلەدى. سەگىز جىل قازاق كسر سىرتقى ىستەر ءمينيسترى بولعان ول ۇزاق ۋاقىت قازاقستان رەسپۋبليكاسى سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ەرەكشە تاپسىرمالار بويىنشا ەلشىسى لاۋازىمىندا بولدى.ەسەناليەۆ قىزمەت اتقارعان ۋاقىتتا قازاق كسر ءسىم جاڭا عيماراتقا كوشىپ، كادرلىق ءوزگەرىستەر ورىن الدى: سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىندەگى بار ءبولىمدى كاسىبي ديپلوماتتار باسقاراتىن بولدى، ءبىر جىل ىشىندە ەسەناليەۆ تەحنيكالىق قىزمەتكەرلەردىڭ سانىن كوبەيتىپ، ءسىمءدى قىزمەتتىك كولىكپەن قامتاماسىز ەتىپ، ماماندار كولەمىن ۇلعايتا الدى.بارىنەن بۇرىن ميحايل ەسەناليەۆ ديپلوماتيالىق كادرلار دايىنداۋدا وراسان زور ەڭبەك ءسىڭىردى. ماسەلەن، ول قازاق ديپلوماتتارىن ۇزاق شەتەلدىك ءىسساپارلارعا اتتاندىرىپ، ءىستاجىريبە جيناقتاۋلارىنا مۇمكىندىك جاسادى. قازاقستاننان كەلگەن ديپلوماتتار ءۇندىستان، يەمەن، لاوس، اۋعانستان، ۆەتنام، يراكتاعى كەڭەس ەلشىلىكتەرىندە بىلىكتىلىكتەرىن كوتەرىپ، گەرمانيا، قىتاي، بولگاريا مەن سيريا جانە ت.ب ەلدەردە ءتاجىريبەدەن وتە الاتىن جاعدايعا جەتتى.ءوز ەستەلىكتەرىندە مينيستر سول تۇستا بار ماڭىزدى شەشىمدەر ماسكەۋدە قابىلداناتىن ەدى. سوندىقتان مينيستر لاۋازىمىنا تاعايىندالعاننان كەيىن رەسپۋبليكا ءۇشىن ديپلوماتيالىق كادرلاردى دايارلاۋ ماسەلەسىن كوتەردىم. كەڭەستىك ديپلوماتيالىق اكادەمياعا قوسىمشا ورىن ءبولۋ مۇمكىندىگىنە قول جەتتى، ءارى تىكەلەي، بۇرىن پارتيالىق ورگاندار ارقىلى عانا جۇزەگە اساتىن ەدى. بۇعان دەيىن قازاقستان ديپلوماتتاردى شەتەلگە ءىسساپارعا ءجىبەرىپ، تاجىريبە الماسۋعا اتتاندىرماعان، بۇل ءوز كەزەگىندە رەسپۋبليكانىڭ ءسىمدەگى مامانداردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋعا كەدەرگى كەلتىردى، دەپ جازادى.ءوزىنىڭ ديپلوماتيالىق كورەگەندىگى مەن ۇمتىلىسى ارقاسىندا ميحايل يۆانوۆيچ رەسپۋبليكالىق سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە جەڭىلدىك قاراستىرۋعا قول جەتكىزدى.وسىنداي جاۋاپكەرشىلىگى مول قىزمەتتى اتقارا ءجۇرىپ ميحايل ەسەناليەۆ زا سيلنىم دۋحوم، نەبوسكريوب نا يست ريۆەر، رازمىشلەنيا ۆسلۋح، شتريحي ك پورترەتام، زاپيسكي ديپلوماتا، نا گراني ەپوحا اتتى كىتاپتاردىڭ اۆتورى. سونداياق مەرزىمدى باسىلىمداردا ماقالالار جاريالاپ تۇردى. بۇگىندە يسيناليەۆتىڭ بۇل ەڭبەكتەرى جاس ديپلوماتتار ءۇشىن تاپتىرماس وقۋ قۇرالى سانالادى.بۇدان وزگە جۇلدىزى جارىق ديپلومات تۋراسىندا م.ي.ەسەناليەۆتىڭ تاڭداۋلى ەڭبەكتەرى، و چەم گوۆوريات اۆتوگرافى، حاكيم. ميحايل يۆانوۆيچ. ماكە، ميحايل يسيناليەۆ پوليتيك ي ديپلومات سىندى كىتاپتاردا ءومىرى مەن قىزمەتى تۋرالى پىكىرلەر جارىق كوردى.سانالى عۇمىرىن ءمامىلەگەرلىك قىزمەتكە ارناپ، وتاندىق ديپلوماتيانىڭ دامۋىنا اۋىز تولتىرىپ ايتارلىق ۇلەس قوسقان ميحايل يۆانوۆيچ ەسەناليەۆ ەڭبەك قىزىل تۋ وردەنىمەن، قۇرمەت وردەنىمەن، حالىقتار دوستىعى وردەنىمەن ماراپاتتالدى.فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، جاس ديپلوماتتارعا ۇستاز بولا بىلگەن بىلىكتى ديپلومات ميحايل ەسەناليەۆتىڭ ەسىمى قازاق ديپلوماتيا تاريحىندا ماڭگى جاڭعىرا بەرەرى حاق.ولجاس بەركىنباەۆ، جۋرناليستتەگتەر ميحايل ەسەناليەۆبۇگىن, 22:03 كومەديانى جاڭارتۋعا شەشىم قابىلداندى: ساشا بارون قازاقستاندىقتارعا ۇندەۋ جاسادى
|
ءبىزدىڭ شەنەۋنىك 9779 17 پىكىر 24 اقپان, 2021 ساعات 15:26وتكەن اپتادا ەكى بىردەي وبلىس اكىمى الەۋمەتتىك جەلىدە قىزۋ تالقىعا ءتۇستى. ول ەكەۋى دە الپىستان اسىپ، جەتپىسكە تاياعان اقساقال اكىمدەر. ەكەۋى دە كونە بيلىكتىڭ كونە كادرلارى. ەكەۋى دە بىرنەشە وبلىستى باسقارىپ، بىرنەشە مينيسترلىكتىڭ كرەسلوسىن توزدىرعان. ەكەۋىنىڭ دە جاسى قارايلاس ءبىرى 67دە، ءبىرى 68دە.ەڭ قىزىعى ۇقساستىقتارى كوپ ەكى اكىم ءبىر كۇندە كىشىگىرىم كۇتپەگەن وقيعاعا تاپ بولدى. زەينەت جاسىنان 5 جاس اسىپ كەتەن جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ 19 اقپاندا ەلگە ەسەپ بەرۋ جينالىسىن وتكىزدى. بەردىبەك مىرزا بيىك مىنبەردە كوسىلە سويلەپ تۇرعاندا تريبۋنادا ءىلۋلى تۇرعان ەلتاڭبا ەدەنگە قۇلاپ ءتۇستى. كوپتى كورگەن كونەكوز اكىم ەلدىكتىڭ سيمۆولى ەلتاڭبانى ەڭكەيىپ العانعا ەرىنگەن بولۋ كەرەك، كومەكشىلەرىنە الساڭدارشى انانى، دەپ جەكىپ تاستاپ، ءسوزىن جالعاي بەردى.ءدال سول كۇنى جىلى كابينەتتەن شىعىپ، اۋىل ارالاۋعا بەل بۋعان شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى دانيال احمەتوۆتى دە ءسال ىڭعايسىز جاعداي كۇتىپ تۇر ەكەن. سەمەي قالاسىنا قاراستى ابىرالى وڭىرىندەگى قاينار اۋىلىنا بارعان احمەتوۆ ەمحاناداعى ەسىگى سىنعان شكافقا تاپ بولدى. وبلىس اكىمى الگى ەمحانانى ارالاپ ءجۇرىپ، ەسىگى سىنعان شكافتان بولەك، سۋ اقپايتىن قولجۋعىش پەن وزگە دە ەسكىرگەن جيھازداردى كوردى. جەرگىلىكتى باسشىلاردى سىناعان بولدى.ەندى وسى ەكى وقيعانىڭ قانشا قاتىسى بار دەرسىز؟ ەڭ ۇلكەن بايلانىسى، ەكى اكىمنىڭ الدىندا قۇلاعان ەكى زات ەلدەگى جاعدايدىڭ توزعانىن كورسەتەتىن سەكىلدى. زات توزباسا، ەسكىرمەسە قۇلامايدى عوي. دەمەك، اكىمدەردىڭ كوزىنشە قۇلاپ جاتقان ەلتاڭبا مەن ەسىك مەملەكەتتىك مۇلىكتىڭ قاۋساپ توزعانىن كورسەتەدى. ءتىپتى مالمۇلىك عانا ەمەس، تۇتاس باسقارۋ جۇيەسىنىڭ ەسكىرگەنى انىق. وعان توزعان زاتتارعا كۋا بولعان قوس زەينەتكەر اكىم دالەل. زەينەت جاسىنان 45 جاس اسىپ كەتەن اكىمدەر، پايدالانۋ مەرزىمى اسىپ، سىنا باستاعان جيھازبەن قاتار ەل نازارىنا ىلىگىپ وتىر.ءسوز سوڭىندا ايتارىمىز، ءبىزدىڭ ەلدە جاسى الپىستان اسسا دا، لاۋازىمدى قىزمەتتەردەن كەتپەيتىن زەينەتكەر كادرلار از ەمەس. ءوزىنىڭ بەرەرى تاۋسىلعان، ەلگە بەرەرى بار جاستارعا جول اشپايتىن سول باسشىلار ەلدىڭ دامۋىنا كوپ پايدا تيگىزە الماسى انىق. سول ءۇشىن دە ەلدىڭ باسقارۋ جۇيەسى ەسكىردى، كادرلارى قارتايدى دەپ ءجيى ايتامىز. بۇرىننان ايتىلىپ كەلە جاتقان وسى سىنداردى وتكەن اپتاداعى ەكى وقيعا ەل ەسىنە قايتا سالدى...ءامىرجان قوسان 362اۋىت مۇقيبەك 300
|
تېرىگە پايدىلىق رىتسىپلار20150812 17:39:22 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىتېرىڭىزنى تېخىمۇ ئاق بولسۇن دېسىڭىز تۆۋەندىكىلەردىن پايدىلىنىپ كۆرۈڭ.1. كۈندە بىر ئىستاكان لىمون سۈيى ئېچىڭ، لىمون سۈيىنىڭ ئاشقازانئۈچەينى تازىلاش رولى بولۇپلا قالماستىن، يەنە تېرىنى ئاقارتىش ئۈنۈمىمۇ بولىدۇ.2. ئادەتتە ئۆيدە بولغان تەقدىردىمۇ، ئۇلتىرا بىنەپشە نۇر ۋە چىراقنىڭ يورۇقى تېرىنى مەلۇم دەرىجىدە زىيانغا ئۇچرىتىدۇ. شۇڭا بۇنىڭغىمۇ سەل قارىماسلىق ھەم چىڭقى چۈشلەردە ئىمكانقەدەر سىرتقا چىقىشتىن ساقلىنىش لازىم.3. ھەر كۈنى گىرىمىڭىزنى يۇيۇۋېتىپ ئۇخلاڭ، يۈزىڭىزدىكى گىرىم قالدۇقلىرى ھەرگىزمۇ قېلىپ قالمىسۇن.4. ھەر كۈنى ئەڭ ياخشىسى بەش خىلدىن ئارتۇق كۆكتات يېيىشنى ئادەتكە ئايلاندۇرۇڭ، ئۇنىڭدىن باشقا قايناقسۇنى كۆپرەك ئىچىپ بەرسىڭىز، بەدەندىكى زەھەرلىك ماددىلارنىڭ سىرتقا چىقىرىلىشىغا پايدىلىق.5. كەيپىياتىڭىزنى ياخشى بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلىڭ. كەلسەكەلمەس ئاچچىقلانماڭ.، چۈنكى ناچار مىجەز ئىممۇنىتېت كۈچىڭىزنى ئاجىزلاشتۇرۇپ، ئىچكى ئاجرالمىلارنى قالايمىقانلاشتۇرىۋېتىدۇ.6. تېرىڭىزنى تېخىمۇ ئاق بولسۇن دېسىڭىز، ئەڭ ياخشىسى كۆندۈزلۈك ۋە كېچىلىك دەپ ئايرىلىدىغان ئاقارتقۇچى بويۇملارنى ئىشلىتىڭ.7. ئۇخلاشتىن بۇرۇن بىر ئىستاكان سۈت ئىچىپ بەرسىڭىز ھەم بەدەندىكى زەھەرلىك ماددىلارنىڭ سىرتقا چىقىرىلىشىغا پايدىلىق، ھەم تېرىنىڭ ئاقىرىشىغا پايدىلىق.8. ياخشى كەيپىياتنى ساقلاش تېرىنى گۈزەللەشتۈرۈشتىكى مۇھىم ھەدەم. ھەر كۈنى، ھەر سائەت خوشال يۈرسىڭىز، ھۆسنىڭىزگە چەكسىز گۈزەللىك بەخش ئېتىدۇ. 9. تېرە فىزىيولوگىيەلىك دەۋردە تۇرغاندا، ئورگانىزم ناھايىتى ھارغىن ھالەتتە تۇرىدۇ. يۈز تېرىسى سارغىيىپ تاتىرىدۇ. بۇ ۋاقىتتا، سىزنىڭ ئەڭ مۇھىم ئىشىڭىز تېرىڭىزنىڭ يۈكىنى يېنىكلىتىش، ئۇپىنى قېلىن سۈرىۋالماڭ، تېرىڭىزنى يېتەرلىك ئارام ئالدۇرۇڭ.
|
بۇزۇپ ئالسام بولامدۇ؟ مۇسۇلمانلار تورىبۇزۇپ ئالسام بولامدۇ؟باش بەت پەتىۋالار نىكاھ نىكاھ يوللىغۇچى: مۇسۇلمانلار، ۋاقتى: 2009072522,424 قېتىم ئوقۇلدىمەن بىر ئىشقا يۇلقۇپ قالدىم: مەن بىر يىلنىڭ ئالدىدا توردا بىر ئايال بىلەن تۇنشۇپ قالغان. ئۇ ئايال مەندىن بىر ياش چوڭ، بىر بالسىمۇ بار. بىراق ئېرى كاپىركەن، يەنى خۇدا يوق دەيدىكەن ئاجرىشىپ كېتىڭ دىسەم بالام با يىتىم بۇلۇپ كىتىدۇ دەپ ئۇنمىدى بالىڭىزنى كىملە بولسا باشقىلار باقىدۇ دىسەم ئۇنى دىسەم بۇنى دەپ ئاجرىشىپ كىتىشكە ئۇنمىدى پەقەت مەن ئۇ ئايالنى ئالسام ئاندىن ئاجرىشىپ كىتدىكەن ئۇ ئايال بولسا بەشۋاخ ناماز ئۇقۇيدۇ ئەمدى سۇرسام ئەگەر ئاشۇ ئايالنى ئىرىدىن ئاجراشتۇرۇپ ئۆز نىكايىمغا ئالسام گۇناھ بۇلامدۇ، ساۋاپمۇ؟بۇرادەر! سەمىمىيىتىڭىزگە ئىشەنگەنلىكىم ئۈچۈن سوئالىڭىزغا جاۋاب بېرىمەن:سىزنىڭ بىر نامەھرەم ئايال بىلەن ئۇ دەرىجىدە مۇناسىۋەتلىشىشىڭىزنىڭ ئۆزى ناھايىتى چوڭ خاتالىقتۇر. ئۇ ئايالنىڭ ئېرى كاپىر بولسا، سىزنىڭ نېمە كارىڭىز؟بىر ئايالغا ئېرىڭىزدىن ئاجرىشىپ كېتىڭ دەپ ئەمر قىلىش ھوقۇقىنى سىزگە كىم بەردى؟ بىر ئايالنى تۇل، بىر بالىنى يېتىم قىلىشنىڭ نەقەدەر چوڭ گۇناھ ئىكەنلىكىنى بىلمەمسىز؟ ساۋاب تېپىش ئۈچۈن بىر ئايالنى ئېرىدىن ئاجراشتۇرۇپ ئېلىشتىن باشقا يول تاپالمىدىڭىزمۇ؟ يا سىزنىڭ ئەقلىڭىزدە بىر چاتاق بار، ياكى سىز ساددا مۇسۇلمانلارنىڭ دىنغا بولغان ھۆرمىتىدىن پايدىلىنىشنى ناھايىتى ئۇبدان بىلىدىكەنسىز!دىنىمىزدا، نىكاھلانماقچى بولغان مۇسۇلماننىڭ كاپىر بىلەن نىكاھلىنىشى توغرا ئەمەس. لېكىن نىكاھلىنىپ بولغان كاپىرلارنىڭ بىرى مۇسۇلمان بولسا، ئۇلارنىڭ ئاجرىشىپ كېتىشى كېرەك ئەمەس.ئەگەر ئاللاھنىڭ دىنىدا ئۇنداق بىر شەرت بولسا ئىدى، فىرئەۋن بىلەن ئايالى ئوتتۇرىسىدا، لۇت ئەلەيھىسسالام بىلەن ئايالى ئوتتۇرىسىدا نىكاھ بولمىغان بولاتتى.ئەگەر ئاللاھنىڭ دىنىدا ئۇنداق بىر شەرت بولسا ئىدى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئاياللىرى ئىمان ئېيتمىغان مۇسۇلمان ئەرلەرنى ئاياللىرىدىن، ئەرلىرى ئېيتمىغان مۇسۇلمان ئاياللارنى ئەرلىرىدىن ئاجرىشىپ كېتىشكە بۇيرۇغان بولاتتى.ئەگەر ئاللاھنىڭ دىنىدا ئۇنداق بىر شەرت بولسا ئىدى، كۈنىمىزدە ئىمان ئېيتماقچى بولۇپ كەلگەن بىر غەيرىيمۇسلىم مۇسۇلمان ئەمەس كىشىگە: ئىمان ئېيتسىڭىز، ئايالىڭىزدىن ياكى ئېرىڭىزدىن ئاجرىشىپ كېتىشىڭىز كېرەك دەپ، ئۇنى ئاگاھلاندۇشقا توغرا كېلەتتى ياكى: ئەر ـ خوتۇن ئىككىڭلار بىرلىكتە كېلىپ ئىمان ئېيتىڭلار، بولمىسا سىز يالغۇز ئىمان ئېيتالمايسىز دەپ ئۇنى ئىشىك ئالدىدىن قايتۇرۇۋېتىشكە توغرا كېلەتتى.ئۇ تەقدىردە ئىمان ئېيتماقچى بولغانلار: ئۇنداق بولسا، يەنى مۇسۇلمان بولسام ئائىلەم ۋەيران بولۇپ كېتىدىغان ئىش بولسا، مەن ھازىرچە مۇسۇلمان بولماي تۇرۇپ تۇراي دەپ ئىمان ئېيتىشتىن ۋاز كېچىشكەن بولاتتى.تارىخ بويىچە ئۆتكەن پەيغەمبەرلەرگە ئىمان كەلتۈرگەنلەر ئەر ـ خوتۇن بىرلىكتە كېلىپ ئىمان كەلتۈرگەن ئەمەس؛ ئىمان كەلتۈرگەنلىكى ئۈچۈن نىكاھى ئاجراپ كېتىپ، ئائىلىسى ۋەيران بولۇپ كەتكەنمۇ ئەمەس. بۇنى ئۇنتۇماسلىق كېرەك.شۇڭا سىز دەرھال تەۋبە قىلىڭ ۋە ئۇ ئايال بىلەن مۇناسىۋەتنى ئۈزۈڭ. ساۋاب تېپىشىڭىز ئۈچۈن ئەقىدىڭىز تۈزۈك، ئەمەل ـ ئىبادىتىڭىز ياخشى، ئەخلاقىڭىز گۈزەل، مۇئامىلىڭىز دۇرۇس بولسۇن. ئاللاھقا ئامانەت بولۇڭ!
|
ەلىمىزدەگى كوكسەركەنىڭ سۇبەسى سىرتقا ەكسپورتتالىپ جاتىر6 قاڭتار 20:46نۇر سۇلتان. قازاقپارات الماتى وبلىسىنىڭ الاكول اۋدانىندا بيىل بالىق وڭدەۋ زاۋىتى اشىلادى. مەكەمە قازىرگى ءوندىرىس ورنىنىڭ جانىنان قۇرىلماق. كوكسەركەنى قابىلداپ، سۇبەسىن ساتىلىمعا شىعاراتىن سەرىكتەستىكتىڭ جۇمىس ىستەي باستاعانىنا ءۇش جىل بولدى.وسى ۋاقىت ارالىعىندا كاسىپورىن باسشىلارى شەتەلدىكتەرمەن ارىپتەستىك بايلانىس ورناتىپ، ءونىمىن ەۋروپاعا ەكسپورتتاپ جاتىر. ءۇشارالداعى بالىق زاۋىتى تاۋلىگىنە 3 توننا كوكسەركەنىڭ سۇبەسىن شىعارادى.ءوندىرىس ورنى ەۋروستاندارت نەگىزىندە جۇمىس ىستەيدى. شيكىزات وڭدەۋدىڭ بىرنەشە ساتىسىنان ءوتىپ، توڭازتقىشتا قاتىرىلادى. سودان كەيىن قوراپقا سالىنىپ شەتەلگە جونەلتىلەدى.يرينا ونيشۋك، زاۋىتتىڭ وندىرىستىك ديرەكتورى: بالىق اۋلاۋ رۇقسات بەرىلگەننەن كەيىن ءبىزدىڭ جۇمىس قىزا تۇسەدى. ياعني ماۋسىم ايىنان باستاپ، جاڭا جىلعا دەيىن توقتامايمىز. وسى كەزدە قاجەت كولەمدەگى بالىقتى قابىلداپ ۇلگەرەمىز. سودان كەيىن وڭدەي باستايمىز. اۋدان تۇرعىندارىنىڭ 100 شاقتىسى وسىندا ەڭبەك ەتىپ جاتىر. جۇمىسشىلارعا ءتورت ۋاقىت تاماق تەگىن بەرىلەدى. ودان وزگە دە الەۋمەتتىك جەڭىلدىكتەر قاراستىرىلعان.الاكولدە كوكسەركە اۋلاۋعا تىيىم سالىنعان. سوندىقتان بالىق شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى زايسان كولىنەن جەتكىزىلەدى. قالىپتاسقان جاعدايعا قاراماستان كاسىپكەرلەر ءوندىرىسىن ءارتاراپتاندىرىپ، اۋقىمىن ۇلعايتپاق.تىلەۋبەك التىبايەۆ، زاۋىت ديرەكتورى: الاكولدىڭ بالىعىن وڭدەيتىن زاۋىت سالىپ جاتىرمىز. ول دا جاقىن كۇندەرى اشىلادى. مىنا وكۋن، سازان، كاراس، لەش وڭدەلمەي جاتىر عوي. تەك قاتىرىلىپ جىبەرىلەدى. سونى ۇقساتساق تاعى دا جۇمىس ورىندارى اشىلادى. زاۋىتتا بالىق سۇيەگىن ۇنتاقتاۋ ءىسى وندىرىستىك جولعا قويىلىپ وتىر. بولاشاقتا ودان مال ازىعىنا قاجەت قۇراما جەم شىعارىلاتىن بولادى.
|
8 جەلتوقسان 11:07تۇركىستان. قازاقپارات ورداباسى مەن ارىس اۋدانىندا مال ۇرلاپ كەلگەن ەكى ۇيىمداسقان قىلمىستىق توپ ۇستالدى.تۇرعىندارعا جالپى 18 ميلليون تەڭگە شىعىن كەلتىرىلگەن، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.بۇل تۋرالى تۇركىستان وبلىسى پوليسيا دەپارتامەنتى باستىعىنىڭ ورىنباسارى قۇرمانبەك ساحوۆ ايتىپ بەردى.ورداباسى اۋدانىندا مال ۇرلىعىمەن اينالىسقان 5 كۇدىكتىنى ۇستادىق. ياعني، قىلمىستى ۇيىمداستىرۋشى مەن سىبايلاستارى قولعا ءتۇستى. سونداي اق، جىلقى ەتىن ساتىپ الىپ وتىرعان ساتۋشى ايەل دە ۇستالدى، دەدى ق. ساحوۆ.كۇدىكتىلەردىڭ ءبىرى بۇرىن دا مال ۇرلاعانى ءۇشىن سوتتالعان شىمكەنت قالاسىنىڭ تۇرعىنى. ال قالعاندارى ءبىر بىرىنە تۋىس ورداباسى اۋدانىنىڭ تۇرعىندارى. قىلمىستىق توپ قۇنى 10,4 ميلليون بولاتىن 26 جىلقىنى ۇرلاعان. ولاردىڭ ءارقايسىسى ءوزىنىڭ اتقاراتىن ءرولىن ءبولىپ الىپ، جوسپارلى تۇردە ۇرلاعان جىلقىنى سويىپ، ەتىن بازارعا وتكىزىپ وتىرعان. ولاردان مالدى تاسىمالداعان گازەل كولىگى مەن 2 جىلقى تاركىلەنگەن. قازىرگى تاڭدا كۇدىكتىلەر قاماۋعا الىندى. ولارعا قاتىستى ق ر ق ك 1881بابى مال ۇرلىعى بويىنشا سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ امالدارى جۇرگىزىلىپ جاتىر.سونىمەن قاتار، ءدال وسىعان ۇقساس مال ۇرلىعىن جاساپ كەلگەن تاعى ءبىر ۇيىمداسقان قىلمىستىق توپ ارىس اۋدانىندا قولعا ءتۇستى.بۇل توپتىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى ءوزىنىڭ 2 سىبايلاسىمەن بىرگە جايىلىمعا بارىپ، جىلقىنى اتىپ الىپ وتىرعان. سول جەردە سويىپ، ەتىن ب م ۆ ماركالى كولىكتەرىنە سالىپ الىپ كەتكەن. سوسىن ونى اقشاعا ساتقان. تەكسەرۋ كەزىندە ۇستالعان 3 كۇدىكتى دە بۇرىن وسىنداي قىلمىسى ءۇشىن سوتتى بولعانى انىقتالدى. سونداي اق، كۇدىكتىلەردەن جىلقى ەتىن ساتىپ العان 2 ەر ادام قولعا ءتۇستى، دەدى قۇرمانبەك ساحوۆ.كۇدىكتىلەردىڭ ءبىرى شىمكەنت قالاسىنىڭ، ەكىنشىسى تۇركىستان وبلىسىنىڭ سايرام اۋدانىنىڭ تۇرعىندارى. ۇيىمداسقان قىلمىستىق توپ مۇشەلەرى جالپى 19 جىلقىنى ۇرلاپ، مال يەلەرىنە 7,6 ميلليون تەڭگە شىعىن كەلتىرگەن. اتالعان توپ مۇشەلەرىنەن ب م ۆ ماركالى جەڭىل كولىك پەن 16 كاليبرلى اڭشى مىلتىعى تاركىلەندى. بۇگىندە بۇل توپ مۇشەلەرى دە قاماۋعا الىندى. سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ امالدارى جۇرگىزىلىپ جاتىر.
|
قەنتلەر بىلبىلىك بىلوگىقەنت تۈرىدىكى ئوزۇقلۇقلار ئادەم بەدىنىدە پەيدا بولىدىغان ئېنېرگىيە ئومۇمىي مىقدارىنىڭ تەخمىنەن 6070 نى ئىگىلەيدىغان بولۇپ، ئادەم بەدىنىدىكى ئېنېرگىيىنىڭ ئەڭ مۇھىم كېلىش مەنبەسىدۇر.كاربونسۇ بىرىكمىلىرى ئادەم بەدىنىدىكى ماددا ئالمىشىش جەريانىدىكى گلۇكوزىغا ئايلىنىپ كېتىدىغانلىقىدىن، ئۇلار ئاددىيلا قىلىپ، قەنت تۈرىدىكى ئوزۇقلۇقلار دەپمۇ ئاتىلىدۇ. قەنت تۈرىدىكى ئوزۇقلۇقلار ئادەم بەدىنىدە پەيدا بولىدىغان ئېنېرگىيە ئومۇمىي مىقدارىنىڭ تەخمىنەن 6070 نى ئىگىلەيدىغان بولۇپ، ئادەم بەدىنىدىكى ئېنېرگىيىنىڭ ئەڭ مۇھىم كېلىش مەنبەسىدۇر. شۇنداقلا، ئۇ ھۈجەيرىلەرنى تەشكىل قىلىدىغان ئاساسلىق تەركىبلەرنىڭ بىرىدۇر.قەنتلەرنىڭ كېلىش مەنبەسىقەنتلەرقەنتلەر ئۆسۈملۈك تۈرىدىكى يېمەكلىكلەر تەركىبىدە، مەسىلەن: دانلىق زىرائەتلەر، مېۋە چېۋە، سەيكۆكتات ۋە پۇرچاق تەركىبىدە مول بولىدۇ. ھايۋانات تۈرىدىكى يېمەكلىكلەردىن تەركىبىدە قەنت كۆپ بولغىنى سۈت ۋە سۈت مەھسۇلاتلىرى، بۇلارنى مۇۋاپىق ئىستېمال قىلىپ بەرگەندە بەدەننىڭ ئېنېرگىيىگە بولغان ئېھتىياجىنى قاندۇرغىلى بولىدۇ.قەنتلەرقەنتلەر بىزنىڭ ئاساسلىق يېمەكلىكىمىز. بۇ خىل ماددىلارنىڭ سېللۇلوزىدىن باشقىلىرىنىڭ ھەممىسى ئاشقازان، ئۈچەيدە ھەزىم قىلىنىش ئارقىلىق گلۇكوزىغا ئايلىنىدۇ. گلۇكوزا قانغا كىرگەندىن كېيىن قان قەنتى بولۇپ شەكىللىنىدۇ. قان قەنتى بەدەننى بىۋاستە ئېنېرگىيە بىلەن تەمىنلەيدۇ ياكى قەنت مەنبەسى شەكلىدە جىگەر ۋە مۇسكۇللاردا ساقلىنىپ، زاپاس ئېنېرگىيە ھالىتىدە مەۋجۇت بولۇپ تۇرىدۇ. ئارتۇق مىقداردىكى قان قەنتى قەنت مەنبەسىنىڭ غەيرى مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇشى ئاستىدا مايغا ئايلىنىدۇ ياكى ئاقسىللار ئارقىلىق بەدەندە ساقلىنىپ، ئورگانىزملارغا ئېنېرگىيە يېتىشمىگەندە، ئۇلارنى ئېنېرگىيە بىلەن تەمىنلەيدۇ.قەنتلەرنى قۇبۇل قىلىش جەھەتتە ساقلىنىۋاتقان مەسىلىلەر1. قەنتلەرنى قۇبۇل قىلىش بەك كۆپ بولۇش، ئېنېرگىيە كۆرسەتكۈچىدىن ئېشىپ كېتىشھازىرقى دەۋىردىكى كىشىلەر داۋاملىق تويغىچە غىزالانماقتا. زور كۆپ ساندىكى كىشىلەر پىششىقلاپ ئىشلەنگەن گۈرۈچ ۋە ئۇندا ياسالغان يېمەكلىكلەرنى، بولۇپمۇ بەزى كىشىلەر تاتلىق نەرسىلەرنى، قەنتگېزەكلەرنى يېيىشكە ھەم تاتلىق ئىچىملىكلەرنى ئىچىشكە ئامراق بولغاچقا، ئۇلارنىڭ بەدىنىگە سۈمۈرۈلىدىغان ئېنېرگىيىنىڭ مىقدارى زور دەرىجىدە ئېشىپ كېتىپ ئاسانلا سەمرىپ كېتىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. سېمىزلىك بولسا، دىئابىتقەنت سېيىش، يۈرەك مېڭە قان تومۇر كېسەللىكلىرى، راك ھەم تېخىمۇ كۆپ كېسەللىكلەرنىڭ كېلىپ چىقىشىدىكى سەۋەبتۇر.2 سېللۇلوزا كەملىكتىن، دۆلەتمەنلەر كېسىلى پەيدا بولۇشكىشىلەر پىششىقلاپ ئىشلەنگەن گۈرۈچ ۋە ئۇندا ئېتىلگەن يېيىشلىك بولغان تاماقلار بىلەن غىزالىنىشقا ئامراق بولۇپ، بېخىل ئىنچىكىلىك بىلەن پىششىقلاپ ئىشلەنگەن يېمەكلىكلەر تەركىبىدىكى سېللۇلوزا تەبئىيلېكىنى يوقاتقان بولىدۇ ھەم ئۇلار ئۆز ئىچىگە ئالغان مېنېرال ماددىلار ۋە ۋېتامىنلار ئىنتايىن ئاز بولىدۇ. ئۇزۇن مەزگىلگىچە بېخىل يېمەكلىكلەرنى ئىستېمال قىلغاندا، تەن ساغلاملىقىغا ئىنتايىن پايدىسىز بولۇپ، ھەتتا ھەرخىل كېسەللەرنىڭ پەيدا بولۇشىغا سەۋەب بولىدۇ. يېقىنقى 20 يىل مابەينىدە سېمىزلىك، دىئابېت، يۈرەك، مېڭە قان تومۇر كېسەللىكلىرى ۋە راك كېسەللىكلىرى دۆلىتىمىزدە كۈندىن كۈنگە كۆپەيمەكتە. بۇ يېمەكلىك تەركىبىدىكى سېللۇلوزانىڭ قۇبۇل قىلىنىشىنىڭ تەڭپۇڭ بولماسلىقى بىلەن زىچ مۇناسىۋەتلىكتۇر.كۆرۈلىشى : 331745 قېتىم
|
بابالار ۇستاعان بايراقتار قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ رەسمي سايتى . ەلارنا دۇنيەدەگى ەڭ ۇلكەن قازاق ءتىلدى امبەباب ينفورماتسيا ارناسى ءتۇرى: قازاقستان مۇفتيات جاڭالىقتارىجولدانعان ۋاقىتى: 11:15 20200603 : :..2020060331737بابالار ۇستاعان بايراقتار قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ رەسمي سايتىسۇيىنباي ارونۇلىنىڭ ءبورىلى مەنىڭ بايراعىم. ءبورىلى بايراق كوتەرسە، قوزىپ كەتەر قايداعىم دەپ جىرلايتىنى بار. التى الاشتىڭ ابىلايدىڭ اق تۋىنىڭ استىنا بىرىككەنىن دە بىلەمىز.ودان بەرىدە سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ الاش تۋى استىندا، كۇن سونگەنشە سونبەيمىز دەپ ۇرانداتتى. وسىعان قاراعاندا، قازاق تاريحىندا ءتۇرلىتۇرلى تۋدىڭ بولعانى انىق. اتابابالار ۇستاعان ءبىزدىڭ بايراقتار قانداي بولعان? ەندەشە، كوك تۋعا دەيىنگى كوپ تۋدى ەسكە تۇسىرەيىك.قازاقتىڭ ەجەلگى تۋلارىندا نەگىزىنەن ءۇش بەلگى بولعان. ولار: ايداھار، كوك ءبورى جانە ايجۇلدىز. ايداھاردىڭ سۋرەتى توتەمدىك بەلگى رەتىندە سارماتتار مەن عۇنداردىڭ بايراعىندا بولىپتى. ساقتاردىڭ تۋىندا دا ءتۇرلى جانۋارلاردىڭ بەينەسى بولعانىن بۇگىنگى تاريحشىلار ايتىپ ءجۇر. كۇندىز وتىرمادىم، ءتۇن ۇيىقتامادىم، قىزىل قانىمدى توكتىم، قارا تەرىمدى اعىزدىم، تۇركى ۇرپاعى ءۇشىن دەپ كەلەتىن كۇلتەگىن مەن تونىكوك داۋىرىندەگى تۋدا كوك ءبورىنىڭ باسى بەينەلەنگەن. تۋدىڭ دا ءتۇسى كوك بولىپتى. ءبىر اڭىزدا عۇندار تۇركىلەر ءوزىنىڭ كۇنشىعىستاعى كورشى ەلىنەن قاتتى جەڭىلىس تاۋىپ، تەگىس قىرىلاتىنى ايتىلادى. جاۋ اسكەرى تەك ءبىر ءسابيدى عانا ولتىرمەي، تاستاپ كەتەدى. بالانى كوك ءبورى قاناتتاندىرادى. مىنە، سول بالادان عۇندار مەن تۇركىلەر تاراعان ەكەنمىس. تۇركىنىڭ العاشقى كوسەمى اشينا ورداسىنىڭ قاقپاسىنا ءبورىنىڭ سۋرەتى بار تۋ بايلاپتى. مىنە، سودان بەرى ءبورىلى بايراق تۇركى ۇرپاعى سيمۆولىنا اينالدى.بىر دەرەكتەردە قاراحاندار داۋىرىندە قىزعىش قوڭىر رەڭدەگى تۋ ۇستاعانى، وعان جەبەنىڭ، تاراقتىڭ سۋرەتىن سالعانى جايلى جازىلعان. الايدا قاراحاننىڭ ۇلى ۋىز وعىز حان ءبورل بايراقتى التىننان قۇيدىرىپ ساقتاعان ەكەن. وسى ءبورىلى بايراق پا، الدە كەيىنگى شىققان كوشىرمەلەرى مە، ەرميتاجدا تۇرعان ءبورىنىڭ باسى بەينەلەنگەن ءبىر تۋ استاناداعى مۇراجايعا اكەلىندى. الايدا ءسۇيىنباي جىرعا قوسقان ءبورىلى بايراق كوك تۇرىكتەرگە ءتان ەمەس بولۋى مۇمكىن. بالكىم وسى بايراقتىڭ كەيىنگى ۇلگىسى شىعار، بۇل ءبورىلى بايراق شاپىراشتى باتىرعا تيەسىلى بولعان ەكەن. مۇنى ءبورلى بايراق كوتەرسە، جوقتى جونىپ تابامىز، ءبورلى بايراق استىندا، تۋ ءتۇسىرىپ، جاۋ العان، شاپىراشتى باتىر بابامىز دەپ ءسۇيىنبايدىڭ ءوزى دە راستايدى.تاريحشى بەرەكەت كارىباەۆتىڭ ايتۋىنشا، التىن وردا، اق وردا داۋىرىندە تۋىمىزدىڭ ءتۇسى اق بولىپتى. تۋدا شىڭعىس اۋلەتىنىڭ تاڭباسى تاراقتىڭ جانە جارتى ايدىڭ بەلگىسى بەينەلەنگەن ەكەن. نجەلينو دۋلتسەرت دەگەن يتاليان كارتوگرافى 1339 جىلى قۇراستىرعان كارتاسىندا التىن وردانىڭ تۋى دەپ ءدال وسى تۋدى كورسەتكەن. 1375 جىلى ابراام كرەسكەس قۇراستىرعان كاتالاندىق اتلاستا دا وسى بايراقتىڭ سۋرەتى بار.ال قازاق حاندىعىنىڭ تۋى قانداي بولعان? ۆيكيپەديادان ىزدەر بولساق، قازاق حاندىعىنىڭ بايراعى دەپ اق تۋدى ەمەس، كوك تۋدى كورسەتىپ قويىپتى. قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى تويلانادى دەگەن كۇننەن باستاپ ينتەرنەتتە وسى تۋدىڭ سۋرەتى قاپتاپ كەتتى. بايراقتىڭ ورتاسىندا شەكسىزدىكتى بىلدىرەتىن بەلگى جوڭعارلاردىڭ ويۋى دەگەن دەرەك بار، شەتىندە بەسبۇرىشتى ءۇش جۇلدىز بەينەلەنگەن. قازاقتىڭ نە سەمانتيكاسىنا نە گەرالديكاسىنا كەلمەيدى. الايدا بايراقتاعى ءۇش جۇلدىزدى قازاقتىڭ ءۇش ءجۇزى دەپ ءتۇسىندىرىپ جۇرگەندەر بار ەكەن. الكەي مارعۇلان كەزىندە قازاق حاندارى كوتەرگەن جالاۋدىڭ ءتۇسى قىزىل بولعانىن، شەتىندە ءۇش، توعىز قۇيرىق بايلانعانىن، ورتاسىندا تورە تاڭباسى كەستەلەنگەنىن جازعان. ال تاريحشىلار كەرەي مەن جانىبەكتىڭ شىڭعىس حاننىڭ تۋىن قازاق حاندىعىنىڭ بايراعى ەتىپ كوتەرگەنىن جازىپ ءجۇر. سوندىقتان ينتەرنەتتە جۇرگەن قازاق حاندىعىنىڭ تۋى دەگەن ءۇش جۇلدىزدى كوك بايراق ويدان شىعارىلعان نارسە بولۋى مۇمكىن. تاريحتا تەك ءامىر تەمىردىڭ عانا اسپان تۇستەس تۋ ۇستاعانى جايلى دەرەك بار.ەشبىر تاريحشىنىڭ كىتابىندا الگىندەگى كوك تۋ تۋرالى مالىمەت جوق. ەسەسىنە قىزىل، جاسىل، اق تۋلاردىڭ بولعانى ايتىلادى. ورىس حان زامانىندا قازاق دالاسىندا وسى ءۇش ءتۇستى بايراق كەڭ تارالعان. ساراي حاندارى قىزىل تۋ، شاعاتاي اۋلەتى اق تۋ، ۇگەدەي اۋلەتى كوك تۋمەن دارالانعان دەسەدى. ورىس حاننىڭ قىزىل تۋىن كەيىن ەسىم، تاۋكە، بولات، ابىلمامبەت حاندار مەملەكەتتىك تۋ ەتىپ بەكىتىپتى. كەيبىر دەرەكتەردە ابىلايدىڭ جاسىل تۋ ۇستاعانى ايتىلادى. حاننىڭ نەمەرەسى كەنەسارىنىڭ دا بايراعىنىڭ ءتۇسى جاسىل بولعان كورىنەدى.ال امانگەلدى باتىر اتاسى يمان باتىردان قالعان الاشۇبار تۋدى توبەسىنە كوتەرگەن. بۇل جايلى احمەت بايتۇرسىنۇلى مۇسىلماننىڭ ۇرانى شۇبار الا تۋ الدىڭ دەپ جىرلايدى. شاكارىم قاجى قۇدايبەردىۇلى دا قازاقتا شۇبار الا تۋ بولعاندىعىن ايتقان. سوعان قاراعاندا، قازاق تاريحىندا شۇبار الا تۋدىڭ قاسيەتى مول بولعانعا ۇقسايدى. شۇبار الا تۋ اسىرەسە ۇلتازاتتىق كوتەرىلىستەر كوسەمدەرىنىڭ نەگىزگى نىشانىنا اينالدى.قازاقتا اق تۋ كوتەرۋ ءداستۇرى بۇرىننان بار. دەشتى قىپشاقتىڭ دا تۋى اق بولعان دەسەدى. ولاردىڭ ۇعىمىندا اق ءتۇس تازالىقتىڭ، ادىلدىكتىڭ نىشانى. قازاق حاندىعىندا ءار حاننىڭ، ءتىپتى ءار باتىردىڭ جەكە بايراعى بولعان ەكەن. تاريحي قۇجاتتاردان قاراكەرەي قابانباي، قانجىعالى بوگەنباي، شاقشاقۇلى جانىبەك باتىرلاردىڭ ءوز تۋى بولعانىن بىلەمىز. قابانبايدىڭ، وسپان باتىردىڭ بايراقتارىنىڭ ءتۇسى اق ەكەن. ابىلاي حاننىڭ دا جاۋىنگەرلەردى ەرلىك پەن ورلىككە باستاعان تۋىنىڭ ءتۇسى اق بولىپتى. حان بايراعى ۇزىندىعى ءۇش قۇلاش نايزاعا ساپتالىپتى. بيىكتىگى 150، ەنى 70 سانتيمەتر بولاتىن اق بايراق ەكەنىن جازىپ ءجۇر تاريحشىلار. ابىلاي زامانىنداعى تۋ 1930 جىلعا دەيىن ارىس قالاسى ماڭىنداعى حان قورعان مەكەنىندە ساقتالىپ كەلگەن دەگەن دەرەك بار.حالقىمىز يسلام دىنىمەن قاۋىشقان كەزدە تۋىمىزدىڭ ءتۇسى جاسىل بولعان. الاشوردا ۇكىمەتىنىڭ دە تۋىنىڭ ءتۇسى جاسىل. سۇلتانماحمۇتتىڭ الاش تۋى استىندا، كۇن سونگەنشە سونبەيمىز! ەندى الاشتى ەشكىمنىڭ، قورلىعىنا بەرمەيمىز! دەگەن زارىندا بۇكىل الاش قايراتكەرلەرىنىڭ جانايقايى جاتقانداي سەزىلەدى. سارىارقا گازەتىنىڭ 1918 جىلعى 22 قاڭتارىنداعى سانىندا: دەكابردىڭ 12 كۇنى، ءتۇس اۋا، ساعات 3تە دۇنيەگە الاش اۆتونومياسى كەلىپ، ازان شاقىرىلىپ ات قويىلدى. التى الاش بالاسىنىڭ باسىنا اق وردا تىگىلىپ، الاش تۋى كوتەرىلدى جاساسىن الاش اۆتونومياسى! دەگەن ءالىمحان ەرمەكوۆتىڭ رۋحتى جولدارى بار. وسى ماقالادا ايتىلعان الاش تۋى تۋرالى ايتساق. جاسىل بايراقتىڭ جوعارى جاعىندا توتە جازۋىمەن جاساسىن الاش اۆتونومياسى! دەگەن ۇران بار. ال ورتاڭعى بولىگىندە ارابشا جازىلعان ءلايلاھا يللاللاھ، مۋحاممادۋر راسۋلۋللاھ، ياعني اللادان باسقا ءتاڭىر جوق، مۇحاممەد ونىڭ ەلشىسى دەگەن كاليما جازىلىپتى. وكىنىشكە قاراي، الاشوردا وكىمەتىنىڭ تۋى ۇزاق كوتەرىلمەدى. 19171920 جىلدارى تۋى جەلبىرەگەن الاش اۆتونومياسىن كەڭەس وكىمەتى كۇشپەن تاراتىپ، قازاقتى قان قاقساتتى. سوڭىندا، وسى ۇكىمەتتى قۇرۋعا اتسالىسقان ۇلت زيالىلارىن قۋعىنداپ، اتۋ جازاسىن كەستى. وسىلايشا، قازاق بالاسىنا الاش تۋى استىنا بىرىگۋدىڭ باقىتى ءناسىپ بولمادى. ءبىر قۋانارلىعى، ارىستارىمىزدىڭ ۇكىلى ۇمىتىندەي بولعان سول جاسىل تۋ ءالى دە بار ەكەن. الاشتىڭ تۋى قازىرگى كۇنى باتىس قازاقستان وبلىسى سىرىم اۋدانى جىمپيتى كەنتىندەگى سىرىم داتۇلى اتىنداعى مۋزەيدىڭ الاش زالىندا ساقتاۋلى تۇر. تۇركىستان اۆتونومياسىنىڭ تۋى قويۋ قىزىل بولعان ەكەن. بۇل بايراق ەكى رەت وزگەرتىلگەن. بىرىنشىسىندە، بۇرىشىندا توتە جازۋمەن، كيريلليتسامەن اسسر، ەكىنشىسىندە تسسر دەپ جازىلعان.سوۆەت زامانىندا كوگىمىزدە جەتپىس جىل بويى قىزىل تۋ جەلبىرەدى. قىزىل تۋ دا قازاققا جات ەمەس. التىن وردا بيلەۋشىسى ورىس حاننان قالعان قىزىل تۋ عاسىردا ەسىم حاننىڭ تۇسىندا كوگىمىزدە جەلبىرەگەن ەكەن. سول تۋ قايتا ورالىپ، 19371940، 19401953، 19531991 جىلدارى رامىزىمىزگە اينالدى. ءۇش رەت اۋىستىرىلعان بۇل تۋدىڭ جيەگىندە وراق پەن بالعا، ورتاسىندا كوك سىزىق، لاتىن جانە كيريلليتسامەن جازىلعان قازاق كسر دەگەن جازۋ بولدى. قىزىل تۋ قازاقتىڭ دا ماقتانىشى دەۋگە بولادى. ويتكەنى 1945 جىلدىڭ 30 ساۋىرىندە فاشيستىك گەرمانيانىڭ جەڭىلىسىنىڭ ايعاعى رەتىندە قازاقتىڭ ۇلى، باتىر تۇلعاسى راقىمجان قوشقارباەۆ رەيحستاگتىڭ ۇشار باسىنا تۋ تىككەن بولاتىن. بۇگىندە قازاق باتىرىنىڭ قولىمەن گەرمانيا استاناسىنا تىگىلگەن سول جەڭىس تۋى قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى مۋزەيىندە ساقتاۋلى تۇر.تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزگەن سوڭ قازاقستان ءوزىنىڭ كوك تۋىن كوتەردى. ءيا، 1992 جىلدىڭ 4 ماۋسىمىندا قازىرگى كوك بايراعىمىز مەملەكەتتىك تۋ بولىپ جاريالاندى. العاشقىدا تۋعا كونكۋرس جاريالاعان كەزدە 600 ادامنان 1200 تۋدىڭ ۇلگىسى كەلگەن ەكەن. سونىڭ ىشىنەن شاكەن نيازبەكوۆ اتامىز دايىنداعان تۋ تاڭدالىپ الىندى. بۇگىندە سول كوك تۋىمىز كوگىمىزدە جەلبىرەپ تۇر. توبەڭنەن ەلدىك نۇرىن تۇرعان قۇيىپ، ومىردە ەش نارسە جوق تۋدان بيىك! دەپ اقىن نەسىپبەك ايتۇلى جىرلاعانداي، تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ايعاعىنداي ۇلتتىق تۋىمىز ماڭگىلىككە جەلبىرەي بەرگەي!قمدب عالامتورمەن جۇمىس سەكتورىنىڭ مەڭگەرۋشىسىكەلۋ قاينارى: :...?161192593تاڭجارىقتان تاراعان تۇي 16 كۇنقىز 43 كۇنتولعاۋ 43 كۇنتاۋعا باردىق 43 كۇنقازاقتىڭ ىدىستارى 43 كۇنادامعا تاڭ قالامىن 43 كۇنقورقام 43 كۇنكەرمەلى توبە 48 كۇنقازاقتىڭ 1001 ەرتەگىسى 69 كۇنبيلىككە جەتسەڭ ءادىل بو 70 كۇنورازا سىرى 70 كۇنكوكجيەك 77 كۇنقىزاي انا 79 كۇنءبىر ۋىس توپىراق 79 كۇن 79 كۇنتۋعان جەر ، ىلە ، كۇنەس 79 كۇنقازاق، ساعان كۇن تۋدى، 79 كۇنءبىراز ءسوز قازاقتىڭ ءت 82 كۇنالارنا تۋرالى 189 كۇنتۇڭعىش رەت ءتىل فورۋمى 193 كۇنزورلىق زومبىلىقسىز بال 447 كۇنقازاق ءتىلى جازۋىن لاتى 518 كۇنۇلت الدىندا قالدى ونىڭ 520 كۇنسايكەستىرگىش تۋرالى 527 كۇنءووش... شە... شە... اڭ 557 كۇنقيانات اينالىپ كەلە مە؟ 559 كۇنمەنىڭ ساعىنىشىم 1261 كۇندومبىرا بىلىمدەرى 1263 كۇناز عۇمىردا سىيلاسى 1263 كۇنءومىر 1263 كۇنقازاقستاندا ەنەرگيا ءون 2 مينوتقازاقستاندا كۆيدان ءول 5 مينوتالەكسەي تسوي كوروناۆيرۋ 5 مينوتكارانتين تالاپتارىن بۇز 6 مينوتجۇڭگو كوممۋنيستىك پارتي 6 مينوتمال شارۋاشىلىق رايوندار 6 مينوتقازاقستاندا ءبىر تاۋلىك 6 مينوتشىمكەنتتە بۇگىنگە دەيىن 8 مينوتقازاقستانداعى جاڭا كارا 8 مينوت5 شىلدەدەن باستاپ 14 كۇ 11 مينوتونلاين فورماتىندا تۇڭعى 11 مينوتقدكبق تەڭگەلىك دەپوزيتت 14 مينوت70 مىڭعا جۋىق دارىدارم 14 مينوتبۇۇ مەن قازاقستاننىڭ سە 16 مينوتءماجىلىس دەپۋتاتى: ايما 16 مينوتجەدەل جاردەم قىزمەتتەرى 17 مينوتقازاق ەلى كوروناۆيرۋستى 20 مينوتسوڭعى تاۋلىكتە كوروناۆي 23 مينوتجاڭا داۋىردەگى پارتيانى 26 مينوتدومبىرا وقۋ قۇرالى تا 26 مينوتورنەكتى سۋرەتتى تاڭداپ، 26 مينوتاۋلا شارۋاشىلىعىن دامىت 26 مينوتپنەۆمونيا ءورشىپ تۇر. ت 26 مينوتەلباسى كوروناۆيرۋستان ج 26 مينوتۇشاقتا تەمەكى شەككەن اي 26 مينوتقازاقستاندا تاۋلىگىنە 6 26 مينوتءيزرايلدىڭ بەدەلدى گازە 26 مينوتستانسيامىز ورتالىق تەلە 26 مينوتشاندۇڭ ولكەسىنىڭ قاشقا 26 مينوتالدىڭعى شەپتە پارتياعا 26 مينوت
|
قاپشاعاي جولىندا اۆتوجارىس ۇيىمداستىرعان ەكى ازامات ۇستالدى26 ناۋرىز 23:05تالدىقورعان. قازاقپارات قاپشاعايدىڭ جولىندا اۆتوجارىس ۇيىمداستىرعان ەكى ازامات ۇستالدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.الماتى وبلىستىق پوليتسيا دەپارتامەنتى باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ مالىمەتىنشە، قاپشاعاي قالالىق پوليتسيا ءبولىمىنىڭ پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى جەرگىلىكتى جاريالانىمدارعا تالداۋ جاسادى. ولاردىڭ بىرىندەگى بەينەدە اۆتوجارىس باستاماشىلارى ءبىرىنىڭ جازىلۋشىلاردى تارتۋ ماقساتىندا ەلىمىزدە ەنگىزىلگەن توتەنشە جاعداي رەجيمىن ساقتاۋ تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىن، سونداي اق ءبىرقاتار جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن ورەسكەل بۇزعاندىعى بايقالدى.وقيعا اعىمداعى جىلدىڭ 24 ناۋرىزىندا ساعات 23.30 شاماسىندا الماتى قاپشاعاي تاس جولىندا ب م ۆ ماركالى ەكى اۆتوكولىك قۇرالدارىنىڭ قاتىسۋىمەن ورىن العان. كولىك جۇرگىزۋشىلەرى ءوزارا تەمىر تۇلپارلارىمەن جارىسقان. قازىرگى ۋاقىتتا ازاماتتاردىڭ جەكە تۇلعالارى انىقتالدى، ولار قاپشاعاي قالاسىنىڭ تۇرعىندارى بولىپ شىقتى.اتالعان دەرەك بويىنشا اكىمشىلىك قۇقىقبۇزۋشىلىق تۋرالى بىرنەشە حاتتاما تولتىرىلدى، اتاپ ايتقاندا ق ر ا ق ب ك 476 بابى توتەنشە جاعداي رەجيمىن بۇزۋ، 597بابىنىڭ 3بولىگى باسقا كولىك قۇرالدارىنىڭ جول جۇرىسىنە كەدەرگى كەلتىرۋگە اكەپ سوققان، كولىك قۇرالدارىن جولدىڭ ءجۇرۋ بولىگىندە توقتاتۋ نەمەسە توقتاپ تۇرۋ قاعيدالارىن بۇزۋ بويىنشا، دەدى قاپشاعاي ق پ ب باستىعى پوليتسيا مايورى مانات ايتمۇحانبەتوۆ. ۇستالعاندار جارىستارىنىڭ دۇرىس ارەكەت ەمەس ەكەندىگىن مويىندادى. اكىمشىلىك ءىس جۇرگىزۋ شەشىمىن قابىلداۋ ءۇشىن ءىس جاقىن ارادا سوتقا جىبەرىلەتىن بولادى.ءبىزدىڭ مىندەتىمىز قوعامدىق ءتارتىپتى ساقتاۋ جانە ازاماتتاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ. اسىرەسە ەلدەگى ەرەكشە جانە توتەنشە جاعداي كەزىندە. قازىرگى ۋاقىتتا ءبىز بارلىق ينتەرنەت رەسۋرستاردا ورنالاستىرىلعان بارلىق جاريالانىمدارعا مۇقيات تالداۋ جۇرگىزەمىز. بەلگىلەنگەن تالاپتارعا قايشى كەلەتىن ماتەريالدار بويىنشا زاڭناماعا سايكەس قاتاڭ شارالار قولدانىلۋدا، دەپ تولىقتىردى مايور ايتمۇحانبەتوۆ.
|
دادىسنى بۇلىغان ئوغۇل تەۋسىيلىك ئەسەر بەس بەس ئونۋېرسال تورىدادىسنى بۇلىغان ئوغۇل تەۋسىيلىك ئەسەر20150428 12:09:39 0400 مەزمۇن تۈرى: ئەدەبىي ھىكايە شئېرمەنبە: مىسرانىم، ئاپتۇر: ئالىمجان نەسىردىن ئۆزقۇتئاي قاراڭغۇسىدا يولىنى تەسىتە پەرق قىلىپ كېتۋاتقان قادىر ئاغېرىق ئازابىدا ئىڭىراپ ئۆيدە ياتقان قىزىنى دوختۇرخانىغا ئاپىرىش غېمىدە ئۆيگە قاراپ قەدىمنى تېزلەتتى.ئۇ نەچچە كۈنىدىن بېرى قىزىنى پۇل بولمغانلىق سەۋەبىدىن دوختۇرخانىغا ئاپىرالمىغان ئىدى. مانا بۈگۈن بىر كۈن ئۆچرەتتە تۇرۇپ تەستە تۇرالغۇ ئۆينى رەنىگە قويۇپ، پۇل مەسىلىنى ھەل قىلغانىدى.قادىر چوڭ كوچا دوقمۇشىدىن قايرىلغاندا ئالدىنى يوچۇن بىر كشى توستى.بۇ قوپال ئاۋازدىن ئاللىقانداق بىر شۇملۇقنى سەزگەن قادىرنىڭ يۈرىكى ئەنسىز سوقۇشقا باشلدى.يېنىڭىدىكى پۇلنى چىقار!مەن بۇلاڭچىغا يولقۇپتىمەندە، قانداق قىلسام بولار؟ دېگەن خىيالغا كەلگەن قادىرنىڭ كۆزى بۇلاڭچىنىڭ قولىدىكى ئاي قاراڭغۇسىدا سۇس پارقىراپ تۇرغان خەنجەرگە چۈشتى.يېنىمىدا پۇل يوق، دېدى ئۇ تترەڭگۈ ئاۋازدا.يالغان سۆزلمە، ھېلى بىكار پۇلىنى دەپ جېنىڭىدىن ئايىرىلسەن! بۇلاڭچى شۇنداق دېدىدە، قادىرنىڭ گېلىغا خەنجەرنى تىرىدى. قورقۇنۇشتىن ئېسنى يۇقاتقان قادىرنىڭ پۇتقولدا جان قالمىدى.مەن... مەن... مەندە راستىنلا پۇل يوق.تولا ۋالاقلىماي پۇلىنى چىقار! دېدى بولاڭچى خەنجەرنى قادىرنىڭ گېلغا كۈچەپ تىرەپ.مانا، پۇلىنىڭ ھەممىسى مۇشۇ، دېدى قادىر يانچۇقدىكى پۇللارنى ئېلىپ. قادىر قورقۇپ كەتكەن ئىدى. ئۇ يەنە يالغان سۆزلىسە بۇلاڭچىنىڭ ئۆزىنى ئۆلتۇرۋىتىدىغانلىقنى ھېس قىلغانىدى.بۇلاڭچى قادىرنىڭ تىتىرەپ تۇرغان قولىدىكى پۇلىنى چاققانلىق بىلەن ئالدىدە، قانداق تىز پەيدا بولغان بولسا شۇنداق تىز كۆزدىن غايىب بولدى. قادىر خۇددىي بىر قاباھەتلىك چۈش كۆرگەندەك تەستە ئېسىنى يىغىدىدە، دەرھال يېقىن ئەتراپتىكى ساقچىخانىغا دىلو مەلۇم قىلغلى يۇرۇپ كەتتى.ئۇ ئۆيگە كەلگىندە ئايالى قىزنىڭ بېشىدا پايپىتەك بولۇپ يۈرەتتى. قادىرنىڭ سۇلغۇن چىرايغا قاراپ يۈرىكى بىرەر شۇملۇقنى سەزگەن ئايالى ئېغىز ئاچىتى:نېمە بولدى قادىرئاخۇن؟ قەرىز ئالالمغان ئوخشىمامىسز؟قادىر ئېغىر ئۇھ تارتىۋەتكەندىن كېيىن بولغان ئەھۋالىنى ئايالىغا سۆزلەپ بەردى. قادىرنىڭ گەپلىرىنى ئاڭلغان ئايالى ئۇن سېلىپ يىغلاپ كەتتى.تاڭ ئاتتى. قادىر ئۇرۇقتۇققان، تونۇشبىلشلەردىن قەرىز ئېلىش مەقستىدە ناشتىمۇ قىلماستىن ئۆيىدىن چىقىتى. ئۇرۇقتۇققانلاردىن چوڭ ئارۇزئۈمىدلەرنى كۈتكەن قادىر بىر كۈن قاتىرىغان بولسىمۇ پۇل يوق ئىدى، بولسا بېرىپ تۇرغان بولاتتۇق. بانىكغا مۇددەتلىك قويۋىتىپتىكەنمىز. باشقلارغا قەرىز بېرىپ تۇرغانىدۇق دېگەندەك جاۋابلارغا ئېرىشپ مەيۇسلەنگەن ھالدا ئۆيگە قايىتىپ كەلدى. ئۇ ئويان ئويلاپبۇيان ئويلاپ مەدىكار ئشلەش قارارىغا كەلدى.ئەتىسى سەھەردە مەدىكار بازىرىغا بارغىنىدا تەلەيىلگە يارشا بىر خوجايىن ئۇنى ئون كۈنلۈك ئشقا ياللىدى. ئىش تېپلىغانىغا خۇشال بولغان قادىر قار تەرگە چۇمۇلۇپ ئشلەپ ئون كۈننى ئۆتكۈزدى.قادىرنىڭ قىلغان ئىشدىن رازى بولغان خوجايىن ئىش ھەققىنى ئاشۇرۇپ بەردى. قىزىنى دوختۇرخانىغا ئاپارغۇدەك پۇل تاپقان قادىر خۇشال ھالدا ئۆيگە قاراپ يول ئالدى.ئۇ ئۆيگە كەلگەندە نۇرغۇن ئادەملەرنىڭ ھويلىسدا تۇرغانلىقنى كۆردىدە،يۈرىكى بىر ئەنىسزلىكىنى سىزىپ ئۆيگە ئوقتەك ئېتلىپ كىردى. ئۆيدە ئايالى قىزىنى قۇچاقلاپ ھاز ئېچىپ يىغلاۋاتاتتى.ئۇ خۇلۇمخۇشنا، ئۇرۇقتۇققانلارنىڭ ياردىمىدە ئشلەپ تاپقان پۇلىنى سەرپ قىلىپ قىزىنى يەرلىكىدە قويدى.تاڭ سۇزۇلىدى. بىر كېچە تۇپراق بېىشدا تۈنىگەن قادىر ئۆيىگە قايىتىپ كەلىدى. ئۇ ئەمدى چاي ئېچەي دەپ تۇرۇشىغا ئىككى ساقچى ئۆيگە كىرىپ كەلدى.سىز قادىر بولامىسز؟شۇنداق، نېمە ئىش؟ دېدى قادىر ياشاڭغۇرغان كۆزلىرىنى ئۇۋلاپ.ئۆتكەندە پۇلىڭىزنى بولىغان بۇلاڭچى قولغا چۈشۇپتۇ. دەرھال بىز بىلەن شەھەرلىك جامائەت خەۋپسىزلىك ئىدارىسىگە كىرىپ جىنايەتچىنى تونۇپ بېرىڭ؟!ئۇ چاغدا جىنايەتچى يۇزنى نىقلابلۋالغان ئىكەن. مەن تونۇيالماسلىقىم مۇمكىن، دېدى قادىر شۇ چاغدىكى قاباھەتنى ئەسلەپ.شۇنداق بولسىمۇ بىز بىلەن بېرىپ تونۇپ بېقىڭ.قادىر ساقچىلار بىلەن شەھەرگە يۇرۇپ كەتتى.جىنايەتچىنى تونۇتۇش ئۆيگە ئېلىپ كىرىڭلار! دېدى ساقچى باشلىقى قول ئاستىدىكى بىر ساقچنى بۇيرۇپ. ئۇزۇن ئۆتمەي قولغا كويزا سېلىغان 25ياشلار چامىسىدىكى ساقالبۇرۇتلىرى ئۆسەكلەڭ كەلگەن، ئادەملىك سىياقنى يوقاتقان بىر جىنايەتچى ئەينەكلىك ئۆيگە ئېلىپ كىرىلدى. جىنايەتچىى بىر كېچە سوراق جەرياندا بارلىق جىنايەتلىرىنى تولۇق تاپشۇرغان بولسىمۇ ئۆزنىڭ يۇرتى، ئائىلىسىنى ئىقرار قىلىمغانىدى.قادىرئاخۇن، سېنچلاپ قاراپ باقسلا سىزنى بۇلىغان بۇلاڭچى شۇمۇ؟ دېدى ساقچى باشلىقى تونۇتۇش ئۆينىڭ ئالدىغا قادىرئاخۇننى ئېلىپ كېلىپ.قادىر سېىنچلاپ قارىدى. جىنايەتچىنىڭ ئۆسەڭلەڭ ساقالبۇرۇتلار ئاستىدىكى تونۇش چىراينى كۆرۈپ يۈرىكى : قارت قىلىپ قالدى. جىنايەتچى باشقا بىرى بولماستىن سەككىزئون يىلىنىڭ ئالدىدا يوقلاڭ ئىشلار سەۋەبىدىن ئۆزىدىن رەنجىپ ئۆيىدىن چىقىپ كەتكەن ۋاپاسىز ئوغلى مۇرات ئىدى...2013يىل 28مارت يەكەن
|
ئاياللارنىڭ سىزگە كۆڭلى بولسا، بۇ ئۈچ خىل كۆرسەتمە بىرىدۇ تۇرمۇش مەسلىھەتچىسى ئاشپەز تور بېكىتىئاياللارنىڭ سىزگە كۆڭلى بولسا، بۇ ئۈچ خىل كۆرسەتمە بىرىدۇئەرئاياللار مۇناسىۋىتىدە، ئەرلەرنىڭ ئەڭ قورقىدىغىنى ئاياللارنىڭ كۆڭلىدىكىنى بىلەلمەسلىك. ئايال كىشى ئىنىقلا سىزنى ياخشى كۆرۈپ قالغان، سىز بىلەن مۇھەببەتلەشكىسى بار بولسىمۇ، ئەمما سىز يەنە ھېچىنىمىنى ئۇقالماي يۈرىيسىز، ھەتتا ئاياللارنى قولغا كەلتۈرمەك بەك تەسكەن دەپ ئويلايسىز. شۇنىڭ ئۈچۈن، ئادەتتە مۇھەببەتلىشىشكىمۇ كاللا كىتىدىغان بولۇپ، ئەگەر سىز بۇ جەھەتتە تەپەككۇر قىلىپ ياخشى ئويلانمىسىڭىز، سىز باشلىنىشتىلا ئۇتتۇرۇپ قويىسىز. بۇنىڭغا قارىتا مەن تۆۋەندىكىدەك يەكۈننى خۇلاسىلاپ چىقتىم: ئەگەر ئاياللار سىزگە تۆۋەندىكىدەك ئۈچ خىل كۆرسەتمە بەرسە، ئۇنداقتا بۇ ئۇلارنىڭ سىزگە كۆڭلى بارلىقىنى چۈشەندۈرىدۇ.1. مىنىڭ ياسىنىشىم چىرايلىقمىكەن؟ سىز مەندەك قىزلارنى ياخشى كۆرەمسىز؟ئەگەر بىر ئايال كىشى سىزنى ياقتۇرۇپ قېلىپ، سىزگە كۆڭلى بار بولسا، ئۇنداقتا بۇ ئايال سىزنىڭ ئۇنىڭغا بولغان قارىشىڭىزغا ئالاھىدە ئىتىبار بىرىدۇ، بولۇپمۇ ئۆزىنىڭ سىزگە بەرگەن بىرىنچى تەسىراتىغا ئىنتايىن دىققەت قىلىدۇ. شۇنىڭ ئۈچۈن كۆپىنچە بۇنداق ۋاقىتلاردا سىزگە چوقۇم كۆرسەتمە بىرىدۇ؛ ئاياللار ئۆزلىكىدىن سىزدىن مىنىڭ ياسىنىشىم چىرايلىقمىكەن؟ سىز مەندەك قىزلارنى ياخشى كۆرەمسىز؟ دەپ سورايدۇ. ئەمىلىيەتتە ئاياللارنىڭ بۇ سۇئالى، سىزنىڭ جەزىملەشتۈرگەن جاۋابىڭىزغا ئىرىشىشىڭىزنى مەقسەت قىلغان بولۇپ، ئۇ سىزنىڭ ئۇنى ئىتراپ قىلىشىڭىزنى، سىز بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىنى تېخىمۇ چوڭقۇرلاشتۇرۇشنى ئويلىغان بولىدۇ.2. سىز مىنى ئۆيگە ئاپىرىپ قويالامسىز؟ ئۆيۈمدىكى لامپۇچكا كۆيۈپ كەتكەن، سىز ماڭا رىمونت قىلىپ بىرەلەسىزمۇ؟ئەگەر بىر ئايال كىشىنىڭ سىزگە كۆڭلى بار بولسا، ئۇنداقتا ئۇ ھەردائىم سىز بىلەن بىرگە تۇرۇشنى ئارزۇ قىلىدۇ، ھەتتا بەزىدە سىزنى كۆرەلمەي قالسا سىزنى سېغىنىپ كىتىدۇ. شۇڭلاشقا سىلەر بىللە ئۇچرىشىشقا چىققان ۋاقتىڭلاردا، ئۇ تەشەببۇسكارلىق بىلەن سىزگە كۆسەتمە بىرىپ، سىزگە مىنى ئۆيگە ئاپىرىپ قويالارسىزمۇ؟ ئۆيۈمدىكى لامپۇچكا بۇزۇلۇپ قالغان، سىز ياردەملىشىپ رىمونت قىلىشىپ بىرەلەسىزمۇ؟ دىگەندەك كۆرسەتمىلەرنى بىرىدۇ. بۇنداق ۋاقىتتا سىز ئۇنىڭ سىزگە كۆڭلى بارلىقى ھەققىدە كۆرسەتمە بىرىۋاتقانلىقىنى چۈشىنىپ يىتىشىڭىز كىرەك.3. مەندە كىنو بىلىتىدىن ئىككىسى بار ئىدى، ماڭا ھەمرا بولۇپ بىرگە بېرىشىپ بىرەلەمسىز؟ئەگەر ئايال كىشىنىڭ سىزگە كۆڭلى چۈشۈپ قالغان بولسا، ئۇ ئادەتتە سىزنىڭ ھەمراھ بولۇشىڭىزنى بەكمۇ ئارزۇ قىلىدۇ. بۇنداق ۋاقىتلاردا ئۇلار سىزگە چوقۇم كۆرسەتمە بىرىدۇ؛ مەسىلەن، مەن كىنو بىلىتىدىن ئىككىنى سېتىۋالغان، ماڭا ھەمرا بولۇپ كىنو كۆرۈشۈپ بىرەلەمسىز؟ دىگەندەك، ياكى مۇشۇنىڭغا ئوخشىشىپ كىتىدىغان ئەھۋاللار ئارقىلىق سىزگە كۆرسەتمە بىرىدۇ. بۇ ئۇنىڭ ئۆزىنىڭ سىزگە مۇھتاج ئىكەنلىكىنى، سىزنىڭ ھەمراھ بولۇشىڭىزنى ئويلىغانلىقىنى بىلدۈرۈپ قويۇش ئۈچۈندۇر.
|
رەسەيدە ءبىر تاۋلىكتە كوروناۆيرۋستى جۇقتىرعان 9 709 ادام انىقتالدىالەم 17 مامىر، 2020اۆستريا التى ەلمەن شەكاراسىن اشتىرفءتىڭ 85 وڭىرىندە كوروناۆيرۋستى جۇقتىرعان تاعى 9 709 ادام تىركەلدى. بۇل ەلدە بارلىعى 19 ۆيرۋسىن جۇقتىرعان 281 752 ادام انىقتالعان. جالپى 67 373 ادام جازىلىپ شىققان. 2 631 ادام اتالعان قاۋىپتى ۆيرۋستان كوز جۇمعان.يسپانيادا 2 ايدا كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنان ەڭ از ءولىمءجىتىم تىركەلدى 87 ادام.الەم بويىنشا كوروناۆيرۋستىڭ جاڭا ءتۇرىن جۇقتىرعانداردىڭ سانى 4 ملن 700 مىڭنان اسادى.312 مىڭ 317 ناۋقاس وسى ىندەتتىڭ قۇربانى بولدى. ال 1 ملن 800 مىڭنان استامى دەرتىنەن قۇلان تازا ايىعىپ شىقتى. ناۋقاستاردىڭ سانى بويىنشا العاشقى وندىقتا اقش، يسپانيا، رەسەي، ۇلىبريتانيا، برازياليا، يتاليا، فرانتسيا، گەرمانيا، تۇركيا مەن يران تۇر.دەسە دە سوڭعى كەزدەرى الەمدە تىركەلگەن جاڭا ناۋقاستاردىڭ سانى ازايۋدا.اۆسترياعا كوروناۆيرۋستى جۇقتىرماعانى تۋرالى سەرتيفيكاتتى ۇسىنباياق نەمەسە ءۇي كارانتينىندە وتىرماياق كىرۋگە بولادى.سونىمەن قاتار ۆەنگريامەن شەكارادا زاڭسىز كوشىقونمەن كۇرەسكە بايلانىستى باقىلاۋ ساقتالادى.بەلارۋستە تاعى 969 ادامنىڭ كوروناۆيرۋستى جۇقتىرعانى انىقتالدى.19دى جۇقتىرعانداردىڭ جالپى سانى 29 650 ادامدى قۇراپ وتىر. جالپى 9 932 ناۋقاس جازىلىپ شىققان. بۇعان قوسا، كوروناۆيرۋستان تاعى 5 ادام كوز جۇمعان. ال جالپى بۇل قاۋىپتى ىندەتتەن 165 ادام قايتىس بولعان.داعىستاندا 657 ادام اۋرۋحانادان تىس پنەۆمونيادان كوز جۇمدى، بۇل اۋرۋمەن 12،5 مىڭنان استام ادام سىرقاتتانعان.داعىستاننىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى بۇل ەلدە كوروناۆيرۋس پەن پنەۆمونيادان 40تان استام دارىگەردىڭ قايتىس بولعانىن حابارلادى.سونىمەن قاتار وپەراتيۆتىك شتاب مالىمەتتەرى بويىنشا، داعىستاندا كوروناۆيرۋستى 3 مىڭنان استام ادام جۇقتىرعان، ال ودان كوز جۇمعاندار سانى 29.
|
يۈننەندىكى گۈل بازارلىرى قىزىپ كەتتىمۇھەررىر: مەۋلۈدە ئابلىز مەنبە: تىيانشان تورى 20180211 15:4410فېۋرال، گۈل سودىگىرى خېرىدارلار زاكاز قىلغان گۈللەرنى تەييارلىماقتا.شىنخۇا تورى خەۋىرى: ئاشىقمەشۇقلار بايرىمى ۋە چاغاننىڭ يېتىپ كېلىشىگە ئەگىشىپ، يۈننەندىكى گۈللەرنى توپ ساتىدىغان بازارلار قىزىپ كەتتى. يېقىنقى يىللاردا، يۈننەن ئۆلكىسى گۈلچىلىك كەسپىنى زور كۈچ بىلەن تەرەققىي قىلدۇردى. ھازىرغىچە ئۆلكە بويىچە گۈل تېرىيدىغان، پىششىقلاپ ئىشلەيدىغان، يۆتكەيدىغان ۋە ساتىدىغان كارخانىلار 2000دىن، گۈلچىلىك بىلەن شۇغۇللانغۇچىلار بىر مىليوندىن، گۈلچىلىكتىن يارىتىلغان ئومۇمىي ئىشلەپچىقىرىش قىممىتى 40 تىرىليون يۈەندىن ئاشتى. يۈننەن گۈللىرىنىڭ مەملىكىتىمىزدىكى 70تىن ئارتۇق چوڭكىچىك بازاردا ئىگىلىگەن نىسبىتى 70تىن ئاشتى. ئۇنىڭدىن باشقا يەنە، 40تىن ئارتۇق دۆلەت ۋە رايونغا سېتىلىۋاتىدۇ.
|
ءووش... شە... شە... اڭگىمە . ەلارنا دۇنيەدەگى ەڭ ۇلكەن قازاق ءتىلدى امبەباب ينفورماتسيا ارناسى ءووش... شە... شە... اڭگىمەجولدانعان ۋاقىتى: 19:58 20181223ماقالا جولداۋشى: ماقالا اپتورى: ءووش... شە... شە... ءووش... شە... شە... ءووش... شە... شە... قۇرىپ قاپ پا تاكسي، باسقاسىن توقتاتىڭ. جوق! اۋەزوپساتبايوپ دەپ تۇرمىن مەن ساعان. ادەيى قات قىپ وتىر وڭباعاندار. كۇمپىپ شىعىپ جاتقان جوق پا مۇناي دەگەن. كەشە بار بەنزيندى بۇگىن جەر جۇتىپ پا ەكەن؟ قىمباتتاتا تۇسپەك قوي، كاززاپتار، جەبىرلەر، جالەپتەر! ءوو، شە... شە... قالاي تۇسەسىڭ ساباڭا؟ قالاي؟ دەپ ەكى قولىن بىردەي سەرمەپ، ەكىلەنىپ شاپشاڭداتا سويلەدى قىرما ساقال. اۋزىنان تۇكىرىگى شاشىراپ كەتتى. قازاقتىڭ باياعىدان بار ادەمى ءسوزى تۇرعاندا، قايداعى ءبىر پوپكورىم دەگەن شەتەلدىڭ سوزىنە جابىسىپ... جارايدى ونى قويالىق، اناۋ كوزى تۇزداي ماگازىنشى قاتىندى ايتساي، بەرىپ تۇرعان اقشانى الماي. ۆوزمي سەبە سۆوي مەدياكي دەپ ءبىر تەڭگەلىكتەرىمدى كەرى لاقتىرىپ. ءاھ، ءزانتالاق! مەدياك بولسا دا اقشا ەمەس پە ول؟ تاۋەلسىز مەملەكەتىمىزدىڭ اقشاسى. ۇلتتى مەنسىنبەۋ عوي بارىپ تۇرعان. كەرەك دەسەڭ، ارنايى باپ بار بۇعان. اكىمشىلىك كودەكىستە. كوزى كوكشىرەيگەن پالەكەت! كۇن جىلىنسىن، سوسىن كورەيىن اۋسەلەسىن. ءبىر ۋىس ءبىر تەڭگەلىك اكەپ... سونى الماسا پوليساعا ارىز جازىپ، كوزىنە كوك شىبىن ۇيمەلەتەيىن. نۋ، پاگادي، بالەم! ءاي، نە دەپ تۇرسىڭ ءوزىڭ!؟ قاسقىر ءبىزدىڭ توتەمىمىز! مىنا مەن تاريحشى اداممىن، بىلمەسەڭ ايتايىن، ءبىزدىڭ توتەمىمىز كوك ءبورى. وڭباعاندار... ون شوشقاعا تويماعاندار... سوندا ويلاعاندارى ءبىزدىڭ قاسيەتتى توتەمىمىزدى قاساقانا سايقىمازاق قىپ، قاساقانا مازاق قىپ، كەلەكە عىپ... ءاي، ءاي، ۇلتتى بورىلىك مىنەزدەن ايىرۋ عوي ول! اقىرى جەتتى ماقساتتارىنا. بالداردىڭ ساناسىنا قاسقىردى اقىماق، داڭعوي ەتىپ ءسىڭىرىپ تىندى. ءبىزدىڭ باستىقسىماقتار... ءاي، قۇل عوي ولار، قۇل... سول نۋ، پاگاديدەن ۇيالىپ، قىمسىنىپ، ەكى مىڭ وتىزدا كوك ءبورى بولامىز دەۋدىڭ ورنىنا، ەكى مىڭ وتىزدا بارىس بولامىز دەگەندى شىعارىپتى اۋزى قيساڭداپ. ءما، ساعان بارىس! قالاي بۇعان اشۋلانبايسىڭ! قالاي بۇعان جىندانبايسىڭ! ءووش... شە... شە... ءيا، ايىپ ەتپە قاراعىم، دەدى جاڭاعى ورەكپىگەن ەكپىنىنەن ىلەزدە ايىرىلىپ. كەمپىرىم قايتا بەرىدەن قايىرىپ وتىر. ون جەتىنشى جىلىڭ نە، پاتشا وكىمەتى ءبىر مىڭ دا سەگىز ءجۇز الپىس التىنشى جىلدان باستاپ جالاڭاياق، جالاڭبۇت باتراقتارىن ءبىزدىڭ جەرگە قاپتاتقان عوي. قارسى كەلسە، سوزگە كەلمەي ات تا تاستا، سوت جوق دەپ قوتقوتتاپ قويعان. ونىسىن كەيىن ستولىپين دەگەنى ءورشىتىپ جىبەرىپتى. سودان قالعان سىلىمتىكتەر... تاۋەلسىزدىك العانىمىزعا پالەن جىل بولسا دا ءبىزدى مەنسىنبەي، ادام قاتارىنا ساناماي، شەتقاقپاي قىلا بەرەدى. ال، قازاق بەيشارا ءقايتتى؟ باسىن قورعالاپ، ەل اسىپ كەتتى. ميسالى، ءبىزدىڭ اتالارىمىز قاراقالپاق كەتكەن. جولدا ولگەنى ولگەن، قىرىلعانى قىرىلعان. ات توبەلىندەي ازعانتاي توپ جەتكەن، ءىلىنىپسالىنىپ، ارىپاشىپ. سودان تاراعان ۇرپاقپىز ءبىز. كۇيەم عوي، كۇيگەن سوڭ ايتام عوي. ءاي، بۇلار ما، بۇلار...كەڭ كوشەدە سىعىلىسقان كولىكتەر بىربىرىنە تاقالا باياۋ جىلجىپ بارا جاتتى. سىرتتا اياز. كەشە جاۋعان قاردىڭ ايازى. انادايدان سۇق ساۋساعىن شوشايتىپ، تاكسي توقتاتقان جالاڭباس كەلىنشەك كورىندى. جانىندا ونون ءبىر جاسار شاماسىنداعى كىشكەنتاي قىز بالا ءبۇرىسىپ تۇر. كولىكتەر جانىنا جاناپ بارىپ، توقتاماي ءوتىپ كەتكەن سايىن، كولگوتكي كيگەن سيراعىن توڭعان تاۋىقتاي سيديتىپ ءبىر كوتەرىپ قويادى. اناشىم دەي مە، مىنا بالاپان؟ اا؟ قايدان ۇيرەنىپ ءجۇر، اناشىم دەگەندى؟ كىشكەنتاي قىزعا جۇزىنەن مەيرىم توگە، سۇيسىنە قارادى. اجەسى، كامپيت بەرشى. ءتىلىنىڭ ءتاتتىسىن قارا. ءتىپاتىپا، ءتىلاۋزىم تاسقا. اناشىم دەيدىا! اناشىم! اكەسى عوي ۇيرەتىپ جۇرگەن. اكەسى ءمۇعالىم مەكتەپتە. كەلىنشەكتىڭ مىنەزى اشىق سياقتى، جاتىرقاماي ىلە جاۋاپ قاتتى. دۇرىس قوي ونىسى، دەپ كۇيەۋىن سىرتىنان قوشتاپ قويۋدى دا ۇمىتپادى. ماما، پاپا دەگەن ورىستىڭ ءسوزىن تاستاۋىمىز كەرەك قوي. مىنە، مىنە... ءقازىر ۇيگە بارعان سوڭ كەتپەشى اينالايىن، شاي ءىشىپ وتىرىپ اڭگىمەلەسەيىك ەكەۋمىز. ماسەلەنى ءبىلىپ تۇرسىڭ. جەتىك ەكەنسىڭ. قىرما ساقال قۋانعانى ما، قىلعىنا سويلەدى. ەكى بەتى قىپقىزىل بوپ كەتتى. سول اما جەر جۇزىنە شۋمەردەن تاراعان. بىرەۋگە ماما بوپ بارعان، ەندى بىرەۋىنە داما بوپ ەنگەن. مادام دەپ جۇرگەندەر دە بار. كوپ. ميسال كوپ. تاريحتا امازونكا دەگەن جاۋىنگەر ايەل تايپاسى بولعان دەپ ءجۇر عوي. سول اناۋ اما سوزىمەن تىكەلەي بايلانىستى. امازونكا دەگەن وزەندى بىلەتىن شىعارسىڭ، وڭتۇستىك امەريكاداعى. ونى وزدەرى امازوناس دەيدى. كانى قوسىپ جۇرگەن ورىستار. امازوناس دەپ ۇندىستەر اتاپ كەتكەن. ءۇندىس دەگەنىمىز دە وسى ءوزىمىزدىڭ جەردەن، التايدان اۋىپ بارعاندار. ادام زامانىندا. ولار دا ءوزىنىڭ قۇداسىن قۇدا دەيدى، سۆات دەمەيدى. اما ءسوزىن امەريكاعا سولار الىپ بارعان. ال ەندى الگى امازوناس امالاردىڭ، ياعني انالاردىڭ وزەنى دەگەن ءسوز. اما وزەن! اما ءسوزىنىڭ سوڭعى اسى وزەننىڭ ءوسىن جەپ قويعان. كوردىڭ بە، قيسىنى كەلىپ تۇر عوي. سولاي ما؟ سوندىقتان دا اما باسقالارعا قاراعاندا بىزگە، قازاققا ەڭ جاقىن ءسوز. دالەلىم بار وعان. ايتسام، تىرپ ەتە المايسىڭ. وسى اراسىنا كەلگەندە شايان شاعىپ العانداي شورشيدى بۇ كەمپىر. حاحاحالاپ، ماشينە ءىشىن ءبىر ءوزى باسىنا كوتەردى. شورشىما. تاريح سولاي. اقىماق كەمپىر، قايتا قۋان ءوعان.بىر شەكەسىنە قيسايىپ كەتكەن كەپكىسىن تۇزەي بەرگەن تاكسيشى جىگىت تە ارسالاڭارسالاڭ. قۇرتتى عوي، عىلىمدى قۇرتتى! ءووش... شە...شە...جەرگە اۋەلى وڭ اياعىن ءتۇسىرىپ، ءاۋپ دەپ سوسىن ءوزى سەكىردى. قايتا اينالىپ ماشينە ىشىنە باسىن سۇقتى. ءووش... شە... شە... دەدى. كىدىرىڭكىرەپ بارىپ ءتىلى كەنەت شەشىلىپ كەتتى. شوبەرەشوپشەگىڭنىڭ ىراقاتىن كور، قاراعىم، اۋمين! قىسقا قايىرىپ، جالما جان بەتىن سيپاپ جىبەردى. تاباستى بول، تابىستى بول، ءوي، اينالىپ كەتەيىن... ءووش... شە... شە... شەش... شاش ەتەكتەن تابىس تاپ، ءاۋمين!كەلۋ قاينارى: :...?112315
|
قاراعاندىدا كوپقاباتتى ۇيدەن ءورت شىقتىقاراعاندىدا ءبىر كۇندە 12 جەردەن ءورت شىققانقاراعاندىدا ءورت شىققان ۇيدەن 10 ادام ەۆاكۋاتسيالاندى. ولاردىڭ اراسىندا ەكى بالا بولدى. سوڭعى تاۋلىكتە قاراعاندىلىق قۇتقارۋشىلار 12 رەت ءورت سوندىرۋگە شىققان، دەپ حابارلايدى ..13 قازاندا كەشكە ساعات 20:27دە پيچۋگين كوشەسىندەگى 5 قاباتتى تۇرعىن ۇيدەگى ءورت تۋرالى حابارلاما كەلىپ ءتۇستى. ءوتىنىش بەرۋشى ورتەنىپ جاتقان پاتەردە بالالار بولۋى مۇمكىن دەدى. شاقىرۋ ورنىنا جەدەل كەلگەن ءورت سوندىرۋشىلەر دەرەۋ ادامداردى قۇتقارۋعا كىرىستى.بارلاۋ جۇرگىزگەن كەزدە 3قاباتتاعى پاتەردىڭ اسۇيىندە جالپى كولەمى 6 شارشى مەتر جەردىڭ جانعانى انىقتالدى. قاتتى ءتۇتىن سالدارىنان كىرەبەرىستەگى پاتەرلەردەن بىرنەشە تۇرعىن وزدىگىنەن شىعا الماي قالعان. ءورت سوندىرۋشىلەر قۇتقارۋ قالپاقتارىن قولدانا وتىرىپ، كىرەبەرىستەن 10 ادامدى، ونىڭ ىشىندە جانىپ جاتقان پاتەردىڭ ۇستىندەگى پاتەردە بولعان 2 بالانى الىپ شىقتى.تەپلوۆيزوردىڭ كومەگىمەن بارلىق ىرگەلەس جانە جاقىن ورنالاسقان پاتەرلەر تەكسەرىلدى. قابىلدانعان شارالاردىڭ ارقاسىندا ءورت 21:05تە ءسوندىرىلدى.الدىن الا بولجام بويىنشا ءورت ەلەكتر سىمدارىنىڭ قىسقا تۇيىقتالۋىنان شىققان، دەپ مالىمدەدى قاراعاندى وبلىسى تجد ءباسپاسوز قىزمەتى.وتكەن تاۋلىكتە قاراعاندى وبلىسى توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتى بولىمشەلەرىنىڭ قىزمەتكەرلەرى 20 رەت شاقىرتۋعا شىققان، ونىڭ ىشىندە ءورت سوندىرۋگە 12 رەت، اۆاريالىققۇتقارۋ جانە ىزدەۋ جۇمىستارىنا 8 رەت باردى.جالپى ەسەپتەگەندە 17 ادام قۇتقارىلدى. 5 ءورت ەلەكتر سىمدارىنىڭ قىسقا تۇيىقتالۋىنان بولعانى انىقتالدى. بۇل رەتتە پەشتەر مەن ءتۇتىن مۇرجالارىن ورناتۋ كەزىندە ءورت قاۋىپسىزدىگى ەرەجەلەرىنىڭ بۇزىلۋى وتتىڭ تۇتانۋىنا سەبەپ بولعان.قاراعاندى ءورت وقيعا
|
28 قىركۇيەك 20:40نۇر سۇلتان. قازاقپارات ق ر مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگى ۇزدىك اۋىل اكىمى رەسپۋبليكالىق كونكۋرسىنىڭ جەڭىمپازدارىن انىقتاۋ جونىندە رەسپۋبليكالىق كوميسسيا وتىرىسىن وتكىزدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.كونكۋرستىڭ العاشقى كەزەڭىندە وڭىرلىك كوميسسيالار شەشىمىمەن 14 اۋىل اكىمى رەسپۋبليكالىق كەزەڭگە ىرىكتەلىپ الىنعان ەدى.2019 جىلى ەل پرەزيدەنتى قاسىم جومارت توقايەۆ ءوزىنىڭ العاشقى جولداۋىندا قۋاتتى ءوڭىر قۋاتتى ەل دەپ، وڭىرلەردەگى جەرگىلىكتى بيلىك جۇمىسىن تيىمدىلىگىن باعالاۋ جۇيەسىن ەنگىزۋ كەرەك دەپ ايتقان بولاتىن. وسىعان وراي، مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنە ۇزدىك اۋىل اكىمى رەسپۋبليكالىق بايقاۋىن ۇيىمداستىرۋ جانە وتكىزۋ جۇكتەلگەن ەدى.بيىل دا مەملەكەت باسشىسى قاسىم جومارت توقايەۆ جاڭا جاعدايداعى قازاقستان ءىس قيمىل كەزەڭى اتتى جولداۋىندا دا اۋىلدىق وكرۋگ اكىمدەرىن تىكەلەي سايلاۋعا بولاتىنىن اتاپ كورسەتتى. الداعى ۋاقىتتا تاۋەلسىز قازاقستان جاعدايىندا بۇعان دەيىن بولماعان تاجىريبە اۋىل اكىمدەرىن تىكەلەي سايلاۋعا قوعام تاراپىنان دا قىزىعۋشىلىق ارتىپ وتىر، دەدى مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى دارحان جازىقبايەۆ اگەنتتىكتە وتكەن رەسپۋبليكالىق كوميسسيا وتىرىسىندا.كونكۋرس وڭىرلىك جانە رەسپۋبليكالىق ىرىكتەۋ كەزەڭدەرىنە بولىنگەن جانە ءار كەزەڭ بويىنشا وڭىرلىك، تيىسىنشە رەسپۋبليكالىق كومميسسيا قۇرىلدى.رەسپۋبليكالىق كونكۋرس كوميسسياسى قۇرامىندا اۋىل پارتياسىنىڭ ءتوراعاسى، ق ر پارلامەنتى سەناتىنىڭ دەپۋتاتى ءالي بەكتايەۆ، قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى ەرسۇلتان بەكتۇرعانوۆ، مەملەكەتتىك قىزمەت سالاسىنداعى وڭىرلىك حابتىڭ باسقارۋشى كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ءاليحان بايمەنوۆ، مەملەكەتتىك بانك مەكەمەلەرى جانە قوعامدىق قىزمەت كورسەتۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ سالالىق كاسىپوداعى قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ءتوراعاسى ميربولات جاقىپوۆ، ق ر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ۆيتسە ءمينيسترى بولات تىلەپوۆ، ق ر پرەزيدەنتى اكىمشىلىگى ىشكى ساياسات ءبولىمىنىڭ سەكتور مەڭگەرۋشىسى ابزال مۇحيموۆ، حابار اگەنتتىگى اق باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى وىنباسارى رينات كەرتايەۆ بار، دەدى د. جازىقبايەۆ. وڭىرلىك ىرىكتەۋ كەزىندە اكىمدەر جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ ونلاين داۋىس بەرۋى، اكىمدەردىڭ ەسسەلەرى مەن جوبالىق جۇمىستارى، اۋىلدىڭ الەۋمەتتىك ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەرى، اكىمدەردىڭ ادەپ نورمالارىن ساقتاۋى، كارانتين كەزىندە اتقارىلعان شارالار جانە مەملەكەتتىك قىزمەت كورسەتۋ ساپاسى بويىنشا باعالانعان ەدى.بايقاۋدىڭ رەسپۋبليكالىق كەزەڭىندە اكىمدەر كوميسسيا وتىرىسىنا ونلاين قاتىسىپ، اۋىلدىق ەلدىمەكەننىڭ الەۋمەتتىك ەكونوميكالىق ماسەلەسىن شەشۋ بويىنشا دەربەس جوبالىق جۇمىستارىن تانىستىردى.بايقاۋ ناتيجەسى ەرتەڭ جاريالانادى. ناتيجەسىندە قاتىسۋشىلار 1,2,3 ورىندارمەن جانە ىسكەر شارۋاشىل اكىم، ۇزدىك الەۋمەتتىك ەكونوميكالىق جوبا جانە حالىققا اشىق اكىم نوميناتسيالارىمەن ماراپاتتالادى. ماراپات وڭىرلەردەگى وبلىس اكىمدىكتەرىنە جىبەرىلەدى جانە وبلىس اكىمى دەڭگەيىندە تاپسىرىلادى. رەسپۋبليكالىق كەزەڭدە بارلىق قاتىسۋشىلاردىڭ جوبالارىنا قارايمىز. جاقسى جوبالار بولسا، وبلىس اكىمدىكتەرىمەن بىرلەسىپ، جوبانى بيۋدجەتتەن قارجىلاندىرۋعا كومەك كورسەتەمىز، دەدى دارحان جازىقبايەۆ.
|
ھەربىيسىياسىي ئىسياننىڭ كەيندىكى گۈلەن ۋە مۆتىدىل ئىسلام 215ئىيۇلدىكى ھەربىيسىياسىي ئىسياننىڭ كەيندىكى فەتھۇللاھ گۈلەن ۋە ئۇ تەشۋىق قىلغان مۆتىدىل ئىسلام ھەققىدە28.07.2016 13.04.2021تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى: سوغۇق مۇناسىۋەتلەر ئۇرۇشىنىڭ ئاخىرلىشىشى بىلەن، ئىسلام دۇنيا مىقياسىدا پۈتكۈل دۇنيانىڭ مەسىلىسى سۈپىتىدە قىزىق نۇقتىلاردىن بىرىگە ئايلىنىشقا باشلىدى. دەرۋەقە، 21ئەسىرنىڭ سىياسىي، مەدەنىيەت ۋە ئىدېئولوگىيەلىك خەرىىتىسىنىڭ شەكىللىنىشىدە ئىسلامنىڭ ئوينايدىغان رولى غەربنىڭ يامان چۈشى بولغان بولسا، مۇسۇلمانلارغا ئۈمىد بېغىشلايتتى.ئىسلامغا قارشى سەپتىن ئورۇن ئالغۇچىلار، ئىسلامنىڭ قايتىدىن باش كۆتۈرۈپ، تارىخ سەھنىسىگە قايتىپ كېلىشىگە توسالغۇ بولۇش غەرىزىدە نۇرغۇن لايىھە ئوتتۇرىغا قويۇشتى. رادىكال، جىھادچى ئىسلامدىن سېكۇلار دىندىن خالىيلىق ۋە دەھرىيلىك، پىروتېستان ۋە مودېرىن زامانىۋى ئىسلامغىچە بولغان بىربىرىگە زىت لايىھەلەر، بۇلارنىڭ تىپىك مىساللىرىدىن ھېسابلىنىدۇ. بۇ لايىھەلەرنىڭ ئەسلىي ماھىيىتى دىنغا قارشى دىن سىياسىتىنى يولغا قويۇش ئىدى. يەنى ئۇلار بۇ دۇنياغا ئىسلام لازىم بولىدىغان بولسا، پەقەت بىزلا ئۇنى بەلگىلەپ بېرىمىز، دېمەكچى ئىدى.غەرب ئىسلامنى تارىخ سەھنىسىدىن ئۆچۈرۈشنى خالىسىمۇ بۇنىڭغا كۈچى يەتمەيدىغانلىقىنى ناھايىتى ياخشى بىلەتتى. ئۇنداقتا قانداق قىلىش كېرەك؟ ئۇ بولسىمۇ ئىسلامنى غەربچە تەرىقىدە چۈشەندۈرۈش ۋە ئومۇملاشتۇرۇش ئىدى. غەرب يېڭى دۇنيا تەرتىپى بەرپا قىلغاندا بۇنىڭغا قارشى چىقمايدىغان، ماسلىشىپ بېرەلەيدىغان، مۇسۇلمانلارنى چوڭ كۈچلەر تەرىپىدىن بېكىتىپ بېرىلىدىغان ئورۇن ۋە سالاھىيتىىگە رازى قىلالايدىغان قۇرۇلما ۋە ھەرىكەتلەرگە ئېھتىياجى بار ئىدى.غەرب بىلەن ئامېرىكا بۇلارنى ئۆز قولى بىلەن قىلسا بولمايتتى، شۇڭلاشقا مۇسۇلمان دۇنياسىدىن بۇنىڭغا مۇۋاپىق بىر شەخس ۋە جامائەتلەرنى تېپىشى كېرەك ئىدى. مۇسۇلمان دۇنياسىدا تەشۋىق قىلىنىشقا ۋە دەسسىتىلىشكە تېگىشىلىك ئىسلام مودېلى بولسا غەرب ۋە ئامېرىكا تەرىپىدىن ئوتتۇرىغا قويۇلغان مۆتىدىل ئىسلام لايىھەسى ئىدى. مۆتىدىل ئىسلام لايىھەسى قانداقتۇر بىر قىسىم كىشىلەر ئويلىغاندەك ، قۇرئان كەرىم تەكىتلىگەندەك ئوتتۇرا يول مەنىسىدىكى ئىسلام ئەمەس ئىدى.بۇ يەردە كۆزدە تۇتۇلغىنى، مۇسۇلمان دۆلەتلىرىدە مەيدانغا كەلگەن رادىكال ئاشقۇن ئسىلامىي ھەرىكەتلەردىن كېلىپ چىقىدىغان مۇقىمسىزلىق ۋە سىياسىي كىرىزسلارنىڭ نەتىجىلىرىنىڭ ئامېرىكا ۋە غەرب ئەللىرىگە قارشى ھەرىكەتلەرگە، بىخەتەرلىك جەھەتتىىكى ئاجىزلىقلارغا ۋە مەنپەئەتلەرنىڭ تۈگەپ كېتىشىگە سەۋەپ بولۇپ قېلىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن، ئامېرىكا چۈشەنچە ئورگانلىرى تەرىپىدىن ئوتتۇرىغا قويۇلغان مودېرنىست زامانىۋىيلىق تۈسى ۋە پىروتېستان خىرىستىيانلىقنىڭ بىر مەزھىپى ئىسلام ئېقىمىدۇر.مۇسۇلمان دۇنياسىدا بۇ ئىشقا ئاۋاز قوشقانلار چىقتى، بۇلارنىڭ ئىچىدە تەسىر دائىرەىسى ۋە نوپۇزى ئەڭ كۈچلۈك، سىستېمىلىق ۋە رەھبىرىگە مۇتلەق ئىتائەت قىلىش پىرىنسىپى بىلەن ھەرىكەت قىلىدىغان فەتھۇللاھ گۈلەن ھەرىكىتى بۇنىڭغا ئاۋاز قوشتى ياكى مۇۋاپىق كۆرۈلدى. دەسلەپ گۈلەن قاتارلىق بۇ ھەرىكەتلەرنىڭ كانايچىلىرى ئەگەشكۈچىلىرىنى ۋە مۇسۇلمانلارنى، تۇمانلىق ھاۋادا بۆرىلەرنىڭ دىققىتىنى قويلارغا تارتماستىن ئالغا ئىلگىرىگىلى ۋە قۇدرەت تاپقىلى بولىدىغانلىقىغا قايىل قىلدى.گۈلەننىڭ مۆتىدىل ئىسلام قاراشلىرى ھىندونېزىيەدىن ماراكەشكىچە بولغان نۇرغۇن مۇسۇلمان دۆلەتلىرىدە قىزغىن قارشى ئېلىشقا ئېرىشتى. مەسىلەن، ھىندونېزىيەدە يەرلىك تىلغا تەرجىمە قىلىنغان كىتابلار ئىچىدە گۈلەننىڭ كىتابى ئەڭ كۆپ سېتىلغان كىتابلار قاتارىدىن ئورۇن ئالدى. دۇنيانىڭ ئوخشىمىغان ئالىي مەكتەپلىرىدە گۈلەن تەتقىقات مەركىزىي قۇرۇلۇشقا باشلىدى.15ئىيۇل ھەربىيسىياسىي ئۆزگىرىش قوزغاشقا ئۇرۇنۇش ھەرىكىتىدىن كېيىن فىقىھى ئالىمى بولغان پىروفېسسور دوكتور فارۇق بەشەر قايسىمىز ئالدانمىدۇق؟ سەرلەۋھىلىك ماقالىسىنى ئېلان قىلىپ، فەتھۇللاھ گۈلەن ھەرىكىتى دىن قاتتىق ئۈمىدسىزلەنگەنلىكىنى بىلدۈردى. ئۇنىڭ قارىشىچە، ئىسلامنىڭ 150 يىللىق ئويغىنىش دەۋرىدە ئىككى چوڭ ھەرىكەت مەيدانغا كەلگەن بولۇپ، بىرى مۇسۇلمان قېرىنداشلار، يەنە بىرى گۈلەن ھەرىكىتى ئىكەن.فارۇق ئۇستازغا ئوخشاش مۇسۇلمان دۇنياسىدا مۇشۇنداق ئويلايدىغان نۇرغۇن ئالىم، يازغۇچى ۋە سىياسەتچى بارلىقى مەلۇم. بۇ سەۋەبتىن، بۇ ھەرىكەتنىڭ ھەربىيسىياسىي ئۆزگىرىش قوزغاشقا ئۇرۇنۇشى تۈركىيەدىن باشقا مۇسۇلمان دۇنياسىدىمۇ قاتتىق ئۈمىدسىزلىككە سەۋەب بولدى.فەتھۇللاھ گۈلەن ھەرىكىتى مەقسىتىگە ئېرىشىش ئۈچۈن قەتئىي ۋاستە تاللىمايتتى. بىلدۈرۈلۈشىچە، بۇ ھەرىكەتكە باغلىق كىشىلەر ئىمتىھان قەغەزلىرىنى ئوغرىلاپ ئەگەشكۈچىلىرىگە تارقىتىپ بەرگەن، باشقىلارنىڭ خۇسۇسىي تۇرمۇشىقىچە سوقۇنۇپ كىرىپ ئۇلارنى ئوغرىلىقچە تىڭشىغان، باشقىلارنىڭ ئەڭ مەھرەم ئىشلىرىنى ئوغرىلىقچە لېنتىغا ئېلىپ، ئۇلارنى قاقتىسوقتى قىلغان. ئىسلامغا خىزمەت قىلىش نامىغا ياغلىق ئارتىدىغان خانىمقىزلارغا بېشىنى ئېچىشقا پەتىۋا بەرگەن. دىن نامىغا دىننىڭ قائىدەپىرىنسپىلىرى ۋە چەكلىمىلىرىنى دەپسەندە قىلغان.گۈلەن تەرىپىدىن ئارمىيە سېپىغا كىرگۈزۈلگەن ئەسكەرلەر چوڭلىرىدىن ئالغان بۇيرۇق بويىچە تاھارەت ئېلىپ ھەربىيسىياسىي ئۆزگىرىش قوزغاشقا ئۇرۇندى. تاھارەتلىك ئىسيانچىلار تۈركىيەنىڭ تاھارەتلىك جۇمھۇر رەئىسىنى ئۆلتۈرۈشكە ئۇرۇنۇشتى، تۈركىيە بۈيۈك مىللەت مەجلىسىگە بومبا ئاتتى، پۇقرالارنى قەتلى قىلدى.بۇ قىملىشلارنى مۆتىدىل ئىسلامنى كۆككە كۆتۈرۈپ چىققان بىر ھەرىكەتنىڭ ئەگەشكۈچلىرى سادىر قىلىشتى. بۇ قېتىمقى ھەربىيسىياسىي ئىيساننىڭ ماكرو پىلاندا پىلانلىغۇچىلىرى بۇلار بولمىسىمۇ، مىكرو جەھەتتىن پىلانلىغان ۋە ئىشقا ئاشۇرغان دەل مۇشۇلار ئىدى.فەتھۇللاھ گۈلەن نىيۇيورك ۋاقتى گېزىتى دە ئېلان قىلدۇرغان ماقالىسىدە مۆتىدىل ئىسلام لايىھەسىنىمۇ پاش قىلدى. ماقالىسدە، ئامېرىكىغا ئۆزىنى تۈركىيەگە قايتۇرۇپ بەرمەسلىك كېرەكلىكىنى ئېيتقان گۈلەن، بۇنىڭ سەۋەبىنىڭ ئۆزى ۋە ئەگەشكۈچىلىرىنڭ غەرب ئەللىرىنىڭ خىزمىتىدە ئىكەنلىكىنى غەربنىڭ مۆتىدىل مۇسۇلمانلارغا ئېھتىياجى بولۇۋاتقان بۇ دەۋردە دېگەن سۆزلىرى بىلەن ئىپادىلىدى.خەتكۈچ: فەتھۇللاھ گۈلەن , ئىسلام , مۇسۇلمان , رادىكال , مۆتىدىل ئىسلام
|
ئۇيغۇر ئېلىنىڭ شىمالىدا قار، جەنۇبىدا قۇرغاقچىلىق ئاپىتى يۈز بەردى ئۇيغۇرئۇيغۇر ئېلىنىڭ جەنۇب شىمالىدا ئىككى خىل ئاپەت يۈز بېرىپ مەزكۇر رايونلاردىكى مال چارۋا ئوخشىمىغان تەھدىتلەرگە دۇچ كەلگەن.تەيۋەن مەركىزىي ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، ئۇيغۇر ئېلى چارۋىچىلىق نازارىتى شىمالىي ئۇيغۇر رايونىدا يۈز بەرگەن قار ئاپىتىدە ئۆلگەن چارۋىنىڭ 100 مىڭ تۇياقتىن ئاشقانلىقىنى، 3 مىليون 700 مىڭ تۇياق چارۋىنىڭ قىيىن ئەھۋالدا قالغانلىقىنى مەلۇم قىلغان.ھالبۇكى، ئۇيغۇر ئېلىنىڭ خوتەن ۋادىسىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان جەنۇبىي رايونلىرىدا قۇرغاقچىلىق ئاپىتى يۈز بېرىپ، 800 مىڭ تۇياق قوي خەشەك يېتىشمەي ئاچ قالغان ئىكەن.خەۋەردە كۆرسىتىشىچە، خوتەن رايونىدا ئۇدا بەش يىل قۇرغاقچىلىق يۇ بەرگەن بولۇپ، بۇ يىللىق قۇرغاقچىلىق يىللاردىكىگە قارىغاندا بىر قەدەر ئېغىر بولغان.2009 يىلىنىڭ ئاخىرىدىن بۇ يىلغا قەدەر خوتەندە قۇرغاقچىلىق ئاپىتىگە ئۇچرىغان يەر كۆلىمى 19 مىليون 300 مىڭ مودىن ئېشىپ، ئاپەتكە ئۇچرىغان چارۋا 800 20 تۇياققا، ئاپەتكە ئۇچرىغان ئادەم 95 مىڭغا يەتكەن.خوتەن دىيارى تەكلىماكان قۇملۇقىنىڭ چېگرىسىغا جايلاشقان بولغاچقا، ھەر يىلى قۇم بوراننىڭ ھۇجۇمىغا ئۇچراپ تۇرىدۇ. بىڭتۇەن دائىرىلىرىنىڭ تارىم دەريا سۈيىنى ئىگىلىۋېلىشى نەتىجىسىدە مەزكۇر رايون ئېكولوگىيىسىدە كېلىپ چىققان بىنورماللىق بۇ خىل ئاپەت دەرىجىسىنى بارغانچە ئېغىرلاشتۇرماقتا.
|
مەديتسينا 25 مامىر، 2022ءجىتى ىشەك اۋرۋلارىنىڭ الدىن الۋعا شاقىردىدۇرىس ساقتالماعان، مەرزىمى وتكەن، بۇزىلعان ازىقت ۇلىكتەن ءىش اۋىرىپ قالسا، كوپشىلىگىمىز مۇنى ەلەڭ قىلماي، ءوز بەتىمىزشە ەمدەلە بەرەتىنىمىز جاسىرىن ەمەس. الايدا ءجىتى ىشەك اۋرۋلارى دا دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ كۇردەلى ماسەلەسىنىڭ ءبىرى. ماسەلەن، دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك، جىل سايىن الەمدە 11،2 ملردقا دەيىن ديارەيا اۋرۋلارى تىركەلىپ، 4 ملنعا دەيىن ادام قايتىس بولادى.تاۋار تاپشىلىعى سەزىلمەيدىرەسەي مەن ۋكراينا اراسىندا قاقتىعىس باستالعان العاشقى اپتالاردا قازاقستاننىڭ ەلەكترونيكا نارىعىنداعى ويىنشىلار دا وسى كەزەڭمەن جانە قازاقستانداعى وقيعالارمەن سايكەس كەلگەن لوگيستيكالىق شەكتەۋلەرگە، قارجىلىق تۇراقسىزدىققا بايلانىستى وتە قيىن جاعدايعا تاپ بولعانى بەلگىلى.مەديتسينا 24 مامىر، 2022ادام ومىرىنە ارا تۇسكەن حيرۋرگتەركەسەلدىڭ قانداي تۇرىنەن بولسا دا امان بولايىق دەگەنىمىزبەن، دەرتىنە داۋا ىزدەگەن ادامداردى، كۇن سايىن اۋرۋحانالارعا قاراي زاۋلاپ بارا جاتقان جەدەل جاردەم كولىكتەرىن كورەمىز. ءسات سايىن دارىگەرلەردىڭ الدىنا مىڭداعان ناۋقاس شيپا ىزدەپ كەلەدى. الماتى شاھارىندا سوڭعى كۇندەرى جاسالعان ەرەكشە وپەراتسيالارعا كوز جۇگىرتىپ كورەلىك.مەديتسينالىق ءتۋريزمنىڭ دامۋىنا مۇمكىندىك مولپاندەميا كەزىندە ەلىمىزگە ەمدەلۋگە كەلگەن شەتەلدىك پاتسيەنتتەردىڭ بولعانىن، ونىڭ ناقتى مىسالدارىن وقىرمانمەن بولىسكەنبىز. ال سوڭعى كەزدە تمد اۋماعىندا بولعان وقيعالار وتاندىق مەديتسينانىڭ ءبىر تارماعىنىڭ دامي تۇسۋىنە تۇرتكى بولىپ وتىر. سەبەبى كورشى مەملەكەتتەردەگى، ونىڭ ىشىندە كەڭسەسىن ماسكەۋدە ورنالاستىرعان شەتەلدىك كلينيكالار قازىر وكىلدىكتەرىن الماتىعا كوشىرۋگە ءماجبۇر.رەفەرەندۋم ەشكىمنىڭ ءومىرىن اينالىپ وتپەيدىساناۋلى كۇندەردەن كەيىن ەلىمىزدە اتا زاڭعا وزگەرىستەر ەنگىزۋگە قاتىستى جالپىحالىقتىق رەفەرەندۋم وتەدى. كونستيتۋتسيالىق وزگەرىستەر وتانداستارىمىزدىڭ ەشقايسىسىنىڭ ءومىرىن اينالىپ وتپەيتىنى ايان. كەيىنگى ۋاقىتتا بۇل ماسەلەدە بيلىكتىڭ بەلسەندىلىك تانىتۋى، اقپاراتتىقناسيحات جۇمىستارىنىڭ جاندانا ءتۇسۋى دە زاڭدىلىق.جۋىردا ەلىمىزدىڭ التى وبلىسىنىڭ پەريناتالدىق ورتالىقتارى مەن الماتى قالاسىنداعى رەسپۋبليكالىق اكۋشەرلىك، گينەكولوگيا جانە پەريناتولوگيا عىلىمي ورتالىعى رەانيماتسيادا جاڭا تۋعان شارانالاردىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالۋعا ارنالعان زاماناۋي اپپاراتتىق گيپوتەرميا كەشەندەرىمەن جابدىقتالادى.تۇقىم قۋالايتىن انگيونەۆروتيكالىق ءىسىنۋ قانشا ادامنان تابىلۋى مۇمكىن؟ىلۋدە ءبىر ادامدا عانا كەزدەسسە دە، ەرتە باستان دياگنوزى دۇرىس قويىلىپ، دەر كەزىندە ەمدەلىپ وتىرماسا، سوڭى اجال قۇشتىراتىن تۇقىم قۋالايتىن انگيونەۆروتيكالىق ءىسىنۋ تقاى دەيتىن دەرت بار. وكىنىشكە قاراي، تۇقىم قۋالايتىن بۇل كەسەلدى كوپ جاعدايدا كادىمگى اللەرگيا سياقتى اۋرۋلارمەن شاتاستىرىپ، شيپاسى دۇرىس جاسالمايتىن جاعدايلار ءجيى ورىن الىپ جاتادى. ويتكەنى ونىڭ بەلگىلەرى باسقا اۋرۋلارعا ۇقسايدى. سوندىقتان ونى ءاۋ باستان انىقتاپ، اسقىندىرماي ەمدەپ وتىرۋ وعان دۋشار بولعان جانداردىڭ قينالماي، قالىپتى ءومىر سۇرۋىنە سەپتەسەدى.قانتقا جۇمىسسىزدىقتىڭ دا قاتىسى باركۇندەلىكتى تىرشىلىكتە بىرەۋگە كەرەك، ەندى بىرەۋگە تۇك تە كەرەگى جوق ءتاتتى ۇنتاقتىڭ ازىقت ۇلىك تۇرلەرىن دايىنداۋمەن اينالىساتىن كوپ سالاعا قاتىسى بار ەكەنىن، ءتىپتى كورشى مەملەكەتتە ارناۋلى وپەراتسيالار باستالعاندا ءبىرىنشى بولىپ قىمباتتاعان تاۋاردىڭ ءبىرى قانت بولعانىن كوردىك.بەستوبە تاعدىرىن تۇرعىندار شەشە الا ما؟بەستوبە كەنىشىندە 90 جىل بويى جەراستى ادىسىمەن التىن الىنىپ كەلدى. اياعىنىڭ استىندا جاتقان قىمبات مەتالدان جەرگىلىكتى تۇرعىندار جىرعاپ بايىماسا دا، جۇمىس تابا الادى، جاعدايىن تۇزەۋگە ۇمتىلادى. التىننىڭ اينالاسىندا نەبىر وقيعالاردى باستان وتكەرگەن وسى بەستوبە اۋىلىندا قازىر كوزگە كورىنبەيتىن ءبىر مايدان ءجۇرىپ جاتىر. بۇل اقپاراتتىق سوعىستىڭ، جالدامالى جازعىشتار مەن ميتينگتەردىڭ باسىندا قانداي مۇددەلى توپتار تۇر؟
|
جەر شەتەلدىكتەرگە جالعا بەرىلە مە؟ ماماندار پىكىرىالاڭ 3682 9 پىكىر 1 قازان, 2021 ساعات 16:05جۋىردا .. سايتىندا قر ۇكىمەت باسشىسى اسقار مامين قول قويعان قاۋلى ءماتىنى جاريالاندى. ول قر ۇكىمەتى ازىرلەگەن جەر زاڭناماسىنىڭ كەيبىر نورمالارىن قولدانۋعا موراتوري ەنگىزۋ تۋرالى قر پرەزيدەنتىنىڭ 2016 جىلعى 6 مامىرداعى 248 جارلىعىنا وزگەرىس ەنگىزۋ تۋرالى قر پرەزيدەنتى جارلىعىنىڭ جوباسى.قۇجات نومەرى: 661. 2021 جىلدىڭ 22 قىركۇيەگىندە ازىرلەنىپتى.قۇجاتتا قر ۇكىمەتىنىڭ جوعارىدا اتالعان جوبانى قر پرەزيدەنتىنىڭ قاراۋىنا جىبەرۋ تۋرالى قاۋلى ەتەتىنى جازىلعان.سونىمەن، پرەزيدەنت قاسىمجومارت توقاەۆتىڭ قاراۋىنا جىبەرگەن قاۋلىدا نە جازىلعان؟ قاراڭىز:1. جەر زاڭناماسىنىڭ كەيبىر نورمالارىن قولدانۋعا موراتوري ەنگىزۋ تۋرالى قر پرەزيدەنتىنىڭ 2016 جىلعى 6 مامىرداعى 248 جارلىعىنا كەلەسىدەي وزگەرىس ەنگىزۋ:1 ءبولىمنىڭ 1 تارماعىنداعى 2021 سانىن 2026 دەپ وزگەرتۋ1 ءبولىمنىڭ 2 تارماقشاسىن الىپ تاستاۋ.2.اتالعان جارلىق قول قويىلعان كۇننەن باستاپ كۇشىنە ەنەدى، 2021 جىلعى 30 جەلتوقساندا كۇشىنە ەنەتىن 1 تارماقتىڭ ءۇشىنشى ابزاتسىن قوسپاعاندا.ەندى ەسكە تۇسىرەيىك، قر پرەزيدەنتىنىڭ 2016 جىلعى 6 مامىرداعى 248 جارلىعىنداعى 1 ءبولىمنىڭ 1 جانە 2 تارماقشالارىندا نە جازىلعان?1 تارماقشادا: قر جەر كودەكسىنە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2015 جىلدىڭ 2 قاراشاسىنداعى زاڭىن قولدانۋعا 2021 جىلدىڭ 31 جەلتوقسانىنا دەيىن موراتوري ەنگىزۋ، دەپ جازىلعان.ال 2 تارماقشادا: شەتەلدىكتەرگە، ازاماتتىعى جوق ادامدارعا، شەتەلدىك زاڭدى تۇلعالارعا، جارعىلىق كاپيتالىندا شەتەلدىك ۇلەسى بار زاڭدى تۇلعالارعا، ۇلەسى 50 پايىزدان اساتىن شەتەلدىك زاڭدى تۇلعالارعا اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەرلەردى جالعا الۋ قۇقىعىن بەرۋگە، دەپ جازىلعان.جوعارىداعى اسقار مامين ۇكىمەتى ازىرلەپ، پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ قاراۋىنا جىبەردى دەگەن زاڭ جوباسىندا ءدال وسى ەكى تارماقشاعا وزگەرىس جاسالماق. 1 تارماقشا بويىنشا موراتوري مەرزىمى 2021 جىلدىڭ 31 جەلتوقسانىنان 2026 جىلدىڭ 31 جەلتوقسانىنا دەيىن، ياعني جانە 5 جىلعا ۇزارتىلادى.ال موراتوريدەگى 2 تارماقشا، ياعني كەز كەلگەن شەتەلدىك قاتىسى بار زاڭدى تۇلعالارعا اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن پايدانانۋ قۇقىن شەكتەيتىن تارماقشا الىنىپ تاستالادى.مىنە، كوپشىلىك جۇرتتىڭ، ءسىز بەن ءبىزدىڭ كۇدىگىمىزدى تۋدىرعان دا وسى ماسەلە. موراتوريدان شەتەلدىكتەرگە، ازاماتتىعى جوق ادامدار مەن شەتەلدىك ۇلەسى بار زاڭدى تۇلعالارعا اش جەرلەرىن جالعا الۋ قۇقى ارقىلى پايدالانۋعا، دەپ انىق جازىلعان تارماقشانى الىپ تاستاۋ شەتەلدىكتەرگە جەردى جالعا پايدالانۋ قۇقىن قايتا قالپىنا كەلتىرۋ ەمەس پە؟قازتاگ: وسى ارقىلى ءموراتوريدىڭ مەرزىمىن تاعى بەس جىلعا ۇزارتقانىمەن، ونداعى ەڭ ماڭىزدى تارماقشا 2021 جىلدىڭ 30 جەلتوقسانىنان باستاپ الىنىپ تاستالماق، دەپ جازادى.جوعارىدا ايتتىق. اتالعان قۇجاتقا 2021 جىلدىڭ 22 قىركۇيەگىندە قول قويىلىپ، ەندىگى قر پرەزيدەنتىنىڭ قاراۋىنا جىبەرىلگەن. الايدا، قر پرەمەرءمينيسترىنىڭ رەسمي ينتەرنەت رەسۋرسىنداعى قاۋلىلار بولىمىندە ءدال جاڭاعى موراتوريگە وزگەرىس ەنگىزۋ تۋرالى قاۋلى جاريالانباعان.ال .: وسى ارقىلى شەتەلدىكتەرگە جەر ساتۋ تۋرالى موراتوري كۇشىن جويدى. ەسكە سالا كەتەيىك، وسى جىلدىڭ 13 مامىرىندا پرەزيدەنت قاسىمجومارت توقاەۆ اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەرلەردى شەتەلدىكتەرگە ساتۋ مەن جالعا بەرۋگە تىيىم سالۋ تۋرالى زاڭعا قول قويعان. اتالعان زاڭ بويىنشا، اش ماقساتىنداعى جەرلەردى شەتەلدىكتەرگە، شەتەلدىك كومپانيالارعا، شەتەلدىك ۇلەسى بار قازاقستاندىق كومپانيالارعا، ازاماتتىعى جوق ادامدار مەن حالىقارالىق عىلىمي ورتالىقتارعا، سونداياق، قانداستارعا ساتۋ مەن جالعا بەرۋگە تولىقتاي تىيىم سالادى، دەپ جازىپتى.ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، 2021 جىلدىڭ ءساۋىر ايىندا ءماجىلىستىڭ ءبىر توپ دەپۋتاتى سامات مۇساباەۆ، عاني تاشقاراەۆ، مەيرامبەك تولەپبەرگەن مەن اسقاربەك ۇيسىمباەۆ شەتەلدىكتەرگە جەر پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن زاڭ جوباسىن ماجىلىسكە ۇسىنعان ەدى. جەر كودەكسىنىڭ 48 بابىنىڭ 2 تارماعىندا: شەتەلدىكتەر مەن ازاماتتىعى جوق ادامدارعا كونكۋرستار مەن اۋكتسيونداردىڭ جەڭىمپازدارىنا اۋىل شارۋاشىلىعى ءوندىرىسى، ورمان ءوسىرۋ، قوسالقى اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىندا جەردى 25 جىلعا جالعا بەرۋ تۋرالى، دەپ جازىلعان. وسى تارماقشاداعى اۋىل شارۋاشىلىعى دەگەن ءسوزدى ورمان ءوسىرۋ سوزىمەن الماستىرۋدى ۇسىنعان. پارلامەنتتىڭ تومەنگى پالاتاسى بۇل ۇسىنىستى ماقۇلداپ، سەناتقا جولداعان. كەيىن حالىق كوتەرىلىپ، بۇل ۇسىنىسقا قارسىلىق ءبىلدىردى. 29 ساۋىردە سەنات شەتەلدىكتەرگە جالعا بەرۋ قۇقىن تولىق شەكتەيتىن وزگەرىستەر ەنگىزىپ، ماجىلىسكە قايتارعان.ءبىز زاڭگەر ابزال قۇسپان مەن ساياساتكەر مۇحتار تايجانعا حابارلاسىپ، اتالعان ماسەلەگە قاتىستى پىكىر سۇرادىق ءدال قازىر ۇكىمەت قاۋلىسىنا بايلانىستى الاڭداۋدىڭ رەتى جوق. سەبەبى، ول جەردە جازىلعان نارسە مىنادان حابار بەرەدى: جەردى شەتەلدىكتەرگە ساتۋعا جانە جالعا بەرۋگە قاتىستى بولىگى بويىنشا جەر كودەكسىنە ءتيىستى وزگەرتۋلەر ەنگىزىلدى. ال جالپى موراتوريدە باسقا دا ماسەلەلەر قامتىلعان. ءدال وسى اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەرلەردى شەتەلدىكتەرگە ساتۋعا جانە جالعا بەرۋگە قاتىستى ءموراتوريدىڭ كۇشىن جويۋ تۋرالى جازىلعان، قاۋلىدا. سەبەبى، بۇنىڭ ەندى قاجەتتىلىگى جوق. سەبەبى، بۇل نورما جەر كودەكسىنە ەنگىزىلدى. بۇل ەڭ نەگىزگى تالاپ بولاتىن. بۇدان باسقا دا كوپتەگەن ماسەلەلەر بار. ولارعا قاتىستى موراتوري ءالى كۇشىندە. اۋىل شارۋاشىلىعىنا ارنالعان جەرلەر شەتەلدىكتەرگە ساتىلمايدى جانە جالعا بەرىلمەيدى. ول بيىل قابىلدانعان جەر كودەكسىندە انىق جازىلعان. 24 باپتا. زاڭنىڭ نورمالارى تەك قانا باسقا زاڭمەن وزگەرتىلەدى. ۇكىمەت ءوز قاۋلىسىمەن ونى وزگەرتە المايدى. بۇل موراتوري ەندىگى كەرەك تە ەمەس. سەبەبى، ناقتى بۇل ماسەلە ۋاقىتشا ەمەس، تۇبەگەيلى شەشىلدى.1. بۇرىن جەر كودەكسىندە شەتەلدىكتەرگە جەردى جالعا الۋعا قۇقىق بەرەتىن نورما بولعان.2. 2016 جىلى پرەزيدەنتتىڭ جارلىعىمەن ول نورمالارعا موراتوري جاريالاندى.3. 2021 جىلدىڭ ماۋسىمىندا جەر كودەكسىنە وزگەرتۋلەر مەن تۇزەتۋلەر ەنگىزىلدى. ول بويىنشا شەتەلدىكتەرگە جەردى ساتىپ الۋ مەن جالعا الۋعا تىيىم سالىندى.4. سوندىقتان، نورماتيۆتىك قۇقىقتىق اكتىلەرگە سايكەستەندىرۋ ءۇشىن پرەزيدەنت جارلىعىنا وزگەرىستەر ەنگىزىلىپ، بۇل نورمالارعا موراتوري الىنىپ تاستالدى.نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى 5985
|
31 ناۋرىز 13:57نۇرسۇلتان. قازاقپارات نۇرسۇلتان قالاسىنىڭ اكىمى التاي كولگىنوۆ ەلورداعا تاعى 1 ميلليون ماسكا جەتكىزىلگەنىن ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.ءبىز ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىمەن جانە س ك فارماتسيامەن بىرگە ماسكالاردى مەديتسينالىق قىزمەتكەرلەرگە، بلوكپوستتاردا ەڭبەك ەتەتىن قىزمەتتەگىلەرگە، قالانى پاترۋلدەيتىن قىزمەتكەرلەرگە، جەدەل جاردەم قىزمەتكەرلەرىنە جانە ءارتۇرلى اۋرۋمەن ەسەپتە تۇرعان ازاماتتارعا تەگىن بەرەمىز. وسى ادامدارعا قازىردىڭ وزىندە 300 مىڭ مەديتسينالىق ماسكا تەگىن تاراتىلدى.سونداياق پارتياسىنىڭ ۆولونتەرلارى الەۋمەتتىك تۇرعىدا از قامتىلعان ازاماتتارعا ماسكالاردى تەگىن تاراتادى. ءىرى گيپەرماركەتتەردە 30 مىڭ ماسكا بەردىك. ياعني وسىدان بىلاي سۋپەرماركەتتەر مەن گيپەرماركەتتەرگە قاتاڭ تالاپ قويدىق: ادامدار كىرگەن كەزدە قولىن جۋىپ، سانيتارلىق تالاپتى ساقتاۋى كەرەك، دەدى التاي كولگىنوۆ تەنگرينيۋس. ك ز پورتالىنا بەرگەن تىكەلەي ەفيردەگى سۇحباتىندا.قالا باسشىسى قازىرگى تاڭدا ەلورداعا تاعى 1 ميلليون ماسكا جەتكىزىلگەنىن ايتىپ ءوتتى.البەتتە، جەتىسپەۋشىلىك سەزىلەدى. سەبەبى ادامدار ءاۋ باستا ماسكانى جاپپاي ساتىپ الىپ كەتكەن. قازىر ءبىر ادامعا 5 ماسكادان عانا تاراتامىز. ءبىراق ءاربىر ۇساق ءدارىحانادا ماسكا بار دەپ ايتا المايمىن. ەۆروفارم، گيپپوكرات، بيوسفەرا سەكىلدى دارىحانالارمەن جۇمىس جۇرگىزۋدەمىز، دەدى ول.التاي كولگىنوۆ قالاداعى يۋتاري كومپانياسى ماسكا تىگە باستاعانىن ءمالىم ەتتى.ماسەلە باقىلاۋدا. كەلەسى اپتادا قالامىزعا تاعى دا ماسكالار مەن انتيسەپتيكتەر جەتكىزىلەدى، دەدى ول.
|
9ياپون پەرزەنت تەربىيەسى : بالىلىرىمىزنى باشقىلار بىلەن سېلىشتۇرامدۇق؟ توكيو خاتىرىلىرى9ياپون پەرزەنت تەربىيەسى : بالىلىرىمىزنى باشقىلار بىلەن سېلىشتۇرامدۇق؟2,280 قېتىم ئوقۇلدىبالىلارغا نىسبەتەن، ھەر بىر بالىنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىش ئەھۋالى ئوخشىمايدۇ. ئۆزىمىزچە سىرىتقى ئەھۋالغا، بىرەر ھەركىتىگە قاراپلا بۇ بالا ياخشى، ئۇ بالا ئەسكى دەپ ئېيتالمايمىز.بالىلارنى ئۆز ئارا سېلىشتۇرۇشقا قانداق قارايسىز؟ بەزىدە سىزدىمۇ بۇ خىل ئەھۋال بوپقالامدۇ؟ قىززىقسىڭىز دىققىتىڭىز تۆۋەندىكى مەزمۇندا بولسۇن.باشقا بالىلار بىلەن سىلىشتۇرغاندىن كۆرە ، بالىنىڭ كىچىككىنە بولسىمۇ ئالغا ئىلگىرلىگەن تەرەپلىرىنى تېپىپ چىقايلىبالىلىرىمىزنى باشقىلارنىڭ بالىلىرى بىلەن سىلىشتۇرغاندىن كۆرە، بالىمىزنىڭ كىچىككىنە بولسىمۇ ئالغا ئىلگىرلىگەن يەرلىرىنى تېپىپ چىقايلى.بەزىلەردە بىلىپ بىلمەي بالىلىرىمىزنى باشقا بالىلار بىلەن سېلىشتۇرۇپ قالىمىز. پالانچىنىڭ بالىسى بەك ياخشى بالا لىكىن، سەنزە ئاشۇ بالىدىن ئازراق بولسىمۇ ئۈگەنسەڭ بولاتتىئاتا ئانا بولغۇچى بالىسىغا باشقا بالىلاردەك ياخشى بالا بولۇشنى قانچىلىغان قېتىم ئېيتسىمۇ، بالىنىڭ ھەرگىز قۇلىقىغا كىرمەيدۇ.ئەكسىچە، بەك ياخشى بالىغا ئامراق بولساڭ، شۇ بالىنى بالا قىلىۋال ، زادى مەن بۇلارغا يارىمايمەن، زادى مەن بۇلارغا ئانچە لازىم ئەمەس دەپ ئويلىۋالىدىغان بالىلارمۇ بار.نەتىجىدە، بۇ خىل سېلىشتۇرۇشلار بالىنىڭ روھىنى تېخىمۇ چۈشۈرۈپ ئالغا باسالماسلا قىلىپ قويىدۇ. بالىڭىزنى بەك سېلىشتۇرغىڭىز كەپكەتسە، باشقا بالىلار بىلەن ئەمەس، بۇرۇنقى ئۆزى بىلەن ھازىرقى ئۆزىنى سېلىشتۇرغىنىڭىز ئەۋزەل.ھەر قانداق بىر بالىدا چوقۇم ئازدۇر كۆپتۇر ئىلگىرلەشلەر بولىدۇ. يەنى، بىر يىل ئاۋۋال قىلالمىغان ئىشىنى بۇ يىل قىلالىغان بولىدۇ، يېرىم يىل ئاۋۋال بىلەلمىگەنلىرىنى، ھازىر بىلەلىگەن بولىدۇ دىگەندەك.مۇشۇنداق سېلىشتۇرسىڭىز، بالىڭىزنىڭ بالىلارغا خاس ئىلگىرلىگەن، تېرىشچانلىق كۆرسەتكەن يەرلىرىنى كۆرەلەيسىز ھەم بۇلارنى بالىڭىزغا يەتكۈزسىڭىز بالىڭىزدا تېخىمۇ تېرىشىش ئېڭىنى پەيدا قىلالايسىز، بالىڭىز تېخىمۇ ئىلگىرلەيدۇ.ئەمدى تۆۋەندىكى مىسال ئارقىلىق بۇ گەپنى تېخىمۇ چۈشىنىپ باقايلى.بالىڭىزنى باشقىلار بىلەن سىلىشتۇرۇشتىن ساقلىنىڭبالىڭىزنى دوستلىرى بىلەن سىلىشتۇرۇشتىن ساقلىنىڭ بۇنداق قىلىش خاتاخوشنىمىزنىڭ قىزى نائوچىيان يەسلىنىڭ تەييارلىقلىرىنى ئۆزى قىلىمىش، ئۇنىڭدىن ئازراق ئۈگەنسەڭ ھە؟! دىدى ئانا تاماق يەۋاتقان ئوغلىغا.دوستلىرىڭنىڭ ھەممىسىنىڭ خەتلىرى شۇنداق چىرايلىقكەن، سېنىڭزە دەپ ئۈمىدسىزلەندى ئانا تاپشۇرۇق ئىشلەۋاتقان ئوغلىنىڭ خېتىگە قاراپ.بۇ يازغان خەتلىرىڭنى دوستلىرىڭ ھەرگىز ئوقۇيالمايدۇ. قارا، ھەرىپلەرنىمۇ تۈزۈك يازالمايسەن !3 ياشلىق بىر نەۋرە ئۇكاڭمۇ بىر نەرسىلىرىنى يىغىشتۇرۇشنى بىلىدۇ!!! دەپ ئاچچىقلاندى ئانا ماتىرياللىرىنى رەتلىمىگەن ئوغلىغا.ئۇڧ نىمە قىلسام بولمىغان دەپ ئويلىدى بالا.بالىمىزنى بۇرۇنقى ئۆزى بىلەن سىلىشتۇرۇپ باقايلىبالىمىزنى بۇرۇنقى ئۆزى بىلەن سېلىشتۇرۇپ باقايلى مۇشۇنداق قىلىشىمىز توغرابالام، بۇرۇن بالدۇرراق ئويغاتسام خاپا بولۇپ يىغلايتتىڭ، قاچانلاردىن باشلاپ ئويغاتسام يىغلىماي ئويغىنىشنى ئۈگەندىڭ؟ دىدى ئانا ئەتىگەنلىك تاماق يەۋاتقان ئوغلىغا.يەسلىگە قويۇپ قويۇپ ماڭسام، تېخى بىر يىل بۇرۇنغىچە ماڭا ئېسىلىۋىلىپ يىغلايتتىڭ ھازىر شۇنداق ياخشى دە سەن! تېخى بەزى ۋاقىتلاردا ماڭا يارىدەملەشكۈدەك بولدۇڭ مانا..!قىسقىسى، قاچانلاردىن باشلاپ تۇيۇقسىزلا ماڭا يارىدەملىشىپ بېرىدىغان، بۇرۇنقىدەك كۆپ يىغلىمايدىغان يىگىت بوپقالدىڭ، دەپ ماختىدى ئانا ئوغلىنى. بالىمۇ شۇنداق خۇش بولدى. داۋامى كېلەر قېتىمدا يوللىنىدۇ. يامازاكى ئەپەندىنىڭ 30 يىللار بۇرۇنقى يەنە بىر ئوماق كارتۇن فىلىمى.ياپونچىسى : ئىنگىلىزچىسى : شەنبە يەكشەنبىلەردە ھەر قانچە ئالدىراش بولساقمۇ، بالىلار بىلەن بىللە باغچىلاردا ئوينايدىغان، دالا تامىقى يەيدىغان، بىللە كىتاب ئوقۇيدىغان، بىللە كارتۇن فىلىم كۆرىدىغان ۋاقىتلىرىمىز بولغاي!ئارام كۈنلىرىمىز ئائىلە جەم بولۇپ بەخىتكە تولغان ئەسلىملەر بىلەن بىزەلگەي!9ياپون پەرزەنت تەربىيەسى: باشقىلارغا ھەۋەس قىلىدىغان ئاناپەرۋاز: باھارغا ئاشىق06102017 7:23 چۈشتىن كېيىنكۆپۈنچە ئاتا ئانىلار بېشىدىن ئۆتكۈزگەن، ئەمما دىققەت قىلـمىغان مەسىلە دەپ ئويلايمەن. قولىڭىزغا دەرت بەرمىسۇن!07102017 7:20 چۈشتىن كېيىنياخشى باشلىنىش، بەركەت تاپسۇن.دىيارىمىزدا پەرزەنت تەربىيسى دولقۇنى كۆتىرىلىۋاتقان پەيتتە سىزنىڭ ئۇلارنى كۆپ كۆرمەي قاتارغا قوشۇلۇپ سەپنى سەرخىل قىلغىنىڭىزدىن سۆيۈندۇق. شۇنداق، بىز ئاتائانىلار بىرلىكتە ئۆگىنىىپ ئىلمىي ھەم ئۈنۈملۈك بولغان تەدبىر چارىلەرنى تۇرمۇشقا تەدبىقلاشقا ئېھتىياجىمىز ھەردائىم قانمايدۇ.ئاز بولسىمۇ ئىزچىل بولغان ھەركەت بەركەت تاپقۇسى. مۇۋەپپەق بولسۇن!07102017 8:45 چۈشتىن كېيىنسۆيۈندۈم ، رەھمەت سىزگە .ھەر كۈنى ئۆزۈمدە بار كاۋاكلارنى ھىس قىلىپ تۇرىۋاتقان ، ئىزدىنىۋاتقان بىرىمەن . ئەمەلىيەتتە ، بىز ئىسىل قەلىبلەرنىڭ بەرگەن ئۆز ـئارا ئىلھاملىرى بىلەن قەدەملىرىمىزنى ئېلىپ ماڭغۇچى .سىزمۇ بەرىكەتلىك بولغايسىز 10102017 5:15 چۈشتىن بۇرۇنيازمىلىرىڭىز بەك سەرخىل،يۈرەككە باردى،قەلىمىڭىز قۇۋەتلىك،ئۆزىڭىز سالامەت بولۇڭ،يەنە يىڭى يىڭى يازمىلىرىڭىزغا تەشنابىز10102017 6:32 چۈشتىن بۇرۇنقېزىقىشلىرى ئۈچۈن ئانچە ـمۇنچە يېزىپ قويىۋاتقان ئۈگەنگۈچىمەن ..بەرگەن ئىلھاملىرىڭىزغا كۆپ رەھمەت 09062018 9:58 چۈشتىن بۇرۇننى مەن تاپالمىدىممۇ يا يوقمۇ ،مەزمۇن يىڭلانغىدىن خەۋەردار بوپ تۇراي دىگەنتىم09062018 12:40 چۈشتىن كېيىنياخشىمۇسىز؟ ئالدىنقى قېتىمقى جاۋابىمنى كۆرمەي قالغان ئوخشايسىز. بۇ تىمىنى كۆرۈپ باققايسىز، يازمىلارنى قانداق كۆرگىلى بولىدۇ؟ دىگەن سۇئالنىڭ تەپسىلى جاۋابى مۇشۇ يەردە.14062018 6:08 چۈشتىن كېيىنياخشىمسىز بىز ۇچۇن تەييارلىگەن، يازمىلىرىڭىزگە مۇبارەك قوللىرىڭىزگە دەت بەرمىسۇن، ەقىقەتەن بىز پايدىلىنىپلا قالماستىن، باللىرىرىگە قانداق تەربىيە قىلىشنى بىلەلمەي گاڭگىراپ يۇرگەن اتا انىلارگە كەڭ تەش ۋىقات قىلىپ، بىرلىكتە تىرىشپ، باللىرىمىزنىڭ كەلگۇسى ۇچۇن كۇرەش قىلايلى، رەخمەت سىزگە جىنىم،14062018 9:31 چۈشتىن كېيىنئالدى بىلەن ئايىمىڭىزغا مۇبارەك يېقىندىن بىرى چارچىغىنىمدىن يىقىلىپ قالايلا دەپ قالغانىدىم، ئۇچۇرىڭىزنى كۆرۈپ سەل ماغدۇر كىرگەندەك بوپقالدىم، رەھمەت ئەتە بىر كۈن ھېيتتا ئوبدان ئارام ئىلىۋىلىپ ئۆگۈنلۈكتىن باشلاپ تىرىشايلى ھە ئوماقلىرىڭىز بىلەن كۆڭۈللۈك بىر ھېيت كۈنى ئۆتكۈزۈش نېسىپ بولغاي 15062018 5:04 چۈشتىن كېيىنھارىمىغايسىز ھەدە، ناھايتى ياخشى بىلمىلەرنى بىزگە سۇنىۋاتىسىز،مەن بۇرۇن گۇلباھار مۇئەللىمنىڭ خىلى كۆپ دەرسىگە قاتناشقان ئۇچاغدا بالام تىغى ئايلىق ئدى،مانا ئۇمۇ چوڭ بولۇپ 2ياشقا كىردى،ھازىر قولى شۇنداق ئىتتىك باشقلارنى ئۇرۇپ قويدۇ، ئادەتتە بالنىڭ ئادەم ئۇرۇشى ماڭا قارا مەن بىلەن ئوينا دەپ مەقستىنى ئىپادىلشى ئىكەن، ھازىر خىلى بىر نەرسە بىلىپ قالدى، كۈندە باشقلارنى ئۇرما دەپ نەسھەت قىلىپ تۇرىمىز لىكىن يەنە قولى ئىتتىكمۇشۇ ھەقتتە يازىمىلىرىڭىز بولسا ئورتاقلاشقان بولساقرەھمەت16062018 11:04 چۈشتىن بۇرۇنبۈگۈنكى ھېيتىڭىز قۇتلۇق بولسۇن ۋاقتىدا جاۋاب يازالماي قالدىم ، ئۆزۈر .2 ياشلىق ۋاقىتلار بالىلارنىڭ دەسلەپكى قارشىلىق مەزگىلى ھەم قورقۇنۇچلۇق ئىككى ياش مەزگىلى دەپ ئاتىلىدىغان ۋاقتى.دەل ئىككى ياشلىق بالىلارغا ئائىت ماۋۇ يازمىنى كۆرۈپ باققايسىز، پايدىلانغۇدەك مەزمۇن چىقىپ قالىدۇ.
|
قازاقستاندىق ۆەلوترەك شەبەرلەرى ازيا كۋبوگىنىڭ يەگەرى اتاندى قازاقستان جانە الەمدەگى سوڭعى جاڭالىقتار : :24.346416تايلاندتا وتكەن قۇرلىق باسەكەسىندە ازەن عابيدەن ومنيۋم بويىنشا توپ جارسا، اسىلحان تۇرار ەكىنشى ورىنعا يە بولدى.جەكەلەي سىندا يگور يۋسيفوۆ جەڭىسكە جەتتى. مەديسوندا اسىلحان تۇرار مەن يگور يۋسيفوۆ جۇبى كوزگە ءتۇسىپ، ازيا كۋبوگىن ۇتىپ الدى.سپورتتىق گيمناستيكا: ميلاد كاريمي وليمپياداعا جولداما الدىميلاد كاريمي سپورتتىق گيمناستيكادان توكيو وليمپياداسىنا جولداما الدى. قازاقستاندىق سپورتشى گەرمانيانىڭ شتۋتگارت قالاسىندا وتكەن الەم چەمپيوناتىندا كوپسايىس باعدارلاماسىندا كوزگە ءتۇسىپ، فينالعا شىقتى. شەشۋشى جارىس جۇما كۇنى وتەدى. كاريميدەن بولەك، اكىم مۇساەۆ، ءىلياس ءازيزوۆ، ناريمان قۇربانوۆ جانە ەربول جانتىقوۆ الەم بىرىنشىلىگىنە قاتىستى. قازاقستاندىق گيمناستيكا شەبەرلەرى كوماندالىق كوپسايىستا ونەر كورسەتىپ، 16ورىنعا يە بولدى.فۋتزالدان چەمپيوندار ليگاسى باستالدىفۋتزالدان چەمپيوندار ليگاسىنا العاش رەت قاتىسىپ جاتقان رۋدنىيدىڭ اياتى قۇرلىق سايىسىن جەڭىسپەن باستادى. ليتۆانىڭ كاۋناس قالاسىندا الاڭ يەلەرى ۆيتيس كومانداسىمەن كەزدەسكەن ايات ويىنشىلارى 5:4 ەسەبىمەن باسىم ءتۇستى. بۇگىن رۋدنىي جىگىتتەرى يسپانيانىڭ بارسەلوناسىمەن وينايدى. چەمپيوندار ليگاسىنىڭ نەگىزگى كەزەڭدەگى ەكىنشى توبى ۆەنگريادا كىم مىقتىنى انىقتايدى. قايرات العاشقى تۋردا رەسەيدىڭ كپرف كومانداسىمەن الاڭعا شىعىپ، 0:3 ەسەبىمەن ەسە جىبەردى. بۇگىن الماتى كومانداسى يسپانيانىڭ ەلپوسو كلۋبىمەن كەزدەسەدى. ماتچ كەشكى 19:45تە باستالادى. بۇل ويىندى جانكۇيەرلەر ەلارنادان تىكەلەي ەفيردە كورە الادى.باستيان شۆاينشتايگەر جاسىل الاڭداعى مانسابىن اياقتادىاتاقتى نەمىس فۋتبولشىسى باستيان شۆاينشتايگەر بيىلعى ماۋسىم اكياقتالعان سوڭ جاسىل الاڭداعى مانسابىنا نۇكتە قوياتىنىن مالىمدەدى. 35 جاستاعى ويىنشى 2017 جىلدان بەرى امەريكا چەمپيوناتىنداعى چيكاگو فاير كومانداسىندا ونەر كورسەتىپ ءجۇر. وسى ماۋسىمدا ول 30 ماتچقا قاتىسىپ، ءبىر دوپ سوقتى. چيكاگو پلەيوففقا شىعا المادى. شۆاينشتايگەر 17 جىلعا سوزىلعان كاسىبي مانسابىندا تالاي اتاقتارعا قول جەتكىزدى. جارتىلاي قورعاۋشى 2000 جىلدان باستاپ 15 جىل بويى باۆاريا ساپىندا دوپ تەپتى. باستيان ميۋنحەن كلۋبىمەن بۋندەسليگادا سەگىز مارتە توپ جارىپ، گەرمانيا كۋبوگىنىڭ جەتى دۇركىن يەگەرى اتاندى. 2013 جىلى چەمپيوندار ليگاسىندا جەڭىسكە جەتتى. سوسىن مانچەستەر يۋنايتەد جەيدەسىن كيىپ، اعىلشىن كومانداسىندا ەكى جىل وينادى. شۆاينشتايگەر گەرمانيا قۇراماسى ساپىندا 2004 جىلدان بەرى 121 ماتچقا قاتىسىپ، 24 دوپ سوقتى. فۋتبولشى ۇلتتىق قۇراماسىمەن 2014 جىلى الەم چەمپيونى اتاندى. باستياننىڭ ەنشىسىندە دۇنيەجۇزىلىك بىرىنشىلىكتىڭ ەكى قولاسى مەن ەۋروپا چەمپيوناتىنىڭ كۇمىس مەدالى بار.وسى كاتەگوريا بويىنشا: ۆاتەرپولدان قازاقستان قۇراماسى رەسەي جەرىندە ونەر كورسەتىپ جاتىر ءداۋىرى اياقتالدى ما الەمدىك بوكس ساراپشىلارىنىڭ پىكىرى كەلۋ قاينارى: :...?381057679
|
21 قاڭتار 16:29بەيجىڭ. قازاقپارات قىتايدا ينتەرپولدىڭ بۇرىنعى ءتوراعاسى پارا العانى ءۇشىن 13 جىل 6 ايعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات شينحۋا اگەنتتىگىنە سىلتەمە جاساپ.تيانجيڭ قالاسىنىڭ سوتى 21 قاڭتاردا قىتايدىڭ بۇرىنعى قوعامدىق قاۋىپسىزدىك ۆيتسە ءمينيسترى جانە قىتاي تەڭىز پوليتسياسىنىڭ بۇرىنعى ديرەكتورى مەنحونگۆەيدىڭ پاراقورلىق ءىسى بويىنشا العاشقى سوت ۇكىمىن جاريا ەتتى. سوتتالۋشى مەنحونگۆەيگە پارا العانى ءۇشىن 13 جىل التى ايعا باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جازاسى تاعايىندالىپ، 2 ميلليون يۋان ايىپپۇل سالىندى.شينحۋا سوتتالۋشىنىڭ سوت شەشىمىنە باعىنعانىن جانە شاعىمدانبايتىنىن مالىمدەدى.شينحۋا اقپارات اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، مەن حونگۆەي قىزمەت ەتكەن كەزدە ول ءوزىنىڭ جاعدايىن پايدالانىپ، جالپى سوماسى 14,46 ميلليون يۋاننان اساتىن ءتۇرلى پارا جيناعان.ەسكە سالا كەتسەك، مەنحونگۆەي 2016 جىلدان 2018 جىلعا دەيىن ينتەرپولدىڭ پرەزيدەنتى بولعان. 2018 جىلدىڭ قىركۇيەك ايىنىڭ سوڭىندا مەنحونگۆەي ينتەرپولعا ءتوراعالىق ەتۋ كەزىندە فرانسيانىڭ شتاب پاتەرىنەن قىتايعا ورالعاننان كەيىن بايلانىسىن ۇزگەن.2018 جىلعى 8 قازاندا قىتايدىڭ قوعامدىق قاۋىپسىزدىك مينيسترلىگى مەنحونگۆەيدىڭ پارا الدى دەگەن كۇدىكپەن تەرگەۋ جۇرگىزىلىپ جاتقاندىعى تۋرالى حابارلادى. 2019 جىلى 10 مامىردا ونىڭ ۇستىنەن پاراقورلىق بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. سوتتىڭ العاشقى وتىرىسى سول جىلدىڭ 20 ماۋسىمىندا وتكەن ەدى.اۆتور مۇحتار مۇرات
|
حالىقارالىق ستارتاپ بايقاۋىندا ۇزدىك شىقتىاقتوبەدەگى زياتكەرلىك مەكتەپ وقۋشىسى ارمان جالعاسباەۆ 2022 حالىقارالىق ستارتاپ بايقاۋىندا جەڭىمپاز اتاندى.قازاقستان 27 ماۋسىم، 2022گازەتتەر سويلەگەن كۇنوبلىستىق تاريحيولكەتانۋ مۋزەيىندە اقتوبەنىڭ اقپارات الەمى اتتى كورمە ءوتتى.قوعام 26 ماۋسىم، 2022جاز باستالعاندا مەكتەپ وقۋشىلارى ءۇشىن قالا سىرتىنداعى جازعى لاگەرلەردىڭ تاپشىلىعى ايرىقشا سەزىلدى. اقتوبە وبلىسىندا 153 مىڭ مەكتەپ وقۋشىسى بولسا، بۇگىندە ولاردىڭ 28 پايىزى عانا كانيكۋل كۇندەرىن تابيعات اياسىنداعى لاگەرلەردە دەمالۋعا مۇمكىندىگى بار. مامىرداعى وبلىستىق ءماسليحات سەسسياسىندا جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن بالالاردىڭ جازعى دەمالىسىن ۇيىمداستىرۋعا 325 ملن تەڭگە قارجى ءبولىندى. وعان وڭىردەگى 15 مىڭ مەكتەپ وقۋشىسىن مەكتەپ جانىنداعى جانە تابيعات اياسىنداعى لاگەرلەرمەن قامتۋ كوزدەلدى. سونىڭ ىشىندە الەۋمەتتىك جاعدايى تومەن وتباسى بالالارى، اتااناسى جوق، قامقورشىلىقتاعى جانە مۇگەدەكتىگى بار 3 مىڭ وقۋشى قالا سىرتىنداعى جانە مەكتەپ جانىنداعى لاگەردە دەمالاتىن بولدى.قوعام 21 ماۋسىم، 2022شەتەلدەگى قازاق بالالارى اتاجۇرتتا دەمالادىاقتوبەدەگى نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ الاڭىندا انا ءتىلى الەمى حالىقارالىق تىلدىك لاگەرىنىڭ سالتاناتتى اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى. ماۋسىمنىڭ سوڭعى ونكۇندىگىنەن باستاپ، شىلدەنىڭ ورتاسىنا دەيىن وسى وقۋ ورنى قابىرعاسىندا ۇيىمداستىرىلعان جازعى لاگەردە رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ التاي، تاتارستان رەسپۋبليكاسى، سانكتپەتەربۋرگ قالاسى مەن ورىنبور، ور، ساراتوۆ، ومبى، چەليابى وبلىستارىندا تۇراتىن قازاق وتباسىلارىنىڭ بالالارى دەمالادى.الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىم تۇرمىستى جەڭىلدەتەدىاقتوبە وبلىسى تۇرعىندارىنىڭ 97،2 ى تازا اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتىلگەن. بىلتىر 10 اۋىلعا اۋىز سۋ قۇبىرى، 16 ەلدى مەكەنگە گاز قۇبىرى تارتىلسا، بيىل 11 ەلدى مەكەنگە ورتالىقتاندىرىلعان سۋ، 9 اۋىلعا گاز قۇبىرى تارتىلادى. بۇل تۋرالى پرەزيدەنت جانىنداعى ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندە وتكەن بريفينگتە اقتوبە وبلىسىنىڭ اكىمى وڭداسىن ورازالين باياندادى.قوعام 13 ماۋسىم، 2022ون ەكى جاستاعى بالانى يت تالاپ، جازىم ەتتى9 ماۋسىم كۇنى اقتوبە قالاسىنداعى ەسەت باتىر تۇرعىن ءۇي الابىنداعى سالىنىپ جاتقان قۇرىلىس الاڭىنان تۇنگى ساعات 12دە بالانىڭ ءمايىتىن تاپقان وسى اۋماقتىڭ كۇزەتشىسى پوليتسياعا قوڭىراۋ شالعان. وبلىستىق پوليتسيا دەپارتامەنتى جەرگىلىكتى پوليتسيا قىزمەتىنىڭ باسشىسى اردانا سايماعامبەتوۆتىڭ ايتۋىنشا، بالانىڭ كوپ قان جوعالتىپ، باسى، دەنەسى، قولى مەن اياعىندا ج ۇلىنعان جاراقاتتارى تۇرىندە زورلىقپەن ءولۋ دەرەگى بار ەكەندىگى انىقتالعان. بىلايشا ايتقاندا، دەنەسىنىڭ ساۋتامتىعى قالماعان، يت تالاعان. ساراپتامالار تاعايىندالىپ، قىلمىستىق ءىس قوزعالدى.قازاقستان 12 ماۋسىم، 2022ادامدار اقبوكەندى تۇسىنبەيدىسوڭعى ساناق بويىنشا، ەل اۋماعىندا 1 ملن 318 مىڭ باس كيىك بار ەكەن. قازاق جەرىن ەجەلدەن مەكەندەيتىن وسى جانۋار جاز جايلاۋى مەن قىس قىستاۋى ەرەكشەلىگىنە بايلانىستى بەتپاقدالا، ءۇستىرت، ورال توبىنا بولىنەدى. قازىرگى تاڭدا دالامىزدى مەكەندەيتىن ءۇستىرت كيىكتەرىنىڭ سانى 28 مىڭ، بەتپاقدالا توبى 489 مىڭ، ورال توبى 801 مىڭ باستى قۇرايدى.اقتوبەلىكتەردىڭ بەلسەندىلىگى جوعارىاقتوبە وبلىسىندا 517 سايلاۋ ۋچاسكەسى بولسا، وڭىردە داۋىس بەرۋ قۇقىعى بار 560 مىڭ ادام تىركەلگەن. ەل كونستيتۋتسياسىنا ەنگىزىلەتىن وزگەرىستەر بويىنشا وتكىزىلىپ جاتقان جالپىحالىقتىق رەفەرەندۋمدا اقتوبەلىكتەر بەلسەندىلىك تانىتۋدا، دەپ حابارلايدى ..حالىق پەن بيلىكتىڭ ديالوگىق.جۇبانوۆ اتىنداعى اقتوبە وڭىرلىك ۋنيۆەرسيتەتىندە كونستيتۋتسيالىق رەفورمالاردى ءتۇسىندىرۋ ماسەلەلەرىنە ارنالعان قازاقستاندا رەفەرەندۋم وتكىزىلۋىنىڭ ماقساتتارى مەن مىندەتتەرى اتتى دوڭگەلەك ۇستەل ءوتتى. ۋنيۆەرسيتەت ۇستازدارى مەن ستۋدەنتتەرى ەلىمىز ساياسي وزگەرىستەردى باستان كەشىرىپ جاتقان قازىرگى ۋاقىتتا ءاربىر تۇرعىننىڭ داۋىسى ماڭىزدى ەكەندىگىن باسا ايتتى.ايماقتار 30 مامىر، 2022ىرعىزدىڭ ىرىزدىعىن كورە الماي وتىرىرعىز اۋدانىنىڭ دامۋ قارقىنى، جىل سوڭىنا دەيىن اياقتالۋعا ءتيىس الەۋمەتتىك جوبالار ءوڭىر باسشىسى وڭداسىن ورازالين مەن وبلىستىق ءماسليحات، قوعامدىق كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ اۋداننىڭ بىرنەشە ەلدى مەكەنىن ارالاۋ ساپارىندا پىسىقتالدى. بىلتىردان بەرى اۋداندا الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىم جۇرگىزۋ ەرەكشە قارقىن الدى. سونىڭ ناتيجەسىندە اۋداننىڭ 18 ەلدى مەكەنىنىڭ 16سى ساپالى اۋىز سۋمەن، 5 ەلدى مەكەنى كوگىلدىر وتىنمەن قامتاماسىز ەتىلدى.
|
نۇرسۇلتاندا جىل باسىنان بەرى توعىز مىڭنان استام ادام جۇمىسقا ورنالاستى21 2021 19:38نۇرسۇلتان. قازاقپارات نۇرسۇلتان قالاسى اكىمدىگىنىڭ حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىعى 2021جىل باسىنان بەرى استانالىق 15350 ازاماتتى قابىلدادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات اكىمدىكتىڭ رەسمي سايتىنا سىلتەمە جاساپ.بارلىعى 9189 ادام جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى. ونىڭ ىشىندە ەلەكتروندى ەڭبەك بيرجاسى ارقىلى 2978 ادام، ال 5347 ادام تۇراقتى جۇمىس تاپتى. ەڭبەك مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا قوعامدىق جۇمىستارعا 2620، الەۋمەتتىك جۇمىس ورىندارىنا 179، جاستار پراكتيكاسىنا 789 ادام جۇمىسقا جىبەرىلدى.جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى شەڭبەرىندە 254 ادام جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى.جالپى، جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى اياسىندا نۇرسۇلتان قالاسى بويىنشا بيىل 500 دەن استام جۇمىس ورنى قۇرىلدى. جوسپار بويىنشا 483 جۇمىس ورنىن قۇرۋ كوزدەلگەن بولاتىن، بۇگىنگى تاڭدا 503 ادام جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى.291 تۇراقتى جۇمىس ورنى قۇرىلدى. حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىعى بارلىق ساناتتاعى ازاماتتاردىڭ جۇمىسقا ورنالاسۋىنا جاردەمدەسەدى.نۇرسۇلتان قالاسىنداعى ورتالىققا كۇن سايىن ءارتۇرلى جاستاعى جۇمىسسىز ازاماتتار، پروباتسيا قىزمەتىندە ەسەپتە تۇرعانداردار مەن مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندار جۇگىنەدى. جىل باسىنان بەرى پروباتسيا قىزمەتىندەگى 47، مۇگەدەكتىگى بار 574 ادام جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى.حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىعى بۇگىنگى ەڭبەك نارىعىندا تالاپ ەتىلەتىن ماماندىقتار بويىنشا جۇمىسسىز ازاماتتارعا ارنالعان كۋرستارعا جىبەرەدى.بيىل جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىعى ارقىلى 213 ادام كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ كۋرستارىن وقىدى. ارنايى كۋرستار اسپاز، كونديتەر، تىگىنشى، شاشتاراز، كاسسير باقىلاۋشى، ناۋبايشى، تاربيەشى كومەكشى ماماندىقتارى بويىنشا ۇيىمداستىرىلدى.2021جىلى نۇرسۇلتان قالاسى بويىنشا جاڭا بيزنەس يدەيالاردى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن 414 بيزنەس يدەياعا گرانت ءبولىندى. ازىرگە 401 گرانت قارجىلاندىرىلدى. گرانت العاندار قاتارىندا حالىقتىڭ الەۋمەتتىك وسال توپ وكىلدەرى دە بار.ولار: كوپبالالى جانە از قامتىلعان وتباسى مۇشەلەرى، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتار مەن ااك الۋشىلار، 29 جاسقا دەيىنگى جاستار ساناتىنداعى ازاماتتار. قازىر جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىعىنىڭ قىزمەتتەرىن قاشىقتان پايدالانۋعا بولادى.وسى ماقساتتا ەلەكتروندى ەڭبەك بيرجاسى مەملەكەتتىك اقپاراتتىق پورتالى جۇمىس ىستەيدى ...تولىق اقپارات پەن ماماندار كەڭەسىن الۋ ءۇشىن ورتالىقتىڭ جۇمىسپەن قامتۋ ءبولىمىنىڭ تەل: 729331، 578695، 87015736593 نومەرىنە حابارلاسۋىنا بولادى.ايتا كەتەيىك، 2020جىلى ەلوردادا جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى بويىنشا 151 ينفراقۇرىلىمدىق جوبا جۇزەگە اسىرىلىپ، 15253 جاڭا جۇمىس ورنى قۇرىلدى.
|
سەبرەئالۇي شىنجاڭ ساغلاملىق تورى ۋاكالەتچىلەر نۇسخىسىمەنبە: شىنجاڭ ساغلاملىق تورى يوللانغان ۋاقتى: 13:57 070218 يازما ئاۋاتلىقى: 15038تونۇش: بۇ گۈلسامساق ئائىلىسىدىكى كۆپ يىللىق سامان غوللۇق ئۆسۈملۈك ئىككى خىل سەبرە ئادەتتە بۇ ئۆسۈملۈك ئالۇي گۈلى دېگەن نام بىلەن مەشھۇر يوپۇرمىقىنىڭ سىقىپ چىقىرىپ قاتۇرۇلغان شىرنىسى بولۇپ سەبرى نامىدا دورىغا ئىشلىتىلىدۇ. سەبرىنىڭ يۇيۇلغىنى يۇيۇلمىغىنىدىن كۈچلۈك، شۇڭا ئۇنى ئىشلىتىشتە ئىمكان بار يۇيۇپ ئىشلىتىش لازىم.شىپالىق رولى: يەل ھەيدەش، ماددىلارنى يۇمشىتىش، ئىچىنى سۈرۈش، ئاشقازان، جىگەرنى قۇۋۋەتلەش، قۇرت ئۆلتۈرۈش، ھەيز ماڭدۇرۇش، سۈيدۈك كەلتۈرۈش، ئىششىق قايتۇرۇش، جاراھەتلەرنى تازىلاش خۇسۇسىيىتىگە ئىگە.ئىشلىتىلىدىغان كېسەللىكلەر: تال ياللۇغى، كۆز ئاجىزلىقى، ئادەتلەنگەن قەۋزىيەت، ھەزىم ئاجىزلىقى، ھەيز تۇتۇلۇش، قىچىشىپ ئېچىشتۇرىدىغان جاراھەت، كۆيۈك يارىسى، سۇلۇق تەمرەتكە، بوغۇم ئاغرىقى، جىگەر ۋە باشقا ئەزالاردىكى توسۇلۇش، مالىيخولىيا، مېڭە كېسەللىكلىرى، ئۇيقۇ كەلتۈرۈش، چاپلىشاڭغۇ خىلىتلاردىن بولغان ناسۇر، مودۇر، ئۈچەيگە مەددە پەيدا بولۇش قاتارلىقلارغا ئىشلىتىلىدۇ.ئىشلىتىش ئۇسۇلى: سەبرىدىن بەش گرامنى قايناق سۇ بىلەن بەرسە ئاشقازاندىكى ھۆللۈكنى سۈرۈپ ئاشقازاننى تازىلايدۇ. مەستىكى رۇمى بىلەن قوشۇپ بەرسە مېڭىنى تازىلايدۇ. غارىقۇن بىلەن قوشۇپ بەرسە مۇپاسىل ئاغرىقلىرى ۋە ھاسىراشنى توختىتىدۇ.قىزىلگۈل ۋە مەستىكى بىلەن قوشۇپ بەرسە ئاشقازان كېسىلىگە پايدا قىلىدۇ. بەلغەم ۋە سەپرا ئارىلاشقاندىن بولغان تال كېسىلىگە پايدا قىلىدۇ. بەلغەم ۋە سەپرا ئارىلاشقاندىن بولغان ئۇسسۇزلۇققا، ئىشتىھانى ئېچىشقا، كىچىك تىلنىڭ كۆيۈپ ئاغرىشىغا ئىشلىتىلىدۇ. سۈت ئىمىدىغان بالىلارغا مۇناسىۋەتلىك دورىلار بىلەن قوشۇپ بەرسە قىلقۇرتنى چۈشۈرىدۇ. سەۋدانى سۈرۈش ئۈچۈن ئۈچ كۈن تۆت گرامدىن ئىچسە بەدەننىڭ ھەر بىر ئورگانلىرىدا تۇرۇپ قالغان كونا يەللەرنى سۈرىدۇ. كۆزگە سۈرمە قىلىنسا كۆزنىڭ كۆرۈش قۇۋۋىتىنى ئاشۇرىدۇ ھەم كۆزنىڭ يىرىڭلاپ ۋە قىچىشىپ ئاغرىغىنىغا پايدا قىلىدۇ.ئاق توغرىغۇ ۋە تۇز بىلەن قوشۇپ باشقا چېپىلسا باش ئاغرىقىنى پەسەيتىدۇ ھەم سوغۇقتىن مېڭىدىن چۈشكەن سۇنى توسايدۇ، پاقىيوپۇرمىقىنىڭ سۈيى بىلەن قوشۇپ كىچىك بالىنىڭ بېشىغا چاپسا باشتىكى جفراھەتلەرنىڭ ھۆللۈكىنى قۇرۇتىدۇ ھەم پاقىيوپۇرمىقىنىڭ سۈيى بىلەن ئارىلاشتۇرۇپ بۇرۇنغا ۋە قۇلاققا تېمىتىلسا بۇ ئورۇنلاردىكى جاراھەتلەرگە پايدا قىلىدۇ. قاپاقنىڭ تاتلىق ئۇرۇقى بىلەن قوشۇپ بۇرۇنغا چېپىلسىمۇ يۇقىرىقى تەسىرنى بېرىدۇ. ھەببۇلئاس شەربىتى بىلەن قوشۇپ ھەرخىل زەربە تەگكەن ئورۇنلارغا چېپىلىدۇ ھەم باش ئاغرىقىغا، سوغۇقتىن بولغان ئىششىققا، ھەرخىل زەربە تەگكەن ئورۇنلارغا چېپىلىدۇ ھەم باش ئاغرىقىغا، سوغۇقتىن بولغان ئىششىققا، ھەرخىل جاراھەتلەرگە، ئېغىزمان ئاغرىقىغا، مۇپاسىل ئاغرىقىغا، بوۋاسىرغا چېپىلىدۇ.شاراب بىلەن قوشۇپ غارغار قىلسا ياكى ئېغىزدا تۇتۇپ تۇرۇلسا تىلنىڭ ئىككى تەرىپىدىكى ئىششىققا، چىش مىلىكىنىڭ ئىششىقىغا، ئېغىز ئىچىدىكى ھەرخىل ئىششىقلارغا پايدا قىلىدۇ. ھەسەل ھەم يۇمغاقسۈت بىلەن قوشۇپ تىلما كېسەلگە چېپىلىدۇ.ھەيز تۇتۇلۇپ قېلىشتا دورا تەييارلاپ يېگۈزۈلىدۇ. ھامىلىنى چۈشۈرۈش ئۈچۈن يەككە ھالەتتە ئۆزى ئاز مىقداردا ئىچىلىدۇ.ئىشلىتىش مىقدارى: 0.51 گرام.زىيانلىق تەسىرى: ئادەتتە بوۋاسىرغا زىيان قىلىدۇ، مىقداردىن ئاشۇرۇپ ئىشلەتسە قان كەلتۈرىدۇ، ئاشقازان، ئۈچەي ۋە جىگەرنى زەئىپلەيدۇ.تۈزەتكۈچىسى: ئۈچەي كېسىلى ئۈچۈن كەتىرا، ئاشقازان ۋە جىگەر كېسىلى ئۈچۈن قىزىلگۈل، مەقئەت كېسىلى ئۈچۈن مۇقەل، گۈل يېغى، بىنەپشە يېغى ياكى ئۆچكە يېغى قوشۇپ بېرىش. ئەمما زىيانلىق كېسەللەرگە ئىمكان بار ئىشلەتمەسلىك كېرەك.ئورۇنباسارى: شەھمەنزەل، سوقمۇنىيا.چىقىش ئورنى: ئېلىمىزنىڭ جەنۇب تەرىپىدە ئاز مىقداردا تېرىپ ئۆستۈرىلىدۇ. بۇ ئەسلى شىمالىي ئافرىقىنىڭ مەھسۇلاتى.
|
ۋېنگىرىيە دائىرىلىرىنىڭ ئوتتۇرا ئاسىيا جۇمھۇرىيەتلىرىگە قارىتا زىيارەتلىرى ئۇيغۇرچە15.04.2021 14.05.2021ۋېنگىرىيەنىڭ ئوتتۇرا ئاسىيا جۇمھۇرىيەتلىرى بىلەن بولغان مۇناسىۋەتلىرى بارغانسېرى كۈچەيمەكتەۋېنگىرىيە باش مىنىستىرى ۋىكتور ئوربان، 2021يىلى، 2931مارت كۈنلىرى ئۆزبېكىستاندا زىيارەتتە بولدى. ئۆزبېكىستان پىرېزىدېنتى شەۋكەت مىرزىيويېۋ ۋىكتور ئورباننى دۆلەت مۇراسىمى ئارقىلىق قارشى ئالدى. ئۇچرىشىشلاردىن كېيىن ، ئىككى دۆلەت ئوتتۇرىسىدا 10 كېلىشىم ئىمزالاندى. ئۆزبېكىستانۋېنگىرىيە مۇناسىۋەتلىرى ئىستىراتېگىيەلىك سەۋىيىگە يۈكسەلدۈرۈلدى. بانكىچىلىق، يېزا ئىگىلىك ۋە يەرلىك ھۆكۈمەتلەر ساھەلىرىدە كونكرېت قەدەملەر تاشلاندى. تۇنجى قېتىم ئۆزبېكىستانۋېنگىرىيە سودا ئىقتىساد مۇنبىرى يىغىنى ئۆتكۈزۈلدى. دېبرېجېن ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ تاشكەنتتە شۆبە ئېچىشى ۋە يېزا ئىگىلىك، بىيوتېخنىكا ۋە دورىگەرلىك ساھەلىرىدە مۇتەخەسسىسلەرنى تەربىيەلەش نىشان قىلىنغان كېلىشىم ئىمزالاندى. شۇنى ئىزاھلاش ھاجەتكى، ۋېنگىرىيە ھەر يىلى قازاقىستان ئۈچۈن 250، قىرغىزىستان ئۈچۈن 150 ئوقۇغۇچى ئۈچۈن ئوقۇش ياردەم پۇللۇق سان ئاجراتماقتا.2021يىلى، 31مارت كۈنى، ۋىكتور ئوربان، تۈرك كېڭىشىنىڭ توردا ئۆتكۈزۈلگەن غەيرىي رەسمىي باشلىقلار يىغىنىغا قاتناشتى ۋە نۇتۇق سۆزلىدى.2021يىلى، 6ئاپرېلدىن 9ئاپرېلغىچە، ۋېنگىرىيە تاشقى ئىشلار ۋە سودا مىنىستىرى پېتېر سىزجارتو، ئوتتۇرا ئاسىيا جۇمھۇرىيەتلىرىدە دۆلەت ئىشلىرى زىيارىتىدە بولدى. پېتېر سىزجارتو، قازاقىستان، تاجىكىستان ۋە قىرغىزىستان پرېزىدېنتلىرى تەرىپىدىن قوبۇل قىلىندى، مۇناسىۋەتلىك مىنىستىرلار بىلەن كۆرۈشتى.ۋېنگىرىيە تاشقى ئىشلار ۋە سودا مىنىستىرى پېتېر سىزجارتونىڭ رايون دۆلەتلىرىگە قىلغان زىيارىتى قازاقىستاندىن باشلاندى. پېتېر سىزجارتو، قازاقىستان تاشقى ئىشلار مىنىستىرى مۇختار تلېبېردى بىلەن كۆرۈشتى. ئۇچرىشىشتىن كېيىن ، تلېبېردى، ۋېنگىرىيەنىڭ ئېكسپورت ۋە ئىمپورت بانكا شۆبىسىنىڭ ئاستانا خەلقئارا پۇلمۇئامىلە مەركىزىدە ئېچىلىدىغانلىقىنى ئۇقتۇردى. پېتېر سىزجارتو، دۆلىتىنىڭ ياۋروئاسىيا تەرەققىيات بانكىسىغا كىرىشنى ئويلىشىۋاتقانلىقىنى بىلدۈردى. ۋېنگىرىيە تاشقى ئىشلار ۋە سودا مىنىستىرى يەنە، قازاقىستاندىكى داڭلىق كارخانىچىلار بىلەنمۇ بىر يەرگە جەم بولدى.پېتېر سىزجارتو، ئاخىرىدا، خەلقئارا تۈرك ئاكادېمىيەسىنى زىيارەت قىلدى، ھەمدە ۋېنگىرىيە ھەققىدە يېڭى نەشر قىلىنغان كىتابلارنى تونۇشتۇرۇش مۇراسىمىغا قاتناشتى.2021يىلى، 7 ئاپرېل كۈنى، ۋېنگىرىيە تاشقى ئىشلار ۋە سودا مىنىستىرى پېتېر سىزجارتو تاجىكىستانغا يېتىپ باردى. پېتېر سىزجارتو، دۈشەنبەدە ۋېنگىرىيەنىڭ پەخرىي كونسۇلخانىسىنى ئاچتى. شۇ كۈنى، ۋېنگىرىيەتاجىكىستان مەبلەغ سېلىش مۇنبىرى يىغىنى ئۆتكۈزۈلدى.پېتېر سىزجارتو، 2021يىلى، 8ئاپرېل كۈنى، تاجىكىستاندىن قىرغىزىستانغا ئۆتتى. ئۇچرىشىشلاردىن كېيىن، ۋېنگىرىيەنىڭ بىشكەكتىكى ئەلچىخانىسىنىڭ پات ئارىدا ياۋروپا ئىتتىپاقىغا ئەزا بىر قىسىم دۆلەتلەرگە ۋىزا بېرىشكە باشلايدىغانلىقى، قىرغىزىستاننىڭ بۇداپېشتتا ئەلچىخانا ئاچىدىغانلىقى بىلدۈرۈلدى. ئىككى دۆلەت ئوتتۇرىسىدا 5 كېلىشىم ئىمزالاندى. كېلىشىملەر، 50 مىليون دوللارلىق مەبلەغ بىلەن قۇرۇلىدىغان قىرغىزىستانۋېنگىرىيە فوندىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.سانلىق مەلۇماتلاردىن كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى، ۋېنگىرىيە باش مىنىستىرى ۋە ۋېنگىرىيە تاشقى ئىشلار ۋە سودا مىنىستىرىنىڭ ئوتتۇرا ئاسىيا جۇمھۇرىيەتلىرىگە قىلغان زىيارىتى ناھايىتى مۇۋەپپەقىيەتلىك بولدى. ۋېنگىرىيەنىڭ ئوتتۇرا ئاسىيا جۇمھۇرىيەتلىرى، تۈرك دۇنياسى بىلەن بولغان مۇناسىۋەتلىرى بارغانسېرى كۈچەيمەكتە.ۋېنگىرىيەنىڭ ئوتتۇرا ئاسىيا دۆلەتلىرىنىڭ ئىستىراتېگىيەلىك ھەمراھى بولغان ھەم رۇسىيە ھەم تۈركىيە بىلەن بولغان مۇناسىۋەتلىرى ناھايىتى ياخشىدۇر. شۇ ۋەجىدىن، ۋېنگىرىيەنىڭ ئوتتۇرا ئاسىيا دۆلەتلىرى بىلەن بولغان مۇناسىۋەتلىرى ئەڭ قىسقا ۋاقىت ئىچىدە ئەڭ يۈكسەك سەۋىيەگە يېتىشى مۇمكىن، دېيەلەيمىز. ئوتتۇرا ئاسىيا جۇمھۇرىيەتلىرىگە نىسبەتەن، ۋېنگىرىيە ياۋروپا ئىتتىپاقىغا ئېچىلىدىغان دەرۋازا ھېسابلىنىدۇ. تۈرك كېڭىشىنىڭ بۇداپېشتتىكى ۋاكالەتخانىسىنى بۇنىڭ تۇنجى كونكرېت قەدىمى دەپ قاراشقا بولىدۇ.خەتكۈچ: ياۋروئاسىياغا نەزەر , زىيارەت , ئوتتۇرا ئاسىيا جۇمھۇرىيەتلىرى , ۋېنگىرىيە دائىرىلىرى , ۋېنگىرىيەئوتتۇرا ئاسىيا رايونىنىڭ بىخەتەرلىكى مەسىلىسىياۋروئاسىياغا نەزەر 72ئاللاھنىڭ يولىدا ساڭا يەتكەن ئەرزىيەتلەرگە سەۋر قىلغىنسەۋرەڭ پەقەت ئاللاھنىڭ ياردىمى بىلەنلا قولغا كېلىدۇ.ئوتتۇرا شەرقنىڭ يېڭى ۋەزىيىتىكۈنتەرتىپ ۋە ئانالىز 72
|
قازاق ٴتىلىنىڭ ٴبىرتومدىق ۇلكەن تۇسىندىرمە سوزدىگى جارىققا شىقتى ادەبيەت18 جەلتوقسان 2013، 17:39قازاق ٴتىلىنىڭ ٴبىرتومدىق ۇلكەن تۇسىندىرمە سوزدىگى جارىققا شىقتى18 جەلتوقسان 2013, 17:39 1248 0استانا. 18 جەلتوقسان. . بۇگىن استانادا قر ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحاناسىندا قر مادەنيەت جانە اقپارات ٴمينيسترى مۇحتار قۇلمۇحاممەد قازاق ٴتىلىنىڭ ٴبىرتومدىق ۇلكەن تۇسىندىرمە قازاق سوزدىگىنىڭ تۇساۋكەسەر ٴراسىمىن وتكىزدى.اتالمىش سوزدىك تىلدەردى قولدانۋ دامىتۋدىڭ 20112020 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا جارىققا شىعىپ وتىر.2011 جىلى قازاق ٴتىلىنىڭ 15 تومدىق تۇسىندىرمە سوزدىگى شىقتى. ٴبىز قازاقستاندا تۇڭعىش رەت 150 مىڭنان استام ٴسوز بەن ٴسوز تىركەسىنىڭ ۇلكەن رەەسترىن قۇراستىردىق. ماسەلەن، قىرعىز اعايىنداردىڭ شىعارعان 2 تومدىق تۇسىندىرمە سوزدىگىندە 50 مىڭنان استام عانا ٴسوز بەن ٴسوز تىركەسى بار ەكەن. وزبەكتەردىڭ 5 تومدىق تۇسىندىرمە سوزدىگىنە 80 مىڭعا جۋىق ٴسوز بەن ٴسوز تىركەسى ەنگەن. ىستامبۇلدا ابدەن تولىقتىرىلعان ٴ11شى رەداكسيامەن شىققان تۇرىك ٴتىلىنىڭ تۇسىندىرمە سوزدىگىنە 92 مىڭ اتاۋ ٴسوز كىرگەن، ٴسوز تىركەستەرىن قوسا ەسەپتەگەندە 130 مىڭنىڭ ماڭايىندا شىعادى. وسى 15 تومدىقتىڭ سىعىمدالعان 1 تومدىق ۇلگىسى بۇگىن جارىق كورىپ وتىر. بۇل سوزدىكتە 106 مىڭ اتاۋ ٴسوز بەن 48 300 ٴسوز تىركەسى قامتىلىپ وتىر. بۇل قازاق ٴتىلى دۇنيەجۇزىنىڭ 30دان استام حالىقتارىنىڭ تىلدەرى ىشىندە ەڭ باي ٴتىل ەكەندىگىن دالەلدەيتىن باسىلىم، دەدى مينيستر.ەلباسى ن.نازاربايەۆ وسى سوزدىككە بەرگەن العىسوزىندە: ٴتىل ۇلتپەن بىرگە جاساپ، تولاسسىز تولىعىپ وتىراتىن قۇبىلىس. قولدارىڭىزعا ۇستاپ قازاق سوزدىگى ٴبىزدىڭ مەملەكەتتىك ٴتىلىمىزدىڭ تۇركى تىلدەر توبىنداعى ەڭ باي ٴتىل ەكەندىگىن ايعاقتايتىن بىرەگەي باسىلىم دەپ باعا بەردى.قازاق سوزدىگىن ٴتۇزۋ وتاندىق جانە الەمدىك داستۇرلەرگە جانە تەوريالىق زەرتتەۋلەرگە سۇيەنىپ جاسالعان.
|
فۋكاڭ قالاسى تۇتاس وڭىرلىك ساياحاتتى جەدەل دامىتىپ، ساياحاتشىلارعا تۇتاس تۇلعالىق ساياحاتتىڭ راحاتىن سەزىندىردىكەلۋ قاينارى: شينجياڭ حالىق راديو ىستانسياسى 20190105 09:11:29وسى قىستا فۋكاڭ قالاسى تيانشان بوعدا كولى كورىنىس رايونىن تىرەك ەتىپ، تۇتاس وڭىرلىك ساياحاتتى جەدەل دامىتىپ، ساياحاتشىلارعا تۇتاس تۇلعالىق ساياحاتتىڭ راحاتىن سەزىندىردى. قىس مەزگىلىندەگى تيانشان بوعدا كولى كورىنىس رايونى اق مامىققا ورانىپ، جاسىل سامىرسىندار قاز قاتار بوي تۇزەپ، كۇن نۇرى كوك اينا مۇز بەتىنە شاعىلىسىپ، وزگەشە اسەر بەرەدى. ساياحاتشىلار بوعدا كولىنىڭ كەڭ كوسىلگەن كوك اينا مۇز بەتىن ساحىنا، كوركى كوز سۇرىندىرەتىن قارلى شىڭداردى ارتقى كورىنىس ەتىپ، قالاعانىنشا كوڭىل كوتەرىپ، سەيىل سەرۋەن قۇردى. قۇمىلدىق ساياحاتشى چىن شياۋمەي: قارلى دالانىڭ كورىنىس تاماشا ەكەن، ارت جاعىمىز تيانشان، الدىمىز سامىرسىن ورمانى، قانداي كەرەمەت، وتانىمىز شىنىندا كوركەم اق، دەدى.جۋىردا، فۋكاڭ قالاسى بوعدا كولىن، فۋكاڭدى جاقسى كورەمىن اتىنداعى تاقىرىپتىق قيمىلدى باستاپ، ىلگەرىندى كەيىندى ادەمى كورىنىستەردى سۋرەتكە الىپ، قىسقا كەسكىندەر ءتۇسىرىپ، وتاندى جىرلاۋ، بوعدا كولى بويىندا شىنىعۋ، قارتتاردىڭ چيپاۋ ۇلگىسىندەگى كيىم كەشەك ۇلگىسىن كورسەتۋى سياقتى الۋان ءتۇرلى ساياحات قيمىلدارىن ۇيىمداستىرىپ، ساياحاتشىلاردىڭ قىزعىندىلىعىن ارتتىردى. شانشيلىق ساياحاتشى ما حۋا: تاماشا ەكەن، شينجياڭ توتەنشە جاقسى، كورىنىسى كوركەم ەكەن، بۇل اراداعى حالىق تا وتە اشىق جارقىن، ەرەكشە ىنتىماقتى ەكەن، كەلەسى جولى ءسوزسىز تاعى كەلەمىن، دەدى.تيانشان بوعدا كولى كورىنىس رايونىنىڭ باستاماشىلىق رولى فۋكاڭ قالاسىنىڭ ساياحات بازارىن جەتەكتەپ قىزۋ ورلەۋگە كوتەردى. 2018 جىلى فۋكاڭ قالاسى جالپى 6 ميلليون 240 مىڭ ادام رەت ساياحاتشى قابىلدادى، بۇل وتكەن جىلدىڭ وسى مەزگىلىنەن 33.8 ارتىپ، ساياحات كىرىسى 10 ميلليارد 608 ميلليون يۋانعا جەتتى، بۇل وتكەن جىلدىڭ وسى مەزگىلىنەن 35.6 ارتتى. فۋكاڭ قالالىق ساياحات مەكەمەسىنىڭ باستىعى يان سۇڭمەي تانىستىرا كەلىپ بىلاي دەدى: قازىر فۋكاڭ قالاسى تيانشان بوعدا كولى كورىنىس رايونىنا سۇيەنىپ التى تاڭداۋلى ساياحات لەنياسىن اشتى، بۇل شاڭعى تەبۋ، اراسانعا ءتۇسۋ، كوكونىس تەرۋ سياقتى ءتۇرلى ساياحات ۇلگىلەرىن قامتىدى. ءبىز تيانشان بوعدا كولىنىڭ ماركا ابزالدىلىعىن ويداعىداي ساۋلەلەندىرۋدەن تىس، وزگە دە 3 دارەجەلى كورىنىس رايوندارى مەن كورىنىس ءتۇيندەرىنىڭ قۇرىلىس اياق الىسىن جەدەلدەتەمىز. 3 دارەجەلى كورىنىس رايوندارىنىڭ بەرەتىن سەزىنىس ساپاسى مەن تاماشالاۋ ساپاسىن ۇزدىكسىز ارتتىرىپ، اناعۇرلىم كوپ ونىمدەردى بەلسەنە جەتەكتەپ، اناعۇرلىم جاقسى ءارى ساپالى كورىنىس رايوندارىن قۇرامىز. ساياحاتتاعى قونالقى ورىنداردىڭ كوپ نەگىزدى بولۋىن ىسكە اسىرىپ، ءىشىنارا اۋىل قسىتاقتاردا وتباسىلىق قوناقجايلاردى كوپتەپ دامىتىپ، ساياحات كاسىبى ارقىلى اۋقاتتانۋدى جۇزەگە اسىرامىز، دەدى.
|
ترامپ ئاخبارات ۋاسىتىلىرىنى يەنە بىر قېتىم توپقا تۇتتى ئۇيغۇرچەترامپ ئاخبارات ۋاسىت...ترامپ ئاخبارات ۋاسىتىلىرىنى يەنە بىر قېتىم توپقا تۇتتىئامېرىكا قوشما ئىشتاتلىرى پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ، يەنە بىر قېتىم يالغان خەۋەر تارقىتىش بىلەن ئەيىبلىگەن ئاخبارات ۋاسىتىلىرىنى توپقا تۇتتى.تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: ترامپ، قانىلىنىڭ ترامپنىڭ تېخىمۇ كۆپ يادرو قورالىغا ئىگە بولۇشنى خالايدىغانلىقى توغرىسىدىكى خەۋىرىنى رەت قىلىپ، ئۆزىنىڭ پەقەت قوراللارنىڭ ئىلغارلاشتۇرۇلۇشىنى خالايدىغانلىقىنى بىلدۈردى.پىرېزىدېنت دونالد ترامپ، تاراتقۇلارنىڭ خالىغىنىنى يازالايدىغان بولۇشىنىڭ يىرگىنىشلىك بىر ئىكەنلىكىنى، بۇ مەسىلىنىڭ مۇزاكىرە قىلىنىشى لازىملىقىنى؛ زۆرۈر تېپىلسا، سىملىق تارقىتىش بېرىدىغان خەۋەر قاناللىرىنىڭ تارقىتىش ھوقۇقلىرىنىڭ ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇشى كېرەكلىكىنى قەيت قىلدى. قانىلى ئۆتكەن ھەپتە ئامېرىكا تاشقى ئىشلار مىنىستىرى رېكس تىللېرسوننىڭ پىرېزىدېنت ترامپنى كالۋا دېگەنلىكىگە ئالاقىدار خەۋىرى بىلەن كۈنتەرتىپتىن ئورۇن ئالغانىدى. مەزكۇر خەۋەر ئاقساراي تەرىپىدىن رەت قىلىنغانىدى.خەتكۈچ: يالغان خەۋەر , ئاخبارات , ترامپ
|
27 قۇلاق سېلىپ ئاڭلاڭلار! سىلەرگە دۈشمەنلىك قىلغانلارغا مېھىرمۇھەببەت كۆرسىتىڭلار. ئۆچمەنلىك قىلغانلارغا ياخشىلىق قىلىڭلار.28سىلەرنى قارغىغانلارغا بەخت تىلەڭلار. سىلەرگە يامان مۇئامىلىدە بولغانلارغىمۇ دۇئا قىلىڭلار.29بىرسى سىلەرنىڭ ئوڭ يۈزۈڭلارغا ئۇرسا، سول يۈزۈڭلارنىمۇ تۇتۇپ بېرىڭلار. بىرسى سىلەرنىڭ چاپىنىڭلارنى ئېلىپ كەتسە، كۆڭلىكىڭلارنىمۇ سېلىپ بېرىڭلار.30بىرسى سىلەردىن بىرنېمە تىلىسە، تىلىگىنىنى بېرىڭلار. بىرسى سىلەرنىڭ بىرەر نەرسەڭلارنى ئېلىپ كەتسە، ئۇنى قايتۇرۇپ بېرىشنى سورىماڭلار.31باشقىلارنىڭ ئۆزۈڭلارغا قانداق مۇئامىلە قىلىشىنى كۈتسەڭلار، سىلەرمۇ ئۇلارغا شۇنداق مۇئامىلە قىلىڭلار.32ئەگەر سىلەر ئۆزۈڭلارنى ياخشى كۆرگەنلەرگىلا مېھىرمۇھەببەت كۆرسەتسەڭلار، بۇنىڭ ماختانغۇدەك نەرى بار؟ گۇناھكارلارمۇ ئۆزىنى ياخشى كۆرگەنلەرگە مېھىرمۇھەببەت كۆرسىتىدىغۇ.33ئەگەر سىلەر ئۆزۈڭلارغا ياخشىلىق قىلغانلارغىلا ياخشىلىق قىلساڭلار، بۇنىڭ ماختانغۇدەك نەرى بار؟ ھەتتا گۇناھكارلارمۇ شۇنداق قىلىدىغۇ!34ئەگەر سىلەر قەرزنى قايتۇرالايدىغانلارغىلا بەرسەڭلار، بۇنىڭ ماختانغۇدەك نەرى بار؟ گۇناھكارلارمۇ ئەينەن قايتۇرۇش شەرتى بىلەن باشقا گۇناھكارلارغا قەرز بېرىدىغۇ!35ياق! سىلەر دۈشمىنىڭلارغىمۇ مېھىرمۇھەببەت كۆرسىتىڭلار، ئۇلارغا ياخشىلىق قىلىڭلار. باشقىلارغا قايتۇرۇۋېلىشنى ئويلىمايلا پۇل قەرز بېرىڭلار. شۇ چاغدا، ئەرشتە مول ئىنئامغا ئېرىشىسىلەر ۋە ئۇلۇغ خۇدانىڭ پەرزەنتى بولغانلىقىڭلارغا گۇۋاھلىق بەرگەن بولىسىلەر. چۈنكى، خۇدا ياخشىلىقنى بىلمەيدىغانلارغا ۋە يامانلارغىمۇ شەپقەت قىلىدۇ.36ئەرشتىكى ئاتاڭلار مېھرىبان بولغىنىدەك، سىلەرمۇ مېھرىبان بولۇڭلار.17رەقىبىڭ يىقىلغاندا خۇشال بولما،پۇتلاشقىنىدا ئىچئىچىڭدىن شادلانما.18بولمىسا ياقتۇرماس پەرۋەردىگار كۆرۈپ بۇنى،توختىتار رەقىبىڭدىن غەزىپىنى.تەۋرات، پەندنەسىھەتلەر 25باب21دۈشمىنىڭ ئاچ بولسا، نان بەر،ئۇسسىغان بولسا، سۇ بەر.22خىجالەتتە قالدۇرىسەن ئۇنى شۇندا،ياندۇرار پەرۋەردىگار ساڭا.13ئى پەرۋەردىگار، قۇتقۇز مېنى يەتكۈزۈپ ئىلتىپاتىڭنى،ئى پەرۋەردىگار، تېزدىن ماڭا بەرگىن ياردىمىڭنى.14جېنىمنى ئالماقچى بولغانلار،شەرمەندە بولسۇن يۈزى تۆكۈلۈپ.جاپايىمدىن خۇشال بولغانلار،چېكىنسۇن رەسۋا بولۇپ.15مىيىقىدا كۈلگەنلەر قىلىپ مېنى مەسخىرە،ئەندىشە ئىچىدە بولسۇن شەرمەندە.1رەزىللەردىن كۆڭلۈڭنى بىئارام قىلما،يامانلارغا ئىچىڭدىن ھەسەت قىلما.2چۆپتەك قۇرۇپ كېتەر ئۇلار شۇنچە تىزلا،مامكاپتەك توزۇپ كېتەر بىردەمدىلا.3ياخشىلىق قىل، ئىشەنچ باغلا پەرۋەردىگارغا،تىنچئامان ياشايسەن خۇدا بەرگەن زېمىندا.4شادلىقىم دەپ بىلسەڭ ئەگەر پەرۋەردىگارنى،ئۇ ئەمەلگە ئاشۇرار قەلبىڭدىكى ئارزۇلارنى.5ئامانەت قىل ئىشلىرىڭنى پەرۋەردىگارغا،ئۇ يېتەكچى بولار ساڭا، ئىشەن ئۇنىڭغا.6تاڭ سەھەردەك يورۇتار ئۇ ھەققانىيلىقىڭنى،چۈشتىكى قۇياش كەبى چاقنىتار گۇناھسىزلىقىڭنى.4ئەگەر دۈشمىنىڭنىڭ كالىسى ياكى ئېشىكىنىڭ ئېزىپ يۈرگىنىنى كۆرسەڭ، ئۇلارنى ئالغاچ كېلىپ ئۇنىڭغا تاپشۇرۇپ بەر.5ئەگەر دۈشمىنىڭنىڭ ئېشىكى يۈكنى كۆتۈرەلمەي يىقىلىپ چۈشسە، كۆرمەسكە سېلىپ كېتىپ قالماي، ئۇنىڭغا ياردەملىشىپ ئېشىكىنى قوپۇرۇشۇپ بەر.
|
بەس بەس مۇنازىرەدۇنيا لوڭقىسى پۇتبول مۇسابىقىسى توغۇرسىدا ئەتراپلىق مۇلاھىزە 2مۇنبەر جاھاننامە بەس بەس مۇنازىرە دۇنيا لوڭقىسى پۇتبول مۇسابى ...كۆرۈش: 1931ئىنكاس: 16دۇنيا لوڭقىسى پۇتبول مۇسابىقىسى توغۇرسىدا ئەتراپلىق مۇلاھىزە 2 توردا يوقتىرىشچان ئەزا, جۇغلانما 1147, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 853 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 1147, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 853 جۇغلانما بار.تىزىم نۇمۇرى: 6699يوللىغان ۋاقتى 2014620 19:47:44 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشچىملىقتىكى ئېلىشىش: بىرازىلىيىدىكى دۇنيا لوڭقىسى نى تالىشىشپۇتبول مۇسابىقىسى توغرىسىدا 2 1 باسقۇچلۇق مۇسابىقىنىڭ1 ئايلانمىسىدىن قىسقىچە خۇلاسە 2014 يىللىق دۇنيا لوڭقىسى مۇسابىقىسى بېيجىڭ ۋاقتى 18 ئىيۇن سائەت 6.00 دە 1 باسقۇچلۇق مۇسابىقىنىڭ1 ئايلانمىسىنى تاماملىدى . ئالتە كۈن ئېلىپ بېرىلغان 1 ئايلانما 16 مەيدان مۇسابىقىدا توپ يۇمىلاق لىقىنى يەنە بىر قېتىم ئىسپاتلاپ ، پۈتۈن دۇنيا پۇتبول مەستانىلىرىنى ئۆزگىچە تۇيغۇلارغا چۆمدۈردى . گەرچە ، بۇ ئايلانما مۇسابىقە تېخى ئەمدى باشلىنىش بولۇپ، تەقدىرنى تۈپتىن بەلگۈلەپ كېتەلمىسىمۇ ، نەزىرىمدە ، ئالاھىدە تىلغا ئېلىش زۆرۈرھېساپلانغان تۆۋەندىكى يارقىن نوقتىلاردىن بىز چوڭقۇر مەنىۋى زوقلارغا ھەمدە بۇ نۆۋەتلىك مۇسابىقىنىڭ كەلگۈسى يۈزلىنىشىدىن كۆپلىگەن بىشارەت ئۇچۇرلارغا ئىگە بولدۇق :1 . مۇقەددىمە جېڭىبۇ نۆۋەتلىك مۇسابىقىنىڭ تۇنجى مەيدان مۇسابىقىسىنى ساھىپخان كوماندا بىرازىلىيە بىلەن شەرقىي ياۋرۇپادىكى كۈچلۈك كوماندا كرودىيە ئوينىدى . مۇسابىقە ئەھۋالىدىن مەلۇم بولغىنىدەك ، بىرازىلىيە كوماندىسى ھەر جەھەتتىكى ئەۋزەللىكلىرىدىن پايدىلىنىپ ، ئومومەن ، باشتىن ئاخىر تەشەببۇسكار ئورۇندا تۇرغان ، ئاخىر 3 1 نەتىجەبىلەن رەقىبىنى ئۇتقان بولسىمۇ ، ئۈزۈل كېسىل غەلىبىگە سەۋدايىلەرچە ئىنتىلىپ تۇرىۋاتقان بىرازىلىيە پۇتبول مەستانىلىرى ئۇتۇق پەيدا قىلغان كۈچلۈك ھاياجاندىن كېيىن ، خېلىلاتەشۋىشكە چۈشۈپ قالغاندەك قىلىدۇ . چۈنكى ، نەچچە مىليارد ئادەم بىرلا ۋاقىتتا كۆرىۋاتقان بۇ مۇسابىقىنىڭ 1 توپىنى كىرگۈزۈش لەززىتىنى كرودىيە تېتىدى . كرودىيىگە مەنسۈپ نوقتا توپ بېرىلمىدى . بىرازىلىيە كىرگۈزگەن نوقتا توپ بېرىلمەسلىكى كېرەك ئىدى . دىمەك ،بۇ بىر مەيدان تالاش تارتىشقا سەۋەپچى بولغان مۇسابىقە بولۇپ ، دۇنيا پۇتبول مەستانىلىرىنى بىرازىلىيە كوماندىسىنىڭ قۇدرىتىغا قارىتا گۇمانغا چۈشۈرۈپ قويدى . مۇسابىقە نەتىجىسىگەبۇ مەيدان مۇسابىقىنىڭ باش رېپىرى زور تەسىر كۆرسەتكەن بولۇپ ، ياپۇنىيىلىك بۇ رېپىركۆپ ساندىكى پۇتبول ئانالىزچىلىرى ۋە مەستانىلىرى ئەسلىدە تەڭ بولاتتى دەپ قاراشقان مۇسابىقەنەتىجىسىنى ئوڭتەي توڭتەي قىلىۋەتتى . لېكىن ، بىرازىلىيە كوماندىسىغا نىسپەتەن ياخشى يېرى شۇبولدىكى ، بىرازىلىيىنىڭ ياش ، كوزىر ماھىرى نىيمار بۇ مەيدان مۇسابىقىدا ئىككى توپ ئۇرۇپ ، پۈتۈن دۇنياغا ئۆزىنىڭ ئۈمىدكە تولغان كەلگۈسىنى نامايەن قىلدى .2 . ھۇجۇمنىڭ كۈچىيىشىپۈتكۈل 16 مەيدان مۇسابىقىدا جەمئىي 49 توپ كىردى . بۇ ، ھەربىر مەيدان مۇسابىقىدا ئۈچتىن ئارتۇق توپ كىردى ، دىگەن گەپ . ئىران بىلەن نىگىرىيە 0 0 بولۇپ تەڭلەشكەندىن باشقامۇسابىقىلارنىڭ ھەممىسىدە توپ كىردى . توپكىرگەن ، يەنە كېلىپ جىق توپ كىرگەن مۇسابىنىڭ قىزىيدىغانلىقىدا گەپ يوق . بۇ ، كوماندىلارنىڭ ئىتالىيىچە مۇداپىئە نىڭ قاتماللىقىدىن گوللاندىيىچە ھۇجۇم نىڭ ئاكتىپچانلىقىغا بەكرەك ئەھمىيەت بېرىۋاتقانلىقىنى ئىپادىلەپ بېرەمدۇ قانداق ؟ بىز مۇسابىقىنىڭ داۋاملىق موشۇ رەۋىشتە مېڭىپ ، بۇ نوقتىنىڭ ھەقىقەتەن رىئال ئەھۋال ، ئومومىيۈزلۈك ھادىسە بولۇپ قالغانلىقىنىڭ ئىسپاتلىنىشىنى ئۈمىد قىلىمىز .3 . رەقىبلەر تار يولدا ئۇچراشتى بۇ ئايلانمىدا پۈتۈن دۇنيا پۇتبول مەستانىلىرى يېققىندىن دىققەت قىلىۋاتقان ئۈچ مەيدان نوقتىلىق مۇسابىقە بار بولۇپ ، ئۇلار : ئىسپانىيەبىلەن گوللاندىيە ، ئېنگىلاند بىلەن ئىتالىيە ، گىرمانىيە بىلەن پورتۇگالىيىنىڭ مۇسابىقىسىدىن ئىبارەت . دۇنياۋى كۈچلۈك كوماندىلارنىڭ دۇنيا لوڭقىسى مۇسابىقىسىنىڭ تۇنجى قەدىمىدىلا بۇنچىۋالا كۆپ ساندا ئۇچرىشىپ قېلىشى ئىلگىرى ئىنتايىن ئاز كۆرۈلگەن. پۇتبول مەستانىلىرى كۆپىنچە ھاللاردا بۇ خىل مۇسابىقىلەرنى 2 ، 3 باسقۇچلاردىن باشلاپ كۆرەلەيتتى . بۇ قېتىم مۇسابىقە 1 قەدەمدىلا يوقۇرى دولقۇنغا كۆتىرىلدى .ئىسپانىيە بىلەن گوللاندىيە ئىلگىرىكى نۆۋەتلىك 2010 يىلى ، جەنوبىي ئافرىقا دۇنيا لوڭقىسى مۇسابىقىسىنىڭ ھەل قىلغۇچ مۇسابىقىسىنى ئوينىغان بولۇپ، ئىسپانىيە غوللۇق ماھىرى ئىنىستا كىرگۈزگەن بىر توپ بىلەن ئاخىرقى غەلىبىگە ئېرىشىپ، دۇنيا چىمپىيونى بولغان ، گوللاندىيە لىۋىنى چىشلەپ قالغان ئىدى . بۇلارنىڭ بۇ قېتىم گۇرۇپپىۋى مۇسابىقىنىڭ تۇنجىسىدىلا ئۇچرىشىشى خۇددى گوللاندىيىنى تۆت يىل بۇرۇنقى ئۆچىڭنى چاققانراق ئېلىۋال دىگەندەكلا ئىش بولدى . مۇسابىقىنىڭ دەسلىپىدە ئىسپانىيەكوماندىسى يامان ئەمەس ئويناپ ، ھەتتا ئالدى بىلەن بىر توپ ئۇرۇپ ، دۇنيادا بىرىنچى رەتتە تۇرىدىغان ئەلپازىنى نامايەن قىلغان بولسىمۇ ، مۇسابىقىنىڭ ئوتتۇرا بۆلىكىدىن باشلاپ ، ئاخىرقى دەملىرىگىچە ئۆزىگە زادىلا ئوخشىماي قالدى . گوللاندىيە كوماندىسى مۇسابىقىنىڭ 44 مىنوتىدىن تائاخىرلاشقىچە ، ئوتتۇرا ھېساپ بىلەن ھەر توققۇز مىنۇتتابىر توپ ، جەمئىي بەش توپ ئۇرۇپ ، بىچارە ئىسپانىيەكوماندىسىنى گويا قۇم خالتا قىلىۋالدى . مۇسابىقە گوللاندىيە كوماندىسىنىڭ تەلتۆكۈس غەلىبىسى بىلەن ئاخىرلىشىپ ، گوللاندىيە كوماندىسى ۋە گوللاندىيە پۇتبول مەستانىلىرى پۇخادىن تازاچىقىۋالدى . بۇ يەردە شۇنىمۇ قىستۇرۇش زۆرۈركى ، گوللاندىيە كوماندىسىنىڭ بۇ مەيداندىكى غەلىبىسى ھەم ئىپادىسى ئادەمنى زور دەرىجىدە روھلاندۇرسىمۇ ، ئەنسىرەيدىغان تەرەپ يەنىلامەۋجۈت . سەۋەبى ، گوللاندىيە كوماندىسى ئەزەلدىن گۇرۇپپىۋى مۇسابىقىنى كاتتا ئوينايدىغان، لېكىن ، شاللاش ياكى ئاخىرقى باسقۇچلاردا رولىنى تازا جايىدا جارى قىلدۇرالمايدىغان ھەم ھالقىلىق ۋاقىتلاردا داۋاملىق دىگۈدەك تەلىيى ئوڭ كەلمەيدىغان كوماندا . شۇڭا ،ئۇنىڭ دۇنيادا تاجىسىز شاھ دەپ نامى چىققان . بىز ، دۇنيا پۇتبول تەرەققىياتىغا ئىنقىلاپ خاراكتىرلىك تۆھپە قوشقان بۇ كوماندىنىڭ كىيىنكى مۇساپىلىرىگە ئامەت تىلەيمىز .ئېنگىلاند بىلەن ئىتالىيىنىڭ مۇسابىقىسىدە ،مېنىڭچە ، ئىككىلا تەرەپ ئۆز ئىقتىدارىنى نورمال جارى قىلدۇردى . تىركىشىش قاتتىق ،رېتىم تېز بولغاچقا ، مۇسابىقە پەرەزدىكىدەك قىزىدى . 2 1 نەتىجە ھازىرچە ھەممىنى بەلگۈلەپ كېتەلمەيدۇ . ئۇتقان ئىتالىيە كوماندىسىمۇ ھازىرنىڭ تېخى كۆرەڭلەيدىغان ۋاقىت ئەمەسلىكىنى ئوبدان بىلىدۇ ، ئۇتتۇرىۋەتكەن ئېنگىلاند كوماندىسىغىمۇ پۇرسەت تېخى يىتەرلىك . ھەر ئىككىسىنىڭلا ئالدىدا ئۇرۇگۋاي بىلەن كوستارىكا كوماندىسىدىن ئىبارەت ئىككى ئۆتكەل بار . بۇ ئۆتكەللەر ئۇلارغا پۇرسەتتىن دېرەك بېرەمدۇ ياكى كۈلپەتتىنمۇ ؟ بۇ ، ئۇلارنىڭ ئۆزىگە باغلىق . باشقىچە ئېيتساق ،ھەر ئىككىسىنىڭ تەقدىرى ھازىرچە تېخى ئۆز قولىدا . بىز داۋاملىق ئۇلارنىڭ كېيىنكى مۇسابىقىلىرىگەدىققەت قىلىمىز .گىرمانىيە بىلەن پورتۇگالىيىنىڭ ئېغىر دەرىجىلىكلەر ئېلىشىشى دا ، 2013 يىللىق دۇنيا پۇتبول ئەپەندىسى . لونىئاردو باشچىلىقىدىكى پورتۇگالىيە كوماندىسى گىرمان ئۇرۇش ماشىنىسى دەپ نام ئالغان گىرمانىيەكوماندىسىنىڭ ھۇجۇمىنى زادىلا توسىيالمىدى . بىز مۇسابىقە جەريانى ۋە 4 0 نەتىجىدىن دەرىجىدىن تاشقىرى چولپان لونىئاردونىڭ ئۈمىدسىز كەيپىياتى ، داڭلىق چولپان پىپىنىڭ يەڭگىلتەكلىكى ھەمدە پورتۇگالىيە كوماندىسىنىڭ ئېچىنىشلىق مەغلۇبىيىتىنى كۆرۈپ ئەپسوسلىنىش بىلەن بىرگە ، گىرمانىيەكوماندىسىنىڭ كوللىتىپ جەڭگىۋارلىقى بىلەن ئۇيۇشۇشچانلىقى ، كاتتا غەلىبىسى ، ماھىرلىرىنىڭ ئاجايىپ ماھارەتلىرى ، جۈملىدىن يېقىنقى يىللاردا يېڭىدىن دۇنياغا تونىلىۋاتقان ياش پۇتبول چولپىنى موللىرنىڭ قالپاق ئويۇنى بىر مەيدان مۇسابىقىدا ئۈچ توپ كىرگۈزۈشنى كۆرسىتىدۇ دىن قانغۇچەھوزۇرلاندۇق .4 . كۈتۈلمىگەن نەتىجەئىسپانىيە ، پورتۇگالىيىلەرنىڭ چوڭ نومۇرپەرقى بىلەن گوللاندىيە ، گىرمانىيىلەرگە ئۇتتۇرىۋېتىشى ھەيران قالارلىق ئىش بولسىمۇ، ئەمما ، ئۇلارنىڭ ئۇتۇش ئۇتتۇرۇشى نىمىلا دىگەنبىلەن مۇھاكىمىگە چۈشكەن ، مۇنازىرەقىلىنغان مەسىلە . ئۇلارنىڭ سەۋىيىسىمۇ ئومومەن ئۇنچە بەك چوڭ پەرقلىنىپ كەتمەيدۇ. بۇلارغا سېلىشتۇرغاندا ، ئۇرۇگۋاي كوماندىسى بىلەن كوستارىكا كوماندىسىنىڭ مۇسابىقەنەتىجىسىنى ھەقىقىي مەنىدىكى كۈتۈلمىگەن نەتىجە دىيىشكە بولىدۇ . ئۆز گۇرۇپپىسىنىڭ ئۇرۇق كوماندىسى ، ئالدىنقى نۆۋەتلىك دۇنيا مۇسابىقىسىنىڭ تۆتىنچىسى ، ئىككى قېتىم دۇنيا چىمپىيونى بولغان ، رەت تەرتىپتەدۇنيادا ئالدىنقى قاتاردا تۇرىدىغان ئۇرۇگۋاي كوماندىسىنى دۇنيا لوڭقىسى مۇسابىقىسىغا نىسپەتەن نوتا ھېساپلىنىدىغان ، گۇرۇپپىداشلىرى، جۈملىدىن ئۇرۇگۋاي كوماندىسىدىن خېلىلا تۆۋەن تۇرىدىغان ، پۇتبول ئانالىزچىلىرى ۋەمەستانىلىرىنىڭ پىسەنتىگە ئانچە ئىلىنىپ كەتمىگەن كوستارىكا كوماندىسى 1 3 نەتىجە بىلەن ئۇتىۋالدى . ھېچبىر كاللىغا كەلمىگەن ئىشنى مۆجىزە لەرچە ۋۇجۇدقا چىقارغان كوستارىكا كوماندىسى پۈتۈن دۇنيانى تاڭ قالدۇرۇپ، تولۇپ تاشقان ئىشەنچكە ئىگە بولدى . ئۇلارنىڭ جاسارىتى نەچچە كۈندىن كېيىن ئۇچرىشىدىغان رەقىبلىرى ئېنگىلاند بىلەن ئىتالىيىنى ئوبدانلا چۆچىتىپ قويدى . بىز كوستارىكا كوماندىسىغا داۋاملىق مەدەت بېرىمىز.5 . مىسسىنىڭ خوشاللىقىئارگېنتىنا كوماندىسى 2 1 نەتىجە بىلەن بوسنىيە كوماندىسىنى ئۇتقان مۇسابىقىدە پۇتبول پادىشاھى مارادونانىڭ ئىزباسارى، ئارگېنتىنا پوتبول چولپىنى مىسسى ئارىدىن سەككىز يىل ئۆتۈپ ، دۇنيا لوڭقىسى مۇسابىقىسىدە يەنە بىر توپ كىرگۈزۈپ ، چەكسىز شادلىققا چۆمدى . مىسسى 2006 يىلىدىن باشلاپ دۇنيا لوڭقىسى مۇسابىقىسىغا قاتنىشىۋاتقان بولۇپ ،شۇ قېتىمدا سېربىيە كوماندىسىغا بىر توپ ئۇرغانچە قالغان . شۇندىن كېيىن دۇنيا مۇسابىقىسىدازادىلا تەلىيى كەلمەي ، توپ ئۇرۇش ئارزۇسىغا يېتەلمەي روھى چۈشۈپ ، ئۇنىڭغا پۇتبول مەستانىلىرىنىڭ نارازىلىق بېسىمى قوشۇلۇپ دۇنيا مۇسابىقىسىدىكى كەيپىياتى بەكلا تۆۋەنلەپ كەتكەن ئىدى . يەنە كىرگۈزگەن بۇ بىر توپى بىلەن ئۇ توپ ئۇرۇش تۇيغۇسى نى قايتا تاپالىدىمۇ ؟بىز ، مىسسىنىڭ يېڭى بىر قوزغۇلۇش نوقتىسى تېپىپ ، ئارگېنتىنا ئۈچۈن تېخىمۇ زور شەرەپلەرنى قۇچىشىغا تىلەكداشمىز.6 . يېڭى تېخنىكابۇ قېتىمقى مۇسابىقىدا يېڭى تېخنىكا ۋارتارسىزىقى تېخنىكىسى تۇنجى نۆۋەت ئىشلىتىلدى . ئۇ ، ئاساسلىقى توپنىڭ ۋارتارغا كىرگەنكىرمىگەنلىكىگە ھۆكۈم قىلىدۇ ھەم ناۋادا ، توپنىڭ ئومومىي قىسمى ۋارتار سىزىقىدىن ئۆتۈپلاكەتسە ، توپنىڭ كىرگەنلىكىنى ئىككى سىكونت ئىچىدە رېپىرنىڭ قولىدىكى سائەتكە يوللاپ بېرىدۇ . بىر مەيدان مۇسابىقىدا توپنىڭ كىرگەن كىرمىگەنلىكىگە كۆپ ھاللاردا رېپىركۆز بىلەن توغرا ھۆكۈم قىلالىسىمۇ ، بەزىبىر چاغلاردا خاتا ھۆكۈملەردىن ساقلانغىلى بولمايدۇ . بولۇپمۇ ، ھالقىلىق مۇسابىقىلەردە بۇ خىل ئەھۋال كۆرۈلسە ، ئاپەت خاراكتىرلىك مەغلۇبىيەت ئېلىپ كېلىدۇ . بىر كوماندىنىڭ ، بىر دۆلەتنىڭ تۆت يىللىق ئەجرى بىكارغاكېتىدۇ . بۇنىڭغا ، دۇنيا لوڭقىسى مۇسابىقىسى تارىخىدامىسال بەك كۆپ . يېققىننى دىسەك ، ئۆتكەن نۆۋەتلىكتە ، شاللاش باسقۇچىدا ئېنگىلاندبىلەن گىرمانىيە ئوتتۇرىسىدىكى مۇھىم مۇسابىقىدا ئېنگىلاند ماھىرى لامپاردنىڭ ناھايىتى چىرايلىق تەپكەن توپى ۋارتار سىزىقىدىن يېرىم مېتىرچە ئۆتۈپ ، قاڭقىپ چىقىپ كېتىپ ، رېپىرنىڭ ھۆكۈمدە خاتالىشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقارغان . بۇنىڭ بىلەن ، كەيپىياتى بىراقلا بۇزۇلغان ئېنگىلاندكوماندىسى گىرمانىيە كوماندىسىغا ئېچىنىشلىق ھالدا ئۇتتۇرىۋېتىپ ، قاراپ تۇرۇپلا خاتا ھۆكۈمنىڭ قۇربانى بولۇپ كەتكەن . قارىغاندا، ئەمدى ئۇنداق ناھەقسىزلىق تەكرارلانمايدىغاندەك قىلىدۇ . يېڭى تېخنىكا ۋارتار سىزىقى تېخنىكىسى بۇ قېتىمقى مۇسابىقىنىڭ تۇنجى ئەمىلىي سىنىقىدىن ئوڭۇشلۇق ئۆتتى فرانسىيە بىلەن ھۇندۇراسنىڭ مۇسابىقىسىدە فرانسىيە پۇتبول چولپىنى بېنزىما تەپكەن توپنىڭ ئومومىي قىسمى ھۇندۇراس ۋارتارسىنىڭ سىزىقىدىن ئۆتكەن شۇ دەقىقىدە يېڭى تېخنىكا كارامىتىنى كۆرسىتىپ ، ئۆز ۋاقتىدا رېپىرنى خەۋەرلەندۈرگەچكە ، ئادەتتىكى كۆز بىلەن ھۆكۈم قىلىش ئىتايىن قىيىن بولغان مۈشكۈلات ئاسانلا ھەل بولۇپ ، كۆرىلىش ئېھتىمالى چوڭ كۆڭۈلسىزلىك تىنساقلىنىپ قېلىندى . بۇنىڭدىن ھەممىنىڭ كۆڭلى ئەمىن تاپتى . بولۇپمۇ ، موشۇ ئىش توغرىلىق ئىلگىرى دائىم باش ئاغرىقى تېپىۋالىدىغان خەلقئارا پۇتبولچىلار بىرلەشمىسى نىڭ ھاردۇقى چىققاندەك بولدى .قالغان مۇسابىقىلەرنىڭ نەتىجىسى ئالىقاچان دۇنياغا ئاشكارە بولغان ھەم مۇسابىقىلەرمۇ ئۆزىنىڭ نورمال يوسونىدا ئېلىپ بېرىلغاچقا، بۇ يەردە ئالاھىدە تىلغا ئېلىپ يۈرمىدىم . 18 ئىيۇن تاڭ سەھەردىن باشلاپ ، گۇرۇپپىۋى مۇسابىقىنىڭ 2 ئايلانمىسى ئۇلىشىپلا باشلاندى . بۇ ھەر قايسى گۇرۇپپىلاردىكى كوماندىلارئۈچۈن ھالقىلىق باسقۇچ ھېساپلىنىدۇ . چۈنكى ، بۇ ئايلانمىدىكى نەتىجە كوماندىلارنىڭ گۇرۇپپىدىن چىقىش چىقالماسلىقىنى بىكىتىشتە بەلگۈلۈك رول ئوينايدۇ . شۇڭا ، كوماندىلاربۇنىڭغا ناھايىتى ئەستايىدىل مۇئامىلە قىلىدۇ . دىمەك ، مۇسابىقە ئىزچىل قىزىشقا ،كەسكىنلىككە قاراپ تەرەققىي قىلىدۇ . كوماندىلارنىڭ گۇرۇپپىدىكى رەت تەرتىۋىدىمۇ چوڭ ئۆزگىرىش بولىدۇ . مەن بۇ ھەقتە داۋاملىق ئۇچۇر بېرىمەن .كېيىنكى مۇسابىقە باسقۇچلىرىنىڭ ئورۇنلاشتۇرۇلۇشىمەيدان رەقىبلەر مۇسابىقەباسقۇچى چېسلا سائەت بېيجىڭ ۋاقتى49 12 81 ھەل قىلغۇچ مۇسابىقە 29 ئىيون يەكشەنبە 0:0050 12 81 ھەل قىلغۇچ مۇسابىقە 29 ئىيون يەكشەنبە 4:0051 12 81 ھەل قىلغۇچ مۇسابىقە 30 ئىيون دۈشەنبە 0:0052 12 81 ھەل قىلغۇچ مۇسابىقە 30 ئىيون دۈشەنبە 4:0053 12 81 ھەل قىلغۇچ مۇسابىقە 1 ئىيۇل سەيشەنبە 0:0054 12 81 ھەل قىلغۇچ مۇسابىقە 1 ئىيۇل سەيشەنبە 4:0055 12 81 ھەل قىلغۇچ مۇسابىقە 2 ئىيۇل چارشەنبە 0:0056 12 81 ھەل قىلغۇچ مۇسابىقە 2 ئىيۇل چارشەنبە 4:0057 4950 41 ھەل قىلغۇچمۇسابىقە 5 ئىيۇل شەنبە 4:0058 5354 41 ھەل قىلغۇچمۇسابىقە 5 ئىيۇل شەنبە 0:0059 5152 41 ھەل قىلغۇچمۇسابىقە 6 ئىيۇل يەكشەنبە 4:0060 5556 41 ھەل قىلغۇچمۇسابىقە 6 ئىيۇل يەكشەنبە 0:0061 5758 يېرىم ھەل قىلغۇچمۇسابىقە 9 ئىيۇل چارشەنبە 4:0062 5960 يېرىم ھەل قىلغۇچمۇسابىقە 10 ئىيۇل پەيشەنبە 4:0063 6162 3 لىكنى تالىشىش مۇسابىقىسى 13 ئىيۇل يەكشەنبە 4:0064 6162 چىمپىيونلۇقنىتالىشىش مۇسابىقىسى 14 ئىيۇل دۈشەنبە 3:001 باسقۇچلۇق مۇسابىقە تېخى ئاخىرلاشمىغاچقا ، 2 باسقۇچتىن تاكى ئاخىرقى باسقۇچقىچە بولغان رەقىپلەر يوقۇرىقىمۇقىم فورمۇلا تەرتىپ ئارقىلىق بەلگىلىنىدۇ . بۇنىڭ چۈشەندۈرۈلىشى مۇنداق :81 ھەل قىلغۇچ مۇسابىقىسىدە ، ئەرەب رەقىمى دەرىجىنى ، لاتىن ھەرپى گۇرۇپپىنى بىلدۈرىدۇ . مەسىلەن :12 دىگىنىمىز ، گۇرۇپپىنىڭ بىرىنچىسى بىلەن گۇرۇپپىنىڭ ئىككىنچىسى مۇسابىقىلىشىدۇ ، دىگەن گەپ.41 ھەل قىلغۇچ ، يېرىم ھەل قىلغۇچ ۋە چىمپىيونلۇقنى تالىشىش مۇسابىقىسىدە ، ئەرەب رەقىمى مەيدان رېتىنى ، ئۇتقانلىقنى بىلدۈرىدۇ. مەسىلەن : 4950 بولسا ، 49 ۋە 50 مەيدان مۇسابىقىدە ئۇتقانلار مۇسابىقىلىشىدۇ ،دىگەننى بىلدۈرىدۇ .3 لىكنى تالىشىش مۇسابىقىسىدە ، ئەرەب رەقىمى مەيدان رېتىنى ، ئۇتتۇرغانلىقنى بىلدۈرىدۇ. مەسىلەن : 6162 بولسا ، 61 ۋە 62 مەيدان مۇسابىقىدا ئۇتتۇرغانلار مۇسابىقىلىشىدۇ، دىگەننى بىلدۈرىدۇ .705 توردا يوقتىرىشچان ئەزا, جۇغلانما 1670, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 330 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 1670, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 330 جۇغلانما بار.تىزىم نۇمۇرى: 17899تۆھپە : 538توردىكى ۋاقتى: 130 سائەتيوللىغان ۋاقتى 2014620 21:14:24 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبۈگۈنكى گوللاندىيە بىلەن ئىنگىلاند نىڭ مۇسابىقىسى چۇقۇم ئاجايىپ قىزىيدۇمنىڭچە بۇيىل بىرازىلىيە بىلەن گىرمانىيە نىڭ بىرى چىمپىيون بولاپ قالامىكىتۆھپىكار ئەزا, جۇغلانما 7654, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 2346 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 7654, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 2346 جۇغلانما بار.تۆھپە : 1927يوللىغان ۋاقتى 2014620 21:25:25 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشسىزنىڭ مۇشۇنداق ئەھمىيەتلىك ئۇچۇردىن بارلىق تورداشلارنى خەۋەرلەندۈرگىنىڭىزدىن ئىنتايىن خۇشال بولدۇم، قېرىندىشىم! بۇنىڭدىن كېيىنمۇ قەلەم تۇلپارىڭىز ھارمىغاي. توردا يوقدائىملىق ئەزا, جۇغلانما 972, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 28 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 972, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 28 جۇغلانما بار.تىزىم نۇمۇرى: 27507يوللىغان ۋاقتى 2014620 21:46:55 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشئەسسالامۇ ئەلەيكۇم روممېل مۇنبەرداش ، ئۆزۈمنىڭ بىر توپ ھەۋەسكارى بولۇش سۈپىتىم بىلەن ئەجرىڭىزگە كۆپتىن كۆپ رەخمەت ئېيتىمەن . مۇسابىقە جەريانىدىكى كونكىرىت ئەخۋاللار ئۈستىدىكى قىسقىچە تەھلىلىڭىز ھەقىقەتەنمۇ كىشىنى قايىل قىلىدۇ . كىيىنكى مۇسابىقە ئەخۋالىدىنمۇ خەۋەردار قىلغىنىڭىز ھەم بىزلەرنى داۋاملىق يېڭى ئۇچۇرلار بىلىن تەمىنلەپ تۇرۇشىڭىز ئۈچۈن يەنە بىر قىتىم رەخمەت ئېيتىمەن . توردا يوقئاكتىپ ئەزا, جۇغلانما 2108, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 2892 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 2108, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 2892 جۇغلانما بار.تىزىم نۇمۇرى: 1069توردىكى ۋاقتى: 115 سائەتيوللىغان ۋاقتى 2014620 21:49:34 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبەكلا تەپسىلىي بولۇپتۇ. مۇشۇ يازمىدىن نۇرغۇن نەرسىلەرنى بىلىۋالدىم. ئەجرىڭىزگە كۆپ رەھمەت .ئاكتىپ ئەزا, جۇغلانما 2749, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 2251 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 2749, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 2251 جۇغلانما بار.تۆھپە : 761يوللىغان ۋاقتى 2014620 23:07:50 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشئەسسالامۇئەلەيكۇم، قېرىنداشلار! تېما ئىگىسىنىڭ ئەجرىگە كۆپتىنكۆپ رەخمەت! دۇنيا لوڭقىسى پۇتبول مۇسابىقىسى باشلانغاندىن كېيىن، ئۇيغۇرچە تور مۇنبەرلىرىمىزدىمۇ مەزكۇر مۇسابىقە ھەققىدە ئۆزتىلىمىزدا ئەتراپلىق مۇلاھىزىلەر بولارمۇ؟ دېگەننى ئويلىغان ئىدىم. مەزكۇر تېمىنى كۆرۈپ تولىمۇ خۇشاللاندىم. شۇنى قىستۇرغۇم كېلىدۇ: بولۇپمۇ مۇشۇ دۆلەتلەر نامىنىڭ ئۇيغۇرچە ئاتىلىشىنى بىلمەيدىغان قېرىنداشلىرىمىز خېلى بار، ئادەتتە پۇتبول ھەققىدە پاراڭلاشساقمۇ دۆلەت نامىنى خەنزۇ تىلدا ئاتاپ، ئۇيغۇرتىلىدا نامىنى ئاتىيالمايدىغان ئەھۋاللار خېلى ئېغىر. مۇشۇ نۇقتىدىنمۇ مەزكۇر تېمىنىڭ ئەھمىيىتى خېلى چوڭ دەپ ئويلايمەن.مەزكۇر تېما ئارقىلىق بىزنى پۇتبول ھەققىدە ئۆز تىلىمىزدا قىممەتلىك ئۇچۇرلارنى بەرگەن قېرىندىشىمىزغا يەنە بىر قېتىم رەخمەت ئېيتىمەن.دۇنيا لوڭقىسى پۇتبول مۇسابىقىسى ھەققىدىكى كېيىنكى يازمىلىرىڭىزغا داۋاملىق تەشنامىز.0997 توردا يوقپاكلىق ئەلچىسى, جۇغلانما 10457, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 39543 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 10457, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 39543 جۇغلانما بار.تىزىم نۇمۇرى: 18896تۆھپە : 3280توردىكى ۋاقتى: 768 سائەتيوللىغان ۋاقتى 2014621 09:19:07 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشرەخمەت سىزگە .مۇمكىن بولسا نەق مەيداندىن كۈرۈش ئۇلۇنىشىنى قالدۇرغان بولسىڭىز بەك ياخشى بۇلاتتى . توردا يوقئاكتىپ ئەزا, جۇغلانما 4263, دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 737 جۇغلانماھازىرقى جۇغلانمىسى 4263, كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 737 جۇغلانما بار.تىزىم نۇمۇرى: 21916تۆھپە : 1356يوللىغان ۋاقتى 2014621 11:35:33 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشسالام مۇنبەرداش.ھازىرقى پوتبول دۆلىتى بىرازىلىيەدە ئىلىپ بىرىلىۋاتقان مۇسابىقە توغرىلىق يازغان يازمىڭىزنى كۆرۈپ ھەم خۇش بولدۇم ھەم ھەيران قالدىم. بىزنىڭ مىللىتىمىز پوتبولنى تەنھەركەت تۈرلىرى ئىچىدە ھەممىدىن ياخشى كۆرىدۇ دەپ ئويلايتىم.لىكىن بۇتىما ھەجەپ قىزىماپتۇ دىسە.بىرقەنچە كۈندىن بۇيان ئويلىنىۋاتقان ،تۆت يىلدا بىرقىتىم ئىلىپ بارىدىغان ، پوتبول مەشرەپئى. نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ ئۇيقىسىنى بۇزدى.بىزنىڭ ۋاختىمىز بىلەن بىرازىلىيەنىڭ ۋاقىت پەرقى 15 سائەت ئەتراپىدا بولغاچقا توپ مەستانىلىرى كىچىچە توپ كۆرۈپ ، بەزىلىرى كۈندىزى ئۇخلىسا بەزىلىرى نورمال ئىشلەۋاتىدۇ.بۇ يازما يىزىلغاندا بىرىنچى ئايلانما مۇسابىقە ئويلىنىپ بولۇش ئالدىدا يىزىلىپتۇ.بۇگۈن بولسا ئىككىنچى ئايلانما مۇسابىقە يىرىملاشتى. بۇۋاقىتتا ھەممىمىز ئالدىنقى 8 كۈچلۈك كاماندىغا كىرىدۇ دەپ ،ئالدىن مۆلچەرلىگەن كاماندىلا ۋە ياكى ھەتتا چىمپىيۇن بولۇش ئىھتىمالى بار دەپ قارالغان كاماندىلا بىر بىرلەپ شاللىنىشقا باشلىدى.بولۇپمۇ دۇنيا پوتبول تىزىملىگىنىڭ سەركەردىسى1 ئورۇنغا تىزىلغان ئىسپانىيە كاماندىسىنىڭ ئارقا ئارقىدىن ئىككى مەيدان ئۇتتۇرىشى،داڭلىق چولپان كىراسىۇنو لوناردو نىڭ بىرمۇ توپ تىپەل مەسلىگى،كۈچلۈك دەپ سانىلىدىغان ،پورتىگالىيە،ئىتالىيە،ئەنگىلىيە كاماندىلىرىنىڭ ئىككىنچى ئايلانما مۇسابىقىدىلا تەغدىرىنىڭ بەلگىنىپ قىلىشى توپ ھەۋەسكارلىرىنى سەل ئۈمتسىزلەندۈدى.مەنمۇ بىر توپ مەستانىسى بولۇش سۈپىتىم بىلەن ئازراق تەھلىل قىلىپ باققۇم كىلىپ كالدى .1 .كۈچلۈكدەپ ئاتالغان كاماندىلارنىڭ توپ تىپىش ئالاھىدىلىگىنى، باشقا دۆلەت كاماندا تىرنىرلار گورپىسى ئىنتايىن ئەتراپلىق،كونكىرىت ئادەملەرگىچە تەتقىق قىلىپ ، بىر يۈرۈش تاقابىل تۇرۇش ئىستىراتىگىيىسىنى تۈزۇپ چىقان.2 . ئۇلاردا يۆنىلىۋىلىشخائىشى ئىغىركەن.مەسىلەن توپنى چوقۇم لو تىپىشى كىرەك، ئەنگىلىيەدە بولسا لۇنى،ئىتالىيەدە پىەلو توپ ئەكىلىپ بەرسە باروتىلى تىپىشى....3.توپ تىپىش ئۇسۇلى كونىچە4.كونا ئەزالار بىلەن يىڭى ئەزالارنىڭ ماسلىشىشى5.كوللىكتىۋىزىملىق روھى كامچىل6.ھارغىنكۈچلۈك كاماندا ئەزالىرى بىر ھەپتىدە ئاز بولسىمۇ ئۈچ قىتىم چوڭ كىچىك مۇسابىقە ئوينايدۇ،7.بىسىمى ئىغىردۆلەت ئىچى ۋە سىرتىدىكى كۆرۈرمەنلەرنىڭ ،مەتبۇئاتلارنىڭ توۋلاپ ئۇچۇرىشى8.بىرىدىغان ھەق تۆۋەن.كۇلۇبلارنىڭ پۇلى دۆلەت كاماندىسىدىن يۇقۇرىئەڭ مۇھىمى قىمارمىكى دەيمەن.توپ مۇسابىقىسى باشلىنىشتىن بۇرۇن ، ھەر خىل لاتارىيە قىزغىنلىقى ، تاراتقۇلارنىڭ ئۇچۇرۇپ ماختاشلىرى . مۇكاپاتلىق توپ لاتارىيەسىدىكى بىر ئويۇنمىكى دەپ ئويلىدىم.ئىسپانىيەگە دو تىككەنلەرنىڭ ھەممىسى ئۇتتاردىغۇ؟
|
.خەۋەرتورى, , , , , سىز بەلكىم بۇ تۆت سەۋەبكە سەل قارىغانلىقتىن سەمىرىپ كەتكەن بولۇشىڭىز مۇمكىنيوللانغان ۋاقىت : 20:59 26072019ئەمەلىي تۇرمۇشتا، ئاياللارنىڭ سېمىزلىك نىسبىتى ئەرلەرنىڭكىدىن خېلىلا يۇقىرى بولىدۇ. بەدەن تۈزۈلۈشىنىڭ ئوخشاش بولماسلىقىدىن باشقا، يەنە ئادەتتىكى ھەر خىل ناچار ئادەتلەردىن كېلىپ چىقىدۇ. سېمىزلىك بەدەندە ھەر خىل كېسەللىكلەرنى پەيدا قىلىدۇ، شۇڭا بەدەن ئېغىرلىقىنى كونترول قىلىشقا دىققەت قىلىش كېرەك.ئاياللارنىڭ سەمىرىپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان كونكرېت سەۋەبلەر قايسىلار؟1. تۇرمۇش ئادىتى ساغلام ئەمەسئاياللار ئەرلەرگە قارىغاندا ھەرىكەت مىقدارى بىر قەدەر ئاز بولىدۇ. ئۇزاق مۇددەت ھەرىكەت قىلماي ئۇزۇن ئولتۇرۇش سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان بىر چوڭ سەۋەب. ھەرىكەت قىلمىغاندا بەدەندىكى چىقىرىش ۋە مېتابولىزم ئاستىلايدۇ، بەدەندىكى توكسىننىڭ چىقىرىلىش جەريانى ئاستىلايدۇ، توكسىن ۋە نەملىك بەدەندە يىغىلىپ قالىدۇ، نەملىك بولسا سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان بىر چوڭ ئىچكى ئامىل.2. يېمەكئىچمەك ئادىتى ساغلام ئەمەسئاياللار ئەرلەرگە قارىغاندا تاتلىق يېمەكلىك، ماروژنا قاتارلىق كاربون سۇ بىرىكمىلىرى، ياغ ۋە ئىسسىقلىق مىقدارى يۇقىرى يېمەكلىكلەرنى يېيىشنى بەكرەك ياخشى كۆرىدۇ. بۇ ئۈچ خىل ماددا سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان يېمەكلىك چوقۇم ئۆز ئىچىگە ئالىدىغان ماددا. بۇ بىر قانچە خىل ماددا ياغنى ئاشۇرۇپ سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقارغاندىن سىرت، يەنە ئاياللارنىڭ قان شېكىرىنىڭ قويۇقلۇقىنى يۇقىرىلىتىپ، قان شېكىرىنى ئۆرلىتىۋېتىدۇ. مايدا پىشۇرۇلغان يېمەكلىكلەرنىمۇ ئاز يېيىش كېرەك، مايدا پىشۇرۇلغان يېمەكلىكلەر يېمەكلىكلەرنىڭ ئوزۇقلۇق قۇرۇلمىسىنى بۇزۇۋېتىدۇ، شۇڭا مايدا پىشۇرۇلغان يېمەكلىكلەرنىڭ مىقدارى بەك كۆپ بولۇپ كەتسە، ئوزۇقلۇق قىممىتى تۆۋەن بولۇپلا قالماستىن، يەنە سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.بەزى ئاياللار يەنە كېچىلىك تاماق يېيىشنى ياخشى كۆرىدۇ، مەسىلەن، كەچتە سىرتتىن تاماق بۇيرۇتسا، ئادەم بەدىنىدىكى ھەرقايسى ئەزالارنىڭ ئىقتىدارى ئاستائاستا ئاجىزلايدۇ، يېمەكلىكلەرنى ھەزىم قىلىش ئىقتىدارىمۇ تۆۋەنلەيدۇ، يېمەكلىك بەدەندە بىر كېچە تۇرۇپ قالسا، ئادەم بەدىنىدە پەيدا بولغان ئىسسىقلىق مىقدارى كۈندۈزدىكى يېمەكلىكتىن ھاسىل بولغان ئىسسىقلىقتىن كۆپ بولىدۇ.3. ھامىلدارلىقتىن كېلىپ چىققان سېمىزلىكئاياللار ھامىلدار بولغاندىن كېيىن يۇقىرى ئاقسىل ۋە باشقا ئوزۇقلۇق ماددىلار ئارقىلىق ئوزۇقلۇق تولۇقلاپ، ھامىلىنىڭ نورمال بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلىدۇ. ئاياللار ئادەتتە ھامىلدار بولۇپ 10 ئاي بولغاندا قاتتىق ھەرىكەت قىلالمايدۇ، شۇڭا ئوزۇقلۇق يېتەرلىك بولسا ھامىلدارلىق مەزگىلىدە سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. بۇ خىل سېمىزلىك شەكلى باشقا ئامىللار كەلتۈرۈپ چىقارغان سېمىزلىكتىن پەرقلىنىدۇ، تۇغۇپ بولغاندىن كېيىن مۇۋاپىق چېنىقىش ئارقىلىق ئەسلىدىكى بەدەن شەكلىنى ئەسلىگە كەلتۈرگىلى بولىدۇ.4. ھورمۇن سەۋەبىدىن كېلىپ چىققان سېمىزلىكبىز ھەممىمىز ھورمۇننىڭ سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان مۇھىم بىر سەۋەب ئىكەنلىكىنى بىلىمىز. بەزى ئېغىر كېسەلگە گىرىپتار بولغان بىمارلار ئىستېمال قىلغان دورىلارنىڭ تەركىبىدە كۆپ مىقداردا ھورمون بولۇپ، ئاسانلا ھورمۇن مەنبەلىك سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. بۇ خىل سېمىزلىك دورا يېيىشنى توختاتقاندىن كېيىن ئاستائاستا پەسىيىدۇ، بىراق ئادەمگە قاراپ پەرقلىق بولىدۇ. ھورموننىڭ يەنە بىر قىسمى شۇكى، ئاياللار بالاغەتكە يېتىش مەزگىلىدە جىنسىي ھورمون ۋە ھامىلىدارلىق ھورمۇنى كۆپلەپ ئاجرىلىپ چىقىپ، بەدەندە ئۆزگىرىش پەيدا بولۇشقا باشلايدۇ، بەدەن بارغانسېرى تولىدۇ.ھامىلدارلىق ھورمونى بىلەن جىنسىي ھورموننىڭ كۆپلەپ ئاجرىلىپ چىقىشى سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان بىر سەۋەب بولۇپ، نورمال فىزىئولوگىيىلىك ھادىسە ھېسابلىنىدۇ. بۇ مەزگىلدە يەنە بىر تەسىر كۆرسىتىدىغان ئامىل پىسخىكىلىق ئامىل بولۇپ، بالاغەتكە يېتىش مەزگىلىدىكى بەدەن ئۆزگىرىشى بىر قەدەر كۆپ بولغاچقا، ئاياللارنىڭ تەشۋىشلىنىش پىسخىكىسىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، تەنھالىق، تەشۋىشلىنىش ئىچكى ئاجراتمىلارنى نورمالسىزلاشتۇرۇپ، سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.ئەسكەرتىش : ئاياللارنىڭ سەمرىپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان سەۋەبلەر كۆپ خىل بولىدۇ، ئۇنىڭ ئۈستىگە ھەر بىر ئادەمنىڭ بەدەن سۈپىتى ئوخشاش بولمىغانلىقتىن، سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان سەۋەبلەرمۇ پەرقلىنىدۇ، يۇقىرىدا تەھلىل قىلىنغىنى پەقەت ئەڭ ئاساسلىق سەۋەب.ئاياللار ئەرلەرگە قارىغاندا ھەرىكەت مىقدارى بىر قەدەر ئاز بولىدۇ. ئۇزاق مۇددەت ھەرىكەت قىلماي ئۇزۇن ئولتۇرۇش سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ ..
|
پايعامبار س.ع.س. مەديسيناسىندا ينفەكسيالاردان ساقتانۋ جولدارى .15 7 2020، 4، 06:34تەك ميكروسكوپپەن عانا كورىنەتىن جانە ومىرگە وتە قاتەرلى اۋرۋ تۇرلەرىنە سەبەپ بولۋى مۇمكىن ميكروپتارعا قاتىستى كەي ەسكەرتپەلەردى پايعامبارىمىزدىڭ س.ع.س. حاديستەرىنەن كەزدەستىرەمىز. ٴابۋ مۇسا الاشاريدەن ر.ا. ريۋايات ەتىلگەن ٴبىر حاديستە پايعامبارىمىز س.ع.س.: ۇمبەتىمە قاتەر قىلىش پەن وبادان كەلەدى دەگەن كەزدە ٴبىر ساحابا: ۋا، راسۋلاللا، قىلىشتى بىلەمىز، ال وبا دەگەن نە نارسە؟ دەپ سۇرايدى. پايعامبارىمىز س.ع.س.: كوزگە كورىنبەيتىن جىن سەكىلدى دۇشپاندارىمىزدىڭ استىرتىن زيانكەستىگى. بۇلاردىڭ بارىنە دە شەيىت ساۋابى جازىلادى، دەپ بۇيىرادى.اللا ەلشىسىنىڭ س.ع.س. جۇقپالى اۋرۋلاردان ساقتانۋدا جەكە باس پەن قورشاعان ورتا تازالىعىن ساقتاۋمەن قاتار، باسقا دا ٴتۇرلى كەڭەستەر بەرگەن. وسى ماسەلەلەردى نازارعا الىپ پايىمدار بولساق، ميكروورگانيزمدەر جايلى العاش تۇسىندىرمە جاساعان پايعامبارىمىز س.ع.س. ەكەندىگىن بايقايمىز. ول وبانىڭ جاي كوزگە كورىنبەيتىن زياندى كۇشى بارىن، بىلىنبەي تارايتىنىن جانە اۋرۋدىڭ ەتەك الۋىن توقتاتۋدا كارانتين قاجەت ەكەنىن اتاپ ايتقان. بۇعان قوسا، ول س.ع.س. مۇنداي ميكروپتاردىڭ ادام اعزاسىنا سىرتتان جۇعاتىنىن يشارا ەتىپ ەسكەرتكەن.ەسىنەگەندە اۋىزدى قولمەن جابۋاۋا ارقىلى جۇعاتىن اۋرۋ تۇرلەرىنىڭ كوبى وكپە دەرتتەرى بولىپ تابىلادى. اۋاداعى ميكروپتار تەرەڭ تىنىس العاندا، قولقاعا جانە وكپەگە دەيىن جەتىپ، دەرتكە شالدىقتىرادى. پايعامبارىمىز س.ع.س.: كىمدەكىم ەسىنەسە قولىمەن اۋزىن جاپسىن، ويتكەنى زياندى نارسەلەر اۋزىنا كىرەدى، دەپ بۇيىرعان. ەسىنەگەن كەزدە اۋاداعى ميكروبتاردىڭ كومەكەي بەزىنەن ٴوتىپ، تىنىس جولدارىنا دەيىن جەتپەۋى ٴۇشىن اۋىزدى جابۋ كەرەك. ٴسويتىپ، ۇستىڭگى جانە استىڭعى تىنىس جولدارىنا جۇعاتىن اۋرۋدىڭ الدىن الامىز.جۇقپالى اۋرۋعا شالدىققان ادامنان قاشىق بولۋ عاسىردا عىلىمنىڭ ىلگەرىلۋىنىڭ ارقاسىندا اۋاداعى ۇساق توزاڭ مەن ميكروورگانيزمدەردى ميكروسكوپپەن كورە الاتىنداي مۇمكىندىككە قول جەتكىزدىك. سونىڭ ناتيجەسىندە ناۋقاس پەن باسقا ادامداردىڭ اراسىن بەلگىلى دارەجەدە ۇزاق ۇستاۋ كەرەكتىگى مەديسينالىق ەرەجە بولىپ قالىپتاستى. مەديسينا تاريحىندا ناۋقاس ادامدارعا تىم جاقىنداماۋ ماسەلەسىندە العاش رەت پايعامبارىمىز س.ع.س.: الاپەسكە شالدىققان ادامنان جىرتقىش حايۋاننان قاشقانداي قاشىڭدار ياعني قورعانىڭدار. الاپەس ادام ٴبىر جەرگە باراتىن بولسا، سەندەر باسقا جاققا كەتىڭدەر. الاپەسكە شالدىققان ناۋقاسقا كوپ قاراي بەرمەڭدەر. ولارمەن سويلەسكەن كەزدە دە ارالارىڭدا ٴبىر نەمەسە ەكى نايزا بويى قاشىقتىقتى ۇستاڭدار، دەگەن حاديس ٴشارىپ ارقىلى ەسكەرتۋ جاسايدى. بۇگىنگى كۇنى مەديسينا ماماندارى بۇل قاشىقتىقتىڭ 7080 سانتيمەتردەن كەم بولماۋىنا كەڭەس بەرەدى.ادامزات تاريحىندا ومىرگە ٴقاۋىپ توندىرگەن، جاپپاي قازاعا اكەپ سوقتىرعان وبا، بەزگەك جانە باسقا دا كەسەلدى دەرتتەردەن ميلليونداعان ادام كوز جۇمعان. وتكەن عاسىرلارداعى جالپاق جۇرتتى جايلاعان ىندەت قاسىرەتتەرى ۇرەي تۋعىزعانى اقيقات. پايعامبارىمىزدىڭ س.ع.س. بۇعان قاتىستى سوزدەرىنە نازار اۋدارالىق: ٴبىر جەردە وبا اۋرۋى شىققانىن ەستىسەڭدەر، ول جەرگە بارماڭدار. ەگەر ٴبىر جەردە وبا دەرتى شىعىپ، سەندەر سول جەردە بولساڭدار، اۋرۋدان قاشۋ ٴۇشىن باسقا جەرگە شىقپاڭدار، وبادان قاشقان ادام سوعىستان قاشقان ادامداي كۇنا جاساعان سانالادى. ال، سابىر ەتىپ، وبا شىققان جەردەن كەتپەي اجال تاپقان ادامعا ٴشايىت ساۋابى جازىلادى. پايعامبارىمىز بۇل حاديسىندە كارانتيننىڭ جايجاپسارىن ۇيرەتەدى. كارانتيننەن قاشقان ادامدى سوعىستان قاشقان كىسىگە تەڭەپ، اۋرۋدان ساقتانباۋدىڭ سالدارى قانداي بولاتىنىن ادامدارعا ەسكەرتكەن. اللا ەلشىسى س.ع.س. ناۋقاس ادامداردىڭ كەسەلىن ساۋ ادامدارعا جۇقتىرماۋ ٴۇشىن كارانتين جاريالاۋعا كەڭەس بەرگەنى سەكىلدى، اۋرۋ مالداردى دا ساۋ مالدىڭ قاسىنا قوسۋعا تىيىم سالعان. ٴبىر حاديس شارىپىندە: اۋرۋعا شالدىققان مالدى يەلەرى ساۋ مالدىڭ جانىنا قوسىپ جۇرمەسىن، دەپ بۇيىرادى. ىندەت ارتى ولىمگە اپاراتىن ٴقاۋىپتى دەرت. وبا، بەزگەك، قىزىلشا، شەشەك، سپيد جانە باسقا دا كەيىننەن ٴمالىم بولاتىن جۇقپالى اۋرۋلاردىڭ ٴبارى ىندەت اتالادى. جۇقپالى اۋرۋلاردىڭ قايسىسىنا بولماسىن پايعامبارىمىز س.ع.س.: ناۋقاسقا جاقىنداۋدىڭ ٴقاۋپى زور، دەپ ەسكەرتەدى.ٴار قولدىڭ ٴوز مىندەتى باراللا ەلشىسى س.ع.س. وڭ قولىن اس ىشۋمەن تازا نارسەلەرگە، ال سول قولىن دارەت الۋعا جانە لاس نارسەلەرگە قولداناتىن. مەديسينا تاريحىنا قارايتىن بولساق، ەكى قولدىڭ مىندەتىن ٴبولىپ كورسەتكەن جالعىز ادام پايعامبارىمىز س.ع.س. ەكەنىن اڭعارۋعا بولادى. بۇكىل لاس ىستەردە سول قولدى، تازا ىستە بولسا، وڭ قولدى قولدانۋعا كەڭەس بەرەدى. اللا ەلشىسى تازالانعاندا، كيىم كيگەندە وڭ جاقتان باستاعاندى ۇناتاتىن. اعزاعا قاجەتسىز ٴناجىس، ٴزار، قاقىرىق، ٴىرىڭ، تەر، ماڭقا سەكىلدى بىلعانىش نارسەگە نەمەسە سولار شىققان جەردى تازالاۋدا سول قولدى قولدانۋ ابزال. وسى ارقىلى دەنەنىڭ تازا جەرلەرىنە كەسەل تۋدىراتىن ميكروورگانيزمدەردىڭ جاناسۋىنان قورعانامىز.تۇشكىرگەندە اۋىزدى بۇركەۋبەتى اشىق قالعان ىدىستاعى تاعامعا ادامنىڭ جوتەلىمەن، تۇشكىرىگىمەن نەمەسە شىبىنشىركەي ياكي اۋا ارقىلى ميكروب ٴتۇسۋى ىقتيمال. ٴابۋ ٴھۇرايرا ر.ا.: پايعامبارىمىز تۇشكىرگەن كەزدە قولىمەن جانە كيىمىنىڭ ٴبىر جەرىمەن اۋزىن كولەگەيلەيتىن جانە داۋسىن باسەڭدەتۋگە تىرىساتىن، دەيدى. راسۋلاللانىڭ س.ع.س. بۇل ارەكەتىنىڭ حيكمەتى اينالاداعى ادامداردى جۇقپالى اۋرۋ تۇرلەرىنەن قورعاۋ بولىپ تابىلادى. ونىڭ وسى ٴيلاھي حيكمەتكە ساي ونەگەسى وزىنە ۋاحي ارقىلى بىلدىرىلگەن.ىدىساياقتىڭ بەتىن جابىق ۇستاۋاس پەن سۋعا ارنالعان ىدىساياقتىڭ جابىق جانە تازا بولۋى دا دەنساۋلىق تۇرعىسىندا وتە ماڭىزدى. سۇيىكتى پايعامبارىمىز س.ع.س.: كەشكە جاتاردا ەسىكتەردى بەكىتىڭدەر. سۋى بار سابالاردىڭ اۋزىن بايلاڭدار. بوس ىدىستاردى توڭكەرىپ قويىڭدار! ىدىس بوس بولماسا، بەتىن جابىڭدار جانە جارىقتى سوندىرىڭدەر! ويتكەنى، زياندى تىرشىلىك يەلەرى بەكىتۋلى ەسىكتى اشپايدى. تىشقاننىڭ ٴوزىاق ادام ٴۇيىنىڭ توزتوزىن شىعارا الادى، دەگەن. نىڭ س.ع.س. بوس ىدىستاردى توڭكەرىپ نەمەسە بەتىن جاۋىپ قويۋعا كەڭەس بەرۋى ىشىنە ەشتەڭە كىرمەسىن دەگەنى. ۇيدە جوتەلەتىن بىرەۋ بولسا، اشىق ىدىسقا ميكروپ جۇعادى. مۇنىمەن قوسا، ٴۇي جانۋارلارى، شىبىنشىركەي جانە كەمىرگىش جاندىكتەر ارقىلى باكتەريا جۇعۋىن بولدىرماۋ ٴۇشىن اس، سۋ ىدىستارى جابىق تۇرعانى ابزال.اۋزى تار ىدىستاردىڭ اۋزىنان سۋ ىشپەۋپايعامبارىمىز س.ع.س. تورسىق قۇساعان اۋزى تار ىدىستىڭ اۋزىنان سۋ ىشۋگە تىيىم سالعان. سۋ ىشكەن ادامنىڭ ۇستىڭگى جانە استىڭعى تىنىس جولدارىندا ينفەكسيا بولسا، مۇنى ىدىسقا نەمەسە ىشكەن سۋىنا جۇقتىرۋى مۇمكىن.ٴزاردى كيىمگە جۇقتىرماۋپايعامبارىمىز س.ع.س. كيىمدەرىنىڭ تازالىعىنا اسقان ۇقىپتىلىقپەن قارايتىن. ٴزار جانە قان سەكىلدى ميكروبتار تەز ٴونىپ كوبەيەتىن لاس نارسەلەردى كيىمگە تيگىزبەۋدى ەسكەرتكەن. ٴبىر حاديس شارىپىندە اللا ەلشىسى س.ع.س.: كىمدەكىم دارەت سىندىرۋ كەزىندە ٴزارىنىڭ ۇستىنە شاشىراماۋى ٴۇشىن جۇمساقتاۋ جەردى تاڭداسىن، دەگەن.قاندى جەرگە كومۋميكروورگانيزمدەر كوبەيۋ ٴۇشىن كومىرتەك كوزى رەتىندە پوليساحاريد، ماي، پروتەين، ازوت، فەرمەنت، كۇكىرت، فوسفور، وتتەگى، سۋتەگى، كاليي، ماگنيي جانە تەمىر قاجەت ەتەدى. قان قۇرامىندا وسى ەلەمەنتتەردىڭ ٴبارى بولاتىندىقتان، ونى مەديسينادا كوپتەگەن قورەك شوعىرىن بايىتۋ ماقساتىندا پايدالانىلادى. مۇنداي جەردەگى قان مەن ميكروب الدەقايدا وڭاي ٴارى تەز كوبەيەدى. ارداقتى پايعامبارىمىز س.ع.س. وزىنەن قان الدىرعان كەزىندە ونى ابدۋللاھ يبن زۇبايرگە بەرەدى. مۇنى الىسقا اپارىپ، ادام، يتقۇس تيمەيتىندەي جەرگە كوم، دەپ بۇيىرادى. اللا ەلشىسىنىڭ س.ع.س. بۇل كەڭەسىندەگى اسىل ماقساتى قاننىڭ ميكروپتاردىڭ كوبەيۋىنە قولايلى ورىن ەكەندىگىنە نازار اۋدارتىپ، قان قۇرامىندا بولۋى مۇمكىن ميكروورگانيزمدەردىڭ جانۋارلار ارقىلى قورشاعان ورتاعا تارالۋىنىڭ الدىن الۋ بولاتىن.ماڭقا مەن قاقىرىقتىڭ كوزىن جويۋپايعامبارىمىز س.ع.س.: كىمدەكىم ٴسىڭبىرىپ ياكي قاقىراتىن بولسا، ونى دەرەۋ جويسىن ياعني، كومىپ تاستاسىن، ادامداردىڭ دەنەسىنە جانە كيىمىنە جۇعىپ زيان تيگىزبەسىن، دەپ بۇيىرعان. تاعى ٴبىر حاديسىندە: كوپشىلىك الدىندا قاقىرىق شىعارعان ادام ونى الاقانىمەن جاسىرسىن، جەرگە كومسىن، دەپ، قاقىرىق پەن ماڭقانى جەرگە كومۋگە كەڭەس بەرەدى. بۇل ادام مەن جانجانۋار باسپايتىن جەر بولۋى ٴتيىس. ماڭقا مەن قاقىرىقتىڭ قۇرامىندا بولاتىن ميكروورگانيزمدەردىڭ پايدالى باكتەريا جانە زەڭ تۇرلەرىمەن ورگانيكالىق قۇراما زاتقا اينالىپ، زالالسىز كۇيگە كەلەتىن جالعىز جەر توپىراق بولىپ تابىلادى.باتپاقتى جەردى قۇرعاتۋمي باتپاعى شىققان جەردى بەزگەك سەكىلدى كەيبىر كەسەل تۇرلەرىنىڭ تاراۋىنا جول بەرمەستەي قالىپقا كەلتىرۋ كەرەكتىگىن مىنا حاديس ارقىلى بىلەمىز. ايشا انامىز ر.ا. مەككەدەن ٴماديناعا كەلگەنىندە، ٴمادينا اراب تۇبەگىنىڭ ەڭ ٴبىر دەرت جايلاعان جەرى بولاتىن. سوندىقتان پايعامبارىمىز س.ع.س. بۋتحان ويپاتىن قۇرعاتۋعا كەڭەس بەرەدى. ميكروبتار كوپ جينالعان نارسەلەردى جەرگە كومۋ جايىندا ايشا انامىز ر.ا. بىلاي دەيدى: پايعامبار ادام بويىنان شىققان جەتى نارسەنى جەرگە كومۋگە بۇيىردى. بۇلار شاش، تىرناق، اققان قان، ايەلدەردىڭ ەتەككىر ماتاسى، ٴتىس، ۇيىعان قان، نارەستەنىڭ جولداسى. اللا ەلشىسى س.ع.س. قان مەن ۇيىعان قان، شاش پەن تىرناق ادامعا اۋرۋ جۇقتىرعىش ٴارى اشىق قالعان كەزدە ادام مەن جانجانۋارعا كەسەلىن تيگىزەر ميكروبتاردىڭ كوبەيۋىنە قولايلى قورەكتىك ورىن بولاتىندىقتان، ونى جەرگە كومۋ كەرەكتىگىن العاش ەسكەرتكەن جان.كوپشىلىك قولداناتىن جەرلەردى تازا ۇستاۋٴاربىر مۇسىلمان بالاسى ٴۇيىن كىرشىكسىز ۇستاۋمەن قاتار، قورشاعان ورتانى دا تازا ۇستاۋعا، سۋ كوزدەرىن لاستاماۋعا ٴتيىس. پايعامبارىمىز س.ع.س. قورشاعان ورتا تازالىعىنا تيىسىنشە كوڭىل بولگەن. مۇسىلماندار دا ٴاردايىم بۇل ەسكەرتۋ، ۇسىنىستارعا ساي بولۋعا تىرىسقان. ول س.ع.س. اعاشتىڭ تۇبىنە، كولەڭكە، سايا جەرلەرگە، بۇلاق كوزدەرىنە، كولدەرگە، جولعا، جانجانۋارلاردىڭ ۇياسىنا، ىنىنە دارەت سىندىرۋعا تىيىم سالعان. اللا ەلشىسى س.ع.س. ٴبىر جولى: لاعىنەتكە ۇشىراعانداردان بولۋدان ساقتانىڭدار دەگەندە، ساحابالار: ولار قانداي ادامدار؟ دەپ سۇرايدى. پايعامبىرىمىز بولسا: كوپشىلىك جۇرەتىن جولعا، سايالى كولەڭكەگە، سۋعا جانە اعاشتاردىڭ تۇبىنە دارەت سىندىرىپ بىلعايتىندار، دەپ جاۋاپ بەرەدى. دەمەك، قوعامدىق ورىنداردى تۇكىرىك، قاقىرىق، ماڭقا، ٴزار جانە ناجىسپەن لاستاعان ادامنىڭ دۇنيە مەن اقىرەتتە لاعىنەتكە ۇشىرايتىندىعى انىق. راقىم پايعامبارى ادامدارعا زيان تيگىزەر نە نارسەنىڭ دەرەۋ جويىلۋىن قالايتىن ٴارى مۇنى يماننىڭ ٴبىر بولشەگى ساناعان.اۋرۋ جۇقتىراتىن جانجانۋاردى جەكە ۇستاۋپايعامبارىمىز س.ع.س. مەككە سەكىلدى ۇنەمى قاجىلىق، ۋمرا سەبەبىمەن كوپشىلىك قاۋىم جيىلاتىن جەرلەردە اۋرۋ جۇقتىرۋى مۇمكىن جانۋار تۇرلەرىن ۇستاۋدى دۇرىس كورمەگەن. ول: اڭعا، مالعا جانە ەگىن شارۋاشىلىعىنا قاجەتتى يتتەن ارتىق يت اسىراماڭدار، دەگەن.اساۋقاتتى دەنساۋلىققا زيانسىز ەتىپ دايىنداۋمال ونىمدەرىنەن الىناتىن ازىقتۇلىك تولىق پىسپەسە، ادام اعزاسىن ۋلاۋى مۇمكىن. تولىق پىسپەگەن تەڭىز ونىمدەرى، ىشەكقارىن، ٴزار شىعۋ ورىندارى، شيكى ەت ونىمدەرىن پايدالانۋ، جانجانۋاردى ۇستاعاننان كەيىن قول جۋماۋ نەمەسە ميكروبى بار اۋامەن تىنىستاۋ سۇزەك، ەنتەروكوليت، وكپە قابىنۋى، وبا، ليمفادەنيت، برۋسەللەز سارىپ، مەنينگيت سەكىلدى اۋرۋ تۇرلەرىنە سەبەپ بولادى. بۇل كەسەلدەردەن ساقتانۋ ٴۇشىن پايعامبارىمىز س.ع.س. ايتقانداي، ەتتىڭ بۇزىلۋىنا جول بەرمەي دايىنداۋ قاجەت. ول س.ع.س. سوڭعى قاجىلىعىندا قۇربان شالىنعاننان سوڭ: ۋا، ٴساۋبان! مىنا ەتتى بۇزىپ الماي ٴپىسىر، دەپ بۇيىرادى. وسىعان ۇقساس باسقا دا كوپتەگەن حاديستەردەن اڭعارىلاتىنى، قورشاعان ورتا مەن اسسۋ مال مەن ادامنان شىققان بىلعانىشپەن لاستانباۋعا ٴتيىس، شوشقا ەتىن جەۋگە بولمايدى. ٴمىنىس كولىگىنە مىنگەن سوڭ كيىم مەن دەنە تازالانۋى كەرەك.مونشا، حاۋىز سەكىلدى كوپشىلىك پايدالاناتىن جەرلەرگە كوڭىل ٴبولۋمونشا مەن حاۋىز ٴتارىزدى ادامداردىڭ ورتاق پايدالاناتىن جەرلەرگە زەڭ كەسەلى بارلاردى كىرگىزبەۋ كەرەك نەمەسە ونداي ناۋقاستار ول جەرلەرگە بارماۋى ٴتيىس. ساڭىراۋقۇلاقتار كەسەلدىڭ ەمدومعا قارسىلىق كورسەتۋگە بەيىم ٴتۇرى. ولاردى ەمدەۋ قيىن. ناۋقاس ەمدەلىپ جازىلسا دا، قايتا قوزۋى مۇمكىن. پايعامبارىمىز س.ع.س. زامانىندا اراب جەرىندە مونشا جوق بولاتىن. ٴبىراق ول س.ع.س. عايىپتان بەرگەن ٴبىر حابارىندا بىلاي دەيدى: پارسى جۇرتى جاقىندا سەندەردىڭ قول استارىڭا وتەدى. ول جاقتا مونشا دەپ اتالاتىن ۇيلەر كورەسىڭدەر. ول جەرگە ەر ازاماتتار اۋرەت جەرلەرىن جاپپاي كىرمەسىن، ال ايەلدەردى ناۋقاس نەمەسە بوسانعان كەزدە بولماسا، جىبەرمەڭدەر. دەنى ساۋ ايەلدەردىڭ اۋرۋ جۇقتىرۋى مۇمكىن بولعاندىقتان، مونشاعا بارعانىن دۇرىس كورمەگەن. پايعامبارىمىز س.ع.س. ەر كىسىلەردىڭ مونشاعا بۇتىن جاپپاي كىرمەۋى كەرەكتىگىن كىمدەكىم اللاعا جانە اقىرەت كۇنىنە سەنەتىن بولسا، مونشاعا جالاڭاش كىرمەسىن دەگەن ٴحاديسى ارقىلى بىلدىرگەن. ورتاق پايدالاناتىن جەرلەردە اۋرەت جەرىنىڭ اشىلۋى كەلەڭسىز جايلارعا سەبەپ بولاتىندىقتان تىيىم سالعان.ادامزات ارداقتى پايعامبارىمىزدىڭ س.ع.س. ورناتقان قاعيدالارىن ۇستاناتىن بولسا، تاريحتاعى جۇقپالى اۋرۋلاردىڭ ەشقايسىسى بولماس ەدى. راسىندا، دۇنيەجۇزى دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى دا ددۇ تازالىق ەرەجەلەرىن ساقتاۋ ارقىلى وسىنداي ناتيجەگە قول جەتكىزۋگە بولاتىنىن ايتۋدا. ويتكەنى، يسلاممەن كەلگەن ەرەجەلەر تازا ٴومىر سۇرۋگە بولاتىنىن دالەلدەدى. يسلام ادامداردىڭ ٴومىر ٴسۇرۋ ۇلگىسىن قالىپتاستىرۋشى ٴدىن رەتىندە كەلگەن. بۇكىل ادامزاتتىڭ كىرشىكسىز تازا ورتادا ٴومىر سۇرۋگە قاقىسى بار. دەي تۇرعانمەن، ۇلكەن قالالاردا عۇمىر كەشىپ جاتقان اقىرزامان ۇمبەتىن قيامەتكە دەيىن قورعاۋشى مەديسينالىق ەرەجەلەردى پايعامبارىمىز ەگجەيتەگجەيلى ٴتۇسىندىرىپ كەتكەن ٴارى ٴوزى دە سول جولمەن ٴومىر سۇرگەن. ٴابۋ ٴداۋىد، ٴمۇسناد. ٴابۋ ٴداۋىد، ٴمۇسليم، ٴمۇسناد. ٴمۇسناد، يبني ٴماسا، ف. كادير. بۇحاري، ٴمۇسليم، ٴابۋ ٴداۋىد، ٴمۇسناد، فايك. بۇحاري، ٴۇسليم، ٴۇفراد. بۋحاري، .ٴلييا، ٴاننيھايا، يبني كاييم، ٴۇسناد. ۇبرا حاكيم، ٴاشفۇل ۋممال، ف. دير . ٴلييا. ٴۇسليم، بۇحاري، ٴۇسناد، ٴناساي. بۇحاري، ٴۇفراد، ٴۇسليم، ٴناساي. بۇحاري، ٴۇسليم، داريمي، ٴاجا، . ۋممال، رامۋز، ل. ۋكۋل. ج. ساگير، ف. دير، ٴانزۋل ۋممال. ٴۇسليم، بۇحاري، ٴابۋ ٴداۋىد. ٴۇسليم، يبن ٴاجا، . ٴزاۋايد، فيك. ٴۇسليم، ٴابۋ ٴداۋىد، س. ٴۇبرا، . ۋممال. س. ٴۇبرا، يبن ٴاجا، بعدادي. باعدادي، ٴناساي، ٴۇسناد.05.10.2016 15518 باسىپ شىعارۋ
|
تەۋرات سامۇئىل بىرىنچى قىسىم 25سامۇئىلنىڭ ئالەمدىن ئۆتۈشى1سامۇئىل ئالەمدىن ئۆتتى. پۈتۈن ئىسرائىللار يىغىلىپ ماتەم تۇتۇپ، ئۇنى ئۆز يۇرتى راماھتا دەپنە قىلدى. داۋۇت بولسا پاران چۆلىگە كەتتى.نابالنىڭ ئەخمەقلىقى ۋە ئابىگالنىڭ چېچەنلىكى23كالىب قەبىلىسىدىن بولغان مائونلۇق نابال ئىسىملىك بىر ئادەم بار ئىدى. ئۇ قەۋەتلا باي ئادەم بولۇپ، ئۈچ مىڭ قويى، بىر مىڭ ئۆچكىسى بار ئىدى. ئۇنىڭ مالدۇنياسى كارمەل شەھىرىدە ئىدى. نابالنىڭ ئابىگال ئىسىملىك ئايالى بولۇپ، ئۇ ھەم ئەقىللىق ھەم چىرايلىق ئىدى؛ لېكىن نابال بولسا مىجەزى تولىمۇ چۇس، توڭ ئادەم ئىدى. بىر كۈنى ئۇ كارمەلدە قويلىرىنىڭ يۇڭىنى قىرقىۋاتاتتى. 4چۆلدە يۈرگەن داۋۇت نابالنىڭ قويلىرىنىڭ يۇڭىنى قىرقىۋاتقانلىقىنى ئاڭلاپ، 5يىگىتلىرىدىن ئوننى ئەۋەتىپ، ئۇلارغا مۇنداق دەپ تاپىلىدى: سىلەر كارمەلگە بېرىپ نابال بىلەن كۆرۈشۈڭلار، مەندىن ئۇنىڭغا سالام ئېيتىڭلار 6ۋە مېنى: ئۆزلىرىگە، ئائىلىلىرىگە ۋە سىلىگە تەۋە بولغانلارغا تەن سالامەتلىك ۋە مەمۇرچىلىق تىلەيمەن. 7ئاڭلىسام قويلىرىنىڭ يۇڭلىرىنى قىرقىۋېتىپتىلا، ئۆزلىرىنىڭ مالچىلىرى بىز بىلەن كارمەلدە باردىكەلدى قىلغاندا، ئۇلارغا ھېچ زەرەر يەتكۈزمىگەنىدۇق، ئۇلار ھېچ نەرسىسىنى يوقاتمىغانىدى. 8ئادەملىرىدىن سوراپ باقسىلا، ئۇلار ئېيتىپ بېرىدۇ. بىز ئۆزلىرىنىڭ ئالدىلىرىدا ئىلتىپاتقا ئېرىشكەيمىز. خىزمەتكارلىرىم ھۇزۇرلىرىغا بايرام كۈنلىرى يېتىپ باردى، بۇ خىزمەتكارلىرىڭىزغا شۇنداقلا ئوغۇللىرى داۋۇتقا قوللىرىدىن كېلىشىچە ياردەم كۆرسەتكەيلا، دېدى دەڭلار.9داۋۇت ئەۋەتكەن يىگىتلەر كېلىپ، داۋۇتنىڭ نامىدا بۇ گەپلەرنى نابالغا ئېيتىپ، جاۋاب كۈتۈپ تۇردى.10لېكىن نابال داۋۇتنىڭ يىگىتلىرىگە مۇنداق جاۋاب بەردى: كىم ئۇ داۋۇت دېگەن؟ كىم ئۇ يىشاينىڭ ئوغلى دېگەن؟ بۇ كۈنلەردە ئۆز خوجايىنلىرىدىن قېچىپ يۈرگەن خىزمەتكارلار ناھايىتى كۆپ. 11مەن قانداقسىگە ئاشنېنىمنى ۋە قويلىرىمنىڭ يۇڭىنى قىرقىۋاتقانلارغا دەپ سويغان مالنىڭ گۆشىنى نەدىن كەلگەنلىكى نامەلۇم بولغان بىرلىرىگە بېرەي؟ 12داۋۇت ئەۋەتكەن يىگىتلەر بۇ گەپلەرنى ئاڭلاپ، كەينىگە بۇرۇلۇپ قايتىپ كەتتى. ئۇلار داۋۇتنىڭ يېنىغا بېرىپ، ئۇنىڭغا نابالنىڭ سۆزلىرىنى ئەينەن يەتكۈزدى. 13داۋۇت ئادەملىرىگە: ھەربىرىڭلار قىلىچلىرىڭلارنى ئېسىڭلار، دېدى. شۇنىڭ بىلەن ھەممەيلەن قىلىچلىرىنى ئېسىشتى، داۋۇتنىڭ ئۆزىمۇ قىلىچىنى ئاستى. ئىككى يۈز ئادەم ياراغجابدۇقلارنى ساقلاشقا قېلىپ، تۆت يۈزچە ئادەم داۋۇت بىلەن يولغا چىقتى.14بۇ ئىشلار بولۇۋاتقاندا، نابالنىڭ بىر خىزمەتكارى نابالنىڭ ئايالى ئابىگالغا: قارىسىلا، داۋۇت چۆلدىن خوجايىنىمىزغا سالامغا ئەلچى ئەۋەتىپتىكەن، خوجايىنىمىز ئۇلارنى ھاقارەتلەپتۇ. 15لېكىن ئۇلار بىزگە ناھايىتى ياخشى مۇئامىلە قىلغان. بىز چۆلباياۋاندا ئۇلار بىلەن باردىكەلدى قىلغىنىمىزدا، ئۇلار بىزگە ھېچ زەرەر يەتكۈزمىگەنىدى، بىز ھېچ نەرسىمىزنى يوقاتمىغانىدۇق. 16بىز ئۇلار بىلەن بىللە بولۇپ، قويلىرىمىزنى بېقىپ يۈرگەن كۈنلەردە، ئۇلار بىزنى كېچەكۈندۈز تامدەك قوغدىغانىدى. 17ئەمدى نېمە قىلىش كېرەكلىكىنى ئۆزلىرى ئويلىنىپ باقسىلا، خوجايىنىمىز ۋە ئۇنىڭ پۈتۈن ئائىلىسىنىڭ بېشىغا بالاقازا كېلىش ئالدىدا تۇرۇپتۇ، خوجايىنىمىزنىڭ مىجەزى بەك يامان، ئۇ ھېچكىمنىڭ گېپىنى يېمەيدۇ، دېدى.18ئابىگال دەرھال ئىككى يۈز نان، ئىككى تۇلۇم شاراب، پىشۇرۇلغان بەش قوينىڭ گۆشى، ئىككى خالتا قوماچ، يۈز ئوچۇم كىشمىش ۋە ئىككى يۈز ئوچۇم قۇرۇتقان ئەنجۈر تەييارلاپ، ئېشەكلەرگە ئارتىپ، 19خىزمەتكارلىرىغا: سىلەر مېڭىۋېرىڭلار، مەن كەينىڭلاردىن بارىمەن دېدى.لېكىن ئۇ بۇ ئىشنى ئېرى نابالغا ئېيتمىدى. 20ئابىگال ئېشىكىگە مىنىپ، تاغنىڭ ئەگمىسىدىن چۈشۈۋاتقاندا، قارشى تەرەپتىن كېلىۋاتقان داۋۇت ۋە ئۇنىڭ ئادەملىرىگە دۇچ كېلىپ قالدى.21داۋۇت ئادەملىرىگە مۇنداق دەۋاتاتتى: مېنىڭ چۆلباياۋاندا بۇ كىشىنىڭ ماللىرىنى ساقلاپ، ئۇنىڭ نەرسىلىرىدىن ھېچنېمىسىنى يوقاتمىغانلىقىم بىكار بوپتۇ، قاراڭلار ئۇنىڭ ياخشىلىققا يامانلىق قايتۇرغىنىنى. 22خەپ، ئەتە تاڭ ئاتقۇچە بۇ ئادەمگە تەۋە ئەركەك زاتىدىن بىرەرسىنى تىرىك قالدۇرىدىغان بولسام، پەرۋەردىگار مېنى ئېغىر جازالىغاي!23ئابىگال داۋۇتنى كۆرۈپ دەرھال ئېشىكىدىن چۈشۈپ، ئۇنىڭ ئالدىغا كېلىپ، يەرگە باش قويۇپ، تەزىم قىلدى. 24ئۇ يەنە داۋۇتنىڭ پۇتى ئالدىدا تىزلىنىپ: تەقسىر، بۇ گۇناھ ماڭا ئارتىلسۇن، كېنىزەكلىرىگە ئىجازەت بەرگەيلا، سۆز قىلغىلى قويۇپ، سۆزىگە قۇلاق سالغايلا. 25تەقسىر، سىلى مىجەزى چۇس نابالغا ئېتىبار قىلمىغايلا، چۈنكى ئۇ ئۆز ئىسمىنىڭ مەنىسىدەك ئەخمەق ئادەم نابال ئەخمەق دېگەن مەنىدە، مەنكى كېنىزەكلىرى سىلى ئەۋەتكەن يىگىتلەرنى كۆرمەي قاپتىمەن. 26ھەي تەقسىرىم، ئەمدى مەن مەڭگۈ ھايات پەرۋەردىگار ئالدىدا سىلىنىڭ جانلىرى بىلەن قەسەم قىلىپ ئېيتىمەنكى، پەرۋەردىگار سىلىنىڭ قان تۆكۈشلىرىگە، شۇنداقلا ئۆز قوللىرى بىلەن ئۆچ ئېلىشلىرىغا يول قويمىدى، شۇڭا سىلىنىڭ دۈشمەنلىرى ۋە سىلىگە زىيانزەخمەت يەتكۈزگۈچىلەرنىڭ ھەممىسىگە دەل شۇ نابالنىڭ كۈنى كەلگەي. 27ئەمدى كېنىزەكلىرى ئېلىپ كەلگەن سوۋغاتلارنى قوبۇل قىلغايلا ۋە ئۆزلىرى بىلەن كەلگەن يىگىتلەرگە بەرگەيلا. 28كېنىزەكلىرىنىڭ گۇناھلىرىنى كەچۈرۈشلىرىنى ئۆتۈنىمەن. پەرۋەردىگار ئۆزلىرىگە ئەۋلادتىنئەۋلادقىچە مۇستەھكەم تۇرىدىغان خانىدانلىق ئاتا قىلىدۇ، چۈنكى ئۆزلىرى پەرۋەردىگار ئۈچۈن جەڭ قىلىپ كېلىۋاتىلا. شۇنىڭغا ئىشىنىمەنكى، ئۆمۈرلىرىنىڭ ئاخىرىغىچە ھېچبىر يامانلىق قىلمايلا. 29بىرەرسى سىلىنى ئۆلتۈرۈش ئۈچۈن كەينىلىرىگە چۈشسىمۇ، پەرۋەردىگار خۇدالىرى جانلىرىنى كۆز قارىچۇقىدەك ساقلايدۇ، دۈشمەنلىرىنىڭ جانلىرىنى سالغىغا سېلىپ ئاتقان تاشتەك پىرقىرىتىپ ئېتىۋېتىدۇ. 30پەرۋەردىگار سىلىگە ۋەدە قىلغانلىرىنىڭ ھەممىسىنى بەجا كەلتۈرۈپ، سىلىنى ئىسرائىلىيەگە باش قىلغان چاغدا، 31ئۆزۈم ئۈچۈن ئۆچ ئېلىپ، بىگۇناھ كىشىلەرنىڭ قېنىنى تۆكتۈم دەپ، ۋىجدانلىرى ئالدىدا بىئارام بولۇشلىرىنىڭ ھاجىتى يوق. پەرۋەردىگار سىلىگە بەختسائادەت ئاتا قىلغاندا، كېنىزەكلىرىنى ئۇنتۇپ قالمىغايلا، دېدى. سىزنى بۈگۈن مېنىڭ ئالدىمغا ئەۋەتكەن پەرۋەردىگارغا، يەنى ئىسرائىللارنى تاللىغان خۇداغا ھەمدۇسانالار بولسۇن! 33ئەقلىڭىز ئۈچۈن ۋە مېنى ئۆز قولۇم بىلەن ئۆچ ئېلىپ، بىگۇناھ قان تۆكۈشتىن ساقلاپ قالغانلىقىڭىز ئۈچۈن خۇدا سىزگە بەخت ئاتا قىلغاي! 34پەرۋەردىگار مېنىڭ سىزگە زىيانزەخمەت يەتكۈزۈشۈمنىڭ ئالدىنى ئالدى. ئىسرائىللارنى تاللىغان خۇدا مەڭگۈ ھايات پەرۋەردىگار ئالدىدا قەسەم قىلىمەنكى، مۇبادا سىز مېنىڭ ئالدىمغا تېز كەلمىگەن بولسىڭىز، ئەتە تاڭ ئاتقۇچە نابالنىڭ ئادەملىرىدىن بىرمۇ ئەركەك زاتى تىرىك قالمىغان بولاتتى، دېدى ۋە 35ئابىگال ئېلىپ كەلگەن سوۋغاتلارنى قوبۇل قىلدى. سۆزىڭىزنى تىڭشاپ، ئىلتىجايىڭىزنى قوبۇل قىلدىم، ئەمدى ئامانئېسەن ئۆيىڭىزگە قايتىڭ، دېدى.36ئابىگال ئۆيىگە قايتىپ كەلگەندە، نابال ئۆيىدە خۇددى پادىشاھتەك كاتتا زىياپەت ئۆتكۈزۈۋاتاتتى. ئۇ ھاراق ئىچىپ قاتتىق مەست بولۇپ، خۇشالخۇراملىقتا ئىدى، شۇڭا ئابىگال ئەتىسى تاڭ ئاتقۇچە ئۇنىڭغا ھېچنېمە دېمىدى. 37ئەتىسى ئەتىگەندە نابالنىڭ مەستلىكى يېشىلگەن چاغدا، ئايالى ئۇنىڭغا بولۇپ ئۆتكەن ئىشلارنىڭ ھەممىسىنى دەپ بەردى. نابال بۇلارنى ئاڭلاپ مېڭىسىگە قان چۈشۈپ، پالەچ بولۇپ قالدى، 38تەخمىنەن ئون كۈندىن كېيىن پەرۋەردىگار ئۇنىڭ جېنىنى ئالدى.داۋۇتنىڭ ئابىگالغا ئۆيلىنىشى39داۋۇت نابالنىڭ ئۆلگەنلىكىنى ئاڭلىغاندا: پەرۋەردىگارغا ھەمدۇسانالار بولسۇن، نابال مېنى ھاقارەت قىلغانىدى، پەرۋەردىگار ئۆزى مېنى ئاقلاپتۇ ھەم مېنى گۇناھ قىلىشتىن ساقلاپتۇ. ئۇ نابالنىڭ يامانلىقىنىمۇ ئۆز بېشىغا قايتۇرۇپتۇ! دېدى.شۇنىڭدىن كېيىن داۋۇت ئارىغا ئادەم سېلىپ ئابىگالغا ئۆيلىنىش نىيىتىنى بىلدۈردى. 40داۋۇتنىڭ ئادەملىرى كارمەلگە بېرىپ، ئابىگال بىلەن كۆرۈشۈپ: داۋۇت سىزنى ئەمرىمگە ئالسام دەپ، بىزنى ئەلچىلىككە ئەۋەتتى، دېدى.41ئابىگال يەرگە باش قويۇپ، تەزىم قىلىپ، ئۇلارغا: مەن خوجامنىڭ كېنىزىكى بولۇپ، ئۇنىڭ خىزمەتكارلىرىنىڭ پۇتىنى يۇيۇشقىمۇ تەييارمەن، دېدى.42ئابىگال دەرھال جابدۇنۇپ، ئېشىكىگە مىنىپ، بەش كېنىزىكىنى ئېلىپ، داۋۇتنىڭ ئەلچىلىرى بىلەن بىللە بېرىپ، داۋۇتقا ياتلىق بولدى. 43ۋاھالەنكى، داۋۇت يىزرىئەللىك ئاخىنوئامنىمۇ ئەمرىگە ئالغانىدى، شۇ تەرىقىدە داۋۇت ئىككى خوتۇنلۇق بولدى. 44داۋۇتنىڭ بىرىنچى خوتۇنى مىكالنى ئاتىسى سائۇل پالتىغا خوتۇنلۇققا بېرىۋەتكەنىدى. پالتى گاللىملىق لايىشنىڭ ئوغلى ئىدى.
|
پۋتين قاشان زەينەتكە شىعادى: : 20210408 09:22پۋتين مىندەت وتەۋ مەرزىمى زاڭ جوباسىنا قول قويدى، ەڭ ۇزاق بولعاندا 2036جىلعا دەيىن مىندەت وتەيتىن سىڭايلىحابارىنا قاراعاندا، جەرگىلىكتى ۋاقىت 4ايدىڭ 5كۇنى رەسەيدىڭ پرەزيدەنتى پۋتين پرەزيدەنتتىك مىندەت وتەۋ مەرزىمى جونىندەگى زاڭ جوباسىنا قول قويعان. اتالعان زاڭ جوباعا ساي، پرەزيدەنت پۋتين قازىرگى مىندەت وتەۋ مەرزىمى اياقتاعاننان كەيىن، تاعى دا ەكى كەزەك مىندەت وتەۋىنە بولادى. بۇل زاڭ جوباسى رەسەيدىڭ زاڭ قاعيدا ينفورماتسيا تورابىندا جاريالاندى.2020جىلى رەسەي نەگىزگى زاڭعا وزگەرىس ەنگىزدى، نەگىزگى زاڭعا وزگەرىس ەنگىزۋ ناتيجەسىنە ساي، ءبىر قىدىرۋ زاڭ جوباسىن جاسادى. مۇنداعى ءبىر زاڭ جوباسىندا قازىرگى مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاعى دا ەكى كەزەك پرەزيدەنت بولۋىنا رۇقسات ەتىلدى.سول جىلى 7ايدا، رەسەي مەملەكەتتىك دۋماسى مەن فەدەراتسيالىق كوميتەتى جوعارى داۋىسپەن ماقۇلداعان نەگىزگى زاڭعا وزگەرىس ەنگىزۋ جوباسىن جالپى حالىقتىق داۋىس بەرىپ شەشىم قابىلداۋدا، 67 پايىزدىق بەلەت تاستاۋ، 78 پايىزدىق قولداۋ مولشەرىمەن بەكىتىلدى.بيىل 3ايدىڭ 31كۇنى، رەسەي فەدەراتسيالىق كوميتەتى رەسەي جوعارى پالاتاسى وسى زاڭ جوباسىن ەكىنشى رەت قاراپ ماقۇلدادى.رەسەيدىڭ نەگىزگى زاڭىندا بۇرىن: پرەزيدەنتتىڭ مىندەت وتەۋ ۋاقىتى ەكى كەزەكتەن اسپاۋى كەرەك، دەپ بەلگىلەنگەن بولاتىن. پۋتين 2000جىلدان 2008جىلعا دەيىن پرەزيدەنتتىك مىندەت وتەپ، ەكى كەزەك 4 جىلدان مىندەت وتەۋ مەرزىمىن اياقتاتتى. 4 جىل زۇڭليلىق مىندەتىن وتەگەننەن كەيىن، پۋتين 2012جىلى جانە 2018جىلى ەكى رەت جالعاستى پرەزيدەنت بولىپ سايلاندى، دەمەك 2024جىلعا دەيىن بيلىك جۇرگىزەدى.وسى ارالىقتا، پۋتين زۇڭليلىق مىندەت وتەگەن 2008جىلى، سول كەزدەگى رەسەي پرەزيدەنتى مەدۆەدەۆ نەگىزگى زاڭعا وزگەرىس ەنگىزۋ جوباسىنا قول قويىپ، پرەزيدەنتتىڭ مىندەت وتەۋ مەرزىمىن 4 جىلدان 6 جىلعا ۇزارتتى.پۋتيننىڭ وسى كەزەكتى پرەزيدەنتتىك مىندەت وتەۋى 2024جىلى اياقتايدى. ەندى عانا ماقۇلدانعان زاڭ جوباسىنا ساي، پۋتيننىڭ 2024جىلى پرەزيدەنت سايلامىنا جالعاستى تۇسۋىنە بولادى.تاعى ءبىر سوزبەن ايتقاندا، پۋتين قالاسا ءارى رەسەي بۇقاراسى قولداسا، ول 2036جىلعا دەيىن پرەزيدەنتتىك مىندەت وتەپ، 84 جاسىندا زەينەتكە شىعادى ەكەن.پۋتين قالاسا ءارى رەسەي بۇقاراسى قولداسا، ول 2036جىلعا دەيىن پرەزيدەنتتىك مىندەت وتەپ، 84 جاسىندا زەينەتكە شىعادى ەكەن
|
الماتىدا مەكتەپ تەرەزەسىنەن وقۋشى قۇلاپ كەتتى . ەلارنا دۇنيەدەگى ەڭ ۇلكەن قازاق ءتىلدى امبەباب ينفورماتسيا ارناسى جولدانعان ۋاقىتى: 18:50 20190911الماتى قالاسىنداعى مەكتەپتەردىڭ بىرىندە 1سىنىپ وقۋشىسى ەكىنشى قاباتتان قۇلاپ كەتتى، دەپ حابارلايدى ۇلت اقپارات.قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ حابارلاۋىنشا، وقىس وقيعا 10 قىركۇيەك كۇنى بولعان. ءبىرىنشى سىنىپ وقۋشىسى 80 مەكتەپتتىڭ ەكىنشى قاباتىنان قۇلاعان.جاراقات العان بالا شۇعىل تۇردە جانساقتاۋ بولىمىنە جاتقىزىلدى، سودان كەيىن تراۆماتولوگيا بولىمىنە اۋىستىرىلدى.التى جاسار بالانى كوپسالالى مەديتسيا بريگاداسى تەكسەردى. ناۋقاسقا باس سۇيەگىنىڭ جاراقاتى، ميدىڭ شايقالۋى، اياعىنىڭ تومەنگى جاعىنىڭ ەكى جەردەن سىنۋى دەگەن دياگنوز قويىلدى. قازىرگى ۋاقىتتا ونىڭ جاعدايى قالىپتى، دەدى ۆەدومستۆودان.كەيىنىرەك الماتى قالالىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسى گۇلنار قوجابەرگەنوۆا اتالعان ءجايت تۋرالى تۇسىنىكتەمە بەردى.بۇل وقىس وقيعا كەشە بولدى. ءبىز تەكسەرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدىك. بۇل جەردە ساباق وتكىزىپ جاتقان ءمۇعالىم كىنالى. قازاق ءتىلى ساباعى ەكى توپقا ءبولىنىپ وقىتىلادى. ساباق اياقتالعان سوڭ ءمۇعالىم، وقۋشىلاردى سىنىپ جەتەكشىسىنە تاپسىرۋعا مىندەتتى. ءمۇعالىم سىنىپتان شىعاردا بالالاردى ساناماعان. بالا پارتانىڭ استىنا تىعىلىپ قالىپتى. ءمۇعالىم سىنىپتى سىرتىنان جاۋىپ شىعىپ كەتكەن. ال سىنىپتا جالعىز قالعان بالا قورقىپ، تەرەزەدەن سەكىرگەن،دەيدى گۇلنار قوجابەرگەنوۆا.قالالىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسى، بۇل وقيعادان سوڭ مەكتەپ ديرەكتورىنا سوگىس جاريالانعانىن ايتتى.بۇل ماسەلە ءبىزدىڭ باقىلاۋىمىزدا بولادى. اتاانالار بالالارىن بىزگە سەنىپ تاپسىرادى. بالا مەكتەپتە بولعاندا، ونىڭ قاۋىپسىزدىگىنە مەكتەپ جاۋاپ بەرەدى. بۇگىن مەن مەكتەپ ديرەكتورىنا سوگىس جاريالادىم. وقۋشىلاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ديرەكتوردىڭ ءبىرىنشى فۋنكتسيونالدى مىندەتى، دەپ اتاپ ءوتتى باسقارما باسشىسى.وز كەزەگىندە، مەكتەپ ديرەكتورى سىنىپ جەتەكشىسى مەن قازاق ءتىلى ءپانىنىڭ مۇعالىمىنە سوگىس بەردى.كەلۋ قاينارى: :...?531046752
|
ەلىمىزدە جىل باسىنان بەرى بارلىعى ەسىرتكىگە قاتىسى بار 1 400 قۇقىق بۇزۋشى ۇستالدىجيىنعا پرەمەرءمينيستردىڭ ورىنباسارى ەرالى توعجانوۆ پەن ىشكى ىستەر ۆيتسەءمينيسترى ەرجان سادەنوۆ، ورتالىق جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ، قوعامدىق جانە ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى، ۆولونتەرلەر قاتىستى.مەملەكەت باسشىسى قاسىمجومارت توقاەۆ قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا ەسىرتكىنىڭ، ونىڭ ىشىندە سينتەتيكالىق ەسىرتكىنىڭ تارالۋى بولاشاق ۇرپاقتىڭ ءالاۋقاتىنا قاۋىپ توندىرەتىنىن اتاپ ءوتتى.ەسىرتكىسىز قوعام قۇرۋ قازاقستاننىڭ ءاربىر ازاماتىنىڭ الدىنداعى مىندەت. 11 مامىردا ءبىز ەسىرتكى قىلمىسىنا قارسى ءىسقيمىل جانە ناشاقورلىقتىڭ الدىن الۋ شارالارىن جەتىلدىرۋ جونىندەگى 20222023 جىلدارعا ارنالعان جول كارتاسىن بەكىتتىك. الدىن الۋ ناشاقورلىق پەن ەسىرتكى بيزنەسىنە قارسى ءىسقيمىل جۇيەسىندەگى ەڭ باستى ەلەمەنت. كۇش بىرىكتىرۋدىڭ ارقاسىندا ءبىز وسكەلەڭ ۇرپاققا وڭ ىقپال ەتىپ، سالاۋاتتى بولاشاقتى قامتاماسىز ەتەتىنىمىزگە سەنىمدىمىن، دەدى ەرالى توعجانوۆ.ءوز كەزەگىندە ەرجان سادەنوۆ ەسىرتكىمەن كۇرەس بويىنشا ىشكى ىستەر مينيسترلىگى جۇرگىزىپ جاتقان جۇمىستارعا توقتالىپ، ولاردىڭ ناتيجەسىمەن ءبولىستى.ەلىمىزدە جىل باسىنان بەرى بارلىعى ەسىرتكىگە قاتىسى بار 1 400 قۇقىق بۇزۋشى ۇستالدى. 600گە جۋىق اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق جانە 1 800گە جۋىق قىلمىستىق ارەكەت انىقتالدى. سونداياق زاڭسىز اينالىمنان ەكى تونناعا جۋىق ەسىرتكى زاتى تاركىلەندى، دەدى ۆيتسەمينيستر ەرجان سادەنوۆ.ەسىرتكىگە قارسى ايلىقتى وتكىزۋ بارلىق ازاماتتاردى، ولاردىڭ ىشىندە كامەلەتكە تولماعاندار مەن جاستاردى الدىن الۋ ءىسشارالارىمەن كەڭىنەن قامتۋعا باعىتتالعان.ەسىرتكىنى تۇتىنۋدىڭ الدىن الۋدىڭ وزەكتى جانە پروبلەمالىق ماسەلەلەرى بويىنشا پەداگوگتەرمەن، پسيحولوگتارمەن، پەدياترلارمەن، اتاانالارمەن سەميناركەڭەستەر مەن دارىستەر وتكىزۋ جوسپارلانعان.ايلىق 26 مامىر 26 ماۋسىم ارالىعىندا ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرىندە وتكىزىلەدى. شارا سوڭىندا جاستار اراسىندا ناشاقورلىقتىڭ الدىن الۋ بويىنشا قوعام، ۇەۇ، باق وكىلدەرى مەن بلوگەرلەرگە ارنالعان سەمينارترەنينگ وتكىزىلدى.ەسىرتكى قۇقىق بۇزۋ
|
استانادا استانا اسىل ارمانىم كونسەرتى وتەدى مادەني ورتالىقتار27 تامىز 2018، 15:5327 تامىز 2018, 15:53 2235 0 استانا استانا وپەرا مەملەكەتتىك وپەرا جانە بالەت تەاترىايگىلى وپەرا ٴانشىسى، استانا وپەرا تەاترىنىڭ جەتەكشى ٴسوليسى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى مايرا مۇحامەدقىزى استانا اسىل ارمانىم كونسەرتىندە ونەر كورسەتپەك. استانانىڭ 20 جىلدىعىنا ارنالعان تاماشا مۋزىكالىق كەش 8قىركۇيەكتە وتەدى، دەپ حابارلايدى . اقپارات اگەنتتىگى.سونىمەن قاتار وسى كەشتە ساحناعا: استانا وپەرا جەتەكشى ٴسوليسى، ارمەنيانىڭ حالىق ٴارتىسى بارسەگ تۋمانيان باس، شاقىرىلعان تەنورلار مۇرات قاراحان تۇركيا جانە رودريگو پورراس گارۋلو گەرمانيا شىعادى. كونسەرتكە استانا وپەرا سيمفونيالىق وركەسترى جانە حور قاتىسادى. ديريجەرلىك تۇعىردا ايگىلى ماەسترو فرانچەسكو يۆان چامپا يتاليا، باس حورمەيستەر قازاقستاننىڭ ەڭبەك سڭىرگەن قايراتكەرى ەرجان ٴداۋىتوۆ.ەلوردا تۇرعىندارى مەن قوناقتارىنا كوپشىلىكتىڭ سۇيىكتى حالىق اندەرى ٴارى وتاندىق جانە شەتەلدىك وپەرا كلاسسيكاسىنىڭ جاۋھارلارى ۇسىنىلاتىن بولادى. دج.ۆەرديدىڭ، دج. ٴپۋچچينيدىڭ، ج.ماسسنەنىڭ، ح.حيمەنەستىڭ، ف.باربەريدىڭ، ي.كالماننىڭ، ف.لەگاردىڭ، د.شوستاكوۆيچتىڭ، ي.دۋنايەۆسكييدىڭ، ن.جيگانوۆتىڭ جانە ت.ب. تۋىندىلارىنان اريالار، دۋەتتەر، تريو جانە وپەرالار مەن وپەرەتتالاردان ساحنالىق كورىنىستەر شىرقالادى.مايرا مۇحامەدقىزى پاريج ۇلتتىق وپەراسى، لوتارينگيا ۇلتتىق وپەراسى نانسي ق.، كان تەاترى، رەننا وپەرا تەاترى، بوردو تەاترى، ۆاشينگتون ۇلتتىق وپەراسى جانە ت.ب. الەمنىڭ ەڭ ۇزدىك تەاترلارىنداعى وپەرا كلاسسيكاسىنىڭ جاۋھار تۋىندىلارىنداعى باستى پارتيالاردى تابىستى ورىندادى. بۇدان بولەك، ول لوندوندىق كادوگانحوللدا، بەرليندىك كونسەرتحاۋستە، ۆەناداعى حوفبۋرگ سارايىندا، پاريجدەگى يۋنەسكو زالىندا، پەكيندىك جون شان لي تان زالىندا جانە ت.ب. ەۆروپا مەن ازيانىڭ، امەريكانىڭ بەدەلدى زالدارىندا جەكە كونسەرتتەرىمەن ۇنەمى ونەر كورسەتەدى. ساحناداعى سەرىكتەستەرىنىڭ قاتارىندا ميرەللا فرەني، روبەرتو الانيا، مارسەلو الۆارەس، سەرگەي لەيفەركۋس، كريستينا گاياردودومەس، ستيۆەن كوستەللو، بيۋلەنت بەزدۋز سياقتى كوپتەگەن وپەرا جۇلدىزدارى بار.استانا، وپەرا، كونسەرت،
|
ىنتىماقتى، قارايلاسىمدى انار ءدانى بولامىن ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ ۇلى شاڭىراعى باش بەت تارباعاتاي اقپارات تورابى 3.2زاۋالعا بەت العان اپەرباقان پومپەو تاريحتىڭ ءادىل سوتىنا جانە تەرگەۋىنە تارتىلادى2021جىلى 1ايدىڭ 27كۇنى 22سانالدىمەن اتقارىپ، الدىمەن سىناق ەتىپ، باتىلدىقپەن ۇمتىلىپ، جۇرەكتىلىكپەن سىناق ەتىپ،سىناق رايونى قۇرىلىسىن بار كۇشپەن ىلگەرىلەتەيىك2021جىلى 1ايدىڭ 26كۇنى 21سانشي جينپيڭ 19 كەزەكتى ورتالىق ءتارتىپ تەكسەرۋ كوميتەتىنىڭ بەسىنشى جالپى ماجىلىسىندە ماڭىزدى ءسوز سويلەپ، بىلاي دەپ باسا دارىپتەدىچىن چۋانگو ۇرىمجىدە تەكسەرۋ زەرتتەۋ جۇرگىزگەندە بىلاي دەپ باسا دارىپتەدىاۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ ساياسيزاڭ قىزمەتى ءماجىلىسى اشىلدىنىسان قۇرىلىسى جەدەلدەپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىلقىستاق، شارۋالار ءىسى دامىپ، ونىمدىلىگى ارتتىورايدى مىقتى يگەرىپ، دامۋعا ۇمتىلىپ، قولايلى ساتتەن پايدالانىپ جاڭا جاعداي اشامىزسايلاۋ: قونىس جاڭالاپ كوشىرۋ تۇرمىسىمىزعا كوپ وزگەرىس اكەلدىجىلۋمەن قامداۋ قۇرىلعىلارىن پايدالانۋ حاۋىپسىزدىگى ۇگىتىن ورىستەتتىقاتىناس حاۋىپسىزدىگى ۇگىتىن ورىستەتتىزىبيبوللا سيىر باعىمشىلىعىمەن شۇعىلدانىپ، اۋقاتتانۋ جولىنا ءتۇستىجولدانعان ۋاقىتى : 20201127 12:52:27 تارباعاتاي ايماقتىق ۇلتتار ىنتىماعىنداعى ۇلگىلى ورەن ليشۋ زىيۇي تۋرالى پراكتيكانت ءتىلشى لي دانءدوربىلجىن اۋداندىق 6ورتا مەكتەپتىڭ 9جىلدىق 2كلاسىندا ءمورالدى دا ءبىلىمدى، باسقالارعا كومەكتەسۋدى قۋانىش سانايتىن جاڭا ءداۋىردىڭ ۇلگىلى ورەنى بار، ونىڭ ەسىمى ليشۋ زىيۇي ەدى.ليشۋ زىيۇي باستاۋىش مەكتەپتە وقىپ جۇرگەندە ونىڭ پارتالاسى اقجان ەسقاتتىڭ مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل نەگىزى ءالسىز بولعاندىقتان، وقىتۋشىنىڭ ساباعىنا ىلەسە الماي، ۇيرەنۋ ناتيجەسى ويداعىداي بولماي كەلگەن ەدى.ليشۋ زىيۇي ىرىقتىلىقپەن اقجاننىڭ ساباق پىسىقتاۋىنا كومەكتەسۋ مىندەتىن ۇستىنە الىپ، ءار كۇنى ساباق ارالىعىندا اقجانمەن بىرگە مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل ۇيرەنىپ، تەكىس وقىپ، تاپسىرما ورىنداپ، قيىن ماسەلەگە جولىققاندا اقجان تولىق يگەرىپ، جەتە تۇسىنگەنگە دەيىن سابىرلىلىقپەن ءتۇسىندىردى. ءبىر ماۋسىم قۇلشىنۋ ارقىلى اقجاننىڭ جالپى ناتيجەسى 80 نەشە ءنومىر جوعارىلادى.اقجاننىڭ ۇيرەنۋ ناتيجەسى جوعارىلاپ، جۇزىنە كۇلكى ءۇيىرىلىپ، ۇيرەنۋ بەلسەندىلىگى دە ارتا ءتۇستى. ول: ليشۋ زىيۇي مەنىڭ ساباق پىسىقتاۋىما جەتەكشىلىك ەتىپ، ۇيرەنۋ ناتيجەمدى جوعارىلاتۋىما كومەكتەسىپ قانا قالماستان، سەنىمىمدى بەكەمدەي ءتۇستى، وعان ايرىقشا العىس ايتامىن، الداعى جەردە ودان ۇيرەنىپ،شامامنىڭ جەتىسىنشە كومەككە مۇقتاج جاندارعا كومەكتەسەمىن دەدى.ساباقتاسى ماقپال ءدىلمۇراتتىڭ مىنەزى تۇيىق، كوپ سويلەمەيتىن ەدى،ليشۋ زىيۇي ماقپالدىڭ ساباقتاستارىمەن كوپ ارالاسۋىنا وراي جاراتۋ ءۇشىن، جاۋ دانني، ما رۇيبين قاتارلى ساباقتاستارىن ماقپالدىڭ ۇيىنە ۇنەمى ەرتىپ اپاراتىن. ولار بىرلىكتە ءدامدى تاعامداردان ءدام تاتىپ، ويىن ويناپ، ەلەكتروندى رويال شەرتىپ، ءان ايتىپ، ءوزارا سىر شەرتىسىپ، بىرتەبىرتە ماقپالدىڭ تۇيىق مىنەزى وزگەرىپ، ساباقتاستارىمەن تاتۋءتاتتى وتەتىن بولدى.ليشۋ زىيۇي ۇنەمى ساباقتاستارىنا كومەكتەسىپ، ساباقتاستارىمەن ىنتىماقتاسىپ، كلاستا باسقالارعا ۇلگىونەگە بولدى، الداعى جەردە ونىڭ ءتىپتى دە جاقسى ونەگە كورسەتەتىنىنە سەنەمىن دەدى وقىتۋشى دۇڭ يابيڭ.ليشۋ زىيۇي ءار كۇنى مەكتەپتەن قايتقاننان كەيىن، ءۇيىنىڭ قارسىسىنداعى كورشىسى كاۋسار قايراتتىڭ ساباق پىسىقتاۋىنا كومەكتەسەدى. كاۋسار 9جىلدىق 13كلاسىنىڭ وقۋشىسى، ونىڭ ماتەماتيكا ساباعى ناتيجەسى تومەن بولعاندىقتان، ليشۋ زىيۇي وعان ىجداعاتتىلىقپەن ءتۇسىندىرىپ، بىرگە پىسىقتاۋ ىستەيتىن. ولاردىڭ ورتاق قۇلشىنۋىندا كاۋساردىڭ ماتەماتيكا ساباعى ناتيجەسى 30 دا 40 نومىردەن 60 تا 70 نومىرگە جوعارىلادى.كومەككە يە بولعان ساباقتاستارى وزىنە راقىمەت ايتقاندا ليشۋ زىيۇي ىڭعايسىزدانىپ قالاتىن. ول: مەن تەك ىستەۋگە ءتيىستى ءارى ءوزىم قالاعان جۇمىستى ىستەدىم. الداعى جەردە العان بەتىمنەن قايتپاي ۇلتتار ىنتىماعىن قورعايتىن ۇلگىلى ورەن بولامىن دەدى.
|
كورشىمىزدىڭ كولەڭكەسىنە اينالدىقءبىزدىڭ شەنەۋنىك 4684 12 پىكىر 7 تامىز, 2019 ساعات 10:44جىل سايىن ءبىزدىڭ وبلىس ورتالىعى ءبىر شابىلىپ قالادى. بۇل قوستاناي قالاسىنىڭ كۇنى دەگەن اتاقتى مەرەكە. وۋ، ونىڭ ورنى مۇلدەم بولەك. وعان مەملەكەتتىك تە، ۇلتتىق مەرەكەلەرەدىڭ دە ەشقايسىسى دا جەتپەيدى. مۇمكىن، تەك ونىمەن اناۋ اپتالاپ تويلايتىن جاڭا جىل مەيرامى عانا تالاسا الار. قالعاندارى ونىڭ قولىن سۋ قۇيۋعا دا جارامايدى.سونىمەن، القيسا، جىل سايىنعى بەرىك قالىپتاسقان داستۇرمەن قالا كۇنىن جىل بويى ەستە قالارلىقتاي ەتىپ، وتە جوعارى دەڭگەيدە وتكىزۋگە دەگەن باسەكە باستالىپ كەتتى. ول وسى ايدىڭ 1617 كۇندەرىنە بەلگىلەنسە دە، ونىڭ داڭقى قازىردىڭ وزىندە جەر جارىپ جاتىر. وسىنداعى جەرگىلىكتى ءباسپاسوزدىڭ قۋانا حابارلاعانداي بيىل تاعى دا رەسەي جۇلدىزدارىنىڭ ونەرىنە تاڭ قالىپ، اۋىز اشىپ، تامسانا تامالايتىن كورىنەمىز. ال جالپى، بۇل كونتسەرتتىڭ كوركىن اشاتىن كورشى ەلدىڭ ديدجەيلەرى ەگىزدەر رۋسلان مەن سەرگەي سميرنوۆتار كورىنەدى. بۇلاردىڭ قانشالىقتى اتاقتارى جەر جارعان مىقتىلار ەكەندىگىن قالامىزدىڭ باسشىلارى جاقسى بىلمەسە، ءبىزدىڭ حابارىمىز شامالى.جارايدى، ەگىزدەر ساحنادا ەگىلە بەرسىن، مۇمكىن وعان وسىنداعى وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ توبەلەرى كوككە ءبىر ەلى جەتپەي قالار. الايدا كەلەسى ءبىر شەتەلدىك جۇلدىز ميتيا فومين دەگەننىڭ سول رەسەيدىڭ وزىندە الدەقاشان ۇمىت بولعاندىعىن وسىنداعى جەرگىلىكتى ورىس ءتىلدى ءباسپاسوزدىڭ ءوزى دە مويىندايدى. كەزىندە سوناۋ 2000 جىلدىڭ باسىندا سونداعى دەگەن توپتا ونەر كورسەتىپتى دە، سول كەتكەننەن مول كەتىپتى.مىنە بيىلعى تويىمىزعا كەلەتىن قادىرلى قوناقتارىمىزدىڭ سيقى وسىنداي. وسىندايدا وزىمىزگە ۇنەمى تاڭسىق بولاتىن، وزگەلەردىڭ قاڭسىعىنا كەتكەن قايران بيۋدجەتتىڭ اقشاسىاي دەگەن وي سانامىزدان كەتپەي قويدى. ءبىر قىزىعى، مۇنداي مىرزالىق ءبىزدىڭ قالا باسشىلارىنىڭ قانىنا ءسىڭىپ كەتكەن جامان اۋرۋ ما دەپ قالاسىڭ. ويتكەنى مۇنداي مەرەكەدەن كورشىمىزدىڭ جۇلدىزسىماقتارى ەش ۋاقىتتا شەت قالعان ەمەس. كىم كەلمەدى دەيسىڭ، قالامىزعا. قازىر سولاردىڭ اتىن اتاپ، ءتۇسىن تۇستەۋگە شامامىز دا جوق. ويتكەنى ولاردىڭ ءتىزىمىن جاساساق، اكياعىنا جەتە الماي، شارشاپ قالارىمىز انىق. جامان ادەت جۇققىش كەلەدى ەمەس پە. مۇنداي باستامانى وبلىسىمىزدىڭ وزگە دە رۋدنىي مەن ليساكوۆ سەكىلدى قالالارى دا، قۋانا قولداپ، اتتانداپ الا جونەلەدى. ولاردا رەسەي جۇرشىلىعى الدەقاشان ۇمىتقان انشىلەرى كەشكىلىك اتويلاپ جاتادى.ءجا، جارايدى ءبىز بۇل داستۇردەن قۇتىلا المايدى ەكەنبىز. ال ەندى ءوز ەلىمىزدەن كىمدەر كەلەدى ەكەن، سوعان كوز جىبەرەلىك. بۇل مەرەكەدە ءبىز دەگەن اتپەن ماقسات ءماجيتوۆتى كورەدى ەكەنبىز. ول كەزىندە لالالا دەگەن انمەن كوپشىلىككە تانىلىپتى. الايدا ءبىز ونى اسا تانىمادىق. سوسىن ولارعا قازاقستاندىق ديدجەيلەر مەن قوسىلىپ، كورەرەندەردى حيپحوپ توبى ءبىر سەرپىلتىپ تاستايتىن كورىنەدى. ايتپاقشى، مۇنداي جۇلدىزدى توپتاردىڭ قاتارىنا قازاقستاندىق ءانشى ديانا شاراپوۆانى دا قوسىپ، ايدى اسپانعا ءبىراق شىعارعان.مىنەكەي، بىزدەگى قۋانىش وسىنداي. تەك كوڭىلگە جۇبانىش بولاتىن نارسە، بۇل جولى ەلىمىزگە عانا ەمەس، الەمگە تانىمال بولىپ قالعان، كۇمىس كومەي ءانشىمىز، وسى ولكەنىڭ ءوز تۋماسى سۇندەت بايعوجيننىڭ قايتالانباس تالانتىنان ءبىر ءلاززات الادى ەكەنبىز. بۇعان دا شۇكىر دەلىك،
|
ئۆي بېزەش بالىلارنىڭ ئاق قان كېسىلى بولۇشنىڭ سەۋەپچىسىمۇ؟مەنبەسى:نۇر تورى تەھرىر:گۈلبەھرەم مۇختار يوللانغان ۋاقىت: 20210428 10:42نۇرغۇن ئائىلىلەر بالىلىق بولغاندىن كېيىن، بىر يۈرۈش تېخىمۇ ياخشى بولغان تۇرالغۇغا ئالماشتۇرۇشنى ئويلىشىدۇ، قانداقلا بولمىسۇن ئائىلە ئەزالىرى كۆپەيسە كىچىك ئۆيلەردە ئولتۇرغىلى بولمايدۇ، لېكىن ئۆي بېزىگەندە چوقۇم دىققەت قىلىش كېرەك.دۆلىتىمىزدە بالىلاردا ئاق قان كېسىلىنىڭ قوزغىلىش نىسبىتى يىلدىنيىلغا ئېشىۋاتىدۇ، ئاق قان كېسىلىگە چاقچاق قىلغىلى بولمايدۇ، لېكىن ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ، ئۇنداقتا قانداق ئالدىنى ئالىمىز؟1. ئۆي زىننەتلىگەندە ئەڭ ياخشىسى ئاددىيراق بولۇش كېرەك، بالىلار ئۆيى چوقۇم ئاددىي بولۇشى، ئىشكاپ، پول تاختىلىرىغا ياغاچنى تاللاش كېرەك، بىرىكمە تاختاي ئىچىدە كۆپ مىقداردا يېلىم بولۇپ، كۆپ مىقداردا فورمالدېھىد قويۇپ بېرىدۇ. ئەلۋەتتە، ئەگەر نەپىس زىننەتلەنگەن ياكى بېزىلىشى يامان ئەمەس بولغان، سومكىنى بىۋاسىتە كۆتۈرۈپ كىرىدىغان نىمكەش ئۆيلەرنى سېتىۋالغىلى بولسا ئۇمۇ بولىدۇ.2. ئۆينى بېزەپ بولغاندىن كېيىن كۆپرەك ھاۋا ئالماشتۇرۇش كېرەك، ئەڭ ياخشىسى بىر يىل ھاۋا ئۆتكۈزۈپ ئاندىن كۆچۈپ كىرىش كېرەك، چۈنكى بالىلار ئاق قان كېسىلى بىمارلىرىنىڭ 50تى يېرىم يىل ئىچىدە يېڭىدىن ئۆي زىننەتلىگەن.3. ئۆي كۆچۈشتىن بۇرۇن كەسپىي شىركەتلەرنى ئىزدەپ فورمالدېھىدنىڭ مىقدارىنى ئۆلچەپ بېقىڭ، ئەگەر ئۆلچەمدىن ئېشىپ كەتسە ئالدىرىماي كۆچۈڭ.4. ئادەتتە ئۆيدىكى ھاشارات يوقىتىش دورىسى، چاچ بوياقنى بالىلارنىڭ قولى يەتمەيدىغان جايلارغا قويۇش، ناچار ئويۇنچۇق، ئوقۇش قوراللىرى ۋە ئۇششاق يېمەكلىكلەرنى بوۋاقلارغا بەرمەسلىك، ئوغرىلىقچە سېتىۋالماسلىق كېرەك.ئومۇمەن، كۈندىلىك تۇرمۇشتا كۆپرەك دىققەت قىلغاندا، يەنىلا ئاق قان كېسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ.
|
ئىسلامدا پاكىزلىق مۇسۇلمانلار تورىباش بەت ماقالىلەر يوللىغۇچى: مۇسۇلمانلار، ۋاقتى: 200907194,791 قېتىم ئوقۇلدىتاھارەت ھەققىدە ساۋات نىڭ مۇقەددىمىسى:نىجاسەت ئىككى خىلغا ئايرىلىدۇ. بىرىنچىسى كۆز بىلەن كۆرگىلى بولمايدىغان، پەقەت ھۆكۈم جەھەتتىكى نىجاسەت. ئىككىنچىسى كۆز بىلەن كۆرگىلى بولىدىغان ماددىي نىجاسەت. دىنىمىز بۇ ئىككى خىل نىجاسەتتىن پاكىزلىنىشقا بۇيرۇيدۇ.پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام قول بىلەن ئېغىزغا ئوخشاش تەن سالامەتلىك نۇقتىسىدىن مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە بولغان ئەزالارنىڭ يۇيۇلىشىنى تاھارەت ئېلىش جەريانىغىلا باغلاپ قويمىغان. ئەكسىچە ئۇيقۇدىن ئويغانغاندا، تاھارەت ئېلىشتىن ئىلگىرى قوللارنى يۇيۇشقا بۇيرۇغان.قول بىلەن ئېغىزنى تاماقتىن ئىلگىرى ۋە تاماقتىن كېيىن يۇيۇشتىن باشقا، سۈتكە ئوخشاش ياغلىق نەرسىلەرنى يەپئىچكەندىن كېيىنمۇ يۇيۇش لازىم. بولۇپمۇ يېتىشتىن بۇرۇن قوللارنىڭ پاكىز بولۇشىغا ئالاھىدە ئەھمىيەت بېرىش كېرەك. تاھارەت بىلەن يېتىشمۇ ئەھمىيەت بېرىشكە تېگىشلىك ئىشلاردىن بىرى.ئىسلام دىنى ئوتتۇرغا قويغان پاكىزلىق نەزىرىيىسى بىلەن مۇسۇلمانلار ئارىسىدىكى پاكىزلىق چۈشەنچىسى ئوتتۇرسىدىكى مۇساپىنىڭ بۇ قەدەر يىراقلىشىپ كېتىشى ئىنساننى ئېچىندۇرماي قويمايدۇ. شۇنىڭ ئۈچۈن بىز قۇرئان سۈننەتتىن بىۋاستە پايدىلنىش ئىمكانىيتى بولمىغان كەڭ ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىنىڭ پايدىلنىشى ئۈچۈن قۇرئان سۈننەت روھى ئاستىدا تاھارەت ھەققىدە ساۋات نى تۈزۈپ چىقتۇق. ئەھلى ئىلمىلىرىمىزنىڭ ۋە كەڭ ئۇقۇرمەنلەرنىڭ قىممەتلىك پىكىرلىرىنى بىزدىن ئايىماسلىقىنى ئۈمىد قىلىمىز.
|
ئامېرىكا ۋېنېزۇئېلاغا ھەربىي مۇداخىلە قىلىش ئۈچۈن چېگراغا ئەسكەر يۆتكىدى ئۇيغۇرچە23.02.2019 14.10.2021تۈركىيە ئاۋازى رادىيوسى خەۋىرى: مارىيا زاخاروۋا پايتەخت مۇسكوۋادا چاقىرغان ئاخبارات ئېلان قىلىش يىغىنىدا ۋېنېزۇئېلانىڭ يېقىنقى ۋەزىيىتى ۋە كۈنتەرتىپلىرى ئۈستىدە توختالدى. ۋېنېزۇئېلا مەسلىسىنىڭ تولىمۇ نازۇك بىر باسقۇچقا كىرگەنلىكىنى تەكىتلەپ، ئامېرىكا ۋېنېزۇئېلادا ئىنسانپەرۋەرەلىك ياردەم دېگەن نام ئاستىدا، ھۆكۈمەتنى قوللىغۇچىلار ۋە ئۆكتىچى گۇرۇپپىلارنى بىر بىرىگە قارشى كۈشكۈرتمەكتە. پىرېزىدېنتنى ئاغدۇرۇپ تاشلاش ئۈچۈن خەتەرلىك قۇتراتقۇلۇقلارنى پىلانلىماقتا. ئامېرىكىنىڭ ۋېنېزۇئېلاغا قاراتقان ئىغۋاگەرچىلىكلىرى دۇنيادىكى يىرىكچىلەرنى تېخىمۇ ئۇلغايتىۋىتىدۇ دېدى.زاخاروۋا ئامېرىكىنىڭ ۋېنېزۇئېلانىڭ ئىچكى ئىشلىرىغا ئارلىشىۋېلىشقا ئۇرۇنۇپ، ئالاھىدە قىسىملىرى ۋە قوراللىرىنى ۋېنېزۇئېلا چگراسىغا يۆتكىگەنلىكىنى ئىلگىرى سۈردى.ئامېرىكىنىڭ ئوتتۇرا مۇساپىلىق يادورلۇق قورال كېلىشىمى تىن چېكىنىش قارارى ئۈستىدىمۇ توختالغان زاخاروۋا: كېلىشىمنىڭ بۇزۇلىشى قورال رىقابىتىگە رىغبەتلەندۈرۈش بولۇپ قىلىشى مۇمكىن. شۇڭا رۇسىيە ئوتتۇرا مۇساپىلىق يادورلۇق قورال كېلىشىمى مەسىلىسى ھەققىدە ئامېرىكىغا سۇنغان تەكلىپىدىن ۋاز كەچمەيدۇ دېدى.زاخاروۋا ئافغانىستان سىياسەتچىلىرىنىڭ بۇ ئاي مەسكوۋادا تالىبان ۋەكىللىرى بىلەن بىر يەرگە جەم بولىدىغانلىقىنى ئەسكەرتىپ، ئۇچرىشىشلارنىڭ ئافغانىساندا تىنچلىقنى ئىشقا ئاشۇرىدىغانلىقىنى تىلغا ئالدى. رۇسىيە پىرېزىدېنتى ۋىلادىمىر پۇتىننىڭ ئافغانىستان ئالاھىدە ۋەكىلى زامىر كابۇلوۋ بىلەن ئامېرىكىنىڭ ئافغانىستان ئالاھىدە ۋەكىلى زالماي خەلىلزادنىڭ ئافغانىستان مەسلىسى ئۈستىدە ئەنقەردە ئۇچرىشىش ئۆتكۈزگەنلىكىنى ئېيتتى.خەتكۈچ: ئامېرىكا , ۋېنېزۇئېلا , ھەربىي مۇداخىلە
|
شىنجاڭدا قۇلماقتىن مول ھوسۇل ئېلىندىمۇھەررىر : رۇقىيە لېتىپ مەنبە: شىنجاڭ گېزىتى 20200923 18:44ئانار بۇلۇتشىنجاڭ گېزىتى خەۋىرىمۇخبىر يۈ جياڭيەن، ئىختىيارىي مۇخبىرلار جاڭ گوخۇا، لى شياۋ: تۇتام تۇتام سۇس يېشىل رەڭلىك قۇلماقلار خۇشپۇراق چاچاتتى، كەنت ئاھالىلىرى ئورغاقتا قۇلماق ئورۇۋاتاتتى. 9ئاينىڭ 21كۈنى، سانجى شەھىرى ئەرگۇڭ بازىرى بەخت كەنتىدىكى قۇلماق ئېتىزىدا ئالدىراش مەنزىرە شەكىللەنگەنىدى، كەنت ئاھالىلىرىنىڭ چىھرىدە مول ھوسۇل شادلىقى جىلۋىلىنەتتى.بەخت كەنتىدىكى قۇلماق تېرىغان دېھقانلار قۇلماق يىغماقتا.بەخت كەنتىدە 750 مو قۇلماق تېرىلدى، ئۈچ يىل ئىلگىرى، سانجى شەھىرىدە لۈخۇارۇڭ يېزا ئىگىلىك تېرىقچىلىق كەسپىي ھەمكارلىق كوپىراتىپى قۇرۇلغانىدى، تېرىقچىلىق ئۈنۈمىنى ئۆستۈرۈش ئۈچۈن، كوپىراتىپ 1 مىليون يۈەن مەبلەغ سېلىپ، قۇلماق پىششىقلاش، قۇرۇتۇش، ئوراپ قاچىلاش بىر گەۋدە قىلىنغان ئاپتوماتىك پىششىقلاش ئۈسكۈنىسىدىن بىر يۈرۈش سېتىۋالدى، بۇ ئىككى كۈندە 5060 كەنت ئاھالىسى قۇلماق يىغىش، پىششىقلاش، قۇرۇتۇش بىلەن ئالدىراش بولۇپ كەتتى.بەخت كەنتىدىكى كەنت ئاھالىلىرى ماشىنا ئارقىلىق قۇلماق ئىلغىماقتا.بۇ يىل قۇلماقنىڭ بازىرى يامان ئەمەس، ھەر كىلوگىرامى 36 يۈەن بولۇپ، بۇلتۇرقىدىن 10 يۈەن يۇقىرى بولدى دېدى سانجى شەھىرى لۈخۇارۇڭ يېزا ئىگىلىك تېرىقچىلىق كەسپىي ھەمكارلىق كوپىراتىپىنىڭ باشلىقى ماۋ جيەنرۇڭ. ماۋ جيەنرۇڭ 140 مو يەرگە قۇلماق تېرىدى، ئوتتۇرا ھېساب بىلەن ھەر مو يەردىن 260 كىلوگىرامدىن 270 كىلوگىرامغىچە قۇرۇق قۇلماق چىقىدۇ، ئۇ يىغىش، پىششىقلاش تەننەرخىنى چىقىرىۋەتكەندە، 1 مىليون يۈەندىن ئارتۇق پايدا ئېلىشنى مۆلچەرلىدى.مۇخبىرلارنىڭ شىنجاڭ يېزا ئىگىلىك پەنلەر ئاكادېمىيەسىدىن ئىگىلىشىچە، شىنجاڭدا قۇلماق ئاساسلىقى سانجى خۇيزۇ ئاپتونوم ئوبلاستى، بايىنغولىن موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستى، شىنجاڭ ئىشلەپچىقىرىشقۇرۇلۇش بىڭتۈەنى 8شىسى قاتارلىق جايلاردا تېرىلىدىكەن. جۇڭگودا شىنجاڭ، گەنسۇ ۋە ئىچكى موڭغۇلدا تېرىلىدىكەن، شىنجاڭنىڭ تېرىلغۇ كۆلىمى مەملىكەت بويىچە بىرىنچى ئورۇندا تۇرىدىكەن، بۇ يىل 20 مىڭ مودىن ئارتۇق يەرگە قۇلماق تېرىلغان بولۇپ، ھازىر ھەممىسى پىشىپ ئۈزۈش مەزگىلىگە كىرگەن.قۇتۇبى ناھىيەسى يۈەنخۇسۇن بازىرى ئۇرۇقچىلىق مەيدانى مەھەللىسىدىكى جىنفۇ جيۇخۇا دېھقانلار تېرىقچىلىق كەسپى ھەمكارلىق كوپىراتىپىنىڭ قۇلماق تېرىش بازىسى بۇ يىل 1000 مو يەرگە قۇلماق تېرىدى. بۇ كوپىراتىپ خۇارۇن، يەنجىڭ، چىڭداۋ پىۋا زاۋۇتى بىلەن زاكاز توختامى ئىمزالاپ، سېتىش يولىنى كاپالەتكە ئىگە قىلدى.ھازىر، جىنفۇ جيۇخۇا دېھقانلار تېرىقچىلىق كەسپىي ھەمكارلىق كوپىراتىپىنىڭ ئىشچىلىرى قۇلماق ئىلغاش ۋە قۇرۇتۇش بىلەن ئالدىراش بولماقتا. ئىشچىلار قۇلماق پېلىكىنى ئۈزۈش ماشىنىسىغا تەرتىپلىك كىرگۈزسە، پېلەكلىرى ئايرىۋېتىلگەن قۇلماق يەتكۈزۈش تاسمىسىنى بويلاپ چىقىدۇ، ئارقىدىنلا خالتىغا قاچىلىنىدۇ، قۇرۇتۇلىدۇ، ئوراپ قاچىلىنىدۇ، سوۋۇتۇلىدۇ. بۇ يىل 20 مو يەرگە قۇلماق تېرىدىم، بىر مو يەردىن 6000 يۈەن كىرىم قىلىشنى مۆلچەرلەۋاتىمەن دېدى ئۇرۇقچىلىق مەيدانى مەھەللىسىنىڭ ئاھالىسى ما شيۇپىڭ.گۇچۇڭ دېھقانچىلىق مەيدانى 30 يىللىق قۇلماق تېرىش تارىخىغا ئىگە، بۇ يىل 3200 مو يەرگە قۇلماق تېرىلدى. ھازىر قۇلماقتىن مول ھوسۇل ئېلىندى، بۇ دېھقانچىلىق مەيدانىدىن قۇلماق سېتىۋالغان شىنجاڭ سەنباۋلې يېزا ئىگىلىك پەنتېخنىكا تەرەققىيات چەكلىك شىركىتى 90 نەچچە قۇلماق يىغىش ئىشچىسىنى تەشكىللەپ، قۇلماق يىغىشقا ياردەملەشتى.
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.