tat
stringlengths
0
4.69k
rus
stringlengths
1
5.61k
Сез нацистларның нинди методлар белән эш итүен беләсез инде.
Вы знаете, какими методами действуют нацисты.
Авантюристлар, юлбасарлар алымы!
Авантюристический, разбойничий прием!
Организованность, непоколебимая дисциплина, воля к победе — вот чем ответим мы, большевики!
Но не везде будет так!
Кабахәт фашистлар агрессиясенә каршы япа-ялгыз гадел сугышка бөтен совет халкы күтәрелә.
Весь советский народ поднимается на смертный правый поединок с подлой фашистской агрессией.
Ә беренче сафларда без, коммунистлар — бөек Сталин солдатлары барыр...
И в первых рядах пойдем мы, коммунисты.
Ильиных дивизиядә каты дисциплина өчен штабның зур җаваплылыгы турында кисәтте, тәртип урнаштыру өчен Баюченко белән Сомов полкларына хәзер үк штаб командирларын җибәрергә тәкъдим итте.
Ильиных предупредил о строгой ответственности штаба за железную дисциплину в дивизии, сообщил, что в полки Баюченко и Сомова уже высланы штабные командиры для наведения порядка.
Киңәшмәдән соң Осадчий Рубанюкны үз янына чакырып алды.
После совещания Осадчий пригласил Рубанюка к себе. Поглядывая в открытое окно на командиров, рассаживающихся по машинам, он сказал:
Мин сине менә нәрсә өчен чакырдым.
— Я тебя вызвал, собственно, вот для чего.
Син дошманга флангтан удар ясарга хәзер торырга тиешсең.
Тебе надо быть готовым ударить противнику во фланг.
Баюченко белән Сомов полкларындагы хәл бу бурычны кыенлаштыра, шулай да ул үтәлергә тиеш.
Положение в полках Баюченко и Сомова усложняет эту задачу, но не снимает ее.
Дивизия командиры Рубанюкка ударның юнәлешен күрсәтте, аның белән бергәләп контратаканың детальләрен тикшерде.
Комдив указал Рубанюку направление удара, обсудил с ним подробности контратаки.
Киткән чакта Рубанюкның кулын бик нык кысып, ул болай диде: Башка полкларда тәртип урнаштыргач, сиңа да булышырбыз.
— Наведем порядок и тебе поможем, — сказал он, энергично пожимая на прощанье руку Рубанюка.
Үз урыныңа тизрәк кайтып җитәргә тырыш.
— Постарайся быть у себя побыстрее.
Исеңдә тот: мин сиңа бик өметләнәм.
И помни: я на тебя крепко надеюсь.
Көч җиткән кадәр бар да эшләнер, — диде Руба- нюк кыска гына итеп.
— Сделаю все, что в моих силах, — коротко ответил Рубанюк.
Күрше частьларның чигенүе турындагы хәбәр аны бик борчыды һәм ул кучерны ашыктырды.
Сообщение об отходе соседних частей очень взволновало его, и он торопил водителя.
«Ничек инде Баюченко белән Сомов шундый хурлыкка калганнар?» — дип уйлады ул борчылып.
«Как же могли так осрамиться Баюченко и Сомов?» — раздумывал Рубанюк с тревогой.
Димәк, курку хисенә бирелү белән син үзеңә каршы сугышасың...
Следовательно, поддаваясь чувству страха, ты воюешь сам против себя...
Рубанюк түземсезлек белән сәгатенә карады.
Рубанюк с нетерпением поглядывал на часы.
Ул үзенең сугышчыларын тизрәк күрергә тиеш!
Он должен скорее увидеть своих бойцов!
Солдатлар полкның дошманга флангтан удар ясарга тиешлеген белгәч, батыраеп китәрләр, аларның үз көчләренә ышанычы артыр.
Скорее сообщить своим командирам, что полк будет наступать противнику во фланг. Это ободрит всех, укрепит уверенность в своих силах.
Кичәге'шикелле үк бүген дә чик буена таба бик күп сугышчылар, машиналар, арбалар ташкыны агыла иде.
Как и накануне, в сторону границы двигались колонны бойцов, машин, повозок.
Таш юлда һәркайда бомбага тоту нәтиҗәләре күренә.
Повсюду на шоссе виднелись следы бомбежки.
Күңелне болгатырлык янган резина һәм буяу исе чыгарып, автомашиналар яна, үлгән ат һәм сыер гәүдәләре аунап ята.
Горели, распространяя удушливый запах жженой резины и краски, автомашины, валялись трупы лошадей и коров.
Рубанюкка һәм кучерга берничә тапкыр юл буендагы куаклар арасына яшеренергә туры килде.
Раза три Рубанюку и его шоферу приходилось прятаться в придорожных кустарниках.
Ләкин самолетлар бик еш очып килделәр һәм Рубанюк, ачуы килеп, кучерга әйтте:
Но самолеты налетали очень часто, и Рубанюк сердито сказал шоферу:
Куала.
— Езжай!
Ничек кирәк алай күпергә килеп җиткәч, тарантас башка арбалар арасына кереп батты, һәм шунлыктан Рубанюк җәяү китте.
Кое-как добравшись до моста, грузовик безнадежно застрял между повозок, и Рубанюк пошел пешком.
Ниһаять, ул ике сәгатьтән, элек полк штабы урнашкан урманга барып җитте.
Через час он, наконец, достиг леса, где раньше размещался штаб полка.
Монда әле яңа гына яңгыр булып үткән һәм, кояш яңадан чыккач, бөтенесе — иске алпавыт бакчасындагы юкәләр, клумбалардагы чәчәкләр, аллеялардагы гравий ялтырап калган.
Здесь недавно прошел небольшой дождь, и когда снова выглянуло солнце, все заискрилось: липы старого помещичьего сада, цветы на клумбах, гравий на аллеях.
Рубанюкка иң элек интендант Глуховский очрады.
Первым попался Рубанюку на глаза интендант Глуховский.
Ул, склад янында торып, ящикларны олауларга төяүне күзәтә иде.
Интендант стоял около склада и следил за тем, как на подводы грузили ящики.
Сугыш припасларын якынгарак ташыйбыз, — диде Глуховский.
— Перебрасываем поближе боеприпасы, — доложил Глуховский.
Ишек янында ул шофер Атамась белән очрашты.
У двери он столкнулся с шофером Атамасем.
Шофер, ишекне ачып, гаепле кешесыман уңайсызланып елмайды:
Распахнув дверь, шофер со смущенно-виноватой улыбкой сказал:
—- Трюшки беспорядку у вас наробылы
— Трошки беспорядку у нас наробылы.
Пулемет пулялары белән чәрдәкләнгән такта идәннән сумалалы йомычкалар тырпаеп тора.
Из деревянного пола, пробитого пулеметной очередью, торчали смолистые щепы.
-— Монда да килеп җиткәннәр, сволочьлар!
— И сюда залетели, сволочи!
3 самого ранку в гости навидались .
— З самого ранку в гости навидалысь.
Минекеләр киттеме?
Уехали мои?
Так шо побачить мени их не удалось, товарищ пидполковнык
— Так що побачить их мени не удалось, товарищ пидполковнык.
Я видразу, як приихав, пишов на квартиру, а их в же немае.
— Я видразу, як прыихав, пишов на квартиру, а их вже немае.
А як же! — диде Атамась, үпкәләгән тавыш белән.
— А як же! — с обидой сказал Атамась.
— Уси эшелоны облазыв.
— Уси эшелоны облазыв.
Не разбирается, детишки там или не детишки .
Не разбирается, детишки там или взрослые.
—дип Рубанюк һаман сорашуын дәвам иттерде.
— допытывался Рубанюк.
Ключи вот от квартиры.
— Ключи вот от квартиры.
Та вы не турбуйтесь, товарищ пидполковнык,— диде ул, тынычландырырга тырышып.
— Александра Семеновна — женщина геройская, — успокаивающе сказал он, видя, как помрачнело лицо Рубанюка.
Воны непропадуть .
— Воны не пропадуть.
Сугышчылар окоп ячейкалары арасында хәбәрләшү юллары казырга өлгерделәр.
Бойцы успели прорыть между стрелковыми ячейками ходы сообщения.
Сугыш кайдадыр бер читтән үтеп бара...
Война шла где-то стороной.
Побей меня пирожком, — острил вратарь полковой футбольной команды Кандыба, принимая от повара котелок с жирными, ароматными щами.
— Так воевать — хоть тыщу лет!
Старшина Бабкин ике корзинка черешня тапты һәм өченче рота бик кәефләнеп ашады.
Старшина Бабкин раздобыл две корзины черешен, и третья рота обедала в приподнятом настроении, похваливая Бабкина: «Наш старшина из печеного яйца живого цыпленка высидит».
Пулеметның беренче номеры Головков һәм аның аерылгысыз дусы Павел Шумилов, зирек күләгәсендә, котелоктан боткаларын ашап бетереп утыралар.
Пулеметчик Головков и его дружок — второй номер — Павел Шумилов пристроились в тени ольхи, доедая из котелка кашу.
Бер читтәрәк үләндә Терешкин ятып тора.
Сбоку лежал на траве Терешкин.
Ул черешня төшләрен төкереп ташлый һәм тук күзләрен кыскалый, ә үзе сөйләнә:
Выплевывая черешневые косточки и сыто жмуря глаза, он говорил:
Егетләр, без монда урманда утырып калырбыз әле, Берлинны бездән башка алырлар да куярлар.
— Ребята, просидим мы тут в лесочке, а Берлин без нас заберут.
Котелоктан ботка калдыкларын кыра-кыра, аңа Шумилов җавап бирде: Алмаган кая!
— Гляди, завтра заберут! — откликнулся Шумилов, выгребая из котелка остатки каши.
Ишетмәдеңмени, старшина нәрсә әйтте?
— Не слыхал разве, что старшина говорил?
Аларның танклары Львов янында инде.
Танки их уже под Львовом.
Булса соң! — дип каршы төште Терешкин.
— Ну так что ж? — возразил Терешкин.
— Мина дисә Львовның бу ягында булсын.
— Пускай хоть за Львовом.
Ни хәтле ерак керсәләр, качып китәргә дә шул хәтле ерак булыр.
Дальше зайдут — дальше им же удирать придется.
Ерак керә алмаслар,—диде Головков белгәнсы- ман.
— Далеко не зайдут, — авторитетно сказал Головков.
— Ә инде нахалланып керсәләр, без аларга арт сабакларын тиз укытырбыз.
— А будут нахалом переть, мы им концы скоро наведем.
Грива да аңа кушылды: Ще таких не було, щоб з России с цилыми башками вертались, яки ось так прутся ,—диде ул.
— Щэ таких не було, щоб з России с цилыми башками вертались, яки ось так пруться, — поддержал его Грива.
Терешкин кинәт аңа борылды: Без сине, Мефодий, Гитлерга командировать итэ-
— Мы тебя, Мефодий, до Гитлера командируем, — живо повернулся к нему Терешкин.
сугышка кермәве дә, дошманның һөҗүме турында авыр хәбәрләр дә аларны торган саен күбрәк борчый иде.
— Ты ему лекцию закати про историю и географию.
Көньяк-көнчыгыштан һәм бигрәк тә төньяктан туп тавышлары һаман якыная.
С юго-востока, а еще больше с севера гул канонады все усиливался.
Кичкә таба батальон командиры Лукьянович, телефоннан шалтыратып, дошман танкларының һәм пехотасының үз участогына каршы урнашканлыгы турында разведкадан хәбәр алынганлыкны белдерде.
Перед вечером командир батальона Лукьянович донес Рубанюку, что разведка обнаружила против его участка сосредоточение танков и пехоты противника.
Гитлерчылар атакага хәзерләнәләр иде.
Гитлеровцы готовились к атаке.
— Синең карарын? — дип кыска гына сорады Руба- нюк, эшкә керешкәндә үзендә туа торган энергия дулкынын сизеп, ул җанланып китте. —- Үзең башларга телисеңме?
— Твое решение? — коротко осведомился Рубанюк.
Бик яхшы.
Одобряю.
Ул телефонга Осадчийны чакырмакчы булды, ләкин шул минутта блиндажга дивизия штабыннан мотоциклчы килеп туктады.
Он собирался вызвать к проводу Осадчего, но в эту минуту к блиндажу подкатил мотоциклист из штаба дивизии.
Ул Рубанюкка пакет тапшырды.
Связной передал Рубанюку пакет.
Алып китәргә мөмкин булмаган снарядларны шартлатырга!
Все, что нельзя вывезти, взорвать!
Рубанюк кәгазь кисәген кулында әйләндергәләде, язуның, юллары аның күз алдында томанландылар.
Рубанюк вертел в руках клочок бумажки.
Дошманга отпор бирү өчен шулкадәр көч куеп хәзерләнгән чикне сугышсыз ташлап китәргә приказ бирәләр!
Ему велели оставить без боя рубеж, который он со своими солдатами так старательно готовил для отпора врагу!
Сугышсыз, бер тапкыр да атмыйча!
Без боя, без единого выстрела!
— дип сорады кызыксынып Каладзе,
— полюбопытствовал Каладзе.
Нәрсә-ә?!
— Что-о?!
Нигә?
Почему отходить?
Каладзе, агарынып, кәгазьгә күз төшерде, соңыннан сабырсызланып, аны Рубанюк кулыннан алды.
Каладзе, бледнея, уставился на бумагу, потом нетерпеливо взял ее из рук Рубанюка.
Димәк, фашистларга арт белән борылырга!
— Значит, спины фашистам показывать! — задыхаясь от волнения, крикнул он.
Бу нәрсә?
— Что это?
Кайсы сугышчы бу боерыкны үтәр?
Кто из бойцов будет выполнять?
Элемтәчеләр барлыкны онытып, Каладзе үзенең хисләрен бик көчле ачу белән белдерде, хәтта Рубанюк аңа кычкырып алырга да мәҗбүр булды:
Забыв о присутствии связных, Каладзе с таким бурным негодованием выражал свои чувства, что Рубанюку пришлось прикрикнуть на него:
Карагыз әле, капитан!
— Слушайте, капитан!
Сез нәрсә, дискуссия ач- макчы буласызмы?
Вы что, дискуссию вздумали разводить?
— Рубанюк урыныннан торды, тонык һәм арыган тавыш белән өстәп куйды: — Приказ—приказ ул.
— Рубанюк поднялся. Голос его зазвучал глухо и устало, когда он добавил: — Приказ есть приказ. Обсуждать его никто вам не разрешил.
һәм шунда ук үзенең, полк командирының, бернинди шәхси карашларга һәм хисләргә бирешергә хакы юклыкны аңлап, кинәт борылды һәм рәсми каты тавыш белән әйтте:
И тотчас же, поняв, что он, командир полка, не имеет права поддаваться никаким личным настроениям и чувствам, резко повернулся и уже строгим, официальным тоном сказал:
Комдивның приказын хәзер үк батальоннарга тапшырыгыз! ÎV Рубанюк Лукьянович батальонына чигенүне капларга приказ бирде.
— Немедленно довести приказ до батальонов! IV Прикрывать отход полка Рубанюк приказал батальону Лукьяновича.
Караңгы төшү белән беренче батальон, бик нык тынлык саклап, Туркага таба чыгып китте.
С наступлением сумерек первый батальон, соблюдая полную тишину, выступил к местечку Турка.
Чигенүче пэдразделениеләргә җитәкчелек итүче Каладзе төн уртасында поход колоннасының башы шоссега барып җиткәнен һәм хәрәкәтне дәвам иттерүен хәбәр итте.
К полуночи комбат, который возглавлял отходящие подразделения, донес, что голова походной колонны достигла шоссе.
На багровом от дальнего зарева небе смутно вырисовывались верхушки деревьев.
Рубанюк, отдав по телефону последние распоряжения Лукьяновичу и приказав снимать связь, с тяжелым вздохом сел в машину.
Шоссега керер алдыннан Рубанюк тукталып калды, аңа арьергардны үз яныннан үткәрергә кирәк иде.
Перед въездом на шоссе Рубанюк задержался, пропуская мимо себя арьергард.
Аннары ул атын юырта төште һәм, юл чите белән барып, биш чакрым чамасы үткәч, колоннаның койрыгына барып җитте.
Потом Атамась быстро домчал его к хвосту колонны.
Күк йөзе түбән болытлар белән капланган, күзгә төртсәң күренмәслек караңгыда бернәрсәне дә аеру мөмкин түгел иде. Ләкин Рубанюк полкның туктап торганлыгын шунда ук аңлап алды.
Небосвод затянуло низкими тучами, в непроницаемой тьме трудно было что-либо разглядеть, но Рубанюк сразу понял, что полк не двигался.
Түбәннән генә, мотор тавышы бер көчәеп, бер тынып, акрын гына бомбардировщик очып үтте.
На небольшой высоте медленно шел с захлебывающимся урчанием бомбардировщик.
Кемдер карлыккан, усал тавыш белән кычкырды:
Чей-то злой голос крикнул: