sentences
stringlengths 47
13.9k
| labels
stringclasses 54
values |
|---|---|
Standardy zarządzania usługami informatycznymi Usługi informatyczne stanowią powiązane ze sobą komponenty, które współpracują, aby osiągnąć założony cel biznesowy organizacji. Standardy zarządzania usługami informatycznymi to zbiory dobrych praktyk służących podnoszeniu jakości usług informatycznych. Stanowią one istotny element przekształcania potrzeb i wymagań biznesowych organizacji na konkretne usługi informatyczne. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Studium przypadku art. 15 ze Specustawy COVID-owej jako przykład „prawodawstwa epidemicznego” CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest zaprezentowanie mankamentów – zarówno w kontekście jego sensu, efektywności gospodarczej oraz obowiązującej techniki prawodawczej – rozwiązania przewidzianego w przepisie art. 15ze specustawy COVID-owej.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Kluczowym problemem poruszonym w artykule jest pytanie o dopuszczalność ingerencji przez prawodawcę w relacje kontraktowe pomiędzy przedsiębiorcami w sposób, w jaki to miało miejsce w Polsce w związku z epidemią COVID. Rozważania przeprowadzono, typową w przypadku prawoznawstwa, metodą formalno-dogmatyczną.
PROCES WYWODU: W artykule zaprezentowano istotę rozwiązania przewidzianego w przepisie art. 15ze specustawy COVID-owej, uzasadnienie jej przyjęcia, zastrzeżenia konstytucyjnoprawne oraz błędy w technice prawodawczej. Przedstawiono również uwagi na temat gospodarczej efektywności przepisu oraz sformułowano krytyczne konkluzje.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza wykazała, że komentowany przepis art. 15ze specustawy COVID-owej nie odpowiada ramom konstytucyjnym, jest szkodliwy dla jego adresatów i stanowi przykład „patolegislacjiepidemicznej” – wadliwej, nieprzemyślanej, gospodarczo nieefektywnej.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Choć analizowany przepis już nie obowiązuje, losy przepisu art. 15ze specustawy COVID-owej oraz doświadczenia z nim związane powinny stać się cenną lekcją na przyszłość dlaprawodawcy, który planować będzie ustawową ingerencję w umowne stosunki prawne między przedsiębiorcami. | nauki społeczne |
Platforma e-usług dla rolników - producentów żywności ekologicznej Celem pracy jest przedstawienie elementów koncepcyjnego modelu e-usługi dla rolnictwa,
polegającej na kompleksowej organizacji sprzedaży w relacji rolnik – odbiorca indywidualny. Prototyp
platformy dla rolników zweryfikowano na próbie gospodarstw oferujących produkty ekologiczne.
E-usługi zostały ograniczone do prowadzenia działalności handlowej w relacji producent – konsument. To
zawężenie miało związek ze specyfiką sektora bioproduktów. Na podstawie wstępnych badań stworzono
prototyp platformy, który poddano badaniu wtórnemu. Można stwierdzić, że portal spotkał się z pozytywną
oceną grupy docelowej użytkowników. Postuluje się dalszą pracę nad prototypem poprzez implementację
wskazań wynikłych jako rezultat badań. | nauki rolnicze |
Wpływ czasu gotowania i dodatku mąki z pszenicy zwyczajnej do semoliny na właściwości mechaniczne spaghetti Celem pracy było określenie wpływu czasu gotowania i dodatku mąki z pszenicy zwyczajnej do semoliny na właściwości mechaniczne makaronów formy spaghetti. Materiał badawczy stanowił makaron wyprodukowany z mieszaniny semoliny z mąką z pszenicy zwyczajnej w udziale: 0, 2, 4, 6, 8, 10 i 100 (%). Badania przeprowadzono po różnym czasie gotowania makaronu: 7,5; 10; 12,5; 15; 17,5 oraz 20 min. Do badania cech mechanicznych makaronów wykorzystano ma-szynę wytrzymałościową Zwick ZWICK Z020/TN2S. Przeprowadzono test podwójnego ściskania oraz test cięcia makaronu. Dodatek do semoliny mąki z pszenicy zwyczajnej w udziale do 10% w większości przypadków nie miał istotnego wpływu na właściwości mechaniczne spaghetti określone przy wykorzystaniu testu podwójnego ściskania. Makaron, którego głównym składnikiem była semolina, w porównaniu do spaghetti wytworzonego z pszenicy zwyczajnej charakteryzował się kilkukrotnie wyższymi wartościami twardości, żuwalności oraz siły i pracy cięcia. Największy wpływ na wy-znaczone cechy mechaniczne makaronu miał czas gotowania. Dłuższe gotowanie tych wyrobów spowodowało znaczące spadki wartości określanych parametrów. Przy 10% udziale mąki z pszenicy zwyczajnej w semolinie uzyskano istotnie niższe wartości siły i pracy cięcia makaronu w porównaniu do surowca otrzymanego z semoliny. Stwierdzono istotne zależności liniowe między siłą cięcia makaronu a twardością, spoistością, sprężystością i żuwalnością. Współczynniki korelacji liniowej odpowiednio wyniosły 0,91, 0,81, 0,83 i 0,92. Podobne zależności wystąpiły między pracą cięcia makaronu a tymi parametrami (r równe odpowiednio 0,92, 0,77, 0,83 i 0,90). Spośród wyznaczonych parametrów, jako najbardziej czułe wskaźniki do określania zmian właściwości makaronu w wyniku dodatku mąki z pszenicy zwyczajnej okazały się siła i praca cięcia makaronu. | nauki rolnicze |
Koszty użytkowania parku maszynowego na przykładzie Kombinatu Rolnego Kietrz Sp. z o.o. Efektywność produkcji rolniczej jest w istotnym stopniu uzależniona od kosztów eksploatacji maszyn i urządzeń. Użytkownicy maszyn mogą mieć wpływ na wysokość tych kosztów. Poddano analizie koszty użytkowania i obsługi technicznej wybranej grupy maszyn w Kombinacie Rolnym Kietrz Sp. z o.o. Badania wykazały istotne różnice wartościowe w kosztach użytkowania maszyn w wybranych grupach objętych analizą. | nauki rolnicze |
Zapatrywanie Józefa Franka (1771–1842), profesora Uniwersytetu Wileńskiego, na niektóre choroby otolaryngologiczne Na wstępie szeroko zaprezentowano drogi zawodowe i naukowe Johanna Petera Franka (1745–1821) i jego syna Józefa Franka (1771–1842), lekarzy pochodzenia niemieckiego i austriackiego. Przedstawiono ich wkład do medycyny wileńskiej. Kolejno szczegółowo zanalizowano dokonania Józefa Franka na Uniwersytecie Wileńskim, zwłaszcza w chorobach wewnętrznych, zasługi dla powstania Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego, pierwszego lekarskiego towarzystwa na ziemiach polskich. Omówiono także jego ciekawe osiągnięcia w otiatrii i leczenia błonicy | nauki medyczne i o zdrowiu |
Teologiczno-eklezjalne aspekty bierzmowania w świetle programu duszpasterskiego Kościoła w Polsce na lata 2017-2019 Biorąc pod uwagę posoborowe podejście do sakramentologii, oparte na idei Kościoła Chrystusowego jako żywej historii zbawienia, treść artykułu odnosi się do eklezjalnych aspektów programu duszpasterskiego Kościoła w Polsce. Dlatego sakrament bierzmowania jest ujęty w perspektywie eklezjologicznej, bez zbytniego zgłębiania problematyki katechetycznej czy liturgicznej. Najpierw zwraca uwagę na sakrament dojrzałości chrześcijańskiej w aspekcie trwałości Kościoła jako ludu Bożego. W kolejnym paragrafie koncentruje się na uczestnictwie tych, którzy przyjęli sakrament bierzmowania w apostolskich zadaniach ludu Bożego, akcentując zwłaszcza przyjęcie przez nich pełnej odpowiedzialności za losy Kościoła. Zwieńczeniem artykułu jest zobrazowanie ewangelizacji współczesnego świata przez ubogacenie świata nowym obliczem świętości na miarę królestwa Bożego, które przez Chrystusa w mocy Ducha Świętego nieustannie wzrasta wśród ludzi, aż do ostatecznego spełnienia w Bogu, który będzie „wszystkim we wszystkich” (por. 1 Kor 15,24.28). | nauki teologiczne |
Spożycie folianów w Polsce na podstawie piśmiennictwa z ostatnich 10 lat (2000-2010) Celem pracy było dokonanie przeglądu piśmiennictwa z ostatnich 10 lat dotyczących spożycia folianów przez osoby
dorosłe w Polsce. Średnie spożycie folianów wśród osób dorosłych (18-96 lat) wahało się w rożnych subpopulacjach w zakresie
110-352 μg/os/d. Młode kobiety (18-35 lat), nie będące w ciąży spożywały średnio 127-315μg tej witaminy dziennie
oraz 18-25% z nich deklarowała stosowanie suplementów kwasu foliowego. Osoby starsze w wieku 60 lat i powyżej spożywały
133-284 μg/os/d i jedynie 13-14% z nich stosowało suplementy. Głównym źródłem omawianej witaminy w diecie
osób dorosłych były przede wszystkim warzywa oraz pieczywo. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Wybrane analizy geoinformacyjne w badaniach związków budowy geologicznej z rzeźbą terenu Obniżenia Chabówki-Jordanowa W pracy przedstawiono wyniki badań związków budowy geologicznej z rzeźbą terenu na obszarze Obniżenia Chabówki-Jordanowa. W badaniach tych wykorzystano oprogramowanie GIS oraz narzędzia, jakie ono oferuje, a także metody teledetekcyjne. Zastosowano również metodę lineamentów na bazie interpretacji zapisu cyfrowego modelu wysokościowego. Badany teren mający pogórską morfologię jest wyraźnie obniżony w stosunku do otaczających go pasm Beskidów, czego dowodzą mniejsze wysokości wzniesień oraz wartości wysokości względnych. Jest to związane z tektoniką podłoża. Decyduje ona o tym, że w obrębie Obniżenia Chabówki-Jordanowa mamy do czynienia z zapadliskiem śródgórskim. Przeprowadzone analizy pozwoliły na stwierdzenie, że grzbiety na tym terenie uformowane są przede wszystkim w gruboławicowych piaskowcach formacji magurskiej, a obniżenia i doliny w utworach starszych reprezentowanych przez łupki i kompleksy piaskowcowo-łupkowe. Kierunek przebiegu głównych grzbietów oraz części dolin w większości dowiązuje do kierunków głównych struktur fałdowych. Wyznaczone lineamenty na ogół pokrywały się z uskokami w terenie. Metoda ta pozwoliła na stwierdzenie, że część dolin rzecznych wykorzystuje uskoki poprzeczne. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Kaznodziejstwo w optyce prawa cywilnego Kaznodziejstwo jest częścią posługi słowa Bożego. Działalność ta należy wyłącznie do Kościoła i jest regulowana prawem kościelnym, ale podlega także polskiemu prawu. Artykuł koncentruje się na polskim prawie cywilnym i traktuje o prawach autorskich, ochronie tajemnicy służbowej w prawie pracy i prawie oświatowym, obowiązku ciszy wyborczej i ochronie dóbr osobistych. Katoliccy kaznodzieje muszą być świadomi odpowiedzialności cywilnej za to, co głoszą. | nauki teologiczne |
Wpływ materiału zastosowanego na wkładkę w sprzęgle podatnym na hałas generowany przez pompę zębatą W artykule przedstawiono wyniki badań, których celem było sprawdzenie, w jakim stopniu zmiana materiału wkładki w elastycznym sprzęgle kłowym wpływa na poziom hałasu emitowanego przez pompę zębatą. W ramach pracy przeprowadzono pomiary poziomu ciśnienia akustycznego generowanego przez pompę zębatą dla trzech wariantów. Warianty te różniły się typem użytego materiału na wkładki. Zastosowane wkładki cechowały się różną twardością. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Stateczność osuwiska drogowego przed i po zabezpieczeniu w świetle obliczeń numerycznych W artykule omówiony został problem niestateczności nasypu drogowego zlokalizowanego w miejscowości Bochnia przy ul. Wiśnickiej. Dla osuwiska, na którym przedmiotowa droga się znajduje została wykonana analiza stateczności. Zaproponowano autorskie rozwiązanie zabezpieczania, dla którego wykonano obliczenia numeryczne. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Blask Taboru. Światło ikony. Od bizantyńskiej mozaiki do Andrieja Rublowa Ikona, czyli obraz, jest nie tylko dziełem sztuki, lecz przede wszystkim widomym znakiem Boga. Potwierdzają to nawiązujące do teorii estetycznych antycznej Grecji wczesnochrześcijańskie rozważania teologiczne, z objawiającym się człowiekowi bytem transcendentnym łączące kategorię piękna. Wnikliwy ogląd zachowanych zabytków sztuki sakralnej – bizantyńskiej mozaiki i staroruskiego malarstwa ikonowego – pozwala stwierdzić, że zarówno jedne, jak i drugie powstawały pod wpływem monastycznego hezychazmu: pierwsze kształtowane w duchu tradycji egipskich ojców pustyni, drugie zaś poprzez oddziaływanie doktryny św. Grzegorza Palamasa. Przekonanie o możliwości ujrzenia Bożej Światłości w wyniku kontemplacyjnych praktyk ascetycznych znajdowało nie tylko odbicie, lecz również uzasadnienie w przedstawieniu biblijnego Przemienienia. Motyw objawionego na górze Tabor światła symbolizował zewnętrzną względem człowieka światłość, będącą swoistym preludium do uczestnictwa w przebóstwieniu, czyli do wewnętrznej światłości duszy. Uwidoczniony na bizantyńskich mozaikach oraz na ikonach Teofanesa Greka i Andrieja Rublowa temat może być postrzegany nie tyle na poziomie dydaktycznym (jako przekazująca religijne treści ilustracja), ile jako sprzyjające wewnętrznej przemianie źródło modlitewnej zadumy. | nauki teologiczne |
Realizacja operatora odsunięcia kartograficznego za pomocą aktywnych funkcji sklejanych - test metody Jednym z operatorów graficznej generalizacji kartograficznej jest operator odsunięcia, wykorzystywany do rozwiązywania na mapie sytuacji konfliktowych, w których obiekty nie są dostatecznie rozróSnialne bądź zachodzą na siebie. Konflikty te można rozwiązać w oparciu o zasadę minimalizacji energii, na której bazują aktywne modele krzywych. W pracy przedstawiono sposób implementacji operatora odsunięcia za pomocą algorytmu snakes. Oceny jakościowej i ilościowej rezultatów dokonano z wykorzystaniem istniejących map topograficznych. Określono różnice w położeniu i kształcie geometrycznym obiektów względem ich odpowiedników na mapach topograficznych. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Wpływ imperfekcji na techniczne zwichrzenie stalowych belek walcowanych i spawanych W pracy przedstawiono zagadnienie wpływu imperfekcji materiałowych i geometrycznych
na techniczne zwichrzenie stalowych belek walcowanych i spawanych
poddanych jednokierunkowemu zginaniu względem osi większej bezwładności
przekroju y-y. Obliczenia metodą elementów skończonych przeprowadzono
w odniesieniu do belek walcowanych na gorąco, wykonanych z kształtowników
szerokostopowych HEB i wąskostopowych IPE oraz belek spawanych o takich
samych proporcjach przekroju. Analizowano elementy o wstępnym wygięciu odpowiadającym
pierwszej formie zwichrzenia oraz pierwszej formie giętnej względem
osi mniejszej bezwładności przekroju z-z. Naprężenia resztkowe po walcowaniu
i spawaniu elementów modelowano z użyciem wstępnych pól naprężeń. Wykonano
geometrycznie i materiałowo nieliniowe analizy GMNIA. Do obliczeń
numerycznych wykorzystano program metody elementów skończonych
ABAQUS/Standard. | nauki inżynieryjno-techniczne |
PRZESZCZEP MIKROBIOMU JELITOWEGO JAKO METODA LECZENIA NAWROTOWYCH ZAKAŻEŃ CLOSTRIDIUM DIFFICILE StreszczenieWstępClostridium difficile jest wiodącym czynnikiem etiologicznym szpitalnych biegunek zakaźnych zwłaszcza w krajachrozwiniętych.CelGłównym celem pracy jest przedstawienie swoistej immunoterapii i zasad leczenia bakteriami kałowymi jako skutecznąalternatywę w leczeniu i zapobieganiu nawrotowym biegunkom.PrzeglądWystępowanie zakażeń Clostridium difficile nasila się w wielu krajach, towarzyszy temu również zwiększenie liczbyciężkich przypadków tych zakażeń przebiegających pod postacią rzekomo błoniastego zapalenia jelit, zapalenia okrężnicy,perforacji jelit i posocznicy, z tego powodu rośnie również liczba zgonów. Dominującym czynnikiem ryzyka występowaniatych zakażeń jest narastające stosowanie zwłaszcza empiryczne antybiotyków o szerokim spektrum działania. Zapaleniejelit w przebiegu zakażenia beztlenowej laseczki Clostridium difficile w ostatnim dziesięcioleciu stało się ogólnoświatowymproblemem medycznym. W związku z gwałtownym wzrostem liczby zachorowań w Ameryce Północnej oraz Europie, wzrastaznaczenie przeszczepu flory jelitowej jako bezpiecznej i skutecznej opcji terapeutycznej w przypadku nawracających lubopornych na leczenie antybiotykami zakażeń Clostridium difficile. Zabieg ten jest od 2012 roku wykonywany w niektórychpolskich podmiotach leczniczych z 92% skutecznością. Niektórzy eksperci postulują zasadność stosowania transferumikrobiomu jelitowego jako pierwszej linii terapii w przypadku nawracających lub opornych na leczenie antybiotykamizakażeń Clostridium difficile.WnioskiArgumentem przemawiającym za stosowaniem transferu mikrobiomu jelitowego w pierwszej kolejności jest wykazanaw toku badań wyższa skuteczność leczenia, niż wykazana dla wankomycyny, a także nieporównywalnie mniejsza skalai zakres objawów ubocznych terapii, niż w przypadku wankomycyny.Słowa kluczowe: clostridium difficile, zakażenie, przeszczep, transfer mikrobiomu jelitowego, biegunka | nauki medyczne i o zdrowiu |
Internetyzacja wiejskich gospodarstw domowych w Polsce Rozwój internetyzacji na obszarach wiejskich uzależniony jest przede wszystkim od bazy technicznej, to znaczy od stopnia wyposażenia gospodarstw w sprzęt komputerowy oraz dostęp do Internetu. W dobie rozwoju społeczeństwa informacyjnego pozwoli to na zwiększenie aktywności nie tylko w sferze społecznej, ale również powinno znaleźć przełożenie na rozwój gospodarczy. | nauki rolnicze |
Regionalne zróżnicowanie liczby rodzin pszczelich w Polsce W pracy poruszono zagadnienie regionalnego zróżnicowanie pszczelarstwa w Polsce. Działalność ta wydaje
się być istotna nie tylko dla pszczelarza, ale również, ze względu na zapylanie roślin, dla rolnictwa. W oparciu
o dane statystyczne oraz literaturę przedmiotu wykazano zróżnicowanie pszczelarstwa w Polsce, a także podjęto
próbę wyjaśnienia tego zjawiska. | nauki rolnicze |
Długotrwałe oddziaływanie nawożenia organicznego i azotowego na wskaźniki struktury roli W polowym dwuczynnikowym doświadczeniu, założonym w latach 2002-2004 metodą split-block, badano następczy wpływ trzech form nawozów organicznych zastosowanych pod przedprzedplon (obornik, międzyplon ścierniskowy + liście buraczane + słoma, wermikompost) oraz zróżnicowanych wzrastających dawek nawożenia azotowego zastosowanego bezpośrednio w latach badań pod jęczmień ozimy (0, 45, 90, 135, 180 kg N/ha) na wybrane wskaźniki struktury gleby. Zróżnicowane nawożenie organiczne zastosowane pod przedprzedplon na ogół zwiększało współczynnik zbrylenia gleby (B) oraz średnią ważoną średnicę agregatów (MWDa), wpływając jednocześnie na zmniejszenie jej rozpylenia (S). Intensyfikacja nawożenia azotowego sprzyjała zmniejszeniu wskaźnika zbrylenia gleby oraz średniej ważonej średnicy agregatów, powodując zwiększenie wskaźnika rozpylenia. W trzy lata po wprowadzeniu do gleby nawozów organicznych, szczególnie obornika, stwierdzono poprawę wodo-odporności agregatów glebowych. Zastosowanie nawożenia azotowego, szczególnie w wyższych dawkach, przyczyniło się do zwiększenia wskaźnika Wod. Zależność tę obserwowano tylko w warstwie 10-20 cm i 20-30 cm. | nauki rolnicze |
Spłata kredytu jako zagadnienie przetargowe W artykule dokonano analizy modelu spłaty zadłużenia jako gry przetargu.
Założono, że zbiorem przetargowym jest różnica między znanym kredytobiorcy i kredytodawcy
zwrotem z przedsięwzięcia a wartością likwidacyjną aktywów kredytobiorcy. Rozwiązanie
przetargowe zostało uzyskane w wyniku analizy strategicznej gry sekwencyjnej
z pełną oraz niepełną informacją. Wynikiem przetargu w warunkach niewielkich problemów
płatniczych kredytobiorcy jest podział zbioru przetargowego z wyższym udziałem
banku. W sytuacji znacznych problemów finansowych przedsiębiorcy jego pozycja przetargowa
rośnie i ma on możliwość przejęcia całego zbioru przetargowego. | nauki społeczne |
Dlaczego odnawialne źrodła energii nie wystarczą dla Polski Wbrew twierdzeniom aktywistów przedstawiających energetykę wiatrową i słoneczną jako najtańsze źródła energii
elektrycznej, bez dużych subsydiów ich rozwój ustaje, gdy tylko przerywane są dopłaty ustalane przez władze państwowe. Widać to
dobrze na przykładach z USA i z Wielkiej Brytanii. W wielu krajach jak Hiszpania, Włochy, Grecja, Czechy i Słowacja względy finansowe
zmusiły ich rządy do redukcji subsydiów, co spowodowało drastyczne zahamowanie budowy nowych instalacji OZE. Głównym
powodem wysokich cen energii z OZE jest ich przerywany charakter pracy. Widać to najlepiej na przykładzie Niemiec, gdzie brak
energii z wiatru i słońca trwa nieraz po 5-6 dni i nocy. W efekcie Niemcy dokładają do OZE rocznie 25-26 mld euro, ceny energii elektrycznej
są niemal dwukrotnie wyższe niż we Francji bazującej na energii jądrowej, a emisje CO2 wcale nie maleją. W Polsce, mającej
warunki wiatrowe i słoneczne gorsze niż Niemcy, OZE nie są dobrą drogą do rozwoju elektroenergetyki. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Dziedzictwo Illii Miecznikowa: w stulecie śmierci Obserwacja zjawiska, bez jego (prawidłowej) interpretacji, bez zrozumienia i eksperymentalnego potwierdzenia jego mechanizmów, pozostaje jedynie obserwacją. Fagocytozę, jako proces internalizacji cząsteczek przez komórki, opisano przed Miecznikowem, ale to on pierwszy zrozumiał jaka jest rola tego zjawiska w obronie organizmu przed patogenami, to on pierwszy zrozumiał jak ten proces ewoluował, od roli w odżywianiu prostych organizmów, do roli w eliminacji ciał obcych lub uszkodzonych, u organizmów stojących wyżej w ewolucji. Choć mylnie przypisuje się Miecznikowowi odkrycie fagocytozy, to jest on w istocie pierwszym, który to zjawisko zrozumiał i zdefiniował. W jego własnych słowach: "W odporności, czy to wrodzonej czy nabytej, jest tylko jeden stały element i jest to fagocytoza. Znaczeniu tego faktu, i jego implikacji, nie można już dłużej zaprzeczać". Po dekadach dominacji badań nad odpowiedzią nabytą, obecnie oba typy odporności uważa się za równie ważne. Teoria Miecznikowa o zaangażowaniu wyspecjalizowanych komórek w odpowiedź immunologiczną, wraz z badaniami niemieckich badaczy, na czele z Paulem Ehrlichem, o humoralnym charakterze odpowiedzi obronnej organizmu, dały podwaliny współczesnej immunologii. Ale badania Miecznikowa to nie tylko zjawisko fagocytozy. Zajmował się on również badaniami nad szczepionkami, a także był jednym z pierwszych, który zrozumiał znaczenie mikrobioty dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, w tym jego odpowiedzi immunologicznej. Dziedzictwo Illii Miecznikowa nie straciło więc nic na swojej wartości, a wręcz wiele jego odkryć zaczyna być docenianych dopiero współcześnie. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Zwrot performatywny w poznańskim teatrze alternatywnym po roku 1989 Głównym celem artykułu jest opis zwrotu performatywnego na obszarze teatru alternatywnego po roku 1989, przejawiającym się zarówno w twórczości poznańskich artystów, jak i w refleksji teatrologicznej, opisującej nowe zjawiska artystyczne związane z teatrem niezależnym. Pierwsza część artykułu opisuje zwrot performatywny w naukach humanistycznych, druga ukazuje cechy zwrotu performatywnego na postawie konkretnych przykładów projektów i przedsięwzięć poznańskich grup teatralnych, tworzących w Poznaniu po roku 1989 | nauki humanistyczne |
Niestabilności warunków funkcjonowania systemu oświaty w Polsce W opracowaniu podjęta została problematyka niestabilności warunków funkcjonowania oświaty. Poruszony problem badawczy dotyczył w szczególności skali i kierunków zmian przepisów prawnych. W kontekście wdrażanej reformy systemu oświaty analizie poddano kierunki i charakter zmian w polityce edukacyjnej w Polsce od 1991 r. Struktura opracowania odzwierciedla przyjęte cele badawcze. W pierwszej kolejności omówione zostały uwarunkowania realizacji zadań oświatowych po transformacji ustrojowej. Następnie scharakteryzowano najważniejsze etapy kształtowania systemu oświaty oraz zakres i kierunki zmian w oparciu o analizę najważniejszych regulacji prawnych w tym obszarze. W toku przeprowadzonych analiz wykazano, że duża skala dokonywanych modyfikacji systemu oświaty, będąca efektem bardzo licznych nowelizacji ustaw, nie wynikała z realizacji spójnej długofalowej koncepcji rozwoju oświaty. W ostatniej części artykułu wskazano najważniejsze założenia nowej reformy systemu edukacji w Polsce oraz na podstawie analizy rozwiązań ustawowych jej skutki dla jednostek samorządu terytorialnego. | nauki społeczne |
Metodyka prowadzenia symulacji współpracy powierzchni rzeczywistych w procesie tarcia suchego Przedstawiono metodykę tworzenia modelu powierzchni rzeczywistych i prowadzenia symulacji ich współpracy. Przedstawiono poszczególne etapy od pomiaru i zobrazowania w układzie 3D struktury geometrycznej powierzchni poprzez zamianę otrzymanej chmury punktów ją opisującą na jej widok w programie CATIA. Następnie model ten poddano analizie w programie Abaqus dla powierzchni wzajemnie się przemieszczających. Otrzymano przykładowe rozkłady naprężeń na nierównościach wchodzących we wzajemny kontakt w procesie tarcia suchego. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Kanonizacja nowomęczenników okresu niewoli tureckiej w Kościele prawosławnym i ich znaczenie Artykuł poświęcony jest kwestii kanonizacji tzw. nowomęczenników bałkańskich w Kościele prawosławnym, która nie była dotychczas w języku polskim przedmiotem badań. Dotyczy on zatem świętych, którzy ponieśli śmierć za Chrystusa po zdobyciu Konstantynopola przez Turków w 1453 roku. Zasadnicze rozważania na ten temat poprzedza krótki wstęp dotyczący roli męczenników w Kościele. Artykuł odnosi się również do kwestii nazewnictwa, tj. zdefiniowania terminu „nowomęczennik” oraz jego pojawiania się w chrześcijaństwie.
Z imienia znanych jest blisko 300 nowomęczenników okresu niewoli tureckiej na Bałkanach, wśród których są osoby różnych grup społecznych: hierarchowie, władcy, mnisi, żonaci kapłani i osoby świeckie. Jest to zapewne jedynie nieduża część osób, które poniosły w tym okresie śmierć w obronie Prawosławia. Badacze dzielą ich na cztery grupy, które też autor omawia. Ich kult przez długie wieki miał ograniczony charakter ze względu na obawy przed konsekwencjami ze strony władz tureckich. Tylko część spośród nich została kanonizowana po 1821 r., gdy w wyniku powstania niepodległościowego Grecja odzyskała niepodległość. W artykule znajduje się również omówienie kwestii znaczenia nowomęczenników okresu niewoli tureckiej dla Kościoła prawosławnego i wiernych. Znaczenie to podkreślali już im współcześni. Jest ono wielopłaszczyznowe i nawiązuje do roli jaką w Kościele od początków jego istnienia posiadali męczennicy. | nauki teologiczne |
Motywowanie pracowników jako ważny element zarządzania zasobami ludzkimi – wyzwania dla współczesnej edukacji Celem artykułu jest identyfikacja roli i znaczenia motywowania pracowników jako ważnego elementu zarządzania zasobami ludzkimi oraz wskazanie
wyzwań w tym obszarze dla współczesnej edukacji. Na podstawie licznych źródeł, do których odwołano się w artykule, udowodniono, że motywowanie jest szczególnie istotnym elementem zarządzania ludźmi we współczesnych organizacjach, stąd też z jednej strony – potrzeby
i oczekiwania pracowników, a z drugiej – możliwości organizacji, w tym kompetencje motywacyjne menadżerów powinny stanowić punkt wyjścia do
konstruowania skutecznych rozwiązań motywacyjnych. Sztuka motywowania pracowników to przede wszystkim umiejętność dostrzegania potencjału i możliwości, które tkwią w innych i wywierania wpływu na pracowników w taki sposób, aby skutecznie ukierunkować wiedzę i zdolności ludzi na realizację wspólnych celów. W artykule podkreślono, że sukcesy motywacyjne (lub porażki) menadżerów w dużym stopniu zależą od tego, na ile na różnych etapach edukacji zadbano o właściwe ukształtowanie ich kompetencji motywacyjnych. W pierwszej części artykułu wyjaśniono pojęcia „motywacja” i „motywowanie” oraz zwrócono uwagę na ich istotę w kontekście zarządzania ludźmi. W następnej części artykułu przedstawiono motywowanie jako ważną funkcję zarządzania zasobami ludzkimi. W dalszej kolejności opisano błędy popełniane w procesie motywowania pracowników. W ostatniej części artykułu, jako wyzwanie edukacyjne XXI wieku opisano kształtowanie kompetencji motywacyjnych uczniów, przyszłych menadżerów. | nauki społeczne |
Koncepcja interaktywnej bazy polskich publikacji hydrogeologicznych – zakres projektu oraz perspektywy rozwoju Celem projektu Polskie Publikacje Hydrogeologiczne (PPH) jest stworzenie bazy dotychczas opublikowanych artykułów – w szczególności tych, które dotychczas nie posiadają swoich wersji elektronicznych. Projekt PPH to rozwinięcie stworzonej na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu bazy artykułów zawartych w piętnastu tomach wydawanych w ramach Sympozjum „Współczesne Problemy Hydrogeologii” w latach 1980–2011. Aplikacja Polskie Publikacje Hydrogeologiczne (PPH) tworzona na potrzeby bazy publikacji umożliwia przeszukiwanie zawartości bazy według autora/ów publikacji, tytułu publikacji, roku, tomu oraz wyszukiwanie słów kluczowych oraz nazwisk autorów bezpośrednio w samej treści artykułu. Ta ostatnia funkcja umożliwia również przeszukiwanie publikacji według liczby cytowań oraz tworzenie zestawień statystycznych, np. liczby publikacji w poszczególnych grupach tematycznych z dziedziny hydrogeologii. Po wykonanej kwerendzie użytkownik może pobrać interesujące go artykuły w formie plików PDF. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Baza danych o pokryciu terenu w Polsce CLC-2006 W artykule przedstawiono wyniki kolejnego projektu realizowanego przez Europejską Agencję Środowiska, mianowicie CLC-2006 (CORINE Land Cover). Po scharakteryzowaniu nowego źródła danych wykorzystanego w tym projekcie, czyli zdjęć wykonanych przez satelity IRS i SPOT, omówiono metodykę przygotowania nowej bazy danych oraz przedstawiono wyniki porównania jej z bazą CLC-2000. Przedstawiono również założenia projektu LUCAS, którego wyniki są traktowane jako uzupełnienie danych pozyskanych w ramach projektu CLC-2006. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Oczyszczalnia rzeczna Gowienica - jako przyklad dzialan ochronnych zasobow wodnych jeziora Miedwie Oczyszczalnia rzeczna wykonana na rzece Gowienicy, dopływie jeziora Miedwie, stanowi prototypowe, kompleksowe rozwiązanie, mające zredukować zanieczyszczenia wód. W systemie oczyszczania wody, na odcinku około 11 km, zastosowano: oczyszczalnię trzcinową, osadnik-odstojnik, półprzegrody na rzece, biostruktury, oczyszczalnie moczarkowo-lemnową oraz nawodnienie podsiąkowe. W pracy omówiono poszczególne elementy (urządzenia i rozwiązania) oczyszczalni rzecznej oraz ich rolę w redukcji zanieczyszczeń wody. Przedstawiono kształtowanie się stężeń związków azotu, fosforu i potasu w wodach rzeki, przed i po wykonaniu prac inwestycyjnych. Stwierdzono obniżenie średnich stężeń azotu amonowego i potasu oraz wzrost stężeń azotu azotanowego we wszystkich badanych przekrojach w latach 1998 - 2000. | nauki rolnicze |
ANATOMIA POSTTOTALITARYZMU Celem niniejszego artykułu jest krytyczna analiza głównych tez książki Aviezera Tuckera The Legacies of Totalitarianism. A Theoretical Framework. Poglądy Tuckera na transformację ustrojową w Europie Środkowej i Wschodniej autor konfrontuje ze stanowiskami Janine J. Wedel, Andrzeja Zybertowicza i Krzysztofa Brzechczyna. | nauki humanistyczne |
„Służ mi i bądź nieskazitelny (…)” (Rdz 17:1) – obrzezanie w Biblii Hebrajskiej jako usunięcie skazy Przedmiotem artykułu jest przedstawienie obrzezania w Biblii Hebrajskiej jako rytuału mającego na celu usunięcie skazy. Główny nacisk położony został na wykazanie związku między metaforycznym a literalnym znaczeniem obrzezania oraz jego konsekwencjami teologicznymi. W pracy przeanalizowano szereg fragmentów z Biblii Hebrajskiej zawierających leksemy odnoszące się do obrzezania w rozmaitych kontekstach. Analiza wykazała, że koncepcja obrzezania w Biblii Hebrajskiej w dużej mierze bazuje na założeniu, iż nieobrzezanie/ napletek – zarówno w sensie fizycznym, jak i metaforycznym - stanowi skazę skutkującą niemożnością wypełnienia swego zadania lub funkcji. | nauki teologiczne |
Podstawowe objawy i różnicowanie nieswoistych chorób zapalnych jelit Wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna należą do grupy nieswoistych chorób zapalnych jelit o przewlekłym przebiegu i nieznanej etiologii. Z uwagi na niejednorodną patogenezę mają zróżnicowany obraz i przebieg kliniczny, co powoduje trudności diagnostyczne pomimo dostępności wielu wielospecjalistycznych badań. Wiadomo, że warunkiem koniecznym ustalenia ostatecznego rozpoznania jest potwierdzenie nieswoistej choroby zapalnej jelit w badaniu endoskopowym i histopatologicznym, niemniej jednak badania laboratoryjne są pomocne we wstępnej diagnostyce i odzwierciedlają zasięg oraz nasilenie procesu zapalnego. Białko C-reaktywne stanowi wykładnik procesu zapalnego, a występująca we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego niedokrwistość jest wynikiem zarówno przewlekłości choroby, jak i niedoboru żelaza wtórnego do utraty krwi. Diagnostyka laboratoryjna ma również zastosowanie w ocenie powikłań pozajelitowych dotyczących wątroby i dróg żółciowych, a także osteoporozy. Nieprawidłowe wyniki prób wątrobowych są częste w chorobach zapalnych jelit i mogą być spowodowane procesem zapalnym typowym dla tych chorób, ale też stosowanym leczeniem farmakologicznym. Chociaż powstają nowe metody wykorzystywane w diagnostyce przewodu pokarmowego, takie jak tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, pozytronowa tomografia emisyjna, to jednak badanie endoskopowe z oceną histopatologiczną pobranych wycinków jest (i jeszcze długo będzie) podstawową metodą diagnostyczną w rozpoznawaniu, monitorowaniu leczenia oraz nadzorze onkologicznym. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Przekształcenia Kazimierza Dolnego w XIX i XX w. Zmierzch świetności Kazimierza następuje w II poł. XVII wieku, czego powodem były zniszczenia szwedzkie w poł. XVII w., a także odsuwanie się koryta Wisły powodujące upadek portu zbożowego. Upadek pogłębiły zniszczenia z okresu I wojny światowej. Ucierpiała zwłaszcza płn.-zach. pierzeja rynku oraz ulice Nadrzeczna i Senatorska. Stan unaocznia fotograficzna dokumentacja wykonana w 1916 roku przez Koło Lubelskie Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, które przyczyniło się do odbudowy części miasta pod nadzorem powołanego w Kazimierzu konserwatora - Jana Koszczyc-Witkiewicza. Epizod ten był pierwszą próbą wyjścia poza administracyjną strukturę państwowej służby konserwatorskiej w celu objęcia opieką miejsca o wyjątkowych wartościach. Wśród twórców projektujących w mieście w okresie międzywojennym wymienić należy Karola Sicińskiego. Do ważnych faktów należy przywrócenie miastu w 1927 roku praw miejskich oraz zainteresowanie ze strony artystów. Bywał tu Władysław Ślewiński, studenci Tadeusza Pruszkowskiego - późniejsi współzałożyciele "Bractwa św. Łukasza", a także założyciel "Szczepu Rogate Serce" Stanisław Szukalski. Zniszczenia podczas II wojny światowej były powodem skierowania do Kazimierza Dolnego, jako Pełnomocnika Rządu - Karola Sicińskiego. Jego zadanie obejmowało odbudowę miasta i ratowanie ocalałych zabytków architektury, czemu miał sprostać, jako prowadzący jednoosobowo w latach 1947-1958 Państwową Pracownię Konserwatorską. | nauki społeczne |
Zanik stawu przemysłowego w Furmanowie (Staropolski Okręg Przemysłowy) Badany obszar leży w granicach, funkcjonującego w ostatnich stuleciach, Staropolskiego Okręgu Przemysłowego (SOP), w którym odpowiednie warunki środowiska, takie jak płytko występujące złoża rud żelaza, duża lesistość oraz dostępność energii wodnej dostarczonej przez rzeki, przyczyniły się do rozwoju górnictwa i hutnictwa. Działalność ta doprowadziła do transformacji den dolin i sieci rzecznej, która widoczna jest na historycznych oraz współczesnych materiałach kartograficznych, a także w morfologii terenu i osadach o różnej genezie. Praca jest studium przypadku dawnego zbiornika wodnego w Furmanowie na Czarnej Koneckiej (Wyżyna Małopolska), gdzie wstępna analiza materiałów kartograficznych pozwoliła wytypować obiekt do szczegółowych badań. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Trolejbus z autonomicznym źródłem zasilania Standardowym wyposażeniem współcześnie pro-dukowanych trolejbusów staje się pomocnicze źródło zasilania umożliwiające jazdę trolejbusu w przypadku awarii sieci trakcyjnej lub obsługę linii trolejbusowych, na fragmencie których nie jest zainstalowana sieć jezdna. W artykule przedstawiono przegląd takich rozwiązań, czyli baterii trakcyjnych, zasobników superkon-densatorowych oraz spalinowych agregatów prądotwórczych. Przedstawiono analizę zastosowania trolejbusów wyposażonych w pokładowe źródło zasilania do obsługi bimodalnej linii osiedle Demptowo – centrum Gdyni. Trolejbusy takie, wyposażone w elektrochemiczne baterie trakcyjne, znajdują się obecnie w eks-ploatacji w Gdyni. W 2012 roku ich liczba w parku taborowym wyniesie 27 sztuk. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Uzależnienie od Internetu (siecioholizm) wśród młodzieży licealnej – konsekwencje zdrowotne i psychospołeczne Wstęp: Dynamika rozwoju sfery informatycznej i medialnej we współczesnym świecie zmienia dotychczasowe formy funkcjonowania w życiu codziennym. Przykładem tego zjawiska jest Internet, który – powszechnie dostępny szerokiemu gronu odbiorców od zaledwie 20 lat – wyraźnie już wpłynął na styl życia całego społeczeństwa. Dzieci i młodzież stanowią szczególnie podatną grupę na oddziaływanie Internetu, a nieracjonalne korzystanie z niego może powodować niekorzystne skutki zdrowotne, z uzależnieniem włącznie. Cel pracy: Ocena ryzyka uzależnienia od Internetu wśród młodzieży licealnej. Materiał i metody: Badanie objęło 102 uczniów (43% badanej grupy stanowiły dziewczęta, 57% – chłopcy) w wieku 17-19 lat (średnia wieku 18,3). W badaniu wykorzystano test Kimberly Young oraz kwestionariusz w opracowaniu własnym. Wyniki: Do grupy ryzyka uzależnienia od Internetu zakwalifikowano 20% badanych. Ponad 20 godzin tygodniowej aktywności w sieci deklarowało 22% respondentów, przy czym w grupie tej przeważali chłopcy – 78% vs 22% w grupie dziewcząt. Stwierdzono tendencję do zbyt długiego przebywania w sieci kosztem aktywnych form spędzania wolnego czasu i relacji bezpośrednich z rówieśnikami. Analiza form aktywności w Internecie wykazała preferencje zależne od płci. Chłopcy wybierali gry komputerowe 59% i strony o tematyce erotycznej 10%, zaś dziewczęta strony z muzyką 70%, wyszukiwarki internetowe 55%, portale aukcyjne 50% i społecznościowe 50%. U ponad 30% badanych występowały dolegliwości somatyczne związane z pracą przy komputerze. Wnioski: Nieracjonalne korzystanie z Internetu powoduje negatywne skutki w zakresie zdrowia somatycznego i psychospołecznego. Niezbędna jest zatem powszechna edukacja medialna zapobiegająca negatywnym zjawiskom związanym z korzystaniem z Internetu. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Ocena rozwoju fizycznego i stanu odżywienia dzieci rozpoczynających edukację w szkole podstawowej o profilu sportowym Szkoły sportowe odgrywają ważną rolę w promowaniu istotnego dla zdrowia ruchu, w jego najbardziej aktywnej formie, czyli sportu wyczynowego. Cel pracy: Celem podjętych badań była próba określenia, na podstawie oceny stanu odżywienia oraz rozwoju fizycznego, potencjału zdrowotnego dzieci rozpoczynających edukację w szkole podstawowej o profilu sportowym. Materiał i metody: Badania przeprowadzono u dzieci rozpoczynających naukę w szkołach podstawowych, w tym u 41 uczniów ze szkoły sportowej i 46 ze szkoły powszechnej. U wszystkich badanych wykonano pomiary antropometryczne (wzrostu, masy ciała) oraz grubości fałdów skórno-tłuszczowych. Wyniki: Podstawowe parametry rozwoju fizycznego (wzrost, masa ciała, BMI) nie wykazywały istotnych statystycznie różnic w obu analizowanych grupach uczniów. U dzieci ze szkoły sportowej częściej niż w grupie kontrolnej występowała wysokorosłość (wzrost powyżej 95. centyla), a także otyłość (BMI powyżej 95. centyla). Niedobór masy ciała (poniżej 5. centyla), niskorosłość (poniżej 5. centyla) oraz niedożywienie (BMI poniżej 5. centyla) obserwowano wyłącznie u uczniów ze szkoły sportowej. Grubość fałdów skórno-tłuszczowych w okolicy podłopatkowej, nad talerzem biodrowym i na podudziu była istotnie statystycznie mniejsza u dzieci ze szkoły sportowej. Wnioski: Analiza podstawowych parametrów rozwoju fizycznego nie wykazywała istotnych różnic w obu badanych grupach uczniów, chociaż skrajne wartości tych parametrów częściej były obserwowane u dzieci ze szkoły sportowej. Grubość fałdów skórno-tłuszczowych w okolicy podłopatkowej, nad talerzem biodrowym i na podudziu była istotnie statystycznie mniejsza u uczniów ze szkoły sportowej. | nauki medyczne i o zdrowiu |
OCENA SPRAWNOŚCI OSÓB W WIEKU PODESZŁYM StreszczenieWstępStarość to wieńczący życie ostatni etap każdego człowieka, a starzenie się jest procesem naturalnym postępującym i nieodwracalnym,odznaczającym się stopniowymi zaburzeniami funkcjonowania organizmu. Osoby starsze mają trudności z pogarszającymsię stanem zdrowia, a wraz z wiekiem zmniejsza się sprawność fizyczna, maleje wydolność psychiczna oraz wyczerpuje się aktywnośćsocjalna. Nie da się uniknąć, czy zapobiec starości, ale możemy sprawić, aby była mniej uciążliwa i jak najmniej obciążonawspółistnieniem chorób przewlekłych. Zarówno w Polsce, jak i w innych krajach europejskich występuje zjawisko zwiększania sięudziału osób starszych w populacji generalnej. Powodem takiej sytuacji jest znaczny spadek liczby urodzeń oraz wzrastająca długośćżycia ludzkiego. Prognozy demograficzne przewidują, iż w kolejnych latach liczba osób starszych będzie się systematyczniezwiększać. Choroby przewlekłe prowadzą do ograniczenia przestrzeni fizycznej, zawężeniu ulega także przestrzeń społeczna, zawężasię krąg przyjaciół, znajomych, umierają bliscy, odchodzą z domu dzieci. Również ograniczeniu ulega przestrzeń psychiczna– pogarsza się wzrok, słuch, pamięć. Zmniejsza się zainteresowanie tym, co nas otacza, co dzieje się na świecie i wokół.Cel badańCelem badań jest ocena sprawności osób w wieku podeszłym z zakresu wykonywania czynności dnia codziennego.Materiał i metodaW badaniu wykorzystano metodę szacowania, technikę skali szacunkowej oraz narzędzia badawcze, takie jak wystandaryzowanekwestionariusze: skali ADL i skali IADL z autorską wersją metryczki. Badanie przeprowadzono na terenie Szpitala w Lipniew okresie od 20.12.2014 r. do 31.01.2015 r. W badaniu udział wzięło 100 osób, kobiety i mężczyźni w wieku > 60 lat. Wszystkieobliczenia zostały wykonane za pomocą arkusza kalkulacyjnego EXCEL 2010 i jego standardowych funkcji. Do opracowaniadanych zastosowano metody opisowe i podstawowe metody wnioskowania statystycznego. Wykorzystano średnią arytmetycznądo określenia poziomu świadomości badanych osób. Badaniami objęto grupę 100 osób zróżnicowanych pod względem zmiennychsocjodemograficznych.WynikiUzyskane wyniki badań sklasyfikowano według ogólnej oceny sprawności w z zakresu podstawowych oraz złożonych czynnościdnia codziennego z czynnikami demograficznymi i klinicznymi.Wnioski1. Czynniki społeczno-demograficzne, takie jak miejsce zamieszkania i wykształcenie miały istotny wpływ na wydolność funkcjonalnąosób w wieku podeszłym. 2. Osoby zamieszkałe w środowisku miejskim i posiadające wyższe wykształcenie wykazująwiększy poziom sprawności w czynnościach dnia codziennego niż osoby zamieszkałe na wsi, o niższym poziomie wykształcenia.3. Kobiety lepiej sobie radzą sobie z wykonywaniem czynności dnia codziennego. 4. Osoby pozostające związku lepiej sobie radząz deficytami w zakresie czynności dnia codziennego. 5. Największy poziom niesamodzielności osób w wieku podeszłym dotyczyhigieny osobistej oraz ubierania i rozbierania. 6. Zakres niesamodzielności z zakresu złożonych czynności dnia codziennego dotyczyprzygotowywania posiłków, robienia zakupów oraz sprzątania.Słowa kluczowe: wiek podeszły, sprawność funkcjonalna, czynności dnia codziennego | nauki medyczne i o zdrowiu |
Językowa kreacja osób chorych psychicznie w powieści Wędrówki Oryginała Józefa Korzeniowskiego Celem artykułu była próba zbadania językowej kreacji osób chorych psychicznie w powieści Wędrówki Oryginała Józefa Korzeniowskiego.
Materiał podzielono na części, w których omówiono lingwistyczną kreację dziedziczenia zachorowania, sytuacji chorych, szpitala psychiatrycznego, opieki szpitalnej, cierpienia rodzin chorych, przypadku powracającej do zdrowia Marty oraz nadwrażliwego Karola.
Wskazano na środki leksykalne, frazeologiczne, stylistyczne kreujące postaci chorych i powieściową rzeczywistość z nimi związaną. Badanie pozwoliło zauważyć, że Korzeniowski realistycznie przedstawia sytuację obłąkanych i ich bliskich, traktując zachorowanie jako ogromne, może nawet największe nieszczęście dotykające człowieka oraz jego otoczenie, a samą chorobę jako stan między życiem a śmiercią, jako oczekiwanie na zgon, który skróci cierpienie. | nauki humanistyczne |
Środowisko mieszkaniowe a przestrzeń mieszkaniowa W publikacjach geografów, socjologów i architektów zajmujących się zagadnieniami mieszkalnictwa, powszechnie stosowanymi terminami są: środowisko mieszkaniowe i przestrzeń mieszkaniowa. Jednocześnie autorzy w swych publikacjach, generalnie nie precyzują zakresu używanych pojęć i zależności występujących między tymi określeniami. O ile w literaturze występują definicje środowiska mieszkaniowego, to brak jest takiego zakresu pojęciowego dla terminu przestrzeni mieszkaniowej. Celem opracowania jest ukazanie różnego podejścia w literaturze do zrozumienia zakresu tych podstawowych pojęć oraz interpretacja relacji między środowiskiem mieszkaniowym i przestrzenią mieszkaniową, a także zaproponowanie definicji pojęcia przestrzeni mieszkaniowej i atrybutów ją charakteryzujących. | nauki społeczne |
„Noc ciemna” drogą mądrości krzyża „Noc ciemna” oznacza przyjęcie przez chrześcijanina cierpienia i krzyża, które prowadzą ku zjednoczeniu się z Bogiem. Aby osiągnąć ten cel, trzeba powściągać zmysły, przezwyciężyć namiętności i egoistyczne skłonności. Dzięki osobistym wysiłkom, ale przede wszystkim za sprawą łaski Bożej uczeń Jezusa uczestniczy w życiu Trójjedynego i zespala się z Nim we wzajemnym oddaniu. Tak to rozumiał św. Jan od Krzyża, który w mądrości krzyża wyznaczył punkt startu, drogę i cel duszy. Dla św. Teresy Benedykty od Krzyża i św. Jana Pawła II stał się duchowym mistrzem i wzorem. | nauki teologiczne |
Seniorzy na rynku usług bankowych w Polsce Cel – Określenie preferencji przedstawicieli Polaków zaliczanych do grupy wiekowej 65+
w korzystaniu z podstawowych rodzajów produktów na rynku bankowym.
Metoda badań – Badania ankietowe przeprowadzone na grupie 569 respondentów
zaliczanych do generacji 65+; wykonane przy pomocy kwestionariusza ankietowego w okresie od
marca do maja 2018 r. Poprzedzone badaniem pilotażowym zrealizowanym w styczniu 2018 r.
Wynik – Określono zachowania Polaków zaliczanych do generacji 65+ na rynku usług
bankowych. Oszacowano poziom zainteresowania produktami bankowymi i poziom aktywności
w korzystania tych produktów oraz ustalono preferowane sposoby realizacji usług bankowych.
Dokonano analiza portfela produktów bankowych tego segmentu klientów.
Oryginalność/Wartość – Wyniki badań stanowią poszerzenie stanu wiedzy na temat
zachowań klientów zaliczanych do generacji 65+ na polskim rynku usług bankowych. | nauki społeczne |
Właściowści przeciwutleniające kwiatów i owoców bzu czarnego pozyskiwanego ze stanu naturalnego W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących właściwości przeciwutleniających ekstraktów wodnych z kwiatów oraz owoców bzu czarnego zbieranego z 17 miejsc naturalnego występowania w Polsce oraz oceniono wpływ zawartości polifenoli ogółem na właściwości przeciwutleniające badanych surowców. Stwierdzono, że kwiaty bzu czarnego zawierały więcej związków polifenolowych niż owoce pochodzące z tych samych miejsc naturalnego występowania, a ich zawartość w istotny sposób zależała od miejsca pozyskania surowca ze stanu naturalnego. Stwierdzono dodatnią korelację pomiędzy zawartością związków polifenolowych a aktywnością antyoksydacyjną surowca bzu czarnego. Zastosowane metody badawcze (FRAP, DPPH) potwierdziły wysoką aktywność antyoksydacyjną surowca bzu czarnego, przy czym była ona największa w przypadku kwiatu. | nauki rolnicze |
Świadomość kobiet województwa śląskiego badanej w zakresie potencjalnych zagrożeń dla zdrowia wynikających ze stosowania kosmetyków zawierających parabeny Wstęp. Parabeny są stosowane jako konserwanty w wielu produktach, szczególnie w kosmetykach. Badania in vitro oraz
na zwierzętach pokazują, że mogą wywierać negatywny wpływ na nasze zdrowie. Parabeny podejrzewane są nie tylko
o powodowanie uczulenia i podrażnienia, ale również o działanie estrogenne i rakotwórcze.
Cel pracy. Ocena wiedzy kobiet województwa śląskiego na temat parabenów w produktach kosmetycznych.
Materiał i metody. Grupę badawczą stanowiło 151 kobiet w wieku 20–55 lat zamieszkujących Aglomeracje Śląską. Badanie
zostało przeprowadzone przy użyciu autorskiego kwestionariusza ankiety w okresie styczeń–marzec 2011.
Wyniki. Wiedza ankietowanych na temat parabenów i świadomość ryzyka zdrowotnego związanego z ich używaniem
jest niewielka. Kobiety stosują statystycznie od kilku do kilkunastu kosmetyków każdego dnia. W większości każdy z nich
zawiera przynajmniej jeden konserwant (paraben).
Wnioski. Badanie pokazuje, że pomimo coraz większej ilości informacji i łatwiejszego dostępu do danych na temat składu
kosmetyków, konsumentki nadal nie są świadome zagrożeń związanych ze stosowaniem parabenów. Chociaż deklarują,
że skład kosmetyków jest jedną z wytycznych przy wyborze kosmetyków, najczęściej sięgają po te, zawierające parabeny.
Istnieje potrzeba zmiany postawy kobiet i nauczenie ich dokonywania świadomych i bezpiecznych dla zdrowia wyborów. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Zasady konserwatorskie a zabytkowe parki Artykuł podejmuje zagadnienia w ostatnim czasie bardzo żywo dyskutowane i ważne dla środowiska ludzi zajmujących się ochroną szeroko pojmowanego dziedzictwa. Po porządkującym przypomnieniu podstawowych pojęć oraz współczesnej teorii konserwacji-restauracji omawia kwestie wartościowania jako podstawy i warunku prawidłowego planowania prac. Autorka przedstawia doświadczenia z kartą zabytku jako narzędziem umożliwiającym porządkowanie procesu wartościowania, a zarazem prezentowanie jego wyników w formie syntezy czytelnej nie tylko dla specjalistów. Drugą część artykułu stanowią rozważania nad zagadnieniem przydatności dla pielęgnacji zabytkowych parków i ich konserwacji Siedmiu zasad konserwatorskich – „drogowskazów” wypracowanych na potrzeby konserwacji-restauracji dzieł sztuki. | nauki humanistyczne |
Wybrane zagadnienia dotyczące układu sercowo-naczyniowego u chorych na toczeń rumieniowaty układowy Toczeń rumieniowaty układowy (systemic lupus erythematosus – SLE) jest chorobą autoimmunizacyjną, w której jedną z przyczyn zgonów są ostre zespoły wieńcowe, powstające na podłożu przewlekłego procesu zapalnego w ścianie naczyń, prowadzącego do przyspieszonego rozwoju zmian miażdżycowych. W niniejszej pracy przedstawiono potencjalne czynniki ryzyka odgrywające znaczącą rolę w rozwoju chorób sercowo-naczyniowych w przebiegu SLE. Podkreślono rolę autoprzeciwciał, które w istotny sposób wpływają na progresję procesu zapalnego toczącego się w śródbłonku naczyń, w tym przeciwciał zaangażowanych w inicjację procesu zapalnego: przeciwciało skierowane przeciw komórka śródbłonka (anti-endothelial cel antibodies – AECA), przeciwciała przeciwko cytoplazmie neutrofilów (anti-neutrophil cytoplasmic antibodies – ANCA), przeciwciała antyfosfolipidowe (anti-phospholipid autibodies – aPl), przeciwciała przeciwko dwuniciowemu DNA (antibodies against double-stranded DNA – anti-dsDNA) oraz przeciwciała przeciwko białkom histonowym (anti-DNA histone complex). Wskazano również możliwą rolę czynników klasycznych i swoistych dla SLE w rozwoju subklinicznej postaci miażdżycy. Szczególną uwagę zwrócono na charakterystyczne, najważniejsze czynniki w patogenezie choroby, tj. cytokiny prozapalne, autoprzeciwciała i przewlekłą glikokortykosteroidoterapię. Dodatkowo poruszono rolę powikłań zakrzepowo-zatorowych w etiologii ostrych incydentów wieńcowych u pacjentów z SLE. Dotychczas nie określono jednoznacznych wytycznych dotyczących profilaktyki pierwotnej i wtórnej u chorych na SLE. W celu zmniejszenia odsetka zgonów z powodu powikłań sercowo-naczyniowych u pacjentów z SLE zwrócono uwagę na szczególną rolę wczesnej diagnostyki opartej na badaniach obrazowych. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Związek pomiędzy typem alergenu a rozwojem choroby atopowej w grupie pacjentów leczonych w Klinice Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej WIM w Warszawie Punktowe testy skórne to jedna z najpowszechniej stosowanych metod diagnostycznych we współczesnej alergologii, dzięki niej rozpoznajemy alergię natychmiastową, IgE-zależną. Diagnostycznie alergeny są stosowane w postaci standaryzowanych roztworów. Oceniana jest średnica powstałych bąbli, a także ich wielkość względem kontroli dodatniej i ujemnej. W prezentowanej pracy przedstawiono wyniki punktowych testów skórnych przeprowadzonych w grupie 225 dzieci z objawami alergii w postaci astmy, alergicznego nieżytu nosa (ANN) oraz atopowego zapalenia skóry (AZS). Oceniano związek pomiędzy typem alergenu a chorobą atopową oraz wiekiem dziecka. Najczęściej uczulającym alergenem w całej badanej grupie były roztocza kurzu domowego, stwierdzone u 81% pacjentów. Drugą co do częstości występowania alergię stanowiło uczulenie na pyłki traw (u 43%). W dalszej kolejności uczulały pyłki drzewa (33%) i alergeny sierści kota (27%). Kolejność ta zmienia się w poszczególnych grupach wiekowych. Dla najmłodszej grupy pacjentów najczęściej stwierdzanym alergenem były pleśnie (54,3%), rzadziej odnotowywano – w równym stopniu – roztocza kurzu domowego oraz alergeny traw (po 43,5%). W grupie między 5. a 12. rokiem życia dominującym alergenem były roztocza kurzu domowego (90,7%), następnie pleśnie (50,4%) i trawy (36%). U dzieci powyżej 12. roku życia również dominowały roztocza kurzu domowego (92%), rzadziej stwierdzano uczulenie – w równym stopniu – na trawy i pleśnie (po 58%). Najczęstszą manifestacją kliniczną był zespół współwystępowania astmy i ANN, rzadziej występowały objawy astmy, a jeszcze rzadziej objawy ANN oraz zespół współwystępowania astmy i AZS. Najmniej liczną grupę stanowiły dzieci z objawami AZS. Rozkład najczęściej występujących alergenów w odniesieniu do manifestacji choroby atopowej wykazał, że wśród pacjentów z astmą oraz współistniejącymi astmą i ANN dominującą rolę odgrywają roztocza kurzu domowego. W grupie dzieci z ANN równie często obserwuje się też alergie na pyłki traw. Powyższe wyniki są zgodne z doniesieniami innych cytowanych autorów. Jednakże ze względu na specyfikę badanej grupy pacjentów można przypuszczać, że uzyskane wyniki mogą być nieco inne dla ogółu populacji dziecięcej. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Zastosowanie lotniczego skaningu laserowego w określaniu zwarcia koron drzew na Plantach Krakowskich Zieleń w aglomeracjach miejskich odgrywa bardzo ważną rolę spełniając wiele funkcji mikroklimatycznych (produkcja tlenu, ocienienie) estetycznych czy ochronnych (np. przed hałasem, emisjami gazowymi i pyłowymi). Struktura pionowa i pozioma roślinności krzewiastej i drzewiastej, definiowanej jako podstawowy element zieleni miejskiej, decyduje o jej funkcjach. Waloryzacja przestrzeni miejskiej pod kątem zieleni polega na pozyskiwaniu wybranych parametrów dla dużych obszarów miejskich przy użyciu technologii teledetekcyjnych, przykładem których jest lotniczy skaning laserowy (ALS). Praca stanowi próbę automatycznego określenia parametru zwarcia klasy „drzew wysokich” (powyżej 15 m wysokości) oraz zwarcia całej klasy „warstwa wegetacji” (powyżej 5 m wysokości), na podstawie analiz chmury punktów ALS oraz ortofotografii lotniczych. Obszar testowy (3.47 ha) obejmował fragment parku miejskiego „Planty” w Krakowie. Dane ALS pozyskano w 2004 roku z pułapu śmigłowca, używając skanera TopEye oraz kamery cyfrowej średniego formatu. Analizy zwarcia „drzew wysokich” prowadzono bezpośrednio na chmurze punktów ALS (w oprogramowaniu Terrasolid Ltd). W celu określenia zwarcia klasy „warstwa wegetacji” przeprowadzono wektoryzację ekranową lotniczej ortofotomapy oraz analizowano NMPT (ang. DSM) w oprogramowaniu TreesVis (LAU, Freiburg). Dokładność określania zwarcia „drzew wysokich” jak i warstwy wegetacji przy użyciu Terrasolid okazała się niezadowalająca. Bardzo wysoką dokładność zwarcia „warstwy wegetacji” uzyskano natomiast stosując wektoryzację ekranową ortofotomapy (błędy na poziomie 0-3% w stosunku do danych referencyjnych jakimi były pomiary terenowe). Zadowalające wyniki uzyskano metodami automatycznymi bazującymi na NMPT (ALS) w wariantach rozdzielczości: 1.0 m, 0.5 m lub 0.25 m (z filtrem Gaussa 3x3 piksele) oraz 1.0 m (z filtrem Gaussa 5x5 pikseli). Praca dowiodła wysokiej przydatności technologii ALS oraz cyfrowej fotogrametrii w aspekcie oceny zwarcia klasy „warstwa wegetacji” oraz procesu automatyzacji przy zachowaniu jego obiektywizmu. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Technologia funkcjonalnych wyrobów mięsnych z użyciem dodatków białek W artykule przedstawiono technologie wytwarzania funkcjonalnych produktów mięsnych dietetycznych ileczniczo-profilaktycznych z optymalną zawartością wapnia i żelaza. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Motyw "gniewu Bożego" w historiografii Ksiąg Królewskich Motyw „gniewu Bożego” jest kluczowy do zrozumienia historiografii Ksiąg Królewskich, a przede wszystkim tragicznego końca Izraela i Judy. Opowiadając o losach monarchii podawidowej, autor biblijny przedstawia, jak gniew YHWH doprowadza najpierw do podziału królestwa Salomona (1 Krl 11,9-13), następnie do upadku Królestwa Północnego (2 Krl 17,5-23), a ostatecznie do upadku Jerozolimy i Judy (2 Krl 24–25). Teologiczna interpretacja historii w Pierwszej i Drugiej Księdze Królewskiej opiera się na wzajemnie powiązanych paradygmatach „zbrodni i kary” oraz „proroctwa i jego wypełnienia się”. Ich dopełnieniem jest nierozerwalny związek między gniewem YHWH a niewiernością Jego przymierzu według logiki zasady retrybucji. W ten sposób autor Ksiąg Królewskich interpretuje tragiczny koniec monarchii w Izraelu i Judzie jako skutek słusznego wzburzenia YHWH w reakcji na grzech bałwochwalstwa i porzucenie Go przez lud. Według tej logiki motyw „gniewu Bożego” w Pierwszej i Drugiej Księdze Królewskiej służy racjonalizacji narodowej katastrofy i apologii Boga. Tak nakreślona teologiczna wizja historii jest lekcją i przestrogą dla powygnaniowych odbiorców tych pism.
| nauki teologiczne |
Badania genetyczne w jaskrze – aktualne możliwości Czynniki genetyczne odgrywają istotną rolę w etiopatogenezie jaskry. Gwałtowny postęp genetyki pozwolił na poznanie genów przyczynowych jednogenowych postaci jaskry (zwłaszcza jaskry wrodzonej) oraz genów predysponujących do wieloczynnikowych postaci jaskry (zwłaszcza jaskry pierwotnej otwartego kąta). Wykonywane obecnie u pacjentów z jaskrą badania molekularne obejmują geny CYP1B1, LTBP2 i TEK w pierwotnej jaskrze wrodzonej, geny PITX2 i FOXC1 w zespołach dysgenezji odcinka przedniego oraz geny MYOC i OPTN w jaskrze pierwotnej otwartego kąta. Badania te mają znaczenie nie tylko diagnostyczne, lecz także często rokownicze i terapeutyczne. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Wybrane aspekty zarządzania projektem eksploracyjnym w Polsce, Niemczech i Hiszpanii Prowadzenie geologicznych prac poszukiwawczych odbywa się w formie zarządzania projektem, z uwagi na występowanie w trakcie realizacji tych prac typowych cech zarządzania projektem, co zostało wskazane w niniejszym artykule. Prawidłowe zarządzanie projektem eksploracyjnym wymaga znacznego zaangażowania i kompetencji. Projekty eksploracyjne są interdyscyplinarne i wymagają znacznych nakładów. Dotyczą one badania nieznanych terenów i odkrywania nowych możliwości.
W niniejszym artykule przedstawiono też wybrane aspekty zarządzania projektem w trzech krajach: w Polsce, Niemczech i Hiszpanii. Skoncentrowano się na działaniach, jakie są wykonywane w poszczególnych etapach realizacji projektu poszukiwawczego. Przedstawiona analiza pokazuje, że zarządzanie projektem jest realizowane w podobny sposób w trzech wymienionych krajach. Różnice wynikają głównie z przepisów prawnych, np. w zakresie uzyskiwania zezwolenia na poszukiwania, i na te kwestie zwrócono uwagę. | nauki społeczne |
Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie w ramach działania SPO 2004-2006 W opracowaniu przedstawiono analizę i efektywność jednego z działań programu Sektorowego Programu
Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006”
(SPO „Rolnictwo”) jakim były szkolenia zawodowe osób zatrudnionych w rolnictwie. Budżet szkoleń w latach 2004-
2006 wyniósł 76,58 mln zł, z tego 80% środków pochodziło z UE. W latach 2004-2008 przeprowadzono łącznie
15 311 szkoleń i przeszkolono 414 083 osób zatrudnionych w rolnictwie. Na podstawie przeprowadzonych badań
stwierdzono, że szkolenia są bardzo ważnym instrumentem podnoszenia kwalifi kacji zawodowych dla osób zatrudnionych
w rolnictwie. Szkolenia były bardzo pozytywnie oceniane przez uczestników szkoleń, którzy wskazywali
również na dużą potrzebę realizacji tego działania. | nauki rolnicze |
Rozpoznanie i leczenie alergicznego nieżytu nosa Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest najczęstszą chorobą alergiczną na świecie. Często współistnieje z innymi chorobami alergicznymi, np. astmą, alergicznym zapaleniem spojówek lub atopowym zapaleniem skóry. Jest chorobą zapalną o podłożu immunologicznym, wywołaną IgE-zależną reakcją błony śluzowej nosa na alergen. Biorąc pod uwagę czas utrzymywania się objawów, ANN można podzielić na okresowy i przewlekły – ich przebieg może być łagodny oraz umiarkowany lub ciężki. Alergiczny nieżyt nosa jest chorobą zależną od wielu czynników. Za jego rozwój odpowiadają interakcje czynników środowiskowych i genetycznych. Do czynników środowiskowych zalicza się alergeny powietrznopochodne zewnętrzne i domowe (pyłki roślin, zarodniki grzybów pleśniowych, roztocze kurzu domowego, naskórki i sierści zwierząt, owady), alergeny zawodowe i zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Czynniki genetyczne to atopia i współistnienie określonych polimorfizmów genów. Objawami ANN są świąd, kichanie, surowicza wydzielina nosowa, niedrożność nosa, utrata powonienia. Rozpoznanie ANN opiera się na wykazaniu zgodności pomiędzy objawami i wynikami punktowych testów skórnych lub obecnością we krwi swoistych IgE. Pomiar całkowitego IgE nie jest przydatny w rozpoznaniu ANN, a donosowe próby prowokacyjne są wykorzystywane głównie w badaniach naukowych, rzadziej w praktyce klinicznej. Postępowanie terapeutyczne obejmuje edukację pacjenta, zmniejszenie narażenia na alergeny, leczenie farmakologiczne oraz immunoterapię swoistą. W leczeniu farmakologicznym stosuje się leki przeciwhistaminowe doustne i donosowe, glikokortykosteroidy donosowe i systemowe, leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa, montelukast, bromek ipratropium i kromony. Immunoterapia swoista jest stosowana w leczeniu wybranych grup chorych i wpływa na naturalny przebieg chorób alergicznych. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Reformy zdrowotne w Polsce a problem korupcji – w poszukiwaniu determinantów przebiegu procesów reformatorskich WSTĘP Artykuł jest przedstawieniem procesu kształtowania się stanowisk dwóch grup, które doświadczyły zmiany dystrybucji interesu wskutek reform zdrowotnych 1999 i 2003 roku. Próbuje także udowodnić tezę, iż zmiana kierunku dystrybucji profitów zaistniała wskutek reformy 1999 roku mogła być jednym z głównych czynników decydujących o kształcie i przebiegu kolejnej reformy, wdrożonej w 2003 r. Jednym z głównych punktów odniesienia dla rozważań jest problem korupcji jako jednego z kanałów dystrybucji korzyści finansowych w określonym otoczeniu instytucjonalnym. MATERIAŁ I METODA Badanie zrealizowano w oparciu o systematyczny przegląd materiałów źródłowych dotyczących problemu korupcji w ochronie zdrowia oraz analizę doniesień prasowych na podstawie dwóch największych dzienników w Polsce. Kształtowanie się stanowisk grup interesu przeanalizowano przy użyciu metody mapowania politycznego. WYNIKI Lekarze są przez opinię publiczną postrzegani jako jedna z najbardziej skorumpowanych grup zawodowych w Polsce. Zjawisko często dotyczy ordynatorów szpitalnych oddziałów oraz znanych specjalistów klinicznych. Zmiana modelu finansowania ochrony zdrowia wskutek reformy 1999 roku stanowiła potencjalne zagrożenie dla nieformalnego systemu, który grupie tej dostarczał dodatkowych profitów. Jednocześnie reforma pozwoliła wyraźnie poprawić sytuację finansową lekarzy rodzinnych, z uwagi na kapitacyjną metodę finansowania tych świadczeń oraz upowszechnienie się prywatnych praktyk kontaktowanych przez publicznego płatnika. Doszło tym samym do instytucjonalizacji dwóch grup interesu, których próba sił znalazła ujście w drugim procesie reformatorskim w roku 2003. WNIOSKI Wstrzymywanie procesów reformatorskich w pierwszej dekadzie okresu transformacji, jak również odwrócenie procesu reform w 2003 roku należy traktować jako zbieżne z interesem grupy klinicystów zagrożonych utratą korzyści czerpanych z opłat nieformalnych i wpływów decyzyjnych na rzecz nowo krystalizującej się grupy lekarzy rodzinnych. Istnieje prawdopodobieństwo stymulowania kształtu projektu reformy wdrożonej w 2003 roku grą interesów skupiających się wokół korzyści uzyskiwanych w drodze opłat nieformalnych. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Czynniki kształtujące zmienność genetyczną drzew leśnych Podstawowymi źródłami zmienności genetycznej organizmów są zjawiska mutacji i rekombinacji. Zmienność genetyczna populacji znajduje się z kolei pod wpływem naturalnych procesów ewolucyjnych, takich jak dobór naturalny, dryf genetyczny i przepływ genów. Drzewa leśne charakteryzują się generalnie wysokim poziomem zmienności genetycznej wewnątrz gatunku i wewnątrz populacji, a jednocześnie niewielkim zróżnicowaniem genetycznym pomiędzy populacjami. Na zmienność genetyczną drzew leśnych mają wpływ czynniki naturalne, związane z określoną historią życia, właściwościami ekologicznymi i przeszłością ewolucyjną gatunków oraz czynniki antropogeniczne, w tym prowadzona gospodarka leśna. W pracy omówiono wpływ czynników naturalnych i antropogenicznych na zmienność genetyczną drzew leśnych w świetle istniejącej wiedzy teoretycznej i najnowszych wyników badań. Dobre zrozumienie procesów kształtujących zmienność genetyczną drzew leśnych jest istotne z perspektywy ochrony i zrównoważonego zarzadzania leśnymi zasobami genowymi. Zachowanie jak najbardziej zróżnicowanych pul genetycznych drzew leśnych ma fundamentalne znaczenie dla stabilności drzewostanów i całych ekosystemów leśnych, stanowiąc jedno z najważniejszych zadań współczesnego leśnictwa. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Zjawisko krzywdzenia dzieci na podstawie badań gimnazjalistów Za zjawisko krzywdzenia dziecka uważa się zamierzone
lub niezamierzone działanie osoby dorosłej, która
wywiera szkodliwy wpływ na zdrowie dziecka i/lub jego
rozwój psychofizyczny. Pojęcie zespołu dziecka krzywdzonego
uwzględnia maltretowanie fizyczne, psychiczne
i emocjonalne, zaniedbanie potrzeb fizycznych, leczniczych
i emocjonalnych oraz gwałt i nadużycie seksualne.
Autorzy przeprowadzili badanie kwestionariuszowe
celem oceny zjawiska krzywdzenia dzieci przez rodziców,
opiekunów oraz środowisko szkoły.
Badaniami objęto 228 uczniów gimnazjum w wieku
14–16 lat. 44,3% ankietowanych to dziewczęta,
a 55,7% chłopcy. W rodzinie pełnej wychowywało się
84% dzieci, przez matkę wychowywanych było 13%,
a przez ojca 3% ankietowanych. Najczęstszą formą złego
traktowania dzieci w rodzinie była przemoc fizyczna
(20,3%), psychiczna (12,1%) oraz zaniedbanie (6,5%).
Przemocy w formie złego dotyku doznało 7,9% dziewcząt
oraz 0,8% chłopców. Gimnazjaliści najczęściej
doznawali przemocy emocjonalnej ze strony rówieśników
(22,9%), rodzeństwa (5,2%) oraz nauczycieli
(4,8%). Wyniki badań przedyskutowano ze zwróceniem
uwagi na kontekst socjologiczny i uwarunkowania
prawne. Zwrócono uwagę na potrzebę współdziałania
wielu organizacji i sektorów życia publicznego celem
zapobiegania zjawisku krzywdzenia dzieci. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Wplyw powlekania na kinetyke adsorpcji pary wodnej przez napoj kakaowy w proszku Celem pracy była analiza wpływu powlekania na właściwości sorpcyjne napoju kakaowego w proszku, uwzględniając skład mieszaniny oraz rodzaj substancji powlekającej. Zakres pracy obejmował wpływ składników napoju kakaowego w proszku (cukru, kakao, maltodekstryny i mleka w proszku), aglomeracji oraz powlekania na kinetykę adsorpcji pary wodnej. Wykazano istotny wpływ powlekania napoju kakaowego w proszku zawierającego w swoim składzie kakao i cukier jak i napoju z dodatkiem maltodekstryny na zmianę szybkości adsorpcji pary wodnej. | nauki rolnicze |
Analiza olejku eterycznego z Galium aparine. Streszczenie Galium aparine L. (przytulia czepna) (Rubiaceae) jest stosowana w medycynie ludowej jako diuretyk i środek łagodzący różne schorzenia skóry. W wyniku dotychczasowych badań stwierdzono, że głównymi związkami ziela są irydoidy, flawonoidy, kwasy fenolowe i fitosterole. Badania naukowe potwierdziły aktywność przeciwdrobnoustrojową, antyoksydacyjną i cytotoksyczną surowca. Celem naszych badań była analiza składników olejku lotnego otrzymanego z rosnącego w Polsce G. aparine. Olejek otrzymano metodą hydrodestylacji w aparacie Derynga, a jego skład analizowano metodą GC-MS. W efekcie otrzymano 0,1 ml olejku (3,33 ml/kg), w którym zidentyfikowano 74 składniki (100%). Dominującymi związkami były: 9-diazo-9H-fluoren (31,93%), który dotąd został wykryty jedynie w Bidens pilosa oraz kwasy palmitynowy i dihomo-γ-linolenowy (8,89%). Związki terpenowe, które stanowiły 22,31% olejku, reprezentowane były przez 15 seskwiterpenów (18,23%), 6 monoterpenów (2,00%) i 1 diterpen (3,08%). Ze względu na wykazaną w licznych pracach aktywność biologiczną, na uwagę zasługują takie składniki olejku, jak: fitol, β-jonon, anetol, spatulenol, α-kadinol, alkohol fenyloetylowy, eugenol, metyloeugenol, α-karwakrol, α-kariofilen, α-terpineol, epitlenek izoaromadendrenu, karwon, linalol, santalol, β-farnezen i eukaliptol. Zawartość oraz skład olejku otrzymanego z analizowanego przez nas surowca wskazuje, że może być jedną z istotnych frakcji czynnych surowca i częściowo uzasadniać tradycyjne zastosowanie G. aparine. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Wpływ płatności uzupełniających na opłacalność produkcji ziemniaków skrobiowych Artykuł przedstawia analizę opłacalności produkcji ziemniaków skrobiowych w okresie dwóch sezonów kampanii ziemniaczanej, tj. 2007/2008 oraz 2008/2009, z jednoczesnym wskazaniem głównych czynników generujących wyniki produkcyjno-ekonomiczne z tytułu tej działalności rolniczej. W pracy szczególną uwagę zwrócono na znaczenie płatności dla plantatorów omawianego surowca w kształtowaniu ich sytuacji dochodowej. | nauki rolnicze |
Koncepcja normatywnej dereifikacji zwierzęcia w polskim prawie Przedmiotem opracowania jest normatywna dereifikacja zwierzęcia, która została dokonana w systemie polskiego prawa na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt. Przepisy te wskazują, że zwierzę jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą, i jednocześnie zastrzegają potrzebę odpowiedniego stosowania do zwierząt, w sprawach nieuregulowanych w tej ustawie, przepisów o rzeczach. Celem opracowania jest określenie znaczenia tak dokonanej dereifikacji dla określenia statusu prawnego zwierzęcia w polskim prawie oraz wpływu, jaki wywiera ona na kształt modelu ochrony zwierząt w Polsce. Podstawą ustaleń w tym zakresie jest formalno-dogmatyczna analiza aktów polskiego prawa regulujących zasady ochrony zwierząt oraz ich status jako przedmiotu stosunku prawnego. Opracowanie porządkuje i podsumowuje poglądy na temat prawnego statusu zwierzęcia oraz koncepcji jego normatywnej dereifikacji wyrażane w orzecznictwie polskich sądów i w polskiej literaturze prawniczej. | nauki społeczne |
Fluoroza u człowieka i zwierząt Związki fluoru w przyrodzie występują dość powszechnie. Obecne są w wodzie, w glebie, w głębokich pokładach geologicznych i żywych organizmach. Na człowieka i zwierzęta mogą oddziaływać w umiarkowany sposób korzystnie lub znacznie częściej niekorzystnie. Zarówno niedobór, jak i nadmiar fluorków powoduje niepożądane efekty w tkankach twardych, tkance nerwowej i innych narządach. W wyniku niekorzystnego oddziaływania tego pierwiastka na organizm żywy dochodzi do fluorozy. Celem pracy było określenie toksycznego efektu oddziaływania związków fluoru na organizm człowieka i innych zwierząt kręgowych w zależności od czasu i ilości dawki pobieranych F- oraz rodzaju tkanki i/lub narządu kumulującego F- na podstawie dostępnego piśmiennictwa naukowego. Na podstawie przeanalizowanych publikacji stwierdzono, że toksyczność F- w znacznym stopniu zależy od czasu ekspozycji i dawki narażenia na ten pierwiastek. U ludzi i zwierząt częściej obserwuje się fluorozę przewlekłą niż ostrą. Czynniki biologiczne (w tym różnice gatunkowe), wrażliwość i aktywność metaboliczna tkanek oraz czynniki środowiskowe mogą się kumulować, co zwiększa prawdopodobieństwo | nauki medyczne i o zdrowiu |
Logiczne ujęcie pytań i odpowiedzi. Uwagi merytoryczne i metodologiczne W artykule odnoszę się do wypowiedzi Anny Brożek, Marka Lechniaka i Jacka Wojtysiaka, sformułowanych w dyskusji nad monografią Pytania i odpowiedzi. Ujęcie teoriomnogościowe. Zawarte w artykule odpowiedzi są podzielone na merytoryczne i metodologiczne, odpowiednio do tego, czy sformułowane w tych wypowiedziach komentarze i propozycje ulepszeń odnoszą się do zaproponowanej w monografii koncepcji, czy do stosowanych w niej metod jej budowania.
W uwagach merytorycznych odpowiadam na kwestie związane ze strukturą, rodzajami i traf-nością pytań. Argumentuję, że: (i) zaproponowane w monografii schematy struktury pytań są takim rozwinięciem tzw. schematu polskiego, które daje możliwość ukazania i usunięcia wieloznaczności dowolnych zdań pytajnych i opartych na nich pytań; (ii) choć ogólny schemat struktury jest wspólny dla wszystkich pytań, to przyjęte w monografii podziały pytań — a zwłaszcza na pytania do rozstrzygnięcia i pozostałe — są merytorycznie uzasadnione i logicznie poprawne; (iii) trafne są twierdzenia dotyczące związków między trafnością pytań a prawdziwością ich założeń, choć ogólne wnioskowanie od prawdziwości założeń do trafności pytań problemowych wymaga (zgodnie z uwagą J. Wojtysiaka) dodatkowego warunku.
Uwagi metodologiczne dotyczą tzw. składnikowo-kombinatorycznej metody analizowania pytań, pojęcia tzw. uogólnionej negacji oraz oceny metod filozofowania widocznych w monografii na tle metody wzorcowej (opisanej przez A. Brożek). Okazuję, że: (iv) stosowana w monografii metoda reprezentowania i analizowania zdań pytajnych daje narzędzie do wyróżniania wszystkich ich możliwych znaczeń (możliwych pytań), co w rekonstruowaniu sytuacji pytajnych zawęża analizy do pytań zgodnych z regułami języka (wyklucza konstruowanie zestawień bezsensownych, przed którymi ostrzega M. Lechniak), a z drugiej strony dopuszcza, że spośród ogółu możliwych są uwzględniane tylko pytania w danej sytuacji aktualne; (v) negacja non, choć jest ostatecznie oparta na negacji przedzdaniowej (jest zdefiniowana przez alternatywę Ú i negację ~), to jest jej uogólnieniem, ponieważ może być stosowana nie tylko do całej osnowy p pytania ”Czy p?”, lecz także do jej dowolnych członów, aż do pojedynczych składników, a przy tym jest równoważnie wymienna z negacją ~ w sytuacji negowania całej osnowy p; (vi) sposób filozofowania, który zastosowałem w monografii, jest zgodny z metodą łączącą analizowanie, parafrazowanie i aksjomatyzację, choć daleko mu zwłaszcza do wzorcowej aksjomatyzacji oraz wymaga uzupełnienia w zakresie tzw. teoretycznego „korpusu werbalnego”, tj. odniesień do innych koncepcji pytań i odpowiedzi. | nauki humanistyczne |
Przyczyny rozwoju pentekostalizmu w Ameryce Łacińskiej Od lat 60. badacze usiłowali znaleźć odpowiedź na przyczyny szybkiego wzrostu pentekostalizmu w Ameryce Łacińskiej. Antropolodzy, socjolodzy i politolodzy zaproponowali rozmaite wytłumaczenia. W latach 80. środowiska lewicowe oraz związane z Kościołem katolickim usiłowały wykazać, że jest to rezultat kulturowej ekspansji Stanów Zjednoczonych, jednak wielu autorów wykazało, że rola misji amerykańskich była marginalna. Amerykańskie misje zazwyczaj wspierały inne protestanckie denominacje. Część socjologów wskazuje, że industrializacja oraz urbanizacja spowodowała dekompozycję społeczną, która osłabiła wpływy kościoła katolickiego i otworzyła szerzej drzwi dla kościołów protestanckich. Ruch zielonoświątkowy okazał się atrakcyjny dla ubogich warstw społecznych oraz dla autochtonów. Wśród innych przyczyn wymienia się: dostosowanie do latynoamerykańskiej kultury oraz odwołanie do emocjonalnej natury człowieka. Prawdopodobnie najlepszym wyjaśnieniem jest zespół wszystkich zaproponowanych czynników. | nauki teologiczne |
Serwomechanizmy wizyjne - część 1 Dzięki stałemu zwiększaniu mocy obliczeniowej komputerów oraz intensywnemu rozwojowi metod sterowania robotów stało się możliwe wykorzystanie ich nie tylko w przemyśle, ale również do wykonywania zadań usługowych. Istotnym elementem układów sterowania robotów usługowych jest zdolność do przetwarzania informacji wizyjnej otrzymywanej z otoczenia robota. Artykuł stanowi wprowadzenie w zagadnienia związane z wykorzystywaniem kamer do sterowania ruchem robotów. Artykuł podzielony jest na dwie części. Część pierwsza definiuje podstawowe pojęcia niezbędne w analizie serwomechanizmów wizyjnych oraz dokonuje ich klasyfikacji. Część druga, która ukaże się w jednym z kolejnych numerów PAK, stanowić będzie opis poszczególnych struktur serwomechanizmów wraz z analizą ich wad i zalet. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Paschalne urzeczywistnienie Kościoła w nowej ewangelizacji Misterium paschalne Jezusa Chrystusa jest zrealizowaniem starotestamentowych obietnic, które Izrael pielęgnował, świętując Paschę i w ten sposób przygotowując się do zapowiadanego przez Boga ostatecznego zwycięstwa nad grzechem i śmiercią. Dlatego też misterium paschale pozostaje najważniejszą korektą wszystkich urzędów i funkcji w założonym przez Jezusa Kościele, którego podstawowym zadaniem jest głoszenie Dobrej Nowiny, czyli uobecnianie Królestwa Bożego na sposób paschalny, ponieważ tak właśnie czynił Jezus Chrystus i taką perspektywę wyznaczył ludowi Nowego Przymierza. | nauki teologiczne |
System proteolityczny powierzchni ciała Apis mellifera w zachowaniu zdrowotności rodzin pszczelich Ostatnio coraz częściej mówi się i pisze o efekcie CCD (colony collapse disorder), którego przejawem jest masowe ginięcie rodzin pszczelich Apis mellifera. Pociąga to za sobą ogromne straty ekonomiczne w produkcji roślin oleistych, owoców i warzyw. Pomimo wysiłku naukowców z całego świata, problem masowego ginięcia pszczół nie został jeszcze rozwiązany, a przyjmuje on już wymiar globalny. Trzeba podkreślić, że w wielu przypadkach, potencjalne czynniki chorobotwórcze (każdy osobno) nie powodują złych następstw. Dlatego coraz liczniejsze grono badaczy uważa, że za CCD odpowiadają nie tyle te czynniki per se, ale raczej ogólny spadek odporności pszczół spowodowany postępem cywilizacyjnym oraz intensyfikacją rolnictwa i metod hodowli. W tym kontekście poznawanie mechanizmów i uwarunkowań odporności/oporności pszczół, może przyczynić się do lepszego zapobiegania CCD i wielu innym chorobom.Ważnym składnikiem zewnętrznej bariery obronnej Apis mellifera jest warstwa biologicznie aktywnych białek na powierzchni ciała. Chronią one organizm przed inwazją patogenów. Ostatnio wykazano, że wiele z tych białek ma aktywność proteaz i inhibitorów proteaz. A na ich aktywność na powierzchni ciała pszczół wpływ ma stadium rozwojowe owada, kasta oraz zanieczyszczenie środowiska. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Profilaktyka nagłego zgonu sercowego – rola wszczepialnego kardiowertera-defibrylatora Nagły zgon sercowy (NZS) to zgon w ciągu pierwszej godziny od wystąpienia objawów. Najczęstszą przyczyną NZS są groźne komorowe zaburzenia rytmu serca. Chorzy z dysfunkcją skurczową lewej komory serca to pacjenci szczególnie zagrożeni wystąpieniem NZS. Najważniejszą metodą prewencji NZS jest terapia polegająca na wszczepieniu kardiowerteradefibrylatora (ang. implantable cardioverter-defibrillator – ICD). Działanie ICD polega na rozpoznaniu groźnej arytmii komorowej serca i przeprowadzeniu odpowiedniej terapii elektrycznej (stymulacja antyarytmiczna, bądź też wyładowania wysokoenergetyczne). Implantacja ICD może zostać wykonana u pacjentów, u których doszło w przeszłości do nagłego zatrzymania krążenia w mechanizmie częstoskurczu komorowego lub migotania komór (w ramach tzw. prewencji wtórnej) lub u pacjentów, którzy obarczeni są większym ryzykiem NZS w przyszłości (w ramach tzw. prewencji pierwotnej). Praca omawia zasady działania ICD oraz prezentuje aktualne wskazania do terapii ICD, zarówno w prewencji pierwotnej, jak i wtórnej. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Dyskursy polityki rolno-żywnościowej w Unii Europejskiej Przedstawiono dwa współistniejące dyskursy, które przez swoją dominację wpłynęły na kształtowanie polityki rolno-żywnościowej w krajach UE: dyskurs wolności handlowej (reprezentowany przez światopogląd chrematystyki) oraz dyskurs wielofunkcyjności (bazujący na koncepcji rządomyślności). Jako spójną alternatywę dla nich ukazano dyskurs agroekologii (ekosystemowy). | nauki rolnicze |
Modelowanie przestrzenne BIM w obiektach zabytkowych na przykładzie budynku koszarowego byłego Obozu Auschwitz I w obszarze „Lagererweiterung” Artykuł omawia implementację nowoczesnych technologii podczas pracy projektowej nad obiektami istniejącymi, zwłaszcza zabytkowymi. Na podstawie studium przypadku i doświadczeń własnych podjęta została analiza przydatności modelowania przestrzennego i wykorzystania elementów technologii BIM; porównano też tradycyjne metody inwentaryzacyjne opierające się na ręcznych pomiarach i odkrywkach z nowoczesnymi metodami laserowymi. Równocześnie analizy skupiają się na rozwiązaniach, których dostępność jest szeroka i nie wymaga znacznego wkładu finansowego ze strony projektantów. Wnioski dotyczą praktycznego, optymalnego modelowania przestrzennego podczas projektowania adaptacji istniejących budynków. Analizie poddano budynek nr 127, położony na terenie os. Rotmistrza Witolda Pileckiego w Oświęcimiu. Obszar ten podczas II wojny światowej stanowił część tzw. przedłużenia obozu KL Auschwitz, realizowanego w latach 1943–1944. | sztuka |
„Puszcza jodłowa” Stefana Żeromskiego w świetle tradycji przyrodopisarskiej Artykuł jest poświęcony analizie Puszczy jodłowej Stefana Żeromskiego w świetle tradycji przyrodopisarstwa. Natura miała ogromny wpływ na życie i twórczość Żeromskiego. Puszcza jodłowa to utwór, w którym pisarz odwołuje się do miejsc z młodości (zwłaszcza Gór Świętokrzyskich). Żeromski jest świadomy skomplikowanego systemu powiązań między światem biologicznym, mineralnym oraz ludzkim. Co warto podkreślić, w Puszczy jodłowej świat natury i ludzi splata się z historią. Mimo obecnego w niej antropocentryzmu wrażliwość ekologiczna pisarza ujawnia się w postulacie ochrony puszczy oraz w jego bliskiej relacji z naturą. | nauki humanistyczne |
Doskonalenie systemów eksploatacji maszyn W pracy omówiono wybrane i nowe problemy eksploatacji złożonych maszyn, wspomaganej metodami diagnostyki technicznej i monitorowania stanu. Dotyczy to coraz częściej systemów wymian profilaktycznych, zagadnień doskonalących skuteczność metod diagnozowania, nowych rozwiązań oprogramowania na etapie uzgadniania decyzji (jedno- i wielowymiarowej), jak i dedykowanych systemów diagnozowania w inżynierii diagnostyki. Przedstawiona problematyka tego opracowania znajduje swoje uzasadnienie w procesach destrukcji maszyn, towarzyszących każdej maszynie tuż po jej wytworzeniu aż do likwidacji. Kształtowanie się kosztów eksploatacji maszyn i różnorodność działań organizacyjnych w tym obszarze różnicują możliwości stosowania znanych strategii eksploatacji. Rozwijająca się diagnostyka techniczna daje podstawy do racjonalnej eksploatacji maszyn w nowo tworzonych lub doskonalonych diagnostycznych systemach eksploatacji. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Ostra biegunka u dzieci Ostra biegunka należy do najczęstszych problemów, z jakimi spotyka się pediatra. Mimo że jest to choroba o zwykle łagodnym przebiegu, w skali światowej wciąż pozostaje jedną z głównych przyczyn śmiertelności i jest częstą przyczyną hospitalizacji. Choruje na nią wiele dzieci, zwłaszcza w ciągu pierwszych 3 lat życia. Najczęstszy rodzaj ostrej biegunki u dzieci stanowi biegunka infekcyjna – wirusowa i bakteryjna (lub spowodowana zatruciem egzotoksynami bakterii), rzadziej jest ona wynikiem infekcji wywołanej przez pierwotniaki, grzyby, pasożyty. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie postępowania diagnostycznego i leczniczego w ostrej biegunce u dzieci w oparciu o wytyczne ESPGHAN i ESPEN (2008 r.). Przebieg kliniczny zależy głównie od etiologii – najczęstszą przyczyną biegunki o ciężkim przebiegu są zakażenia rotawirusowe. Głównym objawem klinicznym ostrej biegunki jest odwodnienie, jego stopień nasilenia ma charakter rokowniczy i determinuje wybór postępowania. Leczeniem pierwszego wyboru jest nawadnianie doustne za pomocą doustnych płynów nawadniających (DPN) hipoosmolarnych. W poniższym artykule rozszerzono zasady nawadniania dożylnego. W przypadku lekkiego lub umiarkowanego odwodnienia po krótkim (około 4-6-godzinnym) okresie intensywnego nawadniania dzieci powinny być żywione tak jak przed zachorowaniem. W większości przypadków ostra biegunka infekcyjna (zarówno wirusowa, jak i bakteryjna) ustępuje samoistnie i nie wymaga, poza nawadnianiem, dodatkowego leczenia. W pracy przedstawiono aktualne stanowisko ESPGHAN i ESPEN dotyczące dodatkowego postępowania farmakologicznego oraz profilaktyki. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Społeczno-wychowawcza rola seniorów (dziadków) w rodzinie Artykuł podejmuje tematykę wychowawczej roli seniorów(dziadków) w rodzinie. Celem jest ukazanie konkretnie wychowawczej i socjalizacyjnej roli w obszarach: wychowanie w rodzinie, wychowanie kulturowe, wychowanie społeczne, wychowanie religijno-moralne oraz analiza ich kapitału intelektualnego racjonalizowanego, jako mądrość starca. Z analizy wynika, że role seniorów nadal mają ważny wpływ wychowawczy na dorastających wnuków. Dobre kontakty z dziadkami uczą nastolatków miłości i troski o drugiego człowieka, poznania historii rodziny, tradycji i wiary w domu. Wciąż są jeszcze strażnikami: pamięci zbiorowej, więzi rodzinnych, kronikarzami historii, mądrością wiary, moralności i dziedzictwa kulturowego. Zauważa się jednak, iż rady udzielane młodemu pokoleniu nie dla wszystkich stanowią uniwersalną receptę na szczęśliwe życie. | nauki teologiczne |
Między pielgrzymkami. Jan Paweł II i Stolica Apostolska wobec przemian w Polsce (1987–1991) Artykuł przedstawia politykę papieża Jana Pawła II i Stolicy Apostolskiej wobec
Polski w okresie wielkiej geopolitycznej zmiany końca lat osiemdziesiątych i początku
lat dziewięćdziesiątych XX w. Prezentuje postać papieża w omawianym okresie przede
wszystkim jako decydenta mającego wpływ na politykę globalną, a także na sytuację
w ojczystym kraju. Przedmiotem zainteresowania autora jest wpływ Jana Pawła II
na sytuację w Polsce jako kluczowym państwie transformacji postkomunistycznej.
Problematyka zaprezentowana została na szerszym tle historycznym z uwzględnieniem
stosunku Jana Pawła II do ostatniej ekipy władzy komunistycznej w Polsce oraz
pierwszego niekomunistycznego rządu sformowanego przez Tadeusza Mazowieckiego.
W tekście można znaleźć odpowiedzi na pytanie o różnice pomiędzy polityką Jana
Pawła II i Stolicy Apostolskiej, rozważania na temat przyczyn tych rozbieżności, a także
na temat metod i mechanizmów wpływania przez papieża na sytuację w jego rodzinnym
kraju. | nauki humanistyczne |
Energetyczna ocena konwencjonalnej i ekologicznej technologii uprawy gryki Badania na powyższy temat zostały przeprowadzone w latach 2002-2004. Zrealizowano je na terenie województwa zachodniopomorskiego, w konwencjonalnym i ekologicznym gospodarstwie rolnym. Określono wielkość i strukturę nakładów materiałowo-energetycznych uprzedmiotowionych w ciągnikach, maszynach, środkach transportu, częściach do napraw, paliwie, materiałach i pracy ludzkiej, udział energii skumulowanej zawartej w wykonanych zabiegach oraz wielkość wskaźnika efektywności energetycznej. Łączne nakłady energii skumulowanej poniesione na uprawę gryki wahały się od 8693,3 MJźha-1 w gospodarstwie konwencjonalnym do 11952,8 MJźha-1 w ekologicznym. W strukturze tych nakładów w obu gospodarstwach, największy udział stanowiły materiały i paliwo a najmniejszy praca ludzka. Spośród zabiegów wykonanych w gospodarstwie konwencjonalnym najbardziej energochłonnym okazał się zbiór plonu, zaś w ekologicznym stosowanie nawożenia organicznego. Wskaźnik efektywności energetycznej w gospodarstwie konwencjonalnym wyniósł 1,45 a w ekologicznym 0,83. | nauki rolnicze |
Objawy lęku i depresji w mediach społecznościowych w związku z zagrożeniem COVID-19 W piśmiennictwie naukowym Internet i media społecznościowe postrzegane są zazwyczaj z perspektywy zagrożenia. Wiele opracowań opisuje ryzyko korzystania z Internetu zarówno praktyczne, które wiąże się z możliwością zagrożenia bezpieczeństwa czy finansów jak i psychologiczne związane uzależnieniem czy depresją. Coraz częściej jednak cyberprzestrzeń jest traktowana, jako obiekt badań sam w sobie lub przestrzeń, w której można badać zachowania internautów. Niniejsze opracowanie jest przykładem tego drugiego podejścia. Za pomocą analizy Big Data mediów społecznościowych dokonana będzie próba wykorzystania Kessler Psychological Distress Scale (K10) do porównania jak często w wypowiedziach internautów pojawiały się sygnały zachowań depresyjnych w roku bieżącym i poprzedzającym zagrożenie COVID-19. | nauki społeczne |
Wpływ cech petrologicznych na właściwości mechaniczne soli kamiennej z LGMO (Legnicko -Głogowskiego Okręgu Miedziowego) W pracy podjęto próbę oceny wpływu zawartości i rodzaju domieszek na parametry wytrzymałościowe soli kamiennej z obszaru LGOM (Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego) (rejon szybu SW4). Badania przeprowadzono w trzech etapach: testy wytrzymałości na jednoosiowe ściskanie, analiza ilościowa i jakościowa części nierozpuszczalnych oraz obserwacje mikroskopowe soli i badania ramanowskie. Wyniki badań wykazały, że w przypadku soli kamiennych w niewielkim stopniu zanieczyszczonych (zawartość części nierozpuszczalnych 0,13–2,11% wag.), nie stwierdzono korelacji między zawartością części nierozpuszczalnych w wodzie a parametrami wytrzymałościowymi. Natomiast zauważono, że właściwości wytrzymałościowe zależą od cech petrologicznych skał solnych, takich jak sposób rozmieszczenia zanieczyszczeń oraz obecność inkluzji i węglowodorów na granicach kryształów halitu. Ponadto badania wykazały, że rozmieszczenie anhydrytu w formie otoczek na granicach kryształów halitu może powodować wzrost wytrzymałości skały. Z kolei, występowanie inkluzji fluidalnych i węglowodorów na kontakcie kryształów halitu wpływa na obniżenie wytrzymałości skały solnej. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Właściwości przeciwutleniające niskoprzetworzonych płatków róży pomarszczonej (Rosa rugosa) Celem pracy była ocena wpływu dodatku sacharozy oraz temperatury i czasu przechowywania niskoprzetworzonych produktów z płatków róży pomarszczonej (Rosa rugosa) na zawartość składników fenolowych oraz właściwości przeciwutleniające. Produkty sporządzano z 0,5-procentowym dodatkiem kwasu cytrynowego i dodatkiem sacharozy wynoszącym 50 ÷ 75 %, a następnie przechowywano je przez 378 dni w temperaturze 6 i 21 ºC. Stwierdzono, że temperatura składowania miała istotny wpływ na zawartość antocyjanów w badanych produktach, nie wpłynęła ona natomiast istotnie na zawartość polifenoli oraz na właściwości przeciwutleniające. Do 126. dnia składowania w próbach o zawartości 50 i 60 % sacharozy obserwowano wzrost zawartości związków polifenolowych (odpowiednio do: 1720 mg/100 g i 1150 mg/100 g), których ilość zmniejszała się następnie wraz z wydłużającym się czasem przechowywania (odpowiednio do: 770 mg/100 g i 778 mg/100 g). Najsilniejsze właściwości przeciwutleniające, wyrażone zarówno jako EC₅₀ (1,6 g/g DPPH), jak i wielkością siły redukującej (1,67 A₇₀₀) wykazywały produkty
o zawartości sacharozy 50 - 55 %, pomiędzy 84. a 126. dniem ich przechowywania. Po upływie
tego czasu obserwowano obniżanie aktywności przeciwutleniającej. | nauki rolnicze |
System monitoringu diagnostycznego przekładni planetarnej pracującej w warunkach zmiennego obciążenia W referacie przedstawiono wstępne wyniki badań związanych z opracowaniem i wdrożeniem systemu monitoringu napędu głównego koła czerpakowego koparki SchRS 800. Jest to dwustopniowa przekładnia planetarna ze stopniem stożkowym o przenoszonej mocy 200 kW. Przekładnia ta pracuje w trudnych warunkach środowiskowych i eksploatacyjnych. Głównym problemem podczas eksploatacji przekładni są działające na nią wymuszenia udarowe pochodzące od uderzeń czerpaków w twarde wtrącenia skalne w złożach węgla brunatnego. Wynikają stąd trudności z diagnozowaniem jej stanu ze względu na pracę w warunkach nieustalonych oraz zmiennego obciążenia eksploatacyjnego. W trakcie opracowywania systemu monitoringu zdecydowano się na umieszczenie wewnątrz obudowy kilku wybranych czujników przyspieszeń, co wymagało ingerencji w konstrukcję przekładni już na etapie jej budowy. W ramach badań opracowano oprogramowanie wspomagające proces monitoringu przekładni głównej koła czerpakowego koparki, którego zadaniem jest przetwarzanie i analiza sygnałów zarejestrowanych za pośrednictwem wielokanałowej karty pomiarowej. Przeprowadzone wstępne badania potwierdziły poprawność pracy systemu monitorującego. Obecnie opracowany system oraz pakiet oprogramowania jest wdrażany w warunkach przemysłowych. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Fair, Bright, Optimistic – about Literary Work of Zofia Żurakowska W artykule zaprezentowano wybrane opowiadania Zofii Żurakowskiej pod kątem obecnych w nich wartości. Pisarka, mimo że nie miała łatwego życia prywatnego, zachowała optymizm i wiarę w człowieka, czego odzwierciedleniem jest jej twórczość dla dzieci i młodzieży. W opowiadaniach podejmowała ważne tematy społeczne i obyczajowe, była wrażliwa na krzywdę ludzką. Jej pisarstwu przyświecały takie wartości, jak: wolność, bezinteresowność, tolerancja, życzliwość i miłość. Pisarka kreowała bohaterów głęboko przeżywających swoje dramaty i niepokoje, ale zawsze działających w imię dobra. Oryginalność literatury tworzonej przez Żurakowską polega też na tym, iż jako jedna z pierwszych wprowadziła do swych utworów wątki detektywistyczne i kryminalne. Pomimo tego, że zmieniły się realia, stosunki społeczne, wizerunek szkoły i relacje między młodzieżą a dorosłymi, to na pewno nie uległy zmianie problemy, postawy ludzkie i wartości prezentowane przez pisarkę. Nie stracił na aktualności również język jej książek, ponieważ jest komunikatywny, czytelny i prosty. | nauki humanistyczne |
Postępy w rozpoznawaniu i leczeniu padaczki w przeszłości oraz wyzwania współczesnej epileptologii Padaczka jest najczęstszą chorobą neurologiczną wieku dziecięcego towarzyszącą ludziom od początku ich historii. Pierwszy opis napadu padaczkowego sięga około 2000 lat p.n.e. Od tego czasu na przestrzeni wieków w znaczący sposób zmieniło się postrzeganie padaczki, jak również metody jej leczenia oraz znaczenie społeczne. Od wiary w pochodzenie padaczki jako kary od bogów lub opętania przez złe duchy i związanej z tym dyskryminacji społecznej do odkrycia w XX wieku leków przeciwpadaczkowych, wzorców w badaniu EEG aż do współczesnych, zaawansowanych badań molekularnych nad epileptogenezą. Jednakże pomimo znacznego postępu i dostępności nowych metod leczenia wciąż u 1/3 pacjentów nie udaje się osiągnąć remisji napadów. Około 50–70 mln ludzi cierpi z powodu padaczki, a roczne koszty opieki i leczenia pacjentów z padaczką sięgają w obrębie Unii Europejskiej blisko 20 bilionów euro, czyniąc tę chorobę jednym z największych współczesnych wyzwań medycznych i socjo-ekonomicznych. Coraz większą nadzieję wiąże się z odkrywaniem wczesnych biomarkerów rozwoju padaczki i opracowaniem strategii jej zapobiegania, zatrzymywania i wyleczenia. Czy zatem możliwe będzie w przyszłości rozpoznawanie i leczenie padaczki jeszcze przed wystąpieniem napadu padaczkowego? Jest to zapewne jedno z wielu pytań i wyzwań dla współczesnej epileptologii. W prezentowanej pracy przedstawiliśmy historię badań nad padaczką oraz ich wpływ na zmianę definicji, klasyfikacji oraz zaleceń dotyczących leczenia. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Między słowami a rzeczywistością – wybrane nazwy środków transportu w dziewiętnastowiecznej polszczyźnie Głównym celem tego artykułu jest ukazanie związków między słownictwem, które wzbogaciło polszczyznę
XIX w. w zakresie nazw środków transportu, a rzeczywistością pozajęzykową. Za główne
kryterium klasyfikacji przedstawionego materiału został uznany podział wynikający ze specyfiki realiów tego okresu. W kolejnych partiach artykułu zostały omówione nazwy środków transportu
lądowego (napędzane siłą mięśni, konne, napędzane silnikiem), kolejowego, powietrznego i wodnego.
W ramach poszczególnych zagadnień przedstawione zostało analizowane słownictwo oraz
sytuacje, kiedy mogło się ono pojawić. | nauki humanistyczne |
Zastosowanie struktury dwupoziomowej gry do zwiększania efektywności szkolenia (Implementation of a Multilevel Game Structure for Increasing Training Effectiveness) Raport z badań prezentowany w artykule pokazuje wpływ podwójnej struktury gry, wdrożonej do jednego kursu akademickiego. Pierwsza gra to klasyczna kierownicza gra biznesowa, rozgrywana w 4–5-osobowych zespołach. Druga to inwestycyjna gra rozgrywana na poziomie indywidualnym. Gra inwestycyjna czerpie swoje dane z gry grupowej i jej celem jest maksymalizacja wyników inwestycyjnych bazujących na dynamicznym celu opartym na średnich wynikach z rozgrywanej gry kierowniczej. Zadaniem tej struktury gry jest motywowanie studentów do lepszego i pełniejszego analizowania raportów spółek oraz budowania lepszej strategii decyzyjnej.
W artykule analizowane są wyniki gry inwestycyjnej na poziomie indywidualnym oraz gry kierowniczej w porównaniu do grupy kontrolnej. | nauki społeczne |
Algorytmy hybrydowe optymalizacji w zastosowaniu do problemu sterowania systemami dystrybucji wody W pracy analizowany jest problem optymalizującego zintegrowanego sterowania ilością i jakością w systemach dystrybucji wody. Proponowane decyzje i sterowania powinny zapewniać optymalizację przyjętego wskaźnika jakości, przy spełnieniu ograniczeń właściwych tej klasie systemów. Ostatecznie do rozwiązania złożonych zadań optymalizacji dynamicznej zaproponowane zostało podejście hybrydowe, wspomagające predykcyjne algorytmy sterowania i wykorzystujące zalety analizowanych w pracy algorytmów: algorytmu bazującego na metodzie podziałów i ograniczeń oraz algorytmów genetycznych. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Wartości w kształtowaniu osobowości w nauczaniu ks. Zygmunta Mościckiego Świat wartości, który człowiek tworzy, w którym wzrasta i które przekazuje staje się dzisiaj wyzwaniem i zadaniem dla rodziców, wychowawców, pedagogów, wszystkich, którym na sercu leży dobro dzieci, młodzieży i całego społeczeństwa. Ks. Z. Mościcki wskazuje na hierarchię wartości i ich rodzaje. W zależności od tego, jakie wartości wybiera człowiek i jakimi żyje, wyróżnia różne typy postaw. Wśród wartości preferowanych przez ks. Z. Mościckiego na uwagę zasługują: miłość, wolność duchowa, odpowiedzialność. Natomiast osobowość człowieka wyraża się i kształtuje przez realizowanie powołania i służbę tymże wartościom. Atrybutami osobowości są: jedność, autentyczność i godność. | nauki teologiczne |
Przepowiadanie słowa w kontekście przemian religijności młodych Niemców i Polaków Badania nad warunkami życia i religijnością młodzieży niemieckiej i polskiej wskazują na postępujące przemiany, jakie w obszarze życia religijnego dokonują się wśród współczesnego pokolenia młodych Niemców i Polaków. Zasadniczo można je uporządkować w dwóch grupach: 1) odnoszące się jednocześnie do młodzieży polskiej i niemieckiej, 2) traktujące osobno każdą z grup młodzieży. W obliczu przemian zachodzących w religijności młodych Polaków i młodych Niemców należy uwzględniać propozycje takich form ewangelizacyjnych, które odpowiadają mentalności i duchowym potrzebom młodej generacji. Przede wszystkim należy zmienić podejście do sposobu przepowiadania, a mianowicie nie tylko dbać o merytorczną stronę przekazu ale także uwzględnić nowe formy i konteksty głoszenia. | nauki teologiczne |
Nowe elementy w technice i technologii produkcji ziemniakow. Cz.II. Pielegnacja i nawadnianie ziemniakow W technologii produkcji ziemniaków pojawia się szereg nowych rozwiązań, których efektem jest uzyskanie wysokiego plonu
dobrej jakości przy zmniejszonych kosztach produkcji. W pracach pielęgnacyjnych dąży się do uproszczeń technologicznych
ograniczając zabiegi mechaniczne do prac przedwschodowych, formując odpowiednie kształty redlin i dokonując oprysków
herbicydami. Na glebach zwięzłych stosuje się obsypniki aktywne intensywnie spulchniające boki redlin. W okresie pełni
wegetacji przy niedostatecznych opadach atmosferycznych stosuje się nawadnianie plantacji w oparciu o monitoring potrzeb
wodnych roślin w danym okresie i ocenę wilgotności gleby. Stosuje się odpowiednie dawki polewowe za pomocą deszczowni
szpulowych na małych i średnich plantacjach oraz deszczowni mostowych na dużych plantacjach. Dążąc do oszczędności wody
przy uprawie cennych odmian na małych polach wprowadza się nawadnianie kroplowe. | nauki rolnicze |
Analiza preferencji jakości życia seniorów w miastach Zmiany demograficzne zachodzące w społeczeństwie stanowią o nowych obszarach badawczych. W szczególności badaniami objęto upodobania ludzi starszych. Celem artykułu jest analiza preferencji, do której wykorzystamy wielowymiarową analizę
statystyczną w ocenie jakości życia w miastach przez starszych mieszkańców. Analiza zostanie przeprowadzona na podstawie danych uzyskanych z badania ankietowego przeprowadzonego wśród starszych ludzi zamieszkujących województwo śląskie. Ankietę stanowiło kilka bloków pytań, odpowiedzi respondenci udzielali na skali porządkowej. | nauki społeczne |
Polityka transportowa Słupska i Ustki w kontekście koncepcji Dwumiasta W artykule omówiono problem realizacji polityki transportowej Słupska i Ustki w świetle założeń porozumienia w sprawie Dwumiasta. Zostało ono podpisane przez władze samorządowe obu miast w 2003 roku. Jednym z zapisanych w nim postanowień jest prowadzenie wspólnej polityki transportowej oraz poprawa komunikacji. Oprócz przedstawienia sytuacji transportowej przeprowadzono również analizę wybranych dokumentów strategicznych, dotyczących rozwoju obu miast pod kątem projektów i inwestycji związanych z polityką transportową Dwumiasta. Zaprezentowano też koncepcje dotyczące perspektyw rozwoju transportu w województwie pomorskim oraz w kraju, które mogą wpłynąć na sytuację komunikacyjną w Słupsku i Ustce. Na zakończenie podjęto próbę wskazania najistotniejszych przedsięwzięć wykonanych w tym zakresie w obu miastach przez 14 lat funkcjonowania Dwumiasta, a także tych kluczowych inwestycji, które wciąż oczekują na realizację. | nauki społeczne |
Prace Leonharda Eulera z algebry Dzieła Eulera (Opera Omnia, vol. VI, 1921) zawierają 24 prace sklasyfikowane na początku XX wieku jako prace z algebry. Należałoby dodać do nich jeszcze jedną pracę, mianowicie (v. Opera Omnia, ser. I, vol. 26, 46-59), poświęconą twierdzeniu nazywanemu twierdzeniem Bezouta, które dziś formułujemy następująco: jeżeli dwie krzywe algebraiczne, stopnia odpowiednio m i n, przecinają się w skończenie wielu punktach, to liczba ich przecięć nie przekracza mn. Dziś twierdzenie to zaliczylibyśmy do geometrii algebraicznej, choć dowód Eulera jest czysto algebraiczny. Euler podał pełny opis macierzy ortogonalnych w przestrzeniach euklidesowych wymiaru 3, 4, i 5 [29]. Znamienne jest to, że matematyka XVIII stulecia nie dysponowała jeszcze ani pojęciem macierzy, ani tym bardziej pojęciem przekształcenia liniowego. Ponadto Euler zajmuje się zasadniczym twierdzeniem algebry w wersji rzeczywistej, liczbami zespolonymi, rozwiązywaniem równań algebraicznych przez pierwiastniki, różnymi zagadnieniami dotyczącymi numerycznego obliczania pierwiastków wielomianu i algorytmami rozkładu funkcji wymiernych na ułamki proste. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Podziemne rekordy inżynieryjne Wywiad z prof. dr. hab. inż. Cezarym Madryasem, prorektorem ds. rozwoju Politechniki Wrocławskiej. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Obrazy i słowa z historią w tle. Kilka uwag krytycznych o polskim przekładzie powieści graficznej „Kinderland” Niniejszy tekst prezentuje wyniki krytycznej analizy translatorycznej przekładu niemieckiej powieści graficznej „Kinderland” autorstwa Grzegorza Janusza na język polski. Skrótowy zarys recepcji komiksu, jego cech najistotniejszych z perspektywy translatorycznej oraz charaktery-styka powieści graficznej, jako jednego z typów narracji komiksowej, którego reprezentantem jest również Kinderland, stanowią niezbędne tło dla rozważań analitycznych. W dalszej części artykułu zostaną przedstawione problemy przekładowe, mające swoje podłoże zarówno w warstwie wizualnej jak i językowej wybranych fragmentów komiksu, a zastosowane przez polskiego tłumacza rozwiązania translatorskie staną się przedmiotem krytycznych rozważań autorki. | nauki humanistyczne |
Społeczeństwo informacyjne: nowe wyzwania dla rozwoju e-commerce na Ukrainie Artykuł dotyczy aktualnych wyzwań dla społeczeństwa ukraińskiego pod wpływem „nowej gospodarki”, która zapewnia intensywne wdrażanie technologii informatycznych i Internetu, zwłaszcza w biznesie, zarządzaniu i konsumpcji. Szczególną uwagę zwrócono na rozwój e-commerce, która to branża na Ukrainie zyskuje na znaczeniu. W artykule zaprezentowano interdyscyplinarne podejście do badanego zjawiska na podstawie najnowszych danych statystycznych i analiz społeczno-ekonomicznych z ostatnich 5 lat. | nauki społeczne |
„Na skrzydłach pokoju, w porannym wietrzyku…”. Tersteegen, Klopstock, młody Hölderlin: poetyckie wizje ciszy Teologicznie ważny temat ciszy był podejmowany również w poezji XVIII w. Trzej niemieccy poeci znajdujący się pod wpływem pietyzmu – Gerhard Tersteegen (1697‒1769), Friedrich Gottlieb Klopstock (1724‒1803) oraz Friedrich Hölderlin (1770‒1843) realizują go na trzy różne sposoby. Gerhard Tersteegen, w ujęciu ciszy najbliższy teologii chrześcijańskiej, korzysta z tradycji mistycznej, w której cisza związana jest z kontemplacją oraz stanowi warunek zjednoczenia duszy z Bogiem. Także dla F. G. Klopstocka pojęcia ciszy i pokoju wypływają z doświadczenia religijnego, chociaż poeta używa ich również w utworach o tematyce świeckiej. Młody F. Hölderlin ukazuje ciszę jako alegoryczną postać bóstwa. Łącząc myśl platońską z tradycją chrześcijańską dąży do stworzenia uniwersalnej, duchowej, ale nie religijnej wizji ciszy. | nauki teologiczne |
Debata o paruzji Chrystusa w teologii protestanckiej W teologicznej refleksji o powtórnym przyjściu chrystusa wybitni autorzy protestanccy, jak Rudolf Bultmann, wczesny Karl Barth, Charles H. Dodd, podjęli próby interpretacji, które redukowały paruzję z kategorii wydarzenia do kategorii symbolu. Apologiem oczekiwania paruzji stał się natomiast przedstawiciel kolejnego pokolenia teologów protestanckich, Jürgen Moltmann. Debata o paruzji ogniskowała się również wokół interpretacji „przyszłości Chrystusa”: ma być ona jedynie „odsłonięciem” tego, co już zostało całkowicie spełnione w misterium paschalnym(Barth), czy też musi zostać dopełniona przez ideę ostatecznego i definitywnego „wypełnienia” (Moltmann). Wydaje się, że wobec zbyt jednostronnych ujęć Bartha i Moltmanna relacja między krzyżem, zmartwychwstaniem i przyszłością Chrystusa musi znaleźć swoją zrównoważoną artykulację. Poszerzenie zaś refleksji o paruzji na obszar trynitarny, eklezjologiczny, antropologiczny i kosmiczny pozwala na bardziej integralne ujęcie − odnoszące się zarazem do „przyszłości Chrystusa”, jak i do przyszłości ludzkości, historii i całego stworzenia. | nauki teologiczne |
Metody oceny jakości i analiz zebranych danych w procesie obsługi klienta na przykładzie wybranych organizacji komunikacji miejskiej : wyniki badań 2016 rok W artykule zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych w 2016 roku, dotyczących
metod pozyskiwania i opracowania danych odnoszących się do obsługi klienta
w transporcie miejskim w Polsce. Na ich podstawie opisano stosowane przez tę grupę
respondentów metody pomiaru satysfakcji klienta, częstotliwość stosowania metod
w analizie danych i wskazano istotność determinantów gwarantujących uzyskanie
właściwych wyników analiz. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Mahomet, w jakiego wierzą muzułamanie w świetle Siry Ibn 'IshaqA Świat muzułmański opiera swoją doktrynę nie tylko na Koranie, ale także na tzw. Tradycji Proroka (Hadith) oraz na biografii Mahometa zwanej Sirą. Sira (arab.: ةريس), znaczy: „droga wyjścia”, „sposób postępowania”, „postępowanie”, „sposób życia”. Ibn ’Ishâq, autor Siry przywołuje wiele tekstów zapowiadających Mahometa, które można podzielić na 2 grupy: 1) wypowiedziane przed jego narodzinami; 2) proklamowane za jego życia. Mają one na celu: wykazać, że Mahomet jest wysłannikiem Allaha, a jednocześnie zbudować jego obraz jako człowieka o nieskazitelnej moralności. Prorok Islamu w Sirze został przedstawiony jako wzór dla muzułmanów, a jego życie może być normą nie tylko dla konkretnego wyznawcy Allaha, ale również dla przepisów moralnych i prawnych społeczności muzułmańskiej. | nauki teologiczne |
System informacji przestrzennej jako narzędzie podejmowania decyzji w gminach - badania wśród pracowników urzędów miast Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego Systemy informacji przestrzennej stają się coraz powszechniejszą formą prezentacji i zarządzania danymi o charakterze przestrzennym. Obszarem wykorzystania systemów informacji przestrzennej są również gminy, gdzie za pomocą tych narzędzi można podejmować decyzje strategiczne oraz wydawać szereg decyzji administracyjnych. Artykuł prezentuje wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w sześciu urzędach miejskich Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego. Analiza wyników badań, przedstawiona w artykule, ma na celu wskazanie grupy docelowych użytkowników systemów informacji przestrzennej. Dzięki temu możliwe staje się określenie zakresu wiedzy urzędników na temat możliwości i kierunków wykorzystania informacji przestrzennej w różnych obszarach funkcjonowania miasta. Badania weryfikują, czy w wydziałach i referatach urzędów miast zajmujących się gospodarką przestrzenną, gospodarką nieruchomościami, infrastrukturą, rozwojem gospodarczym, promocją gminy, urbanistyką i zarządzaniem kryzysowym wykorzystywane są systemy GIS. Przeprowadzone wywiady bezpośrednie wskazują również, jak wiele obszarów zarządzania gminą może zostać wspartych przez wykorzystanie systemów informacji przestrzennej. | nauki ścisłe i przyrodnicze |