id
int64
800
1.12M
title
stringlengths
1
125
article
stringlengths
8
195k
938,373
Մուհամեդկալի Աբիլգազիև
Մուհամեդկալի Աբիլգազիև (ռուս.՝ Абылгазиев Мухамметкалый Дуйшекеевич, հունվարի 20, 1968(1968-01-20), Kochkor, Ղրղզական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ղրղըզ պետական գործիչ։ 2018 թվականից Ղրղզստանի Հանրապետության վարչապետը։ == Կենսագրություն == Մուհամեդկալի Աբիլգազիևը ծնվել է 1968 թվականի հունվարի 20-ին Ղրղզստանի ԽՍՀ Նարինի մարզի Կոչկորի շրջանում։ 1994 թվականին ավարտել է Սկրիաբինի անվան գյուղատնտեսական ինստիտուտը, մասնագիտությամբ՝ ագրոնոմ։ 1997 թվականին ավարտել Է Ղրղզստանի միջազգային համալսարանի տնտեսագիտության և բիզնեսի ֆակուլտետը։ 1994-1999 թվականներին աշխատել է ֆինանսական ընկերություններում։ 1999-2003 թվականներին աշխատել է Բիշքեկ քաղաքի զբաղվածության վարչությունում։ 2003-2016 թվականներին աշխատել Է Ղրղզստանի Հանրապետության սոցիալական հիմնադրամում (2010-2016՝ հիմնադրամի ղեկավար)։ 2016 թվականի ապրիլի 13-ից մինչև 2017 թվականի օգոստոսի 22-ը՝ Ղրղզստանի Հանրապետության առաջին փոխվարչապետ։ 2017 թվականի օգոստոսի 22-ից մինչև 2017 թվականի օգոստոսի 25-ը՝ Ղրղզստանի Հանրապետության վարչապետի պաշտոնակատար։ 2017 թվականի օգոստոսից մինչև սեպտեմբեր՝ Ղրղզստանի Հանրապետության նախագահի խորհրդական։ 2017 թվականի սեպտեմբերի 12-ից մինչև 2018 թվականի մարտի 16-ը՝ Ղրղզստանի Հանրապետության նախագահի աշխատակազմի ղեկավարի առաջին տեղակալ։ 2018 թվականի մարտի 16-ից մինչև 2018 թվականի ապրիլի 20-ը եղել Է Ղրղզստանի Հանրապետության նախագահի աշխատակազմի ղեկավարը։ 2018 թվականի ապրիլի 20 թվականից առ այսօր՝ Ղրղզստանի Հանրապետության վարչապետ։ == Պարգևներ == ՂՀ աշխատանքի և սոցիալական պաշտպանության նախարարության պատվոգիր, Չույայի մարզպետարանի պատվոգիր, Բիշքեկ քաղաքի քաղաքապետարանի պատվոգիր, Ղրղզստանի արհմիությունների կենտրոնական կոմիտեի պատվոգիր, «ՂՀ սոցիալական հիմնադրամի գերազանցիկ» կրծքանշան, «Հարկային ծառայության գերազանցիկ» կրծքանշան, «Զինվորական ծառայության տարբերություն» II աստիճանի մեդալ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Էջը Ղրղզստանի կառավարության կայքում «Абылгазиев, Мухаммедкалый Дуйшекеевич»։ Энциклопедия: Персоны. Страны. Темы։ ИТАР-ТАСС։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-05-22-ին։ Վերցված է 2019-05-22
528,013
Ժան Պոլ Գոտյե
Ժան Պոլ Գոտյե (ֆր.՝ Jean Paul Gaultier, ապրիլի 24, 1952(1952-04-24)[…], Բանյո, Սենա, Ֆրանսիայի չորրորդ հանրապետություն և Արկեյ), հագուստի մոդելավորող, դիզայներ։ == Կենսագրություն == Ծնվել է 1952 թ. ապրիլի 24-ին, Ֆրանսիայում, հաշվապահների ընտանիքում։ Ընտանիքում եղել է միակ երեխան։ Փոքր տարիքից սիրել է զբաղվել հագուստի մոդելավորմամբ, սակայն ծնողները դեմ են եղել։ 2 տարեկանում տեղափոխվել է տատիկի տուն՝ Փարիզ։ Մանկությունն անցել է տատիկի մոտ, որտեղ էլ առաջացել է նրա սերը դեպի նորաձևությունը։ Մանուկ հասակում իր սիրելի Թեդի արջուկի համար, որի անունն է "Նանա" ձևավորել է զգեստներ։ Այժմ "Նանա"-ն ցուցադրվում է թանգարաններում։ Երիտասարդ տարիքում ցանկանում էր դառնալ վարսահարդար, սակայն դիտելով Բեքերի "Дамские тряпки" ֆիլմը՝ փոխեց իր որոշումը։ Ամեն անգամ այդ ֆիլմը դիտելիս իրեն թվում էր, որ այդ ամենը կատարվում էր իր հետ։ Ժան Պոլ Գոտյեն չի ստացել հատուկ կրթություն։ 1970 թ. իր աշխատանքներն ուղարկում է Փարիզի առաջատար նորաձևության տներին և սույն թվականին ընդունվում է Պիեռ Կարդենի մոտ աշխատանքի։ Պիեռին շատ են դուր գալիս նրա աշխատանքները և նա նշանակում է Ժան Պոլին որպես ավագ օգնական։ Կարդենի նորաձևության տանը տիրում էր կատարյալ ազատություն, ինչի շնորհիվ Ժան Պոլը կատարելագործվում էր։ 1972 թ. նա որոշում է աշխատել Ժան Պատոյի հետ։ Նա Ժան Պոլին պահում էր շրջանակների մեջ և նա վերադանում է Պիեռի նորաձևության տուն։ 1975 թ. նա լքում է Պիեռ Կարդենի նորաձևության տունը և հիմնում իր նորաձևության կենտրոնը։ Նույն թվականին թողարկում է իր առաջին հավաքածուն։ Առաջին զգեստները կարված էին թաշկինակներից, մարտկոցներից և այլ անպիտան իրերից։ Ցուցադրությունների համար նա ընտրում էր ամենատարօրինակ վայրերը՝ բռնցքամարտի ռինգ, լքված զբոսայգի, լքված բանտ։ Այդ հավաքածուն նա ստեղծել է իր մանկության ընկերների հետ՝ Ֆրենսիս Մինուժի և Դոնալդ Պատարի հետ։ Չկային անհրաժեշտ միջոցներ, սակայն կար ներշնչանք։ Առաջին հավաքածուն բացասական արձագանք առաջացրեց քննադատների մոտ։ Սակայն ընկերները նրան աջակցում էին, որոնք էլ ողջ կյանքի ընթացքում նրա կողքին էին։ 1978 թ. նրան հովանավորում է ճապոնական Կաշիյամա ընկերությունը։ Նրանց խորհրդով նա ստեղծեց հավաքածու նվիրված 1960-ականներին՝ Ջեյմս Բոնդի ոճով։ Սկանդալային հագուստների շնորհիվ նա շուտով դարձավ աշխարհահռչակ։ Գեղեցիկ մոդելների փոխարեն նա վարձում է կարճահասակների և սևամորթների։ Այդ ամենը նա բացատրում է հետևյալ կերպ. «Իմ մոդելները ցուցադրում են ոչ թե իրենց, այլ իմ հագուստները»։ Շեյլան առաջին երգիչուհին էր, ով սկսեց հագնել Գոտյեի շորերը ելույթների ժամանակ։ 1980-ականներին նա ստեղծում է հագուստներ Մադոննայի "Blond Ambition World"շրջագայության համար։ Մադոննայի լեգենդար կորսետը կարված է նրա կողմից, որը այժմ իր տեղն է գտել թանգարանում։ Ժան Պոլի շնորհիվ է, որ մինչ այսօր կորսետը խելքահան է անում բոլորին։ 1988 թ.-ին Ժան Պոլը իմանում է, որ իր ընկեր Ֆրենսիս Մինուժը հիվանդ է ՁԻԱՀ-ով։ 1990-ականներին կյանքը նրանից խլեց Ֆրենսիս Մինուժին։ Նրա մահը շատ վատ ազդեցություն թողեց Ժան Պոլի վրա։ Սակայն կյանքն առաջ է գնում։ Այդ ամենից հետո Ժան Պոլը միանում է ՁԻԱՀ-ի դեմ պայքարին։ Տարեցտարի նրա հագուստի մոդելները ավելի փառահեղ են դառնում։ 1997 թ. նա թողարկում է իր առաջին Haute Couture հավաքածուն։1999 թ. սեպտեմբերին Jean Paul Gaultier ընկերությունը վաճառում է բաժնեմասի 35%-ը Hermes նորաձևության տանը։ 2003 թ. Գոտյեն նշանակվեց Փարիզի հանրահայտ Hermès նորաձևության տան կրեատիվ տնօրեն։ Միայն Ժան Լուի Դյումայի մահից հետո նա 2010 թ. նա լքում է Hermes-ը և լիովին նվիրվում իր նորաձևության տանը։ 2011 թ. Jean Paul Gaultier ապրանքանիշը վերավաճառվեց իսպանական Puig ընկերությանը, իսկ Ժան Պոլ Գոտյեն դարձավ իր նորաձևության տան գլխավոր դիզայները։ Նա ստացել է L'enfant terrible մականունը (կամակոր երեխա)։ Գոտյեի հանրահայտ հաճախորդներից էին Մադոննան, Մերիլին Մենսոնը, Լեդի Գագան, Շերը, Ռիհաննան, Քայլի Մինոուգը,Նիկոլ Քիդմանը։ 2012 թ. Haute Couture հավաքածուն նվիրվում է ի հիշատակ Էմի Ուայնհաուսին։ Կարել է հագուստներ «Հինգերորդ տարրը», «Սև կարապ», «Կիկա», «Մաշկը, որի մեջ ապրում եմ» ֆիլմերի գլխավոր հերոսների համար։ «Հինգերորդ տարրը» ֆիլմի համար նա կարել է 954 հատ հագուստ։ Լյուկ Բիսոնը այդ ֆիլմի սցենարը գրել էր դեռևս դպրոցում։ Երբ Լյուկին հարցնում են, թե ինչու նա ավելի շուտ չէր նկարահանում ֆիլմը, նա պատասխանում էր, որ չէր կարողանում գտնել այն դիզայներին, ով կօգներ իրեն ասել, որ սերը կարող է փրկել աշխարհը։ «Ինձ պետք էր աշխարհի ամենալավ հագուստի մոդելավորողը և երբ գտա նրան, սկսեցի նկարահանումները»,- ասում էր նա։ Ֆիլմն ունեցավ ապշեցուցիչ հաջողություն։ Գոտյեն ոգեշնչվում էր այն ամենով, ինչ տեսնում էր Փարիզի փողոցներում։
250,313
Լոպատով
Լոպատով (ուկրաիներեն՝ Лопатів), գյուղ Ուկրաինայի Չեռնովցիի մարզի Սոկիրյանիի շրջանում։ 2001 թվականի տվյալներով Լոպատով գյուղում բնակվում էր 478 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
641,356
Ձմեռ պապ և Ձյունանուշիկ
Ձմեռ պապ և Ձյունանուշիկ, ամանորյա կերպարներ Հայաստանում։ Ձմեռ պապը համարվում է ռուսական Ձեդ Մորոզի, արևմտյան Սանտա Կլաուսի, ֆրանսիական Պեր Նոելի, հայկական Կաղանդ պապի նմանօրինակը։ Ինչպես բոլոր երկրների Ձմեռ պապերը, հայկական Ձմեռ պապը ևս գալիս է հեռավոր Լապլանդիայից և իր հետ բերում է իր օգնականին, որը Հայաստանում կոչվում է Ձյունանուշ։ == Ծանոթագրություններ ==
469,125
Փաստաթղթային վերստուգում
Փաստաթղթային վերստուգում (երբեմն պարզապես՝ ռևիզիա, լատ.՝ revisio - կրկնակի ստուգում եմ) փաստաթղթային, որոշակի ժամանակահատվածում կազմակերպությունների, առանձին պաշտոնատար անձանց ֆինանսատնտեսական գործունեության ստուգում։ Փաստաթղթային աուդիտը վերաբերում է օրենքների ստուգման և հիմնական գործողությունների, աուդիտորական կազմակերպությունների, հաշվապահական հաշվառման հետազոտության և հաշվետվությունների օրինաչափության վերահսկման միջոցառումների համակարգին։
1,070,736
Միխայլովկա (Շահումյանի շրջան)
Միխայլովկա, գյուղ Արցախի Հանրապետության Շահումյանի շրջանում։ 1990-ական թվականների հայ-ադրբեջանական պատերազմից հետո գտնվում է հակառակորդի հսկողության տակ։ Գտնվում է Գանձակ քաղաքից 20 կմ հարավ։ == Բնակչություն == Գյուղ հիմնել են ռուս վերաբնակիչները։ == Բնակչություն == 1907 թվականին ուներ 548 ռուս բնակիչ։ == Արտաքին հղումներ == Հակոբ Ղահրամանյան, ՏԵՂԵԿԱՏՈւ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ. == Ծանոթագրություններ ==
888,790
Աբդուլա Շահիգի տուն-թանգարան
Աբդուլա Շահիգի տուն-թանգարան (ադրբ.՝ Abdulla Şaiqin ev-muzeyi), տուն-թանգարան, որտեղ ապրել է ադրբեջանցի նշանավոր գրող Աբդուլա Շահիգը 1916-1959 թվականներին։ Թանգարանը գտնվում է Բաքվի Աբդուլա Շահիգ 21 փողոցում։ Թանգարանը գործում է Ադրբեջանական Հանրապետության Մշակույթի նախարարության ներքո ։ == Պատմություն == 1900 թվականին Աբդուլա Շահիգը Թբիլիսիից տեղափոխվել է Բաքու և ապրել է Իչարի Շահարի մի փոքրիկ բնակարանում։ Դրանից հետո նա մի քանի անգամ փոխեց իր տեղը և ապրել է տարբեր բնակարաններում։ 1916 թվականին տեղափոխվել է 5 սենյականոց բնակարան փողոցի Ա. Շահիգը ,որը կոչվում է «Աբդուլա Շահիգի տուն-թանգարան», որտեղ ապրել է մինչև իր կյանքի վերջը։ Այս բնակարանի հյուրերն էին Ահմեդ Ջավադը, Հուսեյն Ջավիդը, Ջաֆար Ջաբարլին, Միքայիլ Մուշֆիկը, Սամեդ Վուրղունը և ադրբեջանական մտավորականության այլ ներկայացուցիչներ։ Թանգարանը սկսեց գործել 1991 թվականի դեկտեմբերին։ == Գործունեություն == Թանգարանի հիմնադրամն ունի 8000 ցուցահանդես, նրանցից 700-ը ցուցադրվում են։ Թանգարանը մի շարք վայրերում հանդիպումներ, հիշատակի օրեր, մրցույթներ և այլ միջոցառումներ է իրականացնում։ Ամեն տարի տեղի է ունենում գրողի հիշատակի օրերը թանգարանում։ == Ցուցահանդես == Ցուցահանդեսը բաղկացած է չորս սենյակից։ Թանգարանում ցուցադրվում են ցուցահանդեսներ, որոնք արտացոլում են մանկությունը, երիտասարդությունը և կրթական տարիները, ինչպես նաև գրողի գրական գործունեությունը։ Չորրորդ սենյակը ծառայել է որպես Աբդուլա Շահիգի գրասենյակ, այնպես որ այստեղ հավաքվում են շատ անձնական իրեր։ == Տես նաև == Աբդուլա Շահիգ Ջալիլ Մամեդկուլիզադեի տուն-թանգարան Մամեդ Սաիդ Օրդուբադիի տուն-թանգարան Սամեդ Վուրղունի տուն-թանգարան == Ծանոթագրություններ ==
586,287
Աղի լիճ
Աղի լիճ, լճակ Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզում, Սևանա լճի ավազանում, Գավառագետի հովտում։ == Ծանոթագրություններ ==
307,813
Նովի Սենտեգ
Նովի Սենտեգ (ռուս.՝ Новый Сентег), գյուղ Ռուսաստանի Ուդմուրթական հանրապետության Զավյալովսկի շրջանի կազմում։ Բնակչությունը 2003 թվականին գրանցված տվյալներով կազմում էր 273 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ռուսաստանի ժամային գոտիները, worldtimezone.com կայքում (անգլ.)
539,410
Իտալիայի փողոց (Երևան)
Իտալիայի փողոց, փողոց Երևանի Կենտրոն վարչական շրջանում։ Անվանվել է ի պատիվ Իտալիայի։ == Տվյալներ == Սկսվում է Շահումյանի անվան պուրակից (Մովսես Խորենացու փողոց) և ձգվում մինչև Մյասնիկյան հրապարակ (Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի փողոց)։ Հատող փողոցներ չունի։ Երթևեկությունը փողոցով միակողմանի է։ == Պատմություն == Նախկինում Երևանի այս հատվածում փողոց չկար։ 2002 թվականին Թատերական այգու մի մասը հատկացվեց ՀՀ-ում Իտալիայի դեսպանության շենքի կառուցման համար, որի հետ մեկտեղ նույն այգին շրջապատող առևտրային շարքի տների և ծառերի հաշվին կառուցվեց նաև Իտալիայի փողոցը։ Դեսպանատան բացումը տեղի ունեցավ 2002 թվականի հունիսի 2-ին։ == Նշանակալի օբյեկտներ == Փողոցի ձախ կողմում են. «Կոնգրես» հյուրանոցը ՀՀ-ում Իտալիայի դեսպանատունը Թատերական այգին == Պատկերասրահ == == Տես նաև == Երևանի փողոցների ցանկ Երևանի վարչական բաժանում == Ծանոթագրություններ == == Աղբյուրներ == Երևան քաղաքի քաղաքային նշանակության փողոցների ցանկ Սերգեյ Ավագյան, Երևանի փողոցները, Երևան, «ՎՄՎ-ՊՐԻՆՏ», 2010 — 272 էջ։
599,956
Միքայել Մինասյան
Միքայել Արայի Մինասյան (հոկտեմբերի 1, 1977(1977-10-01), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ պատմաբան, պատմական գիտությունների թեկնածու, Հայաստանի արտակարգ և լիազոր դեսպան։ == Կենսագրություն == Ծնվել է 1977 թ.-ի հոկտեմբերի 1-ին Երևանում՝ բժիշկների և գիտնականների ընտանիքում։ Միքայել Մինասյանի դեսպանության շրջանում՝ 2015 թ. ապրիլի 12-ին, Վատիկանի Սուրբ Պետրոսի տաճարում Հռոմի Սրբազան Քահանայապետ Ֆրանցիսկոս Պապի կողմից մատուցվեց պատարագ ի հիշատակ Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի, Ցեղասպանության անմեղ զոհերը սրբադասվեցին։ Նույն օրը Ֆրանցիսկոս պապը Գրիգոր Նարեկացուն հռչակեց «Տիեզերական եկեղեցու վարդապետ»՝ Ամենապատվավոր կոչումը, որ կարող է շնորհվել աստվածաբանին։ Սուրբ Պետրոսի տաճարում անցկացված պատարագից հետո Թուրքիան հետ կանչեց Վատիկանում իր դեսպանին։ 2015թ.-ի ապրիլի 11-ին Իտալիայի Նեապոլ քաղաքի «Սան Գրեգորիո Արմենո» եկեղեցում կայացավ Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված խաչքարի բացման արարողությունը, Գրիգոր Լուսավորչի մասունքը վերադարձվեց եկեղեցի։ 2016թ-ի հունիսի 24-ին մեկնարկեց Ֆրանցիսկոս Պապի եռօրյա այցը Հայաստանը։ Սրբազան Քահանայապետն իր այցը կոչեց՝ «Ուխտագնացություն առաջին քրիստոնյա երկիր»։ Հունիսի 25-ին Ֆրանցիսկոս Պապն այցելեց Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր, ապա պատարագ մատուցեց Գյումրիում։ Դեսպան Մինասյանը պատմել է Ֆրանցիսկոս Պապի Հայաստան այցի կազմակերպչական աշխատանքների և խորհրդի մասին։ 2018 թ.-ի ապրիլի 4-ին Վատիկանի այգիներում հանդիսավորությամբ բացվեց Սուրբ Գրիգոր Նարեկացու արձանը։ Բոլոր իրադարձությունները՝ մեկ տեսաշարում։ == Կրթություն == 1984-1993 թթ. Երևանի Պուշկինի անվան թիվ 8 դպրոց։ 1993-1996 թթ. Վենետիկի «Մուրատ-Ռաֆայելյան» վարժարան, Իտալիա 1996-2000 թթ. Գերազանցությամբ ավարտել է Իտալիայի Տրիեստեի համալսարանի Միջազգային հարաբերությունների և դիվանագիտության բաժինը 2001-2004 թթ. Ասպիրանտուրա, Հայաստանի Գիտությունների Ազգային Ակադեմիայի պատմության ինստիտուտ == Աշխատանքային գործունեությունը == 1999- 2000թթ. Տրիեստեի համալսարան, Գորիցիայի Միջազգային հարաբերությունների և դիվանագիտության բաժին, Իտալիա Ծրագրի ղեկավար` ՀՀ ԱԳՆ կրտսեր դիվանագետների համար մասնագիտական ուսուցում, կազմակերպված Իտալիայի ԱԳՆ հետ համատեղ 1999-2002թթ. Եվրոպական խորհրդարանի անդամ Դեմետրիո Վոլչիչի աշխատակազմ, Եվրոպական խորհրդարանի ԵՄ հարավային Կովկաս պատվիրակության փոխնախագահ, Եվրոպական խորհրդարան, Բրյուսել, Ստրասբուրգ ԵՄ հարավային Կովկաս հարաբերությունների գծով խորհրդական 2000-2003թթ. Հայաստանում Միջազգային Եվրոպական շարժման նախապատրաստական հանձնաժողով, Հայաստանում Եվրոպական շարժման հիմնադիր և տնօրեն 2005-2013թթ. Սան Մարինոյի Հանրապետության գլխավոր պատվավոր հյուպատոս Հայաստանում 2007- 2008թթ. Հայաստանի Վարչապետի աշխատակազմ Վարչապետի ավագ օգնական 2008- 2012թթ. ՀՀ Նախագահի աշխատակազմ Աշխատակազմի ղեկավարի առաջին տեղակալ 2013-2018թթ․ Սուրբ Աթոռում ՀՀ դեսպան 2014-2018թթ․ Մալթայի Մարտական Ինքնիշխան Ուխտում ՀՀ դեսպան (նստավայրը՝ Հռոմ) 2017-2018թթ․ Պորտուգալիայի Հանրապետությունում Հայաստանի դեսպան (նստավայրը՝ Հռոմ) == Դիվանագիտական ծառայությունը == 2013 թ. մարտի 9-ին ՀՀ Նախագահի հրամանագրով նշանակվել է Սուրբ Աթոռում Հայաստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան։ 2013 թ. դեկտեմբերի 10-ին ՀՀ Նախագահի հրամանագրով համատեղության կարգով, նշանակվել է Մալթայի Ինքնիշխան Ռազմական Ուխտում, Պորտուգալիայում Հայաստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան (նստավայրը՝ Հռոմ)։ == Պարգևներ և կոչումներ == Արտակարգ և լիազոր դեսպան (2013)։ 2015 թ. մայիսի 5-ին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Նախագահի կողմից պարգևատրվել է «Վաչագան Բարեպաշտ» մեդալով 2016 թ. մարտի 16-ին Հռոմի Պապ Ֆրանցիսկոսի կողմից պարգևատրվել է Պիոս Պապի ասպետական ուխտի Մեծ Խաչի շքանշանով։ 2016 թ. հոկտեմբերի 24-ին Մալթայի Ինքնիշխան Ռազմական Ուխտի Արքայազն և Մեծ վարպետի կողմից պարգևատրվել է Մալթայի Ուխտի արժանիքների համար Մալթայի Ուխտի Մեծ Սպայի Խաչով 2017 թ. դեկտեմբերի 11-ին Մալթայի Ինքնիշխան Ռազմական Ուխտի Մեծ վարպետի տեղապահի կողմից պարգևատրվել է Մալթայի Ուխտի արժանիքների համար Մեծ Խաչով 2018 թ. ապրիլի 5-ին Հայաստանի Նախագահի կողմից պարգևատրվել է «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 2-րդ աստիճանի մեդալով == Ընտանիք == Միքայել Մինասյանը հայտնի փիլիսոփա, պատմաբան Միքայել Մինասյանի և Երևանի նախկին քաղաքապետ, ականավոր մտավորական Գրիգոր Հասրաթյանի թոռն է։ Նա ճանաչված բժիշկ, «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոնի նախկին ղեկավար Արա Մինասյանի որդին է։ Միքայել Մինասյանն ամուսնացած է Հայաստանի նախկին Նախագահ Սերժ Սարգսյանի դստեր՝ Անուշ Սարգսյան-Մինասյանի հետ, ունի երկու զավակ՝ Մարիամը և Արան։ == Տնտեսական գործունեությունը == == Ծանոթագրություններ ==
1,037,569
Նախազգուշացում մարդկությանը
Աշխարհի գիտնականների նախազգուշացումը մարդկությանը (անգլ.՝ World Scientists' Warning to Humanity), 1992 թվականին Union of Concerned Scientists միության և ավելի քան 1700 գիտնականների (այդ թվում գիտության ոլորտում Նոբելյան մրցանակակիրների մեծամասնության կողմից ստորագրված) կողմից թողարկված մանիֆեստ։ Այն նախազգուշացնում է, որ «մարդիկ և բնությունը գտնվում են բախման հետագծի վրա», և որ «Երկրի՝ մեր կողմից կառավարման և դրա վրա կյանքի մեծ փոփոխություն է անհրաժեշտ մարդկային ահռելի տառապանքներից խուսափելու համար»։ Մանիֆեստում հայտարարվում էր, որ անհրաժեշտ են անհապաղ փոփոխություններ ներկա ընթացքի հետևանքներից խուսափելու համար. գիտնականները մտահոգություն են հայտնել մոլորակի արդեն գոյություն ունեցող կամ հնարավոր վնասի կապակցությամբ, որը կապված է օզոնային շերտի, քաղցրահամ ջրի, ծովային կյանքի, ինչպես նաև օվկիանոսների մեռյալ գոտիների առկայության, անտառների ոչնչացման, կենսաբազմազանության խախտման, գլոբալ տաքացման և աշխարհի բնակչության շարունակական աճի հետ։ Մանիֆեստը կազմակերպել է Union of Concerned Scientists-ը՝ իր նախագահ Հենրի Քենդալի գլխավորությամբ։ «Նախազգուշացումը մարդկությանը» երբեմն հակադրվում է «Heidelberg Appeal»-ի հետ։ Առաջին նախազգուշացման հրապարակման 25-ամյակին՝ 2017 թվականին, «BioScience» ամսագրում տեղ է գտել «Երկրորդ «Նախազգուշացում մարդկությանը»» (անգլ.՝ A Second Notice - World Scientists Warning to Humanity)՝ գրված Ու. Ռիպլի գլխավորած միջազգային թիմի կողմից և ստորագրված 184 երկրների 15364 գիտնականների կողմից. երբևէ ամենամեծ թվաքանակը նման դեպքում, ավելի քան 5 հազար գիտնականներ իրենց ստորագրություններն ավելացրել են հրապարակելուց հետո։ Այդ «Նախազգուշացման» մեջ նշվում է, որ «բացառությամբ ստրատոսֆերային օզոնի շերտի կայունացման, մարդկությունը բավարար առաջընթաց չի գրանցել կանխատեսվող բնապահպանական խնդիրների լուծման հարցում, և անհանգստացնող է, որ դրանց մեծ մասն ավելի է վատթարանում»։ Հատկապես վտանգավոր է համարվել «ջերմոցային գազերի արտանետումների աճի պատճառով պոտենցիալ աղետալի կլիմայի փոփոխության ընթացիկ հետագիծը», և նշվել է նաև սանձազերծված վեցերորդ զանգվածային ոչնչացումը։ 2019 թվականի նոյեմբերի 5-ին «BioScience» ամսագիրը, մասնավորապես Ու. Ռիպլի նախաձեռնությամբ, հրատարակել է «Աշխարհի գիտնականների նախազգուշացումը կլիմայական արտակարգ իրավիճակների մասին» («World Scientists’ Warning of a Climate Emergency») դիմումը, որն ստորագրել են 153 երկրների 11258 գիտնականներ։ Այնտեղ նշվում է, որ Երկիրը գտնվում է «կլիմայական արտակարգ իրավիճակում», և որ «կլիմայական ճգնաժամը սկսել և վատթարանում է շատ ավելի արագ, քան սպասում էր մեծամասնությունը», ինչպես նաև առանց կլիմայի քաղաքականության հիմնարար փոփոխության անհնար կլինի կանխել «անասելի մարդկային տառապանքը», իսկ «ներկայացված տվյալներից պարզ է դառնում, որ մեզ սպասվում է կլիմայական աղետ»։ == Տես նաև == Աճի սահմաններ == Նշումներ == == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == «World Scientists' Warning To Humanity» (անգլերեն)։ stanford.edu։ 1992-11-18։ Արխիվացված է օրիգինալից 1998-12-06-ին։ Վերցված է 2019-06-25 William J. Ripple, Christopher Wolf, Thomas M. Newsome, Mauro Galetti, Mohammed Alamgir, Eileen Crist, Mahmoud I. Mahmoud, William F. Laurance, ; World Scientists’ Warning to Humanity: A Second Notice, BioScience, Volume 67, Issue 12, 1 December 2017, Pages 1026—1028, http://scientistswarning.forestry.oregonstate.edu/ & Journal Articles Related to Scientists Warning Nick Houtman. 15,000 scientists in 184 countries warn about negative global environmental trends (November 14, 2017) Нобелевцы вновь бьют тревогу ("Российская газета", 24.07.2018)
243,836
Պետրովկա (գյուղ, Դվուրեչենսկի շրջան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ ՊետրովկաՊետրովկա (ուկրաիներեն՝ Петрівка), գյուղ Ուկրաինայի Խարկովի մարզի Դվուրեչենսկի շրջանում։ Հիմնադրվել է 1790 թվականին։ 2001 թվականի տվյալներով Պետրովկա գյուղում բնակվում էր 40 մարդ։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 0,188 կմ² տարածք։ Բնակչության խտությունը կազմում էր 212,77 մարդ/կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
983,684
Կատաղի շներ
«Կատաղած շներ» (անգլ.՝ Reservoir Dogs), ամերիկացի անկախ ռեժիսոր Քվենտին Տարանտինոյի դեբյուտային կուլտային ֆիլմը։ Կինոնկարի սյուժեն կապված է կողոպուտի հետ, որից հետո հանցագործները հավաքվում են նշանակված վայրում՝ քաղաքի ծայրամասում գտնվող լքված պահեստում, և փորձում են պարզել, թե ով է իրենց մատնել։ Ֆիլմն առաջին անգամ ցուցադրվել է 1992 թվականի հունվարի 18-ին «Սանդենս» միջազգային կինոփառատոնի ժամանակ:87, իսկ նույն թվականի մայիսին մասնակցել է Կաննի կինոփառատոնի ծրագրին։ Ստանալով բազմաթիվ դրական արձագանքներ՝ այդ ժամանակ դեռևս քիչ հայտնի ռեժիսորի կինոժապավենը զարմանալիորեն արժանացել է հանդիսատեսի ջերմ ընդունելությանը։ Համաշխարհային վարձույթն սկսվել է 1992 թվականի սեպտեմբերին։ Դրամարկղային հասույթը գերազանցել է նախնական բյուջեն ավելի քանի երեք անգամ մինչև ԱՄՆ կինոթատրոններում ֆիլմի առաջին ցուցադրությունը:78։ Ֆիլմն արժանացել է միջազգային կինոփառատոնների ութ մրցանակների, մեծամասամբ առաջադրվել է Քվենտին Տարանտինոն։ Կինոքննադատները հիմնականում բարձր են գնահատել ֆիլմը, ինչը կարող է վկայել Rotten Tomatoes կայքի 95 տոկոսանոց միջին ցուցանիշը և Metacritic կայքի 78 տոկոսանոց վարկանիշը։ Կինոնկարի արժանիքների շարքում թվարկվել են Քվենտին Տարանտինոյի ռեժիսորական աշխատանքը, պատմության ընտրված ձևը, հաջող ընտրված դերասանական կազմը։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == «Կատաղած շներ»(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում (Ստուգված է 27 Նոյեմբերի 2012) «Կատաղած շներ» allmovie կայքում (անգլ.) «Կատաղած շներ» Rotten Tomatoes կայքում (անգլ.)
983,091
Ջո Դանթե
Ջոզեֆ Դանթե կրտսեր (անգլ.՝ Joseph Dante, Jr., նոյեմբերի 28, 1946(1946-11-28), Մորիսթաուն, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ), ավելի ճանաչված է որպես Ջո Դանթե (Joe Dante), ամերիկացի կինոռեժիսոր և պրոդյուսեր, որը հայտնիություն է ձեռք բերել կատակերգություն և սարսափ ֆիլմերի ժանրում աշխատանքներով։ Առավել հայտնի աշխատանքները ներառվել են «Պիրանիա» (1978) և «Ոռնոց» (1981) պատկերներում, որոնք նկարահանվել են Ջոն Սեյլսի սցենարով։ Առաջին դրամարկղային հիթը «Գրեմլիններ»-ն էր (1984) և նրա շարունակությունը՝ «Գրեմլիններ 2։ Նոր խմբաքանակ»-ը (1990)։ == Կենսագրություն == Ջոզեֆ Դանթե կրտսերը ծնվել է 1946 թվականի նոյեմբերի 28-ին Նյու Ջերսի նահանգի Մորիսթաուն քաղաքում։ Նրա հայրը եղել է պրոֆեսիոնալ գոլֆ խաղացող։ Ջո Դանթեն իր կարիերան կինոյում սկսել է Ռոջեր Կորմանի հետ աշխատանքով։ Մոնտաժել է բազմաթիվ ֆիլմեր, մասնավորապես Ռոն Հովարդի «Մեծ ավտոմեքենայի գողություն» ֆիլմը, այնուհետև Ալան Արկուշի հետ նկարահանել է «Հոլիվուդ բուլվար» ֆիլմը։ Առաջին նախագիծը, որը ամբողջովին դրված էր Դանթեի ուսերին, դարձել է 1978 թվականի «Պիրանիա» սարսափ ֆիլմը։ Այնուհետև հաջորդել է «Ոռնոց» թրիլլերը։ Ֆիլմերը գրավել են Սթիվեն Սփիլբերգի ուշադրությունը, ում համար Դանթեն նկարահանել է «Մթնշաղի գոտի» ֆիլմի երրորդ մասը։ Այնուհետև հաջորդել են «Գրեմլիններ» և «Գրեմլիններ 2․ Նոր խմբաքանակ» ֆիլմերը։ Բացի այդ, Դանթեն Սփիլբերգի հետ աշխատել է «Ներքին տիեզերք» պատկերի վրա։ Դանթեի ֆիլմերի համար այցեքարտ են դարձել հատուկ էֆեկտները, ինչպես նաև այլ ֆիլմերին արված կատակ-հղումները։ 1990-ական թվականների սկզբին Ջո Դանթեն Paramount Pictures կինոընկերության կողմից հաստատվել է որպես «Տեսիլք» ֆիլմի ռեժիսոր։ Դանթեն Ջեֆրի Բոումի հետ գրել է սցենարի սևագիր տարբերակը, սակայն այն բանից հետո, երբ ընկերությունը ֆիլմի նկարահանումները հետաձգել է մեկ տարով, Դանթեն թողել է նախագիծը և ավելի ուշ տիտրերում նշվել է միայն որպես բազմաթիվ գործադիր պրոդյուսերներից մեկը։ == Ֆիլմագրություն == === Ռեժիսոր === 1978՝ Պիրանիա 1979՝ Ռոքնռոլի դպրոց 1981՝ Ոռնոց 1982՝ Ոստիկանական ջոկատ 1983՝ Մթնշաղի գոտի 1984՝ Գրեմլիններ 1985՝ Հետազոտողներ 1986՝ Զարմանալի պատմություններ (Էպիզոդներ Բու և Գրիբլ) 1987՝ Ներքին տիեզերք 1987՝ Ամազոնուհիները լուսնի վրա 1990՝ Գրեմլիններ 2․ Նոր խմբաքանակ 1991—1992՝ Առեղծվածային քաղաք Էյրին Ինդիանայում 1993՝ Ցերեկային ցուցահերթ 1994՝ Դուստրերը փախուստի մեջ 1997՝ Երկրորդ քաղաքացիական պատերազմ 1998՝ Զորապետ։ Ճակատամարտը Գալակտիկայի համար 1998՝ Զինվորիկներ 2003՝ Լունի Թյունզ։ Կրկին գործի մեջ 2005՝ Սարսափների վարպետներ (Էպիզոդ Վերադարձ տուն) 2006՝ Թակարդում բռնված 2007՝ Երկրի ամենամեծ շոուն 2007՝ C.S.I.. Հանցագործության վայրը Նյու Յորք 2009՝ Դարպասներ 3D 2012-2014՝ Հավայաններ 5.0 == Գրականություն == Joe Dante : [անգլ.] / Edited by Nil Baskar and Gabe Klinger. — Columbia University Press, 2013. — 256 p. — ISBN 978-3-901644-52-8. == Ծանոթագրություններ ==
431,472
Ագրխոտուկ
Ագրխոտուկ (լատ.՝ Agrostis), խորխոնջ, դաշտախոտուկ, դաշտավլուկազգիների (հացազգիներ) ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է 150 (այլ տվյալներով՝ 200), ՀՀ-ում 7 տեսակ, ագրխոտուկ կարմիր (a. rubra), ագրխոտուկ հսկա (a. gigantae) և այլն։ Տարածված է բոլոր մարզերի խոնավ մարգագետիններում, ճահիճներում, ջրամբարների և գետերի ափերին։ Ցողունն ուղղաձիգ է, բարձրությունը՝ մինչև 150 սմ։ Տերևները տափակ են, անհարթ։ Ծաղկաբույլը հուրան է, հասկիկները՝ մանր, ծաղիկները՝ երկսեռ։ Ծաղկում է հունիս-հուլիսին։ Պտուղը հատիկ է։ Կերաբույս է։ == Ծանոթագրություններ ==
999,854
What Is Love? (մինի ալբոմ)
What Is Love? (անգլ. թարգմանաբար՝ «Ի՞նչ է սերը»), հարավկորեական գըրլ բենդ Twice-ի հինգերորդ մինի ալբոմը։ Այն թողարկվել է 2018 թվականի ապրիլի 9-ին JYP Entertainment ընկերության կողմից Iriver-ի աջակցությամբ։ Գլխավոր սինգլը գրվել և պրոդյուսացվել Է Պակ Ջին Յոնգի կողմից և այն պարունակում է թրեփի տարրեր։ Ալբոմի ստեղծման մեջ մասնակցել են միքանի կոմպոզիտորներ և երգերի հեղինակներ, ներառյալ խմբի անդամներ Չոնյոնը, Չեյոնը («Sweet Talker») և Ջիհյոն («Ho!»): Վերահրատարակում Whast Is Loive? Summer Nights անվանումով թողարկվել է 2018 թվականի հուլիսի 9-ին։ == Նախադրյալներ և ռելիզ == 2018-ի մարտին ԶԼՄ-ներում տեղեկություններ հայտնվեցին ապրիլին կայանալիք Twice-ի քամբեքի մասին, սակայն այդ պահին JYP Entertainment-ը հերքեց` հայտարարելով, որ վերադարձի ճշգրիտ ամսաթիվը դեռ քննարկվում է։ Երեք շաբաթ անց` մարտի 25-ին, խմբի ապրիլյան քամբեքն այնուամենայնիվ հաստատվեց, ինչպես նաև հայտնի դարձավ հինգերորդ մինի ալբոմի թողարկման ամսաթիվը, որն ստացել է What Is Love անվանումը` ապրիլի 9։ Մարտի 25-ին հրապարակվեց առաջին խմբային թիզերը։ Մարտի 27-ին, 29-ին, 30-ին և 31-ին հրապարակվել են մասնակիցների անհատական թիզերները։ Մարտի 29-ին հրապարակել են երկրորդ մեծ թիզերը։ Մարտի 30-ին հայտնի դարձավ նաև ապագա ալբոմի տրեկ-լիստը։ Մարտի 31-ին ներկայացրեցին «What Is Love?»-ի տեքստը։ Ապրիլի 1-ին YouTube-ի JYP Entertainment պաշտոնական ալիքում և V հավելվածում խմբի ալիքում հրապարակել են տեսահոլովակի թիզերը։ == Կոմերցիոն հաջողություն == Հարավային Կորեայում ալբոմը 2-րդ հորիզոնականում է հայտնվել Gaon չարթում, իսկ գլխավոր երգը գլխավորել է Gaon թվային հիթ-շքերթը։ Ալբոմը և նրա գլխավոր երգը ընդգրկվել են Billboard World Albums և World Digital Songs չարթերի 3-րդ հորիզոնականում։ What Is Love?-ը եղել է նաև Twice-ի առաջին ալբոմը, որը Billboard հիթ-շքերթում զբաղեցրել է 13-րդ հորիզոնականը[11]: == Տրեկ-լիստ == == Չարթեր == == Մրցանակներ և առաջադրումներ == == Ծանոթագրություններ ==
245,504
Յաբլոնովկա (գյուղ, Դերաժնյայի շրջան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ ՅաբլոնովկաՅաբլոնովկա (ուկրաիներեն՝ Яблунівка), գյուղ Ուկրաինայի Խմելնիցկիի մարզի Դերաժնյայի շրջանում։ 2001 թվականի տվյալներով Յաբլոնովկա գյուղում բնակվում էր 557 մարդ։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 2266 կմ² տարածք։ Բնակչության խտությունը կազմում էր 245,81 մարդ/կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
463,234
Հայաստանի բնակչության առողջության ցուցանիշներ
== Մոր և մանկան առողջության պահպանման ոլորտ == Մոր և մանկան առողջության պահպանության ԳՀ կենտրոնը (Երևան) Մոր և մանկան առողջության պահպանման ոլորտի ռազմավարական նպատակները երեխաների, դեռահասների, մայրերի վերարտադրողական առողջության պահպանումն ու երեխաների սնուցման բարելավումն են։ Անկախության հռչակումից հետո ՀՀ-ն, որպես ՄԱԿ-ի անդամ երկիր, միացել է այդ կազմակերպության ստանձնած պարտավորություններին։ Մոր և մանկան առողջության պահպանումը՝ որպես հիմնական գերակայություն, ամրագրված է ՀՀ Սահմանադրությամբ ու օրենքներով և արտացոլված է մի շարք ազգային ռազմավարական փաստաթղթերում, ՄԱԿ-ի պայմանագրերում, համաշխարհային հռչակագրերում և օրենքներում։ Մոր և մանկան առողջության պահպանման ոլորտում ռազմավարության հիմնական դրույթները հաստատվել և իրագործվում են «Մոր և մանկան առողջության պահպանման 2003-2015 թվականների ազգային ռազմավարությունը հաստատելու մասին» ՀՀ Կառավարության 2003 թվականի որոշմամբ և «Վերարտադրողական առողջության բարելավման 2007-2015 թվականների ծրագրի» շրջանակներում։ Մշակվել և ՀՀ Կառավարության հավանությանն է արժանացել «Երեխաների և դեռահասների առողջության ու զարգացման 2010-2015 թվականների ազգային ռազմավարության ծրագիրը», որտեղ արտացոլված են առողջության պահպանմանն ուղղված հիմնական նպատակները։ ՀՀ-ում վերջին տարիներին աստիճանաբար ավելանում են երեխայի ծննդյան միանվագ նպաստի չափերը՝ ըստ ընտանիքում ծնված երեխաների թվի և «Փարոս» ծրագրում ընդգրկվածության։ «Մանկաբարձագինեկոլոգիական օգնություն» բյուջետային ծրագրի շրջանակներում 2008 թվականի հուլիսի 1-ից ներդրվել է ծննդօգնության պետական ծրագիր, որը բնակչությանը լիովին ապահովում է որակյալ և անվճար ծննդօգնության ծառայություններով։ Հղիության 22 և ավելի շաբաթական ժամկետում հղիներին տրվում է հավաստագիր, որի արժեքը 2008 թվականին 65 հազար դրամ էր, 2009 թվականից հասել է մինչև 150 հազար դրամի։ Հավաստագիրը հնարավորություն է տալիս կատարելու նախածննդյան պարտադիր հետագոտություններ։ Դրա շարունակականությունն ապահովելու նպատակով 2010 թվականի ընթացքում իրականացվել են 0-7 տարեկան երեխաների հավաստագրի համակարգի ներդրմանն ուղղված աշխատանքներ։ Ոլորտում իրականացվել են մի շարք ծրագրեր՝ միջազգային կազմակերպությունների (UNICEF, WHO, UNFPA, USAID և այլն) հետ արդյունավետ համագործակցության շնորհիվ։
105,856
(6987) Օնիոշիդաշի
(6987) Օնիոշիդաշի (անգլ.՝ Onioshidashi), աստերոիդ աստերոիդների հիմնական գոտում։ Հայտնաբերվել է 1994 թվականի նոյեմբերի 25-ին Տակաո Կոբայաշիի կողմից Օիզումիյում։ Միջին հեռավորությունը Արեգակից կազմում է 2,788482 ա. մ., առավելագույնը մոտենում է 2,6556 ա. մ. հեռավորության վրա և հեռանում 2,9214 ա. մ.։ Արեգակի շուրջ մեկ ամբողջական պտույտ է կատարում 1700,79 երկրային օրվա ընթացքում, իր ուղեծրով շարժվելով միջինում 0,211667 աստիճան/օր արագությամբ։ Աստերոիդի ուղեծրի և խավարածրի հարթությունները իրար հետ կազմում են 2,97° անկյուն։ == Տես նաև == Աստերոիդների ցանկ Աստերոիդների սպեկտրալ դասեր Աստերոիդների ընտանիքներ Աստերոիդների խմբեր == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Շմադել Լուց (2003)։ Փոքր մոլորակների անունների բառարան (5-րդ վերանայված և ընդլայնված հրատարակություն ed.)։ Գերմանիա: Սփրինգեր։ ISBN 978-3-540-00238-3 (անգլ.) (6987) Օնիոշիդաշի աստերոիդը Փոքր մոլորակների կենտրոնի կայքում (ուղեծրի տվյալները և դիտարկումները) (անգլ.)
43,950
Բադմինտոն
Փետրագնդակ կամ Բադմինթոն (անգլերեն՝ Badminton), սպորտաձև, որտեղ երկու հակառակորդներ (անհատական խաղեր) կամ երկու զույգեր (զուգախաղեր) խաղում են միմյանց դեմ։ Նրանք խաղում են ուղղանկյուն դաշտում, որը բաժանված է ցանցով։ Խաղացողները միավորներ են հավաքում՝ իրենց ռակետով հարվածելով փետրագնդակին (վոլան) այնպես, որ այն ընկնի հակառակորդի կիսադաշտում։ Յուրաքանչյուր կողմ իրավունք ունի հարվածելու փետրագնդակին միայն մեկ անգամ, մինչ այն կանցնի ցանցի մյուս կողմը։ Միավորի խաղարկումը ավարտվում է, երբ փետրագնդակը դիպչում է հատակին կամ եթե դատավորի և մատուցման դատավորի կողմից վրիպում է հայտարարվել։ == Փետրագնդակի նկարագիր == Փետրագնդակը պատրաստված է բնական փետուրներից կամ նեյլոնից։ Այն ունի ավելի շատ արագություն քան այլ սպորտաձևեր։ Բադմինթոն խաղում են փակ տարածքում, քանի որ քամին ազդում է փետրագնդակի թռիչքի վրա։ == Օլիմպիական սպորտաձև == 1992 թվականից բադմինթոնը համարվում է օլիմպիական սպորտաձև 5 մրցաձևերով՝ տղամարդկանց մենախաղեր, կանանց մենախաղեր, տղամարդկանց զուգախաղեր, կանանց զուգախաղեր և խառը զուգախաղեր։ Բարձր մակարդակի խաղերում՝ հատկապես մենախաղերում, այս սպորտը պահանջում է գերազանց ֆիզիկական պատրաստականություն։ Խաղացողներին պետք է տոկունություն, շարժունակություն, «պայթուցիկ» ուժ, արագություն և ճշգրտություն։ Այն նաև «տեխնիկական» սպորտաձև է, այսինքն պահանջվում է հարվածների համակարգում և ռակետի շարժումների անհրաժեշտ զարգացում։ == Պատմություն == Բադմինթոնը ստեղծվել է 1800-ական թվականների կեսերին, Հնդկաստանում՝ բրիտանացի ռազմական աշխատակիցների կողմից։ Որոշ լուսանկարներ ցույց են տալիս, որ անգլիացիները «բեթլդոր» անգլիական ավանդական խաղին ավելացրել են ցանց։ Հնդկական նահանգներից մեկում էլ՝ Թամիլ Նադուում, նույնպես կար նմանատիպ խաղ, իսկ Ճապոնիայում հայտնի էր Հանեցուկի խաղը։ Մասնավորապես բրիտանական կայազորային քաղաք Պունայում տարածված լինելու համար այս խաղը հայտնի դարձավ նաև Պունա անունով։ 1875 թվականին Հնդկաստանից վերադարձած վետերանները Ֆոլկեշտոնում ակումբ հիմնեցին։ Մինչև 1887 թվականը Անգլիայում բադմինթոն խաղում էին այն նույն կանոններով, որոնք տարածված էին Հնդկաստանում։ Մի քանի անգամ փորձեր ձեռնարկվեցին փոփոխել կանոնները։ 1893 թվականին Անգլիայի բադմինթոնի ասոցիացիան հրատարակեց խաղի կանոնների առաջին ժովովածուն։ 1899 թվականին տեղի ունեցավ բադմինթոնի առաջին մրցաշարը՝ Անգլիայի բաց առաջնությունը։ Բադմինթոնի միջազգային ֆեդերացիան (բադմինթոնի աշխարհի ֆեդերացիա) ստեղծվեց 1934 թվականին Կանադայի, Դանիայի, Անգլիայի, Ֆրանսիայի, Նիդերլանդների, Իռլանդիայի, Նոր Զելանդիայի, Շոտլանդիայի և Ուելսի աջակցությամբ։ 1936 թվականին նրանց միացավ Հնդկաստանը։ Այսօր բադմինթոնի աշխարհի ֆեդերացիան՝ ԲԱՖ-ը, կարգավորում է միջազգային բադմինթոնը և զարգացնում այս սպորտը ամբողջ աշխարհում։ Մրցակցային բադմինթոնում եվրոպական երկրներից գերակշռում է Դանիան։ Այնուամենայնիվ, ասիական ազգերը ամբողջ աշխարհում միշտ եղել են ամենագերակշռողը։ Չինաստանը, Ինդոնեզիան, Հյուսիսային Կորեան, Մալայզիան և Դանիան այն երկրներն են, որոնք վերջին ժամանակներում արտադրել են համաշխարհային կարգի բադմինթոնիստներ։ Վերջին տարիներին տղամարդկանց և կանանց առաջնություններում դոմինանտում է Չինաստանը։ == Բադմինթոնը Հայաստանում == Հայաստանում բադմինթոնը սկսել է տարածվել 1960 թվականից։ == Կանոններ == Մրցումները անց են կացվում 13,40 մետր երկարության և 5,20 մ լայնություն ունեցող խաղադաշտում, որը երկու կիսադաշտի է բաժանվում 155 սմ բարձրություն ունեցող ցանցով։ Մրցակիցները ձգտում են իրենց ձեռքում բռնած գնդաթիերով փետրագնդակին հարվածելով, այն ցանցի վրայով ուղարկել մրցակցի կիսադաշտը։ Մեկ մրցամասի հաղթող է ճանաչվում այն մարզիկը, որին հաջողվում է փետրագնդակը մրցակցի կիսադաշտում իջեցնել 15 անգամ, իսկ կանայք և խառը զույգերը՝ 11 անգամ։ 10-10 հաշվի դեպքում խաղամասը ավարտվում է 12-ից, 11-11-ի դեպքում՝ 13-ից և այսպես շարունակ։ Պաշտոնական մրցումներ անց են կացվում անհատների, զույգերի և խառը զույգերի միջև։ Հաղթող են այն մարզիկները և զույգերը, որոնք առաջինն են շահում երեք մրցամասերում։ == Բադմինթոնը շատ հաճախ համեմատվում է թենիսի հետ == Բադմինթոնում խաղը բաղկացած է 3 սեթից, յուրաքանչյուր սեթը՝ 21 միավորից։ Թենիսում խաղը բաղկացած է 6 գեյմից, յուրաքանչյուր գեյմն ունի 4 միավոր։ Եթե երկու կողմերն էլ հավասար են առաջ գնում, թենիսում խաղն այնքան է շարունակվում, մինչև մրցակիցներից մեկը չունենա 2 միավորի առավելություն։ Բադմինթոնում ամենաշատը 30 միավորն է։ Թենիսում գնդակը կարող է մեկ անգամ դիպչել հատակին, մինչ խաղացողը կհարվածի դրան, իսկ բադմինթոնում միավորի խաղարկումն ավարտվում է, երբ փետրագնդակը դիպչում է հատակին։ Թենիսում մատուցումը կարևոր է, քանի որ մատուցող խաղացողից ակնկալվում է հաղթել այն գեյմերը, որտեղ կատարել է մատուցում։ Բադմինթոնում մատուցողը շատ ավելի քիչ առավելությւոն ունի և քիչ հավանական է, որ նա «էյս» կանի /անպատասխան մատուցում/։ Թենիսում մատուղոցն ունի 2 հնարավորություն՝ ճիշտ մատուցում կատարելու համար։ Բադմինթոնում կա միայն մեկ հնարավորություն։ Սխալվելու դեպքում մատուցումը կատարում է հակառակորդը։ Թենիսի դաշտն ավելի մեծ է, քան բադմինթոնինը։ Թենիսի ռակետները մոտ 4 անգամ ավելի ծանր են, քան բադմինթոնինը։ Թենիսի գնդակներն ավելի քան 11 անգամ ծանր են, քան փետրագնդակները։ Թենիսի ամենաարագ հարվածը 263 կմ/ժ է, մինչդեռ բադմինթոնը արագության ցուցանիշով ռեկորդակիր է՝ 493 կմ/ժ, որը սահմանվել է 2013 թ., Ֆու Հայֆենգի հարվածից հետո։ === Տարբերություններ === Բադմինթոնի և թենիսի տեխնիկաները զգալիորեն տարբերվում են։ Բադմինթոնի ռակետների և փետրագնդակի թեթևությունը խաղացողներին թույլ է տալիս օգտագործել դաստակը և մատներն ավելի շատ, քան թենիսիստները։ Թենիսում դաստակը սովորաբար հաստատուն է և շարժական դաստակով խաղալը կարող է վնասվածքի պատճառ դառնալ։ Նույն պատճառով բադմինթոնիստները կարող են ուժ առաջացնել ռակետի կարճ տատանումով։ Որոշ հարվածներ, ինչպիսիք են ցանցի վրայից հարվածը, պահանջում են ոչ ավել քան 5 սմ տատանում։ Ավելի շատ ուժ պահանջող հարվածների համար օգտագործվում է ավելի մեծ տատանում, բայց բադմինթոնի ռակետի տատանումը հազվադեպ է հասնում թենիսի տատանման երկարությանը։ == Աղբյուրներ == == Արտաքին հղումներ == Հայաստանի Բադմինթոնի Ֆեդերացիա
1,052,697
Թեո Բրաուն
Թեո Բրաուն (անգլ.՝ Theo Brown, դեկտեմբերի 16, 1914(1914-12-16), Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - փետրվարի 3, 1993(1993-02-03), Էքսետեր, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), Դևոնի ֆոլկլորի բրիտանացի ուսումնասիրող։ Նա Էքսետերի համալսարանում դասախոսել է կրոնի համեմատական տեսություն։ == Կենսագրություն == Թեո Բրաունը ծնվել է Լոնդոնում, Ջեյն Մարիոն Փրայս անունով։ Նրա մայրիկը մահացել է ծննդաբերության ժամանակ։ Նրա հայրը, ով գիտնական էր և հետագայում պիտի դառնար Բրիտանական թանգարանի դասական հնությունների պահապանը և ի վիճակի չէր հոգ տանել աղջկա համար, նրան հանձնել է մանկատուն։ Նա որդեգրվել է Դորոթի Լանգֆորդ Բրաունի կողմից, որն ապրել է Դևոնում, և ստացել է նոր անուն` Թեոդորա Բրաուն։ Բրաունը սովորել է Վեսթմինսթերի Արվեստի դպրոցում, որտեղ նրան դասավանդել են Մերվին Փիքը և այլք և որտեղ նա հանդիպել է իր ամենամտերիմ ընկերոջը՝ Մարգարիտ Մատչամին։ Նա միացել է արվեստագետների Քեսթ խմբին։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ նա միացել է Կանանց թագավորական նավատորմի ծառայությանը, բայց նրա մայրիկը պնդում էր, որ նա տանը մոտիկ լինի, և նրա ժամանակն անցնում էր տանը պաշտպանական պարտավորություններ կատարելով։ Երբ նա միանում է նավատորմի ծառայությանը, նա պետք է ներկայացներ իր ծննդյան վկայականը, և այսպիսով նա իմանում է իր որդեգրման մասին, որը դեպրեսիայի պատճառ է դառնում։ Պատերազմից հետո, ընկճված և միայնակ, նա պատահականորեն հանդիպում է Ջեքսոն Նայթին Էքսետերի կենտրոնական կայարանի սրճարանում։ (Այս հանդիպումը ուշագրավորեն նկարագրված է Ջեքսոն Նայթի կենսագրության մեջ)։ Նայթը մեծ ազդեցություն է ունեցել նրա հետագա կյանքի վրա և ուղղորդել է նրան ուսումնասիրել ֆոլկլոր և համեմատական կրոն, որոնք նա հետագայում պետք է դասախոսեր Էքսետերի համալսարանում։ Նա ֆոլկլորիստների դպրոցի կարևոր անդամ էր, որոնք ազդեցություն էին կրել Յունգյան հոգեբանությունից և հավատում էին, որ հնարավոր է ժողովրդական արվեստի մեջ ինքնորոշել կոլեկտիվ անգիտակցականի մշտական կարծրատիպերը։ Նա հավաքել է պատմությունների և ավանդույթների մեծ հավաքածու, որոնք պահվում են Դևոնի և Էքսետերի ինստիտուտում, և նրա գրառումները և չհրատարակված աշխատանքները պահվում են Էքսետերի համալսարանի գրադարանում։ Բրաունը մահացել է 1993 թվականի փետրվարի 3-ին, Էքսետերում։ == Աշխատանքներ == Ընտրված հրատարակություններ․ 1954 The Dartmoor Legend of Mrs. Childe. Folklore 65, 103-9. 1958 The Black Dog. Folklore 69, 175-192. 1961 Tales of a Dartmoor Village. Some preliminary notes on the folklore of Postbridge. West Country Folklore No. 7. St. Peter Port, Guernsey. Reprinted from Transactions of the Devonshire Association XCIII (1961) 194-227]. 1964 Living Images, Folklore 73, 25-40. 1968 (with Stephen Dewar) Ghostly Gold and Goblin Titles. West Country Folklore No. 2. St. Peter Port, Guernsey. 1970a Trojans in the West Country, West Country Folklore No. 4. St. Peter Port, Guernsey. 1970b Charming in Devon. Folklore 81, 19-47. 1975 West Country Entrances to the Underworld, in The Journey to the Other World, H.R.E. Davidson ed., Mistletoe Series No. 12. Folklore Society, London. 1978 The Black Dog in English Folklore,' in Animals in Folklore. J.R. Porter and W.M.S. Russell, eds. Mistletoe Series No. 9. Folklore Society, London. 1979 The Fate of the Dead: A Study in Folk Eschatology in the West Country after the Reformation. Mistletoe Series No. 12. Folklore Society, London. 1981 The Ghost of Old Mrs Leakey, in The Folklore of Ghosts, H.R.E. Davidson and W.M.S. Russell, eds., Mistletoe Series No. 15, Folklore Society, London. 1982 Devon Ghosts. Norwich. == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == The Folklore of Devon Theo Brown papers at University of Exeter library The Theo Brown collection Theo Brown woodcuts
940,898
Զեդա Ագարա
Զեդա Ագարա (վրաց.՝ ზედა აგარა), գյուղ Վրաստանում։ Գտնվում է Աջարիայի Ինքնավար Հանրապետության Քեդայի շրջանում։ == Դիրք == Գտնվում է ծովի մակարդակից 440 մետր բարձրության վրա։ Շրջկենտրոն Քեդայից 7 կմ հեռավորության վրա։ == Բնակչություն == Ըստ 2014 թվականի մարդահամարի տվյալների, գյուղի բնակչությունը կազմում է 106 մարդ։ == Ծանոթագրություններ ==
44,139
Օչխամուր (Քոբուլեթի շրջան)
Օչխամուր (վրաց.՝ ოჩხამური ), քաղաքատիպ ավան Վրաստանի Աջարիայի Ինքնավար Հանրապետության Քոբուլեթի մունիցիպալիտետում։ == Տես նաև == Աջարիայի Ինքնավար Հանրապետություն == Ծանոթագրություններ ==
5,664
1396
1396 թվական, նահանջ տարի, ըստ Գրիգորյան օրացույցի սկսում է ուրբաթ օրը։ Սա մեր թվարկության 1396 թվականն է, XIV դարի 96-րդ տարին։ == Դեպքեր == Ապրիլ 1 - Լենկ-Թեմուրը Ալանաց դռնով վերադառնում է Հարավային Կովկաս == Ծնունդներ == == Մահեր ==
23,808
287
287 թվական, ոչ նահանջ տարի, ըստ Գրիգորյան օրացույցի սկսում է ուրբաթ օրը։ Սա մեր թվարկության 287 թվականն է, III դարի 87-րդ տարին։ == Դեպքեր == Տրդատ Գ արքայի մուտքը Վաղարշապատ և գահակալումը (287 -330թթ.) == Ծնունդներ == == Մահեր ==
728,699
Գալվեսի ամրոց
Գալվեսի ամրոց (իսպ.՝ Castillo de Gálvez), ռազմական շինություն է Իսպանիայի Տոլեդոյի տարածաշրջանի Գալվես (իսպ.՝ Gálvez) շրջանում։ Գտնվում է Գալվեսի բնակավայրից 3 կմ հյուսիս-արևմուտք, իսկ Տալեդոյից 31 կմ հեռավորության վրա։ Ծովի մակերևույթից 712 մ բարձրության վրա և զբաղեցնում է 55 մ 2 մակերեսով տարածք։ Ներկայիս ժամանակում ամրոցը գտնվում է ավերված վիճակում։ Կիսավեր վիճակում պահպանվել են հիմնականում նրա չորս աշտարակներից երեքը, որոնք ունեն կիսաշրջանաձև տեսք։ == Պատմություն == Թվագրվում է, որպես 12-14 դարերի կառույց, սակայն հնարավոր է, որ այն եղել է Իսպանիայի վաղ միջնադարյան կառույցներից մեկը։ Այնհայտ են ամրոցի սեփականատերերի անունները մինչև 18-րդ դարում, քանի որ չի պահպանվել ոչ մի փաստաթուղթ ամրոցի վերաբերյալ։ Ամրոցը գտնվել է բավականին հարթ տարածություն ունեցող Բրիջիդա (իսպ.՝ Brígida) կամ Վիգետա (իսպ.՝ Vírgeda) բլրի վրա։ Առաջնակի տեսքը իրենից ներկայացրել է քառակուսի հատակագծով շինություն։ Հետագայում կառուցել են չորս աշտարակները, որոնցից երեքն են պահպանվել։ Պահպանված աշտարակների վրա պահպանվել են լուսամուտներից որոշները։ Շինարարության համար օգտագործվել է կրաքար, որոնք ներսի հատվածում իրար հետ ամրացվել են գիպսի և կեղտի միջոցով։ == Ծանոթագրություններ == http://www.diputoledo.es/global/areas/turismo/muni_datos.php?id_area=11&id_seg=&id_cat=21&f=21&codine=45067&id_ent=121 www.diputoledo.es. Consultado el 8 de abril de 2016. http://ciudaddelastresculturastoledo.blogspot.com/2014/04/castillo-de-galvez.html https://www.escapadarural.com/que-hacer/galvez/los-castillos-de-galvez
874,863
Գալինա Պետրովայի հուշարձան (Նովոչերկասկ)
Գալինա Պետրովայի հուշարձան (ռուս.՝ Памятник Галине Петровой), Խորհրդային Միության հերոս, Սևծովյան նավատորմի Նովոռոսիյսկի ռազմածովային նավատորմի 386-րդ գումարտակի բուժքույր Գալինա Կոնստանտինովա Պետրովային նվիրված հուշարձան Ռուսաստանի Ռոստովի մարզի Նովոչերկասկ քաղաքում։ Հուշարձանի հասցե՝ Ռուսաստան, Ռոստովի մարզ, Նովոչերկասկ, Պրոսվեշենյա փողոց, տուն 126։ == Պատմություն == Խորհրդային Միության հերոս, ռազմածովային կորպուսի սանտարական հրահանգիչ Գալինա Պետրովային նվիրված հուշարձանը հիմնադրվել և բացվել է 1963 թվականին Հարավռուսական պետական պոլիտեխնիկական համալսարանի գլխավոր մասնաշենքի դիմաց, որտեղ նա 1940 թվականից սովորել է անտառային տնտեսության ֆակուլտետում։ Հուշարձանը ստեղծվել է Նովոչերկասկի դպրոցականների, ուսանողների, համալսարանների և միջին մասնագիտական ​​ուսումնական հաստատությունների դասախոսների հանգանակած միջոցներով։ Հուշարձանի պատվանդանը ստեղծվել է Նովոռոսիյսկի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի դասախոս, ճարտարապետ Վ. Պ. Կոտելևսկու նախագծով։ Հարավռուսական պետական պոլիտեխնիկական համալսարանի գլխավոր մասնաշենքի դիմաց գտնվող հուշարձանն իրենից ներկայացնում է բարձր պատվանդանի վրա տեղադրված կիսանդրի։ Պատվանդանի վրա գրված են այս խոսքերը. «Գալինա Պետրովային։ 1920-1943 ուսանողներ»։ 2015 թվականին հուշարձանը վերականգնվել է։ Գալինա ՊետրովաԳալինա Պետրովան ծնվել է 1920 թվականի սեպտեմբերի 9-ին Ուկրաինայի Նիկոլաև քաղաքում։ 1940 թվականին գերազանցությամբ ավարտել է Նովոռոսիյսկի դպրոցը, ընդունվել է Նովոչերկասկի ինժեներական-մելիորատիվ ինստիտուտի անտառտնտեսության բաժին։ Հայրենական պատերազմի սկսվելուն պես անցել է Կրասնոդարի բուժքույրերի դասընթացները։ Ավարտելուց հետո ծառայել է 386-րդ ռազմածովային գումարտակում (Նովոռոսիյսկի նավատորմ, Սևծովյան նավատորմ)։ 1943 թվականի աշնանը մասնակցել է Կերչ-Էլտիգենի դեսանտային գործողությանը, բուժքույր Պետրովան գերմանական կրակահերթի ներքո իջել է Սև ծովի ափին, Էլտիգեն գյուղի մոտ (այժմ՝ Գերոևսկոե, Ղրիմ), որից հետո, ետևում թողնելով մետաղալարերն ու ականապատ դաշտը, առաջ է նետվել, իր հետևից տանելով զինվորներին։ Մեկ գիշերվա ընթացքում բուժքույրը ռազմաճակատից դուրս է բերել մոտ քսան վիրավոր զինվորների։ ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի 1943 թվականի նոյեմբերի 17-ի հրամանագրով հրամանատարական հանձնարարականների օրինակելի կատարման, նացիստական ​​զավթիչների դեմ մարտերում ցուցաբերած քաջության ու հերոսության համար Գալինա Պետրովան արժանացել է Խորհրդային Միության հերոսի կոչման։ Հետագայում Գալինա Պետրովան մասնակցել է գերմանական հարձակումների դիմագրավմանը, 1943 թվականի դեկտեմբերի 3-ին վիրավորվել է և ընկել դաշտային հիվանդանոց, որի վրա 1943 թվականի դեկտեմբերի 4-ին ռումբ է ընկել։ Զոհերի թվում էր բուժքույր Պետրովան։ Նրան թաղեցին Ղրիմում, Գերոևսկոե գյուղում։ == Գրականություն == Новочеркасск. Энциклопедия. Новочеркасск. Изд. Новопринт. 2005. ISBN 5-94549-006-7. == Արտաքին հղումներ == Памятник Галине Петровой Петрова, Галина Константиновна Archived 2019-12-29 at the Wayback Machine.
935,321
Ցերոնիսի
Ցերոնիսի (վրաց.՝ ცერონისი), գյուղ Վրաստանում։ Գտնվում է Շիդա Քարթլի մարզի Քարելի շրջանում։ == Դիրք == Գտնվում է ծովի մակարդակից 700 մետր բարձրության վրա։ Շրջկենտրոն Քարելից հեռու է 18 կմ։ == Բնակչություն == Ըստ 2014 թվականի մարդահամարի տվյալների, գյուղի բնակչությունը կազմում է 340 մարդ։ == Ծանոթագրություններ ==
89,705
Աստերոիդների ցանկ (231501-231600)
Աստերոիդների ցանկ (231401-231500) • Աստերոիդների ցանկ • Աստերոիդների ցանկ (231601-231700) Աստերոիդների ցանկ (231401-231500) • Աստերոիդների ցանկ • Աստերոիդների ցանկ (231601-231700)
60,465
Մխիթար Տաշրացի
Մխիթար Տաշրացի, Մխիթար Սկեվռացի (մոտ 1200 - 1271, Սկևռա, Կիլիկիայի Հայկական Թագավորություն), հայ միջնադարյան աստվածաբան, վարդապետ։ Հայ մատենագրությունը նրա կյանքի և եկեղեցական գործունեության մասին շատ քիչ բան է պահպանել։ Պատմիչ Կիրակոս Գանձակեցին տեղեկացնում է, որ Մխիթար Տաշրացին ընդգրկված է եղել Կիլիկիայից Ոսկե հորդայի Բաթու և Մանգու խաների մոտ ուղարկված դեսպանագնացությունների կազմում։ Մխիթար Տաշրացու գրչին են պատկանում սակավաթիվ գործեր, որոնց մեջ առանձնանում է «Յաղագս համապատւութեան երկոտասանից առաքելոց» երկը։ Գրվել է Հայոց թագավոր Հեթում Ա-ի (1226–1270 թթ.) հրամանով ու Կաստաղոնի եպս. Հակոբի հորդորներով և ներկայացնում է հեղինակի հաշվետվությունը 1263 թ.-ին Աքքա կատարած դիվանագիտական այցի մասին։ Որպես Հեթում Ա-ի և կաթողիկոս Կոստանդին Ա Բարձրբերդցու (1221–1267 թթ.) նվիրակ, այցելել է լատինական Արևելքի նշանավոր կենտրոններից մեկը՝ Աքքա, հանդիպելու Հռոմի Ուրբանոս IV պապի լեգատին (դեսպան)` Գուլիելմոս արքեպիսկոպոսին։ Հռոմի եկեղեցին Հռոմկլայի կաթողիկոսարանից պահանջել է անվերապահորեն ենթարկվել պապական աթոռին` պատճառաբանելով, թե Պետրոսը առաքյալներից գլխավորն է և եկեղեցու վեմը, հետևաբար բոլոր պատրիարքներն ու կաթողիկոսները պետք է հնազանդվեն Պետրոսի աթոռին, այն է՝ Հռոմի եկեղեցուն, որպես գլխավորի։ Մխիթար Տաշրացին, իր երկում հետևելով Վարդան Արևելցու մշակած եկեղեցաքաղաքական գծին, ապացուցել է այդ պահանջի անարդարացիությունը և ավետարանական խոսքերի աղավաղման, սեփական իշխանատենչության տեսանկյունից դրանց մեկնաբանման միտումը։ Սեփական մոլորությունը հիմնավորելու համար անթույլատրելի է ախտակից դարձնել սրբին և մարմնական գերագահությունը տարածել նաև հոգևորի և աստվածայինի վրա, եզրակացրել է հեղինակը։ Հայ եկեղեցու անկախ նվիրապետական կառույցը լատին կղերի ոտնձգություններից պաշտպանելու համար հայ աստվածաբանը հիմնվել է միայն Ս. Գրքի վկայությունների վրա։ Հիսուսն առաքյալների մեջ գահերի տարբերություն չի դրել. բոլոր տասներկու առաքյալներին տվել է նույն իշխանությունը և հավասարությունը։ Հետևաբար, Հռոմի եկեղեցին ոչ մի իշխանություն ունենալ չի կարող մնացած աթոռների, այդ թվում՝ Հայ եկեղեցու վրա։ Ցույց է տվել, որ Հայ եկեղեցին նույնպիսի հաջորդ է Տիեզերական եկեղեցու առաքելական ավանդույթի, ինչպիսին ներկայացնում են Երուսաղեմի, Հռոմի, Կոստանդնուպոլսի, Անտիոքի և Ալեքսանդրիայի պատրիարքական աթոռները։ Պաշտպանելով Հայ եկեղեցու շահերը՝ հայ աստվածաբանը, միաժամանակ, իր երկում մեծագույն հարգանքով է խոսել քույր եկեղեցիների և մյուս ազգերի մասին՝ կոչ անելով Հռոմի աթոռին նույնպիսի վերաբերմունք դրսևորել։ Հայտնի է Մխիթար Տաշրացու երկի մոտ 20 ընդօրինակություն, որոնք պահպանվում են Երևանում, Փարիզում և Երուսաղեմում։ Դրանց մեծագույն մասը ներկայացնում է «Յաղագս համապատւութեան երկոտասանից առաքելոց» երկի բնագրի համառոտ խմբագրությունը։ Համառոտ այդ երկը, հավանաբար, ստեղծվել է XIV դ. վերջին։ Դրա ընդարձակ, այս դեպքում՝ իսկագիր ընդօրինակության հնագույն ձեռագիրը պահպանվում է Փարիզի Ազգային գրադարանի հայկական ձեռագրերի պահոցում և կրում հերթական՝ 42 համարը։ Մատյանն ընդօրինակված է 1274 թ.-ին, ստացողն է Կեռան թագուհին։ Առավել ամբողջական և ընդգրկուն են երկի երուսաղեմյան երեք հրատարակությունները (1857 թ., 1860 թ., 1865 թ.)։ Այս ձեռագրերից է երկը ֆրանսերեն թարգմանել և մասնակիորեն հրատարակել հայագետ Էդուարդ Դյուլորիեն (1869 թ.)։ == Գրականություն == Կիրակոս Գանձակեցի, Հայոց պատմություն, Երևան, 1982 թ. Պողարյան Ն., Հայ գրողներ, Երուսաղեմ, 1971 թ. Բոզոյան Ա., Մխիթար վարդապետՏաշրացին (Սկևռացին)` Հայոց եկեղեցու նուիրապետական կառոյցի պաշտպան, «Գանձասար», 5, 1994 թ. == Աղբյուր == Ազատ Բոզոյանի հոդվածը «Քրիստոնյա Հայաստան» հանրագիտարանում (Երևան, 2002)
526,548
Երմաչիխա (գետ)
Երմաչիխա, գետ Ռուսաստանում, հոսում է Նովոսիբիրսկի մարզում, Ալթայի երկրամասում։ Գետաբերանը գտնվում է Կիշկինական գետի ձախ ափից 40 կմ հեռավորության վրա։ Գետի երկարությունը 15 կմ է։ == Ջրագրության տվյալներ == Ռուսաստանի ջրային գրանցման պետական տվյալների համաձայն՝ գետը պատկանում է Վերին Օբի ավազանային շրջանին, Օբ գետի ջրօգտագործման մասն է Բարնաուլ քաղաքից մինչև Նովոսիբիրսկի ջրամբարը՝ առանց Չումիշ գետի, Վերին Օբի գետային ենթաավազանն է մինչև Տոմի թափվելը։ Վերին Օբի գետային ավազանն է մինչև Իրտիշ թափվելը։ Աշխարհատեղեկատվական համակարգի ՌԴ տարածքի ջրատնտեսական շրջանացման տվյալներով՝ Ջրային գրանցման տվյալների կոդ՝ 13010200512115200003841 Հիդրոլոգիական ստուգման կոդ՝ 115200384 Ավազանի կոդ՝ 13.01.02.005 Հիդրոլոգիական ուսումնասիրության ծավալի համար՝ 15 Հիդրոլոգիական ուսումնասիրության թողարկում՝ 2։ == Ծանոթագրություններ ==
1,106,462
Rote Fabrik
«Rote Fabrik» մշակութային կենտրոն (բառացի՝ կարմիր ֆաբրիկա, գերմ.՝ Rote Fabrik), ժամանակակից արվեստի կենտրոն, որը գտնվում է Շվեյցարիայի Ցյուրիխ քաղաքի Վոլլիսհոֆեն շրջանում։ Համարվում է ոչ ֆորմալ մշակութային կենտրոն։ Շենքը կառուցվել է 1892 թվականին ճարտարապետ Կարլ Ցեխինի նախագծով, «Henneberg» ընկերության համար, որը մասնագիտացած էր մետաքսի արտադրության բնագավառում։ 1972 թվականին քաղաքապետարանը գնել է շենքը և նախատեսել քանդել այն՝ հարակից Seestrasse փողոցն ընդլայնելու համար։ 1977 թվականին, հանրաքվեի արդյունքներով, շենքը դարձել է մշակութային կենտրոնի տեղակայման վայր, բայց մի քանի տարի փաստացի ֆինանսավորում չի ստացել քաղաքային բյուջեից։ 1981 թվականին ընդգրկվել է ճարտարապետական ​​հուշարձանների ցանկում։ Համարվում է քաղաքի առանցքային համերգային հրապարակներից մեկը։ == Պատմություն և նկարագիր == === Ֆաբրիկա === Ապագա «Կարմիր ֆաբրիկայի» շենքը կառուցվել է 1892 թվականին ճարտարապետ Կարլ Առնոլդ Ցեխինի (CarlArnoldSéquin) նախագծով մետաքսե գործվածքներ արտդրող «Henneberg» ընկերության համար։ 1899 թվականին ընկերությունը դարձել է ցյուրիխյան Հորգենի «Stünzi Söhne Seidenwebereien» մետաքսագործական ֆաբրիկայի մի մասը։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ՝ 1940 թվականին, ֆաբրիկայի շենքը դարձել է ամերիկյան ITT Corporation ընկերության դուստր ձեռնարկության «Standard Telephon & Radio AG» ֆիրմայի սեփականությունը։ 1972 թվականին Ցյուրիխի քաղաքապետարանը գնել է ֆաբրիկայի շենքը և նախատեսել է քանդել այն՝ մոտակա Seestrasse փողոցն ընդլայնելու համար։ === «Ժողովրդական նախաձեռնություն» === Շվեյցարիայի Սոցիալ-դեմոկրատական ​​կուսակցությունը 1973 թվականի սեպտեմբերին կազմակերպել է «Ժողովրդական նախաձեռնություն» (Volksinitiative), ստորագրահավաք, որն անհրաժեշտ է եղել «Կարմիր ֆաբրիկայի» պահպանման և այն մշակութային կենտրոն դարձնելու վերաբերյալ հանրաքվե անցկացնելու համար։ Թեև 1977 թվականին քաղաքի բնակչությունը պաշտպանել է այդ գաղափարը, սակայն քաղաքային իշխանությունները չեն շտապել իրականացնել նախագիծը (արվեստի կենտրոնը գործնականում չի հիշատակվել քաղաքապետարանի փաստաթղթերում)։ 1970-ականների վերջին մշակութային միջոցառումները հազվադեպ են անցկացվել այդ տարածքում։ Նկատի ունենալով, որ Ցյուրիխ քաղաքի իշխանությունները չեն կատարել հանրաքվեի պահանջները, 1980 թվականին մի խումբ քաղաքացիներ միավորվել են «Interessengemeinschaft Rote Fabrik» (IGRF) ասոցիացիայում։ 1980 թվականի գարնանը երիտասարդ քաղաքացիները շենքում կազմակերպել են մի շարք ռոք համերգներ՝ առանց իշխանությունների պաշտոնական թույլտվության։ Հերթական չարտոնված փառատոնի հայտարարությունը` «Կյանքը մեռած ֆաբրիկայում» կարգախոսով, տարբեր արձագանքներ է առաջացրել քաղաքում։ Փառատոնից երեք օր առաջ քաղաքային խորհուրդը որոշել է «հանդուրժել, բայց չհաստատել» նման պրակտիկան, ինչի արդյունքում 1980 թվականի մայիսի 17-18-ին տեղի ունեցած միջոցառմանը մասնակցել է մոտ 2000 մարդ, բացի երաժշտական ​​միջոցառումից, հրապարակում ակտիվորեն քննարկվել է նաև արվեստի կենտրոնի ճակատագիրը։ === Հիմնարկեք === 1980 թվականի մայիսի 30-ին, երբ հրապարակավ հայտարարվել է Ցյուրիխի օպերային թատրոնին 61 միլիոն շվեյցարական ֆրանկ հատկացնելու մասին որոշումը, մի շարք բախումներ են տեղի ունեցել արվեստի կենտրոնի համար պայքարող երիտասարդ ցուցարարների և տեղի ոստիկանության միջև։ Երիտասարդական շարժումը պահանջել է քաղաքապետարանից ստեղծել այլընտրանքային երիտասարդական մշակույթային կենտրոն, օրինակ՝ արդեն համաձայնեցված մշակութային կենտրոնը «Կարմիր ֆաբրիկայում»։ 1980 թվականի հոկտեմբերի 25-ին «ժամանակավորապես» բացվել է «Rote Fabrik» մշակութային կենտրոնը։ Երաժշտությունն ու թատրոնը դարձել են նրա գործունեության հիմնական ուղղությունը։ Բացի այդ, շենքում ստեղծվել է «selbständige Veloflicken» հեծանիվների վերանորոգման արհեստանոցը։ Որոշ անկախ թատերական ընկերություններ, որոնք հետագայում համաշխարհային ճանաչում են ստացել, իրենց առաջին ելույթներն են ունեցել «ֆաբրիկայում»։ 1984 թվականից նրա պատերի ներքո անցկացվում է ժամանակակից էլեկտրոնային երաժշտության «Taktlos Festival» փառատոնը։ 1981 թվականին «Կարմիր ֆաբրիկան» ընդգրկվել է քաղաքի ճարտարապետական ​​հուշարձանների ցանկում, իսկ չորս տարի անց այնտեղ բացվել է «Ziegeloh Lac» ռեստորանը, որի անվանումը ոճաբանական ակնարկ էր Ցյուրիխի «Baurau Lac» նորաձև հյուրանոցի անվանը։ 1987 թվականին շենքում հիմնադրվել է «Shedhalle» միությունը, որն այդ ժամանակվանից ղեկավարել է նախկին ֆաբրիկայի տարածքում գործող «ժամանակակից և քննադատական ​​արվեստի» համանուն ինստիտուտը։ 1987 թվականին հանրաքվեով օրենսդրությունը փոփոխության է ենթարկվել. որոշվել է, որ «Կարմիր ֆաբրիկան» պետք է գործունեություն իրականացնի և սուբսիդավորվի քաղաքային իշխանությունների կողմից՝ որպես այլընտրանքային մշակութային կենտրոն։ Այդ ժամանակվանից «F+F Schulefür Kunstund Design» Արվեստի և դիզայնի դպրոցը այստեղ տեղակայել է իր նկարչական արվեստանոցը։ === Գործունեություն === 1990-ականների սկզբին շենքը վերանորոգվել և վերակառուցվել է ցուցահանդեսների անցկացման նպատակներով։ 2002 թվականին սուբսիդիաները ճշգրտվել են մինչև 2,3 միլիոն ֆրանկ, ինչը հնարավորություն է տվել տարեկան անցկացնել ավելի քան 300 միջոցառում։ 2010 թվականին կենտրոնի հիմնադրման 30-ամյակի կապակցությամբ անցկացվել է «30 Jahresindgenug» միջոցառումների շարքը, որոնց մասին տեղական մամուլում արձագանքներ են եղել որպես «ինքնաքննադատություն»։ 2019 թվականի դրությամբ «Rote Fabrik»-ը դեռ գործում է որպես «կոլեկտիվ» (գեղարվեստական ​​կոոպերատիվ)՝ շուրջ քսան լրիվ դրույքով աշխատողներով։ Երաժշտական հրապարակը տեղավորում է մինչև 1000 հանդիսատես։ 2008 թվականից կենտրոնում գործում է նաև «Raumfür Medienkulturender Welt» մեդիա մշակութային կենտրոնի մասնաճյուղ՝ «Dock 18»-ը։ 2012 թվականի հունիսին շենքում հրդեհ է բռնկվել։ Միայն մի քանի ժամ հետո է հրշեջներին հաջողվել հրդեհը հսկողության տակ վերցնել։ Ոչ ոք չի տուժել, բայց մեծ քանակությամբ արվեստի գործեր են ոչնչացել։ Rote Fabrik-ի պատմությունը՝ «Bewegung tut gut» («Շարժումը լավ է») վերնագրով, հրատարակվել է 2021 թվականին։ Կենտրոնը հյուրընկալել է այնպիսի հեղինակների, ինչպիսիք են Գյունտեր Գրասը և Ալիս Շվարցերը և այնպիսի խմբերի, ինչպիսիք են Bad Religion, Manu Chao, Nirvana և Red Hot Chili Peppers-ը։ == Գրականություն == Tanja Stenzl: Rote Fabrik, Zürich ZH // Andreas Kotte (Hrsg.): Theaterlexikon der Schweiz. Band 3, Chronos, Zürich 2005, ISBN 3-0340-0715-9, S. 1530 f. Jubiläumsdruckmappe 30 Jahre Rote Fabrik : aus dem Druckatelier des Künstlervereins / Astrid Amadeo und der Künstlerverein der Roten Fabrik. — Zürich, 2010. — 95 с. — ISBN 9783033025295 == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Давид Ойгстер (David Eugster), Лена Ренч (Lena Rentsch), Игорь Петров (2018-01-08)։ «О зарождении в Швейцарии «левой» субкультуры»։ swissinfo.ch (ռուսերեն)։ SWI swissinfo.ch։ Վերցված է 2019-01-24
65,275
Նիժնեժուրավսկի (Կոնստանտինովսկի շրջան)
Նիժնեժուրավսկի (ռուս.՝ Нижнежуравский), գյուղ (խուտոր) Ռուսաստանի Դաշնության Ռոստովի մարզի Կոնստանտինովսկի շրջանում։ Մտնում է Ավիլովսկի գյուղական համայնքի կազմի մեջ։ Կոնստանտինովսկ քաղաքից գտնվում է 15 կմ հեռավորության վրա։ Առաջին անգամ հիշատակվում է 1788 թ.։
1,002,942
Շտետտին (վարչական շրջան)
Շտետտին (Շտետտինյան շրջան) (գերմ.՝ Regierungsbezirk Stettin), վարչական շրջան, երկրորդ մակարդակի վարչատարածքային միավոր Պրուսիայում։ Գոյություն է ունեցել 1808-1945 թվականներին։ Հանդիսացել է Պոմերանիա նահանգի շրջաններից մեկը։ Վարչական կենտրոնը եղել է քաղաք Շտետտինը (ներկայումս լեհական քաղաք Շչեցին)։ Այսօր նախկին շրջանի տարածքի մեծ մասը պատկանում է Լեհաստանին, արևմտյան մասը տեղակայված է Մեկլենբուրգ—Արևմտյան Պոմերանիա դաշնային նահանգում։ == Դիրք == Շրջանը հյուսիսից ողողվում է Բալթիկ ծովով, արևելքում եզերվում է Պոմերանիա նահանգին պատկանող Քյոսլին և Շտրալզունդ շրջաններով, հարավում` Բրանդենբուրգ նահանգի Ֆրանկֆուրտ և Պոտսդամ շրջաններով, արևմուտքում` Մեկլենբուրգ-Շվերին և Մեկլենբուրգ-Շտրելից ինքնիշխան պետություններով։ 1937 թվականի ապրիլի 1-ից շրջանն ունեցել է էքսկլավ Մեկլենբուրգ Շվերինում` Ցետտամին, որը Երրորդ Ռեյխի անցկացրած վարչական բարեփոխումների ընթացքում միացվել է Մեկլենբուրգին։ Շտետտին շրջանին են պատկանել նաև Բալթիկ ծովում գտնվող կղզիներից Ուզեդոմը, Վոլինը և այլն։ == Պատմություն == Շտետտինյան շրջանն ի սկզբանե ձևավորվել էր 1808 թվականին։ Վերահաստատվել է 1815 թվականի ապրիլի 30-ին՝ վարչական բարեփոխումների ընթացքում։ 1820 թվականին տարածքում եղել են տասներկու գյուղական (Անկլամ, Կամմին, Դեմմին, Գրայֆենբերգ, Գրայֆենհագեն, Նաուգարդ, Պյուրից, Ռանդով, Ռեգենվալդե, Զաթցիգ, Իկկերմյունդե, Ուզեդոմ Վոլին) և մեկ քաղաքային շրջաններ (Շտետտին)։ Վերջինս 1826 թվականին օտարվել և միացվել է Ռանդով շրջանին, սակայն 1857 թվականին կրկին առանձնացվել է։ 1945 թվականից հետո նախկին Շտետտին շրջանի տարածքը՝ տեղակայված Արևելյան Պոմերանիայում, ամբողջությամբ անցել է Լեհաստանի հսկողության տակ՝ Շչեցինյան վոյեվոդության տեսքով, որը հետագայում Լեհաստանում անցկացված բարեփոխումների արդյունքում օտարվել է և այսօր համապատասխանում է Արևմտյան Պոմորյան վոյեվոդությանը։ Արևմտյան Պոմերանիայում տեղակայված Շտետտին շրջանը (հիմնականում նախկին Շտրալզունդ շրջանը) գտնվում է Գերմանիայի Մեկլենբուրգ-Արևմտյան Պոմերանիա, դաշնային նահանգում։ == Վարչական բաժանում == Քաղաքային շրջաններ քաղաքային շրջան Շտետտին քաղաքային շրջան Շտարգարդ քաղաքային շրջան Շտրալզունդ քաղաքային շրջան ԳրայֆսվալդԳյուղական շրջաններ Անկլամ շրջան, վարչական կենտրոն` Անկլամ Կամմին շրջան, վարչական կենտրոն` Կամմին Դեմմին շրջան, վարչական կենտրոն` Դեմմին Գրայֆենհագեն շրջան, վարչական կենտրոն` Գրայֆենհագեն Նաուգարդ շրջան, վարչական կենտրոն -Նաուգարդ Պյուրից շրջան, վարչական կենտրոն` Պյուրից Ռանդով շրջան, վարչական կենտրոն` Շտետտին Զատցիգ շրջան, վարչական կենտրոն` Շտարգարդ Իկկերմյունդե շրջան, վարչական կենտրոն` Իկկերմյունդե Ուզեդոմ-Վոլին շրջան, վարչական կենտրոն` Սվինեմյունդե Գրայֆենբերգ շրջան, վարչական կենտրոն` Գրայֆենբերգ Ռեգենվալդե շրջան, վարչական կենտրոն` Ռեգենվալդե Գրայֆսվալդ շրջան, վարչական կենտրոն` Գրայֆսվալդ Ֆրանց-Բարտ շրջան, վարչական կենտրոն` Բարտ Գրիմմեն շրջան, վարչական կենտրոն` Գրիմմեն Ռյուգեն շրջան, վարչական կենտրոն` Բերգեն-աուֆ-Ռյուգեն == Տարածք և բնակչություն == 1820 թվականին Շտետտին շրջանի բնակչությունը կազմում էր 352 497 մարդ։ 1850 թվականին այնտեղ ապրում էր 571 406 բնակիչ։ շրջանի տարածքը և բնակչությունը 1900 և 1925 թվականներին, ինչպես նաև 1937 թվականի մայիսի 17-ից 1941 թվականի հունվարի 1-ը ընկած ժամանակահատվածում։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == HGIS Germany: Regierungsbezirk Stettin(գերմ.) Hinterpommern: Regierungsbezirk Stettin Archived 2020-02-24 at the Wayback Machine.(գերմ.) Territoriale Veränderungen in Deutschland: Regierungsbezirk Stettin(գերմ.)
583,683
Ախեթ
Ախեթ, գետակ Ճորոխի ավազանում, Լիվանայի հովտում։ Ոռոգելով համանուն գետի հողերը՝ ձախից միախառնվում է Ճորոխին։ == Ծանոթագրություններ ==
505,322
Քրուսիբլ թատրոն
Քրուսիվլ թատրոն (անգլ.՝ Crucible Theatre), թատրոն Շեֆֆիլդ քաղաքում, Անգլիա, կառուցվել է 1971 թվականին և գտնվում է քաղաքի կենտրոնում։ Այստեղ է անցկացվում սնուկերի գլխավոր մրցաշարը — աշխարհի առաջնությունը։ == Որպես սպորտային իրադարձությունների անցկացման վայր == Սնուկերի աշխարհի առաջնություն մրցաշարը Քրուսիվլ թատրոնում անց է կացվում 1977 թվականից։ Այասեղ անկացվում են նաև այլ սպորտերի մրցաշարեր, ինչպես, օրինակ սեղանի թենիսը և սկվոշը։ === Խաղացողներ որոնք խաղացել են 1000 ֆրեյմ և ավելին Քրուսիվլում === 1846 – Ստեֆան Հենդրի (մրցաշարի 7-ակի հաղթող) 1680 – Սթիվ Դևիս (մրցաշարի 6-ակի հաղթող) 1558 – Ջիմմի Ուայթ (մրցաշարի 6-ակի եզրափակիչի մասնակից) 1311 – Ռոննի Օ'Սալլիվան (մրցաշարի 5-ակի հաղթող) 1199 – Ջոն Հիգգինս (մրցաշարի 4-ակի հաղթող) 1108 – Ջոհն Պարոտտ (1991 թվականի մրցաշարի հաղթող) === Խաղացողներ որոնք հաղթել են 1000 ֆրեյմ և ավելին Քրուսիվլում === 1068 – Ստեֆան Հենդրի == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Շեֆֆիլդի թատրոնները Archived 2006-07-05 at the Wayback Machine. (անգլ.)
298,635
Տանձուտ (Փամբակի վտակ)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Տանձուտ (այլ կիրառումներ)Տանձուտ, գետ Հայաստանի Լոռու մարզում։ Գետի երկարությունը 23 կմ է։ Այն սկիզբ է առնում Փամբակի լեռնաշղթայի հյուսիսային լանջից, հոսում ուղղորդ լանջերով, անտառապատ կիրճով և Վանաձոր քաղաքի արևելյան հատվածով։ Վանաձոր քաղաքում Տանձուտը միախառնվում է Վանաձոր գետին, որից հետո Փամբակին։ == Աղտոտվածություն == Տանձուտ գետի տարբեր հատվածներում հաճախ նկատվում են աղբակույտեր, որոնք իրենց գոյությամբ, իրենց ձևով, բովանդակությամբ ու ռիսկային բացասական հետևանքներով ոչ ոքի չեն մտահոգում։ == Ծանոթագրություններ ==
549,979
Գիհի վիրգինյան
Գիհի վիրգինյան (լատ.՝ Juniperus virginiana), նոճազգիների ընտանիքին պատկանող մշտադալար, ասեղնատերև խոշոր ծառ է՝ մինչև 30 մ բարձրությամբ։ == Կենսաբանական նկարագիր == Ցրտադիմացկուն է, չորադիմացկուն, հողի նկատմամբ ոչ պահանջկոտ։ Իր էկոլոգիական ճկունությամբ չի զիջում Հայաստանի աբորիգեն գիհիներին։ Լավ է խուզվում։ Ի տարբերություն գիհու մյուս տեսակներին, հեշտությամբ է բազմանում սերմերով։ Միանգամայն հեռանկարային մշտադալար ծառատեսակ է հանրապետության գրեթե բոլոր դենդրոլոգիական շրջանների բնակավայրերի կանաչապատման, ինչպես նաև անտառմշակույթներում օգտագործելու համար։ == Տարածվածություն == Տարածված է ԱՄՆ-ի արևելյան և հարավային նահանգների հարթավայրերում։ == Հոմանիշներ == Juniperus virginiana L. x Juniperus ashei J. Buchh.Juniperus virginiana L. x Juniperus horizontalis MoenchJuniperus virginiana L. x Juniperus scopulorum Sarg.Juniperus virginiana L. x Juniperus chinensis L.Juniperus virginiana L. x Juniperus sabina L. == Պատկերասրահ == == Գրականություն == Ծառագիտություն, Ժ. Հ. Վարդանյան
259,815
Հողանդ
Հողանդ, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Բիթլիսի վիլայեթի Սպարկերտի գավառակում։ Եղել է զուտ հայաբնակ գյուղ։ 1850-ական թվականներին ունեցել է 14 տուն՝ 101 հայ բնակիչ։ Բնակչության հիմնական զբաղմունքը անասնապահությունն ու երկրագործությունն էր։ Հողանդն ուներ Ս. Գևորգ անունով հայկական եկեղեցի։ Գյուղը թուրքերի կողմից ավերվել է առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին։ Բնակիչների մեծ մասը զոհվել է բռնագաղթի ճանապարհին։ == Աղբյուրներ == «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն == Տես նաև == Բիթլիսի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր == Ծանոթագրություններ ==
27,778
Օբոքի երկրամաս
Օբոք (ֆր.՝ Région d'Obock) արևելաաֆրիկյան Ջիբութի պետության երկրամասերից մեկն է։ Վարչական կենտրոնը համանուն Օբոք քաղաքն է։ Հյուսուսում սահմանկցում է Էրիտրեայի հետ, հարավ-արևմուտքում երկրամասի հողերը որողում է Կարմիր ծովը, արևելքում Բաբ էլ Մանդեբ նեղուցն է, իսկ հարավ-արևելքում Ադենյան ծովացոծը։ Տարածքը 5.7 հազ. կմ² է։ Բնակչությունը 27 հազար մարդ (2007)։ == Տես նաև == Ջիբութիի վարչական բաժանում
521,769
Aedia funesta
== Գրականություն == Aedia funesta, թիթեռի տեսակ բվիկների ընտանիքից։ Տարածված են Կենտրոնական և Հարավային Եվրոպայից մինչև Կենտրոնական Սիբիր և Իրան, ինչպես նաև Լիտվիայում, Իսրաելում և Սիրիայում։ Բնակվում են թփերով լեցուն ցածրադիր տափաստաններում։ Բնակվում են հարուստ բուսականությամբ տաք և խոնավ վայրերում։ Թրթուրները զարգանում են պատատուկների վրա։ == Ծանոթագրություններ ==
306,784
Տուրտի-Խուտոր
Տուրտի-Խուտոր (ռուս.՝ Турты-Хутор), գյուղ Ռուսաստանի Չեչենական հանրապետության Նոժայ-Յուրտովսկի շրջանի կազմում։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ռուսաստանի ժամային գոտիները, worldtimezone.com կայքում (անգլ.)
749,004
Հովհաննես Բարոյան
Հովհաննես Վաղարշակի Բարոյան (դեկտեմբերի 24, 1906(1906-12-24), Երևան, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - սեպտեմբերի 27, 1985(1985-09-27) կամ 1985, Մոսկվա, ԽՍՀՄ), հայ համաճարակաբան-վիրուսաբան։ Բժշկական գիտությունների դոկտոր (1953), պրոֆեսոր (1959)։ ԽՍՀՄ ԲԳԱ ակադեմիկոս (1965), ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1966)։ == Կենսագրություն == Հովհաննես Բարոյանը ծնվել է 1906 թվականին Երևանում, սակայն շուտով ընտանիքի հետ տեղափոխվել է Մոսկվա։ 1932 թվականին ավարտել է Մոսկվայի 1-ին բժշկակական ինստիտուտը։ 1943-1950 թվականներին եղել է Իրանի խորհրդային հիվանդանոցների տնօրեն և Արևելքում Խորհրդային Կարմիր խաչի լիազոր, 1953-1960 թվականներին՝ Մոսկվայի Դ. Իվանովսկու անվան վիրուսաբանության ինստիտուտի վարիչ, 1961-1979 թվականներին՝ Ն. Գամալեայի անվան ինստիտուտի տնօրեն, 1979-1985 թվականներին՝ նույն ինստիտուտի բաժնի վարիչ, 1961-1964 թվականներին, միաժամանակ՝ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության գլխավոր տնօրենի օգնական, 1967-1985 թվականներին՝ Բժիշկների կատարելագործման կենտրոնական ինստիտուտի համաճարակաբանության ամբիոնի վարիչ։ Աշխատանքները վերաբերում են համաճարակաբանության, մանրէաբանության, վիրուսաբանության և իմունաբանության, ինչպես նաև առողջապահության կազմակերպման հարցերին։ Հայտնագործել է աերոզոլային խցիկը։ == Մահ == Մահացել է 1985 թվականին Մոսկվայում։ Թաղված է Մոսկվայի Կունցևո գերեզմանատանը։ == Անդամակցություն == ԽՍՀՄ ԲԳԱ նախագահության վարակիչ հիվանդությունների վերացման համագործակցության կոմիտեի անդամ ԽՍՀՄ ԲԳԱ նախագահության իմունաբանության և ալերգիաբանության գիտական խորհրդի նախագահ Չեխոսլովակիայի Յան Պուրկինեի անվան գիտական ընկերության անդամ Անգլիայի թագավորական ընկերության անդամ ԱՄՆ-ի ազգային հետազոտությունների ինստիտուտի անդամ Համաճարակաբանների միջազգային ընկերակցության պատվավոր անդամ == Պարգևներ, մրցանակներ == Լենինի շքանշան Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան Կարմիր աստղի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան == Երկեր == Бароян О. В.,Очерки по мировому распространению важнейших заразных болезней человека: Заболеваемость в зарубежных странах. - М.: Медгиз, 1962. - 208 с. - 5000 экз. Бароян О. В., Гайлонская И. Н. Кишечные вирусы и вызываемые ими заболевания. - М.: Медгиз, 1962. - 152 с. Бароян О. В. Итоги полувековой борьбы с инфекциями в СССР и некоторые актуальные вопросы современной эпидемиологии. - М.: Медицина, 1968. - 304 с. - 1800 экз. Бароян О. В. Современные взгляды на проблему ликвидации инфекций: учебное пособие / Минздрав СССР, Центр. ин-­т усовершенствования врачей. - М.: Б.и., 1970. - 20 с. - 1000 экз. Бароян О. В. Судьба конвенционных болезней: Прошлое, настоящее, будущее. - М.: Медицина, 1971. - 328 с. Бароян О. В. Холера Эль-Тор. - Изд. 2-е, перераб. и доп. - М.: Медицина, 1971. - 256 с. - 10 000 экз. Бароян О. В., Лепин П. Эпидемиологические аспекты современной иммунологии. - М.: Медицина, 1972. - 256 с. - 4000 экз. Бароян О. В., Портер Дж. Р. Международные и национальные аспекты современной эпидемиологии и микробиологии / Авт. предисл. Б. В. Петровский. - М.: Медицина, 1975. - 520 с. Бароян О. В., Рвачев Л. А., Иванников Ю. Г. Моделирование и прогнозирование эпидемий гриппа для территории СССР / АМН СССР, Ин-т эпидемиологии и микробиологии им. Н. Ф. Гамалеи. - М.: Б.и., 1977. - 546 с. Бароян О. В., Бредли Д. Современные взгляды на тропическую патологию. - М.: Медицина, 1979. - 352 с. - 2500 экз. Акатов А. К., Бароян О. В., Беляков В. Д. и др. Стафилококки и стафилококковая инфекция / Редкол.: Н. Р. Иванов (пред.) и др.. - Саратов: Изд-во Сарат. ун-та, 1980. - 320 с. Бароян О. В. Блики на портрете. - М.: Молодая гвардия, 1980. - 160 с. - (Эврика). - 100 000 экз. Бароян О. В. Блики на портрете. - Изд. 2-е. - М.: Молодая гвардия, 1982. - 160 с. - (Эврика). - 100 000 экз. Бароян О. В. Эпидемиология: вчера, сегодня, завтра. - М.: Медицина, 1985. - 56 с. Бароян О. В. Закономерности и парадоксы: Раздумья об эпидемиях и иммунитете, о судьбах ученых и их труде / Лит. запись кн. А. Л. Черняховского. - М.: Знание, 1986. - 144 с. - 100 000 экз. == Գրականություն == Айриян А. П. Армянские учёные-медики. - Ереван, 1998. - 276 с. - ISBN 99930-1-001-7. Տիգրան Հայազն, Գարեգին Ղազարյան։ 1000 հայազգի գեներալներ,ծովակալներ.-Ե.,Հեղինակային հրատարակություն, 2009 թ.,էջ 437։ ISBN 978-9939-53-105-2: == Ծանոթագրություններ ==
254,149
Սնեժկի (գյուղ, Բուրինի շրջան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ ՍնեժկիՍնեժկի (ուկրաիներեն՝ Сніжки), գյուղ Ուկրաինայի Սումիի մարզի Բուրինի շրջանում։ Հիմնադրվել է 18-րդ դարում։ 2001 թվականի տվյալներով Սնեժկի գյուղում բնակվում էր 634 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
457,025
Լիզիս
Լիզիս (հին հունարեն՝ λύσις` lýsis, կորուստ, λύειν` lýein, քանդել բառից), բջջաթաղանթի քայքայումը վիրուսների, ֆերմենտների կամ օսմոտիկ մեխանիզմների ազդեցությամբ։ Լիզիս ենթարկված բջիջների հեղուկ պարունակությունն անվանվում է լիզատ։ Մոլեկուլային կենսաբանության, կենսաքիմիայի և բջջաբանության լաբորատորիաներում բջջային կուլտուրաները կարող են լիզի ենթարկվել՝ բաղադրամասերի մաքրման (սպիտակուցների պուրիֆիկացիա, ԴՆԹ-ի էքստրացիա, ՌՆԹ-ի էքստրացիա) կամ օրգանոիդների առանձնացման նպատակներով։ Բակտերիաների շատ տեսակներ լիզիսի են ենթարկվում լիզոսոմ ֆերմենտի ազդեցությամբ, որը մտնում է կենդանիների թքի, ձվի սպիտակուցի և այլ արտազատուկների կազմության մեջ։ Ֆագի լիտիկ ֆերմենտները՝ լիզինները, սինթեզվում են բակտերիոֆագի վարակման ընթացքում և ապահովում են ֆագի՝ բակտերիալ բջիջները լիզիսի ենթարկելու առանձնահատկությունը։ Պենիցիլինը և նմանատիպ β-լակտամ հակաբիոտիկները սպանում են բակտերիաները շնորհիվ ֆերմենտ միջնորդավորված լիզիսի․ դեղանյութը պատճառ է դառնում դեֆեկտավոր բջջապատով բակտերիաներ առաջացմանը։ == Միկրօրգանիզմների լիզիս == Միկրոօրգանիզմների լիզիսը միկրոօրգանիզմների բջիջների քայքայումը (լուծումը) տարբեր գործոնների՝ բակտերիալիզինի, բակտերիաֆագերի և հակաբիոտիկների ազդեցությամբ։ Կարող է տեղի ունենալ ավտոլիզի հետևանքով, որի ժամանակ սննդամիջավայրից առանձնացված և 35—40 °C-ում պահվող բջիջները քայքայվում են սեփական պրոտեոլիտիկ և այլ ֆերմենտների միջոցով։ Միկրոօրգանիզմների լիզիսը կարելի է առաջացնել միկրոօրգանիզմների կուլտուրայի վրա հատուկ ֆերմենտներ կամ մարդկանց ու կենդանիների արյան մեջ պարունակվող հակամարմիններ ավելացնելով, որոնք քայքայում են բջջի պատը, ազդում սպիտակուցի վրա։ Միկրոօրգանիզմների լիզիսի ձևերից է ֆագոլիզիսը, երբ միկրոօրգանիզմների բջիջները վարակում են տվյալ տեսակին բնորոշ վիրուսներով՝ ֆագերով, որոնց բազմացումն ու հասունացումը բջջի ներսում ավարտվում է միկրոօրգանիզմների լիզիսով։ Ֆագերով առաջացող միկրոօրգանիզմների լիզիս մեծ վնաս է հասցնում մանրէաբանական և սննդի արդյունաբերությանը։ Միկրոօրգանիզմների լիզիս են առաջացնում նաև որոշ մակերևութային ակտիվ նյութեր, մասնավորապես օճառները։ == Պլազմոլիզ == Պլազմոլիզը պրոտոպլաստի անջատումն է բջջաթաղանթից հիպերտոնիկ լուծույթում։ Բնորոշ է հիմնականում բուսական բջիջներին, որոնք ունեն ամուր, թաղանթանյութից կազմված թաղանթ։ Այս բջիջները մահանում են, եթե երկար ժամանակ ջրի անբավարարություն է լինում։ Ջրի առկայության դեպքում օսմոսի շնորհիվ բջիջները վերականգնում են իրենց սկզբնական վիճակը == Իմունային պատասխան == Էրիթրոցիտների հեմոգլոբինից առաջացած ազատ ռադիկալները կարող են ախտածնին ի պատասխան լիզիսի ենթարկել, որը կարող է ոչնչացնել ախտածիններին։ == Ծանոթագրություններ ==
1,105,287
Սամուել Քոեն
Սամուել Քոեն (անգլ.՝ Samuel Theodore Cohen, հունվարի 25, 1921(1921-01-25), Բրուքլին, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ - նոյեմբերի 28, 2010(2010-11-28), Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), ամերիկացի ֆիզիկոս, նեյտրոնային ռումբի, գյուտարար, համարվում է ԱՄՆ-ի ամենահայտնի ֆիզիկոսներից մեկը։ == Կենսագրություն == Քոենի ծնողները եղել են ավստրիացի հրեաներ, որոնք Միացյալ Նահանգներ են գաղթել Լոնդոնից։ Քոենը ծնվել է 1921 թվականի հունվարի 21-ին Բրուքլինում, Նյու Յորք։ 1925 թվականին նրա ընտանիքը տեղափոխվել է Կալիֆորնիա, որտեղ էլ Քոենին սովորել է դպրոցում։ Հետագայում ուսումը շարունակել է Լոս Անջելեսի կալիֆոռնյան համալսարանում՝ ուսումնասիրելով ֆիզիկա ու մաթեմատիկա։ 1943 թվականին գերազանցությամբ ավարտել է համալսարանը և մեկնել բանակ, որտեղից էլ գործուղվել է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ՝ խորացված ֆիզիկա և մաթեմատիկա ուսումնասիրելու համար։ Շուտով Քոենին դարձել է ԱՄՆ-ում միջուկային զենքի մշակման՝ Մանհեթենյան նախագծի մասնակիցներից մեկը։ Առանց դոկտորի կոչման նա հաշվարկել է 1945 թվականին Նագասակիի վրա գցված «Չաղլիկ» ատոմային ռումբի նեյտրոնների խտությունները։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո Քոհենը սկսել է աշխատել ամերիկյան շահույթ չհետապնդող «RAND» կազմակերպությունում, որը ստեղծվել է ինքնաթիռների, հրթիռների և արբանյակների նախագծման համար։ Կազմակերպությունը 1950-ականների սկզբից սկսել է աշխատել ԱՄՆ կառավարության պատվերով, մասնավորապես՝ ազգային անվտանգության հարցերով։ 1950 թվականին ռադիոակտիվ արտանետումների ճառագայթման ինտենսիվության նրա հաշվարկները տպագրվել են Սամուել Գլաստոնի և Ֆիլիպ Ջ. Դոլանի «Միջուկային զենքի ազդեցությունը» գրքի հավելվածում։ Լիվերմորի ազգային լաբորատորիայում աշխատելու տարիներին Քոենն առաջին անգամ առաջ է քաշել նեյտրոնային ռումբի գաղափարը՝ որպես մաքուր ռումբ՝ համեմատած այլ միջուկային զենքերի հետ։ Զենքի առաջին փորձարկումները, որոնք նախատեսված էին հակառակորդի կենդանի ուժը ոչնչացնելու համար՝ առանց ենթակառուցվածքի վրա ազդելու և առանց տարածքը ճառագայթմամբ, տեղի է ունեցել 1962 թվականին, Նևադայի ստորգետնյա փորձարկման վայրում։ 1978 թվականին ԱՄՆ նախագահ Ջիմի Քարթերը դադարեցրել է զենքի մշակումը, սակայն 1981 թվականին նախագիծը նորից վերսկսվել է։ Քոենն ամուսնացած է եղել Բարբարա Բիսելի հետ, 1948-1952 թվականներին։ 1960 թվականին նա երկրորդ անգամ ամուսնացել է Մարգարետ Մուններմանի հետ։ Նրանք ունեցել են երեք երեխա՝ երկու որդի և մեկ դուստր և համատեղ ապրել են մինչև Քոենի մահը։ Սամուել Քոենը մահացել է 2010 թվականի նոյեմբերի 28-ին, Անջելեսում՝ ստամոքսից քաղցկեղային ուռուցքի հեռացումից երկու շաբաթ անց։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Samuel T. Cohen, Neutron Bomb Inventor, Dies at 89 - The New York Times The Profits of Fear THE NUCLEAR THREAT THAT DOESN'T EXIST - OR DOES IT? Hans A. Bethe, Working Group Chairman, originally Top Secret – Restricted Data Report of the President's Science Advisory Committee, March 28, 1958, defending on pages 8–9 "clean nuclear weapons tests", online Terry Triffet and Philip LaRiviere, Characterization of Fallout, Operation Redwing fallout studies, directly comparing contamination from two "dirty" tests (Tewa and Flathead) to two "clean" tests (Navajo and Zuni), online Christopher Ruddy, Bomb inventor says U.S. defenses suffer because of politics, June 15, 1997 online Charles Platt, Profits of Fear, August 16, 2005 online here and here in other formats Sam Cohen and Joseph D. Douglass, Jr, "The Nuclear Threat That Doesn't Exist – or Does It?", March 11, 2003, online; Red mercury, fusion-only neutron bombs, Russia, Iraq, etc. North Korea's Nuclear Initiative, April 28, 2004 online Development of New Low-Yield Nuclear Weapons, March 9, 2003, online The Rogue Nuclear Threat, May 26, 2002, [1] Joe Douglass, The Conflict Over Tactical Nuclear Weapons Policy in Europe (1968) William Van Cleave & S. T. Cohen, Nuclear Weapons, Policies, and the Test Ban Issue, 1987, 0-275-92312-6 Samuel T. Cohen, We Can Prevent World War III, 1985, 2001, 0-915463-10-5 — (1983)։ The Truth About the Neutron Bomb: The Inventor of the Bomb Speaks Out։ William Morrow and Company։ ISBN 0-688-01646-4 — (September 2015)։ Shame: Confessions of the Father of the Neutron Bomb (4th ed.)։ Արխիվացված է օրիգինալից October 23, 2015-ին։ Վերցված է November 14, 2016 & Marc Geneste, Echec a La Guerre : La Bombe a Neutrons, Copernic, 1980 Sherri L. Wasserman, The Neutron Bomb Controversy: A Study in Alliance Politics, Praeger, 1983 Review of Shame published on Amazon Thomas Powers, Trying to Save Zilchburg, New York Times, May 1, 1983, online RAND Corporation unclassified reports authored by S. T. Cohen, 1948–75 (includes neutron bomb studies) "Secrets, Lies, and Atomic Spies", PBS Transcript, Airdate: February 5, 2002
650,141
Սովորական պատերազմ
Սովորական պատերազմը (անգլ.՝ conventional՝ սովորական, ավանդական, համընդունված, կոնվենցիոնալ պատերազմ), զինված բախում կամ զինված կոնֆլիկտ երկու կամ մի քանի պետության միջև, որը մղվում է միջազգային իրավունքի նորմերին համապատասխան։ Այդ նորմերն են. կոնֆլիկտի մասնակիցների իրավունքները, ռազմագերիների իրավունքները, խաղաղ բնակչության իրավունքները, ինչպես նաև՝ զանգվածային ոչնչացման միջոցների (ԶՈՄ) չկիրառումը (այդ թվում՝ միջուկային, քիմիական, կենսաբանական)։ Սովորական կամ կոնվենցիոնալ պատերազմի դրույթները նկարագրվում են Հաագայի կոնվենցիաներում, Պատերազմի զոհերի պաշտպանության մասին 1949 թվականի Վիեննայի Կոնվենցիաներում և 1977 թվականի դրանց կից Լրացուցիչ Արձանագրություններում, ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեայի, այսինքն՝ ՄԱԿ-ի Գլխավոր Վեհաժողովի բանաձևերում և այլ փաստաթղթերում։ == Հղումներ == Книга «Война и мир в терминах и определениях», статья 3.13. ОБЫЧНАЯ (КОНВЕНЦИОНАЛЬНАЯ) ВОЙНА Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine.
308,472
Շելուգանովո
Շելուգանովո (ռուս.՝ Шелуганово), գյուղ Ռուսաստանի Սմոլենսկի մարզի Դեմիդովսկի շրջանի կազմում։ Բնակչությունը 2007 թվականին գրանցված տվյալներով կազմում էր 12 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ռուսաստանի ժամային գոտիները, worldtimezone.com կայքում (անգլ.)
754,429
Պեդեր Սևերին Կրոյեր
Պեդեր Սևերին Կրոյեր (դան․՝ Peder Severin Krøyer, հուլիսի 23, 1851(1851-07-23), Սթավանգեր, Նորվեգիա - նոյեմբերի 21, 1909(1909-11-21), Սկագեն, Frederikshavn Municipality, Հյուսիսային Դանիա տարածաշրջան, Դանիա), դանիացի գեղանկարիչ։ Հայտնի է նաև «Կրոյեր» ազգանվամբ, իսկ ընկերները նրան սովորաբար «Սյորեն» են կոչել (Søren): == Կենսագրություն == Պեդեր Սևերին Կրոյերը ծնվել է Նորվեգիայում։ Նրա հոգեհայրը եղել է դանիացի կենդանաբան Հենրիկ Կրոյերը։ Մայրը` Էլեն Սեսիլ Գյեսդալը, անկարող է եղել երեխային դաստիարակելու, այդ իսկ պատճառով Սևերինը մեծացել է մորաքրոջ ընտանիքում։ Ընտանիքը շուտով տեղափոխվում է Կոպենհագեն, որտեղ ապագա նկարիչը 9 տարեկան հասակում նկարչության մասնավոր դասեր է առնում, իսկ արդեն 10 տարեկանում ընդունվում է Կոպենհագենի տեխնիկական ինստիտուտ։ 1864-1870 թվականներին ուսանել է Արվեստների դանիական արքայական ակադեմիայում։ 1874 թվականին նկարիչը առաջին կտավն է վաճառում մեկենաս Հենրիխ Հիրշպրունգին, ով երկար ժամանակ պահելովում է այն։ Հիրշպրունգի հավաքածուն հետագայում դառնում է Կոպենհագենում նկարչի անվան թանգարանի հիմնադրման հիմքը։ 1877-1881 թվականներին Կրոյերը ճամփորդում է Եվրոպայում, ապրում Փարիզում, որտեղ ծանոթանում է իմպրեսիոնիստերի` Մոնեի, Սիսլեյի, Դեգայի, Ռենուարի, Մանեի հետ։ 1882 թվականին վերադառնալով Դանիա` Կրոյերը հունիսից հոկտեմբեր ամիսներին ապրում է Սկագենում` Յուտլանդիայի հյուսիսում գտնվող ձկնորսական մեկուսի գյուղում։ Իր անկրկնելի գեղեցիկ բնության շնորհիվ` Սկագենը դարձել էր դանիական մտավորական վերնախավի հանգստի սիրելի վայրերից մեկը։ Կրոյերը գրեթե ամեն ամառ այցելում է այստեղ` ձմեռները անցկացնելով մայրաքաղաքում կամ արտասահմանում։ 1888 թվականին Փարիզում Կրոյերը հանդիպում է նկարիչ, քանդակագործուհի Մարիա Տրիպկեին, որի հետ ծանոթ էր դեռևս Կոպենհագենում։ Բուռն սիրավեպից հետո նրանք ամուսնանում են։ Հարսանեկան արարողությունը կայանում է 1889 թվականի հուլիսի 23-ին Մաիայի հայրական տանը` Գերմանիայում։ Ամուսնությունից հետո Մարիան քիչ է ստեղծագործել։ Հայտնի է ամուսինների համատեղ դիմանկարը, որտեղ Մարիան պատկերել է Պեդերին, իսկ Պեդերը` կնոջը։ Նրանց հարաբերությունները գնալով բարդանում են, քանի որ Կրոյերը ժառանգական հոգեկան հիվանդությամբ էր տառապում և հաճախ էր պառկում հիվանդանոցում։ Նա հիվանդ էր նաև սիֆիլիսով։ 1895 թվականին Բիբեկում ծնվում է նրանց աղջիկը։ 1902 թվականին Մարիան ծանոթանալում է շվեդ կոմպոզիտոր Հուգո Ալֆվենի հետ, ով այդ ժամանակից նրա հետ բնակություն է հաստատում Կրոյերի տանը։ Միայն 1905 թվականին, երբ Մարին հղիանում է Հուգոյից, Կրոյերը համաձայնում է ամուսնալուծվել կնոջից։ Կյանքի վերջին տասը տարիները Կրոյերի տեսողությունը գնալով վատանում էր, իսկ վերջում կուրանում է։ Չնայած դրան` նա շարունակում էր նկարել. իր վերջին կտավները նա ստեղծել է` գրեթե ոչինչ չտեսնելով։ Կրոյերը մահացել է 1909 թվականին 58 տարեկան հասակում սիֆիլիսից։ Թաղված է Սկագենի գերեզմանոցում։ == Ստեղծագործությունը == Իր աշխատանքներում Կրոյերը փորձել է փոխանցել միջավայրի լույսի և ստվերի խաղը և նրա ներգործությունը առարկաների վրա։ Նրա հայտնի նկարներից մեկը «Ամառային երեկո Աննա Անկերի և Մարիա Կրոյերի հետ Սկագենի հարավային ափին» (դան․՝ Sommeraften ved Skagen Sønderstrand med Anna Ancher og Marie Krøyer) կտավն է, որ ստեղծվել է 1893 թվականին։ Կրոյերը շատ է պատկերել ափամերձ տեսարաններ, որոնք ներկայացնում են ինչպես հանգստացողների, այնպես էլ ձկնորսների։ Մեկ այլ հայտնի նկար է «Սուրբ Հովհանի խարույկը Սկագենի ափին» (դան․՝ Sankthansbål på Skagen strand) աշխատանքը։ Այս մասշտաբային կտավը պատկերում է արվեստի և քաղաքականության նշանավոր շատ դեմքերի, ովքեր Իվան Կուպալայի գիշերը հավաքվել են հսկայական խարույկի շուրջ։ Այս երկու աշխատանքներն էլ ներկայացված են Սկագենի թանգարանում։ == Պատկերասրահ == == Գրականություն == Elisabeth Fabritius. P. S. Krøyers Hip, hip, hurra! — Kbh.: Vandkunsten, 2005. — ISBN 87-91393-84-1 Peter Michael Hornung. Peder Severin Krøyer. — Kbh.: Palle Fogtdal, 2005. — ISBN 87-7248-551-5 Claus Jacobsen. P.S. Krøyer. — Kbh.: Aschehoug, 2006. — ISBN 87-11-12901-8 P.S. Krøyer's photographs = P.S. Krøyers fotografier. — Kbh.: Den Hirschsprungske Samling, 1990. — ISBN 87-981369-4-1 == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Սկագենի թանգարան Կրոյերի աշխատանքների հավաքածու Archived 2005-10-01 at the Wayback Machine.
558,172
Կազիեր
Կազիեր (իտալերեն՝ Casier), կոմունա Իտալիայում։ Գտնվում է Վենետո մարզի Տրևիզո գավառում։ Բնակչությունը կազմում է 9915 մարդ, խտությունը՝ 297 մարդ/կմ²։ Զբաղեցնում է 13, 46 կմ² մակերես։ Փոստային ինդեքս՝ 31030, հեռախոսային կոդ՝ (+39) 0422։ == Արտաքին հղումներ == Պաշտոնական կայք (իտալ.) == Ծանոթագրություններ ==
1,051,705
Դանի Շմուլևիչ-Ռոմ
Դանիել (Դանի) Շմուլևիչ-Ռոմ (եբրայերեն՝ דני (רום‎) שמולביץ նոյեմբերի 29, 1940(1940-11-29), Իսրայել - հունվարի 18, 2021(2021-01-18)), իսրայելցի ֆուտբոլիստ, «Մաքքաբի» ակումբի և Իսրայելի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի հարձակվող։ == Կենսագրություն == Ծնվել է 1940 թվականին։ Պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլում նորամուտը նշել է 1957 թվականին՝ «Մաքքաբի» ակումբում, որտեղ խաղացել է 17 տարի։ Եղել է տոտալ ֆուտբոլիստ, հանդես է եկել որպես պաշտպան, կիսապաշտպան և հարձակվող։ «Մաքքաբիի» հանդիպումների մեկի ժամանակ դարպասապահի վնասվածքից հետո դարպասը զբաղեցրել է Դանին։ 1969-1970 թվականների մրցաշրջանը վերջինն է եղել Դանի կարիերայում, սակայն 1972-1973 թվականների մրցաշրջանին նա հրավեր է ստացել ակումբից՝ օգնելու «Մաքքաբիին» փրկել դուրս չմնալուց։ Այդպես նա անց է կացրել ևս ութ հանդիպում։ 1960 թվականին նա իր նորամուտը նշել է Իսրայելի ազգային հավաքականի պաշտոնական խաղերում։ Ազգային հավաքականում իր 11-ամյա կարիերայի ընթացքում նա անցկացրել է 25 հանդիպում։ Ազգային հավաքականի կազմում նա մասնակցել է 1970 թվականին Մեքսիկայում կայացած աշխարհի առաջնությանը, որը եղել է Իսրայելի միակ աշխարհի առաջնությանը։ Հաց վաստակելու համար նա գիշերն աշխատել է որպես դիջեյ։ Ֆուտբոլից բացի նա նաև խաղացել է Թենիսի ազգային լիգայում Հայֆայի «Կարմել» ակումբում։ Դանին մահացել է 2021 թվականի հունվարի 18-ին, 80 տարեկան հասակում, քաղցկեղի դեմ երկարատև պայքարից հետո։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Profil et biographie de Dani Shmulevich-Rom sur le site officiel du Maccabi Haifa(չաշխատող հղում)
1,005,245
Բարձրաձայն խոսակցություն ինքն իր հետ
Բարձրաձայն խոսակցություն ինքն իր հետ, հոգեբանական վիճակ, որի ընթացքում մարդը բարձրաձայն խոսում է իր հետ, այդ թվում՝ այլ մարդկանց ներկայությամբ։ Կապված է մարդու՝ ինքն իր հետ շարունակական ներքին շփման, հաղորդակցության հոգեբանական գործընթացի հետ։ Բարձրաձայն խոսակցությունն ինքն իր հետ ինքնին դրական դեր է խաղում անձի զարգացման գործում։ Մարդկանց մի մասը դա ընկալում է որպես հոգեկան խանգարում, թեև ինքն իր հետ խոսելը միշտ չէ, որ հոգեկան խանգարումների նշան է։ Զրույցն ինքն իր հետ տեղի է ունենում երկու սեռերի ներկայացուցիչների մոտ, սակայն կանանց մոտ այն ուղղակիորեն կապված է մեկուսացման հետ։ == Ինքն իր հետ խոսելը՝ որպես հոգեկան խանգարման նշան == Մարդու բարձրաձայն խոսակցությունն ինքն իր հետ կարող է ընկալման խանգարումների առկայության անուղղակի նշան լինել (հալյուցինացիաների կամ պատրանքների), և, համապատասխանաբար, վկայել հոգեական խանգարման առկայության մասին։ Բանավոր (լսողական հալյուցինացիա) կամ բարդ հալյուցինացիաների առկայության դեպքում մարդը, որը բարձրաձայն խոսում է ինքն իր հետ, կարող է գործնականում խոսել հալյուցինացիոն զրուցակիցների հետ։ Անտեսանելի զրուցակիցների հետ խոսակցությունները հանդիպում են շիզոֆրենիայի, շիզոաֆեկտիվ խանգարման, հարբեցատենդի և այլ հոգեկան խանգարումների ժամանակ։ == Ինքն իրեն բարձրաձայն խոսելու ճանաչողական հետևանքները == Բանգալորի համալսարանի գիտնականներ Մերի-Բեֆա Պալոման և Ալեքսանդր Քիրքհեյմը հետազոտություն են անցկացրել, որի ընթացքում պարզել են, որ առաջադրանքների մասին բարձրաձայն արտաբերումը բարելավում է դրանց կատարման վերահսկողությունը։ Մերի-Բեֆա Պալոման դրա հիման վրա եկել է այն եզրակացության, որ ինքն իրեն բարձրաձայն խոսելը կարող է լինել բարձր ճանաչողական գործունեության նշան։ Նա նշել է, որ շատ մարզիկներ մարզումների ժամանակ խոսում են իրենք իրենց հետ, և դա օգնում է նրանց կենտրոնանալ։ Վիսկոնսինի համալսարանի պրոֆեսոր Հարրի Լուպյանը եկել է այն եզրակացության, որ առարկայի անվան բարձրաձայն արտասանությունը թույլ է տալիս անհատին այն ավելի արագ գտնել այլ առարկաների շարքում՝ համեմատած այն անհատների հետ, որոնք բարձրաձայն չեն արտասանում առարկայի անվանումը։ Որոնվող առարկայի անունը բարձրաձայն ասելը խթանում է հիշողության աշխատանքը, և մենք ավելի արագ ենք կենտրոնանում, դրա համար էլ անհրաժեշտ առարկան շատ ավելի արագ ենք գտնում։ Հայտնի հոգեբան Լինդա Սապադինը կարծում է, որ բարձրաձայն խոսելով մենք հաստատվում ենք կարևոր և դժվար որոշումներում. == Իրենք իրենց հետ բարձրաձայն խոսող հայտնի մարդիկ == Լյուդվիգ Էրհարդ Ադամ Սմիթը նաև սովորություն ուներ խոսել ինքն իր հետ, որի պատճառով առևտրական կանանցից մեկը նրան խելագարի տեղ է դրել։ 1956 թվականին Ալեքսանդր Վերտինսկին կնոջը՝ Լիդիա Վերտինսկայային գրել է, որ բարձրաձայն խոսել է ինքն իր հետ և նշել. «Ես հաճախ եմ խոսում ինքս ինձ հետ. ես գրեթե միշտ մենակ եմ» == Տես նաև == Զգայապատրանք Պատրանք Փսիխոզ == Ծանոթագրություններ ==
1,002,890
Նոլան Գոուլդ
Նոլան Գոուլդը (անգլ.՝ Nolan Gould, հոկտեմբերի 28, 1998(1998-10-28), Columbus, Ջորջիա, ԱՄՆ), ամերիկացի դերասան, որն առավել հայտնի է Լուկ Դանֆիի դերով` «Ամերիկյան ընտանիք» հեռուստասերիալում։ == Կենսագրություն == === Վաղ կյանք և կրթություն === Գոուլդը ծնվել է Նյու Յորքում ՝ Անժելայի և Էդվին Գոուլդի ընտանիքում։ Նրա ծնունդից կարճ ժամանակ անց ընտանիքը, հոր զինվորական կարիերայի պատճառով տեղափոխվել է Ալաբամա նահանգի Ֆենիքս քաղաք։ Երբ Գոուլդը հինգ տարեկան էր, նրանք տեղափոխվել են Կալիֆոռնիա։ Նա ունի ավագ մեծ եղբայր՝ Էյդանը (ծնվ. 1997 թ.), ով նույնպես դերասան է։ Գոուլդը «Մենսա» ընկերության անդամ է, որը միավորում է բարձր IQ ունեցող մարդկանց։ Նա դպրոցը ավարտել է որպես էքստեռն 13 տարեկանում, իսկ նրա IQ- ն `150 է։ 2017 թվականին նա ընդունվել է Հարավային Կալիֆոռնիայի համալսարան, որտեղ ուսումնասիրում է կինեմատոգրաֆիական արվեստը։ === Կարիերա === Գոուլդը իր կարիերան սկսել է երեք տարեկանում ՝ սկսելով հայտնվել գովազդի մեջ։ 2007 թվականից նա խաղացել է ավելի քան 20 ֆիլմերում և սերիաներում, այդ թվում ՝ «Շահույթով ընկերներ», «Մոնտանա», «Հաջողությո՜ւն, Չարլի՛» այլն։ Նրան առավել մեծ ճանաչում է բերել Լյուկ Դունֆիի դերը ABC հեռուստաալիքի «Ամերիկյան ընտանիք» կատակերգական սերիալում, որը հեռարձակվել է 2009- 2020-ական թվականներին։ Նա երկու անգամ դարձել է «Երիտասարդ դերասան» մրցանակի դափնեկիր, իսկ «Ամերիկյան ընտանիք»-ի շոուի դերասանական կազմի հետ, նա արժանացել է «Էկրանի Դերասանների գիլդիայի» չորս մրցանակների ՝ «Լավագույն դերասանական կազմ` կատակերգական սերիալում» անվանակարգում (2011–2014): 2017 թվականի դրությամբ, սերիալի յուրաքանչյուր դրվագի համար նա ստացել է ավելի քան 100,000 դոլար։ == Ֆիլմագրություն == === Կինո === == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Նոլան Գոուլդ Internet Movie Database կայքում Նոլան Գոուլդ Թվիթթերում Նոլան Գոուլդը TV Guide-ում
23,186
852
852 թվական, նահանջ տարի, ըստ Գրիգորյան օրացույցի սկսում է երկուշաբթի օրը։ Սա մեր թվարկության 852 թվականն է, IX դարի 52-րդ տարին։ == Դեպքեր == == Ծնունդներ == == Ենթագլուխ == == Մահեր ==
598,692
Խուդոյ Յոլ
Խուդոյ Յոլ (ռուս.՝ Худой-Ёль), գետ Ռուսաստանում, հոսում է Կոմի Հանրապետությունով։ Գետաբերանը գտնվում է Պեչորա գետի ձախ ափին՝ 932 կմ հեռավորության վրա։ Գետի երկարությունը կազմում է 11 կմ։ == Ջրագրության տվյալներ == Ռուսաստանի ջրային գրանցամատյանի տեղեկությունների համաձայն՝ գետը պատկանում է Դվինսկո Պեչարսկի ավազանային շրջանին, գետի ջրատնտեսային տեղամասը՝ Պեչորա, գետի ենթաավազանը՝ Պեչորա գետի ավազաների վտակները մինչև թափվելը Ուսա, գետի գետային ավազանը՝ Պեչորա։ Ըստ աշխարհագրական տեղեկատվական համակարգի՝ ջրային բաժնի տարածքում Ռուսաստանի Դաշնության պատրաստած դաշնային գործակալության ջրային ռեսուրսների՝ Ջրային օբյեկտի կոդը հանրային գրանցմամբ — 03050100212103000063436 Կոդը ըստ հիդրոլոգիական հետազոտության (ՌԴ) — 103006343 Ավազանի կոդը — 03.05.01.002 Ծավալի համարը ըստ ՌԴ-ի — 03 Թողարկումը ըստ ՌԴ-ի — 0 == Ծանոթագրություններ ==
1,107,909
Աբստրակտ շարահյուսական ծառ
Աբստրակտ շարահյուսական ծառ (ԱՇԾ, անգլ.՝ abstract syntax tree, AST), վերջավոր պիտակավորված ուղղորդված ծառ, որոնցում ներքին գագաթները կապված են (պիտակավորված) ծրագրավորման լեզուների օպերատորների հետ, իսկ տերևները կապված են համապատասխան օպերանդների հետ։ Այսպիսով, տերևները դատարկ օպերատորներ են և ներկայացնում են միայն փոփոխականներ և հաստատուններ։ Շարահյուսական ծառերը օգտագործվում են վերլուծիչներում՝ ծրագրի միջանկյալ ներկայացում ապահովելու վերլուծական ծառի (որոշակի շարահյուսություն ունեցող ծառի) և տվյալների կառուցվածքի միջև, որն այնուհետև օգտագործվում է որպես ներքին ներկայացում կոմպիլյատորում կամ ծրագրի ինտերպրետատորում՝ օպտիմալացման և կոդի ստեղծման համար։ Նման կառույցների հնարավոր տարբերակները նկարագրված են վերացական շարահյուսությամբ։ Վերացական շարահյուսական ծառը տարբերվում է վերլուծական ծառից նրանով, որ այն չունի հանգույցներ և եզրեր այն շարահյուսական կանոնների համար, որոնք չեն ազդում ծրագրի իմաստաբանության վրա։ Խմբավորման փակագծերը այս բացակայության դասական օրինակ են, քանի որ վերացական շարահյուսական ծառի մեջ օպերանդների խմբավորումը հստակորեն նշված է ծառի կառուցվածքով։ Լեզվի համար, որը նկարագրվում է առանց համատեքստի քերականությամբ (գրեթե բոլոր ծրագրավորման լեզուներն են), վերլուծիչում ծառ ստեղծելը պարզ խնդիր է։ Քերականության կանոնների մեծ մասը ստեղծում է նոր գագաթ, և կանոնի նիշերը դառնում են եզրեր։ Կանոնները, որոնք ոչնչով չեն նպաստում ծառին (օրինակ՝ խմբավորման կանոնները), պարզապես վերևում փոխարինվում են իրենց նշաններից մեկով։ Բացի այդ, վերլուծիչը կարող է ստեղծել ամբողջական վերլուծական ծառ և այնուհետև անցնել այն՝ հեռացնելով աբստրակտ շարահյուսության մեջ չօգտագործվող հանգույցներն ու եզրերը՝ ստանալով վերացական շարահյուսական ծառ։ == Ծանոթագրություններ == == Գրականություն == Iulian Neamtiu, Jeffrey S. Foster, Michael Hicks Understanding source code evolution using abstract syntax tree matching(անգլ.) // Proceedings of the 2005 international workshop on Mining software repositories (MSR ’05). — 2005. — Beat Fluri, Michael Würsch, Martin Pinzger, Harald C. Gall Change Distilling: Tree Differencing for Fine-Grained Source Code Change Extraction(անգլ.) // IEEE Transactions on Software Engineering. — 2007. — Т. 33. — № 11. — С. 725—743. Jean-Rémy Falleri, Floréal Morandat, Xavier Blanc, Matias Martinez, Martin Monperrus Fine-grained and Accurate Source Code Differencing(անգլ.) // Proceedings of the International Conference on Automated Software Engineering. — 2014. — С. 313—324. — == Արտաքին հղումներ == AST View — плагин для Eclipse показывает абстрактное синтаксическое дерево программ на языке Java Полезная информация о представлении абстрактного синтаксического дерева в Eclipse и манипулировании исходным кодом Java Представление CAST Abstract Syntax Tree Unparsing (չաշխատող հղում — պատմություն)
84,196
Փոքր մութ հետք
Փոքր մութ հետք, երբեմն նաև՝ Մութ հետք 2 կամ Կախարդի աչք, հողմ, որը դիտարկվել է Նեպտուն մոլորակի հարավային կիսագնդում։ Մեծությամբ երկրորդ հողմն էր մոլորակի վրա, որը հայտնաբերվել է «Վոյաջեր-2» միջոցով 1989 թվականին։ Անհետացել է 1994 թվականին։ == Տես նաև == Մեծ կարմիր բիծ Մեծ մութ հետք Հյուսիսային մեծ մութ հետք Դրակոնյան հողմ
923,739
Վիկտորյական գրականություն
Վիկտորյական գրականությունը այն գրականությունն է, որը հիմնականում գրված է անգլերեն լեզվով՝ թագուհի Վիկտորիայի օրոք (1837-1901թթ․) (վիկտորյական դարաշրջան), որին նախորդեց ռոմանտիզմը և հաջորդեց Էդվարդյան դարաշրջանը (1901-1910թթ․): Ռոմանտիզմի դարաշրջանում պոեզիան էր գերիշխող ժանրը, սակայն վիկտորյական ժամանակաշրջանում ամենակարևոր ժանրը դարձավ վեպը։ Այս դարաշրջանի առաջին ամենահայտնի գրողը Չարլզ Դիքենսն է (1812-1870թթ.)։ Նրա առաջին վեպը՝ «Պիկվիկյան ակումբի հետմահու հուշերը», հրատարակվել է 1836 թ., իսկ նրա վերջին վեպը «Մեր ընդհանուր ընկերը»՝ 1864-5 թթ.։ 1848թ․ հայտնի դարձավ Ուիլյամ Թեքերեյի (1811–1863թթ․) «Սնափառության տոնավաճառ» վեպը։ 1840-ական թվականներին իրենց գործերով հայտնի դարձան Շառլոթ(1816-55թթ․), Էմիլի (1818-48թթ․) և Էնն (1820-49թթ․) Բրոնտե քույրերը։ Հետագայում, 1872թ․ հայտնի դարձավ Ջորջ Էլիոթի (1819-80թթ․) «Միդլմարչ» վեպը։ Այս դարաշրջանի վերջին ամենահայտնի վիպասանը Թոմաս Հարդին էր (1840-1928թթ․), ում առաջին վեպը՝ «Կանաչ ծառի տակ», գրվել է 1872թ․, իսկ վերջինը՝ «Աննկատելի Ջուդը»՝ 1895թ․։ Վիկտորյական դարաշրջանի ամենահայտնի բանաստեղծներն էին Ռոբերտ Բրաունինգը (1812-89թթ․) և Ալֆրեդ Թեննիսոնը (1809-92թթ․), չնայած շատերը հակված էր նախընտրել Թոմաս Հարդիի պոեզիան, ով, չնայած իր կյանքի ընթացքում գրում էր բանաստեղծություններ, բայց չի հրապարակել իր ժողովածուն մինչև 1898 թ. և Մենլի Ջերարդ Հոփքինսի (1844-89թթ․) պոեզիան, ում բանաստեղծությունները հրատարակվել են հետմահու, 1918 թվականին։ Այս շրջանում կարևոր գրական գործիչ է Ալջերնոն Չարլզ Սուինբերնը (1837-1909թթ), ով հայտնի դարձավ իր պոեզիայով և քննադատական գործերով։Հետագայում լայն տարածում է գտնում նաև Ուիլյամ Բաթլեր Եյթս-ի պոեզիան։ Թատրոնում լուրջ փոփոխություններ չկային մինչև XIX դարի վերջը։ 1970-ականներին ամեն ինչ փոխվեց։ Այդ փոփոխության պատճառը Գիլբերտի և Սալիվանի կոմիկական օպերաներն էին, Ջորջ Բեռնարդ Շոուի (1856–1950թթ․) 1890-ականների և Օսկար Ուայլդի (1854–1900) պիեսները` հտկ․ Ուայլդի «Որքան կարևոր է լուրջ լինելը» պիեսը։ == Արձակ պրոզա == ==== Հիմնական հոդված՝ Անգլիական վեպեր ==== Վիկտորյական դարաշրջանի ամենահայտնի վիպասանը Չարլզ Դիքենսն է։ Իր բազմազան հերոսներով և գրքերից դուրս իր անհավանական կյանքով՝ Դիքենսը մնում է ամենահայտնի և ամենաընթերցված գրողը նույնիսկ մեր օրերում։ Նրա իր առաջին վեպը ՝«Պիկվիկյան ակումբի հետմահու հուշերը» (1836-37թթ․ ), գրել է, երբ քսանհինգ տարեկան էր, և նրա հետագա բոլոր աշխատանքները շատ լավ վաճառք ունեցան։ Նրա առաջին վեպի կատակերգությունն ունի երգիծական եզրեր, և սա է Դիքենսի գրական ոճը։ Դիքենսը ջանասիրաբար է աշխատել գրավիչ ստեղծագործելու համար, նա իր գործերում ներկայացրել է սոցիալական խնդիրներ և տվել է մեկնաբանություններ աղքատների և թշվառների կենսակերպի վերաբերյալ։ Նրա ամենահայտնի աշխատանքներն են՝ «Օլիվեր Թվիստի արկածները» (1837-39թթ), «Նիկոլաս Նիքլբիի կյանքն ու արկաածները» (1838-39թթ․), «Սուրբծննդյան երգ»(1843թ․), «Դոմբի և որդի» (1846-48թթ․), «Դեյվիդ Կոպերֆիլդ» (1849-50թթ․), «Փոքրիկ Դորրիթ»(1855-57թթ․), «Պատմվածք երկու քաղաքների մասին» (1859թ․) և «Մեծ հույսեր »(1860-61): 19-րդ դարի նրա ստեղծագործությունների մեծ մասն ունի ավելի տխուր բովանդակություն։ Դիքենսի հակառակորդը Ուիլյամ Թեքերեյն էր։ Թեքերեյը ուներ ավելի սուր երգիծանք և նա ներկայացնում էր միջին խավի կյանքը։ Նա հայտնի է իր «Սնափառության տոնավաճառ» (1848թ․)վեպով, որն վերնագրվել է «Վեպ առանց հերոսի»՝ վիկտորյական ոճով գրված պատմական վեպ է, որտեղ պատկերված են պատմական վերջին իրադարձությունները։ Բրոնտե քույրերի գեղարվեստական ոճը բավականին տարբերվում էր այդ ժամանակի գեղարվեստական ոճերից։ Էնն, Շառլոթ և Էմիլի Բրոնտե քույրերը ժամանակաշրջանի նշանավոր գործեր են գրել, սակայն նրանք անմիջապես չեն ստացել դրական գնահատական վիկտորյական քննադատների կողմից։ Էմիլի Բրոնտեի մեկ վեպն է «Մոլեգին հողմերի դարավանդը» (1847 թ.)։ Այն կնոջ տեսանկյունից գոթական ռոմանտիզմի օրինակ է կնոջ, ով ուսումնասիրում է դասը, առասպելը և սեռը։ 19-րդ մյուս շատ հայտնի ստեղծագործությունը գրվել է Շառլեթ Բրոնտեի կողմից՝ «Ջեյն Էյր» (1847թ․), որը նույնպես ունի գոթական երանգներ։ Էնն Բրոնտեի երկրորդ վեպը՝ «Անծանոթուհին Ուայլդֆել-Հոլլից» (1848թ․), գրված է ռեալիստական, այլ ոչ թե ռոմանտիստական ոճով։ Այն համարվում է առաջին ֆեմինիստական վեպերից մեկը։ Ավելի ուշ այս ժամանակահատվածում Ջորջ Էլիոթը (Մերի Էնն Էվանս), 1860-ականներին «Ֆլոսի ջրաղացը» և 1872-ին, իր ամենահայտնի գործը «Միդլմարչ»։ Նա Բրոնտե քույրերի նման հանդես էր գալիս տղամարդու կեղծանունով։ Վիկտորյանական դարաշրջանի վերջին տասնամյակների ընթացքում Թոմաս Հարդին դարձավ ամենակարևոր վիպասանը։ Նրա ստեղծագործություններն են՝ «Կանաչ ծառի տակ» (1872թ․), «Խելահեղ ամբոխից հեռու» (1874թ․), «Քեսթըրբրիջի քաղաքապետը» (1886 թ.), «Տեսսը դ'Ուրբերվիլ տոհմից» (1891 թ.) և «Աննկատելի Ջուդը» (1895թ․) : Այս դարաշրջանի այլ նշանավոր վիպասաններից են՝ Էլիզաբեթ Գասկելը (1810-1865թթ․), Էնթոնի Թրոլոփը (1815-1882թթ․), Ջորջ Մերեդիտը (1828-1909թթ․) և Ջորջ Գիսսինգը (1857-1903թթ․)։ == Պոեզիա == === Հիմնական հոդված՝ անգլիական պոեզիա === Էլիզաբեթ Բարրեթ Բրաունինգ ը և Ռոբերտ Բրաունինգ իրենց սիրավեպը վերածեցին բանաստեղծության, որի արդյունքում գրեցին շատ շքեղ և կրքոտ բանաստեղծություններ։ Եվ՛ Մեթյու Առնոլդը, և՛ Ջերարդ Մենլի Հոփկինսը բանաստեղծություններ գրված են ռոմանտիկ պոեզիայի և Ջորջական ժամանակաշրջանի ոճով։ Սակայն Հոփկինսի պոեզիան չի հրապարակվել մինչև 1918 թվականը։ Առնոլդը ստեղծագործությունները գրելիս ոգեշնչվել է վերջին տարիների բանաստեղծներից, իսկ Հոփկինսը ոգեշնչվել է հին անգլիակն պոեզիայի չափածո ձևերից, ինչպիսիք են օրինակ «Բեովուլֆը»։ Վիկտորյանական գրականության մեծ մասը կենտրոնացած էր անցյալի վերականգման վրա՝ կար հետաքրքրություն և՛ դասական գրականության, և՛ անգլիական միջնադարյան գրականության մեջ։ Վիկտորյականները սիրում էին հին հերոսներին և հերոսական պատմություններ, և հույս ունեին վերականգնել այդ ազնիվ վարքը և այն տարածել ոչ միայն տեղի բնակչության մեջ, այլ նաև ամբողջ կայսրությունում։ Այս առումով հայտնի է Ալֆրեդ Թեննիսոնը, ով գրել է Արթուր թագավորի մասին։ Այսպիսի թեմաներով են ստեղծագործել նաև Թոմաս Մալորին և Դանթե Գաբրիել Ռոսսետտին, ով «Պրեռաֆայելիտների եղբայրության» հիմնադիրներից է, սակայն շատ քննադատներ նրա քրոջը՝ Քրիստինային ավելի ուժեղ գրող են համարում։ == Դրամա == Դրաման, ֆարսը, երաժշտական ​​բուռլեսկը և երգիծական օպերաները մրցում էին Շեքսպիրի բեմադրությունների և Ջեյմս Պլանշեի, Ուիլյամ Ռոբերտսոնի պիեսների հետ։ 1855-ական թվականներից սկսած թատրոնում տեղի ունեցան մեծ փոփոխություններ և այդ փոփոխությունները սկսեցին Գիլբերտի և Սալիվանի կոմիկական օպերաներով, դրան հետևեցին 1890-ական թվականների Էդվարդյան երաժշտական կատակերգությունները։ 1875թ․ բացվեց առաջին 500 կատարողական ելույթներով՝ Խ․ Ջ․ Բայրոնի «Մեր տղաները» լոնդոնյան կատակերգությունը։ 1892թ․ հաջողություն ունեցավ Թոմաս Բրանդունի «Չարլիի մորաքույրը»՝ 1962 կատարողական ելույթներով [2]։ Հետագայում Օսկար Ուայլդը դարձավ վիկտորյական ժամանակաշրջանի առաջատար բանաստեղծը և դրամատուրգը[3]։ Ուայլդի պիեսները բավականին տարբերվում էին վիկտորյական դարաշրջանի պիեսների ոճից, այն ավելի շատ նմանվում է Էդվարդյան դրամատուրգների ոճին, օրինակ ինչպիսն է Ջորջ Բեռնարդ Շոուն, ում կարիերան սկսվել է 1890-ականներին։ 1895թ․ մեծ հաջողություն ունեցավ Ուայլդի «Որքան կարևոր է լուրջ լինելը» պիեսը։ Ստեղծագործությունը դասվում է «բարձրաշխարհիկ կատակերգություններին»։ Սյուժեն լի է ֆարսային և մելոդրամային տարրերով։Առաջին հայացքից Ուայլդը այս պիեսում չի շոշափում ոչ մի լուրջ հարց, սակայն իրականում այնտեղ կարևոր դեր են զբաղեցնում ստորությունն ու կեղծ բարեպաշտությունը։ Նա չի խուսափել նաև քաղաքական թեմաներից։ Ստեղծագործության լեզուն լի է հեղինակային նորաբանություններով։ == Մանկական գրականություն == Վիկտորյականները մեծ տեղ էին տալիս «մանկության ստեղծելուն», նրանք ցանկանում էին դադարեցնել երեխաների աշխատանքը և պարտադրում էին կրթությունը։ Երեխաները սկսեցին ընթերցել և մանկական գրականությունը ծաղկում ապրեց, երեխաների համար գրվում էին ստեղծագործություններ (օրինակ, Դիքենսի «Անգլիայի պատմությունը երեխաների համար»), նույնիսկ ձևավորվեց մանկական հեղինակների նոր խումբ։ Լուիս Քերոլը, Աննա Սյուելը հիմնականում գրում էին երեխաների համար, իսկ Էնթոնի Հոուպը և Ռոբերտ Լուի Սթիվենսոնը գրում էին մեծահասակների համար, սակայն նրանց արկածային վեպերը ներկա օրերում դասակարգվում են որպես մանակական ստեղծագործություններ։ Այլ ժանրերն իրենց մեջ էին ներառում անհեթեթություն, պոեզիա՝ երեխաների հետաքրքրությունը գրավելու համար (օրինակ, Լյուիս Քերոլը)։ Դպրոցական պատմությունները ծաղկում էին ապրում՝ Թոմաս Բրաուն և Ռեդյարդ Քիփլինգ։ Քիչ էին այն հրատարակությունները, որոնք նախատեսված էին հենց երեխաների համար, սակայն նկարազարդումների օգտագործման պատճառով՝ երեխաները սկսեցին օգտվել գրականությունից և կարողացան բարոյական կրթություն ստանալ ավելի զվարճալի ձևով [4]։ Առաջ եկան հեքիաթները։ Բազմաթիվ հեղինակներ վերամշակեցին ժողովրդական հեքիաթնեը, որը հնարավորություն տվեց երեխաներին ավելի շատ կարդալ։ Սկսեցին տպագրվել հետաքրքիր ամսագրեր և թերթեր։ Աղջիկների համար պատմությունները ավելի շատ ընտանեկան իմաստ ուներ, իսկ տղաներինը՝ արկածային էր։ [5] [6] == Գիտություն, փիլիսոփայություն և հայտնագործություն == Չարլզ Դարվինը իր «Տեսակների ծագումը» գրել է այս դարաշրջանում, այն իր նմանը չունի նույնիսկ մեր օրերում։ Վիկտորյական դարաշրջանը գիտության զարգացման համար կարևոր ժամանակաշրջան էր և վիկտորյանցիների առաքելությունն էր նկարագրել և դասակարգել ողջ բնությունը։ Այս շրջանի գործերից այդքան էլ կարևոր գործեր չկան, սակայն մեկը՝ Չարլզ Դարվինի «Տեսակների ծագումը», հայտնի է մինչև հիմա։ Գրքի հիմքը էվոլյուցիայի տեսությունն, որը դեմ էր այդ դարաշրջանի գաղափարներին և այն դժվարությամբ ընդունվեց աշխարհում։ Չ. Դարվինի տեսության տարածողն ու հետևորդը եղավ Թոմաս Հեքսլի Հենրին։ Դարաշրջանի մի շարք այլ, ոչ գեղարվեստական ​​ստեղծագործություններթողեցին իրենց դրոշմը ժամանակի գրականության վրա։ Ջոն Ստյուարտ Միլը կարևոր ներդրումներ է ունեցել հասարակական տեսության, քաղաքական տեսության և քաղաքական տնտեսագիտության ոլորտներում։ Նա ուտիլիտարիզմի հետևորդներից է։ Մեծ հետք թողեցին Թոմաս Կարլայլի «Ֆրանսիական հեղափոխության պատմություն» , «Հերոսներ, հերոսների մեծարում և հերոսականը պատմության մեջ» և «Ֆրիդրիխ Երկրորդի կյանքի պատմությունը» պատմական գործերը։ Հետագայում հայտնի դարձան նաև Թոմաս Բաբինգթոն Մաքոլեյի գործերը։ Ջոն Ռասկինի հայացքները, չնայած իրենց հակասական, ուտոպիստական բնույթին, ազդել են 19-րդ դարի 2-րդ կեսի եվրոպական մշակույթի զարգացման վրա։ Ջոն Ռասկինի հայացքները շատ բանով պայմանավորել են պրեռաֆայելիտների գեղագիտության հակաբուրժուազիական տարրերը։ Կրոնական գրող Ջոն Հենրի Նյումանը Օքսֆորդյան շարժման ժամանակ բուռն բանավեճ առաջացրեց Եկեղեցու հետ, որի մասին հետագայում գրեց «Apologia Pro Vita Sua» ինքնակենսագրության մեջ։ Այս շրջանում է գրվում Օքսֆորդի բառարանը, որը հետագայում դարձավ անգլերենի կարևորագույն պատմական բառարանը։ Հետագայում լույս տեսան նաև «Ազգային կենսագրության բառարանը» և «Բրիտանական հանրագիտարանի» իններորդ հրատարակությունը։ == Գրականություն բնության մասին == ԱՄՆ-ում, Հենրի Դեյվիդ Թորոյի ստեղծագործությունները և Սյուզան Ֆենիմոր Կուպերի «Գյուղական ժամերը» (1850 թ.) գործը և Մեծ Բրիտանիայում՝ Ֆիլիպ Գոսսի և Սառա Բոուդիչ Լիի գործերը մեծ ազդեցություն են ունեցել վիկտորյանական գրի վրա։ [7] 1842-ին հիմնադրված «Լոնդոնյան պատկերազարդ նորությունները» աշխարհի առաջին պատկերազարդ շաբաթաթերթն է, այն հաճախ էր հրապարակում հոդվածներ և նկարներ, որոնք վերաբերում էին բնությանը։ 19-րդ դարի երկրորդ կեսին, բնության վերաբերյալ գրքերը, հոդվածները և նկարազարդումները լայն տարածում գտան ու տարածվեցին քաղաքակիրթ հանրության շրջանում։ == Գերբնական և ֆանտաստիկ գրականություն == 19-րդ դարի վերջերին հայտնի դարձան գոթական հեքիաթները, որոնք ֆանտաստիկ գրականության առաջին օրինակներն են։ Այս շրջանում առաջ եկան այնպիսի հերոսներ, ինչպիսիք են Դրակուլան, Էդվարդ Հիդը։ Գոթական գրականությունը համատեղում է սիրավեպը և սարսափը `փորձելով հուզել և սարսափեցնել ընթերցողին։ Գոթական վեպի առանձնահատկություններն են՝ հրեշները, ուրվականները, թաքնված սենյակներն ու կախարդությունները։ Գոթական հեքիաթները սովորաբար տեղի են ունենում այնպիսի վայրերում, ինչպիսիք են ամրոցները, վանքերը և գերեզմանոցները։ == Վիկտորյական գրականության ազդեցությունը == Հարիեթ Բիչըր Սթոուն գրել է վիկտորյանական ֆանտաստիկա։ Միացյալ Նահանգների, Ավստրալիայի, Նոր Զելանդիայի, Կանադայի, բրիտանական գաղութների գրողները մեծ ազդեցություն ունեցան Մեծ Բրիտանիայի գրականության վրա և հաճախ դասվում են որպես վիկտորյանական գրականության մի մաս, չնայած նրանք աստիճանաբար զարգացրին իրենց յուրահատուկ ոճերը։ [8] Կանադական գրականության վիկտորյանական գրողներն են Գրանթ Ալլենը, Սուսաննա Մուդին և Քաթերին Փարլը։ Ավստրալիայի գրականությունն՝ Ադամ Լինդսեյ Գորդոն և Բիբյո Պատերսոնը, Նոր Զելանդիայի գրականություն `Թոմաս Բրուքեն ու Ֆրեդերիկ Էդվարդ Մանինգ։ Միացյալ Նահանգների գրականության՝ Էմիլի Դիքենսոն, Ռալֆ Վալդո Էմերսոն, Նաթանիել Հոթթոն, Օլիվեր Վենդել Հոլմս, Սր. Հենրի Ջեյմս, Հերման Մելվիլ, Հարիրի Բեչեր Սթոու, Հենրի Դեվիդ Տորա, Մարկ Թվիեն և Ուոլթ Ուիթման։ «Վիկտորյական գրականության» դասակարգման հետ կապված մեծագույն խնդիրը այն, որ այս դարաշրջանի գրողներին հաճախ են համարում Էդվարդյան ժամանակաշրջանի գրողներ։ Օրինակ՝ Արթուր Քոնան Դոյլ, Ռեդյարդ Քիփլինգը, Հ. Գ. Ուելսը, Բրամ Ստոկերը, Ջերոմ Ք. Ջերոմը և Ջոզեֆ Կոնրադը։ == Վիկտորյական գրականության այլ գրողներ == •Samuel Butler (1835–1902) •George Moore (1852–1933) •Arthur Hugh Clough (1819–1861) •Walter Pater (1839–1894) •Wilkie Collins (1824–1889) • Coventry Patmore (1823–1896) •A. E. Housman (1859–1936) • John Ruskin (1819–1900) •William Henry Giles Kingston (1814–1880) • Algernon Charles Swinburne (1837–1909) •Letitia Elizabeth Landon (1802–1838) • John Millington Synge (1871-1909) •Mary Louisa Molesworth (1839–1921) • Emily Jane Brontë (1818 –1848) •R. D. Blackmore (1825 – 1900) • William Butler Yeats (1865–1939) == Տեսե՛ք նաև == •Children's literature portal •British literature •British regional literature •Industrial novel •English literature •Victorian culture •English literature == Հղումներ == 1. ^ Introduction and Notes for The Tenant of Wildfell Hall. Penguin Books. 1996. ISBN 978-0-14-043474-3. 2. ^ "Article on long-runs in the theatre before 1920". Stagebeauty.net. Retrieved 15 September 2012. 3. ^ Stedman, Jane W. (1996). W. S. Gilbert, A Classic Victorian & His Theatre, pp. 26–29. Oxford University Press. ISBN 0-19-816174-3 4. ^ Evans, Denise; Onorato, Mary. "Nineteenth-Century Literary Criticism". enotes. Gale Cengage. Retrieved 16 June 2014. 5. ^ Khale, Brewster. "Early Children's Literature". Children's Books in the Victorian Era. International Library of Children's Literature. Retrieved 16 June 2014. 6. ^ Susina, Jan. "Children's Literature". faqs.org. The Gale Group, Inc. Retrieved 16 June 2014. 7. ^ Dawson, Carl (1979). Victorian High Noon: English Literature in 1850. Baltimore: Johns Hopkins U. Press. 8. ^ "Victorian Literature - Literature Periods & Movements". www.online-literature.com. Retrieved 7 April 2018. == Հավելյալ գրականություն == 1.Felluga, Dino Franco, et al. The Encyclopedia of Victorian Literature (2015). 2.Flint, Kate, ed. The Cambridge History of Victorian Literature (2014). 3.Horsman, Alan. The Victorian Novel (Oxford History of English Literature, 1991) 4.Hroncek, Susan. Strange Compositions: Chemistry and its Occult History in Victorian Speculative Fiction (2016) 5.O'Gorman, Francis, ed. The Cambridge companion to Victorian culture (2010) 6.Roberts, Adam Charles, ed. Victorian culture and society: the essential glossary (2003). 7.Somervell, D. C. English thought in the nineteenth century (1929) online == Հավելյալ հղումներ == 1.The Victorian Web 2.Victorian Literature - Discovering Literature: Romantics and Victorians at the British Library 3.Victorian Women Writers Project 4.Victorian Studies Bibliography 5.Victorian Links 6.Victorian Short Fiction Project 7.Mostly-Victorian.com – Victorian literature from magazines such as The Strand. 8.[1] – Victorian Writers and Poets 9.Victorian Realism, BBC Radio 4 discussion with Philip Davis, A.N. Wilson & Dinah Birch (In Our Time, Nov. 14, 2002) 10.Victorian Pessimism, BBC Radio 4 discussion with Dinah Birch, Rosemary Ashton & Peter Mandler (In Our Time, May 10, 2007)
442,136
Աննա Խանչալյան
Աննա Խանչալյան (մայիսի 19, 1996(1996-05-19)), հայ երգչուհի, երգահան։ == Կենսագրություն == Ծնվել է 1996 թվականի մայիսի 19-ին Թբիլիսիում։ 2013 թվականին ավարտել է Թբիլիսիի 132 հանրային դպրոցի 12-րդ դասարանը։ Հաճախում է Զ. Պավիլաշվիլու անվանտաղանդավոր երեխաների կենտրոնական դպրոցի ջութակի բաժին, ինչպես նաև Թբիլիսիի համար 2 երաժշտական դպրոց։ Ամեն տարի Թբիլիսիում անցկացվող «Գարունը գարնան մեջ» մրցույթին Աննան ներկայացրել է իր դպրոցը։ === 2002-2010 === 2008 թվականին մասնակցել է «Մեկ ազգ մեկ մշակույթ» փառատոնին, և նրան ընձեռվել է հնարավորություն երգել Երևանի հրապարակի բեմում։2008-2009 թվականներին մասնակցել է “One world one family”(Մեկ աշխարհ մեկ տուն) փառատոնին։ === 2010-2012 === 2010 թվականին մասնակցել է Մակեդոնիայում կայացած Միջազգային երաժշտական մրցույթին, և հաղթել։ Նույն թվականին վրացական «Տաղանդ» հեռուստանախագծում հասել է եզրափակիչ փուլ և գրավել 4-րդ հորիզոնականը, ճանաչվելով տարվա հայտնություն։“Ar daidardo” և “106 Fm Fortuna” ռադիոկայանները հանձնել են նրան պատվոգիր «Տաղանդ» նախագծի «Լավագույն ելույթը» անվանակարգում։ 2010 թվականի հունիսի 30-ին մասնակցել է “Lets change the world for the better”(Փոխենք աշխարհը դեպի ավելի լավը) փառատոնին։ Արտեկում ներկայացրել է Վրաստանը և ստացել պատվոգիր։ 2010 թվականին մասնակցել է «Մելոդիա» մրցույթին և արժանացել «Գրան պրի» մրցանակին։ 2010 թվականի մայիսի 26-ին, Վրաստանի անկախության օրը, երգել է նվագախմբի հետ բաց երկնքի տակ։ 2011 թվականի մայիսի 6-ին Մարիամ Կախելիշվիլիի հետ Բաթումիում կատարել է ոստիկանության հիմնը։ 2011 թվականի դեկտեմբերի 3-ին «Քենդի» խմբի կազմում եկել է Հայաստան ներկայացրել են Վրաստանը Մանկանան Եվրատեսիլ 2011-ում և հաղթել։ 2012 թվականի մայիսի 26-ին Վրաստանի անկախության օրը Քութայիսում՝ խորհդարանի շենքի բացման առթիվ, կատարել է Վրաստանի հիմնը։ === 2013 թվական և Հայաստանի ձայնը === 2013 թվականին երբ մերկնարկեց Հայաստանի ձայնը 2 նախագիծի հայտագրումը Աննան «Արի տուն» ծրագրի շնորհիվ Հայաստանում էր։ Նա հայտագրվում է մրցույթին և անցնում «կույր լսումներ»ի փուլ։ Հանդես է գալիս հոկտեմբերի 13-ին «կույր լսումներ» փուլին, որտեղ նա կարողանում է պտտեցնել 4 մարզիչներից 3-ին՝ Հայկոյին, Քրիստինե Պեպելյանին և Շուշան Պետրոսյանին։ Մարզիչներից նա ընտրեց Հայկոյին, սակայն նոյեմբերի 9-ին «մենամարտ» փուլում Հայկոն առաջնությունը տվեց Աննայի մրցակցին Արմեն Հովհաննիսյանին, սակայն Քրիստինե Պեպելյանը «գողացավ» Աննային և նա պայքարը շարունակեց Քրիստինեի թիմում։ Դեկտեմբերի 7-ին «նոկաուտ» փուլում նա «նոկաուտի» ենթարկեց Անահիտ Պետրոսյանին, և հայտնվեց գալահամերգների փուլում։Դեկտեմբերի 29-ին եզրափակչում նա ստացավ քվեների մեծամասնությունը և ճանաչվեց «Հայաստանի ձայնը 2» նախագծի հաղթող։ == Սինգլներ == == Տես նաև == Քենդի (խումբ) Հայաստանի ձայնը 2 == Ծանոթագրություններ ==
414,298
Ելևեռե
Ելևեռե (էստ․՝ Jälevere), գյուղ Էստոնիայի Վիլյանդիմաա նահանգի Սուուռե-Յաանի շրջանում։ 2011 թվականի տվյալներով գյուղում բնակվում էր 23 մարդ։ == Տես նաև == Էստոնիայի վարչական բաժանում == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Էստոնիայի բնակավայրերի անվանումները (հետխորհրդային շրջանի անվանափոխումներից հետո), http://www.eki.ee կայքում։ (անգլ.) և (էստոներեն) Էստոնիայի բնակչության վիճակագրությունը; «Էստոնիայի վիճակագրություն» պետական գործակալության կայքում։ (էստոներեն)
529,927
Ցիցքար (լեռ, Գեղարքունիքի մարզ)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ցիցքար (այլ կիրառումներ)Ցիցքար, լեռնագագաթ Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզում, Արեգունի լեռների հյուսիսարևելյան մասում, Կալավան գյուղից 2,5 կմ արևմուտք։ Բարձրությունը 2133 մ է։ == Ծանոթագրություններ ==
619,335
Բարբարետ
Բարբարետ, լեռնագագաթ Թուրքիայի Արդվինի մարզուխմ, Պոնտական լեռների արևելյան հատվածում, Ճորոխ գետի ձախ կողմում։ Գտնվում է Արդվին քաղաքից մոտ 6 կմ հարավ-արևմուտք։ Բարձրությունը 1347 մ։ == Ծանոթագրություններ ==
250,482
Զմաժինո (գյուղ, Գադյաչի շրջան)
Զմաժինո (ուկրաիներեն՝ Змажине), գյուղ Ուկրաինայի Պոլտավայի մարզի Գադյաչի շրջանում։ Հիմնադրվել է 1615 թվականին։ 2001 թվականի տվյալներով Զմաժինո գյուղում բնակվում էր 18 մարդ։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 0,316 կմ² տարածք։ Բնակչության խտությունը կազմում էր 56,96 մարդ/կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
477,457
Ալեքսանդր Գրիգորյան (այլ կիրառումներ)
Ալեքսանդր Գրիգորյան անվամբ հայտնի են մի քանի անձնավորություններ. Ալեքսանդր Կոնստանտինի Գրիգորյան - հայ գիտնական։ Ալեքսանդր Հմայակի Գրիգորյան - հայ նկարիչ։ Ալեքսանդր Սամսոնի Գրիգորյան - հայ թատերական գործիչ, Կ. Ստանիսլավսկու անվան ռուսական պետական դրամատիկական թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար։ Ալեքսանդր Վիտալիի Գրիգորյան - ֆուտբոլային մարզիչ։
920,651
Շաբլայի փարոս
Շաբլայի փարոս (բուլղար․՝ Шабленски фар), Բուլղարիայի Դոբրիչ մարզի Շաբլա քաղաքից արևելյան ուղղությամբ հինգ կիլոմետր հեռավորության վրա, Սև ծովի ափին գտնվող փարոս։ Կառուցվել է օսմայան տիրապետության ժամանակաշրջանում՝ 1856 թվականին և ամենահինն ու ամենաբարձրն է Բուլղարիայում։ Փարոսը փաստորեն բարձրացվել է այնտեղ, ուր ներկայումս Բուլղարիայի ծայր արևելյան կետն է։ Այն հանձնվել է Բուլղարիայի ռազմածովային ուժերին՝ ի տնօրինություն։ == Պատմություն == Շաբլա հրվանդանում առաջին փարոսի կառուցումը վերագրվում է XVIII դարի կեսերին:Հնուց ի վեր այստեղով է անցնում սևծովյան ամենակարևոր նավուղիներից մեկը, որը Դանուբի գետաբերանը կապում է Բոսֆորի հետ (Շաբլա հրվանդանը ընկած է այդ ճանապարհի գրեթե մեջտեղում)։ Փարոսի լույսը զգուշացնում էր ծովագնացներին հրվանդանի և ափամերձ Տյուլենովո գյուղի միջև ընկած վտանգավոր ծանծաղուտի մասին, այդ պատճառով էլ անվանվել է նաև «Ավազային լապտեր» կամ «Ավազային փարոս» (բուլղար․՝ Пясъчният фенер, пясъчният фар). փարոսի հարևանությամբ՝ մոտավորապես երկու կիլոմետր տարածության վրա, ստորջրյա խութեր կան։ Մի շարք պատմաբաններ ենթադրում են, որ այս վայրում նավագնացային շինություն եղել է դեռևս Հռոմեական կամ առնվազն Բյուզանդական կայսրության տիրապետության ժամանակներում, իսկ հելլենիստական դարաշրջանում «կրակի պահակներ» են պահել։ Վկայություններ կան, որ փարոս գոյություն է ունեցել դեռևս 1786 թվականին։ Այդ մասին հիշատակված է նաև իտալական լոցիայի 1844 թվականի արձանագրություններում։ Փարոսի ներկայիս շենքի շինարարությունը իրականացվել է ֆրանսիացի Բլեզ Ժան Մարիուս Միշելի ղեկավարությամբ, ավարտվել 1856 թվականին։ Փարոսը պաշտոնապես շարք է մտել 1857 թվականի հուլիսի 27-ին։ Ղրիմի պատերազմի ժամանակ փարոսը վնասվել է, բայց նորոգումը չեն ուշացրել։ 1901 թվականին տեղի ունեցած Կալիակրայի՝ 7,2 մագնիտուդ ուժգնությամբ (ըստ Ռիխտերի սանդղակի) երկրաշարժի հետևանքով փարոսի մերձակա կառույցները գրեթե ամբողջությամբ ավերվել են, բայց փարոսը չի վնասվել։ Փարոսի շենքը իրենից ներկայացնում է Ալեքսանդրիայի նշանավոր փարոսի փոքրացված կրկնօրինակը։ == Ծանոթագրություններ ==
555,065
Սոնդրիո (քաղաք)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սոնդրիո (այլ կիրառումներ) Սոնդրիո (իտալերեն՝ Sondrio, լատ.՝ Sundrium), կոմունա Իտալիայում՝ Լոմբարդիա մարզի Սոնդրիո գավառում, որի վարչական կենտրոնն է։ Նրան սահմանակից են հետևյալ կոմունաները՝ Ալբոզաջա, Կաստիոնե Անդևենո, Կայոլո (իտալերեն՝ Caiolo), Կաստիոնե Անդևենո, Ֆաեդո Վալտելինո, Մոնտանա ին Վալտելինա (իտալերեն՝ Montagna in Valtellina), Սպրիանա, Տորե դի Սանտա Մարիա։ === Քույր քաղաքներ === Սոնդրիոն բարեկամական սերտ կապեր է հաստատել հետևյալ քաղաքների հետ. Sindelfingen Radovljica São Mateus, Espírito Santo == Հայտնի մարդիկ == Ջովանի Պիերտո Լիգարիո (Giovanni Pietro Ligario, 1686–1748) - նկարիչ Անտոնիո Կաիմի (Antonio Caimi, 1814–1878) - նկարիչ Էնրիկե Սերտոլի (Enrico Sertoli, 1842–1910) - հոգեբան և հոգեբույժ Անտոնիո Կարինի (Antonio Carini, 1872–1950) - պրոֆեսոր, ֆիզիկոս, բակտերաբան Վալերիա Ռիկետի (Valerio Ricetti, 1898—1952) - իտալացի և ավստրիացի ճգնավոր Պիեռ Լուիջի Ներվի (Pier Luigi Nervi, 1891–1979) - ինժեներ Ջիանի Կելատի (Gianni Celati, 1937) - գրող, թարգմանիչ և գրաքննադատ Խուլիո Տրեմոնտի (Giulio Tremonti, 1947) - քաղաքագետ Բենեդիտո Դելա Վեդովա (Benedetto Della Vedova, 1962) - քաղաքագետ Լուկա Կոլոմբո (Luca Colombo, 1984) - ֆուտբոլիստ Մատեո դ'Ալեխանդրո (Matteo D'Alessandro, 1989) - ֆուտբոլիստ == Էթնիկ փոքրամասնություններ և այլազգիներ == 2012 թվականի դեկտեմբերի 31-ի մարդահամարի տվյալների համաձայն այլազգիների թիվն այս կոմունայում կազմում է 1.782: Ավելի հաճախ հանդիպող ազգերն են՝ == Պատկերասրահ == == Ծանոթագրություններ ==
239,541
Կամենիցա (գյուղ, Ուժգորոդի շրջան)
Կամենիցա (ուկրաիներեն՝ Камяниця), գյուղ Ուկրաինայի Անդրկարպատյան մարզի Ուժգորոդի շրջանում։ 2001 թվականի տվյալներով Կամենիցա գյուղում բնակվում էր 1 886 մարդ։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 0,12 կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
569,431
Կոարասի
Կոարասի (պորտ.՝ Coaraci), համայնք Բրազիլիայի հյուսիսարևելյան տարածաշրջանում՝ Բաիա նահանգի կազմում։ Գտնվում է Հյուսիս-կենտրոնական նահագի Բաիա մարզում։ Մտնում է Իլեուս Իտաբունա գավառի կազմի մեջ։ Բնակչությունը կազմում է 25 509 մարդ՝ 2006 թվականի տվյալներով։ Գրավում է 296,820 կմ2 տարածք։ Բնակչության խտությունը՝ 85,9 մարդ/կմ²։ == Պատմություն == Քաղաքը հիմնադրվել է 1952 թվականի դեկտեմբերի 12-ին։ == Վիճակագրություն == Համախառն ներքին արդյունքը, 2003 թվականի դրությամբ, կազմում է՝ 66.304.256,00 ռեալ (տվյալները՝ Բրազիլիայի աշխարհագրության և վիճակագրության ինստիտուտի)։ Համախառն ներքին արդյունքը մեկ շնչի հաշվով, 2003 թվականի դրությամբ, կազմում է՝ 2.494,05 ռեալ (տվյալները՝ Բրազիլիայի աշխարհագրության և վիճակագրության ինստիտուտի)։ Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսը, 2000 թվականի դրությամբ, կազմում է՝ 0,655 (տվյալները՝ ՄԱԿ-ի զարգացման ծրագրի)։ == Աշխարհագրություն == Կլիման տարածքում արևադարձային է։ == Ծանոթագրություններ ==
449,441
Հերհերի նոսրանտառային արգելավայր
Հերհերի նոսրանտառային արգելավայր, բնության հատուկ պահպանվող տարածք Հայաստանի Վայոց ձորի մարզի, Արփա գետի աջափնյա վտակ Հերհեր գետի ավազանում՝ ծովի մակարդակից 1600-1800 մ բարձրություններում։ Կազմավորվել է 1958-ին, տաիածքը՝ 6139 հա։ Ստեղծվել է՝ մնացուկային գիհու նոսրանտառների պահպանության նպատակով։ == Ծանոթագրություններ ==
772,441
Սալտա (այլ կիրառումներ)
Սալտա, կարող է վերաբերել՝ Սալտա - քաղաք Արգենտինայի հյուսիս-արևմուտքում Սալտա - գյուղ Ռուսաստանի Դաղստան հանրապետության Գուբինսկի շրջանի կազմում Սալտա - մայրաքաղաքային դեպարտամենտ Արգենտինայում, Սալտա պրովինցիայի կազմում Սալտա - պրովինցիա հյուսիսարևմտյան Արգենտինայում՝ Չիլիի, Բոլիվիայի և Պարագվայի սահմանի մոտ
249,836
Զվենյաչին
Զվենյաչին (ուկրաիներեն՝ Звенячин), գյուղ Ուկրաինայի Չեռնովցիի մարզի Զաստավնայի շրջանում։ 2001 թվականի տվյալներով Զվենյաչին գյուղում բնակվում էր 954 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
898,440
Անդրեյ Մաքսիմիշին
Անդրեյ Մաքսիմիշին (ռուս.՝ Андрей Николаевич Максимишин, դեկտեմբերի 20, 1984(1984-12-20), Մոսկվա, ԽՍՀՄ), ռուս գեղասահորդ, հանդես է եկել պարեր սառույցի վրա մարզաձևում։ Իր կարիերայի ընթացքում բավականին շատ պարընկերուհիների է փոխել։ Տարբեր ժամանակներում հանդես է եկել Յանա Խոխլովայի, Օլգա Օռլովայի, Անաստասիա Պլատոնովայի և Նատալյա Միխայլովայի հետ։ == Կարիերա == Ամենաերկարը՝ չորս մրցաշրջան, Անդրեյը հանդես է եկել Անաստասիա Պլատոնովայի հետ։ Նրանք միասին 2007 թվականի Ձմեռային ունիվերսիադայում դարձան երկրորդը։ 2006-2007 թթ. մրցաշրջանի ավարտից հետո զույգը բաժանվեց։ Անդրեյը զույգ է կազմում Նատալյա Միխայլովայի հետ, իսկ Անաստասիան՝ Ալեքսանդր Գրաչովի հետ։ Նոր զույգը գոյատևեց մեկ մրցաշրջան, «Զագրեբի Ոսկե ձին» մրցաշարում գրավեց երկրորդ հորիզոնականը, 2008 թվականի Ռուսաստանի առաջնությունում չորրորդն էր, որից հետո զույգը բաժանվեց։ Նատալյան վերադարձավ հանդես գալու իր նախկին պարընկերոջ՝ Արկադի Սերգեևի հետ, իսկ Անդրեյը, չգտնելով նոր պարընկերուհի, ավարտեց իր մարզական կարիերան։ Այժմ մարզչական աշխատանքում նա օգնում է մարզիչ Ալեքսեյ Գորշկովին, մարզում է բավականին պատանի գեղասահորդների։ == Սպորտային ձեռքբերումներ == Ն. Միխայլովայի հետԱ. Պլատոնովայի հետՕ. Օռլովայի հետՅ. Խոխլովայի հետ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Профиль пары Михайлова/Максимишин на сайте ИСУ Профиль пары Платонова/Максимишин на сайте ИСУ
266,601
Բիզդիգանց
Բիզդիգանց, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Էրզրումի վիլայեթի Սպերի գավառակում։ Գտնվում էր Սպեր քաղաքից 36 կմ հարավ, Ճորոխ գետի ակունքի շրջանից հարավ։ == Աշխարհագրություն == Տարածքը հարթավայրային էր։ == Պատմամշակութային կառույցներ == Բիզդիգանցի մոտակայքում կա փլված կամուրջ։ == Աղբյուրներ == «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն == Տես նաև == Էրզրումի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր == Ծանոթագրություններ ==
995,818
Շնաճանճեր
Շնաճանճեր (լատ.՝ Stomoxys calcitrans), երկթևանիների խմբի խայթաճանճերի ընտանիքին պատկանող ճանճի տեսակ։ Այն մանրէների մեխանիկական փոխանցնողն է, ինչպես նաև` սիբիրախտի, սեպսիսի, տուլարեմիայի և այլ հիվանդություների հարուցիչը։ Պատկանում է սինանտրոպների տեսակին։ == Նկարագրություն == Ըստ կենսաբանության և կազմաբանության մոտ է սենյակային ճանճին։ Երկարությունը 5,5-7 միլիմետր է։ Ունի մոխրագույն երանգավորում, մուգ զոլեր կրծքավանդակի մասում և հետքեր փորիկի մասում։ Կնճիթիկը ուժեղ ձգված է, որի վերջում կրում է խիտինե «ատամներով» թիթեղիկ։ Կնճիթիկի օգնությամբ ճանճը քերում է վերնամաշկը և սնվում արյամբ, միաժամանակ դուրս է թողնում թունավոր թուքը և առաջացնում ուժեղ գրգռվածություն։ Stomoxys calcitrans-ը գյուղական տեսակ է, որը սերտորեն կապված է այն մարդաշատ բնակավայրերի հետ, որտեղ կան ընտանի կենդանիներ։ Սննդի հիմնական աղբյուրը խոշոր եղջերավոր կենդանիներն ու ձիերն են։ Տեսակի Էգերը և արուները սնվում էն արյունով` հարձակվելով հիմնականում կենդանիների վրա, բայց երմեբն կարող են թռչել նաև բնակելի վայրեր և հարձակվել մարդկանց վրա։ Տարածված են ամենուր (բացառությամբ` հեռավոր հյուսիսի)։ Նրանց թիվն ավելանում է ամռան վերջին, աշնան սկիզբին։ Տալիս են 300-400 ձու, թվով 20-25 հատ հավաքվում են գոմաղբի մեջ, ավելի հազվադեպ` փտած բույսերի մնացորդների մեջ, երբեմն նաև` մարդկանց և կենդանիների վերքերի վրա, որտեղ և սկսում է զարգանալ թրթուռը։ Շնաճանճերի բազմացման դեպքերը եղել են վայրի բնության մեջ կենդանիների և թռչունների կուտակման վայրերում։ Որպես օրինակ կարելի է ցուցադրել գանգրափոտուր հավլուսների հաստատումը Վոլգայի դելտայում։ == Ծանոթագրություններ == == Գրականություն == «Биологический энциклопедический словарь» Гл. ред. М. С. Гиляров; Редкол.: А. А. Бабаев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др. — 2-е изд., исправл. — М.: Сов. Энциклопедия, 1986 «Жигалка»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ։ 1890–1907 == Արտաքին հղումներ == Экологические группы мух-гематофагов по степени связи с жильём и хозяйственными постройками человека на территории Владимирской области
584,000
Հիրայա
Հիրայա (ճապ.՝ 平谷村 'Հիրայա -մուրա'), գյուղ Ճապոնիայում։ Գտնվում է Նագանոյի պրեֆեկտուրայում։ Գյուղի ամբողջ մակերեսը կազմում է 47,43 կմ², բնակչությունը՝ 4719 մարդ, իսկ խտությունը 47,43 մարդ/կմ²։ == Աշխարհագրական դիրք == Գյուղը գտնվում է Հոնսյու կղզում, Նագանոյի պրեֆեկտուրայում Տյուբու տարածաշրջանում։ Այն սահմանակից է Ինա, Կոմագենե քաղաքների և Ագեմացու, Կիսո ավանների հետ։ == Բնակչություն == Բնակչությունը կազմում է 4719 մարդ (2014 թվականի օգոստոսի 1), խտությունը՝ 47,43 մարդ/կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Պաշտոնական կայք Archived 2009-08-31 at the Wayback Machine.(ճապոներեն)
314,578
Յարիլովո (գյուղ, Դեմիդովսկի շրջան)
Յարիլովո (ռուս.՝ Ярилово), գյուղ Ռուսաստանի Սմոլենսկի մարզի Դեմիդովսկի շրջանի կազմում։ Բնակչությունը 2012 թվականին գրանցված տվյալներով կազմում էր 0 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ռուսաստանի ժամային գոտիները, worldtimezone.com կայքում (անգլ.)
858,095
Լամբերտ Կրաե
Լամբերտ Կրաե (գերմ.՝ Lambert Krahe, մարտի 15, 1712(1712-03-15)[…], Դյուսելդորֆ, Գերմանիա - նոյեմբերի 2, 1790(1790-11-02), Դյուսելդորֆ, Գերմանիա), գերմանացի նկարիչ և արվեստի ստեղծագործությունների կոլեկցիոներ։ == Կենսագրություն == Լամբերտ Կրաեն ծնվել է 1712 թվականի մարտի 15-ին Դյուսելդորֆում, կուրֆյուրստ պաշտոնյայի ընտանիքում։ Նրա վաղ շրջանի կրթության մասին ոչինչ հայտնի չէ։ Նրա հովանավորը եղել է Ֆերդինանդ ֆոն Պլետտենբերգը (գերմ.՝ Ferdinand von Plettenberg), պետական գործիչ, որը 1736 թվականին նշանակվում է պապական թեմի կայսերական դեսպանորդի պաշտոնում։ Հաջորդ տարի Պլետտենբերգը հանկարծակի մահանում է և Կրաեն Հռոմում ընկերուհի է գտնում, որը գերմանացի ճիզվիտներից էր։ Նրա նոր հովանավորներն են դառնում Ալեսանդրո Ալբանին և Յոհան Յոախիմ Վինկելմանը։ Այդ ժամանակ Լամբերտը աշխատում էր իտալացի նկարիչ Մարկո Բենեֆիալի և ֆրանսիացի Պիեռ Սուբլեյրասի արվեստանոցներում և հենց այդ ժամանակ էլ սկսում է հավաքել իր գեղարվեստական հավաքածուն։ 1749 թվականին, Վատիկանի պետական քարտուղար Սիլվիո Վալենտին Գոնզագայի հանձնարարականով Բավարիայի կուրֆյուրստ Կարլ IV Թեոդորի միջոցներով, Լամբարտ Կրաեն նկարազարդեց Մանհեյմի ճիզվիտների եկեղեցու խորանը։ 1756 թվականին նա դառնում է Դյուսելդորֆի Գեղարվեստական պատկերասրահի կառավարիչը։ Հետագայում կուրֆյուրստը նրան նշանակում է Մանհեյմում և Մյունխենում ստեղծված նոր պատկերասրահների կառավարիչ։ 1761 թվականին նրան հանձնարարվում է նկարազարդել Բենրատ պալատի հանդիսությունների դահլիճի և գրադարանի առաստաղները։ 1762 թվականին Կրաեն բացում է գեղարվեստական դպրոց, որը 1773 թվականին վերափոխվում է Դյուսելդորֆի գեղարվեստի ակադեմիայի և նա դառնում է դրա առաջին տնօրենը։ Նրա հանրաճանաչ աշակերտներից մեկը դարձավ Մորից Կելերհոֆենը, նրա որդին` Պետեր Ժոզեֆ Կրաեն դարձավ ճարտարապետ։ Աչքերի հիվանդության պատճառով կյանքի վերջին տարիներին նկարիչը չէր նկարում։ Նա մահանում է 1790 թվականի նոյեմբերի 2-ին, Դյուսելդորֆում։ == Հավաքածու == Հռոմում, իր հավաքածուն ստեղծելու ընթացքում, Կրաեն համալրեց այն Գերմանիայում, Հոլանդիայում և Ֆրանսիայում շրջագայությունների ժամանակ, որի արդյունքում հավաքածուում ընդգրկվեց ավելի քան երեք հարյուր նկարներով և 15-18-րդ դարերի շուրջ հազար նկարներով ու փորագրություններով։ Հավաքածուի գլխավոր մասն էին կազմում Ռաֆայել Սանտիի, Միքելանջելոյի և Պաոլո Վերոնեզեի գծանկարչական ստեղծագործությունները, դրա մեջ էին մտնում նաև Ալբրեխտ Դյուրերի ու Մարտին Շոնգաուերի փորագրությունները և Ռեմբրանդտի օֆորտները։ 1778 թվականին հավաքածուն գնվեց Բերգ կոմսության կողմից։ 1932 թվականից դրանց մեծ մասը գտնվում է Դյուսելդորֆի Կունստպալաստ թանգարանում, փոքր մասը՝ Քյոլնի Վալրաֆ-Ռիխարց թանգարանում, ինչպես նաև՝ Լուվրի թանգարանում։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Lambert Krahes - Spürnase für Kunst
970,172
Հայկական ցեղասպանության արդարության մարտիկներ
Հայկական ցեղասպանության արդարության մարտիկներ՝ ՀՑԱՄ (ռուս.՝ Бойцы за справедливость в отношении геноцида армян, անգլ.՝ Justice Commandos against Armenian Genocide, JCAG, ДжСАГ), հայկական ռազմաքաղաքական գաղտնի կազմակերպություն։ Ստեղծվել է 1972 թվականին ՀՅԴ-ի XX համագումարում, որը կայացել է Վիեննայում (Ավստրիա)։ Գործել է 1975—1983 թվականներին, նպատակը եղել է Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը և անկախ Հայաստանի ստեղծումը։ Գործունեության հիմնական շրջանները եղել են Եվրոպան և Հյուսիսային Ամերիկան։ Կազմակերպությունը հարձակումներ է գործել թուրք դիվանագետների վրա նրանց համարելով պաշտոնական Թուրքիայի ներկայացուցիչներ։ Հնարավոր է, որ ՀՑԱՄ-ը ուղիղ կապ ունի Դաշնակցություն կուսակցության հետ։ 1982 թվականին թուրքական հատուկ ծառայությունների կողմից սպանվում է ՀՑԱՄ-ի առաջնորդ Աբրահամ Ասչյանը, այս դեպքից հետո կազմակերպության մասին ոչինչ հայտնի չէ։ Չի բացառվում, որ կազմակերպությունը փոխել է իր անվանումը և դարձել «Հայ հեղափոխական բանակ»։ == ՀՑԱՄ-ի հիմնական գործողությունները == 1975 հոկտեմբեր՝ Ֆրանսիայում Թուրքիայի դեսպանի սպանություն, 1977 հունիս՝ Վատիկանում Թուրքիայի դեսպանի սպանություն, 1978 հունիս՝ հարձակում Իսպանիայում թուրք դեսպանի ավտոմեքենայի վրա, 1979 հոկտեմբեր՝ Նիդեռլանդներում Թուրքիայի դեսպանի որդու սպանություն, 1979 դեկտեմբեր՝ Ֆրանսիայում Թուրքիայի դեսպանության կցորդի սպանություն, 1980 փետրվար՝ հարձակում Շվեյցարիայում Թուրքիայի դեսպանի վրա, 1982 օգոստոս՝ Կանադայում Թուրքիայի ռազմական կցորդի սպանություն։ == Տես նաև == ՀՑԱՄ-ի ռազմագործողությունների ցանկ ՀԱՀԳԲ-ի ռազմագործողությունների ցանկ Հայ նոր դիմադրություն Հայաստանի ազատագրության հայ գաղտնի բանակ Հայ հեղափոխական բանակ Հայոց ցեղասպանություն == Ծանոթագրություններ ==
308,470
Շելոմեց (գյուղ, Սմոլենսկի շրջան)
Շելոմեց (ռուս.՝ Шеломец), գյուղ Ռուսաստանի Սմոլենսկի մարզի Սմոլենսկի շրջանի կազմում։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ռուսաստանի ժամային գոտիները, worldtimezone.com կայքում (անգլ.)
256,248
Օրանի (գյուղ, Վլադիմիր-Վոլինի շրջան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Օրանի (այլ կիրառումներ)Օրանի (ուկրաիներեն՝ Орані), գյուղ Ուկրաինայի Վոլինի մարզի Վլադիմիր-Վոլինի շրջանում։ Հիմնադրվել է 1545 թվականին։ 2001 թվականի տվյալներով Օրանի գյուղում բնակվում էր 23 մարդ։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 0,365 կմ² տարածք։ Բնակչության խտությունը կազմում էր 63,01 մարդ/կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
563,161
Օլյու դ' Ագուա դու Կազադու
Օլյու դ'Ագուա դու Կազադու (պորտ.՝ Olho d'Água do Casado), համայնք Բրազիլիայում՝ Ալագոաս նահանգի կազմում։ Գտնվում է Սերտանի մարզում։ Մտնում է Ալագոանա դու Սերտան դու Սան Ֆրանսիսկուի գավառի կազմի մեջ։ Բնակչությունը կազմում է 8 491 մարդ՝ 2010 թվականի տվյալներով։ Գրավում է 322,945 կմ2 տարածք։ Բնակչության խտությունը՝ 26,29 մարդ/կմ²։
450,259
Լևոն Ժամագործյան
Լևոն Մերուժանի Ժամագործյան (հունիսի 16, 1962(1962-06-16), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ բժիշկ, վնասվածքաբան, բժշկական գիտությունների դոկտոր (2003)։ ՀՀ ՊՆ կենտրոնական հոսպիտալի վնասվածքաբանության բաժանմունքի պետ։ == Կենսագրություն == Լևոն Ժամագործյանը ծնվել է 1962 թվականին Երևանում, օդաչու Մերուժան Ժամագործյանի ընտանիքում։ 1990 թվականին ավարտել է Երևանի պետական բժշկական համալսարանը։ 1998 թվականից աշխատում է ԵՊԲՀ ռազմադաշտային վիրաբուժության ամբիոնում։ == Ստեղծագործություններ և ճանաչում == Աշխատանքները վերաբերում են պատերազմների ժամանակ ականապայթյունային վնասվածքներով վիրավորների բուժօգնության կազմակերպմանը։ 2000 թվականից բնության և հասարակության մասին գիտությունների միջազգային ԳԱ պատվավոր պրոֆեսոր է։ == Մրցանակներ == Պ. Էռլիխի արծաթե մեդալ (2003) == Երկեր == Պատերազմների և բնական աղետների ժամանակ մարդկային կորուստների մասին, Ե., 2000 (համահեղինակ)։ Ականապայթյունային վնասվածքներով վիրավորների բուժօգնության կազմակերպումը, Ե., 2000 (համահեղինակ)։ Պատերազմների և բնական աղետների ժամանակ մարդկային կորուստների մասին։ Մկրտչյան Մ. Է., Ժամագործյան Լևոն Մերուժանի, Գալստյան Սամվել Գալուստի, Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարություն, Երևան, Ա. հ., 2001: == Ծանոթագրություններ ==
321,431
Ստարինկա (գյուղ, Ռոսլավլսկոե գյուղական բնակավայր)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ ՍտարինկաՍտարինկա (ռուս.՝ Старинка), գյուղ Ռուսաստանի Սմոլենսկի մարզի Ռոսլավլսկի շրջանի կազմում։ Բնակչությունը 2007 թվականին գրանցված տվյալներով կազմում էր 0 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ռուսաստանի ժամային գոտիները, worldtimezone.com կայքում (անգլ.)
585,489
Անչուտ
Անչուտ, լճակ Թուրքիայի Կարսի նահանգում, Արդահան քաղաքից հարավ-արևմուտք, նախկին Արդահանի գավառում։ == Ծանոթագրություններ ==
503,315
Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (Նորատուս)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (այլ կիրառումներ)Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի Դոփուց վանք, Հայ Առաքելական եկեղեցի Գեղարքունիքի մարզի Նորատուս գյուղում։ Ընդգրկված է Նորատուսի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկում։ == Պատմություն == Գավառի տարածաշրջանի միջնադարյան հուշարձաններից է։ Գտնվում է Նորատուս գյուղի հարավարևելյան մասում։ Ըստ Սիմեոն Երևանցի կաթողիկոսի՝ եկեղեցին կոչվել է Դափուց վանք և եղել է կուսանոց։ Արձանագրությունները և շինարարական ձևերի ուսումնասիրությունը թույլ են տալիս այն վերագրել 9-10-րդ դդ.։ Նախկինում եղել է միանավ թաղածածկ բազիլիկ կառույց, որը 10-11-րդ դ. Խաչատուր ճարտարապետը վերափոխել է գմբեթավոր սրահի։ Հյուսիսային և հարավային կողմերում ավելացվել են երկու խորաններ, ներքուստ, պատերին կից ավելացվել են որմնամույթեր, և տեղադրվել է սրածայր գմբեթ։ Եկեղեցու պատերին պահպանված 10-13-րդ դդ. արձանագրություններից հիշարժան են Հերակլի 1000 թ., եկեղեցու նորոգման վերաբերյալ Գագիկ Շահնշահի անունը հիշատակող արձանագրությունները։ Եկեղեցին ունի պարսպափակ բակ։ Եկեղեցու բակում պահպանվել են նաև 13-17-րդ դդ. խաչքարեր։ 2007 թվականին եկեղեցին մասնակի վերանորոգվել է։ == Գրականություն == Բարխուդարյան Ս., Դիվան հայ վիմագրության, պրակ IV, Երևան, 1973։ Գրիգորյան Գ., Սյունիքի վանական կալվածքները 9-13-րդ դդ., Երևան, 1973։ == Ծանոթագրություններ ==
242,023
Օստապի
Օստապի (ուկրաիներեն՝ Остапи), գյուղ Ուկրաինայի Ժիտոմիրի մարզի Լուգինսկի շրջանում։ Հիմնադրվել է 1663 թվականին։ 2001 թվականի տվյալներով Օստապի գյուղում բնակվում էր 421 մարդ։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 1,86 կմ² տարածք։ Բնակչության խտությունը կազմում էր 226,34 մարդ/կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
1,044,894
Դմիտրի Ավերկիև
Դմիտրի Ավերկիև (ռուս.՝ Дми́трий Васи́льевич Аве́ркиев, սեպտեմբերի 30 (հոկտեմբերի 12), 1836 կամ նոյեմբերի 11 (23), 1836, Կրասնոդար, Ռուսական կայսրություն - հունվարի 7 (20), 1905, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն), ռուս դրամատուրգ, գեղարվեստական ​​գրող, թատրոնի քննադատ, թարգմանիչ։ == Կենսագրություն == Սերում է նահապետական ​​վաճառական ընտանիքից։ 1854 թվականին ավարտել է Պետերբուրգի առևտրային դպրոցը, 1859 թվականին՝ Պետերբուրգի համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետը։ Սկզբնապես զբաղվել է բնական գիտությունների վերաբերյալ գրքերի թարգմանություններով օտար լեզուներից, 1866 թվականից սկսել է աշխատել որպես գեղարվեստական ​​գրող և դրամատուրգ։ Համագործակցել է «Դարաշրջան» ամսագրի, «Մոսկովյան հայտարարություններ», «Նոր ժամանակ» թերթերի հետ։ 1869-1871 թվականներին նա ղեկավարել է Համաշխարհային նկարչության գրական բաժինը։ 1863-1865 թվականներին Ա. Ն. Սերովի հետ միասին գրել է «Ռոգենեդա» օպերայի լիբրետոն։ Նրա պիեսներից ամենահաջողվածներն էին. «Ֆրոլ Սկոբեևը» («Կատակերգություն ռուս ազնվական Ֆրոլ Սկոբեևի և ստոլնիչյայի, Նարդին Նաշչեկինի, դուստր Աննուշկայի մասին», 1869) և «Կաշիրսկայա ստարիա» (1872)։ Այս ներկայացումների խաղացանկերը պահպանվել են նույնիսկ խորհրդային տարիներին։ Բազմաթիվ դրամաներից բացի, Ավերկիևը գրել է վեպեր, պատմվածքներ, բանաստեղծություններ, լրագրողական և քննադատական ​​հոդվածներ գրականության և թատրոնի մասին։ Ավերկիևը գրել է «Դրամայի մասին» տեսական աշխատություն, որի համար ստացել է Պուշկինյան մրցանակ։ Ապերլոն Գրիգորիևը, որը նրա մտերիմ ընկերն էր, մեծ ազդեցություն է ունեցել Ավերկիևի գեղագիտական ​​հայացքների ձևավորման վրա։ Ինչպես «Դ. Վ. Ավերկիևի պատմական դրամայի առանձնահատկությունը» (Խարկով, 2013) ատենախոսական հետազոտության մեջ նշել է Յու. Ս. Գետմանը, պատմական դրամաները նրա գրչության կենտրոնն են։ Սակայն նրա կենդանության օրոք նրա պիեսները լայն ճանաչում չեն գտել։ Դա պայմանավորված էր դրամատուրգի գեղագիտական ​​հայացքներով։ Նա պատմությունը պատկերել է ոչ թե մասշտաբային իրադարձություններում, այլ պետական ​​գործիչների ոչ պաշտոնական, անձնական կյանքում։ Դրամատուրգի աշխատանքները, որոնք սերտորեն կապված էին նրա լրագրության հետ, գրոհների էին արժանանում արմատական ​​ժողովրդավարական ճամբարի քննադատների կողմից։ Նրանք կասկածի տակ են դրել նրա պիեսներում պատկերված իրադարձությունների և հերոսների ճշմարտացիությունը, չեն ընդունել դրամատուրգի գաղափարները, նրա մեկնաբանությունը Դմիտրի Դոնսկոյի տրակտատի և դերը Ռուսաստանի պատմության մեջ։ 1917 թվականից հետո Դ. Ավերկիևի պատմական դրամատուրգիան չի հայտնվել հետազոտության տեսադաշտում։ Դա կապված է եղել դրամատուրգի սոցիալ-քաղաքական հայացքների հետ։ Նա եղել է «հողագործ», միապետության ջատագով և կարծել է, որ միայն ինքնատիրապետումը կարող է պաշտպանել հասարակությանը հեղափոխական ավերածություններից և անկարգություններից։ Միևնույն ժամանակ Ավերկիևին մոտ էին 1840-ականների «սլավյանոֆիլների» հայացքները։ Դրամատուրգը հասարակական իդեալ է գտել մինևպետրովյան Ռուսիայում, որը չգիտեր ավերիչ հեղափոխություն մասին, որն իրենից ներկայացրել է ժողովրդի և արքայի միությունը։ 1960-1980-ական թվականներին խորհրդային ​​գրական քննադատությունը 19-րդ դարի երկրորդ կեսի դրամայի ուսումնասիրության համատեքստում փորձել է վերլուծել Դ. Ավերկիևի պատմական պիեսները։ Դ. Ավերկիևի պատմական պիեսների ժամանակակից ուսումնասիրություններն առավելապես կենտրոնացած են հատուկ աշխատանքների ընկալման վրա և ունեն ակնարկային բնույթ։ Դ. Ավերկիևը հուղարկավորվել է Նիկոլսկոյե գերեզմանատանը։ == Ծանոթագրություններ == == Գրականություն == Журавлёва А. И., Некрасов В. Н. Аверкиев Дмитрий Васильевич // Русские писатели 1800—1917. Биографический словарь / П. А. Николаев (гл. ред.). — М.: Сов. энциклопедия, 1989. — Т. 1: А—Г. — С. 17—18. «Аверкиев, Димитрий Васильевич»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ։ 1890–1907 Специфіка історичної драматургії Д. В. Аверкієва: автореф. дис. … канд. філол. наук : 10.01.02 / Гетман Юлія Сергіївна ; Харк. нац. пед. ун-т ім. Г. С. Сковороди. — Х., 2013. Русские писатели. 1800—1917: Биографический словарь / П. А. Николаев (гл. ред.) и др. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — Т. 1. — С. 17—18. — 672 с. — (Сер. биогр. словарей: Русские писатели. 11—20 вв.).
1,015,067
Դորոթի Փարկեր
Դորոթի Փարկեր (անգլ.՝ Dorothy Parker, օգոստոսի 22, 1893(1893-08-22)[…], West End, Լոնդ Բրենչ, Մոնմաութ շրջան, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ - հունիսի 7, 1967(1967-06-07)[…], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ծնյալ Ռոտշիլդ (Rothschild), 20-րդ դարի ամերիկացի բանաստեղծուհի, արձակագիր, որ լայն ճանաչում ու համբավ է նվաճել հատկապես իր խայթող հումորի, սրամտությունների, 20-րդ դարի քաղաքային կյանքի արատների խորաթափանց արտացոլման շնորհիվ։ == Կենսագրություն == Ծագումով հրեա Դորոթին դժվարին մանկություն է ունեցել, բայց չի կոտրվել, հաղթահարել է դժվարությունները, հասել հաջողությունների ու ճանաչման։ Աշխատակցել է համբավավոր ամսագրերի (Vogue, Vanity Fair, The New Yorker), դարձել գրողների փառաբանված մի խմբակի՝ Algonquin Round Table-ի հիմնադիր անդամ ։ Այդ խմբակի ցրվելուց հետո աշխատանքի է անցել Հոլիվուդում, գրել կինոսցենարներ, որոնցից երկուսը առաջադրվել են ամերիկյան կինոակադեմիայի հեղինակավոր «Օսկար» մրցանակի։ Սակայն որոշ ժամանակ անց նրա անունը հայտնվել է Հոլիվուդի «սև ցուցակում». պատճառը Փարկերի ձախ հայացքներ ունենալը, հակապատերազմական շարժմանն ակտիվորեն մասնակցելն էր։ Գրողը տառապել է դեպրեսիայից, մի քանի անգամ փորձել է ինքնասպանությամբ վերջ տալ կյանքին։ Իր վերջին տարիներին կախվածություն ուներ ալկոհոլից։ Քննադատաբար էր վերաբերում իր տաղանդին ու ստեղծագործությանը, ցավում ու ափսոսում, որ սրամտողի համբավ է ձեռք բերել։ Այդուհանդերձ՝ նրա երկերը, փայլուն սրամտությունները բռնել են ժամանակի քննությունը և նրա մահից երկար տարիներ անց էլ պահանջարկ են վայելում գրասեր հասարակության շրջանում։ Փարկերի մի շարք ստեղծագործությունների հիման վրա կոմպոզիտոր Մարկուս Փաուսը օպերային երգերի շարք է գրել (Hate Songs): Դորոթի Փարկերը մահացել է ինֆարկտից, 73 տարեկան հասակում (1967 թվականի հունիսի 7-ին)։ Իր դաստակերտը նա կտակել է Մարտին Լյութեր Քինգ Կրտսերին։ Վերջինիս մահից հետո գրողի հարազատները դաստակերտը նվիրել են Գունավոր մարդկանց առաջընթացի ազգային ասոցիացիային (անգլերեն՝ National Association for the Advancement of Colored People, կամ կարճ՝ NAACP): Հանգուցյալ գրողի կտակարարը՝ Լիլիան Հելմանը համառորեն, սակայն անարդյունք պայքարել է այդ վճռի դեմ։ Փարկերի կիզված մարմնի մոխիրները շուրջ 17 տարի պահվել են տարբեր վայրերում։ == Մեծարում == 1988 թվականին NAACP-ն ստանձնել է Փարկերի աճյունի տնօրինումը և ամփոփել բալթիմորյան իր գրասենյակի բակում ի հիշատակ հանգուցյալ գրողի ստեղծած պարտեզում։ Հուշատախտակին արձանագրված է. 1992 թվականի օգոստոսի 22-ին՝ Փարկերի 99-րդ տարելիցի օրը, ԱՄՆ-ի փոստային ծառայությունը թողարկել է նրա հիշատակին նվիրված դրոշմանիշ։ Algonquin Round Table-ը, Ալգոնքին հյուրանոցն ու գրական խմբակին առնչվող այլ կառույցներ ներառվել են Նյու Յորքի պատմական հուշարձանների ցանկում, մի քանի տարի անց էլ՝ 1996 թվականին հռչակվել ազգային գրական հուշարձան. հյուրանոցի պատին այդ առիթով փակցվել է համապատասխան բովանդակությամբ հուշատախտակ։ Ջերսի Շոր քաղաքի այն տունը, որտեղ ծնվել է Փարկերը, նույնպես ստացել է ազգային գրական հուշարձանի կարգավիճակ (2005 թ.): 2014 թվականին Նյու Ջերսիի Փառքի սրահում հանդիսավորությամբ բացվել է Փարկերին նվիրված անկյունը։ == Երկեր == === Էսսեներ և ռեպորտաժներ === Parker, Dorothy (February 28, 1925)։ «A certain lady»։ The New Yorker 1 (2): 15–16 Constant Reader (1970) Fitzpatrick Kevin (2014)։ Complete Broadway, 1918–1923։ iUniverse։ ISBN 978-1-4917-2267-1 (compilation of reviews, edited by Fitzpatrick; most of these reviews have never been reprinted) === Փոքրածավալ արձակ === Ժողովածուներ1930: Laments for the Living (ամփոփված է 13 պատմվածք) 1933: After Such Pleasures (ամփոփված է 11 պատմվածք) 1939: Here Lies: The Collected Stories of Dorothy Parker (նախորդ երկու ժողովածուներում ընդգրկված երկերի վերահրատարակություն՝ երեք նոր պատմվածքների հավելումով) 1942: Collected Stories 1944: The Portable Dorothy Parker (նախորդ ժողովածուներում ընդգրկված երկերի վերահրատարակություն՝ հինգ նոր պատմվածքների և բանաստեղծական ժողովածուներից քաղված ստեղծագործությունների հավելումով) === Պոեզիա === Ժողովածուներ1926: Enough Rope 1928: Sunset Gun 1931: Death and Taxes 1936: Collected Poems: Not So Deep as a Well 1944: Collected Poetry 1996: Not Much Fun: The Lost Poems of Dorothy Parker (Մեծ Բրիտանիայում լույս է ընծայվել The Uncollected Dorothy Parker խորագրով) 2009: Not Much Fun: The Lost Poems of Dorothy Parker (2-րդ հրատարակություն՝ նոր բանաստեղծությունների հավելումով) === Թատերգություններ === 1929: Close Harmony (Էլմեր Ռայսի հեղինակակցությամբ) 1953: Ladies of the Corridor (Առնո դ՛Ուսոյի հեղինակակցությամբ) === Սցենարներ === 1936: Suzy (Ալեն Քեմփբելի, Հորաս Ջեքսոնի և Լենոր Քոֆիի հեղինակակցությամբ) 1937: A Star is Born (Ուիլյամ Ուելմենի, Ռոբերտ Քարսոնի և Ալեն Քեմփբելի հեղինակակցությամբ) 1938: Sweethearts (Լորա Փերելմանի և Ալեն Քեմփբելի հեղինակակցությամբ) 1938: Trade Winds (Ֆրենկ Ադամսի և Ալեն Քեմփբելի հեղինակակցությամբ) 1941: Week-End for Three (Ալեն Քեմփբելի հեղինակակցությամբ) 1942: Saboteur (Փիթեր Վիրտելի և Ջոան Հարիսոնի հեղինակակցությամբ) 1947: Smash-Up, the Story of a Woman (Ֆրենկ Քավետի, Ջոն Հովարդ Լոուսոնիև Լայոնել Ուիգեմի հեղինակակցությամբ) 1949: The Fan (Վալտեր Ռաշի և Ռոս Էվանսի հեղինակակցությամբ) == Ծանոթագրություններ == == Գրականություն == Randall Calhoun, Dorothy Parker: A Bio-Bibliography. Westport, Connecticut: Greenwood Press, 1993. 0-313-26507-0 Kevin C. Fitzpatrick, A Journey into Dorothy Parker's New York. Berkeley, CA: Roaring Forties Press, 2005. 0-9766706-0-7 John Keats (writer)|John Keats, You Might As Well Live: The Life and Times of Dorothy Parker. New York: Simon & Schuster, 1970. Marion Meade, Dorothy Parker: What Fresh Hell is This?. New York: Villard, 1988. S. J. Perelman, "Dorothy Parker". In The Last Laugh. New York: Simon & Schuster, 1981. == Արտաքին հղումներ == Dorothy Parker Society Archived 2020-08-17 at the Wayback Machine. Algonquin Round Table Dorothy Parker on Poeticous Selected Poems by Dorothy Parker Parker's resting place Emdashes coverage Archived 2020-04-13 at the Wayback Machine. of Dorothy Parker Dorothy Parker photo gallery; GettyImages Jonathan Goldman (February 6, 2020)։ «When Dorothy Parker Got Fired from Vanity Fair»։ The Public Domain Review Marion Capron (Summer 1956)։ «Dorothy Parker, The Art of Fiction No. 13»։ The Paris Review Dorothy Parkerի գործերը Գուտենբերգ նախագծում Minstrels Archive section on Parker's works
418,340
Միսսո (Էստոնիայի շրջան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Միսսո (այլ կիրառումներ)Միսսո շրջան (էստ․՝ Misso vald), շրջան Էստոնիայի Վիրումաա նահանգում։ Շրջանի կենտրոնն է Միսսո գյուղական ավանը։ == Բնակչություն == 2008 թվականի տվյալներով շրջանում բնակվում էին 810 մարդ։ Բնակչության խտությունը շրջանում կազմում էր 4,27 մարդ/կմ²։ == Տես նաև == Էստոնիայի վարչական բաժանում == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Շրջանի վարչության պաշտոնական վեբ կայքը Archived 2019-01-14 at the Wayback Machine. (էստոներեն)
496,216
Սովուճ Բուլագ
Սովուճ Բուլագ, գյուղ Իրանի Ատրպատական նահանգում, համանուն գավառի կենտրոնը (հին Պարսկահայքի տարածքում)։ 20-րդ դարի սկզբին Սովուճ Բուլագում բնակվում էր 12 տուն հայ։ Զբաղվում էին հացահատիկի մշակությամբ, այգեգործությամբ, անասնապահությամբ, արհեստներով։ Շրջակա գավառներում վաճառում էին խաղող, մրգեր, հացահատիկ, կաթնամթերք։ Հայ բնակիչները 1918 թվականի թուրքական ներխուժման ժամանակ հեռացել են Իրանի խորքերը, հետագայում ներգաղթել Խորհրդային Հայաստան։
723,641
Մադագասկար (կղզի)
Մադագասկար (ֆր.՝ Madagascar), ըստ տարածքի՝ աշխարհի չորրորդ ամենամեծ կղզին, որը գտնվում է Ատլանտյան օվկիանոսում՝ Աֆրիկայի արևելյան ափին։ Աֆրիկայից բաժանվում է Մոզամբիկի լայն նեղուցով։ Կղզու կլիման արևադարձային է, իսկ ծայր հարավում նաև մերձարևադարձային։ Կղզու երկարությունը կազմում է 1600 կմ քառ., իսկ լայնությունը՝ մոտ 600 կմ քառ.: Զբաղեցնում է 587 040 կմ² տարածք։ Կղզու վրա է գտնվում Մադագասկար պետությունը՝ Անտանանարիվու մայրաքաղաքով։ Կղզու ամենաբարձր կետը հանդիսանում է Մարումուկուտրու հանգած հրաբուխը՝ 2876 մետր բարձրությամբ։ Այն գտնվում է կղզու հյուսիսային հատվածում։ Մադագասկարի կենտրոնական հատվածը զբաղեցնում է Անջաֆի բարձրալեռնային բարձրավանդակը։ Ընդերքը հարուստ է հանքանյութերով և մետաղներով։ Մասնավորապես` Մադագասկարում կան ոսկու, պղնձի և երկաթի հանքեր։ Թեև Մադագասկարը գտնվում է Աֆրիկայում, սակայն կղզու կենդանական և բուսական աշխարհը խիստ տարբերվում է Աֆրիկայի կենդանական աշխարհից։ Կղզու կենդանիների 80 %-ը էնդեմիկ են՝ տարածված են միայն Մադագասկարում։ Դա է պատճառը, որ Մադագասկարը հաճախ կոչվում է «փոքր մայրցամաք»։ == Տե՛ս նաև == Մադագասկար == Ծանոթագրություններ == == Գրականություն == Мадагаскар = Madagascar / Пер. с англ. М. А. Аршиновой; Отв. ред. серии акад. В. Е. Соколов; Науч. ред. и послесл. Б. Д. Васильева — 45 000 экз. — ISBN 5-01-002049-1. == Արտաքին հղումներ == Մադագասկար — Բրիտանիկա հանրագիտարան
1,040,478
Էլիաս Հաուա Միլանո
Էլիաս Հոսե Հաուա Միլանո (իսպ.՝ Elías José Jaua Milanoդեկտեմբերի 17, 1969(1969-12-17), Caucagua, Miranda, Վենեսուելա), Վենեսուելայի պետական գործիչ, սոցիոլոգ և, նախկինում՝ համալսարանի պրոֆեսոր։ Լիբանանից գաղթածների որդի։ 2000 թվականին եղել է Ազգային օրենսդիր ժողովի պատգամավոր, 2000-2001 թվականներին եղել է նախագահին կից քարտուղարության անդամ։ Էլիասի թեկնածությունը Արգենտինայում դեսպանի պաշտոնում առաջադրվել է 2002 թվականին, սակայն չի հաստատվել Արգենտինայի արտաքին գործերի նախարարության կողմից, քանի որ Էլիաս Հաուան կապեր է ունեցել ձախ շարժումների, մասնավորապես, Կարապինտադասի հետ։ 2010 թվականի հունվարի 27-ից մինչև 2012 թվականը եղել է փոխնախագահ Ուգո Չավեսի վարչակազմում։ 2012 թվականի դեկտեմբերին մտադիր էր առաջադրվել Միրանդա նահանգի նահանգապետի պաշտոնում։ Այդ կապակցությամբ նախագահ Չավեսը երկրի փոխնախագահի պաշտոնում առաջադրել է Նիկոլաս Մադուրոյի թեկնածությունը։ Նահանգապետի ընտրություններում Հաուա Միլանոն պարտվել է, իսկ 2013 թվականի հունվարի 17-ին դարձել արտաքին գործերի նախարար։ Էլիաս Հաուան ընդգրկվել է Կանադայի (2017 թվականի սեպտեմբերի), Պանամայի (2018 թվականի մարտի), Եվրոպական միության (2018 թվականի հունիսի), Շվեյցարիայի (2018 թվականի հուլիսի) և ԱՄՆ-ի (2018 թվականի հուլիսի) պատժամիջոցների ցանկում։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Elías Jaua Milano
865,007
Ավազից և մշուշից տունը
Ավազից և մշուշից տունը (անգլ.՝ House of Sand and Fog), ամերիկյան դրամա, Վադիմ Պերելմանի ռեժիսորական առաջնելույթը, որը նկարահանվել է 2003 թվականին։ Հիմնված է Անդրե Դյուբյուի վեպի վրա։ == Սյուժե == Ֆիլմի հիմքում ամերիկյան երազանքի պատմություն է, կործանման դատապարտված երկու մարդկանց մասին, ովքեր պատրաս են ամեն ինչի, միայն թե ապացուցեն տունը ձեռք բերելու իրենց իրավունքը։ Կետի Նիկոլոյի համար տունը, որտեղ նա ծնվել և մեծացել է, տունը, որը նրա հայրը գնում էր 30 տարիների ընթացքում, և որն իր մահից հետո կտակել էր Կետիին և նրա եղբորը, ալկոհոլային կախվածությունից հետո նորմալ կյանքի վերադառնալու վերջին հույսն էր։ Բայց տեղական իշխանության բյուրոկրատական սխալի արդյունքում նրան վտարում են սեփական տնից, և Կետին մնում է փողոցում։ Ամուսինն ավելի վաղ էր նրանից հեռացել, մայրն ապրում է հեռու, իսկ եղբայրը զբաղված է սեփական խնդիրներով, այդ իսկ պատճառով նրան ոչ ոք չի աջակցում։ Փաստաբանի դիմելը ևս չի օգնում։ Աղջկան մնում է միայն հետևել, թե ինչպես է աճուրդով վաճառված իր տանը հաստատվում նոր տերը, և սկսում է կահավորել իր ճաշակով։ Տան նոր տիրոջ՝ իրանական ծագմամբ ամերիկացի Մասուդ Ամիր Բերանի համար այդ տունը վերջապես ամուր հիմք ունենալու հնարավորություն, և «ամերիկյան երազանքին» ընդառաջ կատարած առաջին քայլն է։ Բերանին նախկինում Իրանի անվտանգության պետական նախարարության սպա էր Պեհլևի շահի կառավարման օրոք, բայց բոլորին ներկայանում էր որպես իրանական ВВС-ի նախկին փոխգնդապետ։ Իսլամական հեղափոխությունից հետո, վախենալով դատաստանից, նա ստիպված էր ընտանիքի հետ փախչել ԱՄՆ։ Չնայած լուրերին նա այնքան էլ հարուստ չէր, և գումար էր վաստակում չգարշելով ոչ մի աշխատանքից, որպեսզի պահպանի ունևորության պատրանքը։ Աղջկա ճոխ հարսանիքից հետո նրա ընտանիքը ստիպված էր թողնել թանկ վարձով բնակարանը և նա իր վերջին խնայողությունները ներդնում է տան գնման մեջ, որի տանիքից երևացող տեսարանը նրան հիշեցնում էր Կասպից ծովի տեսարանը, Իրանի նրանց շքեզ ամառանոցից։ Առանց տանիքի և գոյության համար միջոցների մնացած Կետիին ցանկանում է օգնել ոստիկանապետի տեղակալ Լեստեր Բարդորը, ով ներկա էր գտնվել տնից նրա վտարմանը։ Տարաձայնություն է սկսում, որը վերաճում է մինջմշակութային, մինջկրոնական մինջէթնիկական կոնֆլիկտի։ Երկու հերոսներն էլ հաստատուն նպատակ ունեն։ Այդ ամառանոցը, սովորական տուն չէ, այն մի վայր է, որտեղ գոյություն ունի ընտանիք։ Ընտանիք, որը կորցրել է, և հիմա փորձում է հետ բերել Կետին, իսկ Բերանին փորձում է փրկել փլուզումից։ Նրանք պայքարում են ոչ թե վերացության, այլ ինչ որ անձնական բանի համար։ Եվ այստեղ մեղավորներ կամ անմեղներ չկան։ Կետիին անարդրացիորեն վտարել են իր իսկ տնից, բայց Բերանին նույնպես ցանկանում է իր ընտանիքի կյանքը երջանիկ դարձնել։ Բոլորը փորձում են ապացուցել իրենց ճշմարիտությունը, վերականգնել արդարությունը, որը յուրաքանչյուրի համար յուրովի է։ Շատ ուշ հերոսները հասկանում են, որ սկսել են կորցնել մարդկայնությունը, սեփական երազանքի համար պայքարի ճանապարհին, շատ ուշ նրանք հասկանում և ընդունում են ուրիշի երազանքը։ Վերջաբանի ողբերգությունը հանկարծակի է գալիս, ինչպես խիտ մառախուղը սահում է օվկիանոս, երկիրը ընկղմվում է խավարի մեջ։ Զոհվում են մարդիկ, չնայած ոչ ոք մահ չէր ցանկանում, կյանքը կործանվում է, քանի որ արդեն ուշ է ոչ մեկի ներողությունը, ոչ մեկի երդումները չեն ուղղում կատարվածը։ Տունը ոչ մեկին չի անցնում, քանի որ պարզ է դառնում՝ այն չի վերադարձնի կորցրածը, այն արդեն վերադարձի խորհրդանշան չէ, այլ՝ կորստի։ == Դերերում == Ջենիֆեր Քոնելի Բեն Քինգսլի Ռոն Էլդարդ Ֆրենսիս Ֆիշեր Քիմ Դիքենս Շոհրե Աղդաշլու Ջոնաթան Ադուտ Կառլոս Գոես Կիա Ջեմ Ռավաթ Նավի == Փաստեր ֆիլմի մասին == Կոմպոզիտոր- Ջեյմս Հորներ Ֆիլմի բյուջեն- $16 500 000 Շահույթը Ռուսաստանում - $185 000 Շահույթը ԱՄՆ-ում- $13 040 288 Շահույթը աշխարհում - $16 942 795 Պրեմիերա - 2003 թվական, դեկտեմբերի 19-ը Պրեմիերան Ռուսաստանում - 2004 թվական փետրվարի 26, «West» == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == «Մշուշից և ավազից տունը Վադիմ Պերելմանի հարցազրույցը ֆիլմի նկարահանման մասին»։ 2004-02-18 Մշուշից և ավազից տունը(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում Ֆիլմի գրախոսությունը kinokadr.ru կայքում
954,446
Ալա կաչուու
Ալա կաչուու (ղրղզ.՝ ала качуу), աղջիկ փախցնելու ձև, որն այսօր էլ գործում է Ղրղզստանում։ Տերմինը կարող է վերաբերել տարբեր տեսակի գործողությունների, սկսած փոխհամաձայնեցված փախուստից մինչև չհամաձայնեցված առևանգում։ Ըստ որոշ աղբյուրների՝ ղրղզ հարսնացուների առնվազն մեկ երրորդն ամուսնանում է հակառակ իրենց կամքի։ Kyz ala kachuu (ղրղզ.՝ кыз ала качуу) նշանակում է «վերցնել աղջկան ու փախչել»։ Սրա տարածված տեսակներից է երիտասարդի կողմից առանց նախապես համաձայնություն ստանալու, ուժով կամ խորամանկությամբ աղջկան առևանգելը, որին հաճախ մասնակցում են իր ընկերները կամ տղամարդ հարազատներից ոմանք։ Աղջկան տանում են տղայի ծնողների տուն, որտեղ նրան մի սենյակում պահում են այնքան ժամանակ, մինչև տղայի բարեկամուհիները համոզեն նրան, որ գլխին գցի ամուսնացած կնոջ գլխաշորը՝ ի նշան համաձայնության։ Որոշ դեպքերում, եթե աղջիկն ընդդիմանում է ու պահանջում իրեն հետ վերադարձնել, բարեկամները համոզում են նրան համաձայնել ամուսնությանը։ Այս սովորույթը Խորհրդային Միությունում արգելվել էր, բայց դրա փլուզումից հետո ala kachuu -ն նորից տարածվել է։ Իրարամերժ տեսակետներ կան, արդյոք այն շարունակվում է նախկին ձևով, թե՞ ոչ։ Որոշ աղբյուրներ պնդում են, թե սովորույթը սկզբնապես եղել է փախուստի մի տարբերակ, ոչ թե հարսնագողություն։ Երբեմն առևանգումը կարող է ամուսնական ձևականություն լինել, որտեղ կինն իր հոժար կամքով է փախչում։ Որոշ մարդիկ էլ կարծում են, թե առևանգվելը պատիվ է, քանի որ այն ցույց է տալիս, որ տվյալ աղջիկն արժանի է ամուսնանալու/կին դառնալու։ Թեև Ղրղզստանում հարսնացուի առևանգումն անօրինական է, կառավարությանը մեղադրում են աղջիկներին այս երևույթից պաշտպանելու նպատակով պատշաճ քայլեր չձեռնարկելու մեջ։ == Պատմություն == Ղրղզստանում հարսնացուի առևանգման պատմությունը կասկած է հարուցում։ Ռուսական, հետագայում նաև Խորհրդային Միության գաղութարար ուժերը քոչվորների այս հնագույն սովորույթն անօրինական են համարել, բայց դրա փլուզումից հետո Կենտրոնական Ասիայի պետությունների անկախացմամբ այն նորից վերակենդանացել է, որպես մշակութային ինքնության հաստատման ձև։ Առևանգումից հրաժարվելը երբեմն անընդունելի է հենց կանանց համար, որոնք դա ընկալում են որպես ղրղզական մշակութային ինքնությունից հրաժարում։ Սովորույթը նաև կապվում է տղամարդկությունն ընդգծելու հետ։ Վերջին ուսումնասիրությունները պնդում են, որ հարսնացուի առևանգումը լայն տարածված չի եղել։ Ըստ ղրղզ պատմաբանների ու Ֆուլբրայթի ծրագրի գիտաշխատող Ռասել Քլեյնբախի՝ եթե առևանգումները հազվադեպ երևույթ էին խորհրդային տարիներին, ապա հարսնացուի առևանգման սովորույթը կտրուկ աճ է գրանցել 20-րդ դարում։ Դա կարելի է կապել այն բանի հետ, որ դժվարացել է հարսնացուի համար պահանջվող գումար վճարելը (kalym)։ == Տարածվածություն == Գլխավոր հարցն, իհարկե, այն է, թե որքան հաճախ է սա տեղի ունենում։ Ղրղզստանում զոհերի վիճակագրության վերջին (2015) տվյալներում ընդգրկված էր եերիտասարդ կանանց՝ ամուսնության նպատակով առևանգման հանցագործությունը։ Ամուսնացած կանանց 14% -ը պատասխանել է, որ իրենց առևանգել են, և այս դեպքերի երկու երրորդը համաձայնությամբ է եղել, այսինքն՝ կինը ճանաչել է տղամարդուն ու համաձայն է եղել ամուսնանալ։ Սա նշանակում է, որ ամուսնությունների մոտավորպես 5% -ը Ղրղզստանում ալա կաչուուի դեպքեր են։ Նույն մեթոդաբանությամբ 2018 թվականին Ղազախստանում անցկացված ուսումնասիրության արդյունքում պարզվել է, որ ամուսնությունների 1-1.5% -ը Ղազախստանում նույնպես ալա կաչուուի դեպքեր են։ Ռասել Քլեյնբախի ուսումնասիրություններն ավելի մեծ թվեր են արձանագրել, համաձայն որոնց՝ ղրղզ ամուսնությունների մոտավորապես կեսը տեղի է ունենում հարսնացուի առևանգմամբ, որոնց երկու երրորդը՝ առանց համաձայնության։ == Գումար հարսնացուի դիմաց == Ըստ 1992 թվականի ուսումնասիրության՝ դունգան հարսնացուների համար պահանջվող գումարը տատանվել է 240 - 400 ռուբլու սահմաններում։ Աղքատ դունգանները գտնում էին ղրղզ հարսնացուներ, կամ ամուսնանում թաթարուհու կամ սարթ ցեղի կնոջ հետ։ Դունգանները նույնպես ղրղզ աղջիկներին գաղտնի առևանգում են որպես հարսնացուներ։ == Օրինականություն == Չնայած անօրինականությանը, շատ գյուղական վայրերում «ալա կաչուու» անվամբ հայտնի հարսնացուի առևանգումը կին վերցնելու սովորական և ընդունված ձև է։ Այն երբեմն շփոթվում է «հարսնացուի առևանգման հետ», որը ենթադրում է բռնի առևանգում ու բռնաբարություն (որից հետո, անխուսափելիորեն, ամուսնություն), երբեմն նաև փախուստի հետ, որը տեղի է ունենում երիտասարդ զույգի փոխհամաձայնությամբ, և որին երկու կողմի ծնողները ստիպված են լինում տալ իրենց համաձայնությունը։ Չնայած սովորույթը Ղրղզստանում անօրինական է, առևանգիչները հազվադեպ են դատապարտվում։ Սա Ղրղզստանում գոյություն ունեցող բազմակարծ իրավական համակարգի հետևանք է, որտեղ շատ գյուղեր դե ֆակտո ղեկավարվում են ավագների խորհուրդով ու միջազգային սովորույթներով առաջնորդվող ճերմակամորուսների դատարաններով՝ պետական իրավական համակարգի աչքից հեռու։ Նրանք լուրջ չեն վերաբերվում հարսնացուի առևանգմանը, շատ դեպքերում նրանց հրավիրում են այդ հարսանիքներին, որտեղ նրանք համոզում են հարսնացուի ընտանիքին ընդունել ամուսնությունը։ == Օրինակներ == Ղրղզստանում տեղի ունեցող հարսնացուի առևանգման տարբերակներից առաջինի դեպքում երիտասարդը որոշում է ամուսնանալ և խնդրում է իր ծնողներին հարմար հարսնացու գտնել, կամ ծնողներն են նրան ասում, որ ամուսնանալու ժամանակն է և որ իրենք հարմար հարսնացու են գտել։ Ապագա փեսացուն ընկերների կամ տղամարդ բարեկամների հետ, երբեմն բոլորը միասին, գողանում են աղջկան (հին քոչվոր ժամանակներում ձիերով, մեր օրերում ավելի հաճախ՝ մեքենաներով) և բերում տղայի հայրական տուն։ Այնտեղ փեսացուի բարեկամները փորձում են աղջկան համոզել համաձայնել ամուսնությանը և նրա գլխին գցում են սպիտակ ամուսնական գլխաշոր (jooluk)՝ ի նշան համաձայնության։ Նրանք սա անում են ամուսնության առավելությունների մասին խոսելով, ինչպես օրինակ իրենց ագարակից ստացվող հարստության ու այն մասին, թե ինչ կլինի, երբ նա դառնա իրենց ընտանիքի անդամ։ Նրանք երբեմն սպառնում են աղջկան անեծքով, եթե նա հեռանա․ բավականին արդյունավետ սպառնալիք սնահավատ հասարակության համար։ Որոշ ընտանիքներ աղջկան պատանդ են պահում մի քանի օր՝ նրա համառությունը կոտրելու համար։ այլք թույլ են տալիս նրան գնալ, եթե նա հրաժարվում է նստել կամ ուտել, որն առաջարկած հյուրասիրությունը մերժելու նշան է համարվում։ Այս ընթացքում փեսացուն սովորաբար չի տեսնում աղջկան, մինչև վերջինս չի համաձայնում ամուսնանալ կամ գոնե՝ մնալ։ Առևանգված կնոջ ընտանիքը նույնպես ներգրավվում է՝ կա՛մ ստիպելով աղջկան մնալ (հատկապես եթե ամուսնությունը շահավետ է հարսնացուի ու նրա ընտանիքի համար), կա՛մ տարբեր պատճառաբանություններով ընդդիմանալով ամուսնությանն ու իրենց աղջկան ազատելով։ Մեկ այլ տարբերակում, առևանգումից առաջ կինը կարող է տղամարդուն բացարձակ անծանոթ լինել։ Երբեմն փեսացուն ու իր ընտանիքը որևէ աղջկա ընտրելու փոխարեն կենտրոնանում են ամբողջ ընտանիքի վրա․ նրանք կարող են առևանգել քույրերից մեկին, եթե իրենց նախընտրածը տանը չէ։ Ինչպես ուրիշ հասարակություններում, այստեղ ևս առևանգող տղամարդը սոցիլապես անցանկալի է լինում տարբեր պատճառներով՝ կարող է դաժան լինել, ունենալ քրեական անցյալ կամ կախվածություն թմրանյութերից։ Հարսնացուի առևանգումը երբեմն ենթադրում է բռնաբարություն։ Նույնիսկ եթե սեքս չի եղել, բայց կնոջը մեկ գիշեր պահել են, ընդամենը մեկ գիշեր, ապա նրա կուսությունը կասկածի տակ է առնվում։ Իսկ երբ նրա պատիվն արատավորված է, նա ամուսնանալու հետագա քիչ հնարավորություններ կունենա։ Այսպիսով, պատանդ մնալու մեկ գիշերվանից հետո կինը մշակութային առումով պարտադրված է լինում ամուսնանալ այդ տղամարդու հետ։ Այնպիսի հսկայական սոցիալական խարան է դրվում առևանգմամբ ամուսնանալ հրաժարված կանանց վրա, որ կնոջն այլ բան չի մնում անել, քան համաձայնելը, իսկ ովքեր հրաժարվում են ամուսնանալ՝ ինքնասպանություն են գործում առևանգումից հետո։ Ամերիկյան դեսպանատան հաղորդման համաձայն՝ 2007 թվականին Ղրղզստանի գյուղական մի տարածքում առևանգվել են երկու ամերիկուհիներ։ Հենց որ տղաները տեսել են, որ աղջիկները ղրղզ չեն, այլ օտարերկրացի, նրանց վերադարձրել են այնտեղ, որտեղից առևանգել էին։ == Տես նաև == Ռապտուս, համեմատելու համար, թե կաթոլիկ եկեղեցին ինչպես էր վերաբերվում հարսնացուի առևանգմանը։ == Ծանոթագրություններ == Օգտագործված գրականությունKleinbach Russell, Ablezova Mehrigiul, Aitieva Medina (2005)։ «Kidnapping for marriage (ala kachuu) in a Kyrgyz village»։ Central Asian Survey 24 (2): 191։ doi:10.1080/02634930500155138 . == Արտաքին հղումներ == Article on Ala Kachuu with photographs Documentary by Petr Lom Captured Hearts: An epidemic of bride kidnappings may at last be waning in Kyrgyzstan - National Geographic, Paul Salopek
106,523
(7645) Պոնս
(7645) Պոնս (անգլ.՝ Pons), աստերոիդ աստերոիդների հիմնական գոտում։ Հայտնաբերվել է 1989 թվականի հունվարի 4-ին Անտոնին Մրկոսի կողմից Կլետում։ Միջին հեռավորությունը Արեգակից կազմում է 2,372831 ա. մ., առավելագույնը մոտենում է 1,9937 ա. մ. հեռավորության վրա և հեռանում 2,7519 ա. մ.։ Արեգակի շուրջ մեկ ամբողջական պտույտ է կատարում 1335,05 երկրային օրվա ընթացքում, իր ուղեծրով շարժվելով միջինում 0,269652 աստիճան/օր արագությամբ։ Աստերոիդի ուղեծրի և խավարածրի հարթությունները իրար հետ կազմում են 0,39° անկյուն։ == Տես նաև == Աստերոիդների ցանկ Աստերոիդների սպեկտրալ դասեր Աստերոիդների ընտանիքներ Աստերոիդների խմբեր == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Շմադել Լուց (2003)։ Փոքր մոլորակների անունների բառարան (5-րդ վերանայված և ընդլայնված հրատարակություն ed.)։ Գերմանիա: Սփրինգեր։ ISBN 978-3-540-00238-3 (անգլ.) (7645) Պոնս աստերոիդը Փոքր մոլորակների կենտրոնի կայքում (ուղեծրի տվյալները և դիտարկումները) (անգլ.)
716,784
Ժողովածու (873)
Ժողովածու (873), Երևանի Մաշտոցի անվան Մատենադարանում պահպանվող ձեռագիր, որը «Մաշտոցի անվան ցուցակ ձեռագրացում» (ձեռագրերի ցանկում) ներկայացված է 873 թվի տակ։ Ձեռագիրը գրվել է 1792 թվականին Եսայի կրոնավոր և Մովսես աբեղա գրիչների կողմից։ Գրված է թղթի վրա, որն ունի 16.3X11 սմ չափս։ Ձեռագիրը կազմված է 312 թերթից։ Գրված է միասյուն, նոտրգրով։ Կազմը` լուսանցազարդ։ Հիշատակարաններ գրչի՝ 252բ, 310ա։ == Բովանդակություն == Մխ. Սեբաստացւոյ Ճարտասանութիւն; Բառք քերականութեան։ Մատթէոսի վրդ-ի Բառք նոյնանշանք։ Ի Գրոց պատճառաց Արիստոտէլի կամ Պրոկղի։ Ջիլբերթոսի Պօռետացւոյ Վեցից սկբանց դիրք (թրգմն. Ոսկան) Առածք հինգ։ Դաւթի Վասն բաժանման։ Պրոկղի Շաղկապք աստուծաբանականք։ Գիրք վասն բարւոր կենցաղավարելոյ, որ կոչի Գատօն։ == Ծանոթագրություններ ==
301,892
Գապոնովո (գյուղ, Պոչինկովսկի շրջան)
Գապոնովո (ռուս.՝ Гапоново), գյուղ Ռուսաստանի Սմոլենսկի մարզի Պոչինկովսկի շրջանի կազմում։ Բնակչությունը 2007 թվականին գրանցված տվյալներով կազմում էր 2 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ռուսաստանի ժամային գոտիները, worldtimezone.com կայքում (անգլ.)
547,077
Գազպրոմ
«Գազպրոմ» բաց բաժնետիրական ընկերություն (ռուս.՝ Открытое Акционерное Общество «Газпром», կրճատ՝ ОАО «Газпром», բացվում է որպես՝ «Գազովայա Պրոմիշլեննոստ» [газовая промышленность - գազի արդյունաբերություն]), ռուսական գազարդյունաբերական ընկերություն։ Մասնագիտացված է գազի, գազային խտուցքի, նաֆթի տեղորոշման, արդյունահանման, փոխադրման, պահպանման, վերամշակման, շահագործման, ինչպես նաև ջերմա- և էլեկտրաէներգիայի արտադրության և շուկայահանման մեջ։ Հանդիսանում է աշխարհի խոշորագույն բնական գազ արդյունահանող ընկերությունը, ինչպես նաև աշխարհի խոշորագուն ընկերություններից մեկը։ Ընկերության գլխամասը տեղակայված է Ռուսաստանի Դաշնության մայրաքաղաք Մոսկվայում։ Ստեղծվել է 1989 թվականին՝ ԽՍՀՄ գազարդյունաբերության նախարարության կողմից։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Պաշտոնական կայք Archived 2006-04-22 at the Wayback Machine.(անգլ.)(ռուս.)(գերմ.)
769,775
Կապույտ դրոշ
Կապույտ դրոշ, միջազգային պարգև, որը սկսած 1987 թվականից ամեն տարի տրվում է այն լողափերին և նավահանգիստներին, որոնց ջուրը համապատասխանում է որակի բարձր չափանիշներին և պիտանի է անվտանգ լողալու համար։ Կապույտ դրոշի հայրենիքն է համարվում Ֆրանսիան, որտեղ 1985 թվականին տեղի է ունեցել առաջին պարգևատրումը։ Կապույտ դրոշ անվանակարգը գտնվում է Էկոլոգիական կրթության ֆոնդի (FEE) ղեկավարության տակ, որը ոչ առևտրային ոչ պետական կազմակերպություն է հանդիսանում։ Ֆոնդը կազմված է Եվրոպան, Աֆրիկան, Օվկիանիան, Ասիան, Հյուսիսային և Հարավային Ամերիկան ներկայացնող և աշխարհի 60 երկրներում գտնվող 65 կազմակերպություններից։ Կապույտ դրոշին համապատասխանող չափանիշները պահանջում են ջրի որակի, անվտանգության և էկոլոգիական կրթության խիստ ստանդարտներ։ Եվրամիության կազմի մեջ մտնող երկրներում այդ վայրերի համար անհրաժեշտ է նաև ընդունված հրահանգների լիովին պահպանումը։ Ամենամյա պարգևատրությունը կատարվում է հունիսի 5-ին (Եվրոպայի, Կանադայի, Մարոկկոյի, Թունիսի և նմանատիպ աշխարհագրական տեղանքով երկրների համար) և նոյեմբերի 1-ին (Կարիբյան ավազանի, Նոր Զելանդիայի, Հարավային Աֆրիկայի և Հարավային կիսագնդում գտնվող նմանատիպ երկրների համար)։ 2009 թվականին ավելի քան 3450 լողափերի և նավահանգիստների տրվել է Կապույտ դրոշ։ Այժմ Կապույտ դրոշի ծրագրին մասնակցում են աշխարհի հետևյալ երկրները. Բահամյան կղզիներ, Բելգիա, Բուլղարիա, Բրազիլիա, Կանադա, Խորվաթիա, Կիպրոս, Դանիա, Դոմինիկյան Հանրապետություն, Անգլիա, Էստոնիա, Ֆրանսիա, Գերմանիա, Հունաստան, Իսլանդիա, Իռլանդիա, Իսրայել, Իտալիա, Հորդանան, Լատվիա, Լիտվա, Մեքսիկա, Մալթա, Չերնոգորիա, Նիդերլանդներ, Նոր Զելանդիա, Նորվեգիա, Լեհաստան, Պորտուգալիա, Պուերտո Ռիկո, Ռումինիա, Շոտլանդիա, Սերբիա, Սլովենիա, Հարավային Աֆրիկա, Իսպանիա, Շվեդիա, Տրինիդադ և Տոբագո, Թունիս, Թուրքիա, Ուկրաինա, Ուելս, Արաբական Միացյալ Էմիրություններ։ Արուբայում ծրագիրն աշխատում է փորձնական մակարդակով։ Շատ երկրների հանգստացողներ իրենց հանգիստը պլանավորելիս ղեկավարվում են տվյալ վայրին Կապույտ դրոշի տրված գնահատականով։ Ռուսաստանում միակ լողափը, որը պարգևատրվել է Կապույտ դրոշով գտնվում է Կալինինգրադի շրջանի Յանտարնի ավանում ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Официальный сайт