clui/it-pl-input · Datasets at Hugging Face

it stringlengths 2 914	pl stringlengths 1 915
E se avessi la bacchetta magica , farei una versione open source in aggiunta agli standard aperti .	Gdybym ja mogła wybrać , mielibyśmy oprócz otwartego standardu otwarty kod źródłowy .
E la versione open source implica che , facendo un buon lavoro , la si potrebbe adottare rapidamente in tutto il mondo .	A wersja z otwartym kodem źródłowym oznacza , że mogłaby — gdyby nam się udało dobrze to zrobić — mogłaby bardzo szybko być używana na całym świecie .
Quindi , per tornare ad uno dei miei primi pensieri ,	Więc wracając do moich wcześniejszych pomysłów .
immaginate se a Lagos ciascuno di questi bus fossero parte di una rete mesh .	Wyobraźcie sobie , gdyby każdy z tych autobusów w Lagos był częścią sieci mesh .
Stamattina sono andata al TEDPrize di Larry Brilliant . Che fantastici network . Immaginate se ci fosse uno strumento di comunicazione mesh e open source da mettere in questi network , per fare succedere il tutto. mesh e open source da mettere in questi network , per fare succedere il tutto .	Kiedy dziś rano wybrałam się na TEDTalks Prize Larry ' ego Brilliant ' a — jego wspaniałe sieci — wyobraźcie sobie , gdyby istniało urządzenie open-source w systemie komunikacji mesh , które można wstawić w te wszystkie sieci , żeby to wszystko mogło zaistnieć .
Potremmo metterci a farlo , una volta accettato che questo tassello sarà gratuito . Potremmo metterci a farlo , una volta accettato che questo tassello sarà gratuito .	A moglibyśmy to zrobić , gdybyśmy mogli przeboleć fakt , że ktoś jest — że ten maluteńki kawałek całości będzie za darmo ,
Possiamo farci miliardi di dollari " sopra " , ma l' infrastruttura di base deve essere Open Source .	a oprócz tego moglibyśmy zarabiać miliardy dolarów . Ale ten konkretny kawałeczek komunikacji musi być na zasadach otwartego kodu źródłowego .
Quindi , prendiamo il controllo di questo incubo , introduciamo una tassa sul gas immediatamente , promuoviamo la transizione al pedaggio stradale col wireless mesh network , pretendiamo che il mesh sia aperto a tutti , con standard aperti , e naturalmente usiamolo .	Zatem przejmijmy kontrolę nad tym koszmarem . Wprowadźmy natychmiast podatek paliwowy . Przejdźmy do ogólnokrajowej opłaty drogowej za pomocą bezprzewodowej sieci mesh . Domagajmy się , żeby sieć opierała się na otwartych standardach , była dostępna dla wszystkich . I oczywiście korzystajmy z sieci bezprzewodowych .
Grazie . ( Applausi )	Dziękuję . ( Brawa )
In questa poesia , un uomo non puo togliere gli occhi da una specifica stuoia di bambù	Tutaj zakochanego zaprząta bambusowa mata do spania .
E per ultimo , ma non meno importante , diventa un' ossessione .	I , wreszcie , jest to obsesja .
ma la domanda più importante era sempre la stessa :	Najważniejsze było zawsze takie samo .
In breve , stiamo davvero tornando verso il passato .	Czyli w istocie wracamy do przeszłości .
Nelle parole di Ted Hughes , Siamo come due piedi , ci serve l ’ altro per andare avanti .	Słowami Teda Hughesa : " Jesteśmy jak dwie stopy . Potrzebujemy się nawzajem , by iść na przód " .
E stiamo trovando , nel cervello , sempre più differenze dovute al sesso .	Znajdujemy coraz więcej różnic płci w mózgu .
standoci seduti intorno le nostre menti cambiano .	skupia nas i kształtuje umysły .
Oggi conosciamo la circuiteria cerebrale dell' immaginazione , della pianificazione a lungo termine .	Wiemy już , jak mózg zawiaduje wyobraźnią i planowaniem .
e ci sono anche molti più maschi idioti ( Risate ) .	I o wiele więcej idiotów . ( Śmiech )
Stiamo vedendo una reale estensione della mezza età .	Wiek średni bardzo się wydłużył .
E a quanto pare , più anni hai , meno é probabile che divorzi .	Odkryłam , że im jesteśmy starsi , tym rzadziej się rozwodzimy .
Voglio concludere con due cose .	Na koniec dwie konkluzje :
da quando aveva 13 anni . Ora ne ha 23 .	Ma 23 lata . Bierze je od 10 lat .
Sto ' semplicemente dicendo che un mondo senza amore é un posto senza vita .	Świat bez miłości to martwe miejsce .
Ed é questo a cui ora sto lavorando .	Nad tym pracuję .
Ma voglio parlarvi di una storia che illustra la biologia dell' amore .	Mówiłam dziś sporo o biologii miłości .
dove facciamo la risonanza magnetica alla gente .	To tam podłączamy ludzi do MRI .
Voglio chiedere a tutti voi di considerare per un secondo il semplicissimo fatto che , di gran lunga , la maggior parte di ciò che conosciamo sull' universo ci arriva dalla luce .	Weźmy pod uwagę pewien bardzo prosty fakt : Weźmy pod uwagę pewien bardzo prosty fakt : spora większość tego , co wiemy o wszechświecie , to informacje świetlne .
Possiamo stare sulla Terra e guardare il cielo notturno e vedere le stelle a occhi nudi .	Patrzymy na nocne niebo i gołym okiem widzimy gwiazdy .
Il Sole brucia la nostra visione periferica ,	Słońce nas pali ,
vediamo la luce riflessa sulla Luna ,	widzimy światło odbite od Księżyca ,
e sin dal momento in cui Galileo ha puntato il suo telescopio rudimentale verso i corpi celesti , l' universo conosciuto ci è arrivato attraverso la luce , attraverso vaste ere della storia cosmica .	a od kiedy Galileusz nakierował prymitywny teleskop na ciała niebieskie , poznawaliśmy wszechświat dzięki światłu pochodzącemu z różnych kosmicznych epok .
E con tutti i nostri telescopi moderni , siamo stati in grado di raccogliere questo sbalorditivo film muto dell' universo — questa serie di istantanee che compiono il percorso inverso fino al Big Bang .	Współczesne teleskopy nagrywają ten cichy film o wszechświecie , nagrywają ten cichy film o wszechświecie , sesję zdjęciową , która sięga Wielkiego Wybuchu. sesję zdjęciową , która sięga Wielkiego Wybuchu .
E comunque , l' universo non è un film muto , perché l' universo non è muto .	Ale wszechświat to nie nieme kino , bo on wcale nie jest cichy .
Vorrei convincervi del fatto che l' universo ha una colonna sonora , e quella colonna sonora viene suonata dallo spazio stesso . Perché lo spazio può vibrare come un tamburo .	Chcę was przekonać , że istnieje ścieżka dźwiękowa wszechświata , i to grana na przestrzeni kosmicznej . Bo przestrzeń może drgać jak bęben .
Può riecheggiare una specie di registrazione , in ogni parte dell' universo , di alcuni dei più sensazionali eventi mentre essi hanno luogo .	Może w całym wszechświecie odgrywać nagranie Może w całym wszechświecie odgrywać nagranie najbardziej dramatycznych zdarzeń .
Ci piacerebbe poter aggiungere , a una sorta di gloriosa composizione visiva che abbiamo dell' universo , una composizione sonora .	Do niesamowitej kompozycji wizualnej wszechświata Do niesamowitej kompozycji wizualnej wszechświata chcemy teraz dodać kompozycję dźwiękową. chcemy teraz dodać kompozycję dźwiękową .
E mentre non abbiamo mai sentito i suoni dello spazio , nei prossimi cinque anni , dovremmo davvero iniziare ad alzare il volume su quello che succede là fuori .	Nigdy nie słyszeliśmy odgłosów z kosmosu , a jednak w ciągu następnych lat powinniśmy nadstawić ucha .
Quindi in questa aspirazione di catturare le canzoni dell' universo , indirizziamo la nostra attenzione ai buchi neri e alle promesse che fanno , perché i buchi neri possono battere forte sullo spazio temporale come battenti su un tamburo e hanno un suono davvero caratteristico , e mi piacerebbe suonare per voi alcune delle nostre previsioni su come sarebbe quel suono .	W przedsięwzięciu zapisywania pieśni wszechświata kierujemy się ku czarnym dziurom , kierujemy się ku czarnym dziurom , które bębnią na czasoprzestrzeni jak młoteczki na bębnach , wybijając charakterystyczną pieśń . Przedstawię wam nasze przewidywania tego , jak ona może brzmieć .
I buchi neri sono buio contro un cielo buio .	Czarne dziury są niewidoczne na tle nieba .
Non riusciamo a vederli direttamente .	Nie widać ich bezpośrednio .
Non ci vengono portati dalla luce , almeno non direttamente .	Światło nie daje nam o nich informacji .
Li riusciamo a vedere indirettamente , perché i buchi neri provocano caos nel loro ambiente .	Widzimy je pośrednio , dzięki temu , że powodują spustoszenie w otoczeniu .
Distruggono le stelle intorno a loro .	Niszczą pobliskie gwiazdy .
Agitano i detriti nelle loro vicinanze .	Oddziałują na otaczającą materię ,
Ma non ci arrivano direttamente attraverso la luce .	ale nie widzimy ich dzięki światłu .
Un giorno potremmo vedere un' ombra che un buco nero può gettare su uno sfondo molto luminoso , ma non è ancora successo .	Jak dotąd nie udało nam się zobaczyć cienia czarnej dziury bardzo jasnym tle. zobaczyć cienia czarnej dziury bardzo jasnym tle .
E comunque i buchi neri si possono sentire anche se non si possono vedere , e questo perché battono sullo spazio temporale come un tamburo .	Ale czarne dziury można usłyszeć , chociaż ich nie widać , bo bębnią na czasoprzestrzeni .
L' idea che lo spazio risuonari come un tamburo , la dobbiamo ad Albert Einstein , al quale dobbiamo davvero molto .	To , że przestrzeń może brzmieć jak bęben , powiedział Albert Einstein .
Einstein ha capito che se lo spazio fosse vuoto , se l' universo fosse vuoto , sarebbe come questa immagine , tranne forse per l' utile griglia tracciata sopra .	Zrozumiał , że gdyby wszechświat i przestrzeń były puste , Zrozumiał , że gdyby wszechświat i przestrzeń były puste , byłoby jak na tym obrazku , tyle że bez tej pomocnej siateczki .
Ma se fossimo in caduta libera attraverso lo spazio , persino senza questa utile griglia , potremmo dipingerla noi stessi , perché ci renderemmo conto di aver viaggiato lungo linee dritte , percorsi dritti senza flessioni attraverso l' universo .	Gdybyśmy swobodnie spadali przez przestrzeń bez tej siateczki , moglibyśmy sami ją narysować bo podróżowalibyśmy po linii prostej bo podróżowalibyśmy po linii prostej przez wszechświat .
Einstein ha anche capito — e questo è il vero nocciolo della questione — che se si mettono nell' universo energia o massa , si potrà curvare lo spazio . E un oggetto in caduta libera transiterebbe , diciamo , davanti al sole e verrebbe deviato lungo le curve naturali nello spazio .	Einstein rozumiał też kluczową kwestię . Einstein rozumiał też kluczową kwestię . Jeśli do wszechświata dodać masę lub energię , to przestrzeń się zakrzywi . Obiekt spadający swobodnie mijając Słońce , zboczyłby z drogi mijając Słońce , zboczyłby z drogi przez zakrzywienie przestrzeni .
Era la grande teoria generale della relatività .	To ogólna teoria względności Einsteina .
Persino la luce sarebbe stata curvata da quei percorsi .	W ten sposób zakrzywia się nawet światło .
E potreste essere curvati così tanto che verreste presi in orbita intorno al Sole , come la Terra , o come la Luna intorno alla Terra .	Można się zakrzywić tak bardzo , że zostanie się złapanym w orbicie wokół Słońca , jak Ziemia , albo Księżyc wokół Ziemi .
Queste sono le curve naturali nello spazio .	To naturalne zakrzywienia przestrzeni .
Quello che Einstein non ha capito è stato che , se si prendesse il nostro Sole e si comprimesse fino a sei chilometri — in modo da ottenere un milione di volte la massa della Terra e si comprimesse fino a sei chilometri da parte a parte , si creerebbe un buco nero , un oggetto così denso che se la luce deviasse troppo vicino , non sfuggirebbe mai — un' ombra oscura contro l' universo .	Einstein nie zdał sobie sprawy , że jeśli wziąć Słońce i zgnieść do sześciu kilometrów ... Jeśli weźmie się masę miliona Ziem i zbije w kulę o średnicy sześciu kilometrów , zrobi się czarną dziurę , obiekt tak gęsty , że nawet światło mu nie ucieknie ... Cień na tle wszechświata .
Non è stato Einstein a capirlo , è stato Karl Schwarzchild , un ebreo tedesco durante la Prima Guerra Mondiale , unitosi all' esercito tedesco già da scienziato esperto , lavorando sul fronte russo .	Tę teorię wymyślił nie Einstein , ale Karl Schwarzschild , Niemiec pochodzenia żydowskiego , który dołączył do armii jako zasłużony naukowiec pracując na froncie rosyjskim pierwszej wojny światowej .
Mi piace immaginare Schwarzchild durante la guerra in trincea a calcolare le traiettorie balistiche dei colpi di cannone , e poi , in mezzo , a calcolare le equazioni di Einstein — così come si fa nelle trincee .	Wyobrażam go sobie w okopach , wyliczającego trajektorię pocisków dział , w międzyczasie zajmując się wzorami Einsteina ... w międzyczasie zajmując się wzorami Einsteina ... Jak to bywa w okopach .
Stava leggendo la teoria generale della relatività , pubblicazione recente di Einstein , ed era emozionato da questa teoria .	Czytał niedawno wydaną ogólną teorię względności Czytał niedawno wydaną ogólną teorię względności i był nią zafascynowany .
E rapidamente suppose una soluzione matematica esatta che descriveva una cosa davvero straordinaria : curve così forti che lo spazio gli sarebbe piovuto addosso , lo spazio stesso si sarebbe curvato come una cascata scendendo nella gola di un buco .	Szybko wymyślił dokładny model matematyczny opisujący coś niezwykłego : zakrzywienia tak silne , że przestrzeń by się do nich wlewała , wyginałaby się jak wodospad prowadzący do gardzieli dziury .
E persino la luce non sarebbe sfuggita a questa corrente .	Nawet światło by jej nie uciekło .
La luce sarebbe stata trascinata nel buco così come ogni altra cosa , e tutto quello che sarebbe rimasto sarebbe stata ombra .	Zostałoby wciągnięte do tej dziury , jak wszystko inne , a pozostałby tylko cień .
Lui scrisse a Einstein , e gli disse : " Come vedrai , la guerra è stata abbastanza gentile con me ,	Napisał do Einsteina : " Jak Pan zauważy , wojna obeszła się ze mną łagodnie ,
nonostante il fuoco pesante . Sono riuscito a sfuggirle e a camminare attraverso la terra delle tue idee " . Ed Einstein rimase davvero colpito da questa soluzione esatta , e io spero anche dalla dedizione dello scienziato .	pomimo ciężkich walk . Miałem czas odciąć się od niej i stąpać po świecie Pańskich pomysłów " . Einstein był pod wrażeniem jego rozwiązania jak i oddania Schwarzschilda jako naukowca
Questo è uno scienziato che ha lavorato sodo in condizioni inclementi .	pracującego w trudnych warunkach .
E lui , la settimana dopo , portò l' idea di Schwarzchild alla Prussian Academy of Sciences .	Tydzień później przedstawił jego pomysł Berlińsko-Brandenburskiej Akademii Nauk .
Ma Einstein ha sempre pensato che i buchi neri fossero una stranezza matematica .	Myślał , że czarne dziury to dziwactwo matematyczne .
Non credeva che esistessero in natura .	Einstein nie wierzył , że istnieją naprawdę .
Pensava che la natura ci avrebbe protetto dalla loro formazione .	Myślał , że przyroda chroni nas przed ich powstaniem .
Passarono decenni prima che fosse coniato il termine buco nero e che le persone capissero che i buchi neri sono oggetti astrofisici reali — infatti sono lo stato morto di ogni stella solida che collassa catastroficamente alla fine della propria vita .	Minęły dziesiątki lat , zanim nazwano je czarnymi dziurami , a ludzie zdali sobie sprawę , że takie obiekty istnieją w kosmosie . Okazuje się , że powstają po śmierci masywnych gwiazd , które zapadają się pod koniec swojego życia. które zapadają się pod koniec swojego życia .
Il nostro Sole non collasserà in un buco nero .	Ze Słońcem tak się nie stanie .
In effetti non è abbastanza solido .	Nie jest wystarczająco masywne .
Ma se immaginassimo di fare un piccolo esperimento — come Einstein sarebbe davvero felice di fare — potremmo immaginare di comprimere il Sole in 6 chilometri , e mettergli intorno in orbita una piccola Terra , forse 30 chilometri al di fuori del Sole buco nero .	Ale przeprowadźmy eksperyment myślowy , jak miał w zwyczaju Einstein . Wyobraźmy sobie Słońce , zbite do średnicy sześciu kilometrów , i małą Ziemię na jego orbicie , jakieś 30 kilometrów od gwiazdy. jakieś 30 kilometrów od gwiazdy .
Sarebbe auto illuminata , perché adesso il Sole non c' è più , e non abbiamo un' altra fonte di luce — quindi creiamo la nostra piccola Terra auto illuminata .	Ziemia byłaby źródłem światła , jedynym , bo Słońca teraz nie ma . Więc to Ziemia musi się świecić .
Capireste di poter mettere la Terra in un' orbita felice anche 30 km al di fuori di questo buco nero compresso .	Ziemia byłaby na orbicie , powiedzmy 30 km od czarnej dziury. powiedzmy 30 km od czarnej dziury .
Questo buco nero compresso in effetti sarebbe più o meno della dimensione di Manhattan .	Taka zgnieciona czarna dziura mogłaby się zmieścić na Manhattanie .
Potrebbe fuoriuscire un po ' nell' Hudson prima di distruggere la Terra .	Może zatamowałaby rzekę Hudson zanim zniszczyłaby Ziemię .
Ma essenzialmente stiamo parlando di questo .	O tym chcę wam opowiedzieć .
Stiamo parlando di un oggetto che si potrebbe comprimere fino a metà dell' area di Manhattan al quadrato .	Mówimy o obiekcie , który zająłby pół powierzchni Manhattanu .
Quindi muoviamo questa Terra molto vicino — 30 Km fuori — e notiamo che sta orbitando perfettamente intorno al buco nero .	Przybliżmy do niego Ziemię , na odległość 30 km . Nic złego się z nią nie dzieje .
C' è una specie di mito per cui i buchi neri divorano ogni cosa nell' universo , ma in verità bisognerebbe andarci molto vicino per caderci dentro .	Jest taki mit , że czarne dziury pożerają wszystko we wszechświecie . Ale żeby w nie wpaść , trzeba być bardzo blisko .
ma la cosa davvero impressionante è che , dalla nostra posizione di vantaggio , possiamo sempre vedere la Terra .	Z naszego punktu widzenia zawsze widać Ziemię .
Non si può nascondere dietro il buco nero .	Czarna dziura jej nie zakrywa .
La luce dalla Terra , in parte ci cade dentro , ma in parte si riflette intorno e ritorna verso di noi .	Światło z Ziemi częściowo do niej wpada , ale część ją omija i dociera do nas .
Quindi non si può nascondere niente dietro un buco nero .	Za czarną dziurą niczego się nie ukryje .
Se questa fosse Battlestar Galactica e voi combatteste i Cylons , non nascondetevi dietro il buco nero .	Gdyby to był serial Battlestar Galactica i walczylibyście z Cylonami , nie ukrywajcie się za czarną dziurą .
Vi vedrebbero .	Oni was zobaczą .
Ora , il nostro Sole non collasserà in un buco nero ; non è abbastanza solido , ma ci sono decine di migliaia di buchi neri nella nostra galassia .	Słońce nie zapadnie się w czarną dziurę , nie jest wystarczająco masywne . Ale w galaktyce są dziesiątki tysięcy czarnych dziur .
E se uno eclissasse la Via Lattea , ecco come apparirebbe .	Gdyby jedna przesłoniła Drogę Mleczną , tak by to wyglądało .
Vedremmo un' ombra di quel buco nero contro le centinaia di migliaia di stelle della Galassia della Via Lattea e i suoi luminosi sentieri polverosi .	Widzielibyśmy cień czarnej dziury na tle setek miliardów gwiazd Drogi Mlecznej i jej świetlistych torusów pyłowych .
E se noi cadessimo verso questo buco nero , vedremmo tutta quella luce riflessa intorno , e potremmo persino iniziare a incrociare quell' ombra e non notare davvero che è successo qualcosa di interessante .	Gdybyśmy spadali w kierunku czarnej dziury , widzielibyśmy światło skrzywione soczewkowaniem i zaczęlibyśmy przechodzić przez ten cień , ale nic dramatycznego by się nie wydarzyło .
Sarebbe un male se accendessimo i nostri razzi per uscire da lì perché non potremmo , più di quanto non potrebbe fuggire la luce .	Nic by nie dało wystrzelenie rakiet , żeby odsunął nas odrzut . Wpadlibyśmy , zupełnie jak światło .
Ma anche se il buco nero è buio dal di fuori , non è buio all' interno , perché tutta la luce della galassia ci cadrebbe dentro dietro di noi .	Mimo tego , że czarne dziury są czarne z zewnątrz , nie są ciemne w środku , bo światło z galaktyki wpada za nami .
E sebbene a causa di un relativistico effetto noto come dilatazione temporale , i nostri orologi sembrerebbero rallentare in relazione al tempo galattico , sembrerebbe come se l' evoluzione della galassia si fosse accelerata e ci avesse sparato , proprio prima di essere compressi a morte dal buco nero .	Z powodu efektu dylatacji czasu zegarki miałyby opóźnienie w stosunku do czasu galaktyki. zegarki zwalniałyby w stosunku do czasu galaktyki . Ale wyglądałoby to jakby ewolucja galaktyki przyspieszyła na moment przed tym , jak zostalibyśmy zgnieceni .
Sarebbe un' esperienza vicina alla morte dove si vede la luce alla fine del tunnel , ma in realtà sarebbe un' esperienza di morte totale .	To jak doświadczenie śmierci , kiedy widać światło na końcu tunelu , tylko że my nie moglibyśmy wrócić .
( Risate ) E non c' è modo di raccontare a nessuno della luce alla fine del tunnel .	( Śmiech ) Nie moglibyśmy opowiedzieć o tym świetle na końcu tunelu .
Non abbiamo mai visto un' ombra come quella di un buco nero , ma i buchi neri si possono sentire , anche se non si possono vedere .	Nie znaleźliśmy jeszcze cienia czarnej dziury , ale dziury można usłyszeć , chociaż ich nie widać .
Immaginate di prendere una situazione astrofisicamente realistica — immaginate due buchi neri che hanno vissuto una lunga vita insieme .	Pomyślmy o takiej realistycznej sytuacji . Dwie czarne dziury żyły sobie razem .
Forse hanno iniziato come stelle che sono collassate in due buchi neri — ciascuno 10 volte la massa del Sole .	Zaczęły jako gwiazdy , a potem obie się zapadły . Każda ma 10 mas Słońca .
Quindi le comprimeremo fino a 60 km .	Teraz zbijmy je do 60 kilometrów średnicy .

E se avessi la bacchetta magica , farei una versione open source in aggiunta agli standard aperti .

Gdybym ja mogła wybrać , mielibyśmy oprócz otwartego standardu otwarty kod źródłowy .

E la versione open source implica che , facendo un buon lavoro , la si potrebbe adottare rapidamente in tutto il mondo .

A wersja z otwartym kodem źródłowym oznacza , że mogłaby — gdyby nam się udało dobrze to zrobić — mogłaby bardzo szybko być używana na całym świecie .

Quindi , per tornare ad uno dei miei primi pensieri ,

Więc wracając do moich wcześniejszych pomysłów .

immaginate se a Lagos ciascuno di questi bus fossero parte di una rete mesh .

Wyobraźcie sobie , gdyby każdy z tych autobusów w Lagos był częścią sieci mesh .

Stamattina sono andata al TEDPrize di Larry Brilliant . Che fantastici network . Immaginate se ci fosse uno strumento di comunicazione mesh e open source da mettere in questi network , per fare succedere il tutto. mesh e open source da mettere in questi network , per fare succedere il tutto .

Kiedy dziś rano wybrałam się na TEDTalks Prize Larry ' ego Brilliant ' a — jego wspaniałe sieci — wyobraźcie sobie , gdyby istniało urządzenie open-source w systemie komunikacji mesh , które można wstawić w te wszystkie sieci , żeby to wszystko mogło zaistnieć .

Potremmo metterci a farlo , una volta accettato che questo tassello sarà gratuito . Potremmo metterci a farlo , una volta accettato che questo tassello sarà gratuito .

A moglibyśmy to zrobić , gdybyśmy mogli przeboleć fakt , że ktoś jest — że ten maluteńki kawałek całości będzie za darmo ,

Possiamo farci miliardi di dollari " sopra " , ma l' infrastruttura di base deve essere Open Source .

a oprócz tego moglibyśmy zarabiać miliardy dolarów . Ale ten konkretny kawałeczek komunikacji musi być na zasadach otwartego kodu źródłowego .

Quindi , prendiamo il controllo di questo incubo , introduciamo una tassa sul gas immediatamente , promuoviamo la transizione al pedaggio stradale col wireless mesh network , pretendiamo che il mesh sia aperto a tutti , con standard aperti , e naturalmente usiamolo .

Zatem przejmijmy kontrolę nad tym koszmarem . Wprowadźmy natychmiast podatek paliwowy . Przejdźmy do ogólnokrajowej opłaty drogowej za pomocą bezprzewodowej sieci mesh . Domagajmy się , żeby sieć opierała się na otwartych standardach , była dostępna dla wszystkich . I oczywiście korzystajmy z sieci bezprzewodowych .

Grazie . ( Applausi )

Dziękuję . ( Brawa )

In questa poesia , un uomo non puo togliere gli occhi da una specifica stuoia di bambù

Tutaj zakochanego zaprząta bambusowa mata do spania .

E per ultimo , ma non meno importante , diventa un' ossessione .

I , wreszcie , jest to obsesja .

ma la domanda più importante era sempre la stessa :

Najważniejsze było zawsze takie samo .

In breve , stiamo davvero tornando verso il passato .

Czyli w istocie wracamy do przeszłości .

Nelle parole di Ted Hughes , Siamo come due piedi , ci serve l ’ altro per andare avanti .

Słowami Teda Hughesa : " Jesteśmy jak dwie stopy . Potrzebujemy się nawzajem , by iść na przód " .

E stiamo trovando , nel cervello , sempre più differenze dovute al sesso .

Znajdujemy coraz więcej różnic płci w mózgu .

standoci seduti intorno le nostre menti cambiano .

skupia nas i kształtuje umysły .

Oggi conosciamo la circuiteria cerebrale dell' immaginazione , della pianificazione a lungo termine .

Wiemy już , jak mózg zawiaduje wyobraźnią i planowaniem .

e ci sono anche molti più maschi idioti ( Risate ) .

I o wiele więcej idiotów . ( Śmiech )

Stiamo vedendo una reale estensione della mezza età .

Wiek średni bardzo się wydłużył .

E a quanto pare , più anni hai , meno é probabile che divorzi .

Odkryłam , że im jesteśmy starsi , tym rzadziej się rozwodzimy .

Voglio concludere con due cose .

Na koniec dwie konkluzje :

da quando aveva 13 anni . Ora ne ha 23 .

Ma 23 lata . Bierze je od 10 lat .

Sto ' semplicemente dicendo che un mondo senza amore é un posto senza vita .

Świat bez miłości to martwe miejsce .

Ed é questo a cui ora sto lavorando .

Nad tym pracuję .

Ma voglio parlarvi di una storia che illustra la biologia dell' amore .

Mówiłam dziś sporo o biologii miłości .

dove facciamo la risonanza magnetica alla gente .

To tam podłączamy ludzi do MRI .

Voglio chiedere a tutti voi di considerare per un secondo il semplicissimo fatto che , di gran lunga , la maggior parte di ciò che conosciamo sull' universo ci arriva dalla luce .

Weźmy pod uwagę pewien bardzo prosty fakt : Weźmy pod uwagę pewien bardzo prosty fakt : spora większość tego , co wiemy o wszechświecie , to informacje świetlne .

Possiamo stare sulla Terra e guardare il cielo notturno e vedere le stelle a occhi nudi .

Patrzymy na nocne niebo i gołym okiem widzimy gwiazdy .

Il Sole brucia la nostra visione periferica ,

Słońce nas pali ,

vediamo la luce riflessa sulla Luna ,

widzimy światło odbite od Księżyca ,

e sin dal momento in cui Galileo ha puntato il suo telescopio rudimentale verso i corpi celesti , l' universo conosciuto ci è arrivato attraverso la luce , attraverso vaste ere della storia cosmica .

a od kiedy Galileusz nakierował prymitywny teleskop na ciała niebieskie , poznawaliśmy wszechświat dzięki światłu pochodzącemu z różnych kosmicznych epok .

E con tutti i nostri telescopi moderni , siamo stati in grado di raccogliere questo sbalorditivo film muto dell' universo — questa serie di istantanee che compiono il percorso inverso fino al Big Bang .

Współczesne teleskopy nagrywają ten cichy film o wszechświecie , nagrywają ten cichy film o wszechświecie , sesję zdjęciową , która sięga Wielkiego Wybuchu. sesję zdjęciową , która sięga Wielkiego Wybuchu .

E comunque , l' universo non è un film muto , perché l' universo non è muto .

Ale wszechświat to nie nieme kino , bo on wcale nie jest cichy .

Vorrei convincervi del fatto che l' universo ha una colonna sonora , e quella colonna sonora viene suonata dallo spazio stesso . Perché lo spazio può vibrare come un tamburo .

Chcę was przekonać , że istnieje ścieżka dźwiękowa wszechświata , i to grana na przestrzeni kosmicznej . Bo przestrzeń może drgać jak bęben .

Può riecheggiare una specie di registrazione , in ogni parte dell' universo , di alcuni dei più sensazionali eventi mentre essi hanno luogo .

Może w całym wszechświecie odgrywać nagranie Może w całym wszechświecie odgrywać nagranie najbardziej dramatycznych zdarzeń .

Ci piacerebbe poter aggiungere , a una sorta di gloriosa composizione visiva che abbiamo dell' universo , una composizione sonora .

Do niesamowitej kompozycji wizualnej wszechświata Do niesamowitej kompozycji wizualnej wszechświata chcemy teraz dodać kompozycję dźwiękową. chcemy teraz dodać kompozycję dźwiękową .

E mentre non abbiamo mai sentito i suoni dello spazio , nei prossimi cinque anni , dovremmo davvero iniziare ad alzare il volume su quello che succede là fuori .

Nigdy nie słyszeliśmy odgłosów z kosmosu , a jednak w ciągu następnych lat powinniśmy nadstawić ucha .

Quindi in questa aspirazione di catturare le canzoni dell' universo , indirizziamo la nostra attenzione ai buchi neri e alle promesse che fanno , perché i buchi neri possono battere forte sullo spazio temporale come battenti su un tamburo e hanno un suono davvero caratteristico , e mi piacerebbe suonare per voi alcune delle nostre previsioni su come sarebbe quel suono .

W przedsięwzięciu zapisywania pieśni wszechświata kierujemy się ku czarnym dziurom , kierujemy się ku czarnym dziurom , które bębnią na czasoprzestrzeni jak młoteczki na bębnach , wybijając charakterystyczną pieśń . Przedstawię wam nasze przewidywania tego , jak ona może brzmieć .

I buchi neri sono buio contro un cielo buio .

Czarne dziury są niewidoczne na tle nieba .

Non riusciamo a vederli direttamente .

Nie widać ich bezpośrednio .

Non ci vengono portati dalla luce , almeno non direttamente .

Światło nie daje nam o nich informacji .

Li riusciamo a vedere indirettamente , perché i buchi neri provocano caos nel loro ambiente .

Widzimy je pośrednio , dzięki temu , że powodują spustoszenie w otoczeniu .

Distruggono le stelle intorno a loro .

Niszczą pobliskie gwiazdy .

Agitano i detriti nelle loro vicinanze .

Oddziałują na otaczającą materię ,

Ma non ci arrivano direttamente attraverso la luce .

ale nie widzimy ich dzięki światłu .

Un giorno potremmo vedere un' ombra che un buco nero può gettare su uno sfondo molto luminoso , ma non è ancora successo .

Jak dotąd nie udało nam się zobaczyć cienia czarnej dziury bardzo jasnym tle. zobaczyć cienia czarnej dziury bardzo jasnym tle .

E comunque i buchi neri si possono sentire anche se non si possono vedere , e questo perché battono sullo spazio temporale come un tamburo .

Ale czarne dziury można usłyszeć , chociaż ich nie widać , bo bębnią na czasoprzestrzeni .

L' idea che lo spazio risuonari come un tamburo , la dobbiamo ad Albert Einstein , al quale dobbiamo davvero molto .

To , że przestrzeń może brzmieć jak bęben , powiedział Albert Einstein .

Einstein ha capito che se lo spazio fosse vuoto , se l' universo fosse vuoto , sarebbe come questa immagine , tranne forse per l' utile griglia tracciata sopra .

Zrozumiał , że gdyby wszechświat i przestrzeń były puste , Zrozumiał , że gdyby wszechświat i przestrzeń były puste , byłoby jak na tym obrazku , tyle że bez tej pomocnej siateczki .

Ma se fossimo in caduta libera attraverso lo spazio , persino senza questa utile griglia , potremmo dipingerla noi stessi , perché ci renderemmo conto di aver viaggiato lungo linee dritte , percorsi dritti senza flessioni attraverso l' universo .

Gdybyśmy swobodnie spadali przez przestrzeń bez tej siateczki , moglibyśmy sami ją narysować bo podróżowalibyśmy po linii prostej bo podróżowalibyśmy po linii prostej przez wszechświat .

Einstein ha anche capito — e questo è il vero nocciolo della questione — che se si mettono nell' universo energia o massa , si potrà curvare lo spazio . E un oggetto in caduta libera transiterebbe , diciamo , davanti al sole e verrebbe deviato lungo le curve naturali nello spazio .

Einstein rozumiał też kluczową kwestię . Einstein rozumiał też kluczową kwestię . Jeśli do wszechświata dodać masę lub energię , to przestrzeń się zakrzywi . Obiekt spadający swobodnie mijając Słońce , zboczyłby z drogi mijając Słońce , zboczyłby z drogi przez zakrzywienie przestrzeni .

Era la grande teoria generale della relatività .

To ogólna teoria względności Einsteina .

Persino la luce sarebbe stata curvata da quei percorsi .

W ten sposób zakrzywia się nawet światło .

E potreste essere curvati così tanto che verreste presi in orbita intorno al Sole , come la Terra , o come la Luna intorno alla Terra .

Można się zakrzywić tak bardzo , że zostanie się złapanym w orbicie wokół Słońca , jak Ziemia , albo Księżyc wokół Ziemi .

Queste sono le curve naturali nello spazio .

To naturalne zakrzywienia przestrzeni .

Quello che Einstein non ha capito è stato che , se si prendesse il nostro Sole e si comprimesse fino a sei chilometri — in modo da ottenere un milione di volte la massa della Terra e si comprimesse fino a sei chilometri da parte a parte , si creerebbe un buco nero , un oggetto così denso che se la luce deviasse troppo vicino , non sfuggirebbe mai — un' ombra oscura contro l' universo .

Einstein nie zdał sobie sprawy , że jeśli wziąć Słońce i zgnieść do sześciu kilometrów ... Jeśli weźmie się masę miliona Ziem i zbije w kulę o średnicy sześciu kilometrów , zrobi się czarną dziurę , obiekt tak gęsty , że nawet światło mu nie ucieknie ... Cień na tle wszechświata .

Non è stato Einstein a capirlo , è stato Karl Schwarzchild , un ebreo tedesco durante la Prima Guerra Mondiale , unitosi all' esercito tedesco già da scienziato esperto , lavorando sul fronte russo .

Tę teorię wymyślił nie Einstein , ale Karl Schwarzschild , Niemiec pochodzenia żydowskiego , który dołączył do armii jako zasłużony naukowiec pracując na froncie rosyjskim pierwszej wojny światowej .

Mi piace immaginare Schwarzchild durante la guerra in trincea a calcolare le traiettorie balistiche dei colpi di cannone , e poi , in mezzo , a calcolare le equazioni di Einstein — così come si fa nelle trincee .

Wyobrażam go sobie w okopach , wyliczającego trajektorię pocisków dział , w międzyczasie zajmując się wzorami Einsteina ... w międzyczasie zajmując się wzorami Einsteina ... Jak to bywa w okopach .

Stava leggendo la teoria generale della relatività , pubblicazione recente di Einstein , ed era emozionato da questa teoria .

Czytał niedawno wydaną ogólną teorię względności Czytał niedawno wydaną ogólną teorię względności i był nią zafascynowany .

E rapidamente suppose una soluzione matematica esatta che descriveva una cosa davvero straordinaria : curve così forti che lo spazio gli sarebbe piovuto addosso , lo spazio stesso si sarebbe curvato come una cascata scendendo nella gola di un buco .

Szybko wymyślił dokładny model matematyczny opisujący coś niezwykłego : zakrzywienia tak silne , że przestrzeń by się do nich wlewała , wyginałaby się jak wodospad prowadzący do gardzieli dziury .

E persino la luce non sarebbe sfuggita a questa corrente .

Nawet światło by jej nie uciekło .

La luce sarebbe stata trascinata nel buco così come ogni altra cosa , e tutto quello che sarebbe rimasto sarebbe stata ombra .

Zostałoby wciągnięte do tej dziury , jak wszystko inne , a pozostałby tylko cień .

Lui scrisse a Einstein , e gli disse : " Come vedrai , la guerra è stata abbastanza gentile con me ,

Napisał do Einsteina : " Jak Pan zauważy , wojna obeszła się ze mną łagodnie ,

nonostante il fuoco pesante . Sono riuscito a sfuggirle e a camminare attraverso la terra delle tue idee " . Ed Einstein rimase davvero colpito da questa soluzione esatta , e io spero anche dalla dedizione dello scienziato .

pomimo ciężkich walk . Miałem czas odciąć się od niej i stąpać po świecie Pańskich pomysłów " . Einstein był pod wrażeniem jego rozwiązania jak i oddania Schwarzschilda jako naukowca

Questo è uno scienziato che ha lavorato sodo in condizioni inclementi .

pracującego w trudnych warunkach .

E lui , la settimana dopo , portò l' idea di Schwarzchild alla Prussian Academy of Sciences .

Tydzień później przedstawił jego pomysł Berlińsko-Brandenburskiej Akademii Nauk .

Ma Einstein ha sempre pensato che i buchi neri fossero una stranezza matematica .

Myślał , że czarne dziury to dziwactwo matematyczne .

Non credeva che esistessero in natura .

Einstein nie wierzył , że istnieją naprawdę .

Pensava che la natura ci avrebbe protetto dalla loro formazione .

Myślał , że przyroda chroni nas przed ich powstaniem .

Passarono decenni prima che fosse coniato il termine buco nero e che le persone capissero che i buchi neri sono oggetti astrofisici reali — infatti sono lo stato morto di ogni stella solida che collassa catastroficamente alla fine della propria vita .

Minęły dziesiątki lat , zanim nazwano je czarnymi dziurami , a ludzie zdali sobie sprawę , że takie obiekty istnieją w kosmosie . Okazuje się , że powstają po śmierci masywnych gwiazd , które zapadają się pod koniec swojego życia. które zapadają się pod koniec swojego życia .

Il nostro Sole non collasserà in un buco nero .

Ze Słońcem tak się nie stanie .

In effetti non è abbastanza solido .

Nie jest wystarczająco masywne .

Ma se immaginassimo di fare un piccolo esperimento — come Einstein sarebbe davvero felice di fare — potremmo immaginare di comprimere il Sole in 6 chilometri , e mettergli intorno in orbita una piccola Terra , forse 30 chilometri al di fuori del Sole buco nero .

Ale przeprowadźmy eksperyment myślowy , jak miał w zwyczaju Einstein . Wyobraźmy sobie Słońce , zbite do średnicy sześciu kilometrów , i małą Ziemię na jego orbicie , jakieś 30 kilometrów od gwiazdy. jakieś 30 kilometrów od gwiazdy .

Sarebbe auto illuminata , perché adesso il Sole non c' è più , e non abbiamo un' altra fonte di luce — quindi creiamo la nostra piccola Terra auto illuminata .

Ziemia byłaby źródłem światła , jedynym , bo Słońca teraz nie ma . Więc to Ziemia musi się świecić .

Capireste di poter mettere la Terra in un' orbita felice anche 30 km al di fuori di questo buco nero compresso .

Ziemia byłaby na orbicie , powiedzmy 30 km od czarnej dziury. powiedzmy 30 km od czarnej dziury .

Questo buco nero compresso in effetti sarebbe più o meno della dimensione di Manhattan .

Taka zgnieciona czarna dziura mogłaby się zmieścić na Manhattanie .

Potrebbe fuoriuscire un po ' nell' Hudson prima di distruggere la Terra .

Może zatamowałaby rzekę Hudson zanim zniszczyłaby Ziemię .

Ma essenzialmente stiamo parlando di questo .

O tym chcę wam opowiedzieć .

Stiamo parlando di un oggetto che si potrebbe comprimere fino a metà dell' area di Manhattan al quadrato .

Mówimy o obiekcie , który zająłby pół powierzchni Manhattanu .

Quindi muoviamo questa Terra molto vicino — 30 Km fuori — e notiamo che sta orbitando perfettamente intorno al buco nero .

Przybliżmy do niego Ziemię , na odległość 30 km . Nic złego się z nią nie dzieje .

C' è una specie di mito per cui i buchi neri divorano ogni cosa nell' universo , ma in verità bisognerebbe andarci molto vicino per caderci dentro .

Jest taki mit , że czarne dziury pożerają wszystko we wszechświecie . Ale żeby w nie wpaść , trzeba być bardzo blisko .

ma la cosa davvero impressionante è che , dalla nostra posizione di vantaggio , possiamo sempre vedere la Terra .

Z naszego punktu widzenia zawsze widać Ziemię .

Non si può nascondere dietro il buco nero .

Czarna dziura jej nie zakrywa .

La luce dalla Terra , in parte ci cade dentro , ma in parte si riflette intorno e ritorna verso di noi .

Światło z Ziemi częściowo do niej wpada , ale część ją omija i dociera do nas .

Quindi non si può nascondere niente dietro un buco nero .

Za czarną dziurą niczego się nie ukryje .

Se questa fosse Battlestar Galactica e voi combatteste i Cylons , non nascondetevi dietro il buco nero .

Gdyby to był serial Battlestar Galactica i walczylibyście z Cylonami , nie ukrywajcie się za czarną dziurą .

Vi vedrebbero .

Oni was zobaczą .

Ora , il nostro Sole non collasserà in un buco nero ; non è abbastanza solido , ma ci sono decine di migliaia di buchi neri nella nostra galassia .

Słońce nie zapadnie się w czarną dziurę , nie jest wystarczająco masywne . Ale w galaktyce są dziesiątki tysięcy czarnych dziur .

E se uno eclissasse la Via Lattea , ecco come apparirebbe .

Gdyby jedna przesłoniła Drogę Mleczną , tak by to wyglądało .

Vedremmo un' ombra di quel buco nero contro le centinaia di migliaia di stelle della Galassia della Via Lattea e i suoi luminosi sentieri polverosi .

Widzielibyśmy cień czarnej dziury na tle setek miliardów gwiazd Drogi Mlecznej i jej świetlistych torusów pyłowych .

E se noi cadessimo verso questo buco nero , vedremmo tutta quella luce riflessa intorno , e potremmo persino iniziare a incrociare quell' ombra e non notare davvero che è successo qualcosa di interessante .

Gdybyśmy spadali w kierunku czarnej dziury , widzielibyśmy światło skrzywione soczewkowaniem i zaczęlibyśmy przechodzić przez ten cień , ale nic dramatycznego by się nie wydarzyło .

Sarebbe un male se accendessimo i nostri razzi per uscire da lì perché non potremmo , più di quanto non potrebbe fuggire la luce .

Nic by nie dało wystrzelenie rakiet , żeby odsunął nas odrzut . Wpadlibyśmy , zupełnie jak światło .

Ma anche se il buco nero è buio dal di fuori , non è buio all' interno , perché tutta la luce della galassia ci cadrebbe dentro dietro di noi .

Mimo tego , że czarne dziury są czarne z zewnątrz , nie są ciemne w środku , bo światło z galaktyki wpada za nami .

E sebbene a causa di un relativistico effetto noto come dilatazione temporale , i nostri orologi sembrerebbero rallentare in relazione al tempo galattico , sembrerebbe come se l' evoluzione della galassia si fosse accelerata e ci avesse sparato , proprio prima di essere compressi a morte dal buco nero .

Z powodu efektu dylatacji czasu zegarki miałyby opóźnienie w stosunku do czasu galaktyki. zegarki zwalniałyby w stosunku do czasu galaktyki . Ale wyglądałoby to jakby ewolucja galaktyki przyspieszyła na moment przed tym , jak zostalibyśmy zgnieceni .

Sarebbe un' esperienza vicina alla morte dove si vede la luce alla fine del tunnel , ma in realtà sarebbe un' esperienza di morte totale .

To jak doświadczenie śmierci , kiedy widać światło na końcu tunelu , tylko że my nie moglibyśmy wrócić .

( Risate ) E non c' è modo di raccontare a nessuno della luce alla fine del tunnel .

( Śmiech ) Nie moglibyśmy opowiedzieć o tym świetle na końcu tunelu .

Non abbiamo mai visto un' ombra come quella di un buco nero , ma i buchi neri si possono sentire , anche se non si possono vedere .

Nie znaleźliśmy jeszcze cienia czarnej dziury , ale dziury można usłyszeć , chociaż ich nie widać .

Immaginate di prendere una situazione astrofisicamente realistica — immaginate due buchi neri che hanno vissuto una lunga vita insieme .

Pomyślmy o takiej realistycznej sytuacji . Dwie czarne dziury żyły sobie razem .

Forse hanno iniziato come stelle che sono collassate in due buchi neri — ciascuno 10 volte la massa del Sole .

Zaczęły jako gwiazdy , a potem obie się zapadły . Każda ma 10 mas Słońca .

Quindi le comprimeremo fino a 60 km .

Teraz zbijmy je do 60 kilometrów średnicy .