it
stringlengths
2
991
pl
stringlengths
1
1.19k
Beh , se guardate attentamente , in effetti si può capire dalla forma che questi sono frammenti di cranio .
No więc , jeżeli popatrzysz uważnie , możesz rozpoznać z kształtu , że to są fragmenty czaszki .
E poi quando li osservate , dite : " " E ' un dente .
I wówczas spoglądasz na to , i mówisz , " " To jest ząb .
E ' un grosso dente " " . E ' grande quanto una banana .
To jest duży ząb . " " Mniej więcej wielkości banana .
Ha una grossa seghettatura al margine .
I ma duże ząbkowanie na krawędzi .
Ecco come appare un Tyrannosaurus Rex sul suolo .
Tak właśnie wygląda Tyranozaur Rex w ziemi .
Ed ecco com' è trovare un Tyrannosaurus Rex , io sono stato così fortunato da farlo qualche anno fa .
I tak to jest gdy się znajdzie Tyranozaura Rexa , co mi się szczęśliwie przytrafiło parę lat temu .
Ecco come appare il Tyrannosaurus Rex nel mio soggiorno .
A tak Tyranozaur Rex wygląda w moim salonie .
Non lo stesso in effetti . Questo è un modello che avevo comprato . E poi , dopo aver comprato il modello , ho trovato il mio , e non avevo spazio per due .
To nie jest ten sam , dokładnie mówiąc . To jest odlew który kupiłem . I później , po kupieniu odlewu , znalazłem własnego. ale nie mam miejsca na dwa .
Sapete .
No wiecie .
Quindi la cosa che per me è meravigliosa nel trovare i dinosauri è che è una cosa intellettuale , perché si cerca di ricostruire l' ambiente di milioni di anni fa .
Więc fantastyczne dla mnie w znajdowaniu dinozaurów jest to , że jest to zarówno ćwiczenie intelektualne , ponieważ starasz się odbudować środowisko sprzed milionów lat .
E ' qualcosa che può informare ogni tipo di scienza in modi inattesi .
To może dostarczyć wiadomości dla wszystkich nauk w niespodziewany sposób .
Lo studio dei dinosauri ha portato alla realizzazione del fatto che c' è un problema con l' impatto degli asteroidi , per esempio .
Badania dinozaurów doprowadziły do zdania sobie sprawy , że istnieje problem z uderzeniem asteroidy dla przykładu .
Lo studio dei dinosauri un giorno potrebbe letteralmente salvare il pianeta .
Badania dinozaurów mogą dosłownie pewnego dnia uratować naszą planetę .
Lo studio del clima antico è molto importante .
Badania klimatu z czasów dinozaurów są bardzo ważne .
Infatti , il Mesozoico , quando vivevano i dinosauri. aveva livelli di CO2 molto più alti di oggi , era molto più caldo di oggi , ed è uno degli interessanti punti di prova per gli effetti della CO2 sul clima .
W rzeczy samej , w Mezozoiku , gdy żyły dinozaury , było dużo więcej CO2 niż dziś , było dużo cieplej niż dziś i to jest jeden z interesujących dowodów na wpływ CO2 na klimat .
Ma , oltre all' essere intellettualmente e scientificamente interessante , è anche molto diverso dalle altre cose che faccio perché si fanno delle passeggiate in giro per i calanchi .
Ale , będąc nie tylko intelektualnie i naukowo interesującym , jest zupełnie inne od pozostałych zajęć jakimi się zajmuję , ponieważ zmusza cię do wędrówek po dzikich terenach .
Ecco come sono in realtà la maggior parte delle ricerche dei dinosauri .
To właśnie tak wygląda większość badań nad dinozaurami .
Questo è uno dei miei scritti : " " Un pigostilo da un Teropode non aviario " " . Non è avvincente quanto il sesso con i dinosauri , quindi non lo approfondiremo .
To jest jeden z moich artykułów " " Pygostyl z nie-latającego Teropoda . " " Ale to nie jest tak wciągający temat jak seks z dinozaurami , więc nie będziemy się w niego zagłębiać .
Sono anche molto bravo con la fotografia .
Dodatkowo , jestem bardzo zainteresowany fotografią .
Viaggio in giro per il mondo scattando fotografie — alcune belle , la maggior parte no .
Podróżuję po całym świecie robiąc zdjęcia — niektóre dobre , większość nie .
Al giorno d' oggi i bit sono economici . Sfortunatamente ciò significa che bisogna passare più tempo separandoli .
Dzisiaj karty pamięci są tanie . Niestety , to znaczy , że musisz spędzić więcej czasu przeglądając je .
Ecco una foto che ho fatto alle Isole Falkland dei pinguini reali su una spiaggia .
Oto zdjęcie jakie zrobiłem na Falklandach pingwinom królewskim na plaży .
Ecco una foto che ho fatto a delle orche qualche anno fa in Alaska .
A to zdjęcie jakie zrobiłem na Alasce parę lat temu , to są orki .
Ero a fotografare le orche , e le cercavamo da una settimana ma non avevamo visto una maledetta orca .
Wypłynąłem robić zdjęcia orkom i szukaliśmy przez tydzień i nie widzieliśmy nawet jednej cholernej orki .
E l' ultimo giorno è venuto fuori il sole , e sono arrivate le orche , erano proprio vicino alla barca . E ' fantastico .
I ostatniego dnia , słońce wschodzi , i orki przypływają , są zaraz obok łodzi . To fantastyczne .
E ho fatto tantissime foto come questa .
Zrobiłem mnóstwo takich zdjęć .
Poi , un po ' più tardi , ho iniziato a fare alcune foto come questa .
Wówczas , parę chwil później zacząłem robić takie zdjęcia .
A un pubblico umano devo spiegare che se la rivista Penthouse avesse un' edizione sui mammiferi marini , questo sarebbe il paginone centrale .
Więc , muszę wyjaśnić ludzkiej widowni , że jeżeli miesięcznik Penthouse miałby wydanie o ssakach morskich , to byłoby to na rozkładówce .
E ' vero .
To prawda .
Quindi c' è sempre più attività vicino alla barca , e all' improvviso qualcuno grida : " Cos' è quella cosa nell' acqua ? "
Więc , jest coraz więcej i więcej ożywienia niedaleko łodzi , i nagle ktoś krzyczy : " Co to jest tam w wodzie ? "
Io ho detto : " " Beh , credo che sia quello che chiamate un Free Willy " " . ( Risate ) C' è una varietà di cose che si possono imparare guardando le balene che fanno sesso . ( Risate )
a ja na to " " No wiesz , myślę że można to nazwać Free Willy . " " ( nieprzetłumaczalna gra słów ) ( Śmiech ) Można nauczyć się przeróżnych rzeczy oglądając wieloryby uprawiające seks . ( Śmiech )
La prima cosa che si impara è l' enorme importanza delle mani .
Pierwsze , co można zrozumieć to ogromne znaczenie dłoni .
Loro non ce le hanno .
One ich nie mają .
( Risate ) Credo che Paul Simon sia tra il pubblico , e lui ha ... potrebbe non averlo capito , ma ha scritto una canzone sul sesso tra balene : " " Slip-slin ' away " " .
( Śmiech ) Wydaje mi się , że Paul Simon jest dziś na widowni , i on być może nie zdaje sobie z tego sprawy , ale napisał cała piosenkę o seksie wielorybów : " Slip-slidin ' away . "
E ' una specie di questo .
To mniej więcej tak właśnie działa .
L' altra cosa interessante che ho imparato sul sesso tra balene è che anche loro arricciano le dita dei piedi .
Inny interesujący fakt , jaki poznałem o seksie wielorybów : one też zaciskają swoje paluchy .
( Risate ) Quindi ... dove si mettono insieme tutti questi pezzi disparati ?
( Śmiech ) Więc — co wyniknie jak się te wszystkie elementy połączy ?
Sapete , c' è un' enorme quantità di saggezza nel trovare qualcosa di grande , una passione nella vita , e concentrare su di essa tutta la propria energia , e io non sono mai stato in grado di farlo .
Wiecie , jest ogromna mądrość w znalezieniu jednej najważniejszej rzeczy , pasji w życiu i skupieniu całej swojej energii na niej , a ja nigdy nie byłem w stanie tego zrobić .
Io ... perché sì , concentro la mia passione su qualcosa , ma poi ci sarà qualcos' altro , e poi c' è ancora qualcos' altro .
Ja po prostu — wiecie , no dobrze skupie się na czymś , ale wówczas coś innego się pojawi , i potem coś jeszcze innego .
E per molto tempo ho combattuto tutto ciò e ho pensato : " Beh , cavolo , devo impegnarmi davvero . "
I przed długi czas walczyłem z tym i myślałem , " No dobra , naprawdę muszę przyłożyć się do tego . "
E sapete , quando ero alla Microsoft , era così avvincente , e tutta l' industria si stava espandendo così tanto che tendevo ad accantonare molte delle altre cose della mia vita .
I gdy pracowałem w Microsoft , to było tak absorbujące i cała branża się tak dynamicznie rozwijała , że to skłoniło mnie do wypchnięcia większości innych rzeczy z mojego życia .
Ma alla fine , ho deciso che quello che dovevo fare davvero non era lottare contro l' essere che sono , ma accettarlo .
Lecz w końcu zdecydowałem , że , to co naprawdę powinienem zrobić , to nie walczyć z tym kim jestem ale przyjąć to .
E ho detto : " " Sì , lo sai , io ... tutto questo discorso è stato lungo un chilometro e profondo un centimetro , ma è quello che funziona davvero per me " " . E che siano reattori nucleari o metamateriali o sesso tra balene , il comune ... o minimo comune denominatore ... sono io .
I mówię : " " No tak , wiecie — w tej pogadance pewnie potraktowałem te wszystkie tematy trochę po łebkach ale to ja tak właśnie to chciałem zrobić . " " I niezależnie czy chodzi o reaktory atomowe lub metamateriały czy seks wielorybów , wspólny — a może najniższy mianownik - to ja .
Questo è tutto , grazie .
To tyle , dziękuje .
( Applausi )
( Oklaski )
In Africa diciamo : " " Dio donò all' uomo bianco l' orologio , e all' uomo nero donò il tempo " " . ( Risate ) Sto pensando , come è possibile che un uomo con tutto questo tempo racconti la propria storia in 18 minuti .
W Afryce mawiamy : " " Bóg dał białym zegarki , a czarnym czas . " " ( Śmiech ) Nie wiem , czy człowiek , który przeżył tyle czasu może o tym opowiedzieć w 18 minut .
Credo sarà una bella sfida per me .
To będzie spore wyzwanie .
La maggior parte delle storie sull' Africa ultimamente parlano di carestie , HIV e AIDS , povertà o guerre .
Większość opowieści z Afryki mówi obecnie o głodzie , HIV i AIDS , ubóstwie albo wojnach .
Ma quella che vorrei raccontarvi oggi parla di successo .
Ale opowieść , którą przedstawię , jest historią sukcesu .
Parla di un paese , nell' Africa sud occidentale , chiamato Namibia .
Dzieje się ona w kraju na południowym zachodzie Afryki , w Namibii .
La Namibia conta 2,1 milioni di abitanti pur essendo grande solo il doppio della California .
Żyje tam 2.1 miliona ludzi , na obszarze dwa i pół raza większym niż Polska .
Io vengo da una regione , posta nel remoto nord ovest del paese ,
Pochodzę z regionu na dalekim północnym zachodzie .
chiamata regione di Kunene .
Z regionu Kunene .
E nel centro di Kunene si trova il villaggio di Sesfontein , dove sono nato .
W jego centrum znajduje się osada Sesfontain . Tam się urodziłem .
Io vengo da qui .
Stamtąd pochodzę .
Coloro che seguono le vicende di Angelina Jolie e Brad Pitt sanno dove si trova la Namibia .
Większość ludzi interesujących się Angeliną Jolie i Bradem Pittem wie , gdzie jest Namibia .
Loro amano la Namibia per le sue splendide dune che raggiungono altezze maggiori dell' Empire State Building .
Kochają ją za piękne wydmy , wyższe nawet niż Empire State Building .
I venti , il tempo , hanno modellato il nostro paesaggio dandogli forme insolite . E queste forme sono disseminate di vita selvaggia che si è ben adattata a questa terra strana e inospitale .
Wiatr i czas wyrzeźbiły tam niesamowite kształty . Kształty upstrzone dzikimi zwierzętami , wspaniale przystosowanymi do tej dziwnej i surowej ziemi .
Io sono un Himba .
Jestem z plemienia Himba .
Forse vi chiederete : ' perché si veste come gli occidentali ? '
Pytacie , czemu noszę zachodnie ubrania ?
Io sono un Himba e un namibiano .
Jestem Namibijczykiem .
L' Himba è uno dei 29 gruppi etnici presenti in Namibia .
Himba to jedna z 29 grup etnicznych w Namibii .
Abbiamo uno stile di vita molto tradizionale .
Żyjemy tradycyjnie .
Io sono cresciuto facendo il mandriano prendendomi cura del nostro bestiame , capre , pecore e bovini .
Jako dziecko , pasłem nasze bydło : m. in. kozy i owce .
Poi un giorno , mio padre mi ha portato nella foresta ,
Pewnego dnia ojciec powiedział mi :
e mi ha detto : ' John , voglio che tu diventi un bravo mandriano .
" " John , chcę żebyś był dobrym pasterzem . " " John , chcę żebyś był dobrym pasterzem .
Figliolo , se stai accudendo gli animali e vedi un ghepardo che mangia la nostra capra , il ghepardo è molto nervoso . Avvicinati lentamente .
Jeśli podczas wypasania bydła zobaczysz geparda pożerającego naszą kozę , wiedz , że jest płochliwy . Wystarczy do niego podejść
Avvicinati lentamente e sculaccialo sul fianco . ' ( Risate ) ' Il ghepardo lascerà andare la capra e scapperà via . ' Ma poi aggiunse : ' Figliolo , se incontri un leone resta dove sei .
i uderzyć go w zadek . " " ( Śmiech ) " " Wtedy ją puści i spłoszony ucieknie . A potem powiedział : " " Ale jeśli napotkasz lwa , nie ruszaj się .
Non ti muovere . Resta dove sei .
Stój w miejscu .
Gonfiati e guardalo negli occhi e forse deciderà di non attaccarti . ' ( Risate ) Ma poi , disse : ' Se vedi un leopardo , figlio mio , dattela a gambe . ' ( Risate ) ' Immagina di correre più veloce delle capre che stai custodendo . '
Wypręż się i spójrz mu w oczy , a może się nie odważy . ( Śmiech ) Ale jeśli to będzie lampart , Ale jeśli to będzie lampart , uciekaj , gdzie pieprz rośnie . " " ( Śmiech ) Wyobraź sobie , że biegniesz szybciej niż twoje kozy . " "
In questo modo ... ( Risate ) In questo modo ho iniziato a conoscere la natura .
Wyobraź sobie , że biegniesz szybciej niż twoje kozy . " " ( Śmiech ) Tak zacząłem się uczyć praw natury .
Vedete , oltre a essere un comune namibiano , oltre a essere un Himba , sono anche un esperto ambientalista .
Oprócz tego , że jestem Namibijczykiem z plemienia Himba , jestem obrońcą przyrody .
Ed è molto importante , in questo campo , sapere cosa si deve affrontare e cosa si deve evitare .
W tym zawodzie musisz wiedzieć , czemu stawić czoła , a przed czym uciekać .
Io sono nato nel 1971 .
Urodziłem się w 1971 roku ,
Noi abbiamo vissuto sotto il regime dell' apartheid .
w czasach apartheidu .
I bianchi potevano coltivare , avere pascoli , e cacciare a proprio piacimento , ma noi neri non eravamo ritenuti altrettanto responsabili per trarre vantaggio dagli animali selvaggi .
Biali mogli uprawiać pola , wypasać i polować ile chcieli , ale czarnych nie uważano za dość odpowiedzialnych , by to robić .
Se provavamo a cacciare venivamo considerati bracconieri ,
Kiedy próbowaliśmy polować , nazywano nas kłusownikami .
venivamo multati e spediti in prigione .
Nakładano na nas kary i zamykano za kratkami .
Tra il 1966 e il 1990 , gli interessi di Stati Uniti e Russia si scontrarono per il controllo del mio paese .
Między 1966 a 1990 r . USA i ZSRR walczyły o kontrolę nad moim krajem .
Come sapete , in tempo di guerra ci sono militari , eserciti , che si spostano .
Wiecie , że podczas wojny wojska cały czas się przemieszczają .
E l' esercito cacciava per procurarsi i preziosi corni di rinoceronte e le zanne di elefante .
Żołnierze polowali na nosorożce i słonie dla ich cennych rogów i kłów .
Dalla loro vendita potevano ricavare fino a 5.000 dollari al kg .
Mogli je sprzedać za coś około 5.000 $ za kilogram .
In quegli stessi anni quasi ogni Himba possedeva un fucile .
W tym samym roku prawie każdy Himba miał karabin .
Dato che era tempo di guerra il fucile inglese .303 si trovava facilmente in tutto il paese .
Bo w czasach wojny brytyjski karabin .303 był dostępny dosłownie wszędzie .
Nello stesso periodo , intorno al 1980 , il paese fu colpito da una forte siccità
W tym samym czasie , ok . 1980 r . , trwała wielka susza .
che uccise quasi tutto quello che era rimasto .
Zabiła prawie wszystkie pozostałe zwierzęta .
Il nostro bestiame venne quasi portato all' estinzione , anche quello nei parchi protetti .
Nasze bydło było na progu wymarcia , nawet to pod ochroną .
Eravamo affamati .
Byliśmy głodni .
Ricordo la notte in cui un leopardo affamato entrò nella casa di uno dei nostri vicini e si portò via uno dei loro bambini mentre dormiva .
Pamiętam taką noc , kiedy głodny lampart wkradł się do domu jednego z naszych sąsiadów i wyciągnął jego śpiące dziecko z łóżka .
E ' un fatto molto triste .
To bardzo smutna historia .
E ancora oggi il ricordo è vivo nella mente delle persone .
Ale nawet dzisiaj ludzie ją pamiętają .
Vi possono indicare il punto esatto nel quale è accaduto il fatto .
Potrafią pokazać , gdzie to się zdarzyło .
E poi , nello stesso anno , abbiamo perso quasi tutto .
W tamtym roku straciliśmy prawie wszystko .
Mio padre allora mi ha detto : ' Perché non ti metti a studiare ? ' E mi hanno mandato a scuola , per tenermi impegnato .
Ojciec spytał , czemu nie chodzę do szkoły . Wysłali mnie do szkoły , żeby mnie czymś zająć .
E proprio in quell' anno mio padre ha trovato lavoro con un' organizzazione non governativa chiamata IRDNC , Sviluppo Rurale Integrato e Tutela della Natura .
W tym samym roku mój ojciec dostał pracę w organizacji pozarządowej . IRDNC to Zintegrowana Organizacja Rozwoju Wsi i Ochrony Natury .
In realtà passavano gran parte dell' anno nelle comunità locali .
Dużo czasu spędzają w społecznościach lokalnych .
Comunità che si fidavano di loro , proprio come fece il nostro capo , Joshua Kangombe .
Tamtejsi ludzie im ufają , np. naszemu liderowi Joshui Kangombe .
Joshua Kangombe capì cosa stava succedendo : gli animali selvaggi stavano scomparendo , la caccia di frodo era alle stelle , e la situazione sembrava davvero senza speranza .
Joshua Kangombe wiedział , co się dzieje : fauna zaczynała znikać , kłusownictwo eksplodowało , a sytuacja była beznadziejna .
Morte e disperazione circondavano Joshua e tutta la nostra comunità .
Śmierć i rozpacz otaczały Joshuę i całe nasze społeczności .
Ma poi , l' IRDNC fece una proposta a Joshua : ' E se noi pagassimo gente di cui ti fidi perché si prenda cura degli animali ?
A wtedy IRDNC zwróciło się do Joshui z pytaniem , czy mogliby płacić ludziom , którym powierza opiekę nad fauną .