q_id
stringlengths 5
6
| subreddit
stringclasses 3
values | url
stringlengths 4
110
| sinhala_question
stringlengths 4
346
| sinhala_answer
stringlengths 10
10.9k
| english_question
stringlengths 4
300
| english_answer
stringlengths 14
12.1k
|
|---|---|---|---|---|---|---|
bibh8o | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/bibh8o/eli5_how_does_the_20_questions_electronic_game/ | ප්‍රශ්න 20 ඉලෙක්ට්‍රොනික ක්‍රීඩාව ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? | එය මූලික වශයෙන් "ද්විමය සෙවුමක්" වේ. අපි බලමු 1 සහ 100 අතර සංඛ්‍යාවක් අනුමාන කිරීම. ඔබ මැදින් (50) අංකයක් තෝරන අතර *එය ප්‍රශ්නවලින් අඩක් බැහැර කරයි*. ඔබට අවශ්ය සංඛ්යාව වැඩි හෝ අඩු නම්, ඔබ මෙය (25), නැවත (12) සහ නැවත (6) සහ නැවත (3) සහ නැවත (2) නැවත නැවත කරන්න. මෙය අනුගමනය කිරීමෙන් ඔබට සැමවිටම අනුමාන 7කින් හෝ ඊට අඩු ගණනකින් අංකය සොයාගත හැකි බව ඔබට ගණිතමය වශයෙන් පෙන්විය හැක. ඇත්ත වශයෙන්ම, *N* ඔව්/නැත ප්‍රශ්න මාලාවකින් ඔබට හඳුනාගත හැකි දේවල් ගණන 2^*N* වේ. *N* = 20 සඳහා, එය ඔබට මිලියනයකට වඩා හැකියාවන් ලබා දෙයි. ප්‍රශ්නය ඔව්/නැත හැර බහුවිධ පිළිතුරු සඳහා ඉඩ දෙන්නේ නම් සංඛ්යාව *ඊටත් වඩා විශාල* වේ. | how does the 20 questions electronic game work? | It's basically a "binary search". Let's look at guessing a number between 1 and 100.
You pick a number in the middle (50) and *that rules out half the questions*. If the number you want is higher or lower, you repeat this (25), and again (12) and again (6) and again (3) and again (2). You can mathematically show that you can always find the number in 7 or fewer guesses by following this. In fact, the number of things you can identify by a series of *N* yes/no questions is 2^*N*.
For *N* = 20, that gives you over a million possibilities. The number is *even bigger* if the question allows for multiple answers other than just yes/no. |
6a8r03 | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/6a8r03/why_was_the_avro_arrow_destroyed/ | ඇව්රෝ ඇරෝ විනාශ කළේ ඇයි? | 50 දශකයේ අගභාගයේදී සෝවියට් දේශයෙන් විකාශනය වන තර්ජනය වෙනස් විය. මෙම තර්ජනය සම්බන්ධයෙන් කැනේඩියානු රජය තොරතුරු රික්තකයක ක්‍රියාත්මක වූ බවට තර්ක කෙරේ. 1953 දී සෝවියට් හයිඩ්‍රජන් බෝම්බය පුපුරුවා හැරීමට ප්‍රතික්‍රියාවක් ලෙස, රුසියානු බෝම්බකරු මහාද්වීපයට ළඟා වූ විට එක්සත් ජනපදයට පූර්ව අනතුරු ඇඟවීමක් කළ යුතු සහ ප්‍රතිචාරාත්මක පියවර සම්බන්ධීකරණය කළ යුතු පද්ධතියක් නෝරාඩ් සංවර්ධනය වෙමින් පවතී. අනතුරු ඇඟවීමේ රේඛාව ඉදිරියට තල්ලු කිරීම සඳහා ඒකක කැනේඩියානු පසෙහි ස්ථානගත කළ යුතුය. මෙය ක්‍රියාත්මක වූයේ කැනඩාවේ ඩීෆෙන්බේකර්ගේ නව රජයක් බලයට පත් වූ අවස්ථාවේදීම ය. කැනේඩියානු ඒකක ඇමරිකානු පාලනය යටතට පත්වන බැවින් කැනඩාවේ ස්වෛරීභාවය අත්හැරීම නෝරාඩ් ගිවිසුමෙන් අදහස් වේ දැයි සාකච්ඡාවක් ඇති විය. අවසානයේදී කැනේඩියානුවන් රුසියානුවන් විශාල නූල් එකක් ලෙස වටහාගෙන NORAD වෙත එකඟ විය. NORAD හි දියුණුව සමඟ සමපාත වූයේ Avro CF-105 ඉන්ටර්සෙප්ටරය සංවර්ධනය කිරීමයි. ඩීෆෙන්බේකර් වටා සිටින බොහෝ අය සඳහන් කළේ ඔහු ආරක්ෂාව පිළිබඳ උපදෙස් ලබා ගැනීමට විවෘත නොවන බවයි. මේ අනුව, ප්‍රත්‍යක්ෂ බෝම්බ තර්ජනය ඉක්මනින් IBCM තර්ජනයක් බවට පත්වෙමින් තිබෙන බවට මතයක් තහවුරු කරන හමුදා උපදේශකයන් පිරිසකගේ උපදෙස් නොගැනීමෙන් රජය මුලදී වැදගත් අදහස් නොසලකා හැරියේය. එකල ගුවන් බලය සම්බන්ධයෙන් ප්‍රධාන අදහස වූයේ ප්‍රහාරාත්මක එකකි: එනම් පළමුව පහර දීම වැදගත් ය. දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයේ සිට විශාල බෝම්බ ප්‍රහාරක බලකායක් වෙඩි තබනු ලබන්නේ බෝම්බකරුවන් සුළු සංඛ්‍යාවක් පමණක් යන මතය ඉතිරි වී ඇත. මෙම බෝම්බ හෙලන යානා න්‍යෂ්ටික බරක් රැගෙන යාමේදී දිවි ගලවා ගත් අතළොස්සක් වුවද විනාශකාරී බලපෑමක් ඇති කළ හැකිය. මහාචාර්ය ජේ.අයි. ජැක්සන් උපුටා දැක්වීමට: “සැබෑ ගුවන් ආරක්ෂාව වන්නේ තාප න්‍යෂ්ටික ප්‍රතිප්‍රහාර හෝ ප්‍රති බලයයි, එය රේඩාර් අනතුරු ඇඟවීමේ පද්ධතියෙන් සහය වන අතර එය බිම විනාශ කිරීමට පෙර එය ගුවන් ගත කිරීමට ඉඩ සලසයි. ආරක්ෂක ප්‍රතික්‍ෂේපකය සහ ඉලෙක්ට්‍රොනික ආයුධ තවදුරටත් ගුවන් ආරක්ෂක පද්ධතියේ දත් නොව, අනතුරු ඇඟවීමේ දැලෙහි අනුබද්ධ හස්තයකින් සමන්විත වන අතර, සිවිල් ආරක්ෂාව සහ මිසයිල දරණ සබ්මැරීනවලට එරෙහිව ආරක්ෂාව ලෙස එකම අරමුණක් ඇත. ප්රහාරයෙන්." (1) වැඩසටහන නැවැත්වීමට කැනඩාවට හිරිහැර කළ බවට වන ප්‍රකාශය ප්‍රතික්ෂේප කිරීම. ලේඛනවල මෑත වර්ගීකරණය (2011 දී පමණ) පෙන්නුම් කරන්නේ ඇත්ත වශයෙන්ම එක්සත් ජනපදය RCAF සහ RAF ගුවන් ආරක්ෂක බලඝණ දෙක සඳහා CF-105 මිලදී ගැනීමේ පිරිවැයෙන් විශාලතම කොටස අවශෝෂණය කර ගැනීමට උනන්දු වූ බවයි. ඛේදවාචකය නම් මෙම තොරතුරු කිසි දිනෙක කැනේඩියානු තීරණ ගන්නන් වෙත නොපැමිණීමයි. USAF හි භාවිතය සඳහා CF-105 ගැන එක්සත් ජනපදය උනන්දු වූයේ නැත, ප්‍රධාන වශයෙන් ඔවුන් චිත්‍ර පුවරුවේ තිබූ F-108 හි ප්රතිඵලයක් විය. ". ව්‍යාකූල තීරණ ගැනීමේ ව්‍යුහය, කමිටුවලට ඇති අකමැත්ත සහ ජ්‍යෙෂ්ඨ හමුදා නායකත්වය කෙරෙහි ඇති අවිශ්වාසය ඩීෆෙන්බේකර්ගේ පෞරුෂයේ මග හැරිය නොහැකි ලක්ෂණ වූ අතර, අවශ්ය තොරතුරු ඉදිරියට තල්ලු කිරීම සහතික කිරීමට භාර දුන් අය විසින් ඔහු අසමත් වූ බවට සාක්ෂි තිබේ. මෙම අවස්ථාවෙහිදී, NORAD අවශ්‍යතා සපුරාලීමට සහ මහාද්වීපයට කල්පවත්නා තර්ජනයකට පිළිතුරු දීමට CF-105 විශාල සංඛ්‍යාවක් අත්පත් කර ගැනීමට සහාය වීමට එක්සත් ජනපදයේ විභව කැපවීමක් ගැන පවසන තොරතුරු Diefenbaker වෙත ළඟා නොවීය. (2) CF-105 අවලංගු කරන ලද්දේ කැනේඩියානු තීරණ ගන්නන් සමඟ දැනට පවතින චින්තනය මත ය: එනම් බෝම්බ තර්ජනය අඩුවෙමින් පවතින බවත්, IBCM දැන් ප්‍රධාන තර්ජනය බවත් ය. අවම වශයෙන් 1960 ගණන්වල අගභාගය වන තුරුම සෝවියට් සංගමයේ බෝම්බ හෙලන යානා තවමත් තර්ජනයක් වූ බැවින් මෙය වැරදි බව ඔප්පු විය, ඊට අමතරව RCAF සඳහා CF-105 කිහිපයක් මිලදී ගැනීමට එක්සත් ජනපදයේ කැමැත්ත පිළිබඳ තීරණාත්මක තොරතුරු කිසි විටෙකත් Diefenbaker වෙත ළඟා නොවීය. මේ අනුව තීරණය ගනු ලැබුවේ ආර්ථික විද්‍යාව පදනම් කරගෙන ය: අපි ගුවන් යානා මිල දී ගන්නේ අඩුවෙමින් පවතින බව සිතන තර්ජනයකින් ආරක්ෂා වීමටද, නැතහොත් අපට අවශ්ය CF-105 ප්‍රමාණයට වඩා ලාභදායී වන NORAD සහ BOMARC මිසයිල පද්ධතිය ස්ථානගත කිරීමට අපි සහභාගී වෙනවාද? ඔවුන් දෙවැන්න සඳහා තීරණය කළහ. ඩීෆෙන්බේකර්ට අදාළ තොරතුරු තිබුණේ නම්, තීරණය වෙනස් වීමට බොහෝ දුරට ඉඩ ඇත. **මූලාශ්ර** (1) බ්‍රැඩ් ඩබ්ලිව්. ග්ලැඩ්මන්, මහද්වීපික ගුවන් ආරක්ෂක: තර්ජන සංජානනය සහ ප්‍රතිචාරය, (2012) පි 14. _URL_1_ Ibid, p 37. Norad at 40, ඓතිහාසික දළ විශ්ලේෂණය _URL_0_
| Why was the Avro Arrow destroyed? | During the late 50’s the threat perceived to radiate from the soviets was changing.
It is argued that the Canadian Government was operating in an information vacuum with regards to this threat.
As a reaction to the detonation of the Soviet Hydrogen Bomb in 1953 NORAD was under development, a system that should provide early warning for the US when Russian Bomber approached the Continent, and would coordinate the responsive measures. In order to push the warning line forward units would have to be stationed on Canadian soil.
This came into play around the same time a new government came into power in Canada, that of Diefenbaker. A discussion broke out whether or not the Norad agreement would mean that Canada was giving up it’s sovereignty, as Canadian units would fall under American control. In the end the Canadians perceived the Russians to be a greater thread and agreed to NORAD.
Coincidental with the development of NORAD was the development of the Avro CF-105 Interceptor. Many people around Diefenbaker noted that he was not open to take advice on defence. Thus the government at first ignored some important views by not taking advice from a group of military advisors that upheld the view that the perceived Bomber Threat was quickly turning into an IBCM threat.
The main thought with regards to air power at the time was an offensive one: Namely that it was important to strike first. From WWII the notion survived that of a large bomber force only a small number of bombers would be shot down. In the case of these bombers carrying an nuclear load even a handful of survivers could have a devastating effect. To quote prof J.I. Jackson:
“the real air defence is the thermonuclear retaliatory or counter force, supported by the radar warning system that will allow it to take off before it can be destroyed on the ground. The defensive interceptor and electronic weapons are no longer the teeth of the air defence system, but rather comprise a subsidiary arm of the warning net, and have the same purpose in this as civil defence and defence against missile bearing submarines in helping to dissipate the casualties of the attack.” (1)
To repudiate the claim that Canada was bullied into stopping the program. Recent declassification of documents (around 2011) shows that in fact the US was interested in absorbing the biggest part of the costs of procuring the CF-105 for both the RCAF and the RAF air defence squadrons. The tragedy is that this information never reached the Canadian decision makers. The US was not interested in the CF-105 for use in the USAF, mainly as a result of the F-108 that they had on the drawing board.
“. While the confused decision-making structure, dislike of committees, and seeming mistrust of senior military leadership were inescapable features of Diefenbaker’s personality, there is evidence that he was failed by those entrusted with ensuring needed information was pushed forward. In this case, information that told of a potential US commitment to assist in the acquisition of larger numbers of CF-105s to meet NORAD requirements and answer an enduring threat to the continent did not reach Diefenbaker.” (2)
The CF-105 was cancelled on the prevailing thought that now existed with the Canadian decision makers: Namely that the bomber threat was waning, and that IBCM’s now were the main threat. This proved to be erroneous as the bombers of the USSR still were a threat, at least until the late 1960’s In addition the critical information on the US’s willingness to purchase a number of CF-105’s for the RCAF never reached Diefenbaker. Thus the decision was made based on economics: Do we buy aircraft to defend against a threat we think is waning, or do we participate in NORAD and stationing of the BOMARC missille system, which is cheaper than the number of CF-105’s we need? They decided for the latter. If Diefenbaker had the relevant information available to him it is quite likely that the decision would have been different.
**Sources**
(1) Brad W. Gladman, Continental Air Defence: Threat Perception and Response, (2012) p 14.
_URL_1_
Ibid, p 37.
Norad at 40, historical overview
_URL_0_
|
anirql | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/anirql/has_there_been_a_time_in_western_culture_when/ | මස්පිඩු සහිත පිරිමි සරාගී/ආකර්ශනීය යැයි නොසැලකූ කාලයක් බටහිර සංස්කෘතිය තුළ තිබේද? | > කාන්තාවකගේ බර සහ හැඩය අනුව ඇයගේ ලිංගිකත්වය තීරණය කර ඇති සංස්කෘතික සම්මතයන් බටහිර/යුරෝපීය සමාජවල කාලයත් සමඟ විශාල ලෙස වෙනස් වී ඇත. නිදසුනක් වශයෙන්, විශාල, වක්‍ර "රූබනෙස්ක්" කාන්තාවන් 17 වන සහ 18 වන සියවස්වල වැඩි කාලයක් සරාගී ලෙස සලකනු ලැබූ අතර වර්තමානයේ සිහින් බව අගය කරනු ලැබේ > වක්‍ර. ඔබේ පරිශ්‍රය ඇත්තෙන්ම ඉතා නිර්භීත ප්‍රකාශයක් වන අතර බොහෝ දුරට කලාව පිළිබඳ සරල වැරදි අර්ථකථනයක් ලෙස පෙනේ, එය මෙහි බොහෝ වාරයක් ආමන්ත්‍රණය කර ඇත, උදාහරණයක් ලෙස මෙහි _URL_0_ u/chocolatepot විසින් , කෙටියෙන් කිවහොත්, පිරිමි සුන්දරත්වය ආමන්ත්‍රණය කරයි. ඕනෑම අවස්ථාවක, යමෙකු "සරාගී/ආකර්ශනීය" යන විවිධ "සැලකිලිමත්වීම්" අතර සැබවින්ම වෙන්කර හඳුනාගත යුතුය: නිරූපණයක් අදහස් කරන්නේ විඥානවාදී හෝ සමහර විට යථාර්ථවාදී විය හැකිද, එය විරුද්ධ ලිංගයේ සමහර පොදු අපේක්ෂාවන් ගැනද, එසේත් නැතිනම් *ස්වයං*-රූපය ගැනද? , හෝ කලාත්මක අදහස්, හෝ විශේෂිත කලාකරුවන්ගේ රුචි අරුචිකම් (ඔවුන්ගේ ලිංගය කුමක්ද? ලිංගික දිශානතිය? තත්ත්‍වය?), හෝ හුදෙක් වෙන් වූ සංකේතවාදය, හෝ විශේෂිත කණ්ඩායම්වල අදහස්(l)... ඒ සියල්ල සම්බන්ධ නමුත් අවසානයේ ඉතා වෙනස් ප්‍රශ්න අවශ්ය වේ. ඔවුන්ගේම ආකාරයේ මූලාශ්ර. නවීන කායවර්ධන එදිරිව සාමාන්‍ය විලාසිතා සඟරා එදිරිව කාමුක දර්ශන එදිරිව විවිධ චිත්‍රපට ප්‍රභේද vs පිරිමි/කාන්තාවන් අපේක්ෂා කරන දේ එදිරිව ඔවුන් මනඃකල්පිත කරන දේ එදිරිව ඔවුන් රූපලාවන්‍ය පරමාදර්ශ ගැන පවසන දේ (නොකරන්න) ඔබ ඇගයීමට ලක් කරන්නේ කෙසේදැයි සලකා බලන්න. . | Has there been a time in Western culture when muscular men were not considered sexy/attractive? | > The cultural standards by which a woman's weight and shape have determined her sexiness have changed dramatically over time in Western/European societies. For example large, curvy "rubenesque" women were deemed sexy for much of the 17th and 18th centuries whereas today, thinness is praised > curves.
Your premise is really a pretty bold claim and mostly seems like a simplistic misinterpretation of art, it has been addressed here many times, for example here _URL_0_ by u/chocolatepot , who also, if briefly, addresses male beauty.
In any case, one should really differentiate between various "considerations" of "sexy/attractive":
Is a depiction meant to be idealistic or maybe just realistic, is it about some general expectations from the opposite sex, or rather *self*-image, or artistic ideas, or tastes of particular artists (what's their sex? sexual orientation? status?), or just detached symbolism, or idea(l)s of particular groups... All of those are related yet ultimately very different questions requiring their own kinds of sources.
Just consider how you'd evaluate what modern bodybuilding vs regular fashion magazines vs pornography vs various movie genres vs what men/women expect vs what they fantasize about vs what they tend to end up with (don't) say about beauty ideals... |
24og33 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/24og33/eli5_how_is_chewing_bones_good_for_dogs_teeth_and/ | ඇටකටු හපන බල්ලන්ගේ දත් සඳහා හොඳ වන්නේ කෙසේද සහ එය මිනිසුන්ට ප්රයෝජනවත් විය හැකිද? | ඔවුන්ගේ දත් විශේෂයෙන් නිර්මාණය කර ඇත්තේ අපගේ දත් මෙන් නොව ඉළ ඇට සහ කශේරුකා වැනි මෘදු අස්ථි තලා දැමීම සඳහා ය. බල්ලන් වාණිජ සුනඛ ආහාර වැනි මෘදු ආහාර බොහොමයක් අනුභව කරන විට, අපගේ දත් මෙන් ඔවුන්ගේ දත් මත ටාටාර් සෑදිය නොහැක. ඇටකටු හැපීම ගොඩනැගීම සීරීමට උපකාරී වේ. | how is chewing bones good for dogs teeth, and can it benefit humans? | Their teeth are specifically designed to crush softer bones like ribs and vertebrae unlike our teeth. When dogs eat lots of softer foods like commercial dog food their teeth can't get tartar build up on it just like our teeth; gnawing on bones will help scrape the build up off. |
avisrz | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/avisrz/eli5_how_do_audio_recordings_that_are_stored_in/ | උපාංගවල ද්විමය කේතයේ ගබඩා කර ඇති ශ්‍රව්‍ය පටිගත කිරීම් මගේ දුරකථනයේ ස්පීකර් වලින් පිටවන ශබ්දයට නැවත පරිවර්තනය කරන්නේ කෙසේද? | එය DAC (ඩිජිටල් සිට ඇනලොග් පරිවර්තකය) ලෙස හඳුන්වන උපාංගයට ස්තුති වන්නට ආවරණය කර ඇත. ශ්‍රව්‍ය ස්පීකර් වයරයක ගමන් කරන විට එය විද්‍යුත් ආවේගයක් පමණි - එයට වෝල්ටීයතාවයක් සහ සංඛ්‍යාතයක් ඇත්තේ ශබ්දය කුමක්ද යන්න මතය. එම වෝල්ටීයතාවය සහ සංඛ්‍යාතය පසුව (ඇම්ප්ලිෆයර් මගින්) විස්තාරණය කර ස්පීකර් කේතුවකට තල්ලු කරනු ලැබේ, එය එම නිශ්චිත විස්තාරය සහ සංඛ්‍යාතයෙන් කම්පනය වන අතර එය වාතයේ ශබ්ද තරංග ඇති කරයි. DAC හට එම නිශ්චිත වෝල්ටීයතාවයේ සහ සංඛ්‍යාතයේ දී ද්විමය දත්ත ලබාගෙන ස්පීකර් වයර් තුළ ආවේගයන් ඇති කිරීමට හැකි වන අතර එය වයරය දිගේ ගමන් කරයි. | how do audio recordings that are stored in binary code on devices get re-converted to the sound that comes out of my phone’s speakers? | It is covered thanks to a device called a DAC (digital to analogue converter).
When audio is traveling in a speaker wire, it is just an electrical impulse - it has a voltage and a frequency based on what the sound is. That voltage and frequency is then amplified (by an amplifier) and pushed to a speaker cone, which vibrates at that specific amplitude and frequency to make sound waves in the air.
A DAC is able to take the bianary data and create impulses in the speaker wire at that specific voltage and frequency, which then travels down the wire. |
14094l | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/14094l/meta_book_list_meta_thread/ | [මෙටා] පොත් ලැයිස්තුව මෙටා නූල් | සාමාන්‍ය ප්‍රශ්නය (සෑම මූලාශ්ර ත්‍රෙඩ් එකකම මෙන්): ඉංග්‍රීසි නොවන භාෂා මූලාශ්ර ගැන කුමක් කිව හැකිද? ඔව්/නැත? රට විශේෂිත මාතෘකා සඳහා පමණක්ද? ...? | [Meta] Book List Meta Thread | General question (as in every sources thread): What about non-English language sources? Yay/Nay? Only for country specific topics? ...? |
14c61l | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/14c61l/is_it_possible_to_make_3d_contact_lenses_similar/ | චිත්‍රපට තිරගත කිරීම්වලදී ලබා දී ඇති ත්‍රිමාණ වීදුරුවලට සමාන ත්‍රිමාණ අක්ෂි කාච සෑදිය හැකිද? | මම හිතන්නේ එය විශිෂ්ට අදහසක් වන අතර, එය කළ නොහැකි වීමට හේතුවක් මට නොපෙනේ. ඇත්ත වශයෙන්ම, ධ්‍රැවීකරණය වූ අක්ෂි කාච දැනටමත් [පේටන්ට් බලපත්‍ර] (_URL_0_) ලබා ඇත. ධ්‍රැවීකරණය වූ අව් කණ්ණාඩි වැනි දිලිසීම අඩු කිරීමට රේඛීයව ධ්‍රැවීකරණය වූ අක්ෂි කාච ප්‍රායෝගික නොවන අතර (බලපෑම කාචයේ දිශානතිය මත රඳා පවතින බැවින්), ත්‍රිමාණ චිත්‍රපට වෘත්තාකාර ධ්‍රැවීකරණය භාවිතා කරයි, එබැවින් එක් එක් කාචයේ භ්‍රමණ දිශානතිය වැදගත් නොවේ. ධ්‍රැවීකරණ යන්ත්‍රය ඇසේ සමස්ත දෘශ්‍ය ක්ෂේත්‍රයම ආවරණය කර තිබීම, අපහසු කණ්නාඩි දෙස බලනවට වඩා වඩාත් සුවපහසු බලපෑමක් ඇති කරනු ඇතැයි මම ඔට්ටු අල්ලමි. Balthanos ගේ සියලු විවේචන ඉතා පහසුවෙන් විසඳා ගත හැකිය: මිනිසුන්ට මෙම දේවල් තනිවම මිලදී ගැනීමට ඉඩ දෙන්න (එබැවින් මෝඩකමේ බර පාරිභෝගිකයා මත මිස රඟහල මත නොවේ); දිවා කාලයේදී ධ්‍රැවීකරණය වන ඇස් කණ්ණාඩි පැළඳීම ආරක්ෂිත අනතුරක් නම්, ධ්‍රැවීකරණය වූ අව් කණ්ණාඩි බොහෝ විට දෙයක් නොවනු ඇත. | Is it possible to make 3D contact lenses similar to 3D glasses given out at Movie Screenings? | I think it's a great idea, and I see no reason it shouldn't be doable. Indeed, polarized contact lenses have already been [patented](_URL_0_). And whereas linearly polarized contact lenses to reduce glare like polarized sunglasses would be impractical (since the effect depends on the orientation of the lens), 3D movies use circular polarization, so the rotational orientation of each lens wouldn't matter. And I bet having the polarizer cover the eye's entire field of vision would produce a much more comfortable effect than looking through awkward glasses.
All of Balthanos's critiques are pretty easily dealt with, too: Let people buy these things on their own (so the burden of idiocy is on the consumer, not the theater); and if leaving polarizing eyewear on during the day were a safety hazard, polarized sunglasses probably wouldn't be a thing. |
42tx06 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/42tx06/eli5_how_can_a_60hz_monitor_have_a_response_time/ | 1/60hz = 16.7 ms විට 60hz මොනිටරයක ප්රතිචාර කාලය 5ms විය හැක්කේ කෙසේද? | ප්රතිචාර කාලය සාමාන්යයෙන් කළු පැහැයේ සිට සුදු පැහැයට වෙනස් වීමට පික්සලයක් හෝ සාමාන්‍ය සැබෑ භාවිතය ඇස්තමේන්තු කිරීම සඳහා කලින් තීරණය කළ අළු තවත් අළු අගයකට ගත වන කාලයයි. මොනිටරයට නව රාමුවක් ලැබුණු පසු සාමාන්‍ය පික්සලය යාවත්කාලීන කළ අගයට වෙනස් වීමට ගතවන කාලය මෙය තීරණය කරනු ඇත; ප්රතිචාර කාලය කෙටි වන තරමට තිරය යාවත්කාලීන වේ. ප්රතිචාර කාලය රාමු යාවත්කාලීන කාල පරතරයක් තරම් දිගු නම්, තිරය කිසිදා යාවත්කාලීන කිරීම අවසන් නොකරන අතර, ඔබ වීඩියෝ නරඹන විට හෝ ක්‍රීඩා කරන විට ඔබට නොපැහැදිලි අවුල් ඇති වේ; කෙටි ප්රතිචාර කාලය මෙම බලපෑම ඉවත් කිරීමට උපකාරී වේ. | how can a 60hz monitor have a response time of 5ms when 1/60hz = 16.7 ms? | The response time is usually the time it takes a pixel to change from black to white, or some predetermined gray to another gray value to estimate the average real usage. This will determine the amount of time it takes the average pixel to change to the updated value after a new frame is received by the monitor; the shorter the response time, the quicker the screen updates. If the response time is as long as a frame update interval, the screen never finishes updating, and you get a blurry mess when you are watching video or playing games; the shorter response time helps eliminate this effect. |
4rs845 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/4rs845/eli5_what_is_the_root_cause_of_what_appears_to_be/ | පොලිසිය සුළු ජාතීන්ට අසමාන ලෙස සැලකීමේ මූලික හේතුව කුමක්ද? | මගේ දෘෂ්ටි කෝණයෙන් 20 ගණන්වල අග කළු පිරිමියෙක්. මූල හේතුව සංස්කෘතික සමීකරණය වන අතර, එය කිසිදා පහව නොයන දෙයක් වන අතර, එය කිසිදා විසඳිය නොහැකි ගැටලුවක් බව මම තරයේ විශ්වාස කරමි. සංස්කෘතික සමීකරණය යන්නෙන් මා අදහස් කරන්නේ කුමක්දැයි ඔබ නොදන්නේ නම්, ළමා චිත්‍රපට, රූපවාහිනී වැඩසටහන්, වෙළඳ දැන්වීම්, ප්‍රවෘත්තිවල ඔබට ඇසෙන දේ යනාදිය ඔබ සිතන ආකාරය කෙරෙහි බලපෑමක් ඇති කරයි. එය බිඳ දැමිය නොහැකි තරමට අපේ සමාජය තුළ ගැඹුරට කාවැදී ඇත. කොකේසියානුවන් ස්වයංක්රීයව සිතන්නේ, ඔවුන් ජාතිවාදී වුවත් නැතත්, අප්‍රිකානු ඇමරිකානුවන් වඩාත් ප්‍රචණ්ඩකාරී බවයි. අප්‍රිකානු ඇමරිකානුවන්ට කුඩා කල සිටම දැනෙන්නේ ලෝකය ඔවුන්ට විරුද්ධ බවයි, රූපවාහිනී වැඩසටහන් වල රැප් ගීත වලින් ඔබට එය බොහෝ සෙයින් ඇසේ, එබැවින් මනස සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් ය. එය සාධාරණ ක්‍රීඩා පිටියක් නොවන බවත් එය මගේ ජීවිතයේ ඉතිරි කාලය සමඟ ජීවත් වීමට සිදුවන දෙයක් බවත් මට ඉතා කුඩා අවධියේදී උගන්වා ඇත. දැන් වාසනාවකට මෙන්, මම අර්ධ සාර්ථක වී ඇති අතර, මගේම පවුලක් සහ පුතෙකු සිටින අතර, මම ඔහුට එම ඉගැන්වීම් ලබා දෙන බව මට පෙනේ. සාධාරණ හෝ අසාධාරණ, එය කමක් නැත, සමහර අය එය සුදු වරප්‍රසාද ලෙස හඳුන්වයි, මම එය එසේ දකින්නේ නැත. මට ඒක කළු පාටට වැඩි අවාසියක්. | what is the root cause of what appears to be unequal treatment of minorities by police? | From my point of view as a late 20s black male. The root cause is cultural conditioning, and that is something that will never go away which is why I strongly believe it's a problem that will never be solved. Now if you don't know what I mean by cultural conditioning, everything from kids movies, TV shows, commercials, what you hear on the news etc has an impact on the way you think. It's so deeply engrained in our society that it's impossible to break. Caucasians automatically think, whether they are racist or not that African Americans are more violent. African Americans feel from a very young age that the world is against them, you hear it a lot in rap songs on TV shows etc, so the mind state is completely different. I was taught at a very young age that it isn't a fair playing field and it would be something that I will have to live with the rest of my life. Now luckily I am semi successful, and have a family of my own and a son, I find myself passing on those same teachings to him. Fair or unfair, it doesn't matter, some people call it white privilege and I don't necessarily see it as that. To me it's more so of a black disadvantage. |
6cvu5t | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/6cvu5t/eli5_do_animals_get_sick_from_licking_another_of/ | එකම සතෙකුගේ තුවාල/ලේ ලෙවකෑමෙන් සතුන් අසනීප වේද? | සතෙකු වෙනත් සතුන් දඩයම් කර මස් අනුභව කරන විට, ඔවුන් ඔවුන්ගේ රුධිරය අනුභව කරයි. ඔවුන්ගේ බඩ සියල්ල කුඩු කර දමයි. ඔවුන් එකම විශේෂයේ තවත් අයෙකු ලෙවකන්නේ නම් එය එසේම වේ. මිනිසුන්ටද එසේමය, බොහෝ දුරට. රුධිර පාරවිලයනය වැනි යමක් ආමාශය මඟ හරින නිසා ගැටලු ඇති විය හැක. තවද මිනිසුන්ට යකඩ වැඩිපුර තිබීමෙන් ගැටලු ඇති විය හැක, මාංශ භක්ෂකයන්ට සමාන දෙයක් අත්විඳිය හැකිදැයි විශ්වාස නැත. | do animals get sick from licking another of the same animal it's wounds/blood? | Whenever an animal hunts other animals and eats meat, they're eating some of their blood. Their stomachs just pulverize everything. Same for if they were to lick another of the same species. Same for humans, too, pretty much. Something like a blood transfusion would probably cause problems, though, because it bypasses the stomach. And humans can get problems from having too much iron, not sure if carnivores experience anything similar. |
50t450 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/50t450/eli5_why_cant_a_human_be_frozen_while_still_alive/ | මිනිසෙක් ජීවතුන් අතර සිටියදී ශීත කළ නොහැක්කේ ඇයි? | වැඩි දැනුමක් ඇති කෙනෙකුට වැඩි විස්තර සමඟ පැමිණිය හැකිය, නමුත් මූලික හේතුව වන්නේ අපගේ සෛල ශීත කළ විට ඇතිවන අයිස් ස්ඵටික වලට ඔරොත්තු නොදෙන බවයි. අපගේ සෛල කැටි වූ විට ඒවා කැඩී මිය යයි. අපගේ සියලුම සෛල ශීත කළහොත් ඒවා සියල්ලම මිය යයි. | why can't a human be frozen while still alive, and jumpstart and come back to life when they thaw out (like avatar)? | Someone with more knowledge can come by with more info, but the primary reason is that our cells cannot withstand the ice crystals that form when they are frozen. When our cells freeze they rupture and die. If all of our cells freeze, they all die. |
21njka | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/21njka/what_did_stalin_do_the_first_week_of_barbarossa/ | බාබරෝසා හි පළමු සතියේ ස්ටාලින් කළේ කුමක්ද? | සෝවියට් සංගමයේ පුරවැසියන්ට ජර්මානු ආක්‍රමණය නිවේදනය කිරීමට රාජ්ය ලේකම් මොලොටොව්ට ඉඩ දීමට ස්ටාලින් තීරණය කළේය. Molotov ගේම වචනවලට අනුව: "[ස්ටාලින්] මුලින්ම කතා කිරීමට අවශ්ය නොවීය. ඔහුට පැහැදිලි චිත්රයක් අවශ්ය විය. ඔහුට සෑම දෙයකටම ස්වයංක්රීයව ප්රතිචාර දැක්වීමට නොහැකි විය. ඔහු සියල්ලටම පසුව මිනිසෙකු විය." පළමු දින කිහිපය තුළ, ස්ටාලින් හුදෙක් වැඩෙහි ගිලී සිටි අතර, එය බෙහෙවින් විනාශකාරී වූ පෙරමුණේ තත්වයට මිලිටරි පිළිතුරක් සකස් කළේය. දින කිහිපයකට පසු, ස්ටාලින් යම් ආකාරයක මානසික බිඳවැටීමකට ලක්ව ඇති බව පෙනේ. NKVD-ප්‍රධානී බෙරියා සහ මොලොටොව් සමඟ ස්ටාලින්ගේ ඩැචා හි රැස්වීමකින් පසු ඔහු මෙම වචන ප්‍රකාශ කළේ යැයි කියනු ලැබේ: "සියල්ල නැති වී ඇත, මම අත්හරිමි. ලෙනින් අපට නිර්ධන පංතික රාජ්‍යයක් අත්හැරියා, දැන් අපි අපේ කලිසම පහතට දමා අල්ලාගෙන සිටිමු. මුළු දේම ජරාවට යයි." මෙම රැස්වීමෙන් පසු ස්ටාලින් ඔහුගේ නිවසේ රැඳී සිටිමින් නොපෙනී ගියේය. මොලොටොව්ට අනුව, ස්ටාලින් සෑම කෙනෙකුගෙන්ම ඈත්ව සිටියේය, කිසිවෙකු පිළිගන්නේ නැත, දුරකථනයට පිළිතුරු දුන්නේ නැත. රටේ නායකයා නොමැතිව යුද්ධයක් පැවැත්වීම තරමක් අපහසු බැවින් දේශපාලන මණ්ඩලයේ සාමාජිකයින් හත් දෙනෙක් ස්ටාලින් පරීක්ෂා කිරීමට තීරණය කළහ. ඔවුන් ඔහුව 'කෙට්ටු, කපටි, අඳුරු' බව සොයා ගත්හ. ඔහුට තවමත් රට ජයග්රහණය කරා ගෙන යාමට හැකි දැයි ඔහු දේශපාලන මණ්ඩල සභිකයන්ගෙන් විමසා සිටියේය. ඔවුන් යහපත් ප්රතිචාර දැක්වූ අතර ස්ටාලින් රාජ්ය ආරක්ෂක කමිටුවේ ප්රධානියා ලෙස පත් කරන ලදී. ඊළඟ දවසේ ස්ටාලින් මොස්කව් වෙත ආපසු ගිය අතර ජූලි 3 වන දින ජර්මානු ආක්‍රමණයෙන් පසු ඔහුගේ පළමු ගුවන් විදුලි දේශනය පැවැත්වීය. ඉතින් ස්ටාලින්ට ඇත්තටම බිඳවැටීමක් තිබුණාද? Simon Sebag Montefiore ගේ Stalin: Court of the Red Tsar (මෙම පිළිතුර සඳහා ප්‍රධාන මූලාශ්රය) අනුව බිඳවැටීම 'ප්‍රමාණවත් තරම් සැබෑ විය: ඔහු මානසික අවපීඩනයෙන් හා වෙහෙසට පත්ව සිටියේය'. නමුත් මොන්ටෙෆියෝර් මොලොටොව්ගේ සහ දේශපාලන මණ්ඩල සභික ඇනස්ටාස් මිකෝයාන්ගේ උපුටා දැක්වීම් ද පෙන්වා දෙයි, එය 'බලපෑම සඳහා' බව ද පැවසීය. දේශපාලන මණ්ඩලයේ විශ්වාසය තවමත් ඔහුට තිබේදැයි බැලීමට ස්ටාලින් ඔහුගේ බිඳවැටීම භාවිතා කළේය. අඩු ඡන්දදායකයින් සඳහා වන සංස්කරණය කිරීමේ ඉල්ලීම: ඔබ මගේ පිළිතුරට අකමැති නම්, කරුණාකර විකල්පයක් දෙන්න හෝ මගේ පිළිතුරේ ඇති වැරදි වෙත මා යොමු කරන්න. | What did Stalin do the first week of Barbarossa? | Stalin chose to let secretary of State Molotov announce the German invasion to the citizens of the USSR. According to Molotov's own words: "[Stalin] didn't want to be the first to speak. He needed a clear picture. He couldn't respond like an automaton to everything. He was a human being after all." During the first couple of days Stalin was simply swamped in work, formulating a military answer to the situation at the front which was quite disastrous.
After a couple of days though, Stalin seems to have suffered some sort of mental breakdown. After a meeting with, amongst others, NKVD-chief Beria and Molotov in Stalin's dacha he supposedly uttered these words: "Everything's lost. I give up. Lenin left us a proletarian state and now we've been caught with our pants down and let the whole thing go to shit." After that meeting Stalin remained in his dacha and went incommunicado. According to Molotov 'Stalin shut himself away from everybody, was receiving nobody and wasn't answering the phone'.
Because conducting a war without the leader of the country in office is quite difficult seven members of the Politburo decided to go check on Stalin themselves. They found him 'thinner, haggard, gloomy'. He asked the Politburo-members if he would still be able to lead the country to victory. They responded favourably and Stalin was appointed head of the State Defence Committee. The next day Stalin returned to Moscow and on July 3rd he held his first radio speech since the German invasion.
So did Stalin really have a breakdown? According to Simon Sebag Montefiore's Stalin: Court of the Red Tsar (the main source for this answer) the breakdown 'was real enough: he was depressed and exhausted'. But Montefiore also points to quotes from Molotov and Politburo-member Anastas Mikoyan who said it was also 'for effect'. Stalin used his breakdown to see if he still had the trust of the Politburo.
EDIT Request for the downvoters: if you don't like my answer, please do give an alternative or point me towards the mistakes in my answer. |
5ng3cs | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/5ng3cs/eli5_how_do_radio_stations_broadcast_album_art/ | ගුවන්විදුලි මධ්‍යස්ථාන ඇල්බම කලාව විකාශනය කරන්නේ කෙසේද? | ගුවන්විදුලි මධ්‍යස්ථානවලට ශ්‍රව්‍ය සඳහා පමණක් අවශ්ය නොවන අමතර රේඩියෝ කලාප පළලක් ඇත. ඔවුන්ට දුම්රිය ස්ථානයේ නම, ගීතයේ මාතෘකාව, කලාකරුවා වැනි අමතර දත්ත ඔබේ ගුවන් විදුලියට යැවීමට මෙම කලාප පළල භාවිත කළ හැක, හෝ මම ඇල්බම කලාව අනුමාන කරමි. එය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම රැහැන් රහිත අන්තර්ජාල සම්බන්ධතාවයක් හරහා, දුම්රිය ස්ථානයේ සිට ලක්ෂ්‍යයට ඔබේ ගුවන් විදුලියට දත්ත යැවීමයි. දුර සහ බාධා කිරීම් නිසා මෙය කාර්යක්ෂම සම්බන්ධතාවයක් නොවේ, එබැවින් එහි භාවිතය සීමිතය. ඔබට සාමාන්යයෙන් මෙවැනි දත්ත ලබා ගැනීමේ හැකියාව ඇති රේඩියෝවක් අවශ්ය වේ (සහ නිසි ලෙස සපයා ඇති මධ්‍යස්ථානයක්) එසේ නොමැතිනම් ඔබේ රේඩියෝව මෙම දත්ත අර්ථකථනය කර ඔබ වෙනුවෙන් ප්‍රදර්ශනය කරන්නේ කෙසේදැයි නොදනී. එය හුදෙක් ශබ්දයක් යැයි සිතන අතර සංඥාවේ එම කොටස නොසලකා හරිනු ඇත. මෙම පද්ධතිය ද එය භාවිතා කළ හැකි ආකාරය දැඩි ලෙස නියාමනය කර ඇත. | how do radio stations broadcast album art? | Radio stations have extra radio bandwidth that they don't need for the audio alone. They can use this bandwidth to send additional data to your radio such as the station name, song title, artist, or I guess the album art. It's essentially sending data over a wireless internet connection, point-to-point from the station to your radio. This is not an efficient connection though due to the distance and interference, so its uses are limited.
You usually need a radio capable of receiving this kind of data (and a station properly equipped) otherwise your radio doesn't know how to interpret this data and display it for you. It would just think it was noise and ignore that part of the signal. This system is also heavily regulated in how it can be used. |
9yp7fi | askscience | https://www.reddit.com/r/askscience/comments/9yp7fi/what_determines_what_wavelength_of_light_is/ | වස්තුවෙන් පරාවර්තනය වන ආලෝකයේ තරංග ආයාමය තීරණය කරන්නේ කුමක් ද? | ද්‍රව්‍යයක සම්ප්‍රේෂණ/ප්‍රතිබිම්බ වර්ණාවලිය එය රචනා කරන අණු වල [ඉලෙක්ට්‍රොනික ව්‍යුහයේ](_URL_1_) ශ්‍රිතයකි. ඔබට ඉලෙක්ට්‍රෝනයක් හාර්මොනික් විභවයක් මත ආරෝපණයක් ලෙස සිතිය හැක; ආලෝකය ගමන් කරන විද්‍යුත් ක්ෂේත්‍රය ඉලෙක්ට්‍රෝනය දෝලන චලිතයකට උද්දීපනය කරයි. උත්තේජක ක්ෂේත්‍රයේ සංඛ්‍යාතය ඉලෙක්ට්‍රෝනයට වඩා බොහෝ සෙමින් හෝ ඉතා වේගවත් වූ විට එය එතරම් චලනය නොවන අතර ආලෝකයෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් සම්ප්‍රේෂණය කරයි. අනුනාදයට ආසන්නව, එය ආලෝකයෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් අවශෝෂණය කරන අතර, අනුනාද සංඛ්‍යාතයට වඩා ඉහළින්, එය බොහෝ දුරට පරාවර්තනය කරයි. සමස්ත පරාවර්තන වර්ණාවලියට ද්රව්යයේ ඇති සියලුම පරමාණු සහ අණු වල ලක්ෂණ ඇත; උදාහරණයක් ලෙස, ඔබට [වායුගෝලීය සම්ප්‍රේෂණ වර්ණාවලිය](_URL_0_) වෙත විවිධ වායූන්ගේ දායකත්වය දැකිය හැක. ඔබට මෙයට වඩා ප්‍රමාණාත්මක ප්‍රතිකාරයක් අවශ්ය නම්, MIT opencourseware හි මාතෘකාව මත [හොඳ විනිවිදක කිහිපයක්](_URL_2_) ඇත. | What determines what wavelength of light is reflected from object? | The transmission/reflection spectrum of a material is a function of the [electronic structure](_URL_1_) of the molecules composing it. You can imagine an electron as a charge on a harmonic potential; the electric field in passing light excites the electron into an oscillatory motion. When the frequency of the excitory field is much slower or much faster than the electron, it doesn't move much and transmits most of the light. Near resonance, it absorbs more of the light, and just above resonance frequency, it reflects most. The overall reflection spectrum will have features of all of the atoms and molecules in the material; for example, you can see the contributions of various gases to the [atmospheric transmission spectrum](_URL_0_). If you want a more quantitative treatment of this, MIT opencourseware has [some good slides](_URL_2_) on the topic. |
5gush7 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/5gush7/eli5_the_us_is_known_as_the_no_vacation_nation/ | අනිවාර්ය pto නොමැති එකම සංවර්ධිත ජාතිය වන එක්සත් ජනපදය "නිවාඩු නැති ජාතිය" ලෙස හැඳින්වේ. | "මොකද මම මොකටද කාටහරි වැඩ නොකර ඉන්න දෙන්නෙ?" එය මූලික වශයෙන් සමාන වන්නේ, අඩු වැටුප් හෝ අඩු ප්‍රතිලාභ සඳහා වැඩ කරන එකම රැකියාව සඳහා ඔබට සැමවිටම කෙනෙකු සොයා ගත හැකිය. | the us is known as the "no vacation nation", the only developed nation without mandatory pto. | "Because why should I pay someone not to work?" That's what it amounts to basically, you can always find someone for the same job that will work for less pay or less benefits. |
1ci7j1 | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/1ci7j1/mathematically_speaking_if_a_given_game_of_sudoku/ | ගණිතමය වශයෙන් ගත් කල, ලබා දී ඇති Sudoku ක්‍රීඩාවකට, එහි ආරම්භක තත්වයේ දී, හැකි එක් ප්රතිඵලයක් පමණක් තිබේ නම්, එය සෛලයක වටිනාකම අනුමාන කිරීමකින් තොරව සැමවිටම විසඳිය හැකිද? | නිසැකවම, එයට අද්විතීය විසඳුමක් තිබේ නම්, එම අද්විතීය විසඳුම ලබා දීමෙන් එය "විසඳිය හැකි" වේ. එය යම් විශේෂිත ඇල්ගොරිතමයක් මගින් විසඳිය හැකිද යන්න එම ඇල්ගොරිතමයේ විස්තර මත බෙහෙවින් රඳා පවතිනු ඇත. | Mathematically speaking, if a given game of Sudoku, in its initial state, has only one possible outcome, will it always solvable without having to resort to guessing a cell's value? | Sure, if it has a unique solution, it's "solvable" by giving that unique solution. Whether it's solvable by some particular algorithm is going to be very dependent on the details of that algorithm. |
7oam2x | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/7oam2x/how_can_i_find_a_certain_persons_coat_of_arms/ | 1000 ගණන්වල සිට යම් පුද්ගලයන්ගේ ලාංඡනයක් සොයා ගන්නේ කෙසේද? | ඔබ නිසැකවම එය කිසිසේත් සොයා නොගනු ඇත. පියාගෙන් සහ මවගෙන් උරුම වූ සංකේත මත පදනම්ව එක් එක් පුද්ගලයාට අනන්‍ය වූ අනන්‍ය, හඳුනාගැනීමේ ලාංඡනයක් ඇති විධිමත් හෙරල්ඩ්‍රි, 13 වන සියවස දක්වා වර්ධනය නොවීය. 11 වන ශතවර්ෂයේ නෝමන්වරු ඔවුන්ගේ පලිහ අලංකාර කර ඇති නමුත් මෙය හෙරල්ඩික් ස්වභාවයට වඩා රූපලාවණ්‍ය දෙයක් විය හැකිය. | How can I find a certain persons coat of arms from the 1000s? | You almost certainly won't find it at all. Formal heraldry, in which each individual possesses a unique, identifying coat of arms based on symbols inherited from the father and mother, did not develop until the 13th century. It's likely that 11th century Normans decorated their shields, but this would have been cosmetic rather than heraldic in nature. |
16f8mj | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/16f8mj/what_happened_to_all_the_aquatic_dinosaurs/ | සියලුම ජලජ ඩයිනෝසරයන්ට සිදු වූයේ කුමක්ද? | සමහර කොටසකට මුහුදු ජීවීන් ගොඩක් බේරුණා. මෝරුන් දෙස බලන්න, ඔවුන් ඉතා දිගු කාලයක සිට ඇත. ග්‍රහක ප්‍රහාරයක් ජලයට ද බලපානු ඇත, වඩාත් ඝර්ම කලාපීය මුහුදේ සමහර සතුන්ට නොනැසී පැවතීමට ශීතල වීමට ඉඩ තිබුණි, ප්‍රදේශ ද අයිස් බවට පත්වනු ඇත. | What happened to all the Aquatic Dinosaurs? | For some of the part, lots of sea creatures survived. Look at sharks, they've been around for a very very long time. An asteroid strike would have also affected the water, it would have been to cold for some animals in more tropical seas to have survived, areas would have iced over too. |
a7gt32 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/a7gt32/eli5_when_im_driving_the_wind_can_blow_my_car_all/ | මම රිය පදවන විට, සුළඟට මගේ මෝටර් රථය පාර පුරා හමා යා හැකිය. මම නවතා ඇති විට, සුළඟට මගේ මෝටර් රථය අඟලක් ගෙන යා නොහැක. ඇයි? | නමුත් එය ඔබේ මෝටර් රථය චලනය කරයි. ඔබ පාරේ ගමන් කරන විට සුළඟක් ඔබේ මෝටර් රථයේ පැත්තට වැදුනහොත් එය ඔබ එය නිවැරදි කරන තුරු එය පැත්තට තල්ලු කරනු ඇත. ඒ ඔබේ මෝටර් රථය දැනටමත් චලනය වන නමුත් එම චලනය අතරතුර එය තරමක් පැත්තට මාරු වී ඇති බැවිනි. කෙසේ වෙතත් එය නවතා ඇති විට එම සුළං රැල්ල මඳක් එහාට මෙහාට පැද්දෙනු ඇත. එකම වෙනස නම් ඔබ චලනය නොවන නිසා එය අන්ත ලෙස දැනෙන්නේ නැත. | when i’m driving, the wind can blow my car all over the road. when i’m parked, the wind can’t move my car one inch. why? | But it does move your car. If you're driving down the road and a gust of wind hits the side of your car it's going to push it off to the side until you correct it. That's because your car is already in motion but it's shifted slightly to the side during that motion. However while it's parked that same gust of wind will cause it to rock back and forth a bit. The only difference is that it doesn't feel as extreme because you're not in motion. |
4dl2of | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/4dl2of/eli5_why_do_the_us_elections_need_donations_what/ | එක්සත් ජනපද මැතිවරණයට පරිත්‍යාග අවශ්ය වන්නේ ඇයි? කුමක් සඳහා ද? එයට ඉඩ නොදුන්නේ නම් කුමක් සිදුවේද? | විවිධ අපේක්ෂකයින් සඳහා අරමුදල් ලැබෙන්නේ එක්සත් ජනපදයේ රජයෙන් නොවේ, දේවල් ආරම්භ කිරීම සඳහා භාවිතා කරන ඉතා කුඩා අරමුදල් සංචිතයක් හැර. එබැවින් අපේක්ෂකයින් භාවිතා කරන මුදල් එක්කෝ ඔවුන්ගේ පුද්ගලික ඉතුරුම් වලින් පැමිණිය යුතුය, පක්ෂ භාණ්ඩාගාරයෙන් පැමිණිය යුතුය, නැතහොත් ප්‍රචාරණය සඳහා ඔවුන් වෙත සෘජුවම කරන ලද පරිත්‍යාග වලින් පැමිණිය යුතුය. බොහෝ යුරෝපීය රටවල බහුලව දක්නට ලැබෙන පරිදි පාර්ශ්වයන් ඔවුන්ගේ සාමාජිකයින්ගෙන් හිඟ මුදල් අය නොකෙරේ. එබැවින් පක්ෂ සතුව ඇති සියලුම මුදල් පක්ෂයට කරන ලද පරිත්‍යාග වලින් හෝ අපේක්ෂකයින් තරඟයෙන් සම්පූර්ණ වන විට භාවිතා නොකළ අරමුදල් වලින් වේ. එකතු කරන මුදල් ව්‍යාපාරයට වියදම් කරනවා. ඔබේ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරය සහ ඔබේ ස්ථාවරයන් ප්‍රචාරය කිරීම සඳහා සෑම ප්‍රාන්තයකම සේවකයන්ට ගෙවීමේ වියදම්, දත්ත රැස් කිරීම සඳහා ඡන්ද විමසීම් කරන්නන්ට ගෙවීම, ප්‍රචාරක කළමනාකරුවන්ට සහ ප්‍රතිපත්ති උපදේශකයින්ට ගෙවීම, රූපවාහිනියේ සහ වෙනත් මාධ්‍යවල දැන්වීම් කාලය සඳහා ගෙවීම, දේශන සඳහා යාමට ගමන් වියදම් ඔබට තිබේ. සහ වාද විවාදවලට සහභාගි වීම, විවිධ උත්සව සඳහා ස්ථාන කුලියට ගැනීම යනාදිය. වියදම් නොකරන ලද මුදල් වියදම් නොකළ, පුණ්‍ය කටයුතු සඳහා පරිත්‍යාග කළ හෝ පක්ෂ පොදු අරමුදලට යවන ඕනෑම පුද්ගලික මුදල් ප්‍රතිපූරණය කිරීමට යොදා ගත හැකිය. පරිත්‍යාගවලට ඉඩ නොදුන්නේ නම් ධනවත්ම පුද්ගලයා මැතිවරණ ජයග්රහණය කරනු ඇත, මන්ද ඔවුන්ට වැඩිම දැන්වීම් මිලදී ගැනීමට සහ ඔවුන්ගේ වේදිකාව වැඩි පිරිසකට දැන ගැනීමට හැකි වනු ඇත. | why do the us elections need donations? what for? what would happen if that was not allowed? | Funding for the various candidates does not come from the Government in the US save for a very small pool of funds used to get things started. So the money that the candidates use has to either come from their own personal savings, come from party coffers, or come from donations made directly to them for the campaign.
The parties also do not charge dues from their members as is common in many European countries. So all money that the parties have is from donations made to the party, or unused funds from candidates as they full out of the race.
The money that is collected is spent on the campaign. You have the costs of paying workers in every state to spread word of your campaign and your stances, paying pollsters to collect data, paying campaign managers and policy advisers, paying for ad time on TV and in other media, travel costs to go do speeches and to attend debates, renting locations for various events, etc. Money that is not spent can be used to reimburse any personal money spent, donated to charity, or sent to the party general fund.
If donations were not allowed the richest person would win elections because they would be able to buy the most ads and get their platform known to more people. |
2feqql | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/2feqql/why_are_6_and_sometimes_5_membered_rings_far_more/ | සාමාජිකයන් 4ක් හෝ 3ක් සිටින වළලුවලට වඩා 6- (සහ සමහර විට 5-) සාමාජික වළලු රසායනික සංයෝගවල බහුලව පවතින්නේ ඇයි? | 3 සහ 4 සාමාජිකයින් සහිත මුදු වල වික්‍රියා සහ අස්ථායී අධි ශක්ති බන්ධන කෝණ ඇත. 5 සහ 6 සාමාජිකයින් සහිත මුදු බන්ධන කෝණ ලිහිල් කිරීමට ඉඩ සලසයි, එමඟින් සංයෝගය වඩාත් ස්ථායී සහ ශක්තිජනක ලෙස වාසිදායක වීමට ඉඩ සලසයි. | Why are 6- (and sometimes 5-) membered rings far more prevalent in chemical compounds than rings with 4 or 3 members? | 3 and 4 membered rings have high energy bond angles that are strained and unstable. 5 and 6 membered rings allow the bond angles to relax and that allows the compound to be more stable and energetically favorable. |
192srr | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/192srr/if_it_was_possible_to_look_at_from_close_what/ | සමීපයේ සිට බැලීමට හැකි නම්, තාරකාවක දැල්වීම කෙබඳු වනු ඇත්ද? | එය පහසුවෙන් වටහාගත නොහැකි වනු ඇත. බාහිරව, එය ඇත්ත වශයෙන්ම ක්‍රමානුකූල ක්‍රියාවලියකි. විලයනය ආරම්භ වීමටත් පෙර තරු සිය ජීවිතය උණුසුම් ලෙස ආරම්භ කරන බව බොහෝ අය අගය කරන්නේ නැත. මෙයට හේතුව ගුරුත්වාකර්ෂණ හැකිලීමේ ශක්තියයි. ඔබ යමක් කුඩා කිරීම සඳහා සම්පීඩනය කරන විට ඔබ එය රත් කරන අතර එය බිහි වූ ආලෝක වර්ෂ ප්‍රමාණයේ නිහාරිකාව හා සසඳන විට ප්‍රෝටෝ-ස්ටාර් ඉතා ඉහළ සම්පීඩිත වේ (ගුරුත්වාකර්ෂණය හරහා). ගුරුත්වාකර්ෂණ විභව ශක්තියේ ස්වරූපයෙන් පැවති ඒ සියලු ශක්තිය දැන් තාප ස්වරූපයෙන් පවතී. තාරකාව සංකෝචනය වන විට මතුපිට එකම උෂ්ණත්වයේ පවතිනු ඇත, නමුත් විලයනය ආරම්භ වන තෙක් හරය උණුසුම් වනු ඇත. පසුව තරුව තරමක් රත් වන අතර විලයන ශක්තිය නිෂ්පාදනය සහ තාප ප්‍රතිදානය සමතුලිත වීම අතර සමතුලිතතාවයක් ලෙස හැකිලීම නතර වේ. සිත්ගන්නා කරුණ නම්, තරු සාමාන්යයෙන් වඩා හොඳින් හැසිරෙන අතර විලයනය ක්‍රියාත්මක වන විට විශාල පුපුරණ ද්‍රව්‍ය පිපිරීම් අඩු වේ. මක්නිසාද යත් මුල් අවධියේදී තාප ප්‍රවාහනයේ ප්‍රාථමික ක්‍රමය සංවහනය (ප්ලාස්මාවේ අධික පාරාන්ධතාවය හේතුවෙන්) වන අතර එය එතරම් කාර්යක්ෂම නොවන අතර තාරකාවේ උෂ්ණත්වයේ විශාල වෙනස්කම් වලට තුඩු දෙයි (එය ප්‍රචණ්ඩකාරී ගිනිදැල්, ස්කන්ධය ඇති කළ හැකිය. පිටකිරීම්, සහ ඉතා ශක්තිමත් තාරකා සුළඟට දායක වේ). තාරකාවේ අභ්‍යන්තරය රත් වන විට, විකිරණ ශක්ති ප්‍රවාහනය වඩාත් කැපී පෙනෙන අතර තාරකාව හරයේ සිට දෙන ලද අරයකදී එකම උෂ්ණත්වයට ඉතා ආසන්න ද්‍රව්‍ය ස්ථරවලට වෙනස් වේ. | If it was possible to look at from close, what would the ignition of a star look like ? | It wouldn't be easily perceivable. Externally, it's actually a gradual process. Most people don't appreciate that stars begin their lives hot even before fusion starts. This is due to the energy of gravitational contraction. When you compress something to make it smaller you heat it up, and a proto-star is very highly compressed (through gravity) compared to the light-year sized nebula that spawned it. All of that energy that used to be in the form of gravitational potential energy is now in the form of heat.
As the star contracts the surface will stay at around the same temperature though the core will get hotter until fusion kicks in. Afterward the star will heat up a bit and contraction will halt as an equilibrium between fusion energy production and heat output becomes balanced. Interestingly, stars generally become better behaved and large explosive outbursts become less common as fusion kicks on. This is because in the early stages the primary mode of heat transport is convection (due to the high opacity of the plasma), which isn't very efficient and leads to large variations in temperature on the star (which can cause violent flares, mass ejections, and contributes to a very strong stellar wind). As the interior of the star heats up, radiative energy transport becomes more prominent and the star becomes differentiated into layers of material that are all at very close to the same temperature at a given radius from the core. |
1otyor | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/1otyor/how_did_attacking_a_city_generally_work_in_the/ | නගරයකට පහර දීම සාමාන්යයෙන් 11/12 වැනි සියවස්වල ක්‍රියාත්මක වූයේ කෙසේද? | ඔබ අදහස් කරන්නේ යුරෝපය සහ විශේෂයෙන් බටහිර යුරෝපය යැයි මම උපකල්පනය කරමි. පවුරකින් වට වූ නගරයක් ඕනෑම ප්‍රහාරක බලවේගයකට කැඩීමට ඉතා දුෂ්කර විය. තාප්පවලින් වට වූ නගරයක ප්‍රාදේශීය මිලීෂියාව සිටින අතර, අවම වශයෙන් ලයිජ්ගේ සේවය යටතේ වෘත්තීය සොල්දාදුවන්ගෙන් යුත් කුඩා බලකොටුවක් හෝ සිටිනු ඇත. දැන්, බලකොටු සහිත නගරයකට පහර දීමට නම් හමුදාවකට අතිමහත් බලයක් තිබිය යුතුය. Sun Tzu ප්‍රකාශ කරන්නේ තුනෙන් එක වාසියක් අවශ්ය නමුත් එය පවා සෑම විටම ප්‍රමාණවත් නොවන බවයි. [රෝඩ්ස් වැටලීමේ](_URL_0_), නයිට්වරු සහ සොල්දාදුවන් 3,500ක් පමණ වූ නයිට්ස් හොස්පිට්ලර් ඔටෝමාන් අධිරාජ්‍යයේ ජනාකීර්ණ 3,000ක් ඇතුළුව සොල්දාදුවන් 20,000ක් රඳවා තබා ගත්තේය. පැහැදිලිවම, ප්‍රහාරක සහ ආරක්ෂා කරන බලවේගවල ගුණාත්මක භාවය බොහෝ දේ අදහස් කරන්නේ යමෙකු සැබවින්ම එම විලාසිතාවට යන තත්වයක් තුළ ය. කෙසේ වෙතත්, එවැනි මාධ්‍යයක් සාමාන්යයෙන් එසේ නොවීය. ඉණිමඟ, බැටළු සහ කුළුණු සහිත බිත්ති වෙත ඔබේ මිනිසුන් යැවීම සාමාන්යයෙන් සිදු කරනු ලැබුවේ නගරය අල්ලා ගැනීමට අවශ්ය වූ විට පමණි, සාමාන්යයෙන් ආරක්ෂකයින්ට උදව් කිරීමට ශක්තිමත් කිරීම් පැමිණෙන නිසා හෝ වෙනත් එවැනි තත්වයන් නිසා. සාමාන්යයෙන්, එය වැටලීමක් බවට පත් වනු ඇත. සරලව කිවහොත්, වැටලීමකදී, ප්‍රහාරකයින් ආරක්ෂකයින් එනතුරු බලා සිටීමට උත්සාහ කළහ. හැකි නම්, නගරයට පිවිසුම් අවහිර කරනු ඇත, ඔබේම හමුදාවන් (ආරක්ෂකයින්ගෙන් ඔවුන් ආරක්ෂා කිරීම මෙන්ම හැකි ශක්තිමත් කිරීම්) සහ ඔබ ආරක්ෂකයින් සාගින්නෙන් ඉවත් කරනු ඇත. මෙය සැමවිටම පහසු නොවීය. නගරය වෙරළ තීරයේ තිබේ නම්, ගේට්ටු කිහිපයක් තිබේ නම් හෝ ප්‍රහාරක බලකාය කුඩා නම් වැනි සමහර විට ප්‍රහාරක බලකායට සියලු සැපයුම් ස්ථාන අවහිර කිරීමට නොහැකි විය. නගරවලට මේ ආකාරයෙන් වසර මාස ගණනක් රැඳී සිටිය හැකිය. බොහෝ නගරවල එවැනි තත්වයක් සඳහා බිත්ති ඇතුළත ළිං වැනි ජල මූලාශ්ර තිබුණි. අඩුම තරමින් කෙටි වැටලීමක් සඳහා සාමාන්යයෙන් ඇතුළත සැපයුම් තිබුණි. කෙසේ වෙතත්, මිනිසුන් අශ්වයන් සහ කොටළුවන් අනුභව කිරීම සහ සමහර විට මිනිසුන් පවා නිසා දේවල් ඉතා භයානක විය හැකිය. ප්‍රහාරකයින්ට තත්වය විශිෂ්ට බව මින් අදහස් නොවේ. අතීසාරය වැටලීම් කරන්නන් අතර බහුලව දක්නට ලැබුණු අතර, ප්‍රහාරකයෙකු විනාශ කිරීමේ රෝග අවදානම විශාල විය. ප්‍රාග්-නූතන හමුදාවන්හිදී, රෝගය නිසා අන් සියල්ලටම වඩා සොල්දාදුවන් විශාල ප්‍රමාණයකින් මිය ගියේය. ප්‍රකාශ කළ පරිදි ප්‍රහාරකයන්ට ආරක්‍ෂකයන්ට ආධාර කිරීමට එන ශක්තිමත් කිරීම් ගැන ද කනස්සල්ලට පත් විය. බොහෝ විට, වැටලීම් කරන්නන් නගරය වටා බලකොටුවක් ගොඩනඟා, ලී හෝ වෙනත් ද්‍රව්‍ය වලින් සාදන ලද, ආරක්ෂකයින් ඉදිරියට එන විට හෝ වැටලීම බිඳ දැමීමට උත්සාහ කරයි. තවද, ඇත්ත වශයෙන්ම, ප්‍රහාරකයින්ට සැපයුම ගැනද කරදර විය යුතුය. පළමු කුරුස යුද්ධයේ දී, කුරුස යුද්ධ භටයන් සඳහා සැපයුම් ඉතා අඩු විය, ඔවුන් මියගිය සොල්දාදුවන් සහ අශ්වයන්ගෙන් මස් කපා ඒවා අනුභව කළහ. ආරක්ෂකයින් කලින් යටත් වූවා නම්, ඔවුන් යම් අනුකම්පාවක් බලාපොරොත්තු විය හැකිය (එනම් වීදිවල මරා නොදමනු ඇත). ඔවුන් එය සමඟ සටන් කිරීමට උත්සාහ කළහොත්, සාමාන්යයෙන් දයාවක් නැත. කෙසේ වෙතත්, කොල්ලකෑම ඉතා සුලභ වූ අතර, සොල්දාදුවන් සාමාන්යයෙන් අපේක්ෂා කළේ මෙම නගර කොල්ලය සමඟ ඔවුන්ට ලබා දෙන ඕනෑම වැටුපක් අතිරේක කිරීමට ය. | How did attacking a city generally work in the 11th/12th-ish centuries? | I will assume that you mean Europe, and specifically Western Europe.
A walled city was a very tough nut to crack for any attacking force. A walled city would have the local militia, and quite likely at least a small garrison of professional soldiers under the employ of the liege.
Now, an army needed to have overwhelming force if they were to attack a fortified city. Sun Tzu states that a three to one advantage is needed, but even that wasn't always enough. At the [Siege of Rhodes](_URL_0_), the Knights Hospitaller, numbering only about 3,500 knights and soldiers, held off 20,000 soldiers, including 3,000 janissaries of the Ottoman Empire.
Obviously, the quality of the attacking and defending forces means a lot in a situation where one is actually going in in that fashion. Such a means, however, usually wasn't the case. Sending your men at the walls with ladders, rams, and towers was usually only done when the city HAD to be taken, usually because reinforcements were coming to help the defenders, or other such situations.
Typically, it would turn into a siege. Simply put, during a siege, the attackers were trying to wait out the defenders. If possible, entrances to the city would be blocked off, your own forces would entrench (protecting them from the defenders as well as possible reinforcements), and you would starve out the defenders.
This was not always easy. Sometimes the attacking force could not block all points of supply, such as if the city were on the coast, had several gates, or the attacking force was small. Cities could hold out for months of years in this fashion. Many cities had their own sources of water such as wells within the walls for just such a situation. There were usually supplies inside for at least a short siege. Things could get pretty dire, however, with people eating horses and mules, and sometimes even people.
This isn't to say the situation was great for the attackers. Dysentery was very common with besiegers, and the risk of disease decimating an attacker was huge. In pre-modern armies, disease killed more soldiers than anything else by a huge margin.
Attackers, as stated, also had to worry about reinforcements coming to aid the defenders. Often, besiegers would build a fortress around the city, made of wood or other materials, to protect themselves from defenders sallying forth or attempts to break the siege.
And, of course, the attackers had to worry about supply as well. During the First Crusade, the crusaders ran so low on supplies that they would cut meat from dead soldiers and horses and eat it.
If the defenders surrendered early, they might expect some mercy (ie not be killed in the streets). If they tried to fight it out, there was typically no mercy. Either way, looting was very common, and soldiers generally expected to supplement whatever pay they were given with this looting of cities. |
3lai0z | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/3lai0z/eli5_basic_bonsai_tree_care/ | මූලික බොන්සායි ගස් රැකවරණය. | බොන්සායි යනු ඒවා වාමන කිරීම සඳහා හිතාමතාම වගා කරන ලද ගස් වන අතර ඒවා බොහෝ විට නිශ්චිත හැඩයන්ට මූර්ති කර ඇත. එබැවින් ඔබ සෑම ගෘහස්ථ ශාක සඳහාම පාහේ අදාළ වන "නිවැරදි ජලය, ආහාර, භාජන අවකාශය සහ ආලෝකය ලබා දෙන්න" යන සම්මතයෙන් ආරම්භ කරන්න. නමුත් බොන්සායි වල විශේෂය, වයස සහ ප්‍රමාණය අනුව එය කොපමණ ප්‍රමාණයක් ලබා දිය යුත්තේ කවදාද සහ එය කප්පාදු කළ යුතු ආකාරය පිළිබඳ විශාල වෙනසක් ඇති කරයි. එබැවින් පොතක් පළ කිරීම වළක්වා ගැනීම සඳහා, ඔබ මෙවැනි බොන්සායි සත්කාර සම්බන්ධ වෙබ් අඩවි වෙත ගොස්, _URL_0_ සහ විශේෂතා සොයා බැලීම වඩාත් සුදුසුය. | basic bonsai tree care. | Bonsai are trees that are deliberately grown in a way to dwarf them, and are often sculpted into specific shapes. So you start with the standard "give it the right amount of water, food, pot space and light" that applies to almost all houseplants.
But the species, age and size of the bonsai all make a huge difference in how much of each it should be given when, and how it should be pruned.
So to avoid posting a book, it's probably best you go to bonsai care-related sites like this one: _URL_0_
and look up the specifics. |
1us9jm | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1us9jm/eli5_gold_trading_and_how_its_used_to_back/ | රන් වෙළඳාම සහ එය මුදල් "ආපසු" කිරීමට භාවිතා කරන ආකාරය සහ ඒ හා සමාන ය | රත්රන් යනු මුදල්, වෙළඳාමේදී භාවිතා කරන ලද, කාසි හෝ රත්රන් බවට පත් කරන ලද, සමහර විට රජයන් විසින්, බොහෝ විට රත්රන් විශේෂඥයින් විසින්. මුදල් යනු සැබෑ මුදල් සඳහා ආදේශකයකි (මුදල් ලෙස රත්රන් පමණක් භාවිතා නොකළද). මුදල් යනු සාමාන්යයෙන් "බැංකු නෝට්ටු" ලෙස හැඳින්වූ සැබෑ මුදල් සඳහා කඩදාසි ආදේශකයක් විය. ඉතා මැනවින්, සෑම මුදල් ඒකකයක් සඳහාම, සාමාන්යයෙන් බැංකුවක සුරක්ෂිතාගාරයක, කොතැනක හෝ සමාන සැබෑ මුදල් ප්‍රමාණයක් සුරක්ෂිතව තිබිය යුතුය. රත්රන් වෙළඳාම් කරනවා වෙනුවට, එය බැර ලෝහයක් වූ නිසාත්, මංකොල්ලකෑමේ ඉලක්කයක් විය හැකි නිසාත්, මිනිසුන් රත්රන් සුරක්ෂිතාගාරයේ තබා කඩදාසි නෝට්ටු (සාක්කුවේ තබා ගත හැකි, විශාල වටිනාකම් වල පවා) වෙළඳාම් කළහ. සුරක්ෂිතාගාරයේ ඇති රන්වලට හිමිකම් කියන්න. ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය ආරම්භ වූයේ රන් රිදී මුදල් ක්‍රමයකිනි. රිදී අවුන්සයක් ඩොලර් 1ක් විය. රන් අවුන්සයක් ඩොලර් 20 කි. මේවා නීතියෙන් පිහිටුවන ලද නිකායන් විය. 1873 දී පමණ රජය රිදී කාසි සෑදීම සඳහා මිනිසුන්ට රිදී මින්ට් වෙත ගෙන ඒමට ඉඩ දීම නතර කළේය. එබැවින්, අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම රත්රන් එකම මහජන මුදල් වූ අතර, සියලුම බැංකු නිකුත් කරන ලද මුදල් (සහ සියලුම මුදල් නිකුත් කරන ලද්දේ බැංකු වේ, සිවිල් යුධ සමයේ එක් ව්‍යතිරේකයක් සමඟ) ඩොලර් වලින් නම් කරන ලද නමුත්, සුදුසු රන් මුදල් ප්‍රමාණයෙන් "ආපසු" දැක්වීය. ඒ කියන්නේ, න්‍යායාත්මකව, ඕනෑම කෙනෙකුට වෙළඳාමෙන් ලැබුණු කඩදාසි කැබැල්ල කඩදාසි නිකුත් කළ බැංකුවට ගෙන ගොස් රත්රන් ලබා ගැනීමට හැකි විය යුතුය. FDR විසින් 1933 දී ඇමරිකානුවන්ට එය තහනම් කරන ලදී (සහ ජනතාවගේ රන් මුදල් රාජසන්තක කරන ලදී), සහ නික්සන් 1971 දී විදේශිකයන් නීති විරෝධී කළේය ("Bretton Woods" ගිවිසුමෙන් පසුව WWII ට පසුව එය අර්ධ වශයෙන් පමණක් අවසර දෙනු ලැබීය.) ඇත්ත වශයෙන්ම, යථාර්ථය ඊට වඩා බෙහෙවින් වැඩි විය. එය උපස්ථ කිරීම සඳහා අවුන්ස සහ රත්රන් ටොන් වලට වඩා කඩදාසි මුදල් සාදන ලදී. අවසානයේ "රන් ප්‍රමිතිය" සාමාන්යයෙන් වංචාවක් බවට පත්වන්නේ එබැවිනි. | gold trading and how it's used to "back" currency and the like | Gold was money, used in trade, made into coins or bullion, sometimes by governments, most often by gold specialists.
Currency is a substitute for the real money (though not only gold was used as money). Currency was usually a paper substitute for real money that were called "Bank Notes." Ideally, for every one unit of currency, there should be an equal amount of actual money secured somewhere, usually a bank's vault.
Instead of trading the gold itself, because it was a heavy metal and could be a target of robbery, people would leave the gold in the vault and trade the paper notes (that could be kept in pocket, even in large denominations) that represented a claim to the gold in the vault.
The USA started with BOTH a gold and silver money system. An ounce of silver was $1. An ounce of gold was $20. These were denominations set by law. About 1873 the government stopped allowing people to bring silver to the mint to make silver coins. So, essentially gold was the only public money, and all Bank Issued Currency (and all currency is bank issued, with one exception during the civil war era) was denominated by dollars, but "backed" by the appropriate proportion of gold money.
That means, theoretically, anyone should be able to take the piece of paper they got from trading to the bank that issued the paper, and get gold. FDR outlawed Americans from doing that in 1933 (and confiscated peoples gold money), and Nixon outlawed foreigners doing in in 1971 (which was only partly allowed after WWII though the "Bretton Woods" agreement.)
The reality was, of course, far more paper currency was made than ounces and tons of gold to back it up. Which is ultimately why a "gold standard" usually becomes a fraud. |
5xo4jx | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/5xo4jx/eli5_why_does_the_speed_of_a_car_seem_slower_when/ | මම පිටත සිටිනවට වඩා මෝටර් රථයේ වේගය අඩු බව පෙනෙන්නේ ඇයි? | සාපේක්ෂතාවාදය!!! ඔබ මෝටර් රථයක සිටින විට ඔබ සිටින්නේ මෝටර් රථයේ රාමුව තුළය (වෙනත් වචනවලින් කිවහොත් ඔබ මෝටර් රථයේ වේගය සමඟ ගමන් කරයි) සහ ඔබ ජනේලයෙන් බලන විට සියලුම වස්තූන් වස්තුවේ වේගය අඩු කරන විට මෝටර් රථයේ වේගයට සමාන වේගයක් (දෛශික එකතු කිරීම) ඇති අතර එමඟින් සියල්ල මන්දගාමී වේ. ඔබට පෙනෙන්නේ මෝටර් රථය සෙමින් ගමන් කරන බවයි | why does the speed of a car seem slower when i'm inside it rather than outside? | Relativity!!!
when you are in a car you are in car's frame (in other words you are moving with speed of car) and when you look from window all objects have a speed equals to object's speed minus car's speed (vector addition) which slows down everything which seems to you like car is moving slow |
7ch067 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/7ch067/eli5_how_does_the_body_correctly_sort_food_and/ | ශරීරය ආහාර සහ තරල නිවැරදිව වර්ග කරන්නේ කෙසේද (විශේෂයෙන් ඔබ එකට කන විට සහ පානය කරන විට) | මුත්‍රාශය ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියට සෘජුව සම්බන්ධ වී නොමැති නිසා "වර්ග කිරීම" සම්බන්ධ නොවේ. කුඩා අන්ත්‍රය මිත්‍රශීලී බැක්ටීරියා ආධාරයෙන් ආහාර වලින් ජලය සහ පෝෂ්‍ය පදාර්ථ රුධිරයට නිස්සාරණය කරන අතර, ඔබ මිය ගිය බැක්ටීරියා බොහොමයක් සමඟ භාවිතා නොකරන දේ ඉවත් කරයි. අනෙක් අතට වකුගඩු මගින් රුධිරයේ ඇති අපද්‍රව්‍ය සහ අපද්‍රව්‍ය ජලය ස්වල්පයක් සමඟ පෙරා ඔබේ මුත්‍රාශයට යවයි. | how does the body correctly sort food and fluid (especially when you eat and drink together)? | The bladder is not directly connected to the digestive system, so there's no "sorting" involved. The small intestine extracts water and nutrients from the food in to the blood, with the help of friendly bacteria, and you poop out what's not used with a lot of dead bacteria. The kidneys, on the other hand, filter impurities and waste products out of the blood, with some water, and sends them to your bladder. |
25mzw4 | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/25mzw4/why_were_there_fewer_african_american_soldiers_in/ | ඇමරිකාව විසින් දියත් කරන ලද අනෙකුත් යුද්ධවලට වඩා වියට්නාමයේ අප්‍රිකානු ඇමරිකානු සොල්දාදුවන් අඩු වූයේ ඇයි? | එය අසාමාන්ය ලෙස අඩු බව පෙනේ. ඔබට එම සංඛ්‍යාලේඛනය ලැබුණේ කොහෙන්ද? [මෙම වෙබ් අඩවිය](_URL_0_) හිමිකම් කියයි (මගේ අවධාරණය): > වියට්නාම් යුද්ධය ඇමරිකානු යුද්ධයක මෙතෙක් සේවය කළ කළු ජාතිකයින්ගේ *ඉහළම ප්‍රතිශතය* දුටුවේය. එක්සත් ජනපදයේ මැදිහත්වීමේ උච්චතම අවස්ථාව වන 1965-69, ඇමරිකානු ජනගහනයෙන් සියයට 11ක් වූ කළු ජාතිකයන් වියට්නාමයේ සොල්දාදුවන්ගෙන් සියයට 12.6ක් විය... එම කාලපරිච්ඡේදය තුළ කළු සටන් මාරක ප්‍රතිශතය විශ්මයජනක ලෙස සියයට 14.9ක් විය. මූලාශ්රය: *The Oxford Companion to American Military History*. 1999. | Why were there fewer African American soldiers in Vietnam than in other American-waged wars? | It does seem unusually low. Where did you get that statistic? [This site](_URL_0_) claims (my emphasis):
> The Vietnam War saw the *highest proportion* of blacks ever to serve in an American war. During the height of the U.S. involvement, 1965-69, blacks, who formed 11 percent of the American population, made up 12.6 percent of the soldiers in Vietnam... the percentage of black combat fatalities in that period was a staggering 14.9 percent.
Source: *The Oxford Companion to American Military History*. 1999. |
b8i8i9 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/b8i8i9/eli5_why_are_germs_so_difficult_to_wash_off_and/ | විෂබීජ සෝදා ඉවත් කිරීමට එතරම් අපහසු සහ පැතිරීමට එතරම් පහසු වන්නේ ඇයි? | බැක්ටීරියාව ගුණ කරන විට එහි ජනගහන ප්‍රමාණය මූලික වශයෙන් දෙගුණයකින් වැඩි වන බැවින්, ඉවත් වන හෝ ඉතිරිව ඇති කුඩා ස්වල්පයක් පවා සාපේක්ෂව කුඩා කාල රාමුවක් තුළ මුළු මතුපිටම ආවරණය කිරීමට පැතිර යා හැකි බැවිනි. | why are germs so difficult to wash off, and yet so easy to spread? | Because even a tiny bit that gets off or that remains can then apread to cover the whole surface in a relatively small timeframe, since when bacteria multiplies, its population size basically just straight up doubles. |
2c87p1 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/2c87p1/eli5_why_can_some_people_only_twist_their_tongues/ | සමහරුන්ට තම දිව එක දිශාවකට පමණක් කරකවන්නේ ඇයි? | මට මගේ දිව කිසිසේත් කරකවන්න බැහැ. මම උත්සාහ කළා. | why can some people only twist their tongues in one direction? | I can't twist my tongue at all. I just tried. |
1cnk4d | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/1cnk4d/is_there_any_facts_to_back_up_the_claim_that/ | වයිකින්වරුන් පැමිණීමට පෙර, උතුරු ඇමරිකානු ඉන්දියානුවන්ට මහාද්වීපයේ විශාල කොටසක් ආවරණය කළ සමජාතීය සංස්කෘතියක් තිබූ නමුත් වයිකින්වරුන් විසින් ගෙන ආ විදේශීය රෝග හේතුවෙන් ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් මිය ගිය බවට ප්‍රකාශය සනාථ කිරීමට කරුණු තිබේද? | ඔබ වෙනස් හිමිකම් දෙකක් මිශ්‍ර කරනවා. ඒ වගේම කෙටි පිළිතුරකින් ඒවා විසන්ධි කරන්න ටිකක් අමාරුයි. ඔබ [ස්වදේශික ඇමරිකානුවන් සහ යුරෝපීය රෝග](_URL_0_) පිළිබඳ ජනප්‍රිය ප්‍රශ්න පිටු මාතෘකා සමඟින් ආරම්භ කළ හැක. | Is there any facts to back up the claim that before the Vikings came, North American Indians had a homogeneous culture that covered a large portion of the Continent but due to foreign diseases brought along by the Vikings most of them died out? | You're kind of mixing up two different claims. And it's a little difficult to disentangle them in a short answer. You might start with the popular questions page topics about [Native Americans and European Diseases](_URL_0_). |
2s0eqr | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/2s0eqr/can_we_tell_the_exact_moment_a_subject_begins_to/ | මොළයේ ක්‍රියාකාරිත්වය දෙස බැලීමෙන් යම් විෂයක් නිදා ගැනීමට පටන් ගන්නා නිශ්චිත මොහොත අපට කිව හැකිද? නැතහොත් එය වඩාත් ක්‍රමානුකූල ක්‍රියාවලියක්ද? | නින්ද ආරම්භය පිළිබඳ පැහැදිලි නිර්වචනය තවමත් පැහැදිලි නැත (ප්‍රධාන වශයෙන් මිනිසුන් අවදියෙන් සිටින බව වාර්තා කළ හැකි බැවින්, නින්දේ පැවැත්ම පෙන්නුම් කළ හැකි පැහැදිලි හැසිරීම් වෙනස්කම් ඇතත්). කෙසේ වෙතත් නින්ද ආරම්භය මැනීම සඳහා භාවිතා කළ හැකි විවිධ පියවර තිබේ. - EMG (ඉලෙක්ට්‍රොමියෝග්‍රෑම්) නින්දට ළඟා වන විට මාංශ පේශිවල ක්‍රමයෙන් අඩුවීමක් පෙන්නුම් කරයි. - EOG (electrooculogram) මන්දගාමී විය හැකි අසමමුහුර්ත අක්ෂි චලනයන් පෙන්වයි. - EEG (electroencephalogram) විවිධ නින්දේ අදියර මත රඳා පවතින විවිධ 'වර්ග' මොළ තරංග පෙන්වනු ඇත, සාමාන්යයෙන් EEG 1 අදියර නින්දට වෙනස් වන අතර මන්දගාමී අක්ෂි චලනයන් සමඟ නින්දට මාරුවීම හඳුනා ගනී. එබැවින් ඔබේ පළමු ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු දීමට, නින්දේ ආරම්භය තරමක් විශ්වාසදායක ලෙස මැනිය හැකිය. මිලි තත්පරය තුළ නොව සාමාන්යයෙන් තත්පර කිහිපයක් ඇතුළත. ඔබේ දෙවන ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු දීමට, මොළයේ වැඩිපුරම වෙනස්කම් නිරීක්ෂණය වන්නේ කුමන කොටසෙහිද යන්න වඩාත් දුෂ්කර ප්රශ්නයකි. EEG මගින් ප්‍රධාන වශයෙන් බාහිකයේ ක්‍රියාකාරකම් මනිනු ලබන අතර මෙම ක්‍රියාකාරකම මත පදනම්ව කෙනෙකු කුමන නින්දේ අවධියක සිටීද යන්න පිළිබඳව නිගමනයන් කළ හැක. කෙසේ වෙතත්, නින්ද ආරම්භ කිරීම සහ නඩත්තු කිරීම සඳහා වගකිව යුතු මොළයේ ප්‍රදේශ උප කෝර්ටිකල් ප්‍රදේශ (මොළයේ කඳේ සහ මැද මොළයේ හා ආසන්න ප්‍රදේශ) වේ. EEG භාවිතයෙන් මැනිය නොහැක. නින්දට සම්බන්ධ මොළයේ ප්‍රදේශ මොනවාදැයි සොයා ගැනීමට වෙනත් විවිධ ක්‍රියාමාර්ග භාවිතා කර ඇත (ලෙෂන් අධ්‍යයනය, MRI, ERP ආදිය). සේපර් විසින් යෝජනා කරන ලද වර්තමාන මතය නම්, අවදිවීම සහ නින්ද අතර සංක්‍රාන්තිය පාලනය වන්නේ මොළයේ කඳේ සහ මැද මොළයේ (නොරඩ්‍රිනලින්, හිස්ටමින්, ඇසිටිල්කොලීන්, සෙරොටොනින්, ඩොපමයින් වැනි) විවිධ උද්දීපනය ප්‍රවර්ධනය කරන ස්නායු සම්ප්‍රේෂක පද්ධති අතර 'ෆ්ලිප්-ෆ්ලොප් ස්විචයක්' මගිනි. ) සහ ස්නායු සම්ප්‍රේෂක GABA භාවිතා කරන ventrolateral preoptic ප්රදේශය (VLPO) සම්බන්ධ වේ. Oxerin/hypocretin මා කලින් සඳහන් කළ flip-flop ස්විචය හරහා මෙම පද්ධති දෙක අතර අන්තර්ක්‍රියාකාරිත්වයේ වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි, මේ සියල්ල පිළිබඳ හොඳ දළ විශ්ලේෂණයක් මෙම කෙටි වීඩියෝවෙන් (_URL_0_) දක්වා ඇත. ක්‍රියාශීලී සහ ප්රතිචාර දැක්වීමේ අර්ථයෙන් විඥානය (එය නින්දට සම්බන්ධ වන අතර එම නිසා උද්දීපනය සහ අවධානයේ මිනුම් වලට සම්බන්ධ වේ) සහ සාමාන්‍ය අර්ථයෙන් විඥානය (එය වඩාත් සංකීර්ණ වන අතර තවත් දේවල් ඇතුළත් වේ) වෙනස් කරුණු දෙකකි. නමුත් නිද්‍රාව දෙස බැලීමෙන් විඤ්ඤාණය යනු කුමක්ද යන්නෙහි එක් කොටසක් පිළිබඳ අවබෝධයක් නියත වශයෙන්ම ලැබේ. මූලාශ්ර: - Cascardon & Dement - සාමාන්‍ය මිනිස් නින්ද: දළ විශ්ලේෂණය - Saper - නින්දේ ස්නායු ජීව විද්‍යාව
| Can we tell the exact moment a subject begins to fall asleep by looking at the brain activity? Or is it a more gradual process? | The clear definition of sleep onset is not yet clear (mainly because people can report being awake, even though there are clear behavioral changes that can indicate the presence of sleep). There are various measures that can be used however to measure sleep onset.
- EMG (electromyogram) shows a gradual decrease in muscle tone as sleep approaches.
- EOG (electrooculogram) shows slow possibly asynchronous eye movements.
- EEG (electroencephalogram) will show different 'types' brainwaves that depend on different sleep stage
Generally it is thought that EEG changes to stage 1 sleep, accompanied by slow eye movements identifies the transition to sleep. So to answer your first question, it is possible to quite reliably measure the onset of sleep. Not within the millisecond but generally within a couple of seconds. To answer your second question, in what part of the brain are the most changes observed is a harder question. An EEG measures mainly cortical activity and based on this activity can make inferences about what sleep stage someone is in. However, the brain areas that are responsible for initiating and maintaining sleep are subcortical areas (areas in and near the brainstem and midbrain) and can not be measured using an EEG.
Various other measures have been used to discover which brain areas are involved in sleep (lesion studies, MRI, ERP etc). The current view proposed by Saper is that the transition between wakefulness and sleep is governed by a 'flip-flop switch' between various arousal promoting neurotransmitter systems in the brainstem and midbrain involved in waking (such as noradrenalin, histamine, acetylcholine, serotonin, dopamine) and the ventrolateral preoptic area (VLPO) involved that uses the neurotransmitter GABA. Oxerin/hypocretin plays an important role in the interaction between these two systems through the flip-flop switch i mentioned earlier, a good overview of all this is given in this short video (_URL_0_).
Consciousness in the sense of being active and responsive (which relates to sleep and therefore to measures of arousal and attention) and consciousness in the general sense (which is way more complex and involves more things) are two different things. But looking at sleep definitely gives us an understanding of one part of what consciousness is.
Sources:
- Cascardon & Dement - Normal human sleep: an overview
- Saper - The neurobiology of sleep
|
2rtjk5 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/2rtjk5/eli5_why_is_the_peace_signvictory_sign_with_two/ | බ්‍රිතාන්‍ය ජාතිකයෙකු වන Winston Churchill විසින් එය මුලින්ම භාවිතා කළේ නම් සහ "v- සලකුණ" එහි අහිතකර හස්ත සංඥාවක් නම්, ඇඟිලි දෙකක් සහිත "සාම ලකුණ/ජය ලකුණ" ධනාත්මක අර්ථයෙන් භාවිතා කරන්නේ ඇයි? | සමාවන්න මට කාලය ඇත්තේ පිළිතුරේ කුඩා කොටසකට පමණි, නමුත් මිනිසුන් මෙම සලකුණු කරන විට අත්ලෙහි පිහිටීම හොඳින් බලන්න: අත්ලෙන් v-ලකුණ යනු "ජයග්රහණය" හෝ "සාමය" යන්නයි, අත්ලෙන් v-ලකුණයි in යනු එක්සත් රාජධානියේ සහ එහි ඥාතීන්ගේ "ඇඟිල්ල" යන්නයි. | why is the "peace sign/victory sign" with two fingers used with positive connotation, if it was first used by winston churchill, a british man, and the "v-sign" is an offensive hand gesture there? | Sorry I only have time for a small part of an answer, but take a careful look at the position of the palms when people make these signs: v-sign with palm out means "victory" or "peace", v-sign with palm in means "the finger" in the UK and its relatives. |
10vygi | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/10vygi/why_was_the_ashanti_sika_dwa_translated_as_golden/ | අශාන්ති "සිකා 'ද්වා" "රන් පුටුව" ලෙස පරිවර්තනය කර, "රන් සිංහාසනය" ලෙස හඳුන්වන්නේ නැත්තේ ඇයි? | මම හිතන්නේ, ඔබම ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු දුන්නා: එය පුටුවක් - සිංහාසනයක් (හෝ පුටුවක් නොවේ). | Why was the Ashanti "Sika 'dwa" translated as "Golden Stool", not called the "Golden Throne"? | I think, you kinda answered the question yourself: it is a stool- not a throne (nor a chair). |
4a0nb7 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/4a0nb7/eli5_when_hearing_a_very_loud_noise_that_blowing/ | ඉතා ඝෝෂාකාරී ශබ්දයක් ඇසෙන විට, එම පිඹින ශබ්දය/ඔබේ කනට දැනෙන හැඟීම | ශබ්දය යනු වාතයේ ඇති කම්පනයයි. ඝෝෂාකාරී ශබ්ද = ශක්තිමත් කම්පන. ශබ්දය ප්‍රමාණවත් නම්, ඔබේ කනෙහි කම්පන ඔබට දැනිය හැකිය. | when hearing a very loud noise, that blowing sound/feeling in your ears | Sound is vibrations in the air. Loud sounds = stronger vibrations. If the sound is loud enough, you can feel the vibrations in your ear. |
1g60bl | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/1g60bl/did_libraries_face_the_same_issues_as_digital/ | ඩිජිටල් මාධ්‍ය දැනට අත්විඳින ගැටලුවලට පුස්තකාලවලටද මුහුණ දීමට සිදුව තිබේද? | ප්‍රකාශන හිමිකම් නීතිය ඉතා මෑතකාලීන ය. ඔබ බොහෝ විට මෙම කාරණය ගැන ඔබ/කැෆරෙලිගෙන් විමසීමට සිදුවනු ඇත, මන්ද එය ඇගේ විශේෂත්වයයි. මම 2011 අගභාගයේදී මෙම ගැටලුව පිළිබඳ කෙටි සටහනක් ප්‍රකාශයට පත් කළ නමුත්, දළ වශයෙන් පරිවර්තනය කර ඇත: "ප්‍රෂියා සහ ජර්මානු බන්ට් ප්‍රකාශන හිමිකම් නීතිය හඳුන්වා දුන්නේ 1837 දී නොවේ. මෙයට පෙර, කතුවරුන්ට ඔවුන්ගේ පළමු ප්‍රකාශනය සමඟ ප්‍රමාණවත් වන්දි ගෙවීමක් සහතික කිරීමට අවශ්ය විය, මන්ද, මෙම පාඨය 'වනාන්තරයේ' ලැබුණු විගස, ඊනියා 'මුහුදු කොල්ලකරුවන්', එනම් අනෙකුත් ප්‍රකාශන ආයතනවලට එරෙහිව (අද ව්‍යවහාරයෙන්) කිසිදු නීතිමය ප්‍රතිකර්මයක් නොතිබුණි - අද දවසේ දෘෂ්ටිකෝණයෙන් - උත්ප්‍රාසාත්මක තත්වය මෙයයි 1785 දී ඔහු විසින් රචනා කරන ලද 'පොත් ප්‍රකාශනයේ නීති විරෝධී භාවය පිළිබඳ' පහත සඳහන් ප්‍රකාශයන් සමඟ: 'ප්‍රකාශකයා මුද්‍රණය කිරීමට අවසර දුන් වෙළුම කතුවරයාගේ කෘතියක් වන අතර එය මුද්‍රණය කිරීමෙන් පසු ප්‍රකාශකයාට අයත් වේ හෝ ඔහුට අවශ්ය පරිදි ඕනෑම දෙයක් කිරීම සඳහා සම්පූර්ණයෙන්ම එහි අත්පිටපතේ ස්වරූපයෙන් අත්පත් කර ගෙන ඇති අතර, එය භාණ්ඩයකට සම්පූර්ණ අයිතියක් තිබීමේ අවශ්‍යතාවය වන බැවින් එය භාවිතා කිරීම , කෙසේ වෙතත්, ඔහු එය වෙනත් ආකාරයකින් වෙනස් නොවන ආකාරයෙන් සිදු කරයි [...] යනු ගනුදෙනුවක් (ඔපෙරා)[...].' (Berlinische Monatszeitschrift 5 (1785), p. 403 et seq.) මේ අනුව, කාන්ට් අයිතමය (res) සහ ගනුදෙනුව (ඔපෙරා) අතර වෙනස හඳුනා ගනී: Fichte මෙම අදහස සංයුක්ත කරයි: 'අපට a සම්බන්ධයෙන් වෙනස්කම් දෙකක් කළ හැකිය පොත: එහි කායික අංගය, මුද්‍රිත කඩදාසි සහ බුද්ධිමය අන්තර්ගතය.' කෙසේ වෙතත්, ෆිච්ටේ, බලපත්‍රයක් නොමැතිව බුද්ධිමය දේපල භාවිතා කිරීම සදාකාලික වීම තුළ හිමිකාරිත්වය උල්ලංඝනය කිරීමක් නොපෙනේ, ඒ වෙනුවට, පවරා ඇති නියෝජිතායතනයක් නොමැතිව ගනුදෙනුවක් [පොදු නීතියෙන්: අවශ්‍යතාවයේ නියෝජිතායතනය]: 'සහ පොත් නැවත ප්‍රකාශකයා විය යුත්තේ කෙසේද? ඔහු සන්තකයේ තබා ගන්නේ - ප්‍රකාශකයාගේ දේපළ නොවේ, ඔහුගේ බුද්ධිමය අන්තර්ගතය නොවේ, ඔහුගේ සිතුවිලි නොවේ - ඒ වෙනුවට ඔහු නියෝජිතායතනය ලබා නොදී ප්‍රකාශකයාගේ නමට ක්‍රියා කරයි මෙම බලපෑම, ඔහු සමඟ සම්මුතික ගනුදෙනුවකට නොපැමිණ, මෙම නියෝජිත තනතුරෙන් ලැබෙන ප්‍රතිලාභ අත්පත් කර ගනිමින්[...].' (Fichte in Berlinische Monatszeitschrift 5 (1793), p. 443 et seq.) අද වලංගු ජර්මානු නීතියේ මෙන් ius කොමියුනය තුළ භාණ්ඩයක හිමිකාරිත්වය පැවරීමට එහි භෞතික පැවරීම අවශ්ය වේ (ius commune: traditio), මෙම හේතුව නිසා කාන්ට් සහ ෆිච්ටේ, භාණ්ඩයක බුද්ධිමය අන්තර්ගතයේ හිමිකාරිත්වය පැවරීම භෞතිකව කළ නොහැකි දෙයක් ලෙස සලකයි, මේ හේතුව නිසා ඔවුන් කතා කරන්නේ අද පොදු සහ වැරදි භාෂාවෙන් - 'සොරකම' හෝ 'ය. මුහුදු කොල්ලකෑම, නමුත් අවශ්‍යතාවය පිළිබඳ නියෝජිතායතනය ඓතිහාසිකව බලන විට 'ප්‍රකාශන හිමිකම්' විවාදයේ වාද විවාද කිරීම පැහැදිලිව පෙනේ." | Did Libraries face the same issues as Digital Media currently experiences? | Copyright law is quite recent.
You probably ought to ask u/caffarelli about this matter, as it is her specialism.
I published a brief case note on this issue late 2011, however, translated roughly:
"It was not until 1837 that Prussia and the German Bund introduced copyright law. Prior to this, authors needed to ensure sufficient compensation with their first publication run because, as soon as the text was available 'in the wild', no legal remedies were available against (in today's parlance) so called 'pirates', i.e. other publishing houses. It was this - from today's perspective - ironic situation that Immanuel Kant drew attention to in 1785 in his essay, 'On the Illegality of Book Republishing' with the following remarks:
'The volume which the publisher allowed to be printed is a work of the author (opus) and belongs to the publisher after it has been printed or acquired in the form of its manuscript entirely, in order to do anything with it, as he desires, and which can be done in his own name; since this is the requirement of having a complete right to an item, i.e. ownership. The use, however, which he makes of it in a way not different from another [...] is a transaction (opera)[...].' (Kant in Berlinische Monatszeitschrift 5 (1785), p. 403 et seq.)
Insofar as this, Kant distinguishes between the item (res) and transaction (opera). Fichte concretizes this idea: 'We could make two differentiations with respect to a book: the bodily aspect thereof, the printed paper, and the intellectual content.' Fichte, however, does not see a violation of ownership in the perpetuation of use of intellectual property without a license but, rather, a transaction without assigned agency [in Common Law: agency of necessity]: 'And how is the book republisher to be treated? He is taking possession - not of the property of the publisher, not of his intellectual content, not of his thoughts - but rather of the usufruct of the property. He is acting in the name of the publisher without having been given agency to this effect, without having reached a consensual transaction with him, and is seizing the benefits which arise from this representative position[...].' (Fichte in Berlinische Monatszeitschrift 5 (1793), p. 443 et seq.)
It is indeed the case that in ius commune as in today's valid German law the transfer of ownership of an item requires its physical transfer (ius commune: traditio), and for this reason Kant and Fichte consider it to be physically impossible to transfer ownership of the intellectual contents of an item. For this reason they speak exclusively of an usufruct and not - as in today's common and incorrect parlance - of 'theft' or 'piracy', but rather of agency of necessity. Viewed historically the polemicisation of the 'copyright' debate is clearly evident." |
3dhcic | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/3dhcic/eli5_what_and_how_are_hot_jupiters_formed_and/ | උණුසුම් බ්‍රහස්පති සෑදෙන්නේ කුමක්ද සහ කෙසේද, සහ අපගේම සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය නිර්මාණය කිරීම ගැන මෙයින් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද? | උණුසුම් බ්‍රහස්පති මූලික වශයෙන් එහි තාරකාවට ඉතා ආසන්නව කක්ෂගත වන වායු යෝධයන් වේ. සාමාන්යයෙන් පෘථිවි දුරින් අඩක් හෝ ආසන්නයේ (0.5 AU ට අඩු), සාමාන්යයෙන් සමීප කෙළවර දෙසට. එහි ප්රතිඵලයක් වශයෙන් ඔවුන් ඉතා උණුසුම් වන අතර, තාපය සිට දිලිසෙන ස්ථානය දක්වා. සාමාන්‍ය වායු යෝධ දුරින් (බ්‍රහස්පති පරාසය, ~ 5 AU හෝ ඊට වැඩි) සෑදෙන අතර ඒවා තාරකාවට ආසන්නව ඇති පාෂාණ සහ වායූන් උඩු යටිකුරු කිරීමෙන් අභ්‍යන්තරයට ගමන් කරන අතර එය ස්කන්ධය ලබා ගැනීමට සහ නැති වීමට හේතු වන බව ඒවා සෑදෙන ආකාරය පිළිබඳ ඉහළම න්‍යාය වේ. චාලක ශක්තිය. තවත් මතයක් වන්නේ වෙනත් ග්‍රහලෝකවල හෝ ග්‍රහකවල ගුරුත්වාකර්ෂණය කාලයත් සමඟ එහි කක්ෂය වෙනස් කර එය තාරකාවට සමීප කරවන බවයි. සෞරග්‍රහ මණ්ඩලයෙන් පිටත එය විශේෂ දෙයක් අදහස් නොවේ, අපට උණුසුම් බ්‍රහස්පති ග්‍රහලෝකයක් නොමැති බව පමණි. | what and how are hot jupiters formed, and what does this mean about the creation of our own solar system? | Hot Jupiters are basically gas giants that orbit very close to it's star. Usually at half earth distance or closer (less than 0.5 AU), usually towards the closer end. As a result they get very hot, to the point of glowing from the heat.
The top theory about how they form is that they form at normal gas giant distance (Jupiter range, ~5 AU or more) and make their way inwards by slurping up the rocks and gasses closer to the star, causing it to gain mass and lose kinetic energy. Another theory is that the gravity of other planets or asteroids change it's orbit over time and bring it closer to the star.
For out solar system it doesn't mean anything special, only that we don't have a hot jupiter planet. |
2crjck | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/2crjck/eli5_the_difference_between_a_fee_antivirus/ | avg වැනි ගාස්තු ප්‍රති-වයිරස මෘදුකාංගයක් සහ norton 360 වැනි ගෙවන ප්‍රති-වයිරස මෘදුකාංගයක් අතර වෙනස කුමක්ද? | මෙහි පරිගණක විද්‍යාව ප්‍රධානයි, ඒ නිසා මම මේ දේවල් ගැන ටිකක් දන්නවා, මට මේක ඇදගෙන යන්න පුළුවන් නමුත් සරලව පැහැදිලි කිරීමට උත්සාහ කරන්නේ නම්, වෛරස් වලින් 98% ක් වටිනා වෛරස් නම් පරිණාමයන් පමණි. සියලුම ප්‍රති-වයිරස මෘදුකාංග මෙම මූලික වෙනස්කම් සොයයි. නිදහස් ප්‍රති-වයිරස මෘදුකාංග මේවා සොයාගෙන ඉවත් කරයි. ඔබ ගෙවන මෘදුකාංග ලබා ගැනීම ආරම්භ කරන විට, ඔවුන්ගේ ඉලක්කය වන්නේ දැන් ඔබව "ආරම්භක" සිට වාරිකය දක්වා විකිණීමට උත්සාහ කිරීමයි. එබැවින් Nortan වැනි ගෙවන වැඩසටහන් අන්තර්ජාලයට ප්‍රවේශ වීමට පවා උත්සාහ කරන ආරක්ෂිත අවහිර කිරීමේ වැඩසටහන් ඉක්මවා යාමට උත්සාහ කිරීම සඳහා කුප්‍රකට වෛරයට ලක් වේ. AVG, windows ආරක්ෂක අත්‍යවශ්‍ය දේවල් හෝ අනිෂ්ට මෘදුකාංග බයිට් වැනි නොමිලේ වැඩසටහනක් සඳහා යන්න, ඔබේ පරිගණකය කවදා හෝ Fubared වී ඇත්නම්, මේවාට එය නිවැරදි කළ නොහැකි බව, Nortan හටවත් කළ නොහැකි බව මම පොරොන්දු වෙමි. Tldr නොමිලේ වැඩසටහන් ඔබව අවුල් නොකර එය කරන විට ගෙවන්නේ ඇයි? | the difference between a fee antivirus software like avg, and a paid antivirus software like norton 360? | Computer science major here so I know a bit about this stuff, I could drag this out but to try to explain simply, a number like 98% of viruses are just evolutions if precious viruses. All antivirus softwares look for these base differences. Free antivirus software finds these and eliminates. When you start getting paid software, their goal is to now try to up sell you from "starter" to premium. So paid programs like Nortan are notoriously hated for trying to be over protective blocking programs even trying to access the internet. Go for s free program like AVG, windows security essentials, or malware bytes I promise that if your computer ever gets Fubared to the point these can't fix it, not even Nortan can.
Tldr Why pay when free programs will do it without pissing you off |
62sz94 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/62sz94/eli5_why_peanuts_without_shells_are_way_cheaper/ | සිප්පිකටු නැති රටකජු කටුව ඇති රටකජු වලට වඩා ලාබ වන්නේ ඇයි? | පරිමාණය / පරිමාව පිළිබඳ කාරණයක් විය හැකිය. මම සිතන්නේ පරිභෝජනය කරන රටකජු සියල්ලම පාහේ ආහාරයට ගැනීමට හෝ රටකජු බටර් බවට පත් කිරීමට ය. සිප්පි සහිත රටකජු සාපේක්ෂව ඉතා කුඩා පරිමාවකින් අලෙවි කෙරේ. ඔබ ඉතා විශාල ප්‍රමාණවලින් යමක් නිෂ්පාදනය කරන විට, මිල පහත හෙලන "පරිමාණයේ ආර්ථිකයන්" ප්‍රයෝජනයට ගැනීමට ඔබට හැකි වේ. මෙයට හේතුව ඔබේ ස්ථාවර පිරිවැය (උදා: නිෂ්පාදන උපකරණ) වැඩි ප්‍රතිදානයක් පුරා පැතිරී ඇති බැවිනි. | why peanuts without shells are way cheaper than peanuts with shells if it takes labor to shell them? | Could be a matter of scale / volume. I would imagine nearly all of the peanuts consumed are shelled to be eaten or made into peanut butter. Shelled peanuts are sold in comparatively much smaller volume. When you produce something in very large quantities, you are able to take advantage of "economies of scale" that drive the price way down. This is in part because your fixed costs (e.g. Production equipment) are spread out over much more output. |
14d419 | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/14d419/why_is_it_that_all_macroscopic_organisms_that_i/ | සියලුම මැක්‍රොස්කොපික් ජීවීන් (කොහොම වුණත් මම දන්නා) වම දකුණ සමමිතික වන්නේ ඇයි? | තරු මාළුන්ට රේඩියල් සමමිතිය ඇත | Why is it that all macroscopic organisms (that I know of, anyway) are left-right symmetric? | starfish have radial symmetry |
2uoij1 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/2uoij1/eli5_whats_going_on_with_the_fcc_six_months_ago/ | fcc එකට මොකද වෙන්නේ? මාස හයකට කලින් මම දැක්කේ fcc එක කොච්චර දූෂිතද කියලා. පසුගිය මාසය පුරාවට මම fcc ගැන ධනාත්මක ලිපි රාශියක් මහජන මතය දෙසට යොමු වී ඇති බව දුටුවෙමි. ඇත්තටම මොකද වෙන්නේ? | FCC හට තීරණ පිළිබඳ "අහරණ" සහ "තොරතුරු සැසි" පැවැත්වීමේ දිගු ඉතිහාසයක් ඇත, පසුව වත්මන් ටෙලිකොම්වලට අවශ්ය දේ මත පදනම්ව තීරණය කරයි. මූලික වශයෙන් මහජන අදහස් විමසීමේ ක්‍රියාවලිය දැනටමත් ගෙන ඇති තීරණයක් ආවරණය කිරීමට විහිළුවක් විය. ඔවුන් ශුද්ධ මධ්‍යස්ථභාවය සහ මහජන උපදේශන පවතින බව ප්‍රකාශ කළ විට, මේ දේවල් ගැන දන්නා සෑම කෙනෙකුම පාහේ ඔවුන්ගේ දෑස් පිටුපසට කරකවා ගත් අතර ඔවුන් මිය ගියහ. එවිට අමුතු දෙයක් සිදු විය. නොවැම්බරයේ මැතිවරණයෙන් පසු ඔබාමා රිංගා ටෙලිකොම්වලට අවශ්ය දේට එරෙහිව ගියේය. මෙය මූලික වශයෙන් සියලු දෙනා කම්පනයට පත් කළේය. බොහෝ දෙනා සිතුවේ FCC සභාපතිවරයා ඔහුට අවශ්ය දේ කෙසේ හෝ කරයි කියාය. (FCC සභාපතිවරයා ජනාධිපතිවරයා විසින් පත් කරනු ලැබුවද, FCC ස්වාධීන වීමට සැලසුම් කර ඇති බැවින් ඔහු "ජනාධිපතිවරයා වෙනුවෙන්" වැඩ නොකරයි). එබැවින් ඔබාමාගේ ප්‍රකාශයෙන් පසුව බොහෝ දෙනා තවමත් සැක සහිත විය. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය මාස කිහිපය තුළ සෑම තොරතුරක්ම ටෙලිකොම් වලට එරෙහිව FCC තීන්දුව වෙත යොමු කරයි. මෙය මිනිසුන් කම්පනයට පත් කරයි, මන්ද එය කලාතුරකින් සිදු වේ. දැන් ඉතින් මේ ඔක්කොම වෙන්නේ ඔබාමා නිසා කියලා මම ෂොට් එක නවත්තනවා. වීලර් (FCC සභාපති) හිටපු ටෙලිකොම් ලොබිකරුවෙකු වන අතර ඔහු ටෙලිකොම් සාක්කුවේ සිටි බව සියලු දෙනාම උපකල්පනය කළහ. ඔබාමා මොනවා කිව්වත් හැමදේම මේ විදියට වෙන්න ඇති. වීලර් කියන්නේ ඇත්තටම එයාගේ වැඩේ කරන්න යන කෙනෙක් වෙන්න පුළුවන්... පුළුවන්. | what's going on with the fcc? six months ago all i saw were how corrupt the fcc is. over the past month though i've seen a lot of positive articles about the fcc shifting towards public opinion. what's really going on? | The FCC has a long history of holding "hearings" and "information sessions" about decisions and then deciding based on what the incumbent telecoms want. Basically the process of public consultation was a farce to cover for a decision that already been made.
When they announced the stuff about net neutrality and that there would be public consultations almost everyone who knew about this stuff rolled their eyes so far back that they passed out.
Then something strange happened. After the elections in November, Obama waded in and went against what the telecoms wanted. This shocked basically everyone. Most people thought that the FCC chairman would just do what he wanted anyway. (While the FCC chairman is appointed by the president he does not work "for" the president as the FCC is designed to be independent).
So after Obama's proclamation most people were still skeptical. however, over the past few months each bit of information points to the FCC ruling against the telecoms. This shocks people because it so rarely happens.
Now, I stop shot of saying that this is all happening because of Obama. Wheeler (the FCC chairman) is a former telecom lobbyist and everyone basically assumed he was in the pocket of the telecoms. It's possible that everything would have happened this way regardless of what Obama said. It's possible that Wheeler is a stand up guy who's actually going to do his job... possible. |
7ey3t3 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/7ey3t3/eli5_why_sms_messages_cannot_come_in/ | sms පණිවිඩ තද/ඇල අකුරු/යටි ඉරි ආදියෙන් පැමිණිය නොහැක්කේ ඇයි? | තාක්ෂණික වශයෙන්, ඔවුන්ට හැකිය. නමුත් එය ප්රයෝජනවත් වීමට නම් එවැනි හැඩතල ගැන්වීම් සඳහා සහය දුරකථන දෘඪාංග නිෂ්පාදකයින් අතර පුළුල්ව හා ඒකාබද්ධ විය යුතුය, එය පැහැදිලිවම දැන් එසේ නොවේ. එසේම, කෙටි පණිවුඩ ප්‍රොටෝකෝලය සැලසුම් කර ඇත්තේ සීමිත පණිවිඩ දිගක් මනසේ තබාගෙන, හැඩතල ගැන්වීම එකතු කිරීමෙන් පණිවිඩය කෙටි වේ. | why sms messages cannot come in bold/italic/underlined, etc | Technically, they can.
But the support for such formatting has to be widespread and unified between phone hardware manufacturers for it to be useful, which is obviously not the case now.
Also, the SMS protocol has been designed with a limited message length in mind, adding the formatting would make the message even shorter. |
31gjfu | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/31gjfu/how_did_illiterate_conquistadors_transact/ | නූගත් ජයග්‍රාහකයින් ස්පාඤ්ඤ කිරුළ සමඟ ගනුදෙනු කළේ කෙසේද? | නූගත්කම යනු වර්ණාවලියක් මිස නිරපේක්ෂ නොවේ. වඩාත් වැදගත් දෙය නම්, ජයග්‍රාහකයින් සාමාන්යයෙන් ශිල්පීන්, ශිල්පීන් සහ වෘත්තිකයන් (නීතිඥයින් සහ ලේඛකයින් වැනි) ඇතුළු 'මධ්‍යම' පන්තියේ සාමාජිකයන් විය. බොහෝ ජයග්‍රාහකයින්ට සමහරක් කියවිය හැකි අතර අවම වශයෙන් ඔවුන්ගේ නම් ලිවිය හැකිය. ඔවුන්ට නොහැකි වුවද, ඔවුන්ගේ වෘත්තීය හැකියාවෙන් හෝ තවත් සාමාජිකයෙකු ලෙස ගවේෂණ සඳහා ලියන්නෙකු සිටිය යුතුය. ජයග්‍රහණ ගවේෂණ හමුදාමය ව්‍යාපාර මෙන්ම ව්‍යාපාරික ව්‍යාපාර විය. සමාගමේ සාමාජිකයින්ට ව්‍යවසායයේ කොටස් තිබූ අතර විවිධ ප්‍රමාණවලින් දායක වී ඇත. ගවේෂණ මූලික ධාවනය සඳහා පොත් තබන්නන් සහ ලියන්නන් අත්‍යවශ්‍ය විය. නූගත් ජනගහනයකට නවාතැන් සැපයීමේ සාමාන්‍ය ප්‍රශ්නය ලෙස, ඔව්, වෙනත් අය සඳහා ලිවීම සඳහා ගෙවන ලද වෘත්තීය ලේඛකයින් සහ නිල නොතාරිස්වරු සිටියහ. ඔටුන්න සඳහා පෙත්සමක් ඉදිරිපත් කරන විට, ස්පාඤ්ඤ නීතිය දුප්පතුන් සහ අසරණයන් ආරක්ෂා කිරීමේ වැදගත්කම හඳුනා ගත්තේය. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස, නීති පද්ධතියට දුප්පතුන් නියෝජනය කිරීම සහ ඔවුන්ට ඇති ඕනෑම නෛතික කාරණා හෝ නිලධරය/ඔටුන්න වෙත පෙත්සම් ඉදිරිපත් කිරීම (ඇතැම් විට abogado de pobres, procurador de pobres, defensor de pobres ලෙස හැඳින්වේ) පැවරී ඇති තමන්ගේම නිලධරයන් විය. ඇමරිකාවේ, ස්වදේශික පෙත්සම්කරුවන්/ නඩුකාරයින් (procurador de indios) සඳහා පමණක් විශේෂ තනතුරක් නිර්මාණය කරන ලදී. යමෙක් සේවය සඳහා සුදුසුකම් ලබා ඇත්නම්, ලේඛන නිෂ්පාදනය කිරීම සහ ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා වන ගාස්තු නීතිමය/නොතාරිස් ගාස්තු මෙන්ම නිදහස් කරන ලදී. මෙම ගැටළු පිළිබඳ තවත් සමහරක් සඳහා බලන්න *ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණයේ මිථ්‍යාවන් හත* *නව ස්පාඤ්ඤයේ පළමු ලිපිය* *කජමාර්කාහි මිනිසුන්* *රක්ෂණ මගින් යුක්තිය: යටත් විජිත මෙක්සිකෝවේ සාමාන්‍ය ඉන්දියානු අධිකරණය සහ අර්ධ-යථාර්ථයේ නීති සහායකයින් * *නීතිය සහ ඇස්ටෙක් සංස්කෘතිය පරිවර්තනය, 1500-1700* * යටත් විජිත මෙක්සිකෝවේ නීතිය සහ ඉන්දියානු යුක්තිය පිළිබඳ අධිරාජ්‍යය*
| How did illiterate conquistadors transact business with the Spanish crown? | Illiteracy is a spectrum, not an absolute. More importantly, conquistadors were usually members of the 'middling' class, including artisans, craftsmen, and professionals (like lawyers and scribes). Most conquistadors probably could read some and at least write their names. Even if they couldn't there would have been a scribe on the expedition in their professional capacity or as just another member. Conquest expeditions were business ventures as much as they were military ones. The members of the company had shares in the enterprise and had contributed varying amounts. Bookkeepers and scribes were essential to the basic running of the expedition.
As to the general question of accommodating an illiterate population, yes, there were professional scribes and official notaries that were paid to write for others. When it came to petitioning the crown, Spanish law recognized the importance of protecting the poor and destitute. Consequently, the legal system had its own bureaucrats tasked with representing the poor and any legal matters they might have or petitions to the bureaucracy/crown (sometimes called the abogado de pobres, procurador de pobres, defensor de pobres). In the Americas, a special position was created just for indigenous petitioners/litigants (procurador de indios). If one qualified for the service, the fees for producing and submitting documents were waived as were the legal/notarial fees.
For some more on these issues see
*Seven Myths of the Spanish Conquest*
*The First Letter From New Spain*
*The Men of Cajamarca*
*Justice by Insurance: The General Indian Court of Colonial Mexico and the Legal Aides of the Half-real*
*Law and the Transformation of Aztec Culture, 1500-1700*
*Empire of Law and Indian Justice in Colonial Mexico*
|
1syb9v | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1syb9v/eli5why_does_nasa_go_to_such_extreme_measures_to/ | නාසා අභ්‍යවකාශයේ ගමන් කිරීමට පෙර බැක්ටීරියා ඉවත් කිරීමට මෙතරම් ආන්තික පියවර ගන්නේ ඇයි? | > අපි සොයා නොගත් ග්‍රහලෝකවල ජීවය ඇති වීමට ඉඩ හැරීමට අපට අවශ්ය නැද්ද? අපි ඒවා ඔවුන් ලෙස අධ්‍යයනය කිරීමට උත්සාහ කරන්නේ නම් නොවේ! විශේෂයෙන්ම අපි අඟහරු මත ජීවය සොයන්නේ නම්, පෘථිවි බැක්ටීරියා වලින් මතුපිට අපවිත්‍ර කිරීමට අපට අවශ්ය නැත. | why does nasa go to such extreme measures to remove bacteria before traveling in space? | > wouldn't we want to allow life to form on planets where we have found none?
Not if we're trying to study them as they are! In particular, if we're looking for life on Mars, we don't want to contaminate the surface with Earth's bacteria. |
18co7q | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/18co7q/how_did_societies_without_any_currency_survive/ | "මුදල් වර්ගයක්" නැති සමාජ පැවැත්ම සහ ව්‍යාපාර කළේ කෙසේද? | ඇස්ටෙක්වරුන්ට වෙළඳුන් අතර ආරවුල් විනිශ්චය කිරීම සඳහා දැඩි අධිකරණයක් සහිත භාණ්ඩ හුවමාරු ක්‍රමයක් තිබුණි. 'මුදල්' කිසිවක් නොතිබුණත්, විශේෂිත අයිතම සඳහා පුළුල් ලෙස පිළිගත් ස්ථාවර අගයන් සම්බන්ධ විය - ටෙනොච්ටිට්ලාන් අගනුවර, සාමාන්යයෙන් ප්‍රකාශ කළේ පිහාටු සළු 20 ක් සාමාන්‍ය පන්තියේ සාමාජිකයෙකුට වසරක වැටුපක් පමණ වන බවයි. සියුම් ජේඩ් ගල් මාලයක් පිහාටු සළු 300 ක් පමණ වටිනා වූ අතර, එය මිලදී ගැනීමට ඇත්තේ ඉතා ධනවත් වෙළෙන්දෙකුට හෝ වංශවත්/පාලක පන්තියේ සාමාජිකයෙකුට පමණි. කොකෝවා බෝංචි වටිනා ඒවා වූ අතර, එක් බෝංචි සාමාන්යයෙන් කුඩා අයිතම සඳහා වෙළඳාම් කළ හැකි අතර, අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම කාසි ලෙස ක්‍රියා කරයි. තවත් අතිශය සුලභ අයිතමයක් වූයේ, ගිනිකඳු වීදුරුවල අතිශය තියුණු ප්‍රිස්මයක් වන obsidian තලය, 1/2"-1" පමණ පළල සහ අඟල් කිහිපයක් දිග, ආහාර පිළියෙළ කිරීම සඳහා ගෘහාශ්‍රිතව භාවිතා කරන වෙනත් දේ අතර වේ. ඒවා ඉතා බිඳෙන සුළු නමුත් සෑදීමට ඉතා පහසු වූ නිසා ඒවා ලාභදායී වූ අතර සාමාන්යයෙන් කොකෝවා බෝංචි 1 කට පමණ 20 හෝ ඊට වැඩි ඇසුරුම්වල අලෙවි විය. විශාලතම ඇස්ටෙක් වෙළඳපොළ Tlatelolco නගරයේ විය. සෑම සතියේ දිනකම 20,000 ක් පමණ පැමිණි අතර, සති අන්තයේ හෝ 'වෙළඳපොල දින' වලදී පුද්ගලයින් 50,000 ක් පමණ පැමිණියහ (ඇස්ටෙක්වරුන්ට දින 5 ක සතියක් තිබුණි, සෑම 5 වන දිනම සති අන්ත/වෙළඳපොල දිනය වේ; එය ඇස්ටෙක්වරුන් පවා පුදුමයට පත් කරයි. සති අන්තයේ සාප්පු සවාරි / "මාල්" වෙත ගියා). ජයග්‍රාහකයින්ට මෙම වෙළඳපල පෙන්වූ විට, ඔවුන් පුදුමයට පත් වූ අතර, කෙනෙකුට මිලදී ගත හැකි භාණ්ඩවල විවිධත්වය ගැන කම්පනයට පත් විය. ඔබට අයිස්ක්‍රීම් පවා ලබා ගත හැකිය - විශේෂ ධාවකයන් විසින් හිම කඳුකරයෙන් බැස, පසුව වැනිලා, මී පැණි, කොකෝවා, මල් පැණි, පලතුරු ආදිය සමඟ මිශ්‍ර කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, මෙම වෙළඳපොලේ ඉතා දැඩි උසාවි මාලාවක් ක්‍රියාත්මක වූ අතර, උසාවි සෑම දිනකම ගැනුම්කරුවන් සහ විකුණුම්කරුවන් අතර නිරන්තරයෙන් නඩු ඇසීය. ආරවුල සාමාන්යයෙන් හුවමාරු වූ භාණ්ඩවල ප්‍රමිතිය සම්බන්ධයෙන් වූ නමුත් සමහර විට නඩු විභාග වූයේ වංචා හෝ වෙළඳ භාණ්ඩ "කපා දැමීම" සඳහා ය. නරක වෙළඳ භාණ්ඩ හොඳ පෙනුමක් ඇති කිරීමට හෝ එකිනෙකා අඩුවෙන් විකිණීමට ක්‍රම ටොන් ගණනක් තිබුනා, නමුත් ඔබ එසේ කර අසු වුවහොත්, ඔබ මූලික වශයෙන් කෙලෙසී ඇති අතර, ඔබගේ අපරාධවල ප්‍රමාණය අනුව මරණ දණ්ඩනය පවා ලැබිය හැකිය (යොමු කිරීම සඳහා, සමහරක් මරණ දණ්ඩනයට නියම වූ වෙනත් අපරාධ: වයස අවුරුදු 50 ට පෙර බීමත්ව සිටීම, අනාචාරය). වංචාව සඳහා දැඩි දඬුවම්, තියුණු වෙළඳපල නිලධාරීන් සහ පරීක්ෂකවරුන් සහ දැඩි අධිකරණ පද්ධතිය නිල මුදල් නොමැති සමාජයක මිනිසුන් සාධාරණ ලෙස අවංකව තබා ඇත. | How did societies without any "currency" survive and do business? | The Aztecs had a barter system with a strict court in place to judge disputes between traders. There was no 'currency' but there were widely accepted consistent values attached to specific items--in the capitol city of Tenochtitlan, it was generally stated that 20 feather cloaks was about one year's salary for a member of the common class. A necklace of fine jade stones was worth about 300 feather cloaks, and would only be available for purchase by a very rich merchant or a member of the nobility/ruling class. Cocoa beans were valuable, for what they were, and a single bean could usually be traded for smaller items, essentially functioning as coins. Another extremely common item was the obsidian blade, an extremely sharp prism of volcanic glass, about 1/2"-1" wide and a few inches long, used in the household for food preparation, among other things. They were pretty fragile but extremely easy to make, so they were cheap and generally sold in packs of 20 or so, for about 1 cocoa bean.
The largest Aztec market was in the city of Tlatelolco. About 20,000 people visited every weekday, and about 50,000 people visited on the weekend or 'market day' (the Aztecs had a 5-day week, with every 5th day being the weekend/market day; it kind of amazes me that even the Aztecs went shopping/to the "mall" on the weekends). When the conquistadors were shown this market, they were amazed, and shocked by the variance of items that one could purchase. You could even get ice cream--snow was run down from the mountains by special runners, and then mixed with vanilla, honey, cocoa, nectar, fruit, and so on.
Anyway, this market had a very strict set of courts in place, and the courts constantly heard cases between buyers and sellers all day. The dispute was usually over the quality of the goods that had been bartered, but sometimes the hearings were for cases of fraud or "cutting" of merchandise. There were tons of ways to make bad merchandise look good, or to undersell one another, but if you were caught doing so, you were basically fucked and could even receive the death sentence, depending on the extent of your crimes (for reference, some other crimes that got the death sentence: getting drunk before age 50, adultery). The harsh punishments for fraud, sharp market officers and inspectors, and strict court system kept people fairly honest in a society without official currency. |
7aoke6 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/7aoke6/eli5_why_are_interest_rates_so_low_for_me_if_i/ | මම මුදල් තැන්පත් කරන්නේ නම් මට පොලී අනුපාත මෙතරම් අඩු නමුත් එය ණයට දෙන සිසුන්ට මෙතරම් ඉහළ ඇයි? | මම හිතන්නේ ඔබ අදහස් කරන්නේ සිසුන්ට ණය ගැනීම ඉහළ මට්ටමක පවතින බවයි... මෙන්න ගනුදෙනුව - සාමාන්යයෙන්, බැංකු මුදල් උපයන්නේ සමහර පුද්ගලයින්ගේ මුදල් අල්ලාගෙන එය වෙනත් පුද්ගලයින්ට ණයට දීමෙනි. ඔවුන්ගේ ලාභය පොලී අනුපාතවල වෙනස මත පදනම් වේ. ඔවුන් පොලී ලබා දීමෙන් මුදල් තැන්පත් කරන පුද්ගලයින් දිරිමත් කරයි, නමුත් ඔවුන් ලබා දෙන මුදල් (සහ පසුව සමහරක්) ණය සඳහා පොලී අය කිරීම මගින් උපයා ගනී. දැන්, ඔවුන් ණයක් සඳහා අය කරන පොලී අනුපාතය මුදල් ණයට ගන්නා සෑම කෙනෙකුටම සමාන නොවේ. සමහර අය මුදල් ණයට ගෙන ඒ සියල්ල ආපසු ගෙවන්නේ නැත. බැංකුව විසින් සිදු කරනු ලබන දෙයෙහි කොටසක් වන්නේ අවදානම තක්සේරු කිරීම සහ අවදානම් සහිත ණය සඳහා ඉහළ පොලී අනුපාත අය කිරීමයි. | why are interest rates so low for me if i deposit money, but so high for students who lend it? | I think you mean high for students to borrow...
Here's the deal - generally, banks make money by holding on to some people's money and then lending it out to other people. Their profit is based on the difference in the interest rates. They incentivize people depositing money by giving them interest, but they make the money they give out (and then some)by charging interest for loans.
Now, the interest rate they charge for a loan is not the same for all people borrowing money. Some people will borrow money and then not pay it all back. Part of what the bank will do is assess risk, and charge higher interest rates for riskier loans. |
267tdy | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/267tdy/eli5_how_does_a_car_tire_maintain_the_same_psi/ | මෝටර් රථ ටයරයක් එකම psi මිනුම් කාලගුණය පවත්වා ගෙන යන්නේ කෙසේද හෝ එය මෝටර් රථයේ නොතිබෙන්නේ කෙසේද? | මේ මොහොතේ උෂ්ණත්වය නිසා සිදුවන වෙනස්කම් නොසලකා හැරීම: මෝටර් රථයේ බර පීඩනයට බලපාන බව ඔබ නිවැරදි වුවත්, එය මෝටර් රථයේ බර ටයරය විකෘති කරන ප්‍රමාණයට සමානුපාතිකව පීඩනය වැඩිවීමට හේතු වන අතර එය අඩු කිරීමට හේතු වේ. ටයරයේ පරිමාව. එය බැලූනයක් මෙන් සිතන්න. කිසිදු බරක් නොමැතිව නිකම්ම වාඩි වී සිටින බැලූනයක ස්ථිතික පීඩනය කුමක් වුවත් තිබේ. එම බැලූනය මත පොතක් තැබීමෙන් එය මුලින්ම සමතලා වී පසුව පිපිරෙන්නේ බැලූනය තුළ ඇති පීඩනය අධික ලෙස වැඩෙන බැවිනි. ඇත්තටම ටයර් එකේ සද්දේ කොච්චර අඩු වෙනවද කියන එකත් එක්ක සම්බන්ධයි. [බොයිල්ගේ නීතිය](_URL_0_) බලන්න | how does a car tire maintain the same psi measurement weather or not it is on the car? | Disregarding changes due to temperature for the moment:
While you're right that the weight of the car influences the pressure, it only causes an increase in pressure in proportion to how much the weight of the car deforms the tire and causes a reduction in the volume of the tire.
Think about it like it's a balloon. A balloon that's just sitting there, with no weight on it, has whatever the static pressure is. Placing a book on that balloon will cause it to first get flat, and then burst because the pressure inside the balloon grows too high.
It really has to do with how much the tire's volume is reduced.
See [Boyle's Law](_URL_0_) |
do278g | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/do278g/south_africa/ | දකුණු අප්රිකාව | දෙවන ඇන්ග්ලෝ-බෝයර් යුද්ධයෙන් පසුව, ට්‍රාන්ස්වාල් සහ ඔරේන්ජ් ෆ්‍රී ස්ටේට් වඳ විය. බ්‍රිතාන්‍යයන්ගේ පිළිස්සුණු පස් උපක්‍රම නිසා ගොවිබිම් විනාශ වී ගොස් ඇති අතර කඳවුරුවල බෝයර් ජනගහනය විශාල ජනගහණයක් ඇති කිරීමට හේතු විය, මෙම කඳවුරුවල සිටි බෝයර් දරුවන්ගෙන් අඩක් පමණ රෝග හා මන්දපෝෂණයෙන් මිය ගියහ. නිදහස් රාජ්‍යයේ අප්‍රිකානු ජනගහනය සහ ට්‍රාන්ස්වාල්, 'බෝයර්ස්' (ගොවීන් සඳහා ලන්දේසි) ගතානුගතික කෘෂිකාර්මික ජනතාවකි. ඔවුන් භූමියේ වෙහෙස මහන්සි වී වැඩ කළ අතර, බොහෝදෙනෙකුට බයිබලය කියවීමට ඉගෙනීමෙන් පිටත විධිමත් අධ්‍යාපනයක් තිබුණේ නැත. කේප් ජනපදයේ අප්‍රිකානුවන් වෙනස් වූ අතර, ඔවුන් වඩා හොඳ අධ්‍යාපනයක් ලබා ගැනීමට නැඹුරු වූ අතර වඩාත් 'කොස්මොපොලිටන්' විය. ජොහැන්නස්බර්ග්හි අත්තිවාරමට තුඩු දෙන විට්වෝටර්ස්‍රෑන්ඩ් ගෝල්ඩ් රෂ් වලට පෙර, ට්‍රාන්ස්වාල් හෝ ඔරේන්ජ් ෆ්‍රී ස්ටේට් යන දෙකටම ඔවුන්ගේ අගනගරයෙන් පිටත සැලකිය යුතු නගර නොතිබූ අතර ඒවා තරමක් කුඩා විය. ඔවුන් දෙදෙනාම ඉතා ග්‍රාමීය රාජ්‍යයන් වූ අතර ඔවුන්ගේ පුරවැසියන්ගෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් ආර්ථික වශයෙන් කෘෂිකර්මාන්තයේ නියැලී සිටියහ. යුද්ධයෙන් පසු නටබුන් වූ ගොවිපලවල් බොහෝ පවුල් නගරවලට සංක්‍රමණය වීමට තුඩු දෙයි, ඊනියා ''ඩයි ට්‍රෙක් නා ඩයි ස්ටාඩ්''. මෙය ප්‍රමාණයෙන් නගර වර්ධනය වීමට හේතු වූ අතර ඉංග්‍රීසි කතා කරන ව්‍යාපාරිකයන් විසින් ඵලදායී ලෙස පවත්වාගෙන ගිය ජොහැන්නස්බර්ග් මෙම අභ්‍යන්තර සංක්‍රමණිකයන්ගේ ප්‍රධාන ආකර්ෂණය විය. මෙම සංක්‍රමණ රැල්ල පසුකාලීනව උග්‍ර වූයේ ගොවිතැන නවීකරණය කිරීම නිසා වැඩි වැඩියෙන් නගර වෙත යාමට බල කෙරුනි. මෙම නගර වෙත සංක්‍රමණය වන විට, අප්‍රිකානුවන් මායිම්වල, බොහෝ විට නරක ප්‍රදේශවල, සමහර විට මූලික වශයෙන් පතල් අංශයේ ලාභ ශ්‍රමයේ සංචිතයක් ලෙස භාවිතා කරන ලද ස්වදේශික බන්ටස්ගේ අවිධිමත් ජනාවාසවලට සමීප විය. ව්‍යාපාර, වානිජ්‍යය, රාජ්ය සේවය සහ සමහර අවස්ථාවල අධ්‍යාපනය පවා මූලික වශයෙන් ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් පවත්වන ලදී. අප්‍රිකානුවන් බොහෝ දුරට සරල මිනිසුන් ලෙස සලකනු ලැබූ අතර, අප්‍රිකානුවන්ට එරෙහිව බොහෝ අගතියක් පැවති අතර එය බොහෝ දෙනෙක් "මුළුතැන්ගෙයි භාෂාවක්" ලෙස සලකයි, එය ඔබගේ කළු ජාතික කම්කරුවන් සමඟ පමණක් සන්නිවේදනය කිරීමට සුදුසු ය. ඉංග්‍රීසි භාෂාව පිළිබඳ දුර්වල දැනුමක් සහ විධිමත් අධ්‍යාපනයක් නොමැතිකම නිසා මෙම දුප්පත් අප්‍රිකානුවන්ට සුළු වශයෙන් වැඩ කරමින් ශ්‍රමික වැඩ කිරීමට සිදු විය. එබැවින් ඔබ අප්‍රිකානුවන් පිටසක්වල ජීවත් වූ අතර, ස්ථාපිත ඉංග්‍රීසි කතා කරන්නන් විසින් පහත් කොට සලකනු ලැබූ අතර, සමාජීය වශයෙන් අවාසි සහගත වන අතර බොහෝ අවස්ථාවල කළු ජාතිකයන් සමඟ රැකියා සඳහා තරඟ කළහ. දෙවන ඇන්ග්ලෝ-බෝයර් යුද්ධයේ මතකයෙන් අප්‍රිකානුවන් බ්‍රිතාන්‍යයන් කෙරෙහි ඇති වෛරය සැලකිය යුතු වූ අතර, දකුණු අප්රිකාව පළමු ලෝක යුද්ධයට ඇතුළු වීමෙන් පසුව, කුඩා සුළුතරයක් අධිරාජ්‍යයෙන් ඉවත් වී ජර්මානුවන් සමඟ එක්වීම වෙනුවෙන් නැගිටීමට උත්සාහ කළහ. 'මැරිට්ස් කැරැල්ල'. මෙය තලා දැමූ අතර, දේශපාලනික වශයෙන් සංහිඳියාව සඳහා තවමත් සම්මුතිය පැවති අතර බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයේ කොටසක් ලෙස දකුණු අප්‍රිකාවේ අප්‍රිකානුවන් සහ ඉංග්‍රීසි ජාතිකයන් එකට වැඩ කළහ. කෙසේ වෙතත්, Afrikaners කණ්ඩායමක්, තම ජනතාවට තම දේශපාලන බලය ව්‍යාප්ත කිරීමේ අවශ්‍යතාවය හඳුනාගෙන Afrikanerbond, Afrikaner ජාතිකවාදී ව්‍යාපාරයේ ප්‍රධාන ගාමක බලවේගය වූ රහස් සමාජයක් පිහිටුවා ගත්හ. කළු ජාතිකයින් සහ අප්‍රිකානුවන් සමීපව සිටීම සහ ශ්‍රම වෙළඳපොලේ ඔවුන්ගේ තරඟකාරිත්වය කම්කරු ආරවුල් මාලාවකට හේතු විය. මෙයින් වඩාත් කැපී පෙනෙන සිදුවීම වූයේ 1922 දී ඇති වූ රැන්ඩ් කැරැල්ලයි. ව්‍යාපාර හිමියන් විසින් කළු ශ්‍රමය සූරාකෑමට ලක්වීම ගැන කලබල වූ අතර එමඟින් සුදු කම්කරුවන්ගේ වැටුප් පහත හෙලීම සහ සුදු ජාතිකයින්ගේ විරැකියාවට මග පාදයි, කළු ජාතිකයන් අධිකාරී තනතුරුවලට උසස් කිරීමත් සමඟ සුදු කම්කරු දකුණු අප්‍රිකානු කම්කරු පක්ෂයේ සහය ඇතිව කොමියුනිස්ට්වාදීන් වැඩ වර්ජනයක් පැවැත්වූ අතර එය පාහේ නැගිටීමක් බවට පත් විය. ඔවුන්ගේ සටන් පාඨය වූයේ ‘‘ලෝකයේ කම්කරුවන් එක්සත්ව, සුදු දකුණු අප්රිකාව සඳහා සටන් වදින්න’’ යන්නයි. එය අවසානයේ දකුණු අප්‍රිකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රීකරණයේදී සහ වර්ණභේදවාදයේ බිඳවැටීමේදී සහ සමාජවාදයේ වාර්ගික නොවන අංශය තුළ සමාජවාදී ව්‍යාපාරවල භූමිකාව හාස්‍යජනක ය. සාමාන්යයෙන්. රජය කුරිරු බලයෙන් කැරැල්ල මැඩපැවැත්වීය. වෘත්තීය සමිති සඳහා අවසර දෙන නීති සම්පාදනය කිරීම සහ වෘත්තීය සමිතිවල කළු සාමාජිකත්වය තහනම් කිරීම ද ඔවුන් ඉල්ලීම් කිහිපයක් සපුරාලීමට උත්සාහ කළහ. එහෙත් යුද හමුදාව සහ ගුවන් හමුදාව පුරවැසියන්ට එරෙහිව මාරාන්තික බලය යෙදවීම, ටැංකි, ගුවන් යානා සහ කාලතුවක්කුවලින් බෝම්බ හෙලීම පිළිබඳ මතකය ඉතා නැවුම් වූ අතර ප්‍රතිපත්ති වෙනස් කිරීම ඉතා දුර්වල හා ප්‍රමාද වැඩිය. නාමිකව බ්‍රිතාන්‍ය-ගැති පක්ෂය වන දකුණු අප්‍රිකානු පක්ෂය, අප්‍රිකානු ජාතිකයින්ගේ සහ සුදු කම්කරුවන්ගේ අවශ්‍යතා ප්‍රවර්ධනය කිරීමට උත්සාහ කළ අප්‍රිකානර් ජාතිකවාදී ජාතික පක්ෂයේ සහ කම්කරු පක්ෂයේ සභාගයකට පරාජය විය. ජාතික පක්ෂය වර්ධනය වූයේ දකුණු අප්‍රිකානු පක්ෂයේ මඟ පෙන්වීම පිළිබඳ අතෘප්තිය සහ අප්‍රිකානුවන්ගේ උනන්දුව ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ ආශාව සහ ජනරජයක අවසාන ඉලක්කය සමඟ බ්‍රිතාන්‍යය සමඟ සබඳතා අවම මට්ටමක තබා ගැනීම සහතික කිරීමෙනි. ශ්‍රම බලකායේ කළු ජාතිකයින්ගේ සහභාගීත්වය පහත් භූමිකාවන්ට සීමා කළ සහ සුදු කම්කරුවන් බඳවා ගැනීමට නීත්‍යානුකූලව අනුග්‍රහය දැක්වූ ජනප්‍රිය පියවර ගණනාවක් මෙම රජය හඳුන්වා දුන්නේය. මෙයට ඉහළින් සුදු කම්කරුවන්ට අවම වැටුපක් ගෙවීමට, වැඩිදියුණු කළ සේවා කොන්දේසි හඳුන්වා දීමට සහ සමාජ සුබසාධනය පුළුල් කිරීමට ඔවුහු සහතික වූහ. ලන්දේසි සහ ඉංග්‍රීසි යන භාෂා දෙකම සංගමයේ නිල භාෂා වී ඇත, කෙසේ වෙතත්, ප්‍රායෝගිකව ඉතා සුළු පිරිසක් 'නිසි' ලන්දේසි කතා කළ අතර, අප්‍රිකානුවන් මේ අවස්ථාවේ දී තරමක් වෙනස් ය. එසේම ප්‍රායෝගිකව ඉංග්‍රීසි භාෂාවට රාජ්ය භාෂාවක් ලෙස වඩාත් ප්‍රමුඛ ස්ථානයක් හිමි විය. සමානාත්මතාවය සඳහා වන උත්සාහයක් ලෙස, ඔවුන් අප්‍රිකානුවන්ට ඉංග්‍රීසි සහ ලන්දේසි සමඟ සමාන ස්ථාවරයක් ඇති බව සහතික කරන පනතක් හඳුන්වා දුන් අතර සිවිල් සේවයේ අප්‍රිකානු භාවිතය ප්‍රවර්ධනය කළහ. වසර ගණනාවකට පසු මහා අවපාතයේ බලපෑමෙන් පසුව, ජාතික පක්ෂය සහ දකුණු අප්‍රිකානු පක්ෂය එක්සත් පක්ෂයට ඒකාබද්ධ විය. මෙය මහා අවපාතය හරහා දකුණු අප්රිකාව මෙහෙයවනු ඇත, එය සුදු දරිද්‍රතාවයේ ගැටලුව තවත් උග්‍ර කළේය. අප්‍රිකානු ජාතිකවාදීන් සහ දකුණු අප්‍රිකානු පක්ෂ කන්ඩායම අතර නොසන්සුන් සාමයක් ඇති වූ අතර, සුදු ආධිපත්‍යය පිළිබඳ විශ්වාසය මත පදනම් වූ නමුත් මානසික අවපීඩනයේ බලපෑම් අවම කිරීම සඳහා රට එක්සත් කිරීම සඳහා ඔවුන්ගේ අවසාන දැක්ම වෙනස් විය. දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයේ ආරම්භයෙන් පසුව, දකුණු අප්රිකාව JBM Hertzog විසින් මධ්‍යස්ථව සිටීමට කැමති අය සහ Jan Smuts විසින් බ්‍රිතාන්‍යයට සම්බන්ධ වීමට කැමති අය සමඟ පක්ෂය තුළ සැලකිය යුතු තර්ක ඇති විය. ඡන්දයකින් පසු පාර්ලිමේන්තුව ජර්මනියට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කිරීමට තීරණය කළ අතර, හර්ට්සොග් ඉල්ලා අස් වූ අතර ජෑන් ස්මට්ස් එක්සත් පක්ෂයේ නායකත්වය ගෙන අගමැති බවට පත්විය. හර්ට්සොග් විසින් බිඳී ගිය ජාතිකවාදී පක්ෂයක් ආරම්භ කරන ලද අතර, ඔහු නොමැති විට එක්සත් පක්ෂය සුදු අවශ්‍යතාවල සභාගයක් වීමට වඩා, වැඩි වැඩියෙන් ලිබරල් සහ අධිරාජ්‍යය සමඟ සබඳතාවලට සහාය දුන් අයගේ අදහස් නියෝජනය කළේය. 1948 මැතිවරණයේ පසුබිම සිත්ගන්නා සුළු විය. වැඩිහිටි රාජ්ය තාන්ත්‍රිකයෙකු ලෙස ඔහුගේ භූමිකාව සහ රටේ නායකත්වය සහ යුධ සමයේදී මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් පවා ස්මට්ස් ඇදහිය නොහැකි තරම් ජනප්‍රිය විය. කෙසේ වෙතත්, දෙවන ඇන්ග්ලෝ-බෝයර් යුද්ධයේදී බෝයර්වරුන්ගේ ජෙනරාල්වරයෙකු වුවද, ලෝක යුද්ධ දෙකේදීම සැලකිය යුතු මිලිටරි හා දේශපාලන නායකයෙකු වුවද, බ්‍රිතාන්‍යයන් සමඟ ප්‍රතිසන්ධානය සඳහා ඔහු දැරූ උත්සාහය සහ බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයට ඔහුගේ සහයෝගය ඔහු සැලකිය යුතු පිරිසකගේ පිළිකුලට ලක් කළේය. ඔහුගේ ඥාතීන් සංඛ්යාව. ජාතිය පිළිබඳ ප්‍රශ්නයේදී, එක්සත් පක්ෂය නාමික වශයෙන් වර්ණ, කළු සහ ඉන්දියානුවන් සඳහා පැවති සීමිත දේශපාලන නියෝජනයට පක්ෂව සිටි අතර, අපේක්ෂා කළ හැකි අනාගතය සඳහා පිළිගත නොහැකි වුවද, අවසාන වාර්ගික දේශපාලන ඒකාබද්ධතාවයක් සඳහා නොපැහැදිලි ලෙස පිළිගනිමින් සහ ගෙවමින් සිටියේය. . ඊට ප්‍රතිවිරුද්ධව ජාතිකවාදීන් සුදු ජාතිකයින් සහ කළු ජාතිකයන් ස්ථිරවම වෙන් කරන නීති හඳුන්වා දීමටත්, සුදු ආධිපත්‍යය ද ජූරේ ස්ථාපිත කිරීමටත් පොරොන්දු විය. 1940 ගනන් "swart gevaar" හි කොටසක් වන කළු ජාතික ප්‍රචණ්ඩත්වය සහ සුදු ජාතිකයින්ට එරෙහි අපරාධ සම්බන්ධයෙන් විශාල සදාචාරාත්මක භීතියකට මග පාදයි. කළු ජාතිකයන් දැන් වැඩිපුර සංවිධානය වීමට පටන් ගෙන ඇති අතර, කළු නැගිටීමක් පිලිබඳ භීතිය තවදුරටත් පෝෂණය කරන අසාධාරණයන්ට එරෙහිව විරෝධතා දැක්වීමට පටන් ගෙන ඇත. ජාතිකවාදියා මෙය භාවිතා කළේ කළු අපරාධ සහ කළු දේශපාලන බලය සහ වාර්ගික සමානාත්මතාවයට බිය වූ දුප්පත් සුදු ජාතික ඡන්දදායකයින් ආකර්ෂණය කර ගැනීම සඳහා ය. එක්සත් පක්ෂය වැඩි ඡන්ද ප්‍රමාණයක් ලබා ගත්තද, ඩීඑෆ් මාලන්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් අප්‍රිකානු ජාතිකවාදී පක්ෂ සන්ධානයක් බලයට පත්වීමත් සමඟ එක්සත් පක්ෂයට එහි බහුතරය අහිමි විය. නාගරික අප්‍රිකානුවන්ගේ අවශ්‍යතා ප්රවේශමෙන් ඉලක්ක කර ක්‍රීඩා කිරීමෙන් සහ ග්‍රාමීය අප්‍රිකානුවන්ගේ සහයෝගය මත විශ්වාසය තැබීමෙන් ඔවුන්ට පළමු තනතුරෙන් පසු බහුතරයක් ලබා ගැනීමට හැකි විය. මාලන් විසින් කළු ජාතිකයින්ට, පාටින්ට සහ ඉන්දියානුවන්ට එරෙහිව වෙන් කිරීම නීතියක් බවට පත් කරන දැඩි නීති හඳුන්වා දෙනු ඇත, එය අප දැන් වර්ණභේදවාදය ලෙස හැඳින්වේ. 1948 සිට 1994 පළමු විශ්ව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මැතිවරණය දක්වා රට මෙහෙයවනු ලැබුවේ ජාතික පක්ෂය විසිනි. එබැවින් සාරාංශයක් ලෙස, ඔව් අප්‍රිකානුවන් දකුණු අප්‍රිකාවේ එකමුතුවෙන් පසුව ඉංග්‍රීසි කතා කරන දකුණු අප්‍රිකානුවන්ට අවාසි සහගත වූ අතර නීත්‍යානුකූලව නොවුණත් වෙනස් කොට සැලකූහ. දුප්පත් නාගරික අප්‍රිකානුවන් විශාල පිරිසක් රැකියා සහ සම්පත් සඳහා කළු ජාතිකයන් සමඟ තරඟ කරමින් සිටියද, ඔවුන් තවමත් කළු ජනගහනයට වඩා සැලකිය යුතු ලෙස යහපත් බව පැවසීමට මම අවධාරනය කළ යුතුය. මෙය, අප්‍රිකානුවන් සහ ඉංග්‍රීසි කතා කරන දකුණු අප්‍රිකානුවන් අතර ආතතීන් සමඟ සම්බන්ධ වූ Afrikaner ජාතිකවාදයේ නැඟීමට තුඩු දුන් අතර, එය සුදු කම්කරුවන් සඳහා සමස්ත කොන්දේසි වැඩිදියුණු කිරීමට උපකාරී වූ නමුත් කළු කම්කරුවන්ගේ වියදමින්. Jan Smuts සහ ඔහුගේ බ්‍රිතාන්‍ය ගැති ආස්ථානයට ඇති වූ පසුබෑම සහ කළු ජනගහනය පිළිබඳ භීතිකාව 1948 දී වර්ණභේදවාදයේ නැගීමත් සමඟ ජාතිකවාදීන්ගේ ජයග්‍රහණයට දායක විය. මූලාශ්ර: දකුණු අප්රිකාව: පළමු මිනිසා, අවසාන ජාතිය - RW ජොන්සන් දියමන්ති, රන් සහ යුද්ධය: දකුණු අප්රිකාව සෑදීම - මාර්ටින් මෙරිඩිත් චර්චිල් සහ ස්මට්ස්: මිත්‍රත්වය - රිචඩ් ස්ටේන් දකුණු අප්‍රිකාවේ ඉතිහාසය - ලෙනාඩ් තොම්සන් ක්‍රයි, ආදරණීය රට - ඇලන් පැටන් (එය ප්‍රබන්ධයකි, නමුත් 1940 ගණන් වලදී දකුණු අප්‍රිකාවේ සාමාන්‍ය හැඟීම තේරුම් ගැනීමට එය බොහෝ සෙයින් උපකාරී වන බව මට හැඟේ) | South Africa | Following the Second Anglo-Boer War, the Transvaal and Orange Free State were barren. Scorched earth tactics from the British had left farmland ruined, and the concentration of the Boer population in camps had lead to a huge depopulation, with around half of the Boer children in these camps dying from disease and malnutrition. The Afrikaner population of the Free State and the Transvaal, the 'Boers' (Dutch for farmer) were a conservative agrarian people. They toiled on the land, and most had little formal education outside of learning to read the Bible. Afrikaners from the Cape Colony were distinct, they tended to have a better education and were more 'cosmopolitan'. Prior to the Witwatersrand Gold Rush which lead to the foundation of Johannesburg, neither the Transvaal or Orange Free State had any sizeable cities outside of their capitals which were also rather small. They were both very rural states, with most of their citizenship economically engaged in agriculture. Ruined farms following the war lead many families to migrate to cities, the so called ''die trek na die stad''. This lead to cities growing in size, and Johannesburg which was effectively run by English speaking business owners, was the main draw to these internal migrants. This wave of migration was later exacerbated by the modernisation of farming forcing more to move on to the cities. When moving to these cities the Afrikaners were left on the fringes, often in the worse areas, sometimes close to the informal settlements of the native bantus who were used as a pool of cheap labour primarily in the mining sector. The language of business, commerce, the civil service and in some cases even education was primarily conducted in English. The Afrikaners were mostly looked down upon as a simple people, and there was much prejudice against Afrikaans which many considered a ''kitchen language'', only suitable for communication with your black workers. With poor command of the English language and little formal education these poor Afrikaners had to resort to manual labour, working for little. So you had the Afrikaners living in an alien place, looked down upon by established English speakers, at a disadvantage socially and in many cases competing with blacks for jobs.
The animosity the Afrikaners had towards the British was considerable from the memory of the Second Anglo-Boer War, and following South Africa's entry into the First World War, a small minority attempted an uprising on behalf of leaving the Empire and joining the Germans, the 'Maritz Rebellion'. This was crushed, and politically the consensus was still on the whole for reconciliation and Afrikaners and English working together in South Africa as a part of the British Empire. However a group of Afrikaners, recognising the need for their people to expand their political power formed the Afrikanerbond, a secret society which was the main driving force behind the Afrikaner nationalist movement.
The close proximity of blacks and Afrikaners, and their competition in the labour market led to a series of labour disputes. The most notable of these was the Rand Rebellion in 1922. Upset at the use of black labour being exploited by business owners thereby depressing the wages of white workers and leading to unemployment for whites, along with blacks being promoted to positions of authority, white workers backed by the South African Labour Party and communists held a strike which almost became an uprising. Their slogan was ''Workers of the world unite, and fight for a white South Africa'', which is ironic given the role socialist movements had in the eventual democratisation of South Africa and the downfall of Apartheid and the non-racial aspect of socialism in general. The government put down the rebellion with brutal force. They attempted to meet some of the demands, passing legislating allowing for trade unions and also banning black membership of trade unions. But the memory of the Army and Air Force using deadly force against citizens, bombing them with tanks, planes and artillery was too fresh, and the policy change too weak and too late. The nominally pro-British party, the South African Party, lost to a coalition of the Afrikaner nationalist National Party and Labour party which sought to promote the interests of Afrikaners and white workers respectively. The National Party grew out of dissatisfaction with the direction of the South African Party, and the desire to promote the interest of Afrikaners and ensure that ties with Britain were kept to a minimum with the eventual goal of a republic. This government introduced a number of populist measures which restricted blacks participation in the workforce to menial roles and legally favoured the hiring of white workers. On top of this they ensured that white workers were paid a minimum wage, introduced improved working conditions and expanded social welfare. Dutch and English had both been official languages of the Union, however in practice very few people spoke 'proper' Dutch, with Afrikaans by this point being rather distinct. Also in practice English had a far more prominent role as an official language. In an effort towards equality, they introduced an act ensuring that Afrikaans had equal standing with English and Dutch, and promoted the use of Afrikaans in the civil service.
Years later following the impact of the Great Depression, the National Party and South African Party merged into the United Party. This would steer South Africa through the Great Depression, which further exacerbated the problem of white poverty. There was an uneasy peace between the Afrikaner nationalists and the South African Party faction, both based on a belief in white supremacy although differing in their eventual vision for the country uniting to help mitigate the effects of the depression. Following the start of the Second World War, there was considerable arguments within the party with those wanting South Africa to remain neutral lead by J.B.M Hertzog, and those wanting to join the British being lead by Jan Smuts. Following a vote the parliament decided to declare war on Germany, Hertzog resigned and Jan Smuts took leadership of the United Party and became Prime Minister. Hertzog started a breakaway nationalist party, and in his absence the United Party rather than being a coalition of white interests, increasingly became more liberal and representative of the views of those who supported relations with the Empire.
The backdrop to the 1948 election was interesting. Smuts was incredibly popular for his role as an elder statesman and his leadership of the country, and arguably even the Allies, during the war. However despite having been a general for the Boers during the Second Anglo-Boer War, and being a considerable military and political leader through both world wars, his efforts toward reconciliation with the British and his support of the British Empire made him despised by a considerable number of his kin. On the issue of race, the United Party was nominally in favour of the limited existing political representation that existed for coloureds, blacks and Indians, while vaguely acknowledging and paying lip service to an eventual racial political integration, even if not acceptable for the foreseeable future. In contrast the nationalists promised to introduce laws permanently separating whites and blacks, and enshrine white supremacy de jure. The 1940s lead to a huge moral panic over black violence and crime against whites, a part of the ''swart gevaar''. Blacks were now starting to organise more, and protest against injustices which further fed the fear of a black uprising. The nationalist used this in order to attract poorer whites voters who were scared of black crime and black political power and racial equality harming their livelihoods. Despite the United Party winning more votes, the United Party lost it's majority with a coalition of Afrikaner Nationalist parties taking power lead by D.F. Malan. By carefully targeting and playing on the concerns of urban Afrikaners and relying on the support of rural Afrikaners they were able to get a majority under first past the post. Malan would introduce harsher laws enshrining segregation against blacks, coloureds and Indians into law which is what we now know as Apartheid. The country was run by the National Party from 1948 until the first universal democratic elections in 1994.
So in summary, yes Afrikaners were at a disadvantage to English speaking South Africans following the union of South Africa, and discriminated against, even if not legally. A large bloc of poor urban Afrikaners were competing with blacks for jobs and resources, although I must insist on saying that they were still always considerably better off than the black population. This, coupled with tensions between Afrikaners and English speaking South Africans led to the rise of Afrikaner nationalism, which helped improve overall conditions for white workers but at the expense of black workers. Backlash to Jan Smuts and his pro-British stance, coupled with fears of the black population contributed to the nationalists victory in 1948, with the rise of Apartheid.
sources:
South Africa: The First Man, the Last Nation - R.W. Johnson
Diamonds, Gold and War: The Making of South Africa - Martin Meredith
Churchill and Smuts: The Friendship - Richard Steyn
A History of South Africa - Leonard Thompson
Cry, the beloved country - Alan Paton
(it's fiction, but I feel it helps a lot in understanding the general feeling of South Africa during the 1940s) |
1aiwaf | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1aiwaf/eli5_what_is_the_purpose_of_using_gpa_instead_of/ | සියයට සාමාන්‍යයක් වෙනුවට gpa භාවිතා කිරීමේ අරමුණ කුමක්ද? | GPA යනු මිනිසුන්ට බැලූ බැල්මට පැවසීමට පහසු ක්‍රමයකි, ඔබ පාසලේදී බොහෝ විට ලබා ගත් ශ්‍රේණි මොනවාද: 4 යනු A 3 යනු B 2 යනු C 1 D සහ ඊට වඩා අඩු ඕනෑම දෙයක්, ඔබ ජීවිතයේදී අසමත් වේ. | what is the purpose of using gpa instead of a percent average? | GPA is an easier way for people to tell at a glance, what grades you got more often at school:
4 is A
3 is B
2 is C
1 is D
and anything lower than that, you fail at life. |
bakrge | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/bakrge/eli5_how_can_clouds_can_get_in_the_way_of_the_sun/ | වලාකුළු සූර්යයාගේ මාර්ගයට ඇතුළු වන්නේ කෙසේද, නමුත් ආලෝකය අවහිර නොකරන්නේ කෙසේද? | වලාකුළු සූර්යයා අවහිර නොකරයි, ඒවා ආලෝකයේ වේගය වෙනස් කරන අතර සූර්යයාගෙන් එන ආලෝකය නිෂ්ක්‍රීය කරයි. ගිගුරුම් වලාකුළු වල මුදුන් දිලිසෙන බවක් පෙනෙන්නේ එබැවිනි, පතුල අඳුරු වන අතර ආලෝකය මන්දගාමී වී ඇත, එය තවදුරටත් නිෂ්ක්‍රීය නොවේ. | how can clouds can get in the way of the sun, but don't block out the light? | Clouds do not block the sun, they change the speed of the light and defuse the light coming though them from the sun. This is why the tops of thunderclouds look like they are glowing while the bottom are dark, the light has slowed so far down it is no longer defuses. |
6dx076 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/6dx076/eli5_what_is_fiberoptics_how_does_it_differ_from/ | ෆයිබර් ඔප්ටික්ස් යනු කුමක්ද? එය සාම්ප්‍රදායික අන්තර්ජාල මූලාශ්‍රවලින් වෙනස් වන්නේ කෙසේද? | එය මූලික වශයෙන් හිසකෙස් තුනී වීදුරු කේබලයක් මගින් පහළට විදින ලේසර් කිරණකි. එය ආලෝකයේ වේගයෙන් ගමන් කරයි, බාධා කිරීම් හේතුවෙන් ඉතා කුඩා සංඥා ක්ෂයවීමක් ඇති අතර, ආලෝකයේ විවිධ සංඛ්යාත භාවිතා කිරීමෙන් එකවර සංඥා කිහිපයක් යැවිය හැක. ඔබට ෆයිබර් අන්තර්ජාලය තිබේ නම්, එය ඔබගේ නිවසේ ජාලයට සම්බන්ධ වන විශේෂ මොඩමයක් ස්ථාපනය කර ඇත. | what is fiber-optics? how does it differ from traditional sources of internet? | It's basically a laser fired down a hair-thin glass cable. It travels at the speed of light, has very little signal degradation due to interference, and by using different freq of light multiple signals can be sent at the same time.
If you have fiber internet there will be a special modem installed where it connects to your home network. |
6a2d5x | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/6a2d5x/eli5_why_did_i_prefer_eating_sweets_as_kid_but/ | ඇයි මම පොඩි කාලේ රසකැවිලි කන්න කැමති නමුත් දැන් මම වයසට යන විට මම රසවත් කෑමට කැමතියි. | සාමාන්‍ය නීතියක් ලෙස පැණිරස ආහාරවල වැඩි ශක්තියක් අඩංගු වන අතර දරුවන්ගේ සිරුරේ බරට සාපේක්ෂව වැඩි කැලරි ප්‍රමාණයක් අවශ්ය වන නිසා දරුවන් මිහිරි ආහාරවලට වැඩි කැමැත්තක් දක්වයි. දරුවන්ට ද රස අංකුර වැඩි වන අතර තිත්ත රසයන් වඩාත් තීව්‍ර ලෙස අත්විඳින බැවින් ඒවාට අකමැති ය. | why did i prefer eating sweets as kid but now as i got older i prefer savory food. | Children prefer sweet foods because, as a general rule, sweet foods contain more energy and children need more calories in relation to their body weight. Children also have more tastebuds and dislike bitter tastes because they experience them more intensely. |
ow5ji | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/ow5ji/i_know_probiotics_have_been_discussed_before_but/ | ප්‍රෝබියොටික් ගැන මීට පෙර සාකච්ඡා කර ඇති බව මම දනිමි, නමුත් හොඳ බැක්ටීරියා සමඟ "බඩවැල් නැවත යටත් විජිතකරණය" පිළිබඳ ප්‍රශ්නය මත- මල බද්ධ කිරීමකින් තොරව මෙය කළ හැකිද? | මෙම උත්සුකයන් පිළිබඳව මට සොයා ගත හැකි හොඳම දත්ත, ගිනි අවුලුවන පාත්‍ර රෝගය වැනි රෝග සඳහා චිකිත්සක ප්‍රතිකාරයක් ලෙස ප්‍රෝබියොටික් භාවිතා කිරීමයි. මෙම වර්ගයේ රෝග ඇතිවන්නේ සහ/හෝ උග්‍ර වන්නේ අන්ත්‍ර වෘක්ෂලතා මගිනි. යම් සාර්ථකත්වයක් සහිතව ඖෂධ වෙනුවට ප්‍රෝබියොටික් භාවිතා කළ හැකි බව එහි යෝජනා කර ඇත. මම කතා කරන පර්යේෂණය සිදු වූයේ එහි ආමාශ ආන්ත්රයික ඖෂධ සඳහා ලොව පුරා පිළිගත් කෝක් (අයර්ලන්තය) වෙතින් ය. නිත්‍ය ප්‍රෝබියොටික් ආහාර වේලක් ඔබට හිතකර බව සොයා ගැනීමට මට නොහැකි වී ඇත/කැමති නැත. මා දන්නා පරිදි, බඩවැල් ශාක ආහාර, සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර, සෞඛ්‍ය සම්පන්න ශාක සමඟ තදින් බැඳී ඇත. ඔබට නරක ආහාර වේලක් ලබා ගත හැකි අතර ප්‍රෝබියොටික් සමඟ එයට ප්‍රතිරෝධය දැක්විය හැකිද? සමහර විට, නමුත් එය හොඳම විකල්පය ලෙස නොපෙනේ. මල බද්ධය යනු කුමක්දැයි මම නොදනිමි, නමුත් ඔබට ප්‍රතිජීවක මගින් ඔබේ බඩවැලේ වෘක්ෂලතා සියල්ල විනාශ කර ප්‍රෝබියොටික් ටොන් ගණනක් අනුභව කර ඒවා ඔබේ බඩවැලේ ස්ථාපනය කිරීමට උත්සාහ කළ හැකිය. සමහර විට එය උත්සාහ කර එය සිදු වන්නේ කෙසේදැයි අපට දන්වන්නද? මූලාශ්රය: O'Sullivan et al. ප්‍රොබියොටික්: නැගී එන ප්‍රතිකාරයක් වත්මන් ඖෂධ නිර්මාණය, 2005, 11, 3-10 | I know probiotics have been discussed before, but on the question of "recolonizing the gut" with good bacteria- is this even possible without a fecal transplant? | The best data I can find on this concerns using probiotics as a theraputic treatment for diseases such as inflammatory bowl disease. These types of diseases are caused and/or worsened by gut flora. Its suggested that probiotics can be used instead of drugs with some success.
The research im talking about came out of Cork (Ireland) which is world renound for its gastrointestinal medecine.
I have been unable/unwilling to continue looking to find anything about a regular diet of probiotics being good for you. From what I know gut flora is tightly linked to diet, healthy diet, healthy flora. Can you have a bad diet and counteract it with probiotics? Perhaps, but it doesn't really seem like the best option.
I don't know what a fecal swap is, but you could kill all your gut flora with antibiotics and then eat a ton of probiotics to try and install them in your gut. Maybe try it and let us know how it goes?
Source: O'Sullivan et al. Probiotics: An Emerging Therapy Current Pharmaceutical Design, 2005, 11, 3-10 |
65xz0c | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/65xz0c/eli5_why_does_sex_for_most_people_feel_good_i/ | බොහෝ මිනිසුන්ට ලිංගිකත්වය හොඳ යැයි හැඟෙන්නේ ඇයි? හෝමෝන නිකුත් කිරීම මට තේරෙනවා නමුත් ඒවා නිකුත් කරන්නේ ඇයි? | පරිණාමය සතෙකුට නිතර නිතර ප්‍රජනනය වීමට හේතු වන ජානමය ලක්ෂණ ශක්තිමත් කරයි. සංසර්ගය සඳහා විශේෂයක් සඳහා දිරිගැන්වීමක් හෝ විපාකයක් නොතිබුනේ නම්, එය ඉක්මනින් මිය යනු ඇත. නිතර සංසර්ගයේ යෙදෙන විශේෂයන් විසින් එය බෝ වී සම්පත් සාගින්නෙන් පෙළෙනු ඇත. සුරාන්තය යනු විශේෂය ප්‍රචාරණය කිරීම සඳහා ස්වභාවධර්මයේ විපාකයයි. | why does sex, for most people, feel good. i understand the release of hormones but why are they released. | Evolution reinforces the genetic traits that cause an animal to reproduce more often. If there was no incentive or reward for a species to mate, it would quickly die out. It'd be outbred and starved of resources by species that mate more frequently.
Orgasm is nature's reward for propagating the species. |
bsv8il | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/bsv8il/what_did_roman_provincial_aristocracy_and_wealthy/ | රෝම පළාතේ වංශාධිපතියන් සහ ධනවත් පුරවැසියන් විනෝදය සඳහා කළේ කුමක්ද? | විශ්වාස කරන්න හෝ නොවන්න, ඔවුන් ආපසු රෝමයේ සිටි ඔවුන්ගේ සගයන් මෙන් එකම ආකාරයේ විවේකයක නිරත වූහ: ඔවුන් සර්කස්වල අශ්ව රේස්වලට ගියහ, ඔවුන් සතුන් දඩයම් කිරීම දුටුවා, ඔවුන් ග්ලැඩියේටර්වරු නැරඹූහ, ඔවුන් රඟහලට ගියහ, ඔවුන් ඔවුන්ගේ නිවසට ගියහ. රට විලා හබ්බුබ් වලින් ඉවත් වී විවේක ගැනීමට. නිදසුනක් වශයෙන්, කොල්චෙස්ටර්හි රෝම සර්කස් සහ රංග ශාලාවක් සහ ලන්ඩනයේ (සතුන් දඩයම් කිරීම සහ ග්ලැඩියේටර්වරුන් සඳහා) ඇම්ෆිතියේටරයක් තිබුණි. බ්‍රිතාන්‍යය ද රෝම විලාසිතාවේ ප්‍රභූ විලා වලින් පිරී ඇත (ඉක්මන් සෙවුමක් කරන්න). ස්පාඤ්ඤයේ ද එවැනි ව්යුහයන් සඳහා බොහෝ උදාහරණ තිබේ. Merida, හෝ Toledo, හෝ [Italica](_URL_0_) පරීක්ෂා කරන්න. | What did Roman provincial aristocracy and wealthy citizens do for fun? | Believe it or not, they engaged in the same types of leisure as their counterparts back at Rome: they went to the horse races in the circus, they saw animal hunts, they watched gladiators, they went to the theater, and they went to their country villas to get away from the hubbub and relax. At Colchester, for instance, there was a Roman circus and a theater, and an amphitheater (for animal hunts and gladiators) at London. Britain is also littered with Roman-style elite villas (just do a quick search). There are numerous examples of such structures in Spain as well. Check out Merida, or Toledo, or [Italica](_URL_0_). |
9wg2kt | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/9wg2kt/first_king_or_queen_of_england/ | එංගලන්තයේ පළමු රජු හෝ රැජින | දැන් එංගලන්තය ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයේ තමාව රජෙකු ලෙස හැඳින්වූ පළමු පුද්ගලයා කවුදැයි අපට නිශ්චිත අදහසක් නැත. විවිධ ආකාරවලින් යන වචනය (*cyning, kyningas, ciningas, cininges, king*) පැරණි ඉංග්‍රීසි වෙත ආපසු යයි. එහෙත් දේශපාලන ආයතනයක් ලෙස "එංගලන්තයේ" රජු වූ පළමු පුද්ගලයා ගැන ඔබ අසන්නේ නම්, පිළිතුර තරමක් සරල ය. "ඉංග්‍රීසි ජාතිකයන්ගේ" ප්‍රථම රජු වූයේ වෙසෙක්ස්ගේ නිවසේ සිටි මහා ඇල්ෆ්‍රඩ් ය, ඔහුගේ පරම්පරාව ඈන් රැජිනගේ කාලය දක්වා එංගලන්තය පාලනය කළේය. ඇල්ෆ්‍රඩ්ගේ මුනුබුරා වන එතෙල්ස්ටන් (වැඩිහිටි එඩ්වඩ්ගේ පුත්‍රයා සහ ඔහුගේ පළමු බිරිඳ එග්වින්) සාමාන්යයෙන් "එංගලන්තයේ" පළමු රජු ලෙස සැලකේ. ඇල්ෆ්‍රඩ්ගේ කාලයේ එංගලන්තයේ කුඩා රාජධානි කිහිපයක් තිබූ අතර, වෙසෙක්ස් හි රජු ලෙස ඔහු අනෙකුත් "ඉංග්‍රීසි" රාජධානි (දළ වශයෙන්, මර්සියා, ඊස්ට් ඇන්ග්ලියා සහ නෝර්තුම්බ්‍රියා) දේශපාලනික ආයතනයකට එරෙහිව නැගී සිටිය හැකි දේශපාලන ආයතනයක් බවට ඒකාබද්ධ කිරීමට දේශපාලන ප්‍රමුඛතාවයක් ලබා දුන්නේය. ඩෙන්මාර්ක ආක්‍රමණ. මාතෘකාව පිළිබඳ පැරණි නූල් කිහිපයක් මෙන්න: _URL_0_ සහ _URL_0_ | First King or Queen of England | We have no particular idea who the first person to call himself a king in what's now England; the word in various forms (*cyning, kyningas, cyningas, cyninges, king*) goes back to Old English. But if you're asking about the first person to be king of "England" as a political entity, the answer is fairly straightforward. The first king of "the English" as he was styled was Alfred the Great, of the house of Wessex, whose descendants ruled England until the time of Queen Anne; Alfred's grandson Æthelstan (son of Edward the Elder and his first wife Ecgwynn) is generally considered the first king of "England." There were multiple small kingdoms in what's now England in Alfred's day, and as king of Wessex he made it a political priority to unite the other "English" kingdoms (roughly, Mercia, East Anglia and Northumbria) into a political entity that could stand against the Danish invasions.
Here are some older threads on the topic: _URL_0_
and
_URL_0_ |
s0e0z | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/s0e0z/eli5_the_difference_between_a_turtle_and_a/ | කැස්බෑවෙකු සහ කැස්බෑවෙකු අතර වෙනස. | කැස්බෑවන් ජලජ වේ. ඔවුන් වැඩිපුරම ජීවත් වන්නේ ජලයේ වන අතර ඉදිරිපස පාද ඇත. කැස්බෑවන් ගොඩබිම සතුන්; ඔවුන්ට නිත්‍ය පාද ඇත. මම හිතන්නේ ඒක තමයි ප්‍රධාන වෙනස. ඊට අමතරව, ඔවුන් ලෝකයේ විවිධ ප්‍රදේශවල ජීවත් වන බවත්, විවිධ ආහාර රටාවන් ඇති බවත්, විවිධ කවච සහ වෙනත් ව්‍යුහ විද්‍යාව ඇති බවත් මට විශ්වාසයි. | the difference between a turtle and a tortoise. | Turtles are aquatic. They mostly live in water and have webbed front feet. Tortoises are land animals; they have regular feet. I think that's the main difference. Besides that, I am sure they in live different parts of the world, have different diets, and have different shells and other anatomy. |
38jtse | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/38jtse/eli5_why_cant_allied_forces_bomb_these_long_isis/ | මිත්‍ර පාක්ෂික හමුදාවන්ට මෙම දිගු අයිසිස් හමුදා පෙළපාලිවලට බෝම්බ දැමිය නොහැක්කේ ඇයි අපි එහි පින්තූර/වීඩියෝව දකිමු. | ඔවුන්ට බලපත්‍ර සඳහා ඉල්ලුම් කිරීමට අමතක වී යයි, එබැවින් ඊළඟ පෙළපාළිය පවත්වන්නේ කොතැනද, එය බෝම්බ හෙලීමට වරෙන්තු කිරීමට තරම් විශාල වේද, නැතහොත් ස්ට්‍රැෆිං කිරීමට තරම් විශාල වේද යන්න දැන ගැනීමට ක්‍රමයක් නොමැත. පව් ත්‍රස්තවාදීන්. | why can't allied forces bomb these long isis military parades we see pictures/video of. | They just keep forgetting to apply for the permits, so there is no way of knowing where the next parade will be held, whether it will be large enough to warrant bombing or just strafing. Damn terrorists. |
8pgdju | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/8pgdju/eli5_why_do_emergency_services_wrap_people_in_a/ | හදිසි සේවා මගින් මිනිසුන් කම්පනයට පත් වුවහොත් ඔවුන් බ්ලැන්කට්ටුවකින් ඔතා ගන්නේ ඇයි? මෙය කරන්නේ කුමක්ද? | හයිපෝතර්මියාව වැළැක්වීම සහ මානසික සැනසීම. Avast ඔබ! ඇසීමට ඔබ තනිවම නොවේ, සහ කාරුණික ආගන්තුකයන් පැහැදිලි කර ඇත: 1. [ELI5: පුද්ගලයෙකු ගින්නකින් බේරාගත් පසු, පසුව ඔවුන් බ්ලැන්කට්ටුවකින් ඔතා ඇත්තේ ඇයි? ](_URL_0_) ^(_66 comments_) 1. [ELI5: කම්පන සහගත සිදුවීම් වලින් පසු මිනිසුන්ට අළු 'ආරක්ෂිත බ්ලැන්කට්' ලබා දෙන්නේ ඇයි? ](_URL_1_) ^(_14 අදහස්_) 1. [[ELI5] කම්පන බ්ලැන්කට් ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? ](_URL_2_) ^(_4 අදහස්_)
| why do emergency services wrap people in a blanket, if they're in shock? what does this do? | Preventing hypothermia, and psychological comfort. Avast ye! Yer not alone in askin', and kind strangers have explained:
1. [ELI5:Why is it after a person is saved from a fire, they are wrapped in a blanket afterwards? ](_URL_0_) ^(_66 comments_)
1. [ELI5: Why is it that people are given the grey 'safety blankets' after traumatic events? ](_URL_1_) ^(_14 comments_)
1. [[ELI5] How do shock blankets work? ](_URL_2_) ^(_4 comments_)
|
35kjox | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/35kjox/how_do_bacterial_vaccines_like_whooping_cough/ | බැක්ටීරියා එන්නත් (කක්කල් කැස්ස එන්නත් වැනි) ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? මට නිතරම කිව්වේ වැඩෙන විට එන්නත් කළ හැක්කේ වෛරස් වලට පමණයි. | ඔව්, ඔවුන් වැඩ කරන්නේ එකම මූලධර්මය මත ය. ඔබ එන්නත් කරන බැක්ටීරියාවට විශේෂිත වූ ප්‍රෝටීන එන්නත තුළ අඩංගු වේ. ඔබේ ශරීරය මෙම ප්‍රෝටීන වලට ප්‍රතික්‍රියා කර ඒවාට එරෙහිව ආරක්ෂිත ප්‍රතිදේහ නිර්මාණය කරයි. සැබෑ බැක්ටීරියා පසුව හමු වුවහොත්, නිශ්චිත ප්‍රෝටීන වලට එරෙහිව යොමු කරන ලද ප්‍රතිදේහ දැනටමත් අවට එල්ලී ඇති අතර ඔබේ පද්ධතියෙන් බැක්ටීරියා ඉවත් කිරීමට ඔබේ ශරීරයට ඇති හැකියාව වැඩි දියුණු කළ හැකිය. විවිධ බැක්ටීරියා එන්නත් වාණිජමය වශයෙන් ලබා ගත හැකි අතර සමහර ඒවා විශේෂිත පුද්ගලයින්ට පමණක් ලබා ගත හැකිය. අනෙකුත් උදාහරණ ලෙස pneumococcal එන්නත (බැක්ටීරියා නියුමෝනියාව ඉලක්ක කරයි) හෝ ඇන්ත්‍රැක්ස් එන්නත (ඇන්ත්‍රැක්ස් බැක්ටීරියා බීජාණු ඉලක්ක කරයි... සාමාන්‍ය ජනතාවට ලබා ගත නොහැක). | How do bacterial vaccines (like whooping cough vaccination) work? I was always told growing up only viruses could be vaccinated against. | So yep, they work based on the same principle.
Proteins specific to the bacteria you are vaccinating against are contained within the vaccine. Your body reacts to these proteins to create protective antibodies against them.
If the actual bacteria is later encountered, antibodies directed against the specific proteins are already hanging around and can improve your body's ability to clear the bacteria from your system.
There are a variety of bacterial vaccines commercially available and some which only specific personel get. Other examples could be the pneumococcal vaccine (targets bacterial pneumonia) or the anthrax vaccine (targets anthrax bacterial spores...not available to general public). |
4rerob | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/4rerob/eli5_with_the_japanese_being_very_strong_in_the/ | ජපන් ජාතිකයින් මෝටර් රථ කර්මාන්තයේ ඉතා ශක්තිමත් වීමත් සමඟ - බොහෝ මගී ජෙට් යානා එයාර්බස් (ප්‍රංශ) සහ බෝයිං (ඇමරිකානු) විසින් නිපදවනු ලබන්නේ ඇයි? | _URL_0_ > දැන්, ඔබේ ප්‍රශ්නයේ ඔබ විශේෂයෙන් සඳහන් කළ ජාතීන් දෙක දක්වා. පළමුව, ජපානය Boeing ගුවන් යානා නිෂ්පාදනය සඳහා භාවිතා කරන සැලකිය යුතු ගුවන් රාමු සංරචක සපයයි -- Mitsubishi Heavy Nagoya හි පියාපත් 787 ක් ගොඩනඟයි, සහ Fuji Heavy Industries Ltd විසින් එළඹෙන 777X ගුවන් යානා සඳහා "පියාපත් පෙට්ටි" ගොඩනගනු ඇත. ජපන් අභ්‍යවකාශ කර්මාන්තයට තමන්ගේම ගුවන් යානයක් නිර්මාණය කිරීමට සහ ගොඩනැගීමට තරමක් හැකියාව ඇත, නමුත් ඒ සමඟ විශාල ප්‍රාග්ධන ආයෝජනයක් සම්බන්ධ වී ඇති අතර, කාලයත් සමඟ, ඔවුන් මිලදී ගැනීමට සහ වැඩිදියුණු කිරීමට ස්ථානගත කිරීමට දැනුවත් තීරණයක් ගෙන ඇති බව මට පෙනේ. ඒවා තමන්ම නිර්මාණය කරනවාට වඩා අවසන් නිෂ්පාදන (සටන්කරුවන් වැනි) මත. එසේම, මෝටර් රථ සෑදීමට දක්‍ෂ වීම යනු ගුවන් යානා සෑදීමේදී රටක් දක්‍ෂ වනු ඇතැයි ඉබේම අදහස් නොවේ. | with the japanese being very strong in the automotive industry - why are most passenger jets made by airbus (french) and boeing (american)? | From _URL_0_
> Now, to the two nations you specifically mentioned in your question. First, Japan provides significant airframe components used in the production of Boeing airliners -- Mitsubishi Heavy builds 787 wings in Nagoya, and Fuji Heavy Industries Ltd will be building "wing boxes" for the coming 777X fleet. The Japanese aerospace industry is quite capable of designing and building its own aircraft, but there's a huge capital investment associated with doing so, and it seems to me that, over time, they've made a conscious decision to position themselves to buy and improve on end products (like fighters) rather than creating them themselves.
Also, being good at making cars does not automatically mean a country will excel at making airplanes. |
extuhx | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/extuhx/eli5_how_can_geese_be_so_intimidating_to_bigger/ | පාත්තයින් විශාල සතුන්ට මෙතරම් බිය ගන්වන්නේ කෙසේද? මිනිසෙකුට එයම කළ හැකිද? | මම සත්ව හැසිරීම් පිළිබඳ විශේෂඥයෙක් නොවෙමි, නමුත් කිසිම සතෙකු තුවාල වීමට කැමති නැත. ඔබට සටනකින් ලබා ගැනීමට කිසිවක් නොමැති නම්, ආක්‍රමණශීලී දෙයක් සමඟ රණ්ඩු නොවී සිටීම වඩාත් සුදුසුය. ඔබට ඒත්තු ගැන්වෙන සංදර්ශකයක් හෝ ශබ්දයක් ඉදිරිපත් කළ හැකි නම්, බොහෝ සතුන් ඔබ සමඟ කෙලවෙන්නේ නැත. මම *බොහෝ* කී බව සලකන්න. | how can geese be so intimidating to bigger animals? would a human be able to do the same? | I'm no animal behavior expert, but no animal wants to get injured. If you have nothing to gain from a fight, probably best to not get in a fight with something that is aggressive. If you can come up with a convincing display or sound, many animals aren't gonna fuck with you. Note that I said *many*. |
99dgqt | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/99dgqt/who_are_the_mysterious_invaders_who_ended_the/ | ලෝකඩ යුගය අවසන් කළ අද්භූත ආක්‍රමණිකයන් කවුද? ඇයි මම මේක මීට කලින් අහල නැත්තෙ. | තවදුරටත් (ගැඹුරු සවිස්තරාත්මක) පිළිතුරු වලක්වාලීමට නොවේ, නමුත් ඔබ 'මුහුදු මිනිසුන්' ගැන සිතනවා විය හැකි අතර, මෙම උපසිරැසියේදී එම මාතෘකාව පිළිබඳ සාකච්ඡාවක් තිබේ! එහි [මුහුදු මිනිසුන් පිළිබඳ අපගේ නිතර අසන ප්‍රශ්න පිටුවේ කොටසක්](_URL_3_) ['මුහුදු මිනිසුන්' යන යෙදුම පැමිණෙන්නේ කොතැනින්ද යන්න සහ එය එතරම් අද්භූත නොවන්නේ මන්ද යන්න පිළිබඳ විශිෂ්ට පැහැදිලි කිරීමක් පමණක් නොව /u/bentresh විසින් පිලිස්තිවරුන් සම්බන්ධයෙන්](_URL_4_) සහ [වෙනම පිළිතුරක අනෙකුත් කණ්ඩායම් සම්බන්ධයෙන්](_URL_2_). මීට අමතරව, [අපි /u/kookingpot](_URL_1_) මගින් සංසිද්ධිය ගැන දන්නා දේ පිළිබඳ හොඳ සාරාංශයක් පමණක් නොව, [1177 BC: The Year Civilization Collapsed*](_URL_0_) කතුවරයා සමඟ AMA පවා ඇත. | Who are the mysterious invaders who ended the Bronze Age? Why have I never heard this before. | Not to forestall further (in-depth comprehensive) answers, but you are likely thinking of the 'Sea Peoples', and there's been a bunch of discussion of that topic in this subreddit! There's [a section of our Frequently Asked Questions page about the Sea People](_URL_3_) featuring not only a great explanation of [where the term 'Sea Peoples' comes from, and why it isn't that mysterious by /u/bentresh with regards to the Philistines](_URL_4_) and [with regards to other groups in a separate reply](_URL_2_). Additionally there's not only [a good summary of what we know about the phenomenon by /u/kookingpot](_URL_1_), but even [an AMA with the author of *1177 BC: The Year Civilization Collapsed*](_URL_0_). |
b3q8m5 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/b3q8m5/eli5_why_does_stropping_a_blade_with_leather_make/ | සම්වලින් තලයක් ඇල්ලීමෙන් එය තියුණු වන්නේ ඇයි? | ඔබ ශක්තිමත් විශාලනය යටතේ ලෝහ තලයක් දෙස බැලුවහොත්, කියත් දත් මෙන් පෙනෙන "බර්ස්" ඔබට පෙනෙනු ඇත. ඔවුන් දිශාවට විකල්ප වේ. නැවත නැවත භාවිතා කිරීමෙන් පසු ඒවා පේළියෙන් ඉවතට ගොස් විකෘති වී ඇත. සම් පටියක් භාවිතා කිරීමෙන් ඒවා යථා තත්ත්වයට පත් කර වඩාත් සුමට කැපීමක් හෝ රැවුල බෑමක් සිදු කරයි. එය පිහියක් හෝ කඩුවක් සඳහා whetstone භාවිතා කිරීම හා සමානයි. & #x200B; & #x200B; | why does stropping a blade with leather make it sharper? | If you look at a metal blade under strong magnification you'll see "burrs" that look like saw teeth. They alternate in direction. After repeated use they get out of line and mangled. Using a leather strop realigns them and makes for a smoother cut or shave. It's pretty much the same as using a whetstone for a knife or sword.
& #x200B;
& #x200B; |
3st6pk | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/3st6pk/eli5why_diddo_the_mafia_get_involved_in/ | අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණය සහ ඉදිකිරීම් වැනි කර්මාන්තවලට මාෆියාව සම්බන්ධ වූයේ ඇයි? | නීත්‍යානුකූල ව්‍යාපාරයක් හරහා මුදල් විශුද්ධිකරණය කිරීම පහසුය, විශේෂයෙන්ම අතිශය විචල්‍ය වියදම් සහිත එකක් | why did/do the mafia get involved in industries such as waste management and construction? | It's easier to launder money through a legitimate business, especially one with extremely variable costs |
3wwxp8 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/3wwxp8/eli5_why_is_fresh_food_considered_better_than/ | ඇසුරුම් කළ ආහාරවලට වඩා නැවුම් ආහාර හොඳ යැයි සලකන්නේ ඇයි? | ඇසුරුම් කරන ලද ආහාර සාමාන්යයෙන් කල් තබා ගන්නා ද්‍රව්‍ය වලින් පුරවා ඇති අතර එය ටික වේලාවක් ඇසුරුම් කර ගබඩා කිරීමට ඉඩ සලසයි. මෙම කල් තබා ගන්නා ද්‍රව්‍ය ඔබට විශේෂයෙන් රසවත් හෝ හොඳ නැත, එබැවින් නැවුම් ආහාර වඩාත් අගය කරනු ලැබේ. | why is fresh food considered better than packaged food? | Packaged food is usually filled with preservatives that allow it to be packaged and stored for a while. These preservatives aren't particularly tasty or good for you, so fresh food is valued more. |
6oxlgu | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/6oxlgu/eli5_what_would_happen_to_animals_that_sleep/ | හදිසි අයිස් යුගයක් ඇති වුවහොත් ශීත ඍතුවේ දී නිදා සිටින සතුන්ට කුමක් සිදුවේද? | ශිශිරතාරණය නොකරන බොහෝ සතුන් මෙන් ඔවුන් අසාමාන්ය කාලගුණික තත්ත්වයන් නිසා මිය යා හැකිය. 'හදිසි අයිස් යුගයක්' ඕනෑම පරිසර පද්ධතියකට ඉතා කම්පන සහගත සිදුවීමක් වනු ඇත. | what would happen to animals that sleep during the winter if there where a sudden ice age? | They'd quite possibly die from the unusual weather conditions, as would many animals that don't hibernate. A 'sudden ice age' would be a very traumatic event for any and all ecosystems. |
7i6343 | askscience | https://www.reddit.com/r/askscience/comments/7i6343/how_did_scientists_discover_that_mars_had_a/ | අඟහරුගේ චුම්භක ක්ෂේත්‍රයක් ඇති බව විද්‍යාඥයන් සොයා ගත්තේ කෙසේද? | Mars Global Surveyor යනු එහි චුම්භක ක්ෂේත්‍රය හඳුනාගැනීමේ අරමුණින් අඟහරු වෙත යවන ලද ගවේෂණයකි. එහි අඟහරු ග්‍රහයාගේ මුළු චුම්භක ක්ෂේත්‍රයම කක්ෂයේ සිට සිතියම් ගත කළ චුම්බකමානයක් එහි තිබී ඇත. තවත් ආකාරයක් වන්නේ අංශු මත චුම්භක විෂමතා වල බලපෑම නිරීක්ෂණය කිරීමයි. මූලික වශයෙන් චුම්බක ක්ෂේත්‍ර ආරෝපිත අංශු අපසරනය කරයි. ප්‍රබල චුම්භක ක්ෂේත්‍රයක් සහිත කුඩා කලාපයක් අඟහරු ග්‍රහයා මත තිබේ නම් අංශු වඩාත් ප්‍රබල ලෙස එහි හරවා යවනු ලැබේ. මෙය මාර්ස් එක්ස්ප්‍රස් හි ඉලෙක්ට්‍රෝන වර්ණාවලිමානය මගින් දැකගත හැකි විය. සමහර මූලාශ්ර: _URL_2_ _URL_3_ _URL_0_ _URL_1_
| How did scientists discover that mars had a magnetic field? | The Mars Global Surveyor was a probe sent to Mars with the purpose of detecting its magnetic field. It had a magnetometer on board that mapped the entire magnetic field of Mars from orbit.
Another way is by observing the effects of the magnetic anomalies on particles. Basically magnetic fields will deflect charged particles. If there is a small region on Mars with a stronger magnetic field the particles will be deflected more strongly there. This was seen by the electron spectrometer on Mars Express.
Some sources:
_URL_2_
_URL_3_
_URL_0_
_URL_1_
|
10xqrn | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/10xqrn/how_do_capacitors_work_why_do_they_explode/ | ධාරිත්‍රක ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? ඒවා පිපිරෙන්නේ ඇයි? | සරලම ධාරිත්‍රකය යනු විදුලිය සන්නයනය නොකරන දෙයකින් (පාවිද්‍යුත් ද්‍රව්‍යයක්) එකිනෙකින් වෙන් කරන ලද ලෝහ තහඩු දෙකකි. ඒවා ආරෝපණය ගබඩා කරන්නේ ඒවා හරහා වෝල්ටීයතාවයක් තැබූ විට, මෙය ධන තහඩුවේ ඇති සමහර ඉලෙක්ට්‍රෝන සෘණ එක වෙත ගමන් කරන බැවිනි. ඔබ ධාරිත්‍රකය විසන්ධි කළහොත්, ඉලෙක්ට්‍රෝන ධාරිත්‍රකයේ තිබෙන තැනම පවතී, මන්ද මාර්ගයක් නොමැති බැවිනි. ධාරිත්‍රකය පරිපථයකට නැවත සම්බන්ධ කිරීම තහඩු මත ගබඩා කර ඇති ආරෝපණය බිංදුවට යාමට හේතු වේ - ඍණ තහඩුව මත ඇති අමතර ඉලෙක්ට්‍රෝන ඍණ ලෙස ධන තහඩුව මත ඇති වන තෙක් පරිපථය හරහා ගමන් කරයි. ලබා දී ඇති වෝල්ටීයතාවයක් සඳහා විශාල ආරෝපණයක් ගබඩා කිරීමට අවශ්ය ධාරිත්‍රක සඳහා (Iehigh ධාරිතාව), ඔබ කළ යුත්තේ ඇලුමිනියම් බිටු කිහිපයක් තිබීම බව යමෙකුට වැටහුණි, ඉන් එකක් ඔක්සයිඩ් වලින් ආලේප කර ඇත. ඉන්පසු ඔබ මේ දෙකම විදුලිය සන්නයනය කරන අයන ද්‍රාවණයකට (විද්‍යුත් විච්ඡේදකයක්, එබැවින් විද්‍යුත් විච්ඡේදක ධාරිත්‍රකය යන නම) දමා ඇලුමිනියම් බිටු දෙක ඉතා තදින් ඔතා ලෝහ කෑන් එකක බඳුනකට දමන්න. අවකාශය. මෙයාල පුපුරවන්න හේතුව තමයි ධාරිත්‍රකය ආරෝපණය කරන බාහිර වෝල්ටේජ් එක වැරදි විදියට ගියොත්, වෝල්ටේජ් එක නිසා ඔක්සයිඩ් ස්තරය බිඳ වැටෙනවා (ජලය විද්‍යුත් විච්ඡේදනය කරලා හයිඩ්‍රජන් ඔක්සිජන් හදන්න පුළුවන් විදියට). එය සිදු වූ විට, ඔබ මුද්‍රා තැබූ යාත්‍රාවකින් ඔක්සිජන් මුදා හැරීම පමණක් නොව, ඇලුමිනියම් බිටු දෙක තවදුරටත් එකිනෙක පරිවරණය නොකෙරේ, එබැවින් ඔබට කෙටි පරිපථයක් ලැබේ, එය ඉලෙක්ට්‍රෝලය රත් කර එය උනු කරයි. අවසානයේ තරමක් ඝෝෂාකාරී පිපිරුමකට තුඩු දෙන්නේ මෙයයි. | how do capacitors work? why do they explode? | The simplest capacitor is two metal plates separated from each other by something that doesn't conduct electricity (a dielectric). They store charge because when a voltage is put across them, this causes some of the electrons on the positive plate to move to the negative one. If you then disconnect the capacitor, the electrons stay where they are in the capacitor, because there's no path. Reconnecting the capacitor into a circuit causes the charge stored on the plates to go to zero - the extra electrons on the negative plate move through the circuit until there are as many on the positive plate as the negative.
For capacitors that need to store a lot of charge for a given voltage across them (I.e.high capacitance), someone realised all you have to do is have a couple of bits of aluminium, one of which is coated in oxide. You then put both of these in a solution of ions that conducts electricity (an electrolyte, hence the name electrolytic capacitor) and wrap the two bits of aluminium up really tight and pot them in a metal can so it doesn't take up to much space.
The reason these guys blow up is if the external voltage to charge up the capacitor is the wrong way round, the voltage makes the oxide layer break down (the same way you can make hydrogen and oxygen by electrolysing water). When that happens, not only are you releasing oxygen un a sealed vessel, but the two bits of aluminium are no longer insulated from each other, so you get a short circuit, which heats up the electrolyte and makes it boil. It is this which eventually leads to a rather loud bang. |
7q1m47 | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/7q1m47/how_did_taking_ships_as_prizes_actually_work/ | ත්‍යාග ලෙස නැව් ගැනීම සැබවින්ම ක්‍රියාත්මක වූයේ කෙසේද? | (1/2) මෙය වටා ඇති ක්‍රියා පටිපාටි රට සහ කාලය සහ ස්ථානය අනුව බොහෝ වෙනස් වූ නමුත් සාමාන්යයෙන් 17-18 වැනි සියවස් වලදී අනුගමනය කරන ලද දැඩි නීතිමය ක්‍රියා පටිපාටියක් නොතිබුණි. 17වන සියවසේ මැද භාගයේ කැරිබියන් ප්රදේශය ප්‍රසිද්ධ වූයේ, බොහෝ විට යුද්ධයක් පැවතුනත් නැතත්, ගෙවිය හැකි ඕනෑම අයෙකුට පුද්ගලික කොමිස් / මාර්ක් ලිපි නිර්දෝෂී ලෙස විකුණා දැමූ සම්පූර්ණයෙන්ම දූෂිත ඉංග්‍රීසි සහ ප්‍රංශ ආණ්ඩුකාරවරුන් සඳහා ය. බැලූ බැල්මට වලංගු කොමිස් නොමැති විට පවා, ඔවුන් සාමාන්යයෙන් යල් පැන ගිය ඒවා දිගටම භාවිතා කිරීම හෝ නැවකට ප්‍රහාර එල්ල කරන විට ඒවා තිබූ බව කියමින් බොරු කියමින්, විකුණු ප්‍රාදේශීය ආණ්ඩුකාරවරුන්ටම ගෙවීමෙන් ඔවුන්ට පහසුවෙන් මෙයින් ගැලවිය හැකිය. ඔවුන් මුලින්ම ඔවුන්ගේ ව්‍යාජ හෝ අර්ධ නීතිමය කොමිස් ලබාගෙන ඔවුන්ගේ මංකොල්ලකෑමෙන් ලාභ ලැබුවා. පුද්ගලික සහ මුහුදු කොල්ලකරුවන් අතර රේඛාව බොහෝ විට නොපැහැදිලි වූ අතර "බුකනියර්" යන යෙදුම ප්‍රධාන වශයෙන් විස්තර කරන්නේ එයයි. Tortuga සහ Port Royal වැනි සුප්‍රසිද්ධ "මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ තෝතැන්න" පදනම් වී ඇත්තේ බුකනියර්වරුන් සහ පළාත් පාලන ආයතන අතර මෙම ආකාරයේ දූෂිත සම්බන්ධතාවයක් මත වන අතර එමඟින් බුකනියර්වරුන්ට හෝ "පෞද්ගලිකයින්ට" කැරිබියන් හි නිදහසේ පාලනය ලබා දුන්නේ සාම කාලවලදී පවා ඔවුන් කැමති දේ කොල්ලකෑමට ය. ඔව්හු තමන්ගේම ජාතියේ නැව්වලින් ඈත් වූහ. මම මේ ගැන වැඩිපුර කතා කරන [තවත් පළ කිරීමක්](_URL_0_) හැදුවා. මංකොල්ලකෑම බෙදී ගිය ආකාරය ගැන, බුක්කාවන්ට ඒ සඳහා ක්‍රමයක් තිබුණත් සාමාන්යයෙන් රජය එයින් ඉවත් විය. ඔවුන්ට ද කිසිදු සම්මත වැටුපක් තිබුණේ නැත. සියලුම පුද්ගලික ආයතන පාහේ "ගොදුරක් නැත, ගෙවීමක් නැත" යන ප්‍රකාශනයට අනුව ක්‍රියාත්මක විය, එයින් අදහස් වන්නේ ඔවුන්ට අපේක්ෂා කළ හැකි එකම ගෙවීම ඔවුන් අල්ලා ගත් දෙයින් කොල්ලකෑම බවයි. තවද ඔවුන් තම කොල්ලය බෙදා ගැනීමට නැවත වරායට නොඑනු ඇත්තේ ඔවුන්ට අවශ්ය නොවූ බැවිනි. ඒ වෙනුවට ඔවුන් සෑම විටම පාහේ එය මුහුදේ සිදු කරනු ඇත, නැතහොත් හුදකලා වෙරළකට හෝ කේ හෝ දූපතකට යති, එහිදී ඔවුන් කිසිදු රජයේ නිලධාරියෙකුගේ සෝදිසියෙන් සිටිය යුතු නැත. 1678 දී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද හිටපු ප්‍රංශ බුකනියර් ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රේ එක්ස්කෙමෙලින් ඔහුගේ *ද බුකනියර්ස් ඔෆ් ඇමරිකා* නම් ග්‍රන්ථයේ බුකනියර්ස් මුහුදු ගමන් සඳහා වූ චාරිත්‍රය විස්තර කරන්නේ මෙවැනි ය: > ප්‍රතිපාදන නැවෙහි තිබියදී සහ නැව යාත්‍රා කිරීමට සූදානම් වූ විට, බුකනියර්වරුන් පොදු ඡන්දයෙන් විසඳා ගනී. යාත්‍රා කරනු ඇත. ඔවුන් ගිවිසුමක් හෝ *චේස් පාර්ටි* ද සකස් කරයි, එහි කපිතාන්වරයා තමාට සහ ඔහුගේ යාත්‍රාවේ ප්‍රයෝජනය සඳහා තිබිය යුතු දේ නියම කර ඇත. සාමාන්යයෙන් ඔවුන් පහත සඳහන් කොන්දේසි වලට එකඟ වේ. ඔවුන්ට ත්‍යාගයක් ලබා දීමෙන්, ප්‍රථමයෙන් මෙම මුදල් මුළු ප්‍රාග්ධනයෙන් අඩු කරනු ලැබේ. දඩයක්කාරයාගේ වැටුප සාමාන්යයෙන් අටේ කෑලි 200 ක් වනු ඇත. නැව අලුත්වැඩියා කිරීම සහ සවි කිරීම සඳහා වඩු කාර්මිකයාට ගෙවනු ලබන්නේ කෑලි 100 ක් හෝ 150 ක් පමණි. ශල්‍ය වෛද්‍යවරයාට ඔහුගේ වෛද්‍ය සැපයුම් සඳහා නැවේ ප්‍රමාණය අනුව කෑලි 200ක් හෝ 250ක් ලැබේ. > ඉන් පසුව, තුවාලකරුවන් සඳහා එකඟ වූ ත්යාගයන් පැමිණි අතර, ඔවුන් අතපය අහිමි වූ හෝ වෙනත් තුවාල වලට ලක් විය හැකිය. ඔවුන්ට පහත පරිදි වන්දි ගෙවනු ලැබේ: දකුණු අතක් නැතිවීම සඳහා, වහලුන් අටක් හෝ හය දෙනෙකුගෙන් යුත් කෑලි 600 ක්; වම් අත සඳහා, වහලුන් අටක් හෝ පහක් කෑලි 500 ක්. දකුණු කකුල නැතිවීම නිසා වන්දි වශයෙන් වහලුන් අට පස් දෙනෙකුගේ කෑලි 500 ක් ද ගෙන ආවේ ය; වම් කකුලක්, වහලුන් 400ක් හෝ හතරක්; ඇසක්, 100 ක් හෝ එක් වහලෙක්, සහ ඇඟිල්ලක් අහිමි වීම සඳහා එකම සම්මානය ලබා දෙන ලදී. මිනිසකුට අතක් ක්‍රියා විරහිත වුවහොත්, එය කපා දැමුවාක් මෙන් ඔහුට ලැබෙනු ඇති අතර, වින්දිතයාගේ ශරීරයට බටයක් ඇතුල් කළ යුතු බරපතල අභ්‍යන්තර තුවාලයක් හේතුවෙන් වහල් අටේ හෝ පස් දෙනෙකුගෙන් කෑලි 500 ක් උපයා ගත හැකිය. වන්දි වශයෙන්. > **මෙම මුදල් ප්‍රථමයෙන් ප්‍රාග්ධනයෙන් ආපසු ලබා ගත් පසු, ඉතිරි ත්‍යාගය නැවේ සිටින මිනිසුන් තරම් කොටස් ගණනකට බෙදනු ඇත. කපිතාන්වරයා තම නැවේ භාවිතය සඳහා මිනිසුන්ගේ කොටස් හතරක් හෝ පහක් ඇද ගනී, සමහර විට ඊටත් වඩා, සහ කොටස් දෙකක් තමාට. අනෙක් පිරිමින් ඒකාකාරව බෙදා ගන්නා අතර පිරිමි ළමයින්ට පිරිමින්ගේ කොටසෙන් අඩක් ලැබේ.** > **නැවක් අල්ලා ගත් විට, කපිතාන් එය තබා ගත යුතුද නැද්ද යන්න පිරිමින් තීරණය කරයි: ත්‍යාගය ඔවුන්ගේම යාත්‍රාවට වඩා හොඳ නම් , ඔව්හු එය ගෙන අනෙකාට ගිනි තබති.** නැවක් කොල්ලකන විට, කිසිවෙක් කොල්ලකෑම සහ තමාගේ කොල්ලය තමාටම තබා නොගත යුතුය. ගන්නා සෑම දෙයක්ම -- මුදල්, ස්වර්ණාභරණ, වටිනා ගල් සහ භාණ්ඩ -- කිසිම මිනිසෙක් තම සාධාරණ කොටසට වඩා සතයක්වත් භුක්ති නොවිඳිමින් ඒ සියල්ල අතර බෙදා ගත යුතුය. වංචාව වැළැක්වීම සඳහා, කොල්ලය බෙදා හැරීමට පෙර, සේද, ලිනන්, ලොම්, රන්, රිදී, ආභරණ, ඇඳුම් පැළඳුම් හෝ පැන්ස හයක වටිනාකමක් තමාට තබා නොගත් බවට සෑම කෙනෙකුම බයිබලය මත දිවුරුම් දිය යුතුය. වෙඩි තබා, සියලු අල්ලා ගැනීමෙන්. තවද ඕනෑම මිනිසෙකු බොරු දිවුරුමක් කර ඇති බව සොයා ගතහොත්, ඔහු රෝවර් වලින් නෙරපා හරිනු ලබන අතර, කිසි විටෙකත් ඔවුන්ගේ සමාගමට ඉඩ නොදෙනු ඇත. එම අවසාන කොටසින්, නැව් සෑම විටම ප්‍රධාන ත්‍යාගය නොවන අතර ඒවා නැවත වරායට ගෙන නොයන ආකාරය ඔබට දැක ගත හැකිය (ප්‍රධාන ත්‍යාගය සාමාන්යයෙන් නැවක් ගෙන යන මුදල් සහ භාණ්ඩ සහ වහලුන් විය). Exquemelin පවසන්නේ බුකනියර් විසින් අල්ලා ගන්නා ලද නැව පුළුස්සා දැමීමට පෙර හෝ ඔවුන්ගේ නැව ඒ සඳහා මාරු කරනු ඇති බවත්, නමුත් ඔවුන්ට මිත්‍රශීලී බවක් දැනුණු විට සමහර විට එය කොල්ලකෑමෙන් පසුව අල්ලා ගත් කාර්ය මණ්ඩලයට ආපසු ලබා දී ඔවුන් පිටත් කර හරින බවත්ය. මේ සඳහා බොහෝ උදාහරණ වේ. වෙනත් අවස්ථාවල දී, බුකනියර්වරුන්ට කාර්ය මණ්ඩලය අතිරික්තයක් ඇත්නම් හෝ ඔවුන්ට නැව් දෙකම තබා ගැනීමට අවශ්ය නම්, ඔවුන් එක් එක් නැවකට අණ දෙන සමාගම් දෙකකට බෙදිය හැකිය. බුකනියර්වරුන් අවසානයේ Tortuga හෝ Petit-Goâve හෝ Port Royal වැනි වරායන් වෙත ඔවුන්ගේ කොල්ලය වියදම් කිරීමට ආපසු පැමිණි විට, ඔවුන්ට බොහෝ දුරට කළ යුතුව ඇත්තේ ඔවුන් එය නීත්‍යානුකූලව අල්ලා ගත් බව පැවසීම පමණි, අවම වශයෙන් කිසිවෙකු ඔවුන්ව නඩු විභාගයට ගෙන එන්නේ නැත. ඔවුන් බොහෝ විට ඔවුන්ගේ කොල්ලකෑමේ කප්පාදුවකින් ගෙවමින් සිටි ආණ්ඩුකාරයා. ඉංග්‍රීසි සහ ප්‍රංශ බුකනියර්ස් යන දෙඅංශයේම වඩාත් පොදු ඉලක්කයන් වූ ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන්, යුද්ධයක් සිදු නොවූ විට පවා ප්‍රහාරයට ලක්වීම ගැන දැඩි ලෙස පැමිණිලි කළ නමුත් 1670 ට පෙර ඔවුන්ගේ පැමිණිලි බොහෝ සෙයින් විහිළුවට හා නොසලකා හරින ලදී. ප්‍රාදේශීය ආණ්ඩුකාරවරුන් සහ ඉංග්‍රීසි සහ ප්‍රංශ රජයන් විසිනි. 1670 න් පසුව පවා, එංගලන්තයේ II වන චාල්ස්, 1670 මැඩ්රිඩ් ගිවිසුම පැහැදිලිවම උල්ලංඝනය කරමින් 1671 දී ස්පාඤ්ඤයේ පැනමා නගරය නෙරපා දැමූ හෙන්රි මෝර්ගන් වැනි බොහෝ බුකානියන් නිහඬව අනුමත කළ අතර, ඔහු ජැමෙයිකාවේ නව ආණ්ඩුකාරයා කිරීමට පෙර 1674 දී ඔහුට නයිට් පදවිය ලබා දුන්නේය. ඔහු 1688 දී මිය යන තුරුම සේවය කළේය. යුද්ධයක් නොතිබුණද, ඇමරිකාවේ පැසිෆික් වෙරළ තීරයේ ස්පාඤ්ඤ දේපළ කොල්ලකෑමට වසර කිහිපයක් ගත කිරීමෙන් පසු, 1682 දී IIවන චාල්ස් බුකනියර් බර්තොලමියු ෂාප් සහ තවත් අයට රාජකීය සමාවක් ලබා දුන්නේය. දෙවන චාල්ස් මෙය සිදු කිරීමට එක් හේතුවක් විය හැක්කේ, සර් ෆ්‍රැන්සිස් ඩ්‍රේක් සහ තෝමස් කැවෙන්ඩිෂ් සියවසකට පසු පැසිෆික් සාගරයට විනිවිද ගොස් ගවේෂණය කළ පළමු ඉංග්‍රීසි ජාතිකයන් අතර බර්තොලමියු ෂාප් සහ ඔහුගේ රටවැසියන් (බැසිල් රින්ග්‍රෝස්, විලියම් ඩම්පියර් සහ වෙනත් අය) වීම විය හැකිය. මීට පෙර, ඔවුන් සියල්ලෝම එංගලන්තයට ආපසු පැමිණීමෙන් පසු ඔවුන්ගේ මුහුදු ගමන් පිළිබඳ පුළුල් හා වටිනා විස්තර ප්‍රකාශයට පත් කළහ. | How did taking ships as prizes actually work? | (1/2)
The procedures surrounding this varied a lot by country and time and place but typically in the 17th-18th centuries there wasn't much of a rigid legal procedure that was followed.
The mid-17th century Caribbean was famous for the totally corrupt English and French governors who unscrupulously sold privateering commissions/letters of marque to anyone who could pay, often whether or not there was actually a war going on. Even when buccaneers didn't have ostensibly valid commissions at all, they would commonly just continue using outdated ones or lie and claim they had them when attacking a ship, and they could easily get away with this by paying off the same local governors who sold them their phony or semi-legal commissions in the first place and profited off their plunder. The line between privateer and pirate was often very fuzzy and that's what the term "buccaneer" mainly describes. Famous "pirate havens" like Tortuga and Port Royal were based on this type of corrupt relationship between buccaneers and local authorities which essentially gave the buccaneers or "privateers" free reign in the Caribbean to plunder what they liked even in times of peace as long as they stayed away from ships of their own nation. I made [another post](_URL_0_) that talks more about this.
As for how plunder was divided up, buccaneers had a system for that but the government was usually cut out of it. They also didn't have any standard pay. Nearly all privateers famously operated according to the expression "No prey, no pay" meaning that the only payment they could expect was plunder from what they captured. And they wouldn't return to port to divide up their loot either because they didn't have to. Instead they would almost always either do it at sea or go to some isolated beach or cay or island where they didn't have to be under the watchful eye of any government officials. The former French buccaneer Alexandre Exquemelin in his book *The Buccaneers of America* published in 1678 describes the custom for buccaneering voyages like this:
> When the provisions are on board and the ship is ready to sail, the buccaneers resolve by common vote where they shall cruise. They also draw up an agreement or *chasse partie,* in which is specified what the captain shall have for himself and for the use of his vessel. Usually they agree on the following terms. Providing they capture a prize, first of all these amounts would be deducted from the whole capital. The hunter's pay would generally be 200 pieces of eight. The carpenter, for his work in repairing and fitting out the ship, would be paid 100 or 150 pieces of eight. The surgeon would receive 200 or 250 pieces of eight for his medical supplies, according to the size of the ship.
> Then came the agreed rewards for the wounded, who might have lost a limb or suffered other injuries. They would be compensated as follows: for the loss of a right arm, 600 pieces of eight or six slaves; for a left arm, 500 pieces of eight or five slaves. The loss of a right leg also brought 500 pieces of eight or five slaves in compensation; a left leg, 400 or four slaves; an eye, 100 or one slave, and the same award was made for the loss of a finger. If a man lost the use of an arm, he would get as much as if it had been cut off, and a severe internal injury which meant the victim had to have a pipe inserted in his body would earn 500 pieces of eight or five slaves in recompense.
> **These amounts having first been withdrawn from the capital, the rest of the prize would be divided into as many portions as men on the ship. The captain draws four or five men's portions for the use of his ship, perhaps even more, and two portions for himself. The rest of the men share uniformly, and the boys get half a man's share.**
> **When a ship has been captured, the men decide whether the captain should keep it or not: if the prize is better than their own vessel, they take it and set fire to the other.** When a ship is robbed, nobody must plunder and keep his loot to himself. Everything taken -- money, jewels, precious stones and goods -- must be shared among them all, without any man enjoying a penny more than his fair share. To prevent deceit, before the booty is distributed everyone has to swear an oath on the Bible that he has not kept for himself so much as the value of a sixpence, whether in silk, linen, wool, gold, silver, jewels, clothes or shot, from all the capture. And should any man be found to have made a false oath, he would be banished from the rovers, and never more be allowed in their company.
From that last part, you can see how ships themselves were not always the main prize and they wouldn't always be brought back to port (the main prize was usually the money and cargo and slaves that a ship carried). Exquemelin says that buccaneers would either burn the captured ship or switch their ship for that before burning it, but when they were feeling friendlier buccaneers would sometimes simply give the ship back to the captured crew after looting it and send them on their way -- there are many examples of this. Other times, if the buccaneers had an excess of crew or they wanted to keep both ships, they might split into two companies with each taking command of one ship.
When buccaneers eventually did return to ports such as Tortuga or Petit-Goâve or Port Royal to spend their plunder, all they would pretty much have to do is *say* they captured it legitimately and no one would bring them to trial, least of all the governor who they were most likely paying off with a cut of their plunder. The Spanish, who were by far the most common targets of both English and French buccaneers, often bitterly complained at being attacked liked this even when there wasn't a war going on, but prior to 1670 their complaints pretty much got laughed off and ignored by local governors and the English and French governments. Even after 1670, Charles II of England tacitly condoned many buccaneers like Henry Morgan, who sacked the Spanish city of Panama in 1671 in clear violation of the 1670 Treaty of Madrid, and actually knighted him in 1674 before making him the new governor of Jamaica where he served until his death in 1688. Charles II also granted a royal pardon to the buccaneer Bartholomew Sharp and others in 1682 after they had spent several years plundering Spanish possessions along the Pacific coasts of America, again despite there being no war. Probably one reason Charles II did this in the latter case was because Bartholomew Sharp along with his compatriots (Basil Ringrose, William Dampier and others) were among the first Englishmen to penetrate and explore the Pacific Ocean since Sir Francis Drake and Thomas Cavendish had a century earlier, and they all published extensive and valuable descriptions of their voyages soon after returning to England. |
91gjet | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/91gjet/did_france_ever_consider_intervening_in_the/ | ඉංග්‍රීසි සිවිල් යුද්ධයට මැදිහත් වීමට ප්‍රංශය කවදා හෝ කල්පනා කර තිබේද? එසේ නොවේ නම්, එසේ නොකරන්නේ මන්ද? | [මෙම පිළිතුර](_URL_0_) /u/ETFox වෙතින් මහාද්වීපයේ සීමිත මැදිහත්වීම පැහැදිලි කරයි. | Did France ever consider intervening in the English Civil War? If not, why not? | [This answer](_URL_0_) from /u/ETFox explains the limited involvement of the continent. |
1vijov | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1vijov/eli5_how_does_the_human_bodymind_know_to_growing/ | ඔබේ තරුණ කාලයේදී වර්ධනය වන බව මිනිස් සිරුර/මනස දන්නේ කෙසේද? සහ නතර කළ යුත්තේ කවදාද? | **හෝමෝන** සහ **ඩීඑන්ඒ** අපගේ ශරීර වර්ධනය වන විට සහ වයසට යන විට සහ කෙසේද යන්න නියාමනය කරයි. DNA මගින් අපගේ ශරීරයේ භෞතික ව්‍යූහය පිළිබඳ සියලු තොරතුරු කේතනය කරයි, මිනිස් ස්වරූපයේ සිට අපගේ සෛලවල අන්වීක්ෂීය අභ්‍යන්තරය දක්වා. මෙම තොරතුරු ප්‍රෝටීන වැනි භෞතික ව්යුහයන් බවට පරිවර්තනය කරනු ලබන අතර ඒවා අපගේ ශරීරයේ අනුක්‍රමිකව වඩාත් සංකීර්ණ කොටස් සෑදේ. සාදනු ලබන සෑම කොටසක්ම අනෙකුත් කොටස් එයට සම්බන්ධ වන ආකාරය නියාමනය කිරීමට උපකාරී වේ, නමුත් මෙම තොරතුරු සියල්ල DNA තුළ අඩංගු විය. වර්ධන රටාවේ වඩාත් වැදගත් කොටස් වලින් එකක් වන්නේ හෝමෝන, විශේෂයෙන් ටෙස්ටොස්ටෙරෝන්, එස්ටජන් සහ මානව වර්ධක හෝමෝනයෙනි. මේවා ශරීරයේ සියලුම කොටස් වෙත සාමාන්‍ය සංඥා යැවීම සඳහා රුධිරයට මුදා හරින රසායනික ද්‍රව්‍ය වේ. සමහර සෛල මෙම සංඥා ලබා ගන්නා සෑම විටම, ඔවුන් වර්ධනය වන බව 'දනී'. කෙසේ වෙතත්, මෙම සියලු වර්ධනය අපගේ DNA වල කේතනය කර ඇති තොරතුරු මගින් මූලික මට්ටමින් නියාමනය කරනු ලැබේ. | how does the human body/mind know to growing when your young? and when to stop? | **Hormones** and **DNA** regulate when and how our bodies grow and age.
DNA encodes all of the information on the physical structure of our bodies, from the overarching human form to the microscopic insides of our cells. This information is translated into physical structures, like proteins, which then make up successively more complicated parts of our bodies. Each part that is made helps regulate how other parts attach to it, but this information was all originally contained within DNA.
One of the most important parts of growth patterns comes from hormones, especially testosterone, estrogen, and human growth hormone. These are chemicals which are released into the bloodstream to send general signals to all parts of the body. Whenever some cells receive these signals, they 'know' to grow. However, all of this growth is regulated at the most basic level by the information encoded in our DNA. |
d8g181 | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/d8g181/eli5_why_is_the_yogurt_on_the_rim_of_the_cup/ | කෝප්පයේ දාරයේ ඇති යෝගට් සෑම විටම අනෙකුත් යෝගට් වලට වඩා වයනයෙන් මඳක් වෙනස් වන්නේ ඇයි? | ඔබ අදහස් කළේ ඉතිරි දේවල් වලින් වෙන් වූ දේවල් නේද? එය කුඩා ප්‍රමාණයක් වන අතර කන්ටේනරය තුළ ඇති වාතයට නිරාවරණය වන බැවින් එය වියළී යයි. තෙතමනය අඩු නිසා එය ටිකක් ඝනයි. | why is the yogurt on the rim of the cup always a little different in texture from the rest of the yogurt? | You mean the stuff that's seperate from the rest right? It's a smaller quantity and is exposed to the bit of air inside the container so it dries out.
It's a little thicker because of a lower moisture content. |
1bnjew | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/1bnjew/can_children_eat_rare_or_med_rare_steak/ | දරුවන්ට දුර්ලභ හෝ මෙඩ් දුර්ලභ ස්ටීක් අනුභව කළ හැකිද? | මට හිතාගන්න බැරි එකක් නෑ. නොකැපූ මස් කැබැල්ලක (හරක් මස්) ඇතුළත වඳ වේ. මස් යාන්ත්‍රිකව මෘදු නොවන බවට හෝ අති ක්ෂාර ද්‍රාවණයකින් එන්නත් කර නොමැති බවට වග බලා ගන්න. මස් අඹරන විට ප්‍රශ්නය පැන නගින්නේ එවිට අපවිත්‍ර විය හැකි පිටත පිටත කලින් වඳ වී ඇති ආකාරයටම වන බැවිනි. අනෙකුත් මස් වර්ග වෙනස් වේ. ඌරු මස් එන්නත් නොකරන තාක් කල්, ඔබට එය තරමක් රෝස පැහැයෙන් සේවය කළ හැකි නමුත් එය ප්රවේශමෙන් කරන්න. කුකුළු මස් සමඟ එය නොකරන්න. | Can children eat rare or med rare steak? | None that I can think of. The inside of a piece of uncut meat(beef) is sterile. Make sure that the meat isn't mechanically tenderized or injected with a brine solution.
The problem arises when meat is ground because then the potentially contaminated outside becomes the same as the previously sterile inside.
Other meats are different. As long as pork isn't injected, you can probably serve it slightly pink but do so with care. Don't do it with chicken. |
874awz | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/874awz/eli5_why_summer_night_air_has_that_discinct/ | ගිම්හාන රාත්‍රී වාතයට එවැනි "සාමකාමී" සුවඳක් ඇත්තේ ඇයි? | **TL;DR:** *සුළඟ මැරෙන නිසාත්, වාතය තෙත් සහ සිසිල් නිසාත්, වඩා හොඳ සුවඳක් හමන නිසාත් දූවිලි බොහෝ දුරට පහව ගොස් ඇත, දැඩි හිරු රශ්මියෙන් ඔබට ලැබෙන "නරක සුවඳ" නැති තරම්, සහ ශාක ගොඩක් රාත්‍රියේදී පිපෙන සුවඳ පුදුමාකාරයි.* ඉතින්, හේතු ගොඩක්. අපි පටන් ගනිමු. පළමු හේතුව වන්නේ ගිම්හානයේදී සවස වාතය සාමාන්යයෙන් සුළඟේ අඩුවීමක් සමඟ එන බවයි. ඔබ ජීවත් වන්නේ කොන්ක්‍රීට් විශාල ප්‍රමාණයක් ඇති නගරයක් හෝ අපිරිසිදු මාර්ගයකින් බැහැර ග්‍රාමීය ප්‍රදේශයක් වැනි දූවිලි සහිත ප්‍රදේශයක නම්, සියලු සුළඟ මිය යාමෙන් අදහස් වන්නේ දූවිලි හෝ ඇඹරුම් බැස යන අතර වාතය "පවිත්‍ර බව" දැනෙන අතර තවදුරටත් නොවේ ඒ සියලු කුණු ගඳ රැගෙන යයි. දෙවනුව, සූර්යයා ඇස්ෆල්ට් මතුපිට පුළුස්සා ඒවා මත ඉසින ලද වායුවක්, තාර හෝ රබර් සුවඳක් ශක්තිමත් කරයි. රාත්‍රියේදී, මෙම උනුසුම් බලපෑම පහව යන අතර එහි උග්‍ර සුවඳ (බොහෝ මෝටර් රථ පිටාර ගැලීම මෙන්) පහව යයි. එය දිවා කාලයේ එහි ඇති බව ඔබ නොදකිනු ඇත, නමුත් රාත්‍රියේදී එය එහි නොමැති බව ඔබට පෙනෙනු ඇත. ඊළඟට, වාතයේ තෙතමනය වැඩි වන අතර එහි උෂ්ණත්වය පහත වැටේ. වාතය තෙත් වූ විට අපට වඩා හොඳ සුවඳක් දැනේ. යමෙකු සුවඳ සබන් යොදා ස්නානය කළ කාමරයකින් පිටතට ගොස් නැවත ඒ තුළට යාමෙන් - තෙත් වාතයේ රැල්ල වඩාත් ප්‍රබල ලෙස හමයි - හෝ ගෘහස්ථ ක්ලෝරිනීකෘත තටාකයක් සහිත කාමරයකට යාමෙන් මෙය ඔබටම දැක ගත හැකිය. ප්‍රමාද වූ වැස්සක් ඇති වුවහොත් මෙය බොහෝ ප්‍රමාණයකින් වැඩි කළ හැක. තවද jasmine වැනි රාත්‍රී මල් පිපෙන ශාක බොහෝමයක් ඇත්තෙන්ම ලස්සන සුවඳක් ඇත, මන්ද ඒවා පරාගණය කරන ජීවීන් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට දෘශ්‍ය ආලෝකයට වඩා සුවඳ මත රඳා පවතී. jasmine hedge අසල ගිම්හාන සැන්දෑව අපූරුයි. වෙනත් හේතු ද විය හැකිය. | why summer night air has that discinct "peaceful" smell? | **TL;DR:** *Dust mostly is gone because the wind dies, air is moister and cooler and so conducts smells better, there's not as many "bad smells" that you get from a hot sun, and a lot of plants that bloom at night smell awesome.*
So, lots of reasons. Let's get started.
The first reason is that evening air during the summer usually comes with a reduction in wind. If you're living in a dusty area, such as a city with lots of concrete or a rural place that's off a dirt road, all the wind dying means the dust or grit settle out, and the air "feels" cleaner and no longer carries the smell of all that dirt.
Second, sun bakes asphalt surfaces and makes any spilled gas, tar or rubber on them smell stronger. At night, this heating effect goes away and so does its acrid smell (as does a lot of car exhaust). You might not notice it being there during the day, but you will likely notice it not being there as much at night.
Next, the air's moisture content goes up and its temperature goes down. We smell things much better when the air is moist. You can see this yourself by going out of a room where someone had a shower with scented soap and then going back into it - the wave of moist air smells a lot stronger - or going into a room with an indoor chlorinated pool. This can be amplified a LOT if there's a late-day shower that passed through.
And a lot of night-flowering plants like jasmine have really nice smells because they rely on scent rather than visible light to attract the types of creatures that pollinate them. A summer's evening near a jasmine hedge is wonderful.
Probably other reasons too. |
36i14i | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/36i14i/birds_such_as_pigeons_and_sea_gulls_are_extremely/ | පරෙවියන්, මුහුදු ගුල්ලා වැනි පක්ෂීන් නාගරික පරිසරවල අතිශයින් සාර්ථක වන අතර, නගරවල ද කොල්ලකාරී පක්ෂීන් සමානුපාතිකව අපට නොපෙනෙන්නේ මන්ද? | පෙරෙග්‍රීන් උකුස්සන් ඇත්ත වශයෙන්ම නගරවල සුලභ විය [අවම වශයෙන් සියවස් දෙකක්.](_URL_1_) සිදු වූයේ මිනිසුන් DDT ඉසීමට පටන් ගත් අතර උකුස්සන් ආහාර දාමයේ ඉහළට ගමන් කරන විට ඔවුන්ගේ ගහනය කඩා වැටෙනු දුටුවේය. DDT තහනම් කර ඇති බවක් නොවේ, ඔවුන් [නැවත නගර වෙත පැමිණේ](_URL_0_). ඔවුන් මුහුණ දෙන ගැටලුවක් නම්, ඔවුන් කූඩු සාදන්නන් නොවන අතර, ඔවුන් ස්වභාවිකවම කුඩා ප්‍රපාතයක බිත්තර දැමීමට කැමැත්තක් දක්වයි. මිනිස් ගොඩනැඟිලිවල එවැනි ඉන්ඩෙන්ටේෂන් නොමැති නිසා බිත්තර පෙරළීමට පටන් ගැනීමේ ගැටලුවක් පවතී. නවීන ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ අනපේක්ෂිත ප්රතිවිපාකයක් පෙනේ. | Birds such as pigeons and sea gulls are extremely successful in urban environments, why don't we see proportional numbers of predatory birds in cities as well? | Peregrine falcons were actually quite common in cities [for at least two centuries.](_URL_1_) What happened was that people started spraying DDT and the falcons saw their populations collapse as it moves up the food chain.
Not that DDT is banned, they're [coming back to the cities](_URL_0_). One problem they face though is that they're not nestbuilders, they naturally prefer to lay their eggs on cliffs, in a small indentation. Human buildings tend not to have such indentations so there is a problem with the eggs starting to roll around. An unintended consequence of modern architecture it seems. |
oxuaz | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/oxuaz/eli5_caffeine_jitters/ | කැෆේන් jitters | සියලුම රසායනික ද්‍රව්‍ය මෙන් කැෆේන් ද ඔබේ ශරීරයේ ක්‍රියාකාරීත්වය වෙනස් කළ හැකිය. කැෆේන් අධිවෘක්ක ග්ලැඩ්ස් උත්තේජනය කරයි, ඇඩ්‍රිනලින් නිපදවයි. ඔබේ ශරීරය වචනාර්ථයෙන් එය රණ්ඩුවක හෝ පියාසර කිරීමේ තත්වයක් යැයි සිතීමට රසායනිකව රැවටී ඇත. මෙය අවසානයේ හෘද ස්පන්දනය, අත්ල දහඩිය දැමීම සහ සියලුම ආකාරයේ ඇඩ්‍රිනලින් නිපදවන රෝග ලක්ෂණ වැනි දේවලට හේතු විය හැක. කැෆේන් විශාල ප්‍රමාණයක් අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම සන්ත්‍රාසය ප්‍රහාරයක් මානසික සංරචක නොමැතිව ශාරීරිකව දැනිය හැක.
| caffeine jitters | Caffeine like all chemicals, can change the way your body functions. Caffeine stimulates the adrenal glads, producing adrenalin. Your body literally is chemically tricked into thinking it's a in a fight or flight situation.
This can eventually lead to things like heart palpitations, sweaty palms, and all sorts of adrenaline produced symptoms.
Large amount of caffeine is essentially what a panic attack can physically feel like, without the mental components.
|
3y0k28 | askscience | https://www.reddit.com/r/askscience/comments/3y0k28/if_space_is_expanding_why_has_the_big_crunch_been/ | අවකාශය ප්‍රසාරණය වන්නේ නම්, Big Crunch අපකීර්තියට පත් වී ඇත්තේ මන්ද? | මන්ද යත් අපට වේගවත් ප්‍රසාරණයක් ඇති නිසා, එනම් අඳුරු ශක්තියක් හෝ සමාන සංරචකයක් තිබිය යුතු බවයි. අඳුරු ශක්තිය ප්‍රසාරණය වේගවත් කරන අතර පදාර්ථය එය මන්දගාමී කරයි. තව ද, ප්‍රසාරණය ම පදාර්ථය තනුක කර එහි ඝනත්වය කුඩා කරන අතර අඳුරු ශක්තිය එලෙසම පවතී. එබැවින් ප්‍රසාරණය කිසි විටෙකත් වේගවත් වීම නතර නොවේ, එබැවින් එය කිසි විටෙකත් මන්දගාමී නොවේ. අඳුරු ශක්තියේ සරලම ආකෘතියේ දී, විශ්වය කාලයත් සමඟ පරිපූර්ණ ලෙස ඝාතීය ලෙස ප්‍රසාරණය වන ඩි සයිටර් තත්වයකට ළඟා වනු ඇත, සහ අඳුරු නොවන ශක්ති සංරචක සියල්ලම තනුක වේ. විශ්වයට සැලකිය යුතු ධනාත්මක අවකාශීය වක්‍රයක් තිබුනේ නම් මේ සියල්ල සත්‍ය නොවනු ඇත, නමුත් එය යම් ආකාරයක අවුල් සහගත ව්‍යාපාරයකි. අපට වක්‍ර ලකුණ මැනීමට නොහැකි බව පෙනේ (එය ශුන්‍යයට ගැළපේ), උද්ධමනය නිවැරදි නම් අපි ඇත්ත වශයෙන්ම එසේ නොවේ. | If space is expanding, why has the Big Crunch been discredited? | Because we have an accelerating expansion, meaning that there must be a dark energy or similar component.
Dark energy accelerates the expansion while matter slows it down. Moreover, the expansion itself dilutes matter and makes its density smaller while dark energy stays the same.
Therefore the expansion certainly never stops accelerating, therefore it never slows down.
In the simplest model of dark energy the Universe will approach a de Sitter situation where it expands perfectly exponentially with time, and all non dark energy components get diluted away.
All of this wouldn't be true if the Universe had a significant positive spatial curvature, but that's kind of a messy bussiness. It looks like we're not allowed to be able to measure the sign of the curvature (it's compatible with zero), and if inflation is correct then we really aren't. |
582s4y | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/582s4y/are_new_archaeological_discoveries_still_being/ | ඊජිප්තු විද්‍යාවේ නව පුරාවිද්‍යාත්මක සොයාගැනීම් තවමත් සිදුවෙමින් පවතීද? | ඊජිප්තු ශිෂ්ටාචාරය පූර්ව රාජවංශ යුගයේ (ක්‍රි.පූ. 5500) සිට රෝම යුගය (ක්‍රි.පූ. 30-~ 300) දක්වා වසර දහස් ගණනක් පැවතුනි. (1) තවමත් සොයා ගැනීමට ඇති තොරතුරු රාශියක් ඇත. කාන්තාරවල පුරාවිද්‍යාඥයන් තවමත් සොයාගැනීම් කරමින් සිටිනවා. ඊජිප්තු පුරාවිද්‍යාව විෂයයෙහි ශාස්ත්‍රීය සඟරා කිහිපයක් ඇති අතර ඔබට JSTOR වෙත ප්‍රවේශය තිබේ නම්, ඒවා පරීක්ෂා කර බැලීමට මම නිර්දේශ කරමි. ඔබ පුරාවිද්‍යාත්මක සොයාගැනීම් සමඟ ඉදිරියට යාමට කැමති නම්, මෙම වෙබ් අඩවිය (_URL_0_) පරීක්ෂා කිරීමට මම යෝජනා කරමි ඕනෑම පුරාවිද්‍යා වර්ගයක් සමඟ, එම සොයාගැනීම් සරලව වැඩිපුර මැටි බඳුන් වූ විට පවා සොයා ගැනීමට තවත් බොහෝ දේ ඇත. (1): විල්කින්සන්, ටෝබි ඒඑච් පුරාණ ඊජිප්තුවේ නැගීම සහ වැටීම. New York: Random House, 2010. | Are new archaeological discoveries still being made in Egyptology? | The Egyptian civilization lasted for thousands of years from the pre-dynastic period (5500 B.C.E) to The Roman Period (30 B.C.E-~300 C.E). (1) There is a wealth of information still to be discovered. There are archaeologists in the deserts now still making discoveries. There are several academic journals on the subject of Egyptian Archaeology and if you have access to JSTOR, I'd recommend you check them out. If you would like to keep up with archaeological discoveries, I'd suggest checking out this site (_URL_0_) With any type of archaeology, there is always more to find even when those findings are simply more pottery sherds.
(1):Wilkinson, Toby A. H. The Rise and Fall of Ancient Egypt. New York: Random House, 2010. |
1stape | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1stape/eli5_how_a_company_changes_when_it_is_acquired_by/ | සමාගමක් වෙනත් සමාගමක් විසින් අත්පත් කරගත් විට එය වෙනස් වන ආකාරය | සෑම ඒකාබද්ධ කිරීමක් හෝ අත්පත් කර ගැනීමක් වෙනස් වේ. මෙහි තනි පිළිතුරක් නොමැත | how a company changes when it is acquired by another company | Every merger or acquisition is different. There is no single answer here |
25n6mr | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/25n6mr/does_jupiters_spot_move_around_like_a_hurricane/ | බ්‍රහස්පති ග්‍රහයාගේ "ලප" සුළි කුණාටුවක් මෙන් එහා මෙහා ගමන් කරයිද, නැතහොත් එය නිශ්චල කුණාටුවක්ද? | අක්ෂාංශ (උතුර/දකුණ) හි ලපය පාහේ නිශ්චලව පවතින නමුත් එය දිගට ගමන් කරයි (එය වචනයක්ද? > . > ). බ්‍රහස්පති ග්‍රහයා ඉතා විශාල බැවින්, එය නැගෙනහිර/බටහිර ගමන් කරන දුර සහ වේගය අංශක කිහිපයක අක්ෂාංශ මාරුවක් සමඟ පවා තරමක් වෙනස් වේ. | Does Jupiter's "spot" move around like a hurricane, or is it a stationary storm? | The spot stays almost stationary in latitude (North/South) but it moves longitudinally (is that even a word? > . > ). Because Jupiter is so large, the distance and speed it travels East/West varies quite a bit with even a few degree latitude shift. |
2w2h8o | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/2w2h8o/is_the_earth_orbiting_the_sun_in_a_straight_line/ | පෘථිවිය සූර්යයා වටා ගමන් කරන්නේ සරල රේඛාවකින්ද? | ටිකක්. නිදහසේ වැටෙන වස්තු [අවකාශ කාලය තුළ භූ විද්‍යාව] (_URL_1_) අනුගමනය කරයි. මේවා සරල රේඛා ද නැද්ද යන්න බොහෝ විට අර්ථ ශාස්ත්‍රයේ ප්‍රශ්නයක් විය හැකිය. සරල උදාහරණයක් ලෙස, ඔබ [ගෝලයක මතුපිට භූ විද්‍යාව](_URL_0_) "සරල රේඛා" ලෙස හැඳින්විය හැකිද නැද්ද යන්න සලකා බලන්න. | Is the Earth orbiting the sun in a straight line? | Kinda. Freely-falling objects follow [geodesics in spacetime](_URL_1_). Whether or not these are straight lines is probably a matter of semantics.
As a simpler example, consider whether you might call [geodesics on the surface of a sphere](_URL_0_) "straight lines" or not. |
7y3d9v | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/7y3d9v/eli5_how_do_criminals_crack_345_digit_codes_on/ | අපරාධකරුවන් සේප්පු, අගුල් ආදියෙහි ඉලක්කම් 3-4-5 කේත බිඳ දමන්නේ කෙසේද? | අපරාධකාරයෙක් නෙවෙයි, සාමාන්‍ය ජෝ. මම ඇත්තටම භෞතික සේප්පු ගැන දන්නේ නැහැ, නමුත් පරිගණකයේ, සාමාන්යයෙන් Brute Forcing මෘදුකාංගයක් උපක්‍රම කරයි. Brute forcing Software එකක් කරන්නේ විවිධ සංයෝජන ටොන් එකක් ඉතා වේගයෙන් උත්සාහ කිරීමයි. හැකි සෑම එකක්ම තරගයක් ලැබෙන තුරු. | how do criminals crack 3-4-5 digit codes on safes,locks etc? | Not a criminal, average joe.
I really don't know on physical safes, but on PC, normally a Brute Forcing software will do the trick. What a Brute forcing Software does is try a TONNE of different combinations really fast. Every possible one until it gets a match. |
9ocpzk | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/9ocpzk/eli5_inside_the_brain_how_do_a_bunch_of_neurons/ | මොළය තුළ, නියුරෝන පොකුරක් තොරතුරු කැබැල්ලකට පරිවර්තනය කරන්නේ කෙසේද? | මෙය සිත්ගන්නා ප්රශ්නයකි. පිළිතුර නම් මම දන්නේ නැහැ, කවුරුත් දන්නේ නැහැ, ඔබ එය තේරුම් ගන්නේ නම්, ඔබේ නොබෙල් පිළිගැනීමට මට ආරාධනාවක් ලබා ගත හැකිද යන්නයි. අපි යම් යම් දේවල් කරන විට ඇතැම් නියුරෝන ක්‍රියාත්මක වෙනවා. අපි උදාහරණයක් ලෙස දර්ශනය භාවිතා කරමු. අපි යමක් දුටු විට අපගේ ප්‍රාථමික දෘශ්‍ය බාහිකය ක්‍රියාත්මක වේ. වැඩි කල් යන්නට මත්තෙන්, අපගේ දෘශ්‍ය ප්‍රවාහවල අනෙකුත් ප්‍රදේශ තරමක් අනුපිළිවෙලින් ක්‍රියාත්මක වේ. අත්හදා බැලීම් හරහා, මෙම අත්හදා බැලීම් වලින් සමහරක් වර්ණයට සංවේදී වන අතර අනෙක් ඒවා චලනයට සංවේදී වන අතර අනෙක් ඒවා මුහුණු වලට සංවේදී බව අපි දනිමු. කෙසේ හෝ, මෙම සියලු මොළයේ ප්‍රදේශ සක්‍රීය වීම වස්තුවක් වස්තුවක් ලෙස අපගේ අවබෝධයට හේතු වේ. කෙසේද? අපි දන්නේ නැහැ. ඔබ ඔබේ ප්‍රශ්නය ගැන වඩාත් නිශ්චිත නම්, මට ඔබට වඩාත් නිශ්චිත පිළිතුරු දිය හැක. නමුත් අපි මොළය ගැන එතරම් නොදන්නා නිසා ඔබේ ප්‍රශ්නය නිශ්චිත පිළිතුරක් ලබා ගැනීමට නොහැකි තරම් සාමාන්‍ය දෙයක්. | inside the brain, how do a bunch of neurons translate to a piece of information? | This is an interesting question. The answer is I don't know, no one knows, and if you figure it out, can I get an invite to your Nobel acceptance.
Certain neurons are activated when we do certain things. Let's use vision as an example. When we see something, our primary visual cortex activates. Soon after, other areas in our visual streams activate somewhat sequentially. Through experiments, we know some of these experiments are sensitive to color, others are sensitive to motion, others are sensitive to faces. Somehow, all of these brain areas activating leads to our understanding of an object as an object. How? We don't know. If you're more specific about your question, I can give you more specific answers. But your question is just too general to get a very specific answer, since we don't know that much about the brain. |
9kxesk | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/9kxesk/eli5_why_are_jet_engines_so_much_faster_and/ | ජෙට් එන්ජින් ප්‍රචාලක එන්ජින් වලට වඩා වේගවත් හා බලවත් වන්නේ ඇයි? | ඉහළ භ්‍රමණ වේගයකදී ප්‍රචාලක තලවල ඉඟි සුපර්සොනික් වේගයට ළඟා විය හැකි බැවින් ප්‍රචාලක එන්ජින්වලට කෙතරම් වේගයෙන් කැරකවිය හැකිද යන්නට සීමාවක් ඇත, මෙය අතිශයින් ඝෝෂාකාරී වන අතර ප්‍රචාලකයට හානි කළ හැකිය. භ්‍රමණය වන සංරචක කුඩා බැවින් ජෙට් එන්ජින්වලට වැඩි වේගයකින් භ්‍රමණය විය හැකි අතර ඒවා හරහා වැඩි වාතය බල කරයි. | why are jet engines so much faster and powerful than propeller engines | Propeller engines have a limit to how fast they can spin because at high rotation speeds, the tips of the propeller blades can reach supersonic speeds, and this is extremely loud, and can damage the propeller.
Jet engines can spin at much higher speeds since the rotating components are smaller, and force more air through them. |
2km778 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/2km778/eli5_how_do_laser_rangefinders_work/ | ලේසර් රේන්ජ්ෆයින්ඩර් ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? | රේන්ජ්ෆයින්ඩරය ලේසර් කදම්භයක් එහි සහ පසුපසට ගමන් කිරීමට කොපමණ කාලයක් ගතවේද යන්න මනිනු ලබන අතර, එම දත්ත දුර ගණනය කිරීමට භාවිතා කරයි.
| how do laser rangefinders work? | The rangefinder measures how long it takes for a laser beam to travel there and back, and then uses that data to calculate distance.
|
1u9rdn | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/1u9rdn/how_did_family_members_find_out_if_a_relative/ | WWII සමයේදී ඥාතියෙකු මිය ගියහොත් පවුලේ සාමාජිකයන් සොයා ගත්තේ කෙසේද? | බොහෝ රටවල මෙන්, විදුලි පණිවුඩ මගින්. සාමාන්යයෙන් ඔවුන් ඥාතියා අතුරුදහන් වී ඇති බව පවුලට දැනුම් දෙනු ඇත, උදා: _URL_3_ සටහන් කර ඇති පරිදි, ලිපියක් (සාමාන්යයෙන් CO වෙතින්) අනුගමනය කරනු ඇත. ඇත්ත වශයෙන්ම, අතුරුදහන් වූවන්ගෙන් සමහරක් පැමිණ ඇත, මම විශ්වාස කරන්නේ රතු කුරුස සංවිධානයට යුද සිරකරුවන්ගේ ලැයිස්තු ලබාගෙන සන්නද්ධ හමුදාවන්ට දන්වනු ඇති අතර ඔවුන් පසුව පවුල්වලට දැනුම් දෙනු ඇත. මෙය දුර්වල පින්තූරයකි, නමුත් ඔබට පණිවිඩය සෑදිය හැකිය: _URL_1_ පුද්ගලයා දිවි ගලවා ගෙන ඇති අතර සතුරු අතේ නොසිටි බව සොයා ගත්තේ නම්, ශුභාරංචිය බෙදාගනු ඇත: _URL_2_ සමහර අවස්ථාවලදී පුද්ගලයා විසින්ම විදුලි පණිවුඩයක් යවනු ඇත. මම තවමත් ජීවතුන් අතර!" කනගාටුවට කරුණක් නම්, ඥාතියා මිය ගිය බව සනාථ කරමින් විදුලි පණිවුඩයක් බොහෝ විට ලැබුණි. ඇත්ත වශයෙන්ම මියගිය බවට තහවුරු වූ අය සඳහා විදුලි පණිවුඩය අවසාන විය : _URL_0_ ඔබ ගූගල් පින්තූරවල "ww2 ටෙලිග්‍රාම්" සොයන්නේ නම්, ලොව පුරා ඇති සමාන විදුලි පණිවුඩවල ස්කෑන්/පින්තූර ඔබට හමුවනු ඇත. | How did family members find out if a relative died during WWII? | As with most countries, by telegram. Typically they would inform the family that the relative was missing, e.g.: _URL_3_
As noted, a letter (usually from the CO) would follow.
Of course, some of the missing turned up, I believe the Red Cross would get lists of POWs and inform the armed forces, who would then inform the families. This is a poor picture, but you can just make out the message: _URL_1_
If the person was found to have survived and not in enemy hands the good news would be shared: _URL_2_
In some cases the individual themselves would send a telegram basically saying "I'm still alive!".
Sadly, all too often a telegram was received, confirming the relative as dead.
Of course for those confirmed dead the telegram was rather final : _URL_0_
If you search for "ww2 telegram" on google images you will find may scans/pictures of similar telegrams from all over the world. |
1s2716 | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1s2716/eli5_why_if_i_slowly_submerge_an_oreo_in_milk/ | මම ඔරියෝ එකක් කිරිවල සෙමින් ගිල්වා තැබුවහොත් එය විනාඩියකට අඩු කාලයකදී සම්පූර්ණයෙන්ම ගිලී යනු ඇත, නමුත් මම එය සරලව දැමුවහොත් එය සදහටම පාවෙන බවක් පෙනෙන්නට තිබේද? | කිරි මතුපිට ආතතිය එය රඳවා තබා ගනී. ඔබ ජලය දෙස බැලුවහොත්, මතුපිට සිහින් රබර් සමක් වැනි බව ඔබට පෙනෙනු ඇත. මෙය කුකිය නොනවත්වා තබා ගනී. ඒ වගේම ගොඩක්ම දියරයට උඩින් තියෙන නිසා ඒ තරම් පොඟවන්නෙත් නෑ. | why if i slowly submerge an oreo in milk will it completely sink in less than a minute but if i simply drop it in, it seems to float forever? | The surface tension of the milk holds it up.
If you look at water, you will see that the surface is like a thin rubber skin. This keeps the cookie afloat. Also, since most of it is above the liquid, it does not soak up as much. |
59a90j | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/59a90j/did_the_soviet_union_have_competitive_entrance/ | සෝවියට් සංගමය විශ්ව විද්‍යාල සඳහා තරඟකාරී ප්‍රවේශ විභාග තිබුණාද? ඔව් නම්, ඔවුන් යුරෝපයේ සහ එක්සත් ජනපදයේ ඒවාට වඩා වෙනස් වූයේ කෙසේද? | OP ගේ ප්‍රශ්නයට පසු විපරම් ප්‍රශ්නයක් ලෙස, සෝවියට් විශ්ව විද්‍යාල සඳහා, ඊනියා, "අනවශ්‍ය" සඳහා ප්‍රවේශ විභාගවල දුෂ්කරතා වැඩි කිරීම කෙතරම් සාමාන්‍ය දෙයක් ද? [මෙම ලිපිය](_URL_0_) මොස්කව් රාජ්ය විශ්ව විද්‍යාලයේ ගණිත අංශයේ අනාගත යුදෙව් සිසුන්ට ලබා දෙන ප්‍රවේශ විභාගවල අසාධාරණ බව ඉස්මතු කරයි. මෙය සාමාන්‍ය දෙයක්ද? | Did the Soviet Union have competitive entrance examinations for Universities? If yes, how did they differ from the ones in Europe and US? | As a follow up question to OP's question, how common was it for Soviet universities to increase the difficulty of the entrance exams for, so-called, "undesirables"?
[This article](_URL_0_) highlights the unfairness of entrance exams given to prospective Jewish students at the mathematics department of Moscow State University. Was this the norm? |
7wwrph | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/7wwrph/how_good_were_the_confederacys_other_generals_in/ | රොබට් ඊ ලී සම්බන්ධයෙන් කොන්ෆෙඩරසියේ අනෙකුත් ජෙනරාල්වරු කොතරම් හොඳද? එසේත් නැතිනම් ඒ සඳහා උතුරේ ජෙනරාල්වරුද? ඔවුන් දෙවන ශ්‍රේණියේද, නැතිනම් ලී තරම්ම හොඳද? | මිණුම් දණ්ඩක් සම්බන්ධයෙන් අප බලා සිටින දේ පැහැදිලි කිරීමට ලී පිළිබඳ සාකච්ඡාවක් ආරම්භ කිරීම වඩාත් සුදුසු විය හැකිය. OP ගේ ප්‍රශ්නය අනුව රොබට් ඊ. ලී ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයේ හොඳම ජෙනරාල්වරයා නොවේ නම්, එක් අයෙකු විය. "හොඳම" මගින් මෙය (1) ලකුණු පුවරුව, හෝ ජයග්‍රහණ/පරාජය අනුපාතය, සහ (2) පශ්චාත් යුධ උපක්‍රමික ඇගයීම ඇතුළු සාධකවල එකතුවක් යැයි මම උපකල්පනය කරමි. කාණ්ඩ දෙකටම, අපට ඔවුන් ගැන සාකච්ඡාවකට යා හැකි නමුත්, අපට ලී සමඟ සැසඳිය හැකි සමකාලීනයන් ස්වල්ප දෙනෙක් සිටින බව යමෙකු තේරුම් ගත යුතුය. දින 7 සටනේ සිට, ලී අණ දුන්නේ සේනාංකයකට හෝ බළකායකට පමණක් නොව මුළු හමුදාවටම ය. මේ ආකාරයෙන්, දකුණු පැත්තෙන්, අපට ඔහුව සැසඳිය හැක්කේ Beauregard, Bragg, Albert Sydney Johnston, Joseph E. Johnston සහ සමහරවිට Hood සමඟ පමණි. එම පැත්තේ වෙන කිසිවෙක් ලී මෙන් එකම මට්ටමේ අණ දුන්නේ නැත, ඇත්ත වශයෙන්ම, එබැවින් රේඛාවෙන් පහළට සංසන්දනය කිරීම තරමක් වැදගත් ය. උතුරු පැත්තේ, තවත් සැසඳීම් ඇති අතර, අපි මොහොතකින් ඒවා ලබා ගනිමු. නමුත් ආරම්භකයින් සඳහා: ලී හොඳ ජෙනරාල්වරයෙක්ද, එසේ නොවේ, සම්මේලනයට තිබූ හොඳම? බොහෝ නවීන ශිෂ්‍යත්වයන් තවමත් එකඟ වන්නේ ලී ඇත්තෙන්ම ඉතා හොඳ ජෙනරාල්වරයකු බවත්, බොහෝ විට කන්ෆෙඩරසියට පිරිනැමීමට ඇති හොඳම දේ බවත් ය. ඔහු සර්වසම්පූර්ණ නොවූවත්, නිසැකව ම ඔහුගේ වැරදිවලින් සාධාරණ කොටසක් සිදු කළත්, දක්ෂතාව, බුද්ධිය, ආකල්පය සහ වාසනාව යන සියල්ලේ එකතුවක් තුළින් ලී තමා වෙනුවෙන් ඉතා හොඳින් කටයුතු කළේය. ඔහුට ආරක්ෂක ව්‍යාපාරයක් දියත් කිරීමට සිදු වූ විට (ෆ්‍රෙඩ්රික්ස්බර්ග් හෝ වල්ඩර්නස් කැම්පේන් යැයි සිතන්න), ලී කැපී පෙනුණි, අප ප්‍රහාර එල්ල කරන විට ඔහුටද විශිෂ්ට විය හැකිය (2nd Bull Run & Chancellorsville යනු අපූරු උදාහරණ වේ). කෙසේ වෙතත්, මිනිසාට ඔහුගේ වැරදි තිබුණි, කෙසේ වෙතත්, බටහිර නාට්‍ය ව්‍යාපාරයට ඔහුගේ සම්පත් හා ශක්තිය කැප කිරීමට ඇති අකමැත්ත සහ පරිණාමය වූ තත්වයන් තිබියදීත් සටනක් දැකීමට ඔහුගේ අවධාරනය ඇතුළුව (ඇන්ටිටැම් සහ ගෙටිස්බර්ග්, කලින් අවස්ථාවක වාසනාව ඔහු මත විය. පැත්ත සහ එය ඔහුට සාර්ථක විය). ඔහුගේ යටත් නිලධාරීන් සමඟ සන්නිවේදනය කිරීමේදී ලී ද උණුසුම් හා සීතලෙන් දිව ගිය අතර, ඔවුන්ගෙන් සමහරෙකු ඔහුගේ නියෝගවල නොපැහැදිලි බව සහ ඔවුන්ගේ අභිප්‍රාය (ජැක්සන්) අවබෝධයෙන් තේරුම් ගත් බවක් පෙනෙන්නට තිබුණද, අනෙක් අයට දුෂ්කරතා ඇති විය (ඊවෙල්), සහ විනාශකාරී ප්‍රතිඵල අනුගමනය කළේය. ලෝන්ග්ස්ට්‍රීට් හැර, කෙසේ වෙතත්, සමාන සටන් තත්වයන් සංසන්දනය කිරීමේදී ලීගේ ජයග්‍රහණ/පරාජ වාර්තාව කොන්ෆෙඩරේට් ජෙනරාල්වරුන් අතර ඉහළින්ම පවතී. එසේ පැවසුවහොත්, භූමිකාව තුළ වඩා හොඳ කාර්යයක් කළ හැකි ලෝන්ග්ස්ට්‍රීට් හැර, සමහර විට, කොන්ෆෙඩරසියේ වෙනත් ජෙනරාල්වරයකු ගැන සිතීම කෙනෙකුට අපහසුය. ලී ඔහුගේ හමුදාවෙන් උපරිම ප්‍රයෝජන ගන්නේ කෙසේදැයි දැන සිටියේය (සංඛ්‍යා සහ සම්පත් අනුව), සහ තත්වය කුමක් වුවත් ඒවා ඵලදායි ලෙස භාවිතා කරන්නේ කෙසේද. ඔහු ගැටුමේ දේශපාලන ගණනය (එබැවින් උපක්‍රමික අවාසි නොතකා දෙවරක් උතුර ආක්‍රමණය කිරීමට ඔහුගේ අවධාරනය) අවබෝධ කර ගත් අතර බොහෝ අවස්ථාවලදී ඔහුගේ ජෙනරාල්වරුන් හොඳින් කළමනාකරණය කළේය. සටනේදී, ඔහු තම මිනිසුන් ඵලදායී ලෙස ස්ථානගත කරන්නේ කෙසේදැයි දැන සිටි අතර, ජයග්‍රහණ සහ විවෘත කිරීම් ආමන්ත්‍රණය කිරීම සඳහා සටනේ උණුසුම තුළ ගැලපීම් කිරීමට වඩා හොඳ විය. නැවතත්, ලෝන්ග්ස්ට්‍රීට් හැර, වෙනත් කිසිදු කොන්ෆෙඩරේට් ජෙනරාල්වරයෙකු එවැනි අනුකූලතාවකින් මෙම මට්ටම් වල සඵලතාවය පෙන්නුම් කළේ නැත. එපමණක්ද නොව, ලී ජෙනරාල්වරයෙකු මෙන් තමාව රැගෙන යා යුතු ආකාරය දැන සිටි අතර නායකත්වයේ නාට්‍යය තේරුම් ගෙන ඇති අතර කෙනෙකුගේ බර හමුදාවකට චලනය හා බලපෑම් කළ හැකි ආකාරය තේරුම් ගත්තේය. මැක්ලෙලන් මෙන් (ඔහුගේ යුධ පිටියේ දක්ෂතාවය ලී අසල කොතැනකවත් පැමිණියේ නැත), ලීගේ මිනිසුන් ඔහුට සැබවින්ම ආදරය කළ අතර ඔහු වෙනුවෙන් ඕනෑම දෙයක් කරනු ඇත. සිවිල් යුද්ධයේ හොඳ සාමාන්‍යභාවය ගැන සාකච්ඡා කිරීමේදී මෙය වට්ටම් කළ හැකි දෙයක් නොවේ. ඉතින්, සමහර විට, ලෝන්ග්ස්ට්‍රීට් හැර, ලී මෙන් කඩදාසි මත සිටින ජෙනරාල්වරයෙකුට වඩා හොඳ යැයි පෙනුණු, සහ තියුණු, ප්‍රායෝගික සහ විනයගරුක වූ, ලී යනු ඔවුන්ගේ පාර්ශ්වයේ සිටි හොඳම ජෙනරාල්වරයා යැයි පැවසිය හැකි යැයි මම සිතමි. . ජෝ ජොන්ස්ටන් ඉතා ලැජ්ජාශීලී සහ ප්‍රවේශම් සහගත විය, ඒඑස් ජොන්ස්ටන් ඔහු කළ එක් විශාල සටනකින් පරාජයට පත් විය (එය කරමින් මිය ගියේය), බියුර්ගාඩ් යථාර්ථවාදී නොවීය, හුඩ් සහ බ්‍රැග් අණ දෙන හමුදා භූමිකාවක "යන්න" යන වචනයෙන් බොහෝ දුරට ව්‍යසනයන් විය. කලින් සඳහන් කළ පරිදි, වෙනත් කොන්ෆෙඩරේට් ජෙනරාල්වරුන් සමඟ ලී සංසන්දනය කිරීම දුෂ්කර ය, මන්දයත් ජීව දත්ත පත්‍රිකා පෙළගැසී නොමැති බැවිනි. උතුරු ජෙනරාල්වරුන්ට එරෙහිව ලී සංසන්දනය කිරීම සම්බන්ධයෙන්, නැවතත්, එය සංසන්දනය කිරීම දුෂ්කර ය. ලී ඔහුගේ සංගමයේ සගයන්ගෙන් ආලෝක වර්ෂ ඉවත් කරන ලද තත්වයන් යටතේ සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් ව්‍යාපාරයකට සටන් කළේය (ප්‍රවාහනය සහ සැපයුම් ජාලයන් පමණක් මෙය ඇපල් එදිරිව දොඩම් සාකච්ඡාවක් බවට පත් කරයි). උපක්‍රමශීලීව, ඉතා කූඩුවක, පළපුරුදු, අභිප්‍රේරිත සහ විනයගරුක සතුරෙකු සමඟ සටන් කරන ග්‍රාන්ට්, '64 සහ '65 හි ඔවුන්ගේ ප්‍රධානීන්ගේ ප්‍රධානීන් තුළ ලී මෙන් ම සාමාන්‍යත්වය ප්‍රදර්ශනය කළ බවට තර්කයක් ඉදිරිපත් කළ හැකිය. ග්‍රාන්ට් ඔහුගේ හමුදාව සමඟ ගතික පියවර කිහිපයක්ම සිදු කළ අතර, එය සාර්ථක ලෙස කිරීමට පෙර අවස්ථා දෙකකදී ලීව දෙපසට තල්ලු කළේය. මීට පෙර, 1863 දී, ග්‍රාන්ට් තම සැපයුම් මාර්ග අතහැර දමා, වික්ස්බර්ග් නගරයට දකුණින් ගමන් කර, මිසිසිපි ගඟ තරණය කළ විට, පසුව වටලෑමකට සටන් කළ අතර, එය අවසානයේ දැවැන්ත කොන්ෆෙඩරේට් බලකොටුවකට යටත් වීමට බල කරන (සහ විවෘත) ගඟ ආපසු යුනියන් දක්වා). මෙය සමස්ත යුද්ධයේ වඩාත්ම ආකර්ෂණීය මිලිටරි ජයග්රහණය විය හැකිය. ෂර්මන්ගේ මුහුද දෙසට ගමන් කිරීම සහ අවසානයේ හුඩ්ගේ හමුදා විසුරුවා හැරීම මෙන්ම, ස්පොට්සිල්වේනියා උසාවි ව්‍යාපාරයේදී යුධ න්‍යාය ලෝක සංග්‍රාමයේදී එය කුමන ස්ථානයකට පැනිය හැකිදැයි උපක්‍රම දියුණු කළ තරුණ මේජර්වරයෙකු වන Emory Upton විසින් පෙන්නුම් කරන ලද මුලපිරීම තරම්ම සිත් ඇදගන්නා සුළු විය. I. TD:LR - දකුණේ, ඔව්, අපට සාධාරණ ලෙස තර්ක කළ හැක්කේ, රොබට් ඊ. ලී යනු, කන්ෆෙඩරසියට තිබූ හොඳම ජෙනරාල්වරයා නොවේ නම් ය. උතුරේ ජෙනරාල්වරුන් සමඟ ලී සංසන්දනය කිරීමේදී, එය වඩාත් දුෂ්කර ය, නමුත් යූනියන් ජෙනරාල්වරුන් ලීගේ මට්ටමේම වූ ජයග්‍රහණ සිදු කළ බවට තර්කයක් ඉදිරිපත් කළ හැකිය. [මූලාශ්ර: Bruce Catton: Army of the Potomac trilogy & 'Grant Moves South'; James McPherson, 'Battle Cry of Freedom'; ඩොරිස් කර්න්ස් ගුඩ්වින්, 'ප්‍රතිවාදීන්ගේ කණ්ඩායම'; Ronald C. White, 'American Ulysses'] | How good were the Confederacy's other generals in regards to Robert E Lee? Or the Northern generals for that matter? Were they second-rate, or just as good as Lee himself? | It might be best to start on a discussion of Lee just to clear up what we're looking at in terms of a measuring stick. OP's question presupposes that Robert E. Lee was one of, if not THE best general of the American Civil War. By "best" I assume this is a combination of factors including (1) scoreboard, or win/loss ratio, and (2) post-war tactical evaluation. For both categories, while we can get into a discussion about them, one has to understand that there are few contemporaries with whom we can compare Lee. From the Battle of the 7 Days onward, Lee wasn't commanding just a division or a corps, but an entire Army. In this way, on the southern side, we can really only compare him to Beauregard, Bragg, Albert Sydney Johnston, Joseph E. Johnston, and maybe Hood. No one else on that side commanded at the same level as Lee, really, so comparisons further down the line are somewhat moot. On the northern side, there are more comparisons, and we will get to those in a moment.
But for starters: was Lee a good general, nay, the best the Confederacy had? Most modern scholarship is still in agreement that Lee was indeed a very good general, and probably the very best the Confederacy had to offer, yes. While he wasn't perfect, and certainly made his fair share of mistakes, Lee did pretty well for himself through a combination of skill, intuition, attitude, and luck. When he had to run a defensive campaign (think Fredericksburg or the Wilderness Campaign), Lee was outstanding, and when we was on the offensive, he could also be superb (2nd Bull Run & Chancellorsville being wonderful examples). The man did have his faults, however, including a reluctance to commit his resources and energies to the western theater campaign, and his insistence on seeing a battle through despite evolving circumstances (Antietam and Gettysburg, though in the former instance, luck was on his side and it worked out for him). Lee also ran hot and cold when it came to communicating to his subordinates, and while some of them seemed to intuitively understand the vagueness of his orders and their intention (Jackson), others had difficulty (Ewell), and disastrous results followed. Except for Longstreet, though, Lee's win/loss record when comparing similar circumstances of battle is tops among the Confederate generals.
All that being said, it is hard for one to think of another General in the Confederacy except, perhaps, for Longstreet, who could have done a better job in the role. Lee knew how to get the most out of his army (both in terms of numbers and resources), and how to use them effectively regardless of the situation. He understood the political calculus of the conflict (hence his insistence on invading the north twice despite the tactical disadvantage), and managed his generals well on most occasions. When in battle, he knew how to place his men effectively, and was even better at making adjustments in the heat of battle to address breakthroughs and openings. Again, except for Longstreet, no other Confederate general demonstrated effectiveness on these levels with such consistency. What's more, Lee knew how to carry himself like a general, and understood the drama of leadership, and how one's bearing can move and influence an army. Like McClellan (whose battlefield acumen didn't come anywhere near Lee's), Lee's men truly loved him, and would do anything for him. This isn't something that can be discounted when discussing good generalship in the Civil War.
So, except perhaps for Longstreet, who seemed to be as good of a general on paper as Lee, and was just as sharp, pragmatic, and disciplined, I think it could be said that Lee was the best general the Confederacy had on their side. Joe Johnston was too timid and cautious, A.S. Johnston lost the one big battle he did fight (and died doing it), Beauregard was unrealistic, and Hood and Bragg were pretty much disasters from the word "go" in a commanding army role. As mentioned earlier, it is difficult to compare Lee with any other Confederate generals because the resumes just don't line up.
As for a comparison of Lee against northern generals, again, it is hard to compare. Lee was fighting a completely different campaign under circumstances lightyears removed from his Union counterparts (transportation and supply networks alone make this an apples v. oranges discussion). Tactically, one could make the argument that Grant, fighting a very cagey, experienced, motivated, and disciplined foe, displayed generalship on the same level as Lee during their head-to-heads of '64 and '65. Grant made several dynamic moves with his army that nearly flanked Lee on two occasions before successfully doing just that on route to Petersburg, where Grant bottled Lee up. Earlier, in 1863, Grant pulled off something just short of a miracle when he abandoned his supply lines, marched south of Vicksburg, crossed the Mississippi River, then fought to a siege that would eventually force the surrender of a massive Confederate garrison (and open the river back up to the Union). This was maybe the most impressive military feat of the entire war. Sherman's march to the sea and eventual dismantling of Hood's forces was nearly as impressive, as was the initiative showed by a young Major named Emory Upton who developed tactics during the Spotsylvania Courthouse campaign that leap-frogged military theory to where it would be in World War I.
TD:LR - In the south, yes, we can reasonably argue that Robert E. Lee was one of, if not THE best general that the Confederacy had. When comparing Lee to generals in the north, it is more difficult, but an argument can be made that Union generals accomplished feats that were on the same level as Lee.
[Sources: Bruce Catton: Army of the Potomac trilogy & 'Grant Moves South'; James McPherson, 'Battle Cry of Freedom'; Doris Kearns Goodwin, 'Team of Rivals'; Ronald C. White, 'American Ulysses'] |
74q2kq | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/74q2kq/eli5what_led_to_the_creation_of_the_knights/ | නයිට්වරුන්ගේ ටෙම්ප්ලර් නිර්මාණය කිරීමට හේතු වූයේ කුමක්ද සහ ඔවුන්ගේ මෝ කුමක්ද? | කුරුස යුද්ධ සමයේදී, පල්ලිය කලක් ජෙරුසලම පාලනය කළ අතර, මෙය ශුද්ධ භූමිය නැරඹීමට වන්දනාකරුවන් ආකර්ෂණය කර ගත්තේය. බටහිර යුරෝපයේ සිට ලෙවන්ට් දක්වා වූ ගමන රළු සහ භයානක විය. නයිට්ස් ටෙම්ප්ලර් පිහිටුවා ඇත්තේ වන්දනාකරුවන්ගේ ආරක්ෂාව සඳහා ආරෝපණය කරන ලද පැවිදි නියෝගයක් ලෙස ය. ආරක්ෂාවට අමතරව, ඔවුන් වන්දනාකරුවන් සඳහා මූලික බැංකු ක්‍රමයක් ලෙසද සේවය කළේය. ඔබ පිටත්ව යාමට පෙර, ඔබ ඔබේ වටිනා භාණ්ඩ ප්‍රාදේශීය ටෙම්ප්ලර් ස්ථානයක තැන්පත් කර, තැන්පතු සහතිකයක් ලබාගෙන, ඔබ ආපසු පැමිණි පසු ඔබට ආපසු ලබා ගත හැකිය, නැතහොත් ඔබ ජෙරුසලමේ සිටියදී නිධානයට සමාන මුදලක් ලබා ගත හැකිය. මෙම මූල්‍ය ගනුදෙනුව ඔවුන් සාපේක්ෂ වශයෙන් බලවත් කළේය. ඔවුන් වටා ඇති මිථ්‍යාවන් නොතකා, මුස්ලිම්වරුන් ජෙරුසලම සහ වටපිටාව නැවත අත්පත් කර ගැනීමත් සමඟ ඔවුන්ගේ උපයෝගීතාව සහ අරමුණ හීන විය. ඔවුන්ගේ බලය සහ නයිට්ස් හොස්පිට්ලර් සමඟ පවතින ආරවුල හේතුවෙන්, ප්‍රංශ රජු අවසානයේ ඔවුන් සියල්ලන්ම අත්අඩංගුවට ගන්නා ලෙස නියෝග කළ අතර, පාප් වහන්සේටද එය කිරීමට බලපෑම් කළේය. සමහරුන් මරා දමන ලද නමුත් බොහෝ දෙනෙකුට විශ්‍රාම වැටුප් ලබා දී පිටව යාමට අවසර දෙන ලදී, නැතහොත් වෙනත් පැවිදි නියෝගවලට අන්තර්ග්‍රහණය විය. | what led to the creation of the knights templar and what was their mo? | During the Crusades, the Church controlled Jerusalem for a time, and this attracted pilgrimages to go see the holy land. The trip from Western Europe to the Levant was rough and dangerous. The Knights Templar were formed as a monastic order charged with securing the safety of pilgrims.
Besides safety, they also served as a basic form of banking for pilgrims. Before you left, you'd deposit your valuables at a local Templar place, get a certificate of deposit, and afterwards you could either withdraw once you returned, or get an equivalent in treasure when you were in Jerusalem. This financial dealing made them relatively powerful.
Despite the myths around them, their utility and purpose waned as the Muslims recaptured Jerusalem and the surroundings. Due to their power and ongoing feuds with the Knights Hospitaller, the French king eventually ordered them all arrested, and pressured the Pope to do the same. Some were killed, but most were given pensions and allowed to leave, or became absorbed into other monastic orders. |
1b3tco | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/1b3tco/eli5_why_we_flinch/ | ඇයි අපි ගැස්සෙන්නේ | සටන් හෝ පියාසර සහජ බුද්ධිය. පුදුමයට පත් වූ විට, ඔබේ ශරීරය/මොළය තමන්ව ආරක්ෂා කර ගැනීමට හෝ කඳුකරයට දුවන්නට සූදානම් වේ... | why we flinch | Fight or flight instinct. When surprised, your body/brain makes itself ready to defend itself, or run for the hills... |
523jlk | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/523jlk/eli5_what_will_happen_if_we_try_to_land_on_a_gas/ | අපි බ්‍රහස්පති වැනි වායු ලාභයක් මතට ගොඩ බැසීමට උත්සාහ කළහොත් කුමක් සිදුවේද? අපි කවදාවත් ගොඩබෑමට නොහැකිව අනෙක් අන්තයෙන් එළියට එයිද? | නැත, ඔබ වායු යෝධයට ඇතුළු වන විට පීඩනය වැඩි වන අතර අභ්‍යන්තර වායූන් ඔබේ නැව තල්ලු කරනු ඇත, මන්ද ගුරුත්වාකර්ෂණය මගින් අණු සමීපව මිරිකන විට ඒවායේ ඝනත්වය වඩ වඩාත් වැඩි වනු ඇත. ඔබ කෙළින්ම ගමන් කරනවාට වඩා ගැඹුරු දිය යට මෙන් ඇතුළත පාවී යාමට ඉඩ ඇත. | what will happen if we try to land on a gas gaint, like jupiter? will we come out from the other end, never being able to land? | No, as you enter the gas giant the pressure would increase and the interior gases would buoy your ship because their density would be increasingly higher as the molecules are squeezed closer together by gravity. You'd probably end up floating inside like being deep underwater rather than just passing straight through. |
60wd7u | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/60wd7u/how_long_did_soldiers_have_to_stand_in_the/ | ඩී-ඩේ කාලය තුළ සොල්දාදුවන්ට ගොඩබෑමේ යාත්‍රා තුළ කොපමණ කාලයක් රැඳී සිටීමට සිදුවේද? | භට පිරිස් රැගත් රථ පෙළ 1944 ජූනි 5 දින පස්වරුවේ දකුණු එංගලන්තයේ වරායෙන් පිටත් වූ අතර දැඩි ගුවන් ආවරණයක් සහිතව නාලිකාව හරහා සෙමින් ගමන් කළහ. ඔවුන් ජූනි 6 වන දින ගුවන් හමුදා ගොඩබස්වන අවස්ථාවේදීම දළ වශයෙන් 0200 වෙරළේ යාර 23,000 ක් ඔබ්බෙන් වූ ඔවුන්ගේ නම් කරන ලද ප්‍රවාහන ප්‍රදේශවල නැංගුරම් දැමීය. බෝට්ටු කණ්ඩායම් එකලස් කරන ලද අතර, ගොඩබෑමේ යාත්‍රා පැටවීම සහ පහත් කිරීම 0430 ට ආරම්භ වූ අතර H-Hour 0630 ට ආරම්භ විය. ඉතින්, පැය 2 ක් පමණ. 4 වන සහ 24 වන අශ්වාරෝහක ඔත්තු බැලීමේ බලඝණවල මූලද්‍රව්‍ය උටා වෙරළට ඔබ්බෙන් වූ ශාන්ත මාර්කූෆ් දූපත් හි කුඩා ජර්මානු නිරීක්ෂණ මුරපොලක් ඉවත් කිරීම සඳහා H-hour ට පැය දෙකකට පෙර ඔවුන්ගේ ගොඩබෑමේ යාත්‍රාවෙන් ඉදිරියට ගියේය. **මූලාශ්ර:** * [*ඔමාහා බීච්හෙඩ් (6 ජූනි-13 ජූනි 1944)*](_URL_1_), ඓතිහාසික අංශය, යුධ දෙපාර්තමේන්තුව මගින් * [*දෙවන ලෝක යුද්ධයේ එක්සත් ජනපද හමුදාව, යුරෝපීය මෙහෙයුම් රඟහල: හරස් චැනල් ප්‍රහාරය*](_URL_0_), ගෝර්ඩන් ඒ. හැරිසන් විසිනි | How long did soldiers have to stand in the landing crafts during D-Day? | The convoys carrying troops departed from ports in southern England on the afternoon of June 5, 1944 and proceeded slowly across the channel with heavy air cover. They dropped anchor in their designated transport areas 23,000 yards offshore at roughly 0200 on June 6, at the same time that airborne forces were being landed. Boat teams were assembled, and loading and lowering of landing craft began at 0430, with H-Hour at 0630; so, roughly 2 hours. Elements of the 4th and 24th Cavalry Reconnaissance Squadrons proceeded in their landing craft two hours before H-Hour to clear out a small German observation post on the St. Marcouf Islands off Utah Beach.
**Sources:**
* [*Omaha Beachhead (6 June-13 June 1944)*](_URL_1_), by the Historical Division, War Department
* [*U.S. Army in World War II, European Theater of Operations: Cross-Channel Attack*](_URL_0_), by Gordon A. Harrison |
2bwp3h | AskHistorians | http://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/2bwp3h/what_is_the_origin_and_historical_context_of_so/ | ඊනියා "ගෞරවනීය ඝාතන" වල ආරම්භය සහ ඓතිහාසික සන්දර්භය කුමක්ද? | හායි! ඔබට මෙහි ප්රතිචාර නොලැබෙන්නේ නම් (හෝ ඔබ එසේ කළත්), මෙම ප්‍රශ්නය ඔවුන්ගේ ඉදිරිදර්ශනය සඳහා /r/AskSocialScience සහ/හෝ /r/AskAnthropology වෙත පළ කිරීම වටී. | What is the origin and historical context of so called, "honor killings?" | hi! if you don't get responses here (or even if you do), it might be worth x-posting this question to /r/AskSocialScience and/or /r/AskAnthropology for their perspective |
4keecy | askscience | https://www.reddit.com/r/askscience/comments/4keecy/would_the_night_sky_have_appeared_much_brighter/ | ඩයිනෝසෝරයන්ගේ කාලයේ රාත්‍රී අහස මීට වඩා දීප්තිමත් වන්නට තිබුණාද? | විශ්වය ප්‍රසාරණය වෙමින් පවතී, නමුත් ගුරුත්වාකර්ෂණය මගින් මන්දාකිණි වැනි කුඩා පරිමාණ (සාපේක්ෂ වශයෙන් කථා කරයි!) ව්යුහයන් - සහ මන්දාකිණි කණ්ඩායම් පවා - එකට තබා ගනී. අපට පෙනෙන සියලුම තරු අඩංගු අවකාශයේ පරිමාව අපගේ මන්දාකිනියේ අතුරුදහන් වන කුඩා කොටසකි! එබැවින් විශ්වය ප්‍රසාරණය වන විට පෙනෙන තරු ගණන සැබවින්ම වෙනස් නොවේ. සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය මන්දාකිණි කේන්ද්‍රය වටා එහි දිගු කක්ෂය කරන බැවින් එය තරමක් උච්චාවචනය විය හැක. | Would the night sky have appeared much brighter in the time of the dinosaurs? | The universe is expanding, but gravity keeps small-scale (relatively speaking!) structures like galaxies - and even groups of galaxies - together. The volume of space containing all the stars we can see is a vanishingly small part of our galaxy! So the number of stars visible doesn't really change as the Universe expands. It might fluctuate a bit as the solar system makes its long orbit around the galactic center. |
3ggsuw | explainlikeimfive | http://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/3ggsuw/eli5_why_there_are_lions_in_india_but_no_tigers/ | ඉන්දියාවේ සිංහයන් සිටින නමුත් අප්‍රිකාවේ කොටි නැත්තේ ඇයි? | > සිංහයන්, දිවියන් සහ කොටි යන සියල්ලන්ම අප්‍රිකාවේ ආරම්භ වූ සහ පොදු මුතුන් මිත්තෙකු බෙදා ගන්නා ෆෙලිඩේ බළලුන්ගේ කොටසකි. යම් අවස්ථාවක දී, බොහෝ විට වසර මිලියන 2 කට පමණ පෙර, Felidae හි එක් ශාඛාවක් නැගෙනහිරින් ආසියාව දෙසට සංක්‍රමණය වූ අතර, එම බළලුන් අද අප දන්නා තැඹිලි, කළු සහ සුදු ඉරි සහිත මෘගයන් බවට පරිණාමය විය. කෙසේ වෙතත්, ආසියාවේ ස්ථාපිත වූ පසු, කොටි නැවත අප්‍රිකාවට ගියේ නැත. බොහෝ විශේෂයන් මෙන්, ඔවුන්ගේ මුතුන් මිත්තන් අප්රිකාව හැර ගොස් පරිණාමය වූ අතර කිසි විටෙකත් ආපසු නොඑන ලදී. | why there are lions in india, but no tigers in africa? | > Lions, leopards and tigers are all part of the Felidae family of cats, which originated in Africa and share a common ancestor. At some point, probably around 2 million years ago, one offshoot of Felidae migrated east toward Asia, and those cats evolved into the orange-, black-, and white-striped beasts we know today. Once established in Asia, however, tigers never returned to Africa.
Like many species, their ancestors left Africa and evolved, and never returned. |
20tvap | askscience | http://www.reddit.com/r/askscience/comments/20tvap/why_do_larger_land_animals_seemingly_tend_to_have/ | විශාල ගොඩබිම සතුන්ට කකුල් අඩු (ඒවා ඇති අය අතර) ඇති බව පෙනෙන්නේ ඇයි? | සිත්ගන්නා ප්‍රශ්නය, මම හිතන්නේ වෙනස කුඩා සතුන් සහ විශාල සතුන් අතර නොව අපෘෂ්ඨවංශීන් සහ පෘෂ්ඨවංශීන් අතර විය හැකියි. මගේ අනුමානය නම් ජීවියෙකු සතු උපග්‍රන්ථ සංඛ්යාව සහ එම උපග්‍රන්ථ සමඟ එයට තිබිය හැකි මෝටර් පාලන පරාසය අතර හුවමාරුවක් ඇති බවයි. මෙය විකල්ප පරිණාමීය ක්‍රමෝපායන් දෙකක් නිපදවනු ඇත, එකක් වැඩි මෝටර් පාලනයක් සහිත අඩු උපග්‍රන්ථ භාවිතා කරන අතර එකක් අඩු මෝටර් පාලනයක් සහිත වැඩි උපාංග භාවිතා කරයි. අප එක් දිශාවකින් පරිණාමීය මාවතක වැටී ඇති අතර අපෘෂ්ඨවංශීන් අනෙක් දිශාවට සම්පූර්ණයෙන්ම අහම්බෙන් වැටී ඇත. එසේත් නැතිනම්, අපගේ ස්නායු පද්ධතියේ මූලික වෙනස්කම් වැනි බෙදීම් සඳහා යම් හේතුවක් තිබේ. කණගාටුයි මට නිශ්චිතවම කිව නොහැක, මේ ඒ ගැන මගේ අදහස් පමණි! | Why do larger land animals seemingly tend to have fewer legs (among those that have them)? | Interesting question, I think the distinction might not be between small animals and large ones, but rather between invertebrates and vertebrates.
My speculation is that there is a tradeoff between the number of appendages an organisms has, and the range of motor control it can have with those appendages. This would produce two alternative evolutionary strategies, one using fewer appendages with greater motor control, and one using more appendages with less motor control.
It's possible we fell down an evolutionary path in one direction while invertebrates fell down the other by complete chance. Or, there is some reason for the split such as fundamental differences in our nervous systems. Sorry I can't say for sure, these are just my about thoughts about it! |
apo0tx | AskHistorians | https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/apo0tx/from_my_understanding_hundreds_of_years_ago_when/ | මීට වසර සිය ගණනකට පෙර මගේ අවබෝධයට අනුව, රටක් ඔවුන්ගේ අධිරාජ්‍යයට අවශෝෂණය කර ගැනීම සඳහා ඉඩම් සොරකම් කළ විට, ඔවුන් ආක්‍රමණය කර ඔවුන්ට අවශ්ය භූමිය බලහත්කාරයෙන් ලබා ගනී. දැන් රටවල්වලට ඉඩම් අවශ්ය වූ විට සාකච්ඡා කරන්නේ, මිල දී ගෙන විකුණන්නේ කවදාද ඒ වෙනස සිදු වුණේ? | ඔබේ අවබෝධය බොහෝ දුරට වැරදියි. පළමුව, නිශ්චිත භෞමික මායිම් සලකුණු කර, නිශ්චිත ස්වෛරීභාවයකට ස්ථිරව සහ අවිවාදිත ලෙස ඉඩම් හිමිවීම පිළිබඳ සමස්ත අදහස දළ වශයෙන් 1648 වෙස්ට්ෆාලියා ගිවිසුමෙන් පසුව පොදුවේ "වෙස්ට්ෆාලියානු ස්වෛරීභාවය" ලෙස හඳුන්වන දෙයට සම්බන්ධ නවීන අදහසක් වේ. "වෙස්ට්ෆාලියානු ස්වෛරීභාවය" යනු ප්‍රදේශයක පාලකයෙකු තමන්ට නිශ්චිත, සලකුණු කළ භූමි ප්‍රදේශයක් කෙරෙහි විස්තීර්ණ, සුවිශේෂී පාලනයක් ඇති බවට තර්ක කරන විටය; බොහෝ අය මැක්ස් වෙබර්ගේ පසුකාලීන නිර්වචනය උපුටා දක්වන්නේ මෙම අධිකාරියේ ජාතික ස්වෛරීයෙකුට භූමිය තුළ "ප්‍රචණ්ඩත්වය පිළිබඳ ඒකාධිකාරයක්" තිබිය යුතු බවයි. මෙම අවස්ථාවට පෙර, ලෝක ඉතිහාසයේ පැවති බොහෝ රාජ්‍යයන්, අධිරාජ්‍යයන් සහ රාජ්‍යයන් මාරුවෙන් මාරුවට සහ නම්‍යශීලී ආකාරවලින් භූමි ප්‍රදේශ පවත්වාගෙන ගියේය. බොහෝවිට ඔවුන්ගේ ප්‍රදේශයට හිමිකම් කීම අවිධිමත් සහ සාකච්ඡා කළ හැකි ඒවා විය. ඔවුන් යම් බදු ආදායමක් ඉල්ලා සිටිය හැකි අතර, චලනය හා බලය පිළිබඳ යම් අයිතිවාසිකම් තහවුරු කරයි, නමුත් ඔවුන්ට වැසියන් කෙරෙහි පුළුල් අධිකාරියක් ඇති බව අවධාරනය නොකරයි. එබැවින් ලොව පුරා ඇති භූමි ප්‍රදේශ පාලකයන්ගේ සෘජු පාලනයට ඇතුළු වී සහ ඉන් බැහැර විය. පූර්ව නූතන සන්දර්භයක් තුළ, අපට අවශ්ය ඉඩම් හඳුනාගෙන, එය ආක්‍රමණය කර, එය ඉතා තීරණාත්මක ලෙස තබා ගත් පාලකයින්, අප කොතැනක කතා කළත්, ඉතා දුර්ලභ ය. ආක්‍රමණිකයෙකුට ප්‍රදේශයක් හෝ ත්‍යාගයක් ඉල්ලා සිටිය හැක, නමුත් එම නව ජයග්රහණය සුහදශීලී නව දේශපාලනයේ කොටසක් ලෙස තබා ගැනීම ඉතා අඩු පොදු සිදුවීමක් වූ අතර, ආක්‍රමණික හෝ ජයග්රහණය කරන නායකයින් යහපත් සංඛ්‍යාවක් උපහාර ආදිය හැර වෙනත් කිසිවක් අපේක්ෂා නොකළ බව තර්ක කළ හැකිය. පූර්ව-වෙස්ට්ෆාලියානු සන්දර්භය, ස්වෛරීවරුන්ට (බොහෝ වර්ගවල) ඔවුන්ගේ භෞමික අධිකාරිය ස්ථිර පදනමක් මත වැඩි කිරීමට අපේක්ෂා කළ හැකි යාන්ත්‍රණ අතිශයින් විවිධ විය. විවාහය හෝ ඥාති සබඳතා ලොව පුරා තරමක් පොදු යාන්ත්‍රණයක් විය. ගිවිසුම් හෝ ගිවිසුම් තවත් එකක් විය (නිසැකවම සමහර අවස්ථාවල බලහත්කාරයෙන්). සංක්‍රමණය --හෝ සංක්‍රමණය - යම් ප්‍රදේශයක භාෂාමය සහ සංස්කෘතික සමතුලිතතාවය වෙනස් කළ, සහ විවිධ ස්වෛරී බලවතුන්ට එහි පක්ෂපාතීත්වය, සමහර විට (සාමාන්යයෙන් සියවස් ගණනාවක් පුරා) එය සන්තකයේ යැයි සැලකෙන අය වෙනස් කළ හැකිය. එමෙන්ම මුදල් අත අඩු වැඩි වශයෙන් වෙනස් කිරීම සහ එක් ස්ථානයක සිටින ස්වෛරීයෙකුට තවත් ස්ථානයක අධිකාරියක් ලබා දීමට ඉඩ දීම පිළිබඳ පූර්ව නූතන උදාහරණ තිබේ. සාපේක්ෂ වශයෙන් සමකාලීන භෞමික අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම ඵලදායි හෝ ස්ථිර බව පැහැදිලි නැති බව OP විසින් සටහන් කර ගත හැක. වසර 150 කට පෙර, අප්‍රිකාවේ සහ ආසියාවේ "රටවල් ඔවුන්ගේ අධිරාජ්‍යයට අවශෝෂණය කර ගැනීමට ඉඩම් සොරකම් කළහ"; ඊට සියවස් කිහිපයකට පෙර උතුරු හා දකුණු ඇමරිකාවේ. නමුත් සාපේක්ෂ වශයෙන් කෙටි කාලයකට පෙර (1940-1960 ගනන්) බොහෝ පශ්චාත් යටත් විජිත රාජ්‍යයන් නිර්මාණය කරන ලද අතර, ඒවා එකිනෙකා සමඟ අවශ්‍යයෙන්ම හඳුනා නොගත් භූමි ප්‍රදේශ යම් ප්‍රමාණයකට බලහත්කාරයෙන් නැවත ඒකාබද්ධ කිරීම සම්බන්ධ විය - අදටත් අපට බොහෝ පැතිවලින් ඉතා මිල අධික ක්‍රියාවලි. . ආක්‍රමණයෙන් "භූමිය සොරකම් කිරීම" යන අදහස අද සම්පූර්ණයෙන්ම නැති බව නොපෙනේ. එපමනක් නොව, වර්තමාන ජාතියක් වෙනත් භූමි ප්‍රදේශයකින් සැලකිය යුතු භූමි ප්‍රමාණයක් මිල දී ගැනීම සහ මිත්‍රශීලී සහ පිළිගත් ආකාරයකින් භූමි මාරු කිරීම මෑත වසරවල සැබෑ උදාහරණයක් ගැන සිතීමට මට ඇත්තෙන්ම අපහසුයි. ඉතින් එහෙම බැලුවම OP එක මොනවා ගැනද හිතන්නේ කියලා මටවත් විශ්වාස නෑ. | From my understanding hundreds of years ago when a country would steal land to absorb into their empire, they’d invade and forcibly take the land they wanted. Now when countries want land they negotiate, buy and sell it, when did that change occur? | Your understanding is pretty much incorrect.
First off, the entire idea of land being firmly and incontrovertibly owned by a particular sovereignty, with concrete territorial boundaries marked off, is roughly speaking a modern idea associated with what is commonly called "Westphalian sovereignty", after the Treaty of Westphalia of 1648. "Westphalian sovereignty" is when a ruler of a territory argues they have comprehensive, exclusive control over a specific, marked-off territory; many people cite Max Weber's later definition that a national sovereign in this mode of authority has to have a "monopoly on violence" within the territory.
Prior to this point, most existing states, empires and polities in world history held territories in shifting and flexible ways. Often their claims to territory were informal and negotiable. They might claim some tax revenues, assert some rights of movement and power, but not insist that they had comprehensive authority over the inhabitants. So territories all across the world passed in and out of direct control by rulers. In a premodern context, rulers who identified land they wanted, invaded it, and most crucially kept it, are pretty rare, no matter where we're talking about. An invader might claim territory or rewards, but keeping that new conquest as part of a coherent new polity was a much less common event, and arguably a decent number of invading or conquering leaders didn't expect anything except tribute, etc.
Even in a pre-Westphalian context, the mechanisms by which sovereigns (of a great many kinds) could expect to increase their territorial authority on a permanent basis were extremely diverse. Marriage or kinship alliances were a fairly common mechanism all around the world. Treaties or agreements were another (certainly in some cases coercive). Migration--or emigration--that changed the linguistic and cultural balance in a particular territory, and its loyalties to various sovereign powers, could sometimes (usually over centuries) change who was considered to be in possession of it. And there are premodern examples of money changing hands, more or less, and allowing a sovereign in one place to command authority of another.
The OP might also take note that it's not clear that relatively contemporary modes of territorial acquisition are effective or permanent. Only 150 years ago, "countries stole land to absorb into their empire" in Africa and Asia; several centuries before that in North and South America. But only a relatively short time ago (the 1940s-1960s) many postcolonial states were created that involved some degree of forcible recombination of territories that didn't necessarily identify with one another--processes that are still very costly for us today in many respects. It does not seem that the idea of "stealing land" through invasion is totally absent today. Moreover, I'm actually pretty hard pressed to think of an actual example in recent years of a current nation buying substantial territory from another territory and having the transfer of territory happen in an amicable and accepted way. So in that sense I'm not even sure what the OP is thinking of. |
5rttns | explainlikeimfive | https://www.reddit.com/r/explainlikeimfive/comments/5rttns/eli5_why_do_spinning_objects_seem_to_stay_in_the/ | කැරකෙන වස්තූන් වැඩි වේලාවක් වාතයේ පවතින බව පෙනෙන්නේ ඇයි? | කරකැවීම වස්තුව ස්ථායී කරයි, එවිට එය සෙලවීම හෝ පෙරළීම සිදු නොවේ. මෙය වාතය හරහා සුමටව ගමන් කිරීමට ඉඩ සලසයි. තනිවම මෙය තවදුරටත් රැඳී සිටීමට ඉඩ නොදේ, දුර ගමන් කරන්න. කෙසේ වෙතත්, වස්තුව ද තටුවක් (Frisbee) ලෙස හැඩගස්වා තිබේ නම්, නිවැරදි දිශානතියේ රැඳී සිටීම දිගු කාලයක් සඳහා වැඩි සෝපානයක් ජනනය කිරීමට ඉඩ සලසයි. | why do spinning objects seem to stay in the air longer? | Spinning stabilizes the object so that it doesn't wobble or flip over. This enables it to continue moving through the air smoothly. By itself this doesn't make it stay up any longer, just travel farther.
However, if the object is also shaped like a wing (a Frisbee is), staying in the right orientation allows it to generate more lift for a longer time. |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.