text
stringlengths 0
187k
|
|---|
بولاشاعىمىز جارقىن بولسىن دەسەك، اعىلشىن ٴتىلىن مەڭگەرۋىمىز كەرەك كۇلاش ٴشامشيدينوۆا جاڭعىرتۋ 3.008 اقپان 2017، 12:55بولاشاعىمىز جارقىن بولسىن دەسەك، اعىلشىن ٴتىلىن مەڭگەرۋىمىز كەرەك كۇلاش ٴشامشيدينوۆا08 اقپان 2017, 12:55 1597 0ەلىمىز ٴۇشىن ٴۇشتۇعىرلى ٴتىل ساياساتى وتە ماڭىزدى. مەملەكەتتىمىز بەن ەكونوميكامىزدى دامىتۋ ٴۇشىن اعىلشىن ٴتىلىن ٴبىلۋ كەرەك. بۇل تۋرالى ەلباسى جولداۋىن تالقىلاۋ ماقساتىندا ۇيىمداستىرىلعان دوڭگەلەك ۇستەلدە نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرى دببۇ باسقارما ٴتورايىمى كۇلاش ٴشامشيدينوۆا مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى . ٴتىلشىسى.قازىرگى ٴۇشتۇعىرلى ٴتىل ساياساتى ەلىمىز ٴۇشىن وتە ماڭىزدى. ول نەگە كەرەك؟ ٴبىرىنشى، ٴبىزدىڭ انا ٴتىلىمىز، قازاق ٴتىلى. بۇل ٴبىزدىڭ مەملەكەتتىك ٴتىل. قازاقستانداعى جۇزدەگەن ۇلتتاردىڭ باسىن بىرىكتىرەتىن، ورتاق ٴتىلىمىز. ەكىنشى ورىس، ٴۇشىنشى اعىلشىن ٴتىلى. وسى تىلدەردە اقپاراتتار كوپ شىعادى. مىسالى، ەلباسى اقپاراتتىڭ 90ى اعىلشىن تىلىندە ەكەندىگىن ايتتى. عىلىم وسى تىلدە. مىسالى، تەحنولوگيا سالاسى دا اعىلشىن تىلىنە باعىنىشتى، دەدى ول.وسى ورايدا كۇلاش ٴشامشيدينوۆا ازاماتتارعا اعىلشىن مەڭگەرۋ ماڭىزدى ەكەندىگىن اتاپ ٴوتتى.بولاشاعىمىز جارقىن بولسىن دەسەك، ٴوزىمىزدىڭ اقپاراتقا قولجەتىمدىلىگىمىزدى ارتتىرۋ جانە سونى جۇمىستا پايلالانۋ، ەكونوميكامىزدى كوتەرۋ ماقساتىندا اعىلشىن ٴتىلىن مەڭگەرۋىمىز كەرەك. ٴبىز بۇل قاجەتىلىكتى جالپى ادام مەن مەملەكەتىمىزدىڭ دامۋى ٴۇشىن قاجەت دۇنيە دەپ قاراستىرىپ، وقۋىمىز شارت، دەدى ٴتوراعا.
|
شالعاي مال وتارىن ارالاپ، پارتيانىڭ باعىتساياساتتارىن ۇگىتتەدى ءتاڭىرتاۋ تورابىشالعاي مال وتارىن ارالاپ، پارتيانىڭ باعىتساياساتتارىن ۇگىتتەدىجاريالانعان ۋاقىتى : 20170619 12:55:27كەلۋ قاينارى : ەرىكتى تىلشىلەرىمىز حابارىرەداكتور :نۇرجان مينۋار قىزىسەرىك يمانقان ۇلى حابارلايدى. پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ ماڭىزدى تاپسىرماسىن الىپ، حالىق ءۇشىن قىزمەت ىستەۋگە تۇسكەن نەگىزگى ساتىداعى كادرلار حالىقتىڭ ورىندى تالابىن جەرگە قالدىرماي، كەيبىر شەت شالعاي ورنالاسقان مال وتارلارىنا بارىپ، پارتيانىڭ ابزال ساياساتىن جەتكىزۋگە قۇلشىندى. سونداياق، مالشىلاردى قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنشتىقتىڭ بەسىگىندە تەربەتىپ، ولاردى كەدەيلىكتەن قۇتىلدىرىپ، دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعامعا باستاۋدى وزدەرىنىڭ نەگىزگى قۇلشىنىس باعىتى ەتتى.جاقىندا ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ قىزمەتى بويىنشا ءاربىر مالشى وتباسىنا پارتيانىڭ ءۇنىن جەتكىزۋ ءۇشىن التاي ايماقتىق پروكۋراتۋرا مەكەمەسىنەن بۋرىلتوعاي اۋدانى قاراماعاي قالاشىعى سارتال قىستاعىنا تۇسكەن قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى جاڭالبەك باستاعان جولداستار قاتتى قارىسىپ سوققان بورانعا قاراماي، قىستاق كەڭسەسىنەن شەت شالعاي بولعان ساردويرا، ءۇش بۇلاق ءوڭىرىن بەتكە الىپ، وتارداعى مالشى قاۋىمدارىنا امانداسا باردى.سارتال قىستاعىندا شامامەن 105 وتباس بار. مۇنىڭ ىشىندە، 24 وتباسى جەر جىلىنىپ، توڭ جىبگەن شاقتان باستاپ ءارقايسى مال وتارىنا مال جايۋعا كەتەدى. وتارعا باراتىن جول كۇدىر، الىس بولىپ، ول اراداعى مالشىلاردىڭ سىرتپەن بولعان حابارينفورماتسياسى از ەدى. مىنە وسى جاعدايدى تولىق ەسكەرگەن قىزمەت اترەتىندەگى كادرلار تاڭ بوزىنان تۇرىپ، قىستاقتىڭ ۇگىت لەكسياشسى بايتاق جولداستى ەرتىپ، بارعان جەرلەرىندەگى مالشى كيىز ۇيلەرىندە مەملەكەت تۋىن جەلبىرەتىپ، پارتيانىڭ ابزال ساياساتىن ۇگىتتەدى.قىزمەت اترەتى جيىنى 16 مالشى وتباسىنا كىرىپ، ولاردىڭ كوزالداعى ءوندىرىس، تۇرمىس جانە مال جان احۋالىن يەلەپ، ارمانتىلەكتەرىنە قۇلاق تۇردى. سونداياق، مالشى بۇقارالارىن لاڭكەستىككە قارسى تۇرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋداعى ۋادە توقتامىنا قول قويدىردى.قىزمەت اترەتىندەگىلەر تاڭ راۋانداپ قيمىلداعاننان كەشكە جاقىن ارەڭ دەگەندە ەڭ سوڭعى كوزەۋلى وتباسىنا باردى. الىس جول باسىپ، شەتشالعاي جاتقان مالشىلارعا پارتيانىڭ ءۇنىن جەتكىزىپ، ولاردىڭ تۇرمىس تىرشىلىگىنە نازار اۋدارى نەگىزگى ساتىعا تۇسكەن كادرلاردىڭ قاشان دا حالىقتىڭ قامىن ويلاپ، حالىقپەن ەتەنە بولعاندىعىن تولىق ايگىلەپ كورسەتتى.
|
99 ياشلىق بۇ ياش پارتىيەنىڭ قۇدرەتلىك كۈچى قەيەردىن كەلدى؟خەلق تورى99 ياشلىق بۇ ياش پارتىيەنىڭ قۇدرەتلىك كۈچى قەيەردىن كەلدى؟2020.07.03 17:20 مەنبە: خەلق تورىقۇدرەتلىك كۈچكە ئىگە ماركسىزملىق پارتىيە جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسى 99 ياشقا كىرگەن تۇغۇلغان كۈنىنى كۈتۈۋالدى.99 ياشلىق بۇ ياش پارتىيە 100 يىلغا يېقىن ۋاقىت ئىچىدە جۇڭگو خەلقىنى ئىتتىپاقلاشتۇرۇپ ۋە يېتەكلەپ، ئورنىدىن دەس تۇرۇش، بېيىشتەك ئىنقىلاب ۋە قۇرۇلۇش مۆجىزىلىرىنى ياراتتى، بۈگۈنكى كۈندە قۇدرەت تېپىش نىشانىغا قاراپ جاسارەت بىلەن ئىلگىرىلىمەكتە. ئۇنىڭ مۇشۇنداق كۆرۈنەرلىك نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈرۈشى ھەمدە باشتىنئاخىر ھاياتىي كۈچىنى ساقلاپ، ياشلىق باھارىنى مەڭگۈ ساقلاپ قېلىشىدىكى قۇدرەتلىك كۈچ قەيەردىن كەلدى؟پارتىيەنىڭ كۈچى تەشكىلدىن كېلىدۇ. 2018يىلى 7ئايدا ئۆتكۈزۈلگەن مەملىكەتلىك تەشكىلات خىزمىتى يىغىنىدا، باش شۇجى شى جىنپىڭ جاۋاب بەردى. بۇ يىل 6ئاينىڭ 29كۈنى، ج ك پ مەركىزىي كومىتېتى سىياسىي بىيۇروسى يېڭى دەۋردىكى پارتىيەنىڭ تەشكىلىي لۇشيەنىنى چوڭقۇر ئۆگىنىش، ئۆزلەشتۈرۈش ۋە ئىزچىللاشتۇرۇش توغرىسىدا 21 قېتىملىق كوللېكتىپ ئۆگىنىش ئۆتكۈزدى، باش شۇجى شى جىنپىڭ: پارتىيە رەھبەرلىكىدە قىلچە تەۋرەنمەي چىڭ تۇرۇپ ۋە ئۇنى مۇكەممەللەشتۈرۈپ، پارتىيە قۇرۇلۇشىدىن ئىبارەت يېڭى ئۇلۇغ قۇرۇلۇشنى داۋاملىق ئىلگىرى سۈرۈپ، يېڭى دەۋردىكى پارتىيەنىڭ تەشكىلىي لۇشيەنىنى ياخشى ئىزچىللاشتۇرۇپ ۋە ئەمەلىيلەشتۈرۈپ، پارتىيەنى ئۈزلۈكسىز تېخىمۇ مۇستەھكەم، كۈچلۈك قىلىپ قۇرۇپ چىقىشىمىز كېرەك، دەپ يەنە بىر قېتىم تەكىتلىدى.پارتىيەنىڭ ئومۇميۈزلۈك رەھبەرلىكى، پارتىيەنىڭ بارلىق خىزمىتىنى پارتىيەنىڭ كۈچلۈك تەشكىلىي سىستېمىسىغا تايىنىپ ئىشقا ئاشۇرۇش كېرەك. ئۇزۇندىن بۇيان، جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسى تەشكىلىي قۇرۇلۇشقا يۈكسەك ئەھمىيەت بېرىپ، ھەرقانداق مۇھىم خىزمەتنى ئىشلىگەندە، ھەمىشە ئالدى بىلەن تەشكىلنىڭ ئەمەلىيلىشىشىنى تۇتۇپ، پارتىيەنىڭ مەركىزىي تەشكىلاتى، يەرلىك تەشكىلاتى، ئاساسىي قاتلام تەشكىلاتىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان مۇستەھكەم تەشكىلىي سىستېمىنى شەكىللەندۈردى. پارتىيە مەركىزىي كومىتېتى چوڭ مېڭە ۋە مەركىزىي ئورۇن بولۇپ، ئەڭ ھۆرمەتلىنىدىغان، ھەممىنى بېسىپ چۈشىدىغان نوپۇزغا ئىگە. پارتىيەنىڭ يەرلىك تەشكىلاتلىرىنىڭ تۈپ ۋەزىپىسى پارتىيە مەركىزىي كومىتېتىنىڭ تەدبىر، ئورۇنلاشتۇرمىلىرىنى ئىزچىللاشتۇرۇش ۋە ئەمەلىيلەشتۈرۈشكە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىش، بۇيرۇقنى دەرھال ئىجرا قىلىش، چەكلەنگەننى توختىتىش. پارتگۇرۇپپا پارتىيەنىڭ تەشكىلىي سىستېمىسىدا ئالاھىدە ئورۇنغا ئىگە بولۇپ، پارتىيە مەركىزىي كومىتېتى ۋە يۇقىرى دەرىجىلىك پارتىيە تەشكىلاتىنىڭ تەدبىر، ئورۇنلاشتۇرمىلىرىنى ئىزچىللاشتۇرۇش ۋە ئەمەلىيلەشتۈرۈش كېرەك. ھەر بىر پارتىيە ئەزاسى، بولۇپمۇ رەھبىرىي كادىرلار پارتىيە ئېڭى ۋە تەشكىلىي قارىشىنى كۈچەيتىپ، ئاڭلىق ھالدا ئىدىيە جەھەتتە تەشكىلنى تونۇش، سىياسىي جەھەتتە تەشكىلگە تايىنىش، خىزمەتتە تەشكىلگە بويسۇنۇش، ھېسسىيات جەھەتتە تەشكىلگە ئىشىنىش كېرەك. مۇستەھكەم، كۈچلۈك پارتىيە تەشكىلاتى پارتىيەنىڭ ئىجادچانلىقى، ئۇيۇشۇشچانلىقى، جەڭگىۋارلىقىنى كۈچەيتىشنى مۇھىم كاپالەت بىلەن تەمىنلىدى، بۇ، دۇنيادىكى باشقا ھەرقانداق پارتىيە ئىگە بولمىغان كۈچلۈك ئەۋزەللىكتۇر.پارتىيەنى تېخىمۇ مۇستەھكەم، كۈچلۈك قىلىپ قۇرۇپ چىقىشتا، پارتىيەنىڭ تەشكىلىي سىستېمىسىنى يەنىمۇ چىڭىتىپ، پارتىيەنىڭ تەشكىلىي ئەۋزەللىكىنى تېخىمۇ ياخشى جارى قىلدۇرۇش كېرەك. يۇقىرى سۈپەتلىك، كۈچلۈك پارتىيە تەشكىلاتى قۇرۇش ئۇزاق مۇددەتلىك سىستېما قۇرۇلۇشى، بىر ئەجىر بىلەنلا مەڭگۈ راھەت كۆرگىلى، بىراقلا ۋۇجۇدقا چىقارغىلى بولمايدۇ. ھازىر بىرىنچى 100 يىللىق كۈرەش نىشانى غەلىبىلىك ئەمەلگە ئېشىش ئالدىدا تۇرماقتا، بىز ئومۇميۈزلۈك سوتسىيالىستىك زامانىۋىلاشقان دۆلەت قۇرۇش، ئىككىنچى 100 يىللىق كۈرەش نىشانىنى ئىشقا ئاشۇرۇشنىڭ يېڭى مۇساپىسىنى باشلاش ئالدىدا تۇرماقتىمىز. مۇرەككەپ ۋەزىيەت ۋە مۈشكۈل ۋەزىپە ئالدىدا، بىز پارتىيەنىڭ تەشكىلىي قۇرۇلۇشىنى يەنىمۇ كۈچەيتىپ، پارتىيەنىڭ رەھبەرلىكىدە چىڭ تۇرۇش ۋە ئۇنى مۇكەممەللەشتۈرۈش، جۇڭگوچە سوتسىيالىزمدا چىڭ تۇرۇش ۋە ئۇنى راۋاجلاندۇرۇشنى چىڭ تۇتۇپ، پارتىيەنىڭ ئىلمىي نەزەرىيەسى ئارقىلىق پۈتۈن پارتىيەنى قوراللاندۇرۇشنى چىڭ تۇتۇپ، پارتىيەنىڭ تەشكىلىي سىستېما قۇرۇلۇشىنى، ھاكىمىيەت يۈرگۈزۈش تايانچلىرى قوشۇنى ۋە قۇرۇلۇشىنى چىڭ تۇتۇپ، پارتىيەنىڭ تەشكىلىي تۈزۈم قۇرۇلۇشىنى چىڭ تۇتۇپ، كەڭ پارتىيە ئەزالىرى، كادىرلار ۋە ھەر ساھەدىكى ئىختىساسلىقلارنى ئۈنۈملۈك تەشكىللەپ، كەڭ خەلق ئاممىسىنى كەڭ دائىرىدە ئۇيۇشتۇرۇپ، يېڭى دەۋر جۇڭگوچە سوتسىيالىزمىنىڭ يېڭى غەلىبىسىنى قولغا كەلتۈرۈش ئۈچۈن ئىتتىپاقلىشىپ كۈرەش قىلىدىغان قۇدرەتلىك كۈچنى شەكىللەندۈرۈشىمىز كېرەك.ئۇزۇن يىللىق ئۇلۇغ ئىشلارنى قىلىشتا، 100 يىل پەقەت ئۇنىڭ مۇقەددىمىسىدۇر، يەنە تېخىمۇ چوڭ بۇرچ پارتىيەمىزنىڭ ئورۇنلىشىنى، تېخىمۇ كۆپ غەلىبىلەر پارتىيەمىزنىڭ قولغا كەلتۈرۈشىنى كۈتمەكتە. مەڭگۈ بوشاشمايدىغان روھىي ھالەت ۋە جاسارەت بىلەن ئالغا ئىلگىرىلەيدىغان كۈرەش ھالىتىنى باشتىنئاخىر ساقلىساقلا، بۇ 99 ياشلىق پارتىيە چوقۇم ئۇلۇغ مۇساپىدە باشتىن ئاخىر ئالدىنقى قاتاردا تۇرۇپ، باشتىن ئاخىر قۇدرەتلىك كۈچنى ساقلاپ، ئۈزلۈكسىز يېڭى مۆجىزىلەرنى يارىتالايدۇ.
|
شال نيكا جۇلدەسىنە ۇسىنىلدى قازاق كينوسى11 ناۋرىز 2014، 16:59شال نيكا جۇلدەسىنە ۇسىنىلدى11 ناۋرىز 2014, 16:59 649 0استانا. 11 ناۋرىز. . ەرمەك تۇرسىنوۆتىڭ شال كوركەم ٴفيلمى نيكا كينوبايقاۋىنىڭ تمد جانە بالتىق ەلدەرىنىڭ ەڭ ۇزدىك ٴفيلمى نوميناسياسى بويىنشا جۇلدەگە تالاساتىن بولادى دەپ حابارلايدى . قازاقفيلم كينوستۋدياسىنىڭ ٴباسپاسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.تمد جانە بالتىق ەلدەرىنىڭ ەڭ ۇزدىك ٴفيلمى اتاعى ٴۇشىن تاعى ٴتورت كينوتۋىندى باق سىناۋدا. ولار: كاپيتاليزم نا پوپەرەچنوي ۋليسە لاتۆيا، قۇشتارلىق قىرعىزستان، حايتارما ۋكراينا جانە ەكسكۋرسانتكا ليتۆا.بۇعان دەيىن نيكا جۇلدەسىنە ساتىبالدى نارىمبەتوۆتىڭ ٴلايلانىڭ زارى، رۇستەم ابدىراشەۆتىڭ ورلەۋ ارالى مەن ستالينگە سىيلىق، ارداق ٴامىرقۇلوۆتىڭ قوش بول، گۇلسارى سىندى فيلمدەرى دە ۇسىنىلعان بولاتىن.نيكا رەسەي كينەماتوگرافيالىق ونەر اكادەمياسىنىڭ ۇلتتىق كينوجۇلدەسى.
|
ئەمگەك توختامى بەس بەس ئونۋېرسال تورى20150731 05:40:06 0400 مەزمۇن تۈرى: پايدىلنىش ئۇچۇرىمۇئەييەن خىزمەت ۋەزىپىسىنى تاماملاشنى مۇددەت قىلغانتوختام ئىمزالىغان ۋاقىت: يىلى ئاينىڭ كۈنىب تەرەپ ئالاقىلىشىش تېلېفونى:شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونۇم رايونلۇق ئادەم كۈچى بايلىقى ۋە ئىجتىمائىي كاپالەت نازارىتى نازارىتىدە تۈزۈلدىنازارەت قىلىش، مەسلىھەت سوراش تېلېفونى: 12333جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئەمگەك قانۇنى، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئەمگەك توختامى قانۇنى ھەمدە مۇناسىۋەتلىك قانۇن، نىزام بەلگىلىمىلەرگە ئاساسەن، ئا ب ئىككى تەرەپ قانۇنلۇق، ئادىل، باراۋەر ،ئىختىيارى بولۇش ،ئورتاق كېڭىشىش، سەمىمىي ۋە ئىشەنچىلىك بولۇش پىرىنسىپىغا ئەمەل قىلىپ، بۇ توختامنى ئىمزالىدى ھەمدە ئورتاق رىئايە قىلىشقا كېلىشتى.بىرىنچى، ئا تەرەپنىڭ ئاساسي ئەھۋالى1ماددا ئا تەرەپقانۇنى ۋەكىلى ئاساسلىق مەسئۇلى ياكى ھاۋالە قىلغان ۋاكالەتچىئىقتىسادىي شەكلى: ئالاقىلاشقۇچى ھەم ئالاقىلىشىش تېلېفونى: تىزىمغا ئالدۇرغان ئادرېسى: تىجارەت قىلىدىغان ئادرېسى: ئالاقىلىشىش ئادرېسى: ئىككىنچى، ب تەرەپنىڭ ئاساسىي ئەھۋالى2ماددا ب تەرەپ جىنسى نوپۇسنىڭ تۈرى شەھەربازار، يېزا كىملىك نومۇرى ياكى باشقا ئىناۋەتلىك گۇۋاھنامىسىنىڭ نامىئا تەرەپ خىزمەت قىلىشقا باشلىغان ۋاقتى يىلى ئاينىڭ كۈنىئائىلە ئادرېسى پوچتا نومۇرى شىنجاڭدىكى ئادرېسى پوچتا نومۇرىنوپۇسى تۇرۇشلۇق جايى ئۆلكە شەھەر رايون ناھىيە كوچا يېزابازارئۈچىنچى، ئەمگەك توختامىنىڭ مۇددىتى3ماددا مەزكۇر توختام بەلگىلەنگەن خىزمەت ۋەزىپىسىنى تاماملاپ بولغان مۇددەتتىكى ئەمگەك توختىمىدۇر.مەزكۇر توختام يىلى ئاينىڭ كۈنىدىن باشلاپ كۈچگە ئىگە بولۇپ، توختامدىكى خىزمەت ۋەزىپىسى تاماملانغان كۈن ئەمگەك توختامىنىڭ ئاخىرلىشىش كۈنى ھېسابلىنىدۇ.تۆتىنچى، خىزمەت مەزمۇنى ۋە خىزمەت ئورنى4ماددا ئا ب ئىككى تەرەپئورۇندا ئەمگەك توختامىنى ئادا قىلىدۇ.5ماددا ئا تەرەپنىڭ تەلىۋىگە ئاساسەن ب تەرەپ ئىش ئورنىدا خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىشقا قوشۇلدى. ئا تەرەپ خىزمەت ئېھتىياجىغا ئاساسەن مۇۋاپىق، سەمىمىي بولۇش پىرىنسىپى بويىچە، ب تەرەپنىڭ خىزمەت ئورنىنى قانۇن بويىچە ئالماشتۇرسا بولىدۇ.6ماددا ئا تەرەپ ب تەرەپكە ئورۇنلاشتۇرغان خىزمەت مەزمۇنى ھەم ب تەرەپ ئوتتۇرغا قويغان خىزمەت تەلىۋى دۆلەتنىڭ قانۇننىزاملىرىدا بەلگىلەنگەن ئەمگەك مىزانى ۋە ئا تەرەپ قانۇن بويىچە تۈزگەن ھەم ئاشكارلىغان قائىدەتۈزۈملىرىگە ئۇيغۇن كېلىشى كېرەك. ب تەرەپ ئا تەرەپ ئورۇنلاشتۇرغان خىزمەت مەزمۇنى ھەم تەلەپ بويىچە ئەمگەك مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلىشى كېرەك.بەشىنچى، خىزمەت ۋاقتى7ماددا ئا ب ئىككى تەرەپ بىر پىكىرگە كېلىپ تۆۋەندىكى ماددا بويىچە ئۆلچەملىك ئىش ۋاقتى تۈزۈمىنى بېكىتىپ ئىجرا قىلىدۇ. ئوتتۇرا ھېساپ بىلەن ھەر ھەپتىلىك خىزمەت ۋاقتى 40 سائەتتىن ئېشىپ كەتمەيدۇ.. ئا تەرەپ كۈنىگە سائەتلىك ئىش ۋاقتى تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ.كونكرىت خىزمەت ۋە دەم ئېلىش ۋاقتىنى ئا تەرەپ تۆۋەندىكىدەك ئورۇنلاشتۇرىدۇ:ھەر ھەپتىنىڭ كۈنىدىن كۈنىگىچە خىزمەت قىلىدۇ، چۈشتىن بۇرۇن چۈشتىن كېيىن . ھەر ھەپتىنىڭ كۈنى دەم ئېلىش كۈنى بولىدۇ.. ئا تەرەپ ئۈچ سىمېنا تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ. ب تەرەپكە سىمىنا ئايلانما خىزمەت تۈزۈمى يولغا قويىدۇ.8ماددا ئا تەرەپ ب تەرەپكە ئورۇنلاشتۇرغان خىزمەت ئورنى ئۇنۋېرىسال ھېساپلايدىغان ئىش ۋاقتى خىزمەت تۈزۈمى بولۇپ، ئىككى تەرەپ قانۇن بويىچە ئۇنۋېرىسال ھېساپلايدىغان ئىش ۋاقتى تۈزۈمى بەلگىلىمىلىرىنى ئىجرا قىلىدۇ.ئا تەرەپ ب تەرەپكە ئورۇنلاشتۇرغان خىزمەت ئورنى قەرەلسىز ئىش ۋاقتى تۈزۈمى ئىجرا قىلىنىدىغان ئىش ئورنى بولۇپ، ئىككى تەرەپ قانۇن بويىچە قەرەلسىز ئىش ئورنى خىزمەت تۈزۈم بەلگىلىمىلىرىنى ئىجرا قىلىدۇ.9ماددا ئا تەرەپ دۆلەتنىڭ ئىسمېنا قوشۇپ خىزمەت قىلىشىغا ئائىت مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلىرىگە قاتتىق ئەمەل قىلىدۇ. ب تەرەپنىڭ دەم ئېلىشىغا، جىسمانى ۋە روھىي ساغلاملىقىغا كاپالەتلىك قىلىدۇ. ئا تەرەپ ھەقىقەتەن خىزمەت ئېھتىياجى تۈپەيلىدىن ب تەرەپنى ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەشكە ئورۇنلاشتۇرغاندا، چوقۇم ئىشچىلار ئۇيۇشمىسى ۋە ب تەرەپنىڭ ماقۇللىغىنى ئېلىشى كېرەك. ئۇزارتىلغان خىزمەت ۋاقتى كۈنىگە 3 سائەتتىن ئېيىغا 36 سائەتتىن ئېشىپ كەتمەسلىگى كېرەك. ھەمدە قانۇن بويىچە ب تەرەپكە دەم ئېلىش ۋاقتى تولۇقلاپ بېرىشى ياكى ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلىگىنىگە مائاش بېرىشى كېرەك. قانۇندا بەلگىلەنگەن ھېيىتبايرام كۈنلىرى ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلىگەن بولسا، چوقۇم ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلىگىنىگە مائاش بېرىشى كېرەك.ئا تەرەپنىڭ قىسمەن خىزمەت ئورۇنلىرىدا ئۇنۋېرىسال ھېساپلايدىغان ئىش ۋاقتى خىزمەت تۈزۈمى ياكى قەرەلسىز ئىش ۋاقتى خىزمەت تۈزۈمى يولغا قويۇشقا ئېھتىياجلىق بولسا، ئا تەرەپ ئەمگەك مەمۇرى تارماقلىرىغا يوللاپ تەكشۈرتۈپ تەستىقلاتقاندىن كېيىن يولغا قويسا بولىدۇ.10ماددا ئا تەرەپ قانۇن بويىچە ب تەرەپنىڭ دەم ئېلىش ھوقۇقىغا كاپالەتلىك قىلىدۇ. ب تەرەپ دۆلەتنىڭ قانۇنىدا بەلگىلەنگەن ھېيتبايرام كۈنلىرى ھەمدە تۇققان يوقلاش، توي، ئۆلۈميېتىم، پىلانلىق تۇغۇت قاتارلىق دەم ئېلىش ھوقۇقلىرىدىن قانۇن بويىچە بەھرىمان بولىدۇ.ئا تەرەپئىشچىلارنىڭ يىللىق دەم ئېلىش تۈزۈمىگە ئاساسەن، ب تەرەپكە قانۇن بويىچە يىللىق دەم ئېلىش تۈزۈمىدىن بەھرىمان بولۇشىغا ئورۇنلاشتۇرۇشى كېرەك.ئالتىنچى، ئەمگەك ھەققى11ماددا ئا تەرەپ ئۆز ئورنىنىڭ ئىشلەپچىقىرىش تىجارەت ئالاھىدىلىگى ۋە ئىقتىسادىي ئۈنۈمىگە بىرلەشتۈرۈپ، قانۇن بويىچە ئۆز ئورنىنىڭ مائاش تەقسىمات تۈزۈمىنى بېكىتىدۇ. ب تەرەپنىڭ مائاش سەۋىيىسىنى ئۆز ئورنىنىڭ مائاش تەقسىملەش تۈزۈمىگە ئاساسەن، ب تەرەپنىڭ ئەمگەك ماھارىتى، ئەمگەك سىجىللىقى، ئەمگەك شارائىتى، ئەمگەك تۆھپىسى قاتارلىقلارغا بىرلەشتۈرۈپ بېكىتىدۇ. ئوخشاش ئىشقا ئوخشاش ھەق بېرىش يولغا قويىلىدۇ.12 ماددا ئا تەرەپ ھەر ئايدا ئاز دېگەندە بىر قېتىم پۇل بېرىش شەكلى بىلەن ب تەرەپكە مائاش بېرىدۇ. ب تەرەپنىڭ مائاشىنى تۇتۇپ قېلىشقا ياكى سەۋەپسىز نىسىي قالدۇرۇشقا بولمايدۇ. ئەگەر ھېيتبايرام كۈنلىرىگە ياكى دەم ئېلىش كۈنلىرىگە ئۇدۇل كېلىپ قالسا، ئەڭ يېقىنقى خىزمەت كۈنىدە بېرىدۇ. ئا تەرەپ ب تەرەپكە مائاش بەرگەن ۋاقتىنى، پۇل سوممىسىنى، خىزمەت كۈنىنى، ئىمزاسى قاتارلىق ئەھۋاللارنى يېزىقچە خاتىرلەيدۇ ھەمدە ب تەرەپنى مائاش تىزىملىگى بىلەن تەمىنلەيدۇ.ب تەرەپ قانۇندا بەلگىلەنگەن خىزمەت ۋاقتىدا ياكى قانۇن بويىچە ئىمزالىغان ئەمگەك توختامىدا پۈتۈشكەن خىزمەت ۋاقتىدا نورمال ئەمگەك بىلەن تەمىن ئەتكەن بولسا، ئا تەرەپنىڭ ب تەرەپكە بېرىدىغان مائاشى شۇ جاينىڭ ئەڭ تۆۋەن مائاش ئۆلچىمىدىن تۆۋەن بولماسلىقى كېرەك.1 ئا تەرەپ ھەر ئاينىڭ كۈنى ئىش ھەققى تارقىتىدۇ.2 ب تەرەپنىڭ سىناق ئىشلەش مەزگىلىدىكى مائاشى ئېيىغا يۈەن بولىدۇ.3 ئا ب ئىككى تەرەپ بىرلىككە كېلىش ئارقىلىق ب تەرەپنىڭ مائاشىغا تۆۋەندىكى ماددىنى تاللاپ بېكىتتى.. ب تەرەپنىڭ مائاشىنى ئا تەرەپ قانۇن بويىچە بېكىتكەن قائىدەتۈزۈملەردىكى ئىچكى قىسىمدا تەقسىملەش چارىسى بويىچە بېكىتتى. ب تەرەپنىڭ خىزمەت ئىش ئورنىغا ئاساسەن، ب تەرەپنىڭ ئايلىق مائاشىنى يۈەن قىلىپ بېكىتتى.. ئا تەرەپ ب تەرەپكە ئاساسى مائاش ۋە نەتىجەئۈنۈم مائاشى بىرلەشتۇرگەن ئىچكى قىسىمدىكى مائاش تەقسىملەش چارىسى يولغا قويدى. ب تەرەپنىڭ ئاساسى مائاشىنى ئېيىغا يۈەن قىلىپ بېكىتتى. بۇندىن كېيىن ئىچكى قىسىمدىكى مائاش تەقسىملەش چارىسىگە ئاساسەن، ئۇنىڭ مائاشىنى تەڭشەيدۇ. نەتىجە، ئۈنۈم مائاشى ب تەرەپنىڭ خىزمەت نەتىجىسى، ئەمگەك مۇۋەپپىقىيەتلىرى ۋە ئەمىلىي تۆھپىسىگە ئاساسەن ئىچكى قىسىمدىكى تەقسىملەش چارىسى بويىچە باھالاپ بېكىتىلىدۇ.. ئا تەرەپ ئىش بېشىغا قاراپ مائاش بېرىدىغان تۈزۈم يولغا قويغان بولسا، ب تەرەپنىڭ ئەمگەك نورمىسى ئۆز ئورنىنىڭ ئوخشاش ئىش ئورنىدىكى 80 تىن ئارتۇق ئەمگەكچى قانۇندا بەلگىلەنگەن خىزمەت ۋاقتىدا تاماملاپ بولالايدىغان نورما بويىچە بىكىتىلىدۇ. ب تەرەپ قانۇندا بەلگىلەنگەن خىزمەت ۋاقتىدا سۈپەتكە كاپالەتلىك قىلغان ئاساستا، ئا تەرەپنىڭ نورمىسىنى تاماملىسا، ئا تەرەپ پۈتۈشۈمدىكى نورما ۋە ئىش بېشىغا قاراپ بېكىتىلگەن يەككە باھا بويىچە ب تەرەپنىڭ نەتىجىسىگە ئاساسەن ئىش ھەققىنى ۋاقتىدا، تولۇق سوممىسى بىلەن بېرىشى كېرەك.4 ئا تەرەپ كارخانىنىڭ تىجارەت ئۈنۈمى، شۇ جايدىكى ئەمگەك مەمۇرى تارماقلىرى تۈزۈپ ئېلان قىلغان مائاش يېتەكچى لىنىيىسى، مائاش يېتەكچى باھاسى، ئادەم كۈچى تەننەرقى ئۇچۇرلىرى قاتارلىق تۈزۈملەرگە ئاساسەن ب تەرەپنىڭ مائاشىنى مۇۋاپىق ئۆستۈرىدۇ. ب تەرەپنىڭ مائاشىنىڭ ئېشىش چارىسى مائاشنى كوللىكتىپ كېڭىشىش كېلىشىمى، ئىچكى قىسىمدىكى مائاشنىڭ نورمالنى ئېشىش چارىسى گە ئاساسەن بېكىتىلىدۇ.بۇنىڭدىن باشقا ئا ب ئىككى تەرەپنىڭ مائاشقا قارىتا تۆۋەندىكىلەرنى پۈتۈشتى: يەتتىنچى، ئىجتىمائىي سۇغۇرتا ھەم باشقا سۇغۇرتا پاراۋانلىق تەمىناتلىرى13ماددا ئا ب ئىككى تەرەپ قانۇن بويىچە ئىجتىمائىي سۇغۇرتىغا قاتنىشىدۇ. تۈرلۈك ئىجتىمائىي سۇغۇرتا ھەققىنى ۋاقتىدا تاپشۇرىدۇ. بۇنىڭ ئىچىدىكى ب تەرەپ قانۇن بويىچە تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك قىسمىنى ئا تەرەپ ب تەرەپنىڭ ئىش ھەققىدىن تۇتۇپ قېلىپ ۋاكالىتەن تاپشۇرىدۇ. دۆلەت ۋە شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونۇم رايونىنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلىرى بويىچە ئىجرا قىلىنىدۇ14ماددا ئا تەرەپ ب تەرەپ ئۈچۈن تۈرلۈك ئىجتىمائىي سۇغۇرتا ھەققى تاپشۇرىدۇ. ھەمدە ھەر يىلى ئىشچىخىزمەتچىلەرگە ئۆز ئورنىنىڭ پۈتۈن بىر يىللىق ئىجتىمائىي سۇغۇرتا ھەققىنى تاپشۇرۇش ئەھۋالىنى ئېلان قىلىدۇ. ئىشچىخىزمەتچىلەرنىڭ نازارىتىنى قوبۇل قىلىدۇ.15ماددا ئەگەر ب تەرەپ ئىشتا يارىلانسا، ئا تەرەپنىڭ ۋاقتىدا قۇتقۇزۇشقا مەسئۇل بولىدۇ ياكى ئىمكانقەدەر ياردەم قىلىدۇ ھەمدە بەلگىلەنگەن ۋاقىت ئىچىدە ئەمگەك مەمۇرى تارماقلىرىغا ئىشتا يارلانغانلىغىنى بېكىتىش توغرىسىدا ئىلتىماس سۇنىدۇ. قانۇن بويىچە ب تەرەپنىڭ ئەمگەك ئىقتىدارىنى باھالىتىپ ئىشتا يارلانغاندىكى داۋالىنىش تەمىناتىدىن بەھرىمان قىلىدۇ ۋە زۆرۈر بولغان مەجبۇرىيەتلىرىنى ئادا قىلىدۇ.16ماددا ئا تەرەپ ب تەرەپ ئۈچۈن تولۇقلىما ياشانغاندا كۈتۈنۈش سۇغۇرتىسى كارخانا يىللىق فوندى ۋە تولۇقلىما داۋالىنىشنى بېجىرىپ بېرىدۇ. كونكرىتنى ئۆلچىمى تۆۋەندىكىچە:17ماددا ئا تەرەپ دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك پاراۋانلىق تەمىناتىنى قانۇن بويىچە ئىجرا قىلىدۇ ھەمدە ب تەرەپنى تۆۋەندىكىدەك پاراۋانلىق تەمىناتى بىلەن تەمىنلەشكە قوشۇلدى: سەككىزىنچى، ئەمگەك مۇھاپىزىتى، ئەمگەك شارائىتى ۋە كەسپى خەتەرنىڭ ئالدىن ئېلىش18ماددا ئا تەرەپ دۆلەت ۋە ئاپتونوم رايوننىڭ مۇناسىۋەتلىك ئەمگەك مۇھاپىزىتىدىكى بەلگىلىمىلىرىگە ئاساسەن، دۆلەتنىڭ ئەمگەك ساقلىقنى ساقلاش ئۆلچىمىگە مۇۋاپىق كېلىدىغان ئەمگەك مەشغۇلات ئورنى بىلەن تەمىنلەيدۇ. ب تەرەپنىڭ ئىشلەپچىقىرىش خىزمىتىدىكى بىخەتەرلىكىگە ۋە ساغلاملىقىغا ھەقىقى تۈردە كاپالەتلىك قىلىدۇ. ئەگەر ب تەرەپ خىزمەت جەريانىدا كەسپى كېسەل خەۋىپىگە دۇچار بولۇش مۇمكىنچىلىكى بولسا، ئا تەرەپ راستچىللىق بىلەن ب تەرەپكە ئۇقتۇرۇشى ھەمدە كەسپى كېسەللىكنىڭ ئالدىنى ئېلىش قانۇنى دىكى بەلگىلىمىگە ئاساسەن، ب تەرەپنىڭ ساغلاملىقىنى ھەمدە ئۇنىڭ ئالاقىدار ھوقۇقمەنپەتىنى قوغدايدۇ.19ماددا ئا تەرەپ دۆلەتنىڭ ئالاقىدار تارماقلىرىنىڭ بەلگىلىمىلىرى بويىچە ب تەرەپ شۇغۇللانغان خىزمەت ئورنىغا ئاساسەن ب تەرەپكە ئېھتىياجلىق بولغان ئەمگەك مۇھاپىزەت بۇيۇملىرىنى تارقىتىپ بېرىدۇ. ھەمدە ھەر يىل ،ئاي ،كۈن بويىچە ب تەرەپنى ھەقسىز سالامەتلىك تەكشۈرتىدۇ.20ماددا ئا تەرەپ دۆلەت ۋە ئاپتونوم رايوننىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلىرىگە ئاساسەن ئىشچىخىزمەتچىلەرنىڭ ئەمگەك مۇھاپىزىتى ۋە ساغلاملىق خىزمىتىنى ياخشى ئىشلەيدۇ.21ماددا ب تەرەپ ئا تەرەپنىڭ قائىدىگە خىلاپ ھالدا قوماندانلىق قىلىشى ياكى ب تەرەپنى خەتەرلىك مەشغۇلات قىلىشقا بۇيرۇش قىلمىشىنى رەت قىلىشقا ھوقۇقلۇق. ئا تەرەپ ھەم ئۇنىڭ باشقۇرغۇچى خادىملىرى ب تەرەپنىڭ ھايات بىخەتەرلىگى ۋە جىسمانىي ساغلاملىقى بىلەن كارى بولماسلىقتەك قىلمىشىلارنى سادىر قىلسا، ئا تەرەپ تەنقىدىي پىكىر ئوتتۇرغا قويۇشقا ھەمدە مۇناسىۋەتلىك ئورۇنلارغا پاش قىلىشقا ۋە شىكايەت قىلىشقا ھوقۇقلۇق.توققۇزىنچى، كەسپىي رىقابەت مەخپىيەتلىك چەكلىمىسى ۋە تەربىيلەش مۇلازىمەت كېلىشىمى22ماددا ئا ب ئىككى تەرەپ، ئورتاق كېڭىشىپ تۆۋەندىكى ماددا توغرىسىدا پۈتۈشتى:. ب تەرەپنىڭ حىزمىتى ئا تەرەپنىڭ سودا مەخپىيىتى ۋە بىلىم مۈلۈك ھوقۇق مەخپىيىتىگە چېتىلىدۇ، ئا تەرەپ مۇددەتتىن بۇرۇن ب تەرەپ بىلەن قانۇن بويىچە سودا مەخپىيتىنى ساقلاش توغرىسىدا پۈتۈشتى ياكى كەسىپ رىقابىتى چەكلىمىسى كېلىشىمى ئىمزالىدى كەسىپ رىقابىتى مەخپىيەت چەكلىمىسى كېلىشىمى مەزكۇر توختامنامىنىڭ قوشۇمچە نۇسقىسىدا.. ئا تەرەپ خىراجەت ئاجىرىتىپ ب تەرەپنى كەسپى تېخنىكا بويىچە تەربىيلەيدۇ ھەمدە ب تەرپتىن ئىشلەپ بېرىش مۇددىتىنى ئادا قىلىشنى تەلەپ قىلغان بولسا، ئىشتىن ئىلگىرى ب تەرپنىڭ ماقۇللىقىنى ئالىدۇ ھەمدە كېلىشىم تۈزۈپ ئىككى تەرەپنىڭ ھوقۇقمەجبۇرىيىتىنى ئايدىڭلاشتۇرىدۇ تەربىيلەش مۇلازىمەت كېلىشىمى مۇشۇ توختامنامىنىڭ قوشۇمچە قىسمى قىلىنىدۇ.ئونىنچى، ئەمگەك توختامىنى بىكار قىلىش، ئاخىرلاشتۇرۇش ۋە ئىقتىسادىي تۆلەم23ماددا ئا ب ئىككى تەرەپ ئەمگەك توختىمىنى بىكار قىلغاندا، ئاخىرلاشتۇرغاندا، داۋاملاشتۇرۇپ ئىمزالىغاندا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئەمگەك توختام قانۇنى ۋە دۆلەت ئاپتونوم رايوننىڭ مۇناسىۋەتلىك سىياسەت، بەلگىلىمىلىرى بويىچە ئىجرا قىلىدۇ.24ماددا ئا ب ئىككى تەرەپ مەزكۇر توختامنى بىكار قىلغاندا ياكى ئاخىرلاشتۇرغاندائەمگەك توختام قانۇنىنىڭ 36ماددىسى، 37ماددىسى، 38ماددىسى، 39ماددىسى، 40ماددىسى، 41ماددىسى، 42ماددىسى، 43ماددىسى، 44ماددىسىنىڭ 2،3،4،5،6تارمىقىدىكى بەلگىلىمىلەرگە ئاساسلىنىشى كېرەك.25ماددا ئا ب ئىككى تەرەپ بۇ توختامنى بىكار قىلغاندا ياكى ئاخىرلاشتۇرغاندا، ئەمگەك توختام قانۇنى نىڭ 46ماددىسىدىكى ئەھۋالغا ئۇيغۇن كەلسە، ئا تەرەپ ب تەرەپكە ئىقتىسادىي تۆلەم بېرىدۇ.26ماددا ئا تەرەپ قانۇنغا خىلاپلىق قىلىپ، بۇ توختامنى بىكار قىلسا ياكى ئاخىرلاشتۇرسا، ب تەرەپ توختامنى داۋاملىق ئادا قىلىشنى تەلەپ قىلسا، ئا تەرەپ داۋاملىق ئادا قىلىشى كېرەك: ب تەرەپ توختامنى داۋاملىق ئادا قىلىشنى تەلەپ قىلمىسا ياكى توختامنى داۋاملىق ئادا قىلىشقا مۇمكىن بولمىسا، ئا تەرەپ قانۇنغا ئاساسەن ئىقتىسادىي تۆلەم ئۆلچىمىنىڭ ئىككى ھەسسىسى بويىچە ب تەرەپكە تۆلەم بېرىدۇ.ب تەرەپ قانۇنغا خىلاپ ھالدا توختامنى بىكار قىلىپ ئا تەرەپكە زىيان كەلتۈرگەن بولسا تۆلەم جاۋاپكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.27ماددا توختامنى بىكار قىلغاندا ياكى ئاخىرلاشتۇرغاندا، ئا تەرەپ مۇناسىۋەتلىك قانۇننىزاملاردىكى بەلگىلىمىلەرگە ئاساسەن، ئەمگەك توختامىنى ئەمگەك مۇناسىۋىتىنى بىكار قىلغانلىق ياكى ئاخىرلاشتۇرغانلىق ئىسپاتىنى چىقىرىپ بېرىشى ھەمدە 15 كۈن ئىچىدە ب تەرەپ ئۈچۈن ئارخىپ ۋە ئىجتىمائىي سۇغۇرتا مۇناسىۋىتىنى يۆتكەش رەسمىيىتىنى بېجىرىپ بېرىشى كېرەك.28 ماددا ب تەرەپ ئىككى تەرەپنىڭ كېلىشىمى بويىچە،خىزمەتلەرنى ئۆتكۈزۈپ بېرىشئۆتكۈزۈۋېلىش رەسمىيىتىنى بېجىرىشى كېرەك. ئىقتىسادىي تۆلەم بېرىشكە توغرا كەلسە، خىزمەت ئۆتكۈزۈپ بېرىش ئۆتكۈزۈۋېلىش ۋاقتىدا بېرىشى كېرەك.ئون بىرىنچى، توختامدىكى ئىككى تەرەپ پۈتۈشكەن باشقا مەزمۇنلار29 ماددا ئا ب ئىككى تەرەپ بۇ توختامنامىدا تۆۋەندىكىدەك مەزمۇنلارنى قوشۇپ پۈتۈشتى:30ماددا ئا ب ئىككى تەرەپ ئوتتۇرىسىدا بۇ توختامنى ئادا قىلىش جەريانىدا تالاشتارتىش يۈز بەرسە، ب تەرەپ ئا تەرەپنىڭ ئەمگەك مۇرەسسە ھەيئىتىگە مۇرەسسە قىلىپ بېرىشىنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ. مۇرەسسە ھاسىل قىلىنمىغاندا، ئۆزى تۇرۇشلۇق جايدىكى ئەمگەك تالاشتارتىشلىرى كېسىم كومىتېتىگە كېسىم قىلىشقا ئىلتىماس سۇنسا بولىدۇ. كېسىم قارارىگە قايىل بولمىغان تەرەپ كېسىم قارارىنى تاپشۇرۇپ ئالغاندىن كېيىن قانۇن بويىچە ئۆزى تۇرۇشلۇق جايدىكى خەلق سوت مەھكىمىسىگە ئەرز سۇنسا بولىدۇ.31 ماددا مەزكۇر توختامنىڭ قوشۇمچە ھۆججىتى تۆۋەندىكىچە:32ماددا مەزكۇر توختامغا كىرگۈزۈلمىگەن ئىشلار ياكى توختام تۈزۈشكەن كۈنىدىن كېيىنكى دۆلەت ۋە ئاپتونوم رايوننىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلىرىگە مۇۋاپىق كەلمىگەن مەزمۇنلار مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەر بويىچە ئىجرا قىلىنىدۇ.33 ماددا بۇ توختامغا ئا ب ئىككى تەرەپ ئىمزا قويغان ياكى تامغا باسقان كۈندىن باشلاپ كۈچكە ئىگە بولىدۇ. بۇ توختام ئىككى نۇسقا بولۇپ، ئا ب ئىككى تەرەپ بىر نۇسقىدىن ساقلايدۇ.ئا تەرەپ تامغا: ب تەرەپ ئىمزا ياكى تامغا :قانۇنى ۋەكىلى ئاساسلىق مەسئۇلى ياكى ھاۋالە قىلغان ۋاكالەتچىسى: ئىمزاسى ۋە تامغىسى ئىمزالىغان ۋاقتى يىل ئاينىڭ كۈنىئۆزگەرتىش كىرگۈزۈلگەن ئەمگەك توختامىئا ۋە ب ئىككى تەرەپنىڭ كېڭىشىپ، مەزكۇر توختامغا تۆۋەندىكىدەك ئۆزگەرتىش كىرگۈزدى:ئا تەرەپ تامغا ب تەرەپ ئىمزاسى ۋە تامغىسىقانۇنى ۋەكىلى ئاساسلىق مەسئۇلى ياكى ھاۋالە قىلغان ۋاكالەتچىسى ئىمزاسى ۋە تامغىسى يىلى ئاينىڭ كۈنى1. ئا ب ئىككى تەرەپ توختام ئىمزالاشتىن ئىلگىرى بۇ توختامنامىنى ئەستايىدىل ئوقۇپ چىقىشى كېرەك. بۇ توختام ئىمزالانغان ھامان قانۇنىي كۈچكە ئىگە بولىدۇ، ئىككى تەرەپ قاتتىق ئادا قىلىشى لازىم.2. بۇ توختامغا ئا تەرەپنىڭ قانۇنىي ۋەكىلى ھاۋالە قىلغان ۋاكالەتچىسى بىلەن ب تەرەپ ئۆزى ئىمزا قويۇپ ياكى تامغا بېسىپ، ئا تەرەپنىڭ مەمۇرىي تامغىسى ياكى ئەمگەك توختام تامغىسىنى باسقاندىلا كۈچكە ئىگە.3. بۇ توختامدىكى بوش قالدۇرۇلغان جايلارنى ئا ب ئىككى تەرەپ كېڭەشكەندىن كېيىن تولدۇرىدۇ، قانۇنتۈزۈم ۋە مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەرگە خىلاپلىق قىلىشقا بولمايدۇ، تولدۇرۇش ھاجەتسىز ئورۇنلار بەلگىسى ئارقىلىق سىزىۋېتىلىدۇ.4. ئەمگەك ئىش ۋاقتى تۈزۈمى ئۆلچەملىك ئىش ۋاقتى خىزمەت تۈزۈمى، ئۇنۋېرىسال ھىساپلىنىدىغان ئىش ۋاقتى خىزمەت تۈزۈمى، قەرەلسىز ئىش ۋاقتى خىزمەت تۈزۈمى قاتارلىق 3 تۈرگە بۆلۈنىدۇ. ئا تەرەپ بىرقىسىم خىزمەت ئورۇنلىرىدا ئۇنۋېرىسال ھېساپلىنىدىغان ئىش ۋاقتى خىزمەت تۈزۈمى ۋە قەرەلسىز ئىش ۋاقتى خىزمەت تۈزۈمىنى يولغا قويماقچى بولسا، ئەمگەك مەمۇرىي تارماقىغا تەكشۈرۈپ تەستىقلىتىدۇ.5. بۇ توختامدا يېزىلمىغان ئىشلارنى ئايرىم تولۇقلىما كېلىشىم قىلىپ تۈزۈپ، بۇ توختامنىڭ قوشۇمچسى قىلسا ھەم بۇ توختام بىلەن بىرگە ئادا قىلسا بولىدۇ.6. بۇ توختامنى چوقۇم ئەستايىدىل تولدۇرۇش، خەتلىرى ئېنىق، سۆزلىرى راۋان، توغرا بولۇش لازىم، توختامنى خالىغانچە ئۆزگەرتىشكە بولمايدۇ.7. بۇ توختام قوشۇمچسىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ ئىمزالانعاندىن كېيىن، ئا ب ئىككى تەرەپ بىر نۇسقىدىن ساقلايدۇ.
|
100 جاڭا وقۋلىق جوبا جالعاسىن تاپپاي قالۋى مۇمكىنتۇڭعىش پرەزيدەنت ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ باستاماسىمەن جۇزەگە اسىپ جاتقان جاڭا گۋمانيتارلىق ءبىلىم. قازاق تىلىندەگى 100 جاڭا وقۋلىق جوباسى ەلىمىزدىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنە عانا ەمەس، عىلىمنىڭ دامۋىنا دا ەلەۋلى ىقپال ەتتى. كوپشىلىك وقىرمانعا، ونىڭ ىشىندە جاستارعا دۇنيە جۇزىندەگى تاڭداۋلى ۇلگىلەردىڭ نەگىزىندە ءبىلىم الۋعا مۇمكىندىك جاساي العان، اينالدىرعان ءۇش جىلدا وتاندىق ادەبيەت پەن ونەر سالاسىنا ۇلكەن بەتبۇرىس اكەلگەن مازمۇندى جوبا ەندى قارقىن الا بەرگەندە، توقتاپ قالۋى مۇمكىن.مادەنيەتتى بايىتۋدىڭ دانەكەرى رەتىندە قوعام يگىلىگىنە قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقان ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسى قوعامدىق قورى كەلەشەك جوسپارىن جۇزەگە اسىرۋعا مۇمكىندىك الا الماي وتىر. بۇل ورايدا قوردىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى راۋان كەنجەحان ۇلى تۋعان ءتىلىمىزدىڭ مۇددەسىن قورعاۋعا ءارى قازاقستاندىق جوعارى مەكتەپ پەن عىلىمي ورتانىڭ وسۋىنە، كۇشەيۋىنە، تەرمينولوگيانى بىرىزدەندىرۋگە ايتارلىقتاي ۇلەس قوسقان جوباعا ءتيىستى قولداۋ قاجەتتىگىن ايتادى. بۇعان دەيىن قازاق تاريحىندا قىسقا ۋاقىتتا عىلىمي اۋدارما جاسالعان ەمەس. جاڭا گۋمانيتارلىق ءبىلىم. قازاق تىلىندەگى 100 جاڭا وقۋلىق جوباسى باستالعالى ءۇش جىلدان اسا ۋاقىت ءوتتى. قازىر جالپى سانى 77 وقۋلىق دايىندالىپ، ارقايسىسى 10 000 دانامەن باسىلىپ، ەلىمىزدەگى 132 جوو كىتاپحاناسىنا تاراتىلدى. ودان بولەك ءبىز ءۇشىن مۇلدە جاڭا سالالار قازاق تىلىندە سويلەدى دەۋگە نەگىز بار. ماسەلەن، ستاتيستيكا، دەموگرافيا، ميكروەكونوميكا، ماكروەكونوميكا، ۇيىمدىق مىنەزق ۇلىق، جەكە قاراجات، سىندى قازاق تىلىندە بولماعان جاڭا باعىتتار اشىلدى، دەيدى ول.ەلباسىنىڭ رۋحاني جاڭعىرۋ باعدارلاماسى اياسىندا قولعا الىنعان ىلكىمدى جوبانىڭ اياسى الدەقايدا كەڭ ەكەندىگىن، قازاق تىلىندەگى گۋمانيتارلىق بىلىممەن بىرگە قازاق ءتىلىنىڭ ءوزىن دە ورگە تارتاتىن باستاما بولعاندىعىن العا تارتقان راۋان كەنجەحان ۇلى جوبانىڭ كەلەشەك تاعدىرىنا الاڭداۋلى ەكەنىن جەتكىز 2021 جىلى ناقتى ىسكە اساتىن جوبالار مەن جوسپارلار بويىنشا اۋدارما بيۋروسىنداعى ماماندارعا ناقتى مىندەتتەمە الا الماي وتىرمىن. سەبەبى وسى باعىتتا جوسپارعا ەنىپ، بيۋدجەتكە سالىنىپ تۇرعان جوبا جوق. سوندىقتان ارىپتەستەردى جيناپ، الدىن الا ەسكەرتىپ الدارىنان ءوتىپ جاتىرمىن. جوباعا اتسالىسقان ماماندار ەلدىك شارۋا ەكەنىن، ءبىلىم ءۇشىن دە، عىلىم ءۇشىن دە كەرەك ەكەنىن سەزىنە وتىرىپ، جاناشىرلىقپەن اتقاردىق. بۇل تاراپتا قوعامدا ءتۇرلى پىكىر، وتىنىشتەر ايتىلىپ جاتىر. ءبىزدىڭ ويىمىزشا، جوبا جالعاسۋى ءتيىس. اۋدارما توقتايتىن بولسا، ءبىلىم بەرۋ ادىستەمەسى مەن مازمۇننىڭ باسىم بولىگى سىرتتان كەلە باستايدى. ونداي جاعدايدا قازاق ءتىلىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىل رەتىندە دامۋى تۋرالى ايتۋ قيىن، دەيدى قوردىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى.الەمدىك بالالار ادەبيەتىنىڭ جاۋھارلارىن قازاق تىلىنە اۋدارىپ، مەكتەپ كىتاپحانالارىن جاڭارتۋ قاجەت ەكەندىگىن ايتقان راۋان كەنجەحان ۇلى زامان تالابىنا سايكەس ءتۇرلى باعىتتار بويىنشا جاڭا ۇرپاقتىڭ مامان رەتىندە قالىپتاسۋىنا قاجەتتى مازمۇن قازاق تىلىندە مولىنان بولۋى ءتيىس ەكەندىگىن، بۇل رەتتە ىرگەسى مىقتى اۋدارما مەكتەبى جۇمىس ىستەۋى وتە ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. وسى ورايدا ءبىر ورتالىقتاندىرىلعان ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسىنىڭ جۇمىسى عىلىم جانە ءبىلىم سالاسى ءۇشىن ماڭىزدى قادام بولعانىن، عىلىمي ادەبيەتتىڭ اۋدارىلۋ پروتسەسى توقتاپ قالماي، كەلەسى كەزەڭدە زاماناۋي عىلىمي تەوريالىق بازالارى دا قامتىلسا دەگەن كوپشىلىك پىكىرى ءبىر ارنادا توعىسىپ وتىر. دامىعان ەلدەردىڭ بارلىعى ارنايى اۋدارما ينستيتۋتتارىن ۇستايدى، ويتكەنى ول عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ تامىرىنا قان جۇگىرتىپ وتىراتىن ەڭ كەرەمەت دۇنيە. بارلىعىمىز بىلەتىندەي، رۋحاني جاڭعىرۋ باعدارلاماسىنىڭ اياسىندا گۋمانيتارلىق باعىتتاعى 100 ۇزدىك وقۋلىق قازاق تىلىنە اۋدارىلعانى بەلگىلى. بۇل وقۋلىقتار جوولارداعى ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ مازمۇنىن جاڭارتۋعا پارمەندى مۇمكىندىك بەردى. وسى اۋدارمالار ارقاسىندا، قازاق جاستارى الەمنىڭ ەڭ ۇزدىك وقۋ ورىندارىندا وقىتىلاتىن زاماناۋي مازمۇنمەن تانىس بولىپ، ءبىلىمىن جاڭارتۋدا. بۇل ۇلكەن جەتىستىك. قازاقستانداعى عىلىم سالاسىنىڭ كۇردەلى جاعدايىن بىلە وتىرىپ، عىلىم جانە ءبىلىم سالاسىن جاڭعىرتۋ ۇزدىكسىز جانە كەشەندى جۇزەگە اسسا دەيمىز، دەيدى ابەردين ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوكتورانتى شوتلانديا، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى گۇلشات باقىتجانقىزى.ال فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور گۇلجيحان نۇرىشەۆانىڭ ايتۋىنشا، قازاق تىلىندەگى 100 وقۋلىق جوباسى بويىنشا فيلوسوفيا وقۋلىقتارىن اۋدارۋ ءىسى وتاندىق فيلوسوفياداعى ەلەۋلى قۇبىلىسقا اينالىپ وتىر. سونداياق فيلوسوفيا ءپانى بويىنشا دەرەك دجونستون، رەمي حەسس، ەنتوني كەنني، بەرتران راسسەل سىندى قازاق وقىرمانىنا مۇلدەم بەيتانىس كوپتەگەن وقۋلىقتار اۋدارىلىپ قانا قويماي، ءبىلىم بەرۋ، عىلىمي ىزدەنىس ۇدەرىستەرىندە كەڭ قولدانىس تاپقان. قوعامىمىزدىڭ رۋحاني جاڭعىرۋىنا بۇل وقۋلىقتاردىڭ وڭ اسەرى تۋرالى ايتۋدىڭ ءوزى ارتىق. جاستار عانا ەمەس، بۇكىل قوعام جاڭا گۋمانيتارلىق بىلىمگە يە بولعانى ءسوزسىز. بىرىنشىدەن، وسى جوبا اياسىندا اۋدارماشىلاردىڭ ساپالى توبى قالىپتاستى جانە بۇل ءبىر كۇندە جۇزەگە اسقان ءىس ەمەس. اۋدارماشىلار، عىلىمي جانە ادەبي رەداكتورلار مەكتەبى دەڭگەيى زاماناۋي تالاپتارعا ساي دەۋىمىزگە بولادى. ەكىنشىدەن، فيلوسوفيا، ەتيكا، ەستەتيكا، لوگيكا، پسيحولوگيا، پەداگوگيكا، الەۋمەتتانۋ، ساياساتتانۋ، مادەنيەتتانۋ بويىنشا اعىلشىن، نەمىس، فرانتسۋز، ورىس تىلىنەن اۋدارۋ قاجەت شەتەلدىك وقۋلىقتار سانى ءالى كوپ. سوندىقتان جالپى قوعام، اسىرەسە جاستار ءۇشىن اسا پايدالى بۇل جوبا ءارى قاراي جالعاسا بەرۋى ءتيىس دەپ ويلايمىن، دەيدى گۇلجيحان نۇرىشەۆا.ءدال وسىنداي پىكىردى ساباقتاستىرا وي ايتقان فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور شەرۋباي قۇرمانباي ۇلى ورتاق ماقسات اياسىندا توپتاسقان اۋدارماشىلار مەن عالىمداردىڭ، جوو ماماندارىنان تۇراتىن، عىلىمي ادەبيەتتەردى اۋدارۋعا ماشىقتانعان ۇجىم، كاسىبي ورتانىڭ بىلىكتىلىگى مەن تاجىريبەسىن ىسكە اسىرۋدى، تاڭداۋلى وقۋلىقتاردى اۋدارۋ ءىسىن جالعاستىرۋدى ءجون دەپ بىلەدى. ەلىمىزدەگى ءبىلىم مەن عىلىم، مادەنيەت پەن ونەر، وركەنيەت جاقتاستارى جاپپاي ءۇن قوسقان شاقتا كوزقاراسىن باتىل بىلدىرگەن سۇلەيمەن دەميرەل ۋنيۆەرسيتەتى قاۋىمداستىرىلعان پروفەسسورى، مەديا جانە كينو زەرتتەۋشى مولديار ەرگەبەكوۆ كىتاپ اۋدارۋ ءوندىرىسىن مەملەكەت كەشەندى قامقورلىعىنا الا وتىرىپ، مادەنيەت پەن ونەرگە باۋلۋ جۇمىستارى قايتا جاڭعىرۋى ءتيىس ەكەندىگىن ايتادى. دۇرىس اقپارات الۋ ادامنىڭ نەگىزگى قۇقىقتارىنىڭ ءبىرى. ەلىمىزدە ەڭ كوپ زارداپ شەگىپ وتىرعان ازاماتتارىمىز قازاق تىلىندە سويلەيتىندەر. الەمدىك ماڭىزى بار ەڭبەكتەرگە قازاق تىلىندە قول جەتكىزە الماعان بۇل ازاماتتار ورىس ءتىلىن نەمەسە وزگە دە تىلدەردى بىلەتىن ازاماتتارمەن باسەكەلەستىكتە كوشتەن كەيىن قالىپ قويادى. ءتىلدىڭ تىرشىلىكتە قالۋى ءۇشىن ونىڭ قاجەتتى بولۋىن قامتاماسىز ەتۋ كەرەك. ونىڭ بىردەنءبىر جولى وزىق ويلى دۇنيەنىڭ سول تىلگە اۋدارىلىپ، سول تىلدە سويلەيتىن ادامدارعا جەتكىزۋ. ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسى قوعامدىق قورى نەبارى ءۇش جىلدىڭ ىشىندە 30 جىل بويى اتقارىلماي كەلگەن ىستەردى اتقاردى. ۇكىمەت قانداي دا ماتەريالدىق تابىس اكەلمەيتىن جوبانى قارجىلاندىردىق، جولىن اشتىق، ەندىگى جەردە جەكەمەنشىك ۇيىمدار جالعاستىرسىن دەپ ويلايتىن شىعار؟! الايدا بۇل ءدال قازىرگى ۋاقىتتا، ءدال قازىرگى جاعدايدا مۇمكىن ەمەس، دەيدى مەديا جانە كينو زەرتتەۋشى مولديار ەرگەبەكوۆ.سان سالالى مادەني ءومىرىمىزدىڭ الۋان باعىتىندا قىزمەت ەتىپ جۇرگەن عالىمداردىڭ پىكىرىن تۇجىرىمداي كەلە، تڭدۋلى قۋلىقتردى انا تىلىمىزگە اۋدارۋ قازاق ءتىلىن عىلىم تلنە اينالدىرۋ عن م، قعمدعى كۇرمۋ كوپ ءماللرد ششۋدڭ ڭتيلى ءاد ەكەنىن كورسەتىپ وتىر. جاستاردىڭ عىلىمي ىزدەنىسىنە كەڭ جول اشىپ وتىرعان ەلباسىنىڭ يگى باستاماسى قاجەتتى جاڭا بىلىمدەردىڭ تولاسسىز جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن جالعاسىن تابادى دەپ ۇمىتتەنەمىز.
|
ساپار اياسىندا ۆيتسەمينيستر مەن كوميتەت توراعاسى وبلىس اكىمى گۇلشارا ابدىقالىقوۆامەن كەزدەسىپ، سۋ شارۋاشىلىعىنداعى وزەكتى ماسەلەلەردى تالقىلادى.وسىدان كەيىن وبلىستىڭ ۆەگەتاتسيالىق كەزەڭگە ارنالعان دايىندىق جۇمىستارىن تالقىلاعان ءماجىلىس ءوتتى. جيىنعا مەملەكەتتىك ورگاندار وكىلدەرىمەن قاتار وبلىستاعى ەگىن شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن ءىرى شارۋاشىلىق جەتەكشىلەرى دە قاتىستى.ماڭىزدى كەزەڭگە ازىرلىكتى تالقىلاعان باسقوسۋدا وبلىستىق اۋىلشارۋاشىلىعى باسقارماسىنىڭ باسشىسى شاحماردان قويشىباەۆ، ارالسىرداريا باسسەيندىك ينسپەكتسياسىنىڭ باسشىسى سەيىلبەك نۇرىمبەتوۆ، قازسۋشار رمك قىزىلوردا فيليالىنىڭ ديرەكتورى حاميت بەيىمبەتوۆ حابارلاما جاسادى.سوڭعى 34 جىل بەدەرىندە وبلىس ديقاندارى سۋ تاپشىلىعىنىڭ زاردابىن تارتىپ كەلەدى. بيىل وسىعان بايلانىستى سۋدى كوپ قاجەت ەتەتىن كۇرىش ەگىستىگىنىڭ كولەمى 5 مىڭ گەكتارعا ازايتىلدى. بىراق شاردارا سۋ قويماسى مەن كوكساراي سۋ رەتتەگىشىندەگى احۋالدى تۇراقتى باقىلاپ وتىرعان ماماندار جازدا سۋ تاپشىلىعى تاعى قايتالانۋى مۇمكىن ەكەندىگىن ايتادى. ويتكەنى شاردارادان جوعارى تۇرعان توقتاعۇل، ءاندىجان، شارباق سۋ قويمالارىنداعى جينالعان كولەم كوڭىل كونشىتپەيدى. اۋا رايىن بولجاۋشىلار مالىمەتىنشە دە كوكتەمدە جاۋىنشاشىن جىلداعىدان از بولاتىن ءتۇرى بار.ماجىلىسكە سەلەكتور ارقىلى قاتىسىپ وتىرعان اۋداندار باسشىلارى دا جەرگىلىكتى جەردەگى ماسەلەلەردى ايتتى. مىسالى، جاڭاقورعان اۋدانىندا توسپا جوق. داريا ارناسى تومەندەگەن جىلدارى بۇكىل اۋداندى سۋلاندىرىپ وتىرعان كەلىنتوبە كانالىنا سۋ كوتەرىلمەي قالادى. قازالى اۋدانىنا قاي ارنامەن سۋ بەرىلەتىندىگى ءالى ناقتىلانباعان.جيىندا وبلىستىق تابيعي رەسۋرستار جانە تابيعات پايدالانۋدى رەتتەۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى باۋىرجان شامەنوۆ سوڭعى 3 جىلدا ەكولوگيالىق مۇقتاجدىقتارعا ارنالعان سۋدىڭ ەگىنگە جۇمسالىپ كەلە جاتقانىن ايتىپ ءوتتى. وسىنىڭ سالدارىنان بىلتىر ارالدان كەيىنگى ءىرى سۋ ايدىنى قامباش كولى تارتىلىپ، جاعالاۋىنان 250 مەترگە دەيىن شەگىنىپ كەتكەن. ۆيتسەمينيستر ايتىلعان ماسەلەلەردىڭ بارلىعىن حاتتاماعا ەنگىزۋدى تاپسىردى. وسىعان بايلانىستى مينيسترلىك ءىسشارالار قابىلدايدى. ولاردىڭ ورىندالۋىنا وسى ايماققا ارنايى بولىنگەن سۋ رەسۋرستارى كوميتەتىنىڭ وكىلى باقىلاۋ جاسايدى.وسى كۇنى ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار ۆيتسەءمينيسترى مەن سۋ رەسۋرستارى كوميتەتىنىڭ توراعاسى ايماقتاعى سۋ شارۋاشىلىعى نىساندارىن ارالادى.
|
حالىقتىڭ ءۇمىتى ەندى ۇكىمەتكە قاراپ تۇر سەمبەك سەيدازىموۆقازاقستان 28 اقپان، 2019355 رەت كورسەتىلدى وزگەرتۋ بۇگىنگى كۇنى الەۋمەتتىك ماسەلەلەر كۇردەلەنىپ تۇر. ءومىر ساپاسىن جاقسارتۋ كەرەك دەگەن اڭگىمەلەر كوپتەن بەرۋى ايتىلۋدا. نۇر وتان پارتياسى وسى ماسەلەلەردى زەردەلەپ، حالىقتىڭ جاعدايىن ويلايتىن شەشىمدەر قابىلدار دەپ كۇتكەن ەدىك. ويتكەنى جوعارى دامىپ كەلە جاتقان ەلدە حالقىنىڭ تۇرمىسى دا جوعارى بولۋى كەرەك قوي. ايتپەسە جوعارى دامىعانىمىز، 30 دامىعان ەلدىڭ قاتارىنا ەنەتىنىمىز تەك ءسوز عانا بولادى ەمەس پە؟مىنە، ەلباسىنىڭ بۇگىنگى سوزىنەن سولارعا جاۋاپ الىپ، قاناعاتتانىپ تۇرمىز. اتاپ ايتقاندا، حالىقتىڭ ءالاۋقاتىن كوتەرۋگە، كوپ بالالى انالاردى قولداۋعا، اۋىلدار اراسىنداعى جولداردى جوندەۋگە وراسان زور كولەمدە قاراجات ءبولىنىپ وتىر. ەندى سونى ۇكىمەت ءتيىمدى جۇمساپ، كوتەرىلگەن ماسەلەلەرگە ورىندى پايدالانسا ەكەن دەگەن تىلەگىمىز بار.ەلباسىنىڭ جۋىردا ۇكىمەتتى جاڭالاعانى دا سول ماقساتتا ەكەندىگى ايتىلدى. حالىقتىڭ ءۇمىتى ەندى ۇكىمەتكە قاراپ تۇر. ءبىزدىڭ حالقىمىز جاقسى ءومىر سۇرۋگە لايىقتى دەپ ويلايمىن. ونىڭ ۇستىنە قازىر ەڭبەك ەتسەڭ جاقسى تۇرمىسقا قول جەتكىزۋگە بولادى.جامبىل وبلىسى قوعامدىق كەڭەسىنىڭ توراعاسى
|
كىشىلىك ھوقۇق كۆزىتىش تەشكىلاتى: خىتاي زۇلۇم سىياسەتلىرىنى توختاتسۇن شەرقىي تۈركىستان مائارىپ ۋە ھەمكارلىق جەمئىيىتىباش بەتماقالىلاركىشىلىك ھوقۇق كۆزىتىش تەشكىلاتى: خىتاي زۇلۇم سىياسەتلىرىنى توختاتسۇنبۇ پەقەت دىنىي ئەسەبىيلىككە قارشى تۇرۇش نامىدا دىنىي ئەركىنلىككە چەكلىمە قويۇدىغان بىر قاتاريېڭى بەلگىلىمىلەردىن بىرى خالاس. 11 ئاپرېل، شىنجاڭ دائىرىلىرى بىنورمال ساقال قويۇش ۋە ئاممىۋى سورۇنلاردا چۈمبەل تاقاشنى مەنئىي قىلىدىغان، شۇنداقلا دۆلەتنىڭ تېلېۋىزىيە ۋە رادىئو پىروگراممىلىرىنى كۆرۈشنى رەت قىلغۇچىلارنى جازالايدىغان يېڭى نىزامنامىسىنى ئىجرا قىلىشقا باشلىدى. بۇ سىياسەتلەر دىنىي ئەركىنلىك ۋە سۆز ئەركىنلىكى ھوقۇقىنى قوغداشقا ئائىت دۆلەت ئىچى ۋە خەلقئارا قانۇن نىزاملارغا ئوچۇق ئاشكارە خىلاپتۇر.رايوندا بەك كەڭ قورساق بولۇپ كەتكەن ئەمەلدارلارغا قارىتىلغان جازالاشلارمۇ كۈچەيگەندەك قىلاتتى. يانۋاردا، دائىرىلەر يانفون يۇمشاق دېتالىدا ئايالىغا ھۆكۈمەتنىڭ سىياسەتلىرى ھەققىدە دەرت تۆككەن بىر ئەمەلدارغا جىددىي ئاگاھلاندۇرۇش بەرگەن. مارت ئېيىدا، بىر ئۇيغۇر كادىرنىڭ خىزمىتىدىن قالدۇرۇلغانلىقى خەۋەر قىلىندى، بۇ كىشىنىڭ گۇناھى توي مۇراسىمىنى ھۆكۈمەت بەلگىلەپ بەرگەن جايلاردا ئۆتكۈزمەي ئۆز ئۆيىدە ئۆتكۈزۈش ئىدى. بۇ ئاينىڭ بېشىدا خوتەن ۋىلايىتىدە 977 ئەمەلدارغا ئاگاھلاندۇرۇش بېرىلگەن بولۇپ، ئۇلارنىڭ ئارىسىدىكى بىرەيلەن دىنىي زاتلارنىڭ ئالدىدا تاماكا چېكىشكە جۈرئەت قىلالمىغانلىقى ئۈچۈن سىياسىي مەيدانى مۇستەھكەم ئەمەس دەپ قارىلىپ ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇلغان.يېقىنقى يىللاردىن بۇيان رايوندا زوراۋانلىق ۋەقەلىرى ۋە مىللىي توقۇنۇش كۈچەيمەكتە، لېكىن ھۆكۈمەتنىڭ چەكتىن ئاشقان باستۇرۇش سىياسەتلىرى ۋە جازالاش تەدبىرلىرى مەسىلىنى ھەل قىلالمايدۇ. ئەكسىچە، بۇ پەقەت ئۇيغۇرلارنىڭ نارازىلىقىنى كۈچەيتمەكتە. ئەگەر ھۆكۈمەت رايونغا مۇقىملىق ئېلىپ كېلىش ۋە ئىناقلىقنى ئىشقا ئاشۇرۇش دەۋاسىدا سەمىمىي بولسا، زۇلۇم سىياسەتلىرىنى قوشلاپ چۈشۈرۈش ئەمەس، بەلكى قايتۇرۇپ ئېلىشى لازىم.مەنبە: كىشىلىك ھوقۇق كۆزىتىش تەشكىلاتى ئاپتور كىشىلىك ھوقۇق كۆزىتىش تەشكىلاتى خىتاي بۆلۈمىنىڭ باشلىقى
|
كېيىنكى ئايدا مائاشىڭىزغا بۇ پۇل قوشۇلىدۇ ! دىققەت قىلىڭ ! ئەلكۈيى بىۋاستە تارقىتىش قانىلىكېيىنكى ئايدا مائاشىڭىزغا بۇ پۇل قوشۇلىدۇ ! دىققەت قىلىڭ !20201022 20:28ئەلكۈيى تورى.بۇ يىللىق دۆلەت بايرىمى ۋە جۇڭچىيۇ بايرىمىدا ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلىدىڭىزمۇ؟ ناۋادا ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلىگەن بولسىڭىز، كېيىنكى ئايلىق مائاشىڭىزغا دىققەت قىلىپ قويۇڭ، بەلكىم ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەش ھەققى قوشۇلۇشى مۇمكىن.قوش بايرام مەزگىلىدىكى ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەش پۇلى مۇنداق ھېسابلىنىدۇبۇ يىل دۆلەت بايرىمى بىلەن جۇڭچىيۇ بايرىمى تەڭ كەلگەچكە، بايرام مەزگىلىدىكى ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەش ھەققىنىڭ ھېسابلىنىشى ئىلگىرىكى يىللاردىكىگە سەل ئوخشىمايدۇ. ئادەم كۈچى بايلىقى ۋە ئىجتىمائىي كاپالەت مىنىستىرلىقىنىڭ ئايدىڭلاشتۇرۇپ بېرىشىچە، 1ئۆكتەبىردىن 4ئۆكتەبىرگىچە ئارىلىقتا ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلىگەنلەر ئۈچ ھەسسە مائاشتىن بەھرىمەن بولىدىكەن.19سېنتەبىر، ئادەم كۈچى بايلىقى ۋە ئىجتىمائىي كاپالەت مىنىستىرلىقى 2020يىللىق دۆلەت بايرىمى، جۇڭچىيۇ بايرىمىلىق ئارام مەزگىلىدىكى ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەش ھەققىنى ھېسابلاشقا ئائىت مەسىلىلەرنى ئايدىڭلاشتۇرۇپ بەردى.1ئۆكتەبىردىن 4ئۆكتەبىرگىچە، ئادەم ئىشلەتكۈچى ئورۇن ئەمگەكچىنى ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەشكە ئورۇنلاشتۇرغان بولسا، مائاشىنىڭ 300ىدىن ئاز بولماسلىق ئۆلچىمى بويىچە ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەش ھەققى بېرىشى كېرەك.5ئۆكتەبىردىن 8ئۆكتەبىرگىچە، ئادەم ئىشلەتكۈچى ئورۇن ئەمگەكچىنى ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەشكە ئورۇنلاشتۇرغان بولسا، ئالدى بىلەن دەم ئېلىش كۈنىنى تولۇقلاپ بېرىشى كېرەك؛ تولۇقلاپ بېرىش ئىمكانىيىتى بولمىسا، مائاشىنىڭ 200ىدىن ئاز بولماسلىق ئۆلچىمى بويىچە ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەش ھەققى بېرىشى كېرەك.1ئۆكتەبىردىن 8ئۆكتەبىرگىچە بولغان ئارىلىقتا، ئادەم ئىشلەتكۈچى ئورۇن ئەمگەكچىگە خىزمەت ئورۇنلاشتۇرمىغان بولسا، ئەسلىدىكى مائاش ھېسابلاش ئۇسۇلى بويىچە بىر تەرەپ قىلسا بولىدۇ.دىققەت ! دىجورنىلىقتا تۇرۇش بىلەن ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەش نىڭ تەمىناتى ئوخشاش ئەمەس!دۆلەت بايرىمى مەزگىلىدە ئىش ئورنىڭىز سىزنى دىجورنىلىقكە ئورۇنلاشتۇرغان بولسا، ئۇنداقتا چوقۇم دىققەت قىلىڭ، دىجورنىلىقتا تۇرۇش بىلەن ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەش بىر ئۇقۇم ئەمەس، ئەمگەك تەمىناتىمۇ ئوخشاش ئەمەس.ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەش قانۇندا بەلگىلەنگەن خىزمەت ۋاقتى سىرتىدا، ئادەم ئىشلەتكۈچى ئورۇن ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت ئېھتىياجىنى ئاساس قىلىپ، ئەمگەكچىنىڭ خىزمەت ۋاقتىنى ئۇزارتقانلىقىنى كۆرسىتىدۇ. ئەمەلىيەت داۋامىدا، ئادەم ئىشلەتكۈچى ئورۇن بىخەتەرلىك، ئوت ئۆچۈرۈش، بايراملىق ئارام قاتارلىق ئېھتىياجلارنى كۆزدە تۇتۇپ، ئەمگەكچىنى ئۆز خىزمىتى بىلەن مۇناسىۋەتسىز ياكى ئۆز خىزمىتى بىلەن مۇناسىۋەتلىك بىر ۋەزىپىگە ئورۇنلاشتۇرىدۇ. لېكىن، دىجورنىلىق ۋاقتىدا ئارام ئېلىۋالغىلى بولىدۇ، شۇڭا بۇنى بىردەك دىجورنىلىق دەپ بېكىتىشكە بولىدۇ.جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئەمگەك قانۇنىنىڭ 44ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە ئاساسەن، خىزمەت ۋاقتىنى ئۇزارتىپ ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلىگەنگە بېرىلىدىغان ھەق مائاشىنىڭ 150ىدىن ئاز بولماسلىقى كېرەك؛ دەم ئېلىش كۈنىدە ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلىگەن، لېكىن دەم ئېلىش كۈنىنى تولۇقلاپ ئورۇنلاشتۇرۇپ بەرگىلى بولمىغاندا، بېرىلىدىغان ھەق مائاشنىڭ 200 ىدىن ئاز بولماسلىقى كېرەك؛ قانۇندا بەلگىلەنگەن بايراملىق ئارام كۈنىدە ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلىگەنگە بېرىلىدىغان ھەق مائاشىنىڭ 300ىدىن ئاز بولماسلىقى كېرەك.ئەمەلىيەت داۋامىدا، ئەمگەكچى دىجورنىلىقتا تۇرغانلىقى ئۈچۈن ئادەم ئىشلەتكۈچى ئورۇندىن ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەش ھەققى بېرىشنى تەلەپ قىلغان بولسا، كېسىم چىقارغۇچى ئاپپارات ئادەتتە بۇنى قوللىمايدۇ. لېكىن، ئەمگەكچى ئەمگەك توختامى، قائىدەتۈزۈم، كوللېكتىپ توختام قاتارلىقلارنى ئاساس قىلىپ، ئادەم ئىشلەتكۈچى ئورۇندىن دىجورنىلىققا مۇناسىپ تەمىنات بېرىشنى تەلەپ قىلسا بولىدۇ.دىجورنىلىقتا تۇرۇش بىلەن ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەشنى ئېنىق ئايرىشقا كەلسەك، بۇنىڭ ھالقىلىق ئەھمىيىتى مۇناسىپ مائاش تەمىناتىنى قانداق بىر تەرەپ قىلىشتا. ئىسمېنا قوشۇپ ئىشلەشكە بېرىلىدىغان مائاش تەمىناتى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئەمگەك قانۇنىنىڭ 44ماددىسىدا ئېنىق بەلگىلەنگەن؛ لېكىن قانۇنلاردا دىجورنىلىقتا تۇرۇشقا ئالاقىدار ئېنىق بەلگىلىمە يوق، شۇڭا دىجورنىلىقتا تۇرۇشقا مۇناسىۋەتلىك مائاش تەمىنات ئىشلىرى ئادەتتە ئادەم ئىشلەتكۈچى ئورۇننىڭ ئىچكى قائىدەتۈزۈملىرى ئارقىلىق قېلىپلاشتۇرۇلىدۇ.
|
مىڭ دا بىر دەرتكە ەم قالاقايقالاقاي تورتقىرلى تىك ساباقتى، جاپىراقتى وسىمدىك. ونىڭ بەزدى تۇكتەرى دەنەگە تيسە تۇكتىڭ ۇشى مورت سىنىپ، ىشىندەگى سۇيىقتىق دەنەگە جايىلىپ كۇيدىرەدى. قالاقايدىڭ بارلىق تۇرىنىڭ قۇرامىندا اقۋىز، ۆيتاميندەر مەن مينەرالدى تۇزدار، ارتۇرلى ورگانيكالىق قىشقىلدار بار. ول تاعام رەتىندە دە، مەديتسينا دا پايدالانىلادى.كوكتەمدە قالاقاي جاڭا كوكتەپ بوي الا باستاعان مەزگىلدە ۇساقتاپ تۋراپ بەتى جابۋلى ەمالدى ىدىستا جارتى ساعاتتاي قايناتىپ الىپ، جاس ەتتىڭ سورپاسىنا ارالاستىرىپ ىشسە مىڭ دا بىر دەرتكە ەم بولاتىنى دالەلدەنگەن. حالىق ەمشىلەرىنىڭ ايتۋىنشا، قالاقاي قاندى تازارتىپ، جۇرەك دەمىكپەسىن باسۋعا، تەرى اۋرۋلارىن قايتارۋعا، جۇيكە جۇيەسىن تىنىشتاندىرۋعا جانە ەستە ساقتاۋ قابىلەتىڭىزدى نىعايتۋعا اسەرى مول.قالاقايدىڭ ۋىندا ادام دەنساۋلىعىنا اسا قاجەتتى قىرىقتان اسا مينەرال تۇرىنىڭ بار ەكەنى دالەلدەنىپ وتىر. ونىڭ قۇرامىندا كاليي، كالتسيي، تەمىر، مىس، قورعاسىن، فوسفور، حلور، يود، وتتەگى، ازوت، مارگانەتس پەن ماگنيي سەكىلدى اسا پايدالى زات بار.قالاقايدان سونداياق جىپ تە جاسالىپ، ەڭ مىقتى جەلكەن دە تىگىلەدى، جاپونييادا قالاقاي جگۋتى جىبەكپەن بىرگە سامۋراي اتجاراقتارىن الۋ ۇشىن قولدانىلسا، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندە نەمىس اسكەرلەرىنىڭ كيىمى دە قالاقايدان جاسالعان ماتادان تىگىلگەن ەكەن.قالاقاي قوس جارناقتى وسىمدىكتەر تۇقىمداسىنا كىرەدى. جەر شارىنىڭ بارلىق جەرىنەن كەزدەستىرۋگە بولادى. كولەڭكەلى، ىلعالدى جەرلەردە، ورماندا، باقتا، جول بويىندا وسەدى. اسىرەسە، تروپيكتىك، سۋبتروپيكتىك ايماقتاردا وسەتىن 60 تۋىسى 700دەي تۇرى كەڭ تارالعان. ال بىزدىڭ ەلىمىزدە ونىڭ 2 تۋىسىنا جاتاتىن 7 تۇرى وسەدى. شوپتىڭ بۇل تۇرىن ىلە الاتاۋى بوكتەرىنەن، بالقاشالاكول ويىستارى، توبىل، ەسىل مەن ەرتىس وزەندەرى الابىنان كەزدەستىرۋگە بولادى.
|
25 جىلدىڭ ىشىندە كاسىپكەرلىكتىڭ جالپى ىشكى ونىمدەگى ۇلەسى 25 پايىزدان استى ن.التايەۆ اشىق اڭگىمە07 قىركۇيەك 2016، 11:0825 جىلدىڭ ىشىندە كاسىپكەرلىكتىڭ جالپى ىشكى ونىمدەگى ۇلەسى 25 پايىزدان استى ن.التايەۆ07 قىركۇيەك 2016, 11:08 1539 0ن.نازاربايەۆ ٴبىر ماقسات، ٴبىر مۇددە، ٴبىر بولاشاق اتتى جولداۋىندا شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ قازاقستاننىڭ ىشكى جالپى ونىمىندەگى ۇلەسى 2050 جىلعا قاراي 50 پايىزعا جەتەدى دەگەن بولاتىن. وسى ورايدا، اتامەكەن ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى باسقارما ٴتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى نۇرجان التايەۆپەن ەلدەگى شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتىڭ دامۋى تۋرالى اڭگىمەلەسكەن ەدىك. قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىك العانىنا جەلتوقساندا 25 جىل تولادى. وسى جىلدار ىشىندە ەلىمىزدە شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىك قانداي جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى؟ تاۋەلسىز ەل بولعالى قازاقستان كاسىپكەرلىكتى دامىتۋدا ەلەۋلى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى. ونىڭ الدىندا كسرو كەزىندە كاسىپكەرلىكپەن اينالىسۋ قىلمىس جاساعانمەن بىردەي ەدى. تاۋەلسىزدىك العان 25 جىل ىشىندە كاسىپكەرلىگىمىزدى كوتەرىپ، نىق اياعىنان تۇرعىزدىق. سوڭعى مالىمەتتەر، بۇل ٴسوزىمىزدىڭ دالەلى بولا الادى. ماسەلەن، 20052015 جىلدارى تىركەلگەن شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرىنىڭ سانى 206عا، ٴوسىم شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىك وكىلدەرى شىعاراتىن ٴونىم كولەمى 9 جىلدىڭ ىشىندە 1000 پايىزدان استى. تيىسىنشە، مۇنداعى ەڭبەك ونىمدىلىگى 614عا جوعارىلادى. قازىرگى ۋاقىتتا بۇكىل ەل بويىنشا جۇمىس ىستەپ تۇرعان شاعىن جانە ورتا بيزنەس سانى 1،2 ميلليوندى قۇراۋدا. شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىك ٴىرى جۇمىس بەرۋشىلەر ساناتىنان ەسەپتەلەدى. قازىرگى تاڭدا 3 ملن استامنان ادام جۇمىسپەن قامتىلعان. ستاتيستيكالىق مالىمەتتەرگە قارساق، ۇدايى ٴوسىپ وتىرعانىن اڭعارۋ قيىن ەمەس. مىسالعا، جالپى ىشكى ونىمدەگى شاعىن جانە ورتا بيزنەس ۇلەسى 2006 جىلى 10 پايىزدان اسپاسا 9،8 ، 2010 جىلعا قاراي 20 پايىزعا كوتەرىلدى. ال 2015 جىلى 25،6 پايىزعا جەتتى. ەلباسى وسىدان 45 جىل بۇرىن 2050 جىلعا دەيىن شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتىڭ جالپى ىشكى ونىمگە ۇلەسىن 50 پايىزعا جەتكىزۋىمىز كەرەك دەگەن ەدى. سول كەزدە بۇل وتە قيىن تاپسىرما سياقتى كورىنگەن. بۇل مەجەگە جەتە الماي سياقتى بولعانبىز. ويتكەنى، 2006 جالپى شاعىن جانە جانە ورتا بيزنەستىڭ جالپى ىشكى ونىمدەگى ۇلەسى 10 پايىزدان اسپايتىن. ال ٴقازىر 25 پايىزدان استىق. تاۋەلسىزدىك العان 25 جىل ىشىندە وتاندىق كاسىپكەرلەر نەگىزىنەن قاي سالاعا بەيىمدەلدى؟ شاعىن كاسىپكەرلىك يەلەرى نەگىزىنەن ساۋدا جانە باسقا دا قىزمەت كورسەتۋ سالالارىن جانە اۋىل شارۋاشىلىعى سالالارىندا جۇمىس ىستەپ كەلەدى. ورتا جانە ٴىرى كاسىپورىندار ونەركاسىپپەن اينالىسۋدا. شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىك دامىپ كەلەدى. دەگەنمەن، پروبلەمالاردىڭ دا بار ەكەنىن جاسىرمايمىز. ەڭ بىرىنشىدەن، شاعىن كاسىپكەرلىكپەن اينالىسقىسى كەلەتىن اۋىلدىق ازاماتتاردا قيىندىق كوپ. ولاردىڭ كوبىسىندە كاسىپكەرلىك تۋرالى ٴبىلىم جەتىسپەيدى. سونداياق كاسىبىن باستاۋ ٴۇشىن نەسيە الۋ جاعىنان كەدەرگىلەرگە تاپ بولىپ جاتادى. ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەر اۋىلدىق جەرلەرگە كوپ بارا قويمايدى. ٴوزىڭىز قىزمەت اتقاراتىن اتامەكەن ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ قۇرىلعانىنا 3 جىل بولدى. بۇل كوپ ۋاقىت ەمەس. دەگەنمەن اتقارىلعان جۇمىستاردىڭ ناتيجەسى بار شىعار؟ اتامەكەن ەندى قۇرىلىپ جاتقاندا قازاقستان ازاماتتارىن وسى كاسىپكەرلىككە تارتۋىمىز كەرەك دەگەن بولاتىنبىز. سودان بەرى ٴبىز قازاقستاننىڭ تۇكپىرتۇكپىرىندە ٴار اۋداندا، اۋىلدا كاسىپكەرلەرگە قىزمەت كورسەتەتىن ورتالىقتارىمىزدى اشتىق. ونداي ورتالىقتىڭ سانى بۇگىنگى تاڭدا 188گە جەتىپ وتىر. بۇعان دەيىن مۇنداي ورتالىقتار تەك وبلىس ورتالىقتارى مەن قالالاردا عانا بولاتىن. ەكىنشىدەن، وتكەن جىلى ٴبىز كاسىپكەرلەر مەكتەبىن اشتىق. ەندى، ٴقازىر سول مەكەپتى دامىتۋ جاعىن ويلاستىرۋدامىز. ال بيىل اگروكومپەتەنسيالىق ورتالىقتار جۇمىستارىن باستادى. بۇل ورتالىق اۋىل شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىندارعا كەڭەس بەرەدى. ەگجەيتەگجەيلى تۇسىندىرەدى، ۇيرەتەدى. اۋىل ازاماتتارى نەسيە الۋدا قيىندىققا تاپ بولادى دەپ قالدىڭىز. بۇل ماسەلەنى شەشۋ ٴۇشىن قانداي جۇمىستار ىستەلۋدە؟ وسىدان 23 اي بۇرىن ٴوزىمىزدىڭ ميكروكرەديتتىك ۇيىمداردى اشتىق. قازىرگى كەزدە التى وبلىستا جۇمىس ىستەپ تۇر. الداعى ۋاقىتتا قازاقستاننىڭ بارلىق ٴوڭىرىن قامتۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. بانكتەر اۋىلعا بارمايدى. اۋىلداعى ازاماتتار نەسيە الايىن دەسە، كەپىلدىككە قالاداعى پاتەرىڭدى نەمەسە باسقا مۇلكىندى قوي دەپ ايتادى. ال اۋىلداعى سامان ٴۇي نەمەسە جەر ۋچاسكەسى جارامايدى دەپ قايتارىپ جىبەرەدى. سوندىقتان اۋىل كاسىپكەرلەرى نەسيە الا الماي جۇرەدى. ٴبىز وسى ماسەلەنى وڭتايلى شەشۋ ٴۇشىن ميكروكرەديتتىك ۇيىمداردى اشتىق. ول ۇيىمداردا 16 ميلليونعا دەيىن نەسيە الۋعا بولادى. كەپىلدىككە اۋىلداعى كەز كەلگەن ٴۇيدى بولماسا، جەر ۋچاسكەسىندە قوياۋىڭىزعا بولادى. ەشقانداي كەدەرگى جوق. ەگەر كەپىلدىككە قوياتىن مۇلكىڭىز 5 ميلليون تەڭگەدەن اسپاي، 10 ميلليون نەسيە سۇراساڭىزدا بەرە بەرەمىز. باستىسى، سول اۋىلداعى كاسىپكەرلەر كەڭەسى بۇل ازاماتتى تانيمىز، قولىنان ٴىس كەلەدى دەپ ايتسا جەتىپ جاتىر. اۋىل ازاماتتارى بۇل نەسيەلەردى الۋدا اسا بەلسەندىلىك تانىتۋدا. ٴقازىردىڭ وزىندە 1 ملرد تەڭگەدەن استام نەسيە بەردىك. وتاندىق ونىمدەردى ەكسپورت شىعارۋ جاعى قالاي بولىپ جاتىر؟ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىڭ ىشىندە تاماق ونەركاسىبىنە كەلەتىن بولساق، كەيبىر كەزدە بىزبەن باسەكەلەس بولاتىن ەلدەردە دە جوق. سوندىقتان ٴبىزدىڭ قاسىمىزدا قىتايدىڭ نارىعى اشىلىپ وتىر. وتكەن جىلى ەلباسى قىتايعا بارعان ساپارىندا سين سزينپين مىرزامەن ٴبىراز كەلىسىمگە قول قويعان ەدى. ونىڭ ىشىندە قىتاي مەملەكەتى قازاقستاندىق كاسىپكەرلەرگە ٴوز نارىعىن اشۋ كەرەك دەگەن كەلىسىم بولدى. ودان كەيىن دە ٴبىراز مەماراندۋمدارعا قول قويدىق. وزدەرىنىڭ ستاندارتتارىن بەردى. ٴبىزدىڭ تاۋارلار ولاردىڭ تالاپتارىنا سايكەس بولۋ كەرەك. سول ستاندارتتاردى ٴقازىر ٴۇش تىلگە اۋدارىپ، وتاندىق كاسىپكەرلەرگە تاراتىپ جاتىرمىز. ەگەر قىتاي نارىعىنا شىققىسى كەلەتىن كاسىپكەرلەر بولسا، تاۋارلارى ستاندارتتارعا ساي بولۋى ٴتيىس. جاقىندا قر پرەمەرمينيسترىنىڭ ٴبىرىنشى ورىنباسارى باقىتجان ساعىنتايەۆپەن شانحاي قالاسىنا بارىپ كەلدىم. ول قالادا قىتاي ەلىنىڭ بەلدى بيزنەسمەندەرىمەن كەزدەسۋ ٴوتتى. اتامەكەن ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى ەلەكتروندى ساۋدا ورتالىعىمەن ٴوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويدى. قازىرگى كەزدە وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، ساۋدا نەگىزىنەن ەلەكتروندى تۇردە جۇرگىزىلەدى. اسىرەسە، قىتاي مەملەكەتىندە قارقىندى دامىپ كەتكەن. ولار ٴبىزدىڭ تاماق ونىمدەرىنە وتە ۇلكەن قىزىعۋشىلىق ٴبىلدىرىپ، عالامتوردا ساۋدالاپ بەرۋگە دايىن ەكەندىكتەرىن اڭعارتتى. جاقىن ارادا . سايتىندا ارنايى تەرەزە اشپاقپىز. وندا كاسىپكەر قاجەتتى انكەتانى تولتىرىپ، ٴارى قاراي ٴبىز سۇيەمەلدەپ، كەڭەس بەرمەكپىز. وڭىرلىك پالاتالار دا كومەك كورسەتۋگە ٴازىر. قىتاي نارىعى نەسىمەن قىزىقتىرىپ وتىر؟ قىتاي نارىعىندە رەسەيگە قاراعاندا قاراجات كوپ. ونىڭ ۇستىنە، قىتايدا 1،5 ملرد الىق بار ەكەنىن جاقسى بىلەسىزدەر. وسى كوكتەمدە قىتايعا 2 مىڭ توننا كوكونىس مايىن جىبەرگەن بولاتىنبىز. سول 2 مىڭ توننا كوكونىس مايى 2 كۇننىڭ ىشىندە ساتىلىپ كەتتى. بۇل جەردە قازاقستان مايى دەگەن تازا قازاقستاندىق برەند شىقتى. ولار ەندى قانشا كولەمدە بولسا دا الامىز دەپ وتىر. ٴبىراق بىزدە ونى وڭدەپ شىعاراتىن ونشا ٴوندىرىس تە جوق. قازاقستاندا نەگىزىنەن بارلىعى شيكىزات كۇيىنشە ەۋروپاعا كەتىپ جاتىر. ٴبىزدىڭ جوسپار بويىنشا ول شيكىزاتتى وندەپ، قىتاي نارىعىنا شىعارۋ باستى ماقسات.
|
پىسخولوگىيە: تور دۇنياسىدىكى خۇپىيانە مارىلاش توكيو خاتىرىلىرىپىسخولوگىيە: تور دۇنياسىدىكى خۇپىيانە مارىلاش28,143 قېتىم ئوقۇلدىئىجتىمائى ئالاقە تورلىشىپ كەتكەن ھازىرقى جەمىئەتتە بىراۋنىڭ شەخسى ئۇچۇرلىرىنى ئىرىشمەك ئانچە قىيىنغا توختىمايدۇ.ئۆتمۈشكە ئايلانغان مۇھەببەتنى، دىلىڭىزنى يارىلىغان مۇناسىۋەتنى، ھەر قېتىم كۆرسىڭىز سىزنى بىئارام قىلىدىغان كىشىلەرنى رىئاللىقتىكى دۇنيارىڭىزدىنغۇ چىقىرىۋىتىپ بولدىڭىز، بىراق كۆرۈنمەس مەۋھۇم دۇنيارىڭىزدىنچۇ؟سىزدىمۇ تۆۋەندىكى ئەردەك ئىجتىمائى ئالەقە تورلىرىدىكى خۇپىيانە مارىلاش بارمۇ؟دېۋ 40نەچچە ياشلاردىكى ئاجراشقان بويتاق ئەر.ئۇ ھازىرقى قىز دوستى بىلەن ئۇرۇشۇپ قالسىلا، تۇرمۇشتىن روھى بىسىم ھېس قىلىسىلا، ئايرىلىپ كەتكىلى 20 يىلدىن ئاشقان ئەينى چاغدىكى ئالى مەكتەپتىكى تۇنجى قىز دوستىنىڭ فېيسبۇك، تىۋىتىر، ئىنستىگرام قاتارلىق بارلىق ئىجىتىمائى ئالاقە تور ۋاستىلىرىدىكى ئۇچۇرلىرىنى كېچىلەپ كۆرۈپ چىقىدۇ.ئەينى ۋاقىتتا قىز ئوقۇش پۈتتۈرگەندىن كېيىن كالىفورنىيەگە قايتىپ كېتىشنى تاللىغان ھەم ئارىلىق يېراق بولغاچ ئايرىلىپ كېتىشنى ئوتتۇرغا قويغان.دېۋ قىزنى بەك ياخشى كۆرگەنلىكتىن ئايرىلىشقا قوشۇلمىغان، يالۋۇرغان، توختىماي ئۇچۇر يوللىغان، ھەتتا ساراڭلاردەك ھېلى ئاچچىقلىسا ھېلى ھۆڭرەپ يىغلىغان. ئەمدىلا 22 ياشقا كىرگەن دېۋ بۇ سەۋەبلىك يۈرەك كىسىلىگە گېرىپتار بولغان.ھالبۇكى، ئارىدىن ئۇزۇن يىللار ئۆتكەندىن كېيىنمۇ ئۇ بۇرۇنقى قىز دوستىغا تونۇشلۇق بەرمەستىن پەقەتلا نامەلۇم ئىسىمدا ئاكۇنت ئېچىپ قىزنىڭ شەخسى ھاياتىنى ئۈنسىز كۈزىتىپ تۇرىۋاتقاچقا، مۇنداق قىلىشنى ھەرئىككى تەرەپكە ئارتۇقچە زېيىنى يوق دەپ قارايدۇ.ئەر مۇنداق ئادەتنى يېڭى توي قىلغان چاغلاردىلا باشلىغان بولۇپ، ئۇ ئۆزىنىڭ بۇ قىلمىشىنى پەقەتلا روھى بىسىم يېنىكلىتىش، كەيپىياتىنى يېڭىلاش جەريانى دەپلا ئويلايدۇ.دېۋنىڭ كېچەكېچىلەپ ئولتۇرۇپ مۇشۇنداق سېغىنشلىرىنى بېسىشى ھەقىقەتەن ئۇنىڭدىكى بىسىملارنى يېنىكلىتىپ كۈچقۇۋۋەت ئاتا قىلامدۇ؟ياق! پىسخولوگىيە نوقتىسىدىن ئېيتقاندا، بۇ قىلمىش بۇرۇنقى پۈتۈنلەي ھەل قېلىنمىغان ئازابنى يېڭىلاش، كونا يارىنى تاتىلاشتىن باشقا نەرسە ئەمەس!ئۇ ھەر قېتىم كونا قىز دوستىنىڭ رەسىملىرى، ۋىدىئولىرىنى كۆرگىنىدە، قەلبىدە ئەينى يىللىرى ئۇنىڭغا ئېرىشەلمىگەنلىك يارىسى قوزغىلىدۇ. بۇ يەنە ئۆزنۆۋىتىدە ھازىرقى مۇھەببەت تۇرمۇشىغىمۇ تەسىر يەتكۈزىدۇ.بۇ نوقتىنى دېۋ چۈشەنگەندىن كېيىن بىر قانچە ئاي پىسخكىلىق داۋالىنىش ئورنىغا بارىدۇ ھەم بۇرۇنقى قىز دوستىنى ئوغۇرلۇقچە كۈزىتىپ تۇرىدىغان بارلىق ئاكۇنتلىرىنى ئۆچۈرىۋىتىدۇ. شۇندىن كېيىن ھازىرقى قىز دوستى بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىمۇ كۆرۈنەرلىك ياخشىلىنىدۇ.خوش، ئەمدى ئۆزىمىزنىڭ گېپىگە كەلسەك پىقىر بۇ جەھەتتە شەخسى تەكلىپ پىكىرلىرىمنى قاتمىغان ئەھۋالدا يۇقارقى رىئال تۇرمۇش كارتىنىسىنى، پىسخىكىلىق ھەل قىلىش تەدبىرىنى سىلەر بىلەن ئورتاقلاشتىم. قالغان ھۆكۈم ئۆزۈڭلارغا قالسۇن. ناملىق كىتابنى ئوقۇۋاتقاچ قالدۇرغان خاتىرە دەپ تۇرۇڭلار.توكيو خاتىرىلىرى, كىتاب ئوفۇش خاتىرىسى كىتاب چىڭگىز ئايتماتوۋنىڭئاق پاراخوت ناملىق رومانى ھەققىدەقەھۋە سوۋۇپ قالماستا ھەپتىدە بىر ئادەت ھەقىقى ئىشەنچ تۇرغۇزۇش04082021چوڭ دادام ۋە ئەركەكلىك02082021بۈگۈندىن باشلاپ كىتابىم بازارغا سېلىندى!19072021كىتاب: يارىلانغان قەلبنى قانداق كۈچەيتمىز؟دىن پارچىلار30062021ئۆزىگە بولغان ئىشەنچنى يوقاتقاندا29062021مۇھەببەتتە قەلبىڭىز يارىلانغاندا14062021ئەڭ يېقىن ئادىمىڭىز، ئامراق نەرسىڭىزنى يوقاتقاندا05062021ھەر قېتىم بىرىگە مۇھتاج بولدۇم!19052021قەھۋە سوۋۇپ قالماستا 28032021چوڭ دادام ۋە ئەركەكلىكمەنمۇ سىزدەك ئويلاپ ئولتۇرۇپتىمەن ،ئۈلارنى جاھاننىڭ كەينىدە دەپ ئولتۇرغان بولسام ئەمدى مۇھەببەتنىڭ ئادىمىلىكنىڭ يىلتىزى شۇلاردىكەن دەپ ئولتۇرىمەنكىتاب: يارىلانغان قەلبنى قانداق كۈچەيتمىز؟دىن پارچىلارئۆزىڭىزگەقايسى جەھەتتىن ئىشەنمەيسىز؟ تاشقى قىياپەتمۇ ياكى بىرەر ئىش قىلغاندىمۇ؟ كونكىرىت مەسىلە كونكىرىت ھەل قىلىنىدۇ. بىلوگىمغا كەلگەن ئىنكاسلار ئىسىمسىز، نامەلۇم شەكىلدە كىلىدۇ. ئەلۋەتتە، سىزنىڭ كىملىكىڭىزنى ئاشكارلىشىڭىز ھاجەتسىز. خالىسىڭىز مەسلىنى كونكىرىت قالدۇرۇپ قويسىڭىز، بىرلىكتە تەھلىل قىلساق بولىدۇ.مەن تىرىشچان ئەمما ئۆزەمگە ئىشەنمەيدىغان بىر ئايال. مېنىڭ ئۆزەمگە بولغان ئىشەنچىمنىڭ تۆۋەنلىكى ئائىلە تەربىيەسى بىلەن مۇناسىۋەتلىك دەپ يەكۈنلىدىم. ھازىر يېشىم 30 ياش. ئۆزەمگە ئىشەنمىگەچكە باللىرىمنى ئۆزىگە ئىشىنىدىغان قىلىپ تەربىيلەشتە مەغلۇپ بولارمەنمۇ دەپ ئۆزەمنى ئۆزگەرتىش نىيىتىگە كەلدىم. قانداق قىلسام ئۆزەمگە بولغان ئىشەنچىمنى ئاشۇرالايمەن؟ كونكرت مەسلىھەت بېرىشىڭىزنى ئۈمىد قىلىمەن ...مەنمۇ بۇرۇن مۇشۇنداقراقتىم. خاتا كەتكۈزىۋەتكەن تەرەپلىرىمدەئۆزۈمنى تولا ئەيىپلەپ، كەمچىللىكلىرىمگىلاقادىلىۋالاتتىم. بۇ تەرىپىمنى ئۆزۈممۇ خېىلىلا تۈزەتتىم.ئازابلىرىڭىزغا ئۆزىڭىزنى ئەيىپلەش بىلەن ئەمەس كۆيۈنۈش بىلەن جاۋاب قايتۇرۇڭ. ئۆزىڭىزنى ئەيىپلەيدىغان ئۆزىڭىزگە قارشى تۇرىدىغان زىددىيەتلىك ئويلىرىڭىزغا چۈشىنىش، ھېسداشلىق بىلەن جاۋاب قايتۇرۇڭ. خاتالىقنىڭ ئادەم بولۇشنىڭ بىر قىسمى ئىكەنلىكىنى چۈشىنىڭ بۇ قۇرلار ماڭا بەك تەسىر قىلدى. شەخسەن مەن شۇنداقراقكەنمەن.. ئۆزۈمنىڭ ياخشى بولمىغان تەرەپلىرىگە بەك ئىسلىۋىلىپ، تۈزىتىشكە ئۇرۇنۇپ، تولا ئۆزۈمنى چارچىتىپ قويدىكەنمەن.. بۇنداق قىلىش ئادەمنى چارچىتىپ لا قويماستىن، چۈشكۈنلۈك، خاپىلىققا ئىلىپ بارىدىكەن.. بۇ قۇرلارنى ئوقۇغاندىن كىيىن باشقىچە راھەتلەنەەندەك بوپ قالدىم 2021 توكيو خاتىرىلىرى
|
بالا بار ءۇيدىڭ تەرەزەسى اشىق قالماسىن . ەلارنا دۇنيەدەگى ەڭ ۇلكەن قازاق ءتىلدى امبەباب ينفورماتسيا ارناسى جولدانعان ۋاقىتى: 14:25 20200522 : :..62224بالا بار ءۇيدىڭ تەرەزەسى اشىق قالماسىنىشكى ىستەر مينيسترلىگى كىشكەنتاي بالالاردىڭ تەرەزەدەن قۇلاپ كەتۋ جاعدايلارىنا الاڭداۋشىلىق بىلدىرەدى. الدىن الۋ جۇمىستارى ۇنەمى جۇرگىزىلەتىنىنە قاراماستان، قايعىلى جاعدايلار سانى ءوسىپ جاتىر. ءقرىىم تۇرعىنداردى قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاۋعا شاقىرادى.جىل باسىنان بەرى كوپ قاباتتى ۇيلەردىڭ تەرەزەسىنەن 26 بالا قۇلاپ كەتكەن. ولاردىڭ جارتىسى 12 وقيعا مامىردىڭ ايىنداعى 20 كۇن ىشىندە ورىن العان. ۇلكەندەردىڭ قاراۋسىز قالدىرۋى سالدارىنان تەرەزەدەن ابايسىزدا قۇلاپ كەتەتىن بالالاردىڭ كوبى 2 مەن 8 جاس ارالىعىنداعىلار.كوكتەمگىجازعى كەزەڭنىڭ باستالۋى، سونداياق كوروناۆيرۋستىڭ تارالۋىنا بايلانىستى تۇرعىندار پاتەرلەردى ءجيى جەلدەتە باستادى. كارانتين جاعدايىندا بالالار كوپ ۋاقىتتارىن ۇيدە وتكىزەدى. ال اتاانالار مەن تۋىستارى ۇيدەن ءجيى شىعىپ كەتەدى نەمەسە بالالاردىڭ بەلسەندىلىگى مەن ءار نارسەگە قۇمارپازدىعىن ەستەن شىعارىپ، ءۇي جۇمىستارىمەن الاڭسىز اينالىسادى.بالالار اشىق تەرەزەنىڭ قانشالىقتى ءقاۋىپتى ەكەنىن بىلمەي، جاقىن بارىپ وينايدى. قازىرگى زامانعى تەرەزەلەردىڭ بالالاردىڭ وزدەرى اشىپ الۋىنا ىڭعايلى ەكەنىن ەستە ۇستاۋ قاجەت.بالانىڭ تەرەزەدەن نەمەسە بالكوننان قۇلاۋ ءقاۋپىن ازايتۋ ءاربىر اتاانانىڭ قولىنان كەلەدى. ۇيدە كىشكەنتاي بالا بولسا، تەرەزەنى اشىق قالدىرماڭىز.تەرەزەنىڭ قورعانىشى بولماسا موسكيت تورلارىن پايدالانباڭىز.بالانى، اسىرەسە، تەرەزەلەر مەن شىنى ەسىكتەردىڭ جانىندا قاراۋسىز قالدىرماڭىز.بالانىڭ تەرەزە الدىنا شىقپاۋى ءۇشىن تەرەزەنىڭ جانىنا جيھاز قويماڭىز.بالالارعا تەرەزەنىڭ جانىنداعى جيھازعا نەمەسە باسقا توسەككە سەكىرىپ ويناۋىنا جول بەرمەڭىز.بالالارعا قاۋىپسىزدىك ساباقتارىن ۇيرەتۋ ماڭىزدى. ۇلكەن بالالاردى كىشىلەرگە قاراۋعا ۇيرەتۋ.بالالار بولمەسىنىڭ تەرەزەلەرىنە كەرەكجاراقتاردى مۇقيات تاڭداڭىز. اتاپ ايتقاندا، كۇننەن قورعاۋ قۇرالدارى جاليۋزدەر مەن رۋلوندى پەردەلەر جارقىرايتىن باۋلار مەن تىزبەكتەرسىز بولۋى ءتيىس.اباي بولىڭىز جانە ساق بولىڭىز! ەسىڭىزدە بولسىن، بالالاردىڭ ۇيدەگى قاۋىپسىزدىگىنە ءبىرىنشى كەزەكتە اتاانالار جاۋاپ بەرەدى.كەلۋ قاينارى: :...?411184307
|
بەس بەس مۇنازىرەبۇزۇقلارنىڭ جاجىسىنى بەرمەيمىزمۇ؟مۇنبەر جاھاننامە بەس بەس مۇنازىرە بۇزۇقلارنىڭ جاجىسىنى بەرمەي ...كۆرۈش: 8189ئىنكاس: 85يوللىغان ۋاقتى 201448 19:01:21 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشقەدىرلىك قېرىنداشلىرىم ، ھەممىمىز قىزلار بۇزۇلۇپ كەتتى دەپ قاھشىدۇق . بۇلارنىڭ سەۋەبىنىمۇ ھەرخىل تەھلىل قىلدۇق . لېكىن ئاشۇنداقلارنى كۆرگەن ۋاقتىمىزدا ئۇلارنى توساپ باقتۇقمۇ ؟تۈنۆگۈن دەم ئالغان ۋاقتىمدىن پايدىلىنىپ بانكىدا بىجىرىدىغان ئىشىمنى قىلىۋالاي دەپ قىزىمنى ئەگەشتۈرۈپ ناھىيىمىزدىكى يېزا ئىگىلىك بانكىسىنىڭ ئالدىغا كەلدىم . بۇ چاغدا سائەت 8 دىن ئاشقان ئىدى . بانكا 8 يېرىمدا ئېچىلىدىكەن . شۇنىڭ بىلەن بانكىنىڭ ئالدىدىكى بىر ئورۇندا ئولتۇرۇپ ساقلىدىم . بىر چاغدا قارا دىگەندەك قارىسام ، مەندىن 5 مىتىر نېرىدىكى بىر جايدا بىر جۈپ قىز يىگىت قوللىرىنى تۇتۇشۇپ ، ئەگرى بۈگرى بۇلۇشۇپ كىتىپتۇ . ئەمدىلا 3 ياشقا كىرگەن قىزىمنى كۆرۈپ قالمىغىيدى دەپ ئەنسىرەپ كەتتىم . سىنچىلاپ قارىسام قىز يىگىت بىزنىڭ مىللەتكە ئوخشىمىغاندەك قىلدى . قىزىمنى باشقا تەرەپكە قارىتىپ ئولتۇرۇشۇمغىلا ، ۋاقىت توشۇپ بانكىنىڭ چوڭ ئىشىكى ئېچىلدى . سىرتتىكىلەر يۈگۈرۈشۈپ رەت تىزىلىپ كىرىشكە باشلىدى . رەتكە تىزىلغاندا قارىسام ، ئۇ بىرجۈپ ياش ئالدىمدىلا تۇرۇپتۇ . گەپلىرىگە دىققەت قىلسام ئۇيغۇرچە گەپلەشتى . شۇنىڭ بىلەن ئۇ بالىغا قاراپ : ئۇكام ، سىز ئەسلى ئۇيغۇركەنسىز ھە ! باياتىن كۇچىدا باشقىچىلا قىلىقلارنى قىلىشىپ كەتتىڭلار ، شۇنىڭغا قاراپ سىلەرنى يات مىللەت ئوخشايدۇ دەپ ئويلاپ گەپ قىلمىغان ئىدىم . سىلەر ئۇيغۇر تۇرۇپ ئىزا تارتىشنى بىلمەمسىلەرما ؟ باياتىن ھېلىمۇ سىلەرنى تۇنۇماپتىمەن . بولمىسا سىلەرنى تېلېفۇندا رەسىمگە تارتىپ ، ئۈندىدارغا يوللىۋىتەركەنمەن . ئىزا تارتىڭلار !!!ئۇيغۇرلارنىڭ يۈزىنى تۆكمەڭلار!!! دىدىم .گىپىمنى ئۇ بالىمۇ ، قىزمۇ ئاڭلىدى . لېكىن ئىزا تارتتىمۇ قانداق ماڭا گەپ قىلالمىدى ھەم بېششىنى پەس قىلىپ جىم تۇرۇۋالدى . بانكىنىڭ ئىچىگە كىرگەندە مەن قەستەن ئاشۇلارنىڭ يېنىدىكى ئورۇندۇقتا ئولتۇرۇۋالدىم . مەقسىتىم ، ئۇلارنى بۇلمىغۇر قىلىقلارنى قىلىپ قالسا شۇنىڭغا قارىتا تەدبىر قوللىنىش ئىدى . لېكىن ئۇلار يۇۋاشلىق بىلەن جىم ئولتۇرۇشتى .يۇقارقى گەپلىرىمنى ئاڭلاپ مىنى نېرۋىسىدىن ئادىشىپ قالغان ئاداشمۇ نىمە بۇ ؟ دەپ ئويلاپ قالماڭلار قېرىنداشلار ! مىنىڭچە مۇشۇنداق پەيتلەردە بۇنداقلارغا تەربىيە قىلساق ، توسساق ، ئۇلار 2 قېتىم مۇشۇنداق ئىشلارنى قىلىشتىن ئىزا تارتىدىغان بۇلىدۇ. ئەگەر بۇنداقلار ئەسكىلەردىن بولسا ، يا بولمىسا تىللىشىپ كىتەرمىز ياكى بولمىسا بىرەر مۇشت يەپ قالارمىز . ھەممىمىز مۇشۇنداقلار بىلەن كارىمىز بولمىسا ، كىيىن جەمئىيىتىمىز نىمە بۇلۇپ كىتەر ؟ مىنىڭچە بۇنداقلارنىڭ كۇچىلاردا كۆپىيىپ كىتىشىنىڭ سەۋەبىمۇ بىزنىڭ كارىمىز بولماسلىقىمىزدىن ياكى ئالدىراشلىقىمىزدىن بۇلۇشى مۇمكىن . لېكىن بۇنداق ھاياسىزلارنى كۆرىدىغىنى بىزنىڭ سەبىي بالىلىرىمىز . ئۇلار بۇنداق كۆرۈنۈشلەرنى كۆرسە ھەم چوڭلارنىڭ توسمايۋاتقانلىقىنى كۆرسە ، بۇنداق ئەخلاقسىز ئىشلارنى نورمال ئىشلاركەن دەپ ئويلاپ قالىدىغان ھەم بالدۇر يىتىلىپ كىتىدىغان ئەھۋاللار كىلىپ چىقىشى تۇرغانلا گەپ . شۇڭلاشقا مۇشۇ تىمامنى كۆرگەن ھەرقانداق بىر قېرىندىشىمنىڭ ئەستايىدىللىق بىلەن ئويلىشىپ كۆرۈشىنى سەمىمى تەۋسىيە قىلىمەن .مەنبە : ئۆزەمنىڭ ئويلىغانلىرى101 توردا يوقتىزىم نۇمۇرى: 8257يوللىغان ۋاقتى 201448 22:47:07 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش يوللىغان ۋاقتى 201448 22:34بەك يوغان ئىش قىلىپسىيوللىغان ۋاقتى 201448 22:48:03 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشسىز ئاشۇ قىز شۇمۇ نېمە ؟تۆھپە : 2170يوللىغان ۋاقتى 201448 22:57:15 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشبەك يوغان ئىش قىلىپسى. ئوغال بالدەك ئىش قىپتۇ ، يارايدۇ.كەينىدىن سوز چۆچەك ،غايۋەت قىلغاندىن ئالدىدا دىسە تەربىيە قىممىتى يۇقىرى بولىدۇ. توردا يوقتىزىم نۇمۇرى: 9647يوللىغان ۋاقتى 201448 23:09:11 ھەممە قەۋەتنى كۆرۈشئەسلى بۇ تېمىنىڭ ئىسمىنى مەستۇرەمنىڭ قىلىقسىزلىقىنى تۈزۈتەيلى دەپ قويغان بولسا دەل جايىنى تاپقان بولاتتىكەن. ئېسىت سىزنىڭ ياق سەندەكلەرنى سىز دىمەي سەن دىيىش كېرەك. ئېسىت سىنىڭ ئۇيغۇر بولۇپ قالغىنىڭ.
|
قىزعىش قۇسىم قيادا، اللاجارىم ۇيادا!سوقىر فەميدا 3955 15 پىكىر 31 قازان, 2018 ساعات 11:52شىندىعى شيمايلانعان جەلتوقسان كوتەرىلىسى. جاقسىسىن اسىرىپ، جامانىن جاسىرىپ وكتەمدەۋ تاريحقا جاسالعان قيانات. بيىل تاۋەلسىزدىككە تابان تىرەگەنىمىزگە 27 جىل، ال، شىندىقتىڭ سوڭىنان شۇبىرعانىمىزعا 32 جىل.1986 جىلى 16 جەلتوقساندا تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى دەمىن شىعارۋعا شىرىلداعان جاستاردىڭ جاساعان ءىسارەكەتى تۋرالى قازىرگى تاڭدا قازاق ەكرانى نە دەيدى؟ ەل مەن ۇلتىنىڭ ۇلىلىعىن ۇلىقتاعان ۇلدارىمىز بەن قىزدارىمىز جايلى قانداي كينولار جارىق كورىپ جاتىر؟ 1996 جىلى جارىق كورگەن قالدىباي ابەنوۆتىڭ اللاجار تۋىندىسىنان باسقا، شىندىققا جاناساتىن اقيقاتتى التىنداي جالتىراتىپ بەرگەن تۋىندىلار جوقتىڭ قاسى دەۋگە بولادى.الەمنەن بۇگىن دە، ەرتەڭ دە بولىنە المايمىز، بولىنبەيمىز. الايدا، قانمەن قاپتالعان تاريحىمىزدىڭ شىندىعىن اشۋ بارىنەن دە ماڭىزدى شارۋا ەمەس پە ەدى؟راس. قازىر الەم حالىقتارى ءبىر جۇيەمەن باسقارۋ ساياساتىنىڭ ىقپالىندامىز. بىراق، ەل كوشباسشىنىڭ اداستىرماس سارا جولىمەن ءجۇرۋدى ماقسات ەتكەن ەل ءوز تىزگىنىن وزگەلەرگە ۇستاتپايدى. بۇل تىرلىكتە وزگەرمەيتىن نارسە جوق. وزگەرىستىڭ وزەگى ءبىر عانا تۇلعانىڭ تۇلا بويىندا جاسىرىنعان قاسيەتتىڭ قۇدىرەتتىلىگىندە. تىزگىنىمىزدى وزىمىزگە تۋ ەتىپ تىگىپ بەرگەن كەشەگى جەلتوقساننىڭ باتىرلارى ەل ەسىندە قالۋى كەرەك. ال، ول ءۇشىن ولار قاھارمان رەتىندە ۇلتتىق كينومىزدىڭ باستى كەيىپكەرىنە اينالۋى قاجەت.جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ شىندىعى مەن تاريحي ورنى شاي ورامال كەپكەندەياق بولىپ قالعانىنا ەل كۇيىنەدى. تورتكۇل دۇنيەنى تورىنە وتىرعىزعان تەلەەكران نەگە بۇل جايلى ءتىل قاتپاي وتىر؟ 1617 جەلتوقسان كۇندەرى، تالعات تەمەنوۆتىڭ 1991 جىلى جارىق كورگەن قىزعىش قۇس كينوكارتيناسى كورەرمەنگە جول تارتىپ وتىرادى. سابيدەي الدانعان حالىقتىڭ كوڭىلىنىڭ قۋىسىندا عانا قۋانىش سەزىمى ۇيالايدى. دەگەنمەن، بۇل كينوكارتينا جەلتوقساننىڭ شيمايلانعان شىندىعىن اشۋعا شاماسى جەتپەگەنىن مويىنداعان ءجون. حالىق قازاق جىگىتى مەن ورىس ايەلىنىڭ تاعدىرىمەن بەرگەن تەمەنوۆ تۋىندىسىن ەمەس، اللاجاردى ءالى كۇنگە دەيىن اڭسايدى. بىراق، اللاجارعا قاراعاندا قىزعىش قۇس ەكراندا قۇستاي ۇشىرادى. سەبەبى، قىزعىش قۇس كەڭەستىك تسەنزۋرانىڭ كەيبىر تالاپتارىن ساقتادى، سول سەبەپتەن اششىنىڭ ءدامىن سەزدىرتپەگەن ءفيلمدى كورەرمەن تاراپىنا ۇسىنۋعا بەيىل.اللاجارداعى اقيقات پەن ارنامىستى اياققا تاپتاۋ ءۇشىن كوتەرىلىس الاڭىنا اراق اكەلگەن ارانداتۋشىلاردىڭ ارزان ءىسارەكەتىن كورگەندە اقتىق دەمىڭدى سول جەردە العىڭ كەلەدى. باستى كەيىپكەر ازاتتى، قاھارمان قايرات رىسقۇلبەكوۆتىڭ تيپتىك وبرازىنا شومىلدىرىپ العان. ازات ارقىلى ازاتتىقتى الىپ بەرگەن قالدىباي ابەنوۆتىڭ بۇل ءفيلمى ساياسي ءماندى جوعارعى دەڭگەيدە اشا الدى. قانشاما كورەرمەننىڭ كوزىنىڭ جاسىن سىعىلۋىنا سەپتىگىن تيگىزگەن ساياسي ءفيلمدى، ەتەك جەڭىمىزدى جيعان بۇگىنگى كۇنى كورسەتە الماۋىمىز سوراقىلىق. بۇل فيلم كورەرمەنگە نەگە جەتپەي وتىر؟ دەگەن سۇراق تۋىنداسا، اللاجار فيلمىندە پايدالانعان اۋەندەردىڭ اۆتورلىق رۇقساتى جوق، پروكاتتىڭ زاڭدىلىقتارىنا سايكەس كەلمەيدى دەگەن بوياۋى جوق جاۋاپتى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى دا، بي بولعان بيلىك تە جاريا قىلادى. بەلگىلى سەبەپتەرمەن دايىن مۋزىكا بولماعاندىقتان الفرەد شنيتكە، ۆيا كانچەلي دەگەن كومپوزيتورلاردىڭ مۋزىكالارىن پايدالاندىم، بۇل مۋزىكالار فيلمگە جاقسى ۇيلەسىپ تۇر، بىراق ۇلتتىق بوياۋى جوق بولعاندىقتان، مەنىڭ ءوزىم ريزا بولمادىم دەگەن رەجيسسەر ابەنوۆتىڭ اتتەگەناي دەيتىن وسى كەمشىلىگى عانا.نەبىر ونەر تۋىندىسى ادام قولىنان شىققان سوڭ كەمشىلىكسىز بولمايتىنى راس، باسقا ەلدىڭ ۇنىمەن ورىلگەنىنە اتتەگەنايدى بىزدە ايتامىز. سول كەزدەگى قازاق دالاسىنىڭ قامىرىقتى كۇيىن بەينەلەۋگە بۇل اۋەندەردىڭ ءۇنى تىپتەن قاجەت ەمەس ەدى. شىندىعىندا، قازاق پەن دالانىڭ ۇندەستىگى قوبىزدىڭ قىرىق ىشەگىنىڭ ءبىر تال قىلىندا، دومبىرانىڭ توعىز پەرنەسىنىڭ تولعامالى ءبىر يىرىمىندە عانا جاسىرىنىپ جاتقاندىعى. باسىپ قالساڭ بولعانى، سارىارقانىڭ تاۋدالاسى قازاقتىكى ەكەنى راس بولسا ءوزىاق ءيىپ، جايىلىپ سالا بەرەر ەدى. بوزداپ قويا بەرەر ەدى. ونىسى قازاقتىڭ جانىمەن قاپىسىز تابىسىپ، الپىس ەكى تامىرىن قۋالاپ اعار ەدى. ءفيلمنىڭ ءالى دە جەتكىزە الماعان شىندىعىن، نازىك تۇستارىن وسى ءۇن ارقىلى كورەرمەن تۇلا بويىمەن ءوزىاق سەزىنەر ەدى.تاۋەلسىزدىك مەرەكەسى سايىن حالىق نازارىنا ۇسىنىلاتىن تالعات تەمەنوۆتىڭ قىزعىش قۇس تۋىندىسى الەۋمەتتىك دەڭگەيدە عانا كورسەتىلگەن. باستى كەيىپكەر سانجاردىڭ ويىنا ورالا بەرەتىن جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ كورىنىستەرىمەن عانا قۇندى. پاتريوتتىق باعىتقا داعدىلانعان فيلمدەر قاتارىنان تابىلاتىن بۇل تۋىندىنى سوڭعى جىلدارى ەكران جۇزىنەن جوعالىپ بارا جاتقانى تاعى بايقالادى. ەل ەسىندەگى داۋىلدى ەل ەسىنە سالۋ ءۇردىسى جىلدان جىلعا باسەڭدەپ بارا جاتىر.ەلباسى ن.ءا. نازارباەۆ قازاقستان 2050 ستراتەگياسى قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا: ءوز بويىمىزداعى جانە بالالارىمىزدىڭ بويىندا جاڭا قازاقستاندىق ءپاتريوتيزمدى تاربيەلەۋىمىز كەرەك. بۇل ەڭ الدىمەن ەلگە جانە ونىڭ يگىلىكتەرىنە دەگەن ماقتانىش سەزىمىن ۇيالاتادى دەپ اتاپ وتكەن بولاتىن. كوگىلدىر ەكراننىڭ بۇگىنگى جاس كورەرمەندەرى قولىنا قىلىش ۇستاعان تاريحي فيلمدەردەن بولەك، قاھارماندىققا تولى كەشەگى جەلتوقسانشىلار جايلى ءفيلمنىڭ بار ەكەنىن ءبىرى بىلسە، ءبىرى بىلمەيدى. تىيىم سالىنعان فيلمگە، تيىن سالىپ جەلتوقسان قارساڭىندا حالقىما كورسەتەم دەگەن قالدىباي ابەنوۆتىڭ اللاجارى جاردان قۇلادى. كىمگە وكپەلەيمىز؟ كىمدى سوگەمىز؟ تاڭدايلارىنا تاس قالاپ قويعانداي ءتىس جارۋدان قورقاتىن بۇگىنگى بيلىك وكىلدەرى، بۇل جايلى تاقىرىپ قوزعالسا باستارىن الا قاشاتىنى قابىرعامىزدى قايىستىرادى.ازاتتىقتى اڭساعان حالىق قاھارماندارى قۋدالانىپ قاماۋعا الىنسا دا قابىرعاسى مايىسپاعان. جەلتوقسانشى قايرات رىسقۇلبەكوۆتى ەل ەسىنە بەينەلەۋ ەكران ارقىلى عانا جۇزەگە اساتىنىن ۇمىتپايىق.قازىرگى ساننان ساپاعا كوشە الماي جاتقان قازاق كينولارى ءۇستىۇستىنە توپەلەپ جاتسا دا، ولمەي كەلە جاتقان اللاجاردى استىمىزعا باسىپ العانىمىز سوراقىلىق. بۇل كينونىڭ اتىن ەستىگەندەاق جاننىڭ تەرەڭ تۇكپىرىنەن جەلتوقسان شىندىعىن بىلۋگە دەگەن قۇمارىڭ ارتادى. بۇل كينودا قازاقتىڭ رۋحى جاتىر. الدەبىر قۇپياسىمەن وزىنە تارتىپ تۇراتىن ماگنيتى دە سول. تۇلكىلەردىڭ زامانىندا قاسقىرشا ۇلىعان قالدىباي ابەنوۆتى يتتەر جانجاعىنان قاۋىپ تاستادى. ەڭسەسىن كوتەرەيىن دەپ ەدى، ەڭسەسىن ءوز قازاعى باسىپ تاستادى. ءوزىنىڭ مانسابىنا جەتۋ جولىندا ىرگەسىندە كەزىككەن ىرگەلەس جانداردى شەتكە ىعىستىرا سالۋ، بۇل بۇگىنگى زامان جۇيەسى. جەمتىگىنە جەتكەن جىرتقىشتاي جىبىرلاعان بۇگىنگى بيلىك وكىلدەرى جەلتوقسان كوتەرىلىسىن ەل ەسىنەن ۇمىتتىرۋ ءۇردىسىن ۇران ەتىپ العانداي.قازاق جاستارىنىڭ ازاماتتىق ساناسىنا ىقپال ەتكەن، ولاردىڭ ۇلتتىق نامىسىن كوتەرگەن 1986 جىلعى جەلتوقسان كوتەرىلىسىنەن باستالدى. مىنە بۇل، قوعام ازاماتىنىڭ پاتريوتتىق ساناسەزىمىنىڭ ويانعانى. بۇگىنگى ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىگى، ونىڭ ساياسيالەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق، رۋحانيمادەنيەت سالاسىندا الەمدىك ىرگەلى ەلدەردىڭ قاتارىنان ورىن الۋى، سول ازاماتتىق سانانىڭ جەمىسى. اتا زاڭىمىزدىڭ مازمۇنىنداعى مەملەكەت رەتىندەگى بەلگىلەنگەن باستى يدەال ەركىندىك، تەڭدىك، تاتۋلىق حالقىمىزدىڭ عاسىرلار بويى اڭساعان، ەرلىكپەن قول جەتكىزگەن جانە قورعاعان اسىلى. بۇل ءۇش تۇسىنىكتىڭ اياسىندا، مەملەكەتىمىزدىڭ باستى مۇراتى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەتنومادەني ءبىلىم بەرۋ تۇجىرىمداماسىنىڭ مازمۇنىندا: بىزگە قاجەتتى جانى دا، قانى دا قازاقى حالىقتىڭ ءتىلى مەن ءدىنىن، تاريحى مەن سالتءداستۇرىن بويىنا انا سۇتىمەن بىرگە سىڭىرگەن ەگەمەندى ەلىنىڭ ەڭسەسىن كوتەرۋدى ازاماتتىق پارىزىم دەپ ۇعاتىن ۇرپاق تاربيەلەۋ دەپ كورسەتكەندەي، ەلىمىزدىڭ ەلدىگى مەن بىرلىگىن ساقتايتىن، وتانى، حالقى الدىنداعى پارىزىن جاۋاپكەرشىلىكپەن وتەيتىن ۇلتجاندى ۇرپاق تاربيەلەۋ مىندەتى تۇر.ەلىم ازات بولسىن دەپ جاندارىن قيعان قىرشىنداي ۇلقىزدارىمىزدىڭ نامىسىمەن كەلگەن ازاتتىقتى بۇگىنگى تاۋەلسىز ەلدىڭ تاۋەلسىز ۇرپاقتارى تاۋلىك بويى ەسىنە الىپ جۇرسە ەكەن دەيمىز. ال، ول ءۇشىن قازاق كينوسىنىڭ قوسار ۇلەسى وراسان زور بولماق.جەلتوقسانشىلاردىڭ باتىرلاردىڭ قازىرگى قۇرمەتتەلۋ دەڭگەيى قالاي ءوربىپ جاتىر؟ ساۋساقپەن سانارلىق ۇلت باتىرلارىنىڭ سوڭعىلارى، حالىق قاھارمانى دەگەن نانىم ومىراۋىنداعى وردەنىنە ەمەس جۇرەگىندەگى دۇرسىلىنەن كورىنگەن دارا تۇلعالارىمىزدى كوزى ءتىرى كەزىندە، تاۋەلسىز ەلدە تۇرىپ، ەشكىمگە تاۋەلدى قىلمايىق.نايمانباي ايجارقىن سادىبايۇلى
|
ۇبتنى 4 رەت تاپسىرۋعا بولادى14 ماۋسىم 2019, 10:40 703 0 ءبىلىم بيىل ەلدەگى مەكتەپ ءبىتىرۋشى تۇلەكتەردىڭ 71,6 پايىزى ۇلتتىق بىرىڭعاي تەست ۇبت تاپسىرادى.مينيسترلىكتىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك، جالپى، ۇبتنى تاپسىرۋ فورماتى بۇرىنعىداي قالادى. دەگەنمەن، ونى وتكىزۋ پروتسەسىن جەتىلدىرۋ، تەستىلەۋگە قاتىسۋشىلارعا قولايلى جاعداي جاساۋ ماقساتىندا بىرقاتار جاڭاشىلدىقتار ەنگىزىلگەن.2019 جىلدان باستاپ ۇبت جوعارى وقۋ ورنىنا اقىلى نەگىزدە ءتۇسۋ ءۇشىن جىلىنا 4 رەت قاڭتار، ناۋرىز، ماۋسىم، تامىز وتكىزىلەدى. ءار تاپسىرعان سايىن تالاپكەرگە ءتۇرلى بەيىندىك پاندەر كومبيناتسياسىن تاڭداۋ مۇمكىندىگى بەرىلەدى.ال گرانت كونكۋرسىنا قاتىسۋ ءۇشىن وقۋعا ءتۇسۋشى ماۋسىم ايىندا وتەتىن ۇبتنى تاپسىرۋى قاجەت، دەلىنگەن مينيسترلىكتىڭ اقپاراتىندا. بيىل مەكتەپ بىتىرەتىن 96 380 تۇلەك ماۋسىم ايىندا وتەتىن ۇبتعا قاتىسۋ ءۇشىن ءوتىنىش بەرگەن. بۇل جالپى مەكتەپ بىتىرۋشىلەردىڭ 71,6ءىن قۇرايدى.شەت ءتىلىن مەڭگەرگەندىگىن راستايتىن , حالىقارالىق سەرتيفيكاتتارىنىڭ شەكتى بالى بار تالاپكەرلەر شەت ءتىلى اعىلشىن ءتىلى ءپانى بويىنشا تەستىلەۋدەن بوساتىلادى، دەيدى مينيسترلىكتەگىلەر.بيىلعى جىلدىڭ تاعى ءبىر جاڭالىعى اقىلى وقۋعا تۇسكىسى كەلەتىندەرگە قاتىستى بولىپ وتىر. بۇعان دەيىن جوعارى ءبىلىم الۋعا نيەتتىلەردىڭ ءبارى ۇبت تاپسىرۋعا مىندەتتى بولسا، بيىلدان باستاپ اقىلى نەگىزدەگى بىرنەشە ساناتقا بۇل مىندەتتىلىك جۇرمەيدى.اتاپ ايساق، قىسقارتىلعان وقۋ مەرزىمىمەن اقىلى وقۋعا نيەتتىلەر كاسىپتىكتەحنيكالىق نەمەسە ورتا بىلىمنەن كەيىنگى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ تۇلەگى بولسا، ۇبت تاپسىرۋدان بوساتىلادى.تەگتەر ۇبت اعىلشىن ءتىلى ۇلتتىق بىرىڭعاي تەست ۇبت6 ماۋسىم, 2019 ساعات 13:10باعاسى ۋداي، ءبىلىمى قانداي نەمەسە اقىلى مەكتەپتەر كىمگە ءتيىمدى؟25 ءساۋىر, 2019 ساعات 11:36اقشا جيناۋ ءداستۇرى قاشان توقتايدى؟17 مامىر, 2019 ساعات 12:19سوڭعى مۇعالىم جۇلدەگە ىلىكتى
|
نەشە كۇننىڭ الدى ەدى، جۇمىستان تۇسەردە ءبىر كاسىپتەسىم ءۇنحاتىنا 10 يۋان اقشا جولداپ قويۋىمدى وتىنگەن ەكەن، ەرەن بازاردان ۇساق تۇيەك بىردەمە الماق بولسا، قولفونىنا ساقتاعان مايدا اقشاسى تاۋسىلىپتى. سول تۇستا باسقالاي ويدا بولمادىم، تەك ءوتىنىشىن ورىنداپ، 10 يۋان اقشا جولداپ قويدىم.الايدا ارتىنان الگى 10 يۋان اقشادان ۇشتى كۇيدى حابار بولمادى، كاسىپتەسىمە كۇندە كەزىگەمىن، جارقىلداي امانداسىپ، بايەك بولادى دا جاتادى، ءبىراق اقشا تۋرالى ءتىس جارىپ، ءتىل قاتپايدى، بەينە، مەنەن اقشا الماعان ادام ءتارىزدى.10 يۋان عانا اقشا عوي، قويشى، وسىنىڭ موينىندا كەتە بەرسىن، ـ دەپ ويلادىم 10 يۋان اقشانى سۇراپ الۋدان ۇيالعان مەن.كەيىن كەلە باسقا كاسىپتەستەرمەن كەڭەس بارىسىندا الگى 10 يۋان اقشانىڭ ءىسىن ايتىپ قالعانىم بار. كاسىپتەستەرىم تۇگەل: اپىراۋ، سەن ەندى ءبىلىپ وتىرسىڭ با؟ ـ دەگەن بەينەدە اڭتارىلا قارادى. سويتسەم، باسقالاردان اقشا قارىز الىپ، سوڭىنان سۋ اياعى قۇردىمعا جىبەرىپ، بەرمەي كەتۋ بۇل كاسىپتەسىمىزدىڭ كادۋەلگى ادەتى ەكەن. سەندەر دە مەن سياقتى اقشالارىڭدى قايتارىپ الا الماساڭدار، قولدى ءبىر سىلتەپ قانا ۇندەمەي كەتە بەرەسىڭدەر مە؟ ـ دەپ سۇرادىم ولاردان. ودان باسقا نە امال بار، تىم قوماقتى اقشا دا ەمەس بولعان سوڭ، قۇتقۋىرلاپ سۇراۋدان ۇيالامىز. ازىراق اقشا جۇمساپ بىرەۋدىڭ كىسىلىگى قانشالىق ەكەنىن ءبىلىپ الدىق، بۇل ىستەن زيان شەككەمىز جوق دەپ ءوزىمىزدى ءوزىمىز جۇباتامىز دا، دەيدى ولار لاجىسىز كىسىنىڭ كەيپىندە.نە ءبارى 10 يۋان عانا اقشا، الايدا وسى 10 يۋان اقشا ءۇشىن الگى كاسىپتەسىم مەنىڭ نازارىمدا ادامگەرشىلىكتەن جۇگەن ۇستاعان، توتەنشە سەنىمسىز بىرەۋگە اينالدى دا قالدى. ەگەر مەن بولسام، وسى 10 يۋان اقشاعا قىزىعىپ، ادامگەرشىلىگىمە داق تۇسىرۋگە مۇلدە باسپاس ەدىم. ويلاڭىزشى، ازىراق پايدا ءۇشىن سەنىمدىلىكتەن جۇرداي بولۋدان ۇلكەن زيان بولماس اۋ، ءسىرا!
|
تىيەنماۋ 618 ئالاھىدە قىزىل بولاق پائالىيتىنى باشلىدى ئۇچۇرى ئالپ تورى .ئالپ تورى كومپيۇتېر ئۇچۇرى تىيەنماۋ 618 ئالاھىدە قىزىل بولاق پائالىيتىنى باشلىدىتىيەنماۋ 618 ئالاھىدە قىزىل بولاق پائالىيتىنى باشلىدى يوللانغان ۋاقتى:2020529 11:16 1187 قېتىم كۆرۈلدى 0 ئىنكاس يېزىلدىبۇ يازمىنى ئاخىرىدا تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2020529 11:16بۈگۈن سائەت 0 دىن باشلاپ تىيەنماۋ 2020يىللىق 618 ئالاھىدە قىزىل بولاق پائالىيىتىنى باشلىدى. ئەڭ كۆپ بولغاندا 618 يۈەن قىزىل بولاق چىقىدۇ. بىر ئادەم بىر كۈندە ئۈچ قېتىم قىزىل بولاق ئېلىش پۇرسىتىگە ئىگە.يەنە مۇشتەرى بولۇش، ئىمزا قويۇش، باشقىلارغا ھەمبەھرلەش ئارقىلىق تېخىمۇ كۆپ قىزىل بولاق ئېلىش پۇرسىتىگە ئېرىشەلەيدىكەن.قىزىل بولاق ئېلىش ۋاقتى 29ماي سائەت 00:00:00 دىن 20ئىيۇن سائەت 23:59:50 كىچە.قىزىل بولاقنى ئىشلىتىش ۋاقتى:1ئىيۇندىن 12ئىيۇنغىچە 29مايدىن 12ئىيۇنغىچە ئېرىشكەن قىزىل بولاقنى ئىشلەتكىلى بولىدۇ16ئىيۇندىن 20ئىيۇنغىچە 13ئىيۇندىن 20ئىيۇنغىچە ئېرىشكەن قىزىل بولاقنى ئىشلەتكىلى بولىدۇقىزىل بولاققا ئېرىشىش ئۇسۇلى:كومپىيۇتېردا: بىۋاستە ماۋۇ ئادرېسنى چېكىپ، تور بەت ئېچىلغاندىن كېيىن تاۋباۋ ھېساباتىڭلارنى كىرگۈزسەڭلار بولىدۇ.يانفوندا: يانفونغا ئاۋۋال ئەپ قاچىلانغان بولۇشى كېرەك. بۇ ئەپنى ئېچىپ ھېساباتىڭىزدا كىرىپ تەييار بولىسىز.ئاندىن ئالپ سالونىغا 618 دېگەن ساننى كىرگۈزۈپ يوللىساڭلار بىر ئادرېس ئېچىلىدۇ. شۇ ئادرېسنى كۆچۈرۋېلىپ، يانفوننىڭ تور كۆرگۈچىسىدە ئاچىسىلەر. يانفوننىڭ تور كۆرگۈچىسىنىڭ ئادرېس ئىستونىغا كۆچۈرۋالغان ئادرېسنى چاپلىساڭلار بولىدۇ.ماۋۇ رەسىمدىكىدەك دا ئاچىمەنمۇ دەپ سورايدۇ، نى بېسىپ ئاچسىڭىز بولىدۇ.بىر كۈندە ئۈچ قېتىم قىزىل بولاق ئالغىلى بولىدۇ. تەلىيى بارلارغا يۇقىرى بولغاندا 618 يۈەن قىزىل بولاق چىقىدىكەن.قىزىل بولاق دېگىنى مال سېتىۋېلىش بېلىتى ئىكەن. يۇقاردا دېيىلگەن ۋاقىت ئېچىدە مال سېتىۋالسا مۇشۇ بېلەتنى ئىشلىتىپ سېتىۋالسا بولىدىكەن.618 يەنى 6ئاينىڭ 18كۈنى جىڭدوڭ تورىنىڭ قۇرۇلغان كۈنى بولۇپ، 1998يىلىدىن جىڭدوڭ تورى قۇرۇلغان كۈنىنى تەبىرىكلەپ پائالىيەت قىلغان. 2013يىلدىن باشلاپ باشقا ھەر قايسى چوڭ تور سودا سۇپىلىرىمۇ 618 مۇناسىۋىتى بىلەن ھەر خىل ئېتىبار بېرىش، قىزىل بولاق تارقىتىش پائالىيىتىنى يولغا قويۇپ، بۇ كۈننى تور سودا بايرىمى قىلىۋەتكەن.تىيەنماۋدىن باشقا جىڭدوڭ قاتارلىق تور سودا سۇپىلىرىمۇ بۇ يىلقى 618 دە ھەر خىل ئېتىبار پائالىيەتلىرىنى يولغا قويدى.
|
جاڭ چاڭمىڭنىڭ ئائىلىسى چۆچەك شەھىرىدىكى كۆپ مىللەتلىك چوڭ ئائىلىنىڭ ئۈلگىسىگە ئايلاندى20181203 12:13:36 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىچۆچەك شەھىرىنىڭ يېڭى شەھەر كوچىسى قارادۆڭ مەھەللىسىدىكى جاڭ چاڭمىڭنىڭ ئائىلىسى خەنزۇ، قازاق، خۇيزۇ، ئۇيغۇر، روس، داغۇر قاتارلىق ئالتە مىللەتتىن تەركىب تاپقان. كۆپ يىللاردىن بۇيان، پۈتۈن ئائىلىدىكى 34 ئادەم بىربىرىنى ھۆرمەتلەپ، ئىجىل ئىناق ئۆتۈپ، چۆچەك شەھىرىدىكى كۆپ مىللەتلىك چوڭ ئائىلىنىڭ ئۈلگىسىگە ئايلاندى.بىر نەچچە كۈندىن بۇيان، چۆچەك شەھىرىدە ئۇدا قار ياغدى، تاكسى تىجارىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان يېڭى شەھەر كوچىسى قارادۆڭ مەھەللىسىدىكى جاڭ جاڭمىڭ بۇرۇنقىدىن تېخىمۇ ئالدىراش بولۇپ كىتىپ، بەزىدە ئۆيىگە قايتىپ قىزىغا تاماق ئېتىپ بەرگۈدەك ۋاقىتمۇ چىقمىدى. بۇ ئەھۋالدىن خەۋەر تاپقاندىن كېيىن، جاڭ چاڭمىڭنىڭ چوڭ يېزنىسى فۇ مىڭ جىيەن قىزىنىڭ ھالىدىن خەۋەر ئېلىش ۋەزىپىسىنى تەشەببۇسكارلىق بىلەن ئۈستىگە ئالدى. مۇشۇنداق كۆڭۈل بۆلۈش ۋە ياردەم بېرىش جاڭ چاڭمىڭنىڭ بۇ كۆپ مىللەتلىك چوڭ ئائىلىسىدە دائىم بولۇپ تۇراتتى. جاڭ چاڭمىڭنىڭ ئانىسى ماھىرە ھايات ۋاقتىدا بالىلارغا ئۆزئارا كۆيۈنۈش، ياردەم بېرىش، ئىجىل ئىناق ئۆتۈشنى تاپىلىغانىدى. 2012 يىلى 10 ئايدا، ماھىرە ئاشقازان ئاستى بېزى راكىغا گىرىپتار بولۇپ قالغاندا، يەتتە پەرزەنتى 10 مىڭ يۈەندىن چىقىرىپ، ئۇنى داۋالاش شارائىتى تېخىمۇ ياخشى ئۈرۈمچىگە يۆتكىگەنىدى. دوختۇرخانىدا ياتقان مەزگىلدە، ئۆيدىكى بالىلار نۆۋەتلىشىپ ئانىسىنىڭ ھالىدىن خەۋەر ئالدى. جاڭ چاڭمىڭنىڭ ئايالى مەريەم توختىنىياز مۇنداق دېدى: دوختۇرخانىدىكى چاغدا، قېيىن ئانام بىزگە سىلەر دائىم بېرىشكېلىش قىلىپ تۇرۇڭلار، كىمنىڭ ئۆيىدە قىيىنچىلىق بولسا ياردەم قىلىڭلار، سىلەر دائىم بېرىشكېلىش قىلىپ تۇرساڭلار، ئىتتىپاقلىق كۈچىيىدۇ، ئىجىل ئىناق ئۆتەلەيسىلەر دېگەنىدى.جاڭ چاڭمىڭنىڭ ئائىلىسى مەھەللىدىكى بايرامنى ئەڭ كۆپ ئۆتكۈزىدىغان ئائىلە بولۇپ، ھەر يىلى چاغاننىڭ بېشىدىن باشلاپ ھەر ئايدا دېگۈدەك ئوخشىمىغان مىللەتلەرنىڭ بايرىمىنى كۈتىۋالىاتتى. گەرچە ئۆرپ ئادىتى ئوخشىمىسىمۇ، لېكىن ھەر بىر ئائىلە ئۆزىنىڭ ئەڭ ئېسىل قورۇمىسىنى ئېلىپ كېلەتتى. جاڭ چاڭمىڭنىڭ ئىككىنچى يەڭگىسى دەي جياۋچىڭ مۇنداق دېدى: مەيلى قانداق بايرام بولسۇن، بىزنىڭ ئائىلە ھەر دائىم جۇۋاۋا ئېتىپ كېلىمىز. بۇ ھەر قېتىملىق ئائىلە يىغىلىشىدىكى زۆرۈر تاماق بولۇپ قالدى. بىر ئائىلە كىشىلىرى جەم بولۇپ بىللە جۇۋاۋا يەيمىز، مەن ھەر قېتىم جۇۋاۋا ئېتىپ كېلىمەن، بۇ ئارقىلىق چوڭ ئائىلىنىڭ ئىجىل ئىناق كەيپىياتقا چۈمۈلۈشىنى ئۈمىد قىلىمەن.جاڭ جاڭمىڭ ئائىلىسىدىكىلەر ئائىلە ئىناقلىقىدىن باشقا، يەنە مىللەتلەر ئىتتىپاقلىقى بويىچە ئائىلە ئىستىلىنى ئۈزلۈكسىز كېڭەيتتى. مەريەم توختىنىياز چۆچەك شەھەرلىك 6 ئوتتۇرا مەكتەپتنىڭ ئوقۇتقۇچىسى بولۇپ، ئۇنىڭ ئوقۇغۇچىسى مىرئاۋۇت ئۆگىنىشتە ياخشى بولسىمۇ، ئائىلىسىدە قىيىنچىلىق بولغاچقا ئوقۇشنى داۋاملاشتۇرالمىغانىدى. مەريەم توختىنىياز مىرئاۋۇتقا ياردەم بېرىشنى نىيەت قىلىپ، ئائىلە يىغىنى ئېچىپ، پۈتۈن ئائىلە بىرلىكتە پۇل چىقىرىپ، مىرئاۋۇتنىڭ ئالىي مەكتەپتە ئوقۇشىغا ياردەم بېرىشنى قارار قىلدى.جاڭ چاڭمىڭ مۇنداق دېدى: ئۆيدىكى چوڭلار بىزگە بىر تال چوكىنىڭ ئاسان سۇنۇپ كېتىدىغانلىقى، ئون تال چوكىنىڭ ئاسان سۇنۇپ كەتمەيدىغانلىقىنى ئەسكەرتىپ تۇرىدۇ. بىز ھەر بىرىمىز ئائىلىمىزنىڭ بىر ئەزاسى. شۇڭا، ئائىلىمىزنىڭ ئىجىل ئىناقلىقى ئۈچۈن بىر كىشىلىك كۈچ چىقىرىپ، مېھىرمۇھەببىتىمىزنى يەنىمۇ چوڭقۇرلاشتۇرۇپ، چوڭ ئائىلىمىزدە ئىتتىپاقلىق گۈللىرىنى داۋاملىق ئېچىلدۈرىمىز.
|
كۇتىنۋگە كوڭىل بولەدىكەلۋ قاينارى: شينجياڭ حالىق راديو ىستانسياسى 20181101 21:30:14بىرىنشى، جۇگىرگەننەن گورى جۇرگەن ابزال. ارەكەت ادامنىڭ ۇزاق ءومىر كورۋىنە اسا پايدالى، ءبىراق ونى شاماعا قاراي ىستەۋ كەرەك. كەيبىر قارتتار تاڭ سارىدە تەز جۇگىرگەندى جاقسى كورەدى. بىراق مۇنى ءبىز بۇل ارادا دارىپتەمەيمىز. ويتكەنى جۇگىرگەن كەزدە دەنەنىڭ وتتەگىن سارىپ ەتۋ مولشەرى ارتىپ، تىنىس تارىلىپ، دەنەگە وڭاي وتتەگى جەتىسپەۋ جاعدايىن تۋدىرادى. ال كوپ ساندى قارتتاردا تۇرلىشە دارەجەدە قان قىسىمى، كەڭىردەكشە قابىنۋ سياقتى سوزىلمالى اۋىرۋلار بولاتىندىقتان مۇنداي ارەكەت ىستەسە جۇرەك بۇلشىق ەتىنىڭ ءتۇيىلۋى نەمەسە مي قان تامىرلارى اۋىرۋلارىنا وڭاي دۋشار ەتەدى، قارتتار جونىنەن العاندا ارەكەت جاساۋدىڭ ەڭ جاقسى تالعامى جاياۋ ءجۇرىپ سەيىلدەۋ، سونىمەن بىرگە قولدارىن سىلكىپ، يىقتى قاعىپ، بەل ارەكەتىن جاساۋ، ءبىراق مۇنى دا شەكتەن اسىرماۋ كەرەك. دەنە قۋاتى جاقسى قارتتار باياۋ جۇگىرۋدى سىناپ كورۋىنە بولادى، ءبىراق جۇگىرەردىڭ الدىندا ءسوزسىز دەنەنى قىزدىرۋ ارەكەتىن ىستەۋ كەرەك.ەكىنشى، ءاندى ەستىگەننەن گورى ايتقان ابزال. ءان ەستۋ ارقىلى زەرىككەنىن باسۋ كوپتەگەن قارتتاردىڭ ادەتى. ءبىراق ۇزاق عۇمىر كورۋدىڭ ونىمىنە جەتەمىن دەيدى ەكەن ءاندى ەستۋمەن بىرگە ايتۋ كەرەك. ۇنەمى داۋىستى ەركىن قويا بەرىپ ءان ايتۋ وكپە سيمدىلىگىن ارتتىرۋدان تىس بەلگىلى دارەجەدە وكپە مەن جۇرەكتىڭ قىزمەتىن جاقسارتىپ، تانۋ قابىلەتىن جوعارىلاتادى، ءارى وي جۇگىرتۋ جانە ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن ارتتىرادى. پسيحولوگيا تۇرعىسىنان العاندا ءان ايتۋ ادامنىڭ كوڭىل كۇيىن ءونىمدى تۇردە رەتتەيدى، مۇڭلى ءاندەر ىشتەگى شەر، قىسىمدى شىعارۋعا كومەگىن تيگىزەدى. جەڭىل ءاندەر كوڭىلدىلىكتى ارتتىرادى، كىلاسسيكالىق ءاندەر ادامداردىڭ جاستىق كەزدەگى ەستەمەلەرىن وياتۋىنا پايدالى، جالىنىن ارتتىرىپ، تۇرمىسقا دەگەن ءۇمىتىن نىعايتادى.ءۇشىنشى، دەنە قۋاتتى دارىمەن كۇشەيتۋدەن گورى ازىق تۇلىكتەردى تۇتىنىپ كۇشەيتكەن ابزال. قازىر كوپ قارتتار سىمىرمەلى سۇيىقتىقتى، ۆيتامين تابىلەتكاسىن ءىشىپ دەنە قۋاتىن كۇشەيتپەك بولادى، نەمەسە جۇڭگوشا ءدارى ماتەريالدارىن، ايتالىق، مەرگيا، سارميا سياقتىلاردى ىشۋگە كورسوقىرلىقپەن قىزىعادى. ءىسجۇزىندە قانداي تۇردەگى دەنساۋلىق ساقتاۋ ءونىمدەرى بولسىن، ولاردىڭ قۇرامى انىق بولماۋ، ءدارى اۋىرۋعا دارىماۋ، ارتىق تۇتىنۋ سياقتى جاعدايلار وڭاي تۋىلادى. سالستىرمالى ايتقاندا تاماقپەن تولىقتاۋ كۇندەلىكتى تۇتىناتىن ازىق تۇلىكتەردەن كەلەدى. ونىڭ ءونىمى باياۋ بولعانىمەن ءبىراق رولى جاقسى. دەنساۋلىق جاعدايى جاقسى قارتتار جونىنەن العاندا ءۇش ۋاققى تاماقتى ۇيلەسىمدى ورنالاستىرىپ، تاعامدار جاڭا، الۋان ءتۇرلى، تەپە تەڭ بولسا سونىڭ ءوزى جەتكىلىكتى.
|
ئورنىغا سىيىپ قويۇشقا سەل قاراشقا بولمايدۇ تەڭرىتاغ تورى قازاقشا بەش ياشتىن يۇقىرى بالىلارنىڭ كېچىسى ھەپتىدە ئىككى قېتىمدىن ئارتۇق ئورنىغا سىيىپ قويۇشى ھەمدە بۇ ئەھۋالنىڭ ئۈچ ئايغىچە داۋاملىشىشى بالىلاردىكى ئورنىغا سىيىپ قويۇش كېسىلى، دەپ قارىلىدۇ. بۇنىڭ سەۋەبى كۆپ خىل بولىدۇ، يەنى كېچىدە سىيىپ قويۇشقا تاقابىل تۇرۇش ھورمۇن ئاجرىلىپ چىقىشنىڭ توسقۇنلۇققا ئۇچرىشى، سەزگۈرلۈكنىڭ ئاجىز بولۇشى، نېرۋا سىستېمىسىنىڭ توسقۇنلۇققا ئۇچرىشى ۋە ئېرسىيەت ئامىلى قاتارلىقلاردىن ئىبارەت.ئىستاتىستىكا ماتېرىيالىغا ئاساسلانغاندا، قىسمەن بەش ۋە يەتتە ياشلىق بالىلاردا بۇ خىل كېسەللىك كۆرۈلىدىكەن ھەمدە ئاز ساندىكى بالىلاردا ئىزچىل داۋاملىشىدىكەن. قىسمەن ئاتائانىلار بۇ خىل كېسەللىك ياشنىڭ چوڭىيىشىغا ئەگىشىپ ئوڭشىلىپ كېتىدۇ، دەپ قارايدۇ. ئەمەلىيەتتە ئۇنداق بولمايدىكەن، ھەتتا ئۆمرىنىڭ ئاخىرىغىچە داۋاملىشىدىكەن. شۇڭا ئاتائانىلار بۇنىڭغا كېسەللىك سۈپىتىدە ئەھمىيەت بېرىپ، بايقىغان ھامان دوختۇرخانىغا ئاپىرىپ تەكشۈرتۈشى ۋە ۋاقتىدا داۋالىتىشى كېرەك ئىكەن. شىنجاڭ قانۇنچىلىق گېزىتى دىن ئېلىندى
|
نازاربايەۆ: توميريس پەن شىڭعىس حان قازاق بولعان دەگەن اڭگىمەلەردى ەستىگەندە ءىشىم اشيدى17 ماۋسىم 14:45نۇرسۇلتان. قازاقپارات اكادەميك مۇحتار اۋەزوۆ ادام مەن ادامدى تەڭەستىرەتىن كۇش ءبىلىم دەگەن.توميريس پەن شىڭعىس حان قازاق بولعان دەگەن اڭگىمەلەردى ەستىگەندە مەنىڭ ءىشىم اشيدى. ءبىزدىڭ باسقا ايتاتىن ءسوزىمىز قالماعان با؟ باسىمىزدى ارتقا بۇرىپ، الدىعا قالاي جۇرەمىز؟ الدىعا قارايتىن كەز كەلدى. توني بلەردىڭ پارلامەنتتە ايتقان ءسوزى بار ەدى.ۇلى بريتانيانىڭ ۇلى تاريحى بار. ءبىراق ءبىز مۇراجايلاردا ءومىر سۇرە المايمىز، ادامداردى كومپيۋتەرگە وتىرعىزاتىن ۋاقىت كەلدى دەگەن. سول سياقتى ءبىز دە ويلانۋىمىز كەرەك. سىزدەر، عالىمداردان، دۋالى اۋىزدان شىعاتىن ءسوز بولۋى كەرەك. سوندىقتان، جاڭا جاعدايدا قازاقستاننىڭ بولاشاق ۇرپاعى قانداي بولۋى كەرەك دەگەن ساۋال تۋىندايتىنى زاڭدى. ءبىز تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزىپ، ۇلى دالا توسىندە تۇعىرلى مەملەكەت قۇرعان اعا بۋىنبىز، وسى وتىرعاندا. بىزگە وسى كيەلى جەتىستىكتەرىمىزدى باياندى ەتەتىن، ءبىزدىڭ اسقاق بولمىسىمىزدى ەسەلەي تۇسەتىن زەرەك تە، زياتكەر ۇرپاق كەرەك.پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ 70 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان جيىندا2017 ج وسىلاي دەدى. ەلباسىنىڭ بۇل سوزىنە شىڭعىسحاننىڭ ءتۇپتۇقيانىن اقتارىپ، تەگىن تەكسەرىپ جۇرگەن تاريحشىلار دەر ەكەن؟ دەگەنمەن وتكەنىن ءبىلىپ، ءتول تاريحىن بويىنا سىڭىرمەگەن ۇرپاقتىڭ كەلەشەگىنىڭ كۇماندى بولارى دا ءسوزسىز عوي. پرەزيدەنتتىڭ بۇل سوزىنە ءبىرجاقتى باعا بەرۋگە بولمايدى. ماسەلە سول تاريحتى شىنايى جازۋدا، وبەكتيۆتى تۇرعىدا تانىتۋدا جاتىر ەمەس پە؟وسى جيىندا ەلباسى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنەن عىلىم مينيسترلىگىنە ەنشى بەرۋ تۋرالى ايتىلىپ جۇرگەن ۇسىنىستارعا دا كوزقاراسىن ءبىلدىردى. نەگە قاجەت ەكەنىن انىقتاپ الماي مينيسترلىك قۇرا سالۋدان ءبىزدىڭ جاقسى تاجىريبەمىز بار. بۇل عالىمدار بارىپ اقشا سۇرايتىن تاعى ءبىر بيۋروكراتيالىق ورگان بولادى، دەدى ەلباسى. ءبىز باسقاشا جاسادىق. اقشا عالىمعا جەتكەنگە دەيىن 5 ساتى بولدى. ءبىرىنشى، سالالىق ورتالىققا، عىلىم مينيسترلىگىنىڭ كوميتەتىنە، سوسىن مينيسترلىككە، سوسىن عىلىمي كەڭەسكە، سوسىن بارىپ عالىمنىڭ عىلىمىنا جەتەتىن. ءبىز مۇنىڭ ءبارىن الىپ تاستادىق. ۇشەۋىن عانا قالدىردىق. ەگەر عىلىمي كەڭەس جاڭالىق قاجەت، ينننوۆاتسيا بار دەپ شەشسە، بىردەن قارجىلاندىرىلادى، دەدى مەملەكەت باسشىسى.مۇراعاتتان، 2017 ج3 ۇيعىر اۋدانىندا سۋديا سوتتالۋشىنى تۇرمەدەن قۇتقارام دەپ 12 ميلليون تەڭگە العان4 بوكس: سەرىك تەمىرجانوۆ توكيو وليمپياداسىن جەڭىسپەن باستادى
|
؛قولىمنان كەلەدى؛. ەلەنا رىباكينا بۇگىنگى جانە الداعى ماچ تۋرالى ايتىپ بەردى24 قىركۇيەك, 14:41:4118 9 25 15 24 9 12 22 10 24 8 2824 قىركۇيەك , 14:41:4128 شىلدە, 2021 سپورت وزگەرتۋمارحابات ءىلياس دايىنداعانفوتو: جەڭىس ىسقابايتەننيستەن قازاقستاننىڭ ءبىرىنشى راكەتكاسى ەلەنا رىباكينا توكيو وليمپياداسىندا شيرەك فينالدا يسپاندىق گاربينە مۋگۋرۋسانى جەڭىپ, جارتىلاي فينالعا شىقتى. وسى ورايدا, تەننيسشى بۇگىنگى ماچتى تۋرالى ويىن ءبولىستى, دەپ جازادى . سايتى. ؛؛ مەنىڭ بۇگىنگى قارسىلاسىم وتە تاجىريبەلى. سوندىقتان ماچ قيىن ءوتتى. مەن جەڭىسكە جەتەم دەگەن ويمەن شىقتىم. الدىڭعى ماچتاردا جوق جەردەن قاتەلەسىپ, كەرەك ەمەس جەردە ۇپاي جوعالتتىم. بۇگىنگى ويىندا سول قاتەلىكتەردى جىبەرمەۋگە تىرىستىم.قارسىلاسقا مۇمكىندىك بەرمەۋ ءۇشىن بارىمدى سالدىم. سول سەبەپتى, بۇگىنگى جەڭىسىم ءۇشىن وتە قۋانىشتىمىن. جارتىلاي فينالداعى قارسىلاسىممەن بۇرىن ويناپ كورمەگەم. تەك جاتتىعۋ كەزدەرىندە عانا جولىمىز ءتۇيىسىپتى.الداعى ويىن دا وڭاي بولمايدى. دوپتى ويىنعا ءساتتى قوسۋ ارقىلى ۇپاي جيناۋعا تىرىسامىن. سەبەبى, بۇل مەنىڭ قولىمنان كەلەدى, ؛؛ دەدى رىباكينا.ىلمەك سوزدەر: ەلەنا رىباكينا توكيو2020قىتايدىڭ وزگەرۋى: سي سزينپين نەگە سوسياليزمگە قايتا ورالادى؟23 قىركۇيەك 744بايبەك كوكشەتاۋدا نىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىنىڭ ىسكە اسىرىلۋىمەن تانىستى23 قىركۇيەك 691بۇرىنعى قارجى ۆيسەمينيسترى 4 جىلعا سوتتالدى23 قىركۇيەك 259؛قىزداردى لەسبيانكاعا اينالدىرۋدا؛. بوكسشى ساتىبالدينوۆا ۇلتتىق قۇراماداعى بىلىقتاردى ايتتى؛جاڭبىر, قار, ۇسىك؛. قازگيدرومەت الداعى اۋا رايى بولجامىن جاريالادىجالعان ۆاكسينا پاسپورتىن 15 مىڭ تەڭگەگە ساۋدالاعاندار ۇستالدىەڭبەك مينيسترلىگى اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك العاندار سانىن جاريالادىقازاقستاندىق ۆاكسيناسيا پاسپورتىمەن قانداي ەلدەرگە كىرۋگە بولادى؟ەكى پوليسەيدىڭ ءمايىتىن كوردىم. كۋاگەرلەر الماتىداعى اتىستىڭ قالاي بولعانىن ايتىپ بەردى20 قىركۇيەك 62845 ادامعا وق اتقان دۋجنوۆتىڭ جاعدايى بەلگىلى بولدى22 قىركۇيەك 5809الماتىداعى اتىس: 5 ادامدى ولتىرگەن كۇدىكتى كىم ەكەنى انىقتالدى21 قىركۇيەك 3726قىتايعا قارسى اقش, ۇلىبريتانيا, اۆستراليا بىرىككەن كەلىسىمدى فرانسيا ايىپتادى20 قىركۇيەك 3620جامبىلدا جول اپاتىنان 6 ادام قايتىس بولدى ۆيدەو23 قىركۇيەك 2314؛نازارباەۆ كەت؛, ؛ارون اتابەككە بوستاندىق؛. ميتينگ قاتىسۋشىلارى قالادا شەرۋ جاسادى18 قىركۇيەك 2100اقبۇلاقتاعى تراگەديا: قايتىس بولعاندار تۋرالى اقپارات بەلگىلى بولدى21 قىركۇيەك 1445الماتىدا 5 ادامعا وق اتقان دۋجنوۆ تۋرالى تىڭ دەرەك شىقتى23 قىركۇيەك 1435؛قاتاڭ شارا قابىلدايمىز؛. ايماعامبەتوۆ ءبىلىم باسقارما باسشىلارىنا ەسكەرتۋ جاسادى14 قىركۇيەك 17542پرەزيدەنت ءسوزى جالپىحالىقتىق قارسىلىققا ۇلاسۋى مۇمكىن زاڭگەر ابزال قۇسپان01 قىركۇيەك 15997توقاەۆ 2022 جىلدان باستاپ كىمدەردىڭ جالاقىسى وستەتىنىن ايتتى01 قىركۇيەك 14760؛430 مىڭ تەڭگە؛. ايماعامبەتوۆ پەداگوگتەردىڭ ەڭبەكاقى ماسەلەسىن ايتتى26 تامىز 14621بەكشين پەداگوگتەر مەن وقۋشىلارعا ارناپ جاڭا قاۋلى شىعاردى26 تامىز 13854؛سابىرجان ۇندەمەي قالدى؛. بولات ءابىلوۆ قىلمىس الەمىنىڭ سەركەلەرىمەن قالاي سويلەسكەنىن ايتتى06 قىركۇيەك 13101كارانتين. جانداربەك بەكشين جاڭا قاۋلى جاريالادى03 قىركۇيەك 9819التىن وردا مەن اپورت نەگە جۇمىس ىستەپ تۇر؟ ۆيدەو13 قىركۇيەك 8920
|
ئۇبۇنتۇ 11.04 نىڭ ئارايۈز كۆرۈنىشلىرى سىز بۈگۈنكى 5631 زىيارەتچىئېلان قىلىنغىلى432 كۈن بولدى لىنۇكس يېڭىلىقلىرى 3 پارچە ئىنكاس چۈشتى كۆرۈلگىنى 584كۆپچىلىككە مەلۇم، ئۇبۇنتۇ 11.04 نىڭ رەسمىي نۇسخىسى مۇشۇ 4ئايدا ئېلان قىلىنىدۇ. ئۇنىڭ 3 سىناق نۇسخىسىنى، بېكەتنىڭ چۈشۈرۈش بېتىدىكى ئۇلىنىشتىن چۈشۈرۈپ ئىشلىتەلەيمىز. ئۇبۇنتۇنىڭ ھەقىقىي نۇسخىسىنىڭ مۇقىملىشىپ بولدى. 3 نۇسخىسى بىلەن ئوخشاش دېگۈدەك، ھازىر بىر قىسىم لار تۈزىتىلىۋېتىپتۇ. قېنى بىز ئۇنىڭ ئارايۈزىدىن بىر ھۇزۇرلىنىپ باقايلى.ھەقىقي نۇسخىسىغا تاقىتىتاق بولغانلار، ئىچ پۇشىغىڭلارنى چىقىرارسىلەر.ئىجادىي يازما كۆچۈرگۈچىلەر دىققەت قىلىڭلار : ئۇبۇنتۇ 11.04 نىڭ ئارايۈز كۆرۈنىشلىرى كۆچۈرۈشئالدىنقىسى ئۇنۇنتۇ يېڭى لوگوسىكېيىنكىسى ئۇبۇنتۇ 11.04 نىڭ سۈكۈت ئىشخانا دېتالى تورباجىن : 2011يىل 20مارت12:48 جاۋابنىمە دىگەن پەيزى.ئۇبۇنتۇ ھەقىقەتەن نوچىكەن جومۇ! : 2011يىل 20مارت17:08 جاۋابشۇنداق، بۇ ھەقىقەتەن ياخشى مەشغۇلات سىستېمىسى.باھادىر : 2011يىل 10دېكابىر17:37 جاۋاب غا بارغانسىرى ئامراق بولۇپ قالدىم،قوش سېستىما قاچىلاپ ئىشلىتىۋاتىمەن،خىزمەتتىكى بەزى يۇمشاق دېتاللارنىڭ نۇسخىدىكىسى بولغان بولسا ئىدى،مۇشۇنىلا ئىشلىتەرمەنكەن
|
سولتۇستىك قازاقستاندا 4 كۇندە 32 جۇرگىزۋشى جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى، 27 ، 25 ، 30 ، 31 ، 31 ، 28 ، 27 ، 32 ، 24 ، 31 ، 26 ، 33سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ پوليتسەيلەرى قاۋىپسىز جول جەدەلپروفيلاكتيكالىق ءىسشاراسىن اياقتادى، دەپ حابارلايدى ءىىم ءباسپاسوز قىزمەتى.ءتورت كۇن بويى ءتارتىپ ساقشىلارى جول قوزعالىسىنا قاتىسۋشىلاردىڭ جول ءجۇرىسى ەرەجەلەرىن ساقتاۋىن كۇشەيتىلگەن تۇردە قاداعالادى.بۇزۋشىلىقتاردىڭ باسىم بولىگى قاۋىپسىزدىك بەلبەۋىن ەلەمەۋ، ولاردىڭ سانى 435. سونداياق 256 جۇرگىزۋشى اۆتوكولىك باسقارۋ كەزىندە ۇيالى تەلەفون قولدانعان.وكىنىشكە قاراي كوپتەگەن جۇرگىزۋشى وزىنە قولايلى بولۋى ءۇشىن جول ءجۇرىسى ەرەجەلەرىنىڭ تالاپتارىن ەلەمەيدى، دەيدى بۇل جونىندە سقو پد باستىعىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى قانات ايتباەۆ. الايدا جولكولىك وقيعاسى ورىن العان كەزدە جۇرگىزۋشىنى جولداعى جاعدايدان الاڭداتقان تەلەفونداعى اڭگىمە دە، قاۋىپسىز بەلدىگىن تاقپاي وزىنە سەنىمدى بولۋى دا ماڭىزدى بولمايدى. زاڭنىڭ ءار نورماسى جولدا قايعىلى جاعدايدىڭ ورىن الۋىن بارىنشا ازايتۋعا باعىتتالعانىن ەستە ساقتاعان ءجون.13 اۆتوموبيل يەسى كولىك قۇرالىن زاڭسىز قايتا جابدىقتاعانى ءۇشىن جاۋاپقا تارتىلدى، ونىڭ تورتەۋى تالاپتارعا سايكەس كەلمەيتىن كسەنون شامدارىن ورناتقاندار. پوليتسەيلەر: كولىككە تاققان ارزان شامداردىڭ اقىرى جاقسىلىققا اپارمايتىندىعىن، قارسى باعىتتاعى جۇرگىزۋشىنىڭ كوزىن فارا جارىعى شاعىلىستىراتىنىن ەسكەرتەدى. دۇرىسى سەرتيفيكاتتالعان تاۋاردى تاڭداپ، كولىكتى قايتا جابدىقتاۋدى زاڭمەن بەلگىلەنگەن تارتىپتە جۇرگىزگەن ابزال.ءتورت كۇننىڭ ىشىندە انىقتالعان ورەسكەل بۇزۋشىلىقتىڭ ەڭ كوبى 32 فاكتى باعدارشامنىڭ تىيىم سالاتىن سيگنالىنا ءوتۋ، 55 فاكتى مانەۆر جاساۋ قاعيدالارىن بۇزۋ. 45 جۇرگىزۋشى كوشە قيىلىستارى مەن وتكەلدەردە جاياۋ جۇرگىنشىلەرگە باسىمدىلىق بەرمەگەن. بۇدان باسقا، 32 جۇرگىزۋشى كولىكتى باسقارۋ قۇقىعىنان ايىرىلعان، سوعان قاراماستان ماساڭ كۇيدە رولگە وتىرعان. ونىڭ بىرەۋى 28 جاستاعى پەتروپاۆلدىق سەنبىلىك كەشكىسىن جامبىل كوشەسىندە توقتاتىلعان، مەديتسينالىق كۋالاندىرۋ كەزىندە ورتاشا دارجەدەگى ماساڭدىق ەكەنى انىقتالدى.پوليتسەيلەر بارلىعى جەدەلپروفيلاكتيكالىق ءىسشارا بارىسىندا ەكى مىڭنان استام ءتۇرلى قۇقىق بۇزۋشىلىقتى انىقتادى.سولتۇستىك قازاقستان جول ەرەجەلەرى پوليتسەي 32 جۇرگىزۋشىتوكيو2020: قازاقستاندىق بالۋاندار قاي كۇنى بەلدەسەدى؟2020 بۇگىن، 12:40ەلىمىزدە وتكەن تاۋلىكتە كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنان 14 ادام قايتىس بولدى
|
قىزىل ايماقتان شىعا الماي وتىركوروناۆيرۋس 29 قازان، 2021وسىعان دەيىن وبلىس ورتالىعىنداعى قوعامدىق كولىكتەردە جۇرگەن مونيتورينگتىك توپ مۇشەلەرىن بىردەءبىر رەت بايقاماپپىز. ولاردى شاعىن دۇكەندەردەن دە ەشقاشان كورمەيسىز. قوعامدىق كولىك دەمەكشى، قازىر وبلىس ورتالىعىندا بۇرىنعىداي اۆتوبۋستاردى ۇزاق كۇتۋ باستالدى، ءبىر اۆتوبۋس كەلسە جولاۋشىلار لىق تولادى.ال ىندەت قايدان تارايدى دەيمىز؟ قوعامدىق كولىكتەردە كۇرككۇرك جوتەلگەندەرگە سەزىكتەنە ءارى قورقىپ قارايسىز. جۇرگىزۋشىلەر دە بەتپەردەسىز. باقىلاۋ دا، تەكسەرۋ دە جوق دەۋگە بولار.ءتىپتى زارارسىزداندىراتىن سۇيىقتىقسىز بوس قالعان قۇتىلار ابدەن ەسكىرىپ، ىشكە كىرە بەرەر جەردە ءىلىنىپ تۇرادى.وبلىستىق سانيتارلىقەپيدەميالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتىنىڭ وكىلى عيزات ابىشەۆتىڭ مالىمەتىنشە، وڭىردەگى ەپيدەمييالىق احۋال ءالى دە تۇراقسىز. قازىرگە دەيىن وبلىستا كوروناۆيرۋستى جۇقتىرۋدىڭ 50 844 مىڭ جاعدايى تىركەلدى. ولاردىڭ 41 530ى سيمپتومدى، 9 314ءى سيمپتومسىز. وسىعان وراي ەندى جۇيەسى بويىنشا جۇمىس ىستەيتىن نىسانداردىڭ جۇمىسىنا وزگەرىس ەنگىزىلۋدە. 29 قازاننان باستاپ 12 قاراشاعا دەيىن ارقىلى جۇمىس ىستەيتىن نىساندارعا جۇمىس كۇندەرى تەك جاسىل مارتەبەسى بار ادامدار كىرە الادى، دەيدى عيزات ابىشەۆ. جەتى كۇننەن اسپاعان پترتەستىنىڭ ناتيجەسى تەرىس جانە ۆاكتسينالاۋدان وتكەندەر وتە الادى.بۇدان بولەك، اۋىلقالا تۇرعىندارىنىڭ كارانتيندىك رەجىمدى ءجيى بۇزۋى الاڭداتۋدا. شەكتەۋلەرگە قاراماستان ساۋدا ۇيلەرىنە، دامحانالارعا، باعدارلاماسى ورناتىلعان ورىندارعا بارۋدا. مىسالى، دەپارتامەنت وكىلى ۇسىنعان 26 قازانداعى مالىمەتكە ساي، وڭىردەگى 337 نىسانعا 2 مىڭعا جۋىق تۇرعىن، قىزىل تىركەۋىندەگى1 400، سارى بەلگىسىندەگى 600دەي تۇرعىن جىبەرىلگەن جوق.قازىر بارلىق قالالار مەن اۋدانداردا 24 مونيتورينگتىك توپ جۇمىس ىستەيدى. ەكىباستۇز قالاسىندا 10 ايدىڭ ىشىندە كارانتيندىك تالاپتاردى بۇزعان 96 ادام انىقتالعان. وسى قازان ايىندا 85 رەيد جۇرگىزىلىپ، 279 بيزنەس نىسانىنا كارانتين تالاپتارىن ساقتاپ، ىندەت تاراتپاۋ جايىنداعى تۇسىنىكتەمەلەر تاپسىرىلعان. قالادا 1 236 بيزنەس نىسانى جۇيەسىنە تىركەلگەن. سوندىقتان، وڭىردە باس سانيتار دارىگەردىڭ شەشىمىمەن جاڭا تالاپتار ەنگىزىلدى. ياعني ەپيدەميالىق احۋالدىڭ تۇراقسىزدىعى، ىندەت جۇقتىرعان ناۋقاستاردىڭ كوبەيۋى جاڭا تالاپتار قابىلداۋعا ءماجبۇر ەتكەنى بەلگىلى. ەندى 29 قازان مەن 12 قاراشا ارالىعىندا جوباسىنا قاتىسۋشى نىسانداردىڭ كۇندەلىكتى جۇمىسىنا تولىقتىرۋلارمەن بىرگە، وزگەرىستەر دە ەنگىزىلەدى.بۇگىندە وبلىس كولەمىندە 6 830 الەۋمەتتىك جانە بيزنەس نىسانى بويىنشا جۇمىس ىستەيدى. جالپى ەسەپ بويىنشا قىزىل ستاتۋسى بار 2 مىڭ ادام بويىنشا كەرى قايتارىلعان. جوباسىن بۇزۋشىلار پاۆلودار، ەكىباستۇز جانە اقسۋ قالالارىندا انىقتالعان. ءوڭىر بويىنشا، 18 مامىر مەن 26 قازان ارالىعىندا مونيتورينگتىك توپتار 3 274 نىساننىڭ 114ىنە شەكتەۋ شارالارىن بۇزۋ فاكتىسىن انىقتادى. ولاردىڭ بارلىعى جوباسىنىڭ قاتىسۋشىلارى بولعان. جالپى، جوباعا 2،5 مىڭعا جۋىق قاتىسۋشى انىقتالدى، ولاردىڭ 467ءسى مەملەكەتتىك مەكەمەلەر. مونيتورينگتىك توپتاردىڭ مۇشەلەرى جوباسىنىڭ قاتىسۋشىلارىمەن ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدە.ءتارتىپ بۇزۋشىلارعا اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋ جونىندەگى زاڭ تالاپتارى بويىنشا قۇنى 8 ملن تەڭگەدەن استام 63 اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى حاتتاما تولتىرىلسا، قالعانى سوتقا جولدانعان.وبلىستىق سانيتارلىقەپيدەميالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتىنىڭ مالىمەتىنشە، قازان ايىنىڭ سوڭعى كۇندەرى وڭىردە ىندەت جۇقتىرعان 49 331 ناۋقاس تىركەلسە، 27 035 ناۋقاس وبلىس ورتالىعىنىڭ تۇرعىندارى. ەپيدەميولوگتەردىڭ باعالاۋىنشا، ىندەت ينفەكتسياسى بويىنشا وڭىردە جاعداي ءالى تۇراقسىز.
|
جازعى كانيكۋل كەزىندە بالالاردىڭ كىناسىنەن بولاتىن جول اپاتى كوبەيە تۇسەدى. وتكەن اپتادا پەتروپاۆلدىڭ پانفيلوۆ پەن فۋرمانوۆ كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىندا 1990 جىلى تۋعان ايەل اۆتوموبيلىمەن كەلە جاتىپ، سكۋتەر مىنگەن 15 جاسار ءجاسوسپىرىمدى سوقتى. بالا استىنداعى سكۋتەرىمەن قارسى جولعا شىعاپ كەتكەن. قازىر ول اۋىر دەنە جاراقاتىن الىپ، اۋرۋحاناعا ءتۇستى.ەكىنشى كۇنى پۋشكين كوشەسىندە اۆتوماشيناسى 11 جاسار بالانى سوقتى. ەم ورنىنا جەتكىزىلگەن سوڭ بالا ەسىن جيناپ، ۇيىنە جىبەرىلدى. ال 32 جاسار جۇرگىزۋشىنىڭ ۇستىنەن اكىمشىلىك جازا قولدانۋ ءۇشىن ءىس قوزعالدى. ويتكەنى، ول جول ءتارتىبى بويىنشا بالانى وتكىزىپ جىبەرۋى كەرەكءتىن.جاز ايلارىندا كوشەلەردە بالالار كوپ جۇرەتىن بولعاندىقتان جۇرگىزۋشىلەر ساق بولۋى كەرەك. اتاانالار دا بالالارىنا جول قاۋىپسىزدىگىن ۇنەمى ەسكەرتكەندەرى ءجون. جولدان وتكەندە قۇلاققاپتى سالۋعا بولمايدى، ويتكەنى كەلىپ قالعان كولىكتىڭ دىبىسىن ەستىمەي قالاسىڭ. ۆەلوسيپەدپەن كەلە جاتىپ جولدى كەسكەندە ونى جەتەكتەپ الۋ كەرەك. مىنە، وسىنداي ەسكەرتۋلەر اتاانالار تاراپىنان ۇنەمى جاسالىپ وتىرعانى ءجون، دەيدى سقو پد ءبىرىنشى ورىنباسارى، پولكوۆنيك قانات ايتباەۆ.ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ جەتى ايىندا سولتۇستىك قازاقستان جولدارىندا باليعاتقا تولماعان بالالاردىڭ قاتىسۋىمەن 14 جولكولىك اپاتى بولعان. سونىڭ ۇشەۋىندە بالالاردىڭ كىنالى بولىپ شىققان.سولتۇستىك قازاقستان بالالار جول اپاتى پوليتسەي
|
وتباسى مەن وتان تەڭ شاتتىققا شومدى، تيانشاننان اسقاق ءان كوتەرىلدى تيانشان تورىوتباسى مەن وتان تەڭ شاتتىققا شومدى، تيانشاننان اسقاق ءان كوتەرىلدىرەداكتور: سايراش تۇرارجان كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى تورى 20201005 10:3110 ايدىڭ 1 كۇنى نيڭبو قالاسىنىڭ شينجياڭعا كومەككە كەلگەن كادرلارى، كورلا قالاسى توعىسپالى اقپارات قۇرالدارى ورتالىعىنىڭ جۇمىسشى قىزمەتشىلەرى مەن ساقساق ءمالىسى حۇيميڭ الەۋمەتتىك اۋماعىنداعى تۇرعىندارى مەن جانە مەنىڭ وتانىم ءانىن شىرقاپ، وتانعا دەگەن تىلەكتەرىن جەتكىزدى. سۋرەتتى نياز راحىمان تۇسىرگەن10 ايدىڭ 1 كۇنى قالا تۇرعىندارى كورلا قالاسىنىڭ حالىق الاڭىندا مەملەكەت تۋىمەن بىرگە سۋرەتكە ءتۇسىپ، مەملەكەت مەرەكەسى، جۇڭچيۋ مەرەكەسى قوس مەرەكەنى بىرگە قۇتتىقتادى. سۋرەتتى ياڭ كۇن تۇسىرگەن10 ايدىڭ 1 كۇنى توعىزتاراۋ اۋدانى توعىزتاراۋ قالاشىعى قازاق ءمالى الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ تۇرعىندارى ەرەكشە ايكۇلشە جاساپ، قۋانىشتى مەرەكەنى بىرگە قۇتتىقتادى. سۋرەتتى جاڭ لەي تۇسىرگەن10 ايدىڭ 1 كۇنى قۇتىبي اۋدانى ارشىليديان قالاشىعى ارشىليديان قىستاعىنىڭ تۇرعىندارى ءان ءبي ءنومىرىن ورىنداپ، وتاننىڭ تۋعان كۇنىن تويلادى. سۋرەتتى تاۋ ۋيميڭ تۇسىرگەن10 ايدىڭ 1 كۇنى باعراش اۋدانى ۇلانجەكسىن اۋىلىنىڭ شارۋالارى قىزىل بۇرىشپەن جانە جۇگەرىمەن وتانعا تىلەك دەگەن جازۋدى ءتىزىپ، ءمول ءونىم قۋانىشىن ءبىلدىرىپ، وتاننىڭ گۇلدەنىپ كوركەيۋىن تىلەدى. سۋرەتتى نيان لەي تۇسىرگەن10 ايدىڭ 1 كۇنى قالا تۇرعىندارى ءۇرىمجى قالاسى شيداچياۋ كوپىرىندە شىراق سالتاناتىن تاماشالادى ءارى سۋرەتكە ءتۇستى. سۋرەتتى شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى تاڭ يۇڭ تۇسىرگەن10 ايدىڭ 1 كۇنى بۇقارا لوپ اۋدانى حالىق باقشاسىندا ءان ايتىپ، ءبي بيلەپ مەرەكەنى قۇتتىقتادى. سۋرەتتى مامەتالي ءانۋار تۇسىرگەنالتىن كۇزدە مەملەكەت مەرەكەسىن قارسى الىپ، گۇلدەنگەن زاماننىڭ شاتتىق جىرىن اسقاقتاتتى. 10 ايدىڭ 1 كۇنى شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىندا مەملەكەت تۋى جەلبىرەپ، ايكۇلشەنىڭ حوش ءيىسى اڭقىپ، گۇلدەر قۇلپىرىپ، بارلىق جەر شاتتىققا شومىپ، ءار ۇلت پەرزەنتتەرى وتاننىڭ مەرەي تويىن قۇتتىقتاپ، جۇڭچيۋ مەرەكەسىن بىرگە وتكىزدى.مەن جانە مەنىڭ وتانىم، ەشقاشان سەنەن ايرىلا المايمىن، مەيلى قايدا جۇرسەم دە، ساعان ماداق ايتامىن... جەر جەردەگى بۇقارا مەملەكەت تۋىن شىعارىپ، مەملەكەت ءانىن ورىنداپ، ءان ايتىپ، ءبي بيلەپ، جاڭا داۋىردەگى تاماشا تۇرمىسقا ماداق ايتىپ، وتاننىڭ گۇلدەنىپ كوركەيۋىن، ەلدىڭ تىنىش تىرشىلىك كەشۋىن تىلەدى.تيانشاندا تولعان اي، جۇڭچيۋداعى ايرىقشا سۇيىسپەنشىلىككە ۇلاستى. تيانشان الابىندا سان مىڭداعان وتباسى باس قوسىپ، كادرلار مەن بۇقارا ءبىر اراعا قۋانىشپەن جينالىپ، جۇپ قۇراعان تۋىستار قۋانىشتى مەرەكەنى بىرگە قۇتتىقتادى. شات مەرەيگە تولى اۋەن اراسىندا جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ءداستۇرلى تاماشا ءمورالىنىڭ ءمان ماڭىزى ۇلاسىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتى ۇرپاقتان ۇرپاققا جالعاستى.وتباسى شاعىن مەملەكەت، مەملەكەت بارشا وتباسىلارىنان قۇرالعان جانۇيا. قوس مەرەكە بىرگە كەلدى، ەل جۇرتتىڭ تىنىش تىرشىلىگى مەن بارلىق وتباسى باس قوسۋى بىرگە ءوتتى، وتباسى، وتان سۇيىسپەنشىلىگى ءار ادامنىڭ جۇرەگىندە تاسقىنداپ، جۇڭحۋا پەرزەنتى بولۋدى ماقتانىش ەتۋ سەزىمى قاۋلادى. ءار ۇلت بۇقاراسى جۇرەكتەرىندە العىس ايتۋ سەزىمىن ساقتاپ، بورىش ارقالاپ، ىنتىماقتى، جاراسىمدى، گۇلدەنگەن، باي، وركەنيەتتى، العا باسقان، تىنىش ءومىر، شات شادىمان تىرشىلىك كەشىرگەن، ەكولوگياسى تاماشا جاڭا داۋىردەگى جۇڭگوشا سوتسياليستىك شينجياڭ قۇرۋعا قۇلشىنۋدا!
|
تاماكا چىكىش ئادەمنى ئورۇقلىتامدۇ؟ تاماكاھاراق ھەققىدە پاراڭ دوختۇر ساغلاملىق تورىكۆپىنچە ئادەملەر تاماكا تاشلىغاندىن كېيىن سەمىرىپ كەتكەنلىكىنى ئېيتىدۇ تاماكا چېكىدىغانلار تاماكا چەكمەيدىغانلارغا قارىغاندا ئورۇق بولىدۇ تاماكا تاشلىغاندىن كېيىن سەمىرىيدۇتاماكا چەككەنلەرنىڭ ئورۇق بولۇشىدىكى سەۋەپ ، تاماكا تەركىبىدىكى نېكوتىن ئورگانىزمدا قوڭۇررەڭ ياغ توقۇلمىسىنىڭ ئىسسىقلىق ھاسىل قىلىشىنى ، پۈتۈن بەدەننىڭ ماددا ئالمىشىشىنى ئاشۇرۋېتىدۇ . نەتىجىدە بەدەن ئېغىرلىقى يېنىكلەيدۇ .ئامېرىكىنىڭ يېقىنقى تەتقىقاتىدىن ئىسپاتلاندىكى ، تاماكا چەككۈچىلەر سەمىرىسە ياغ قورسىقىغا يىغىلىدىكەن . ئەمما تاماكا چەكمەيدىغانلار سەمىرىسە تەكشى سەمىرىدىكەن . تەكشۈرۈشكە قارىغاندا ، قورساق قىسمى سېمىز كىشىلەرنىڭ يۈرەك قان تومۇر كېسەللىكىگە گىرىپتار بولۇش نىسبىتى يۇقىرى بولىدىكەن .تاماكا چەككۈچىلەرنىڭ قورساق بىلەن ساغرا سېمىزلىكىنىڭ مۇناسىۋىتى يېشى ، تەن قۇرۇلۇشى ، تاماكا چېكىش مىقتارى چېنىقىش بىلەن مۇناسىۋەتسىز .شۇنىڭدىن كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى ، تاماكا چېكىپ ئورۇقلاش بىر خىل ئۈنۈملۈك ئۇسۇل ئەمەس !!ئالدىنقى ماقالىمىزدا تاماكا ھەققىدە قىسقىچە پاراڭ تېمىسىدا تەپسىلى توختالدۇق . ياكى كەيپىڭىز ئۇچقاندا تاماكا چەكمەڭ! توغرىسىدىكى ماقالىنى ئوقۇپ بېقىشىڭىزنى تەۋسىيە قىلىمىز .
|
شەندۇڭ: كۆچەت تىكىش بايرىمىدىكى ئالدىراشچىلىقمۇھەررىر: پاتىمە يۈسۈپ مەنبە: شىنخۇا تورى 20190315 12:39شىنخۇا ئاگېنتلىقى خەۋىرى. 3ئاينىڭ 12كۈنى، شەندۇڭ ئۆلكىسى لياۋچىڭ شەھىرى چىپىڭ ناھىيەسى جىياجەي ئوتتۇرا مەكتىپىدىكى، ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچىلار تىكىلگەن كۆچەتلەرنى سۇغاردى. شۇ كۈنى كۆچەت تىكىش بايرىمى بولۇپ، جايلار ھەر خىل شەكىلدىكى كۆچەت تىكىش پائالىيەتلىرىنى ئۆتكۈزدى.3ئاينىڭ 12كۈنى شەندۇڭ ئۆلكىسى ۋېيفاڭ شەھىرى ئاستىغا قاراشلىق چىڭجۇۋ شەھىرى شاۋجۇاڭ بازىرىدىكى مەجبۇرىي كۆچەت تىكىش رايونىدا كىشىلەر كۆچەت تىكىش پائالىيىتىگە قاتناشتى. شۇ كۈنى كۆچەت تىكىش بايرىمى بولۇپ ، جايلار ھەر خىل شەكىلدىكى كۆچەت تىكىش پائالىيەتلىرىنى ئۆتكۈزدى.3ئاينىڭ 12كۈنى، شەندۇڭ ئۆلكىسى زىبو شەھىرى يىيۈەن ناھىيەسى يۆجۇاڭ بازىرى يىندۇڭيۈ كەنتىدىكى مەجبۇرىي كۆچەت تىكىش ئورنىدا، كۆچەت تىككۈچىلەر كۆچەتلەرنى تاللاپ تاغقا ئېلىپ چىقماقتا.
|
بالىلارنىڭ ئۈچ خىل مىجەزى بىلەن كارىڭىز بولمىسۇنخەلق تورىبالىلارنىڭ ئۈچ خىل مىجەزى بىلەن كارىڭىز بولمىسۇن2019.07.22 16:46 مەنبە: خەلق تورىپىسخىلوگىيەدە بالىلارنىڭ ئالتە ياشتىن ئىلگىرىكى ۋاقتى مىجەزى يېتىلىشىدىكى ھالقىلىق باسقۇچ، دېيىلىدۇ. ھازىرقى جەمئىيەتتە، نۇرغۇن بالىلاردا مېشچانلىق، ئاچچىقى يامان بولۇش، ئىچى تار بولۇش قاتارلىق خاراكتېر مەسىلىلىرى بار بولۇپ، بۇ مەسىلىلەر بەلگىلىك تۈردە ئائىلە تەربىيە ئۇسۇلى بىلەن مۇناسىۋەتلىك. شۇنىڭ ئۈچۈن، ئاتائانىلار ئەڭ ياخشىسى ئالتۇن دەۋرنى چىڭ تۇتۇپ، بالىلارنىڭ خاراكتېر يېتىلىشى ئۈچۈن ياخشى ئۇل سالغىنى ئەۋزەل.مىشچانلىق. بالىلار ئائىلىدە مەلىكە، كىچىك بايۋەچچە بولغانلىقتىن، كىچىكىدىن ئەركە بېقىلىپ كۆندۈرۈلگەن، ئاتائانىلار بالىلىرىنىڭ جاپا تارتىشىنى، ئازار يېيىشىنى خالىمايدۇ، ھەددىدىن زىيادە قوغدايدۇ، شۇنىڭ بىلەن بالىلار ناھايىتى ئوڭايلا ئەركە، مېشچان بولۇپ قالىدۇ. مېشچان بالىلاردا ئادەتتە ئاساسلىق تۇرمۇش قابىلىيىتى بولمايدۇ، جاپا تارتىشنى خالىمايدۇ، تەنقىدنەسىھەتنىمۇ كۆتۈرەلمەيدۇ، پىسخىكىلىق بەرداشلىق بېرىش كۈچى ئاجىز بولىدۇ. مېشچانلىق كېسىلى بار بالىلارغا ئاتائانىلىرى تۆۋەندىكىدەك تەربىيە قىلىپ سىناپ كۆرسە بولىدۇ.1. بالىنى ئائىلە ئىشلىرىنى كۆپرەك قىلىشقا يېتەكلەش كېرەك. بالىغا بەزىبىز زۆرۈر تۇرمۇش بىلىملىرىنى ئۆگىتىش، ئۇنى ئۆز قابىلىيىتى دائىرىسىدە بەزى ئېغىر ۋە جاپالىق ئىشلارنى قىلىپ كۆرۈشكە رىغبەتلەندۈرۈش كېرەك.2. بالىنى بىر قىسىم رىقابەت خاراكتېرلىك پائالىيەتلەرگە كۆپرەك قاتناشتۇرۇش كېرەك. مەسىلەن، تاغقا چىقىش، تامغا يامىشىش قاتارلىق پائالىيەتلەر بىلەن ئىرادىسىنى تاۋلاش كېرەك.3. بالىلار بەزى ئىشلانى قىلىشتىن يالتايماقچى بولسا ياكى باھانە تېپىپ چېكىنمەكچى بولسا، ئاتائانىلار بالىنىڭ رايىغا باقماي، ئەكسىچە ئۇنى رىغبەتلەندۈرۈش لازىم. پەقەت بالىلار باتۇرلۇق بىلەن بىرىنچى قەدەمنى ئاتلىيالىسىلا، ئاندىن مېشچانلىقنى يېڭىشتىكى خۇشاللىقتىن بەھرىلىنىپ، مۇۋەپپەقىيەت تۇيغۇسىغا ئىگە بولىدۇ.ئاچچىقى يامان بولۇش. ئائىلىدە ھەددىدىن زىيادە ئامراقلىق قىلىش تۈپەيلىدىن، بەزى بالىلاردا ئۆزىنى يادرو قىلىش خاراكتېرى شەكىللىنىدۇ، باشقىلارنىڭ ھېسسىياتىنى ئويلاشمايدۇ، سەۋەپسىز ۋە قالايمىقان خاپا بولىدۇ. كۆپ خاپا بولۇش ئۆزىنىڭ سالامەتلىكىگە زىيانلىق بولۇپلا قالماستىن، يەنە باشقىلارغىمۇ تەسىر قىلىپ، كىشىلىك مۇناسىۋەتكە تەسىر يەتكۈزىدۇ. ئاتائانىلار تەربىيە قىلىشتا نارازىلىقتىن يىراق بولۇپ، ئاچچىقىنى يېڭىش پىرىنسىپىگە ئەمەل قىلىشى كېرەك. بالىلارنى توغرا ئۇسۇل بىلەن پاسسىپ كەيپىياتنى يوقىتىپ، ئاچچىقىنى چىقىرىشقا يېتەكلەش كېرەك. مەسىلەن، ئاتائانىسى بىلەن، ئىشەنچلىك دوستى بىلەن پاراڭلىشىپ، قورسىقىنى بوشىتىۋېلىش ياكى خۇشال بولمىغان ئىشلىرىنى يېزىپ قويۇش دېگەندەك. پۇلغا ئالماشتۇرۇش ئۇسۇلى ئارقىلىق بالىنىڭ ئۆزىنى كونترول قىلىش كۈچىنى ئاشۇرۇش كېرەك. ئاتائانىلار بالا بىلەن مۇنداق كېلىشسە بولىدۇ: ناۋادا بىر كۈن ئىچىدە بالا قالايمىقان قەغىش قىلمىسا، 10 نومۇرغا ئېرىشىدۇ. ئىككى ھەپتىدىن كېيىن، ناۋادا تولۇق نومۇرغا ئېرىشەلىسە، ئېرىشكەن نومۇرىنى بالا ئېرىشىشنى ئەڭ ئارزۇ قىلىدىغان بۇيۇمغا ئالماشتۇرۇپ، ئۇنى مۇكاپاتلىسا بولىدۇ. دىققەت قىلىشقا تېگىشلىكى شۇكى، بالىنىڭ قەغىش قىلىشى، قالايمىقان تېرىكىشىگە نىسبەتەن ئاتائانا ئۇنى ئۇرۇش، تىللاش بىلەن مەسىلىنى ھەل قىلماسلىقى كېرەك. بىخەتەرلىك مەسىلىسى مەۋجۇد بولمىغان شارائىت ئاستىدا، ئۇنى قەغىش قىلىشقا تاشلاپ قويۇپ، بالا بىلەن ۋاقتىنچە كارى بولماي، سەل تۇرۇپ بالا پەسكويغا چۈشكەن ۋاقىتتا ئاندىن ئۇنىڭغا قائىدە سۆزلىسە بولىدۇ.ئىچى تار بولۇش. نۇرغۇن يالغۇز پەرزەنتلەرنىڭ ھەممە نەرسە مېنىڭ دەيدىغان يوشۇرۇن ئېڭى بولۇپ، باشقىلار بىلەن تەڭ بەھرىمەن بولۇشنى بىلمەيدۇ، سەرلەپمىسقاللاپ ئايرىيدۇ. ئائىلە بالىلارنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىشىدىكى تۇنجى مەكتەپ، ئائىلىدە ئاتائانىلار تەشەببۇسكارلىق بىلەن تەڭ بەھرىمەن بولىدىغان، ئۆزئارا ھۆرمەت قىلىدىغان، ئۆزئارا يول قويىدىغان كەيپىيات يارىتىشى كېرەك. مەسىلەن، يەيدىغان ياخشى نەرسىلەر بىلەن كۆپچىلىك تەڭ بەھرىمەن بولۇش، بالىلارنى يالغۇز يېگۈزمەسلىك كېرەك. شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، بالىلارنى دوستىلىرى بىلەن ئويۇنچۇقتىن تەڭ بەھرىمەن بولۇشقا يېتەكلەپ، ئۇنىڭغا شۇ خۇشاللىقنى ھېس قىلدۇرۇش كېرەك. بالىلارنى كۆپرەك خەيرساخاۋەت پائالىيىتىگە قاتناشتۇرۇش، ئۆيىدە ئىشلەتمەيدىغان نەرسىلەرنى تەشەببۇسكارلىق بىلەن ئىئانە قىلىپ، ياخشى ئۈلگە بولۇش كېرەك. يەنە بالىلار چۆچەكلىرى، ماقالتەمسىللەر، ھېكايە قاتارلىق يېڭى، جانلىق ھېكايىلەر ئارقىلىق بالىلاردا ئۈلگە تىكلەشكە بولىدۇ.
|
جول جۇرگەن سايىن اشىلادى. 6 جىلدان بەرى، تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگى قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، ءۇشتى ازايتۋ، ءبىردى تومەندەتۋ، ءبىردى تولىقتاۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋ بارىسىندا، ەكونوميكالىق قۇرىلىمنىڭ تيبىن جاڭالاۋ اياق الىسىن ءۇرتىس جەدەلدەتتى. استىقتى ورنىقتىرۋ، ماقتانى ساپالىلاندىرۋ، مال شارۋاشىلىعىن جەبەۋ، جەمىس شارۋاشىلىعىن كۇشەيتۋ، ەرەكشە كاسىپ سالاسىن كوركەيتۋ باعىتى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ جالپىلىق ونىمدىلىگى مەن باسەكەلىك قۋاتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى؛ ءتۇيىندى ابزال نىساندار عىلىم تەحنيكانىڭ جەتەكشىلىگىندە ءۇرتىس ەلەۋلى ىلگەرىلەۋشىلىكتەرگە قول جەتكىزىپ، وسىزاماندانعان ونەركاسىپ جۇيەسى ۇزدىكسىز تۇلعالاندى؛ 3 كاسىپتىڭ ارا سالماعى ۇزدىكسىز جوعارىلاپ، بۇكىل رايوننىڭ ەكونوميكالىق ارتۋىنا دەم بەرەتىن سارقىلماس قوزعاۋشى كۇشكە اينالدى.دامۋدا ادامدى نەگىز ەتىپ، بۇقارانى ناقتى يگىلىككە كەنەلتتى. حوتان ايماعىندا جالپى 27 ميلليارد يۋان قارجى قوسىلعان جۇڭكۇن حالىقارالىق ەكولوگيا زات اينالىم پورتى نىسانى مەرزىمگە ءبولىنىپ جەدەل قۇرىلىس جۇرگىزۋدە، بۇل نىسان تولىق سالىنىپ بولعاننان كەيىن، جەرگىلىكتى ورىنداعى 88 مىڭ بۇقارانى تۇراقتى جۇمىستاندىرىپ، جەرگىلىكتى شارۋالاردىڭ جىلدىق كىرىسىن 4 ميلليارد يۋان ارتتىرۋىن جەبەيدى.6 جىلدان بەرى، شينجياڭ حالىقتى وزەك ەتكەن دامۋ يدەياسىنا باستان اياق تاباندى بولىپ، حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىسقا تالپىنىسىن كۇرەس نىساناسى ەتىپ، دامۋدى حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋ جاعىندا تياناقتاندىردى. 2019 جىلعا دەيىن، تۇتاس رايوندا جالپى 2 ميلليون 923 مىڭ 200 ادام كەدەيلىكتەن ارىلدى، 3107 كەدەي قىستاق كەدەيلىك تىزىمىنەن شىعارىلدى، 25 كەدەي اۋداننىڭ كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستادى، كەدەيلىكتىڭ تۋىلۋ مولشەرى 2014 جىلداعى 19.4تەن 1.24كە تومەندەدى.ەسىك اشۋدىڭ جاڭا جۇلگەسىن تۇلعالادى2013 جىلى جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى باستاماسى ەلدى ەلەڭ ەتكىزدى. شينجياڭ جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىن قۇرۋدا ورنىن وزگە باسا المايتىن ورىنعا جانە رولعا يە، وسى تاريحي ورايدى مىقتى يگەرىپ، ءوزىنىڭ وڭىرلىك سىرتقا ەسىك اشۋ ستراتەگياسىن مەملەكەتتىڭ جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى قۇرىلىسىنا، باتىسقا ەسىك اشۋ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىنا توعىستىرۋ كەرەك. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ نۇسقاۋى شينجياڭنىڭ دامۋ كەلەشەگىن اناعۇرلىم كەڭىتىپ، العا باسۋ ارنىن اناعۇرلىم ەكپىندەتە ءتۇستى.
|
ەركەكتىڭ ينسترۋمەنتىن ەمەس، قۋات كوزدەرى ينسترۋمەنتىن جازىڭداردەپ جاتىر 6465 3 پىكىر 13 ماۋسىم, 2017 ساعات 07:43ەحرو باستالعالى ءبىزدىڭ جۋرناليستەر جازىپ جاتىراق. بىراق كورمە كوتەرگەن تاقىرىپتا ەمەس، كوبى بوستەكى اڭگىمەلەر. كورمە ورنالاسقان عيماراتتىڭ جىلتىراعى، وتشاشۋلار، كانسەرتمانسەرتتەر، مادەني شارالار، كورمەدەن تۇسەتىن اقشالاي پايدالار، افريكادان با ەكەن، سونداي ىستىق جەردەن كەلگەن ادامداردىڭ استانادا ينسترۋمەنتىن عانا جاۋىپ، قالعان جەرى جالاڭاش جۇرگەنى، وبلىستاردان، شەتەلدەن قانشا ادام كەلدى ت.ب.مەن ءبىزدىڭ جۋرناليستەردىڭ ناقتى تاقىرىپ اياسىندا اقپارات جازعاندارىن قالار ەدىم. ناقتى تاقىرىپ قۋات كوزدەرى تۋرالى عوي. قاي مەملەكەت قانداي قۋات كوزىن ۇسىنادى، ونى ءبىزدىڭ ەلدە پايدالانۋعا بولا ما، ونىڭ ارتىقشىلىقتارى مەن كەمشىلىكتەرى جانە ت.ب.ءبىزدىڭ قازاقستان بۇل سالادا نە ىستەپ جاتىر ەكەن؟ عالىمدار مەن تاپقىرلاردىڭ ۇسىنىستارى قانداي؟ كورمەنىڭ ماقساتى دا سول عوي. الدە، قۇر داۋرىقپا، ات شىعارۋ ما؟ حح عاسىر باسىندا ما ەكەن، ورىستىڭ عىلىمي ەكسپەديتسياسى ماڭعىستاۋ جەرىن تالاي زەرتتەگەن. مۇناي ت.ب. قازبا بايلىقتارىن ىزدەگەن. سوندا ءبىر عالىم اتىن ۇمىتىپ تۇرمىن سول جەردەگى قۋات كوزدەرىن ەسەپتەپتى. ول جەردە ۋران، كومىر جانە ارينە مۇنايگاز بار. قۋات كوزىنە جىل ون ەكى اي ءبىر تىنباي ازىنايتىن دا تۇراتىن جەلدى دە قوسادى. سوندا ەڭ كوپ دەگەن مۇناي جەلمەن سالىستىرعاندا ءجىپ ەسە المايدى ەكەن. جەل 100 پروتس بولسا، مۇناي 110 پروتس شاماسىندا.انا جىلى انا ءتىلى گازەتىندە جۇرگەنىمدە قىزىلوردانىڭ جەلى قىزىلوردانىڭ بايلىعى دەگەن ماقالا جازىپ ەدىم. سوندا ءبىر توقتامايتىن جەلدى ەلەكتر قۋاتىنا اينالدىرۋدى ايتقانمىن. قۋاتتىڭ ءبىزدىڭ ەلدە ودان باسقا دا كوزدەرى جەتىپ ارتىلادى. بىراق سوعان ءالى كۇنگە دەيىن ەشكىم مويىن بۇرماپ ەدى، ەندى مىناۋ كورمە سول ولقىلىقتى تولتىرا السا جاقسى بولار ەدى. سوندىقتان جىلتىراق زالداردا تۇسكەن سۋرەتتەر ەمەس، وقىرمانعا ناقتى تاقىرىپ توڭىرەگىندەگى اقپاراتتار كەرەك. سەزىممەزىم دەگەندى بىلاي ىسىرىپ تاستاپ، كورمە تاقىرىبىنا مويىن بۇرعان ءجون.
|
كەلۋ قاينارى: شينجياڭ گازەتىنەن جولدانعان ۋاقىتى:2017 08 01 20:14سۋرەتتە: شي جينپيڭ ارنايى كولىكپەن اسكەري ءبولىمدى كوزدەن كەشىرۋدە. شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى لي گاڭ فوتوسى30شىلدە تۇستەن بۇرىن جۇڭگو حالىق ازاتتىق ارمياسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 90 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋعا ارنالعان اسكەري پارات زۇركى بىرلەسكەن جاتتىعۋ بازاسىندا سالتاناتپەن وتكىزىلدى. ج ك پ ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى، مەملەكەت ءتوراعاسى، ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى شي جينپيڭ اسكەري پاراتتى كوزدەن كەشىردى ءارى ماڭىزدى ءسوز سويلەدى.شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 30شىلدە دە ىشكى موڭعۇلدىڭ زۇركىسىنەن بەرگەن حابارى. داڭقتى تاريحتى ەستە بەرىك ساقتاپ، مەملەكەتتىڭ، ارميانىڭ قۇدىرەتتەنۋىن ىلگەرىلەتەيىك. 30شىلدە كۇنى تۇستەن بۇرىن جۇڭگو حالىق ازاتتىق ارمياسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 90 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋعا ارنالعان اسكەري پارات زۇركى بىرلەسكەن جاتتىعۋ بازاسىندا سالتاناتپەن وتكىزىلدى. ج ك پ ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى، مەملەكەت ءتوراعاسى، ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى شي جينپيڭ اسكەري پاراتتى كوزدەن كەشىردى ءارى ماڭىزدى ءسوز سويلەدى.جازعى دالانىڭ اسپانى جادىراپ، كۇنگە كۇيگەن قۇم بارحاندارى جورىق دابىلىن تارتتى. پارات مىنبەسىنىڭ الدىڭعى جاعىنداعى 19272017 دەگەن جازۋ ەرەكشە كوز تارتادى. اسكەري پاراتتان وتەتىن 12 مىڭ كومانديرجاۋىنگەر، 600 دەن اسا كولىك ساپ تۇزەپ، قۇرىش قورعانداي قاسقايىپ تۇر. 100 دەن اسا اسكەري ۇشاق 6 اۋەجايدا ساقاداي سايلانىپ، ۇشۋعا ءازىر تۇر. بۇل جۇڭگو حالىق ازاتتىق ارمياسىنىڭ تۇڭعىش رەت ارميا مەرەكەسىنە ارناپ وتكىزگەن سالتاناتتى اسكەري پاراتى، دالالىق، جاۋىنگەرلىك مايداندىق پاراتى، حالىق ارمياسىنىڭ جالپىلىق، توڭكەرىستىك وزگەرىستەردەن كەيىنگى جاڭا جارقىن بەينەسى.ساعات 9 دا اسكەري پارات باستالدى، بەس جۇلدىزدى قىزىلتۋ باياۋ كوتەرىلىپ، تۇتاس الاڭدى مەملەكەت ءانىنىڭ اۋەنى كەرنەدى. شي جينپيڭ ارنايى كولىكپەن اسكەري پارات جولىنا كەلدى. اسكەري پاراتتىڭ باس قولباسشىسى، ورتالىق ۇرىس رايونىنىڭ سىليڭيۋانى حان ۋيگو پاراتتان وتەتىن اسكەري ءبولىمنىڭ دايىن ەكەنىن مالىمدەگەننەن كەيىن شي جينپيڭ پاراتتى باستاۋعا بۇيرىق بەردى.اسقاقتاعان اسكەري پارات مۋزىكاسىمەن، شي جينپيڭ ارناۋلى كولىكپەن تۋ قورعاۋشىلار شارشى توبىن، جاۋىنگەرلىك شارشى توپتى جانە جابدىقتار شارشى توبىن رەتىمەن كوزدەن كەشىردى. جولداستار، سالەمەتسىڭدەر مە! جولداستار، جاپا شەكتىڭدەر! دەپ شي جينپيڭ پاراتتىق اسكەري بولىمدەردەن شىنايى حال سۇرادى. ءتوراعا، سالەمەتسىز بە! حالىق ءۇشىن قىزمەت ەتەمىز! دەگەن كومانديرجاۋىنگەرلەردىڭ جاۋابى جەركوكتى جاڭعىرىقتىردى. شي جينپيڭ ارناۋلى كولىكپەن پارات مىنبەرىنە ورالعاندا، كومانديرجاۋىنگەرلەر ءور داۋىسپەن پارتيانىڭ قولباسشىلىعىنا بويسۇنىپ، جەڭىستى شايقاس جۇرگىزىپ، تاڭداۋلى ستيلدى ساقتايمىز دەپ ۇراندادى. قۇرىش ساپ تاۋداي ايباتتانىپ، قۋاتتى ۇران تولقىنداي لاپ بەردى.ارميا تۋى پارتيا تۋىنا ىلەسىپ، مەملەكەت تۋىن قاۋمالاي العا جىلجىدى. تۋ قورعاۋشىلار شارشى توبى باياۋ قادام تاستاپ، سالتاناتتى پاراتتان ءوتۋ سالتىنىڭ بەتاشارىن اشتى. نارتتاي قىزىل جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ پارتيا تۋى، جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەت تۋى، جۇڭگو حالىق ازاتتىق ارمياسىنىڭ ارميا تۋى 200 دەن اسا كومانديرجاۋىنگەردىڭ قورعاۋىمەن جەلگە جەلبىرەپ، كوز تارتتى.گۇرىلدەگەن زور داۋىس الىستان بىرتەبىرتە تاياي ءتۇستى، 41 ۇشاقتان قۇرالعان بەلگىسى مەن 90 دەگەن جازۋ پارات مىنبەرىنىڭ توبەسىنەن ۇشىپ ءوتتى، بۇل حالىق ارمياسىنىڭ 90 جىلدىق شۇعىلالى تاريحي ساپارىنىڭ كۋاسى ەدى.تەمىر جاراق جارقجۇرق ەتىپ، اسكەري ۇشاقتار ايبات شەكتى. 34 جەر ءۇستى شارشى توبى مەن اۋە ەشەلونى قۇرلىقتىق جاۋىنگەرلىك توپ، اقپاراتتىق جاۋىنگەرلىك توپ، ەرەكشە جاۋىنگەرلىك توپ، اۋە جانە زىمىران شابۋىلىنا قارسى جاۋىنگەرلىك توپ، تەڭىز بەتىندەگى جاۋىنگەرلىك توپ، اۋە جاۋىنگەرلىك توبى، كەشەندى جابدىقتاۋ توبى، لاڭكەستىككە قارسى تۇرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ توبى، ستراتەگيالىق شابۋىل توبى سياقتى 9 جاۋىنگەرلىك توپ قۇراپ، جاۋىنگەرلىك قۇرام بويىنشا پاراتتان ءوتتى. وسى رەتكى پاراتتا كورسەتىلگەن قارۋجاراقتاردىڭ جارتىسىنا جۋىعى العاش رەت جۇرت نازارىنا ۇسىنىلىپ، ەلىمىزدىڭ قورعانىس جانە ارميانى وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىستارىنىڭ ەڭ جاڭا جەتىستىكتەرىن ايگى ەتتى.ءتورتىنشى ءبولىم ارميانى قۇدىرەتتەندىرۋ . ۇلى گۇلدەنۋگە قادام تاستاۋداعى گۋتياننان قايتا اتتاندىق، دۇنيە ءجۇزى بويىنشا تاڭداۋلى ارميا بولۋعا قادام تاستاۋ، 1تامىز ارميا بايراعى، گۇلدەنۋ ۇندەۋى، ساعان ايتقىم كەلەدى سياقتى ويىن نومىرلەرىندە مۋزىكا مەن سەزىم توعىسىپ، پارتيانىڭ 18قۇرىلتايىنان بەرگى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا حالىق ارمياسىنىڭ ارميانى قۇدىرەتتەندىرۋدىڭ جۇڭگوشا جولىندا العا قاراي ارشىندى، نىق قادام تاستاعاندىعىن بەينەلەدى. جۇڭگو حالىق ازاتتىق ارمياسى ءۇش ارمياسىنىڭ قۇرمەت قاراۋىلى قاتىناسقان حور ارميانى قۇدىرەتتەندىرۋ جورىق ءانى كونسەرتتى ەڭ جوعارى ورلەۋگە كوتەرىپ، حالىق ارمياسىنىڭ پارتيانىڭ باسشىلىعىندا، ارميانى قۇدىرەتتەندىرۋ نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋ، حالىق ارمياسىن دۇنيە ءجۇزى بويىنشا تاڭداۋلى ارميا ەتىپ قۇرىپ شىعۋ، قوس ءجۇز جىلدىق كۇرەس نىساناسىن، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قۇلشىنا كۇرەس جۇرگىزۋ جونىندەگى بەرىك بەكىمىن اڭعارتتى.كونسەرت ايبىندى ءارى سالتاناتتى وتكىزىلدى، كوركەمونەرلىك تاسىلدەن جانجاقتى پايدالانىپ، حالىق ارمياسىنىڭ توڭكەرىستىڭ اساۋ تاسقىنىندا دۇنيەگە كەلىپ، توسقاۋىلداردى تاستالقان ەتكەن، قابىرعادان قان كەشكەن، داڭققا بولەنگەن تاريحي ەلەۋلى ەڭبەگىن، حالىق ارمياسىنىڭ اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاي، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاعاندىعىن ىستىق ىقىلاسپەن جىرعا قوسىپ، پارتيا تۋىنىڭ جەتەكشىلىگىندە تىڭ دا داڭقتى تۇلعالاعان اسقاق جىگەردى جاندى تۇردە بەينەلەدى. كونسەرت دۇركىندۇركىن جوعارى ورلەۋگە كوتەرىلگەندە الاڭ ءالسىنءالى قىزۋ مەرەيگە بولەنىپ وتىردى.ج ك پ ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ بەيجيڭدەگى مۇشەلەرى، ورتالىق كوميتەت شۋجيچۋىنىڭ بەيجيڭدەگى شۋجيلەرى، مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ورىنباسار باستىقتارى، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ مۇشەلەرى، ەڭ جوعارى حالىق سوتى مەكەمەسىنىڭ باستىعى، ەڭ جوعارى حالىق پروكۋراتۋراسىنىڭ باس پروكۋرورى، مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەستىڭ ورىنباسار ءتوراعالارى، سونداياق ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ مۇشەلەرى كونسەرتتى تاماشالادى.كونسەرتكە سونىمەن بىرگە، قارت جاۋىنگەرلەردىڭ، قۇربانداردىڭ بالاشاعاسىنىڭ، قارت جولداستاردىڭ، ۇكىمەتتىڭ ورنالاستىرۋىنا وتكىزىلىپ بەرىلگەن، ارميادان زەينەتكە، دەمالىسقا شىققان كادرلاردىڭ، قارت حالىق جاساقتارىنىڭ جانە ارمياداعى قاھارمان ۇلگىلەردىڭ، مەملەكەتتىك قوس قولداۋ وزاتتارىنىڭ، ارميادان وزگە سالاعا كاسىپ اۋىستىرعان، مەملەكەتتىك وزات كادرلاردىڭ ۋاكىلدەرى، ورتالىقتاعى پارتيا، ۇكىمەت، ارميا، بۇقارالىق تاراۋلاردىڭ جانە بەيجيڭ قالاسىنىڭ نەگىزگى جاۋاپتى جولداستارى، دەموكراتيالىق پارتياتوپتاردىڭ ورتالىق كوميتەتتەرىنىڭ، مەملەكەتتىك ساۋداونەركاسىپشىلەر بىرلەستىگىنىڭ جاۋاپتىلارى جانە پارتيادا، توپتا جوق قايراتكەرلەردىڭ ۋاكىلدەرى، استانانىڭ ءار سالاسىنداعى بۇقارانىڭ ۋاكىلدەرى، ازاتتىق ارميانىڭ، قارۋلى ساقشى قوسىندارىنىڭ كومانديرجاۋىنگەرلەرىنىڭ ۋاكىلدەرى دە كەلىپ، كونسەرتتى تاماشالادى.
|
دارىگەرلەر دابىل قاقتى: مينەرالدى سۋ ادام دەنساۋلىعىنا كەرى اسەرىن تيگىزە مە20 قاڭتار 13:33نۇرسۇلتان. قازاقپارات مينەرالدى سۋلار كەيبىر دەرتتەردى ەمدەۋگە كومەكتەسكەنىمەن، كەي جاعدايدا دەنساۋلىعىڭىزعا زيان كەلتىرىپ، جاڭا اۋرۋ تۋدىرۋى مۇمكىن دەپ حابارلايدى . . ر ي ا نوۆوستيگە سىلتەمە جاساپ.دارىگەرديەتولوگ ەلەنا سولوماتينانىڭ ايتۋىنشا، مينەرالدى سۋلار اسحانالىق، ەمدىك جانە ەمدىكاسحانالىق بولىپ بولىنەدى. ولاردا تۇز كونتسەنتراتسياسىنىڭ دەڭگەيىنە بايلانىستى ءبىربىرىنەن ايىرماشىلىقتار بار.سۋلاردا ءارتۇرلى مينەراليزاتسيا بار. مىسالى، ەمدىكتەردە قاتتى، وندا ليترىنە ون گرامعا دەيىن تۇز بار. ەمدىكاسحانالىقتا ءۇش گرامنان ون گرامعا دەيىن، ال اسحانالىق ءبىر ليتر سۋدا ءۇش گرامنان اسپايتىن ەرىتىلگەن تۇز بار، دەدى دارىگەر سولوماتينا.ونىڭ سوزىنشە، اس سۋىن تاۋلىگىنە ەكى ليترگە دەيىن ىشە بەرۋگە بولادى. ودان شاي، كوفە قايناتىپ، اس ازىرلەۋگە دە رۇقسات.ال ەمدىك مينەرالدى سۋدى مەديتسينالىق كورسەتكىشتەرگە سايكەس ءىشۋ كەرەك. دارىگەردىڭ ايتۋىنشا، اتالمىش سۋ ءتۇرىن ىشەك، اسقازان استى، باۋىر، ءزار شىعارۋ جولدارى جانە كۇيىك سىندى اۋرۋ تۇرلەرىنە جازىپ بەرەدى.ديەتولوگتىڭ ايتۋىنشا، ەمدىك مينەرالدى سۋدى دارىگەردىڭ رۇقساتىنسىز ىشۋگە بولمايدى.كالتسيگە باي سۋدى ءجونسىز ءىشۋ بۇيرەك تاستارىنىڭ پايدا بولۋىنا اكەلۋى مۇمكىن، دەپ ەسكەرتتى دارىگەر.ماماننىڭ سوزىنشە، ەمدىك مينەرالدى سۋدى شامادان ارتىق قولدانعان جاعدايدا قانداعى كالتسي مولشەرى گيپەركالتسەميا ارتادى. ول قاننىڭ ۇيۋىن كۇشەيتىپ، ناتيجەسىندە ۇيىسقان قان پايدا بولادى. ال بۇل ينفاركت پەن ينسۋلتتىڭ قاۋپىن ارتتىرادى.ەسكە سالا كەتسەك، ۋكراينادا ىرىمشىل دارىگەر الدىمەن ايەل ناۋقاستى قابىلداۋدان باس تارتىپ، كابينەتىنە ءبىرىنشى ەر ادامدى كىرگىزگەن ەدى.
|
شى جىنپىڭنىڭ 3 چوڭ خاتالىقى ئۇنىڭ تەختتىن غۇلىشىغا سەۋەب بولامدۇ؟ ئۇيغۇرخىتاي رەئىسى شى جىنپىڭ 5 تورىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ئەڭ يېڭى تېخنىكىلىرى توغرىلىق سوز قىلماقتا. 2019يىلى 7ئىيۇن، رۇسىيە.توماس ستۆلزەل ۋە جۆرن پېترىڭ تەرىپىدىن يېزىلغان، گېرمانىيەدە نەشىردىن چىقىدىغان ئىقتىساد ھەپتىلىك گېزىتى نىڭ 17ماي سانىغا بېسىلغان شى جىنپىڭنىڭ 3 چوڭ خاتالىقى ناملىق ماقالە خىتاينىڭ نۆۋەتتىكى خەتەرلىك ھالىتىنى ۋە شى جىنپىڭنىڭ تەختتىن غۇلاش ئېھتىماللىقى بارلىقىنى يورۇتۇپ بەرگەن بولۇپ، بۇ ئەسەر گېرمانىيەدە كۈچلۈك غۇلغۇلىلارغا سەۋەب بولماقتا.ئاخىرقى بىرقانچە ھەپتىدىن بۇيان، خىتاينىڭ مۇستەبىت ھۆكۈمرانى شى جىنپىڭنىڭ ھوقۇق قۇرۇلمىسى يىمىرىلىشكە باشلىدى دېگەن جۈملە بىلەن باشلانغان شى جىنپىڭنىڭ 3 چوڭ خاتالىقى ناملىق بۇ ماقالىدە، گېرمانىيەنىڭ خىتايدىكى سابىق باش ئەلچىسى مىخائېل شائېفېر بىلەن مەركىزى بېرلىندىكى مېركاتو خىتاي تەتقىقات ئىنىستىتۇنىڭ تەتقىقاتچىسى نىس گرۈنبېرگلەرنىڭ پىكىرلىرىگە ئورۇن بېرىلگەن.مىخائېل شائېفېرنىڭ ئىلگىرى سۈرۈشىچە، شى جىنپىڭ تەختكە چىققاندىن بۇيان گەرچە چېرىكلىككە قارشى تۇرۇش شۇئارى ئاستىدا ئۆزىنىڭ پۈتكۈل رەقىپلىرىنى تازىلاپ تۈگەتكەن، خىتاي كومپارتىيەسى مەركىزى كومىتېتى سىياسىي بيۇروسىدىكى 9 نەپەر دائىمىي ئەزانىڭ سانىنى 7 نەپەرگە چۈشۈرۈپ، مۇستەقىل پىكىر قىلىش ئىقتىدارى بولمىغان، ئۆزىنىڭ سىزىپ بەرگەن سىزىقىدىن چىقمايدىغان سادىق ياشلارنى ۋەزىپىگە تاللاپ ھوقۇقىنى مۇستەھكەملىگەن بولسىمۇ، بىراق ئۇنىڭ يېقىنقى بىرقانچە ھەپتىدىن بۇيان ئارقائارقىدىن سادىر قىلغان زور خاتالىقلىرى پۇقرالارنىڭ بېيجىڭ ھۆكۈمىتىگە بولغان ئىشەنچىسىنى يوقاتقان.بۇ خاتالىقلارنىڭ بىرى، شى جىنپىڭنىڭ ئۆز خەلقىنىڭ كۆز يېشىغا بىپەرۋا ھالدا شەپقەتسىزلىك بىلەن يولغا قويغان يۇقۇمنى نۆلگە چۈشۈرۈش سىياسىتى بولغان. بۇ سىياسەت سەۋەبلىك خىتاي سانائىتىنىڭ جانتومۇرى بولغان شاڭخەي، بېيجىڭلار قامال قىلىنغان. زاۋۇتلار ئىشتىن توختىغان. خىتاينىڭ ئىقتىسادىي گەۋدىسى توساتتىن يېمىرىلگەن. خەلقنىڭ نارازىلىقى يۇقىرى چەككە يەتكەن. كاتتا بايلاردىن تارتىپ ئاددىي پۇقرالارغىچە شى جىنپىڭ ھاكىمىيىتىنىڭ خىتاينى ۋىرۇس بالاسىدىن قۇتۇلدۇرۇپ قالالايدىغانلىقىغا گۇمان بىلەن قارايدىغان ۋەزىيەت شەكىللەنگەن. بۇ ئىشەنچىسىزلىك ۋە گۇمانلار بۇ يىل كۈزدە چاقىرىلىدىغان كوممۇنىستىك پارتىيەنىڭ 20نۆۋەتلىك قۇرۇلتىيىدا شى جىنپىڭنىڭ داۋاملىق ۋەزىپە ئۆتۈشىنى شۈبھە ئاستىغا چۈشۈرۈپ قويغان.نىس گرۈنبېرگنىڭ بايان قىلىشىچە، نۆۋەتتە خىتايدىكى ئىستېمالچىلارنىڭ مەھسۇلاتلار ۋە مۇلازىمەتلەرگە بولغان ئىشەنچىسى تامامەن بەربات بولغان. بۇنىڭغا ئۇلاپ، يىللاردىن بۇيان خام ئەشيادا خىتايغا يۆلىنىپ قالغان غەرب شىركەتلىرى جىددىي سۈرئەتتە خىتايدىن يۇلقۇنۇپ چىقىپ، مەھسۇلاتلارنى باشقا جايلاردىن سېتىۋېلىش يولىنى تاللىغان. بۇمۇ بۇندىن كېيىنكى خىتاي ئىقتىسادىغا زور زەربە ئېلىپ كېلىدىكەن. خىتاينىڭ پات پۇرسەتتە بۇ ئېغىر كىرىزىستىن قۇتۇلالىشى مۇمكىن ئەمەسكەن.شى جىنپىڭنىڭ ئىككىنچى خاتالىقى، ئىقتىسادىي ۋەيرانچىلىققا سەل قارىشى بولغان. ئۇ مۇتەخەسسىسلەرنىڭ پىكىرلىرىنى ئىلىك ئالمىغان، خىتاي مەركىزىي كومىتېتىدا پەيدا بولغان ئىختىلاپلارنى ھەل قىلىشتا مۇستەبىتلىك يولىنى تۇتقان ۋە يۇقۇمنى نۆلگە چۈشۈرۈش سىياسىتىدە جاھىللىق بىلەن چىڭ تۇرۇپ، خىتاي ئىقتىسادىنى چۆكتۈرۈپلا قالماي، غايەت زور كۆلەملىك ئىشسىزلىقنى پەيدا قىلغان. نۆۋەتتە مىليونلىغان ئىشسىزلار دۆلەتنىڭ بېشىغا بالا بولىدىغان خەتەرلىك ۋەزىيەت كېلىپ چىققان. شۇنداق بولسىمۇ، شى جىنپىڭ يۇقۇمنى نۆلگە چۈشۈرۈش سىياسىتىنىڭ ئۆزگەرمەيدىغانلىقىنى جاكارلاپ، يۇقۇمغا قارشى كۈرەشتە غەرب دۆلەتلىرى ئۈستىدىن غەلىبە قىلماقچى بولغان.شى جىنپىڭنىڭ 3خاتالىقى، ئۇنىڭ ئۇكرائىنارۇسىيە ئۇرۇشىنى خاتا مۆلچەرلىگەنلىكى بولغان. شى جىنپىڭ بۇ ئۇرۇش ئامېرىكانىڭ دىققىتىنى تامامەن رۇسىيە تەرەپكە تارتىپ كېتىدۇ، بىز ئامېرىكانىڭ سىياسىي ۋە ئىقتىسادىي بېسىملىرىدىن قۇتۇلۇپ قالىمىز دەپ خامخىيال قىلغان. ئەمەلىيەتتە، رۇسىيەئۇكرائىنا ئۇرۇشى پارتلىغاندىن كېيىن خىتايغا قارىتا سىياسىي ۋە ئىقتىسادىي بېسىم يالغۇز ئامېرىكادىنلا ئەمەس، پۈتكۈل غەرب دۆلەتلىرىدىن كېلىشكە باشلىغان. غەرب دۇنياسى خىتاينىڭ رۇسىيەنىڭ تاجاۋۇزچىلىقىغا قارشى ئىپادە بىلدۈرەلمەسلىكىنى، سۈكۈتتە تۇرىۋېلىشىنى رۇسىيەنى قوللىغانلىق دەپ چۈشەنگەن ۋە خىتايغا قارىتا پوزىتسىيەسىنى جىددىي تەڭشىگەن. چۈنكى غەربلىكلەر ھېچقانداق بىر مۇستەبىت ھاكىمىيەتكە ئىشەنگىلى بولمايدۇ غانلىقىنى بۇ ئۇرۇش تۈپەيلى تېخىمۇ چۇڭقۇر تونۇپ يەتكەن.مۇتەخەسسىسلەرنىڭ قارىشىچە، شى جىنپىڭ بۇ 3 چوڭ خاتالىقى سەۋەبىدىن خەلقىنىڭ ئىشەنچىسىدىن ئايرىلغان ھەمدە خىتاينىڭ مەركىزىي كومىتېتىدا تۈرلۈك قارشىلىق، نارازىلىقلارغا دۇچ كەلگەن. بۇ سەۋەبتىن 20قۇرۇلتايدا ئۇ ئۆزىنىڭ پولات تەختى دىن يىقىلىشى مۇمكىن ئىكەن. ئەگەر شى ھەقىقەتەنمۇ ھوقۇقىدىن ئايرىلسا، بۇنىڭ ئۇيغۇرلارغا قانداق تەسىرى بولىشى مۇمكىن؟د ئۇ ق نىڭ سابىق رەئىسى، پىشقەدەم ئۇيغۇر سىياسىي زاتلىرىدىن ئەركىن ئالپتېكىن ئەپەندى بۇ ھەقتە توختالغاندا، شى جىنپىڭنىڭ يوقۇرىقى خاتالىقلىرىدىن باشقىمۇ كۆپلىگەن خاتالىقلىرى بارلىقىنى، ئۇنىڭ ئىلگىرىكى خىتاي رەھبەرلىرى ئوخشىمايدىغان يول تۇتقانلىقىنى تىلغا ئالدى. ئۇ سۆزىدە، شى جىنپىڭ تەختتىن چۈشكەن تەقدىردىمۇ، خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا تۇتىدىغان سىياسىتىدە ئۆزگىرىش بولۇشىنىڭ ناتايىنلىقىنى ئەسكەرتتى. د ئۇ ق نىڭ مۇئاۋىن رەئىسى، ئىستراتېگىيە مۇتەخەسسىسى دوكتۇر ئەركىن ئەكرەممۇ قاراشلىرىنى ئىپادە قىلىپ ئۆتتى.ئۇكرائىنانى قوللاپ رۇسىيەگە، تەيۋەننى قوللاپ خىتايغا قارشى تۇرۇۋاتقان گېرمانىيە دە يېقىنقى مەزگىللەردىن بۇيان خىتاينى ئەيىبلەيدىغان چۇقانلار زور دەرىجىدە ئەۋج ئالماقتا. ئالدىنقى ئاي گېرمانىيە رۇسىيەگە قارىتا 3قېتىملىق ئىمبارگونى يولغا قويغاندا ئەگەر خىتاي بىزنىڭ رۇسىيەگە ئىمبارگو يۈرگۈزۈشىمىزگە قارشى چىقسا، توسالغۇ بولسا ياكى رۇسىيەگە ياردەم بەرسە، بىز خىتايغا قارىتا ھەم ئىمبارگو يۈرگۈزىمىز دېگەن ئىدى. سىياسىي ئانالىزچىلار بۇنى گېرمانىيەدە يېڭىدىن ھاكىمىيەت بېشىغا چىققان بىرلەشمە ھۆكۈمەتنىڭ قالتىس جاسارىتى دەپ تەرىپلەشكەن ھەمدە سابىق باش مىنىستەر ئانجېلا مېركىل زامىنىدىكى خىتاي سىياسىتىنىڭ تۈپتىن ئۆزگىرىشكە باشلىغانلىقىنى قەيت قىلىشقان ئىدى. نۆۋەتتە گېرمانىيە ئامېرىكا بىلەن زىچ ھەمكارلىشىپ خىتايدىن ئۇزاقلىشىش، خىتاينىڭ ئۇيغۇر مەجبۇرىي ئەمگىكىدىن يارالغان مەھسۇلاتلىرىنىڭ ياۋروپا بازارلىرىغا كىرىشىگە قارشى تۇرۇش ۋە تەمىنلەش زەنجىرى قانۇنى نى كۈچەيتىش يولىدا دادىل قەدەملەر تاشلىماقتا.
|
2 ماۋسىم 16:42نۇرسۇلتان. قازاقپارات 2026 جىلعا قاراي رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار بارلىق جولدار جاقسى جانە قاناعاتتانارلىق جاعدايدا بولادى.بۇل تۋرالى يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ ءمينيسترى بەيبىت اتامقۇلوۆ بۇگىنگى حالىققا ەسەپ بەرۋ كەزدەسۋىندە مالىمدەدى.كەلەسى 6 جىل ىشىندە ءبىز 10 مىڭ شاقىرىم جولدى ونىڭ ىشىندە 3,8 مىڭ ك م وتپەلى جوبانى سالۋ جانە قايتا قۇرۋ، سونداياق رەسپۋبليكالىق جەلىدەگى 11 مىڭ شاقىرىم اۆتوموبيل جولدارىن كۇردەلى جانە ورتاشا جوندەۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز، دەدى مينيستر.سونىمەن قاتار، اتامقۇلوۆ مينيسترلىك الدىندا ۇلكەن مىندەتتەر تۇرعانىن اتاپ ءوتتى: رەسپۋبليكالىق جانە رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار اۆتوموبيل جولدارىنىڭ ۇلەسىن 100 عا جەتكىزۋ، جانە تەحنيكالىق ساناتتاعى اۆتوموبيل جولدارىنىڭ ۇزىندىعىن 60 دەيىن، اقىلى جولداردىڭ ۇلەسىن 45 دەيىن، جول بويىنداعى قىزمەت كورسەتۋ وبەكتىلەرىن 100 قامتۋ جوسپارلانعان.ءبىز تەمىرجول ترانزيتىن 49 عا، ياعني 18 دەن 26,9 ميلليون تونناعا دەيىن ارتتىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. ءبىز كونتەينەر ترانزيتىن 2 ەسەگە ارتتىرىپ، 2025 جىلى 1,6 ميلليون كونتەينەرگە جەتكىزەمىز. جولاۋشىلار تاسىمالى جىلىنا 8,1 دەن 11 ميلليون ادامعا دەيىن 35 عا ارتادى، دەدى ول.ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، جوسپارلانعان جوبالاردى ىسكە اسىرۋ 550 مىڭ جۇمىس ورنىن قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ناتيجەسىندە كولىك سالاسىنداعى ەڭبەك ونىمدىلىگى 20 پايىزعا ارتىپ، ينۆەستيسيالار 3 ەسەگە ارتادى.
|
كوڭىل كۇيدى رەتكە سالىپ، ىندەتتى پسيحيكالىق جاقتان جەڭە بىلەيىكجاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنىڭ ىقپالىندا كوپتەگەن ادامدار ۇيدەن شىعا الماي قالعاندىقتان، كوڭىل كۇي جاقتان ۇرەيلەنۋى، ابىرجۋى داۋسىز، ال قازىر كەيبىرەۋلەر قىزمەت ورنىنا قايتىپ جۇمىسىن ۇزدىك سوزدىق باستاعانىمەن، كوڭىل كۇيى ابىرجۋلى. شىندىعىنا كەلگەندە الەۋمەتتىك توسىن ۋاقيعالارعا تاپ بولعاندا، جەكەلەردىڭ ابىرجىپ تىنىشى كەتۋى، سۇيەنىشسىز قالعانداي بولىپ قۇلازۋى قالىپتى فيزيولوگيالىق جانە كوڭىل كۇي اسەرىنەن بولادى. الايدا ادامدار ابىرجىپ، ۋايىمعا سالىنعاندا، قاشان دا حاۋىپتى ينفورماتسيالارعا ءتىپتى دە دەن قويعىش بولادى. مۇنداي تالعامپازدىقپەن قاداعالاۋ ادامداردىڭ حاۋىپ قاتەرگە بولعان سەزىمتالدىعىن ءتىپتى دە ارتتىرىپ، ادامداردى ونان ارى سەكەمشىل ەتىپ جىبەرەدى. ادامدار ۇنامسىز ينفورماتسيالاردى كوپ قابىلداعان سايىن پسيحولوگيالىق قۋاتى بىردەن جەدەل تومەندەپ كەتەدى، مۇندايدا ەگەر دەر كەزىندە تولىقتاماسا، ادام پاسسيۆ كوڭىل كۇي قۇيىنا وڭاي باتىپ، سەرپىلۋگە امالسىز قالادى. ەندەشە مازاسىزدانۋ، ابىرجۋ سياقتى كوڭىل كۇيدە قالعاندا بۇدان قالاي ارىلۋعا بولادى؟ىندەتپەن بولعان كۇرەستە شەكتەن تىس قورقىنىش پەن قاجەتسىز ابىرجۋدان ارىلا ءبىلۋ كەرەكجاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى تۋىلعاندىقتان، ادامدار ماسكا، سپيريت، دەزينفەكسيا سۇيىقتىعى جانە ءتۇرلى ۆيرۋسقا قارسى دارىلەردى تالاسا تارماسا ساتىپ الدى. شينحۋا ۋنيۆەرسيتەتى پسيحولوگيا اقاۋسىزدىعىنا قىزمەت وتەۋ جانە زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ پروفەسسورى، ماگيستر جەتەكشىسى ۋ ۋيلي بىلاي دەپ قارايدى: بۇل تيپتىك قوعامدىق كوپكە ىلەسۋ اسەرى ءارى ادامزات قوعامىندا ءبىرشاما جاپپاي ورىن تەپكەن قوعامدىق قۇبىلىس. مۇنداي دۇرمەككە ىلەسۋشىلىكتى، قارا تالاسۋشىلىقتى ازايتۋدا جانە ودان ساقتانۋدا، كوپشىلىكتى ءتىپتى دە حاۋىپسىزدىك تانىمىنا جانە مەڭگەرۋ تانىمىنا يە ەتىپ، شەكتەن تىس قورقىنىش پەن قاجەتسىز ابىرجۋدان ارىلتۋ قاجەت.كوڭىل كۇيدى رەتكە سالىپ، پسيحيكالىق جاقتان سەرپىلۋدىڭ ون ءتۇرلى ءادىسىجۇڭگو پسيحولوگيا قوعامى پسيحيكالىق تورىعۋدان ارىلتۋ قىزمەت كوميتەتىنىڭ مامانى لي حۇيجيە بىلاي دەيدى:ىندەتتىڭ بىرتىندەپ تىزگىندەلۋىنە ىلەسە، كەيبىر پسيحيكالىق جاقتان تولقۋ اسەرى ساباسىنا تۇسە باستادى. كوپشىلىكتى وزدەرىنىڭ پسيحيكالىق كوڭىل كۇيىن رەتتەۋگە پايدالى كەيبىر رەتسەپتەردى سىناپ كورۋدى ۇسىنىس ەتەمىز.1. ءوز دەنساۋلىعىڭىزعا ءوزىڭىز جاۋاپتى بولۋىڭىز كەرەك. ءوزىڭدى ءوز دەنساۋلىق اقاۋسىزدىعىڭنىڭ، ءسوزسىز، ءبىرىنشى جاۋاپتىسى ەتە ءبىلۋىڭ كەرەك. قازىر بۇكىل ەلدە اتقارىلىپ جاتقان ارى بەرى اعىلماۋ، ماسكا تاعۋ، قول جۋۋ، تەرەزەنى كوبىرەك اشۋ سياقتى ىستەردىڭ بارلىعىن مۇقيات ورىنداۋىمىز كەرەك.
|
رېستۇرانلاردا نېمىشقا شۇنچە كۆپ مۇلازىمەتچى تاماققا تۈكۈرۈپ قويىدۇ؟ ئەلكۈيى بىۋاستە تارقىتىش قانىلىرېستۇرانلاردا نېمىشقا شۇنچە كۆپ مۇلازىمەتچى تاماققا تۈكۈرۈپ قويىدۇ؟20201022 14:07ئەلكۈيى تورىئۈندىدار سالونىئادەتتىكىگە ئوخشاش، نيۇيوركتا ئولتۇرۇشلۇق يېتتون ئايالى ۋە بالىسىنى ئېلىپ يېقىن ئەتراپتىكى قىزىلمۇچ ئاشخانىسىغا بېرىپ كەچلىك تاماق يېگەن. رېستۇراندىن ئايرىلىشتىن بۇرۇن، يېتتون ئەرئايال مۇلازىمەتچىدىن ئىستاكانغا لىق ئىچىملىك قويۇپ بېرىشنى تەلەپ قىلغان.لېكىن يېتتون ئاپتوموبىل ھەيدەپ ئۆيگە قايتىش يولىدا، ئىچىملىكنى بىر نەچچە يۇتۇم ئىچكەندىن كېيىن نورمال ئەمەسلىكىنى بايقىغان.مەن ئىچىملىكتىكى كوكۇس مېۋىسىنىڭ ئۈزۈلمەيدىغانلىقىغا دىققەت قىلدىم، ئادەتتىكىگە ئوخشاش سىلىق ئەمەس، كېيىن مەن ئۇنىڭ كوكۇس مېۋىسى ئەمەسلىكىنى بىلدىم.يېتتون ئالدى بىلەن ئۆزىگە ئىچىملىك قۇيۇپ بەرگەن مۇلازىم لامىكانى ئېسىگە ئالغان، گەرچە لامىكا ئىنكار قىلغان بولسىمۇ، لېكىن كېيىن ساقچىلار تەكشۈرۈش ئارقىلىق ئۇنىڭ لامىكانىڭ بەلغىمى ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلىغان.بۇ ئىشتىن كېيىن بەزى ئاخبارات ۋاستىلىرى لامىكانى زىيارەت قىلغان، ئۇنىڭ بۇنداق قىلىشىدىكى سەۋەب شۇكى، يېتتون ئەرئايال تاماق يەۋاتقاندا چېچەكسەينىڭ پىشمىغانلىقىدىن، بەرەڭگە ياپراقچىسىنىڭ بەك ئاستا چىققانلىقىدىن ئاغرىنغان ئىكەن.مەن سىزگە قانچىلىك قېلىن توغرالغان كالا گۆشىنى يالىغانلىقىمنى ئېنىق ئېيتىپ بېرەلمەيمەن، مەن بىر نەچچە يۇتۇم ئىچىملىك ئىچتىم ياكى تۈكۈردۈم، بۇ ئاشۇ مېنى چاكار دەپ قالغان ئەبلەخلەرنىڭ جاجىسى. سەدەپ قۇلۇلىسى شورپىسىغا تۈكۈرسە، ھېچكىم كۆرەلمەيدۇ، لېكىن ئىچىملىك بۇنىڭغا ئوخشىمايدۇ.سەنئەت تۇرمۇشتىن كېلىدۇ، داڭلىق رەپچى ئەمىنەم سىدە بۇ ئىشنى دورىغان.نۇرغۇن ئامېرىكىلىقلار ئاشخانىدا تاماق يېيىش قىمار ئوينىغانغا ئوخشاش دېيىشىدۇ.ئاچ قورساق مېھمان ئاشخانىنىڭ ئارقىسىدا يۈز بەرگەن ئىشلاردىن خەۋەرسىز، مۇلازىمەتچىنىڭ ئۆزىنىڭ تامىقىغا نېمە قىلغانلىقىنى بىلمەيدۇ.زادى قانچىلىك كۈتكۈچىنىڭ يېمەكلىك ئىچىگە ماتېرىيال قوشۇشدىغانلىقىنى بىلىش ئۈچۈن بايلور سودا شۆيۈەنىنىڭ پىروفېسسورى ئېمىلىي خانتېر ۋە خيۇستون داشۆسىنىڭ پىسخولوگىيە پىروفېسسورى لىزا پېننېي 2015يىلى مۇلازىم مېنىڭ شورپامغا تۈكۈردى! دېگەن نامسىز تەكشۈرۈشنى قىلغان.بۇ تەكشۈرۈشتىن مەلۇم بولۇشىچە، 6 ئاشخانا خىزمەتچىسى خېرىدارلارنىڭ يېمەكلىكىنى بۇلغاش قىلمىشى سادىر قىلىپ باققانلىقىنى ئېنىق بىلدۈرگەن.بەلكىم سىز پەقەت 6 ئىكەن، ئۇنچە قورقۇنچلۇق ئەمەس ئىكەن دەپ ئويلىشىڭىز مۇمكىن.لېكىن بۇ ئىشنى پەقەت بىر قېتىم باشتىن كەچۈرسىڭىزلا، سىزدە ئۆمۈرلۈك كۆلەڭگە قالىدۇ.ئامېرىكا باھا تور بېكىتىنى ئېچىپ، ئاچقۇچلۇق سۆز تۈكۈرۈشنى ئىزدىگەندە، سانسىزلىغان كىشىلەرنىڭ ئۆزىنىڭ بەختسىزلىكىنى ئاشكارىلىغانلىقىنى كۆرگىلى بولىدۇ.مەن ئاشخانا خادىمىنىڭ تۈكۈرىۋاتقانلىقىنى بايقاپ قالدىم.ئايال مۇلازىم چاقچاق قىلىپ تاماققا تۈكۈردى.ئاشخانا خادىمى تاماققا تۈكۈردى ھەمدە ماڭا ئوتتۇرا بارمىقىنى چىقىرىپ قويدى.ئۇلارنىڭ كەچۈرمىشىدىن شۇنى بايقايمىزكى، مۇلازىملار ئۈچۈن ئېيتقاندا، تۈكۈرۈش ئەڭ يۇقىرى ئۈنۈملۈك، ئاددىي ماتېرىيال قوشۇش ئۇسۇلى.لېكىن ئەمەلىيەتتە، ھەشەمەتلىك ئاشخانىلارنىڭ ئارقىسىدا بەزى ناچار ۋە بىمەنە ھېكايىلەر يۈز بېرىدۇ.كالىفورنىيە مودېستو شەھىرى ئاشخانىسىنىڭ نازارەت ئاپپاراتى كىشىنى يىرگەندۈرىدىغان بىر كۆرۈنۈشنى سۈرەتكە تارتىۋالغان. 32 ياشلىق ئايال مۇلازىم نورا خېرىدارنىڭ كولباساسىنى تازىلىق پاختىسى قىلىپ، ئۆزىنىڭ مەخپىي يېرىگە تىققان.بىردەمدىن كېيىن، نورا يەنە ئۇنى بولكىنىڭ ئوتتۇرىسىغا قويۇپ، ئۈستىگە پەمىدۇر قىيامىنى سىقىپ مېھمان جېفنىڭ ئۈستىلىگە ئېلىپ چىققان.جېف بۇ ئىشتىن كېيىن شۇ جايدىكى ئاخبارات ۋاستىلىرىغا: مەن قىزىل نەرسىنىڭ پەمىدۇر قىيامى ياكى باشقا نەرسە ئىكەنلىكىنى بىلمىدىم، لېكىن بۈگۈنكى كولباسانىڭ تەمى ئۆزگىچە ئىدى دېگەن. ئۇ بۇ ئىشتىن ئىنتايىن غەزەپلەنگەن.ئۇ ھەر كۈنى كېلىدىغان بۇ ئاشخانىنىڭ خادىمىنىڭ نېمە ئۈچۈن ئۆزىگە بۇنداق مۇئامىلە قىلىدىغانلىقىنى چۈشەنمىگەن، لېكىن باشقا خېرىدارلار بۇنىڭغا جاۋاب بەردى.جېف ھەممە ئادەمگە قوپال مۇئامىلە قىلىدۇ، مۇلازىمەتتىن ئاغرىنىدۇ. بولۇپمۇ نوراغا بەك ئەدەبسىزلىك قىلغان، ئۇنى ئىزچىل قوزام دەپ چاقىرغان.بۇ پەقەت مۇز تاغنىڭ بىر بۇرجىكى، مۇلازىم مېنىڭ شورپامغا تۈكۈردى!نامىدىكى نامسىز تەكشۈرۈش جەريانىدا، نۇرغۇن مۇلازىملار ئۆزىنىڭ ماتېرىيال قوشۇش كەچۈرمىشلىرىنى سۆزلەپ، كىشىلەرنى چۆچۈتكەن.مەن بۇرۇن بىر مەستنى ئۇچراتقان، ئۇ باكون تۇخۇمى بۇيرۇتقان، ھەمدە مېنىڭ كاسامغا شاپىلاقلىغان. شۇنىڭ بىلەن مەن ئارقا ئاشخانىغا قايتىپ كېلىپ، بىر ئەر مۇلازىمغا دەپ مەينەت كالتەك بىلەن باكوننى سۈرتكۈزدۈم.مەن ئىلگىرى بىر ئەسكى خېرىدارنى ئۇچراتقان، ئۇ تاماق يەپ بولغۇچە تىنماي ئاغرىندى، چېچەكسەينىڭ يېنىغا ئازراق سامساق قوشۇشنى تەلەپ قىلغاندا، مەن ئاشخانىغا كىرىپ، ئۇنىڭغا ئازراق سامساق ئېلىپ بەردىم، لېكىن ئىچىگە ئازراق چاچ كېپىكى ۋە ماڭقامنى قوشۇپ قويدۇم.ئەتىگەندە بەك ئالدىراش بولۇپ كېتىمىز، مەن بىر ئۈستەلنىڭ ئالدىدىن ئۆتكەندە، بىر ئەبلەخنىڭ مېنىڭ مۇلازىمىتىمنى مەسخىرە قىلغانلىقىنى ئاڭلىدىم. بۇ ئىش مېنى بەكلا غەزەپلەندۈردى، شۇڭا مەن قول ياغلىقىمدىكى تەرنى ئۇنىڭ مۇزلىتىلغان چېيىنىڭ ئىچىگە سىقتىم.مەن سالاتنى ئېلىپ كەلگەندە، ئۇ زاكاسنىڭ توغرا ئەمەسلىكىدىن ئاغرىنىپ قايتۇرىۋەتتى، ھەمدە سالاتنى توغرا خاتىرىلىۋىش قانچىلىك تەستى؟ دەپ زاڭلىق قىلدى. شۇنىڭ بىلەن سالاتنى ئېلىپ كېلىپ قايتا قىلدىم، بۇ جەرياندا تىرنىقىمنى ئالدىم. ئاندىن تىرناقنى كېسىپ كىچىك پارچە قىلىپ، سالاتقا سېلىپ قويدۇم.يۇقىرى دەرىجىلىك ئاشخانىغا بارسا بۇ ئەھۋاللاردىن ساقلانغىلى بولىدۇ دەپ قالماڭ. ئىلگىرى مىچىلىن ئىككى يۇلتۇزلۇق ئاشخانىدا خىزمەت قىلغان بىر مۇلازىمەتچىنىڭ ئېيتىشىچە، ئۇ ئىلگىرى بىر قۇسۇرچى مېھماننى كۈتۈۋالغان.ئۇ تاماق يېيىش جەريانىدا ئۈزۈم ھارىقىنى ئالماشتۇرۇشنى ئۈزلۈكسىز تەلەپ قىلغان. ھەمدە مۇلازىمنى ھاراق تېتىشنى بىلمەيدۇ دەپ ئەيىبلىگەن، ئۆزىنىڭ ئۈزۈم ھارىقى بىلىمىنى كۆزكۆز قىلماقچى بولغان.شۇنىڭ بىلەن بۇ مۇلازىم ئۇنىڭ تاتلىق تۈرۈملىرىگە ماتېرىيال قوشۇپ قويغان.مۇلازىملار نېمىشقا بۇنداق قىلىدۇ؟بۇ ئامېرىكا مۇلازىمەت كەسپىنىڭ ئەنئەنىسى. بىز نۇرغۇن ئاخبارات ۋە ئىستاتىستىكىلىق سانلىق مەلۇماتلار ھەمدە كىنوتېلېۋىزىيە ئەسەرلىرىدىن بۇ ھادىسىنى بىلدۇق. خۇددى چېلىشىش كۇلۇبىدىكى تايلېر دۇردىنغا ئوخشاش، كىشىلەر ناھايىتى ئاسانلا قېپقالغان كىچىككىنە ھوقۇقى بىلەن ئەڭ زور دەرىجىدە ئۆچ ئالىدۇ.مۇلازىملار ناچار مۇئامىلىگە ئۇچرىغاندا مەيۈسلىنىدۇ، غەزەپلىنىدۇ، لېكىن خېرىدار ئالدىدا دوستانە ھالەتنى ساقلاشقا مەجبۇر بولىدۇ، ئەمما بۇنىڭ ئۈچۈن دەردىنى چىقىرىش كېرەك.پىسخولوگىيە پىروفېسسورى خانتېر 438 دېلونى تەھلىل قىلغاندىن كېيىن چىقارغان يەكۈن، ئۇ يەنە ئاممىغا ئۈنۈملۈك بىر چارىنى ئوتتۇرىغا قويدى.ئەگەر سىز مەلۇم يېمەكلىكنى ياقتۇرمىسىڭىز، مەسىلەن كالا گۆشى بەك تۇزلۇق، سالات قىيامى بەك كۆپ بولۇپ كەتسە... چوقۇم سەمىمىي ھالدا مەسىلىنى ئوتتۇرىغا قويۇڭ، لېكىن چوقۇم باشقىلارنى ھۆرمەتلەڭ. سىزگە يېمەكلىك ئېلىپ كەلگەن ئادەمنى خاتىرجەمسىزلەندۈرمەڭ، چۈنكى سىز ئۇ ئېلىپ كەلگەن يېمەكلىكنى ئاغزىڭىزغا سالماقچى.....
|
11 قاراشا 20:21نۇر سۇلتان. قازاقپارات قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم جومارت توقايەۆ ءبىرقاتار مەملەكەتتىڭ ەلشىلەرىنەن سەنىم گراموتالارىن قابىلدادى. بۇل تۋرالى اقوردادان ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.قاسىم جومارت توقايەۆقا نيدەرلاند كورولدىگىنىڭ ەلشىسى اندرەي كارستەنس، ماجارستان ەلشىسى انتال حەيزەر، گرەكيا رەسپۋبليكاسىنىڭ ەلشىسى ادام گەورگيوس اداميديس، ەگيپەت اراب رەسپۋبليكاسىنىڭ ەلشىسى مانال ەحيا ءال شينناۋي، كاتار مەملەكەتىنىڭ ەلشىسى ابدۋلازيز بەن سۇلتان دجاسەم مادجيد ءال رۋمەيحي سەنىم گراموتالارىن تاپسىردى.قاسىم جومارت توقايەۆ نيدەرلاند ەلشىسىنە اتالعان مەملەكەت قازاقستاننىڭ ەۋروپاداعى نەگىزگى سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى ەكەنىن ايتتى.ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ شەلل جانە تاعى دا باسقا ءىرى مۇناي كومپانيالارىمەن قارىم قاتىناسى وتە جاقسى. مۇنداي ىنتىماقتاستىق الداعى ۋاقىتتا دا جالعاسا بەرەدى دەپ ويلايمىن. ءبىز نيدەرلاندىنىڭ قازاقستانمەن تىعىز ىقپالداستىق ورناتۋعا ۇمتىلىسىن جوعارى باعالايمىز. ءسىزدىڭ ەلىڭىزدىڭ ينۆەستيتسيالىق الەۋەتى وراسان زور، دەدى مەملەكەت باسشىسى.قاسىم جومارت توقايەۆ انتال حەيزەرمەن كەزدەسۋ بارىسىندا قازاقستاننىڭ ماجارستاندى ورتالىق ەۋروپاداعى جانە ەۋروپالىق وداق اياسىنداعى نەگىزگى ءارى ماڭىزدى سەرىكتەسى رەتىندە قاراستىراتىنىن اتاپ ءوتتى. پرەزيدەنت ماجارستان ۇكىمەتىنىڭ بۋداپەشتتە تۇركى كەڭەسىنىڭ وفيسىن اشۋ جونىندەگى شەشىمىن قۇپتاپ، وعان تاريحي ادىلەتتىلىكتىڭ ورناۋى دەپ باعا بەردى.ەكى ەل اراسىندا گۋمانيتارلىق بايلانىستار نىعايىپ كەلەدى. ال ەكونوميكا سالاسى بويىنشا دامۋ قارقىنى وتە جوعارى. ءبىزدىڭ ۇكىمەتتەرىمىز بىرگە جۇمىس اتقارۋعا ەرەكشە قۇلشىنىس ءبىلدىرىپ وتىر، دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.قاسىم جومارت توقايەۆ ادام گەورگيوس اداميديسپەن اڭگىمەلەسۋ كەزىندە قازاقستاننىڭ گرەكيامەن اراداعى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا زور ءمان بەرەتىنىن ايتتى.ءبىز گرەكيامەن وسىعان دەيىن قالىپتاسقان ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى وركەندەتۋگە زور قىزىعۋشىلىق تانىتامىز. ءسىز ەلشى رەتىندە ەكى ەل اراسىنداعى بايلانىستى ءارى قاراي دامىتۋعا ەلەۋلى ۇلەس قوساسىز دەپ ويلايمىن، دەدى پرەزيدەنت.ەگيپەت ديپلوماتيالىق ميسسياسىنىڭ جەتەكشىسىن قابىلداۋ ساتىندە مەملەكەت باسشىسى پرەزيدەنت ابدەل فاتتاح اس سيسيدىڭ 2016 جىلعى قازاقستانعا جاساعان ساپارى تابىستى بولعانىن اتاپ ءوتىپ، وعان ىزگى تىلەگىن جولدادى.ەلدەرىمىز ەكىجاقتى قاتىناستاردى دامىتۋ باعىتىندا وڭ ناتيجەلەرگە قول جەتكىزدى. حالىقارالىق كۇن تارتىبىندەگى كوپتەگەن ماسەلە بويىنشا مەملەكەتتەرىمىزدىڭ ۇستانىمى ورتاق، دەدى قاسىم جومارت توقايەۆ.مەملەكەت باسشىسى كاتار ەلشىسىنە 2019 جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا دۋشانبەدە وتكەن ازياداعى ءوزارا ىقپالداستىق جانە سەنىم شارالارى جونىندەگى كەڭەس سامميتى اياسىندا ءامىر تاميم بەن حاماد ءال تانيمەن تابىستى كەزدەسۋ وتكىزگەنىن ايتتى. سونداي اق اتالعان ەلمەن ىنتىماقتاستىقتىڭ نىعايا بەرەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى.ءبىز كومپانياسىنىڭ نۇر سۇلتان مەن دوحا اراسىندا اۋە قاتىناستارىن ىسكە قوسۋ جونىندەگى شەشىمىن قۇپتايمىز. مەملەكەت باسشىسى رەتىندە ءوزىم جانە قازاقستان ۇكىمەتى كاتارمەن بايلانىستاردى نىعايتۋ ءۇشىن بارلىق قاجەتتى شارالاردى قابىلدايمىز، دەدى قاسىم جومارت توقايەۆ.
|
قازاقستان 09 ءساۋىر، 20202020. توتەنشە جاعداي كەزەڭىندەگى داعدارىسقا قارسى شارالار بويىنشا ەڭ ءجيى قويىلاتىن سۇراقتارعا جاۋاپ بەردى.1. قر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ ءتارتىبى قانداي ۇيىمدارعا قولدانىلادى؟ بانكتەردەگى قانداي كرەديتتەردىڭ مەرزىمى كەيىنگە قالدىرىلادى؟ قر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى توراعاسىنىڭ 2020 جىلعى 26 ناۋرىزداعى 167 بۇيرىعىمەن توتەنشە جاعدايدى ەنگىزۋ ناتيجەسىندە زارداپ شەككەن حالىقتىڭ، شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ قارىزدارى بويىنشا نەگىزگى بورىش پەن سىياقى سومالارىن تولەۋدى توقتاتا تۇرۋ ءتارتىبى بەكىتىلدى.بۇل ءتارتىپ بارلىق ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەرگە، لومباردتاردى، ونلاينكرەديتتەۋ كومپانيالارىن، كرەديتتىك سەرىكتەستىكتەردى، ونىڭ ىشىندە بۇرىن وسىنداي ۇيىمدار بولىپ تابىلعان زاڭدى تۇلعالاردى قوسا العاندا، ميكروقارجىلىق قىزمەتتى جۇزەگە اسىراتىن ۇيىمدارعا قولدانىلادى.توتەنشە جاعداي كەزەڭىندە حالىققا جانە كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىنە قولداۋ كورسەتۋ شارالارى 2020 جىلعى 16 ناۋرىزعا دەيىن بەرىلگەن بارلىق بانكتىك قارىزدارعا جانە ميكروكرەديتتەرگە قولدانىلادى.2. جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ قارىزدارى مەن ميكروكرەديتتەرى بويىنشا تولەمدەردىڭ مەرزىمى وتكەن جاعدايدا ايىپپۇلدار مەن ءوسىمپۇلدار ەسەپتەۋگە تىيىم سالىنعان با؟ قازاقستاندىقتاردىڭ بارلىق كەپىلسىز تۇتىنۋشىلىق قارىزدارى بويىنشا تولەۋ مەرزىمى 90 كۇننەن اسىپ كەتكەن جاعدايدا سىياقى ەسەپتەۋگە تىيىم سالىنعان با؟ بۇل ەكەۋى دە ءبىر نارسە مە الدە ءتۇرلى نارسە مە؟ مەرزىمى وتكەن كەزدە بانككە تولەنەتىن سىياقى، مەرزىمى وتكەن كەزدەگى ايىپپۇل، ءوسىمپۇل مۇنىڭ ءبارى ءتۇرلى نارسەلەر مە؟ قازاقستاندىقتاردىڭ بارلىق كەپىلسىز تۇتىنۋشىلىق قارىزدارى بويىنشا تولەۋ مەرزىمى 90 كۇننەن اسىپ كەتكەن جاعدايدا سىياقى ەسەپتەۋگە تىيىم بۇل دك، شاعىن جانە ورتا بيزنەس ءۇشىن بە الدە جەكە جانە زاڭدى تۇلعالارعا دا قولدانىلا ما؟ قارىز شارتى بويىنشا سىياقى جانە تۇراقسىزدىق ايىبى ايىپپۇلدار مەن ءوسىمپۇلدار بۇل ءتۇرلى ۇعىمدار. سىياقى دەگەنىمىز قارىز نىسانىن پايدالانعانى ءۇشىن تولەنەتىن اقى جانە تولەۋ مەرزىمنىڭ ءوتۋوتپەۋىنە ونىڭ قاتىسى جوق. تۇراقسىزدىق ايىبى ايىپپۇلدار مەن ءوسىمپۇلدار دەگەنىمىز قارىز الۋشى قارىز بويىنشا مىندەتتەمەلەرىن ورىنداماعان نەمەسە تيىسىنشە ورىنداماعان، ونىڭ ىشىندە تولەۋ مەرزىمىن وتكىزىپ العان جاعدايدا كرەديتورعا تولەۋگە مىندەتتى اقشا سوماسى. دەمەك، ەگەر قارىز الۋشى كرەديت بويىنشا تولەۋ مەرزىمىن وتكىزىپ العان جاعدايدا، بانك نەمەسە ميكروقارجىلىق ۇيىم تۇراقسىزدىق ايىبىن ەسەپتەۋگە جانە تالاپ ەتۋگە قۇقىلى.قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا توتەنشە جاعداي رەجيمىنىڭ جانە جەكەلەگەن وڭىرلەردە كارانتيننىڭ ەنگىزىلۋىنە بايلانىستى قر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى اعىمداعى جاعدايدا قيىندىققا ۇشىراعان قارىز الۋشىلارعا بىرقاتار قولداۋ كورسەتۋ شارالارىن قابىلدادى.قابىلدانعان شارالار جەكە تۇلعالاردان كەپىلسىز تۇتىنۋشىلىق قارىزدار بويىنشا تولەۋ مەرزىمى 90 كۇن وتكەننەن كەيىن سىياقى ەسەپتەۋگە جانە الۋعا تىيىم سالۋدى كوزدەيدى. سونىمەن بىرگە توتەنشە جاعدايدىڭ قولدانىلۋ كەزەڭىندە قارىزدار بويىنشا مەرزىمى وتكەن كەزدە تۇراقسىزدىق ايىبىن ەسەپتەۋگە جانە الۋعا تىيىم كوزدەلگەن.3. كارانتين كەزىندە جۇمىسسىز قالعان نەمەسە جالاقىسى ساقتالماي دەمالىسقا كەتكەن جەكە تۇلعالار ءۇشىن كرەديتتەر بويىنشا تولەمدەر توقتاتىلا تۇرا ما؟ توتەنشە جاعدايدى ەنگىزۋ ناتيجەسىندە جەكە تۇلعالار جۇمىسىنان نەمەسە وزگە دە تابىس كوزدەرىنەن ايىرىلعان جانە قارجىلىق جاعدايى ناشارلاعان جاعدايدا، 2020 جىلعى 15 ناۋرىز 15 ماۋسىم ارالىعىنداعى كەزەڭدە كرەديتتەر بويىنشا تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋ كوزدەلگەن.بۇل ءۇشىن سۇراقتا سيپاتتالعان جاعدايعا تاپ بولعان قارىز الۋشىعا بانككە ميكروقارجىلىق قىزمەتتى جۇزەگە اسىراتىن ۇيىمعا، بانك وپەراتسيالارىنىڭ جەكەلەگەن تۇرلەرىن جۇزەگە اسىراتىن ۇيىمعا 2020 جىلعى 16 ناۋرىز 15 ماۋسىم ارالىعىنداعى كەزەڭدە قارجىلىق جاعدايى ناشارلاعانى تۋرالى ەركىن نىساندا ءوتىنىش بەرسە جەتكىلىكتى. بانك ميكروقارجىلىق قىزمەتتى جۇزەگە اسىراتىن ۇيىم، بانك وپەراتسيالارىنىڭ جەكەلەگەن تۇرلەرىن جۇزەگە اسىراتىن ۇيىم ءوتىنىشتىڭ نەگىزىندە 10 ون جۇمىس كۇنى ىشىندە تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدايدى جانە قارىز الۋشىعا قولجەتىمدى تاسىلدەرمەن حابارلايدى.4. جۇمىستان شىققان، جالاقىسى ساقتالمايتىن دەمالىسقا جىبەرىلگەن نەمەسە جالاقىسى قىسقارتىلعان قارىز الۋشىلاردىڭ جاعدايى قالاي بولادى؟ جۇمىستان شىققان قارىز الۋشى جۇمىس تاپقانشا جانە قايتادان تابىس العانشا ايىپپۇلدار مەن ءوسىمپۇلدار قولدانىلا ما؟جوق، ايىپپۇلدار مەن ءوسىمپۇلدار ەسەپتەۋگە تىيىم سالىنعان. توتەنشە جاعداي قولدانىلاتىن كەزەڭدە بانكتەر، بانك وپەراتسيالارىنىڭ جەكەلەگەن تۇرلەرىن جۇزەگە اسىراتىن ۇيىمدار، ميكروقارجىلىق قىزمەتتى جۇزەگە اسىراتىن ۇيىمدار جەكە تۇلعالارعا بانكتىك قارىز جانە نەمەسە ميكروكرەديت بويىنشا نەگىزگى بورىش جانە نەمەسە سىياقى بويىنشا مەرزىمى وتكەن تولەمدەر بويىنشا ايىپپۇلدار مەن ءوسىمپۇلدار ەسەپتەمەيدى.كرەديتتىك ۇيىمدار وسى شارالاردى جەكە تۇلعالارعا قاتىستى بىرجاقتى تارتىپپەن، قارىز الۋشىلار تاراپىنان ءوتىنىش بەرۋ قاجەتتىلىگىنسىز قولدانادى.5. جالاقىسى قىسقارعان، بىراق جۇمىس ىستەۋدى جالعاستىراتىن جانە ەڭ تومەنگى تابىس الاتىن ازاماتتار تولەم مەرزىمى ۇزارتىلعانداردىڭ ساناتىنا كىرە مە؟ ءيا، ەگەر قارىز الۋشى قارجىلىق تۇرعىدان قيىندىققا ۇشىراعان جاعدايدا، ول كرەديتتىك ۇيىمعا قارىز شارتى بويىنشا نەگىزگى بورىش پەن سىياقى سومالارىن تولەۋ مەرزىمىن ۇزارتۋ تۋرالى ءوتىنىش بەرۋگە قۇقىلى. بۇل رەتتە قارىز الۋشىعا قارجىلىق جاعدايىن راستايتىن قۇجاتتار بەرۋ تالاپ ەتىلمەيدى.جەكە تۇلعالار ءوتىنىشتى كرەديتتىك ۇيىمعا ەلەكتروندىق پوشتا، بانككليەنت ونلاينجۇيەسىنىڭ، ينتەرنەترەسۋرستىڭ، ءموبيلدى قوسىمشانىڭ نەمەسە باسقا دا بايلانىس قۇرالدارىنىڭ كومەگىمەن بەرەدى.6. بۇل قارىز الۋشىنىڭ كرەديتتىك تاريحىنا قالاي اسەر ەتەدى؟ قنردا توراعاسىنىڭ 2020 جىلعى 26 ناۋرىزداعى 167 بۇيرىعىمەن بەكىتىلگەن توتەنشە جاعدايدى ەنگىزۋ ناتيجەسىندە زارداپ شەككەن حالىقتىڭ، شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ قارىزدارى بويىنشا نەگىزگى بورىش پەن سىياقى سومالارىن تولەۋدى توقتاتا تۇرۋ تارتىبىندە كورسەتىلگەن تالاپتارمەن تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋ قارىز الۋشىنىڭ كرەديتتىك تاريحىن ناشارلاتۋعا جانە قارىز الۋشى تۋرالى كرەديتتىك بيۋروعا تەرىس اقپارات بەرۋگە نەگىز بولىپ تابىلمايدى.7. كرەديتتەر بويىنشا تولەمدەردى 90 كۇن وتكەن سوڭ وتەۋ تەتىگىن سيپاتتاپ بەرسەڭىزدەر. بارلىق قارىزدى بىردەن نەمەسە ءىشىنارا تولەۋ قاجەتتىگى بولا ما؟ كرەديتتىك ۇيىم تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋ سەبەبىن قامتيتىن جانە 2020 جىلعى 16 ناۋرىزدان 15 ماۋسىمعا دەيىنگى كەزەڭدە كەز كەلگەن ساتتە كرەديتتىك ۇيىمعا بەرىلگەن قارىز الۋشىنىڭ ەركىن نىساندا جاسالعان ءوتىنىشى نەگىزىندە تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدايدى.كرەديتتىك ۇيىم قارىز الۋشىنىڭ ءوتىنىشىن قارايدى، 10 جۇمىس كۇنى ىشىندە تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدايدى جانە قارىز الۋشىنى قولجەتىمدى تاسىلدەرمەن حاباردار ەتەدى.قارىز الۋشىنىڭ قارجىلىق جايكۇيىنىڭ ناشارلاۋىن راستايتىن قۇجاتتاردى ۇسىنۋى تالاپ ەتىلمەيدى.كرەديتتىك ۇيىم تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋدان باس تارتۋ تۋرالى شەشىمدى كرەديتتىك ۇيىمدا جەكە تۇلعانىڭ قارجىلىق جايكۇيىنىڭ ناشارلاۋىنىڭ بولماۋى تۋرالى اقپارات بولعان جاعدايدا قابىلدايدى.سونىمەن قاتار، 90 كۇن كەيىنگە قالدىرۋ مەرزىمى وتكەننەن كەيىن قارىز شارتىنىڭ مەرزىمىن ۇلعايتۋ نەمەسە قارىز شارتىنىڭ قالعان مەرزىمىنە كەيىنگە قالدىرىلعان بەرەشەك سوماسىن ءبولۋ جونىندەگى شەشىمدى كرەديتتىك ۇيىم كرەديتور مەن قارىز الۋشىنىڭ شارتتىق قاتىناستارى شەڭبەرىندە دەربەس قابىلدايتىن بولادى.8. كرەديت مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋ ءراسىمى بويىنشا قارىز الۋشى مەن بانك اراسىنداعى ءىسقيمىل الگوريتمى قانداي؟ بانككە ءوتىنىش بەرگەن كەزدە نەگە جاساۋ كەرەك؟ اگەنتتىك توراعاسىنىڭ 2020 جىلعى 26 ناۋرىزداعى 167 بۇيرىعىمەن توتەنشە جاعدايدى ەنگىزۋ ناتيجەسىندە زارداپ شەككەن حالىقتىڭ، شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ قارىزدارى بويىنشا نەگىزگى بورىش پەن سىياقى سومالارىن تولەۋدى توقتاتا تۇرۋ ءتارتىبى بەكىتىلدى.اتالعان ءتارتىپ توتەنشە جاعدايدى ەنگىزۋ ناتيجەسىندە زارداپ شەككەن جەكە جانە زاڭدى تۇلعالارعا بانكتىك قارىز جانە ميكروكرەديت شارتتارى بويىنشا نەگىزگى بورىش پەن سىياقىنى تولەۋدى 2020 جىلعى 16 ناۋرىزدان 15 ماۋسىمعا دەيىن توقتاتا تۇرۋدى كوزدەيدى.شوب، ونىڭ ىشىندە جەكە كاسىپكەرلەرگە، ولاردىڭ قىزمەتى توتەنشە جاعدايدى ەنگىزۋ ناتيجەسىندە نەعۇرلىم زارداپ شەككەن ەكونوميكا سەكتورلارىنا ساۋدا، سوو جالعا الۋشىلارىن قوسا العاندا جانە تاۋارلاردى جەتكىزۋ تىزبەگى، سپورت، تۋريزم، قوناق ءۇي بيزنەسى، جولاۋشىلار جانە جۇك تاسىمالى، قوعامدىق تاماقتانۋ، مەيرامحانالار مەن ءدامحانالار، بوس ۋاقىت پەن دەمالىستى ۇيىمداستىرۋ سايكەس كەلگەن نەمەسە ولاردىڭ قارجىلىق جاعدايى ناشارلاعان جاعدايدا كەيىنگە قالدىرۋ بەرىلەتىن بولادى. بۇل ساتىلعان تاۋارلار مەن قىزمەتتەر كولەمىن تومەندەتۋ، ساتىپ الۋشىلار تاراپىنان تولەمدى توقتاتا تۇرۋ، قىزمەتكەرلەردىڭ شتات سانىن قىسقارتۋ نەمەسە باسقا دا وبەكتيۆتى سەبەپتەر. شوب سۋبەكتىلەرىنە ولاردىڭ قارجىلىق جاعدايىنىڭ ناشارلاعانىن راستايتىن قۇجاتتاردى قوسا بەرە وتىرىپ، بانككە نەمەسە ميكروقارجى ۇيىمىنا جۇگىنۋ تالاپ ەتىلەدى.جالپى العاندا، ءوتىنىشتى جەكە تۇلعا نەمەسە شوب كەز كەلگەن ۋاقىتتا 2020 جىلعى 16 ناۋرىزدان 15 ماۋسىمعا دەيىن بەرە الادى.تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋ كەزەڭىندە ءتارتىپ تالاپتارىنا سايكەس كەلەتىن قارىز الۋشىلار بويىنشا شاعىمتالاپ جۇمىسى توقتاتىلادى.2020 جىلعى 16 ناۋرىزدان 15 ماۋسىمعا دەيىنگى كەزەڭدە كرەديتتىك ۇيىمدار قارىز الۋشىلاردان تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋ نەمەسە ءتيىستى شارتتاردى وزگەرتۋ تۋرالى ءوتىنىشتى قاراۋ ءۇشىن كوميسسيالار مەن وزگە دە تولەمدەردى المايدى.9. قانداي قۇجاتتار قارجىلىق جاعدايدىڭ ناشارلاعانىن راستاي الادى جانە ولاردى قايدان جيناۋ قاجەت؟ حالىقتىڭ الەۋمەتتىك وسال توپتارى، مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك كومەك الۋشىلار، حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ جونىندەگى جەرگىلىكتى ورگاندا تىركەلگەن جۇمىسسىزدار بويىنشا كرەديتتىك ۇيىمدار بىرجاقتى تارتىپتە جۇمىستار جۇرگىزەتىن بولادى جانە تولەمدەردىڭ توقتاتىلعانى تۋرالى حاباردار ەتەدى.ازاماتتاردىڭ قالعان ساناتتارى قارجىلىق جاعدايىنىڭ ناشارلاعانى تۋرالى كرەديتتىك ۇيىمدارعا ءوتىنىش بەرۋلەرى ءتيىس.ماسەلەن، قارجىلىق جاعدايى تج ەنگىزۋمەن بايلانىستى ناشارلاعان جەكە تۇلعالار ەركىن نىساندا جازىلعان جانە تولەمنىڭ توقتاتىلۋ سەبەبى كورسەتىلگەن ءوتىنىش ۇسىنۋلارى ءتيىس. قارىز الۋشى جەكە تۇلعالارعا ونىڭ قارجىلىق جاعدايىنىڭ ناشارلاعانىن راستايتىن قۇجاتتار ۇسىنۋدىڭ قاجەتى جوق.بيزنەس سۋبەكتىلەرىنە وتىنىشپەن قاتار، قارجىلىق جاعدايىنىڭ ناشارلاعانىن راستايتىن قۇجاتتار ۇسىنۋ قاجەت.ءوتىنىشتى جانە قارجىلىق جاعدايىنىڭ ناشارلاعانىن راستايتىن قۇجاتتاردى كرەديتتىك ۇيىمعا 2020 جىلعى 16 ناۋرىزدان 15 ماۋسىم ارالىعى كەزەڭىندە كەز كەلگەن ۋاقىتتا ۇسىنۋعا بولادى.10. بارلىق ەدبعا قاتىستى قولدانىلاتىن وتىنىشتەر قانداي مەرزىمدەردە قارالادى؟ قارجىلىق جاعدايى ناشارلاعان قارىز الۋشىلارجەكە تۇلعالاردىڭ وتىنىشتەرى بويىنشا كرەديتور قارىز الۋشىنىڭ ءوتىنىشىن قارايدى جانە 10 ون جۇمىس كۇنى ىشىندە تولەمدى توقتاتا تۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدايدى جانە قارىز الۋشىنى قولجەتىمدى تاسىلدەرمەن حاباردار ەتەدى.11. بانكتەر كارانتين كەزەڭىندە ادامداردان قارجىلىق تالداۋ مەن ءوتىنىشتى نە سەبەپتى تالاپ ەتەدى؟ كرەديتتىك ۇيىم ازاماتتىڭ قارجىلىق جاعدايىنىڭ ناشارلاعانىن راستايتىن قۇجاتتار مەن مالىمەتتەردى تالاپ ەتە المايدى. كرەديتتىك ۇيىم تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋ تۋرالى شەشىمدى تەك قارىز الۋشىنىڭ ءوتىنىشى نەگىزىندە عانا قابىلدايدى.كرەديتتىك ۇيىمدا قارىز الۋشىجەكە تۇلعانىڭ قارجىلىق جاعدايىنىڭ ناشارلاماعانى تۋرالى اقپارات بولعان جاعدايدا، ول تولەمدى توقتاتا تۇرۋدان باس تارتا الادى.12. وسىعان بايلانىستى بانكتەر ادامدارعا قارىزدار بويىنشا تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدى ۇسىنۋدان باس تارتادى. بۇل نەمەن بايلانىستى؟ بانكتەر تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋدان باس تارتۋ تۋرالى شەشىمدى كرەديتتىك ۇيىمدا جەكە تۇلعانىڭ قارجىلىق جايكۇيىنىڭ ناشارلاۋىنىڭ بولماۋى تۋرالى اقپارات بولعان جاعدايدا قابىلدايدى.13. تج كەزەڭىندە ادامنىڭ تولەم قابىلەتتىلىگىنەن ۋاقىتشا ايرىلعاندىعى تۋرالى قانداي دا ءبىر راستايتىن قاعازدار بولۋى ءتيىس پە؟ الدە بانكتە ءوتىنىش قالدىرۋ جەتكىلىكتى مە؟ ەگەر ءسىزدىڭ قارجىلىق جاعدايىڭىز ناشارلاپ، جانە ءسىز حالىقتىڭ الەۋمەتتىك وسال توپتارىنىڭ، سونداياق مەملەكەتتىك اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك الۋشىنىڭ جانە كرەديتتىك ۇيىمدار تاراپىنان بىرجاقتى تارتىپپەن كومەك كورسەتىلەتىن حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا جەرگىلىكتى ورگاندا تىركەلگەن جۇمىسسىزداردىڭ ساناتىنا جاتپايتىن جاعدايدا، ءسىز ەركىن نىساندا جاسالعان جانە تولەمدى توقتاتا تۇرۋ سەبەبى كورسەتىلگەن وتىنىشپەن كرەديتتىك ۇيىمعا جۇگىنۋىڭىز قاجەت. جەكە تۇلعانىڭ قارجىلىق جايكۇيىنىڭ ناشارلاعانىن راستايتىن قۇجاتتاردى قارىز الۋشىنىڭ ۇسىنۋى تالاپ ەتىلمەيدى.بيزنەس سۋبەكتىلەرى وتىنىشتەن باسقا، قارجىلىق جاعدايىنىڭ ناشارلاۋىن راستايتىن قۇجاتتاردى ۇسىنۋى قاجەت.قارجىلىق جايكۇيىنىڭ ناشارلاۋىن راستايتىن ءوتىنىش پەن قۇجاتتار 2020 جىلعى 16 ناۋرىزدان 15 ماۋسىمعا دەيىنگى كەزەڭدە كەز كەلگەن ساتتە كرەديتتىك ۇيىمعا بەرىلۋى مۇمكىن.14. نەگە قولداۋ باعدارلاماسى تەك كەپىلسىز كرەديتتەرگە عانا قولدانىلادى؟ نەگە بارلىق قارىز الۋشىلارعا بىرىڭعاي ءتاسىل جوق، بۇل احۋال بارلىعى ءۇشىن وتە قيىن عوي؟ توتەنشە جاعداي كەزەڭىندە حالىقتى جانە كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەردى قولداۋ شارالارى 2020 جىلعى 16 ناۋرىزعا دەيىن بەرىلگەن بارلىق بانكتىك قارىزدار مەن ميكروكرەديتتەرگە قولدانىلادى.15. نەلىكتەن بانكتەر مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋعا قاتىستى وتىنىشتەردى قاراعانى ءۇشىن كوميسسيا الادى؟ كرەديتتىك ۇيىمدارعا قارىز الۋشىلاردان تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋ جانە كەپىل شارتتارىن جانە وزگە دە بايلانىستى شارتتاردى تيىسىنشە وزگەرتۋ تۋرالى وتىنىشتەردى قاراعانى ءۇشىن كوميسسيالار جانە وزگە دە تولەمدەر الۋعا تىيىم سالىنادى.16. قارىز الۋشىنىڭ تولەۋ مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋعا كەلىسىمى قالاي بەرىلەدى؟ بەكىتىلگەن ءراسىم بار ما؟ تولەم جاساعىسى كەلەتىن جانە تولەمدى ودان ءارى دە جۇرگىزە الاتىندار نە ىستەيدى، اسىرەسە، ەگەر پايىزدار ءبارىبىر دە ەسەپتەلەتىن بولسا؟ حالىقتىڭ الەۋمەتتىك وسال توپتارىنا جاتاتىن ازاماتتارعا، اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك الۋشىلارعا جانە تىركەلگەن جۇمىسسىزدارعا تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدى ۇسىنۋ ولاردىڭ كەلىسىمىمەن عانا جۇزەگە اسىرىلادى. باسقا جەكە تۇلعالار، سونداياق شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرى تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋ ءۇشىن ءوزىنىڭ بانكىنە نەمەسە بانكتىك ەمەس كرەديتتىك ۇيىمعا ءتيىستى ءوتىنىش بەرۋى كەرەك.بۇل رەتتە كەز كەلگەن قارىز الۋشى تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرماۋعا جانە كرەديت بويىنشا تولەمدەردى بۇرىنعى رەجيمدە جۇرگىزۋگە قۇقىلى.تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدى ۇسىنۋدىڭ بارلىق راسىمدەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ ءتيىستى قۇقىقتىق اكتىلەرىمەن ەگجەيتەگجەيلى رەگلامەنتتەلەدى.17. بانكتەردىڭ تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدى ۇسىنۋىنا نەگىز بولاتىن بىرىڭعاي تالاپتار بار ما؟ قازىر ءبىر بانك بارىنە بىردەي تولەم مەرزىمىن ءبىر ايعا عانا كەيىنگە قالدىرۋدى ۇسىنامىن دەسە، باسقا بانك الدىمەن 16 ناۋرىزعا دەيىنگى اعىمداعى تولەمدى تولەۋدى تالاپ ەتەدى، ال ءۇشىنشىسى ءوتىنىشتى قاراعانى ءۇشىن كوميسسيا تالاپ ەتەدى، الايدا ناتيجەسىندە باس تارتۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتادى. قارىزدار بويىنشا تولەمدەردىڭ مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدى ۇسىنۋدىڭ بىرىڭعاي تالاپتارى قر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ قۇقىقتىق اكتىلەرىندە بەلگىلەنگەن، اتاپ ايتقاندا:1 توتەنشە جاعدايدى ەنگىزۋ ناتيجەسىندە زارداپ شەككەن حالىقتىڭ، شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ قارىزدارى بويىنشا نەگىزگى بورىش پەن سىياقى سومالارىن تولەۋدى توقتاتا تۇرۋ ءتارتىبى قر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى توراعاسىنىڭ 2020 جىلعى 26 ناۋرىزداعى 167 بۇيرىعى2 حالىقتى جانە كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىن توتەنشە جاعداي كەزەڭىندە قولداۋ شارالارى تۋرالى قر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى باسقارماسىنىڭ 2020 جىلعى 22 ناۋرىزداعى 17 قاۋلىسى.3 تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدىڭ بىرىڭعاي كەزەڭى 2020 جىلعى 16 ناۋرىزدان باستاپ 15 ماۋسىم ارالىعى كوزدەلەدى. بۇل رەتتە كرەديتورلارعا تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدى ۇسىنعانى ءۇشىن كوميسسيا الۋعا جانە اگەنتتىكتىڭ قۇقىقتىق اكتىلەرىندە كوزدەلمەگەن قوسىمشا تالاپتار بەلگىلەۋگە تىيىم سالىنادى.18. لومباردتارعا قاتىستى احۋال قانداي؟ ولار دا ءۇش ايعا مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدى ۇسىنادى؟ كوپتەگەن لومباردتاردا قارىز مەرزىمى ايمەن نەمەسە بىرنەشە كۇنمەن دە ەسەپتەلەدى. بۇل رەتتە مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋ تەتىگى قالاي ىسكە اسىرىلاتىن بولادى؟ بۇل ۋاقىت ىشىندە لومبارد كەپىلگە سالىنعان زاتتاردى ساتىپ جىبەرمەي مە؟ مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋ ءتارتىبىن ورىنداۋ كرەديت نارىعىنىڭ بارلىق سۋبەكتىلەرىنە، ونىڭ ىشىندە لومباردتارعا دا مىندەتتى. مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدىڭ بىرىڭعاي كەزەڭى 2020 جىلعى 16 ناۋرىزدان باستاپ 15 ماۋسىم ارالىعى كوزدەلەدى. مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋ قارىز بويىنشا مىندەتتەمەلەردى ورىنداۋ مەرزىمىن اۋىستىرۋدى كوزدەيتىندىكتەن، مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋ كەزەڭىندە لومباردتاردىڭ كەپىلگە سالىنعان زاتتاردى ساتۋعا قۇقىعى جوق.19. كەيبىر كاسىپورىندار اي سايىن ەمەس، توقسان سايىن تولەمدەر جۇرگىزەدى. ەگەر مىسالى تولەم مەرزىمى ناۋرىزدا جاسالعان بولسا، كەلەسى تولەم مەرزىمى ماۋسىمدا بولسا، ولار تولەم مەرزىمىن قالاي كەيىنگە قالدىرادى ونداي مۇمكىندىك بەرىلە مە؟ قارىزدار بويىنشا تولەمدەردى جۇزەگە اسىرۋدىڭ كەزەڭدىلىگىنە قاراماستان، مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدىڭ بىرىڭعاي كەزەڭى 2020 جىلعى 16 ناۋرىزدان باستاپ 15 ماۋسىم ارالىعىندا كوزدەلگەن. مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋ ۋاقىتشا قارجىلىق قيىندىققا تاپ بولعان قارىز الۋشىلارعا ۇسىنىلادى. سوندىقتان قارىز الۋشىنىڭ كورسەتىلگەن كەزەڭدە قارجىلىق جاعدايى جاقسارماسا جانە قارىز بويىنشا مىندەتتەمەلەرىن ورىنداۋعا مۇمكىندىگى بولماسا، قارىز الۋشى ءوزىنىڭ قارىز العان بانكىنە نەمەسە بانكتىك ەمەس كرەديتتىك ۇيىمعا مۇنداي جاعدايىن ءتيىستى قۇجاتتارمەن راستاي وتىرىپ، مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدىڭ نەعۇرلىم ۇزاق كەزەڭىن نەمەسە وزگە دە شارالار ۇسىنۋ تۋرالى وتىنىشپەن جۇگىنۋگە قۇقىلى. قارىز الۋشىنىڭ قارجىلىق جاعدايىنا تالداۋ ناتيجەلەرى بويىنشا كرەديتور كەيىنگە قالدىرۋدىڭ قوسىمشا مەرزىمىن ۇسىنۋ نە باس تارتۋ تۋرالى شەشىم قابىلدايتىن بولادى.20. قولداۋ شارالارىن ۇسىنۋدان باس تارتقان ۇيىمدارعا قانداي شارالار قولدانىلادى. قازىر كوپتەگەن ازاماتتار ءبىز بانكتەر ەمەسپىز جانە اكمەن عانا جۇمىس ىستەيمىز، سوندىقتان اگەنتتىك بۇيرىعىنىڭ بىزگە قاتىسى جوق دەگەن كومپانيالارعا پايدا بولدى. ولاردىڭ كليەنتتەرى نە ىستەۋ كەرەك؟ قر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ بۇدان ءارى اگەنتتىك ءتيىستى بۇيرىعىمەن بەكىتىلگەن تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدى ۇسىنۋ ءتارتىبى بارلىق كرەديتتىك ۇيىمدارعا، ونىڭ ىشىندە بانكتەرگە، ميكروقارجىلىق قىزمەتتى جۇزەگە اسىراتىن ۇيىمدارعا، لومباردتارعا، ونلاينكرەديتتەۋ كومپانيالارىنا، كرەديتتىك سەرىكتەستىكتەرگە قولدانىلادى.الەۋمەتتىكەكونوميكالىق تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ شارالارى تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ 2020 جىلعى 16 ناۋرىزداعى 286 جارلىعىنا سايكەس داعدارىستى جاعدايلار كەزەڭىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا مەملەكەتتىك باسقارۋدىڭ جۇمىس ىستەۋىنىڭ ەرەكشە تەتىگى ايقىندالعانىن اتاپ ءوتۋ قاجەت. ول مەملەكەتتىك ورگاندارعا رەتتەۋدىڭ، باقىلاۋدىڭ جانە قاداعالاۋدىڭ، وزگە فۋنكتسيالاردى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ەرەكشە ءتارتىبىن كوزدەيتىن اكتىلەر قابىلداۋ قۇقىعىن بەرەدى.وسىعان بايلانىستى، تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدى ۇسىنۋدان نەگىزسىز باس تارتقان جاعدايدا قارىز الۋشىلار اگەنتتىككە شاعىمدانۋعا قۇقىلى، شاعىمداردى قاراۋ ناتيجەلەرى بويىنشا اگەنتتىك ءوز وكىلەتتىكتەرىنە سايكەس شارالار قابىلدايدى.21. قارىز الۋشىنىڭ كەلىسىمى ونىڭ ءوتىنىشىنسىز قالاي رەسىمدەلەدى؟ پايىزدىق جۇكتەمە ۇلعايعان جاعدايدا؟ ءراسىمى اۆتوماتتى تۇردە جۇرگىزىلگەن جاعدايدا، مۇنداي ءتارتىپ قارىز الۋشى ءۇشىن ءتيىمدى بولماۋى مۇمكىن. بۇل راسىمنەن قالاي باس تارتۋعا بولادى؟ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى توراعاسىنىڭ 2020 جىلعى 27 ناۋرىزداعى بۇيرىعىمەن بەكىتىلگەن توتەنشە جاعدايدى ەنگىزۋ ناتيجەسىندە زارداپ شەككەن حالىقتىڭ، شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ قارىزدارى بويىنشا نەگىزگى بورىش پەن سىياقى سومالارىن تولەۋدى توقتاتا تۇرۋ تارتىبىنە سايكەس كرەديتور تۇرعىن ءۇي قاتىناستارى تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ 68بابىنا سايكەس حالىقتىڭ الەۋمەتتىك جاعىنان وسال توپتارىنا جاتاتىن جەكە تۇلعالارعا، سونداياق مەملەكەتتىك اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك الۋشىلارعا جانە حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا جەرگىلىكتى ورگاندا تىركەلگەن جۇمىسسىزدارعا 2020 جىلعى 16 ناۋرىز 15 ماۋسىم ارالىعىنداعى كەزەڭدە ءوتىنىشتى جانە راستايتىن قۇجاتتاردى تالاپ ەتپەي جانە بانكتىك قارىز جانە نەمەسە ميكروكرەديت شارتتارىنا قوسىمشا كەلىسىمدەرگە قول قويماي، قارىز الۋشىنىڭ كەلىسىمىمەن تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋدى جۇزەگە اسىرادى.تارتىپتە كرەديتتىك ۇيىمنىڭ قارىز الۋشىعا تولەمدەرى قول جەتىمدى تاسىلدەرمەن توقتاتا تۇرۋ تۋرالى حابارلاۋ مىندەتى ايقىندالدى.بۇگىنگى كۇنى كرەديتتىك ۇيىمدار قارىز الۋشىلارمەن قاشىقتىقتان اقپارات الماسۋ ءۇشىن وزدەرىنىڭ ينتەرنەترەسۋرستارىن جانە ءموبيلدى قوسىمشالارىن پىسىقتاۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزۋدە. بۇل قارىز الۋشىلارعا ۇيدەن شىقپاياق كرەديتتىك ۇيىمدارىنا تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋ ءۇشىن قاجەتتى مالىمەتتەر ۇسىنۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.حابارلامانى جەتكىزگەن كۇننەن باستاپ 10 ون جۇمىس كۇن ىشىندە قارىز الۋشىنىڭ جاۋابى بولماعان جاعدايدا، كرەديتتىك ۇيىم2020 جىلعى 16 ناۋرىز 15 ماۋسىم ارالىعىنداعى كەزەڭدە بانكتىك قارىز جانە نەمەسە ميكروكرەديت شارتتارى بويىنشا نەگىزگى بورىش پەن سىياقى بويىنشا تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋدى ۇسىنبايدى.22. 167 بۇيرىقتى باقىلاۋ قالاي جۇزەگە اسىرىلاتىنىن تۇسىندىرەسىز بە؟ ونى بۇزۋشىلارعا قانداي جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلەدى؟ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى توراعاسىنىڭ 2020 جىلعى 27 ناۋرىزداعى بۇيرىعىمەن بەكىتىلگەن توتەنشە جاعدايدى ەنگىزۋ سالدارىنان زارداپ شەككەن حالىقتىڭ، شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ قارىزدارى بويىنشا نەگىزگى بورىش پەن سىياقى سومالارىن تولەۋدى توقتاتا تۇرۋ تارتىبىنە بۇدان ءارى ءتارتىپ سايكەس قارىز الۋشى ءوتىنىشتى كرەديتورعا ەلەكتروندىق پوشتا، بانككليەنت ونلاينجۇيەسىنىڭ، ينتەرنەترەسۋرستىڭ، ءموبيلدى قوسىمشانىڭ نەمەسە باسقا دا بايلانىس قۇرالدارىنىڭ كومەگىمەن بەرەدى.كرەديتتىك ۇيىم قارىز الۋشىنىڭ ءوتىنىشىن قارايدى جانە 10 ون جۇمىس كۇنى ىشىندە تولەمدەردى توقتاتا تۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدايدى جانە قارىز الۋشىعا قول جەتىمدى تاسىلدەرمەن حابارلايدى.قابىلدانعان شەشىم تۋرالى قارىز الۋشىعا حابارلاماعان جاعدايدا، قارىز الۋشى كرەديتتىك ۇيىمعا نە اگەنتتىككە جەدەل جەلىدەگى تەلەفوندارى: 7 727 2788 144 جانە 7 727 2788 122 دۇيسەنبىجۇما كۇندەرى ساعات 9.00دەن باستاپ 17.00گە دەيىن، سەنبى 9.00دەن باستاپ 15.00گە دەيىن، جەكسەنبى دەمالىس .. سايتىنىڭ كەرى بايلانىس ارقىلى، .. ەلەكتروندىق پوشتا ارقىلى قايتا ءوتىنىش بەرۋگە قۇقىلى.تولەم مەرزىمىن كەيىنگە قالدىرۋ ۇسىنۋدان نەگىزسىز باس تارتقان جاعدايدا قارىز الۋشى قر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنە شاعىمدانۋعا قۇقىلى، ونى قاراۋ ناتيجەلەرى بويىنشا قارجى رەتتەۋشى ءوز قۇزىرەتىنە سايكەس شارالار قابىلدايدى.
|
ۇلى دالا قازىناسى اتتى كورمە بەيجيڭدە وتكىزىلدىحالىق تورابىۇلى دالا قازىناسى اتتى كورمە بەيجيڭدە وتكىزىلدى2013.11.11 09:30 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابىجۋىردان بەرى قازاقستاننىڭ جۇڭگوداعى مادەنيەت كۇندەرىنە وراي، بەيجيڭ، شاڭحاي، ءۇرىمجى قاتارلى قالالاردا قاتىستى شارالار وتكىزىلۋدە. مادەنيەت كۇندەرى اياسىندا بەيجيڭدەگى مەملەكەتتىك مۇراجايدا وتكىزىلىپ جاتقان ۇلى دالا قازىناسى اتتى كورمە قالىڭ جۇرتتىڭ قارسى الۋىنا بولەنۋدە. اتالعان كورمە 5قاراشادا باستالعان، 15قاراشادا اياقتالادى. تومەندە سىزدەردى كورمەنىڭ جاعدايىمەن تانىستىرۋ ءۇشىن، كورمەدەن تۇسىرىلگەن فوتوسۋرەتتەر مەن كورمە جايلى تۇسىندىرمەنى ۇسىنامىز:ۇلى دالا قازىناسى اتتى كورمە ەجەلگى زاماننان باستاپ بۇگىنگى كۇنگە دەيىنگى قازاق حالقىنىڭ تاريحىمەن، باي رۋحاني جانە ماتەريالدىق مادەنيەتىمەن، زەرگەرلىك جانە قولدانبالى ونەر تۋىندىلارىنىڭ ۇلگىلەرىمەن تانىستىرادى.كورمەنى ساقتاردىڭ جانۋارلار ستيلىندەگى زەرگەرلىك ونەرىنىڭ ۇزدىك تۋىندىسى بولىپ تابىلاتىن التىن ادام جادىگەرى ايشىقتايدى.الەمگە ايگىلى بولعان بۇل جادىگەر 1969، 1970جىلدارى الماتى قالاسى جانىنداعى ەسىك قورعانىنان بەلگىلى ارحەولوگ كەمال اقىشەۆتىڭ جەتەكشىلىگىمەن جۇرگىزىلگەن ارحەولوگيالىق زەرتتەۋلەر كەزىندە تابىلدى جانە تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ سيمۆولىنا اينالدى.ساق جاۋىنگەرلەرىنىڭ التىن اشەكەيلەرى شامامەن ءبىزدىڭ زامانىمىزعا دەيىنگى عاسىرلاردا جاسالعان دەپ بولجانادى. التىن ادامنىڭ كيىمى ءتورت مىڭنان استام التىن اشەكەيلەردەن تۇرادى جانە ءارقيلى تەحنيكادا: قۇيۋ، سوعۋ، قالىپتاۋ، ناقىشتاۋ، تۇيىرشىكتەۋ، بەدەرلەۋ ادىستەرىمەن جاسالعان. بۇل اشەكەي زاتتار ەجەلدەن زەرگەرلىك ونەردىڭ جوعارى دەڭگەيدە دامىعانىن كورسەتە وتىرىپ، ءبىرىڭعاي كەمەلدى كومپوزيتسيانى قۇرايدى.قازاق حالقىنىڭ ەتنوگرافيالىق بۇيىمدارى بولىمىندە قازاقستان مۇراجايلارىندا ساقتاۋلى ۇلتتىق كيىمدەردىڭ ۇلگىلەرى، سونداياق، 19، 20عاسىرلاردا كۇمىستەن جاسالعان زەرگەرلىك بۇيىمدار قويىلعان.قازاقستاننىڭ قازىرگى زامانعى ساندىكقولدانبالى ونەرى ءبولىمى ــ ەجەلگى قازاق زەرگەرلىك ونەرىنىڭ ءداستۇرىن جالعاستىرىپ كەلە جاتقان قازىرگى زامانعى شەبەرزەرگەرلەردىڭ تۋىندىلارىن ۇسىنادى.جەكە بولىمدە ءداستۇرلى قولونەردىڭ كوركەمدىكقولدانبالى جانە بەدەرلەۋ شەبەرلىكتەرىنىڭ الەمەتتەرىن ەسكەرە وتىرىپ ورىندالعان قازىرگى زامانعى ۇلتتىق كيىمدەردىڭ ۇلگىلەرى ۇسىنىلدى.جالپى كورمەدە التىننان جانە كۇمىستەن جاسالعان 400دەن استام بىرەگەي جادىگەرلەر قويىلعان.46 47 483پاكيستانداعى تاليبان ۇيىمى جا4سەكسەننىڭ سەڭگىرىنە تاياعاندا5ءۇشىنشى جالپى ءماجىلىس ــ تار6جاپونيانىڭ توكيا ەلەكتر سەرىك7شيامىنداعى التىن ءتۇستى عيما8لي كىچياڭ: رەفورمانى تەرەڭدەت10قازىرگى ستۋدەنتتەردىڭ كاسىپ ت
|
زومىگەرلىك ۋە زوراۋانلىق سىياسىيسى كىشىلەرنىڭ كۆڭلىگە ياقمايدۇ قوڭغۇراق ساداسىخەلق تورىزومىگەرلىك ۋە زوراۋانلىق سىياسىيسى كىشىلەرنىڭ كۆڭلىگە ياقمايدۇ قوڭغۇراق ساداسى 20 يىللىق ئافغانىستان ئۇرۇشىنىڭ ئامېرىكىغا بەرگەن ئاگاھلاندۇرۇشى 12021.08.26 21:22 مەنبە: خەلق تورىخەلق تورى ئۇيغۇرچە قانىلىنىڭ 26ئاۋغۇست بېيجىڭدىن بەرگەن تېلېگراممىسى: يېقىندىن بۇيان ئافغانىستان ۋەزىيىتىدە زور ئۆزگىرىش بولدى. ئامېرىكا ئارمىيەسىنىڭ ئالدىراپتېنەپ چېكىنىشى كەلتۈرۈپ چىقارغان قالايمىقانچىلىق ئامېرىكا قوزغىغان ئافغانىستان ئۇرۇشىنىڭ كىشىلەرگە قالدۇرغان ئەڭ چوڭقۇر ئەسلىمىلىرىنىڭ بىرى بولۇپ قالدى. ئامېرىكىنىڭ ئەرەب ئەللىرىگە قاراتقان سىياسىتىنىڭ ئىستراتېگىيەلىك مەغلۇبىيىتى شۇنى تولۇق چۈشەندۈرۈپ بېرىدۇكى، زومىگەرلىك ۋە زوراۋانلىق سىياسىيسى كىشىلەرنىڭ كۆڭلىگە ياقمايدۇ.20 يىللىق ئافغانىستان ئۇرۇشى ئامېرىكىنىڭ يېڭى مۇداخىلىچىلىكىنىڭ مۇۋەپپەقىيەت قازىنالمايدىغانلىقىنى كۆرسەتتى. 2001يىلى 10ئايدا ئامېرىكا تېررورلۇققا قارشى تۇرۇش نامى بىلەن ئىتتىپاقداشلىرىنى باشلاپ، ئافغانىستانغا تاجاۋۇز قىلدى. 20 يىلدىن بۇيان، ئافغانىستان ئۇرۇشى ئامېرىكا تارىخىدىكى داۋاملاشقان ۋاقتى ئەڭ ئۇزۇن ئۇرۇش بولۇپ، ئامېرىكىغا ئۇزاققا سوزۇلغان غايەت زور چىقىم ئېلىپ كېلىپلا قالماي، تېخىمۇ مۇھىمى ئافغانىستان خەلقىگە ئېغىر بالايىئاپەت ئېلىپ كەلدى. 20 يىلدىن بۇيان، ئامېرىكا 2400 دىن ئارتۇق ھەربىينىڭ ئۆلۈشى ۋە 2 تىرىليون دوللاردىن ئارتۇق چىقىم قىلىشتەك بەدەل تۆلىگەن بولسىمۇ، تېررورلۇققا قارشى تۇرۇش نىشانىنى ئورۇندىيالمايلا قالماستىن، ئەكسىچە قانچە قارشى تۇرغانسېرى، تېررورلۇقنىڭ شۇنچە ئەدەپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقاردى، ئافغانىستاندىكى تېررورلۇق تەشكىلاتى بىر قانچىدىن 20 نەچچىگە يەتتى. مەغلۇبىيەت غەرب دۆلەتلىرىنىڭ سىياسىي ئەربابلىرى ۋە تاراتقۇلىرىنىڭ ئافغانىستان ئۇرۇشىغا باھا بېرىدىغان يۇقىرى چاستوتىلىق سۆزىگە ئايلاندى. ئامېرىكا ۋاشىنگتون پوچتا گېزىتى ئافغانىستان ئۇرۇشى ئۈستىدە ئويلانغاندا: بىز قورالياراغ ۋە پۇل ئارقىلىق دۇنيانى ئۆزگەرتىشكە بولىدۇ، دەپ ئىشەنگەن ئىدۇق. بىز باشتىلا چوڭ خاتالىق ئۆتكۈزدۇق. بىزنىڭ لايىھەمىز يولغا قويۇشقا بولىدىغان ياكى ئىمكانىيەتلىك سىجىل ئاساس ئۈستىگە قۇرۇلغان ئەمەس دېدى.20 يىللىق ئافغانىستان ئۇرۇشى ئامېرىكىنىڭ قۇرۇش ئەمەس، بەلكى بۇزغۇنچىلىق رولىنى نامايان قىلدى. 20 يىلدىن بۇيان، 100 مىڭدىن ئارتۇق ئافغانىستان پۇقراسى ئامېرىكا ئارمىيەسى ۋە ئۇنىڭ ئىتتىپاقداش ئارمىيەسىنىڭ مىلتىق، زەمبىرەكلىرى ئاستىدا تالاپەتكە ئۇچراپ، 10 مىليوندىن ئارتۇق ئادەم ماكانسىز قالدى. ئافغانىستان ئۇرۇشى ئوتتۇرا ھېساب بىلەن كۈنىگە 60 مىليون دوللار زىيان پەيدا قىلىپ، ئافغانىستاننىڭ ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي تەرەققىياتىغا ئېغىر تەسىر يەتكۈزدى. ئۇزاق يىللىق ئۇرۇش مالىمانچىلىقى ئافغانىستان ئىقتىسادىنىڭ خارابلىشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقاردى، تەخمىنەن 72 ئامما نامراتلىق سىزىقىنىڭ ئاستىدا تۇرمۇش كەچۈردى، ئىشسىزلىق نىسبىتى 38كە يەتتى. ئافغانىستان سىياسىي تەھلىلچىسى مۇھەممەت دانىشچو مۇنداق دېدى: ئافغانىستانلىقلار ئامېرىكىدىن بەك ئۈمىدسىزلەندى، چۈنكى ئۇلار پەقەت ئۇرۇش، بۇزغۇنچىلىق ۋە نامراتلىقنىلا قالدۇردى. ئامېرىكا رەھبىرىنىڭ ئامېرىكىنىڭ ئاففانىستاندىكى سىياسىتى قايتا قۇرۇش ئەمەس دېگەن سۆزى ئۆزىنى ئۆزى مازاق قىلىش، شۇنداقلا ناھايىتى جايىغا چۈشكەن سۆز؛ مەيلى ئىراق، سۇرىيە ياكى ئاففانىستان بولسۇن، ئامېرىكا بارغانلا يېرىدە داۋالغۇش، بۆلۈنۈش ۋە تالاپەتنى قالدۇردى.
|
شىنخۇا ئاگېنتلىقىنىڭ 18 نويابىردىكى خەۋىرىدە كۆرسىتىشىچە، سوت ئۈرۈمچى شەھىرى يېڭىشەھەر رايونلۇق سوتتا ئېچىغان. مەلۇم بولۇشىچە، جاۋابكار ما يىڭباۋ، بۇ يىل 11 ئاۋغۇست ئۈرۈمچىدىن كۈنمىڭگە قاراپ يولغا چىققان 737 تىپلىق يولۇچىلار ئايروپىلانىنى پارتلاپ كېتىدۇ دەپ، گەپ تارقاتقان ۋە ئايروپىلاندا جىددىي ساراسىمە پەيدا قىلغان ئىكەن.خىتاي مۇناسىۋەتلىك خادىملىرى خەۋەرنى ئالغاندىن كېيىن، ئايروپىلانى قوندۇرۇپ تەكشۈرگەن. نەتىجىدە خەۋەرنىڭ يالغانلىقى ئىسپاتلانغان.ھالبۇكى، بۇ يىل 11 ئاۋغۇست خىتاي ئاخباراتلىرىدا بۇ ھەقتە تەپسىلىي خەۋەر بېرىلمىگەن ئىدى.شىنخۇا ئاخباراتىدا 18 نويابىر بېرىلگەن خەۋەردىمۇ، ئايروپىلاننىڭ قايسى شەھەرگە قوندۇرۇلغانلىقى، قانداق تەدبىرلەرنىڭ ئېلىنغانلىقى، ما يىڭباۋنىڭ قانداق قولغا ئېلىنغانلىقى ۋە ئۇنىڭ كىملىكى ئېنىق كۆرسىتىلمىگەن.خىتاي دائىرىلىرى 19 ياشلىق بىر ئۇيغۇر قىزىنىڭ، 2008 يىل مارتتا ئۈرۈمچىدىن خىتاينىڭ بېيجىڭ شەھىرىگە قاراپ ئۇچقان بىر يولۇچىلار ئايروپىلانىنى پارتلىتىشقا ئۇرۇنۇپ، مەغلۇپ بولغانلىقىنى خەۋەر قىلغان ئىدى. ئەمما، ئۇلار بۇ قىزنىڭ كېيىنكى ئەھۋالىنى ئاخباراتتىن يوشۇرغان.
|
تەپسىلى خەۋەرلەر ئۇيغۇر28 يانۋار شايار توقۇنۇشىشايار ناھىيىسىنىڭ شايار بازىرىدىكى بىر ئېلېكترونلۇق ئويۇنچۇقخانىدا، 28 يانۋار كۈنى كەچتە ئۇيغۇر ياشلىرى بىلەن خىتايلار ئارىسىدا توقۇنۇش چىققان. ئۇيغۇر ئېشىنچا ئەمگەك كۈچلىرىنى سىرتلارغا يۆتكەش سىياسىتىنىڭ مەخپىي يۈرگۈزۈلۈۋاتقانلىقى ئاشكارىلانماقتائۇيغۇر ئېشىنچا ئەمگەك كۈچلىرىنى سىرتلارغا يۆتكەش دولقۇنى ھەققىدىكى خەۋەرلەر خىتاي ئاخباراتلىرىدا 2008 يىلى باھاردىن كېيىن تۇيۇقسىز غايىپ بولۇپ كەتكەن ئىدى.رەجەپ تايىپ ئەردوغان داۋوستا زالنى تاشلاپ چىقىپ كەتتىتۈركىيە باش مىنىستىرى رەجەپ تايىپ ئەردوغان شۋېتسارىيىنىڭ داۋوس دېگەن يېرىدە ئېچىلىۋاتقان دۇنيا ئىقتىساد يىغىنىدىكى، پەلەستىننىڭ غەززە مەسىلىسى تېمىسىدىكى يىغىندا، ئىسرائىلىيە دۆلەت رەئىسى پەرەسكە ئاچچىقلىنىپ ,سىز ئادەم ئۆلتۈرۈشنى ياخشى بىلىسىز دېدى.ئەيسا يۈسۈپ ئالىپتېكىن ۋاپاتىنىڭ 14 يىللىقىنى خاتىرىلەش مۇراسىمى ئۆتكۈزۈلدىمەركىزى تۈركىيىنىڭ ئىستانبۇل شەھىرىگە جايلاشقان شەرقىي تۈركىستان كۆچمەنلەر جەمئىيىتىنىڭ ئۇيۇشتۇرۇشى بىلەن ، 2009 يىلى 29 يانۋار پەيشەنبە كۈنى شەرقىي تۈركىستان داۋاسىنىڭ بايراقدارى دەپ تونۇلغان مەرھۇم ئەيسا يۇمۇپ ئالپتېكىننىڭ ۋاپات بولغانلىقىنىڭ 14 يىللىقىنى خاتىرىلەش مۇراسىمى ئۆتكۈزۈلدى.ئوبامانىڭ كانادا زىيارىتى ۋە گۇئانتانامودىكى تۇتقۇنلارئامېرىكا پرېزىدېنتى باراك ئوباما 19 فېۋرال كۈنى كانادانى زىيارەت قىلىدۇ. ئاقساراينىڭ باياناتچى ۋە كانادا باش مىنىستىرى ستىپھن ھارپرنىڭ ئىشخانىسى بۇ خەۋەرنىڭ توغرىلىقىنى دەلىللىدى.قەھرىمان غۇجامبەردى: د ئۇ ق نىڭ دۇنيادىكى ئابرويى كۈنسېرى ئۆسمەكتەدۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ قازاقىستاندىكى ۋەكىلى، سىياسىيون قەھرىمان غۇجامبەردى مۇخبىرىمىزنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلىپ، خىتاي كوممۇنىستىك ھاكىمىيىتىنىڭ چەتئەللەردىكى ئۇيغۇر سىياسىي تەشكىلاتلىرىنى قارىلاپ، ئۇيغۇرلارنىڭ يېتەكچىسى رابىيە قادىر خانىمنىڭ ئوبرازىنى خۇنۈكلەشتۇرىدىغان تەشۋىقاتلىرىنى قاناتيايدۇرۇۋاتقانلىقى ھەققىدە توختالدى.خىتاي، ئۇيغۇر ئېلىدە مۇقىملىق ئۈچۈن مىڭلارچە سىياسىي خىزمەت گۇرۇپپىسى تەشكىللىدىخىتاي دائىرىلىرى ئۇيغۇر ئېلىدە مۇقىملىق ھەممىنى بېسىپ چۈشىدۇ دېگەننى ئاساسىي پرىنسىپ قىلىپ سىياسەت يۈرگۈزۈپ كەلمەكتە. شۇنداقلا ئۈچ خىل كۈچلەرگە قاتتىق زەربە بېرىشنى قايتا قايتا تەكىتلەپ بارغانچە كۈچەيتمەكتە.ۋېن جياباۋنىڭ گېرمانىيە زىيارىتىدە ئىقتىساد ۋە تىبەت مەسىلىسى مۇزاكىرە قىلىندى29 يانۋار كۈنى گېرمانىيىنى زىيارەت قىلغان خىتاي باش مىنىستىرى ۋېن جياباۋ، گېرمانىيە باش مىنىستىرى ئانگېلا مېكېل بىلەن سۆھبەت ئېلىپ بارغان. ئىككى تەرەپ ئارىسىدىكى سۆھبەتنىڭ ئاساسى مەزمۇنى پۇل مۇئامىلە كرىزىسى، ئېكسپورت مەسىلىلىرىنى مەركەز قىلغان بولسىمۇ، لېكىن ئانگېلا مېكېل تىبەت مەسىلىسىنى ئوتتۇرىغا قويۇشنى ئۇنتۇپ قالمىغان.يېڭىسار دىھقانلىرىنىڭ ئاۋازى دېھقان سەنئەتكار ھېكىم سىيىت سەھنىدىن قوغلاندىھېكىم سىيىت بۇ يىل 33 ياش، ئۇ پىيانىنو، دۇتتار ۋە تەمبۇر قاتارلىق مۇزىكىلارنى چالغاندىن باشقا، ئەينى ۋاقىتتا قىززىقچى لەتىپىچى. شېئىر، قوشاقچى، ئۇ كۆپ تەرەپلىمە سەنئەت ماھارىتى بىلەن يېڭىسار ناھىيىسىدە تونۇلغان بىر خەلق سەنئەتكارى، يۇرتنىڭ توي تۆكۈنى، ئاھالە كومىتېتلىرىنىڭ سەنئەت پائالىيەتلىرىدە مۇزىكا چېلىش ۋە ئۇنى سىنئالغۇغا ئېلىپ لىنتا ئىشلەش ئۇنىڭ قوشۇمچە بىر ھايات يولى.د ئۇ ق نىڭ جەنۋەدىكى پائالىيەتلىرىب د ت كىشىلىك ھوقۇق كېڭىشىنىڭ 2 ئاينىڭ 9 كۈنى ئۆتكۈزۈلىدىغان خىتاينىڭ ئىنسان ھەقلىرى ئومۇمى ۋەزىيىتىنى كۆزدىن كۆچۈرۈش يىغىنى باشلىنىشتىن ئىلگىرى، د ئۇ ق رەھبەرلىرىنىڭ شەرقىي تۈركىستاندىكى ئىنسان ھەقلىرى دەپسەندىچىلىكىنى ب د ت غا تونۇتۇش ۋە شەرقىي تۈركىستان مەسىلىسىنى ب د ت دا كۈنتەرتىپكە كىرگۈزۈش ئۈچۈن پائال ھەرىكەت باشلىغانلىقى مەلۇم ئىدى. ئۇيغۇرلار شېڭ شىسەي ئۈستىدىن داۋا ئېچىشى كېرەكئىنتېرنېت تېخنولوگىيىسىنىڭ ئۇچقاندەك تەرەققىي قىلىشىغا ئەگىشىپ، ئۇيغۇرلار تېخى ئاشىكارىلانمىغان نۇرغۇن تارىخى پاكىتلارنى تور بەتلىرىدە ئېلان قىلىشقا باشلىدى. بۇنداق قىلىپ ئۇيغۇر تارىخىدىكى ئاشكارىلانمىغان بەزى مەسىلىلەرگە دۇنيا جامائەتچىلىكىنىڭ دىققەت ئېتىبارىنى تارتىشقا تىرىشماقتا.كانادا ھىندىستانغا يادرو تېخنىكىسى ۋە يادرو ماتېرىياللىرى ساتماقچىكانادا ئاخبارات ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، كانادا يادرو ئېنېرگىيە تېخنىكىسىدا ھىندىستان بىلەن ھەمكارلىشىشنى پىلانلىماقتا.چاغان كۈنى: خىتايلار بايرامدا، ئۇيغۇرلار ھاشاردابۈگۈن خىتاينىڭ باھار بايرىمىنىڭ يەنى چاغاننىڭ ئۈچىنچى كۈنى؛ ئۇيغۇر رايونىدىكى خىتاي ئاھالىسى بۈگۈن ئېچىۋېتىش تەرەققىياتىدىن ئالغان نىمەتلىرىدىن راھەت ھوزۇرلىنىۋاتقان بىر كۈن. ئەمما بۇ تەرەققىياتتىن ھېچ نېسىۋە ئالالمىغان ئۇيغۇرلار بۇ كۈننى يەنىلا جاپادا، ھەتتا ھاشار بېسىمى ئىچىدە ئۆتكۈزمەكتە.چاپچالدىكى يەر تەۋرەش ئاپەت رايونى ھەققىدە ئۇچۇرلارغۇلجىنىڭ چاپچال ناھىيىسى چوڭبۇغرا يېزىسىدا 25 يانۋار يەر تەۋرەش ئاپىتى يۈز بېرىپ بەش مىڭغا يېقىن ئامما ئاپەتكە ئۇچرىدى. ئامېرىكىنىڭ، خىتايدىن كېلىدىغان ھەر قانداق تەھدىتكە تەييارلىقى بارئامېرىكىنىڭ سابىق پرېزىدېنتى بۇش دەۋرىدە خىتاي ئامېرىكا مۇناسۋىتى تارىختىكى ئەڭ ياخشى دەۋرىنى ياشىغان ئىدى. ئالاقىدار تەرەپلەر خىتاي ئامېرىكا مۇناسۋىتىنىڭ پرېزىدېنت ئوباما دەۋرىدە قانداق تۈس ئالىدىغانلىقىغا دىققەت قىلىشماقتا.
|
ئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش بىز كەنت ئاھالىلىرىگە ئەمەلىي ئىش قىلىپ بەرگىلى كەلدۇقمۇھەررىر : خانقىز ئىمىر مەنبە: تىيانشان تورى 20210107 18:2812ئاينىڭ 19كۈنى، يۈ خەيلۇڭ ئوتتۇرىدا كەنت ئاھالىلىرىنىڭ كارىز تازىلىشىغا ياردەم بەرمەكتە.بىڭتۇەن گېزىتى خەۋىرى مۇخبىر چېن لۇجۈەن فوتوسى، خەۋىرى: 12ئاينىڭ 8كۈنى، قومۇل شەھىرى ئېۋىرغول رايونى ئاستانە بازىرىنىڭ ئۇلاچۈەن كەنتىدە، مۇخبىر يۈ خەيلۇڭنىڭ ئىشخانىسىغا كىرگەندە، ئۇنىڭ قارىسى كۆرۈنمىدى. خېلىدىن كېيىن، ئۇ قايتىپ كەلدى، ئۇنىڭ يۈزىدە تەر تامچىلىرى بولۇپ، ئاياغلىرى توپىغا مىلىنىپ كەتكەنىدى.كەنت ئاھالىسى ما ۋەنبىڭنىڭ قوتىنى ئۆرۈلۈپ كەتكەن، بىز ئۇنىڭغا يېڭى قوتان سېلىپ بەردۇق، مەن بايا بېرىپ تاماملاش خىزمىتىنى كۆرۈپ كەلدىم، ئىككى كۈندىن كېيىن قويلار يېڭى ئۆيىگە كۆچۈپ كىرىدۇ دېدى يۈ خەيلۇڭ.2019يىلى 2ئايدا، 13شى دۆلەت مۈلكى شىركىتى پارتىيە كومىتېتىنىڭ ئەزاسى يۈ خەيلۇڭ 13شىنىڭ قومۇل شەھىرى ئېۋىرغول رايونى ئاستانە بازىرى ئۇلاچۈەن كەنتىدە تۇرۇشلۇق ئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش خىزمەت ئەترىتىنىڭ ئەترەت باشلىقلىقىغا، ئۇلاچۈەن كەنتىدە تۇرۇشلۇق 1شۇجىلىقىغا تەيىنلەندى. ۋەزىپىگە تەيىنلەنگەندىن بۇيان، ئۇ ئەترەت ئەزالىرى بىلەن دائىم ئېتىز بېشىدا، يېزاكەنت يولىدا ۋە 700دىن ئارتۇق ئاھالىنىڭ ئۆيلىرىدە پەيدا بولۇپ، كەنت ئاھالىلىرىنىڭ ئەمەلىي قىيىنچىلىقىنى ئىگىلەپ، كەنت ئاھالىلىرىگە نۇرغۇن ئەمەلىي، ياخشى ئىشلارنى قىلىپ بەردى.يۈ خەيلۇڭ تىلغا ئالغان ما ۋەنبىڭ ئۇلاچۈەن كەنتىدىكى قىيىنچىلىقى بار ئائىلە بولۇپ، 2013يىلى قاتناش ھادىسىسىگە ئۇچراپ، ئېغىر جىسمانىي ئەمگەك قىلىشقا ئامالسىز قالغان، ئۇنىڭ خوتۇنىمۇ كېسەلگە گىرىپتار بولۇپ، خىزمەت قىلىشقا ئامالسىز قالغان، قىزى ئىچكىرىدە ئوقۇغاچقا، بىر ئائىلە كىشىلىرىنىڭ تۇرمۇشى ناھايىتى قىيىنچىلىقتا قالغانىدى.يۈ خەيلۇڭ ما ۋەنبىڭنىڭ ئائىلە ئەھۋالىنى ئىگىلىگەندىن كېيىن، كۆپ تەرەپلىمە ماسلاشتۇرۇش ئارقىلىق، 10 مىڭ يۈەندىن ئارتۇق مەبلەغ توپلاپ، ئۇنىڭغا 10 قوي ئېلىپ بەردى، ھازىر كۆپىيىپ 24كە يەتتى.سافا، ئۈستەل، تېلېۋىزور ئىشكاپى، تاماق ئۈستىلىنى خىزمەت ئەترىتى بىزگە ئېلىپ بەردى، ئۆيلەر پاكىز ھەم رەتلىك، ناھايىتى راھەت تۇرۇۋاتىمىز... كەنت ئاھالىسى ئەلى غوجائابدۇلنىڭ ئۆيىدە، ئۇ مۇخبىرنى باشلاپ ئېكىسكۇرسىيە قىلىپ، ئائىلىسىدىكى ئۆزگىرىشلەرنى بايان قىلدى، مىننەتدارلىق ھېسسىياتىنىڭ ھەممىسى يۈزىگە يېزىلغانىدى.ئەلى غوجائابدۇلنىڭ خوتۇنى سوزۇلما خاراكتېرلىك كېسەلگە گىرىپتار بولغان بولۇپ، يىل بويى دورا يەيتتى، ئوغلى بىلەن قىزى مەكتەپتە ئوقۇيتتى، تۇرمۇشى غورىگىل ئۆتەتتى. يۈ خەيلۇڭ ئەھۋالدىن خەۋەر تاپقاندىن كېيىن، ئۇنىڭغا ياردەملىشىپ بىر ئېغىز قۇرۇتۇش ئۆيى، بىر رەڭلىك تاختايلىق ئۆي سېلىپ بەردى، يەنە ئۇنىڭغا تازىلىق قىلىدىغان خىزمەت تېپىپ بەردى، ھەر ئايدا 30004000 يۈەن كىرىم قىلالايتتى.بىر، ئىككى، ئۈچ... 28 تۇياق بوپتۇ، يەنە ئوبدان باقساقلا قوتاندىن چىقسا بولىدىكەن! يۈ خەيلۇڭ كەنت ئاھالىسى توختى قۇرباننىڭ ئۆيىگە كېلىپ، قوي قوتىنىغا كىرىپ، قويلارنىڭ چوڭىيىش ئەھۋالىنى تەكشۈردى. سېمىز قويلارغا قاراپ، يۈ خەيلۇڭ ناھايىتى خۇشال بولدى.توختى قۇرباننىڭ خوتۇنى بىر قېتىملىق قاتناش ھادىسىسىگە ئۇچرىغان بولۇپ، 100 نەچچە مىڭ يۈەن خەجلىگەنىدى، داۋالىنىپ ساقايغاندىن كېيىن، ئېغىر جىسمانىي ئەمگەك قىلالمايدىغان بولۇپ قالدى، قىزى داشۆدە ئوقۇغاچقا، ئائىلىسىنىڭ چىقىمى ناھايىتى كۆپ ئىدى، ئەمما ئۇلارنىڭ ئائىلە كىرىمى پەقەت ئۈچ مو ئۈزۈمزارلىققا قاراشلىق ئىدى. خوتۇنىنىڭ كېسىلىنى داۋالىتىش ئۈچۈن، توختى قۇربان ئۆيىدىكى قويلىرىنى سېتىپ بولۇپ، پەقەت بىر قوتانلا قالدى. يۈ خەيلۇڭ بۇنى كۆرۈپ كۆڭلىگە پۈكۈپ قويدى، ئۇزاق ئۆتمەي، خىزمەت ئەترىتى توختى قۇربانغا سەككىز قوي ئېلىپ بەردى. خىزمەت ئەترىتى قوينى ئۇنىڭ ئۆيىگە ئاپىرىپ بەرگەندە، توختى قۇربان كۆزلىرىگە ئىسسىق ياش ئالدى.بۈگۈنكى كۈندە، توختى قۇربان خىزمەت ئەترىتىنىڭ ياردىمىدە، تېرىقچىلىق، باقمىچىلىق تېخنىكىسىنى كۆرۈنەرلىك ئۆستۈرۈپ، ئەڭ دەسلەپكى سەككىز تۇياق قويدىن ھازىرقى 28 تۇياققا تەرەققىي قىلدۇردى، ئۈچ مو ئۈزۈمزارلىقتىمۇ مەھسۇلاتنى ئاشۇرۇشنى ئىشقا ئاشۇردى. يىل بويى ئاق تاشلىنىپ قالغان تۆت مو يەرگە ئاق قوناق تېرىپ، باقمىچىلىق ئېھتىياجىغا كاپالەتلىك قىلىپلا قالماي، كۆپ چىققان مەھسۇلاتلارنى سېتىپ كىرىم قىلدى. توختى قۇرباننىڭ تۇرمۇشى بارغانسېرى ياخشىلاندى، چېھرىدىكى تەبەسسۇم بارغانسېرى جىلۋىلەندى.بۇ يىل 8ئاي ئۈزۈمنى بازارغا سالىدىغان ھالقىلىق مەزگىل، ئەمما يېڭى تىپتىكى تاجسىمان ۋىرۇسلۇق ئۆپكە ياللۇغى يۇقۇمىنىڭ تەسىرىدە، باشقا جايلاردىكى سودىگەرلەر قومۇلغا كېلىپ ئۈزۈم سېتىۋېلىشقا جۈرئەت قىلالمىدى. ئۈزۈمنىڭ كۈنسېرى پىشىپ كېتىۋاتقىنىغا قاراپ، كەنت ئاھالىلىرى تىتتىت بولۇپ كۆز يېشى قىلىشتى، يۈ خەيلۇڭ كېچىچە ئۇخلىيالمىدى.يۈ خەيلۇڭ ئىلگىرى خىزمەت جەريانىدا بەزى خېرىدارلار بىلەن تونۇشقانىدى، ئۇ تېلېفون دەپتىرىنى ئاختۇرۇپ، بىربىرلەپ تېلېفون بېرىپ چۈشەندۈرگەنىدى، قارشى تەرەپ چۈشىنىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن بولسىمۇ، ئەمما يۇقۇمدىن ئەنسىرەپ چىرايلىقچە رەت قىلدى. يۈز قېتىمغا يېقىن تېلېفون بېرىش ئارقىلىق، ئاخىر 14 سودىگەر ياردەم بېرىشنى خالايدىغانلىقىنى بىلدۈردى. كۆپ تەرەپنىڭ ماسلاشتۇرۇشى بىلەن، 14 سودىگەر مەملىكەتنىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىن كېلىپ ئۈزۈم سېتىۋېلىپ، كەنت ئاھالىلىرىنىڭ مول ھوسۇل ئېلىشىغا كاپالەتلىك قىلدى.يۈ خەيلۇڭ يەنە قىيىنچىلىقى بار ئائىلىلەر ۋە ئەمگەك كۈچى كەمچىل ئائىلىلەرنى ئىستاتىستىكا قىلىپ، خىزمەت ئەترىتىنىڭ بەش ئەزاسى، كەنت ئاھالە كومىتېتىنىڭ 22 ئەزاسىنى تەشكىللەپ، ئالتە تۈركۈمگە بۆلۈپ ئۇلارنىڭ ئۈزۈم قاچىلىشىغا، چۈشۈرۈشىگە ياردەم بەردى.يۈ شۇجىنىڭ ياردىمى بولمىغان بولسا، ئۈزۈمىمىز چوقۇم سېسىپ كېتەتتى.بۇ يىل ئۈزۈمنىڭ سېتىلىش باھاسى بۇرۇنقىدىن يۇقىرى بولدى، بۇ يۈ شۇجىنىڭ تۆھپىسى!ھەربىر رەھمەت، مەدھىيەلەشلەرنىڭ ھەممىسى يۈ خەيلۇڭنىڭ خىزمىتىنى مۇئەييەنلەشتۈرگەنلىك ئىدى. يۈ خەيلۇڭ مۇنداق دېدى: بىز كەنت ئاھالىلىرىگە ئەمەلىي ئىش قىلىپ بەرگىلى كەلدۇق، قولغا كەلتۈرگەن نەتىجىلىرىمىز ئەلرايىنى بىلىش، ئەلگە نەپ يەتكۈزۈش، ئەلنى مايىل قىلىش خىزمەت ئەترىتى ئەزالىرىنىڭ ئورتاق تىرىشچانلىقىنىڭ نەتىجىسى.
|
الاتاۋ اۋدانى ۇمىتتەر اقتالدى ما؟ جالعاسىجاڭالىقتار 2817 0 پىكىر 10 شىلدە, 2010 ساعات 07:34 قۇرمەتتى، باعدات سايلانبايۇلى. الاتاۋ اۋدانى ءبىر جىلدا ءبىر وبلىستىڭ قارجىسىن جۇمساعان اۋدان. راس، كوزگە كورىنەتىندەي كوپ شارۋالار تىندىردىڭىز. الايدا، ازاماتتارىمىزدىڭ دەنساۋلىعىنان ارتىق نە بار. الدىمەن ەمحانانى جونگە كەلتىرۋىڭىز كەرەك ەدى. باسقاسىن ايتپاعاندا الاتاۋلىق جۇكتى انالارعا قيىن بولىپ تۇر. بۇل ءبىر، ەكىنشىدەن، قوس شاڭىراقتىڭ ورتاسىنداعى باياعى سايعا ورنالاسقان ۇيلەردىڭ ماڭىنا بىرەۋلەر تاۋتاۋ ەتىپ قوقىس توگۋدە. قازىر تۇرعىندارىڭىز سول قوقىستان وزدەرىنە كەرەكتى دۇنيەلەردى ۇيلەرىنە تاسۋدا. بۇل ادام دەنساۋلىعىنا زيان ەمەس پە؟ قازاققا ەندى قالعانى قوقىستان باسپانا سالۋ ەدى. بۇعان نامىستاناتىن شىعارسىز. ايتپاقشى، زاڭداستىرۋعا جاتپايتىن ۇيلەردىڭ كوپشىلىگى تۇرمىسى تومەن ادامدار. ولاردى ەرتەڭ سايالىعا قونىس اۋدارساڭىزدار جەردى تەگىن بەرەسىزدەر مە؟ راحمەت!جاۋاپ: اۋدانىمىزدا الەۋمەتتىك ماڭىزداعى نىسانداردى سالۋ ەڭ باستى شارۋالاردىڭ ءبىرى. بۇل باعىتتاعى جۇمىستار ءبىر ساتتە توقتاعان جوق. اۋدان قۇرىلعالى جاڭادان 3 مەكتەپ، 3 بالاباقشا ىسكە قوسىلسا، تاياۋدا عانا، ياعني 2شىلدە كۇنى شاڭىراق2 ىقشام اۋدانىندا جاڭا ەمحانا اشىلىپ، تۇرعىنداردى قابىلداي باستادى. الداعى ۋاقىتتا اۋدانىمىزدا الەۋمەتتىك نىسانداردى سالۋ جالعاسا بەرەدى. مەديتسينالىق مەكەمەلەرمەن قامسىزداندىرۋ تۇرعىنداردىڭ سۇرانىسىن تولىق قاناعاتتاندىراتىن بولادى. ال، تازالىق ماسەلەسى تەك اكىمشىلىكتىڭ ەمەس، ءار تۇرعىننىڭ ازاماتتىق بورىشى. تاۋ توبە بولىپ قوقىس ءۇيىلىپ جاتسا، ونى ءبىزدىڭ ماماندارىمىز كورۋى ءتيىس. كورگەن بولسا، ءبىر شارا قولدانادى. ەگەر ءسىزدىڭ ايتقانىڭىز راس بولسا، بۇل ماسەلەنى مەن باقىلاۋىمدا ۇستايمىن. دەگەنمەن، تاعى قايتالاپ ايتارىم اركىم ءوز ءۇيىنىڭ، اۋلاسىنىڭ، كوشەسىنىڭ، اۋىلىنىڭ تازا بولۋىنا مۇددەلى بولۋى كەرەك. قازىر ادامداردىڭ كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ. دەنساۋلىقتىڭ قادىرىن ءبارى دە بىلەدى دەپ ويلايمىن. سوندىقتان ءسىز ايتقانداي ىڭعايسىز جاعدايلار ورىن الىپ جاتقان بولسا، ولاردىڭ ءوز نامىسىنا سىن. ال زاڭداستىرۋ ماسەلەسى بارلىق ازاماتتارعا بىردەي قۇقىقپەن جۇرگىزىلدى. ەشكىمدى بولە جارۋ بولعان جوق. تاعى قايتالاپ ايتايىن، بۇگىنگى تاڭدا الماتى قالاسىنىڭ باس جوسپارىنا جانە جەر قاتىناستارى سالاسىنداعى تالاپتارعا سايكەس، اۋدان اۋماعىندا ورنالاسقان 1443 جەر تەلىمدەرىنىڭ قاۋىپتى ايماقتاردا ورنالاسقاندىعى انىقتالىپ وتىر. اتالعان جەر تەلىمدەرى قولدانىستاعى سانيتارلىق ەرەجەلەرگە جانە ت.ب. زاڭ تالاپتارىنا بايلانىستى زاڭداستىرۋعا جاتپايدى. الدىندا ايتقانىمداي، بۇل ازاماتتارعا وزگە ىقشام اۋدانداردان جەر تەلىمدەرى بەرىلەدى. ءسىزدىڭ ويىڭىزشا ادام العا قويعان ماقسات مۇراتىنا جەتۋ ءۇشىن قانداي ءىس ارەكەتتەر ىستەگەنى دۇرىس؟ جانە دە قىزمەت جاساۋ مەن قىزمەت ەتۋدى قالاي تۇسىنەسىز؟ وسى ەكى ۇعىمنىڭ قايسى جانىڭىزعا جاقىن.ايان باۋىرجانتەگى، الماتى قالاسى، قازۇۋ ستۋدەنتىجاۋاپ: ماقساتمۇراتقا جەتەم دەگەن ادامنىڭ ءاربىر ءىسارەكەتى جوسپارلى بولۋى كەرەك. ونداي ادامدا بوس ۋاقىت دەگەن بولمايدى. ءارى ەڭبەكسۇيگىش جانە ادال بولۋى كەرەك. قىزمەت جاساۋ بەلگىلى ءبىر ادامدارعا قىزمەت كورسەتۋ. ماسەلەن، قوناقتارعا ءىلتيپات كورسەتۋ. ال قىزمەت ەتۋ ازاماتتىق بورىشىڭدى اتقارۋ. مەنىڭ جانىما جاقىنى وسى سوڭعىسى.باكە زاڭداسۋعا جاتپايتىن جەرلەردىڭ ماسەلەسىن قالاي شەشەسىزدەر؟ راحمەتجاۋاپ: بۇل سۇراققا جوعارىدا تولىق جاۋاپ بەردىم. اعا ءسىز قاي ەل بولاسىز؟ تەگىڭىزدى قاشان قازاقشاعا وزگەرتەسىز؟ وسى ءبىز قاشان قويامىز، ەلىڭ كىم? رۋىڭ كىم دەگەن سورلى سۇراقتاردى!جاۋاپ: مەن قازاقپىن، تەگىم دە قازاق. ال، ەكىنشى پىكىردى بىلدىرگەن ازامات دۇرىس ايتادى. قازىر بىزگە ءبولىنۋ ەمەس، بىرىگۋ كەرەك. بۇل سۋايت اكىم،ءسوزدىڭ مايىن تامىزىپ ايتقاننان باسقا ەشتەڭە دە شەشە المايدى. الاتاۋ اۋدانىنىڭ ماسەلەسى شاشەتەكتەن، قولىنان كەلەتىن اكىم ىستەمەسە قوردالانعان كۇيىندە ءالى قالا بەرەدى. باكەڭ ءوزىڭىن كاسىپكەرلىگىمەن اينالىسقانى ءجون بولار...جاۋاپ: بۇل ءسىزدىڭ جەكە پىكىرىڭىز. اركىمنىڭ سوزىنەن ونىڭ ورەسى كورىنىپ تۇرادى. زاڭسىز جەر ساتۋمەن نەمەسە جەر زاڭداستىرۋمەن اينالىساتىندارعا كانداي توسقاۋىل قويىلۋدا. جەرگىلىكتى كمس تەر باسقا شارۋالاردى قويىپ، جەر زاڭداستىرۋ جانە حالىقتان مۋسورعا اقشا جيناۋ مەكەمەسىنە اينالىپ كەتكەنى قالاي؟ اكىمشىلىك ۇيىنەن بولمە الىپ حالىقتان مۋسورعا اقشا جيناۋمەن اينالىسۋعا رۇقسات بەرەسىز بە؟ كمس تەر حالىققا قىزمەت ەتۋ ورنىنا بيزنەسپەن اينالىسىپ كەتەتىندەرى نەسى؟ الدە ولار اكىمنىڭ بيزنەس كومەكشىلەرى مە؟جاۋاپ: جەرگىلىكتى ءوزىنءوزى باسقارۋ كوميتەتتەرى ەكسپەريمەنتتىك جوبا بولىپ تابىلادى. تەك الاتاۋ اۋدانىندا عانا ەمەس، قالامىزدىڭ بارلىق اۋدانداندارىندا وسىنداي كوميتەتتەر قۇرىلعان. اسىرەسەن ءبىزدىڭ اۋدانداعى الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى شەشۋدە بۇلاردىڭ اتقارار ءرولى جوعارى بولادى دەپ جوبالانىپ وتىر. قازىر سىناق مەرزىمى. كوميتەتتەر ويداعىداي جۇمىس جاساپ كەتسە، ولارعا بەلگىلى ءبىر وكىلەتتىلىك بەرىلەدى. ازىرگە، وزگە قالالاردىڭ تاجىريبەلەرىن كورىپ، وزىمىزدە ىسكە اسىرۋعا نيەتتەنىپ جاتىرمىز. ال جووبك وكىلدەرى تاراپىنان قانداي دا ءبىر زاڭسىزدىقتار بولىپ جاتسا، سەنىم تەلەفونىنا حابارلاسۋىڭىزعا بولادى. سەنىم تەلەفونىنىڭ ءنومىرى: 2998677. اكىم بول، حالقىڭا جاقىن بول دەۋشى ەدى اتام قازاق. قازىر اكىم بول، ۇكىمەتكە جاقىن بول دەگەن بولىپ كەتتى. سىزدەردىڭ اۋدانداعى قاراپايىم حالىقتىڭ جاعدايلارىن تەزىرەك ءارى حالىق پايداسىنا شەشىپ بەرسەڭىزدەر ەكەن. ولاي بولماسا، اشىنعان حالىق تاعى بىرەۋدى ورتەپ جىبەرەر.جاۋاپ: ءبىزدىڭ بارلىق جۇمىسىمىز حالىقتىڭ جاعدايىن جاساۋ. جاماندىق شاقىرعانىڭىز ءجون بولماس. اللاعا شۇكىر جاعدايمىز وسىدان 2 جىل بۇرىنعىداي ەمەس. جاقسارىپ قالدى. مەن شاڭراقتا جاڭقوجا باتىر كوشەسىندە تۇرامىن. مەنىڭى ايتارىم ەشىكىمەشكىمدى ورتەمەيدى. ءسىز اۋزىڭىزعا كەلگەن نارسەنى وتتاي بەرمەي، ابايلاپ سويلەڭىز. قايداعى جوقتى ايتپاڭىز. كەزىندە بولعان قايعىلى وقيعا ، ءوزىنىڭ ارام پيعىلدارىن اسىرماقشى بولعان زىميان كىشكە توپتىڭ ءىسى. سول جاعداي ءبىزدىڭ شاڭىراقتىقتارعا جابايى، نادان، كۇيەنى جاقتى. سودان ءالى ارىلا الماي كەلە جاتىرمىز. وسىنداي اتاقتاردان شارشاعاعان جوقسىزدار ما. قۇدايعا ءتاۋبا دەۋ كەرەك. بىرلىك كەرەك، مادەنيەت كەرەك، يماندىلىق كەرەك! سۇلتان قالدىبەكۇلىجاۋاپ: دۇرىس ايتاسىز. سۇلتەكەڭنىڭ ايتقانى ورىندىاق. تەك بوسقا بايبالام سالا بەرۋدىڭ قاجەت جوق. ايتپەسە اناۋ كورشى باۋىرلاردان ءبىزدىڭ قاي جەرىمىز ارتىق بولعانى. بارلىق بالە وزىمىزدەن. ءبىز قازاقپىز دەپ كەۋدەمىزدى جۇدىرقتايمىز، بىراق ناقتىلاپ كەلگەندە وسى اتمىزدى زاتىمىزبەن قورلايمىز. ءبىز ساۋالىمىزدى، سۇراۋىمىزدى، جوعىمىزدى وركەنيەتتى تۇردە كۇن تارتىبىنە قويىپ ۇيرەنگەن جوقپىز. شۇكىر قازاقتىڭ قار دومالاعى شوعىرلانعان شاڭىراققا سول مۇڭىمىزدى بولىسەتىن بيلىكتىڭ كەلگەنىنە. جۇمىس جاسالىپ جاتىر. بىراق جاسالىتىن جۇمىس الدا. ەڭ باستى جۇمىس جەر ماسەلەسى ەمەس، ول حالىقتى مادەنيەتتىلىككە، بىلىمدىلىككە تاربيەلەۋ بولماق.جاۋاپ: ورىندى پىكىر. اكىمدەردىڭ ىشىندە العاشقى بولىپ اباي،كزءنىڭ كونفەرەنتسياسىنا شىقانىڭىزدىڭ ءوزى، باكە ءسىزدىڭ ءوز ىسىڭىزگە سەنىمدى ازامات ەكەنىڭىزدى كورسەتەدى. مەنىم سىزگە قويار سۇراعىم، بالامدى ۇلجانداعى جاڭا بالاباقشاعا ورنالاستىرايىن دەپ ەدىم. قانداي قۇجاتتار كەرەك، قايدا وتكىزەمىن؟ ايتىپ بەرسەڭىز. راحمەت.جاۋاپ: راحمەت. ال بالاڭىزدى بالاباقشاعا ورنالاستىرۋ ءتارتىبىن بالاباقشادا سىزگە تولىعىمەن ءتۇسىندىرىپ بەرەدى. اكىمشىلىك ۇيىنەن بولمە الىپ حالىقتان مۋسورعا اقشا جيناۋمەن اينالىسۋعا رۇقسات بەرەسىز بە؟ وسىلاي دا قىزىق سۇراق بولادى ەكەن. قازىرگى ۋاقىتتا شاڭىراق اكىمى الماعا 106 كابينەتتى مۋسورعا اقشا جيناۋ ءۇشىن بەرىپ قويعان. بۇرىن الما ۇلجاندا جەر ساتىپ، زاڭداستىرىپ بىلىقتىرىپ ەدى، ەندى شاڭىراققا شاقىرىپ اۋىستىرىپ العان عوي. باعدات سونى بىلمەي وتىرسىڭ با. بىلمەسەڭ قانداي اكىم بولعانىڭ؟جاۋاپ: الاتاۋ اۋدانى اكىمى اپپاراتى عيماراتىنىڭ 106 كابينەتى شاڭىراق2 ىقشام اۋدانى بويىنشا جەرگىلىكتى ءوزىنءوزى باسقارۋ كوميتەتىنە ۋاقىتشا بەرىلگەن. باسقا جەردەن ىڭعايلى ورىن تابىلمادى. بۇدان ىلىك ىزدەۋدىڭ قاجەتى جوق. ال ناقتى ءبىر زاڭسىزدىققا كوزىڭىز جەتىپ تۇرسا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا شاعىمدانىڭىز دەپ كەڭەس بەرەمىن. قۇرمەتتى. باعدات سايلانبايۇلى. جاكسىنىڭ جاقسىلىعىن ايت مەرەيى تاسىسىن دەگەن. ءسىزدىڭ حالىققا جاساعان ەڭبەگىڭىز شەكسىز.بۇل ەڭبەگىڭىزدى ايتپاي كەتۋ، ادامنىڭدا اللانىڭ الدىندا ورەسكەلدىك بولار. بىراق، ءبىر قىنجىلتاتىن ماسەلە ءسىز قول استىڭىزداعى كمس تاردىڭ نە ىستەپ نە قويىپ جاتقانىنان حابارىڭىز جوق. نە بولماسا قولىننان كەلسە اساپ قال،بەلىڭنەن كەلسە باسىپ قال عا، سالىپ وتىرعان سياقتىسىز.الىسقا بارماياق ۇلجان ىقشاماۋدانىنداعى جاعىدايلاردى ايتايىق. حالىقتىڭ كوزىن باقىرايتىپ قويىپ، ەتەكتەرى جاسكا تولعانشا جىلاتىپ. ۇيلەرىن سۇرگىزىپ تاستاپ، تاپ سول سۇرگىزىلگەن جەرگە المانىڭ، نە جاڭابايدىڭ، نە ساعىنبايدىڭ تۋىسقاندارىنا مەملەكەتتىك اكت شىعىپ وتىر. بۇل ىستەلىنىپ جاتقان شارالاردان ءسىزدىڭ حابارسىز بولماۋىڭىز مۇمكىن ەمەس دەگەن ويدامىن. قازىرگى ۋاقىتتا جەر اتقىزۋعا بارعان تۇرعىنداردان، جەكە جەرىن اتقىزۋ ءۇشىن 100 بەرىپ اتقىزىپ جاتقاندىعىندا بىلەتىن بولارسىز.بۇرىن ايبول الاتىن بولسا، قازىر قىرىقباەۆ ازاماتتىڭ جاستىعىن پايدالانىپ كۋلباەۆ جاناباي الىپ وتىر. جاستاردى كوتەرۋ كەرەك دۇرىس. بيراق ولاردى پايدالانۋ اعالىققا جاتپاس. دوس جىلاتىپ ايتادى، دۇشپان كۇلدىرىپ ايتادى دەگەن. ادامنىڭ الدىندا ەسەپ بەرۋ وڭاي اللانىڭ الدىنداعى ەسەپتى ۇمىتپاعانىڭىز ءجون سياقتى. ەل بولام دەسەڭ بەسىگىڭدى تۇزە دەگەن. ەل بولىپ ەرىم دەمەسەڭ ەلدىگىڭنەن نە پايدا،ەر بولىپ ەلىم دەمەسەڭ ەرلىگىڭنەن نە پايدا.جاۋاپ: جوعارىدا ايتقانىمداي، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا شاعىمدانۋعا ءسىزدىڭ ەركىڭىز بار. ال اكىمشىلىك قىزمەتكەرلەرىنىڭ ادال جۇمىس ىستەيتىندەرىنە سەنىمىن. بۇل تۋرالى الدىندا ايتقانمىن. ەرتەڭگى كەلەر 70جىلدىققا دەيىن بيلىكتىڭ قۇلاعى تىنىش بولسىن دەگەندىكاۋ مىناۋسى....قاشاننان بەر مۇنشالىقتى اۋىر سۇراقتارعا اكىمنىڭ جاۋاپ بەرە قالعانى حالقىماۋ؟!!!....جاۋاپ: حالىقپەن كەزدەسىپ، سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋ ءار اكىمىنىڭ مىندەتى. قانشاما قارا كوزدەردىڭ بۋلدوزەرمەن ۇيلەرىن تالقانداپ، ەڭىرەپ جىلاپسىقتاعان اكەشەشەمىزدى، اپااعالارىمىزدى ولمەسەڭ ومىرەم قاپ دەپ قارعاپ، ارتتارىنان ءبىر كەسەك تاس لاقتىردىڭىزدار.التىن تاعىڭ بولعانشا، الاقانداي جەرڭ بولسىن دەپ قانشاما ادام كوز جاسى مويىندارىڭىزدا ەكەنىن ءبىر مەزگىل ويلانىپ قويىڭىزدار اكىم ءمىرزا!ۇي تۇسپەيدى دەگەن جەرلەردىڭ ءبارىن ساتتىڭىزدار،جاردى تولتىرىپ ونىڭ ۇستىنەن ءۇي كوتەرۋدە،ءوز كوزىمىزبەن كورىپ ءجۇرمىز.ىستەگەن جاقسى ىستەرىڭىزگە كوز جۇمبايمىز، بىراق كوز جاس جىبەرمەيدى.اللانىڭ بارى حاق.ءار نارسەنىڭ ەسەبىن و دۇنيەدە بەرەرسىز!جاۋاپ: ءبىز زاڭ اياسىندا عانا جۇمىس ىستەدىك. ەشكىمنىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىن تاپتاعان ەمەسپىز، وعان اتا زاڭىمىز جول بەرمەيدى. وسى قازەكەڭ اناءبۇيتتى مىناۋ ءسۇيتتى دەگەنىن قويمايدى ايتەۋىر. تۋىسقان، اشىپ ايتسانشى بىردەڭە بىلەتىن بولساڭ. مەنىم بىلەتىنىم، مانزوروۆ ناعىز ازامات. ويتكەنى ول قاشاندا بولسىن حالىقتىڭ مۇىۇ، جوعىن تىنداۋعا دايىن تۇراتىن ازامات. مەن ءوزىم، ءبىرەكى رەت سەيسەبى سايىن بولىپ تۇراتىن قابىلداۋىندلا بولدىم. بايقاعانىم قاركوزدەرىمىزگە، قولىنىن كەلگەنىن ايامايدى. بارىن بار، جوعىن جوق دەپ كەسىپ ايتادى. كەيبىر شەنەۋنىكتەر سياقتى حالىقتى اندا بار، مۇندا بار دەپ دوپ ەتىپ تەپپەيدى. مەنىڭ ايتايىن دەگەنىم وسى ءبىز كوپ جاعدايدا ادام تانىمايمىز. قولىنان ءىس كەلەتىن ادامنىڭ اياعىنان تارىتىپ جاتامىز. اشىعىن ايتۋ كەرەك اۋدان اشىلعال جاعدايىمىز قۇدايعا تاۋبە جامان ەمەس، جاسقارىپ بارىد. بارلىعى دا كوزشش الدىمىزدا. ارينە جەتىسپەيتىن ەمحان، مەكتەپ، بالاباقشا شەشىلىپ بىتكەن جوق. بىراق تاعاد ايتام قىرعىز باۋىرلاردىن جاعدايىن كورىپ، ءتاۋبا ايتۋدان باسقا امالىم جوق. ەلىمىز امان جۇرتىمىز تىنىش بولسىن!جاۋاپ: سەنىم ارتقانىڭىزعا راحمەت. باعدات سايلانبايۇلى، الاتاۋ اۋدانىنىڭ ءحالى وسىدان ەكى جىل بۇرىن ادام شوشىرلىقتاي ەدى. ءبىر عانا شاڭىراقتىڭ داۋى بۇكىل قازاق قوعامى ءۇشىن اۋىر تيگەنى ءمالىم. شىنىن ايتۋ كەرەك، شاڭىراق، ۇلجان سياقتى ىقشاماۋداندارىنداعى حالىق وزدەرىن ەشكىمگە كەرەكسىز جانداي سەزىنىپ ەدى. اتالمىش ىقشاماۋداندار الاتاۋ اۋدانىنىڭ قۇرامىنا كىرگەننەن كەيىن، جاعداي ءبىراز جوندەلدى. وعان ءسىزدىڭ كوپ ەڭبەگىڭىز سىڭگەنى داۋسىز. اكىم حالىقتىڭ مۇڭزارىن تىڭداپ، ەل مەن جەر ءۇشىن ايانباي ەڭبەۋ ەتۋ كەرەك دەپ ويلايمىن. جالپى اكىم حالىقتىڭ ادامى. وسى تۇرعىدا ءسىز ءسوزسىز حالىققا جاقىن بولا ءبىلدىڭىز. ەكى جىلدىڭ ىشىندە قاڭىراپ قالعان بىرقاتار جەرلەردى گۇلدەندىرىپ، قالا شەتىندە ورنالاسقان حالىقتىڭ جاعدايىن تۇزەدىڭىز. سىزگە تابىستى ەڭبەك، قاجىماس قايرات تىلەي وتىرىپ، ءوز ءوتىنىشتىلەگىمدى بىلدىرسەم دەيمىن.قۇرمەتتى باعدات سايلانبايۇلى، تۇركىستان ىقشاماۋدانىنىڭ ماسەلەلەرى دە ءسىزدىڭ نازارىڭىزدان تىس قالماسا دەپ تىلەيمىز. ماسەلەن، تۇركىستان ىقشاماۋدانىندا كاناليزاتسيا جوق، جولدار دۇرىس جاسالماعان، ىقشاماۋداندا ورنالاسقان ەكى بەتون زاۋىتى تۇرعىنداردىڭ مازاسىن الىپ، كۇنى ءتۇنى جۇمىس ىستەيدى، سودان شىققان شاڭ توزاڭنىڭ سالدارىنان تۇرعىندار ءبىراز زارداپ شەگۋدە، سونداياق ىقشامۋداننىڭ ورتالىق كوشەسىندە، ياعني شاڭىراق2 گە باعىتتالعان جولدا جاياۋ جۇرگىنشىگە ارنالعان ارنايى بەلگى جوق، اۆتوكولىكتەردىڭ جىلدامدىعىن شەكتەيتىن بەلگىنى دە ءالى كۇنگە كورە المادىق. ءوزىڭىز بىلەسىز، ءبىزدىڭ ىقشاماۋداندا مەكتەپ جاسىنداعى بالالار كوپ. تۇرعىندار قالاعا شىعۋ ءۇشىن جولدى كەسىپ وتەدى. وكىنىشكە وراي، ماشينالاردىڭ كوپتىگىنەن، ءارى ارنايى بەلگىنىڭ جوقتىعىنان جولدان ءوتۋ قيىندىققا سوعادى. ونىڭ ۇستىنە ىقشاماۋداندا ارنايى ايالدامالار جوق. ءارى كيروۆ جانە شاڭىراق2 ىقشاماۋداندارىنىڭ ورتاسىنداعى جولايرىقتا نە باعدارشام، نە جاياۋ جۇرگىنشى بەلگىسى جوق. ءدال وسى جولايرىقتا كولىك اپاتتارى ءجيى بولىپ تۇرادى. اكىم مىرزا، وسىنداي ماسەلەلەردى قاپەرىڭىزگە الىپ، بىرجاقتى شەشىمىن شىعارۋىڭىزدى سۇرايمىن.تۇركىستان ىقشاماۋدانىنىڭ تۇرعىنى الىمبەتوۆا سۆەتلانا.جاۋاپ: قۇرمەتتى سۆەتلانا! سىزدەر تاراپىنان كوتەرىلگەن ماسەلەلەر ءبىزدىڭ ءجىتى باقىلاۋىمىزدا بولادى. مۇمكىندىگىنە قاراي بارلىق ماسەلەنى شەشۋگە تىرىسىپ جاتىرمىز. دارحان ىكشام اۋدانىنا كاراستى سايدا بير توپ ورالماندادىن ۋيى بار ەدي، تورت جىل بولدى نە زانداسپادى، نە بير شەشيمين تاپپادى. سول ۇيلەر قالاي شەشىلمەك؟ ەستۋىمىزشە قاراسۋعا كوشىرىپ، ءۇي سالىپ بەرەتىن بولدى دەگەن قاۋەسەت بار. بۇل شىن با، الدە تاعى دا ۋاقىتتى سوزۋ امالى ما؟جاۋاپ: بۇل ماسەلە بويىنشا تۇرعىندار اكىمشىلىككە كەلىپ، ءاربىر سەيسەنبى كۇنى وتكىزىلىپ تۇراتىن جەكە قابىلداۋىما قاتىسسىن. بارلىق سۇراقتار بويىنشا مامانداردان تولىق جاۋابىن الادى. ايتپاقشى، وندا ورنالاسقان ورالمانداردىڭ نەگىزىنەن تۇرمىسى وتە ناشار، كوبىسى و جەر، بۇ جەردە جۇك ءتۇسىرىپ، متىڭداپ كۇن كەشىپ جاتىر. سولاردىڭ جاعدايىن كومەكتەسسەڭىز، نەسيەگە بولسا دا ءۇي سالىپ بەرسەڭىزدەر وتە ساۋاپتى ءارى حالىق الدىنداعى ابىرويلى ءىس بولار ەدى. ەڭ دۇرىسى، وسى زاڭداسپاعان ۇيلەردىڭ يەلەرى نەگىزىنەن قازاقتار ءارى كەدەيكەپشىكتەر. ولارعا كومەكتەسۋ، جاعدايلارىنىڭ وڭالۋىنا سەپتەسۋ ءسىزدىڭ ۇلت الدىنداعى مىندەتىڭىز بولماق. ۇلت ءۇشىن ىستەلگەن ءىستىڭ وتەۋىن كۇتۋ، مىندەتسۋ ەر ادامنىڭ پارىزى بولماق ەمەس. ءتورت مىڭ ۇيدە كەمى 20 مىڭ ادام تۇرادى. سول 20 مىڭنىڭ العىسىن الۋدى ويلاڭىز، باكە!!!جاۋاپ: اۋەلدە ايتقانىمداي، الاتاۋ اۋدانى كۇردەلى الەۋمەتتىكتۇرمىستىق ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن قۇرىلعان. بارلىق ازاماتتارعا تيىسىنشە جاردەم كورسەتىلەدى. ەگەر بۇل ازاماتتار ءسىز ايتقانداي ورالماندار بولسا، قالالىق كوشىقون باسقارماسىنا تىركەلىپ، ورالمان ستاتۋسىن الۋى كەرەك. سونان كەيىن، اۋداننىڭ الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ مەكەمەلەرىنە كەلىپ، مەملەكەت قاراستىرعان جاردەماقىلارعا قول جەتكىزۋىنە بولادى. جەكەلەگەن ماسەلەلەر بويىنشا ءبىز دە قابىلدايمىز. قىمباتتى اكىم! ارزان دۇكەنىنىڭ ارتىنان تۇرىك كومپانياسى سالىپ جاتقان احسەلكەنت مولتەكاۋدانىنىڭ ۇلەسكەرى ەدىم. تۇرىك كومپانياسى قۇرىلىستىڭ قاشان بىتەتىنىنەن ماندىتىپ حابار بەرمەيدى. انەمىنە دەپ كەيىنگە قالدىرىپ كەلە جاتقاندارىنا ەكى جىل بولدى. اكىم رەتىندە ءسىزدىڭ قولىڭىزدا وسى تۇرعىن ۇيلەرگە قاتىستى قانداي دەرەكتەر بار؟ اۋدانعا ەلەكتر، جىلۋ، جارىق، سۋ، گاز، تەلەفون تارتىلدى ما؟ قاشان پايدالانۋعا بەرىلەدى؟ راحمەت! مەن بايبەسك اۋىلىنان حالك ەل ۋشن ەنبەك جاساي بەرنز كولدايمىز اگا اللا جار بولسىن دەنساۋلىگىنىز مىكتى بولسىن ەنبەك ەتۋدەن حالكىنىزگا جاكىن بولۋدان ەش كاشان تانباۋىنىزدى بير االلاحتان تيلەيمين.جاۋاپ: نيەتىڭىزگە راحمەت. باعدات سايلانبايۇلى اكىمشىلىك عيماراتىندا 29 ماۋسىم كۇنى جۇرتشىلىقپەن كەزدەستىڭىز. وسى جيىنعا باق وكىلى رەتىندە ءبىز دە باردىق. شىنىن ايتساق كوڭىلىمىز تولمادى.سۇراق قويايىق دەپ ەدىك سونداعى پوليتسيا مەن ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ وكىلى دىرىلداتىپ جەلكەمىزدەن سۇيرەپ ارتقا تارتتى. باق وكىلىنە اقپارات الۋعا تيىم سالىنسىن دەگەن زاڭ جوق ەدى عوي. مەن وپپوزيتسيالىق باق وكىلى بولسام ءبىر ءجون، مەملەكەتتىك ەڭ نەگىزگى اقپارات قۇرالىنىڭ وكىلىمىن. الايدا ءسىزدىڭ كەڭسەدەگى شىكىرەيگەن جاس شەنەۋنىكتەر ونى تىڭداعىسى دا كەلمەيدى. كوستيۋم كيگەنىنە رازى شىعار ءسىرا.ولار ول قىلىقتارىمەن ءسىزدىڭ بارلىق ىستەگەن ىسىڭىزگە قارا كۇيە جاعىپ وتىر. 2 جىلدا ىستەگەن جاقسى ىستەرىڭىزدى جالاۋلاتىپاق بەرگىمىز كەلگەن. الايدا كورگەن اسەرلەرىمىز وعان جەتكىزبەدى. تومەندە جازعان قىسقا اقپاراتىمىزدى بەرىپ وتىرمىز. وقي وتىرىڭىز.الماتىنىڭ الاتاۋ اۋدانىندا 3179 جەر تەلىمى زاڭداستىرىلدىالماتى. ماۋسىمنىڭ 29ى. بۇگىن الماتىنىڭ الاتاۋ اۋدانىندا نۇر وتان حدپ قالالىق فيليالى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى امانگەلدى كارىمۋللين، قالالىق ءماسليحات حاتشىسى تولەۋبەك مۇقاشەۆ، الاتاۋ اۋدانىنىڭ اكىمى باعدات ءمانىزوروۆ اۋدان جۇرتشىلىعىمەن كەزدەستى.كەزدەسۋدى اۋدان اكىمى جۇرتشىلىققا ەسەپ بەرۋدەن باستادى. باعدات ءمانىزوروۆتىڭ ايتۋىنشا قازىر اۋداندا جەر باسىپ الۋ مۇلدەم توقتاعان. 2 جىل بۇرىن اۋدان قۇرىلعاندا باستى مىندەتتىڭ ءبىرى زاڭسىز جەر تەلىمدەرى مەن تۇرعىن ۇيلەردى زاڭداستىرۋ بولدى. بۇل باعىتتا ارنايى تەكسەرۋ بارىسىندا زاڭسىز 4523 جەر تەلىمى انىقتالعان بولسا، قازىرگى كۇنگە دەيىن زاڭداستىرۋ تۋرالى 5384 ءوتىنىش قابىلداندى. ونىڭ 3179ى بويىنشا زاڭداستىرۋ تۋرالى شەشىم شىعارىلدى. جالپى قازىرگە دەيىن 2304 مەملەكەتتىك اكتى يەلەرىنە تابىس ەتىلدى دەيدى اۋدان اكىمى. ونىڭ ايتۋىنشا قازىرگى كەزدە قوردالانعان جۇمىس ماسەلەسى دە جول كارتاسى مەن جاستار پراكتيكاسى اياسىندا شەشىلۋدە. الەۋمەتتىك ماسەلەلەر، كورىكتەندىرۋ بويىنشا دا جوسپارعا ساي جۇمىس ىستەۋدەمىز دەگەن اۋدان اكىمى ەسەپ سوڭىندا تۇرعىندار تاراپىنان قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەردى.تۇرعىنداردىڭ پىكىرىنشە اۋداندا قوردالانعان ماسەلە ءالى دە كوپ. بىرقاتار شاعىن اۋدانداردا گاز، سۋ، جول سالىنباعان. قالا ماڭىندا تۇرساق تا اۋىلداعى اعايىننىڭ حالىنەن ناشار كۇيدەمىز. بۇگىنگى كەزدەسۋگە اۋدان باسشىلىعىنا سۇراق قويىپ، جاۋاپ الامىز با دەپ ۇلكەن ۇمىتپەن كەلگەن ەدىك. الايدا اكىمشىلىك قىزمەتكەرلەرى ميكروفون ماڭىنا دا جۋىتپادى. ارنايى دايىندالعان ادامدار ماقتاۋدان اسپادى. باياعى جارتاس سول جارتاس كۇيىندە قالىپ وتىر دەيدى اقبۇلاق اۋىلىنىڭ تۇرعىنى سالتانات ۇزاقباەۆا. ونىڭ ايتۋىنشا اۋدان قۇرىلعالى بەرى اۋدان باسشىلىعى اقبۇلاققا ات ءىزىن سالماعان دا. قازىر مۇندا گاز دا، سۋ دا، جول دا جوق. ەستىر قۇلاق جوق بولىپ تۇر دەيدى اقبۇلاق تۇرعىنى.كەزدەسۋ بارىسىندا اقبۇلاق تۇرعىنى ۇشىراسقان كەدەرگىگە ءبىز دە تاپ بولدىق. اۋداننىڭ احۋالى تۋرالى ءتىلشى رەتىندە اكىمگە سۇراق قويعىمىز كەلگەن، الايدا اكىمشىلىك قىزمەتكەرلەرى پەن پوليتسيا الدىمىزدى كەسكەستەي بەردى. باققا بەرىلمەگەن جاۋاپ، قاراپايىم تۇرعىنعا دا جوق. كەزدەسۋ سوڭىندا اۋدان اكىمى حالىقتىڭ قالعان سۇراعىنا جاۋاپ بەرمەي ورنىنان تۇرىپ كەتتى. كوكەيدە ساۋالىمىز كوپ ەدى. وعان جاۋاپ الاالماساق اكىم ەلمەن نەگە كەزدەستى دەيدى كەۋدەسىندە التىن القاسى جارقىراعان كەيۋانا.ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك الاتاۋ اۋدانى وسىدان 2 جىل بۇرىن 7ءشى اۋدان بولىپ قۇرىلعان بولاتىن. قازىر مۇنداعى 16 وكرۋگكە بىرىككەن 18 ەلدىمەكەندە 158 300 ادام تۇرادى.جاۋاپ: بىرىنشىدەن، ءار كەزدەسۋ بەلگىلى ۋاقىتقا بەلگىلەنەدى. بۇل ۋاقىتتا بارلىق تۇرعىنداردىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرىپ شىعۋ مۇمكىن ەمەس. بىراق، ءبىز جاۋاپتان جالتاردى دەگەنىڭىز اقيقاتپەن ۇيلەسپەيدى. ءتىلشى بولساڭىز جاقسى ءبىلۋىڭىز كەرەك، كەزكەلگەن ءىسشارادان رەپورتاج جاساعان جۋرناليستكە شارا سوڭىندا ءتيىستى ادامدار سۇحبات بەرەدى. تۇرعىندارمەن تالاسىپتارماسپاياق كەزدەسۋدەن كەيىن كەلىپ سۇحبات الۋىڭىزعا بولاتىن ەدى عوي. ءسىز سىناپ وتىرعان جاس شەنەۋنىكتەر مۇنى جاقسى بىلەدى. سوندىقتان سىزگە شەكتەۋ قويعان بولار. ءسىز ءبىزدىڭ جۇمىسىمىزدىڭ ءبىر پاراسىن عانا كوردىڭىز، ال كەزدەسۋلەر اپتا سايىن وتەدى. سوندىقتان بۇدان سەنساتسيا جاساعانىڭىز ورىنسىز شىعىپتى. اكىم مىرزا اقبۇلاقتىڭ جايى نە بولادى؟ اكىم بولعالى بەرى اقبۇلاققا ات ءىزىن ءبىر سالمادىڭىز. شاڭىراقتان شىعا الماي قالدىڭىز عوي. اقبۇلاقتادا دا قىرۋار حالىق تۇراتىنىن ۇمىتپاڭىز. سۋ، جول، گاز جوق باسقالارعا سالىنىپ، تارتىلىپ جاتىر.ەلمەن كەزدەسىپ، ەسەپ بەرمەسەڭىز اقبۇلاق حالقى كوتەرىلىسكە دايىن. سىزدەر كوتەرلىسسىز نەمەسە تابيعي اپاتسىز كوڭىل بولمەيتىندەرىڭىزدى حالىق بىلەدى. كەشە شاڭىراقتا ەلمەن كەزدەسىپسىز. اقبۇلاققا بىردە ءبىر ادام كەلىپ كەزدەسۋ بولاتىنىن ايتقان جوق. ءبىر شالدى اپارىپ قۇرى ماقتاتىپسىزدار. باسقا وزدەرى ەستىپ بارعان ەلگە سويلەۋگە مۇرشا بەرمەپتى ءسىزدىڭ كومەكشىلەرىڭىز.جول مەن سۋ، گاز بيىل بولماسا دا حالىقپەن كەزدەسىپ، ءجون ايتۋعا بولادى عوي. اقبۇلاقتىڭ حالقى مۇلدەم كوڭىل بولمەگەندەرىڭىزگە رەنجۋلى. قابىلداۋىڭىزعا جازىلايىن دەسە كومەكشىلەرىڭىز جارتى جىلدان كەيىن كەل دەپ مەنسىنبەي كۇلەتىن كورىنەدى. ولار اكىمشىلىكتى ساتىپ الىپ پا ەدى الدە. مەملەكەتتىك قىزمەت تۋرالى زاڭ بارىن ءبارىمىز بىلەمىز. سوسىن اۋداندىق اكىمشىلىكتە ىستەيتىن وڭكەي جاس قىزدار مەن جىگىتتەدىڭ كوپشىلىگىنىڭ مىنگەنى ەڭ ارزانى 10 مىڭ دوللاردان جوعارى شەت ەلدىك كولىك. بۇلار قىزمەتكە ارالاسقانىنا 2 جىل بولماي جاتىپ قايدان كولىك ءمىنىپ جاتىر. اقبۇلاق سىندى اۋىلدارعا بولىنگەن قارجىنى قالتالارىنا باسىپ جاتقان جروق پا؟ وسى ساۋالدارعا جاۋاپ بەرسەڭىز. بۇقارامەن بايلانىس ورناتپاعان سوڭ، اينالاڭىزعا كەۋدەسىنە نان ءپىسىپ، ەلمەن سويلەسكىسى كەلمەيتىن جاستاردى جيناپ العان سوڭ وسىنداي كوپ ساۋال تۋىنداپ وتىر. ءسىز شىن مانىندە كوپ نارسە جاساپ جاتىرسىز. ءسىزدىڭ جەكە باسىڭىزعا ەشقوانداي قارجىنىڭ قاجەتى جوقتىعىن، ءبىر باسىڭىزعا جەتەتن داۋلەتىڭىزدىڭ بارلىعىن بىلەمىز. الايدا جوعارىداعى جايتتار ءسىزدىڭ بار ءىسىڭىزدى جوققا شىعارىپ وتىر. سوندىقتان سىزگە ۇسىنىس ەلمەن بايلانىسقا ءجيى شىعىپ، ءتۇسىندىرىپ، جانىڭىزداعى جاستاردى تاك دەپ ۇستاعانىڭىز ءجون. اقبۇلاققا جاقىن ارادا كەلىپ حالىقپەن كەزدەسىڭىز.جاۋاپ: جوعارىدا ايتقانىمداي، تەك اقبۇلاق ىقشام اۋدانى عانا ەمەس، اۋداننىڭ بارلىق تۇرعىندارىمەن كەزدەسىپ ءجۇرمىز. ءسىز كوتەرىپ وتىرعان ماسەلەلەردى بىلەمىز. دەگەنمەن، مىنانى تۇسىنگەنىڭىز ءجون: شاڭىراق2 ىقشام اۋدانى اۋدانىمىزدىڭ اكىمشىلىك ورتالىعى ەكەنى بەلگىلى. سوندىقتان اباتتاندىرۋ، كورىكتەندىرۋ جۇمىستارىنىڭ وسىننان باستاۋ الۋى زاڭدىلىق. الايدا، بۇل وزگە ىقشام اۋداندارعا كوڭىل بولىنبەيدى دەگەن ءسوز ەمەس. بىزدە بەلگىلى جوسپار، ناقتى كەستە بار. سول بويىنشا جۇمىس جاساپ جاتىرمىز. اقبۇلاق اۋدانىنا دا كەزەك كەلەدى. ال قىزمەتكەرلەرگە قاتىستى شاعىمدارىڭىز بولسا، اتىءجونىن اتاپ سەنىم تەلەفونىنا حابارلاسىڭىز. تاعى ءبىر ايتاتىن ماسەلە، بۇلاردىڭ بارلىعى الاتاۋ اۋدانى قۇرىلعانعا دەيىن وزگە جەرلەردە جۇمىس ىستەپ، تاجىريبە جيناعان ماماندار. ال بىرەۋدىڭ اقشاسىن ساناۋ مەنىڭشە مادەنيەتتىلىككە جاتپايدى. اۋدان ءبيۋدجتىنىڭ ورىندالۋىن قاداعالايتىن ءتيىستى ورگاندار بار. سوندىقتان، بولىنگەن قارجى جەكە قالتالارعا كەتىپ جاتىر دەگەن كۇمانىڭىز دە ورىنسىز بولار. اكىم مىرزا ايتپاقشى سول اقبۇلاقتا الاتاۋ اۋدانى قۇرىلماي تۇرعانعا دەيىن اكىم با الدە، ءوزىنءوزى باسقارۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى بولعان ەرعالي دەگەن الاياق قىرۋار قارجىنى قىمقىرىپ، قاشىپ كەتكەن ەدى. قازىر قارجى پوليتسياسىنىڭ سايتىندا ىزدەستىرۋدە جۇرگەن ادامداردىڭ قاتارىندا ءجۇر.اۋىل تۇرعىندارىنىڭ ايتۋىنشا الاتاۋ اۋدانىنىڭ كارتاسىندا اقبۇلاققا نەگىزىنەن جول، سۋ، تارتىلدى دەپ كورسەتىلگەن دەيدى. وعان الاتاۋ اۋدانىنا دەيىن قارجى بولىنگەن كورىنەدى،ونى سول ەرعالي باستاعان الاياقتار قىمقىرىپ، جول جاسالدى دەگەن ەسەپ بەرىپ جىبەرگەن كورىنەدى.اقبۇلاققا قارجى بولىنبەي جاتۋى سونىڭ سالدارى ەمەس پە؟ ال ول ەرعالي دەگەن باراحولكادا كافە سالىپ الىپ، تايراڭداپ ءجۇرىپ جاتىر. سوندا قارجى پوليتسياسىنىڭ سايتىنداعى وتىرىك ىزدەۋ ما؟جاۋاپ: بۇل سۇراق ماعان ەمەس. باكە، ءسىز ءىرى كاسىپكەرلەر قاتارىنا جاتادى دەپ ەستىدىم. العاشقى كاپيتالىڭىزدى رەكەت بولىپ جينادى دەگەن ءسوز بار. جەل سوقپاسا، ءشوپتىڭ باسى قيمىلدامايدى دەپ وسكەن ەلمىز عوي. نە ايتاسىز؟جاۋاپ: مەن ءومىر بويى ادال ەڭبەكپەن مال تاۋىپ كەلەمىن. ال مۇنداي جەل سوزدەردىڭ اقيقاتىن ايتقان ادامداردان سۇراعانىڭىز دۇرىس بولار. باعدات سايلانبايۇلى. ءبىز ۇلجان ىقشاماۋدانى زولووتۆالعا قاراماقارسى 96 ءۇي تۇرعىندارىمىز. جەرلەرىمىز زاڭداسىپ، ۇيلەرىمىزگە سۆەت كىرگىزىپ الدىق. ەندى بىزدە شەشىمىن تاپپاي جاتقان ماسەلە بىزدە سۋ جوق. قىسىجازى سايعا ءتۇسىپ سايداعى اعىپ جاتقان سۋدان ىشەمىز. كەيدە سۋدىن جاعاسىنا ولگەن يت مىسىقتارىندا اپارىپ تاستاپ جاتادى. بىزگە سۋ كىرگىزۋ جاعىن قاراستىرساڭىز ەكەن. قۇداي بەتىن اۋلاق قىلسىن،ەرتەڭگى كۇنى سول سۋدان بالالارىمىزدىڭ ىشىنە ينفەكتسيا ءتۇسىپ ىشەك قۇرت اۋىرۋىنا شالدىعىپ جاتسا، بيزگە دە، سىزگەدە، اۋدانىمىزعا دا، قالامىزعادا جاقسى اتاق اكەلمەسى بەلگىلى سياقتى.جاۋاپ: بۇل دا كەزەگى كەلگەندە شەشىلەتىن ماسەلە.الىپبيگە دياكريتيكالىق تاڭبالار قاجەت پە؟استانادا 6 ادامنىڭ جاعدايى اۋىر
|
اعايىندى بولىپ سەلبەسىپ، ماقتانى بىرگە ەكتى تيانشان تورىرەداكتور: ءمادينا مۇقان قىزى كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى تورابى 20190415 11:16ءسىزدىڭ تراكتورىڭىزبەن جۇمىستارىمدى ءبىتىرىپ الدىم، مەن ءسىزدىڭ باسقا جۇمىستارىڭىزعا كومەكتەسەيىن. راحمان جاقسىلىقتىڭ قارىمجىسىن قايتارىپ، ءار جىلى كۇزگى جيىن تەرىم كەزىندە ماقتا تەرەتىن جۇمىسشى تابۋ قيىنعا تۇسكەندە، ول ءوز وتباسىنىڭ ماقتاسىن ەرتە تەرىپ ءبىتىرىپ، ايەلىمەن بىرگە جاڭ زىچىڭنىڭ ماقتا اتىزىنا بارىپ كومەكتەسەدى.ەگىس جۇمىستارىن بىرگە ىستەگەندە، ەكى وتباسىنداعىلار ەشقاشان ەسەپتەسپەدى، كىمنىڭ وتباسىنىڭ جۇمىسىن ىستەسە، سول ۇيدەن بىرگە تاماقتاندى. قىسقى ارەدىك مەزگىلىندە ەكى وتباسىنداعىلار اۋەلى كۇن ارالاتىپ بىرگە تاماقتانادى. جاڭ زىچىڭ بىلاي دەدى: مەنىڭ 2 ءىنىم بار، ولار سىرت جەردە قىزمەت ىستەيدى، ءبىر جىلدا بىرنەشە رەت باس قوسا المايمىز، راحمان سياقتى ۇنەمى بىرگە بولا المايمىز. ول: راحمان مەنىڭ ءۇشىنشى ءىنىم، دەدى.راحمان جاڭ زىچىڭدى ءوزىنىڭ تۋعان اعاسىنداي كورەدى. 2016 جىلى كوكتەمگى ەگىس كەزىندە، راحماننىڭ شەشەسى ناۋقاستانىپ، شيپاحاناعا جاتىپ ەمدەلۋىنە تۋرا كەلگەندە، وتباسىندا اقشاسى جوق ەدى. جاڭ زىچىڭ اۋىل شارۋاشىلىق ءوندىرىس قۇرال جابدىقتارىن ساتىپ الىپ قويعاندىقتان، ونىڭ دا قولىندا اقشاسى جوق بولاتىن، سونىمەن ول دەرەۋ ۇرىمجىدەگى ىنىسىنە تەلەفون شالىپ، راحماننىڭ شەشەسىنىڭ ناۋقاسىن ەمدەتۋىنە 5000 يۋان قارىز اقشا الىپ بەرەدى.وسىدان كەيىن ءار جىلى كوكتەمدە اۋىل شارۋاشىلىق ءوندىرىس قۇرال جابدىقتارىن ساتىپ العاندا، جاڭ زىچىڭ راحماننىڭ وتباسىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىق ءوندىرىس قۇرال جابدىقتارىن دا قوسا ساتىپ الاتىن بولدى. راحمان ونى الۋدان ىڭعايسىزدانعاندا، جاڭ زىچىڭ وعان: مەن كوبىرەك ساتىپ الدىم، وقاسى جوق، دەيتىن.وسى 2 جىلدا نيڭبو كۇشار ىنتىماق قىستاعىندا كوپتەگەن قىستاق تۇرعىنى جەرلەرىن وتكەرمەلەدى، كۇشار اۋدان قالاشىعىنان عيماراتتان ءۇي ساتىپ العان جاڭ زىچىڭ جەرىن وتكەرمەلەگەن جوق. ءبىر جاعىنان، ول ماقتا ەككەن جاقسى، پايداسى دا جامان ەمەس دەپ قارايدى؛ ەندى ءبىر جاعىنان، وتباسىنا قارايلاسۋىمدى قاجەت ەتەتىن راحمان ءوز ەسىگى الدىنان ەگىن ەگىپ جانە كۇندىك جۇمىس ىستەپ كىرىس كىرگىزۋگە سۇيەنەدى، مەن ەگىن ەكپەسەم، راحمان جەرىنە قالاي ەگىن ەگەدى؟ دەپ قارايدى.جاڭ زىچىڭ راحمانمەن بىرگە تاعى 2 جىل ماقتا ەگەمىن، ويتكەنى راحماننىڭ وتباسى كەدەيلىكتەن ارىلاتىن شەشۋشى ساتتە تۇر، مەن وسى ءىنىمدى كەدەيلىكتەن ارىلىپ، اۋقاتتانۋعا باستاۋىم كەرەك دەيتىن، دەدى جاڭ زىچىڭنىڭ ايەلى ليۋ شۋحۋا تىلشىگە.نيڭبو كۇشار ىنتىماق قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى سۇن جىباۋ بىلاي دەپ تانىستىردى: نەشە ون جىلدان بەرى، قىستاقتاعى ۇقساماعان ۇلتتان قۇرالعان قىستاق تۇرعىندارى ءوزارا كومەكتەسىپ، ءوزارا قارايلاسىپ ءوندىرىستى دامىتتى. قازىر ەرەكشە ەگىنشىلىك، باعىمشىلىق، سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەۋ، ساياحاتتى دامىتۋ سياقتىلار ءىشىنارا قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسىن ارتتىرۋداعى جاڭا ارناعا اينالدى، كوپشىلىكتىڭ ءوندىرىس ءتاسىلى وزگەرگەنىمەن، ءبىراق كوپشىلىكتىڭ ىنتىماقتى، ءوزارا قارايلاساتىن رۋحى وزگەرگەن جوق، ۇلتتار ىنتىماعى سۇيىسپەنشىلىگى بارعان سايىن تەرەڭدەدى.
|
سارىاعاشتا جۇيەلى ءبىلىم بار6 ماۋسىم 2019, 16:32 615 0 ءبىلىم تۇركىستان گازەتىنىڭ اۆتورلارىقازىر ءبىلىم بەرۋدىڭ ساندىق جانە ساپالى دەڭگەيى مەن تۇرلەرى سان الۋان بولعان شاقتا، ءبىلىمنىڭ قادىرقاسيەتى مەن قۇدىرەتىن جوعالتىپ الماۋدى ۇمىتپاعان ءجون. ءبىلىم شىن مانىندە، ۇلى كۇش ەكەندىگىن ءاربىر جاس ەرەكشە سەزىنگەنى ابزال. بۇل ورايدا تۇركىستان وبلىسىنداعى سارىاعاش اۋدانىندا سوڭعى جىلدارى ايتارلىقتاي ساپالى بىلىمگە قول جەتكىزىلىپ كەلەدى. ويتكەنى تاربيە مەن ءبىلىم ەگىز. سوندىقتان دا بالا ءبىلىمدى بولعانىمەن، تاربيە سالاسى اقساپ جاتسا، وندا ەشقانداي ناتيجە بولمايدى. بۇل ورايدا بىزدە ەكى سالا دا جاقسى جولعا قويىلعان. اۋداننىڭ ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرى وقۋ مەن تاربيەگە بولەك قارامايدى. سوندىقتان دا ءبىز جاقسى كورسەتكىشتەرگە قول جەتكىزىپ كەلەمىز. ارينە، تاربيە تالبەسىكتەن دەپ جاتادى. بىراق ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ دا بالانى تاربيەلەۋدە ءرولى وتە ۇلكەن. ويتكەنى وقۋشى ۋاقىتىنىڭ ءبىراز بولىگىن مەكتەپتە وتكىزەدى. سوندىقتان اۋدان مەكتەپتەرىن تاربيەگە قاتىستى يگى شارالار كوپ وتكىزىلەدى، دەيدى بىزبەن اڭگىمەسىندە سارىاعاش اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمى باسشىسى باۋىرجان قۇربانالىۇلى مايريحوۆ.اقيقاتىنا كەلسەك، بۇزاقى بالالار قايدان شىعادى؟ ەڭ الدىمەن وتباسىدان دۇرىس تاربيە الماعاندىقتان. مۇنداي جاعداي اراگىدىك ورىن الىپ جاتسا، تەك قانا مۇعالىمدەردى، ءبىلىم سالاسىنداعىلاردى كىنالاۋ كەزدەسەدى. بۇل دۇرىس ەمەس. مۇعالىم جاس ۇرپاقتى ءبىلىمدى ەتىپ شىعارادى ءارى ءتالىمدى تاربيە بەرەدى.بالا قاشان دا زامان كوشىنەن قالماۋى كەرەك. ول ءۇشىن اركەز وزىق تەحنولوگيانى قولدانىپ، ساباق بارىسى قىزىق وتكەنى دۇرىس. بۇل ورايدا سارىاعاش اۋدانىنىڭ مەكتەپتەرى مۋلتيمەديالىق جابدىقتار مەن قۇرىلعىلاردى قولدانادى. ونىڭ ۇستىنە ءبىلىم مەن عىلىم سالاسىندا ەلباسىنىڭ تاپسىرماسىنا وراي قابىلدانعان تسيفرلى قازاقستان باعدارلاماسى بار. بۇل جونىنەن سارىاعاش اۋدانىنىڭ ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى كوش باسىندا دەسە دە بولادى. اتاپ ايتار بولساق، كۇندەلىك ەلەكتروندى جۋرنالىنا اۋدان مەكتەپتەرى 100 پايىز قوسىلعان. پەداگوگ قىزمەتكەرلەر، اتاانالار مەن وقۋشىلار اتالعان جۇيەگە تولىقتاي تىركەلگەن. كۇندەلىك ەلەكتروندى جۋرنالىنا ەنۋ كورسەتكىشى بويىنشا اۋداننىڭ ءبىلىم ءبولىمى وبلىستا العاشقى ورىندى يەلەنەدى. مىنە، مۇنىڭ ءوزى ايماقتا ءبىلىم سالاسىنا كوپ كوڭىل ءبولىپ جاتقانىن كورسەتەدى.تسيفرلى قازاقستان مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا تۇركىستان وبلىسى ءبىلىم بەرۋ پروتسەسىن اۆتوماتتاندىرۋ تۋرالى بۇيرىققا سايكەس، .. پيلوتتىق جوبالارى ەنگىزىلدى. جوبا اياسىندا اۋداننىڭ ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنداعى بوس جۇمىس ورىندارىنا كادرلاردى قابىلداۋدىڭ جاڭا جۇيەسىن ەنگىزۋ، ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ دايىندىق توپتارى مەن ءبىرىنشى سىنىپتارىنا قابىلداناتىن وقۋشىلاردى قابىلداۋدىڭ جاڭا جۇيەسى ر. سايتى ارقىلى جۇرگىزىلۋدە. وسى جۇيەنى ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمى بارلىق مەكتەپتەردى ءىسشارا جاسادى. اۋدانداعى 141 تولىباي باتىر اتىنداعى جالپى ورتا مەكتەبىنىڭ بازاسىندا .. سايتى بويىنشا جۇمىس جۇرگىزۋگە ارنالعان ورتالىقتاندىرىلعان كابينەت اشىلدى. بۇگىنگى تاڭدا اتالعان سايت بويىنشا اۋداننىڭ 76 ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنداعى جالپى 545 بوس جۇمىس ورىندارى تىركەلدى. سونداياق، وسى ۋاقىتقا دەيىن جالپى 283 مامان ءوز ديپلومدارىنا سايكەس جانە ودان باسقا 159 كىشى تەحنيكالىق جۇمىسكەرلەر جۇمىسقا قابىلداندى. سوڭعى جىلدارى 200دەن استام مۇعالىمدەر زەينەتكەرلىككە شىقتى. ولاردىڭ ورنىنا جاس مامانداردى قابىلدادىق. جىل وتكەن سايىن مەكتەپ تابالدىرىعىن اتتايتىن وقۋشىلاردىڭ دا سانى ارتتى. ويتكەنى، دەموگرافيالىق ءوسىمى جوعارى. جىل سايىن تۋ كورسەتكىشى ارتىپ كەلەدى. بۇرىن ءبىر وتباسىندا 89 بالادان بولسا، قازىرگى كەزدە ولاردىڭ سانى 1012 جەتتى. دەمەك، اۋداندا الەۋمەتتىكتۇرمىستىق جاعداي جاقساردى دەگەن ءسوز. بۇل ارينە كوڭىل قۋانتادى. ونىڭ ۇستىنە اۋدان اكىمى قايرات ابدۋاليەۆ ءبىزدىڭ سالاعا كوپ قامقورلىق تانىتىپ كەلەدى، دەيدى سارىاعاش اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باسشىسى باۋىرجان مايريحوۆ.راسىندا دا ىسكەر باسشى رەتىندە تانىلعان قايرات امانگەلدىۇلى قازىرگى ۋاقىتتا اۋدان ەكونوميكاسىن دامىتىپ وتىر. حالىقتىڭ دا ءالاۋقاتى جاقسارىپ كەلەدى. جۇمىسسىز وتىرعاندار وتە از. اۋدان اكىمى ءبىلىم سالاسىنا دا بارىنشا كومەكتەسۋدە. سوندىقتان دا بولار، اۋدان وقۋشىلارى ۇبتدان جوعارى كورسەتكىشكە قول جەتكىزۋدە.جالپى اۋدانداعى ءبىلىم سالاسىنىڭ بارعان سايىن جاقسارىپ كەلە جاتقانىن مىنا ءبىر دەرەكتەر ايقىنداپاق تۇرعانداي. 2015 جىلدى وقۋ جىلىن مەكتەپ بىتىرۋشىلەر 70,8 باللمەن اياقتاسا، 2018 جىلعى كورسەتكىش 74,2 ەكەنىن ايتا كەتكەن ءجون. 2018 جىلى ۇبت سىناعىندا ەڭ جوعارى كورسەتكىشتى سارىاعاشتىق جاس تۇلەك الدى. 16 پانفيلوۆ اتىنداعى جالپى ورتا مەكتەبىنىڭ ءبىتىرۋشى تۇلەگى اقەركە تاستان ەڭ جوعارى 139 بالل الدى. بۇل ارينە سارىاعاش اۋدانى ءۇشىن ەڭ جوعارى كورسەتكىش.ارينە، سارىاعاش سونشالىقتى الىستاعى اۋدان ەمەس. شىمكەنتتەن 2,53 ساعاتتىق قانا جەردە. وركەنيەتتىڭ ورتاسى. بۇكىل اۋداننىڭ ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرى قاجەتتى وقۋلىقتارمەن قامتاماسىز ەتىلگەن. قىسقاسى، بار بالانىڭ وقۋىنا مۇمكىندىك جاسالعان. ءبىر عانا مىسال، كوشباسشى پەداگوگ2018 بايقاۋى ناتيجەسىندە 142 مەكتەپتىڭ باستاۋىش سىنىپ مۇعالىمى 10 ميلليون تەڭگەلىك جەڭىل اۆتوكولىكتىڭ سەرتيفيكاتىن جەڭىپ الدى.25 ءساۋىر, 2019 ساعات 16:49سارىاعاش ۆەنەتسيا! تىنباي جاۋعان جاڭبىر بازار ءىشىن كولگە اينالدىردى
|
ەسىرتكى ساۋداسىمەن اينالىساتىن 5 مىڭ سايت بۇعاتتالدى1 قاراشا 2019, 12:57 891 0 قاۋىپسىزدىك انار لەپەسوۆاەلىمىزدە جىل باسىنان بەرى ەسىرتكى زاتتارىن جارنامالايتىن 5 مىڭ سايتتىڭ جۇمىسى توقتاتىلدى. بۇل تۋرالى قر ءىىم ەسىرتكى قىلمىسىنا قارسى ءىسقيمىل دەپارتامەنتىنىڭ باستىعى تىلەگەن ماتكەنوۆ ۆەدومستۆودا وتكەن ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا مالىمدەدى.ەسىرتكى قىلمىسىنا قاتىستى جاھاندىق ترەند كانابيس پەن گەرويندى ەسىرتكىنىڭ سينتەتيكالىق تۇرىمەن ارالاستىرۋ بولىپ تۇر. ەسىرتكىنى زامانعا ساي ادىستەرمەن تاراتۋ قىزىپ تۇرعانىن ايتا كەتۋ كەرەك. اتاپ ايتقاندا، وتكىزۋشىلەر ينتەرنەتتەحنولوگيالاردىڭ بۇكىل الەۋەتىن پايدالانۋدا. سايتتار مەن الەۋمەتتىك جەلىلەر، ينستاگرام، تەلەگرام، فەيسبۋك، سونىمەن بىرگە ككيۆيءاميان، ياندەكس ولاردىڭ قۇرالىنا اينالعان. جىل باسىنان بەرى ءىىم 5 مىڭ سايتتى انىقتالىپ، بۇعاتتالدى. حالىقتىڭ، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن ەسىرتكى ساتىلاتىن سايتتارعا سىلتەمە جاسايتىن مىڭنان اسا گرافيتيسۋرەت جويىلدى، دەدى دەپارتامەنت باستىعى.ونىڭ ايتۋىنشا، رەسپۋبليكاداعى ەسىرتكىگە قاتىستى احۋالعا اۋقىمدى دەڭگەيدە شۋداعى شيكىزاتتىق بازا اسەر ەتەدى. ەسىرتكىنىڭ ەلدىڭ اۋماعىنداعى تارالۋىنا جول بەرمەۋ ءۇشىن ءبىز جىل سايىن كوكنار وپەراتسياسىن وتكىزەمىز. بيىل وپەراتسيا بارىسىندا 898 ەسىرتكىگە قاتىستى قىلمىس انىقتالدى. ونىڭ 411ءى وتكىزۋمەن بايلانىستى بولسا، 156 جاعدايى اسا ءىرى كولەمدە ساقتاۋمەن بايلانىستى بولعان. 17 توننا ەسىرتكى تۇرلەرى تاركىلەندى، دەدى ول.تەگتەر سايت ەسىرتكى جارناماسى4 كۇن بۇرىن ەلىمىزدە كوروناۆيرۋس جۇقتىرعاندار 11 مىڭنان استى
|
كىشكەنتاي تونار تاماشا تۇرمىسقا جەتەكتەدى تيانشان تورىكىشكەنتاي تونار تاماشا تۇرمىسقا جەتەكتەدىرەداكتور: گۇلنۇر زەينوللا قىزى كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى تورى 20200714 11:34كەلپىن اۋدانىنداعى نان مادەنيەتى كاسىپ باقشاسىنداعى تولىق اۆتوماتتى نان ءوندىرىس جەلىسى 6 ايدىڭ 17 كۇنى تۇسىرىلگەن. سۋرەتتى شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى زوۋ ي تۇسىرگەن6 ايدىڭ 19 كۇنى تىلشىلەر كەلپىن اۋدانى يۇىرچي اۋىلى تومارىق قىستاعىنىڭ شيڭشياڭ نان سەلبەستىك كووپەراتيۆىنە باردى. كومىر شوعىنا قاقتالعان قامىر مەن پيازدىڭ اڭقىعان جاعىمدى ءيىسى توڭىرەككە تارالىپ، ادامنىڭ مۇرنىن قىتىقتاپ، تابەتىن تارتادى، مىنە بۇل باقىتتىڭ ءدامى ەدى.نان شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءداستۇرلى ءدامدى تاعامى. نان كاسىبىنىڭ دامۋى بۇقارانىڭ قالتاسىن قامپايتتى.كەلپىن اۋدانى نان كاسىبىنىڭ دامۋ كومەسكى كۇشىن كوزدەي وتىرىپ، كەلپىن اۋداندىق ەلنۇر نان مادەنيەتى كاسىپ باقشاسىن قۇرىپ، باستاماشى كاسىپورىن سەلبەستىك كووپەراتيۆى ەگىنشى وتباسى ۇلگىسىنەن پايدالانىپ، كىشكەنتاي تونارمەن ءىرى كاسىپ سالاسىن جەتەكتەپ، جاي بۇقاراعا ۇيلەرىنىڭ ماڭايىندا جۇمىستانىپ، كىرىسىن ارتتىراتىن جاعداي جاسادى.عۇلام ءمۇتالىپ كووپەراتيۆ مۇشەلەرىنىڭ اراسىندا ءبىرىنشى بولىپ اۆتوكولىك ساتىپ العان كەدەي شارۋا. 2018 جىلى 5 ايدا قۇرىلعان شيڭشياڭ نان سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە قازىر 151 مۇشە وتباسى بار، ولاردىڭ اراسىندا ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتچكالاندىرىلعان 119 كەدەي وتباسى بار.عۇلامنىڭ 10 جىلدىق نان جابۋ تاجىريبەسى بار، اۆتونوميالى رايون دارەجەلى بەيزاتتىق مادەني مۇرا كەلپىن ۇيعۇر ۇلتىنىڭ چەپيت نانىن جۇقا نان جاساۋ ونەرىنىڭ مۇراگەرى ەكەن.سەلبەستىك كووپەراتيۆىنە قاتىناسۋدىڭ الدىندا، عۇلام ۇيىندە جاپقان ناندارىن بازارعا اپارىپ ساتاتىن. تۇراقتى ساتۋ ارناسى بولماعاندىقتان، كىرىسى تۇراقتى بولماي، ءبىر كۇن جاپقان نانىن 3 4 كۇندە ارەڭ ساتىپ بولاتىن.اۋدان قالاشىعىنا جاقىن تومارىق قىستاعىنىڭ تۇرعىندارىندا نان جابۋ ءداستۇرى بار بولىپ، بۇكىل اۋدانداعى ناننىڭ 40ى وسى قىستاقتان شىعادى. نان جاباتىن وتباسىلارىنىڭ بىتىراڭقى تيجارات جۇرگىزۋى، قۇرىلعىلارىنىڭ قاراپايىم بولۋى، ناننىڭ ءتۇرى از بولۋ، ساتىلۋى جاقسى بولماۋ سياقتى فاكتورلار نان جاباتىن وتباسىلاردىڭ كىرىسىن ارتتىرىپ اۋقاتتانۋىنا تۇساۋ بولدى.سەلبەستىك كووپەراتيۆى قۇرىلعاننان كەيىن، نان جابۋدىڭ شەبەرى عۇلام ءبىرىنشى بولىپ تىزىمدەلدى. سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە ارناۋلى جۇقا نان جاباتىن ءبىر تونار بار، بۇل عۇلامنىڭ ارناۋلى قىزمەت تەكشەسى. تاڭعى ساعات 6دا جۇمىسقا كەلىپ، ءار كۇنى 700 جۇقا نان جابادى، بار ىقىلاسىن وسىعان ارناعان عۇلام زەر سالا ىزدەنۋ ارقىلى ونەرىن ۇزدىكسىز جەتىلدىردى، سونىمەن قولىنان شىققان ءاربىر ناننىڭ قالىڭدىعىن 2 3 ميلليمەتردەن اسىرمايتىن عۇلام تەز ارادا سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ تىرەگىنە اينالدى.قامىر يلەپ، نان جازادى، عۇلام جۇقا ناندى قولىنا الىپ ءبىر ەكى اينالدىرىپ جىبەرگەندە اق ناننىڭ ولشەمگە تولعان تولماعاندىعىن بىلە قويادى، شارت ەتكىزىپ تونارعا جاپسىرعان نانى 8 سەكۋند اينالاسىندا پىسىپ ۇلگىرەدى. حوش ءيىسى اڭقىعان جۇقا ناندى جەرگىلىكتەگى بۇقارا قاتتى ۇناتادى.كووپەراتيۆكە قاتىناسقان جىلى كەدەيلىكتەن ارىلعان عۇلام ءوزىنىڭ قوس قولىنا سۇيەنىپ تاماشا تۇرمىسقا جەتىپ، وتباسىنىڭ جان باسىندىق كىرىسىن 10 مىڭ يۋاننان اسىردى. اۆتوكولىك ساتىپ الىپ، جاڭا ءۇي سالدى، قازىرگى تۇرمىسى عۇلامدى باقىت سەزىمىنە بولەدى، مەن اۋدان قالاشىعىنان قابات ءۇي ساتىپ الۋعا دايىندالىپ جاتىرمىن، بالامدى ىشكى وڭىردەن وقىتامىن.ءتىپتى دە كوپ كەدەي وتباسىن جۇمىستانۋعا باستاۋ ءۇشىن، سەلبەستىك كووپەراتيۆى قۇرىلعان باستاپقى كەزدە ءبىر تونارعا 2 كەدەي وتباسىن نەمەسە قىستاق تۇرعىنىن ورنالاستىرۋ ۇلگىسى بەلگىلەنگەن بولاتىن. يۇىرچي اۋىلدىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى جاڭ چيشيان تانىستىرىپ: كەزەكتە سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە 132 ادام جۇمىس ىستەيدى، مۇنىڭ 82سى كەدەي وتباسىنان، نان ساتۋمەن جانامالاي اينالىساتىن 73 ادام بار، مۇنىڭ 35ى كەدەي وتباسىنان. نان جاباتىن ۇستالاردىڭ جىلدىق كىرىسى بۇرىن 10 مىڭ يۋانعا جەتپەيتىن، سەلبەستىك كووپەراتيۆىنە قوسىلعاننان كەيىنگى ايلىق ورتاشا كىرىستەرى 5000 يۋانعا جەتتى، دەدى.كەدەي شارۋا وشۇرحان امەت پەن قىزى مارحابا ۇشۇر ەكەۋى دە سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە جۇمىستانىپ وتىر.كەدەيلىكتەن قۇتىلۋ ءۇشىن، وشۇرحان ەرتەدە اق جۇمىس ىستەمەكشى بولعان، ءبىراق ۇيلەرىنىڭ ماڭايىندا لايىقتى تۇراقتى جۇمىس ورنى بولمادى. سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ قۇرىلۋى وعان ءۇمىت باعىشتادى. ول ىرىقتىلىقپەن نان جاباتىن ۇستانىڭ كومەكشىسى بولۋعا تىزىمدەلىپتى، ءار ايدا تۇراقتى كىرىسى بار بولعان ول ەندىگارى قورىنبايتىن بولىپتى.قازىر ەڭبەكاقىم بار، اي سايىن نەمەرەمە ارناپ ازداپ اقشا قويىپ جاتىرمىن، قالعانىن وتباسىمنىڭ تۇرمىسىن وڭاۋعا جۇمسايمىن. وشۇرحان جۇبايىنىڭ باعىمشىلىقپەن اينالىساتىندىعىن، ۇلى، كەلىنى جانە قىزىنىڭ تۇگەلدەي جۇمىس ىستەيتىندىگىن، سوڭعى 2 جىلدا وتباسى تۇرمىسىنىڭ زور دارەجەدە جاقسارىپ، كەدەيلىكتەن ارىلعاندىعىن ايتتى.بۇرىن قىستاق كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە 10 قوي بەرگەن بولاتىن، قازىر ءوسىپ 25كە جەتتى، تاعى 3 سيىر، 40تان استام تاۋىق جانە 60تان استام كەپتەر ساتىپ الدىم. ءۇيىمىزدى دە قايتا اشەكەيلەتىپ، 2 توڭازىتقىش، ءبىر تەلەۆيزور ساتىپ اكەلدىم. بۇلاردى ايتقاندا ۇشۇرحاننىڭ جۇزىنەن باقىت كۇلكىسى ەستى.26 جاستاعى مارحابا سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە ونىمدەردى تەكسەرۋشى قىزمەتكەر بولىپ ىستەيدى، ايلىق كىرىسى 2000 يۋان. قىزمەتكە شىققاننان كەيىن ول ءار كۇنىن ءماندى دە ءساندى وتكىزىپ جاتقانداي سەزىنىپ، وتە ماقتانىشتى سەزىمدە بولىپتى.بۇرىن ايەلدەر سىرتقا شىعىپ قىزمەت ىستەسە، باسقالار كوزگە ىلمەيتىن. قازىر جۇرتشىلىقتىڭ كوزقاراسى وزگەردى، قىزمەت ىستەپ اقشا تاپقان ايەلدەردى جۇرت ماقتايتىن بولدى. مارحابا سەنىممەن: باقىت اتاۋلى كۇرەستەن كەلەدى، دوڭگەلەك داۋلەتتى تۇرمىستىڭ بىزدەن الىس ەمەس ەكەندىگىنە سەنەمىن، دەدى.
|
غازى ئەھمەدنىڭ كونا رەسىملىرى غازى ئەھمەدنىڭ كونا رەسىملىرىئۈرۈمچى كەچلىك گېزىتى خەۋىرى: غازى ئەھمەد دۇنياغا تونۇلغان داڭلىق رەسسام، ئۇنىڭ بىرنەچچە پارچە رەسىمى جۇڭگو گۈزەل سەنئەت سارىيىدا ساقلىنىۋاتىدۇ، ئېلىمىز ۋە دۇنيادىكى خۇسۇسىي يىغىپ ساقلىغۇچىلارنىڭ ھەرقاندىقى قولىدىكى رەسىملەر ئارىسىدا ئۇنىڭ بىرەر پارچە ئەسىرى بولۇشنى بەكمۇ ئارزۇ قىلىدۇ.2017 يىلى 26 نويابىر بۇ داڭلىق رەسسامنىڭ بىز بىلەن مەڭگۈلۈك خوشلاشقانلىقىنى ئاڭلىغان ھەممە ئادەم قايغۇغا چۆمدى، ئۇلارنىڭ ئارىسىدا مەنمۇ بار ئىدىم؛ بۇنىڭدىن 10 نەچچە يىل بۇرۇن ئۇنىڭ بىلەن تونۇشقان مىنۇتلارنى كۆز ئالدىمغا كەلتۈرگەچ، يىغىپ ساقلاۋاتقان گېزىت رەسىملىرىنى قولۇمغا ئالدىم. 2010 يىلى ئۇنىڭ ھاياتىمدىكى ئۆچمەس سۈرەتلەر ناملىق كىتابى نەشردىن چىققانىدى، بىراق ئۇ بۇ رەسىملەرنى ئۇ كىتابىغا كىرگۈزمىگەن ئىدى. خىيالىمدا: ئاپتور بۇ رەسىملەرنى نېمىشقا كىتابقا كىرگۈزمىگەندۇ؟ كىرگۈزۈشنى توغرا تاپمىدىمۇ ياكى بۇ رەسىملەر 50 60 يىل بۇرۇن سىزىلغان بولغاچقا يوقىلىپ كەتكەنمىدۇ؟ گېزىت ژۇرناللاردىن ئىزدەشكە ۋاقىت چىقىرالمىغانمىدۇ؟ دېگەن ئويلار خېلىغىچە چىقىپ كەتمىدى.دېمىسىمۇ ئاپتور كىتابىدا سەلەي چاققاننىڭ قەلەمدە سىزىلغان تېز سىزمىسىنى باشقىلار ساقلاۋاتقانلىقىنى، ئۇنىڭ كۆپەيتىلگەن نۇسخىسىنىڭ 80 يىللاردا بىرسىنىڭ ئۆيىدە رامكىغا ئېلىنغان فوتو سۈرەتنىڭ ئارقىسىدىكى تامغا ئېسىقلىق تۇرغانلىقىنى كۆرگەنلىكىنى يازغانىدى. دېمەك، ئاپتورنىڭ يوقىلىپ كەتكەن رەسىملىرى ئاز ئەمەس ئىدى. رەسسامنىڭ كۆز يۇمغانلىق خەۋىرىنى ئاڭلىغان شۇ پەيتتە ئۇنىڭ قاۋۇل بەستى، سالماق تۇرقى كۆز ئالدىمدا قايتا نامايان بولدى. ئۇنىڭ بۇ كونا رەسىملىرىنى ئېلىپ بىر بىرلەپ كۆرۈپ چىقتىم، كاللامغا: ئۆزىگە كۆرسىتەلمىگەن بۇ رەسىملەرنى ئۇنىڭ خەلقىگە تەقدىم قىلاي دېگەن ئوي كېلىپ قولۇمغا قەلەم ئالدىم.غازى ئەھمەدنىڭ بۇ رەسىملىرى قەلەم بىلەن سىزىلغان تېز سىزما رەسىملەر ئىدى. رەسسامنىڭ ھاياتىمدىكى ئۆچمەس سۈرەتلەر ناملىق كىتابىغا يېزىلغان كىرىش سۆزدە: ئالدىراشچىلىقتىن ۋاقىت، قىسىلچاقلاردىن يول چىقىرىپ رەسىم ئىجادىيىتى قىلدىم. سىزغانلىرىم دەسلەپتە ئاددىيراق بولدى، كېيىن يامان ئەمەس بولدى... دەپ يازغىنى مۇشۇ رەسىملەرگە قارىتىلغان بولسا كېرەك. چۈنكى بۇ رەسىملەر قەلەم بىلەن ھەقىقەتەنمۇ ئاددىيراق سىزىلغانىدى، بەلكىم رەسسام بۇ ئاددىيراق سىزىلىپ قالغان رەسىملىرىنى كىتابىغا كىرگۈزۈشنى لايىق تاپمىغان بولسا كېرەك.بۇ رەسىملەرنىڭ ئەڭ بۇرۇنقىسى 1958 يىلى 28 فېۋرالدىكى شىنجاڭ گېزىتى گە بېسىلغان ئوغۇت توپلاش ناملىق رەسىم ئىدى، ئۇنىڭدىن كېيىنكىسى كىچىك ھەيكەلتىراش ئۇلۇغ داھىي لېنىننىڭ ھەيكىلىنى ياسىدى، ئۆكتەبىردە پولات تۆمۈر ئىشلەپچىقىرىشنىڭ ھەل قىلغۇچى غەلىبىسىنى چوقۇم قولغا كەلتۈرىمىز، رودا قېزىش قاتارلىق رەسىملەر ئىدى، بۇلار شىنجاڭ ياشلىرى گېزىتى نىڭ 1958 يىللىق سانلىرىغا بېسىلغانىدى. ئۇنىڭدىن كېيىنكىسى گىلەم توقۇش 1964 يىل، شىنجاڭ گېزىتى، ئوغۇت توپلاش ھەرىكىتىدىكى زەربىدار ئاياللار 1965 يىل، قەشقەر گېزىتى، قالغانلىرى 1970 يىللارنىڭ ئاخىرىدا شىنجاڭ گېزىتىگە بېسىلغان ماي بوياق تەشۋىقات رەسىملىرى ئىدى.بۇ رەسىملەر ھەقىقەتەن ماھىرلىق بىلەن سىزىلغان ئىدى، پېرسوناژلارنىڭ چىراي ئىپادىسى، ئىش ھەرىكىتى، ئىش مەيدانىدىكى ھەرخىل شەيئىلەر ئوبرازلىق سۈرەتلىنىپ، ئەينى دەۋردىكى ھەر مىللەت خەلقنىڭ سوتسىيالىستىك ئىشلەپچىقىرىش قىزغىنلىقىنى ناھايىتى جانلىق ئەكس ئەتتۈرگەنىدى. :..?غازىئەھمەدنىڭكونارەسىملىرى1172 3 2017, 15:07.
|
سانجى شەھىرىنىڭ ليۇگۇڭ بازىرىدىكى بېلىق تۇتۇش سارىيى ۋە سەھرا ئارامگاھى ھەر كۈنى نۇرغۇن ساياھەتچىنى جەلپ قىلدى20190126 17:06:11 مەنبەسى: شىنجاڭ خەلق رادىيو ئىستانسىسىقىش كىرگەندىن بۇيان، سانجى شەھىرىنىڭ ليۇگۇڭ بازىرىدىكى بېلىق تۇتۇش سارىيى ۋە سەھرا ئارامگاھى ھەر كۈنى نۇرغۇن ساياھەتچىنى جەلپ قىلدى. كۆپچىلىك بېلىق تۇتۇپ كۆڭۈل ئېچىپ، دېھقانلارنىڭ ئۆزگىچە قورۇمىلىرىغا ئېغىز تېگىپ، قىش كۈنلىرىنىڭ ئۆزگىچە خۇشاللىقىدىن ھۇزۇرلاندى.سىرت قار مۇز بىلەن قاپلانغان بولسىمۇ، سانجى شەھىرى ليۇگۇڭ بازىرى شىسەنخۇ كەنتىدىكى خەيۋېي بېلىق تۇتۇش مەركىزى ئىللىقلىققا تولغانىدى. يۈزگە يېقىن بېلىق تۇتۇش ھەۋەسكارى بۇ يەردە بېلىق تۇتۇش خۇشاللىقىدىن بەھرىمەن بولىۋاتاتتى. ۋۇجياچۈدە تۇرۇشلۇق لۇ ۋېي بېلىق تۇتۇش ھەۋەسكارى بولۇپ، ئۇ مەخسۇس ئائىلىسىدىكىلەرنى ئېلىپ كېلىپ بېلىق تۇتۇپ، كۆڭلىنى ئاچتى. ئۇ مۇنداق دېدى: سەككىز سائەت خالىغانچە تۇتسىڭىز بولىدۇ، ھەر كۈنى نۇرغۇن بېلىق تۇتقىلى بولىدۇ. بۇ يەر تولىمۇ ئىسسىق، مۇھىتمۇ ياخشى. بالىلارنى تەتىلگە قويۇپ بەرگەن بولغاچقا، بالىلارنى ئوينىتىش ئۈچۈن كەلدۇق.ساياھەتچىلەر بۇ يەردە بېلىق تۇتۇشتىن باشقا، يەنە بېلىق زىياپىتىگە داخىل بولالايدۇ. دۈملەپ پىشۇرۇلغان ئوكۇن بېلىقى، قىزارتىپ پىشۇرۇلغان ئوكۇن بېلىقى، قىزارتىپ پىشۇرۇلغان ياروسو بېلىقى قاتارلىق ئالاھىدە قورۇمىلار ساياھەتچى لياڭ خانىمنى جەلىپ قىلدى. ئۇ مۇنداق دېدى: بېلىقلارنىڭ تۈرلىرى ناھايىتى كۆپ ئىكەن. سامساقلىق ئوكۇن بېلىقى، قورۇلغان بېلىق پارچىسى دىگەندەك بۇ قورۇمىلارنى تۇنجى قېتىم يېيىشىم، ھەقىقەتەن بەك تەملىك ئىكەن. يېڭى تۇتقان بېلىقنىڭ تەمى ئوخشىمايدىكەن، ناھايىتى يېڭى ھەم يۇمشاق بولىدىكەن. بۇ يەردە ھەم بېلىق تۇتقىلى ھەم بېلىق يېگىلى بولىدىكەن، ھەقىقەتەن ياخشىكەن.يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، سانجى شەھىرىنىڭ ليۇگۇڭ بازىرى بېلىق ۋە گۈرۈچ ماكانى، ئولتۇراقلىشىشقا ماس كېلىدىغان بازار، ساياھەت مەنزىلگاھى بەرپا قىلىشتەك تەرەققىيات ئىستىراتېگىيەسىنى چۆرىدەپ، ئۆز جايىنىڭ بېلىق، راك، قىسقۇچپاقا قاتارلىق مول سۇ مەھسۇلاتلىرى بايلىقىغا تايىنىپ، ئومۇمىي دائىرىلىك ساياھەتچىلىك قۇرۇلۇشىنىڭ قەدىمىنى ئۈزلۈكسىز تېزلىتىپ، ساياھەتچىلىك بىلەن باشقا كەسپلەرنىڭ چوڭقۇر بىرىكىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، ئومۇمىي دائىرە بويىچە ئورتاق قۇرۇش، ئومۇمىي دائىرىنى بىرلەشتۈرۈش ۋە ئورتاق بەھرىمەن بولۇشتەك ساياھەتچىلىك تەرەققىياتىنىڭ يېڭى ئەندىزىسىنى تىرىشىپ بەرپا قىلدى. 2018 يىلى ئۇلار 560 مىڭ ئادەم قېتىمدىن ئارتۇق ساياھەتچى كۈتۈۋېلىپ، ساياھەتچىلىكتىن جەمئىي 447 مىليون يۈەن كىرىم قىلدى. بېلىقچىلىق بىلەن ساياھەتچىلىكنىڭ بىرىكىشى بېلىق ۋە گۈرۈچ ماكانى تەرەققىياتىنىڭ ھاياتىي كۈچىنى ئۇرغۇتتى. ليۇگۇڭ بازىرىنىڭ مۇئاۋىن باشلىقى شۆ جىخاۋ مۇنداق دېدى: نۆۋەتتە، بازىرىمىزدا سەھرا ئارامگاھىدىن 23 ئى، 4 دەرىجىلىك مەنزىرە رايونىدىن بىرى، بېلىق تۇتۇش كۆلچىكىدىن 16 سى بار، قىش پەسلىدە بېلىق تۇتۇشقا بولىدىغان جايدىن ئۈچى بار. ھازىرغىچە، قىشلىق بېلىق تۇتۇش بايرىمىدىن 4 نۆۋەت، بېلىق تۇتۇش مۇسابىقىسىدىن 5 نۆۋەت ئۆتكۈزۈپ، جايلاردىكى ساياھەتچىلەردىن 4 مىليون ئادەم قېتىمنى جەلپ قىلدۇق. بۇ يىل 2 ئايدا، تۇنجى نۆۋەتلىك كۆلچەكتە قىشلىق بېلىق تۇتۇش بايرىمى ئۆتكۈزۈپ بېلىقچىلىق، داڭلىق ۋە ئەلا سۈپەتلىك سۇ مەھسۇلاتلىرىنى بېقىش، بېلىق تۇتۇش، بېلىق زىياپىتى ئۆتكۈزۈش ئارقىلىق، دېھقانلارنىڭ كىرىمىنى ئاشۇرۇپ بېيىشىغا تۈرتكە بولۇشنى پىلانلاۋاتىمىز.
|
قىران بۇركىت پەن جۇيرىك تازى قازاق ۇلتىنىڭ اڭشىلىق مادەنيەتىنىڭ باستاۋىقوعامرۋحانيات قىران بۇركىت پەن جۇيرىك تازى قازاق ۇلتىنىڭ اڭشىلىق مادەنيەتىنىڭ باستاۋى 29 قاراشا 2016, 18:21 328 0فوتو: قر ۇلتتىق مۋزەيىندە قانسونار اڭشىلاردىڭ قوعامدىق بىرلەستىگى مەن اڭشىلىق شارۋاشىلىعى سۋبەكتىلەرى رەسپۋبليكالىق قاۋىمداستىعى ۇيىمداستىرعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعىنا ارنالعان كادردا تازى، توبەت جانە اۋشى جىرتقىش قۇستار فوتوكورمەسىنىڭ اشىلۋ سالتاناتى ٴوتتى، دەپ حابارلايدى . ٴتىلشىسى.كورمەنىڭ ماقساتى قازاق حالقىنىڭ مادەنيتاريحي مۇراسىنىڭ ەلەمەنتى رەتىندە تازى جانە توبەت، سول سياقتى اۋشى جىرتقىش قۇستاردىڭ ۇلتتىق تۇقىمىن دارىپتەۋ بولىپ تابىلادى. ەكسپوزيسياعا يت پەن قۇس يەلەرىنىڭ 50 فوتوتۋىندىلارى قويىلعان.بۇگىنگى كورمەدە نازارلارىڭىزعا ۇسىنىلىپ وتىرعان يتتەر مەن اۋشى قۇستاردىڭ ٴبىزدىڭ ۇلتتىق مادەنيەتىمىزدىڭ ۇلكەن سالاسى ەكەنى بەلگىلى. ونىڭ ۇستىنە كەشەگىدەن قالعان باعا جەتپەس مۇرا دەپ ەسەپتەيمىز. ەندىگى مىندەت وسىنىڭ ٴبارىن ساقتاپ قالۋ اسىل تۇقىمدى يتتەر مەن اۋشى قۇستاردى قورعاۋ ٴارى تۇقىمىن جوعالتپاي ٴوسىرۋ، دەدى، كورمەنىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتالعان قانسونار رەسپۋبليكالىق قاۋىمداستىعىنىڭ ٴتوراعاسى ورالباي ابدىكارىموۆ كورمەنىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا.ٴوز كەزەگىندە ۇلتتىق مۋزەي ديرەكتورى دارحان مىڭباي ٴتول مادەنيەتىمىزدىڭ ٴبىر سالاسى اڭشىلىق جانە قۇسبەگىلىك ونەردى ناسيحاتتاپ جۇرگەن قانسونار رەسپۋبليكالىق قاۋىمداستىعىنا العىسىن ٴبىلدىردى. ٴبىزدىڭ مادەنيەتىمىزدىڭ تاريحى وتە تەرەڭدە. قازىرگىدەي تاۋەلسىزدىك العان شاعىمىزدا سونىڭ ٴبارىن حالىققا كورسەتۋىمىز كەرەك. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 25 جىلدىعى قارساڭىندا بۇگىنگىدەي كورمە اشۋ ارقىلى بۇل سالانى دا ۇمىت قالدىرىپ جاتپاعانىمىزدى كورسەتكىمىز كەلەدى. يت جۇگىرتىپ، قۇس سالۋ ٴبىزدىڭ بەكزاتتىق ونەرىمىزگە جاتادى. شىن مانىندە اڭشىلىقپەن ونىڭ ٴقادىرىن بىلەتىن ادامدار عانا اينالىسقان، دەدى مۋزەي ديرەكتورى.قازاقستانداعى حالىقتىق داستۇرلەردىڭ ەڭ بەينەلىلەرىنىڭ ٴبىرى ەجەلدەناق تازى يتتەرمەن جانە جىرتقىش قۇستارمەن اڭعا شىعۋ بولاتىن. وسى جاقىن ۋاقىتقا دەيىن تازى مەن توبەت جويىلىپ كەتۋگە شاق قالعان ەدى. يتتەردىڭ تۇقىمدارىن ساقتاپ قالعان ەنتۋزياستتاردىڭ ارقاسىندا جانە قانسونار اڭشىلاردىڭ قوعامدىق بىرلەستىگى مەن اڭشىلىق شارۋاشىلىعى سۋبەكتىلەرى رەسپۋبليكالىق قاۋىمداستىعىنىڭ باستاماسىمەن تازى مەن توبەت زاڭنامالىق تۇرعىدان مويىندالدى. وسى وقيعاعا بايلانىستى قازاقستان ۇلتتىق بانكى تازى مەن توبەت بەينەلەنگەن كوللەكسيالىق مونەتالار توپتاماسىن شىعاردى. كەلەسى قادام قازاقستاننىڭ اۋشى جىرتقىش قۇستارىن ساقتاۋ بولىپ وتىر.فوتوكورمەنىڭ قوعام نازارىن جانۋارلار دۇنيەسىن قورعاۋعا جانە ساقتاۋعا اۋدارۋ، سول سياقتى ٴاربىر ادامنىڭ بويىندا جانۋارلار الەمىنە دەگەن قايىرىمدىلىقتى وياتۋ سىندى الەۋمەتتىك ماڭىزدى مىندەتى دە بار. كورمەگە قويىلعان تۋىندىلار ٴار ادامعا وسى مىندەتتى جەتكىزۋگە شاقىرادى.تازى، توبەت، ورلاباي ابدىكارىموۆ، دارحان مىڭباي،80 0 16 قاڭتار الجير مۇراجايى جاڭا ماتەريالدارمەن تولىقتى82 0 16 قاڭتار ازىرەت سۇلتان مەشىتىنىڭ ايەل شاكىرتتەرى اراسىندا ٴبىلىم بايقاۋى ٴوتتى670 0 15 قاڭتار قازاقستان مۇسىلماندارىنىڭ كەڭەس كەزىندەگى ٴمۇفتيى كىم بولعانىن بىلەسىز بە؟275 0 15 قاڭتار قازتۋعان مەن شالكيىز قاي عاسىردىڭ جىراۋى؟0 قوعام 19:49 تۇنگى ۋاقىتتا سپيرتتىك ىشىمدىك ساتقاندار جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى 1340 پرەزيدەنت 17:59 ەلباسى ح دۇنيەجۇزىلىك بولاشاقتىڭ ەنەرگياسى سامميتىنە قاتىستى 5450 ۋنيۆەرسيادا 17:40 ۋنيۆەرسيادانىڭ العاشقى قوناقتارى قىتايدان كەلەدى 23790 الەم 14:39 ترامپ رەسەيدىڭ يادرولىق قارۋسىزدانۋىنا بايلانىستى سانكسيالار الىنۋى مۇمكىن دەدى 17611:36 كەلىن ٴفيلمىنىڭ اكتريساسى ەرمەك تۇرسىنوۆتى وتىرىك ايتتى دەپ ايىپتادى 72112:32 ساحنادا قۇلاپ قالعان ماقپال ٴجۇنىسوۆا اياق كيىمىن شەشىپ تاستادى 19981
|
دارغا ئېسىلىپ ئۆلمەي قالغان قاتىل جاھاندىكى ئىشلار باغداش تورىمەنبە: تەھرىر: يوللانغان ۋاقتى: 20140517 18:18:41ئىراندا ئادەم ئۆلتۈرگەن بىر قاتىلغا دارغا ئېسىش جازاسى بېرىلگەن . جازا ئىجرا قىلىنغاندىن كېيىن ، ئۇ قاتىل يەنىلا ئۆلمەي قالغان . ئۇ سوتچى ۋە زىيانكەشلىككە ئۇچرىغۇچىنىڭ ئائىلە تاباۋاتلىرىدىن ئۆزىگە كەڭچىلىك قىلىشنى ، يەنە قايتا ئۈلۈم جازاسى بەرمەسلىكنى ئۆتۈنگەن ، بۇ ئىش ئىراندا تالاش تارتىش چىقارغان . قاتىل نىياز ئەلى ئۆزىنىڭ دارغا ئېسىلغان چاغدىكى ئەھۋالىنى ئەسلەپ : جازا ئىجرا قىلىنغاندىكى بىرىنچى سىكونت خۇددى بىر يىلدەك تۇيۇلدى ، پۇت قوللىرىم تارتىشىپ ، كۆزلىرىم قاراڭغۇلىشىپ كەتتى . مەن نەپەس ئالماقچى بولدۇم ، لېكىن ئۆپكەم خۇددى ئوراپ قويغان سۇلياۋدەك بولۇپ قالغاچقا ، نەپەس ئېلىشقا ئامالسىز قالدىم دېدى ئۇنىڭغا جازا ئىجرا قىلىنغان ۋاقىت 20 مىنۇت بولۇپ ، جازا ئىجرا قىلغۇچى ئەمەلدار ئۇنى ئۆلدى دەپ قارىغاندىن كېيىن ، ئاندىن ئۇنىڭ جەسىتى داردىن چۈشۈرۈلگەن . بىراق ، بىر ئازدىن كېيىن ، ئۇ يەنە تىرىلىپ ، مەيداندىكى كىشىلەرنى ھەيران قالدۇرغان . دارغا ئېسىلىپ ئۆلمەي قالسا يەنە قايتىدىن دارغا ئېسىپ ئۆلتۈرۈش كېرەكمۇ ؟ ئىراننىڭ قانۇنىدا ، ئەگەر قايتا ئۈلۈم جازاسى بېرىش توغرا كەلسە ، چوقۇم قاتتىق قانۇن تەرتىپلىرىدىن ئۆتكۈزۈش يەنى باشقىدىن كېسىم چىقىرىش كېرەككەن . ئۇ دارغا ئېسىلىپ ، يەنە داردىن چۈشۈرۈلگەن ئىكەن ، دېمەك ئۇنىڭغا ئۈلۈم جازاسى بېرىش تەرتىپى ئورۇندىلىپ بولغان ، شۇڭا ، بۇ تەرتىپنى قايتا تەكرارلاشقا بولمايدىكەن . قايتا تىرىگەن نىياز ئەلى : قاتىللىق ئۈچۈن خۇن تۆلەش ، بۇ ھەق ئىش . بىراق ، مەن بىر قېتىم دارغا ئېسىلىپ ئۆلتۈرۈلۈپ ، جىنايىتىمنى يۈيۈپ ، قانۇنى جاۋاپكارلىقىمنى ئادا قىلدىم . شۇڭلاشقا ، مەن كەڭچىلىك ۋە كەچۈرۈم قىلىنىشنى ، يەنە ئىككىنچى قېتىم دارغا ئېسىپ ئۆلتۈرۈش جازاسىنى بىكار قىلىشنى ئۈمۈت قىلىمەن دېدى مۇناسىۋەتلىك مەزمونلار
|
قەشقەردىكى ئەنگىلىيە كونسۇلخانىسىنىڭ قۇرۇلۇشى ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى : تارىختىن تامچە قەشقەردىكى ئەنگىلىيە كونسۇلخانىسىنىڭ قۇرۇلۇشىقەشقەردىكى ئەنگىلىيە كونسۇلخانىسىنىڭ قۇرۇلۇشىيوللىغۇچى: ئاكادېمىيە ۋاقتى: ئۆكتەبىر 02, 2017 ئورنى: تارىختىن تامچەل. ې. ھۆگبېرىيشىۋېتچىدىن تەرجىمە قىلغۇچى: زۇلھاياتقەشقەردىكى ئەنگىلىيە كونسۇلخانىسىنىڭ قۇرۇلىشى پۈتۈپ قالاي دېگەنىدى. بۇ ۋاقىتتا ئېكسپىدىتسىيە سەپىرىدە بولىۋاتقان سىر ئاۋرېل ستېئىن قەشقەرگە كېلىپ بۇ يېڭى سېلىنغان كونسۇلخانىغا چۈشىدۇ. ئۇ بۇرۇن بىر قېتىم بۇ كونسۇلخانىغا كېلگەنىدى. ئۇ ھازىر بۇ قۇرۇلۇشنىڭ بۇرۇنقىدىن ياخشى سېلىنغانلىقىنى كۆرۈپ ماڭىمۇ كۆپ ياخشى تەرىپىنى قىلدى.ئۇنىڭ بۇ ھەقتىكى ھىندىستان ۋە ئۇيغۇر دىيارىدىكى خەلقلەر ئۈستىدىكى سېلىشتۇرمىسى ۋە خۇلاسىسى مېنى ھەيران قالدۇردى. ئۇ ئۇيغۇرلار ھەققىدە مۇنداق ھۆكۈمگە كەلگەنىدى:ئۇيغۇرلاردا ئىپتىدائىيلىقنىڭ بارلىق شەكىللىرى مەۋجۈت بولۇپ، تىرىشچان ۋە تەرەققىيپەرۋەر كېلىدۇ، بۇ خىل خاراكتېرنى ھىندى خەلقى ئارىسىدىن ئۇچراتقىلى بولمايدۇ. مەسىلەن: مەن سەپەردە بىرەر يەرلىك ئۇيغۇرنىڭ ئائىلىسىدە قوناقتا قالسام، ئۆزۈمنى ناھايىتى بەھوزۇر ھېس قىلىمەن، تاماقلىرىنى بىمالال يىيەلەيمەن. بىر ياۋروپالىق ئۈچۈن ھىندى ئائىلىسىدە تۇرغاندا بۇ خىل شارائىتتىن ھوزۇرلانغىلى بولمايدۇ.گەرچە قۇرۇلۇش ئەڭ ئىپتىدائىي ئەمگەك ۋاستىلىرى ۋە ئاددىي ئۇسۇل بىلەن ئېلىپ بېرىلسىمۇ، بۇ زېمىندىن قول ھۈنەرۋەنچىلىكنىڭ ئەڭ دەسلەپكى ئاساسىنى تاپقىلى بولىدۇ. ئۇلار پەقەتلا تەربىيىلەش ۋە تەرەققىي قىلدۇرۇشقا مۇھتاج.ئەينى ۋاقىتتا، قەشقەردىكى روس كونسۇلخانىسى قۇرۇلۇشىنىڭ ئىنژېنىرى روسىيىلىك ئۇستاملارنىڭ قولىدىن چىققان دەرىزە ۋە ئىشىكلەرنى ئاتقا بېسىپ 5060 شىۋېت مىلى يول يۈرۈپ بۇ يەرگە ئەكەلدۈرمەكچى بولغانىدى. ئۇ بۇ يەرگە كېلىپ، ئەنگىلىيە كونسۇلخانىسىنىڭ ئايۋانلىرىدىكى تۈز ھەم سىپتا چىققان ياغاچچىلىق ۋە تامچىلىق ھۈنەرلىرىنى كۆرۈپ، ئۇيغۇرلارنىڭ بۇ خىل ھۈنەرلىرىدىن ھەيران قالىدۇ ۋە چوقۇم ئۇلار مەلۇم بىر روس ئۇستامدىن تەلىم ئالغان بولۇشى مۈمكىن دەپ ئويلايدۇ.مىسسىئونېر بەكلۇند ياغاچچىلارنىڭ پىرى دەپ نام ئالغان بولۇپ، ئۇ ياۋروپاچە ئىشىك، دەرىزە ياساش ھۈنەرلىرىنى ئۇيغۇر شاگىرتلىرىغا ئۆگىتىدۇ. ئۇنىڭ بىر شاگىرتى قەشقەر بويىچە ئەڭ ئۇستا ياغاچچى بولۇپ قالىدۇ. شۇ تەرىقىدە باشقا مىسسىئونېرلار تامچىلىق، لايچىلىق، قۇيمىچىلىق ھۈنەرلىرىنى ئۇلارغا ئۆگىتىدۇ. ئۇيغۇر شاگىرتلار بىلمىگەن نەرسىلىرى بولسا شەيتان دەپ ئاتىشاتتى.ئۇيغۇرلارغا ھۈنەر ئۆگىتىش ئۈچۈن ئاۋۋال ئۇلارنىڭ ئىدىيىسىگە ئۆزىنى سىڭدۈرۈش لازىم ئىدى. بۇ بىزدىن بىلىم ۋە سەۋرچانلىقنى تەلەپ قىلاتتى.
|
خىتاي ۋە تەيۋەن پرېزىدېنتلىرى تۇنجى قېتىم يۈز تۇرانە كۆرۈشمەكچى ئۇيغۇرخىتاي ۋە تەيۋەن پرېزىدېنتلىرى 66 يىلىدىن بۇيان تۇنجى قېتىم يۈز تۇرانە كۆرۈشمەكچى.خەۋەرلەرگە قارىغاندا، خىتاي پرېزىدېنتى شى جىنپىڭ ۋە تەيۋەن پرېزىدېنتى ما يىڭجيۇ 7 نويابىر سىنگاپوردا ئۇچرىشىدىكەن.مەلۇماتلارغا قارىغاندا، مەزكۇر ئۇچرىشىشنىڭ تەيۋەندە خىتايغا قارشى پىكىر ئېقىمى باش كۆتۈرۈشكە باشلىغان مەزگىلگە ھەمدە تەيۋەندە ئۆتكۈزۈلىدىغان پرېزىدېنت ۋە پارلامېنت سايلاملىرىنىڭ ئالدىغا توغرا كېلىشى دىققەت قوزغىغان. دا خەۋەر قىلىشىچە، ھەر ئىككى تەرەپ سۆھبەتلەرنىڭ ئىككى قىرغاق مۇناسىۋەتلىرىگە مەركەزلىشىدىغانلىقىنى بىلدۈرۈشكەن.1949 يىلى خىتاي كوممۇنىست ھۆكۈمىتى ھاكىمىيەت بېشىغا چىققاندىن كېيىن، جاڭ جيېشى تەيۋەنگە چېكىنىپ، ئەسلىدىكى جۇڭخۇا مىنگو نامىدىكى دۆلەت ئاپپاراتىنى ساقلاپ قالغان.ھالبۇكى، خىتاي دائىرىلىرى تەيۋەننىڭ ئىگىلىك ھوقۇقىنى تا ھازىرغىچە ئېتىراپ قىلماي كەلگەن. ئىككى تەرەپ مۇناسىۋەتلىرى 2008 يىلى ما يىڭجيۇ تەيۋەن پرېزىدېنتى بولۇپ سايلانغاندىن بۇيان بىر قەدەر ياخشىلانغان.بەزى مەلۇماتلاردا بۇ نۆۋەتلىك سايلامدا نۆۋەتتە ھاكىمىيەت بېشىدىكى پارتىيە گومىنداڭ پارتىيەسىنىڭ، تەيۋەننىڭ مۇستەقىللىقىنى ياقىلىغۇچى دېموكراتىك تەرەققىيات پارتىيەسىگە ئۇتتۇرۇپ قويىدىغانلىقى پەرەز قىلىنغان ئىدى.ئىككى تەرەپ ئالىي رەھبەرلىرىنىڭ تۇنجى قېتىملىق تارىخىي ئۇچرىشىشىدا يەنە نېمىلەرنىڭ مۇزاكىرە قىلىنىدىغانلىقى ھازىرچە ئاخباراتقا قاراڭغۇ.
|
ھاباككۇك 3 مۇقېددېس كالام يەنگى يېزىق 1ھاباككۇك پەيغەمبەرنىڭ دۇئاسى، شىگگائون ئاھاڭىدا: ــ2پەرۋەردىگار، مەن خەۋىرىڭنى ئاڭلىدىم، ئەيمىنىپ قورقتۇم. ئى پەرۋەردىگار، يىللار ئارىسىدا ئىشىڭنى قايتىدىن جانلاندۇرغايسەن، يىللار ئارىسىدا ئىشىڭنى تونۇتقايسەن؛ دەرغەزەپتە بولغىنىڭدا رەھىمدىللىقنى ئېسىڭگە كەلتۈرگەيسەن!3تەڭرى تېماندىن، پاكمۇقەددەس بولغۇچى پاران تېغىدىن كەلدى؛ سېلاھ! ئۇنىڭ شانشەرىپى ئاسمانلارنى قاپلىدى، يەر يۈزى ئۇنىڭ مەدھىيىلىرى بىلەن تولدى؛4ئۇنىڭ پارقىراقلىقى تاڭ نۇرىدەك بولدى، قولىدىن چاقماق چاققاندەك ئىككى نۇر چىقتى؛ شۇ يەردە ئۇنىڭ كۈچقۇدرىتى يوشۇرۇنۇپ تۇرىدۇ.5ئۇنىڭ ئالدىدىن ۋابا، پۇتلىرىدىن چوغدەك يالقۇن چىقماقتا ئىدى؛6ئۇ تۇرۇپ يەر يۈزىنى مۆلچەرلىدى؛ ئۇ قارىۋىدى، ئەللەرنى دەككەدۈككىگە سالدى؛ مەڭگۈ تاغلار پارەپارە قىلىندى، ئەبەدىي دۆڭئېگىزلىكلەر ئېگىلدۈرۈلدى، ئۇنىڭ يوللىرى بولسا ئەبەدىيدۇر.7مەن كۇشان قەبىلىسىنىڭ چېدىرلىرىنىڭ پاراكەندىچىلىكتە بولغانلىقىنى، مىدىيان زېمىنىدىكى پەردىلەرنى تىترەك باسقانلىقىنى كۆردۇم.8پەرۋەردىگار دەريالارغا ئاچچىقلاندىمىكىن؟ سېنىڭ غەزىپىڭ دەريالارغا قارىتىلدىمىكىن؟ قەھرىڭ دېڭىزغا قارىتىلدىمىكىن؟ ئاتلىرىڭغا، نىجاتقۇتقۇزۇشنى ئېپكېلىدىغان جەڭ ھارۋىلىرىڭغا مىنىپ كەلگەنغۇسەن!9سېنىڭ ئوقيايىڭ ئايان قىلىندى، سۆزۈڭ بويىچە، ئىسرائىل قەبىلىلىرىگە ئىچكەن قەسەملىرىڭ ئۈچۈن ئايان قىلىندى! سېلاھ! سەن يەر يۈزىنى دەرياكەلكۈنلەر بىلەن ئايرىۋەتتىڭ.10تاغلار سېنى كۆرۈپ، ئازابلىنىپ تولغىنىپ كەتتى؛ دولقۇنلاپ ئاققان سۇلار كەلكۈندەك ئۆتۈپ كەتتى؛ چوڭقۇر دېڭىز ئاۋازىنى قويۇۋېتىپ، قوللىرىنى يۇقىرىغا ئۆرلەتتى.11ئېتىلغان ئوقلىرىڭنىڭ پارقىراق نۇرىنى كۆرۈپ، پالىلدىغان نەيزەڭنىڭ يورۇقلۇقىنى كۆرۈپ، قۇياش ھەم ئاي ئۆز تۇرالغۇسىدا جىم تۇردى.12سەن ئاچچىقىڭدا يەر يۈزىدىن ئۆتۈپ يۈرۈش قىلدىڭ؛ ئەللەرنى غەزىپىڭدە زىرائەتنى سوققاندەك سوقتۇڭ؛13ئۆز خەلقىڭنىڭ نىجاتقۇتقۇزۇلۇشى ئۈچۈن، سەن ئۆز مەسىھىڭ بىلەن بىللە نىجاتقۇتقۇزۇش ئۈچۈن چىقتىڭ؛ ئۇلىنى بوينىغىچە ئېچىپ تاشلاپ، رەزىلنىڭ جەمەتىنىڭ بېشىنى ئۇرۇپيانجىپ، ئۇنىڭدىن ئايرىۋەتتىڭ؛ سېلاھ!14سەن ئۇنىڭ نەيزىلىرى بىلەن سەردارلىرىنىڭ بېشىغا سانجىدىڭ؛ ئۇلار دەھشەتلىك قارا قۇيۇندەك مېنى تارقىتىۋېتىشكە چىقتى، ئۇلارنىڭ خۇشاللىقى ئاجىز مۆمىنلەرنى يوشۇرۇن جايدا يالماپ يۇتۇشتىن ئىبارەتتۇر!15سەن ئاتلىرىڭ بىلەن دېڭىزدىن، يەنى دۆۋەدۆۋە قىلىنغان ئۇلۇغ سۇلاردىن ئۆتۈپ ماڭدىڭ!16مەن بۇلارنى ئاڭلىدىم، ئىچىباغرىمنى تىترەك باستى؛ ئاۋازنى ئاڭلاپ كالپۇكلىرىم دىردىر قىلدى، ئۇستىخانلىرىم چىرىپ كەتكەندەك بولدى، پۇتلىرىمنى تىترەك باستى؛ چۈنكى مەن كۈلپەتلىك كۈنىدە، يەنى ئۆز خەلقىمگە تاجاۋۇز قىلغۇچى بېسىپ كىرگەن كۈنىدىمۇ، سەۋرخاتىرجەملىكتە تۇرۇشۇم كېرەك.17چۈنكى ئەنجۈر دەرىخى چېچەكلىمىسىمۇ، ئۈزۈم تاللىرىدا مېۋە بولمىسىمۇ، زەيتۇن دەرىخىگە قىلغان ئەجىر يوققا چىققان بولسىمۇ، ئېتىزلار ھېچ ھوسۇل بەرمىگەن بولسىمۇ، قوتاندىن قوي پادىسى ئۈزۈلگەن بولسىمۇ، ئېغىلدا كالا پادىسى يوق بولسىمۇ،18مەن ھامان پەرۋەردىگاردىن شادلىنىمەن، ماڭا نىجاتىمنى بەرگۈچى خۇدايىمدىن شادلىققا چۆمۈلىمەن،19پەرۋەردىگار، رەب، مېنىڭ كۈچقۇدرىتىمدۇر؛ ئۇ مېنىڭ پۇتلىرىمنى كېيىكنىڭكىدەك قىلىدۇ؛ مېنى يۇقىرى جايلىرىمدا ماڭغۇزىدۇ! بۇ كۈي نەغمىچىلەرنىڭ بېشىغا تاپشۇرۇلۇپ، تارلىق سازلار بىلەن ئوقۇلسۇن. ھاباككۇك 2
|
الايدا سولاردىڭ كوبى كەزەكتە رەت ۇستالعانشا رولگە وتىرىپ، جۇرە بەرەدى. بۇل بىزدەگى زاڭنىڭ بوستىعى، سونىڭ سالدارىنان تۋىنداعان قۇقىلىق نيگيليزم دەگەن ءسوز. بىزدە زاڭ تالابى قاتاڭ بولماسا ونى ەشكىم دە سىيلامايدى.سوندىقتان، ماس بولعانى ءۇشىن جۇرگىزۋشىلىك كۋالىگى عانا الىنباي، كەم دەگەندە ءبىر جىل باس بوستاندىعىنان ايرىلسا وندا جۇرگىزۋشى رولگە ەكىنشى رەت ماس بولىپ وتىرۋدان قورقار ەدى. قورىققان سوڭ زاڭدى سىيلار ەدى. بىزدەگى شەتەلدىكتەردىڭ ليبەرالدى زاڭ جوبالارىن كوشىرىپ الىپ، پارلامەنتكە ۇسىناتىن زاڭگەرلەرىمىز وندايدى ەلەمەيدى. حالىقتىڭ مەنتاليتەتى باسقا ەكەنىن ۇقپايدى.سونىڭ ءبىر مىسالى مىناداي: شال اقىن اۋدانىنىڭ پوليتسياسى متز82 تراكتورىن ايداپ كەلە جاتقاندا 48 جاستاعى ماس جۇرگىزۋشىنى توقتاتقان. ول وتكەن كۇزدە عانا 3 جىلعا باسقارۋ قۇقىعىنان ايىرىلعانى بەلگىلى بولدى. ايتەۋىر، ۇلكەن اپات جاساۋعا ۇلگەرمەدى.وسى وقيعادان ەكى كۇن وتكەننەن كەيىن عانا جامبىل اۋدانىنىنىڭ ەگىستىكتەگى جولىندا قوستاناي وبلىسىنىڭ 49 جاستاعى تۇرعىنى اۆتوكولىگىن باسقارا الماي اۋدارىلعان. ماساڭ جۇرگىزۋشى ەمدەلۋگە جاتقىزىلدى. بۇرىن ول ماساڭ كۇيدە كولىك جۇرگىزگەنى ءۇشىن ەكى رەت جاۋاپقا تارتىلعان. ەكىنشى رەت ۇستالعاندا سوت شەشىمىمەن 2025 جىلعا دەيىن كولىك باسقارۋعا تىيىم سالىنعان. ال ول بولسا جەڭىل كولىكتى زۋلاتىپ جۇرە بەرگەن...ماساڭ كۇيدە كولىك باسقارۋ جولداعى اپاتتىلىقتىڭ قاۋپىن تۋدىراتىن جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن ورەسكەل بۇزۋشىلى، دەيدى سقو پد باستىعىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى، پوليتسيا پولكوۆنيگى ەڭبەك سەمبين.ءبىر سوزبەن ايتقاندا، زاڭ قاتاڭداتىلماسا، زارداپ شەگۋ ازايمايدى.سولتۇسستىك قازاقستان وبلىسىسولتۇستىك قازاقستان وبلىسى ليبەرالدى زاڭدار متز82
|
ۋەقەدە ھازىرغا قەدەر 110 كىشى ئۆلگەن ۋە 300 دىن ئارتۇق كىشى يارىلانغان. نۆۋەتتە ۋەقە 11 سېنتەبىر ۋەقەسىدىن كېيىن يۈز بەرگەن شىددىتى نىسبەتەن زور بولغان تېررورلۇق ۋەقەسى دەپ قارالماقتا.ھۇجۇمچىلار، كەچ سائەت 10 ئەتراپىدا 10 ئورۇنغا تەڭ باستۇرۇپ كىرىپ، خېرىدارلارنى ئوققا تۇتقان، ۋە بومبا تاشلىغان ۋە بىر قىسىم خېرىدارلارنى گۆرۈگە ئېلىۋالغان. نۆۋەتتە ھىندىستان بىخەتەرلىك كۈچلىرى، گۆرۈگە ئېلىنغانلارنى قۇتۇلدۇرۇش ۋە ھۇجۇمچىلارنى ئۇجۇقتۇرۇش ئۈچۈن ھەركەت ئېلىپ بارماقتا.ھۇجۇمغا ئۇچرىغان ئورۇنلاردىن بىرى تاج مەھەل مېھمانخانىسى بولۇپ، مېھمانخانا 10 سائەتتىن ئارتۇق مۇھاسىرىگە ئېلىنغاندىن كېيىن، گۆرۈگە ئېلىنغانلار قۇتقۇزۇۋېلىنغان ۋە ھۇجۇمچىلار ئۆلتۈرۈلگەن. ئوبەرىيئو مېھمانخانىسىدا گۆرۈگە ئېلىنغانلاردىن ھازىرغا قەدەر 45ئى قۇتۇلدۇرۇلغان، 35 كىشى بولسا قۇتقۇزۇشنى كۈتۈپ تۇرماقتا.بۇ قېتىمقى ھۇجۇم پۇختا پىلانلانغانلىقى ۋە ئۈستۈن ماھارەت بىلەن ئىجرا قىلىنغانلىقى بىلەن دىققەتنى تارتماقتا. ھازىرغا قەدەر بۇ ۋەقەنىڭ جاۋابكارلىقىنى، دەككا كۇجاھىدىن نامىدىكى بىر ئىسلامىي تەشكىلات ئۈستىگە ئالغان، ئەمما بۇ تەشكىلات ئانچە تونۇلمىغان بىر تەشكىلات بولغاچقا، تەرەپلەر مەزكۇر تەشكىلاتنىڭ جاۋابكارلىق باياناتىغا گۇمان بىلەن قارىماقتا.ھىندىستان باش مىنىستىرى بۈگۈن ۋەقەنى ۋەھشى تېرورلۇق ۋەقەسى دەپ ئەيىبلىدى، ھەم ۋەقەنىڭ ئارقىسىدا تاشقى كۈچلەر مەۋجۇتلۇقىنى بىلدۈردى ھەم ھىندىستان خەلقىنى تېررورلۇق ھۇجۇملىرىغا قارىتا بىرلىك ئىتتىپاقلىققا چاقىردى. ئامېرىكا پرېزىدېنتى جورج بۇش، ئەنگىلىيە باش مىنىستىرى گولدېن براۋۇنلار ۋەقەنى ئەيىپلىدى.بۇ قېتىمقى ھۇجۇمدا، ھۇجۇمغا ئۇچرىغان ئورۇنلار چەتئەللىكلەر مەركەزلەشكەن ئورۇنلار ۋە گۆرۈگە ئېلىنغانلارنىڭ كۆپىنچىسى غەربلىكلەر بولۇپ، ھۇجۇمنى ئەلقائىدە تەشكىلاتىنىڭ ئېلىپ بارغانلىقى قىلىنىۋاتقان پەرەزلەردىن بىرىدۇر. شىۋېتسىيە دۆلەت مۇداپىئە ئىنىستىتۇتىنىڭ مۇتەخەسسىسى ماگناس رانستروپ مانا بۇ قاراشتا. ئۇ ۋەقەنىڭ ئەلقائىدە بىلەن چېتىشلىقى بارلىقىنى ئەڭ چوڭ ئېھتىماللىق دەپ كۆرسىتىدۇ.يەنە بەزى مۇتەخەسسىسلەر، ھۇجۇمنى كەشمىر پارتىزانلىرىنىڭ ئېلىپ بارغانلىقىنى تەخمىن قىلىشماقتا. بۇ قېتىم ھۇجۇمغا ئۇچرىغان ئورۇنلاردىن بىرى بومبايدىكى يەھۇدى ئىبادەتخانىسى.گۆرۈگە ئېلىنغانلار ئىچىدە، ئامېرىكا، ئەنگىلىيە، ئىتالىيە، شىۋېتسىيە، كانادا، سىنگاپور ۋە تۈركىيە ۋەتەداشلىرى بارلىقى مەلۇم. بۈگۈن تۈركىيىدىكى ھۆرىيەت گېزىتىنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، ھۇجۇمچىلار، گۆرۈگە ئېلىنغانلار ئىچىدىكى مۇسۇلمانلارغا ئالاھىدە مۇئامىلە قىلغان ۋە ئىككى نەپەر تۈرك ۋەتەدېشىنى قويۇۋەتكەن.بومباي شەھىرى ھىندىستاننىڭ پۇل مۇئامىلە مەركىزى بولۇپ، ئۇ ھىندىستاننىڭ تىجارىي پايتەختى دەپمۇ ئاتىلىدۇ. نوپۇسى 13 مىليون بولۇپ، دۇنيادىكى كۆپ نوپۇسلۇق شەھەرلەردىن بىرى سانىلىدۇ.خەۋەر ئارخىپلىرىدا كۆرسىتىلىشىچە، بومباي شەھىرى يېقىنقى يىللاردىن بېرى يۈز بەرگەن تېررورلۇق ھۇجۇملىرىدا 187 كىشى ئۆلگەن. بۇ قېتىمقىسى ئەڭ شىددەتلىكىدۇر. ۋەقەنىڭ جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالغان دەككا مۇجاھىدىن تەشكىلاتى، بومباي شەھىرىدە بۇ خىل ھۇجۇملارنىڭ بۇندىن كېيىنمۇ يۈز بېرىدىغانلىقى، ۋەقەدە ئۆلگەنلەرنىڭ مەسئۇلىيىتى بومباي بىخەتەرلىك كۈچلىرىدە ئىكەنلىگىنى بىلدۈرگەن.
|
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىسقيمىل اگەنتتىگىنىڭ رەسمي وكىلى ارمان بەردالين تۇركىستان وبلىسى جۇرتشىلىعىمەن اقپاراتتىقاعارتۋشىلىق جۇمىستارىن جۇرگىزۋ ماقساتىنداعى كەزدەسۋدە وسىلايشا كوپشىلىكتى ادال قوعامدى بىرگە قالىپتاستىرۋعا شاقىردى. اگەنتتىك جانىنان قۇرىلعان رەسپۋبليكالىق اقپاراتتىق ۇگىتناسيحات شتابىنىڭ مۇشەلەرى جۇرگىزگەن ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىنىڭ نەگىزگى ميسسياسى حالىقتىڭ قۇقىقتىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ جانە پاراساتتىلىق قۇندىلىقتارىن ەل ىشىندە كەڭ كولەمدە دارىپتەۋ ارقىلى ەل ازاماتتارىنىڭ بويىنا ادالدىق قاسيەتتەرىن دارىتۋ. شتاب ءتورايىمى ىرزا تۇرسىنزادا مەن اگەنتتىك وكىلى ا.بەردالين الدىمەن وبلىس اكتيۆىمەن كەزدەستى. سونداياق وبلىستىق پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ جەكە قۇرامىمەن كەلەلى كەزدەسۋدە ادامدىق پەن ادالدىق، تۋرالىق پەن تازالىق قۇندىلىقتارى ورتاعا سالىندى. وبلىستاعى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ باسشىلارىنا پاراساتتىلىق پرينتسيپتەرى جانجاقتى ءتۇسىندىرىلدى. ادال ءبىلىم بەرۋ ۇلت بولاشاعىن قۇرۋدىڭ نەگىزگى تەتىگى ەكەنى ءارى سىرەسكەن سانانى سىلكىنتۋ ارقىلى سىبايلاستىقتىڭ الدىن الۋعا بولاتىنى اتاپ ءوتىلدى.وبلىس ورتالىعىنان باستاۋ العان اقپاراتتىقاعارتۋشىلىق جۇمىستار ارىس قالاسى مەن وتىرار اۋدانىندا جالعاسىن تاپتى. تامشى تاماتاما تاس جارادى. ەگەر دە كۇنىءتۇنى راسىندا ايتىلىپ جاتسا، ۇلتتىڭ ساناسىنا قۇيىلىپ جاتسا، ونىڭ جەمىسى بولادى. سەبەبى قازاقتا اتالى سوزگە ارسىز عانا توقتامايدى دەگەن ءسوز بار. سوندىقتان ايتۋ كەرەك، جەتكىزۋ كەرەك. ءدال قازىرگى نارىقتىڭ قايناپ تۇرعان ۋاقىتىندا ۇلتىمىزدىڭ جاندۇنيەسىن وياتۋىمىز كەرەك، دەدى شتاب جەتەكشىسى ى.تۇرسىنزادا وتىرارلىقتارمەن كەزدەسۋدە.ناسيحاتتىق توپ وكىلدەرى كەزدەسۋ بارىسىندا اقىننىڭ قالامى ادالدىق الاڭى اتتى جاس شايىرلاردىڭ ۇتىمدى ۇيقاسپەن ءورىلىپ، جەمقورلىقسىز بولاشاقتى ونەگە ەتكەن ولەڭجىرلارىنا كۋا بولدى. سونداياق شتاب وكىلدەرى ارىس قالاسىندا ورنالاسقان ت.تاجىباەۆ اتىنداعى وتباسى ۇلگىسىندەگى بالالار اۋىلىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرىمەن كەزدەستى. جاس وسكىندەردى جاقسىلىق جاساۋعا جىگەرلەندىرۋمەن قوعامنىڭ ارى تازا ازاماتتارى ەتىپ تاربيەلەۋ ماقساتىندا ۇيىمداستىرىلعان يگىلىكتى شارادا بالالاردى پاراساتتى بولۋعا ۇندەدى. سونداياق بۇعان دەيىن تۇركىستان وبلىستىق سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىسقيمىل دەپارتامەنتىنىڭ باستاماسىمەن وتكەن جەمقورلىق بالالار كوزىمەن بايقاۋىنىڭ جۇلدەگەرلەرىنە ارنايى سىيلىقتاردى تابىستادى. ايتا كەتەيىك، اگەنتتىكتىڭ تۇركىستان وبلىستىق دەپارتامەنتى بالالار اۋىلىنىڭ 63 تاربيەلەنۋشىسىن ءوز قامقورلىعىنا الىپ، ولارعا قولداۋ كورسەتىپ كەلەدى.تۇركىستان وڭىرىندە ارنايى كەلگەن رەسپۋبليكالىق اقپاراتتىقاعارتۋشىلىق شتاب وكىلدەرى كەزدەسۋلەردە تۇرعىندارعا رۋحاني ورتالىقتى جەمقورلىقتان ازات وڭىرگە اينالدىرۋعا ۇندەدى.
|
قازاقستاندا ۇيالى تەلەفون ۇرلاۋ ءتيىمسىز بولادى15 اقپان 13:05173استانا. قازاقپارات ق ر اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيالار ءمينيسترى داۋرەن ابايەۆ كازاحستانسكايا پراۆدا گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا قازاقستاندا ۇيالى تەلەفون ۇرلاۋدى ءتيىمسىز ەتەتىن شارالار تۋرالى ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ح ا ا.تاجىريبە كورسەتىپ وتىرعانداي، ۇيالى تەلەفوندى كود ارقىلى تابۋ مۇمكىن بولماي وتىر. بۇدان بولەك، نارىقتا كودى بىردەي ۇيالى تەلەفوندار دا كەزدەسەدى. بۇل ماسەلەنى قۇرىلعىنىڭ كودىن يەسىنىڭ ج س ن ى مەن ابونەنت نومىرىنە بايلانىستىرۋ ارقىلى عانا شەشۋگە بولادى. تەلەفون وسىلاي تىركەلگەن كەزدە، ۇيالى تەلەفوندى ۇرلاۋ مۇلدەم ءتيىمسىز بولادى، دەدى داۋرەن ابايەۆ باسىلىمنىڭ تىلشىسىنە.سونداياق، ول بۇل شارالاردىڭ 2019 جىلدىڭ قاڭتارىنان باستاپ ىسكە قوسىلاتىنىن ايتتى.ناقتى ايتار بولساق، 2019 جىلدىڭ قاڭتارىنان بۇل قىزمەت تىركەلمەگەن تەلەفوندارعا كورسەتىلمەيدى. اتالعان مەرزىم كوپشىلىككە جەتكىلىكسىز بولۋى مۇمكىن، وعان قوسا ازاماتتاردىڭ ۇيالى بايلانىس وپەراتورى بولىمشەلەرىنە بارعىسى كەلمەيتىن جاعدايلار دا بولادى. وسىنداي جايتتەردىڭ بارلىعى بىرىگىپ، الەۋمەتتىك شيەلەنىس تۋدىرۋى مۇمكىن. وسى سەبەپتى ءبىز قازىر تىركەۋ پروتسەدۋراسىن وڭتايلاندىرۋمەن اينالىسىپ جاتىرمىز. وسى كەزدە بالامالى تاسىلدەر مەن ەتسق، جانە كوماندالار ارقىلى ونلاين تىركەۋ شارالارى قاراستىرىلۋدا، دەدى ول.سۇحباتتىڭ تولىق ءماتىنىن مىنا سىلتەمە ارقىلى كورۋگە بولادى.
|
دۆلەتنى تىنچلىق بىلەن دېموكراتىك دۆلەتكە ئايلاندۇرۇشنىڭ شانلىق ئۈلگىسىموڭغۇلىيە ئۇيغۇرئامېرىكا مۇئاۋىن پرېزىدېنتى بايدىن دۈشەنبە كۈنى خىتاي زىيارىتىنى ئاياغلاشتۇرۇپ موڭغۇلىيىگە كەلدى. ئۇ، موڭغۇلىيىدىكى دېموكراتىك تەرەققىياتنى قىزغىن مەدھىيىلىدى.ئامېرىكا مۇئاۋىن پرېزىدېنتى بايدىن ئات بەيگىسىدە يەڭگەن ئۆسمۈرلەرگە مۇكاپات تارقاتتى. 2011يىلى 22ئاۋغۇست. ئۇلان باتۇر.ئامېرىكا مۇئاۋىن پرېزىدېنتى بايدىن 8ئاينىڭ 22كۈنى دۈشەنبە خىتاي زىيارىتىنى ئاياغلاشتۇرۇپ موڭغۇلىيىگە كەلدى. جو بايدىن بۈگۈن ئۇلانباتوردىكى چېڭگىزخان خەلقئارا ئايرودرومىدا، موڭغۇلىيە پرېزىدېنتى سۇقباتور باتبولدنىڭ كۈتۈۋېلىشىدا موڭغۇلىيە ئۈچ خىل ئارمىيە ھۆرمەت قاراۋۇلىنى كۆزدىن كۆچۈردى. بىرلەشمە ئاگېنتلىقىنىڭ بايان قىلىشىچە، بۇ، ئامېرىكا مۇئاۋىن پرېزىدېنتى دەرىجىلىك ئەمەلدارنىڭ 1944يىلدىن كېيىنكى تۇنجى قېتىملىق رەسمىي موڭغۇلىيە زىيارىتى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. ھەر ئىككى تەرەپ بۇ پائالىيەتتە ئامېرىكاموڭغۇلىيە ئوتتۇرىسىدىكى ئىقتىسادنى تەرەققىي قىلدۇرۇش ۋە دۆلەت مۇداپىئەسىنى كۈچەيتىش جەھەتتىكى ھەمكارلىقنى گەۋدىلەندۈردى.بايدىن كۈتۈۋېلىش مۇراسىمىدا قىلغان سۆزىدە، موڭغۇلىيىنىڭ دېموكراتىك تەرەققىياتىنى ئالاھىدە مەدھىيىلىدى ۋە موڭغۇلىيىنىڭ ئامېرىكىنىڭ ئىراق، ئافغانىستان ئۇرۇشلىرىنى قىزغىن قوللىغانلىقىغا رەھمەت ئېيتتى. ئۇ سۆزىدە موڭغۇلىيىنى، دۆلەتنى تىنچلىق بىلەن دېموكراتىك دۆلەتكە ئايلاندۇرۇشنىڭ شانلىق ئۈلگىسى دەپ ئاتىدى.خەۋەردە بايان قىلىنىشىچە، جو بايدىن بۈگۈن يەنە موڭغۇلىيە پرېزىدېنتى سۇقباتورنىڭ ھەمراھلىقىدا، موڭغۇللارنىڭ ئەنئەنىۋى ئوقيا ئېتىش، چېلىشىش ماھارەتلىرىنى كۆردى. بايدىن بارغانلا جايدا موڭغۇللار بىلەن، بولۇپمۇ ماھارەت كۆرسەتكەن باتۇرلار بىلەن قەدىناسلاردەك پاراڭلاشتى. بايدىننىڭ موڭغۇلىيە زىيارىتىدىكى كۆڭۈل ئازادىلىقى، ئۇ خىتايدا قىلغان زىيارەتلەردىن ئالاھىدە پەرقلىق بولدى.ئامېرىكا ئاۋازىنىڭ بايان قىلىشىچە، بايدىن خىتايدا 5 كېچە 4 كۈندۈز زىيارەتتە بولغان جەرياندا، خۇ جىنتاۋ، ۋېن جاباۋلار بىلەن كۆرۈشۈپ، ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتىنى تەرەققىي قىلدۇرۇش ھەققىدە سۆزلەشتى. خىتايغا دۇنيادىكى 80 دىن ئارتۇق دۆلەت ئامېرىكىغا مەبلەغ سېلىۋاتقانلىقىنى بىلدۈرۈشكە ۋە خىتاينى ئامېرىكىغا مەبلەغ سېلىشنىڭ بىخەتەر ئىكەنلىكىگە ئىشەندۈرۈشكە تېرىشتى. شۇنداقلا ئۇ، خىتاينىڭ كەلگۈسى دۆلەت رەئىسلىكىگە بېكىتىلىپ بولغان شى جىنپىڭ بىلەن كۆپ قېتىم ئۇچرىشىپ، ئۇنىڭ خىتاينىڭ كەلگۈسى ھەققىدىكى پىكىرلىرىنى بىلىشكە تىرىشتى.بۈگۈنكى ئامېرىكا گېزىتىدە بايان قىلىنىشىچە، بايدىن خىتايدا نوپۇس سانى ئەڭ كۆپ بولغان سىچۈەن ئۆلكىسىنى زىيارەت قىلدى. بايدىن سىچۈەن ئۇنىۋېرسىتېتىدا نۇتۇق سۆزلىگەندە، ئامېرىكا بىلەن خىتاي ئوتتۇرىسىدىكى ئەڭ چوڭ ئىختىلاپ كىشىلىك ھوقۇق مەسىلىسى ئىكەنلىكىنى، پەقەت خىتايدا كىشىلىك ھوقۇققا ھۆرمەت قىلىنسا ۋە ئەركىنلىك ئەمەلگە ئاشسىلا، جەمئىيەتتە ئادالەت بولىدىغانلىقىنى شەرھلەپ كۆرسەتتى. ئەمما بايدىن سىچۈەندىكى ئالىي مەكتەپتە نۇتۇق سۆزلىگەندە ۋە ئامېرىكا ۋاسكېتبولچىلىرى ئىئانە قىلغان پۇل بىلەن قايتا سېلىنغان بىر تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپنى يەر تەۋرەشتە ۋەيران بولغان تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپنى زىيارەت قىلغاندا، خىتاي دائىرىلىرى ئىنتېرنېتنى قاتتىق چەكلىدى، سىياسىي كۆز قارىشى خىتاي ھۆكۈمىتى بىلەن ئوخشىمايدىغان زىيالىيلارنىڭ پىكىر بايان قىلىشىغا چەكلىمە قويدى، ئۇلارنىڭ بىر قىسمىنى يوشۇرۇن تۇتۇپ كەتتى.بايدىن موڭغۇلىيىدىكى زىيارىتىدىن كېيىن ياپونىيىگە بارىدۇ.
|
بەحتەرەۆ اۋرۋى قالاي پايدا بولادى دارىگەر كەڭەسى . ەلارنا دۇنيەدەگى ەڭ ۇلكەن قازاق ءتىلدى امبەباب ينفورماتسيا ارناسى : :.14146كارديولوگيا جانە ىشكى اۋرۋلار عزي رەۆماتولوگ دارىگەرى باعجان سەيجانوۆا بەحتەرەۆ اۋرۋىنىڭ پايدا بولۋ سەبەپتەرى، كلينيكالىق كورىنىستەرى مەن ەمدەۋ تاسىلدەرى تۋرالى ايتتى. بۇل جايىندا . اقپارات كوزى ءمالىم ەتەدى.بەحتەرەۆ اۋرۋى، ياعني، انكيلوزدى سپونديلوارتريت ومىرتقاارالىق بۋىنداردىڭ قابىنۋىنان پايدا بولاتىن، بۋىنداردىڭ ۇزاق ۋاقىت بويى قابىنۋى ولاردىڭ قيمىلىن شەكتەيتىن انكيلوزعا ءبىتىپ كەتۋ اكەپ سوقتىرادى. انكيلوزدى سپونديليتپەن كوبىنەسە 1530 جاستاعى ەر ادامدار اۋىرادى.بەحتەرەۆ اۋرۋىنىڭ دامۋ سەبەپتەرىندە كوبىنە اۋرۋ ەرەكشە تۇقىمقۋالاۋشىلىق جاعدايىندا بەلگىلى ءبىر گەنەتيكالىق يممۋندىق جۇيەسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى بار جانە سوزىلمالى ينفەكتسيالاردىڭ نەگىزىنەن ىشەك جانە ءزار شىعارۋ جولدارىنىڭ بولۋىنىڭ ماڭىزى زور. ادەتتە ىشەك، جىنىستىق ينفەكتسيالار، سترەسس جانە قيمىلتىرەك اپپاراتىنىڭ زاقىمدانۋ فاكتورلارى ورشىتەدى.قانداي شاعىمدار بولۋى مۇمكىن؟بۇل، اسىرەسە، تاڭەرتەڭگى ۋاقىتتا ارقانىڭ اۋرۋىنان پايدا بولادى. بەحتەرەۆ اۋرۋىنا ءتان بەلگى تاڭەرتەڭنەن بەلدى قوزعالتا الماي، توسەكتەن تۇرۋ قيىنعا سوعادى. اۋىرسىنۋ دا، قوزعالۋ دا كۇنى بويى قوزعالىس باستالعان كەزدە اقىرىنداپ باسەڭدەيدى. ۇزاق ۋاقىت قيمىلسىز وتىرۋ، جاتۋ جاتقان جاعدايدا اۋىرۋ ارتا تۇسەدى. اۋىرۋ، ادەتتە، العاش رەت جاس كەزىندە 2040 جاس پايدا بولادى.بەحتەرەۆ اۋرۋىنا اياق بۋىندارىنىڭ اسىرەسە ۇرشىق، تىزە بۋىندارى زاقىمدانۋى ءتان، بۇل قيمىلدىڭ اۋىرسىنىپ شەكتەلۋى جانە ىسىنۋىمەن بايقالادى.30 جاعدايىندا ۋۆەيت نەمەسە يريدوتسيكليت نۇرلى قابىقشانىڭ قابىنۋى دەپ اتالاتىن كوزالمانىڭ ىشكى قابىنىڭ قابىنۋىنىڭ بەلگىلى ءبىر ءتۇرى كەزدەسەدى.كوبىنە وكشە جانە ابان سىڭىرلەرىنىڭ وكشە سۇيەگىنە، سونداياق تىزە بۋىندارىنىڭ ىشكى جاعىنان جانە شىنتاق بۋىنىنىڭ سىرتقى جاعىنان بەكىتىلەتىن جەرلەرى ءجيى زاقىمدانادى.سىرقاتتىڭ سوڭعى ساتىسىندا ارقادا بولاتىن اۋىرۋعا ومىرتقانىڭ قيمىلسىزدىعى قوسىلادى. وسى قابىنۋ پروتسەسىنىڭ ناتيجەسىندە ومىرتقانىڭ قالىپتى قيمىلداۋىنا كەدەرگى بولاتىن ومىرتقا دەنەلەرى مەن ومىرتقاارالىق بۋىندار اراسىندا سۇيەك ءبىتۋىنىڭ پايدا بولۋىمەن بايلانىستى بولادى. بۇل رەتتە اۋىرسىنۋ سيندرومى ادەتتە السىرەيدى جانە ءتىپتى تولىعىمەن توقتالادى.اۋرۋ قالاي ەمدەلەدى؟كەشەندى، ۇزاق، كەزەڭكەزەڭمەن ەمدەۋ ستاتسيونار ەمحانا شيپاجاي تاعايىندالادى. ول اۋىرسىنۋ سيندرومىن ازايتۋعا، قابىنۋدى تومەندەتۋگە باعىتتالعان. ەمدەۋدى ناۋقاستاردى مۇگەدەكتىلىككە اكەلەتىن اۋىر اسقىنۋلاردىڭ دامۋىن بولدىرماۋ جانە اۋرۋدىڭ بەلسەندىلىگىنە سايكەس كەلۋ ءۇشىن مەيلىنشە ەرتە باستاعان ءجون.ەگەر سىزدە وسىنداي سيمپتومدار پايدا بولاتىن بولسا، شۇعىل تۇردە رەۆماتولوگ دارىگەرگە قارالۋ قاجەت.وزىڭىزدى جانە ءوز دەنساۋلىعىڭىزدى ساقتاڭىز!كەلۋ قاينارى: :...?521264284ەلوردادا جالعان ديپلوما 3 مينوتسقودا كەڭەس كەزىنەن قا 3 مينوتقازاقستاننىڭ مۇنايگاز 3 مينوتنۇر استانا مەشىتى كۇر 8 مينوتورالدا قوسىمشا شەكتەۋ ش 13 مينوتداعدارىس ورتالىقتارىنا 13 مينوتءىح رەسپۋبليكالىق قاريل 23 مينوترەسپۋبليكا سىزدەردى ما 23 مينوتجاڭاوزەن قالاسىندا تەڭى 23 مينوتدزيۋدودان ءت 23 مينوت4 وڭىرگە ارنالعان قويما 28 مينوتورىندالماس ارمان تەلە 29 مينوتسقفارماتسيا 2021 جىل 29 مينوتاقمولا وبلىسىندا ء 1 ساعاتقازتەست جۇيەسىن قوعامنى 1 ساعاتقىزىلوردادا دالا ورتىنە 1 ساعاتميحايل دوروفەەۆ: مەملەك 1 ساعاتشقودا 1047 كوپبالالى ج 1 ساعاتالدىڭعى 3 توقساندا ەلىم 1 ساعاتاستانا مينيمالدى ەسەپ 1 ساعاتشقودا 100 شاقىرىمنان ا 1 ساعاتءدارى تاپشىلىعى بولمايد 1 ساعاتالتاي كولگىنوۆ ەلوردالى 1 ساعاتالەمدە كوروناۆيرۋسقا شا 1 ساعات10ايدىڭ 21كۇنى جاڭادا 1 ساعاتبەك نۇرماعانبەت تانزاني 1 ساعات
|
ئاقسۇ ۋىلايەتلىك 2ئوتتۇرا مەكتەپپۈتۈن كۈنلۈك ئوقۇتۇش تۈزۈمىدىكى مۇكەممەل مەكتەپ، ئاپتونوم رايون بويىچە نۇقتىلىق ئوتتۇرا مەكتەپ. 1959يىلى قۇرۇلغان، ئەسلى نامى ئاقسۇ ناھىيىلىك خۇيزۇ ئوتتۇرا مەكتىپى، 1960يىلى ئاقسۇ ناھىيىلىك 2ئوتتۇرا مەكتەپ قىلىپ ئۆزگەرتىلگەن.ئالتاي ۋىلايەتلىك پېداگوگىكا مەكتىپىبۇ مەكتەپ 1965يىلى ئالتاينىڭ خۇڭدەن يېزىسىدا قۇرۇلغان. ئەينى ۋاقىتتا يېرىم تېرىقچىلىق، يېرىم ئوقۇش تۈزۈمى يولغا قويۇلغان بولۇپ، ئالتاي تېرىقچىلىق پېداگوگىكا مەكتىپى دەپ ئاتالغان. 1972يىلىنىڭ بېشىدا ئالتاي ۋىلايەتلىك پېداگوگىكا مەكتىپى دەپ رەسمىي نام بېرىلگەن.ئاقسۇ ۋىلايەتلىك جوڭشەن گاسگاچىلار مەكتىپى1987يىلى 9ئايدا كەڭ دائىرىلىك مەبلەغ توپلاش ئارقىلىق قۇرۇلغان مەكتەپ بولۇپ، ھۆكۈمەت قۇرغان، ھۆكۈمەت ياردەم بېرىدىغان مەكتەپ ھېسابلىنىدۇ.مىنگو دەۋرىدە بارلىققا كەلگەن ئىشتىن سىرتقى مەكتەپلەر بولۇپ، شىنجاڭدا 20ئەسىرنىڭ 30يىللىرىدا قۇرۇلغان. بۇ مەكتەپلەر ياشتا چوڭ، ئوقۇشسىر قالغان ئاممىغا ئاددىي ئىلىمماھارەت ئۆگىنىشنى مەقسەت قىلغان.
|
الما اعاشىندا بولاتىن دەرتتەر كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ باش بەت تارباعاتاي اقپارات تورابى 3.2الما اعاشىندا بولاتىن دەرتتەرجولدانعان ۋاقىتى : 2015511 16:15:16باقىتنۇر تورەقان ۇلىالما اعاشىنىڭ قارا تەڭبىل دەرتى تارالۋىالما اعاشىندا بولاتىن قارا تەڭبىل دەرت نەگىزىنەن شينجياڭنىڭ سولتۇستىك وڭىرلەرىنە، جۇيەدەن قۇلجا قالاسى، قۇلجا اۋدانى، قورعاس اۋدانى چاپچال اۋدانى، توعىزتاراۋ اۋدانى، تەكەس اۋدانى، كۇنەس اۋدانى، ءدوربىلجىن اۋدانى، شاعانتوعاي اۋدانى جانە جابايى الما ورماندىقتارىنا تارالعان. كەزىندە شينجياڭداعى ءتۇيىندى كارانتيىندەۋ وبيەكتى ەتىلگەن. ول الما اعاشىنىڭ جاپىراعىن، جەمىسىن، جاپىراعى مەن جەمىسىنىڭ ساعاعىن، گۇل بۇرشىگىن، گۇل مۇشەسىن، بالاۋسا بۇتاعىن زاقىمدايدى. دەرت اۋىر بولعاندا اعاش جاپىراعى، گۇلى، جەمىسى كوپتەپ توگىلەدى. وسىدان جەمىستىڭ ءتۇسىمى كەميدى، نارقى جويىلادى.الما اعاشىنىڭ جاپىراعىندا پايدا بولعان دوڭگەلەك سارعىش جاسىل تەڭبىلدەر بىرتىندەپ قوڭىرقايلانىپ بارىپ قارايادى. ۇستىندە ءبولىنىپ وسكەن سپورالار مەن ولاردىڭ ساباقتارىنان مامىق بازدانعان قابات قالىپتاسادى. سوڭعى مەزگىلدە دەرت تەڭبىلدەرى ءوزارا بىرىگۋدەن جاپىراعى شيراپ قۋرايدى. بالاۋسا جانە پىسقان جەمىستەر بۇل دەرتكە تەگىس شالدىعادى. جەمىستە العاش بايقالعان سارعىش جاسىل دوڭگەلە، ياكي سوپاقشا دەرت تەڭبىلدەرى بىرتىندەپ قوڭىرلانادى نەمەسە قارا قوڭىرلانىپ، بەتىنە قارا قوڭىر بازدانعان قابات پايدا بولادى. جەمىستىڭ ۇزدىكسىز دەرتكە شالدىققان بۇتاقتارىندا قارا قوڭىر تەڭبىلدەر پايدا بولادى، دەرتتەنگەن گۇل جاپىراقشاسىنىڭ رەڭى وڭادى، گۇل توستاعانى جاپىراقشاسى ۇشىنداعى تەڭبىلدەر كۇلگىندەنەدى. گۇل ساعاعى قارا دەرت تەڭبىلدەرىمەن ورامدالعاندا گۇلى مەن بالاۋسا جەمىسى توگىلەدى.پايدا بولۋ زاڭدىلىعىدەرت قوزدىرعىش ساڭىراۋقۇلاق جىپشەسى بۇرشىك قابىقشاسىندا، ءبولىنىپ وسكەن سپوراسى مەن جالعان قالتا قابىرشاعى جەردە قالعان دەرتتەنگەن جاپىراقتاردا قىستايدى. ءبولىنىپ وسكەن سپوراسى مەن قالتالى سپوراسى جاڭبىر سۋلارىمەن بىرگە تىكە اعاشقا سىڭەدى. ءبولىنىپ وسكەن سپوراسىنىڭ جۇعۋ بارىسى قايتالامالى بولادى.بۇل دەرتكە الما اعاشىنىڭ گۇل قاۋىزى اشىلعان جانە گۇلى توگىلگەن مەزگىلدە وڭاي شالدىعادى. گۇل توستاعانىنداعى دەرت تەڭبىلدەرى جەمىسكە تەز وتەدى. كوكتەم سۋىق ءارى دىمقىل بولسا دەرتتىڭ وربۋىنە اسا ءتيىمدى كەلەدى، دەرت قوزدىرعىشتى اعاش دىڭىنە جۇقتىراتىن ەڭ تومەنگى تەمپەراتۋرا شەگى 108 بولىپ، ەگەر 20 11 بولسا ۇيلەسىمدى بولادى. دەمەك 5 ميلليمەتردەن جوعارى ءبىر رەتكى جاڭبىر مەن 48 ساعات جالعاسقان بۇلتتى اۋا رايى دەرت قوزدىرعىشتاردى جۇقتىراتىن ەڭ تومەنگى ىلعالدىق قاينارى سانالادى. اعاش ايدارى بىتىك، سامال وتپەيتىن دىمىق ويپاڭ جەردەگى الما باقتارى مەن توپىراعى قۇنارسىز، ءوسۋى ءالسىز الما اعاشتارى دەرتكە وڭاي شالدىعادى.1. باپتاۋدى كۇشەيتۋ 1 كۇز سوڭىندا جەردەگى جەمىستەر مەن جاپىراقتاردى تەگىس تازالاپ، مۇقيات ءبىر جاقتى ەتۋ، قىس ياكي كوكتەمنىڭ باسىندا اعاشتى ۇيلەسىمدى بۇتاپ، دەرتتەنگەن بۇتاقتاردى جيىپ ورتەۋ.2 دەرت ءجيى پايدا بولاتىن وڭىرلەردە جاڭادان الما باعىن قالىپتاستىرۋدا قارسىلىق قۋاتى جوعارى سورتتاردى تاڭداپ ءوسىرۋ.3 تىڭايتقىشتى، اسىرەسە ورگانيكالىق تىڭايتقىشتى ۇزدىكسىز تولىقتاپ بەرىپ، تۇپتەردى تولىق قۇنارلاندىرۋ.4 ءتورت ماۋسىمدىق پىشىندەپ بۇتاۋدى تىڭعىلىقتى ورىنداپ، اعاش اراسىنا سامال وتۋىنە، كۇن ساۋلەسىنىڭ تۇسۋىنە كەپىلدىك ەتىپ، دەرت قوزدىرعىشتاردىڭ ءوسىپوربۋىنە ءتيىمسىز ورتا جاراتۋ.2. الما اعاشى شەشەكتەۋگە تاياعاندا جانە شەشەگى 70 توگىلگەننەن كەيىن ءبىر رەتتە ءدارى بۇركىپ، اعاشتىڭ گۇل شوعىن، بالاۋسا بۇتاعىن، جاپىراعىن قورعاۋ. ارناۋلى ىستەتەتىن دارىلەردەن 200 ەسە سۋ قوسىلعان 5 تىك تيان انشۇي ءدارىسى، 600 ەسە سۋ قوسىلعان 65 تىك دايسىنشين دىم تارتقىش ۇنتاعى، 1000 ەسە سۋ قوسىلعان 50 تىك جياجيتوجين دىم تارتقىش ۇنتاعى، 600700 ەسە سۋ قوسىلعان 40 تىك فۋمەيشىن دىم تارتقىش ۇنتاعى سياقتىلار بار. وسىلاردى ۇيلەسىمدى تۇردە ىستەتسە ءونىمى وتە كورنەكتى بولادى.الما اعاشىنىڭ اق توزاڭ دەرتى تارالۋىشينجياڭدا ءۇرىمجى، سانجى قالاسى، قۇتىبي اۋدانى، ماناس اۋدانى، ميچۋان اۋدانى، فۋكاڭ اۋدانى، جەمسارى اۋدانى، شىحىزى قالاسى، ساۋان اۋدانى، جىڭ اۋدانى، قۇلجا قالاسى، قۇلجا اۋدانى، قورعاس اۋدانى، چاپچال اۋدانى، توعىزتاراۋ اۋدانى، تەكەس اۋدانى، كۇنەس اۋدانى، ءدوربىلجىن اۋدانى جانە شاعانتوعاي اۋدانىنا تارالعان.المانىڭ اق توزاڭ دەرتى جاپىراقتى، جەمىستى، بالاۋسا بۇتاقتى زاقىمدايدى. اعاش بۇرلەگەندە، كوكتەم جانە كۇزگى ءوسۋ مەزگىلىندە جاڭا بۇتاقتار مەن ولاردىڭ جاپىراعىن زياندايدى. وسىدان جاپىراقتاردىڭ رەڭى وڭىپ، ءشوجيدى، دەرتتەنگەن ورىننىڭ بەتىن اق توزاڭ قاپتايدى. دەرت زيانى كوكتەمگى جانە كۇزگى بۇتاقتىڭ پايدا بولۋ مەزگىلىندە وتە اۋىر بولادى. دەرتتەنگەن جەمىستىڭ قابىعىنىڭ رەڭى وڭىپ، بەتىنە اق توزاڭ قاپتايدى.دەرت قوزدىراتىن ساڭىراۋقۇلاق جىپشەسى مەن بىتەۋ قالتاسى اعاش بۇرشىگىندە قىستايدى. جازدى نەگىزىنەن ساڭىراۋقۇلاق جىپشە كۇيىندە وتكىزەدى. ادەتتەگى جاعدايدا اعاش بۇتاعى ۇشىنداعى بۇرشىكتەردىڭ دەرتكە شالدىعۋى ەڭ اۋىر بولادى. دەرت قوزدىرعىش جەل ارقىلى تارالادى، بۇرشىك تۇتىكشەسى وسىمدىك كلەتكاسىنا كىرگەن سوڭ سورعى قالىپتاستىرادى، كومەسكى جەتىلۋ مەزگىلى قىسقالاۋ، ادەتتە 35 كۇنگە بارادى ءارى 23 كۇندە دەرت بەلگىسى كورىلەدى. ءبولىنىپ وسەتىن سپوراسىنىڭ جۇعۋى قايتالامالى بولادى. كوكتەمگى جاۋىنشاشىنى تاپشى، كۇزى ىستىق، جازى جاۋىندى جىلداردا جانە سامال وتپەيتىن جەمىس باقتارىندا بۇل دەرت وڭاي پايدا بولادى. سورتتارىنىڭ ايىرماشىلىعىنا ساي الما اعاشتارىنىڭ دەرتكە شالدىعۋى پارىقتى بولادى.1. جەمىس اعاشىنىڭ ەگىلۋ تىعىزدىعىن ۇيلەستىرۋ، وتە تىعىز وسكەن ءالسىز بۇتاقتار مەن قۋاتسىز جىڭىشكە بۇتاقتاردى ۇيلەسىمدى سيرەتۋ، ورگانيكالىق تىڭايتقىشتى ارتتىرىپ بەرۋ، قىسقى بۇتاۋعا بىرلەستىرىپ دەرتتەنگەن بۇتاقتاردى تولىق تازالاۋ.2. كوكتەم مەن كۇزدە دەرت العاش پايدا بولعاندا ءدارى بۇركۋ ارقىلى قورعاۋدى كۇشەيتۋ. ناقتى قولدانىلاتىن دارىلەردەن 2000 ەسە سۋ قوسىلعان 12.5 تىك شيزۋوچۇن، 600 ەسە سۋ قوسىلعان فىنشيۋنيڭ دىم تارتقىش ۇنتاعى، ياكي ونىڭ 2000 ەسە سۋ قوسىلعان ەمۋليساسى، جەمىس اعاشى بۇرلەۋدەن بۇرىن بۇركەتىن 35 باوم قويۋلىقتاعى اككۇكىرت ەرىتىندىسى، اعاش شەشەگى توگىلگەننەن 10 كۇننەن سوڭ بۇركەتىن 0.30.5 باوم قويۋلىقتاعى اككۇكىرت ەرىتىندىسى سياقتىلار بار.الما اعاشىنىڭ قوڭىر تەڭبىل دەرتى دەرت بەلگىلەرىبۇل دەرت شينجياڭدا ءۇرىمجى مەن ىلە وڭىرىندە كوپ كەزدەسەدى. نەگىزىنەن اعاش جاپىراعىنا تۇسەدى. اعاش ايدارىنىڭ استى مەن ىشكى جاعىنداعى جاپىراقتاردا العاش پايدا بولعان ديامەترى 0.20.5 ميلليمەتر سارعىش قوڭىر داقتار پايدا بولىپ، ديامەترى 2510 ميلليمەتر تەڭبىلدەرگە اينالادى. ونىڭ ورتاسى قوڭىر، جانجاعى سارعىش كوك ساقينالى كەلەدى، ورتاسىندا تەگەرشىكشە تىزىلگەن قارا تۇيىرلەر، ياعني ءبولىنىپ وسەتىن سپورا تاباقشاسى بار. كەيبىر دەرت تەڭبىلدەرى بولىمسىز، تولىق پىشىندەلمەيدى، بۇرتيىڭقىلاۋ كەلەدى. سوڭعى مەزگىلدە جاپىراق بىرتىندەپ سارعايعانمەن، دەرتكە شالدىققان ورىننىڭ جانجاعى جانە سىرتى كوكشىل قوڭىر قالپىن ساقتايدى.دەرت قوزدىرعىش ساڭىراۋقۇلاق جىپشەسى ءبولىنىپ وسەتىن سپورا تاباقشاسى ياكي سپورا قالتا تاباقشاسى كۇيىندە قىستايدى. كوكتەم جانە جازدا شىعارعان ءبولىنىپ وسەتىن سپورالار مەن قالتالى سپورالارى جەل جانە جاڭبىرمەن بىرگە جاپىراققا سىڭەدى، ونىڭ كومەسكى جەتىلۋ مەزگىلى 616 كۇن، قۋاڭشىلىق جىلداردا 45 كۇنگە بارادى ءارى تەمپەراتۋرانىڭ ورلەۋىنە ىلەسىپ كومەسكى جەتىلۋ مەزگىلى بارىنشا قىسقارادى، دەرت قوزدىرعىش اعاشقا جۇعۋدان جاپىراعىن تۇسىرگەنگە دەيىن 1355 كۇن جۇمسايدى. ول ادەتتە مامىر، ماۋسىم ايلارىنان باستاپ پايدا بولادى، شىلدە، تامىز ايلارىندا ءوربيدى، قازاندا توقتايدى. قىسى قارلى، كوكتەم مەن جازى جاڭبىرلى بولسا دەرتتىڭ پايدا بولۋى مەن تارالۋىنا اسا ءتيىمدى كەلەدى. اسىرەسە، كوكتەمنىڭ باسى قاۋىرت جاڭبىرلى بولسا الما اعاشىنىڭ بۇل دەرتكە شالدىعۋى ءتىپتى دە اۋىرلايدى. ءبىر سورت ىشىندە دەرتكە جاس اعاشى ءتوزىمدى كەلەدى.ءبىر ءتۇپ اعاشتىڭ سول جىلى جەمىستەگەن بۇتاعىنىڭ دەرتكە شالدىعۋى جەمىستەمەگەن بۇتاعىنان، اعاش ايدارىنىڭ ىشكى بۇتاقتارى مەن استىڭعى بۇتاقتارىنىڭ دەرتكە شالدىعۋى سىرتقى بۇتاقتارى مەن ۇستىڭگى بۇتاقتارىنان اۋىر بولادى. بۇل اعاش ايدارىنىڭ ءىشى مەن استىنا كۇن نۇرى تولىق تۇسپەۋمەن جانە دىمقىلدىقپەن قاتىستى.1. باپتاۋدى كۇشەيتىپ، اعاشتى قۋاتتاندىرىپ، دەرتكە قارسىلىق قۋاتىن ارتتىرۋ، توپىراق ساعىز، ياكي جەر استى سۋ دەڭگەيى جوعارى الما باعىنىڭ جەر استى سۋىن ىعىستىرۋعا ءمان بەرۋ، توپىراقتىڭ دىمقىلدىعى ۇيلەسىمدى بولۋ، ۇيلەسىمدى پىشىندەپ بۇتاپ، اعاش ايدارىن كۇن نۇرى تۇسەتىندەي، سامال وتەتىندەي ەتۋ ارقىلى دەرتتىڭ پايدا بولۋىن جەڭىلدەتۋ، كۇز اياعىندا، ياكي قىس باسىندا جەردەگى جاپىراقتاردى جيىپ كۇيدىرىپ، قىستايتىن دەرت قاينارىن تولىق تازالاۋ.2. ءدارى ارقىلى ساقتانۋ. پايدالانىلاتىن دارىلەردەن 200:2:1 بوردو سۇيىقتىعى، 300500 ەسە سۋ قوسىلعان 30 تىك لۇيدىباۋ سۇسپەنزياسى، 500 ەسە سۋ قوسىلعان جياجينليڭ، 500600 ەسە سۋ قوسىلعان 70 تىك دايسىنمىڭشين دىم تارتقىش ۇنتاعى، 10001500 ەسە سۋ قوسىلعان 50 تىك پۋحايىن دىم تارتقىش ۇنتاعى، 10001500 ەسە سۋ قوسىلعان 10 تىك باۋليان دىم تارتقىش ۇنتاعى سياقتىلار بار. ءدارى بۇركۋ ۋاقىتىن دەرتكە شالدىعۋ ۋاقىتىنا ساي بەلگىلەيدى. ادەتتە شەشەگى توگىلگەننەن كەيىن اق توزاڭ دەرتىنەن ياكي ۇڭگۋىر قۇرتتان ساقتانۋعا بىرلەستىرىپ ءبىرىنشى رەت ءدارى بۇركەدى.20 كۇننەن كەيىن تاعى ءبىر رەت، جالعاستى 34 رەت ءدارى بۇركەدى. 51 تىك بۇرشاق قويمالجىڭىن ارالاستىرىپ ىستەتسە ءونىمى ءتىپتى ارتادى.الما اعاشىنىڭ كۇل تەڭبىل دەرتى تارالۋىشينجياڭدا ىلەگە تارالعان. كۇلگىن تەڭبىل دەرتىنە شالدىققان الما اعاشىنىڭ جاپىراعى ەرتە توگىلەدى. بۇدان سىرت بۇل دەرت المۇرت اعاشىندا دا بولادى.الما اعاشىنىڭ كۇل تەڭبىل دەرتى نەگىزىنەن اعاش بۇتاعىنا، اسىرەسە بالاۋسا بۇتاعى مەن جەمىسىنە تۇسەدى. جاپىراقتا العاش پايدا بولعان قوڭىرقاي داق بىرتىندەپ كۇلگىندەنەدى ءارى جاڭبىرلى ماۋسىمدا تەز قارقىنمەن ۇلعايىپ رەتسىز ءپىشىن قالىپتاستىرادى. تىعىز دەرت تەڭبىلدەرىنىڭ ءوزارا بىرىگۋىنەن جاپىراق قۋراپ توگىلەدى. دەرت تەڭبىلدەرى سيرەك قارا ءتۇيىرلى كەلەدى.دەرت قوزدىرعىشتىڭ ءبولىنىپ وسەتىن سپورا مۇشەسى دەرتتەنگەن جاپىراقتا قىستايدى، كەيىنگى جىلى جاعدايى جاراسسا جاڭبىر جانە جەلمەن بىرگە جايىلادى. سولتۇستىكتە مامىردىڭ ورتا، اياق شەنىنەن باستاپ دەرتكە شالدىقتىرادى. شىلدە، تامىز ايلارىندا دەرت بارىنشا ۇدەيدى، ادەتتە كۇزدە دە دەرت اۋىرلاۋ بولادى.1. الما اعاشى دەرتكە شالدىعۋدان جارىم اي بۇرىن 400200: 2: 1 ىندەي بوردو سۇيىقتىعىن اعاشقا تەگىس بۇركەدى. ودان باسقا دا قورعاعىش دارىلەردەن 8001000 ەسە سۋ قوسىلعان 50 تىك جياجيتوبۋجين دىم تارتقىش ۇنتاعى، 500700 ەسە سۋ قوسىلعان 40 تىك تۇيجۇنتى دىم تارتقىش ۇنتاعى، 300400 ەسە سۋ قوسىلعان 25 تىك دۋوجۇنليڭ ەرىتىندىسى سياقتى دارىلەر بار. ءدارىنى ادەتتە ماۋسىم، شىلدە جانە تامىزدىڭ ورتالارىندا ءبىر رەتتەن جيىنى ءۇش رەت بۇركەدى. جەمىستەمەگەن جاس اعاشتارعا مامىر، ماۋسىم، شىلدەنىڭ ورتالارىندا ءبىر رەتتەن بۇركەدى. ەگەر جاز جاڭبىرلى بولسا ا نتراكنوز دەرتىن ەمدەۋگە بىرلەستىرىپ ءدارىنى تاعى ءبىر رەت بۇركەدى.2. باپتاۋدى كۇشەيتىپ اعاشتىڭ دەرتكە بولعان قارسىلىق قۋاتىن ارتتىرۋ. توپىراق ساعىز، ياكي جەر استى سۋ دەڭگەيى جوعارى الما باعىنىڭ جەر استى سۋىن ىعىستىرۋعا ءمان بەرۋ، سونىمەن بىرگە، پىشىندەپ بۇتاۋعا تولىق كوڭىل ءبولىپ، اعاش اراسىنا سامال وتەتىندەي، كۇن نۇرى تۇسەتىندەي ەتۋ ءتيىس.3. كۇز اياعىندا جاپىراقتى ءبىر جەرگە جيناپ ءبىر جاقتى ەتۋ، ياكي كۇزدە جەردى تەرەڭ اۋدارۋ ارقىلى دا دەرت قوزدىرعىشتاردىڭ زيانىن ازايتۋعا بولادى.الما اعاشىنىڭ تات دەرتى تارالۋىشينجياڭدا ىلەدەن كەزدەسەدى. ونى قىزىل تەڭبىل دەرتى دەپ تە اتايدى. بۇل دەرت الما اعاشىنا ارشادان جۇعادى. دەرتتەنگەن جاپىراقشا تۇكتى شوعىر پايدا بولىپ سارعايادى. جەمىسى كەمىستەنىپ ەرتە توگىلەدى.الما اعاشىنىڭ تات دەرتى اعاش جاپىراعىن، جاڭا بۇتاعىن، جەمىسىن زياندايدى. جاپىراققا پايدا بولعان قىزعىلت سارى دوڭگەلەك تەڭبىلدەر بىرتىندەپ اۋماقتانىپ، ورتاسى ءتىپتى دە قانىق تۇسكە ەنىپ، ۇساق قارا نوقاتتا جىنىستىق سپورا مۇشەسى پايدا بولادى ءارى تۇنىق سۇيىق تامشى جىنىستىق سپورا سۇيىقتىعى اعادى. ونان سوڭ سۇيىق تامشى قۇرعاپ، جىنىستىق سپورا قارايىپ، دەرت تكاندارى ىسىنەدى.جاپىراق سىرتىنا ءىشى سۇرى ۇنتاققا تات سپوراسى تولعان قوڭىرقاي تۇك شوعىرى تات سپورا مۇشەسى ءوسىپ شىعادى.ال جەمىس ويىسى اينالاسىندا پايدا بولعان ديامەترى ءبىر سانتيمەترلىك قىزعىلت سارى تەڭبىلدەر سۇرعىلتتانىپ المانىڭ جەتىلۋىن تەجەيدى، وسىدان ونىڭ دەرتكە شالدىققان ورنى تاستاي قاتىپ جەمىستى كەمىستەندىرەدى.دەرت قوزدىرعىش ارشانىڭ بۇتاقشالارىندا قىستايدى. دەمەك، بۇتاقتىڭ ءبىر جاعىنداعى، ياكي بۇتاققا ورامدالعان وسپەلەر جازىلىپ قىسقى سپورا مۇيىزگەگى سىرتقا تەۋىپ شىعادى. قىسقى سپورا مۇيىزگەگىنىڭ ءتۇسى قانىق قوڭىر، اتەشتىڭ ايدارىنا ۇقسايدى. كوكتەمگى جاڭبىردان كەيىن گۇل جاپىراقشاسى تارىزدەنەدى.دەرت قوزدىرعىشتىڭ ساڭىراۋقۇلاق جىپشەسى ارشانىڭ بۇتاعىندا قىستايدى. كەيىنگى جىلى كوكتەمدە قىسقى سپورا مۇيىزگەگىن پايدا قىلادى. قىسقى سپورادان بۇرلەپ شىققان زور مولشەردەگى ءيىن اعاش سپورالارى جەلمەن بىرگە 25005000 مەتر اۋماققا تارالۋ ارقىلى الما اعاشىنىڭ جاپىراعىنا، جاپىراق ساعاعىنا، جەمىسىنە جانە سول جىلى شىققان بۇتاعىنا قونادى دا دەرت تەڭبىلىن پايدا قىلادى. دەرتكە شالدىققان ورىنعا جىنىستىق سپورا مۇشەسى، جىنىستىق سپورا، تات سپورا مۇشەسى جانە تات سپورا ءوسىپ شىعادى. جىنىستىق سپورالار قوسىلىپ، قوس يادرولى سپورا جىپشەسىن قالىپتاستىرادى. تاعى دا تات سپورا مۇشەسىن جەتىلدىرەدى. تات سپورا مۇشەسى قارپۋى جەتكەندە، ياعني كۇزدە جەلمەن بىرگە ارشاعا قونىپ، قىسقى تىنىعۋ كۇيىنە ەنەدى.بۇل دەرت سول وڭىردە الما اعاشى مەن ارشا اعاشى بولعاندا عانا تىرشىلىك تاريحىن دامىتا الادى. كوكتەم باسى جاۋىندى بولسا ونىڭ پايدا بولۋى اۋىرلاۋ بولادى. كوكتەم جاڭبىرسىز ءارى الما باعىنىڭ اينالاسىنا ارشا وسىرىلمەگەن بولسا دەرت پايدا بولمايدى.1. الما اعاشى وسىرىلەتىن وڭىرگە ارشانى جولاتپاۋ، الما اعاشى مەن ارشانىڭ اراسى از بولعاندا 5000 مەتردەن شالعاي ارالىققا وتىرعىزىلۋ ءتيىس.1.قىس پەن كوكتەمدە ارشادا بايقالعان دەرتتەنگەن بۇتاقتاردى تەگىس بۇتاپ، ءبىر جەرگە جيىپ ورتەۋ.2.الما اعاشى بۇرلەگەندە جانە جەمىسى بالاۋسا كەزىندە 12 رەت ءدارى بۇركۋ، اسىرەسە، ءساۋىردىڭ ورتا، اياقتارى جاۋىندى بولسا، ءسوزسىز، ءدارى بۇركۋ ءتيىس. ادەتتە ءجيى قولدانىلاتىن دارىلەردەن 10001500 ەسە سۋ قوسىلعان 20 تىك فىنشيۋنيڭ دىم تارتقىش ۇنتاعى، 600800 ەسە سۋ قوسىلعان 50 تىك جياجيتوبۋجين دىم تارتقىش ۇنتاعى جانە 240200 : 2 :1 ىنداي بوردو سۇيىقتىعى سەكىلدىلەردى قامتيدى.الما اعاشى جاپىراعىنىڭ تەڭبىلدەنۋ دەرتى تارالۋىالما اعاشى جاپىراعىنىڭ تەڭبىلدەنۋ دەرتى شينجياڭدا اقسۋ ايماعىنان كەزىگەدى، ول ىلەدە ساقتانۋعا ءتيىستى دەرت تۇرىنە جاتادى.الما اعاشىنىڭ جاپىراعىنىڭ تەڭبىلدەنۋ دەرتى ۆيرۋستان جۇعادى. دەرت بەلگىسى الما سورتى مەن ۆيرۋستى جۇقتىرعان سورت ىشىندەگى اتالاس ايىرماشىلىعىنا ساي پارىقتى بولادى، ياعني ول الامىشتانۋ، تەڭبىلدەنۋ، تارامدالىپ تەڭبىلدەنۋ، ساقيناشا تەڭبىلدەنۋ، وراقشا تەڭبىلدەنۋ سەكىلدى بەس تۇرگە جىكتەلەدى. ونىڭ ىشىندە الامىشتانىپ تەڭبىلدەنۋ دەرتى ءجيى كەزىگەدى، ونىڭ ەرەكشەلىگى دەرتكە شالدىققان جاپىراقشانىڭ جيەگى ايقىن اشىق سارى بولىپ، تەڭبىلدەردىڭ ۇلكەنكىشىلىگى مەن ءپىشىنى پارىقتى بولادى. تەڭبىلدەنۋ تۇرىندەگىسىنىڭ جاسىلدىعىنان ايرىلعان دەرت تەڭبىلىنىڭ جيەگى ايقىندالمايدى.دەرتكە شالدىققان اعاش بۇتاعى ساۋ اعاش بۇتاعىنان قىسقالاۋ، بۋىن سانى ازداۋ بولادى. اۋىرلاعاندا بۋىن اراسى ءتىپتى قىسقارادى. جاڭا بۇتاق ۇشى ۇزدىكسىز قۋرايدى ءارى ەكىنشى رەت تاعى وسەدى.دەرتتەنگەن اعاشتىڭ جەمىستەنۋى تومەندەپ، جەمىسى ۇساقتايدى. جەمىس ەتى قاتتى بولادى. ساقتاۋعا شىدامايدى.بۇل ۆيرۋس نەگىزىنەن تەلۋدەن جۇعادى، ياعني تەلىتۋشىنى ياكي تەلىنۋشىنى تاسىمالداۋ بارىسىندا تارالادى. المانىڭ سارى شىركەيى دە ۆيرۋس تاراتۋى مۇمكىن. وسى دەرتتىڭ پايدا بولۋى قورشاعان ورتامەن دە قاتىستى بولادى، تەمپەراتۋرا 2010 بولىپ، كۇن ساۋلەسىنىڭ ءتۇسۋى كۇشتى، جەرى قۇرعاق، اعاش قۋاتسىز بولسا دەرت بەلگىسىنىڭ بەينەلەنۋىنە ءتيىمدى كەلەدى.اعاش تەلىردە تەلىتۋشى مەن تەلىنۋشى، ءسوزسىز، ۆيرۋسسىز بولۋ، ۆيرۋسسىز كوشەت جەتىلدىرۋ. سونداياق دەرتتەنگەن اعاشتى دەركەزىندە كەسىپ تازالاۋ، باپتاۋعا باسا ءمان بەرۋ، ۆيرۋستى كارانتيندەۋدى كۇشەيتۋ سەكىلدى شارالار ۆيرۋس تەكتەس دەرتتەن ساقتانۋدىڭ ەڭ ۇتىمدى ءتاسىلى بولادى.الما اعاشى جاپىراعىنىڭ ءىسىنۋ دەرتى تارالۋىشينجياڭدا ءۇرىمجى، سانجى، قۇتىبي، ماناس، شىحىزى، ساۋان، قۇلجا قالاسى، كۇنەس اۋدانى، توعىزتاراۋ اۋدانى، شاۋەشەك قالاسى، تولى اۋدانى، كورلا قالاسى، كۇشار اۋدانى، باي اۋدانى، ونسۋ اۋدانى جانە حىجيڭ اۋدانى سياقتى وڭىرلەرگە تارالعان.دەرتتەنگەن جاپىراق بەتىندە جاسىل ءتۇسى جوعالعان ۇساق نوقاتتار بايقالادى. ال جاپىراق سىرتىندا زاقىمدالۋ بەلگىسى وڭايلىققا بىلىنبەيدى، ءبىراق زيانى اسقىنعاندا جاپىراقتا قۋقىل تارتقان، ياكي قۋارعان تەڭبىل تورلار پايدا بولادى.ول جىلىنا 610 ۇرپاق كوبەيەدى، جۇمىرتقا كۇيىندە قىستايدى. بالاپان كەنەسى ءساۋىردىڭ اياعىنان مامىردىڭ باسىنا دەيىن جۇمىرتقانى جارىپ شىعادى، جۇمىرتقانى جارىپ شىعۋ مەزگىلى وتە رەتتى بولىپ، بۇل بارىستى 5 كۇندە ورىندايدى. ءبىرىنشى ۇرپاق جۇمىرتقاسىن مامىردىڭ اياعىنا دەيىن شىعارادى، الما شەشەگى توگىلگەن مەزگىلدە جۇمىرتقالاۋى ەڭ جوعارى شەككە جەتەدى. الما شەشەگى توگىلگەننەن ءبىر اپتادان سوڭ، ءبىرىنشى ۇرپاق بالاپان كەنەسى بارىنشا كوبەيەدى. سوندىقتان الما شەشەكتەۋدەن بۇرىن جانە شەشەگى توگىلگەننەن كەيىنگى مەزگىل المانىڭ قىزىل ورمەكشىسىنەن ساقتانۋدىڭ ەڭ ۇتىمدى مەزگىلى سانالادى. وسىدان كەيىن ءاربىر ءۇش اپتا سايىن ءبىر ۇرپاق وربىتەدى. تۇتاس جىلداعى ماۋسىمنىڭ ورتاسىنان شىلدەنىڭ باسىنا دەيىنگى پايدا بولعان ەكىنشى ۇرپاعىنىڭ سانى ەڭ مول بولادى.ءۇشىنشى ۇرپاعىنان كەيىن سانى بىرتىندەپ ازايادى. قىسقى جۇمىرتقاسى تامىزدىڭ ورتاسىندا شىعادى. ونىڭ سانىنىڭ ارتۋى اۋەلى باياۋ بولادى، قىركۇيەكتىڭ ورتاسىندا قاۋىرت كوبەيەدى، وسى ايدىڭ اياعىندا سانى ەڭ جوعارى شەككە جەتەدى، قازاننىڭ باس، ورتالارىنان كەيىن جۇمىرتقالاۋى اياقتايدى. نەگىزىنەن، الما اعاشىنىڭ نەگىزگى جانە جان بۇتاقتارىندا، جەمىس تۇعىرى بۇتاعىندا، جاپىراق تىرتىعىندا جانە جەمىس ويىسىندا قىستايدى.1.بۇرلەۋدەن بۇرىن 3 5 باوم قويۋلىقتاعى اككۇكىرت ەرىتىندىسىن اعاشقا تەگىس بۇركۋ.2.قىزىل ورمەكشىنىڭ قاۋىرت كوبەيۋ مەزگىلىندە، ياعني ماۋسىمنىڭ اياعىنان تامىزعا دەيىن ۋاقىتتى ۇتىمدى يگەرىپ، كەنە ولتىرەتىن ارناۋلى دارىلەر ارقىلى ساقتانۋ.3.تامىزدىڭ ورتا، اياقتارىندا اعاش ءدىڭىن شوپپەن وراپ تاڭىپ، وندا قىستاعان ەرەسەك جاندىگىن كوكتەم باسىندا شوبىمەن قوسىپ تەگىس ورتەۋ قاجەت.
|
6 ايدىن 29 كۉنۉ تۉشتۅن مۇردا، اپتونوم رايونۇبۇزداعى ەڭ اقىرقى جالعىز تور مەنەن جۉرگۉزۉلۉۉچۉ ايىل تاشقورعون تاجىك اپتونوم وودانى داتوڭ ايىلى چوڭ تورلۇۇ ەلەكتىرگە ىراسمئي جالعاندى، بۇل اپتونوم رايونۇبۇزدۇن تۉيۉندۉۉ قۇرۇلۇشۇ 11 فوتوۋولت اكىمچىلىك قىشتاعىندا چوڭ تورلۇۇ ەلەكتىر قۇرۇلۇشۇ جالپى بەتكەي بۉتۉپ ىشكە كىرىشتىرىلگەندىگىنەن دارەك بەرەت. ەمى ىستانسىيابىز قابارچىلارى لان تىيان، رىن شئنجەنىن بۇل جۅنۉندۅكۉ قابارى:تۉشتۅن مۇرۇن ساات 11دە، داتوڭ ايىلى ايقاراق قىشتاعىنىن ايانتىندا، قىشتاق تۇرعۇندارى شاڭدۇۇ مۇزىكانىن قوشتووسۇندا چئمىرىلىپ، قولدورۇن وينوتۇپ، قۇدۇم بۉركۉت اسماندا ۇچۇپ باراتقانداي بولدۇ. قىشتاق تۇرعۇنۇ تاجئدىن ەلمىن مىنداي دەدى: مۇردا كۉن ەنەرگىياسى تەك جارىقتىق مەنەن ەلە قامدووچۇ، بئز ورنوتقون چىراقتاردىن ۋات سانى قىيلا كىچىك بولعوندون كىيىن، تەلەۋىزوردۇ تۅككۅ ۇلاپ جاڭىلىق كۅرگۅندۅ، ماشىنەنىن ۉنۉ جاڭىرىپ، دئرتىلداپ، تۅك قالبادى دەپ كۅرۉنچۉ. ازىر جاقشى بولدۇ، ۉيگۅ العان تىگۉۉچۉلۉك ماشىنەسى، مۇزداتقىچ بولسۇن، جە ىش سورعۇچ، تۅك قازان قاندايى ەلە بولسۇن باارىن ىشتەتە الا تۇرعان بولدۇق. چوڭ ەلەكتىر تورۇ كەلىپ، تۇرمۇشۇبۇز داعى ۅزگۅردۉ.ماملەكەتتىك ەلەكتىر تورۇ قاشقار ەلەكتىر مەنەن قامدوو شەرىكتىگىنىن ورۇن باسار باش دىرەكتورۇ حان ۋىي مىنداي دەدى: داتوڭ ايىلى شئنجاڭداعى ەڭ اقىرقى بئر چوڭ تورلۇۇ ەلەكتىرگە ۇلانعان ايىل بولدۇ، چوڭ تورلۇۇ ەلەكتىردىن جالعانۇۇسۇ، سىزىل، تۇرۇقتۇۇ ەلەكتىر قۇباتىن الىپ كەلىپ قالباي، داعى چەك ارا، الىس رايوندوردۇن ۅندۉرۉش، تۇرمۇشقا ىشتەتۉۉچۉ ەلەكتىر چۅيرۅسۉن جاقشىرتىپ، جەرگىلىككە انسايىن كۉچتۉۉ بولعون ۅنۉگۉۉ قىيمىلداتقىچ ەنەرگىياسىن الىپ كەلىپ، پارتئيا بوربوردۇق كومىتەتتىن كۅۅن بۇرۇۇسۇن جانا قامقوردۇعۇن ار ۇلۇت قالقىنىن جۉرۅگۉنۅ انسايىن جەتكىردى.داتوڭ ايىلى تاشقورعون تاجىك اپتونوم وودانىنىن وودان شاارچاسىنا 180 قانچا كىلومەتىر كەلەت، تاجىكچە قاپچىعاي دەگەن ماانىدە بولۇپ، ورتوچو دەڭىز دەڭگەلىنەن 3800 مەتىردەن بىيىك. جەركەن دارىياسىنىن نەگىزدۉۉ تارماق اعىنى بولعون تاشقورعون دارىياسى ۇشۇل جەردەن ۅتۉپ، سۇۇ، چۅپ مول بولعون قووز مالچىلىق فەرماسىن قالىپتاشتىرعان، بئروق ەكى جەەگى تىك جار بولعوندۇقتان، چوڭ تورلۇۇ ەلەكتىردى داتوڭ ايىلىنا ۇزارتۇۇداعى توسوققو ايلانعان.الدىنقى قىلىمدىن 80 جىلدارىنان باشتاپ، داتوڭ ايىلى داريادان ەلەكتىر الۇۇ، كۅكتۅن ەلەكتىر الۇۇنۇ باشتاپ، الدىارتى بولۇپ گەنىراتور سىيىمدۇۇلۇعۇ 40 كىلوۋاتتىق چاقان سۇۇ كۉچۉ مەنەن ەلەكتىر تاراتۇۇ ىستانسىياسىنان 2نى قۇرۇپ، ارى فوتو ۋولتتۇ قولدونۇپ ەلەكتىر تاراتۇۇنۇ تولۇقتاپ، ەلەكتىر ىشتەتۉۉ قىيىن بولۇۇ ماسەلەسىن چەچكەن. داتوڭ ايىلى چاقان سۇۇ ەلەكتىر ىستانسىياسىنىن باشقارۇۇچۇسۇ جانا اسىرووچۇسۇ امئرجان الىم مىنداي دەدى: ىلگەرى سۇۇ بولسو تۅك بار بولچۇ، سۇۇ بولبوسو تۅك جوق ەلە، بئزدىن چاقان سۇۇ ەلەكتىر ىستانسىيابىز 10 ايدان باشتاپ ەلە ەلەكتىر تاراتبايت. جايىندا سەل كەلسە، ارىقتاردى الىپ كەتىپ، سۇۇ اعىپ كىربەي، ەلەكتىر تاراتا الباي قالابىز. قىشىندا ارىقتارعا 3 سانتىمەتر قالىڭدىقتا مۇز توڭۇپ، بولچويلور مەنەن مۇزدۇ جارىپ، جارعاندان كىيىن انان ەلەكتىر تاراتچۇبۇز. بئر جىلدا اراڭ 5، 6 اي قالىپتۇۇ ەلەكتىر تاراتا الابىز.ەلەكتىر ەنەرگىياسىنىن قىسقا، كەمچىل بولۇۇسۇ جەرگىلىكتىن ەكونومىكا، قووم ۅنۉگۉۉسۉن چەكتەپ كەلەت. 2019 جىلى، اپتونوم رايونۇبۇزدۇن تۉيۉندۉۉ قۇرۇلۇشۇ بولعون 11 فوتو ۋولت اكىمچىلىك قىشتاعىن چوڭ تورلۇۇ ەلەكتىرگە جالعوو قۇرۇلۇشۇ باشتالىپ، چوڭ ەلەكتىر تورۇن ۇزارتۇۇ ىڭعايىندا ەلەكتىر كەمچىل بولۇۇ ماسەلەسىن جالپى بەتكەي چەچتى. بۇل 11 فوتو ۋولت اكىمچىلىك قىشتاعى نەگىزدۉۉسۉ قارعالىق وودانى مەنەن تاشقورعون تاجىك اپتونوم وودانىنىن چەك ارا رايوندورۇنا تارالعان بولۇپ، كۅپ ساندۇۇسۇ جوعورۇ دەڭىز دەڭگەلدۉۉ توولۇۇ رايون بولعون. 2019 جىلدان 2020 جىلعا چەيىن، اپتونوم رايون جانا ماملەكەتتىك ەلەكتىر تورۇ چەكتۉۉ شەرىكتىگى بولجول مەنەن 592 مئللىيون يۇان اتايى قارجى سالىپ، 11 فوتو ۋولت اكىمچىلىك قىشتاعىنىن چوڭ تورلۇۇ ەلەكتىر قۇرۇلۇشۇن سالۇۇنۇ جىلىشتاتتى. ۇشۇل 11 فوتوۋولت قىشتاعىنداعى 1535 تۉتۉن دىيقان، مالچىنىن تۇرۇقتۇۇ، جەتەرلۉۉ ەلەكتىر ىشتەتۉۉسۉ ۉچۉن، ورتوچو ار بئر تۉتۉن دىيقان، مالچىعا 386 مئڭ يۇاندان قارجى سالعان. 9 ايعا جۇۇق ۇباقىت سارىپتاپ، ار بئر تەمىر مۇنارلار توو چوقۇسۇندا بوي كۅتۅرۉپ، دارىيا جەەگىنە تامىر تارتىپ، سىزىل، تۇرۇقتۇۇ بولعون ەلەكتىر ەنەرگىياسىن توولوردۇن تەرەڭ جەرىنە چەيىن جەتكىردى، ارى جەرگىلىكتىن ۅنۉگۉۉسۉ ۉچۉن قىيمىلداتقىچ كۉچ جانا ۉمۉت الىپ كەلدى.داتوڭ ايىلدىق باشتالعىچ مەكتەپ 2 جىلدىقتىن وقۇۇچۇسۇ دئلەزىم داكىك جايقى كانىكولعو تاراپ ۇزۇن ۅتبۅسۅ دا، بئروق جاڭى وقۇۇ جىلىنا قاراتا ۉمۉتكۅ تولدۇ. ال مىنداي دەدى: بۉگۉن ەلەكتىر جالعاندى ،مۇعالئمىبىز بانبانتوڭ ارقىلۇۇ بىزگە ساباق سۉيلۅپ بەرەت، مۇزىكا تىڭشاپ، ۋىدىيو كۅرۅ الابىز، مەن جانا ساباقتاشتارىم اياباي قۇباندىق.داتوڭ ايىلدىق پارتكومدۇن شۇجئسى جاڭ گوبئى مىنداي دەدى: شئنجاڭ بويۇنچا ەڭ اقىرقى چوڭ ەلەكتىر تورۇ جالعانعان ايىل قاتارى، بۇل ايىلىبىزدىن كۅكتۅن ەلەكتىر الۇۇ، سۇۇدان ەلەكتىر الۇۇداي تارىحتى اقىرلاشتىرعاندىعىنان دارەك بەرەت. بئز چوڭ ەلەكتىردەن پايدالانىپ، نەگىزكى جابدۇۇلارىبىزدى داعى بئر دەمجىي جاقشىرتىپ، ساياقاتقا تەيلۅۅ جۉرگۉزۉۉ قۇرباتىبىزدى اشىرابىز. دىيقان، مالچىلاردى مالچىلار شاتتىعى وردۇ، ەلدىك قونولعولوردۇ داعى بئر دەمجىي ۅنۉكتۉرۉپ بايۇۇ جولۇن كەڭىرتۉۉگۅ جەتەكتەيبىز.2020.06.3011:22 جووپتۇ رەداكتور:
|
ئاۋاز قويغۇچى كۆچۈرۈشتۆۋەندىكى ھەقسىز ئاۋاز قويغۇچى پروگراممىلاردىن بىرىنى كۆچۈرۈپ، ئىنتېرنېت ئارقىلىق بىزنىڭ ئاڭلىتىشىمىزنى ئاڭلىيالايسىز. ئەگەر ئاۋاز ئاڭلاش جەريانىدا قىيىنچىلىقلارغا ياكى مەسىلىلەرگە يولۇقسىڭىز، تۆۋەندىكى مەسىلە ھەل قىلىش ئۇسۇللىرىدىن بىرى شۇ مەسىلىنى ھەل قىلالىشى مۇمكىن.ئىنتېرنېت توسۇقىنى بۆسۈش ئۇيغۇر بۆلۈمى تورى خىتاي دائىرىلىرى تەرىپىدىن تۇسۇۋېتىلگەن تور بەتلىرىنىڭ بىرى. شۇنداق بولسىمۇ، سىز ھەر خىل يوللار ئارقىلىق خىتاي دائىرىلىرىنىڭ بۇ توساقلىرىدىن بۆسۈپ ئۆتەلەيسىز.كۆپلىگەن ئاڭلىغۇچىلار، ئۆزلىرىنىڭ رادىئو ئاڭلاش جەريانىدا رادىئو دولقۇنلىرىنىڭ كاشىلىغا ئۇچرىشى بىلەن كېلىپ چىقىۋاتقان ئاۋارىچىلىقلىرىنى رادىئومىزغا مەلۇم قىلدى. شۇ مۇناسىۋەت بىلەن، بىز تۆۋەندىكى ئۇسسۇلنى ئاڭلىغۇچىلىرىمىزنىڭ سىناپ بېقىشىغا سۇندۇق. ئۈنۈمىنىڭ قانداق بولغانلىقىنى بىلىشنى ئۈمىد قىلىمىز.ھەپتىدە يەتتە كۈن، كۈنىگە ئىككى سائەت بىر سائەتلىك ئاڭلىتىش تەكرارلىنىدۇ
|
130 مىڭنان استام جۇمىس ورنى قۇرىلدى مينيسترلىكجۇمىسپەن قامتۋدىڭ 20202021 جىلدارعا ارنالعان جول كارتاسى اياسىندا بۇدان ءارى جقجك 6 107 جوبانى ىسكە اسىرۋ باستالىپ، ولار بويىنشا 130،6 مىڭ جۇمىس ورنى قۇرىلدى. بۇل تۋرالى ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى حابارلادى، دەپ جازادى .وڭىرلەردە 6 107 جوبا بويىنشا جۇمىس باستالدى، 130،6 مىڭ جۇمىس ورنى قۇرىلدى، ونىڭ ىشىندە حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىقتارى ارقىلى 71،3 مىڭ ادام جۇمىسقا ورنالاستى.مىسالى، 80 جاڭا ءبىلىم بەرۋ وبەكتىسىنىڭ قۇرىلىسى اپاتتى جانە ءۇش اۋىسىمدى مەكتەپتەردىڭ ماسەلەلەرىن شەشۋگە، اۋىلدىق جەرلەردە ءبىلىم بەرۋ ورىندارىنا قولجەتىمدىلىكتى ارتتىرۋعا، سونداياق 7 مىڭعا جۋىق مۇعالىمدى تۇراقتى جۇمىسقا ورنالاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. 24 دەنساۋلىق ساقتاۋ وبەكتىسىنىڭ قۇرىلىسى العاشقى مەديتسينالىقسانيتاريالىق كومەككە قولجەتىمدىلىكتى ارتتىرادى، سونداياق شامامەن 1 مىڭ مەديتسينا قىزمەتكەرىن جۇمىسقا ورنالاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. 36 مادەنيەت جانە سپورت نىسانىنىڭ قۇرىلىسى بۇقارالىق سپورتتى دامىتۋعا وڭ اسەر ەتىپ، جاستار ءۇشىن بوس ۋاقىت ماسەلەسىن شەشۋگە جانە 1،6 مىڭ ادامدى تۇراقتى جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى جۇمىس ورنى قۇرىلدى جۇمىسقا ورنالاسۋ
|
12 ماۋسىم 13:42نۇر سۇلتان. قازاقپارات حالىقارالىق اۋىر اتلەتيكا فەدەراتسياسى توكيوداعى جازعى وليمپيادا ويىندارىنا جولداما العان سپورتشىلار ءتىزىمىن جاريالادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات . سايتىنا سىلتەمە جاساپ.قازاقستان قۇراماسىنان ايەلدەر اراسىندا 55 كەلىگە دەيىنگى سالماق دارەجەسىندە زۋلفيا چينشانلو، ال ەرلەر اراسىندا 61 كەلىگە دەيىنگى سالماقتا يگور سون ەل نامىسىن وسى جازدىڭ باستى باسەكەسىندە قورعايدى.ىرىكتەۋ كەزەڭىندە 3628,3941 ۇپاي جيناعان زۋلفيا چينشانلو الەمدىك رەيتينگتىڭ ءتورتىنشى ساتىسىندا تۇر. يگور سون 3015.0319 ۇپايمەن توعىزىنشى ورىنعا جايعاسقان. قازاقستاندىق اۋىر اتلەت توكيو وليمپياداسىنا قۇرلىقتىق كۆوتا بويىنشا جولداما الدى.ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، حالىقارالىق فەدەراتسيانىڭ شەشىمى بويىنشا 20082020 جىلدار ارالىعىندا دوپينگكە قارسى ەرەجەلەردى 20دان استام بۇزعان ەلدەر توكيو وليمپياداسىنا ەكى سپورتشىدان عانا ءبىر ايەل جانە ءبىر ەر جىبەرە الادى. بۇگىندە قازاقستان قورجىنىندا وليمپيادا ويىندارىنا سپورتتىڭ 26 تۇرىنەن 69 ليسەنزيا بار.
|
خىتاي بىلەن پاكىستان ئۈرۈمچىدە كۈرەشچى ئايروپىلان مەشىقى ئۆتكۈزگەنخىتاينىڭ 7 تىپلىق ئىككى بومباردىمانچى ئايروپىلانى بىلەن پاكىستاننىڭ 17 تىپلىق ئىككى كۈرەشچى ئايروپىلانى تۈنۈگۈن ئۈرۈمچى ئاسمىنىدا بىرلەشمە ھەربىي مەشىق ئۆتكۈزگەن.ئىگىلىنىشىچە، پاكىستاننىڭ ئىككى دانە كۈرەشچى ئايروپىلانى خىتاي ھاۋا ئارمىيەسىنىڭ ئۈرۈمچىدىكى ھەربىي بازىدىن قوزغىلىپ، خىتاي بومباردىمانچى ئايروپىلانلىرى بىلەن بىرلىكتەمەشققە قاتناشقان.يەرشارى ۋاقىت گېزىتى نىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، خىتاي بىلەن پاكىستان كۈرەشچى ئايروپىلانلىرىنىڭ ئۈرۈمچىدە ئۆتكۈزۈلۈۋاتقان بۇ بىرلەشمە ھەربىي مەشىقى 8سېنتەبىر كۈنى باشلىنىپ، 27سېنتەبىر كۈنى ئاياغلىشىدىغان شاھىن6 بىرلەشمە ھەربىي مەشىقىنىڭ قارمىقىدا ئېلىپ بېرىلغان ئىكەن.خىتاي قوراللىق قىسىملىرى تېخى ئالدىنقى ھەپتە ئۇيغۇر ئېلىنىڭ ئۈرۈمچى، قەشقەر، ئاقسۇ ۋە غۇلجا قاتارلىق جايلىرىدا بىرلا ۋاقىتتا تېررورلۇققا قارشى تۇرۇش ھەربىي مانېۋىرى ئۆتكۈزگەن ئىدى. 12سېنتەبىر ئاياغلاشقان ئۈچ كۈنلۈك بۇ ھەربىي مانېۋىرغا 10 مىڭدىن ئارتۇق قوراللىق ساقچىنىڭ قاتناشقانلىقى مەلۇم. بۇنىڭدىن سىرت خىتاي دائىرىلىرى يەنە ئۇيغۇر ئېلىدىكى 17 شەھەردە 9ئاينىڭ 18كۈنى ئەتىگەن سائەت 10:00 دا ھاۋا مۇداپىئەسى سىگنالىنى سىناق تەرىقىسىدە ياڭرىتىش مەشىقى ئېلىپ بارغان ئىكەن.خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇر ئېلىدا ئارقىمۇئارقا ئېلىپ بېرىۋاتقان بۇنداق جىددىي ھالەت مەشىقلىرى كۆزەتكۈچىلەرنىڭ دىققىتىنى قوزغىدى. ئۇلار، خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ بېيجىڭدا ئېچىلىدىغان 19قۇرۇلتاي ئالدىدا ئۇيغۇرلارنىڭ يۈرىكىنى يەنە بىر قېتىم قاتتىق مۇجۇش شۇنداقلا بۇ ئارقىلىق ئۆزىنىڭ ئۇيغۇر ئېلىدىكى ھەربىي ھەرىكەتلىرىنى خەلقئارا تېررورلۇققا قارشى ئۇرۇش قېلىپىغا سالماقچى بولۇۋاتقانلىقىنى ئىلگىرى سۈردى.
|
گولوۆكين مەن الۆارەس رەۆانشى استانالىق ارباتتا كورسەتىلەدى سپورت14 قىركۇيەك 2018، 16:2514 قىركۇيەك 2018, 16:25 894 0گەنناديي گولوۆكين مەن ساۋل الۆارەستىڭ جەكپەجەگىن استاناداعى ارباتتا تاماشالاۋعا بولادى. بۇل تۋرالى سارىارقا اۋدانىنىڭ اكىمى ارمان تۇرلىبەك فەيسبۋك پاراقشاسىندا جازدى، دەپ حابارلايدى ۆ. اقپارات اگەنتتىگى.گەنا، العا! ! مۇنداي ۇران 16 قىركۇيەك كۇنى استانا ۋاقىتى بويىنشا تاڭەرتەڭ قازاقستاندا جانە باسقا جەرلەردە ايتىلادى. لاسۆەگاس كىمدى قوناق قىلىپ جاتقانىن بىلەدى دەپ ويلايمىن. ورتا سالماقتاعى ، ، چەمپيونى جانە قازاقستاننىڭ ماقتانىشى گەنا مەكسيكالىق ساۋل الۆارەسپەن ەكىنشى رەت كەزدەسەدى. بۇل جەكپەجەكتى ٴبىز تىكەلەي ەفيردە ارباتتا كورسەتەمىز. بوكستى ۇلكەن ەكراندا كورۋگە نيەت بىلدىرگەندەر تاڭەرتەڭ ارباتتاعى جازعى كينوتەاترعا كەلىپ جايعاسا الادى. كۇزدىڭ ٴدال وسى تاڭى ىستىق بولارى ٴسوزسىز، دەپ جازدى سارىارقا اۋدانىنىڭ اكىمى فەيسبۋك پاراقشاسىندا.ايتا كەتسەك، گەنناديي گولوۆكين مەن ساۋل الۆارەس. بىلتىر ٴبىر كەزدەسىپ، تەڭ تارقاستى. 15 قىركۇيەك كۇنى استانا ۋاقىتى بويىنشا 16 قىركۇيەكتە ەكىنشى رەت شارشى الاڭدا جولىعادى. بوكس كەشى لاسۆەگاستاعى دا وتەدى.
|
اقمولا وبلىسى ادىرنا ۇلتتىق پورتالىبۇگىنگى پراۆوسلاۆيەلىك شوقىندىرۋ شومىلۋىندا 100دەن استام توتەنشە جاعدايلار، دارىگەرلەر مەن پوليتسيا جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان قىزمەتكەرلەرى قازىلعان مۇز ويىعىنا سۋعا تۇسكەندەردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتپەك، دەپ حابارلايدى ادىرنا ۇلتتىق پورتالىنىڭ ءتىلشىسى. جالپى وبلىستا شوقىندىرۋ شومىلۋىنا ارناپ مۇز ۇستىنەن كۋپەلدەر ورناتىلعان ورىندار جابدىقتالىپتى. شوقىندىرۋ تۇنىنە وراي ۇيىمداستىرىلعان ورىندار ستەپنوگورسك، قالاسى مەن استراحان، ا..سوڭعى كۇندەرى سولتۇستىكتە اۋا رايى كۇرت قۇبىلىپ تابيعات توسىن مىنەز كورسەتكەن. ءبىراق كۇندە الايدۇلەي بولعان بورانمەن ءبىر ايلىق قاردىڭ مولشەرى ءبىراق تۇسكەن. قار باسقان كوشەلەردەن ادام اتتاپ باسا المايتىن كۇرتىك قاردى كوممۋنالدىق قىزمەت دەر ۋاقىتىندا تازارتىپ ۇلگەرە الماي جاتقانى تۋرالى الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا داە ءتۇرلى حابارلار تاراعان. وسىعان وراي قالا تۇرعىندارى مەن بىرگە مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر قار كۇرەۋ اك..قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ جانە ءماسليحات دەپۋتاتتارىن سايلاۋ ءوتىپ جاتىر. بۇگىنگى سايلاۋدا ءوزىنىڭ العاشقى ازاماتتىق تاڭداۋىن جاساپ جاتقان كوكشەتاۋ قالاسىنىڭ 18 جاستاعى تۇرعىنى دياس بەرلىبەك تە 24 كوكشەتاۋ قالالىق سايلاۋ ۋچاسكەسىندە داۋىس بەردى، دەپ حابارلايدى ادىرنا ۇلتتىق پورتالىنىڭ ءتىلشىسى دياس بەرلىبەك جاستاردىڭ بولاشاعى جارقىن بولۋى ءۇشىن ءوز تاڭداۋىن جاساعانىن ايتتى. مەن 18 جاسقا تولدىم. بۇگىنگى سايلاۋدا العاش ..ەلوردانىڭ ىرگىسىندەگى قوسشى اۋىلىندا جۇرتشىلىق اتاپ كەتكەن ۇيلەر بار. اتاۋى بولعانىمەن مۇنداعى جايلىلىق ولاي بولماي تۇر. باسپانا الامىن دەپ بار قاراجاتىن سالعان يەلەرىنىڭ ەكى جىلدان استام ۋاقىت وتسە دە ءالى كۇنگە قۇجاتتارى قولدارىنا تيمەگەن. توبەسىنە مۇز قاتىپ، جىلۋ جۇيەسى مەن كارىزدەرى كۇنارا قاتىپ قالاتىن تۇرعىن ۇيلەردىڭ بەلسەندى تۇرعىندارى ادىرنا ۇلتتىق پورتالىنىڭ تىلشىسىنە شاعىمداندى. ماسەلە شەشىمىن تابا ما؟ ا..ەل ىشىندە اريستوندار قالاسى اتانىپ كەلگەن كوكشەتاۋ قالاسىنا دا ەندى جىلۋ ەلەكتر ستانتسياسى سالىنباق. كوكشەتاۋ ىستىق سۋى جوق ەلىمىزدەگى جالعىز وبلىس ورتالىعى. قالا تۇرعىندارىن تولعاندىرىپ كەلگەن ماسەلە ەندى ءوزىنىڭ شەشىمىن تاپپاق، دەپ حابارلايدى ادىرنا ۇلتتىق پورتالىنىڭ ءتىلشىسى. جەسنىڭ قۇرىلىسىن سالۋ تۋرالى الىپقاشپا اڭگىمە 2012 جىلدان بەرى ايتىلىپ كەلەدى. جوبا سول كەزدەگى اقمولا وبلىسىنىڭ اكىمى قايرات قوجامجاروۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن جيى..اقمولادا جاڭا ونكولوگيالىق ورتالىق اشىلدىەلدە ىندەت جايلاعاننان باستاپ دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا قوماقتى قاراجات قۇيىلعان. اقمولا وبلىسىندا دا بۇل سالاعا بيىلعى جىلى 73,4 ميلليارد تەڭگە قارجى بولىنگەن. ولاردىڭ ىشىندە 14 ميلليارد تەڭگەدەن استامى كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىمەن كۇرەسكە باعىتتالىپتى، دەپ حابارلايدى ادىرنا ۇلتتىق پورتالىنىڭ ءتىلشىسى. اقمولا وبلىسىندا بولىنگەن قاراجاتتىڭ باسىم بولىگى اۋرۋحانالار مەن ەمحانالاردى جوندەۋگە جۇمسالعان. اتاپ ايتقاندا ساندىقتاۋ اۋداندىق اۋرۋحاناسىن..
|
جوباسىنا بانكەت زالدارى مەن كاراوكە ەنگىزىلەدىبيزنەس قوعامداستىقتىڭ باستاماسىمەن 2021 جىلدىڭ قاڭتارىنان باستاپ نۇرسۇلتان، الماتى، قاراعاندى قالالارىندا موبيلدىك قوسىمشاسىن ەنگىزۋ بويىنشا ىلكى جوبانى جۇزەگە اسىرۋ باستالدى. بۇل تۋرالى دەنساۋلىق ساقتاۋ ۆيتسەءمينيسترى باس مەملەكەتتىك سانيتار دارىگەر ەرلان قياسوۆ مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى .اتالعان جوبانى كەڭەيتۋ ماقساتىندا، باس مەملەكەتتىك سانيتار دارىگەردىڭ قاۋلىسىنا سايكەس اقتوبە، كوكشەتاۋ، تاراز جانە تالدىقورعان قالالارى قوسىلدى. 21 ساۋىرىنەن باستاپ باعدارلاما فيتنەسكلۋبتاردا، سپاسالونداردا، ساۋنالاردا، باسسەيندەردە، بوۋلينگتەردە، بيليارد زالدارىندا، كومپيۋتەرلىك كلۋبتاردا، كونتسەرت زالدارىندا، قوعامدىق تاماقتانۋ ورىندارىندا جۇمىس ىستەپ تۇر، دەدى ۆيتسەمينيستر.جوبا وبلىسارالىق جانە قالاارالىق تۇراقتى ەمەس تۋريستىك تاسىمالداۋعا دا ەنگىزىلىپ جاتىر.5 مامىردان باستاپ جوباعا جاسىل ايماقتاعى بانكەت زالدارى، سونىمەن قاتار كاراوكەكلۋبتار قوسىلاتىن بولادى. 26 ساۋىردەن جوباسىن رەسپۋبليكانىڭ بارلىق وڭىرىندە تاراتۋ جوسپارلانىپ وتىر. جوباسىنا سايتى ارقىلى ءوتىنىم بەرگەن جانە قىزمەت تۇرىنە سايكەس كود العان، اكىمدىكتەردىڭ سايتىنا ورنالاستىرىلعان، 7 كۇندىك وقۋدان وتكەن بيزنەس وكىلدەرى قاتىسا الادى، دەدى ەرلان قياسوۆ.
|
بيىلعى نوبەل ادەبيەت سيلىعىن العان سۆەتلانا الەكسەيەۆيچ كىم مادەنيەت باش بەت تارباعاتاي اقپارات تورابى 3.2بيىلعى نوبەل ادەبيەت سيلىعىن العان سۆەتلانا الەكسەيەۆيچ كىمجولدانعان ۋاقىتى : 20151019 11:27:43جۋىقتا دۇنيە ءجۇزى احپارات قۇرالدارى 2015جىلى ادەبيەت بويىنشا نوبەل سيلىعىن بەلورۋس جازۋشىسى سۆەتلانا الەكسەيەۆيچ العاندىعىن جاريالادى.سۆەتلانا الەكسەيەۆيچ بەلورۋستىڭ ورىس تىلىندە جازاتىن، اتى الەمگە تانىلعان جازۋشىسى. ول ۇلى وتان سوعىسى جايلى بىرنەشە كىتاپتىڭ اۆتورى. ايتا كەتەيىك، ادەبيەت سالاسىنداعى 2014جىلعى نوبەل سيلىعى فرانسۋز جازۋشىسى پاتريك موديانوعا بەرىلگەن بولاتىن. نوبەل سيلىعى ادامنىڭ جۇمباق تاعدىرلارىن جانە باسقىنشىلىق كەزىندەگى ادامنىڭ ومىرلىك الەمىن اشىپ بەرگەن ەستە ساقتاۋ ونەرى ءۇشىن تابىس ەتىلگەن ەدى. زەرتتەۋلەرگە قاراعاندا،وسى رەتكى نوبەل سيلىعى سۆەتلانا الەكسەيەۆيچتىڭ كوپ داۋىستى شىعارماشىلىعى ءۇشىنزامانىمىزدىڭ بەينەتىنە ەسكەرتكىشى مەن ەرلىگى ءۇشىن بەرىلگەن كورىنەدى.ءار جىلى قازان ايى كەلەردە دۇنيەدەگى ادەبيەت سۇيەر قاۋىم ءبىر ەلەڭدەپ قالادى. ولاردى ەلەڭدەتەتىن نارسە وسى ايدا جاريالاناتىن نوبەل ادەبيەت سيلىعى. نوبەلدى كىم الادى؟ دەگەن سۇراق ءاربىر وقىرماندى ستوككولمگە قاراي تەلمىرتىپ قويادى.سول اسىعا كۇتكەن سۇراقتىڭ جاۋابى 8قازان تۇستەن كەيىنگى ساعات بىردە جاريا بولدى. 2015جىلعى نوبەل ادەبيەت سيلىعى بەلورۋسسيالىق ايەل جازۋشى،ءتىلشى سۆەتلانا الەكسەيەۆيچكە بۇيىردى. ءسويتىپ، ول تاريحتان بەرگى 14رەت وسى سيلىققا يە بولعان ايەل جازۋشىعا اينالىپ شىعا كەلدى.باسقالارعا تانىس بولسا دا، بىزگە بەيتانىس وسى جازۋشى، ءسىرا، كىم؟ سول تۋرالى ازىراق ءسوز ايتايىق.سۆەتلانا الەكسەيەۆيچ 1948جىلى ۋكراينانىڭ يۋانوۆلانكوۆسكي قالاشىعىندا دۇنيەگە كەلگەن. اكەسى بەلورۋس، شەشەسى ۋكراين. بەلورۋسسيادا ەرجەتكەن. مينسكى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ احپارات كاسىبىن تامامداعان. ۋنيۆەرسيتەت بىتىرگەن سوڭ، بىرنەشە گازەتتە تىلشىلىك قىزمەت وتەگەن. كەيىن مينسكىدەگى ادەبيەت جۋرنالىنىڭ ءتىلشىسى بولعان. لۋكاچەنكو ۇكىمەتىنىڭ كەسىرىنەن 2000جىلدان باستاپ ەلدەن كەتىپ، ەۆروپاعا قونىستانعان. ىلگەرىندىكەيىندى پاريج، بەرلين قالالارىندا تۇرعان. 2011جىلى عانا وتانىنا قايتىپ ورالعان.ول تاريحتا تۇڭعىش رەت نوبەل سيلىعىن العان ورىس ءتىلدى ايەل جازۋشى. ولاردان بۇرىنعىلارىن ەسكە الار بولساق، شولوحوۆ 1965،سولجەنستەين 1970، پاستەرناك 1985، برودسكي 1987.ول ناقتى ءىس، وقيعاعا قاتىسۋشى اداممەن بولعان سۇحپاتتار، كۋاگەرلەردىڭ كورگەنبىلگەندەرىن جازۋمەن ەرەكشەلەنەدى. ول ۇنەمى قالام تەربەيتىن تاقىرىپتار: 2دۇنيە جۇزىلىك سوعىس، اۋعانستان سوعىسى، سوۆەت وداعىنىڭ ىدىراۋى، چەرنوبيل وقيعاسى سياقتى تاريحي ماڭىزدى وقيعالار.ونىڭ قازىرگە دەيىن ون توعىز مەملەكەتتە تۋىندىلارى اۋدارىلىپ باسىلعان. ۋاكىلدىك تۋىندىلارىنان سوعىستا ايەل زاتى جوق، زينكي بالا اسكەرلەر، اجال داۋىسى،چەرنوبيل ەستەلىكتەرى: يادرو اپاتىنىڭ اۋىزشا تاريحى، مەن ايەل اسكەرمىن ءارى ايەلمىن، مەن ءسىزدى ساعىنامىن،شەشە. ونىڭ شىعارمالارى كوپ ەمەس، تولىق سانى ونعا جەتپەيدى.ۇلى وقيعالار ىشىندەگى قاراپايىم ادامدار تاعدىرى سۆەتلانا الەكسەيەۆيچتىڭ بۇكىل شىعارمالارىنداعى بۇلجىماس تاقىرىپ. ول قاراپايىم ادامداردىڭ ءۇنى عانا ءبىزدى دۇنيەنىڭ ناق وزىنە جاقىنداتا تۇسەدى دەيدى، ول ۇلى وقيعالاردىڭ ايبىندى تۇلعاسىنا، سىنا كىرمەستەي تۇلعالانعان تاريحقا كۇمانمەن قارايدى.ورىس ادەبيەتىنىڭ بىلگىرى، روسسيا وسى زامان ادەبيەت تۋىندىلارىنىڭ ەڭ تاماشا حانزۋشا اۋدارما سيلىعىنىڭ يەگەرى. زينكي بالا اسكەرلەر كىتابىن حانزۋ تىلىنە اۋدارعان گاۋ ماڭ مىرزا 1989جىلى روسسيا ادەبيەت ۇيىرمەسىندەگىلەرمەن بىرگە جۇڭگوعا كەلگەن سۆەتلانا الەكسەيەۆيچپەن كەزدەسكەنىن، ونىڭ وزىنە تەرەڭ اسەر قالدىرعانىن ايتادى. گاۋ ماڭ مىرزا بىلاي دەيدى: سۆەتلانا الەكسەيەۆيچتىڭ جاسامپازدىعى الدەقاشان ءوز ستيلىن قالىپتاستىرعان. شىعارمالارىندا تاريحي ماتەريالدار قۇنى مەن شىندىقتى جازۋ ەرەكشەلىگى بار. ونىڭ كىتابىندا باس كەيىپكەر جوق،ەگجەيتەگجەيلى پسيحيكالىق تالداۋلار دا جاسامايدى، ءبىراق تا ول ەستەلىككە العان ديالوگتار، ءوزارا بايلانىسپايتىن وقيعالار، ءمالىم قۇبىلىستار ادامدارعا ءبىرشاما تولىق ۇعىم مەن كورىنىستى كورسەتىپ بەرە الادى. ول قاعازعا تۇسىرگەن سوزدەر قاراپايىم كوزقاراستار ارقىلى وبيەكتيۆ جاعدايدى ويعا سالادى. ول سويلەۋشىنىڭ جاندۇنيەسىنە ەنۋگە، ونىڭ ءتۇپ ساناسىندا ساقتالعان ناقتى نارسەنى ارشىپ الۋعا بارىنشا كۇش سالادى. ول ءوزى تۇسىندىرمەيدى، كەرىسىنشە سويلەۋشىنىڭ تۇرلىشە قيمىلدى جانە ارەكەت سەبەبىن ايتىپ بەرۋىن قالايدى. ول ءۇن ارقىلى دۇنيەنى تانيدى، جانسەزىم اسەرى ارقىلى شىندىقتى كورسەتەدى. الەكسەيەۆيچ استە ناقتى تاريحي جازبالار ارقىلى تاريحتى سۋرەتتەمەيدى، قايتا جەكە ادامنىڭ باستان كەشكەنى، قۇپيا ارحيۆ جانە ۇمىتىلعان، تەرىستەلگەن ماتەريالدار ىشىنەن شىندىق ىزدەيدى. بۇنداي جاسامپازدىقتىڭ ءمانى تىم تەرەڭ، ويدان قۇراستىرىلعان جازبالاردان الدەقايدا ارتىق.سۆەتلانا الەكسەيەۆيچتىڭ وزگەشە بايانداۋ ءتاسىلى، سىنشىل دا شىنشىل كوزقاراسى وعان كوپتەگەن اۋرەشىلىكتەر اكەلگەن. سوۆەت وداعى تۇسىندا ونىڭ ۋاكىلدىك تۋىندىسى مەن ايەل اسكەرمىن ءارى ايەلمىن قاتىستى ۇيىمدار جاعىنان پىشاققا ءتۇسىپ، كەيبىر تاراۋلارى قىسقارتىلعان، زينكي بالا اسكەرلەر كىتابى شەكتەلگەن. جەكەلىك ءىسارەكەتتەرى تىڭشىلىق ۇيىمدار جاعىنان باقىلانىپ وتىرعان. دەرەك كوزدەرىنە قاراعاندا،اتالمىش كىتاپتىڭ قىسقارتىلعان جەرلەرى قالپىنا كەلتىرىلىپ، تولىق نۇسقاسى حانزۋ تىلىندە جۋىق ارادا باسپادان شىعاتىن كورىنەدى.شۆەتسيا ادەبيەت ينستيتۋتىنىڭ ۇنەمىلىك ىستەر حاتشىسى سارا دانيۋس سۆەتلانا الەكسەيەۆيچ شىعارماشىلىعى جايىندا مىنالاردى ايتادى: ول جانسەزىم تاريحى مەن رۋح تاريحىن جاراتتى. بۇل نوبەل سيلىعى تاريحىندا بۇرىن بولىپ كورمەگەن. بۇرىنعىلاردىڭ كوبى كاسىپتىك جازۋشى، ول ءتىلشى بولعاندىقتان، ونىڭ تاريحي ماتەريالعا دەگەن سەزگىرلىگى مەن سوعان بويلاپ كىرۋ قابىلەتى كاسىپتىك جازۋشىلاردا كەمشىل نەمەسە ولار بۇنى شىنداپ مەڭگەرە المايدى. مىسالى، ونىڭ شەكتەلگەن، نازاردان قاعىس قالعان ماتەريالداردى ىزدەۋ، كوز كورگەن كۋاگەرلەرمەن سۇحپاتتاسۋ قابىلەتى ونى بۇرىنعى سيلىق يەگەرلەرىنەن پارىقتايتىن ماڭىزدى ەرەكشەلىك. تەك سول عانا چەرنوبيلدىڭ تاريحى مەن كارى اجەيدىڭ قاراپايىم اڭگىمەسىن ۇشتاستىرىپ جازا الادى، بۇل بۇرىنعى تازا قاندى ادەبيەتكە تولىقتاۋ ىسپەتتى. ول جاڭا ءبىر ادەبيەت اعىمىن جاساپ شىقتى. بۇل اعىمنىڭ ناعىز تابىسى مازمۇنىندا ەمەس، قايتا فورماسىندا. بۇل نوبەل سيلىعى تاريحىندا ەكىنشى رەت شىنايى ىستەر جازىلعان شىعارماعا بەرىلىپ وتىر. الدىڭعىسى، جارىم عاسىردىڭ الدىنداعى ءىس، ياعني 1953جىلى چەرچيل 2سوعىس ەستەلىكتەرى كىتابىمەن وسى ەرەكشە داڭققا يە بولعان. ويدان قۇراستىرماعان، شىن ىستەر تۋرالى ادەبيەتتىڭ جارىققا شىعۋىنوبەل سيلىعى باعالاۋ كوميتەتىنىڭ شىعارماشىلىق جاعىندا كوڭىل اۋدارعان جاڭا ءبىر ءتۇيىنى. بۇرىن سيلىققا يە بولعان تۋىندىلاردىڭ ىشىندە، ەڭ كوبى رومان، ودان كەيىن ولەڭ، ەڭ سوڭىندا دراما تۇراتىن. ءالى اقتاڭداق كۇيدە تۇرعانى ەستەلىكتەر مەن شالقىمالار. سوندىقتان پوۆەست پەن شىندىق تۋرالى شىعارمالاردىڭ سيلىققا يە بولۋى نوبەل سيلىعىنىڭ شىعارمانى باعالاۋ جاعىندا جاڭا ورىسكە بەت العاندىعىنىڭ بەلگىسى.مەيلى قالاي بولماسىن، سارا دانيۋستىڭ سوزىنەن سۆەتلانا الەكسەيەۆيچتىڭ سيلىققا يە بولىپ، نەشە جىل بويى سيلىقتان دامەلى بولىپ جۇرگەن جاپون جازۋشىسى حارۋكي مۋراكاميدىڭ قالىپ قويعانىنىڭ سەبەبىن، سىر ۇشىعىن اڭعارعانداي بولامىز. مۇمكىن، الەم نازارىن اۋدارعان قىرىم تۇبەگى دە وعان بولىستىق قىلعان شىعار.الەكسەيەۆيچ شىعارمالارىن قىسقاشا تانىستىرۋمەن ايەل اسكەرمىن ءارى ايەلمىن: 2دۇنيە جۇزىلىك سوعىس تۇسىندا ءبىر ميلليوننان استام ون بەس پەن وتىز جاس ارالىعىنداعى ايەل جاۋىنگەرلەر سوعىسقا قاتىسقان. بۇل كىتاپ سولاردىڭ باسىنان كەشكەن جان تەبىرەنتەرلىك ىستەرىن جانە سوعىس ءورتى ىشىندەگى ۇلى ماحابباتتارىن ەستەلىككە العان.زينكي بالا اسكەرلەر : سۆەتلانا الەكسەيەۆيچتىڭ ۋاكىلدىك تۋىندىسى. اۋعان سوعىسىنداعى سوۆەت وداعى وفيتسەرلەرى،سولداتتار، سەستىرالار، سۇيگەن جار،اكەشەشە، بالالاردىڭ ەستەلىكتەرى جازىلعان. سوعىس بەينەسىن قانسولىمەن كورسەتكەن. وق جاڭبىرشا جاۋعان قان مايداننىڭ قاساپ قىرعىنى مەن قاسىرەتتەرىن جازعان. ول 20عاسىرداعى ەڭ تاڭداۋلى ادەبيەت تۋىندىلارىنىڭ ءبىرى.چەرنوبيل ەستەلىكتەرى: يادرو اپاتىنىڭ اۋىزشا تاريحى: بۇل كىتاپ ادامزات تاريحىنداعى ەڭ ۇلكەن تەحنيكالىق تراگەديانى ەستەلىككە الادى. 1986جىلى 26ساۋىردە ۋكراينانىڭ سولتۇستىگىندەگى چەرنوبيل يادرو ەلەكتر ستانسياسىندا ۇلكەن جارىلىس بولادى. كورشىلەس بەلورۋسسيا تۇرعىندارى بار دۇنيەسىنەن ايرىلادى، كوپتەگەن ادامدار ولەدى، تۇرعان جەرلەرىنەن زورلىقپەن كوشىرىلەدى. نەشە مىڭداعان گەكتار جەر لاستانادى، يادرو اپاتىنان ادام ايتسا نانعىسىز اۋرۋلار قاپتايدى. الەكسەيەۆيچ ءۇش جىل ۋاقىت جۇمساپ، وسى اپاتتان امان قالعانداردى ىزدەپ، سۇحپاتتاسىپ، ەستەلىكتەر الادى.سوعىستا ايەل زاتى جوق : سۆەتلانا الەكسەيەۆيچ ءتورت جىلداي ۋاقىتىن جۇمساپ، ەكى جۇزدەن استام قالاقالاشىققا جانە قىستاققا بارىپ، جۇزدەگەن وتان قورعاۋ سوعىسىنا قاتىسقان ايەلدەرمەن اڭگىمەلەسەدى، ولاردىڭ ءسوزىن ەستەلىككە الادى. سوعىس ولاردىڭ وتباسىن ويراندادى، بۇرىنعى ءمۇلايىم، سۇلۋ مىنەزدى جاندار قاتىگەز، سۋىق قاندى جاندارعا اينالدى. سوعىس ولاردىڭ بويىنداعى اسىل قاسيەتتەردى جويىپ جىبەردى، بۇل بۇكىل ادامزات ءۇشىن اۋىر قاسىرەت ەدى.تۇرمىستىڭ قىرسىرىن بىلگىم كەلەدى، ودان اياقتالماعان سيۋجەتتەردى جانە بىزگە جەتپەگەن ساۋلەلەردى كورگىم كەلەدى.مەنىڭ قىزىعاتىنىم وقيعانىڭ، سوعىستىڭ، چەرنوبيلدىڭ، ءوزىنءوزى ءولتىرۋدىڭ ناق ءوزى ەمەس، مەنى قىزىقتىراتىن نارسە: ادامزات تۇرمىسىندا نە تۋىلدى،ادامزات ءبىزدىڭ داۋىردە نەنى باستان كەشتى،ادامنىڭ قيمىلى مەن اسەرى، ءبىر ادامنىڭ بويىندا قانشالىق فيزيولوگيالىق، داۋىرلىك جانە ادامنىڭ وزىنە ءتان قاسيەتتەر بولادى، وسىلار...مەن باستاناياق ءوزىمنىڭ دۇنيەنى باقىلاۋ تاسىلىمە سايكەس كەلەتىن، ءوز كوزىممەن كورگەن، ەت قۇلاعىممەن ەستىگەن نارسەنى بەينەلەپ بەرەتىن ادەبي فورمانى ىزدەدىم. كوپ تاسىلدەردى سىناپ كوردىم،ەڭ سوڭىندا ادامزات ءوزى سويلەيتىن ءبىر ءتۇرلى ءتاسىلدى تاڭدادىم.مەنىڭ شىعارمالارىمدا ناقتىلى ادام ءوزى جاساعان داۋىردەگى وقيعالاردى اڭگىمەلەيدى. مىسالى، سوعىس، چەرنوبيل اپاتى نەمەسە ۇلى يمپەريانىڭ كۇيرەۋى. ولار ءوز تۇرمىسىنا قاتىستى اڭگىمەلەردى ءوز اۋزىمەن ايتا باستاعاندا، ءبىر ەلدىڭ تاريحىن، وزدەرىنىڭ ورتاق تاريحىن ەستەلىككە الىپ جاتادى.ادامزات تۇرلىشە بەينەگە ەنگەن، دۇنيە وسىنداي تۇرلەنگەن بۇگىنگى تاڭدا، ادەبيەتكوركەمونەر تۋىندىلارىنىڭ ەستەلىككە الىنۋ ءتاسىلى بارعان سايىن ءبىر ءتۇرلى بولىپ بارادى، كوركەمونەردىڭ ءوزى ادەتتە سونشالىق ءالجۋاز.ەستەلىك ءبىزدى رەالدىققا باستاپ بارادى، ويتكەنى ول رەالدىقتىڭ قاينار كوزىن بىلەدى ءارى ونى امان ساقتايدى.جيىرما جىل قىزمەت ەتىپ، زور مولشەردەگى ناقتى ماتەريالدار مەن ادامداردىڭ ءوز ءۇنىن نەگىز ەتىپ بىرنەشە كىتاپ جازعاننان كەيىن، مەن كوركەمونەر جاسامپازدىعى ادامزاتتىڭ كوپتەگەن ىستەرىن ءتۇسىنىپبىلۋدە الدەقاشان جەڭىلىسكە ۇشىرادى دەپ ايتۋىما تۋرا كەلدى. ءبىراق، مەن وقيعالاردىڭ قۇرعاق تاريحىن عانا ەستەلىككە العامىن جوق، مەن ادامزات سەزىنگەن تاريحتى ەستەلىككە الدىم. ادامداردىڭ وقيعا بارىسىنداعى ويى، سوعان قاراتا تۇسىنىگى مەن ەستەلىگى؛ ولاردىڭ سەنگەنى نەمەسە كۇدىكتەنگەنى؛ ولار سەزىنگەن ءۇمىت، الدامشى سەزىم جانە قورقىنىش.وسى بۇقارالىق قاسيەتكە يە ناقتى دەتالدار، قانداي جاعدايدا دا ادام ويى جەتپەيتىن جانە تاپقىرلاي المايتىن نارسەلەر. ءبىز ۇزاق وتپەي جيىرما نەمەسە ەلۋ جىلدىڭ الدىنداعى بەتبەينەمىزدى ۇمىتىپ قالاتىن بولامىز. كەيكەيدە ءوزىمىزدىڭ وتكەنىمىز ءۇشىن ۇيالامىز ءارى سول كەزدە ءوز باسىمىزدا تۋىلعان ىستەرگە مۇلدەم سەنبەيتىن بولامىز.ارينە، ەستەلىك تە ەستەلىككە الۋشىنىڭ ويى مەن سەزىمنىڭ تۋىندىسى، ءبىراق مەنىڭ شىعارمالارىم سان مىڭداعان ادامداردىڭ ۇنىنەن، تاعدىرىنان جانە تۇرمىسىمەن بىرگە جاساپ كەلە جاتقان بولشەكتەردەن قۇرالعان. ءاربىر كىتابىما ءۇش تە ءتورت جىل ۋاقىت جۇمسالدى. مەنىڭ تاريحي انتولوگياما بىرنەشە ۇرپاق ادامدارى قامتىلدى. ول اقپان توڭكەرىسىن كورگەن كۋاشىلەردىڭ ەستەلىكتەرىنەن باستالىپ، ستاليننىڭ گۋلاگ تۇرمەسىن باسىپ ءوتىپ، قازىرگى كۇنگە جەتىپ كەلدى. نە ايتسام ەكەن: ءولىم بە، الدە ماحاببات پا كىتابىنان الىندىنوبەل ادەبيەت سيلىعىن باعالاۋ كوميتەتىندەگىلەر ءار جىلى ءبىز بىلمەيتىن جازۋشىلاردى جارق ەتكىزىپ كوزىمىزدى ءبىر اشىپ تاستايدى. سونىڭ كۋاسى وسى ــ سۆەتلانا الەكسەيەۆيچ.تاريحتىڭ سالقار كوشىندە ورىستىڭ قازاققا قاتىسى ءۇزىلىپ كورمەگەن. سوڭعى عاسىرلار، لەنينستالين ءداۋىرى، وتان قورعاۋ سوعىسى، اۋعانستان سوعىسى، كەڭەس وداعىنىڭ ىدىراۋى مىنەكي سول وقيعالارعا قازاقتاردىڭ تۇگەلدەي قاتىسى بار. دۇنيەگە باسقاشا قارايتىن الگى ءبىر لاقپا شال سولجەنستەينگە قاراعاندا، بىزگە تاعدىرى تەرىس كەلگەن پاستەرناك، برودسكي جانە وسى ەڭبەكشىل ايەل جازۋشى جاقىن سياقتى... ول تۋرالى جاعىمدى جاڭالىقتاردى ورىس تىلىنە ءبىر تابان جاقىن قازاق ەلىنەن كۇتەتىن بولامىز.ءبىزدىڭ قولىمىزعا سۆەتلانا الەكسەيەۆيچتىڭ كىتاپتارى تولىق جەتپەدى، تەك الىستان ءدۇبىرىن ەستىپ جاتقان جايىمىز بار. ونىڭ كىتابىندا قانشالىق شىندىق ايتىلدى، كوزىمىزدى قانداي دۇنيەلەرگە جەتكىزەدى، ونىڭ داڭقى مەن داقپىرتى قانشالىق جالعاسادى؟دەگەن سۇراقتار كولدەنەڭدەيدى. ول كەلەسى كۇندەردىڭ ەنشىسىندە.تاريحتىڭ شاڭتوزاڭى ىشىندە قالىپ، ءۇنسىز جاتقان شىندىقتاردىڭ اشىلاتىن كۇندەرى دە ۇزاق ەمەس سياقتى.ءسوز سوڭىن مارقۇم تالاسبەك اسەمقۇلوۆتىڭ ءبىر اۋىز سوزىمەن اياقتاۋدى ءجون دەپ تاپتىم: ساليۋت پەن فەيەرۆەرك اياقتالعاندا، اسپاندا شىن جۇلدىزدار عانا قالادى.
|
بالانى بەسىككە سالۋ ۇلتتىق عۇرىپادەتى باش بەت تارباعاتاي اقپارات تورابىبالانى بەسىككە سالۋجولدانعان ۋاقىتى : 20131114 17:25:22قازاقتىڭ ۇرپاق باۋلۋ تاجىربيەسىندەگى اسا تاماشا داستۇرلەردىڭ ءبىرى بالانى بەسىككە بولەپ باعۋ. بەسىكتە وسكەن بالانىڭ دەنەسى ءتۇزۋ، سىمباتتى، قولاياعى جەڭىل بولادى.نارەستە دۇنيەگە كەلىپ، بىرنەشە كۇن وتپەياق بالانى بەسىككە سالۋ سالتى جاسالادى. بالانى بەسىككە سالۋ سالتى دا كىشىگىرىم تويداي وتكىزىلەدى، كەيبرەۋلەر بەسىك توي جاسايدى. نارەستەنى اۋىلداعى جولى جاقسى، باسىنان باعى تايماعان، قولاياعى جەڭىل، پىسىق ايەلدەر نەمەسە ابىرويلى اجەلەر بەسىككە سالادى ءارى وسى كەزدە تىشتىما ىرىمى ىستەلەدى. بۇل ىرىم بالا ەسەيگەندە باي باقىتتى، نەسىبەلى ادام بولسىن دەگەن جاقسى تىلەكتەن تۋعان. العاش بەسىككە سالىنعان بالانىڭ ۇستىنە باس كيىم، شاپان جابادى، باس جاعىنا كىتاب، قۇران، پىشاق، اينا، تاراق قويادى، بەسىكتىڭ باسىنا ايبارلى اڭداردىڭ تۇياعىن، كىرپى نەمەسە تۇمار، ۇكى ءىلىپ قويادى. مۇنىڭ ءوزى نارەستە ءتىلكوزدەن، پالەقالادان، جىنشايتاننان اۋلاق بولسىن دەگەندىك.بەسىكتى، كوبىندە، بالانىڭ ناعاشى جۇرتى الدىن الا ارنايى جاساتىپ، بەسىك تويىنا الىپ كەلەدى. ەگەر ناعاشى جۇرتى الىستا بولسا، بەسىك تويىنا كەلە الماسا، وندا ءۇرىمبۇتاعى ، بالاشاعالارى اق جولدى انالاردىڭ ءبىرى بەسىك تويعا بەسىىك تارتۋ ەتەدى. ونىڭ سەبەبى، ءسابيدىڭ ءومىر جاسى ۇزاق بولسىن، وسى ءۇي بالالىشاعالى بولسىن دەگەنى. قازاق، جالپى العاندا، كوپ بالا جاتقان، كوپ بالانى قاتارعا قوسقان كونە بەسىكتى جاقسى كورەدى.بالانى بەسىككە سالۋشى بەسىكتى جاساپ بولعاننان كەيىن، شاشۋعا كەلگەن قۇرت، ماي، ىرىمشىك، باۋىرساق، قانتكامپيت،كۇمىس اقشا سياقتى شاشۋدى ۋىستاپ الىپ، بەسىكتىڭ تۇبەك بايلايتىن تەسىگىنەن تومەن وتكىزىپ، بەسىك استىنان قولىن توسقان بالالار مەن ايەلدەرگە تىشتىما ۇلەستىرەدى.جاس ايەلدەر تىشتىمانى ىرىمعا بالاپ، تالاساتارماسا الادى. بالا ەمشەكتەن شىققانشا بەسىكتە جاتادى. يتكويلەگى توزىپ، ەڭبەكتەپ جۇرە باستاعان كەزدە بالانى بەسىكتەن ءبىرجولاتا شىعارادى. ماتەريالدان
|
6 2021 21:56نۇرسۇلتان. قازاقپارات بۇگىن قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى، قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ يەگەرى، قازاق ادەبيەتىنىڭ كلاسسيگى، كورنەكتى مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ تۋعان كۇنى.وسى ورايدا ماسساگەت پورتالى كورنەكتى جازۋشىنىڭ حيكايالارىن ۇسىنادى.ءبىر شوكىم بۇلتءبىر شوكىم بۇلت ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ 1965جىلى جارىق كورگەن شىعارماسى.اعاجەڭگەلەرىنىڭ كوز الدىندا وسكەن ۇل ولارعا دەگەن ساعىنىشىن، سۇيىسپەنشىلىگىن بىلدىرە جازعان بۇل شىعارماسى ەسەيگەن ءابىشتىڭ شىن كوڭىلىن كورسەتەدى. وقيعا جەلىسى بويىنشا سۇم سوعىس سىيلاعان سايقال دەرت اققايماقتىڭ جان دۇنيەسىن جەپ، سارقىپ تاستايدى. ءومىردىڭ ەش قىزىعىن كورە الماعان، ون ەكىسىندە ءبىر گۇلى اشىلماعان تالدىرماش ارۋدىڭ اكەسى سوعىستا جان تاپسىرادى، تاعدىردىڭ جەسىر اتاۋىن يەمدەنگەن اناسى قۇسالىقتىڭ كەسىرىنەن ومىردەن باز كەشەدى، ءسۇيىپ قوسىلعان ەرى مايداندا قازا تابادى.شىعارما تۇتاستاي ءبىر كەيىپكەردىڭ اششى تاعدىرىنا ارنالعان. ءبىراق پوۆەستىڭ اياسىندا ءبىر عانا ادامنىڭ ءومىرى عانا باياندالمايدى، اۋىلدىڭ تىنىستىرشىلىگى، ءومىردىڭ اششىلىعى، سۇم سوعىستىڭ زوبالاڭى، ايەلدىڭ قايسارلىعى، انانىڭ جۇرەگى، مەيىرىمدىلىگى دە كورىنىس تابادى. اققايماق تاعدىردىڭ جازعانىنا بەرىلمەي، ومىردەن تۇڭىلمەي، ءومىردىڭ سۋىعىنا ەڭبەكپەن جاۋاپ بەرەدى. ايانباي تەر توگىپ، ادال جار اتانىپ، ءسابيلى بولادى. سۇيىنىشىنەن ايرىلعان كەزدە، قولداۋ كورسەتكەن ادامداردىڭ ارقاسىندا ول اققايماق اتانادى.قورىتا ايتقاندا، ءبىر شوكىم بۇلت قالامگەردىڭ سوعىس كەزىندەگى تىلداعى ەڭبەك ادامدارىنا، بالالىعىن سوعىس ۇرلاعان بالالارعا قويعان ەسكەرتكىشى . اناۋ ءبىر جىلدارى ماڭدايىمىزدان سيپاعان مەيىربان جەڭگەلەر، بۇنى سىزدەرگە ەنشىلەدىم. ءالى كۇنگە كوڭىلىمنىڭ ءبىر تۇپكىرىنەن سىعالاپ تۇرعان، جاداۋ ءيىن، جىرتىق وكپە بولساڭ دا، ايرىقشا اياۋلى بالالىق شاعىم، بۇل ساعان ەسكەرتكىش، دەيدى اۆتور.شىعارما عاسىردىڭ باسىنداعى قازاق قوعامىندا قالىپتاسقان الەۋمەتتىك پروبلەمالاردى قوزعايدى. شىڭىراۋ پوۆەسى ارقىلى اۆتور ەڭسەپ ەسىمدى قۇدىقشىنىڭ ءومىرىن، سونداياق كۇندەلىكتى ومىردە ءجيى كەزدەسەتىن قيىندىقتار تۋرالى، اتاپ ايتساق، باقتالاستىق، مەنمەندىك، ماحاببات، دوستىق پەن ساتقىندىق تۋرالى باياندايدى.جارتىلاي وتىرىقشى جانە كوشپەلى تۇرمىس كەشەتىن قازاقتاردىڭ اراسىن جالعاستىرىپ جۇرگەن باستى كەيىپكەر ەڭسەپ شىڭىراۋدان قۇدىق قازىپ، ۇستىرتتە اتى شىعادى. ەڭسەپ باي، اۋقاتتى ادامداردىڭ قۇدىعىن قازىپ، كەدەي كەپشىكتەردىڭ تاپسىرىستارىنا ات ءۇستى قارايدى. وسى تاكاپپارلىعى وزىنە كەسىر بولىپ، ول اقىرى جۇمىسسىز قالادى. اۋىلعا بۇحارا جاقتان كوشىپ كەلگەن قالپاق دەگەن بىرەۋ، ەڭسەپتىڭ ورنىن باسىپ، ۇستىرتتە ەڭ تەرەڭ قۇدىق قازادى. بۇل ەڭسەپتىڭ قىزعانىشىن وياتادى. ول ودان دا تەرەڭ قۇدىق قازام دەپ، اقىرى باسەكە تۇبىنە جەتەدى.2017جىلى ق ر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى تاپسىرىسى بويىنشا ش. ايمانوۆ اتىنداعى قازاق فيلم ا ق شىڭىراۋ پوۆەسى بويىنشا فيلم ءتۇسىردى. رەجيسسەرى جاڭابەك جەتىرۋوۆ.كۇي دالا باللادالارى جيناعىنا ەنگەن كۇيشى تاعدىرىن ارقاۋ ەتكەن ءابىش كەكىلبايەۆ پوۆەستەرىنىڭ ءبىرى.كۇي رەاليستىكپسيحولوگيالىق مەكتەپتىڭ جاڭا ساتىلى بيىگىن، دەڭگەيىن تانىتار ينتەللەكتۋالدى پروزانىڭ قازاق توپىراعىنداعى العاشقى نىشاندارىنىڭ ءبىرى.كۇي سوزبەن سۋرەت سالۋدىڭ، سوزبەن ومىرلىك قاقتىعىستاردى اينىتپاي كوركەم ءورۋدىڭ، سوزبەن ادام جانىنىڭ نازىك تە سىرلى، سۇلۋ دا نۇرلى قاتىگەز دە قايسار، قاھارلى دا قان قۇمار، تاكاپپار دا تەكتى، ايار دا ارسىز مىنەزدەرگە، قارەكەتتەرگە تولى ىشكى الەمىن جانجاقتى جارقىراتىپ اشۋدىڭ وزگەشە، ءورىسى كەڭ، اجارلى ۇلگىسى.شىعارمادا سۋرەتتەلەتىن وقيعا ەرتەدەگى قازاق پەن تۇرىكمەننىڭ اراسىنداعى الاۋىزدىق، جاۋلاسۋشىلىق.پوۆەستىڭ باستى كەيىپكەرلەرى جونەيىت پەن كوكبورى تۇركىمەن اۋىلىنىڭ ايتۋلى باتىرلارى. مامبەتسانا بولسا سيرەك كورىنسە دە نايزا بايلاماس قۋلىعىمەن، ارامدىعىمەن تانىلاتىن كەيىپكەر. كوكبورى جاپادان جالعىز ءدۇيىمقاراعا سوقتىعىپ، وپات بولعان. ءىنىسىنىڭ ءولىمى جونەيىتكە اۋىر تيەدى. ەكى ۇلىدا جاۋگەرشىلىكتە وپات بولعان. كەنجە ۇلى داۋلەت دۋتارشى. ءدۇيىمقاراعا دەگەن كەك اشىندىرعان جونەيىت ەندى وسى ۇلىن جاۋىنا قارسى اتتاندىرادى. داۋلەت تە قازا بولعان. قاسىنداعى نوكەرلەرى داۋلەتتىڭ قۇنى دەپ، كۇيشى قازاق جىگىتتى تۇتقىنداپ اكەلەدى. جونەيىت قارا جولدىڭ بويىنا باسىن قىلقيتىپ، كۇيشىنى تىرىدەي كومىپ كەتكەن. پوۆەست جونەيىتتىڭ ولىمىمەن اياقتالعان.قورىتا ايتقاندا، ادام جانىنىڭ قالىڭ قالتارىسبۇلتارىسىن كوركەم ءسوزدىڭ قۋاتىمەن قاپىسىز اشا وتىرىپ، ونىڭ ايتىپ ءتىل جەتپەس الەمتاپىراق ىشكى ءحالىن جونەيت حان تراگەدياسى مەن ءتاۋباسى ارقىلى بەرۋ، وقيعا وزەگىن نانىمدى ءورۋ جازۋشىنىڭ عانا ەمەس، كۇللى قازاق كوركەم پروزاسىنىڭ جەتىستىگى ەكەنى كۇمانسىز.حانشاداريا حيكاياسى جارتى الەمدى جاۋلاپ الىپ، تالاي جۇرتتى قان قاقساتقان شىڭعىس حاننىڭ ءومىرىنىڭ سوڭى نەمەن بىتكەنى جايلى اڭىزداردىڭ ءبىرى وزەك بولعان شىعارما.شىعارمادا شىڭعىس حان تاڭعۇت تايپاسى قولباسشىسىنىڭ ۇلى شىدۇرعىنىڭ سۇيگەنى گۇربەلجىڭ سىندى ايداي ارۋعا ەسى كەتىپ، اقىرىندا سول ءبىر تەكتى ايەلدىڭ قولىنان مەرت بولادى. پوۆەستە بۇل جايدى شىڭعىس حان تۇسىندە كورەدى.كۇللى الەمدى موڭعول قىلىشىنىڭ استىندا قايقاڭداتقان، بارشا ەلدى دەگەنىنە جۇرگىزگەن ۇلى ءامىرشىنىڭ ءوزى سەزىم الدىندا دارمەنسىز. جازۋشى كەيىپكەرىنىڭ جان دۇنيەسىندەگى استاڭكەستەڭ الەمدى ادەمى جەتكىزە بىلەدى. ادامنىڭ ىشىندە بولىپ جاتاتىن نەشە ءتۇرلى اعىستاردى شەبەر بەينەلەۋ ارقىلى ول ءتىپتى ۇلى تۇلعانىڭ دا ىشتەي قاراپايىم پەندەگە اينالاتىندىعىنا يلاندىرادى.حانشا داريا حيكاياسى پوۆەسىن وقىپ وتىرىپ، جارتى الەمدى قىلىشتىڭ ءجۇزى، نايزانىڭ ۇشى، اتتىڭ تۇياعى، بىلەكتىڭ كۇشىمەن باعىندىرعان، كوشپەلىلەردىڭ قۋاتتى ۇلى يمپەرياسىن قۇرعان شىڭعىس حان ومىرىنە قاتىستى ءبىر اڭىزدىڭ سۋرەتكەر پريزماسى ارقىلى قالاي وتكەنىن، تاراعانىن كورەمىز.كوپ ۋاقىت بويى قاھارلى دا قاتىگەز ۇلى ءامىرشى بەينەسى ادەبيەتتەردە بۇرمالانا كەسكىندەلىپ، ادامنان گورى، قۇبىجىققا ۇقساڭقىراپ كەلگەنى بەلگىلى. ۇلى امىرشىدەن ادامدى كورۋ، ادام بەينەسىن جاساۋعا ۇمتىلۋ، سول ارقىلى شىعارمانىڭ كوركەمدىك تۇتاستىعىن ءبىراجولا بەكىتۋ اتالمىش پوۆەستىڭ باستى مۇراتى.بايگەتورى پوۆەسى قازاقتىڭ اتبەگىلىك ونەرىنە ارنالعان ەسكەرتكىش. قازاق جازۋشىلارى ىشىندە تۇلپارلار تاريحىن جازباعان جازۋشى نەمەسە اقىن جوق دەسە دە بولعانداي. اسىرەسە وسى الپىسىنشى جىلى ادەبيەتكە كەلگەن قالامگەرلەر اراسىندا. بايگەتورى سول تسيكلدى تولىقتىرعان تۋىندى.قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق پسيحولوگيالىق ەرەكشەلىكتەرىن ايقىنداۋ بارىسىندا ەكى ونەر ءتۇرىن جانجاقتى ءبىلۋ اسا قاجەتتى. ءبىرى كۇيشىلىك، ەكىنشىسى اتبەگىلىك. وسى ەكى ونەردىڭ قازاق قوعامىنىڭ اجىراماس بولىگى بولعانى اقيقات. ەستەتيكالىق قۇندىلىعى جاعىنان جوعارى ساتىدا تۇرعانى دا وسى ەكى ونەر. بايگەگە قوساتىن اتتى باپتاۋ، ونى قۇلىن كەزىنەن تاني ءبىلۋ ءوز ءىسىنىڭ مامانى، ناعىز اتبەگىنىڭ قولىنان عانا كەلەتىن دۇنيە. اتبەگىنىڭ قولىنان كەلگەن بارشا قازاقتىڭ قولىنان كەلمەسى انىق. اتقا ىقىلاسى اۋعان حالىقتىڭ ىشىندە بۇل وتە قاستەرلى ءىس.ەگەر كۇتىمى بولماسا كەزكەلگەن جانۋاردىڭ ازىپتوزارى انىق. ال تۇلپاردى دۇرىس باعالاي بىلمەگەن، بابىن تابا بىلمەگەن ادامنىڭ تۇلپار باعىن قايتارارى تاعى انىق. مۇنداي تاريحتى باستان كەشىرگەن تۇلپارلار جايلى باياندار قازاق ادەبيەتىندە مولشىلىق. دەگەنمەن ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ بايگەتورى پوۆەسىنىڭ ورنى ەرەكشە.ءابىش كەكىلبايەۆ شىعارماشىلىعىنداعى ۇلتتىق ادەتعۇرىپتاردىڭ كەڭ كورىنىس تاۋىپ، قىزىقتى سۋرەتتەلگەن تاعى ءبىر حيكاياسى بۇل باسەكە پوۆەسى. باسەكە حيكاياتى قازاق حالقىنىڭ ءبىر كەزدەرى كەڭ ەتەك جايعان، كەيىن ۇمىتىلا جازداپ، بۇل كۇندەرى قايتادان جاڭعىرىپ داستۇرگە ەنگەن قازاق وتباسىنداعى قىز تاربيەسى، قىزى بار ۇيگە قۇدا ءتۇسۋ، قىز ايتتىرا بارۋ ءداستۇرىن قىزىق تا، تارتىمدى بەينەلەگەن.باسەكە شىعارماسى بالپان بايدىڭ جالعىز قىزى اجاردى تۇرمىسقا ۇزاتۋ ءۇشىن ۇيىمداستىرعان باسەكە كەزىندەگى وقيعالاردى قامتيدى. بالپان بايدىڭ سۇلۋ قىزىنا بارلىق سىناقتان وتكەن تاز ەسەننىڭ قولى جەتەدى.جازۋشى ءوز شىعارماسىندا قىز ايتتىرا كەلگەن قۇدالاردى كۇتىپ الۋ سالتىنان باستاپ، ەرتەدەگى ەل اقسۇيەكتەرىنىڭ قىزدى تاربيەلەپ وسىرگەنىنەن باستاپ قالاي ۇزاتاتىنىنا دەيىن كەرەمەت اڭگىمەلەپ بەرگەن.
|
قۇمۇلدا بىر ئادەمنى كۆردۈمقوغۇنلۇقتىكى پاراڭلار قوغۇنلۇقتىكى پاراڭلار قۇمۇلدا بىر ئادەمنى كۆردۈمبۇ تېما 1240 قېتىم كۆرۈلدىتوردىكى ۋاقتى : 1116سائەتقۇمۇلدا بىر ئادەمنى كۆردۈممېنىڭ قۇمۇل ھەققىدىكى چۈشەنچەم يازغۇچى ئايشەم ئەخمەتنىڭ ناملىق رومانىنى ئوقۇغاندىن باشلانغان. بۇ رومان مەن ئوقۇغان تۇنجى رومان، شۇنداقلا سەبىيلىكىمدە ئەدەبىيات ئىشقىنى سالغان رومان ئىدى. مەن بۇ روماننىڭ ھەربىر باب بېشىدىكى ئېفىگرافلارنى يادلايتتىم. دېگەن ماقال دەل بۇنىڭ تىمسالى. مەن گۈدەك خىياللىرىمدا رومان باش قەھرىمانى باتۇر ماڭغان ھەربىر تاغ جىرالاردا مېڭىپ باقاتتىم، يېزا سەھرالىرىنى كېزەتتىم، شامەخسۇتنىڭ ئوردىلىرىنى كۆرەتتىم، ئۆزگىچە روھ ۋە ئۆزگىچە كەچمىشلەرگە ئىگە قۇمۇل توغرىسىدا ئويغا پاتاتتىم. شۇ روماننى كىنو قىلىپ ئىشلىسە دەپ شۇقەدەر ئارمان قىلاتتىم. ئارمانلىرىمنى قاناتلاندۇرۇپ تالانتلىق يازغۇچى ئابدۇرىھىم ئۆتكۈرنىڭ رومانى نەشىردىن چىقتى، يەنە بىر قېتىم لەرزىگە كەلدىم. قۇمۇل قەلبىمگە مۆھۈردەك ئويۇلدى. ياق، قۇمۇللۇقلار قەلبىمگە شۇقەدەر مىھرىبان، شۇقەدەر ئىسسىق ئۇرۇلدى. قۇمۇلنى كۆرۈش، قومۇللۇقلارنى كۆرۈپ بېقىش مەندىكى ئەڭ زور ئىستەككە ئايلاندى. تىلىگەنگە يىتىپتۇ، دېگەندەك 2006 يىلى تىل ئەدەبىيات دەرسىنى يېڭى دەرسلىك بويىچە ئۆرنەكلىك ئۆتۈش مۇسابىقىسى قۇمۇلدا ئۆتكۈزىلىدىكەن دەپ ئاڭلاپ، شۇ قەدەر تىپىرلاپ كەتتىمكى، پۇرسەت كەلدى! كەلمىسە ئاللىكىملەرگە يالۋۇرۇپ يۈرۈپ كەلتۈردۇم. ئاخىرى قۇمۇلنى كۆردۈم! ئۇزۇن يىل كۆرۈشكە تەشنا ئاشىق مەشۇقىنى كۆرگەندەك. شۇقەدەر پاكىزە شەھەر، شۇقەدەر گۈزەل مۇھىت كۆزلىرىمنى قاماشتۇرماي قالمىدى، ھاياجانغا سالماي قالمىدى.ئون كۈنلۈك شۇ پائالىيىتىمىزدە مەن بۇ يەردىكى كۈنلەرنى ئەھمىيەتلىك ئۆتكۈزمەكچى بولدۇم. بالىلىقىمدىكى پاكىزە روھنى تاپماقچى بولدۇم. ئۆزەم يالغۇز ئارقا كوچىلارغا كىرىپ كەتتىم. مويسىپىت ساقاللىقلارنى ئۇچراتسام كونا تۇنۇش تاغامنى كۆرگەندەك قىزغىن سالام قىلدىم. ۋاڭ قەبرىسى، ئوردىسى، شەھەردىكى ھەربىر ئىزنالاردىن نېمىنىدۇر ئىزدەيتتىم. توغرا، روھنى، قومۇل روھىنى ئىزدەپتىمەن. تىنماي ئىزدىدىم. رىستۇراندىن ، مەسچىتتىن، مەكتەپتىن، تەھرىر بۆلۈمدىن. ئاخىرى راستىنى دېگەندە لاسسىدە بولدۇم. مەكتەپتىن رىستۇران تولا، مەسچىت ھەشەملىك، ئادەمسىز. نېمىسىنى دېسەم بولار؟ ئىشنى قىلىپ شۇ قېتىم بارغىنىمدا ژورنىلى تەھرىر بۆلۈمدىكى ئۇچقۇنجاننىڭ دېدى. ئۇنىڭ دېگىنى ئەمەلىيەت. بىز ئەزەلدىن ھېلى ئۇنىڭ، ھېلى بۇنىڭ قولىدىكى توپتەك، بۇيۇمدەك ئالمىشىپ قۇل قىلغان، دەھشەتلىك قىرغان، زۇلۇم زۇلمەتنى يەتكىچە تارتقان، شۇڭلاشقىمۇ، بىزدە خوشامەت ھاقارەت ئەمەس سەنئەت سانىلىدۇ. شۇ يېرىم سائەتلىك سۆھبەتتە ئۇچقۇنجانغا نېمىلەرنى دېگۈم كەلدى. مەن قۇمۇلنى بىلىشكە، قۇمۇللۇقلارنى بىلىشكە مۇھتاج ئىدىم. مېنى يېزىلارغا ئېپ چىقساڭ، مويسىپىتلار بىلەن كۆرۈشتۈرسەڭ دېگۈم بار ئىدى. ئەمما ئۇ ئالدىرايتتى. قۇمۇللۇقلارنىڭ ھەممىسى ئالدىرايتتى. نېمىگىدۇر، نېمىشقىدۇر ئۆزلىرىنى قۇل قىلغان نەرسە ئۈچۈن قۇربانلىق بەرمەكچىدەك قىلاتتى. مەن شۇلارنى يەنە نۇرغۇن نەرسىلەرنى كۆرەلمىگەن، ئاڭلىيالمىغان، قەلبىم قۇپ قۇرۇق ھالدا قۇمۇلدىن قايتىپ كېتىشكە ئۇنىمايتتى. ئەمما ئامال بولمىدى. قۇمۇللۇقلار ئۆزگىچە، قۇمۇللۇقلارنىڭ روھى ئەركەك روھ، قۇمۇللۇقلاردىن جاھانغا تونۇلغانلار بەكمۇ كۆپ... بۇلار پەقەت ئاڭلىغان گەپ بولۇپ قالدى. تارىخ، مەن ئوقۇغان رومانلار ئۆزىنىڭ بىر بەدىئى ئەسەر ئىكەنلىكىنى ئەسلەتتى. چۆچۈپ قومۇلغا قارىغىنىمدا ناتونۇش چىرايلار، كېلە ئاغىنە ، سىردىشىمىز، دەيدىغان ئادەم بار دېگەن ئۈمىد، گۈدەكلىككە، نادانلىققا ياتىدىغان، نورمال بولمىغان بىر ئۈمىد ئىكەنلىكىنى تونۇتتى. مەن قۇمۇلنىڭ پوستىنىمۇ تولۇقراق كۆرەلمەي قايتىپ كەتتىم. ئاچچىق قىلىپ دېگەندەك شېئىرلارنى يېزىپ، قۇمۇل ھەققىدىكى تەسىراتلىرىمنى خۇلاسىلىدىم.ئەمەلىيەتتە مېنىڭ ئويلىرىم تولىمۇ گۈدەك بولسىمۇ، مەن يىنىكلىك بىلەن رەنجىمەيدىغان ئىشلاردىن رەنجىپ قالغاندەك بولغان بولساممۇ، ئىتراپ قىلغۇم كەلمەيتتى. قۇمۇل بۇنداق بولمايتتى، دەيتتىم ئۆزۈمگە، يەنە تۇرۇپ سىنى كىم تونۇيتتى؟ دەيتتىم يۇ، مېنى ئۇيغۇر تونۇيتتى، دەپ يەنە قايىل بولمايتتىم. ئۆزەمنىڭكى خاتا تۇرسىمۇ ، قۇمۇلدىن نېمىلەرنىدۇر كۈتەتتىم، قانداقتۇر مەدەنىيەت ئارخىپلىرىنى ئاختۇرغۇم، قۇمۇللۇقلارنىڭ روھىنى قېزىپ باققۇم كېلەتتى. ئامال بولمىدى، قايتىپ كەتتىم. بىرسى قۇمۇل ھەققىدە سورىسا مائارىپىنىڭ نەقەدەر گۈللەنگەنلىكىنى دېيىشتىن باشقا ھېچ نېمە دەپ بېرەلمەيتتىم. چۈنكى مەن ئۇچراشقان قۇمۇللۇقلار لەرگە ئوخشايتتى. راستىنى دېمىسەم بولمىدى، ئەسسالام دېسەم بۇ سۆزنى چۈشەنمەي داڭ قېتىپ تۇرۇپ قالغانلارنى ئەمەلىيەتتە قېرىنداش مىللەت كۆپ كۆرگەنىدىم.ئارىدا شاڭخەيدە ئوقۇشتا بولۇپ قۇمۇللۇقلاردىن ئىككەيلەن بىلەن بىللە ئوقۇدۇم. بىرەيلەننى ھەتتا كۆرۈپلا تونۇدۇم، ئۇ بىز دەرس ئاڭلاشقا كەلگەندە تىزىملىغان زەيناپ مۇئەللىم ھازىر قۇمۇل شەھەرلىك مائارىپ ئوقۇتۇش تەتقىقات ئورنىنىڭ مەسئۇلى ئىدى. بىزنى خۇشچىراي ، ئۇيغۇرچىراي كۈتىۋالغان خانىم ئىدى. مەن ئۇنى تونۇغانلىقىمنى بىز قومۇلغا بارغانلىقىمنى ، ئېيتسام ئۇ ھەيران قالدى، خوشال بولدى. تاشقى پىلانتقا ئوخشايدىغان شەھرى شاڭخەيدە بورۇن كۆرۈشكەنلەر ئۇچرىتىش ئاسان ئىش ئەمەستە. زەيناپ مۇئەللىم شۇۋاقىتتا بەك ئالدىراش بولۇپ، بىزنى كۈتەلمىگىنىنى، ئۆزى ئەستىن چىقىرىپ قويغان بولسىمۇ مېنىڭ ئۆزىنى ئۇنتۇپ قالمىغانلىقىمغا رەھمەت ئېيتىدىغانلىقىنى ئېيتتى. شۇندىن كېيىن يېقىن ساۋاقداش، مەسلەكداشلاردىن بولۇپ قالدۇق. ئوقۇش جەريانىدا ھەر ئىككى قۇمۇللۇق ساۋاقدىشىمغا قەلبىمدە ئۆزگىچە ھۆرمەت قوزغالدى. چۈنكى ھازىر ئويلىسام قۇمۇللۇقلارنىڭ روھى ئۇلارنىڭ پاكىزە، مېھماندوست، قومۇلنى جېنىم دەپ بىلىدىغان، قۇمۇلنى سۈيۈپ، قۇمۇلدىن سۈيۈنۈپلا تۇرىدىغان قەلبىدە ئۆزگىچە پارلاپ تۇرىدىكەن. ئۇلار ماڭا قۇمۇلنىڭ ئۆرپ ئادىتى، ئۆزگىچە مەدەنىيەتكە تويۇنغان سىر ئەسرارلىرىنى سۆزلەپ بەرگەن ئىدى. سۆزلەپ بولالماي ئاخىرى كۆرۈپ كېلىشكە تەكلىپ قىلغان ئىدى.يەنە پۇرسەت چىقتى. 2008 يىلنىڭ كىيىنكى يېرىمىدا ئاتاقلىق ئوبزورچى يالقۇن روزى، بەگمەت يۈسۈپلەر مائارىپ ساھەسىدىكىلەرگە نوتۇق سۆزلىمەكچى بولدى. بۇ مۇناسىۋەت بىلەن مېنى ئېلىۋالدى. بۇ قېتىم مەن قۇمۇلغا ھەقىقەتەن ئۈسۈپ كىرمەكچى، قېدىرىمەن دېگەننى زادى قېدىرماقچى بولدۇم. ئۇنىڭ ئۈچۈن مەندە تەييارلىق بولىشى كېرەك ئىدى. شۇڭا كۈندە نەچچە سائەت قۇمۇللۇقلارنىڭ ئۆز تورى غا چىقىپ، قۇمۇل ھەققىدىكى چۈشەنچىلىرىمنى كۆپەيتتىم، بۇ تورغا دېگەن تېمىلارنىمۇ يوللىدىم. شۇنداق قىلىپ مەن ئۇلارنىڭ سالاسى، ساۋاقداشلىرىمنىڭ قىزغىن تەكلىپى بىلەن يەنە قۇمۇلغا بارماق بولدۇم. بۇ قېتىم بېرىشتا قۇمۇلدا مېنىڭ ھېچقانداق ۋەزىپەم يوق. يالقۇن روزىنى ھۆرمەتلەشتىن باشقا كونا تونۇشلاردىن ئەمەس، پەقەت ئىرپان شىركىتىدىكى ئابدۇللا ئۆمەر بىلەن يېقىن ئۆتىدىغان بولغانلىقىم سەۋەبلىك شۇلارغا ھەمراھ بولۇپ قىستۇرۇلۇپ كەلگەن ئىدىم. ئەمما قومۇلغا كېلىپ باشقىچە ئەزىز مىھمانغا ئايلىنىپ قالدىم. دوستۇم ئابدۇللا، يالقۇن روزى، بەگمەتلەر بىلەنمۇ كەلگەن كۈنى كۆرۈشكەنچە تۆت كۈنگىچە كۆرىشەلمىدۇق. قىسقىسى ساۋاقداشلىرىم مېنى ئۇلارغا ئاشۇرمىدى. يەنە شۇ بۇرۇن كۆرگەن تۆت كوچا شۇ، يەنە شۇ ۋاڭ ئوردىسى، قەبرىسى، شەھەر، شەھەرلىكلەر، ئادەملەر... ئەمما بۇقېتىم ئوخشىماي قالدى. بۇرۇن ھەمىشە كىرىدىغان تۆت كوچىدىكى ئارمان تاللا بازىرىنىڭ خوجايىنى بىلەن قېرىنداش چىقىپ قالدۇق. ھەتتا ھەر بىر ئۇيغۇر بىلەن ...ھەئە، مەن بۇرۇن ئارمان قىلغانلىرىمنىڭ ھەممىسىنى كۆردۈم، يېزا سەھرالارنى كەزدىم. مەن روماندا زوق بىلەن ئوقۇغان توققۇز ئەجدىھا تال، قەدىمقى مەدرىسە، خانىقالارنى ئارىلىدىم، ساۋاقداشلىرىمنىڭ ھەمرالىقىدا ئەما داستانچى ئىبراھىم گاڭنىڭ سىدىن قەلبىم لەرزىگە كەلدى. ئۆزگىچە مەدەنىيەت ئەنئەنىسىگە ئىگە ئات قويۇش مۇراسىمىغا قاتناشتىم. قىسقىسى ساۋاقداشلىرىم كۆرۈشكە تېگىشلىك، ئېغىزىمدىن چىققانلىكى كۆرۈش، ئاڭلاش ئارزۇلىرىمنىڭ ھەممىسىنى تولۇقى بىلەن ھەتتا ئۇلارنىڭ مېھماندوستلىقىدىن مەن خىجىل بولۇپ قالغۇدەك دەرىجىدە قاندۇردى.بۇلارنى دېسەم ، ئەسلى كەلگەندىمۇ بىر ئىككى تونۇشى چىقىپ قېلىپ، ئانچە مۇنچە ئايلاندۇرۇپ، راسا مېھمان قىلىپ قويۇپ بەرسە، رازى بولدۇم! دەپ كېتىدىغان ئوخشايدۇ. دەپ قالماڭ. مەن ئەڭ رازى بولغىنىم بۇ يەردە بىر ئادەمنى كۆرۈپ قالدىم. بىر ئادەمگە بەكراق قايىل بولدۇم. ئۇنىڭ روھىدىن قۇمۇلنىڭ روھى پارلاپ تۇرىدىكەن دېدىم. ئۇ بولسىمۇ شەھەرلىك مائارىپ ئىدارىسىنىڭ باشلىقى يۈسۈپجان ئىدى.باشلىقنى يازماق بوپتۇ. جەنۇپلۇقلارنىڭ باشلىققا شاپاشلايدىغان، باشلىقنى ھاپاشلايدىغان كېسىلى بۇ ئاداشتىمۇ قوزغالغان ئوخشايدۇ، دەپ قالماڭلار، ھەرقانچە كېسەل بولسىمۇ، ئېغىزىمدا شاپاشلاپ قالسام قالغاندىمەن، ئەمما يازما يېزىپ ئىسسىق كۆرۈنۈشكە ئۇرۇنىدىغان قىلىقنى قىلغان ئەمەسمەن. ھېلىمۇ باشلىقلار مېنى دەپ بىلىدۇ. 1 شىنجاڭ مائارىپى ژورنىلىدىكى ناملىق ماقالەم ئېلان قىلىنغاندىن كېيىن.يۈسۈپجان بىلەن ئۇچراشقاندىن باشلاپ، خەيرلەشكەنگە قەدەر ئۇنىڭغا باشلىق سالاپىتىڭگە دەپ خۇشامەت ھىجىيىشلىرىنى بولسىمۇ قىلىپ باقمىدىم، ئۇمۇ ئادەتتىكى سولتەك ئەپەندىكەنسەنغۇ، دەپ مېنى تۆۋەن كۆرۈپ باقمىدى. ھەتتا سەنمۇ مائارىپچىكەنسەن، باھالاپ باق ، بىزنىڭ مائارىپىمىز مۇنداقراق بولىۋاتىدۇ، دەپ سەمىمىي ھالەتتە پىكىرلەشتۇق، مەكتەپلەرنى كۆردۇق.ئەسلى گەپ مۇنداق، مەن يالقۇن روزىلاردىن بىر كۈن بۇرۇن، توغرىسى يېرىم كۈن بۇرۇن قۇمۇلغا يىتىپ كەلدىم. تاڭ سەھەردە قۇمۇلغا چۈشۈپ كەلدىم. ئالدىمغا ساۋاقداشلىرىم چىققان ئىكەن. ئۇلار بىلەن كۆرۈشۈپ ئۇزۇن ئەھۋاللاشمايلا يۈسۈپجاننىڭ ماشىنا بىلەن ساۋاقدىشىمنىڭكىگە كەلگەنلىكىنى ئۇقتۇم. ئىدارە باشلىقى دەۋاتاتتى، ئىدارە باشلىقى يەنە كېلىپ كۈرمىڭ ئوقۇتقۇچىنىڭ باشلىقى سېمىز ، غورا قاپاق بولاتتى. ياشلا بىر كىشىكەنغۇ، ئۇنىڭدىن بىزلەرنىڭ ئىدارە باشلىقلىرىدا بولىدىغان كىبىر، غادىيىشلار كۆرۈنمەيتتى، ئوچۇق چىراي كۆرۈشۈپ، بىردەمدىلا كونا تونۇشلاردەك چىقىشىپ كەتتۇق. ئۇنتۇپ قالغىنىم يوق. بىزنىڭ ئىدارە باشلىقىنىڭ ئالدىدا قانداق ھالەتتە ئىكەنلىكىمنى. شۇڭا يۈسۈپجاننىڭ قىزغىنلىقىغىمۇ خۇدۇكسىرەپ قالدىم. ئەركىن بولالمىدىم، مېھمان ئىكەنلىكىمنى ھېسابقا ئالمىغاندا، ھېچقانداق ئىززەت ئابرويغا ئىگە، سامانلىقنىڭ ئاچقۇچى تەككەنچىلىك ئەمەسمەن، ئاتاقلىق يازغۇچى ياكى قەلىمى ۋە نەزەرى ئۆتكۈر مائارىپ تەتقىقاتچىسى ئەمەسمەن. شۇنداق بولغاچقا قۇمۇل مائارىپىنىڭ چوڭى ، باشچىسى ئالدىدا قانداقمۇ تەمتىرىمەي، قانداقمۇ خۇدۇكسىرىمەي. ئۇنىڭ كېلىش مەخسىدى ئوقۇتۇش تەتقىقات ئىشخانىسىنىڭ مەسئۇلى بولغان ساۋاقدىشىمنى ئېلىپ بىرقانچە مەكتەپنى تەكشۈرۈپ كېلىش ئىكەن. مېنىڭ ھازىر ئۇرۇمچىدە ئوقۇۋاتقان بولساممۇ، يىراق ۋىلايەتتىن كەلگىنىمنى ئاڭلاپ بىللە بېرىپ كۆرۈپ كېلىشكە تەكلىپ قىلدى. نېمە دىيەلەيمەن، ئەسلى بىر ئارزۇيۇممۇ شۇ تۇرسا، شۇنداق بىر ئادەم تەكلىپ قىلىۋاتسا، يېزا مەكتەپلىرىنى كۆرۈپ بېقىش ئىستىكى مېنى ئۇنىڭ ماشىنىسىغا چىقاردى. بىز بىر قانچە مەكتەپكە باردۇق. ھەممىسىنى تەپسىلى دېيىشنىڭ ئورنى بارمۇ؟ ئۆزەمگە ئەڭ تەسىر قىلغان بىر نەچچە ئىش، بىزنىڭ مەكتەپلەرگە جۈجاڭ چىقىپتۇ، ئەمەس، مائارىپ ئىدارىسىنىڭ كۈزەتچىسى چىقىپتۇ، دېسىمۇ مۇدىرلىرىمىز پايى پىتەك بولۇپ كېتىدۇ. ئەمما يۈسۈپجان مەكتەپلەرگە بارغاندا ئۇ ماشىنىدىن چۈشۈپ دەرۋازىۋەنگە دېگەندىن كېيىن مەكتەپنىڭ ئىشىكى ئېچىلدى. مۇدىرلار بولسا ئۆز ئىشى بىلەن ئالدىراش، ھەتتا يۈسۈپجان ۋە بىزلەرنى كۆرگەندىن كېيىنمۇ ، كۆرسىتىشكە تېگىشلىك خىزمەتلەرنى كۆرسىتىشكە خادىم بەلگىلەپ قويۇپ ئۆزلىرىنىڭ ئىشىغا كىرىشىپ كەتتى. ياپىر، بىزنىڭ جۇيجاڭ مەكتەپلىرىمىزگە چىققاندىكى ھالەتنى تەسەۋۋۇر قىلالامسىز؟ تۆت پۇتلۇق دېسەم ئازراق ئاشۇرىۋەتكەن بولىمەن. ئەمما قالدىسى بولىدۇ. ئىگىسى ئالدىدا قۇيرۇق شىپاڭشىتىپ تۇرغان ئىتنى كۆرگەنمۇ سىز؟ مۇدىرلىرىمىزنىڭ قەدەملىرى شۇ قەدەر بەردەم بولۇپ كېتىدۇكى، مەغرۇر قەدەملىرى يوقاپ، يورغا قەدەملىرى ئۇسۇلغا چۈشىدۇ. بۇ پەرق مۇشۇ يەردىكى مۇدىرلارنىڭ ، مۇشۇ يەرلىكلەرنىڭ روھى بولماي نېمە؟ ئۇلاردا ئۇنداق شاپاشلاش روھى يوق دېگەندىمۇ يۈسۈپجان شۇنى تەلەپ قىلىپ قالسا مۇدىرلار قانداق قىلار بولغىيدى؟ ئەمما يۈسۈپجاندىن ئۇنى تەمە قىلىدىغان چىراي كۆرۈنمەيتتى. مۇدىرلارنىڭ ئۆز ئىشلىرىغا ئالدىراش، ئۆز خىزمەتلىرىگە چۆكۈپ، مەسئۇلىيەتچانلىق روھى بىلەن ئىشلىگىنىدىن مەمنۇن ئىدى ، ئۇلاردىن قۇرۇق خوشامەت تەمە قىلمايتتى. ئەمەلىي ئىشنى تەكشۈرۈپ، سىنىپلارنى ئارىلايتتى، ئاساسلىقى قوش تىل ئوقۇتۇش سىنىپلىرىدىكى ئانا تىل دەرىسىنىڭ سۈپىتىگە، ئانا تىل دەرىسىدىكى يەتكەن ئۈنۈمگە ئەڭ دىققەت ئىتىبارىنى قاراتقان ئىدى. يەنە ھەيران قالارلىقى بىز كەلگەندىن كېيىن داستىخان سېلىنمىدى. كۆرۈپ كۆرۈپلا ماشىنىدىن ئىس پورقىرىتىپ كېتىۋەردۇق. مانا سېلىشتۇرما، بىزلەردە باھالاش، يېرىم سائەت كۆرىدۇ، يېرىم سائەت خولاسىلايدۇ. يېرىم كۈن يەيدۇ. ئىچىدۇ. ئوينايدۇ...مەكتەپلەرنى كۆرگەندىن كېيىن ئۇنىڭدىن ئىختىيارسىز سوراپ قالدىم. قىلالمىغان ئىشنى قىلىمەن دىمىدۇق. بۇرۇن قىلمىغان ئىشنى كۆز بويامچىلىق قىلىپ ئەمدى قىلىمەن دىسەك، زىيان تارتىدىغىنى شۇ ئەۋلادلار بولار؟ بىز ھازىر تۆۋەن يىللىقلاردىن باشلاپ ھۇلنى مۇستەھكەم قىلىپ قۇرۇپ چىقىۋاتىمىز. تەييارلىق ۋە بىرىنچى يىللىق سىنىپلارغا ئەڭ قابىل ، ئەڭ مەسئۇلىيەتچان ئوقۇتقۇچىلارنى سەپلەپ، خەنزۇتىلى ۋە ئانا تىل تەربىيسىنى كۈچەپ ئېلىپ بېرىۋاتىمىز. دېدى. توغرا. ئەسلىدە يۇقىرى يىللىقلارغا خەنزۇتىلى دەرسى قوش تىل سۈپىتىدە ئۆتۈلمىگەن تۇرسا ئەمدى قوش تىل سۆزلەيمەن دېسەڭ ئۇلارنىڭ چۈشىنىش ، ئۆزلەشتۈرىشىدىن مەسىلە چىقمامدۇ؟ بىزلەردىچۇ، قوش تىل دېسە قايسىنىڭغا قوش تىل دېسە شۇنىڭغا، ھەتتا قوش تىل دېگەن بىلەن بىر ئېغىز ئۇيغۇرچە ئارىلاشتۇرۇپ سۆزلىسەڭ قوش تىل ئەمەس. قۇمۇلدىچۇ؟ دەرسلەرنىڭ يېرىمى ئانا تىلدا. ئەسلى مانا مۇشۇ قوش تىل ئەمەسمىدى؟ دۆلەت بەلگىلىگەن قوش تىلدا ئۆتۈش دەل مۇشۇنى كۆرسەتمەسمىدى؟ چىڭغىز ئايتماتوف دېگەن. ھازىر ئانا تىلنى بىلمىگەنلەر ئۆزلىرىدىن پەخىر ھېس قىلىپ يۈرسە! بۆكىنى ئال دېسە، بوينىغا قېلىچ تەڭلەپ تۇرسا! كېيىن ھالىمىز نېمە بولۇر؟ ماڭقۇرتلۇق ئەنئەنىسىدە بۇ؟يۈسۈپجاننىڭ ئويلايدىغىنى مائارىپ، مىللىي مائارىپ ئىكەن، بۇ ئۇنىڭ مەن كۆرگەن ھەربىر قەدەم ئىزىدىن، تەمەسىز، رىياسىز مەسئۇلىيەتچانلىق بىلەن جانلىق ئىشلىشىدىن كەلگەن يەكۈن. ئۇ يەنە ئاشخانىلارنى تەكشۈردى. تازىلىقىنى، سۈپەتنى، پاكىزلىقنى. ئۇ ئۆزىنىڭ بۇ تەكشۈرىشىنىڭ، ئاشۇ ئىشنى قىلىشىنىڭ قانۇنىي ئاساسىنى پۇختا بىلىدىكەن. شۇنچە ئالدىراش تۇرۇپ ئاشۇ ئىشلارنى قىلىشقىمۇ يېتىشىدىكەن. كۆڭۈل بۆلىدىكەن. ئۆرپ ئادىتىمىزدە، دىنىمىزدا گال پاكىز بولسا بولاتتى دېگەن، شۇنداق بولسا بولاتتى، شۇنداق قىلساق بولاتتى، دېگەن گەپنى ھەممىمىز دىيەلەيمىز، ئەمما ئۇنىڭ مۇنداقمۇ مۇۋاپىق ھەل قىلىش يولىنى ھەممىمىز بىلمەيمىز. ئۇ مۇشۇ ھەقتە قانۇن ئۆگىنىپتۇ. قانۇنىي ئاساسىنى تېپىپ چىققاندىن كېيىن تەخىرسىز ھالدا مۇسۇلمان ئاشخانىسىنى مۇسۇلمانغا خاس ئۆزگەرتىپتۇ. ئىشنى قىلىشنىڭ ھەرخىل يولى بولىدۇ. ئەڭ ئۈنۈملۈك يول، پۇختا قەدەم بىلەن بېسىلغان بىخەتەر يول. يۈسۈپجان بۇ ھەقتە خېلى تەجرىبە ساۋاقلارغا ئىگە ئىكەن. ئىشنى گالدىن باشلاپ بۇزۇپ قويمايلى، دەپتۇ، گالدىن بۇزۇلغاندىن كېيىنلا تۈزىمەكنىڭ تەسلىكىنى چۈشىنپ يېتىپتۇ. نەقەدەر ئالدىن كۆرەرلىك، نەقەدەر زور مەسئۇلىيەت ھە، دىن ھالقىپ، ئۆزىنىڭ نېمە قىلىشى كېرەكلىكىنى، نېمە قىلىۋاتقىنىنى بىلىپ ئىشلەۋاتقان رەھبىرى كادىرلىرىمىزدىن قانچىلىكتۇ ، بۇ ئۇنىڭ مىللىي مائارىپىمىز ئۈچۈن جان كۆيدۈرۈپ، ئوتتا كۆيۈپ، سۇدا ئېقىپ قىلغان ئىشلىرىنىڭ بىرسى ئىكەن خالاس. بۇ تالانتلىق رەھبەر، بۇ تىنىم تاپماس ئەزىمەت يەنە كۈرمىڭ ئىشلارنى قىپتۇ، قىلىشقا جاسارىتى بار ئىكەن.يۈسۈپجان بىلەن ئۇزاق ئەسرا بولالمىدۇق، ئۇنىڭ ھايات تارىخى ماڭا سىر پېتى قالدى. ئۇنىڭ بىلەن خېلى پاراڭلاشماقچى، ھاياتى پائالىيتى ھەققىدە ئەتراپلىق توختالماقچى ئىدىم، مېنى قىزغىن كۈتىۋالغىنى، كېتىدىغىنىمدا بىرخالتا قارا دۈۋە چىلىنى ھەدىيە قىلغىنى ئۈچۈن ئەمەس، رەھبەرلەر ئارىسىدىمۇ مائارىپ ئۈچۈن مۇنداقمۇ مىننەتسىز ئەجىر قىلىۋاتقانلارنىڭ بارلىقىنى ماڭا تونۇتقانلىقى ئۈچۈن تۈزۈك بىر ئەسەر پۈتمەكچى ئىدىم. ئەمما ۋاقىت، شارائىت يار بەرمىدى. بىراق شۇنىسى يېتەرلىك بولدىكى ئۇنىڭ روھى ماڭا قاتتىق تەسىر قىلدى. يالقۇن روزى نوتۇق سۆزلىگەن شۇ زالدىكى مائارىپچىلارنىڭ يالقۇن روزىنىڭ ھېكمەتلەرگە تويۇنغان، ئۆزلىرىنىڭ ئاچقان يېرىگە بارىدىغان نۇتقىنى ئاڭلاپ مائارىپچىلارنىڭ قەلبىنىڭ قانچىلىك لەرزىگە كەلگەنلىكىنى كۆرۈپ، قۇمۇل مائارىپىنىڭ بۇ قەدەر ياخشى بولىشىنىڭ سىر ئەسرارلىرىنى بىلگەندەك بولدۇم، يالقۇن روزىنىڭ شۇ نۇتقى بىزلەردە سۆزلەنسە قانداق ھالەت بولار دېگەننى ئويلىغاندىن كېيىن بۇلارغا تېخىمۇ قايىل بولماي تۇرالمىدىم. ھەئە، قۇمۇل مائارىپچىلىرىنىڭ، يۈسۈپجاننىڭ روھى ماڭا ھەقىقىي قۇمۇل روھىنى ئەسلەتتى. پالۋان سۈپەت ئەجدادلارنى ئەسلەتتى. ياشاپ كەت قۇمۇل!، ياشاپ كەت قۇمۇل مائارىپى!!، ياشاپ، ياشناپ كەت قۇمۇل مائارىپىنىڭ پەۋانىلىرى ئەزىمەت، باھادىرلىرى!!!2009 يىل 15مارت ئۈرۈمچىبۇ ئەسەر ئىلگىرى باغداش تورىدا ئېلان قىلىنغان ئىدى . ئاپتورنىڭ رۇخسىتىنى ئالماي تۇرۇپ تورغا يوللۇدۇم بەلكىم ئاپتور خاپىلاپمۇ كەتمەس .تەستىقلانغان ۋاقىت : 20111005, 11:55چوققا باش يازما ۋاقتى : 20111005 00:40 مۇنبەرپۇلى: 619 سومياخشى باھا: 362 نۇقتاراس، مەنمۇ قومۇللۇقلارنىڭ ئاشۇ خۇشامەتتىن خالىي مەردۇمەردانە مىجەزىنى ياخشى كۆرىمەن.چوققا 1 قەۋەت ۋاقتى : 20111005 11:54 شۆھرەت: 1200 كىشىلىكمۇنبەرپۇلى: 1210 سومتۆھپە: 717 ھەسسىلىكبۇ ئەسەردىن بەكمۇ سۆيۇندۇم ، بىزنىڭ قومۇلىمىزنىڭ ، قومۇل مائارىپىمىزنىڭ گەرچە نۇرغۇن ئىللەتلەر ، سەۋەنلىكلەر ساقلىنىۋاتقان بولسىمۇ ئاشۇ دوستلىرىمىزدا ياخشى تەسىر قالدۇرغانلىقىدىن چەكسىز سۆيۇندۇم ...مەنمۇ ھەر ۋاقىت يۇرتۇم بوستانلىقلىرىدىن ئاشۇ ئۆچمەس ئىزلار ، ئىز رومانلىرىدا تەسۋىرلەنگەندەك ساپ ئادىمىي ئەخلاق بىلەن تويۇنغان ، غۇرۇر ، ۋىجدان نۇرلىرى يالتىراۋاتقان ،ئەجداتلىرىمىزنىڭ گۇل چىرايلىرى نامايەن بولىدىغان ، ھازىرقى مۇھىت قۇرغاقچىلىقىدىن قانداقتۇر چىقىش يولى ئىزدەپ ،ئۈمىدسىزلەرچە ، بىچارىلەرچە ئەتراپقا تەلمۈرىۋاتقان ساپ قومۇللۇقلىرىمىزنىڭ كۈنسايىن سۇسلىشىۋاتقان ئىز لىرىنى ئىزدەيمەن ...، قېنى ، ئۇ قومۇل روھى ؟ قېنى بىزنى سۆيۇندۇرىۋاتقان خوجىنىياز ، تۆمۇر خەلىپە روھى ؟؟........،ھەر ھالدا بۇ ئەزىزانە مېھمىنىمىز قومۇلدىكى ئىككىنچى سەپەرىدە بولسىمۇ ، ئىزلىگەنلىرىنى تېپىپتۇ ، كۆڭلىم خېلى ئىزىغا چۈشتى ، خاتىرجەم بولدۇم ...يۇرتىمىز مائارىپىنىڭ ئانچە مۇنچە ئارتۇقچىلىقلىرىدىن ھەقىقەتەن سۆيۇنۇشكە ھەقلىقمىز ، لېكىن بىز مائارىپچىلار چوقۇم ئۆزىمىزنىڭ مائارىپچى رولىمىزنى ھەقىقى جارى قىلدۇرىشىمىز كېرەك . گەرچە توسالغۇلار بەك ، بەك ... ئېغىر بولسىمۇ ، لېكىن چوقۇم تىرىشىشمىز كېرەك ...دوستلىرىمىزنىڭ كېيىنكى قېتىملىق قومۇلغا سەپەر لىرىنىڭ تېخىمۇ ھاسىلاتلىق بولىشىنى ئۈمىت قىلىمەن ...چوققا 2 قەۋەت ۋاقتى : 20111005 13:28 مۇنبەرپۇلى: 1320 سومتۆھپە: 764 ھەسسىلىكياخشى باھا: 764 نۇقتارەھمەت سىزگە، قومۇلغا ،قومۇل مائارىپىغا شۇنداق يوقۇرى باھا بەرگىنىڭىزگە. بىز مائارىپچىلار تېخىمۇ تىرىشچانلىق كۆرسۈتىشىمىز، مىللى مائارىپىمىزنىڭ سۈپىتىنى يوقۇرى كۆتۈرۈش ئۈچۈن،ئۆزلۈكسىز ئىزدىنىشىمىز كېركلىكىنى ھېس قىلىۋاتىمەن.چوققا 3 قەۋەت ۋاقتى : 20111005 13:58 مۇنبەرپۇلى: 416 سومبۇ مەزمۇن 3قەۋەتتىكى دە20111005 13:58يوللىغان يازمىسىغا نەقىل :بۇرۇنراق ھىس قىلشىڭىز كىرەك ئىدى بۇنى ، دۆت خانىم ............چوققا 4 قەۋەت ۋاقتى : 20111005 14:05 نۇمۇرى : 3313مۇنبەرپۇلى: 19 سومئابلىكىم ئەپەندى،تىلىڭىز ئەجەپ سېسىق ئىكەنغۇ،چايقىۋېتىپراق كىرسىڭىز بوپتىكەن بۇ مۇنبەرگە.شۇنداق سەمىمى ئىنكاسقا بەرگەن ئىنكاسىغا قاراڭلار بۇ ئاغزى نەسنىڭ.........چوققا 5 قەۋەت ۋاقتى : 20111005 18:09 ئابلىكىم ئەپەندى ،ئەدەپلىكرەك بولۇڭە ، تېخىمۇ تىرىشچانلىق كۆرسۇتۇش كېرەكلىكىنى ھېس قىلغان بولسا، دوت بولامدۇ. بەلكىم ھازىرلاردىن تىرىشچانلىغىم يېتەرلىك بولدى ، بۇندىن ئارتۇقنى قىلالمايمەن دەپ ئويلاپ ،شۇنداق دەپ يېزىپ قالغاندۇ . غەيرەتكە كەلگەن بولسا ،تېخىمۇ رىغبەتلەندۇرەيلى، سوغاق سۇ سەپمەيلى .قۇمۇل مائارىپىدا ھەقىقەتەن يۇسۇپجان جۇجاڭدەك كىشىلەر بار، ئۇلاردىكى مەسئۇلىيەتچانلىقنى ناھايىتى توغرا ھېس قىلىپسىز . ئوقۇتقۇچىلار ئۆزىنى بېغىشلاپ ئىشلەيدۇ .قوش تىل ئوقۇتۇشىدا بەك ئالدىراپ كەتمىدۇق ، ئاساس سېلىشنى ،ئۆزنى چاغلاشنى ئەۋزەل بىلدۇق .لېكىن قوش تىل ئوقۇتۇشىدا ھەقىقەتەن قىيىنچىلىقلار ئېغىر . بۇنىڭدىكى ئەڭ مۇھىمى ئانا تىلنى قەدىرلەش بىلەن بىرگە باشقا تىللارنى قانداق قىلغاندا ئۈنۈملۈك ئۆگىنىش مەسىلىسى. ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۆگىنىش يۈكى ئېغىر . ئاتائانىلار دائىم ۋايسايدۇ ،ھەتتە بالىلىرىمىزغا دەرس ئۆگىتىشكە كۇچىمىز يەتمەيدۇ دەپ . شۇڭا دائىم ھەرخىل كۇرسلارغا بالىلىرىنى ئۆگىنىشكە ئاپىرىپ بېرىدۇ . كەچلىك تەكرار سىنىپلىرى ئېچىلدى، مۇشۇ ئاتائانىسى يېتەكچىلىك قىلالمايدىغان بالىلار ئۈچۈن . ھەرقانچە ئىشلىسەكمۇ يېتەرلىك ئەمەستەك ھېس قىلىمەن تۇرۇپلا . قوش تىل ئوقۇتۇشىدا ئوقۇتۇش تەتقىقاتىنى چوڭقۇرلاشتۇرۇشقا توغرا كېلىدۇ .بۇلارنىڭ ھەممىسىگە ئوقۇتقۇچىلارنىڭ چەكسىز تىرىشچانلىغى ، ئېگىلمەس ئىرادىسى،ھارماس روھى كېرەك بولىدۇ ،ئىلھام، مۇئەييەنلەشتۇرۇشلەرمۇ ئەلۋەتتە زۆرۇر. يۇقۇرقى يازمىنىڭ ئىگىسىگە تەشەككۇر، قۇمۇل مائارىپىنى شۇنچىلىك مۇئەييەنلەشتۇرگىنىڭ ئۈچۈن ،ئىلھام بەرگەنلىكىڭىز ئۈچۈن !چوققا 6 قەۋەت ۋاقتى : 20111005 18:11 مۇشۇ ئابلىكىمدەك قىچىشمىغان يەرنى تاتلايدىغانلارنى مۇنبەردىن ھايداشنىڭ ئۆزى ئاقىلانىلىق،مۇشۇنداقلار مۇنبەرلەرنى سېسىسىتىپ،يوق ماجرالارنى چىقىرىپ تاماشا كۆرىدىغانلار......چوققا 7 قەۋەت ۋاقتى : 20111005 18:15 جەنۇبلۇقلارنىڭ باشلىققا شاپاشلايدىغان مىجەزى دەپ بەكلا بىر تەرەپلىمە يېزىلىپ قالدىمۇ قانداق؟ بىزنىڭ قۇمۇلدا باشلىققا پوداقچىلىق قىلىدىغانلار جەنۇبتىنمۇ بەك ئاشۇرېۋېتىدىغۇ زادى.مەيلى جەنۇب مەيلى شىمال بولسۇن بۇ ئادەت ھەممە يەردە بار.چوققا 8 قەۋەت ۋاقتى : 20111005 18:31 شۆھرەت: 1190 كىشىلىكتۆھپە: 711 ھەسسىلىكياخشى باھا: 711 نۇقتاتوۋۋا ئاشۇنداق ئادەملەرمۇ بارمىكەن بۇ جاھاندا ، توۋۋا توۋۋا !چوققا 9 قەۋەت ۋاقتى : 20111005 18:33 ھەراسەت ، ئ.اۋۇ بەشكىرەمنىڭ مۇدىرى ماۋۇ تېمىنى كۆرسە بوپتىكەن ھە !چوققا 10 قەۋەت ۋاقتى : 20111005 18:54 0.120825 4, :1021 14:16, 06003611
|
حالىق ىستەرى مينيسترلىگى زاڭسىز قوعامدىق ۇيىمداردى پارىقتاۋدىڭ ءادىس امالىن ۇيرەتتىحالىق تورابىحالىق ىستەرى مينيسترلىگى زاڭسىز قوعامدىق ۇيىمداردى پارىقتاۋدىڭ ءادىس امالىن ۇيرەتتى2021.02.24 13:01 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابىحالىق تورابىنىڭ 2 ايدىڭ 23 كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. 2 ايدىڭ 23 كۇنى تۇستەن كەيىن، مەملەكەتتىك كەڭەس اقپارات كەڭسەسى اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسىن وتكىزدى، حالىق ىستەرى مينيسترلىگىنىڭ مينيسترى لي جيحىڭ، ورىنباسار مينيسترلەرى تاڭ چىڭپەي، گاۋ شياۋبيڭ، ۋاڭ ايۋىن، جان چىڭفۋلار اقپارات قۇرالدارىنىڭ تىلشىلەرىنە حالىق ىستەرى سالاسىن رەفورمالاۋ، دامىتۋ جاعدايىن تانىستىردى ءارى تىلشىلەردىڭ سۇراۋىنا جاۋاپ بەردى.ماجىلىستە، ءتىلشى بىلاي دەپ سۇرادى: حالىق ىستەرى مينيسترلىگى 2021 جىلعى ءبىرىنشى توپتاعى ءبىر توپ كۇمان تۋدىرعان زاڭسىز قوعامدىق ۇيىمداردىڭ تىزىمدىگىن جاريالادى، تىزىمدىكتى جاريالاعان سوڭ، بۇل ۇيىمدار قالاي ءبىرجاقتى ەتىلەدى؟ جۇرت بۇل زاڭسىز قوعامدىق ۇيىمداردى قالاي پارىقتاۋى كەرەك؟جان چىڭفۋ بىلاي دەپ جاۋاپ قايتاردى: حالىق ىستەرى مينيسترلىگى زاڭسىز قوعامدىق ۇيىمدارعا مۇلدە جول بەرمەۋ پوزيتسياسىن ۇستانادى. زاڭسىز ۇيىمدار مال مۇلىكتى الداپ الۋ ارقىلى بايلىق جيناپ، ەكونوميكا قوعام ءتارتىبىن بىلىقتىرادى، ولاردى الاستاماسا، جونگە سالماسا، رەتكە تۇسىرمەسە 900 مىڭنان استام زاڭدى قوعامدىق ۇيىمداردىڭ ۇقىق مۇددەسىنە زيان جەتكىزەدى. زاڭسىز قوعامدىق ۇيىمدارعا سوققى بەرۋ قىزمەتى شوعىرلى تۇردە جونگە سالۋدان ۇدايىلانعان جونگە سالۋعا قاراي بۇرىلىس جاسادى. ءبىز بيىل ءبىرىنشى توپتاعى كۇمان تۋدىرعان زاڭسىز قوعامدىق ۇيىمداردىڭ تىزىمدىگىن جاريالادىق، بۇل جونگە سالۋ قىزمەتىنىڭ ۇدايىلانعاندىعىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى.جان چىڭفۋ مىنانى اتاپ كورسەتتى: زاڭسىز قوعامدىق ۇيىمداردى جونگە سالۋ جۇيەلى ينجەنەريا. زاڭعا قايشى قوعامدىق ۇيىمداردىڭ تىزىمدىگىن جاريالاۋ نەگىزدىك سيپاتتى قىزمەت. ءبىر جاعىنان، كۇمان تۋدىرعان زاڭسىز قوعامدىق ۇيىمداردىڭ تىزىمدىگىن جاريالاۋ ارقىلى قالىڭ جۇرتشىلىققا ساق بولۋدى، الدانىپ قالماۋدى ەسكەرتۋ. ەندى ءبىر جاعىنان، قوعامنىڭ ءار سالاسىنداعىلاردان كۇمان تۋدىرعان زاڭسىز قوعامدىق ۇيىمداردىڭ ارەكەتى جونىندەگى ءجىپ ۇشتارىمەن قامداۋدى ءۇمىت ەتۋ جانە شىنايى ءوتىنۋ.زاڭسىز قوعامدىق ۇيىمداردى قالاي پارىقتاۋ ماسەلەسى جونىندە، جان چىڭفۋ مىنانى ءبىلدىردى: جۇڭگو قوعامدىق ۇيىمدارىنا اكىمشىلىك جاقتان قىزمەت وتەۋ تەكشەسى جانە جۇڭگو قوعامدىق ۇيىمدارىنىڭ جاعدايى اتتى ۋيچات تەكشەلەرى ارقىلى بۇكىل ەلىمىزدىڭ جەر جەرىندە زاڭ بويىنشا تىزىمدەلگەن قوعامدىق ۇيىمداردىڭ تىزىمدىگىن قالاعان ۋاقىتتا تابۋعا، وسى ارقىلى ولاردىڭ زاڭدى سالاۋاتتارىن انىقتاۋعا بولادى. وسى تىزىمدىكتەن اتى تابىلماسا، اباي بولعان ءجون، ونداي ۇيىمدار، ءسوزسىز، حالىق ىستەرى مينيسترلىگىنە زاڭ بويىنشا تىزىمدەلمەگەن قوعامدىق ۇيىمدار ەسەپتەلەدى. تەك وسىلاي ىستەگەندە عانا، الدانىپ قالۋدان ساقتانۋعا بولادى. ۋاڭ يۇيران
|
ترامپنىڭ پرېزىدېنت بولۇشى جۇڭگو ئۈچۈن نېمىدىن دېرەك بېرىدۇ؟ ھويلام تورىباشبەت سىياسەت ترامپنىڭ پرېزىدېنت بولۇشى جۇڭگو ئۈچۈن نېمىدىن دېرەك بېرىدۇ؟ئاپتور: ئەلروھلانۋاقتى: فېۋرال 26, 2017 يازما: سىياسەت, فوتوگرافئىنكاس يوقئوقۇلۇشى: 52,097 قېتىم2017يىلى 1ئاينىڭ 17كۈنىمېنىڭ بۇ قېتىم تونۇشتۇرىدىغىنىم دوكتور چېن شياۋپىڭ دوكتور شيا يېلياڭ , بىلەن خەنزۇ تىلىدا ئۆتكۈزگەن تېلېۋىزور سۆھبىتىنىڭ ئۆزۈم تاللىغان مەزمۇنلىرى . شيا يېلياڭ بىر تونۇلغان ئىقتىسادشۇناس بولۇپ، ئۇ بۇرۇن جۇڭگودىكى بېيجىڭ ئۇنىۋېرسىتېتى، شاڭخەي ئۇنىۋېرسىتېتى، شاڭخەي ئىقتىساد ئۇنىۋېرسىتېتى، ۋە شىئەن قاتناش ئۇنىۋېرسىتېتى قاتارلىق ئالىي مەكتەپلەردە پروفېسسور بولغان، ھەمدە باشقا بىر قىسىم مۇھىم ئىقتىسادى تەتقىقات ئورۇنلىرىنىڭ باشلىقى بولغان. ئۇ ليۇ شياۋبو يېزىپ چىققان 8نومۇرلۇق ئاساسىي قانۇن غا ئىمزا قويغان جۇڭگو زىيالىيلىرىنىڭ بىرى بولۇپ، ئۇزۇن مۇددەت جۇڭگو ھۆكۈمىتىنى ئوچۇقئاشكارا تەنقىد قىلىپ كەلگەنلىكى سەۋەبىدىن ئاخىرى جۇڭگودا تۇرالماي، ئامېرىكىغا كېلىۋالغان. ئۇ 2014يىلى 2ئايدىن باشلاپ ۋاشىنگتوندىكى ئەقىلئامبىرى ئورگىنى كاتو ئىنستىتۇتى دا مېھمان تەتقىقاتچى بولۇپ ئىشلەۋاتىدۇ .1رەسىم: مەزكۇر سۆھبەتنىڭ يۇتيۇب ۋىدېئوسىدىن بىر كۆرۈنۈش.يېقىندا خاڭجۇدا ئۆتكۈزۈلگەن 20 دۆلەت رەھبەرلىرىنىڭ يىغىلىشىدىمۇ شى جىنپىڭنىڭ دۇنيا ئىقتىسادى ئۈچۈن يۆنىلىش بەلگىلەپ بېرىش دېگەندەك سۆزلىرى گېزىتلەرگە ناھايىتى چوڭ قىلىپ بېسىلدى. بۇ سۆزدىن ئۇنىڭ ئۆزىنى دۇنيادىكى ئىقتىسادىي ساھەدىكى بىر ناھايىتى يۇقىرى نوپۇزلۇق ئۇستاز ھېسابلاۋاتقانلىقى چىقىپ تۇرىدۇ. ئەمەلىيەتتە ئۇ ئىقتىسادشۇناسلىق كەسپىنىڭ ئىلىم ئەھلى ئەمەس. 17قۇرۇلتايدا ئۇ ئۆزىنى تونۇشتۇرغان ھۆججەتكە ئۆزىنى ئىقتىسادشۇناسلىق دوكتورى دەپ يازدۇرغان. 18قۇرۇلتايدا بولسا بۇرۇنقى قىلىقىغا سەل ئوڭايسىزلىنىپ، ئۆزىنى قانۇنشۇناسلىق دوكتورى دەپ تونۇشتۇردى. دوكتورلۇق ئۇنۋانى دېگەن مەركەزنىڭ ھۆججەتلىرىدە خالىغانچە ئۆزگەرتكىلى بولىدىغان نەرسە ئەمەس. شى جىنپىڭنىڭ دوكتورلۇق ئوقۇشتىكى يېتەكچى ئوقۇتقۇچىسى بىر موماي بولۇپ، مەن ئۇنى تونۇيمەن. ئۇنىڭ ئىسمى ليۇ مېيشۈن , . ئۇنىڭ كەسپى ماركسىزملېنىنىزملىق سىياسىي ئىقتىسادشۇناسلىق. شى جىنپىڭ شۇ موماينىڭ ئوقۇغۇچىسى بولغاچقا، ئەگەر ئۇ ئۆزىنى ئىقتىسادشۇناسلىق دوكتورى دەۋالسا، ئۇنى بىر ئاز مەجبۇرى ھالدا قوبۇل قىلىشقىمۇ بولاتتى. ئەمما، ليۇ مېيشۈن چىڭخۇا ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ ئىقتىساد باشقۇرۇش فاكۇلتېتىنىڭ ئوقۇتقۇچىسى ئەمەس، بەلكى ئىنسانشۇناسلىق ئىنستىتۇتى ئىچىدىكى بىر ئىقتىسادشۇناسلىق تەتقىقات ئورنىنىڭ خادىمى. ئۇ تەتقىقات ئورنى مەكتەپنىڭ 1دەرىجىلىك تەتقىقات ئورنىمۇ ئەمەس، بىر قوشۇمچە تەتقىقات ئورنىغا تەۋە. شۇڭلاشقا شى جىنپىڭ ئۇ يەردە ئىقتىسادشۇناسلىقنى ئاساس قىلىپ ئوقۇغان ياكى تەتقىق قىلغان ئەمەس. بەلكى، ئۇ ئوقۇغان نەرسىلەرنىڭ ئىچىدە جەمئىيەتشۇناسلىق ۋە باشقا ساھەلەرمۇ بار. ئۇنىڭ ئاشۇنداق بىر ئورۇندا ئالغان ئۇنۋانى ئىقتىسادشۇناسلىق كەسپىنىڭ ئۇنۋانى بولالمايدۇ. ئىنسانشۇناسلىق ساھەسىدىكى قانۇنشۇناسلىققا بىر ئاز يېقىنراق كېلىدۇ. شۇنىڭ ئۈچۈن ئۇنىڭ ئۆزى ئوقۇغان كەسىپنى ئاشۇنداق ئۆزگەرتىپ تۇرۇشى ئۇنى كىشىلەرنىڭ مەسخىرىسىگە قالدۇردى.ئاڭلىشىمچە ترامپ مېنىڭ دوستۇم بەي فاڭرۇي , نى ئۆزىنىڭ ئاسىيا ئىشلىرى مەسلىھەتچىلىرىنىڭ بىرى قىلىپ تاللاپتۇ . بەي فاڭرۇي كاتو ۋە رىگان دەۋرلىرىدە ئامېرىكا ھۆكۈمىتى ئۈچۈن جۇڭگو مەسىلىسىدە ناھايىتى ياخشى تەكلىپلەرنى ئوتتۇرىغا قويۇپ بەرگەن. ئۇ چاغدا ئامېرىكىنىڭ ئۈمىد قىلغىنى جۇڭگو كۈچىيىپ، شۇ ئارقىلىق ئامېرىكا بىلەن بىرلىكتە سوۋېت ئىتتىپاقىغا تاقابىل تۇرىدىغان بىر كۈچ بولۇش. شۇڭا ئۇ چاغدا ئامېرىكا ھۆكۈمىتى جۇڭگوغا بىر قىسىم ئىلغار ھەربىي قورالياراغلارنى سېتىپ بېرىشكە قوشۇلغان. مۇشۇنداق ئىشلاردا بەي فاڭرۇي ناھايىتى زور رول ئوينىغان. بەيفاڭرۇينىڭ ھازىرمۇ جۇڭگو ھەربىي ئەمەلدارلىرى بىلەن يېقىن مۇناسىۋىتى بار. يالغۇز جۇڭگو رەھبەرلىرى ئىچىدىكى ياۋاش گۇرۇھ بىلەنلا ئەمەس، بەلكى قاتتىق مەيدانلىق گۇرۇھ بىلەنمۇ يېقىن مۇناسىۋىتى بار. ئۇنىڭ ئانچە نامى چىقمىغان ھەربىي گېنېراللار بىلەن بولغان ئالاقىسىمۇ ناھايىتى كۈچلۈك. مەن ئۇنىڭ بىلەن كۆپ قېتىم ئايرىم پاراڭلىشىپ باققان. ئۆتكەندە تېد كرۇز ئامېرىكا پرېزىدېنتلىقىنى تالىشىۋاتقان مەزگىلدە بەي فاڭرۇينى ئۆزىنىڭ 20 نەپەر مەسلىھەتچىسىنىڭ بىرى قىلىپ تاللىغانلىقىنى ئېلان قىلغان. شۇ چاغدا بەي فاڭرۇي ماڭا ئەگەر تېد كرۇز پرېزىدېنت بولۇپ سايلىنىپ قالسا، ئۇنىڭ تېخىمۇ كۆپ جۇڭگو ئىشلىرى مەسلىھەتچىلىرىگە ئېھتىياجى بار. شۇ چاغدا سەنمۇ ياردەم قىلارسەن، دېگەن ئىدى. ھازىرقىدەك ئەھۋالدا، جۇڭگو مەسىلىسى ئۈستىدىكى مۇزاكىرىلەر چوقۇم ناھايىتى كۆپ بولۇشى مۇمكىن. شۇ چاغدا بەيفاڭرۇينىڭ 100 يىللىق مارافون : دېگەن كىتابى ناھايىتى مۇھىم رول ئوينايدۇ. ئۇ ئۆز كىتابىدا سۈنزى ھەربىي ئىشلار دەستۇرى ۋە 36 خىل ئىستراتېگىيە قاتارلىق جۇڭگولۇقلارنىڭ قەدىمىي كىتابلىرىدىن كۆپ پايدىلانغان بولۇپ، جۇڭگولۇقلارنىڭ سۆزئىبارىلىرىنىمۇ ناھايىتى كۆپ ئىشلەتكەن. ئۇ جۇڭگولۇقلارنىڭ لوگىكىلىق ۋە پەلسەپىۋى تەپەككۇر ئۇسۇلى بىلەن جۇڭگولۇقلارنىڭ تەپەككۇر شەكلىنى ناھايىتى ياخشى بىلىدىغان بولۇپ، ئۇ ئۆز كىتابىدا ئاشۇنداق بىلىملەر ئاساسىدا جۇڭگو ھۆكۈمىتىنىڭ ھەربىي ساھەدىكى پىلانلىرىنى ئېچىپ بېرىدۇ. ئۇ يېقىندا جۇڭگوغا يەنە بېرىپ، جۇڭگونىڭ ھەربىي ۋە دۆلەت ئەمەلدارلىرى بىلەن ئۇچرىشىدىكەن. مېنىڭچە ئۇ مۇشۇنىڭغا ئوخشاش خىزمەتلەرنى بۇنىڭدىن كېيىنمۇ كۆپلەپ قىلىپ، ئامېرىكا ئۈچۈن پايدىلىق ئۇچۇر توپلاپ بېرىدۇ.2رەسىم: يۇقىرىدا تىلغا ئېلىنغان 100 يىللىق مارافون دېگەن كىتابنىڭ ئاپتورى بەي فاڭرۇي.ئالدىنقى 20 يىلدەك ۋاقىت ئىچىدە جۇڭگو ئىقتىسادىنىڭ ھەر بىر پىرسەنت ئۆسۈشى 3 مىليون كىشىلىك يېڭى خىزمەت پۇرسىتى يارىتىپ بەردى. ئىقتىساد 3 پىرسەنت ئۆسكەندە 9 مىليون ئادەمگە يېڭى خىزمەت چىقتى. شۇڭلاشقا ئەگەر ئىقتىساد 3 پىرسەنت چۈشۈپ كېتىدىكەن، كەم دېگەندە 9 مىليون ئادەم ئىشتىن بوشايدۇ. بۇ بىر ناھايىتى كونسېرۋاتىپ سان بولۇپ، بۇ ئىشنىڭ ئەمەلىي تەسىرى تېخىمۇ چوڭراق بولۇشى مۇمكىن. كەم دېگەندە 10 20 مىليون ئادەمنىڭ ئىشسىز قېلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن. شۇنىڭ بىلەن جۇڭگودا كەڭكۆلەملىك ئىجتىمائىي قالايمىقانچىلىق يۈز بېرىشى مۇمكىن. چۈنكى، ھەممىمىزنىڭ بىلگىنىدەك، جۇڭگودا ئىجتىمائىي پاراۋانلىق ۋە ساقلىقنى ساقلاش ئىشلىرى ئىنتايىن ناچار. بۇ جەھەتتىكى ئىشلار ھېچ قانداق كاپالەتكە ئىگە ئەمەس. جۇڭگونىڭ بەزى ھۆكۈمەت ئەمەلدارلىرى يېزىلاردىكى دېھقانلارنىڭ سالامەتلىك سۇغۇرتىسىغا ئىگە بولۇش نىسبىتى 99 پىرسەنتكە يەتتى، دەپ پوئېتىۋاتىدۇ. ئەمەلىيەتتە بولسا جۇڭگو ھۆكۈمىتى ئەڭ دەسلەپتە يېزىلاردىكى خەلقلەردىن سالامەتلىك سۇغۇرتىسى ئۈچۈن ئېيىغا 10 سومدىن پۇل چىقىرىش، يەرلىك ھۆكۈمەتلەرمۇ ئېيىغا 10 سوم پۇل چىقىرىش، ۋە مەركىزىي ھۆكۈمەتمۇ ئېيىغا 10 سومدىن پۇل چىقىرىش تۈزۈمىنى يولغا قويدى. ئەمما بۇنچىلىك پۇل بىلەن ئېغىر كېسەلگە گىرىپتار بولغان بىمارلارنىڭ چىقىمىنى كۆتۈرگىلى بولمايدۇ. ھۆكۈمەت بۇ ئىشتا ھېسابنى خاتا ئىشلىدى. يېقىنقى يىللاردىن بۇيان يېزىلاردىكى دېھقانلارنىڭ سالامەتلىك ئەھۋالى ئىنتايىن ناچار بولۇپ كەلدى. كېسەل بولىدىغان كىشىلەرنىڭ سانى ئىنتايىن يۇقىرى بولۇپ كەلدى. ئەسلىدە ھەر 10 مىڭ ئادەمنىڭ ئىچىدە ئاران بىر قانچە كىشىلا كېسەل بولىدۇ، دەپ مۆلچەرلەنگەن بولۇپ، ئەمەلىيەتتە بولسا بۇ سان ئۇ مۆلچەردىن ناھايىتى كۆپ ھەسسە ئېشىپ كەتتى. شۇنىڭ بىلەن ئەسلىدىكى سۇغۇرتا تۈزۈمى ئەمەلىي ئېھتىياجنى زادىلا قاندۇرالماسلىق ئەھۋالى كېلىپ چىقتى.
|
2021.07.23 15:05 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابىشينحۋا اگەنتتىگى، 7 ايدىڭ 21 كۇنى، جينان. 7 ايدىڭ 21 كۇنى شاندۇڭ ولكەسى يانتاي قالالىق ورتا دارەجەلى حالىق سوت مەكەمەسى الىس ارالىقتى كەسكىن جۇيەسى ارقىلى ۋيفاڭ قالالىق ۇكىمەت پارتگرۋپپاسىنىڭ بۇرىنعى ورىنباسار شۋجيى، ورىنباسار قالا باستىعى ۋاڭ شۋحۋانىڭ پارا الۋ دەلوسىنا ءبىرىنشى سوتتا اشىق ۇكىم شىعاردى. ايىپكەر ۋاڭ شۋحۋاعا پارا الۋ قىلمىسى بويىنشا 12 جىلدىق مەرزىمدى قاماق جازاسى، وعان قوسا 2 ميلليون يۋان اقشالاي ايىپ تارتتىرۋ جازاسى كەسىلدى؛ پەشەتتەلگەن، ۇستاپ قالىنعان ارام اقشا، ارام مال مۇلىك زاڭ بويىنشا ءبىر جاقتىلى ەتىلىپ، مەملەكەت قازىناسىنا تاپسىرىلادى.تەكسەرۋ ارقىلى مىنالار انىقتالدى: 2000 جىلدان 2020 جىلدىڭ سوڭعى جارىمىنا دەيىن ايىپكەر ۋاڭ شۋحۋا ۋيفاڭ قالالىق پارتكومنىڭ ورىنباسار باس حاتشىسى، چاڭلى اۋدانىنىڭ اكىمى، چاڭلى اۋداندىق پارتكومنىڭ شۋجيى، ۋيفاڭ بينحاي ەكونوميكالىق تەحنيكالىق اشۋ رايونى پارتيا قىزمەتى كوميتەتىنىڭ شۋجيى، ۋيفاڭ قالاسىنىڭ ورىنباسار قالا باستىعى سياقتى مىندەت قولايلىلىعىنان پايدالانىپ، قاتىستى ورىندار مەن جەكەلەردىڭ كاسىپورىن تيجاراتى، قورا جاي اشۋ، قۇرىلىستى كوتەرمەگە الۋ سياقتى جاقتاردا كومەك كورسەتتى. 2003 جىلى 2 ايدان 2020 جىلى جازعا دەيىن ءوزى نەمەسە باسقالار ارقىلى قاتىستى ورىندار مەن جەكەلەر بەرگەن مال مۇلىكتى زاڭسىز قابىلداپ، جالپى حالىق اقشاسىنا سىندىرعاندا 21 ميلليون 122 مىڭ 36 يۋان بولعان.يانتاي قالالىق ورتا دارەجەلى حالىق سوت مەكەمەسى بىلاي دەپ قارادى: ايىپكەر ۋاڭ شۋحۋا مەملەكەت قىزمەتكەرى بولا تۇرىپ، قىزمەت قولايلىلىعىنان پايدالانىپ، بۇيىمتاي تاپسىرۋشىعا پايدا جەتكىزگەن، ءوزى نەمەسە باسقالار ارقىلى بۇيىمتاي تاپسىرۋشى بەرگەن مال مۇلىكتى زاڭسىز قابىلداعان، سوماسى توتەنشە كوپ، ونىڭ ارەكەتى پارا الۋ قىلمىسىنا جاتادى. الەۋمەتتىك ايىپتاۋ ورگانى ايىپتاعان قىلمىس قالىپتاسادى. جاۋاپكەر ۋاڭ شۋحۋانىڭ دەلوعا الىنعاننان كەيىن قىلمىس فاكتىلەرىن قاز قالپىندا مويىنداۋىنا، بارلاۋ ورگانى ءالى يگەرمەگەن باسىم كوپ ساندى قىلمىس فاكتىلەرىن ىرىقتىلىقپەن تاپسىرۋىنا بايلانىستى، وندا شىنشىلدىق ءمان جايدى ايتۋ جاعدايى بولعان؛ قىلمىسىن وزدىگىنەن مويىنداپ، جازاعا مويىنسال بولىپ، بارلىق ارام اقشانى، ارام مال مۇلىكتى بەلسەنە قايتارعاندىقتان، زاڭ بويىنشا جەڭىل جازالاندى. سونىمەن سوت جوعارىداعىداي ۇكىم شىعاردى.
|
ۇرمەبۇرشاق جايلى نە بىلەمىز؟سارسەنبى كۇنى اۋا رايى قانداي بولادىبۇگىن پرەزيدەنتتىڭ قاتىسۋىمەن ۇلتتىق كەڭەستىڭ وتىرىسى وتەدىرەسەيدە 13 مىڭ گەكتار اۋماقتا ورمان ورتەنىپ جاتىرقىزىلوردادا ءۇش كۇن بۇرىن سۋعا كەتكەن بالانىڭ ءمايىتى تابىلدىنۇر سۇلتان مەن قوستانايدا كوروناۆيرۋستان ەكى ادام قايتىس بولدى19 قىركۇيەك 01:40نۇرسۇلتان. قازاقپارات بۇل بۇرشاق تۇقىمداس وسىمدىك العاش رەت شامامەن 7000 جىل بۇرىن ورتالىق جانە وڭتۇستىك امەريكا ەلدەرىندە وسىرىلگەن. ۇندىستەر تايپاسى ۇرمەبۇرشاقتى جەرلەۋ راسىمىنە قولدانعان ەكەن.ۇندىستەردىڭ ەلدى مەكەندەرىنەن ارحەولوگيالىق قازبالار كەزىندە اۋزىندا ماتاعا ورالعان اق ۇرمەبۇرشاعى بار مۋميا تابىلعان. بۇل ءراسىمنىڭ قايتىس بولعان ادام باسقا ومىردە اش بولماس ءۇشىن جاسالاتىنى انىقتالدى. ەۋروپاعا ۇرمەبۇرشاق عاسىردا كەلدى. باستاپقىدا ەۋروپالىقتار ونى بولمە وسىمدىگى رەتىندە قولدانعان، تەك بىرنەشە جىل وتكەن سوڭ ونىڭ تۇقىمىنىڭ دامدىك قاسيەتتەرىن اشقان. ۋاقىت وتە ۇرمەبۇرشاقتى ۇناتۋشىلار تۇركيادان دا تابىلدى، سوندىقتان بىزدە كەيدە ۇرمەبۇرشاقتى تۇرىك بۇرشاعى دەپ تە اتايدى. بىزدە دە ۇرمەبۇرشاقتى باستاپقىدا بولمەنى بەزەندىرۋگە پايدالانعان. سوڭىراق فەرمەرلەر تاجىريبە جاساپ، ونى جەرگە وتىرعىزىپ كورگەن كەزدە ونىڭ وسۋىنە سۋىق تا كەدەرگى بولا المايتىنىن بايقاعان. ونىڭ تۇقىمىنىڭ بۇرشاققا گوروح ۇقساستىعىن بايقاعان ادامدار ونى اسۇيدە قولدانىپ كورگەن. بۇل وسىمدىك پايدا بولعاننان بەرى سەلەكتسيونەرلەر ونىڭ 200 گە جۋىق ءتۇرىن العان. الايدا، ونىڭ ەكى ءتۇرى كەڭ تارالعان: قاراپايىم ۇرمەبۇرشاق جانە بۇرشاققىندى ۇرمەبۇرشاق. ءبىرىنشىسى بۇرشاققا ۇقسايدى، ال ەكىنشىسى ىشىندە كىشكەنتاي تۇقىمدارى بار جارماعا كەلەدى. پايدالى قاسيەتتەرى قاراپايىم ۇرمەبۇرشاق پەكتين، ماي، جاسۇنىق، كومىرسۋ، سۋ جانە اقۋىزدان تۇرادى. اقۋىز ونىڭ قۇرامىندا 25 عا دەيىن بار جانە ول قۇندىلىعى بويىنشا ەتتىڭ كوپتەگەن سۇرىپتارىن باسىپ وزادى. سونىمەن قاتار، ونىڭ قۇرامىندا ميكروەلەمەنتتەر فتور، تەمىر، موليبدەن، يود، مارگانەتس، مىس، مىرىش، كوبالت ، ماكروەلەمەنتتەر فوسفور، كالي، كالتسي، ماگني، ناتري جانە دارۋمەندەر س، 1, 2, 3, 6, ە، ، بار.ۇرمەبۇرشاق ديەتالىق ونىمگە جاتادى: 100 گ ۇرمەبۇرشاقتا 298 ككال، ال 100 گ بۇرشاققىندى ۇرمەبۇرشاقتا 31 ككال بار. ول زات الماسۋدى قالپىنا كەلتىرەدى جانە رەتتەيدى. قۇرامىنداعى كوپتەگەن پايدالى زاتتاردىڭ ارقاسىندا ۇرمەبۇرشاق تۋبەركۋلەزدىڭ الدىن الۋعا جانە ەمدەۋگە قولدانىلادى. سونىمەن قاتار، ول تەرى، برونح اۋرۋلارىنا، بۇيرەكتەگى تاستى شىعارۋعا كومەكتەسەدى. قانت ديابەتى كەزىندە بۇرشاققىندى ۇرمەبۇرشاق قايناتپاسى پايدالى دەپ سانالادى. قالاي تاڭداۋ كەرەك؟ جوعارىدا ايتىپ وتكەندەي، ۇرمەبۇرشاقتىڭ سۇرىپتارى وتە كوپ. ولار تەك ءپىشىنى مەن ءتۇسى بويىنشا ەرەكشەلەنەدى. سوندىقتان ۇرمەبۇرشاقتى تاڭداردا ونىڭ سىرتقى جاعدايىنا ءمان بەرۋ كەرەك: ونىڭ سىرتى زاقىمدالماعان بولۋى قاجەت جانە ءتۇسى جارقىراپ تۇرۋى كەرەك. ال كونسەرۆىدەگى ۇرمەبۇرشاقتى تاڭداعاندا ونىڭ قاپتاماسىنداعى قۇرامىن مۇقيات وقىڭىز. ول جەردە ۇرمەبۇرشاق، تۇز، قانت، سۋ دەپ تۇرۋى كەرەك. ەگەر ول تومات تۇزدىعىمەن بولسا، ول كەزدە دە تابيعي ونىمدەر عانا بولۋىنا ءمان بەرىڭىز. جاسىل بۇرشاققىندى ۇرمەبۇرشاقتى تاڭداۋدا قانداي دا ءبىر داقتاردىڭ بولماۋىن تەكسەرۋ كەرەك. بۇرشاققىن تەگىستەي جاسىل بولۋى كەرەك جانە ۇستاعاندا قىتىرلاپ تۇرۋى قاجەت.قالاي دايىنداۋ كەرەك؟ ۇرمەبۇرشاقتى شيكىلەي تاماققا قولدانۋعا بولمايدى، ونى تاماققا قولدانار الدىندا الدىمەن قايناتىپ الۋ كەرەك. ۇرمەبۇرشاقتى مىنا جولمەن قايناتىڭىز: 1. ۇرمەبۇرشاقتى جۋىپ، كاسترولگە سالقىن سۋعا 2 ستاقان سۋعا 1 ستاقان ۇرمەبۇرشاق سالىپ قويىڭىز. ول سۋدا 68 ساعاتتاي تۇرۋى كەرەك، سوندىقتان ونى ۇيىقتار الدىندا سۋعا سالىپ قويعان ءتيىمدى. 2. ۇرمەبۇرشاق تۇرعان سۋدى توگىپ، جاڭاسىن قۇيىڭىز. 3. كاسترولدى وتقا قويىپ، وتتى بۇقتىرىپ قويىڭىز. 4. ونىڭ سۋى ءبىر قايناعاننان كەيىن سۋدى تاعى ءبىر رەت اۋىستىرۋدى ۇسىنادى. سودان سوڭ 5060 مينۋت شاماسىندا قايناتۋ كەرەك. قايناتار الدىندا سۋعا 2 اس قاسىق سۇيىق ماي قۇيۋعا بولادى. ال دايىن بولىپ قالعان كەزدە وعان 1 شاي قاسىق تۇز سالۋ كەرەك. پىسكەن ۇرمەبۇرشاقتى قۇتىعا سالىپ، ۇستىنە سۋ قۇيىپ، دامدەۋىشتەر قوسىپ كونسەرۆىلەۋگە بولادى نەمەسە تاماق سورپالار، تويىمدى سالاتتار جانە ت. ب دايىندايدى. ال بۇرشاققىندى ۇرمەبۇرشاق جىلدام دايىندالادى. ونى ءجيى بىلاي دايىندايدى: بولىكتەرگە ءبولىپ، الدىمەن 34 مينۋت قايناتىپ الىپ، سودان سوڭ باسقا كوكونىستەرمەن بىرگە قۋىرادى.
|
مەزى بېزى ياللۇغىنى قايسى باكتېرىيەلەر پەيدا قىلىدۇ ؟ ئەرلەر كېسەللىكلىرى دوختۇر ساغلاملىق تورىمەزى بېزى ياللۇغىنى پەيدا قىلىدىغىنى ئاساسلىقى گرام مەنپىي باكتېرىيىسى بولۇپ، بۇنمەزى بېزى ياللۇغىنى پەيدا قىلىدىغىنى ئاساسلىقى گرام مەنپىي باكتېرىيىسى بولۇپ، بۇنىڭدا چوڭ ئۈچەي تاياقچە باكتېرىيسى ئاساسىي ئورۇندا، شەكىل ئۆزگەرتكۈچى تاياقچە باكتېرىيە، كرېبس تاياقچە باكتېرىيىسى، ساختا بىر سپورىلىق باكتېرىيە ئۇرۇقدىشى قاتارلىقلار، شۇنداقلا كەم ئۇچرايدىغان باشقا گرام مەنپىي باكتېرىيىلىرى ئىككىنچى ئورۇندا تۇرىدۇ.گرام مۇسبەت باكتېرىيىلىرىدىن ئۈچەي شارچە باكتېرىيىسىدىن باشقىلىرى ئاساسەن كېسەللىك پەيدا قىلمايدۇ. سۆزنەك شارچە باكتېرىيىسى، تۇبېركۇليوز تاياقچە باكتېرىيىسى، زەمبۇرۇغ، تۈكلۈك تامچە قۇرت ۋە مىكوپلازمىلارمۇ ئۆزىگە لايىق مەزى بېزى ياللۇغى پەيدا قىلىدۇ.گرام مەنپىي باكتېرىيىسىگرام مۇسبەت باكتېرىيىسىئالدىنقى ماقالىمىزدا مەزى بېزى ياللۇغى قايسى كېسەللەردىن پەيدا بولىدۇ ؟ تېمىسىدا تەپسىلى توختالدۇق . ياكى نېمە ئۈچۈن تاشقى ئايلانما رايون مەزى بېزى ياللۇغى ئوڭاي پەيدا بولىدىغان ئورۇن د توغرىسىدىكى ماقالىنى ئوقۇپ بېقىشىڭىزنى تەۋسىيە قىلىمىز .
|
ماڭعىستاۋعا كەلگەن ازاماتتار تەكسەرىلۋدە26 ناۋرىز كۇنگى جاعداي بويىنشا ماڭعىستاۋ وبلىسىندا كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىن جۇقتىرعاندار تىركەلگەن جوق. بۇل تۋرالى وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى ءانۋار ساعىمباەۆ مالىمدەدى.قازىر ايماقتا ىندەتتىڭ الدىن الۋ ماقساتىندا كەشەندى شارالار جاسالىپ جاتىر. 70 توسەك ينفەكتسيالىق اۋرۋلاردى قابىلداۋعا، 280 توسەك پروۆيزورلىق تەكسەرۋ جاساۋ ءۇشىن، 600گە جۋىق توسەك كارانتينگە جاتقىزۋعا دايىن. بۇگىنگى كۇنى 100گە جۋىق ادام اۋرۋحانالاردا كارانتيندە جاتىر. 400دەي تۇرعىن تەكسەرىلىپ، كارانتيننەن شىقتى. كەشە تۇندە 70كە جۋىق قر ازاماتى ىستامبۇلدان اقتاۋعا ۇشىپ كەلدى. تاجەن شەكارالىق باقىلاۋ بەكەتى ارقىلى وزبەكستاننان 14 ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ تۇرعىنى كەلدى. بارلىعى تەكسەرىلىپ، ارنايى كولىكتەرمەن اقتاۋعا جەتكىزىلىپ، كارانتينگە جاتقىزىلدى. ساراپتاما قورىتىندىسى تەرىس ناتيجە بەرگەن جاعدايدا ۇيلەرىنە كارانتينگە جىبەرىلەدى.ايتا كەتەيىك، 24 ناۋرىز كۇنى قاراعاندى قالاسىنا ۆارشاۆا قالاسىنان ستۋدەنتتەر كەلگەن بولاتىن. ولاردىڭ 6ى ماڭعىستاۋ وبلىسىنان. قاراعاندىعا كەلگەن بويدا ۆيرۋسقا تەكسەرۋدەن ءوتىپ، تەرىس ناتيجەلى جاۋاپ الدى. بۇگىن اقتاۋعا جەتكەن ستۋدەنتتەر قايتا تەكسەرۋدەن ءوتىپ، ۇيلەرىنە جىبەرىلدى. 14 كۇن ۇيلەرىندە كارانتيندە جاتادى. ستۋدەنتتەردەن سىرتقا شىقپاۋعا قولحات الىندى.ايماققا كەلگەن كەزكەلگەن تۇرعىن اۋەجايدا، تەمىرجول ۆوكزالدارىندا، اۆتوجولدارعا قويىلعان بەكەتتەردە مەديتسينالىق تەكسەرۋدەن ءوتىپ، دەنە قىزۋى ولشەنەدى.ءار ايماقتا ادام اعزاسىنان 19 ينفەكتسياسىن انىقتايتىن ۆيرۋسولوگيالىق زەرتحانا بار. وبلىستا ساراپتاما جاسايتىن قۇرالدار جەتكىلىكتى مولشەردە. بارلىعى تەگىن جاسالادى.مەديتسينا قىزمەتكەرلەرى كۇشەيتىلگەن رەجيمدە جۇمىس ىستەۋدە. دارىگەرلەر ەگەر قىزۋى كوتەرىلىپ، ءوزىن جايسىز سەزىنگەن تۇرعىن بولسا، بىردەن جەرگىلىكتى ەمحاناعا نەمەسە ورتالىقتارعا تەلەفون شالۋى قاجەتتىگىن ايتادى. ۋچاسكەلىك دارىگەردىڭ كەڭەسىنەن سوڭ، قاجەت بولعان جاعدايدا جەدەلجاردەم جىبەرىلەدى. ەمحاناعا نەمەسە اۋرۋحاناعا بارۋدىڭ قاجەتى جوق.دارىگەرلەر ساقتىق شارالارىن قاتاڭ ساقتاۋدى، جەكە باس گيگيەناسىن ساقتاپ، كوپشىلىك جينالاتىن جەرلەرگە بارماۋدى، قاجەت بولماسا ۇيدەن شىقپاۋدى ەسكەرتەدى.
|
قىتاي حابار الماسۋدى قاتاڭ باقىلاماقجاڭالىقتار 3583 0 پىكىر 28 مامىر, 2014 ساعات 13:24قىتاي بيلىگى ءموبيلدى حابار الماسۋ باعدارلامالارىن تەرىس باعىتتا پايدالانۋدى بولدىرماۋعا ارەكەتتەر ەتە باستادى. بۇعان دەيىن قىتايدىڭ باتىسىنداعى شىڭجاڭ ۇيعىر اۆتونومياسىندا حاتحابار الماسۋ قاتاڭ قاداعالانىپ كەلگەن بولسا، ەندى تۇتاس قىتايدىڭ ءموبيلدى حابار الماسۋ باعدارلامالارى مەن حابارلاما مازمۇندارى قاتاڭ سارالانباق. بۇل تۋرالى اقپاراتتى سين حۋا اگەنتتىنى تاراتتى.قىتاي بيلىگى ءوزارا ۇقساس باعدارلامالاردى پايدالانۋ ارقىلى قوعامدىق پىكىرمەن كەلىسىلە بەرمەيتىن زالالدى جانە تيىم سالىنعان اقپاراتتار تاراۋىنىڭ كەڭەيە تۇسكەنىنە الاڭداپ وتىر. ەلدىڭ جەتەكشىسى جاريا ەتكەندەي تەررورلىق ارەكەتتەرمەن اينالىستى دەگەن كۇدىكپەن ۇستالعاندار جارىلعىش زاتتاردى دايىنداۋ اقپاراتتارىن ءموبيلدى باعدارلامالار ارقىلى ءبىربىرىمەن بولىسكەندەرىن مويىنداعان.ايتا كەتەتىن بولساق الەمدە ءموبيلدى حابار الماسۋ باعدارلامالارىن ەڭ كوپ قولداناتىن ەل قىتاي بولىپ سانالادى. ءبىر عانا باعدارلاماسىنىڭ قىتاي تەرريتورياسىنداعى قولدانۋشىلارى 800 ميلليوننان اسادى. سونداياق قىتايدا ، سياقتى الەمدىك الەۋمەتتىك جەلىلەرگە قول جەتىمسىز. ءتىپتى ەڭ الپاۋىت ۆيدەوحوستينگ تى دا قىتايلىقتار پايدالانا المايدى.
|
ماڭعىستاۋ ايتقىشتارى كەلەش ايتىپتى21 قاڭتار 17:28نۇرسۇلتان. قازاقپارات. مەرگەندىك. كەتىك فورت شيەۆچەنكو قالاسىندا تۇراتىن، قاشانان ارالاس قۇرالاس جۇرگەن كەلەش پەن ەلۋباي بىردە تەڭىزگە بالىققا شىعىپتى. اۋعا بىردەڭە ىلىنسە اسىپ جەرمىز دەگەن ويمەن اۋىلدان ازىن اۋلىق نان پان، ءبىر ۋىس تۇزدان باسقا جارىتىپ جولعا كوپ ەشتەڭە الماپتى.ءدام بۇيىرتپايىن دەسە، سەنىڭ ون جەردەن جوسپارلاپ قويعانىڭدى قايتسىن، جەل كوتەرىلىپ كەتىپ، بالىعى سىيماي جاتقان كوك تەڭىزدەن، بۇلارعا ءولى شاباقتا بۇيىرماپتى. قارىندارى ابدەن اشىپ، كوزدەرى قارايىپ، ۇيلەرىنە قايتپاق بولىپ وتىرعاندا، قارا بۇلتتاي قاپتاپ ۇشىپ كەلە جاتقان ۇيرەكتەردى كوزدەرى شالىپتى. قۇداي بەرەيىن دەسە، جەردەن ەمەس كوكتەن دە بەرە سالۋى مۇمكىن. ۇيرەكتەردىڭ كوپتىگى سونداي مىلتىقتى باعىتتاتىپ اتىپ قالساڭ جاراپ جاتىر، ءتىپتى دارىماۋى مۇمكىن ەمەس.كەلەش ەلۋباي داباي اتىپ قال، بالىقتىكى بولماسا، قۇستىڭ سورپاسى بولار نە شىعىنىمىز دەپ ايتىپ اۋىز جيعانشا ەلۋبايدا گۇرس ەتكىزىپ اتىپ ۇلگەرەدى. ۇيرەكتەر سۋسىلداپ ۇشىپ وتە شىعادى، ءبىراق قۇلاعانى كورىنبەيدى.ەلۋبايدىڭ مەرگەندىگىن كوڭىلىنە الىپ قالعان كەلەش ويپىرماي، اراسىن تاۋىپ قالاي اتتىڭ؟ دەگەن ەكەن.كەتىك قالاسىنىڭ بايىرعى تۇرعىنى نۇرجان دەگەن جىگىت اۋعا ىلىنگەن ءبىر ەكى قازاندىق بالىعىن الىپ، تەڭىزدەن كوڭىلى بىرلەنىپ ۇيىنە قايتىپتى. اركىمنىڭ ءبىر اڭدىعانى بار، ويلاماعان جەردەن جاعا تورىپ جۇرگەن بالىق ينسپەكتورلارىنا كەزىگىپ قالىپتى. ەلسىز جاعالاۋدا ەسەپسىز ادام بەيساۋىت جۇرە مە، مۇنىڭ ءجۇرىسىنىڭ قۇر ەمەس ەكەنىن سەزگەن ينسپەكتورلاردىڭ ءبىرى جاي ءجۇرىس پە؟ دەپ سۇراپتى. جىگىتتەر وتىرىك ايتىپ نە قىلايىن، اعالارىڭنىڭ قازاندىققا العان ءبىر بالىعى بار دەپتى نۇرجان. نۇرجانعا سەنسىن سەنبەسىن ولاردىڭ تەكسەرۋ مىندەتى، جۇك سالعىشتى اشىپ قالسا، ءبىر ەمەس، سۇلاپ ەكى بالىق جاتقان كورىنەدى.اعا بۇل قالاي بولدى، اۋلاعان بالىعىڭىز بىرەۋ ەمەس، ەكەۋ سياقتى عوي دەسە، جالما جان جۇك سالعىشقا ۇڭىلگەن نۇرجان شىمىرىكپەستەن وي جارىقتىق اي، قارنى قامپيىپ جاتىر ەدى، جولاي تۋىپ قالعان بولدى اۋ دەپتى.كەتىكتىڭ بايىرعى تۇرعىندارىنىڭ ءبىرى تاڭاتار دەگەن جىگىتتىڭ، ءبىر ەتجاقىن اعاسى مەرەي توي ما، الدە قازاقتا قۇداي كوپسىنبەسىن توي كوپ قىسقاسى ءبىر مەرەكە جاساماق بولىپتى. توي بارىسىندا جاسالىناتىن جۇمىستاردى اركىمنىڭ قولىنان كەلەر شاماسىنا وراي ءبولىپ، تاپسىرىپتى. وسىنىڭ قولىنان كەلەدى اۋ دەپ جوسپارلاپ، تاڭاتارعا قوناقتار كىرگىزىلەتىن ۇيلەرگە ستول جاساۋ تاپسىرىلىپتى. ءار ءۇيدىڭ سالىنۋ ەرەكشەلىگى سان ءتۇرلى، سوعان وراي ەسەپتەپ، بارىنشا سىيىمدى ەتىپ ۇلكەن ىجداھاتتىلىقپەن ويلاستىرۋ كەرەك.وزىڭمەن ءوزىڭ بولىپ، ەمىن ەركىن ويلاۋعا شاما بەرىپ كىرىسىپ كەتسەڭ، قارعىلى قاراتاۋ قىلاتىنداي الىپ بارا جاتىرعان قيىندىعى جوق، ارينە. توي شارۋاسىنىڭ بىتۋىنە اتسالىسىپ اعايىننىڭ ءبارى كەلەدى، سوعان وراي جان جاقتان اقىل ايتىپ بىلگىشسىنىپ كەتەتىندەر دە تابىلادى. باۋىزداپ جاتىرعان مالىنىڭ جانى شىققانشا، ەكى ارادا كەلىپ كيلىگىپ، وزىنشە سىلتەۋ ايتىپ كەتەدى. ءبىر اقىلشى كەلىپ پ قىلساق قايتەدى دەسە، ەكىنشى بىرەۋى كەلىپ ت قىلۋ كەرەك جۇرتتىڭ كوبى سويتەدى دەپ جەڭىستىك بەرمەيدى. ءسويتىپ جۇرگەندە ۋاقىت وتىڭكىرەپ كەتىپ ستول جاساۋ كەشەۋىلدەپ قالادى.توي يەسى اعاسى رەنجىپ تاڭاتارعا بۇل قالاي؟ دەسە، تاڭاتار الفاۆيت بويىنشا تۇگەل قاراپ كەلەمىز ەندى ءو مەن يۋ دەگەن ارىپتەر قالدى دەپتى ماڭدايىنىڭ تەرىن ءسۇرتىپ جاتىپ.قازاقتار نەگىزىنەن العىر حالىقپىز عوي. كەز كەلگەن ءتىلدى دە، شەتەلدىك تەحنولوگيانى دا ولاردىڭ وزدەرىنەن بەتەر قاعىپ الىپ، كەيدە وزدەرىن جاڭىلىستراتىنىمىز راس ەندى. سول ايتقان تاڭاتار گيتارانى تارتىپ، ونىمەن سۇيەمەلدەپ ءان شىرقاعاندا، گيتارانىڭ وتانى دەپ جۇرگەن مەكسيكانىڭ جىگىتتەرى ويلانىپ قالۋى مۇمكىن.ءبىر كۇنى جىگىتتەر باس قوسقاندا، تاڭاتاردىڭ ونەرىن كورگەن ءبىر باستىقسىماق مىسقىلداپ ءاي سەن ءانشى ەكەنسىڭ عوي، شاڭ شاڭ بولىپ وندىرىستە نەعىپ ءجۇرسىڭ؟ دەپتى.باستىقتىڭ اڭگىمەسىنىڭ ازداپ قيقىمى بارىن سەزگەن، ءوزى جۇرتتى اۋزىنا قاراتىپ جۇرگەن تاڭاتار بولسا، قالاي ۇندەمەي قالسىن انشىلىكتىڭ ەشقانداي قيىندىعى جوق، نوتا بىلسەڭىز سىزدە ايتارسىز دەپ گيتاراسىن ونان ارمەن سابالاي بەرىپتى.تيگەن اۋىلىنىڭ ازىلدەرىاۋدان ورتالىعى شەتپەدەن، قىزان مەن تۇشىقۇدىق اۋىلدارىنىڭ باعىتىنا جۇرەتىن ۇلكەن جولدىڭ بويىندا تيگەن دەگەن شاعىن اۋىل بار. يساتاي سۇيەۋبايەۆتاي باتىر شىققان، ەڭبەك مايتالماندارى اعايىندى بيسالى، ەدىلباي بەكقاليەۆتار، قازىر ارامىزدا كوزى ءتىرى جۇرگەن بەلگىلى ازاماتتار الپىسباي ءشۇيىشوۆ، سايىن نازاربەكوۆ اعالارىمىزدى دۇنيەگە كەلتىرگەن قاستەرلى مەكەن. سول اۋىلدا تۇرىپ، ەڭبەگىن ەتىپ تىرشىلىگىن جاساعان زامانبەك ادىروۆ دەگەن اعامىز بولعان. قاراپايىم، ارجايى، ءازىلسىز اڭگىمە ايتپايتىن كوڭىلدى جان ەدى. اۋىل ەندى ەندى ەڭسەسىن تۇزەپ كەلە جاتىرعان كولحوز كەزى. جوعارعى كەرنەۋلى ەلەكتر جۇيەسى تارتىلماعان، كۇركىلدەگەن ەسكى ديزەلمەن زاكەڭ اۋىلعا كەشكىسىن ءبىر جارىم ساعاتقا عانا جارىق بەرەدى ەكەن. كۇندىز كولحوزدىڭ ونى مۇنى تىرلىگىنە قولۇشىن بەرىپ، قولى بوستا تيگەن ماڭىنداعى تاسمۇرىن، سەلەۋلىنىڭ فونتاندارىن جاعالاپ مالىن كوزدەيدى ەكەن. سونداي كۇندەردىڭ بىرىندە ءوزى سىقىلدى، تۇيە قاراعان، شەتپەنىڭ ءبىر شالىنا كەز بولىپتى.تۇيە قاراعان مىجىڭ دەگەن ەكەۋى انانى مىنانى ايتىپ وتىرعاندا شال سوندا تيگەندە قانداي جۇمىس جاسايسىڭ؟ دەپ ساۋال تاستاپتى.زاكەڭ كوپ ويلانباستان تيگەن دەگەن اۋليەنىڭ شىراقشىسىمىن دەگەن ەكەن.
|
چوشقا زۇكۇمى ئىنسانىيەتنى ساراسىمىگە سالماقتا ئۇيغۇرچە مۇھەممەد يۇسۇپ قارىمخەلقئارادىكى ھەرقايسى دۆلەتلەردە قۇش زۇكۇمىغا خاتىمە بېرىلمەي تۇرۇپ، ئالەمشۇمۇل ئىقتىساد چۆكۈش كرىزىسى يۈزبەردى، پۈتۈن دۆلەتلەر بۇ كرىزىسقا قانداق تاقابىل تۇرۇشنى ئويلىشىۋاتقان قايغۇلۇق كۈنلەردە، نۆۋەتتىكى چوشقا زۇكۇمى ناھايىتى تىز سۈرئەتتە تارقىلىش ئارقىلىق ئىنسانىيەتنى ساراسىمىگە سالماقتا. ھەممىمىزگە مەلۇم بولغىنىدەك بۇ قېتىمقى چوشقا زۇكۇمى مېكسىكىدا باشلانغان بولۇپ، ھەرقايسى دۆلەتلەردىن يۈزلەرچە ئادەم قىسقا ۋاقىت ئىچىدە چوشقا زۇكۇمىنى ئۆزلىرىگە يۇقتۇرىۋالدى ۋە ھاياتىدىن ئايرىلدى. بۇ ۋىرۇس ئىنسانىيەت دۇنياسىغا ھەقىقەتەن چوڭ تەھدىت بولماقتا.خەلقئارا سەھىيە ئورگانلىرىنىڭ بىلدۈرۈشىچە، چوشقا زۇكۇمى ياشلار تەبىقىسىدىكى تېنى ساق كىشىلەرگە كۆپ يۇققان. بۇ ۋىرۇس ئادەتتە بالىلار ۋە ياشانغانلارغا تىز يۇقىدىغان بولۇپ، ھازىرغىچە بۇ ۋىرۇسقا قارشى ۋاكسىنا ۋە دورا ئىختىرا قىلىنغىنى يوق. سەۋەب شۇكى، چوشقا زۇكۇمىنىڭ مىكروبى باشقا مىكروبلاردىن پەرقلىق بولۇپ، داۋاملىق تۈردە يېڭىلىنىپ تۇرغانلىقتىن بەدەننىڭ مىكروبلارغا قارشى ئېممىنۇت كۈچى ھامان ئاجىز كېلىدىكەن ۋە بۇ ۋەزىپىنى كۈچەيتىدىغان دورا، ئوكۇللار پايدا بەرمەيدىكەن. چوشقا زۇكۇمى ئىنسانلارغا تېگىدىغان پەسىللىك زۇكامنىڭ مىكروبىغا ئوخشاپ كىتىدىكەن، ئەمما چوشقا زۇكۇمىنىڭ ئالدىنى ئالىدىغان دورىلار بولسىمۇ، ئادەملەرنى چوشقا زۇكۇمى ۋىرۇسىدىن قوغدايدىغان دورا ۋە ۋاكسىنىلار يوق.مەلۇمكى، چوشقا زۇكۇمىنىڭ مىكروبلىرى چوشقىلارغىلا يۇقاتتى. ئەمما ھازىر تارقىلىۋاتقان ۋىرۇس بولسا چوشقىغا يېقىن كەلگەن ئادەملەرگىمۇ يۇقىدىكەن. ئادەمدىنئادەمگە يۇقۇش نىسبىتى ئىنتايىن يۇقىرى بولۇپ، يۇقۇملانغانلار ئىچىدە ھازىرگە قەدەر شىپا تاپقانلار يوق.ئەرەب ۋە ئىسلام دۆلەتلىرى بۇنىڭ تەدبىرىنى ئالغان. ئېنىقكى، ئەرەب ۋە ئىسلام دۆلەتلىرىنىڭ كۆپىنچىسى بۇ ۋابانىڭ تارقىلىشىدىن قورقماسلىققا ھەقلىق. چۈنكى مۇندىن 1400يىل بۇرۇن ئاللاھ تائالا چوشقا گۆشى ۋە ئۇنىڭ ھەممە نەرسىسىنى ھارام قىلغاندىن بىرى مۇسۇلمانلار چوشقىدىن ۋە ئۇنىڭ تېرىسى، گۆشى، يۇڭى ۋە ھەر قانداق نەرسىسىدىن يىراق تۇرۇپ كەلمەكتە. بۇ ئاللاھنىڭ ئىنسانىيەت ئۈچۈن چوڭ ئىلتىپاتى ئىدى. ئاللاھ تائالا قۇرئان كەرىمدە بۇ ھەقتە مۇنداق دېگەن: سىلەرگە ئۆزى ئۆلۈپ قالغان ھايۋان، قان، چوشقا گۆشى، ئاللاھتىن غەيرىنىڭ يەنى بۇتلارنىڭ نامى تىلغا ئېلىنىپ بوغۇزلانغان ھايۋان، بوغۇپ ئۆلتۈرۈلگەن ھايۋان، ئۇرۇپ ئۆلتۈرۈلگەن ھايۋان، ئېگىزدىن يىقىلىپ ئۆلگەن ھايۋان، ھايۋانلار تەرىپىدىن ئۈسۈپ ئۆلتۈرۈلگەن ھايۋان، يىرتقۇچ ھايۋانلار يېرىپ ئۆلتۈرۈپ يېگەن ھايۋان نىڭ گۆشىنى يېيىش ھارام قىلىندى. لېكىن يۇقىرىقى بەش تۈرلۈك ھايۋاندىن جېنى چىقمىغان چاغدا بوغۇزلىغانلىرىڭلار ھالال بولىدۇ ھەمدە بۇتلارغا ئېلىپ بېرىلىپ ئۇنىڭ يېنىدا بوغۇزلانغان ھايۋانلار ھارام قىلىندى. ئەزلام يەنى جاھىلىيەت دەۋرىدە پال ئۈچۈن ئىشلىتىدىغان ئۈچ پارچە ياغاچ بىلەن پال سېلىشىڭلار ھارام قىلىندى، بۇ گۇناھتۇر، كاپىرلار بۈگۈن سىلەرنىڭ دىنىڭلار نى يوقىتىش دىن ئۈمىدىنى ئۈزدى، ئۇلار دىن قورقماڭلار، مەندىن قورقۇڭلار. بۈگۈن سىلەرنىڭ دىنىڭلارنى پۈتۈن قىلدىم، سىلەرگە نېمىتىمنى تاماملىدىم، ئىسلام دىنىنى سىلەرنىڭ دىنىڭلار بولۇشقا تاللىدىم، كىمكى ئاچلىقتا، ئىلاجسىزلىقتىن، گۇناھنى مەقسەت قىلماستىن ھارام قىلىنغان نەرسىلەرنى يېسە گۇناھ بولمايدۇ ئاللاھ مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر، بەندىلىرىگە ناھايىتى مېھرىباندۇر. مائىدە سۈرىسى 3ئايەتچوشقىنىڭ زىيانلىق ۋە سالامەتلىككە تەھدىت ئىكەنلىكى بۇنىڭدىن 1400يىللار بۇرۇنقى چاغلاردا ئاللاھ تائالا ۋەھيى ئارقىلىق ئىنسانىيەتكە بىلدۈرگەن ۋە مۇسۇلمانلارنى چوشقا گۆشى يېيىش ۋە چوشقىنىڭ قانداقلا بىر نەرسىسىنى ئىشلىتىشتىن قاتتىق مەنئى قىلغان.يۇقىرىقى ئايەتتە ھارام قىلىنغان نەرسىلەرنىڭ ھەممىسى ئىنسانلارغا زىيانلىق بولغان، مىكروب تارقىتىدىغان، پاسكىنا نەرسىلەردۇر. ئايەتنىڭ ئاخىرىدىكى ئاللاھ بەندىلىرىگە ناھايىتى مېھرىباندۇر دېگەن جۈملە ئاللاھنىڭ ئۆزى ئۆلۈپ قالغان مالنىڭ ۋە چوشقىنىڭ گۆشىنى يېيىشنىڭ ئىنسانلارنىڭ سالامەتلىكىگە تەھدىت سالىدىغان زىيانلىق ئىش ئىكەنلىكىنى بەندىلىرىگە بىلدۈرگەنلىكتىن ئىبارەت مېھرىبانلىقى ئالاھىدە زىكىر قىلىنغان. تەبىئىيكى، بۇ ئاللاھنىڭ ھېسابسىز مېھرىبانلىقلىرىدىن بىر مېھرىبانلىقتۇر. بۇنىڭدىن مەلۇمكى، ئاللاھ بەندىلىرىنى بىر ئىشتا توسۇشى ياكى ئۇلارنى بىر ئىشقا بۇيرۇشى ئۇلارنى ئاسراش ۋە ئۇلارغا مېھرىبانلىق قىلىش ئۈچۈندۇر.ئاللاھنىڭ ئاگاھلاندۇرۇشى ھەر زامان كېلىپ تۇرىدۇ. ئىنسانلار ئاللاھنىڭ ئەمرىدىن چىقىپ، پەنتېخنىكىنىڭ كارامەتلىرىگە ئىشەنچ قىلىپ، كۆرەڭلىگەن ھەر بىر زاماندا، ئاللاھ تائالا پەنتېخنىكىنىڭ كۈچى يەتمەيدىغان، ئىنسانلارنى كۆرەڭلەتكەن ئىلىمپەننىڭمۇ كۈچى يەتمەيدىغان بىر بالايى ئاپەتلەرنى ئەۋەتىش ئارقىلىق، ھەتتا ئاللاھنىڭ قۇدرىتىنى ئېتىراپ قىلغۇنچە قەدەر ئۇلارنى ئاگاھلاندۇرۇپ تۇرىدۇ. مەسىلەن: تۇپان بالاسى، پىرئەۋن قەۋمىگە ئەۋەتكەن چېكەتكە بالاسى، كەبىنى يىقىتماقچى بولغان ئەبرەھە قوشۇنىغا ئەۋەتىلگەن قۇش تاش بالاسى بالاسى ۋە باشقىلار بۇنىڭ مىسالى.ئاللاھ تائالا قۇرئان كەرىمدە: سىلەرگە يەنى جېنىڭلار ياكى مېلىڭلارغا ھەرقانداق بىر مۇسىبەت يەتسە، ئۇ سىلەرنىڭ قىلغان گۇناھىڭلار تۈپەيلىدىن كەلگەن بولىدۇ دېگەن. شۇرا سۈرىسى30ئايەتئاللاھقا مىڭ شۈكرىكى، نۆۋەتتىكى چوشقا زۇكۇمىنىڭ مىكروبى چوشقا گۆشى يېيىلمەيدىغان دۆلەتلەرنىڭ ھېچبىرىدە بايقالمىدى. مۇندىن كېيىنمۇ ئاللاھ پۈتۈن ئىنسانىيەتنى، خۇسۇسەن مۇسۇلمانلارنى، جۇملىدىن دۇنيادىكى ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىنى ئۆز پاناھىدا ساقلىغاي ئامىن.چوشقا زۇكۇمى تارقالغان جايلار خۇسۇسەن چوشقا گۆشى يېيىلىدىغان ۋە چوشقا يېتىشتۈرۈلىدىغان مەملىكەتلەردۇر.ئاللاھنىڭ ھېكمەتلىرىنى بىلىپ بولغىلى بولمايدۇ. ئەمما مەيلى پايدىلىق، مەيلى زىيانلىق ھەممە ئىشنىڭ ئاللاھنىڭ خاھىشى بىلەن بولىدىغانلىقى ئىنتايىن ئېنىق بىر مەسىلە. چۈنكى پايدازىيان، ياخشىلىق ۋە مۇسىبەت ھەممىسى ئاللاھتىن دەپ ئېتىقاد قىلىش ئىماننىڭ جۇملىسىدىندۇر. ئاللاھ تائالا نۆۋەتتىكى چوشقا زۇكۇمى ئارقىلىق ئاللاھنى ۋە ئۇنىڭ قۇدرىتىنى ئۇنۇتقانلارنى ئاگاھلاندۇرۇشنى مەقسەت قىلغانمۇ ياكى بەزى بەندىلىرىنى جازالاشنى خالىغانمۇ؟ بۇ تەرىپىنى ئاللاھ ئۆزى بىلىدۇ. ئەمما بىز پۈتۈن ئىنسانىيەتكە ساقسالامەتلىك، خاتىرجەملىك ۋە تىنچلىق تىلەيمىز. چۈنكى بىزنىڭ ئۇلۇغ دىنىمىز رەھمەت ۋە شەپقەت دىنى، بىزنىڭ سۆيۈملۈك پەيغەمبىرىمىز پۈتۈن ئالەملەرگەئىنسانىيەتكە، ھايۋانلارغا، تەبىئەتكە، ئۇچار قۇشلارغا ۋە كائىناتتىكى بارلىق نەرسىلەرگە رەھمەت بولۇپ ئەۋەتىلگەن شەپقەت پەيغەمبىرىدۇر. ئاللاھ بۇ ھەقتە: بىز سېنى پەقەت ئالەملەر ئۈچۈن رەھمەت قىلىپلا ئەۋەتتۇق دەيدۇ.چوشقا زۇكۇمى سەۋەبىدىن مىسىر، لىۋان ۋە سۇرىيە قاتارلىق بەزى دۆلەتلەر، دۆلەت ئىچىدىكى بارلىق چوشقىلارنى ئۆلتۈرۈپ تۈگىتىش قارارىنى رەسمى ئېلان قىلدى ۋە ئىجرا قىلىشقا باشلىدى.ئەرەب ۋە ئىسلام دۆلەتلىرىنىڭ كۆپىنچىسى پۇقرالىرىنى ئامېرىكا ۋە مېكسىكا قاتارلىق ۋىرۇس تارقالغان دۆلەتلەرگە سەپەر قىلىشتىن چەكلىدى. بۇلارنىڭ ھەممىسى پۇقرالارنىڭ سالامەتلىكى ۋە ئامانلىقىنى ھىمايە قىلىشتىن باشقا نەرسە ئەمەس.ياۋروپا ئىتتىپاقىنىڭ سەھىيە ئىشلىرى ئورگىنى، چوشقا زۇكۇمىغا گىرىپتار بولغۇچىلار ئەگەر بۇ سۈرئەتتە كېتىۋەرسە، 20ئەسىردە ئىنسانىيەت بېشىدىن كەچۈرگەن 3 قېتىملىق ۋاباغا قىياس قىلغاندا، نوپۇسىنڭ يۈزدە 50پىرسەنتى ھالاك بولىدىغانلىقى قىياس قىلىنماقتا.1918يىلى ئىسپانىيىدە، 1957يىلى ئاسىيادا، 1968يىلى شىياڭگاڭدا تارقالغان چوشقا زۇكۇمى ۋاباسى سەۋەبلىك دۇنيادا 40 مىليوندىن ئارتۇق ئىنسان ھاياتىدىن ئايرىلغانلىقى قەيت قىلىنماقتا.ھازىرغىچە چوشقا زۇكۇمى بايقالغان 10 نەچچە كۈندىن بۇيان مېكسىكا ۋە ئامرىكا، كانادا، ئەنگىلىيە، ئىسپانىيە، نىيۇزىنلاندىيە، ئاۋسترالىيە، ئېرلاندىيە، دانىيە، شىۋىتسىيە، كولۇمبىيە، پارانسىيە، ئىسرائىلىيىدە، جوڭگۇ، جەنۇبى كورىيە قاتارلىق 22دىن ئارتۇق دۆلەتتە 1124 دىن كۆپرەك ئادەم رەسمى يۇقۇملانغان، ئىككى يۈزدىن كۆپ كىشى ھاياتىدىن ئايرىلغان. دۇنيادا 2000 دىن كۆپرەك كىشى يۇقۇملىنىش گۇماندارى بولۇپ تەكشۈرۈلمەكتە.دېمەك؛ نۆۋەتتىكى چوشقا زۇكىمىدىن ھەرقانداق كىشىنىڭ ئۆز لايىقىدا ھەزەرلىنىشى كېرەك بولۇپ، كىسەل دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدا تاراۋاتقان بۈگۈنكى كۈندە، بىز ئۇيغۇر دىيارىدىكى مۇسۇلمانلار ئاللاھنىڭ بۇ ۋىرۇستىن ساقلىغانلىقىغا يۈزمىڭلارچە ھەمدۇسانا ئېيتىپ، ئىسلامدىن ئىبارەت بۈيۈك دىن ۋە ئەقىدە بىلەن نېمەتلەندۇرگەنلىكىدىن پەخىرلىنىشىمىز، شۇنداقلا جەمئىيەتتىكى ئەۋج ئىلىۋاتقان ناشايان ئىشلاردىن قول يېغىپ، دىنى ۋە مىللى ئىسلاھاتقا يۈزلىنىشىمىز، جەمئىيىتىمىزدە ئىسلامىي ئەخلاقنىڭ رېئاللىققا ئايلىنىشى ئۈچۈن بىر باشلىنىش بولۇپ قالسا ئەجەپ ئەمەس.ئىنسانىيەت ساراسىمگە چۆمۈۋاتقان بۈگۈنكى كۈندە، بىز توڭگۇز گۆشى يىمىگەندىكىن دەپ ئۆزىمىز بىلگەن يولىمىزدا مىڭىۋەرمەستىن، ئاللاھقا قايتايلى، ئاللاھنىڭ ئارغامچىسى بولغان قۇرئان ۋە ساغلام ھەدىسكە مەھكەم ئېسىلايلى، بۇ مۇناسىۋەت بىلەن: ئى ئاللاھ! بىزنى بۇ كېسەللىكتىن ساقلاپسەن بۇنىڭدىن كېيىنمۇ بىزنى بۇنىڭغا ئوخشىغان كېسەللىكلەردىن ساقلىغىن دەپ ئاللاھقا يېلىنايلى. بەلكىم بۇ ئاللاھقا تۆۋە قىلىۋېلىشىمىز ئۈچۈن ئاخىرقى بىر پۇرسەت بولۇپ قىلىشىمۇ مۇمكىن. چۈنكى تىببى مۇتەخەسسىسلەرنىڭ بايان قىلىشىچە، چوشقا زۇكۇمى چوشقا گۆشى ئىستىمال قىلمىغانلاردىمۇ كۆرۈلۈپ قىلىش ئېھتىماللىقى بارلىقىنى بايان قىلىدۇ.ئاللاھ ھەممىمىزنى مەنىۋىي ۋە جىسمانى كېسەللىكلەردىن ساقلاپ، ئەقلىمىزنى ئاللاھنىڭ كائىناتلىرى توغرىسىدا پىكىر يۇرگۇزۇپ، دىنى ۋە مىللى تەرەققىياتىمىز ئۈچۈن بىر كىشىلىك تۆھپە قوشقىلى، جىسىملىرىمىزغا ساغلاملىق ئاتا قىلىپ، ئاللاھ زارى بولىدىغان يول بىلەن يېڭى پەنتېخنىكا بىلىملىرىنى ئىگەللەپ مىللەتنى گۇللەندۇرىغان قەتئى ئىرادە ۋە قەيسەرلىك ئاتا قىلسۇن. ئامىنمۇھەررىر
|
دەپ جاتىر 3591 17 پىكىر 22 ماۋسىم, 2018 ساعات 18:15سەنات توراعاسى قاسىمجومارت كەمەلۇلى توقاەۆتىڭ ۆۆس تەلەارناسىنا بەرگەن سۇحباتىنا بايلانىستى سەناتور مۇحتار قۇلمۇحاممەد ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى. وندا سەنات دەپۋتاتى بۇل سۇحباتتىڭ ءوز ىشىمىزدەگى كەيبىر ۇمىتكەرلەردى سىناۋ ماقساتىندا جاسالۋى دا ابدەن مۇمكىن ەكەنىن ايتادى. قاسىمجومارت كەمەلۇلى وتە بايىپتى، بايسالدى ساياساتكەر. مەنىڭشە ول سۇحباتتى باتىس قوعامدىق پىكىرىنىڭ تامىرىن باسۋ ءۇشىن ايتقان سياقتى. ءتىپتى ءوز ىشىمىزدەگى كەيبىر ۇمىتكەرلەردى سىناۋ ماقساتىندا جاسالۋى دا ابدەن مۇمكىن. ويتكەنى توقاەۆتىڭ جاۋاپتارى باسىنان اياعىنا دەيىن ەلباسى ساياساتىن قولداۋعا نەگىزدەلگەن. ماحاتحير موحامادتىڭ جاسىنا قاتىستى سىلتەمەنىڭ وزىندە كوپ يشارا بار ەكەنىن بايقاماۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان ءاردايىم ءبىزدى سىناپمىنەۋگە دايىن تۇراتىن شەتەلدىك اقپاراتتىڭ قاتقىل فورماتىنداعى ءبىر سۇحبات توڭىرەگىندە سونشاما داۋداماي تۋعىزۋدىڭ ەش قاجەتى جوق، دەيدى سەناتور مىرزا.
|
قازاق حاندىعىنىڭ جالعاسى تۇسىرىلەدى ەگەمەن قازاقستان گازەتىنىڭ رەسمي سايتىقازاق حاندىعىنىڭ جالعاسى تۇسىرىلەدىمادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ تاپسىرىسى بويىنشا ش. ايمانوۆ اتىنداعى قازاقفيلم كينوستۋدياسى كومپانياسىمەن بىرلەسە وتىرىپ قازاق حاندىعى. التىن تاق شارتتى اتاۋى اتتى تاريحي سەريالىنىڭ ەكىنشى ماۋسىمىن ءتۇسىرۋدى قولعا الدى. قازاق حاندىعى سەريالىنىڭ ءبىرىنشى ماۋسىمى وتانداستارىمىزدىڭ تاريحقا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن وياتتى. رەجيسسەردىڭ جانە شىعارماشىلىق توپتىڭ اتىنا كوپتەگەن العىس حاتتار كەلىپ ءتۇستى، عالامتور جانە الەۋمەتتىك جەلىلەر ارقىلى جىلى لەبىزدەر الدىق. كوپتەگەن پىكىرتالاستار مەن سىندار دا بولدى. حالىق تاراپىنان وسى جوبانىڭ جالعاسىن تۇسىرسە ەكەن دەگەن تىلەگىن اڭعاردىق. بۇل ءبىز ءۇشىن وتە ماڭىزدى.جاقىندا پرەزيدەنت ن. نازاربايەۆتىڭ بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ اتتى باعدارلامالىق ماقالاسىندا ايتىلعان جاڭا تۇرپاتتى جاڭعىرۋدىڭ ەڭ باستى شارتى ۇلتتىق مادەنيەتىڭدى، ۇلتتىق كودىڭدى ساقتاي ءبىلۋ. ولار ساقتالماسا، ەشقانداي جاڭعىرۋ بولمايدى دەگەن ءسوزى، اسىرەسە كينو سالاسى ءۇشىن قاجەتتى قوزعاۋشى ءسوز. ەلباسىمىزدىڭ وسى باعىت باعدارى ءفيلمنىڭ يدەياسىنا نەگىز بولدى. ەندى مىنە، ازداعان دەمالىستان كەيىن، جاساعان جۇمىسىڭا رەجيسسەر رەتىندە ەمەس، قاراپايىم كورەرمەن رەتىندە باعا بەرىپ، اتقارعان جۇمىستىڭ ءبارى دە بەكەر بولماعانىن ءتۇسىندىم. ءبىر تىنىستاپ الىپ، اۋقىمدى سەريالدىڭ ەكىنشى ماۋسىمىن ءتۇسىرۋدى قولعا الىپ وتىرمىز، دەدى ءفيلمنىڭ رەجيسسەرى رۇستەم ءابدىراش.ون بولىمنەن تۇراتىن جاڭا ماۋسىمنىڭ ستسەناري اۆتورلارى دا بۇرىنعى ستسەناريستەر بولماق. تاريحي تۋىندىنىڭ ءبىرىنشى ماۋسىمى كەرەيدىڭ حان تاعىنا وتىرۋىمەن اياقتالسا، ەكىنشى ماۋسىمدا قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ قالىپتاسۋى مەن دامۋى، جانىبەكتىڭ تاققا وتىرۋى سۋرەتتەلەدى، دەدى رەجيسسەر.سونىمەن قاتار بۇل سەريالدا قازاق حاندارىنىڭ مادەني جانە ەكونوميكالىق ورداسى سىعاناق قالاسى ءۇشىن كورشى مەملەكەتتەرمەن كۇرەسى سۋرەتتەلەدى.ايتا كەتسەك، قازاق حاندىعى. التىن تاق سەريالى جاز ايىنان باستاپ دايىندىق كەزەڭدە بولدى. وسى ۋاقىت ارالىعىندا ستسەناري جازىلىپ، قوسالقى رولدەرگە كاستينگ وتكىزىلدى. سونىمەن قاتار نەگىزگى دەكوراتسيالار قايتا وڭدەلىپ، جاڭادان ەكى ينتەرەر تۇرعىزىلدى ءرابيا مەن بايبىشەنىڭ بولمەلەرى . رەجيسسەردىڭ ايتۋىنشا، ءفيلمنىڭ ءبىرىنشى ماۋسىمىنداعى قاتەلىكتەرى مەن كەمشىلىكتەرى وسى جولى تولىقتاي ەسكەرىلگەن. جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن سەريالدىڭ 40 پايىزىن ءتۇسىرۋ جوسپارلانىپ وتىر.جوبا پروديۋسەرى ارمان اسەنوۆ تەلەحيكايانىڭ نەگىزگى ءتۇسىرىلىم جۇمىستارى قازاقفيلم اۋماعىندا تۇرعىزىلعان دەكوراتسيالاردا، سونىمەن قاتار، كينوستۋديانىڭ پاۆيلوندارىندا جۇرگىزىلەتىنىن ايتتى. تەلەسەريالدا اكتەرلەر قۇرامى وزگەرمەگەن، الايدا، جاڭا ماۋسىم جاڭا كەيىپكەرلەرمەن تولىعادى.قاللەكي تەاترى جاس دراماتۋرگتەردى شاقىرادىارداگەر اعالار اي!..
|
ئەركىن سۈرىيە ئارمىيىسى ئەسەد ھاكىمىيىتىگە قاراشلىق 256 نەپەر ئەسكەرنى ئەسىرگە ئالدى شەرقىي تۈركىستان مائارىپ ۋە ھەمكارلىق جەمئىيىتىباش بەتخەۋەرلەرئەركىن سۈرىيە ئارمىيىسى ئەسەد ھاكىمىيىتىگە قاراشلىق 256 نەپەر ئەسكەرنى ئەسىرگە ئالدىئەركىن سۈرىيە ئارمىيىسى ئەسەد ھاكىمىيىتىگە قاراشلىق 256 نەپەر ئەسكەرنى ئەسىرگە ئالدىسۈرىيىدىن ئەڭ يېڭى ئۇچۇرلار،ئەركىن سۈرىيە ئارمىيىسى ئەسەد ھاكىمىيىتىگە قاراشلىق 256 نەپەر ئەسكەرنى ئەسىرگە ئالدى، سۈرىيەدىكى ئەسەد دىكتاتۇر رىجىمىگە قارشى باشلانغان خەلق ھەرىكىتى نامايىشتىن ئىچكى ئۇرۇشقا ئايلىنىپ 18 ئايدىن بۇيان سۈرىيىدە قۇراللىق توقۇنۇش داۋام قىلماقتا.13 ئۆكتەبىر كۈنى ئەسەد ھاكىمىيىتىگە قارشى قۇراللىق ئۇرۇش قىلىۋاتقان ئەركىن سۈرىيە ئارمىيىسىنىڭ بايان قىلىشىچە، ھەلەپنىڭ غەربى رايونىدىكى كۇفرناھا مەھەللىگە يېقىن ئەتراپتا رۇسىيىدە ئىشلەنگەن بىر ئۇرۇش ئايرۇپىلانىنىڭ ئېتىپ چۈشۈرۈلگەنلىكى ئىلگىرى سۈرۈلدى.ئۆكتچى گۇرۇپلاردىن سۈرىيە ئىنقىلاپ كومتىتىنىڭ بىلدۈرۈشىچە، ئەركىن سۈرىيە ئارمىيىسى يەنە ھەلەپنىڭ ئاسىلى رايونىدا ئەسەدنىڭ ئەسكەرلىرىگە ھۇجۇم قىلىپ 4 تانكا ۋە نۇرغۇن ھەربىي ماشىنىلارنى پاچاقلاپ تاشلىغان.س ن ن ئاخباراتىنىڭ خەۋىرىدە بىلدۈرۈشىچە 12 ئۆكتەبىر كۈنى ئەركىن سۈرىيە ئارمىيىسى ئەسەد ھاكىمىيىنىڭ ئەسكەرلىرىگە ھۇجۇم قىلىش نەتىجىسدە، 256 نەپەر ئەسكەرنى ئەسىر ئالغان. ئۇنىڭدىن باشقا يەنە نۇرغۇن قۇرال ياراق ۋە ئوق دۇرىلارنى قولغا چۈشۈرگەن. سۈرىيىدە ئىچكى ئۇرۇش شىددەتلىك داۋام قىلماقتا. ئەركىن سۈرىيە ئارمىيىسى ئەسەد دىكتاتۇر ھاكىمىيىتىگە قاراشلىق ئەسكەرلەرگە قارشى ھۇجۇم قىلىپ ئالغا ئىلگىرلىمەكتە ئىكەن.خەۋەرلەردە بىلدۈرۈشىچە، 18 ئايدىن بۇيان سۈرىيىدە 40 مىڭدىن ئارتۇق ئىنسان ھاياتىدىن ئايرىلغان. بۇ ئۇرۇشتا ھازىرغىچە ئەسەدنىڭ 6000 دىن ئارتۇق ئەسكىرى ئۆلتۈرۈلگەن.يۈزمىڭلىغان ئىنسان يۈرتلىرىنى تاشلاپ باشقا دۆلەتلەرگە كېتىشكە مەجبۇر بولغان، ھازىر تۈركىيىدىكى سۈرىيەلىك مۇساپىرلارنىڭ سانى 100 مىڭغا يەتكەن.تۈركىيە سۈرىيىنىڭ يولۇچىلار ئايروپىلانىنى ئەنقەرەگە مەجبۇرىي قوندۇردى
|
تاريح قازاق شەجىرەسى قازاق اۆتونومياسى قۇرامىنا كىرمەي قالعان قازاق ۋالاياتتارى تۋرالىقىتاي قازاقتارى شۋاردىڭ بەس ۇلكەن ايماعىنا شوعىرلى قونىستانعان. جالپى، شىڭجاڭدا ون ءىرى ايماق بولسا، سونىڭ بەس ۇلكەن ايماعىندا قازاقتار جيى قونىستانعان. قازاقتار قونىس تەپكەن بەس ۇلكەن ايماق مىنالار: ىلە، تارباعاتاي، التاي، سانجى جانە قۇمىل.بۇل بەس ايماقتىڭ ىشىندە تەك ۇشەۋى ىلە، تارباعاتاي، التاي عانا قازاق اۆتونومياسىنىڭ قۇرامىنا كىرىپ وتىر. قالعان ەكى ايماق ءبولىنىپ، بولشەكتەلىپ قازاق قۇرامىنا ەنبەي قالدى. سونىمەن شۋارداعى قازاقتاردىڭ بايىرعى قونىسى اتانعان قازاق ايماقتارىنا جەكە جەكە تالداۋ جاسايمىز.1. ىلە ۋالاياتى كارتاداعى 1 جان سانى ەڭ تىعىز ءوڭىر. ورتالىعى بۇرىن كۇرە قالاسى ەدى، كەيىن قۇلجا قالاسى بولدى. 1871جىلى پاتشالىق رەسەي قۇرامىنا كىرىپ 1881جىلعا دەيىن ون جىل جەتىسۋ، الماتى وبلىسىنىڭ ءبىر بولشەگى بولعان. 1881دەن 1914جىلعا دەيىن شىڭجاڭ ولكەسى قۇرامىنا قاراماي تىكە ورتالىق ۇكىمەتكە امكەري گۋبەرنيا رەتىندە قاراپ تۇرعان. 1912جىلى ىلەنىڭ كۇرە، قۇلجا قالالارىندا ازاماتتىق سوعىس پەن توڭكەرىس تۋىلىپ ديحۋا ءۇرىمجى ۇكىمەتىمەن تەكەتىرەسىپ اقىرى پەكيندەگى يۋان شيكايدىڭ تىكە ارالاسۋىمەن سوعىس توقتاپ زورلىقتى كۇشپەن شىڭجاڭ ولكەلىك ۇكىمەتكە قاراتىلعان 1914. 1944جىلعى شىڭجاڭ ولكەلىك ۇكىمەتتىڭ قورعانىس مينىستىرلىگى جاعىنان الىنعان ساندىق مالىمەت بويىنشا، ىلە ۋالاياتىندا سول جىلدارى 210 مىڭ 672 قازاق، 76 مىڭ 229 ۇيعىر، 27 مىڭ 661 قىتاي بولعان ەكەن. ءدال قازىرگى قىتاي كوممۋنيستتەرىنىڭ سان ايعاقشىلارى ستاتيكالىق ىلە ۋالاياتىنداعى قازاقتىڭ ۇزىن سانىن 500 مىڭنىڭ اينالاسىندا عىپ كورسەتىپ ءجۇر. سوندا 70 جىلدان بەرى نەبارى ءبىر ەسە وسكەن بە؟ سوسىن، ىلە ۋالاياتى مەن تارباعاتاي ۋالاياتى اراسىن ءبولۋ ءۇشىن اراداعى بۇراتالانى جەكە اۆتونوميالى وبلس عىپ شىعارىپ جىڭ، اراسان اۋداندارىنىڭ قازاقتارىن ىلە ۋالاياتىنان اجىراتىپ الىپ قويادى. 19551962 جىلدارى ىلە ۋالاياتىنان قازاق سسرعا قونىس اۋدارۋشىلار وتە كوپ بولدى. اسىرەسە، 1962جىلى ىلە ۋالاياتىنىڭ قورعاس اۋدانىنان شەكارا اسىپ ارعى قازاق سسرعا كوشۋشىلەر تىپتەن كوپ بولعان. 2016جىلى ىلە ۋالاياتىن ارالاپ دەرەك جيناپ جۇرگەنىمدە قورعاسقا قاتىستى دەرەكتى وقىپ تاڭقالدىم، مىسالى، 1962جىلعا دەيىن قورعاستا قازاقتىڭ كوپتىگى سونشا دەگەن ءبىر اۋىلدىڭ وزىندەگى قازاقتىڭ ۇزىن سانى 30 مىڭنان اسقان، سول اۋىلدان 3000 وقۋشى ءبىر ۋاقىتتا مەكتەپكە بارىپ تۇرعان، 1962جىلعى ۇركىن كوشتە اۋىل قازاقسىز قاڭعىراپ قالىپ، مەكتەپ پەن اكىمشىلىك، بوس ۇيلەردى زورلىقپەن قونىستاندىرىلعان ۇيعىرلار كەپ يەمدەنىم كەتكەن. سونىڭ وزىندە كۇنەس، نىلقى، تەكەس، ورتەكەسموڭعولكۇرە, توعىزتاراۋ، شاپشال، قۇلجا، قورعاس قاتارلى سەگىز اۋدان ىلە ۋالاياتىنا تىكە قارايدى بۇرىن 12 اۋدان ەدى. بۇنىڭ ىشىندە قازاق ەڭ كوپ اۋدان كۇنەس. شامامەن 150 مىڭ مەن 200 مىڭنىڭ اراسىندا، قالعاندارى 70 مىڭ مەن 100 مىڭ اينالاسى، قازاق ەڭ از اۋدان قۇلجا قۇلجا قالاسى ەمەس، قۇلجا اۋدانى مەن قورعاس، سونىڭ وزىندە ارقايسىندا 50 مىڭنان استام قازاق بار.2. تارباعاتاي ۋالاياتى كارتاداعى 2. ورتالىعى شاۋەشەك قالاسى. 1916 جىلعا دەيىن ىلە اسكەري گۋبەرنياسى ارقىلى ورتالىق ۇكىمەتكە تىكە قاراپ تۇرعان. التايداعى كوگەداي ورداسى ورتالىق بيلىككە جىلىنا تولەيتىن 81 ات سار نوقتانىڭ سالىعىنىڭ 41ىن قوبدا ارقىلى وتەپ تۇرسا، قالعان 40ىن تارباعاتاي امبانى مەكەمەسى ارقىلى ورتالىق پەكينگە جوتكەپ تۇرعان. 1916دان 1944جىلعا دەيىن تارباعاتاي ۋالاياتىندا ساۋان مەن شيحۋ اۋداندارى قاراستى بولماي كەلگەن. 1944جىلى شارقي تۇركىستان ۇكىمەتى ساۋان، شيحۋ اۋداندارىن ازات قىلعان سوڭ ونى ءۇرىمجى ۋالاياتىنان ءبولىپ اپ تارباعاتاي ۋالاياتىنا قوسقان. 1944جىلعى شىڭجاڭ ولكەلىك قورعانىس مينىستىرلىگىنىڭ ساناعى بويىنشا تارباعاتاي ۋالاياتىندا 103 مىڭ 180 قازاق، 1 مىڭ 15 1015 ۇيعىر، 26 مىڭ 299 قىتاي بولعان. بىراق، ەسكەرە كەتىڭىز بۇل ساناققا ساۋان ساندىققوزى مەن شيحۋ قاراسۋ اۋدانىنىڭ قازاقتارى كىرمەيدى. 19551962 جىلدارى تارباعاتاي ۋالاياتىنىڭ ورتالىعى شاۋەشەك پەن شاعانتوعاي اۋدانىنان قازاق سسرعا قونىس اۋدارۋشىلار سانى ەرەپايسىز كوپ بولدى. 1962جىلدىڭ ءساۋىر ايىنىڭ 2128 جۇلدىزى شەكارا نەبارى ءبىر اق اپتا اشىلىپ ەدى، 60 مىڭنان استام قازاقتار قازاق سسرعا ءوتىپ كەتكەن. سونىمەن شاۋەشەك قالاسى مەن شاعانتوعايدىڭ قازاعى كۇرد ازايىپ ءدوربىلجىن مەن تولى اۋدانىنىڭ قازاقتارىن ءبولىپ كوشىرىپ شاۋەشەك پەن شاعانتوعايدىڭ جان سانىن تولىقتىرعان. تارباعاتايداعى قازاق ەڭ كوپ اۋدان ءدوربىلجىن مەن تولى اۋدانى، ارقايسىندا 80 مىڭ مەن 100 مىڭنان قازاق تۇرادى، قازاق ەڭ از اۋدان شەكاراداعى شاعانتوعاي اۋدانى، وندا نەبارى 17 مىڭ مەن 20 مىڭنىڭ اينالاسىندا قازاق تۇرادى. تارباعاتاي ۋالاياتىنا شاعانتوعاي، تولى، ءدوربىلجىن، قوبىق، ساۋان جانە شيحۋ قالاسى قارايدى. كەزىندە تارباعاتاي مەن التاي ۋالاياتىنىڭ اراسىن ءبولۋدى جوسپارلاپ قوبىق اۋدانىنان جەكە اۆتونوميا جاساماقشى بولعان، بىراق ىسكە اسپاي، قيسىنسىز بولىپ قوبىق اۋدان ستاتۋسى كۇيىنشە قالا بەرەدى.3. التاي ۋالاياتى كارتاداعى 3. ورتالىعى التاي قالاسى. 1920جىلعا دەيىن كوگەداي ورداسى دەگەن اتپەن ورتالىق پەكينگە 130 جىل تىكە قاراپ كەيىن زورلىقتى كۇشپەن شىڭجاڭ ولكەسى قۇرامىنا كىرگەن. التاي جەكە حان ورداسى رەتىندە پەكيننىڭ باسقارۋىنا تىكە قاراپ تۇرعان كەزدە قازاقتار ءتورت بي تورە زاڭى بويىنشا باسقارىلىپ تۇرعان. 1920جىلى التاي ورداسى شىڭجاڭعا قاراتىلعان سوڭ التاي قازاقتارىنىڭ باعى تايدى. 1920دان 1951گە دەيىن التاي دۇربەلەڭ مەن زوبالاڭنان كوز اشپادى. 1944جىلعى شىڭجاڭ ولكەلىك قورعانىس مينىستىرلىگىنىڭ ساناعىنا التاي قازاقتارىنىڭ جالپى سانى ەنبەي قالادى، ونىڭ سەبەبى التايدا 1939جىلى ۇلت ازاتتىق كوتەرىلىس تۋىلادى دا، ول 1944كە دەيىن تۇتاس التايدى شارپىپ التايدا الەۋمەتتىە جۇمىس مۇلدەم توقتايدى. سونىڭ وزىندە 1944جىلعى ساناققا التايدىڭ باتىسىنداعى ءبىر ەكى اۋداننىڭ سانى كىرەدى، وندا 53 مىڭ 352 قازاق، 2 مىڭ 961 ۇيعىر 2961, 2 مىڭ 331 2331 قىتاي بولعان. بۇل التاي ۋالاياتىنىڭ جەمەنەي، قابا اۋداندارىنىڭ سانى، قالعاندارىن ساناۋعا ەشقانداي مۇرسات بولماعان. 1955جىلى التاي قالاسىنداعى سابەت كونسۋلى جابىلعاندا بىرەنساران قازاقتار عانا مىسالى، مۇسىلمانبەك توگىسوۆ، تب قازاق سسرعا كوشىپ وتكەن. 1962جىلعى شەكارا وقيعاسىندا التايدان ەل قوزعالماعان. قازىر، التاي ۋالاياتىنا شىڭگىل، كوكتوعاي، بۇرىلتوعاي، بۋىرشىن، قابا، جەمەنەي اۋداندارى قارايدى.4. سانجى وبلسى كارتاداعى 4. ورتالىعى سانجى قالاسى. بۇل وبلس تازا قازاق ۋالاياتى سااانالادى. قازاقتار بۇل ءوڭىردى ءتاڭىرتاۋ نەمەسە ەرەنقابىرعا دەپ اتايدى. ەڭ وكىنىشتىسى، بۇل ءوڭىردى قازاق اۆتونومياسى قۇرامىنا قىتاي كوممۋنيستتەرى قوسپاي ءبولىپ تاستاعان. 195455جىلدارعا دەيىن ءۇرىمجى ۋالاياتى دەپ اتالىپ ورتالىعى دي حۋا قالاسى بولدى. ءۇرىمجى ۋالاياتىنا موري، شونجى، جەمسارى، ميچۋان، بوكەن فۋ كاڭ, قۇتىبي، ماناس، سانجى، ءۇرىمجى سياقتى قازاق اۋداندارى تىكە قاراپ تۇرعان. 1954جىلى قازاق اۆتونومياسىن قۇرۋ كوميتەتى جەرسۋ ماسەلەسىندە ەكىگە ءبولىنىپ قيان كەسكى تالاستارتىس جاسايدى، اقىر اياعى ەكىشى پىكىردەگى كوممۋنيست مۇشەلەرىنىڭ پىكىرى قۋاتتالىپ ءۇرىمجى ۋالاياتىنداعى قازاق اۋداردارى قازاق اۆتونوميامى قۇرامىنا ەنبەي قالادى. سونىمەن سول جىلى بۇل ۋالاياتتىڭ اتى وزگەرىپ سانجى دۇڭعان وبلسى بولىپ قۇرىلادى. نە ءۇشىن دۇڭعان دەپ اتاعان دەۋىڭىز مۇمكىن، دۇڭعاندار سانجى قالا ماڭىندا شوعىرلى قونىستانعاندىقتان ولاردى سىلتاۋ ەتىپ كوممۋنيستتەر دۇڭعان وبلسىن قولدان جاساپ قازاق اۋداندارىن سوعان قاراتىپ قويادى. 1962جىلى ءۇرىمجى قالاسى بۇرىنعى ديحۋا قالاسى سانجى دۇڭعان وبلسىنان ءبولىنىپ جەكە قالا بوپ قۇرىلادى. 1944جىلعى شىڭجاڭ ولكەلىك ۇكىمەتتىڭ قورعانىس مينىستىرلىگى جاعىنان جاسالعان ساناق بويىنشا سول كەزدەگى ءۇرىمجى ۋالاياتىندا 150 شاماسىندا قازاق بولعان ەكەن. ايتپاقشى، قازاقتان شىققان قادۋان مامىربەكقىزى وسى ءۇرىمجى ۋالاياتىنىڭ ءۋاليى اكىمى قوسىمشا قورعانىس ءتورايىمى بولعان. وسى تۇستا ءۇرىمجى ۋالاياتىنىڭ ءار قايسى قازاق اۋداندارىنىڭ اكىمدەرى دەرلىكتەي قازاقتان سايلانعان. 1955جىلدان بەرى بۇل وڭىردەگى قازاقتار وبلس اتاۋىن قازاقدۇڭعان وبلسى دەپ وزگەرتۋگە كۇرەسىپ كەلەدى، بىراق ونى تىڭدايتىن كوممۋنيستتەردىڭ قۇلاعى بولمادى. بۇل ۋالاياتتىڭ نە ءۇشىن قازاق اۆتونومياسى قۇرامىنا كىرمەي قالعانىن ءبىر كۇنى ەگجەي تەگجەيلى بايانداپ ساراپتاپ بەرەيىن.5. قۇمىل ۋالاياتى كارتاداعى 5. ۋالايات ورتالىعى قۇمىل قالاسى. قازاقتار باركول مەن اراتۇرىك ەكى اۋدانعا شوعىرلى قونىستانعان. قۇمىل قالاسى مەن باركول، اراتۇرىك ەكەۋىنىڭ اراسىن الىپ ءتاڭىر تاۋى قيا ءبولىپ جاتىر. قۇمىل قالاسىندا جيىرما مىڭعا جۋىق قازاقتار تۇرادى، قالا ماڭىندا تازا قازاقتار تۇراتىن اۋىل مەن ەلدىمەكەندەر كوپ قىستاۋلىق، كوكتەۋلىك. 2016جىلى دەرەك جيناۋ بابىمەن قۇمىل قالاسىندا اپتالاپ ايالداپ قالاداعى قازاق مەكتەپتەرىن ارالادىم شاعىن لەكتسيا دا جاسادىم. قۇمىل ۋالاياتىنداعى قازاقتار ەڭ شوعىرلى قونىستانعان باركول مەن اراتۇرىك قازاقتارىنىڭ تاريحي تاعدىرى وتە ايانىشتى. 1954جىلى قازاق اۆتونومياسى قۇرىلاتىن كەزدە ءۇرىمجى ۋالاياتىنا قاراپ كەلگەن تۇرپان، ءپىشان مەن توقسۇن اۋداندارى ءبولىنىپ جەكە ۋالايات بولادى دا، قۇمىل ۋالاياتىنداعى باركول، اراتۇرىك قازاق اۋداندارى سانجى قازاقتارى سياقتى قازاق اۆتونومياسى قۇرىمىنا مۇلدەم قوسىلماي قالادى. قازىر بۇل قۇمىل ۋالاياتىنىڭ قازاقتارى 100 مىڭعا تاياپ جىعىلادى. قازىر ۋالايات قۇرامىندا باركول، اراتۇرىك ەكى اۋدان بار.سونىمەن، قىتاي قازاقتارى وسى بەس ۇلكەن ۋالايات وبلسقا شوعىرلى قونىس تەپكەن. ارقايسى ءوڭىردىڭ ءوز قيلى تاريحى تاعى بار. ونى الداعى ۋاقىتتا بۇگە شىگەسىنە دەيىن تالداپ تۇسىندىرەتىن بولامىز. ىلە التاي سانجى جانە قۇمىل. تارباعاتاي قازاق اۆتونومياسىقىتاي قازاق قاۋپى ماسەلەسىنەن ءالى دە الاڭداۋى ما؟
|
خىتاي كومپارتىيەسى نېمە ئۈچۈن شىنجاڭ بيۇروسى قۇرۇشقا ئېھتىياجلىق بولۇپ قالدى؟ ئۇيغۇربەزى ئانالىزچىلارنىڭ قارىشىچە، ئۇيغۇر ۋەزىيىتىنىڭ ھازىرقى شارائىتىدا بۇنداق بىر ئورگاننىڭ قۇرۇلۇشى تاسادىپىيلىق ئەمەس. ئامېرىكىدا تۇرۇشلۇق تارىخچى ۋە ۋەزىيەت ئانالىزچىسى جۇ شۆيۇەن ئەپەندى، كومپارتىيەنىڭ شىنجاڭ مەسىلىسىدە پىكىر قىلىش ۋاقتى كەلگەنلىكىنى بىلدۈردى.ئۇ مۇنداق دەيدۇ: شىنجاڭنىڭ ئەھۋالىدىكى جىددىيلىك، يەنە داۋاملىق سۈكۈت قىلىنسا بولمايدىغان دەرىجىگە كەلدى. بۇ جىددىيلىك نوقۇل پۇقرالارنىلا قايغۇغا سالمايۋاتىدۇ. ئەگەر سەن ئىسىم قويۇشقا، مۇھەممەت، دېگەن ئىسىمنى قويۇشنى چەكلەشكە ئارىلاشقان بولساڭ، دېمەك، بۇ سەن ئارىلىشىۋالغان نەرسە بەك كۆپ بولۇپ كەتتى، دېگەنلىك. مەن بۇرۇن سىچۈەندە تۇرغان. شۇ چاغدا بەزى يېزىلار پىلانلىق تۇغۇت بەلگىلىمىسى چىقىرىپ، ئەرئاياللارنىڭ كۈندىلىك ئۇخلاش ۋاقتىنى بېكىتىپ بەرگەن. بۇ بىر بىشەملىك ئىدى. ئىشلارغا بۇنداق ئارىلىشىۋېلىش ئاقمايدۇ. مۇشۇنداق بىر جىددىي ئەھۋالدا بىرلىكسەپ بۆلۈمىنىڭ 9ئالاھىدە ئىدارە قۇرۇپ، شىنجاڭ ۋەزىيىتىنى كۆزىتىشى ۋە ئانالىز قىلىشى، بىزنىڭ ئويلىشىشىمىزنىڭ ۋاقتى يېتىپ كەلگەنلىكىنى كۆرسىتىدۇ.جۇ شۆيۈەن ئەپەندىنىڭ قارىشىچە، بۇ ئورگاننىڭ بىرلىكسەپ بۆلۈمىنىڭ قارمىقىدا قۇرۇلۇشى، خىتاينىڭ بىرلىكسەپكە ئېھتىياج تۇيۇۋاتقانلىقىنى كۆرسىتىدىكەن. ئۇ، بۇ خىتاينىڭ شىنجاڭ مەسىلىسىدىكى سىياسىتى ئوڭغا قاراپ ماڭىدىغانلىقىنىڭ بېشارىتى ئىكەنلىكىنى ئىلگىرى سۈردى.جۈ شۆيۈەن مۇنداق دەيدۇ: مېنىڭچە سىياسەت بەلكى ئوڭغا بۇرۇلۇشى مۇمكىن. ئەگەر 9ئىدارىنى بىخەتەرلىك مىنىستىرلىقى قۇرۇپ، مەخسۇس شىنجاڭ مەسىلىسى نى تۇتقان بولسا، بۇ سىياسەتنىڭ سولغا بۇرۇلىدىغانقىدىن دېرەك بېرەتتى. 9ئىدارىنى بىرلىكسەپ بۆلۈمىنىڭ قۇرۇشى ئۇنىڭ ئوڭغا بۇرۇلىدىغانلىقىدىن دېرەك بېرىدۇ. بۇ مېنىڭ پەرىزىم. چۈنكى، مەن بۇنىڭدىن 23 ئاي ئاۋۋال بىر خەۋەر كۆردۈم. خەۋەردە ئېيتىلىشىچە، ئۆتكەن 23 يىل ئىچىدە قوراللىق قىسىملار جەنۇبتا ئاتالمىش تېررورچىلار بىلەن قانلىق ئۇرۇش قىلىپ، 140 نەچچە ئادەم ئۆلگەن. ھەقىقىي سان بەلكى بۇنىڭدىن كۆپ بولۇشى مۇمكىن. ئۇنىڭ ئۈستىگە نۇرغۇن ئۇيغۇرلار چەتئەلگە چىقىپ جىھادچى گۇرۇھلارغا قېتىلدى، دېگەن خەۋەرلەر بار. بۇ ئەھۋال خىتاينىڭ كېلەچىكىگە ئىنتايىن پايدىسىز. مەن ئۆزۈممۇ شۇنى كۈتىمەن، بۇ مېنىڭ سەمىمىي ئارزۇيۇم، 9ئىدارىنىڭ بىخەتەرلىك مىنىستىرلىقىدا ئەمەس، بىرلىكسەپ قارمىقىدا قۇرۇلۇشى، ئۇلارنىڭ بىرلىكسەپ خىزمىتىنى كۈچەيتىش ئارزۇسىنى ئىپادىلەيدۇ.كومپارتىيە مەركىزى بىرلىكسەپ ھۆكۈمىنىڭ ئۇچۇرىدا، 9ئىدارىنىڭ ۋەزىيەت ئانالىزىغا دائىر ئىشلاردا مەملىكەت ئىچىسىرتىدىكى شىنجاڭغا ئالاقىدار سىياسىي، ئىقتىسادى، مەدەنىيەت ۋە جامائەت پىكرى قاتارلىق ئەھۋاللارنى ئانالىز ۋە تەتقىق قىلىپ، مۇناسىۋەتلىك تەدبىرلەرنى بېكىتىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن. سىياسەت، تەتقىقات ئىشلىرىدا بۇ ئورگاننىڭ شىنجاڭغا ئالاقىدار زور سىياسەت، مۇھىم ۋە نازۇك مەسىلىلەرنى تەكشۈرۈش، تەتقىق قىلىش ئىشلىرىنى تەشكىللەپ ۋە قانات يايدۇرۇپ، مەركەزگە تەدبىر ۋە تەكلىپ بېرىدىغانلىقى نى ئىلگىرى سۈرگەن.بىراق بەزى ئۇيغۇر ئانالىزچىلىرىنىڭ قەيت قىلىشىچە، ئۇيغۇر رايونىدىكى ھازىرقى قالايمىقانچىلىقنىڭ سەۋەبى ئورگانلارنىڭ كەملىكى ئەمەس، ئۇنىڭ سىياسىتىتۇر. ئامېرىكىدا تۇرۇشلۇق يىپەك يولى مەدەنىيەت تەتقىقاتچىسى دوكتور قاھار بارات، بېيجىڭ ھۆكۈمىتى ئۆزىنىڭ سىياسىتىنى ئۆزگەرتمىسە، بۇ خىل ئورگانلار پەقەت ئۇنىڭ ئۆزىگىلا پايدىلىق بولىدىغانلىقىنى بىلدۈردى.قاھار بارات: بۇ بىرلىكسەپ مىنىستىرلىقى دېگىنى دەۋردىن قالغان بىر مىنىستىرلىق. بىرلىكسەپ بولىدىغان تارىخ ئۆتۈپ كەتتى. ئۇ ئادەملەر ئۆلۈپ بولدى. ئۇ كۈچلەرمۇ، ئۇ دەۋرمۇ تۈگەپ بولدى. مېنىڭچە، بۇنىڭ يەرلىك خەلقلەرگە قانچىلىك پايدىسى تېگىدۇ، ئۇنى ئۇقمايمىز. ئەمما بۇ، ئۆزلىرىنىڭ ئۇيغۇر رايونىدىكى مەمۇرى، سىياسىي ئىشلارنى قانداق ئېلىپ بېرىۋاتقانلىقىنى كۆزىتىپ تۇرىدىغان ئايرىم بىر ئورگاننىڭ بولغىنى ياخشىراق بولىدۇ، بۇ پەقەت ئۆزلىرىگە نىسبەتەن بىر پايدىلىق ئىش بولۇشى مۇمكىن.دوكتور قاھار باراتنىڭ قەيت قىلىشىچە، ھازىرقى ۋەزىيەتنى جياڭ زېمىن، ۋاڭ لېچۈەننىڭ سىياسىتى پەيدا قىلغان. ئۇ، ئۇلار پەيدا قىلغان ھازىرقى ۋەزىيەت خىتاينىڭ ھازىرقى ئۇيغۇر رايونىنى تۈگۈن قىلىپ، يېڭى يىپەك يولى قۇرۇش ئىستراتېگىيەسىگە خىرىس ئېلىپ كېلىۋاتقانلىقىنى قەيت قىلدى.قاھار بارات: جياڭ زېمىن، ۋاڭ لېچۈەن گۇرۇھىنىڭ دەۋرىدە ئۇيغۇرلارنى باستۇرۇش، ئۇيغۇرلارغا قارشى تۇرۇش، ئۇيغۇرلارغا قارشى ئارمىيە، ئەسكەرلەرنى ئەۋەتىپ باستۇرۇشنى بۇلار باشلىغان. شۇلار بۇزۇپ قويغان ۋەزىيەت، شۇلار باستۇرۇۋەتكەن بىگۇناھلارنىڭ قارشىلىقى مانا ھازىر ئۆزلىرىنىڭ كۆزلىگەن ئىقتىسادى تەرەققىيات، چوڭ ئىقتىسادى كۆۋرۈك ياساش زور مەقسىتى بىلەن توقۇنۇشۇپ قېلىۋاتىدۇ. بىراق، بۇلارنىڭ ھازىر قوللىنىۋاتقان سىياسىتىدىكى ئەڭ زور خاتالىق ۋاڭ لېچۈەن دەۋرىدىكى باستۇرۇش سىياسىتىنى ئۆزگەرتمەي تۇرۇپ، قوشۇمچە ھەر تۈرلۈك يېڭى سىياسەتلەرنى يولغا قويۇش ئارقىلىق ئۇيغۇر خەلقىنى بويسۇندۇرۇشنى مەقسەت قىلىۋاتىدۇ. بۇ لوگىكىغا چۈشمەيدىغان بىر ئىش. دېدى.جۇ شۆيۈەن ئەپەندىنىڭ قارىشىچە، كومپارتىيە ھازىرقى ئۇيغۇر سىياسىتىنى دەرھال ئۆزگەرتىشى كېرەك. ئۇ، ئەگەر كومپارتىيە سىياسىتىنى ئۆزگەرتمىسە، بۇنىڭ جۇڭگو ئۈچۈن زور ئاپەت خاراكتېرلىك ئاقىۋەتلەرنى ئېلىپ كېلىدىغانلىقىنى ئاگاھلاندۇردى. ئەگەر بۇنداق كۈچلۈك قارشىلىق داۋاملىق پەيدا قىلىنسا، بۇ بۇنىڭدىن كېيىنكى جۇڭگو ئۈچۈن بىر ئاپەتكە ئايلىنىشى مۇمكىن.جۇ شۆيۈەن مۇنداق دەيدۇ: بۇ ۋەزىيەت جۇڭگو كومپارتىيەسى ئۈچۈن ناھايىتى زور ئاگاھلاندۇرۇش. ۋاڭ لېچۈەنگە ئوخشاش بۇنداق كىشىلەرنىڭ بۇ خىل قارام ئۇسۇلچارىلىرىنى داۋاملىق يولغا قويۇش ھەقىقەتەن بىر خىل تەدبىرمۇ؟ ھەر بىر ئادەم كاللىسىنى كۆپرەك ئىشلىتىشى كېرەك. شۇنداق چوڭ كومپارتىيەنىڭ ئۇنچىلىك كاللىسى يوقمىدۇ، بۇ مۇمكىن ئەمەس. ئۇ بۇ مەسىلىگە كاللا قاتۇرۇشنى خالىمامدۇ؟ مۇمكىن ئەمەس. مەن شۇنداق قارايمەن، ھازىرقى ۋەزىيەت ئەڭ يامان ئەھۋالغا بېرىپ يەتتى. ئىسلام دۆلىتىنى كۆرۈۋاتىمىز. ئەگەر ئۇ بۇ خىل كۈچلۈك قارشىلىق كەيپىياتىنى داۋاملىق پەيدا قىلسا، بۇ كەلگۈسىدە جۇڭگو ئۈچۈن بىر ئاپەتكە ئايلىنىشى مۇمكىن.خىتاي مەركىزى بىرلىكسەپ بۆلۈمىنىڭ ئۇچۇرىدا كۆرسىتىشىچە، بۇ ئورگاننىڭ يەنە بىر فونكىتسىيەسىئۇيغۇر رايونى بىلەن خىتاي ئۆلكىلىرىنىڭ ئۇيغۇر رايونىغا ئالاقىدار ئىجتىمائىي مۇقىملىق، مىللەتلەر ئىتتىپاقلىقى، ئىدىيە خىزمىتى، ئىقتىسادى تەرەققىيات، مائارىپ، ئىشقا ئورۇنلىشىش قاتارلىق مەسىلىلەردىكى قەدىمىنى ماسلاشتۇرۇپ، ئۇلارنىڭ ھەرىكىتىنى بىرلىككە كەلتۈرۈشكە يېتەكچىلىك قىلىش، مەركەزنىڭ قارار ۋە سىياسەتلىرىنىڭ ئەمەلىيلىشىش ئەھۋالىغا رىياسەتچىلىك قىلىشكەن.
|
خىتاي كومپارتىيىسى، دىنىي ئىبادەت ئەركىنلىكىنى بوغقانلىقى ئۈچۈن دىندار ئۇيغۇرلار تەرىپىدىن ئۆلتۈرۈلگەن خوتەننىڭ قاراقاش ناھىيىسىدىكى كەنت كادىرى مەتسالىخان ئەخمەتنى شەرەپ بىلەن قۇربان بولغان ئۈلگىلىك كومپارتىيە ئەزاسى، دەپ ئېلان قىلدى.خىتاي ھۆكۈمىتى شەرقىي تۈركىستان كۈچلىرىنى 1990 يىللاردىن بېرى بېيجىڭپەرەس دىنىي زاتلارغا سۈيىقەست قىلىش بىلەن ئەيىبلىمەكتە ئىدى. ئەمما مەتسالىخان ئەخمەت، قاراقاش ناھىيىسىدىكى پۇقرالارنىڭ مەسچىت سېلىپ، دىنىي ئىبادەت ئەمىرىنى ئورۇنلىشىغا قارشى چىققانلىقى ئۈچۈن ئۆلتۈرۈلگەن.شىنجاڭ گېزىتى نىڭ خەۋەر قىلىشىچە، بۇ يىل 52 ياشتىكى مەتسالىخان ئەخمەت قاراقاش ناھىيىسىدىكى بىر كەنتنىڭ پارتكوم سېكرىتارى بولۇپ، كەنتتىكى پۇقرالارنىڭ مەسچىت سېلىشىغا قارشى چىققانلىقى ئۈچۈن، مەزكۇر كەنتتىكى ئىككى ئۇيغۇر تەرىپىدىن بۇ يىل 2 ئايدا ئۆلتۈرۈلگەن.ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى پارتكومىنىڭ زۇۋانى شىنجاڭ گېزىتى، جۈمە كۈنى مەتسالىخان ئەخمەت توغرىسىدا ماقالە ئېلان قىلدى. شىنجاڭ گېزىتى نىڭ ئاشكارىلىشىچە، مەتسالىخان ئەخمەت بىلەن بىرگە، شۇ كەنتنىڭ جامائەت خەۋپسىزلىك ئىشلىرىغا مەسۇل خادىمىمۇ ئۆلتۈرۈلگەن. ئەمما شىنجاڭ گېزىتى بۇ ۋەقە مۇناسىۋىتى بىلەن قانچىلىك كىشىنىڭ قولغا ئېلىنغانلىقىنى شۇنداقلا مەتسالىخان ئەخمەتنى ئۆلتۈرۈش بىلەن ئەيىبلەنگەن ئىككى ئۇيغۇرنىڭ ئاقىۋىتى توغرىسىدا توختالمىدى.خىتاي ئاساسى قانۇنىدا پۇقرالارنىڭ دىنىي ئىبادەت ئەركىنلىكىگە ئىگىلىكى تەكىتلەنگەن، ئەمما خىتاي ھۆكۈمىتى پۇقرالاقنىڭ دىنىي ئىبادەت ئەركىنلىكىنى بوغۇش بىلەن ئەيىبلەنمەتە. ئەركىن
|
قازاقستان فۋتبولىندا جاڭا جۇلدىزداردىڭ باعى جانادى16 مامىر 2019, 16:29 611 0 دەنساۋلىق دينارا مىڭجاسارقىزىنۇرسۇلتان قالاسىنداعى استاناارەنا ستاديونىندا بۇقارالىق فۋتبولدان مەكتەپ وقۋشىلارى اراسىنداعى بىلعارى دوپ رەسپۋبليكالىق ءتۋرنيرىنىڭ فينالى ءوتتى. وقۋ جىلىنىڭ ىشىندە ەلىمىزدىڭ مەكتەپتەرىندە اۋىلدار، قالالار، وبلىستار دەڭگەيىندە ىرىكتەۋ ويىندارى وتكىزىلدى. ەندى جاس فۋتبولشىلاردىڭ 17 مىقتى كومانداسى ەلوردادا كەزدەستى.تۋرنير فينالىندا قوستاناي جانە جامبىل وبلىستارىنان كەلگەن كوماندالار كەزدەستى. ويىن 0:0 ەسەبىمەن تەڭ ويىنمەن اياقتالدى. جەڭىمپازدى پەنالتي انىقتادى. بىلعارى دوپ كۋبوگى بيىل تارازعا بۇيىردى. كوپتەگەن وتاندىق ايگىلى فۋتبولشىلار كەزىندە بىلعارى دوپ تۋرنيرىنەن باستاعان. بۇگىنگى قاتىسۋشىلاردى پرەمەر ليگانىڭ ۇزدىك كوماندالارى قۇرامىنان كورەمىز دەپ ويلايمىن. بالالار ءتۋرنيردىڭ وتكىزىلۋ دەڭگەيىنە ريزا. بۇگىن ولار ۇلتتىق قۇرامالار وينايتىن جانە حالىقارالىق ويىندار وتەتىن استانا ارەنا ستاديونىندا ونەر كورسەتتى. ارينە، بۇل جاتتىعۋ جۇمىسىن قارقىنداتۋعا شابىتتاندىرادى، دەپ حابارلادى قازاقستان فۋتبول فەدەراتسياسى پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى سەيىلدا بايشاقوۆ. كومپانياسى قازاقستاندا قر فۋتبول فەدەراتسياسىمەن جانە قر عبم جانىنداعى ۇلتتىق عىلىميپراكتيكالىق دەنە تاربيەسى ورتالىعىمەن بىرلەسىپ بۇل ءتۋرنيردى 13 جىل بويى وتكىزۋدە. تۋرنير تاريحىندا وعان 1 200 000 استام قازاقستاندىق وقۋشى قاتىستى. تۋرنير وتاندىق سپورتتىڭ باۋىرجان يسلامحان، راۋان ساريەۆ، سەرگەي حيجنيچەنكو، سەرىكجان مۇجىكوۆ، الەكسەي ششەتكين جانە باسقالار ءتارىزدى جۇلدىزدارىن ءوسىردى. بىلعارى دوپ ءتۋرنيرى ۇيىمداستىرۋشىلار رەتىندە ءبىز ءۇشىن ەرەكشە. ءبىز فۋتبول مەرەكەسى اتموسفەراسىن تۋدىرۋعا تىرىسامىز. جىل سايىن فينال ويىندارى كەزەڭىندە جاس فۋتبولشىلار ءۇشىن بىلعارى دوپ ارنايى لاگەرىن ۇيىمداستىرامىز. بەلگىلى فۋتبولشىلارمەن كەزدەسۋلەر وتكىزەمىز، استانامىزدىڭ كورنەكى جەرلەرىن كورسەتەمىز، دەپ اڭگىمەلەدى كومپانياسىنىڭ كورپوراتيۆتىك جانە رەتتەۋشى قاتىناستارى جونىندەگى ديرەكتورى اليما يسەمباەۆا.ءتۋرنيردىڭ ۇزدىك ءبومبارديرى الماتىلىق باعدات ورازاليەۆ اتاندى. ول 12 گول سالدى. ۇزدىك قاقپاشى جامبىل وبلىسىنىڭ تۋماسى نۇرداۋلەت قوجامۇراتوۆ. ەڭ مىقتى قورعاۋشى بولىپ نۇرجان جومارتوۆ، ال ۇزدىك جارتىلاي قورعاۋشى بولىپ قوستانايلىق ارناز كازىمبەكوۆ تانىلدى. ۇزدىك شابۋىلشى الماتى وبلىسىنان كەلگەن ەرحان كارىموۆ بولدى. جامبىل وبلىسىنىڭ تۋماسى ءاليسۇلتان ميلليازوۆ ءتۋرنيردىڭ ۇزدىك ويىنشىسى اتاندى.ۇيىمداستىرۋشىلارعا وسىنداي مۇمكىندىك ءۇشىن العىس ايتامىز. ءبىز بۇكىل ەلىمىزدەن كەلگەن ۇزدىك ويىنشىلاردى كوردىك. جەڭىس وڭاي كەلگەن جوق. قارسىلاستارىمىز وتە مىقتى بولدى. بىراق، بۇگىن جەڭىسكە ارقاشان جەتۋگە بولاتىنىنا كوز جەتكىزدىك. ماقساتىڭا ۇمتىلۋ قاجەت. مۇنداي تۋرنيرلەر بولاشاعىن فۋتبولمەن بايلانىستىرعىسى كەلەتىن، بىزدەر سياقتى بالالار ءۇشىن جاقسى ترامپلين. بىلعارى دوپ ءتۋرنيرى ارمانىما اپارار جول، دەپ ءبولىستى ءاليسۇلتان ميلليازوۆ.تۋرنير بۇقارالىق فۋتبولدى دامىتۋ جونىندەگى ەڭ ماڭىزدى جىل وقيعاسى 2006 ج. جانە جىلدىڭ ۇزدىك دەمەۋشىلىك جوباسى 2012 ج. رەتىندە ۋەفا ديپلومدارىمەن ەكى مارتە ماراپاتتالدى.تەگتەر بىلعارى دوپ كۋبوگى كومپانياسى
|
جاڭگىردى بيىكتەتۋ ءۇشىن ماحامبەت پەن يساتايدى الاسارتقان جوقپىز ارمان سقابىل ۇلى2 2021 22:14نۇرسۇلتان. قازاقپارات بەلگىلى پروديۋسەر، جاڭگىر حان. ساراي سىرى تاريحي سەريالىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى ارمان سقابىل ۇلى تۋىندىدا ماحامبەت پەن يساتايدىڭ وبرازى قالاي بەينەلەگەنىن ايتىپ بەردى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى. ارناسى تۇسىرگەن 6 تاريحي سەريالدىڭ ىشىندە جاڭگىر حان. ساراي سىرى اتتى حيكايا دا بار.كورەرمەنگە ۇلتتىق ارنا ەفيرىنەن جول تارتاتىن تۋىندىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى ارمان سقابىل ۇلىنان جاڭگىر حاننىڭ قايشىلىقتى وبرازى كينو تىلىندە قالاي سومدالعانى تۋرالى سۇراعان ەدىك.جاڭگىر حان. ساراي سىرى سەريالىنىڭ سەناريىن جازعان ءۇش ادامنىڭ ءبىرى رەتىندە، تۋىندىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى رەتىندە بۇل ساۋالىڭىزعا بىلاي جاۋاپ بەرە الامىن. ءبىر عانا نارسەنى ايتايىن. ماحامبەت تە، يساتاي دا ءبىزدىڭ ءىرى تۇلعالارىمىز. ءبىرى باتىرىمىز، ءبىرى اقىنىمىز. ولاردىڭ قاسىندا سوۆەت يدەولوگياسىنىڭ داۋرەنى ءجۇرىپ تۇرعان كەزدە جاڭگىر حان وتە ءبىر جاۋىز وبرازدا كورسەتىلگەنىن بىلەمىز. ال تاريحقا ۇڭىلسەڭىزدەر، زەرتتەۋ ەڭبەكتەرىنە سۇيەنسەڭىزدەر، جاڭگىر مۇلدەم ونداي ادام بولماعان. سەريالدا جاڭگىر دە بيىك، ماحامبەت تە بيىك، يساتاي دا بيىك، دەيدى تانىمال جۋرناليست.پروديۋسەردىڭ ايتۋىنشا، سەريالدا جاڭگىر مەن يساتاي اراسىنداعى ارازدىق جەر ماسەلەسىنەن تۋىنداعانى باياندالادى.جاڭگىر مەن ماحامبەت بالا كەزدەن بىرگە وسكەن. وقۋعا دا بىرگە بارعان. سوڭىندا ماحامبەت سارايدان كەتىپ قالادى. سودان 23 جىلدان كەيىن تاريحقا بەلگىلى كوتەرىلىس بۇرق ەتەدى. وسىلايشا بالا كۇنگى دوستار ءبىربىرىنە اتا جاۋ بولىپ شىعا كەلەدى. تاريحتىڭ وسىلاي وربۋىنە نە سەبەپ بولدى؟ كەيبىر تاريحشىلار جەرگە بايلانىستى دەگەندى العا تارتادى. جەر ماسەلەسى بويىنشا قايشىلىق يساتاي مەن جاڭگىر اراسىندا بولعان، دەدى ارمان سقابىل ۇلى.سونداياق، ول جاڭگىر حان مەن ۇلتازاتتىق كوتەرىلىس باسشىلارىنىڭ اراسنىداعى قايشىلىق ايەلگە تالاستان بولعان دەيتىن دەرەكتى جوققا شىعاردى.بۇل سەريال بولعاننان كەيىن، كوركەم تۋىندى بولعاننان كەيىن، ماحامبەتتى دە، جاڭگىردى دە، يساتايدى دا تومەندەتپەي، تاريحي كەزەڭدەگى قايشىلىقتىڭ نەدەن تۋىنداعانىن كورسەتۋگە تىرىستىق. ونى كورەرمەن تۇسىنەدى دەپ ويلايمىن. ودان كەيىن ول جەردە جۇرت ويلاعانداي ايەل ماسەلەسى جوق، دەدى تۋىندىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى.ايتۋىنشا، سەريالدىڭ شيكىزاتىن دايىنداعان كەزدە ماحامبەت تۋرالى زەرتتەۋلەردەن بولەك، راحىمجان وتاربايەۆتىڭ جاڭگىر حان تۋرالى ماتەريالدارى قولدانىلعان.اكادەميك زەينوللا قابدولوۆتىڭ ءوزى قايتىس بولعاننان كەيىن جارىق كورگەن ماحامبەت رومانى بار. ودان باسقا باتىس وڭىرىنەن شىققان تاريحشىلارىمىزدىڭ ءبارىنىڭ ەڭبەگىن قارادىق. ءتىپتى كوزى تىرىلەرىمەن كەزدەسىپ، اقىلداسىپ وتىردىق. 2012جىلى ءوز باسىم حابار ارناسىنا سول كەزدە رەسەيدەگى ەلشى بولعان زاۋىتبەك تۇرىسبەكوۆتىڭ وتىنىشىمەن بوكەي حان جايىندا دەرەكتى فيلم دايىنداعانمىن. وسى جۇمىس اياسىندا ورىنبوردىڭ، قازاننىڭ ارحيۆتەرىن اقتارۋدىڭ ءساتى تۇسكەن. نەگىزگى يدەيا سول كەزدە كەلگەن. ارحيۆ ماتەريالدارىن كورگەن كەزدە شىركىناي، مۇنداعى وقيعالار وسمانلىنىڭ سۇلەيمەن سۇلتانىنىڭ سارايى سياقتى ەكەن عوي دەپ تاڭدانعانبىز. جاڭگىردىڭ ايەلدەرى بىرىنەن كەيىن ءبىرى قايتىس بولادى، بالاسى كوز جۇمادى. سارايعا تاتار سۇلۋى فاتيما تۇسكەننەن كەيىن ينتريگالار باستالادى. مۇنىڭ ءبارى سەريالعا دايىن تۇرعان سەناري سياقتى كورىندى. ەندى سونى ەكرانعا يكەمدەپ بەرۋگە تىرىستىق، دەدى بەلگىلى پروديۋسەر.
|
كريپتوۆاليۋتا جايىندا نەنى ءبىلۋ ماڭىزدى؟ ادىرنا ۇلتتىق پورتالىفوتو اشىق دەرەككوزدەردەن الىندىالەمنىڭ كوپتەگەن ەلدەرىندە كريپتوۆاليۋتالار كادىمگى اقشاعا ءساتتى بالاما بولا الدى. بۇگىندە بلوكچەين تەحنولوگياسىنىڭ كومەگىمەن قۇرىلعان بيتكويندەردى نەمەسە كەز كەلگەن باسقا كريپتوۆاليۋتالاردى ۇيدەن شىقپاياق ساتىپ الاتىن مۇمكىندىك تۋدى. ال ساندىق ۆاليۋتالاردىڭ الۋان تۇرلىلىگىن . پلاتفورماسى تەگىن تۇسىندىرۋگە كومەكتەسەدى.كريپتوۆاليۋتا بۇل ساندىق نەمەسە ۆيرتۋالدى تۇردەگى ۆاليۋتا ءتۇرى. كريپتوۆاليۋتاداعى ترانزاكتسيالاردى قورعاۋ ءۇشىن كريپتوگرافيا شيفرلاۋ قولدانىلادى. بانكتەردىڭ ترانزاكتسيالاردى تەكسەرۋگە قاتىسى جوق. كريپتوۆاليۋتا تولەمدەرى تەك ناقتى ترانزاكتسيالاردى سيپاتتايتىن ونلايندەرەكقوردا ساندىق تۇردە قولجەتىمدى. بۇلاردىڭ نارىقتاعى اقشامەن قاتىسى جوق ولاردىڭ شىنايى ومىردە اينالىمى مەن الماسۋ مۇمكىندىگى جوق.كريپتوۆاليۋتانىڭ نەگىزگى ارتىقشىلىقتارى مىنالار: انونيمدىلىگى، ءبىر ورتالىققا بايلانباۋى جانە قاۋىپسىزدىگى. بىراق كريپتوۆاليۋتا بيرجاسى سەكىلدى ساندىق ۆاليۋتالارمەن ساۋدا وپەراتسيالارىن جاسايتىن ونلاينپلاتفورمادا بيتكوين سياقتى ساندىق ۆاليۋتالاردى ساتىپ الۋ نەمەسە ساتۋعا مۇمكىندىك بار. ساندىق ۆاليۋتادا اقشا تاپقىسى كەلەتىندەرگە بيرجا مۇمكىندىكتەر اشادى.كريپتوۆاليۋتالار مەن ولاردىڭ قۇنىن مەملەكەت رەتتەمەيتىنىنە نازار اۋدارىڭىز. سوندىقتان ءسىز تابىسقا دا، شىعىنعا دا دايىن بولۋىڭىز كەرەك. . سەرۆيسىندە ءبىز كريپتوۆاليۋتالاردى ساۋدالايتىن الاڭداردى سالىستىرامىز، سونداياق دۇرىس بروكەردى تاڭداۋعا مۇمكىندىك بەرەمىز، دەيدى . جۇيەسىنىڭ نەسيە جانە جەكە قارجى سالاسىنداعى ساراپشىسى ەۆگەنيا نيكولاەۆسكايا.ايتا كەتۋ كەرەك، . قانداي دا ءبىر كومپانيانىڭ نەمەسە پلاتفورمانىڭ مۇددەسىنە جۇمىس ىستەمەيدى. بۇل جەر ءتيىمدى كوميسسيالار، جارنالار، ينۆەستيتسيالاۋ مۇمكىندىكتەرى جانە تاعى باسقا ۇسىنىستار تۋرالى بارلىق قاجەتتى اقپاراتتىڭ تاۋەلسىز كوزى.قازاقستاندا كريپتوۆاليۋتانى قالاي ساتىپ الۋعا بولادى؟1. استانا حالىقارالىق قارجى ورتالىعىندا احقو تىركەلگەن بانكتە زاڭدى تۇلعاعا شوت اشۋ.2. كريپتوۆاليۋتا ساتىپ الۋعا قول جەتكىزۋ.3. شوت ارقىلى كريپتوۆاليۋتانى ساتۋ جانە ساتىپ الۋ.كريپتوۆاليۋتا تاڭداۋ بارىسىندا قاجەت كەڭەستەر:1. ونىڭ قازاقستان اۋماعىندا جۇمىس ىستەيتىنىنە كوز جەتكىزىڭىز.2. ينتەرفەيسىنە نازار اۋدارىڭىز. ول تۇسىنىكتى جانە ىڭعايلى بولۋى كەرەك. پايدالانۋشى ساۋدا الاڭىنىڭ قۇرالدارىن تۇسىنبەسە، قاتە جىبەرۋى مۇمكىن.3. پىكىرلەردى وقىپ، پايدالانۋشىلار سانىن بايقاڭىز.4. تىركەۋ شارتتارىمەن تانىسىڭىز.5. قاراجاتتى ەنگىزۋ جانە شىعارۋ تاسىلدەرىن مەڭگەرىڭىز. بيتكوين ەڭ ءبىرىنشى قۇرىلعان كريپتوۆاليۋتا، سوندىقتان ونىڭ ورنى بولەك التكوين بيتكوين ەمەس، بىراق ءوز بلوكچەينى جانە ءوندىرۋ مۇمكىندىگى بار بالامالى كويندەر ستەيبلكوين بۇل كريپتوۆاليۋتا قۇنى تاۋاردىڭ باعاسى نەمەسە دوللار باعامى سياقتى نارسەگە نەگىزدەلگەن توكەندەر كومپانياعا ينۆەستيتسيالار تارتۋعا قىزمەت ەتەدى، ولاردىڭ بلوكچەينى جوق كريپتوۆاليۋتا جانە ولاردىڭ فۋنكتسيالارىن بىرىكتىرەتىن بىرقاتار قىزمەتتەردى ۇسىناتىن پلاتفورمالار سۋرەتتەر نەمەسە انتيكۆاريات سياقتى بىرەگەي زاتتاردى يەلەنۋ تۋرالى اقپاراتتى بلوكچەينگە بەرۋ ءۇشىن قولدانىلادى.
|
ەسكىرگەن الماتى ەسكەرىلمەگەن ناۋرىز ۆيدەوجاڭالىقتار 1637 0 پىكىر 19 ناۋرىز, 2013 ساعات 13:21بۇگىن 29 جەلتوقسان دەلىك. الماتى قالاسىن كوز الدىڭىزعا ەلەستەتىپ كورىڭىزشى. باسىنا كرەس كوتەرگەن شىرشالار، الەمجالەم شىراقتار، جاڭا جىلىڭىزبەن! دەگەن جۇرەكجاردى تىلەكتەر... 1 قاڭتاردىڭ جىرى قاراشادان باستالادى وندايدا. قىستىڭ ايازىنا قاراماي جىرتاقتاعان جۇرت...بيىلدىڭ وزىندە مەزگىلسىز مەرت بولعان قازاقستان ازاماتتارىنىڭ ازاسىنا قاراماي تويلادىاۋ كەلىپ. 1 قاڭتاردى قازاق تويلاماسا دا تويلايتىن ەلدەر بارشىلىق ەدى. ويتكەنى نوۆىي گود ولاردىڭ مەنشىكتەرى...بۇگىن شە؟ بۇگىن 29 جەلتوقسان ەمەس، 19 ناۋىرىز. قازاق مەملەكەتىنىڭ ءتول جاڭا جىلىنا 2 كۇن قالدى. ال الماتى قالاسىنىڭ بەينەسى جوعارىداعىداي. ءبىز مەملەكەتتىك مەرەكەنى ۇلىقتايدىاۋ دەگەن مەملەكەتتىك مەكەمەلەردى عانا كورسەتتىك. بارلىعى مۇلگىپ جاتىر. ەشتەڭە بولماعانداي، بولمايتىنداي كۇيدە.
|
اقش يرانعا جاقىن ايماقتاردا اسكەري دايىندىقتى كۇشەيتتىاقش سەناتورلارى قىتايدىڭ شىڭجاڭداعى ساياساتى ءۇشىن سانك..گونكونگ ماسەلەسى: اقش قىتايعا سانكتسيا جوباسىن دايىنداد..كونگرەسس: قىتايدا امەريكالىق كومپانيالاردىڭ كوبەيۋى اقش..جاپپاي ۆاكتسيناتسيالاۋ: 19 ەكپەسى قاشان وندىرىلەد..ارال داۋى: جاپونيا رەسەي ۇسىنىسىن قابىلداۋدان باس تارتت..ۆيرۋس، ۆاكتسينا، چيپ تۋرالى ميف جانە شىندىققازاقستاندىقتار ەۋروپاعا قاتىناي المايدىكوكتەمدەگى كارانتين قايتا جاريالانباق، ازىرگە جارتى ايع..جىل فەيكى 2020: اۋەدەن ۇشاقپەن ۋ شاشىپ جاتىراقش قىتايلىق مەن گە رەسمي تۇردە شەكتەۋ قويدى..يران بيلىگى وپپوزيتسيالىق ءجۋرناليستى ءولىم جازاسىنا كە..ەستاي بوجان 22 مامىر, 2019 ساعات 18:07 115 0اراب تەڭىزىندەگى اقش اسكەري كەمەلەرى دايىندىق ۇستىندە. فوتو: .سەيسەنبى كۇنى، ترامپ ۇكىمەتىنىڭ جوعارى لاۋازىمدى تۇلعالارى كونگرەسس مۇشەلەرىنە يراننىڭ ورتا شىعىستاعى اسكەري قاۋپى تۋرالى مالىمدەمە جاسادى. ولار وتكەن اپتاداعى ساۋد ارابياسىنىڭ ساۋدا كەمەلەرى مەن مۇناي ستانسالارىنا جاسالعان شابۋىلدارعا يراننىڭ تىكەلەي جاۋاپكەرشىلىگى بار ەكەنىن ايتقان.اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ تا دۇيسەنبى كۇنى يرانعا قاتىستى قاتاڭ پوزيتسياسىن قايتالاپ، قۇراما شتاتقا قارسى قارۋلى ارەكەتكە بارعان جاعدايدا يراننىڭ تۇبەگەيلى جويىلىپ كەتەتىنىن ەسكەرتكەن بولاتىن.ترامپ سوزىندە: ءبىز يراندى سابىرمەن كۇتەمىز جانە بايقاپ كورەمىز. بىراق، ولار قاشاندا جاۋلىق ارەكەتتەرىن جالعاستىرىپ كەلەدى. ولار شىن مانىسىندە وڭىردەگى تەرروريزمدى قولداۋشى ەل.... نە بولاتىنى تۋرالى ءالى ناقتى شەشىم جوق، الايدا، ءبىز شابۋىلعا ۇشىراپ جاتساق، وندا ءبىز بار كۇشىمىزدى سالىپ اۋىر سوققى جاسايتىن بولامىز. بىزدە ودان باسقا تاڭداۋ دا قالمايدى، دەگەن.بۇدان بۇرىن يران ءسىم باسشىسى مۇحاممەد زاريف ترامپتىڭ مالىمدەمەلەرىنە جاۋاپ بەرگەندە: يراندىقتار مىڭداعان جىلدار بويى ساقتالىپ كەلدى، ال شىڭعىسحان مەن الكەساندردى قامتىعان اگرەسسورلار جويىلىپ كەتتى، دەگەن بولاتىن. ول جانە يراندى سىلتاۋ ەتىپ اقشتىڭ پارسى شىعاناعىنداعى اسكەري كۇشتەرىن كوبەيتۋى وزدىگىنەن اپاتقا جول اشادى دەپ ەسكەرتتى. ول ترامپقا: سويلەگەندە باسقالاردى قۇرمەتتەۋدى ۇيرەنىڭىز، بۇل پايدالى، دەپ تە مىسقىلداعان.ال، يراننىڭ رۋحاني كوسەمى اياتوللا حومەيني يراننىڭ سوعىستى قالامايتىنى، الايدا اقشپەن قايتالاي كەلىسسوزگە كەلمەيتىنىن مالىمدەگەن. ول سوزىندە: قازىرگى اقش ۇكىمەتىمەن كەلىسسوزگە كەلۋ مۇمكىن ەمەس، دەگەن.قازىر، اقشتىڭ ورتا شىعىستاعى اسكەري كۇشتەرى شۇعىل دايىندىق ۇستىندە. تەڭىز كۇشتەرىنىڭ بەسىنشى فلوتى اراب تەڭىزىندە قاۋىپقاتەرگە قارسى جاتتىعۋلاردى كۇشەيتكەنىن مالىمدەگەن.اقش سەناتورلارى قىتايدىڭ شىڭجاڭداعى ساياساتى ءۇشىن سانكتسيا سالۋدى ۇسىندىگونكونگ ماسەلەسى: اقش قىتايعا سانكتسيا جوباسىن دايىندادىاقش قىتايلىق مەن گە رەسمي تۇردە شەكتەۋ قويدىاقش سەناتورلارى قىتايدىڭ شىڭجاڭداعى ساياساتى ءۇشىن سانكتسيا سالۋد..جاپپاي ۆاكتسيناتسيالاۋ: 19 ەكپەسى قاشان وندىرىلەدى؟ارال داۋى: جاپونيا رەسەي ۇسىنىسىن قابىلداۋدان باس تارتتىكونگرەسس: قىتايدا امەريكالىق كومپانيالاردىڭ كوبەيۋى اقشتى كەرى شەگىندىرەدى
|
جاپونيا قازاقستانعا كوروناۆيرۋستى انىقتاۋعا ارنالعان تەستىلەردى تەگىن بەرمەك25 ناۋرىز 2020, 21:07 6903 0 جاڭالىقتار اسىل تۇمارجاپونيانىڭ ينفەكتسيالىق اۋرۋلار بويىنشا ۇلتتىق ينستيتۋتى قازاقستاندىق زەرتحانالارعا كوروناۆيرۋستى انىقتاۋعا ارنالعان تەستىلەردى تەگىن تاپسىرادى. قازاقستان ەلشىلىگىنىڭ وكىلدەرى كۇنشىعىس ەلىنىڭ دارىگەرلەرىمەن كەزدەسۋ وتكىزىپ، وسىنداي كەلىسىمگە كەلگەن. بۇل تۋرالى قازاقپارات جازدى.ەلىمىزگە جاپونيادا تۇراتىن وتانداستارىمىز دا كومەكتەسىپ جاتىر. وسى رەتتە ماربي ترەيدينگ ينك كومپانياسىنىڭ باس ديرەكتورى ابدىبەك قالىبەك قازاقستانعا 200 قورعانىس كوستيۋمى مەن 5 مىڭنان اسا مەديتسينالىق ماسكا بەرىپ جىبەردى.گۋمانيتارلىق جۇكتى توكيو نۇرسۇلتان تىكەلەي رەيسىمەن قازاقستاندىق اۋە كومپانيا تەگىن جەتكىزدى. سونىمەن قوسا، رەسپۋبليكامىزدىڭ جاپونياداعى ەلشىلىگىنىڭ وكىلدەرى بەينەكونفەرەنتسيا ۇيىمداستىرعان. وعان قازاقستاننىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى مەن جاپونيانىڭ ينفەكتسيالىق اۋرۋلاردىڭ ۇلتتىق يسنستيتۋتىنىڭ قىزمەتكەرلەرى قاتىسقان. تاراپتار كوروناۆيرۋستى ەمدەۋ ادىستەرىمەن الماسىپ، ونلاين كونسۋلتاتسيالاردى جالعاستىرۋعا كەلىستى.
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.